KİRİŞLER EĞİLME

ATALET MOMENTİ (I)

=0
Fakat, moment ≠ 0

1
 y
y ATALET MOMENTİ (I)
F=y·dA
1 tek noktanın atalet momenti: x
y Ix = ∫ y 2 dA

∫ x dA
2
Iy = Ix
r

∫ r dA
2
Iz =
x x x

y
y Iy

Ix ≠ Iy
x
x
b y
z Iz

y Dikdörtgenin kendi ağırlık merkezinden geçen, x eksenine göre atalet

dA
momenti nedir? Iox = ?
dy b/2
y y3
∫ ∫ ∫ ∫
2
b Iox = y 2 dA Iox = y 2 ( a .dy ) = a y dy = a
x 3
b/2

a
dA = a.dy a .b 3 b .a 3
Iox = Ioy =
12 12
y

πd 4
x Iox = Ioy =
64

h
x a .h 3
Iox =
36

TEMEL ŞEKİLLERİN ATALET MOMENTİ

y y
φd y
h
b x x
x x

a a
a .b 3 πd 4 a .h 3 0 ,055 .d 4
Iox = Iox = Ioy = Iox = Iox =
12 64 36 16
b .a 3 0 ,055 .d 4
Ioy = Ioy =
12 16

y
0 ,11 .d 4
Iox =
16

4.r x π .d 4
Ioy =
3π 128

2
 BAŞKA BİR EKSENE GÖRE ATALET MOMENTİ
y y
a .b 3
Iox =
12

b m b
x
Ioy =
b .a 3 Iax = ?
12
a a x

y y

φd φd
IAx = ?
m x

πd 4 A
Iox = Ioy =
64

BAŞKA BİR EKSENE GÖRE ATALET MOMENTİ

Ix = Iox + A.d2
Ix :
Iox:
A:

d:

Paralel eksenler teoremi

Ix = Iox + A.d2

ÖRNEK
Dikdörtgenin tabanından geçen ve yatay eksene göre
atalet momenti nedir?
x
10 m

5 Iax = Iox +A· d2

a
a ⋅b3
6m Iax = + A⋅d 2
12
6 ⋅ 10 3
Iax = + 60 ⋅ 5 2 = 2000 m4
12

3
 BİLEŞİK ŞEKİLLERİN ATALET MOMENTİ
KURAL 1: Aynı eksene göre olan atalet momentleri toplanabilir.

φD
πD 4 πd 4
φd – Ix =
64
−
64
φd
φD

B x b
b B –
a
a
A
A
A .B 3 a .b 3 Iy = ?
Ix = −
12 12

KURAL 2: Farklı eksene göre atalet momenti aşağıdaki denklemle hesaplanır:

A Ix’ = Iox + A.d2

x Ix’ :
m
Iox:
d
x’ A:

d:

ÖRNEK Şeklin Ağırlık merkezinden geçen x

ve eksenine göre atalet momentini
bulunuz.. Imx = ? Imy = ?
y 2 2
1
+
2 1
3
m
3 4
ym ym
I II
x eksenine göre:
4 x
4 ⋅ 33
Imx1= Iox1+A1.d12 = + 12 ⋅ (0,3) 2 = 10,1 m4
12
Xm =2 ym =1,8
2 ⋅ 13
Imx2= Iox2+A2.d22 = + 2 ⋅ (3,5 − 1,8) 2 = 5,95 m4
12
Imx = 16,05 m4 Imxtoplam=Imx1+ Imx2 = 10,1 + 5,95 = 16,05 m4
?
Imy = 16,67 m4 y eksenine göre:
3 ⋅ 4 3 1⋅ 2 3
Imy = I0x1+ I0x2 = + = 16,67 m4
12 12

4
 y ÖRNEK Şeklin Ağırlık merkezinden geçen x
2 2 eksenine göre atalet momentini
1 bulunuz.. Imx = ?

m
2
3,5 – 3

ym 0,5 6
I II
6 x
x eksenine göre:
6 ⋅ (3,5) 3
Xm =3 ym =1,63 I1= Io1+A1.d12 = + 21⋅ (1,75 − 1,63) 2
12
6 ⋅ ( 3,5 ) 3
I1= + 21⋅ (0,12) 2 = 21,7 m4
12
2 ⋅ 33
Ixtoplam= I1 + I2 = 21,7 – 3,7 = 17,93 m4 I2 = Io2+A2.d22 = + 3 ⋅ ( 2,5 − 1,63) 2
36
2 ⋅ 33
I2 = + 3 ⋅ (0,87) 2 = 3,7 m4
36

y
φ2 ÖRNEK Şeklin Ağırlık merkezinden geçen x
ve eksenine göre atalet momentini
bulunuz.. Imx = ? Imy = ?

ym =4,37
2,5
–
m
ym I II
x x eksenine göre:
φ9
π ⋅ ( 9) 4 π ⋅ 9
2

I1= Io1+A1.d12 = + ⋅ ( 4,5 − 4,37) 2

64 4
x eksenine göre: I1= 323,1
π ⋅ ( 2) 4 π ⋅ 22
π ⋅ ( 9) 4 π ⋅ ( 2) 4 I2= Io2+A2.d22 = + ⋅ (7 − 4,37) 2
Imy= − 64 4
64 64
I2= 22,5
Imy= 321,3 Imx= I1 + I2 = 323,1 – 22,5
Imx= 300,1

ÖRNEK Şeklin Ağırlık merkezinden geçen x

ve eksenine göre atalet momentini
bulunuz.. Imx = ? Imy = ?

5
 ÖRNEK Şeklin Ağırlık merkezinden geçen x
ve eksenine göre atalet momentini
bulunuz.. Imx = ? Imy = ?

ÖRNEK
1cm
4cm

A B 1cm

6cm

1cm
4cm

A B 1cm

6cm