Ze weeledu na mala pojemnose (okolo 20 I) i dlugosé (30 m) preewodu pokarmo:
1wego, pasze dla koni powinny byé zadawane czesto i regulamie. Na prayklad | kar
mienie 0 godz. 6-7 (1/3 paszy trescive), 1/4 — objetosciowe)), Il karmienie 0 god
12-13 (113 paszy tresciwe}, 1/4 ~ objetosciowe)), Il karmienie 0 godz. 18-19 (paszy
trescivej, 1/2 — objetosciowe)). Niedo:xywianie jak i przekarmianie konia jest nicko
raystne z powodu male} jego wydajnosei lub wesledéw ekonomieznych,
— Podiezas jednego odpasu Kolejnosé zadawania pasz powinna byé nastepujaca: objgto-
Sciowe suche, soczyste,tresciwe.
Pasza dla koni nie moze byé zapiaszezona, splesniala i latwo fermentujgca,
= Skoszona zielonka musi by¢ jak najszybeiej podana, nie moze byé ,2
= Nie nalezy podawaé pasz zamarznigtych,
= Trzeba urozmaicaé dawki pokarmowe ale zmiana paszy powinna odbywa€ sig stop-
niowo, rozpoczynajae od niewielkich ilosci
Potrzeby pokarmowe koni
Skladniki niezbgdne dla zyciowych funkeji organizmu to woda i pasze. Jakosciowo 1
ilosciowo powinny byé wystarczajace dla zaspokojenia bytowych i produkeyjnych po-
trzeb konia, Potrzeby te zaleza od masy ciala, wykonywane) pracy, rozplodoweso wzyt-
kowania ogiera, miesiqea Zrebnosci i miesigea laktacji klaczy oraz wieku Zrebigcia
Na zapotrzebowanie koni na wode wplywa rodzaj podawane} paszy, temperatura po-
\wietrza i inne, wy2ej wymienione ezynniki. Na I kg suche) masy w paszy koh wypija od
2-3 I wody dziennie, W ciagu jednej doby moze wypié od 10 do 40 I wody, a nawet
‘wigce} podezas upalnego lata. Zrebieta i klacze karmigee oraz konie wykonuijace cie2k
prace zuzywaja wigce) wody w odniesieniu do masy ciala, nix inne doroste konie.
Dazienne zapotrzebowanie koni na pasze zwigzane jest z koniecmoscia dostarczenia
energii i sktadnikow pokarmowych. Wedlug obowigzujaeych w naszym kraju norm za-
poirzebowanie to ustala sig w oparciu 0 energie strawna, bialko ogéine strawne, Ca, P
NaC, karoten i sucha mase (,Normy zywienia koni", praca zbiorowa PAN 1991)
nergetyezne potrzeby koni wyrazane sa w MJ energii stravinej (do niedawna stoso-
wana jednostka owsiana = 8.7 MJ). Potrzeby te zaleza gléwnie od masy ciala (zapotrze
bowanie bytowe i wykonywane] pracy (Zapotrzebowanie produkcyjne). Dla koni niepea
cujacych wynoszq od 50 do 100 MJ, a dla pracujacych od 50 do 160 MJ, dla klaczy 2reb-
nych od 36 do 115 MJ, dla klaczy Karmiacych od 58 do 181 MJ, dla ogiersw w sezonie
rozplodowym od 50 do 136 MJ, dla odsadk6w od 37.2 do 82,3 MJ, dla koni rocenych i
wuletnich od 36,4 do 115,6 MJ. Zrodlem eneraii paszy sa glownie weglowodany, na.
stepnie tuszcze
Bialko jest glownic materiglem buduleowym, niezbednymm dla rozwoju plod, w2ro
stu rebiat | mleeznosei Klaczy. Jego zawartosé w dawce pokarmowej powinna wynosié:
dla koni pracujaeych od 300 do 960 g, dla klaczy Zrebnych od 210 do 710 g, dla klaczy
kaarmigeych od 450 do 1590 g, dla ogierSw w sezonie rozplodowym od 330 do 950 g, dla
‘odsadk6w od 300 do 800 g, dla roczniak6w i dwulatk6w od 270 do 950 g. Stosunck
bialka do ener
wystepuje nadm
Posréd licz
oraz NaCl. Waps
moga byé przycz
tylko ilosé ale te
Koni na te mak
powinien byé utr:
5:1 (dla koni d
przyswajanie inn
zawartosé w nat
pracujace powin
fosforu, klacze 2
ogiery w sezon
niaki oraz. dwulatk:
w duzej mierze
Niedobory ich p
tych makroelem:
dla poszezegsinye
karmiace i ogiery
Wystepujacy
ganizmie konia. N
kopytowego, wzm:
ukladéw: pokarme
ww paszach i potrze!
nna karoten wynos
40-160 mg, ogie
niak6w i dwulatks
Zapotrzebowan
okolo 1.5%, Dia
rowna sig: 6.0-16
12.9 kg
Uktadani:
Dzienng dawk:
cciata i wykonywai
ppraca lekka: p
i skokach prz
— praca Sredni
WKKW, bi7a
WHY
bialka do eneraii strawne] w paszy powinien wynosié 6 : 1. W paszach dla koni czeéciej
.wystepuje nadmiar niz niedobor bialka
Posréd liczne} grupy makroelementow w Zywieniu koni normowane sa: wapi, fosfor
oraz NaCl Wapi i fosfor odgrywaja znaczna role w budowie koséca. Niedobory ich
moga byé przyezyna krzywicy Zrebiat i schorzef ukladu kostnego dorostych Koni, Nie
tylko iloSé ale tez wspélzaleznosé Ca: P ma znaczenie w okreslaniu zapotrzebowania
oni na te makroclementy. W organizmie konia stosunek Ca: P wynosi 1.6: 1 i taki
Powinien byé utrzymywany w dawce pokarmowej. Dopuszczalne zaleznosei wynosza od
5: 1 (dla koni doroslych ) do 3 = 1 (dla Zrebiat), Wigksze ilosci wapnia powoduja gorsze
przyswajanie innych skladnikéw mineralnych. Dotyczy to zwlaszeza fosforu, ktérego
zawartosé w naturalne} paszy jest wykorzystana przez konie zaledwie w 30%, Konie
pracujace powinny otrzymywaé w dzienne} dawce od 15 do 36 2 wapnia i od 9 do 24 g
fosforu, Klacze rebne: 10-56 g Ca i 7-37 g P, klacze karmigce: 20-78 g Ca i 13-52 2 P,
‘ogiery w sezonic rozplodowym: 10-40 g Ca i 6-24 P, odsadki: 8-40 g Ca i 6-30 P, roce-
niaki oraz dwulatki: 12-44 Cai 10-34 P, Dzicnne zapotrzcbowanie koni na NaCl zalezy
w duzej mietze od ich pracy. Wraz z poceniem sig Na i Cl sq wydalane z organizmu.
Niedobory ich potcguja zmeczenie i przegrzanie Koni. Ze wzgledu na mala, zawartose
tych makroelementéw w paszach, zaleca sie podawanie soli w postaci lizawek, Normy
dla poszezegétnych grup koni sa nastepujace: konie pracujace: 8-10 g, klacze #rebne,
kkarmigee i ogiery: 20-80 g, odsadki: 9-45 2, roczniaki i dwulatki: 12-48 g.
Wystepujacy w paszach karoten jest prowitamina witaminy A syntetyzowane) w or-
ganizmie konia, Niedobory je} powoduja wysychanie blon slazowych i lamliwosé rogu
Kopytowego, wzmazaja podatnos¢ na infekeje oraz wywoluja zaburzenia funkejonowania
ukladéw: pokarmowego i rozrodczego. Zatem wadna jest znajomose zawartosei karotenu
\w paszach i potrzeb zwierzat w tym zakresie. Dzienne zapatrzebowanie Koni pracujqeych
ha Karoten wynosi: 40-150 mg, Klaczy Zrebnych: klaczy karmiaeyeh:
40-160 mg, ogieréw w sezonie rozplodowym: 40-135 mg, odsadkw: 30-150 mg, rocz-
hiak6w i dwulatk6w: 48-204 mg.
Zapotrzebowanic Koni na sucha mase w stosunku do ich masy ciala powinno wynosié
okolo 1.5%. Dla wszystkich Koni doroslych, w zaleznogei od masy ciala procent ten
réwna sig: 6.0160 kg, dla odsadk6w: 3.7-10.4 kg, dla roczniak6w i dwulatkow: 3.7
12.9 kg.
Uktadania dawek pokarmowych
Dzienna dawke pokarmowa dla Konia uklada sie biorge pod uwage glownie mase
ciata i wykonywana prace. Okresla sic ja nastepujaco:
= praca lekka: pokazy, rekreacyjne jazdy pod siodlem, konkursy,
i skokach przez przeszkody, prace podwérzowe w zaprzeg
— praca Srednia: konkursy ujezdzenia w skokach powyéej 110 em, i niskie, konkuts
WKKW, biegi mysliwskie, bronowanie, podorywki, praca kultywatorami i opyla
sy Lw ujezdzeniu
bronowanie, zwézka~ praca ciezka: najwyzsze klasy konkurséw w skokach, wjezdzeniu 1 WKKW, polo,
wyScisi, rajdy dhugodystansowe, orka siewna i gleboka, praca siewnikiem, kosiarka,
Dia pokrycia bytowych potrzeb koni wystarezaja niekiedy dobrej jakosci pasze obje-
toSciowe. Koniom pracujacym nalezy dodawaé wysokoskrobiowe pasze tresciwe, Dzicn-
nna dawka dla konia moze zawieraé 8 kg paszy objetosciowe| suche}, | kg objetosciowe}
soczystej i 4 kg tresciwej. Przyklad ten zostal podany w celu podkreslenia kolejnosci
wyboru pasz. Ustalanie dzienne} dawki nalezy rozpoczynaé od okresienia paszy objeto.
Scie), W sezonie zimowym (200 dai) jest nia siano, a w sezonie letnim (163 dni) rie
Tonka (w prayblizeniu S kg =I kg sina),
Tabela tt
Procentowy udzial sana i ziarna w dawce pokarmowej dla konia
haan Sano Zam Pasaagsen |
Bez pracy 100 15-20 ° 0-05 15-20
Pr. lekka 65 1.0-2.0 35. 0.5-1.0 1525 |
Pr Sedna 50 10-20 30 onas | _ins2s
Pr cigaka EA O75 6 i020 | 2030
Dia ustalenia dzienne} dawki pokarmowej dla konia niezbedna jest podstawowa wie.
dza o rodzajach paszy i maksymalnych dawkach jakie koi moze przyiaé w ciagu dnia:
owies — 10 kg, jeczmiei - 4 kg, Zyto ~ 4 kg, pszenica —3 kg, kukurydza — 4 kg, nasiona
siraczkowych — 1 kg, sruty poekstrakeyjne ~ 0.5 kg, wyslodki buraezane suche — | ki
melasa ~ 1.5 kg, ziclonki (skoszone) ~ 30 kg (motylkowe ~ 20 kg), pastwisko ~ SO ke
kiszonki ~ 15 kg (dla koni roboczych), marchew ~ 10 kg, zicmniaki ~ 20 kg (la kon
roboczych), buraki ~15 kg (dla koni roboczych), siano kakowe — 12 kg, siano z lucerny —
6 kg, susz z zielonek — 5 ke, stoma w postaci sieezki ~ 3 kg. Dane te dotyeza Konia 0
masie ciala od 500 do 600 ke
Kolejnosé dzialai przy ustalaniu dzienne} davwki pakarmowej moze byé nastepuigca:
1, Z tabeli 41 odezytaé zapotrzebowanie na pasze objetosciowa i tesciwa i dokonaé
wyboru paszy. W wyborze paszy nalezy kierowaé sig wzgledami ekonomicznymi i
Zapamietac, 2e oprdcz.koni wySeigowych i sportowyeh inne mozna karmié paszami
objetosciowymi tafszymi od owsa i doskonale go zastepujacymi: burakami, mar
chwvia, kukurydza, dobrymi kiszonkami a nawet ziemniakami (konie roboeze)
Poslugujac sie .Normami zywienia Koni” ( praca zbiorowa PAN 1991 ), znalegé w
tabeli zapotrzebowanie na energig strawna (MJ) w oparciu o mase ciala i wykonywa-
na prace
‘Na podstawic norm wypisaé ile MJ zostanie pozyskanych 2 1 kg wybrane} paszy
objetosciowe} i trescive}
4. Okreslié jak duzo MJ otrzyma kor z paszy objetosciowej (pomnozyé zapotrzebowa-
nie energetycene Konia przez procentowy udzial paszy objetosciowe} w dawee),
Nastepnie p
ourzymane
5. Wykonaé
6. Podzielié
Sprawdzia
prawidiowym
Podsta\
Rasa ~
przekazywanyn
sabnikaw te.
amatorskie, D.
Réd ~ po
danym kierunk
‘wem obce} kr
ne, a W mies
Okres dojr
w dniach, wlic
Niesnose pr
rnych przez, je
kowy lub Seda
Pokerdj (eks
plakow, tak
uzytkowoseia
zuiae pokréj
cagéci jego
do niego skrz
partie ciala na
porcje oraz b:
ich przynalez
rys. 38 przedsta