ΕΛΕVΣΙΝΑ

ΤΟΠΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΝ

ΤΟ ΤΟΠΙΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΚΘΕΜΑ - ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΔΙΑΔΡΑΣΗΣ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
ΣΤΟ ‘ΜΥΣΤΗΡΙΟ’ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ
Το προτεινόμενο έργο ‘Ελευσίνα -
Τοπία Μεταμορφώσεων’ αποσκοπεί σε
μια χαρτογράφηση της βιοπολιτικής
ιστορίας του Θριάσιου και του Ράριου
πεδίου με τη μορφή μιας διαδραστικής
μακέτας.
Σε αυτήν αποτυπώνονται τα σημάδια
της πολιτισμικής εξέλιξης μέσω της
εκβιομηχάνισης πάνω στο σώμα της
πόλης και του ευρύτερου χώρου της, από
τα δυτικά του όρους Αιγάλεω, έως τις
νότιες παρυφές της Πάρνηθας και του
όρους Πατέρας, μέχρι την Σαλαμίνα,
με κέντρο το Θριάσιο πεδίο και όλο τον
κόλπο της Ελευσίνας.
Το παρελθόν και παρόν της περιοχής,
προβάλλεται δημιουργώντας την
αντίληψη του τόπου, που μάς προσφέρει
τα καλά φυλαγμένα του βιώματα,
όχι πλέον ως ένα διαχρονικά άλυτο
μυστήριο αλλά ως μυστήριο που
βρίσκεται σε μια διαδικασία εν προόδω
αποκάλυψης, δείχνοντάς μας όχι μόνο
την επιφάνειά του αλλά και τα σωθικά
του. Η εγκατάσταση συνιστά μια
αποτύπωση -καταγραφή της ανθρώπινης
παρέμβασης και μεταμόρφωσης του
τοπίου. Μεσα απο διαφορετικά υλικά
συμβολίζονται τα αποτυπώματα των
δυνάμεων της μεταμόρφωσης.
Το σώμα της μακέτας, που αποτυπώνει το
ανάγλυφο του Θριασίου πεδίου και του
κόλπου της Ελευσίνας, κατασκευάζεται
σε 12 τμήματα από σκυρόδεμα που
συναρμόζουν και συνθέτουν ένα έργο
διαστάσεων 6μ επί 7μ. Είναι ένα υλικό
συνυφασμένο με την ιστορία και την
οικονομία της περιοχής (Τιτάν). Το
τμήμα που αναπαριστά τον κόλπο της
Ελευσίνας γεμίζει με νερό. Πάνω σε
αυτό το τσιμεντένιο σώμα, ορίζονται
περιοχές συμβολικών σκαμμάτων που
αντιστοιχούν στις περιοχές που έχει
μεταμορφώσει ο άνθρωπος μέσα από
τη βιομηχανία και άλλες επιβαρυντικές συνιστά ένα ‘κοινωνικό γλυπτό’ και
χρήσεις, και οι οποίες συμπληρώνονται μουσειακό έκθεμα που συνομιλεί με την
με ένθετα κομμάτια από άλλα υλικά, αρχαιολογική διάσταση του τόπου ως
άρρηκτα συνδεδεμένα με την εκάστοτε φορέα ενός πολύτιμου πραγματολογικά
επιτόπια χρήση και δραστηριότητα. και αισθητικά πληροφοριακού φορτίου.
Μέταλλα, ορυκτά, πηλός, ξύλο και Συνεισφέρει στο διεπιστημονικό διάλογο
άλλα υλικά που χαρακτηρίζουν την και αναδεικνύει τον πολιτισμό, με μία
χρήση, παραγωγή ή επιβάρυνση της έννοια διεσταλμένη, ως τον τέταρτο
κάθε περιοχής, γίνονται τα κομμάτια δυνητικό πυλώνα βιώσιμης ανάπτυξης
αυτά, που μπορούν να ψηλαφηθούν, να για την πόλη.
αφαιρεθούν, να αντικατασταθούν, με
σκοπό να γίνεται απτό βίωμα η τεράστια
δύναμη των ανθρώπινων επιλογών
στη μεταμόρφωση του τοπίου και οι
επιπτώσεις της. Με μια φαινομενολογική
προσέγγιση, το έκθεμα εντάσσεται στο
περιβάλλον της έκθεσής του και κυρίως
βιώνεται προσωπικά από τον κάτοικο-
γνώστη της Ελευσίνας, αλλά και τον
επισκέπτη που την ανακαλύπτει για
πρώτη φορά.
Η μακέτα θα αποτυπώνει την
παρέμβαση του ανθρώπου και της
ιστορίας πάνω στο γεωφυσικό σώμα σε
όλους τους άξονες: ορεινό, θαλάσσιο,
αστικό, οικοδομικό, σαν ένα συνεχές
σκάμμα: όχι μόνο αρχαιολογικό αλλά
και βιομηχανικό, όχι μόνο ιστορικό αλλά
και ανθρωπογεωγραφικό. Με μια τέτοια
έννοια θα είναι η ένυλη αποτύπωση της
ωμής βιοπολιτικής πληροφορίας που
θα δίνεται ως προβολή μεν, αλλά όχι
διαμεσολαβημένη από ειδικά φίλτρα.
Μια που το τοπίο το οποίο απεικονίζει
το μοντέλο και οι επιβαρυμένες περιοχές
που συμβολίζονται θα έχουν τα υλικά
από αυτές τις βιομηχανίες το τσιμέντο,
τα χώματα με τους ρύπους κ.λπ. τα οποία
δυνητικά μπορούν να μετατραπούν σε
νέο σκυρόδεμα, πηλό, τούβλα, χάλυβα
και θα χρησιμοποιούνται και στην ίδια
την κατασκευή του έργου.
Η συμβολική αναπαράσταση των
οικολογικών επιπτώσεων ενάμιση αιώνα
Τριασδιάστατη αναπαράσταση του έργου τοποθετημένο σε εξωτερικό χώρο.
Μέγιστες διαστάσεις έργου. 6μ x 7μ
Τριασδιάστατη αναπαράσταση του έργου και της διάδρασης του κοινού με αυτό.
Ενδεικτικά στους χώρους της βιομηχανίας Κρόνος
Μέγιστες διαστάσεις έργου. 6μ x 7μ
Τριασδιάστατη αναπαράσταση του έργου και της διάδρασης του κοινού με αυτό.
Μέγιστες διαστάσεις έργου. 6μ x 7μ
Με έναν τέτοιο τρόπο αποκαλύπτεται η εικόνα Με μια τέτοια θεώρηση θα αποκαλύπτεται
της Ελευσίνας ως πόλης που σημαδεύτηκε η αθέατη πλευρά της Ελευσίνας, αλλά θα
από τη βιομηχανία, που επιμένει να είναι ανανοηματοδοτούνται και οι θεατές της
παραγωγικός τόπος για όλο το λεκανοπέδιο πλευρές καθώς θα έχουν την ευκαιρία
της Αττικής αλλά εν ταυτώ παραμένει αόρατη να προβάλλονται μαζί εν τω χώρω αλλά
στην αντίληψη του κοινού. Η μακέτα κάνει και εν τω χρόνω αλληλοσυσχετιζόμενες
θεατές όλες τις εκδοχές της ιστορίας, όλα τα σηματοδοτώντας έτσι τη νέα εποχή για
στάδια του βιομηχανικού παρελθόντος αλλά την πόλη και κάνοντας ορατή και απτή τη
παρουσιάζει με τις εναλλακτικές μορφές μετάβασή της σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης,
των κινητών της στοιχείων εικόνες για το που θα θέτει στο επίκεντρο την πολιτιστική
πώς θα μπορούσε να είναι ή πώς μπορεί να της δυναμική με την πλήρη έννοια του όρου.
γίνει στο μέλλον καθώς υιοθετείται μια άλλη
αντίληψη της ανάπτυξης. Αυτό αποτελεί και
το καινοτόμο στοιχείο αυτού του project. Ενώ
πρόκειται για μία μακέτα ένυλη και όχι για μία
ψηφιακή αποτύπωση, επιτυγχάνεται με τον
προαναφερόμενο τρόπο η διαδραστικότητα
και ο βιωματικός εκπαιδευτικός χαρακτήρας
και όχι μόνο η απλή παρατήρηση. Παράλληλα
μπορεί να προβάλλεται και η ψηφιακή της
εκδοχή σε videowall όπου κι αν γίνει η
εγκατάστασή της, πλαισιώνοντας εκδηλώσεις.
Αυτό αποτελεί το δεύτερο καινοτόμο
στοιχείο: μπορεί η ίδια η μακέτα να γίνει το
περικείμενο διαλέξεων ή/και δρώμενων που
σχετίζονται με το φυσικό, αστικό, πολιτισμικό
και βιομηχανικό περιβάλλον: ομιλίες,
θεατρικά δρώμενα, λογοτεχνικές αναγνώσεις
και παρουσιάσεις, μαθητικές δράσεις. Καθώς
βασικός στόχος είναι η εκπαιδευτική της
διάσταση προσφέρεται ειδικά για επισκέψεις
σχολείων με παράλληλες ανακαλυπτικές
δραστηριότητες διερευνητικής μάθησης που
θα σχετίζονται με την πόλη, την ύπαιθρο,
την καθημερινότητα, την εργασία, τη ζωή
των κατοίκων της αλλά και τον πολιτισμό
της. Μετά το τέλος των εκδηλώσεων θα
μπορέσει να παραχωρηθεί σε έναν μόνιμο
εκθεσιακό χώρο, κλειστό ή ανοιχτό αφού τα
υλικά της όντας ανθεκτικά αλλά και φιλικά
προς το περιβάλλον, θα της εξασφαλίσουν τη
βιωσιμότητα.
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΧΑΡΤΕΣ
ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ - LOGISTICS

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΞΟΡΡΥΞΗ - ΧΥΤΑ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΝΑΥΠΉΓΟΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΉ ΖΏΝΗ

ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΣ

ΑΝΕΝΕΡΓΟ ΣΙΔ/ΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΣΙΔ/ΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΔΟΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΝΑΛΙ ΜΟΡΝΟΥ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ ΥΔΑΤΑ

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΧΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΒΑΘΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ
(ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ, ΕΞΟΡΡΥΞΗ, ΤΑΦΗ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ ΚΛΠ)

ΔΙΚΤΥΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ
(ΟΔΙΚΟ, ΣΙΔ/ΚΟ, ΗΛ/ΔΟΤΙΚΟ, ΥΔΡΟΔΟΤΙΚΟ)

ΤΟΠΙΟ ΘΡΙΑΣΙΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΚΑΙ ΚΟΛΠΟΥ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ

ΣΕ ΚΛΙΜΑΚΑ 1:4000 ΜΕ ΤΟΝΙΣΜΕΝΟ ΤΟ ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΕΠΙ ΔΥΟ
ΚΑΙ ΤΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΒΑΡΡΥΝΤΙΚΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΩΣ ΣΚΑΜΑΤΑ
Η αρχή της μεταμόρφωσης του Θριασίου πεδίου
από αγροτικό σε βιομηχανικό κέντρο τον 20ό αιώνα

ΧΑΡΤΗΣ BAEDEKER 1908

 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ,

Το μέλλον του Θριασίου πεδίου ως προς ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

την οικονομική και παραγωγική του ανάπτυξη ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ

ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Q
Ωρωπός ΑΘΗΝΑΣ

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΌ ΣΧΈΔΙΟ ΑΤΤΙΚΉΣ 2020 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΘΗΝΑΣ / ΑΤΤΙΚΗΣ 2021

Αυλώνας
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Ερυθρές

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΠΑΣΤΡΑ ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΟΛΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΠΑΡΝΗΘΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ

ΚΙΘΑΙΡΩΝΑΣ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

Q Αγ. Στέφανος Q
Q ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΕΥΡΕΙΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ

ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΟΞΟ

ΠΑΤΕΡΑΣ ΠΛΕΓΜΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ

Αχαρνές
ΠΕΝΤΕΛΗ ΠΥΛΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ
Κηφισιά
Q
Q
Ασπρόπυργος Μεταµόρφωση
Q
Q
Μαρούσι

Q Ελευσίνα
Q
ΓΕΡΑΝΕΙΑ ΑΙΓΑΛΕΩ Ν. Ιωνία Ραφήνα
Q
Περιστέρι
Q Q Παλλήνη
Μέγαρα Αγ. Παρασκευή
Q Αθήνα

Ελαιώνας
Κερατσίνι
Ζωγράφου
Q
Καλλιθέα
Q
∆ΙΕΘΝΗΣ
ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ
ΑΘΗΝΩΝ
Πειραιάς
Μέθανα

ΥΜΗΤΤΟΣ
Κορωπί
Q
Πόρος

Γλυφάδα
Q

ΟΡΕΙΝΟI ΟΓΚΟI

ΟΙΚΙΣΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ
ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΩΝ /
Ύδρα ΤΡΙΤΟΓΕΝΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
ΛΙΜΝΕΣ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ
Σπέτσες ΜΕΣΑ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΤΡΟΧΙΑΣ
ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ
ΚΛΙΜΑΚΑ 1:500.000 (Υπεραστικό / Προαστιακό)
Αίγινα ΟΡΕΙΝΟΙ ΟΓΚΟΙ ΜΕΤΡΟ
Q
ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΤΡΑΜ / ΕΛΑΦΡΥ ΜΕΤΡΟ
ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΤΡΟΧΙΑΣ
Λαύριο
Κύθηρα Q ΒΑΣΙΚΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ

Αγκίστρι ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ

ΑΛΛΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ

ΚΥΡΙΟ ΕΠΙΒΑΤΙΚΟ ΛΙΜΑΝΙ

ΚΥΡΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΛΙΜΑΝΙ

ΑΛΛΟ ΛΙΜΑΝΙ

®
ΚΛΙΜΑΚΑ: 1:100.000
0 1.875 3.750 7.500 11.250 15.000
ΚΛΙΜΑΚΑ 1:900.000 Meters