MRI

-je digitalna radiološka metoda snimanja koja za

nastanak slike koristi energiju protona vodika, pri čemu
nema štetnog jonizirajućeg zračenja

MRI sistem sastoji se od 4 dijela

-glavnog magneta
-gradijentnog sistema
-radiofrekventnog sistema
-kompjutera sa operativnom radnom stanicom i
sistema za arhiviranje

Tipovi magneta
1. Permanentni magnet- ne troši skoro nikakvu
energiju za rad ili vrlo malu što je prednost
2. Rezistentni magnet- koriste električnu struju koja
prolazi kroz zavojnicu i tako proizvodi magnetno
polje
3. Hibridni magnet- kombinacija permanentnog
magneta i rezistetnog magneta
4. Superprovodni magnet- oni su danas u upotrebi,
rashlađuju se teškim helijumom (-269-273 C) čije
 magnetno polje je stabilnije nego kod drugih
magneta

Zavojnice
-Whole body, knee, neck, head zavojnice

Prednost MRI
-izvanredna sposobnost tkivne kateterizacije
-odsustvo štetnog jonizirajućeg zračenja, nema potrebe
za jodnim k.s., bolja kontrastna rezolucija, mogućnost
funkcionalnih analiza kao i odsustvo artefakta od
okolnih kostiju
-gustina informacija kod MRI je veća nego što se može
ostvariti CTom
-MRI sken nema artefakata koji nastaju kod CT-a od
oštrih kontura kosti ili operativnih implantata
-MRI je metoda izbora za dijagnozu multipleskleroze,
određivanja tačnog područja edema i hemoragije koji
se teško razlikuju na CT-u
Nedostaci MRI
-Skupoća, visoka cijena opreme, dužina trajanja
pregleda
-nemogućnost pregleda određenih grupa pacijenata
kao što su oni sa by passom ili feromagnetnim stranim
legurama u tijelu pacijenata

Artefakti
-dovode do degradacije slike i na taj način do pogrešne
interpretacije
-mogu poticati od metalnih stranih tijela
-najčešće se manifestuju u vidu smetnji u kvalitetu slike

Nastanak slike
-nastaje od niza signala koji zavise od gustoće protona,
T1 i T2 vremena relaksacije
-nakon prenosa energije na protone nastaje njihovo
pomicanje u stanje eksitacije
-kada se isključi izvor rediofrekventnih valova protoni
se vraćaju u početnu poziciju te se relaksiraju i emituju
signal u obliku elektromagnetnog talasa i generiraju
MRI sliku
-emitovanje visokofrekventnih valova u toku relaksacije
nukleona prestavlja signale u vidu analogne informacije
-ovi se signali u A/D konvertorima pretvaraju u
digitalne informacije koje se onda rekonvektiraju u
analogne i prentuje u vidu TV slike

CT
-je digitalna radiološka dijagnostička metoda koja u
najraćem predstavlja kompjutersku rekonstrukciju
poprečnog ili aksijalnog tomografskog sloja na osnovu
mnogostrukog mjerenja apsorbovanih vrijednosti x-
zraka
Dijelovi aparata
-računarski sistem
-gentrij sa RTG cijevi i detektorima
-sto za pacijenta
-visokonaponski i niskonaponski generator
-upravljačke i evaluacijske konzole
-sistem za hlađenje
Princip rada
-temelji se na slabljenju RTG zraka prolaskom kroz
snimani dio tijela do čega dolazi zbog rasipanja
apsorpcije RTG zraka
-dio se izražava tzv. Koeficijentom apsorpcije, veći je
ako je gustoća veća i ovisi o atomskom broju

Nastanak slike
-Nakon prolaska kroz tkivo oslabljeno zračenje pada na
detektore koji ga pretvaraju u električne signale
proporcinalne atenuaciji snimanog objekta
-Slika se rekonstruiše i prikazuje na ekranu u obliku
matrice sastavljene od pixela i ona je matematička

Generacije CT-a
1. Generacija – uzak snop x zraka, 1 detektor,
kretanje RTG cijevi i detektora za 180 stepeni oko
pacijenta, vrijeme skeniranja i rekonstrukcije CT
sloja 4-5 mm.
2. Generacija – djelomično lepezast snop x zraka, 30
detektora, kretanje RTG cijevi i detektora za 180
stepeni oko pacijenta. Vrijeme skeniranja i
rekostrukcije CT sloja 20 sekundi
 3. Generacija – lepezast snop x zraka, obuhvata cijelo
tijelo pacijenta, 700 detektora, RTG cijev i
detektori se kreću za 360 stepeni oko pacijent,
prave veliki broj ekspozicija. Vrijeme snimanja i
rekonstrukcije 1,4-7 sekundi
4. Generacija – lepezast snop x zraka obuhvata cijelo
tijelo pacijenta, puni krug detektora, RTG cijev se
kreće za 360 stepeni oko pacijenta i pravi veliki
broj ekspozicija. Vrijeme skeniranja i
rekosntrukcije CT sloja od 0,5-1s. Ultra fast,
moguća angiografija i cardio CT
5. Generacija – nema pokretnih dijelova. Puni krug
detektora. Mogući kardio CT bez artefakta jer ova
brzina može u toku jedne ekspozicije zalediti
kontrakcije srca i na CT slojevima prikazati različite
faze srčanih kontrakcija. Moguće je 17 ekspozicija
u sekundi. Brijeme skeniranja 0,1 sekunda

Kontrastna sredstva u CT
-KS se može kdati per oralno, per rektum i i.v.
-Velika osjetljivost CT-aparata dozvoljava davanje KS u
niskim tolerancijama
-AUTOMATSKA ŠPRICA omugućava da se KS ubrizga u
lumen vene pod većim pritiskom, sa kontrolom i
jednakom brzinom
Prednosti spiralnog CT-a
-Smanjenje bremena skeniranja uz 100% efikasnost
pomjeranja stola i eliminaciju praznog hoda
-Eliminacija artefakta usljed pokreta pri respiraciji
-Smanjenje volumnog efekta i poboljšanu
diferencijaciju manjih lezija (što je naročito bitno u
dijagnostici plućne patologije)
-Efikasnost upotrebe KS uz moguću CT angiografiju
-U istom vremenskom periodu spiralnim CT-om se
dobije 5-10x više podataka nego klasičnim CT-om.

Razlika RTG i CT
-RTG manje zrači, CT najviše
-RTG 2D rekonstrukcija
-CT 3D i 4D

RAZLIKE CT I MRI

CT- efektivna doza zračenja kod CT-a odgovara dozi

zračenja koju primamo iz okruženja u periodu od 3-5
godina
-ukoliko nije apsolutno neophodan CT se ne
preporučuje trudnicama i dojiljama
-jedna od prednosti CT-a jeste brzina snimanja
-CT aparati najnovije generacije su u stanju uraditi
snimanje grudnog koša, abdomena, karlice za manje od
1s. Čak i kod pacijenat koji nisu u mogučnosti da zadrže
dah
-CT snimanje je bezbolno i neinvazivno
-CT predstavlja mogućnost izlaganja radijaciji
-Koristi X zrake
-Otvor aparata za CT snimanje je vrlo širok, pa pacijent
nema osjećaj da je u malom prostoru

MRI – radijacije nema, MRI ne emituje jonizirajuće

zračenje
-snimanje može da traje od 15 minuta do 2 sata
-rizik zračenja ne postoji, ali postoji od alergijske
reakcije na kontrastno sredstvo
-MRI koristi magnetno polje i radiofrekvenciju
-MRI prikazuje detaljnije meka tkiva u odnosu na CT
-MRI-om se postiže fina diferencijacija među mekim
tkivima a koju nije moguće postići CT-om
-uzak otvor MRI aparata kod pacijenta može izazvati
strah

RTG

-Rentgenskim okrićem X zraka 1895 godine počinje

razvoj radiologije
-Ako nakon prolaska X zraka kroz tijelo zrake djeluju na
film, nakon obrade eksponiranog filma nastaje RTG
snimak – RENTGENOGRAM
-Standardne RTG snimke su one koje imaju tačno
određen položaj snimanog dijela tijela
-Udaljenost 1m-1.5m
-CZ pada okomito na ravan filma i ima određeno ulazno
i izlazno mjesto

Dijelovi aparata
1. RTG cijev
2. Sto za pacijenta
3. Visokonaponski kablovi
4. Visokonaponski I niskonaponski generator
 5. Pretinac za kasetu
6. Komadni sto

Nastanak slike
-RTG sliku formiraju fotoni X zraka koji međusobno
djeluju sa fotoemulzijom RTG filma
-dio energije fotona bude apsorbovan u tkivu, a ostatak
energije prođe kroz tkivo I pada na film
-X zrake prolaskom kroz tkivo slabi I padaju na film
-na RTG snimku se treba dobiti vjerna radiografija
objekta koji se snima, to se postiže snimanje pod
određenim uglom

DSA

-je digitalna radiološka metoda prikaza krvnih sudova

na osnovu subtrakcije u kombinaciji sa kompjuterom I
videotehnikom

-prije aplikacije kontrastnog sredstva pravi se nativni

snimak “maska” koji se digitalizira u analogno
digitalnom konvertoru
-slika se momriše I na osnovu nje kompjuter poništava
pozadinu, a na ekranu se dobije samo slika kontrastnog
sredstva u krvnim sudovima

Dijelovi aparata
1.Generator X zraka
2.C luk (na kome su smješteni RTG cijev I detector I
eletronski pojačivač slike)
3. Procesor slike sa sistemom pohranjivanja
4. Sto za pacijenta
5. Radna konzola I monitori
6. Kamera I videosistem
7. Dodatna zaštitna oprema

PET CT

PET (Positron emission tomography) -nuklearno

medicinska slikovna metodama kojom se procjenjuje
građa I funkcija tkiva I organa u organizmu

MULTI SLICE CT/ MULTIDETEKTOR CT – 16 slice- nizova

detektora
Snimanje traje 15 minuta, a radi se 60 minuta nakon
aplikacije radiofarmaka

Radiofarmak F-18 FDG- hlordeoksiglukozom

-analog glukoze
-vrijeme poluraspada 110 minuta
-energija zračenja 511 keV
-nakuplja se u mozgu, srčanom mišiću, tumorskim
stanicama, upalnim stanjima
-izlučuje se putem bubrega
-akumulira se u tkivima sa povećanim metabolizmom

PET/CT nije poželjno snimati manje od 6 sedmica od

zadnje operacije
-od radioterapijskog tretmana treba proći 6 sedmica
-od kemoterapije do PET CT-a 4 sedmice

Priprema pacijenta
-4-6h prije pregleda ne smije jesti
-24h prije pregleda izbjegavati jesti
-na pregled doći komforno obučen (bez Nakita,
grudnjaka I šminke)
-ponijeti na pregled uputnicu. Knjižicu, stare nalaze
-ako se aplicira i.v. jod, treba priložiti ureu I kreatinin

Priprema dijabetičara
-ljudi sa oštećenom funkcijom gušterače ako dobije
FDG bit će mu mutan nalaz

1.PACIJENT NA DIJABETIČNOJ DIJETI

-4h prije pregleda lagani obrok, mokrenje, što više
hidratacije (5,5-6,5 normalan šećer)
2. PACIJENT NA PERORALNOJ DIJETI
-4h prije pregleda lagani obroko
-popiti terapiju za dijabetes uz puno vode
3. PACIJENT NA INZULINSKOJ TERAPIJI
-4h prije pregleda lagani obrok
-aplikacija inzulina uz što više vode

GORNJA GRANICA 10 mol/L

Grupe šećeraša
1. Ako je nivo šećera iznad 7
2. Piju tablete problematično supuštanje šećera,
voda obavezna
3. Tip 2 inzulin ovisni dijabetičari – 2x dnevno inzulin

PRIPREMA SLABO POKRETNIH PACIJENATA

-potrebno ih je naručiti prve uz dolazak što više pratnje

PRIPREMA PEDIJATRIJSKIH PACIJENATA

-djeci se ne daje voda, daje se anestezija
-6h ništa ne uzimati
-sedacija, intubacija

TRUDNICE NE RADE PET CT

PRIPREMA DOJILJA
-izdojiti mlijeko 24h prije pregleda (jer dojenje
pospješuje metabolizam I aktivnost se veže za dojku)
-Snimanje se vrši na posebnom karbonskom stolu
-Potrebno je fizičku aktivnost svesti na minimum
-Pacijentu se postavlja braunila i.v. se daje FDG dvožilni
system 1. FDG 2. FIZIOLOŠKA
-Od pacijenta se uzimaju anamnestički podaci
-Izmjeri se šećer
-U sobi boravi 1h kad se daje FDG
-Za mozak uptake period 30 minuta jer mozak koristi
najviše šećera
-Ide u wc mokriti
-Odlazi na snimanje

UZ

UZ je zvuk čija je frekvencija iznad gornje granice

čujnosti za normalno ljudsko uho

Osnovni dijelovi
1. Odašiljač ili predajnik (sonda)
2. Sinhronizator
3. Pojačivač
4.Eletrkonska jednica (processor)
5. Uređaj za memoriju
6. Uređaj za dokumentaciju

SONDA- je najosjetljiviji dio I najskuplji dio UZ uređaja

-najčešće se koriste sektorske, konveksne I linearne

PRIKAZ SIGNALA
1. Kao slika A (A-mod) – šiljci na ekranu
2. Kao slika B (B-mod) – svjetle I tamne tačke
3. Kao slika M (M-mod) – prikaz pokretnih slika

ODLIKE UZ
-dinamička metoda koja omogućava prikaz peristaltike
u crijevima protok krvi kroz krvne žile, uticanje urina iz
uretera u mokraćni mjehur
-služi u dijagnostičke I terapijske svrhe
-jeftina, sigurna I neinvazivna metoda
-nema štetnog jonizirajućeg zračenja
PREDNOSTI DIGITALNE RADIOLOGIJE

-Pojavom digitalnih tehnologija kao što su UZ, CT, MRI I

DSA došlo je do pojave slike koja više nije posljedica
prolaska X zraka kroz objekat koji se snima I njegovog
djelovanja na RTG film
-Kompjuterska tehnologija omogućava dobijanje RTG
slike metodom digitalizacije informacija na osnovu
matematičkih alogoritama, tačnije konverzijom
analogne informacije u digitalnu sliku
-koristi se specijalni detector

RIS
-radiološki informacioni system koristi se u radiološkim
odjelima za pohranjivanje manipulaciju I distribuciju
pacijentovih nalaza
-RIS sadrži sve podatke o pacijentu kao I ranije nalaze
KASETE

-su mekane, plastične ili kartonske kutije u koje se

ulažu filmovi I zaštićuju ih od mehaničkih oštećenja I
drugih faktora
-na stražnoj strain imaju zaštitni sloj od olova

SVRHA KASETE je da jednakomjerno prijubljuje foliju uz

fotoemulziju filma

ULAGANJE I VAĐENJE FILMA U KASETU I IZ KASETE

-ulaganje se odvija u suhom prostoru tamne komore

-otvoriti kasetu, otvoriti kutiju sa filmovima, staviti film
u kasetu držeći ga za krajeve da se ne prelomi
-važno je da oštri rubovi filma ne ogrebu foliju
-zatvoriti kasetu I pričvrstiti zatvaračima
-isti postupak kao kod ulaganja samo obrnut
-film se stavlja u automatske komore I paziti da valjci
ne pogužvaju film
-kaseta se ponov napuni filmom
INVAZIVNE METODE
-koriste se kada nije moguće postaviti prezicnu
dijagnozu pomoću neinvazivnih dijagnostičkih metoda
-biopsija
-endoskopija
-koronarografija
-laparoskopska hirurgija
-venepunkcija

NEINVAZIVNE METODE
-radiografija
-UZ
-CT
-nuklearna magnetna rezonanca
-RTG
-EKG
RAZLIKA IZMEĐU JONIZIRAJUĆEG I NEJONIZIRAJUĆEG
ZRAČENJA

Jonizirajuće zračenje- X zraci I gama zraci

Nejonizirajuće zračenje- radiotalasi I mikrotalasi
Jonizirajuće zračenje- nosi dovoljno energije za
joniziranje atoma
Nejonizirajuće zračenje- zračenje ne nose dovoljno
energije za joniziranje atoma

Tehneciji -99m
-veže se za supstancu koja se prenosi do željene
lokacije
-dobija se od vještačkog radioizotopa Mo-99
-vrijeme poluraspada molbidena 99 je 66 sati a
prelazak u Tc 99m se dešava uz emisiju beta zračenja I
antineutrina
-kratko vrijeme poluraspada omogućava brzo snimanje
I kratko izlaganje pacijenta zračenju
-koristi se u 851 proceduri u nuklearnoj medicine
-relativno mala energija gama zračenja (140 keV)
-smanjuje mogućnost jonizacije tkiva
SCINTIGRAFIJA PLUĆA

-ventilacijska i perfuzijska

Ventilaciona scintigrafija
-Slikovni dijagnostički postupak kojim se prikazuje
raspodjela ventilacije u plućima

-Radi se prva jer se aktivitet udahne, izdahne i nema ga

u veni

Radiofarmak: TEHNEGAS
Doza: 8mCi

Aplikacija
-udahne se / ventilacija Tehnegas (argon + Tc99m) u
pluća i prikazuje cijela pluća

Akvizicija
-odmah nakon aplikacije, a snimanje traje 10 minuta
Vrsta studija
-tomografsko (trodimenzionalno snimanje)

Položaj pacijenta
-AP, PA, PP bočne ležeći na leđima, noge prema
kameri, ruke pored tijela

Detektor
1 I 2, Kolimator – LEHR (Low energy high resolution),
matica 128x128

Napomena
-prvo ventilirati pacijente koji salbije ventiliraju
-količina Tc99m koja je inhalirana ne smije biti manja
od 30

Faze ventilacije
1. Duboko udisanje radioaktivnog materijala
2. Zadržavanje radioaktivnog materijala
3. Izbacivanje viška radioaktivnih aerosola
 Odlikuje se
1. Jedinstvena I brza primjena
2. Perifernom penetracijom
3. Minimalnim centralnim odlaganjem

Indikacije
1. Sumnja na plućnu emboliju
2. Opstruktivne I restriktivne bolesti pluća
3. Druga patološka stanja (tumor, infekcije, plućna
hipertenzija)
-Sve se radi u istoj projekciji bez pomjeranja stola I
pacijenta

Položaj
Ruke iznad glave zbog kostiju, kad sur uke pored tijela
udarat će na kosti zračenje koje prolazi (najveće
zračenje apsorbuje kosti I onda će rasipno zračenje ići
pored od kad prođe kroz kosti dok dođe do tijela, onda
će sijati tijelo I kvariti sliku)
Perfuziona scintigrafija pluća
-slikovno dijagnostički prikaz regionalnog protoka krvi
(aktivitet se zadržava u veni)

Radiofarmak- Tc 99m MAA (makroagregati albumina)

-mora se promučkati zbog mješanja makrogranula,
čestice se zaustavljaju u plućnoj mreži

Doza: 3-5 mCi

Detektor: 1 I 2, LEHR kolimator
Akvizicija: 5 minuta nakon aplikacije, snimanje 15
minuta

Aplikacija- i.v. polagano u lležećem položaju, koristi se

šira igla zbog veličine čestica kako bi se izbjegla
fragmentacija čestica
-reći pacijentu da udiše I izdiše duboko na nos da bi što
više aktiviteta krvotokom došlo u pluća

Vrsta studije- tomografska

SVRHA OBJE STUDIJE
-obje studije su komplementarne I radie se u istoj
projekciji bez pomjeranja pacijenta

Ako je promjena vidljiva na perfuziji, a nije na ventilaciji

ti ide u prilog plućnoj emboliji

PRIMJENA – dijagnostika plućne embolije

Ventilaciona/Perfuziona scintigrafija
-dijagnostička metoda koja pruža visoku dijagnostičku
tačnost za PE
-omogućava praćenje terapijskog efekta

PERFUZIONA SCINTIGRAFIJA MIOKARDA

-nuklearno medicniska dijagnostička metoda koja se

primjenjuje za procjenu perfuzije miokarda (pruža
informacije o postojanju, mjestu, obimu, stresom
inducirane ishemije)
1. stres 2. Rest
1. STRES (OPTEREĆENJE)
-ergometrijsko (test opterećenja) -traka, biciklo
-farmakološko- pacijenti koji nisu u mogućnosti na
ergometriju (amputacija, paraliza) dobijaju farmak koji
postiže ubrzan rad srca

Radiofarmak Tc- 99m MIBI

Doza 8 mCi
Aplikacija- intravenski
Trajanje snimke: 20 minuta
Položaj: AP, PA, LL ruke iznad glave, supinacija (noge u
gentrij)
Detektor: 1 I 2, gama kamera, kolimator 90 stepeni,
LEHR
Vrsta studija: tomografsko (2 detektora kruže oko
pacijenta)

Napomena
-48h prije prestati uzimati lijekove
-pojesti masni obrok I popiti tečnosti 20 minuta nakon
aplikacije radiofarmaceutika
Indikacije
1. Koronarne bolesti
2. Akutni bol u prsima

PSM omogućava
1. Dijagnozu ishemijskog ožiljka
2. Kvatifikacija perfuzijskog defekta
3. Sistolička funkcija lijeve klijetke

2.REST STUDIJA (stanje mirovanja)

-Radiofarmaci- Tc-99m MIBI
-Doza- 3x veća u odnosu na stress aplikaciju i.v.
-Akvizicija- radiofarmak se aplicira 3h nakon aplikacije
prve doze, a snimanje nakon 45 minuta od aplikacije I
pacijenta spojimo na EKG

Komparacijom prvog I drugog dijela studije dobije se

uvid u postajenje reverzibilnih ishemičnih promjena ili
postojanje promjena u miokardu
STRES I REST SE UPOREĐUJU
-Ako se vidi defect I na stresu I na restu to je onda
ireverzibilni defect (nepopravljivi) tj. infarkt, na slikama
nevaskularizirano područje
-Ako se vidi defect u stresu a ne restu, to je onda
reverzibilni defect (popravljivi) I upućuje na ishemiju I
angina

GI SPECT- studija kada prikopčamo pacijenta na EKG I

samo se radi u REST studiji

EKG-om se dobijaju informacije o:

-kako srce pumpa krv
Informacije o ožiljku
-volumen istisnute krvi
-praćenje izbačene krvi u krvotok I Koliko je vraćeno tj.
Koliko je ostalo krvi
Indikacije

1.Pacijenti sa neverificiranom koronarnom bolesti

-u potvrdi u isključenju koronarne bolesti
-kod pacijenata sa rizikom za razvoj koronarne bolesti
-akutni bol u prsima

2. Pacijenti sa verificiranom koronarnom bolesti

-detekcija visokorizičnih pacijenata
-postinfarktna evaluacija
-detekcija vastenoze

DINAMIČKA SCINTIGRAFIJA BUBREGA

-slikovni dijagnostički postupak za prikaz morfologije I

funkcije bubrega pomoću radiofarmaka koji se izlučuju
putem bubrega

Radiofarmak- DTPA I Mag 3

Doza: 2-6 mCi
Detektor- 1
Kolimator- LEHR
Aplikacija: i.v.
Trajanje snimanja: 30 minuta
Akvizicija: odmah nakon aplikacije I snimanje traje 20-
30 minuta
Položaj: PA

UPUTSTVA ZA PACIJENTA PRIJE APLIKACIJE

-pacijenti moraju da budu dobro hidrirani
-popiti minimalno 0.5l tečnosti u period od pola sata
prije snimanja do početka snimanja (mokraćni mjehur
isprazniti neposredno prije snimanja)

Snimci koji se zahtjevaju

-statički I dinamički

Napomena
-Lasix diuretic se daje 15 minuta nakon aplikacije
radiofarmaka
-Pola sata prije snimanja popiti 0.5l tečnosti
-Nakon završene dinamike isprazniti mjehur
-Kod transplatacije radi se dinamska scintigrafija kod
onog koji daje bubreg, a onda onom koji prima bubreg
-Mjerenjem brzine nakupljanja radiofarmaka u
pojednimo bubregu može se izračunati raspodjela
ukupne bubrežne funkcije između dva bubrega

FORMULA
QL-QL/Q1+QDX100
Lasix- protjera radiofarmak iz bubrega
DTPA- izlučuje se glomerularnom filtracijom

STATIČKA SCINTIGRAFIJA BUBREGA

-omogućava vizuelni prikaz kortikalne mase bubrega
(prati se morfologija)
Radiofarmak- DMSA
Doza- 2-4mCi i.v.
Akvizicija- 3h nakon aplikacije
Snimci- AP, PA, LL
Detektor: 1 I 2 (LEHR)
Napomena- isprazniti mjehur neposredno prije
snimanja
Trajanje snimanja- 30 minuta
Indikacije
-ožiljne promjene na bubrezima nakon uplanih stanja
-anomalije bubrega
-kod ektopičnih bubrega

SCINTIGRAFIJA ŠTITNE

Slikovna dijagnostička metoda koja omogućava prikaz

funkcionalnog tkiva štitnjače
-prikaz -anatomije I fiziologije štitnjače

Dobijaju se podaci o
-položaju štitne
-veličini čvora u štitnoj
-funkcionalnom stanju čvora
-može se dijagnosticirati hipertireoza, hipotireoza ali ne
I upala štitne
Radiofarmaci:
-Tc 99m- natrijum pertehnetat
-Tc 99m- sesta MIBI
Aplikacija- intravenski
Snimanje- 10 minuta nakon aplikacije
Položaj pacijenta
-AP (da je štitna što bliže aparatu)
-pacijent sjedi sa prislonjenom bradom uz ploču I diše
an nos kako bi se smanjili artefakti uz minimalno
gutanje
-ako je pacijent u ležećem položaju glavu unatrag
Detektor- 1, jednoglava gama kamera sa pinhole
kolimatorom
Kontraindikacije- trudnoća I dojenje
Napomena
-ako pacijent pije Eutirox I Letrox neće se vezati
aktivitet
-ako se uzimaju hormoni štitne rekinuti 4 sedmice prije
pretrage
Primjena
1. Hladni (nefunkcionalni čvor)- ne nakuplja ili slabije
nakuplja radiofarmak
-cista, fibroza, hemoragija, adenoma, tiroditis,
adenomatoidna hiperplazija
2. Topli (vrući) (funkcionalni) čvor – nakuplja
aktivnost kao I okolno tkivo
“Vrući” – prikazuju se intenzivnije od okolnog tkiva
štitne I označava funkcionalne čvorove koji ne
zahtjevaju dalju obradu

Snimci koji se zahtjevaju: statički snimci regije vrata

Dobija se uvid u:
-funkcionalni status
-morfološki status ispitivanog organa
Indikacije:
-adenomi
-čvor
-multifokalne
-unitokalne promjene

Na snimci vidimo:
1. Dio srca
2. 2 režnja štitne
3. Pljuvačne žlijezde
4. Hladni I topli čvor
SCINTIGRAFIJA SKELETA

-jedna od najčešće primjenjivanjih dijagnostičkih

procedura gdje se koriste radiofarmaci koji se
nakupljaju u koštanom tkivu, pojačano u koštanoj
leziji I smanjeno na mjestu funkcije koštanog tkiva

Pruža informacije o lokaciji bolesti, prognozi bolesti

ili efektu terapije
-otkrivaju se promjene 6mj. Prije nego na RTG-u

Imamo dvije vrste:

-KLASIČNA (Whole body)
-TROFAZNI SKEN

KLASIČNA (WHOLE BODY)

Radiofarmaci- TC MDP ili HMDP
Aplikacija – intravenski
Doza – 15-20 mCl za odrasle
 - 1 mCl po 10kg za djecu
Akvizicija – snimanje nakon 3h
Trajanje snimanja: 30 minuta
Detektor – 1 I 2 LEHR
Vrsta studija – statička/planarna
Položaj – AP I PA leži na leđima, nogama prema kameri,
na AP se vidi sternum, kosti glave, rebra u prednjem
dijelu, kičma, duge kosti a na PA se vidi kičma, kosti
karlice
Napomena
- unutar 3h nakon aplikacije pacijent traba da popije 1
– 1,5l tečnosti I da prazni mjehur što češće
(omogučujući bolju distribuciju radiofarmaka a veže se
gdje ima najviše koštane srži – kičma I zglobovi)
- neposredo prije snimanja isprazniti mjehur

Radi se kod:
-snimanje na metastaze kod carcinoma dojke, pluća,
prostate, medularnih I papilarnih carcinoma štitne
žlijezde
MDP – koristi se zbog fosfora koji je prirodni sastav
kosti I veže se za kristale Ca hidroksiapatit

Indikacije:
-maligne promjene (k.dojke, pluća, prostate)
-benigne promjene

OSTEOBLASTNE LEZIJE- najčešće metastaze

Ako pacijent ne pije dovoljno tečnosti aktivet će ostati

u mekotkivnim strukturama, a ne samo u kostima

TROFAZNI SNIMAK
Radiofarmak – 99m TC MDP ili HMDP
Aplikacija – intravenski
Doza – 15 – 20 mCi
Vrsta studija – dinamska
Akvizicija (snimanje)
1. Odmah nakon aplikacije - dinamika ciljane regije
traje 5 minuta 30 slika
2. 10-15 minuta nakon – RANA STATIČKA 1 slika
 3. Nakon 3h – ODGOĐENA FAZA zajedno sa WHOLE
BODY

Položaj pacijenta
-AP I PA, leži na leđima noge prema kameri

Detektor – 1, a kod whole body 1 I 2

Napomena
- nakon drugog snimanja popiti 1 – 1,5l tečnosti
prazniti mjehur
- neposredno prije snimanja isprazniti mjehur
Indikacije
-infekcije
-frakture (trauma)
-inflamacije
-labavljenje proteze I infekcije proteze
PRIMARNI KARCINOM KOSTI – SARKOM
SEKUNDARNI - METASTAZA