TERMİNOLOJİYE GİRİŞ

VE
TEMEL LATİNCE BİLGİLERİ

Prof.Dr. Yusuf ÖZTÜRK

Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı

Terminoloji Nedir?
Terminoloji (terimbilim) genel anlamda “terimler” ve onların kullanımıyla ilgili bir
bilim dalıdır. Metinlerdeki terimlerin çözümlenmesi ve araştırılması, anlamlarının öğretilmesi,
doğru kullanımı için kurallar getirilmesi ile uğraşmaktadır. Her mesleğin, her bilimsel alanın
kendine özgü terminolojisi vardır. Terminoloji özel uğraş alanı mensubu insanın zihnindeki o
alana özgü bir kavramın kendi ulusal ve/veya resmi dilindeki birimsel karşılığıdır. Bu uğraş
alanı bir bilim dalı, sanat ve iş kolu olabilir. Dolayısıyla “Eczacılık Terminolojisi”, “Tıp
Terminoloji”, “Farmasötik Terminoloji”, “Farmakoloji Terminolojisi”, “Kimya
Terminolojisi”, “Biyokimya Terminolojisi”, “Botanik Terminolojisi”, “Bilgisayar
Terminolojisi” gibi çok çeşitli alt başlıklar altında toplanabilmektedir. Meslek ve bilim
terminolojilerinde yer alan sözcük ve terimlerin yabancı kökenli olması doğal bir olgudur,
çünkü dünyada tüm bilimsel terimlere karşılık verebilecek hiç bir dil yoktur. Ancak, tüm
dünya dillerde yabancı kökenli sözcüklerden oluşan terimlere karşılık bulunmaya
çalışılmakta, en azından anlamlarına açıklık getirilmektedir.

Terim Nedir?
Terim, genel konuşma ve yazı dili dışında kalan uzmanlık isteyen özel uğraş
alanlarındaki özgül/özel kavramları ifade etmeye yarayan sınırlı anlamlara sahip bir tanımın
kısaltılmış ifadesi şeklinde genel dilde kullanılan sözcüklerin anlamlarıyla karışmayan
kendine özgü kuruluşu olan sözcük ya da sözcük öbeğidir. Diğer bir deyişle, terimler özgül
(spesifik) metinlerde geçen basit ya da birleşik sözcükler şeklindedir. Terim, Mantıkta, kendi
başına anlam taşıyan sözcüktür. Kendi başına anlam taşımayan “bu”, “şu” , “ki”, “ise” gibi
ifadeler terim sayılmaz.
 Terimler, özel bir bilim dalı, sanat ve iş kolu içinde konuşulan ve yazımda kullanılan
“dilin (lisanın)” ana güç kaynağıdır. Birçok durumda, tek bir basit veya bileşik sözcükten
oluşan bir terim, ancak çok sayıda sözcükle ifade edilebilecek bir olguyu
tanımlayabilmektedir. Örneğin, “ateroskleroz” denildiğinde “damar duvarlarında kolesterol
ve/veya lipid karakterli diğer maddelerin birikimi ile damarın eski esnekliğini kaybetmesi”
olayı anlaşılmaktadır.

Terimlerin Kökenleri
Terimler, genellikle bir nesneyi, olguyu, olayı veya kavramı tanımlarlar. Bu
tanımlamayı genellikle ilk kez bir kişi yaptıktan sonra toplum tarafından benimsenerek günlük
kullanıma girer. Bu tanımlama, bazen başka dillere de değişime uğrayarak veya uğramadan
geçer. Örneğin, “tren” sözcüğü Fransızca dilinde “traîne” olan sözcük İngilizce’de “train”
olarak şekillenmiş, Türkçe’de ise “tren” olarak kendine yer bulmuştur.

Tıp alanında olduğu gibi, Eczacılık alanındaki birçok terim ise “Latince” veya “Eski
Yunanca (Grekçe)” dillerinden yararlanarak oluşturulmuştur. Son yıllarda ise mesleki ve
bilimsel terminoloji alanlarına İngilizce dilinden çok sayıda terim girmiş bulunmaktadır.

Konuşma ve yazım özellikleri ile dil insanları diğer canlılardan ayıran en önemli
iletişim aracıdır. Diğer canlılar arasında da iletişim olduğu bilinmektedir, ancak bu iletişim
gerçek anlamda “dil” olma özelliliği göstermemektedir. Dil sayesinde insanlar gerek bir
jenerasyon içinde, gerekse kuşaklar arasında yazılı ve sözel iletimle büyük bir deneyim ve
bilgi birikimi sağlamış, sosyal açıdan diğer canlı türlerine göre büyük farklar ve üstünlükler
sağlamıştır.

Latince’nin Doğuşu ve Önemi

Dil dinamik bir olgudur. Değişimler geçirir, diğer dillerden etkilenir ve dağarcığına
sürekli yeni sözcükler katar. Toplumların sosyo-ekonomik gelişimi ile paralel biçimde
yaygınlaşır veya körelir, unutulur. Yeryüzünde bugün için kouşulmayan veya yazım dilinde
kullanılmayan çeşitli antik dillerin bulunduğu bilinmektedir. Bu diller, yazıtları aracılığı ile
artık büyük ölçüde eski kültürlerin anlaşılmasına ve tarih biliminin gelişimine katkı
sağlamaktadır.
 Latince’de böyle antik dillerden birisidir. Artık günümüzde kimse latince
konuşmamakta ve yazılı/basılı herhangi bir latince eser oluşturmamaktadır. Latince, M.Ö. 8.
ve 9. yüzyıllar arasında Orta İtalya’ın Latium bölgesinde konuşulmaya başlanan bir dildir.
Bugünkü İtalya’nın Lazio bölgesi olan bu bölge ile ilişkili arkeolojik araştırmalar, Latium
bölgesinin Bronz çağından itibaren insanların yaşadığı bir yerleşim bölgesi olduğunu
göstermektedir. Etrüsk’lerin İtalya bölgesinde eğemenlik kurarak Roma İmparatorluğunu
oluşturması ve yayılması ile Latince bir dönem dünyada en yaygın kullanılan dillerden birisi
olmuştur. Avrupa dillerine etki yapmış ve onlara şekil vermiştir.

Latince, Grekçe (Eski Yunanca) dilinden sözcükler almakla birlikte Grekçe’nin

etkisinde kalmamış ve aldığı sözcükleri de Latinleştirmiştir. Roma İmparatorluğunun
eğemenlik sürdürdüğü birçok bölgelerde Latince Eski Yunanca ile birlikte kullanılmış ve
Bizans İmparatorluğu yıkılana kadar bu durum yüzyıllar boyu sürmüştür.

Latince’nin Alfabesi
Türkçe’nin alfabesi ile Latince’nin alfabesi arasında farklar vardır. Latince 25 harften
oluşurken, hepimizin bildiği üzere Türkçe’de 29 harf bulunmaktadır. Latincede çift harf
(diftong) telaffuzu veren harfler olduğu gibi Türkçe’deki bazı harflerin Latince’de karşılığı
yoktur. Aşağıdaki tabloda bu harfler verilmiştir.

Küçük Harf Büyük Harf Harfin Adı Günümüz Latin Alfabesindeki Karşılığı

α Α Alfa a;A
β Β Beta b;B
χ Χ Kappa c;C
δ ∆ Delta d;D
ε Ε Epsilon e;E
φ Φ Fi f;F
γ Γ gama g;G
η Η Eta h;H
ι Ι Yota i;I
ϕ ϑ Fi
κ Κ Kappa k;K
λ Λ Lambda l;L
µ Μ Mikro m;M
ο Ο Omikron o;O
π Π Pi p;P
Küçük Harf Büyük Harf Harfin Adı Günümüz Latin Alfabesindeki Karşılığı

Ψ Ψ Psi
θ Θ Teta
ρ Ρ Ro r;R
σ Σ Sigma s;S
τ Τ Tau t;T
υ Υ Upsilon u;Y
ϖ ς Omega w;W
ξ Ξ Ksi x; X
ω Ω Omega
ζ Ζ Zeta z;Z

Bu harflerin bazılarının eczacılık ve kimya açısından önemi bulunmaktadır. Özellikle

kimyada bu harflerin bazıları α, β, δ, γ ... ω gibi fonksiyonel grupların konumlarını belirtmek
için kullanılmaktadır. γ-amino bütirik asit (GABA), ω3-doymamış yağlar, β-karoten gibi
örneklerde olduğu gibi kimyasal madde isimlendirmelerinde latince alfabenin harflerinden
yararlanılmaktadır. Biyokimyada protein ikincil (sekonder) yapısındaki tanımlamalarda
kullanılan α-heliks, β-düzlemsel yapı gibi özelliklerin tanımlanmasında kullanılmaktadır.
Farmakolojide α-adrenerjik, β-adrenerjik reseptörler, µ-oipiod, δ-opioid, χ-opioid
reseptörler gibi reseptör isimlendirmelerinde latince alfabesinin harflerinden
yararlanılmaktadır.

Latince’de Harflerin Okunuşu (Telaffuzu)

Latince’de bazı harflerin okunuşu dilbilimciler arasında henüz çözüme kavuşmamış
önemli bir tartışma konusudur. Latin Dili Filolojisinin1 bu önemli tartışmasının en temel
nedeni latince dili artık yeryüzünde konuşan bir insanın kalmamış olmasıdır. Birçok ülkede
sessiz harfler o ülkelerin kendi dillerinde olduğu gibi okunmaktadır. Diğer bir deyişle,
sözkonusu bu harfler her ülkede benimsendiği biçimde telaffuz edilmektedir. Bu derste
bilimsel terimlerde çoğunlukla kullanılmakta olan ve bir ölçüde Türkçe’ye dilbilimciler
tarafından uyarlanmış olan okunuş şekli kullanılacaktır. Bu notlarda yer alan okunuş şekli
Türkiye’de fen bilimlerinde en fazla benimsenmiş olan telaffuz biçimidir

Sesli Harfler

1
Filoloji, dilbilim demektir.
 Latince’de 6 adet sesli harf vardır: “a”, “e”, “i”, “o”, “u” ve “y”. Bu harflerden ilk beşi
Türkçe’de de sesli harftir ve okunuşları aynen dilimizde olduğu gibidir. Ancak, “y” harfi
dilimizden farklı olarak sesli harftir ve “i” ile “ü” arasında bir ses ile (daha çok “i” sesine
yakın biçimde telaffuz edilir.

Çift Sesliler (Diftong’lar)

Latince’de iki sesli harfin yanyana gelmesi ile oluşan bitişik sesli harflere “diftong
(diphtongus)” denilmektedir. Diftonlar ve bunların okunuş biçimleri ile sözcük örnekleri
aşağıda verilmiştir:
ae = e (uzun “e” sesi) örnek: caecum (körbarsak)
oe = ö (“ö” sesi, “ö” harfi Latince’de yok) örnek: coeruleus (mavi)
au = au (bazen de “av”) örnek: paulum (az)
eu = eu örnek: coeruleus (mavi)
ei = ei örnek: Rhizoma rhei (Ravend rizomu)
ui = ui

Sessiz Harfler
Sessiz harflerin bir bölümünün okunuşu Türkçe’deki harflerin okunuşlarından
farklıdır:
C Harfi: C harfi a, o, u sesli harfleri ile h, l, m, n, r, t sessiz harflerinin önünde “k” sesi verir.
Örnekler: caput (baş), cortex (kabuk), cucurbita (kabak), chloricus (klorik), cremor (krem,
merhem), clavicula (köprücük kemiği). Buna karşın, e, i, ae, oe, y harfleri önünde “s” sesi ile
telaffuz edilir. Örnekler: cerasum (kiraz meyvesi), cibus (yemek, yiyecek), caeruleus veya
coeruleus (mavi), cystis (kist).
G Harfi: G harfi a, o, u sesli harfleri ile “g” sesi verir. Örnekler: gallicus (Galya, Fransa’ya
ait), gossypium (pamuk), gutta (damla). Ancak, e, i, y harfleri önünde ise “s” sesi ile telaffuz
edilir. Örnekler: gelatum (pelte), gingiva (dişeti), gypsum (alçı). “gu” harf çiftinden sonra bir
sesli harf gelirse “u” harfi “v” gibi okunur. Örnek: unguentum (merhem).
J Harfi: “y” veya “j” sesiyle okunur, Latinler J ve I harflerini birbirlerinin yerine
kullanırlardı. Bu nedenle, bugün de bu aynı kelime iki biçimde yazılabilmektedir. Örneğin:
Jodum = Iodum (İyot).
V ve U Harfleri: Bu harfleri de Latinler birbirlerinin yerine kullanır ve karıştırılardı.
Q Harfi: Q Harfinden sonra sözcükte mutlaka bir “u” harfi bulunur ve okunuşu “kv” şeklinde
olur. Örneğin: aqua (su).
X Harfi: Çift sesli bir harftir ve “ks” sesini verir. Örneğin: radix (kök), cortex (kabuk).
Z Harfi: Z harfi “dz” veya “z” biçiminde telaffuz edilir. Örneğin: Zincum (Çinko)

Çift Sessizler (Diftong’lar)

Sessiz harflerin bir araya gelmesiyle de oluşan diftonglar vardır. Bu sessizler daha çok
Latince’ye diğer dillerden geçen sözcüklerde bulunmaktadır. Sessiz harfler ile oluşan diftonlar
ve bunların okunuş biçimleri ile sözcük örnekleri aşağıda verilmiştir:
ch = k (Bazen de h) örnek: chlorum (klor)
ph = f örnek: phiala (şişe)
rh = r örnek: rhizoma (yumrukök, rizom)
th = t örnek: thorium (toryum)

Latince’de İsmin Halleri ve Çekimleri

Latince dilinde isimler erkek (masculinum), dişi (femininum) veya cinssiz (neutrum)
karakterlidir. Türkçe’de olduğu gibi tekil (singularis) veya çoğul (pluralis) durumları ifade
ederler. Latince isimlerin çekimler ile ortaya çıkan halleri Türkçe ile benzerlikler
göstermesine karşın farklılıkları vardır:
İsmin Hali Örnekler Latince’deki Sözcük Hali
Tam Tanımlama Kısaltma
Yalın Hal Gül Nominativus Nom.
Orman
-in (-ın, -ün, vs) Hali Gülün Genitivus Gen.
Ormanın
-e (-a) Hali Güle Dativus Dat.
Ormana
-i (-ı, -ü) Hali Gülü Accusativus Acc.
Ormanı
-de (-da) Hali Gülde Ablativus Abl.
Ormanda
-den (-dan) Hali Gülden
Ormandan

Görüldüğü gibi en önemli farklılık isim çekiminde son hal Tükçe’den farklı olarak iki
isim halini birden tanımlamaktadır. Türkçe’de –de ve –den halleri farklı isim hallerini ifade
etmektedir. Latince’de sözcüklerin yapısında yer alan harf kompozisyonuna bağlı olarak 5
ayrı tipte çekim vardır. Bunların en önemli ayırt edici özellikleri genetivus (-in) hallerindeki
son ek takılarıdır:
Çekim Adı Gen. Son ek takısı
1) a Çekimi -ae
2) o Çekimi -i
3) i Çekimi -is
4) u Çekimi -us
5) e Çekimi -ei

1) a Çekimi
Bu çekime uyan isimler sonlarında (-a) harfi bulundururlar ve cinsleri genellikle
dişidir (f.). Ancak, erkek kişileri tanımlayan sözcükler ile bazı nehir isimleri erkek (m.)
cinstedir: nauta (gemici), agricola (çiftçi), scripa (kâtip); Sequana (Sen nehri) gibi. Çekim
örnekleri:
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. rosa gül Nom. rosae güller
Gen. rosae gülün Gen. rosarum güllerin
Dat. rosae güle Dat. rosis güllere
Acc. rosam gülü Acc. rosas gülleri
Abl. rosa gülde (-den) Abl. rosis güllerde (-den)

Nom. silvaa orman Nom. silvae ormanlar

Gen. silvae ormanın Gen. silvarum ormanların
Dat. silvae ormana Dat. silvis ormanlara
Acc. silvam ormanı Acc. silvas ormanları
Abl. silva ormanda (-dan) Abl. silvis ormanlarda (-den)

Çekimlerde son eklere özellikle de Gen. halinin takılarına dikkat ediniz. Grekçe’den
Latince’ye geçen sonu –as, –e veya –es ile biten boreas (poyraz), mastiche (sakız), botanica
veya botanice (botanik), aloe (sarısabır bitkisi), anemone (şakayık), diabetes (şeker hastalığı),
cometes (kuyruklu yıldız) gibi bazı sözcükler de bu isim çekimine uyarlar, ancak tekil
durumda bazı farklılıkları vardır. Bunların Gen. halleri çoğunlukla –ae veya –es ile
bitmektedir. Çoğul durumda ise kurala tam olarak uyarlar Örnekler:
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. mastiche sakız Nom. mastichae sakızlar
Gen. mastiches sakızın Gen. masticharum sakızların
Dat. mastichae sakıza Dat. mastichis sakızlara
Acc. masticham sakızı Acc. mastichas sakızları
Abl. mastiche sakızda (-dan) Abl. mastichis sakızlarda (-dan)
Tekil durum için
Nom. botanica botanik
(botanice)
Gen. botanices botaniğin
Dat. botanicae botaniğe
Acc. botanicen botaniği
Abl. botanice botanikte (-ten)

Alıştırma olması için genel çekim kuralına uyan şu sözcükleri siz çekiniz: aqua (su),
capsula (kapsül), medicina (tıp, ilaç), tinctura (tentür).

İsim Tamlamalarının Çekimleri

Türkçe’dekine benzer biçimde Latince isim tamlamalarında bir ismi tanımlayan diğer
isim Gen. halinde bulunur. Örneğin, “gül suyu” tamlaması aslında “gülün suyu” olmalıdır,
ancak günlük kullanımda birinci şekildeki sadeleşmiş hal kullanılmaktadır. Latince’de ismi
tanımlayan sözcük Türkçe’dekinin aksine tamlanan sözcükten sonra gelir. Örnekler:
aqua: su rosa: gül aqua rosae: gül suyu
capsula: kapsül caffeina: kafein capsula caffeinae: kafein kapsülü
rosa ve caffeina sözcüklerinin sonlarına dikkat ediniz.

İsim tamlamalarının çekimlerinde Gen. haline bulunan sözcük çekilmez. Örnekler:

Capsula caffeinae: Kafein kapsülü
Tekil durum için
Nom. capsula caffeinae kafein kapsülü
Gen. capsulae caffeinae kafein kapsülünün
Dat. capsulae caffeinae kafein kapsülüne
Acc. capsulam caffeinae kafein kapsülünü
Abl. capsula caffeinae kafein kapsülünde (-den)

Çoğul durum için

Nom. capsulae caffeinae kafein kapsülleri
Gen. capsularum caffeinae kafein kapsüllerinin
Dat. capsulis caffeinae kafein kapsüllerine
Acc. capsulas caffeinae kafein kapsüllerini
Abl. capsulis caffeinae kafein kapsüllerinde (-den)

Aqua rosae: Gül suyu

Tekil durum için
Nom. aqua rosae gül suyu
 Gen. aquae rosae gül suyunun
Dat. aquae rosae gül suyuna
Acc. aquam rosae gül suyunu
Abl. aqua rosae gül suyunda (-dan)

Çoğul durum için

Nom. aqua rosae gül suları
Gen. aquarum rosae gül sularının
Dat. aquis rosae gül sularına
Acc. aquas rosae gül sularını
Abl. aquis rosae gül sularında (-dan)

Görüldüğü gibi isim tamlamalarının çekimlerinde Gen. (-in) halinde olan ve tamlayan
özelliğindeki ikinci isim çekimlerde değişmeden kalmaktadır. Tekil ve çoğul durumlarda
tamlanan birinci isim (a) çekiminin kurallarına tümüyle uymaktadır.

Sıfat Tamlamalarının Çekimleri

Latince’de sıfatlar niteledikleri isimlerle beraber çekilirler. Türkçe dilinde sıfatlarla
beraber isimlerin çekiminde sıfatlar değişmez, sadece isim değişim gösterir. Latince dilindeki
sıfat tamlamalarında her ikisi de değişir. Latince dilindeki tamlamalar ile ilgili diğer bir
özellik sıfatın cinsinin tamladığı ismin cinsine uygun formlarının olmasıdır. Yani, sıfat erkek
(m.), dişi (f.) veya cinssiz (n.) özellikte bir isime uyum sağlar. Dolayısıyla Latince’de
sıfatların genellikle üç cinsi vardır. Örnekler:
Parva (-us, -um): küçük Alba (-us, -um): beyaz Bona (-us, -um): iyi
Femininum parva Femininum alba Femininum bona
Masculinum parvus Masculinum albus Masculinum bonus
Neutrum parvum Neutrum album Neutrum bonum

Sıfatların üç cinsi üzerinde siz de liquida (akıcı, sıvı), mala (kötü), nova (yeni), rubra
(kırmızı) sıfatları üzerinde alıştırma yapınız. Ancak burada hemen belirtmek gerekir ki, bazı
sıfatların cinslere bağlı olan bu dönüşümü hep aynı kurala bağlı değildir. Örneğin: kara, siyah
anlamındaki nigra (f.), niger (m.), nigrum (n.) şeklinde dönüşüm gösterir. Ayrıca, Grekçe’den
gelen sözcüklerin de farklı dönüşümleri vardır.

(a) Çekimindeki isimler çoğunlukla dişi (f.) cinste olduklarından beraber çekildikleri
sıfatlar da dişi cinste olmak zorundadır. Çekimlere örnekler:
Phiala parva: Küçük şişe; phiala: Şişe
Tekil durum için
Nom. phiala parva küçük şişe
Gen. phialae parvae küçük şişenin
Dat. phialae parvae küçük şişeye
Acc. phialam parvam küçük şişeyi
Abl. phiala parva küçük şişede (-den)

Çoğul durum için

Nom. phialae parvae küçük şişeler
Gen. phialarum parvarum küçük şişelerin
Dat. phialis parvis küçük şişelere
Acc. phialas parvas küçük şişeleri
Abl. phialis parvis küçük şişelerde (-den)

Dura cera: Sert mum; dura: sert; cera: mum

Tekil durum için
Nom. dura cera sert mum
Gen. durae cerae sert mumun
Dat. durae cerae sert muma
Acc. duram ceram sert mumu
Abl. dura cera sert mumda (-dan)

Çoğul durum için

Nom. durae cerae sert mumlar
Gen. durarum cerarum sert mumların
Dat. duris ceris sert mumlara
Acc. duras ceras sert mumları
Abl. duris ceris sert mumlarda (-dan)

Çekimlerde sözcüklerin sonlarındaki dönüşümlerine dikkat ediniz.

2) o Çekimi
İkinci isim çekimi olan (o) çekiminde sözcüklerin nominativus takıları aynı değildir,
yani sözcüklerin bitişi aynı değildir. Bu çekime tabi sözcüklerin çoğu –us veya –um bir
bölümü de –er veya –on takıları biterler. –on ile bitenler Grekçe’den geçme sözcüklerdir. Bu
sözcüklerden –us ve –er ile sonlanan sözcükler erkek (m.) cinsli, -um ve –on ile sonlanan
sözcükler cinssiz (n.) sözcüklerdir. Bu sondaki iki grup cinssiz sözcükler eczacılıkta sık
kullanılan terimleri oluşturmaktadır. -us ile sonlanan ağaç, memleket, şehir ve büyük ada
isimleri dişi (f.) cinstedir. Çekimlere örnekler
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. pastillus pastil Nom. pastilli pastiller
Gen. pastilli pastilin Gen. pastillorum pastillerin
Dat. pastillo pastile Dat. pastillis pastillere
Acc. pastillum pastili Acc. pastillos pastilleri
Abl. pastillo pastilde (-den) Abl. pastillis pastillerde (-den)

Tekil durum için Çoğul durum için

Nom. ager tarla Nom. agri tarlalar
Gen. agri tarlanın Gen. agrorum tarlaların
Dat. agro tarlaya Dat. agris tarlalara
Acc. agrum tarlayı Acc. agros tarlaları
Abl. agro tarlada (-dan) Abl. agris tarlalarda (-dan)

Tekil durum için Çoğul durum için

Nom. acidum asit Nom. acida asitler
Gen. acidi asidin Gen. acidorum asitlerin
Dat. acido aside Dat. acidis asitlere
Acc. acidum asidi Acc. acida asitleri
Abl. acido asitte (-ten) Abl. acidis asitlerde (-den)

3) i Çekimi
Bu isim çekiminde sözcüklerin bitimi çeşitlidir. Kimya, eczacılık ve tıptaki terimlerin
çoğu –s ile biter, ancak farklı sonlanan sözcükler de vardır. Bunlara örnekler:
Dolor: Acı, ızdırap, ağrı
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. dolor acı Nom. dolores acılar
Gen. doloris acının Gen. dolorum acıların
Dat. dolori acıya Dat. doloribus acılara
Acc. dolorem acıyı Acc. dolores acıları
Abl. dolore acıda (-dan) Abl. doloribus acılarda (-dan)

Tekil durum için Çoğul durum için

Nom. cortex kabuk Nom. cortices kabuklar
Gen. corticis kabuğun Gen. corticum kabukların
Dat. cortici kabuğa Dat. corticibus kabuklara
Acc. corticem kabuğu Acc. cortices kabukları
Abl. cortice kabukta (-tan) Abl. corticibus kabuklarda (-dan)

Tekil durum için Çoğul durum için

 Nom. semen tohum Nom. semina tohumlar
Gen. seminis tohumun Gen. seminum tohumların
Dat. semini tohuma Dat. seminibus tohumlara
Acc. semen tohumu Acc. semina tohumları
Abl. semine tohumda (-dan) Abl. seminibus tohumlarda (-dan)

4) u Çekimi
Dördüncü isim çekimi olan bu isim çekimine (u) çekimi adı verilmektedir. Bu çekime
uyan çok fazla sözcük yoktur. İsimlerin bitişi –us veya –u ile olarak bitmekte, ancak isimlerin
çekiminde farklılıklar görülmektedir. –u ile biten sözcükler cinssiz (n.), -us ile biten
sözcüklerin çoğu erkek (m.), çoğu dişi (f.) cinstedir. –us bu çekimin Gen. takısıdır. Bunlara
örnekler:
Spiritus: Alkol, ispirto, ruh.
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. spiritus ispirto Nom. spiritus ispirtolar
Gen. spiritus ispirtonun Gen. spirituum ispirtoların
Dat. spiritui ispirtoya Dat. spiritibus ispirtolara
Acc. spiritum ispirtoyu Acc. spiritus ispirtoları
Abl. spiritu ispirtoda (-dan) Abl. spiritibus ispirtolarda (-dan)

Fructus: Meyva.
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. fructus meyva Nom. fructus meyvalar
Gen. fructus meyvanın Gen. fructuum meyvaların
Dat. fructui meyvaya Dat. fructibus meyvalara
Acc. fructum meyvayı Acc. fructus meyvaları
Abl. fructu meyvada (-dan) Abl. fructibus meyvalarda (-dan)

Genu: Diz
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. genu diz Nom. genua dizler
Gen. genus dizin Gen. genuum dizlerin
Dat. genu dize Dat. genibus dizlere
(genui)
Acc. genu dizi Acc. genua dizleri
Abl. genu dizde (-den) Abl. genibus dizlerde (-den)

5) e Çekimi
 Bu gruptaki isim sayısı azdır ve sözcükler –es ile bitmektedir. İsimlerin çoğu dişi (f.)
cinste, bir bölümü de (m.) cinstedir. Bu çekimin Gen. takısı –ei’dir. Bu çekime örnekler:
Materies: Madde
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. materies madde Nom. materies maddeler
Gen. materiei maddenin Gen. materierum maddelerin
Dat. materiei maddeye Dat. materiebus maddelere
Acc. materiem maddeyi Acc. materies maddeleri
Abl. materie maddede (-den) Abl. materiebus maddelerde (-den)

Glacies: Buz
Tekil durum için Çoğul durum için
Nom. glacies buz Nom. glacies buzlar
Gen. glaciei buzun Gen. glacierum buzların
Dat. glaciei buza Dat. glaciebus buzlara
Acc. glaciem buzu Acc. glacies buzları
Abl. glacie buzda (-dan) Abl. glaciebus buzlarda (-dan)