‫ا و دة‪5 :‬‬ ‫ا درس ‪ , :17‬س ا)طوال‬

‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م ‪23 :‬‬ ‫أ زاء ا ‪ ,2‬و‪K‬رام‬

‫ا دادات ا ‪#‬‬ ‫م‬ ‫أھداف ا‬ ‫ت‬

‫ت‬ ‫‪ #‬س ا ‪ 1‬ل‪:‬‬ ‫‪#‬ت!ن‬ ‫وظف و(دات ‪ #‬س ا ‪ 1‬ل؛ رف ا‬ ‫ا‪ Q‬داد وا س !‬
‫ا ‪, 1‬و رام‬ ‫ا و(دات؛ رن ‪ #‬ت ا‪4‬طوال‪.‬‬ ‫ا‪G‬‬

‫ا * ا)و ( ‪ :‬أ‪'%‬ط ا ‪ %‬ء‬

‫‪.- 2‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ا)ول‪ :‬ر ‪,‬ب أ'‪ ,‬ء‬
‫ا وازم ا ‪C‬رور‪ : ,‬واز ن‪, ،‬ب ا ط! ‪ 5‬ر‪ ،‬أدوات در ‪..،‬‬
‫م ا ‪ ,‬ن وا ‪ ,‬ت إ ‪ * 3 0‬و ت‬ ‫*‪ /,‬ا ل‪ :‬م‬
‫د ‪,‬ر ا ‪ '%‬ط‪:‬‬
‫ن ا‪ 54‬ء ن ! ن ا ‪,‬وازم أ ه ) ‪ G‬د‪ .‬ر‪ ،‬أ‪ #‬م‪ (..،‬و ر !‪ 7‬ن ا‪ 4‬ف إ ‪ 0‬ا‪ G4‬ل‪.‬‬ ‫ط ب ‪1‬ل * و ! ر * و‬
‫! د ‪ .‬رة‪،‬‬
‫رض ا‪4‬ط ل ا ‪ $Y‬ا ‪ -‬و‪,J‬وا إ ‪ 7‬و ‪5#‬و ‪. 7‬‬ ‫‪-‬‬
‫وج ھذه ا ر(‪ G ! ,‬ر * ‪ -‬ا ر‪ 1‬ز ‪: -, 0,‬‬ ‫‪-‬‬
‫ا ر ا ! ‪5‬رة ‪ -.‬ا ( ا ‪1 -‬ون ا رق ! ن ا ‪ , 1‬ن ! رزا )‪ 1‬ب و د‪ .‬ر(‬
‫ل ا زان ‪ -.‬ا ( ا ‪ J -‬ب ‪ 7 .‬ا ر ا ! ‪5‬رة وذ ك د ‪1‬ون ا رق ! ن ا ‪ , 1‬ن ‪. Y‬‬ ‫ا‬
‫ل ا زان‪.‬‬ ‫و [ ا‪ 4‬ذ ‪ 1‬ا‬
‫ا ‪ -‬و‪ 7 , 5‬ا زان و و ر ‪. ,Y‬‬ ‫*ب أن ‪1‬ون ا‪4‬ر‬ ‫‪-‬‬
‫إ!رة ا زان‪ ,Y :‬إ ‪ 0‬ا ن‪ ،‬أو ‪ ,Y‬إ ‪ 0‬ا ر‪ ،‬أو ود ‪ -.‬ا و ط‪.‬‬ ‫‪ -‬و‬
‫‪.7‬‬ ‫‪,‬ف ا‪ 54‬ء ا ر‪ 1‬ز ‪ 0,‬ا ! ر‪ :‬أ‪ G‬ل ن؛ أ ف ن؛ ا ‪, 1‬‬ ‫دم ا ر ب ا ‪[ (J‬‬ ‫‪-‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ا ‪ :8%‬رف ا و د ‪,‬ن ا‪ , ?L‬د‪, ,‬ن ‪ ,‬س ا ‪ 2‬ل وا ‪. -%, #‬‬
‫*‪ /,‬ا ل‪ :‬ل * ‪-‬‬
‫ا وازم ا ‪C‬رور‪ : ,‬واز ن‪ ،‬ا رات‬
‫د ‪,‬ر ا ‪ '%‬ط‪:‬‬
‫ن ‪, 1 Y.‬و رام وا(د‪ .‬ط‪,‬ب ن ا ‪ ,‬ن واز‬ ‫دم ا‪ 4‬ذ)ة( ‪ , ,‬ن ‪ !,‬ا ‪ 1‬ل ا ر‪) #‬ا ‪ * J‬ت ا ( ( و‪ , 1‬د‬
‫ا ‪ , 1‬ا ر‪ #‬وا(د ‪, 1‬و رام ! ‪ 1‬ل ا ر‪ #‬ا‪ 4‬رى ) ا ‪ * J‬ت ا ( (‬
‫‪, 1 1 :$‬و رام = )‪+ 200 + 500‬‬ ‫ل ا زان ‪J(,‬ول ‪ 0,‬واز ا ‪ 1‬ن‪.‬‬ ‫د ا‪ 4‬ذ)ة( ا ‪ ,‬ن ‪ 1 0,‬ا‬
‫‪1 kg = 1000g‬‬ ‫‪ ( 50 + 50 + 100 + 100‬رام‬

‫ل ا و د ‪,‬ن ا‪ , ?L‬د‪, ,‬ن ‪ ,‬س ا ‪ 2‬ل‬ ‫ا ‪ '%‬ط ا ث‪ :‬ا‬

‫وم ا ‪ ,‬ون ! س ‪ # , 1‬ب ‪15‬ر او ‪ 1‬س ن ا د‪ #‬ق ‪, 1 Z , 1‬و رام و ‪J‬ف أو ‪, 1 2‬و رام و ( ظ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫رض ا ‪ ,‬ون ا ‪ $Y‬ا ‪ -‬و‪,J‬وا إ ‪ 7‬وا طر ا ! ‪ -.‬ذ ك‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪,‬ف ا ‪ 1‬ل‬ ‫ل ا ‪ 1‬ل ا ر‪ #‬ا ‪ , G‬أو‪ .Q‬ب‪* -‬‬ ‫س ‪ ) : , 1‬أ‪ -‬ا !دء !‬ ‫م ا ر‪ 1‬ز ‪ 0,‬ا ط ا‪4‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪J(,‬ول ‪ # 0,‬س ا ‪ , 1‬و ظ م ذ ك ‪* -.‬دول(‬
‫ا ‪ '%‬ط ا را ‪:A‬‬
‫‪ 1‬ب ا‪ 4‬ذ ‪ 0,‬ا !ورة أ‪ 5‬ء ‪G‬ل ‪:‬‬

‫س‪.7,1‬‬ ‫!‬ ‫ل ا و(دة ا‬ ‫ط ب ا ‪ ,‬ون ! د ر ‪ 1‬ل ھذه ا‪ 54‬ء و!‬

‫‪ [(J .‬ا‪ 4‬ط ء ا ( ‪: ,‬‬

‫‪(82‬‬ ‫ا * ا ‪ : ,%‬أ‪'%‬ط ا ر‪,,‬ض – أ‪' 2‬ف وأ رن )ا *‪3‬‬

‫‪1‬ن أن *ري ا‪ 4‬ذ‬ ‫ب ا ذھ‪ :8%‬م ا‪ P 5Q‬ل ‪ 0,‬ا رب ‪ 2 -.‬و ‪ 5‬؛ ا طرح إ ‪( 0‬دود ‪18 – 9‬؛ ‪1‬‬ ‫ا‬
‫‪7‬م ‪ ,‬ت ‪ 0,‬ا * إ ‪( 0‬دود ‪.9 + 9‬‬ ‫‪ Z ,‬أو ‪Y.‬‬
 ‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫‪1 -. ,‬ل زان ◌ً ‪4‬ن ا ط‪,‬وب ھو د ر‬ ‫(ظ ا ‪,‬م)ة( واز ن ‪ ,‬و ر أو ( ب ‪1‬ل ‪ . , 1‬د دم ‪ ! 1‬ا و(دة ا‬
‫! ‪G‬م ‪ ! 1‬ا ‪ . , 1‬دد (! ت ا !ر ل ھو ‪ 7‬إذن ا ‪ , 1‬ن !ر ‪ 7‬إ‪P ! Q‬رام و س ا ‪-5‬ء ! !‬ ‫ا ‪ , 1‬أول و (د د ا و(دة ا‬
‫‪ ,‬وز وھ‪1‬ذا‪ .‬ووزن ا ط ل ھو ‪, 1 36‬و رام ‪4‬ن ‪1‬ل در * ‪G‬ل ‪, 1 2‬و رام‪.‬‬
‫!‪.‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ :2‬در ا ‪,‬م ‪1‬ل ‪ , 1‬و ( ط ! ط ا ‪ , 1‬ا‬
‫س ‪1 , 1‬ل ‪ ! !,‬س ون ا ‪. !,‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ ( :3‬ط ! ط ا ‪ * J‬ت ا ز‬
‫!*دول ا (و ت‪.‬‬ ‫ب‪1 .‬ن ا‪Q‬‬ ‫! أو ا دد ا‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ 1 :4‬ب ا و(دة ا‬
‫‪ :‬أ‪'%‬ط و‪ , ,‬ودا? )ا *‪(83 3‬‬ ‫ا * ا@‬
‫ب ا ذھ‪ :8%‬س ا ( ب‬ ‫ا‬

‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫ر! ‪ Q -1‬و(‪ 7 , 1! 7 *( 0‬و ‪1‬ون ا دد‬ ‫ر ب ا ‪,‬م ا ‪7‬دا ن ا‪ 4‬ف إ ‪ 0‬ا‪ G4‬ل‪ 0, , .‬أن ‪1‬ون أ(* م ا ‪,‬ب‬
‫ا *ل (ت ‪1‬ل ‪ !,‬ھو ‪ .‬ط دل ‪ . 7 , 1 0,‬ر ب ن ا ر إ ‪ 0‬ا ن‪.‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:2‬‬
‫! ‪1 -.‬ل ( ‪.10 mg, 15 g, 2kg, 35 kg :‬‬ ‫( ط ا ‪,‬م ! ط ا ‪ , 1‬ا‬
‫!ر ا د ر ن ا ‪ 7‬رات ا ‪ 0 -‬ا ‪ ,‬ت (ول ا س إ ‪ 0‬ر ‪ 7‬دى ا ‪ ,‬ن‪.‬‬
‫أ ذ‪1‬ر‪ :‬م ھذا ا ر‪1‬ن ا ‪ #‬ت ! ن ا ‪ 1‬ل‬
‫أ ‪5‬ط *ز ل (‪ J‬د م ا در ن ‪ 17‬و ‪18‬‬
‫( ج (ل ا ‪ X‬إ ‪( 0‬و ل ‪, 1‬و رام ‪ -1‬ط طرح ‪ 200‬رام ن ‪, 1 1‬و رام و ‪ 125‬رام‪.‬‬
‫ب ‪1 -.‬ل ( ‪.‬‬ ‫ب ‪ -.‬ا ‪ 1‬ن ا‬ ‫‪ 1‬ب ا ‪,‬م ا دد ا‬

‫ا و دة‪5 :‬‬ ‫ا درس ‪:18‬‬

‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م‪24 :‬‬ ‫‪M‬ل‬ ‫راءة و ‪N‬و‪,‬ل ‪ % ,‬ت ل‬

‫ا دادات ا ‪#‬‬ ‫م‬ ‫أھداف ا‬ ‫ت‬

‫ا‪ Q‬ل ن رص ! ت *دول‬ ‫ظم و رض ! ت ‪* -.‬دول أو طط ‪J‬وي؛‬ ‫ظ م و رض‬
‫إ ‪ 0‬ر ‪ -. 7‬طط‪.‬‬ ‫رأ و ؤول ا ! ت ‪* -.‬دول؛ و (ل ‪Y‬ل‪.‬‬ ‫ا! ت‬

‫ا * ا)و ( ‪ :‬أ‪'%‬ط ا ‪ %‬ء وا ر‪,,‬ض‪'' :‬أ‪' 2‬ف وأ رن''‬

‫ا ‪ '%‬ط ا)ول‪:‬‬
‫د‬ ‫‪,‬ون ‪1‬ل وع ن ا ‪ J‬ر‪ 1 .‬ل لء ا *دول !‬ ‫رأ ا ‪,‬م طط !ر ن دد ا‪4‬ط ل وا ط ت ن ا م ا ‪ G‬ث‬
‫ا طط ‪G‬م * ب ن ‪1‬ل ؤال‪.‬‬
‫‪ Z,‬أ‪#‬ل دد‪.‬‬ ‫ل دى ا‪4‬ط ل ھذا ا ‪ J‬ر ھو ا !ر ل و ‪ 5‬ر أ‪J#‬ر ود إ ‪ 0‬ا ‪ J‬ر ا ذي‬ ‫‪ 5‬ر أطول ود إ ‪ J 0‬ر ا‬
‫ل ا وز ( ب ا رق ! ن دد ‪ 7‬و ( ب دد ا‪4‬ط ل ا ‪ 5‬ر‪ 1‬ن ‪-.‬‬ ‫ل ا !ر ل ن ن‬ ‫و ر‪1! .‬م ز د ن‬
‫ا‪ Q‬رة وم !* ا‪ 4‬داد ا واردة ‪ -.‬ا *دول وا ‪ -‬ت ‪ 7 ! 1‬ا ط ‪ #‬ن ا طط‪.‬‬
‫د م ا‪ #Q‬را( ت *ل ‪1‬ل ط ل ا دد ا ذي ‪ -.‬و( ‪ -. Z‬ا ت ا ‪:‬‬

‫‪(85‬‬ ‫)ا *‪3‬‬ ‫و‪ , ,‬ودا?‬ ‫‪ :‬أ‪'%‬ط‬ ‫ا * ا@‬

‫س ا ( ب ا ذھ ‪-‬‬ ‫ب ا ذھ‪:8%‬‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫! ‪5,‬ط‬ ‫ل ا *دول ‪. 1‬و ا ( ل !‬ ‫ا‪ - .4‬أو ا ودي ! ‪5‬رة !دون ا‬ ‫‪,‬م ا *دول ‪ -.‬و‬
‫‪ -.‬ھذا ا ‪ 5‬ط رأ ا‬
‫ا !ق‪.‬‬
‫‪ Z,‬أ‪#‬ل دد ن‬ ‫‪ Z,‬أ‪!1‬ر دد ن ا‪4‬ط ل وا ‪ 1‬ن ا ذي‬ ‫ر* د ك إ ‪ 0‬ط! ا‪ ,Y 4‬ا ر( (ول (د د ا ‪ 1‬ن ا ذي‬
‫ا‪4‬ط ل‪ .‬م ‪#‬راءة ھذ ا ‪,‬و ت ! ‪5‬رة ن ا *دول‪.‬‬
‫‪ '%‬ط ‪ %,‬ز ‪ * 8H‬د?م ا در ‪,‬ن ‪ 17‬و ‪18‬‬
‫ط‪,‬ق ا ‪,‬م ‪ -.‬ھذا ا ‪ 5‬ط ن *دول (ول و ط دة ( ة ! ض ا ( وا ت وا ط‪,‬وب ‪ -.‬ھذه ا رة إ ‪ 5‬ء ھذا ا طط ا ط ‪#‬‬
‫ن ا ط ت ا واردة ‪ -.‬ا *دول‪.‬‬
 ‫ا و دة ‪5 :‬‬ ‫ا درس ‪ : 19‬ا)?داد ا ‪ 2‬ر‪,‬‬
‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م ‪25 :‬‬ ‫ر‪ %‬و ر ‪,‬ب‬

‫ا دادات ا ‪#‬‬ ‫م‬ ‫أھداف ا‬ ‫ت‬

‫ا ‪ ,‬ت ‪ 0,‬ا‪ 4‬داد‬ ‫رف ‪ 1‬ور ! ط ‪ ، Y. 1‬زل أ داد ‪ 1‬ر ؛‬ ‫د م و‪#‬راءة و‪! 1‬‬
‫ا‪ 1‬ر‬ ‫رن ‪ 1‬را ا دد ‪1‬؛ رن ‪ 1‬ر ن ‪ 7‬س ا م؛‬ ‫ا‪ 4‬داد ا ‪ 1‬ر ‪.‬‬
‫ر ب ‪ 1‬ورا ‪ 7‬س ا م‪.‬‬

‫ا * ا)و ( ‪ :‬أ‪'%‬ط ا ‪ %‬ء وا ر‪,,‬ض‬

‫ا ‪ '%‬ط ا)ول‪ :‬ا ‪ 1‬ور ا ‪Y. 1‬‬
‫ا و ‪M‬ل ‪ :‬ر وم )ا ‪15‬ل ‪(1‬‬
‫د ‪,‬ر ا ‪ '%‬ط‪:‬‬
‫و ن ‪G‬م ط ‪ Z‬إ ‪0‬‬ ‫ل ‪5‬ر ط ن ورق وى م ط ‪ Z‬إ ‪* 0‬ز‪ Y‬ن ر‬ ‫‪1‬ن ا‬ ‫ل ا ر‪5‬م ا !ق ‪1‬‬ ‫‪1‬ن ا‪ Q‬ط ق ن ا‬
‫‪ 4‬أ*زاء وإ ‪ 8 0‬أ*زاء‪.‬‬
‫ل ا !ورة ‪a‬ظ‪ 7‬ر أن ½ ‪G‬ل س *زء ا ذي ‪ Z,G‬ا دد ‪ 4/2‬وا دد ‪, 8/4‬و‪J‬ول إ ‪ 0‬أن ‪2/1 = 4/2 = 8/4‬‬ ‫ما‬
‫ا ‪15‬ل ‪2‬‬ ‫ا ‪15‬ل ‪1‬‬

‫ا ‪ '%‬ط ‪ :2‬ر و ر ب ا ‪ 1‬ور )ا ‪15‬ل ‪(2‬‬

‫و و م ا ر !و‪1 5‬ل ‪15‬ل ! ( ذاة ا\ ر ‪G‬ل‪.‬‬ ‫إ ‪ 0‬أ*زاء‬ ‫ل ر‪5‬وم ‪15 0,‬ل ط ت‬ ‫ما‬
‫م ا ددي‪.‬‬ ‫ل دوا‪Y‬ر أو ا‪#4‬راص أو ا‬ ‫و ا ‪ G‬ت واء !‬ ‫ا ط ‪ #‬ن ا ر وم م ا ر وا ر ب‬

‫‪(88‬‬ ‫ا * ا ‪ : ,%‬أ‪'%‬ط ا ر‪,,‬ض‪ -‬أ‪' 2‬ف وأ رن )ا *‪3‬‬

‫ب ا ذھ‪ :8%‬س ا ( ب‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪( :1‬ظ ا ‪,‬م ا‪*4‬زاء ا ‪,‬و ‪ -.‬ا ‪15‬ل ا رح و ‪51‬ف أن ‪1‬ل وا(د ‪G 7‬ل ا ‪J‬ف ن ا ‪1‬ل وھ‪1‬ذا‬
‫و ‪ [!J‬س ا *زء ا‪ (4‬ر أي ½ ‪G‬ل ‪ 8/4‬وھ‪1‬ذا ‪ [!J‬رة‬ ‫ا ‪1‬ل إ ‪ 8 0‬أ*زاء‬ ‫‪1‬ون ½ = ‪ .4/2‬وإذا ‪#‬‬
‫س ا ‪ 1‬ر‪.‬‬ ‫أ رى ‪ ½ = 8/4‬وھ‪1‬ذا (‪J‬ل ‪ ! 1 0,‬ت ‪,‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:2‬‬
‫و ن ھو ‪1 Z‬ن أ(د ا‪#4‬راص م إ ‪0‬‬ ‫(ظ ا ‪ ,15‬ن ‪1 -.‬ل ( و ‪ 1‬ل ‪ ! 1‬ا ! ط ‪1‬ون ‪1‬ل ‪ 1‬ر ن ‪ Y. 1‬ن‪ .‬ا ( ز ا‬
‫ل س ا طر و و‪J‬ل إ ‪ 0‬أن ‪ 10/2 = 5/1‬و ‪½ = 6/3‬‬ ‫‪ 4‬أ*زاء‪ ،‬و ‪1 Z ,‬ون ‪.¾ = 8/6‬‬
‫ا ‪ 5‬ط ‪:3‬‬
‫ھو ا *زء ا‪!14‬ر ! ‪ 7‬و ‪ $‬ر ا ‪ 1‬ر ن‪ .‬و ( ط أ‪!1‬ر ‪ 1‬ر ‪1 -.‬ل رة‪.‬‬ ‫(ظ ا ‪,‬م و درك !‪J‬ر‬
‫‪(87‬‬ ‫)ا *‪3‬‬ ‫و‪ , ,‬ودا?‬ ‫‪ :‬أ‪'%‬ط‬ ‫ا * ا@‬
‫س ا( ب‬ ‫ب ا ذھ‪:8%‬‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫(ظ ا ‪,‬م)ة( ‪1‬ل ‪ ,15‬ن وا *زء ا ‪,‬ون ‪1 -.‬ل وا(د ‪ 7‬و رن !‪J‬ر ھذ ن ا *زء ن‪ :‬ن ‪P5‬ل ( زا أي ا ‪15‬ل ا ذي م‬
‫‪ Z‬و ‪ $‬ر أ‪!1‬ر ‪ -.‬ا و(دة ا ‪51‬ر ن ا ذ ن !ر ‪1‬ل وا(د ‪ 0, 7‬ا *زء ا ‪,‬ون ‪1 -.‬ل ‪15‬ل‪.‬‬

‫ا ‪ '%‬ط ‪:2‬‬
‫و ا ‪ G G‬وا ‪ 1‬ر ا ذي ‪G‬ل ‪1‬ل *زء ‪,‬ون و رن ا‪*4‬زاء ا ‪,‬و ) ن ‪P5‬ل ( زا أ‪!1‬ر(‬ ‫‪(Q‬ظ ا ‪,‬م)ة( ا‪ 154‬ل ا‬
‫و ‪ $‬ر ا ‪ 1‬ور‪.‬‬

‫‪ '%‬ط ‪ %,‬ز @‪#‬ل * د?م ا در ‪,‬ن ‪ 19‬و ‪:20‬‬

‫ل ا ‪,‬م ا زواة و (دد ‪1‬ل زاو ‪ Y #‬و ‪,‬و ‪. 7‬‬
‫أ‪!1‬ر ن‬ ‫ا ‪ 1‬ر ‪ -.‬ا و‬ ‫مو‬ ‫م ا ددي ‪G‬م رن ا ‪ 1‬ور ا ‪* ! . G G‬رد‬ ‫‪ 1‬ب ا ‪,‬م)ة( ‪1‬ل ‪ 1‬ر ‪ 0,‬ا‬
‫م ‪7.‬و ‪1‬ون ‪) Z,!# - X‬إذا ا *‪ 7‬ن ا ر إ ‪ 0‬ا ن( وأ‪PJ‬ر ن ا ‪ 1‬ور ا ‪- X -‬‬ ‫ب ‪ 0,‬ا‬ ‫ا ‪ 1‬ور ا ‪ -‬ا‬
‫‪ 7‬ر!‬ ‫م ا ددي ‪m.‬‬ ‫ا ‪ 1‬ور ‪ 0,‬ا‬ ‫! ده‪ ،‬د‬
 ‫ا و دة ‪5 :‬‬ ‫ا درس ‪:20‬‬
‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م ‪26 :‬‬ ‫ت و@ *‪- ,‬‬ ‫ا‬

‫ا دادات ا ‪#‬‬ ‫م‬ ‫أھداف ا‬ ‫ت‬

‫ا ‪ ,‬ت ا( !‬ ‫‪J‬ف ا * ت ا‪ Q‬د و ‪، 7 J‬‬ ‫ت‬ ‫ا‪ 154‬ل ا ‪ 7‬د وا *‬
‫‪ J‬ف ا * ت ا‪ Q‬د و ر ‪. 7‬‬ ‫! وات ا درا ا !ق‬

‫ا * ا)و ( ‪ :‬أ‪'%‬ط ا ‪ %‬ء وا ر‪,,‬ض‬

‫ا ‪,‬وازم ا رور ‪1 :‬رات‪,1 ،‬ل‪, ،‬ف ا ‪,‬ب و رھ ‪..،‬‬
‫ت ب ض ا @ *‪ ,‬ت‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪,%* :1‬ف ا‬
‫د‬ ‫ط‪,‬ب ا‪ 4‬ذ ن ا ‪ ,‬ن ‪ 5‬ھدة ‪,‬ف ا‪ *4‬م و و ‪ 7‬ن أ*ل (ظ وع أ‪ 7 15‬وإ*راء ر ت ‪. 7 ! .‬‬
‫ا‪ 4‬ذ و و*‪77‬م‪.‬‬
‫‪7‬‬ ‫!ل ا‪ 4‬ذ * ا‪ #Q‬را( ت ا ‪ -‬د و ‪ 7‬و ر‪1‬ز ‪ 0,‬ا ‪Y‬‬
‫ط‪,‬ب ‪7‬م ا‪ 4‬ذ ‪ J‬ف ھذه ا * ت‪.‬‬
‫دم ا ‪ ,‬ون ا‪ #‬را( ‪7‬م و ر‪1‬ز ا‪ 4‬ذ ‪ 0,‬ا ‪ J‬ف ا ذي ‪ X‬ذ ‪ J‬ا !‪ , ,‬د(رج أو ‪ ,‬ر ب ! ‪. 7‬وق ا ! ض أو‬
‫ر(‪ 7‬ا‪ 4‬ذ‪.‬‬ ‫د ھذه ا ‪J‬‬ ‫دم و*ود ا‪ #‬را( ت‬ ‫ا ‪15‬ل ا ‪ 7‬د ‪, -‬و*وه ‪ 1‬ر‪ .‬و‪( -.‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ا ‪5 :8%‬ر ا ‪ 1‬ب أو وازي ا ط ت‬
‫ا وازم ا ‪C‬رور‪, : ,‬ب‪ J ،‬ت وأوراق‪.‬‬
‫*‪ /,‬ا ل‪ :‬ل ‪ * -.‬و ت‬
‫وم ا‪ 4‬ذ ! ص ا ‪ !,‬أ م ا ‪,‬م ! ! ع ا (روف !‪15‬ل ‪1‬ن ن ‪5‬ر ا ‪ 0, !,‬ا ‪ 1‬ب وا (‪J‬ول ‪15 0,‬ل‬ ‫‪-‬‬
‫وي ‪1‬ون ن *زء وا(د‪.‬‬
‫دم ‪1‬ل * و ا * ا ‪ -‬و‪,J‬ت إ ‪. 7‬‬ ‫‪-‬‬
‫ف طر ا ط ‪.‬‬ ‫‪J,‬ق ا‪ 4‬ذ ‪ 0,‬ا !ورة ‪,‬ف ا‪ * a‬زات ) ا ‪5‬ور( و م ا ‪1X‬د ن ا‪ * a‬زات ‪#‬د ‪,‬ف !‬
‫ا ‪ '%‬ط ا ث‪ :‬إ ‪ 5‬ء ‪ 1‬ب ا ط ‪ #‬ن ‪5‬ره‬
‫ا وازم ا ‪C‬رور‪5 : ,‬ر ا ‪ 1‬ب‬
‫*‪ /,‬ا ل‪ ? :‬ل ‪8M %‬‬
‫و [ ا طوات ا ! ‪.‬‬ ‫وم ا‪ 4‬ذ)ة( !‪ m‬داد ‪5‬ر ‪ 1‬ب و ‪1‬و ن ‪ 1‬ب أ م ا ‪,‬م)ة(‬ ‫‪-‬‬
‫ط‪,‬ب ا‪ 4‬ذ)ة( ن ‪1‬ل ‪1 -Y G‬و ن ‪ 1‬ب ا ط ‪ #‬ن ‪5‬ره ! ! ع ا طر ا ر( ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫دم ا‪4‬ط ل إ * زا ‪7‬م و ‪5#‬و ‪. 7‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪(88‬‬ ‫ا * ا ‪ : ,%‬أ‪'%‬ط ا ر‪,,‬ض ''أ‪' 2‬ف وأ رن'' )ا *‪3‬‬
‫ب ا ذھ‪ :8%‬ا رب ‪ 6 -.‬و ‪7‬؛ ا طرح إ ‪( 0‬دود ‪ 18 – 9‬؛ ا * إ ‪( 0‬دود ‪9 + 9‬‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪( :1‬ظ ا ‪,‬م ا * ت و ‪ 1‬ب أر‪ #‬م ا * ت ا ‪ -‬د(رج و ‪,‬ك ا ‪ Q -‬د(رج وأر‪ #‬م ا * ت‬
‫! ض‪.‬‬ ‫! ض‪ .‬و ‪,‬ك ا ‪ -‬ر ب ! ‪7‬‬ ‫ا ‪ Q-‬رب! ‪7‬‬
‫ا * م ا ذي د(رج ھو‪4 :‬؛ * ت ز ق وھ‪ 2: -‬و ‪ 5‬و ‪ 6‬و ‪ 7‬و ‪ 8‬و ‪9‬؛ * ت د(رج و ز ق‪ 1 :‬و ‪3‬؛ * ت‬
‫ر ب ! ‪ ! 0, 7‬ض‪ 2 :‬و ‪ 5‬و ‪ 3‬و ‪ 7‬و ‪9‬‬
‫ب‪.‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪J :2‬ل ‪1‬ل * م !‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪ ^ :3‬ا ‪,‬م !ط ‪ #‬ر ف ‪1‬ل * م‪.‬‬

‫‪(89‬‬ ‫)ا *‪3‬‬ ‫و‪ , ,‬ودا?‬ ‫‪ :‬أ‪'%‬ط‬ ‫ا * ا@‬

‫ب ا ذھ‪ :8%‬س ا ( ب‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪ 1 :1‬ل ا ‪,‬م ر م أ(رف ا ‪ 1‬ب و وازي ا ط ت‬
‫و ! ‪4‬زرق وو*‪ 4 ! ( 7‬ر ‪1 -.‬ل وا(دة‪.‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ 1 :2‬ل ا ‪,‬م ر م ‪1‬ل أ طوا و ‪,‬ون و*‪7‬‬
‫ط‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ 1 :3‬ل ا ‪,‬م ر م ا طوط ا ط ‪ .‬ط ‪1 -.‬ل ‪1‬رة‪ .‬رك ا ط ا‪ 4‬ر ا ط وا ط ا‪ (4‬ر ا‬
‫‪ 7 4 7 ( 0,‬ر ر‪. Y‬‬
‫أ ذ‪2‬ر‪ :‬رأ ‪ .‬رة أ ذ‪1‬ر‪.‬‬
‫‪ '%‬ط ‪ %,‬ز @‪#‬ل * د?م ا در ‪,‬ن ‪ 19‬و ‪ 1 :20‬ل ‪1‬ل ر م ‪J(,‬ول ‪ 1 0,‬ب ‪J( .‬ل ‪:-, 0,‬‬
 ‫ا و دة ‪5 :‬‬ ‫ا درس ‪:21‬‬
‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م ‪27 :‬‬ ‫‪ A‬ا)?داد ا ‪ 2‬ر‪,‬‬

‫ا دادات ا ‪#‬‬ ‫م‬ ‫أھداف ا‬ ‫ت‬

‫طرح ا‪ 4‬داد‬ ‫د ا ذ* ؛‬ ‫( ب * وع ا ‪ 1‬ور ‪ 7‬س ا م !‬ ‫ا‪ 4‬داد ا ‪ 1‬ر ‪.‬‬
‫ا‪ 1‬ر‬ ‫وي و(دة ‪ , 1‬؛‬ ‫‪ $‬أن * وع * ا‪*4‬زاء ا ‪ 1‬ر‬
‫‪ ! X‬وظ ف ا * ‪.‬‬ ‫(ل و‬

‫ا * ا)و ( ‪ :‬أ‪'%‬ط ا ‪ %‬ء وا ر‪,,‬ض‬

‫ا ‪ '%‬ط ا)ول‪:‬‬
‫د ‪,‬ر ا ‪ '%‬ط‪:‬‬
‫ت * ا‪ 4‬داد ا ‪ 1‬ر ‪ .‬ط ب‬ ‫‪,‬ون ا‪ 4‬واح وا ر‪5‬وم‪ ( .‬ث ط !ون ! ‪ G‬ل و‬ ‫‪P 5‬ل ا‪4‬ط ل ‪ Y G -.‬ت و‬ ‫‪-‬‬
‫إ ‪ 6 0‬أ*زاء‪ ،‬و! د ذ ك ط !ون ! ‪,‬و ن ‪ 6/1‬ا ! زا أي ا *زء ا ذي‬ ‫ا‪ 4‬ذ)ة( ‪1‬ل ‪! -Y G‬ر م ! زا )أو ‪#‬رص(‬
‫ا ؤال ھو ا دد ا ‪ 1‬ري ا ذي ‪G‬ل‬ ‫أ‪ Z,1‬أ( د !‪,‬ون‪G ،‬م ‪,‬و ن ‪ 6/2‬أي ا *زء ا ذي و ‪ Z‬ر م !‪,‬ون ‪ P‬ر‪G .‬م و‬
‫أ‪ Z,1‬أ( د و ر م ؟ أي * وع ‪ 6/1‬و ‪ 6/2‬أي ‪ 6/3‬و ‪ 1‬ب‪6/3 = 6/2 + 6/1 :‬‬
‫دد ن ‪ 1‬ر ن؟‬ ‫م ا ددي ‪ * a‬ز *‬ ‫لا‬ ‫ل أ‪ 15‬ل أ رى وا‬ ‫م و ا‪ ,G 4‬وا‬ ‫‪-‬‬

‫‪(90‬‬ ‫ا * ا ‪ : ,%‬أ‪'%‬ط ا ر‪,,‬ض "أ‪' 2‬ف وأ رن" )ا *‪3‬‬

‫ب ا ذھ‪ :8%‬س ا ( ب‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫و ‪ Z‬ر م وأ( د‪ .‬ھذا‬ ‫رأ ا ‪,‬م ا ص و ‪7‬م ھو ط‪,‬وب‪ .‬درك ا ‪,‬م !‪15‬ل ! ‪5‬ر ا ‪ 1‬ر ا ذي ‪ * Z,G‬وع‬ ‫‪-‬‬
‫و ‪ Z‬ر م وأ( د‪ .‬و ‪ $‬أن ‪¼ + 4/2 = ¾ :‬‬ ‫ا ‪ 1‬ر ھو ¾ وھو ‪ -.‬س ا و‪#‬ت * وع‬
‫ل ا ‪,‬م)ة( ! د ذ ك أ*زاء ‪1‬ل ‪5‬ر ط و ( ب * وع ‪1‬ل ‪ 1‬ر ن‪ ( .‬ب ‪1 -.‬ل ( ا‪*4‬زاء ا ‪,‬و ‪1 -.‬ل‬ ‫‪-‬‬
‫‪5‬ر ط‪ ،‬وا ‪ 1‬ر ا ذي ‪ -. Z,G‬ا و(دة‪ ،‬و ‪ $‬ا * وع‪.‬‬
‫ل ‪ 1‬ور ‪ 1, Y. 1‬ور ا ‪-‬‬ ‫‪ -.‬ا *زء ا‪ 4‬ر ن ا ‪ 5‬ط‪ ،‬م ا ( ظ ‪ 0,‬ا‪*4‬زاء ا ‪,‬و ‪1 -.‬ل ‪5‬ر ط‪1 ،‬ن م ا‬ ‫‪-‬‬
‫‪G‬ل ھذه ا‪*4‬زاء ا ‪,‬و ‪G ،‬م م ا ج ا * وع ‪1 -.‬ل ( ‪.‬‬

‫‪(91‬‬ ‫ر )ا *‪3‬‬ ‫أ‬ ‫و‪ , ,‬ودا?‬ ‫‪ :‬أ‪'%‬ط‬ ‫ا * ا@‬

‫ب ا ذھ‪ :8%‬س ا ( ب‬ ‫ا‬

‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫ل أ‪5‬رط ( ب * وع ‪ 1‬ر ن ‪1 Q.‬ن ا‪ Q‬رار ‪ -.‬د م ھذه ا‪ 154‬ل ( ‪ Q 0‬ر !ط *‬ ‫‪ -. -‬ا ‪ 5‬ط ا !ق م ا‬
‫‪7‬ل ا‪ Q‬ل إ ‪ Z!5 0‬ا *رد‪, ! ،‬م ن ھو‬ ‫ا ‪ 1‬ور ‪ -.‬أذھ ن ا ‪ ,‬ن !‪7‬ذه ا‪54‬رط ‪ -P! .‬و ھذه ا ذج‬
‫‪ * :‬ا ‪ 1‬ور ‪ -.‬ھذه ا (‬ ‫( وس در * إ ‪ 0‬ا *رد ‪ ! .‬د‪ .‬و!ذ ك ط‪ , 0 -‬ھ م ا ر‬
‫و ‪.‬‬ ‫إ ‪ 0‬أ*زاء‬ ‫د أ‪#‬راص‬ ‫‪ -. -‬ھذا ا ‪ 5‬ط وم ا ‪,‬م)ة( !* ‪51‬ر ن !‬

‫أ ذ‪2‬ر‪ :‬رأ ‪ .‬رة أ ذ‪1‬ر‪.‬‬

‫‪.‬‬

‫‪ '%‬ط ‪ %,‬ز @‪#‬ل * د?م ا در ‪,‬ن ‪ 21‬و ‪:22‬‬

‫ل ا ‪5‬ر ط و ( ب‬ ‫‪ X‬و‬ ‫‪,‬م ا‬ ‫ر( ‪ .‬رأ ا‬ ‫‪ X‬ا‬ ‫وذ* (ل ا‬ ‫‪ -.‬ھذا ا ‪ 5‬ط ‪1‬ون ا ‪ G‬ل ! ‪54‬رط ‪ -.‬ھذه ا (‬
‫‪.6/1 + 6/2‬‬
 ‫ا و دة ‪5 :‬‬ ‫ا درس ‪ , :22‬س ا ‪ 2‬ل‬
‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م ‪28 :‬‬ ‫ا ‪ 3? C‬ت وا) زاء‬

‫ا دادات ا ‪#‬‬ ‫م‬ ‫أھداف ا‬ ‫ت‬

‫‪Y‬ل (ول‬ ‫(ل‬ ‫ت‬ ‫وظف و(دات ‪ #‬س ا ‪ 1‬ل ) ‪, 1‬و رام ا‬ ‫‪ #‬س ا ‪ 1‬ل‪ :‬ا‪*4‬زاء‬
‫ا س‬ ‫وا‪*4‬زاء(؛‬
‫ن و رن ‪ #‬ت ا ‪ 1‬ل؛‬
‫رف ا ‪ #‬ت ! ن ا و(دات‪.‬‬

‫ا * ا)و ( ‪ :‬أ‪'%‬ط ا ر‪,,‬ض "أ‪' 2‬ف وأ رن" ص ‪92‬‬

‫إ ‪( 0‬دود ‪9 + 9‬‬ ‫رب ‪ 8 -.‬و ‪9‬؛ ا طرح إ ‪( 0‬دود ‪18 – 9‬؛ ا *‬ ‫ا ( ب ا ذھ ‪ :-‬ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫‪0,‬‬ ‫‪ 2‬طن و ‪ 8‬ق‪ .‬ا ر! ت ا ‪ G‬ث‪1 Q E , C , B‬ن أن ر ‪ 0,‬ا طرة ‪4‬ن ‪7 , 1‬‬ ‫رن ا ‪,‬م ‪1 , 1‬ل ر!‬
‫ا وا ‪ 3t, 3t 2q, 2900 kg. :-‬وا ر! ت ا‪ 4‬رى ‪ 7 , 1.‬أ‪PJ‬ر‪.‬‬

‫ا ‪ '%‬ط ا ‪:8%‬‬
‫ر ‪4kg, 40 kg, 4q, 4t, 400 kg, 4g‬‬ ‫ن إ‪ 0‬ا‬ ‫ب‪ :‬ن ا‬ ‫‪ 1‬ب ا ‪,‬م)ة( ‪1‬ل ‪ -. , 1‬ا ‪ 1‬ن ا‬ ‫‪-‬‬

‫ا ‪ '%‬ط ا ث‪:‬‬
‫و ! د ا م ! (و ت‬ ‫! ‪1 -.‬ل‬ ‫‪ 1‬ب ا ‪,‬م ا‪ 4‬داد ا‬ ‫‪-‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ا را ‪:A‬‬
‫و ‪.‬‬ ‫ب ‪1 -.‬ل‬ ‫‪ 1‬ب ا ‪,‬م ا دد ا‬ ‫‪-‬‬
‫‪(93‬‬ ‫ر" )ا *‪3‬‬ ‫ا * ا ‪ : ,%‬أ‪'%‬ط ا و‪,‬م وا د?م "أ‬
‫إ ‪( 0‬دود ‪9 + 9‬‬ ‫رب ‪ 8 -.‬و ‪9‬؛ ا طرح إ ‪( 0‬دود ‪ 18 – 9‬؛ ا *‬ ‫ب ا ذھ‪ :8%‬ا‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫ل ‪ , 1‬ن ‪ 500 Y.‬رام و ‪ 200‬رام و ‪ 100‬رام و ‪ 100‬رام و ‪20‬‬ ‫(ظ ا ‪,‬م ا ‪ G‬ل‪ .‬س ھذه ا ‪, 1‬‬ ‫‪-‬‬
‫ه ‪ 1‬ك ‪ 931‬إ ‪ 0‬ا ‪ ! 1‬ا * ‪.‬‬ ‫رام و ‪ 10‬رام و ‪ 1‬رام وھذا‬
‫‪ 1‬ب ا ‪,‬م ‪ 780‬و ‪. * ! 1! 637‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪2 + 5 + 10 + 20 + 100 + 500 = 637‬‬
‫‪10 + 20 + 50 + 200 + 500 = 780‬‬
‫أ ذ‪2‬ر‪:‬‬
‫! ن ا طن وا ط ر وا ‪, 1‬و رام‪.‬‬ ‫م ر‪1‬ن أ ذ‪1‬ر ا ‪ #‬ت ا‪4‬‬

‫أ‪'%‬ط ‪ %‬ز @‪#‬ل * د?م ا در ‪,‬ن ‪ 21‬و ‪:22‬‬

‫! ‪1 -.‬ل ( ‪.‬‬ ‫( ط ا ‪,‬م ! ط ا ‪ , 1‬ا‬ ‫‪-‬‬

‫‪(89‬‬ ‫)ا *‪3‬‬ ‫و‪ , ,‬ودا?‬ ‫‪ :‬أ‪'%‬ط‬ ‫ا * ا@‬

‫ب ا ذھ‪ :8%‬س ا ( ب‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫‪ 1‬ل ا ‪,‬م ر م أ(رف ا ‪ 1‬ب و وازي ا ط ت‬ ‫‪-‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:2‬‬
‫و ! ‪4‬زرق وو*‪ 4 ! ( 7‬ر ‪1 -.‬ل وا(دة‪.‬‬ ‫‪ 1‬ل ا ‪,‬م ر م ‪1‬ل أ طوا و ‪,‬ون و*‪7‬‬ ‫‪-‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:3‬‬
‫‪0,‬‬ ‫ط‬ ‫‪ 1‬ل ا ‪,‬م ر م ا طوط ا ط ‪ .‬ط ‪1 -.‬ل ‪1‬رة‪ .‬رك ا ط ا‪ 4‬ر ا ط وا ط ا‪ (4‬ر ا‬ ‫‪-‬‬
‫( ‪ 7 4 7‬ر ر‪. Y‬‬
‫‪-‬‬
‫أ ذ‪2‬ر‪ :‬رأ ‪ .‬رة أ ذ‪1‬ر‪.‬‬
‫‪ '%‬ط ‪ %,‬ز @‪#‬ل * د?م ا در ‪,‬ن ‪ 19‬و ‪:20‬‬
‫‪:-,‬‬ ‫‪ 1‬ل ‪1‬ل ر م ‪J(,‬ول ‪ 1 0,‬ب ‪J( .‬ل ‪0,‬‬ ‫‪-‬‬
 ‫ا و دة ‪5 :‬‬ ‫ا درس ‪:23‬‬
‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م ‪29 :‬‬ ‫ت‪,%* :‬ف وإ‪ '%‬ء‬ ‫ا‬

‫ا دادات ا ‪#‬‬ ‫م‬ ‫أھداف ا‬ ‫ت‬

‫!‬ ‫ا‪7‬د‬ ‫رف أ واع ا ‪ G,G‬ت و ‪ 7 J‬؛‬ ‫ا‪ 154‬ل ا ‪ 7‬د‬
‫ا را! ‪.‬‬ ‫‪J‬ف ‪ J‬ت ‪,‬ف أ واع ا ‪ G,G‬ت؛‬
‫‪.‬‬ ‫ل ا‪4‬دوات ا ‪ 7‬د‬ ‫‪ •5‬ا ‪ G,G‬ت ! ر‪ .‬أ! دھ ‪! ،‬‬

‫ا * ا)و ( ‪ :‬أ‪'%‬ط ا ‪ %‬ء وا ر‪,,‬ض‬

‫ا ‪ '%‬ط ا)ول‪:‬‬
‫راء‪ 10 .‬أ !و! ت زر‪ #‬ء‪ .‬وط‪# ،‬ط ن‬ ‫ا وازم ا ‪C‬رور‪ 10 : ,‬أ !و! ت ‪ ( J‬راء‪ 10 .‬أ !و! ت‬
‫ر ‪ PJ‬رة )! ز(‪.‬‬ ‫ا ورق ا وى‪،‬‬
‫*‪ /,‬ا ل‪ :‬ل ‪ * -.‬و ت‬
‫د ‪,‬ر ا ‪ '%‬ط‪:‬‬
‫ط‪,‬ب ا‪ 4‬ذ)ة( ن ا ‪ ,‬ن وا ‪ ,‬ت ‪ -.‬ا !دا ط ا‪! 4‬و! ت ! ‪ ,‬ذج أ ه‪5 ،‬رة ن ‪1‬ل وع‪.‬‬
‫راء؛ ا ( راء‬ ‫ل ‪ :‬ا‪! 4‬و! ت ا ‪ J‬ا ( راء ‪ .‬ط؛ ا‪! 4‬و! ت ا ( راء وا‬ ‫‪G‬م ط‪,‬ب ‪7‬م ! د ذ ك ‪ J‬أو ‪1‬و ن ‪ G,G‬ت !‬
‫راء وا زر‪ #‬ء‪.‬‬ ‫وا‬
‫و ا‪ 4‬ع ‪ -.‬ا (‬ ‫ل ! رھم ا ‪ X‬و‪ G,G ) .‬ت‬ ‫*ل ا ‪ ,‬ون (ظ ‪7‬م (ول ا ‪ G,G‬ت ا ‪ # -‬وا ! ‪1‬و ‪! 7‬‬
‫‪ 7,‬و ‪#‬ش‬ ‫و ا ‪ #‬ن ‪ -.‬ا ( ا ‪ G‬و ‪ G,G‬ت ‪ ,‬ا‪ 4‬ع ‪ -. 0 G 0 G‬ا ( ا ‪ ). G G‬دم ‪1‬ل * و‬ ‫ا‪4‬و ‪،0‬‬
‫‪0G 0G ,‬‬ ‫‪7‬‬ ‫و ا ‪ #‬ن‪ ،‬و ‪ G,G‬ت أ‬ ‫و ا‪ 4‬ع‪،‬‬ ‫‪,‬ف ا‪ * a‬ت‪.‬و ف ا‪ 4‬ذ)ة( ا ‪ G,G‬ت إ ‪0‬‬
‫ل ا‪! 4‬و! ت ا ‪ J‬ا ‪ ( :‬راء طو ‪ 9 7‬م و راء طو ‪ 12 7‬م و‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ :2‬س ا ‪ 5‬ط ا !ق !‬
‫ل أ وان ا ‪ -. G G‬س ا و‪#‬ت !ـ ‪ , :‬أ( ر‬ ‫‪ J‬راء طو ‪ 15 7‬م‪ .‬ا ط‪,‬وب ‪ -.‬ھذه ا ( ‪1‬و ن ‪ G,G‬ت !‬
‫وا\ ر أ ر وا ‪ G‬ث أ‪ J‬ر وا ‪J‬ود ھ ھو ا (‪J‬ول ‪,G 0,‬ث ‪Y #‬م ا زاو‬
‫ر وم ‪ G,G 7 ,‬ت )ا ظر ا وذج ر‪ (Z .‬و ط ! ا ‪ ,‬ن وا ‪ ,‬ت‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ :3‬ا‪ #‬راح ور‪1 0, #‬ل * و‬
‫و ا ‪ #‬ن؛ ا ‪ G,G‬ت ‪ Y #‬ا زاو ‪.‬‬ ‫و ا‪ 4‬ع؛ ا ‪ G,G‬ت‬ ‫! (د د‪ :‬ا ‪ G,G‬ت‬

‫‪(94‬‬ ‫ا * ا ‪ : ,%‬أ‪'%‬ط ا ر‪,,‬ض "أ‪' 2‬ف وأ رن" )ا *‪3‬‬

‫ا ‪ '%‬ط ‪ 1 :1‬ل لء ا *دول‬
‫راء وا ( راء‬ ‫ر أطوال ا ط ا‬ ‫‪5‬وا‪ Y‬أطوال ا ط ‪ .‬د م ا‬ ‫‪1 Q‬ــن ا (‪J‬ول ‪,G 0,‬ث ‪Y #‬م ا زاو ــ إذا ا ر‬
‫‪1 -1‬ون ا ‪,G‬ث ‪Y # 6‬م ا زاو‬ ‫وا زر‪ #‬ء !‬
‫‪ ،Z‬و ‪,‬ون ا ‪ G,G‬ت‪ .‬ط‪,‬ب ر م ھذه ا ‪ G,G‬ت د‪ !1 #‬رة ‪ -.‬و‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ 1 :2‬ل ا ‪,‬م ر م ‪1‬ل ‪,G‬ث ! د د أ‬
‫م ا ط ا وداء ا ر و ‪ .‬را‪#‬ب ا‪*a‬راءات و دم ا ‪.[Y J‬‬ ‫ا طرة !‪15‬ل‬

‫‪(95‬‬ ‫ر )ا *‪3‬‬ ‫أ‬ ‫و‪ , ,‬ودا?‬ ‫‪ :‬أ‪'%‬ط‬ ‫ا * ا@‬

‫ل س‬ ‫‪ Z‬ھ‪ 3 -‬و ‪ 2‬و ‪ 4‬م و ‪ 0, ZY5‬ور‪G . #‬م‬ ‫إ ‪ 5‬ء ‪,G‬ث أطوال أ‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪( :1‬ظ ا ‪,‬م طر‬
‫ا طر ‪ 5 a‬ء ا ‪ G,G‬ت‪.‬‬
‫وي ا‪ 4‬ع ‪ 1!5 0,‬ر!‬ ‫ط ‪1 Q‬ن إ ‪ 5‬ء ‪,G‬ث‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ •5 :2‬ا ‪,‬م ا ‪ G,G‬ت ا ط‪,‬و! ‪ 0,‬ور‪#‬‬
‫وي ا‪ 4‬ع‪.‬‬ ‫‪,G ' maille' 7‬ث‬ ‫ط‬ ‫رؤو ‪ Z‬د ا ‪ 1!5‬و ‪7‬ذا ‪G‬م ا ر ور‪#‬‬
‫!ر ا ( ل ا ذي ر م ‪ Z ,‬ا ‪,G‬ث وا ‪5‬روط ا ‪ -‬إ ‪ P ZY 5‬را د دا‪1 1 1‬ن وظ ‪ Z‬ر* [ ‪G‬ل أو إ*راء دى‬
‫ا ‪ ,‬ن ‪ ( 0,‬ب ‪G‬ل أو إ*راء آ ر‪.‬‬
‫‪ -. 7‬إ*راء دى ا ‪ ,‬ن وا ‪ ,‬ت ‪ ( 0,‬ب ‪G‬ل أو أ ر ‪ .‬ر‪1‬ز ‪ -.‬ھذا ا ‪ 5‬ط ‪ 0,‬ا ‪,G‬ث !دل ا‪ 4‬ع‬
‫‪G ,‬ل ا ذي !ر ا ‪,G‬ث ( زا و ‪.‬‬ ‫و و‬
‫أ‪'%‬ط ‪ %‬ز @‪#‬ل * د?م ا در ‪,‬ن ‪ 23‬و ‪:24‬‬
‫ل ا !ر‪ 1‬ر وا طرة ر ا در* ‪ .‬و ‪ - 1‬ھذا ا ‪ 5‬ط أھ ‪ !1‬رة ‪7.‬و ط‪,‬ب‬ ‫وي ا‪ 4‬ع ‪ 0,‬ور‪ ! #‬ء‪! ،‬‬ ‫‪ •5‬ا ‪,‬م ‪G,G‬‬
‫ل ا طرة ر ا در* ‪ .‬ط‪ - 1 .‬ھذا ا ‪ 5‬ط أھ ‪ !1‬رة ‪7.‬و ط‪,‬ب ‪ 7‬رات ‪ -. : J‬ا (‬ ‫!‬ ‫‪ 7‬رات ا‪ 4‬رى ‪ 1!5 0,‬ر!‬
‫ل ا ‪,‬م)ة( ا !ر‪ 1‬ر ل طول ا ‪ ,‬ا ر وم‪ ،‬و ( ‪.‬ظ ‪ Z ,‬و ر م دا‪Y‬ر ن ‪ 7 5‬ھذا ا طول و ر‪1‬ز ‪1‬ل وا(دة رأس ا ط‬ ‫ا‪4‬و ‪0‬‬
‫و و !‪15‬ل ‪ -‬ط ا ‪ 1!5‬ا ‪-‬‬ ‫ر!‬ ‫ا ر و ‪ -. .‬ا ( ا ‪ [ Q G‬ا طرة ر ا در* ‪, ,‬م)ة( ! س أطوال و ‪ Z ,‬أن‬
‫راء ‪ 3 ( -.‬و‪.‬ر ا ط ل ‪ 0,‬زواة ر م زاو ‪ 1 Y #‬أن و ا ط ا ( راء ‪Y‬ل س‬ ‫و ‪,‬ط ا‬ ‫‪1‬ن ن ر م ‪#‬ط‬
‫ر ‪1‬ن‪ .‬ش ا ‪,‬م)ة( را ‪1.‬ر‬ ‫ود و س أ‪ 1 .‬طوط ا ‪ 1!5‬ا ‪-‬ء ا ذي * ل وظ ف ھذه ا طوط ‪ -.‬ر م ا زاو ا ‪Y‬‬
‫د‪(!, Z .‬ث ن إ*راء ‪ Z 1‬ن ر م زاو ‪ Y #‬و ‪G‬ل ھذا ا‪*a‬راء و و !‪15‬ل ‪ -‬دى ا ‪,‬م)ة( ‪ -.‬ا ر ط ‪ 0,‬ا ‪ 1!5‬ر م ‪#‬ط‬
‫[ !ذ ك ‪-P! :‬‬ ‫دة ا ط ا ( راء‪ .‬ا ط ا‬ ‫أ(د طر‪ 7 .‬ھذه ا ط وطر‪ 7.‬ا\ ر طر‪ -.‬ا ط ا ( راء و ‪1‬ون ھذه ا ط‬
‫ل ا زواة‬ ‫‪ 0, Z‬أن ( ق ذ ك !‬ ‫و [ ذ ك ‪, ,‬م)ة( و در !‪ 0, Z‬ا‬
 ‫ا و دة ‪5 :‬‬ ‫ا درس ‪ , :24‬س ا)طوال‬
‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م ‪30 :‬‬ ‫ا) زاء وا ‪ 3? C‬ت‬

‫ا دادات ا ‪#‬‬ ‫م‬ ‫أھداف ا‬ ‫ت‬

‫‪Y‬ل (ول‬ ‫(ل‬ ‫‪(Z‬‬ ‫وظف و(دات ‪ #‬س ا‪4‬طوال )ا ر و‬ ‫‪ #‬س ا‪4‬طوال‬
‫ا س‬ ‫ت ا‪4‬طوال‬ ‫رف ا ‪ #‬ت ! ن و(دات ‪ #‬س ا‪4‬طوال؛ رن ‪#‬‬ ‫‪:‬أ*زاء ا ر‬

‫ا * ا)و ( ‪ :‬أ‪'%‬ط ا ‪ %‬ء وا ر‪,,‬ض‬

‫إ ‪( 0‬دود ‪9 + 9‬‬ ‫ب ا ذھ‪ :8%‬ا رب ‪ 8 -.‬و ‪9‬؛ ا طرح إ ‪( 0‬دود ‪18 – 9‬؛ ا *‬ ‫ا‬
‫ا وازم ا ‪C‬رور‪ : ,‬ور‪ #‬و‪,#‬م‬
‫*‪ /,‬ا ل‪ :‬ل ‪.‬ردي و* ‪ -. -‬ا ر(‪ ,‬ا ‪. G‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪ :1‬د‪,‬ر طول و رف ا ‪ ,2‬و ر‬
‫ن ا زل إ ‪0‬‬ ‫ا ر(‪ ,‬ا‪4‬و ‪1 :0‬ون ا‪ 4‬ذ)ة( ‪#‬د ط ب ا‪4‬ط ل ‪!#‬ل إ * ز ا ‪ 5‬ط !( ب دد ا طوات ا ‪ -‬طو ‪ 7‬و‬
‫ا در إذا ‪ 1‬وا ‪ X‬ون !وا ط ا رة ‪ 5‬و د رھ ! ‪, 1‬و ر أو ! راءة داد ا رة إذا ‪ 1‬وا ‪ X‬ون !وا ط ا رة‪# .‬د *د‬
‫! ض ا‪4‬ط ل ‪ J‬و! ‪ -.‬د ر ھذه ا ‪ ، .‬و‪ -.‬ھذه ا ( ‪ 1 ،‬ب ا‪ 4‬ذ ‪ 0,‬ا !ورة طول ا طوة وي ر وا(د‪.‬‬
‫ا ‪ ! .‬ن ا زل وا در ھ‪ 854 -‬ر ر ! ‪.‬ا ‪ .‬ا طو و ھ‪ 4 × 854 = 3416 :-‬أي‬
‫ت أ رى‪ ،‬ذا ‪X‬ل‬ ‫وھ أو ر‪.‬وا ‪ -. 7 ,‬و‬ ‫ا ر(‪ ,‬ا ‪# : G‬د رف ! ض ا‪4‬ط ل و(دة ا ‪, 1‬و ر ‪7 4‬م ! وا أن‬
‫‪,‬ف ا‪ #Q‬را( ت‪ 1 ،‬ب ا‪ 4‬ذ ‪ 0,‬ا !ورة‪1km = 1000 m :‬‬ ‫‪ Z‬و رك ا * ل‬ ‫ا‪ 4‬ذ ن و(دة ا ‪, 1‬و ر و‬
‫و ط !‪7‬م ! ! ر ن ا ‪ ! .‬ر وا ‪, 1‬و ر‪ ،‬ا ‪ .‬ا طو ! ن ا در وا زل ھ‪3 km 416 m -‬‬
‫ل ا ‪ ,2‬و ر و دة ‪ ,‬س‪.‬‬ ‫‪H‬‬ ‫ب‬ ‫ا ‪ '%‬ط ا ‪:8%‬‬
‫*‪ /,‬ا ل‪ :‬ل * ‪-‬‬ ‫ا وازم ا ‪C‬رور‪ : ,‬ر ط ا ‪P‬رب‬
‫ا دن ‪ ! ,G‬ط وا‪ 4‬داد ا ‪ 1‬و! ‪.‬وق ا طوط ا ‪ -‬ر!ط ھذه ا ط !ر ن ا ‪ .‬ت ! ن ا دن‪ ! .‬د ذ ك ط ب إ ‪G 7‬م‬
‫أ‪#‬رب د إ ‪ 0‬ر ‪ 1‬ھم ‪ 0,‬ا ر ط و م ! ن أو ا د ا‪#4‬رب ا ‪ ,‬ن ! (د د ا د ا ‪ -‬ط و ‪ 7‬ط !‪7‬م !( ب‬
‫ا ‪ .‬ا ‪J -‬ل ! ‪ ! . 7‬د ا ‪ 5#‬وا ‪ [ (J‬م ا ‪ 0, [ (J‬ا !ورة !‪15‬ل * ‪.-‬‬
‫ل ا ‪ ! #‬ن ا ر وا ‪, 1‬و ر وا م !( ! ت ! ط ‪.‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ا ث‪ :‬ا‬
‫‪:‬‬ ‫‪ 1‬ب ا‪ 4‬ذ ‪ 0,‬ا !ورة ا‪4‬طوال ا‬ ‫‪-‬‬

‫ط ب ا‪4‬ط ل !( ب ھذه ا‪4‬طوال وا ! ر ‪ ! 7‬ر ‪G‬م ر !‪ 7‬زا د ‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫و ‪ [(J‬ا‪ 4‬ط ء ا ر ‪. !1‬‬ ‫[ ^ط ل ‪ .‬رة ‪ 1 ,‬ر و‪ * a‬ز ا ط‪,‬وب ‪G‬م [ ‪* 5#‬‬ ‫‪-‬‬
‫م ! د ذ ك ا ‪ 0, [ (J‬ا !ورة وإ ‪ 7‬م ا‪4‬ط ل ‪ , -.‬ا ‪ -P! .[ (J‬در ب ا ‪ ,‬ن وا ‪ ,‬ت ‪0,‬‬ ‫‪-‬‬
‫ف ا ‪, 1‬و رات ‪G‬م ! د ذ ك ا‪ 4‬ر و وم إذا د ت‬ ‫ت ‪X1‬ن‬ ‫!وط ‪*a‬راء ‪ ,‬ت ‪ 0,‬ا‬ ‫طوات ‪*7‬‬
‫ل ‪1km = 1000 m, 7km 100 m = 7100 m‬‬ ‫ا رورة ذ ك !‬
‫‪(96‬‬ ‫ا * ا ‪ : ,%‬أ‪'%‬ط ا ر‪,,‬ض "أ‪' 2‬ف وأ رن" )ا *‪3‬‬
‫إ ‪( 0‬دود ‪9 + 9‬‬ ‫رب ‪ 8 -.‬و ‪9‬؛ ا طرح إ ‪( 0‬دود ‪ 18 – 9‬؛ ا *‬ ‫ب ا ذھ‪ :8%‬ا‬ ‫ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪:1‬‬
‫ا ( ب ا ‪ -. .‬ا وم ا‪4‬ول وا وم ا ‪ ،- G‬رأ ا ‪ .‬ت ‪ -.‬ا *دول‪ -. :‬ا ‪ G‬ل ا‪4‬ول ! ن ا دار ا ! ء و‪ .‬س ‪G‬م‬ ‫‪-‬‬
‫! ن ‪ .‬س وط * وأ را ! ن ط * وا دار ا ! ء ‪G‬م ( ب ا * وع وھ‪1‬ذا ‪ -.‬ا ‪ G‬ل ا ‪.- G‬‬
‫إذن ط ‪ -.‬ا‪! 4‬وع ا‪4‬ول ‪, 1 985‬و ر و‪ -.‬ا‪! 4‬وع ا ‪, 1 3219 - G‬و ر‪.‬‬
‫ف ‪, 1 1‬و ‪, 1 2 . ,‬و ر و ‪ 650‬ر و ‪, 1 3 [!J‬و ر و‪ 650‬ر ‪G‬م‬ ‫ل ا ‪ G‬ل و ( ب‪.‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪:2‬‬
‫‪ J‬ف ‪ 850‬ر ل ‪ 650‬ر ‪ [!J .‬ا ‪ .‬ھ‪, 1 4 -‬و ر و‪ 500‬ر‪.‬‬
‫ت (ول ا س ص ا * أو ا طرح‪.‬‬ ‫‪1‬ن ل ھذا ا ‪ G‬ل و وظ ‪( Z‬ل ‪ Y.‬أ رى ن ا و‬ ‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪(97‬‬ ‫)ا *‪3‬‬ ‫و‪ , ,‬ودا?‬ ‫‪ :‬أ‪'%‬ط‬ ‫ا * ا@‬
‫ب ا ذھ‪ :8%‬س ا ( ب‬ ‫ا‬
‫ر‪.‬‬ ‫! إ ا ر أو ا‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ 1 :1‬ب ا و(دة ا‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪ 1 :2‬ب ا ‪,‬م ار ع *!ل ! ل ! ‪, 1‬و ر وا ر‪.‬‬
‫‪.‬‬ ‫م ا دد ا ‪ %‬ب أو ا و دة ا ‪%‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ 2, :3‬ب ا‬
‫أ ذ‪2‬ر‪ :‬ا ‪ #‬ت ! ن و(دا ‪ #‬س ا‪4‬طوال‬
‫‪ '%‬ط ‪ %,‬ز @‪#‬ل * د?م ا در ‪,‬ن ‪ 23‬و ‪:24‬‬
‫! ؛ ر ب ا‪4‬طوال !‪ ! 1‬ا ر وز‪.‬‬ ‫ب ‪1 -.‬ل ( ؛ ‪ 1‬ب ا ‪,‬م ا و(دة ا‬ ‫( ط ا ‪,‬م)ة( ا س ا‬ ‫‪-‬‬
 ‫ا و دة ‪5 :‬‬ ‫ا و دة ا @‬
‫وى ا ث‬ ‫ا‬
‫ا ذاذة ر م ‪31 :‬‬ ‫ت )‪(5‬‬ ‫و‪,‬م ود?م و و ‪,‬ف ا‬

‫‪ 0,‬إ‪G‬ر إ * ز * وع أ ‪5‬ط ا دروس ا ! ن ‪ 5‬إ ‪ 8 0‬و و م ‪ ! 1‬ت ا ‪ ,‬ن وا ‪ ,‬ت‪m. ،‬ن ر ‪ K‬ا ‪! $Y‬وا ط‬
‫د ا‪ 4‬ذ ‪51 0,‬ف ا ‪ J‬و! ت ا ‪ -‬زا ت وا*‪ Z‬ا ‪ ,‬ن ‪ ! -.‬ض ا *وا ب‪ .‬وذ ك ن أ*ل‬ ‫!ط ‪ #‬ت ا و م ا رد‬
‫ت "ب"‪ ،‬واء‬ ‫ت ''ج'' و! د ذ ك ‪-.‬‬ ‫إ ط ء ا‪4‬و و ‪ -.‬ا ر أ ‪5‬ط ا د م ‪ 7 ,‬رات وا درات ا ‪,* -‬ت أ ‪-. ! 0,‬‬
‫‪,‬ق !‪5 X‬ط ا ( ب ا ذھ ‪ -‬أو ‪,‬ف أ ‪5‬ط ا ‪1‬و ت ا‪ 4‬رى‪.‬‬ ‫‪.‬‬
‫[ ! ‪-‬ء ا ‪ ,‬ن وا ‪ ,‬ت‪.‬‬ ‫و م ھذا ا د م ل ا (‪ J‬ن ‪ 2‬و ‪ ! ،3‬د إ * ز أ ‪5‬ط و‬
‫‪J‬ص ا (‪ 4 J‬و م أ‪G‬ر ا د م‪ ،‬ـ أي إ دة و م م د ‪ -. Z‬ا (‪ J‬ن ا ! ن و ‪ 0,‬وء ھذا ا و م ‪J‬ص ا (‪5 J‬‬
‫* ر‪1‬زة وإ ء ا ‪ ,‬ت‪.‬‬
‫ر !‪ ! 7‬رورة ‪7‬ذا ا *دو ‪ ،‬وإ ! ‪ 0‬ا ‪ ^ ( J‬ذ‬ ‫*در ا‪ 5a‬رة إ ‪ 0‬أن أ ‪5‬ط ذا ا‪! 4‬وع ا ر( ! ‪1‬را ‪Q‬‬
‫‪ $Y‬ا و ت‪.‬‬ ‫‪ Q‬ر ا‪5 4‬ط ا ‪P ! - -‬رض وا ‪Y‬‬
‫ا ( ب ا ذھ ‪ : -‬م ا ر‪ 1‬ز ‪ 0,‬م داو ‪ -. Z‬ا (‪J‬ص ا !‬
‫‪( 98‬‬ ‫)ا *‪3‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪( :1‬ظ ا ‪,‬م ا زان و رأ ا ‪ 1‬ل و ( ب ‪ , 1‬ا ‪ !,‬ا ‪ J‬راء‪.‬‬
‫‪. ,‬‬ ‫ن واد ‪m. ,‬ن ‪7 , 1‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪( :2‬ظ ا ‪,‬م أن ا ‪,‬و( ت ‪ 7‬س ا (*م و! أ ‪ J 7‬و‬
‫د ا ‪ G‬ل ‪1 -.‬ل ( ‪.‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ :3‬رن ا ‪,‬م ا ‪ 1‬ور !‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪ :4‬رأ ا ‪,‬م ا ص و * ب ! م أو ‪G Q‬م ( ق ! د ذ ك ن *وا!‪ ! Z‬وظ ف ا ر‪ J‬ن وإ*راء ا ر ‪, .‬ون ‪ 3/1‬ن‬
‫ا رص ا‪4‬ول و‪ 4/1‬ن ا رص ا ‪.- G‬‬

‫‪( 99‬‬ ‫)ا *‪3‬‬

‫‪ 0, ! *F Z,‬ا‪. ,Y 4‬‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪( :5‬ظ ا ‪,‬م ا طط و‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪ :6‬رأ ا ‪,‬م ا ص و ( ب دد ا دوا‪Y‬ر‪.‬‬
‫ط ل ا ذي ھو ‪8‬‬ ‫ع طول ا‬ ‫و وأ(د ھذه ا‪4‬‬ ‫‪Z‬‬ ‫وي ا‪ 4‬ع أي أن أ‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪( :7‬ظ ا ‪,‬م ا ‪15‬ل‪ .‬ا ‪,G‬ث‬
‫ر‪.‬‬ ‫ر إذن طول ا ‪8 ,‬‬
‫ا ‪ '%‬ط ‪ :8‬رأ ا ص و * ب ‪ 0,‬ا ؤال‪ .‬ا ‪ 1‬ر ھو * وع ا ‪ 1‬ر ن ¼ و ½‬

‫‪.‬‬ ‫‪ .‬ھ‪ 9 = 3 : 27 -‬وا‬ ‫ل ا ‪ G‬ل و ( ب ا ‪ ! .‬ن ‪*5‬ر ن ( د ن‪ .‬وھذه ا‬ ‫ا ‪ '%‬ط ‪ :9‬رأ ا ‪,‬م ا ص و‬
‫! ن أول ‪*5‬رة وآ ر ‪*5‬رة ھ‪ -‬إذن‪ 90 :‬ر ‪4‬ن‪27 + 27 + 27 + 9 = 90 :‬‬