vTrang chủ 

Văn Mẫu Lớp 12 Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu)

PHÂN TÍCH NHÂN VẬT NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI

TRONG CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA
Hướng dẫn phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài, lập dàn ý chi tiết, sơ
đồ tư duy và tham khảo một số bài văn mẫu hay phân tích người đàn bà hàng
chài trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu.

MỤC LỤC NỘI DUNG

 1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm và nhân vật

 1. 1. Tác giả
 1. 2. Truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa
 1. 3. Tóm tắt nhân vật người đàn bà hàng chài
 2. Hướng dẫn phân tích
 2. 1. Phân tích yêu cầu đề bài
 2. 2. Luận điểm
 3. Lập dàn ý chi tiết
 3. 1. Mở bài
 3. 2. Thân bài
 3. 3. Kết bài
 4. Danh sách top 11+ bài văn hay
 5. Sơ đồ tư duy

Tài liệu hướng dẫn phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong tác
phẩm Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu do Đọc Tài Liệu biên
soạn gồm những gợi ý chi tiết giúp em làm tốt các bước phân tích đề, lập dàn
ý và sơ đồ tư duy kèm theo những bài văn mẫu hay để tham khảo, mở rộng
vốn từ ngữ.
Cùng tham khảo ngay...
 I. GIỚI THIỆU TÁC GIẢ, TÁC PHẨM VÀ NHÂN
VẬT NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI
1. TÁC GIẢ NGUYỄN MINH CHÂU
- Nguyễn Minh Châu (1930 - 1989) là một nhà văn có ảnh hưởng quan trọng đối
với văn học Việt Nam giai đoạn chiến tranh và thời kỳ đầu đổi mới với nhiều
cống hiến. Ông luôn có trăn trở về cuộc đời con người cũng như sứ mệnh
người nghệ sĩ.
- Trước khi mất, ông đã để lại 13 tập văn xuôi và một tiểu luận phê bình.
- Tác phẩm chính: Cửa sông (tiểu thuyết, 1966), Những vùng trời khác nhau
(truyện ngắn, 1970), Dấu chân người lính (tiểu thuyết, 1972), Miền cháy (tiểu
thuyết, 1977),...
- Một số ý kiến đánh giá về Nguyễn Minh Châu:
+ "Nguyễn Minh Châu là người kế tục xuất sắc những bậc thầy của nền
văn xuôi Việt Nam và cũng là người mở đường rực rỡ cho những cây
bút trẻ tài năng sau này" (Nguyễn Khải)
+ "Niềm tin vào tính bất khả chiến bại của cái đẹp tinh thần, cái thiện đã
được khúc xạ ở chỗ, anh đã tắm rửa sạch sẽ các nhân vật của mình, họ
giống như được bao bọc trong một bầu không khí vô trùng". (Nhà phê
bình Nikolai Nikulin)
2. TRUYỆN NGẮN CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA
- Chiếc thuyền ngoài xa là tác phẩm tiêu biểu cho đề tài đời tư - thế sự của
Nguyễn Minh Châu sau năm 1975, đặt ra vấn đề mối quan hệ giữa văn học
và đời sống.
- Nội dung chính: Thông qua câu chuyện kể về chuyến đi của một nghệ sĩ
nhiếp ảnh đến một vùng biển miền Trung để chụp ảnh nghệ thuật, với một cốt
truyện nhiều tình huống bất ngờ với hệ thống nhân vật đa dạng, nhà văn đề
cập đến tính trung thực của người nghệ sĩ, nêu lên mối quan hệ chặt chẽ
giữa văn học và hiện thực cũng như những vấn đề phức tạp của cuộc sống,
kể cả bi kịch số phận con người.
3. TÓM TẮT NHÂN VẬT NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI
- Người đàn bà hàng chài là nhân vật đặc sắc nhất của truyện, một người phụ
nữ lao động lam lũ, bất hạnh, trải đời và sáng đẹp tình yêu thương, đức hi
sinh và lòng vị tha cao cả.
- Nhân vật người đàn bà hàng chài chủ yếu xuất hiện trong phát hiện thứ hai
của Phùng về chiếc thuyền chài lưới và trong câu chuyện cuộc đời chị kể ở
tòa án huyện. Qua đó, cuộc đời, số phận, tính cách, cảnh ngộ của chị gây xúc
động, trăn trở mạnh mẽ không chỉ với tác giả mà còn với người đọc.
//Để hiểu rõ hơn về nhân vật này, chúng ta hãy cùng đi vào các bước cụ
thể phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong tác phẩm Chiếc thuyền
ngoài xa ngay sau đây nhé !

II. HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH NHÂN VẬT NGƯỜI ĐÀN BÀ

HÀNG CHÀI
Muốn làm được một bài phân tích người đàn bà hàng chài trọn vẹn và hay
nhất, các em nên bám sát từng bước từ phân tích đề, xây dựng hệ thống
luận điểm trước tiên để từ đó hình thành dàn ý chi tiết cho bài phân tích.
1. PHÂN TÍCH YÊU CẦU ĐỀ BÀI
- Yêu cầu về nội dung: phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài (tính cách,
tâm lí, hành động...)
- Phạm vi tư liệu, dẫn chứng: những câu văn, từ ngữ, chi tiết tiêu biểu trong
truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu.
- Phương pháp lập luận chính: phân tích.
2. LUẬN ĐIỂM PHÂN TÍCH NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI
- Luận điểm 1: Hiện thân cho nỗi thống khổ của người phụ nữ làm nghề chài
lưới
- Luận điểm 2: Vẻ đẹp tiềm tàng của người đàn bà làng chài

II. LẬP DÀN Ý CHI TIẾT PHÂN TÍCH NHÂN VẬT NGƯỜI

ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI
Playvolume00:00/01:00Truvid

1. MỞ BÀI PHÂN TÍCH NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
+ Nguyễn Minh Châu là một trong số “những nhà văn mở đường tài hoa
và tinh anh nhất”, luôn thiết tha truy tìm những hạt ngọc ẩn giấu nơi bề
sâu tâm hồn.
 + Truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa là một trong những tác phẩm tiêu
biểu của Nguyễn Minh Châu đem đến cái nhìn đúng đắn về cuộc sống
và con người.
- Giới thiệu nhân vật người đàn bà hàng chài - hình ảnh để lại trong lòng
người nhiều ám ảnh, trăn trở về cuộc sống của con người trong thời kì đổi
mới.
2. THÂN BÀI PHÂN TÍCH NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI
* Khái quát tình huống truyện
- Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng tìm vào vùng quê miền biển mong chụp được bức
ảnh nghệ thuật về làm lịch và tưởng đã thành công khi thu vào ống kính
khung cảnh chiếc thuyền ngoài xa đẹp như một giấc mơ.
- Ngay sau đó, anh đã phải chứng kiến một nghịch cảnh trớ trêu: cảnh bạo
hành trong một gia đình hàng chài vừa bước xuống từ con thuyền ấy.
- Những ngày sau, cảnh bạo hành đó vẫn tiếp diễn. Chánh án Đẩu đã mời
người đàn bà làng chài đến tòa án để giải quyết chuyện gia đình của chị.
=> Tình huống truyện Chiếc thuyền ngoài xa  chứa đựng những suy ngẫm, phát
hiện sâu sắc của nhà văn về cách để nhìn nhận, đánh giá con người, cuộc
sống và về mối quan hệ giữa nghệ thuật với hiện thực, người nghệ sĩ với
cuộc đời.
* Luận điểm 1: Hiện thân cho nỗi thống khổ của người phụ nữ làm nghề chài
lưới
- Hoàn cảnh, xuất thân:
+ Không có tên gọi cụ thể
+ Được gọi bằng "mụ" hoặc "người đàn bà hàng chài" -> cách gọi phiếm
định.
+ “trạc ngoài 40 tuổi"
+ Nghèo túng, đông con
+ Không gian sống là con thuyền lưới vó chật hẹp.
- Ngoại hình:
+ Cao lớn, thô kệch
+ Mặt rỗ, tái mét vì mệt mỏi, không có sức sống
+ Dáng đi chậm chạp như bà già -> Dáng vẻ lúng túng thể hiện sự mặc
cảm và tự ti.
+ Tấm lưng áo bạc phếch, rách rưới …
=> Sự nghèo khổ, nhọc nhằn, sự vất vả, lam lũ thể hiện rõ thông qua ngoại
hình, trang phục.
- Số phận bất hạnh, đau khổ:
+ Khi bị chồng hành hạ, đánh đập:

 Không kêu van, chạy trốn

  Cam chịu, nhẫn nhục

+ Khi thằng Phác xuất hiện:

 Cảm thấy xấu hổ, nhục nhã, đau đớn khi để con mình phải chứng kiến
cảnh ấy.
 Ôm chầm lấy con, chị lo sợ con cái bị tổn thương
 Chắp tay vái lấy vái để xin nó đừng vì thương mình mà trở thành đứa
con bất hiếu với cha, làm trái với luân thường đạo lí.
=> Người đàn bà là hiện thân cho kiếp người bất hạnh bị cái đói khổ, cái ác
và số phận đen đủi dồn đến chân tường, nỗi đau chồng lên nỗi đau.
* Luận điểm 2: Vẻ đẹp tiềm tàng của người đàn bà làng chài
- Sự bao dung, độ lượng, vị tha:
+ Có cái nhìn bao dung với người chồng mình:

 Thấy người đàn ông đáng thương, đáng được cảm thông “lão chồng tôi
khi ấy... hiền lành, không bao giờ đánh đập tôi”;
 "...trốn đi lính ngụy, chính cuộc sống nghèo khổ đã biến anh ta thành kẻ
ác". (có thể so sánh với cái nhìn của Phác, Phùng, Đẩu).
 Luôn coi chồng là người bạn đời thân thiết: cùng chèo chống con
thuyền trong lúc phong ba, cùng nuôi con, mưu sinh trong cõi đời cơ
cực,...

-> Một mực bênh chồng và đổ lỗi cho hoàn cảnh để không phải bỏ chồng.
+ Nhận mọi lỗi về mình: “cái lỗi chính là đám đàn bà chúng tôi...”, “giá tôi đẻ ít
đi” -> Tự trách mình vì đẻ nhiều nên nghèo đói mới khiến chồng đánh.
+ Chắt chiu, nâng niu, trân trọng hạnh phúc: “vả lại trên thuyền cũng có lúc vợ
chồng, con cái hòa thuận, vui vẻ,...”
- Người mẹ giàu đức hi sinh, lòng thương con vô hạn:
+ “đàn bà trên thuyền chúng tôi ... đất được” -> Coi việc mình bị hành hạ, chịu
đói khổ là lẽ đương nhiên, là vì hạnh phúc con cái.
+ “vui nhất là khi thấy chúng được ăn no” -> Chịu đựng hành hạ để ở cùng
các con, nuôi con khôn lớn.
+ Muốn gia đình có cả cha mẹ để con cái không phải chịu thiệt thòi
- Thâm trầm, sâu sắc, thấu hiểu lẽ đời:
+ “Các chú không phải người làm ăn ... lam lũ” -> Nhận ra sự ngây thơ, đơn
giản trong suy nghĩ của nghệ sĩ Phùng và chánh án Đẩu.
+ Nguyên nhân của sự chịu đựng và nhẫn nhục là bởi vì chị cần phải có
chồng, trên thuyền cần phải có người đàn ông mạnh khoẻ và biết nghề, các
con chị cần phải có bố để nuôi dạy
+ Người đàn bà cần người đàn ông bên cạnh nhất là những ngày mưa bão.
=> Người đàn bà không chỉ là hiện thân cho nỗi thống khổ mà còn là hiện
thân cho vẻ đẹp tâm hồn cao cả của người phụ nữ.
3. KẾT BÀI PHÂN TÍCH NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI
- Nhận xét khái quát về nhân vật:
+ Người đàn bà hàng chài là một người phụ nữ chịu nhiều thiệt thòi, bất
hạnh nhưng lại hiểu lẽ đời và ngời sáng vẻ đẹp của tình mẫu tử, lòng vị
tha, đức bao dung, sự can đảm.
+ Đó là hạt ngọc ẩn giấu trong cái lấm láp đời thường mà Nguyễn Minh
Châu đã phát hiện ra bằng cái nhìn đa diện, nhiều chiều và tình yêu
thương, sự trân trọng của ông đối với con người.
- Đánh giá nghệ thuật xây dựng nhân vật: Cốt truyện hấp dẫn, xây dựng tình
huống truyện độc đáo, nghệ thuật khắc họa nhân vật, sử dụng ngôn ngữ linh
hoạt, sáng tạo; giọng điệu chiêm nghiệm, suy tư, trăn trở.

III. DANH SÁCH TOP 11+ BÀI VĂN HAY PHÂN TÍCH

NHÂN VẬT NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI
Dưới đây là 11 bài văn mẫu phân tích hình ảnh người đàn bà hàng
chài trong Chiếc thuyền ngoài xa được Đọc Tài Liệu sưu tầm và tuyển chọn
dành cho các em tham khảo giúp mở rộng vốn từ trong quá trình viết bài.
  Cùng tham khảo ngay !
1. PHÂN TÍCH NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI BÀI SỐ 1
Nguyễn Minh Châu là một trong số những nhà văn tiêu biểu với rất nhiều các
tác phẩm được sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Như lời đánh giá
của nhà văn Nguyễn Khải “Nguyễn Minh Châu là người kế tục xuất sắc
những bậc thầy của nền văn xuôi Việt Nam và cũng là người mở đường rực
rỡ cho những cây bút trẻ tài năng sau này”. Ông đã để cho lớp người đi sau
một tác phẩm rất đặc sắc mang tên “Chiếc thuyền ngoài xa” với nguồn cảm
hứng vô tận và những bài học từ cuộc sống. Nhân vật trung tâm cho câu
chuyện của ông chính là người đàn bà hàng chài đã để lại trong lòng người
đọc rất nhiều suy nghĩ, trăn trở về những câu chuyện đời.
Sau những bức tranh thiên nhiên vô cùng đẹp đẽ, lộng lẫy mà đôi mắt của
nhà nhiếp ảnh Phùng đã được dịp bắt gặp nhân dịp chuyến đi công tác ở
vùng biển. Thế nhưng, phía sau những ánh sáng chói lòa, lung linh ấy là
những góc khuất mà con người bỏ lỡ. Hình ảnh của người đàn bà hiện lên
hoàn toàn trái ngược với vẻ đẹp của thiên nhiên nơi đây. Đó là một người đàn
bà trạc ngoài bốn mươi tuổi, tác giả cũng chẳng biết tên tuổi mà đặt một ngôi
“mụ”, “người đàn bà hàng chài” như để ám chỉ nơi đây, có biết bao nhiêu
người phụ nữ cũng có chung hoàn cảnh như mụ.
Sau vài nét gợi tả, hình ảnh của người đàn bà với “một thân hình quen thuộc
của đàn bà vùng biển, cao lớn với những đường nét thô kệch. Mụ rỗ mặt
khuôn mặt mệt mỏi sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt, dường như
đang buồn ngủ”. Chắc hẳn, những vết rỗ khuôn mặt mụ đều từ gánh nặng
của công việc, của nắng mưa gió bão miền biển hẳn lên trên khuôn mặt ấy.
Một người lao động lam lũ, chịu thương chịu khó nhưng cái nghèo vẫn bủa
vây lấy gia đình của mụ. Sự nghèo khổ ấy còn hiện lên trên “tấm áo bạc
phếch có miếng vá, bửa thân dưới ướt sũng”. Từ cách hành xử, đi đứng đến
“tìm đến một góc tường để ngồi” càng làm cho mụ trở nên đáng thương đến
tội nghiệp. Một con người dám vượt qua phong ba bão táp trên vùng đại
dương mênh mông, nhưng lại trở nên tự ti, mặc cảm khi đối diện với con
người.
Không chỉ dừng lại ở đó, tác giả đã lột tả thật sâu sắc, chân thật cả những
tính cách con người mụ. Một người đàn bà, một người vợ luôn nhẫn nhục,
cam chịu điển hình trong xã hội Việt Nam. Khi chứng kiến cảnh người đàn
ông to lớn, thô kệch giáng những cú đánh mạnh mẽ vào tấm thân yếu ớt của
người đàn bà ấy, đến một người đàn ông như Phùng cũng chẳng thể nhẫn
nhịn nổi. Vậy nhưng, người đàn bà ấy vẫn cam chịu biết bao lời hằn học,
mắng nhiếc. Đôi mắt của chị hắt lên một con đường tối đen không tìm thấy
ánh sáng nào trong cuộc đời chị. Có lẽ, mụ đã quá quen và chấp nhận cuộc
đời của mụ sẽ phải chịu đựng cảnh “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận
nặng”.
Những đau đớn về thể xác của chị chẳng thể nào sánh với những nỗi đau
đớn, giày vò về tinh thần khi chị lo lắng cho con cái sẽ bị tổn thương khi phải
chứng kiến những cảnh đau đớn ấy. Thằng con trai của chị thương mẹ, lăm
lăm con dao trong tay nhưng người mẹ ấy đã “chấp tay vái mấy đứa con để
nó đừng phạm phải một tội ác trái thường đạo lí”.
Tuy nghèo, tuy khổ nhưng chị vẫn biết đạo lí trong đời, chị không muốn con
của chị phải đi theo những vết xe đổ nghèo hèn mà cuộc đời bố mẹ nó đang
phải trải qua. Lòng chị cũng đau đớn, buồn tủi vô cùng khi cái nghèo đẩy cả
gia đình chị vào cái vòng quẩn quanh nghèo đói. Những ngày tháng ăn
xương rồng luộc chấm muối, bữa đói bữa no vẫn luôn hiện hữu, thường trực
trên chiếc thuyền chật chội, mục nát của gia đình chị.
Tưởng chừng với dáng người thô kệch ấy sẽ chẳng biết đâu là lễ phép đạo lý,
thế nhưng với những điều mà chị đã từng trải, vẻ đẹp của tâm hồn của người
đàn bà ấy càng trở nên sâu sắc. Khi bị đưa về tòa án, Phùng và Đẩu đã muốn
giúp chị giải thoát khỏi cuộc ly hôn ấy nhưng chị đã xin quan tòa rằng “quý tòa
bắt tội con cũng được, phạt tù con cũng được, đừng bắt con bỏ nó”. Đến tận
cùng nỗi đau, khi đưa cho chị một sự lựa chọn giải thoát nhưng chị lại chối
bỏ.
Chắc hẳn, người đọc sẽ cảm thấy thật khó hiểu và nực cười cho người bà dại
dột ấy. Thế nhưng, sau những lời tâm tình của chị, người ta mới vỡ lẽ và cảm
thấy khâm phục người phụ nữ ấy. Chị vẫn luôn dành cho chồng những lời
ngợi khen, chị biết chồng chị là người hiền lành cục tính, nhưng cái nghèo đã
khiến anh ta trở thành một con người vũ phu, cộc cằn.
Hình ảnh của người đàn ông cũng có biết bao điểm chung như những nhân
vật Chí Phèo của Nam Cao hay nhân vật Hộ trong tác phẩm Đời thừa vậy.
Chị có cái nhìn sâu xa, thấu hiểu lẽ đời, lòng người, khác hẳn với cái nhìn của
Đẩu và Phùng. Người đàn bà ấy biết rõ rằng: thân gái dặm trường, họ cần
một người đàn ông để chèo lái con thuyền, con cái của họ cần có một người
cha để dựa dẫm. Dù cho họ có vũ phu, cộc cằn đến nhường nào thì đó vẫn là
một người đàn ông mà họ cần. Họ nghèo nên thiết nghị, họ không có quyền
đòi hỏi một người đàn ông giàu sang, có học vấn.
Trong khi đường lối của Đảng trước và sau cách mạng luôn hướng tới bảo vệ
nhân quyền cho mọi người, giúp cho nhân dân được hưởng cuộc sống ấm
no, hạnh phúc. Thế nhưng, tại nơi đây những con người lênh đênh trên bốn
bể là nước, họ vẫn chịu những gánh nặng to lớn của miếng cơm manh áo
hàng ngày. Sự hi sinh, thấu hiểu cuộc đời của chị càng khiến ng

Xem thêm tại: https://doctailieu.com/phan-tich-nhan-vat-nguoi-dan-ba-hang-chai