Aan het werk bij de kerk

1. Plaats - adres
Heilige Kerst Sint-Salvator Kerk 9000 Gent

2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten! Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
51°03450.N”3°43’46.7”E

3. Korte omschrijving
De leerlingen leren de kerk waar ze dagelijks voorbijkomen beter kennen.

Ze gaan zowel op onderzoek in de kerk als buiten de kerk. Dit doen ze aan de hand van een aantal opdrachten

• Het bekijken en bekritiseren van de façcade

• De hoogte van de deur inschatten aan de hand van referentiematen
• De plattegrond aanvullen met de windrichtingen en de onderdelen de kerk
• Observeren, schetsen en uitbeelden van een gekozen glasraam
• Attributen in de kerk wat dieper gaan onderzoeken en hierover vragen beantwoorden

4. Doelgroep
Deze opdracht heb ik ontworpen voor de derde graad maar kan mits meer ondersteuning ook aan een
tweede graad aangeboden worden

5. Tijdsduur
50 minuten (1 lesuur)

6. Eindtermen

Wiskunde: meten
ET 2.8: De kinderen kunnen schatten met behulp van referentiepunten

Mens en maatschappij: ruimte

ET 4.4: De leerlingen kunnen bij een oriëntatie in de werkelijkheid de windstreken (hoofd- en tussenrichtingen)
bepalen aan de hand van de zonnestand of een kompas.

Mens en maatschappij: tijd

ET 3.9: De leerlingen tonen belangstelling voor het verleden, heden en de toekomst, hier en elders.

Muzische vorming: drama

ET 3.2: De leerlingen kunnen spelvormen waarnemen en inzien dat de juiste verhouding tussen woord en
beweging de expressie kan vergroten.

Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs

 7. Leerinhoud
• De façade van de kerk is de voorgevel van de kerk

• Klokje heet 'Katrien'

• 'Katrien' de klok is de oudste klok in de kerk

• 'Katrien' de klok is antiek gegoten in 1680

• De biechtstoelen zijn gebeeldhouwd door Mathias Zens

• De kost van de biechtstoelen was 80.974 Belgische Frank (fr.)

• 'Het laatste avondmaal' werd geschilderd door Frans Francken (I)

• Het werk toont het tafereel aan waarbij Jezus met zijn leerlingen of apostelen de avond voor hij verraden
werd dineren.

• Kompas gebruiken en hiermee de windrichtingen Noorden, Zuiden, Oosten en Westen bepalen

• De hoogte van de kerkdeur schatten aan de hand van referentiepunten

• Plattegrond van de kerk aanvullen

8. Lesdoelen
De kinderen kunnen ….

• Op de plattegrond de windstreken aanduiden door het werken met een kompas

• De hoogte van de kerk inschatten aan de hand van referentiepunten

• Een glasraam creatief uitbeelden

• De plattegrond van de kerk aanvullen

• Vragen over de klok 'Katrien', de biechtstoelen en het werk 'Het laatste avondmaal' beantwoorden

9. Materiaal
• Schrijfgerief (potlood, gom en balpen)

• Klembord om op te schrijven

• Kleurpotloden

• Kompas

• Opdrachten bundel

10. Organisatie
• Afspraken bij het wandelen naar de kerk

o Loop maximum per 2 naast elkaar

o We gebruiken het voetpad

o We houden de verkeersregels in het achterhoofd

Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs

 o We sluiten goed aan

o We gebruiken het zebrapad

• Afspraken in de kerk

o We ontsmetten meteen onze handen als we de kerk binnen komen

o We hebben respect voor andere mensen die in de kerk zijn

o In de kerk praten we zo zacht mogelijk

o We hebben respect voor de schilderijen en materialen in de kerk door er niet aan te komen

• Afspraken bij het maken van de opdrachten

o Je werkt in je groepje, niet met andere groepjes

o Iedereen zet zich in bij de opdrachten

o Je werkt goed samen

• Tips voor de leerkrachten

o Overloop de bundel samen met de leerlingen in de klas zodat alles duidelijk is

o Je verdeelt de groepen best in groepen (van 4 kinderen) vooraleer je vertrekt naar de kerk

o Leg het moeilijke woord 'façade' uit en laat de kinderen nog even verwoorden wat er precies
bedoeld wordt met referentiematen

o Houd achteraf nog even een klassikale reflectie en controle waarin je ook de juiste antwoorden
overloopt

• Praktische info

o Laat de kinderen per groepje een rugzak meenemen met een klembord, kleurpotloden, kompas,
potlood, gom en balpen

• Handig om te weten

o De openingsuren van de kerk zijn op zon- en weekdagen van 9 tot 12 uur

o Er liggen steeds interessante brochures in de kerk

11. Werkbladen – instructiebladen – richtlijnen…

https://www.scribd.com/document/504140768/Omgevingsboek-HeiligeKerstKerk-verbetering

12. Oplossingen - sleutel

https://www.scribd.com/document/504140768/Omgevingsboek-HeiligeKerstKerk-verbetering

13. Bronnen

Heilige Kerstkerk. (2021, maart 25). Opgehaald van wikipedia.org: https://nl.wikipedia.org/wiki/Heilige_Kerstkerk

Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs

 Vlaanderen. (sd). Onroerde voorheffing. Opgehaald van Geoportaal:
https://geo.onroerenderfgoed.be/#zoom=20&lat=6632593.818361314&lon=415196.6815986835

14. Achtergrondinformatie voor de leerkracht

De kerk:

Oorspronkelijk stond de kerk bij de Sint-Baafsadbij. Dit omdat de abdij voorbehouden was voor de monniken.
De kerk diende de gelovigen van de grote parochie. Die parochie ging van de Sleepstraat naar Heirnis,
Oostakker, Mendonk, Lochristi, Zeveneken, delen van het huidige Sint-Amandsberg en Zaffelare.

Het kerkgebouw werd afgebroken voor de bouw van het Spanjaardenkasteel in 1540. Men verhuisde eerst
naar de kapel van het Sin-Jacobshospitaal en sinds 1541 staat de kapel waar hij nu staat.

Dankzij keizer Karel werd de kerk een laatgotische kerk maar de godsdiensttroebelen van de 16de eeuw
hebben de voltooiing verhinderd.

De sacristie werd in 1722 gebouwd. Tot 1810 werd de oude kapel bewaard aan de westkant van de kerk en in
1810-1812 werd er een nieuwe voorgevel opgetrokken. Dit in de neoclassicistische stijl, volgens het ontwerp
van Pierre De Bron.

Het interieur werd ook meerdere keren aangepast. In het begin van de 19de eeuw kreeg dit ook de
neoclassicistische stijl, maar in 1855 werd die terug in zijn oorspronkelijke staat hersteld.

De schippers:

Door de ligging van de kerk (dicht bij Dok Noord) is de kerk een gebedshuis geworden voor de
binnenschippers. Ze trouwen hier, laten hun kinderen dopen en worden begraven. De boeg van de spits
'Rihera' op het kerkplein is het symbool van de band tussen beide.

15. (optioneel) Extra mogelijkheden tot naverwerking

/

Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs