2020

Evrensel Sonuç
Bütünleyici
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

āWXEXMWXMOPIVPI8ÇVOM]IRMR
ā,,ÁVÇRÇQÇ

8(&MPI‘EP·IJQEZISW]EP-M^QIXPIV'EOERP·ï·āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM,IRIP2ÇHÇVPÇïÇ
XEVEJ·RHERLE^·VPERQ·IJX·V
 2 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

=E]·RE-E^·VPE]ER

āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM,IRIP2ÇHÇVPÇïÇ

IOXÁVIP7MWO=ÁRIXMQMZIāWXEXMWXMO)EMVI'EIJOERP·ï·

7MWO=ÁRIXMQMZIāWXEXMWXMOıYFIWM

8(&MPI‘EP·IJQEZISW]EP-M^QIXPIV'EOERP·ï·
āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM,IRIP2ÇHÇVPÇïÇ
*QIO2ELEPPIWM(EHHI3S‘EROE]E&30&7&
8IPIJSR+EOW[[[MWKKQKSZXV
8(&MPI‘EP·IJQEZISW]EP-M^QIXPIV'EOERP·ï·

8IQQY^

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

 RWÁ^
a

‘EP·IJQELE]EX·R·RIRÁRIQPMYRWYVPEV·RHERSPERMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMWEHIGIMIJ]IVM
HÇ^I]MRHIHIïMPE]R·^EQERHEYPYWEPZIYPYWPEVEVEW·HÇ^I]HIQÇGEHIPIIHMPQIWMKIVIOIR
FMVÁRGIPMOSPYT±EP·IJQELE]EX·REHEMVHÇR]EHEZIÇPOIQM^HIIRÁRIQPMOSRYPEVHERFMVMRM
XIIJOMPIXQIOXIHMV

'YOETWEQHEXÇQÇPOIPIVHI OSVY]YGYZIÁRPI]MGM]EOPEIJ·Q·IWEWEPER±EP·IJQEOSIJYPPEV·R·R
WÇVIOPMM]MPIIJXMVMPQIWM±EP·IJERPEV·RMIJ]IVMRHI]ÇVÇXÇPIRMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMJEEPM]IXPIVMRI
OEX·P·Q·±EP·IJERPEV·RMIJ]IVMRHIOEVIJ·PEIJ·PEFMPIGIOPIVMVMWOPIVOSRYWYRHEFMPKMPIRHMVMPQIWMZI
IïMXMQMKMFMYRWYVPEV·ÁRTPERE±·OEVER±EïHEIJHÇ^IRPIQIPIVLE]EXEKI±MVMPQMIJXMVÁ^OSRYWY
HÇ^IRPIQIPIVMRY]KYPEQE]ERW·QEPEV·R·RKÁVÇPQIWMM±MRÇPOIPIVMRFYOSRYHEOMKÁWXIVKIPIVMRMR
MRGIPIRQIWMKIVIOPMHMV'YRIHIRPIMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMRIMPMIJOMRMWXEXMWXMOWIPKÁWXIVKIPIV
ZIFYZIVMPIVMR]·PPEVM±MRHIOMHIïMIJMQPIVMÇPOIPIVMRXIQIPMRWERLEOPEV·±EP·IJQELE]EX·ZI
KIPMIJQMIJPMOPIVMRIMPMIJOMRÁRIQPMFYPKYPEVH·V

¦POIQM^HI FY OSRYHEOMZIVMPIV SW]EP ,ÇZIRPMO 0YVYQY XEVEJ·RHER XSTPERQEOXEZI

]E]·RPERQEOXESPYTWSR]E]·RPERERMWXEXMWXMO]·PP·ï·]·P·REEMXXMV,0XEVEJ·RHER
]·P·REOEHEVWMKSVXEG·P·OERPEQ·RHE]·PM±MRHIÁHIRIOEPERZIHSW]EW·OETERERMIJOE^EPEV·
]E]·RPER·VOIR]·P·RHERMXMFEVIRFMPHMVMQM]ET·PERXÇQOE^EPEV]E]·RPERQE]EFEIJPERQ·IJX·V
&]V·GE]·P·REOEHEVWEHIGIEƶP·WMKSVXEP·PEV·RMIJOE^EW·ZIQIWPIOLEWXEP·ï·ZIVMPIVM
]E]·RPER·VOIR]·P·RHERMXMFEVIRFƶPMWMKSVXEP·PEVEEMXZIVMPIVHI]E]·RPERQE]EFEIJPERQ·IJX·V
GPM]ERMOEQY±EP·IJERPEV·REEMXMIJOE^EW·ZIVMPIVMMWI]E]·RPERQEQEOXEH·V

)MïIV]ERHERHÇR]EÇPOIPIVMRIEMXZIVMPIVIYPEIJQEOZIYPYWPEVEVEW·OEVIJ·PEIJX·VQE]ETEFMPQIO
M±MROYPPER·PERXIQIPOE]REO9PYWPEVEVEW·‘EP·IJQE VKÇXÇ .14RYRMWXEXMWXMOPIVM .148&8
SPYT&ZVYTEƶHEMWIFYZIVMPIVMROE]REï·*9748&8 &ZVYTEāWXEXMWXMO4ǻWMHMV

,0ZIVMPIVMRMRHIVPIRQIWMZIEREPM^IHMPQIWMRMR]ER·RHEMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMLM^QIXPIVM
ā,TVSJIW]SRIPWE]·PEV·EWFIWXWÁOÇQY^QER·WE]·PEV·ZI.14TRÁQSOSR]S^SOY]YGYWE]·PEV·
KMFMZIVMPIVHI,IRIP2ÇHÇVPÇOSPEVEOXYXYPQEOXEZIHIïIVPIRHMVMPQIOXIHMV

'YHSOÇQERHEVIWQMZIVMPIVIKÁVIÇPOIQM^HIMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMZIVMPIVMRMRQIZGYX
HYVYQY]·PPEVMXMFEVM]PIHIïMIJMQMZIHÇR]EÇPOIPIVMMPIQYOE]IWIWMRMRKÁ^PIVÁRÇRIWIVMPQIWM
EQE±PERQ·IJX·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 4

İçindekiler

1. İŞYERİ
1. İŞYERİ
VE ÇALIŞANLARA
VE ÇALIŞANLARA
İLİŞKİN
İLİŞKİN
İSTATİSTİKLER
İSTATİSTİKLER 9 1

1.1. İşyeri/
1.1. İşyeri/
Çalışan
Çalışan
Sayıları
Sayıları 9 1
1.2. İşyeri
1.2. İşyeri
Büyüklüğü
Büyüklüğü
Bazında
Bazında
İşyeri
İşyeri
/ Çalışan
/ Çalışan
Sayıları
Sayıları 10 2
1.3. Sektörel
1.3. Sektörel
Bazda
Bazda
İşyeri
İşyeri
/ Çalışan
/ Çalışan
Sayıları
Sayıları 12 3
1.4. Bölgesel
1.4. Bölgesel
Bazda
Bazda
İşyeri
İşyeri
/ Çalışan
/ Çalışan
Sayıları
Sayıları 14 5
15 6

2. İŞ2.KAZASI
İŞ KAZASI
VE MESLEK
VE MESLEK
HASTALIKLARINA
HASTALIKLARINA
İLİŞKİN
İLİŞKİN
İSTATİSTİKLER
İSTATİSTİKLER

2.1. Tanımlamalar
2.1. Tanımlamalarve Genel
ve Genel
İş Kazası
İş Kazası
ve Meslek
ve Meslek
Hastalıkları
Hastalıkları
İstatistikleri
İstatistikleri 16 7
2.2. İşyeri
2.2. İşyeri
Büyüklüğü
Büyüklüğü Bazında
Bazında
İş Kazası
İş Kazası
ve Meslek
ve MeslekHastalıkları
Hastalıkları
İstatistikleri
İstatistikleri 22 12
2.3. Sektörel
2.3. Sektörel
BazlıBazlı
İş Kazası
İş Kazası
ve Meslek
ve Meslek
Hastalıkları
Hastalıkları
İstatistikleri
İstatistikleri 24 14
2.4. Bölgesel
2.4. Bölgesel
BazlıBazlı
İş Kazası
İş Kazası
ve Meslek
ve Meslek
Hastalıkları
Hastalıkları
İstatistikleri
İstatistikleri 28 18
2.5. Çalışma
2.5. Çalışma
Süresi
Süresi
ve Çalışma
ve Çalışma
Saatleri
Saatleri
Bazında
Bazında
İş Kazası
İş Kazası
ve Meslek
ve Meslek
Hastalıkları
Hastalıkları
İstatistikleri
İstatistikleri 30 20
2.6. İş
2.6.
Kazalarının
İş Kazalarının
KazaKazaSebeplerine
Sebeplerine GöreGöre
İstatistikleri
İstatistikleri 32 22

3. AVRUPA
3. AVRUPA
VE DÜNYA
VE DÜNYA
ÜLKELERİNDE İSG İSG
ÜLKELERİNDE İSTATİSTİKLERİ
İSTATİSTİKLERİ 34 24

3.1. Avrupa
3.1. Avrupa
Ülkelerinde
Ülkelerinde
İSG İSG
İstatistikleri
İstatistikleri 34 24
3.2. Avrupa
3.2. Avrupa
Ülkelerinin
Ülkelerinin
İSG İSG
KanunuKanunu
Bazında
Bazında
İş Kazası
İş Kazası
İstatistikleri
İstatistikleri 36 26
3.3. Dünya
3.3. Dünya
Ülkelerinde
Ülkelerinde
İSG İSG
İstatistikleri
İstatistikleri 38 28
3.4. Dünya
3.4. Dünya
Ülkelerinin
Ülkelerinin
İSG İSG
Kanunu
KanunuBazında
Bazında
İş Kazası
İş Kazası
İstatistikleri
İstatistikleri 42 32
3.5. Dünya Ülkelerinde Meslek Hastalıkları İstatistikleri 43
4. SERTİFİKA, YETKİ BELGELERİ VE İSG HİZMETİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER 37
4. SERTİFİKA, YETKİ BELGELERİ VE İSG HİZMETİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER 46

4.1. Sertifikalar 46 37
4.2. Yetki
4.2. Yetki Belgeleri
Belgeleri 48 39
4.3.
4.3. İş İş Sağlığı
Sağlığı ve Güvenliği
ve Güvenliği Hizmetleri
Hizmetleri 49 40
4.3.1.4.3.1. İş Sağlığı
İş Sağlığı ve Güvenliği
ve Güvenliği Hizmetleri
Hizmetleri ile İlgili
ile İlgili Genel Genel İstatistikler
İstatistikler 50 41
4.3.2.4.3.2. İşyeri
İşyeri Büyüklüğü
Büyüklüğü ve Tehlike
ve Tehlike SınıfıSınıfı Bazında
Bazında İş Sağlığı
İş Sağlığı ve Güvenliği
ve Güvenliği
Hizmeti
Hizmeti İstatistikleri
İstatistikleri 51 42
4.3.3.4.3.3. Sektörel
Sektörel BazdaBazda İş Sağlığı
İş Sağlığı ve Güvenliği
ve Güvenliği Hizmeti
Hizmeti İstatistikleri
İstatistikleri 55 47
4.3.4.4.3.4. Bölgesel
Bölgesel BazdaBazda İş Sağlığı
İş Sağlığı ve Güvenliği
ve Güvenliği Hizmeti
Hizmeti İstatistikleri
İstatistikleri 56 48

RİSK YÖNETİMİ VE İSTATİSTİK ŞUBESİ

 5

Tablolar Listesi

Tablo 1. İşyeri Büyüklüğüne Göre İşyeri Sayılarının Dağılımı (2013-2018) 11

Tablo 2. İşyeri Büyüklüğüne Göre Çalışan Sayılarının Dağılımı (2013-2018) 12
Tablo 3. İşyeri ve Çalışan Sayılarının İllere Göre Dağılımları (2018) 14
Tablo 4. İş Kazalarının Değerlendirilmesinde Kullanılan Göstergeler 17
Tablo 5. İş Kazası ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri (2013-2018) 18
Tablo 6. İş Kazalı, Ölümlü İş Kazalıların ve Meslek Hastalığına Tutulanların
Cinsiyete Göre Dağılımı (2013-2018) 21
Tablo 7. İş Kazalı ve Ölümlü İş Kazalıların İşyeri Büyüklüğüne Göre
Dağılımı (2013-2018) 22
Tablo 8. İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Sektörlere Göre Dağılımı (2018) 24
Tablo 9. İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının İllere Göre Dağılımları (2018) 28
Tablo 10.İş Kazası Geçirenler ile İş Kazası Sonucu Ölenlerin Çalışma
Süresine Göre Dağılımı (2018) 30
Tablo 11. İş Kazası Geçirenler ile İş Kazası Sonucu Ölenlerin Kaza
Sebeplerine Göre Dağılımı (2018) 33
Tablo 12. AB Ülkelerinin İSG Kanunu Yayım Tarihlerine göre 100 binde
Ölümlü İş Kazalı Oranlarındaki Değişim 37
Tablo 13. Dünya Ülkelerinin İSG Kanunu Yayım Tarihlerine göre 100 binde
Ölümlü İş Kazalı Oranlarındaki Değişim 42
Tablo 14. Ülkelerin Beklenen ve Gerçekleşen Meslek Hastalıkları Sayıları
Karşılaştırması 44
46

Profesyonellerin Süre Kullanım Oranları 47

Tablo 17. 2013-2020 Yıllarındaki Yetki Belgesi Sayıları ve Değişim Oranları 48
Tablo 18. İşyeri bazında İSG Hizmet Alım ve Çalışan Bazında İSG Hizmeti
Ulaşım Durumu ve Değişim Oranları (2013,2020) 50
Tablo 19. İş Güvenliği Uzmanlığı ve İşyeri Hekimliği Hizmet Modelleri
Dağılımı (2020) 51

RİSK YÖNETİMİ VE İSTATİSTİK ŞUBESİ

 6

Şekiller Listesi

ŞekilŞekil
1. İşyeri
1. İşyeri
ve Çalışan
ve ÇalışanSayılarının
Sayılarının
YıllaraYıllara
GöreGöre
Dağılımı
Dağılımı
(2013-2018)
(2013-2018) 10 1
ŞekilŞekil
2. İşyerleri
2. İşyerleri
ve Çalışanların
ve Çalışanların İllereİllere
GöreGöreDağılımda
Dağılımda İlk 5İlk
İl (%)
5 İl(2018)
(%) (2018) 15 6
ŞekilŞekil
3. Çalışanların
3. Çalışanların Yaş Yaş
ve Cinsiyete
ve Cinsiyete GöreGöre Dağılımları
Dağılımları(2018)
(2018) 15 6
ŞekilŞekil
4. İş4.Kazalı,
İş Kazalı,
ÖlümlüÖlümlüİş Kazalıların
İş Kazalıların ve Meslek
ve Meslek
Hastalığına
Hastalığına Tutulanların
Tutulanların
Cinsiyete
Cinsiyete
GöreGöreDağılımı
Dağılımı 21 11
ŞekilŞekil
5. İş5.Kazaları
İş Kazaları
ve Ölümlü
ve Ölümlü İş Kazalarının
İş Kazalarının KOBİKOBİ
İçindeki
İçindeki
Oranları
Oranları
(2013-2018
(2013-2018 Ortalama)
Ortalama) 22 12
ŞekilŞekil
6. Ölümlü
6. Ölümlü İş Kazaları
İş Kazaları
ve Yüz
ve YüzBinde Binde
Ölümlü
Ölümlü
İş Kazalarında
İş Kazalarında
İlk Beş
İlk Beş
İl (2018)
İl (2018) 30 20
ŞekilŞekil
7. İSG7. İSG
KanunuKanunu Yayımından
Yayımından Sonraki
Sonraki5 yılda
5 yılda
Yüzbinde
Yüzbinde ÖlümlüÖlümlü
İş Kazalı
İş Kazalı
Oranında
Oranında En Fazla
En Fazla
İyileşme
İyileşme
Kaydeden
Kaydeden 5 Ülke5 Ülke
ile ile
Türkiye
TürkiyeKarşılaştırması
Karşılaştırması 38 28
ŞekilŞekil
8. Dünya
8. Dünya Ülkeleri
Ülkeleri
Çalışan
Çalışan
Sayısı Sayısı
(x1.000.000)
(x1.000.000) 39 29
ŞekilŞekil
9. Dünya
9. Dünya Ülkeleri
Ülkeleri
Yüzbinde
Yüzbinde İş Kazalı
İş Kazalı
Oranları
Oranları 40 30
ŞekilŞekil
10.Dünya
10.DünyaÜlkeleri
ÜlkeleriYüzbinde
Yüzbinde ÖlümlüÖlümlüİş Kazalı
İş Kazalı
Oranları
Oranları 41 31
ŞekilŞekil
11. İşyeri
11. İşyeri
Hekimi,
Hekimi,İş Güvenliği
İş GüvenliğiUzmanı Uzmanıve Diğer
ve Diğer
SağlıkSağlık
Personelinin
Personelinin
SüreSüreKullanım
KullanımOranları
Oranları 47 38
ŞekilŞekil
12. Ortak
12. Ortak
SağlıkSağlık
Güvenlik
Güvenlik
BirimiBirimi
ve Eğitim
ve Eğitim
Kurumlarının
Kurumlarının İllereİllere
GöreGöre
Dağılımı
Dağılımı(Haziran
(Haziran2020)2020) 49 40
ŞekilŞekil
13. Bölgesel
13. Bölgesel Bazda Bazdaİşyeri
İşyeri
ve Çalışan
ve Çalışan Bazında
Bazındaİş Sağlığı
İş Sağlığı
ve ve
Güvenliği
GüvenliğiHizmet Hizmet
AlımAlım
Oranlarında
Oranlarında İlk 5İlk
İl (2020)
5 İl (2020) 56 48

RİSK YÖNETİMİ VE İSTATİSTİK ŞUBESİ

 7

11
12
13
18
19

Dağılımı(2013-2018) 19
20
21
23
23
25
25
26
27
27
31
31
32
33
34
35
35
36
45
48
50
51
52
52
53
53
54
54

Çalışan Oranları (2020) 55

RİSK YÖNETİMİ VE İSTATİSTİK ŞUBESİ

  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

ıIOMPPIV1MWXIWM
0.&182& 8&3.2
ÇS ‘EP·IJERE]·W·
)5 )MïIVEïP·O5IVWSRIPM
ESAW *YVSTIERXEXMWXMGWSR&GGMHIRXWEX;SVO &ZVYTEāIJ0E^EPEV·
āWXEXMWXMOPIVM
*9748&8 *YVSTIER(SQQYRMX]XEXMWXMGEP4ǽGI &ZVYTEāWXEXMWXMO4ǻWM
.14 .RXIVREXMSREP1EFSYV4VKERM^EXMSR )ÇR]E‘EP·IJQE VKÇXÇ
.148&8 8LI1IEHMRKSYVGISJ1EFSYVXEXMWXMGW āIJKÇGÇāWXEXMWXMOPIVM
0E]REï·
ā,9 āIJ,ÇZIRPMïM9^QER·
ā- āIJ]IVM-IOMQM
ā0 āIJ0E^EW·,I±MVIRMKSVXEP·E]·W·
ā, āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM
ā,,2 āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM,IRIP2ÇHÇVPÇïÇ
04'ā 0DZÇOZI4VXE'Ç]ÇOPÇOXIOMāIJPIXQI
3&(*7IZ (PEWWMǻGEXMSRSJ*GSRSQMG&GXMZMXMIW *OSRSQMO+EEPM]IX
·R·ǼEQEW·
 ā0  PÇQPÇāIJ0E^EW·,I±MVIRMKSVXEP·E]·W·
58*, 8STPEQ5VMQ8ELEOOYO*HIR,ÇRE]·W·
,0 SW]EP,ÇZIRPMO0YVYQY'EIJOERP·ï·
8,0 āIJ0E^EW·SRYGY8STPEQ,ÇR0E]F·
;-4 ;SVPH-IEPXL4VKERM^EXMSR )ÇR]EEïP·O VKÇXÇ

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

āı=*7ā:*‘&1.ı&31&7&ā1āı0ā3
ā8&8ā8ā01*7
a

āIJ]IVM‘EP·IJERE]·PEV·

WE]·P·SW]EPMKSVXEPEVZI,IRIPEïP·OMKSVXEW·0ERYRYƶRYRÇRGÇQEHHIWMRI
KÁVI 

ƽ-M^QIXEOHMMPIFMVZI]EFMVHIRJE^PEMIJZIVIRXEVEJ·RHER±EP·IJX·V·PERPEV EP·
ƽ0Á]ZIQELEPPIQYLXEVPEV·MPILM^QIXEOHMRIFEïP·SPQEOW·^·ROIRHMEH·RE
ZILIWEF·REFEï·QW·^±EP·IJERPEVHERMWI 8MGEV¹OE^ER±ZI]EWIVFIWXQIWPIO
OE^ERG·RIHIRM]PIKIV±IOZI]EFEWMXYWÆPHIKIPMVZIVKMWMQÇOIPPIǻSPERPEV
,IPMVZIVKMWMRHIRQYEJSPYTIWREJZIWEREXO¬VWMGMPMRIOE]·XP·SPERPEV&RSRMQ
IJMVOIXPIVMR]ÁRIXMQOYVYPYÇ]IWMSPERSVXEOPEV·WIVQE]IWMTE]PEVEFÁPÇRQÇIJ
OSQERHMXIJMVOIXPIVMROSQERHMXISVXEOPEV·HMïIVIJMVOIXZIHSREXQEMIJXMVEOPIVMRMR
MWIXÇQSVXEOPEV·8EV·QWEPJEEPM]IXXIFYPYRERPEV FPM
ƽ0EQYMHEVIPIVMRHI 'YQEHHIRMRFMVMRGMJ·OVEW·R·R EFIRHMRIXEFMSPQE]ERPEVHER
OEHVSZITS^MW]SRPEVHEWÇVIOPMSPEVEO±EP·IJ·TMPKMPMOERYRPEV·RHE EFIRHMOETWEQ·RE
KMVIRPIVKMFMWMKSVXEP·SPQEW·ÁRKÁVÇPQIQMIJSPERPEV'YQEHHIRMRFMVMRGM
J·OVEW·R·R EZI FFIRXPIVMRIXEFMSPQE]ERPEVHERWÁ^PIIJQIPMSPEVEO±EP·IJ·TMPKMPM
OERYRPEV·RHE EFIRHMOETWEQ·REKMVIRPIVKMFMWMKSVXEP·SPQEW·ÁRKÁVÇPQIQMIJ
SPERPEVMPIWE]·P·)IZPIX2IQYVPEV·0ERYRYRYRRG·QEHHIWMY]EV·RGE
E±·OXERZIOMPEXERERPEV GPM

WMKSVXEP·WE]·P·VPEV?A

WE]·P·0ERYRYRRGMQEHHIWMRIKÁVI EƶP·WMKSVXEP·PEVHER ]YVXH·IJ·XSTPYPYO

MPIHMïIVWMKSVXEP·PEVLEVM±^SVYRPY±·VEOXEV·QWXEN]IVZIOYVWM]IVPIVMPIGƶPMXÇQ
WMKSVXEP·PEVOETWEQHEFYPYRQEOXEH·VFƶPMWMKSVXEP·PEVMWIMPKMPM0ERYRƶYRE]R·
QEHHIWMRMRMOMRGMJ·OVEW·R·R ±FIRHMRIKÁVIOETWEQH·IJ·RHEH·V'YVETSVHEMIJ
OE^EPEV·ZIQIWPIOLEWXEP·OPEV·MRGIPIRHMïMRHIR,0]·PP·OPEV·RHEWÁ^OSRYWYZIVMPIVM
]E]·RPERER±EP·IJERPEVHMOOEXIEP·RQEOXEH·V,0]·PP·OPEV·RHEEƶP·XÇQWMKSVXEP·PEV
^SVYRPY±·VEOXEV·QWXEN]IVZIOYVWM]IVPIV]YVXH·IJ·XSTPYPYOHMïIVWMKSVXEP·PEV
MPIFƶPMWMKSVXEP·PEVHER MWXIïIFEïP·WMKSVXEP·PEVLEVM±^SVYRPYXEV·QQYLXEVE
MPMIJOMRMIJOE^EPEV·ZIVMPIVM]E]·RPERQEOXESPYTGPMWMKSVXEP·PEVEEMXMIJOE^EW·ZIVMPIVM
FYPYRQEQEOXEH·V'YRIHIRPIıIOMPƶHI]IVEPER±EP·IJERWE]·PEV·EƶP·ZIFƶPM
MWXIïIFEïP·WMKSVXEP·PEVLEVM±XÇQWMKSVXEP·PEV·OETWEQEOXEH·V?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦





 
 
  
 

 
 





ıIOMPāIJ]IVMZI‘EP·IJERE]·PEV·R·R=·PPEVE,ÁVI)Eï·P·Q· ?A

]·P·REKÁVI]·P·RHEMIJ]IVMWE]·W·RHE ±EP·IJERWE]·W·RHEMWI 

EVX·IJKÁ^PIRQIOXIHMV

āIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇ'E^·RHEāIJ]IVM‘EP·IJERE]·PEV·

8ÇVOM]IƶHIMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMRIMPMIJOMRFMVHYVYQHIïIVPIRHMVQIWM]ET·PH·ï·RHE
MIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇVMWOPIVMRFIPMVPIRQIWMZIÁRPIQEP·RQEW·OSRYWYRHEÁRIQEV^
IXQIOXIHMV ^IPPMOPIFYEPERHEOMVMWO]ÁRIXMQWÇVIGMRMRÁRGIPMOPMKVYTPEV·R·RFEIJ·RHE
HEODZÇOZISVXEFÇ]ÇOPÇOXIOMMIJPIXQIPIVMR 04'āKIPHMïMKÁVÇPQIOXIHMV'YRIHIRPI
VETSVHEMIJ]IVM±EP·IJERZIMIJOE^EP·WE]·PEV·MIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇFE^·RHEXEFPSPEIJX·V·PQ·IJX·V

04'āPIV0DZÇOZI4VXE'Ç]ÇOPÇOXIOMāIJPIXQIPIVMR8ER·Q·3MXIPMOPIVMZI·R·ǼERH·V·PQEW·
-EOO·RHE=ÁRIXQIPMOMRXER·QPEVFEIJP·OP·ÇRGÇQEHHIWMRMR FJ·OVEW·RHE MOM]Ç^IPPM
OMIJMHIRE^]·PP·O±EP·IJERMWXMLHEQIHIRZI]·PP·ORIXWEX·IJLEW·PEX·]EHEQEPMFMPER±SWY
]MVQMFIIJQMP]SR8ÇVO1MVEW·R·EIJQE]ERZIFY=ÁRIXQIPMOXIQMOVSMIJPIXQIODZÇO
MIJPIXQIZISVXEFÇ]ÇOPÇOXIOMMIJPIXQISPEVEOW·R·ǼERH·V·PERZIO·WEGE04'āSPEVEO
EHPERH·V·PERIOSRSQMOFMVMQPIVMMJEHIIXQIOXIHMV?A

'YOETWEQHE04'āHIXE]·R·HEM±IVIGIOIJIOMPHIMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇFE^·RHEMWXEXMWXMOPIV
EIJEï·HEZIVMPQIOXIHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

8EFPSāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇRI,ÁVIāIJ]IVME]·PEV·R·R)Eï·P·Q· ?A

āIJ]IVME]·W·

C C C 

04'ā 8ÇVOM]I

8STPEQ· 8STPEQ·
E]· E]· E]· E]·

           

           

           

           

           

           

,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇRI,ÁVIāIJ]IVME]·PEV·R·R)Eï·P·Q·  ?A

SR]·P·RSVXEPEQEPEV·REKÁVIÇPOIQM^HIOMMIJ]IVPIVMRMR ƶMODZÇOZISVXE
ÁP±IOPMMIJPIXQIPIVHIR 04'āSPYIJQEOXESPYT±EP·IJERPEV·RHE ƶWMFYMIJ]IVPIVMRHI
MWXMLHEQIHMPQIOXIHMV ,0]·PP·OPEV·RHEWEHIGIEP·^SVYRPYWMKSVXEP·PEV·RMIJ]IVM
FÇ]ÇOPÇïÇRIKÁVIE]V·Q·R·R]E]·RPERQEW·WIFIFM]PI8EFPSHI]IVEPER±EP·IJER
WE]·PEV·WEHIGIEP·^SVYRPYWMKSVXEP·PEV·OETWEQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

8EFPSNƧƼåųĜƟƼƟĩĬƟĎƟĹå:ʼnųå ±ĬãƧ±Ĺ„±ƼãĬ±ųãĹãĹ%±ĎãĬãĵãŠƖLjŎƐěƖLjŎíšËƐÌ

‘EP·IJERE]·W·

C C C 

04'ā 8ÇVOM]I

8STPEQ· 8STPEQ·
E]· E]· E]· E]·

           

           

           

           

           

           





































     

C C C 

,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇRI,ÁVI‘EP·IJERE]·PEV·R·R)Eï·P·Q·  ?A

IOXÁVIP'E^HEāIJ]IVM‘EP·IJERE]·PEV·

IOXÁVIPFE^HEMIJ]IVMZI±EP·IJERWE]·PEV·ZIVMPMVOIR&VEP·OXEVMLPMWE]·P·āIJEïP·ï·
ZI,ÇZIRPMïMRIāPMIJOMRāIJ]IVM8ILPMOI·R·ǼEV·8IFPMïMƶRMRIOMRHIOMƸāIJ]IVM8ILPMOI·R·ǼEV·1MWXIWMƹ
RHI]IVEPER3&(*7IZƶ]IKÁVIEREWIOXÁVHMOOEXIEP·RQ·IJX·V?A&]V·GE,0]·PP·OPEV·RHE
WIOXÁVIKÁVIWEHIGIEP·^SVYRPYWMKSVXEP·PEV·RZIVMPIVMRMR]E]·RPERQEW·WIFIFM]PIFYFÁPÇQHI
]IVEPERFMPKMPIVWEHIGIEP·^SVYRPYWMKSVXEP·PEV·OETWEQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 İşyeri Çalışan
Madencilik ve Taş Ocakçılığı 0,4 1,0
İnşaat 10,1 11,3
Ulaştırma ve Depolama 8,4 6,2
Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık 1,2 1,0
Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi… 0,7 0,7
Su Temini; Kanalizasyon, Atık Yönetimi ve… 0,3 0,8
İmalat 14,7 25,6
Kamu Yönetimi ve Savunma; Zorunlu Sosyal… 0,2 1,4
Gayrimenkul Faaliyetleri 3,5 0,9
Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri 7,7 6,3
İdari ve Destek Hizmet Faaliyetleri 7,4 11,2
Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Kara… 28,4 15,9
Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler 6,4 4,6
Diğer Hizmet Faaliyetleri 3,0 1,6
Eğitim 2,0 4,2

Bilgi ve İletişim 1,1 1,4

Kültür, Sanat, Eğlence, Dinlence ve Spor 0,8 0,5

İnsan Sağlığı ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri 1,8 4,1

Finans ve Sigorta Faaliyetleri 1,3 1,1

Hanehalklarının İşverenler Faaliyetleri;… 0,1

GrafikOlarak
3.İşyeri 0,7
ve Çalışan Sayılarının Sektörel Dağılımı (2018) [3]
Uluslararası Örgütler ve Temsilciliklerinin… 0,0 0,0

Grafik 3 - İşyeri ve Çalışan Sayılarının Sektörel Dağılımı (2018)

İşyerlerinin sektörel dağılımına bakıldığında işyerlerinin sırasıyla %28’ i “Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Kara Taşıtlarının
ve Motosikletlerin Onarımı”, %15’i “İmalat” ve %10’u “İnşaat” sektöründe yer almaktadır. Çalışanların dağılımında ise sırasıyla
%26’sı “İmalat”, %16’sı “Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Kara Taşıtlarının ve Motosikletlerin Onarımı”, %11’i ise “İnşaat”
sektöründe istihdam edilmektedir.
13

RİSK YÖNETİMİ VE İSTATİSTİK ŞUBESİ

  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

'ÁPKIWIP'E^HEāIJ]IVM‘EP·IJERE]·PEV·

āPPIVFE^·RHEMIJ]IVMZI±EP·IJERHEï·P·Q·EIJEï·HEOMXEFPSHEZIVMPQIOXIHMV

8EFPSāIJ]IVMZI‘EP·IJERE]·PEV·R·RāPPIVI,ÁVI)Eï·P·QPEV· ?A
āIJ]IVM ‘EP·IJER āIJ]IVM ‘EP·IJER
āPPIV āPPIV
E]· (%) ·VE E]· (%) ·VE E]· (%) ·VE E]· (%) ·VE
ā8&3'91      *1&>.î      
ANKARA      )¦>(*      
ā>2ā7      KASTAMONU      
BURSA      7ā>*      
ANTALYA      ADIYAMAN      
04(&*1ā      BOLU      
KONYA      AKSARAY      
ADANA      YALOVA      
2*7ā3       42&3ā=*      
29î1&       3*:ı*-ā7      
,&>ā&38*5      2&7)ā3      
0&=*7ā       AMASYA      
'&1.0*ā7       BURDUR      
2&3ā&      3āî)*      
AYDIN       YOZGAT      
SAMSUN       0&7&'¦0      
)*3ā>1ā       KIRIKKALE      
8*0ā7)&î       'ā1*(ā0      
HATAY       BATMAN      
SAKARYA       KARAMAN      
*0āı*-ā7       ā345      
TRABZON       BARTIN      
)ā=&7'&0.7       &78:ā3      
02&7&ı       0.7ı*-ā7      
‘&3&00&1*       *7>ā3(&3      
ı&31.97+&       ‘&30.7.      
ORDU       KARS      
AFYON       &î7.      
MALATYA       ı.73&0      
ZONGULDAK       'ā81ā      
0¦8&-=&       'ā3, 1      
ERZURUM       āā78      
ā:&       29ı      
*)ā73*       ,¦2¦ı-&3*      
ISPARTA       .î).7      
VAN       0ā1ā      
9ı&0       -&00&7ā      
,ā7*93       ARDAHAN      
TOKAT       893(*1ā      
‘4792       BAYBURT      
0.701&7*1ā       TOPLAM      


7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 


 

āWXERFYP

 

&ROEVE
 

'YVWE

 

ā^QMV
 

&RXEP]E MIJ]IVM ±EP·IJER

ıIOMPāIJ]IVPIVMZI‘EP·IJERPEV·RāPPIVI,ÁVI)Eï·P·QHEāPOāP  ?A

8ÇVOM]IƶHIOMJEEPM]IXKÁWXIVIRMIJ]IVPIVMMPIMWXMLHEQIHMPIR±EP·IJERPEV·R]EOPEIJ·O
ƶWMFIPMVXMPIRMPHIHMV

‘EP·IJERPEV·R)IQSKVEJMO ^IPPMOPIVM

]·P·,0]·PP·OPEV·REKÁVI±EP·IJERPEV·R ƶW·]EIJEVEP·ï·RHEFYPYRQEOXEH·V
8ÇQ±EP·IJERPEV·R ƶYOEH·R ƶMIVOIOXMV


 
 
 
 
0EH·R *VOIO
   
  ]EIJSVX ]EIJSVX
   
Ϭ͕ϬϬ ϭϬ͕ϬϬ ϮϬ͕ϬϬ ϯϬ͕ϬϬ ϰϬ͕ϬϬ  
]EIJKVYFYRHESVXEPEQELIWETPER·VOIR
]EIJPEV]EIJEKÁVILIWETPERQ·IJX·V(MRWM]IXI
,ÁVI)Eï·P·QPEV· ?A

ıIOMP‘EP·IJERPEV·R=EIJZI(MRWM]IXI,ÁVI)Eï·P·QPEV· ?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

āı0&>&.:*2*1*0-&8&1.01&7.3&
ā1āı0ā3ā8&8ā8ā01*7
a

8ER·QPEQEPEVZI,IRIPāIJ0E^EW·ZI2IWPIO-EWXEP·OPEV·āWXEXMWXMOPIVM

āIJ0E^EW·

ƽ.14]EKÁVI

'IPMVPMFMV^EVEVZI]E]EVEPERQE]E]SPE±ERÁRGIHIRTPERPERQEQ·IJFIOPIRQIHMO
FMVSPE]?A

ƽ;-4]EKÁVI

'IPMVPM FMV ^EVEVE ZI]E ]EVEPERQE]E RIHIR SPER FIOPIRQI]IR ZI ÁRGIHIR
TPERPEREQE]ERÇVIXMQMRFMVWÇVIHYVQEW·RE]SPE±ERSPE]?A

ƽWE]·P·SW]EPMKSVXEPEVZI,IRIPEïP·OMKSVXEW·0ERYRYREKÁVI

MKSVXEP·R·RMIJ]IVMRHIFYPYRHYïYW·VEHEMIJZIVIRXEVEJ·RHER]ÇVÇXÇPQIOXISPER
MIJRIHIRM]PIZI]EKÁVIZMRIHIRM]PIWMKSVXEP·OIRHMEH·REZILIWEF·REFEï·QW·^
±EP·IJ·]SVWE]ÇVÇXQIOXISPHYïYMIJZI]E±EP·IJQEOSRYWYRIHIRM]PIMIJ]IVMH·IJ·RHEFMV
MIJZIVIRIFEïP·SPEVEO±EP·IJERWMKSVXEP·R·RKÁVIZPMSPEVEOMIJ]IVMH·IJ·RHEFEIJOEFMV]IVI
KÁRHIVMPQIWMRIHIRM]PIEW·PMIJMRM]ETQEOW·^·RKI±IR^EQERPEVHEIQ^MVIROEH·R
WMKSVXEP·R·R±SGYïYREWÇXZIVQIOM±MRE]V·PER^EQERPEVHE WMKSVXEP·PEV·RMIJZIVIRGI
WEïPERERFMVXEIJ·XPEMIJMR]ET·PH·ï·]IVIKMHMIJKIPMIJMW·VEW·RHEQI]HEREKIPIRZI
WMKSVXEP·]·LIQIRZI]EWSRVEHERFIHIRIR]EHEVYLIRÁ^VIYïVEXERSPE]?A

ƽWE]·P·āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM0ERYRYREKÁVI

āIJ]IVMRHIZI]EMIJMR]ÇVÇXÇQÇRIHIRM]PIQI]HEREKIPIRÁPÇQIWIFIFM]IXZIVIR
ZI]EZÇGYXFÇXÇRPÇïÇRÇVYLIR]EHEFIHIRIRIRKIPPML¬PIKIXMVIRSPE]?A
IJIOPMRHIXER·QPERQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

2IWPIO-EWXEP·ï·

ƽ.14]EKÁVI

‘EP·IJQEJEEPM]IXMRHIROE]REOPERERVMWOJEOXÁVPIVMRIQEVY^OEPQER·RFMVWSRYGY
SPEVEOSVXE]E±·OERLEWXEP·OX·V?A

ƽ;-4]EKÁVI

āIJJEEPM]IXMRHIROE]REOPERERVMWOJEOXÁVPIVMRIQEVY^OEPQER·RFMVWSRYGYSPEVEO
SVXE]E±·OERLEWXEP·OX·V?A

ƽWE]·P·SW]EPMKSVXEPEVZI,IRIPEïP·OMKSVXEW·0ERYRYREKÁVI

MKSVXEP·R·R±EP·IJX·ï·ZI]E]ETX·ï·MIJMRRMXIPMïMRHIRHSPE]·XIOVEVPERERFMVWIFITPIZI]E
MIJMR]ÇVÇXÇQIJEVXPEV·]Ç^ÇRHIRYïVEH·ï·KI±MGMZI]EWÇVIOPMLEWXEP·OFIHIRWIPZI]E
VYLWEPIRKIPPMPMOLEPPIVMHMV?A

ƽWE]·P·āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM0ERYRYREKÁVI

2IWPIOMVMWOPIVIQEVY^M]IXWSRYGYSVXE]E±·OERLEWXEP·ï·MJEHIIHIV?A

āIJOE^EPEV·R·RHIïIVPIRHMVMPQIWMRHIZIFIPPMOVMXIVPIVFE^·RHEEREPM^IHMPQIWMRHI
OYPPER·PERFMVXEO·QKÁWXIVKIPIVFYPYRQEOXEH·V'YKÁWXIVKIPIVIMPMIJOMRXER·QZI
LIWETPEQE]ÁRXIQPIVM8EFPSƶHI]IVEPQEOXEH·V
8EFPSāIJ0E^EPEV·R·R)IïIVPIRHMVMPQIWMRHI0YPPER·PER,ÁWXIVKIPIV?A

,ÁWXIVKI 8ER·Q +SVQÇP

=Ç^FMRHIMIJOE^EP·SVER·
=Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·
SVER·
QSVXEPMXIL·^· OE^EP·WE]·W·
āIJOE^EW·W·OP·OL·^·
58*,
āIJOE^EW·Eï·VP·OL·^·
58*,
+EXEPMXIL·^·
±EP·IJERHEMIJOE^EP· ā0‘
WE]·W·
±EP·IJERHEÁPÇQPÇMIJ  ā0‘
'MVXEOZMQ]·P·RHE±EP·IJ·PER ā0
MIJWEEXMRHIMIJ
OE^EW·KI±MVIRWMKSVXEP·WE]·W·
'MVXEOZMQ]·P·RHE±EP·IJ·PER 8,0
WEEXXIMIJOE^EW·
WIFIFMMPIOE]FIHMPIRMIJ
KÇRÇWE]·W·
8ÇQOE^EP·PEVM±MRHI  ā0ā0
ÁPÇQPÇOE^EP·PEV·RSVER·

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

āIJOE^EW·ZIQIWPIOLEWXEP·OPEV·REMPMIJOMRƶXIRƶIVEOEQPEVEIJEï·HEOMXEFPSHE
]IVEPQEOXEH·V
8EFPSāIJ0E^EW·ZI2IWPIO-EWXEP·OPEV·āWXEXMWXMOPIVM ?A

=Ç^
'MRHI  Ç V I O P M  ā IJ
=Ç^ āIJ
2IWPIO  PÇQPÇ  PÇQPÇ ,ÁVIQI^PMO āIJ0E^EW·
āIJ 0E^EP· 'MRHI āIJ 0E]FIHMPIR 0E^EW· +EXEPMXI
=·PPEV -EWXEP·ï· āIJ 0E^EP· āIJ 0E^EP· ,IPMVM ·OP·O
E]·W· 0E^EP· ,ÇRE]·W· &ï·VP·O -·^·
E]·W· E]·PEV· 4VER· 'EïPERER -·^·
4VER· -·^·
2SVXEPMXI 0MIJME]·W·
-·^·
          

          

          

          

          

          

7<^ĞďĞďŝLJůĞ
ϭ͘ϲϮϲ ϭ͘ϲϯϲ Půƺŵ^ĂLJŦƐŦ
ϭ͘ϯϲϬ ϭ͘ϮϱϮ ϭ͘ϰϬϱ ϭ͘ϱϰϮ

ϳ͕ϭ ϳ͕ϯ
ϱ͕Ϯ ϰ͕ϵ ϰ͕ϱ
ϯ͕ϲ &ĂƚĂůŝƚĞ,ŦnjŦ

359.866 431.276 7<^ĂLJŦƐŦ

191.389 221.366 241.547 286.068

ϮϬϭϯ ϮϬϭϰ ϮϬϭϱ ϮϬϭϲ ϮϬϭϳ ϮϬϭϴ


,VEJMOāIJ0E^EW· PÇQPÇāIJ0E^EW·ZI+EXEPMXI-·^PEV·R·R=·PPEVāXMFEVMāPI)Eï·P·Q·
?A
ƶXIR]·P·REMIJOE^EP·WE]·W·RHEEVX·IJKÁ^PIRQIOXIHMV+EOEXFYEVX·IJ·RXIQIP
WIFIFM]·P·RHERMXMFEVIRMIJOE^EW·FMPHMVMQJSVQYRYRIPIOXVSRMOSVXEQHEEP·RQE]E
FEIJPERQEW·MPIMIJOE^EW·KI±MVIRZIFMPHMVMQM]ET·PERXÇQWMKSVXEP·WE]·PEV·REEMXZIVMPIVMR
]E]·RPERQE]EFEIJPERQEW·H·V'IR^IVWIFITPI]Ç^FMRHIMIJOE^EP·SVER·ZIMIJOE^EW·
W·OP·OL·^·HEE]R·IJIOMPHIEVX·IJKÁWXIVQIOXIHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

'YRYR]ER·W·VE]·P·RHERMXMFEVIREƶP·WMKSVXEP·PEV·R]ER·RHEFƶPM±EP·IJERPEVEEMX
OE^EZIVMPIVMHI]E]·RPERQE]EFEIJPERQ·IJX·V-IVRIOEHEVÁPÇQPÇOE^EP·WE]·PEV·RHE
EVX·IJ]EHEHÇIJÇIJXVIRHMM^PIRQIWIHIXÇQOE^EP·PEV·RM±MRHIÁPÇQPÇOE^EP·PEV·RSVER·R·
veren JEXEPMXIL·^·RHE]·P·REKÁVI]·P·RHE HÇIJÇIJM^PIRQIOXIHMV
 PÇQPÇOE^EPEV·R±EP·IJERWE]·W·RHEOMSVER·R·KÁWXIVIR]Ç^FMRHIÁPÇQPÇOE^E
SVERPEV·REFEOX·ï·Q·^HE]·P·REKÁVI]·P·RHE HÇIJÇIJM^PIRQIOXIHMV

Ϯ͘Ϯϴϯ
ϭ͘ϴϲϯ ϭ͘ϴϴϬ
ϭ͘ϱϴϱ ϭ͘ϲϯϮ
ϭ͘ϰϱϳ zƺnjďŝŶĚĞ7Ɣ<ĂnjĂůŦKƌĂŶŦ

ϭϭ͕ϲ
ϭϬ͕ϰ
ϴ͕ϱ ϵ͕Ϯ ϴ͕ϱ ϴ͕Ϯ
zƺnjďŝŶĚĞPůƺŵůƺ7<KƌĂŶŦ

ϮϬϭϯ ϮϬϭϰ ϮϬϭϱ ϮϬϭϲ ϮϬϭϳ ϮϬϭϴ



,VEJMO=Ç^FMRHIāIJ0E^EP·MPI PÇQPÇāIJ0E^EP·PEV·R=·PPEVāXMFEVMāPI)Eï·P·Q· 
?A

āIJOE^EPEV·WSRYGYOE]FIHMPIRKÇRWE]·PEV·MPIOE]FIHMPIRKÇRWE]·W·R·HMOOEXIEPEVEO
LIWETPERERMIJOE^EW·Eï·VP·OL·^·R·R]·P·RHER]·P·REHIïMIJMQM,VEǻOƶHE
KÁWXIVMPQIOXIHMV

1.044
795
665
507 514 565

3.453.702 3.997.742
2.357.505 2.992.070 2.488.401
2.065.962

ϮϬϭϯ ϮϬϭϰ ϮϬϭϱ ϮϬϭϲ ϮϬϭϳ ϮϬϭϴ

<ĂLJďĞĚŝůĞŶ'ƺŶ^ĂLJŦƐŦ 7Ɣ<ĂnjĂƐŦŒŦƌůŦŬ,ŦnjŦ

,VEJMOāIJ0E^EPEV·SRYGY0E]FIHMPIR,ÇRE]·W·ZIāIJ0E^EW·&ï·VP·O-·^·R·R=·PPEV
āXMFEVMāPI)Eï·P·Q· ?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

,VEǻOHE]IVEPERMIJOE^EW·Eï·VP·OL·^· FMVXEOZMQ]·P·RHE±EP·IJ·PERWEEXXI

OE±MIJKÇRÇRÇRMIJOE^EW·RIHIRM]PIOE]FIHMPHMïMRMKÁWXIVMV'YKÁWXIVKILIWETPER·VOIR
MIJOE^EW·WSRYGYXSTPEQKÇROE]F·FYPYRYVāIJOE^EW·WSRYGYXSTPEQKÇROE]F·
,I±MGMMIJKÁVIQI^PMOWÇVIPIVM WÇVIOPMMIJKÁVIQI^PMOHIVIGIPIVMXSTPEQ· ÁPÇQ
ZEOEWE]·W·LIWEF·MPIFYPYRYV,VEǻOXIHIKÁVÇPIGIïMÇ^IVIMIJOE^EW·WSRYGY
KI±MGMMIJKÁVIQI^PMOWÇVIWMRHI]·P·REKÁVI]·P·RHE HÇIJÇIJ]EIJERQEW·RE
VEïQIRMIJOE^EW·Eï·VP·OL·^·RHEEVX·IJQI]HEREKIPQMIJXMV'YRYRRIHIRMXSTPEQKÇR
OE]F·LIWEF·REOEX·PERWÇVIOPMMIJKÁVIQI^PMOHIVIGIXSTPEQ·R·RE]R·]·PPEVM±MRHI 
EVX·IJKÁWXIVQMIJSPQEW·H·V

]·P·RHERMXMFEVIRMIJOE^EW·KI±MVIRWMKSVXEP·WE]·PEV·MIJKÁVIQI^PMOWÇVIPIVMRI KÇR
KÁVIE]V·E]V·]E]·RPERQE]EFEIJPERQ·IJX·V'YREKÁVIMIJOE^EPEV· OE^EKÇRDZEP·IJ·V
OE^EKÇRÇMIJKÁVIQI^ZIKÇROE]·TP·SPEVEOXEWRMJIHMPIVIOZIVMPQIOXIHMV
ZI]·PPEV·RHEXSTPEQMIJOE^EW·KI±MVIRWMKSVXEP·PEVM±MRHIFYXEWRMJIKÁVI
E]V·Q·]ET·PQ·IJMIJOE^EP·PEV·RSVERPEV·,VEǻOHIKÁWXIVMPQIOXIHMV

13,5
40,0 6,1

12,6
80,4

47,4

2013 2018
ND]DJQoDOÕúÕU ND]DJQLúJ|UHPH]JQND\ÕSOÕ gOPOYH*Q.D\ÕSOÕ

,VEJMOāIJ,ÁVIQI^PMOÇVIPIVMRI,ÁVIāIJ0E^EP·PEV·R)Eï·P·Q· ?A

]·P·RHEXÇQOE^EP·PEVM±MRHIOE^EKÇRDZEP·IJ·VOE^EP·PEV·RSVER· MOIRFY
SVER]·P·RHE SPQYIJHSPE]·W·]PE EVX·IJQI]HEREKIPQMIJXMV'YEVX·IJ
MIJOE^EPEV·R·RFMPHMVMQMRHIJEVO·RHEP·ï·REVXX·ï·R·RKÁWXIVKIWMSPEVEO]SVYQPEREFMPMV

*RE^KÇRMPIKÇRMIJKÁVIQI^PMOPIWSRY±PEREROE^EKI±MVIRWMKSVXEP·PEV·RXÇQ
OE^EP·PEVM±MRHIOMSVER·MWIE]R·]·PPEVHE HÇIJÇIJKÁWXIVQIOXIHMV XI]ERHER
ÁPÇQPÇZIKÇROE]·TP·OE^E]EOEV·IJERPEV·RXÇQOE^EP·PEVM±MRHIOMSVER·E]R·]·PPEV
için HÇIJÇIJKÁWXIVQMIJXMV'YWSRY±PEVHERHEERPEIJ·PEGEï·KMFM KÇROE]·TP·ZI
ÁPÇQPÇOE^EPEV·R]ERMHELEZELMQWSRY±PYOE^EP·PEV·RXÇQOE^EP·PEVM±MRHIOMSVER·
]·PPEVMXMFEVM]PIE^EPQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

,VEJMO2IWPIO-EWXEP·ï·E]·PEV·R·R=·PPEVāXMFEVMMPI)Eï·P·Q· ?A

]·P·REKÁVI]·P·RHEXER·OS]YPERQIWPIOLEWXEP·ï·WE]·W·RHE EVX·IJ
M^PIRQIOXIHMV&]V·GE]·P·RHERMXMFEVIR,0]·PP·OPEV·RHE QIWPIOLEWXEP·ï·WIFIFM]PI
ÁPÇQWE]·W·E]R·]·PQIWPIOLEWXEP·ï·XER·W·OS]YPEVEOS]·PM±MRHIFYWIFITXIRÁPÇQ
SPHYïYXIWTMXIHMPIQIHMïMRHIR]E]·RPERQEQEOXEH·V

āIJOE^EP·ÁPÇQPÇMIJOE^EP·PEV·RZIQIWPIOLEWXEP·ï·REXYXYPERPEV·RGMRWM]IXIKÁVI
HEï·P·Q·REEMXMWXEXMWXMOPIV8EFPSZIıIOMPƶXIZIVMPQMIJXMV

8EFPSāIJ0E^EP· PÇQPÇāIJ0E^EP·PEV·RZI2IWPIO-EWXEP·ï·RE8YXYPERPEV·R(MRWM]IXI
,ÁVI)Eï·P·Q· ?A

=·PPEV āIJ0E^EP·  PÇQPÇāIJ0E^EP· 2IWPIO-EWXEP·ï·

*VOIO 0EH·R 8STPEQ *VOIO 0EH·R 8STPEQ *VOIO 0EH·R 8STPEQ
         
         
         
         
         
         

 PÇQPÇāIJ 2IWPIO
āIJ0E^EP· -EWXEP·ï·
0E^EP·
E]·W· E]·W·
6D\ÕVÕ

ıIOMPāIJ0E^EP· PÇQPÇāIJ0E^EP·PEV·RZI2IWPIO-EWXEP·ï·RE8YXYPERPEV·R(MRWM]IXI
,ÁVI)Eï·P·Q· ?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 22

āIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇ'E^·RHEāIJ0E^EW·ZI2IWPIO-EWXEP·OPEV·āWXEXMWXMOPIVM

,0āWXEXMWXMO=·PP·OPEV·RHEMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇFE^·RHEWEHIGIEƶP·^SVYRPYWMKSVXEP·PEVEEMXMIJOE^EW·ZIVMPIVMFYPYRQEOXE
SPYT8EFPSƶHIFYZIVMPIVHMOOEXIEP·RQ·IJX·V&]V·GE]·PPEV·REEMXMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇFE^·RHE]Ç^FMRHIMIJ
OE^EP·ZI]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVERPEV·REEMXZIVMPIV,VEǻOZI,VEǻOƶHEZIVMPQMIJXMV

 8EFPSāIJ0E^EP·ZI PÇQPÇāIJ0E^EP·PEV·RāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇRI,ÁVI)Eï·P·Q· ?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
C C C 
āIJ =Ç^  PÇQPÇ =Ç^ āIJ =Ç^  PÇQPÇ =Ç^ āIJ =Ç^  PÇQPÇ =Ç^ āIJ =Ç^  PÇQPÇ =Ç^
0E^EP· 'MRHI āIJ 'MRHI 0E^EP· 'MRHI āIJ 'MRHI 0E^EP· 'MRHI āIJ 'MRHI 0E^EP· 'MRHI āIJ 'MRHI
=·PPEV E]·W· āIJ 0E^EP·  PÇQPÇ E]·W· āIJ 0E^EP·  PÇQPÇ E]·W· āIJ 0E^EP·  PÇQPÇ E]·W· āIJ 0E^EP·  PÇQPÇ
0E^EP· E]·W· āIJ 0E^EP· E]·W· āIJ 0E^EP· E]·W· āIJ 0E^EP· E]·W· āIJ0E^EP·
4VER· 0E^EP· 4VER· 0E^EP· 4VER· 0E^EP· 4VER· 4VER·
4VER· 4VER· 4VER·
                
                
                
                
                
                

 ]·P·RHEXÇQOE^EPEV·R ƶÇ04'āƶPIVHI

  QI]HERE KIPMVOIR ]·P·RHE 
.2%ø  .2%ø M]MPIIJQIMPI SPEVEOKIV±IOPIIJQMIJXMV
'IR^IV IJIOMPHI  ]·P·RHE ÁPÇQPÇ
āIJ  PÇQPÇMIJ OE^EPEV·R ƶM04'āƶPIVHIKIV±IOPIIJQMIJ
OE^EPEV·R·R OE^EPEV·R·R SPYTƶHIFYSVER ƶIHÇIJIVIO 
M]MPIIJQIWEïPERQ·IJX·V
āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

ıIOMPāIJ0E^EPEV·ZI PÇQPÇāIJ0E^EPEV·R·R04'āā±MRHIOM4VERPEV· 4VXEPEQE?A
āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

ϲ͘ϵϵϭ

ϱ͘ϴϮϬ

ϯ͘ϵϬϴ ϰ͘Ϭϰϯ
ϯ͘ϰϱϭ ϯ͘ϰϲϵ ϯ͘ϯϵϯ ϯ͘ϰϬϴ
ϯ͘ϭϯϱ
Ϯ͘ϰϱϭ Ϯ͘ϱϲϴ
Ϯ͘ϭϰϮ Ϯ͘Ϯϴϯ
ϭ͘ϴϲϯ ϭ͘ϴϴϬ
ϭ͘ϰϱϳ ϭ͘ϱϴϱ ϭ͘ϲϯϮ
Ϯ͘ϬϬϬ
ϭ͘ϱϮϭ ϭ͘ϲϮϱ
ϭ͘ϭϮϱ ϭ͘Ϯϳϲ ϭ͘ϮϲϮ
ϲϯϰ ϱϱϱ ϲϱϴ
ϰϱϲ ϰϱϱ ϰϲϳ
ϮϬϭϯ ϮϬϭϰ ϮϬϭϱ ϮϬϭϲ ϮϬϭϳ ϮϬϭϴ

ϭͺϵ ϭϬͺϰϵ ϱϬͺϮϰϵ ϮϱϬ͕н dƺƌŬŝLJĞ

,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇRI,ÁVI=Ç^'MRHIāIJ0E^EP·4VERPEV· ?A

ϭϵ͕ϭ

ϭϯ͕ϳ
ϭϯ͕ϱ
ϭϮ͕ϳ ϭϮ͕ϴ
ϭϮ͕ϱ
ϭϯ͕ϰ ϭϮ͕Ϯ
ϭϮ͕ϳ ϭϮ͕ϯ ϭϭ͕ϯ
ϭϬ͕ϵ ϭϬ͕ϲ
ϭϬ͕ϰ ϭϮ͕Ϯ
ϭϭ͕ϲ
ϵ͕ϯ ϵ͕Ϯ
ϭϬ͕Ϭ ϴ͕ϱ ϴ͕ϱ ϴ͕Ϯ
ϳ͕ϲ ϴ͕ϲ
ϴ͕ϭ
ϳ͕ϳ ϳ͕ϳ
ϳ͕ϭ ϲ͕ϵ ϳ͕ϯ

ϮϬϭϯ ϮϬϭϰ ϮϬϭϱ ϮϬϭϲ ϮϬϭϳ ϮϬϭϴ

ϭͺϵ ϭϬͺϰϵ ϱϬͺϮϰϵ ϮϱϬ͕н dƺƌŬŝLJĞ

,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇRI,ÁVI=Ç^'MRHI PÇQPÇāIJ0E^EP·4VERPEV· ?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

IOXÁVIP'E^P·āIJ0E^EW·ZI2IWPIO-EWXEP·OPEV·āWXEXMWXMOPIVM
3&(*7IZƶ]IKÁVIEREWIOXÁVHIKIV±IOPIIJIRMIJOE^EPEV·ÁPÇQPÇMIJOE^EPEV·
QIWPIOLEWXEP·OPEV·MPI]Ç^FMRHIÁPÇQZI]Ç^FMRHIOE^EP·SVERPEV·8EFPSƶHI]IV
EPQEOXEH·V

8EFPSāIJ0E^EW·ZI2IWPIO-EWXEP·OPEV·R·RIOXÁVPIVI,ÁVI)Eï·P·Q· ?A
=Ç^'MRHI
Meslek ÖPÇQPÇāIJ =Ç^'MRHI
āIJ0E^EP·  PÇQPÇāIJ
SIOXÁV&H· -EWXEP·ï· 0E^EP· āIJ0E^EP·
E]·W· 0E^EP·
E]·W· E]·W· 4VER·
4VER·
8EV·Q4VQERG·P·k vI'EP·O±·P·O 3.442 5 35 2.333,0 23,7
Madencilik vI8EIJ4GEO±·P·ï· 13.771 108 57 10.027,5 41,5
āQEPEX 183.396 510 300 5.049,6 8,3
Elektrik, Gaz, Buhar vIāOPMQPIRHMVQI
3.651 0 20 3.537,1 19,4
¦VIXMQMvI)Eï·X·Q·
Y8IQMRM 0EREPM^EW]SR&X·O=ÁRIXMQM
6.890 0 20 5.970,8 17,3
ZIā]MPIIJXMVQI+EEPM]etleri
āRIJEEX 77.194 30 591 4.821,1 36,9
Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu
0EVE8EIJ·XPEV·R·Rve Motosikletlerin 25.593 18 104 1.137,9 4,6
4REV·Q·
9PEIJX·VQEve Depolama 26.248 26 224 2.998,0 25,6
Konaklama ve Yiyecek Hizmeti
35.312 14 45 3.944,8 5,0
Faaliyetleri
Bilgi vIāPIXMIJMQ 913 1 3 450,4 1,5
Finans ve Sigorta Faaliyetleri 483 2 1 300,7 0,6
Gayrimenkul Faaliyetleri 875 0 7 668,2 5,3
Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler 3.906 3 21 602,6 3,2
āHEVMve Destek Hizmet Faaliyetleri 28.120 18 79 1.770,9 5,0
0EQY=ÁRIXMQMve Savunma; Zorunlu
1.398 0 11 702,9 5,5
SW]EP,ÇZIRPMO
*ïMXMQ 6.542 2 9 1.094,2 1,5
āRWEREïP·ï·ve Sosyal Hizmet
10.888 5 7 1.876,2 1,2
Faaliyetleri
0ÇPXÇVEREX*ïPInce, Dinlence ve Spor 852 0 1 1.157,4 1,4
)MïIV-M^QIXFaaliyetleri 1.657 5 7 740,1 3,1
-ERILEPOPEV·R·RāIJZIVIRPIV4PEVEO
+EEPM]IXPIVM -ERILEPOPEV·8EVEJ·RHER
0IRHM0YPPER·QPEV·RE=ÁRIPMO4PEVEO 77 1 0 494,1 0,0
&]V·Q=ET·PQEQ·IJ2EPve Hizmet
¦VIXMQ+EEPM]IXPIVM
9PYWPEVEVEW· VKÇXPIVve
20 0 0 461,9 0,0
Temsilciliklerinin Faaliyetleri

,0]·PP·OPEV·RHEWMKSVXEP·P·ï·WSREIVHMOXIRWSRVEQIWPIOLEWXEP·ï·XIIJLMWMOSRYPEROMIJMRMRWIOXÁVE]V·Q·ZIVMPQIQIOXIHMV

=Ç^FMRHIMIJOE^EP·SVER·REKÁVIW·VEW·]PEMPOWIOXÁV 2EHIRGMPMOZI8EIJSGEO±·P·ï·
Y8IQMRM 0EREPM^EW]SR&X·O=ÁRIXMQMZIā]MPIIJXMVQI+EEPM]IXPIVMāQEPEXāRIJEEXZI
0SREOPEQEZI=M]IGIO-M^QIXM+EEPM]IXPIVMHMV
=Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVER·REKÁVIMPOFIIJWIOXÁVW·VEW·MPI2EHIRGMPMOZI
8EIJSGEO±·P·ï·āRIJEEX9PEIJX·VQEZI)ITSPEQE8EV·Q4VQERG·P·OZI'EP·O±·P·OZI
*PIOXVMO,E^'YLEVZIāOPMQPIRHMVQI¦VIXMQMZI)Eï·X·Q·H·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

2EHIRGMPMOZI8EIJ4GEO±·P·ï· 10.027,5
Y8IQMRM 0EREPM^EW]SR&X·O=ÁRIXMQMZIƾ 5.970,8
āQEPEX 5.049,6
āRIJEEX 4.821,1
Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri 3.944,8
*PIOXVMO,E^'YLEVZIāOPMQPIRHMVQI¦VIXMQMZIƾ 3.537,1
9PEIJX·VQEZI)ITSPEQE 2.998,0
8EV·Q4VQERG·P·OZI'EP·O±·P·O 2.333,0
āRWEREïP·ï·ZISW]EP-M^QIX+EEPM]IXPIVM 1.876,2
āHEVMZI)IWXIO-M^QIX+EEPM]IXPIVM 1.770,9
0ÇPXÇVEREX*ïPIRGI)MRPIRGIZITSV 1.157,4
8STXERZI5IVEOIRHI8MGEVIX 2SXSVPY0EVEƾ 1.137,9
*ïMXMQ 1.094,2
)MïIV-M^QIX+EEPM]IXPIVM 740,1
0EQY=ÁRIXMQMZIEZYRQE >SVYRPYSW]EPƾ 702,9
Gayrimenkul Faaliyetleri 668,2
Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler 602,6
-ERILEPOPEV·R·RāIJZIVIRPIV4PEVEO+EEPM]IXPIVM ƾ 494,1
9PYWPEVEVEW· VKÇXPIVZI8IQWMPGMPMOPIVMRMRƾ 461,9
'MPKMZIāPIXMIJMQ 450,4
Finans ve Sigorta Faaliyetleri 300,7

,VEJMOSektörel Bazda =Ç^'MRHIāIJ0E^EP·4VERPEV· 8) [3]


2EHIRGMPMOZI8EIJ4GEO±·P·ï· 41,5
āRIJEEX 36,9
9PEIJX·VQEZI)ITSPEQE 25,6
8EV·Q4VQERG·P·OZI'EP·O±·P·O 23,7
*PIOXVMO,E^'YLEVZIāOPMQPIRHMVQI¦VIXMQMZIƾ 19,4
Y8IQMRM 0EREPM^EW]SR&X·O=ÁRIXMQMZIƾ 17,3
āQEPEX 8,3
0EQY=ÁRIXMQMZIEZYRQE >SVYRPYSW]EPƾ 5,5
Gayrimenkul Faaliyetleri 5,3
Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri 5,0
āHEVMZI)IWXIO-M^QIX+EEPM]IXPIVM 5,0
8STXERZI5IVEOIRHI8MGEVIX 2SXSVPY0EVEƾ 4,6
Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler 3,2
)MïIV-M^QIX+EEPM]IXPIVM 3,1
*ïMXMQ 1,5
'MPKMZIāPIXMIJMQ 1,5
0ÇPXÇVEREX*ïPIRGI)MRPIRGIZITSV 1,4
āRWEREïP·ï·ZISW]EP-M^QIX+EEPM]IXPIVM 1,2
Finans ve Sigorta Faaliyetleri 0,6
-ERILEPOPEV·R·RāIJZIVIRPIV4PEVEO+EEPM]IXPIVM ƾ 0,0
9PYWPEVEVEW· VKÇXPIVZI8IQWMPGMPMOPIVMRMRƾ 0,0

,VEJMOIOXÁVIP'E^HE=Ç^'MRHI PÇQPÇāIJ0E^EP·4VERPEV· 8) [3]

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

āQEPEX 510
2EHIRGMPMOZI8EIJ4GEO±·P·ï· 108
āRIJEEX 30
9PEIJX·VQEZI)ITSPEQE 26
āHEVMZI)IWXIO-M^QIX+EEPM]IXPIVM 18
8STXERZI5IVEOIRHI8MGEVIX 2SXSVPY0EVE8EIJ·XPEV·R·RZIƾ 18
Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri 14
8EV·Q4VQERG·P·OZI'EP·O±·P·O 5
āRWEREïP·ï·ZISW]EP-M^QIX+EEPM]IXPIVM 5
)MïIV-M^QIX+EEPM]IXPIVM 5
Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler 3
*ïMXMQ 2
Finans ve Sigorta Faaliyetleri 2
-ERILEPOPEV·R·RāIJZIVIRPIV4PEVEO+EEPM]IXPIVM ƾ 1
'MPKMZIāPIXMIJMQ 1
Y8IQMRM 0EREPM^EW]SR&X·O=ÁRIXMQMZIā]MPIIJXMVQIƾ 0
*PIOXVMO,E^'YLEVZIāOPMQPIRHMVQI¦VIXMQMZI)Eï·X·Q· 0
0ÇPXÇVEREX*ïPIRGI)MRPIRGIZITSV 0
0EQY=ÁRIXMQMZIEZYRQE >SVYRPYSW]EP,ÇZIRPMO 0
Gayrimenkul Faaliyetleri 0
9PYWPEVEVEW· VKÇXPIVZI8IQWMPGMPMOPIVMRMR+EEPM]IXPIVM 0

,VEJMOIOXÁVIP'E^HE2IWPIO-EWXEP·ï·RE8YXYPERMKSVXEP·E]·PEV· ?A

2IWPIOLEWXEP·OPEV·R·R YMQEPEXWIOXÁVÇRHIQI]HEREKIPQIOXIHMVāQEPEX
WIOXÁVÇRHI]IVEPEREPXWIOXÁVHIXIWTMXIHMPIRQIWPIOLEWXEP·ï·R·R YRYR
]IVEPH·ï·MPOWIOXÁVW·VEW·]PEEIJEï·HE]IVEPQEOXEH·V

ƽ 2IXEPMO4PQE]ER¦VÇRPIVāQEPEX·  
ƽ &RE2IXEPERE]M    
ƽ 2SXSVPY0EVE8EIJ·X·ZI7ÁQSVOāQEPEX· 
ƽ +EFVMO2IXEP¦VÇR 2EO8IG-EV  
ƽ )MïIV9PEIJ·Q&VE±PEV·āQEPEX·  
ƽ *PIOXVMOPM8I±LM^EXāQEPEX·   
ƽ 0EY±YOZI5PEWXMO¦VÇRPIVāQ   
ƽ 8IOWXMP¦VÇRPIVMāQEPEX·   
ƽ 2EOMRIZI*OMTQERāQEPEX·  
ƽ 2EOMRIZI*OMTQER0YVYPYQYZI4REV·Q· 

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

SPYRYQMWXIQM-EWXEP·OPEV· ϯϴϵ
MKSVXEP·P·ï·SRE*VHMOXIRSRVE2IWPIO-EWXEP·ï·ƾ Ϯϵϵ
1MWXIHI4PQE]ER'MV'EIJOE-EWXEP·O ϮϭϬ
0EWāWOIPIXMWXIQMZI'Eï)SOYWY-EWXEP·OPEV· ϰϵ
0YPEOZI2EWXSMH‘·O·RX·-EWXEP·OPEV· ϰϳ
MRMVMWXIQM-EWXEP·OPEV· ϯϯ
)IVMZI)IVMEPX·)SOYRYR-EWXEP·OPEV· ϭϰ
'E^·*RJIOWM]Á^ZI5EVE^MXIV-EWXEP·OPEV ϰ
Malign ve Neoplazmalar ϭ
,Á^ZI&HRIOWPIVMRMR-EWXEP·OPEV· ϭ
2IRXEPZI)EZVER·IJWEP'S^YOPYOPEV Ϭ
0ERZI0ER=ET·G·4VKERPEV·R-EWXEP·OPEV·ZIāQQÇRƾ Ϭ
)SPEIJ·QMWXIQM-EWXEP·OPEV· Ϭ
MRHMVMQMWXIQM-EWXEP·OPEV· Ϭ
,IRMXSÇVMRIVMWXIQ-EWXEP·OPEV· Ϭ

,VEJMO2IWPIO-EWXEP·OPEV·R·R8ER·,VYTPEV·RE,ÁVI)Eï·P·Q· ?A

2IWPIOLEWXEP·OPEV·R·R YWMKSVXEP·P·ï·WSREIVHMOXIRWSRVEXIIJLMWOSRYPERLEWXEP·OPEV
MPIPMWXIHI]IVEPQE]ERLEWXEP·OPEVH·V)SPE]·W·]PEXER·W·QIZGYXWEHIGIQIWPIO
LEWXEP·ï·ZEVH·V'YLEWXEP·OPEV·RM±MRHIOMHEï·P·QEFEO·PH·ï·RHEW·VEW·]PEWSPYRYQ
WMWXIQMLEWXEP·OPEV· OEWMWOIPIXWMWXIQMZIFEïHSOYWYLEWXEP·OPEV· OYPEOZI
QEWXVSMH±·O·RX·LEWXEP·OPEV·MWI MPIMPOW·VEHE]IVEPQEOXEH·V

3MXIPMOKIVIOXMVQI]IRQIWPIOPIV 
MKSVXEP·P·ï·WSREIVHMOXIRWSRVEQIWPIOƾ 
8IWMWZIQEOMRISTIVEXÁVPIVMZIQSRXENG·PEV 
EREXOEVPEVZIMPKMPMMIJPIVHI±EP·IJERPEV 
-M^QIXZIWEX·IJIPIQERPEV· 
8IORMW]IRPIVXIORMOIVPIVZI]EVH·QG·ƾ 
'ÇVSLM^QIXPIVMRHI±EP·IJERIPIQERPEV 
=ÁRIXMGMPIV 
5VSJIW]SRIPQIWPIOQIRWYTPEV· 
MPELP·OYZZIXPIVPIMPKMPMQIWPIOPIV 
3MXIPMOPMXEV·QSVQERG·P·OZIWYÇVÇRPIVMƾ 

,VEJMO2IWPIO-EWXEP·OPEV·R·R2IWPIO,VYTPEV·RE,ÁVI)Eï·P·Q· ?A

2IWPIOLEWXEP·OPEV·R·R YWMKSVXEP·P·ï·WSREIVHMOXIRWSRVEXIIJLMWOSRYPERLEWXEP·OPEV
SPHYïYRHERQIWPIOKVYFYHEï·P·Q·QIZGYXHIïMPHMV2IWPIOKVYFYHEï·P·Q·SPER
QIWPIOLEWXEP·ï·R·R ƶ·RMXIPMOKIVIOXMVQI]IRQIWPIOPIVHI ƶMXIWMWZI
QEOMRISTIVEXÁVPIVMZIQSRXENG·PEVHE ƶYWEREXOEVZIMPKMPMMIJPIVHI±EP·IJERPEVHE
XIWTMXIHMPQMIJXMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

'ÁPKIWIP'E^P·āIJ0E^EW·ZI2IWPIO-EWXEP·OPEV·āWXEXMWXMOPIVM

,IV±IOPIIJIRMIJOE^EPEV·ÁPÇQPÇMIJOE^EPEV·QIWPIOLEWXEP·OPEV·MPI]Ç^FMRHIÁPÇQPÇ
ZI]Ç^FMRHIOE^EP·SVERPEV·R·RMPPIVIKÁVIHEï·P·Q·8EFPSƶHE]IVEPQEOXEH·V

Tablo 9. āIJ0E^EW·ZI2IWPIO-EWXEP·OPEV·R·RāPPIVI,ÁVI)Eï·P·QPEV· ?A

=Ç^'MRHI
=Ç^ =Ç^'MRHI =Ç^'MRHI
MH*  PÇQPÇ  PÇQPÇā0
āPPIV ā0E]·W· 'MRHIā0 ā04VER·  PÇQPÇā0
E]·W· ā0E]·W· 4VER·
4VER· ·VEPEQE 4VER·
·VEPEQE
ADANA       
ADIYAMAN       
AFYON       
&î7.       
AMASYA       
ANKARA       
ANTALYA       
&78:ā3       
AYDIN       
'&1.0*ā7       
'ā1*(ā0       
'ā3, 1       
'ā81ā       
BOLU       
BURDUR       
BURSA       
‘&3&00&1*       
‘&30.7.       
‘4792       
)*3ā>1ā       
)ā=&7'&0.7       
*)ā73*       
*1&>.î       
*7>ā3(&3       
ERZURUM       
*0āı*-ā7       
,&>ā&38*5       
,ā7*93       
,¦2¦ı-&3*       
-&00&7ā       
HATAY       
ISPARTA       
2*7ā3       
ā8&3'91       
ā>2ā7       
KARS       
KASTAMONU       



7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

=Ç^'MRHI
=Ç^ =Ç^'MRHI =Ç^'MRHI
MH*  PÇQPÇ  PÇQPÇā0
āPPIV ā0E]·W· 'MRHIā0 ā04VER·  PÇQPÇā0
E]·W· ā0E]·W· 4VER·
4VER· ·VEPEQE 4VER·
·VEPEQE
0&=*7ā       
0.701&7*1ā       
0.7ı*-ā7       
04(&*1ā       
KONYA       
0¦8&-=&       
MALATYA       
2&3ā&       
02&7&ı       
2&7)ā3       
29î1&       
29ı       
3*:ı*-ā7       
3āî)*       
ORDU       
7ā>*       
SAKARYA       
SAMSUN       
āā78       
ā345       
ā:&       
8*0ā7)&î       
TOKAT       
TRABZON       
893(*1ā       
ı&31.97+&       
9ı&0       
VAN       
YOZGAT       
ZONGULDAK       
AKSARAY       
BAYBURT       
KARAMAN       
KIRIKKALE       
BATMAN       
ı.73&0       
BARTIN       
ARDAHAN       
.î).7       
YALOVA       
0&7&'¦0       
0ā1ā       
42&3ā=*       
)¦>(*       
TOPLAM 431.276 748 1542 2.283,3 8,2
,0]·PP·OPEV·RHEWMKSVXEP·P·ï·WSREIVHMOXIRWSRVEQIWPIOLEWXEP·ï·XIIJLMWMOSRYPEROMIJMRMRMPE]V·Q·ZIVMPQIQIOXIHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦


āWXERFYP Trabzon 
0EVEFÇO
301 15,3
28,5

Artvin
Kocaeli 
20,4
64
Ankara
123
Bursa  
61
*PE^·ï
 15,7
ā^QMV  
82

 Hakkari
27,4

ÁPÇQPÇMIJOE^EP· ]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·
WE]·W·WE]·W·  SVER·

ıIOMP PÇQPÇāIJ0E^EPEV·ZI=Ç^'MRHI PÇQPÇāIJ0E^EPEV·RHEāPO'IIJāP ?A

āPFE^·RHEMIJOE^EP·ZIÁPÇQPÇMIJOE^EP·WE]·PEV·RHEāWXERFYP&ROEVEā^QMV0SGEIPMZI
'YVWEMPOW·VEHE]IVEPQEOXEH·V8ÇVOM]IƶHI]·P·RHEKIV±IOPIIJIRLIVÁPÇQPÇ
OE^EHERXERIWMWE]·PERMPPIVHIQI]HEREKIPQMIJXMV

=Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVERPEV·REFEO·PH·ï·RHEMPOMP0EVEFÇO-EOO¬VM&VXZMR
*PE^·ïZI8VEF^SRƶHYV'YMPPIVHI]Ç^FMRHIÁPÇQPÇOE^EP·SVER·R·R]ÇOWIO±·OQEW·R·R
RIHIRM±EP·IJERWE]·PEV·R·RE^SPQEW·H·V

=Ç^FMRHIMIJOE^EP·SVERPEV·REFEO·PH·ï·RHEMPOMPW·VEW·MPI'MPIGMO0EVEQER0SGEIPM
2ERMWEZI>SRKYPHEOƶX·V

‘EP·IJQEÇVIWMZI‘EP·IJQEEEXPIVM'E^·RHEāIJ0E^EW·ZI2IWPIO
-EWXEP·OPEV·āWXEXMWXMOPIVM

‘EP·IJQEWÇVIWMFE^·RHEMIJOE^EW·KI±MVIRWMKSVXEP·MIJOE^EW·WSRYGYÁPIRWMKSVXEP·
WE]·PEV·MPIQIWPIOLEWXEP·ï·REXYXYPERWMKSVXEP·WE]·PEV·8EFPSƶHEQIZGYXXYV
8EFPSāIJ0E^EW·,I±MVIRPIVMPIāIJ0E^EW·SRYGY PIRPIVMR‘EP·IJQEÇVIWMRI,ÁVI
)Eï·P·Q· ?A
MKSVXEP·R·RSRāIJZIVIR3I^HMRHIOM
 PÇQPÇāIJ0E^EP· Meslek
‘EP·IJQEÇVIWM āIJ0E^EP·E]·W·
E]·W· -EWXEP·ï·E]·W·
1-,ÇR HELMP   
1 Ay-=·P HELMP   
=·PHERJE^PE-=·P HELMP   
=·P   
Bilinmeyen   
MKSVXEP·P·ï·WSREIVHMOXIRWSRVEQIWPIO 
 
LEWXEP·ï·XIIJLMWMOSRYPER 
Toplam 430.985 1.541 1.044
*,0 ZIVMPIVMRHI WEHIGI EƶP· ±EP·IJERPEV M±MRMIJ OE^EPEV·R·R ZI XER· OS]YPER QIWPIO LEWXEP·OPEV·R·R ±EP·IJQE WÇVIPIVMRI KÁVI
HEï·P·Q· FYPYRHYïYRHER FƶPM ±EP·IJERPEVE EX  MIJ OE^EW·  ÁPÇQPÇ MIJ OE^EW· ZI  QIWPIO LEWXEP·ï· FY XEFPS]E HELMP
IHMPQIQMIJXMV


7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

3,0 6,7
13,4 1-30 Gün 3,4
22,9
1,6 (dahil)

&]=·P
36,8 āIJOE^EPEV· (dahil) 26,4  PÇQPÇMIJ
OE^EPEV·
=·PHER
JE^PE=·P
45,3 (dahil)
=·P 40,6


,VEJMOāIJ0E^EP·PEVZI PÇQPÇāIJ0E^EP·PEV·R‘EP·IJQEÇVIWMRI,ÁVI)Eï·P·QPEV·
?A

āIJOE^EW·KI±MVIRPIVMR ƶMZIÁPÇQPÇMIJOE^EW·KI±MVIRPIVMR ƶME]MPI]·PEVEW·

±EP·IJERPEVHERSPYIJQEOXEH·V

354
298

144 121
110
17

1-30 Gün &]=·P =·PHERJE^PE =·P Bilinmeyen MKSVXEP·P·ï·

(dahil) (dahil) =·P HELMP sona erdikten
sonra meslek
LEWXEP·ï·XIIJLMWM
konulan

,VEJMO2IWPIO-EWXEP·ï·RE8YXYPERMKSVXEP·PEV·R‘EP·IJQEÇVIWMRI,ÁVI)Eï·P·Q

PEV· ?A

2IWPIOLEWXEP·ï·REXYXYPERWMKSVXEP·PEV·R ƶDZEP·IJQEWÇVIWM]·P]·P HELMPEVEW·

 
±EP·IJERPEVH·V ƶYRHEMWIWMKSVXEP·P·OWSREIVHMOXIRWSRVEQIWPIOLEWXEP·ï·XIIJLMWM
OSRQYIJXYV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

,VEJMOāIJ0E^EW·,I±MVIRPIVMRāIJ0E^EW·R·R2I]HERE,IPHMïMEEXPIVI,ÁVI)Eï·P·Q·
 ?A
āIJOE^EPEV·R·R Y YZI ÇWEEX
EVEP·OPEV·RHE]EIJERQEOXEH·V

āIJ0E^EPEV·R·R0E^EIFITPIVMRI,ÁVIāWXEXMWXMOPIVM

0E^EWIFITPIVM,0XEVEJ·RHER*&;QIXSHSPSNMWMRIKÁVIXYXYPQEOXEH·V]·P·RE
EMXMIJOE^EW·KI±MVIRPIVMPIMIJOE^EW·WSRYGYÁPIRPIVMROE^EWIFITPIVMRIKÁVIHEï·P·Q·
8EFPSƶHIZIVMPQIOXIHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

8EFPSāIJ0E^EW·,I±MVIRPIVMPIāIJ0E^EW·SRYGY PIRPIVMR0E^EIFITPIVMRI,ÁVI
)Eï·P·Q· ?A

4PE]·3SVQEPI]VMRHIRETX·VERZI0E^E]EIFIFM]IX  PÇQPÇāIJ
āIJ0E^EP·E]·W·

:IVIR4PE] 0E^EP·E]·W·

*PIOXVMOWSVYRPEV·TEXPEQE]ERK·RRIHIRM]PIWETQE
4.666 78
8EIJQEHIZVMPQIW·^QEFYLEVPEIJQEIQMW]SRWETQEW· 17.858 65
2EHHM&VEG·RO·V·PQETEXPEQEE]V·PQEOE]QEHÇIJQI
±ÁOQIWM 32.934 131
'MVQEOMRIRMRXEIJ·QEEVEG·R·RZI]EMIJPIQIIOMTQER·R·R elle
OYPPER·PEREPIXRIWRILE]ZER·RHIRIXMQHIR±·OQEW· XEQZI]E
O·WQM 61.481 178
0E]QEZI]EXÁOI^PIQI– HÇIJQIOMIJMPIVMRHÇIJQIWM 62.497 336
+M^MOMFEWO·SPQEHERFIHIRLEVIOIXM KIRIPPMOPIH·IJFMV
]EVEPERQE]E]SPE±ER 36.405 14
+M^MOMFEWO·]PEZI]EJM^MOMFEWO·EPX·RHEFIHIRLEVIOIXM
KIRIPPMOPIH·IJFMV]EVEPERQE]E]SPE±ER
19.672 15
ıSOOSVOYZELIJIXWEPH·VKERP·OXILHMXFYPYRQE 3.645 18
'YW·R·JPERH·VQEHEPMWXIPIRQIQMIJFEIJOEETQE 192.118 707
8STPEQ  


*PIOXVMOSVYRPEV·5EXPEQE=ERK·R3IHIRM]PIƾ 1,0819

8EIJQE)IZVMPQI·^QE'YLEVPEIJQE*QMW]SRƾ 4,1407

2EHHM&VEG·R0·V·PQE5EXPEQE&]V·PQE0E]QEƾ 7,6364

'MV2EOMRIRMR8EIJ·QE&VEG·R·R:I]EāIJPIQIƾ 14,2556

0E]QE:I]E8ÁOI^PIQI– )ÇIJQI0MIJMPIVMR)ÇIJQIWM 14,4912

+M^MOM'EWO·4PQEHER'IHIR-EVIOIXM ,IRIPPMOPIƾ 8,4412

+M^MOM'EWO·]PE:I]E+M^MOM'EWO·&PX·RHE'IHIRƾ 4,5613

ıSO0SVOY:ELIJIXEPH·VKERP·O8ILHMX'YPYRQE ,8452

'Y·R·JPERH·VQEHE1MWXIPIRQIQMIJ'EIJOEETQE 44,5464

,VEJMOāIJ0E^EPEV·R·RIFITPIVMRI,ÁVI)Eï·P·Q· ?A

:IVMPIVHIRKÁVÇPIGIïMÇ^IVIMIJOE^EP·PEVHEƸ'YW·R·ǼERH·VQEHEPMWXIPIRQIQMIJFEIJOE
ETQEƹOEXIKSVMWMRHIKIV±IOPIIJIROE^EPEVXÇQOE^EPEV·R ƶMRMSPYIJXYVQEOXEH·V
 PÇQPÇOE^EP·PEVHEMWIFYSVER ƶH·V,0]·PP·OPEV·RHE]E]·RPERERZIVMPIVHIHMïIV
WETQEOEXIKSVMWMRHIFYPYREROE^EP·PEV·RSVER·R·RFYHIRPM]ÇOWIOSPQEW·OE^E
WIFITPIVMRMRXEQERPEQ·]PEFIPMVPIRQIWMRIMQOERXER·QEQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

&:795&:*)¦3=&¦10*1*7ā3)*ā,
ā8&8ā8ā01*7ā
a

&ZVYTE¦POIPIVMRHIā,āWXEXMWXMOPIVM
¦POIQM^ZIVMPIVMRMR&ZVYTEÇPOIPIVMMPIOEVIJ·PEIJX·V·PQEW·RHE&ZVYTEāWXEXMWXMO4ǻWM
*9748&8ZIVMPIVMOYPPER·PQEOXEH·VZIMIJOE^EPEV·]PEMPKMPMIRWSRZIVMPIVWSR
KÇRGIPPIQI]PI]·P·REEMXXMV*9748&8ZIVMPIVMRIKÁVI]·P·RHE&'Ç]IWM
ÇPOIMPIÇPOIQM^IEMX±EP·IJERWE]·PEV·ZIMIJ]IVMWE]·PEV·,VEǻOZI,VEǻOƶHI
ZIVMPQMIJXMV8ÇVOM]IƶRMR*9748&8ƶXEZIVMWMSPQEH·ï·M±MRKVEǻOPIVHIOMÇPOIQM^ZIVMPIVM
,0ƶHEREP·RQ·IJX·V,0XEVEJ·RHERZIÁRGIWM]·PPEVHEMIJOE^EW·KI±MVIRWMKSVXEP·
WE]·PEV·REEMXMWXEXMWXMOPIVZIVMPMVOIRÁHIQIWM]ET·P·TOETEX·PERMIJOE^EW·ZEOEWE]·PEV·

IWEWEP·RQEOXE]H·]·P·RHERMXMFEVIRMIJOE^EW·FMPHMVMQJSVQYRYRIPIOXVSRMO
SVXEQHEEP·RQE]EFEIJPERQEW·MPIMIJOE^EW·KI±MVIRXÇQWMKSVXEP·WE]·PEV·REEMXZIVMPIV
&ZVYTE'MVPMïMWXERHEVXPEV·HE *&;?AHMOOEXIEP·REVEOZIVMPQI]IFEIJPERQ·IJX·V
*&;QIXSHSPSNMWMRIKÁVIMIJOE^EW·WSRVEW·MIJIFEIJPEQEOE^EHERWSRVEOMKÇRHI
QI]HEREKIPQMIJMWIFYMIJOE^EW·MWXEXMWXMOPIVI]ERW·X·PQEOXEH·V'YRIHIRPI&ZVYTE
ÇPOIPIVMMPIO·]EWPEQE]ET·P·VOIR,0XEVEJ·RHER]E]·RPERERZIVMPIVHIWEHIGIZI
HELEÇ^IVMKÇROE]·TP·MIJOE^EP·PEVHMOOEXIEP·RQ·IJX·V
























































,VEJMO&'¦POIWMMPI8ÇVOM]IƶRMRāIJ]IVME]·W··VEPEQEW· ?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 





















































,VEJMO&'¦POIPIVMZI8ÇVOM]IƶRMR‘EP·IJERE]·W··VEPEQEW· ?A

ā,MWXEXMWXMOPIVMRIKÁVIÇPOIOEVIJ·PEIJX·VQEPEV·RHELIVÇPOIRMR±EP·IJERWE]·PEV·R·R
JEVOP·SPQEW·WIFIFM]PIÇPOIPIVM]EPR·^OE]HIHMPIRMIJOE^EP·WE]·PEV·REFEOEVEO
HIïIVPIRHMVQIOHSïVYHIïMPHMV&]R·IJIOMPHILIV]·P±EP·IJERWE]·W·HIïMIJXMïMM±MRFMV
ÇPOIHIOMMIJOE^EPEV·R·R^EQERWÇVIGMRHIOMWI]VMHI]MRIOE^EWE]·W·REFEO·PEVEO

EREPM^IHMPIQI^'YRIHIRPIMIJOE^EP·WE]·PEV·R·±EP·IJERWE]·W·RESVERPE]EVEOFMV
HIïIVPIRHMVQI]ETQEOHELEHSïVYFMV]EOPEIJ·QSPEGEOX·V9PYWPEVEVEW·WXERHEVXXE
KIRIPHIFMR±EP·IJERESVERPEQE]ET·PQEOXEH·V

,VEJMOƶHI]·P·RHEÇPOIPIVMR]Ç^FMR±EP·IJERHEMIJOE^EP·SVERPEV·W·VEPEREVEO
ZIVMPQIOXIHMV




























































,VEJMO&'¦POIWMZI8ÇVOM]IƶRMR=Ç^'MRHIāIJ0E^EP·4VER··VEPEQEW· ?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

'YREKÁVI]Ç^FMR±EP·IJERHEMIJOE^EP·SVER·IR]ÇOWIOSPERÇPOIPIVW·VEW·]PE+VERWE
5SVXIOM^ZIāWTER]EƶH·V=Ç^FMR±EP·IJERFEIJ·REIRE^MIJOE^EW·QI]HEREKIPIRÇPOIPIV
MWIW·VEW·]PE=YRERMWXER7SQER]EZI'YPKEVMWXERƶH·V

=Ç^FMR±EP·IJERHEMIJOE^EP·SVER·R·R&'ÇPOISVXEPEQEW·HYV&'ÇPOIWMRMR
ƶY]Ç^FMR±EP·IJERHEMIJOE^EP·SVER·E±·W·RHERFYSVXEPEQER·RÇ^IVMRHIMOIRÇPOIFY
SVXEPEQER·REPX·RHEH·V8ÇVOM]IƶHIFYSVER ]Ç^FMRHI&'SVXEPEQEW·R·REPX·RHEH·V

]·P·ZIVMPIVMRIKÁVI]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVER·W·VEPEQEW·MWI,VEǻOƶHI
ZIVMPQIOXIHMV
Ϭϵ

Ϭϰ

Ϭϯ

Ϭϯ

Ϭϯ

Ϭϯ

Ϭϯ

Ϭϯ

Ϭϯ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

ϬϮ

Ϭϭ

Ϭϭ

Ϭϭ

Ϭϭ

Ϭϭ

Ϭϭ

Ϭϭ

Ϭϭ

Ϭϭ

ϬϬ


,VEJMO&'¦POIWMZI8ÇVOM]IƶRMR=Ç^'MRHI PÇQPÇāIJ0E^EP·4VER··VEPEQEW·
?A
]·P·RHEÇPOIPIVMR]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVERPEV·R·RÇPOIQM^MRE]R·]·PZIVMWM
MPIQYOE]IWIWMRHI]Ç^FMRMIJ±MHI&'SVXEPEQEW·MOIRÇPOIQM^HIFYSVERƶHYV
=ERMÇPOIQM^MR]Ç^FMRMIJ±MHIÁPÇQPÇOE^ESVER·&'SVXEPEQEW·R·R]EOPEIJ·OOEX·H·V
*9748&8ZIVMPIVMRIKÁVI]·P·RHE]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVERPEV·RHEIRM]M
ÇPOIPIVW·VEW·]PE-SPPERHE0·FV·WZI2EPXEƶH·V

&ZVYTE¦POIPIVMRMRā,0ERYRY'E^·RHEāIJ0E^EW·āWXEXMWXMOPIVM

āIJOE^EPEV·MPIMPKMPMMWXEXMWXMOPIVMR]·PPEVFE^·RHEOMHIïMIJMQPIVMÇPOIPIVMRā,OSIJYPPEV·R·R
KIPMIJMQMRMKÁ^PIQPI]IFMPQIOEH·REÁRIQPMFMVTEVEQIXVIHMV'YWIFITPIFYFÁPÇQHI
LIVFMVÇPOI]IEMXMIJOE^EW·MWXEXMWXMOPIVMRMRJEVOP·]·PPEVFE^·RHEOMHIïMIJMQPIVMRI]IV
ZIVMPQIOXIHMV=·PPEVFE^·RHE]ET·PEREREPM^PIVHIÇPOIPIVMRQÇWXEOMPā,0ERYRPEV·R·R
]E]·QPERQEW·RHERWSRVEOMWÇVI±XIMIJOE^EPEV·REMPMIJOMRZIVMPIVEREPM^IHMPQMIJXMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

'MPMRHMïMÇ^IVIÇPOIQM^HIāIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM0ERYRY-E^MVER]·P·RHE
]E]·QPEQ·IJX·VāIJOE^EPEV·REMPMIJOMRIRKÇRGIPZIVMPIV]·P·REEMXSPYTFYFEïPEQHE
ÇPOIQM^HIOERYRWSRVEW·,0MWXEXMWXMO]·PP·OPEV·REKÁVIZIVMPIVMO·]EWPE]EGEï·Q·^WÇVI
EVEP·ï· ]·PH·V'YFÁPÇQHIÇPOIPIVM±MR0ERYR]E]·QXEVMLMRHIRFYKÇRIMIJ
OE^EPEV·RHEOMHIïMIJMQPIVMZIÇPOIQM^PIHELEWEïP·OP·QYOE]IWI]ETEFMPQIOEH·RELIV
FMVÇPOIRMROERYRWSRVEW·]·PP·OWÇVIHIOMHIïMIJMQPIVMRI]IVZIVMPQIOXIHMV

&'Ç]IWMÇPOIRMR 0·FV·WH·IJ·RHEZI&'ƶ]IÇ]ISPQE]ERāWZM±VIƶRMRQÇWXEOMPOERYRPEV·R·R
]E]·RPERH·ï·XEVMLXIRWSRVEOM]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVERPEV·R·RMPOZIVMWMRIKÁVIIR
KÇRGIPZIVMWMEVEW·RHEOMHIïMIJMQSVERPEV·8EFPSƶHIZIVMPQIOXIHMV

8EFPS&'¦POIPIVMRMRā,0ERYRY=E]·Q8EVMLPIVMRIKÁVIFMRHI PÇQPÇāIJ
0E^EP·4VERPEV·RHEOM)IïMIJMQ?A
Kanun Son Y·P Kanun
Kanun SRVEW· Ülkeye =Ç^ SRVEW· 0ERYRSRVEW·
Kanun
Kanun SRVEW· =Ç^'MRHI Ait Son Binde āPO:IVMMPI =Ç^FMRHI
¦POIEH· =E]·RPERQE
 QVÇ āPO:IVM  PÇQPÇāIJ Veri  PÇQPÇāIJ Son Veri  PÇQPÇ0E^EP·
Tarihi
Tarihi 0E^EP· Tarihi 0E^EP· &VEW· )IïMIJMQ4VER·
4VER· 4VER· ,I±IR=·P
Belçika 1952 68 1984 9,2 2015 1,4 31 -84,78
āWZM±VI 1964 56 1976 15,4 2015 1,3 39 -91,56
āRKMPXIVI 1974 46 1979 3,1 2015 0,8 36 -74,19
Fransa 1976 44 1977 12,4 2015 2,6 38 -79,03
āWZI± 1977 43 1979 2,6 2016 1 37 -61,54
Hollanda 1980 40 1981 1,8 2015 0,5 34 -72,22
Yunanistan 1985 35 1986 6,1 2015 1,2 29 -80,33
āVPERHE 1989 31 1992 4 2015 2,5 23 -37,50
Portekiz 1991 29 1996 11,4 2015 3,5 19 -69,30
Danimarka 1992 28 1993 2 2015 1 22 -50,00
Macaristan 1993 27 1994 3,8 2016 1,8 22 -52,63
Avusturya 1994 26 1995 6,6 2016 2 21 -69,70
āXEP]E 1994 26 1995 7 2015 2,4 20 -65,71
1ÇOWIQburg 1994 26 1994 2,8 2015 3,3 21 17,86
Malta 1994 26 1995 7,6 2015 2,7 20 -64,47
āWTER]E 1995 25 1996 9,8 2016 1,8 20 -81,63
Almanya 1996 24 1997 3,7 2015 1 18 -72,97
-·VZEXMWXER 1996 24 1997 4,1 2016 2,7 19 -34,15
Slovenya 1996 24 1997 5,4 2015 2,8 18 -48,15
Polonya 1997 23 1998 5,5 2015 1,9 17 -65,45
Estonya 1999 21 2000 4,4 2016 4 16 -9,09
Letonya 2001 19 2002 6,9 2015 3,3 13 -52,17
Finlandiya 2002 18 2003 2,1 2014 1,4 11 -33,33
Litvanya 2003 17 2004 9 2016 4,2 12 -53,33
Bulgaristan 2006 14 2007 7,1 2015 3,6 8 -49,30
Çek
2006 14 2007 4,1 2015 2,8 8 -31,71
Cumhuriyeti
Romanya 2006 14 2007 8,4 2016 3,8 9 -54,76
Slovakya 2006 14 2007 4,1 2016 2 9 -51,22
8ÇVOM]I ,0 2012 8 2013 10,4 2018 8,2 5 -21,15
0·FV·W - - - - - - - -


7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

8EFPSHERKÁVÇPIGIïMÇ^IVI&ZVYTEÇPOIWMRMRSVXEPEQE0ERYRÁQVÇ]·PH·V0ERYRPEV·
]E]·RPERH·OXERWSRVEÁPÇQPÇMIJOE^EPEV·RHEKIV±IOPIIJIRM]MPIIJQISVXEPEQE SVER·RHEH·V

¦POIQM^HIāIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM0ERYRY]·PÁRGI]E]·RPERQ·IJSPYT0ERYRWSRVEW·
ZIVMO·]EWPEREFMPIGIOWÇVIEVEP·ï·]·PH·V'IPMVXMPIRÇPOIM±MRHIOERYR]E]·RPEH·OXER
]·PWSRVEZIVMWMRIYPEIJ·PEFMPIRZI]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVER·RHEIRJE^PEM]MPIIJQI
OE]HIHIRÇPOIZIÇPOIQM^MRHYVYQYıIOMPƶHIZIVMPQIOXIHMV

HOLLANDA
0ERYRÁQVÇ]·P
 ALMANYA
ƶHIRƶ]E 0ERYRÁQVÇ]·P
]·PHE%16,7 M]MPIIJQI 
ƶHIRƶ]I
]·PHE%21,6 M]MPIIJQI
ā5&3=&
0ERYRÁQVÇ]·P
 8¦70ā=*
ƶHERƶI 0ERYRÁQVÇ]·P 
=93&3ā8&3
]·PHE ƶXIRƶI]·PHE
0ERYRÁQVÇ]·P
%18,4 M]MPIIJQI %21,2 M]MPIIJQI

ƶHERƶI]·PHE
%21,3 M]MPIIJQI

FRANSA
0ERYRÁQVÇ]·P 
ƶHIRƶ]I]·PHE
%21,8 i]MPIIJQI

ıIOMPā,0ERYRY=E]·Q·RHERSRVEOM]·PHE=Ç^FMRHI PÇQPÇāIJ0E^EP·4VER·RHE
*R+E^PEā]MPIIJQI0E]HIHIR¦POIMPI8ÇVOM]I0EVIJ·PEIJX·VQEW·?A

&'ÇPOIPIVMM±MRI0ERYRPEV·]E]·QPERH·OXER]·PWSRVEIRJE^PEM]MPIIJQIOE]HIHIR
ÇPOIRMRSVXEPEQEM]MPIIJQISVER· SPYTÇPOIQM^HIHI MPIFYSVERE]EO·RFMV
M]MPIIJQIOE]HIHMPHMïMKÁVÇPQIOXIHMV

)ÇR]E¦POIPIVMRHIā,āWXEXMWXMOPIVM

¦POIQM^ZIVMPIVMRMR)ÇR]EÇPOIPIVMMPIOEVIJ·PEIJX·V·PQEW·RHE9PYWPEVEVEW·‘EP·IJQE
 VKÇXÇ .14ZIVMPIVMOYPPER·PQEOXEH·V.14ƶ]EÇ]IXSTPEQÇPOIFYPYRQEOXESPYT
FYFÁPÇQHI,&' Ç]IEHE]4*()ZI4.(4-3*8FMVPMOPIVMRHIRIRE^FMVMRI
Ç]IPMïMFYPYRERXSTPEQÇPOIHIïIVPIRHMVQI]IEP·RQ·IJX·V¦POIPIVMR±EP·IJERWE]·W·
]Ç^FMRHIMIJOE^EP·ZI]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·FMPKMPIVMEIJEï·HE]IVEPQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

Hindistan 360,6 āWTER]E 19,8

19,1
ABD 157,5 8ÇVOM]I,0 18,9
16,6
Endonezya 129,6
Polonya 16,5
Brezilya 92,6 15,2
Avustralya 12,9
Rusya 71,9 11,7
Japonya 67,2 Cezayir 10,9
9,0
Pakistan 59,8 Kazakistan 8,8
8,7
Meksika 55,0
ıMPM 8,5
Almanya 42,4 5,3
āWZI± 5,1
'MVPIIJMOƾ 32,7 4,9
8ÇVOM]Iƾ 28,1 Azerbaycan 4,9
4,8
,ÇRI]0SVI 27,2 āWZM±VI 4,7
4,5
Fransa 27,2 Avusturya 4,4
āXEP]E 23,4 4,0
Yunanistan 3,9
3,5
 Bulgaristan 3,2
)ÇR]E ÇPOIPIVMRMR ±EP·IJER WE]·W· 3,1
SVXEPEQEW·SPYTÇPOIRMROM Danimarka 2,9
2,7
SVXEPEQER·RÇ^IVMRHIHMV‘EP·IJERWE]·W·
Yeni Zelanda 2,6
IR]ÇOWIOSPERÇPOIW·VEW·MPI-MRHMWXER 2,6
&')ZI*RHSRI^]EIRHÇIJÇODZÇPOI Finlandiya 2,6
MWIYVMREQā^PERHEZI'YVIRIMƶHMV 2,3
¦POIQM^±EP·IJER.148&8ZIVMPIVMRIKÁVI Singapur 2,2
2,1
,0ZIVMPIVMRIKÁVIW·VEHEH·V Katar 2,1
1,7
Litvanya 1,4
1,1
Filistin 1,0
1,0
Letonya 0,9
0,8
Estonya 0,7
0,4
1ÇOWIQFYVK 0,3
0,3
Brunei 0,2
0,2
Surinam 0,1

ıIOMP)ÇR]E¦POIPIVM‘EP·IJERE]·W· \?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

Surinam 12889,700 Belçika 1402,100

Pakistan 4969,00 Brezilya 1374,00
Tunus 3939,100 āXEP]E 1313,900
Arjantin 3771,200 Malta 1231,300
āWTER]E 3353,200 Yeni Zelanda 1200,00
Fransa 3160,300 Kanada 1189,00
ıMPM 3141,800 Filistin 1175,00
Meksika 3003,400 -·VZEXMWXER 1125,700
Portekiz 2954,200 ā^PERHE 1054,700
,ÇRI]&JVMOE 2548,300 ‘IO(YQLYVM]IXM 1036,400
¦VHÇR 2312,600 Hollanda 1032,300
8ÇVOM]I,0 2283,00 Cezayir 1002,700
āWZM±VI 2096,200 āWVEMP 964,800
Avusturya 1952,00 ABD 900,00
Almanya 1930,600 Avustralya 898,700
1ÇOWIQFYVK 1866,00 āVPERHE 845,800
Danimarka 1827,100 Estonya 784,200
Finlandiya 1726,400 'MVPIIJMO0VEPP·O 759,600
8ÇVOM]I.148&8 1530,300 āWZI± 710,00
Slovenya 1511,900 ,ÇRI]0·FV·W(YQLYVM]IXM 602,300
Belçika 1402,100 Malezya 573,00
Brezilya 1374,00 Macaristan 529,200
Polonya 509,100
 Togo 484,00
Singapur 469,00
¦POIPIVMR ]Ç^FMRHI MIJ OE^EP· SVER
Slovakya 441,00
SVXEPEQEW·  SPYT  ÇPOI ,ÇRI]0SVI 431,100
SVXEPEQER·RÇWXÇRHIHMV8ÇVOM]ILIQ Brunei 417,00
.148&8LIQHI,0ZIVMPIVMRIKÁVI 3SVZI± 397,700
SVXEPEQER·RÇ^IVMRHIHMV Litvanya 363,300
Hindistan 325,00
Japonya 230,00
Bahreyn 221,00
Letonya 218,300
Rusya 122,300
Yunanistan 108,500
Endonezya 98,900
Bulgaristan 83,00
Romanya 82,400
Gine 52,800
Kazakistan 41,500
Katar 26,700
Azerbaycan 9,00

ıIOMP)ÇR]E¦POIPIVM=Ç^FMRHIāIJ0E^EP·4VERPEV·?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 


Hindistan 116,8 Meksika 7,5

Türkiye-ILOSTAT 7,5
Pakistan 44,2 Brezilya 7,4
Surinam 7,0
,ÇRI]&JVMOE 40,0
Bulgaristan 6,4
Filistin 38,4 ABD 5,2
Güney Kore 5,1
Cezayir 17,6 Bahreyn 5,0
Rusya 5,0
Brunei 16,7 Kazakistan 4,8
Litvanya 4,2
Togo 16,3 Estonya 4,0
Romanya 3,8
¦VHÇR 13,2
Arjantin 3,7
Tunus 13,1 Portekiz 3,5
Letonya 3,3
Gine 11,0 Lüksemburg 3,3
Malezya 3,1
Endonezya 10,2 ıMPM 3,1
Azerbaycan 3,0
Türkiye-SGK 8,2 Slovenya 2,8
-·VZEXMWXER 2,7
Malta 2,7
¦POIPIVMR]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVER Fransa 2,6
SVXEPEQEW·SPYTÇPOISVXEPEQER·R āVPERHE 2,5
ÇWXÇRHIHMV8ÇVOM]I ,0ZIVMPIVMRI āXEP]E 2,4
‘IO(YQLYVM]IXM 2,3
KÁVISVXEPEQER·RÇ^IVMRHI.148&8 Yeni Zelanda 2,3
ZIVMPIVMRIKÁVISVXEPEQER·REPX·RHE]IV Avusturya 2,0
Japonya 2,0
EPQEOXEH·V
Slovakya 2,0
Polonya 1,9
āWTER]E 1,8
Kanada 1,8
Macaristan 1,8
Katar 1,7
Avustralya 1,6
'IP±MOE 1,6
,ÇRI]0·FV·W(YQLYVM]IXM 1,6
3SVZI± 1,5
Finlandiya 1,4
āWZM±VI 1,3
āWVEMP 1,2
Singapur 1,2
Almanya 1,0
Danimarka 1,0
āWZI± 1,0
Yunanistan 0,9
'MVPIIJMO0VEPP·O 0,8
Hollanda 0,5
ā^PERHE 0,0

ıIOMP)ÇR]E¦POIPIVM=Ç^FMRHI PÇQPÇāIJ0E^EP·4VERPEV·?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

)ÇR]E¦POIPIVMRMRā,0ERYRY'E^·RHEāIJ0E^EW·āWXEXMWXMOPIVM

)ÇR]EÇPOIPIVMOETWEQ·RHEMRGIPIRIRÇPOIHIRƶÇRÇRQÇWXEOMPā,OERYRY
FYPYRQEOXEH·V'YÇPOIRMRƶMRMRZIVMWMRIYPEIJ·PQEOXEH·V

8EFPS)ÇR]E¦POIPIVMRMRā,0ERYRY=E]·Q8EVMLPIVMRIKÁVIFMRHI PÇQPÇ
āIJ0E^EP·4VERPEV·RHEOM)IïMIJMQ?A
,ÇRGIP Kanun
Kanun Kanun
Veriye SRVEW·
Kanun SRVEW· Ülkeye SRVEW·
Kanun ,ÁVI =Ç^FMRHI
Kanun SRVEW· =Ç^'MRHI Ait Son āPO:IVM
¦POI&H· =E]·RPERQE =Ç^FMRHI  PÇQPÇāIJ
 QVÇ āPO:IVM  PÇQPÇāIJ Veri ile Son
Tarihi  PÇQPÇ 0E^EP·
Tarihi 0E^EP· Tarihi :IVM&VEW·
āIJ0E^EP· )IïMIJMQ
4VER· ,I±IR=·P
4VER· 4VER·
ABD 1970 50 1976 7 2018 5,2 42 25,71
Almanya 1996 24 1997 3,7 2015 1 18 72,97
Arjantin 1976 44 1997 14,9 2018 3,7 21 75,17
Avustralya 2011 9 2012 2 2017 1,6 5 20,00
Avusturya 1995 25 1996 5,7 2016 2 20 64,91
Belçika 1996 24 1997 5,5 2015 1,6 18 70,91
'MVPIIJMO 1974
0VEPP·O 46 1979 3,1 2015 0,8 36 74,19
Bulgaristan 2007 13 2008 6,4 2008 6,4 0 0,00
Endonezya 1970 50 1990 21,6 1992 10,2 2 -52,8
,ÇRI]0·FV·W 1996 24 1998 2,5 2016 1,6 18 36,00
Cum.
-·VZEXMWXER 2016 4 2016 2,7 2016 2,7 0 0,00
āVPERHE 2005 15 2006 2,2 2015 2,5 9 -13,64
āWTER]E 1995 25 1996 9,8 2016 1,8 20 81,63
āWVEMP 1970 50 1982 20 2018 1,2 36 94,00
āXEP]E 2008 12 2009 3 2015 2,40 6 20,00
ā^PERHE 1981 39 2011 0 2013 0 2 0
Japonya 1972 48 1979 7,9 2018 2 39 74,68
Kazakistan 2004 16 2005 10,3 2017 4,8 12 -53,4
Letonya 2001 19 2002 6,9 2015 3,3 13 52,17
Litvanya 2003 17 2004 9 2016 4,2 12 53,33
1ÇOWIQFYVK 1994 26 1995 3,8 2015 3,3 20 13,16
Macaristan 1993 27 1994 3,8 2016 1,8 22 52,63
Malezya 1994 26 1995 11,2 2018 3,1 23 -72,3
Malta 2000 20 2001 4,3 2015 2,7 14 37,21
3SVZI± 1977 43 1978 8 2015 1,5 37 81,25
Portekiz 2009 11 2010 4,1 2015 3,5 5 14,63
Romanya 2006 14 2007 8,4 2016 3,8 9 54,76
Rusya 1999 21 2000 14,9 2018 5 18 66,44
Singapur 2006 14 2007 2,9 2018 1,2 11 58,62
Slovakya 2006 14 2007 4,1 2016 2 9 51,22
Slovenya 2011 9 2012 2,6 2015 2,8 3 -7,69
Surinam 1947 73 1979 8 1986 7 7 -12,5
ıMPM 1968 52 1983 4 2018 3,1 35 22,50
Türkiye- 2012 8 2013 8,3 2016 7,5 3 9,64
ILOSTAT
Türkiye-SGK 2012 8 2013 10,4 2018 8,2 3 21,15
Yunanistan 1985 35 1986 6,1 2016 0,9 30 85,25


7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

ÇPOIRMR0ERYRÁQVÇSVXEPEQE]·PH·V0ERYRPEV·]E]·RPERH·OXERWSRVEÁPÇQPÇMIJ
OE^EPEV·RHEKIV±IOPIIJIRM]MPIIJQISVER·SVXEPEQE ƶHMV¦POIQM^HIMWIFYSVER
,0ZIVMPIVMRIKÁVI ƶXMV

¦POIQM^HIāIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM0ERYRY]·PÁRGI]E]·RPERQ·IJSPYT0ERYRWSRVEW·
ZIVMO·]EWPEREFMPIGIOWÇVIEVEP·ï·]·PH·V'IPMVXMPIRÇPOIPIVM±MRHIOERYRY]E]·RPEH·OXER
]·PWSRVEMPIFYXEVMLXIR]·PWSRVEZIVMWMRIYPEIJ·PEFMPIRÇPOIPIVMR]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJ
OE^EP·SVER·RHEOMM]MPIIJQISVXEPEQE ƶHMV*RM]MM]MPIIJQISVER·REWELMTFIIJÇPOI
W·VEW·]PE 1MXZER]E 'YPKEVMWXER PSZEO]E 7SQER]EZI 
MPIMRKETYVƶHYV¦POIQM^MRMWI,0ZIVMPIVMRIKÁVIFYSVER· SPYTÇPOIPIVMR
SVXEPEQEM]MPIIJQISVERPEV·R·RÇ^IVMRHIFMVM]MPIIJQIOE]HIHMPHMïMKÁVÇPQIOXIHMV

)ÇR]E¦POIPIVMRHI2IWPIO-EWXEP·ï·āWXEXMWXMOPIVM

EïP·OOEZVEQ·ÇPOIPIVMRKIPMIJQMIJPMOWIZM]IPIVMRIKÁVIÁRIQPMJEVOP·P·OPEVKÁWXIVQIOPI
FMVPMOXI)ÇR]EEïP·O VKÇXÇ ;-4XEVEJ·RHERƸWEHIGILEWXEZI]EWEOEXSPQEQE
LEPMHIïMPǻ^MOWIPVYLWEPZIWSW]EPE±·HERM]MSPQELEPMƹSPEVEOXER·QPERQ·IJX·VāIJ
WEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMMWIFYXER·Q·R±EP·IJQELE]EX·MPIMPKMPMSPERO·WQ·H·V‘EP·IJERPEV·R
ǻ^MOWIPZITWMOSPSNMO]ÁRHIRWEïP·OP·SPQEW·R·WEïPEQEOWÇVHÇVQIOZI±EP·IJQE
OSIJYPPEV·RHEROE]REOPEREFMPIGIOWEïP·OVMWOPIVMRHIROSVYQEOXEMIJWEïP·ï·R·RXIQIP
EQE±PEV·EVEW·RHEH·V

2IWPIO LEWXEP·ï· OSRYWYRHE HELE WEïP·OP· HIïIVPIRHMVQI]ETEFMPQIO EH·RE

VIWQMOE]REOSPEVEO±EP·IJQEHE;-4ZIVMPIVMHMOOEXIEP·RQ·IJX·V&',4*()ZI
4.(4-3*8FMVPMOPIVHIRLIVLERKMFMVMRIÇ]ISPERÇPOIHIRQIWPIOLEWXEP·ï·
ZIVMWMRIYPEIJ·PEFMPIRÇPOIFYPYRQEOXESPYTFYFÁPÇQHIMPKMPMÇPOIPIVIEMXZIVMPIV
FYPYRQEOXEH·V

¦POIPIVIEMX±EP·IJERWE]·W·XIWTMXIHMPIRQIWPIOLEWXEP·ï·WE]·W·ZI]Ç^FMRHIQIWPIO
LEWXEP·ï·SVER·REMPMIJOMRZIVMPIV8EFPSƶXI]IVEPQEOXEH·V:IVMPIVHIRKÁVÇPIGIïMÇ^IVI
ÇPOIQM^KMFMHMïIV)ÇR]EÇPOIPIVMRHIHIXIWTMXIHMPIRQIWPIOLEWXEP·ï·ZEOEWE]·PEV·
HÇIJÇOXÇV-EVVMRKXSR/2ƶRMR]EOPEIJ·Q·REKÁVIFMVÇPOIRMRMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïM
EPER·RHEOMKIPMIJQMIJPMOHÇ^I]M]PIFEïPERX·P·SPEVEOWETXERQEW·KIVIOIRQIWPIO
LEWXEP·ï·WE]·W·±EP·IJERWE]·W·R·RFMRHIMPIFMRHIƶWMEVEW·RHESPQEP·H·V?A'Y
]EOPEIJ·QHERLEVIOIXPILIVÇPOIRMR±EP·IJERWE]·W·REKÁVIFIOPIRIRQIWPIOLEWXEP·ï·
WE]·PEV·MPIXIWTMXIHMPIRQIWPIOLEWXEP·ï·WE]·PEV·OYPPER·PEVEOÇPOIPIVMRFIOPIRIR
QIWPIOLEWXEP·ï·WE]·W·RE]EOPEIJQESVERPEV·LIWETPERQ·IJZIFYSVERPEVÇ^IVMRHIR
O·]EWPEQE]ET·PQ·IJX·V

=ET·PEREVEIJX·VQEPEVQIWPIOLEWXEP·ï·E±·W·RHERTIO±SOÇPOIRMRHÇ^IRPMZIVMWMRMR
FYPYRQEH·ï·R·SVXE]EOS]QEOXEH·V'YRIHIRPIÇPOIPIVMRFIOPIRIRZIKIV±IOPIIJIR
QIWPIOLEWXEP·ï·WE]·W·±EP·IJQEW·M±MRÇPOIRMRIRKÇRGIP2-ZIVMWMLERKM]·PWES]·P·R
±EP·IJERWE]·PEV·.14HEREP·REVEO8EFPSSPYIJXYVYPQYIJXYV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

8EFPS¦POIPIVMR'IOPIRIRZI,IV±IOPIIJIR2IWPIO-EWXEP·OPEV·E]·PEV·0EVIJ·PEIJX·V
QEW·?A
,IV±IOPIIJIR
2-ZI FMRHI
2IWPIO 'IOPIRIR 'IOPIRIR2- 2-
‘EP·IJER ‘EP·IJER 2IWPIO
3S ¦POI -EWXEP·ï· 2-WE]·W· WE]·W· FMRHI 'IOPIRIR
E]·W·:IVM E]·W· -EWXEP·ï·
E]·W· FMRHI  2- EPXPMQMX
8EVMLM 4VER·
SVER· ,'
1 Danimarka 2014 2.714.100 21.700 799,5 10.856 32.569 2,00
2 Letonya 2017 894.800 2.950 329,7 3.579 10.738 0,82
3 āWZI± 2016 4.909.900 11.703 238,4 19.640 58.919 0,60
4 Fransa 2016 26.583.800 48.762 183,4 106.335 319.006 0,46
5 āWTER]E 2017 18.824.800 21.049 111,8 75.299 225.898 0,28
6 āXEP]E 2017 23.023.000 21.291 92,5 92.092 276.276 0,23
7 Portekiz 2016 4.605.200 4.189 91,0 18.421 55.262 0,23
8 3SVZI± 2015 2.641.000 2.364 89,5 10.564 31.692 0,22
9 āWZM±VI 2016 4.604.400 3.152 68,5 18.418 55.253 0,17
10 āWVEMP 2009 2.841.000 1.755 61,8 11.364 34.092 0,15
11 Finlandiya 2016 2.448.100 1.393 56,9 9.792 29.377 0,14
12 Almanya 2017 41.663.600 21.772 52,3 166.654 499.963 0,13
13 'IP±MOE 2017 4.637.800 1.830 39,5 18.551 55.654 0,10
14 1ÇOWIQFYVK 2017 271.800 99 36,4 1.087 3.262 0,09
15 'MVPIIJMO0VEPP·O 1997 26.744.300 9.661 36,1 106.977 320.932 0,09
16 Avusturya 2017 4.260.400 1.508 35,4 17.042 51.125 0,09
17 Litvanya 2016 1.361.400 461 33,9 5.446 16.337 0,08
18 ‘IO(YQL 2017 5.221.600 1.278 24,5 20.886 62.659 0,06
19 Estonya 2017 658.600 102 15,5 2.634 7.903 0,04
20 Slovakya 2017 2.530.700 354 14,0 10.123 30.368 0,03
21 Polonya 2015 16.083.900 2.094 13,0 64.336 193.007 0,03
22 -·VZEXMWXER 2017 1.625.100 172 10,6 6.500 19.501 0,03
23 Romanya 2015 8.535.400 854 10,0 34.142 102.425 0,03
24 Hollanda 1985 5.123.000 441 8,6 20.492 61.476 0,02
25 ā^PERHE 2017 193.900 15 7,7 776 2.327 0,02
26 Kazakistan 2017 8.585.200 528 6,2 34.341 103.022 0,02
27 Macaristan 2016 4.351.600 245 5,6 17.406 52.219 0,01
28 Arnavutluk 2011 1.159.500 57 4,9 4.638 13.914 0,01
29 8ÇVOM]I 2017 19.146.557 691 3,6 76.586 229.759 0,01
30 Malta 2015 198.300 3 1,5 793 2.380 0,004
31 0·VK·^MWXER 2017 2.351.200 2 0,1 9.405 28.214 0,0002
32 Azerbaycan 2017 4.822.100 4 0,1 19.288 57.865 0,0002
33 Rusya 2017 72.315.900 3 0,0 289.264 867.791 0,00001

¦POIPIVMRIRE^FIOPIRIR2-WE]·PEV·MPIIRJE^PEFIOPIRIR2-WE]·PEV·-EVVMRKXSR
]EOPEIJ·Q·REKÁVILIWETPEREVEOXEFPS]E]ERW·X·PQ·IJX·V‘EP·IJERWE]·W·FE^EP·REVEO
]ET·PERFYLIWETPEQEPEVEKÁVIÇPOIHIRWEHIGI)ERMQEVOEFIOPIRIREPXPMQMXMR
OEX·SVER·RHE]ERMFIPMVPIRIREVEP·OXE2-ZEOEW·XIWTMXIXQMIJXMV¦POIPIVFIOPIRIR
EPXPMQMXI]EOPEIJQESVER·E±·W·RHERW·VEPERH·ï·RHEMWI1IXSR]ER·RFIOPIRIREPX
PMQMXI āWZI±MR ZI+VERWER·R SVER·MPI)ERMQEVOEHERWSRVEIRM]MMPO
ÇPOISPHYïYKÁVÇPQIOXIHMV¦POIQM^HIMWIXIWTMXIHMPIRQIWPIOLEWXEP·ï·ZEOE
WE]·W·FIOPIRIRHIïIVMR ƶWMSVER·RHEH·V'YOVMXIVIKÁVIFIPMVPIRIRÇPOIW·VEPEQEW·
EIJEï·HEOMKVEǻOXI]IVEPQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 

 




āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦



 




'IOPIRIREPXPMQMXI]EOPEIJQESVER· ,'


,VEJMO¦POIPIVHI8ER·0S]YPER2IWPIO-EWXEP·ï·MPI'IOPIRIR&PX1MQMX2IWPIO-EWXEP·ï·4VER·?A


7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

*78ā+ā0&=*80ā'*1,*1*7ā:*ā,
-ā>2*8ā3*ā1āı0ā3ā8&8ā8ā01*7
a

IVXMǻOEPEV
-E^MVERMXMFEVMMPIMIJKÇZIRPMïMY^QER·MIJ]IVMLIOMQMHMïIV
WEïP·OTIVWSRIPMIïMXMGMFIPKIPIRHMVMPQMIJSPYTFYTVSJIW]SRIPPIVHIRMIJKÇZIRPMïM
Y^QERPEV·R·R ƶÇMIJ]IVMLIOMQPIVMRMR ƶYHMïIVWEïP·OTIVWSRIPPIVMRMRXEQEQ·
ZIIïMXMGMPIVMR ƶWMRMRFIPKIWMEOXMJSPYTOYPPER·PEFMPMVHYVYQHEH·V

'YRYR]ER·W·VEMIJZIVIRMIJZIVIRZIOMPM.14TRÁQSOSR]S^VEH]SKVEǻ
SOY]YGYWYZIEWFIWXWÁOÇQY^QER·WIVXMǻOEPERH·V·PQ·IJX·V

8EFPS=·PPEV·RHEOMIVXMǻOEE]·PEV·ZI)IïMIJMQ4VERPEV·?A
,ÁWXIVKI    HIïMIJMQ
āIJ,ÇZIRPMïM9^QER· 'IPKIPIRHMVMPIR 29.193 164.836 465
āIJ,ÇZIRPMïM9^QER· &OXMJ 28.931 71.126 146
āIJ,ÇZIRPMïM9^QER· &·R·J· 'IPKIPIRHMVMPIR 960 19.339 1.914
āIJ,ÇZIRPMïM9^QER· & &OXMJ 698 13.126 1.781
āIJ,ÇZIRPMïM9^QER· ' 'IPKIPIRHMVMPIR 616 23.334 3.688
āIJ,ÇZIRPMïM9^QER· ' &OXMJ 616 18.311 2.873
āIJ,ÇZIRPMïM9^QER· ( 'IPKIPIRHMVMPIR 27.617 122.163 342
āIJ,ÇZIRPMïM9^QER· ((Aktif) 27.617 39.689 44
āIJ]IVM-IOMQM ā-E]·W· 'IPKIPIRHMVMPIR 17.375 42.575 145
āIJ]IVM-IOMQM ā-E]·W· &OXMJ 9.652 29.183 202
)MïIVEïP·O5IVWSRIPM )5 'IPKIPIRHMVMPIR 427 18.048 4.127
)MïIVEïP·O5IVWSRIPM )5 &OXMJ -** 18.048 -
*ïMXMGM'IPKIWM 'IPKIPIRHMVMPIR 3.605 4.945 37
*ïMXMGM'IPKIWM &OXMJ 3.605 1.821 -49
IIVXMJMOE āIJZIVIRāIJZIVIR:IOMPM -** 53.480 -
.145RÁQSOSR]S^7EH]SKVEJM4OY]YGYWY 40 786 1.865
&WFIWXÁOÇQ9^QER· -** 560 -
āIJKÇZIRPMïMY^QERP·ï·MIJ]IVMLIOMQPMïMHMïIVWEïP·OTIVWSRIPMZIIïMXMGMFIPKIPIVMRHI FIPKIPIRHMVMPIRMJEHIWMSPERWEX·VPEVFYKÇRIOEHEVHÇ^IRPIRIRWIVXMǻOEWE]·W·R·
EOXMJMJEHIWMSPERWEX·VPEVMWIFYKÇRMXMFEVMMPIFIPKIWMOYPPER·PEFMPMVHYVYQHESPERWIVXMǻOEWE]·PEV·R·KÁWXIVQIOXIHMV'YRPEVH·IJ·RHEOMKÁWXIVKIPIVEOXMJOYPPER·PEFMPMV
HYVYQHESPERFIPKI]EHEWIVXMǻOEWE]·PEV·R·KÁWXIVQIOXIHMV
 ,IRIP2ÇHÇVPÇïÇQÇ^GI]·P·RHEMPKMPMKÁWXIVKI]IMPMIJOMRFIPKIWIVXMǻOEHÇ^IRPIRQI]IFEIJPERQEQ·IJX·V

'IPKIWMEOXMJSPERTVSJIW]SRIPPIVHIRWÁ^PIIJQIWMSPERPEV·RWE]·PEV·MPIWE]·P·āIJ
EïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM0ERYRYƶRYRMRGMQEHHIWMRHI]IVEPERLÇOÇQPIV±IV±IZIWMRHI
MIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇZIXILPMOIW·R·ǼEV·HMOOEXIEP·REVEO]ET·PERLIWETPEQEPEVEKÁVI
MLXM]E±SPERTVSJIW]SRIPWE]·PEV·TVSJIW]SRIPPIVMRWÇVIOYPPER·QSVERPEV·REMPMIJOMR
FMPKMPIV8EFPSƶHE]IVEPQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

8EFPSIVXMǻOE8ÇVPIVM'E^·RHEāLXM]E±4PER5VSJIW]SRIPE]·PEV·ZI5VSJIW]SRIPPIVMR
ÇVI0YPPER·Q4VERPEV·?A
Asgari Á^PIIJQIWM4PER
Belgesi Á^PIIJQIWM
Belge Belgesi ,ÁVIZPIRHMVMPIGIO ā, Reel
&OXMJā, 4PERā,
Türü &OXMJÁ^PIIJQIWM 4PERā, Profesyonellerinin āLXM]E±
Profesyonel Profesyonel
(a) 4PER4VER· H Profesyonel ÇVI0YPPER·Q (g)
E]·W· (b) E]·W· G
E]·W· I 4VERPEV· J
ā- 29.183 12.289 42,11% 10.252 49,90% 20.546
ā,9
13.126 6.686 50,94% 8.821 60,30% 14.629
(A)
ā,9
18.311 11.892 64,94% 7.824 68,10% 11.489
(B)
ā,9
39.689 9.418 23,73% 6.325 52,00% 12.164
(C)
DSP 18.048 4.302 23,84% 2.373 47,40% 5.007
(a) ",IRIP2ÇHÇVPÇïÇQÇ^GIZIVMPIRFIPKIXÇVPIVM
(b) "Á^PIIJQI]ETEFMPMVHYVYQHESPERTVSJIW]SRIPWE]·W·
(c) = ā,-0&8ā5Ç^IVMRHIRKÁVIZPIRHMVQIWMSRE]PERQ·IJZIHIZEQIHIRTVSJIW]SRIPWE]·W·
(d) = (c)/ (b) *100
(e) "āIJ]IVMXILPMOIW·R·JPEV·±EP·IJERWE]·PEV·ZIKÁVIZPIRHMVQI]ÇOÇQPÇPÇOPIVMOETWEQ·RHEā,5VSJIW]SRIPPIVMRMR OETEWMXIPM
KÁVIZPIRHMVMPQIWMHYVYQYRHEOMMLXM]E±SPERTVSJIW]SRIPWE]·W·
(f) " IƶHIOMKÁVIZPIRHMVQIPIVMRHEOMOEE]P·OXSTPEQOETEWMXIWMRIKÁVIFYPYRERSVXEPEQEOETEWMXIOYPPER·Q·
(g) = (e) / (f)*100

ā,TVSJIW]SRIPPIVMRMRWÇVIOYPPER·QOETEWMXIPIVMMWIIJYIJIOMPHIHMV

øú\HU൴+HN൴P൴ A SŦnŦfŦ 7GU %6ÕQÕIÕø*8 &6ÕQÕIÕø*8 '63

    

ıIOMPāIJ]IVM-IOMQMāIJ,ÇZIRPMïM9^QER·ZI)MïIVEïP·O5IVWSRIPMRMRÇVI
0YPPER·Q4VERPEV·?A

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

39.689

29.183

20.546
18.311 18.048
14.62913.126
11.489 12.164

5.007

āIJ]IVM-IOMQPMïM &·R·J·āIJ,ÇZIRPMïM '·R·J·āIJ,ÇZIRPMïM (·R·J·āIJ,ÇZIRPMïM )MïIVEïP·O

Belgesi 9^QERP·ï·'IPKIWM 9^QERP·ï·'IPKIWM 9^QERP·ï·'IPKIWM Personeli Belgesi

7IIPāLXM]E± 'IPKIWM&OXMJā,5VSJIW]SRIPE]·W·

,VEJMOIVXMǻOE8ÇVÇ'E^·RHE7IIPāLXM]E±ZI&OXMJ'IPKIE]·PEV·?A

&OXMJTVSJIW]SRIPWE]·PEV·MPIVIIPMLXM]E±PEVOEVIJ·PEIJX·VX·PH·ï·RHE
 ƽ āIJ]IVMLIOMQMWE]·W· 
 ƽ 'W·R·J·MIJKÇZIRPMïMY^QERWE]·W· 
 ƽ (W·R·J·MIJKÇZIRPMïMY^QERWE]·W· 
 ƽ )MïIVWEïP·OTIVWSRIPMWE]·W· 
HELEJE^PEH·V
&W·R·J·MIJKÇZIRPMïMY^QER·WE]·W·MWIVIIPMLXM]EG·R EPX·RHEH·V

=IXOM'IPKIPIVM

,IRIP2ÇHÇVPÇïÇQÇ^GIZIVMPIR]IXOMFIPKIWMWE]·PEV·MPI]·P·REKÁVIHIïMIJMQ
SVERPEV·8EFPSƶHIZIVMPQIOXIHMV
8EFPS=·PPEV·RHEOM=IXOM'IPKIWME]·PEV·ZI)IïMIJMQ4VERPEV·?A
%
Gösterge* 2013 2020 HIïMIJMQ
4VXEOEïP·O,ÇZIRPMO'MVMQM   
*ïMXMQ0YVYQY   
8STPYQEïP·ï·2IVOI^M'MVMQM 31 48 55
āIJ-MN]IRM P±ÇQ8IWXZI&REPM^1EFSVEXYZEV· -** 128 -
 ,IRIP2ÇHÇVPÇïÇQÇ^GI]·P·RHEMPKMPMKÁWXIVKI]IMPMIJOMRFIPKIWIVXMJMOEHÇ^IRPIRQI]IFEIJPERQEQ·IJX·V


]·P·RHER]·P·RE4,'WE]·W·RHE XSTPYQWEïP·ï·QIVOI^MRHI EVX·IJ
IïMXMQOYVYQYWE]·W·RHEMWI E^EPQEKIV±IOPIIJQMIJXMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 


 


*ïMXMQ0YVYQY 4,''YPYRER 4,'

'YPYRERāPPIV āPPIV 'YPYRQE]ER
āPPIV
ıIOMP4VXEOEïP·O,ÇZIRPMO'MVMQMZI*ïMXMQ0YVYQPEV·R·RāPPIVI,ÁVI)Eï·P·Q·
-E^MVER?A

&VHELER'E]FYVX,ÇQÇIJLERI0MPMWZI8YRGIPMLEVM±MPHI]IXOMPIRHMVMPQMIJ4,'
QIZGYXXYV8STPEQMPHI]IXOMPIRHMVMPQMIJIïMXMQOYVYQYMPHIHIXSTPYQWEïP·ï·
QIVOI^MFYPYRQEOXEH·V

āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM-M^QIXPIVM

WE]·P·āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM0ERYRY4GEOXEVMLMRHI]ÇVÇVPÇïIKMVQMIJ
SPYTMPKMPM0ERYRƶYRMRGMQEHHIWMRHIXILPMOIW·R·J·ZIMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇFE^·RHE
MIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMLM^QIXPIVMRMR]ÇVÇVPÇOXEVMLPIVMHÇ^IRPIRQMIJXMVāPKMPMQEHHI
Y]EV·RGEMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMLM^QIXMEPQE]ÇOÇQPÇPÇïÇ

 ƽ WE]·P·āIJ0ERYRYƶRYRQÇPKEMRGMQEHHIWMOETWEQ·RHE±EP·IJERPEV
  LEVM±OEQYOYVYQPEV·MPIƶHIRE^±EP·IJER·SPERZIE^XILPMOIPMW·R·JXE
  ]IVEPERMIJ]IVPIVMM±MRXEVMLMRHI
 ƽ ƶHIRE^±EP·IJER·SPERXILPMOIPMZI±SOXILPMOIPMW·R·JXE]IVEPERMIJ]IVPIVM
  M±MRXEVMLMRHI
 ƽ )MïIVMIJ]IVPIVMM±MR]E]·Q·XEVMLMRHIRMXMFEVIREPX·E]WSRVE
  ]ÇVÇVPÇïIKMVIV

7ETSVYRFYFÁPÇQÇRHIFYPYRERZIVMPIVWÁ^OSRYWYQEHHIY]EV·RGEMIJWEïP·ï·ZI
KÇZIRPMïMLM^QIXMEPQE]ÇOÇQPÇPÇïÇFYPYRERMIJ]IVPIVMRMOETWEQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM-M^QIXPIVMMPIāPKMPM,IRIPāWXEXMWXMOPIV

'YFÁPÇQHIOMZIVMPIV]·P·-E^MVERE]·REEMXSPYTOERYRYRMPKMPMQEHHIPIVMRGIMIJ
WEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMLM^QIXMEPQE]ÇOÇQPÇPÇïÇFIPMVXMPIRXEVMLXIFEIJPEQEQ·IJSPERE^
XILPMOIPMW·R·JXEOMHIRE^±EP·IJER·FYPYRERMIJ]IVPIVMRMOETWEQEQEOXEH·V0ERYRYR
]ÇVÇVPÇïIKMVHMïM]·P·RHE]·P·RELM^QIXEPERMIJ]IVMZILM^QIXYPEIJER±EP·IJER
WE]·PEV·RHEOMHIïMIJMQSVER·8EFPSƶHI]IVEPQEOXEH·V
8EFPSāIJ]IVMFE^·RHEā,-M^QIX&P·QZI‘EP·IJER'E^·RHEā,-M^QIXM9PEIJ·Q
)YVYQYZI)IïMIJMQ4VERPEV· ?A

āIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMLM^QIXMEPQE]ÇOÇQPÇPÇïÇRÇRFEIJPEH·ï·]·P·RHER
]·P·RELM^QIXEPERMIJ]IVMWE]·PEV·MPILM^QIXYPEIJER±EP·IJERWE]·PEV·MWI,VEǻOZI
ƶHI]IVEPQEOXEH·V

   

 

 



 

 




















 
      

,VEJMOā,-M^QIXM&PERāIJ]IVPIVMRMRE]·W·ZI4VER· ?A

]·P·REKÁVI]·P·RHELM^QIXEPERMIJ]IVMWE]·W·RHE LM^QIXEPERMIJ]IVM
SVER·RHEMWI EVX·IJKIV±IOPIIJQMIJXMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

 

    
 
  

 

 

 

 











 

 
      

,VEJMOā,-M^QIXM9PEIJER‘EP·IJERPEV·RE]·W·ZI4VER· ?A

-M^QIXYPEIJER±EP·IJERWE]·W·RHE]·P·REKÁVI]·P·RHE LM^QIXYPEIJER
±EP·IJERSVER·RHEMWI EVX·IJKIV±IOPIIJQMIJXMV

-M^QIXYPEIJER±EP·IJERSVER·R·RLM^QIXEPERMIJ]IVMSVER·REKÁVI]ÇOWIOSPQEW·R·R
XIQIPWIFIFM±EP·IJERWE]·W·JE^PESPER MIJ]IVPIVMRMRLM^QIXEP·QSVER·R·R]ÇOWIO
SPQEW·H·V

8EFPSāIJ,ÇZIRPMïM9^QERP·ï·ZIāIJ]IVM-IOMQPMïM-M^QIX2SHIPPIVM)Eï·P·Q· ?A
ā,9LM^QIXEP·Q )5LM^QIXEP·Q
-M^QIX2SHIPM ā-LM^QIXEP·QSVER·
SVER· SVER·
4,'XEVEJ·RHER   
‘EP·IJERPEVEVEW·RHER   

āIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMLM^QIXPIVMRMR ƶHIRJE^PEW·4,'ƶPIVEVEG·P·ï·MPIZIVMPQIOXIHMV
āIJKÇZIRPMïMY^QERP·ï·MIJ]IVMLIOMQPMïMZIHMïIVWEïP·OTIVWSRIPMFE^·RHESVERPEV
8EFPSƶHEQIZGYXXYV

āIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇZI8ILPMOI·R·J·'E^·RHEāIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM
-M^QIXMāWXEXMWXMOPIVM

]·PPEV·REEMXXILPMOIW·R·J·ZIMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇFE^·RHELM^QIXEPERMIJ]IVM
WE]·PEV·,VEǻOZIƶHEZIVMPQIOXIHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

 




























 






 ā,-M^QIXEPQE]ÇOÇQPÇPÇïÇ



FYPYRQEQEOXEH·V 
 














































   

,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇ'E^·RHEā,-M^QIXM&PERāIJ]IVME]·W·ZI-M^QIX&PQE
4VERPEV· &^8ILPMOIPM?A
&^XILPMOIPMW·R·JXE]IVEPER±EP·IJER·SPERMIJ]IVPIVMRHILM^QIXEPERMIJ]IVM
WE]·W·RHEƶXIRƶ]I SPERMIJ]IVPIVMRHIMWI EVX·IJKÁVÇPQIOXIHMV


 











 










 


 





 
 


 




 

 

 
 









 
 












































   


,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇ'E^·RHEā,-M^QIXM&PERāIJ]IVME]·W·ZI-M^QIX&PQE
4VERPEV· 8ILPMOIPM?A

8ILPMOIPMW·R·JXEFYPYRERLM^QIXEPERMIJ]IVMWE]·PEV·RHEƶXIRƶ]I ±EP·IJER·
SPERPEVHE ±EP·IJER·SPERPEVHE ±EP·IJER·SPERPEVHE ZI
SPERMIJ]IVPIVMRHIMWI EVX·IJKÁVÇPQIOXIHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 


 
















 

















 


 























 




 






































   

,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇ'E^·RHEā,-M^QIXM&PERāIJ]IVME]·W·ZI-M^QIX&PQE
4VERPEV· ‘SO8ILPMOIPM?A

&^XILPMOIPMW·R·JXEFYPYRERLM^QIXEPERMIJ]IVMWE]·PEV·RHEƶXIRƶ]I ±EP·IJER·
SPERPEVHE ±EP·IJER·SPERPEVHE ±EP·IJER·SPERPEVHE ZI
SPERMIJ]IVPIVMRHIMWI EVX·IJKÁVÇPQIOXIHMV

]·PPEV·REEMXXILPMOIW·R·J·ZIMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇFE^·RHELM^QIXYPEIJER±EP·IJER
WE]·PEV·,VEǻOZIƶHIZIVMPQIOXIHMV

 




























 











 ā,-M^QIXEPQE]ÇOÇQPÇPÇïÇ

FYPYRQEQEOXEH·V
 







































   

,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇ'E^·RHEā,-M^QIXM9PEIJER‘EP·IJERE]·W·ZI-M^QIX
&PQE4VERPEV· &^8ILPMOIPM?A

&^XILPMOIPMW·R·JXE]IVEPER±EP·IJER·SPERMIJ]IVPIVMRHILM^QIXYPEIJER±EP·IJER
WE]·W·RHEƶXIRƶ]I SPERMIJ]IVPIVMRHIMWI EVX·IJKÁVÇPQIOXIHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦



 




































 








 
















 




































   


,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇ'E^·RHEā,-M^QIXM9PEIJER‘EP·IJERE]·W·ZI-M^QIX
&PQE4VERPEV· 8ILPMOIPM?A

8ILPMOIPMW·R·JXEFYPYRERMIJ]IVPIVMRHILM^QIXYPEIJER±EP·IJERWE]·PEV·RHEƶXIR
ƶ]I ±EP·IJER·SPERPEVHE ±EP·IJER·SPERPEVHE ±EP·IJER·
SPERPEVHE ZISPERMIJ]IVPIVMRHIMWI EVX·IJKÁVÇPQIOXIHMV

 





































 








 


 
 















 
 







































   


,VEJMOāIJ]IVM'Ç]ÇOPÇïÇ'E^·RHEā,-M^QIXM9PEIJER‘EP·IJERE]·W·ZI-M^QIX
&PQE4VERPEV· ‘SO8ILPMOIPM?A

‘SOXILPMOIPMW·R·JXEFYPYRERMIJ]IVPIVMRHILM^QIXYPEIJER±EP·IJERWE]·PEV·RHEƶXIR
ƶ]I ±EP·IJER·SPERPEVHE ±EP·IJER·SPERPEVHE ±EP·IJER·
SPERPEVHE ZISPERMIJ]IVPIVMRHIMWI EVX·IJKÁVÇPQIOXIHMV

&]V·GESVERWEPSPEVEOMRGIPIRHMïMRHILIQMIJ]IVMLIQHI±EP·IJERPEVE±·W·RHERIR]ÇOWIO
LM^QIXEPQESVER·XILPMOIPMW·R·JXEZIÇ^IVM±EP·IJER·SPERMIJ]IVPIVMHMV*RHÇIJÇOLM^QIX
EP·QSVER·MWIE^XILPMOIPMC±EP·IJER·SPERMIJ]IVPIVMHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 IOXÁVIP'E^HEāIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM-M^QIXMāWXEXMWXMOPIVM

IOXÁVIPFE^HEMIJ]IVPIVMRMRLM^QIXEPQESVERPEV·ZILM^QIXYPEIJER±EP·IJERWE]·W·SVER·,VEǻOƶHI]IVEPQEOXEH·V

āIJ]IVM ‘EP·IJER
8EV·Q4VQERG·P·OZI'EP·O±·P·O 24,9 60,5
2EHIRGMPMOZI8EIJ4GEO±·P·ï· 55,7 84,7
āQEPEX 39,7 82,5
*PIOXVMO,E^'YLEVZIāOPMQPIRHMVQI¦VIXMQMƾ 22,9 71,7
Y8IQMRM 0EREPM^EW]SR&X·O=ÁRIXMQMZIƾ 44,4 78,4
āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

āRIJEEX 30,3 60,2

8STXERZI5IVEOIRHI8MGEVIX 2SXSVPY0EVEƾ 31,9 68,0
9PEIJX·VQEZI)ITSPEQE 24,7 66,2
Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri 33,0 75,2
'MPKMZIāPIXMIJMQ 24,8 58,0
Finans ve Sigorta Faaliyetleri 79,4 72,9
Gayrimenkul Faaliyetleri 81,1 83,2
Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler 36,3 65,8
āHEVMZI)IWXIO-M^QIX+EEPM]IXPIVM 44,2 53,0
0EQY=ÁRIXMQMZIEZYRQE >SVYRPYSW]EPƾ 37,7 33,6
*ïMXMQ 25,4 28,8
āRWEREïP·ï·ZISW]EP-M^QIX+EEPM]IXPIVM 34,5 55,7
0ÇPXÇVEREX*ïPIRGI)MRPIRGIZITSV 17,9 51,2
)MïIV-M^QIX+EEPM]IXPIVM 15,2 40,3
-ERILEPOPEV·R·RāIJZIVIRPIV4PEVEO+EEPM]IXPIVM ƾ 100,0 100,0
9PYWPEVEVEW· VKÇXPIVZI8IQWMPGMPMOPIVMRMRƾ 16,7 15,7

 ,VEJMOIOXÁVIP'E^HEāIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM-M^QIXM&PERāIJ]IVMZI-M^QIX9PEIJER‘EP·IJER4VERPEV· ?A


7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

8ÇVOM]IMIJ]IVPIVMRMRā,LM^QIXEP·QSVER· SPYTWIOXÁVIPFE^HEā,LM^QIXEP·Q
SVERPEV·REFEO·PH·ï·RHEEREWIOXÁVHIRXERIWMRMRLM^QIXEP·QSVER·8ÇVOM]I
SVXEPEQEW·R·RÇ^IVMRHIHMV‘EP·IJERPEVELM^QIXYPEIJ·QSVER·MWI SPYT8ÇVOM]I
SVXEPEQEW·R·RÇ^IVMRHISPERWIOXÁVFYPYRQEOXEH·V

'ÁPKIWIP'E^HEāIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM-M^QIXMāWXEXMWXMOPIVM

ā,LM^QIXEP·QSVER·ZILM^QIXYPEIJER±EP·IJERSVER·R·RIR]ÇOWIOSPHYïYFIIJMPıIOMP
ƶHIZIVMPQIOXIHMV
 0·VOPEVIPM
 'EVX·R 0EWXEQSRY
 
8IOMVHEï

0SGEIPM


2ERMWE 3IZIJILMV





 
'YVHYV
2YïPE 
 0EVEQER



LM^QIXYPEIJER±EP·IJERSVER·

LM^QIXEPERMIJ]IVMSVER·

ıIOMP'ÁPKIWIP'E^HEāIJ]IVMZI‘EP·IJER'E^·RHEāIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM-M^QIX
&P·Q4VERPEV·RHEāPOāP ?A
-M^QIXEP·QSVER·RIR]ÇOWIOSPHYïYMP MPI0EWXEQSRYLM^QIXYPEIJER±EP·IJER
SVER·R·RIR]ÇOWIOSPHYïYMPMWI MPI8IOMVHEïƶH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

439‘

-E^·VPERERFYHSOÇQERMPIÇPOIQM^HI,0XEVEJ·RHER]·PP·OSPEVEO]E]·RPERERMIJWEïP·ï·
ZIKÇZIRPMïMZIVMPIVMRMRHIVPIRIVIOVETSVLEPMRIKIXMVMPQIWMMIJOE^EPEV·ZIQIWPIO
LEWXEP·OPEV·RHE&ZVYTEZI)ÇR]EÇPOIPIVMEVEW·RHEÇPOIQM^MROSRYQYRYRSVXE]EOSRYPQEW·
E]V·GEā,TVSJIW]SRIPWIVXMǻOEWE]·PEV·]IXOMFIPKIPIVMMPIā,LM^QIXPIVMRHI]·PPEVMXMFEVM]PI
KIPMIJMQMRKÁ^PIVÁRÇRIWIVMPQIWMEQE±PERQ·IJZIFYWE]IHILERKMHÇ^I]HISPYVWESPWYR
XEVEǼEVEMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMOSRYWYRHEM]MFMVVILFIVOE^ERH·V·PQEW·LIHIǼIRQMIJXMV

7ETSVYRMPOFÁPÇQÇRHIMIJ]IVMZI±EP·IJERPEVEMPMIJOMRMWXEXMWXMOPIVMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇWIOXÁVIP
FÁPKIWIPZIHIQSKVEǻOSPEVEOHIVPIRIVIOÇPOIQM^HI]·P·REKÁVI]·P·RHEOM
HIïMIJMQSVXE]EOSRQEOXEH·V]·P·REKÁVI]·P·RHELIQMIJ]IVM LIQHI±EP·IJER
WE]·W·RHE EVX·IJKÁ^PIRQIOXIZIMIJKÇGÇTM]EWEW·LIVKI±IRKÇRFÇ]ÇQIOXIHMV
Á^OSRYWYZIVMPIVMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇFE^·RHEMRGIPIRHMïMRHIÇPOIQM^HIOM04'āKIV±IïM
FMVOI^HELEFIPMVKMRLEPIKIPQIOXIZI04'āƵPIVI]ÁRIPMOLIQQIZ^YEXWEPLIQHI
KÇZIRPMOOÇPXÇVDZEP·IJQEPEV·XÇQL·^·]PEHIZEQIXXMVMPQIOXIHMVSR]·P·RSVXEPEQEPEV·RE
KÁVIÇPOIQM^HIOMMIJ]IVPIVMRMR ƶM04'āƶPIVHIRSPYIJQEOXESPYT±EP·IJERPEV·RHE ƶWM
FYMIJ]IVPIVMRHIMWXMLHEQIHMPQIOXIHMVIOXÁVIPFE^HEIR±SOMIJ]IVMZI±EP·IJER·FYPYRER
MPOWIOXÁVƸ8STXERZI5IVEOIRHI8MGEVIX 2SXSVPY0EVE8EIJ·XPEV·R·RZI2SXSWMOPIXPIVMR
4REV·Q·ƹƸāQEPEXƹZIƸāRIJEEXƹWIOXÁVPIVMHMV8ÇVOM]IƶHIMIJ]IVPIVMMPI±EP·IJERPEV·R]EOPEIJ·O
ƶWMW·VEW·]PEāWXERFYP&ROEVEā^QMV'YVWEZI&RXEP]EMPPIVMRHIFYPYRQEOXESPYT
±EP·IJERPEV·R ƶYOEH·R ƶMIVOIOXMV'YWSRY±KÁWXIVQIOXIHMVOMÇPOIQM^HIOEH·RPEV·R
MWXMLHEQEOEX·P·QSVER·IVOIOPIVIKÁVISPHYO±EHÇIJÇOXÇV0EH·RPEV·RMWXMLHEQEOEX·P·Q
SVER·R·REVX·V·PQEW·M±MRXSTPYQFMPMR±PIRHMVMPQIPMZIXÇQWSW]EPXEVEǼEVOSRY]PEMPKMPM
Ç^IVMRIHÇIJIRWSVYQPYPYOPEV·]IVMRIKIXMVQIPMHMV

7ETSVHEMIJOE^EW·ZIQIWPIOLEWXEP·OPEV·MWXEXMWXMOPIVMMIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇWIOXÁVIPZIFÁPKIWIP
FE^HEXEFPSZIKVEǻOLEPMRIKIXMVMPQMIJE]V·GE±EP·IJQEWÇVIWMRIZIMIJOE^EW·R·RQI]HERE
KIPHMïMWEEXIZIOE^EWIFITPIVMRIKÁVIHIVPIRQMIJXMV]·PPEV·EVEW·RHEMIJOE^EP·
ÁPÇQPÇMIJOE^EP·QIWPIOLEWXEP·ï·OE]FIHMPIRKÇRWÇVIOPMMIJKÁVIQI^PMOKIPMVMFEïPERER
OMIJMWE]·W·KMFMZIVMPIVMR]ER·W·VEFYZIVMPIVHIR]EVEVPEREVEOLIWETPERERZIMIJWEïP·ï·ZI
KÇZIRPMïMRMRMWXEXMWXMOWIPSPEVEOHSïVYIJIOMPHIKÁ^PIQPIQI]IZIHIïIVPIRHMVQI]IMQOER
WEïPE]ERMIJOE^EW·W·OP·OL·^·MIJOE^EW·Eï·VP·OL·^·JEXEPMXIL·^·ZI]Ç^FMRHIMIJOE^EP·ZI
]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVER·KÁWXIVKIPIVMLIWETPERQ·IJZIWSRY±PEVSVXE]EOS]YPQYIJXYV

=ET·PERLIWETPEQEPEVEKÁVI]·P·RHERMXMFEVIRMIJOE^EW·FMPHMVMQJSVQYRYRIPIOXVSRMO
SVXEQHEEP·RQE]EFEIJPERQEW·MPIMIJOE^EW·KI±MVIRZIFMPHMVMQM]ET·PERXÇQWMKSVXEP·
WE]·PEV·REEMXZIVMPIVMR]E]·RPERQE]EFEIJPERQEW·WIFIFMMPI]·P·RHERMXMFEVIRMIJOE^EP·
WE]·PEV·RHEEVX·IJKÁ^PIRQIOXIHMV)SPE]·W·]PE]Ç^FMRHIMIJOE^EP·SVER·ZIMIJOE^EW·W·OP·O
L·^·HEE]R·IJIOMPHIEVXQEOXEH·V&RGEO]·P·REKÁVI]·P·RHEJEXEPMXIL·^·RHE
]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVER·RHEMWI M]MPIIJQIM^PIRQIOXIHMV

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

&]V·GEVETSVHESVXE]EOSRERHMïIVFMV±EVT·G·WSRY±MWI ]·P·REKÁVI]·P·RHE
XÇQOE^EP·PEVM±MRHIOE^EKÇRDZEP·IJ·V]ERMLEǻJWSRY±PYOE^EP·PEV·RSVER·RHE EVX·IJ
KÁ^PIRMVOIRHELEEï·VWSRY±PY]ERMÁPÇQPÇZIKÇROE]·TP·OE^E]EOEV·IJERPEVM±MRFY
SVER·R HÇIJÇIJKÁWXIVQIWMSPQYIJXYV8ER·OS]YPERQIWPIOLEWXEP·ï·WE]·W·RHEMWIE]R·
]·PPEVM±MRHI EVX·IJM^PIRQIOXIHMVāIJOE^EP· OEH·R IVOIOÁPÇQPÇMIJOE^EP·
OEH·R IVOIOZIQIWPIOLEWXEP·ï·WE]·PEV·RHE OEH·R IVOIOIVOIOPIVMR
SVER·OEH·RPEVEKÁVISPHYO±E]ÇOWIOXMV

āIJOE^EPEV·MIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇRIKÁVIMRGIPIRHMïMRHI]·P·RHEOE^EPEV·R ƶÇ04'āƶPIVHI
QI]HEREKIPMVOIR]·P·RHEFYSVER M]MPIIJQIMPI ƶI ]·P·RHEÁPÇQPÇ
OE^EPEV·R ƶM04'āƶPIVHIQI]HEREKIPMVOIRƶHIFYSVER M]MPIIJQIMPI ƶI
HÇIJQÇIJXÇV

IOXÁVPIV±EP·IJERWE]·PEV·HMOOEXIEP·REVEO]Ç^FMRHIMIJOE^EP·SVER·REKÁVIMRGIPIRHMïMRHI
IRJE^PESVEREWELMTMPOWIOXÁV 2EHIRGMPMOZI8EIJSGEO±·P·ï·Y8IQMRM 0EREPM^EW]SR
&X·O=ÁRIXMQMZIā]MPIIJXMVQI+EEPM]IXPIVMāQEPEXāRIJEEXZI0SREOPEQEZI=M]IGIO-M^QIXM
+EEPM]IXPIVMHMV=Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVER·REKÁVIMWI2EHIRGMPMOZI8EIJSGEO±·P·ï·
āRIJEEX9PEIJX·VQEZI)ITSPEQE8EV·Q4VQERG·P·OZI'EP·O±·P·OZI*PIOXVMO,E^'YLEV
ZIāOPMQPIRHMVQI¦VIXMQMZI)Eï·X·Q·WIOXÁVPIVMIRVMWOPMWIOXÁVPIVSPEVEOOEVIJ·Q·^E
±·OQEOXEH·V2IWPIOLEWXEP·OPEV·R·RMWI YMQEPEXWIOXÁVÇRHIÁ^IPPMOPIQIXEPWIOXÁVÇRHI
QI]HEREKIPQIOXIHMV

‘EP·IJERWE]·W·E±·W·RHERHEMPOƶXI]IVEPERāWXERFYP&ROEVEā^QMV0SGEIPMZI'YVWEMIJ
OE^EP·ZIÁPÇQPÇMIJOE^EP·WE]·PEV·RHEHEE]R·IJIOMPHIW·VEPERQEOXEH·VāIJOE^EW·KI±MVIRPIVMR
ƶMZIÁPÇQPÇMIJOE^EW·KI±MVIRPIVMR ƶME]MPI]·PEVEW·±EP·IJERPEVHERSPYIJQEOXEH·V
'YSVERPEV·R]ÇOWIOPMïMXIGVÇFIWM^ZIKÇZIRPMOOÇPXÇVÇFMPMRGMRMRLIRÇ^SPYIJQEH·ï·
±EP·IJERPEV·RHELEJE^PEOE^E]EQEVY^OEPH·ï·R·RKÁWXIVKIWMHMV2IWPIOLEWXEP·ï·RHEMWI
±EP·IJQEWÇVIWMY^EH·O±EXER·OS]YPERLEWXEP·OSVER·EVXQEOXEH·V 

,0]·PP·OPEV·RHE]E]·RPERERWIFITPIVMRIKÁVIMIJOE^EPEV·ZIVMPIVMRIFEO·PH·ï·RHEHMïIV
WETQEOEXIKSVMWMRHIFYPYREROE^EP·PEV·RSVER·R·R KMFM]ÇOWIOSPQEW·OE^EWIFITPIVMRMR
XEQERPEQ·]PEFIPMVPIRQIWMRIIRKIPXIIJOMPIXQIOXIHMV

āIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMKÁWXIVKIPIVMRMRÇPOIQM^HIOMHYVYQYMRGIPIRHMOXIRWSRVE&ZVYTE
ZI)ÇR]EHEOMÇPOIOSRYQYQY^YRSVXE]EOSRQEW·IPHIIHMPIRZIVMPIVMRÇPOIPIVEVEW·
OEVIJ·PEIJX·VQEPEV·R·R]ET·PEVEOVETSVPERQEW·ZIEREPM^IHMPIVIOOEVEVZIVMGMPIVPITE]PEIJ·PQEW·
HSïVYY]KYPEQETSPMXMOEPEV·R·RLE]EXEKI±MVMPQIWME±·W·RHERWSRHIVIGIÁRIQPMHMV'Y
EQE±PEVETSVYRFÁPÇQÇRHIKIV±IOPIIJXMVMPIRMRGIPIQI]IKÁVI]Ç^FMR±EP·IJERHEMIJ
OE^EP·SVER·IR]ÇOWIOSPER&ZVYTEÇPOIPIVMW·VEW·]PE+VERWE5SVXIOM^ZIāWTER]EƶH·V
=Ç^FMR±EP·IJERFEIJ·REIRE^MIJOE^EW·QI]HEREKIPIRÇPOIPIVMWIW·VEW·]PE'YPKEVMWXER
7SQER]EZI=YRERMWXERƶH·V=Ç^FMR±EP·IJERHEMIJOE^EP·SVER·R·R&'ÇPOISVXEPEQEW·
SPYT&'ÇPOIWMRMRƶY]Ç^FMR±EP·IJERHEMIJOE^EP·SVER·E±·W·RHERFYSVXEPEQER·R
Ç^IVMRHIMOIRÇPOIFYSVXEPEQER·REPX·RHEH·V8ÇVOM]IƶHIFYSVER ]Ç^FMRHI
&'SVXEPEQEW·R·REPX·RHEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

]·P·RHEÇPOIPIVMR]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVERPEV·R·RÇPOIQM^MRE]R·]·PZIVMWMMPI
QYOE]IWIWMRHI]Ç^FMRMIJ±MHI&'SVXEPEQEW·MOIRÇPOIQM^HIFYSVERƶHYV=ERM
ÇPOIQM^MR]Ç^FMRMIJ±MHIÁPÇQPÇOE^ESVER·&'SVXEPEQEW·R·R]EOPEIJ·OOEX·H·V*9748&8
ZIVMPIVMRIKÁVI]·P·RHE]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJOE^EP·SVERPEV·RHEIRM]MÇPOIPIVW·VEW·]PE
2EPXE0·FV·WZI-SPPERHEƶH·V

)MïIV]ERHER]MRI&ZVYTEÇPOIPIVMRMRQÇWXEOMPā,0ERYRPEV·R·R]E]·QPERQEW·RHERWSRVEOM
WÇVI±XIMIJOE^EPEV·REMPMIJOMRZIVMPIVEREPM^IHMPQMIJZIÇPOIPIVM±MR0ERYR]E]·QXEVMLMRHIR
FYKÇRIMIJOE^EPEV·RHEOMHIïMIJMQPIVMZIÇPOIQM^PIHELEWEïP·OP·QYOE]IWI]ETEFMPQIO
EH·RELIVFMVÇPOIRMROERYRWSRVEW·]·PP·OWÇVIHIOMHIïMIJMQPIVMRIFEO·PQ·IJX·V=ET·PER
MRGIPIQIHI&'ÇPOIPIVMM±MRHI0ERYRPEV·]E]·QPERH·OXER]·PWSRVEIRJE^PEM]MPIIJQI
OE]HIHIRÇPOIRMRSVXEPEQEM]MPIIJQISVER·R·R SPHYïYÇPOIQM^HIHI MPIFY
SVERESPHYO±E]EO·RFMVM]MPIIJQIOE]HIHMPHMïMXIWTMXIHMPQMIJXMV

¦POIQM^ZIVMPIVMRMR)ÇR]EÇPOIPIVMMPIOEVIJ·PEIJX·V·PQEW·RHEMWI,&' Ç]IEHE]
4*()ZI4.(4-3*8FMVPMOPIVMRHIRIRE^FMVMRIÇ]IPMïMFYPYRERXSTPEQÇPOI
HIïIVPIRHMVQI]IEP·RQ·IJZI.14ZIVMPIVMOYPPER·PQ·IJX·V'YZIVMPIVIKÁVIÇPOIPIVMR]Ç^FMRHI
MIJOE^EP·SVERSVXEPEQEW·SPYTÇPOISVXEPEQER·RÇWXÇRHIMOIR8ÇVOM]IƶHI
FYÇPOIPIVEVEW·RHE]IVEPQEOXEH·VāRGIPIRIRHÇR]EÇPOIPIVMRMR]Ç^FMRHIÁPÇQPÇMIJ
OE^EP·SVERSVXEPEQEW·SPYTÇPOISVXEPEQER·RÇWXÇRHIHMV8ÇVOM]I,0ZIVMPIVMRI
KÁVISVXEPEQER·RÇ^IVMRHI.148&8ZIVMPIVMRIKÁVISVXEPEQER·REPX·RHE]IVEPQEOXEH·V
¦POIPIVMRQÇWXEOMPā,OERYRPEV·FE^EP·REVEO]ET·PERMRGIPIQIHIMWIÇPOIRMR0ERYR
ÁQVÇRÇRSVXEPEQE]·PSPHYïY0ERYRPEV·]E]·RPERH·OXERWSRVEÁPÇQPÇMIJOE^EPEV·RHE
KIV±IOPIIJIRM]MPIIJQISVER·R·RSVXEPEQE ÇPOIQM^HIMWIFYSVER·R,0ZIVMPIVMRI
KÁVI SPHYïYFIPMVPIRQMIJXMV

2IWPIOLEWXEP·ï·RHEOE]REOSPEVEO;-4ZIVMPIVMHMOOEXIEP·RQ·IJZI&',4*()ZI
4.(4-3*8FMVPMOPIVHIRLIVLERKMFMVMRIÇ]ISPERÇPOIHIRQIWPIOLEWXEP·ï·ZIVMWMRI
YPEIJ·PEFMPIRÇPOIMRGIPIRQMIJXMV=ET·PER±EP·IJQEHEÇPOIPIVMRIRE^FIOPIRIR2-
WE]·PEV·MPIIRJE^PEFIOPIRIR2-WE]·PEV·-EVVMRKXSR]EOPEIJ·Q·REKÁVILIWETPERQ·IJX·V'Y
LIWETPEQEPEVEKÁVIÇPOIHIRWEHIGI)ERMQEVOEFIOPIRIREPXPMQMXMROEX·SVER·RHE
]ERMFIPMVPIRIREVEP·OXE2-ZEOEW·XIWTMXIXQMIJXMV¦POIPIVFIOPIRIREPXPMQMXI]EOPEIJQE
SVER·E±·W·RHERW·VEPERH·ï·RHEMWI1IXSR]ER·RFIOPIRIREPXPMQMXI āWZI±MR ZI
+VERWER·R SVER·MPI)ERMQEVOEHERWSRVEIRM]MMPOÇPOISPHYïYKÁVÇPQIOXIHMV
¦POIQM^HIMWIXIWTMXIHMPIRQIWPIOLEWXEP·ï·ZEOEWE]·W·FIOPIRIRHIïIVMR ƶWMSVER·RHEH·V

&RGEOLIQ&ZVYTELIQ)ÇR]EHÇ^I]MRHIÇPOIPIVEVEW·ZIVMOEVIJ·PEIJX·VQEW·]ETEVOIR
MIJOE^EW·ZIQIWPIOLEWXEP·ï·MWXEXMWXMOPIVMRMR XMTOETWEQOE]REOZIVMXSTPEQEIJIOPM
MIJOE^EW·ZIQIWPIOLEWXEP·ï·WE]·PERLEPPIVMWXEXMWXMOPIVI]ERW·]ERMIJOE^EPEV·RHEOE]·T
KÇRWÇVIPIVMÇPOIPIVHIWIOXÁVFE^·RHE±EP·IJERHEï·P·QPEV·ÇVIXMQIJIOPMZIXIORSPSNMO
KIPMIJQIPIVKMFMLYWYWPEV·RÇPOIHIRÇPOI]IJEVOP·P·OKÁWXIVHMïMZILIVFMVÇPOIM±MRE]R·
WÇVIHIOMKI±QMIJZIVMPIVIIVMIJMQHI]EIJERER^SVPYOPEVÇPOIPIVEVEW·OEVIJ·PEIJX·VQEPEV·R
WEïP·OP·SPQEW·R·IRKIPPI]MGMYRWYVPEVH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
  āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦

7ETSVYRMPOFÁPÇQPIVMRHIZIVMPIRā,KÁWXIVKIPIVMRHIM]MPIIJQIWEïPERQEW·MIJ]IVPIVMRHI
KÇZIRPM±EP·IJQEOSIJYPPEV·R·RSPYIJXYVYPQEW·MPIQÇQOÇRHÇV'YM]MPIIJQIRMRIPHI
IHMPQIWMRHIMWIRMXIPMOPMMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMLM^QIXMRMRWEïPERQEW·ZIÁ^IPPMOPIMIJ
OE^EPEV·R·RIRKIPPIRQIWMRSOXEW·RHEā,TVSJIW]SRIPPIVMRMRVSPDZSOFÇ]ÇOXÇV'Y
RIHIRPILE^·VPERERVETSVHEā,TVSJIW]SRIPWE]·PEV·]IXOMFIPKIPIVMZIā,LM^QIX
MWXEXMWXMOPIVMZIVMPIVIOÇPOIQM^HIFYOSRYHEQIZGYXHYVYQZI]·PPEVMXMFEVM]PI]EIJERER
KIPMIJQIZIVMPQIOXIHMV

'YOETWEQHE-E^MVERMXMFEVM]PIEOXMJTVSJIW]SRIPWE]·PEV·MPIVIIPMLXM]E±PEV
OEVIJ·PEIJX·VX·PH·ï·RHE MIJ]IVMLIOMQMWE]·W·R·R 'W·R·J·MIJKÇZIRPMïMY^QERWE]·W·R·R
(W·R·J·MIJKÇZIRPMïMY^QERWE]·W·R·R ZIHMïIVWEïP·OTIVWSRIPMWE]·W·R·R
HELEJE^PESPHYïYERGEO&W·R·J·MIJKÇZIRPMïMY^QER·WE]·W·R·RVIIPMLXM]EG·R 
EPX·RHESPHYïYKÁVÇPQIOXIHMV

,IRIP2ÇHÇVPÇïÇQÇ^GIZIVMPIR]IXOMFIPKIWMWE]·PEV·RHE]·P·REKÁVI]·P·RHEOM
HIïMIJMQSVERPEV·MRGIPIRHMïMRHI4,'WE]·W·RHE XSTPYQWEïP·ï·QIVOI^MRHI 
EVX·IJIïMXMQOYVYQYWE]·W·RHEMWI E^EPQE]EIJERH·ï·XIWTMXIHMPQIOXIHMV

7ETSVHEā,LM^QIXPIVMRIMPMIJOMRMWXEXMWXMOPIVMIJWEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMLM^QIXMEPQE
]ÇOÇQPÇPÇïÇFYPYRERMIJ]IVPIVMRMOETWE]EGEOIJIOMPHIHIVPIRQMIJXMV'YREKÁVI
]·P·RHER]·P·REOEHEVLM^QIXEPERMIJ]IVMWE]·W·RHE LM^QIXEPERMIJ]IVMSVER·RHE
EVX·IJKIV±IOPIIJMVOIR LM^QIXYPEIJER±EP·IJERWE]·W·RHE LM^QIXYPEIJER±EP·IJER
SVER·RHEMWI EVX·IJKIV±IOPIIJQMIJXMV-M^QIXYPEIJER±EP·IJERSVER·R·RLM^QIXEPER
MIJ]IVMSVER·REKÁVI]ÇOWIOSPQEW·R·RXIQIPWIFIFM±EP·IJERWE]·W·JE^PESPER 
MIJ]IVPIVMRMRLM^QIXEP·QSVER·R·R]ÇOWIOSPQEW·H·V

-M^QIXEP·QSVERPEV·MIJ]IVMFÇ]ÇOPÇïÇZIXILPMOIW·R·J·REKÁVIMRGIPIRHMïMRHIMWILIQ
MIJ]IVMLIQHI±EP·IJERPEVE±·W·RHERIR]ÇOWIOLM^QIXEPQESVER·R·RXILPMOIPMW·R·JXE
ZIÇ^IVM±EP·IJER·SPERMIJ]IVPIVMSPHYïYIRHÇIJÇOLM^QIXEP·QSVER·R·RMWIE^XILPMOIPM
C±EP·IJER·SPERMIJ]IVPIVMSPHYïYWSRYGYREZEV·PQEOXEH·V

8ÇVOM]IƶHIMIJ]IVPIVMRMRā,LM^QIXEP·QSVER· SPYTWIOXÁVIPFE^HEā,LM^QIX
EP·QSVERPEV·REFEO·PH·ï·RHEEREWIOXÁVHIRXERIWMRMRLM^QIXEP·QSVER·8ÇVOM]I
SVXEPEQEW·R·RÇ^IVMRHIHMV‘EP·IJERPEVELM^QIXYPEIJ·QSVER·MWI SPYT8ÇVOM]I
SVXEPEQEW·R·RÇ^IVMRHISPERWIOXÁVFYPYRQEOXEH·V

'ÁPKIWIPHEï·P·QHEMWILM^QIXEP·QSVER·R·RIR]ÇOWIOSPHYïYMPMR MPI0EWXEQSRY
LM^QIXYPEIJER±EP·IJERSVER·R·RIR]ÇOWIOSPHYïYMPMRMWI MPI8IOMVHEïSPHYïY
KÁVÇPQIOXIHMV

7ETSVHE]IVZIVMPIRYPYWEPZIYPYWPEVEVEW·ZIVMPIVMRHIïIVPIRHMVMPQIWMWSRYGYRHEMIJ
WEïP·ï·ZIKÇZIRPMïMOSRYWYRHEOM±EFEPEV·RHIZEQIXQIWMZIEVXX·V·PQEW·R·R^SVYRPYPYïY
FMVOI^HELESVXE]E±·OQEOXEH·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

:IVMPIVKÁWXIVQIOXIHMVOMÇPOIQM^HIKÇZIRPMOOÇPXÇVÇFMPMRGMRMRSPYIJXYVYPQEW·ā,MPIMPKMPM
]EWEPHÇ^IRPIQIPIVMRYPYWPEVEVEW·WXERHEVXPEVEMIJ]IVPIVMRMRMLXM]E±PEV·REZIKÇRÇQÇ^
XIORSPSNMWMRIGIZETZIVIGIOIJIOPMHIKÇRGIPXYXYPQEW·Á^IPPMOPI04'āƶPIVI]ÁRIPMOSPEVEO
ā,EPER·RHEHER·IJQERP·OLM^QIXMIïMXMGMÁ^IRHMVMGM]SPKÁWXIVMGMJEEPM]IXPIVMRXIIJZMO
IHMPQIWMZI]E]K·RPEIJX·V·PQEW·ZIFY±EP·IJQEPEV·RL·^OIWQIHIRHIZEQ·WSRHIVIGI
ÁRIQPMHMV

'Y±EP·IJQEPEV]ET·P·VOIRXIQIPLIHIJ WEïP·OP·ZIKÇZIRPMFMV±EP·IJQESVXEQ·R·RSPYIJXYVYP
QEW· ZEW·XEW·]PE ÇPOIQM^ MRWER·R·R ]EIJEQ OEPMXIWMRM ]ÇOWIPXQIO ±EP·IJQE FEV·IJ·RE
ZI XSTPYQWEP OEPO·RQE]E OEXO· ZIVQIO SPQEP·H·V 'Y RIHIRPI HÇR]EHE MIJ WEïP·ï· ZI
KÇZIRPMïM EPER·RHE SVXE]E ±·OER KIPMIJQIZI HIïMIJMOPMOPIVMRZIVMPIVPI FMVPMOXI M^PIRQI
WMZI ÇPOIPIVEVEW· HSïVY OEVIJ·PEIJX·VQE]ÁRXIQPIVM KIPMIJXMVMPQIWM WE]IWMRHI ÇPOIQM^HI
SPYIJXYVEGEï·Q·^TSPMXMOEZIWXVEXINMPIVI]ÁRZIVMPQMIJSPEGEOX·V

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
 62

KAYNAKÇA

[1] T.C. Resmi Gazete. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu.
16.06.2006. Sayı: 26200

[2] T.C. Resmi Gazete. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu. 30.06.2012. Sayı: 28339

[3] SGK 2013-2018 İstatistik Yıllıkları

[4] T.C. Resmi Gazete. Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve

26.12.2012. Sayı: 28509

[6]

[7] https://ttb.org.tr/kutuphane/iskazasi.pdf

[8] https://www.who.int/occupational_health/activities/occupational_work_diseases/
en/

[9] Avrupa Komisyonu İstihdam ve Sosyal İşler Genel Müdürlüğü, EMPL/D.5 Birimi,
2001, İş kazaları konusunda Avrupa istatistikleri (ESAW) Metodoloji

[10] https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=sbs_na_sca_r2&lang=en

[11] https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=lfsa_eegan2&lang=en

[12] https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do

[13] https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do

[14]

[15] Harrington J.M., Gill F.S., Aw T.C., Gardiner K. Occupational Health; 4th Edition 1998)

[16] https://gateway.euro.who.int/en/indicators/hfa_453-4041-number-of-new-cases-
of-occupational-diseases

[17] https://isgkatip.ailevecalisma.gov.tr/Logout.aspx

RİSK YÖNETİMİ VE İSTATİSTİK ŞUBESİ

āı&î1.î.:*,¦:*31āîā,*3*12¦)¦71¦î¦ 

7ā0= 3*8ā2ā:*ā8&8ā8ā0ı9'*ā
8ÇVOM]I(YQLYVM]IXM&MPI‘EP·IJQEZISW]EP-M^QIXPIV'EOERP·ï·
āIJEïP·ï·ZI,ÇZIRPMïM,IRIP2ÇHÇVPÇïÇ
&HVIW*QIO2ELEPPIWM(EHHI3S5O*QIO&30&7&
8IPIJSR
+EOW