Non-linear

equation Y = m X + c
b 1 2 b
ay  x  xy = x + Y
x  a a
p
y h x
x 
y x = h x + p m
c
T  1  a 2  k T 1
 = a  + k
 0
X
y  ax b
 log y = b log x + log a Y = mX + c
y  mp x
 log y = – log p x + log m

a b c ac CONTOH 2 CONTOH 3
1.__  a   a = x dan y dihubungkan dengan persamaan x dan y dihubungkan dengan
b c a b
c y = pxq , dengan keadaan p dan q ialah persamaan
a pemalar. b
b  a c  a1  a Garis lurus diperolehi dengan memplot 3 y  ax  , dengan keadaan a dan
2.__ x
c b 1 b c bc log10y melawan log10 x.
b ialah pemalar.
a
b  a  c  a  d  ad
log10 y Garis lurus diperolehi dengan
3.
c b d b c bc (4, 3) memplot xy melawan x2.
d xy
C
(7, 8)
CONTOH 1
(0, 1) x , xy
2
Rajah di bawah menunjukkan graf xy
1 O log10 x (3, 6)
melawan . Hubungan antara x dan y
x
ialah x2y = x + 1. (a) Tukarkan persamaan y = pxq kepada O x2
1
xy /x , xy bentuk linear
(b) Hitung nilai Cari nilai a dan b.
(k, 5) (i) q
1
(ii) log10 p 86 1
/x , xy (iii) p m 
73 2
(0, h)
Penyelesaian:
O 1
/x (a) b
y = pxq 3 y  ax 
x
Cari nilai h dan nilai k. log10 y = log10 pxq b
3 y   ax 
log10 y = log10 p + log xq x
Penyelesaian: log10 y = q log10 x + log10 p a b
x2y = x + 1 Y =m X + c y x
1 3 3x
xy  1 (b) a b
x xy   x 2 
h=1+0 (i) 3 3
h=1 31 1
m 
40 2 Y =m X +c
5=1+k a 1 1 b
k=5–1 q
1   6 3  
3 2 2 3
k=4 2
3 b 3
(ii) a 6
2 3 2
log10 p = 1 27 1
b  13
2 2
(iii)
log10 p = 1
p = 101 = 10

17
 x
y Plotkan graf Kenalpasti paksi Y and X

X Y Bina Jadual
Y
Lengkapkan jadual untuk paksi X dan Y
m
Tukarkan persamaan non-linear kepada bentuk linear Lukis graf, gunakan skala
Persamaan bukan
c diberi
linear Y = m X + c
X Garis penyuaian terbaik
b 1 b 0
ay  x  xy = 2
x +
x  a a Tentukan: kecerunan – m
Y = mX + c pintasan-Y , c. Dapatkan
y  mp x
 log y = log p x + log m
nilai anu
CONTOH 1 CONTOH 2
Rajah di bawah menunjukkan nilai dua pembolehubah, x dan y, yang Rajah di bawah menunjukkan nilai dua pembolehubah, x
diperoleh daripada satu ujikaji. Pembolehubah x dan y dihubungkan dan y, yang diperoleh daripada satu ujikaji. Pembolehubah x
oleh persamaan y  ef x  2 , dengan keadaan e dan f adalah pemalar. dan y dihubungkan oleh persamaan 3y – ax = bx2, dengan
keadaan a dan b adalah pemalar.
x 4 8 12 16 20 24
x 1 2 3 4 4.5 5
y 6.4 11.48 20.42 41.68 66.07 114.82
y 10 16 18 16 13.5 10
(a) Plot log10 y melawan (x+2), dengan menggunakan skala 2 cm y
(a) Plot x melawan x, dengan menggunakan skala 2 cm
kepada 5 unit pada paksi–(x + 2) dan 2 cm kepada 0.2 unit pada kepada 1 unit pada paksi–x dan 2 cm kepada 1 unit
paksi– log10 y . Seterusnya, lukis garis lurus penyuaian terbaik. y
pada paksi– x. Seterusnya, lukis garis lurus penyuaian
[5 markah] terbaik.
(b) Dengan menggunakan graf di (a) cari nilai [5 markah]
(i) e, (b) Daripada graf, cari
(ii) f [3 (i) nilai a dan b,
markah] (ii) nilai y apabila x = 3.6
(c) Cari nilai y, apabila x = 6 [1 markah] (iii) nilai x apabila y/x = 9.
(d) Cari nilai x, apabila y = 16 [1 markah] [5 markah]
Penyelesaian: Penyelesaian:
(a) (a)
x+2 6 10 14 18 22 26 x 1.00 2.00 3.00 4.00 4.50 5.00
log10y 0.81 1.06 1.31 1.62 1.82 2.06 y
/x 10.00 8.00 6.00 4.00 3.00 2.00
log10 y y
2.0  x
(ii) x 12  2
2cm 12 (0, 12) m
1.8  x
(22, 1.82) 05
log 10 f  m 11   2
1.6  x 2cm
1.82  0.4 10  b
 x
 2
1.4  22  0 3
x 9
 0.06455 b  (  2)(3)
1.2 
8
b  6
x

0.92 log 10 f  0.06455 7

0.8  x
f  anti log 0.0646 (ii)
6 x

0.6   1.16
5 y
4.8  4 .8
0.4  0.4 3 .6
(0, 0.4) (c) 4 x
y  (3 .6)( 4 .8)
0.2  12.5
x+2=6+2=8 3 x y  17 .28
| | | | | |
O (x+2) log10 y = 0.92 2
(5, 2)
5 10 15 20 25 30 x
y = 8.32 (iii)
(b) y  ef x2 1 1.5

x2 (d) | |
y
9
log10 y  log10 e  log10 f | | | x
O 1 2 3 4 5
x
log10 y  ( x  2) log10 f  log10 e log10 16 = 1.2041 x  1.5

Y  X m  c x + 2 = 12.5 (b)(i)
x = 12.5 − 2 = 10.5 3 y  bx2  ax c = 12
(i) log10 e  c 𝑎
y b a = 12
 0.4  x 3
x 3 3 a = 3(12)
e  anti log 0.4
Y  mX  c a = 36
 2.512

18