Tieu Hoc - My Thuat & PPDH MT o Tieu Hoc.1

Bộ Giáo dục và đào tạo
Dự án phát triển giáo viên tiểu học

--------------------------------------------------------------------------------
Ths. Nguyễn Lăng Bình
Mĩ thuật
và
Phương pháp dạy- học mĩ thuật ở tiểu học
Hệ đào tạo từ THSP lên CĐSP
Hà Nội, 9-2005
Mục lục
Tiểu mođun 1: Vẽ theo mẫu (8tiết)
STT Tên chủ đề Số tiết Trang Số
1 Củng cố nâng cao một số kiến thức cơ bản 1
2 Thực hành 4
3 PPDH vẽ theo mẫu 1
4 Thực hành thiết bài học và dạy thử 2
Tiểu môdun 2 : Vẽ trang trí (8 tiết)
STT Tên chủ đề Số tiết Trang số
2 Thực hành 3
3 PPDH vẽ trang trí 1
Tiểu môdun 3 : Vẽ tranh, tập nặn và tạo dáng (11 tiết)
1 Củng cố nâng cao một số kiến thức cơ bản vẽ tranh 2
2 Thực hành 3
3 PPDH vẽ tranh 1
5 Một số kiến thức cơ bản về tập nặn và tạo dáng 1
6 Thực hành 1
7 PPDH tập nặn và tạo dáng 1
Tiểu môdun 4 :Thường thức mĩ thuật và phương pháp giới thiệu tranh
thiếu nhi (3 tiết)
STT Tên chủ đề Số tiết số trang
1 Một số đặc điểm và vẻ đẹp trong tranh vẽ thiếu nhi 1
2 Thực hành phân tích tranh 1
3 PP hướng dẫn HS xem tranh 1
Bảng thống kê các từ ngữ viết tắt
GV Giáo viên
HS Học sinh
PPDH Phương pháp dạy- học
PPDHTC phương pháp dạy học tích cự c
SGA Soạn giáo án
KHBH Kế hoạch bài học
SGK Sách giáo khoa
SGV Sách giáo viên
ĐDDH Đồ dùng dạy học
Lời nói đầu
Để góp phần đổi mới công tác đào tạo và bồi dưỡng giáo viên tiểu học, Dự án
phát triển giáo viên tiểu học đã tổ chức biên soạn các môđun đào tạo theo chương trình
Cao đẳng sư phạm và chương trình liên thông từ Trung học sư phạm lên Cao đẳng sư
phạm; biên soạn các môđun bồi dưỡng giáo viên nhằm nâng cao năng lực chuyên môn,
nghiệp vụ, cập nhật những đổi mới về nội dung, phương pháp dạy- học và kiểm tra đánh
giá kết quả giáo dục tiểu học theo chương trình, sách giáo khoa tiểu học mới.
Điểm mới của các tài liệu viết theo môđun là thiết kế các hoạt động, nhằm tích
cực hóa hoạt động học tập của người học, kích thích óc sáng tạo và khả năng giải quyết
vấn đề, tự giám sát và đánh giá kết quả học tập của người học; chú trọng sử dụng tích hợp
nhiều phương tiện truyền đạt khác nhau (tài liệu in, băng hình/ băng tiếng...,) giúp cho
người học dễ học, dễ hiểu và gây được hứng thú học tập.
Mĩ thuật và phương pháp dạy -học Mĩ thuật nhằm củng cố nâng cao một số kiến
thức, kĩ năng cơ bản về Mĩ thuật và PPDH Mĩ thuật cho giáo viên chưa đạt chuẩn CĐSP
tiểu học. Giúp cho giáo viên sau khi học xong chương trình này nắm được nội dung kiến
thức cơ bản của mĩ thuật và PPDH Mĩ thuật ở tiểu học, có thể dạy được chương trình Mĩ
thuật ở tiểu học trong điều kiện chưa có giáo viên dạy chuyên.
Cấu trúc nội dung gồm 4 tiểu môdun:
1. Vẽ theo mẫu và PPDH
2. Vẽ trang trí và PPDH
3. Vẽ tranh, tập nặn và tạo dáng và PPDH
4. Thường thức mĩ thuật và PPDH giới thiệu tranh thiếu nhi
Lần đầu tiên, tài liệu được biên soạn theo chương trình và phương pháp mới, chắc
chắn không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Ban điều phối Dự án rất mong nhận
được những ý kiến đóng góp chân thành của bạn đọc, đặc biệt là đội ngũ giảng viên, sinh
viên các trường Sư phạm, giáo viên tiểu học trong cả nước.
Trân trọng cám ơn.
Dự án Phát triển GVTH
Tiểu môdun 1: Vẽ theo mẫu
Và phương pháp dạy - học (8 tiết)
I.Mục tiêu
1. Kiến thức
Củng cố và nâng cao một số kiến thức về vẽ theo mẫu và PPDH vẽ theo
mẫu.
2. Kĩ năng
Biết cách chọn mẫu , bày mẫu , vẽ theo mẫu có 2- 3 đồ vật bằng chì, màu.
Vận dụng các PPDH tích cực trong dạy vẽ theo mẫu ở tiểu học.
3. Thái độ
Tích cực vận dụng các PPDH tích cực trong xây dựng kế hoạch bài dạy.
II.Giới thiệu tiểu môđun
2 Thực hành 4
3 PPDH vẽ theo mẫu 1
III. Tài liệu và thiết bị để thực hiện tiểu môđun
- Vật mẫu:lọ hoa và quả, vải nền
- Bút chì, tẩy, màu vẽ, giấy vẽ
- Băng hình minh hoạ cho PPDH tích cực trong vẽ theo mẫu ở tiểu học.
- Sách GK, SGV, Vở bài tập mĩ thuật ở tiểu học
- Tài liệu tham khảo :
Mĩ thuật và phương pháp dạy- học. Giáo trình Đào tạo giáo viên tiểu học hệ CĐSP
tập II, NXBGD 1998 . Tác giả Nguyễn Quốc Toản - Triệu Khắc Lễ- Nguyễn Lăng Bình.
IV. Nội dung
Chủ đề 1. Một số kiến thức cơ bản về vẽ theo mẫu
( 1 tiết)
Hoạt động
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và ngôn ngữ mĩ thuật trong vẽ theo mẫu
Nhiệm vụ :
1. Nhớ lại khái niệm vẽ theo mẫu
2. Tìm hiểu ngôn ngữ mĩ thuật trong vẽ theo mẫu
Thông tin cho hoạt động 1
- Khái niệm
Vẽ theo mẫu còn được gọi là vẽ tả thực, ở các trường đào tạo chuyên
nghiệp vẽ theo mẫu được gọi là hình hoạ. Hình hoạ là môn học nghiên cứu
sâu về cấu trúc, tỉ lệ hình dáng người, đồ vật một cách cơ bản giúp cho người
học có cơ sở để vận dụng trong sáng tác tranh, tượng. ở trường phổ thông nói
chung, tiểu học nói riêng vẽ theo mẫu là một phân môn trong môn Mĩ thuật.
Tên gọi vẽ theo mẫu biểu hiện mức độ của nội dung nhằm cung cấp cho học
sinh một số hiểu biết về Mĩ thuật, góp phần hình thành thị hiếu thẩm mĩ, giúp
các em có thể vận dụng vào đời sống hàng ngày.
Vẽ theo mẫu là mô tả những đặc điểm về hình dáng, cấu trúc của đồ
vật, con người bằng đường nét, hình khối,đậm nhạt, màu sắc trên mặt phẳng
của giấy vẽ.
Vẽ theo mẫu hình thành ở người học kĩ năng:
+ Quan sát: hiểu được vẻ đẹp của đồ vật, con người qua đặc điểm hình dáng,
ước lượng tỉ lệ;
+ Sắp xếp bố cục hình vẽ trên giấy;
+ Vẽ hình;
+Vẽ đậm nhạt , vẽ màu .
Bài vẽ theo mẫu được đánh giá là đẹp không phải là sự sao chép thật giống
mẫu như ảnh chụp mà nó thể hiện được cảm xúc của người vẽ qua bút pháp
diễn tả.
2.Ngôn ngữ Mĩ thuật trong vẽ theo mẫu
a, Nét vẽ
Nét là một trong những tiếng nói của hội hoạ. Với nét cong và nét thẳng có
thể vẽ được tất cả mọi đồ vật xung quang chúng ta.Đường nét trong hội hoạ
không chỉ để cấu tạo hình thể mà nó còn diễn tả tình cảm hay cảm xúc của
người vẽ. Nét bút to nhỏ, thanh đậm mau thưa, thoáng đạt, mềm mại là những
yếu tố gợi tình cảm cho bức vẽ.
- Nét thẳng tạo cảm giác yên tĩnh, buồn tẻ.
- Nét gấp khúc tạo cảm giác khoẻ khoắn, sôi nổi.
- Nét cong gợi cảm giác uyển chuyển, mềm mại.
Người vẽ khi làm chủ được đường nét, thể hiện theo ý tứ riêng người ta
thường gọi là bút pháp.
Hình 1
Nét vẽ đẹp là nét vẽ phóng khoáng, không rụt rè, tủn mủn nhưng chính xác. Nét vẽ phải
dài và đơn giản.
Hình 2
Nét phác dài Nét phác vụn vặt tủn mủn
b, Hình
Nét kép kín tạo nên hình , mọi đồ vật trong thiên nhiên xung quanh ta đều có hình dạng
chung có thể quy về các hình khối cơ bản. Ví dụ : quả cam có hình dáng khái quát giống
hình tròn, lọ hoa có hình dáng khái quát có thể quy vào dạng hình chữ nhật...Hình đẹp là
hình vững chắc thể hiện đúng đặc điểm hình dáng của đồ vật trong mối tương quan chung
về tỉ lệ giữa các vật đặt cạnh nhau. Nét tạo nên hình có chỗ thanh, chỗ đậm do cấu tạo và
nguồn sáng chiếu vào.
--------------
1
Tiểu môdun 2 : Vẽ trang trí
Và phương pháp dạy - học (8 tiết)
I.Mục tiêu
1. Kiến thức
Củng cố và nâng cao một số kiến thức về vẽ trang trí và PPDH vẽ trang
trí.
2. Kĩ năng
- Vận dụng kiến thức trang trí vào các bài trang trí cơ bản và trang trí
ứng dụng.
- Vận dụng các PPDH tích cực trong dạy vẽ trang trí ở tiểu học.
3. Thái độ
Tích cực vận dụng các PPDH tích cực trong xây dựng kế hoạch bài dạy
vẽ trang trí trong chương trình tiểu học.
2 Thực hành 3
3 PPDH vẽ trang trí 1
- Một số bài mẫu trang trí cơ bản và trang trí ứng dụng.
- Băng hình minh hoạ cho PPDH tích cực trong vẽ trang trí ở tiểu học
- Sách GK, SGV, Vở bài tập mĩ thuật ở tiểu học
- Tài liệu tham khảo :
Mĩ thuật và phương pháp dạy học. Giáo trình Đào tạo giáo viên tiểu học hệ CĐSP
tập II, NXBGD1998 . Tác giả Nguyễn Quốc Toản - Triệu Khắc Lễ- Nguyễn lăng
Bình.
- Phương tiện DH: máy chiếu qua đầu, ti vi đầu video máy chiếu vật thể (nếu có).
IV. Nội dung
Chủ đề 1. Một số kiến thức cơ bản về vẽ trang trí ( 1
tiết)
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và ngôn ngữ Mĩ thuật trong
vẽ trang trí
2
Nhiệm vụ
- Suy nghĩ, nhớ lại các nội dung sau
1.Khái niệm vẽ trang trí
2.Ngôn ngữ Mĩ thuật trong vẽ trang trí
- Trao đổi trong nhóm hoặc đồng nghiệp về nội dung trên
1 - Khái niệm
Con người sinh ra đã thích cái đẹp và luôn có nhu cầu thưởng thức cái
đẹp. Mọi đồ vật phục vụ cho đời sống con người ngày càng đẹp hơn về mẫu
mã, kiểu dáng, màu sắc... đáp ứng nhu cầu sử dụng ngày càng cao của con
người. Những việc làm đó được gọi chung là nghệ thuật trang trí. Trang trí
là loại hình nghệ thuật luôn đi sát với đời sống để sắp xếp, bố trí các vật
dụng cho thuận tiện đẹp mắt và dùng màu sắc, chất liệu tạo ra những kiếu
dáng khác nhau phục vụ nhu cầu sử dụng của đời sống hằng ngày.
Nghệ thuật trang trí rất cần cho đời sống tinh thần của con người: trang trí
nhà ở, trang trí câu lạc bộ, trang trí trường , lớp học trang trí sân khấu, trang
trí đồ dùng sách báo, phim ảnh,...trang trí làm cho đời sống thêm tươi vui,
khích lệ con người thêm yêu lao động , yêu cuộc sống. Nghệ thuật trang trí
Việt nam đã có nhiều đồ vật có giá trị nghệ thuật thể hiện phong cách của
từng thời đại như: đồ gốm, các kiểu chạm gỗ, chạm đá, chạm gỗ, đúc đồng,
khảm trai , thêu, dệt,...trang trí trên y phục, trên các loại thổ cẩm của các dân
tộc thiểu số...
Hình 1: Hoạ tiết trang trí dân tộc
3
Trang trí trên gốm thời Lý - Trần, Trang trí trên gốm thời Lý - Trần,
Thanh Hóa, thế kỷ XI-XII Thanh Hóa, thế kỷ XI-XII
a)
b)
c)
d)
e)
g)
h)
i)
4
Chạm gỗ, chùa Tây Phương (hình a, c)
Chạm gỗ, Hà Nội, thế kỷ XIX (hình d, h)
2.Ngôn ngữ Mĩ thuật trong vẽ trang trí
a, Đường nét
Đường nét khép kín tạo nên hình, trong trang trí đường nét tạo nên hình
dáng của hoạ tiết, làm phong phú các hình mảng, góp phần tạo nên nhịp
điệu làm cho bố cục sinh động. Trong trang trí đường nét phải đa dạng
phong phú luôn luôn có sự tương phản giữ nét thanh, nét đậm, nét cong,
nét thẳng, nét gấp khúc, nét dài, nét ngắn,...Nét vẽ đều nhau, giống nhau
tạo cảm giác đơn điệu, buồn tẻ.
Trong trang trí các nét cong nét lượn sóng ... thường tạo nên sự uyển
chuyển, mềm mại.
Những nét thẳng, nét nhọn thường tạo nên sự khoẻ khắn dứt khoát.
Những nét gấp khúc thường tạo nên sự dồn dập nhịp nhàng.
Đường nét góp phần làm phong phú bố cục . Vì vậy khi sử dụng nét
trong trang trí cần sắp xếp cho hợp lí có thể đặt nét cong cạnh nét nhọn
hoặc nét thẳng để tạo nên sự cân bằng giữa sự mềm mại và khoẻ khoắn.
Khi sử dụng quá nhiều nét cong cần bổ sung thêm nét thẳng hoặc nét
gấp khúc để phá thế đơn điệu.
5
Hình 4: Nét trong trang trí
b,Hoạ tiết
Hoạ tiết là những hình vẽ hoa lá, chim muông, loài vật, con người ... được đơn giản
và cách điệu, lược bỏ những chi tiết làm cho nó trở lên đẹp hơn nhưng vẫn giữ được
dáng vẻ ban đầu.
Từ buổi sơ khai con ngườ__________i đã có ý thức làm đẹp cho bản thân và đồ dùng
sinh hoạt. Những nét chạm khắc thô sơ trên cán rìu , cán giáo đến những nét hoa
văn trên đồ gốm sứ, những hình trang trí trên mặt trống đồng những chạm khắc
trang trí trên các kèo cột, bia đá... ở đình chùa cung điện, là những nét trang trí rất
tinh tế độc đáo, phản ánh vẻ đẹp của thiên nhiên, của hình dáng con người, của cỏ
cây hoa lá, của nếp sống phong tục tập quán , sở thích, ước mơ , nguyện vọng của
con người.
Những hình người đua thuyền,tế lễ, săn bắn, giã gạo và chim thú trên mặt trống
đồng thuộc nền văn hoá Đông sơn cách đây khoảng hai nghìn năm trăm năm.
Những hình người, chim thú đó được đơn giản, cách điệu và được vẽ bằng những
nét thẳng, được sắp xếp bằng các thể thức nhắc lại, xen kẽ tạo thành những đường
diềm chạy xung quanh hình tròn, ở giữa hình tròn là biểu tượng của mặt trời. Các
hình trang trí đó phản ánh đời sống, tín ngưỡng tôn giáo của tổ tiên ta trong thời kì
xa xưa của lịch sử .
6
Hình 5: Hoạ tiết trên mặt trống đồng
thế kỷ I trước Công nguyên.
a) b)
c)
7
d)
Hình 6: Chạm gỗ chùa Tây phương, Sơn tây, Thế kỉ thứ XVII
c,Hình mảng
Trong các bề mặt đồ vật được trang trí bao giờ cũng có mảng chính, mảng phụ.
Mảng chính là mảng trọng tâm thường lớn hơn các mảng phụ và nằm ở vị trí trung
tâm.Tỉ lệ giữa mảng chính và mảng phụ phải cân đối, phù hợp với diện tích của
hình trang trí. Mảng chính lớn quá gây cảm gia tức mắt, chật chội, mảng chính nhỏ
quá làm cho trọng tâm bị chìm không thể hiện được ý đồ trang trí.
Trong trang trí hình mảng phải phong phú đa dạng về kích thước và hình thể, tạo
cho bố cục chặt chẽ, vui mắt, sinh động. Các mảng hình luôn có sự tương phản giữa
mảng lớn, mảng nhỏ, mảng dài, mảng ngắn, mảng vuông , mảng tròn, mảng tam
giác... Cũng như đường nét, những mảng hình bằng nhau , giống nhau tạo cảm giác
đơn điệu , buồn tẻ.
Trong trang trí các mảng trống và mảng đặc có mối liên kết chặt chẽ với nhau.
Mảng trống là phần nền, mảng đặc là mảng hình trang trí. Sắp xếp mảng đặc phải
chú ý đến mảng trống, sao cho mảng trống làm tôn vẻ đẹp của hoạ tiết, tạo nên sự
nhịp nhàng uyển chuyển cho hoạ tiết đồng thời là chỗ nghỉ mắt. Trên bề mặt trang
trí nếu sử dụng quá nhiều mảng đặc hoặc tỉ lệ của mảng đặc quá lớn làm cho bố cục
chật chội, rối mắt hoặc làm cho hoạ tiết bị trơ trẽn gây cảm giác khó chịu, tức mắt.
8
Hình 7: Sắp xếp hình mảng trong trang trí
d, Đậm nhạt
Đậm nhạt trong trang trí cũng rất quan trọng có thể làm cho bố cục cân đối chặt chẽ
hay chống chếnh, mờ nhạt, mất cân đối . Phân bố đậm nhạt trong trang trí phải làm
nổi được phần chính, chi tiết chính và tạo nên sự cân bằng, hài hoà, thuận mắt.
Phân bố đậm nhạt trong trong trí có thể sử dụng 3 sắc độ: đậm , nhạt và trung gian.
Có thể xác định màu trung gian trước rồi trên cơ sở đó xác định màu nhạt và màu
đậm.
-Bài trang trí thiếu đậm tạo cảm giác bồng bềnh, chống chếnh, thiếu sự chắc chắn.
- Bài vẽ thiếu độ sáng tạo cảm giác nặng nề, buồn tẻ.
- Bài vẽ sử dụng đậm nhạt không đúng sẽ tạo cảm giác rối mắt, không ăn nhập,
không thể hiện được trọng tâm.
9
a) Nền màu nhạt, nên vẽ họa tiết màu đậm hơn b) Nền màu đậm, nên vẽ họa tiết màu nhạt hơn
Hình 8: Đậm nhạt trong trang trí
e, Màu sắc
Trang trí không thể thiếu màu sắc. Màu sắc làm cho sản phẩm trang trí đẹp hơn,
hấp dẫn hơn đáp ứng nhu cầu thẩm mĩ của con người. Trong trang trí màu sắc phải
phù hợp với yêu cầu, nội dung, hình thức của từng thể loại trang trí, thể hiện sở
thích và tình cảm của người vẽ.
- Màu sắc thể hiện được trọng tâm: Hình mảng chính cần tập trung các màu sáng,
màu mạnh để thu hút mắt người xem, tạo sự cân bằng, vững chắc cho bố cục.
- Màu sắc hài hoà: Trong trang trí màu sắc có thể rực rỡ hay êm dịu, có thể là hoà
sắc nóng hay hoà sắc lạnh. Các màu đặt cạnh nhau phải phù hợp hoặc tôn nhau lên
tạo thành hoà sắc đẹp. Sử dụng quá nhiều màu nguyên chất, tương phản sẽ tạo nên
màu loè loẹt, sặc sỡ gây khó chịu cho thị giác.
10
Hình 9: Mầu sắc trong trang trí
g, Bố cục
Bố cục trang trí là nghệ thuật sắp xếp hình mảng, đường nét, đậm nhạt, màu sắc,
theo những quy tắc chung của trang trí phù hợp với từng thể loại và nội dung của
hình trang trí tạo nên một tổng thể hài hoà, nhịp nhàng , uyển chuyển, cân đối hợp
lí, mang tính thẩm mĩ phục vụ cho nhu cầu sử dụng của con người. Bố cục trang trí
quyết định hiệu quả của bài trang trí.
Một số thể thức trang trí
Các thể thức trang trí được sử dụng rất nhiều trong thực tế như các hình trang trí
trên mặt trống đồng, các hình trang trí được chạm khắc trên gỗ, đá của đình chùa
cung điện. Các hình trang trí thêu dệt trên y phục và thổ cẩm của các dân tộc thiểu
số, các hình trang trí trên gạch hoa, vải hoa , bao bì,..Các thể thức đó là:
+ Nhắc lại
Nhắc lại là sự sắp xếp, đặt nhiều hoạ tiết hay mảng hình giống nhau ở cạnh nhau
liên tiếp theo chiều dài hay chu vi của hình vuông, hình tròn .. Nhắc lại hoạ tiết
được sử dụng nhiều trong trang trí đường diềm, nền vải hoa, gạch hoa... có thể đặt
ngược chiều các hoạ tiết để tạo ra nhịp điệu nhưng vẫn giữ được trật tự các hình
mảng một cách liên tục.
Hình 10a: Thể thức nhắc lại
11
Hình 10b: Thể thức nhắc lại
+ Xen kẽ
Xen kẽ là sự sắp xếp hai hay nhiều hoạ tiết không giống nhau, đặt xen kẽ nhau theo
thứ tự lần lượt từ hoạ tiết này đến hoạ tiết khác trên một đoạn thẳng kéo dài hay
khép kín. Thể thức nhắc lại thường được sử dụng trong trang trí đường diềm , hình
vuông , hình tròn, nền vải hoa, gạch hoa , bao bì,...
Hình 11: Thể thức xen kẽ
+ Đăng đối
Một hoạ tiết được nhắc lại ở hai bên đường trục được gọi là thể thức đăng đối. Hai
bên hoặc trên dưới đăng đối với nhau gọi là đăng đối đơn. Bốn góc đều nhắc lại một
hoạ tiết giống nhau theo hai đường trục cắt đôi nhau ở giữa gọi là đăng đối kép. Có
thể dùng hoạ tiết đăng đối trên hình 4 góc, 6 hoặc 8 góc.
Thể thức đăng đối được sử dụng trong trang trí hình tròn, hình vuông, hình chữ
nhật, hình tam giác,...
12
Hình 12: Thể thức đăng đối
+ Hình mảng không đều
Hình mảng không đều còn được gọi là trang trí tự do. Các hình mảng không đều
nhau, không giống nhau nhưng vẫn tạo nên sự cân bằng, cân đối.
Hình 13: Hình mảng không đều
13
Trong bố cục trang trí có thể áp dụng một thể thức hay phối hợp nhiều thể thức tuỳ
thuộc vào yêu cầu, tính chất của hình trang trí và ý thích của người vẽ.
Hình 14: Trang trí quạt giấy. Bài vẽ của học sinh
Đánh giá hoạt động 1
- Đường nét trong trang trí và trong vẽ theo mẫu có gì
giống và khác nhau?
- Sắp xếp hình mảng,hoạ tiết trong trang trí có gì
khác với vẽ theo mẫu?
- Bố cục bài trang trí như thế nào là đẹp?
- Nêu các thể thức trang trí?
Hoạt động 2: Tìm hiểu cách tiến hành một bài trang trí
Nhiệm vụ
- Suy nghĩ , nhớ lại
1. Cách chép hoa lá
2. Cách đơn giản và cách điệu hoa lá
3. Trang trí các hình cơ bản
4. Trang trí ứng dụng
14
1. Cách chép hoa lá
-Hoạt tiết trang trí là hình vẽ hoa là chim thú, ... được đơn giản, cách điệu
dùng để trang trí. Chép hoa lá thực giúp cho chúng ta nắm được đặc điểm cấu
trúc, hình dáng, màu sắc của từng loại hoa lá khác nhau. Trên cơ sở đó ta có thể
đơn giản, cách điệu chúng thành các hoạ tiết trang trí đẹp.
- Cách chép
a, Chọn hoa lá
Chọn hoa lá có hình dáng đẹp mang nhiều yếu tố trang trí như: lá sắn lá gấc, lá
khoai, hoa sen , hoa cúc , hoa bìm bìm, hoa súng , hoa rau muống ...
b, Chọn hướng để chép
Trước khi chép cần quan sát các hướng để tìm hướng đẹp nhất mang đặc điểm,
hình dáng đặc trưng của loại hoa lá đó.Ví dụ: lá sắn có thể chọn hướng vẽ chính
diện sẽ đẹp hơn là nhìn nghiêng.
c, Cách chép
- Vẽ khung hình
Quan sát hoa lá quy chúng vào khung hình chung và vẽ khung hình lên giấy
giống như vẽ theo mẫu .Ví dụ: lá sắn , lá gấc nằm trong khung hình chữ nhật hoặc
đa giác, hoa bìm bìm nằn trong khung hình tròn hoặc ôvan...
- Phác hình
Trên cơ sở khung hình, tìm những đường hướng chính, vị trí tỉ lệ các bộ phận lớn
rồi phác hình các bộ phận chính bằng các nét thẳng. Hình vẽ không nên quá to hoặc
quá nhỏ, chú ý đến bố cục hình vẽ trên giấy.
- Chỉnh hình
Quan sát hoa lá điều chỉnh hình dáng các bộ phận của hoa lá cho đúng với đặc
điểm của chúng, vẽ các nét cong, các chi tiết chính, bỏ qua các chi tiết vụn vặt
như răng cưa của lá, lược bớt các đường gân lá...Nhấn đậm, tẩy sáng một số nét
tạo cho cánh hoa, chiếc lá có chỗ đậm chỗ nhạt. Nét vẽ viền đều nhau sẽ làm
cho hình vẽ khô cứng.
15
Hình 15: Cách chép hoa lá
2. Đơn giản và cách điệu hoa, lá
a, Đơn giản hoa lá
Hoa lá sau khi được ghi chép, tiến hành đơn giản bằng cách lược bớt các chi tiết
không cần thiết sắp xếp lại các bộ phận cho cân đối .
b, Cách điệu hoa lá
Hoa lá sau khi đã đơn giản, tiến hành cách điệu bằng cách thêm vào hoặc bớt đi,
sắp xếp lại các chi tiết chính cho đẹp hơn nhưng không quá rườm rà phức tạp
làm mất đi đặc điểm cơ bản của chúng.
16
Hình16: Đơn giản và cách điệu hoa lá
3. Trang trí các hình cơ bản
Trang trí đường diềm, hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật được gọi là trang trí
các hình cơ bản trong đó có vận dụng các kiến thức cơ bản của trang trí như:
các thể thức trang trí, bố cục, hoạ tiết, màu sắc...giúp người học nắm được kiến
thức, kĩ năng cơ bản của nghệ thuật trang trí.
a, Trang trí đường diềm
Trang trí đường diềm có thể áp dụng các thể thức nhắc laị, xen kẽ trong sắp xếp
hình mảng , hoạ tiết, màu sắc
17
Hình 17: Trang trí đường diềm
b, Trang trí hình vuông, hình tròn , hình chữ nhật
Đặc điểm của hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật có sự khác nhau cơ bản vì vậy
sắp xếp bố cục hình mảng, hoạ tiết, màu sắc phải dựa trên các đặc điểm đó để sắp
xếp, vận dụng các thể thức đăng đối, xen kẽ, nhắc lại...cho phù hợp, không làm phá
vỡ khuôn hình.
Hình 18: Trang trí hình vuông
18
Hình 19: Trang trí hình tròn
c, Cách tiến hành
- Nghiên cứu nội dung chủ đề
Trước khi tiến hành trang trí cần nghiên cứu nội dung chủ đề để lựa chọn hoạ tiết
màu sắc và sắp xếp cho phù hợp.
-Tìm bố cục
Tìm bố cục là khâu quan trọng có tính chất quyết định hiệu quả của bài trang trí.
Nếu bố cục không đẹp thì không thể có bài trang trí đẹp
+ Sắp xếp hình mảng, đậm nhạt: Sắp xếp hình mảng đậm nhạt cho phù hợp với đặc
điểm của hình trang trí
+ Tìm hoạ tiết cho phù hợp với nội dung chủ đề trang trí và hình mảng đã xác định.
- Tìm màu
Tìm màu sắc cho phù hợp với nội dung chủ đề và đậm nhạt trong các hình mảng
hoạ tiết.
-Thể hiện
+Xác định khuôn khổ trên giấy;
+Vẽ hình
Kẻ các đường trục, đường chéo, phác hình mảng cho cân xứng đúng vị trí,đúng tỉ
lệ. Vẽ hoạ tiết vào hình mảng.
+Vẽ màu
Vẽ màu vào các hoạ tiết, hình mảng cho sạch gọn
4. Trang trí ứng dụng
Từ các bài trang trí cơ bản có thể ứng dụng các kiến thức của trang trí vào trang trí
các vật dụng hằng ngày như trang trí bát đĩa , nhà cửa, lớp học , quần áo...có thể vận
dụng các thể thức trang trí một cách linh hoạt sáng tạo theo sở thích của mỗi người.
Cách tiến hành
19
- Nghiên cứu nội dung chủ đề
Trước khi tiến hành trang trí cần nghiên cứu nội dung chủ đề để lựa chọn hoạ tiết
màu sắc và sắp xếp cho phù hợp.
-Tìm bố cục
+ Sắp xếp hình mảng , đậm nhạt
Sắp xếp hình mảng đậm nhạt cho phù hợp với đặc điểm của hình trang trí
+ Tìm hoạ tiết cho phù hợp với nội dung chủ đề trang trí và hình mảng đã xác định
- Tìm màu
hoạ tiết.
-Thể hiện
+Xác định khuôn khổ trên giấy
+Vẽ hình: Phác hình mảng cho cân đối đúng vị trí,đúng tỉ lệ . Vẽ hoạ tiết vào hình
mảng.
+Vẽ màu:Vẽ màu vào các hoạ tiết, hình mảng cho sạch, gọn.
20
Hình 20: Gợi ý cách trang trí đường diềm
Hình 21: Gợi ý cách trang trí hình vuông , hình chữ nhật
- Chép một bông hoa hoặc chiếc lá?
- Đơn giản và cách điệu bông hoa lá vừa chép?
- Trang trí các hình cơ bản và trang trí ứng dụng có gì
giống và khác nhau?
21
Chủ đề 2: Thực hành (4 tiết)
Hoạt động 1: Thực hành trang trí một hình cơ bản
Nhiệm vụ:
Có thể chọn: trang trí một đoạn đường diềm hoặc hình vuông hay hình tròn,
hình chữ nhật.
1. Nghiên cứu nội dung chủ đề
2. Tìm bố cục
+ Sắp xếp hình mảng, đậm nhạt
+ Tìm hoạ tiết
3. Tìm màu
4.Thể hiện
+ Xác địmh khuôn khổ trên giấy
+ Vẽ hình
+ Vẽ màu
1.Nghiên cứu nội dung chủ đề
Chọn hình để trang trí theo ý thích, định hướng các thể thức trang trí, loại hoạ tiết
trang trí sẽ sử dụng như: hoa lá, hay hình mảng, con vật, hình dáng người và gam
màu sẽ thể hiện.
2.Tìm bố cục
+ Sắp xếp hình mảng, đậm nhạt:Tìm hình mảng theo các thể thức trang trí và phù
hợp với hình trang trí
+ Tìm hoạ tiết: Tìm hoạ tiết cho phù hợp với nội dung chủ đề, hình mảng đã xác
định và ý đồ định thể hiện.
3. Tìm màu
hoạ tiết.
Có thể tìm bố cục, tìm màu trên phác thảo nhỏ để lựa chọn
4.Thể hiện
+Xác định khuôn khổ trên giấy:Vẽ khuôn hình trên giấy theo tỉ lệ định vẽ sao cho
cân đối với tờ giấy vẽ. Khi vẽ khuôn hình chú ý vẽ nét mờ để khi cần điều chỉnh dễ
tẩy xoá, bài vẽ không bị bẩn.
+Vẽ hình
Vẽ phác các đường trục, phân chia tỉ lệ, xác định vị trí các hoạ tiết
Phác hình mảng cho cân đối đúng vị trí,đúng tỉ lệ .
Vẽ hoạ tiết vào hình mảng.
22
+Vẽ màu
Vẽ màu theo ý thích đã xác định vào các hoạ tiết, hình mảng cho sạch, gọn.
Chú ý:
Có thể dùng các chất liệu màu sắc theo ý thích. Cần quan tâm đến đặc điểm của các
chất liệu màu để vẽ cho đẹp.
*Vẽ màu nước, khi vẽ màu đậm phải kiên trì đợi cho màu vừa vẽ gần khô mới
chồng màu tiếp. Không pha trộn các màu bổ túc với nhau. Pha trộn như vậy màu sẽ
bị bẩn, xỉn. Khi vẽ bút và nước rửa bút phải luôn sạch để đảm bảo độ trong sáng của
màu.
*Vẽ màu bột, trước khi vẽ bột màu cần nghiền kĩ trên bảng pha màu với lượng kết
dính vừa phải. Lượng kết dính loãng hoặc ít quá khi khô màu xẽ dễ bị bong, đặc
quá màu dễ bị xỉn.
Sau khi hoàn thành bài vẽ bạn hãy chuyển bài cho đồng nghiệp nhận xét trước
khi giáo viên đánh giá.
+ Bài vẽ đã thể hiện được đặc điểm tính chất của hình trang trí chưa?
+ Hình mảng, hoạ tiết được sắp xếp cân đối hay chưa cân đối?
+ Đậm nhạt, màu sắc như thế nào, đẹp hay chưa đẹp?
Đánh giá bài vẽ theo 4 loại :
Tốt , khá, trung bình , chưa đạt
Hoạt động 2: Trang trí ứng dụng
Nhiệm vụ
Chọn một đồ vật theo ý thích để trang trí: cái bát, đĩa, ca cốc, viên gạch hoa,
khăn trải bàn, nhãn chai, hộp hoặc quạt giấy,...
2.Tìm bố cục
+ Sắp xếp hình mảng, đậm nhạt
+ Tìm hoạ tiết
+ Tìm màu
3.Thể hiện
+ Xác địmh khuôn khổ trên giấy
+ Vẽ hình
+ Vẽ màu
Chọn đồ vật để trang trí theo ý thích, định hướng cách thức trang trí, loại hoạ tiết
trang trí sẽ sử dụng như: hoa, lá, hay hình mảng, con vật, hình dáng người và gam
màu sẽ thể hiện.
23
2.Tìm bố cục
+ Sắp xếp hình mảng, đậm nhạt:Tìm hình mảng, đậm nhạt cho phù hợp với hình
trang trí, có thể vận dụng thể thức nhắc lại, xen kẽ, đăng đối, đối xứng hoặc thể tự
do ...
+ Tìm hoạ tiết:Tìm hoạ tiết cho phù hợp với nội dung chủ đề, hình mảng đã xác
định và ý đồ định thể hiện, có thể sử dụng hoạ tiết dân tộc, hoặc hoa lá , con vật ,
hình người, hình mảng, chữ... để trang trí
3. Tìm màu
hoạ tiết.
Có thể tìm bố cục, tìm màu trên phác thảo nhỏ để lựa chọn.
4.Thể hiện
+Vẽ hình đồ vật hoặc cắt dán hình đồ vật bằng giấy. Ví dụ : cái bát, đĩa, khay, ca
cốc,.. có thể dùng giấy trắng hoặc giấy màu tuỳ thích rồi gấp đôi, vẽ phác một nửa
hình dáng của đồ vật, cắt theo nét vẽ, mở ra ta có hình của đồ vật. Vẽ trang trí lên
hình đồ vật, vẽ xong dán lên giấy nền hoặc ngược lại dán hình đồ vật vừa cắt lên
giấy nền rồi vẽ trang trí.
Nếu vẽ hình đồ vật trên giấy nên vẽ nét mờ để dễ tẩy xoá. Hình vẽ cân đối với tờ
giấy.
+Vẽ hình
Phác hình mảng cho cân đối đúng vị trí,đúng tỉ lệ định vẽ.
Vẽ hoạ tiết vào hình mảng.
+Vẽ màu
Vẽ màu theo ý thích.
Sau khi hoàn thành bài vẽ bạn hãy chuyển bài cho đồng nghiệp nhận xét chéo bài
của nhau trước khi giáo viên đánh giá. Cụ thể là:
- Hình dáng đồ vật đẹp hay chưa đẹp ?
- Hình mảng, hoạ tiết được sắp xếp cân đối hay chưa cân đối?
- Đậm nhạt, màu sắc như thế nào, đẹp hay chưa đẹp?
Tốt , khá, trung bình , chưa đạt.
Chủ đề 3:Phương pháp dạy học vẽ trang trí (1 tiết)
Hoạt động 1: Vận dụng Các phương pháp dạy học tích cực
trong DH vẽ trang trí
24
Nhiệm vụ
Suy nghĩ, nhớ lại, viết ra giấy:
1. Những PPDH thường vận dụng trong DH vẽ trang trí?
2. Liên hệ thực tế giảng dạy các PPDH đó được thực hiện như thế nào?
3. Hãy suy nghĩ cần đổi mới PPDH như thế nào để tích cực hoá học sinh trong
vẽ trang trí góp phần hình thành thị hiếu thẩm mĩ cho HS?
4. Dạy- học vẽ trang trí có các hình thức tổ chức dạy học như thế nào?
1.Phương pháp quan sát, PPtrực quan, PP giải thích minh hoạ, PPthực
hành luyện tập
2. Các phương pháp trên đã được gíao viên thực hiện trong các gìơ dạy
vẽ trang trí tuy nhiên không phải tất cả giáo viên đều thực hiện một cách nghiêm
túc. Nhiều giáo viên do khả năng chuyên môn hạn chế hoặc thiếu nhiệt tình nên chỉ
yêu cầu học sinh nhìn bài trang trí mẫu gợi ý trong sách rồi vẽ lại, không có phần
hướng dẫn cụ thể cách vẽ, cách lựa chọn hoạ tiết hình mảng...Cách dạy này thường
dẫn đến học sinh không thích vẽ, không hứng thú kết quả bài vẽ không cao .
3. Phương pháp dạy-học tích cực hoá HS trong vẽ trang trí
a, Phương pháp trực quan
Đồ dùng trực quan trong vẽ trang trí là: Đồ vật thực, các bài vẽ minh hoạ, biểu
bảng minh hoạ các bước tiến hành. Sử dụng đồ dùng trực quan như thế nào cho có
hiệu quả đó chính là phương pháp trực quan. Sử dụng đúng lúc đúng chỗ sẽ phát
huy được hiệu quả và ngược lại. Trong vẽ trang trí đồ dùng trực quan nên có bài vẽ
minh hoạ đẹp và chưa đẹp để HS so sánh nhận xét, là bài vẽ của học sinh các năm
trước.Các ví dụ: minh hoạ cho các bước thực hiện bài vẽ hoặc cách sắp xếp hình
mảng hoạ tiết nên đa dạng phong phú để gợi ý cho học sinh sáng tạo. .. Ví dụ: bài
trang trí đường diềm nên có hình minh hoạ sắp xếp hoạ tiết hình mảng theo thể thức
xen kẽ, nhắc lại. Hoạ tiết là hình mảng , hoa lá , con vật,...
b, Phươn pháp quan sát
Trong vẽ trang trí PPQS là hướng dẫn học sinh quan sát bài minh hoạ để nắm được
cách vẽ. Cách thể hiện theo yêu cầu của hình trang trí. Các kiến thức cơ bản của
trang trí học sinh nắm được hay không là thông qua việc giảng giải minh hoạ và kết
hợp với quan sát của học. Vì vậy khi cho HS quan sát GV cần sử dụng kết hợp
PPVấn đáp, đặt câu hỏi hướng HS quan sát nắm được đặc điểm cơ bản của bài vẽ,
so sánh, phân tích tổng hợp, đánh giá để phân biệt được bài vẽ đẹp và chưa đẹp.
Phân biệt được bài vẽ đẹp và chưa đẹp là HS đã hiểu nhiệm vụ và yêu cầu của bài.
c, Phương pháp vấn đáp
Khi đặt câu hỏi: câu hỏi cần phù hợp với khả năng nhận thức của học sinh, câu hỏi
phải rõ ràng dễ hiểu . Vận dụng cách đặt câu hỏi theo các cấp độ của Bloom. Ví dụ:
25
Câu hỏi cấp thấp:
- Hoạ tiết trong bài vẽ này là những hình gì? ( biết).
- Các hoạ tiết được sắp xếp như thế nào? ( hiểu).
- Đường diềm thường được trang trí trên các đồ vật nào? ( áp dụng)
Câu hỏi cấp cao:
- Vì sao các bông hoa trên đường diềm được vẽ màu giống
nhau?(phân tích)
- Muốn trang trí một đoạn đường diềm ta phải tiến hành như thế nào?
(tổng hợp)
- So sánh hai bài trang trí này, bài nào đẹp, bài nào chưa đẹp ? Vì sao?
( đánh giá)
Sau khi hỏi nên dừng vài giây(3-5 giây) để HS suy nghĩ trả lời câu hỏi. Nếu HS trả
lời sai có thể hỏi lại bằng câu hỏi khác hoặc giải thích bằng câu hỏi gợi mở để tạo
cơ hội cho HS trả lời đúng hoặc có thể nhờ các HS khác trả lời giúp bạn ... Cách
khuyến khích này làm cho HS cảm thấy thoải mái, an toàn, tích cực trong câu trả lời
sau.
Khi chỉ định HS trả lời không nên chỉ tập trung vào những HS tích cực mà cần
quan tâm đến HS thụ động ít tham gia phát biểu ý kiến nhằm tăng cường sự tham
gia của HS trong quá trình học tập, tạo sự công bằng trong lớp học.
+Phương pháp giảng giải minh hoạ
Trong vẽ trang trí lời giảng giải của giáo viên cầm ngắn gọn, dễ hiểu chủ yếu gợi
mở để học sinh quan sát và chốt lại những vấn đề chính, những kiến thức, kĩ năng
cơ bản học sinh cần ghi nhớ, vận dụng trong quá trình thực hành. Phân tích nhận xét
kết quả bài học để học sinh học hỏi lẫn nhau và rút kinh nghiệm cho bài vẽ sau. Khi
phân tích giảng giải luôn kèm theo các hình ảnh minh hoạ cho lời nói. Ví dụ: Khi
phân tích cho HS thấy có thể sử dụng các hoạ tiết khác nhau để trang trí đường
diềm giáo viên vừa nói vừa chỉ vào các bài minh hoạ có các hoạ tiết khác nhau,
cách sắp xếp khác nhau. Phương pháp dạy học này giúp cho học sinh không những
hiểu mà còn nảy sinh ý tưởng sáng tạo trong khi tiến hành bài vẽ. Khi nhận xét bài
vẽ đẹp và chưa đẹp của HS năm trước HS tránh được những nhược điểm làm cho
bài vẽ chưa đẹp và học tập các bài vẽ đẹp . Trên cơ sở đó HS có khả năng đánh giá
kết quả bài học của mình và của bạn không hoàn toàn phụ thuộc vào đánh giá của
giáo viên. Với vẽ trang trí cũng như vẽ theo mẫu GV, không nên nói nhiều, nên dẫn
dắt, tổ chức, định hướng cho HS tự khám phá, chủ động, tích cực phát hiện vấn đề
và tìm cách giải quyết vấn đề ở các mức độ khác nhau tuỳ thuộc lứa tuổi.
+ Phương pháp thực hành luyện tập
Thực hành trong vẽ trang trí giúp cho học sinh vận dụng những kiến thức của trang
trí vào bài cụ thể trên cơ sở đó củng cố kiến thức và hình thành kĩ năng .Từ đó HS
có khả năng vận dụng kiến thức kĩ năng trang trí vào cuộc sống hàng ngày như
trang trí góc học tập, sắp xếp đồ dùng học tập. Có ý thức chăm sóc, giữ gìn, bảo vệ
cái đẹp trong gia đình.
Thực hành trong vẽ trang trí còn giúp cho HS nhận ra vẻ đẹp của đồ vật, ý nghĩa
của trang trí đối với đời sống con người.Trong các giờ học vẽ trang trí cần dành
nhiều thời gian cho HS thực hành. Trong quá trình HS thực hành giáo viên đến với
từng nhóm, từng HS để hướng dẫn các em vận dụng kiến thức đã học vào bài vẽ.Ví
dụ: gợi ý để HS sửa lại bố cục cho cân đối, sửa lại hoạ tiết cho đẹp hơn hoặc điều
chỉnh cách sắp xếp hình mảng, hoạ tiết cho đẹp hơn, tăng thêm độ đậm nhạt làm
26
cho bài vẽ đẹp hơn...Đối với những học sinh yếu cần có sự quan tâm giúp đỡ nhiều
hơn tạo điều kiện để HS hoàn thành bài vẽ. Những học sinh chưa hoàn thành bài vẽ
tại lớp GV cần khuyến khích các em về nhà tiếp tục hoàn thành.
+ Phương pháp trò chơi
Đối với vẽ trang trí cũng có thể tổ chức một số trò chơi đơn giản như thi vẽ tiếp sức
để củng cố cách vẽ,...Trò hơi có thể tổ chức vào đầu gìơ học để tạo hứng thú và
kiểm tra kiến thức cũ có liên quan đến bài học mới. Hoặc có thể tổ chức vào cuối
giờ học để củng cố và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS đối chiếu với mục
mục tiêu của bài học. Trò chơi chỉ nên tổ chức trong 2-3 phút, không nên kéo dài
làm mất thời gian của giờ học. Ví dụ: cuối giờ học trang trí đường diềm, GV yêu
cầu mỗi nhóm cử hai HS tham gia trò chơi trên bản. Trên bảng GV vẽ sẵn cho mỗi
nhóm một khung hình đường diềm, HS sẽ vẽ hoạ tiết và tô màu vào đường diềm
của nhóm mình. Các nhóm tự phân công người vẽ hoạ tiết, người tô màu. Nhóm
nào vẽ nhanh đẹp nhóm đó thắng. Nhóm vẽ chậm, hình vẽ chưa đẹp nhóm đó thua.
Khi tổ chức trò chơi cần chú ý thời điểm xuất phát và kết thúc phải rõ ràng. Ví dụ:
khi GV hô bắt đầu thì cả 3 nhóm đều tiến hành và kết thúc cũng như vậy. Tổ chức
trò chơi tạo không khí ganh đua giữa các nhóm và khuyến khích HS tích cực học
tập.
+ Phương pháp hợp tác nhóm
Đối với vẽ trang trí có thể tổ chức cho học sinh ngồi theo nhóm cùng sử dụng các
chất liệu thể hiện như vẽ hoặc xé dán hoặc thực hiện các trò chơi, nhóm có thể trao
đổi bàn luận phân công người tham gia trò chơi... Kết thúc giờ học nhóm tự đánh
giá nhận xét bài của nhau. Giáo viên sẽ đóng vai trò tổ chức, giám sát và điều khiển.
- PPDH vẽ theo mẫu và vẽ trang trí có gì giống và khác nhau ?
- Theo bạn trong các PPDH đó, PPDH nào khó vận dụng trong dạy vẽ trang trí ?
- Theo bạn cần phải làm như thế nào để dạy vẽ trang trí có hiệu quả?
Hoạt động 2: Xem băng và phản hồi
Nhiệm vụ
Xem băng hình, ghi chép các hoạt động dạy -học trong băng hình và trả lời
các câu hỏi:
1.Trong đoạn băng hình GV đã sử dụng các PPDH nào ?
2.Theo bạn các PPDH đó đã tích cực hoá được HS chưa? Vì sao?
3.Nếu dạy bài học đó bạn sẽ thực hiện như thế nào? cho ví dụ ?
4. Trước khi xem băng bạn hãy đọc hướng dẫn sau:
27
Hướng dẫn học theo băng hình
Tên băng hình: “ Dạy và học tích cực trong vẽ trang trí”
Minh hoạ qua bài: Vẽ trang trí Cái bát, lớp 3
1.Mục đích trích đoạn băng
Giúp người học biết vận dụng phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực
của HS trong học vẽ trang trí.
Trích đoạn băng hình giờ dạy vẽ trang trí các con vật yêu thích, giáo viên đã sử
dụng kết hợp nhiều PPDH nhằm tích cực hoá học sinh. Tạo hứng thú cho học sinh
tham gia các hoạt động học tập. Bạn hãy xem băng hình và tìm ra cái mới trong
cách tổ chức các hoạt động học tập.
2. Điều kiện học tập của người học
- Đoạn băng minh hoạ cho phần hướng dẫn dạy học vẽ trang trí, giáo viên tổ chức
các hoạt động học tập nhằm phát huy cao độ tính tích cực của học sinh.
- Để học tốt người học cần nắm vứng mục tiêu của bài học, nội dung bài học và
phương pháp dạy - học vẽ trang trí.
3. Yêu cầu cần đạt trong trích đoạn băng
Đối với giáo viên:
- Vận dụng linh hoạt PPDHTC trong dạy - học vẽ trang trí
- Phối hợp các hình thức dạy- học: hoạt động cá nhân, nhóm, trò chơi....
Đối với học sinh:
- Tích cực tham gia vào các hoạt động học tập như: thảo luận nhóm tìm cách sắp
xếp các hoạ tiết trên hình cái bát trong trò chơ thi đua giữa các nhóm.
- Tích cực quan sát để phân biệt, nhận ra cách sắp xếp hoạ tiết đẹp và chưa đẹp
trên cơ sở đó vận dụng vào bài trang trí của mình.
4. Những nét chính trong băng
- Đoạn băng minh hoạ phần đầu của tiết dạy vẽ trang trí. Học sinh tham gia trò
chơi sắp xếp hoạ tiết có sẵn lên hình cái bát. Các nhóm thi đua, nhóm nào sắp
xếp nhanh và đẹp nhóm đó thắng. Thông qua trò chơi định hướng, tạo hứng thú
cho học sinh tới nội dung của bài học.
28
- Giáo viên giới thiệu cái bát, đặc điểm của bát và cách sắp các hoạ tiét để trang
trí bát. Thông qua phần này học sinh nắm được cách sắp xếp hoạ tiêt để trang trí
cái bát.
- Giáo viên giới thiệu cách lựa chọn, sắp xếp hoạ tiết màu sắc để trang trí cái bát,
thông qua đồ dùng dạy học , một số bài mẫu của học sinh năm trước. Học sinh
so sánh nhận ra các bài trang trí đẹp và chưa đẹp.
5. Hướng dẫn sử dụng băng hình
a. Yêu cầu đối với học viên ttrước khi xem băng
- Xem lại mục tiêu bài học, xem lại các hình thức và PPDH vẽ trang trí ở lớp 3.
- Nghiên cứu bài học này trong sách giáo khoa và sách giáo viên
- Tự xác định nếu dạy bài học này sẽ dạy như thế nào.
b.Những yêu cầu đối với học viên trong khi xem băng
- Theo dõi thời gian dành cho các hoạt động : hợp lý hay không hợp lý?
- Các hoạt động phù hợp hay chưa phù hợp ?
- Đồ dùng dạy học được sử dụng như thế nào ?
- Ghi lại và đánh giá toàn bộ nội dung của trích đoạn băng vào phiếu quan sát
dưới đây.
Phiếu quan sát ( băng hình 2)
Tên bài học:
Lớp:
Tên giáo viên:
Tên trường:
Nội dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS
29
Nhận xét
- Mức độ tích cực của HS
- Các PPDH được sử dụng
30
- Nhận xét về GV
c. Yêu cầu đối với học viên sau khi xem băng
- Trong đoạn băng hình giáo viên đã sử dụng các phương pháp :
+ Trò chơi
+ Hợp tác nhóm
+ Trực quan
+ Quan sát
+ Giải thích minh hoạ
- Các phương pháp dạy học đã tích cực hoá HS : học sinh được hoạt động trong
nhóm của mình, được tạo hứng thú thông qua một trò chơi định hướng trang trí cái
bát có sự
thi đua giữa các nhóm.
- Với bài học này, bạn sẽ dạy như thế nào để tích cực hoá HS? Bạn sẽ sử dụng các
PPDH nào?
- Bạn sẽ tổ chức các hoạt động dạy - học như thế nào ? Bạn sẽ làm gì?, học sinh sẽ
làm gì? bạn hãy nêu một ví dụ cụ thể.
- Qua xem đoạn băng hình minh hoạ cho phần tổ
chức hướng dẫn của giáo viên trong vẽ trang trí bạn
đã học được gì trong đoạn băng này?
- Theo bạn các PPDH được giáo viên sử dụng trong
băng có ưu, nhược điểm gì .Vì sao?
- Trong đoạn băng đó,theo bạn nên bổ sung thêm
hoặc bớt gì .Ví dụ cụ thể?
31
- ở địa phương của bạn có thể tổ chức một giờ học
như vậy không. Vì sao?
Chủ đề 4: Thực hành thiết kế bài học và dạy thử ( 2
tiết)
Hoạt động 1: Thiết kế kế hoạch dạy học vẽ trang trí
Nhiệm vụ:
Suy nghĩ, nhớ lại, viết ra giấy:
1.Cách thiết kế kế hoạch dạy- học vẽ trang trí
2.Sử dụng sách giáo viên trong thiết kế kế hoạch dạy- học
1. Cách thiết kế kế hoạch dạy - học vẽ trang trí
a. Cách xác định mục tiêu bài học
- Căn cứ vào mục tiêu của Mĩ thuật ở Tiểu học, căn cứ vào nội dung của bài học
trang trí và đối tượng học sinh để xác định mục tiêu của bài học, gồm:
• Kiến thức : Học sinh biết, hiểu gì sau bài học ?
• Kĩ năng: Học sinh có thể làm được gì sau bài học ?
• Thái độ: Biểu hiện thái độ của học sinh sau bài học ?.
b.Chuẩn bị đồ dùng dạy học
• Chuẩn bị đồ dùng của giáo viên là: vật thực hình minh hoạ cho các bước
tiến hành,bài vẽ của học sinh năm trước. Các phương tiện dạy học như máy
chiếu qua đầu, giấy trong, máy chiếu vật thể hoặc ti vi đầu video...
• Đồ dùng của học sinh là sách giáo khoa, bút chì, tẩy , màu vẽ hay giấy màu,
hồ dán... tuỳ theo nội dung của bài học.
c.Các hoạt động dạy- học chủ yếu
- Quan sát, nhận xét
- Tìm hiểu cách vẽ trang trí
- Thực hành
Có thể tổ chức trò chơi để khuyến khích học sinh tích cực sáng tạo...
- Tổ chức đánh giá
Tổ chức cho học sing tham giá đánh giá bài học. Bài học được dán bằng băng
dính lên bảng, giáo viên yêu cầu học sinh nhận xét kết quả bài học của mình và
của bạn. Sau đó giáo viên đưa ra ý kiến đánh giá nhận xét kết quả của từng học
32
sinh, cách nhận xét mang tính tích cực, khuyến khích học sinh cố gắng cho bài
học sau đạt kết quả tốt hơn, không nên phê bình gay gắt làm mất hứng thú học
tập của các em. Hoặc có thể cho các nhóm tự đánh giá chọn bài vẽ tốt nhất dán
lên bảng để cả lớp cùng nhận xét... Sau khi nhận xét bài của các nhóm giáo viên
tuyên dương nhóm có nhiều bài vẽ tốt. Động viên những HS vẽ chưa tốt, để bài
sau cần cố gắng hơn.Cuối mỗi bài học nên dặn dò học sinh làm bài tập về nhà
và chuẩn bị cho bài học sau.
2.Sử dụng sách hướng dẫn giáo viên trong thiết kế kế hoạch dạy- học
• Sách giáo viên là những gợi ý tham khảo để giúp giáo viên có chỗ dựa khi
thấy cần thiết trong quá trình thiết kế kế hoạch bài học. Không nên nghĩ
rằng sách giáo viên có thể sử dụng thay cho kế hoạch bài học. Mục tiêu
được xác định trong sách giáo viên cũng có tính chất gợi ý tham khảo không
nên sử dụng hoàn toàn vào kế hoạch bài học của mình. Cần căn cứ vào nội
dung của bài học và khả năng học tập của học sinh để xác định mục tiêu.
+ Vì sao phải xác định mục tiêu bài học?
+ Chuẩn bị đồ dùng dạy học cho vẽ trang trí gồm có những gì?
+ Các hoạt động dạy học trong Vẽ trang trí có gì khác với Vẽ theo mẫu?
+ Bạn sẽ tổ chức đánh giá kết quả bài học của học sinh như thế nào?
Hoạt động 2: Thực hành thiết kế một kế hoạch bài học vẽ
trang trí
Nhiệm vụ
1. Chọn bài vẽ trang trí trong chương trình Mĩ thuật ở tiểu học
2. Thiết kế kế hoạch dạy học cho bài học đó
3. Trao đổi với đồng nghiệp về kế hoạch bài học
4. Dạy thử.
33
1. Bạn hãy chọn một bài vẽ trang trí trong chương trình mĩ thuật ở
tiểu học để thực hành thiết kế kế hoạch bài học
2. Bạn hãy thiết kế kế hoạch bài học, Khi xác định mục tiêu bạn có thể
dựa vào sách giáo viên và trên cơ sở thực tế đối tượng học sinh của bạn để
xác định mục tiêu cho phù hợp, mang tính khả thi. Bạn nên sử dụng PPDH
tích cực trong bài học. Bạn hãy suy nghĩ có thể tổ chức một trò chơi nào đó
để tạo hứng thú cho học sinh hoặc để kiểm tra kiến thức kĩ năng đã học.
Các thành viên trong nhóm tự đánh giá kết quả bài học của nhóm mình và
lựa chọn bài tốt treo lên bảng để nhận xét chung. Nhóm nào nhiều bài vẽ
tốt nhóm ấy sẽ được tuyên dương khen ngợi. Khi thiết kế kế hoạch bài học
bạn nên chú ý đến thời gian sao cho cân đối giữa các hoạt động, giành
nhiều thời gian cho học sinh thực hành.
3. Bạn trao đổi với đồng nghiệp về kế hoạch bài dạy của mình
4. Bạn hãy dạy thử, có thể trên học sinh của mình hoặc dạy sắm vai
trong nhóm để rút kinh nghiệm
Sau khi dạy thử bạn cùng đồng nghiệp rút kinh nghiệm:
-Bài học có đạt được mục tiêu không. Vì sao?
-Các phương pháp dạy- học có phù hợp không. Vì sao?
-Thời gian chia cho các hoạt động phù hợp hay chưa phù hợp?
- Bạn cần rút kinh nghiệm gì cho bản thân sau bài dạy?
Sau khi trao đổi thảo luận, bạn có thể điều chỉnh lại kế hoạch bài học và dạy lại nếu
có điều kiện.
Đánh giá sau khi học xong tiểu mođun
1. Đặc điểm của vẽ trang trí ở Tiểu học?
2.Hãy nêu đặc điểm ngôn ngữ của Mĩ thuật được thể hiện trong vẽ trang trí?
3.Hãy nêu các PPDH vẽ trang trí ở Tiểu học?
4.Tự đánh giá kế hoạch bài học của mình tốt hay chưa tốt. Vì sao?
5.Hai bài thực hành trang trí được GV đánh giá xếp loại.
Thông tin phản hồi của đánh giá
1.Đặc điểm của vẽ trang trí ở Tiểu học :
+ Học sinh làm quen với nghệ thuật trang trí theo các mức độ khác nhau, tăng dần
từ dễ đến khó từ đơn giản đến phức tạp như : Vẽ tiếp hoạ tiết, hình mảng vào đường
diềm, hình vuông,... Trang trí vào hình vẽ sẵn. Trang trí các hình cơ bản. Trang trí
ứng dụng,...
+ Yêu cầu bài vẽ của học sinh theo khả năng của mỗi độ tuổi, theo mục tiêu đã
được xác định trong KHBH.
Các câu hỏi 2,3,4 bạn hãy nghiên cứu tự trả lời, nếu khó khăn bạn xem lại thông tin
phản hồi trong các hoạt động.
34
5.Tiêu chí đánh giá bài thực hành:
Loại giỏi
+ Bài vẽ có bố cục cân đối
+ Thể hiện được đặc điểm cơ bản của hình trang trí.
+ Hoạ tiết, hình mảng đẹp, có sáng tạo.
+ Bài vẽ có đậm nhạt tốt hoà sắc đẹp.
Loại khá
+ Bài vẽ có bố cục cân đối.
+ Thể hiện được đặc điểm cơ bản của hình trng trí.
+ Bài vẽ có hoà sắc đẹp.
Loại trung bình
+ Bài vẽ có bố cục cân đối.
+ Thể hiện được đặc điểm hình trang trí.
+ Bài vẽ có hoà sắc.
Loại chưa hoàn thành
+ Bố cục chưa cân đối.
+ Hình vẽ xộc xệch chưa đúng với đặc điểm của hình trang trí.
+ Đậm nhạt yếu , màu sắc chưa đẹp.
Tiểu môdun 3 : Vẽ tranh và tập nặn tạo dáng
Và phương pháp dạy - học (11tiết)
I.Mục tiêu
1. Kiến thức
- Củng cố và nâng cao một số kiến thức về vẽ tranh và PPDH vẽ tranh .
- Có một số hiểu biết về nghệ thuật điêu khắc, nặn tạo dáng tự dovà
PPDH tập nặn tạo dáng tự do.
2. Kĩ năng
- Biết cách xây dựng bố cục tranh và vẽ màu.
- Biết cách nặn, tạo dáng một số đồ vật, con vật, dáng người.
- Vận dụng các PPDH tích cực trong dạy vẽ tranh, nặn tạo dáng tự do ở
tiểu học.
3. Thái độ
Tích cực vận dụng các PPDH tích cực trong xây dựng kế hoạch bài dạy
vẽ tranh, tập nặn và tạo dáng trong chương trình tiểu học.
35
STT Tên chủ đề Số
tiết
Trang số
1 Củng cố nâng cao một số kiến thức cơ bản vẽ tranh 2
2 Thực hành 3
3 PPDH vẽ tranh 1
5 Một số kiến thức cơ bản về tập nặn tạo dáng 1
6 Thực hành 1
7 PPDH tập nặn tạo dáng 1
- Một số tranh, tượng của các hoạ sĩ Việt Nam và thế giới .
- Băng hình minh hoạ cho PPDH tích cực trong vẽ tranh, tập nặn tạo dáng tự do
ở tiểu học.
- Sách giáo viên, sách GK, vở bài tập Mĩ thuật các lớp 1,2,3,4,5 .
- Tài liệu tham khảo:
+Mĩ thuật và phương pháp dạy- học mĩ thuật, giáo trình
đào tạo giáo viên tiểu học hệ CĐSP tập 3. Tác giả
Nguyễn Quốc Toản- Phạm Thị Chỉnh- Nguyễn Lăng
Bình, NXBGD 1998.
+Kí hoạ và bố cục, giáo trình đào tạo GV mĩ thuật. Tác
giả Tạ Phương Thảo – Nguyễn Lăng Bình.Nhà XBGD
năm 2000
36
Hình 1: Phố cổ .Tranh sơn dầu của Bùi Xuân Phái
IV. Nội dung
Chủ đề 1. Một số kiến thức cơ bản về vẽ tranh ( 1
tiết)
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và ngôn ngữ Mĩ thuật trong
vẽ tranh
Nhiệm vụ
Suy nghĩ , nhớ lại
1. khái niệm vẽ tranh
2. Một số yêu cầu về bố cục tranh
3. Một số dạng thức bố cục tranh
4. Cách vẽ tranh
37
1 Khái niệm
Vẽ tranh còn được gọi là vẽ Tranh đề tài, Tranh bố cục. Vẽ tranh là sự
sắp xếp các yếu tố tạo hình: đường nét, hình mảng, màu sắc và tình cảm của
người vẽ nhằm phản ánh sự vật hiện tượng trong thiên nhiên và cuộc sống.
Vẽ tranh không chỉ thể hiện các yếu tố kĩ năng, kĩ thuật mà là một quá trình
sáng tạo. Hình thức gắn liền với nội dung, tái tạo lại những hình ảnh, cảnh
sinh hoạt, lao động vui chơi hay nhiều vấn đề khác trong cuộc sống. Tranh
mang đến cho người xem những hình ảnh điển hình, cô đọng thể hiện được
cái đẹp của thiên nhiên cuộc sống xã hội, mang đến cho người xem những
rung động thẩm mĩ.
Vẽ tranh ở tiểu học nói riêng, trường phổ thông nói chung nhằm bồi
dưỡng cho học sinh có khả năng cảm thụ được cái đẹp trong các tác phẩm
hội hoạ. Thông qua việc sắp xếp hình tượng, sử dụng đường nét, hình mảng,
đậm nhạt, màu sắc tạo thành bức tranh theo nội dung hoặc ý thích.
Hình 2: Cầu Thê Húc. Tranh màu bột của Tạ Kim Chi
2.Một số yêu cầu về bố cục tranh
- Vẽ tranh phải dựa trên cái thực, người vẽ phải có vốn sống, hiểu biết về
đề tài nội dung định thể hiện.
38
- Người vẽ phải nắm được cách vẽ tranh. Bức tranh đẹp không phải là sự
sao chép giống thực mà là sự sáng tạo của người vẽ trên cơ sở thực tế,
có thể thiên về hình thể, thiên về màu sắc hay thiên về cảm xúc.
-Bố cục tranh
Bố cục tranh phải đảm bảo sự hài hoà với khuôn khổ tranh, mảng
chính và mảng phụ phải được sắp xếp hợp lí về tỉ lệ, cân đối với khuôn
khổ tranh để tạo nên một bố cục cân đối, chặt chẽ ,hài hoà.
+Mảng chính và mảng phụ
• Mảng chính là mảng trọng tâm thể hiện nội dung của bức tranh. Thông
thường mảng chính nằm ở chính diện ( cận cảnh), bao giờ cũng lớn hơn
mảng phụ, tuy nhiên có nhiều bức tranh mảng chính được đặt ở góc tranh.
Mảng chính tập trung những hình tượng tiêu biểu, sắp xếp hợp lí và được
diễn tả kĩ hơn.
• Mảng phụ là mảng hình có tính chất hỗ trợ làm cân bằng bố cục tạo cho bức
tranh phong phú sinh động , làm rõ nội dung chủ đề.
+Nhịp điệu trong tranh
Xây dựng bố cục tranh cần chú ý đến nhịp điệu, các điểm đậm,
sáng, các màu nóng, lạnh cần được phối hợp tạo nên các đường lượn
sóng hay các đường cong , tròn, elip làm cho bức tranh sinh động hấp
dẫn, thu hút mắt người xem.
- Đậm nhạt, màu sắc trong tranh
Đậm nhạt và màu sắc có ảnh hưởng không ít đến hiệu quả của tranh,
tranh thiếu đậm buồn tẻ, bồng bềnh, chống chếnh, nhạt nhẽo như món ăn
quá nhạt. Tranh thiếu sáng gây cảm giác nặng nề u uất.
Đậm nhạt còn làm tăng sự thu hút của mảng chính và tạo không gian xa
gần cho bức tranh.
Màu sắc cũng không kém phần quan trọng. Bố cục hình thể đẹp mà màu
sắc không đẹp thì không thể gọi là bức tranh đẹp. Đối với vẽ tranh, màu
sắc cần thể hiện được nội dung, đặc điểm của vùng miền, không gian,
thời gian, tính chất của công việc,.. .
* Một số điểm lưu ý khi xây dựng bố cục tranh
- Không để tỉ lệ các hình mảng bị dồn nén, quá chật chội, các hình mảng
quá lớn làm phá vỡ sự hài hoà của bố cục tranh, gây cảm giác khó chịu
cho người xem .
-Hình mảng chính không nên quá nhỏ tạo sự rời rạc, gây cảm giác buồn
tẻ lạnh lẽo, hoang vắng.
- Không nên để đường tầm mắt ( hay đường chân trời) cắt đôi tranh
thành hai phần bằng nhau.
-Không nên để các đường xiên chéo vào góc tranh.
- Không nên để các hình mảng dồn về một phía, sang trái, sang phải, lên
trên hoặc xuống dưới làm lệch bố cục.
- Không nên để đầu các nhân vật nằm sát đường chân trời.
- Tránh các mảng hình bằng nhau, giống nhau, đăng đối nhau ở hai bên
bức tranh.
39
Hình 3: Những điều cần tránh khi vẽ tranh
- Đường chân trời chia đôi tranh thành hai phần bằng
nhau.
- Cạnh tường của ngôi nhà nằm chính giữa tranh.
- Hai ngôi nhà bằng nhau, giống nhau, thẳng hàng với
nhau.
- Ba cây cau bằng nhau, giống nhau, cách đều nhau.
- Đầu người chạm vào đường chân trời.
- Người ngồi ở chính giữ tranh.
- Hinh hai em bằng nhau, đăng đối nhau.
- Cây chuối sát mép tranh.
- Cây, cành lá tiếp giáp với mái nhà và cạnh tường.
- Cành cây xiên từ trên xuống, từ bên cạnh vào tranh.
- Cành cây xiên vào góc tranh.
- Đường chéo cắt góc tranh.
- Ba ngọn đồi giống nhau.
3.Một số dạng thức bố cục tranh
Trong hội hoạ, người vẽ tranh luôn tìm tòi sáng tạo để có những bố cục độc
đáo. Sự đa dạng và phong phú của các hình thức bố cục được phát triển trên cơ
sở của một số hình thức bố cục sau:
a,Bố cục hình tháp
Bố cục hình tháp còn được gọi là bố cục hình tam giác. Dạng bố cục này gây
cảm giác vững chãi, tin tưởng, khoẻ khoắn, được áp dụng rộng rãi từ lâu đời( từ
thời cổ đại cho đến nay). Ví dụ : Nghỉ chân bên đồi, Hai thiếu nữ và em bé,...
(tranh của hoạ sĩ Tô Ngọc Vân)
40
Hình 4: Nghỉ chân bên đồi. Tranh sơn mài của Tô Ngọc Vân
41
Hình 4: Hai thiếu nữ và em bé. Tranh sơn dầu của Tô Ngọc Vân
b, Bố cục hình tròn ( hay elíp)
Bố cục hình tròn là bố cục có mảng trọng tâm nằm trong khung hình tròn. Bố cục
hình tròn thường tạo cảm giác mềm mại, uyển chuyển, chuyển động tuần hoàn. Ví
dụ: Điệu nhảy,...( tranh của hoạ sĩ Matit xơ).
42
Hình 6: Điệu nhảy. Tranh sơn dầu -1942 của Hăngri Matitxơ
c,Bố cục hình vuông , hình chữ nhật
Bố cục hình vuông hay hình chữ nhật là mảng trọng tâm nằm trong hình vuông hay
hình chữ nhật. Dạng bố cục này tạo cảm giác cân xứng vững chắc
Ví dụ: tranh Hai côgái bên bờ biển,...của Gôganh.
Hình 7: Hai cô gái bên bờ biển . Tranh sơn dầu của Gô-ganh
43
d,Bố cục theo phối cảnh
Bố cục theo phối cảnh là dạng bố cục theo luật xa gần, người vật ở gần thì to, rõ ở
xa thì nhỏ, mờ. Mọi hình thể trong tranh đều chịu sự chi phối của đường tầm mắt.
Đường tầm mắt cao thì cảnh mặt đất rộng, đường tầm mắt thấp thì cảnh mặt đật
hẹp.Tranh vẽ theo luật phối cảnh còn được áp dụng kết hợp với các dạng bố cục
khác như bố cục hình tam giác, bố cục hình vuông, hình tròn, tạo cho tác phẩm
chiều sâu không gian. Dạng bố cục theo phối cảnh thường dễ tạo nhịp điệu bằng các
đường lượn sóng. Việc áp dụng các dạng thức bố cục trên vào vẽ tranh tuỳ thuộc
nội dụng và ý đồ của người vẽ.
Ví dụ :Tát nước đồng chiêm,...của Trần Văn Cẩn
Hình 8: Tát nước đồng chiêm, 1958. Tranh sơn mài của Trần Văn Cẩn
4. Cách vẽ tranh
a, Nghiên cứu nội dung chủ đề
Trong đề tài lớn có chủ đề nhỏ.
- Đề tài là giới hạn lĩnh vực nội dung như đề tài nông nghiệp, lao động sản xuất,
sinh hoạt, học tập., quân đội,...
-Chủ đề là tên gọi của một họat động hay một công việc sự vật cụ thể nằm trong đề
tài. Ví dụ : Học sinh vui chơi ở sân trường; Học sinh giúp đỡ thương binh; gặt mùa;
làm thuỷ lợi; Bộ đội qua làng...
Trước khi vẽ cần nghiên cứu kĩ nội dung đề tài để chọn chủ đề cho phù hợp không
bị lạc đề. Nếu là đề tài tự do thì người vẽ tự do lựa chọn đề tài hay chủ đề theo ý
thích.
b, Tìm tư liệu để xây dựng bố cục tranh
44
Có thể đi thực tế lấy tư liệu cho xây dựng bố cục tranh bằng cách kí hoạ hoặc chụp
ảnh. Trong trường hợp không có điều kiện đi thực tế có thể sử dụng những tư liệu
đã có, tham khảo sách báo, tranh ảnh... Những tư liệu này chỉ có thể tham khảo,
không nên sao chép làm mất đi tính sáng tạo và cảm xúc của mình. Sao chép là điều
tối kị trong sáng tác hội hoạ, một nhà tâm lí học người Mĩ đã nói: Hãy xem một
trăm bức tranh và loại nó ra khỏi bức tranh của bạn.
c, Lựa chọn dạng thức bố cục
Chọn dạng thức bố cục nhóm chính nằm trong khung hình gì, nằm ở đâu, mảng phụ
như thế nào nằm ở đâu. Phác ý đồ bố cục lên giấy nhỏ để cân nhắc lựa cho sao cho
hợp lí, có sự liên kết chặt chẽ giữa mảng chính và mảng phụ.
- Có thể vẽ cận cảnh ( người và cảnh được vẽ to, đường tầm mắt thấp).
- Có thể vẽ quang cảnh người đông cảnh rộng ( đường tầm mắt cao)...
-Có thể áp dụng các dạng thức bố cục trên hoặc có thể tìm ra cách sắp xếp bố cục
mới miễn sao tạo được một bố cục cân đối đẹp, thể hiện được nội dung chủ đề.
d,Lựa chọn hình tượng
Khi đã xác định được nội dung chủ đề và có đủ tư liệu để xây dựng tranh., xác định
được mảng chính, mảng phụ, tiến hành lựa chọn hình tượng cho mảng chính, mảng
phụ: hình dáng nhân vật, đồ vật trong tranh. Có thể phác hình khái quát của từng
nhân vật đồ vật, chưa cần vẽ chi tiết và những đặc điểm cụ thể.
e, Tìm đậm nhạt, tìm màu
Trên cơ sở bố cục đã được xác định , tiến hành tìm đậm nhạt , tìm màu:
-Tìm đậm nhạt
Để làm nổi rõ nội dung chủ đề thì mảng chính cần tập trung độ đậm nhất và sáng
nhất. Độ đậm ở mảng phụ nhạt nhẹ hơn, mờ dần để tạo chiều sâu không gian và làm
nền cho mảng chính. Chú ý đến nhịp điệu, bằng sự điều tiết các mảng đậm nhạt tạo
thành các đường lượn, tạo sự cân bằng cho thị giác. Tìm đậm nhạt có thể dùng độ
đậm, trung gian của bút chì và độ sáng của giấy hoặc dùng hai màu đen và trắng
pha trộn với nhau.
- Tìm màu
Trên cơ sở đậm nhạt đã được xác định tìm màu cho phù hợp với nội dung và các
mảng đậm nhạt. Chú ý tạo ra gam màu hay hoà sắc đẹp.
g, Thể hiện
- Phóng hình lên giấy theo khuôn khổ định vẽ. Chú ý khuôn khổ tranh phải tỉ lệ
thuận với khuôn khổ của phác thảo thì khi phóng hình bố cục mới đúng với phác
thảo. Có thể áp dụng cách kẻ ô chéo như bàn cờ để phóng hình nhanh và chính xác.
Phác hình các nhân vật, đồ vật bằng nét mờ để dễ tẩy xoá. Vẽ kĩ đặc điểm các nhân
vật tuy nhiên không nên quá chi tiết như vẽ lông mi, móng tay, từng sợi tóc,...
- Vẽ màu
Sau khi hình vẽ đã hoàn chỉnh tiến hành vẽ màu theo phác thảo hoặc ý đồ đã xác
định. Các màu tươi, màu đậm nên tập trung cho mảng chính, các mảng phụ nhạt
hơn vì ở xa. Trong thực tế màu sắc của các đồ vật ở xa bị lớp không khí và hơi nước
làm mờ dần. Do đó khi vẽ tranh các vật ở xa mờ dần sẽ tạo được không gian cho
bức vẽ. Để tạo được gam màu hay hoà sắc cho bức vẽ cần xác định màu chủ đạo. Ví
45
dụ: vẽ gặt mùa thì màu chủ đạo sẽ là màu vàng, trong tranh sẽ sử dụng nhiều màu
vàng, màu vàng của lúa ảnh hưởng đến màu của các đồ vật xung quanh như cây cối
không còn là màu xanh ngắt mà trong màu xanh có ánh của màu vàng có nghĩa là
khi pha trộn màu ta pha mầu xanh trong đó có một chút màu vàng... Hoặc vẽ về
biển có thể màu chủ đạo là màu xanh, ...
- Sau khi vẽ màu xong có thể nhấn đậm một vài chi tiết chính làm cho bức tranh
sinh động.
Hình 9: Gợi ý cách phác bố cục tranh Bộ đội với thiếu nhi
Hình 10: Gợi ý cách vẽ chi tiết và hoàn thiện tranh Bộ đội với thiếu nhi
46
• Đánh giá hoạt động 1
- Hãy nêu những yêu cầu cơ bản của bố cục tranh?
- Hãy nêu một số điểm cần tránh trong xây dựng bố
cục tranh?
- Vẽ tranh thường có những dạng thức bố cục nào?
- Nêu cách vẽ tranh?
Hoạt động 1: Vẽ tranh về đề tài sinh hoạt
Nhiệm vụ
1. Nghiên cứu nội dung chủ đề
2. Tìm bố cục
- Tìm hình mảng
- Tìm hình tượng
- Tìm đậm nhạt, tìm màu
3.Thể hiện
- Xác định khuôn khổ trên giấy
- Phóng hình
- Vẽ màu
Nghiên cứu kĩ nội dung đề tài để lựa chọn chủ đề . Có thể chọn chủ đề sinh hoạt ở
nông thôn, sinh hoạt ở thành phố hoặc sinh hoạt gia đình, sinh hoạt của học sinh
tiểu học,...
2.Tìm bố cục
- Lựa chọn dạng thức bố cục, xác định mảng chính mảng phụ ( phác thảo nhỏ) phác
nét mờ để khi cần điều chỉnh dễ tẩy xoá, bài vẽ không bị bẩn.
- Tìm hình dáng nhân vật, đồ vật cho mảng chính, mảng phụ.
- Tìm đậm nhạt thể hiện trọng tâm, tìm màu cho phù hợp với nội dung chủ đề và ý
thích.
3.Thể hiện
- Xác định khuôn khổ tranh trên giấy vẽ
- Phóng hình, kẻ ô vuông hoặc ô chéo để phóng hình theo phác thảo, chỉnh hình
dáng nhân vật, đồ vật cho đúng tỉ lệ, đặc điểm,...
47
- Vẽ màu theo phác thảo sao cho thể hiện được nội dung chủ đề và tạo được hoà sắc
đẹp.
Chú ý:
Có thể dụng các chất liệu màu sắc theo ý thích, cần quan tâm đến đặc điểm của
các chất liệu màu để vẽ cho đẹp.
*Vẽ màu nước, khi vẽ màu đậm phải kiên trì đợi cho màu vừa vẽ gần khô mới
chồng màu tiếp. Không pha trộn các màu bổ túc với nhau màu sẽ bị bẩn, xỉn. Khi
vẽ,bút và nước rửa bút phải luôn sạch để đảm bảo độ trong sáng của màu.
*Vẽ màu bột: khác với vẽ trang trí, vẽ tranh không cần nghiền màu, có thể lấy màu
pha trộn bằng bút lông dẹt rồi vẽ trực tiếp vào tranh. Khi vẽ cần chú ý không nên vẽ
xong mảng này rồi mới vẽ mảng khác mà vẽ đồng thời toàn bộ, vừa vẽ vừa điều
chỉnh đậm nhạt và màu sắc cho đến khi hoàn thành.
của nhau trước khi giáo viên đánh giá
+ Bài vẽ có thể hiện được nội dung chủ đề không ?
+Bố cục tranh cân đối hay không cân đối, có phạm phải những điều cần tránh
không?
Hoạt động 2: Vẽ tranh đề tài phong cảnh
Nhiệm vụ
2.Tìm bố cục
- Sắp xếp hình mảng
- Tìm màu
3.Thể hiện
- Xác địmh khuôn khổ trên giấy
- phóng hình
- Vẽ màu
Nghiên cứu kĩ nội dung đề tài để lựa chọn chủ đề. Có thể chọn chủ đề phong cảnh
nông thôn, phong cảnh thành phố, phong cảnh biển, phong cảnh miền núi,...
48
2.Tìm bố cục
- lựa chọn dạng thức bố cục, xác định mảng chính mảng phụ ( phác thảo nhỏ).
Tìm hình dáng các hình ảnh trong tranh, vẽ phác hình khái quát ( tranh phong cảnh,
hình tượng chính là cảnh vật, có thể điểm thêm người cho tranh sinh động ).
- Tìm đậm nhạt, tìm màu
Tìm đậm nhạt cho mảng chính, mảng phụ và màu sắc cho phù hợp với nội dung
chủ đề.
3 Thể hiện
+Xác định khuôn khổ trên giấy ( lưu ý khổ tranh tỉ lệ thuận với khổ phác thảo).
- Phóng hình lên giấy, có thể bằng cách kẻ ô chéo để phóng hình cho chính xác.
Phác nét mờ để khi cần điều chỉnh dễ tẩy xoá, bài vẽ không bị bẩn.
-Vẽ màu
Vẽ màu theo phác thảo sao cho thể hiện được nội dung chủ đề và tạo được hoà sắc
đẹp
Chú ý:
Có thể dùng các chất liệu màu sắc theo ý thích. Cần quan tâm đến đặc điểm của
các chất liệu màu để vẽ cho đẹp.
của nhau trước khi giáo viên đánh giá:
+ Bài vẽ có thể hiện được nội dung chủ đề không ?
+Bố cục tranh cân đối hay không cân đối, có phạm phải những điều cần tránh
không?
49
Hình 11: Quê em .Tranh sáp màu của Trần Phạm Đại Tân
Chủ đề 3:Phương pháp dạy- học vẽ tranh (1 tiết)
Hoạt động 1: Vận dụng các phương pháp DHTC trong DH vẽ
tranh.
Nhiệm vụ
Suy nghĩ, nhớ lại
1. Những PPDH thường vận dụng trong DH vẽ trang tranh
3. Cần đổi mới PPDH như thế nào để tích cực hoá học sinh trong vẽ tranh góp
phần hình thành thị hiếu thẩm mĩ cho HS?
4. Các hình thức tổ chức dạy- học vẽ tranh?
50
1.Phương pháp quan sát, PPtrực quan, PP giảng giải minh hoạ,
PPthực hành, luyện tập ...
2. Các phương pháp trên đã được gíao viên thực hiện trong các gìơ
dạy vẽ tranh xong khi thực hiện một số giao viên do không xác định được đối tượng
và mục tiêu cụ thể của bài nên thường nói nhiều, phần hướng dẫn thường kéo dài
chiếm gần hết thời gian thực hành của học sinh hoặc ngược lại do khả năng chuyên
môn hạn chế nên giáo viên hướng dẫn qua loa để học sinh tự vẽ do đó kết quả bài
học thấp , HS không hứng thú học tập.
3. Phương pháp dạy học tích cực hoá HS trong vẽ tranh
Đồ dùng trực quan trong vẽ tranh là: Tranh ảnh, các bài vẽ minh hoạ, biểu bảng
minh hoạ các bước tiến hành. Sử dụng đồ dùng trực quan như thế nào cho có hiệu
quả đó chính là phương pháp trực quan, sử dụng đúng lúc đúng chỗ sẽ phát huy
được hiệu quả và ngược lại. Trong vẽ tranh cũng như vẽ trang trí đồ dùng trực quan
nên có bài vẽ minh hoạ đẹp và chưa đẹp để HS so sánh nhận xét (bài vẽ của học
sinh các năm trước).Các ví dụ minh hoạ cho các bước thực hiện bài vẽ. Sau khi
hướng dẫn , đồ dùng trực quan cần được cất đi trước khi HS bắt đầu bài vẽ. Trong
khi sử dụng ĐDTQ chú ý: dùng đến đồ dùng nào thì lấy cái đó, sau đó cất đi rồi lấy
cái khác hoặc để chồng lên nhau, Không nên bày tất cả lên bảng, làm phân tán chú
ý khi HS quan sát.
b, Phương pháp quan sát
Trong vẽ tranh, PPQS là hướng dẫn học sinh quan sát bài minh hoạ để nắm được
cách vẽ, cách thể hiện nội dung đề tài. Khi HS quan sát, GV cần sử dụng kết hợp PP
vấn đáp, đặt câu hỏi, định hướng quan sát để HS nắm được cách vẽ, phân biệt được
bài vẽ đẹp và chưa đẹp, hiểu nhiệm vụ và yêu cầu của bài vẽ.
- Trong tranh có những hình ảnh nào? ( biết)
- Tranh vẽ về chủ đề gì?( hiểu)
- Mảng chính trong tranh có các hình ảnh nào?
Mảng phụ là những hình ảnh nào? ( Hiểu)
- Trong tranh bạn đã dùng những màu gì? (biết)
- Em đã bao giờ nhìn thấy vườn hoa chưa? ở đâu? có
những hoa gì? ( liên hệ )
a. Vì sao vẽ tranh mảng chính cần phải lớn hơn mảng phụ?(phân tích)
b. Để vẽ được bức tranh ta phải làm những gì? ( tổng hợp)
c. So sánh hai bức tranh này, bức tranh nào đẹp, bức tranh nào chưa
đẹp . Vì sao? ( đánh giá)
51
Sau khi hỏi nên dừng vài giây(3-5 giây) để HS suy nghĩ trả lời câu hỏi. Nếu HS
trả lời sai có thể hỏi lại bằng câu hỏi khác hoặc giải thích bằng câu hỏi gợi mở để
tạo cơ hội cho HS trả lời đúng hoặc có thể nhờ các HS khác trả lời giúp bạn ... Cách
sau.
d,Phương pháp giải thích minh hoạ
Trong vẽ tranh lời giảng giải của giáo viên cần ngắn gọn, dễ hiểu chủ yếu gợi mở
để học sinh quan sát và chốt lại những vấn đề chính, những kiến thức, kĩ năng cơ
bản học sinh cần ghi nhớ, vận dụng trong quá trình thực hành. Phân tích nhận xét
kết quả bài học để học sinh học hỏi lẫn nhau và rút kinh nghiệm cho bài vẽ sau. Khi
phân tích giảng giải luôn kèm theo các hình ảnh minh hoạ cho lời nói. Ví dụ: Khi
phân tích cho HS thấy thế nào là bố cục cân đối giáo viên vừa nói vừa chỉ vào các
bài minh hoạ có bố cục cân đối và không cân đối. Cách đó giúp cho học sinh không
những hiểu mà còn nảy sinh ý tưởng sáng tạo trong khi tiến hành bài vẽ và không
mắc phải những trường hợp bố cục không cân đối. Trên cơ sở đó HS có khả năng
đánh giá kết quả bài học của mình và của bạn.
e,Phương pháp thực hành luyện tập
Thực hành trong vẽ tranh giúp cho học sinh vận dụng những kiến thức của tranh
vào bài cụ thể, nhằm củng cố kiến thức và hình thành kĩ năng.Thực hành trong vẽ
tranh giúp cho HS hiểu được ngôn ngữ của hội hoạ : đường nét, hình mảng, màu
sắc, bố cục và có khả năng cảm thụ cái đẹp trong tranh trong thiên nhiên và cuộc
sống.Trong các giờ học vẽ tranh cần dành nhiều thời gian cho HS thực hành. Trong
quá trình HS thực hành giáo viên đến với từng nhóm, từng HS để hướng dẫn các
em vận dụng kiến thức đã học vào bài vẽ.Ví dụ: gợi ý để HS sửa lại bố cục cho cân
đối, sửa lại hình dáng các nhân vật, đồ vật cho đúng đặc điểm, tỉ lệ hoặc sửa lại,bổ
sung để màu sắc trong tranh đẹp hơn. Cần quan tâm giúp đỡ các học sinh yếu tạo
điều kiện để HS hoàn thành bài vẽ. Những học sinh chưa hoàn thành bài vẽ tại lớp
GV cần khuyến khích các em về nhà tiếp tục hoàn thành.
g, Phương pháp trò chơi
Đối với vẽ tranh cũng có thể tổ chức một số trò chơi đơn giản... Trò chơi chỉ nên
tổ chức trong 2-3 phút, không nên kéo dài làm mất thời gian của giờ học. Ví dụ: Trò
chơi xếp hình hoặc vẽ thêm hình vào mảng trống trong tranh. Giáo viên chuẩn bị
cho mỗi nhóm 1 tờ giấy, hoặc bìa có thể là là giấy, bìa màu hoặc trắng và một bộ
hình người, đồ vật được cắt sẵn có đính sẵn băng dính hai mặt ở phía sau. Yêu cầu
các nhóm xếp hình người và đồ vật để tạo thành bức tranh. Các nhóm xếp, dán
xong, treo tranh lên bảng để cả lớp nhận xét xem bức tranh của nhóm nào có bố cục
hợp lí và đẹp nhất. Hoặc giáo viên chuẩn bị 4 bức tranh vẽ chưa hoàn thiện còn
mảng trống yêu cầu 4 nhóm quan sát và trao đổi trong 1 phút và lên vẽ bổ sung
thêm hình người hoặc đồ vật vào mảng trống. Nhóm nào vẽ nhanh, đẹp nhóm đó
thắng...Khi tổ chức trò chơi cần chú ý thời điểm xuất phát và kết thúc phải rõ ràng.
Ví dụ khi GV hô bắt đầu thì cả 3 nhóm đều tiến hành và kết thúc cũng như vậy. Tổ
52
chức trò chơi sẽ tạo không khí ganh đua giữ các nhóm và khuyến khích HS tích cực
học tập.
e, Phương pháp hợp tác nhóm
Đối với vẽ tranh có thể tổ chức cho học sinh ngồi theo nhóm cùng sử dụng các
chất liệu thể hiện như vẽ hoặc xé dán hoặc thực hiện các trò chơi, nhóm có thể trao
đổi bàn luận phân công người tham gia trò chơi... Kết thúc giờ học nhóm tự đánh
giá nhận xét bài của nhau. Giáo viên sẽ đóng vai trò tổ chức, giám sát và điều khiển.
- PPDH vẽ trang trí và vẽ tranh có gì giống và khác nhau ?
- Theo bạn trong các PPDHTC , PPDH nào khó vận dụng trong dạy vẽ tranh ?
- Theo bạn cần phải làm như thế nào để dạy vẽ tranh có hiệu quả ?
Nhiệm vụ
Xem băng hình, ghi chép các hoạt động dạy học trong băng hình và trả lời các
câu hỏi:
1.Trong đoạn băng hình GV đã sử dụng các PPDH nào ?
2.Các PPDH đó đã tích cực hoá được HS chưa? Vì sao?
3.Nếu dạy bài học đó bạn sẽ thực hiện như thế nào? cho ví dụ ?
4. Trước khi xem băng bạn hãy đọc đọc hướng dẫn sau:
Tên băng hình: “ Dạy và học tích cực trong vẽ tranh”
Minh hoạ qua bài: Vẽ tranh vườn hoa, lớp 2
của HS trong học vẽ tranh.
Trích đoạn băng hình giờ dạy vẽ tranh vườn hoa, giáo viên đã sử dụng kết hợp
nhiều PPDH nhằm tích cực hoá học sinh. Tạo hứng thú cho học sinh tham gia các
hoạt động học tập. Bạn hãy xem băng hình và tìm ra cái mới trong cách tổ chức các
hoạt động học tập.
53
- Đoạn băng minh hoạ cho phần hướng dẫn dạy học vẽ tranh, giáo viên tổ chức
các hoạt động học tập nhằm phát huy cao độ tính tích cực của học sinh.
phương pháp dạy - học vẽ tranh.
3. Yêu cầu cần đạt trong trích đoạn băng
- Vận dụng linh hoạt PPDHTC trong dạy - học vẽ tranh
- Tích cực tham gia vào các hoạt động học tập như: tham gia trò chơi, các nhóm
cử đại diện lên bảng thi vẽ bông hoa, đại diện nhóm nào vẽ nhanh, đẹp nhóm đó
thắng.
- Quan sát nắm được cách vẽ tranh vườn hoa.
4. Nhứng nét chính trong băng
- Đoạn băng minh hoạ phần đầu của tiết dạy vẽ tranh. Học sinh tham gia trò chơi
vẽ bông hoa nhằm mục đích tạo hứng thú, hướng học sinh đến trọng tâm của bài
học hông qua trò chơi định hướng, tạo hứng thú cho học sinh tới nội dung của
bài học.
- Giáo viên cho học sinh xem trích đoạn băng hình vườn hoa nhằm gợi mở nội
dung đề tài để học sinh dễ dàng lựa chọn, tưởng tượng sáng tạo các hình tượng
trong bức tranh của mình. Sau khi xem trích đoạn băng hình giáo viên sử dụng
tranh ảnh, bài vẽ của học sinh để học sinh quan sát nhận biết đặc điểm màu sắc
của các loại hoa, cách sắp xếp tạo thành bức tranh vườn hoa.
- Giáo viên đã sử dụng hình thức tương phẩn để HS nhận ra tranh đẹp và chưa
đẹp, trên cơ sở đó HS tự rút kinh nghiệm cho bài vẽ của mình. Hình thức này
góp phần hình thành thị hiếu thảm mĩ cho HS phân biệt được cái đẹp và chưa
đẹp.
- Xem lại mục tiêu bài học, xem lại các hình thức và PPDH vẽ tranh ở lớp 2.
54
dưới đây:
55
Phiếu quan sát (băng hình 3)
Tên bài học:
Lớp:
Tên giáo viên:
Tên trường:
Nhận xét:
56
C. Yêu cầu đối với học viên sau khi xem băng
+ Trò chơi
+ Hợp tác nhóm
+ Trực quan
+ Quan sát
PPDH nào?
57
chức hướng dẫn của giáo viên trong vẽ tranh bạn đã
học được gì trong đoạn băng này?
băng có ưu, nhược điểm gì . Vì sao?
hoặc bớt gì. Ví dụ cụ thể?
như vậy không. vì sao?
Chủ đề 4: Thực hành thiết kế bài học và dạy thử ( 2
tiết)
Hoạt động 1: Thiết kế kế hoạch bài học
Nhiệm vụ
Suy nghĩ, nhớ lại
1. Cách thiết kế kế hoạch bài học vẽ tranh
2. Sử dụng sách giáo viên trong thiết kế kế hoạch dạy - học
1. Cách thiết kế kế hoạch bài học vẽ tranh
a, Xác định mục tiêu bài học
- Căn cứ vào mục tiêu của Mĩ thuật ở Tiểu học, căn cứ vào nội dung của bài học
và đối tượng học sinh để xác định mục tiêu của bài học.
- Mục tiêu của bài học bao gồm 3 thành tố: Kiến thức , kĩ năng , thái độ
• Kĩ năng: Học sinh có thể làm được gì sau bài học ?
b, Chuẩn bị đồ dùng dạy -học
• Chuẩn bị đồ dùng của giáo viên là: Tranh, ảnh phiên bản, hình minh hoạ cho
các bước tiến hành,bài vẽ của học sinh năm trước. Các phương tiện dạy học
58
như máy chiếu qua đầu, giấy trong, máy chiếu vật thể hoặc ti vi đầu video
(nếu có )..
• Đồ dùng của học sinh là sách giáo khoa, bút chì, tẩy , màu vẽ hay giấy màu,
hồ dán... tuỳ theo nội dung của bài học.
c.Các hoạt động dạy họcchủ yếu
- Tìm chọn nội dung đề tài
- Tìm hiểu cách vẽ tranh
- Thực hành
- Tổ chức đánh giá
Tổ chức cho học sing tham giá đánh giá bài học. Bài học được dán bằng băng
dính lên bảng, giáo viên yêu cầu học sinh nhận xét kết quả bài học của mình và
của bạn. Sau đó giáo viên đưa ra ý kiến đánh giá nhận xét kết quả của từng học
sinh, cách nhận xét mang tính tích cực, khuyến khích học sinh cố gắng cho bài
học sau đạt kết quả tốt hơn, không nên phê bình gay gắt làm mất hứng thú học
tập của các em. Hoặc có thể cho các nhóm tự đánh giá chọn bài vẽ tốt nhất dán
lên bảng để cả lớp cùng nhận xét... Sau khi nhận xét bài của các nhóm giáo viên
tuyên dương nhóm có nhiều bài vẽ tốt. Động viên những HS vẽ chưa tốt bài sau
cần cố gắng hơn. Cuối mỗi bài học nên dặn dò học sinh làm bài tập về nhà và
chuẩn bị cho bài học sau.
2.Sử dụng sách hướng dẫn giáo viên trong thiết kế kế hoạch bài học
-Sách giáo viên là những gợi ý tham khảo để giúp giáo viên có chỗ dựa khi thấy
cần thiết trong quá trình thiết kế kế hoạch bài học. Không nên nghĩ rằng sách giáo
viên có thể sử dụng thay cho kế hoạch bài học. Mục tiêu được xác định trong sách
giáo viên cũng có tính chất gợi ý tham khảo không nên sử dụng hoàn toàn vào kế
hoạch bài học của mình. Cần căn cứ vào nội dung của bài học và khả năng học tập
của học sinh để xác định mục tiêu.
+ Vì sao phải xác định mục tiêu bài học?
+ Chuẩn bị đồ dùng dạy học cho Vẽ tranh gồm có những gì?
+ Các hoạt động dạy học trong Vẽ tranh có gì khác với Vẽ theo mẫu?
+ Bạn sẽ tổ chức đánh giá kết quả bài học của học sinh như thế nào?
Hoạt động 2: Thực hành thiết kế một bài học vẽ tranh
Nhiệm vụ
1. Chọn bài vẽ tranh trong chương trình Mĩ thuật ở tiểu học
2. Thiết kế kế hoạch dạy học cho bài học đó
59
3. Trao đổi với đồng nghiệp về kế hoạch bài học
4. Dạy thử.
1. Bạn hãy chọn một bài vẽ tranh trong chương trình mĩ thuật ở tiểu học để thực
hành thiết kế kế hoạch bài học
2. Bạn hãy thiết kế kế hoạch bài học, Khi xác định mục tiêu bạn có thể dựa vào
sách giáo viên và trên cơ sở thực tế đối tượng học sinh của bạn để xác định mục
tiêu cho phù hợp, mang tính khả thi. Bạn nên sử dụng PPDH tích cực trong bài
học. Bạn hãy suy nghĩ có thể tổ chức một trò chơi nào đó để tạo hứng thú cho
học sinh hoặc để kiểm tra kiến thức kĩ năng đã học. Các thành viên trong nhóm
tự đánh giá kết quả bài học của nhóm mình và lựa chọn bài tốt treo lên bảng để
nhận xét chung. Nhóm nào nhiều bài vẽ tốt nhóm ấy sẽ được tuyên dương khen
ngợi. Khi thiết kế kế hoạch bài học bạn nên chú ý đến thời gian sao cho cân đối
giữa các hoạt động, giành nhiều thời gian cho học sinh thực hành.
3. Bạn trao đổi với đồng nghiệp về kế hoạch bài dạy của mình
4. Bạn hãy dạy thử có thể trên học sinh của mình hoặc dạy sắm vai trong nhóm
để rút kinh nghiệm
Đánh giá hoạt động 2:
Sau khi dạy thử bạn cùng đồng nghiệp rút kinh nghiệm:
-Bài học có đạt được mục tiêu không? Vì sao?
-Các phương pháp dạy học có phù hợp không ? vì sao?
-Thời gian chia cho các hoạt động phù hợp hay chưa phù hợp?
- Bạn cần rút kinh nghiệm gì cho bản thân sau bài dạy?
Sau khi trao đổi thảo luận, bạn có thể điều chỉnh lại kế hoạch bài học và dạy lại nếu
có điều kiện.
60
Hình 12: Chơi ô ăn quan . Tranh lụa của Nguyễn Phan Chánh
Chủ đề 5 : Một số kiến thức cơ bản về tập nặn tạo
dáng
( 1tiết)
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và một số kiến thức cơ bản
về tập nặn tạo dáng
Nhiệm vụ
- Suy nghĩ , nhớ lại hoặc thảo luận nhóm:
1. Mục đích của tập nặn và tạo dáng tự do ở tiểu học
2. Các vật liệu đồ dùng để nặn và tạo dáng
3. Cách nặn và tạo dáng
61
1. Mục đích của tập nặn và tạo dáng ở tiểu học
Trước đây môn mĩ thuật ở tiểu học được gọi là môn hoạ hay môn vẽ.
Sau đó được đổi tên thành môn Mĩ thuật. Vậy hai tên gọi đó có gì khác
nhau?
- Gọi là môn hoạ hay môn vẽ vì nội dung của môn học chỉ cung cấp
kiến thức và kĩ năng vẽ.
- Gọi là môn Mĩ thuật vì nội dung môn học không chỉ có vẽ mà còn có
tập nặn tạo dáng và thường thức mĩ thuật.
Vẽ tranh, thể hiện đặc điểm hình dáng, của đồ vật, con người, trên mặt
phẳng của giấy, bằng các chất liệu bút chì , màu vẽ, ...
Nặn tạo dáng: thể hiện đặc điểm, hình dáng của đồ vật, con người trong
không gian 3 chiều ( chiều cao, chiều ngang, chiều sâu), có thể quan sát
ở nhiều phía, được tạo nên bằng nhiều chất liệu khác nhau như: đất sét,
chất dẻo để nặn, các phế liệu như vỏ hộp bằng giấy, bằng kim loại...để
lắp ghép tạo dáng
Tập nặn tạo dáng nhằm tạo điều kiện cho HS tiếp xúc với hình khối.
Tập sáng tạo ra các đồ vật bằng đất, chất dẻo hoặc các phế liệu ... Thông
qua tập nặn và tạo dáng nhằm phát triển tư duy nghệ thuật và tư duy
sáng tạo. HS có khả năng cảm thụ được cái đẹp trong nghệ thuật điêu
khắc và làm quen với nghệ thuật ứng dụng công nghiệp.
2. Các vật liệu dùng để nặn tạo dáng
a, Vật liệu dùng để nặn
- Đất sét:Đất sét là loại đất mềm và dẻo thường dùng để nặn
- Cách làm đất:
Có thể lấy đất sét mềm sử dụng ngay hoặc đất sét khô, trước khi
nặn, đất sét cần được nhặt bỏ sạn, sỏi, đá, ... nhào trộn cho dẻo, quánh, không dính
tay. Dùng bảng nặn bằng gỗ để nhào trộn. Sau khi dùng, để giữ đất sử dụng lâu dài
cần ủ đất vào khăn hay giẻ ẩm, thỉnh thoảng vẩy nước cho đất mềm không bị khô
cứng.
- Chất dẻo để nặn
Chất dẻo dùng để nặn có nhiều màu, mềm dẻo, không dính tay, rất thuận lợi, đảm
bảo vệ sinh, an toàn cho học sinh tiểu học.
b, Vật liệu dùng để tạo dáng
Để tạo dáng hình người, đồ vật có thể sử dụng các vỏ hộp giấy, hộp nhựa, hộp sắt,
vỏ trứng, các loại hột hạt, củ quả, rơm dạ...
3. Cách nặn và tạo dáng
a, Cách nặn
62
- Nặn bằng cách ghép khối
Nặn từng bộ phận, chi tiết rồi ghép lại, dùng que tre nhỏ hoặc tăm để gắn đính
chúng với nhau.
Ví dụ: nặn hình người:
+ Nặn đầu : vê đất tròn;
+ Nặn thân : Vê đất thành hình trụ hoặc hình chữ nhật hay hình vuông;
+ Nặn chân, tay: Vê kéo đất thành thỏi nhỏ, dài;
+ Dùng que tăm ngắn, gắn đính các bộ phận với nhau;
+ Nặn thêm chi tiết như: tóc, quần áo, mắt mũi miệng...rồi tạo tư
thế ngồi, đứng hoặc đi, chạy...
- Nặn trên một khối đất
Từ một khối đất, tưởng tượng ra hình dáng đồ vật, con vật hay hình dáng người,
lăn đất để được khối hình khái quát của đối tượng định nặn. Ví dụ: nặn hình người,
vê, lăn đất thành khối trụ. Nặn ô tô, lăn , đập đất thành khối chữ nhật. Trên khối
đất đó ước lượng, phân chia các bộ phận cho đúng với tỉ lệ của đối tượng. Ví dụ:
Đầu người, thân, chân, tay. Từ các bộ phận đó, dùng tay nặn hoàn thiện các bộ
phận: kiểu dáng đầu, tóc ngắn hay tóc dài; khuôn mặt tròn hay vuông; kiểu dáng
quần áo, dài, ngắn, váy...Sau đó bổ sung thêm các chi tiết như: mắt,mũi, miệng,
chân, tay... Có thể nặn thêm các chi tiết phụ như: tay cầm cặp sách hoặc cầm hoa
hay chống gậy...Khi nặn có thể dùng tay hoặc có thêm một số dụng cụ hỗ trợ như
dao nặn để cắt gọt đất ...
Dao nặn được làm bằng thanh tre nhỏ vót mỏng giống hình con dao để cắt gọt đất
hoặc ấn đính, khoét các chi tiết trong khi nặn.
b, Cách tạo dáng
Đối với tiểu học, mục đích của tạo dáng là để học sinh làm quen với tạo dáng công
nghiệp bằng các phế liệu dễ kiếm . Vì vậy cách tạo dáng rất đơn giản như: tạo dáng
ôtô tầu hoả, con vật , hình người...
Cách tiến hành
- Nhớ lại hình dáng, các bộ phận chính của đồ vật định tạo dáng.
- Tìm các vỏ hộp có hình dáng, màu sắc phù hợp.
- Có thể dùng kéo để cắt bớt, sửa lại các mảng hình cho vừa vớ các bộ
phận.
- Ghép đính các bộ phận.
- Bổ sung thêm chi tiết.
- Hãy nêu mục đích tập nặn tạo dáng ở tiểu học?
- Nặn tạo dáng có thể dùng các vật liệu gì?
- Có mấy cách nặn?
- Nêu cách tạo dáng?
63
Hình 13: Bé tập nặn (ảnh)
64
Chủ đề 6: Thực hành (2tiết)
Hoạt động 1: Nặn con vật theo ý thích
Nhiệm vụ
1. Lựa chọn con vật để nặn
2. Chọn vật liệu, dụng cụ để nặn
3. Chọn cách nặn
4. Thực hành nặn
1.Lựa chọn con vật để nặn
Có thể chọn con vật theo ý thích như : con mèo , con thỏ, con vịt, con chim hay con
trâu, ngựa...
2.Chọn vật liệu
- Tìm đất sét để nặn (nếu dễ kiếm) hoặc dùng chất dẻo .
- Tìm một bảng gỗ nhỏ để lăn đất, làm đất, 1 giẻ lau hoặc khăn nặn để ủ đất hoặc
lau tay.
- Làm một dao nặn bằng que tre vót mỏng để cắt gọt đất khi cần thiết.
3.Chọn cách nặn
Suy nghĩ chọn cách nặn theo ý thích: có thể bằng cách ghép khối hoặc nặn từ một
khối đất.
4. Thực hành
Sau khi hoàn thành bài nặn, bạn hãy chuyển bài cho đồng nghiệp nhận xét chéo
bài của nhau trước khi giáo viên đánh giá.
+ Đã thể hiện được đặc điểm của con vật ?
+ Hình dáng cân đối, ngộ nghĩnh?
Đánh giá sản phẩm theo 4 loại: Tốt , khá, trung bình , chưa đạt.
65
Nhà điêu khắc tí hon Đá cầu mây
Hình 14: Bài tập nặn của học sinh
Chủ đề 7:Phương pháp dạy - học tập nặn tạo dáng (1
tiết)
Hoạt động 1: Vận dụng các phương pháp dạy- học TC trong
DH tập nặn tạo dáng.
Nhiệm vụ
Suy nghĩ, nhớ lại:
1. Những PPDH thường vận dụng trong DH tập nặn tạo dáng ?
3.Theo bạn nên sử dụng các phương pháp dạy học như thế nào để có hiệu quả?
4. Các hình thức tổ chức dạy học tập nặn và tạo dáng?
1.Phương pháp quan sát, Phương pháp trực quan, Phương pháp
giảng giải minh hoạ, Phương pháp thực hành, luyện tập, ...
dạy tập nặn tạo dáng
Tuy nhiên tập nặn tạo dáng là loại bài giáo viên ngại dạy do đó các bài học này có
thể ít được giáo viên thực hiện trong các giờ học mĩ thuật. Bạn đã thực hiện như thế
nào? ( Trao đổi với đồng nghiệp)
3. Phương pháp dạy học tích cực hoá HS trong tập nặn tạo dáng
Đồ dùng trực quan trong tập nặn và tạo dáng là đồ chơi, có thể là búp bê , các con
vật như mèo, chó, thỏ ...ôtô, tầu hoả...Trong các giờ tập nặn các con vật, giáo viên
có thể sử dụng nhiều con vật khác nhau để gợi ý cho HS lựa chọn. Hoặc trong các
66
giờ tạo dáng tự do, con vật ôtô bằng vỏ hộp nên có một số đồ chơi: con vật, ôtô để
gợi ý cho HS. Có thể yêu cầu HS chuẩn bị, nhóm phân công nhau mang đồ chơi có
nội dung của bài học đến lớp. GV có thể tổ chức để các nhóm giới thiệu về các đồ
vật mà nhóm đã chuẩn bị để cả lớp cùng quan sát. Đồ vật hoặc con vật có thể để
trên bàn của từng nhóm trong suốt giờ học để học sinh quan sát, thể hiện trong sản
phẩm của mình. Cách tổ chức như vậy sản phẩm của HS hết sức phong phú, các em
sẽ hứng thú tích cực hơn trong việc thực hiện bài nặn hay tạo dáng của mình.
b, Phươn pháp quan sát
Trong tập nặn và tạo dáng sinh quan sát bài minh hoạ để nắm được cách nặn, cách
tạo dáng. Khi HS quan sát, GV cần sử dụng kết hợp PP vấn đáp, đặt câu hỏi, định
hướng quan sát để HS nắm được đặc điểm của đối tượng về hình dáng cấu trúc. Từ
đó nảy sinh ý tưởng sáng tạo để tạo ra một sản phẩm mới.
Khi đặt câu hỏi: câu hỏi cần phù hợp với khả năng nhận thức của học sinh, câu hỏi.
- Đây là con gì ? ( Biết )
- Vì sao em biết đây là con mèo? ( hiểu)
- Nuôi mèo có tác dụng gì ? ( liên hệ)
- Con mèo và con thỏ có đặc điểm gì giống và khác
nhau?
( Phân tích )
-Theo em con mèo có những đặc điểm cơ bản gì? ( tổng hợp)
- Theo em con mèo bạn Thanh nặn có đẹp không. Vì sao? ( đánh giá)
Sau khi hỏi nên dừng vài giây (3-5 giây) để HS suy nghĩ trả lời câu hỏi. Nếu HS trả
lời sai có thể hỏi lại bằng câu hỏi khác hoặc giải thích bằng câu hỏi gợi mở để tạo
cơ hội cho HS trả lời đúng hoặc có thể nhờ các HS khác trả lời giúp bạn ... Cách
sau.
đ, Phương pháp giải thích minh hoạ
Trong tập nặn tạo dáng, lời giảng giải của giáo viên cần ngắn gọn, dễ hiểu chủ
yếu gợi mở để học sinh quan sát và chốt lại những vấn đề chính: những đặc điểm cơ
bản của con vật, đồ vật; Cách thể hiện, cách sử dụng dụng cụ, chất liệu để nặn , tạo
dán; Phân tích nhận xét kết quả bài học để học sinh học tập và rút kinh nghiệm. Khi
phân tích giảng giải, lời nói luôn đi kèm với hình ảnh, đồ dùng minh hoạ. Ví dụ: để
HS nắm được đặc điểm của con mèo giáo. viên vừa nói vừa chỉ vào từng bộ phận
như đầu, thân, đuôi, tai, mắt, râu,... hoặc phân tích cấu trúc của ôtô gồm các bộ
phận: đầu, thân hay thùng xe, bánh xe... Cách đó học sinh không những hiểu, ghi
67
nhớ bằng lời và hình ảnh mà còn giúp các em hiểu được đặc điểm cấu trúc của đồ
vật, con vật và sáng tạo ra sản phẩm theo ý thích của mình.
e, Phương pháp thực hành luyện tập
Thực hành trong tập nặn và tạo dáng tạo điều kiện cho học sinh tạo ra sản phẩm là
con vật, đồ vật bằng các chất liệu khác nhau. Giúp các em phát triển trí tưởng
tượng, khả năng tìm tòi sáng tạo, ứng dụng kiến thức mĩ thuật vào thực tế. Trong
các giờ học tập nặn và tạo dáng cần dành nhiều thời gian cho HS thực hành. Khi
HS thực hành, giáo viên đến với từng nhóm, từng HS để hướng dẫn .Ví dụ: gợi ý
để HS lựa chọn vật liệu, sửa lại các bộ phận cho cân đối hoặc sửa lại hình dáng
người, con vật cho đúng đặc điểm, tỉ lệ ... Cần quan tâm giúp đỡ các học sinh yếu.
Những học sinh chưa hoàn thành bài vẽ tại lớp, GV khuyến khích các em về nhà
tiếp tục hoàn thành.
g, Phương pháp trò chơi
Đối với tập nặn và tạo dáng có thể tổ chức một số trò chơi. Ví dụ: Trò chơi trưng
bày sản phẩm, sau khi kết thúc giờ học giáo viên yêu cầu các nhóm bày sản phẩm,
có thể bổ sung thêm một số chi tiết phụ để tạo thành chủ đề như : Vườn thú, Trại
chăn nuôi, Giao thông trên đường phố...(Tên chủ đề có thể giáo viên gợi ý hoặc HS
tự chọn chủ đề để sắp xếp). Các nhóm sắp xếp trưng bày xong GV và HS đến từng
nhóm xem sản phẩm, nghe giải thích và cùng bình chọn xem sản phẩm của nhóm
nào đẹp và có chủ đề hay. Đánh giá theo các mức đã được qui định chung...
h, Phương pháp hợp tác nhóm
Đối với Tập nặn và tạo dáng nên tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm cùng sử
dụng các chất liệu như giấy bìa , hồ dán hoặc đất nặn... nhóm có thể trao đổi bàn
luận thực hiện trò chơi...
4. Cách tổ chức giờ học tập nặn tạo dáng
Giờ học tập nặn và tạo dáng, nên tổ chức học theo nhóm, nhóm nặn, nhóm thích tạo
dáng bằng các chất liệu, phế liệu khác... hoặc cùng nặn , tạo dáng theo mẫu mà
nhóm đã chuẩn bị,...Giờ học có thể tổ chức trong lớp hoặc ngoài trời, tuỳ theo điều
kiện của trường.
- PPDH Vẽ tranh và tập nặn tạo dáng có gì giống và khác nhau ?
- Theo bạn trong các PPDH tích cực, PPDH nào khó vận dụng trong dạy học tập
nặn , tạo dáng ?
- Theo bạn cần phải làm như thế nào để dạy-học tập nặn và tạo dáng có hiệu quả
?
68
Hoạt động 2: Thiết kế kế hoạch dạy - học tập nặn tạo dáng
Nhiệm vụ
1. Chọn một bài tập nặn tạo dáng trong chương trình mĩ thuật ở tiểu học để
thiết kế?
2. Trao đổi với đồng nghiệp hoặc dạy thử nếu có điều kiện
1. Bạn hãy chọn một bài tập nặn tạo dáng, thiết kế bài học vận dụng các
PPDHTC, chọn cách tổ chức giờ học.
2. Bạn hãy trao đổi với đồng nghiệp của mình về kế họach bài học đó.
Dạy thử mời đồng nghiệp đến dự và rút kinh nghiệm. Đối chiếu kết quả
học tập của học sinh với mục tiêu của bài học để đánh giá có thể điều
chỉnh mục tiêu hoặc điều chỉnh phương pháp dạy- học để giờ học có
hiệu quả hơn.
- Kết quả bài học đã đáp ứng mục tiêu ?
- Các PPDH tích cực đã được vận dụng trong kế hoạch bài học?
- Thời gian phân chia cho các hoạt động hợp lí hay chưa hợp lí?
- Đồ dùng dạy- học được sử dụng có hiệu quả?
- Sản phẩm của học sinh như thế nào ?
Đánh giá sau khi học xong tiểu môđun
1. Đặc điểm của tập nặn tạo dáng ở tiểu học?
2.Hãy cho biết các vật liệu để nặn và tạo dáng ở tiểu học, cách nặn và tạo dáng?
3.Hãy nêu các PPDHTC trong tập nặn và tạo dáng ở tiểu học?
4.Tự đánh giá kế hoạch bài học của mình tốt hay chưa tốt. Vì sao?
5.Bài thực hành Nặn con vật theo ý thích được, GV đánh giá cho điểm
1. đặc điểm của tập nặn và tạo dáng là HS được làm quen với cách tạo khối, ứng
dụng các kiến thức của mĩ thuật sáng tạo ra các đồ vật con vật quen thuộc, thể hiện
không gian 3 chiều ( dài, rộng và chiều sâu).
Các câu hỏi 2,3 bạn hãy nghiên cứu tự trả lời, nếu khó khăn bạn xem lại thông tin
phản hồi trong các hoạt động.
4 . Bạn tự đánh giá, có thể tham khảo ý kiến của đồng nghiệp, giáo viên của bạn.
5.Tiêu chí đánh giá, bài thực hành:
69
Loại giỏi
- Thể hiện được đặc điểm của con vật.
- Tỉ lệ cân đối.
- Cách thể hiện sinh động, sáng tạo.
Loại khá
- Thể hiện được đặc điểm của con vật.
Loại trung bình
- Thể hiện được đặc điểm chính của con vật.
Loại chưa hoàn thành
- Chưa thể hiện được đặc điểm chính của con vật.
- Tỉ lệ không cân đối.
- Bố cục chưa cân đối.
Hình 15: Gợi ý cách tạo dáng ôtô bằng vỏ hộp
Tiểu môdun 4 : Thường thức mĩ thuật, Xem tranh
thiếu nhi và Phương pháp hướng dẫn xem tranh thiếu
nhi (3 tiết)
I.Mục tiêu
1. Kiến thức
Hiểu biết về vẻ đẹp trong tranh vẽ của thiếu nhi và PPDH hướng dẫn
xem tranh thiếu nhi .
2. Kĩ năng
- Phân tích vẻ đẹp trong tranh vẽ của thiếu nhi.
70
- Vận dụng các PPDHTC trong hướng dẫn xem tranh thiếu nhi.
3. Thái độ
Tích cực vận dụng các PPDH tích cực trong hướng dẫn HS xem tranh
thiếu nhi.
STT Tên chủ đề Số
tiết
Trang số
1 Một số đặc điểm và vẻ đẹp trong tranh vẽ thiếu nhi 1
2 Thực hành phân tích tranh 1
3 PP hướng dẫn HS xem tranh 1
- Một số tranh của thiếu nhi Việt Nam và thế giới .
- Băng hình minh hoạ cho PPDH tích cực trong hướng dẫn HS xem tranh.
- Sách giáo viên, sách GK, vở bài tập môn nghệ thuật, Mĩ thuật các lớp 1,2,3,4
tiểu học
- Tài liệu tham khảoTiểu modun 4
+ Mĩ thuật và phương pháp dạy học mĩ thuật, giáo trình đào
tạo giáo viên tiểu học hệ CĐSP tập 3. Tác giả Nguyễn Quốc
Toản- Phạm Thị Chỉnh- Nguyễn Lăng Bình, nhà xuất bản
giáo dục 1998.
- Phương tiện thiết bị, máy chiếu qua đầu, ti vi, đâù video,
máy chiếu vật thể ( nếu có)
IV. Nội dung
Chủ đề 1. Một số đặc điểm và vẻ đẹp trong tranh
thiếu nhi ( 1 tiết)
Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm và vẻ đẹp trong tranh thiếu
nhi
Nhiệm vụ
Suy nghĩ và trao đổi với đồng nghiệp
1. Đặc điểm và vẻ đẹp trong tranh thiếu nhi
2. Mục đích ý nghĩa của xem tranh thiếu nhi trong chương trình tiểu học
71
1. Đặc điểm tramh vẽ của thiếu nhi
Trẻ em nói chung học sinh tiểu học nói riêng rất yêu thích nghệ thuật đặc biệt là mĩ
thuật. Chúng ta biết rằng trẻ em sinh ra đã thích màu sắc, khi trẻ khóc chỉ cần mấy
dải vải màu xanh, đỏ đung đưa trước mặt là đứa trẻ không những không khóc mà
còn hớn hở, mỉm cười, quơ chân quơ tay như muốn với lấy, bắt lấy chúng. Khi biết
cầm nắm nếu vớ được viên phấn hoặc cái bút, cái que, chiếc đũa trẻ có thể vẽ những
nét nghệch ngoạc trên bất cứ cái gì ở trước mặt như tường, sàn nhà , giấy , báo...
Nét vẽ đầu tiên là những nét cong xoay tròn ngược chiều kim đồng hồ. Trẻ vui
sướng chơi đùa với những nét vẽ của mình. Chúng ta biết rằng trẻ em 2 tuổi đã có
thể vẽ những hình vẽ đơn giản như quả trứng, cái bánh tròn, cái kẹo... nhưng đến 5
tuổi trẻ mới bắt đầu tập viết. Vì sao vậy?
Vì: trẻ 2 tuổi tư duy hình tượng đang phát triển, tư duy lôgic chưa phát triển do vậy
trẻ vẽ theo bản năng, vận động của bàn tay, cổ tay thể hiện những biểu tượng về
những đồ vật quen thuộc đối với chúng. Các nhà tâm lí học nghiên cứu về khả năng
sáng tạo của trẻ em cho rằng mầm mống sáng tạo của con người bắt đầu xuất hiện ở
trẻ 4 tuổi. ở độ tuổi này cùng với sự phát triển của tư duy hình tượng, tư duy lo gíc
cũng bắt đầu phát triển, trẻ chơi mà học, học bằng chơi. Thông qua đó phát triển về
thể chất và trí tuệ. Trẻ 5-6 tuổi khả năng vận động của bàn tay, các ngón tay đã phát
triển, chúng có thể làm chủ các vận động của bàn tay, ngón tay, có khả năng thực
hiện nhiệm vụ một cách tự giác do vậy hoạt động chủ đạo ở độ tuổi này là hoạt
động học. Học sinh tiểu học là trẻ em có độ tuổi từ 6 đến 11 tuổi, các em thường
thích vẽ hơn thích viết, bởi khi vẽ trẻ được tự do thể hiện những gì mình thích, còn
viết phải tuân thủ theo khuôn mẫu nghiêm ngặt, gò bó.
• Đặc điểm tranh vẽ của trẻ mẫu giáo
- Trẻ mẫu giáo là trẻ ở độ tuổi3-6 tuổi. ỏ độ tuổi này do tư duy trực quan hình tượng
đang ở độ phát triển nên tranh vẽ của trẻ rất hồn nhiên, trẻ vẽ cái mà trẻ cảm nhận
được không phụ thuộc vào bất kể một công thức hay nguyên tắc nào. Ví dụ: trẻ biết
cái bàn có 4 chân, khi vẽ cái bàn ở trước mặt mặc dù chỉ nhìn thấy hai chân nhưng
nhất thiết trẻ phải vẽ đủ 4 chân. Một nhà tâm lí học đã quan sát trẻ 5-6 tuổi vẽ về
mẹ của mình. Yêu cầu ở đây là trẻ vẽ người mẹ đang ngồi ngay trước mặt, nhưng
theo dõi quá trình từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc, không có một lần nào trẻ nhìn
hay quan sát người mẹ. Bức vẽ có đủ các chi tiết mang đặc điểm khái quát của
người mẹ về hình thức cũng như tình cảm như: người mẹ đang cười, tóc dài, đeo
hoa tai, mặc áo màu đỏ...Như vậy đặc điểm tranh vẽ của trẻ mẫu giáo thể hiện sự
hồn nhiên, ngây thơ và ngộ nghĩnh.
• Đặc điểm tranh vẽ của học sinh tiểu học.
- ở độ tuổi 6-7 tuổi, giai đoạn tư duy trực quan hình tượng đang phát triển do đó
tranh vẽ của trẻ vẫn hồn nhiên, trong sáng, rõ ràng về đặc điểm hình dáng cũng như
màu sắc. Khi vẽ người trẻ không quan tâm đến tỉ lệ mà chỉ quan tâm đến hình ảnh
nổi bật có tác động mạnh đến trực giác của chúng. Ví dụ : vẽ chú bộ đội trẻ quan
tâm nhiều đến khẩu súng do đó hình ảnh khẩu súng và bàn tay được vẽ to hơn và
đầy đủ hơn, bàn tay phải có đủ 5 ngón tay. Hoặc khi vẽ chân dung muốn thể hiện
miệng cô giáo tươi cười với học sinh thì miệng là bộ phận được trẻ quan tâm thể
hiện lớn nhất, vẽ từng chiếc răng, ... ngoài ra các chi tiết nhỏ như: từng sợi tóc,
lông mi, lông mày, áo phải có đủ cúc, khuy áo,...Tranh vẽ của trẻ ở giai đoạn này
mang tính cảm xúc nhiều hơn tính logic của sự vật hiện tượng. Học sinh nam
72
thường thích vẽ ôtô tàu hoả, xe tăng, bộ đội, công an,... học sinh nữ thường thích vẽ
công chúa, váy áo,...Tóm lại tranh vẽ của trẻ ở độ tuổi này thường mang tính ước lệ,
cảm tính, như tự sự kể lại những gì mình biết mình nhìn thấy. Màu sắc trong tranh
của trẻ thường là những màu nguyên chất, tươi vui, trong sáng, rực rỡ hồn nhiên.
- ở độ tuổi 9, 11, giai đoạn tư duy lo gíc phát triển do vậy tranh vẽ của trẻ gần với
thực hơn, bắt đầu có sự phân tích theo tính logíc của sự vật hiện tượng mà các em
đang quan sát. Các em đã bắt đầu phân biệt được người ở gần và ở xa, người hoặc
vật che khuất nhau...Trí tưởng tượng của trẻ ở độ tuổi này rất phong phú, thế giới
được thu nhỏ trong cách nhìn của các em.
Hình 1: Trong lớp. Tranh bút dạ của HS tiểu học
73
Hình 2: Vui ngày hè.Tranh xé dán của thiếu nhi
74
Hình 3: Chúng em chơi thể thao. Tranh vẽ của thiếu nhi
Hình 4: Giữ màu xanh. Tranh màu bột của Lưu Bích Ngọc
75
Hình 5: Gia đình em. Tranh vẽ của thiếu nhi
4. Mục đích ý nghĩa của xem tranh thiếu nhi trong chương trình tiểu
học
Xem tranh nói chung, xem tranh của thiếu nhi nói riêng trong phần thường thức mĩ
thuật ở tiểu học nhằm tạo điều kiện cho học sinh làm quen, tiếp xúc với các tác
phẩm hội hoạ. Từng bước giúp HS hiểu được vẻ đẹp của tranh thông qua cách diễn
tả bằng đường nét, hình khối, màu sắc, bố cục.Tranh của thiếu nhi được giới thiệu
trong sách GK và vở bài tập là tranh của HS cùng lứa tuổi, vẽ bằng các chất liệu bút
dạ, sáp màu, màu nước...và với các đề tài khác nhau như sinh hoạt, vui chơi, lao
động học tập,...Xem tranh thiếu nhi không những HS hiểu được cái đẹp trong tranh
mà còn học tập được cách khai thác nội dung đề tài, cách sắp xếp các hình tượng và
thể hiện bằng đường nét, màu sắc,... góp phần nâng cao nhận thức thẩm mĩ cho HS.
- Vì sao nói tranh vẽ của thiếu nhi hồn nhiên trong
sáng, ngộ nghĩnh, mang tính ước lệ . Cho ví dụ?
- Nêu mục đích ý nghĩa của xem tranh thiếu nhi?
Hình 6: Ông Gióng. Trần Thái Ngân 10 tuổi
76
Hoạt động 1: Phân tích tranh thiếu nhi
Nhiệm vụ
Suy nghĩ và trao đổi với đồng nghiệp
1. Các căn cứ để đánh giá tranh vẽ của thiếu nhi
2. Phân tích một số tranh vẽ của thiếu nhi trong sách GV, SGK mĩ thuật ở tiểu
học
3. Trao đổi theo nhóm, các nhóm trình bày kết quả thảo luận về từng bức tranh
đã phân tích.
Thông tin cho hoạt độ______________ng 1
1.Các căn cứ để đánh giá tranh vẽ của thiếu nhi
a, Đặc điểm lứa tuổi
Khi phân tích hoặc đánh giá tranh vẽ của thiếu nhi cần quan tâm đến độ tuổi để hiểu
tâm lí của trẻ. Ví dụ: tranh vẽ của học sinh lớp một có những đặc điểm về nhận thức
khác với HS lớp năm. HS lớp 1 ở độ 6-7 tuổi, tư duy của trẻ đang ở giai đoạn trực
quan, cụ thể do vậy tranh vẽ của trẻ ngây ngô, ngộ nghĩnh, mọi vật đều phải rõ ràng
đầy đủ từng bộ phận, chi tiết. HS lớp năm, ở độ10-11 tuổi, tư duy của trẻ ỏ giai
đoạn chuyển từ tư duy cụ thể sang tư duy lôgíc, do vậy tranh của trẻ đã gần với thực
hơn. Ví dụ trẻ vẽ người nhìn nghiêng thì chỉ có nửa mặt hoặc người đứng trước che
khuất người đứng sau...
b, Nội dung
Nội dung được toát lên từ bố cục và các hình tượng. Ví dụ trẻ vẽ HS vui chơi ở sân
trường, nhảy dây, đá cầu ...
c, Hình thức
- Bố cục tranh độc đáo
- Đường nét sinh động, mạnh bạo
- Màu sắc trong sáng, vui tươi
77
Hình 7: Mùa xuân trên quê hương. Nguyễn Ngọc Xuân Quỳnh -9 tuổi
Hình 8: Mùa hè vui. Tranh của thiếu nhi
78
Hình 9: Chúng em nhảy dây. Tranh của thiếu nhi
Hình 10: Đi học trời mưa. Tranh vẽ của học sinh tiểu học
79
2.Phân tích một số tranh vẽ của thiếu nhi trong chương trình, sách
GV, SGK mĩ thuật ở tiểu học.
Bạn hãy tự lựa chọn và phân tích hoặc trao đổi nhóm chọn 4 bức tranh trong SGK
các lớp ở tiểu học. Thư kí làm nhiệm vụ ghi chép ý kiến thảo luận của nhóm. Sau
20 phút xem tranh và phân tích, các nhóm trình bày kết quả thảo luận, các nhóm
khác bổ sung. Nếu làm việc cá nhân thì bạn hãy ghi lại nhận xét của mình về từng
bức tranh sau đó trao đổi với đồng nghiệp.
- Đánh giá tranh vẽ của thiếu nhi cần căn cứ vào các yếu tố nào ?
- Khi phân tích tranh của thiếu nhi bạn thấy có khó khăn gì?
- Trong các bức tranh của HS tiểu học bạn thích bức nào nhất . Vì sao?
Chủ đề 3: PP hướng dẫn xem tranh thiếu nhi(1 tiết)
Hoạt động 1: Vận dụng các phương pháp DHTC trong
hướng dẫn học sinh xem tranh thiếu nhi
Nhiệm vụ
Suy nghĩ, nhớ lại, thảo luận trong nhóm
1. Những PPDH thường vận dụng trong hướng dẫn học sinh xem tranh
2.Liên hệ thực tế giảng dạy các PPDH đó được thực hiện như thế nào?
3. Cần đổi mới PPDH như thế nào để tích cực hoá học sinh trong hướng dẫn HS
xem tranh?
4. Các hình thức tổ chức hướng dẫn HS xem tranh
1.Phương pháp quan sát, PPtrực quan, PP giảithích minh hoạ,
thuyết trình ...
hướng dẫn HS xem tranh nhìn chung giờ học này ít hiệu quả do cách tổ chức chủ
yếu là giáo viên nói , hỏi , trẻ nghe, phát biểu nhận xét...
3. Phương pháp dạy học tích cực hoá HS trong hướng dẫn học sinh
xem tranh
Đồ dùng trực quan trong hướng dẫn học sinh xem tranh là: Tranh vẽ của thiếu
nhi, tranh vẽ của các hoạ sĩ. Giáo viên thường gặp khó khăn vì không có tranh minh
hoạ khổ lớn để HS quan sát nhận xét. Hiện nay Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cung cấp
80
đủ bộ tranh, tượng cho các lớp theo chương trình và sách giáo khoa mới, đó là điều
kiện thuận lợi để GV thực hiện các gìơ thường thức mĩ thuật. Đối với việc áp dụng
PPDHTC, nếu không có đồ dùng trực quan to rõ cho cả lớp nhìn thấy thì cũng
không có ảnh hưởng gì đến kết quả giờ học. Cách dạy trước đây, giáo viên là chủ
thể của hoạt động, nhiệm vụ của giáo viên là giảng bài, nhiệm vụ của học sinh là
chú ý nghe. Vì vậy không có đồ dùng to, rõ để ở trên bảng cho cả lớp nhìn thấy thì
giờ học không có kết quả hoặc giáo viên không biết làm gì , nói gì cho hết giờ học.
Cách dạy hiện nay, chia nhóm HS có thể quan sát tranh trong sách giáo khoa trong
nhóm của mình, cùng xem tranh cùng trao đổi nhận xét theo phiếu bài tập hoặc yêu
cầu của giáo viên. Như vậy chúng ta đã phát huy được tác dụng của SGK, vở bài
tập. ở những trường có điều kiện có máy chiếu vật thể, GV chỉ cần đặt bức tranh
trong sách giáo khoa lên máy thì hình ảnh và màu của tranh được phóng to lên màn
hình. Với cách dạy mới, đồ dùng dạy học cũng cần có sự thay đổi cách sử dụng một
cách linh hoạt để phát huy được tác dụng của nó.
b, Phương pháp quan sát
Trong hướng dẫn xem tranh, học sinh quan sát để tìm ra cái đẹp trong tranh của
thiếu nhi và tranh của các hoạ sĩ. HS có thể quan sát trên bức tranh lớn ở trên bảng
hoặc quan sát tranh trong sách giáo khoa theo cặp theo nhóm. GV cần đặt các câu
hỏi hoặc giao phiếu bài tập cho mỗi nhóm để học sinh quan sát và trả lời câu hỏi.
Các câu hỏi cần hướng học sinh quan sát từ tổng thể đến chi tiết .
phải rõ ràng dễ hiểu . Vận dụng cách đặt câu hỏi theo các cấp độ của Bloom . Ví dụ:
- Trong tranh có những hình ảnh gì?( biết)
- Tranh vẽ về chủ đề gì? ( hiểu)
- Mảng chính có những hình ảnh gì? ( hiểu )
- Mảng phụ có những hình ảnh gì ( hiểu)
- Em đã nhìn thấy những hình ảnh như thế này ở đâu ( liên hệ)
- Trong tranh có những màu gì? ( biết)
- Em thấy có gì khác nhau giữa hai bức tranh này? (Phân tích tổng hợp)
- Em có thích bức tranh này không. Vì sao? ( Đánh giá, phân tích)
Khi chỉ định HS trả lời không nên chỉ tập trung vào những HS tích cực mà cần quan
tâm đến HS thụ động ít tham gia phát biểu ý kiến nhằm tăng cường sự tham gia của
HS trong quá trình học tập, tạo sự công bằng trong lớp học.
d,Phương pháp giải thích minh hoạ
Trong hướng dẫn học sinh xem tranh lời giảng giải của giáo viên cầm ngắn gọn, dễ
hiểu chủ yếu gợi mở để học sinh quan sát phát hiện ra cái hay cái đẹp trong tranh.
Khi phân tích giảng giải luôn kèm theo các hình ảnh minh hoạ cho lời nói. Ví dụ:
Khi phân tích cho HS thấy tranh có bố cục chặt chẽ, cần chỉ vào các yếu tố tạo nên
bố cục chặt chẽ, hoặc màu sắc trong sáng tươi vui rực rỡ thì cần chỉ vào những màu
sắc đã tạo nên sự vui tươi rực rỡ,...
81
e, Phương pháp trò chơi
Đối với hướng dẫn xem tranh cũng có thể tổ chức trò chơi như: để kiểm tra hiểu
biết của HS về tên tác giả, tác phẩm. GV có thể tổ chức trò chơi tìm tên cho tác
phẩm hoặc tìm tác giả cho tác phẩm hoặc tìm tên tác giả tác phẩm cho tranh,... Có
thể tiến hành như sau: GV treo 3 bức tranh HS đã học lên bảng: Tranh không có
tên: tác giả hoặc không có tên tác phẩm hoặc không có cả tên tác giả và tác phẩm.
Nhiệm vụ của mỗi nhóm là gắn tên tác giả vào tác phẩm hoặc gắn tên tác phẩm vào
tranh hoặc gắn cả hai tên tác giả và tác phẩm. Nhóm nào gắn đúng, nhóm đó thắng,
nhóm nào gắn sai, chậm, nhóm đó thua. Khi tổ chức trò chơi cần chú ý đến thời
gian, các nhóm cùng bắt đầu và cùng kết thúc. Trò chơi chỉ nên tổ chức trong 2-3
phút, không nên kéo dài làm mất thời gian của giờ học. Cách chơi đó giúp cho học
sinh nhớ được tên tác giả và tác phẩm, và nhớ đặc điểm của tranh, nội dung tranh,...
g,Phương pháp hợp tác nhóm
Đối với hướng dẫn xem tranh nên tổ chưc cho HS ngồi theo nhóm, thực hiện các trò
chơi, nhóm có thể trao đổi bàn luận phân công người tham gia trò chơi...Trao đổi
nhận xét tranh...
- Theo bạn trong các PPDHTC, PPDH nào khó vận dụng trong hướng dẫn xem
tranh?
- Theo bạn cần phải làm như thế nào để hướng dẫn xem tranh có hiệu quả?
Hình 11: Phố của em . Tranh sáp màu của HS tiểu học
82
Nhiệm vụ
Xem băng hình, ghi chép các hoạt động dạy học trong băng hình
1. Các PPDH GV đã vận dụng trong đoạn băng hình
2.Các PPDH đó đã tích cực hoá được HS chưa? Vì sao?
3.Nếu dạy bài học đó, bạn sẽ thực hiện như thế nào? cho ví dụ ?
4. Trước khi xem băng bạn hãy đọc hướng dẫn dưới đây:
Tên băng hình: “ Dạy và học tích cực trong hướng dẫn xem tranh”
Minh hoạ qua bài: Xem tranh thiếu nhi, lớp 3
của HS trong xem tranh.
Trích đoạn băng hình giờ hướng dần xem tranh thiếu nhi, giáo viên đã sử dụng
kết hợp nhiều PPDH nhằm tích cực hoá học sinh. Tạo hứng thú cho học sinh tham
gia các hoạt động học tập. Bạn hãy xem băng hình và tìm ra cái mới trong cách tổ
chức các hoạt động học tập.
- Đoạn băng minh hoạ cho phần hướng dẫn xem tranh, GV tổ chức các hoạt động
học tập nhằm phát huy cao độ tính tích cực của học sinh.
phương pháp hướng dẫn xem tranh.
3. Yêu cầu cần đạ______________t trong trích đoạn băng
- Vận dụng linh hoạt PPDHTC trong hướng dẫn học sinh xem tranh.
83
- Tích cực tham gia vào các hoạt động học tập như: tham gia thảo luận đặt tên
nhóm, cử đại diện lên vẽ minh hoạ tên nhóm, thảo luận xem tranh theo nhóm trò
chơi, cử đại diện lên bảng trình bày kết quả thảo luận của nhóm.
4. Nhứng nét chính trong băng
- Đoạn băng minh hoạ phần đầu của giờ hướng dẫn xem tranh. Học sinh thảo luận
nhóm đặt tên nhóm, cử đại diện lên bảng vẽ minh hoạ tên nhóm.
- Giáo viên giao nhiệm vụ cho các nhóm thảo luận theo phiếu bài tập và tranh đã
chuẩn bị trước.
- Các nhóm xem tranh và thảo luận theo phiếu bài tập, thư kí nhóm ghi chép ý
kiến thảo luận vào phiếu bài tập.
- Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận.
- Giáo viên chốt lại, phân tích, mở rộng nội dung và vẻ đẹp của từng bức tranh.
- Giáo viên đẫ tổ chức kết hợp phương pháp thảo luận nhóm, phương pháp trò
chơi, phương pháp giải thích minh hoạ, phương pháp thực hành luyện tập. Bạn hãy
quan sát tự đánh giá ưu điểm, nhược điểm của giáo viên trong việc vận dụng các
PPDH hướng dẫn HS xem tranh để học tập và rút kinh nghiệm.
- Xem lại mục tiêu bài học, xem lại các hình thức và PP hướng dẫn xem tranh ở
lớp 3.
dưới đây:
84
Phiếu quan sát( băng hình 4)
Tên bài học:
Lớp:
Tên giáo viên:
Tên trường:
Nhận xét
85
86
C. Yêu cầu đối với học viên sau khi xem băng
+ Trò chơi
+ Hợp tác nhóm
+ Trực quan
+ Quan sát
PPDH nào?
chức hướng dẫn xem tranh bạn đã học được gì trong
đoạn băng này?
băng có ưu, nhược điểm gì . Vì sao?
hoặc bớt gì. Ví dụ cụ thể?
như vậy không. Vì sao?
Hoạt động 3 : Thực hành thiết kế kế hoạch bài học
Nhiệm vụ
Chọn một bài hướng dẫn xem tranh thiếu nhi để thực hành
1.Thiết kế kế hoạch bài học hướng dấn xem tranh thiếu nhi
2. Dạy thử
1. Thiết kế kế hoạch bài học hướng dẫn xem tranh thiếu nhi
a.Xác định mục tiêu bài học
- Căn cứ vào nội dung của bài học và đối tượng học sinh để xác định mục tiêu
của bài học.
87
• Kĩ năng: Học sinh có thể áp dụng , học tập được gì sau bài học ?
b.Chuẩn bị đồ dùng dạy- học
• Chuẩn bị tranh ảnh có nội dung bài hoc. Các phương tiện dạy-học như máy
chiếu qua đầu, giấy trong, máy chiếu vật thể hoặc ti vi, đầu video (nếu có).
• Đồ dùng của học sinh là sách giáo khoa
c,Các hoạt động dạy họcchủ yếu
- Quan sát, nhận xét
- Tìm hiểu vẻ đẹp của tranh
- Kết luận, chốt lại nội dung bài học
Trong phần quan sát và tìm hiểu vẻ đẹp của tranh có thể tổ chức cho HS thảo luận
nhóm, các nhóm trình bày kết quả thảo luận sau đó giáo viên bổ sung và chốt lại.
Dặn dò
-Yêu cầu HS sưu tầm tranh của thiếu nhi Việt Nam và thế giới, tranh của hoạ sĩ
chuẩn bị cho bài học sau.
- Bài tập về nhà: Vẽ tranh theo ý thích.
2. Dạy thử
Dạy thử trên HS hoặc dạy sắm vai cùng đồng nghiệp để rút kinh nghiệm
+ Bài dạy đã đạt được mục tiêu dạy- học chưa? Vì sao?
+ Sử dụng đồ dùng dạy học hợp lí hây chưa hợp lí?
+Các phương pháp dạy học có phù hợp không . Vì sao?
+Thời gian chia cho các hoạt động phù hợp hay chưa phù hợp?
+ Bạn cần rút kinh nghiệm gì cho bản thân sau bài dạy?
+ Cần thay đổi , chỉnh sửa lại kế hoạch bài học như thế nào?
Đánh giá sau khi học xong tiểu mođun
1. Vì sao nói tranh vẽ của thiếu nhi hồn nhiên trong sáng?
2. Mục đích ý nghĩa của xem tranh thiếu nhi?
3. Các PPDHTC áp dụng trong hướng dẫn xem tranh thiếu nhi?
4.Tự đánh giá kế hoạch bài học của mình tốt hay chưa tốt. vì sao?
Bạn hãy nghiên cứu tự trả lời các câu hỏi1,2,3.4, nếu khó khăn bạn xem lại thông
tin phản hồi trong các hoạt động.
88
Hình 12: Mẹ dắt em đi học. Tranh sáp màu của Nguyễn Khang
Hình 13: Nhà em đi câu cá. Tranh bột và sáp màu của Vũ Thủy Tiên
89
Hình 14: Tranh sáp màu của Phạm Ngọc Thanh Hằng
Hình 15: Ngôi nhà của em. Tranh sáp màu của Quan Minh Hằng
-------------
PHỤ LỤC
MỸ THUẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MỸ THUẬT
Vẽ theo mẫu
Tranh chân dung tham khảo
Vẽ theo mẫu
Tranh tĩnh vật tham khảo
Vẽ theo mẫu
Tham khảo cách vẽ tranh tĩnh vật màu
Vẽ theo mẫu
Tranh tĩnh vật màu tham khảo
Màu sắc và cách pha màu
Gợi ý cách vẽ màu lọ hoa và quả
TRANH VẼ THAM KHẢO
Phố cổ. Tranh sơn dầu của Bùi Xuân Phái
Nghỉ chân bên đồi. Tranh sơn mài của Tô Ngọc Vân
Hai thiếu nữ và em bé.
Tranh sơn dầu của Tô Ngọc Vân
Điệu nhảy. Tranh sơn dầu của Hăng-ri Ma-tit-xơ
Hai cô gái bên bờ biển. Tranh sơn dầu của Gô-ganh
Tát nước đồng chiêm. Tranh sơn mài của Trần Văn Cẩn
Chơi ô ăn quan. Tranh lụa của Nguyễn Phan Chánh
TRANH THIẾU NHI THAM KHẢO
Bạn em. Tranh sáp màu của Thuỳ Dương
Phong cảnh quê em. Tranh sáp màu của Trần Phạm Đại Tân
Gia đình em. Tranh màu bột của thiếu nhi
Giữ màu xanh. Tranh màu bột của
Lưu Bích Ngọc
Vui ngày hè.
Tranh xé dán của thiếu nhi

Tieu Hoc - My Thuat & PPDH MT o Tieu Hoc.1

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tieu Hoc - My Thuat & PPDH MT o Tieu Hoc.1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bộ Giáo dục và đào tạo

Dự án phát triển giáo viên tiểu học

You might also like

Tieu Hoc - My Thuat &amp; PPDH MT o Tieu Hoc.1

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tieu Hoc - My Thuat &amp; PPDH MT o Tieu Hoc.1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bộ Giáo dục và đào tạo

Dự án phát triển giáo viên tiểu học

You might also like

Tieu Hoc - My Thuat & PPDH MT o Tieu Hoc.1

Tieu Hoc - My Thuat & PPDH MT o Tieu Hoc.1