You are on page 1of 11
gps HOVE LETRAS De NOjE LETRAS DE HOWE LETRAS OE HOJELETRAS DE HOVE Como alfabetizar: 10s em busca de solugdes ‘Lulz Carlos Cagliari® eee mi novo interesse académico: “como alfabetlzar?” ‘envolvimento como a alfabetizacto comegou, de certo “aeaso, porque eu era uum foneticista. A CENP (Coorde- de Ensino e Normas Pedagégicas ~ de Sao Paulo) me pro- dar os professores a resolverem 0 caso dos alunos ‘sons surdos com sonoros na escrita e na leitura, com professores, com alfabetizandos, com escolas, com ‘0 envolvimento de colegas, de Secretarias de Educa- dal jr conhecendo cada vez mais © questo. fol facil falar o que pensava, quer para professo- ‘pessoas envolvidas com a administragao escolar. fol facil ouvir e entender corretamente os professores. “Foi preciso uma longa convivéncia e muita troca de ‘para eabocar um quadro real do processo de alfabeti- Brasil. Por outro lado, com o passar do tempo, algumas como a prodtisio de textos expontineoe ne alfa. enando-se at ‘comune ¢ passaram 2 rética de ensino do dia-adia, em muitas escolas. fomo o dominio de certos conhecimentos Wécnicos iculdades de es- de Hof. Pano Alegre v. 6,839. 47-65, stoma, 2001 ‘anos nesealuts,formel ume visio geral do processo de alfabetiea- ‘Bo com algumas convicgies que gostaria de expliitar agora neste {tabalho, Ao juntar esas ins, forma-se uma visto geral do pro- ‘e200 de alfabetizacio, tal qual visto por mim, permitindo, assim, ‘elacionar partes que, em geal, aparece loladas em artigos ¢ Palestras. Por outro lado, agul fieam apenas indicagies e conclu ‘tes, com poucos e sucintos comentirios. Através da bibliogafia, centretanto, & possivel chogar aos detalhes de muitos asuntos ¢ *6picos que ndo puderam ser apresentados aul ee ee Carnes ha aetna ehcp sac a eles fe siete ppl peed opener ed cer coin gcncld deerme a scinn ee Se esta delnde my Borers aerate Nn nes ba i ri aan ce Semen ets Seneca ec see ea aegis See er nee Sones cat eee Bae ian ate caren nara Eeneniell rece ean see mienon Soo ee ee eae Shuster ee inten paercoee eres eee ‘eer dea cere nfo Somos dems mith paste ‘tae Dat er Lab ene aces ‘i le pam eninod data gues dus Seon tin dais puns om vi oe opti, dn Ets Kear. lke ens lias Mewade de eton ome conn {Gro apenas waulon pac se Hatriad atattsa. em gel, € sons tea htc dr tts no Bl fh leu bn es so est septs) ncanente coon Gi ae dec ee. ‘me psn cua nde ado rs Hop totes be is ‘No ei, sao oeniidse publ vis tabtor sve mas de {G2 Lebo en hoe bien Gi see oe ee sade ‘le pba, No oro Fan Lona are aha Btn pe la teando comm ¢ penne nde oe I de wisps cadres don gute nda a note SESS ois eta prep mimnesogeas etaa de Hole # Lae Can Capit opto da linguagem 6 de grande sda (Cpl, 1995) For ou- io, o conbecimenlo dos sotemas de coca 6 ago delicado, eae geal eal om mulls equivoas ¢sberetey a Fee les wod face O ceconbccments tc rests re, a idan perecdan va clue, Por Coemple so Peereaes 0 G pore tte easy oud Ge ites doce da cocaine. tesla er Speier itn Cmca pare mpourtit ak “Sam diferente. No ba fzer ura Jura ecard hrs da aliabetia- [peee prveo act ua lebue coc, bossa er conbectreioe ‘SGicd oreo do assunte, Como os conheementos tence hess cre ets precuo date fe tees ne ens A concep de nganges ome car rin es tein © Dead bos be © damier Gor resign feted Stade poconcaten, Ng vou dru «ste da afabe “Teaches om as vas relaciovass com o proved alabten ‘iol Cagian, 19, p. 11-0) Mas, ertou tuto conveniso ce ‘Gur ncomiro erate caro ecomprsndio parse srar ‘Tiara meiodoloa, um progaai de trabalho ov simples penis eiec en uma ala desta Teles pute brag, cut o pce dala fo tem ajteattnd Fstoncarene ets senchantes, pro Fee cba, cmnple okies write meant on leurs partes do uric elves tempos va ove tatorera do stare dee nea come ¢aprenddo era Go, Tatlhar com dacos€ sempre impreindve!. Toda, tremor dado poder gers interpretaierclreris Qo, r2 rent, so compotvels crea sent mas comment, con I foto dae dicuia &scpre ects but tae lh eon, evidencar a verdad edemnciar on res Poem 150 ie coca es cncinien & pres Gran: com epee Ecatiyae: A lator’ choo as Gos Fomine or gel rena mas Aacers Yelp wren prone vr es de bin fantasia, a extapager no vio gus preionam fel palyren, se as rctens swe eocdopem toca ols rotunda” atte do proce de sabeizago. ou dnt dele co. * Line das quentiencracnis do proceso de alabetlzacio é a varagSo lingitics. 0 ne rr eg ae ee nrc See en aig Oh ol pela lane lper arom | Conoatabiza: 20anosam aca dasoucies 49 sos objet principal eat linguagen. Ea ngage em sido taiwan fe fant cei, svt noe ings co ana, Clapondo, hoje de um conjnto seo de conhecienton Pra ct interesadon, hi vrin obras taduridas ou prouaias em Lingon Potoques Emborn exc no tena to mesmo tatanents ‘or parte dos etloos, i etd malo sine consent fom ar coneusbes da Linglsa modema,dendo de ado una ‘ao ingen, popu, cm geal. cei de precnceos ede eres Que nteizmente asia de gers8o ova prac, de lv part o, de profesor fara proftoore cha reenact eS ‘Do modo como vejo 0 esforyo para allbetizar a0 longo dos tempos, cheyo 2 conclusio de que houve muito mais er08 do Que acerto. A prova disso 6 histricae elogdente, basta ver como a hhumanidade agrepa cada vez mais um nimero maior de anallabe- tos e conetatar como os paises subdesonvolvides, come 0 nosso, tém metade dos alunos alfabeizandos em strics apuros, muitos doles sendo reprovados seguidamenteatéserem exchitdos da eseo- J com esse "rau de instrugio". Mesmo nos pats. ditos desenvolvides, onde a Educagio ¢ a Cultura tam um lugar pavilegiado na sociedade, consiata-se que i cerca de 20% de Alfabetizandos que passam por um infomo para aprender a let © ‘escrever e 0 analfabetismo de pessoas adultas mio ¢ uma coisa totalmente exinta nessassociodades. 3. Acontribuigio das teorias ‘Toda ago humana baseia-se em idsias¢ 0 conjunto de i8@ias forma uma Cosmovisio pessoal, ou sda, ume teorla de como a8 coisas sio os devam ser As teoras sto sempre una visto interpre tative dos dados (reais ow hipotéicos Como jt ge disse anterior ment, os dados 2 respeito do processo de alfabetizasao em todos ‘06 tempos, como ndo podia deixar de ser ~e como acantece com Tora em en wea gic og ds nga aes, dln Sein urge nec vuhboncpi nds Sina nee Ne anf wr dane Wels pe fences at dogs rien cea few pease hegre one mares Sree even seem fie tte Seen to Serotec pe ners Senin ne Sam rn {née yr (agi cl pe le Pan eae ne ce ‘been doeraino de fing sues 50 Lets deHke Lute Car Catt cats procssosefendmenot numa contante que rte da fnéprievaturza do fenomeno que se esa: etal € metal eh sere fui ain coe nr ¢ er So er tora linge, polenta educaional. Prato, seen sate olds ¢ mle edna quagues ce {iat honest en ia especalidade, qo taxa dao € igo e mee- {tendo A questi que me interessante momento inte sang, o qu sgisicim os dador no process de alibeizac. mn pms lugar € preciso leva em cons toson cs dan, 0 apes 0 ee interssam a detrminada to, A Nea meta mist, em alguns con € revolts Por emo, mae {Tins time ddan, ada evn do proceso de doclia- tfo,encontradas pas avdades ponexs leas pla rang Soe alabtear, foam desadas de nd, fora o a8 negs dh om fungi de uma tora que mio suportava que as fats conte. Bento dose na quand de a repeto do fenbmeno, geass «pat de pesuponges tbat eqvo- ales deals Suna covey obra Ge Gu a ea orgs fn umn transcrip fonetion do dll pars, at a5 carctaras Sucaonals que eoinam eine proninei oifcal par que © ‘ana no et po dado A onde erin semi, comes dupes erianga, que dlzem que querer que o profes ensine © ni lve «aus no espontancume, um explo taste dfn tenes eine egal priowar ls poe ea, tnes deve se apenas um “meade” que nio pode into ra mist snag ene Asp dcr {ite de spe medir»aprenizagem sh decies fasom consldnas bem deters Inflarent, a ef (fo, muo é rare encontrar teri etnias e las preconcelor {fs taseadas em conviea peas vides ou meso em Um flo dentitceme, como es oponada aca 7 "oo pst oer agi un noma de Sdor,e agiespontr pas ‘Soop an natn roe cabana Se ny rir ans dene rm ey ‘Mats jet Go osatar segrenten ea, pcm hperereies m {aatpets pred un spec oes ete tren com ee Inn gu aleve ¢mepeanrcamo fut eta cient Por to eM ‘chs ce cron ada de oo queen ae 8 ‘Sonus pasos ocr os bom sudvnnn Pach cm are vrs andes spe 9p. 280) ans ava meen 9 eH {em ratodo Como stiiaizar Oamoeambunndesoictos St No campo da alabctiato, mutase conta toi o sco vind da Uriversads,wosseram boas © mis Sonirnigus para at aides doe poienores alfabetadore Talver,o melo compocaents, om lo nas propos cf ‘esi, tenia sido o bomaman Comoe, ce profesor pram Miabetsar, quando score no os ajuda. Dein nodo ge fa ee a era aa de cowcnion ngs Zecicos a rept do sistema e co foramen ing Sra polo doxonheimento da natura fungi ste dae te ta de exer’ Por outoado, rps efi do govern, dete fos em tempos separ aoe proesores dade ems ls, Sriunda das Univasiades th vez com vines hiotnrtcos de algun burorata. cand "pocotes elucionls ow simples ‘gece boroceton «peagdiny, opto er sept ta bo esate par prea esis ow won ola? 4 Umidoério Costa de apresentar, seguir, sm dscusso ou coments: vios dealhados, uma lisa de conlasOes 2 gue cheguel, depots ‘esses 20 ance de eleSo sobre o proces de alfabetien lo 1, Eu acho que a cicola 6 um lugar adoquodo para alfabet anf um lugar ecessio para uma populagio rococo or fade do congue anaes ten bake ant ‘zc rin to pro Go shin, pepsi et hs ma ns, Gade 1 Evnla Nova cae programas ashe de {Srpctogl om cae saan ce man wget of {Son cures dar tcl elmo, us pia a's uo, So kines de ont ccs atts meer epeten Unni nbc ‘Sense avian eect Fer epe on petonae ., Sidon edn mt ieiogs ones remain ‘Algom cevis ever tis eas te cian ta dt cide © perm nm camedon eh nao cs pec arse eye cc nn cae: Reo, Toneccds pecan pone proven ce sberaao ciclo Ee a ge aur gue gd ome nat 0 ques pce aera, ec ic es ins mr os ibs we, propane cio de cam ce alata Sram ca spe ert te ta tsa tac siti cid Sel coe renames ‘Bal rde mt cons de ts fa pre ed 9 oe ‘beh oe eles ma rns sree perros nde ‘Oran ara dos basta com eas rc ep ps ane 52 Labanaatine Lu Cote ces mente menos fvoreida, Toda a atvidade deve ser desenvolvida Zontp de excln endo absolutamente socundisia quageratv- dfde eta casa com ou ema ajuda dos pas ‘ unis masse tarda o nico da labetzagio, mas dif- utd a ran frp se allabetiar| Quan mae cdo {tn iarraldan is acitentesprendoro eo sprendizado sec ‘eer raplloe molhor O process de nstugtofonmal,comegando ik a abetino, poe peretemertcomeca quando a cans Sit entre cs Sem 6 eos de idade™ SED process de allabetzagh € um continuo. Do nome das tea letra fuente «prvi de exon, hum longo caminko, Be dove ser epelado po profesor, plo cca, peo governoe froin ervalida eset quo, Coda um apende segundo {Spopr wero ret To bh gr po i Seed oprendem eats Coneidos mals deren © outs (Por Vie 30) pend tees esc conse spn UN emp ein Set aes frm vada cn 9 proces venoogir. todas ov crangas aprender fet com Muha © Prelistato ou sen sevo bem slabuizadss. 1 A exola deveria boli note ~naoo proceso de avalago. Cn alunos devem estar por deals mals ndbres do que para sine Dlesnente pasar de an. A promogio automatic € um bem ero Tim mal para edacago (Caglian, 19953) A compesqio € uma Imentidade oon Fcc aierunc sinc ao RETR te tr aio dt esperar quo pt coaborm nates Sra eee ce epee Sees ie See renee eta ete td Passe otras ome Scones eee Facets com tad et Ee ere ceaiee circa gnuetcnome teal ie eee reer emcmareras Selene raceme cee eran eee ‘Three coin com pagan sutra etm ses. A reprovaci em Eien enagrtereecnemns anes Saadeh men Ct learn eo Seoenrerecr ene aoe oer rete s Sone ate Serene nee Panes CConaalabetar20arotembutcac signs 5 Be ee eee romeo See eaten” ee {€'6 proto deve char oc restate Goch, mas esos et eet een Letueemetpess manga ire con ina Pee ee soit utp oases eae eae hylan etenmene Seton teeeree eeereree erie eee aeeeretnarton, cu Segment ieadee se Spats eg mies eats as eee eee Sogn a ereae Tees pos bete gecumecnee etre ie oa cece Ser ne, rence eer a Sa ee onan rogaiiy gol oeieaataa oe ‘na faa Dye fant hermes sarap gin id cent scatters Bee oa "amet apd "era cent at hp ade ‘Bolonees ede tes pane nha ue ore cee eek Ginga sieebes erciocenpemeie mech ree 2 cs opines hr @ onpanas lasiogue des eon Sele hiliprencearteeecemmnaearet Statute eeornenemeememeen : reece serakie gacanrtcins ees sores Sera ponent Specs Sor 54 Leta toe # tne Cae cetan {8 Nio existe 0 fil nem 0 dlfell no ensino, apenas o conve- siente oat nio para um determinado momento. © processo de [prendizagem no tem uma orem pré-estabelecda, sendio falsa a Wii de uma psicogenese do conhecimento, em geral,e da escrits, ‘Em particular, Os tees feitoa com criancas nessasteoias sH0 avi- farves, como aqueles para scber se as eriangas tém idéias “concre- fis" ou “abstratas". As idias so todas imateriis,portanto, abstr tas no existe raciocinio‘concreto'a no ser metaforiament Per- iguntar que palavra € maior “boi” ou “formiga”, sem levar em co Heine resposta da crianga todos os aspecios da linguagem,€ prove ide ignorincia. Nao edste um snico camlaho para se alfabetizar, porque ndo existe um tinico caminho para aprender, Tn termos prdticos. €aconselhavel que os professoresconhecam as limitagbes bs métodos e usem o que for melhor nas variadas stuagBes em se encontram. 9. A essdncia da alfabetizacdo 6a leitura. AMabotizaré ensinar fale, Ler exig, antes de mais nada, a deciftsio da eserita” A de- Gitragio & pois, a questio sine que nom do processo de alfabetiza- Glo. A compreensia do texto € to reltiva, fil ou dif, quanto a ‘oral do mesma, fita smn a intervencio da escrta, ‘Un falantenativo, mesmo erianga ainda, compreende muito bem a linguagem que 0 cera. A compreensio de umn texto pode permit: uma discussto e comentarios de vrios tipos, mas essa questo € bolutamente secundiria no processo de allabetizag80, sendo thals imporlante nas éries mais avancadas, por exemplo, quando se estuda matematics, histori, literatura, etc” 40, A aquisig da escrita € uma das tarefas da alfabetizagdo, Isto 6, ensinat a crangs «lidar com o sister de excita. Embora a lingvagem ssja oral, ta sua eséncia, muitas veves, aparece trans- pportada para a escria, Como a esria tem usos especificos, a ver- ao esenta do que, na origem, & oral, segue norms © tradigies ‘especificns, que a excola deve também ievar em conla, desde cedo. ‘so, entretanto, ¢ diferente da tarefa de alfabetizar. Teaho visto fe a hn crete do nbn tr Em ‘pc, seta oo prin enaarguum teorer mar ale Astlasen | ‘Wop detach, ous da ogra de Tear produ bens opera Gb fo Sheers, 1 ma fee ed ep Eker iment on dnt nsone pro sens tie serar «chai ga algun peor sn eel tines ‘Aas loess aero on on gf ano at ews a Sn sv erg em pn nore prs dace Ni cone prtaor de mae IES gag ineone Ss qn ce matin conn ontier 20 arcs aca doroes 88 Dee eet et enatacessinn, eee See eee ear ee eee Se Seo eee pen tamer tenne par eeteeboeleer meter sae ga eee ee re See as ae ee ere Feoharcbele parryi erent) ee ee shes eterno net pot permenant ees ata aneeee See eer ae ae ameter esa coer renee eree ees tee Sass ae seers es a eee Ae ees Se A ecie seeae eeeseenceae es eee ee ee eee Sr case saan mee en eae Satins Sc to eke de ars Lacan soe een a es Eafe role loped sens epee So sac ene ee ae cee gre iene lpr pier Fri er tn thot epee cere ars sas nko forme abes Por sun ver, a exe spare palavres, cola ee pc ate a ge {ae ala pra scr ou da eit para fay € sempre poste, denvel ‘lve er objeto de rt rlaonar a dade doa fom a dle evievera. A unidade bases € sempre 3 palatza a gual, tem um esata fonds prepa e uma estutura Gees tam = ree Patras mo tung Geinglagen:& iepspen un sate pore oe ot ecciceecnoe eee ako one 58 Letashe Lse Cae Caper ed vam pc, es rut ni ren dtd ne iird. E nesse | yue o proceso de decifragio, de meet Cameo ao selena meee once oecrciese time one Senge pe we opm csetpt ages en ‘mina, com certa seguranca, algunas das sence centre: lee a, nc pen en eas ser Fae ee apace ‘tes te et eT cuma fe Stent es Sets ris de leitur ‘da professora) & : St ee ta oes es Tit een ae — Ce nn nd ner mag mor seh eee aoa seam tan Sot Sn Cah Fea eran to om Hp nn pia Cat ie rc acter Degen ang Si re Nee fantogle Sig laa oc ent ot eis mt eal “tom Se a bse ee ee a ae sete mete fs Tien cron vow memo oie See pea Matic den ade dentin. ACERS. ee a ne a Ce cee th a ea Fee te in oc eat emace Tite de ioe or eeocne age anes ee erage a ‘ ‘ Some akan pnp etc reo memes ite ee Tomi rde aguante lo Pao neat Sen de ee en ce sala sore or ok fee a den ila tn aca como alate: Bonet emesca se souebes 57 fate ere were, Par ped dt 0 sons Hern en vou alts Alon dio, prc deb SC coerenn Ten Ase ‘ge enna apne one ‘eloyran rapt ste ea i [ettar eminence seman cn # nal comp ou maleranda” Tits terug qoe cla aio o sono ene sn deus ma ea em ST vel aap, cones rn decrease” A pane ken ete ates rae Pied ones fea emetane pla a oscar tea pionrpeembermpenorrt ae escola nm re wn ed fnca quo sito sourhex Bm no cones, wrveae do Fence ees rg = inert gals donors do Be Doonan ial sarcomere sale Ison apa cad pio ke Sonne meg el tt eum pu nse tne Spleago iene fe pocenet See ln ct amecceoaean styrene eins mle Ent panee an inigdngn a Pel een past eee catinne eae eee Desa cn malbors ducer draw ban ata Ti Tos euro, 0 oct tao pode Grr fae cans 0 eos de clotemea erl eoticy om mecca de ssesmens ena, Repu fodao furs sinpleanete no aren. A sprendaagem Eis cease gost cont quot eoocneo sconces at Seen eners i Sosbtiktamnemmmntnesciangmes Seca an oct as oa ee, iro produza cemados novo cossentet «corse, Nes ct rredizngem evra tla de pve ques vu Cs sci. lide ue progie, Pstani,nlo fetid dat er jeg nique eve apt orm digi ct ror na forma das expeiaivas de quem corse ag nun com rs entra de segmentacte« de cnr posite to proce de dca, profit: deve ts Se posi no Ft emando ox alunce para as estas de COMPS tub Pas a que rao progresindo na felt. Por outro 1390 ago ma a fe dvidas oxtogrficas, a domestics © 9 76. deve re mano. 0 apne cao da Ltrs da esa PO sole a paren aril oa cis vezes Aprende 8 Se da amin precise er, crevendo Esas so as take vas, Fr, para o ean prendaagem da ltr da ect qian process de allaetizagio- Fa nae ea prado de textos eeponsness cam 2 tics de percrso moszam que a cianga elt «om ot llabetizada ed inicio & etapa posterior, cm. ge rk Aeclenmer ar proceso de allabeticacao e de preparocio Para solitary das eis mais adiatas, mas guais 6 Ie enero premio ea producto de textos sts ers de O- ac am Ea ner conan em soa plete © POR, tops ¢ We kades eth na Gependiéncia mua que este erie 20 dees opr Guano mai ae 1 mss sc apron 3 ecTEVE ee era com me: oma tao. Lar” vor alta aja o desenolver mt € Sora pte, ajuda aluno a compreancer se eat como ur todo. letra silencio, rei P amas of Goumua capa bem posterior auele omens detec ends a grade ciculdnde 3 eta dees reconbecet que (por vias © diverns rar), vera cules beans aprendem na inesma velocidad, rem tos 7 io iin ov ins ero pvr poi ein of ORCA No os Seer Sgr ogee rns NTO no Oe in 9 ome oe ee tS on as aoa oh Tra 4 ere ree oot ce ig rail pean geone See er apa oa rm Simtel eee so riage toss ten fe ro ou lr rose co an tenho eatin wel, er anes era Awa cn aa espace erate aera co sel pen chon ag ve redone me come atta a anosem osc desciiet 52 ae ee Se ee ee Son raja fade gece a es ee Fa ie eesti ole pr ppargnel eine pe ese eee een osmye aoe Sarees Boe cme ce een enia rape re ee eon ie ene ree rosters oats oe eae fs en orers meas Be eee ee peek regi rcpieeed Be ae eee ae cers oe ee errs cates ie eo es eee oe ee See ee re ee nese Soli ee ee 2 Ae ee peep oa dint cleo peota 2 ee eee ee reo see en eget Pet leerertilereenlerip tart ad Sateen eee tana et periphery ay = ME ian er waar as sats ee yee Oe eas ponent tmrlater inert Gone > Te tad ars tn tm uma pac ete Se spec ui ca rR es pri dace eet) cam er ‘pga aaa il deep cu pron entrap mes Seals aprungen Erear come cre tence room aque Ga mas mata ea cases ce patel a the es atnos Reon ado crsrace gr ages pracnane nino ‘Seite demas pur or sts adds race ce 60 erase Hoe @ tus eres Cctad cao end ve: ose demas mt-st crm em es tetas ie pn se Genpernoee esr eee Gacsicnmusicnatte Reaganomics cede pr cern Ee Fare oes do no ¢ uma fron que revels os alunos, porgue Kit en ae ec Senge poeer en ret seep one eee peau re Pa ce en epee coe ea So podia deixar de mencionar um assunto que merece, ms cnet Perna ee cae ee eee $oe6e annimo de ci mas de orden: Dade spines aig eee aero ee eae sera cen estas pera omaccretmee Bee eee romero ak ee ee on Te gon ge sons. rivcsDepi presen quam EEE ge onoce apse mera pms, » RESERai oat renee com nee bent ses Ande (passa neh rn fr enact Sopa ence pede cn geen in SOURS Sac tal adunetstan go pense tl tn temp, gd, SEAT Pander epee ders prs pero Pe ‘tia acc et atu gu can a ean, ns See a caret rea omagientnren a ca gant Nees feces 9 po seu 9 VETO BE ‘mao ‘emo stabetza20 roe amce oe sougses 8 ee ere ae soe Fe ere iia teaeest ste eee eee seeetc nen Ecermenriec mepernes eee ee ee eee eee re oe cree Foe npn engypemaeo mena Sa career ee ey es oer ene ee, eee ere nae See ses ae eres Epler eoleneag tierce ited See ee ee pe pega ngeepetge mre ee Sern eee bs es ak as in a ato ee ‘glo, discutindo o “Tijolao" da CENP-SP,” me convenel de que plor Sor ee ees ee ee a Seara aetna So ee eee eet eee SEG evi pecierp tis so oan eset ee eesees e Rol ier odageee one ge Sieertanter tg eines eS ee eee ee Se res eee eer pla rpeirieesptnconyipertg aloo So er een ged pr era erg mt pre opcn eile aie ree be eaets ei dun po eur sa essa da foes ook fans Sr eames tress me oer Beton sees terete Be meer smi tebchrcorntr Teac esa vats neta eS feta ie GEM Gendron Note np) 1 Ahan 0 tate car tn, esses fats #¥0 tratados. No método das cartithas, 0s procedimen- de enaino e de aprendizagem sio pré-estabelecidos em uma (Sic seeta come indo do Fic para o diffe, esperanco resulta- Sosautomsticos e progressvos. Seno der certo, volia-coatris exe fepete tudo de novo. Sou radicalmente contra sso. Minha proposta Teen como essencial fato de o professor passar pare os alunos a5 (xplieages necessérios de forma adequada 20 momento ¢&tarefa {ge faze, Essa expicagbes devem vi de conhecimentos cientifi- ES das vitiasdisiplinas envolvidas com o processo de alfabeiiza- (Bo. A trela de alfabetizar, nese iso, diferentemente do métao ES carthas, nao hlerarguiza o contido a ser trabalhado, nem tem ui tinieo eaminho para ensinar. Desse modo, qualquer ques {Bo poce servir de ponto de parida para o trabalho em sala de ld Husa altude provem do fecanhecimento de que os alunos sto felantesrativos ds Portugués e que, por esa raz30, sto cupares de tefledr sobre sua lingua, em qualquer nivel ea qualquer hora. Ser Falantenativo traz um grande conhecimento intultivo a espelto de tmullos aspects da estrutura da lingua, necessirios para se cnsinat aprender a ler e a excreer, 1, ainda, muitos outros aepectos {gue nto so simples detalhes, mac posturascientficas e metodold- ‘Ress importantes que diferencam a minha proposa de outras Shordagens, sobretudo, do mélodo das cars (vea bibliogafia po final deste artigo). Por exernplo, para mim, a copia ¢ uma aivi- ‘ade importante, porque é também um processo de descobert De fcordo com o métods das cartlhas e com os manuais do professor ‘Tas omflhas, a cOpia ¢ vista como simples atividade de ixagao da sprencizagem ou como oxertco de avaliasio, 6. Sendo contra 0 métedo das eartihas, sou contra toda a concepgio de ensino e de aprendizagem que elas trouseram para Cecoks ¢ que Inelzmente, pastou a fazor parte da nos cultura hoje, hs carina para tudo, sé para os representantes do povo nas asesembléias legislativas ot) para aplicar dinhesto com Iucro nos thencos. Como fi dito anteriormente, se o proceso de alabetiza~ ‘io nio fem um roteito definido ese todos sio capazes de oe alfa- Eetizar questoes como o “periodo preparatirio” e“prantidao” sto aberrasbes metodoldpias. Cetamente, um professor de bom sen= so saberd dosar 0 que ensina as circunstincias de ses trabalho, mas isso muito diferente de achat que ura crianga precisa fazer boi- ‘ihaserabisquinhos para aprencer as letras (Cagliari, 1986, 1997). 37. Sou a favor de um construtivismo socitico © contra 0 construlivismo piagetiano No Seu aspecto mais centel da teoria da paleogénese (Cagliari, 1992) No Bras, com reaclo & alfabetiza- Bho, com o nome de ‘construtiviemo’ velo wna grande veriedade Cone siubenzar 20 wasam bce desoliten 63 de abordagane tires depres oats, mits des cone {faionas (Capa, 1083 19a, 198) Como acorece, as vers, ‘ul vale pra dlfrear 0 qe sf. Nemes 20 ans ce abe iho com o proceso de afabetsnsa, compre sche qu os profes sts deveram tre de cade metodo 0 que ha de mals adeqtedo Dara cada momento dose tral. Ni vj sc emo ua poe fit eli em fueament, rs com i esfrco para sh a un toa Kel da albctiag, que anaes para St fer compreeniin sabeleide As torn da albetagho que cere nim oes Stenger, embora, en alguns caso expec raga cont ‘ruiz vlc Uin profesor expert stem prepared sabe ae sus esol semehangs do gue fz um bm centista 5 Concluste sa aittaiainmin cox pram e alizaoea oss de parka © itp conversa cmb prereset «noun pre our de det £ do tabaioe pacar plano don rh vaadon pos lupus dopa’ Alm cava acapate incctamente roca {rambetsago de tgun pret sobre dos mes Ribs DunieGanina. Tacreverdo ee leo, ou fsa ean canada por Louis Arms que€ um hn equ nour coves tonite te cen go ‘They will learn much rmore Tin eo ta ‘at wed ta ae ca sem er ancora oe rceomen reemmnreaeacar neers iborneniammueemecncees ee ae tele fee tea eee ;eeeecens See RSET mee Reterdncias bibliogréficas” CCAGLIARL Lai Ca. Camibos decaminhs da al: dary = AGUIAR Ld tf Che Base San Prk CENP SES? 1, p Sa Pe numetzgto e pobrera Tobie om inguin Apts ‘URICAMPIEL Dea nt p45 aan ivr an ses iis. Late uci 6 pi. Poo AEE ‘vas here ALi no. zp 4. dee RB a Ala Lng So Pel: Sins 196, Tino «acres enn eerdmas ip ere voir son ei ep es eee Stic Mata Tso) Foro Ale Sip. ap on. ree Ome da eto Joe de Alin ac Aes Ed Foompe POCRS oo Sn Bs pH 2 merece da caro da cata, rt de Alsadr. Porto Alege Tr Ruaop SUCKS ood n 2p 2028 10 MMA) Contigo pea wna dicasso sae pages do Ie cenit See hemos alsbetzgtoUNICAMP “tone. raed pee como pesquisa. Ant eI Senta Malia Fea ei ea aa ong) PUCS? pCR, Debates ton na van a malo exalt ie Ao psa, pre “Fu Ste aah DESH. pL, 18 renee a ma profes alta ou conta on raven ra detente Algpe ba tame PUCS. a0 tere th an colors com Cae Moma PP cantbnardo debut ere consrustama, ora de Asian, Faw Aine PUCK conn Sep 2 1am clibraio om Gade Main Cogs rane ue rigs snd Lng —XNI Ani de Seni ‘ei cA USP CEE vp De, TH ree tain ov apendiage es unt Pri os Kr — lien Fennell creo eoprcge. So PaO prom ie conoatbeizac eo annem buen encores 65 ‘Stones de crt: hist, nature ae da ser. Urcamp, TEL ‘cary, 188 fv nao plenty ——. Avslinct «promo. oral do Aietintr, Porto Alege, Eaiors ap ePouis atin ep so oe —— .0 Angers gua queria sprondr alo fra de Aetnador Port Aiege MempTaR a erie p wie oes ——.Oprireipe que viru spo: conaidragbo a reset da diiculdade de ae ms Tange na Snkeanse tng ey cc, n eke Souza lrg). 580 Ps 23 Go Peslogo. 8. ‘vis catualada 197.98 Varig «preconcita. Texto de wm conferéncia (se pubic 8 ova Teste UL Pre Alege). : — Aide sem 5b, So Paul: Seipane 1998 MASSINICAGLIARL, Gila, CAGLIARL, Laz Carey, Dist des eras ‘ria abet. Campa: Mercado de Letras, 1. 65 Lease Hos 6 Lue Caton Copa

You might also like