��రం

ఉ�త ���ల �దయ్ �ం�ష�

www.freegurukul.org
“ఉ�త ���ల �దయ్ �ం�ష�” �వ్� ��వ�, ���య్ల� ��న �దయ్ ఉ�తం� + �లభం� + ఆకరష్�యం� +
�ణయ్త� �� అం�ం� �� �రయ్�మం� �గం� ఈ �సత్��న్ �హ� ప�ల్�ష�స్ �� �� �ం� �క�ం�
అం��త్�న్�. ఇం�� �� ��� కృతజఞ్త ��య���ం��న్�.

�� �� �� �వల �సత్రణ� �గం� ఈ �ం�ష� �థ్�ంచబ�న�. ఈ సవ్చచ్ంద సంసథ్ �వ్�� అ�న్ �వ�
అం�ంచబ��. ఇ�వం� �సత్�� �� ��నటల్�� (�క) �క��త్ �� ��య�యం�. �� �� ��య్�ధ్�
ఉ�తం� అం�� ��త్�, త�వ్� ఉనన్త ��వ�, ���య్� క��న ��య్�ధ్ల� మన ���� అం�ంచవ�చ్. ��
క�� నవ �రత ��మ్ణ �రయ్�మం� ప���ట�, �గ�వ్మయ్ం అ�ట� ఆస�త్ ఉం� సం��ంచగల�.

ఈ �ం�ల� ఉ�తం� ఆ� �� � చ��ట�, ��మ�(��ల్�) ����ట� గల ��గ్�:

1) �హ� ప�ల్�ష�స్ �� �� ��: www.mohanpublications.com
2) ఉ�త ���ల �దయ్ �ం�ష� �� �� : www.freegurukul.org
3) �� �� �� �� : https://sites.google.com/site/sairealattitudemanagement
4) ��� ఆ�: Free Gurukul

గమ�క: భ�త్,�ఞ్న,ధరమ్ ���రధ్ం ఉ�తం� eBook �పం� �హ� ప�ల్�ష�స్ �� స�యం� ఇవవ్డం జ��ం�.
ఇ� ��రజ్న దృ�ట్�� ఉ�త �వ. ఈ �వ� అంత�జ్లం��(ఇంట�న్�) ���స్ / ���� అభయ్ంత�� ��� అ��నన్
�సత్�ల� ��ంచటం జ��న�. అ���ం� ఏ�� అభయ్ంతరకర�న� ఉనన్� �� ��ప మన�, ���
�ల�ంచగల� అ� మన� ���ం��న్�.

Website: www.freegurukul.org Mobile App: Free Gurukul email: support@freegurukul.org

Facebook: www.facebook.com/freegurukul Helpline/Whatsapp: 9042020123

“ మన లకష్�ం: ��వ�, ���య్ల� ��న �దయ్ అ�� ఉ�తం� + �లభం� + ఆకరష్�యం� + �ణయ్త� �� అంద�� అం�ంచబ�� “

ఉ�త ���ల �దయ్ �ం�ష� – Free Gurukul Education Foundation

సరవ్ం పర�తమ్ �ద సమరప్ణమ�త్

QÀѨÙ~°O..... QÀѨÙ~°O....
`åà◊Ѩ„`åÅÖ’ xH˜∆ѨÎ"≥∞ÿÜ«Ú#fl qq^èŒ Ñ¨„uHõÖ’¡ "≥Å∞=_ç#q, >ˇeq[<£
`≥Å∞QÆ∞"åi ã¨<å`«# ã¨O„Ѩ^•Ü«∞
âߢã‘ÎÜ«∞ ã¨O㨯 $u qâßfi™êÅ ã¨=∂Ǩ~° Kèå#à◊¡Ö’ „Ѩ=ÚY∞Å∞ K≥Ñ≤Ê#q, ã¨<å`«#∞Öˇ·#
ѨO_ç`«∞Å∞ =∞ødHõOQÍ K≥Ñ≤Ê#q W`«~°„`å J<ÕHõ
„QÆO^ä•Å∞† `åà◊Ѩ„`åÅ #∞Oz ¿ãHõiOz XHõ
=∂ÅQÍ UiÛ ‰õÄiÛ 1,116 ÃÑ·QÍ JOâßÅx D
1 „QÆO^äŒOÖ’ á⁄O^Œ∞ Ѩ~°K«_»"≥∞ÿ#k. `≥Å∞QÆ∞
ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞, ¿ãHõ~°}, ã¨OHõÅ#Hõ~°ÎÅ∞ : „Ѩ*ÏhHÍxH˜ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_»@O HÀã¨O
Z=Ô~·<å „Ñ¨K«∞iOK«∞H˘# N D „QÆO^äŒ=Ú#∞ HÍ#∞HõM
N ѨÙ~å}ѨO_»Nz„`« – HÍH˜<å_»
N ѨÙKåÛ Nx"åã¨~å=Ù–q[Ü«∞"å_» =K«∞Û#∞. =∂‰õΩ `≥eOÜ«H ∞*Ë¿ãAÎ ã¨=∞Ü«JOkOK« . C O
=Åã≤#
QÍ

M N S
∂Å∞, ã¨O^Œ~°ƒù=ÚÅ∞
"Õ∞=Ú ‰õÄ_® M
N PkѨÓ_ç "ÕOHõ@t=™ê~Ú~å"£∞ – QÆ∞O@∂~°∞
A N O ã¨O`À+≤™êÎOI. O1. QÆ$ǨτѨ"Õâ◊=Ú#‰õΩ
_®II J#Ñ≤ÊO_ç ã¨∂~°º<å~åÜ«∞}=¸iΖ~å[=∞O„_ç
H S . C A T
MO I O N C
N K«ÖÏ¡ =∂}˜Hõºã¨∞„|Ǩχ}º â◊~°‡ – ~å[=∞O„_ç
''q|∞^èŒ[#∞Å I=Å# 2. QÆ$Ǩ~°OÉèí=ÚʼnõΩ
Hõ#L
N ¿Ñi ÉèÏ㨯~°~åÜ«∞â◊~°‡ – Z.HÀ_»∂~°∞
T q#flO`« B flO`« 3. q"åǨÏ=ÚʼnõΩ
`≥ePÜ«U
PKå~°º N ǨÏit=‰õΩ=∂~ü – =~°OQÆÖò
IC A â‹·e – ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ ∞=zÛ#O`« 4. +¨+≤ªÑ¨ÓiÎ=∞Ǩϟ`«û=O

B L `Õ@ Ѩ~°`«∞—— 5. Ѩ^Œg q~°=∞}ã¨ÉèíʼnõΩ

PU
6. ã¨O㨇~°} ã¨ÉèíʼnõΩ
J#fl áÈ`«# QÍi =∂@ÖË =∂ 7. „Ѩuëêª=∞Ǩϟ`«û"åÅ∞
D „QÆO^èŒ =Ú„^Œ}H˜ „¿Ñ~°}=Ú. 8. Ü«∂QÆ=ÚʼnõΩ
„ѨHÍâ◊‰õΩÅ∞ : á¶È<£ : (0883)246 2565 9. <À=ÚÅ∞, „=`«=ÚʼnõΩ

D ѨÙã¨ÎHõO HÀã¨O Z<Àfl *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞HÀ=_»O [iy#k.

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û
J[O`å Ǩϟ\ò Z^Œ∞~°∞QÍ
J~Ú<å á⁄~°áê@∞¡ [~°QÆ\ÏxH˜ J=HÍâ◊O LO_»=K«∞Û#∞. =∂‰õΩ
`≥eÑ≤# =∞e=Ú„^Œ}Ö’ ã¨=iOK«QÆÅ"å~°=Ú.
HÀ@QÆ∞=∞‡O, ~å[=∞O„_ç – 533 101 D „QÆO^èŒ=Ú Ñ¨OK«\ÏxH˜ Z‰õΩ¯= HÍÑ‘Å∞ HÍ=Åã≤#"å~°∞
"≥Å : 144 .00
Once Visit :- WWW.MOHANPUBLICATIONS.COM „ѨHÍâ◊‰õΩÅ#∞ ã¨O„ѨkOK«QÆÅ~°∞. 9247 88 88 87
QÀѨÙ~°O..... QÀѨÙ~°O....

|Ǩ˙Hõ~°}
D „QÆO^äŒ=Ú QÆ∞iOz....
=∞# ѨÓsfi‰õΩÅ∞ Z<Àfl ã¨O„Ѩ^•Ü«∞=ÚÅ∞ U~°Ê~°z<å~°∞.
JÖÏ<Õ PKå~°=ÚÅ∞ ‰õÄ_» =∞# rq`«=ÚÖ’ XHõ ÉèÏQÆ=ÚQÍ
2 KÕã≤Ü«Ú<åfl~°∞. x`«ºrq`«=ÚÖ’ PKå~°=ÚÅÖ’#∞, =º=Ǩ~°
=ÚÖ’#∂ r=# q^è•#=ÚÅÖ’#∞ Z<Àfl =∂~°æ^Œ~°≈HÍÅx xˆ~Ì
N O M
tOz<å~°∞. ѨÓ~°fiHÍÅ=ÚÖ’ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ J<ÕHõ PKå~°=ÚÅ∞,
A
H .C
ã¨OÑ„ ^¨ •Ü«∞=ÚÅ∞, =º=Ǩ~°=ÚÅ#∞, q+¨Ü∞« =ÚÅ#∞ `å\ωõΩÅ
O S
A N O M M ION
g∞^Œ „"åã≤ á⁄O^Œ∞Ѩ~°z<å~°∞. WÖÏO\˜ Z<Àfl q+¨Ü«∞=ÚÅ∞

H S . C AT
HÍÅ H„ "õ ∞Õ }Ï =∞~°∞QÆ#Ѩ_áç È`«∞<åfl~Ú. =∞# `å`«Å∞ `«O_„ ∞» Å∞

MO I O N IC
H˘xfl q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ JOkOKÕ"å~°∞. HÍx D ~ÀA P Ѩiã≤÷u
L
ZHõ¯_® Hõ#Ѩ_»∞@ÖË^Œ∞. ˆH=Å=Ú \˜.q. g∞_çÜ«∂‰õΩ „áê=ÚYº`«
B
A T
N=∞u / N .............................................QÍiH˜
PU
~Úã¨∞Î<åfl~°∞. `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx Pâ◊ÖË^Œ∞. `≥Å∞Ѩ=Åã≤# "å~°∞

L IC
.....................................................㨠O^Œ~°ƒù=ÚQÍ =∞#‰õΩ `«yæáÈ=ÙK«∞<åfl~°∞. D q^èŒ=ÚQÍ =∞# ã¨`åºÅ#∞
ÑB
Q„ ÇÆ Ï≤ OK«ÖHË õ áÈ=ÙK«∞<åfl=Ú. HÍ=Ù# ZO`À=∞Ok Ñà ^ŒÅÌ ∞, Ñ‘~åî kè
`åà◊U
P ~°¨„`«`«fl=ã¨Ú#∞ =∂Ǩ~° QÀѨÙ~°O J#∞ D ѨÙã¨ÎHõ Ѩ`«∞Å∞, QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ JOkOz# q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞ ѨÙ+¨Ê=∂ÅQÍ
JOkOK«∞K«∞<åfl=Ú. WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ Z<Àfl `åà◊Ñ`„¨ « Q„ OÆ ^ä=Œ ÚÅ∞
|Ǩ˙HõiOK«_»"≥∞ÿ#k. =zÛ#q. HÍx D „QÆO^äŒ=ÚÖ’=Ù#fl ã¨=∂Kå~°=Ú =∞i U
„QÆO^èŒ=ÚÖ’ ÅaèOK«^Œ∞. WO^Œ∞Ö’ Juâ◊Ü≥∂â◊H˜Î ÖË^Œ∞.
"≥~Úº#∂@Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ÃÑQ· Í q+¨Ü∂« Å∞ JOkOѨ|_»∞K«∞#fl UÔHH· õ
Q„ OÆ ^ä=Œ Ú. HÍ=Ù# áê~ Ωõ Å∞ D Q„ OÆ ^ä=Œ Ú#∞ =∞Oz q[Ü«∞=Ú#∞
JOkOK«QÆÅ^Œx Ptã¨∂Î....
`Õk : ............ ã¨O`«HõO
QÀѨÙ~°O..... 5 6 QÀѨÙ~°O....
17. ã¨Ñ¨Îyi =∂ã¨Ñ¨„uHõ – N"≥Ú=fi =$ëê„kèѨu
18. ™ê~Ú ã¨xflkè =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
19. QÆ∞~°∞„Ñ≤Ü«∞ =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
20. D"å~°O–N"å~°=Ú =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
21. *’ºu+¨O @∞_Õ =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
D „QÆO^äŒ=Ú#‰õΩ ѨijeOK«|_ç# LѨܫÚHõÎ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
22. "ÕOHõ>Ëâ◊O =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
1. Éèíq+¨º"å}˜ =∂ã¨Ñ¨„uHõ – _®II [O^蕺Å
3 23. N~å=∞Hõ$+¨‚„ѨÉèí =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞ –Ô~O\ÏÅ [Ü«∞^Õ=
2. ã¨Ñ¨Îyi =∂ã¨Ñ¨„uHõ – _®II ã¨=Ú„^•Å ÅHõ∆ ‡}Ü«∞º
24. ™êH˜∆ k#Ѩ„uHõ –_®."≥∞ÿÅ=~°Ñ¨Ù Nx"åã¨~å=Ù
3. N~å=∞Hõ$+¨]„ѨÉèí =∂ã¨Ñ¨„uHõ – ™êfiq∞ ã¨∞Hõ$`å#O^Œ
4. ™êfiu "å~°Ñ¨„uHõ – L+¨N
25.
A N
^Õ=Ùà◊§ _®\òHÍ"£∞
O M – ѨÙKåÛ Nx"åã¨~å=Ù
5. ™êfiu"å~°Ñ¨„uHõ –JxÖò ™êfiu,ã¨`åº<Õfi+¨}
26.
O H
„Ѩâ’fl`«Î~°=∞}˜=∂Å
S .C –N[ÜÕ∞O„^Œ ã¨~°ã¨fiu
6.
A
™êfiu "å~°Ñ¨„uHõN O M – ã¨^Œ∞æ~°∞ ã¨∞ÉèÏ+≤`«O
27. M ION
=∞#HÀã¨O =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
H S . C 28.
AT
*Ï˝#=∂~°æO =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
MO I O N IC
–ã¨^Œ∞æ~°∞[wæ"åã¨∞^Õ"£
7. ÉèíH˜Î=∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞ – ÔH.a.™È=∞Ü«∂AÅ∞
29.
B L
ã¨OMϺ"åK«Hõ Ѩ^ŒHÀâ◊=Ú –a.J#O`«~å=Ù
AT PU
30. HÍÅ*Ï˝# ã¨∞^èŒ=∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
8.
IC
|∞∞+≤Ñ‘~î°O =∂ã¨Ñ¨„uHõ – N™ê=∞"Õ^ŒO +¨}∞‡Yâ◊~°‡
L
9. B
ÉèíH˜Îã¨∞^èŒ =∂ã¨Ñ¨„uHõ – N~å*Ï"å~°∞
10.PU NáêOK«~å„`« ã¨∞^Œ~°≈#"£∞ WOHÍ Z<Àfl ѨÙ~å`«# „QÆO^äŒ=ÚÅ∞, =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
=∞iÜ«Ú `åà◊Ѩ„`« „QÆO^äŒ=ÚÅ∞.
–Nk@ìHõq ÅH©;#~°ã≤OǨKå~°∞ºÅ∞
11. QÍÜ«∞„uq*Ï˝<£ –„^•H∆Í~°Ñ¨Ù ~å^èŒHõ$+¨‚=¸iÎ g~°O^ŒiH˜ ¿Ñ~°∞ ¿Ñ~°∞QÍ Hõ$`«[˝`«Å∞ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl=Ú.
12. NáêOK«~å„`«H“=∞^ŒH©–k@ìHõq ÅH©;#~°ã≤OǨKå~°∞ºÅ∞
13. ^≥·="£∞ =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
14. P~å^èŒ# =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
15. ^Œ~°≈#"£∞ =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
16. =ã¨∞^èŒ =∂ã¨Ñ¨„uHõ –„|ǨχN ÔH.Zãπ.™È=∞Ü«∂AÅ∞
=∞iÜ«Ú „|ǨχN HõÑʨ QÆO`«∞ ã¨∞|ƒ~åÜ«∞ ™È=∞Ü«∂AÅ∞
QÀѨÙ~°O..... 7 8 QÀѨÙ~°O....
26. |@ìÅ∞uH˜# hà◊√§ HÍà◊§g∞^Œ áÈã¨∞‰õΩO>Ë Ñ¨Ù\˜ìO\˜H˜ Ji+¨ì=∂?HÍ^•? 52
q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ 27. D =¸_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ ^ŒQÆæ~° "≥ÚǨÏ=∂@O
ѨxH˜~å^ŒO\Ï~°∞ Uq∞\Ï 3? 53
1. ã¨∂~°∞º_çfl UU ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ K«∂_»~å^Œ∞? 45 28. QÆ∞_çÖ’ =∞# „Ѩ=~°Î# ZÖÏ LO_®e? 53
2. NHõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ <≥=∞e Ñ≤OKèåxfl `«ÅÃÑ· ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ_»∞? 45 29. Nâ‹·ÅOÖ’ áê`åà◊QÆOQÆÖ’x h~°∞ ѨK«ÛQÍ ZO^Œ∞‰õΩO@∞Ok? 53
3. =∂`«$, Ñ≤`«$, PKå~°º, ^≥·=, |∞∞+≤ ~°∞}ÏÅO>Ë? 45 30. „ã‘Î ™êfl#=Ú ZÖÏ KÕÜ«∂e? 54
4. Ǩ~°u =Å¡ ÖÏÉèí=Ú Uq∞\˜ ? 45 31. `≥Å¡"å~°∞ *Ï=Ú# =KÕÛ HõÅÅ∞ x[=∞=Ù`åÜ«∂? 54
5. z#fl Ñ≤Å¡ÅH˜ k+≤ì ZO^Œ∞‰õΩ f™êÎ~°∞? 46 32. ZÖÏO\˜ Éè’[<åxfl u<åe? 54
6. ZÖÏO\˜"Õà◊Ö’¡ Éè’*<åxfl u#‰õÄ_»^Œ∞? 46 33. ã¨O™ê~°=Ú ZÖÏ KÕÜ«∂e? 55
7. 'U_»∞— ã¨OYº =∞Oz^• HÍ^• ? 46 4 34. =∞Ç≤Ïà◊Å∞ ^Õ=ÙxH˜ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O ZO^Œ∞‰õΩKÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞? 56
8. ^Õ=ÙxH˜ náê~å^èŒ# KÕ¿ã@ѨC_»∞ náêxfl U#∂<≥`À"≥eyOKåe?47 35. QÆ}Ëâ◊√x ѨÓ[Ö’ `«∞Åã≤x ZO^Œ∞‰õΩ "å_»‰õÄ_»^Œ∞? 56
9. ÅH©∆ ‡^Õq `å=∞~° ѨÙ=ÙfiÖ’#∂, W~°∞„ѨHõ¯ÖÏ
U#∞QÆ∞Å`À#∂ ZO^Œ∞‰õΩ LO@∞Ok? 47
36.
37.
A N O M
~ÀAH˜ Ô~O_»∞™êˆ~¡ Éè’[#O ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e?
[Ñ≤OKÕ¿ã @ѨC_»∞ Uq∞ KÕÜ«∂e? Uq∞ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞?
56
56
10. u~°∞=∞Å u~°∞ѨuÖ’ ѨÓÅÉÏq „Ѩ`ÕºHõ`« Uq∞\˜? 47 38.
O H S .C
Éè’[#=Ú U"≥·Ñ¨Ù uiy K≥Ü«∂ºe? 57
11.
12.
L`«Î~°O k‰õΩ¯# `«ÅÃÑ\˜ì ZO^Œ∞‰õΩ x„kOK«~å^Œ∞?
N O M
„ã‘Î `«# Hõ<åfl =Ü«∞ã¨∞ Z‰õΩ¯= L#fl =∞QÆ"åix
A
48 39. M ION
ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜~åxѨÙ=Ùfi – "≥ÚQÆeѨÙ=Ùfi JO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx? 57
H .
ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑo§ KÕã¨∞HÀ"åe?
S C 48
40.
AT
=∂O™êǨ~°OÖ’ Uq∞ u#‰õÄ_»^Œ∞? 58

MO I O N IC
41. ^Õ=Ùx =^ŒÌ H˘|ƒiHÍÜ«∞#∞ H˘>Ëìk ZO^Œ∞‰õΩ...? 58
13. ѨÓ[Ö’ H˘|ƒiHÍÜ«∞ „‰õΩo§`Õ =∞Oz^•? HÍ^• ? 48
14. q[Ü«∞"å_» Hõ#Hõ^Œ∞~°æ=∞‡ =Ú‰õΩ¯ ѨÙ_»Hõ#∞ Hõ$+¨‚=∞‡
42.
B L
Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∂, `«~åfi`« PK«=∞#=ÚQÍqOKÕ^ÕO^Œ∞‰õΩ? 59
AT
JO^Œ∞‰õΩO>Ë HõeÜ«ÚQÍO`«"Õ∞<å? 49
43.
PU
^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl HÀÔ~¯ ɡ·\ ˜H˜ K≥a`Õ f~°^•? 59
15.
L IC
HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ PǨ~°O`À áê@∞ fã¨∞HÀ‰õÄ_»#q Uq? 49
44. "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\ ˜ ™êiQÍ '[#h [#‡ Éèí∂q∞â◊Û,
ã¨fi~åæ^ŒÑ‘ QÆsÜ«∞ã‘— J#fl^≥=~°∞? 59
16. B
=∞OQÆà◊, â◊√„Hõ"å~åÅ∞ W`«~°∞ʼnõΩ _»|∞ƒ ZO^Œ∞H˜=fi~°∞? 49
PU
45. HÍsÎHõ =∂ã¨OÖ’ Lã≤i K≥@∞ì „H˜O^Œ Éè’[<åÖˇO^Œ∞‰õΩ? 60
17. Jey J`«ÎQÍiO\˜H˜, K≥_çáÈ~Ú K≥Öˇ¡eO\˜H˜ 46. z#fl Ñ≤Å¡Å∞ ѨHõ¯ ZO^Œ∞‰õΩ `«_»∞ѨÙ`å~°∞? 60
"≥à◊§‰õÄ_»^Œx ZO^Œ∞HõO\Ï~°∞? 49 47. q+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„㨠<å=∞O K«^Œ=\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞
18. ‰õΩO‰õΩ_»∂, =∂q∞_ô, ^•x=∞‡ =O\˜ K≥@¡#∞ ~°∞„^Œ âßѨ q"≥∂K«#O K«^Œ"åÖÏ? =^•Ì? 60
QÆ$ǨÖ’¡ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑOK«‰õÄ_»^Œ∞? 50 48. t=eOQÆO WO\’¡ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^Œ∞? 60
19. QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú#∞ WO\’¡ K«^Œ∞==KåÛ? K«^Œ=‰õÄ_»^•? 50 49. QÆ∞_çÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ KÕ™êÎ~°∞? 61
20. K≥=ÙÖˇO^Œ∞‰õΩ ‰õΩ\˜ì™êÎ~°∞? 50 50. ~åǨïˆH`«∞=ÙÅH˜ J„Ѩ^ŒH˜∆}=Ú KÕÜ«∂ÖÏ? 61
21. ѨO_»QÆ ~ÀAÖ’¡, ѨÙ}º~ÀAÖ’¡ Le¡áêÜ«∞#∞ u#‰õÄ_»^•? 50 51. ÉèÏ~°º, Éèí~°Î‰õΩ U "≥·Ñ¨ÙQÍ LO_®e? 61
22. P=Ù =ÚMÏxfl K«∂_»‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx? 50 52. QÆ∞_çH˜ UU "Õà◊Ö’¡ "≥àϧe ? 62
23. q"åǨÏOÖ’ YzÛ`«OQÍ KÕÜ«∂eû# q^èŒ∞Å∞ Ѩ^ŒÇ¨~°∞... 53. ѨOK«Hõ<åº ã¨‡~°} ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞? 62
Jq Uq∞\˜? 51 54. ^Œi„^Œ∞_ç`À ¿ãflǨÏO KÕ¿ãÎ P ^Œi„^ŒO =∞# HõO@∞‰õΩO@∞O^•? 62
24. ''r~°‚=Ú, r~°‚=Ú "å`åÑ≤ r~°‚=Ú—— Jx ZO^Œ∞HõO\Ï~°∞? 51 55. U ~ÀA# U ^Õ=Ùx ѨÓlOKåe? 62
25. ÉèíQÆ=O`«∞x ѨÓ[‰õΩ U ѨÓÅ∞ „âı+¨ì"≥∞ÿ#q? 52
QÀѨÙ~°O..... 9 10 QÀѨÙ~°O....
56. "≥Å∞¡e¡ ~°HÍÎxfl QÆ_»¤ Hõ\ ˜ìOK«‰õΩO_® HÍáê_»∞`«∞O^•? 63 85. ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ x[OQÍâ◊H˜Î=O`«"≥∞ÿ#"å? 72
57. QÆ∞_çH˜ "≥àı§@ѨC_»∞ `«Å™êfl#O KÕã≤ "≥o`Õ =∞iO`« â◊√Éèí=∂? 63 86. =∂O™êǨ~°∞ŠѨÓ[Å∞ Ѷ¨e™êÎÜ«∂? Ѷ¨eOK«"å? 72
58. U ^Õ=`«ÅH˜ UO W+¨ìO? 63 87. QÆ∞_çÖ’ ~åqK≥@∞ì, "ÕѨK≥@∞ì ZO^Œ∞‰õΩ Hõeã≤ LO\Ï~Ú? 72
59. u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ 88. U^Õ=Ùx U ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ѨÓlOKåe? 73
áê^Œ~°Hõ∆Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ J~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú? 63 89. "åã¨∞Î âßG=Ú#∞ ZѨÊ\˜#∞Oz J=ÅOaèã¨∞Î<åfl~°∞? 73
60. QÆ∞~°∞"å~°O u~°∞=∞Å N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_çfl =¸_»∞ 90. uÅHÍxfl ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒiOKåe? 73
~°∂áêÅ`À K«∂_»=KåÛ? 63 91. aÅfi =$Hõ∆O ZHõ¯_» ѨÙ\˜ìOk? 74
61. ~°^äŒã¨Ñ¨Îq∞ ~ÀA lÖË¡_»∞ P‰õΩÃÑ· ˆ~yѨO_»∞ 92. +¨+≤ì ѨÓiÎ "Õ_»∞HõÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕã¨∞HÀ"åe ? 75
ÃÑ@∞ì‰õΩx `«Å™êfl#O ZO^Œ∞‰õΩKÕ™êÎ~°∞? 64 93. náê~å^èŒ#Ö’ `≥eÜ«∞‰õΩO_® KÕ¿ã á⁄~°áê@∞¡ Uq∞\˜? 75
62. `«∞Åã≤x P_»"åà◊√§ HÀÜ«∞~å^•? 64 5 94. Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞, L~°∞=ÚÅ∞ Ѩ_Õ@ѨC_»∞ 'J~°∞˚<å, á¶êÅ∞æ}Ï—
63. `«e¡H˜ ÃÑ>Ëì #=∞™ê¯~°O ZO`« ѨÙ}º=Ú? 64 Jx ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ^ŒÌÅ∞ J#=∞O\Ï~°∞? 75
64. ÃÑo§Ö’ =∞OQÆà◊ ã¨∂„`«O Hõ@ì@OÖ’ Ѩ~°=∂~°÷O Uq∞\˜?
65. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ™êfl#O ZÖÏ K≥Ü«∂ºe?
64
65
95.
96.
|e¡g∞^Œ Ѩ_ç`Õ ?
A N O M
ÉèÏ~°º#∞ ã¨O`À+¨ÃÑ_»∞`«∂ „|ǨχK«~°ºO ZÖÏ áê\˜OKåe?
76
76
66. x„^ŒÖË=QÍ<Õ =ÚO^Œ∞QÍ K«∂_®eû#q 65 97. H S .C
Ü«∞[˝ Éèí㨇=ÚÖ’ Zxfl =#=¸eHõÅ∞ LO\Ï~Ú?
O 77
67. *’ºui¡OQÆ ^Œ~°≈# Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq∞\˜?
A N O M 65 98.
M ION
HÍsÎHõ ™êfl#"≥∞O^Œ∞‰õΩ? 77

H S . C
68. „ã‘Î ÃÑà‹·¡# "≥Ú^Œ\ ˜ ~å„u `≥Å¡p~°#∞, Éèí~°Î áÈ~Ú#ѨÊ_»∞ 99.
AT
P_»Ñ≤Å¡ hàÁ¡ã¨∞‰õΩO^Œx JO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx ? 77

MO I O N IC
`≥Å¡p~°#∞ ^èŒiOK«@OÖ’ `Õ_® Uq∞\˜? 66 100. ÉèíQÆ=næ`«#∞ Z=fiÔ~·<å K«^Œ=KåÛ? 77
69. uiy P_»n, u~°Hõ¯ =∞QÆ"å_»∂ K≥_»`å~å? 66 101. L
„ã‘Î ^èŒ<åxfl PtOK«~å^Œ∞.... ZO^Œ∞Hõx?
B
78
AT
70. K«O\˜Ñ≤Å¡efl HÍà◊§ g∞^Œ Ѩ_»∞HÀɡ@∞ì‰õΩx 102.
PU
QÀ„`åÅ∞ ZÖÏ Ñ¨Ù\Ïì~Ú? 78

L IC
™êfl#O KÕ~Ú™êÎ~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ?
71. [ѨO UÜÕ∞ „Ѩ^ÕâßÖ’¡ KÕÜ«∂e ?
67
67
103.
104.
J=∂"å㨺 =∞Oz~ÀA HÍ^•?
QÆ∞_çÖ’ „ã‘ÎÅ#∞ ѨÓ*Ï~°∞Å∞QÍ ZO^Œ∞‰õΩ xÜ«∞q∞OK«~°∞?
78
78
B
PU
72. J@¡`«kÌ<å_»∞ J@∞¡ ZO^Œ∞‰õΩ áÈ™êÎ~°∞? 67 105. Ñ≤Å¡Å∞ѨÙ@ìx"åifl ~åqK≥@∞ì‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ„Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ K≥Ü«∞º=∞O\Ï~°∞? 79
73. =∞™êÖÏ k#∞ã¨∞Å∞ P~°yOK«_»O =∞Oz"å ? HÍ^• ? 68 106. Hõ<åº^•# Ѷ¨Å"≥∞O`«? 79
74. Z#fl\ ˜H© uiy á⁄O^ŒÖËxq Uq∞\˜? 68 107. ã¨Ç¨ÏѨOH˜Î Éè’[<åÅO^Œ∞ JO^Œ~°∂ XˆH™êi ÖË"åÅx
75. =ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt<å_»∞ L`«Î~° ^•fi~åxfl ZO^Œ∞‰õΩ ^Œi≈OKåe? 68 ZO^Œ∞‰õΩ K≥|∞`å~°∞? 79
76. J^ŒÌO Ѩye`Õ Ji+¨ì=∂? HÍ^•? 68 108. Q˘aƒà◊¥§, =ÚQÆ∞æÅ∞ "ÕÜ«∞@O „ѨÜ≥∂[#=Ú L#fl^• ? 80
77. ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’H˜ "≥àı§ =ÚO^Œ∞ HÍà◊√§ ZO^Œ∞‰õΩ Hõ_»∞HÀ¯"åe? 69 109. q"åǨÏ"Õ_»∞HõÖ’¡ ™êfl`«Hõ=Ú ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞ ? 80
78. `«=∞Åáê‰õΩ`˘_ç=∞, z=~°¡ ZO^Œ∞‰õΩ `≥OÑ≤ `åO|∂ÅO ¿ãq™êÎ~°∞?69 110. N~å=∞<å=∞ =∞Ç≤Ï=∞ JO`« Q˘Ñ¨Ê^• ? 80
79. Jã¨Å∞ ™êfl#O ZO`« ¿ãѨ٠K≥Ü«∂ºe ? 70 111. ã¨O|O^è•xfl ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞ÛHÀ"åe? 81
80. QÀ=Ù ã¨~°fi^Õ=`«Å‰õΩ „Ѩu~°∂Ѩ=∂? 70 112. ã‘=∞O`«=Ú KÕ¿ã^≥O^Œ∞‰õΩ? 81
81. u~°∞=∞ÅN"≥OHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞"åiKÕ`«∞Å∞ ZO^Œ∞‰õΩJÖÏLO\Ï~Ú?71 113. „Ѩu"å~°∂ KÕÜ«∞=eû# ã¨O™ê¯~°=ÚÅ∞ 81
82. LOQÍ~åxfl Z_»=∞ KÕu „"ÕÅ∞ˆH ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@∞ìHÀ"åe? 71 114. „âß^ŒúO ÃÑ>Ëì „Ñ¨^Õâßxfl ZÖÏ ZOK«∞HÀ"åe? 81
83. U áêѨO KÕ¿ãÎ Uq^èŒOQÍ Ñ¨Ù_»∞`å~°∞? 71 115. ZÅ∞Hõ QÆ}Ëâ◊√x "åǨÏ#OQÍ ZO^Œ∞‰õΩ =∂iOk? 82
84. „ã‘ÎÅ JÅOHÍ~°=ÚÅ∞ Ѩ^ŒÇ¨~°∞... Jq Uq∞\˜? 71
QÀѨÙ~°O..... 11 12 QÀѨÙ~°O....
116. =∞#OKÕ¿ã áêáêʼnõΩ Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ UUtHõ∆Å∞O\Ï~Ú? 82 147. ''ZHõ¯_≥·<å ÉÏ=QÍx =OQÆ`À@ ^ŒQÆæ~° HÍ^Œ∞——
117. HõÅÖ’ U"≥Ú¿ãÎ UO ÖÏÉèíO, UO #+¨ìO? 82 J<Õ ™ê"≥∞`« ZO^Œ∞‰õΩ =zÛOk ? 92
118. HÀi# HÀiHõÅ∞ f~åÅO>Ë U =∂ã¨OÖ’ 148. â◊√ÉèíHÍ~åºÅH©, =ÚQÆ∞æÔ~O^Œ∞‰õΩ "≥à◊§‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞? 92
U Jaè¿+HõO Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ KÕÜ«∂e? 82 149. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ =KÕÛ[#‡Ö’ „ã‘ÎQÍ Ñ¨Ù@ì=KåÛ?
119. `«=∞Åáê‰õΩ JO>Ë ã¨HõÅ ^Õ=`«Å ™ê÷#=∂? 83 „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µ_çQÍ [x‡OK«=KåÛ? 93
120. HÍH˜ Ji¿ãÎ K«∞\ÏìÖÁ™êÎ~°O\Ï~°∞ x["Õ∞<å? 83 150. áê}˜„QÆǨÏ} =∞O„`åÅH˜ J~°÷O? 93
121. ã¨O`å#O HõÅQÆHõáÈ=\ÏxH˜ âßáêÖË HÍ~°}=∂? 83 151. JѨÊyO`«Å Ѩ~°=∂~°÷=Ú Uq∞\˜? 93
122. QÀà◊√§ ZO^Œ∞‰õΩ H˘~°‰õį_»^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx? 83 152. U HõÅ=¿ãÎ U "åºkè ~å=\ÏxH˜ J=HÍâ◊O LOk? 94
123. QÆ}Ѩux x=∞[˚#O KÕ™êÎÔ~O^Œ∞‰õΩ? 84 153. ~ÀÇ≤Ï}˜HÍÔ~ÎH˜ ~Àà◊√§ ѨQÆ∞Å∞`åÜ«∂? 94
124. Z\˜ì „QÆO^ä•Å∞ K«^Œ=‰õÄ_»^Œ∞? 84 6 154. ѨÙ}º„Ѩ^ÕâßÖ’¡ ~åà◊√§ ¿Ñi¿ãÎ WÅ∞¡Hõ_»`å=∂? 94
125. Z=Ô~·<å `«∞=∞‡QÍ<Õ 'z~°Or=— Jx JO\ÏÔ~O^Œ∞‰õΩ? 85 155. N Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™È΄`«O U ѨÙ~å}OÖ’ L#flk? 95
126. `˘e UHÍ^Œt qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
127. +¨„_»∞K«∞ÅO>Ë Uq?
85
85
A O M
156. U ÅHõ∆}=ÚÅ∞ QÆÅ ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ =∞Ozq HÍ=Ù?
N
157. „ã‘ÎÅ∞ ^èŒiOKÕ #QÆÅ J~°÷O Uq∞\˜?
95
95
128. „ÉÏǨχ}∞Å#∞ Éèí∂Ö’Hõ ^Õ=`«ÅO\Ï~°∞ x*"Õ∞<å? 85 H S
158. U U ukèÖ’¡ UO u#‰õÄ_»^Œ∞?
O .C 96

A N O M
129. H˘`«Î ^ŒOѨ`«∞Å∞ Pëê_è»=∂ã¨OÖ’ ^Œ∂~°OQÍ ZO^Œ∞‰õΩO_®e? 85
M ION
159. U ѨÓÅ∞ ^ÕxH˜ „„Ѩã≤kú ? 96

H S . C
130. WO\˜=ÚO^Œ∞=Ù#fl QÆ_Ñ» x¨ `˘Hõ¯@O, QÆ_Ñ» è Ñ· ‰õÄ~ÀÛ=@O K≥Ü∞« º‰õÄ_»^xŒ ,
AT
160. UÖÏO\˜ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOKåe? 97

MO I O N IC
JÖψQ QÆ_»Ñ¨H˜ Ѩã¨∞Ѩ٠~åÜ«∞@OÖ’ Ѩ~°=∂~°÷O Uq∞\˜? 86 161. ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ `«Å hÖÏÖˇO^Œ∞‰õΩ ã¨=∞iÊ™êÎ~°∞? 97
131. „Ѩã¨∂u "≥·~åQƺO JO>Ë Uq∞\˜ ? 86 L
162. [O`«∞=ÙÅ #∞Oz =∞x+≤ UO <Õ~°∞ÛHÀ"åe?
B
97
T
132. Nâ‹·Å ˆH∆„`« '™êH˜∆QÆ}Ѩu—x `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ^Œi≈ã¨∂ÎLO\Ï~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ? 87
A PU
163. u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu N"≥OHõ>Ëâ◊fi~° ã¨∞„ѨÉèÏ`åxfl Z=~°∞~°zOKå~°∞?98

L IC
133. 'JhflL<åflJÅ∞¡_ç<À\’¡â◊x— J<Õ ™ê"≥∞`«"å_»∞HõÖ’H˜ ZÖÏ=zÛOk? 87
134. h~°∞ ÖˉõΩO_® KÕ¿ã ™êfl<åÅ∞ Uq∞\˜? 87
164. ã¨~°ã¨fif ^Õq ~åu g∞^Œ ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~°∞Ûx LO@∞Ok?
165. <åQÆ∞Å K«qu ~ÀA# ѨÙ@ìÖ’ áêÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ áÈ™êÎ~°∞?
98
98
B
PU
135. JH˜∆O`«Å∞ K«Å¡@OÖ’ Ѩ~°=∂~°÷=Ú Uq∞\˜? 87 166. |@ìÅhfl qÑ≤Ê kQÆO|~°OQÍ ZO^Œ∞‰õΩ Ѩ_»∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞? 99
136. ^Õ=ÙxH˜ Ǩ~°uxKÕÛ@ѨC_»∞ QÆO>ˇO^Œ∞‰õΩ H˘_»`å~°∞? 88 167. `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’x Ñ≤O_»O ZÖÏ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok? 99
137. QÆ∞_çÖ’ „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ Ѩ^Œúu? 89 168. Éè’[#=Ú U P‰õΩÖ’ KÕÜ«∂e ? 99
138. ã‘`å^Õq QÆ_ç¤áÈK«xJ_»¤OÃÑ@∞ìH˘x ~å=}∞_ç`À=∂\Ï¡_çOkZO^Œ∞‰õΩ? 89 169. =∞$`«∞º^Õ=`« =∂#=Ù_çfl ÃÇÏK«Ûiã¨∞ÎO^•? 100
139. „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ ѨÓ[ÖˇO^Œ∞‰õΩ K≥Ü«∞º~°∞? 90 170. „|Ǩχ =ÚǨï~°Î ã¨=∞Ü«∞=∞O>Ë? 100
140. U ^Õ=Ùx =∂ÅÖ’ U ^•~åÅ∞ "å_®e? 91 171. UÜÕ∞ ^•<åÅ =Å¡ UÜÕ∞ Ѷ¨e`«O =ã¨∞ÎOk? 100
141. K«xáÈ~Ú#"åifl Tˆ~yOKÕ@ѨC_»∞ _»|∞ƒÖˇO^Œ∞‰õΩ K«Å∞¡`å~°∞? 91 172. Jyfl Ǩϟ„`«=∞O>Ë ZÖÏ KÕÜ«∂e? 101
142. HÍsÎHõ=∂ã¨=Ú „Ѩ`ÕºHõ`« Uq∞\˜? 91 173. ѨiѨÓ~°‚ P~ÀQƺOQÍ rqOKåÅO>Ë? 101
143. LѨC#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^˘OyeOK« ~å^Œ∞? 91 174. u~°∞=∞Å áêѨ<åâ◊#=∞O^Œ∞ ™êfl#O KÕ¿ãÎ? 101
144. x„^ŒÖË=QÍ<Õ =ÚO^Œ∞ Z=ifl K«∂_®e ? 92 175. "Õ\ ˜x Z#fl\ ˜H© K≥ѨʉõÄ_»^Œ∞? 101
145. QÀà◊§#∞ WO\’¡ ZO^Œ∞‰õΩ HõuÎiOK«~å^Œ∞? 92 176. FO âßOu âßOu âßOuó J#QÍ.... 101
146. L^ŒÜ«∂<Õfl h~°∞ `åQÆ@O ZO^Œ∞‰õΩ? 92 177. =∞x+≤x ~åHõ∆ã¨∞xQÍ KÕ¿ãq Uq? 102
QÀѨÙ~°O..... 13 14 QÀѨÙ~°O....
178. U Ѩx ZѨC_»∞ K≥Ü«∂ºÖ’ JѨC_Õ K≥Ü«∂ºe.... P Ѩ#∞ÖËO\˜?102 209. N=∞ǨÅH©;^Õq ZHõ¯_» LO_»^Œ∞? 111
179. ÉèÏ~°º QÆ~°ƒù=uQÍ L#flѨC_»∞ WÅ∞¡ ZO^Œ∞‰õΩ xi‡OK«‰õÄ_»^Œ∞? 103 210. ѨÓã¨Å#∞ U „"ÕÅ∞`À =∂~åÛe? 111
180. ^Œã¨~å ѨO_»∞QÆ ~ÀA# U Ѩx „áê~°OaèOz<å 211. U_ÕÛ=∞QÆ"å_çfl, #"ÕfiP_»^•xfl #=∞‡‰õÄ_»^Œ<Õ
q[Ü«∞=∞=fi\ÏxH˜ HÍ~°}=Ú Uq∞\˜? 103 ™ê"≥∞`«ZO^Œ∞‰õΩ=zÛOk ? 111
181. Ñ≤Å¡efl ZÖÏ ÃÑOKåe? 103 212. WO\˜ =ÚO^Œ∞ `«∞Åã≤ HÀ@#∞ ÃÑ\˜ì ZO^Œ∞‰õΩ ѨÓl™êÎ~°∞ ? 112
182. ~å=∂Ü«∞}O, ÉèÏ~°`«O, ÉèÏQÆ=`åÅ#∞ ZѨC_»∞ K«^Œ"åe? 103 213. N "≥OHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ "≥·Éèí"åxH˜ "åã¨∞Î ‰õÄ_® `À_»~ÚºO^•? 112
183. ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ ÃÑ>Ëì nѨO U "≥·Ñ¨ÙH˜ LO_®e? 104 214. ^Õ=ÙxH˜ ѨÙ+¨Ê=ÚÅ`À ѨÓ[ ZÖÏ KÕÜ«∂e ? 112
184. K≥@∞ì =ÚO^•? q`«∞Î =ÚO^•? Uk =ÚO^Œ∞ ? 104 215. ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ ZÖÏ â◊H˜Î=O`«"≥∞ÿ#q ? 112
185. NÅH©∆ ‡^Õq ™ê÷<åÅ∞ Uq∞\˜? 104 216. L`«Î~åÜ«∞}O ZO^Œ∞‰õΩ ѨÙ}ºHÍÅ=Ú? 113
186. WO„^Œ^èŒ#∞ã¨∞ûx =∞~˘HõiH˜ K«∂Ñ≤OK«=KåÛ? K«∂Ñ≤OK«‰õÄ_»^•? 104 7 217. QÆOQÍ#k Ѩq„`«`« Uq∞\˜ ? 113
187. ѨOKåOQÆ=Ú ZѨC_»∞ ѨÙ\˜ìOk? 105 218. LѨ"åã¨=Ú ZÖÏ LO_®e ? 113
188. P=Ù Ü≥ÚHõ¯ Ѩq„`«`« Uq∞\˜ ?
189. ѨOKåOQÆ Ñ¶¨Å=∞O>Ë?
105
105
A N O M
219. WO\˜H˜ ã¨∞#flO "ÕÜ«∞@OÖ’ JO`«~å~°÷O Uq∞\˜?
220. =ºã¨#O U_»∞ QÆ_»Ñ¨Åx `˘H˜¯ã¨∞ÎO^•?
113
114
190. UU ~ÀAÖ’¡ ‰õ∆Ω~° Hõ~°‡ KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe? 105
O H S .C
221. ^Õg ѨÓ[Ö’ U ~ÀA U <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\Ïìe? 114
191. â◊hâ◊fi~°∞#‰õΩ #_»HõO>Ë W+¨ì=∂?
A N O M 106
M ION
222. f~°÷Ü«∂„`«Å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "Õ_çh\˜ ‰õΩO_®Ö’¡

H S . C
192. '9— JOÔH Ü≥ÚHõ¯ qt+¨ª`« Uq∞\˜ ? 106
AT
Z‰õΩ¯= ¿ãѨ٠™êfl#O ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∞~å^Œ∞? 114

MO I O N IC
193. ÃÑo§Ö’ `«ÅO„ÉÏÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞? 106 223. k+≤ì ÉÁ=∞‡#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ_»`å~°∞ ? 115
194. QÆ~°ƒùQÆ∞_çÖ’H˜ "≥àı§=ÚO^Œ∞ QÆ_»Ñ¨‰õΩZO^Œ∞‰õΩ #=∞™ê¯~°=ÚKÕ™êÎ~°∞? 106
B L
224. ZÖÏO\˜ Éè’[<åxfl u#‰õÄ_»^Œ∞ ? 115
T
195. QÆÜ«∞Ö’ W+¨ì"≥∞ÿ#^•xfl =^ŒÅ=∞O\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx ?
A
107
PU
225. Éèí~°Î#∞ ÉèÏ~°º ¿Ñ~°∞ ÃÑ\˜ì Ñ≤Å=KåÛ? Ñ≤Å=‰õÄ_»^• ? 115
IC
196. P_»Ñ¨_»∞K«∞ KÕ`« ÃÑo§H˘_»∞‰õΩ#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕ~ÚOKÕ^≥O^Œ∞‰õΩ? 107
L
197. Pk"å~°O Lã≤iHÍÜ«∞ u#=KåÛ ? u#‰õÄ_»^•? 107
226. 18 ~ÀAÅ ‰õΩ~°∞ˆH∆„`« Ü«Ú^ŒúOÖ’x „Ѩ=ÚY =ӺǨÅ∞ Uq∞\˜?115
227. t"åÅÜ«∞OÖ’ #Onâ◊fi~°∞x `ÀHõ#∞ xq∞ˆ~^≥O^Œ∞‰õΩ? 117
B
PU
198. ѨO_»∞QÆÅ ~ÀA# =_»Ñ¨Ñ¨C ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞? 108 228. 'ǨÏ#∞=∂<£ Kåb™ê—#∞ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\ ˜™êiQÍ q#fl^≥=fi~°∞? 117
199. ™êÅ„QÍ=∂Å∞ Ѩye`Õ Ñ¨Ó[‰õΩ ѨxH˜~å"å? 108 229. =∞~°}˜Oz# "åi ¿Ñ~°∞ =ÚO^Œ∞ 'ã¨fisæÜ«∞— Jx „„"å™êÎÔ~O^Œ∞‰õΩ?118
200. ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù uiy Ѩ_»∞‰õΩO>Ë Ñ≤âßKåÅ∞ P=Ç≤Ï™êÎÜ«∂? 108 230. J~Ú^À `«#=∞O>Ë? 118
201. H˘`«Î|@ìʼnõΩ #Å∞kâ◊ÖÏ Ñ¨ã¨∞Ѩ٠ZO^Œ∞‰õΩ ~å™êÎ~°∞? 108 231. #=~°™êÅ∞ J#QÍ? 118
202. ã¨Ñ¨ÎѨk JO>Ë Uq∞\˜? 109 232. x„^ŒáÈÜÕ∞@ѨC_»∞ HõÅ=iO`« ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok 118
203. ëÈ_»â◊ =∞Ǩ^•#=ÚÅ#fl Uq? 110 233. K«`«∞iÌâ◊ q^ŒºÅ∞ J#QÍ? 118
204. ÃÑo§Ö’ JÅ∞¡_ç HÍà◊√§ =∂=∞QÍÔ~O^Œ∞‰õΩ Hõ_»∞QÆ∞`å~°∞? 110 234. Jhfl ^•#=ÚÅ Hõ<åfl q^•º^•#O Q˘Ñ¨Ê^•? 118
205. ™êfl<åÅ∞ Zxfl ? 110 235. WO\’¡ J~°\ ˜ K≥@∞ì ÃÑOK«∞`«∞<åfl~å? 119
206. t"åÅÜ«∞OÖ’ #Onâ◊fi~°∞x H˘=ڇŠ=∞^茺 #∞Oz 236. J=∂"å㨺, áœ~°‚q∞~ÀAÖ’¡ „Ѩܫ∂}O
ÉèíQÆ=O`«∞_çfl ZO^Œ∞‰õΩ ^Œi≈™êÎ=Ú? 110 KÕÜ«∞‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx ? 119
207. ѨÙ\˜ì# a_»¤H˜ UO KÕÜ«∂e? 111 237. "åã¨∞Î âß„ã¨ÎOÖ’ Uq∞ =Ù<åfl~Ú ? 119
208. '108— ã¨OYº`À [áê<≥flO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞? 111 238. „ã‘Î QÆ~°ƒùO ÃÑ^ŒÌQÍ LO>Ë P_»tâ◊√"å? 119
QÀѨÙ~°O..... 15 16 QÀѨÙ~°O....
239. "å_ç ÃÑàϧO `å_»∞ QÆ\ ˜ì^Œx JO\Ï~°∞.... ZO^Œ∞‰õΩ? 120 270. <ÕÅg∞^Œ Uq∞ ÖˉõΩO_® ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~ÀÛ‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞? 127
240. QÆ∞_ç "≥#∞Hõ ÉèÏQÍxfl ZO^Œ∞‰õΩ `åHõ~å^Œ∞? 120 271. f~å÷xfl =¸_»∞™ê~°∞¡ fã¨∞‰õΩO\ÏÔ~O^Œ∞‰õΩ? 127
241. â◊√„Hõ, =∞OQÆà◊ "å~åÖ’¡ H˘O^Œ~°∞ _»ÉˇƒO^Œ∞‰õΩ W=fi~°∞? 120 272. ~å=}∞_ç Ѩk`«ÅÅ∞ ^ÕxH˜ „ѨuHõÅ∞? 127
242. U „ã‘Î Zxfl =~åÅ∞ HÀ~°∞HÀ"åe? 120 273. „ã‘ÎH˜ Z_»=∞Hõ#∞fl Jki`Õ â◊√Éèí=∂? Jâ◊√Éèí=∂? 127
243. â◊√Éèíâ◊‰õΩ<åÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? 121 274. ѨOK«=∞Ǩáê`«Hõ=ÚÅ∞ Uq? 128
244. ѨÙ}ºO áÈQ˘>Ëìq Uq? 121 275. ^Õ=`«Å "åǨÏ#=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 128
245. WO\˜ P=~°}Ö’ [#‡ #Hõ∆„`« s`åº U =$H∆ÍÅ∞ ÃÑOKåe? 121 276. ÃÑà◊§~Ú# `«~åfi`« J~°∞O^èŒu #Hõ∆„`åxfl ZO^Œ∞‰õΩ K«∂Ñ≤™êÎ~°∞? 128
246. J+¨ìkHÍÊʼnõΩÅ∞ Z=~°∞? 121 277. ѨOK«=∂OQÆÖϺÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? 128
247. ziy# P‰õΩÖ’ Éè’[#=Ú KÕÜ«∞=KåÛ? 122 278. #=„QÆÇ¨Ï P~å^èŒ# ~°Ç¨Ï™êº Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 129
248. â◊OY=ÚÖ’ áÈ¿ãÎ<Õ f~°÷=∂? 122 8 279. #šѨÓã¨Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ? 129
249. W@∞Hõ`À QÀ_»Å∞ Hõ@ìQÍ<Õ ã¨∞#flѨ٠ÉÁ@∞¡ ÃÑ\˜ì 'N~å=∞— 280. Ñ≤Å¡Å∞ ÔQO`«∞`«∂ P_»∞`«∞O>Ë Éèí∂^ÕqH˜ HÀѨO =ã¨∞ÎO^Œx
Jx ZO^Œ∞‰õΩ ~å™êÎ~°∞?
250. [áêxfl ZÖÏ KÕÜ«∂e?
122
122 281.
ZO^Œ∞‰õΩ JO\Ï~°∞?
A N O M
„"≥Ú‰õΩ¯|_»∞Å∞ K≥e¡OK«‰õΩO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ HÀѨO =ã¨∞ÎO^•? 129
129
251. =ÚQÆ∞æx ZÖÏ "Õã¨∞HÀ"åe? 122 282. H S .C
™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ – â◊‰õΩÎÅ∞ Z@∞=O\˜q ?
O 130

A N O M
252. Ѩ_»∞‰õΩ#flѨC_»∞ ^Œ∞ѨÊ\˜x ѨÓiÎQÍ ZO^Œ∞‰õΩ HõѨCHÀ‰õÄ_»^Œ∞ ? 123 283.
M ION
=∂#=Ùx „Ѩ=~°Î# ZÖÏ LO_®e? 130
253. U ~ÀA `«Å™êfl#O KÕ¿ãÎ U Ѷ¨Å=Ú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok?
H S . C 123 284.
T
N~å=∞HÀ\˜– HÀ\˜Hõ<åfl `«‰õΩ¯= „"åÜ«∞=KåÛ?
A
130

MO I O N IC
254. =∞_ç |@ìÅ`À ѨÓ[ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e ? 123 285. h~°∞ q+¨=∂, J=∞$`«=∂? 130
255. Z=Ô~=~°∞ ZO`« ã¨=∞Ü«∞O Ѩ_»∞HÀ"åe ? 123 286.
L
Z=i áêáêÅ∞ Z=iHõO@∞`å~Ú?
B
131

AT
256. U ^Õ=Ù_çfl ^Œi≈OKÕ@ѨC_»∞ U ~°OQÆ∞ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOKåe? 124 287.
PU
â◊√ÉèíHÍ~åºÖ’¡ P_»"åà◊§ Q˘O`«∞H˜ K«O^Œ#O ѨәêÎ~°∞ZO^Œ∞Hõx? 131

L IC
257. ~°OQÆ∞Å∂, "å~åÅH˜ ZO`À ã¨O|O^èŒ=Ú Uq∞\˜ ?
258. J=™ê#^Œâ◊Ö’ `«∞Åã≤ f~°÷"≥∞O^Œ∞‰õΩ áÈ™êÎ~°∞?
124
124
288.
289.
~°∞„^•Hõ∆Å∞ Z=iH˜ „ѨfHõÅ∞ ?
"≥∞ÿÖÏ, JO@∂ ÖËx =ã¨∞Î=ÙÅ∞ Uq?
131
132
B
PU
259. `«Ö’¡ <åÅ∞HõÖÏ LO_»@=∞O>Ë? 124 290. ZÖÏO\˜k ѨiѨÓ~°‚ ^•#=∞=Ù`«∞Ok? 132
260. u~°∞Ѩu Å_»∞¤‰õΩ JO`« ~°∞z ZÖÏ =ã¨∞ÎOk? 125 291. U #Hõ∆„`å# ѨÙ+¨Ê=u J~Ú`Õ U „ѨÉèÏ==Ú LO@∞Ok? 132
261. ÉèíQÆ=næ`«#∞ 12= J^蕺ܫ∞O #∞Oz =∂„`«"Õ∞ 292. u~°∞=∞Å N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° ™êfiq∞x ^Œi≈OKåÅO>Ë U_»∞ ^•fi~°=ÚÅ∞
ZO^Œ∞‰õΩK«^Œ==∞O\Ï~°∞ ? 125 ^•\Ïe... ^•xÖ’ J~°÷O Ѩ~°=∂~°÷"Õ∞q∞? 133
262. P`«‡Ç¨Ï`«º‰õΩ P Ö’HõOÖ’, DÖ’HõOÖ’ tHõ∆ Uq∞\˜? 125 293. J=∂"å㨺, áœ~°‚q∞ ~ÀAÖ’¡ ~ÀQÆO u~°QÆɡ_»∞`«∞O^•? 134
263. U Ñ≤Å∞Ѩ٠^Õx H˘~°‰õΩ ? 125 294. ÉèíQÆ=næ`«#∞ K«^Œ"åÖÏ? q<åÖÏ? 134
264. QÆiƒù}© „ã‘ÎÅ∞ „QÆǨÏ}Ïxfl K«∂_»=KåÛ ? K«∂_»‰õÄ_»^•? 125 295. áœ~°‚q∞ – J=∂"å㨺֒¡ „Ѩܫ∂}˜OK«‰õÄ_»^•? 134
265. U ~°OQÆ∞ U „ѨÉèÏ"åxfl K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk? 126 296. QÆÜ«∞Ö’ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕ¿ãÎ „Ѩu ã¨O=`«û~°O K≥Ü«∞ºHõ¯ˆ~¡^•? 134
266. Jã¨`«º ^À+¨"≥∞O`À `≥Å∞™ê? 126 297. ÃÑo§Ö’ =^èŒ∞=Ù#∞ QÆOѨ֒ LOz ZO^Œ∞‰õΩ `≥™êÎ~°∞? 134
267. HÍtÖ’ áÈ"åÅx ZO^Œ∞‰õΩ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞? 126 298. =∞Ǩ~°∞„^Œ∞xH˜ U Jaè¿+HÍÅ∞ W+¨ìO? U Ѷ¨ÅO W™êÎ_»∞? 135
268. J+¨ìÉè’QÍÅ∂, J+¨ì=∞^Œ=ÚÅ#QÍ? 126 299. J+¨ìQÆO^èŒ=∞O>Ë? 135
269. J+¨ìáêâ◊=ÚÅO>Ë Uq? 126 300. `Õ<Õ`«∞@ìÅ∞ ZHõ¯_»»ÃÑ_ç`Õ UO Ѷ¨e`«O? 135
QÀѨÙ~°O..... 17 18 QÀѨÙ~°O....
301. ZO`« Z‰õΩ¯= =∞~°Ì#=Ú KÕ¿ãÎ ZO`« ã¨∞Y=Ú? 135 332. ^èŒ~°ƒùÅÔHO^Œ∞HõO`« Ѩq„`«`«? 144
302. =∞#‡^èŒ∞_»∞ P=Ç≤Ï¿ãÎ =KÕÛ J=ã¨÷Å∞ Uq∞\˜? 135 333. „Ѩ^ŒH˜∆} KÕ¿ã@ѨC_»∞ ZÖÏ #_»"åe? 144
303. <À~°∞ =∞Oz^Œ~Ú`Õ T~°∞ =∞Oz^Œ=Ù`«∞O^Œx JO\ÏÔ~O^Œ∞‰õΩ? 135 334. QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î Ü«∞[=∂xÃÑ·<Õ Ñ¨x KÕã¨∞ÎO^•? 144
304. =∞O„`åÅ∂, =¸eHõʼnõÄ âßѨ=ÚO^•? 136 335. q"åÇ¨Ï Ñ¨^Œú`«∞Öˇxfl? 144
305. "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}OÖ’ Uq∞ ÖË=Ù ? 136 336. ZÖÏO\˜ ã≤÷uÖ’ L#fl"åi =^ŒÌ‰õΩ "≥à◊§‰õÄ_»^Œ∞? 145
306. '~å=∞— <å=∞ â◊|Ì qt+¨ª`« Uq∞\˜ ? 136 337. #=~°`åflÅ∞ `˘q∞‡k Hõ^•.... Jã¨Å∞ ~°`åflÅ∞ 22...
307. Ѩã≤Ñ≤Å¡Å `«ÅÃÑ· ZO^Œ∞‰õΩ H˘@ì~å^Œ∞? 136 Jq L<åflÜ«∂? 145
308. ~°∞„^•aè¿+HõO KÕ~ÚOKÕ@ѨC_»∞ u^èŒ∞Å∞K«∂ã¨∞HÀ"åÖÏ ? =^•ú? 137 338. ~å„uѨÓ@ K≥@¡ „H˜O^Œ ZO^Œ∞‰õΩ Ѩ_»∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞? 145
309. ã¨O^蕺=O^Œ#=Ú U ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕÜ«∂e? 137 339. q<åÜ«∞Hõ K«qu ~ÀA K«O„^Œ∞_çfl K«∂¿ãÎ hÖÏѨxO^ŒÖÁ™êÎÜ«∂? 145
310. ÉèíQÆ=næ`«#∞ áê~åÜ«∞}OKÕÜ«Ú@=Å¡UUѨÙ}ºÑ¶¨e`åÅ∞=™êÎ~Ú?137 9 340. =∞ǨÉèÏ~°`« Ѩ~åfiÅ∞ Zxfl? Jq Uq∞\˜? 146
311. U_»∞ "å~åÅ #QÆÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? 138 341. `≥Å¡"å~°∞ *Ï=Ú# „Ѩܫ∂}=ÚKÕ¿ãÎ "å~°â◊¥Å ^À+¨=ÚO_»^•? 146
312. Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=Ú #O^Œ∞ 9 áÈQÆ∞ÖËq∞\˜?
313. Éè’[#=Ú KÕ¿ã@ѨC_»∞ =∂\Ï¡_»‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx? 139
139
A N O M
342. J~°∞O^èŒuH˜ LѨ^ÕtOz# 5=`«∞ÎÅnáê~å^èŒ# Ѷ¨ÅOUq∞\˜?
343. ÃÑo§ KÕã¨∞HÀHõáÈ`Õ ã¨fi~°æ„áêÑ≤Î LO_»^•?
146
147
314. „ã‘ÎÅ∞ J@¡`«kÌѨO_»∞QÆ~ÀA QÀiO\ωõΩ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞? 139 H S .C
344. QÆ∞à’§Ç¨Ï#∞=∞O`«∞xH˜ Xà◊§O`å ã≤O^èŒ∂~°=Ú ZO^Œ∞‰õΩ ~å™êÎ~°∞? 147
O
315. 'Ju ã¨~°fi„`« =~°˚ÜÕ∞`ü— J#QÍ ?
A N O M 139
M ION
345. ã¨O=`«û~°OÖ’ XHõ¯™ê~°~Ú<å<Õˆ~_»∞Ѩà◊√§u#=∞O\Ï~°∞ZO^Œ∞Hõx? 147

H S . C
316. Le¡ KÕ¿ã"Õ∞Å∞ `«e¡ ‰õÄ_® K≥Ü«∞º^Œ∞...
AT
346. '~å=∞— J<Õ Ô~O_»Hõ∆~åÅ∞ t=Ùxq!? 147

MO I O N IC
J~Ú<å ZO^Œ∞‰õΩ ѨÓ[ÅÖ’ x+≤^ŒúO? 139 347. ÔH·Hõ#∞ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ#flѨC_»∞ P"≥∞ a_»¤ˆH Ѩ@ìO Hõ_»`å#x
317. =∞Ç≤Ïà◊Å∞ A@∞ì q~°É’ã¨∞‰õΩx ZO^Œ∞‰õΩ LO_»‰õÄ_»^Œ∞? 140
L
^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ =∂@ WKåÛ_®?
B
148
AT
318. u~°∞=∞Å N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ JÉèíÜ«∞ǨϙêÎxH˜ J~°÷O Uq∞\˜? 140
PU
348. Éè’[<åxfl ZÖÏ fã¨∞HÀ"åe? 148

L IC
319. `åO|∂ÖÏÅѨC_»∞ XHõi"ÕeH˜ =∞~˘Hõ~°∞ LOQÆ~°O `˘_çˆQ^≥O^Œ∞‰õΩ? 140
320. ÉèíH˜Î zǨflÅ J~°÷Ѩ~°=∂~åúÖËq∞\˜? 140
349. JuQÍ uO>Ë x„^Œ ZO^Œ∞‰õΩ =ÚOK«∞‰õΩ =ã¨∞ÎOk?
350. P=Ù ¿Ñ_»Ö’ Jáê~°â◊‰õΩÎÅ∞!
148
149
B
PU
321. âß„ã¨Î „ѨHÍ~°=Ú ^Œ^èÀº^Œ#=Ú ZÖÏ KÕÜ«∂e? 141 351. „ã‘ÎH˜ N=∞O`«=Ú KÕ¿ãΠѨل`«∞_»∞ [x‡™êÎ_®? 149
322. u~°∞ѨuÖ’ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞H˜ J=∞‡"å~°∞ 352. Dâß#º=ÚÖ’ ^Õ=Ù_çfl ÃÑ>Ëì gÅ∞ ÖËHõáÈ`Õ UO KÕÜ«∂e ? 149
‰õΩ_çѨHõ¯<Õ ZO^Œ∞‰õΩO@∞Ok ? 141 353. U ã¨OYº‰õΩ Z=~°∞ JkèѨu? 149
323. „âß^Œú=∞O^Œ∞ Éè’[#O KÕ¿ã Éè’HõÎÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ =∂\Ï¡_»~°∞? 141 354. áêi*Ï`« ѨÓÅ`À ѨÓ[ KÕÜ«∞=KåÛ? 149
324. =∞OK«g∞‡^Œ ‰õÄ~˘Ûx HÍà◊√§ ZO^Œ∞‰õΩ TѨ‰õÄ_»^Œ∞? 142 355. =∞ǨÉèÏ~°`åxfl q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ ZHõ¯_» „"åâß_»∞? 150
325. aÜ«∞ºO uO>Ë Hõ∆Ü«∞~ÀQÆO =ã¨∞ÎO^• ? 142 356. ZÖÏO\˜ ѨÙ~°∞+¨µ_çfl q"åǨÏ=∂_®e? 150
326. Éèí~°Î "≥O@ „ã‘ÎÅ∞ ZÖÏ #_»"åe? 142 357. „|Ǩχ =Ú_ç „|Ǩχ^Õ=Ú_Õ "Õ™êÎ_®? 150
327. Éèí~°Î Jã¨=∞~°∞ú_≥·# ÉèÏ~°º Ѩu„=`«QÍ<Õ LO_®ÖÏ? 142 358. =Ãã‰õΩ¯= áÈâß~°O\Ï~°∞? 150
328. h\˜h, áêÅ#∂, =∞l˚QÆ#∂ U ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „`åQÍe? 143 359. K«`«∞ó+¨+≤ì Hõà◊Å∞ J#QÍ Uq? 151
329. ^èŒ#„`«Ü≥∂^Œt ~ÀA# Ѩã≤_ç H˘O>Ë ÅH˜∆ ‡^ÕqH˜ PǨfi#=∂? 143 360. Hõ\ ˜Hõ <ÕÅ g∞^Œ ÃÑ@ì‰õÄ_»xq? 151
330. Ñ≤Å¡ÅH˜ ¿ÑÔ~ÖÏ x~°‚~ÚOKåe? 143 361. PjfiÜ«Ú[ =∂ã¨=ÚÖ’ U U ѨO_»∞QÆÅ∞ L<åfl~Ú ? 151
331. q<åÜ«∞‰õΩ_ç =ÚO^Œ∞ QÆ∞Olà◊√§ f¿ã^≥O^Œ∞‰õΩ? 143 362. PjfiÜ«Ú[ |Ǩïà◊ K«`«∞~°Ìt 152
QÀѨÙ~°O..... 19 20 QÀѨÙ~°O....
363. f~°÷O ¿ãqOz# `«~åfi`« KÕux `«Å‰õΩ ~åã¨∞HÀ=KåÛ? 152 396. '‰õΩO‰õΩ=∞—#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒiOKåe? 168
364. K≥·„`«=∂ã¨OÖ’ U ѨO_»∞QÆÖÁ™êÎ~Ú? 152 397. PÅÜ«∞ QÀѨÙ~°O Z`«∞ÎQÍ ZO^Œ∞‰õΩ Hõ\Ïìe? 168
365. ѨÓ[ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ K≥Ü«∞º‰õÄ_»xq, K≥Ü«∞ºeû#q 153 398. QÆ∞~°∞=Ù ^Õ=Ùx`À ã¨=∂#=∂? 169
366. ‰õΩHõ¯Å∞ =¸ey<å, U_çÛ<å PѨ^Œ ã¨OÉèíqã¨∞Î#fl\Ïì? 153 399. t=Ùx =∂„`«"Õ∞ eOQÆ~°∂ѨOÖ’ ^Œi≈OKåÔ~O^Œ∞‰õΩ? 170
367. =∂~°æt~°=∂ã¨=ÚÖ’ U ѨO_»∞QÆÅ∞ =™êÎ~Ú ? 154 400. WO\˜ ÃÑ^ŒÌ =∞~°}˜¿ãÎ t"åÅÜ«∞x„^Œ KÕÜ«∂ÖÏ? 171
368. ѨÙ+¨¯~åÅ∞ ZÖÏ U~°Ê_®¤~Ú? 154 401. =∞O„`åÅ∞ ã¨O㨯 $`« ÉèÏ+¨Ö’ ZO^Œ∞‰õΩ? 172
369. Ñ≤Å¡Å∞ ÖËx"å~°∞ ã¨∞„|Ǩχ}˺â◊fi~°™êfiq∞x ZO^Œ∞‰õΩ ѨÓl™êÎ~°∞? 154 402. XˆH QÀ„f‰õΩÅ =∞^茺 q"åǨÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∞~å^Œ∞? 173
370. Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞O U ~ÀA K«kq`Õ ZO`« Ѷ¨e`«O =ã¨∞ÎOk? 155 403. ~å=}∞_»∞ =∞ǨѨO_ç`«∞_®? 174
371. PaÌHõ=Ú<å_»∞ Éè’HõÎʼnõΩ ZÖÏ =_ç¤OKåe? 155 404. q[Ü«∞^Œâ◊q∞H˜ â◊g∞ѨÓ[ KÕ™êΈ~q∞\˜? 175
372. q"åÇ¨Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩ^ŒÇ¨~°∞ P[ºÇ¨ÏŸ=∞=ÚÅH˜ J~°ú"Õ∞q∞\˜? 155 10 405. WO\˜=ÚO^Œ∞ HõÖÏ¡Ñ≤ ZO^Œ∞‰õΩ K«ÖÏ¡e? 176
373. ǨÏ#∞=∞O`«∞#‰õÄ, ã¨∞=~°ÛʼnõΩ ÃÑo§ [iyO^•? 156 406. 'JëêìOQÆ=∂~°æO— JO>Ë Uq∞\˜? 177
374. #~°HÍã¨∞~°∞_çfl =kèOzOk NHõ$+¨µ‚_®? ã¨`«ºÉèÏ=∂?
375. „|Ǩχ PÜ«Ú=Ù ZO`«?
157
157
407. ѨOK«jÅ JO>Ë Uq∞\˜ ?
A N O
408. WO\˜=ÚO^Œ∞ `«∞Åã≤HÀ@ ZO^Œ∞‰õΩ? M 178
178
376. J#flѨÓ~å‚ ^Õq t=ÙxÔHO^Œ∞‰õΩ aèHõ∆O "Õã¨∞ÎOk? 157
O H S .C
409. â◊√ÉèíHÍ~åºÅ∞ =∂Ѷ¨∞=∂ã¨OÖ’<Õ =ÙO\ÏÜÕ∞q∞\˜? 179
M
377. U <å=∂xfl [Ñ≤¿ãÎ U Ѷ¨e`«O =ã¨∞ÎOk?
A N O
158
M ION
410. ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ ~åqK≥@∞ì, "ÕѨK≥@∞ì ZO^Œ∞‰õΩO\Ï~Ú? 180

H S . C
378. HÍsÎHõ=∂ã¨=ÚÖ’ ѨO_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜? 159
AT
411. #=~å„`«∞Å∞ qt+¨ì`« Uq∞\˜ ? 181

MO I O N IC
379. =∂Ѷ¨∞=∂ã¨=ÚÖ’ ѨO_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜ ? 159 412. =ÚY *’ºu+¨ºO JO>Ë Uq∞\˜? 182
380. Pã‘Î, Sâ◊fi~åºÅ∞ <åÅ∞QÀ `«~°OÖ’ xÅ|_»=O\Ï~°∞ x["Õ∞<å? 159
B L
413. `˘q∞‡^Œ= 'JOÔH— Q˘Ñ¨Ê^ŒO\ψ~q∞\˜? 183
T
381. Pëê_è»=∂ã¨=Ú Ñ¨O_»∞Å∞ ÖËq∞\˜?
A
160
PU
414. JOu=∞ ã¨O™ê¯~°OÖ’ "≥ÚÅ„`å_»∞ ‰õÄ_® =ÙO_»‰õÄ_»^•? 184

L IC
382. QÆ$Ǩ~°OÉèí=Ú ZѨC_»∞ „áê~°OaèOK«‰õÄ_»^Œ∞?
ZѨC_»∞ „áê~°OaèOKåe? 160
415. J^ŒÌO Ѩye`Õ Ji+¨ì=∂?
416. áêÅ#∞ „`˘H˜¯`Õ áêѨ=∂?
185
185
B
PU
383. ^Õ=Ùx f~°úO ZO`« P~ÀQƺ=Ú? 160 417. „Ѩu ѨÓ[‰õÄ P=ÙáêÅ∞ HÍ"åÖÏ? 186
384. á¶êÅ∞æ}=∂ã¨=ÚÖ’ =KÕÛ Ñ¨O_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜ ? 161 418. QÆOQÍ#k Ѩ~°=∞ Ѩq„`«=∂? 186
385. *˺+¨ª=∂ã¨OÖ’ =KÕÛ Ñ¨O_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜ ? 161 419. ã¨O„HÍOuH˜ 'Ѩâ◊√ѨÓ[— ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞? 187
386. J=∞$`åxfl ^Õ=`«ÅH˜ =∂„`«"Õ∞ ѨOz ÃÑ@ì_»O <åºÜ«∞"Õ∞<å? 161 420. ã¨$+≤ìÖ’ =∂#=Ù_Õ Q˘Ñ¨Ê „áê}˜Ü«∂? 188
387. `≥Å∞QÆ∞ <≥ÅÅH˜ P ¿Ñˆ~¡ÖÏ =KåÛ~Ú? 162 421. ^Õ"åÖÜ«∂xH˜ "≥o§#ѨC_»∞ H˘O`« ¿ãѨ٠‰õÄ~˘Ûx ~å"åÖÏ? 189
388. z#∞‡„^Œ JO>Ë Uq∞\˜? 162 422. Éè’QÆNx"åã¨∞_»∞, L„QÆNx"åã¨∞_»∞,
389. "≥·âßY =∂ã¨OÖ’ U ѨO_»∞QÆÖÁ™êÎ~Ú? 162 =∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞ Jx Z=ix Ñ≤Å∞™êÎ~°∞ ? 190
390. „âß=}=∂ã¨=ÚÖ’ =KÕÛ Ñ¨O_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜ ? 162 423. N q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞O ZÖÏ Ñ¨Ù\˜ì#k ? 191
391. u~°∞<åà◊√§ *Ï`«~°Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ? 163 424. "åeH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç ã¨∞„w=Ù_»∞ XHõ H˘O_»Ü«∞O^Œ∞ ^•‰õΩ¯O\Ï_»∞.
392. =∞O„`åÅ`À<Õ ^Õ=Ùx ѨÓlOKåÖÏ? 164 ^•x qâı+¨O Uq∞\˜ ? 191
393. q"åǨÏ=ÚÅ∞ Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞ ? 165 425. cc<åOKå~°=∞‡ N"åi W+¨ìã¨dÜÕ∞<å ?
394. ™êfl#O KÕÜ«∞‰õΩO_® ѨÓ[ KÕÜ«∞‰õÄ_»^•? 167 P"≥∞ q„QÆǨÏ=Ú ZHõ¯_» L#flk ? 192
395. =∂`åÑ≤`«$Hõ~°‡Å∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ KÕÜ«∂ÖÏ? 167
QÀѨÙ~°O..... 21 22 QÀѨÙ~°O....
426. hàÏ^Õq Z=~°∞ ? NHõ$+¨µ‚x ZÖÏ ÃÑàϧ_çOk ? 192 452. „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ N~å=∞ ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ HõeÜ«ÚQÆOÖ’x
427. ëÈ_»â◊ QÆ}Ѩ`«∞ÅÖ’ ÅH˜;QÆ}Ѩu Z<Àfl"å_»∞? "ÕOHõ\Ï K«ÅO ^Œi≈OKå~°x ã¨Ñ¨ÎyiÖ’ LOk. Jk Z@∞¡ ?
ÅH˜;QÆ}Ѩu ZÖÏ LO\Ï_»∞ ? 193 P Ü«ÚQÆOÖ’ ‰õÄ_» "ÕOHõ\ÏK«ÅO LO^• ? 204
428. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° [ѨO L#fl^•? Uq^èŒ=ÚQÍ KÕÜ«∂e ? 193 453. 100 =∞OkH“~°=ÙÅ ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜ ? 205
429. LѨáêO_»=ÙÅ∞ ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜ ? 194 454. =@Ѩ„`«âß~Ú Z=~°∞ ? 206
430. Jëêì^Œâ◊ Ñ‘~îåÅ∞, ѨOKå~å=∞=ÚÅ∞, 455. ã‘`«~å=ÚÅ∞ =#"å㨠HÍÅOÖ’ âßHÍǨ~°∞ÖÏ ?
*’ºui¡OQÍÅ∞ ZHõ¯_≥Hõ¯_» L<åfl~Ú ? 194 =∂O™êǨ~°∞ÖÏ ? 207
431. "Õ^•ÅÖ’ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞x QÆ∞iOz# „Ѩã¨H˜Î L#fl^• ? 194 456. ™êÅ„QÍ=∂Å∞ Ѩye`Õ Ñ¨xH˜=™êÎÜ«∂ ? 208
432. ѨOKå~å=∂Å∞ "å\˜ ™ê÷<åÅ∞ ? 195 457. "Õ^Œ=ÚÅ∞ Zxfl ? ѨOK«=∞ "Õ^Œ"Õ∞k ? 209
433. xQÆ=∞=Ú, PQÆ=∞=Ú J#QÍ <Õq∞? 11 458. ëÈ_»â◊ =∞Ǩ^•#=ÚÅ∞ Uq ? 209
„Ѩ™ê÷#„`«Ü«∞=Ú JO>Ë Uq∞\˜ ? 195 459. LѨ^Õâ◊=Ú QÆ∞~°∞=Ù =∂„`«"Õ∞K≥Ü«∂ºÖÏ ?`«O„_ç K≥Ü«∞º‰õÄ_»^•? 209
434. N~å=Úx `«~°∞"å`« Å=‰õΩâ◊Å =Oâ◊O LO_ç#^•?
JO`«iOz áÈ~Ú#^• ? 196
A N
461. ^•# ^èŒ~å‡Å∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? O M
460. q<åÜ«∞‰õΩxq„QÆǨÅ#∞ ѨÓ*Ï#O`«~°O ZO^Œ∞‰õΩ h\˜Ö’HõÅáêe ?209
210
435. #=<å~°ã≤OÇ¨Ï ˆH∆„`åÅ∞, ѨOK«^•fi~°HõÅ ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜? 196
O H S .C
462. „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e ? „ѨÜ≥∂[#O Uq∞ ? 210
M
436. ѨOK«=∞Ǩáê`«Hõ=ÚÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
A N O
196
M ION
463. ǨÏ#∞=∞ "åÜ«Ú#O^Œ#∞_® ? ˆHã¨i #O^Œ#∞_® ? 211
C
437. „Ѩ™ê^ŒO JO>Ë Uq∞\˜? „Ѩ™ê^•xfl q„Hõ~ÚOK«_»O ^èŒ~°‡=∂? 197
H S . AT
464. z~°Or=ÙÅ∞ Z=~°∞ ? "åi =$`åÎO`«O Uq∞\˜ ? 211

MO I O N IC
438. *ÏO|=u q"åǨÏHõ^äŒ, q<åÜ«∞HõK«qu„=`«Hõ^䌆 x["Õ∞<å? 197 465. NHõ$+¨µ‚_»∞ J+¨ìÉèÏ~°ºÅ#∞ ZѨC_»∞ ZÖÏ q"åǨÏ=∂_ç<å_»∞? 213
438. *ÏO|=u q"åǨÏHõ^äŒ, q<åÜ«∞HõK«qu„=`«Hõ^䌆 x["Õ∞<å? 198
B L
466. „|Ǩχ Hõ_çy#áê^Œ=Ú, „|Ǩχ ZѨC_»∞ q+¨µ‚áê^•Å∞ Hõ_çy<å_»∞? 214
T
440. áê~°fif^Õq Ü≥ÚHõ¯ `˘q∞‡k ~°∂áêÅ∞, ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜ ?
A
198
PU
467. QÆ}Ѩux `«∞Åã≤`À ѨÓlOK«=K«∞Û<å ? 215

L IC
441. q<åÜ«∞‰õΩx q"åǨÏO ZÖÏ [iy#k ? ÉèÏ~°ºÅ∞ Z=~°∞ ?
442. ÉË_ç PO[<ÕÜ«∞™êfiq∞ J#QÍ Z=~°∞ ?
199 468. ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ `«ÅhÖÏÅ∞ ã¨=∞iÊOK«_»O ã¨iÜ≥ÿ∞#^Õ<å ?
^•x "≥#∞Hõ QÆÅ ~°Ç¨Ï㨺O Uq∞\˜ ? 215
B
PU
PÜ«∞#‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ ã¨OÔHà◊√¡ "Õâß~°∞ ? 199 469. „ã‘ÎÅ∞ "Õ^•Å∞ K«^Œ∞=‰õÄ_»^• ? 215
443. Jëêì^Œâ◊ѨÙ~å}ÏÅÖ’ QÆ~°∞_» ѨÙ~å}O K«^Œ∞=‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞? 470. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞"åiH˜ =Ú_»∞Ѩ٠Uq^èŒOQÍ Hõ\Ïìe ? ZÖÏ K≥e¡OKåe.
x["Õ∞<å? 200 g\˜H˜ xÜ«∞=∞ x|O^èŒ#Å∞ U"≥∞ÿ<å L<åflÜ«∂ ? 216
444. ÉèíQÆ=næ`« ѨiîOKÕ@ѨC_»∞ U J^蕺ܫ∞O #∞O_ç„áê~°OaèOKåe? 200 471. ^Œâ◊q^èŒ <å_»∞Å∞ Uq ? 217
445. â◊√ÉèíHÍ~åºÅ∞ ^Œ~°ƒù`À [iÑ≤™êÎ~°∞ ? ^•x PO`«~°º"Õ∞q∞\˜ ? 201 472. q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ UHõ^ŒO`«∞_»∞ ZÖÏ JÜ«∂º_»∞ ? 217
446. q=∂# "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ Z=~°∞ ? 201 473. =∞# =∞`«OÖ’ WO^Œ~°∞ ^Õ=Ùà◊√§ ZO^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞ ? 218
447. L¿ÑO„^Œ∞_»∞, (NHõ$+¨µ‚_»∞) ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ J#fl^Œ=Ú‡ÅO\Ï~°∞. 474. =∞~°}˜Oz#"åiH˜ „âß^ŒúHõ~°‡Å∞ x~°fiÇ≤ÏOK«_»OÖ’x Jã¨Å∞~°Ç¨Ï㨺O
Jk ZÖÏ ? 202 Uq∞\˜ ? Hõ~°‡HÍO_» [~°∞ѨHõáÈ`Õ Uq∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok ? 218
448. „|Ǩχ ǨÏ`åºáê`«HõO JO>Ë Uq∞\˜ ? Jk ZÖÏ áÈ`«∞Ok? 202 475. <å~åÜ«∞}Hõ=K« „áêâ◊ã¨Îº=Ú Uq∞\˜ ? 219
449. ^•fi^Œâ◊ *’ºui¡OQÍÅ∞ "å\˜™ê÷<åÅ∞ ? 203 476. QÆ∞~°∞=Ù Z=~°∞ ? x["≥∞ÿ# QÆ∞~°∞=Ù#∞ ZÖÏ QÆ∞iÎOKåe? 220
450. Nâ‹·ÅOÖ’ÖÏQÍNHÍà◊ǨÏã≤ÎÖ’ t=eOQÆ=Ú#∞ZO^Œ∞‰õΩ`åHõx=fi~°∞?203 477. ^Œ‰õ∆Ω#‰õΩ ã¨O`å#O ZO`«=∞Ok ? "åÔ~=~°∞ ? 220
451. Jã¨Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x J=`å~°=ÚÅ∞ Zxfl ? 203 478. Hõ~°∞‚x [#‡~°Ç¨Ï㨺O cè+¨‡ Ñ≤`å=∞ǨïʼnõΩ `≥Å∞ã¨∞<å ? 221
QÀѨÙ~°O..... 23 24 QÀѨÙ~°O....
479. ^Œâ◊~°^äŒ∞#‰õΩ |∞∞+¨ºâ◊$OQÆ∞_»∞ JÅ∞¡_≥ÖÏ JÜ«∂º_»∞ ? 221 507. ã¨fiÜ«∞O „ѨÉèí Z=~°∞? P"≥∞ =$`åÎO`«"Õ∞q∞ ? 238
480. „ѨǨ¡^Œ∞xH˜ ã¨O`å#O L#fl^• ? 222 508. NHõ$+¨µ‚_»∞ qâ◊fi~°∂áêxfl Zxfl™ê~°∞¡ ZHõ¯_≥Hõ¯_» „Ѩ^Œi≈OKå_»∞? 238
481. "å#„Ѩ™ê÷xH©, ã¨<åfl º™êxH© `Õ_® Uq∞\˜ ? 222 509. #=nfiáêÅ∞ JO\Ï~°∞ ? Jq ZHõ¯_» L<åfl~Ú? 240
482. =Úx, |∞∞+≤, Ü≥∂y, ™ê^èŒ∞=Ù JO`å XHõ>Ë<å? 223 510. „|Ǩχ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ ZÖÏ JÜ«∂º_»∞ ? 240
483. UHÍ^Œâ◊~°∞„^Œ∞Å∞ Z=~°∞ ? 224 511. ѨÙ~°∂~°= K«„Hõ=iÎ +¨@Û„Hõ=~°∞ÎÅÖ’ XHõ~å ? 240
484. ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ∞ Z=~°∞ ? 224 512. `«∞sÜ«∞ P„â◊=∞O JO>Ë Uq∞\˜ ? 241
485. P=|$^èŒ ™êfl#O JO>Ë Uq∞\˜ ? 225 513. Ç≤ÏO^Œ∞=ÙʼnõΩ „áê=∂}˜Hõ „QÆO^äŒO Uk ? 242
486. =∞Ǩq+¨µ‚=Ù‰õΩ Éèí∂^Õq ÉèÏ~°º ZÖÏ J~ÚOk ? 225 514. |Å~å=∞ J=`å~°=ÚÖ’ qt+¨ª`« Uq∞\˜ ? 242
487. ã¨`«º<å~åÜ«∞}™êfiq∞ „=`«=Ú „áê=ÚYºO Uq∞\˜ ? 225 515. H˘_»∞‰õΩÅ∞ Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞QÍ LO\Ï~°∞ ? 243
488. u~°∞=∞ÅÖ’ N"åi PÅÜ«∞OZ^Œ∞~°∞QÍ 12 516. JëÈì`«Î~° â◊`«<å=∂Å =Å# „ѨÜ≥∂[#=Ú L#fl^•? 244
L#fl Q˘Å¡ÉèÏ=∞ =∞O_»Ñ¨O Ü≥ÚHõ¯ „áê=ÚYº`« Uq∞ ? 226 517. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞xH˜, N QÀqO^Œ~å[™êfiq∞H˜ ã¨O|O^èŒOL#fl^•?
489. =‰õΩàÏ^Õq =O@™êÅ ZHõ¯_» L#flk ?
490. [Ѩ=Ú Uq^èŒ=ÚQÍ KÕÜ«∂e ?
227
227
Jx Uq∞\˜ ?
A N O M
518. #=„|ǨχÅ∞ Z=~°∞ ? "åi PÅÜ«∞=Ú ZHõ¯_» L#flk ?
244
245
491. =∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞ J#fl¿Ñ~°∞ ZÖÏ =zÛOk ? H S .C
519. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞u~°∞=∞ÅH˘O_»g∞^Õ ZO^Œ∞‰õΩ "≥eâß_»∞ ? 245
O
A N O M
Jxfl PÅÜ«∂ÖÖ’#∞ L`«û=~°¡‰õΩ ¿Ñ~°∞¡ LO\ÏÜ«∂ ? 227
M ION
520. L^•ÌÅHõ =∞ǨÏi¬ J`«x ÉèÏ~°º K«O_çHõ *ˇ·q∞x

H S . C
492. K«OѨHõ „Ѩ^ŒH˜∆} qkè q^è•<åÅ∞ Uq∞\˜ ? 227
AT
ÉèÏ~°`«=ÚÖ’ HõxÑ≤™êÎ~°∞ ? 246

MO I O N IC
493. #=<å^äŒ∞Å∞ Z=~°∞ ? 228 521. "≥ÚQÆeѨÙ=Ùfi ѨÓ[‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ ѨxH˜~å^Œ∞ ? 247
494. T~°úfi ѨÙO„_»=ÚÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ? "å\˜ „ѨÉèÏ="Õ∞q∞ ? 228
B L
522. "Õ^ŒÑ¨u Z=~°∞ ? 247
T
495. "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∂}Ïxfl ZѨÙÊ_»∞ „"åâß_»∞ ?
A PU
523. „^À}∞_»∞, „^Œ∞Ѩ^Œ∞_»∞ W~°∞=Ù~°∞ XˆH QÆ∞~°∞=Ù =^ŒÌ

L IC
~å=Ú_ç [#<åxH˜ =ÚO^• ? ÖËHõ `«~°∞"å`« ?
496. Ti‡à◊, =∂O_»q, „â◊√`«H©iÎ Z=i ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ ?
229
229
q^•ºÉèϺã¨O KÕâß~°∞. P QÆ∞~°∞=ٿш~q∞\˜ ?
524. =Ú<Õâ◊fi~° ™êfiq∞ =$`åÎO`«O Uq∞\˜
248
248
B
PU
497. =∂#=ÙxH˜ Zxfl [#‡Å∞ =ÙO\Ï~Ú ? 230 525. N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ JÜ≥∂^蕺#QÆ~åxfl Zxfl ã¨O=`«û~åÅ∞
498. ѨOK«Éèí∂`«eOQÍÅ∞ Uq ? ZHõ¯_» L<åfl~Ú ? "å\˜ „áêâ◊ã¨ÎºO 231 ѨiáêeOKå_»∞ ? 249
499. Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ qt+¨ì`« Uq∞\˜ ? 232 526. u~°∞=∞ÅÖ’ Ü«∂„u‰õΩÅ∞ KÕÜ«∞=Åã≤#q 250
500. "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞ Z=~°∞ ? 233 527. u~°∞=∞ÅÖ’ KÕÜ«∞‰õÄ_»xq... 250
501. „âß=}‰õΩ=∂~°∞x `«e¡^ŒO„_»∞Å <å=∞^èÕÜ«∞=ÚÅ∞ Uq∞? 528. HõeÜ«ÚQÆO Zxfl áê^•Å∞ ? =∞#O Uáê^ŒOÖ’ L<åfl=Ú ?
J`«x =$`åÎO`«=Ú Uq∞\˜? 233 JO`«O ZѨC_»∞ ? 251
502. ^Œâ◊~°^äŒ =∞Ǩ~åA ѨÓ~°fi[#‡Ö’ Z=~°∞ ? 234 529. x`«ºÑ¨Ó[Ö’ HõÅâß~å^èŒ# „áê=ÚYºO Uq∞\˜? 251
503. =∞OzQÆ∞~°∞=Ù#∞ ZOK«∞HÀ=@O ZÖÏ ? 234 530. HÍ~°ºg~åº~°∞˚#∞_»∞ ^Œ`«Î Éèí‰õΩÎ_® HÍ^• ? 252
504. J}˜=∂^Œ∞Öˇ·# ã≤^Œ∞úÅ∞ Uq ? ZÖÏ Åaè™êÎ~Ú ? 235 531. ^èŒ#∞~å‡ã¨OÖ’ N"åiH˜ ã¨∞„ѨÉèÏ`åxH˜
505. Ü≥∂QÆO ^•fi~å =∞x+≤ QÍeÖ’xH˜ ÖË==K«∞Û<å ? 236 |^Œ∞Å∞ u~°∞áêÊ"≥· ZO^Œ∞‰õΩ K«^Œ∞=Ù`å~°∞ ? 252
506. ^èŒ~å‡xfl #=Ú‡H˘x N~å=Ú_»∞, áêO_»=ÙÅ∞ z=i =~°‰õΩ 532. J+¨ìáêâ◊=Ú J#<Õq∞ ? 253
Hõ+¨ìѨ_®¤~°∞. nx=Å# ^èŒ~å‡xfl ZO`« =~°‰õΩ J#∞ã¨iOK«QÆÅ~°∞?236 533. ™ê`«ºH˜, ã¨∞Éèí„^Œ, NHõ$+¨µ‚Å =∞^茺 QÆÅÉèÏO^èŒ=ºO Uq∞\˜ ? ã¨∞Éèí„^Œ
`«e¡^ŒO„_»∞Öˇ=~°∞ ? NHõ$+¨µ‚_»∞ ã¨∞Éèí„^Œ‰õΩ J#fl ZÖÏJ=Ù`å_»∞?253
QÀѨÙ~°O..... 25 26 QÀѨÙ~°O....
534. FOHÍ~Àáêã¨# ZÖÏ KÕÜ«∂e ? Z=Ô~=~°∞ KÕÜ«∞=K«∞Û ? 254 562. Jã¨Å∞ NÅe`å^ÕqH˜ K«i„`« L#fl^• ? 270
535. WO„^Œ∞_»∞ =ºH˜Î <å=∞=∂ ? Ѩ^Œg <å=∞=∂ ? 255 563. t=Ùx JOâ◊`À ѨÙ\˜ì# PO[<ÕÜ«Ú_»∞ q+¨µ‚ (~å=∞)
536. N"åi PÜ«Ú^è•ÅÖ’ 'âß~üVæO— JO>Ë J~°÷"Õ∞q∞ ? 255 Éèí‰õΩÎ_»∞QÍ ZO^Œ∞‰õΩ =∂~°^Œ∞. 272
537. qâ◊fiHõ~°‡‰õΩ Nx"åã¨∞xH© QÆÅ ã¨O|O^èŒ"Õ∞q∞ ? 255 564. Pk`«º ǨÏ$^ŒÜ«∞O Ѷ¨Å„â◊√u Uq∞ ? 273
538. =∂#ã≤Hõ ѨÓ[ JO>Ë Uq∞\˜ ? 256 565. `«# ѨÓ~°fi[#‡ QÆ∂iÛ `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Ç≤ÏO^Œ∂ ^èŒ~°‡âß„™êÎÅÖ’
539. "åeH˜ L#fl =~°O Uq∞\˜ ? 256 „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ# „QÆO^ä•Å∞ QÍx, Ü≥∂QÆ™ê^èŒ<åÅ∞QÍx L<åflÜ«∂? 273
540. t=ѨOKåHõ∆i, <å~åÜ«∞}, =∞Ǩ=∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`åÅ#∞ 566. QÀqO^Œ~å[™êfiq∞ ^Õ"Õ~°∞ſш~¡q∞\˜? 274
QÆ∞~°∂Ѩ^Õâ◊O ÖˉõΩO_® ѨiîOK«=KåÛ ? 257 567. â◊|i Z=~°∞ ? 274
541. ѨOK«=∞Ǩáê`«HÍÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? 258 568. ѨÙ}º#^Œ∞Å∞ WѨÙ_»∞<åflÜ«∂? 275
542. „`«Ü«∞O|‰õΩ _»#QÍ Z=~°∞ ? 258 13 569. =ã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ ÉèÏ~°ºÅ∞, ™È^Œs=∞}∞Å∞ ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜? 276
543. t=eOQÍxH˜, #Onâ◊fi~°∞xH˜ =∞^茺 =∞#∞+¨µºÅ∞ 570. ѨOK«Hõ#ºÅ∞ Z=~°∞ ? 276
#_»=‰õÄ_»^• ZO^Œ∞‰õΩ?
544. ѨOK«„¿Ñ`«=ÚÖˇ=~°∞? ѨOK«„|Ç¨Ï‡Öˇ~°∞?
259
260
A N
572. ÉèíQÆ=næ`«Ö’ â’¡HÍÅ∞ Zxfl ? O M
571. Éèí∂`«„¿Ñ`« Ñ≤âßKåʼnõΩ JkèѨu t=Ù_® ? 277
277
545. áê~°fiu =∞Ǩq+¨µ‚=Ù ™È^Œi ZÖÏ J~ÚOk ? 260
O H S .C
573. "åb‡H˜ ѨÓ~°fi<å=∞^èÕÜ«∞"Õ∞q∞ ? 278
M
546. „Hõ`«∞=Ù, Ü«∂QÆ=Ú, Ü«∞[˝=Ú, g\˜H˜QÆÅ `Õ_® Uq∞ ?
A N O
261
M ION
574. QÆ∞~°∞=Ù‰õÄ, ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù‰õÄ `Õ_® Uq∞\˜ ? 278

H S . C
547. ~å=∂Ü«∞}OÖ’x N~å=ÚxH˜ QÆ∞Ǩï_»∞ Uq∞ KÕã≤<å_»∞ ? 261
AT
575. ^Õx Z~°∞Hõ`À ã¨=∞ã¨Î=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ"≥∂ Jk Uk ? 279

MO I O N IC
548. PÅÜ«∞=ÚÅ=^ŒÌ J"Õ∞‡ #Å¡^•~åÅ LѨÜ≥∂QÆ"Õ∞q∞ ? 262 576. ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞,KÕuÖ’ ^ŒO_»O(Hõ„~°) z=~° HÍëêÜ«∞ *ˇO_® LO@∞Ok.
549. náê~å^èŒ#‰õΩ „Ѩã¨∞Î`«OÅaèOKÕ áê=∂~ÚÖò
B L
ZO^ΰ䛽? 279
T
ã¨<£Ñ¶¨¡=~ü P~ÚÖò#∞ LѨÜ≥∂yOK«=KåÛ ?
A
262
PU
577. HÍjÖ’ =∞~°}˜¿ãÎ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎO^ŒO\Ï~°∞. x["Õ∞<å? 279

L IC
550. t=Ù_»∞ Jaè¿+Hõ „Ñ≤Ü«Ú_»∞ JO\Ï~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ ?
551. ã¨O[Ü«Ú_»∞ Z=~°∞ ?
262
263
578. ÅHõ∆ ‡} Éèí~°`« â◊„`«∞Ѷ¨ÚflʼnõΩ ã¨O`å#O L#fl^• ?
579. HÍHÍã¨∞~°∞_»∞ Z=~°∞ ?
280
280
B
PU
552. U =∞O„`åxfl J~Ú<å Zxfl™ê~°∞¡ [Ñ≤OKåe ? 263 580. ~å=}Ïã¨∞~°∞_ç ѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi`«Î~åÅ∞ Uq∞\˜ ? 281
553. FO#"≥∂ÉèíQÆ=`Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ J<Õk=º=∞O„`«O ZÖÏU~°Ê_çOk ?264 581. [~åã¨O^èŒ∞x NHõ$+¨µ‚_Õ ZO^Œ∞‰õΩ K«OѨÖË^Œ∞ ? 281
554. ™êÅ„QÍ=∂xfl „Ѩu x`«º=Ú <≥·"Õ^Œº=Ú #∞OK«=Öˇ#O^Œ∞~°∞. 582. *Ï˝#O q*Ï˝#O g\˜ ÉèË^ŒO Uq∞\˜ ? 282
Wk x["Õ∞<å ? 265 583. L`«Î~åÜ«∞} ^ŒH˜∆}ÏÜ«∞# ѨÙ}ºHÍÅO JO>Ë Uq∞\˜ ? 282
555. ã¨Ñ¨Î|∞∞+¨µÅ∞ J#QÍ Z=~°∞ ? 265 584. =ã¨∞^Õ=Ùx ÉèÏ~°º ~ÀÇ≤Ï}˜ ˆ~Ñ¨Öˇ¡Ö’<Õ ZO^Œ∞‰õΩ LOk ? 283
556. [Ѩ=Ú, ^蕺#=Ú gxH˜ QÆÅ `Õ_® Uq∞ ? 266 585. „|ǨχKåi J#QÍ Z=~°∞ ? 283
557. |Å~å=Ú_»∞, Hõ$+¨µ‚_»∞ J#fl^Œ=Ú‡Å∞ ZÖÏ JÜ«∂º~°∞ ? 268 586. [_» Éèí~°`«∞_»∞ Éèí~°`«∞xH˜ U=∞ø`å_»∞ ? 283
558. áêO_»=ÙÅÖ’x ã¨Ç¨Ï^Õ=Ùx =$`åÎO`«=Ú Uq∞ ? 268 587. ã¨∞Éèí„^Œ Z=ix q"åǨÏ=Ú KÕã¨∞H˘#flk ? 284
559. LѨx+¨`«∞ÎÅ∞–WuǨ™êÅ∞ `Õ_® Uq∞\˜ ? 269 588. =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ∞ ZÖÏ LO\Ï~Ú ? Jq Z=~°∞ ^èŒi™êÎ~°∞ ? 284
560. QÀqO^Œ <å=∂xH˜ QÆÅ J~å÷Å∞ Uq∞\˜ ? 269 589. â◊~î°QÀѨOÖ’x JO`«~å~°÷O Uq∞\˜ ? 284
561. PHÍâ◊~åA ѨلuHõ Ѩ^•‡=f^Õq, Ѩ^Œ‡ã¨~À=~°=ÚÖ’ 590. ã¨∂~°∞ºxH˜ L^ŒÜ«∂ã¨Î=∞Ü«∂Å∞ ÖË"å ? 295
J=`« iOz# Ѩ^•‡=f^Õq XHõˆ~<å ? 270 591. *Ï˝<ÕO„kÜ«∂ÅÖ’ Uk â◊√ÉèíO ? 295
QÀѨÙ~°O..... 27 28 QÀѨÙ~°O....
592. „|ǨχH˜ =¸_»∞ `«ÅÖÏ ? 295 622. H˘`«Î|@ìʼnõΩ Ѩã¨∞Ѩ٠ZO^Œ∞‰õΩ ~åÜ«∂e ? 299
593. k+≤ì JO>Ë Uq∞\˜ ? 295 623. ÃÑ^ŒÌÅ∞ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ XHõ~å„u, ÉèÏ~°º ѨÙ\˜ìO\’¡
594. WÅ∞¡ W~°HÍ@O Pe =∞~°¯@OÖÏ LO_®ÖÏ ? 286 XHõ~å„u QÆ_»Ñ¨x^Õ W`«~°∞Å Wà◊¡‰õΩ "≥à◊¡~å^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ? 299
595. Ѩâ◊√Ѩu J#QÍ Z=~°∞ ? 286 624. HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ PK«iOKåeû# q^èŒ∞Å∞ ? 299
596. ''=∞Ǩ—— J#fl Ѩ^Œ=Ú Dâ◊fi~°∞xˆH ZO^Œ∞‰õΩ L#flk? 287 625. ÅH©;^Õq =ÙO_Õ KÀ@∞ ? 300
597. =∞Ǩ=∞$`«∞ºO[Ü«∞ Ǩϟ=∞O KÕ~Ú¿ãÎ =∞$`«∞º=Ù PyáÈ`«∞O^•? 287 626. P`«‡‰õΩ, Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ `Õ_® ÖË^• ? 301
598. 108 â◊H˜ÎÑ‘~îåÅ∞ q=~åÅ∞ ? 288 627. '„uѨÙO„_»^è•~°}— J#QÍ<Õq∞? 301
599. „Ѩ™ê^•ÖˇO^Œ∞‰õΩ ? 289 628. U eOQÍxfl ѨÓl¿ãÎ U Ѷ¨e`«O ? 302
600. ѨÙ\˜ì# ~ÀA# Uq∞ KÕÜ«∂e ? 290 629. ã‘`å^Õq #QÆÅ=¸@ ZÖÏ *Ï~°q_çzOk ? 303
601. PO[<ÕÜ«ÚxH˜ `«=∞Åáê‰õΩÅ`À<Õ P‰õΩ ѨÓ[x ZO^Œ∞‰õΩKÕ™êÎ~°∞? 291 14 630. ukä^ŒfiÜ«∞=∞O>Ë Uq∞\˜ ? 303
602. â◊O`«#∞_ç ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ QÆOQÆ, t=ÙxÉèÏ~°º ‰õÄ_» QÆOˆQ XHõ~°∞HÍ^•? 291 631. =∞x+≤ K«xáÈQÍ<Õ "åx P`«‡ "Õˆ~ â◊s~°OÖ’ „Ѩ"Õtã¨∞ÎO^• ? 303
603. Éèí∂q∞Hõ<åfl |~°∞"≥·#^Õk ?
604. PHÍâ◊O Hõ<åfl Z`≥ÎÂ#^≥=~°∞?
291
292
632. HõOz QÆ~°∞_»¿ã= JO>Ë Uq∞\˜ ?
A N
633. =∞O„`«Ñ¨Ù+¨ÊO JO>Ë Uq∞\˜ ? O M 304
304
605. QÍe Hõ<åfl "ÕQÆOQÍ Ñ¨Ü«∞xOKÕk Uk ? 293 H S .C
634. QÆiƒù}©„ã≤ÎH˜ U_»=<≥Å „Ѩ"ÕtOz# `«~°∞"å`« WO\’¡QÍx, ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’QÍx
O
606. LѨ"åã¨O ^ÕxH˜ ?
A N O M 294
M ION
J~°Û#,ѨÓ[Å∞,„=`åÅ∞ P"≥∞,P"≥∞Éè~í Kΰ Ü Õ ∞« ‰õÄ_»^OŒ \Ï~°∞ x["Õ∞<å?304
607. ÉèíQÆ=zÛO`«# ^ÕxH˜ ?
H S . C 294
T
635. „Ѩã¨="≥∞ÿ# `«~°∞"å`« P WO\˜¿Ñ~°∞ QÆÅ"å~°∞, ѨÓ[, „=`åÅÖ’#∞,
A
MO I O N IC
608. ~°^äŒã¨Ñ¨Îq∞<å_»∞ UO KÕÜ«∂e ? 294 â◊√ÉèíHÍ~åºÅÖ’#∞ áêÖÁæ# ‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ x[=∂ ? 305
609. 108 JOÔH „áê^è•#º`«, 11 ‰õÄ_®. D ã¨OYºÅ qâıëêÖËq∞\˜? 295
B L
636. Éèí~°Î XHõ¯_Õ Ñ¨Ó[KÕã¨∞Î#flѨC_»∞ ^èŒ~°‡Ñ¨ffl ã¨"Õ∞`«
T
610. ^蕺#=Ú KÕ¿ã@ѨC_»∞ Uq∞ [Ѩ=Ú KÕÜ«∂e ?
A
295
PU
Jx K≥Ñ≤Ê ^èŒ~°‡Ñ¨ufl ¿Ñ~°∞, QÀ„`«O ‰õÄ_® K≥áêÊÖÏ ? 305

L IC
611. N K«„HõO qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
612. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x HõO~îåÉèí~°}"≥∞ÿ# <åQÆã¨~°ÊO,
296 637. Éè’y<å_»∞ ¿Ñ~°O\Ïà◊¡‰õΩ ÉÁ@∞ìÃÑ\˜ì, `åO|∂ÅO`À
"Õ~ÚOz# #∞=ÙfiÅ∞, "Õ~ÚOz# "Õ~°∞ â◊#QÆѨѨÙÊÅ∞,
B
PU
q+¨µ‚=Ù â◊Ü«∞xOKÕ Pkâı+¨µ_»∞ XˆH*Ïuã¨~åÊÖÏ ? 296 #∞=ÙfiÅ∞, ÉˇÅ¡=Ú HõÅÑ≤ W=fi_»O =∞Oz^• ? 305
613. =∞OQÆà◊, â◊√„Hõ"å~åÅ∞, H∆“~°O, QÀà◊√¡HõuÎiOK«∞HÀ=_»O 638. HÍjÜ«∂„`å#O`«~°=Ú „Ѩu™ês HÍÅÉèˇ·~°= ã¨∂~°º~å^èŒ#,
=O\˜q KÕ¿ãÎ ^Œi„^Œ=∞O\Ï~°∞. W=hfl ZO`«=~°‰õΩ x[O ? 296 HÍj ã¨=∂~å^èŒ# [~°∞Ѩ=Öˇ<å ? 305
614. HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«x â◊„`«∞=ÙÅ∞ ? 297 639. ~°∞„^•Hõ∆ÖˇO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ? 306
615. ѨOK«q^èŒ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ ? 297 640. ^Õ=Ù_çH˜ „Ѩu U\Ï ÃÑàı§q∞\˜ ? 306
616. Láê"å™êxH˜, "≥∂H∆ÍxH˜ QÆÅ ã¨O|O^èŒ"Õ∞q∞\˜ ? 298 641. P`«‡`À Jxfl"Õà◊ÖÏ ÉèíQÆ=<åfl=∞㨇~°} KÕã¨∞HÀ=K«∞ÛQÍ? 307
617. ÃÑo§Ö’ J~°∞O^èŒf #Hõ∆„`åxfl K«∂Ñ≤™êÎÔ~O^Œ∞‰õΩ ? 298 642. =∞^èŒ∞~°g∞<åH˜∆^Õq KÕuÖ’ zÅ∞Hõ LO@∞Ok. ZO^Œ∞‰õΩ ? 307
618. =¸Å=∞O„`«=∞O>Ë Uq∞\˜? 298 643. Ñ≤`«$Hõ~°‡ÅÖ’ÃÑã¨~°Ñ¨Ñ¨ÙÊ, ^≥·=Hõ~°‡ÅÖ’HõOkѨѨC=O_®Åx
619. c*ÏHõ∆~åÅO>Ë Uq∞\˜ ? 299 xÜ«∞=∞=ÚLO^• ? 307
620. náê~å^èŒ#‰õΩ x#fl\ ˜ =uÎ W"åà◊ "≥eyOK«=KåÛ ? 644. "≥·`«~°}© #k ZHõ¯_» L#flk? 308
JHõ∆`«Å∞, ZѨÊ\˜HõѨÙÊ_»∞ HõÅ∞ѨÙHÀ"åÖÏ? 299 645. HÍH˜H˜, QÀ=Ù‰õΩ Ñ≤`«$HÍ~åºÖ’¡ „áê=ÚYº`« L#fl^• ? 308
621. ÉτǨχ}ÏÅO>Ë Uq∞\˜ ? 299 646. Éèíw~°^äŒ „Ѩܫ∞`«flO Jx JO\Ï~°∞ Uq∞\˜ ? 308
647. Hõ$+¨µ‚x <å=∂Ö’¡ „|ǨχKåi}Ë #=∞ó Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞,ZO^Œ∞‰õΩ? 309
QÀѨÙ~°O..... 29 30 QÀѨÙ~°O....
648. q<åÜ«∞‰õΩ}˜‚ `«∞Åã≤ ^ŒàÏÅ`À ѨÓlOK«‰õÄ_»^Œx 677. L`«Î~° k‰õΩ¯ „áê^è•#ºO ZO^Œ∞‰õΩ? 324
JO\Ï~°∞.x["Õ∞<å ? 309 678. LѨx+¨`«∞ÎÅ∞ Zxfl ? Jq U"À K≥ѨÊO_ç ? 324
649. ~å=Ú_»∂, Hõ$+¨µ‚_»∂ W^ŒÌ~°∂ ^Õ=Ùàı¡ Hõ^• ? 310 679. `«y# QÆ∞~°∞=Ù#∞ ZOK«∞HÀ=_»O ZÖÏ ? 325
650. ã¨=Ú„^Œ™êfl#O ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e ? 310 680. N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ ^•fi~å =∞#=Ú <Õ~°∞Û‰õΩ#fl QÆ∞}áê~î°O Uq∞\˜ ?325
651. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ^Õ=™ê÷#O L#fl JxflKÀ\Ï¡ 681. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞x+≤QÍ Ñ¨Ù_»`å_»∞, =∞x+≤ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HÍ_®? 325
=~åǨϙêfiq∞ QÆ∞_ç ZO^Œ∞‰õΩ LO_»^Œ∞ ? 311 682. JHõ∆ ǨÏ$^ŒÜ«∞O JO>Ë ? 325
652. PHÍâ◊nѨO „áê=ÚYº`«, ^•x JO`«~å~°úO Uq∞\˜? 311 683. ^≥· fi`« ã≤^•úO`åÅ QÆ∞iOz `≥eÜ«∞*ËÜ«∞O_ç. 325
653. 㨈~fiâ◊fi~°∞_çx Z=~°∞ ã¨$+≤ìOKå~°∞ ? 312 684. ™êfi~°÷~°Ç≤Ï`«OQÍ LO_»@O ZÖÏ ? 326
654. J+¨ìq∞ HõëêìÅ∞† #=q∞ #ëêìÅ∞ x["Õ∞<å ? 312 685. P^蕺u‡HõO 12 =∂~åæÅ∞ ? 326
655. Hõ~°‡Ñ¶¨ÅO J#∞ÉèíqOѨHõ `«Ñ¨Ê#ѨÙ_»∞ WHõ ^Õ=Ù_çx 15 686. =∞^ŒfiÜ«∞ ѨÙ~å}Ïefl q=iOK«O_ç ? 329
ѨÓlOz ÖÏÉèí"Õ∞q∞\˜ ? 312 687. LQÍk ѨK«Û_ç ¿ãqOK«_»OÖ’x JO`«~å~°÷O Uq∞\˜ ? 329
656. ѨÓ*Ï#O`«~°=Ú Ñ¨ã¨∞Ѩ٠QÆ}Ѩux Uq∞KÕÜ«∂e?
657. k+≤ìfÜ«∞@O JO>Ë Uq∞\˜ ?
313
313
A N O M
688. =∞~°}˜Oz#"å~°∞ ã¨fiѨflOÖ’ Hõ#|_»_®xH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜?
689. „uHõ~°}ÏÅ∞, „uHõ~°}â◊√kú JO>Ë Uq∞\˜ ?
329
330
658. ^Œ~°ƒù=Ú_ç LOQÆ~åÅ∞ JO^Œ~°∂ ^èŒiOK«=K«∞Û<å ? 314
O H S .C
690. "Õ^• ^Õ=`«Å ~°∂áêÅ∞ L<åflÜ«∂ ? 330
M
659. ã¨O^蕺=O^Œ#O =∞^茺֒ P@OHõ=Ú=¿ãÎ Uq∞KÕÜ«∂e ?
A N O
314
M ION
691. J=∞$`«O ¿ãqOz# ^Õ=`«Å‰õΩ <≥·"Õ^ŒºO ^ÕxH˜ ? 330
C
660. #=„QÆǨÏ=ÚʼnõΩ „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∞ KÕã≤# `«~åfi`«
H S . AT
692. qq^èŒ ~°HÍÅ HÍÅã¨~°Ê^ÀëêÅ∞ J#QÍ Uq∞\˜ ? 331

MO I O N IC
`«Ñ¨Êxã¨iQÍ HÍà◊√§ Hõ_»∞QÆ∞HÀ"åÖÏ?
314 693. HÍÅã¨~°Ê^ÀëêxH˜ x"å~°}Ï=∂~åæÅ∞ Uq∞\˜ ? 332
661. #=„QÆǨÏ=∞O@Ѩ=Ú#‰õΩ „Ѩu~ÀA „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∞ KÕÜ«∞=K«∞Û<å?
315
B L
694. =~åÇ¨Ï Ñ¨Ù~å}OÖ’ Uq∞ L#flk? 332
T
662. #=„QÆÇ¨Ï „Ѩ^ŒH˜∆} KÕ¿ã@ѨÙ_»∞ U „QÆǨÏO
A PU
695. Éèíq+¨ºÑ¨Ù~å}OÖ’ Uq∞ L#flk ? 333

L C
#∞O_ç „áê~°OaèOz KÕÜ«∂e?
I 315
663. #=„QÆǨʼnõΩ Zxfl „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∞ KÕÜ«∂e ?
315
696. ~å=Úx ã¨HõÅQÆ∞}ã¨OѨ#∞fl_»x JO\Ï~°∞.
WO`«H© PÜ«∞#Ö’x ã¨∞QÆ∞}ÏÖËq∞\˜ ? 334
B
PU
664. T~°÷fi ѨÙO„_»=ÚÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ? "å\˜ „ѨÉèÏ="Õ∞q∞ ?
315 697. PO[<ÕÜ«∞ J#∞„QÆǨÏO HÀã¨O UO KÕÜ«∂e ? 335
665. "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∂}Ïxfl ZѨÙÊ_»∞ „"åâß_»∞ ? 316 698. ^≥·"åxH˜ Z@ì Z^Œ∞@ xÅ|_ç #=∞㨯iOK«=KåÛ ? 336
666. [QÆ<å‡`« J#QÍ Z=~°∞ ? 317 699. f~°÷ „Ѩ™ê^•Å Ѩ~°=∂~°÷"Õ∞q∞\˜ ? 337
667. q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∂Å∞ ZѨC_»∞ K«^Œ∞=Ù HÀ"åe? 317 700. [O@ J~°\ ˜ Ѩà◊√§ u#=KåÛ ? 337
668. ǨÏÜ«∞„w"å=`å~° "≥·t+¨ì ºO Uq∞\˜ ? 318 701. „^ÒѨk [#‡=$`åÎO`«O Uq∞\˜ ? 338
669. "≥·MÏ#ã¨∞Å∞ Z=~°∞ ? gix QÆ∞iOz `≥ÅѨO_ç ? 319 702. UHõqOâ◊`«º=`å~åÅ∞ – „ѨÜ≥∂[<åÅ∞ Uq∞\˜ ? 339
670. H˘|ƒiHÍÜ«∞ „áê=ÚYºO Uq∞ ? 320 703. J=`å~° ÉèË^•Å∞ Uq∞\˜? 340
671. J=`å~° ÅHõ∆ ºO Uq∞\˜ ? 321 704. [O|∂nfiѨ #=YO_®Å∞ JO^Œ∞Ö’ x=ã≤OKÕ r=ÙÅ∞Uq? 342
672. #n™êfl# =∞Ç≤Ï=∞ Uq∞\˜ ? 321 705. ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜~åx ѨÓÅ∞ Uq? 342
673. ã¨∞O^Œ~°HÍO_» =K«#O áê~åÜ«∞}O KÕÜ«∞=K«∞Û<å? 322 706. ѨOK«QÆOQÆÅ∞ Uq ? 342
674. Ü«∞Hõ∆„Ѩâ◊flÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? 322 707. 'J—HÍ~° ^Õ=`« Z=~°∞? 343
675. ‰õÄëê‡O_» ^•#O J#QÍ Uq∞ ? 323 708. 'P—HÍ~° ^Õ=`« Z=~°∞ ? 343
676. Ѩ^Œ=¸_»∞ ѨÓŠѨÓ[ ? 323
QÀѨÙ~°O..... 31 32 QÀѨÙ~°O....
709. ^Œ`«Î [Ü«∞Ou qt+¨ª`« Uq∞\˜? 343 738. q„QÆǨÅH˜ ѨÓ[KÕ¿ã Ѩ^Œúu Uq∞\˜ ? 359
710. ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ ~°∂Ѩã¨OˆH`å~°÷O Uq∞\˜? 344 739. ѨOKåÜ«∞`«#=ÚÖ’ S^Œ∞ ѨOK«=¸~°∞ÎÅ∞
711. `«ÅO„ÉÏÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ "å_®e? 344 UÜÕ∞ „Ѩ^Õâ◊=ÚÅÖ’ ÅaèOK«∞#∞? 360
712. f~°÷Ü«∂„`«Å „áê=ÚYº`« Uq∞\˜ ? 345 740. UÜÕ∞ ֒ǨÅ`À KÕã≤# náêÅ#∞ "≥eyOK«=K«∞Û#∞? 360
713. ã¨^Œæ`«∞Å∞ Uq? 345 741. ^Õ=Ùx Ǩ~°u =Å¡ Hõà◊¡‰õΩ „ѨÜ≥∂[#=Ú Uq∞\˜ ? 360
714. QÍÜ«∞„f =∞O„`åxfl „ã‘ÎʼnõΩ K≥ѨÊ~å^• ? 346 742. ѨÙ@ì L#fl ã¨÷ÅO H˘#=K«∞Û<å ? 361
715. [Ѩ=Ú KÕã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞#ã¨∞ ѨiѨi q^è•Å áÈ`«∞Ok. 743. áêÅ#∞ Jaè¿+Hõ=Ú#‰õΩ LѨÜ≥∂yOK«=K«∞Û<å ? 361
JÖÏ xÅHõ_»ÖËx =∞#ã¨∞`À KÕ¿ã [ѨO Ѷ¨eã¨∞ÎO^• ? 346 744. qÉèí∂ux h\˜`À `«_çÑ≤ #∞^Œ∞\˜g∞^Œ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^• ? 361
716. U ѨÙ+¨Ê=ÚÅ`À =∞#=Ú Ñ¨Ó[ KÕÜ«∂e ? 347 745. „H˘`«Î|@ìÅ∞ Ѩã¨∞Ѩ٠ÃÑ\˜ì ^èŒiOѨ=Öˇ<å ? 361
717. Ü«∞=∞Ö’HÍkèѨu Ü«∞=Ú_»∞ Z=~°∞ ? 348 16 746. PK«=∞# f~°ú=Ú ZÖÏ ã‘fiHõiOKåe ? 361
718. qâ◊fiHõ~°‡ Z=~°∞ ? 348 747. z#∞‡„^Œ JO>Ë Uq∞\’ q=iOK«O_ç ? 361
719. „|Ǩχ‰õΩ ѨÓ*Ï~°›`« ÖËHõáÈ=_»O HÍ~°}=Ú Uq∞\˜ ?
720. „|Ǩχ‰õΩ S^Œ∞ =ÚMÏÅ∞<åflÜ«∂ ?
349
351
A N O M
748. Pk`«º ǨÏ$^ŒÜ«∞O ™È΄`«O „ã‘ÎÅ∞ áê~åÜ«∞}O KÕÜ«∞=K«∞Û<å? 362
749. Éèí‰õΩÎÅ `«Åg∞^Œ â◊~î°QÀѨO ÃÑ@ì@O ZO^Œ∞‰õΩ ? 362
721. #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ Z=~°∞ ? 352 H S .C
750. WO\’¡ ÃÑ^ŒÌʼnõΩ, ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ ^Õ=ÙxH˜
O
722. PÜ«Úˆ~fi^Œ P^Œ∞º_»∞ Z=~°∞ ?
A N O M 353
M ION
Uq^èŒOQÍ #=∞™ê¯~°O K≥Ü«∂ºe ? 362

H S . C
723. =∞Ǩq+¨µ‚=Ù "åǨÏ#=Ú Z=~°∞ ? 353
AT
751. „ã‘ÎÅ∞ ã¨∞O^Œ~°HÍO_» áê~åÜ«∞}=Ú KÕÜ«∞=K«∞Û<å ? 363

MO I O N IC
724. =∞Ǩq+¨µ‚=Ù âı+¨áê#∞Ê Pkâı+¨µ_»∞ Z=~°∞ ? 752. =ÚH˜Îx „Ѩ™êkOKÕ #QÆ~°=ÚÅ∞ Uq ? 363
âıëê„k ZÖÏ U~°Ê_ç#k ? 353
B L
753. U"å~°O U Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∂e ? 363
T
725. q+¨µ‚=¸iÎ PÜ«Ú^èŒ=Ú áêOK«[º=Ú „áêâ◊ã¨Îº=Ú Uq∞\˜ ?
A
354
PU
754. U U "å~°=Ú t=™È΄`«=ÚÅ∞ áê~åÜ«∞}KÕÜ«∂e? 364

L I C
726. ^ŒOѨ`«∞Å =∞^茺 J#∞~åQÆ=ÚÃÑOKÕ J~°÷<åsâ◊fi~å=`å~°O
ZÖÏ =zÛOk ? 354
755. ~å=}Ïã¨∞~°∞_»∞ JѨǨÏiOz#k =∂Ü«∞ã‘`«<å ? 364
756. ''^èŒ#=Ú, #QÆÅ∞, PǨ~° ^è•#º=ÚÅ∞ =O\˜q qã≤i"ÕÜ«∞ ‰õÄ_»^Œ∞——
B
PU
727. *Ï˝#=Ú „Ѩ™êkOKÕ ^ŒH˜∆}Ï=¸iÎ Z=~°∞ ?
355 JO\Ï~°∞. x[=∂? 365
728. JÅH˜; (*˺ëêª^Õg) Z=~°∞ ? 356 757. #=„QÆǨʼnõΩ QÆ~åƒùÅÜ«∂Å∞ =ÙO_»=Ù ZO^Œ∞‰õΩ ? 365
729. NHõ$+¨µ‚x „¿ÑÜ«∞ã≤ ~å^èŒ Z=~°∞ ? 356 758. ÅH©;^Õq W+¨ìѨ_Õ „ã‘ÎÅ∞ ZÖÏ LO_®e ? 366
730. ã¨~°Ê^À+¨ x"å~°}‰õΩ =∂#™ê^Õq ѨÓ[ KÕÜ«∂ÖÏ ? 356 759. q"åǨÏO #Hõ∆„`åÅ∞ Uq ? 367
731. QÆ}Ëâ◊√x ѨلuHõ ã¨O`À+‘=∂`« Z=~°∞ ? 357 760. Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂áêÅ∞ Uq ? 368
732. [fi~°=ÚÅ∞ x"å~°}‰õΩ j`«ÖÏ^Õq 㨇iOKåÖÏ ? 357 761. QÆ}Ѩ`«∞Å∞ "åi ÉèÏ~°ºÅ∞ Z=~°∞ ? 368
733. ^èŒ<åkèѨu ‰õΩÉË~°∞_»∞ Z=~°∞ ? 358 762. ã¨ÉèÏnѨ Ѷ¨ÅO ? 369
734. =∞x+≤ =∞$`«∞º=Ù `«~°∞"å`« ZHõ¯_çH˜ áÈ=Ù#∞ ? 358 763. PàÏfi~°∞Å∞ ZO`«=∞Ok ? "å~°∞ Z=~°∞ ? 369
735. <åÅ∞QÆ∞ Ü«ÚQÆ=ÚÅÖ’ „Hõ=∞=ÚQÆ XH˘¯Hõ¯ 764. N"åi ѨOK«=¸~°∞ÎÅ∞ J#QÍ Uq∞\˜ ? 369
Ü«ÚQÆ=ÚÜ≥ÚHõ¯ HÍÅ „Ѩ=∂} "≥∞O`« ? 359 765. u~°∞=∞ʼnõΩ P ¿Ñ~°∞ ZÖÏ =zÛ#k ? 371
736. gkèQÆ∞=∞‡OÖ’ U á¶È\’ `«yeOKåe ? 766. ã¨O^蕺HÍÅOÖ’ fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ Uq∞\˜ ? 372
WO\˜H˜ "≥#∞Hõ U á¶È\’ `«yeOKåe? 359 767. áê`« ~ÚÅ∞¡ Ѩ_»"Õã≤ â◊OY∞™ê÷Ѩ# ZѨC_»∞ KÕÜ«∂e ? 372
737. #k #^Œ=Ú QÆÅ =º`åºã¨=Ú Uq∞\˜ ? 359 768. ã¨~åfiO`«~åºq∞ =∞#Ö’<Õ L#fl@∞¡ ÉèÏqOKåÅ#∞ HÀ=_»O`«áêÊ? 372
QÀѨÙ~°O..... 33 34 QÀѨÙ~°O....
769. `å~å|ÅO Uq^èŒ=ÚQÍ K«∂™êÎ=Ú ? 373 799. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ZѨÙÊ_»∂ #=∞㨯iã¨∂Î<Õ HõxÊ™êÎ_≥O^Œ∞‰õΩ ?
770. q"åÇ¨Ï ã¨O|O^è•Å‰õΩ „âı+¨ì"≥∞ÿ# á⁄O`«# #Hõ∆„`åÅ∞ Uq ? 374 (PÅÜ«∞ q„QÆǨÖ’¡) 392
771. qq^èŒ „QÆǨÅ „Ѩã¨#fl`«‰õΩ J#∞‰õÄÅ #Hõ∆„`åÅ∞ Uq ? 375 800. Ü«∞[˝Ü«∂QÍ^Œ∞Å∞ Z=Ô~·<å KÕÜ«∞=KåÛ ? 393
772. Ѩ~°=∞t=Ùx J+¨ì=¸~°∞ÎÅ∞ Uq∞\˜ ? 376 801. ã¨O`å# „áêÑ≤ÎH˜ #=„QÆǨÅ P@OHõO Uq∞\˜ ? 393
773. „âß=}=∂ã¨O „áêâ◊ã¨Îº=Ú Uq∞\˜ ? 378 802. ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ =∂ã¨=ÚÅ∞ Uq ? 394
774. =ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt JO>Ë Uq∞\˜ ? 379 803. ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ ˆH∆„`«=ÚÅ∞ Uq ? 394
775. 'z~°Or=— Jx nq™êÎ~°∞. 'PÜ«Úëê‡<£Éèí=— JO\Ï~°∞. 804. aèH∆Í@<ÀáêÜ«∞=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 394
=∞i áêÑ‘z~åÜ«Ú=O\Ï~°∞. g\˜x QÆ∞iOz `≥ÅÊO_ç. 379 805. =∂#=Ùx ^Œi„^Œ Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq∞ ? 395
776. t=ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«O ZÖÏ L^ŒƒùqOzOk ? 380 806. ^Õ=`å~°∂ѨÙÅ∞, ^Õ=`å ã¨=∂#∞Å∞ Z=~°∞ ? 395
777. u~°∞HõÖϺ}O, Pi˚`« HõÖϺ}O, x`«º HõÖϺ}O 17 807. #n ѨÙ+¨¯~°=ÚÅ∞ Uq ? 395
g\˜ `Õ_®#∞ q=iOK«O_ç ? 381 808. HÍ=∞ºHõ~°‡ („âß~°ú) ukä Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq ? 395
778. N q^•º[Ѩ q^è•#OÖ’ [Ѩã¨OYº‰õΩ J~°KÕux ÖˇH˜¯OK«∞@ZÖÏ? 381
779. [Ѩã¨OYº ZѨÙÊ_»∞ x+¨ÊùÅ=∞QÆ∞`«∞Ok ? 382
A O M
809. ^Œâ◊ =∞$`«r=ÙÅ∞: („|uH˜Ü«Ú K«zÛ#"å~°∞) Z=~°∞ ?
N
810. Ñ≤`«~°∞Å∞ : Ñ≤`«$ã¨=∂#∞Å∞ Z=~°∞ ?
396
396
780. "ÕQÆ=ÚÅ∞ Zxfl ? Jq Uq? 382 H S .C
811. H©iÎâı+¨µÅ∞† K«zÛÜ«Ú „|uH˜Ü«Ú#fl"å~°∞ ?
O 396
781. 27 #Hõ∆„`åÅ∞ Jkè^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ?
A N O M 383
M ION
812. áêÅ∞ „ã¨qOKÕK≥@∞¡ Uq ? 396

H S . C
782. 27 #Hõ∆„`åÅ∞ =$Hõ∆=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 383
AT
813. ã¨`«fiQÆ∞}ã≤^Œ∞úÅ∞ J#QÍ <Õq∞ ? 396

MO I O N IC
783. 27 #Hõ∆„`åÅ∞ J^Œ$+¨ì"å~åÅ∞, kâ◊Å∞, ~°OQÆ∞Å∞ Uq∞\˜ ? 383 814. <å=∂Ѩ~å^èŒ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞ ? 397
784. Ç≤ÏO^Œ∂ q"åǨÏOÖ’ =ÚYº"≥∞ÿ# JOâßÅ∞ Uq ? 384
L
815. ^Œâ◊q^èŒ áêѨ=ÚÅ∞ J#QÍ <Õq∞ ?
B
397

AT
785. |∞∞+≤„`«Ü«∞O QÆ∞iOz q=iOK«O_ç ? 384
PU
816. „áê}ã¨OHõ@=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 397

L IC
786. HÍ=∞^èÕ#∞=Ù, HõÅÊ`«~°∞=Ù, zO`å=∞}˜ QÆ∞iOz `≥eÜ« *ËÜ«∞O_ç? 385
787. ^Œ∂~°OQÍ L#fl=ºH˜Î ¿Ñ~°∞`À „QÆǨÏâßOu, [Ѩ,
817. ^Œ∞+¨ìQÆ∞}=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
818. ^Õ=Ùx Tˆ~yOK«∞ #q Uq ?
397
397
B
PU
Ǩϟ=∂k „H˜Ü«∞Å∞ ZÖÏ KÕÜ«∂e ? 385 819. ÉèÏ㨯~° ˆH∆„`«=ÚÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú ? 397
788. „QÆǨÏâßO`«∞Å∞, [áêÅ∞KÕÜ«Ú\ÏxH˜ â◊H˜ÎÖËx"å~°∞ Uq∞KÕÜ«∂e? 386 820. =∞Ǩ^•#=ÚÅ∞ J#QÍ <Õq∞ ? 398
789. HÍ"Õs #n „áêâ◊ã¨Îº=Ú q=iOK«O_ç ? 387 821. =\˜ìKÕ`«∞Å`À áȉõÄ_»#q Uq ? 398
790. cè=∂#n „áêâ◊ã¨Îº=Ú q=iOK«O_ç? 387 822. áêѨ„H˜Ü«∞Å∞ J#QÍ Uq ? 398
791. „|ǨχѨل`« #n „áêâ◊ã¨Îº=Ú q=iOK«O_ç? 388 823. <å_»∞Å Jkèëêª#^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ? 398
792. HõÖÏÊÅ∞ Zxfl ? 389 824. Ç≤ÏO^Œ∂=∞`« „Ѩ^è•#ã¨∂„`«=ÚÅ∞ Uq ? 398
793. Hõe ÅHõ∆}ÏÅ∞ Uq∞\˜? 390 825. kHÍÊʼnõΩÅ∞ Z=~°∞? 398
794. Hõ<åº^•# Ѷ¨ÅO qt+¨ì`« Uq∞\˜? 390 826. ^Œâ◊^Õ=`å ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞ (^Õ=Ü≥∂#∞Å∞) Z=~°∞ ? 399
795. =ºH˜Î =∞~°}˜¿ãÎ Z=~°∞ U_»∞™êÎ~°∞ ? 391 827. =ÚYº"≥∞ÿ# [Ü«∞O`«∞Å∞ Uq ? 399
796. ~åA J<Õ =∂@H˜ J~°÷O Uq∞\˜ ? 391 828. Bã¨^茿ã=# HÍÅ=ÚÅ∞ Uq ? 399
797. =∞O„`«[ѨO JO>Ë ? 392 829. ã¨fi~°O ã¨iKÕ¿ã HõëêÜ«∞ „^Œ"åºÅ∞ Uq ? 399
798. QÆ∞~°∞ Ѩ~°OѨ~° "≥Ú^ŒÅ∞ ZHõ¯_» ? 392 830. ^Œ∞~°^ŒÅ∞ áÈQ˘>Ëìq Uq ? 399
QÀѨÙ~°O..... 35 36 QÀѨÙ~°O....
831. NK«„Hõ ^Õg ~°∂Ѩ ˆH∆„`«=ÚÅ∞ ZHõ¯_»∞<åfl~Ú ? 400 864. J+¨ì QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ Z=~°∞ ? 405
832. t=ÉèíHõÎ ÅHõ∆}=ÚÅ∞ Uq ? 400 865. J~°Û# q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ? 405
833. #=~°ã¨=ÚÅ∞ Uq ? "åi =¸~°∞ÎÅ∞ Z=~°∞ ? 400 866. =º~°÷"≥∞ÿ#"å~°∞ Z=~°∞ ? 406
834. #=Éèí‰õΩÎÅ∞ Z=~°∞ ÉèíH˜Î ÅHõ∆}=ÚÅ∞ Uq ? 400 867. Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂Ѩ =∞Ǩ"åHõº=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 406
835. `å~å"åǨÏ# Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq ? 400 868. #Hõ∆„`« ^ŒQÆúÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Uq ? 406
836. #= `å~åâ◊√ÉèÏ â◊√Éèí=ÚÅ∞ Uq ? 400 869. ukä ^ŒQÆúÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Uq ? 406
837. #=„QÆǨKå~°=ÚÅ∞ Uq ? 401 870. ã¨Ñ¨Î^ÕÇ¨Ï áêѨHÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ? ѨÙ}ºHÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ? 406
838. #=„QÆÇ¨Ï "åǨÏ#=ÚÅ∞ Uq ? 401 871. ã¨Ñ¨ÎnfiѨ „Ѩâ◊ã¨Î ˆH∆„`«=ÚÅ∞ Uq ? 406
839. #=„QÆÇ¨Ï âßOu‰õΩOÉè’~°Ê}=ÚÅ∞ Uq ? 401 872. PÜ«ÚH©∆}`« HõeyOKÕq Uq ? 407
840. #=„QÆǨÏ=ÚÅ ã¨q∞^èŒ∞Å∞ Uq ? 401 18 873. =Ú‰õΩΊѶ¨Å=ÚÅ∞ Uq ? 407
841. #=„QÆǨÏ=ÚÅ∞ =Å# HõÅ∞QÆ∞ ~ÀQÆ=ÚÅ∞ Uq? 401 874. =∂#=ÙÅ∞ K≥_çáÈ=Ù^Œ∞~°∞ ? 407
842. #=„QÆÇ¨Ï ã¨OKå~°=ÚÅ∞ ZHõ¯_» LO\Ï~Ú ?
843. #=„QÆÇ¨Ï Jkè^Õ=`«Å∞ Z=~°∞?
402
402
875. +¨_çfi^èŒ Éèí‰õΩÎÅ∞ Z=~°∞ ?
A N O M
876. `«O„`« =∞O„`« „ѨÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Uq ?
407
407
844. #=„QÆÇ¨Ï P`å‡kHõ~°‡Ñ¶¨Å=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 402
O H
877. KÕÜ«∞~åx Ѩ#∞Å∞ Uq ?
S .C 407
845. #=„QÆÇ¨Ï PkèѨ`«º=ÚÅ∞ Z=iH˜?
A N O M 402
M ION
878. H©iÎ (HÍOHõ∆) HÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ? 408

H S . C
846. #=„QÆÇ¨Ï [#‡#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ Uq? 402
AT
879. „ÉÏǨχ}∞Å∞ KÕÜ«∞=Åã≤#q Uq ? 408

MO I O N IC
847. #=„QÆǨÏ*Ï`«∞Å∞ Uq? 402 880. +¨@Û„HÍkè^Œà◊ ^Õ=`«Å∞, ^Õ=~°Å∞ Z=~°∞ ? 408
848. #=„QÆÇ¨Ï QÀ„`«=ÚÅ∞ Uq? 403
B L
881. ѨOKåÜ«∞`«# ^Õ=`åtÅÅ∞ J#QÍ <Õq∞ ? 408
T
849. #=Q“s^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ? ZHõ¯_» L<åfl~°∞ ?
A
403
PU
882. ѨOK« ã¨∂HõÎ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 408

L IC
850. Jëêì~°… º=ÚÅ∞ Uq ?
851. J=∞$`«™ê÷#=ÚÅ∞ Uq ? g\˜H˜ q∞Oz#q ÖË=Ù?
403
403
883. ã¨∂`«Hõ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞ ?
884. t=`åO_»= ã¨ÉèÏã¨÷Å=ÚÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú ?
409
409
B
PU
852. PÜ«∞=ÚÅ Jkèëêª# ^Õ=`«Å∞ Z=~°∞? "åi Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq 403 885. ѨOK«â◊‰õΩÎÅ∞ J#QÍ Z=~°∞ ? Jkè^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ?
853. J+¨ì"≥·+¨‚= ã¨fiÜ«∞O=ºHõÎ ˆH∆„`«=ÚÅ∞ Uq ? 403 HÍ~°º =ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 409
854. JëêìOQÆ ^èŒ∂Ѩ=ÚÅ∞ Uq ? 404 886. tÅ∞ÊÅ∞ J#QÍ Z=~°∞ ? 409
855. „ã‘Îâ◊H˜Î „QÆǨÏ=ÚÅ∞ Uq ? "å\˜ ÉÏ^èŒÅ∞ Uq ? 404 887. =∂`«$^Õ=`«Å∞ J#QÍ Z=~°∞ ? 409
856. "≥∞ÿ^èŒ∞#=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ? 404 888. ѨÓ*ÏOQÆ=ÚÅ∞ Uq ? 409
857. =∞ø#=ÚQÍ ZHõ¯_» LO_®e ? 404 889. ѨOK«eOQƈH∆„`«=ÚÅ∞ Uq ? 409
858. ÉèíH˜Î ÅHõ∆}=ÚÅ∞ Uq ? 404 890. ѨOK« =@=$Hõ∆=ÚÅ∞ Uq ? 410
859. J+¨ìq^èŒ Éèˇ·~°=ÙÅ∞ Z=~°∞ ? 405 891. ѨOK«=∞Ǩáê`«Hõ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 410
860. J+¨ìq^èŒ q"åǨÏ=ÚÅ∞ Uq ? 405 892. =∞ǨÜ«∞[˝=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞\˜ ? 410
861. J+¨ì=~åæ~°∂_è» "åã¨∞ÎQÆ$ǨkèѨ`«∞Å∞ Z=~°∞ ? 405 893. ^Õ"åÅÜ«∞ q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ? 410
862. =∂#=Ù_»∞ ã¨∞YѨ_»\ÏxH˜ J+¨ìÉè’QÆ=ÚÅ∞ Uq? 405 894. ѨOK«^•fi~°HõÅ∞ QÆ∞iOz K≥ѨÊO_ç ? 410
863. Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ HÍ=Åã≤# ã¨q∞^èŒ∞Å∞ Uq? 405 895. ѨOK« QÆ=º=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 410
QÀѨÙ~°O..... 37 38 QÀѨÙ~°O....
896. <À\˜=Å# áêѨHÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ? 410 929. ^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ? Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ? 414
897. "Õ^Œã¨fi~°=ÚÅ∞ ZÖÏ Ñ¨ÅHÍe ? 410 930. =∞Oz gkèáÈ@∞¡ Uq ? 414
898. Ü«ÚQÍ=`å~°=ÚÅ∞ Uq ? 410 931. K≥_»∞KÕ¿ãgkèáÈ@∞¡ Uq ? 414
899. =#=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ Uq ? 411 932. Dâß#ºÑ¨Ù gkèáÈ@∞ Ѷ¨e`åÅ∞ Uq∞\˜ ? 414
900. =∂#=Ù#‰õΩ „Ѩ^è•#=ÚÅ∞ Uq ? 411 933. `«∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞–Ѷ¨e`åÅ∞ Uq∞\˜ ? 415
901. =∞x+≤H˜ „áê}ÏáêÜ«∞ ã¨=∞=ÚÅ∞ Uq ? 411 934. ™êÅ„QÍ=∞ J~°Û<å Ѷ¨Å=Ú Uq∞\˜ ? 415
902. <å=# HÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ? 411 935. f~°÷=Ú J#QÍ<Õq∞ ? 415
903. Ç≤ÏO^Œ∂ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞„ѨHÍ~°=Ú ^•#=ÚÅ∞ Zxfl ? 411 936. f~°÷=Ú#∞ U =∞O„`«=Ú`À Zxfl=∂~°∞Å∞ fã≤H˘#=Öˇ#∞? 416
904. "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«=Ú# k=º =#=ÚÅ∞ Uq ? 411 937. „Ѩ^ŒH˜∆}=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ? 416
905. ^Œ∞~°æ=ÚÅ∞ Uq ? 411 19 938. JkèHõ=∂ã¨, Hõ∆Ü«∞=∂ã¨=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞ ? 416
906. =∂#=Ù#‰õΩ ^Œ∞~°¡Éèí=ÚÅ∞ Uq ? 411 939. "å~°=ÚÖ’ #∂<≥`À `«Å JO@∞H˘#∞@ "Õ∞Å∞ :
907. ^≥·"Àáê㨉õΩÅ∞ Z=~°∞ ?
908. ^•fi~°|O^èŒ=ÚÅ∞ Uq ?
411
412
H©_»∞Å∞ `≥Å∞ѨO_ç.
A N
940. ÃÑO_ç¡H˜ â◊√Éèí"å~°=ÚÅ∞ Uq ?O M 417
417
909. K«`«∞ifi^èŒ Hõ~°‡Å∞ Uq ? 412
O H S .C
941. [#‡`å~° ÃÑO_ç¡H˜ ѨxH˜ =K«∞Û<å ? 417
910. QÆ$ǨÏã¨÷ â◊„`«∞=ÙÅ∞ Z=~°∞ ?
A N O M 412
M ION
942. UHõ#Hõ∆„`« q"åǨÏ=Ú (â◊√Éèí, Jâ◊√Éèí=ÚÅ∞) `≥Å∞ѨQÆÅ~°∞? 417

H S . C
911. QÆ$ǨÏã¨∞Î#‰õΩ J=∞$`ÀѨ ã¨=∂#=ÚÅ∞ Uq ? 412
AT
943. QÆ$ǨτѨ"Õâ◊=Ú ZÖÏ [~°QÍe ? 418

MO I O N IC
912. „ã‘ÎÅ JÅOHÍ~°=ÚÅ∞ Uq ? 412 944. QÆ$ǨτѨ"Õâ◊ â◊√Éèí#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ Uq ? 418
913. xÅHõ_»ÖËxk Uk ? 412
B L
945. QÆ$ǨτѨ"Õâ◊ â◊√Éèí=∂㨠"å~°=ÚÅ∞ Uq ? 418
T
914. JO`«iHõ∆ [Å=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞ ?
A
412
PU
946. „uq^èŒ „Ѩ"Õâ◊=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 419

L IC
915. JO`«óHõ~°} Jkè^Õ=`«Å∞ Z=~°∞? „Ѩ=$`«∞ÎÅ∞ Uq∞\˜ ?
916. â◊s~åxH˜ ã¨O|OkèOKÕ JQÆ∞flÅ∞ Uq ?
412
413
947. `å~°Å∞, â◊√Éèí, Jâ◊√Éèí=ÚÅ∞ `≥Å∞ѨO_ç ?
948. â◊¥#º=∂ã¨=ÚÅ∞ J#QÍ Uq?
419
419
B
PU
917. P„â◊=∞=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 413 949. +¨@Û„Hõ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq 419
918. K«`«∞~°fi~°‚ ^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ? â◊‰õΩÎÅ∞ Z=~°∞ ? 413 950. ѨOK«"åÜ«Ú=Ù J#QÍ Uq ? 420
919. ѨÙO„_»=ÚÅ∞ (ÉÁ@∞¡) Z=~°∞ ÃÑ_»`å~°∞ ? 413 951. Ü«∞[˝=Ú J<Õ Ñ¨^•xH˜ 3 J~å÷Å∞ L<åfl~Ú Jq Uq ? 420
920. „ã‘Î áÈ+≤`«∞Å∞ ? 413 952. `«Ñ¨™êû^èŒ#Ö’ 3 ~°HÍÅ∞ L<åfl~Ú Jq Uq ? 420
921. JO|Å∞ Z=~°∞ ? ZHõ¯_»∞<åfl~°∞? 413 953. +¨@¯~°‡Å∞ J#QÍ Uq ? 421
922. JH˜∆}∞Å∞ Z=~°∞ ZHõ¯_» L<åfl~°∞ ? 413 954. ëÈ_»â◊ ã¨O™ê¯~°=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 421
923. ã¨=∂^èŒ∞Å∞ Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞ ? 413 955. [Ѩã¨÷Å=Ú Z#∞flH˘#∞ q^è•#=Ú QÆ∞iOz `≥Å∞ѨO_ç ? 421
924. ѨÓ*Ï ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 413 956. [Ѩ ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ =G^è•~°} ZÖÏ LO_®e ? 422
925. ^Õ=`åÅHõ∆}=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 414 957. =∞O„`ÀѨ^Õâ◊=Ú#‰õΩ â◊√Éèí=∂ã¨=ÚÅ∞, "å~°=ÚÅ∞,
926. ^ÕǨÏ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 414 u^èŒ∞Å∞, #Hõ∆„`«=ÚÅ∞, ~åâ◊√Å∞, ã¨=∞Ü«∂Å∞ Uq ? 422
927. ™êfl#=ÚÅ∞ Uq ? Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞ ? 414 958. QÍÜ«∞„f =∞O„`«Ñ¨Ù J~°ú=Ú Uq∞\˜ ? 423
928. J=∞$`«=ÚÅ∞ Uq ? Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ? 414 959. #H˜b ~°∞„^•Hõ∆#∞ QÆ∞iÎOKÕ =∂~åæÅ∞ Uq ? 423
QÀѨÙ~°O..... 39 40 QÀѨÙ~°O....
960. ~°∞„^•Hõ∆ ^è•~°}Ï xÜ«∞=∂Å∞ Uq ? 424 992. `åO|∂ÅO=Å¡ LѨÜ≥∂QÆ=Ú L#fl^• ? 435
961. ѨOK«áêáêÅ ^À+¨x=$uÎH˜ ѨOK« Ü«∞*Ï˝Å∞ (=∂~åæÅ∞)`≥ÅѨO_ç? 424 993. ~°[ã¨fiÖÏ ^èŒ~å‡Å∞ Uq∞\˜ ? 436
962. `«∞Åã≤ QÆ∞iOz g∞‰õΩ `≥Å∞™ê ? 425 994. 'N—HÍ~°O J#QÍ Uq∞\˜ ? 436
963. QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ ZO`« H˘Å`«Å∞ L#fl q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ JiÛOK«=Öˇ#∞? 425 995. N Hõ$+¨µ‚x ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜ ? 437
964. QÆ$ǨÏ=ÚÅÖ’ ZÖÏO\˜ q„QÆǨÏ=ÚÅ#∞ JiÛOK«=Öˇ#∞ ? 426 996. náê~å^èŒ#–ѨÓ*Ï ã¨=∞Ü«∞O xÜ«∞=∞ x|O^èŒ#Å∞ ? 437
965. q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ qiy#KÀ Uq∞ KÕÜ«∂e ? 427 997. ^Õ"åÅÜ«∞ ^Œ~°≈#O, KÕÜ«∞=Åã≤# q^èŒ∞Å∞ ? 438
966. â◊q∂ q^è•#=Ú `≥Å∞ѨO_ç? 427 998. ëÈ_»â◊ QÆ}Ѩ`«∞Å∞ J#QÍ Z=~°∞ ? 438
967. ѨÓ[Ö’ LѨKå~° ^À+¨=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞\˜ ? 427 999. UHõqOâ◊u QÆ}Ѩ`«∞Å∞ (21) J#QÍ Z=~°∞ ? 438
968. LѨKå~° ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 427 1000. K«`«∞ãπ „uOâ◊`ü 34 QÆ}Ѩ`«∞Å∞ Z=~°∞ ? 439
969. ^Õ"åÅÜ«∞=Ú ZÖÏ K«∂_®e ? 427 20 1001. â◊‰õΩ#O ÉÏQÍÖË#ѨÙ_»∞, UO KÕÜ«∂e ? 439
970. ™êfl#ÉèË^Œ=ÚÅ∞ Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞ ? 428 1002. K≥_»∞ HõÅÅ∞ =zÛ#ѨÙ_»∞ UO KÕÜ«∂e ? 439
971. ''`«~°˚x—— (K«∂ѨÙ_»∞„"ÕÅ∞) x ZѨC_»∞ ^Œ∂~°=ÚQÍ LOKåe ? 428
972. ëÈ_»â◊ =∞Ǩ~åAÅ∞ J#QÍ Z=~°∞? 428
A O M
1003. Ü«∂„`«‰õΩ "≥o`Õ áê„`«Å∞ `Õ"åe x[=∂ ?
N
1004. „ѨѨOK«OÖ’ Ѩq„`«"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=ÙÖËq ?
440
440
973. ëÈ_»â◊ ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ=º=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 429 H S .C
1005. ѨÓ[ „áê~°OÉèí=Ú#‰õΩ =ÚO^Œ∞ áê\˜OK«=Åã≤#
O
974. ã¨Ñ¨Î^Œâ◊ ^è•#º=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
A N O M 429
M ION
Hõh㨠xÜ«∞=∂Å∞ `≥ÅѨO_ç ? 440
975. „uq^èŒ nHõ∆Å∞ J#QÍ Uq ?
H S . C 429
AT
1006. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x ÉÏÖÏr Jx ZO^Œ∞‰õΩ JO\Ï~°∞? 441

MO I O N IC
976. K«`«∞ifi^èŒ *Ï˝#=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 429 1007. ^èŒ~°‡~°Hõ∆} JO>Ë Uq∞\˜ ? PK«iOKÕ q^è•<åxfl `≥ÅÊO_ç? 441
977. ѨOK«=Ú„^ŒÅ∞ J#QÍ Uq ? 429
L
1008. q"åǨÏã¨=∞Ü«∂Ö’¡ rÅHõé] ÉˇÅ¡O ÃÑ@ì_®xH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞? 442
B
AT
978. ѨOK«=∂~°æ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 430
PU
1009. K«O„^Œ∞x `«e¡^ŒO„_»∞Öˇ=~°∞ ? 442

L IC
979. ѨOK« „Éèí=∞Å∞ J#QÍ Uq ?
980. Ǩϟ=∞„^Œ=º=ÚÅ∂ "å_ç`Õ Ñ¶¨e`«=ÚÅ∂ Uq∞\˜ ?
430
430
1010. ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞㨇~°} ã¨~°fiHÍÅã¨~åfi=ã¨÷ÅÖ’ KÕÜ«∞=KåÛ? 443
1011. „ѨѨOKåxfl [Ü«∞OK«QÆeˆQ Ѩ<≥flO_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ Uq ? 443
B
PU
981. Ǩϟ=∞ã¨q∞^èŒ ÅHõ∆}=Ú ZÖÏ LO_®e ? 1012. "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ =_ô¤ K≥e¡ã¨∞Î<åfl~°∞, Jã¨Å∞ZѨÙÊ_»∞ f~°∞`«∞Ok?444
Ѷ¨e`«=Ú ZÖÏ LO@∞Ok? 431 1013. Z=ix „áêi÷OKåe ? 444
982. JQÆ∞flÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ? 431 1014. "≥∂Hõ∆=∞#QÍ Uq∞\˜ ? 445
983. [Ѩ=∂ŠѶ¨Å=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 431 1015. t=ÙxH˜ =∂ˆ~_»∞ ^ŒàÏÅ∞ J#fl ZO^Œ∞H˜+¨ìO ? 445
984. k‰õΩ¯Å∞ [Ѩ=Ú Ñ¶¨e`«=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 432 1016. K≥#flˆHâ◊=™êfiq∞ N =∞Ǩq+¨µ‚=Ùx J=`å~°=∂ ? 445
985. Jëêì^Œâ◊ ѨÙ~å}=ÚÅ∞ Uq ? 432 1017. ^Œâ◊~°^äŒ∞x ÉèÏ~°ºÅx QÆ∞iOz `≥eÜ«∞*ËÜ«∞O_ç ? 445
986. K«`«∞~å=∂flÜ«∞ â◊OHõ~°Ñ‘~î°=ÚÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú? 432 1018. `Õ*’ã¨fi~°∂Ñ≤}∞Å∞, ^è•"Õ∞â◊fii}∞Å∞, ѨOK«=∞Ǩ Ѩu„=`«Å∞,
987. <åÅ∞QÆ∞ =∞Ǩ"åHõº=ÚÅ∞ Uq? 433 Éèí‰õΩÎ~å„O_»∞, â◊‰õΩÎÅ∞, ã¨fã¨fi~°∂Ñ≤}∞Å∞, ѨOK«Hõ#ºÅ∞ Z=~°∞? 446
988. U ^Õ=Ù_»∞ ѨÓl¿ãÎ U Ѷ¨e`«=Ú HõÅ∞QÆ∞@∞Ok? 433 1019. t"åJaè¿+HõO "å\˜ Ѷ¨e`åÅ∞ Uq∞\˜ ? 446
989. ^•fi^Œâ◊ =∂ã¨=ÚÅO^Œ∞ QÆ}Ëâ’áêã¨#=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 433 1020. „ã‘ÎÅ∞ t=eOQÍ~°Û# KÕÜ«∞=K«Û<å ? 446
990. "Õ^•OQÆ=ÚÅ∞ Zxfl ? Jq Uq ? 434 1021. ÉèÏ~°fÜ«∞ Hõà◊Å∞ J#QÍ Uq ? 447
991. ^Õ=Ü«∞[˝O ("≥·â◊fi^Õ=O) J#QÍ Uq∞\˜ ? 434 1022. LѨ"åã¨O KÕÜ«∞_»O =Å# Ѷ¨e`«"Õ∞q∞\˜ ? 449
QÀѨÙ~°O..... 41 42 QÀѨÙ~°O....
1023. Dâ◊fi~°Ñ¨Ó[‰õΩ =∂ˆ~_»∞ ^ŒàÏÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ ? 449 1054. =∞O„`«™ê^èŒ#‰õΩ [Ѩ=∂Å Uq∞"å_®e? 462
1024. [Ѩ=Ú KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ q_çzÃÑ@ì^Œy# Ѩ#∞Å∞ Uq ? 450 1055. =∞O„`«™ê^èŒ#Ö’ KÕÜ«∞‰õÄ_»xq ? 462
1025. x["≥∞ÿ# t=ѨÓ[ Uk ?451 1056. =∞O„`«ã≤kúH˜ 12 xÜ«∞=∂Å∞ Uq ? 463
1026. t=ѨÓ*Ï Ñ¶¨Å=Ú#∞ q=iOK«∞=Ú ? 451 1057. ѨÙ+¨¯~°™êfl<åxH˜, Ñ≤O_»„Ѩ^•<åÅ∞,
1027. `«O„`«=ÚÅx U „QÆO^èŒ=ÚʼnõΩ ¿Ñ~°∞? 451 `«~°Ê}ÏʼnõΩ QÆÅ ã¨O|O^èŒ "Õ∞q∞\˜? 463
1028. "≥·kHõ „QÆO^äŒ=ÚÅO^Œ∞ U qÉèÏQÆ=Ú#O^Œ∞ ˆ~MÏ QÆ}˜`«=Ú#‰õΩ 1058. HÍOu„=`«O JO>Ë Uq∞\˜ ? P „=`åxfl
„áê^è•#º=Ú W=fi|_ç#k ? 451 U ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕÜ«∂e? „=`« q^è•<åxfl q=iOK«QÆÅ~°∞. 463
1029. NHõ$+¨µ‚x K«∞@∂ì LO_Õ ~å[Hõ#ºÅO^Œ~°∂ 1059. N Åe`å „uѨÙ~°ã¨∞O^Œs^Õq ZO^Œ∞‰õΩ
=∞ǨÏ~°∞¬ÅO\Ï~°∞ x["Õ∞<å ? 451 t=Ùx =Hõ∆ã¨÷ÅOÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx LO@∞Ok ? 463
1030. Ѩ^ŒÇ¨~°∞ Ѷ¨ÖÏÅ <À=ÚÖ’ Ѩ#ã¨Ñ¨O_»∞¡ ‰õÄ_® 16 W"åfiÖÏ? 452 21 1060. ÉèÏ~°º K«xáÈ`Õ `«kÌ<åÅ∞, `«~°Ê}Ï^Œ∞Å∞ Éèí~°Î KÕÜ«∂ÖÏ ?
1031. ÅHõ∆=`«∞ÎÅ <À=Ú ZÖÏ <ÀK«∞HÀ"åe ? 453 H˘_»∞‰õΩÅ∞ KÕÜ«∂ÖÏ ? 464
1032. =∞O„`«Ñ¨Ù+¨Ê=∞O>Ë Uq∞\˜ ?
1033. ѨOK«„H˜Ü«∞Å∞ J#QÍ Uq∞\˜ ?
453
454
1061. t=ÙxH˜ eOQÆ ~°∂ѨO ZO^Œ∞‰õΩ ?
A N O M
1062. Hõ$uÎHÍ Ü≥∂QÆO ZѨC_»∞ =ã¨∞ÎOk ?
464
465
1034. UÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ PÅÜ«∂ʼnõΩ "≥àıÎ =∞Ozk ? 454 H S .C
1063. „Ѩ^Àëê~°Û# qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
O 465

A N O M
1035. ѨÓ*Ï Ü«∞O„`åÅ∞, „ѨuëêìÜ«∞O„`åÅ `Õ_® Uq∞\˜ ? 455
M ION
1064. Ѷ¨∞O\Ï<å^ŒO J#QÍ Uq∞ ? 466
1036. â◊√ÉèíHÍ~°ºO KÕã≤# Zxfl~ÀAÅ֒ѨÙQÍ JcÌHõO ÃÑ@ì~å^Œ∞?
H S .
1037. QÆ}ѨuH˜ QÆ∞OrÅ∞ ~Ú+¨ì=∂ ? C 455
456 AT
1065. Ü«∂„`«Å‰õΩ "≥o§#ѨC_»∞ ~ÚO\˜Ö’x ^Õ=`å

MO I O N IC
q„QÆǨÅ ã≤÷u Uq∞\˜ ? 466
1038. Hõ=ÅʼnõΩ q"åǨÏO XHõ™êˆ~ KÕÜ«∂ÖÏ ? 456
L
1066. r~°‚=∞~Ú# ^Õ=`å Ѩ@=ÚÅ#∞, á¶È\’ „¿Ñ¶=ÚÅ∞
B
AT
1039. "åã¨∞Î =∂#= rq`«OÃÑ· U „ѨÉèÏ=O K«∂ѨÙ`«∞Ok ? 456
PU
^Õ=`å q„QÆǨÏ=ÚÅ#∞ Uq∞ KÕÜ«∂e ?
467
IC
1040. ã‘=∞O`«O KÕã≤ P_»Ñ≤Å¡#∞ ѨÙi\˜H˜ J`«ÎQÍiO\˜ 1067. „Ѩܫ∂}=Ú#‰õΩ =ÚǨï~°Î=Ú ‰õΩ^Œ~°HõáÈ~Ú#KÀ
B L
#∞O_ç ѨÙ\˜ìO\˜H˜ ѨOѨ_»O âß„ã¨Î=∂? PKå~°=∂?
457 Uq∞KÕÜ«∞=Öˇ#∞? 467

PU
1041. ~åqK≥@∞ì–*˺ëêª^Õq qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
457 1068. Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞ Z=~°∞? 468
1042. z„`«QÆ∞ѨÙÎ_≥=~°O>Ë...? 459 1069. J+¨ìq^èŒ Ñ¨ÙëêÊÅ∞ J#QÍ Uq ? 468
1043. 27 #Hõ∆„`åÅ∞ W+¨ìѨ_Õ Ñ¨^•~å÷Å∞ Uq ? 460 1070. =∂#ã≤Hõ ѨÙëêÊÅ∞ J#QÍ Uq∞ ? 469
1044. "åºã¨ ˆH∆„`åÅ∞ J#QÍ Uq ? 460 1071. ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ ZѨÙÊ_»∞ `≥~°"åe ? 469
1045. Kå`«∞~å‡ã¨ºO J#QÍ Uq∞ ? 460 1072. L+¨óHÍÅO JO>Ë Uq∞y ? 469
1046. "Õ^Œ=∞#QÍ <Õq∞? 461 1073. â◊OY∞™ê÷Ѩ#Ö’ Uq∞ Ü«∞O„`åÅ∞ "ÕÜ«∂e ? 470
1047. LѨ"Õ^Œ=ÚÅx "Õ\ ˜H˜ ¿Ñ~°∞ ? 461 1074. Z@∞=O\˜ ~°∞„^•Hõ∆#∞ ^èŒiOKåe ? 470
1048. ѨOK«=¸~°∞ÎÅ∞ Z=~°∞? 462 1075. Zxfl ~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^èŒiOKåe ? 470
1049. ѨOK«Ü«∞*Ï˝Å∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? 462 1076. ~°∞„^•Hõ∆ ^èŒiOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕÜ«∂eû# =∞O„`«[ѨO ? 471
1050. ѨOK«Ç¨ÏŸ=∂Å∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? 462 1077. ~°∞„^•Hõ∆ ^è•~°}Ö’ PǨ~°xÜ«∞=∂Å∞ Uq ? 471
1051. ѨOK«<å^äŒ ã¨÷ÖÏÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú ? 462 1078. ~°∞„^•Hõ∆Å#∞ ZѨÙÊ_»∞ ^èŒiOKåe ? 471
1052. ѨOK« ÉèíQÆ=u ã¨÷ÖÏÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú ? 462 1079. ~°∞„^•Hõ∆Å∞ – „ѨÜ≥∂[#=ÚÅ∞ ? 471
1053. =∞O„`«™ê^èŒ# Pã¨#O Uq∞"å_®e? 462
QÀѨÙ~°O..... 43 44 QÀѨÙ~°O....
1080. ~°∞„^•Hõ∆ ^è•~°}=∞O„`«=ÚÅ∞ Uq ? 473 1107. ^Õ"åÅÜ«∞„Ѩ"Õâ◊O KÕ¿ã ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ KèåfÉèÏQÆ=ÚÖ’
1081. ÅH©;^Õq `«=Ú‡_Õ ^ŒH˜∆}Ï=~°Î â◊OY=∂? 473 =GO ^èŒiOK«‰õÄ_»^• ? 484
1082. ^Õ=`«Å‰õΩ <≥Å=Ù ^ŒH˜∆}Ï=~°Î â◊OY=∂ ? 473 1108. „u=∞^èŒ∞~° „Ѩ™ê^Œ=∞O>Ë Uq∞\˜ ? 484
1083. â◊OY<å^ŒO ZѨC_»∞ KÕÜ«∂e ? 474 1109. D ã¨$+≤ìÖ’ `˘e ÃÑo§‰õÄ`«∞~°∞ Z=~°∞ ? 484
1084. â◊OMÏq~åƒù= QÍ^äŒ Uq∞\˜ ? 474 1110. Pk"å~°O =∂O™êǨ~°O x¿+^èŒ=∂ ? 485
1085. â◊OY<å^ŒOÖ’ JO`«~å~°÷O Uq∞\˜ ? 474 1111. =∞O^èŒ~° ZHõ¯_» #∞O_ç =zÛOk ? 485
1086. â◊OY<å^ŒÑ¶¨e`«O Uq∞\˜ ? 475 1112. =∞# QÆ∞iOz W`«~°∞ʼnõΩ "≥Å¡_çOK«‰õÄ_»x q+¨Ü«∂Å∞ Uq∞\˜? 485
1087. ǨÏ#∞=∞O`«∞}˜‚ #="åºHõ~°} ѨO_ç`«∞_»∞ JO\Ï~°∞. 1113. ÃÑo§HÍx Hõ<≥flÅ∞ QÀ^•^Õq Hõ^äŒ#∞ áê~åÜ«∞} KÕ¿ãÎ "åiH˜ ÃÑà◊§=Ù`«∞O^• ? 485
ZO^Œ∞ =Å#? #= "åºHõ~°}ÏÅ∞ Uq ? 475 1114. „ã‘ÎH˜ QÆÅ U ÅHõ∆}ÏÅ∞ ã¨∞MÏxfl Hõey™êÎ~Ú ? 486
1088. „QÆǨÏ^ÀëêÅ∞ L#flѨC_»∞ âßOu,[áêÅ∞ KÕÜ«∞\ÏxH˜ gÅ∞ 22 1115. LѨ"åã¨O L#fl ~ÀAÖ’¡ `«Å‰õΩ #∂<≥ ~åÜ«∞‰õÄ_»^• ? 486
ÖË#ѨC_»∞ KÕ¿ã"å~°∞ ^˘~°Hõ#ѨC_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍKÕã¨∞HÀ=KåÛ ?475 1116. ™œO^Œ~°º~åt J~Ú# ÉèÏ~°º HÍ"åÅO>Ë UO KÕÜ«∂e ? 486
1089. ^ÀëêʼnõΩ âßO`«∞Å∞ KÕã≤#ѨÙ_»∞ ^•<åÅ∞ W=fi@O
‰õΩ^Œ~°#ѨÙ_»∞, fã≤H˘<Õ"å~°∞ ^˘~°Hõ#ѨÙ_»∞ Uq∞KÕÜ«∂e ? 476
A N
1118. Éè’[<åxfl XO@iQÍ u#‰õÄ_»^• ? O M
1117. ‰õΩÉË~°∞xH˜ JO`«\ ˜ ã¨OѨ^Œ#∞ Z=~°∞ WKåÛ~°∞ ? 487
487
1089. 㨈~fi[<å ã¨∞d<ÀÉèí=#∞Î. Ö’HÍã¨=∞™êÎ ã¨∞d<ÀÉèí=O`«∞ H S .C
1119. WO\’¡ Ñ≤K«∞ÛHõÅ∞ `«=∞QÆ∂_»∞ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^• ?
O 487
Jx ZO^Œ∞‰õΩ HÀ~°∞HÀ"åe ?
A N O M 477
M ION
1120. ѨQÆÅ∞ Z=~°∞ x„kOK« =K«∞Û#∞ ? 487
C
1090. qkè x~°fiǨÏ}Ö’ ֒ѨO KÕÜ«∞@O ^•fi~å =KÕÛ
H S . AT
1121. ã≤QÆ∞æ#∞ „Ѩ^Œi≈OKÕ „ã‘Î D Ѩxx KÕÜ«∞~å^Œ∞ ? 487

MO I O N IC
#ëêìÅ∞ ZÖÏ =ÙO\Ï~Ú? 477 1122. "≥∞\˜HõÅ∞ q~°∞= ‰õÄ_»^• ? JÖÏ qi¿ãÎ #+¨ì=∂ ? 488
1091. P_»"å~°∞ JO^Œ~°∂ ^èŒiOѨ^Œy# ~°`åflÅ∞ Uq L<åfl~Ú ? 477
B L
1123. QÆiƒù}© „ã‘ÎÅ∞ K≥@∞¡ H˘@∞ìK«∞#flѨC_»∞ K«∂_»‰õÄ_»^• ? 488
T
1092. Láêã¨#‰õΩ, LѨ"å™ê<åxH˜ ã¨O|O^èŒO Uq∞\˜ ?
A
478
PU
1124. ^Õ"åÅÜ«∞ ã¨O^Œ~°ƒù#O `«~°∞"å`« ™êfl#O KÕÜ«∞‰õÄ_»^• ? 488

L IC
1093. =O^Œ# ã¨=∞~°Ê} J#QÍ Uq∞ ?
1094. t=, ˆHâ◊=ÙÅ∞‰õΩ "≥·~°O [iy#^• ?
478
478
1125. #=~°`åflÅ∞ ^èŒiOz#KÀ Jq Zxfl ~ÀAÅÖ’ `«=∞ „ѨÉèÏ"åxfl
K«∂ѨÙ`åÜ«∞x K≥|∞`å~°∞ ? 488
B
PU
1095. f~°÷Ü«∂„`«Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e ? 479 1126. "≥O_ç HõOK«OÖ’ uO>Ë <Õ„`«"åº^èŒ∞Å∞ ~å"å ? 489
1096. =~åÇ¨Ï [Ü«∞Ou ZѨÙ_»∞ [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞ ? 479 1127. â◊√ÉèíÖËYʼnõΩ <åÅ∞QÆ∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ Ñ¨ã¨∞¿Ñ ~åÜ«∂ÖÏ ? 489
1097. [Ü«∞q[Ü«ÚÅ =$`åÎO`åxfl `≥ÅÊO_ç ? 480 1128. MÏmQÍ L#fl ~ÀÅ∞#∞ ~°∞|ƒ~å^• ? 489
1098. Jâ◊fi`å÷=∞ z~°Orq ZÖÏ JÜ«∂º_»∞? 481 1129. áê_»∞Ѩ_ç# ÉÏqx =¸ã≤"ÕÜ«∞=Åã≤# q^è•#=Ú 490
1099. QÆ∞_»¡QÆ∂| ÅH©; "åǨÏ#O ZO^Œ∞Hõ~ÚºOk ? 481 1130. Z_»=∞KÕu`À Hõhã¨O h\˜x ‰õÄ_® „`åQƉõÄ_»^• ? 490
1100. QÀiO\ωõΩ#∞ `«Å„H˜O^Œ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë x„^Œ=ã¨∞ÎO^• ? 482 1131. ''Éèí[~°OQÆÉèím—— Jx ǨÏ#∞=∞O`«∞x ZO^Œ∞‰õΩ Ñ≤Å∞™êÎ~°∞? 490
1101. `«Å∞Ѩ٠QÆ_»Ñ¨ÃÑ· ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~˘Û#‰õÄ_»^Œ∞ ? 482 1132. QÆ∞_çÖ’x J~°Û‰õΩÅ#∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ `åHõ~å^•? 490
1102. #k ^•>Ë@ѨC_»∞ #n=∞ `«e¡H˜ zÅ¡~° <å}ÏÅ#∞ ã¨=∞iÊOKåÖÏ?482 1133. WO\’¡H˜ ^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎÅ∞ ~å‰õΩO_® LO_®ÅO>Ë WÅ∞¡ U q^èŒOQÍ LO_®e ? 491
1103. q+¨ÉÏ^èŒÅ∞ `˘ÅQÍÅO>Ë QÆ~°à◊ HõO~î°∞x ѨÓlOKåÖÏ ? 483 1134. q"åÇ≤Ï`« „ã‘ÎÅ∞ Ñ≤ÖË¡à◊√¡ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ? 491
1104. ÃÑà◊§~Ú# „ã‘ÎÖË #šѨÓã¨Å∞ ^èŒiOKåÖÏ ? 483 1135. Jã¨Îq∞OKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ Q˘Ñ¨Ê"å_® ? L^Œ~ÚOKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ Q˘Ñ¨Ê"å_® ? 491
1105. pHõ\ ˜Ñ¨_ç# `«~åfi`« "åH˜e T_»Û‰õÄ_»^• ? 483 1136. ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞x U ^Õ=`«Å∞ ZѨC_»∞ ѨÓl™êÎ~°∞ ? 492
1106. „ã‘ÎÅ∞ J~°\ ˜É’^≥Ö’ nѨO "≥eyOz ZO^Œ∞‰õΩ =^Œ∞Å∞`å~°∞? 483 1137. ZѨC_»∂ q[Ü«∞O, ã¨OѨ^• HõÅQÍÅO>Ë Uq∞ KÕÜ«∂e? 492
1138. =ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt<å_»∞ LѨ"åã¨O ZO^Œ∞‰õΩ ? 492
QÀѨÙ~°O..... 45
1. ã¨∂~°∞º_çfl UU ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ K«∂_»~å^Œ∞?
„ѨÉèÏ`«"Õà◊, ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞"Õà◊, q∞@ì=∞^蕺ǨÏfl ã¨=∞Ü«∞=Ú#
~°qx ã¨∂\˜QÍ K«∂_»~å^Œ∞. JÖψQ ã¨∂~°º =∞iÜ«Ú K«O„^Œ„QÆÇϨ } ã¨=∞Ü«∂
Ö’¡#∂ K«∂_»~å^Œ∞. J\ì̃ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ã¨∂~°∞ºx #∞Oz "≥Å∞=_Õ H˜~°}ÏÅ∞
=∂#=â◊s~° x~å‡}ÏxH˜ H©_»∞#∞Hõeæ™êÎ~Ú.
2. NHõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ <≥=∞e Ñ≤OKèåxfl `«ÅÃÑ· ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ_»∞?
ã¨HõÅ K«~åK«~° ã¨$+≤ìÖ’ ã¨OÉè’QÆO K≥Ü«∞ºx UÔH·Hõ „áê}˜ <≥=∞e
=∂„`«"Õ∞. NHõ$+¨µ‚xH˜ 16,000 "ÕÅ=∞Ok QÀÑ≤HõÅ∞. Jxfl "ÕÅ=∞Ok
QÀÑ≤HÅõ `À NHõ$+¨µ_‚ ∞» ã¨~㰠㨠֨ Ï¡áêÅ∞ =∂„`«"∞Õ P_®_»∞. JÅ¡iKÕã≤ QÔ eKÕ
"å_»∞. P q+¨Ü«∂xfl `≥eÜ«∞KÕÜ«∞\ÏxˆH NHõ$+¨µ‚_»∞ <≥=∞e Ñ≤OKè«O ^èŒi
™êÎ_»∞. NHõ$+¨µ‚_»∞ X\˜ì JÅ¡i Hõ$+¨µ‚_»∞ =∂„`«"Õ∞.
3. =∂`«$, Ñ≤`«$, PKå~°º, ^≥·=, |∞∞+≤ ~°∞}ÏÅO>Ë?
A N O M
Ѩâ◊√ѨH∆Í^Œ∞ÖÏ¡ ѨÙ@ìQÍ<Õ, HÍà◊√§ ~åQÍ<Õ Éˇ·\ ˜H˜ `«i"≥∞Ü«∞º~°∞.
`«b¡, `«O„_ô W^ŒÌ~°∂ rq`«HÍÅO ã¨OáêkOz# ^èŒ<åxfl áÈQÆ∞ KÕã≤ WzÛ,
H S . C
MO I O N
ÃÑo§ ‰õÄ_® KÕã≤ ^è~Œ ‡° , J~åúÅ`À ã¨∞dOKÕ Ñ¨iã≤`÷ ∞« Åx ã¨$+≤™ì êÎ~∞° . „¿Ñ=∞`À
ÃÑOK«∞`å~°∞. `«b,¡ `«O„_ô ~°∞}O, ZO`« ¿ã=KÕã<≤ å f~°^∞Œ . KÕÜ∂« eûO^ŒÖÏ¡
T B
=Úã¨e`«#OÖ’ "åifl a_»¤ÖÏ¡ K«∂ã¨∞HÀ=@"Õ∞.
IC A
=∞Å =¸„`åÅ#∞ Hõ_yç ÃÑOz ÃÑ^ŒÌ KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
B L
`«e¡ |∞∞}O f~°∞ÛHÀ"åe. `å#∞ ã¨Oáê^Œ#`À x™êfi~°÷=Ú`À ÃÑOz ÃÑ^ŒÌ
PU
KÕã#≤ `«O„_ç |∞∞}O f~°∞ÛHÀ"åe. Ö’Hõ*Ï˝<åhfl, q*Ï˝<åhfl, <ÕiÊ#O^Œ∞‰õΩ
QÆ∞~°∞ |∞∞}Ïhfl, =∞#H˜ |∞kúh, Hõ~°‡h Wã¨∞Î#fl ^≥·= |∞∞}Ïxfl ÉèíH˜Î ^•fi~å
^èŒ~°‡ =∂~°æO ^•fi~å, ã¨HõÅ âß„™êÎÅ#∂, ^èŒ~å‡Å#∂ „QÆO^ä•Å ^•fi~å
=∞#‰õΩ JO^ŒKÕã≤#O^Œ∞‰õΩ |∞∞+≤ ~°∞}Ïxfl f~°∞ÛHÀ"åe. q"åǨÏO ^•fi~å
Jxfl ~°∞}ÏÅxfl fiÛ, uiy `å#∞ |∞∞} Ѩ_»@"Õ∞ =∂#= [#‡.
4. Ǩ~°u =Å¡ ÖÏÉèí=Ú Uq∞\˜ ?
QÆ$ǨÏ=ÚÖ’#∞, ѨÓ*ÏQÆkÖ’<ÕHÍ^Œ∞,QÆ∞_çÖ’#∞, â◊√ÉèíHÍ~åº
ÅѨC_»∂.... Ñ≤šŠѨÙ\˜ì# ~ÀAÅ "Õ_»∞HõÅÖ’#∞,„H˘`«Î ÃÑo§‰õÄ`«∞~°∞
QÆ$ǨÏ=ÚÖ’H˜ „Ѩ"tÕ OKÕ@ѨC_»∂ Ǩ~°u Wã¨∞OÎ \Ï~°∞. ZHõ¯_» Ǩ~°u Ѩ\<ì˜ å
F P~ÀQƺ ã¨∂„`«OLOk. â◊√ÉèHí Í~åºÖ’¡ Z<Àfl ‰õΩ@∞OÉÏʼnõΩ ã¨O|OkèOz#
"å~°∞ XˆHKÀ@ KÕ~°∞`å~°∞. JÖψQ ^Õ"åÅÜ«∞ÅÖ’ J<ÕHõ =∞Ok Éèí‰õΩÎÅ∞
46 QÀѨÙ~°O....
^Õ=Ù_çfl ^Œi≈ã¨∞ÎO\Ï~°∞. ^•x=Å# Ѩiã¨~° „áêO`«Ñ¨Ù QÍe JѨiâ◊√„ÉèíO
J=Ù`«∞Ok. J<ÕHõ „H˜=ÚÅ∞ KÕ~°`å~Ú. Hõ#∞Hõ Ǩ~°u Hõ~°∂Ê~°O "≥eyOz
Ǩ~°u W=fi_»O ^•fi~å J<ÕHõ ã¨∂Hõ∆ ‡„H˜=ÚÅ∞ Hõ~°∂Ê~° á⁄QƉõΩ #t™êÎ~Ú.
=Ú‰õΩ¯‰õΩ ã¨O|OkèOz# "åº^èŒ∞Å∂, JO@∞"åº^èŒ∞Å∂ „Ѩ|Å ‰õΩO_®
LO\Ï~Ú. Hõ~°∂Ê~°Ç¨~°u ZÖÏÔQ·`Õ H©∆}˜Oz áÈ`«∞O^À, JÖψQ =∞#O
`≥eã‘ `≥eÜ«∞Hõ KÕã≤# áêáêÅ∞ ã¨=∞ã≤áÈ"åÅx HÀ~°∞‰õΩO@∂ Ǩ~°ux
Hõà◊§Hõ^Œ∞ÌHÀ=@"Õ∞ Jã¨Å∞ ã≤ã¨Å∞ P^蕺u‡Hõ J~°÷O, Ѩ~=° ∂~°÷O.
5. z#fl Ñ≤Å¡ÅH˜ k+≤ì ZO^Œ∞‰õΩ f™êÎ~°∞?
23 z<åfl~°∞ŠѨÙ\˜ì# ~ÀA ѨO_»QÆ "Õ_»∞HõÅÖ’ JÖψQ J<ÕHõ â◊√Éèí
HÍ~åºÖ’¡ áêÖÁæ#fl ÃÑ^ŒÅÌ H©, Ñ≤ÅÅ¡ H© k+≤xì qaè#fl Ѩ^`úŒ ∞« Ö’¡ fã¨∂Î LO\Ï~°∞.
A N O M
Ñ≤Å¡Å∂, ÃÑ^ŒÌÅ∂ Ѷ¨∞#q*Ü«∂Å∞ ™êkèOz#ѨC_»∂, ÉÏQÍ „Ѩâ◊Oã¨Å∞
O H S .C
á⁄Ok#ѨC_»∞ JuQÍ h~°ã≤Oz _ôÖÏѨ_ç#ѨC_»∞ k+≤ìf™êÎ~°∞. JÖψQ
M ION
Ñ≤ÅÅ¡ H˜ Ѩã∞¨ ѨÓ, ã¨∞#flO HõeÑ≤# h\˜`À k+≤fì ã¨∂OÎ \Ï~°∞. |Ü«∞@[#∞Å
^Œ$+≤^ì À+¨O `«QÅÆ ‰õΩO_® LO_®Åx k+≤fì ¿ãÎ z#flÑÅ≤ "¡ å_»∞ HõÅ=iO`«Å∞
AT
ÖˉõΩO_® x„^ŒáÈ=@=¸, x„^ŒÖ’ LeH˜¯Ñ¨_»∞`«∂ ÖË=@O =O\˜ J=ÅHõ∆
L IC
}ÏÅ∞ ÖˉõΩO_® LO\Ï_»∞.
PU
z#flÑÅ≤ Å¡ ∞ HÍ=K«∞Û, ÃÑ^ŒÅÌ ∞ HÍ=K«∂Û J<ÕHõ "Õ_∞» HõÖ’¡ áêÖÁæ#@O
=Å¡ K«∞@∂ì JO`å KÕ~°@O=Å¡ z#flÑ≤Å¡Å∂ ÖËË^• ÃÑ^ŒÌÅ∂ H˘O`«
Jã¨fiã¨÷`«‰õΩ QÆ∞iJ=Ù`å~°∞. JO^Œ∞ˆH q"åǨÏ"Õ_»∞HõÅÖ’#∞, ѨÙ\˜ì#
~ÀA"Õ_∞» HõÅÖ’#∞ qkèQÍ Ç¨~°u WzÛ z=~°Ö’ Z„~° hà◊§`À k+≤ì f™êÎ~∞° .
Z„~°~O° QÆ∞ Ѩ^ÑÕ ^¨ Õ K«∂_»@O=Å¡ J<ÕHõ ~ÀQÍÅ∞ ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. =∞#ã¨∞H˜
„ѨâßO`«`Àáê@∞ ^è≥·~°º QÆ∞}O=ã¨∞ÎOk.
6. ZÖÏO\˜"Õà◊Ö’¡ Éè’*<åxfl u#‰õÄ_»^Œ∞?
„QÆǨÏ}O ã¨=∞Ü«∞=Ú# J#QÍ ã¨∂~°º„QÆǨÏ}ÏxH˜ 12 QÆO@Å
=ÚO^Œ∞QÍ, JÖψQ K«O„^Œ„QÆǨÏ}ÏxH˜ 9 QÆO@Å =ÚO^Œ∞QÍ Z@∞=O\˜
Ѩ^•~å÷xfl PǨ~°OQÍ fã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.
7. 'U_»∞— ã¨OYº =∞Oz^• HÍ^• ?
u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu H˘O_»Å∞ 7. „Ѩ`«ºHõ∆^≥·=O ã¨∂~°º ÉèíQÆ"å#∞_ç
#∞Oz =KÕÛ H˜~°}ÏÅ∞ 7, áê`åà◊O „H˜O^Œ Ö’HÍÅ∞7, Éèí∞=~À¡HÍÅ∞ 7.
JÖψQ nfiáêÅ∞7. ÃÑo§Ö’ =^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌ~°∂ HõÅã≤ "Õ¿ã J_»∞QÆ∞Å∞
QÀѨÙ~°O.....
7. Jyfl ^Õ=Ùx <åÅ∞HõÅ∞ 7. „|Ǩϟ‡`«û"åÅ∞ [iˆQn 7= <≥ÅÖ’. ã¨Ñ¨Î
ã¨fi~åÅ∞ ‰õÄ_® U_Õ. 7 ã¨OYº=∞Ozk HÍ^Œx H˘O^Œi =¸_è»#=∞‡‰õ=Ú.
7 ‰õÄ_® =∞Oz^Õ. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨$+≤ìOz# „Ѩun =∞#HÀã¨"Õ∞. ^•xfl
LѨÜ≥∂yOKÕ Ñ¨^Œú`«∞Å =ÖË¡ Ѷ¨e`«O =∞#H˜Åaèã¨∞ÎOk.
8. ^Õ=ÙxH˜ náê~å^èŒ# KÕ¿ã@ѨC_»∞ náêxfl U#∂<≥`À "≥eyOKåe?
náê~å^èŒ#‰õΩ P=Ù<≥~Úº L`«Î=∞=Ú. =∞Oz #∂<≥ =∞^茺=∞=Ú.
WÑ¨Ê #∂<≥ J^è=Œ ∞=Ú. P=Ù<≥~Úº`À "≥eyOz# nѨ=Ú Ü≥ÚHõ¯ Ѷe¨ `«=Ú
J#O`«=Ú. JÃ+·ìâ◊fi~åÅ∂, J+¨ìÉè’QÍÅ∂ ã≤kú™êÎ~Ú. "≥O_ç ÖË^• ѨOK«
֒ǨÅ`À#∂, =∞\˜ì`À KÕã≤# náêÅ∞ J`«∞º`«Î=∞=Ú.
JÖψQ P=Ú^ŒO`À "≥eyOz KÕ¿ã náê~å^èŒ# =Å# ^•OѨ`«º
ã¨∞Y=¸, rq`« ™œYº=¸ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. "Õ~∞° â‹#QÆ #∂<≥`À náê~å^è•#
KÕÜ∞« ~å^Œ∞. N=∞ǨÅH˜∆ ‡H˜ P=Ù<≥~Úº nѨ=¸, QÆ}ѨuH˜ #∞=ÙfiÅ #∂<≥`À
"≥eyOz# nѨ=Ú KåÖÏ W+¨ì=Ú.
N
9. ÅH©∆‡^Õq `å=∞~° ѨÙ=ÙfiÖ’#∂, O M
HAZO^Œ∞‰õΩ LO@∞Ok?
W~°∞„ѨHõ¯ÖÏ U#∞QÆ∞Å`À#∂ .C
MO I O N S
ã¨~ã° ∞¨ ûÖ’ `å=∞~° xÅHõ_Q» Í LO_»^∞Œ . h\˜ „Ѩ"åǨxH˜ Hõ^∞Œ Å∞`«∂
T
J@∂W@∂ TQÆ∞`«∂ LO@∞Ok. `å#∂ xÅHõ_Ö» xË ^•xx Jx K≥Ñʨ @"Õ∞
A PU
LIC
ÅH©∆ ‡^Õq `å=∞~° ѨÓ=ÙÖ’ H˘Å∞"≥· LO_»@=ÚÖ’x Ѩ~°=∂~°÷O. WHõ
W~°∞„ѨH¯õ ÖÏ =Ù#fl U#∞QÆ∞ʼnõΩ J~°O÷ Uq∞@O>Ë N=∞ǨÅH©; ^è#Œ |Å=Ú
U B
QÆ[|Å=∞O`«\ ˜^Œx J~°÷O KÕã¨∞HÀ=∞x Ѩ~°=∂~°÷O.
P10. u~°∞=∞Å u~°∞ѨuÖ’ ѨÓÅÉÏq „Ѩ`ÕºHõ`« Uq∞\˜?
J^•ÌÅ =∞O@áêxH˜ L`«~Î O° k‰õΩ¯# LOk D ѨÓÅÉÏq. ™êfiq∞
"åiH˜ ã¨=∞iÊOz# `«∞Åã‘, ѨÓÅ^ŒO_»Å∞, ѨÙ=ÙfiÅ∞ Z=fiiH˜ W=fi‰õΩO_®
D ѨÓÅÉÏqÖ’<Õ Ñ¨_Õ™êÎ~°∞.
PѨ^=Œ zÛ#ѨC_»∞ `˘O_»=∂#∞_»∞ D ѨÓÅÉÏq ~°ÇϨ 㨺 ™⁄~°OQÆ
=∂~°æO ^•fi~å<Õ P "≥OHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞x â◊~°}∞"Õ_®_»∞. ™êfiq∞ "å~°∞ P
PѨ^Œ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ UHÍO`«OQÍ L<åfl~°∞. `˘O_»=∂#∞_çfl K«∂ã≤ N=∞Ǩ
ÅH˜∆ ‡ ã≤QÆ∞æ`À N=∞Ǩ q+¨µ‚=Ù =Hõ∆ã¨÷ÅOÖ’ KÕiOk. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Éèí∂^Õq `˘O_»=∂#∞_»∞ Hõ\ ˜ìOz# ѨÓÅÉÏqÖ’H˜ "≥o§ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ
^•‰õΩ¯O^Œx ѨÙ~å}ÏÅ QÍ^èŒ.
47 48 QÀѨÙ~°O....
11. L`«Î~°O k‰õΩ¯# `«ÅÃÑ\˜ì ZO^Œ∞‰õΩ x„kOK«~å^Œ∞?
=∞# Éèí∂q∞Ö’ QÆ∞~°∞`åfiHõ~°¬}â◊H˜Î L`«Î~° ^ŒH˜∆}ÏÅ∞QÍ Wq∞_ç
LO@∞Ok. =∞#=¸ JÖÏ<Õ x„^ŒáÈÜ«∂=∞O>Ë L`«Î~° ^ŒH˜∆}ÏÖ’¡ Wq∞_ç
L#fl P â◊H˜Î Ü≥ÚHõ¯ `«~°OQÍÅ∞ =∞# "≥∞^Œ_»∞Ö’ ^•QÆ=Ù#fl â◊H˜Î=O`«"≥∞ÿ#
q^Œ∞º`ü `«~O° QÍÅx `«yOæ z "Õ™êÎ~Ú. ^•x=Å# J<ÕHõ P~ÀQƺ, =∂#ã≤H˜
ã¨=∞㨺Å∞ =™êÎ~Ú. ~°HõÎ „Ѩã¨~°} =º=ã¨÷Ö’ KåÖÏ =∂~°∞Ê=ã¨∞ÎOk. "≥∞^Œ
_»∞Ö’ Ö’áêÅ∞ `«Å Z`«∞Î`å~Ú. JÖÏ H͉õΩO_® `«∂~°∞Ê Ñ¨_»=∞~°Å "≥·Ñ¨Ù
x„k¿ãÎ "≥∞^Œ_»∞ ã¨∞Y=O`« ™ê÷#OÖ’ LO_ç "≥∞~°∞QÆ∞ Ѩ_»∞`«∞Ok. ~°HõÎ
24 „Ѩã¨~°}ã¨iQÍ [iy â◊s~åxH˜ #∂`«# L`ÕÎ[O =ã¨∞ÎOk.
12. „ã‘Î `«# Hõ<åfl =Ü«∞ã¨∞ Z‰õΩ¯= L#fl =∞QÆ"åix
N M
ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑo§ KÕã¨∞HÀ"åe?
A O
O H S .C
`«# Hõ<åfl Z‰õΩ¯= =Ü«∞ã¨∞ QÆÅ „ã‘Î`À âßs~°Hõ ã¨OÉè’QÆO =Å#
M ION
ѨÙ~°∞+¨µxH˜ â◊H˜Î `«yæáÈ`«∞O^Œ<Õk Jã¨`«ºO. „ã‘ÎH˜ ã≤QÆ∞æ Z‰õΩ¯=. Hõ#∞Hõ
„¿Ñ=∞`ÀÖÏeOz, |∞[˚yOKåÅO>Ë `«#Hõ<åfl z#fl^"Œ åfie. „ã‘Î ã¨ÇϨ [OQÍ
AT
ѨÙ~°∞+¨µx Hõ<åfl |Å=O`«∞~åÅ∞ HÍ^Œ∞. Hõ#∞Hõ ã¨O™ê~åxfl "≥∂Ü«∞ÖË^Œ∞.
L IC
Hõ+¨ìѨ_»ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ „ã‘Î ÃÑ^ŒÌ^≥·`Õ ‰õΩ@∞O|O Ü≥ÚHõ¯ ÉèÏ~°O „ã‘Î g∞^Õ Ñ¨_»∞
B
`«∞Ok. =∞QÆ"å_ç^Õ ‰õΩ@∞O| ÉèÏ~°=∞x K≥Ñʨ \ÏxˆH J<åkQÍ D PKå~°O.
JO^Œ∞=ÖË¡ ÉèÏ~°ºHõO>Ë Éèí~°ÎH˜ Z‰õΩ¯= =Ü«∞ã¨∞ LO_®Å#flk =∞# ÃÑ^ŒÌÅ∞
xÜ«∞=∞O ÃÑ\Ïì~°∞.
13. ѨÓ[Ö’ H˘|ƒiHÍÜ«∞ „‰õΩo§`Õ =∞Oz^•? HÍ^• ?
ѨÓ[Ö’ H˘\˜#ì H˘|ƒiHÍÜ«∞ „‰õΩo§`Õ ^À+¨"∞Õ q∞HÍ^Œ∞. JѨKå~°O
JO`«Hõ<åfl HÍ^Œ∞ `≥eã≤ KÕã≤# Ѩx HÍ^Œ∞ Hõ#∞Hõ ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ H˘>Ëì
H˘|ƒiHÍÜ«∞ „‰õΩo§`Õ "≥O@<Õ P HÍÜ«∞#∞ hà◊§`À â◊√„ÉèíOKÕã≤ =∞m§
=∞O„`ÀKåÛù~°} KÕã≤ ™êfiq∞x JÅOHõi™êÎ~°∞. JO>Ë P ^À+¨O „‰õΩo§#
H˘|ƒiHÍÜ«∞^ÕHÍx WzÛ# =ºH˜Îk HÍ^Œx WO^Œ∞Ö’x Ѩ~°=∂~°÷O. JÖψQ
WO\’¡ ѨÓ[ KÕ¿ã@ѨC_»∞ H˘|ƒiHÍÜ«∞ „‰õΩo§`Õ „‰õΩo§# ÉèÏQÍxfl f¿ãã‘
HÍà◊¥§, KÕ`«∞Å∂, =ÚY=¸ Hõ_»∞QÆ∞H˘x ѨÓ*Ï=∞Ok~åxfl â◊√„ÉèíOQÍ
Hõ_çy =∞m§ ѨÓ[ P~°OaèOK«@O =∞Ozk.
"åǨÏ<åÅH˜ H˘>Ëì HÍÜ«∞ „‰õΩo§`Õ k+≤ì JO`å áÈ~Ú#>Ë.ì J~Ú<å
㨈~ =∞m§ "åǨÏ#O Hõ_çy...=∞m§ H˘|ƒiHÍÜ«∞ H˘\Ïìe.
QÀѨÙ~°O..... 49
14. q[Ü«∞"å_» Hõ#Hõ^Œ∞~°æ=∞‡ =Ú‰õΩ¯ ѨÙ_»Hõ#∞ Hõ$+¨‚=∞‡ JO^Œ∞‰õΩO>Ë
HõeÜ«ÚQÍO`«"Õ∞<å?
NNN =∞kfi~å\ò áÈ`«∞Å∂i g~°„|ǨχO QÍ~°∞ HÍÅ*Ï˝#OÖ’
Z<Àfl q+¨Ü«∂Å∞ K≥áêÊ~°∞. ^èŒ∂=∞â◊Hõ\ÏÅ∞ #_»∞™êÎÜ«∞x, =ÚMÏxH˜
~°OQˆ ã¨∞‰õΩ#fl "å~°∞ ^Õâ<◊ åÜ«∞‰õΩÅ=Ù`å~°h, Éè~í Öΰ xË „ã‘Î ~å[º"Õ∞Å∞`«∞O^Œh,
„`åˆQ =∞Ozhà◊√§ H˘#∞‰õΩ¯O\Ï~°h....PÜ«∞# K≥Ñ≤Ê# =hfl [iQÍ~Ú.
q[Ü«∞"åÜ«∞ Hõ#Hõ^Œ∞~°æ=∞‡ =Ú‰õΩ¯ ѨÙ_»Hõ#∞ Hõ$+¨‚=∞‡ JO^Œ∞‰õΩO>Ë Hõe
Ü«ÚQÆO JO`«=∞~ÚáÈ~Ú#>Ëì. JO`« Z`«∞Î# Hõ$+¨‚=∞‡ Zy¿ãÎ WHõ Éèí∂q∞
g∞^Œ UO q∞QÆ∞Å∞`«∞Ok?
15. HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ PǨ~°O`À áê@∞ fã¨∞HÀ‰õÄ_»#q Uq?
Le¡áêÜ«∞, WOQÆ∞=, =ÚÅ¡Oy, P#ѨHÍÜ«∞, =Ú#QÆHÍÜ«∞,
=OHÍÜ«∞, QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞, ѨÙK«ÛHÍÜ«∞, "≥ÅQÆѨO_»∞, K«kÌ J#fl=Ú.
q∞#∞=ÚÅ∞, ÃÑã¨Å∞, â‹#QÆÅ∞, LÅ=Å∞, HõO^Œ∞Å∞ W=hfl "å_»~å^Œ∞.
P+¨ìq∞ <å_»∞ H˘|ƒs, Pk"å~°=Ú Lã≤s u#~å^Œ∞.N O M
16. =∞OQÆà◊, â◊√„Hõ"å~åÅ∞ HW`«~A . C
ã¨OáêkOKÕ"å_»M ∞ ã¨OO
áêkã¨∞OÎ >Ë Y~°∞N S
°∞ʼnõΩ _»|∞ƒ ZO^Œ ∞H˜=fi~°∞?
Hõhã¨O P 2 ~ÀAÖˇ·<å P ™È=∞i T O Û KÕ¿ã"åà◊√§ Y~°∞Û KÕ™êÎ~∞° .
I`«<åxfl PáêÅ#fl „Ѩܫ∞`«fl=Ú.
JÖψQ J=∂"å㨺<å_»∞ ‰õÄC
I A
_® JѨC W=fi~∞° . ^è<Œ åxfl J^Œ∞Ѩ٠K≥Ü∞« º\ÏxH˜
B L =∞#H˜ QÍh, W`«~∞° ʼnõΩ QÍh PѨ^㌠=¨ ∞Ü«∂Ö’¡
Wk =∞Oz Ѩ^`úŒ Õ J~Ú<å
D xÜ«∞=∞OUѨxH˜ ~å^Œ∞. WÖÏ K≥Ü∞« º@O=Å¡ =∞iO`« ^è#Œ O áÈ`«∞Ok.
17.P
Jey J`«ÎQÍiO\˜H˜, K≥_çáÈ~Ú K≥Öˇ¡eO\˜H˜ "≥à◊§‰õÄ_»^Œx
ZO^Œ∞HõO\Ï~°∞?
ѨÓ~°fiO H˘_»∞‰õΩx ã¨~~° Ú#^•iÖ’ ÃÑ@ìÖHË áõ È`Õ, ã¨O=`«û~°HÍÅO
áê@∞ J`«QÎ ÍiO\˜H˜ ѨO¿Ñ"å~°∞. JO>Ë JѨÊ\’¡ Jk tHõ`∆ À ã¨=∂#=Ú.
`«# "åi g∞^Œ Jey J`«ÎQÍiO\˜H˜ "≥o`Õ Z=Ô~·<å 㨈~ `«# Pi÷Hõ
¿ãfiK«Ûù#∞, ™êOѶ≤∞Hõ ¿ãfiK«Ûù#∞, =∂#ã≤Hõ P#O^•xfl HÀÖ’Ê`å~°∞. JÖψQ
K≥_áç È~Ú K≥Öe¡ˇ O\˜H© "≥à§◊ ~å^Œ∞. P_»ÑÅ≤ ¡ ѨÙ\˜Oì \˜ #∞Oz „¿Ñ=∂#∞~åQÆO,
^èŒ#=¸ Ptã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ K≥e¡e WO\ỖHo§ P =¸_»∞ P"≥∞ #∞Oz
PtOK«@O =Å¡ K«∞ÅHõ#=Ù`å~°∞. HÍx "åã¨"Î åxH˜ K«∞ÅHõ#ÜÕ∞ºk =∞#"Õ∞
HÍ^Œ∞, J`«ÎQÍiO\’¡ L#fl K≥e¡ ‰õÄ_®!
50 QÀѨÙ~°O....
18. ‰õΩO‰õΩ_»∂, =∂q∞_ô, ^•x=∞‡ =O\˜ K≥@¡#∞ QÆ$ǨÖ’¡ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑOK«‰õÄ_»^Œ∞?
WÖÏO\˜ K≥@∞¡ h\˜ âß`åxfl Z‰õΩ¯=QÍ Ñ‘Å∞™êÎ~Ú. `«^•fi~å
QÆ$Ǩ=ã¨~åÅH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ J<ÕHõ K≥@∞¡, h~°∞ ã¨iáÈHõ ÃÑ~°QÆ=Ù. H˘xfl
K≥@∞¡ QÆ$ǨÏÜ«∞[=∂x *Ï`«HÍxH˜ ã¨iáÈ=Ù. JO^Œ∞ˆH ã¨~°fiã¨=∞‡`«"≥∞ÿ#g,
QÆ$Ǩ=ã¨~åÅH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ K≥@¡<Õ ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ÃÑ· K≥@∞¡
ÃÑOKåÅ#∞‰õΩO>Ë g∞ g∞ *Ï`«HÍÅ „ѨHÍ~°O #Hõ„∆ `åÅ∞ „ѨHÍ~°O ã¨iK«∂ã¨∞
‰õΩx ÃÑOK«∞HÀO_ç.
19. QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú#∞ WO\’¡ K«^Œ∞==KåÛ? K«^Œ=‰õÄ_»^•?
25 "åºã¨=∞ǨÏi¬ ~°zOz# 18ѨÙ~å}ÏÖ’ XHõ\ ˜ D QÆ~°∞_» ѨÙ~å
}=Ú. #~°HõO QÆ∞iOz, áêáê`«∞‡Å tHõ∆Å#∞ QÆ∞iOz QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞
J_çy# „Ѩâ◊flʼnõΩ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù K≥Ñ≤Ê# ã¨=∂^è•<åÅ∞ D QÆ~°∞_» ѨÙ~å
A N O M
}OÖ’ L<åfl~Ú. nxÖ’ „¿Ñ`«HõÅÊ=Ú LO_»@O=Å# WO\’¡ K«^Œ∞=
O H S .C
=KåÛ, K«^=Œ ‰õÄ_»^• J#fl ã¨O^ÕÇϨ O KåÖÏ =∞OkÖ’ LOk. D ѨÙ~å}O
M ION
"åºã¨ q~°z`«=Ú. Jxfl ѨÙ~å}ÏÖÏ¡QÍ<Õ nxx WO\’¡ LOK«∞HÀ=K«∞Û.
A T
Z=fiiÔH<· å D ѨÙ~å}O W"åfiÅO>Ë Ç¨ÏO㨠„Ѩu=∞`À HÍ#∞HõQÍ W"åfie.
L20.ICK≥=ÙÖˇO^Œ∞‰õΩ ‰õΩ\˜ì™êÎ~°∞?
P_»ÑÅ≤ B
U Å¡ ‰õΩ K≥=ÙÅ∂, =Ú‰õį ‰õΩ\˜Oì z K«H¯õ x PÉè~í }° ÏÅ∞ ^èiŒ OѨ
KÕã≤ ÅH©P
∆ ‡^ÕqÖÏ `«ÅK«∞H˘x =Úiã≤áÈÜÕ∞ P HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ =∞~À P~ÀQƺ
~°Ç¨Ï㨺O ‰õÄ_® LOk. K≥=ÙÅ∞ ‰õΩ\˜ìOK«∞‰õΩO>Ë HõO\˜ K«∂ѨÙâ◊H˜Î ÃÑ~°∞QÆ∞
`«∞Ok. P‰õΩºÑ¨O HõÛ~ü "≥^· ºŒ q^è•#O K≥q‰õΩ\˜Oì K«∞‰õΩO>Ë â◊s~°O "≥Ú`åÎxH˜
=∞Oz ^Œx K≥|∞`ÀOk.
21. ѨO_»QÆ ~ÀAÖ’¡, ѨÙ}º~ÀAÖ’¡ Le¡áêÜ«∞#∞ u#‰õÄ_»^•?
JÖÏO\˜ ~ÀAÅ∞ ZO`À Ѩq„`«"≥∞ÿ#q. P ~À[O`å x~°‡ÅOQÍ,
„ѨâßO`«OQÍ =∞#ã¨∂û, â◊s~°=¸ ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Õ ÅQÆflO KÕÜ«∂e.
JÖÏ LOKåÅO>Ë Le¡áêÜ«∞#∞ u#‰õÄ_»^Œ∞. Le¡áêÜ«∞Ö’ L`ÕÎ[O KÕ¿ã
â◊H˜Î LOk. x„QÆǨxfl ã¨_»eOKÕÖÏ KÕã¨∞ÎOk. HÍ# "å\˜x P ~ÀAÖ’¡
^Œ∂~°OQÍ LOKåe.
22. P=Ù =ÚMÏxfl K«∂_»‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx?
t=eOQÆO =ÚO^Œ∞ÉèÏQÍxfl „|Ǩχ^Õ=Ù_»∂, z=i ÉèÏQÍxfl
N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù K«∂ã≤ ~å"åÅx XHõ™êi ѨO^≥=Ú "Õã∞¨ ‰õΩ<åfl~∞° . ^Õ=`«Å
QÀѨÙ~°O..... 51
™êH˜∆QÍ W^ŒÌ~°∂ ɡ·Å∞^Õ~å~°∞. „|Ǩχ ZO`« ^Œ∂~°O "≥o§<å t=eOQÆO
=ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆO HõxÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ . q+¨µ=‚ Ù‰õΩ z=iÉèÏQÆO HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ . „|Ǩχ
^Õ=Ù_çH˜ =∂~°æO =∞^茺֒ ^Õ=Ö’HõѨ٠QÀ=Ó, "≥ÚQÆe K≥@∂ì HõxÊ™êÎ~Ú.
„|Ǩχ "åi`À `å#∞ t=eOQÆO=ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆ=Ú K«∂ã≤#@∞ì
^Õ=`ÅH˜ ™êHõ∆ ºO K≥ѨÊ=∞O\Ï_»∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ J_çy`Õ HÍ^ŒO\Ï=∂
Jx „|Ǩχ`À Hõeã≤ "≥o§ „|Ǩχ t=eOQÆO =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆO K«∂âß~°x
™êHõ∆ ºO K≥|∞`å~Ú. ^Õ=`«Å∞ x[=∞x #q∞‡ „|Ǩχ^Õ=Ù_Õfl q*Ë`«QÍ
ZOÑ≤Hõ KÕ™êÎ~°∞. DÖ’QÍ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù =™êÎ_»∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
PHÍâ◊"å}˜ ^Õ=Ö’HõѨ٠QÀ=Ó, "≥ÚQÆeѨÙ=Ùfi J|^ŒÌO K≥áêÊÜ«∞x `≥eÜ«∞
KÕ™êÎ~Ú. ^•x`À Jã¨`åºxfl ѨeH˜# „|ǨχH˜ ѨÓ[Å∞O_»=h, J|^ŒúѨÙ
™êH∆ͺxfl K≥ÑÊ≤ # "≥ÚQÆeѨÙ=Ùfi ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜~å^Œh, QÀ=Ù=ÚY=Ú K«∂¿ãÎ
^À+¨=∞x âßѨ=Ú qkèOK«|_ç#k.
23. q"åǨÏOÖ’ YzÛ`«OQÍ KÕÜ«∂eû# q^èŒ∞Å∞ Ѩ^ŒÇ¨~°∞... Jq Uq∞\˜?
N O M
XHõ\ ˜ =~åQÆ=∞#=¸, ~Ô O_»∞ ™êfl`H« =õ Ú, =¸_»∞ =∞^è∞Œ Ѩ~¯° =¸,
A #O^Œ∞ áê~°fif, `≥Å¡HõÅ∞ =#O^Œ∞ ‰õΩ=∂~°™êfig∞, Hõ=∞Å=Ú#O^Œ∞
H . C
<åÅ∞QÆ∞ =∞OQÆà◊™êfl#=¸, J~Ú^Œ∞ Q“iѨÓ*Ï, P~°∞ Hõ<åº=~°}=¸,
S AT
MO I O N
U_»∞ Hõ<åº^•#=¸, Zxq∞k ã¨∞=ÚǨï~°Î=¸, `˘q∞‡k =∞OQÆà◊ ã¨∂„`«
AT
^è•~°}=¸, Ѩk `«ÅO„ÉÏÅ∂, Ѩ^HŒ ˘O_»∞ Ǩϟ=∞=¸, Ѩ<fl≥ O_»∞ áê}˜„QÆÇϨ
IC
}=¸, Ѩ^Œ=¸_»∞ ã¨Ñ¨ÎѨn, Ѩ^è•flÅ∞QÆ∞ J~°∞O^èŒf #Hõ∆„`« ^Œ~°≈#=¸,
B L
Ѩk¿ÇÏ#∞ ™êúsáêHõ=¸, Ѩ^ŒÇ¨~°∞ <åQÆ=b¡.... D q^èŒ∞Å`À q"åǨÏ
PU
=∞Ǩϟ`«û=O ã¨OѨÓ~°‚=∞=Ù`«∞Ok. ѨÓ~°fi=Ú ÃÑà◊§O>Ë Ñ¨k~ÀAÅ∞ ÃÑ·<Õ
KÕ¿ã"å~°∞.
24. ''r~°‚=Ú, r~°‚=Ú "å`åÑ≤ r~°‚=Ú—— Jx ZO^Œ∞HõO\Ï~°∞?
^ŒO_»HÍ~°}ºOÖ’x WÅfiÅ∞_»∂, "å`åÑ‘ J<Õ ~åHõ∆㨠™È^Œ~°∞Å∞,
J~°}ºOÖ’=KÕÛ áÈÜÕ∞"åix =∂Ü«∞=∂@Å`À Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ =zÛ P~°yã¨∞OÎ
\Ï~°∞. Jukä ѨÓ[Hõx Éè’HõÅÎ #∞ Ñ≤Å∞™êÎ_∞» WÅfiÅ∞_»∞. "å~°∞~åHõ =ÚO^Õ
"å`åÑ≤ "Õ∞HõÖÏ =∂iáÈ`å_»∞. WÅfiÅ∞_»∞ "Õ∞Hõ#∞ HÀã≤ =O_ç =_礙êÎ_»∞.
"å`åÑ≤ Éè’HõÎÅ Hõ_»∞Ѩ٠pÅ∞Û‰õΩx |Ü«∞\˜H˜ =™êÎ_»∞. P `«~åfi`« ZOK«Hͯ
"åifl W^ŒÌ~°∂ HõÅã≤ Éèí∞l™êÎ~°∞.
JQÆã¨∞κ_çH˜ D q+¨Ü«∞O `≥eã≤ Éè’HõÎÖÏ "≥à◊`å_»∞. ZѨÊ\˜ÖÏ<Õ
WÅfiÅ∞_»∞ "å`åÑ≤x =O_ç =_礙êÎ_»∞. JQÆã¨∞κ_»∞ Éèí∞lOz# `«~åfi`«
52 QÀѨÙ~°O....
ZѨÊ\˜=Öˇ '"å`åÑ‘ ɡ·@H˜~å— JO\Ï_»∞. JѨC_»∞ JQÆã¨∞κ_»∞ 'WOÔHHõ¯_ç
"å`åÑ≤.... ZѨC_À r~°‚=∞~ÚáÈÜ«∂_»∞. 'r~°‚=Ú, r~°‚=Ú "å`åÑ≤
r~°‚=∞O@∂— á⁄@ì#∞ ~°∞^Œ∞̉õΩO\Ï_»∞. JÖÏ JQÆã¨∞κ_»∞ "å`åÑ≤x r~°‚=Ú
KÕã¨∞H˘x WÅfiÅ∞_çfl |∂_ç^Œ KÕ™êÎ_»∞. ZO`« K≥_»∞ „ѨÉèÏ=O HõÅ^≥·<å,
J~°QÆx^Œ~Ú<å JÖÏ JO>Ë Hõ_»∞ѨÙÖ’ H˘O_» L<åfl J~°∞QÆ∞`«∞O^Œx `«e¡
#=∞‡Hõ=Ú. JO^Œ∞Hõ<Õ `«e¡ Ñ≤Å¡ÅH˜ Éè’[#O ÃÑ\˜ì ѨÓ~°Î~Ú# `«~åfi`« P
=∂@O@∞Ok.
25. ÉèíQÆ=O`«∞x ѨÓ[‰õΩ U ѨÓÅ∞ „âı+¨ì"≥∞ÿ#q?
26 Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ѨÓ[ʼnõΩ lÖË¡_»∂, QÆ<Õfl~°∂, =∂ˆ~_»∂, `«q∞‡,
L`«~ˆÎ }∞ P‰õΩÅ∂, [q∞‡ P‰õΩÅ∂, [q∞‡ ѨÓÅ∂, #Å¡HÅõ ∞=Å∂ =∞Ozq.
N M
^•™êx, =∞OÔH#, #^ŒO`«, "≥ÚQÆe, =∂Åu, ‰õΩO‰õΩ=∞ =∞kÌ....
A O
O H S .C
D ѨÓÅ∞ ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜ ~å=Ù. `˘_ç=∞ÖËx ѨÙ=ÙfiÅ∞ ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜~å=Ù.
M ION
`«q∞‡ ѨÙ=Ùfi‰õΩ Ѩ\ ˜ìOѨÙÖË^Œ∞. =∂ˆ~_»∞ #O^Œ∞ N=∞ǨÅH©∆ ‡, #Å¡HõÅ∞=
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∂ H˘Å∞"≥· LO\Ï~°∞. JÖψQ K«^Œ∞=ÙÅ`«e¡ ã¨~°ã¨fif ^Õg
L IC
`≥Ål¡ ÖË_¡ ∞» Ö’, „|Ǩχ H˘O_» "åQÆ∞Ö’, Hõ~g° ~°ÑÙ¨ +¨ÊOÖ’ QÆ}Ѩf, t==∞e¡Ö’
B
PU
N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ó, ã¨∞QÆO^èŒ Ñ¨ÙëêÊÖ’¡ Q“i^Õg LO\Ï~°∞.JÖψQ N=∞Ǩq+¨µ‚
=Ùx JH˜∆O`«Å`À#∂, =∞ǨQÆ}Ѩux `«∞Åã≤`À#∂, `«=∂Å =$Hõ∆ ѨÙ=Ùfi
Å`À ã¨~ã° fi¨ f ^Õqh, =∞ÖˇÑ¡ Ù¨ =ÙfiÅ`À Éè~·ˇ =° Ù_ôfl, `«q∞‡ ѨÓÅ`À =∞ǨÅH˜∆ ‡h,
"≥ÚQÆe ѨÙ=ÙfiÅ`À t=Ù_ôfl, =∂ˆ~_»∞^ŒàÏÅ`À ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_çfl Z\˜ìã≤÷u
Ö’#∂ ѨÓlOѨ~å^Œ∞.
26. |@ìÅ∞uH˜# hà◊√§ HÍà◊§g∞^Œ áÈã¨∞‰õΩO>Ë Ñ¨Ù\˜ìO\˜H˜
Ji+¨ì=∂?HÍ^•?
XHõq^èŒOQÍ K≥áêÊÅO>Ë J=Ù#<ÕK≥áêÊe. ZO^Œ∞HõO>Ë =ÚiH˜
Ѩ\ ˜ì# |@ìÅ h\˜x PÖ’zOK«‰õΩO_® H˘O^Œ~å_®à◊√§ HÍà◊§ g∞^Œ
áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. Dq^èOŒ QÍ KÕÜ∞« @O=Å¡ ѨÙ\˜Oì \˜H˜ Ji+¨"ì ∞Õ ! P_»"åà◊√§
Z‰õΩ¯=ã¨=∂Ü«∞O h\˜Ö’ LO@∂ ѨxKÕÜ«∞@O ^•fi~å HÍà◊§‰õÄ, KÕ`«∞
ʼnõÄ Ñ¨QÆ∞àÁ¡™êÎ~Ú. #∂\˜H˜`˘OÉèˇ· =∞Ok =∞^茺`«~°QÆu "åiÖ’#∞, P
„H˜O^Œ `«~°QÆu „ã‘ÎÅÖ’ YzÛ`«OQÍ HÍà◊§Ñ¨QÆ∞à◊√§ U~°Ê_»`å~Ú. "åiÖ’
Ѩkâß`«O K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl, ÖË^• JO^ŒO Ѩ@,¡ P~ÀQƺOѨ@¡ „â◊^LúŒ #fl"åà◊√§
QÀѨÙ~°O..... 53
=∂„`«"∞Õ `«Q∞Æ *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. Dq^èOŒ QÍ *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞HÀx
„ã‘ÅÎ ∞ |@ìÅ∞uH˜# h\˜x, =∞e# "≥∞#ÿ h\˜x HÍà◊§ÃÑ· áÈã¨∞HÀ=@O ^•fi~å
Z<Àfl „H˜=ÚÅ∞ "åi â◊s~°OÖ’H˜ „Ѩ"tÕ Oz, J<å~ÀQͺxfl HõÅQÆK™Õ êÎ~Ú.
JѨC_»∞ Jã¨fiã¨÷`«QÆ∞Ô~·`Õ Éèí~°Î ѨÙ\˜ìO\˜H˜ ѨOÑ≤OKÕ™êÎ_»∞. PÃÑ· Ѩ_Õk
ѨÙ\˜ìO\˜ "åàı§Hõ^•. ‰õÄ`«∞~°∞ ã¨O`À+¨OQÍ P~ÀQƺOQÍ P#O^ŒOQÍ
ѨÙ\˜ìO\˜H˜=¿ãÎ P#OkOKåÅx „Ѩf `«b¡, `«O„_ô HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
27. D =¸_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ ^ŒQÆæ~° "≥ÚǨÏ=∂@O ѨxH˜~å^ŒO\Ï~°∞ Uq∞\Ï 3?
1=k _»|∞ƒ.. WHõ¯_» Hõ#∞Hõ "≥∂ǨÏ=∂@ Ѩ_ç`Õ _»|∞ƒ áÈ~Ú
27
`«#`À áê@∞ `«#x #=Ú‡‰õΩ#fl "åsfl W|ƒO^Œ∞ÅÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞=Åã≤
=ã¨∞ÎOk. 2=k Éè’[#O... WHõ¯_® ‰õÄ_® "≥ÚǨÏ=∂@Ѩ_ç`Õ =∂_Õk
`«# Hõ_»∞¿Ñ. 3=k â◊$OQÍ~°O... WHõ¯_» ã≤QÆ∞æѨ_ç`Õ â◊$OQÍ~°, ã¨~°™êÖ’¡
Jã¨Öˇ·# P#O^•xfl KÕ*Ï~°∞Û‰õΩ#fl"å~°∞J=Ù`å~°∞. Hõ#∞Hõ D 3 =¸_»∞
q+¨Ü«∂Å∞ =^ŒÌ Jã¨ûÅ∞ "≥ÚǨÏ=∂@ Ѩ_»~å^Œ∞.
28. QÆ∞_çÖ’ =∞# „Ѩ=~°A N LO_®e? O M
H „áêѨOzHõSq+¨.C
Î# ZÖÏ
Z‰õΩ¯=QÍ =∂\Ï¡_@» O KÕM O
QÆ\ ˜ìQÍ J~°=@O, #=fi@O,
iã¨~N
Ü∞« ~å^Œ∞. QÆ∞_ç ѨO
Ü«∂Å QÆ∞iOz
° „áêO`åÅhfl Ѩiâ◊√„ÉèOí QÍ
T I
LOKåe.
I
H˘|ƒi ÃÑO‰õΩÅ∂, C A
J~°\ ˜ `˘Hõ¯Å∞ QÆ∞_çÖ’ xÜ«∞q∞Oz#
x|O^è#Œ Å „ѨHÍ~°B L Öì ’¡<Õ "ÕÜ∂« e. „`Àã¨∞‰õΩO@∂ ÖË^• =ÚO^Œ∞"åifl
O `˘\˜
^•@∞‰õPΩO@∂U^≥·= ^Œ~°≈#O KÕã¨∞HÀ~å^Œ∞. ^Õ=Ù_çfl Hõ#∞ÖÏ~å K«∂ã≤ P
`«~°∞"å`« Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x „áê~°÷# KÕÜ«∂e. QÆ∞_çÖ’ xÅ∞Ûx f~°÷O
ѨÙK«∞ÛHÀ"åe. WO\’¡ ‰õÄ~°∞Ûx f~°÷O ѨÙK«∞ÛHÀ"åe. náê~å^èŒ# t=ÙxH˜
Z_»=∞"≥Ñ· Ó¨ , q+¨µ=‚ Ù‰õΩ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ó¨ KÕÜ∂« e. J=∞‡"åiH˜ #∂<≥ nѨ=∞~Ú`Õ
Z_»=∞ѨHõ¯QÍ, P=Ù <Õu nѨ"≥∞ÿ`Õ ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù "≥eyOKåe.
29. Nâ‹·ÅOÖ’ áê`åà◊QÆOQÆÖ’x h~°∞ ѨK«ÛQÍ ZO^Œ∞‰õΩO@∞Ok?
K«O„^ŒQ∞Æ Ñ¨Î =∞Ǩ~åA J<ÕHõ ã¨O=`«û~åÅ∞ Ü«Ú^ŒOú KÕã,≤ q[Ü«∂
Å`À ~å[ºOKÕ~°`å_»∞. JO`«óѨÙ~°OÖ’x „ã‘ÎÅ`À L#fl JO^•Å ~åtx
`«# ‰õÄ`«∞~°x `≥eÜ«∞Hõ Pt™êÎ_»∞. PÃÑ· `≥eã≤<å q#HõáÈ=@O`À,
K«O„^•=u Nâ‹·ÅO J~°}ϺÅH˜ =zÛ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_çfl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«=∞x
54 QÀѨÙ~°O....
`«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞ÎOk. JHõ¯_çH˜ ‰õÄ_® K«O„^ŒQÆ∞ѨÙÎ_»∞ =zÛ K«O„^•=ux
K≥~°Ñ¨@ìÉ’`«∞O_»QÍ =∞Ǩt=Ù_»∞ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ HÍ=∞O`À Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞‰õΩ
áÈ~Ú# h=٠ѨK«ÛÅ|O_»"≥· áê`åà◊QÆOQÆÖ’ Ѩ_ç LO_»=∞x â◊Ñ≤™êÎ_»∞.
PÃÑ· "Õ_∞» HÀQÍ, N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù HõeÜ«ÚQÆOÖ’ J=`«i™êÎ_∞» . P J=`å~°
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ™êfl#OÔH· áê`åà◊QOÆ QÆÖ’ ky#<å_»∞, ™êfl#=∂ziOz# <å_»∞
h‰õΩ âßѨq"≥∂K«#O HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞ â‹Åq™êÎ_»∞.
30. „ã‘Î ™êfl#=Ú ZÖÏ KÕÜ«∂e?
„ã‘Î ™êfl#O KÕ¿ã@ѨC_»∞ =∞ø#OQÍ LO_®e. XO\˜ g∞^Œ #∂Å∞
áÈQÆ∞ ÖˉΩõ O_® KÕÜ∂« e. ™êfl#O KÕ¿ã@ѨC_»∞ „ã‘Î `«# A@∞ì#∞ =Ú_ç"ãÕ ∞¨
HÀ"åe. ™êfl#O Z‰õΩ¯= ¿ãѨÙKÕÜ∂« e. ™êfl#=ÚJ~Ú# `«~∞° "å`« =ÚO^Œ∞
A N O M
=ÚMÏhfl P `«~åfi`« =Hõ∆ã¨÷ÖÏxfl PÃÑ· `«Å#∞, J@∞Ñ≤=∞‡@ q∞QÆ`å
O S .C
ÉèÏQÆ=ÚÅ∞ `«∞_»∞K«∞HÀ"åe. K«∂ѨÙ_∞» „"ÕÅ∞ LѨÜ∞≥ yOK«‰Ωõ O_® ÉÁ@∞ìÃÑ@∞ì
H
ÅÅ∞N
HÀ"åe.
31. `≥Å¡"å~°∞M *Ï=Ú# =KÕÛ IHõO x[=∞=Ù`åÜ«∂?
*’ºu+¨º âß„ãÎ̈ „ѨHÍ~°A T
=¸, =∞<Àqâı¡+¨}Ï âß„ãÎ̈A˝Å „ѨHÍ~°=¸
L
Z‰õΩ¯= âß`«O J=Ù`åÜ« IC∞<Õ ã¨∂K«#Å∞ `≥eÜ«∞K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
^•xH˜ B
U HÍ~°}O `≥Å"¡ å~°∞*Ï=Ú J#QÍ "≥∞Å∞‰õΩ= =KÕÛ ã¨=∞Ü«∞O.
PJ#QÍ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =ÚYº"≥∞ÿ# ѨxQÆ∂iÛ =∞QÆ`«QÍ x^Œ∞~°
áÈ`«∂ =∞#ã¨∞ `≥eÜ«∞‰õΩO_® PÖ’zã¨∞ÎO@∞Ok ^•x `åÅ∂HÍ Ñ¶¨e`«O
ÖË^• [~°QÆÉ’ÜÕ∞ ã¨OѶ¨∞@# =∞#‰õΩ ZO`À H˘O`« `≥Å∞ã¨∞ÎOk. P
q+¨Ü«∂Å P^è•~°OQÍ =∞#O TÇ≤ÏOK«∞‰õΩ#fl^Õ HõÅQÍ =ã¨∞ÎOk. J#QÍ
"å\˜Ö’¡ Z‰õΩ¯=QÍ [iˆQ J=HÍâ◊=Ú LOk.
32. ZÖÏO\˜ Éè’[<åxfl u<åe?
H͉õΩÅ∞ =Ú@∞ì‰Ωõ #fln, ‰õΩHͯ, P=Ó "åã¨# K«∂ã≤# Éè’[#<åWfl
u#‰õÄ_»^∞Œ . áêÅ`À Éè’[#O KÕâßHõ, ÃÑ~°∞QÆ∞`À Éè’[#O KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .
HÍà◊√§ KåѨىõΩx, *’à◊√§ "Õã¨∞‰õΩx Éè’[#=ÚKÕÜ«∞~å^Œ∞. ÉèÏ~°º`À Hõeã≤
u# ‰õÄ_»^Œ∞. Éèí~°Î Éèí∞lOz# `«~åfi`« ÉèÏ~°º u<åe. Hõeã≤ u<åeû=¿ãÎ
=ÚO ^Œ∞QÍ Éèí~°Î F=Ú^ŒÌ#∞ u#fl `«~åfi`« ÉèÏ~°º Éèí~°Î`À HõÅã≤u#=K«∞Û.
Éè’[#=ÚKÕÜ«∞_®xH˜ Z_»=∞KÕ~Ú LѨÜ≥∂yOK«~å^Œ∞. xÅ=
=Ù#fl J<åflxfl Éèí∞lOK«‰õÄ_»^Œ∞. K«ÖÏ¡i# J<åflxfl "Õ_çKÕã≤ u#‰õÄ_»^Œ∞.
QÀѨÙ~°O..... 55
10,15 Ѩ^•~å÷Å`À Éè’[#O Hõ<åfl ‰õÄ~°, ѨÑC¨ , ѨKÛ« _ç, =∞l˚Q`Æ À
fã¨∞‰õΩ<Õ PǨ~°"∞Õ J=∞$`«=Ú. xÅ∞= ѨKÛ« _ç HõO>Ë ~À\˜ ѨKÛ« _ç ZO`À
„âı+¨ª=Ú. xÅ∞= ѨK«Ûà◊√§ =Ü«∞ã¨∞Ö’ 2~ÀAÅHÀ™êi, =∞^茺 =Ü«∞ã¨∞Ö’
"å~åxH˜ 2 ™ê~°∂¡, #ÅÉèˇ· ^•\˜# `«~åfi`« 15 ~ÀAÅHÀHõ™êi, Ü«∂Éèˇ·
^•\ÏHõ <≥ÅHÀ™êi fã¨∞HÀ=@O P~ÀQƺHõ~°O.
33. ã¨O™ê~°=Ú ZÖÏ KÕÜ«∂e?
=∞QÆ"å_»∞ `«#x #q∞‡ „¿Ñq∞Oz, `«#`À =zÛ# P_»^•xH˜
=ÚO^Œ∞QÍ Hõ_»∞ѨÙxO_® uO_ç ÃÑ\Ïìe. P `«~åfi`« „ã‘Î `«# ã≤QÆ∞æ#∞
^•K«∞HÀ=\ÏxH˜ |@ìe"åfie. `«# JO^Œ K«O^•Å ~°H}∆õ xq∞`«OÎ QÆ$ǨÏ=∞<Õ
Éè„í ^Œ`x« "åfie. P `«~åfi`« ~å„u"ÕàÖ◊ ’ =∂„`«"∞Õ HõÅ"åe. „ã‘ÅÎ Ö’ ~°[ã¨∞û
=zÛ# J#QÍ z=i ~ÀAÅ∞ =∞Ozq. ~°[ã¨∞û Hõ#|_ç# <åÅ∞QÆ∞
~ÀAÅ∞ ^Œ∂~°OQÍ LO_®e. 4,6,8,10,12,14,16,18 WÖÏ ã¨iã¨OYº
~ÀAÖ’¡ =∂„`«"Õ∞ Hõe¿ãΠѨل`«ã¨O`å#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JÖψQ 5, 7, 9,
A N O M
11, 13, 15, 17 ÉËã≤ ã¨OYºÖ’¡ =∂„`«"Õ∞ Hõe¿ãÎ P_»Ñ≤Å¡ ѨÙ_»∞`«∞Ok.
H . C
JÖψQ â◊x,Pk, =∞OQÆà◊"å~åÅÖ’ HõÅ=‰õÄ_»^Œ∞. 4= ~ÀA
S AT
MO I O N
Hõe¿ãΠѨÙ\˜ì#"å~°∞ `«‰õΩ¯= PÜ«Ú+¨µ¬`À ѨÙ_»`å~°∞. 5= ~ÀA =∞Oz
ã¨O`å#=O`«"≥∞ÿ# P_»Ñ≤Å¡ ѨÙ`«∞Ok. 6~ÀA ™ê=∂#º ã¨QÆ@∞ =∞x+≤
AT
[x‡™êÎ_»∞. 7=~ÀA Q˘„_®Öˇ·# P_»Ñ≤ÖÏ¡, 8~ÀA JkèHõ ã¨OѨ#∞fl_»∞
L IC
9=~ÀA# =∞ǨѨu„=`å, 10=~ÀA `«e¡^ŒO„_»∞Å H©iÎ „Ѩu+¨ìÅ∞
B
PU
xÅɡ>Ëì"å_»∂, 11=~ÀA# #Å∞QÆ∞~°∞ <Àà◊§Ö’ <å<Õn, 12=~ÀA#
L`«Î"≥∂`«Î=∞"≥∞ÿ# ѨÙ~°∞+¨µ_»∂, 13= ~ÀA# Z‰õΩ¯==∞Ok Éèí~°ÎÅ QÆÅn,
14=~ÀA# P^蕺u‡Hõ zO`«#Hõey# ã¨<åºã≤, 15=~ÀA# ã¨HõÅ
Éè’QÍÅ∂ J#∞Éèqí OKÕ Ñ¨_f» , 16= ~ÀA Ö’‰õΩÅKÕá⁄QÆ_|» _Õ ã¨∞Ѩل`«∞_»∞
[x‡™êÎ_»∞.
Ѩ@Ñì Q¨ ÅÆ ∂, ã¨O^蕺 ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ „ã‘ÅÎ =^Œ‰Ì Ωõ â◊$OQÍ~°=Ú H˘~°‰Ωõ
"≥à◊§~å^Œ∞. `«#Hõ<åfl ÃÑ^ŒÌ „ã‘Î ÖË^• QÆ~°ƒù=u`À â◊$OQÍ~°O x+≤^ŒúO. |Ǩï
ÖÏ=Ó, |Ǩïã¨#fl=¸, J=Ü«∞= ֒Ѩ=Ú#fl „ã‘`Î À â◊$OQÍ~°O KÕÜ∞« ~å^Œ∞.
QÆ∞~°∞ã¨Å÷ =ÚÖ’#∂, QÆ∞_ç „Ñ¨^âÕ =◊ ÚÖ’#∂, Ü«∞[˝Ü∂« QÍ^Œ∞Å∞ [iˆQKÀ@,
Jq [~°∞QÆ∞`«∞#flѨC_»∞ PÜ«∂„Ѩ^ÕâßÖ’¡ „ã‘ÎH˜ ^Œ∂~°OQÍ LO_®e.
Hõ_∞» áê~å Éè∞í lOz#ѨC_»∂, Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ã¨O=`«û~°=ÚÅ =Ü«∞ã¨∞û =ÚO^Œ∂,
_≥Éèˇ·ƒ ã¨O=`«û~åÅ `«~åfi`« â◊$OQÍ~°O =∞Ozk HÍ^Œ∞.
56 QÀѨÙ~°O....
34. =∞Ç≤Ïà◊Å∞ ^Õ=ÙxH˜ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞?
^Õ=ÙxH˜ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ KÕÜ«∞=K«∞Û. `«=∞ 8
JOQÍÅ#∂ J#QÍ =Hõ∆O, #∞^Œ∞~°∂, 2KÕ`«∞Å∂, 2HÍà◊¥§, 2 <Õ„`åÅ∞,
Éèí∂q∞ÃÑ· PxÛ #=∞㨯iOK«=K«∞Û. HÍh „ã‘ÎÅ∞ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°=Ú
K≥Ü∂« ºÅ#∞‰õΩ#flÑC¨ _»∞ á⁄@ì <ÕÅ≥ ‰õΩ `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. P ™ê÷#OÖ’ QÆ~ƒ° Hù Àâ◊O
LO@∞Ok. WÖÏK≥Ü∞« º@O=Å¡ QÆ~ƒ° Hù ÀâßxH˜ U^≥<· å Ǩx [iˆQJ=HÍâ◊O
LOk. JO^Œ∞ˆH „ã‘ÎÅ#∞ "≥∂HÍà◊§ÃÑ· LO_ç #=∞㨯iOKåÅx ÃÑ^ŒÌÅ∞
K≥áêÊ~°∞.
28 35. QÆ}Ëâ◊√x ѨÓ[Ö’ `«∞Åã≤x ZO^Œ∞‰õΩ "å_»‰õÄ_»^Œ∞?
q<åÜ«∞HõK`« ∞« i÷<å_»∞ J<ÕHõ Ѩ„`åÅ#∂, ѨÙ=ÙfiÅ#∂ fã¨∞‰õΩ=zÛ
N M
P~åkè™êÎ=Ú. HÍx P Ѩ„`åÖ’¡ `«∞Åã≤ LO_»^Œ∞. ã¨~°fi^Õ=`«Å‰õΩ ZO`À
A O
O S .C
Ѩq„`«"∞≥ #ÿ `«∞Åã≤x q¿Ñ∞¶ flâfi◊ ~∞° _»∞ =∂„`«O W+¨Ñì _¨ H» áõ È=\ÏxH˜ HÍ~°}=Ú
H
M ION
Uq∞@O>Ë.... ѨÓ~°fiO Éèíw~°^äŒf~°OÖ’ q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°∞_»∞ ã¨OK«iã¨∞ÎO_»QÍ
^è~Œ ‡° ^èfiŒ [ Ü«Ú=~å}˜ QÆ}âË √◊ xfl K«∂ã≤ "≥∂Ç≤ÏOz q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ=∞Ok.
JO^Œ∞‰õΩ QÆ}âË √◊ _»∞ HÍ^Œ#@O`À ^è~Œ ‡° ^èfiŒ [ Ü«Ú=~å}˜ HÀÑ≤Oz, n~°H… ÍÅO
B L IC
„|ǨχKåiQÍ LO_»=∞x â◊ÑO≤ zOk. JO^Œ∞‰õΩ „ѨuѶŨ OQÍ q¿Ñ∞¶ flâfi◊ ~∞° _»∞
PU
„ѨuâßѨq∞ã¨∂Î n~°H… ÍÅO ^è~Œ ‡° ^èfiŒ [ Ü«Ú=~å}˜x ~åHõã∆ ∞¨ xK≥O`« LO_»=∞x
â◊Ñ≤OKå_»∞. QÆ}Ëâ◊√x âßáêxH˜ zOuOz# ~å‰õΩ=∂Ô~Î q<åÜ«∞‰õΩx
=∞xflOK«=∞x "Õ_∞» H˘Ok. JѨC_»∞ q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ âßOuOz, H˘O`«HÍÅO
h=Ù ~åHõ∆ã¨∞x ^ŒQÆæ~°LO_ç, PÃÑ· Ѩq„`«"≥∞ÿ# `«∞Åã≤QÍ [x‡™êÎ=Ù Jx
K≥|∞`å_»∞. JO^Œ∞ˆH q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ `«∞Åã≤x `«# J~°Û#Ö’ W+¨ìѨ_»_»∞.
36. ~ÀAH˜ Ô~O_»∞™êˆ~¡ Éè’[#O ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e?
z#fl`«#OÖ’#∂, =Ü«∞ã¨∞Ö’#∂ WOHÀ™êi Éè’[#O KÕÜ«∞K«∞Û.
=ÚѨÊ~ù Ú ^•\˜# `«~åfi`« =¸_»∞ ѨÓ@ÖÏ PǨ~°=Ú =Å¡ Jxfl q^è•Å∞QÍ
J#~°"÷ ∞Õ . XHõ¯Ñ¨Ó@=∂„`«"∞Õ uO>Ë =∞Å|^ŒHú =õ Ú =ã¨∞OÎ k. ã¨O™ê~°|O^èOŒ
ÖËx"å~°∞ XHõ¯Ñ¨Ó>Ë u<åe. ~Ô O_»∞ ѨÓ@ÖÏ u#~å^Œ∞. =∞~ÀѨÓ@ Ѩà§◊ <Õ
fã¨∞HÀ"åe. ã¨O™êi =∂„`«"Õ∞ ~ÀE Ô~O_»∞ ѨÓ@Å Éè’[#O KÕÜ«∂e.
37. [Ñ≤OKÕ¿ã @ѨC_»∞ Uq∞ KÕÜ«∂e? Uq∞ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞?
JѨiâ◊√„ÉèíOQÍ LO_ç [ѨO KÕÜ«∞~å^Œ∞. JÖÏ [ѨOKÕ¿ãÎ ^≥·=
n"≥#ʼnõΩ |^Œ∞Å∞ HÀáêxfl ~°∞z K«∂_»=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. KÕ`∞« Å∞ =ÚiH˜QÍ
QÀѨÙ~°O..... 57
LO_»@O, |@ìÅ∞ ÖˉõΩO_® LO_»@O, J#=ã¨~° q+¨Ü«∂Å#∞ =∞^茺֒
„Ѩ™êÎqOK«_O» , „áêѨOzHõ q+¨Ü∂« Å QÆ∞iOz PÖ’zã¨∂Î [Ñ≤OKÕ [Ѩ=Ú
[Ѩ"Õ∞ HÍ^Œ∞.
[Ѩ=ÚKÕ¿ã "ÕàÖ◊ ’¡ P=ÙeO`«Å∞, =∞QÆ`Q« Í LO_»_O» , |^ŒHú O˜ K«_O»
KÕã¨∂Î U^À [Ñ≤ã¨∞Î<åfl=∞O>Ë JÖÏ KÕ¿ã [ѨO=Å¡ U „ѨÜ≥∂[#O
=ÙO_»^Œ∞. `«∞=Ú‡, ^ŒQÆ∞æ =¿ãÎ FOHÍ~åxfl LK«ÛiOz PK«=∞#O KÕÜ«∂e.
[O`«∞=ÙÅ#∞ `åH˜`Õ ™êfl#O KÕã≤ [Ñ≤OKåe. [ѨO KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Ug∞ Éè∞í lOK«~å^Œ∞. XˆH|@ì`À#∂, J<ÕHõ =„™êÎÅ`À#∂ [Ñ≤OK«‰Äõ _»^∞Œ .
38. Éè’[#=Ú U"≥·Ñ¨Ù uiy K≥Ü«∂ºe?
„Ѩu~ÀA ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ Éè’[#=Ú KÕÜ∂« Åx `≥u· iÎ Ü«∞ „ÉÏǨχ}O
â‹Åq™ÈÎOk. ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ =∞^躌 Ö’ U PǨ~°=¸ fã¨∞HÀHõáÈ`Õ LѨ"åã¨O
KÕã#≤ O`« Ѷe¨ `«O ‰õÄ_® =ã¨∞OÎ k. Éè’[#=Ú KÕ¿ã@ѨC_»∞ `«∂~°∞Ê k‰õΩ¯H˜
uiy =∂„`«"Õ∞ Éè’[#O KÕÜ«∂e. `«∂~°∞Ê k‰õΩ¯H˜ uiy KÕÜ«∞@O=Å¡
N O M
PÜ«Ú+¨µ¬ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. JÖψQ ^ŒH˜∆}kâ◊QÍ uiy Éè’[#=Ú KÕ¿ãÎ H©iÎ,
A ÃÑ^ŒÑÌ Ù¨ b, ZÅ∞HÍ, K«∞OK«∂, T~°ÑO¨ n L<åfl~Ú. JÖψQ Éè’[#O JÜ«∂ºHõ
H . C
„Ѩu+¨ìÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. L`«Î~°O"≥·Ñ¨Ù uiy Éè’[#=Ú KÕ¿ãÎ HÀi# HÀiHõÅ∞
S AT
MO I O N
Ѷe¨ ™êÎ~Ú. Ѩ_=» ∞~°, ^ŒH}∆˜ O "≥Ñ· Ù¨ # Éè’[#O K≥Ü∞« º‰õÄ_»^xŒ ѨÙ~å}ÏÅÖ’
T
LOk. Hõ#∞Hõ `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù uiy Éè’[#=Ú KÕÜ«∞@O J<Õk KåÖÏ
A PU
L`«Î=∞"≥∞ÿ# Ѩ^Œúu.
L IC
P‰õΩÅ g∞^Œ, W#∞Ѩ Ñ‘@Å g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx Éè’[#O KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .
B 41. ^Õ=Ùx =^ŒÌ H˘|ƒiHÍÜ«∞#∞ H˘>Ëìk ZO^Œ∞‰õΩ...?
PU
_»|∞ƒx PtOKÕ"å_»∞ =∞é˜,] lÖË_¡ ∂» , ~åq, `«∞q∞‡, HÍ#∞QÆ P‰õΩÖ’¡ Éè’[#O
KÕÜ∂« e. ã¨<åºã¨∞Å∞ =∂„`«O "≥∂^Œ∞QÆ, `å=∞~° P‰õΩÖ’ =∂„`«"∞Õ Éè’[#O
KÕÜ«∂e. Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∂, `«~åfi`« PK«=∞#O K≥Ü«∂ºe. Éè’[#O
KÕ¿ã =ÚO^Œ∞ J<åflxfl Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨOQÍ ÉèÏqOz #=∞㨯iOz
Éèí∞lOKåe.
39. ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜~åx ѨÙ=Ùfi – "≥ÚQÆeѨÙ=Ùfi JO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx?
22= „Ѩâ◊flH˜WzÛ# ã¨=∂^è•#OÖ’ „|Ǩχ^Õ=Ù_ç HÀã¨O "≥ÚQÆe
ѨÙ=Ùfi J|^•úxfl K≥Ñ≤Ê#@∞¡K«k"å~°∞ Hõ^•! ^•x`À P„QÆÇ≤ÏOz# Ѩ~°=∞
t=Ù_»∞ ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜~å^Œx âßѨq∞KåÛ_»∞. Jk ѨÙ~å}QÍ^äŒ. JO`Õ
Q͉õΩO_® "≥ÚQÆe ѨÙ=Ùfi Jxfl ѨÙ=ÙfiÅ=ÖË PǨ¡^•xfl, J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#
â◊H˜Îx W=fiÖË^Œ∞. ѨÙ=ÙfiʼnõΩ#fl ã¨Ç¨Ï[ `«`åfixH˜ q~°∞^ŒúOQÍ =ºuˆ~Hõâ◊H˜Îx
58 QÀѨÙ~°O....
"≥^Œ[Å∞¡`«∂ LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ Ѩiã¨~° „áêO`åÅÖ’ ѨÓ*Ï ã¨O|Okè`«
„ѨÉèÏ"åxfl H©∆}˜OѨ*Ëã¨∞ÎOk. JO^Œ∞Hõ<Õ "≥ÚQÆeѨÙ=Ùfi#∞ ѨÓ[Ö’ "å_»~°∞.
40. =∂O™êǨ~°OÖ’ Uq∞ u#‰õÄ_»^Œ∞?
=∞#∞^èŒ~°‡ âß„ã¨ÎO P^è•~°OQÍ ZÖÏO\˜ =∂O™êǨ~°O fã¨∞HÀ"å
Åx Ѩiâ’kè¿ãÎ.... Ü«∞[˝O KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕ¿ã [O`«∞|e Ç≤ÏOã¨
„H˜O^Œ‰õΩ~å^Œx, P [O`«∞|eÖ’ K«OѨ|_Õ [O`«∞=ÙÅ∞ L`«Î=∞[#‡Å∞
á⁄O^Œ∞`åÜ«∞x, =∂O™êǨ~°O u#x"åà◊√§, Jâ◊fi"Õ∞^äŒ Ü«∂QÆѶ¨ÖÏxfl
á⁄O^Œ∞`å~°x âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
29 =∞^ŒºO, ã¨O™ê~° ã¨∞YO, =∂Oã¨O#∞ âß„™êÎÖ’¡ K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ<Õ
"å_ç`Õ KåÖÏ =∞Oz^Œx âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. Ñ≤`$« ^Õ=`«Å‰õΩ JiÊOz
N M
#n, JÖψQ ^Õ=`«Å‰õΩ JiÊOz#n, H˘#fln, W`«~°∞Å WzÛ# =∂O™êxfl
A O
H .C
u#@OÖ’ `«Ñ¨C ÖË^Œx =∞#∞ ^èŒ~°‡âß„ã¨ÎO K≥|∞`ÀOk. u# ‰õÄ_»x
O S
M ION
=∂O™êÖ’¡ P=Ó, QÆ∞é]=¸, ‰õΩHͯ, #Hͯ, HÀf, Ñ≤b,¡ U#∞QÆ∂, ã≤OǨÏ=¸,
"≥O@<Õ x„^ŒáÈ~å^Œ∞. ~å„uѨÓ@ LѨC"Õã¨∞‰õΩx Éè’[#OK≥Ü«∞º~å^Œ∞.
L IC
Éè’[#=Ú ÉÏQÍ"Õ_çQÍ L#flk fã¨∞‰õΩO>Ë â◊H˜Î`«QÆ∞æ`«∞Ok. JÖψQÉÏQÍ
B
K«Åx¡ Ѩ^•~°=÷ ÚÅ∞fã¨∞‰õΩ#flr~°=‚ ÚHÍ=Ù. á⁄~°áê@∞#Éè’[#=ÚÖ’ "≥O„@∞
HõÅ∞O>Ë "≥O@<Õ P ÉèÏQÆO `˘ÅyOz hà◊√§ K«Å∞¡H˘x P `«~åfi`« u<åe.
ã¨~fi° ^=Õ `«Å#∞ ѨÓlOKÕ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡#∂, Ü«∞[˝, Ǩϟ=∂^Œ∞Ö’¡#∂,
H˘xfl â◊√ÉèíHÍ~åºÖ’¡#∂ H˘|ƒi HÍÜ«∞#∞ H˘@ì_»O `«Ñ¨Êxã¨i. H˘|ƒi
HÍÜ«∞ÃÑ·#∞#fl ÃÑO‰õΩ =∞# JǨÏOHÍ~åxH˜ „ѨfHõ. ZѨC_≥·`Õ H˘|ƒi
HÍÜ«∞#∞ ™êfiq∞=ÚO^Œ∞ H˘_»`å"≥∂ =∞#O =∞# JǨÏOHÍ~åxfl q_»<å_»∞
`«∞<åfl=∞h, ֒ѨÅ∞#fl `≥Å¡x H˘|ƒiÖÏ =∞# =∞#ã¨∞#∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ
™êfiq∞ =ÚO^Œ∞ ѨiKå=∞x `«^•fi~å x~°‡Å"≥∞ÿ# H˘|ƒih~°∞ÖÏ `«=∞
rq`åÅx LOK«=∞x J~°O÷ . ã¨$+≤ì "≥Ú`«OÎ Ö’ h~°∞#fl HÍÜ«∞ H˘|ƒiHÍÜÕ∞.
H˘|ƒiHÍÜ«∞ JO>Ë =∂#= â◊s~°O. ÉÁO_»O ÃÑ·#∞#fl K«~°‡O,
=∞# K«~‡° O.... Ñ‘K∞« =∞#Ö’x =∂Oã¨=Ú, ÃÑOˆH Z=ÚHõ, H˘|ƒˆ~ ^è•`«∞=Ù,
JO^Œ∞Ö’x H˘|ƒih~°∞ =∞# „áê}Ï^è•~°O..... HÍÜ«∞ÃÑ·#∞#fl =¸_»∞
Hõà◊√§ W_», Ñ≤OQÆo, ã¨∞+¨µ=∞fl J<Õ <å_»∞Å∞.
QÀѨÙ~°O..... 59
42. Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∂, `«~åfi`« PK«=∞#=ÚQÍqOKÕ^ÕO^Œ∞‰õΩ?
Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∞ h\˜x qã¨ÎiK«∞@∂ì q_»∞ã¨∂Î, PÃÑ· 'J=∞$`«
=∞ã¨∞—Î Jx H˘O`« h\˜x ¿ãq™êÎ~∞° . PÃÑ· Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA#∂, z„`«Q∞Æ Ñ¨Ù_Î flô ,
ã¨~°fi^Õ=`«Å#∂ 㨇iã¨∂Î ‰õΩ_ç „Ñ¨Hõ¯ J<åflxfl |eQÍ H˘O`«"Õ™êÎ~°∞. PÃÑ·
Éè’[#=Ú =ÚyOz PK«q∞OѨKÕ™êÎ~°∞. D Ѩ^ŒúuÖ’ ZO`« ^≥·=ÉèíH˜Î`À
áê@∞ P~ÀQƺ~°Ç¨Ï㨺O ‰õÄ_® LOk. qã¨Îs ÖË^• HõOK«=Ú K«∞@∂ì hà◊√§
u¿ÑÊk. HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«x J<ÕHÍ<ÕHõ ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ∞ u<Õ PǨ~°OÖ’
HõÅ=‰õÄ_»^Œx, JÖÏ h\˜`À PǨ~°=Ú K«∞@∂ì uѨÊQÍ<Õ F ~°Hõ∆}
Hõ=K«=Ú U~°Ê_ç ã¨=∞ã¨Î ã¨∂Hõ∆ ‡„H˜=ÚÅ∞ ã¨O÷ aèOzáÈ`å~Ú. uiy Éè’[<åO
`«~O° KÕ¿ã PK«=∞#=Ú ^•fi~å P ~°H}∆õ Hõ=K«=Ú `˘ey ã¨∂Hõ∆ ‡ „H˜=ÚÅ∞
"å\˜ „^À=# Jq „Ѩܫ∂}˜™êÎÜ«∞x.
43. ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl HÀÔ~¯ ɡ·\˜H˜ K≥a`Õ f~°^•?
ÉèQí =Æ O`«∞_çfl ѨÓlOz#"å~°∞ HÀ~°∞H˘<Õ HÀÔ~¯ YzÛ`«OQÍ ZO`À
A N O M
|bÜ«∞"≥∞#ÿ ^≥· LO@∞Ok.JÖψQ |Ǩï Hõ+"ì¨ ∞≥ #ÿ n, =∂#=™ê^躌 O HÍxn
H S . C
J~Ú LO@∞Ok. J@∞=O\˜ HÀÔ~¯ fiO^ŒO>Ë Jk ZO`À P#OkOK«`Q« æÆ
MO I O N
q+¨Ü∞« O. P HÀiHõ ^è#Œ OHÍ=K«∞Û, ã¨∞Y=ÚHÍ=K«∞Û, Ѩ^gŒ HÍ=K«∞Û, K«H¯õ x
T
Éèí~°ÎÖË^• ÉèÏ~åº U^≥·<åHÍ=K«∞Û. HÀ~°∞‰õΩ#fl HÀÔ~¯x |Ü«∞@H˜K≥a`Õ q#fl
A P U
IC
"å~°∞ ÃÑ·H˜#=Ùfi`«∂ P#O^ŒOQÍK≥Ñ≤Ê<å Ö’Ö’# [~°QƉõÄ_»^Œx HÀ~°∞
L
B
HÀ=K«∞Û. JÖÏO\˜HÀÔ~¯[~°Q‰Æ Ωõ O_® f~°‰Ωõ O_® =∂#=„ѨÜ∞« `«flOKÕÜ∞« K«∞Û.
PU
ÃÑ·H˜ HõxÑ≤OKÕ^ŒO`å x[O HÍ^Œ∞. g∞‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ g∞‰õΩ â◊„`«∞=Ù
Å∞O_»=K«∞Û, "å~°∞ g∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞ÖË HÍ=K«∞Û, JO^Œ∞ˆH K≥á⁄Ê^˘ÌO\Ï~°∞.
44. "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ ™êiQÍ '[#h [#‡ Éèí∂q∞â◊Û, ã¨fi~åæ^ŒÑ‘ QÆsÜ«∞ã‘— J#fl^≥=~°∞?
N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ =∂#"å=`å~°"∞≥ uÎ, ѨiѨÓ~°‚ "≥∞#ÿ =∂#=ÙxQÍ
rqOz, ^èŒ~°‡,J~°ú,HÍ=∞, "≥∂H∆ÍÅ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ J#∞ÉèíqOz# `«~åfi`«
`å<Õ WÖÏ K≥áêÊ_»∞– `«b¡, [x‡Oz# „Ѩ^Õâ◊=¸ ã¨fi~°æ=ÚHõ<åfl L`«Î=∞
=∞~Ú#q Jx, ÅHõ∆ ‡} qcè+¨}Ï^Œ∞Å`À ÅOHõÖ’ „Ѩ"ÕtOz# `«~°∞"å`«
ÅOHõÖ’x Sâ◊fi~º° =¸,=„*ÏÅ Éè=í O`«∞Å#∞ N~å=ÚxH˜ K«∂Ñ≤Oz, 'PǨ
JÜ≥∂^茺 Hõ<åfl Sâ◊fi~°º=O`« "≥∞ÿ#k .... WHõ¯_Õ LO_ç áÈ=K«∞Û QÆ^•...—
Jx N~å=Úx`À JO>Ë, P ã¨=∞Ü«∂# N~å=Ú_»∞ =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~°OQÍ
'[#h, [#‡Éèí∂q∞â◊Û, ã¨fi~åæ^ŒÑ≤QÆsÜ«∞ã‘— Jx K≥áêÊ_»∞.
60 QÀѨÙ~°O....
45. HÍsÎHõ =∂ã¨OÖ’ Lã≤i K≥@∞ì „H˜O^Œ Éè’[<åÖˇO^Œ∞‰õΩ?
^è•„u K≥@∞ì J#QÍ Lã≤i K≥@∞ì „H˜O^Œ ã¨=∂~å^èŒ#=Ú KÕã≤
|O^èŒ∞ q∞„`« Ç≤Ï`«∞Å`À Z=~°∞ =# Éè’[#=Ú KÕ™êÎ~À, P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Z=~°∞ ѨÙ~å}O qO\Ï~À "å~°∞ hK«[#‡Å∞ á⁄O^ŒHõ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù
n"≥#Å#∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ á⁄O^Œ∞`å~°∞.
JÖψQ ã¨O=`«û~°OÖ’ XHõ¯™ê~°~Ú<å K≥@∞¡ ÉÏQÍ =ÙO_Õ =<åÅH˜
"≥o§ QÆ_Ñ» @¨ O^•fi~å âßfiã<¨ åàÏÅ∞ iÖÏH±û J=Ù`å~Ú. K«H¯õ x „áê}"åÜ«Ú
=Ù#∞ Ñ‘ÅÛ_»O ^•fi~å J<ÕHõ ^ÀëêÅ∞ â◊s~°O #∞Oz `˘ÅyáÈ`å~Ú.
30 Lã≤iK≥@∞ì #∞Oz =KÕÛ QÍex Ñ‘ÅÛ_»O^•fi~å Z<Àfl "åº^èŒ∞Å∞ ã¨q∞ã≤
áÈ`å~Ú. HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ Lã≤iK≥@∞ì#∞ ѨÓl¿ãÎ ã¨=∞ã¨Î q+¨µ‚ ˆH∆„`«=Ú
ÅO^Œ∞ q+¨µ‚ѨÓ[ KÕã≤# Ѷ¨ÅO =ã¨∞ÎOk.
A∞N O M
H
46. z#fl Ñ≤Å¡Å∞ ѨHõ¯ ZO^Œ . C
‰õΩ `«_»∞ѨÙ`å~°∞?
M IONS
O
TÇ¨Ï `≥eÜ«∞x =Ü«∞ã¨∞Ö’ Uq+¨Ü«∞O QÆ∞iOK≥·<å z<åfl~°∞Å∞
ÉèíÜ«∞Ѩ_»@O =Å#, `«b¡, `«O„_ô áÈ\Ï¡_»∞HÀ=@O K«∂_»@O=ÖÏ¡, ÉÏQÍ
AT
XuÎ_Hç ˜ QÆ∞~Ô #· ѨC_»∞, J^Õq+¨Ü∞« O QÆ∞iOz PÖ’zOK«@=Ú=Å¡, JÖψQ
LIC
ã¨∂¯Ö’¡ `À\˜ q^•º~°∞÷Å∞ P_»∞H˘#∞ ÉÁ=∞‡Å∞ `«# ^ŒQÆæ~° ÖË=x ɡOQÆ
B
ÃÑ@∞ìHÀ=@O=O\˜ "å\˜=Å¡ ‰õÄ_® ѨHõ¯ `«_»∞ѨÙ`å~°∞. Hõ#∞Hõ Ñ≤Å¡Å
=∞#ã¨∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ "åix J~°÷=Ú KÕã¨∞‰õΩO@∂ "åiH˜
^è≥·~°º=¸, „¿Ñ=∂~°OQÆi¿ãÎ P JÅ"å@∞ „Hõ=∞OQÍ =∂<Õ™êÎ~°∞. z#fl
`«#OÖ’<Õ `«b¡, `«O„_ô „¿Ñ=∂ "åiÔHO`À J=ã¨~°=Ú.
47. q+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„㨠<å=∞O K«^Œ=\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞ ~°∞„^Œ âßѨ
q"≥∂K«#O K«^Œ"åÖÏ? =^•Ì?
q+¨µ‚ ã¨ÇϨ „ã¨<å=∂xfl =∞O„`å#∞ëêì#OQÍ KÕÜ∂« ÅO>Ë ~°∞„^ŒâßѨ
q"≥∂K«<åxfl QÆ∞~°∞=Ù ^•fi~å =∞O„`Àáêã¨#`À ã‘fiHiõ OKåeûO^Õ. ѨÓ[‰õÄ,
Ѩ~î°#O‰õÄ, áê~åÜ«∞}=Ú#‰õΩ D xÜ«∞=∞ x|O^èŒ#Å∞ Uq∂ÖË=Ù.
48. t=eOQÆO WO\’¡ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^Œ∞?
t=ÙxH˜ x`«ºÑ¨Ó[ [~°QÍeûO^Õ.HÍ=Ù# K≥Ü«∞ºQÆey`Õ<Õ t=eO
QÍxfl WO\’¡ LOK«∞HÀ"åe. t=eOQÍxH˜ x`«º=Ú YzÛ`«"≥∞ÿ# ã¨=∞
Ü«∞OÖ’ Jaè¿+Hõ=¸, x"Õ^Œ# [~°QÍe. JÖÏ x+¨ìQÍ KÕ¿ã Ѩiã≤÷`«∞Å∞
D áÈ\© „ѨÑO¨ K«OÖ’ ÖË=Ù. HÍ# t=eOQÍxfl JÖÏ x`«º ѨÓ[ K≥Ü∞« ºÖË#
QÀѨÙ~°O..... 61
ѨC_»∞ =∞Ǩt=Ùx P„QÆÇ¨ xH˜ QÆ∞iHÍ=@OHõ<åfl, g∞‰õΩ ^ŒQiæÆ Ö’x QÆ∞_çÖ’
t=eOQÍxfl WzÛ"ÕÜ«∞@O =∞Ozk.
49. QÆ∞_çÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ KÕ™êÎ~°∞?
'„Ѩ^ŒH˜∆}O— Ö’ '„Ѩ— J<Õ JHõ∆~°=Ú áêáêÅH˜ <åâ◊#=Ú...'^Œ—
J#QÍ HÀiHõÅ∞ f~°Û=∞x, 'H˜∆— J#fl JHõ∆~°=Ú =∞~°∞[#‡Ö’ =∞Oz [#‡
W=fi=∞x.'}—J#QÍ J*Ï˝#=Ú áê~°„^Àe P`«‡*Ï˝#=Ú W=fi=∞x. QÆ∞_çÖ’
ÉèíQÆ=O`«∞_ç K«∞@∂ì uiˆQ „Ѩ^ŒH˜∆}OÖ’ WO`« J~°÷O LOk. ѨÓ~°fiO
PkÖ’ q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ áê~°fif, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞Å K«∞@∂ì uiy qâßfixH˜
„Ѩ^HŒ }∆˜ KÕã#≤ ѶŨ O á⁄O^•_»∞. HÍ=Ù# ÉèQí =Æ O`«∞x K«∞@∂ì Kտ㠄Ѩ^HŒ }∆˜
qâ◊fi „Ѩ^ŒH˜∆}=∞=Ù`«∞Ok. P`«‡ „Ѩ^ŒH˜∆} J=Ù`«∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞_®! <Õ#∞
Jxfl "≥·Ñ¨ÙÅ #∞Oz x<Õfl J#∞ã¨iã¨∂Î ^蕺xã¨∞Î<åfl#x J~°úO.
50. ~åǨïˆH`«∞=ÙÅH˜ J„Ѩ^ŒH˜∆}=Ú KÕÜ«∂ÖÏ?
„QÆǨÅH˜ ~åA ã¨∂~°∞º_»∞ Jhfl „QÆǨÅ =∞^茺# LO\Ï_»∞.
N O M
K«O„^Œ∞_»∞ PˆQflÜ«∞OQÍ LO\Ï_»∞. JOQÍ~°‰õΩ_»∞ ^ŒH˜∆}OQÍ#∂, |∞^èŒ∞_»∞
A M ION
H S . C
ã¨∂~°∞º#‰õΩ Dâß#ºOQÍ#∂, |$ǨÏã¨Êu L`«Î~° k‰õΩ¯QÍ#∂ L<åfl~°∞.
MO I O N
`«∂~°∞Ê# â◊√„‰õΩ_»∞O\Ï_»∞. ѨtÛ=∞ k‰õΩ¯# â◊<≥·â◊Û~°∞_»∂, <≥·|∞∞uÖ’
AT
~åǨï=Ó, "åÜ«Ú=ºOÖ’ ˆH`«∞=Ó LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ „QÆǨÅhfl XˆH
IC
q^èŒOQÍ LO>Ë ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ∞ "Õ~°∞QÍ J„Ѩ^ŒH˜∆}OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞ì
L
B
LO\Ï~Ú. J~Ú<å =∞#O PÜ«∂ „QÆǨŠѨÓ[Å „ѨHÍ~°"Õ∞ KÕÜ«∂e.
PU 51. ÉèÏ~°º, Éèí~°Î‰õΩ U "≥·Ñ¨ÙQÍ LO_®e?
ã¨~°fi HÍ~åºÖ’¡#∂ ÉèÏ~°º Éèí~°Î‰õΩ Z_»=∞ "≥·Ñ¨Ù<Õ LO_®Å#fl xÜ«∞
=∂xfl âß„ã¨ÎO ZHõ¯_® K≥ѨÊÖË^Œ∞. ѨÓ*Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ@ѨC_»∂, ^•#
^èŒ~å‡Å∂ KÕ¿ã@ѨC_»∞ ÉèÏ~°º YzÛ`«OQÍ Éèí~°Î‰õΩ Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù<Õ LO_®e.
Hõ<åº^•#O,q„QÆÇϨ „Ѩu+¨Åª ѨC_»∂ ÉèÏ~°º Éè~í ‰Î° Ωõ _ç"Ñ·≥ Ù¨ # LO_®e.
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ѨÙ~°∞+¨µ_çfl ‰õΩ_çÉèÏQÆO #∞Op, „ã‘Îx Z_»=∞ÉèÏQÆO #∞Op
ã¨$+≤ìOKå_»x ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù `«#ÉèÏ~°º ÅH˜∆ ‡
^Õqx Z_»=∞™ê÷#OÖ’ ѨkÅOQÍ LOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. x„^•=ã¨÷Ö’ ‰õÄ_®
Éè~í ΰ ÉèÏ~°ºÃÑ· ‰õΩ_çKuÕ x"Õã≤ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∂ ~°H}∆õ QÍ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
Éèí~°Î KÕu ã¨Ê~°≈`À ÉèÏ~°º J#O`« "≥∞ÿ# Éèí„^Œ`«x á⁄O^Œ∞`«∂ ã¨∞YOQÍ
x„kã¨∞ÎOk.
62 QÀѨÙ~°O....
52. QÆ∞_çH˜ UU "Õà◊Ö’¡ "≥àϧe ?
ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOKÕ ã¨=∞Ü«∂# N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù QÆ∞_çH˜, ã¨∂~°∞º
Jã¨Îq∞Oz# ã¨=∞Ü«∂# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x QÆ∞_çH˜ "≥à◊§@O KåÖÏ =∞Ozk.
N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù ã≤÷uHÍ~°‰õΩ_»∞. Hõ#∞Hõ PÜ«∞# =∞# r=# áÈ~å@OÖ’
x`«ºO =KÕÛ ã¨=∞㨺Å#∞ J_»∞¤ `˘Åy™êÎ_∞» . =∞# |∞kú ^•fi~å PѨ^ÅŒ #∞
`˘ÅyOz =∞#efl ã¨∞YOQÍ LO_ÕÖÏ K«∂™êÎ_∞» . Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ ÅÜ«∞HÍ~°
‰õΩ_»∞. Hõ#∞Hõ ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Dâ◊fi~°∞_çfl ^Œi≈¿ãÎ Ô~\˜ìOѨÙ
Ѷe¨ `åxfl JOk™êÎ_∞» . `˘O^Œ~° Ѩ_‰» Ωõ O_® KåÖÏ „ѨâßO`«OQÍ ÉèQí =Æ O`«∞_çfl
31 ^Œi≈OKåe.
53. ѨOK«Hõ<åº ã¨‡~°} ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞?
N M
''JǨÏÖϺ „^ÒѨn, ã‘`å, `å~å, =∞O_À^Œs, `«^è• Ñ¨OK«Hõ<åºó
A O
Ѩˆ~îxfl`«º=Ú =∞Ǩáê`«Hõ <åâ◊#O——
O H S .C
„Ѩu~ÀE ѨOK«Hõ<åº ã¨‡~°} KÕ¿ãÎ ã¨~°fi áêáêÅ∞ `˘ÅQÆáÈ`å
Ü«∞x, ѨÙ~å}Ï K≥|∞`«∞<åfl~Ú. WÖÏ gix 㨇iOK«@O ^•fi~å „ã‘Î `«#
A T
^èŒ~°‡=ÚÅ#∞ q㨇iOK«‰õΩO_® LO@∞O^Œx =∞iO`« ^èŒ$_è»xâ◊ÛÜ«∞=Ú`À
L IC
„ã‘Î `«#^èŒ~å‡xfl áê\˜ã¨∞ÎO^Œx x`«º=Ú ã¨‡iOK«=∞O\Ï~°∞.
i„^Œ∞B
54. ^ŒU _ç`À ¿ãflǨÏO KÕ¿ãÎ P ^Œi„^ŒO =∞# HõO@∞‰õΩO@∞O^•?
PYzÛ`«OQÍ JO@∞H˘O@∞^Œ<Õ K≥áêÊe. ZO^Œ∞HõO>Ë „á⁄^Œ∞Ì#
ÖË=QÍ<Õ =∞#‰õΩ ã¨=∞㨺Å∂, ÉÏ^èŒÅ∞ J<ÕHõO. W"ÕHõ^• ^Œi„^•xH˜
=¸ÅHÍ~°}=Ú. _»|∞ƒÖËx ^Œi„^Œ∞_ç`À ¿ãflǨÏOKÕ¿ãÎ _»|∞ƒ#∂, q^Œº
ÖËx"å_ç`À ¿ãflǨÏO KÕ¿ãÎ q^Œº#∞, ã¨O™ê¯~°=ÚÖËx ^Œi„^Œ∞_ç`À ¿ãflǨÏO
KÕ¿ãÎ ã¨O™ê¯~°=¸ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ `«iyáÈ`å~Ú. JO^Œ∞ˆH U
q+¨Ü«∞=ÚÖ’<≥·<å, U ~°OQÆ=ÚÖ’<≥·<å =∞#HõO>Ë L#fl`«"≥∞ÿ# "åi`À
¿ãflǨÏO K≥Ü«∂ºÅO\Ï~°∞.
55. U ~ÀA# U ^Õ=Ùx ѨÓlOKåe?
™È=∞"å~°O Dâ◊fi~∞° _çfl, =∞OQÆà"◊ å~°O ã¨∞„|Ǩχ}˺â◊fi~° ™êfiq∞h,
ǨÏ#∞=∞O`«∞x, |∞^è"Œ å~°O N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù#∂, QÆ∞~°∞"å~°O #=„QÆÇ¨ Å#∂,
N +≤i¤ ™ê~ÚÉÏÉÏ#∞, â◊√„Hõ"å~°O J=∞‡"åih, â◊x"å~°O N"ÕOHõ>âË fi◊ ~°
™êfiq∞h, Pk"å~°O ã¨∂~°º ÉèíQÆ"å#∞x ѨÓlOKåe.
QÀѨÙ~°O..... 63
56. "≥Å∞¡e¡ ~°HÍÎxfl QÆ_»¤ Hõ\˜ìOK«‰õΩO_® HÍáê_»∞`«∞O^•?
â◊H˜Î=O`«"≥∞ÿ#k ~°H˜∆`«"≥∞ÿ#k "≥Å∞¡e¡. Wk ~°HÍÎxfl ѨÅ∞K«QÍ KÕã≤
^è=Œ ∞#∞Ö’¡ ~°HOÎõ QÆ_¤» Hõ@‰ì Ωõ O_® KÕã∞¨ OÎ k. gÅ~Ú#O`« Z‰õΩ¯=QÍ "≥Å∞¡e,¡
h~°∞e¡áêÜ«∞Å#∞ fã¨∞HÀ=_»O QÆ∞O_≥ÔHO`À =∞Ozk.
57. QÆ∞_çH˜ "≥àı§@ѨC_»∞ `«Å™êfl#O KÕã≤ "≥o`Õ =∞iO`« â◊√Éèí=∂?
`«Å™êfl#O KÕã≤ "≥o`Õ â◊s~°=Ú "≥Ú`«ÎO â◊√zQÍ LOK«∞H˘x
^Œ~°≈#O KÕã¨∞‰õΩ#fl@∞ì. =∞# x`«º Hõ$`åºÅ`À =∞#ã¨∞ ZšѨC_»∂ J<ÕHõ
q^è•Å∞QÍ HÍ=∞, „HÀ^èŒ, Ö’Éèí, =∞^•Å`À xO_ç LO@∞Ok. P =∞#ã¨∞x
Ѩq„`«OQÍ, Ѩiâ◊√^ŒúOQÍ KÕã¨∞H˘x "≥àı§ P^蕺u‡Hõ â◊H˜Î =∞#‰õΩ ÖË^Œ∞
QÆ#∞Hõ, Hõhã¨O â◊s~°O "≥Ú`åÎxfl â◊√„ÉèÑí ~¨ ∞° K«∞H˘x ^Œi≈OK«∞‰õΩO@∞<åfl=Ú.
D â◊s~°OÖÏ =∞#ã¨∞#∞ â◊√zQÍ, x~°‡ÅOQÍ LO_ÕÖÏ K≥Ü«∞º=∞x J~°÷"Õ∞
ѨÓiÎ ™êfl#=Ú Ü≥ÚHõ¯ ÉèÏ==Ú.
58. U ^Õ=`«ÅH˜ UO W+¨ìO?
N
q<åÜ«∞‰õΩ_çH˜ x"Õ^Œ<å, t=Ù#‰õΩ Jaè¿+Hõ=¸, J=∞‡"åiH˜ O M
H A . C
™È΄`«=Ú, q+¨µ=‚ ÙH˜ JÅOHÍ~°=¸, ã¨∂~°∞º#‰õΩ #=∞㨯~°=¸, QÆ∞~°∞=Ù#‰õΩ
MO I O N S
â◊√„â◊¥+¨ „Ñ≤Ü«∞O. „ã‘ÎH˜ p~°Å∂, #QÆÅ∂, ѨÙ~°∞+¨µxH˜ ^èŒ#=¸, H©iÎ,
59. u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu C N "ÕA
T
Ñ≤Å¡ÅH˜ P@Å∂, ÃÑ^ŒÌ"åiH˜ P^蕺u‡Hõ zO`«# W+¨ìO.
L I J~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú?
OHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ áê^Œ~°Hõ∆Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ
NU "≥OHõB
P >âË fi◊ ~™° êfiq∞ "åi áê^Œ~H° Å∆õ ∞ KåÖÏ ÃÑ^ŒqÌ QÍ LO\Ï~Ú.
Jq HÍÅO`Àáê@∞ J~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. ^•xH˜ HÍ~°}O N "ÕOHõ>âË fi◊ ~∞° xH˜
ÉèÏ~°ºÃÑ· „¿Ñ=∞ Z‰õΩ¯=. N"å~°∞ ~å„u PÅÜ«∂xfl =¸ã≤# `«~°∞"å`« D
áê^Œ~°Hõ∆Å∞ ^èŒiOz, U_»∞H˘O_»Å∞#∞ky JÅ"Õ∞Å∞ =∞OQÍ^Õq =^ŒÌÔHo§
=∞m§ U_»∞H˘O_»Å∞ ZH˜¯ `«# Ü«∞^ä•™ê÷<åxH˜ ã¨∞„ѨÉèÏ`« "Õà◊H˜ KÕ~°∞‰õΩO
\Ï_»∞. JO^Œ∞ˆH Jq Jiy áÈ`«∞O\ÏÜ«∞x Éèí‰õΩÎÅ „ѨQÍ_è» #=∞‡Hõ=Ú.
60. QÆ∞~°∞"å~°O u~°∞=∞Å N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_çfl =¸_»∞
~°∂áêÅ`À K«∂_»=KåÛ?
QÆ∞~°∞"å~°O<å_»∞ N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ Éèí‰õΩÎʼnõΩ =¸_»∞ ~°∂áê
Å`À ^Œ~°≈#=Ú W™êÎ_»∞. QÆ∞~°∞"å~°O L^ŒÜ«∞O Ô~O_»= J~°Û# J~Ú#
`«~åfi`« N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_»∞ PÉèí~°}ÏÅ∂, JÅOHõ~°}Å∂ ÖˉõΩO_® ^Œ~°≈#
64 QÀѨÙ~°O....
q∞™êÎ_»∞. <˘ã¨@# ã¨#flx <å=∞=Ú =∂„`«O LO@∞Ok. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
™êfiq∞ "åi <Õ„`åÅx ^Œi≈Oz `«iOK«=K«∞Û#∞. ~å„u `À=∂Å¿ã= J~Ú#
`«~åfi`« ѨÓÅOy ¿ã=Ö’ ^Œ~°≈# q∞™êÎ~°∞. J#QÍ QÆ∞~°∞"å~°O L^ŒÜ«∞O
ã¨HõÖÏÉèí~°}=ÚÅ`À#∂ Ô~O_»= J~°Û# `«~åfi`« JÉèí~°}ÏÅ∞ ÖˉõΩO_®,
~å„uH˜ ѨÙëêÊÅOHõ~°}`À k=º ^Œ~°≈<åxfl Éèí‰õΩÎʼnõΩ JOk™êÎ~°∞
N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~° ™êfiq∞.
61. ~°^äŒã¨Ñ¨Îq∞ ~ÀA lÖË¡_»∞ P‰õΩÃÑ· ˆ~yѨO_»∞ ÃÑ@∞ì‰õΩx `«Å™êfl#O
ZO^Œ∞‰õΩKÕ™êÎ~°∞?
32 P=∞¡QÆ∞}O QÆÅ ˆ~QÆ∞ѨO_»∂, lÖË¡_»∂ P‰õÄ `«Å‰õΩ ZO`À "Õ∞Å∞
KÕ™êÎ~Ú. lÖË_¡ ∞» P‰õΩÖ’x ~°™êÜ«∞<åÅ∞ A@∞ì#∞ =∞iO`«Q\Æ ì˜ Ñ¨~∞° ã¨∞OÎ k.
JÖψQ "≥∞^Œ_»∞x K«Å¡|~°∞ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH P ~ÀA# #^Œ∞Ö’¡#∂,
A N O M
O H S
HÀ#ã‘=∞ „áêO`«Å"å~°∞ Z‰õΩ¯=QÍ áê\˜ã¨∞Î<åfl~°∞. .C
gÅ∞HÍHõáÈ`Õ WO\’¡#~Ú<å qkèQÍ JÖÏ ™êfl#O KÕ™êÎ~°∞. D PKå~°O
62. `«M I
∞Åã≤x P_»"åà◊ O N∞~å^•?
√§ HÀÜ«
∞ K≥T
HÀÜ«∞~å^Œ<Õ âß„™êÎÅA |∞`«∞<åfl~Ú. â◊√„Hõ"å~°O, Pk"å~°O,
L I
UHÍ^Œt, J=∂"å㨺, áœ~° C‚q∞ ~ÀAÅÖ’ `«∞Åã≤h Lã≤i Ѩ„`åhfl HÀÜ«∞
~å^Œ∞. JÖψQ `«B
P
Åx, =∞QÆ U ∞Åã≤ "≥ÚHõ¯#∞ <å@_»O, `˘ÅyOK«@O =∞QÆ"åˆ~ KÕÜ«∂
"å~°∞ HÀã≤# `«∞Åã≤`À<Õ Ñ¨ÓlOKåÅx âß„ã¨ÎO. `«∞Åã≤x HÀÃã
@ѨC_»∞ ã¨∞ÎuOz, #=∞㨯iOz ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ HÀÜ«∂e.
63. `«e¡H˜ ÃÑ>Ëì #=∞™ê¯~°O ZO`« ѨÙ}º=Ú?
P~°∞™ê~°∞¡ Éèí∂ „Ѩ^ŒH˜∆} KÕã≤#O`«, Ѩk"ÕÅ ™ê~°∞¡ HÍj "≥o§
=zÛ#O`«, =O^ŒÖÏk™ê~°∞¡ ã¨=Ú„^Œ ™êfl#O KÕã#≤ O`«. W\˜ì "å\˜H˜ Ѩk~Ô @¡
Ѷ¨ÅO =∂`«$=O^Œ#O ^•fi~å HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
64. ÃÑo§Ö’ =∞OQÆà◊ ã¨∂„`«O Hõ@ì@OÖ’ Ѩ~°=∂~°÷O Uq∞\˜?
=~°∞_»∞<≥#· <Õ#∞ =^è∞Œ =Ù"≥#· h "≥∞_»Ö’ =∂OQÆàº◊ O Hõ_∞» `«∞<åfl#∞.
=∞#^ŒÌi r=#O D Hõ∆}O #∞Oz„áê~°OÉèíO. xO_»∞ #∂ˆ~à◊√§ ѨÓ~°‚
PÜ«Ú+¨µ¬`À =∞#O Hõeã≤ "≥∞Åã≤ LO_®e.2 `åoÉÁ@∞¡ Q“s â◊OHõ ~°∞Å∞.
Ѩ~°ã¨Ê~°O W^ŒÌ~°O XHõ¯>ˇÿ J@∞ JuÎO\˜"åifl, W@∞ ѨÙ\˜ìO\˜ "åifl
2`åo ÉÁ@¡=ÖË ZšѨC_»∞ HõeÑ≤ LOz ã¨∞Y=∞Ü«∞ rq`åxfl QÆ_»∞ѨÙ`å
=∞x =∞OQÆà◊ã¨∂„`«O Hõ@ì_»Ö’ J~°÷O Ѩ~°=∂~°÷O.
QÀѨÙ~°O..... 65
65. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ™êfl#O ZÖÏ K≥Ü«∂ºe?
™êfl#=∞O>Ë Ç¨Ï_®=Ù_çQÍ 4K≥O|∞Å∞ <≥uÎ# áÈã¨∞H˘x =K≥ÛÜ«∞º
@O HÍ^Œ∞. H˘O`« =∞Ok â◊s~°O `«_»=‰õΩO_® ™êfl#O J~ÚºO^Œx
Ñ≤™êÎ~°∞. ™êfl#Oè JÖÏK≥Ü«∞º‰õÄ_»^Œ∞. Jxfl ™êfl<åÅHõ<åfl ã¨=Ú„^™êfl#O
„âı+ì̈O. ZO^Œ∞HõO>Ë LѨC h\˜Ö’ ™êfl#O ^•fi~å =∞# â◊s~°OÖ’x J<ÕHõ
=∞e<åÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
2=k #n™êfl#O. "Õ‰õΩ=*Ï=Ú# #n ™êfl#O KÕ¿ãÎ J<ÕHõ K«~°‡
~ÀQÍÅ∞ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú. #n [ÖÏÅ∞ H˘O_», HÀ#Å#∂, K≥@∂ì
ѨÙ@ìÅ#∂ `å‰õΩ`«∂ „Ѩ=Ç≤Ï™êÎ~Ú. JÖÏ „Ѩ=Ç≤ÏOK«@O ^•fi~å Z<Àfl
=#=¸eHõÅ ~°ã¨O #n[ÖÏÖ’¡ HõÅ∞ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞Hõ<Õ #n ™êfl#O
ZO`À L`«Î=∞"≥∞ÿ#k.P~ÀQƺ=O`«"≥∞ÿ#k.
WHõ z=ik WO\˜™êfl#=Ú. Ju "Õ_ç h\˜`ÀQÍh, Ju K«Å¡\ ˜
h\˜`ÀQÍh ™êfl#O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. QÀ~°∞"≥K«Û\˜ hà◊§`À ™êfl#O KÕ¿ãÎ
N
â◊s~åxH˜, â◊s~°O֒ѨŠ=Ù#fl J=Ü«∞"åÅH˜ ZO`À ¿ã^Œf~°∞`«∞Ok.
A O M ^èŒiOK«\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞ â◊√Éèí „Ñ¨^Œ=∞~Ú# Ѩã¨∞ѨÙ`À JÅOHõi™êÎ~°∞. WHõ
H . C
J<å~ÀQƺOQÍ L#fl"å~°∂, z#flÑÅ≤ Å¡ ∂ ã¨~Ô #· suÖ’ "Õ_ç ÖË^• K«hfl\`˜ À
S AT
™êfl#O KÕÜ«∂e.
M O N L IC
66. x„^ŒÖË=QÍ<Õ =ÚO^Œ T I O
∞QÍ K«∂_®eû#q
W+¨ì^≥·=O, ã¨∂~°∞º_»∞, A
C |OQÍ~°O, ã¨=Ú„^ŒO, `«# „ѨuaO|O,
ÅÎ I∂, ^Œ∂_»`À L#fl P=Ó, =∞OQÆà`◊ À~°}=ÚÅ∂,
Å∂,B
Ѩã∞¨ Ѩ٠|@ìU
L
=Ü≥∂ =$^Œ∞Åú ∞, ѨÙ}º„ã‘
`«∞Åã≤ "≥ÚHõ¯Å∂, W@∞=O\˜q K«∂¿ãÎ WOHõ P ~À[O`å
P
â◊√Éèí„Ѩ^ŒOQÍ LO@∞Ok.
67. *’ºui¡OQÆ ^Œ~°≈# Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq∞\˜?
™œ~å„+¨ì ™È=∞<å^äŒ∞_çfl ^Œi≈Oz# Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
Nâ‹Å· =∞e¡HÍ~°∞#˚ ∞_çfl ¿ãqOz# ã¨~fi° ^iŒ „^•Å∞ ã¨q∞ã≤áÈ`å~Ú. L[˚~Úx
=∞ǨHÍÅ∞_çfl H˘ez# ã¨~°fiÉèíÜ«∞ áêáêÅ∂ ǨÏiOK«∞‰õΩáÈ`å~Ú.
FOH͈~â◊fi~°=Ú J=∞~°eOˆQâ◊fi~°∞_»∞, WǨÏѨ~åÅ∂, ™œMϺx™êÎ_∞» . Ѩ~o°
"≥^· ºŒ <å^äŒ eOQÍxfl ¿ãqOz# J<ÕHõ n~°"… åº^è∞Œ Å #Ü«∞=∞=Ù`å~Ú. cè"∞Õ â◊fi
~°=Ú cè"Õ∞â◊fi~°eOQÍxfl ^Œi≈Oz# â◊`«$[Ü«∞O Hõey JHÍÅ =∞$`«∞º
ÉèíÜ«∂Å∞ `˘Åy áÈ`å~Ú. ~å"Õ∞â◊fi~°=Ú ~å"Õ∞â◊fi~°eOQÍxfl ^Œi≈Oz,
HÍjÖ’ QÆOQÍ [ÖÏxfl Jaè¿+H˜Oz#, =∞Ǩϟ#fl`«"≥∞ÿ# ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Hõey
66 QÀѨÙ~°O....
Ѩ~=° ∞Ѩ^•xfl KÕ~∞° `å~°∞. ^•fi~H° õ <åˆQâ◊fi~∞° _çfl ^Œi≈Oz# =∞Ǩáê`«HÍÅ∂,
LѨáê`«HÍÅ∂ #t™êÎ~Ú. HÍj, qâıfiâ◊fi~° eOQÍxfl ¿ãqOz# ã¨=∞ã¨Î
Hõ~‡° |O^è•Å #∞Oz q=ÚH˜.Î <åã≤H± „`«ºO|ˆHâ◊fi~° ™êfiq∞x H˘ez# HÀiHõÅ∞
f~°∞`å~Ú. JѨ"å^Œ∞Å∞ áÈ`å~Ú. Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞ ˆH^•ˆ~â◊fi~° eOQÍxfl
^Œi≈Oz# "å~°∞ =ÚH˜Îx á⁄O^Œ∞`å~°∞. g~°∞Å∞ Ѷ¨∞$¿+‚â◊fi~° eOQÍxfl
^Œi≈Oz# WǨÏѨ~° Éè’QÍÅ#∞ JOkã¨∞ÎOk.
68. „ã‘Î ÃÑà‹·¡# "≥Ú^Œ\˜ ~å„u `≥Å¡p~°#∞, Éèí~°Î áÈ~Ú#ѨÊ_»∞ `≥Å¡p~°#∞
^èŒiOK«@OÖ’ `Õ_® Uq∞\˜?
33
KåÖÏ =∞Ok 2 ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡#∂ XˆH p~°#∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍh
HÍ^Œ∞. Ô~O_ç\ ˜H˜ KåÖÏ `Õ_®=ÙOk. H˘`«Î ÃÑo§‰õÄ`«∞~°∞ áêÅQÍ¡ã¨∞`À Éèí~°Î
N O M
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~ˆ @ѨC_»∞ fÑ≤ QÆ∞~°∞QÎ Í `≥Åp¡ ~°#∞ ^èiŒ Oz, Éè~í #ΰ ∞ ã¨g∞Ñ≤ã∞¨ OÎ k.
A
H .C
J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ H˘`«ÎÃÑo§‰õÄ`«∞~°∞ ^èŒiOKÕ `≥Å¡p~°‰õΩ z=~°
O S
M ION
JOK«∞Å∞O\Ï~Ú. ã¨~ã° fi¨ f^Õq ^èiŒ OKÕ `≥Å\¡ ˜ p~°=O\˜ P p~°#∞ =^è∞Œ =Ù
Ô~O_À q+¨Ü«∂xH˘¿ãÎ q^èŒ= ^èŒiOKÕ `≥Å¡p~°‰õΩ JOK«∞Å∞O_»=Ù. Ѩã¨∞ѨÙ
~åÜ«∞~°∞.
B
PѨU69. uiy P_»n, u~°Hõ¯ =∞QÆ"å_»∂ K≥_»`å~å?
Ó~°fiO« q*Ï˝#O QÆ∞iOz `≥eÜ«∞KÕ¿ã ™ê^èŒ<åÅ∞ LO_ÕqHÍ=Ù.
JѨÊ\’¡ „Ѩ[Å∞ H˘_»∞‰õΩx ^Õâã◊ O¨ Kå~°O ѨOÑ≤Oz ã¨=∂[ áÈHõ_®, "≥∂ã¨O,
<åºÜ«∞O, ^è~Œ ‡° O, `≥eq, Ö∫Hõº=Ú=O\˜q =O@Ѩ\Oì˜ K«∞‰õΩx ~°=∞‡<Õ"å~°∞.
JÖÏ ^Õâã◊ O¨ Kå~°O KÕã≤ =zÛ# "åiH˜ ÃÑo§ [iÑ≤Oz ÉÏ^躌 `«Å#∞ ^è~·≥ º° OQÍ
JѨÊK≥¿ÑÊ"å~°∞.
J^Õ „ã‘Î uiy`Õ „Ѩ^äŒ=∞OQÍ [iˆQk QÆ~°ƒù=u HÍ=@O MÏÜ«∞O.
Ö∫HõºO, q*Ï˝#O ã¨OQÆu „ѨHõ¯# ÃÑ_ç`Õ Jxfl "≥·Ñ¨ÙÅ #∞Oz #=ÙfiÅ
HÍ=Åã≤Ok. JO^Œ∞ˆH „ã‘ÎÅ#∞ ZO`« ^ŒQÆæi"åà◊§ WO\˜ÔH·<å ѨOѨ~°∞.
„ã‘hÎ , ^è<Œ åhfl KåÖÏ *Ï„QÆ`QΫ Í Éè„í ^ŒÑ~¨ ∞° ™êÎ~∞° , ~°H}∆õ HõeÊ™êÎ~∞° . JÖÏK≥Ü∞« ºHõ
áÈ`Õ ^èŒ#=∞~Ú`Õ áÈ`«∞Ok. „ã‘Î J~Ú`Õ K≥_»∞`«∞Ok. ^èŒ<åhfl „ã‘Îx „ѨHõ¯
„ѨHõ¯# ÃÑ_ç`Õ "≥Ú^Œ@ „ã‘Îx PtOz P `«~°∞"å`« ^èŒ<åxfl Pt™êÎ_»∞
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 67
70. K«O\˜Ñ≤Å¡efl HÍà◊§ g∞^Œ Ѩ_»∞HÀɡ@∞ì‰õΩx ™êfl#O KÕ~Ú™êÎ~°∞
ZO^ΰ䛽?
z<åfl~∞° ÅH˜ ™êfl#O KÕ~ÚOK«@=∞#flk KåÖÏ ÃÑ^ŒÑÌ x¨ . JO^Œ∞Hõ<Õ
Ѩã≤Ñ≤šʼnõΩ J`«ÎQÍ~À, J=∞‡=O\˜ ÃÑ^ŒÌ"å~À P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^ŒQÆæ~°∞O_ç
™êfl#O KÕ~Úã¨∞Î LO\Ï~°∞. z<åfl~°∞Å∞™êfl#O KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’ hà◊√§
K≥=ÙÖ’¡H,˜ =Ú‰õΩ¯Ö’¡H˜ "≥o`Õ K«O\˜ Ñ≤Å"¡ å_çH˜ „Ѩ=∂^ŒO HõeQˆ J=HÍâ◊O
LOk . JO^Œ∞ˆH `«e¡ ÖË^• ÃÑ^ŒÌ"å~°∞ `«# Ô~O_»∞ HÍà◊§ g∞^Œ Ѩ_»∞HÀɡ@∞ì
H˘x, QÀ~°∞"≥KÛ« x h\˜`À ™êfl#O KÕ~Ú™êÎ~∞° . ™êfl<åxH˜ J~°QOÆ @ =ÚO^Œ∞
Ñ≤Å¡"åx XO\˜H˜ #∂<≥ ~åã≤, "≥∞`«ÎQÍ =∞™ê*òKÕã≤ =∂_»∞‰õΩ P=Ú^ŒO
ÃÑ\˜ì, P `«~°∞"å`« #Å∞QÆ∞ Ñ≤O_ç`À ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. PqO^èŒQÍ
HÍà◊§ g∞^Œ Ѩ_»∞HÀɡ@∞ì‰õΩx ™êfl#O KÕ~Ú¿ãÎ Ñ≤Å¡Å∞ U_»fi~°∞...
#Å∞QÆ∞ÃÑ\˜,ì #∂<≥ ~åã≤ ™êfl#O KÕ~ÚOK«@O ^•fi~å z<åfl~∞° ʼnõΩ
"åºÜ«∂=∞O J=Ù`«∞Ok. `«^•fi~å =∞Oz P~ÀQƺHõ~"° ∞≥ #ÿ â◊s~° Ѩ@∞`«fiO
N
=ã¨∞ÎOk. Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ JO^ŒOQÍ, P~ÀQƺOQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~°∞.
O M
71. [ѨO UÜÕ∞H„Ѩ^AÕâßÖ’¡ KÕÜ«∂e ?.C
Ѷ¨e`«S
WO\’¡Ö’ [ѨO ZO`«
M OKÕ¿ãÎ JO`« N =Ú LO@∞Ok. #n
Ѩiã¨~° „áêO`åÖ’¡ [ѨOKÕ¿ãÎ Ô~\˜ìOѨIÙO Ѷ¨e`«O =ã¨∞ÎOk. QÀâßÅÖ’
A
[ѨOKÕ¿ãÎ =O^ŒÔ~@∞¡, Ü«∂QÆâßÅÖ’ T [ѨOKÕ¿ãÎ JO`«‰õΩ q∞Oz Ѷ¨e`«O
=ã¨∞ÎOk. L I C
ㄬB
Ô~@∞¡ ѶP U
ѨÙ}º ^ÕâßÖ’¡#∂, ^Õ=`å ã¨xflkèÖ’#∂ [ѨOKÕ¿ãÎ 10"ÕÅ
¨e`«O =ã¨∞ÎOk. t"åÅÜ«∞OÖ’QÍx, t=™êxfl^茺OÖ’ QÍx
[ѨOKÕ¿ãÎ =∞Ǩϟ#fl`«"≥∞ÿ# Ѷ¨e`«O =ã¨∞ÎOk. ѨÙe`ÀÅ∞ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx
[ѨOKÕ¿ãÎ "≥∂HõO∆ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JÖψQ "≥^∞Œ ~°∞ KåѨÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx [Ѩ=Ú
KÕ¿ãÎ ^Œi„^ŒO P=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. ~å~Úg∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx [ѨOKÕ¿ãÎ ~ÀQÍÅ∞
=™êÎ~Ú. Hõ\ ˜Hõ <ÕÅ g∞^Œ‰õÄ~°∞Ûx [ѨOKÕ¿ãÎ ^Œ∞óY=Ú ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk.
H˘Ü«∞ºÑ‘@ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx [ѨOKÕ¿ãÎ ^•i„^ŒºO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. QÆ_ç¤g∞^Œ
[ѨOKÕ¿ãÎ H©iÎ <åâ◊#=Ú J=Ù`«∞Ok.
72. J@¡`«kÌ<å_»∞ J@∞¡ ZO^Œ∞‰õΩ áÈ™êÎ~°∞?
Pâ◊fiÜ«Ú[ |Ǩïà◊ `«kÜ«∞ <å_»∞ =KÕÛ J@¡`«^≥Ì =∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ F
=ÚYº"≥∞ÿ# ѨO_»QÆ. D ѨO_»QÆ~ÀA J@∞¡áÈ™êÎ~°∞. JÖÏ áÈ¿ã@ѨC_»∞
68 QÀѨÙ~°O....
J@¡‰Ωõ Zxfl ~°O„^è•Å∞ Ѩ_`» åÜ≥∂, Jxfl "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ `«=∞H˜ J~Ú^À
`«<åxfl „Ѩ™êkOK«=∞x Q“i^Õqx „áêi÷OK«@"Õ∞ J@¡`«^≥Ì P#"å~Úu.
JÖψQ ÃÑo§HÍx "å~°∞ D J@¡`«^≥Ì [~°∞ѨÙHÀ=@O=Å¡ `«=∞‰õΩ =KÕÛ
=~°∞_»∞ JO^ŒQÍ_»∞, K«Hõ¯\˜ã¨O`å#O HõÅ∞QÆ∞`å~°x F „ѨQÍ_è» qâßfiã¨O.
73. =∞™êÖÏ k#∞ã¨∞Å∞ P~°yOK«_»O =∞Oz"å ? HÍ^• ?
q∞iÜ«∂Å∞ ~°HÍÎxfl QÆ_»¤ Hõ\ ˜ìOK«=Ù. PHõex ÃÑOK«∞`å~Ú.
Å=OQÆO ~°HOÎõ QÆ\ Ñì˜ _¨ ‰» Ωõ O_® x~Àkèã∞¨ OÎ k. JÅ¡O ~°HOÎõ Ö’ „Ѩ=∂^ŒOQÍ
=∂ˆ~ K≥_»∞ Ѩ^•~å÷Å#∞ ã¨iKÕã¨∞ÎOk. WHõ h~°∞e¡x ZO`« ѨzÛQÍu<åfl
34 L_çHO˜ z u<åfl ~°HÍÎxfl x~°O`«~O° =∞# â◊s~°OÖ’H˜ „Ѩ=Ç≤ÏOѨ KÕã∞¨ OÎ k.
74. Z#fl\˜H© uiy á⁄O^ŒÖËxq Uq∞\˜?
N M
Éèí∂`«HÍÅ=Ú, qÅ∞¡#∞Oz |Ü«∞@‰õΩ =zÛ# ÉÏ}=¸, ÃÑ^Œq
A O
O H S .C
^•\˜# "å‰õΩ¯, KÕ*Ïi# J=HÍâ◊=¸ ZѨÊ\˜H© uiy~å=Ù, Z#fl\H˜ "˜ å\˜x
M ION
á⁄O^ŒÖ=Ë Ú. Hõ#∞Hõ HÍÖÏxfl ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã∞¨ HÀ"åe. =∂\Ï¡_Õ "å‰õΩ¯x
Pz `«∂z =∂\Ï¡_ç`Õ Z@∞=O\˜ J#~å÷Å∞ [~°QÆ=Ù. J=HÍâ◊O KåÖÏ
AT
`«‰õΩ¯=QÍ =ã¨∞ÎOk. JѨC_Õ ^•xx ã¨kfixÜ≥∂QÆ Ñ¨~°K«∞HÀ"åe. ^•xx
L IC
^Œ∞ifixÜ≥∂QÆ Ñ¨~°K«∞H˘x P `«~°∞"å`« J=HÍâ◊O ZO`« Z^Œ∞~°∞K«∂ã≤<å
B
PU
=∞m§ Jk ~åHõáÈ=K«∞Û#∞.JO^Œ∞ˆH ÃÑ^ŒÌÅ∞ JO\Ï~°∞.KÕ`«∞Å∞ HÍÖËHõ
P‰õΩÅ∞ Ѩ@∞ì‰õΩO>Ë LѨÜ≥∂QÆO ÖË^Œ∞.
75. =ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt<å_»∞ L`«Î~° ^•fi~åxfl ZO^Œ∞‰õΩ ^Œi≈OKåe?
=ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt<å_»∞ N =∞Ǩq+¨µ‚=Ù Ü≥∂QÆx„^Œ #∞O_ç
"≥∂ÖÁ¯O\Ï_»∞. L`«~Î ° ^•fi~°O #∞Oz ^Œ~≈° #q∞™êÎ_∞» . L`«~Î ^° •fi~°O ^•fi~å
N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ùx ^Œi≈¿ãÎ ZO`À ѨÙ}ºO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ™êfiq∞ x„^Œ ÖËz#
~ÀA# "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\ ˜™êiQÍ Z=Ô~·`Õ ^Œ~°≈#O KÕã¨∞‰õΩO\Ï~À "å~°∞
=∞#ã¨∞Ö’ HÀ~°∞‰õΩ#fl HÀiHõ Z@∞=O\˜^<·≥ å q+¨µ=‚ Ù `«Ñʨ ‰õΩO_® f~°∞™êÎ_x»
F „ѨQÍ_è» #=∞‡HõO. JÖψQ =ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt<å_»∞ Zxfl Ѩ#∞Å∞<åfl
"å\˜x =∂#∞H˘x P ™êfiq∞x L`«~Î ° ^•fi~O° QÆ∞O_®"≥o§ ^Œi≈¿ãÎ =ÚHÀ¯\˜
^Õ=`«Å∂ nq™êÎ~°∞.
76. J^ŒÌO Ѩye`Õ Ji+¨ì=∂? HÍ^•?
J^ŒÌO Ѩye`Õ Ji+¨ì=∂ HÍ^• `«~åfi`« HÍx =ÚO^Œ∞ Ѩye#
J^ŒÌOÖ’ =∞# "≥ÚǨxfl K«∂ã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. Ѩye# J^•Ìxfl WO\’¡
QÀѨÙ~°O..... 69
LOK«‰õÄ_»^Œ∞. =∞~°HõÅ∞ Ѩ_ç ÖË^• =∂ã≤áÈ~Ú# J^•Ìxfl Jã¨ûÅ∞ LOK«
‰õÄ_»^Œ∞. J^•ÌxH©, ÅH©∆ ‡^ÕqH© KåÖÏ ^ŒQÆæ~° ã¨O|O^èŒO LOk. J^ŒÌO
JO>Ë ÅH˜∆ ‡^Õq ™ê÷#O.J^ŒÌOÖ’ ZѨC_»∂ XˆH ÉÁ=∞‡ xÅHõQÍ LO_»^Œ∞.
ÅH©∆ ‡^Õq‰õÄ_® JO`Õ. J^ŒÌO Ѩye`Õ ^èŒ# #+¨ì=∞x ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞
`«∞<åfl~Ú. QÍA =ã¨∞=Î Ù U^≥<· åã¨~ˆ Ѩye#ѨC_»∞ ZO`« *Ï„QÆ`QΫ Í â◊√„ÉèÑí ~¨ °
z<å ^•xÜ≥ÚHõ¯ ~°[#∞ ZHõ¯_À XHõKÀ@=ÙO_ç K«@∞‰õΩ¯# HÍ@∞ "Õã∞¨ OÎ k.
Hõ#∞Hõ J^ŒÌO q+¨Ü«∞OÖ’ Z<Àfl *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞‰õΩx ã¨Ç¨Ï#O`À Ѩye#
J^ŒÌO=ÚHõ¯Å#∞ Z=~°∞ #_»=x „Ѩ^ÕâßÖ’¡ "å\˜x áêÔ~Ü«∂ºe.
77. ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’H˜ "≥àı§ =ÚO^Œ∞ HÍà◊√§ ZO^Œ∞‰õΩ Hõ_»∞HÀ¯"åe?
QÆ∞_çH˜ "≥àϧe JO>Ë ™êfl#O KÕ¿ã "≥à◊`å=Ú. J~Ú<å QÆ∞_ç
ɡ·@ ѨOѨ٠=^ŒÌ ÖË^• ÉÏq =^ŒÌ =∞m§ HÍà◊√§ Hõ_»∞H˘¯x "≥à◊`å=Ú.
^•xH˜ HÍ~°}O ™êfl#O JÜ«∂ºHõ, "≥à§ı =ÚO^Œ∞ K≥ÑC¨ Å∞ ^èiŒ ™êÎ=Ú. Hõ#∞Hõ
=ÚO^Œ∞QÍ QÆ∞_ç ɡ@· áê^Œ~H° Å∆õ #∞ =^Œe, ѨOK«É∂íè `åÖ’¡ XHõ>#ÿˇ Éè∂í q∞ÃÑ·
N O M
xÅ|_ç, ѨOK«É∂íè `åÅH˜ JkèÑu¨ J~Ú# h =^Œ‰Ì Ωõ =ã¨∞<Î åfl=∞x =∞##O
A
H . C
KÕã∞¨ ‰õΩO@∂, Páê^Œ=∞ã¨HÎ =õ ¸ Ѩiâ◊√„ÉèOí KÕã∞¨ HÀ=\ÏxH˜, `˘Å∞`« ~Ô O_»∞
S AT
MO I O N
HÍà◊√§ "≥#Hõ, =ÚO^Œ∂ `«_Kç ÖÕ Ï Hõ_∞» ‰õΩ¯O\Ï=Ú. =¸_»∞™ê~°∞¡ ѨÙH˜¯eOz
h\˜x ɡ·@H˜ =^ŒÖÏe.
AT
L IC
'^Õ"å! â◊s~°=¸, "å‰õΩ¯H˜ =¸Å HÍ~°Hõ"≥∞ÿ# <åÅ∞HÍ, <À~°∂
‰õÄ_® â◊√„ÉèÑí ~¨ ∞° K«∞H˘x h =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ „áêiúã∞¨ <Î åfl=Ú. HÍ=Ù# =∞=Ú‡
B WOHõ P `«~°∞"å`« KÕ¿ãk ~åHõ∆㨠™êfl#O. ™êfl#OKÕ¿ã@ѨC_»∞ K«hfl\ ˜
PU
nqOK«∞— Jx J~°úO. JO^Œ∞ˆH qkèQÍ ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’H˜ "≥àı§ =ÚO^Œ∞
HÍà◊¥§, <À~°∂ â◊√„ÉèíѨ~°∞K«∞H˘x ^Œi≈OK«∞HÀ"åe.
78. `«=∞Åáê‰õΩ `˘_ç=∞, z=~°¡ ZO^Œ∞‰õΩ `≥OÑ≤ `åO|∂ÅO
¿ãq™êÎ~°∞?
`«=∞Åáê‰õΩ `˘_ç=∞ uO>Ë "åºkè ~å=\ÏxH˜ J=HÍâßÅ∞ Z‰õΩ¯=.
JÖψQ z=~°∞¡ uO>Ë áêѨO. P‰õΩÖ’ LO_Õ D<≥Å∞ uO>Ë |∞kú
=∞O^Œyã¨∞ÎOk. `«=∞Åáê‰õΩ #=∞ÅQÍ<Õ Tã≤"ÕÜ«∂e. ^•xH˜ HÍ~°}O
`˘_ç=∞, D<≥Å∂, z=~°∞¡ WOHÍ q∞ye LO\Ï~Ú. `˘e ~°ã¨O ^•fi~å
ɡ·\ ˜H˜ =k֡ܫ∞º@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. `åO|∂ÅOÖ’ XHõ =Hõ¯ =∂„`«"Õ∞
"å_®e. ~Ô O_»∞ =Hõ¯Å∞ ѨxH˜ ~å=Ù. `åO|∂ÖÏxfl QÍÜ«∂Å`À L#fl"å~°∂,
HõO\˜ [|∞ƒÅ∞#fl "å~°∂, Hõ∆Ü«∂^Œ∞Å∞#fl"å~°∂ "Õã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œx âß„™êÎÅ∞
70 QÀѨÙ~°O....
K≥|∞`«∞<åfl~Ú. P‰õΩH˜ ~å¿ã ã¨∞#flO =∞^茺 "ÕÅ∂ ÖË^• ÉÁ@# "Õe`À<Õ
~åã¨∞ HÀ"åe. ^•x =Å¡ PÜ«Ú+¨µ¬ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. D Ô~O_»∞ "Õà◊§ ^•fi~å
ã¨∞#flO „"åÜ«∞@O ^•fi~å ǨÏ$^ŒÜ«∞ #~åÖ’¡ L`ÕÎ[O Hõey ǨÏ$^ŒÜ«∞O
`«# Ѩx `«#∞ =∞iO`« ã¨∞à◊√=ÙQÍ KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok.
79. Jã¨Å∞ ™êfl#O ZO`« ¿ãѨ٠K≥Ü«∂ºe ?
„Ѩf~ÀA J~°QOÆ >ˇ<ÿ å ™êfl#O KÕ¿ãÎ KåÖÏ=∞Ozk. 4K≥O|∞Å`À
â◊s~åxfl ÉÏQÍ `«_çÑ≤, ã¨∞xflÑ≤O_çÖÏO\˜ "å\˜`À â◊√„ÉèíOQÍ ~°∞^Œ∞̉õΩx,
PÃÑ· 7,8 K≥O|∞Å`À â◊s~åxfl â◊√„ÉèíѨ~°∞K«∞HÀ"åe. "≥∞`«Î\ ˜ @=Öò`À
35
^ÕǨxfl J^Œ∞ÌH˘x `«∞_»∞K«∞HÀ"åe. ™êfl#"≥∞ÿ# `«~°∞"å`« ^ÕǨÏOÖ’x
J=Ü«∞"åÅ#∞ â◊√„ÉèíOQÍ `«∞_»∞K«∞HÀHõáÈ=@O=Å¡ Z<Àfl ~ÀQÍÅ∞ =KÕ
N O M
J=HÍâ◊=ÚÅ∞<åfl~Ú. „áê}ÏO`«Hõ"≥∞ÿ# Hͺ#û~ü ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# [|∞ƒÅ∞
A
H .C
‰õÄ_® =KÕÛ J=HÍâ◊=Ú LOk. Hõ#∞Hõ â◊√„ÉèíOQÍ ™êfl#O KÕã≤ á¶êº<£
O S
M ION
„H˜O^Œ F xq∞+¨Oáê@∞ xÅ∞Ûx PÃÑ· |@ìÅ∞ ^èŒiOK«O_ç.
=∞Ç≤Ïà◊Å∞ =O\˜ g∞^Œ Ug∞ ÖˉΩõ O_® ™êfl#O K≥Ü∂« ºe. =∞QÆ"å~°∞
IC
U^À =Hõ QÆ∞_»¤ K«∞@∞ì‰õΩx ™êfl#O KÕÜ«∂e.
B L
„ѨÉèÏ`«"Õà◊ 4,5 QÆO@=∞^茺 KÕ¿ã ™êfl#O |∞∞+≤™êfl#O JO\Ï~°∞
PU
P `«~°∞"å`« L^ŒÜ«∞O 5,6 QÆO@Å=∞^茺 KÕ¿ãk ^≥·=™êfl#O JO\Ï~°∞.
J@∞Ñ≤=∞‡@ L^ŒÜ∞« O 6,7QÆO@Å =∞^躌 KÕ¿ãk =∂#= ™êfl#O JO\Ï~°∞.
™êfl#O KåÖÏ=∞Ozk. #n ™êfl#O Jxfl\ ˜ HõO>ˇ L`«=Î ∞"≥∞#ÿ k. `≥Å"¡ å~°∞
*Ï=Ú# 10"ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ P^•Ü«∞"≥Úã¨∞Î<åfl =∂#∞H˘x =∞s ã¨Ô~·#
™êfl#O K≥Ü«∞º@O =∞Ozk.
80. QÀ=Ù ã¨~°fi^Õ=`«Å‰õΩ „Ѩu~°∂Ѩ=∂?
QÀ=Ù áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, <≥~Úº, =∞Å =¸„`åÅ∞ P=Ù#∞Oz "≥Å∞=_Õ
g\˜x ѨOK«QÆ=º=ÚÅ∞ JO\Ï~°∞. QÀ =¸„`«=Ú#O^Œ∞ "å#^Õ=Ù_»∂,
QÀ=∞Ü«∞=∞O^Œ∞ Jyfl^Õ=Ù_»∂, QÀ Ѷ¨∞$`« =∞O^Œ∞ ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»∂, QÀ
^Œkè Ü«∞O^Œ∞ "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∂, QÀ H©~∆ =° ∞O^Œ∞ K«O„^Œ∞_»∂ LO\Ï~°x „Ѩâã◊ .Î≤
JO^Œ∞ˆH QÀ=∂`« ѨÓlOѨ`«y#kQÍ, Ѩq„`«"≥∞ÿ#kQÍ ã¨~°fi^Õ=`«Å‰õΩ
„Ѩu~°∂ѨOQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 71
81. u~°∞=∞Å N"≥OHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞"åiKÕ`«∞Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ JÖÏ LO\Ï~Ú?
N "ÕOHõ>âË fi◊ ~™° êfiq∞"åix ^Œi≈Oz# "åiH˜ ™êfiq∞"å~°∞ KÕ`∞« Å∞
LO_Õ f~°∞ qz„`«OQÍ<Õ QÀK«iã¨∞ÎOk. ™êfiq∞"åi KÕ`«∞Å∞ Éèí∂q∞x
K«∂Ñ≤ã¨∞Î#fl@∞¡ LO\Ï~Ú. P ÉèíOy=∞‰õΩ J~°úO Uq∞@O>Ë `«##∞ `«#
áê^•Å#∞ â◊~}° ∞"Õ_#ç Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ Éè∂í Ö’HõOÖ’ ^•i„^ŒºO JO@∂ LO_»^xŒ
#=∞‡HõO.
W^Õ q+¨Ü∞« O N"ÕOHõ>âË fi◊ ~° ã¨∞„ѨÉÏè `«OÖ’ ‰õÄ_® L#flk. D™êi
u~°∞=∞ʼnõΩ "≥o§#ѨC_»∞ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞x `«xqf~å K«∂_»O_ç.
36
82. LOQÍ~åxfl Z_»=∞ KÕu „"ÕÅ∞ˆH ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@∞ìHÀ"åe?
Z_»=∞ KÕu„"ÕeH©, "≥∞^Œ_»∞Ö’x ~°HõÎ<åàÏʼnõΩ KåÖÏ ^ŒQÆæ~°
ã¨O|O^èŒ=Ú LOk. Z_»=∞KÕu „"ÕeH˜ LOQÆ~°O ^èŒiOK«@O=Å¡ "≥∞^Œ_»∞
K≥·`«#º=O`«"≥∞ÿ L`åûǨÏOQÍ =∞#efl =ÚO^Œ∞‰õΩ #_çÑ≤ã¨∞ÎOk.
83. U áêѨO KÕ¿ãÎ Uq^èŒOQÍNѨÙ_»∞`å~°∞?
„ÉÏǨχ}ǨÏ`«º KÕ¿ãÎ áêO_»∞~ÀQÆA O M
"å_»∞ =∞~°∞QÆ∞A˚QÍ [x‡™êÎ_∞» O H O`À ѨÙ_»`å_».∞.C
. „ã‘xΠǨÏ`«º KÕã#≤ "å_»S
QÀ=Ù#∞K«OÑ≤#
M
rqOKÕ@@∞¡Ñ¨Ù_»`å_»∞. =∂O™êxfl u#flIO N ∞ x`«ºO [|∞ƒÅ`À<Õ
A T „ÉÏǨχ}∞x ‰õΩ+¨µª"åºkè`À ѨÙ\˜ì
ã¨~°fiÉÏ^èŒÅ∞ Ѩ_»`å_»∞. ѨÙ~å}ÏÅ#∞,âß„™êÎ
∆ ∞« ~ÀQÆO`À ѨÙ_»`å_»L∞. IJ|^Œ
HõÜ
xfl J==∂xOz#"å_»∞
CÑú Ù¨ ™êHõ∆ ºO K≥ÑÊ≤ #"å_»∞ =¸QÆ"å_çQÍ#∂,
J|^•úÅx q<Õ"B
p=∞QÍ#∂, U å_»∞ K≥q\˜"å_»∞QÍ#∂, LѨC#∞ ^˘OyeOz#"å_»∞
P x`«ºO =ºaèKå~°OKÕã#≤ "å_»∞ J_»qÖ’ U#∞QÆ∞QÍ#∂, Ñ≤Å=x
¿Ñ~°O\ÏxH˜ "≥o§#"å_»∞ HÍH˜QÍ#∂, ¿ãflÇ≤Ï`«∞x "≥∂ã¨OKÕã≤#"å_»∞
„QÆ^ŒúQÍ#∂, J=∞‡HõOÖ’ "≥∂ã¨O KÕã≤#"å_»∞ QÆ∞_»¡QÆ∂|QÍ#∂, Éèí~°Î#∞
Ç≤ÏOã≤OKÕ „ã‘Î [ÅQÆQÍ#∂, Éè~í #ΰ ∞ "≥∂ã¨OKÕã#≤ „ã‘Î |e¡QÍ#∂, QÆ∞~°∞Ѩufl`À
ã¨OÉè’QÆOKÕã#≤ "å_»∞ `˘O_»QÍ#∂, JuHÍ=∂xfl Hõey#"å_»∞ QÆ∞„~°OQÍ#∂
[x‡™êÎ_»∞. ÉèÏ~°ºx Ç≤ÏOã≤¿ãÎ =KÕÛ [#‡Ö’ "Õ∞HõQÍ Ñ¨Ù_»`å_»∞.
84. „ã‘ÎÅ JÅOHÍ~°=ÚÅ∞ Ѩ^ŒÇ¨~°∞... Jq Uq∞\˜?
1. ^ŒO`« ^è•=#=Ú 2. #Å∞QÆ∞ ÃÑ\˜ì ™êfl#=Ú 3. Ѩã¨∞Ѩ٠ѨÓ`«
4. p~°, ~°qHõ 5. áê~å}˜ 6. t~À*ÏÅOHõ~°} 7. ѨÙëêÊÅOHõ~°} 8.
áêÑ≤@ ‰õΩO‰õΩ=∞ 9. |∞QÆæ# K«Hõ¯\˜ K«∞Hõ¯ 10. ÅÖÏ@ uÅHõ=Ú 11.
72 QÀѨÙ~°O....
QÀiO\ωõΩ 12. `åO|∂Å=Ú 13. ÃÑ^Œ=ÙÅH˜ Z~°∞Ѩ٠14. HõO\˜H˜
HÍ@∞Hõ 15. ã¨~åfiÉèí~°} JÅOHõ~°} 16. ÃÑo§J~Ú# "åiH˜ =∞OQÆà◊
ã¨∂„`«=¸, #šѨÓã¨Å∂, "≥∞>ˇìÅ∞.
85. ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ x[OQÍâ◊H˜Î=O`«"≥∞ÿ#"å?
1. Z~°∞Ѩ٠™êÅ„QÍ=∞=Ú : ™ê„=∂[º Ѩ^Œg ã¨O„Hõq∞ã¨∞ÎOk.
2. `≥Å∞Ѩ٠™êÅ„QÍ=∞=Ú : „áêѨOzHõ J=ã¨~åÅ#∞ f~°∞ã¨∞ÎOk.
3. Ѩã¨∞Ѩ٠™êÅ„QÍ=∞=Ú : ÅH©;^Õq™ê÷#O, ã¨HõÅ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞.
4. |∂_ç^Œ~°OQÆ∞ ™êÅ„QÍ=∞=Ú: _»|∞ƒ`À‰õÄ_ç# ¿Ñ~°∞ „ѨMϺ`«∞Å∞.
5. =Ú^Œ∞~°∞~°OQÆ∞ ™êÅ„QÍ=∞=Ú: g\˜x Jã¨ûÅ∞ ѨÓlOK«~å^Œ∞.
86. =∂O™êǨ~°∞ŠѨÓ[Å∞ Ѷ¨e™êÎÜ«∂? Ѷ¨eOK«"å?
N O M
âßMÏǨ~°=Ú ™êufiHõ QÆ∞}ÏxH˜ ZO`À LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok.
A
O H S .C
=∞#ã¨∞#∞ „ѨâßO`«OQÍ LOK«∞`«∞Ok. ÉèíQÆ=^Œ#∞„QÆǨÏO HõÅQÆ\ÏxH©,
M ION
ÉèíH˜Î, z`«Îâ◊√kú =∞#Ö’ ÃÑ~°QÆ\ÏxH˜ âßMÏǨ~°O „Ѩ^è•#=∞=Ù`«∞Ok.
=∞O™êǨ~°=Ú =∞# PÜ«Ú+¨µ¬#∞ ǨÏiã¨∞ÎOk. âßMÏǨ~°=Ú
AT
u<Õ"åih, =∂O™êǨ~°=Ú u<Õ"åix ‰õΩ∆ }‚OQÍ Ñ¨ije¿ãÎ âßMÏǨ~°∞ňH
L IC
Z‰õΩ¯= PÜ«Ú+¨µ¬`Àáê@∞ P~ÀQƺO ‰õÄ_® ã¨=∞áêà◊§Ö’ LO@∞Ok.
87. QÆU B
P™ê^è•~°}OQÍ „Ѩf QÆ∞_çÖ’ ~åq, "ÕѨ K≥@∞ì Hõe¿ã LO\Ï~Ú.
∞_çÖ’ ~åqK≥@∞ì, "ÕѨK≥@∞ì ZO^Œ∞‰õΩ Hõeã≤ LO\Ï~Ú?
~åqK≥@∞ì#∞ N=∞Ǩq+¨µ‚=ÙQÍ#∂, "ÕѨK≥@∞ì#∞ ÅH©;^Õq JOâ◊QÍ#∂
ÉèÏqOKåÅx ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. D [O@ =$H∆ÍÅ#∞ ѨÓlOz
„Ѩ^ŒH˜∆}O KÕÜ«∞@O ^•fi~å Z<Àfl^ÀëêÅ∞ `˘Åy ѨiѨÓ~°‚ ã¨∞Yr=#O
á⁄O^Œ∞`å~°∞. â◊x^À+¨O L#fl"å~°∞ ~åqK≥@∞ì‰Ωõ ѨÓ[KÕÜ∂« e. ~åqK≥@∞ì‰Ωõ
#=∞㨯i¿ãÎ Z<Àfl^ÀëêÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
NHõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ JO`«º^Œâ◊Ö’ D K≥@∞ì „H˜O^Õ q„â◊q∞Oz
"≥·‰õΩO~îåxfl KÕ~°∞‰õΩ#fl@∞¡ „Ѩâ◊ã≤Î. JÖψQ "ÕѨ K≥@∞ì QÍeH˜ ‰õÄ_® Z<Àfl
[|∞ƒÅ∞^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú. =∞#O ÃÑOz<å ÃÑOK«Hõ áÈ~Ú# Ѩq„`« „Ѩ^Õ
â◊OÖ’ Ѩq„`«"≥∞ÿ# =$H∆ÍÅ∞ "å\˜Hõ"Õ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. ~åqK≥@∞ì WO\˜
Ѩiã¨~° „áêO`åÅÖ’ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. "ÕѨ K≥@∞ì#∞ WO\˜H˜ =ÚO^Œ∞HÍx
"≥#∞HõQÍx "Õã¨∞HÀ"åe. WO\˜ =ÚO^Œ∞ "ÕѨ K≥@∞ìO>Ë U [|∞ƒÅ∞ ~å=Ù.
QÀѨÙ~°O..... 73
88. U^Õ=Ùx U ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ѨÓlOKåe?
`≥Å"¡ å~°∞*Ï=Ú# 3QÆO@ʼnõΩ N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù#∞ ѨÓl¿ãÎ PÜ«∞#
^ŒÜ«∞ =∞#ÃÑ· Jáê~°OQÍ LO@∞Ok.„áê`«óHÍÅ=Ú ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞x
L^ŒÜ∞« O 6QÆOIIÖ’QÆ Ñ¨ÓlOKåe. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’x ѨÓ[ N~å=∞K«O„^Œ∞
xH˜, N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~° ™êfiq∞H˜ ‰õÄ_® W+¨ì"≥∞ÿ#k. L^ŒÜ«∞O 6–7 QÆOII
=~°‰Äõ Ѩ~=° ∞t=Ù_ôfl, ^Œ∞~°^æ qÕ x ѨÓl¿ãÎ =∞Oz Ѷe¨ `«=Ú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=∞^蕺ǨÏfl=Ú 12 "Õà◊ ǨÏ#∞=∞O`«∞x ѨÓlOz# PÜ«∞# Hõ$Ѩ‰õΩ
áê„`«∞Å=Ù`å~°∞. ™êÜ«∞O„`«=Ú 3 QÆO@ʼnõΩ ~åǨï=Ù#∞ ѨÓl¿ãÎ =∞Oz
Ѷ¨e`«=Ú HõÅ∞QÆ∞ `«∞Ok. ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞=Ú# t=ѨÓ[‰õΩ k=º"≥∞ÿ#
ã¨=∞Ü«∞O. ~å„u 6–9 QÆOII=~°‰õÄ ÅH©;^Õqx ѨÓl¿ãÎ P"≥∞ Hõ$áêHõ\ÏHõ∆
=ÚÅ∞ =∞#ÃÑ· ZѨC_»∂ LO\Ï~Ú.
89. "åã¨∞Î âßG=Ú#∞ ZѨÊ\˜#∞Oz J=ÅOaèã¨∞Î<åfl~°∞?
ѨÙ~å`«# HÍÅO#∞Oz JO>Ë =∞ǨÉèÏ~°`O« [iy# HÍÅO #∞Op
A N O M
"åã¨∞ÎâßG=Ú#∞ J=ÅOaèã¨∞Î#fl@∞¡ =ÙOk. ~å=∂Ü«∞}OÖ’ J~°}º"åã¨
H S . C
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ‰õΩ\©~°O xi‡OK«QÍ<Õ N~å=Ú_»∞ ã‘`å^Õq`À
MO I O N
Hõeã≤ "åã¨∞ÑÎ Ó¨ [KÕã≤ QÆ$ǨτѨ"âÕ O◊ KÕâß~°∞. qâ◊fiHõ~‡° , =∞Ü«Ú_»∂, "åã¨∞Î
T
âß„ã¨xΠѨÙ}∞ÖË, P~ÀQͺxH©, PǨ^¡ •xH©, P#O^•xH© JxflO\˜H© =¸Å"Õ∞
A PU
IC
"åã¨∞âÎ ßG"Õ∞. ã¨∞„w=Ùx Ѩ\Ïìa¿è +Hõ=Ú `«~∞° "å`« ã‘`å<Õfi+}¨ ‰õΩ xsH˜ã∆ ∞¨ #Î fl
L
B
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ N~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ "åã¨∞Î K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ H˘#™êQÍ~°∞.
P=∞#U^ÕÇϨ90. uÅHÍxfl ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒiOKåe?
OÖ’x „Ѩu J=Ü«∞"åxH˜ XH˘¯Hõ¯ Jkè^=Õ `« L<åfl~∞° .
JÖψQ #∞^Œ∞@# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Jkè^Õ=`«. #∞^Œ∞~°∞ „|Ǩχ™ê÷#O. „|Ǩχ
~°OQÆ∞ Z~°∞ѨÙ. Hõ#∞Hõ „|Ǩχ™ê÷#"≥∞ÿ# #∞^Œ∞@∞# Z~°∞Ѩ٠~°OQÆ∞ uÅHõO
`«Ñ¨Êxã¨iQÍ ^èŒiOKåe.
#∞^Œ∞@∞# ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ ™ÈHõ~å^Œ∞. =∞#Ö’x rq, *’ºu
ã¨fi~∂° Ѩ_Qç Í Éè∂í q∞=∞^躌 =∞OÖ’x P*Ï˝K„« HõOÖ’ ã¨∞+¨µÑ¨Î ^ŒâÖ◊ ’ ǨÏ$^ŒÜ∞«
™ê÷#OÖ’ J#QÍ J<åǨÏ`« K«„HõOÖ’ LO\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ uÅHÍxfl LOQÆ~Ñ° Ù¨
„"Õe`À ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë âßOuKÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok. #_ç„"ÕÅ∞`À ^èŒi¿ãÎ PÜ«Ú+¨µ‚
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ÉÁ@#„"Õe`À ^èiŒ ¿ãÎ â◊H=Θ ã¨∞OÎ k. K«∂ѨÙ_»∞ „"Õe`À ^èiŒ ¿ãÎ
ÉèíH©Î, =ÚH©Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
74 QÀѨÙ~°O....
áê¡ãHì≤ ± ÉÁ@∞ì aà◊§ÅHõ<åfl ™ê^è•~°} ‰õΩO‰õΩ=∞ ^èiŒ ¿ãÎ *Ï˝#K«„HÍxfl
ѨÓlOz#@∞ì J=Ù`«∞Ok.
‰õΩ_ç=Ú‰õΩ¯~°O„^ŒO ¿Ñ~°∞ Ñ≤OQÆà◊. Z_»=∞ =Ú‰õΩ¯ ~°O„^èŒO¿Ñ~°∞ W_».
D ~Ô O\˜h ÃÑH· U˜ @"åÅ∞QÍ Ñ¨OÑ≤¿ãÎ P ~Ô O_»∂ Hõe¿ãKÀ@ JO>Ë „Éè∂í =∞
^茺OÖ’ LO_Õk ã¨∞+¨µ=∞fl<å_ô™ê÷#O. P ã¨∞+¨µ=∞fl t~°ã¨∞û =∞^茺֒ L#fl
„|Ǩχ ~°O„^èŒO #∞O_ç "≥<≥fl=ÚHõ z=i =~°‰õΩ x\Ï~°∞QÍ LO@∞Ok. D
=¸_»∞ Hõe¿ãKÀ@ ÉÁ@∞ìÃÑ\Ïìe. â‹·=ÙÖˇ·`Õ J_»¤OQÍw¿ã =¸_»∞ w`«ÅÖ’
ÃÑ·# „H˜Ok w`«Åx Ô~O_»∞ "Õà◊¡`À Z_»=∞ #∞O_ç ‰õΩ_çH˜ wã≤, =∞^茺w`«x
37 ‰õΩ_ç #∞O_ç Z_»=∞H˜ wÜ«∂e. J^Õ "≥·+¨‚=ÙÖˇ·`Õ J@∞ W@∞ w`«Åx W_»
Ñ≤OQÆà◊<å_»∞ÅH˜ QÆ∞~°∞ÎQÍ x\Ï~°∞QÍ wã≤, =∞^茺֒ ã¨∞+¨µ=∞flO LO^Œx
N M
=∞~Àw`«x wÜ«∂e. Z=Ô~·<å Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å =∞^茺<Õ ÉÁ@∞ì ÃÑ\Ïìe.
A O
O H S .C
J#∞ëêª#OKÕã<≤ å, J~°Û#KÕã<≤ å "≥k· Hõ Hõ~‡° HÍO_»Å∞KÕã<≤ å, ã¨O™ê¯~°
M ION
q^è∞Œ Å∞ x~°fiiÎã∞¨ #Î fl #∞k\˜ÃÑ,· â◊s~°OÃÑ· uÅHõ^•è ~°} KÕÜ∞« _»O PKå~°O.
uÅHõO ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® KÕ¿ã U HÍ~°º=¸ ã¨Ñ¶¨bHõ$`«O HÍ^Œ∞.
AT
‰õΩO‰õΩ=∞, ã≤O^èŒ∂~°O, Ǩϟ=∞Éèí㨇O, K«O^Œ#O, ~åq, `«∞Åã≤ K≥@¡
L IC
"≥Ú^ŒÅ∞Ö’ L#fl=∞\˜ì "≥Ú^ŒÖ#·ˇ uÅHÍÅ#∞ LѨÜ∂≥ y™êÎ~∞° . ^Õg^Õ=`«Å‰õΩ
B
ÉÁ@∞ì ÃÑ>Ë@ì ѨC_»∞ J<åq∞Hõ „"ÕÅ∞`À, ã¨fiÜ∞« OQÍ ÉÁ@∞ì ÃÑ@∞ìH˘<Õ@ѨC_»∞
=∞^躌 „"Õe`À, Ñ≤`$« QÆ}ÏÅH˜ K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞`À, „ÉÏǨχ}∞Å∞, „âı+=ª¨ º‰õΩÅÎ ‰õΩ
ÃÑ>Ëì@ѨC_»∞ LOQÆ~°O „"ÕÅ∞`À ÃÑ\Ïìe.
Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å =∞^躌 uÅHõ^•è ~°} KÕ¿ãÎ JHõ¯_» LO_Õ P*Ï˝K„« HõO "Õ∞ÖÁ¯O
@∞Ok. =∂#=ÙxÜ≥ÚHõ¯ â◊H˜Î T~°÷fiQÍq∞ J=Ù`«∞Ok. uÅHõ^è•~°} =Å¡
â◊s ~°OÖ’ K«Å¡^Œ#O =zÛ#@¡xÑ≤ã¨∞ÎOk. L^•ã‘#`« áÈ`«∞Ok. F[ã¨∞û,
`Õ[ã¨∞û ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. #∞k\˜ÃÑ· uÅHõO =jHõ~°} =∞O„`«OÖÏ\˜k.
Wk K«∂Ѩ~°∞ʼnõΩ PHõi¬`«∞Å#∞KÕã¨∞ÎOk. ^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎÅ #∞Oz ~°H˜∆ã¨∞ÎOk.
=∞<À"åO Kè«Å∞ f~°∞ã¨∞ÎOk. PÉÏÅQÀáêÅO uÅHõ^è•~°}KÕÜ«∞O_ç.
ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl áê\˜OK«O_ç.
91. aÅfi =$Hõ∆O ZHõ¯_» ѨÙ\˜ìOk?
N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù `«# ã¨u`À Hõeã≤ t=Ùx QÆ∂iÛ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞ÎO_»QÍ
ÅH©;^Õq ‰õΩ_çKuÕ #∞Oz aÅfi=$HõO∆ [x‡OzOk. =∞Ǩt=Ù_»∞ „Ѩ`º« Hõ"∆ ∞≥ ÿ
[QÆ„^ŒHõ∆} ÉèÏ~åxfl N =∞Ǩq+¨µ‚=ÙÃÑ· LOKå_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 75
N=$Hõ=∆ ∞<Õ ¿Ñ~°∞`À ‰õÄ_® Ñ≤eKÕ D aÅfi =$HõO∆ #∞ ^Õ=`«Å∞ ã¨fi~Oæ° Ö’#∂,
=∞O^Œ~° Ѩ~°fi`«O ÃÑ·<å, "≥·‰õΩO~î°OÖ’#∂ <å\Ï~°∞. t=Ùx H˜+¨ì"≥∞ÿ# D
aÅfi =$Hõ∆ P‰õΩÅ`À U ~À*ˇ·<å ѨÓ[ KÕÜ«∞=K«∞Û. ™È=∞"å~°O HÀ¿ãÎ
™È=∞"å~°O <å_Õ Ñ¨Ó[H˜ qxÜ≥∂yOKåe.ZO_ç<å, HÀã≤ Ô~O_»∞ =¸_»∞
~ÀAÖˇ·<å t=ѨÓ[‰õΩ "å_»‰õÄ_»^Œ∞. aÅfi =$H∆ÍxH˜ „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ KÕ¿ãÎ
ã¨=∞ã¨Î ^ÀëêÅ∞ áÈ`å~Ú. ã¨O`å#O ÖËx "åiH˜ ã¨O`å#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
aÅfi =$Hõ∆ Ѩ„`«O ÅHõ∆ |OQÍ~°∞ ѨÙ=ÙfiÅ`À ã¨=∂#=Ú.
92. +¨+≤ì ѨÓiÎ "Õ_»∞HõÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕã¨∞HÀ"åe ?
W~°"≥· ã¨O=`«û~åÅ ÉÏź=¸, =∞~À #ÅÉèˇ· ã¨O=`«û~åÅ∞
Ü«∞=fi#=¸, H“=∂~åÅ`À J~°"·≥ xO_çáÈ`å~Ú. JѨÊ\˜Hˆ ZO`À JÅã≤
áÈ`å~°∞ `«Ñ¨CÅ∂, XѨCÅ∂, HõëêìÅ∂, #ëêìÅ∂, J~Ú# "åifl ^Œ∂~°O
KÕã∞¨ HÀ=@=¸ =O\˜ =hfl J#∞Éèqí Oz, J~°"H·≥ ˜ KÕ~∞° ‰õΩ<åflHõ "≥#∞uiy
K«∂ã¨∞HÀ=@"Õ∞ +¨+≤ìѨÓiÎ. HÀáê"ÕâßÅ∂, ѨQÆÅ∂, „ѨfHÍ~åÅ∂, Ѩ@∞ì^Œ
N O M
ÅÅ∂ =^Œe JO^Œsfl PǨfixOz, Jxfl `«ÑC¨ Å#∂ Hõq∆ ∞OK«@"Õ∞ H͉õΩO_®
A M ION
H . C
`«##∞ Hõq∆ ∞OK«QeÆ Qˆ "åiH˜ Hõ=∆ ∂Ѩ} K≥ÑÊ≤ JO^Œsfl PǨfixOz KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ
MO I O N S
ѨO_»∞Qˆ +¨+Ñì≤ Ó¨ iÎ. P =Ü«∞ã¨∞ =KÕÛ@ѨÊ\˜H˜ JÖÏ +¨+Ñì≤ Ó¨ iÎ KÕã∞¨ HÀ=@O
T
^•fi~å `«#∞ =kÖËã≤# Hõ~°‡ÖË=Ú<åflÜ≥∂ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH P
A U B
IC
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«∞ÖÏ ÉèÏ~°O `«∂y ^èŒ<åxfl ¿Ñ^ŒÅH˜ ѨOK«∞`å~°∞. J~Ú#
L
"åiH©, P_»Ñ≤Å¡ÅH© HÍ=eã≤#=hfl W™êÎ~°∞.
BŒ#Ö’ `≥eÜ«∞‰õΩO_® KÕ¿ã á⁄~°áê@∞¡ Uq∞\˜?
U
93. náê~å^è
Pã‘ìÅ∞ ‰õΩO^Œ∞Ö’¡ náê~å^èŒ# KÕÜ«∞~å^Œ∞. JyæѨÙÅ¡`À náêxfl
"≥eyOK«~å^Œ∞. XHõ=uÎ`À náêxfl KÕÜ«∞~å^Œ∞. UHõ=uÎ â◊=O =^ŒÌ
"≥ey™êÎ~°∞. náêxfl JQÆ~°=uÎ`À "≥eyOKåe. náê~å^èŒ# ‰õΩOkH˜
=¸_»∞KÀ@¡ ‰õΩO‰õΩ=∞ ÃÑ\˜ì JH˜∆`«Å∞ "ÕÜ«∂e. q+¨µ‚=Ù‰õΩ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù
LOKåe. Z^Œ∞~°∞QÍ náêxfl LOK«~å^Œ∞.nѨO H˘O_≥H˜¯`Õ 108 ™ê~°∞¡
'FO #=∞t≈"åÜ«∞— Jx [Ñ≤Oz nѨO "≥eyOKåe.
94. Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞, L~°∞=ÚÅ∞ Ѩ_Õ@ѨC_»∞ 'J~°∞˚<å, á¶êÅ∞æ}Ï— Jx
ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ^ŒÌÅ∞ J#=∞O\Ï~°∞?
"å#Ѩ_Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞ Ѩ_»@O „ѨHõ$u ^èŒ~°‡=Ú. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K≥@∞ì„H˜O^Œ LO_»~å^Œ∞. JÖψQ J~°∞<˚ å, á¶êÅ∞æ}Ï J#@OÖ’
76 QÀѨÙ~°O....
‰õÄ_® F Q˘Ñ¨Ê Hõ^äŒLOk. =∞ǨÉèÏ~°`« ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J*Ï˝`«"å™êxfl
=ÚyOz# J~°∞˚#∞_»∞ PÜ«Ú^è•ÅHÀã¨O L`«Î~°∞_çx â◊g∞=$Hõ∆O =^ŒÌ‰õΩ
fã¨∞‰õΩ=™êÎ_∞» . L`«~Î ° QÀ„QÆÇϨ }O ^•fi~å P=ÙÅ#∞ `«~e° OK«∞‰õΩ áÈ`«∞#fl
^Œ∞~Àº^èŒ#, Hõ~å‚^Œ∞Å#∞ ZkiOK«_®xH˜ PÜ«Ú^è•Å#∞ â◊g∞=$Hõ∆O g∞^Œ
#∞Oz „H˜O^Œ‰õΩ fã¨∞‰õΩ~°=∂‡O\Ï_»∞. JѨC_»∞ L`«Î~°‰õΩ=∂~°∞_»∞
ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞O>Ë, `«#‰õΩ#fl Ѩk¿Ñ~°¡#∞K≥Ñ≤Ê L`«Î~° ‰õΩ=∂~°∞_ç ÉèíÜ«∞O
áÈQ˘\˜ì ^è≥·~åºxfl Hõey™êÎ_»∞.
P Ѩk¿Ñ~°∞¡ Uq∞@O>Ë... J~°∞˚<å, á¶êÅ∞æ<å, áê~°÷, H˜s\˜,
38 âıfi`«"åǨÏ#, cèÉèí`«û, q[Ü«∞, Hõ$+¨‚, ã¨=º™êp, ^èŒ#∞O[Ü«∞, W=hfl
‰õÄ_® J~°∞˚#∞_ç ¿Ñˆ~¡ ‰õ#∞Hõ P Ѩk ¿Ñ~°¡Ö’ Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞,L~°∞=ÚÅ∞
A N O M
=zÛ#ѨC_»∞ UXHõ¯¿Ñ~°∞#∞ `«ÅK«∞‰õΩ<åfl ÉèíÜ«∞O áÈ`«∞Ok. H˘xfl
„áêO`åÖ’¡ Ñ≤_»∞QÆ∞ Ѩ_»∞`«∞#flѨC_»∞ J~°∞˚#∞_ç ~°^äŒK«„HõOÜ≥ÚHõ¯ ã¨∂Å
O H S .C
qiyáÈ~ÚO^Œx J^Õ Ñ≤_∞» QÆ∞QÍ =∂iO^Œx K≥|∞`å~°∞. JÖÏ K≥Ñʨ @OÖ’
‰õÄ_® J~°∞˚#∞_çx `«ÅzHÀ=_»"Õ Hõ#|_»∞`«∞Ok.
95. A|e¡gT∞^Œ Ѩ_ç`Õ ?
Hõ#∞ÉÁ=∞‡ÅÃÑ·IѨC
L _ç`Õ ^èŒ# ÖÏÉèí=Ú. "≥#∞Hõ "≥∞_»ÃÑ·# Ѩ_ç`Õ
PѨ^ŒÅ∞. ~˘=Ú‡ÃÑ· Ѩ_ç`Õ [Ü«∞=Ú. Hõ_»∞ѨÙÃÑ· Ѩ_ç`Õ ã¨O`å#„áêÑ≤Î.
P Ѩ_ç`Õ P~ÀQƺ=Ú. =∞}˜Hõ@∞ì g∞^Œ Ѩ_ç`Õ QÆ~°fiÉèíOQÆ=Ú.
Éèí∞[=ÚÅÃÑ·
"≥#∞fl =ÚHõ g∞^Œ Ѩ_ç`Õ Du ÉÏ^èŒÅ∞. Ñ≤~°∞^Œ∞ÅÃÑ· Ѩ_ç`Õ „ã‘Î ã¨∞YO.
`˘_»ÅÃÑ· Ѩ_ç`Õ Éè’QÆ=Ú. "≥∂HÍeÃÑ· Ѩ_ç`Õ "åǨÏ#„áêÑ≤Î. A@∞ì g∞^Œ
Ѩ_ç`Õ ã¨OHõ@=ÚÅ∞ „ã‘ÎÅ [_»Å g∞^Œ Ѩ_ç`Õ PO^Àà◊#.
96. ÉèÏ~°º#∞ ã¨O`À+¨ÃÑ_»∞`«∂ „|ǨχK«~°ºO ZÖÏ áê\˜OKåe?
ÃÑo§ KÕã¨∞H˘#fl ÉèÏ~°º#∞ `«y# q^èŒOQÍ Éèí~°Î ã¨O`À+¨ÃÑ\Ïìe.
Ѩ~å~Ú „ã‘ÎÅ#∞ =∞#ã¨∞Ö’ LOK«∞HÀ‰õΩO_® ÉèÏ~°º`À<Õ QÆ_»áêe.
=∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ „ѨHõ$uã≤^Œú"≥∞ÿ# 16 ~ÀAÅ∂ â◊$OQÍ~°O x¿+^èŒO.
J#QÍ ~°[ã¨fiʼnõΩ =ÚO^Œ∞, "≥#∞Hõ ~ÀAÅ`À áê@∞ "≥Ú^Œ\ ˜ 4
~å„`«∞Å∂ JÖψQ 11=, 13= ~å„`«∞Å∞ `«Ñ¨Ê q∞ye# 10~å„`«∞Å∂
ÉèÏ~°º`À ã¨OQÆ=∞=Ú#‰õΩ â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#q. J=∞"å㨺, áœ~°‚q∞ ~å„`«∞Å
Ü«∞O^Œ∞ x¿+^èOŒ . P 2 ~ÀAÅ∞ =ke ÉèÏ~°º`À ã¨OQÆq∞Oz#KÀ „|ǨχK«~º°
„=`åxfl áê\˜Oz#O`« ѨÙ}ºO ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok.
QÀѨÙ~°O..... 77
97. Ü«∞[˝ Éèí㨇=ÚÖ’ Zxfl =#=¸eHõÅ∞ LO\Ï~Ú?
~åg, "≥∂^Œ∞QÍ, "Õ∞_ô, L`«Îˆ~}∂, [g∞‡, lÖË¡_»∂, K«O„_®
^Õ=^•~°∂, ^Œ~°ƒù,Agfi ÖÏO\˜ "å\˜`À Ü«∞[˝=Ú x~°fiÇ≤ÏOz# `«~°∞"å`«
ÅaèOKÕ^Õ Ü«∞[˝Éèí㨇=Ú. D Éèí㨇=Ú KåÖÏ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#n.
98. HÍsÎHõ ™êfl#"≥∞O^Œ∞‰õΩ?
D =∂ã¨OÖ’ ã¨∂~Àº^ŒÜ∂« xH˜ =ÚO^Œ∞ ™êfl#O KÕ¿ãÎ PÜ«Ú~å~À
QͺÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. "≥∞_» =~°‰õÄ h\˜Ö’ LO_ç ™êfl#O K≥Ü«∞º@O
^•fi~° L^Œ~° "åº^èŒ∞Å∞ #Ü«∞=∞=Ù`å~Ú. HÍsÎHõ ™êfl# q+¨Ü«∞OÖ’ F
P~ÀQƺ ã¨∂„`«O ‰õÄ_® LOk. =~å¬HÍÅOÖ’ Ѩ_ç# h~°∞ Éèí∂q∞Ö’H˜
WOH˜ |Å"≥∞#ÿ JÜ«∞™ê¯O`« =∞O_»ÅO U~°Ê_»∞`«∞Ok. =~å¬HÍÅO `«~åfi`«
=KÕÛ HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ #^Œ∞Ö’¡ JÜ«∞™ê¯O`« â◊H˜Î Jáê~°OQÍ
LO@∞Ok. ^•x =ÖË¡ HÍsÎHõ =∂ã¨OÖ’ #n ™êfl#=¸, ã¨=Ú„^Œ ™êfl#=¸
KÕÜ«∞=∞O\Ï~°∞. ǨÏiǨÏ~å^Œ∞ʼnõΩ „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# =∂ã¨O HÍsÎHõ=∂ã¨=Ú.
N
D =∂ã¨=ÚÖ’ #n ã¨=Ú„^Œ ™êfl#=¸, náê~å^èŒ# ZO`À Ѩq„`«=Ú.
A O M M ION
H . C
ѨÙ~°∞QÆ∞Å∂, q∞_»`«Å∂, K≥@∂¡, Ѩ‰õ∆ΩÅ∂ WÖÏ J<ÕHõ r=ÙÅ∞ HÍsÎHõ
S AT
O
náêxfl K«∂ã≤ `«=∞ [#‡~åÇ≤Ï`åºxfl á⁄O^Œ∞`å~Ú.
M N
T O
I ∞ ZO^Œ∞Hõx ?
99. P_»Ñ≤Å¡ hàÁ¡ã¨∞‰õΩO^Œ x JO\Ï~°
™ê^è•~°}OQÍ „ã‘ÎÅ∞ <≥ÅA
JO>Ë ™êfl#O K≥Ü«∞L C
º@OHÍ^Œ
`«Ñ¨ÊQÍ<Õ hà’§ã¨∞‰õΩOk J<Õ JO\Ï~°∞.
I ∞. P"≥∞ QÆ~°ƒùâ◊Ü«∞OÖ’ Ñ≤O_»O Ѩ_»QÍ<Õ
Ù_»∞`«B
L=∞‡h~°∞ ѨU ∞Ok. ^•x<Õ =∞# ÃÑ^ŒÌÅ∞ hà’§ã¨∞‰õΩO^Œx JO\Ï~°∞.
P 100. ÉèíQÆ=næ`«#∞ Z=fiÔ~·<å K«^Œ=KåÛ?
ÉèíQÆ=næ`«#∞ ™ê^èŒ∞=ÙÅ∂, ã¨<åºã¨∞Å∂, "Õ^•O`«∞Å∂ =∂„`«"Õ∞
K«^Œ"åÅh, JÖψQ =∞_ç|@ìÅ`À#∂, ѨOK≥#∂ ^èŒiOz w`« K«^Œ"åÅh,
„ã‘ÎÅ∞ K«^Œ=~å^Œx H˘xfl JáÈǨÏÅ∞#fl =∂@ "åã¨Î="Õ∞ J~Ú# Jk
`«QÆ^Œ∞.
^•Ç¨Ï"Õ∞ã≤# "å~°∞ ^•Ç¨xflf~°∞Û‰õΩ#fl@∞ì, ~ÀQÆ"Ú≥ zÛ# "å~°O^Œ~∂°
B+¨^è•xfl fã¨∞‰õΩ#fl@∞ì, ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ÉèíH˜Î L#fl "å~°O`å K«^Œ=\ÏxH˜
J~°∞›ÖË. JÖψQ ÉèíQÆ=næ`« JO^Œi HÀã¨O. ‰õΩÅ=∞`« eOQÆ ÉË^èŒ=ÚÅ∞
ÖË=Ù. `«Ñj¨ ≈Å`« ÖËx"åiH©, ÉèHí Θ ÖˉΩõ O_® L#fl"å~°∂, QÆ∞~°∞ÉèHí Θ ÖËx"å~°∂,
^Õfiëêxfl ‰õΩiÑ≤OKÕ "å~°∂ g~°∞ ÉèíQÆ=næ`« K«^Œ∞=Ù@‰õΩ J#~°∞›Å∞.
78 QÀѨÙ~°O....
101. „ã‘Î ^èŒ<åxfl PtOK«~å^Œ∞.... ZO^Œ∞Hõx?
Ѩ~°∞Å ^èŒ<åxfl PtOK«@O =∞ǨáêѨO. „ã‘Î ^èŒ<åxfl JѨǨÏi¿ãÎ
P áêѨO =∂=ÚÅ∞ áêѨO Hõ<åfl ѨkÔ~@∞¡ JQÆ∞#∞. „ã‘ÎÅ∞ =∞QÆ"åi=ÖË
Éè’QÆ∞Å∞ HÍ^Œ∞. "åi ^è<Œ åxfl ã¨O`å#O HÀã¨=¸, ‰õΩO@∞O|O HÀã¨=¸,
^≥·=HÍ~åºÅ HÀã¨"Õ∞ Y~°∞Û KÕ™êÎ~°∞. J\˜ì ^èŒ<åxfl JѨǨÏiOK«@=¸,
|∞∞}O fã¨∞H˘x uiy W=fiHõáÈ=@O áêáêÅxflO\˜Ö’ ÔHÖÏ¡ =∞Ǩ
áêѨ=Ú. D áêѨOHõ<åfl „ã‘Î jÖÏxfl PtOK«@=Ú =∞ǨѶ∞¨ ’~åu Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ
áêѨ=Ú. „ã‘Î `«# â◊s~åxfl ^èŒ~°‡|^ŒúOQÍ `«b¡, `«O„_ô ^•#q∞zÛ#"å_çH˜
39 J#QÍ `«# J~Ú^À`«<åxH˜ zǨÏfl"≥∞ÿ# Éèí~°ÎˆH JiÊã¨∞ÎOk. JÖÏO\˜
„ã‘Îx U q^èŒOQÍ Ö’|~°∞K«∞H˘x J#∞ÉèíqOz<å Jk áêѨ"Õ∞.
A N O M
102. QÀ„`åÅ∞ ZÖÏ Ñ¨Ù\Ïì~Ú?
O H S .C
ѨÙ~å`«# HÍÅOÖ’ "å~°O^ŒiH© QÀ=ÙÖË ^èŒ#O. F KÀ@ #∞O_ç
=∞~ÀKÀ\˜H˜ =Åã¨Å∞ ‰õÄ_® "≥à◊√`«∞O_Õ"å~°∞. JÖÏO\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
QÀ~°H}∆õ H˜ QÍ#∞ QÀ„`«=ÚÅ∞ U~°ÊiKå~°∞. XHõi QÀ=ÙÅ∞, =∞~˘Hõi QÀ=ÙÖ’¡
HõÅã≤ áÈ=@O =Å¡ =KÕÛ Q˘_»=Åx QÀ„`«áêʼnõΩÅ∞ fˆ~Û"å~°∞. JÖψQ
IC
`«QÆ∞=ÙÅ∞ fiÛ# QÀ„`«áêʼnõΩÅ∞ `«áÈx+¨ª`À LO_Õ"å~°∞. „Hõ=∞tHõ∆}`À
L
B
^è~Œ ‡° J~å÷Åx É’kèOKÕ"å~°∞. JÖÏO\˜ QÀ„`«áêʼnõΩÅ ¿Ñ~ˆ ¡ PÃÑ· "åi"åi
PU
ã¨O`å<åxH˜ QÀ„`åÅÜ«∂º~Ú. "åi =Oâ◊„Hõ=∞OÖ’ [x‡Oz# "å~°∞
"åi "åi =¸Å ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ 'QÀ„`«— <å=∞O`À P~åkèã∞¨ <Î åfl~∞° . ѨÓ[Ö’¡,
Ü«∞*Ï˝Ö’¡, q"åÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Ö’¡ QÀ„`«O Ü≥ÚHõ¯ áê„`« ZO`À
LO@∞Ok.
103. J=∂"å㨺 =∞Oz~ÀA HÍ^•?
KåÖÏ=∞Ok J=∂"å㨺 =∞Ozk HÍ^ŒO\Ï~°∞. =∞ǨÉèÏ~°`«
Ü«Ú^ŒúO áêO_»=ÙÅ∞ J=∂"å㨺 <å_Õ „áê~°OaèOKå~°∞.
q[Ü«∂xfl ™êkèOKå~°∞. J^è~Œ å‡xfl F_çOz, ^è~Œ å‡xfl QÔ eÑ≤Oz#
=ÚǨ˙~°Îq∞k. H˘xfl ~å„ëêìÖ’¡ J=∂"å㨺 =∞Oz~ÀA. P ~ÀA HÀã¨O
"Õz LO_ç Ѩ#∞Å∞ „áê~°Oaè™êÎ~°∞. â◊√ÉèíHÍ~åºÅ∞ [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞.
104. QÆ∞_çÖ’ „ã‘ÎÅ#∞ ѨÓ*Ï~°∞Å∞QÍ ZO^Œ∞‰õΩ xÜ«∞q∞OK«~°∞?
^Õ=Ùx ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ q„QÆÇ¨ ÅH˜ =∞O„`« Ü«∞O„`åÅ`À „Ѩu+¨ª [iQÍHõ
Jq J#O`«"≥∞ÿ# â◊H˜Îx á⁄O^Œ∞`å~Ú. ™êH∆Í`«∞Î ^≥·=ã¨fi~°∂Ѩ JOâ◊ P
QÀѨÙ~°O..... 79
q„QÆÇ¨ xH˜ =ã¨∞OÎ k. x`«º nѨ ^è∂Œ Ѩ <≥"· ^Õ •ºÅ∞ `«Ñʨ xã¨iQÍ LO\Ï~Ú.
=∞_ç,PKå~°=Ú J`«º=ã¨~°O.
„ã‘ÎÅÖ’ „ѨHõ$u ã¨Ç¨Ï[OQÍ ^Œ∂~°OQÍ LO_®eû# ~ÀAÅ∞ H˘xfl
LO\Ï~Ú. U ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞O^À „ã‘ÎňH `≥b^Œ∞.
J@∞=O@ѨC_»∞ ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡"å~°∞ ѨÓ*Ï~°∞Å∞QÍ LO_ç ѨÓ[Å#∞
x~°fiÇ≤Ïã¨∂ÎO>Ë ^≥·=^À+¨O J=Ù`«∞Ok. =∞m§ Z<Àfl â◊√kú„Ѩ„H˜Ü«∞Å∞
KÕÜ∂« e. JO^Œ∞Hˆ ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ „ã‘ÅÎ #∞ ѨÓ*Ï~°∞Å∞QÍ LOK«~∞° . QÆ∞_çÖ’
ã¨Ç≤Ï`«O â◊√„ÉèíѨiKÕO^Œ∞‰õΩ „ã‘ÎÅ#∞ xÜ«∞q∞OK«~°∞.
105. Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ@ìx "åifl ~åqK≥@∞ì‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ K≥Ü«∞º=∞O\Ï~°∞?
Ñ≤Å¡Å∞ HõÅQÆx"åix ~åqK≥@∞ì‰õΩ „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∂, f~°÷Ü«∂„`«Å∂
K≥Ü«∞º=∞O\Ï~°∞. f~°÷Ü«∂„`«Å∞ K≥Ü«∞º@O ^•fi~å JÅã≤áÈ`å~°∞. ^•xH˜
`À_»∞ „ѨâßO`«`« =ã¨∞ÎOk. =∂#= ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# Pi÷Hõ ÉÏ^èŒÅ∂, "åºáê~°
=º=Ǩ~åÅ QÆ∂iÛ ÃÑ^ŒÌQÍ Ñ¨\ ˜ìOK«∞HÀHõáÈ=@O =Å¡ =∞#ã¨∞ `ÕeHõ
A N O M
Ѩ_»∞`«∞Ok. `«~åfi`« W^ŒÌ~°∂ Z‰õΩ¯=™ê~°∞¡ UHõ=∞=fi@O =Å¡ ã¨O`å#O
H . C
HõeQˆ J=HÍâ◊O Z‰õΩ¯=. JÖψQ ~åqK≥@∞ì‰Ωõ „Ѩ^HŒ }∆˜ O KÕÜ∞« º@O ^•fi~å
S 109. q"åǨÏ"Õ_»∞HõÖA
`˘Åyã¨∞ÎOk. MO I O N
ã¨O`å#O HõÅQÆHõáÈ=\ÏxH˜ HÍ~°}"≥∞ÿ# ^ÀëêÅx ~åqK≥@∞ì QÍe
106.C Hõ<A T Ѷ¨Å"≥∞O`«?
åº^•#
QÆOQÍ #kÖ’LWã¨I ∞Hõ#∞ ã¨Ñ¨Îi¬ =∞O_»ÅO =~°‰õÄ áÈã≤ "≥~Úº
ã¨O=`«û~åÅU `«~B
åfi`« XH˘¯Hõ¯ Wã¨∞Hõ ˆ~}∞=Ù#∞ Wã¨∞Hõ ‰õΩÑ¨Ê #∞Oz fã≤
P
"Õ¿ã ã¨=∞Ü«∞=∞O`« Hõ<åº^•`« „|Ǩχ֒HõOÖ’ x"åã¨=ÚO\Ï_»∞. #∞=Ùfi
Å#∞ ã¨∂~°º=∞O_»ÅO =~°‰õÄ áÈã≤ XH˘¯Hõ¯ yO[#∞ fã≤#O`« HÍÅ=Ú
ã¨fi~°æã¨∞MÏÅ∂ Hõ<åº^•`« „|Ǩχ֒Hõ=Ú# á⁄O^Œ∞#∞. q∞#∞=ÚÅ#∞
„^èŒ∞==∞O_»ÅO =~°‰õÄ áÈã≤, "≥~Úº ã¨O=`«û~åÅ `«~åfi`« XH˘¯Hõ¯
yO[#∞fã≤ "Õ¿ã ã¨=∞Ü«∞=∞O`« Hõ<åº^•`« „|Ǩχ֒Hõ=Ú# „ѨHÍtOK«∞#∞.
107. ã¨Ç¨ÏѨOH˜Î Éè’[<åÅO^Œ∞ JO^Œ~°∂ XˆH™êi ÖË"åÅx
ZO^Œ∞‰õΩ K≥|∞`å~°∞?
ã¨Ç¨ÏѨOH˜Î Éè’[<åxH˜ ‰õÄ~°∞Û#fl JO^Œig XˆH r=# „Ѩ=∂}
=ÚÅ J~Ú LO_»=Ù. =∞Op, K≥_∞» JÅ"å@¡`À ~°H~õ H° ÍÅ "åà◊√§ LO\Ï~°∞.
"åi "åi â◊s~åÖ’¡ q^Œ∞º`ü "åi"åi â◊s~°ÑÙ¨ â◊HΘ „ѨHÍ~°O Ѩx KÕã∞¨ OÎ k.
80 QÀѨÙ~°O....
ã¨ÇϨ ѨOH˜ÖÎ ’ ‰õÄ~°∞Û#flÑC¨ _»∞ ^•^•Ñ¨Ù â◊s~°ÑÙ¨ ÉèÏQÍÅ q^Œ∞º`ü xÜ«∞O„`«}
XˆH ~°HõOQÍ LO@∞Ok. â◊H˜ÎÇ‘Ï#∞_»~Ú# =ºH˜Î =ÚO^Œ∞QÍ ÖËKå_»#∞
‰õΩO^•O. J`«_»∞ â◊H˜ÎÇ‘Ï#∞_»~Ú`Õ q∞QÆ`å"åi â◊H˜Î ZO`À H˘O`« ÖψQã¨∞
‰õΩO\Ï_»∞. J~Ú<å PǨ~°=¸, x„^•, ã¨OÉè’QÆ=Ú =¸_çO\˜H˜ J_»∞¤
J=ã¨~°O.
108. Q˘aƒà◊¥§, =ÚQÆ∞æÅ∞ "ÕÜ«∞@O „ѨÜ≥∂[#=Ú L#fl^• ?
=ÚQÆ∞æÅ∂, ѨO_»∞QÆ k<åÖ’¡ Q˘aƒà◊¥§ ÅH©∆ ‡^ÕqH˜ „Ñ‘uHõ~°=Ú,
=∞OQÆàH◊ ~õ =° ÚÅ∞. „ã‘ÅÎ ‰õΩ J^˘Hõ x`«º "åºÜ«∂=∞=Ú. =ÚQÆ∞Öæ ’x ã¨∞#flÑÙ¨
40 á⁄_ç =Å¡ Ѩiã¨~åÖ’¡x ã¨∂Hõ∆ ‡„H˜=ÚÅ∞ #tOѨKÕã≤ Ñ≤ÖÏ¡áêѨʼnõΩ J<å
~ÀQͺÅ∞ KÕã¨∞ÎOk.
A N O M
¿Ñ_»hà◊√§ HõàϧÑ≤ K«e¡, ~°Hõ~°HÍÅ =ÚQÆ∞æÅ∞ ÃÑ\˜ì, Q˘aƒà◊§#∞
O S .C
JÅOHõiOz, ~°H~õ H° ÍÅ ~°OQÆ∞Å∞ K«e¡ P#O^ŒÑ_¨ @» O ǨÏ$^ŒÜ∂« xˆH HÍ^Œ∞
H
Hõ#∞ʼnõÄ =∞Ozk. ^•x`À áê@∞ â◊s~°OÖ’x J<ÕHõ ~ÀQÍÅ#∞ áÈQ˘>Ëì
M ION
â◊H˜Î QÀ=∞Ü«∂xH©, =ÚQÆ∞æá⁄_çH˜ LOk.
T`«Hõ=Ú ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞ ?
’¡ ™êfl
nx<Õ ã¨=∂=~°IÎ#C
^è~Œ ‡° q^è∞Œ Å#∞ ã¨B L =Ú Jx‰õÄ_® JO\Ï~°∞. „|ǨχK«~°º HÍÅOÖ’
[O^≥=P U HÍÅOÖ’ KÕÜ∞« ‰õΩO_® J#QÍ, Éè’[# q^è∞Œ Å∂, ™êfl#=¸,
Ú ^èiŒ OK«Háõ È=Ù\Ï, W`åºk "å\˜`À áê@∞ E^Œ=¸, =∞^Œº=¸,
Ѩ~„° ã‘`Î À ã¨OÉèÏ+¨}Å∂, Jã¨Éºíè w`åÅ#∞ q#∞\Ï, W@∞=O\˜ "≥<Àfl"å\˜
^•fi~å ^À+¨=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. J\˜=ì hfl áÈ=\ÏxH˜ KÕ¿ã^Õ ™êfl`H« =õ Ú.
`≥eã‘ `≥eÜ«∞Hõ KÕã≤# Jxfl^À+¨=ÚÅ∂ D ™êfl`«Hõ=Ú ^•fi~å ã¨=∞ã≤
áÈ`å~Ú.
110. N~å=∞<å=∞ =∞Ç≤Ï=∞ JO`« Q˘Ñ¨Ê^• ?
qcè+}¨ ∞_»∞ F HÍ~°ºO H˘~°HÔ · N~å=ÚxH˜ F ã¨O^ÕâO◊ ѨOѨ^ÅŒ z,
¿ã=‰õΩx`ÀK≥Ñ≤Ê "≥o§~°=∞‡<åfl_»∞. P ¿ã=‰õΩ_»∞ `å#∞ ÅOHõ#∞ ^•\˜
ã¨=Ú„^•xfl g∞^Œ∞QÍ JÜ≥∂^茺#∞ KÕ~°QÆeˆQ â◊H˜Î `«# =^ŒÌ ÖË^Œx K≥áêÊ_»∞.
^•xH˜ qcè+¨}∞_»∞ F Ѩ„`«O WzÛ, W^Õ ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜ã¨∞ÎO^Œx, =∞m§
<å Hõ_»‰õΩ =KÕÛ =~°‰õÄ qÑ≤Ê K«∂_»~å^Œx K≥áêÊ_»∞. PÃÑ· ¿ã=‰õΩ_»∞ PQÆ
"Õ∞Ѷ¨∂Å g∞^Œ PHÍâ◊QÆ=∞#O KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. P ¿ã=‰õΩ_»∞ ã¨=Ú„^•xfl
^•@∞`«∂, P Ѩ„`«OÖ’ JO`« â◊H˜Î U=ÚO^• Jx K«∂âß_»@. 'N~å=∞—
QÀѨÙ~°O..... 81
Jx LO^ŒO@. 'Fã≤ WO`Õ<å— J#∞‰õΩ<åfl_À ÖË^À @ѨC# ã¨=Ú„^ŒOÖ’
Ѩ_áç ÈÜ«∂_»O@. ~å=∞<å=∂xfl ZO`« #q∞‡`Õ JO`« â◊HΘ =ã¨∞OÎ k. JO`Õ
HÍ^Œ∞ #=∞‡Hõ"∞Õ =∞x+≤H˜ |Å"≥∞#ÿ â◊H.Θ #q∞‡ "≥∂ã¨áÈ~Ú# "å_»∞ ÖË_<» kÕ
WO^Œ∞ˆH.
111. ã¨O|O^è•xfl ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞ÛHÀ"åe?
U_»∞`«~åÅ∞ `«O„_ç =Oâ◊ã¨∞÷Å`À#∂, P~°∞`«~åÅ∞ `«e¡ =Oâ◊ã¨∞÷Å
`À#∂ ZÖÏO\˜ ~°HÎõ ã¨O|O^èOŒ ÖËx „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ =∞^躌 q"åǨÏO [~°QÍe.
JÖψQ UHõQÀ„f‰õΩÅ H͉õÄ_»^∞Œ . q"åǨÏ=∞O>Ë 'Z`«∞‰Î Ωõ áÈ=@O— ѨÙ~°∞+¨µ_»∞
„ã‘Î`À ã¨~°fi ^èŒ~å‡Å#∂, ã¨∞MÏÅ#∂ ã¨=∞OQÍ Hõeã≤ KÕ™êÎ#x K≥Ñ≤Ê `«b¡,
`«O„_ô J#fl^=Œ Ú‡Å∂, ™È^Œs=∞}∞Å∂, |O^è∞Œ q∞„`«∞ÅH© K≥ÑÊ≤ "åi W+¨Oì `À
Z`«∞ΉõΩ áÈ=@"Õ∞ ÃÑo§.
112. ã‘=∞O`«=Ú KÕ¿ã^≥O^Œ∞‰õΩ?
QÆ~°ƒùO ^èŒiOz# „ã‘ÎH˜ QÆ~°ƒù^ÀëêÅ∞ `˘ÅyáÈ=\ÏxH˜, ^•x`À
A N O M
áê@∞ Éè∂í `åk„QÆÇϨ ÉÏ^èÅŒ ∞ `«eH¡ ,˜ a_»H¤ ˜ `«QÅÆ ‰õΩO_® ã¨∞YOQÍ „Ѩãq¨ OK«
H S . C
\ÏxH˜ D ã‘=∞O`«=Ú KÕ™êÎ~°∞. "Õ_»∞HõQÍ D HÍ~°º„Hõ=∂xfl KÕÜ«∞@O`À
MO I O N
áê@∞ =∞O„`« ѨÓ~°fiHõOQÍ KÕÜ«∞@O =∞iO`« =∞Ozk.
113. „Ѩu"å~°∂ KÕA ÜT
IѨC
«∞=eû# ã¨O™ê¯~°=ÚÅ∞
QÆ~åƒù^•#=Ú,
<å=∞Hõ~}° =¸, B L ÙOã¨=#=¸, ã‘=∞O`«=¸, *Ï`«Hõ~°‡=¸,
Hõ~"‚° ^Õ =Œ P U QÆ$ǨϟѨx„+¨¯=∞}=¸, J#fl„áêâ◊#=¸, Hˆ â◊YO_»#=¸,
¸, KÕÅ=¸, LѨ#Ü«∞#=¸, "Õ^„Œ =`« K«`∞« +¨Ü ì ∞« =¸, <åÅ∞QÆ∞
q"åÇ¨Ï Ñ¨^Œú`«∞Å∞. WO^Œ∞Ö’ UkK≥Ü«∞ºHõ áÈ~Ú<å [x‡Oz# [#‡H˜
Ѩ~°=∂~°÷O ÖË^Œ∞.
114. „âß^ŒúO ÃÑ>Ëì „Ñ¨^Õâßxfl ZÖÏ ZOK«∞HÀ"åe?
^ŒH˜∆} k‰õΩ¯ ѨšOQÍ LO_ÕÖÏ K«∂ã¨∞HÀ"åe. Ѩiâ◊√„Éèí"≥∞ÿ#
„Ѩ^Õâ◊OÖ’ QÀ=Ù ¿Ñ_»`À JÅHÍe. Ѩiã¨~åÖ’¡ QÆ_ç¤ QÍ^• ÖˉõΩO_®
K«∂ã¨∞HÀ"åe. „âß^ŒúO WO\’¡ÃÑ_ç`Õ 8Ô~@∞¡ Ѷ¨e`«O Hõ#|_»∞`«∞Ok. JÖÏ
H͉õΩO_® ѨÙ}ºˆH∆„`åÖ’¡#∂ f~å÷Ö’¡#∂ ÃÑ\ÏìÅ#∞‰õΩO>Ë ‰õΩ~°∞ˆH∆„`«=Ú
Ö’#∂, QÆÜ«∞Ö’#∂, QÆOQÍf~° Ѩiã¨~° „áêO`«Ö’¡#∂, ã¨~°ã¨fif f~°÷O
Ö’#∂, „ѨÉèÏ㨠f~°÷=¸, ѨÙ+¨¯~°ˆH∆„`«=ÚÅ∞ ÃÑ@ì=K«∞Û#∞.
82 QÀѨÙ~°O....
115. ZÅ∞Hõ QÆ}Ëâ◊√x "åǨÏ#OQÍ ZO^Œ∞‰õΩ =∂iOk?
„‰õÄ~åu „‰õÄ~°∞_≥·# =¸+≤HÍã¨∞~°_»<Õ ~åHõ∆ã¨∞_»∞ =∂#=ÙÅ#∂,
|∞∞+¨µÅ#∞, Z<Àfl ÉÏ^èŒÅ∞ QÆ∞i KÕã¨∞ÎO_»@O`À QÆ}Ëâ◊√_»∞ P ~åHõ∆ã¨∞_çfl
x~°ƒùkèOz ZÅ∞HõQÍ =∂iÛ `«# "åǨÏ#OQÍ KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
116. =∞#OKÕ¿ã áêáêʼnõΩ Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ UUtHõ∆Å∞O\Ï~Ú?
Ѩ~°∞Å ^èŒ<åhfl, Ѩ~°„ã‘Îh Pt¿ãÎ pHõ\ ˜Ö’ =ÙOz Hõ„~°Å`À
ÉÏ^Œ∞`å~°∞. „ã‘ÎÅ_»|∞ƒ#∞ ^˘Oye¿ãÎ Hõ\ ˜Hõ pHõ\ ˜Ö’ #iH˜# K≥@∞¡g∞^Œ
Ѩ_»"Õ™êÎ~°∞, `«b¡, `«O„_»∞Å#∞ K«∂_»x"å_çx, xѨCÅ∞ K≥iˆQ ã¨∂~°∞º_ç
41 „H˜O^Œ=∂_ç =∞ÃãÜÕ∞ºÖÏ z„`«=^èŒ KÕ™êÎ~°∞. ã¨OÉè’yOK«‰õÄ_»x "åi`À
‰õÄ_® ã¨OÉè’y¿ãÎ =∞O_»∞`«∞#fl W#∞Ѩ =¸iÎx J#QÍ „ã‘Î=¸iÎx „ã‘Î,
N M
ѨÙ~°∞+¨=¸iÎx ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ H“yeOK«∞‰õΩ<ÕÖÏ KÕ™êÎ~°∞. J|^•úÅ∞ P_ç#
A O
O H S .C
"åix #∂~°∞ P=∞_»ÅQÆŠѨ~fi° `O« ÃÑ#· ∞Oz Ѩ_„» `Àã≤ ѨKÛ« _çK™Õ êÎ~∞° .WÖÏ
M ION
XH˘¯Hõ¯ áêáêxH˜ XH˘¯Hõ¯ tHõ∆ LO@∞Ok. WÖÏ "≥Ú`«ÎO 84 ÅHõ∆Å
#~°HÍÅ∞O\Ï~Ú. QÆ~°∞_» ѨÙ~å}O K«kq`Õ =∞#OKÕ¿ã x`«º Hõ$`åºÖ’¡
A T
ZO`« áêѨO KÕã¨∞Î<åfl"≥∂, =∞iO`« áêáêxfl =¸@QÆ@∞ì ‰õΩO@∞<åfl"≥∂
`Õ@`≥Å¡=∞=Ù`«∞Ok.
L IC
BHõÅÖ’ U"≥Ú¿ãÎ UO ÖÏÉèíO, UO #+¨ìO?
U 117.
P#QÆflOQÍ #_»∞ã¨∂Î HõÅ=¿ãÎ PѨ^Œ ÖËg∞ ~å=Ù. QÍeÖ’ Zyi#@∞ì
=¿ãÎ Pã≤Î #+¨=ì Ú. JÖψQ ^Õ=`«Å∂, QÀ=ÙÅ∂, Jyfl, ã¨~ã° ∞¨ ûÅ∂, Hõ#ºÅ∂,
Ѷ¨Å=ÚÅ∂, Ѩ~°fi`«=ÚÅ∂, #^Œ∞Å∂, ã¨=Ú„^•Å∞ ^•@@O... =O\˜=hfl
^èŒ<åhfl, P~ÀQͺhfl ÃÑOá⁄OkOKÕ ã¨∂zHõÅ∞. JÖψQ `«∂~°∞Ê, L`«Î~°
k‰õΩ¯Å‰õΩ áÈ~Ú#@∞ì HÀi# „ã‘Îx á⁄Ok#@∞ì, â◊"åxfl K«∂ã≤#@∞ì =¿ãÎ
Hõ+¨ì=ÚÅ∞ =ÚO^Œ∞<åflÜ«∞x ã¨∂zHõÅ∞.
118. HÀi# HÀiHõÅ∞ f~åÅO>Ë U =∂ã¨OÖ’ U Jaè¿+HõO Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ KÕÜ«∂e?
K≥·„`«=∂ã¨=Ú K≥~°∞‰õΩ~°ã¨O`À, "≥·âßY =∂ã¨=Ú QÆO^èŒO`À, *˺+¨ì
=∂ã¨=Ú Ñ¶Å¨ =ÚÅ`À, Pëê_è=» ∂ã¨=Ú H©~∆ =° Ú`À, „âß=}=∂ã¨=Ú Ñ¨OK«
^•~°`À, ÉèÏ„^ŒÑ^¨ Œ =∂ã¨=Ú P=ÙáêÅ`À, Pâ◊fiÜÚ« [ =∂ã¨=Ú J#fl=Ú`À,
HÍsÎHõ =∂ã¨=Ú náêÅ`À (JÅOHõ~°}), =∂~°æt~° =∂ã¨=Ú <≥~Úº`À,
ѨÙ+¨º=∂ã¨O `Õ<`≥ À, =∂Ѷ∞¨ =∂ã¨=Ú h\˜`À, á¶êÅ∞æ} =∂ã¨=Ú ÃÑ~°∞QÆ∞`À
Jaè¿+H˜¿ãÎ ™êfiq∞ ã¨O`«$ѨÙÎ_≥· HÀi# HÀÔ~¯Å∞ f~°∞™êÎ_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 83
119. `«=∞Åáê‰õΩ JO>Ë ã¨HõÅ ^Õ=`«Å ™ê÷#=∂?
XHõq^èŒOQÍ K≥áêÊÅO>Ë J=Ù#<Õ K≥áêÊe. „Ѩu â◊√ÉèíHÍ~åºxH˜
`«=∞Å áê‰õΩ#∞ `«Ñ¨Êx ã¨iQÍ "å_»`å~°∞. JO^Œ∞Hõ<Õ <åQÆ=e¡ ^Œà◊=∞<Õ
`«=∞Åáê‰õΩ ^Õ=`å^Œà◊=Ú. `«=∞Å áê‰õΩ `˘_ç=∞Ö’ ÅH©∆ ‡^Õq, =∞^茺
ÉèÏQÍ# Dâ◊fi~°∞x ã¨u áê~°fif ^Õq... H˘# ÉèÏQÆOÖ’ q^•ºÅH˜∆ ‡ J~Ú#
ã¨~°ã¨fif^Õq LO\Ï~°∞. WO„^Œ∞_»∂, =∞#‡^äŒ∞_»∂, N=∞Ǩq+¨µ‚=Ó, Ѩ~°=∞
t=Ù_»∞, „|Ǩχ `«=∞Å áê‰õΩÃÑ· ã¨^• H˘Å∞=ÙO\Ï~°∞.
120. HÍH˜ Ji¿ãÎ K«∞\ÏìÖÁ™êÎ~°O\Ï~°∞ x["Õ∞<å?
42
ѨÓ~°fiO ~ÀAÅÖ’ ~°"å}Ï ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å∞, ˆ~_çÜ≥∂ Hõ|∞~°∞¡
=ÙO_ÕqHÍ=Ù. JO^Œ∞Hõx U"≥·<å J`«º=`«ã¨~° "å~°ÎÅ#∞ KÕ~°"ÕÜ«∞\ÏxH˜˜
Ѩ‰õ∆ΩÅ<Õ P^è•~°OQÍ KÕã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞. F H˘`«Î ѨH˜∆ `«=∞ „áêOQÆ}OÖ’xH˜
=¿ãÎ ^•xxK«∂ã≤ q∞ye# H͉õΩÅ∞ J~°∞™êÎ~Ú. ^•x`À U^Àã¨O^Õâ◊O
N M
Z=fiiHÀ ѨOáê~°x J~°÷O KÕã¨∞H˘<Õ"å~°∞. JO^Œ∞Hõ<Õ WO\˜H˜ K«∞\ÏìÖÁã¨∞Î
A O
<åfl~°x J#∞‰õΩ<Õ"å~°∞.
H S . C
121. ã¨O`å#O HõÅQÆO N IC
M HõáÈ=\ÏxH˜ âßáêÖË HÍ~°}=∂?
IOHõÅ∞QÆHõáÈ=\ÏxH˜ `≥eã≤HÍx
T
ÃÑà‹·§ KåÖÏHÍÅ"≥∞ÿ# ã¨O`å#=Ú
`≥eÜ«∞HõHÍx KÕã≤# âßѨ=C ÚÖËA
Ѷ∞¨ ’+≤™ÈÎOk. ã¨~Ê° âßѨL I „Ѩ^è•# HÍ~°}=∞x Jx *’ºu+¨ºâß„ã¨ÎO
„¿Ñ`« âßѨ=U B =Ú, Ñ≤`$« âßѨ=Ú, =∂`«$âßѨ=Ú. „ÉèÏ`«$âßѨ=Ú,
Ú, „ÉÏǨχ} âßѨ=Ú, q∞„`« âßѨ=Ú=Ù<åfl~Ú. HÍ=Ù# PÜ«∂
P
âßO`«∞Å∞ KÕ~ÚOz ^Õ=Ùx ¿ãqOK«@O ^•fi~å ™êfiq∞"åi K«Åx¡ n"≥#Å`À
ã¨O`å#=Ú HõÅQÆ=K«∞Û. JÖψQ ã¨=Ú„^Œ ™êfl#=Ú. Jk ‰õÄ_® ~å"Õ∞â◊fi~O°
^ŒQ~æÆ ° ™êfl#O KÕ¿ãÎ =∞iO`« Ѷe¨ `«O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨=Ú„^Œ™êfl#O ZHõ¯_≥<· å
XHõ¯>Ë Hõ^• Jx PÖ’zOK«HOõ _ç. XHÀ¯ „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ XHÀ¯ â◊HΘ LO@∞Ok.
122. QÀà◊√§ ZO^Œ∞‰õΩ H˘~°‰õį_»^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx?
QÀà◊√§H˘iˆH K«~°º ~åHõ∆ã¨QÆ∞}Ïxfl „¿Ñˆ~Ñ≤ã¨∞ÎOk. ^•xH˜ `À_»∞
QÀà◊§Ö’x =∞\©ì, „H˜q∞ H©@HÍÅ∂ =∞#Ö’ „Ѩ"ÕtOz =∞#‰õΩ JâßOux
HõÅQÆ*™Ë êÎ~Ú. JO^Œ∞Hõx ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ∞ QÀà◊√§ H˘~°∞HÀ¯=@O J<Õ JÅ"å@∞
^Œi„^•ºxH˜ „Ѩu~°∂ѨOJx â‹Åq™êÎ~Ú.
84 QÀѨÙ~°O....
123. QÆ}Ѩux x=∞[˚#O KÕ™êÎÔ~O^Œ∞‰õΩ?
â◊√HÍ¡O|~°^èŒ~°O q+¨µ‚"£∞..J<Õ â’¡HÍxfl q#x "åà◊¡O LO_»O. D
â’¡HõO ã¨Ê+¨ìOQÍ P q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ q+¨µ‚~°∂Ѩ"Õ∞ Jx `≥eÜ«∞*Ëã¨∞ÎOk.
q+¨µ‚=ÙH˜ L#fl¿Ñ~°∞ <å~åÜ«∞}∞_»∞ Jx. <å~°JO>Ë hà◊¡x J~°÷O. JÜ«∞
#∞_»∞ JO>Ë x"åã¨OQÍ Hõey#"å_»∞ Jx J~°÷O. HÍ|\˜ì <å~åÜ«∞}∞_»∞
J<Õ ^•xH˜ hàı¡ x"åã¨OQÍ Hõey#"å_»<Õk ÉèÏ=O. D q<åÜ«∞‰õΩ_çx
™êH∆Í`«∞Î q+¨µ‚=ÙQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl#x `≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î P q<åÜ«∞‰õΩ}˜‚ hà◊¡Ö’
x=∞[˚#O KÕÜ∂« e. JO^Œ∞Hˆ q<åÜ«∞‰õΩ}˜‚ =∞\˜`ì À<Õ KÕÜ∂« Åx x~°~‚ ÚO
Kå~°∞ „áêp#∞Å∞. q<åÜ«∞‰õΩ_»∂ q+¨µ=‚ Ó XHõ¯~ˆ HÍ|\˜,ì QÆ}Ѩu `˘_»ÃÑ·
ÅH©;^Õq ‰õÄ~°∞Ûx HõxÑ≤ã∂¨ Î ÅH©;QÆ}Ѩu ¿Ñi@ ѨÓ[Åx JO^Œ∞‰õΩO@∂O
A O M
@∞Ok. ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ q„QÆÇ¨ Å`À, ~°OQÆ ~°OQÆ "≥É· ’è QÆOQÍ q<åÜ«∞HõKq« ux
N
O S .C
`˘q∞‡k ~ÀAÅ∞ KÕã≤ #kÖ’<À, ã¨~°ã¨∞ûÖ’<À x=∞[˚#O KÕ™êÎ~°∞. ^•xH˜
H
„Ѩ^è•# HÍ~°}O ѨÓ[ KÕã≤# q<åÜ«∞Hõ q„QÆǨxH˜ Ü«∞O„`« „ѨuëêªÑ¨#
M ION
LO_»HõáÈ=@=Ú. JÖψQ LOz`Õ H˘<åflà◊§H˜ q„QÆÇ¨Ï ~°∂Ѩو~YÅ∞
AT
=∂~°=K«∞Û. Jk ^À+¨O.^•x`À áê@∞ QÆ}Ѩux JÖÏ g^è∞Œ Ö’¡#∂ LOz
B L
ѨÓlOK«\ÏxH˜ ^Õâ◊ÉèíH˜ÎH˜ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∞O XHõ@∞Ok. `˘Å∞`«
|Ç≤Ï~°OQÆOQÍ Ñ¨Ó[Å#∞ KÕã≤#"å_»∞ ÉÏÅQÆOQÍ^èŒ~° uÅH±. Ç≤ÏO^Œ∞=Ù
PU
ÅO^Œik XˆH =∂@QÍ ZÅ∞ÔQuÎ Kå\ÏÅx, ™êfi`O« „`«O HÍ"åÅx L^Œº=∞O
#_çÑ≤Oz q<åÜ«∞HõK«qux "å_»"å_»ÖÏ |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ KÕÜ«∞=∞x K≥Ñ≤Ê
^•xfl PK«~}° Ö’H˜ `≥zÛ#"å_»∞ ™êfi`O« „`«º ã¨=∞~° Ü≥∂^è∞Œ _»∞ ÉÏÅQÆOQÍ^è~Œ °
uÅH±. JѨÊ\˜flOz QÆ}Ѩu L`«û"åÅ∞ ÉèÏ~°`«^Õâ◊=∞O`«\Ï ~°OQÆ ~°OQÆ
"≥·Éèí=OQÍ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.
124. Z\˜ì „QÆO^ä•Å∞ K«^Œ=‰õÄ_»^Œ∞?
HÍ=∂, „HÀ^äŒ,"≥∂ǨÏ, =∞^Œ, =∂`«û~åºÅ#∞ ÃÑOKÕ „QÆO^ä•Å∞
K«^Œ=@O=Å¡ J#~å÷Å#∞ H˘x `≥K«∞Û‰õΩ#fl>Ëì J=Ù`«∞Ok. â◊$OQÍ~°
„QÆO^ä•Å∞ K«^=Œ @=Å¡ ã≤Q∞Æ =æ ke „ã‘Î ™êOQÆ`º« =ÚHÀã¨O K≥Ü∞« º~åx Ѩ#∞Å∞
Z<Àfl KÕÜ∂« eû=ã¨∞OÎ k. J@∞=O\˜ „Ѩ=~°#Î ^•fi~å =KÕÛk J==∂#=¸,
`«Å=OѨÙÅ∞, ^•x`À =∞x+≤ „Ѩ=~°Î# qHõ$`«OQÍ =∂i <Õ~°ã¨∞÷_»=Ù`å_»∞.
Hõ#∞Hõ K≥_∞» ™êÇ≤Ï`«ºO K«^=Œ @O =Å¡ q∞„`«∞Å∞ â◊„`«∞=ÙÅ=Ù`å~°∞. J~Ú#
"å~°∞ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 85
125. Z=Ô~·<å `«∞=∞‡QÍ<Õ 'z~°Or=— Jx JO\ÏÔ~O^Œ∞‰õΩ?
=∞# ^ÕǨÏO Z<Àfl ã¨=∞㨺Å∞ Hõey LO@∞Ok. J<å~ÀQƺO
QÆ∞iOz, =ÚO^Œ∞QÆ `«∞=Ú‡ =∞#‰õΩ J<ÕHõ ã¨OˆH`åÅ#∞ ѨOѨÙ`«∞Ok.
=ÚYºOQÍ Ñ≤Å¡Å∞ `«∞=Ú‡`«∞O>Ë ÃÑ^ŒÌÅ∞ 'z~°Or=— Jx
JO\Ï~°∞. JO>Ë Z‰õΩ¯=HÍÅO rqOK«=∞x ^•x J~°÷O. `«∞=Ú‡
J<å~ÀQͺxH˜ „Ѩu~°∂ѨO. =∞# `å`«, =Ú`åÎ`«Å∞ Ñ≤Å¡Å `«∞=Ú‡#∞
ÉÏQÍ Ñ¨\ ˜ìOK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞. Z<Àfl *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞.
126. `˘e UHÍ^Œt qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
Pëê_è» â◊√Hõ¡ UHÍ^Œt<Õ `˘e UHÍ^Œt Jx JO\Ï~°∞. D `˘e
UHÍ^Œt<å_Õ N =∞Ǩq+¨µ‚=Ù Ü≥∂QÆx„^Œ‰õΩ LѨ„Hõq∞Oz, HÍsÎHõ â◊√Hõ¡
UHÍ^Œt =~°‰õÄ Ü≥∂QÆx„^ŒÖ’ LO\Ï_»∞ JO^Œ∞ˆH `˘e UHÍ^ŒtH˜ JO`å
„áê^è•#ºq∞™êÎ~°∞.
127. +¨„_»∞K«∞ÅO>Ë Uq?
N O M
D ¿Ñ~°∞ q#@"Õ∞ QÍx P ~°∞K«∞ÖËq∞\’ KåÖÏ =∞OkH˜ `≥b^Œ∞.
A
H . C
S
H˘O`« =∞OkH˜ Ô~O_»∞ =¸_»∞ K≥Ñ≤Ê P `«~åfi`« `≥b^ŒO\Ï~°∞. =∞#O
MO I O N
u<Õ Éè’[#OÖ’ D P~°∞ ~°∞K«∞Å∞ LO_®e. +¨„_»∞K«∞Å∞ J#QÍ P~°∞
T
~°∞K«∞Å∞. XHõ\ ˜ =∞^èŒ∞i=∞, Ô~O_»∞ ѨÙÅ∞ѨÙ, =¸_»∞ Å=}=Ú, <åÅ∞QÆ∞
A QÆ_»Ñ¨ P JO>ËUÅH©;^Õq ‰õÄ_®! JO^Œ∞Hõ<Õ ÅH˜∆ ‡^ÕqH˜ W+¨ì"≥∞ÿ# Ѩã¨∞ѨÙ`À
^Œ∂~°O KÕ™êÎ~Ú. L IC
HÍ~°O, J~Ú^Œ∞ KÕ^∞Œ , P~°∞ =QÆ~∞° . D P~°∞ ~°∞K«∞Å∞ J<ÕHõ J<å~ÀQͺÅ#∞
B
PU„ÉÏǨχ}∞Å#∞ Éèí∂Ö’Hõ ^Õ=`«ÅO\Ï~°∞ x*"Õ∞<å?
128.
J=Ù#∞. "≥k· Hõ =$uÎÖ’#∞#fl"å~°∂, ^è~Œ ‡° , J~°,÷ HÍ=∞, "≥∂H∆ÍÅ#∞
PÜ«∂ HÍÖÏÖ’¡ x~°fiÇ≤ÏOKÕ"å~°∂, =∞O„`åÅ`À Ѩk=∞OkH© â◊√ÉèíO
HõeyOKÕ"å~°∂ J~Ú# „|Ǩχ}∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ Éèí∂Ö’Hõ ^Õ=`«Å∞QÍ
J~°∂›Å∞. JÖψQ "Õ^Œ=∞O„`åÅ#∞ ^èŒ<åxH˜ H͉õΩO_® Ѩ~°∞ʼnõÄ, Ö’Hõ
HõàϺ}O H˘~°‰õÄ LѨÜ≥∂yOKÕ"å~°∂, P_»O|~åʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_Õ
"å~°∂, Jã¨`º« =∂_»x "å~°∂, Ѩ~x° O^ŒÅ∞ "ÕÜ∞« x"å~°∂, âß„™êÎÅ ™ê~åxfl
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl"å~°∂ Éèí∂Ö’Hõ ^Õ=`å ^Œ∂`«ÖË.
129. H˘`«Î ^ŒOѨ`«∞Å∞ Pëê_è»=∂ã¨OÖ’ ^Œ∂~°OQÍ ZO^Œ∞‰õΩO_®e?
Pëê_»=∂ã¨O J<å~ÀQƺ=∂ã¨O. P =∂ã¨OÖ’ qѨs`« QÍÅ∞Å
=Å¡ ^Œ∞=¸‡, ^è∂Œ m ÖËz Ѩiã¨~åÅ#∂, #n f~° „áêO`åÅ#∂ HõÅ∞+≤`O«
86 QÀѨÙ~°O....
KÕã¨∞ÎOk. ^•xH˜ `À_»∞ =º=™êÜ«∞ Ѩ#∞Å#∞ D <≥ÅÖ’<Õ „áê~°Oaè™êÎ~°∞.
H˘`«Î ÃÑàϧO`À ã¨∞YOQÍ WO\’¡<Õ LO>Ë Pi÷Hõ Ѩiã≤÷u ^≥|ƒ uO@∞Ok.
J^Õ P_»Ñ≤Å¡ WO\˜H˜ JÅ∞¡_˘¿ãÎ =∞~åº^ŒÅ`À á⁄ÅO Ѩ#∞Å∞ ‰õΩO@∞
Ѩ_»`å~Ú.
^•x`À áê@∞ D =∂ã¨OÖ’ QÆ~°ƒùO ^èŒi¿ãÎ P a_»¤ P~ÀQƺOQÍ
ѨÙ@ì_∞» . Pëê_è=» ∂ã¨OÖ’ QÆ~ƒ° Où ^èiŒ ¿ãÎ <≥ÅÅ∞ xO_Õ ã¨=∂Ü«∂xH˜ ZO_»Å∞
=Ú^Œ∞~°∞`å~Ú. ^•x`À `«b¡ Hõ_»∞ѨÙÖ’ a_®¤ J=ã¨÷Å∞ Ѩ_»`å~°x
Pëê_è»=∂ã¨O W^ŒÌsfl ^Œ∂~°OQÍ LOK«∞`å~°∞. HÍ# Pëê_è»=∂ã¨O ÉèÏ~°ºH˜
43 ^Œ∂~°OQÍ LO_»@"Õ∞ L`«Î=∞O. J`åÎ HÀ_»à◊√§ F QÆ_»Ñ¨ ^•@‰õÄ_»^Œh
JO\Ï~°∞. JO^Œ∞Hõx ÉèÏ~°ºx Z`«∞ÎH˘x QÆ_»Ñ¨ ^•\˜OKÕ"å~°∞ L<åfl~°∞.
âß„ã¨OÎ xÜ«∞=∞O ÃÑ\˜Oì k PK«iOK«=∞x JO`ÕQÍx ÖÁã¨∞QÆ∞Å "≥`H« =õ ∞x
HÍ^Œ∞. N O
A ~ÀÛ=.@OCK≥Ü«∞º‰õÄ_»^Œx, M
130. WO\˜=ÚO^Œ∞ =Ù#fl QÆ_»ÑO ¨x `˘HõH
¯@O, QÆ_»Ñ¨ÃÑ· ‰õÄS
ѨN
JÖψQ QÆ_»ÑM
I O
¨H˜ Ѩã¨∞Ѩ٠~åÜ«∞@OÖ’ ~°=∂~°÷O Uq∞\˜?
„ѨÉÏè `« ã¨O^躌 "Õà◊ N =∞ǨT
A q+¨µ=‚ Ù #~°tOǨ=`å~°O ZuÎ L„QÆ∞_≥·
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_çx QÆ_»ÑI¨ÃÑC
™ê÷#O. ^•xH˜ B L · ã¨OǨÏiOKå_»∞. J\˜ì QÆ_»Ñ¨ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù
`À_»∞ QÆ∞=∞‡O =^ŒÌ =ºuˆ~Hõ `«~°OQÍÅ∞ „Ѩã¨iã¨∞ÎO\Ï~Ú.
QÆ_Ñ» Ù¨ JÅ∞‰õΩ`å~°∞. â◊√Éè„í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ ‰õΩO‰õΩ=∞`ÀÉÁ@∞ì ÃÑ_»`å~°∞. ѨÓ~°fiOÖ’
~ÀAÅÖ’ áê=ÚÖˇ‰Ωõ ¯= u~°∞QÆ∞`«∞O_Õq. Hõ#∞Hõ ~°H}∆õ QÍ ‰õÄ_® Ѩã∞¨ ѨÙ#∞
QÆ∞=∂‡Å‰õÄ, QÆ_»Ñ¨Å‰õÄ ~å¿ã"å~°∞. ^•x Ѷ¨∂@∞‰õΩ áê=ÚÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞
W`«~° „H˜q∞ H©\HÍÅ∞ ֒ѨeH˜ =KÕÛqHÍ=Ù.
131. „Ѩã¨∂u "≥·~åQƺO JO>Ë Uq∞\˜ ?
ÉèÏ~°º Éèí~°Î ^ŒQÆæiH˜ „¿Ñ=∞`À#∞, HÀiHõ`À#∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩKÕi QÆ~°ƒùO
^èŒiã¨∞ÎOk. QÆ~°ƒùO ^èŒiOz# H˘<åflà◊§‰õΩ <≥ÅÅ∞ xO_»∞`å~Ú. a_»¤#∞
HõO@∞#flѨC_»∂, <≥ÅÅ∞ xO_ç# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =KÕÛ <˘Ñ¨CÅ∂, ÉÏ^èŒÅ∞
ÉèíiOK«ÖËHõ K«zÛ<å "≥ÚQÆ∞_ç`À ã¨OQÆq∞OK«‰õÄ_»^Œx J#∞‰õΩO@∞Ok.
a_»¤#∞ Hõx# `«~åfi`« =∞m§ Hõ^äŒ =∂=¸ÖË.
JÖψQ â◊"åxfl K«∂ã≤#ѨC_»∞ ‰õÄ_® Z=iÔH·<å H˘O`« q~°H˜Î
=ã¨∞ÎOk. ZѨÊ\˜ÔH·<å =∞#=¸ WO`ÕQÍ JxÑ≤ã¨∞ÎOk. â◊=O ^•@QÍ<Õ
QÀѨÙ~°O..... 87
™êfl#O K≥Ü«∞ºQÍ<Õ =∞m§ Hõ^äŒ=∂=ÚÖË. ^•<Õfl „Ѩã¨∂u "≥·~åQƺ=¸,
â◊‡âß# "≥·~åQƺO JO\Ï~°∞.
132. Nâ‹·Å ˆH∆„`« '™êH˜∆ QÆ}Ѩu— x `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ^Œi≈ã¨∂Î LO\Ï~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ?
N⋷ňH∆„`åxfl ^Œi≈Oz# "å~°O`å ѨÙ#~°˚#‡ #∞Oz q=ÚH˜Î
HõeyOKÕ tY~° ^Œ~°≈#O K«∂_»@O`Àáê@∞ ™êH˜∆QÆ}Ѩux ^Œi≈Oz QÀ„`«,
<å=∂Å∞ K≥ѨC‰õΩO@∞ LO\Ï~°∞. JÖÏ K≥ѨÊ@OÖ’ J~°÷=Ú U=∞@O>Ë
™êH˜∆ QÆ}Ѩu ÔH·ÖÏã¨OÖ’ Dâ◊fi~°∞x=^ŒÌ Nâ‹·ÖÏxfl ^Œi≈Oz# Éèí‰õΩÎ_»∂,
Éè‰í Ωõ ~Î åe ¿Ñ~°∞K≥ÑÊ≤ ™êHõ∆ ºO W™êÎ_∞» . P Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x Hõ$Ѩ‰Ωõ áê„`«∞Å#∞
KÕ™êÎ_»∞. JO^Œ∞ˆH ™êH˜∆QÆ}Ѩux `«Ñ¨ÊHõ ^Œi≈OKåÅO\Ï~°∞.
133. 'Jhfl L<åfl JÅ∞¡_ç <À\’¡ â◊x— J<Õ ™ê"≥∞`« "å_»∞HõÖ’H˜ ZÖÏ =zÛOk?
H˘`«Î ÃÑo§H˘_»∞‰õΩ HÀ\˜Pâ◊Å`À JuÎO\˜H˜ =¿ãÎ WOˆH=ÚOk
H˘`«ÎÅ∞¡_»∞, WÅ∂¡, ǨÏ_®=Ù_ç ~°Hõ~°HÍÅ Ñ≤O_ç =O@Å∞... Ѷ¨Ú=∞
N M
Ѷڨ =∞Å∞... ÃÑàϧO =ÚiáêÅ∞, Hõ|∞~°∞.¡ ... ѨO_»∞QÆ "å`«=~°}O. K«∞@∞ì
A . C O
„ѨHõ¯Å "åi Ѩ~å=∞~°≈Å∞. WO`«Ö’ „H˘`«Î ÃÑo§H˘_»∞‰õΩ ÃÑàϧO WO\’¡H˜
H @ѨC_»∂, "Õ∞Å∞H˘Å∞Ѩ٠áê_Õ@ѨCT
S A
MO I O N
~å‰õÄ_»^Œ∞. JѨC_»#fl =∂@ ÃÑ^ŒÌÅ ÃÑ^Œq q~°∞Ѩ٠ѨÅ∞‰õΩÖË ™ê"≥∞`«QÍ
"å_»∞HõQÍ =zÛOk. K«Å¡QÍ q+¨Ü«∂xfl ÃÑo§H˘_»∞‰õΩH© `≥eÜ«∞KÕâß~°∞.
A T
^•x`À ã¨^~Œ ∞° ÃÑo§H˘_»∞‰õΩ kQÆ∞Å∞QÍ ‰õÄÅ|_®¤_∞» . 'Jhfl L<åfl JÅ∞¡_ç
L IC
<À@¡ â◊x LO_»∞@=∞O>Ë W^Õ— J#∞‰õΩ<åfl~°O`å !
U Bh~°∞ ÖˉõΩO_® KÕ¿ã ™êfl<åÅ∞ Uq∞\˜?
134.
P
1. =∞O„`«™êfl#=Ú : =∞O„`åÅ`À ^ÕǨxfl P=Ç≤ÏOKÕÖÏ KÕã¨∞HÀ=_»O.
2. Éè∫=∞™êfl#=Ú: ^ÕǨxH˜ qÉèí∂k ~åã¨∞HÀ=@=Ú.
3. PˆQflÜ«∞™êfl#=Ú:=∞O„`åxfl LK«Ûùiã¨∂Î qÉèí∂k ~åã¨∞HÀ=@=Ú.
4. "åÜ«Ú™êfl#=Ú : P=Ù_H≥ ¯õ Å=Å¡ U~°Ê_çx =∞\˜xì â◊s~åxH˜ ѨÓã¨∞ HÀ=_»O.
5. k=º™êfl#=Ú:L`«~Î åÜ«∞} ѨÙ}ºHÍÅ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ZO_»Ö’ xÅ|_ç =ÙO_»@=Ú.
6. =∂#ã≤Hõ™êfl#=Ú : `«_ç =„™êÎÅ`À â◊s~°O `«∞_»∞K«∞HÀ=@=Ú.
7. ^蕺#™êfl#=Ú: `«∞Åã≤ K≥@∞ìÖ’x [ÖÏxfl K«Å∞¡HÀ=@=Ú.
135. JH˜∆O`«Å∞ K«Å¡@OÖ’ Ѩ~°=∂~°÷=Ú Uq∞\˜?
„|Ǩχ ~å`«#∞ #∞^Œ∞\˜ÃÑ· „"å™êÎ_»∞. Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅhfl `«ÅÃÑ·<Õ „"åã≤
LO\Ï~Ú. ^èŒ~å‡`«∞‡Å∞, ÃÑ^ŒÌ"å~°∂ JH˜∆O`«Å∞ ÖË^• JH˜∆`«Å∞ `«ÅÃÑ· "Õã≤
88 QÀѨÙ~°O....
Pjfi~fi° kOK«@O ^•fi~å `«Å~å`« H˘O`«~Ú<å =∂~°∞`«∞O^Œx qâßfi ã¨=Ú.
ÃÑ^ŒÌÅ∞ "Õã≤# JH˜∆`«Å∞ <ÕÅ ~åe`Õ "å\˜x Z=fi~°∂ „`˘Hõ¯‰õΩO_®, "å\˜x
Ui Z=~°∂ #_»=x „Ѩ^Õâ◊OÖ’ "ÕÜ«∂e.
qÉèí∂u, ‰õΩO‰õΩ=∞ #∞^Œ∞@ ÃÑ@∞ìH˘#=Öˇ#∞. JHõ∆O`«Å∞ `«Åg∞^Œ
"Õã¨∞HÀ =Öˇ#∞. qkè„"å`«Åhfl =∞# `«Åg∞^Õ Hõ^• „"åÜ«∞|_ç =Ù<åfl~Ú.
=∞#OKÕã#≤ Hõ~‡° ѶŨ =ÚÅhfl „|Ǩχ^Õ=Ù_çK`Õ « „"åÜ«∞|_ç=Ù<åfl~Ú. JO^Œ∞
=Å#<Õ „|ǨχHõáêÅ=Ú JxK≥áêÎ~∞° . WÖÏ„"åÜ«∞|_»¤ qkè „"å`«Å∞, Hõ~‡° Å∞
H©}∆ O˜ K«∞@‰õΩ `«Åg∞^Œ JHõO∆ `«Å∞ "Õ¿ã PKå~°O =zÛOk. Jk Pj~åfi^"Œ ∞≥ ÿ
44 P qkè „"å`«Å #xflO\˜x =∂~°ÛQÆÅ â◊HΘ Hõey "å\˜x #tOѨKÜ Õ ∞« HõÅ^Œ∞.
ÃÑ^ŒÅÌ ∞, =∞Ǩ`«∞‡Å∞ giKÕ "ÕÜ∞« |_ç# JHõO∆ `«Å∞ Pj~åfi^=Œ Ú=Öˇ ѨxKÕã≤
N O M
qkè „"å`«Å #xfl\ ˜x =∂~°ÛQÆÅ=Ù J<Õ qâßfiã¨=Ú =Å#<Õ <Õ\ ˜H˜ ÃÑ^ŒÌÅ
ѨC_»A
=^ŒÌ #∞O_ç JHõ∆O`«Å∞ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
136. ^Õ=ÙxH˜ Ǩ~°uxKÕÛ@H
O ∞ QÆO>ˇO^ŒS C`å~°∞?
∞‰õΩ.H˘_»
^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡M QÆO@#∞ J<ÕHO õ™ê~°N
∞¡ J#QÍ <≥·"Õ^Œº=Ú ÃÑ>Ëì
I
_»∂, PÅÜ«∞O =¸¿ã@ѨC_»∂, Ǩ~°u
xKÕÛ@ѨC_»∂ QÆO@ H˘_»IC
`å~°∞. Ǩ~°uxKÕÛ@ѨC_»∞ H˘>Ëì QÆO@‰õΩ J~°÷O
^Õ=`«ÅO^Œih B L
PǨfixã¨∞Î<åfl=∞x, U ^Õ=ÙxH˜ Ǩ~°uxã¨∞Î<åfl"≥∂, P
^Õ=Ù_»∞P U^≥·"åOâ◊`À q„QÆǨÏOÖ’ KÕ~åÅx, P =∞Ǩϟ`«Î~°"≥∞ÿ# JOâ◊
=∞Ǩ
q„QÆǨÏOÖ’ KÕˆ~@ѨC_»∞ D ~°∂áêxfl Éèí‰õΩÎÅ∞ Hõ#∞ÖÏ~å gH˜∆OKÕÖÏ,
Ǩ~°u "≥Å∞QÆ∞Ö’ ™êfiq∞x K«∂Ѩ@"Õ∞ Ѩ~°=∂~°÷=Ú. Hõ#∞Hõ Ǩ~°u "Õà◊
^≥·"åxfl „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ K«∂ã≤#>Ëì.
=∂#=Ù_»∞ P~åkèOKÕ ^≥·"åxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ Z=Ô~·<å =∂\Ï¡_ç`Õ
ѨÓ[‰õΩ ÉèOí QÆO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ#∞Hõ x~å=∞Ü«∞OQÍ Ñ¨Ó[#∞ [~°∞ѨÙHÀ=
_»=Ú#ÔH· QÆO@#∞ „"≥∂y™êÎ~°∞. Wk ™ê=∂#ºO. J~Ú`Õ Ñ¨Ó[‰õΩ
„áê~°OaèOKÕ@ѨÙ_»∞ ^Õ=`«Å#∞ PǨfixOK«_=» Ú#‰õÄ ~åHõã∆ ∞¨ Å#∞ `«~∞° =Ú
@‰õÄ QÆ∞~°∞ÎQÍ ''PQÆ=∂ ~°÷O`«∞ ^Õ"å<åO QÆ=∞<å~°úO`«∞ ^Õ=`å~°Û#‰õΩ
„áê~°OaèKÕ@ѨÙ_»∞ K≥ѨÙ`å~°∞.
'PQÆ=∂~°÷O `«∞ ^Õ"å<åO QÆ=∞<å~°÷O `«∞ ~°Hõ∆™ê"£∞ I
‰õΩ~°∞ Ѷ¨∞O\Ï~å=O `«„`« ^Õ=`åǨfi#ÖÏOK«#"£∞II
Wk QÆO@ „"≥∂yOKÕ@ѨÙ_»∞ ѨiîOK«=Åã≤# â’¡HõO. ѨÓ[KÕ¿ã D
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=`«ÅO`å=zÛ D ѨÓ[‰õΩ ~åHõ∆ã¨∞Å#∞O_çQÍx, U W`«~°
QÀѨÙ~°O..... 89 90 QÀѨÙ~°O....
=ÚÅ#∞O_çQÍh, UqѶ¨∞flO HõÅQƉõΩO_® K«∂_»=∞x D Ѷ¨∞O\Ï<å^ŒO ã¨∞~°∞_»∞ ã‘`« K≥O`«‰õΩ =zÛ `«#∞fl =iOK«=Åã≤#kQÍ JÉèíºi÷™êÎ_»∞. P
KÕã∞¨ <Î åfl#∞. Jx D â’¡HOõ J~°O÷ . D q+¨Ü∞« OÖ’ ^Õ=`«Å‰õΩ, ~åHõã∆ ∞¨ ʼnõΩ ã¨O^Œ ~°ƒùOÖ’ L#fl â’¡Hõq∞k.
=∞^茺 H˘xfl XѨÊO^•Å∞<åfl~Ú. ZHõ¯_çH˜ "Õ∞O ~å‰õÄ_»^À JHõ¯_» XHõ ^Œ∞óMÏsÎ ~°∞^Œf ã‘`å "ÕѨ=∂<å `«Ñ¨ã≤fih
QÆO@#∞ LOK«O_ç. Jk g∞~°∞ =∞i¿ãÎ =∞=∞‡efl g∞~°∞ PǨfixOz#>Ë¡ zO`«Ü«∞Of =~å~ÀǨ Ѩu"Õ∞= Ѩu„=`å
J<Õk "åi xÜ«∞=∞O. JO^Œ∞=Å¡ „Ѩu^Õ"åÅÜ«∞OÖ’#∞ HõOK«∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ `«$}=∞O`«~°`«ó Hõ$`åfi „Ѩ`«∞º"åK« â◊√zã≤‡`å. (~å=∞ 4–21–2)
ѨOK«Ö’ǨÏ=ÚÅ`À KÕã#≤ QÆO@#∞ LOKåe. ^•xfl H˘\˜#ì ѨÙ_»∞ =∂„`«"∞Õ
FOHÍ~°<å^Œ `«~O° QÍÅ∞ =∞#K≥q #∞Oz â◊s~°=∞O`å "åºÑ≤™êÎ~Ú. Hõ#∞Hõ ~å=}∞x =∂@Å∞q#fl ã‘`« ^Œ∞ódã¨∂Î, ÉèíÜ«∞O`À =}‰õΩ`«∂, Éèí~°Î<Õ
QÆO@ „"≥∂y "≥O@<Õ PyáÈ`Õ ^•x QÆO\Ï<å^ŒO J#‰õÄ_»^∞Œ . 'J#∞ã¨~}° =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqã¨∂Î XHõ QÆ_ç¤áÈK«#∞ ~å=}∞xH©, `«#‰õÄ =∞^茺֒ =ÙOz
^èŒfix— JO\Ï~°∞. 45 J`«xH˜ ã¨=∂^è•#O K≥ÑÊ≤ Ok. JÖÏ `«$}Ïxfl J_»∞ä Ñ@∞ìHÀ=_®xH˜ "åºMϺ
Hõ#∞Hõ QÆO@x ^Õ"åÅÜ«∞ QÆ~°ƒùQÆ$ǨτѨ^Õâ◊ "Õà◊ XHõ™êi H˘\Ïìe. P `«Å∞ J<ÕHõ HÍ~°}ÏÅ∞ K≥Ñ≤Ê=Ù<åfl~°∞.
1. ^Œ∞+¨µì_≥·# ~å=}Ïã¨∞~°∞x`À <Õ~°∞QÍ =∂\Ï¡_»_»O `«QÆ^Œ∞. 2.
FOHÍ~°^èŒfix xO_»∞QÍ â◊s~°=∞O`å xOѨÙ`«∂ ^≥·= ^Œ~°≈#O KÕÜ«∂e.
"≥àı¡@ѨÙ_»∞ =∞m¡ H˘\Ïìe. P<å^•xfl â◊s~°OÖ’ xOѨىõΩx "≥àÏ¡e. JO>Ë A N O M
Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µx =ÚYO K«∂_»~å^Œ∞. 3. ~å=}∞}˜‚ P"≥∞ `«$}OQÍ ÉèÏqO
^Õ"åÅÜ«∂xH˜ "≥o§#ѨÙ_»∞ QÆO@#∞ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ „"≥∂yOKåÅ#fl=∂@. H S .C
zOk. 4. <Õ#∞ K≥¿ÑÊ=∂@#∞ g_»∞ `«$}©Hõi™êÎ_»#fl ÉèÏ=#. 5. `«#
O
137. QÆ∞_çÖ’ „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞NѨ^Œúu?
O M M ION
Hõ\ÏHõ∆áê`« Ü≥∂Qƺ`« J`«xH˜ ã≤kúOK«QÆ∂_»^Œ∞. 6. ~å=Ú_»∞ ѨÓ~°fiO
^èfiŒ [ã¨O÷ ÉèOí #∞Oz =∞m§ H ^èfiŒ [A
ã¨O÷ ÉèOí =~°‰Äõ .KÕC T
`«$}O`À HÍH˜x x~°ã≤Oz<å_»∞, J>Ë¡ <Õ#∞ g}˜‚ x~°ã≤ã¨∞Î##flÉèÏ=#. 7.
J=Ù`«∞Ok. JÖψQ =∞Ok~°=O ∞~Ú`Õ =ÚY^•fi~N
¿ãÎ XHõ „Ѩ^HŒ }∆˜
SÌ #∞Oz „áê~°OaèOz IC A
ã¨g∞ѨOÖ’=Ù<åfl "åxH©, <å‰õÄ=∞^茺 U^À =º=^è•#OQÍ LO_®e. 8.
M I
O° =^Œ
OF „Ѩ^ŒH˜∆} ѨÓiÎ J~Ú#@∞ì. B L
Ѩâ√◊ `«∞Å∞º_≥#· J`«xH˜ `«$}"Õ∞ Éè’QƺO. 9. D `«$}Ïxfl <Õ#∞ KèkÕ Oè z#>Ë¡
=∞m§ =∞Ok~° =ÚY^•fi~°O =^ŒÌ‰õΩ =¿ãÎ
ǨÏ#∞=∞O`«∞#‰õΩ J~Ú^Œ∞ „Ѩ^A T PU
x#∞fl ~å=Ú_»∞ KèÕk™êÎ_»∞. 10. JKÕ`«<åxfl KÕ`«#O HÍqOzã¨OÉ’kèOz
27,54,108 ã¨OYºÅ`À L C ŒH˜∆}Å∞ „Ñ‘u. U^≥·<å HÀÔ~¯ LO>Ë 11,
I„Ѩ^HŒ }∆˜ O KÕ¿ãΠѶe¨ `«=ÚO@∞Ok. #=„QÆÇ¨ ÅH˜ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl##fl ÉèÏ=#. WÖÏ J<ÕHÍOâßÅ∞ WO^Œ∞Ö’ L<åflÜ«∞x
=¸_»∞™ê~°U ∂,¡ ÖËB
^• `˘q∞‡k™ê~°∂¡ KÕÜ∞« K«∞Û. JÖψQ Ѩ^HŒ ˘O_»∂, W~°"·≥ "åºMϺ`«Å∞ qâ◊nHõiOKå~°∞.
XHõ\ ©, P
W~°"≥· U_»∂ WÖÏ ÉËã≤ ã¨OYºÖ’ KÕÜ«∞=K«∞Û. 139. „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ ѨÓ[ÖˇO^Œ∞‰õΩ K≥Ü«∞º~°∞?
138. ã‘`å^Õq QÆ_ç¤áÈK«x J_»¤O ÃÑ@∞ìH˘x ~å=}∞_ç`À =∂\Ï¡_çOk ZO^Œ∞‰õΩ? „u=¸~°∞ÎÅ∞ „uQÆ∞}Ï`«‡‰õΩÅ∞. ã¨$+≤ì, ã≤÷u, ÅÜ«∞ʼnõΩ Jkèëêì#
~å=}∞_çx QÆ_ç¤ áÈK«QÍ ÉèÏqOz#O^Œ∞=Å¡. HÍ=Ú‰õΩ_ç`À „ã‘Î ^Õ=`«Å∞. ~°Hõ∆} WKÕÛ q+¨µ‚=Ù#∞ ѨÓlOK«@O ^•fi~å Éèí„^Œ`«#∂, N=∞Ǩ
<Õ~∞° QÍ =∂\Ï¡_~» å^Œ∞ HÍ|\˜.ì ‰õΩÅ„ã‘ÅÎ ∂, Ѩu„=`«Å∞ Ѩ~å~Ú =∞QÆ"å_ç`À ÅH©; WKÕÛ ^è#Œ O ^•fi~å ã¨∞MÏÅ#∂ á⁄O^Œ\ÏxH˜ ÅH©;^Õqx „áêi÷™êÎ=Ú.
=∂@¡_~» å^Œ∞ QÆ#∞Hõ. `«##∞ Hõ#∞Å`À ‰õÄ_® K«∂¿ã Ü≥∂Qƺ`« ~å=}∞_çH˜ =∞Ǩt=Ù_»∞ ÅÜ«∞ HÍ~°‰Ωõ _»∞. =∞~°}=∞O>Ë =∂#=ÙxH˜ ÉèÜ í ∞« =Ú.
ã≤kOú K«‰Äõ _» ^Œx. QÆ`O« Ö’ N~å=Ú_»∞ QÆ_á¤ç ÈK«`À<Õ HÍH˜x x~°ãO≤ Kå_»x JO^Œ∞Hˆ J\˜ì =∞~°} ÉèÜ í ∂« xfl áÈQ˘\˜ì J#O`«"∞≥ #ÿ ^Œ∂~°OÖ’ =∞$`«∞º=Ùx
`«#∂ JÖψQ x~°ã≤ã¨∞Î<åfl#x. `«#H˜ ^ŒQÆæiQÍ L<åfl_»∞ QÍ#, U^À XHõ\ ˜ LOK«=∞x „áêi÷™êÎ=Ú t=Ù_çfl. „|Ǩχ ã¨$+≤ìOKÕ"å_»∞. =∞#efl ZѨC_À
J_»∞¤QÍ LO_®Åx. ѨÙ\˜ìOKÕâß_»∞. =∞m§ PÜ«∞xfl J_»QÆ\ÏxH˜ PÜ«∞# ^ŒQÆæˆ~=ÚOk.
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ã‘`å<Õfi+¨}HÔ · ÅOHõ‰Ωõ áÈ~Ú Jâ’Hõ=xHõÖ’ P"≥∞#∞ JO^Œ∞ˆH.... „|Ǩχ#∞ ѨÓlOK«\ÏxH˜ Z=~°∂ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å~°∞. HÍx
K«∂™êÎ_∞» . J`«_®"≥∞`À HõÅã≤ =∂\ÖÏ_»H=õ ÚO^Õ P<å\˜ "Õ‰Ωõ =#∞ ~å=}Ï "≥∂Hõ∆=∞<Õ Ñ¨~°„|Ǩχ ^Œ~°≈#=Ú ã≤kúOKÕk „|Ǩχ=~°O =Å¡<Õ.
QÀѨÙ~°O..... 91
140. U ^Õ=Ùx =∂ÅÖ’ U ^•~åÅ∞ "å_®e?
q+¨µ‚=∂ÅÖ’ #Å¡\ ˜ ^•~°=Ú Ñ¨@∞ìk QÍx, #∂Å∞ ^•~°O QÍx
"å_®e. J=∞‡"åiH˜ Z„~°\ ˜ Ѩ@∞ì^•~°O =∂ÅQÍ#∂, Ѩ~°=∞t=Ù#‰õΩ
Ѩã∞¨ Ѩ٠TÅ∞^•~°=¸, ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_çH˜ Ѩ@∞ì^•~°=ÚQÍx #∂Å∞^•~°O
QÍx, q<åÜ«∞‰õΩ#‰õΩ P‰õΩѨKÛ« Ѩ@∞ì^•~°=¸, #∂Å∞ ^•~°=¸ "å_®e.
^èiŒ OKÕ =ºH˜QÎ Íx ÖË^• `«# WO\˜¿Ñ~°∞`À L#fl"å~°∞ QÍx ^•~åxfl K«∞\Ïìe.
`«#HÀã¨O `«#K«∞\˜Oì k ^èiŒ OK«@O J`«ºO`« â◊H=Θ O`«"∞≥ #ÿ q. "Õ~ˆ U=Ô~<· å
K«∞\˜ì# =∂Å^èŒiOKÕ =ÚO^Œ∞ ѨOK«QÆ=º=ÚÅ`À â◊√kúKÕã≤ ѨÓlOz
^èŒiOKåe.
141. K«xáÈ~Ú#"åifl Tˆ~yOKÕ@ѨC_»∞ _»|∞ƒÖˇO^Œ∞‰õΩ K«Å∞¡`å~°∞?
<Õ<≥O`À ^èŒ#O ã¨OáêkOKå#∞. XHõ¯ÃÑ·™ê ‰õÄ_® fã¨∞ÔHà◊§@O
ÖË^Œ∞. ˆ~Ѩ٠g∞ ^èŒ#=∞~Ú<å WO`Õ. Hõ#∞Hõ ^èŒ~°‡OQÍ <åºÜ«∞OQÍ, rqã¨∂Î
Ѩk=∞OkH© ™êÜ«∞OKÕã≤ áÈ=@"Õ∞ Jã¨Å∞ =∂#=^è~Œ ‡° O. Hõ#∞Hõ g∞~°~Ú<å
ㄬ`N
™êfi~°úzO`«#ʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_ç, Ѩk=∞OkH˜ "Õ∞Å∞ K≥Ü«∞ºO_ç Jx.
142. HÍsÎHõ=∂ã¨=ÚA ÕºHõ`« Uq∞\˜?CO
M Ü«∞=fi#=O`«OQÍ LO\Ï~°∞. ÃÑ^ŒÅÌ H©, Ñ≤ÅÅ¡ H© L^ŒÜ∂« <Õfl hà◊√§ „`åQÆ@O
H S .
O
M ION
D =∂ã¨=ÚÖ’ WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO Hõey LO_ç x`«º =∞O„`«
[ѨO KÕã¨∂Î LO_Õ"å~°∞ ã¨~°fi áêáêÅ #∞Oz q=Ú‰õΩÎÅ=Ù`å~°∞. D
AT
=∂ã¨OÖ’ `«∞Åã≤ P‰õΩÅ`À ™êfiq∞x ѨÓlOKåe. Lã≤i K≥@∞ì h_»Ö’
LIC
Ñ≤O_» „Ѩ^•#=Ú KÕÜ«∂e. Lã≤i u#@=Ú`Àáê@∞, =∂Å#∞ ^èŒiOz#
UB
„Ѩâã◊ OΨ . q+¨µ=‚ ¸iÎH˜ „Ñ‘uHõ~=° Ú.HÍsÎHõ =∂ã¨=ÚÖ’ ã¨OÎ ÉèOí áêu ^•xH˜
P
F áê„`«#∞ „"ÕÖÏ_» nã≤ JO^Œ∞ Zxq∞k k‰õΩ¯Å‰õÄ HõxÑ≤OKÕ@@∞ì nѨO
ÃÑ\Ïìe. WÖÏ K≥Ü«∞º@O =Å¡ ã¨=∞ã¨Î^Õ=`«ÅH˜ =O^Œ#=Ú KÕã≤# Ѷ¨Å=Ú
‰õÄ_® =ã¨∞ÎOk.
143. LѨC#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^˘OyeOK« ~å^Œ∞?
LѨC#∞ ^˘OyeOK«_»"Õ∞ HÍ^Œ∞, HÍà◊§`À „`˘Hõ¯~å^Œ∞. JÖψQ
KÕ|^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® fã¨∞HÀ~å^Œ∞. LѨC#∞ KÕu`À Z=fiiH© W=fi ‰õÄ_»^Œ∞.
LѨC â◊hâ◊fi~°∞x „Ѩu~°∂Ѩ=Ú. ѨÓ~°fi LѨC ^˘iˆHkHÍ^Œ∞. ZO`À
Hõ+¨ìO g∞^Œ ã¨OáêkOz# LѨC#∞ ~°H˜∆OK«∞HÀ=\ÏxH˜ â◊hâ◊fi~°∞x
JOâ◊QÍ#∂, Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA „Ѩu~°∂ѨOQÍ#∂ K≥¿ÑÊ"å~°∞. JÖÏ K≥Ñʨ @O
=Å¡ P ~ÀAÅÖ’ LѨC#∞ KÕ|^Œ∞Å∞ J_çQˆ "å~°∞ HÍ^Œ∞. ^˘OyeOKÕ"å~°∞
‰õÄ_® HÍ^Œ∞.
92 QÀѨÙ~°O....
144. x„^ŒÖË=QÍ<Õ =ÚO^Œ∞ Z=ifl K«∂_®e ?
q^•"Õ`«Î#∂... ã¨∞=∞OQÆoh... P=Ù#∂... Jyfl=∞O_»Ñ¨O K«∂¿ãÎ
P~À[O`å =∞Oz Ѷe¨ `åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. #kh, ã¨=Ú„^•hfl, ã¨~ã° ∞¨ û#∂
K«∂¿ãÎ L#fl ^ÀëêÅ∞`˘Åy áÈ`å~Ú. ÃÑ~°∞QÆ∂,<≥~Úº, P"åÅ∂, J^ŒÌ=Ú
=O\˜ "å\˜x K«∂_»~å^Œ∞.JÖÏ K«∂¿ãÎ Jâ◊√ÉèíO. JÖψQ =ÚMÏxfl <ÕuÖ’
K«∂¿ãÎ z~°HÍÅO P~ÀQƺOQÍ rq™êÎ~°∞.
145. QÀà◊§#∞ WO\’¡ ZO^Œ∞‰õΩ HõuÎiOK«~å^Œ∞?
=∞# ^ÕǨÏOÖ’x KÕ`«∞Å∞,HÍà◊§‰õΩ#fl QÀà◊√§ KåÖÏ q+¨Ñ¨Ói`«
46 "≥∞ÿ#q. =∞#O PǨ~°O fã¨∞H˘<ÕѨC_»∞ á⁄~°áê@∞# QÀà◊√§ J#flO^•fi~å
uO>Ë Jq r~°O‚ HÍ=Ù. =∞# r~°=‚ º=ã¨H÷ ˜ JO`« â◊HÖΘ ^Ë ∞Œ . qã¨iO˚ KÕ@ѨC_»∞
„¿ÑQÆ∞ÅH˜ „Ѩ=∂^ŒO. JO^Œ∞ˆH QÀà◊√§ WO\’¡ uÜ«∞º‰õÄ_»^Œ∞.
`åQÆN
146. L^ŒÜ«∂<Õfl h~°∞A Ω? O
@O ZO^Œ∞‰õC
M
O H S .
M ION
L^ŒÜ∂« <Õfl ÖË=QÍ<Õ Ñ¨k „^Àã≤à§◊ h~°∞ „`åQÆ@O =∞Ozk. ZO`À
AT
JÅ"å@∞ KÕ¿ãÎ "å~°∞ rq`åO`«=¸ JriÎ, =¸„`«Ñ≤O_®Å "åº^èŒ∞Å`À
LIC
ÉÏ^èŒÑ¨_»‰õΩO_® LO\Ï~°∞. ~åy K≥O|∞`À h~°∞ „`åy`Õ ZÖÏO\˜ =∞Å
U B
|^ŒúHõ=¸ LO_»^Œx PÜ«Úˆ~fi^ŒO K≥|∞`ÀOk.
P''ZHõ¯_≥·<å ÉÏ=QÍx =OQÆ`À@ ^ŒQÆæ~° HÍ^Œ∞—— J<Õ ™ê"≥∞`«
147.
ZO^Œ∞‰õΩ =zÛOk ?
ѨÙ~°∞+¨µÅH˜ ¿Ñ~°∞ „Ѩu+¨Åì ∞ „ã‘Î "åº"≥∂ǨÅ∂ Z‰õΩ¯=. D ~Ô O_ç\ H˜ ˜
HÍ"åeûOk _»|∞ƒ. ã¨OáêkOz# _»|∞ƒ ZÖÏJ~Ú<å Z=i+¨Oì =zÛ#@∞ì
"å~°∞ =$^è•QÍ Y~°∞Û KÕã¨∂ÎO\Ï~°∞. J^Õ "åºáê~°=Ú ^ŒQÆæ~°, =º=Ǩ~°O
^ŒQÆæ~°, _»|∞ƒ^ŒQÆæ~° "≥ÚǨÏ=∂@O ѨxH˜~å^Œ∞.
JÖÏ "≥ÚǨÏ=∂@ Ѩ_ç`Õ Jã¨Å∞ˆH Zã¨~°∞ ~å=K«∞Û. Z@∞=O\˜
"åÔ~·<å "åºáê~°, =º=Ǩ~åÖ’¡ _»|∞ƒq+¨Ü«∂Ö’¡ ÖÁOˆQk XHõ¯ P_»^•x
^ŒQÆæˆ~. JO^Œ∞Hõ<Õ ZHõ¯_»~Ú<å ÉÏ= QÍx =OQÆ`À@ ^ŒQÆæ~° ÉÏ=HÍ^Œ∞
Jx JO\Ï~°∞.
148. â◊√ÉèíHÍ~åºÅH©, =ÚQÆ∞æÔ~O^Œ∞‰õΩ "≥à◊§‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞?
™ê^è•~°}OQÍ D q+¨Ü«∂xfl =∞#O KåÖÏ™ê~°∞¡ qO@∂O@O.
U^≥<· å Ѩxg∞^Œ "≥à√◊ #Î flÑC¨ _»∞ =ÚQÆ∞~æ ∞° "≥à§◊ ‰õÄ_»^OŒ \Ï~°∞. F â◊√ÉèHí Í~°ºO
QÀѨÙ~°O..... 93 94 QÀѨÙ~°O....
HÀã¨"∂≥ , „áê~°#÷ ã¨Ö÷ ÏxHÀ =ÚQÆ∞~æ ∞° "≥o`Õ =∂~°=æ ∞^躌 Ö’ Jaè„áêÜ«∞ Éè^Ë •Å∞ 152. U HõÅ=¿ãÎ U "åºkè ~å=\ÏxH˜ J=HÍâ◊O LOk?
~å=K«∞Û. XHõi`À XHõ~°∞ =∂k ã¨~°~Ú#^ŒO>Ë =∂k ã¨i Jx"å^Œ#‰õΩ Éèí∂`« „¿Ñ`« Ñ≤âßK«∞Å∞ =¿ãÎ [fi~°O ~å=\ÏxH©, Z„~°x ѨÓÅ
~å=K«∞Û. JѨC_»∞ KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx=^Œe Q˘_»=H˜ kQÆ∞`å~°∞. J^Õ ^ŒO_»Å∂, =„™êÎÅÖ’ „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ HÍ#=¿ãÎ ~°HõÎã¨O|Okè`« ~ÀQÍÅ∂,
W^ŒÌ~°~Ú`Õ "˘HõiH˘Hõ~°∞ ã¨iÌ K≥ѨC‰õΩO@∂ "≥o§# Ѩxx [Ü«∞„Ѩ^èŒOQÍ ^Œ∞#fláÈ`«∂, ‰õΩHõ¯ QÍ_ç^•, W\˜ì "å\˜<≥H˜¯ ^ŒH˜∆} k‰õΩ¯QÍ "≥à◊√`«∞#fl@∞¡
KÕã¨∞‰õΩx=™êÎ~°∞. HõÅ=¿ãÎ TÑ≤iu`«∞ÎÅ ã¨O|Okè`« "åº^èŒ∞Å∂, ~åHõ∆ã¨∞Å`À#∂, h\˜`À#∂
149. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ =KÕÛ[#‡Ö’ „ã‘ÎQÍ Ñ¨Ù@ì=KåÛ? „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µ_çQÍ [x‡OK«=KåÛ? D Ô~O\˜`À ã¨O|O^èŒ=Ú =O\˜ HõÅÖÁ¿ãÎ Ñ≤zÛQÍ x~°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞HÀ"å
„ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µ_»∞QÍ#∂, ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ „ã‘ÎQÍ#∂ [x‡OK«@=∞<Õk "åi eû# Ѩiã≤÷`«∞Å∂ =™êÎ~Ú.
"åi Hõ~°‡Åx |\˜ì [~°∞QÆ∞`«∞ LO@∞Ok. J‰õΩOiî`« nHõ∆`À HÀ~°∞‰õΩO>Ë K«O„^Œ, ã¨∂~°º „QÆǨÏ}ÏÅ∞ =zÛ#@∞ì HõÅ=¿ãÎ HõO\˜ "åº^èŒ∞Å∞
HÍ"åeû# [#‡ =ã¨∞OÎ ^Œ<kÕ ã¨`º« =Ú. N~å=Ú_»∞ =#"åã¨O KÕã∂¨ Î J<ÕHõ 47 =™êÎ~Ú. #Å¡xk, ÉèíÜ«∞OHõ~° =ÚMÏÅ∞ Hõey# "å~°∞ HõÅÖ’H˜ =¿ãÎ
=∞ǨÏ~°∞¬Å P„â◊=∂ÅH˜ =Úx¿ã=ÔH· "≥à§ı "å_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ N ~å=Ú_ç ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ LO_»=∞x ÃÇÏK«ÛiHõ.
k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨO K«∂ã≤ H˘O`«=∞Ok |∞∞+¨µÅ‰õΩ N~å=Úx
A N O
"åºkè =ã¨∞ÎO^Œx ã¨∂K«#. D HõÅÅ ~°∂áêxH©, "åã¨Î"åxH© =∞# r=# M
J<ÕHõ =OHõ~°Å∞ Hõey# "åi`À #∂<≥ „`åy#@∞ì HõÅ=¿ãÎ fÑ≤
H“yeOK«∞ HÀ"åex JxÑ≤OzOk. JÖÏ JxÑ≤Oz# "å~°O`å `«~åfi`«
[#‡Ö’ QÀÑ≤HõÅ∞QÍ Ñ¨Ù\˜ì NHõ$+¨µ‚_ç Ѩq„`« „¿Ñ=∞‰õΩ áê„`«∞ÅÜ«∂º~°∞. O H S .C
„Ѩ=~°Î<Õ HÍ~°}=Ú. =KÕÛ HõÅÅhfl =∞# TǨÏÖ’¡ L#fl"Õ Jx J~°÷O
150. áê}˜„QÆǨÏ} =∞O„`N O M KÕã¨∞HÀ"åe. M ION
Ú Ñ¨A
åÅH˜ J~°÷O?
=~°∞_»∞ =^èŒ∞=Ù ‰õΩ_ç KÕ~H . C ÍÔ~ÎHT
153. ~ÀÇ≤Ï}˜HA ˜ ~Àà◊√§ ѨQÆ∞Å∞`åÜ«∂?
M O @∞ìH˘x Jyfl
N S ™êH˜∆QÍ =∞O„`åxfl
C "Õ∞ <≥ÅÖ’ ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»∞ =∞# #_ç
~ÀÇ≤Ï}˜ HÍÔ~ÎÖ’IJ#QÍ
L
K≥|∞`å_»∞...
ѨÓëê`Õfi`À#Ü«∞`«∞ ǨÏã¨ÎQT O
Æ$ǨIºtfi<Ò`åfi <≥uÎ g∞^ŒH˘™êÎB
_»∞. J#QÍ =∞^茺ÉèÏQÍxH˜ =™êÎ_»∞. K«O„_» „ѨK«O_»∞_çQÍ
„Ѩ=ǨÏ`åQ∑O ~°I^C A
äÕ#I QÆ$Ǩ<£QÆK«ÛùQÆ$=∞Ѩffl =∂~°`P å_»∞U
. ZO_»Å∞ xѨCÅ∞ ‰õ‰õΩ¯`«∂ Éèí∂q∞x `å‰õΩ`å~Ú. ^•x`À
Ü«∞^ä• B L fiO q^äŒ=∂=^•ã≤II
™È=th`« Éèí∂q∞Ö’x `Õ=∞ ǨÏiOK«∞‰õΩáÈ`«∞Ok. ~åà◊§Ö’ ‰õÄ_® JO`À WO`À
FU
`Õ=∞ LO@∞Ok. `Õ=∞ âß`«O WOH˜áÈQÍ<Õ ~ÀÇ≤Ï}˜Ö’ ~Àà◊√§ ‰õÄ_®
P <å ã¨Ç¨Ï^èŒ~°‡Kåi}©, `«~åfi`« x#∞fl <å QÆ$ǨxH˜ fã¨∞‰õΩ"≥à◊
`å#∞. <å QÆ$ǨxH˜ h"Õ JkèѨuq. PkèѨ`«º=Ú =Ç≤ÏOz ã¨~°fi q+¨Ü«∂
ѨQÆ∞Å∞`å~Ú.
Ö’¡#∂, Ü«∞[˝Ü«∂QÍk „Hõ`«∞ q+¨Ü«∂Ö’¡ ã¨~åfi^•, J#∞‰õÄÅ =uÜ≥ÿ∞ 154. ѨÙ}º„Ѩ^ÕâßÖ’¡ ~åà◊√§ ¿Ñi¿ãÎ WÅ∞¡Hõ_»`å=∂?
"≥∞Å∞QÆ∞=Ú. ^Õ"åÅÜ«∂ŠѨiã¨~åÖ’¡x f~å÷Ö’¡ ~åà◊√§ ¿Ñ~°∞™êÎ~°∞.
ZO`« Z`«∞Î ~åà◊√§¿Ñi¿ãÎ Jxfl JO`«ã¨∞÷Å∞ WÅ∞¡ Hõ_»`å~°x, P
151. JѨÊyO`«Å Ѩ~°=∂~°÷=Ú Uq∞\˜? ^èŒ#â◊H˜Î JÖÏ „H˜O^ŒH˜ áêˆ~ [Åáê`«OÖÏ =KÕÛã¨∞ÎO^Œx JO\Ï~°∞. QÆ∂_»∞
Ѩل`«∞x =ÖË J<ÕHõ ã¨O=`«û~°=ÚÅ∞ ZO`À QÍ~°|OQÍ ÃÑOz h J<Õk „Ѩu"åiH˜ J=ã¨~°O JO\Ï~°∞. Jk XHõ HõÅ. J<ÕHõ "åºÑ¨HÍÅ`À
ã¨∞Y=ÚÔH·, ¿ã=ÔH· JOkã¨∞Î<åfl=Ú. q∞„`«∞xQÍ, „Ñ≤Ü«ÚxQÍ, Éèí~°ÎQÍ g∞~°∞ P q+¨Ü«∂xfl =∞izáÈ`å~°∞. =Ü«∞ã¨∞Ö’ ã¨fiO`« WO\˜ QÆ∂iÛ JO`«
D"≥∞#∞ áêeOK«∞HÀO_ç. ÖÏeOK«∞HÀO_ç. |∞[˚yOK«∞HÀO_ç. PÃÑ· =^è∞Œ =Ùx zO`«# LO_»^xŒ , =$^•úѺ¨ O =¿ãÎ ã¨fiO`« WÅ∞¡ J`«º=ã¨~=° ∞#flk `≥Å∞ã¨∞OÎ
=~°∞_ç `«~°∞Ѩ٠"å~°O^ŒiH© J#QÍ =~°∞_ç `«b¡, `«O„_ô, JHͯ, K≥Öˇ¡Å∞ ^Œx, JO^•Hõ P q+¨Ü«∂xfl =∞izáÈ=^ŒÌx, ã¨fiO`« WO\˜ kâ◊QÍ
W`åºk"å~°O^ŒiH˜ JѨÊy™êÎ~°∞. „Ѩܫ∞`«flO KÕÜ«∞=∞x J~°÷O.
QÀѨÙ~°O..... 95 96 QÀѨÙ~°O....
155. N Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™È΄`«O U ѨÙ~å}OÖ’ L#flk? HÍeH˜ "≥∞>ˇÅì ∞: QÆ~ƒ° Hù Àâ◊OÖ’#∞#fl #~åʼnõÄ, HÍe "Õà§◊ Ö’ L#fl
N Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™È΄`«O „|Ǩ‡O_» ѨÙ~å}OÖ’ LOk. #~åʼnõΩ ã¨O|O^èŒO LOk. ^•x`Àáê@∞ „ã‘ÎHÍ=∂xfl J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞
ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞ JQÆãÎ̈º =∞ǨÏi¬H˜ D ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«O `≥eÜ«∞ K≥áêÊ_»∞. HÀ"åÅO>Ë HÍe "ÕeH˜ ~åÑ≤_ç LO_®e. <ÕÅ#∞`åHõ~å^Œ∞. HÍ=∂xfl ÃÑOKÕ
=∞Ǩ „uѨÙ~° ã¨∞O^Œi "≥É· =íè =Ú#‰õΩ „Ѩu~°∂ѨO NÅe`å ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞=Ú, #~åÅ∞ ‰õΩ_çHÍe "Õà◊§Ö’ L<åfl~Ú.
HÀi# "≥O@<Õ ã≤kHú eõ yOKÕk N Åe`å ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞ ™È΄`«=Ú. WO^Œ∞Ö’ K«O„^Œ=OHõ: t~À=∞^躌 „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ ^èiŒ ™êÎ~∞° . P „áêO`«O #∞OKÕ
"≥Ú`«ÎO "≥~Úº <å=∂Å∞ "≥~Úº =∞O„`åÅ∞O\Ï~Ú. =∞# r=<å^è•~°"∞≥ #ÿ „áê}"åÜ«Ú=Ù „|Ǩχ~°O„^èOŒ #∞Oz ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’H˜
‰õΩO_»eh, Ü≥∂QÆ~°Ç¨Ï㨺=¸, ã¨∞QÆ∞}Àáêã¨<å, NK«„Hõ=~°‚<å, „Ѩ"Õt™êÎ_»∞. JO^Œ∞ˆH P ÉèÏQÍxfl HõÑ≤Ê LOK«∞`å~°∞.
K«`«∞+¨¬+≤ìÜ≥∂yh q+¨Ü«∂Å∞ QÆÅ Åe`åOaHõ`«`«Î fi=¸ N Åe`å HõO~îåxH˜ "Õã∞¨ ‰õΩ<Õ Ç¨~åÅ∞: ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ Ѩ~=° ∂`«∞‡_»∞<åfl_∞» .
ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞ ™È΄`«O =t<åºk ^Õ=`«Å∞ "åºã¨ ÉèQí "Æ å#∞x ^•fi~å Éè∂í Ö’HÍ 48 P q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iÎOKå=∞x K≥|∞`«∂ ^èŒiOK«@=Ú. `≥eã‘ `≥eÜ«∞Hõ
xH˜ "åºÑ≤Î KÕâß~°∞. KÕã≤# áêáêÅ#∞ ‰õÄ_® |OQÍ~°O áÈQ˘_»∞`«∞Ok. |OQÍ~°O ^èŒiOK«@O
156. U ÅHõ∆}=ÚÅ∞ QÆÅ ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ =∞Ozq HÍ=Ù?
A N O M
^•fi~å K≥_∞» HõÅÅ∞ ~åHõáÈ=@"Õ∞ HÍ^Œ∞, QÆ∞O_≥Å g∞^Œ |OQÍ~°O QÆ∞O_≥H˜
ã¨O|OkèOz# "åº^è∞Œ Å#∞ ‰õÄ_® JiHõ_∞» `«∞Ok. JÅOHÍ~åxH˜ ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ
=OHõ~° \˜OHõ~° HõÅk
ѨHõ¯=¸u
=OHõ~° K«„Hõ=Ú
qiy# K«„Hõ=Ú O H S .C
=ã¨∞Î=ÙÖË J=ã¨~åxH˜ P^Œ∞‰õΩO\Ï~Ú. ѨÓ~°fiO ~åAÅ∂, K«„Hõ=~°∞ÎÅ∂
Ѩye# K«„Hõ=Ú
A N O M
Z~°∞Ѩ٠=ÚMÏÅ∞ QÆÅq M ION
Juã¨#flx |OQÍ~°∞ ˆ~‰õΩÅ∞ KÕ~ÚOK«∞H˘x "Õ_ç J#flO g∞^Œ "Õ¿ã"å~°∞.
`«Å„H˜O^Œ K«„Hõ=Ú H S . C
֒ѨŠѨQÆ∞Å∞ HõÅk T
"≥#∞"≥O@<Õ |OQÍ~°∞ ˆ~‰õΩ Hõiy J#flOÖ’ Hõeã≤áÈÜÕ∞k. JÖÏ "å~°∞
A
=∞ã¨Hõ =<≥fl
MO I O N
"≥K«ÛQÍ =Ù#flk
֒ѨŠh~°∞ xez=Ù#flk
q∞H˜¯e w`«Å∞ HõÅk B L IUCU ukèÖ’¡ UO u#‰õÄ_»^Œ∞?
|OQÍ~åxfl PǨ~°OQÍ fã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞.

Jã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ#k AT "Õ_ç QÆ∞}O ÖËxk P áê_»

L IC
J<ÕHõ ~°O„^äŒ=ÚÅ∞ HõÅk
B
PU157. „ã‘ÎÅ∞ ^èŒiOKÕ #QÆÅ J~°÷O Uq∞\˜?
=_®¤}=Ú: QÆ~°ƒùHÀâ◊=Ú Hõ^Œe ֒ѨÅ∞#fl tâ◊√=Ù qHÍ~°OQÍ
ѨÙ@ì‰Ωõ O_® KÕã∞¨ OÎ k. JÖψQ |OQÍ~åxfl J<ÕHõ =∂~åæÅ ^•fi~å PǨ~°OQÍ
fã¨∞‰õΩO>Ë ZO`À Ѷ¨e`«O Wã¨∞ÎOk. JÖψQ |OQÍ~åxfl U ~°∂ѨOQÍ
^èŒiOz# ZO`À H˘O`« â◊H˜Î â◊s~åxH˜ ã¨O„Hõq∞ã¨∞ÎOk. =ÚHõ¯~°nxfl
^èŒiOK«@O =Å¡ =∂\Ï¡_Õ@ѨC_»∞ ÃÑ· ÃÑ^ŒqH˜ `«ye gÅ~Ú#O`« `«‰õΩ¯=
=∂\Ï¡_»=∞x K≥|∞`«∞Ok. =ÚHõ¯~° ^èŒiOK«@O =Å¡ =Ú‰õΩ¯HÀ#ÃÑ· U^À
q^èŒOQÍ ^Œ$+≤ì LO@∞Ok.
JÖÏ ^Œ$+≤ì LO_»@O ^蕺#OÖ’ XHõ ÉèÏQÆO. JÖψQ ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ∞
HõÅ∞ã¨∞‰õΩ#fl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ „ã‘Î =ke# QÍe ѨÙ~°∞+¨µxH˜ J<å~ÀQƺO.
JÖÏO\˜ K≥_»∞âßfi㨠Hõey# QÍex |OQÍ~°∞ =ÚHõ¯~° Ѩq„`«O KÕã¨∞ÎOk.
158.
Uºq∞<å_»∞ QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞#∂, qkÜ«∞<å_»∞ "å‰õΩ_»∞ HÍÜ«∞#∂,
`«kÜ«∞<å_»∞ á⁄@¡HÍÜ«∞#∂, K«qu<å_»∞ =ÚÅ¡Oyh, ѨOK«q∞<å_»∞
=∂ˆ~_»∞#∂, +¨+≤ì<å_»∞ "Õ=Ú#∂, ã¨Ñ¨Îq∞<å_»∞ HÍÜ«∂, ѨO_»∞#∂..
J+¨ìq∞<å_»∞ H˘|ƒi HÍÜ«∞h, #=q∞<å_»∞ ™⁄~°HÍÜ«∞#∂, ^Œâ◊q∞<å_»∞
fQÆ|K«Ûeh, ^•fi^Œt<å_»∞ =∂Oã¨=Ú#∂, „`«Ü≥∂^Œt<å_»∞ =ÚÅHͯ
Ü«∞#∂... K«`«∞~°Ìt<å_»∞ q∞#∞=¸ u#~å^Œx âß„ã¨ÎO K≥|∞`ÀOk.
159. U ѨÓÅ∞ ^ÕxH˜ „Ѩã≤kú ?
HõÅ∞=ѨÓ=Ù N=∞ǨÅH©;H˜ x"åã¨=Ú. HõÅ=ѨÓ=Ù#∞ ã≤OǨÏ
^•fi~°=Ú `«Å∞Ѩ٠g∞^Œ K≥H˜¯¿ãÎ â◊√ÉèÏÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. Jqã¨Ñ¨Ó=ÙH˜,
JQÆã¨Îº #Hõ∆„`åxH˜ ã¨O|O^èŒO =ÙOk. D ѨÙ=Ùfi#∞ ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆOÖ’
ÃÑOz`Õ ^Œ∞+¨âì ‰◊ Ωõ ÅÎ ∞ WO\˜Ö’H˜ ~å=Ù. áêi*Ï`«ÑÙ¨ =ÙfiÅ∞ NHõ$+¨Ñ‚ ~¨ =° ∂`«‡
ã¨`º« ÉèÏ=∞ HÀiHõÃÑ· Éè∂í q∞ g∞^Œ‰Ωõ `≥zÛ# J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ ѨÙ=Ùfi. N K«„HõOÃÑ·
D ѨÓÅ∞ K«e¡ ѨÓl¿ãÎ K«Hõ¯x Ѷ¨Å`«O =ã¨∞ÎOk.
QÀѨÙ~°O..... 97
JÖψQ =∞kÌK≥@∞ì ѨÓÅÖ’ 2~°HÍÅ∞O\Ï~Ú. XHõ\ ˜ `≥Å¡=∞kÌ,
Ô~O_»∞ #Å¡=∞kÌ. D 2~°HÍÖ’¡ `≥Å¡=∞kÌH˜ B+¨^èŒ QÆ∞}O LOk. P_»"åà◊√§
^Õ=`å ѨÓ[Ö’¡ "å\˜x "å_»@O =Å¡ `«fi~°QÍ Ñ¶¨e`«O Hõ#|_»∞`«∞Ok.
ã¨O`å#O HõeyOKÕ Ñ¨Ù=ÙfiÅ∞ ‰õÄ~°^˘O_». ã¨O`å<åxfl PtOKÕ"å~°∞.
^˘O_» fQÆ#∞ ѨÓlã¨∞Î LO\Ï~°∞. ‰õÄ~°^˘O_» ѨÓÅ#∞ ^èiŒ ¿ãÎ ã¨O`å#=Ú
HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx H˘O^Œi „ѨQÍ_è» #=∞‡Hõ=Ú.
160. UÖÏO\˜ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOKåe?
Ѩiâ◊√„Éèí"≥∞ÿ# h\˜`À LuH˜# |@ìÖË ^èŒiOKåe. #∂u =^ŒÌ
LuH˜#q „âı+¨ªO. #^Œ∞Å =^ŒÌ LuH˜#q |Ç¨ï „âı+¨ª=Ú. ã¨~°ã¨∞ûÅ =^•Ì,
‰õΩO@Å =^•Ì LuH˜#q J^èŒ=∞=Ú. ^èŒiOKÕ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ `ÕeHõQÍ LO_®e.
#∂Å∞ QÆ∞_»¤Å`À <Õã≤# |@ìÅ∞ „âı+¨ª=Ú. L`«Hõ\ÏxH˜ ‰õΩ^Œ∞~°x "å\˜x
^èŒiOK«@=Ú J<å~ÀQƺ"Õ∞.
161. ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ `«Å hÖÏÖˇO^Œ∞‰õΩ ã¨=∞iÊ™êÎ~°∞?
N
r=# áÈ~å@OÖ’ =∞#O K≥¿ÑÊ J|^•úʼnõÄ, z#fl z#fl
A O M
H . C
"≥∂™êʼnõÄ Jã¨Å∞ JO`Õ LO_»^Œ∞. =∞x+≤ KÕ¿ã ã¨~°fi Hõ~°‡Å áêѨѶ¨ÅO
S T
MO I O N
`«Å "≥O„@∞HõÅ#∞ KÕ~°∞`«∞Ok. JO^Œ∞ˆH áêáêÅH˜ xÅÜ«∞"≥∞ÿ# `«Å
"≥O„@∞Hõ Å#∞ ^Õ=ÙxH˜ ã¨=∞iÊOz, F ÉèíQÆ=O`«∞_® WO`«=~°‰õÄ <Õ#∞
A T
KÕã#≤ áêáêÅ#∞ =kÖËã∞¨ <Î åfl#∞. WHõÃÑ· =∞OzQÍ, ^è~Œ ‡° OQÍ, <åºÜ«∞OQÍ
L IC
huQÍ LO\Ï#x K≥ѨÊ@"Õ∞ `«Å hÖÏÅ∞ W=fi_»OÖ’x Ѩ~°=∂~°÷O.
162.B
U [O`«∞=ÙÅ #∞Oz =∞x+≤ UO <Õ~°∞ÛHÀ"åe?
P''ã≤"åÜ«OǨ∞™ê`«
^ÕHõO |HÍ^ÕHõO +¨\òâ◊√# „ã‘Î}˜ QÆ~°ÌÉèÏ`üI
ÊOK« tˆH∆K«Û`åfii ‰õΩHõ¯\Ï`üII——
ã≤OǨÏ=Ú #∞Oz XHõ q+¨Ü«∂xfl, H˘OQÆ #∞Oz Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂
Åh, ‰õΩHõ¯ #∞Oz P~°∞ q+¨Ü«∂Åh, QÍ_ç^Œ #∞Oz =¸_»∞ q+¨Ü«∂Åh,
HÍH˜ #∞Oz J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂Åh, HÀ_ç #∞Oz <åÅ∞QÆ∞ q+¨Ü«∂Å#∞
<Õ~∞° ÛHÀ"åe. =∞$QÍÅ#∞ "Õ\Ï_Õ@ѨC_»∞ ã≤OǨÏO ã¨~fi° â‰◊ Ωõ ÅÎ #∂ LѨÜ∂≥ y
ã¨∞ÎOk. H˘OQÆ `«# PǨ~åxfl ^Õâ◊ "å`å=~°} „ѨHÍ~°OQÍ#∂ HÍÖÏ#∞
QÆ∞}OQÍ#∂ fã¨∞‰õΩO@∞Ok. =∞#∞A_»∞ ‰õÄ_® HÍ~åºxfl JÖÏ<Õ KÕÜ∂« e.
JÖψQ ‰õΩHõ¯ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ O`« Éè∞í lOK«∞@, JÅÊã¨O`À+¨=Ú, K«H¯õ \˜ x„^Œ,
`«Q∞Æ ã¨=∞Ü«∞=Ú# x„^ŒÖKË ∞« @, #q∞‡# |O@∞QÍ LO_»∞@, Ѩ~å„Hõ=∂xfl
Hõey LO_»∞@ KÕã¨∞ÎOk. D P~°∞ QÆ∞}ÏÅ∞ ‰õΩHõ¯ #∞Oz <Õ~°∞ÛHÀ"åe.
98 QÀѨÙ~°O....
JÖψQ QÍ_ç^Œ "≥∂Ü«∞ÖËx |~°∞=Ùx ‰õÄ_® „"≥∂ã¨∞ÎOk. "å`å=~°}Ïxfl
ÖˇHõ¯ KÕÜ«∞HõáÈ=@O, ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã≤ JÅã≤ ™⁄Åã≤ ã¨∞YOQÍ LO_»∞@.
D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ#∞ QÍ_ç^Œ #∞Oz <Õ~°∞ÛHÀ"åe. HÍH˜ #∞Oz J_»∞¤QÆÅ
â◊$OQÍ~°=¸, HÍiî#º=¸, WÅ∞¡ xi‡OK«∞H˘#∞@Ö’ *ÏQÆ∞~°∂Hõ`,« ™È=∞i
`«<åxfl ÖˉõΩO_»∞@... W\˜ìq <Õ~°∞ÛHÀ"åe. WHõ HÀ_ç #∞Oz =∞x+≤
<Õ~°∞ÛHÀ"åeûOk. áÈ~å@OÖ’ "≥#∞Hõ‰õΩ `«QÆæ‰õΩO@_»∞@, L^ŒÜ«∂<Õfl
x„^ŒÖË=@=¸, |O^èŒ∞=ÙÅ`À Éèí∞lOK«@=¸, PѨ^ŒÅѨC_»∞ „ã‘ÎÅ#∞
(ÃÑ@ì#∞) ~°H˜∆OK«∞H˘#∞@.... W@∞=O\˜q HÀ_ç #∞O_ç `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
49 163. u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu N"≥OHõ>Ëâ◊fi~° ã¨∞„ѨÉèÏ`åxfl Z=~°∞
~°zOKå~°∞?
A N O M
N"≥OHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ã¨∞„ѨÉèÏ`åxfl ~°zOz#k N„Ѩu"åk
ÉèíÜ«∞OHõ~° J}‚<£ PKå~°∞ºÅ"å~°∞. N„Ѩu"åk ÉèíÜ«∞OHõ~° J}‚<£ J<Õ
O H S
PÜ«∞# =∞à◊Ü«∂à◊ =∞Ǩ=Ú#∞Å t+¨µºÖ’¡ =ÚYº"≥∞ÿ#"å~°∞. .C
M ION
g~°∞ „H©.â◊. 1361 #∞Oz 1454 =~°‰Äõ rqOz J<ÕHõ Hõ$`«∞Å∞
~°zOKå~°∞. ã¨∞„ѨÉèÏ`åxfl ѨÙã¨ÎHõOQÍ „ѨK«∞iOKÕ "å~°∞. WOHÍ J<ÕHõ
A
IC
ã¨Ow`« HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ"å~°∞.
164. ã¨~B °ã¨fifL
^Õq ~åu g∞^Œ ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~°∞Ûx LO@∞Ok?
Pã¨~U°ã¨fif ^Õq U Ѩ@OÖ’<≥·<å ~åug∞^Œ g} Ѩ@∞ì‰õΩ<Õ ‰õÄ~°∞Û<Õ
LO@∞Ok. ÅH˜∆ ‡^ÕqÖÏ xÅHõ_»ÖËx `å=∞~°Ñ¨Ù=ÙfiÖ’ `«# ™ê÷#=ÚO_»^Œx
K≥ѨÊ@"Õ∞ „Ѩ^è•# L^ÕÌâ◊º=Ú.
ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ ǨÏiOK«∞‰õΩáÈ=K«∞Û <Õ~°∞Û‰õΩ#fl q^Œº, q*Ï˝#O
ZHõ¯_çH˜ áÈÖËx=x D ÉèíOy=∞‰õΩ J~°÷O–Ѩ~°=∂~°÷O. ã¨~°ã¨fiu^Õq
"åǨÏ#=Ú Ç¨ÏOã¨. ǨÏO㨠KåÖÏ *Ï˝#=Ú HõÅk. áêÅ∞, hà◊¥§ HõeÑ≤
^•x =ÚO^Œ∞ LOz`Õ áêÅx =∂„`«"Õ∞ ã‘fiHõiã¨∞ÎOk. JÖψQ q*Ï˝#O
=Å¡ U^≥·<å ™êkèOK«=K«∞Û#x =∞#O <Õ~°∞ÛHÀ=K«∞Û.
165. <åQÆ∞Å K«qu ~ÀA# ѨÙ@ìÖ’ áêÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ áÈ™êÎ~°∞?
áê=ÚÅ∞ Jã¨Å∞ ѨÙ@ìÅ∞ ÃÑ@ì=Ù. K≥^Œ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ ѨÙ@ìÅ∞ ÃÑ_ç`Õ
áê=ÚÅ∞ JO^Œ∞Ö’ x"åã¨O LO\Ï~Ú. áê=∞O>Ë JO^ŒiH© ÉèíÜ«∞"Õ∞
Hõ^•. áê=ÚÅ∞ Jhfl =∞x+≤x K«OѨÖË=Ù. JÖψQ ѨQÆ ‰õÄ_® Ѩ@ì=Ù.
J@∞=O\˜ áê=ÚÅ∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ HõxÑ≤¿ãÎ, ÉèíÜ«∞O`À QÆ∞O_≥ Py
QÀѨÙ~°O..... 99
K«xáÈ`å~°x, áê=ÚÅ∞Ѩ@¡ ÉèHí Θ LO>Ë, P ÉèHí `Θ À<≥<· å áê=Úx K«∂_»QÍ<Õ
^Œ∂~°OQÍ [iy `«=∞ „áê}ÏÅ∂, áê=Ú „áê}ÏÅ∞ xÅÃÑ_»`å~°x ÃÑ^ŒÅÌ ∞
D xÜ«∞=∂xfl ÃÑ\Ïì~°∞. x*ÏxH˜ ѨÙ@ìÖ’ áêÅ∞ áÈ¿ãÎ áê=ÚÅ∞ P
áêÅ#∞ „`åQÆ=Ù.
áê=Ú HÍ>Ëã∞¨ OÎ ^Œx =∞#O „Éèqí ∞™êÎ=Ú. =∞#"Õ∞^≥<· å JáêÜ«∞O
KÕ™êÎ=∞x áê=Ú ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞Ok. JO^Œ∞Hõx ^•x ÉèíÜ«∂xfl `«yæOKÕ
„Ѩܫ∞`«fl"Õ∞ ѨÙ@ìÖ’ áêÅ∞ áÈÜ«∞@=Ú.
166. |@ìÅhfl qÑ≤Ê kQÆO|~°OQÍ ZO^Œ∞‰õΩ Ѩ_»∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞?
„ã‘ÎQÍh, ѨÙ~°∞+¨µ_»∞QÍh |@ìÅ∞ JxflqÑ≤Ê kQÆO|~°OQÍ Ñ¨_»∞
HÀ~å^Œx âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. =O\˜g∞^Œ |@ìÅ∞ ÖˉõΩO_®
Ѩ_∞» HÀ=_»O=Å¡ =∞# ^ÕÇϨ OÖ’ ~°™êÜ«∞xHõ K«~º° [iy, â◊HxΘ ǨÏiOKÕÖÏ
KÕã∞¨ OÎ ^Œx PÜ«Ú~ˆ fi^Œ âßG=Ú K≥|∞`ÀOk. JÖψQ „ã‘ÅÎ ∞ |@ìÅhfl qѨÊnã≤
Ѩ_»∞HÀ=_»O =Å¡ ~å„`«∞à◊√¡ qǨ~°OKÕ¿ã J<ÕHõ ~åHõ∆㨠JOâ◊QÆÅ "å~°∞
N
P=Ç≤ÏOK«@"≥∂, ~°Ç¨Ïã¨OQÍ jÖÏxfl JѨǨÏiOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
A O M M ION
H . C
JO^Œ∞Hõ<Õ Hõhã¨O =∞~å‡OQÍÅÃÑ· =„™êÎxfl HõÑC¨ ‰õΩx x„kOK«@O =∞Ozk.
S A T
167. `«e¡ QÆ~M OÑ≤O_»O ZÖÏN
°ƒùOÖ’x
T O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok?
I =Ú, Ѩk~ÀAʼnõΩ ~ˆ yѨO_»O`«
A HõâU
J~Ú^Œ∞ ~ÀAʼnõΩ |∞^Œ∞ƒ^•HÍ~°
Ѩi=∂}OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok.I CXHõ <≥ÅH˜ t~°ã∂¨ û, ~Ô O_»∞ <≥ÅÅH˜ Éè∞í *ÏÅ∂,
=¸_»∞ <≥ÅÅH˜ B QÀà◊L¥§, ~À=∂Å∂, K«~°‡=¸, QÆ∞ǨºOQÍÅ∂, <åÅ∞QÆ∞
ã¨ÑU
<≥ÅÅH˜P ¨Î^è•`«∞=ÙÅ∂, S^Œ∞ <≥ÅÅH˜ PHõe^ŒÑ≤ÊHõÅ∂, P~°∞ <≥ÅÅH˜
=∂Ü«∞`À HõÑʨ Ѩ_,ç U_»= <≥ÅÖ’ *Ï˝#O Hõey J@∂ W@∂ Hõ^∞Œ Å∞`å_»∞.
<≥ÅÅ∞ xO_ç [x‡OKÕ =~°‰õÄ Ö’Ñ¨Å rq J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ, QÆ`« [#‡Ö’
KÕã≤# áêáêÅ#∂, `«Ñ¨CÅ#∂ ѨÙ#~åÖ’zOK«∞‰õΩx, D [#‡Ö’ Jq
K≥Ü«∞º#x P ^Õ=^Õ=Ù_çfl „áêi÷ã¨∂Î Éèí∂q∞ g∞^Œ Ѩ_»`å_»∞. J~Ú`Õ Ñ¨_ô
Ѩ_»QÍ<Õ =∂Ü«∞ Hõ"Õ∞‡ã¨∞ÎOk. JO`å =∞izáÈ`å_»∞. =∞m§ =∂=ÚÅ∞
áÈ~å@"Õ∞. ^èŒ# áÈ~å@=Ú. „ã‘Î áÈ~å@=Ú. ‰õΩ@∞O| áÈ~å@=Ú. H©iÎ
áÈ~å@=Ú.
168. Éè’[#=Ú U P‰õΩÖ’ KÕÜ«∂e ?
q"åǨk â◊√ÉèHí Í~åºÖ’¡ ѨÓ~°fiO qkèQÍ J~°\ ˜ P‰õΩÖ’¡<Õ Éè’[<åxfl
=_çO¤ KÕ"å~°∞. ѨÙ~å`«#âß„™êÎÅ∞ Ji\ωõΩÖ’<Õ L`«=Î ∞=∞x K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
100 QÀѨÙ~°O....
J~°\ ˜ P‰õΩÖ’ Z<Àfl B+¨^èŒ QÆ∞}ÏÅ∞<åfl~Ú. Jq â◊s~åxH˜ ZO`À "Õ∞Å∞
KÕ™êÎ~Ú. JÖψQ ~åq P‰õΩÖ’ Éè’[#O P~°y¿ãÎ [#<ÕO„kÜ«∞ ^ÀëêÅ∞
áÈ`å~Ú. z#fl Ñ≤Å¡ÅH˜ K«Hõ¯\˜ =∂@Å∞ =™êÎ~Ú. "≥∂^Œ∞QÆ qã¨ÎiÖ’
Éè’[#O P~°y¿ãÎ HõO\˜^ÀëêÅ∞ Hõ#∞=∞~°∞QÆ=Ù`å~Ú. =∞„i P‰õΩÅ`À
‰õΩ\˜ì# qã¨ÎiÖ’ Éè’[#O P~°y¿ãÎ P~ÀQƺ=Ú. ѨK«Û\˜ P‰õΩÖ’¡ Éè’[#=Ú
P~°yOK«_»O =Å¡ P P‰õΩÖ’x HÀ¡~ÀѶ≤Ö=ò Å¡ J<ÕHõ [|∞ƒÅ∞, ¿ÑQÆ∞Ö’¡x
„H˜=ÚÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
169. =∞$`«∞º^Õ=`« =∂#=Ù_çfl ÃÇÏK«Ûiã¨∞ÎO^•?
50 =∞$`«∞º^Õ=`« =∂#=ÙÅH˜ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ ã¨OˆH`åeã¨∞ÎOk.
=ÚO^Œ∞QÍ `«Å"≥O„@∞HõÅ#∞ ~åÖËÖÏ KÕ™êÎ_»∞. J^Õ =∞$`«∞º^Õ=`« Hõ^ŒeHõ.
A N O M
PÃÑ· Ѩà◊√§ =H˘¯Hõ¯\˜QÍ T_çáÈÜÕ∞ºÖÏ KÕ™êÎ_»∞. P `«~åfi`« Hõ#∞ʼnõΩ
O S .C
^Œ$+≤ìx `«yæ™êÎ_»∞. `«^Œ∞Ѩi HÍà◊¥§, KÕ`«∞Å∂ =}˜ˆHÖÏ KÕ™êÎ_»∞.
H
J^Õ PÜ«∞# z=i ÃÇÏK«ÛiHõ. [@∞ì~åÅ@O „áê~°OÉèíO HÍQÍ<Õ
ÉèíQÆ=O`«∞xfl P~åkèOK«=∞x, ѨÓiÎ HÍÅO xÜ«∞=∞ x+ì̈Å`À LO_ç PÜ«Ú
+¨µ¬#∞ ÃÑOK«∞HÀ=∞x WǨÏO #O^Œ∞ K≥Ü«∞ºeû# ã¨=∞ãÎ̈ q^èŒ∞Å∂ ã¨∞MÏÅ∂
I C
á⁄O^Œ=∞x Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA `«# ã¨OˆH`åÅ ^•fi~å `≥eÜ«∞K≥|∞`å_»∞.
L
B170. „|Ǩχ =ÚǨï~°Î ã¨=∞Ü«∞=∞O>Ë?
P ◊ºÑ¨„|Ǩχ‰õÄ, q#`å^ÕqH˜ [x‡Oz#"å_»∞ J#∂~°∞_»∞. J`«_Õ
ã¨∂~°∞º_ç ™ê~°k.ä `«e¡ q#`å^Õq Ѩل`«∞_çfl K«∂ã¨∞HÀ"åÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À,
P„`«∞`«`À ѨÙ@ìHõ=ÚO^Õ JO_»O ѨQÆÅH˘@ì_»O`À ã¨QÆO â◊s~°O`À
[x‡OKå_»∞.
„|Ǩχ J`«_çfl ã¨∂~°∞º_çH˜ ™ê~°käQÍ xÜ«∞q∞Oz, h=Ù Éèí∂Ö’HÍ#
L#fl ã¨=∞Ü«∞"Õ∞ „|Ǩχ HÍÅ=∞x, P HÍÅ ã¨=∞Ü«∞=Ú# K≥_»∞ J#flk U
#Hõ∆„`åÅ∂, „QÆǨÅ∞ K≥Ü«∞ºÖË=x =~°q∞zÛ ã¨∂~°∞º_ç ã¨áêÎâ◊fi~°^ä•xH˜
™ê~°käQÍ xÜ«∞q∞OKå_»∞.
171. UÜÕ∞ ^•<åÅ =Å¡ UÜÕ∞ Ѷ¨e`«O =ã¨∞ÎOk?
Hõ<åº^•#O =Å¡ „|Ǩχ֒Hõ„áêÑ≤Î, |OQÍ~åxfl ^•#O K≥Ü«∞º@O
^•fi~å q+¨µ‚Ö’Hõ „áêÑ≤Î, QÆ∞„~°O ^•#O KÕ¿ãÎ QÆO^èŒ~°fiÖ’Hõ „áêÑ≤Î, U#∞QÆ∞x
^•#OQÍ W¿ãÎ t=Ö’Hõ ™êxfl^茺=Ú, WÅ∞¡ ^•#O KÕ¿ãÎ q+¨µ‚ Hõ~°∞},
<åQÆe ^•#O KÕ¿ãÎ NHõ$+¨µ‚_ç „¿Ñ=∞, Éèí∂^•#O t=Ö’Hõ x"åã¨=Ú,
QÀѨÙ~°O..... 101
Z^Œ∞Ìx ^•#OQÍ W¿ãÎ =∞$`«∞ºO[Ü«∞ Ö’HõOÖ’ [#‡, QÀ=Ùx ^•#OQÍ
W=fi@O ^•fi~å "≥·‰õΩO~î° x"åã¨=Ú.
172. Jyfl Ǩϟ„`«=∞O>Ë ZÖÏ KÕÜ«∂e?
ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞ ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∂Å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~åyáê„`«Ö’ P=Ù
¿Ñ_» Ñ≤_»HõÅ∂, lÖË¡_»∂, "≥∂^Œ∞QÍ, K«O„_»,^Œ~°ƒù, QÆiHõÖÏO\˜ =$H∆ÍÅ
Hõ>Åìˇ #∞"Õã≤ Jyfl "≥eyOz =∞O„`« [áêxfl KÕÜ∂« e. P=Ù <≥~Úº, QÀ^è∞Œ =∞
~°OQÆ∞QÆÅ J#fl=Ú#∞ ǨÏqã¨∞ûQÍ Jyfl^Õ=ÙxH˜ JiÊOKåe. =∞O„`«
â◊|Ì=ÚÅ∞, ~åyáê„`«#∞Oz =KÕÛ Ç¨ÏŸ=∞^èŒ∂=∞=Ú =Å¡ K«∞@∂ì "å`å
=~°}=Ú Ñ¨q„`«OQÍ =∂iáÈ`«∞Ok.
173. ѨiѨÓ~°‚ P~ÀQƺOQÍ rqOKåÅO>Ë?
=∞^蕺ǨÏfl=Ú ZO_»#∂, â◊"åxfl HÍeÛ#ѨC_»∞ =KÕÛ á⁄QÆ#∂,
=$^Œú „ã‘Îx, `«#Hõ<åfl =Ü«∞ã¨∞Ö’ ÃÑ^ŒÌ^≥·# „ã‘Îh, QÆ\ ˜ì ÃÑ~°∞QÆ∞#∂, pѨÙ~°∞
^èŒ∂oh ¿ãqOK«‰õÄ_»^Œ∞. ¿ãqOz#KÀ PÜ«Ú+¨µ¬ `«QÆ∞æ#∞.
174. u~°∞=∞Å áêѨ<åâ◊#A N∞ ™êfl#O KÕC¿ãÎ?O M M ION
H S . =∞O^Œ
O
M ION
`≥eã≤ KÕã#≤ , `≥eÜ«∞Hõ KÕã#≤ ã¨=∞ã¨Î áêѨ=ÚÅ∞ ѨâßÛ`åÎÑ=¨ Ú`À
=¸_»∞ ~ÀAÅ∞ ™êfl#=∂K«iOz# ã¨=∞ã¨Î ^ÀëêÅ∞, áêáêÅ∂ áÈ`åÜ«∞x
T B
A
N"ÕOHõ>âË fi◊ ~° =∞ǨÏ`«º‡OÖ’ LOk. z`åÎ #Hõ„∆ `å# K≥„· `« áœ~°q‚ ∞ L^ŒÜ∞« O
LIC
PHÍâ◊ QÆOQÆÖ’ ™êfl#=∂K«iOz#, h\˜`À Hõ_çy# =ÚiH˜ÖÏ áêáêÅ∞
B
áÈ`å~Ú. U
P 175. "Õ\˜x Z#fl\˜H© K≥ѨʉõÄ_»^Œ∞?
<Õ~°∞Û‰õΩ#fl ~°Ç¨Ï㨺 =∞O„`« B+¨^è•Å#∞, KÕã≤# ^•#^èŒ~°‡=ÚÅ#∞
WO\˜Ö’x áÈ~°∞#∞, HÀ~°∞‰õΩ#fl „ã‘Î`À HõÅ~ÚHõ#∞, ÉèÏ~°º`ÀQÆ_çÑ≤#
ã¨OQÆ`«∞Å#∞, K≥_»∞"å~°ÎÅ#∞, W@∞=O\˜q "Õ\ ˜x W`«~°∞Å`À K≥ѨÊ~å^Œ∞.
176. FO âßOu âßOu âßOuó J#QÍ....
"≥Ú^Œ\ ˜™êi âßOu J#QÍ<Õ.... =∞#H© =∞# "åiH©, ^Œ∞óY
ÉÏ^èŒÅ∞ `˘ÅQÍÅh, Ô~O_»=™êi âßOu J#QÍ<Õ =∞# K«∞@∂ì L#fl
ã¨=∞ã¨Î „áê}˜ HÀ\˜ ã¨∞YOQÍ LO_®Åh, =¸_»=™êi âßOuó J#QÍ<Õ
„ѨHõ$u Ѩ~°OQÍ, „QÆǨŠѨ~°OQÍ U LѨ„^Œ"åÅ∂ Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl `åHõ
=^ŒÌx HÀ~°∞HÀ=@=Ú.
102 QÀѨÙ~°O....
U „áê~°÷# z=iÖ’#~<å =∞#O FO âßOu âß≈Ou âßOuó Jx
=¸_»∞™ê~°∞¡ LK«Ûiã¨∞ÎO\ÏO. P q^èŒOQÍ =¸_»∞™ê~°∞¡ J#O_»O^•fi~å
=¸_»∞ ~°HÍÅ~Ú#@∞=O\˜ `åáêÅ∞ (ÉÏ^èÅŒ ∞) `˘ÅQÍÅx ÉèQí =Æ O`«∞_çx
„áêi÷OK«_» =∞#fl=∂@.
FO âßOuó (P^蕺u‡Hõ `åѨO K«ÖÏ¡~°∞QÍHõ)
FO âßOu (Pk Éè∫uHõ `åѨO K«ÖÏ¡~°∞QÍHõ)
FO âßOuó (Jkè^≥·qHõ `åѨO K«ÖÏ¡~°∞QÍHõ)
1. P^蕺u‡Hõ `åѨO JO>Ë, â◊s~åxH˜ ã¨O|OkèOz#@∞=O\˜ qq^èŒ
51
~°HÍÅ~Ú# ~°∞QƇ`«Å∞ (~ÀQÍÅ∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú#q) `˘ÅQÍÅx.
2. JkÉè∫uHõ `åѨO JO>Ë, ^˘OQÆÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åi=Å¡ HõeˆQ
N
ÉÏ^èŒÅ∞, „Ѩ=∂^•Å∞ `˘ÅQÍÅx.
A O M
O H S .C
3. Jk^≥·qHõ `åѨO JO>Ë, ^≥·==â◊O=Å¡ HõeˆQ ÉÏ^èŒÅ∞, Ü«∞‰õ∆ΩÅ∞,
~åHõ∆ã¨∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi=Å¡ HõeˆQ TǨωõΩ ‰õÄ_® JO^Œx ÉÏ^èŒÅ∞,
AT
„Ѩ=∂^•Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q `˘ÅQÍÅx „áêi÷OK«_»=∞#fl=∂@.
'FO âßOu âß≈Ou âß≈Ouó— Jx =¸_»∞™ê~°∞¡ K≥ѨÊ_»OÖ’ WO`«
J~°÷O ^•y=ÙOk. L IC
P^èU 177. =∞x+≤x ~åHõ∆ã¨∞xQÍ KÕ¿ãq Uq?
Œ~°‡, J~å÷Å`À rq`åxfl ™êyã¨∞Î#fl =ºH˜Î E^Œ=Ú, =∞^Œº=Ú,
=∞QÆ∞= =O\˜ =ºã¨<åÅ áêÅ=Ù`Õ J`«xÖ’ ^èŒ~°‡, ã¨`«º QÆ∞}O #tOz
Zxfl J|^•úÖˇ·<å, =∞Ô~xfl hK«HÍ~åºÅ~Ú<å KÕÜ«∞\ÏxH˜ Z\ì̃ ã≤÷uÖ’#∂
ã¨O^ÕÇ≤ÏOK«_»∞. Hõ#∞Hõ =ºã¨#=ÚÅ∞ ZO`«\ ˜ =∞Ǩ`«∞‡_ç#~Ú<å J^èŒ~°‡
Ѩ^ŒúuÖ’H˜ fã¨∞ÔHà◊`å~Ú.
178. U Ѩx ZѨC_»∞ K≥Ü«∂ºÖ’ JѨC_Õ K≥Ü«∂ºe.... P Ѩ#∞ÖËO\˜?
=O^ŒÑ¨#∞Å∞<åfl..... HÀ\˜ ^èŒ#O =ã¨∞ÎO^Œ<åfl ã¨=∞Ü«∂xH˜
Éè’[#O KÕÜ«∂e. "≥~Úº Ѩ#∞Å∞<åfl `«QÆ∞ ã¨=∞Ü«∂xfl "≥zÛOz
™êfl#=ÚKÕã≤ ѨÓ*ÏkèHÍÅ∞ KÕÜ«∂e. ÅHõ∆ ã¨=∞㨺Å∞<åfl ^•#=Ú
KÕÜ∂« ÅxÑ≤¿ãÎ "å~Ú^• "Õã∞¨ HÀ‰õΩO_® KÕ¿ãÜ«∂e. HÀ\˜ Ѩ#∞Å∞<åfl =^Œe
NǨÏix ã¨=∞Ü«∂xH˜ ѨÓlOKåe. Wq KÕÜ«∞QÆey`Õ g∞Hõ<åfl ã¨∞Y=O
`«∞_»∞ LO_»~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 103
179. ÉèÏ~°º QÆ~°ƒù=uQÍ L#flѨC_»∞ WÅ∞¡ ZO^Œ∞‰õΩ xi‡OK«‰õÄ_»^Œ∞?
ÉèÏ~°º QÆ~°ƒù=uQÍ L#flѨC_»∞ H˘`«Î WO\˜Ö’H˜ J_»∞QÆ∞ÃÑ@ì~å^Œ∞.
JÖψQ #∂`«# QÆ$ǨÏO ‰õÄ_® xi‡OK«~å^Œ∞. rq`åO`«=Ú xÅz=ÙO_Õ
WO\˜Ñ@¨ ,¡ =Oâßxfl L^Œiú OKÕ Ñ≤ÅÅ¡ Ѩ@¡ „â◊^úŒ KåÖÏJ=ã¨~O° . QÆ~ƒ° =ù uQÍ
L#fl ÉèÏ~°ºx ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ HõO\˜H˜ Ô~ѨÊÖÏ K«∂ã¨∞HÀ"åe. ÉèÏ~°º
ã¨O~°Hõ∆} =∞iÜ«Ú H˘`«Î WO\˜ x~å‡}O D Ô~O_»∞Ѩ#∞Å#∞ XˆH™êi
Z=~°∞ ã¨~Ô #· suÖ’ K«∂ã¨∞HÀÖË~∞° . ~Ô O_ç\H˜ © <åºÜ«∞O K≥Ü∞« ºÖË~∞° . JO^Œ∞Hˆ
ÉèÏ~°º QÆ~°ƒù=uQÍ L#flѨC_»∞ WÅ∞¡ Hõ@ì‰õÄ_»^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞K≥ѨÙ`å~°∞.
180. ^Œã¨~å ѨO_»∞QÆ ~ÀA# U Ѩx „áê~°OaèOz<å
q[Ü«∞=∞=fi\ÏxH˜ HÍ~°}=Ú Uq∞\˜?
P ~ÀA q[Ü«∞^Œâ◊q∞. J#QÍ „â◊=}Ï #Hõ∆„`«O, ^Œâ◊g∞ ukä,
ã¨O^蕺 HÍÅ=Ú ^•\˜# `«~åfi`« ã¨=∞Ü«∞"Õ∞ q[Ü«∞HÍÅ=Ú. ã¨O^蕺HÍÅO
^•\˜# `«~åfi`« 48 x=ÚëêÅ =~°‰õÄ Ñ¨~åâ◊H˜Î J##ºâ◊H˜Î =∞O`«∞~åÅ=Ù
N
`«∞Ok. Hõ#∞Hõ P ã¨=∞Ü«∞=Ú# UѨx „áê~°OaèOz<å, q[Ü«∞Ѩ^äŒOÖ’
A O M M ION
^Œ∂ã¨∞‰õΩáÈ=K«∞Û. H S . C
M Ñ≤O N IC
181. Å¡efl ZÖÏ ÃÑOKåe?
J~Ú^Œ∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ =KÕÛ I=~° O B L
Ѩk¿T
‰õÄ Ñ≤Å¡Åx ~å[‰õΩ=∂~°∞ÖÏ¡
Ju QÍ~°|OQÍ ÃÑOKåe. PÃÑ· A
P*Ï˝ÑO≤ z ÃÑOKåe.L C ÇÏ#∞ ã¨O=`«û~åÅ =~°‰Äõ ¿ã=‰õΩ_çÖÏ
Ѩ^IÇŒ ¨ ~°∞ ã¨O=`«û~åÅ `«~åfi`« q∞„`«∞xÖÏ ÉèÏqOz
U
ÃÑOKåe. JѨ CB
_Õ „ѨÜ≥∂[‰õΩÅ=Ù`å~°∞. Ñ≤Å¡efl „¿Ñ=∞`À K«∂_»@O "Õ~°∞
P
QÍ~åÉOQÍ K«∂_»@O "Õ~°∞. „¿Ñ=∞`À ÃÑOz`Õ „ѨÜ≥∂[‰õΩÅ=Ù`å~°∞.
QÍ~å|OQÍ ÃÑOz`Õ g∞‰õÄ ^ÕâßxH©, Hõ@∞ì‰Ωõ #fl ^•xH© ã¨=∞㨺 J=Ù`å~°∞.
z#fl`«#OÖ’ =∞# `«b¡, `«O„_ô #∞Oz =∞#O UO HÀÖ’ÊÜ«∂"≥∂, U
q+¨Ü«∂Å ^•fi~å rq`«OÖ’ D ã≤÷uH˘KåÛ"≥∂, QÆ=∞xOz P"Õ `«Ñ¨CÅ∞
=∞m§ KÕã≤ PÃÑ· zOuOK«HõO_ç. Ñ≤Å¡Å∞ ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ~Ú „ѨÜ≥∂[‰õΩÅ∞QÍ
=∂i, =∞#efl L^ŒúiOKÕ ã≤÷uÖ’ LO_®e. HÍx =∞#"Õ∞ "åix K«∂¿ã
Ѩiã≤u÷ =¿ãÎ YzÛ`«OQÍ =∞#O =∞# Ñ≤ÅÅ¡ x ã¨~Ô #· ^•iÖ’ ÃÑOK«Ö^Ë xŒ ....
182. ~å=∂Ü«∞}O, ÉèÏ~°`«O, ÉèÏQÆ=`åÅ#∞ ZѨC_»∞ K«^Œ"åe?
ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞ã¨=∞Ü«∞=Ú# =∞ǨÉèÏ~°`åhfl, =∞^蕺ǨÏfl ã¨=∞Ü«∞
=Ú# ~å=∂Ü«∞}Ïhfl, ~å„u ÉèÏQÆ=`åhfl K«kq`Õ =∞Oz Ѷe¨ `«O =ã¨∞OÎ k.
104 QÀѨÙ~°O....
183. ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ ÃÑ>Ëì nѨO U "≥·Ñ¨ÙH˜ LO_®e?
"≥O_ç, ѨOK«Ö’ǨÅ∞ ÖË^• =∞\˜ì „Ѩq∞^ŒÖ’¡ nѨO "≥eyOz
^Õ=Ùx "≥·Ñ¨ÙH˜ LOKåe 2 =`«∞ÎÅ∞ =∂„`«O YzÛ`«OQÍ LO_®e. XˆH
=uÎ`À náêxfl ZѨC_»∂ "≥eyOK«~å^Œ∞. JÖÏKÕÜ«∞_»O =∞Ǩ^À+¨=Ú.
F™êi ѨÓ[‰õΩ "å_ç#=ã¨∞Î=ÙÅ#∞ =∞m§ "å_»~å^Œ∞. t=ÙxH˜ Z_»=∞
"≥·Ñ¨Ó, q+¨µ‚=Ù=¸iÎH˜ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù náêxfl LOKåe. JO`ÕHÍx Z^Œ∞~°∞QÍ
LOK«~å^Œ∞.
x`«º náê~å^è#Œ KÕ¿ã "åiH˜ =∞Oz Éè~í ΰ =™êÎ_∞» . „ã‘ÅÎ ∞ ã¨∞=∞OÆoQÍ
52 LO\Ï~°∞. ã¨O`å#=O`«∞Å=Ù`å~°∞. náê~å^èŒ KÕÜ«∞_»O JO>Ë ™êH∆Í`«∞Î
P [QÆ<å‡`«x P~åkèOK«@"Õ∞.
184. K≥@∞ì =ÚO^•? q`«∞Î =ÚO^•? Uk =ÚO^Œ∞ ? M
A N CO
K≥@∞ì HÍ"åÅO>Ë q`«Î#O HÍ"åe. JÖψQ q`«Î#O HÍ"åÅO>Ë
O H S .
K≥@∂ì HÍ"åe. JÖÏ ZO`« Ѩiâ’kèOz K«∂ã≤<å K≥@∞ì =ÚO^Œ∞ q`«Î#O,
q`«Î#O =ÚO^Œ∞ K≥@∞ì WÖÏ Zxfl™ê~°∞¡ "≥#H˜¯ "≥o§<å Pk JO`«O
AT
=ÙO_»^Œ∞. JO>Ë K≥@∞ì q`«Î#O ã¨O|O^èŒO ÃÑ\˜ì#"å_Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞. P
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JxflO\Ï JO^ŒsHõO>Ë =ÚO^Œ∞ J<Õk Jã¨Öˇ·# Ѩ~°=∂~°÷O.
HÍh K≥@∞ì =ÚO^• q`«∞Î =ÚO^•? JO>Ë Ñ¨Ù~å}ÏJL P^è•~°OQÍ K≥>Ëì
PU
=ÚO^Œ∞ Jx K≥áêÊe ZO^Œ∞HõO>Ë H©∆~°™êQÆ~° =∞^äŒ#OÖ’ HõÅÊ=$Hõ∆"Õ∞
ѨÙ\˜ìOk HÍh HõÅÊq`«Î#O ѨÙ@ìÖË^Œ∞ QÆ#∞Hõ.
185. NÅH©∆‡^Õq ™ê÷<åÅ∞ Uq∞\˜?
QÆ∞~°∞ÉèíH˜Î, ^≥·=ÉèíH˜Î, =∂`å Ñ≤`«$ÉèíH˜Î QÆÅ"åiH˜ N=∞ǨÅH˜∆ ‡^Õq
`«# Hõ\ÏH∆Íxfl JOkã¨∞ÎOk. JuQÍ x„^ŒáÈÜÕ∞"åi Wà◊§Ö’¡#∂, „áê`«ó
HÍÅ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ѨÓ[ KÕÜ«∞x "åi WO\˜Ö’#∂ ÅH˜∆ ‡^Õq LO_»^Œ∞.
WÅ∞¡ Ѩiâ◊√„ÉèíOQÍ ÖËHõáÈ~Ú<å, QÆ_»Ñ¨‰õΩ Ѩã¨∞Ѩ٠~åÜ«∞Hõ áÈ~Ú<å,
„ã‘ÅÎ ‰õΩ x+≤^"úŒ ∞≥ #ÿ 4 ~ÀAÅ∞ ѨÓ[=∞Ok~åxH˜ ^Œ∂~°OQÍ LO_»Háõ È~Ú<å
ÅH˜∆ ‡^Õq P WO\˜ #∞Oz "≥o§áÈ`«∞Ok. =ÚQÆ∂æ, Ѩã¨∞ѨÓ, ѨÙ=ÙfiÅ∂,
Ѩà◊¥§, áêÅ∂, nѨ, ^èŒ∂Ѩ, =∞OQÆà◊„^Œ"åºÅ∞ ÅH©;^Õq™ê÷<åÅ∞.
186. WO„^Œ^èŒ#∞ã¨∞ûx =∞~˘HõiH˜ K«∂Ñ≤OK«=KåÛ? K«∂Ñ≤OK«‰õÄ_»^•?
ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# WO„^Œ^èŒ#∞ã¨∞û#∞ K«∂_»@O JO@∂ [iy`Õ
„Ѩ`«ºHõ∆OQÍ g∞~°∞ =∂„`«"Õ∞ K«∂_®eQÍx =∞~˘HõiH˜ K«∂Ñ≤OK«‰õÄ_»^Œ#
QÀѨÙ~°O..... 105
\ÏxH˜ =ÚYºHÍ~°}O Uq∞@O>Ë WO„^Œ^èŒ#ã¨∞û #∞Oz =KÕÛ hÖÏÖ’Ç≤Ï`«
H˜~°}ÏÅ∞ HõO\˜H˜ JáêÜ«∞O Hõey™êÎ~Ú. JO^Œ∞ˆH =∞~˘HõiH˜ K«∂Ñ≤OK«
‰õÄ_»^Œx K≥ѨʉõÄ_»^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥|∞`å~°∞.
187. ѨOKåOQÆ=Ú ZѨC_»∞ ѨÙ\˜ìOk?
ã¨∞=∂~°∞ J~Ú^Œ∞ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ <å\˜ „H˜`«O =∞ǨÏ~°∞¬Å∞
ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å QÆ=∞<åxfl P^è•~°OQÍ KÕã∞¨ H˘x unä, "å~°=¸, #Hõ„∆ `«=¸,
Ü≥∂QÆ=¸, Hõ~°}=¸ J#∞ D J~ÚkO\˜`À ѨOKåOQÍxfl „"åâß~°∞.
188. P=Ù Ü≥ÚHõ¯ Ѩq„`«`« Uq∞\˜ ?
QÀ=Ù... QÆOQÆ... QÍÜ«∞„u... D 3 Ѩ~°=∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ#q. J=Ùx
ѨÓl¿ãÎ 33 HÀ@¡ ^Õ=`«Åx ѨÓlOz#>Ë¡! „H˜q∞ H©@HÍÅ∞ ÖˉõΩO_®
K≥Ü«∞º@OÖ’#∂ WOHÍ J<ÕHõ <Õ„`«, ǨÏ$^£ ~ÀQÍÅ#∞ áê~°„^ÀÖË â◊H˜Î
QÀ=∞Ü«∞OÖ’ =ÙO^Œx "≥^· ºŒ âß„ã¨OÎ Ö’ ¿Ñ~˘¯<åfl~∞° . P=Ùx =Ú@∞ì‰Ωõ #flO`«<Õ
PÜ«Ú+¨µ¬ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. P=Ù‰õΩ #=∞㨯i¿ãÎ =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«ÅH˜
#=∞㨯iOz #>Ëì!
A N O M
H Ѷ¨Å=∞O>Ë? .C
ì#^ÕS
189. ѨOKåOQÆ
„|Ǩχ J~Ú^Œ∞M O #∞Oz ѨÙ\˜N
=ÚMÏÅ
=ÚMÏ#∞flOz ukä, ^ŒH}∆˜ =ÚMÏ#∞flT O ѨOKåQÆ=Ú. `«∂~°∞Ê
OzI"å~°=¸, ѨtÛ=∞ =ÚYO #∞Oz
A
#Hõ∆„`«=¸, L`«Î~° =ÚYOC#∞Oz Ü≥∂QÆ=Ú, T~°úfi =ÚYO #∞Oz
I HõÅ~ÚˆH ѨOKåOQÆ=Ú. ukä =Å¡ ^èŒ#=¸,
L
BÚ+¨µ¬ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. #Hõ∆„`«O =Å¡ áêѨѨiǨ~°=¸,
Hõ~°}=¸... D J~ÚkO\˜
"å~°=Ú =Å¡UPÜ«
Ü≥∂QÆ=P Ú =Å¡ ~ÀQÍÅ∞ ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. Hõ~°}=Ú =Å¡ HÍ~°ºã≤kú
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
190. UU ~ÀAÖ’¡ ‰õ∆Ω~° Hõ~°‡ KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe?
|∞^èŒ"å~°=¸, QÆ∞~°∞"å~°=¸, ™È=∞"å~°=¸ =∞Ozk. Jk"å
~°=¸, â◊x"å~°=¸ ‰õ∆Ω~°Hõ~°‡ =^Œ∞Ì. "≥Ú^Œ@ QÆ_»¤O w~ÚOK«∞‰õΩx PÃÑ·
K«OHõÅ∂, P `«~åfi`« `«Å H∆“~°O KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. WÖÏ KÕ~ÚOK«∞HÀ=@O
=Å¡ ‰õΩ@∞O| =$^Œúx âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
QÀà◊¥§, g∞™êÅ∂, ~À=∂Å∂, „Ѩu J~Ú^Œ∞ ~ÀAÅH˘Hõ™êi
HõuÎiOK«∞HÀ"åe. =Ú‰õΩ¯Ö’x "≥O„@∞HõÅ∞ HõuÎiOK«∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. ^•x
=Å¡ HõO\˜H˜ W|ƒOk. =∞#O Ñ‘ÖËÛQÍeÖ’ J<ÕHõ q+¨„H˜=ÚÅ∞O\Ï~Ú.
106 QÀѨÙ~°O....
"å\˜x ѨãQ≤ \Æ ì˜ PÑ≤... =∞Oz QÍex ѨOÑ≤OKÕ"Õ =Ú‰õΩ¯Ö’x "≥O„@∞HõÅ∞.
JÖÏO\˜ "å\˜x JO^ŒO HÀã¨O HõuiÎ OK« =^Œ∞.Ì JÖψQ ‰õΩ∆ ~°H~õ ‡° áê_»ºg∞,
K«qf, +¨+≤ª, J+¨ìg∞, #=g∞, J=∂"å㨺, áœ~°‚q∞ ukäÅO^Œ∞ =Å^Œ∞.
191. â◊hâ◊fi~°∞#‰õΩ #_»HõO>Ë W+¨ì=∂?
â◊hâ◊fi~°∞#‰õΩ #_»HõO>Ë ZO`À „Ñ‘u. JO^Œ∞ˆH J<ÕHõ „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∞
KÕ™êÎ~∞° . â◊xx `«=∞Hõ#∞QÆ∞}OQÍ Pjfi~k° OK«=∞x "Õ_∞» ‰õΩO\Ï~°∞. QÆ`O« Ö’
=∞# ~åR=ÚYº=∞O„u ‰õÄ_® J~Ú^•~°∞ <≥ÅÅ áê@∞ #_»Hõ#∞ ™êyOKÕ
=ÚYº=∞O„u JÜ«∂º~°∞. WHõ #_»Hõ q+¨Ü∂« xH˘¿ãÎ #_»Hõ â◊s~°OÖ’ â◊HxΘ
53 ÃÑOK«∞`«∞Ok. |∞kúx ÃÑOK«∞`«∞Ok. =∞#ã¨∞H˜ L`Õ*Î Ïhfl L`åûǨhfl WzÛ
ã¨=∞ã¨Î HÍ~åºÖ’¡ q[Ü«∂xfl `≥zÛ ÃÑ_»∞`«∞Ok.
N M
192. '9— JOÔH Ü≥ÚHõ¯ qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
A O
O H S .C
Hõ$`«, „`Õ`å, ^•fiѨ~° Ü«ÚQÍÅ#∞ ÖˇˆH¯¿ãÎ 9 ã¨OYº =ã¨∞ÎOk.
M ION
Hõ$`«ÜÚ« QÆO 17,28,000. „`Õ`å Ü«ÚQÆ=Ú 12,96,000. JÖψQ ^•fiÑ~¨ °
Ü«ÚQÆ=Ú 8,64,000.
AT
=∞ǨÉèÏ~°`=« ÚÖ’x Ѩ~åfiÅ∞ 18, =∞ǨÉèÏ~°`« Ü«Ú^ŒOú [iyOk
L IC
‰õÄ_® 18 ~ÀAÖË. =∞ǨÉèÏ~°`«OÖ’ áêÖÁæ#fl JH∆“Ç≤Ï}∞Å∞18. JÖψQ
B
PU
ÉèíQÆ=næ`«Ö’x J^蕺ܫ∂Å∞ 18. "åºã¨=∞Ǩi¬ ~°zOz# ѨÙ~å}ÏÅ∞ 18
HõeÑ≤`Õ =KÕÛk 9. =∂#= ^ÕǨÏOÖ’ L#fl ~°O„^è•Å∞ 9. PY~°∞H˜ =∞#O
`«e¡ QÆ~ƒ° Où Ö’ LO_Õk ‰õÄ_® 270 ~ÀAÅ∞.JO>Ë "å\˜ "≥Ú`åÎxfl HõeÑ≤`Õ
=KÕÛk 9.
193. ÃÑo§Ö’ `«ÅO„ÉÏÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞?
q"åǨÏOÖ’ "≥Ú^Œ\™˜ êiQÍ =^è∂Œ =~°∞Å∞ W^Œ~Ì ∂° <åÅ∞ÔQ^· ∞Œ ™ê~°∞¡
XHõiÃÑ· XHõ~∞° `«ÅO„ÉÏÅ∞ áÈã¨∞‰õΩx, P`«~∞° "å`« áÈ\©Ñ_¨ ç =∞s XHõig∞^Œ
XHõ~∞° ã¨O`À+¨OQÍ `«ÅO„ÉÏÅ∞ áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. P ã¨=∞Ü«∞=Ú# LK«Ûiù Oz#
=∞O„`åʼnõΩ J~°=÷ Ú Uq∞@O>Ë ã¨O`å#=Ú =$kú K≥O^•Åx =~°∞_»∞, ^è#Œ ^è•<åºÅ∞
=$kú K≥O^•Åx =^è∞Œ =Ù WÖÏã¨HÅõ ã¨OѨ^ÅŒ ∂ ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ∞ HÍ"åÅx W^Œ~Ì ∂°
HõÅã≤ ^Õ=Ù_çfl HÀ~°∞HÀ=@"Õ∞ `«ÅO„ÉÏÅ =ÚYºL^ÕÌâ◊º=Ú.
194. QÆ~°ƒùQÆ∞_çÖ’H˜ "≥àı§=ÚO^Œ∞ QÆ_»Ñ¨‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ #=∞™ê¯~°=Ú KÕ™êÎ~°∞?
WO\’¡ L#fl>Ë¡ K≥Hõ¯`À H͉õΩO_® QÆ∞à◊§Ö’ QÆ_»Ñ¨#∞ ~åu`À
xi‡™êÎ~°∞. ~å~Ú Ñ¨~°fi`åxH˜ K≥Ok#k.
QÀѨÙ~°O..... 107
Éèí„^Œ∞_»∞ J<Õ |∞∞+≤ Éèí„^Œ=∞<Õ Ñ¨~°fi`«OQÍ#∂, Ç≤Ï=∞=O`«∞_»∞
J<Õ Éèí‰õΩÎ_»∞ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞=ÚQÍ#∂, <å~åÜ«∞}∞_»∞ J<Õ Éèí‰õΩÎ_»∞
<å~åÜ«∞}Ï„kQÍ#∂ J=`«iOKå~°x ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. ^Õ=Ù_»∞
P Éèí‰õΩÎÅ HÀã¨O P H˘O_»Å g∞^Õ H˘Å∞"≥· L<åfl_»∞. Hõ#∞Hõ P ~åà◊§
#∞Oz =zÛ# ~å~Ú<Õ QÆ_»Ñ¨QÍ=∂iÛ LOK«∞`å~°∞. „Ѩu~ÀA ^Õ=Ù_çfl
^Œi≈OKÕ P QÆ_»Ñ¨ ѨÙ}ϺxH˜ #=∞㨯iã¨∂Î JÖψQ JO`«\ ˜ =∞ǨÉèí‰õΩÎ_çfl
^•@∞`«∞#flO^Œ∞‰õΩ Hõq∆ ∞OK«=∞x "Õ_∞» HÀ=@"Õ∞ QÆ_Ñ» ‰¨ Ωõ #=∞㨯iOK«_=» Ú
Ö’x JO`«~å~°÷=Ú.
195. QÆÜ«∞Ö’ W+¨ì"≥∞ÿ#^•xfl =^ŒÅ=∞O\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx ?
ZO`À „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# ѨO_»∞#∞ ÖË^• ‰õÄ~°QÍÜ«∞#∂ =∞ˆ~^≥·<å
=ã¨∞Î=Ù#∞ QÆÜ«∞Ö’ =^Œe =KåÛ=∞O\Ï~°∞. P `«~åfi`« ^•xx Jã¨Å∞
=Ú@ì<Õ =Ú@ì~°∞. JÖÏ =^ŒÅ\ÏxH˜ „Ѩ^è•# HÍ~°}=Ú Uq∞@O>Ë
HÍ=∞„HÀ^èÖŒ ’Éèí "≥∂ǨÅx, =∞^Œ=∂`«û~åºÅ∞ =kÖËã≤ =KåÛ#x WHõ#∞Oz
N
<Õ#∞ <å WO„kÜ«∂Å#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞‰õΩO@∞<åfl#x K≥ѨÊ@O.
O M
196. P_»Ñ¨_»∞K«∞ KÕ`« ÃÑo§H˘_»∞H ‰õΩ#∞A C
`«Ü«∂~°∞ KÕ~.ÚOKÕ ^≥O^Œ∞‰õΩ?
M
„ã‘ΠѨÙ\˜ìO\˜ #∞Oz J`« S
OÎQÍiO\˜H˜ "≥àN◊§QÍ<Õ `«# ѨÙ\˜ìO\˜`À Lfl
L#fl J#∞|O^èŒ=¸, ǨωõΩ¯Å∂ áÈÜ«
T IO∂Ü«∞h, ѨÙ\˜ìO\˜H˜ `å#∞
^Œ∂~°=∞Ü«∂ºÜ«∞x ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞A
h ǨωõΩ¯ JÖψQ LO^Œ L C O\Ï~°∞. J@∞=O\˜^gÕ ∞ ÖË^∞Œ . D WO\’¡
xI K≥Ñ≤Ê, ÃÑo§ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `À_»Ñ¨Ù\˜ì# "å_çx
Ω#∞B
ÃÑO_ç¡ H˘_»∞‰õU KÕ~ÚOK«@O ^ŒQiæÆ flOz P"≥∞‰õΩ ÖÏOKè<« åÅ∞ WÑ≤ÊOK«@O
P
=~°‰Äõ `«# WO\˜ Ñ≤ÅQ¡ Í „áê^è•#º`« HõeÊ™êÎ~∞° . JÖψQ `å=Ú "≥o§áÈ~Ú#
`«~åfi`« P_»Ñ≤Å¡#∞ =∞QÆ Ñ≤Å¡Å∞ Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀˆ~"≥∂#x *Ï„QÆ`«Î`À =ÚO^Œ∞
#∞Oz „Ѩu â◊√ÉèHí Í~åºxH˜ P_»ÑÅ≤ ¡ `«Ñʨ x ã¨i Jx, P"≥∞ KÕ`∞« Å g∞^ŒQÍ<Õ
U^≥·# „áê~°OaèOKåÅx K≥ѨÊ@"Õ∞ „Ѩ^è•# L^ÕÌâ◊º=Ú.
197. Pk"å~°O Lã≤iHÍÜ«∞ u#=KåÛ ? u#‰õÄ_»^•?
Pk"å~åxfl ~°q"å~°=∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. *’ºu+¨ºs`åº ~°q,
â◊√„‰õΩÅH˜ â◊„`«∞`«fi=Ú. Lã≤iHÍÜ«∞Ö’x P=∞¡ QÆ∞}O â◊√„‰õΩxH˜
ã¨O|OkèOz#k.
W^ŒÌiH© Ѩ_»^Œ∞ HÍ|\˜ì P~ÀA Lã≤iHÍÜ«∞ u#‰õÄ_»^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞
K≥|∞`å~°∞.
108 QÀѨÙ~°O....
198. ѨO_»∞QÆÅ ~ÀA# =_»Ñ¨Ñ¨C ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞?
Ѩ~fi° k<åÅѨC_»∞ =∞#O Z<Àfl Ñ≤O_ç=O@Å∞ KÕã∞¨ ‰õΩx uO@∂O
\Ï=Ú. ^•x`À Z<Àfl J<å~ÀQƺ ã¨=∞㨺Å∞ `«Öˇ`«∞Î`å~Ú. =_»Ñ¨Ñ¨C,
áê#HõO „`åQÆ_»O=Å¡ J~°QÆx PǨ~°Ñ¨^•~åúÅ#∞ JiˆQ@@∞¡ KÕ™êÎ~Ú.
JO^Œ∞Hõ<Õ Ñ¨O_»QÆÅ~ÀA# =_»Ñ¨Ñ¨C, áê#HõO KÕ™êÎ~°∞.
199. ™êÅ„QÍ=∂Å∞ Ѩye`Õ Ñ¨Ó[‰õΩ ѨxH˜~å"å?
™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ ™êH∆Í`«∞Î q+¨µ‚^Õ=ÙxH˜ „ѨfHõÅ∞.
''ã¨∞Ê\˜`«O Ѩل`«Ç¨x ™êûº`ü ÉèíQÀfl+¨ªO |∞kú^Œ <åâ◊#"£∞.
54 P™ê÷# ÉèíOQÆ^ŒO ÉèíQÆflO ^Œ∞~°∞Ì~°O ˆH¡â◊ HÍ~°}"£∞
ÉèíÜ«∂=ǨÏO ÉèíQÆfl j~°¬O Juã¨∂÷ÅO ^èŒ<åѨǨÏ"£∞
A N O M
Ju„ǨÏã¨fi =∞ѨÓ*Ï~°›O „uHÀ}O |O^èŒ∞<åâ◊<£.——
O S .C
Ѩye# ™êÅ„QÍ=∞=Ú ã¨O`å#Ǩxx Hõeyã¨∞OÎ k. ÃÑ^Œq qiy#
H
™êÅ„QÍ=∞=Ú |∞kúx ǨÏiã¨∞ÎOk. ^Œ^Œ∞Ì~°∞¡ Hõey# ™êÅ„QÍ=∞=Ú ˆH¡â◊
HÍ~°}=∞=Ù`«∞Ok. M ION
AT
`«Å Ѩye# ™êÅ„QÍ=∞=Ú ÉèÜ í ∂« xfl Hõeyã¨∞OÎ k. ÉÏQÍ ÖÏ=~Ú#
IC
™êÅ„QÍ=∞=Ú ^èŒ# <åâ◊<åxfl Hõeyã¨∞ÎOk. WHõ á⁄\˜ì ™êÅ„QÍ=∞=Ú
L
B
Jã¨Å∞ ѨÓ[ˆH ѨxH˜ ~å^Œ∞. K«„HõO`À ‰õÄ_ç L#fl ™êÅ„QÍ=∞=Ú Ñ¨ye<å,
U
P
qiy<å ZÖÏ =Ù<åfl ѨxH˜ =ã¨∞ÎOk.
200. ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù uiy Ѩ_»∞‰õΩO>Ë Ñ≤âßKåÅ∞ P=Ç≤Ï™êÎÜ«∂?
‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ uiy Ѩ_∞» ‰õΩO>Ë Z<Àfl Ñ‘_H» Åõ Å∂, HõÅ`« x„^•=ã¨∞OÎ ^Œx
ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥áêÎ~°∞. Hõ#∞Hõ Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù uiy Ѩ_»∞HÀ"åe. ÃÑ^ŒÌÅ=∂@Ö’¡
ZO`À P~ÀQƺã¨`«ºO ‰õÄ_® ^•yLOk =∞x+≤H˜ Z_»=∞ áê~°≈fi=Ú#
[~î°~åyfl LO@∞Ok. u#fl PǨ~°=Ú ã¨iQÍæ ri‚OK«\ÏxH˜ Z_»=∞ "≥·Ñ¨Ù
uiy Ѩ_»∞HÀ=∞x K≥a`Õ q#~°x ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù uiy x„k¿ãÎ Ñ≤âßKåÅ∞
J=Ç≤Ï™êÎÜ«∞x K≥|∞`å~°∞.
201. H˘`«Î|@ìʼnõΩ #Å∞kâ◊ÖÏ Ñ¨ã¨∞Ѩ٠ZO^Œ∞‰õΩ ~å™êÎ~°∞?
D ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl =∞# ѨÓsfi‰õΩÅ∞ =∞# P~ÀQƺO HÀã¨"Õ∞
ÃÑ\Ïì~°∞. =„™êÎÅ#∞ =∞QÍæÅÃÑ· <Õ™êÎ~°∞. JÖÏ <Õ¿ã =ÚO^Œ∞ #∂Å∞‰õΩ
Ñ≤O_ç`À `«Ü«∂~°~Ú# QÆOl ÃÑ_»`å~°∞. JÖÏ QÆOl ÃÑ\˜ì <ÕÜ«∞@O =Å¡
J<ÕHõ ã¨∂Hõ∆ ‡„H˜=ÚÅ∞ =„™êÎÖ’¡ KÕ~°`å~Ú. J@∞=O\˜ =„™êÎÅ#∞ ^èŒi¿ãÎ
QÀѨÙ~°O..... 109
K«~‡° ~ÀQÍÅ∞ =™êÎ~Ú. JO^Œ∞Hˆ P ã¨∂Hõ∆ ‡ „H˜=ÚÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕ¿ã Ѩã∞¨ ѨÙ#∞
H˘`«Î|@ìʼnõΩ #Å∞kâ◊ÖÏ ~åã≤ PÃÑ· ^èŒiOK«=∞x K≥ѨÙ`å~°∞. Ѩã¨∞ѨÙ
â◊√Éèí„Ѩ^Œ=Ú#‰õΩ zǨÏflO ‰õÄ_®.
202. ã¨Ñ¨ÎѨk JO>Ë Uq∞\˜?
ÃÑo§H˘_»∞‰õΩ ÃÑo§‰õÄ`«∞~°∞x 7 J_»∞QÆ∞Å∞ #_çÑ≤ã¨∂Î h=Ù #<Õfl
ã¨^• J#∞ã¨iOK«∞, P Dâ◊fi~°∞_»∞ h=Ù <å`À #_çKÕ J_»∞QÆ∞`À UHõO
KÕÜ∂« e. WOHÍ J<åflhfl, â◊HhΘ , |∞kúh, ã¨∞MÏhfl, Ѩâ√◊ =$kúh, |∞∞`«∞ã¨OѨ
^Œ#∂, |∞∞ufiH± ã¨OѨ^Œ#∂ HõÅ∞QÆKÕÜ«∂e. W^ŒÌ~°=¸ ^èŒ~°‡, "≥∂Hõ∆,
HÍ~åºÅ#∞ Hõeã≤ KÕ^•Ì=Ú. <Õ#∞ ™ê=∞"Õ^•xfl, h=Ù |∞∞ˆQfi^•xq. g~åºxfl
LOKÕ"å_çx <Õ#∞. ÉèíiOKÕ ^•#=Ù h=Ù. =~°¬Ñ¨Ù h\˜ K«∞Hõ¯Å∞ <ÕÅ g∞^Œ
Ѩ_ç Ѩ~°=∞ B+¨^è•Å∞ "≥ÚÅÔHuÎ#@∞ì h=Ù <å‰õΩ ã¨O`å#O HõÅ∞QÆKÕ~Ú.
JÖÏ =∞#O ã¨O`À+¨OQÍ HõÅã≤rq^•Ì=Ú Jx J~°÷O.
q"åǨÏOÖ’ ã¨ÑÑΨ k¨ HÍ~°º„Hõ=∞O KåÅ=ÚYº"≥∞#ÿ k. Wk ѨÓ~°~Î Ú`Õ<Õ
A N M
HÍx q"åǨÏO J~Ú#@∞¡HÍ^Œ∞. JѨÊ\˜ #∞Oz =^èŒ∞=Ù WO\˜¿Ñ~°∞,
O M
H . C
QÀ„`«=Ú =∂i =~°∞_ç WO\˜¿Ñ~°∞, QÀ„`«=Ú =™êÎ~Ú. JyflǨϟ„`åxH˜
S A
MO I O N
L`«~Î O° QÍ XHõ Ѩো OÖ’ aÜ«∞º=ÚáÈã≤ U_»∞ Ѩã∞¨ ѨÙH˘=Ú‡Å#∞ aÜ«∞º=Ú
ÃÑ· Ѩ_»=∞~° #∞Oz `«∂~°∞ʉõΩ LOz =~°∞_»∞ =^èŒ∞=Ù KÕ~ÚѨ@∞ì‰õΩx
AT
P"≥∞ ‰õΩ_çáê^ŒO`À P"≥∞#∞ #_çÑã≤ ∂¨ Î XH˘¯Hõ¯ H˘=Ú‡<Õ =∞O„`«ÜÚ« HõOÎ QÍ
L IC
`åH˜™êÎ_»∞. nx<Õ ã¨Ñ¨ÎѨk JO\Ï~°∞. P =∞O„`å~å÷Å∞ U=∞O>Ë –
B K≥Ü«∞º@=Ú.
PU
"≥Ú^Œ\ ˜ J_»∞QÆ∞ J#fl=Ú H˘~°‰õΩ, Ô~O_»= J_»∞QÆ∞ |Å=Ú H˘~°‰õΩ,
=¸_»= J_»∞QÆ∞^è~Œ å‡K«~}° ™ê=∞~°º÷ O H˘~°‰Ωõ , <åÅæ= J_»∞QÆ∞ Hõ~‡° ã¨O|O^èŒ
"≥∞ÿ# ã¨∞YO H˘~°‰õΩ, S^Œ= J_»∞QÆ∞ Ѩâ◊√ã¨=∞$kú H˘~°‰õΩ, P~°= J_»∞QÆ∞
P~°∞ |∞∞`«∞=ÙÅÖ’ "å`å=~°} =∂~°∞ÊÅ#∞ r=ÙÅ∞ ZÖÏ `«@∞ì‰Ωõ O\ÏÜ≥∂
J>Ë¡ ã¨O™ê~°OÖ’ =KÕÛ P@∞áÈ@¡#∞ `«@∞ì‰Ωõ <Õ â◊HHΘ ˘~°‰Ωõ , U_»= J_»∞QÆ∞
Ü«∞[˝=Ú KÕÜÚ« @‰õΩ HÍ=Åã≤# U_»∞QÆ∞~°∞ |∞∞ufi‰Ωõ ¯Å#∞ „Ѩ™êkOK«∞@‰õΩ
q+¨µ‚=¸iÎx „áêi÷ã¨∞Î "Õ~Ú™êÎ_»∞. WHõ¯_» Ü«∞[˝=∞#QÍ ÉèÏ~åºÉèí~°Îe^ŒÌ~°∞
ã¨Yº=ÚQÍ LO_»∞@, ZѨÙ_»∞ q=Ú‰õΩÎÅ∞ H͉õΩO_»∞@, QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞
^è~Œ å‡Åxfl W~°∞=Ù~°∞ PÖ’zOz KÕÜÚ« @, XHõiÃÑ· WOH˘Hõ~O° „Ñ‘u HõÅ"åÔ~·
Ü«ÚO_»∞@, =∞Oz =∞#ã¨∞û Hõey "åi‰õΩ#fl ã¨OѨ^#Œ ∞ ã¨=∂# ǨωõΩ¯Å`À
J#∞Éèqí OK«∞@, ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∞, JO`«~ˆ O„kÜ«∞ =¸Å Ѩ#∞Å#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ
KÕÜ«∞QÆey Ü«ÚO_»∞@ W=hfl Ü«∞[˝=ÚÖË.
110 QÀѨÙ~°O....
203. ëÈ_»â◊ =∞Ǩ^•#=ÚÅ#fl Uq?
QÀ=Ù, Éèí∂q∞, uÅÅ∞, Ç≤Ï~°}º=Ú, ~°`«fl=Ú, q^Œº, Hõ#º, ^•ã≤,
â◊Ü∞« º, QÆ$ǨÏ=Ú, J„QÆÇ¨ ~°O, ~°^=Œä Ú, QÆ[=Ú, Jâ◊fi=Ú, "Õ∞Hõ, =∞Ç≤Ï+¨=Ú.
204. ÃÑo§Ö’ JÅ∞¡_ç HÍà◊√§ =∂=∞QÍÔ~O^Œ∞‰õΩ Hõ_»∞QÆ∞`å~°∞?
'F ÃÑO_ç¡ ‰õΩ=∂~°∞_® ѨOK« Éèí∂`åÅ ™êH˜∆QÍ z#fl <å\˜ #∞Oz
JÖÏ¡~°∞ =Ú^Œ∞ÌQÍ ÃÑOz ÃÑ^ŒÌ KÕã≤# <å ѨلuHõ#∞ <å Hõ<åº=∞}˜x, ^èŒ~°‡,
J~°÷, HÍ=∞, "≥∂H∆ÍÅÔH· h‰õΩ JiÊã¨∞Î<åfl#∞. ^•#q∞ã¨∞Î<åfl#∞. D ^•#O
=Å¡ <å‰õΩ „|Ǩχ Ö’Hõ„áêÑ≤Î HõÅQÍÅx J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞.
55
'F =~°∞_®! h=Ù D ã¨=∞Ü«∂# ™êH∆Í`«∞Î N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_çq...
<å a_»¤ ÅH©;^Õq. HÍ# JO`«\ ˜ h‰õΩ HÍà◊√§ Hõ_∞» QÆ∞`«∞<åfl#∞— Jx =^è∞Œ =Ù
N O M
`«O„_ç =~°∞x HÍà◊√§ Hõ_»∞QÆ∞`å_»∞. JO^Œ∞ˆH JO`å "åiÃÑ· JH˜∆`«Å∞ "Õã≤,
A
H
NÅH©;<å~åÜ«∞}∞Å∞QÍ ÉèÏqOz #=∞㨯i™êÎ~°∞.
O S . C
205. ™êfl<åÅ∞ ZxflN?
1. =∂#™êfl#=Ú: qÉèí∂uxIO
T ^ÕǨxH˜ ~åã¨∞H˘x â◊OHõ~°∞x
C
ѨÓlOK«@=Ú.
2. ^蕺#™êflL I QÆOQÆ, ã¨~ã° fi¨ u "≥Ú^ŒÖ#·ˇ #^Œ∞Å#∞ `«Å∞K«∞H˘x
#=Ú:
#=ÚBKÕÜ«Ú@.
h\˜`À ™êflU
P3. =∞O„`«™êfl#=Ú: =∞O„`åÅ#∞ LK«Ûùiã¨∂Î ™êfl#=Ú
4. =∞$uÎHÍ™êfl#=Ú... Ѩq„`« „Ѩ^ÕâßÅ #∞Oz `≥zÛ# =∞\˜ì`À
™êfl#=Ú KÕÜ«∞@=Ú.
5. k=º™êfl#=Ú : L`«Î~åÜ«∞}=Ú# ZO_»`Àáê@∞, "å#
‰õΩ~°∞ã¨∞ÎO_»QÍ |Ü«∞@xÅ|_ç ™êfl#=Ú KÕÜ«∞@=Ú..
206. t"åÅÜ«∞OÖ’ #Onâ◊fi~°∞x H˘=ڇŠ=∞^茺 #∞Oz
ÉèíQÆ=O`«∞_çfl ZO^Œ∞‰õΩ ^Œi≈™êÎ=Ú?
#Ok "Õ^Œ ^èŒ~°‡ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú. #Ok =∞#Ö’x Ѩâ◊√`åÎ fixH˜ x^Œ~°≈
#=Ú. H˘=Ú‡Å∞ Ѩ@∞ìH˘x, "≥#∞Hõ `ÀHõ"≥·Ñ¨Ù KÕ~Ú ÃÑ\˜ì H˘=ڇŠ=∞^茺
#∞Oz ÉèíQÆ=O`«∞x K«∂ã¨∂Î, '™êfiq∞... <Õ#∞ <å Ѩâ◊√`«`åÎ fixfl J^Œ∞ѨÙÖ’
ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï#∞. JO^ŒiH© =∞Oz KÕ™êÎ#∞. huQÍ,<åºÜ«∞OQÍ LO\Ï#∞——
Jx „Ѩ=∂}OKÕã≤ ÉèíQÆ=O`«∞x K«∂_»@"Õ∞ Jã¨Öˇ·# Ѩ~°=∂~°÷O.
QÀѨÙ~°O.....
207. ѨÙ\˜ì# a_»¤H˜ UO KÕÜ«∂e?
tâ◊√=ÙÑÙ¨ \˜#ì 15 ~ÀAÖ’¡<Õ ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Ïìe. #^Œ∞Å ¿Ñ~°∞,¡ =$Hõ=∆ ÚÅ
¿Ñ~°∞¡ ÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞. 4= <≥ÅÖ’ ã¨∂~°º^Œ~°≈#=Ú KÕ~ÚOKåe. 6=<≥ʼnõΩ
J#fl„áêâ◊# KÕ~ÚOKåe. 1= ã¨O=`«û~°=Ú ÖË^• 3= ã¨O=`«û~°O
ѨÙ@∞ì"≥O„@∞HõÅ∞ f~ÚOz, K≥=ÙÅ∞ ‰õΩ\˜ìOKåe.
208. '108— ã¨OYº`À [áê<≥flO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞?
108 #~°=ÚÅ`À 108 ˆHO„^•Å`À =∂#=Ù_ç "≥∞^Œ_»∞ LOk.
JO^Œ∞Hõ<Õ 108 ™ê~°∞¡ 108 [Ѩ=∂Å`À F =∞O„`åxfl [Ñ≤OK«=∞x
^èŒ~°‡ âß„™êÎÅ∞ â‹Åqã¨∞Î<åfl~Ú. ѨQÆ_®Å`À [Ñ≤¿ãÎ "Õ~ÚO`«Å Ѷ¨Å=¸,
~°`«fl=∂Å`À [Ñ≤¿ãΠѨk"ÕÅÔ~@∂¡, ^Œ~°ƒù=Ú_çKÕ`« #∂~°∞HÀ@¡ Ô~@∞¡,
~°∞„^•H∆ÍÅ ^•fi~å J#O`«"≥∞ÿ# Ѷ¨Å=Ú Åaèã¨∞ÎO^Œx eOQÆѨÙ~å}=Ú
K≥|∞`ÀOk. q#Ѩ_@ Õ @∞ì, q#Ѩ_ô q#Ѩ_‰» Ωõ O_® LO_Õ@@∞ì, =∞#ã¨∞Ö’
[Ñ≤OK«@=¸ WÖÏ U Ѩ^Œú`«~Ú<å L`«Î=∞"Õ∞.
209. N=∞ǨÅH©;^Õq ZHõN
¯_» LO_»^Œ∞?
A O
=∂ã≤# |@ìÅ∞ ^èiŒ Oz# "åi H . C
^ŒQ~æÆ å, ã¨O^蕺HÍÖÏÖ’¡
S x„^ŒáÈÜÕ∞
WO\’¡#∞ N=∞ǨÏÅH˜∆ ‡ LO_»^O
M N
∞Œ . ^è<Œ åxH©, ^è•<åºxH©
HÍà◊√§ `«ye`Õ N=∞ǨÏÅH˜∆ ‡ ^ÕqH˜ P„QÆIÇO
, ѨÙã¨HÎ ÍxH©, ÃÑ^ŒÅÌ H©
JxflO\˜Hõ<åfl q∞Oz A T ¨ÏO =ã¨∞ÎOk.
L
P Ѩiã¨~° „áêO`«=ÚÖ’ C =∞Ç≤Ïà◊Å∞ Hõhfl~°∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ KÀ@ P"≥∞
I‰õÄ_® LO_»^Œ∞.
U B
PÉÁ@# „"Õ210.e`ÀѨÓѨã¨Óã¨ÅÅ#∞#∞U „=∂i¿ãÎ
"ÕÅ∞`À =∂~åÛe?
"≥∂Hõ∆„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞`À ѨÓã¨Åx =∂i¿ãÎ g∞ â◊„`«∞=ÙÅ∞ <åâ◊#=∞ø`å~°∞.
LOQÆ~°O „"ÕÅ∞`À ѨÓã¨Å#∞ âßOu Hõ~°‡ÅѨC_»∞ =∂„`«"Õ∞ =∂~åÛe.
=∞^茺 „"ÕÅ∞`À ѨÓã¨Å#∞ =∂i¿ãÎ ÅH©;^Õq Hõ\ÏH˜∆ã¨∞ÎOk.=∞~°}O
ã¨OÉèíqOz#ѨÙ_»∞ =∂„`«"Õ∞ z\˜ÔH# „"ÕÅ∞#∞ ѨÓã¨Å#∞ =∂~°Û_®xH˜
LѨÜ≥∂yOKåe.
211. U_ÕÛ =∞QÆ"å_çfl, #"Õfi P_»^•xfl #=∞‡‰õÄ_»^Œ<Õ ™ê"≥∞`« ZO^Œ∞‰õΩ
=zÛOk ?
=∞QÆ"å_»∞ |Å=O`«∞_»∞. ã¨=∂[OÖ’ u~°QÆ@O =Å¡, JO^Œi`À
ѨiK«Ü«∂Å∞ U~°Ê_ç ^è≥·~°ºO Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. ZO`« Hõ+¨ìO =zÛ<å
111 112 QÀѨÙ~°O....
K«eOK«x =∞#ã¨Î`«fi=Ú =∞QÆ"å_çH˜ ÉèíQÆ=O`«∞_çKåÛ_»∞. ÃÑ·QÍ ^è≥·~°ºO
K≥áêÊeû#"å_»∞. ÉèÏ~°º^ŒQÆæ~° K«∞@∞ì„ѨHõ¯Å "åi ^ŒQÆæ~° nè=∂QÍ
LO_®eû#"å_»∞ U_®Û_»O>Ë #=∞‡~å^Œ∞. J@∞=O\˜ "å_»∞U_ç¿ãÎ "å_»∞
"≥∂ã¨HÍi J~ÚLO\Ï_»∞. ™êfi~O÷° `À U^ÀZ`«∞Î "Õã∞¨ <Î åfl_x» ÉèÏqOK«=K«∞Û.
ÖË^• Jã¨=∞~°∞ú_≥·# J~Ú LO_®e.
J^Õ „ã‘Î ã¨∞xfl`« =∞#ã¨Î`«fi=Ú Hõey LO@∞Ok. z#fl z#fl
ÉÏ^èŒÅˆH, z#fl z#fl ã¨=∞㨺ňH `«Å„H˜O^Œ∞Å=Ù`«∞Ok. ZO`« P#O^•#fl
~Ú<å ÉÏ^èJŒ ~Ú<å z~°∞#=Ùfi`À `≥eÜ«∞KÕã≤ Éè„í ^ŒOQÍ QÆ∞O_≥Ö’¡ ^•K«∞‰õΩO
56 @∞Ok. J@∞=O\˜ ã¨$+≤ì ^è~Œ å‡xfl =kÖËã≤ JuQÍ #=Ùfi`∂« =∂\Ï¡_∞» `«∞O>Ë,
P „ã‘Î ã¨~°~Ú#k HÍ^Œx J~°÷O. P_»k HÍ~°}OÖˉõΩO_® p\˜H˜ =∂\˜H˜
#=Ùfi`«∂ =ÙO>Ë P WO\˜ =∞QÆ"å_ç Ѩ~°∞=Ù #=ÙfiÅ áêÖ∫`«∞Ok.
A N O M
O H S .C
212. WO\˜ =ÚO^Œ∞ `«∞Åã≤ HÀ@#∞ ÃÑ\˜ì ZO^Œ∞‰õΩ ѨÓl™êÎ~°∞ ?
N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù‰õΩ J`«ºO`« „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# `«∞Åã≤. `«∞Åã≤ HÀ@
M M ION
L#fl QÆ$ǨÏ=Ú Éèí∂`«, „¿Ñ`« Ñ≤âßKåÅ∞~å=Ù. `«∞Åã≤P‰õΩ QÍe ™ÈH˜`Õ <Õ
AT
Z<Àfl ã¨∂Hõ∆ ‡„H˜=ÚÅ∞ #t™êÎ~Ú. ^Õ=^•#=ÙÅ H©∆~°™êQÆ~°=∞^èŒ#OÖ’
B LIC
[x‡Oz# "å\˜Ö’¡ H˘xfl Éè∂í Ö’HÍxH˜ =~åÅ∞QÍ WKåÛ~°∞. "å\˜Ö’ `«∞Åã≤
‰õÄ_® XHõ\ ˜. `«∞Åã≤HÀ@ L#fl KÀ@ Jâ◊√ÉèíO qxÊOK«^Œ∞.
NU
213.P
"≥OHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ "≥·Éèí"åxH˜ "åã¨∞Î ‰õÄ_® `À_»~ÚºO^•?
N "≥OHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞H˜ `«∂~°∞Ê# Z`«∞Î, PÅÜ«∞ „áêHÍ~°OÖ’
ѨÓÅÉÏq, „áêHÍ~åxH˜ "≥Å∞ѨŠDâß#ºOÖ’ h~°∞ WÖÏO\˜ =hfl
"≥É· ’è QÍxH˜ HÍ~°}=∞x "åã¨∞ΠѨO_ç`∞« Å∞ K≥|∞`å~°∞. D "åã¨∞Î q+¨Ü∂« Å∞
=∂#=ÙÅ "åã¨∞Î „ѨHÍ~°O =ºuˆ~Hõ=∞~Ú#q.
214. ^Õ=ÙxH˜ ѨÙ+¨Ê=ÚÅ`À ѨÓ[ ZÖÏ KÕÜ«∂e ?
J~Ú^Œ∞ "Õà◊§`À ѨÓÅ∞ fã¨∞H˘x ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· "ÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
=∞^躌 "ÕeH©, LOQÆ~Ñ° Ù¨ "ÕeH˜ =∞^躌 # ѨÓ=ÙÅ#∞ fã¨∞H˘x ÉèHí `Θ À q#Ü«∞OQÍ
ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ #=∞㨯iOz ѨÓ=ÙÅ∞ "ÕÜ«∂e. =ÚO^Œ∞ ~ÀA "å_ç#
ѨÓÅ#∞ ^Õ=Ùx ã¨xflk#è ∞O_ç ÉÁ@#"Õe`À#∞, K«∂ѨÙ_»∞"Õe`À#∞ uÜ«∂ºe.
215. ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ ZÖÏ â◊H˜Î=O`«"≥∞ÿ#q ?
ˆ~YÅ∞, ~°O„^è•Å∞ =Ù#fl ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ D HõeÜ«Ú QÆOÖ’
QÆO_»H© #nf~°OÖ’ =Ù#fl ^•áê^Œ~° QÆ∞O_»O^ŒQÆæ~° Åaè™êÎÜ«∞x N ^Õg
QÀѨÙ~°O.....
ÉèÏQÆ =`«O ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞ÎOk. Ü«∞[˝ Ü«∂QÍ^Œ∞Å∞, =∞O„`« ѨÓ[ÅHõ<åfl
=∞Ǩϟ#fl`«"≥∞ÿ#k ™êÅ„QÍ=∞ѨÓ[.
D ™êÅ„QÍ=∂Å#∞ H˘#‰õÄ_»^Œ∞. ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅH˜ q∞Oz#
^•#O =∞ˆ~n ÖË^Œ∞. ѨÓ~°fiO WO\˜HÀ ™êÅ„QÍ=∞=Ú ~°Hõ∆}QÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ
"å~°∞. ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ ÅaèOKÕk QÆO_»H#© n f~°OÖ’x =ÚH˜Î
<å^ä£ ˆH∆„`«OÖ’#∞, u~°∞=∞ÅÖ’#∂, N~°OQÆOÖ’#∂ !
216. L`«Î~åÜ«∞}O ZO^Œ∞‰õΩ ѨÙ}ºHÍÅ=Ú?
„ѨHõ$u áê`« P‰õΩÅ#∞ =kÖËã≤ zQÆ∞~°∞Å∞ "Õã≤, H˘=∞‡Å∞ ÃÑOz
=∂#=ÙʼnõΩ =∞^è∞Œ ~° Ѷ֨ ÏÅxKÕÛ ã¨=∞Ü«∞O L`«~Î åÜ«∞}O, L`«~Î åÜ«∞}OÖ’
Z‰õΩ¯=QÍ [#<åÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. P_»Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ+¨Ê=`«∞ÅÜÕ∞ºk
D HÍÅOÖ’<Õ. „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅÖ’ â◊$OQÍ~° ÉèÏ"åÅ∞ ˆ~ÔHuÎOKÕ HÍÅ=¸
W^Õ. ÅÜ«∞HÍ~°∞_»∞ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~∞° _»∞ x„^ŒÖKË Õ ã¨=∞Ü«∞=Ú L`«~Î åÜ«∞} HÍÅO.
JO`«\ ˜ Ѩq„`«"≥∞ÿ#k HÍ|>Ëì cè+¨µ‡_»∞ JOѨâ◊Ü«∞º g∞^Œ∞O_ç ‰õÄ_®
N
L`«Î~åÜ«∞}O =KåÛHõ ÉèíQÆ=O`«∞_çÖ’ b#=∞Ü«∂º_»∞.
O M
217. QÆOQÍ#kHѨqA „`«`« Uq∞\˜ ? .C
QÆOQÍ#k N=∞<åfl~O ^ŒQS
M åÜ«∞}∞x áê^•ÅN
=Å# Éèí∂Ö’HÍxH˜ =zÛ =∞#efl `«iOѨIO
~æÆ ° [x‡Oz, Éèwí ~°^∞Œä x
Dâ◊fi~° Ѩufl. QÆOQƉõΩ =∞~À ¿ÑˆA T KÕã¨∞ÎOk. QÆOQÍ^Õq q+¨µ‚Ѩلu,
L
„Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. QÆOQÍ[ÅO C ~ ã¨∞~°#k. QÆOQÆ =¸_»∞ Ö’HÍÖ’¡#∂
I k=º B+¨^èŒ∞Å ã¨"Õ∞‡à◊#O. QÆOQÍ#k=ÖË¡
HÍjH˜ JO`«Uk=ºâ◊BH˜Î =zÛO^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥ѨÙ`å~°∞. QÆOQÍ#k ã¨r=
#k. P
218. LѨ"åã¨=Ú ZÖÏ LO_®e ?
LѨ"åã¨=∞O>Ë, ^Õ=Ù_çfl x`«ºO 㨇iã¨∂Î PÜ«∞# ^蕺ã¨Ö’<Õ
LO_®eû# ã¨=∞Ü«∞O. LѨ"åã¨O =Å# â◊s~°OÖ’=Ù#fl Z<Àfl =∞e<åÖˇ<Àfl
`˘Åy áÈ`å~Ú. LѨ"åã¨=∞O>Ë ^Õ=Ùx`À áê@∞, =∞#^ÕǨxfl ‰õÄ_®
ѨÓlOK«@=Ú.âß„™êÎÖ’¡ á⁄~°áê@∞¡ KÕã#≤ "å~°∞ LѨ"å™êÅ∞ K≥Ü∂« ºÅ<Õ
LOk.
219. WO\˜H˜ ã¨∞#flO "ÕÜ«∞@OÖ’ JO`«~å~°÷O Uq∞\˜?
ã¨∞#flO "ÕÜ«∞@O =Å¡, K«Hõ¯QÍ "≥Å∞`«∞~°∞ =ã¨∞ÎOk `≥Å¡~°OQÆ∞
Ѩ^Õ Ñ¨^Õ K«∂_»@O =Å¡ =∞#ã¨∞ L`ÕÎ*Ïxfl á⁄O^Œ∞`«∞Ok. P"Õâ◊O `«yæ
113 114 QÀѨÙ~°O....
PÖ’K«# ÃÑOK«∞`«∞Ok. Hõà§◊ Ö’ â◊HΘ H©}∆ O˜ K«‰Ωõ O_® LO@∞Ok. ZO_®HÍÅO
ZO_»#∂, j`åHÍÅO K«ex ~åx=fi^Œ∞. ^•x =Å¡ QÆ$ǨÏOÖ’x "åiH˜
P~ÀQƺ=Ú. ã¨∞#flO "Õã#≤ WO\’¡ QÆ_Ñç #≤ "åiH˜ PÜ«Ú~åúÜ∞« =Ú Z‰õΩ¯=.
220. =ºã¨#O U_»∞ QÆ_»Ñ¨Åx `˘H˜¯ã¨∞ÎO^•?
K≥~ÚºKåÑ≤ J_çˆQ"å~°∞ H˘O^Œ~°∞O\Ï~°∞. Z\˜ì ã≤÷uÖ’#∂ J_»QÆ
‰õÄ_»x"å~°∞ H˘O^Œ~∞° O\Ï~°∞. =ºã¨#O Z=i =ÚO^Œ∞ K≥~Úº KåѨ‰Äõ _»^À
"å~°O^Œi =^•Ì K≥~Úº Kå¿ÑÖÏ KÕã¨∞ÎOk. QÆ∞~°∞=Ó â◊„`«∞=Ó, ‰õÄ`«∞~°∂,
=_ô"¤ åºáês, =ÚYѨiK«Ü∞« =Ú L#fl"åsfl, K≥ÖÅ¡ˇ ∂, ¿ã=‰õΩÅ#∂ g~°O^Œi
57 =^•Ì P`å‡aè=∂#=¸, ^èŒ~°‡=¸ =kÖËã≤ Ç‘Ï#OQÍ J_çˆQÖÏ KÕã¨∞ÎOk.
JO^Œ∞Hˆ JO\Ï~°∞ =ºã¨#O U_»∞ QÆ_Ñ» Ũ h U_»∞ Tà◊§h ‰õÄ_® ^•\˜ã∞¨ OÎ
^Œx.
AUN<≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\ÏìCe?O M
O S .
221. ^Õg ѨÓ[Ö’ U ~ÀA
H
M ION
Pk"å~°=Ú : áêÜ«∞ã¨=Ú., ™È=∞"å~°=Ú : áêÅ∞, =∞OQÆà"◊ å~°=Ú:
J~°\ ˜ Ѩà◊√§, |∞^èŒ"å~°=Ú :"Õ‰õΩ*Ï=Ú<Õ ÃÑ~°∞QÆ∞#∞ zeHõQÍ fã≤# "≥#fl
AT
QÆ∞~°∞"å~°=Ú : HõO_»KHÔ« ¯~°, â◊√„Hõ"å~°=Ú :K«HÔ ¯~°, â◊x "å~°=Ú: P=ÙáêÅx
ã¨=∞iÊOKåe.
ֆB LIC
U
222. f~°
P
«∂„`«Å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "Õ_çh\˜ ‰õΩO_®Ö’¡ Z‰õΩ¯= ¿ãѨÙ
™êfl#O ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∞~å^Œ∞?
J`«ºO`« j`«Å„Ѩ^Õâ◊"≥∞ÿ# ˆH^•~ü<å^ä£, |^Œs<å^ä£ „Ѩܫ∂}ÏÅÖ’
J<ÕHõ KÀ@¡ L+¨‚h\˜ ‰õΩO_®Å∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
JuK«Å¡x =∞OK«∞„Ѩ^Õâ◊OÖ’ JO`«\ ˜ "Õ_ç h~°∞ H˘O_»Ö’¡Oz ~å=
\ÏxH˜ HÍ~°}=Ú QÆO^èHŒ =õ Ú. QÆO^èHŒ =õ Ú H˘O_»Å QÆ∞O_® „Ѩ=Ç≤ÏOK«@
« O
=ÖË¡ h~°∞ JO`« "Õ_çQÍ LO@∞Ok. ZO`À=∞Ok "≥·^Œº xѨÙ}∞Å∞ KÕã≤#
Ѩiâ’^è#Œ Å∞ P^è•~°OQÍ P "Õ_ç h\˜ ‰õΩO_»Ö’¡ ™êfl#O K≥Ü∞« º@O =∞Ozk
HÍ^Œx `ÕbÛ =∞s K≥áêÊ~°∞. JO^Œ∞Hõ<Õ"Õ_ç h\˜ ‰õΩO_»Ö’¡ Z‰õΩ¯= ¿ãѨÙ
™êfl#O KÕÜ«∞~å^Œ∞. JÖψQ P Ѩq„`« Ѩq„`« ѨÙ}ºˆH∆„`åÖ’¡ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#
h~°∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î LO@∞Ok. HÍÅ∞ëêºxH˜ P™ê¯~°OÖËx „Ѩ^âÕ =◊ ∞x ÉèÏqOz
g∞~°∞ P h\˜x `˘O^Œ~° Ѩ_ç „`åQÆHõO_ç. h~°∞ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#^Õ HÍx P h~°∞
=∞OK«∞ Hõiy# h~°∞ HÍ=K«∞Û ÖË^• Z<Àfl q+¨tÅÅ∞ =$H∆ÍÅ∞#∞Oz
*ÏÅ∞"åi# h~°∞ HÍ=K«∞Û, U^≥·<å 㨈~ „`åQÆ_»O JO`«=∞OzkHÍ^Œ∞.
QÀѨÙ~°O.....
223. k+≤ì ÉÁ=∞‡#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ_»`å~°∞ ?
ѨO@ KÕÅÖ’¡ H˘`«QÎ Í Hõ>ìË Wà◊=¡ ÚO^Œ∞ k+≤ì ÉÁ=∞‡#∞ LOK«∞`å~°∞.
#~°k+≤Hì ˜ <åѨ~å~Ú ‰õÄ_® ѨQ∞Æ Å∞`«∞O^Œ#@OÖ’ ã¨O^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ . JO^Œ∞Hˆ
Z=fi~°∞ K«∂ã≤# P K«∂Ѩ٠=ÚO^Œ∞ k+≤ª ÉÁ=∞‡ g∞^Œ Ѩ_∞» `«∞Ok. `«^•fi~å
#~°k+≤ª `«QÆʼnõΩO_® QÆ$ǨÅx, á⁄ÖÏÅh WOHÍ ^˘OQÆÅ ÉÏi#∞Oz
HÍáê_»∞HÀ=K«∞Û. ѨO@KÕÖÏÖ’¡ J~Ú`Õ ~å„u ^˘OQÆÅ∂, Ѩ‰Ω∆õ Å∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
=hfl =∞x+≤ HÍѨÖÏQÍ L<åfl_x» „Éèqí ∞Oz KÕ#∞*’eH˜ ~å=h FHÍ~°}=Ú.
224. ZÖÏO\˜ Éè’[<åxfl u#‰õÄ_»^Œ∞ ?
P=Ù "åã¨# K«∂ã≤# Éè’[<åxfl, "Õâº◊ =_çO¤ K«∞ Éè’[#=Ú, ^˘OQÆ
ÖË^• =_ô¤"åºáê~°∞Å∞ ÃÑ>Ëì Éè’[#=¸, Ö’cè, <Õ~°ã¨∞Î_»∂, P_»O|~åÅ#∞
K≥ÑÙ¨ `«∂ =_çO¤ z# "åi Éè’[#=Ú#∞ Z\˜ì Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’ u#~å^Œ∞. JÖψQ
K«kÌ J#fl=¸, ^Õ=`«ÅH˜ <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ@ìx J#fl=¸, Éèí~°Î, H˘_»∞‰õΩÅ ÖËx
"åi KÕu Éè’[#=¸, <å@º=Ú KÕÜ«Ú"åx Éè’[#=¸, #ѨÙO㨉õΩ_»∂,
A N
~°O‰õΩÖÏ_ô, "Õ@QÍ_»∂ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "åi #∞Oz Éè’[#O ã‘fiHiõ OK«‰Äõ _»^xŒ O
^èŒ~°‡âß„ã¨ÎO K≥|∞`«∞Ok. H S . C
Ï~°º ¿ÑO =KåÛN
225. Éèí~°Î#∞ ÉèM ~°∞ ÃÑ\˜ì Ñ≤ÅO
∞ `«T
I ? Ñ≤Å=‰õÄ_»^• ?
U=O_ô...q∞=∞‡ÖËfl, g∞~°
ã¨∞OÎ _»@O ã¨ÇϨ [O. HÍxIH˘O`«
A =∞~°∂... WÖÏ ÉèÏ~°º Éè~í #ΰ ∞ ã¨OÉè’k
C=∞Ok "åi "åi ¿Ñ~°`¡ À#∞ Ñ≤Å∞ã¨∞OÎ \Ï~°∞.
=∞#O Uk PK«iB L 10. =∞O_»Å =ӺǨÏO: U_»= ~ÀA# xi‡Oz# D =ӺǨÏOÖ’
™êyã¨∞OP U Oz<å, WuǨ™êÅ∞, ѨÙ~å}ÏÅ∂, „ѨHÍ~°"∞Õ ã¨ÇϨ r=#O
Î \Ï=Ú. Éè~í ΰ ÉèÏ~°º#∞ `«O„_ç =Oâ◊O`À ‰õÄ_® ã¨OÉè’kã¨∞OÎ \Ï_»∞.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ N~å=Ú_»∞ ã‘`«#∞ [#Hõ~å[Ѩلf Jx ‰õÄ_® Ñ≤Å∞™êÎ_»∞.
JÖψQ ÉèÏ~°º ‰õÄ_® Ñ≤Å=K«∞Û. ã‘`å^Õq N~å=Ú_çfl Z<Àfl™ê~°∞¡ ¿Ñ~°∞
ÃÑ\˜ì Ñ≤ezOk. Jk UHÍO`«OÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ =∂„`«"Õ∞. Éèí~°Î#∞ ¿Ñ~°∞
ÃÑ\˜ì Ñ≤Å=_»O =∞# Ç≤ÏO^Œ∞ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O HÍ<Õ HÍ^Œ∞. q<Õ"åà◊¡H˜ P
Éèí~°Îg∞^Œ LO_®eû# Q“~°==Ú LO_»^Œ∞. JÖψQ ™ê\˜ `À\˜ „ã‘ÎÅÖ’
‰õÄ_® P „ã‘Î XH˜O`« Ö’‰õΩ"Õ J=Ù`«∞Ok.
226. 18 ~ÀAÅ ‰õΩ~°∞ˆH∆„`« Ü«Ú^ŒúOÖ’x „Ѩ=ÚY =ӺǨÅ∞ Uq∞\˜?
1. „H“OKå~°∞} =ӺǨÏO: ^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=Úfl_∞» „H“OK« ѨH∆˜ PHÍ~°OÖ’
Ãã·<åºxfl xÅ∞ѨÙ`å_»∞.
115 116 QÀѨÙ~°O....
2. QÆ~∞° _»=ӺǨÏO: =¸_»=~ÀA# D =ӺǨxfl cè+µ¨ º_»∞ xi‡O
Kå_»∞. nx<Õ ã¨∞=~°‚ =ӺǨÏO Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
3. â◊H@õ =ӺǨÏO: Ѩ^HŒ ˘O_»= ~ÀA# D =ӺǨxfl xi‡OKå~°∞.
|O_çPHÍ~°OÖ’ „^À}ÏKå~°∞º_»∞ Ãã<· åºxfl xeÑ≤ Hˆ O„^Œ ™ê÷#OÖ’ LO\Ï_»∞.
4. K«„Hõ=ӺǨÏO: Ѩ^Œ=¸_»= ~ÀA D =ӺǨxfl xi‡OKå~°∞.
nxx Ѩ^Œ‡ =ӺǨÏO Jx‰õÄ_» JO\Ï~°∞. „^À}ÏKå~°∞º_»∞ D =ӺǨxfl
Ѩxfl Jaè=∞#∞º_çfl |e fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
5. =∞Hõ~° =ӺǨÏO : S^Œ= ~ÀA# cè+µ¨ ‡_»∞ D =ӺǨxfl xi‡OKå_»∞.
58 6. ÉÏ~°›ã¨Ê`«º =ӺǨÏO: Ѩk¿ÇÏ_»= ~ÀA# |$ǨÏã¨Êu ã¨Ç¨ÏHÍ
~°O`À Hõ~°∞‚_»∞ D =ӺǨxfl Ѩ<åfl_»∞.
A O M
7. â◊$OQÍ@Hõ =ӺǨÏO: Zxq∞^Œ= ~ÀA xi‡Oz# D
N
=ӺǨÏOÖ’ „uHÀ}ÏHÍ~°OÖ’ Ãã<· åºxfl xeáê~°∞. ^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=Úfl_∞» cè+µ¨ ºx
O H
=ӺǨxH˜ „ѨuQÍ xi‡OKå~°∞. S .C
M M ION
8. âıº# =ӺǨÏO: D =ӺǨxfl S^Œ= ~ÀA xi‡Kå_»∞. nx<Õ
T
_ÕQÆ =ӺǨÏO Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. cè+¨µ‡_ç =∞Hõ~° =ӺǨxH˜ „ѨuQÍ
A
IC
^èŒ$+¨ì^Œ∞º=Úfl_»∞ D =ӺǨxfl xeáê_»∞.
L
B
9. J~°úK«O„^Œ =ӺǨÏO: =¸_»= ~ÀA cè+¨µ‡_»∞ Ѩxfl# QÆ~°∞_»
PU
=ӺǨxH˜ „ѨuQÍ ^èŒ$+¨ì^Œº=Úfl_»∞ J~°÷K«O„^Œ =ӺǨxfl xeáê_»∞.
cèëê‡Kå~°∞º_»∞ ‰õΩ~°∞¿ã##∞ =∞O_»ÖÏ HÍ~°OÖ’ xeáê_»∞.
11. =∞O_»ÖÏ~°÷ =ӺǨÏO: „^À}∞_»∞ Ѩ<≥flO_À ~ÀA ‰õΩ~°∞¿ã##∞
QÆ~°∞_» =ӺǨÏOÖ’ xÅ∞ѨQÍ ^èŒ~°‡~åA áêO_»= Ãã·#ºO`À =∞O_»ÖÏ~°ú
=ӺǨxfl ~°zOKå_»∞.
12. =„[=ӺǨÏO: U_»= ~ÀA# cè+¨µº_»∞ ‰õΩ~°∞¿ã##∞ =∞O_»Å
=ӺǨÏO`À xiOK«QÍ ^èŒ~°‡~åA áêO_»= ¿ã#Å#∞ =„[ =ӺǨÏO`À
#_çÑ≤OKå_»∞.
13. ã¨∂p=ÚY =ӺǨÏO: P~°= ~ÀA ^èŒ$+ì̈^Œ∞º=Úfl_»∞ áêO_»=
¿ã##∞ =∞Hõ~° =ӺǨÏO`À xÅѨQÍ ^•xH˜ „ѨuQÍ cè+¨µ‡_»∞ „H“OK«
=ӺǨÏO`À Ãã·<åºxfl #_çÑ≤OKå_»∞. Ô~O_»∞ =ӺǨÅ∞ ÉèíOQÆѨ_»@O`À
Jaè=∂#∞º_»∞ ã¨∂p =ÚY =ӺǨxfl Ѩ<åfl_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 117
14. "åºÅ =ӺǨÏO: <åÅ∞QÆ= ~ÀA cè+¨µ‡_»∞ ‰õΩ~°∞¿ã##∞ K«∞@ì
K«∞@∞ì‰Ωõ #fl ÖË^• =Ú_ç"ãÕ ∞¨ ‰õΩ#fl áê=ÚÖÏ xeáê_»∞. D =ӺǨÏO ^•fi~å
ã¨HõÅ Ãã·<åºÅ ã¨÷OÉèí##∞ JOK«<å "≥Ü«∞º@O Hõ+¨ì=Ú.
15. ã¨~°fi`ÀÉèí„^Œ =ӺǨÏO: `˘q∞‡^Œ= ~ÀA ‰õΩ~°∞¿ã#`À D
ã¨~°fi`ÀÉèí„^Œ =ӺǨxfl ~°zOKå_»∞ cè+¨µ‡_»∞.
16. =∞Ǩ=ӺǨÏO: Ô~O_»= ~ÀA cè+¨µ‡_»∞ D =ӺǨxfl J<ÕHõ
q^è•Å∞QÍ xi‡Oz J*ËÜ«Ú_≥· ǨÏ_»Å∞ H˘\˜ìOKå_»∞.
17. =∞Ǩ=ӺǨÏO: Zxq∞^À~ÀA ‰õÄ_® =∞Ǩ=ӺǨxfl
xi‡OKå_»∞ cè+¨µ‡_»∞.
18. =∞Ǩ=ӺǨÏO: cè+¨µ‡_»∞ xi‡Oz# ã¨~°fi`ü Éèí„^Œ =ӺǨxfl
„ѨuQÍ ^èŒ$+¨ì^Œ∞º=Úfl_»∞ =∞Ǩ=ӺǨxfl xi‡OKå_»∞.
227. t"åÅÜ«∞OÖ’ #Onâ◊fi~°∞x `ÀHõ#∞ xq∞ˆ~^≥O^Œ∞‰õΩ?
M
t"åÅÜ«∞OÖ’ #Ok Z^Œ∞Ì *ÏuH˜ K≥Ok#k HÍ^Œ∞. J~Ú<å
N O
A C
`ÀHõ xq∞i`Õ ZO`À P#O^Œ=Ú. JÖÏ xq∞i#ѨC_»∞ #Onâ◊fi~°∞_»∞
H .
MO I O N S
Ѩ~°=∂#O^ŒÉèíi`«∞_≥· Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ h Éèí‰õΩÎ_»∞ h ^Œ~°≈<åxH˜ =KåÛ_»x
x"Õk™êÎ_»∞. Z^Œ∞Ì ^èŒ~å‡xH©, QÆ∞„~°O â◊H˜ÎH© „ѨfHõÅ∞. ^èŒ~å‡xH˜ ѨÙiH˘Å∞Ê
A T
`«∞<åflO Jx K≥ѨÊ@O ‰õÄ_® `ÀHõ x=∞~°@OÖ’ ÉèÏQÆO.
IC "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜™êiQÍ q#fl^≥=fi~°∞?
228. 'ǨÏ#∞=∂<£LKåb™ê—#∞
ǨÏU B Kåb™ê#∞ "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜QÍ q#flk ã¨fiÜ«∞OQÍ
#∞=∂<£
PO[<ÕP
Ü«∞™êfiq∞ÜÕ∞.... Jk ZÖÏJO>Ë N~å=∞K«i`« =∂#ãπ „"åã≤#
N~å=∞ÉèíHÍ΄QÆQÆ}º_»∞ `«∞Åã‘^•ã¨ QÀ™êfiq∞.`«∞Åã‘^•ã¨∞ N~å=∞K«i`«
=∂#ãπ QÍ#O KÕ¿ãÎ ã¨fiÜ«∞OQÍ Ç¨Ï#∞=∞O`«∞_Õ =KÕÛ"å_»∞. ZHõ¯_» N~å=∞
ã¨OH©~#ΰ [iy# JHõ¯_»H˜ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ "ÕOKÕ¿ã"å_»∞. XHõ™êi `«∞Åã‘
^•ãπ N~å=∞K«i`« =∂#ãπ QÍ#O KÕâßHõ, JO^Œ~°∂ ÖËz "≥o§áÈÜ«∂~°∞.
XHõ¯=$^Œú=¸iÎ =∂„`«O `«#‡Ü«∞O`À JÖψQ LO_çáÈQÍ, `«∞Åã‘^•ã¨∞
PÜ«∞# áê^•ÅH˜ #=∞㨯iOKå_»∞. P =$^Œ~ú ∂° ѨOÖ’ #∞#fl ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞
`«∞Åã‘^•ã¨∞‰õΩ `«# k=º^Œ~°≈<åxfl WKåÛ_»∞.
`«∞Åã‘^•ã¨∞ Ѩ~°=∂#O^Œ Éèíi`«∞_≥· 40 Ѩ^Œº=ÚÅ`À ‰õÄ_ç#
™È΄`åxfl K≥áêÊ_»∞. J^Õ Ç¨Ï#∞=∂<£ Kåb™êQÍ ~°∂áêO`«~°O K≥OkOk.
118 QÀѨÙ~°O....
229. =∞~°}˜Oz# "åi ¿Ñ~°∞ =ÚO^Œ∞ 'ã¨fisæÜ«∞— Jx „"å™êÎÔ~O^Œ∞‰õΩ?
=∞x+≤ [x‡Oz=Ù#flѨC_»∞ KÕã≤# Ѩ#∞Å#∞ |\˜ì =∞~°}˜Oz#
ѨC_»∞ ã¨fi~°,æ #~°HÍÅH˜ "≥à`◊ å_»∞. D =∂#= x`«º rq`« Hõ~‡° Ö’¡ Z=fi~∂°
„Ѩ`«ºHõ∆OQÍ ã¨fi~åæxH˜ "≥àı§ J=HÍâ◊=Ú ÖË^Œ∞. JÖψQ K«xáÈ~Ú# "åi
QÆ∞iOz U Jâ◊|Ì ^À+¨O "å_ç# =∞ǨáêѨ"Õ∞. J@∞=O\˜ áêѨO
JO@‰õΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ 'ã¨fisæÜ«∞— Jx ã¨OÉ’kè™êÎ~°∞.
230. J~Ú^À `«#=∞O>Ë?
=Ú`«Î~Ú^Œ=x J~°÷O. „ã‘Î J~Ú^Œ∞ JÅOHõ~°}Å`À Hõà◊ Hõà◊
59 ÖÏ_»∞`«∞O_®e. Ѩã¨∞ѨÙ, ‰õΩO‰õΩ=∞, QÍAÅ∞, "≥∞>ˇìÅ∞, =∂OQÆź=Ú.
231. #=~°™êÅ∞ J#QÍ?
A N O M
#=~°™êÖ’¡ `˘ek â◊$OQÍ~°=Ú, P `«~åfi`« =~°∞ã¨QÍ Ç¨㨺=¸,
O S .C
Hõ~°∞}Ï, ~“„^Œ=¸, g~°º=¸, ÉèíÜ«∂#Hõ=¸, cÉèí`«û=¸, J^Œ∞ƒù`«=¸,
H
âßO`«=¸... W"Õ #=~°™êÅ∞.
232. x„^ŒáÈÜÕM I O NZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok
∞@ѨC_»∞ HõÅ=iO`«
ã¨=T
Z‰õΩ¯=QÍ HõÅÅ∞ Hõ<Õ A
WO„kÜ«∞ |∞^Œ∞úÅ`ÀL‰õÄI_çC
∞Ü«∞OÖ’ =∞#O ã¨∂÷Å â◊s~åxfl =ke
# ã¨∂Hõ∆ ‡ â◊s~°OÖ’ LO\Ï=Ú.JѨC_»∞ HõeˆQ
ÅÅB
n~°… f„=HõU
`å=Ú.P
=Å¡ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ b#"≥∞ÿ <À\˜H˜ `åH˜_ç =zÛ =∂\Ï¡_»
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∂\Ï¡_#ç =∂@ÖË HõÅ=iO`«Å∞. =∞# =∞<Àxâ◊Û
Ü«∂Å∂, ÉèíÜ«∂Å∂, HÀiHõÅ∂ W`åºk "å\˜H˜ Wëêì#∞™ê~°OQÍ <À\˜x
Hõ^ŒÅÛ@"Õ∞ HõÅ=iO`«.
233. K«`«∞iÌâ◊ q^ŒºÅ∞ J#QÍ?
|∞∞ˆQfi^Œ=Ú, Ü«∞Aˆ~fi^Œ=¸, ™ê=∞"Õ^Œ=¸, J^èŒ~°fi} "Õ^Œ=¸,
tHõ,∆ "åºHõ~}° =¸, KèO« ^Œã∞¨ û, x~°∞Hõ=Î Ú, *’ºu+¨º=Ú, HõÅÊ=Ú, g∞=∂Oã¨,
<åºÜ«∞, ѨÙ~å} ^èŒ~°‡ =∞Ǩâß„ã¨Î=ÚÅ∞.
234. Jhfl ^•#=ÚÅ Hõ<åfl q^•º^•#O Q˘Ñ¨Ê^•?
J#fl^•#=Ú Q˘Ñ¨Ê^ŒO\Ï~°∞. =∞#∞=Ù q^•º^•#=Ú =∞Ǩϟ#fl`«
"≥∞ÿ# Ѷ¨Å=∞x `≥eÜ«∞K≥áêÊ_»∞. h~°∂,J#fl=¸,QÀ=ÙÅ∂,Éèí∂g∞, =„ã¨Î
=ÚÅ∂, |OQÍ~°=¸ k#ã¨iÉè`í º« =ÚÅ∂ g@xflO\˜ Hõ<åfl q^•º^•#=Ú
Q˘Ñ¨Êk. =ã¨∞Î=ÙÅ∂ ^èŒ#=¸ ÖÏO\˜q ^•#OQÍ W¿ãÎ "åiˆH LѨÜ≥∂QÆ
Ѩ_»`å~Ú. J^Õ q^•º^•#O KÕ¿ãÎ "åiH©, "åi ‰õΩ@∞O|=∞O`« \H©
QÀѨÙ~°O..... 119
LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok. KÕѨʼnõÄ~°`À J#flO ÃÑ@ì_»O Hõ<åfl =∞Oz Ѩx
KÕѨÅ∞ Ѩ@ì_»O <ÕiÊOK«@=Ú.
235. WO\’¡ J~°\˜ K≥@∞ì ÃÑOK«∞`«∞<åfl~å?
^ŒH˜∆} k‰õΩ¯ J~°\ ˜ K≥@∞ì ÃÑOѨHõ=Ú =Oâßhfl, ѨtÛ=∞ kâ◊Ö’
^èŒ<åhfl ÃÑOá⁄Okã¨∞ÎOk. WO\˜ P=~°} L`«Î~° kâ◊Ö’ ^èŒ#Ç‘Ï#`å,
WO\˜ P=~°} `«∂~°∞Ê kâ◊Ö’ Q“~°"åhfl Hõeyã¨∞OÎ k. J~°\˜ K≥@∞ì `«∂~°∞Ê#
"≥e¿ãÎ ã¨HõÅ â◊√Éèí„Ѩ^ŒO. <≥·|∞∞u =¸Å# ã¨O`å#=¸, Dâß<åfl# H©sÎ
HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
236. J=∂"å㨺, áœ~°‚q∞~ÀAÖ’¡ „Ѩܫ∂}O KÕÜ«∞‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞
ZO^Œ∞Hõx ?
K«O„^Œ∞x ã¨OѨÓ~°‚`«fi=¸, Jã¨OѨÓ~°‚`«fi=ÚÅ =Å¡ P ~ÀAÖ’¡
=∞# ^ÕǨÏOÖ’ H˘O`« â◊H˜Î `«QÆ∞æ`«∞Ok. J<å~ÀQƺO=Ù#fl "åiHõ~Ú`Õ
=∞s Z‰õΩ¯= h~°ã¨OQÍ LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ "≥àı¡HÍ~°ºO ã¨=∞~°÷=O`«OQÍ
N
K≥Ü«∞º ÖËHõáÈ=K«∞Û. JO^Œ∞Hõ<Õ „Ѩܫ∂}O KÕÜ«∞‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞. O M HÍx áê~°fiu^Õq =∞OQÆà◊ ã¨∂„`« =∞Ç≤Ï=∞`À „|uHÍ_»∞.
¨ÎOÖ’A
237. "åã¨∞Î âß„ãH Uq∞ =Ù<åflS~Ú.?C
M O"≥Ñ· Ù¨ "ÕÜ∂« e.NѨÙ<å^Œ∞Å∞ „`«"fiÕ =ÚO^Œ∞
WO\˜H˜ ѨÙ<åk Dâß#ºO
<åQÆ∞áê=Ú HõxÑ≤¿ãÎ â◊√ÉèOí HÍ^Œ∞. T IO
WO\˜ ã¨Å÷ =Ú ^ŒH}
∆õ Ѩ_=» ∞~° Z`«∞QÎ Í
L`«Î~°O, `«∂~°∞Ê kâ◊Å∞ C
I A
ѨšOQÍ LO>Ë ã¨÷Å Ü«∞[=∂xH˜, ‰õΩ@∞O|
ã¨Éèí∞ºÅH© `«~°`«~åÅH©LHÍ"åeû# _»|∞ƒ ã¨=∞‰õÄ~°∞`«∞Ok. H˘`«Î á⁄~Úº
U flOB
P
Hõ~å¯@Hõ ÅQÆ Ö’ xi‡OK«~å^Œ∞. JÖψQ á⁄~ÚºÅ∞ K≥_»∞k#=ÚÖ’#∞,
â◊√ÉèHí Í~åºÅ∞ =∞Oz ~ÀAÖ’¡<Õ K≥Ü∂« ºe.t=, q+¨µ,‚ J=∞‡"åi ^Õ"åÅÜ«∂
ʼnõΩ `«QÆ∞ ^Œ∂~°OÖ’ WÅ∞¡ xi‡OK«∞HÀ"åe. WO\˜Ö’ ^Õ=Ù_çH˜ `«∂~°∞Ê
uiy ѨÓ[ KÕÜ«∂e. L`«Î~°O uiy ѨÓ[KÕÜ«∞~å^Œ∞. JÖψQ Ѩ_»=∞~°
"≥·Ñ¨Ù# ^Õ=Ù_çfl LOz`Õ Ñ¨_»=∞~° "≥·Ñ¨Ù uiy ѨÓ[ KÕÜ«∂e.
238. „ã‘Î QÆ~°ƒùO ÃÑ^ŒÌQÍ LO>Ë P_»tâ◊√"å?
J=Ù#<Õ K≥|∞`«∞Ok âß„ã¨ÎO. eOQÆx~åú~°} ÖËx HÍÅOÖ’ „ã‘Î
QÆ~åƒùxfl |\˜ì P_®, =∞QÍ J<Õk K≥¿ÑÊ"å~°∞. P_»tâ◊√=Ù QÆ~°ƒùOÖ’ LO>Ë
QÆ~ƒ° Où ÃÑ^ŒQÌ Í LO@∞Ok. ^•xH˜ HÍ~°}O tâ◊√=Ù K«∞@∂ì „^Œ=O Z‰õΩ¯=QÍ
LO@∞Ok. J^Õ =∞QÆtâ◊√=Ù J~Ú`Õ „^Œ=O `«‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. D
HÍ~°}OQÍ P_®, =∞QÍ J<Õ K≥¿ÑÊ"å~°∞ P~ÀAÖ’¡.
120 QÀѨÙ~°O....
239. "å_ç ÃÑàϧO `å_»∞ QÆ\˜ì^Œx JO\Ï~°∞.... ZO^Œ∞‰õΩ?
q"åÇ¨Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÃÑO_ç¡H˘_»∞‰õΩ ÃÑo§‰õÄ`«∞i "≥∞_»Ö’ D
=∞O„`«O K«^Œ∞=Ù`«∂ „¿Ñ=∞QÍ, ÃÑ^ŒÌÅO^Œi ã¨=∞Hõ∆OÖ’ `åoHõ_»`å_»∞.
''=∂OQÆź `«O`«∞<å <Õ# =∞=∞r=# ¿ÇÏ`«∞<åI
HõOˆ~î |^è•flq∞, ã¨∞ÉèíˆQ `«fiOr= â◊~°^•O â◊`«"£∞II——
J<Õ "Õ^Œ =∞O„`åÅ =∞^躌 =¸_»∞ =¸à◊√§ "Õ™êÎ_∞» . P =∞O„`åxH˜
J~°÷O... F J^Œ$+¨ì=O`«∞~åÖÏ. <Õ#∞ h`À z~°HÍÅO rqOK«∞@‰õΩ D
Ѩq„`«"≥∞ÿ# =∞OQÆà◊ã¨∂„`åxfl h HõO~î°=∞O^Œ∞ |Okèã¨∞Î<åfl#∞. h=Ù
60 ã¨∞=∞OQÆoQÍ #∂~°∞ ã¨O=`«û~åÅÃÑ·# rqOK«∞ Jx...=∞OQÆà◊ã¨∂„`« â◊H˜Î
Uáê\˜^À áê~°fiuH˜ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ `≥Å∞ã¨∞. JO^Œ∞ˆH J=∞$`«OHÀã¨O
ã¨=Ú„^•xfl=∞kèOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =zÛ# HÍʼnõÄ@ qëêxfl t=Ù_çfl
„q∞OQÆ=∞x áê~°fi`Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ K≥Ñ≤ÊOk. A N O M
Y~°∞_»∞ ‰õÄ_® P ÉèÜ
O H S .C
í ∞« OHõ~° HÍʼnõÄ@ qëêxH˜ |e HÍ=eûOk.
M ION
240. QÆ∞_ç "≥#∞HõA ÉèÏT
QÍxfl ZO^Œ∞‰õΩ `åHõ~å^Œ∞?
KåÖÏ =∞Ok IÉèC
L í‰õΩÎÅ∞ QÆ∞_çÖ’ „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ KÕã¨∞Î#flѨC_»∞ QÆ∞_ç
"≥#∞Hõ ÉèÏQÍxflB
ÉèÏQÆU
`å‰õΩ`«∂ #=∞㨯iã¨∞ÎO\Ï~°∞. JÖÏ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. P
"≥#∞HõP OÖ’ ~åHõ∆ã¨∞Å∞O\Ï~°∞. JÖψQ QÆ∞_çH˜ QÆ[O ^Œ∂~°O #∞Oz
„Ѩ^ŒH˜∆} KÕÜ«∂e.
241. â◊√„Hõ, =∞OQÆà◊ "å~åÖ’¡ H˘O^Œ~°∞ _»ÉˇƒO^Œ∞‰õΩ W=fi~°∞?
=∞OQÆà◊, â◊√„Hõ"å~°O ÅH©;^Õq „Ѩu~°∂Ѩ=∞x =∞Ç≤Ïà◊Å∞
#=Ú‡`å~°∞. JO^Œ∞=ÖË¡ P ~ÀA Z=fiiH© _»|∞ƒ W=fi~°∞. JÖÏ KÕ¿ãÎ P_»
Ñ≤Å#¡ ∞ â◊√„Hõ"å~°O ѨOÑ≤#>Ë#ì x ÉèÏq™êÎ~∞° . ѨÙ\˜Oì \˜H˜ =zÛ# P_»ÑÅ≤ #¡ ∞
‰õÄ_® =∞OQÆà◊, â◊√„Hõ"å~åÅ∞ J`«Î"åiO\˜H˜ ѨOѨ~°∞.
242. U „ã‘Î Zxfl =~åÅ∞ HÀ~°∞HÀ"åe?
„ÉÏǨχ} „ã‘Î =¸_»∞ =~åÅ∂, Hõ∆„uÜ«∞ „ã‘Î Ô~O_»∞ =~åÅ∂, "≥·â◊º
„ã‘Î ~Ô O_»∞ =~åÅ∂, â◊¥„^Œ „ã‘Î =¸_»∞ =~åÅ∞ J_»QÍe. =∞ǨÉèÏ~°`Q« Í^äÖŒ ’
„^ÒѨk ^èŒ$`«~å„+¨µì_çfl Ô~O_»∞ =~åÖË J_»∞QÆ∞`«∞Ok. =¸_À =~°O
HÀ~°∞HÀ=∞<åfl HÀ~°∞HÀ^Œ∞. ^èŒ$`«~å„+¨µì_Õ „^ÒѨk ^èŒ~°‡ xÜ«∞=∂ÅH˜ "≥∞zÛ
=¸_À =~°O W™êÎ_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 121 122 QÀѨÙ~°O....
243. â◊√Éèíâ◊‰õΩ<åÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ? 247. ziy# P‰õΩÖ’ Éè’[#=Ú KÕÜ«∞=KåÛ?
<≥~°*Ï}Ï, â◊==¸, KÕѨÅ∂, Jwfl, ã¨∂„^Œ∞_»∂, =∂Oã¨=¸, |OuÖ’ P‰õΩÅ∞ "Õ¿ã@ѨC_»∞ H˘xfl pe#q =™êÎ~Ú. J\˜ì
#Å∞QÆ∞~°∞ "≥·â◊√ºÅ∂, W^ŒÌ~°∞ =Ú`≥·Î^Œ∞=ÙÅ∂, D â◊‰õΩ<åÅhfl â◊√Éèí=ÚÖË. P‰õΩÖ’ Éè’[#O K≥Ü«∞º@O =Å¡ P‰õΩ „H˜O^Œ =∞e#O J#flOÖ’ Hõeã≤
aO^≥`À h~°∞ `≥ã¨∞Î#fl „ã‘Î, W^ŒÌ~°∞ „ÉÏǨχ}∞Å∂, „ã‘Î, HÀ_ç, áêÅÑ≤@ì J<å~ÀQƺ=Ú U~°Ê_»∞`«∞Ok. JÖψQ J<ÕHõ KÀ@¡ uiy uiy =zÛ P
W=hfl Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù #∞Oz =¿ãÎ =∞Ozk. =¸_»∞ JѨâ◊‰õΩ#=ÚÅ∞ XHõ =„™êÎÅ`À<Õ Éè’[#O KÕÜ«∞~å^Œ∞. =ÚY=¸, KÕ`«∞Å∂ Hõ_»∞H˘¯x
â◊√Éèíâ◊‰õΩ#=Ú. „ѨâßO`«OQÍ =∞ø#OQÍ Éè’[#O KÕÜ«∂e.
244. ѨÙ}ºO áÈQ˘>Ëìq Uq? 248. â◊OY=ÚÖ’ áÈ¿ãÎ<Õ f~°÷=∂?
Q˘„Ô~Å =∞O^ŒÅ =∞^茺֒ "≥à◊§@=¸, ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ =∞^蕺, â◊OMÏÖ’¡ ^ŒH˜∆}Ï=~°Î â◊OY=Ú „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. â◊OY=Ú ÅH©;
QÆ∞~°∞t+¨µºÅ =∞^蕺 W^ŒÌ~°∞ „ÉÏǨχ}∞Å =∞^蕺 =∞ǨÏ~°∞¬Å=∞^蕺, 61 ã¨fi~°∂Ѩ=Ú. â◊OY=Ú HÍe¬Ü«∞O‰õΩ ã¨O|OkèOz#k, ^•x ^•fi~å
t"åÅÜ«∞OÖ’ #Ok, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞Å =∞^蕺 "≥o`Õ Ñ¨Ù}ºO ã¨OQÆu 㨈~ f~°÷=Ú#∞ ѨÙK«∞Û‰õΩO>Ë J<ÕHõ "åº^èŒ∞Å∞ =∞@∞=∂Ü«∞O J=Ù`å~Ú.
ã¨i.... áêѨO`À áê@∞ KÕã≤# ѨÙ}º=¸ HõiyáÈ`«∞Ok. JÖψQ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ f~°÷ ѨÓ[ KÕÜ«Ú@‰õÄ, Jaè¿+H˜OK«∞@‰õΩ ÅH˜∆ ‡ˆH
A N O M
Í<Õ ã¨∞#flѨ٠ÉÁ@∞¡SÃÑ.\˜C
JkèHÍ~°O. HÍ=Ù# â◊OYO ^•fi~å<Õ f~°÷=¸, Jaè¿+Hõ=¸ KÕ™êÎ~°∞.
Hõ@ìQH
245. WO\˜ P=~°}Ö’ [#‡ #Hõ∆„`« s`åº U =$H∆ÍÅ∞ ÃÑOKåe?
249. W@∞Hõ`À QÀ_»Å∞ O
N O M
Jtfih #Hõ∆„`«O "å~°∞ =Ú+≤ì, Éèí~°}© "å~°∞ Lã≤i, Hõ$uÎHõ"å~°∞
MZO^Œ∞‰õΩ ~å™êÎI O N
~°∞?
ì 'N~å=∞— Jx
H A
JfÎ, ~ÀÇ≤Ï}© "å~°∞ <Õˆ~_»∂, =∞$QÆt~° "å~°∂ K«O„_®, P~°∞„^Œ "å~°∞
. C „H˘`«ÎQÀ_»Å∞ ÖËѨQÍ<ÕA ã¨∞T
MO I O N S
=#K«O„_®, ѨÙ#~°fiã¨∞ "å~°∞ "≥^Œ∞~°∂,ѨÙ+¨ºg∞ "å~°∞ ~åg, Pâı¡ëê "å~°∞
<åQƈHã¨~°=¸, =∞Y "å~°∞ =∞„s, ѨÙ|ƒ "å~°∞ "≥∂^Œ∞QÍ, L`«Î~° "å~°∞ N~å=∞ Jx „"å™êÎ~L ∞° . I^•xH˜
#flO`À ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ÉÁ@∞¡ ÃÑ\˜ì ÃÑ^ŒÌQÍ
C HÍ~°}O Uq∞@O>Ë „H˘`«Î QÀ_»Ö’¡ ѨÙ~°∞QÆ∂,
AT
Agfi, ǨÏã¨Î"å~°∞ =ÚÅ∞"Õ=¸, P#∞~å^èŒ "å~°∞ á⁄QÆ_®, *˺+¨ª "å~°∞ U
Ѩل\Ï LO>Ë B
P ã¨∞#flO Ѷ¨∂@∞H˜ Jq #tOz Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ QÀ_»‰õΩ
IC
h~°∞e¡, =¸Å "å~°∞ "Õw, ѨÓ~åfiëê_è» "å~°∞ Ѩ#™ê, L`«Î~åëê_è» "å~°∞ ZÖÏO\˜Pc@Å∂, ѨQÆ∞à◊¥§ ÖˉõΩO_® Ѩ\˜+¨ìOQÍ LO\ÏÜ«∞x.
B L
‰õÄ_® Ѩ#™ê, „â◊=}O "å~°∞ lÖË¡_»∂, ^èŒx+¨ª "å~°∞ ‰õÄ_® Ѩ#™ê, 250. [áêxfl ZÖÏ KÕÜ«∂e?
PU
„â◊=}O "å~°∞ lÖË¡_»∂, ^èŒx+¨ª "å~°∞ <≥g∞‡, â◊`«aè+¨O "å~°∞ HÍ#∞QÍ,
ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ "å~°∞ L`«Î~åÉèÏ„^Œ "å~°∂ "Õáê, ˆ~=u "å~°∞ WÑ¨Ê ÃÑOK«∞@
[Ѩ=∂ÅÖ’ 108 ѨÓ[Å∞O\Ï~Ú. =∂ÅÖ’ ÖÏ=٠ѨÓ[
'"Õ∞~°∞=Ù—. D ÖÏ=٠ѨÓ[ [Ѩ ã¨OYºx H˘Å=\ÏxH˜ ã¨OˆH`«HõOQÍ
â◊√ÉèíO. PÜ«∂ #Hõ∆„`åÅ "åiH˜ Jq q∞„`« =$H∆ÍÅ∞. ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞. =∂Å#∞ ÉÁ@# „"ÕeH˜ #_»∞=∞ „"ÕeH˜ =∞^茺 xeÑ≤
246. J+¨ìkHÍÊʼnõΩÅ∞ Z=~°∞? XHÀ¯Ñ¨Óã¨#∂ XH˘¯Hõ¯ [áêxH˜ ^•@"Õã¨∂Î [Ñ≤OKåe. K«∂ѨÙ_»∞„"ÕÅ∞#∞
''WO„^À=Ç≤Ïfló Ñ≤`«$Ѩuó <≥·~°$`À =~°∞}À=∞~°∞`ü, "å_»~å^Œ∞. K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞ PHõ~°¬} â◊H˜Î QÆÅk. JO^Œ∞ˆH [áêÅÖ’¡
‰õΩÉË~° Dâ◊óѨ`«Ü«∞ó ѨÓ~åfin<åO kâßO„Hõ=∂`ü.—— LѨÜ≥∂yOK«~°∞.
WO„^Œ∞_»∞ (`«∂~°∞Ê), Jyfl (PˆQflÜ«∞O) Ü«∞=Ú_»∞ (^ŒH˜∆}O), 251. =ÚQÆ∞æx ZÖÏ "Õã¨∞HÀ"åe?
x~°$u (<≥·|∞∞u), =~°∞}∞_»∞ (ѨtÛ=∞O), "åÜ«Ú=Ù ("åÜ«Ú=ºO), L^ŒÜ∞« O ѨÓ@ gkèÖ’ #∞Oz g∞ WO\˜Ö’H˜, ™êÜ«∞O„`«O ѨÓ@
‰õΩÉË~°∞_»∞ (L`«Î~°O), Dâß#∞_»∞ (Dâß#ºO) "≥Ú^ŒÖˇ·# k‰õΩ¯Å##∞ WO\’¡ #∞Oz gkèÖ’H˜ =ÚQÆ∞æ ֡ܫ∂ºe. HõàϧÑ≤ K«e¡ =ÚQÆ∞æ "≥Ü«∞º@O
áêeOKÕ "åˆ~ J+¨ìkHÍÊʼnõΩÅ∞. ÅH©;„Ѩ^ŒO.
QÀѨÙ~°O..... 123
252. Ѩ_»∞‰õΩ#flѨC_»∞ ^Œ∞ѨÊ\˜x ѨÓiÎQÍ ZO^Œ∞‰õΩ HõѨCHÀ‰õÄ_»^Œ∞ ?
=∞#O „áê}"åÜ«Ú=Ùx Ñ‘eÛ „|`«∞‰õΩ`«∞<åfl=Ú. ^Œ∞ѨÊ\˜ ѨÓiÎQÍ
HõѨC‰õΩ<Õ JÖ"å@∞ Z‰õΩ¯=QÍ Ñ≤Å¡Ö’¡<Õ LO@∞Ok.
^•x =Å¡ Z‰õΩ¯=™ê~°∞¡ „áê}"åÜ«Ú=Ù JO^ŒHõ J<å~ÀQͺÅ∞,
ã¨OÉèíqOK«=K«∞Û. JO^Œ∞ˆH JÖÏ Ñ¨_»∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. z#flÑ≤Å¡Å∞ JÖÏ
Ѩ_»∞‰õΩO>Ë "≥O@<Õ ã¨iKÕÜ«∞@O H͉õΩO_® Ñ≤Å¡ÅH˜ J~°÷O JÜÕ∞ºÖÏ
q=iOK«O_ç.
253. U ~ÀA `«Å™êfl#O KÕ¿ãÎ U Ѷ¨Å=Ú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok?
Pk"å~°O `«ÅO@∞ áÈã¨∞‰õΩO>Ë `åѨO áÈ`«∞Ok.
™È=∞"å~°O KÕ¿ãÎ JO^ŒO ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok.
=∞OQÆà◊"å~°O J=∞OQÆà◊=Ú.
|∞^èŒ"å~°O KÕ¿ãÎ "åºáê~°, =º=Ǩ~° Jaè=$kú.
QÆ∞~°"å~°O ^èŒ#<åâ◊#=Ú.
N
â◊√„Hõ"å~°O J#∞HÀx PѨ^ŒÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
A O M â◊√„Hõ"å~°O |∂_ç^• ÖË^• =OHÍÜ«∞ ~°OQÆ∂, â◊x"å~°O #Å∞Ñ¨Ó JO>Ë
H
â◊x"å~°O =∞ǨÉè’QÆ=ÚÅ∞ Hõeã≤ =™êÎ~Ú.
S . C
M O N 258. J=™ê#^Œ I Câ ◊Ö
D ™êfl#O qkè ѨÙ~°∞+¨µÅˆH.
254. =∞_ç |@ìÅ`À ѨT O
Ó[IZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e ?
^Õ=ÙxH˜ â◊√p, â◊√I„ÉèC A
`í « JO>Ë ZO`À W+¨Oì . h Wëêìxfl Q“~°qOz,
=Ú L
x#∞fl ѨÓlã¨∞<Î åflB Jx ÉèÏ=#. =∞_ç g∞^Œ ѨÓ[ KÕã∂¨ Î 'ÉèQí =Æ O`«∞_®...
J#∞ºÖˇP U`åHõ‰õΩO_® h HÀã¨"Õ∞ ÉèíH˜Î`À D =∞_ç ^èŒiOKå#∞. =„ã¨ÎO
=fiih
Pˆ~ =~°‰õÄ h¿ã"Õ, =∞_ç =„ã¨ÎO`À KÕ¿ã ѨÓ[ Ѩ~°=∂~°÷O J^Õ. JO^Œ∞ˆH
ÉèíH©Î, â◊√„Éèí`«`Àáê@∞ =∞_ç|@ì ^èŒiOK«@O=Å¡ â◊s~°OÖ’x "Õ_ç ɡ·\ ˜H˜
"≥à◊§^Œ∞.
255. Z=Ô~=~°∞ ZO`« ã¨=∞Ü«∞O Ѩ_»∞HÀ"åe ?
Z=fiiÔH·<å㨈~ 8 QÆO@Å∞ x„^Œ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ =ÙO_®e. z#fl
Ñ≤šʼnõΩ 12 #∞Oz 14QÆO@Å∞ x„^Œ J=ã¨~°O. =$^Œ∞úʼnõΩ 10QÆO@Å∞.
QÆiƒù}© „ã‘ÅÎ ‰õÄ, áêeKÕÛ `«Å∞¡Å‰õÄ gÅ~Ú#O`« Z‰õΩ¯=QÆ x„^Œ J=ã¨~O° .
x„^Œ =∞# PÜ«Ú+¨µ¬h, â◊HhΘ ÃÑOK«∞`«∞Ok. ѨQ\Æ x˜ „^Œ Hˆ =ÅO ZO_®HÍÅO
=∂„`«"Õ∞ KÕÜ«∂e. 50 ^•\˜#"å~°∞ =∞^蕺ǨÏflOx„^Œ J~°QÆO@KÕ¿ãÎKåÖÏ
=∞Ozk.
124 QÀѨÙ~°O....
256. U ^Õ=Ù_çfl ^Œi≈OKÕ@ѨC_»∞ U ~°OQÆ∞ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOKåe?
ã¨~°ã¨fif ^Õqh, N=∞ǨÅH©;h, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_çfl ^Œi≈OK«\ÏxH˜
"≥àı§@ѨC_»∞ `≥Å¡x ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOKåe. áê~°fif ^Õqh, P"≥∞ Ѩل`«∞_≥·#
q<åÜ«∞‰õΩ_çfl, ã¨∞„|Ǩχ}º™êfiq∞ ^Œi≈OK«\ÏxH˜ "≥àı§@ѨC_»∞ Z~°∞ѨÙ
|@ìÅ∞ ^èŒiOKåe.
257. ~°OQÆ∞Å∂, "å~åÅH˜ ZO`À ã¨O|O^èŒ=Ú Uq∞\˜ ?
Z~°∞Ѩ٠L`ÕÎ[HÍi}˜, <åiO[ â◊s~°OÖ’x â◊H˜Îx Hõ^ŒÅÛQÆÅ^Œ∞.
62 Ѩã¨∞Ѩ٠P^蕺u‡Hõ *’ºu. P‰õΩѨK«Û PO^Àà◊##∂, he~°OQÆ∞ Éè∫uHõ
™œMϺhfl, QÆ∞ÖÏa ~°OQÆ∞ „¿Ñ=∞#∂, PáêºÜ«∞`«#∂, |∂_ç^~Œ O° QÆ∞ ã¨O`«$
Ñ≤Îh, =OHÍÜ«∞ ~°OQÆ∞ HÍ=∂hfl =$kúK≥O^Õ@@∞ì KÕã¨∞ÎOk. JÖψQ U
A N O
"å~°O U~°OQÆ∞ `«y#^ŒO>Ë... Pk"å~°O <åiO[, ™È=∞"å~°O `≥Å∞ѨÙ, M
H S .C
=∞OQÆà◊"å~°=Ú Z~°∞ѨÓ, |∞^èŒ"å~°=Ú P‰õΩѨKåÛ, QÆ∞~°∞"å~°O Ѩã¨∞ѨÓ,
O
M ION
#=„QÆǨʼnõΩ „Ñ‘u.
A T
’ `«∞Åã≤ f~°÷"≥∞O^Œ∞‰õΩ áÈ™êÎ~°∞?
=∞ǨL
`«∞Åã≤B ÏŸ#fl`"« ∞≥ #ÿ Ѩq„`«`Àáê@∞ J<ÕHõ =O^ŒÅ J<å~ÀQͺ
U ∞O KÕã¨∞ÎOk. `«∞Åã≤H˜ ^À+¨O ÖË^Œ∞. D `«∞Åã≤x
Å#∞ P
=∞@∞=∂Ü«
J=∂"å㨺, J+¨ìq∞, ^•fi^Œt, =∞OQÆà◊, â◊√„Hõ"å~°=ÚÅO^Œ∞ HÀÜ«∞~å^Œ∞.
`«ÅÃÑ· ^èŒiOK«~å^Œ∞. q+¨µ‚ áê^•ÅK≥O`« LO_®eû# D `«∞Åã≤Ö’ ZO`À
â◊H˜Î LOk HÍ=Ù# J=™ê# ^Œâ◊Ö’ `«∞Åã≤ f~°÷O áÈ™êÎ~°∞. `«^•fi~å rq
â◊s~°OÖ’ "Õ_ç ~°QÆeÛ, â◊s~°O K«Å¡|_»‰õΩO_® KÕã≤ =∞iO`« HÍÅO „|uˆH
J=HÍâ◊O Z‰õΩ¯=QÍ =ÙOk. JO^Œ∞ˆH `«∞Åã≤ f~°÷O áÈ™êÎ~°∞.
259. `«Ö’¡ <åÅ∞HõÖÏ LO_»@=∞O>Ë?
<À\’¡ <åÅ∞HõÖÏ Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. <åÅ∞Hõ "≥∞`«Îxk.
ã¨∞u"≥∞`«Î<≥·#k. J~Ú<å ~åHõ∆ã¨∞ÖÏ¡O\˜ =ÚÃÑ·ÊÔ~O_»∞ Ѩà◊§ =∞^茺 ZO`À
KåHõK«HõºOQÍ "å\˜x x=Ú~°∞`«∂, `å‰õΩ`«∂ Hõkeã¨∂Î `«# Ѩx `å#∞
KÕã∞¨ ‰õΩáÈ`«∞O@∞Ok. U ~ÀE ZѨC_»∂ "å\˜ #∞Oz ZÖÏO\˜ W|ƒOkx
Z^Œ∞~À¯‰õΩO_® ™œ=∞ºOQÍ, ã¨~°à◊OQÍ Ç¨ïO^•QÍ ™êyáÈ`«∞O@∞Ok.
JÖÏ `«Ö’¡ <åÅ∞HõÖÏ LO\Ï_»x Ѩ~°=∂~°÷O.
QÀѨÙ~°O..... 125
260. u~°∞Ѩu Å_»∞¤‰õΩ JO`« ~°∞z ZÖÏ =ã¨∞ÎOk?
ZO`«=∞Ok KÕã≤<å, ZHõ¯_» KÕã≤<å, Å_»∞¤ Ü≥ÚHõ¯ ~°∞zx|\˜ì
K«∂ã≤ Wk u~°∞Ѩu Å_»∞¤HÍ^Œh, J^Õ „Ѩ™ê^Œ=∞~Ú`Õ Wk "≥OHõ>Ëâ◊fi~°
™êfiq∞ k=º=∞^èŒ∞~° „Ѩ™ê^Œ=∞x K≥ѨÊQÆÅ=Ú. u~°∞Ѩu Å_»∞¤H˜ ~°∞z
~å=\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞@O>Ë ™êfiq∞H˜ <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ@ì_»O „Ѩ^äŒ=∞ HÍ~°}
=∞~Ú`Õ PÅÜ«∞OÖ’#∞#fl |OQÍ~°O ÉÏqh\˜`À Å_»∂¤, q∞y`å <≥·"Õ^•º
Å#∞ `«Ü«∂~°∞KÕÜ«∞_»O kfifÜ«∞HÍ~°}O. u~°∞ѨuÖ’ Z<Àfl J^Œ∞ƒù`« =#
=¸eHõÅ∞<åfl~Ú. |OQÍ~°∞ ÉÏq h\˜`À K≥Ü«∞º@O=Å¡ u~°∞Ѩu Å_»∞¤H˜
~°∞z =ã¨∞ÎOk.
261. ÉèíQÆ=næ`«#∞ 12= J^蕺ܫ∞O #∞Oz =∂„`«"Õ∞ ZO^Œ∞‰õΩ K«^Œ==∞O\Ï~°∞ ?
ÉèíQÆ=næ`« "≥Ú^Œ\ ˜ J^蕺ܫ∞=Ú ^Œ∞óMÏxH˜ ã¨O|OkèOz# J<ÕHõ
q+¨Ü∂« Å`À xO_ç LO@∞Ok. J^Õ 12= J^蕺ܫ∞O`À „áê~°OaèOK«@O
^•fi~å P J^蕺ܫ∞OÖ’ J=∞$`«"≥∞ÿ# "å‰õΩ¯Å#∞ J=QÍǨÏ# KÕã¨∞H˘x,
N
P `«~°∞"å`« Z@∞=O\˜ ^Œ∞óYã¨O|Okè`«"≥∞ÿ#q K«kq# =∞<ÀqHÍ~°=Ú
A O M M ION
HõÅQÆ^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞ JÖÏ K«^Œ==∞O\Ï~°∞.H S . C
262. P`«‡Ç¨Ï`«ºM ‰õΩ PO Ö’HõOÖ’, DÖ’HõN
OÖ’ tHõ∆ Uq∞\˜?
O <≥`∞« ~Î ∂° xO_ç# JO^èHŒ Í
r=Ù_»∞ P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ H˘#flKÀIp=¸,
q∞„â◊=∞#∞ =∞Ǩ#~°HõOÖ’ J~°A T U
C "≥· UO_»∞¡ LO_®e.
ã¨∞‰õIΩ#fl "åi "åiH˜ Jâ∫K«#=ÚO_»^Œ∞. J\˜ì"åiH˜
P`«‡Ç¨Ï`«º KÕL
U
`«~°Ê}=Ú ezÛ<åBѶ¨ÅO HõÅQÆ^Œ∞. Jyfl ã¨O™ê¯~°=Ú KÕÜ«∞~å^Œ∞. ^Œ∞ó
dOK«~På^Œ∞. =∞~°∞[#‡Ö’ JÅÊPÜ«Ú+¨µ¬Å=Ù`å~°∞.
263. U Ñ≤Å∞Ѩ٠^Õx H˘~°‰õΩ ?
Ѷ¨∞O\Ï<å^Œ=Ú ^Õ=`«ÅH˜ Ñ≤Å∞Ѩن â◊OMÏ~å==Ú q[Ü«∂xH˜
Ñ≤Å∞Ѩن ^è#Œ ∞+¨Oì HÍ~°=Ú ã¨=∞~åxH˜ ã≤^OúŒ †aO^≥Å∞ „"≥∂y¿ãÎ Éè∂í `«„¿Ñ`åÅH˜
PǨfi#=Ú.
264. QÆiƒù}© „ã‘ÎÅ∞ „QÆǨÏ}Ïxfl K«∂_»=KåÛ ? K«∂_»‰õÄ_»^•?
QÆiƒù}„© ã‘ÖÎ Ë HÍ^Œ∞ Z=fi~∂° „Ѩ`º« HõO∆ QÍ K«∂_»‰Äõ _»^∞Œ . „ã‘Î QÆ~ƒ° Où Ö’x
tâ◊√=Ù ZO`À ã¨∞xfl`«OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. U z#fl =∂~°∞Ê J~Ú<å
„ѨÉèÏ=O "≥O@<Õ „ã‘Î â◊s~°O ^•fi~å tâ◊√=ÙÖ’H˜ „Ѩ"Õtã¨∞ÎOk. „QÆǨÏ}
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ`À, ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å HÍO`«∞Å∞ q∞o`«=∞~Ú
126 QÀѨÙ~°O....
J<ÕHõ q+¨H˜~°}ÏÅ∞ L^Œƒùq™êÎ~Ú Jq KåÖÏ =~°‰õÄ =∂#= x~å‡}ÏxH˜
W|ƒO^Œ∞Å#∞ Hõey™êÎ~Ú. JO^Œ∞Hõ<Õ „QÆǨÏ}O K«∂_»‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞.
265. U ~°OQÆ∞ U „ѨÉèÏ"åxfl K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk?
Z~°∞Ѩ٠L`ÕÎ*Ïhfl, K«∞~°∞‰õΩ^Œ<åhfl, Ѩã¨∞Ѩ٠P^蕺u‡Hõ *Ï˝<åhfl,
<åiO[ â◊H˜Îh HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~Ú. he~°OQÆ∞ Jâ◊√ÉèÏxfl Hõeyã¨∞ÎOk. Hõ#∞Hõ
=∞~À ~°OQÆ∞`À HõeÑ≤ "å_®e. P‰õΩѨKÛ« LÖÏ¡™êxfl JOkã¨∞OÎ k. |∂_ç^Œ
~°OQÆ∞ *Ï˝<åhfl, PÖ’K«##∂, QÆ∞ÖÏc~°OQÆ∞ HÀiHõÅ#∂ ÃÑOK«∞`«∞Ok.
#Å∞Ѩ٠ÉÏ^èÅŒ #∂, â’HÍhfl Hõeyã¨∞OÎ k. =OHÍÜ«∞ ~°OQÆ∞ W+¨Ñì _¨ "Õ å~°O>Ë
63 _»|∞ƒÃÑ· J`«ºO`« =∞=∞HÍ~åxfl HõeyL#fl>.¡Ë `≥Å∞Ѩ٠ã¨fiK«Û`ù #« ∞, „ѨâßO`«
`«#∞ Wã¨∞ÎOk.
266. Jã¨`«º ^À+¨"≥∞O`À `≥Å∞™ê?
A N O M
O S .C
ã¨`º« O #∂~°∞ Jâ◊fi"∞Õ ^è•ÅO`« Q˘Ñ¨Êk. Jã¨`º« ^ÀëêxH˜ |∞∞+¨µÅ∞,
H
=∞ǨÏi¬Å∞ ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«∞Å=Ù`å~°∞. ѨÙ~å}ÏÖ’¡ =∞ǨѨu„=`«Å∞
ã¨Ç≤Ï`«O Éèí~°Î =∂@<≥·# [=^•@∞ `å~°∞QÍh, Jã¨`«ºOѨÅHõÖË^Œ∞. ã¨`«º
A T
^èŒ~å‡xfl áê\˜Oz# "åˆ~ ѨÙ}ºÖ’Hõ„áêÑ≤ÎH˜ J~°∞›Å∞.
267. HÍtÖ’IC
H˘O`«=B L áÈ"åÅx ZO^Œ∞‰õΩ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞?
∞Ok P HÀiHõ`À HÍt "≥o§ JHõ¯_Õ HÍÅO QÆ_∞» ѨÙ`«∞O\Ï~°∞.
P^ŒâÖ◊ ’ =KÕÛ =∞~°}O HÀã¨O "Õz =ÙO\Ï~°∞. HÍtÖ’ „ѨuHõ}∆ =¸
J=™ê#
L`«Î~åÜ«∞}"Õ∞. D L`«Î~åÜ«∞}O HÀã¨"Õ∞ (ã¨∂~°∞º_»∞ =∞Hõ~°~åtÖ’
„Ѩ"tÕ Oz#ѨÊ\˜flOz q∞^è∞Œ # ~åtÖ’ L#flO`« HÍÅO) cè+µ¨ ‡_»∞ JOѨâÜ
◊ ∞« º
g∞^Œ∞O_ç "Õz K«∂ã≤Ok. D L`«Î~åÜ«∞}OÖ’<Õ ^Õ"åÅÜ«∞=¸, ÉÏg
„Ѩu+¨ìÅ∞ KÕ™êÎ~°∞.
268. J+¨ìÉè’QÍÅ∂, J+¨ì=∞^Œ=ÚÅ#QÍ?
J#fl=¸, =„ã¨Î=¸, QÆO^èŒ=¸, ѨÙ+¨Ê=¸, áê#∞ѨÓ, `åO|∂
Å=¸, =∞QÆ∞=. ã¨Ow`«=¸ J+¨ìÉè’QÍÅ∞. WHõ J+¨ì=∞^Œ=ÚÅ∞... J~°÷
=∞^Œ=Ú, „ã‘Î =∞^Œ=Ú, q^•º=∞^Œ=Ú, ‰õΩÅ=∞^Œ=Ú, ™œO^Œ~°º =∞^Œ=Ú,
L^ÀºQÆ =∞^Œ=Ú, Ü«∞=fi# =∞^Œ=Ú, J#fl =∞^Œ=Ú.
269. J+¨ìáêâ◊=ÚÅO>Ë Uq?
J+¨ìáêâ◊=ÚÅ∞ =∂#=Ù_çfl |OkèOz ã¨O™ê~° ™êQÆ~å# Dkã¨∞Î
<åfl~Ú. ^ŒÜ«∞,â◊OHõ, ÉèíÜ«∞O, Å[˚, AQÆ∞Ѩû, ‰õΩÅO, jÅO, *Ïu.
QÀѨÙ~°O..... 127
270. <ÕÅg∞^Œ Uq∞ ÖˉõΩO_® ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~ÀÛ‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞?
Hõhã¨O z#fl QÆ∞_»¤=ÚHõ¯~Ú<å "Õã¨∞‰õΩx ‰õÄ~ÀÛ"åe. |∞∞+¨µÅ∞
`«Ñ㨠∞¨ û ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∂, Ǩϟ=∂kã¨=∞Ü«∂Ö’¡#∂ <ÕÅÃÑ· Pj#∞Å=fi~°∞.
=∂#=Ùxâ◊s~°OÖ’ q^Œ∞º`ü LO@∞Ok. J^Õ =∞#efl #_çÑã≤ ∞¨ OÎ k. Éè∂í q∞H˜
PHõ~¬° } â◊HΘ Z‰õΩ¯=.^•xÖ’ â◊s~°OÖ’x q^Œ∞º`ü#∞ ÖωõΩ¯O@∞Ok. ^•x`À
â◊s~°OÖ’ â◊H,Ω Ü«ÚH©Î ã¨#flyÅ∞¡`å~Ú. JO^Œ∞Hõ<Õ Hõ\H˜ õ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx
Éè’[#O QÍh, x„^ŒQÍh, ѨÓ[QÍh Un KÕÜ«∞~å^Œ∞.
271. f~å÷xfl =¸_»∞™ê~°∞¡ fã¨∞‰õΩO\ÏÔ~O^Œ∞‰õΩ?
`˘e f~°÷=Ú â◊s~° â◊√kú, â◊√zH©... Ô~O_»= f~°÷O ^èŒ~°‡, <åºÜ«∞
„Ѩ=~°#Î ‰õÄ.... =¸_»= f~°=÷ Ú Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x Ѩ~=° ∞ Ѩ^=Œ Ú
H˘~°‰õΩ.F"£∞ JK«∞º`åÜ«∞#=∞ó Jx "≥Ú^Œ\ ˜™êi f~°÷=Ú Éèí‰õΩÎ_»∞
fã≤H˘x#KÀ J`«x P`«‡ Ѩq„`«=Ú JQÆ∞#∞. F"£∞ J#O`åÜ«∞ #=∞ó
Jx Ô~O_»=™êi f~°÷=Ú#∞ Éèí‰õΩÎ_»∞ fã≤H˘x#KÀ J`«x P`«‡ Ѩq„`«=Ú
M O
N O
JQÆ∞#∞. F"£∞ QÀqO^•Ü«∞#=∞ó Jx =¸_»=™êi f~°÷=Ú#∞ Éèí‰õΩÎ_»∞
A C
H .
fã≤H˘x#KÀ J`«xH˜ "≥∂Hõ∆=Ú#‰õΩ Ü≥∂Qƺ`«ÅaèOK«∞#∞. N=∞<åfl~åÜ«∞
S
MO I O N
}∞x J#∞ „QÆÇϨ =Ú=Å# „ã‘Î ÉÏÅ, =$^Œ∞Åú ∞ JO^Œ~∞° #∂ qkèQÍ =Ú=∂‡~°∞
„â◊^•ú Éèí‰õΩÎÅ`À f~°ú Ѩi„QÆǨÏ}=Ú KÕÜ«∞=Öˇ#∞.
f~°÷=∞O„`«=Ú: AT
L IC
JHÍÅ =∞$`«∞ºÇ¨Ï~°}O ã¨~°fi"åºkè x"å~°}"£∞I
B
PU272. ~å=}∞_ç Ѩk`«ÅÅ∞ ^ÕxH˜ „ѨuHõÅ∞?
ã¨=∞ã¨Î áêѨ â◊=∞#O q+¨µ‚áê^À^ŒOHõO â◊√Éèí"£∞II
HÍ=∞=Ú, „HÀ^èŒ=Ú, Ö’ÉèíO, "≥∂ǨÏO, JǨÏOHÍ~°=Ú, D~嬺
Jã¨∂Ü«∂, ^Õfi+¨O, ™È=∞i`«#O, x~°¡Hõ∆ ºO, Jux„^Œ.
273. „ã‘ÎH˜ Z_»=∞Hõ#∞fl Jki`Õ â◊√Éèí=∂? Jâ◊√Éèí=∂?
„ã‘HÎ ˜ Z_»=∞Hõ#∞fl Jki<å, [Å^ŒiOz<å â◊√Éè"í ∞Õ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
JÖψQ Z„~°\ ˜ Hõ#∞H˘Å#∞Å∞ ѨÙÅH˜Oz<å â◊√Éèí"Õ∞. ã‘`å<Õfi+¨} HÀã¨O
PO[<ÕÜ«Ú_»∞ ÅOHõ#∞KÕi Jâ’Hõ=#OKÕi# ã¨=∞Ü«∂# ã‘`å^Õqx
^Œi≈OKÕ H˘xflHõ∆}ÏÅ =ÚO^Œ∞ ã‘`å^ÕqH˜ â◊√Éèíã¨∂zHõOQÍ D â◊√Éèíxq∞
`åÎÅ∞ HõeQÍ~Ú. P Hõ∆}O `«~åfi`« ã‘`å^ÕqH˜ Jhfl â◊√ÉèÏÖË [iQÍ~Ú.
ã¨HõÅ ™œÉèÏQͺÅ`À Éèí~°Î`À P `«~°∞"å`« ZO`À ã¨∞YѨ_çOk ã‘`å^Õq.
128 QÀѨÙ~°O....
274. ѨOK«=∞Ǩáê`«Hõ=ÚÅ∞ Uq?
|OQÍ~åxfl ^˘OQÆeOK«@=Ú, =∞^ŒºO ¿ãqOK«@=Ú, „|Ǩχ
ǨÏ`«º, QÆ∞~°∞Ѩufl`À ã¨~ã° =¨ Ú, D <åÅ∞QÆ∞ áêáêÅ#∞ KÕ¿ã"åi`À ¿ãflÇϨ O.
Wq ѨOK«=∞Ǩáê`«Hõ=ÚÅ∞.
275. ^Õ=`«Å "åǨÏ#=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ?
QÆOQÍ#n ^ÕqH˜ "≥Úã¨e† Ü«∞=Ú<å #n ^ÕqH˜ `åÉËÅ∞, WO„^Œ∞#‰õΩ
S~å=`«=Ú, K«O„^Œ∞#‰õÄ "åÜ«Ú^Õ=Ù#‰õÄ ÖË_ç. t=Ù#H˜ =$+¨Éèí=Ú.
ã¨∂~°∞º_»∞#‰õΩ U_»∞ JâßfiÅ∞ ѨÓxÛ# ~°^OŒä . â◊xH˜ HÍH˜, „QÆ^.úŒ ÅH©;^ÕqH˜
64
QÆ∞_»¡QÆ∂|. ~°f =∞#‡^äŒ∞ʼnõΩ zÅ∞Hõ, „|Ǩχ, ã¨~°ã¨fi`«∞ʼnõΩ ǨÏOã¨.
áê~°fif^ÕqH˜ ã≤OǨÏ=Ú. J=∞‡"åiH˜ ÃÑ^ŒÌѨÙe. ǨÏ#∞=∞O`«∞#‰õΩ XO>ˇ.
∂Ñ≤™M
276. ÃÑà◊§~Ú# `«~åfi`« J~°∞O^èŒu #HõN
∆„`åxfl ZO^Œ∞‰õΩ K«O
H A .C
êÎ~°∞?
M ION S
J~°∞O^èŒu =t+¨ª =∞ǨÏi¬ ^èŒ~°‡Ñ¨ufl, =∞ǨѨu„=`« PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù
ÃÑo§ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K«∂Ñ≤Oz K≥|∞`å~°∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞. JÖÏ KÕ¿ãÎ g∞
T
ã¨O™ê~° r=#O ã¨∞Y=∞Ü«∞OQÍ H˘#™êQÆ∞`«∞O^Œx ѨO_ç`«∞Å #=∞‡HõO.
A
Hõ#|_»^Œ∞. B L IC
=∂Ѷ¨∞ =∂ã¨O, ѨOK«=∂™êÅHÍÅO `«Ñ¨Ê D #Hõ∆„`«O ™êÜ«∞O„`«"Õà◊
PU ~å„uѨÓ@ K«O„^Œ∞_çfl, #Hõ„∆ `åÅ#∞ K«∂_»@O=Å¡ HõO\˜ â◊HΘ ÃÑ~°∞QÆ∞
`«∞Ok. J~°∞O^èŒu #Hõ∆„`«O #∞Oz =KÕÛ H˜~°}ÏÅ =Å¡ HõO\˜ â◊H˜Î =∞iO`«
|ÅѨ_∞» `«∞Ok. J~°∞O^èuŒ #Hõ„∆ `«O ã¨ÑiΨ ¬=∞O_»ÅOÖ’ =ÙO_Õ z#fl #Hõ„∆ `«O.
tt~°, =ã¨O`«, „w+¨‡|∞∞`«∞=ÙÅO^Œ∞ ™êÜ«∞OHÍÅ ã¨=∞Ü«∂#, q∞ye#
HÍÖÏÖ’¡ J~°÷~å„u ÖË^• ^•\˜# `«~åfi`« `≥Å¡"å~°∞ *Ï=Ú# D #Hõ∆„`«O
HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. J~°∞O^èŒu #Hõ∆„`åxfl K«∂_®Å#∞‰õΩO>Ë *Ï„QÆ`«ÎQÍ PHÍâ◊O
"≥·Ñ¨Ù K«∂_»O_ç. '?— =∂~°∞¯ PHÍ~°OÖ’ #Hõ∆„`åÅ∞ LO\Ï~Ú. YzÛ`«OQÍ
HÍHõáÈ~Ú<å ^•^•Ñ¨ÙQÍ P PHÍ~°OÖ’ LO@∞Ok.
277. ѨOK«=∂OQÆÖϺÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
#∞^Œ∞@# ‰õΩO‰õΩ=∂, "≥∞_»Ö’ =∂OQÆź=¸, `«ÅÖ’ ѨÓÅ∂,
KÕ`«∞ʼnõΩ =∞\˜ì QÍAÅ∂, HÍeH˜ "≥∞>ˇìÅ∂ W"Õ Ñ¨OK«=∂OQÆÖϺÅ∞. D
J~Ú^Œ∞ q"åǨÏ"≥∞ÿ# „ã‘Î ã¨~°fi"Õà◊ÖÏ ^èŒiOKåe. Éèí~°ÎH˜ W=hfl ^èŒiOKÕ
HõxÑ≤OKåe.
QÀѨÙ~°O..... 129
278. #=„QÆÇ¨Ï P~å^èŒ# ~°Ç¨Ï™êº Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ?
ã¨∂~°∞º_çfl P~åkè¿ãÎ J<ÕHõ J<å~ÀQƺ=ÚÅ∞ `˘eyáÈ`å~Ú.
K«O„^Œ∞_çfl P~åkè¿ãÎ =∞<À^è≥·~°º=Ú ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok.
|∞^èŒ „QÆǨxfl P~åkOK«@=Ú ^•fi~å K«Hõ¯\˜ q^•º.
QÆ∞~°∞ „QÆÇ¨ xfl ¿ãqOK«@=Ú ^•fi~å â◊√Éè"í å~°ÅÎ #∂ á⁄O^Œ∞`å~°∞.
â◊√„‰õΩ_çfl P~åkè¿ãÎ ã¨∞MÏÅ∞ ÅÉèíº=∞=Ù`å~Ú.
â◊xx ѨÓl¿ãÎ n~å…Ü«Ú=Ù Hõey P~ÀQƺOQÍ "≥eyáÈ`å_»∞.
~åǨï„QÆǨxfl P~åkè¿ãÎ `«Hõ∆}"Õ∞ J<å~ÀQƺ=Ú `˘Å∞QÆ∞#∞.
279. #šѨÓã¨Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ?
=∞OQÆà◊ã¨∂„`«O`À áê@∞ #šѨÓã¨Å#∞ Q˘Å∞ã¨∞QÍ ^èŒiOK«@O
=∞# Ç≤ÏO^Œ∂ ™êO„Ѩ^•Ü«∞O. ^Œ∞+¨âì ‰◊ Ωõ ÅÎ ∞ `«# =∂OQÆàº◊ O g∞^Œ Ѩ_‰» Ωõ O_®
=ÙO_»\ÏxH˜ =ÚYºOQÍ ^èŒi™êÎ~°∞. JO`Õ H͉õΩO_® #šѨÓã¨Å∞ ã¨O`å#
™êѶ֨ ϺxH©, ^è<Œ åxH©, ã¨∞MÏxH© „ѨuaOÉÏÅ∞. #Å¡ÑÓ¨ ã¨Å∞ â◊√Éè„í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ ,
™œÉèÏQƺ"≥∞ÿ# PÉèí~°}=Ú. N O M H˘O_» zÅ∞=M
280. Ñ≤Å¡Å∞ ÔQO`«∞`«∂ P_»∞H `«∞O>ËAÉèí∂^ÕqH˜ HÀѨ.C
M O∞‰õΩ JO\Ï~°∞?N
ZO^Œ S O =ã¨∞ÎO^Œx
Ñ≤Å¡Å∞ JÖÏ x~°O`«~°O T ÔQO`«IO
=ic[=Ú ÖÏO\˜q =™êÎ~C A
Ú. P_»
∞`«∂ P_»∞`«∞O>Ë, =∞QÆÑ≤Å¡ÅH˜
ÑÅ≤ Å¡ H˜ „ã‘Î ã¨O|Okè`« J<ÕHõ ã¨=∞㨺Å∞
LO\Ï~Ú. Jq "≥#L I
∞HÍ, =ÚO^Œ∂ ~å‰õΩO_® ã¨~°~Ú# ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ
~å=\ÏxH˜ U B
ÃÑ^ŒÌÅ∞ Ñ≤Å¡Åx ÔQO`«∞`«∂ P_»∞‰õΩO>Ë Éèí∂^ÕqH˜ HÀѨ"≥Úã¨∞ÎO
P
^Œx K≥Ñ≤Ê =∂xÊ™êÎ~°∞.
281. „"≥Ú‰õΩ¯|_»∞Å∞ K≥e¡OK«‰õΩO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ HÀѨO =ã¨∞ÎO^•?
`«eH˜¡ a_»¤Å g∞^Œ HÀѨO =ã¨∞ÎO^•? ZѨÊ\˜H© ~å^Œ∞ WnJO`Õ.
^Õ=Ù_»∞ PtOKÕk hu, <åºÜ«∂Å`À rq`åxfl QÆ_»Ñ¨=∞x. „"≥Ú‰õΩ¯Å∞
fã¨∞H˘x =∞# áêáêÅx PÜ«∞# ã‘fiHõiOK«_»∞. „"≥Ú‰õΩ¯|_»∞e=fiÖË^Œx
HõëêìÅ∞ ÃÑ@ì_∞» . Z=~°∞KÕã#≤ Hõ~‡° Å#∞|\˜ì "å~°∞ "åi"åi áêѨÑÙ¨ }ϺÅ#∞
J#∞Éèí qOK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. Hõ+¨ì"≥Ú¿ãÎ ^Õ=Ù_çH˜ „"≥Ú‰õΩ¯H˘x, fi# `«~åfi`«
=∞iÛáÈ~Ú#"åiH˜, =∞m§Hõ+¨ìOÖ’<Õ P„"≥Ú‰õΩ¯Å∞ f~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞.
ÉèíQÆ=O`«∞ _≥ѨC_»∂ =∂@g∞^Œ, ã¨`«ºO g∞^Œ xez LO_»=∞O\Ï_»∞.
^•xfl g∞i`Õ Jk g∞ ã¨=∞㨺, PÜ«∞# ã¨=∞㨺HÍ^Œ∞.
130 QÀѨÙ~°O....
282. ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ – â◊‰õΩÎÅ∞ Z@∞=O\˜q ?
™êÅ„QÍ=∞tÅ ^ŒQ~æÆ Ö° ’ ~å=∂Ü«∞},ÉèÏ~°`,« ÉèÏQÆ=`«=Ú K«^=Œ @O
=Å¡ g∞ Ñ≤ÅÅ¡ `Àáê@∞ "åi Ñ≤ÅÅ¡ H˜ ‰õÄ_® _»|∞ƒ`Àáê@∞ H©iÎ Åaèã∞¨ OÎ k.
™êÅ„QÍ=∞ tÅÃÑ· tÖÏ`«ºHõ"∞≥ #ÿ @∞=O\˜ ‰õΩO‰õΩ=∞#∞QÍx K«O^Œ#=ÚQÍx
~ÀA ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"å~°∞ ^èŒ#ºr=ÙÅ∞. "≥∂Hõ∆=Ú#‰õΩ J~°∞›Å∞. ™êÅ„QÍ=∞tÅ
ѨÓ[ `«~åfi`« J^Õ „Ѩ^Õâ◊OÖ’ ÉèÏQÆ=`«=Ú K«kq`Õ ÉèíH˜Î,=ÚH˜Î, â◊‰õΩÎÅ`À
J#∞ ‰õΩ#flk ™êkèOK«QÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞. ™êÅ„QÍ=∞ tÅѨÓ[ Ѷe¨ `«O |^Œs<å^ä£
^Œi≈Oz#O`« ѨÙ}ºÑ¶¨Å=Ú.
65 QÆ`«[#‡áêѨ=ÚÅ #∞Oz q=ÚHÎ̃.... D HõeÜ«ÚQÆ=Ú# ÉèíQÆ=O
`«∞_»∞ P N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù =∞#H˜zÛ# =~°O ™êÅ„QÍ=∞=Ú. QÆ$Ç¨Ï ã¨O|Okè`«
^Õ=`å~°Û#Ö’ ™êÅ„QÍ=∞ ѨÓ[ KÕÜ«Ú@=Å¡ J<ÕHõ WO\˜ ^ÀëêÅ∞
N
AÎ# ZÖÏ LO_®e?
áÈ`å~Ú. `≥e™È `≥eÜ«∞Hõ KÕã≤# `«Ñ¨CÅ∞ áÈ`å~Ú. O M
283. =∂#=Ùx O H
„Ñ ¨= ~° S .C
=Öˇ ÅaèOz# ^•x`À
I O N`«$Ñ≤Î K≥O^•e. ã‘`åHÀHõ
zÅ∞Hõ =ÖË Ñ¨~∞° Å#∞ W|ƒO^Œ∞Å∞ A ÃÑT @ì‰Ωõ O_® =∞Hõ~O° ^•xfl P™êfikOKåe.
`Õ<Õ\ ©QÆ `Õ<≥x ‰õÄ_»Éˇ\I˜ì#C
L @∞ì ^èŒ~å‡xfl ‰õÄ_® ɡ\Ïìe. ÖË_çÖÏ PHõ~°¬}‰õΩ
Ö’#∞HÍ~å^Œ∞. B J`åºâ◊`À KÕѨŠ=ÖË QÍÖÏxH˜ zHõ¯~å^Œ∞.
P U
Ѩã≤áêѨÖÏ PHõe f~°QÍ<Õ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^•e. teÊ q„QÆǨÏO
g∞^Œ UHÍ„QÆ`« ÃÑ\˜ì#@∞ì ^èŒ~°‡OÃÑ·, ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· =∞#ã¨∞û xÅáêe.
ã¨=∂[ ¿ã= Ѩ~°OQÍ#∂, „âıÜ«∞ã¨∞û HÀi „Ѩ=iÎOKåe.
284. N~å=∞HÀ\˜– HÀ\˜Hõ<åfl `«‰õΩ¯= „"åÜ«∞=KåÛ?
N~å=∞HÀ\˜ „"åÜ«∞@O ^•fi~å =∞#ã¨∞ „ѨâßO`«=∞=Ù`«∞Ok.
UHõ„QÍ`« á⁄O^Œ∞`«∞Ok. =∞OzѨx ZO`«K¿Õ ãÎ JO`«Ñe¨¶ `«O L#fl>.ìË ZO`«
N~å=∞HÀ\˜x ~å¿ãÎ JO`« Ѷ¨Å=Ú ÉèíQÆ=„`åÑ≤ÎH˜ ~å=∞HÀ\˜ ã¨∞ÅÉèí^•i.
285. h~°∞ q+¨=∂, J=∞$`«=∂?
PǨ~°=Ú r~°O‚ HÍx"åiH˜ h~°∞ J=∞$`«OÖÏ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. JÖψQ
Éè’[# =∞^茺֒ H˘kÌ h~°∞ J=∞$`«"Õ∞. HÍx Éè’[#O KÕã≤# `«~åfi`«
„`åˆQ h~°∞ q+¨O`À ã¨=∂#=Ú. Hõhã¨O Ô~O_»∞ QÆO@Öˇ·<å q~å=∞O
LO_®e. JÖψQ uO@∂ „`åQÆ∞`«∂, „`åQÆ∞`«∂ uO>Ë ‰õÄ_® P h~°∞
q+¨"Õ∞. HÍHõáÈ`Õ <≥=∞‡kQÍ Ñ¨x K≥Ü«∞º@O „áê~°Oaèã¨∞ÎOk.
QÀѨÙ~°O..... 131 132 QÀѨÙ~°O....
286. Z=i áêáêÅ∞ Z=iHõO@∞`å~Ú? ~°∞„^•Hõ∆ ^èiŒ Oz<å, QÆOQÍ [Å=Ú`À â◊√kú KÕã≤ ã¨O|Okè`« =∞O„`« [Ѩ=Ú
„Ѩ[Å∞ KÕã#≤ áêáêÅ∞ ~åA‰õÄ, ~åA KÕ¿ã áêáêÅ∞ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞ KÕã≤, ™È=∞"å~°O „áê`«óHÍÅOÖ’ ^èŒiOK«O_ç.
ʼnõÄ, ÉèÏ~°º KÕã≤# áêáêÅ∞ Éèí~°Î‰õÄ, t+¨µº_»∞ KÕã≤# áêѨ=Ú QÆ∞~°∞=Ù‰õÄ 289. "≥∞ÿÖÏ, JO@∂ ÖËx =ã¨∞Î=ÙÅ∞ Uq?
ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú. =∞QÆÑ≤ÖÏ¡_»∞ `«Ñ¨C KÕ¿ãÎ `«b¡, P_»Ñ≤Å¡ `«Ñ¨C KÕ¿ãÎ `«O„_ô Ѩã¨∞ѨÙ, ‰õΩO‰õΩ=∞, ѨÓÅ∞, Ѩà◊√§, =Hõ¯, `«=∞Åáê‰õΩ, áêÅ∞,
ÉÏ^èŒ∞ºÅ∞. ÃÑ~°∞QÆ∞, `Õ<,≥ `«∞Åã≤, QÆO^èOŒ , K≥H¯õ , <≥~Úº, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞. ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡
287. â◊√ÉèíHÍ~åºÖ’¡ P_»"åà◊§ Q˘O`«∞H˜ K«O^Œ#O ѨәêÎ~°∞ ZO^Œ∞Hõx? ¿Ñ~°O\ÏÖ’¡ WzÛ# Ѩã∞¨ ѨÙ#∞ UѨ~=° ∂~°O÷ H˘~°‰Ωõ WKåÛ~À ^•xˆH LѨÜ∂≥
ÉèÏ~°º Éèí~°Î WO\˜Ö’x "åi`À áê@∞ K«∞\ÏìÅ∂, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∂.. yOKåe. Ѩã¨∞ѨÙ#∞ ‰õÄ~°Ö’¡#∂, ‰õΩO‰õΩ=∞#∞ ^≥·=ѨÓ[H˜ "å_»~å^Œ∞.
WÖÏ ZO^Œi<À Jaè=∂#O`À ѨÅHõiOKåe. Éèí~åÎ, J`åÎ, =∂=∂ =O\˜ 290. ZÖÏO\˜k ѨiѨÓ~°‚ ^•#=∞=Ù`«∞Ok?
"åi`À ZO`ÀJaè=∂#OQÍ =∂\Ï¡_®eû =zÛ#ѨC_»∞ ã¨~°à◊OQÍ, 66 `«#∞ KÕ¿ã Hõ~°‡ ^•fi~å W`«~°∞Å∞ ÉÏ^èŒ^ŒÑ¨_»`å~°x ÉèÏq¿ãÎ K≥Ü«∞º
™œ=∞ºOQÍ =∂\Ï¡_®e. K«O^Œ#O "≥∞_»H˜ „"åÜ«∞@O ^•fi~å Q˘O`«∞ ‰õΩO_® LO_Õk L`«Î=∞"≥∞ÿ# ^•#=Ú.WKÕÛ ^•#O fã¨∞‰õΩ<Õ =ºHÎ̃ J~°∞›_®,
ã¨~à° O◊ QÍ=ã¨∞OÎ k. ã¨∞xfl`O« QÍ ã¨~à° O◊ QÍ fÜ«∞QÍ =∂\Ï¡_@» O =Å¡ P"≥∞ÃÑ·
N M
HÍ_® Jx PÖ’zOK«‰õΩO_® Jáê„`«^•#O K≥Ü«∞º~å^Œ∞. ^•#=∞O>Ë H©iÎ
A O
Q“~°"åaè=∂<åÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. XHÀ¯™êi K≥¿ÑÊ q+¨Ü«∞O q#Ü«∞OQÍ
O H S .C
HÀã¨O HÍOH˜∆Oz WKÕÛk HÍ^Œ∞. Jk ^•#O „H˜O^ŒH˜~å^Œ∞.
M ION
L<åfl =∂@QÆ\ ì̃QÍ, Hõiî#OQÍ LO>Ë `«=∞#∞ Z^Œ∞iOKÕÖÏ =∂\Ï¡_»∞`«∞O Jhfl ^•<åÖ’¡ÔHÖÏ¡ J#fl^•#"Õ∞ L`«Î"≥∂`«Î=∞=Ú. ~ÀQÆÑ‘_ç`«∞ÅH˜
N
^Œx J#∞‰õΩ<Õ „Ѩ=∂^ŒO LOk. „ã‘Î~°∂áêxH˜ `«QÆæ@∞ì ã¨fi~°=¸ LO_®Åx
A O M P~ÀQƺ^•#O KÕ¿ãÎ "ÕÖÏk Ü«∂QÍÅ∞ KÕã#≤ ѶŨ O. Hõ$`«ÜÚ« QÆOÖ’ `«Ñ㨠∞¨ û,
H
K«O^Œ#O ~å™êÎ~°∞. K«O^Œ#O â◊√ÉèÏxH˜ ã¨∂K«# ‰õÄ_®.
S . C AT
„`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ *Ï˝#O, ^•fiѨ~O° Ö’ Ü«∞[˝O... D HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ^•#O,
288.M ~°∞„^O•Hõ∆Å∞ Z=iH˜ „ÑN L IC
DÜ«ÚQÍ# ^•#O ^•fi~å =¸_»∞ Ü«ÚQÍÖ’¡ KÕã≤# `«Ñ¨ã¨∞û, *Ï˝#, Ü«∞[˝
T O ¨fHõÅ∞ ?
IH˜ „ѨfHõ B
PUU #Hõ∆„`å# ѨÙ+¨Ê=u J~Ú`Õ U „ѨÉèÏ==Ú LO@∞Ok?
UHõ=Úd ~°∞„^•Hõ∆ Ѩ~°=∞t=Ù_ç Ѷ¨ÖÏÅhfl á⁄O^ŒQÆÅ=Ú.
kfi=Úd ~°∞„^•Hõ∆ C
I A
J~°÷<åsâ◊fi~° ã¨fi~°∂Ѩ=Ú. 291.
B
„u=Úd ~°∞„^•Hõ L ∆ Jyfl^Õ=Ù_ç ã¨fi~°∂Ѩ=Ú. P_»Ñ≤Å¡ ѨÙ+¨Ê=u J=fiQÍ<Õ #Hõ∆„`«O K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. P
PK«Ñ¨O`U
«∞~°∞‡d ~°∞„^•Hõ∆ „|Ǩχ^Õ=Ù_ç „Ñ¨fHõ.
K«=Úd ~°∞„^•Hõ∆ =∞Ǩ=∞$`«∞º*ÏfiÅ J#QÍ HÍÖÏyfl ã¨fi~°∂Ñ≤}˜
#Hõ„∆ `åÅ#∞ |\˜ì Éèqí +¨º`«∞ÖÎ ’ [~°QÉÆ ’ÜÕ∞ =∞Op, K≥_∂» *’ºu+¨ºâß„™êÎÅ
^•fi~å `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û.
+¨}∞‡d ~°∞„^•Hõ∆ HÍiΈHÜ«Úx „ѨfHõ #Hõ∆„`«O =∞Ozk HÍHõáÈ~Ú<å, Jâ◊√Éèí"≥∞ÿ<å zOuOKåeû#
ã¨Ñ¨Î=Úd ~°∞„^•Hõ∆ ã¨Ñ¨Îã¨fi~åÅ∞ ѨxÖË^Œ∞. `«QÆ∞ q^èŒOQÍ Ñ¨Ó[Å∞, Hõ~°‡Å∞ KÕ~Ú¿ãÎ „QÆǨÏ}O q_çz#@∞ì
J+¨ì=Úd ~°∞„^•Hõ∆ =∞ǨQÆ}Ѩu ^À+¨O áÈ`«∞Ok.
#==Úd ~°∞„^•Hõ∆ Hõ#Hõ^Œ∞~°æ. Jtfix #Hõ∆„`«O Jáê~°"≥∞ÿ# ^Œ∞óMÏÅ∞
^Œâ◊=Úd ~°∞„^•Hõ∆ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù ã¨fi~°∂Ѩ=Ú. Éèí~°}˜ #Hõ∆„`«O ã¨O`å#=∞O`å P_»Ñ≤Å¡ÖË
UHÍ^Œâ◊=Úd ~°∞„^•Hõ∆ =∞¿ÇÏO„^Œ∞_ç „Ñ¨u~°∂Ѩ=Ú. Hõ$uÎHõ #Hõ∆„`«O =∞Ǩ^Œi„^Œ=Ú
^•fi^Œâ◊ =Úd ~°∞„^•Hõ∆ WO„^Œ∞xH˜ „ѨfHõ. ~ÀÇ≤Ï}˜ #Hõ∆„`«O K«Hõ¯\˜ ^•OѨ`«º=Ú
K«`«∞~°Ìâ◊ =Úd ~°∞„^•Hõ∆ z~°Orq ǨÏ#∞=∞H˜ „Ѩu~°∂Ѩ=Ú. =∞$QÆt~° #Hõ∆„`«O J<Àº#º"≥∞ÿ# ã¨∞Yã¨O™ê~°=Ú
W~°"≥· Ô~O_»∞ =ÚMÏÅ ~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^˘~°∞‰õΩ`åÜ«∞x JO\Ï~°∞. U P„~°ú #Hõ∆„`«O Ѩل`«ã¨O™ê~°=Ú
QÀѨÙ~°O..... 133 134 QÀѨÙ~°O....
ѨÙ#~°fiã¨∞ #Hõ∆„`«O ^Œ∞óY"≥∞ÿ# rq`«=Ú 293. J=∂"å㨺, áœ~°‚q∞ ~ÀAÖ’¡ ~ÀQÆO u~°QÆɡ_»∞`«∞O^•?
ѨÙ+¨ºg∞ #Hõ∆„`«O ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ "Õ^Œ# ~ÀQÍÖË HÍ^Œ∞ Ñ≤zÛ ‰õÄ_® =Ú^Œ∞~°∞`«∞Ok JO\Ï~°∞. K«O„^Œ∞_»∞
Pâı¡+¨ #Hõ∆„`«O ã¨HõÅ â◊√Éèí=ÚÅ∞ [ÅHÍ~°‰õΩ_»∞. áœ~°‚q∞<å_»∞ ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞ Éèí∂q∞H˜ Ô~O_»∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ
=∞Ѷ¨∞ #Hõ∆„`«O Éèí~°ÎH˜ ^Œ∂~°=∞=fi@=Ú XˆH™ê÷~Ú PHõ~°¬} Hõey LO\Ï~°∞. JÖψQ JkèHõâ◊H˜Î, |ÅÇ‘Ï#O K«O„^Œ∞
ѨÙ|ƒ #Hõ∆„`«=Ú =∞QÆ ã¨O`å#=Ú xÖ’ P ~Ô O_»∞ ~ÀAÅ∞ LO\Ï~Ú. =∞# â◊s~°OÖ’ ‰õÄ_® h~°∞ LO@∞Ok.
L`«Î~° á¶êÅ∞æ}˜ #Hõ∆„`«=Ú ÉÏQÍ K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ Ñ¨Ù„`«∞_»∞ K«O„^Œ∞_»∞ h\˜ HÍ~°‰õΩ_»∞ HÍ=Ù# qѨs`«OQÍ PHõi¬™êÎ_»∞. JO^Œ∞=Å¡
ǨÏã¨Î #Hõ∆„`«=Ú JYO_» J^Œ$+¨ì=Ú "åºkè„QÆã¨∞ÎÅ∞ XH˜O`« Z‰õΩ¯= "Õ^Œ#‰õΩ QÆ∞iJ=Ù`å~°∞.
z`«Î #Hõ∆„`«=Ú K«Hõ¯\˜ rq`«=Ú 294. ÉèíQÆ=næ`«#∞ K«^Œ"åÖÏ? q<åÖÏ?
™êfiu #Hõ∆„`«=Ú Éèí~°Î „¿Ñ=∞ Jáê~°=∞QÍ á⁄O^Œ∞`«∞Ok. 67 w`« J#QÍ 'w— JO>Ë `åºQÆO, '`«— JO>Ë `«`«fi=Ú. D Ô~O\˜x
qâßY #Hõ∆„`«=Ú #Å∞QÆ∞~°∂ D~°¬ºÑ¨_Õ ^•OѨ`«º=Ú. É’kèOKÕk ÉèíQÆ=næ`«. LѨx+¨`«∞ÎÅ ã¨=∞ã¨Î ™ê~åOâ◊=Ú WO^Œ∞Ö’ Wq∞_ç
J#∞~å^èŒ#Hõ∆„`«=Ú
*˺+¨ª #Hõ∆„`«=Ú
~ÀQÍÅ=∞Ü«∞=Ú
^èŒ# #+¨ìO, K«Ñ¨Å z`«Î=Ú A N O M
=ÙOk. ÉèíQÆ=næ`«#∞ J~°∞˚#∞_çH˜ NHõ$+¨µ‚_»∞ =∂~°æt~° â◊√^Œú UHÍ^Œt<å_»∞
=¸Å #Hõ∆„`«=Ú Du ÉÏ^èŒÅ∞, P~ÀQƺ ÉÏ^èŒ
O H S .C
É’kèOKå_»∞. 'QÆ— PHÍ~°OÖ’ Hõey# "å\˜Ö’ w`«#∞ K«^Œ"åe. q#@O
=∞^茺=∞O. w`«#∞ K«^Œ=@O, QÆOQÍ ™êfl#O, QÍÜ«∞„f [ѨO, QÀqO^Œ
ѨÓ~åfiëê_è» #Hõ∆„`«=Ú
A N M
‰õΩ@∞OÉÏxH˜ P"Õ^Œ#
O M ION
<å=∞㨇~°}... D 4yO\˜Ö’ w`« QÆOQÆ Hõ<åfl L`«Î=∞"≥∞ÿ#k. QÍÜ«∞„f
H
L`«Î~åëê_è» #Hõ∆„`«=Ú
S . Cã¨O`À+¨Hõ~° rq`«=Ú =∞O„`«O Hõ<åfl KåÖÏ Q˘Ñ¨Êk.
A T
MO I O N
„â◊=}Ï #Hõ∆„`«=Ú
^èŒx+¨ª #Hõ∆„`«=Ú
JkèHÍ~° P#O^Œ=Ú
PÜ«Ú~å~ÀQƺ=ÚÅ∞
295. áœ~°‚q∞I–C
#=g∞,B L J=∂"å㨺֒¡ „Ѩܫ∂}˜OK«‰õÄ_»^•?
â◊`«aè+¨O AT PHõe ÉÏ^èŒÅ∞ "≥·Ñ¨Ù‰õÄP U áê_»º=ÚÖ’¡ `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù‰õÄ, qkÜ«∞ ^Œâ◊=ÚÖ’¡ L`«Î~°O

L IC
ѨÓ~åfiÉèÏ„^ŒÑ¨^ŒO â◊H˜ÎÖËHõáÈ=@=Ú
, `«kÜ«∞ UHÍ^Œâ◊√Ö’¡ PˆQflÜ«∂xH©, JÖψQ K«qu ^•fi^Œâ◊√ÅO^Œ∞
<≥|· ∞∞u "≥Ñ· Ù¨ H©, ѨÓi‚=∞ ã¨Ñ=Ψ ÚÅѨC_»∞ "åÜ«Ú"åºxH©, J=∂"å㨺 J+¨qì ∞
B
PU
L`«Î~° ÉèÏ„^ŒÑ¨^ŒO Ѩk=∞Ok "≥∞K«∞Û‰õΩ<Õ rq`«=Ú ~ÀAÅÖ’ Dâß<åºxH© „Ѩܫ∂}˜OK«‰õÄ_»^Œx âß„ã¨ÎO K≥|∞`«∞Ok.JÖÏ
ˆ~=u ã¨HõÅ â◊√Éèí=ÚÅ∞ "≥àϧeû =¿ãÎ ^≥·=ѨÓ[ KÕã¨∞‰õΩx "≥à◊§=∞x âß„ã¨Î K≥|∞`ÀOk.
292. u~°∞=∞Å N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° ™êfiq∞x ^Œi≈OKåÅO>Ë U_»∞ 296. QÆÜ«∞Ö’ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕ¿ãÎ „Ѩu ã¨O=`«û~°O K≥Ü«∞ºHõ¯ˆ~¡^•?
^•fi~°=ÚÅ∞ ^•\Ïe... ^•xÖ’ J~°÷O Ѩ~°=∂~°÷"Õ∞q∞? QÆÜ«∞Ö’<ÕHÍ^Œ∞ ZHõ¯_» Ñ≤O_» „Ѩ^è•#O KÕã≤# =∞m§Ü«∞^ä•qkèQÍ
N™êfiq∞ q„QÆǨxfl ^Œi≈OKåÅO>Ë P~°∞ ^•fi~°=ÚÅ∞ ^•\˜ PÃÑ· `«kÌ<åÅ∞ ÃÑ\ÏìeûO^Õ. `«kÌ<åÅ∞ÃÑ>ˇì"å~°∞ J#QÍ "å~°ã¨∞Å∂,Ѩل`«∞Å∂
=KÕÛ U_»= ^•fi~O° J=`«Å QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _çÖ’x N"ÕOHõ>âË fi◊ ~∞° x ^Œi≈ã¨∞<Î åfl=Ú. ÖËHáõ È`Õ QÆÜ∞« Ö’ Ñ≤O_»„Ѩ^•#OKÕã∞¨ ‰õΩO>Ë Ñ¨Ù}ºÖ’HÍÅ„áêÑ≤HÎ Åõ ∞QÆ∞ `«∞Ok.
^•x Ѩ~°=∂~°÷O =∞#Ö’ L#fl „|Ǩχ<å_çÖ’ U_»∞ ˆHO„^Œ=ÚÅ∞<åfl~Ú. 297. ÃÑo§Ö’ =^èŒ∞=Ù#∞ QÆOѨ֒ LOz ZO^Œ∞‰õΩ `≥™êÎ~°∞?
r=Ù_»∞ P`«‡#∞ KÕ~åÅO>Ë U_»=™ê÷<åxH˜ KÕ~åe. ÃÑo§ã¨=∞Ü«∞O`À #==^èŒ∂=~°∞Å∞ ÅH©;<å~åÜ«∞}∞Å∞. ÅH˜∆ ‡
JO^Œ∞ˆH ™êfiq∞ <Õ#∞ U_»=QÆkÖ’ L<åfl#∞. ##∞fl KÕ~åÅO>Ë ZѨC_»∂ `å=∞~° ѨÙ=ÙfiÖ’ LO@∞Ok. JO^Œ∞ˆH ÃÑo§‰õÄ`«∞~°∞x ‰õÄ_®
g∞Ö’ L#fl U_»∞ ^•fi~=° ÚÅ∞ ^•@O_ç. JѨC_»∞ <å ~°∂áêhfl, JO`«~åºhfl `å=∞~°ÑÙ¨ =ÙfiÖÏO\˜ QÆOѨ֒ JÅOHõiOz N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù=O\˜ JÅ∞¡xH˜zÛ
K«∂_»QÆÅ~°∞ J<Õk ™êfiq∞ ^Œ~°≈#OÖ’ Ѩ~°=∂~°÷O. q"åǨÏO KÕã¨∞Î<åfl=∞x J~°÷O Ѩ~°=∂~°÷O.
QÀѨÙ~°O..... 135 136 QÀѨÙ~°O....
298. =∞Ǩ~°∞„^Œ∞xH˜ U Jaè¿+HÍÅ∞ W+¨ìO? U Ѷ¨ÅO W™êÎ_»∞? ÅH©;^Õq ^èŒ#~°∂ѨOÖ’ =ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞Hõ<Õ <À~°∞ =∞Oz^Œ~Ú`Õ T~°∞
P=ÙáêÅ`À Jaè¿+H˜¿ãÎ ™œYº=¸, P=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞`À P~ÀQƺ=¸... =∞Oz^Œ=Ù`«∞O^Œx, HÀi#=hfl K≥O`«‰õΩ =™êÎÜ«∞x JO\Ï~°∞.
P=Ù<≥~Úº`À Sâ◊fi~º° =¸, `Õ<`≥ À `Õ*’=$nú „Ѩ™êk™êÎ_∞» . QÆO^èÀ^ŒH=õ Ú`À 304. =∞O„`åÅ∂, =¸eHõʼnõÄ âßѨ=ÚO^•?
Ѩل`«∞_ôfl, ѨÙëÈÊ^ŒHõ=Ú`À Éèí∂q∞h JOk™êÎ_»∞. JÖψQ ã¨∞=~°‚ ѨÓÅ`À J=Ù#∞. =∞O„`åʼnõÄ, =¸eHõʼnõÄ JQÆã¨∞κx âßѨO LOk.
^Œi„^Œ<åâ◊#=¸, #∞=ÙfiÅ#∂<≥`À =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞=¸ ÖˉõΩO_® KÕ™êÎ_»∞. JO^Œ∞ˆH g\˜x QÆ∞~°∞=ÚY`«ó <Õ~°∞ÛHÀ"åe. <ÕiÊOKÕ QÆ∞~°∞=Ù =∞O„`«
„^•Hõ~∆ ã° ¨ Jaè¿+HõO`À HÍ~°ºã≤k,ú Ѩã∞¨ ѨÙhà◊§`À =∞OQÆà„◊ Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ â◊√Éè=í Ú `«áÈ ã≤kú Hõey =ÙO\Ï_»∞. QÆ∞~°∞ =ÚY`«ó H͉õΩO_® <Õ~°∞Û‰õΩO>Ë „|Ǩχ
Å#∞ q<ÕÖÏ KÕ™êÎ_»∞. ǨÏ`åºáê`«HõO K«∞@∞ì‰õΩO@∞Ok.
299. J+¨ìQÆO^èŒ=∞O>Ë? 305. "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}OÖ’ Uq∞ ÖË=Ù ?
Hõã∂¨ sÎ , QÀ~À[#=¸, ‰õΩO‰õΩ=∞ ѨÙ=Ófi, ^Õ=^•~°∂, ѨKÛ« Hõ~∂° Ê 68 ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ÅHõ∆ ‡}ˆ~Y wÜ«∞@=¸, ã‘`å ã¨fiÜ«∞O=~åxH˜ ~å=
~°=¸, QÆ∞yæÅO, NQÆO^è=Œ ¸, ~°HKÎõ O« ^Œ#=¸...D Zxq∞kO\˜`À KÕ¿ã^Õ }∞_»∞ ~å=@=¸, Ti‡à◊ x„^•, JǨÏź‰õΩ N~å=Úx áê^Œ=Ú `«ye
J+¨ìQÆO^èŒ=Ú.
N
âßѨq"≥∂K«#O HõÅQÆ@=¸, ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ N~å=Ú_»∞ "Õã#≤ ÉÏ}Ïxfl
A O M
300. `Õ<Õ`«∞@ìÅ∞ ZHõ¯_»»ÃÑ_ç`Õ UO Ѷ¨e`«O?
O H S .C
"åÜ«Ú^Õ=Ùx ã¨Ç¨ Ü«∞O`À <åaèÖ’ QÆ∞K«∞Û‰õΩ<ÕÖÏ K≥Ü∞« º@=¸, [#‰õΩ_»∞
M ION
WO\˜ =∞^茺֒ – JkèHõ ^èŒ# #+¨ì=Ú ã‘`å ã¨fiÜ∞« O=~°O „ѨH\õ O˜ K«@=¸ W=hfl‰Äõ _® "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}OÖ’
<≥·|∞∞u ÉèÏQÆOÖ’ –
A N
=∞Ozk HÍ^Œ∞. O M ÖË=Ù.
Dâß#ºOÖ’ – H .
J<ÕHõ HõëêìÅ∞
S C 306. '~å=∞— <å=∞A Tâ◊|Ì qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
JˆQflÜ«∞OÖ’
MO I O N
– ÃÑ^ŒÌQÍ =∞Oz, K≥_»∞Å `Õ_®Å∞O_»=Ù.
'~å=∞— ~°, L
C
P, I=∞Å∞ Hõeã≤# â◊|ÌO. '~°— JHõ∆~°=Ú ~°∞„^Œ∞_çfl 'J—
T „|ǨB
`«∂~°∞Ê ÉèÏQÆOÖ’ – â◊„`«∞=ÙÅÃÑ· q[Ü«∞O
A JHõ∆~°=Ú U
L`«Î~°ÉèÏQÆOÖ’
IC
– J<ÕHõ ã¨∞MÏÅ∞ P χ#∂ '=∞— JHõ∆~°=Ú q+¨µ‚=Ù#∞ ã¨OÉè’k™ÈÎOk. '~å=∞—
Jx XHõ¯™êi Jx#O`«<Õ „u=¸~°∞ÅÎ #∞ ѨÓlOz# ѶŨ O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
"åÜ«Ú=ºOÖ’ L – ^èŒ#, ^è•#º ÖÏÉèÏÅ∞.
B Z‰õΩ¯= =∞~°Ì#=Ú KÕ¿ãÎ ZO`« ã¨∞Y=Ú? '~å=∞— J#fl â◊|ÌO r"å`«‡Ñ¨~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞.
U
301. ZO`«
PK≥~°∞‰õΩ#∂, #∞=ÙfiÅ#∂, Ѩx"å~°#∂, JO^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏ~°º#∂, ~å=∞ <å=∞=ÚÖ’ '~å— Jx ѨeH˜#ѨC_»∞ P â◊|ÌOÖ’Oz Z<Àfl
|OQÍ~åhfl, Éèí∂q∞h, ÃÑ~°∞QÆ∞#∂, K«O^Œ#=Ú#∂, `åO|∂ÖÏhfl ZO`« [#‡Å áêáêÅ∞ ɡ·\ ˜H˜ áÈ`å~Ú. '~å— Jx K«∂_»O_ç g∞ ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ q_ç
KÕ`«<≥·`Õ JO`« =∞~°ú#=Ú KÕ¿ãÎ JO`« QÆ∞}=¸, ã¨∞Y=¸ =™êÎ~Ú. áÈ`å~Ú. P "≥O@<Õ '=∞— Jx LK«ÛùiOK«@O`À ɡ·\ ˜ áêáêÅ∞ =∞#Ö’H˜
302. =∞#‡^èŒ∞_»∞ P=Ç≤Ï¿ãÎ =KÕÛ J=ã¨÷Å∞ Uq∞\˜? „Ѩ"ÕtOѨÖË=Ù. '=∞— J#QÍ<Õ ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ HõÅã≤áÈ`å~Ú.
Hõ#∞Å`ÀK«∂ã≤ "≥∞=ÿ ∞~°∞K«∞@, =∞#ã¨∞Ѩ_∞» @, ã¨OHõeÊOK«∞@, x„^Œ 307. Ѩã≤Ñ≤Å¡Å `«ÅÃÑ· ZO^Œ∞‰õΩ H˘@ì~å^Œ∞?
Ѩ@ìHõ"˘uÎyÅ∞¡@, zH˜¯ã¨QÆ=∞=Ù@, qѨs`«"≥∞ÿ# qã¨∞QÆ∞,ã≤QÆ∞æ,a_çÜ«∞O ã¨~^° •QÍ#∂, „¿Ñ=∞QÍ#∂ ѨãÑ≤ Å≤ Å¡ `«ÅÃÑ· H˘@ì~å^Œ∞. ѨلÔ~^ŒQ~æÆ °
=ke"ÕÜ∞« @O, z`«„Î É=íè ∞ <˘O^Œ∞@,=¸~°Û,ù `«∞^Œ‰Ωõ P`«‡Ç¨Ï`«º‰õΩ „ÑÜ
¨ ∞« uflOK«∞@. Z=ÚHõÅ∞ "≥∞`«ÎQÍ LO\Ï~Ú. H˘O`«=∞Ok Ñ≤Å¡ÅH˜ P~°∞ ã¨O=`«û~åÅ∞
303. <À~°∞ =∞Oz^Œ~Ú`Õ T~°∞ =∞Oz^Œ=Ù`«∞O^Œx JO\ÏÔ~O^Œ∞‰õΩ? =zÛ<å |ÅOQÍ `«Ü«∂~°=fi=Ù. HÍ=Ù# `«ÅÃÑ· H˘@ì_»O =Å¡ „Ѩ=∂^Œ=¸
<åÅ∞Hõ H˘ã¨# ÅH©;^Õq LO@∞Ok. lǨfi„QÆ=Ú =ÖË¡ q∞„`«∞Å∂, ÖË^• =∂#ã≤Hõ ã≤÷uÖ’ `Õ_®~å=K«∞Û. Ñ≤Å¡Ö’=Ü«∞ã¨∞`Àáê@∞ "≥∞^Œ_»∞
â◊„`«∞=ÙÅ∂ U~°Ê_»`å~°∞. lǨfi„QÆ=Ú =Å<Õ Jxfl HÍ~åºÅ‰õΩ =¸Å"≥∞ÿ# ÃÑ~°QÆHõ áÈ=K«∞Û.
QÀѨÙ~°O..... 137
308. ~°∞„^•aè¿+HõO KÕ~ÚOKÕ@ѨC_»∞ u^èŒ∞Å∞K«∂ã¨∞HÀ"åÖÏ ? =^•ú?
n~°"… åº^è∞Œ Å∞"å~°∞ `«=∞ "åº^è∞Œ Å∞ áÈ"åÅh, q∞QÆ`"« å~°∞ HÀiHõÅ
`À#∂, ÉèíH˜Î`À#∂ Dâ◊fi~°∞xH˜ ~°∞„^•aè¿+HõO KÕ~Ú™êÎ~°∞. WÖÏK≥Ü«∞º@O
=Å¡ =∞~°}ÉèíÜ«∞O áÈ`«∞O^Œx ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. ~°∞„^•aè¿+HõO
KÕ~ÚOKÕ"å~°∞ F=ÚYºq+¨Ü«∞O QÆ∞~°∞ÎÃÑ@∞ìHÀ"åe. Jaè¿+HõO KÕ~ÚOKÕ
=ÚO^Œ∞ ~°∞„^•aè¿+Hõ=Ú#∞ t=ã¨OKå~°=Ú#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x KÕ~ÚOKåe.
Ѩ~°=∞t=Ù_»∞ â◊√Éèí™ê÷#=ÚÖ’#∞#flѨC_»∞ ÖˇH˜¯OK«∞H˘x Jaè¿+HõO
KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. t=ѨÓ[ KÕ¿ã ukèx 10`À ÃÇÏK«Û"Õ¿ãÎ J#QÍ '0—
KÕiÛ U_»∞`À ÉèÏy¿ãÎ '1— =¿ãÎ ÔH·ÖÏã¨=Ú, '2— =¿ãÎ áê~°fif^Õq =^•Ì, '3—
=¿ãÎ "åǨÏ#∞_≥· L#fl@∞ì, '4— =¿ãÎ H˘Å∞=Ù fi#@∞¡, '5—=¿ãÎ <≥·"Õ^Œº=Ú
ã‘fiHõiã¨∞Î#fl@∞ì. '6— =¿ãÎ P#O^Œ<å@º=Ú KÕã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞=ÚQÍ ÉèÏqO
Kåe. '7—=¿ãΠ㨇âß#=Ú# L#fl@∞ì `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. 7–14 u^èŒ∞ÅÖ’
ѨÓ[ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . D q=~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x Jaè¿+HõO KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe.
309. ã¨O^蕺=O^Œ#=Ú U ã¨=N
A OM
H
∞Ü«∞OÖ’ KÕÜ«∂e?
S . C
MO I O N
ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂xH˜ J~°QÆO@ =ÚO^Œ∞ JO>Ë XHõ\ ˜#fl~° QÆ_çÜ«∞Å
=ÚO^Œ∞ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ ã¨=∂ѨÎ=∞=Ù`å~Ú. HÍ=Ù# ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂xH˜
A T
J~°QÆO@ =ÚO^Œ∞ HÍÅOÖ’<Õ ã¨O^èÀºáêã¨#O KÕÜ«∂e.
310. ÉèíQÆ=næ`«#∞ áê~åÜ«IC
L ∞}O KÕÜ«Ú@ =Å¡ U U ѨÙ}ºÑ¶¨e`åÅ∞ =™êÎ~Ú?
B Ü≥∂QÆ áê~åÜ«∞} ^•fi~å áêáêÅ∞ `˘Å∞QÆ∞`å~Ú.
ѨÓ~°fi[P U
J~°∞#˚ qëê^Œ
#‡ 㨇 $u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ™êOYºÜ≥∂QÆO ^•fi~å P`«‡ ã¨fi~∂° Ѩ=Ú#∞
`≥Å∞ã¨∞H˘#QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. Hõ~‡° Ü≥∂QÆO ^•fi~å g∞ K«∞@∂ì L#fl „¿Ñ`å`«‡Å∞
`˘eyáÈ`å~Ú. *Ï˝#Ü≥∂QÆ áê~åÜ«∞}O ^•fi~å Ѩâ√◊ , =$Hõ,∆ Ѩ‰Ω∆õ áêáêÅ∞
‰õÄ_® #tOz L`«=Î ∞"≥∞#ÿ Ö’HÍÅx KÕ~∞° `å~Ú. `«^•fi~° g∞‰õΩ ѨÙ}º„áêÑ≤.Î
P`«‡ã¨OÜ«∞=Ú Ü≥∂QÆO ^•fi~å J<ÕHõ ^•#=ÚÅ∞ KÕã≤# ѨÙ}º
ѶŨ O Åaèã∞¨ OÎ k. q*Ï˝# Ü≥∂QÆO ^•fi~å [#‡~åÇ≤Ï`«º=¸, JHõ~∆ ° Ѩ~„° |Ǩχ
Ü≥∂QÆO ^•fi~° ã¨=∞ã¨Î ^Œ∞~°∞æ}ÏÅ∂ #t™êÎ~Ú. ~å[, q^•º, ~å[,
QÆ∞ǨϺÜ≥∂QÆO ^•fi~å Ѩ~∞° Å ™⁄`«∞#Î ∞ JѨÇϨ iOz# áêѨ=ÚÅ∞ áÈ`å~Ú.
qÉèí∂u Ü≥∂QÆO ^•fi~å ã¨HõÅ áêѨ q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO
^•fi~å W+¨ì^Õ=`å n"Õ<≥Å∂ Åaè™êÎ~Ú.
138 QÀѨÙ~°O....
ˆH∆„`« ˆH∆„`«[˝ qÉèÏQÆÜ≥∂QÆO ^•fi~° ã¨HõÅ ^ÀëêÅ∂, K≥_»∂ `˘ey
áÈ`å~Ú. QÆ∞}„`«Ü«∞ qÉèÏQÆÜ≥∂QÆO áê~°Ü«∞}O ^•fi~å J<ÕHõ „ã‘ÎÅ`À
áÈ~Ú# áêѨ=ÚÅ∞, „ã‘Î ^ÀëêÅ∞ áÈ`å~Ú. ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞ „áêÑ≤Î Ü≥∂QÆO
^•fi~å ã¨~fi° áêáêÅ∂ áÈ~Ú L`«=Î ∞ "≥∂H∆ÍÅ∞ ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú. Éè’[<åxH˜
=ÚO^Œ∞ K«kq`Õ =∞iO`« =∞Ozk. ^≥"· åã¨∞~° ã¨OѨkfiÉÏè QÆÜ∂≥ QÆO ^•fi~å
Jq∞`«âH◊ Θ =O`«∞Å=Ù`å~°∞. „â◊^•ú„`«Ü∞« qÉèÏQÆÜ∂≥ QÆO áê~åÜ«∞} ^•fi~å
J<ÕHõ n~°~… ÀQÆ=ÚÅ∞ #tOz H©}∆ ™˜ êÎ~Ú. "≥∂Hõã∆ <¨ åºã¨Ü∂≥ QÆO áê~åÜ«∞}
^•fi~å J<ÕHõ Ü«∞[˝=ÚÅ∞ KÕã≤# Ѷ¨Å=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#∞.
69 311. U_»∞ "å~åÅ #QÆÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
U_»∞"å~åÅ #QÆÅ∞ JO>Ë ¿Ñ~°∞ q#@"Õ∞ HÍx Jã¨Åq ZÖÏ
N
LO\ÏÜ≥∂ KåÖÏ=∞OkH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞.
A O M
H .C
Pk"å~°=Ú : ã¨∂~°∞ºxH˜+¨ì"≥∞ÿ# D ~ÀA# ÔHOѨÙÅ Hõ=∞‡Å,
O S
Ǩ~åÅ∞ ^èŒiOKåe.
M ION
AT
™È=∞"å~°=Ú : K«O„^Œ∞xH˜+"ì¨ ∞≥ #ÿ D ~ÀA# =Ú`åºÅǨ~åÅ∂,
IC
QÍAÅ∞ ÃÑ@∞ìHÀ"åe.
B L
=∞OQÆà"◊ å~°=Ú : ‰õΩAxH˜+"ì¨ ∞≥ #ÿ D ~ÀA# ѨQ_Æ ®Å^ŒO_®Å∂,
PU
LOQÍ~åÅ∞ JÅOHõiOK«∞HÀ"åe.
|∞^èŒ"å~°=Ú : |∞^èŒ∞xH˜+¨ì"≥∞ÿ# D ~ÀA# ѨK«ÛŠѨ`«HÍÅ∂,
QÍAÅ∞ "Õã¨∞HÀ"åe.
QÆ∞~°∞"å~°=Ú : |$ǨÏã¨ÊuH˜+¨ì"≥∞ÿ# D ~ÀA# ѨÙ+¨Ê~åQÆѨÙ
Hõ=∞‡Å∂, LOQÆ~°=Ú KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe.
â◊√„Hõ"å~°=Ú : â◊√„‰õΩxH˜+¨ì"≥∞ÿ# D ~ÀA# =„*ÏŠǨ~°=ÚÅ∂,
=Ú‰õΩ¯Ñ¨Ù_»Hõ ^èŒiOz ÅH©;^ÕqÖÏ g∞ "åà◊§H˜ ^Œ~°≈#q∞"åfie.
â◊x"å~°=Ú : â◊xH˜+"ì¨ ∞≥ #ÿ D ~ÀA# hÅ=∞}˜`À KÕ~ÚOK«∞‰õΩ#fl
Hõ=∞‡Å∂, Ǩ~åÅ∂, =Ú‰õΩ¯Ñ¨Ù_»HÍ ^èŒiOKåe.
Wg U_»∞ "å~åÅ #QÆÅ∞. PÜ«∂ ~ÀAÖ’¡ PÜ«∂ #=~°`fl« =ÚÅ`À
áêÑ≤_ç aà◊§, =OH©Å∂ WÖÏ Z#fl~Ú<å KÕ~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û. P ~ÀA P
~°`fl« O ã¨O|OkèOz#q |OQÍ~°O`À KÕ~ÚOz ÃÑ@∞ìHÀ=@=∞O>Ë JO`«‰Ωõ
q∞Oz# "≥·Éè’QÆ=Ú WOˆHg∞ LO_»^Œ∞.
QÀѨÙ~°O..... 139
312. Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=Ú #O^Œ∞ 9 áÈQÆ∞ÖËq∞\˜?
Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=Ú `˘q∞‡k áÈQÆ∞Ö’¡ `˘q∞‡k ^Õ=`«Å∞O\Ï~°∞.
„|Ǩχ, Jyfl, J#O`«∞_»∞, K«O„^Œ∞_»∞, Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞, „Ѩ*ÏѨu, "åÜ«Ú=Ù,
ã¨∂~°∞º_»∞, ã¨∂~°º^Õ=`«Å∞ x=t™êÎ~°∞.
313. Éè’[#=Ú KÕ¿ã@ѨC_»∞ =∂\Ï¡_»‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx?
`«∂~°∞Ê kâ◊QÍ =ÚYO ÃÑ@∞ìH˘x ‰õÄ~˘Ûx Éè’[#O K≥Ü«∞º@O
PKå~°O. P kâ◊QÍ „áê}â◊HΘ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. JÖψQ Ñ≤`∞« ~°∞Å∞O_Õ
^ŒH˜∆} k‰õΩ¯"≥·Ñ¨Ù J~Ú<å Éè’[#O KÕÜ«∞=K«∞Û. Éè’[<åxfl Z`≥·Î# ^•x
g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx <À\˜H˜ Z^Œ∞~°∞QÍ qã¨iÎ ÃÑ@∞ì‰Ωõ x P~°y¿ãÎ J<ÕHõ "åº^è∞Œ Å∞
=KÕÛ J=HÍâ◊O LOk. Ñ‘\Ï ÖË^• KåѨ WÖÏO\˜ "å\˜ÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx
Éèí∞lOK«@O =Å¡ Hõ_»∞ѨÙH˜ ZO`« HÍ"åÖ’ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. JO`Õ u#QÆÅ∞QÆ∞
`å~°∞. Éè’[#O KÕã¨∂Î =∂\Ï¡_»∞`«∞O>Ë <À\˜Ö’ ÖÏÖÏ[ÅO T~°^Œ∞.
^•x`À PǨ~°O r~°‚=∞=fiHõ J<ÕHõ ~ÀQÆ ã¨O|Okè`« ã¨=∞㨺Å∞ =™êÎ~Ú.
O Ω ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~°M
314. „ã‘ÎÅ∞ J@¡`«kÌѨO_»∞QÆ~ÀA QÀiO\ωõN ∞?
H A . C
J~°K`Õ ∞« ÅH©, HÍà◊§‰õÄ Jxfl â◊√ÉèHí Í~åºÖ’¡#∂ „ã‘ÅÎ ∞ QÀiO\ωõΩ#∞
MO I O N S
ÃÑ@∞ì‰Ωõ O\Ï~°∞. ^•xH˜ =∞OQÆàH◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ HÍ~°}"Õ∞ H͉õΩO_®, =∞~À HÍ~°}O
‰õÄ_® LOk. „ã‘ÅÎ ∞ ~ÀAÖ’ Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO h\˜Ö’<Õ Ñ¨x KÕÜ∂« eû~å=@O
AT
=Å¡ HÍà◊¥§, KÕ`∞« Å∂ áêz Ѩ_`» å~Ú. P áêp, ѨQ∞Æ à◊¥§ J<ÕHõ "åº^è∞Œ ÅH˜
L IC
HÍ~°}=∞=Ù`å~Ú. QÀiO\ωõΩ ÃÑ@∞ìHÀ=@O =Å¡ "å\˜x JiHõ@ì_»"Õ∞
B
PU 315. 'Ju ã¨~°fi„`« =~°˚ÜÕ∞`ü— J#QÍ ?
H͉õΩO_® â◊s~°OÖ’x "Õ_çx ‰õÄ_® `«yæã¨∞ÎOk.
J^Œ∞ƒù`« ™œO^Œ~°º=Ú LO_»@O=Å¡ ã‘`å^Õqx ~å=}∞_»∞
JѨÇϨ iOKå_»∞. JuQÆ~fi° O=Å¡ N~å=Ú_çKuÕ Ö’ ~å=}∞_»∞ =∞~°}O˜ Kå_»∞.
Ju ^•#O=Å¡ |e#+¨áì ÈÜ«∂_»∞. JuQÍ uO>Ë =ÚO^Õ áÈ`å_»∞.
JuQÍ "åy`Õ K«∞ÅHõ#=Ù`å_»∞. JuQÍ Pâ◊Ѩ_ç`Õ =KÕÛk J# ~°ú=Ú.
JO^Œ∞Hõ<Õ ^ÕxÔH·<å Ju ѨxH˜ ~å^Œx JO\Ï~°∞.
316. Le¡ KÕ¿ã "Õ∞Å∞ `«e¡ ‰õÄ_® K≥Ü«∞º^Œ∞...J~Ú<å ZO^Œ∞‰õΩ ѨÓ[ÅÖ’ x+≤^ŒúO?
x["Õ∞. Le¡K¿Õ ã "Õ∞Å∞ `«e‰¡ Äõ _® K≥Ü∞« º^ŒO\Ï~°∞. `«Ñ㨠∞¨ û J#QÍ
^≥·=HÍ~åºÅ∞, ѨÓ[Å∂, „=`åÅ∂ KÕ¿ã@ѨC_»∞ Le¡ =^ŒÌ#@OÖ’ J~°÷O.
`«"≥∂QÆ∞}O ÃÑiy ™ê^èŒ#‰õΩ UHÍ„QÆ`« ‰õΩ^Œ∞~°^Œ∞. JO^Œ∞ˆH Le¡ x¿+^èŒO.
140 QÀѨÙ~°O....
317. =∞Ç≤Ïà◊Å∞ A@∞ì q~°É’ã¨∞‰õΩx ZO^Œ∞‰õΩ LO_»‰õÄ_»^Œ∞?
A@∞ì q~°É’ã¨∞HÀ=_»O J<Õk Éè∂í `«,„¿Ñ`«, Ñ≤âßKåʼnõΩ PǨfi#O
=O\˜k. J<ÕHõ ^Œ∞+¨ì„QÆǨÅ∞ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P=Ç≤ÏOz HõÖ’¡Å ѨiKÕ
â◊HΘ A@∞ì q~°É’ã¨∞‰õΩ#flÑC¨ _Õ "å\˜H˜ =ã¨∞OÎ k. ^•xH˜ `À_»∞ q~°É’ã¨∞‰õΩ#fl
„ã‘Îx K«∂ã≤# ѨÙ~°∞+¨µ_»∞H˜ P „ã‘Îg∞^Œ HÍ=∞O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. `«^•fi~å
J<ÕHõ ‰õΩ@∞O| ã¨=∞㨺Å∞ =™êÎ~Ú.
318. u~°∞=∞Å N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ JÉèíÜ«∞ǨϙêÎxH˜ J~°÷O Uq∞\˜?
u~° ∞ =∞Å N"Õ O Hõ > Ë â ◊ fi ~° ™ êfiq∞ JÉè í Ü « ∞ Ǩ Ï ã¨ Î O `À =∞#H˜
70 ^Œ~°≈q∞™êÎ_»∞. ™êfiq∞ 5"Õà◊√§ HõeÑ≤ =∞#H˜ K«∂Ѩ@OÖ’ J~°÷O Uq∞@O>Ë
=∞# â◊s~°OÖ’"åº#, ã¨=∂#, L^•#, „áê}, Páê#=ÚÅ#∞ "åÜ«Ú=Ù
Å∞O\Ï~Ú. P 5 "åÜ«∞=ÙÅ∞ xez# =∞#ã¨∞û xÅHõ_»QÍ LO@∞Ok.
A N O M
Hõ#∞Hõ P 5 "åÜ«Ú=ÙÅ#∞ XHõ¯\˜QÍ KÕã≤ „áêi÷OK«∞ Jx ÉèÏ==Ú.
319. `åO|∂ÖÏÅѨC_»∞ XHõO i"ÕeH CˆQ^≥O^Œ∞‰õΩ?
H˜ =∞~˘Hõ~°∞ LOQÆS~°O.`˘_ç
ZOˆQ*ò"≥∞O\ò M I
Ѷ¨OHõ∆<£Ö’ ÃÑo§‰õ OÄ`«∞N ~°∂, ÃÑO_ç¡ H˘_»∞‰õÄ XHõi
H˘Hõ~∞° LOQÍ~åÅ∞ ÃÑ@∞ìHÀ=@O A FT Hõ=∞‡x uÜ«∞ºx Hõ}∆ ÏÅ∞. =^è∂Œ =~°∞Å∞
`«=∞ rq`åO`«=Ú QÆ∞~°I∞C
LOQÆ~°O "ÕeH˜B L ÎOK«∞‰õΩ<Õ =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# Hõ∆}ÏÅ∞. D LOQÍ~åefl
U `˘_»QÆ@OÖ’ XHõ q+¨Ü«∞O ^•y LOk. LOQÆ~°O "Õe
#~åxH˜PǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ Jq<åÉèÏ= ã¨O|O^èŒ=Ú LOk. <å =∞#ã¨<Õ <å
D LOQÍ~åxfl h "ÕeH˜ `˘_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. LOQÆ~O° "ÕÅ∞H˜ ÃÑ\˜#ì LOQÆ~O°
^•fi~å h ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl JO\˜ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl#∞ Jx ÉèÏ==Ú.
320. ÉèíH˜Î zǨflÅ J~°÷Ѩ~°=∂~åúÖËq∞\˜?
FOHÍ~°=Ú ã¨=∞ã¨Î qâßfixH˜ „Ѩu~°∂Ѩ=Ú. JO^Œ∞ˆH JHõ∆~å
ÉèϺã¨OÖ’ `˘Å∞`«QÍ 'FO— x „"å~Ú™êÎ~°∞.
ÅH©;áê^•Å#∞ WO\˜ QÀ_»ÅÃÑ· "Õ™êÎ~°∞. ã¨HõÅ â◊√ÉèÏÅH˜ QÆ∞~°∞Î.
ã‘=∞O`«O KÕã#≤ „ã‘Î HÍex ‰õΩO‰õΩ=∞ÃÑ· JkÌOz, P áê^Œ=Ú„^Œ#∞ WO\˜Ö’
Ѩ_ÕÖÏ #_çÑ≤™êÎ~°∞.
ã¨fiãHÎ≤ ± QÆ∞~°∞Î ‰õÄ_® ã¨HÅõ â◊√ÉèÏÅHÀã¨"∞Õ . ã¨∂~°º^Õ=ÙxH˜ „Ѩu~°∂Ѩ"∞Õ
ã¨fiã≤ÎH± QÆ∞~°∞Î. "åºáê~° ѨÙã¨ÎHÍÅ g∞^Œ WO\˜ QÀ_»ÅÃÑ· J<ÕHõ "å\˜ g∞^Œ
„"åã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.Hõ=∞Å=Ú Ç≤ÏO^Œ∞=ÙŠѨq„`« zǨÏflO. Hõ=∞ÅO
|∞~°^ŒÖ’#∂, ^èŒ∂oÖ’#∂ LO@∞Ok. ^•x J~°úO ã¨=∂[OÖ’x K≥_»∂,
QÀѨÙ~°O..... 141
‰õΩ„\Å∂, ‰õΩ`«O„`åÅ∞ =∞^躌 x=tã¨∞<Î åfl "å\˜H˜ Jf`«OQÍ ã¨fiK«ÛOù ^ŒOQÍ
Hõ=∞ÅOÖÏ q~ålÅ∞¡=∞x. ѨÓ~°‚‰õΩOÉèí=Ú H©∆~°™êQÆ~° =∞^èŒ#OÖ’ L^ŒƒùqO
z# J=∞$`«HõÅâ◊O`À ã¨=∂#=Ú. ã¨OѨÓ~°‚ ã¨∞Y rq`åxfl W=fi=∞x
"Õ_»∞HÀ=@"Õ∞ ѨÓ~°‚‰õΩOÉèíO ѨÓ[.
321. âß„ã¨Î „ѨHÍ~°=Ú ^Œ^èÀº^Œ#=Ú ZÖÏ KÕÜ«∂e?
ã¨#fl aÜ«∞ºO`À =ÚO^Œ∞QÍ J<åflxfl ã≤^ŒúO KÕã¨∞HÀ"åe. ^•xÖ’
ÉÏQÍ HÍz# áêÅ∞ (ˆHr aÜ«∂ºxH˜ âı~°∞ áêÅ∞, âı~°∞ ÃÑ~°∞QÆ∞), ÃÑ~°∞QÆ∞,
<≥~Úº HõeÑ≤, u~°QÆ"≥∂`« ÃÑ@∞ìHÀ"åe. u~°QÆ"≥∂`«‰õΩ <≥~Úº=∂„`«"Õ∞
"å_®e. ZO_»∞q∞~°Ñ¨HÍÜ«∞Å∂, P"åÅ∂, q∞#∞=ÚÅ∂, Ãã#QÆѨѨC,
Hõi"Õáê‰õΩ`À u~°QÆ"≥∂`«#∞ ÃÑ\˜ì HõÅáêe. PÃÑ· q∞iÜ«∂Å á⁄_ô, JÅ¡O
`«∞~°∞=∞"ÕÜ«∂e. hà◊§Ö’ WOQÆ∞= HõeÑ≤ ÃÑ~°∞QÆ∞ J#flOÃÑ· K«e¡ ÉÏQÍ
HõÅáêe. <À~°∂iOKÕ ^Œ^èÀº^Œ#=Ú ã≤^ŒúO. HõѶ¨=¸, ÃÑ·`åºxfl x"åiOz,
|Å=Ú`Àáê@∞. g~°º|Å=¸ D ^Œ^èÀº^Œ#=Ú ^•fi~å HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
322. u~°∞ѨuÖ’ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiqN _çѨHM
∞H˜ J=∞‡"å~°∞ ‰õΩO õ¯<Õ
ZO^Œ∞‰õH
ΩO@∞OkA ? .C
MO I O N S
u~°∞=∞ÅÃÑ· N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù =∞#∞+¨º ~°∂Ѩ=Ú ^•ÅÛ@=Ú, P
AT
`«~∞° "å`« PHÍâ◊~åA ‰õΩ=∂Ô~ΠѨ^•‡=ux q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ=@O JO^ŒiH©
LIC
`≥eã≤O^Õ. N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞, Ѩ^•‡=f^ÕqÅ q"åǨÏO QÆ∂iÛ ã¨iQÍæ
ã¨=∞Ü«∂xH˜ ÅH©;^ÕqH˜ <å~°^Œ∞_»∞ K≥|∞`å_»∞. ^•x`À NÅH©;^Õq
UB
Ѩ^•‡=u`À#∂, Nx"åã¨∞x`À#∞ Q˘_»=‰õΩ kQÆ∞`«∞Ok. P ã¨=∞Ü«∂#
P
Nx"åã¨∞_»∞ Ѩ^•‡=u ѨÓ~°fiQÍ^äŒ NÅH˜∆ ‡^ÕqH˜ K≥Ñ≤Ê, ‰õΩ_ç =Hõ∆ã¨÷Å=ÚÃÑ·
Ѩ^•‡=uh, ÅH©;^Õqx Z_»=∞ =Hõ∆ã¨÷ÅO ÃÑ· LO_»=∞x HÀ~°∞`å_»∞. Éèí~°Î
P^Õâß#∞™ê~°OQÍ W^ŒÌ~°∞ J=∞‡"å~°∞¡ ™êfiq∞H˜ W~°∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ LO\Ï~°∞.
323. „âß^Œú=∞O^Œ∞ Éè’[#O KÕ¿ã Éè’HõÎÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ =∂\Ï¡_»~°∞?
„âß^Œú=∞O^Œ∞ Éè’[#ã¨=∞Ü«∞=Ú# Éè’HõÎÅH˜ Éè’[#O=_ç¤Oz P
`«~∞° "å`« "å~°∞ uO@∞#flÑC¨ _»∞ Éè’[#=ÚÉÏQÆ∞O^•? JxJ_çy<å Éè’‰õΩÅÎ ∞
=∂\Ï¡_»~°∞. Éè’[#O"Õ_çQÍ L#flO`«=~°‰õÄ, Éè’HõÎÅ∞ =∞ø#OQÍ Éèí∞lOz
#O`« =~°‰õÄ Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞ Éèí∞l™êÎ~°∞. =∞ø#ÉèíOQÆ"≥∞ÿ`Õ ã‘fiHõiOK«~°∞.
Éè’HõÅÎ ^ŒHŒ }∆˜ =ÚYOQÍ ‰õÄ~˘Ûx Éè∞í l¿ãÎ PÉè’[<åxfl ~åHõã∆ ∞¨ Å∞ ã‘fiHiõ ™êÎ~∞° .
HÍ=Ù# =_ç¤OKÕ@ѨC_»∞ D q+¨Ü«∂xfl *Ï„QÆ`«ÎQÍ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀO_ç.
142 QÀѨÙ~°O....
324. =∞OK«g∞‡^Œ ‰õÄ~˘Ûx HÍà◊√§ ZO^Œ∞‰õΩ TѨ‰õÄ_»^Œ∞?
=∞OK«Og∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx HÍà◊√§ TѨ٠K«~°º Jiëêìxfl ã¨∂zã¨∞ÎOk.
=∞# `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ J<å~ÀQƺOã¨OÉèqí ã¨∞OÎ k. #~åÖ’¡ |ÅÇ‘Ï#`« =zÛ
g~°ºã¨¯Å#=Ú ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞@∞Ok. ~ˆ `«ã∞¨ û |ÅÇ‘Ï#Ѩ_ç ã¨∞Yã¨O™ê~°O
QÍ_ç `«Ñ¨C`«∞Ok. 10–15 ~ÀAÖˇ·<å â◊$OQÍ~°Ñ¨~°"≥∞ÿ# PÖ’K«#~å^Œ∞.
ZѨC_≥·`Õ â◊$OQÍ~°O Ѩ@¡ L`åûǨÏ=¸, HÀiHÍ `«yæáÈ`åÜ≥∂ â◊s~°OÖ’
â◊H˜Î ã¨#flyÅ∞¡`«∞Ok. PÖ’K«#Å∞ "Õ^•O`«Ñ¨~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂ÅÃÑ·H˜ "≥o§
JHõ¯_® ‰õÄ_® W=∞_»ÖËHõ x~åâ◊ =O\˜k P=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. `«^•fi~° J<ÕHõ
71 JѨ[Ü«∂Å∞ Z^Œ∞~°=Ù`å~Ú.
325. aÜ«∞ºO uO>Ë Hõ∆Ü«∞~ÀQÆO =ã¨∞ÎO^• ?
N M
z#flÑÅ≤ Å¡ ∞ aÜ«∞ºO u#@O ™ê^è•~°}O. z~°∞uà◊√§ ^˘~°H#õ ѨC_»∞
A O
O H S .C
HÍHõ`åmÜ«∞OQÍ aÜ«∞ºO u<Õ JÅ"å@∞ KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ Ñ≤Å¡Å∞. P
M ION
`«~åfi`≥ѨC_À QÆ∞iÎOz# `«e¡, 'aÜ«∞ºO uO>Ë Hõ∆Ü«∞ ~ÀQÆO =ã¨∞ÎO^Œx——
K≥Ñ≤Ê P JÅ"å@∞#∞ `«yæã¨∞ÎOk. WÖÏ aÜ«∞ºO u#@O =Å¡ JriÎ
A T
KÕã¨∞ÎOk. `«^•fi~å Z<Àfl ~ÀQÍÅ∞ ~å=@O MÏÜ«∞O.
√ÉèB
L
326. IÉèC
í~°Î "≥O@ „ã‘ÎÅ∞ ZÖÏ #_»"åe?
P Jâ◊U ÏxH˜ "≥àı§@ѨC_»∞ „ã‘Î =ÚO^Œ∞ #_»"åe. â◊√ÉèÏxH˜
"≥à§ı @ѨC_»∞ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ "≥#∞Hõ „ã‘Î #_»"åe. JÖψQ ÉèÏ~°º KÕã#≤ áêѨOÖ’
Éèí~°Î‰õΩ ÉèÏQÆ=ÚO_»^Œ∞. HÍh Éèí~°Î KÕã≤# ѨÙ}ºOÖ’ ÉèÏ~°ºH˜ ã¨QÆáêÅ∞. J^Õ
áêѨO KÕ¿ãÎ ÉèÏ~°ºˆH=∂„`«O ÉèÏQÆO LO_»^Œ∞.
327. Éèí~°Î Jã¨=∞~°∞ú_≥·# ÉèÏ~°º Ѩu„=`«QÍ<Õ LO_®ÖÏ?
ÃÑà◊§O>Ë ã¨O`å<À`åÊ^Œ#. „ã‘Î ã¨O`å#O ^•fi~å ѨÙh`«∞~å
Å=Ù`«∞Ok. U HÍ~°}O =Å¡#~Ú<å Éèí~°Î ѨxH˜ ~å#ѨC_»∞, ã¨O`å#
™ê=∞~°÷ºâ◊H˜Î ÖË#ѨC_»∞ „ã‘Î `«# =∂`«$`«fi ǨωõΩ¯#∞ x~°ƒùÜ«∞OQÍ "å_»∞HÀ
=K«∞Û. „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ#∞ x~°¡Hõ∆ ºO KÕÜ«∞‰õΩO_® ã¨O`å#OHÀã¨O
=∂„`«"Õ∞, H˘xfl ^èŒ~å‡Å#∞ PK«iã¨∂Î =~°∞Ãã·# "åi`À ã¨O`å#O
á⁄O^Œ=K«∞Û. =∂`«$`åfixfl á⁄Ok# „ã‘Î =∞m§ P „ѨÜ∞« `åflxfl H˘#™êyOK«
‰õÄ_»^Œ∞. JÖÏKÕ¿ãÎ P ã¨O|O^èŒ=Ú J„Hõ=∞ ã¨O|O^èŒ=Ú „H˜O^Œ
ѨiQÆ}˜OKåeû =ã¨∞ÎOk.
QÀѨÙ~°O..... 143
328. h\˜h, áêÅ#∂, =∞l˚QÆ#∂ U ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „`åQÍe?
L^ŒÜ«∞O ÖË=QÍ<Õ J#QÍ `≥Å¡"å~°∞*Ï=Ú# h\˜h, ~å„uѨÓ@
áêÅ#∂, =∞^蕺ǨÏO Éè’[#O KÕâßHõ =∞l˚QÍ „`åQÍe.
JÖψQ Éè’[# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞Ozh\˜x ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ LOK«∞HÀ"åe.
Éè’[#O KÕã¨∞Î#flO`«¿ãѨ٠=Ú^ŒÌ =Ú^ŒÌH© h~°∞x „`åQÆ~å^Œ∞. "≥Ú`«ÎO
Éè’[#OÖ’ h~°∞ J~Ú^Œ∞ #∞Oz Uxq∞k âß`«O =∂„`«"Õ∞ fã¨∞HÀ"åe.
329. ^èŒ#„`«Ü≥∂^Œt ~ÀA# Ѩã≤_ç H˘O>Ë ÅH˜∆‡^ÕqH˜ PǨfi#=∂?
'^èŒ<£`Õ~°ãπ— J<Õ ¿Ñ~°∞`À L`«Î~åk# ÉÏQÍ „áêK«∞~°ºO á⁄Ok#
D ѨO_»∞QÆ~ÀA |OQÍ~åxfl H˘#@O â◊√Éèí=∞x, D ~ÀAH˘O>Ë
ã¨O=`«û~°O á⁄_»=Ù<å |OQÍ~°O H˘<Õ Pi÷Hõ Ѩiã≤÷ux N=∞ǨÅH˜∆ ‡
^Õq HõeÊã¨∞ÎO^Œx F „ѨQÍ_è» #=∞‡HõO. D ѨO_»∞QÆ ~ÀA |OQÍ~°O
H˘#\ÏxH˜ L`åûǨÏO K«∂Ñ≤™êÎ~°∞. =∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ =ÚYºOQÍ HÍ=Åã≤#q
=¸_»∞. 1. p~°Å∞ 2. #QÆÅ∞ 3. "≥ÚQÆ∞_»∞. Uk U=∞~Ú<å D ~ÀA#
Z=i‰õΩ#flO`«Ö’ "å~°∞ |OQÍ~°O H˘#∞‰õΩ¯O\Ï~°∞. N O M
JÃ+âì· fi◊ ~åºÅ ѨO_»QÆ JHõÜ H A . C
∆ ∞« `«$fÜ«∞. D~À*Ë N=∞ǨÅH˜∆ ‡ áêÅ
MO I O N S
Hõ_»e #∞Oz [x‡OzOk. áêO_»=ÙÅ∞ JHõ∆Ü«∞áê„`«#∞ á⁄Ok# ~ÀA.
A T
‰õÄ_® D ~À*Ë. NHõ$+¨µ‚_»∞ ‰õΩKÕÅ∞xH˜ |OQÍ~°∞ Ѩ@ì}Ïxfl WzÛ#
~ÀA‰õÄ_®.
Ñ≤IC
a_»U B L
330. Å¡ÅH˜ ¿ÑÔ~ÖÏ x~°‚~ÚOKåe?
Ѥ Ù¨ \˜#ì Ѩ^HŒ ˘O_»= ~ÀA ÖË^• =∞Oz ~À*ˇ#· â◊√Éè=í ÚǨ˙~°OÎ
P
K«∂ã¨∞H˘x *Ï`«Hõ Hõ~°‡ KÕÜ«∂e. "åi"åi ‰õΩÖÏKå~°=Ú „ѨHÍ~°O J~°÷O
=KÕÛÖÏ ¿Ñ~°∞ ÃÑ@∞ì@=Å¡ "åi PKå~åÅ#∂, ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å#∂ Q“~°qOKÕ
kâ◊QÍ Z^Œ∞QÆ∞`å~°∞ a_»¤Å∞. L^•:„ÉÏǨχ} a_»¤‰õΩ â◊√Éèí"åK«Hõ <å=∞^èÕ
Ü«∞=¸, g~°Ñ¨Ù„`«xH˜ |Å"≥∞ÿ# "åK«Hõ <å=∞=¸, "≥·â◊√ºxH˜ ^èŒ#"åK«Hõ
<å=∞^èÕÜ«∞=¸ ÃÑ\Ïìe. JѨC_Õ g∞ ѨÓ~°fi =Oj‰õΩÅ∞ ǨÏi¬™êÎ~°∞. a_»¤
ѨÙ\˜ì# =¸_»∞ <≥ÅÅH˜ ã¨∂~°º^Œ~°≈#=Ú KÕ~ÚOKåe. P~À <≥ÅÖ’
J#fl„áêâ◊# KÕÜ«∂e.
331. q<åÜ«∞‰õΩ_ç =ÚO^Œ∞ QÆ∞Olà◊√§ f¿ã^≥O^Œ∞‰õΩ?
q<åÜ«∞Hõ K«qu<å_»∞ QÆ∞Olà◊√§ Jk ‰õÄ_® W~°"·≥ U_»∞ QÆ∞Olà◊√§
fÜ«∞@OÖ’ Ѩ~°=∂~°÷O LOk. W~°"≥· U_»∞ Wà◊§Ö’ W~°"≥· U_»∞ QÆ∞Olà◊√§
144 QÀѨÙ~°O....
uÜ«∞º=∞x K≥|∞`å~°∞. ^•x =Å¡ â◊s~° ^ÀëêÅ∞ `˘ÅyáÈ`åÜ«∞x ÃÑ^ŒÅÌ ∞
K≥|∞`å~°∞. "åˆ~HÍ^Œ∞ YQÀàÏxH˜ K≥Ok# JOâ◊=∞x YQÀà◊ âß„ã¨ÎA˝Å∂
JOwHõi™êÎ~∞° . z#fl<å\˜ #∞OKÕ JO^Œi`À ã¨Yº`«QÍ LO_»=∞x. ã¨=∂[
=∞O>Ë =∞#∞+¨µºÅh JO^Œi`À Hõeã≤ "≥∞eã≤ LO>Ë ã¨∞Y=∞x `≥eÜ«∞
K≥ѨÊ@"Õ∞ =∞~À L^ÕÌâ◊º=Ú.
332. ^èŒ~°ƒùÅÔHO^Œ∞HõO`« Ѩq„`«`«?
QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ `«e¡ ^•ã‘`<« åxfl `˘ÅyOK«\ÏxH˜ ^Õ=Ö’HõO #∞Oz
J=∞$`« HõÅâ◊O `≥zÛ, ^Œ~°ƒù g∞^Œ ÃÑ\˜ì Hõ„^Œ∞= Ѩل`«∞ÅH˜ K«∂Ñ≤Oz, `«#
72 `«e¡ ^•ã‘ `«#O #∞Oz q=ÚH˜Î KÕÜ«∞O_ç Jx K≥|∞`å_»∞. JÖÏ J=∞$`«
ÉèÏO_» ã¨Ê~°≈=Å¡ ^Œ~°ƒùÅ∞ Ѩq„`«=∞Ü«∂º~Ú. JO^Œ∞=ÖË¡ ã¨=∞ã¨Î =∂#=
N
^Õ=Ǩϟ=∂Ö’¡ ^Œ~°ƒùÅ∞ JO`«\ ˜ „áê=ÚYº`«#∂, J~°›`«#∂ á⁄O^•~Ú.
@ѨA O M
333. „Ѩ^ŒH˜∆} KÕ¿ãH
O ¤ ÉÏ}OÖÏ, "≥#∞ÔHS
C
C_»∞ ZÖÏ #_»".åe?
qO\˜ #∞Oz "≥Å=_»
„Ѩ^HŒ }∆˜ O KÕÜ∞« ~å^Œ∞. M I O NJ_»∞QÆ∞Ö’ P_»∞QÆ∞ "Õã∂¨ Î
=~À `«~°∞=Ú`«∞#fl@∞ì
xO_»∞ QÆiƒù}© #_ç
J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å ^Õ=Ù_çfl 㨇iã¨A
z#@∞ì
∂Î „ѨT^ŒH˜∆}=ÚÅ∞ ѨÓiÎ KÕÜ«∂e. JÖψQ
J~°÷~å„f, =∞^蕺ǨÏL fl=¸IC^≥·=^Œ~°≈#=Ú KÕÜ«∞~å^Œ∞.
U
334.BQÆ$ǨÏ"åã¨∞Î Ü«∞[=∂xÃÑ·<Õ Ñ¨x KÕã¨∞ÎO^•?
PP QÆ$ǨÏOÖ’ JO^Œi g∞^Œ ZO`ÀH˘O`« Ѩx KÕã¨∞ÎOk. Z‰õΩ¯=
âß`«=Ú Ü«∞[=∂x g∞^Œ Ѩx KÕã∞¨ OÎ k. "åã¨∞^Î ÀëêÅ∞ Z<Àfl W|ƒO^Œ∞ʼnõΩ
QÆ∞i KÕã¨∞ÎOk. k"åÖÏ fÜ«∞@=¸, J<å~ÀQƺ=¸, Ѩ~å~Ú„ã‘ÎÃÑ· =∞=∞
HÍ~°=¸, JuY~°∂Û, Jaè=$kúÖËHõáÈ=@=¸, "≥∂ã¨áÈ=@=¸, J=
=∂#O K≥O^Œ@=¸, =∂#ã≤Hõ ÉÏ^èŒÅ∞... WÖÏ Jhfl Whfl HÍ=Ù. "åã¨∞Î
J<Õk #=∞‡Hõ=¸, P~ÀQƺ=¸ D Ô~O\˜`À áê@∞ âß„ã¨O ‰õÄ_®.
„Ѩu"å~°∞ #=∞‡Hõ=Ú<åfl ÖËHáõ È~Ú<å "åã¨∞Î áê\˜OKåe. HÍ~°}O
"åã¨∞Î P~ÀQƺO ‰õÄ_® HÍ|\˜ì. N~å=Ú_»∞ J~°}º"å™ê# ѨOK«=\˜Ö’
P„â◊=∂xfl "åã¨∞Î „ѨHÍ~°"Õ∞ xi‡Oz "åã¨∞ΠѨÓ[ KÕã≤ QÆ$ǨτѨ"Õâ◊O
KÕâß_»∞.
335. q"åÇ¨Ï Ñ¨^Œú`«∞Öˇxfl?
ÃÑ^ŒÅÌ âß„™êÎÅ „ѨHÍ~°O, ^Õ=`å =∞O„`åÅ ™êH˜Q∆ Í, =^è∂Œ =~°∞Å∞
XHõi<˘Hõi ǨϙêÎÅ∞ „QÆÇ≤ÏOz KÕã¨∞HÀ=@O q"åǨÏO.
QÀѨÙ~°O..... 145
Hõ#º#∞ JÅOHõiOz =~°∞xH˜ WzÛ [iÑ≤OKÕ q"åǨÏO „|Ǩχ
q"åǨÏO. Ü«∞[˝O KÕÜ∞« @O HÀã¨=Ú |∞∞ufi‰Ωõ ¯‰õΩ Hõ#ºx ^ŒH}∆˜ QÍ W=fi@O
^≥=· q"åǨÏ=Ú. P=Ù,Z^Œ∂Ì ^•#OKÕã≤ PÃÑ· Hõ#º#∞ W=fi@O P~°¬q"åǨÏO.
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙxH˜ „Ñ≤Ü«Ú~åeQÍ ã¨Ç¨Ï^èŒ~°‡Kåi}˜QÍ LO_»=∞x P^ÕtOz
Hõ#º#∞ W=fi@O „áê[Ѩ`«º q"åǨÏ=Ú. `«e¡, `«O„_ô J#∞=∞u ÖˉõΩO_®
W~°∞=Ù~°∂ KÕã¨∞HÀ=@=Ú QÍO^èŒ~°fi q"åǨÏ=Ú. +¨~°`«∞ ÃÑ\˜ì q"åǨÏO
KÕã∞¨ HÀ=@=Ú Jã¨∞~° q"åǨÏO. Hõ#º#∞ |ÖÏ`å¯~°OQÍ fã¨∞HÔ o§ q"åǨÏO
KÕã∞¨ HÀ=@O ~åHõã∆ ¨ q"åǨÏO. Hõ#º x^Œ∞~°áÈÜÕ∞@ѨC_»∂, U=∞~°∞áê@∞QÍ
L#flѨC_»∂ KÕã¨∞‰õΩ#fl q"åǨÏO ÃÑ·âßzHõ q"åǨÏ=Ú.
336. ZÖÏO\˜ ã≤÷uÖ’ L#fl"åi =^ŒÌ‰õΩ "≥à◊§‰õÄ_»^Œ∞?
~°u [~°∞ѨىõΩO@∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∂, PÖ’K«#Å`À L#fl "åi
^ŒQiæÆ H©, Ǩϟ=∞O KÕ¿ã@ѨC_»∂, Éè’[#OKÕã∞¨ #Î fl "åi =^Œ‰Ì Äõ "≥à§◊ ‰õÄ_»^∞Œ .
=¿ãÎ =zÛ# "åifl J#∞=∂xOKåe. =zÛ# "å~°∞ =∞# Ç≤Ï`«∞Å∞ HÍ^Œx
`≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. N O M Jâ◊fi"Õ∞^èŒ, P„â◊=∞"åã¨, =∞øã¨Å, =∞Ǩ„Ѩ™ê÷xHõ, ã¨fi~åæ~ÀǨÏ} J#∞
337. #=~°`åflÅ∞ `˘q∞‡k Hõ^•....H Jã¨A C
Å∞ ~°`åflÅ∞ 22....Jq
M
L<åflÜ«∞<Õ Ñ¨Ù~å`« #O âß„™êÎÅ∂, „QÆO^èN S L<åflÜ«∂?
•Å∂ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. Jq
¸,IO
=„[=¸, WO„^ŒhÅ=¸, =∞~°Hõ`«=T Hõˆ~¯^èŒ#, Ѩ^Œ‡~åQÆ=Ú, ~°∞„^•Hõ∆,
ÙeHÍ,A~°[=∞}©, ã¨Êù\ ˜Hõ=¸, ™œQÆOkèHõ=¸,
"≥·_è»∂~°º=¸, qѨÙÖÏ, qѨC
K«O„^ŒHÍO`«=¸, QÀ"ÕL ∞kèIH=õ ¸, ã¨OQÆ=¸, =∞ǨhÅ=¸, ѨÙ+¨º~åQÆ=¸,
„|Ǩχ=∞}©,U B™ê, ã‘ã¨QÆ=Ú, =Ú`«º=¸, ѨQÆ_»=Ú.
*’ºu„~°
P338. ~å„uѨÓ@ K≥@¡ „H˜O^Œ ZO^Œ∞‰õΩ Ѩ_»∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞?
ѨQÆ\ ˜ ѨÓ@ K≥@∞¡ ÉÁQÆ∞æ ѨÙÅ∞ã¨∞"åÜ«Ú=Ù#∞ „áê}"åÜ«Ú=Ùx
=^Œ∞Å∞`å~Ú. ~å„uѨÓ@ „áê}"åÜ«Ú=Ùx Ñ‘Å∞ÛH˘x ÉÁQÆ∞æѨÙÅ∞ã¨∞x
=^Œ∞Å∞`å~Ú. ÉÁQÆ∞æ ѨÙÅ∞ã¨∞ "åÜ«Ú=Ù J<å~ÀQƺ=Ú. Hõ#∞Hõ ѨQÆ\ ˜
ѨÓ@ K≥@∞¡ „H˜O^Œ ÖÏÉèíO, ~å„u ѨÓ@ #+¨ì=Ú.
339. q<åÜ«∞Hõ K«qu ~ÀA K«O„^Œ∞_çfl K«∂¿ãÎ hÖÏѨxO^ŒÖÁ™êÎÜ«∂?
nxH˜ „Ѩ^è•# HÍ~°}O P~ÀA J#QÍ q<åÜ«∞Hõ K«qu<å_»∞
K«O„^Œ∞x #∞Oz =KÕÛ H˜~°}ÏÖ’¡ =∂~°∞Ê =ÙO@∞Ok. P ~ÀA K«O„^Œ∞_çfl
K«∂_»@O =Å¡ HõO\˜ K«∂ѨىõΩ W|ƒOk ~å=K«∞Û. JO^Œ∞Hõ<Õ P ^ÀëêÅ#∞
áÈQ˘>ËìÖÏ qq^èŒ P‰õΩÅ`À q<åÜ«∞‰õΩx ѨÓ[ KÕã≤ „=`« Hõ^äŒ K«kq
146 QÀѨÙ~°O....
K«O„^Œ∞_çfl K«∂_»=∞O\Ï~°∞. q<åÜ«∞Hõ ѨÓ[Ö’"å_Õ P‰õΩÖ’¡ K«O„^ŒH~˜ }° ÏÖ’¡
LO_Õ ^Àëêxfl ǨÏiOKÕ â◊H˜Î LOk.
340. =∞ǨÉèÏ~°`« Ѩ~åfiÅ∞ Zxfl? Jq Uq∞\˜?
Éèí~°`«=Oâ◊ QÍ^äŒ#∞ =¸_Õà◊§ „=`åxfl KÕѨ\ ˜ì "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞ [Ü«∞
HÍ"åºxfl „"åâß_»∞. PÃÑ· "≥â· O◊ áêÜ«∞#∞_»∞ [#"Õ∞[Ü«Ú#H˜ [Ü«∞HÍ"åºÅ
QÆ∂iÛ K≥|∞`«∞#flÑC¨ _»∞ HõeQˆ ã¨O^ÕÇ¨ Å#∂, ã¨=∂^è•<å Å#∂ "Õ^"Œ åºã¨∞_ç
Pjã¨∞ûÅ`À K≥Ñ≤Ê#k HõeÑ≤ ÉèÏ~°`«=Ú.
PÃÑ· L„QÆ„â◊=ã¨∞_»∞ <≥·q∞âß~°}ºOÖ’ â∫#HÍk =Ú#∞ʼnõΩ
73 ÉèÏ~°`åxfl q=iã¨∂,Î ~°=∞ºOQÍ K≥|∞`«∂ L#flÑC¨ _»∞ Hõey# ã¨O^ÕÇ¨ Å#∂,
ã¨=∂^è•<åÅ#∂ "åºã¨∞_ç `å`«Ê~åºxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ K≥Ñ≤Ê# ^ŒO`å
HõeÑ≤#^Õ. JÖÏ K≥Ñ≤ÊO^Õ =∞ǨÉèÏ~°`«=Ú.
A N O M
O S .C
=∞ǨÉèÏ~°`« Ѩ~åfiÅ∞ Ѩ^≥úxq∞k. Pk, ã¨ÉèÏ, J~°}º, q~å@,
H
L^ÀºQÆ, cè+¨‡, „^À}, Hõ~°‚, â◊ź, ™œÑ≤ÎHõ, „ã‘Î, âßOu, J#∞âßã¨xHõ,
M ION
A T
Ѩ^≥Ìxq∞k Ѩ~åfiÖË =∞ǨÉèÏ~°`«=Ú.
341. `≥Å¡"å~°∞ L IC„Ѩܫ∂}=ÚKÕ¿ãÎ "å~°â◊¥Å ^À+¨=ÚO_»^•?
*Ï=Ú#
Å¡"å~°B
`≥U
∞ *Ï=Ú# J#QÍ L^ŒÜ«∞O <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å =ÚO^Œ∞
P
ɡ·Å∞^Õi`Õ (ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O =ÚO^Œ∞) U ^À+¨=¸ ÖË^Œ∞. U k‰õΩ¯ÔH·<å
„Ѩܫ∂}˜OK«=K«∞Û. "å~°â◊¥Å ^ÀëêÅ`À ã¨O|O^èŒ=Ú ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ D
q+¨Ü«∞O ˆH=ÅO „Ѩܫ∂}ÏxH˜ =∂„`«"Õ∞ Jx QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe.
342. J~°∞O^èŒuH˜ LѨ^ÕtOz# J~Ú^Œ∞ =`«∞ÎÅ
náê~å^èŒ# Ѷ¨ÅO Uq∞\˜?
N =∞ǨÅH©;, NQ“s, =∞Ǩ ã¨~°ã¨fi`«∞Öˇ·# =ÚQÆ∞æ~°=∞‡Å
*’ºu~Àºáêã¨##∞ P~°∞O^èuŒ H˜ LѨ^tÕ OKå~°∞. J~Ú^Œ∞=`«∞ÅÎ náê~å^è#Œ
KÕÜ«∞@O =Å¡ `˘e =uÎ Éèí~°Î ã¨=∞ã¨Î HÀiHõÅ∞ f~°∞@‰õÄ, Ô~O_»= =uÎ
ã¨O`å# Ü≥∂QÆHˆ =∆ ∂Å HÀã¨=¸, =¸_»= =uΠѨÙ\˜Oì \˜ =∞iÜ«Ú JuÎO\˜
ˆH∆=∞=Ú H˘~°‰õÄ, <åÅ∞QÆ= =uÎ H©iÎ, Q“~°==Ú H˘~°‰õΩ, S^Œ= =uÎ
ã¨HõÅ JiëêìÅ#∞ áÈQ˘@∞ì@‰õÄ, ^Œ∞óY=Ú #∞Oz q=ÚH˜Î H˘~°‰õÄ. XHõ
=uÎ náê~å^èŒ# KÕÜ«∞=Å^Œ∞.
QÀѨÙ~°O..... 147
343. ÃÑo§ KÕã¨∞HÀHõáÈ`Õ ã¨fi~°æ„áêÑ≤Î LO_»^•?
„ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÖˇ=fiÔ~·<å q"åǨÏO HÍx^Õ ã¨fi~°æ „Ѩ"Õâ◊O KÕÜ«∞ÖË~°∞.
HÍx ÉèQí =Æ O`«∞xÃÑ· Jáê~°ÉHíè `Θ À q"åÇ¨Ï q+¨Ü∂« xfl =kÖËã≤ J#O`«"∞≥ #ÿ
ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ`À P ^Õ=Ù_çflH˘e¿ãÎ ã¨fi~åæxH˜ "≥à◊§=K«∞Û. ^èŒ~°‡, J~å÷Å`À,
<åºÜ«∂Å`À ã¨OáêkOz# ѨÙ}ºO`À ã¨fi~åæxfl KÕ~Ö° ~Ë ∞° . ã¨fi~åæhfl, "≥∂H∆Íhfl
á⁄O^•ÅO>Ë ÉèíH˜Î `«Ñ¨Êxã¨i.
344. QÆ∞à’§Ç¨Ï#∞=∞O`«∞xH˜ Xà◊§O`å ã≤O^èŒ∂~°=Ú ZO^Œ∞‰õΩ ~å™êÎ~°∞?
F™êi ã‘`å^Õqx PO[<ÕÜ«Ú_»∞ '`«b¡, h #∞^Œ∞@ ã≤O^èŒ∂~°
uÅHõ=Ú#‰õΩ J~°÷"Õ∞q∞\˜— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ã‘`å^Õq '<åÜ«∞<å!
ǨÏ#∞=∂ ! „ã‘ÎH˜ ÉÁ@∞ì =∞OQÆà◊„Ѩ^ŒO, ™œÉèÏQƺ^•Ü«∞HõO, <ÕxÖÏ ÉÁ@∞ì
ÃÑ@∞ìH˘O@∞O>Ë <å™êfiq∞ J~Ú# N~å=∞K«O„^Œ∞x PÜ«Ú=Ù ~ÀE
ÃÑ~°∞QÆ∞ `«∞O@∞Ok— Jx K≥ÑÊ≤ Ok. ^•xH˜ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ã‘`=« ∞‡ #∞^Œ∞@#
JO`« ã≤O^èŒ∂~°Ñ¨Ù ÉÁ@∞ì ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë<Õ N~å=Úx PÜ«Ú=Ù ÃÑiy`Õ,
M
A N O
<Õ#∞ Xà◊§O`å ™êfiq∞ ¿Ñ~°∞ K≥Ñ≤Ê ã≤O^èŒ∂~åxfl J^Œ∞̉õΩO>Ë WOÔHO`À
C K«T
H S .
PÜ«Ú=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^À Jx Xà◊§O`å ã≤O^è∂Œ ~°O ѨÙÅ∞=ÚH˘x ã‘`=« ∞‡H˜
MO I O N
K«∂Ñ≤Oz 'J=∂‡, <ÕxOHõ rq`åO`«=¸, Xà◊§O`å <å ™êfiq∞ HÀã¨O
T
ã≤O^èŒ∂~°=Ú Ñ¨Óã¨∞‰õΩO\Ï#∞— Jx K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞ˆH PO[<ÕÜ«∞™êfiq∞
A ZOyeP
I C
q„QÆǨxH˜ ã≤O^èŒ∂~åxfl ~å™êÎ~°∞.
L
345. ã¨O=`«û~B °OÖ’ XHõ¯™ê~°~Ú<å <Õˆ~_»∞Ѩà◊√§ u#=∞O\Ï~°∞ ZO^Œ∞Hõx ?
P U
<Õ~ˆ _»∞ Ѩà§◊ ‰õΩ K«HÔ ¯~° "åºkèx `«yOæ KÕ ÅHõ}
∆ O =ÙOk. Hõ_∞» ѨÙÖ’x
„¿Ñ=ÙʼnõΩ JO@∞H˘x L#fl J<ÕHõ ã¨∂Hõ∆ ‡„H˜=ÚÅ∞ qã¨i˚OK«|_»`å~Ú.
<åÅ∞Hõ "≥Ú^Œ∞ÌÉÏi ~°∞z `≥eÜ«∞‰õΩO_® L#flѨC_»∞ <Õˆ~_»∞Ѩà◊√§ u#_»O
=Å¡ ~°∞z ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. W=hfl K≥a`Õ qO\Ï~À q#~À#x
ã¨O=`«û~°HÍÅOÖ’ XHõ¯™ê~°<åfl <Õ~ˆ _»∞ Ѩà§◊ #∞ u#=∞x ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥|∞`å~°∞.
346. '~å=∞— J<Õ Ô~O_»Hõ∆~åÅ∞ t=Ùxq!?
"åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞} â’¡HÍÅ∞ W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ "ÕÅ∞. J~Ú`Õ t=Ùx
=^ŒÌ =∞iO`« qѨÙÅOQÍ =O^Œ HÀ@¡ â’¡HÍÅ∞ QÆÅ ~å=∞Ü«∞}O LO^Œ@.
P =O^Œ HÀ@¡ â’¡HÍÅ∞ ^Õ=`«ÅH˜, =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ, ~åHõ∆ã¨∞ʼnõÄ JO^ŒiH©
WKåÛ_»@. `«∞^Œ‰õΩ F â’¡HõO =∂„`«"Õ∞ q∞yeOk.
148 QÀѨÙ~°O....
q∞ye# â’¡HÍxfl Ѩk=∞OkH˜ Ѩk JHõ∆~åÅ∞ ѨOK«QÍ Ô~O_Õ
JHõ∆~åÅ∞ q∞yÖÏ~Ú. P Ô~O_»Hõ∆~åÖË '~å=∞— =∞Ǩt=Ù_»∞ P JHõ∆~åÅ#∞
Ô~O\˜<Õ Z=fiiH© W=fi#x `«<Õ LOK«∞‰õΩ<åfl_»@.
347. ÔH·Hõ#∞ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ#flѨC_»∞ P"≥∞ a_»¤ˆH Ѩ@ìO Hõ_»`å#x
^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ =∂@ WKåÛ_®?
WKåÛ_»∞. J~Ú`Õ HÔ H· ‰õ Ωõ HÍ^Œ∞. P"≥∞ `«O„_ç HÔ H· Ü
õ ∞« =∞Ǩ~åA‰õΩ.
Ѩ\Ïìaè¿+Hõ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ h=Ù =zÛ J_»∞QÆ∞`Õ h=Ù K≥Ñ≤Ê#@∞ì h a_»¤
Ѩل`«∞xˆH Ѩ@Oì Hõ_`» å#x K≥|∞`å_»∞. JO^Œ∞Hˆ ^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞ =t+¨ª =∞ǨÏi¬x
74 ‰õÄ_® ã¨O„ѨkOK«‰õΩO_® ǨÏ_»=Ù_çQÍ Ñ¨\Ïìaè¿+HõO x~°‚~Ú™êÎ_»∞. ÔH·HõÜ«∞
~åAH˜ ‰õÄ_® N~å=Ú_Õ Ñ¨\Ïìaè+≤‰õΩÎ_»"åfiÅx LO_»@O`À U ~ÀA `«#
N O M
=~°O QÆ∞~°∞ÎKÕÜ«∞ºÖË^Œ∞. JO^Œ∞ˆH ÔH·Hõ `«# `«O„_ç =zÛ J_»QÆ_»x, ^Õ=ã¨∞~°
HZÖÏAfã¨∞HÀ"åe? .C
Ü«Ú^ŒúOÖ’ WzÛ# HÀiHõÅ#∞ J_»∞QÆ∞`«∞Ok.
348. Éè’O
Éè’[<åxfl PK«M
[<åxfl
~åfi`«N
=∞#O KÕã≤# I`«O
S
fã¨∞HÀ"åe. J#fl=Ú#‰õΩ
#=∞㨯iOz PǨ~°Ñ¨^•~å÷Å#∞ A ∂ã≤ z~å‰õΩ Ѩ_»~å^Œ∞. =O_ç# "åifl
„Ѩâ◊Oã≤OKåe. JѨC_ÕI|ÖÏhfl
L C , Wã¨∞ÎOk. ÖËHõáÈ`Õ qHõ\˜ã¨∞ÎOk.
Éè’[#OB=∞^茺֒ ÖË=@=¸, =∂\Ï¡_»@=¸ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
Uxfl W`«~∞° ʼnõΩ ÃÑ@ì‰Äõ _»^∞Œ . Ѩ^•~å÷Å∞ ÉÏQÆ∞<åflÜ∞« x JuQÍ
J<åfl
uO>Ë PÜ«Ú+¨µ¬ H©}∆ 㘠∞¨ OÎ k. Éè’[<å#O`«~=° Ú ‰õÄ_® PK«=∞#O KÕÜ∂« e.
PK«=∞# q^è•#O `≥eÜ«∞#ѨC_»∞ ^Õ=Ùx 㨇iOz P `«~°∞"å`« u<åe.
qã¨ÎiÖ’ Ug∞ q∞QÆÅÛ‰õÄ_»^Œ∞. J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« =_ç¤OK«∞HÀ"åe.W+¨ìO
ÖËx Ѩ^•~åúÅ#∞ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ K≥áêÊe.
349. JuQÍ uO>Ë x„^Œ ZO^Œ∞‰õΩ =ÚOK«∞‰õΩ =ã¨∞ÎOk?
u#QÍ<Õ x„^Œ =∞Ozk HÍ^Œ∞. ѨÓ~°fiHÍÖOÖ’x "å~°∞ Éè’[#O
KÕâßHõ HÍã¨Î ^Œ∂~°O #_çKÕ"å~°∞. 㨄`åÖ’¡ Éè’[#O KÕã≤#"å~°∞ Z\˜ì
Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ x„^ŒáÈÜÕ∞"å~°∞ HÍ^Œ∞. `«=∞ `«=∞ ^èŒ<åxfl ^˘OQÆÅ∂, ™êfi~°÷
Ѩ~∞° Å∂ H˘Å¡Q˘>Ëì „Ñ¨=∂^ŒO LO^Œx. PHÍ~°}OQÍ#∂, P~ÀQƺ Ѩ~O° QÍ#∂
x„^Œ =∞Ozk HÍ^Œ∞. Éè’[#OKÕã#≤ ѨÙ_»∞ r~°=‚ º=ã¨Ö÷ ’ ~°H„Îõ Ѩ™ê~°O [iy
áÈ+¨HÍÅ#∞ ã‘fiHõiã¨∞ÎOk. Pã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z‰õΩ¯= ~°HõÎO J=ã¨~°O J=fi
@O`À â◊s~°OÖ’x q∞QÆ`å ÉèÏQÍÖ’¡ ~°Hõ΄Ѩã¨~°} `«yæ =∞QÆ`«QÍ =∞`«∞ÎQÍ
QÀѨÙ~°O..... 149
JxÑ≤ã¨∞ÎOk. #ÅÉèˇ· J~Ú^Œ∞ ^•\˜#"å~°∞ Éè’[#O JÜ«∂ºHõ F áê=Ù
QÆO@ Py x^Œ∞iOK«@O =∞Ozk.
350. P=Ù ¿Ñ_»Ö’ Jáê~°â◊‰õΩÎÅ∞!
=∞# ÉèÏ~°fÜ«ÚÖË HÍHõ q^ÕjÜ«ÚÅ Ãã·`«O P=Ù¿Ñ_» J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ#^Œx
K≥|∞`å~°∞. P=Ù¿Ñ_»#∞ JeH˜# WO\’¡ ã¨∂Hõ∆ ‡„H˜=ÚÅ∞ ~å=Ù.
Ѩq„`«"≥∞ÿ# Ü«∞[˝Ü«∂QÍ^Œ∞ʼnõΩ P=Ù¿Ñ_»<Õ LѨÜ≥∂y™êÎ~°∞.
P=Ù¿Ñ_» "åã¨# =Å# =∞ÖËiÜ«∂ ™ÈHõ^Œ∞. J`«ºO`« "Õ_çx xÜ«∞O„uOKÕ
â◊HΘ ‰õÄ_® P=Ù ¿Ñ_»Ö’ LOk. WO\˜x T_çÛ#ѨÙ_»∂, "åH˜e T_çÛ#ѨÙ_»∞
J<ÕHõ ~ÀQÆ„H˜=ÚÅ∞ QÍeÖ’H˜ ÖË™êÎ~Ú. JÖÏO\˜ "å\˜H˜ q~°∞QÆ∞_»∞QÍ
P=Ù¿Ñ_»#∞ h\˜Ö’ HõeÑ≤ HõàϧѨ٠K«Å¡@O, JÅHõ@O ^•fi~å "å\˜x
x"åiOK«=K«∞Û.
351. „ã‘ÎH˜ N=∞O`«=Ú KÕ¿ãΠѨل`«∞_»∞ [x‡™êÎ_®?
N O M
ѨÙ<åfl=∞ #~°HõO #∞Oz ~°H˜∆OK«∞"å_»∞ Ѩل`«∞_»∞. `«b¡, `«O„_çH˜
H A
L`«Î~° „H˜Ü«∞Å∞ KÕÜ«Ú@ÔH· =$^•úѨºOÖ’ K«∂ã¨∞HÀ=@O H˘~°‰õΩ Ѩل`«∞_çfl
. C
MO I O N S
Hõ<åe. `˘e Ѩل`«ãO¨ `å#O HÀã¨O „ã‘Î QÆ~ƒ° =ù u J=QÍ<Õ Ñ¨Ù+¨ºg∞ #Hõ„∆ `å#
ã‘=∞O`«=Ú KÕ™êÎ~°∞.
Ù_çfl ÃÑT>Ëì gÅ∞ ÖËHõáÈ`Õ UO KÕÜ«∂e ?
352. Dâß#º=ÚÖ’ ^Õ=A
ѨIC
=∂i# r=#
ZHõ¯_≥H¯õ _çHU B L i}Ï=∂Å ^Œ$ëêì º, L^ÀºQÆ x~°fiǨÏ}Å =Å¡
À "≥à§◊ =eû =ã¨∞OÎ k. J@∞=O@ѨC_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞_çfl Dâß#º
P
k‰õΩ¯# ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ ã¨^Œ∞áêÜ«∞O LO_»HõáÈ=K«∞Û. JÖÏO@ѨC_»∞ ^Õ=Ù_»∞
ѨtÛ=∂xfl K«∂¿ãÖÏ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe.
353. U ã¨OYº‰õΩ Z=~°∞ JkèѨu?
XHõ@= ã¨OYº‰õΩ ã¨∂~°º„QÆÇϨ =¸, ~Ô O_»= ã¨OYº‰õΩ K«O„^Œ∞_»∂,
=¸_»= ã¨OYº‰õΩ QÆ∞~°∞=Ó, <åÅæ= ã¨OYº‰õΩ ~åǨï=Ó, J~Ú^Œ=
ã¨OYº‰õΩ |∞^茄QÆǨÏ=¸, P~°= ã¨OYº‰õΩ â◊√„‰õΩ_»∂, U_»= ã¨OYº‰õΩ
Hˆ `«∞=Ù Uxq∞^À ã¨OYº‰õΩ â◊h, `˘q∞‡^À ã¨OYº‰õΩ ‰õΩA_»∞ JkèÑ`¨ ∞« Å∞.
354. áêi*Ï`« ѨÓÅ`À ѨÓ[ KÕÜ«∞=KåÛ?
H˘O`«=∞Ok áêi*Ï`« ѨÓÅ`À ѨÓ[ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ ... ÉèQí =Æ O`«∞
xH˜ W+¨Oì ÖËx ѨÓÅx K≥|∞`«∞O\Ï~°∞. `≥Åã‘ `≥eÜ«∞Hõ KÕã#≤ „ѨãO¨ QÍÅ#∞
150 QÀѨÙ~°O....
Ѩ\ ì̃OK«∞HÀ#Hõ¯ˆ~¡^Œ∞. áêi*Ï`« ѨÓÅ`À ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ „Ñ‘uHõ~°OQÍ Ñ¨Ó[
KÕÜ«∞=K«∞Û#∞.
355. =∞ǨÉèÏ~°`åxfl q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ ZHõ¯_» „"åâß_»∞?
"åºã¨∞_»∞ K≥|∞`«∞O>Ë q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ Ѷ∞¨ O@O Z`«‰Î Ωõ O_® „"åã≤Ok,
=∞# ÉèÏ~°`«^Õâ◊ z=~° „QÍ=∞"≥∞ÿ# '=∂#—Ö’. Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Ö’¡ LOk D
„QÍ=∞O. |^Œs<å^ä£ "≥o§# "å~°∞ `«Ñ¨Êx ã¨iQÍ D „QÍ=∂xfl ^Œi≈™êÎ~°∞.
'[Ü«∞— HÍ=º=∞<Õ =∞ǨÉèÏ~°`åxfl q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ "åºã¨∞x ѨÅ∞‰õΩ
„ѨHÍ~°O ~åã¨∞ÎO>Ë „ѨHõ¯# „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞Î#fl ã¨~°ã¨fif #k `«# Ѩ~°∞QÆ∞Å
75 L~°∞HõÅ â◊ÉÏúÅH˜ JO`«~åÜ«∞O HõÅQƉõÄ_»^Œx =∞ø#O =Ç≤ÏOz
„Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk.
A O M
P J^Œ∞ƒù`åxfl WѨC_»∞ ‰õÄ_® |^Œs<å^ä£ "≥o#¡ "å~°∞ K«∂_»=K«∞Û.
N
O S .C
xOáêkQÍ Py QÆ=∞x¿ãÎ ã¨~°ã¨fif #k ÉèÏ~°`åxfl ~åã≤# KÀ@ â◊|ÌO
H
ÖˉõΩO_® „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. P „Ѩ^Õâßxfl ^•@QÍ<Õ =∞m§ QÆÅQÆÅÅ∞.
M ѨÙ~°∞+¨µI_çO
356. ZÖÏO\˜ NÏ=∂_®e?
fl q"åǨ
A
^è≥·~°º=Ú#fl"å_»∂, =∞OzQÆ T∞}=ÚÅ∞ HõÅ"å_»∂, â◊√ÉèíÅHõ∆}
ã¨OѨ#∞fl_»∂, q^•ºáê~°IOC
L QÆ`«∞_»∂, `«#Hõ<åfl á⁄_»"≥·# "å_»∂, ã¨OѨÓ~°‚
P~ÀQƺ=O`«∞_»B
U ∂, „ã‘Î =ºã¨#=ÚÅ∂, E^Œ=ºã¨#=ÚÅ∂ ÖËx"å_»∂,
P
=∞^•ºxfl W+¨Ñì _¨ x» "å_»∂, JO^ŒQÍ_»∂, ѨÅ∞=~°∞㨠K«H¯õ QÍ L#fl"å_»∂,
`«Å g∞^Œ xO_≥·# A@∞ì HõÅ"å_»∂ J~Ú# ѨÙ~°∞+¨µ_çfl „ã‘Î HÀ~°∞HÀ"åe.
357. „|Ǩχ =Ú_ç „|Ǩχ^Õ=Ú_Õ "Õ™êÎ_®?
q"åÇ¨Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =^èŒ∂=~°∞e~°∞=Ùi K≥OQÆ∞ʼnõÄ =Ú_ç "Õã≤
Pj~°fik™êÎ~∞° . D =Ú_ç ™êHõ`∆ ∞« Î „|Ǩχ^Õ=Ù_Õ =∞O„`ÀKåÛù~}° `À "Õ™êÎ_∞» .
rq`åO`«=Ú W~°∞=Ù~°∂ Hõeã≤ "≥∞eã≤ LO_®Åx „|Ǩχ^Õ=Ù_çKÕ "≥Ü«∞º
|_ç# =Ú_Õ „|Ǩχ=Ú_ç. XHõi KÕ~Ú XHõ~°∞ Ѩ@∞ìH˘x Jyfl K«∞@∂ì
„Ѩ^ŒH˜∆}O KÕã≤ Hõeã≤ "≥∞eã≤ ã¨∞YOQÍ LO\Ï=∞x =Ú=∂‡~°∞ „Ѩ^ŒH˜∆}
KÕÜ«∞@"Õ∞ áê}˜„QÆǨÏ}=Ú.
358. =Ãã‰õΩ¯= áÈâß~°O\Ï~°∞?
ã¨O㨯 $`«OÖ’ '=K«∞— ÖË^• 'LѨ„QÆO^茗 JO\Ï~°∞. `Õ=∞QÍ L#fl
„Ѩ^Õâ◊OÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. Ѩã≤`«#OÖ’ `˘O^Œ~°QÍ =∂@Å∞ ~å=\ÏxH˜
ѨãH¨ ˘=Ú‡#∞ J~°QÆ nã≤ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ áÈ™êÎ~∞° . JÖÏáÈ¿ãÎ "å‰õΩ¯ ã¨Ê+¨Oì QÍ
QÀѨÙ~°O..... 151
K«H¯õ QÍ `«fi~Q° Í =ã¨∞OÎ ^Œx JÖÏ áÈ™êÎ~∞° . ã¨=∞`«∂HõOQÍ =ã¨á⁄Ü«∞º‰õΩO_®
Z‰õΩ¯= áÈ¿ãÎ QÆÅQÆÅ =∂\Ï¡_» `å~°∞. JÖÏO\˜ "åà◊§x ã¨OÉ’kèOz
g_çH˜ =Ãã‰õΩ¯= áÈâß~°O\Ï~°∞. PÜ«Úˆ~fi^ŒOÖ’ "åѨÙ#∞ ‰õÄ_® D =ã¨
K≥@∞ì "Õà◊§ ~°ã¨O `«yæã¨∞ÎO^Œx L#flk.
359. K«`«∞ó+¨+≤ì Hõà◊Å∞ J#QÍ Uq?
64Hõà◊Å∞Jx J<ÕHõ ã¨O^èŒ~åƒùÖ’¡ qxLO\Ï~°∞. P64Hõà◊Å∞ Wq
1.Jëêª^⌠e◊ Ñ≤ÉÁ^èŒ 2. `«ÖY¡Ë #=Ú 3. j„Ѷ∞¨ "åK«#=Ú 4. |Ǩïq^èŒ
ÉèÏëê *Ï˝#=Ú 5. `«`«Î`ü ÉèÏëê Hõq`å Hõ^äŒ#=Ú 6. ^Œ∂º`«=Ú 7.
76
|∞∞ˆQfi^Œ=Ú 8. Ü«∞Aˆ~fi^Œ=Ú. 9. ™ê=∞"Õ^Œ=Ú 13. ^èŒ#∞ˆ~fi^Œ=Ú 14.
QÍO^è~Œ fi° "^Õ =Œ Ú 15. tHõ∆ 16 "åºHõ~}° =Ú 17. KèO« ^Œã∞¨ û 18. x~°∞Hõ=Î Ú
19. *’ºu+¨=Ú 20, HõÅÊ=Ú 21. g∞=∂O™ê 22. <åºÜ«∞âß„ã¨Î=Ú
23. ѨÙ~å}=Ú 24 ^èŒ~°‡âß„ãÎ̈=Ú 25. ~å*ϺOQÆ=Ú 26. ѨOKåOQÆ=Ú
A N O M
27. `«O„`«=Ú 28. ѨÙ~å}Hõ^äŒ#=Ú 29. 㨇 $u 30. HÍ=º=ÚÅ∞ 31.
JÅOHÍ~°=Ú 32. <å@Hõ=Ú 33. âßOu 34. qâ◊fi 35. PHõ~°¬} 36.
H S . C
MO I O N
q^Õfi+¨ 37. LKåÛ@# 38. =∂~°} 39. QÆu 40. [Å 41. Jyfl 42.
^Œ$+≤ì 43. PÜ«Ú^èŒ 44. "åH± 45. ˆ~`«ãπ 46. QÆ[ 47. ǨÏÜ«∞ 48. ~°^äŒ
AT
49. tHõ∆} 50 ™ê=Ú„kHõ 51. =∞Å¡Ü«Ú^Œú=Ú 52. áêK«Hõ`«fi=Ú 53.
IC
QÍ~°∞_»q^Œº 54 ã¨∞+≤# 55. J#~°ú 56. Ѷ¨∞<å 57. WO„^Œ*ÏÅ 58.
L
B
#$`«º 59. w`« 60. ~°ã"¨ å^Œ 61. ~°`fl« Ñi¨ Hõ∆ 62. KÒ~°º 63. ^è•`«∞ѨiHõ∆
PU
64. J^Œ$â◊º`«fi=Ú.
360. Hõ\˜Hõ <ÕÅ g∞^Œ ÃÑ@ì‰õÄ_»xq?
|OQÍ~°=¸, ~°`«fl=ÚÅ∂, nѨ=Ú, t=eOQÆ=Ú, â◊OY=¸,
™êÅ„QÍ=∞=¸, [Å=¸, ѨÙ+¨Ê=¸, `«∞Åã≤^ŒàÏÅ∂, [Ѩ=∂ÅÅ∂,
Hõ~°∂Ê~°=¸, ~°∞„^•Hõ∆=∂ÖÏ, ‰õΩâ◊=¸Å=ÚÅ∂ (QÆiHõ), ѨÙã¨ÎHõ=¸,
Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=¸, P=ÙѨOz`«=¸, <≥~¸º, `«=∞Åáê‰õΩÅ∂, ѨO_»∂¡,
g\˜x <ÕÅÃÑ· LOK«~å^Œ∞.
361. PjfiÜ«Ú[ =∂ã¨=ÚÖ’ U U ѨO_»∞QÆÅ∞ L<åfl~Ú ?
PjfiÜ«Ú[ =∂㨠„áê~°OÉèíOÖ’ â◊~°#fl=~å„`«∞Å∞ „áê~°OÉèí=Ú.
#=~å„u ѨÓ[Å#∞ 9 ~ÀAÅ∞ Ѷ¨∞#OQÍ [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞. ^Œ∞~åæ+¨ìg∞
ѨO_»∞QÆÖ’¡ HõÅ¡ ÃÑ^ŒÌ ѨO_»∞QÆ. J=∞‡"åix 9 ~ÀAÅ∂ 9 ~°∂áêÅ`À
152 QÀѨÙ~°O....
ÉèíH˜Î`À "≥·Éè’=¿Ñ`«OQÍ Ñ¨Ól™êÎ~°∞. q[Ü«∞ ^Œâ◊g∞, ^Œã¨~å Jx Ñ≤eKÕ
D ѨO_»∞QÆ <≥Å JO`å ÉèíH˜Î=∞Ü«∞O, â◊H˜Î=∞Ü«∞O.
362. PjfiÜ«Ú[ |Ǩïà◊ K«`«∞~°Ìt
D ѨO_»∞ˆQ Ñ≤šʼnõΩ Jã¨Å∞ ã≤ã¨Öˇ·# P#O^À`åûǨŠѨO_»∞QÆ.
N=∞ǨÏÅH˜∆ ‡x H˘ez, „Ѩã¨#flO KÕã¨∞‰õΩ<Õ k=º"≥∞ÿ#ѨO_»∞QÆ. áê`åà◊O
#∞Oz |eK«„Hõ=iÎ D~À*Ë Éèí∂q∞ÃÑ·H˜ =KåÛ_»h, J^Õ~ÀA "å=∞<å=
`å~°OÖ’ |ex áê`åà◊OÖ’H˜ J}QÆ^˘Hͯ_»h ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
D ~ÀA# uÅ`≥·ÅO`À `«Å™êfl#O KÕ™êÎ~°∞. ^•xH˜ HÍ~°}=Ú náê=m
Ѩ~°fi Ѩq„`« ~ÀAÖ’¡ ÅH©;^Õq uÅ`≥·ÅOÖ’ LO@∞Ok. #~°HõK«`«∞~°Ìt
~ÀA# #∞=ÙfiÅ`À KÕã≤# =O@HÍÅ∞ W+¨ìOQÍ uO\Ï~°∞. #~°Hõ K«`«∞~°Ìt
ѨO_»∞QÆH˜ "≥#‰õΩ#fl QÍ^äŒ Uq∞@O>Ë Ñ¨Ó~°fiO #~°HÍã¨∞~°∞_»∞ WO„^Œ∞_ç
A N O M
`«e¡ Jku Hõ~å‚Éèí~°}ÏÅ#∂, ^Õ=`å ѨلuHõÅ∞ Ѩ^ŒÇ¨~°∞ "ÕÅ=∞Okh
H S .C
|Å=O`«OQÍ fã¨∞‰õΩ "≥àÏÎ_»∞. Jk `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl ã¨`«ºÉèÏ=∞ `«# Éèí~°Î
O
M ION
NHõ$+¨µ‚_ç`À Hõeã≤ #~°HÍã¨∞~°∞x ÃÑ·H˜ Ü«Ú^•úxH˜ "≥o§ NHõ$+¨µ‚_çKÕ
AT
K«OÑ≤ã¨∞ÎOk. ^•xH˜ „ѨfHõQÍ #~°Hõ K«`«∞~°Ìtx „Ѩ[Å∞ P#O^ŒOQÍ
IC
[~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞. náê=o~ÀA J=∂"å㨺. P ~ÀA# ÅH©;ѨÓ[
L
qâı+¨OQÍ KÕ™êÎ~°∞.
B
363.Uf~°÷O ¿ãqOz# `«~åfi`« KÕux `«Å‰õΩ ~åã¨∞HÀ=KåÛ?
Pf~°÷O fã¨∞HÀ=\ÏxH˜ KÕux QÀHõ~°‚ÉèíOy=∞Ö’ LOz fã¨∞‰õΩO
\Ï=Ú. PÃÑ· J<åÖ’z`«OQÍ =∞#O P KÕux `«ÅÃÑ· ~åã¨∞‰õΩO\Ï=Ú.
JÖÏ K≥Ü«∞º@O `«QÆ^Œ∞.
f~°O÷ ѨOKå=∞$`«O`À KÕ™êÎ~∞° . JO^Œ∞Ö’ `Õ<,≥ ѨOKå^•~° =O\˜q
A@∞ì‰õΩ =∞OzqHÍ^Œ∞. JÖψQ `«∞Åã‘ f~°÷O fã¨∞H˘<åfl `«ÅÃÑ·
~åã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. f~°÷O fã¨∞HÀ=@O=Å¡ KÕ~Ú ZOyÅ=Ù`«∞Ok. ZOye
KÕux `«ÅÃÑ· ~åã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.
U f~°O÷ fã¨∞‰õΩ<åfl KÕux ™ê^è•~°} h\˜`À â◊√„ÉèOí KÕã∞¨ HÀ"åe.
"≥·+¨‚= ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ QÆOQÆ [ÅO`À Jaè¿+HõO KÕã≤# f~åúxfl =∂„`«"Õ∞
`«Å "≥#∞Hõ ~åã¨∞HÀ"åex LOk.
364. K≥·„`«=∂ã¨OÖ’ U ѨO_»∞QÆÖÁ™êÎ~Ú?
ã¨O=`«û~å~°OÉèí=Ú J#QÍ LQÍk. D ~ÀA# „|Ǩχ^Õ=Ù_çfl
„áêi÷¿ãÎ ã¨HõÅ â◊√ÉèÏÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. „|Ǩχ#∞ „áêiúOKåeû# UÔH·Hõ
QÀѨÙ~°O..... 153
ѨO_»∞QÆ D LQÍ^Õ. _ÀÖÏ Q“s „=`«=¸, ™œÉèÏQƺ â◊Ü«∞# „=`åÅ∞
áê\˜OKåe. N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù =∞`åûº=`å~°"∞≥ uÎ ™È=Ú‰õΩ _çflOz "Õ^•Å#∞
~°H˜∆Oz „|ǨχH˜zÛ# D LQÍk.
K≥·„`«â◊√^Œú#=q∞ N~å=∞#=q∞. ã‘`å~å=ÚÅ HõàϺ}=¸,
N~å=Ú_»∞ ~å=}∞_çfl =kèOz ÅOHõ #∞Oz JÜ≥∂^茺‰õΩ =zÛ# ~ÀE
W^Õ. N~å=∞#=q∞ ~ÀA LѨ"å™ê^Œ∞Å∞ KÕÜ«Ú@ â◊√ÉèíO. D ѨO_»∞QÆ
~ÀA ~°ÑÚ¨¶ ‰õΩÅ uʼnõΩ_≥#· N~å=∞K«O„^Œ∞_ç „Ñ¨u=∞#∞ JkÜ«Ú#∞ Z_»=∞
`˘_» g∞^Œ ã‘`å^Õq L#fl „Ѩu=∞#∞ ^•#O KÕÜ«Ú@=Ú â◊√ÉèíHõ~°O.
365. ѨÓ[ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ K≥Ü«∞º‰õÄ_»xq, K≥Ü«∞ºeû#q
ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOK«_®xH˜ =ÚO^Õ ÖË"åe. Jã¨qÎ ∞Oz# `«~åfi`«
x^Œ∞iOKåe.<À=ÚÅ∂, „=`åÅ∂ KÕ¿ã ~ÀA `«Å‰õΩ #∂<≥ ÃÑ@ì_»O,
^Œ∞=fi@O KÕÜ∞« ~å^Œ∞.â◊x, Pk, =∞OQÆà"◊ å~°ÅÖ’ H˘`«Î =ã¨∞=Î Ùx H˘#~å^Œ∞.
™êfl#O K≥Ü«∞º‰õΩO_® á⁄~Úº "≥eyOK«=^Œ∞Ì. â◊√„Hõ"å~åÅ∞ „Ѩܫ∂}ÏÅ∞
N O M
K≥Ü«∞º~å^Œ∞. `˘Å∞`«QÍ =ÚO^Œ∞ g∞~°∞ ÉÁ@∞ì ÃÑ@∞ìH˘x PÃÑ· W`«~°∞ʼnõΩ
A áêáêÅ∞ xO_çáÈÜ«∂~Ú.
H . C
ÉÁ@∞ì ÃÑ\Ïìe. ѨÓ[ ã¨=∞Ü«∞~ÀAÖ’¡ =∞Oz hà◊√§, =∞l˚QÍ g∞ KÕ`∞« Å`À
S AT
MO I O N
=_ç¤OK˘^Œ∞Ì. W`«~°∞Å #∞Oz LѨC, #∂<≥ fã¨∞HÀ~å^Œ∞. QÆ_»Ñ¨x HÍe`À
`˘Hõ¯‰õΩO_® *Ï„QÆ`«Î =Ç≤ÏOK«O_ç. QÆ_»Ñ¨ |Ü«∞@ #∞Oz ֒ѨŠ=ã¨∞Î=Ùx
AT
|Ü«∞@‰õΩ fã¨∞‰õΩ~å~å^Œ∞. JÖψQ |Ü«∞@ =ã¨∞Î=ÙÅx QÆ_»Ñ¨ J=`«Å
L IC
ÃÑ@ì~å^Œ∞. ~å„u Éè’[#OÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞x Z\˜ì Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ fã¨∞HÀ=^Œ∞Ì.
366.U ‰õΩHõB
P‰õΩHõ¯Å∞¯Å∞=¸ey<å,
=¸ey<å, U_çÛ<å PѨ^Œ ã¨OÉèíqã¨∞Î#fl\Ïì?
U_çÛ<å Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA =ã¨∞Î#fl@∞¡
ÉèÏq™êÎ~°∞. ‰õΩHõ¯Å∞ "åã¨# K«∂ã≤ ZÖÏ KÀ~°∞Åx QÆ∞iΙêÎÜ≥∂, JÖÏ<Õ
=∂#=ÙÅH˜ HõxÑ≤OK«x J<ÕHõ k=º, ^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎÅ∞ ‰õΩHõ¯ÅH˜ HõxÊ™êÎ~Ú.
‰õΩHõ¯Å∞ JÖÏ „Ѩ=iÎOz#ѨC_»∞ KåÖÏ™ê~°∞¡ KåÅ KÀ@¡ =∞~°}ÏÅ∞
ã¨OÉèíqOKå~Ú. „ѨHõ$ux, ÉèíQÆ=O`«∞_ç LxH˜x `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Zxfl
[#‡Öˇ·<å KåÅ=Ù.
HÍh Ѩâ◊√... ѨH∆ͺ^Œ∞Ö’¡ H˘xfl Jf`« â◊‰õΩÎÅ∞<åfl~Ú. =∂#=Ù_»∞
QÆ∞iÎOK«ÖËx "å\˜x Z<Àfl Jq QÆ∞iΙêÎ~Ú. K≥ѨÊ\ÏxH˜ ‰õΩHõ¯ÅH˜ =∂@
ÖË^Œ∞. P =∂>Ë ‰õΩHõ¯ÅH˜ LO>Ë D Éèí∂g∞‡^Œ =∂#=Ù_»∞ LO_Õ"å_»∞
HÍ^Œ∞. ‰õΩHõ¯ÅˆH HÍ^Œ∞ U rqH˜ =∂\Ï¡_Õ â◊H˜Î L<åfl =∞x+≤ D Éèí∂q∞x
154 QÀѨÙ~°O....
âßã≤OK«ÖË_»∞. JO^Œ∞ˆH ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Jhfl [O`«∞=ÙÅHõO>Ë `«‰õΩ¯=
J~°›`«Å`À =∞x+≤x ѨÙ\˜ìOz '=∂@— J<Õk WzÛ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯=
KÕâß_»∞.
367. =∂~°æt~°=∂ã¨=ÚÖ’ U ѨO_»∞QÆÅ∞ =™êÎ~Ú ?
=∂~°æt~° =∂ã¨=ÚÖ’ ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ [~ÚOu. =∂~°æt~° áœ~°‚q∞
<å_Õ ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ [Ü«∞Ou. `«#‰õΩ `å#∞QÍ Ñ¨Ù„`«~°∂áêxfl WzÛ ^Œ`«Î
<å=∞^èÕÜ«Ú_»Ü«∂º_»∞ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù. D <≥ÅÖ’<Õ ^èŒ#∞ã¨ûO„HÍOu.
u~°∞áêÊ"≥· áê~åÜ«∞}=Ú „áê~°OÉè=í ∞ÜÕ∞º =∞OQÆàH◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ ~ÀA. ã¨∂~°∞º_»∞
77 ^è#Œ ∞~åtÖ’ „Ѩ"tÕ OKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¶∞¨ _çÜ∞« JѨÊ\˜ #∞OKÕ ^è#Œ ∞~å‡ã¨O "≥Ú^ŒÅ∞.
368. ѨÙ+¨¯~åÅ∞ ZÖÏ U~°Ê_®¤~Ú?
N M
ѨÙ+¨¯~°∞_»<Õ Éèí‰õΩÎ_»∞ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x QÆ∂iÛ Ñ¶¨∞’~° `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞.
A O
O H S .C
J`«x `«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ "≥∞zÛ t=Ù_»∞ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ UO =~°O HÍ"åÖ’
M ION
HÀ~°∞HÀ=∞<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ѨÙ+¨¯~°∞_»∞. '™êfig∞ #^Œ∞Åhfl r=ÙÅ∞ KÕã≤#
P #^Œ∞Åx ѨÙh`«=Ú KÕÜ«Ú@ÔH· h [Å"≥∞ÿ# â◊s~°=Ú#∞ <å
B L IC
H˜=Ú‡, h ã¨Ê~°≈`À #^Œ∞Åhfl ѨÙh`«=∞=Ù`åÜ«∞x— HÀ~å_»∞. P `«~åfi`«
PU
|$ǨÏã¨Êu ‰õÄ_® t=Ùx `«#∞=Ùx ѨÙ+¨¯~°∞x =ÖË á⁄Ok ã¨~°∞fiʼnõÄ
PǨ~°=Ú HÍ"åÅx `«Ñ¨=Ú KÕâß_»∞.
|$ǨÏã¨Êu `«Ñ㨠∞¨ û‰õΩ "≥∞zÛ t=Ù_»∞ `«#H˜zÛ# =~åxfl |$ǨÏã¨Êu
H˜=fi\ÏxH˜ ѨÙ+¨¯~°∞_»∞ =ѨCHÀÖË^Œ∞. PÃÑ· „|Ǩχ QÆ∂iÛ QÆ~°∞_»∞ `«Ñ¨ã¨∞û
KÕã≤ `«# HÀiHõ `≥eÜ«∞K≥áêÊ_»∞. JѨC_»∞ „|ǨχѨ<≥flO_»∞ r=#^Œ∞ÅÖ’
ã¨O=`«û~åxH˘Hõ¯™êi Ѩ<≥flO_»∞ ~ÀAÅ∞ ѨÙ+¨¯~°∞_»∞O_»∞#@∞ì, QÆ~°∞_˘Hõ¯
~åtÖ’ ã¨OKå~°=Ú |\˜ì [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx K≥Ñ≤Ê W^ŒÌsfl âßO`«Ñ¨iKå_»∞.
ѨÙ+¨¯~° ™êfl#O=Å¡, PǨÏź#∞ ÉèíOQÆO KÕã≤# ^Àëêxfl WO„^Œ∞_»∞
áÈQ˘@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. „|Ǩχ t~°ã¨∞û YO_çOz# ^À+¨O =Å# á⁄Ok#
„|ǨχǨÏ`åº áêѨO #∞Oz t=Ù_»∞ q=Ú‰õΩÎ_»Ü«∂º_»∞.
369. Ñ≤Å¡Å∞ ÖËx"å~°∞ ã¨∞„|Ǩχ}˺â◊fi~°™êfiq∞x ZO^Œ∞‰õΩ ѨÓl™êÎ~°∞?
áê~°fif Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞Å#∞ ^Œi≈OK«\ÏxH˜ ZO`À =∞Ok |∞∞+¨µÅ∞
HÔ Ö· Ï™êxH˜ =KåÛ~°@. JO^Œ∞Ö’ kQÆO|~° |∞∞+¨µÅ∂ LO_»@O`À ã¨∞„|Ǩχ
}˺â◊fi~°™êfiq∞ ¿ÇÏà◊#QÍ #"åfi_»∞. ^•xH˜ áê~°fiu^Õq H˘_»∞‰õΩx =∞O^Œ
QÀѨÙ~°O..... 155
eOz, =∞~å‡OQÍÅ∞ ã¨$+≤ì=$kú HÀã¨O ã¨$+≤ìOz#q, *ÏuH˜ [#‡™ê÷<åÅx
`≥eÜ«∞ K≥Ñ≤ÊOk. `«e¡ *Ï˝#É’^èŒ`À ã¨∞„|Ǩχ}˺â◊fi~°™êfiq∞ ã¨~°Ê~°∂ѨO
^•ÖÏÛ_»∞ r=Hõ}ÏÅ∞ áê=ÚÖÏ¡ LO\ÏÜ«∞x =∞#H˜ `≥eã≤O^Õ. P
`«~åfi`«"å\˜H˜ JkèѨu JÜ«∂º_»∞ ã¨∞„|Ǩχ}˺â◊fi~°™êfiq∞, ^•x=ÖË¡
r=Hõ}ÏÅ JkèÑu¨ Ü≥∞ÿ # ã¨∞„|Ǩχ}˺â◊fi~∞° x ѨÓl¿ãÎ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ѨÙ@ìx ^ŒOѨ`∞«
ʼnõΩ ã¨O`å#O HõÅ∞æ`«∞Ok.
370. Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞O U ~ÀA K«kq`Õ ZO`« Ѷ¨e`«O =ã¨∞ÎOk?
„Ѩu~ÀA Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞O K«^Œ=@O=Å# =∞ǨѶ¨e`«O
=ã¨∞ÎOk. JÖÏ K«^Œ=@O gÅ∞HÍx "å~°∞ „Ѩuâ◊√„Hõ"å~°O Åe`å ™È΄`«O
K«^Œ"åe. JÖψQ ѨÙ}ºÑ¶¨∞_çÜ«∞Ö’¡ D ™È΄`«O K«kq`Õ Ñ¶¨e`«O Z<Àfl Ô
~Ô @∞¡ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. JÖψQ ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºÅ [#‡ #Hõ„∆ `« ã¨=∞Ü«∂Ö’¡
K«kq`Õ ‰õΩ@∞O|âßOu. áœ~°‚q∞ <å_»∞ K«O„^Œ∞x K«∂ã¨∂Î K«^Œ=@O =Å¡
™êH∆ͺ`«∞Î Åe`å^Õq Z^Œ∞~°∞QÍ<Õ Ñ¨iîOz#>Ëì. Åe`å^ÕqH˜ HõÅ∞=Å∂,
N O
=∂ˆ~_»∞ ^ŒàÏÅ∞, `«∞Åã‘^ŒàÏÅ∂, =∞Öˇ¡Ñ¨Ó=ÙÅ∂ ZO`À W+¨ìO. JÖψQ
A M
H . C
<≥·"Õ^ŒºOQÍ áêÜ«∞ã¨=¸, ѨÙÅQÆ=¸, z„`å#fl=¸, ^•x=∞‡, |∂_ç^Œ
S T
QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∂ „Ñ‘u. ^ŒH}
M O N
∆˜ Ï =$`« â◊OY=Ú "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =hfl „Ñ‘uHõ~=° ÚÅ∞.
371. PaÌHõ=Ú<å_»∞ ÉèT’HõÎÅI‰õO
Ω ZÖÏ =_ç¤OKåe?
`˘Å∞`« J<åflxfl =_ç¤OA
L
fÑ≤ =_ç¤OKåe. P[ºáê„`« C Kåe. Éè’HõÎ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨ÙQÍ Ñ¨Ñ¨C "Õã≤ PÃÑ·
I LOKåe. Éè’HõÎ Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù ѨÓ~°‚=ÚÅ∂, ÖË^•
JÖÏO\˜ ÉèU B
íHõ∆=ÚÅ∞OKåe.
PJ<åflhfl, ‰õÄ~°Åh, Å=}=Úh QÆi>ˇ`À Éè’HõHÎ ˜ =_çO¤ Kåe. ѨO_»∞¡
=_礿ãÎ "˘ez =_ç¤OKåe. Éè’HõÎ =_»¤# HÍ=eû=¿ãÎ Ãã·QÆÅ`À<Õ K≥áêÊe.
Éè’HõÎÅ#∞ XHõi<˘Hõ~°∞ `åHõ‰õΩO_® ‰õÄ~ÀÛɡ\Ïìe.
372. q"åÇ¨Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩ^ŒÇ¨~°∞ P[ºÇ¨ÏŸ=∞=ÚÅH˜ J~°ú"Õ∞q∞\˜?
`˘e Ǩϟ=∞=Ú =^èŒ∞=Ùx `˘Å∞`« á⁄Ok# K«O„^Œ∞#‰õΩ PǨïu
^Œ`«Î=Ú KÕ™êÎ~°∞. PÃÑ· QÆO^èŒ~°∞fi#‰õÄ, JyflǨϟ„`«∞#‰õÄ PǨïu ^Œ`«Î=Ú
KÕ™êÎ~°∞.
<åÅ∞QÀ Ǩϟ=∞=Ú Ñ≤`$« QÆ$ǨÏO #∞Oz Éè~í ΰ QÆ$ǨÏ=Ú‰õΩ áÈ=Ù@ÔH·
Hõ#ºHÍ nHõ∆#∞ =^Œe"Õã≤#O^Œ∞‰õΩ PÃÑ· Ǩϟ=∞O Ñ≤`«$‰õΩÅO =^ŒÖËã≤#@∞ì
Éèí~°Î ‰õΩÖÏxfl =^ŒÅ‰õΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ. P~°=Ǩϟ=∞=Ú WO„^Œ∞xÔH·,
156 QÀѨÙ~°O....
™œÉèÏQƺ=uQÍ ã¨∞Ѩل`«=uQÍ KÕÜ∞« =∞x. PÃÑ· U_À Ǩϟ=∞=Ú Jyfl^=Õ Ù_ç
QÆ∂iÛ =^èŒ∞=ÙH˜ Hõey# ã¨O`å<åxfl =∞$`«∞º=Ù #∞Oz ã¨^• ~°H˜∆OK«=∞x
=^èŒ∞=ÙH˜ Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ Ѩل`«â’HõO HõÅQÆhÜ«∞=^ŒÌx.
Zxq∞^À J[ºÇ¨ÏŸ=∞O, Hõey# ã¨O`å<åxH˜ ã¨OѨÓ~°‚ PÜ«Ú+¨µ¬
xzÛ D"≥∞#∞ ã¨O`À+¨OQÍ LOK«=∞x. `˘q∞‡^À P[ºÇ¨ÏŸ=∞=Ú â’HõO
^ŒiKÕ~‰° Ωõ O_®, Hõhfl~∞° HÍ~°Û‰õΩO_® Éè~í ,ΰ a_»Å¤ #∂ K«∂ã¨∞‰õΩO@∂ ѨiѨÓ~°‚
ã¨O`À+¨O á⁄O^•Åx. Ѩ^Œ=Ǩϟ=∞=Ú =^èŒ∞=Ù "≥∞_»#∞ xOw, "åÜ«Ú
^Õ=Ù_»∞, T~°∞=ÙÅ#∂, Z^Œ#∞ Pâ◊fih^Õ=`«Å∂, ѨÙ@ìÉ’ÜÕ∞ ã¨O`å<åxfl
78 ÉèÏ#∞_»∂, ^èŒiOz# =„ã¨Î=ÚÅ#∞ |$ǨÏã¨Êf, "≥#∞Hõ ÉèÏQÍxfl ^Õ=`«Å∂
~°H˜∆OKåÅx.
A N O M
Ѩ^ŒH˘O_»= P[ºÇ¨ÏŸ=∞=Ú `≥eã‘ `≥eÜ«∞Hõ KÕã≤# áêáêÅ#∞
Hõ∆q∞OK«=∞x, "å\˜ #∞Oz HõÅ∞QÆ∞ ^Œ∞óY=Ú#∞ ^Õ=`«Å∞ áÈQ˘@ì=∞x.
O H S .C
Ѩ<fl≥ O_»= Ǩϟ=∞=Ú =~°∞}^Õ=Ù_ç HÀã¨O, K«ÅQ¡ Í HÍáê_»=∞x, Ѩ^=Œ ¸_À
M ION
Ǩϟ=∞=Ú =~°∞}∞_çfl „áêi÷OK«@=Ú.... ã¨=∞ã¨Î ‰õΩ@∞O| PÜ«Ú~åúÜ«∞
=Ú#∞ ÉèíOQÆѨ~°K«‰õΩO_®, HÀѨO ÖˉõΩO_® „áê~°ú#Åx q#=∞x.
A
L IC
Ѩ^•è flÅ∞QÀ P[ºÇ¨ÏŸ=∞=Ú Jyfl Ǩϟ„`«∞_çHÔ ,· =~°∞} ^Õ=Ù_ç HÀáêxfl
B
áÈQ˘\˜ì =∞=Ú‡ã¨O`À+¨ Ѩ~°K«=∞x, =∂ÃÑ· â◊„`«∞=ÙÅ K«~°ºÅ#∞ PkÖ’<Õ
PU
=º~°úO KÕÜ«∞=∞x. Ѩk¿ÇÏ#= Ǩϟ=∞=Ú ^Õ=`«ÅÖ’ `˘e "å_»~Ú#
Jyfl^=Õ Ù_çfl =∂ Ü«∞[˝Ü∂« QÍ^Œ∞ÅO^Œ∞ ǨÏqã¨∞ûÉè∞í lOz, PÃÑ· =∂ HÀiHõÅ∞
f~°Û=∞x. Ѩ^ÇŒ ¨ ~°= Ǩϟ=∞=Ú JyflÇϨ Ÿ„`«∞xH˜ =∞#™ê "åKå ^蕺xOz
ѨÓlOz #=∞㨯iOK«@=Ú.
373. ǨÏ#∞=∞O`«∞#‰õÄ, ã¨∞=~°ÛʼnõΩ ÃÑo§ [iyO^•?
H˘xfl ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ ǨÏ#∞=∞O`«∞#‰õΩ, ã¨∞=~°ÛʼnõΩ UHõOQÍ ÃÑo§
[iÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ „|ǨχKåi. ã¨∂~°∞ºx ‰õΩ=∂Ô~οÑ~°∞
ã¨∞=~°ÛÅ. PO[<ÕÜÚ« _»∞ ã¨∂~°∞ºx =^ŒÌ q^•ºÉèϺã¨O KÕâß_»∞. P ã¨=∞Ü«∞O
Ö’<Õ ã¨∞=~°ÛŠǨÏ#∞=∞O`«∞x W+¨ìѨ_çOk. q+¨Ü«∞O `≥eã≤# ã¨∂~°∞º_»∞
q^•ºÉèϺã¨O J#O`«~°O ǨÏ#∞=∞O`«∞x QÆ∞~°∞^ŒH˜∆}QÍ ã¨∞=~°ÛÅ#∞
Ѩi}Ü«∞=∂_»=∞<åfl_»∞. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ HõeÜ«ÚQÍO`«O JÜÕ∞º =~°‰õÄ
PQÆ=∞<åfl_∞» . P`«~åfi`« ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#x =∂\˜KåÛ_»∞. Hõ#∞Hõ ã¨∞=~°Û
Å#∞ ǨÏ#∞ =∞O`«∞_»∞ HõeÜ«ÚQÍO`«O `«~åfi`Õ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 157
374. #~°HÍã¨∞~°∞_çfl =kèOzOk NHõ$+¨µ‚_®? ã¨`«ºÉèÏ=∂?
#~°HÍã¨∞~°∞}˜‚ =kèOzOk KåÖÏ=∞Ok ã¨`º« ÉèÏ=∞ J#∞‰õΩO\Ï~°∞.
`«e¡ KÕuÖ’ =∞~°}=∞x JO^Œ∞ˆH ã¨`«ºÉèÏ=∞#∞ Ü«Ú^•úxH˜ NHõ$+¨µ‚_»∞ f
fã¨∞‰õΩ=KÕÛÖÏ KÕâß_»x J#∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍh Jk x[O HÍ^Œ∞. ã¨`º« ÉèÏ"Õ∞
Éèí∂^Õq.
N=∞ǨÅH˜∆ ‡ á⁄O^Œ∞`«∞#fl "≥·Éè’QÍÅ QÆ∂iÛ K≥Ñ≤Ê, `«# =º^èŒÅ
QÆ∂iÛ Éèí∂ÉèÏ~°O QÆ∂iÛ K≥|∞`«∞Ok. JѨC_Õ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù ÅH©;^Õq
WO`« =~°‰õÄ ZxflÉè’QÍÅ∞ J#∞ÉèíqOzO^À J=hfl XHõ¯ [#‡Ö’<Õ
ã¨`«ºÉèÏ=∞QÍ J#∞Éèíq™êÎ=x K≥|∞`å_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ a_»¤Å HÀã¨O
J_»∞QÆ∞`«∞Ok. J_çy# ã¨=∞Ü«∞O q+¨ Ѷ¨∞_çÜ«∞Å∞ HÍ=@O`À ~åHõ∆ã¨∞Å∞
[x‡™êÎ~°h, `å<Õ "åifl K«OѨHõ `«Ñ¨Ê^Œx K≥|∞`å_»∞.
Éè∂í ^Õq Hõ_∞» Ѩ٠fÑ≤`À h=Ù ã¨OǨÏiOK«=^ŒxÌ '=~°O— N=∞Ǩq+¨µ‚
=Ù#∞ J_»∞QÆ∞`«∞Ok. JѨC_»∞ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù h‰õΩ h=ÙQÍ K«OѨ=∞#fl
N M
ѨC_Õ ã¨OǨÏi™êÎ#x JÉèíÜ«∞O W™êÎ_»∞. #~°HÍã¨∞~°∞_çÃÑ· Ü«Ú^•úxH˜ "≥o§
O
H A . C
#ѨC_»∞ ã¨`º« ÉèÏ=∞#∞K«∂ã≤ #~°‰Ωõ _»∞ „ã‘Î JyflÖÏ =∂ˆ~ „ѨãO¨ QÆ=Ú KÕ™êÎ_∞» .
MO I O N S
`«eÖ¡ ÏO\˜ <åÃÑ<· Õ HÍ~°∞‰õÄ`«Å∞ ‰õÄ™êÎ_® ã¨OǨÏiOK«∞ '"≥^=Œè #∞—
Jx ã¨`«ºÉèÏ=∞ JO@∞Ok. NHõ$+¨µ‚_»∞ K«„HÍÜ«Ú^èŒO =kÖËÖÏ KÕã¨∞ÎOk
T <å~åÜ«∞}ÏU JxB[Ñ≤¿ãÎ ã¨HõÅ ã¨~°fi „QÆǨÅ ^ÀëêÅ∞ ã¨=∞táÈ`å~Ú.
ã¨`«ºÉèÏ=∞. A
IC„|Ǩχ PÜ«Ú=Ù ZO`«?
XHõU
HÍÅÊHõ
L
375.
BHÍÅO „|Ǩχ^Õ=Ù_çH˜ ѨQÆ\˜HÍÅO. =∞~˘Hõ HÍÅÊHõO
P ѨQÅÆ ∂, ~å„u Hõeã≤# J<ÕHõ HõÅÊHÍÅ ã¨=∞Ü«∞"Õ∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_ç
~å„u. JÖÏ
PÜ«Ú=Ù. XHõ HõÅÊHÍO`«O PÜ«∂ºˆH =∂~°¯O_ÕÜ«Ú_»∞ =@Ѩ„`«âß~Úx
~åq P‰õΩÃÑ· K«∂âß_»∞.
376. J#flѨÓ~å‚ ^Õq t=ÙxÔHO^Œ∞‰õΩ aèHõ∆O "Õã¨∞ÎOk?
^ŒHÜ∆õ ∞« [˝=Ú J~Ú# `«~∞° "å`« ã¨f^Õq áê~°fiu^ÕqQÍ [x‡ã¨∞OÎ k.
̄^Ά
Ì ∂« ºHõ Dâ◊fi~°∞_çfl ÃÑo§ KÕã∞¨ HÀ"åÅx HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok. Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞
Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Ö’¡ Ѷ∞¨ ’~°`Ñ« 㨠∞¨ û KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. Pã¨OQÆu `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl áê~°fiu
Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Ö’¡ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∞¨ ‰õΩO@∞#fl Dâ◊fi~°∞_çfl P~åkèã∞¨ OÎ k. ^•O`À
t=Ù_»∞ K«eOK«Háõ È=@O`À =∞#‡^ä∞Œ _»∞ t=ÙxÃÑ· ÉÏ}Ïxfl "Õ™êÎ_∞» . ^•x`À
Dâ◊fi~°∞_»∞ L„QÆ∞_»=Ù`å_»∞. =¸_À Hõ#∞fl`À =∞#fl^äŒ∞_çx Éèí㨇O KÕ™êÎ_»∞.
158 QÀѨÙ~°O....
P`«~°∞"å`« =∞~À „Ѩ^ÕâßxH˜ `«Ñ¨ã¨∞û HÀã¨O "≥à◊`å_»∞. áê~°fiuH˜ UO
KÕÜ«∂ºÖ’ `≥eÜ«∞^Œ∞. JѨC_»∞ <å~°^Œ∞_»∞ áê~°fiu^Õq`À K≥ѨÙ`å_»∞.
'`«b¡ Ѩ~°=∞t=Ù_»∞ aèH∆Í@#ÔH· ã¨OKå~°O KÕã¨∞Î<åfl_»∞ HÍ=Ù# h=Ù
Ѩq„`« HÍj ˆH∆„`«O "≥o§ „Ѩu Éèí‰õΩÎxH˜ J#fl^•#O KÕã¨∂Î J#flѨÓ~°‚QÍ
=∞#fl#Å#∞ JO^Œ∞HÀ ã¨~Ô #· ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P Dâ◊fi~∞° _»∞ h ^ŒQ~æÆ H° ˜ =™êÎ_∞»
aèHõ∆ Ji÷™êÎ_»∞ Jx K≥áêÊ_»∞.
<å~°^Œ∞_»∞ K≥Ñ≤Ê#@∞ì áê~°fif^Õq J#fl^•#O KÕã¨∂Î J#flѨÓ~°‚QÍ
Éèí‰õΩÎÅ`À P~åkèOѨ|_»∞`«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞Ǩt=Ù_»∞ aèHõ∆ÔH· J#flѨÓ~°‚
79 =ÚO^Œ∞‰õΩ =KåÛ_»∞. áê~°fiu^Õq Éè~í #ΰ ∞ QÆ∞~°∞ÑÎ \¨ ì˜ KÕ~ÚѨ@∞ì‰Ωõ Ok. ^•x`À
=∞Ǩt=ÙxH˜ ã¨~fi° =¸ J~°"÷ ∞≥ ÿ áê~°fif^ÕqÜÕ∞ J#flÑÓ¨ ~°‚ Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩx
A
"≥eã≤Ok. HÍj qâıfiâ◊fi~°∞_çQÍ =∞Ǩt=Ù_»∞ "≥eâß_»∞. O M
P"≥∞#∞ ã‘fiHiõ OKå_»∞. JѨÊ\˜flOz áê~°fif ^Õq HÍjˆH„∆ `«OÖ’ J#flÑÓ¨ ~°Q‚ Í
N
O H =ã¨.∞ÎOC
Î U Ѷ¨e`«O S
377. U <å=∂xfl
N~å=∞ <å=∂xfl [Ñ≤M
[Ñ≤
¿ãÎ [Ü«∞O IO
¿ã
N k?
A Œ=TÚÅ #∞Oz q=ÚH˜Î
^•"≥∂^Œ~°∞_çfl [Ñ≤¿ãÎ ã¨HõÅ |O^è
ˆHâ◊"å Jx 㨇i¿ãÎ LJ<ÕIHCõ <Õ„`« "åº^èŒ∞Å∞ =∞@∞=∂Ü«∞O.
=∂^èŒ"På Jx 㨇i¿ãÎ J#∞‰õΩ#fl Ѩ#∞Å∞ <≥~°"Õ~°∞`å~Ú.
PK«∞Û`å Jx 㨇i¿ãÎ fã¨∞‰õΩ#fl PǨ~°"Õ∞ B+¨^èŒOQÍ Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk.
#~°tOǨ Jx 㨇i¿ãÎ g∞ â◊„`«∞=ÙÅÃÑ· g∞^Õ q[Ü«∞O.
J^Õ <å~°ã≤OǨ Jx 㨇i¿ãÎ ã¨HõÅ ÉèíÜ«∂Å #∞Oz q=ÚH˜Î.
QÀqO^• Jx 㨇i¿ãÎ ã¨HõÅ áêáêÅ#∞Oz q=ÚH˜Î.
N=∞ǨÅH©; q+¨µ‚=ÙÅ#∂ 㨇i¿ãÎ ã¨HõÅ ã¨OѨ^ŒÅ`À
g∞ QÆ$ǨÏO Hõà◊Hõà◊ÖÏ_»∞`«∞Ok.
㨈~fiâ◊fi~å Jx 㨇i¿ãÎ KÕѨ\ ˜ì# HÍ~°ºO ã¨`«fi~°"Õ∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
q[Ü«∞O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
[QÆ<å‡`å Jx 㨇i¿ãÎ ã¨HõÅ JiëêìÅ #∞Oz q=ÚH˜Î.
[QÆ[˚#h Jx 㨇i¿ãÎ ã¨~°fiÉèíÜ«∂Å∞ fi „ѨâßO`«`« =ã¨∞ÎOk.
Hõ$+¨‚ Hõ$+¨‚ Jx 㨇i¿ãÎ HõëêìÅ∞ `˘Å∞QÆ∞`å~Ú.
t= t= Jx 㨇i¿ãÎ ã¨HõÅ=¸ ^ŒiKÕ~°∞`å~Ú.
QÀѨÙ~°O..... 159
378. HÍsÎHõ=∂ã¨=ÚÖ’ ѨO_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜?
HÍsÎHõ =∂ã¨OÖ’ N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù#∞ ^•"≥∂^Œ~° <å=∞O`À Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞
ѨÓl™êÎ~∞° . Z=iH˜ gÅ∞#fl Ѩiã≤u÷ x|\˜ì "å~°∞ #n, #∂u ™êfl#=Ú#∂
ÉèíH˜Î`À PK«i™êÎ~°∞. HÍsÎHõ =∂ã¨=Ú#∞ q∞Oz# =∂ã¨O ÖË^Œx J„u
=∞ǨÏi¬ `≥eÜ«∞*Ë™ê_»∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ HÍsÎHõ =∂ã¨=ÚÖ’ HÍsÎHõ=∞Ǩ`«‡º=Ú
K«^∞Œ =Ù`«∂, Ѩ~=° ∞t=Ù_çfl H˘Å∞ã¨∂Î Lã≤iK≥@∞ì„H˜O^Œ ѨÓ[Å∂, Éè’[<åÅ∂,
=<åÖ’¡ qǨ~°=ÚÅ∂ WÖÏ J<ÕHõ P~å^èŒ#Å∞KÕã¨∂ΠѨ~°=∂#O^ŒOQÍ
QÆ_∞» ѨÙ`å~°∞. HÍsÎHõ ™È=∞"å~åÅ∞ qkèQÍ PK«i™êÎ~∞° . HÍsÎHnõ áêÅ∞ "≥ey
™êÎ~∞° . D HÍsÎH=õ ∂ã¨O KåÖÏâ◊√Éèí „Ñ¨^"Œ ∞≥ #ÿ k... „ã‘ÅÎ ‰õΩ S^Œ=`«#=Ú#∞
=$kú KÕã¨∞ÎOk.
QÆ∞_»∞ÅÖ’, `«∞Åã‘ =<åÖ’¡ „ã‘ÅÎ ∞ qâı+O¨ QÍ J~°\ ˜ ^˘Ñ¨ÊÖ’¡ #∂<≥
áÈã≤ náêÅx "≥ey™êÎ~°∞. Lã≤iHÍÜ«∞ÃÑ· =uÎx ÃÑ\˜ì "≥eyOz q+¨µ‚
n"≥#Å#∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞. D =∂ã¨OÖ’ t=ÙxH˜ Jaè¿+HÍÅ∞ KÕ™êÎ~°∞.
N M
379. =∂Ѷ¨∞=∂ã¨=ÚÖ’ ѨO_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜ ?
A O
H S . C
=∂Ѷ∞¨ =∂ã¨OÖ’ ã¨∞„ѨÉÏè `«"àÕ ◊ ™êfl#O KÕ¿ãÎ ‰õΩ@∞OÉÏxHõO`«\ H˜ ©
MO I O N
ZO`À â◊√Éè=í Ú. _è∞» O_ç QÆ}Ѩu ѨÓ[Å∞ KÕ™êÎ~∞° . Dâ◊fi~∞° _çfl =∞ÖˇÑ¡ Ó¨ Å`À
P~åkè™êÎ~°∞. H˘xfl „áêO`åÖ’¡ 'NѨOK«q∞— ѨO_»∞QÆ [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞.
AT
ã¨~°ã¨fif ^Õqx ѨÓl™êÎ~°∞. JÖψQ ~°^äŒã¨Ñ¨Îq∞x =∂Ѷ¨∞â◊√^Œú ã¨Ñ¨Îq∞<å_»∞
IC
B L
PK«i™êÎ~∞° . ~°^ãŒä Ѩ qΨ ∞ ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_çfl ѨÓlOKÕ Ñ¨O_»∞QÆ. =∂Ѷ∞¨ â◊√^Œú
J+¨ìq∞ cèëê‡+¨ìq∞. =∞Ǩt=Ù_çfl Jaè¿+HÍÅ`À, aÅfiѨ„`åÅ`À `«q∞‡
PU
ѨÓÅ`À ÉèíH˜ÎQÍ Ñ¨ÓlOKÕ Ñ¨O_»∞QÆ. K«`«∞~°út ~ÀA# =∞Ǩt=ÙxH˜ „Ñ‘u
J~Ú# HÍÅ"Õ∞ =∂ã¨t=~å„u.=∂Ѷ∞¨ |Ǩïà◊ K«`∞« ~°tú J#QÍ J=∂"å㨺‰õΩ
=ÚO^Œ∞ =KÕÛk HÍ=Ù# =∞Ǩt=~å„u. D t=~å„u =∞OQÆà◊"å~°"≥Ú¿ãÎ
ZO`À ѨÙ}º„Ѩ^=Œ Ú. t=~å„u ѨQÅÆ ∞ LѨ"åã¨=Ú KÕÜ∂« e. ~å„u *ÏQÆ~}°
KÕÜ«∂e. ~°∞„^•aè¿+HõO KÕ¿ã"åi ǨÏã¨ÎO J=∞$`«=∞Ü«∞"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.
380. Pã‘Î, Sâ◊fi~åºÅ∞ <åÅ∞QÀ `«~°OÖ’ xÅ|_»=O\Ï~°∞ x["Õ∞<å?
`«~`° ~« åÅ∂ u<åfl `«~Q° xÆ Pã≤Î ã¨OáêkOKå~°x JO@∂ LO\Ï~°∞.
HÍh x*ÏxH˜ P `«~`° ~« åÅ ã¨Oáê^Œ# <åÅ∞QÀ `«~O° =KÕÛã¨iH˜ =∂Ü«∞"≥∞ÿ
áÈ`«∞Ok. ÖH˜∆ ‡^Õq xÅHõ_Ö» xË ^Õ J~Ú<å, JÖÏ Pã≤Î áÈ=\ÏxH˜ HÍ~°}O,
"åi"åi Ѩل`«∞Å „Ѩ=~°Î<Õ HÍ~°}O.
160 QÀѨÙ~°O....
_»|∞ƒ qÅ∞= `≥eÜ«∞Hõ, #=∂‡eû# "åix #=∞‡Hõ, #=∞‡‰õÄ_»x
"åix #q∞‡ "≥Ú`«OÎ áÈQ˘@∞ì‰Ωõ O\Ï~°∞. #_ç~À_»∞¤ g∞^Œ =∞m§ Hõ+Ñì¨ _¨ ∞» `«∞O
\Ï~°∞. WÖÏ HÍ=\ÏxH˜ _»|∞ƒ#fl^Œ<Õ PǨÏ=¸, =∞^Œ=∂`«ûº~åºÖË
HÍ~°}=Ú. „¿Ñ=∞Å#∂, JáêºÜ«∞`«Å#∂, ^è~Œ å‡hfl, <åºÜ«∂hfl =∞~°záÈ=
@=Ú =Å<Õ "åiHÍ ^Œ∞ã≤÷u Ѩ_»∞`«∞Ok.
381. Pëê_è»=∂ã¨=Ú Ñ¨O_»∞Å∞ ÖËq∞\˜?
[QÆ<åfl^茈H∆„`«OÖ’ ~°^äŒÜ«∂„`« [~°∞QÆ∞`«∞Ok. W^Õ =∂ã¨OÖ’<Õ
`˘e UHÍ^Œt. N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù â◊OYQÆ^• K«„HÍÅ∞ ^èŒiOz Pkâı+¨µxÃÑ·
80 â◊Ü«∞xOz LO_»QÍ N=∞ǨÅH©∆^Õq áê^Œ=ÚÅ∞ =`«∞Î`«∞O_Õ „Ѩu=∞#∞
ѨÓlOKåe. D ~ÀA #∞OKÕ Kå`«∞~å‡ã¨º „=`åxfl Ѩ_»`å~°∞. "åºã¨
OaèM
ѨÙi‚=∂, t= â◊Ü«∞<À`«û==Ú D =∂ã¨=ÚÖ’<Õ =™êÎ~Ú.
K«‰õÄN
382. QÆ$Ǩ~°OÉèí=Ú ZѨC_»∞ „áê~°OaèOA _»^Œ∞? ZѨC_»∞ „áê~°O OKåe?
O H S .C
"≥·âßY=¸, á¶êÅ∞æ}=¸, ѨÙ+¨º=¸, „âß=}=¸, D =∂ã¨=Ú
M ION
ÅO^Œ∞ =ÚQÆ∞æ"ÕÜ«∂Åx ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞_»∞ â‹ÅqKåÛ_»∞. J^Õ <å~°^Œ∞_»∞
T
á¶êÅ∞æ}O, "≥·âßYO, „âß=}O, HÍiÎHõ=ÚÅO^Œ∞ QÆ$Ç¨Ï x~å‡}=Ú#‰õΩ
A
LIC
NHÍ~°O K«∞@ì=∞x K≥áêÊ_»∞. D =∂ã¨=ÚÅÖ’ QÆ$ǨÏ~°OÉèí=Ú KÕ¿ãÎ ^èŒ#,
U B
Hõ#Hõ, Ѩل`«, P~ÀQƺ=ÚÅ∞ =$kú K≥O^Œ∞`åÜ«∞x `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. HÍ~°}
P
`«O„`«OÖ’ ã≤~÷ =° ∂ã¨=¸, ã≤~÷ ~° åj, ã≤~÷ ° JOâ◊=Ú WO^Œ∞ QÆ$ǨxH˜ â◊O‰õΩ
™ê÷Ñ#¨ KÕÜÚ« @ =∞Oz^Œx K≥áêÊ_»∞. „Ѩ^•è # QÆ$ǨÏx~å‡}O ѨÙ+¨º, Pëê_è»
=∂ã¨=ÚÅÖ’ =^ŒÌx K≥áêÊ_»∞. ^≥·=[˝=Å¡Éèí∞_»∞, K≥·„`«=∂ã¨OÖ’ QÆ$Ǩ
~°OÉèí=Ú â’Hõ=∞h, "≥·âßYOÖ’ â◊√Éèí=∞h, *˺+¨ªOÖ’ =∞ǨÉèíÜ«∞OHõ~°
â’Hõ=∞h, Pëê_èO» Ö’ Ѩâ√◊ =ÙÅ H©}∆ `«h, „âß=}=Ú ^è#Œ HÍ~°H=õ ∞h, ÉèÏ„^Œ
Ѩ^=Œ Ú ^Œi„^Œ=∞h, PjfiÜÚ« [=Ú Q˘_»=Åh, HÍsÎH=õ Ú Éè$í `«º<åâ◊#=∞h,
=∂~°æt~°=Ú ^èŒ#„áêÑ≤ÎJh, ѨÙ+¨ºO ÅH©;„áêÑ≤ÎJh =∂Ѷ¨∞=∂ã¨=Ú Jyfl
ÉèíÜ«∞=∞h á¶êÅ∞æ}O ã¨HõÅ Sâ◊fi~°º„áêÑ≤Î Jx â‹ÅqKåÛ_»∞.
383. ^Õ=Ùx f~°úO ZO`« P~ÀQƺ=Ú?
ÉèQí =Æ O`«∞_çfl ^Œi≈Oz fã¨∞‰õΩ<Õ f~°O÷ Ö’ Z<Àfl P~ÀQƺ ã¨∞QÆ∞}Å∞O
\Ï~Ú. N QÆO^èŒO, `«∞Åã‘, ѨK«Û Hõ~°∂Ê~°=¸, ˆHã¨i "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å\˜x
ÉèíQÆ=O`«∞x f~°÷OÖ’ HõÅ∞ѨÙ`å~°∞. D f~°÷O „H˜q∞ã¨OǨ~°HõO`À áê@∞,
~ÀQÆx"å~°Hõ QÆ∞}O Hõey LO@∞Ok. JO^Œ∞ˆH ÉèíQÆ=O`«∞_çfl ^Œi≈OKåHõ
f~°O÷ fã¨∞‰õΩO>Ë P^蕺u‡Hõ ÉèÏ=#`Àáê@∞ P~ÀQƺO ‰õÄ_® HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
QÀѨÙ~°O..... 161
384. á¶êÅ∞æ}=∂ã¨=ÚÖ’ =KÕÛ Ñ¨O_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜ ?
á¶êÅ∞æ} =∂ã¨O q+¨µ‚=ÙÔHO`À „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ#k. D =∂ã¨OÖ’ N
=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù‰õΩ H©~∆ åxfl x"ÕkOKÕ „Ѩ™ê^ŒOQÍ ã‘fiHiõ OKÕ „=`«O PK«i™êÎ~∞° .
JÖψQ Ѩل`« QÆ}Ѩu„=`«O KÕÜ«∞@O ^•fi~å Ѩل`«„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx
âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
ã¨∂~°∞º_»∞ g∞#~åtÖ’ „Ѩ"ÕtOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕ¿ã ѨÓ[Å∂,
[áêÅ∞ ZO`À Ѷ¨e`åxfl™êÎ~Ú. á¶êÅ∞æ} áœ~°‚q∞ ~ÀA# Ǩϟm ѨO_»∞QÆ
KÕ™êÎ~∞° . 'ǨϟoHÍ— J<Õ â◊HΘ ^Õ=`«#∞ P~åkè™êÎ~∞° . NHõ$+¨µ_‚ flç LÜ«∂ºÅÖ’
"Õã≤ '_ÀÖ’`«û=O— KÕ™êÎ~∞° . Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞ `«# =¸_À Hõ#∞fl `≥iz HÍ=Ú_çfl
^ŒÇ≤ÏOzOk á¶êÅ∞æ} áœ~°‚q∞ ~À*Ë. ~°OQÆ∞ hà◊√§#∞ K«Å∞¡‰õΩx P#OkOKÕ
=ã¨O`À`«û==¸ D =∂ã¨OÖ’<Õ.
385. *˺+¨ª=∂ã¨OÖ’ =KÕÛ Ñ¨O_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜ ?
ã¨∂~°∞º_»∞ q∞^è∞Œ #~åtÖ’ „Ѩ"tÕ ™êÎ_∞» . ã¨O„Hõ=∞} „Ѩ"âÕ =◊ Ú#‰õΩ
N O M
=ÚO^Œ∞ Ѩ^ŒÇ¨~°∞ Ѷ¨∞_çÜ«∞Å∞ ѨÙ}ºHÍÅO. QÆOQÍ^Õqx Éèíw~°^èŒ∞_»∞
H A . C
#K«ÛK≥Ñ≤Ê Éèí∂Ö’HÍxH˜ `≥zÛ# =∂ã¨=Ú. D =∂ã¨OÖ’<Õ =@ ™êq„u
MO I O N S
„=`åxfl „ã‘ÅÎ ∞ ™œÉèÏQƺ=Ú HÀã¨O PK«i™êÎ~∞° . D „=`«OÖ’ =@ =$H∆Íxfl
ѨÓl™êÎ~∞° . „u=¸~°∞ÅÎ „Ѩu~°∂Ѩ"∞Õ =@=$Hõ=∆ Ú. "Õà√◊ § „|Ǩχ, HÍO_»=Ú
AT
q+¨µ‚=Ó, H˘=∞‡Å∞, t=Ù_»∂. JÖψQ *˺+¨ª áœ~°‚q∞, U~°∞"åHõ ѨÙ#flg∞
IC
B L
=™êÎ~Ú. =~å¬HÍÅ „áê~°OÉèí=∂ã¨=Ú.
U ^Õ=`«ÅH˜ =∂„`«"Õ∞ ѨOz ÃÑ@ì_»O <åºÜ«∞"Õ∞<å?
PH©~∆ ™° êQÆ~° =∞^è#Œ OÖ’ ^è#Œ fiO`«i J=∞$`« HõÅâ◊=Ú`À „Ѩ`º« Hõ=∆ ∞=fi
386. J=∞$`åxfl
QÍ<Õ ~åHõ∆ã¨∞Å∞ Ѩ~°∞QÆ∞# "≥o§, ^èŒ#fiO`«i ǨϙêÎÎÖ’¡Oz J=∞$`åxfl
|Å=O`«OQÍ ÖÏH˘¯x `«=∞ x[™ê÷<åÅH˜ "≥o§áÈÜ«∂~°∞.
W^ŒÌ~°∞ Hõeã≤ ѨxKÕã≤#ѨC_»∞ Ѷ¨e`«O ã¨iã¨=∂#OQÍ LO_®Åx
N=∞Ǩq+¨µ‚= K≥Ñ≤Ê<å q#ÖË^Œ∞. ^èŒ#fiO`«ix Q“~°qOK«ÖË^Œ∞.
`«Ñ¨Êxã¨i Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù "≥∂Ç≤Ïh J=`å~°O ZuÎ
~åHõã∆ ∞¨ ʼnõΩ "≥∂ǨÏO HõeOæ Kå_»∞. J=∞$`åxfl =ke "≥∂Ç≤Ïx "≥O@Ѩ_®¤~∞° .
ÃÑ^ŒÅÌ #∞ Q“~°qOK«H,õ =∂@‰õΩ Hõ@∞ì|_»H,õ J^è~Œ ‡° OQÍ „Ѩ=iÎOz
J=∞$`åxfl `≥K∞« Û‰õΩ<åfl, „ã‘Î "åº"≥∂ǨÏO`À J=∞$`åxfl áÈQ˘@∞ì‰Ωõ <åfl~∞° .
162 QÀѨÙ~°O....
JO^Œ∞ˆH "å~°∞ ~åHõ∆ã¨∞ÅÜ«∂º~°∞. J^èŒ~°‡OQÍ J=∞$`åxfl JѨǨÏ
iOz `å"≥Ú‰õ¯~ˆ z~°Or=ÙÅ"åfiÅ#fl ™êfi~"ú° ∞Õ ~åHõã∆ ∞¨ ÅH˜ âßѨ=∞~ÚºOk.
J=∞$`«O ^Œ∂~°=∞~ÚºOk.
387. `≥Å∞QÆ∞ <≥ÅÅH˜ P ¿Ñˆ~¡ÖÏ =KåÛ~Ú?
z`åÎ #Hõ∆„`«=ÚÖ’ áœ~°‚q∞ ~å=@O =Å¡ K≥·„`« =∂ã¨=∞h, qâßY
#Hõ∆„`«=ÚÖ’ áœ~°‚q∞ ~å=@O=Å¡ "≥·âßY=∂ã¨=∞h, *˺ëêª#Hõ∆„`«OÖ’
ѨÙ#flq∞ K«O„^Œ∞_»∞ ~å=@O=Å¡ *˺+¨ª=∂ã¨=∞h, ѨÓ~°fiëê_è» #Hõ∆„`«OÖ’
áœ~°q‚ ∞ ~å=@O`À Pëê_è=» ∞h, „â◊=}OÖ’ áœ~°q‚ ∞ ~å=@O=Å¡ ÉèÏ„^ŒÑ^¨ Œ
81 =∂ã¨=∞h, JÖψQ Jâ◊fih, ѨÙ+¨ºg∞ #Hõ„∆ `åÖ’¡ áœ~°q‚ ∞ ~å=@O=Å¡ HÍsÎH,õ
ѨÙ+¨º=∂ã¨=ÚÅh =∞Y #Hõ„∆ `«OÖ’ áœ~°q‚ ∞ ~å=@O =Å¡ =∂Ѷ∞¨ =∂ã¨=∞h,
N
A ? .C
ѨÓsfi‰õΩÖˇ·# =∞Ǩ|∞∞+¨µÅ∞ <å=∞^èÕÜ«∞=ÚÖË~°ÊiKå~°∞. O M
ѨÓ~°fiѶ¨Å∞æ}˜ #Hõ∆„`«OÖ’ áœ~°‚q∞ ~å=@O=Å¡ á¶êÅ∞æ} =∂ã¨=∞x =∞#
388. Oz#∞‡„H^Œ JO>Ë Uq∞\˜S
g∞ ÉÁ@#„"ÕÅM O N
∞x K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅI∞z=~°
Å`À q∞QÆ`å=¸_»∞ „"Õà§◊ #∞
x@~°∞QÍLOK«@"Õ∞ z#∞‡„^Œ. ^èA T Ñ㨠∞¨ û ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ =∞Ǩϟ`«~Î "° ∞≥ #ÿ
•º#O,`«
â◊H˜Î g∞ #∞Oz |Ü«∞@‰õIΩC
L „Ѩã¨iOK«‰õΩO_® D =Ú„^Œ xÜ«∞O„uã¨∞ÎOk.
U B"≥·âßY =∂ã¨OÖ’ U ѨO_»∞QÆÖÁ™êÎ~Ú?
389.
PD "≥·âßY =∂ã¨OÖ’ ѨÙ}º f~åúÅÖ’ ™êfl#O ѨÙ}º Ѷ¨e`«O
=ã¨∞OÎ k. "≥â· ßYOÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ "Õ∞+¨~åt ã¨O„Hõ=∞}OÖ’ LO_»QÍ „áê`«ó
™êfl#O KÕ¿ãÎ J^Œ∞ƒù`« Ѷ¨e`«O Hõ#|_»∞`«∞Ok. "≥·âßYOÖ’ K«e "ÕO„^•Å∞
xi‡¿ãÎ N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù, t=Ù_»∞, „Ñ‘`«∞Å=Ù`å~°∞. D =∂ã¨OÖ’<Õ JHõ∆Ü«∞
`«$fÜ«∞ =ã¨∞ÎOk.
Ѩ~°∞â◊√~å=Úx [Ü«∞Of D "≥·âßY =∂ã¨OÖ’<Õ! "≥·âßY â◊√^Œú
ã¨Ñ¨Îq∞<å_Õ QÆOQÍ^Õq [x‡Ozk. ǨÏ#∞=∞[˚~ÚOf, #$ã≤OÇ¨Ï [Ü«∞Of
D =∂ã¨OÖ’<Õ! "≥â· ßYâ◊√^Œú K«`∞« ~°tÌ <å_»∞ ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∞=Ú# Ç≤Ï~°}º
HõtѨÙx K«O¿ÑO^Œ∞‰õΩ N =∞Ǩq+¨µ=‚ Ù L„QÆ#~°tOǨï_≥· Jq~°ƒqù OKå_»∞.
390. „âß=}=∂ã¨=ÚÖ’ =KÕÛ Ñ¨O_»∞QÆÅ∞ Uq∞\˜ ?
D =∂ã¨OÖ’ #n ™êfl#OKÕÜ«∞~å^Œ∞. #^Œ∞Åhfl ~°[ã¨fiÅÅ∞.
ã¨=Ú„^ŒOÖ’ Hõe¿ã #^Œ∞ʼnõΩ ÃÑ· xÜ«∞=∞=Ú =iÎOK«^Œ∞. <åQÆѨOK«g∞,
^Œkè „=`«=¸, =~°ÅH©; „=`«=¸ =™êÎ~Ú.
QÀѨÙ~°O..... 163
„Ѩu WO@ D=∂ã¨O =~°ÅH©; „=`«=Ú KÕ™êÎ~°∞. „ã‘ÎʼnõΩ
™œÉèÏQƺ=O`«"≥∞ÿ#n, JѨÓ~°fi ^èŒ# ~åâ◊√Å#∂ WKÕÛ^Õ =~°ÅH©∆ ‡ „=`«=Ú.
=~°ÅH©;^Õq Kå~°∞=∞uH˜ HõÅÖ’ HõxÑ≤Oz, „âß=} áœ~°q‚ ∞ <å\˜H˜
=ÚO^Œ∞ =KÕÛ â◊√„Hõ"å~°O ѨÓlOz `«iOK«=∞x K≥|∞`«∞Ok.
Kå~°∞=∞u ã¨HÅõ qkè q^è•<åÅ`À =~°ÅH©;„=`«O ѨÓiÎKãÕ ,≤ `˘e
„Ѩ^ŒH˜∆} K≥Ü«∞ºQÍ<Õ HÍe JOkÜ«∞Å∞ Ѷ¨∞Å∞¡=∞x „"≥∂QÍ~Ú. Ô~O_»=
„Ѩ^ŒH˜∆} KÕÜ«∞QÍ<Õ #=~°`«flYz`« HõOHõ}ÏÅ∞ ^èŒQÆ^èŒQÆÖÏ_®~Ú. =¸_À
„Ѩ^ŒH˜∆} K≥Ü«∞ºQÍ<Õ =Ú`≥·Î~Ú^Œ∞=ÙÅO`å ã¨~åfiÉèí~°} Éèí∂+≤`«∞ÅÜ«∂º~°∞.
P Ѩ@ì}"Õ∞ ^èŒ# Hõ#Hõ=ÚÅ`À xO_çáÈ~ÚOk. D „=`«OKÕã≤<å, KÕ¿ã
"åix K«∂ã≤# ã¨HÅõ â◊√Éè=í ÚÅ∞ ã≤k™ú êÎÜ∞« x â∫#HÍk =∞ǨÏi¬ K≥áêÊ_»∞.
D =∂ã¨OÖ’<Õ ~°HÍ∆ |O^èŒ <À`«û==Ú. W^Õ J<åfl K≥Öà¡ˇ §◊ ѨO_»Q.Æ
JÖψQ D =∂ã¨OÖ’<Õ NHõ$ëê‚+¨ìq∞.
„âß=} "Õ∞Ѷ∂¨ Å∞ Ѩ~=° â◊O`À Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ fã¨∞#Î fl D ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ
M ^Õ=`«Å ÉèÏ+¨M ã¨O㨯 $`«O! =∞# ã¨N
A N
NHõ$+¨µ_‚ ∞» [x‡OKå_»∞. ~Ô `· ∞« Å∞ P=ÙÅ#∂, Z^Œ∞ÅÌ #∂, ѨÓlOKÕ áÈÖÏÅ
C O
J=∂"å㨺 ‰õÄ_® D =∂ã¨OÖ’<Õ.
391. u~°∞<åà◊ H*Ï`« ~°Å∞ S
O [# N™êO㨯 $uHõ =Ù`«û"åÅ<Õ
ä ZO^ΰ䛽?.
u~°∞<åà◊√§ JO>Ë M Ti ѨO_»∞QÆI. O
u~°∞<åà◊√§, *Ï`«~°Å∞ JO\Ï~°∞A .''u~°T∞——JO>Ë =∞OQÆà◊Hõ~°=Ú Jx J~°úO.
''u~°∞<åà◊√§——JO>Ë â◊√ÉèHí I~õ C
`«q∞à◊ÉÏè +¨ #∞O_çB L "° ∞≥ #ÿ k<åÅ∞ Jx J~°Oú . u~°∞<åàò J<Õ Ñ¨^OŒ
P U `≥Å∞QÆ∞‰õΩ ã¨O„Hõq∞OzOk. '*Ï`«~—° J<Õk `≥Å∞QÆ∞Ѩ^OŒ .
ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ÖÏ¡ˆQ =∞#∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_® „áê}∞ÖË J~Ú<å, ã¨$+≤ìÖ’
U „áê}˜H© ÖËx "Õ∞^è•â◊H˜Î =∞x+≤H˜ =∂„`«"Õ∞ =ÙOk. JO^Œ∞ˆH
„áê}∞Åxfl\Ö˜ ’H˜ =∞x¿+ Q˘Ñ¨Ê"å_»Ü∂« º_»∞. `«#Hõ<åfl Z<Àfl~Ô @∞¡ |Å"≥∞#ÿ
„áê}∞efl ‰õÄ_® ÖÁOQÆnã¨∞H˘x ¿ã= KÕ~ÚOK«∞H˘O@∞<åfl_»∞.
=∞x+≤ q"ÕHõO `≥K«∞ÛH˘x, ÉèÏ+¨ <Õ~°∞ÛH˘x, ã¨∞MÏÅ∞ `≥Å∞ûH˘#fl
`«~∞° "å`« q<À^Œ q*Ï˝<åÅ "≥Ñ· Ù¨ H˜ ^Œ$+≤™ì êiOKå_»∞. ã¨OѶ∞¨ rqQÍ =∂~å_»∞.
™êOѶ∞≤ Hõ Hõ@∞ìÉÏ@¡#∞ U~°Ê~°K∞« H˘<åfl_∞» . ™êOѶ∞≤ Hõ PKå~åÅ∞ xÜ«∞=∂Å∞
ã¨*Ï=ÙQÍ ™êQÍÅO>Ë =∞#∞+¨µÅ‰õΩ ÉèíÜ«∞O =ÙO_®eQÆ^•! ã¨iQÍæ D
PÖ’K«<å– ã≤÷uÖ’<Õ ^Õ=Ù_»∞ ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ "≥Ú^ŒÅÜ«∂º~Ú. u~°∞<åà◊√§
„áê~°OaèOz# =Ù^ÕÌâ◊ºO KåÖÏ Q˘Ñ¨Êk. ѨÙ#flq∞ k<åÅÖ’ =∂„`«"Õ∞
[iˆQ u~°∞<åà◊§‰õΩ ^Œ∂~° ^Œ∂~åÅ#∞O_ç ~°Hõ ~°HÍÅ q*Ï˝#^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ#
164 QÀѨÙ~°O....
ǨÏã¨ÎHõàÏ =ã¨∞Î=ÙÅ∞, QÆ$ǨϟѨHõ~°}ÏÅ∞, ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ J=∞‡HÍxH˜ =KÕÛq.
Ѩâ◊√=ÙÅ J=∞‡HõO`À áê@∞ H˘#∞QÀÅ∞ ‰õÄ_® #_çKÕk. #$`«º, ã¨Ow`«
HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ =ÙO_Õq. ~°H~õ H° ÍÅ qO`«qO`≥#· u#∞|O_®~åÅ∞ ^˘iˆHq.
ZѨC_»∂ |Ü«∞@ „Ѩ[Å#∞ K«∂z Z~°∞QÆx #=Ü«Ú=`«∞ÅO^Œ~∂° u~°∞<åà◊§
<≥ÑO¨ `À |Ü«∞@‰õΩ =KÕÛ"å~°∞. ^Õ=Ùx L`«û"åʼnõΩ N=∞O`«∞_»∞ ¿Ñ^Œ"å_»∞
J<Õ =º`åºã¨O =ÙO_»‰õÄ_»^Œ∞ QÍ|\˜ì JO^Œ~°∂ Hõeã≤áÈÜÕ∞"å~°∞. „Ѩu
~ÚO\˜H© |O^èŒ∞=ÙÅ∞ =KÕÛ"å~°∞. KåÖÏ ‰õΩ@∞OÉÏÖ’¡ D ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ
q"åǨÅ∞ xâ◊ÛÜ«∞O JÜÕ∞ºq. áê`« `«QÍ^•Å∞ ѨiǨ~°O JÜÕ∞ºq.
82 Jã≤÷ ѨOѨHÍÅ∞ ‰õÄ_® WѨÙ_Õ [~°∞ѨÙ`«∞O_Õ"å~°∞.
S^Œ∞/`˘q∞‡k/Ѩ^ŒH˘O_»∞ ~ÀAÅ∞QÍ u~°∞<åà◊√§ [~°∞ѨÙ`«∞O_Õ
"å~°∞. U u~°∞<åà◊√§ J~Ú<å K≥·„`« "≥·âßY =∂™êÅÖ’<Õ [~°∞QÆ∞`å~Ú.
N O M
^ÕA
„ã‘Î â◊H˜Î^Õ=`«Å *Ï`«~°Å∞ Jxfl =∂™êÅÖ’#∂ [i¿Ñ PKå~°O =ÙOk.
O
392. =∞O„`åÅ`À<Õ H S
=Ùx ѨÓlOKåÖÏ?.C
I O O㨯 $`« ÉèÏ+¨#∞ ^Õ=ÉèÏ+¨
JO\Ï~°∞ / ^Õ=<åQÆ~°eÑ≤ JO\Ï~°T∞. 11 = â◊`åÉÏÌxH˜ ѨÓ~°fiO PO„^èŒ
^Õâ◊OÖ’ JO^Œ~°∂ ã¨Oã¨I¯C $`«"AÕ∞ =∂\Ï¡_Õ"å~°∞.
ÉèÏ~°`«B L
^Õâ◊ ѨO_ç`«∞ÅO^ŒiH© ã¨O㨯 $`«"Õ∞ „Ѩ^è•# ÉèÏ+¨. HÍ|\˜ì
ã¨<å`«P UÏ`«º=∞O`å ã¨O㨯 $`« ÉèÏ+¨Ö’ =ÙOk. =∞O„`åÅ∞ ‰õÄ_®
# ™êÇ≤
ã¨O㨯 $`« ÉèÏ+¨Ö’<Õ =ÙO_»=eû=zÛOk. ã¨O㨯 $`åxH˜ PkHõq "åb‡H˜
J~Ú`Õ, `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨‰õΩ PkHõq ##flÜ«∞ Éèí\Ïì~°‰õΩ_»∞. DÜ«∞# 11=
â◊`å|ÌO"å_»∞. JO>Ë =∞# `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨‰õΩ "Õ~Úã¨O=`«û~åÅ K«i„`«
=∂„`«"Õ∞ =ÙOk. "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ „H˜`«O =∞# `å`« =Ú`åÎ`«ÅO^Œ~°∂
„áêHõ$`«ÉèÏ+¨ (ã¨O㨯 $`åxH˜ =ÚO^Œ∞#fl ÉèÏ+¨) Ö’ =∂\Ï¡_»∞H˘<Õ"å~°∞.
ѨO_ç`∞« ÅO^Œi ÉèÏ+¨ ã¨O㨯 $`«"∞Õ =ÙO_Õk. `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨ ѨÙ\˜#ì `«~∞° "å`«
„Ѩ[ÅO^Œ~∂° `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Ö’<Õ =º=ǨÏiOK«@O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì~∞° . ѨO_ç`«
ÉèÏ+¨QÍ=Ù#fl ã¨O㨯 $`«ÉÏè +¨ x^•#OQÍ =∞~°∞QÆ∞# Ѩ_áç È~Ú <Õ\ H˜ ˜ =∞$`«
ÉèÏ+¨QÍ q∞yeáÈ~ÚOk.
"Õ^•xH˜ XHõ âß„ã‘ÎÜ«∞"≥∞ÿ# ã¨fi~åÅ∞ =Ù<åfl~Ú. ã¨fi~°Ü«ÚHõÎOQÍ
=∂„`«"Õ∞ "Õ^ŒÑ¨~î°#O [~°QÍe. JÖÏ Ñ¨iîOK«HõáÈ~Ú#@¡~Ú`À =∞#‰õΩ
=∞Oz [~°QÆ\ÏxH˜ |^Œ∞Å∞QÍ K≥_»∞ [iˆQ J=HÍâ◊O ZO`« QÍ<À =ÙOk.
D q+¨Ü∞« O KåÖÏ=∞OkH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞. D<å_»∞ =∞#‰õΩ ^˘iˆH „ÉÏǨχ}∞
QÀѨÙ~°O..... 165 166 QÀѨÙ~°O....
ÅO^Œ~∂° á⁄@ì‰Äõ \˜ HÀã¨O ѨÓ[Å∞ KÕ~Úã¨∞#Î fl"åˆ~! W@∞=O\˜ „ÉÏǨχ}∞ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ n HÍ^Œ∞. â◊‰Ωõ O`«Å ^Œ∞+¨ºO`«∞x D q^èOŒ QÍ<Õ ÃÑO_®¡_ç HõëêìÅ∞
Å#∞ '[#‡ „ÉÏǨχ}∞Å∞— JO\Ï~°∞. g~°∞ 'Hõ~°‡ „ÉÏǨχ}∞Å∞— HÍ~°∞. Hõ~°‡ áêÖˇ·Ok.
„ÉÏǨχ}∞_Õ x["≥∞ÿ# „ÉÏǨχ}∞_»∞. J~Ú`Õ Hõ~°‡ „ÉÏǨχ}∞_»∞ ÅHõ∆‰õΩ –H∆Í„`« q"åǨÏO–
XHõ¯_»∞ ‰õÄ_® ^˘~°Hõ_Õ"≥∂. Wk „ÉÏǨχ}*ÏuH˜ Q“`«=∞ =∞ǨÏi¬ âßѨO. Hõ<åº=∞}˜ JOwHÍ~°O ÖˉΩõ O_® Hõ#º `«~∞° ѨÙ"åi ÃÑ^ŒÅÌ J#∞=∞u
^Õ=Ùx ѨÓlOK«\ÏxH©, #=∞㨯iOK«\ÏxH©, ^Œi≈OK«\ÏxH© "Õ^Œ ÖˉΩõ O_® =~°∞_»∞ `«# â∫~°º™êǨϙêÅ#∞ „Ѩ^iŒ ≈Oz Hõ#º#∞ |ńѨ^~Œ ≈° #`À
=∞O„`åÅ`À ѨxÖË^∞Œ . HÍ#∞HõÅ`À#∞ ѨO_»`¡ À#∞ ѨxÖË^∞Œ . ^Õ=Ù_»∞ Éè‰í Ωõ xÎ Z`«∞ÎÔHo§ `«# ã¨fi[#∞Å ã¨=∞Hõ∆OÖ’ q"åǨÏO H∆Í„`«q"åǨÏO. WkˆH=ÅO
#∞O_ç HÀ~°∞H˘<Õk K«OK«Å`«fiOÖËx Ѩq„`« =∞#ã¨∞û =∂„`«"Õ∞. =∞O„`åÅ Hõ„∆ uÜ«∞‰õΩÅO"åiH˜ =∂„`«"∞Õ !JO^Œ∞<å Hõ„∆ uÜ«∞Hõ#º#∞ =∂„`«"∞Õ Dq^èOŒ QÍ
ÉèÏ+¨ =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞ =¸QÆ"åx ÉèÏ+¨ ‰õÄ_® ^Õ=ÙxH˜ `≥Å∞ã¨∞. J~Ú`Õ ÃÑO_®¡_Õ J=HÍâ◊=ÚOk. W`«~° =~å‚Å"åiH˜ D J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞.
^Õ=Ùx QÆ∞iOz =∞#ˆH `≥eÜ«∞^Œ∞. UO KÕ^•ÌO? 83 –~åHõ∆㨠q"åǨÏO–
â’¡II =∞#∞ëêº}ÏO ã¨Ç¨Ï„¿ã+¨µ HõtÛ`ü Ü«∞`«u ã≤^ŒúÜÕ∞I K«`«∞ifi^èŒ q"åǨÖ’¡ Wk hK«"≥∞ÿ# q"åǨÏO. D q"åǨxH˜
Ü«∞`«`å=∞Ñ≤ ã≤^•ú<åO HõtÛ<å‡O "ÕuÎ `«`«fi`«óII
HÀ\˜ Éèí‰õΩÎÅ∞ =Ù<åfl ѨiѨÓ~°‚OQÍ ^Õ=ÙxQÆ∞iOz `≥eã≤#"å_»∞ A N O M
„ÉÏǨχ} "≥·â◊º ‰õΩÖÏÅ"åiH˜ J#∞=∞u ÖË^Œ∞. Z=iH© `≥eÜ«∞‰õΩO_®,
^˘OQÆ`«#OQÍ, "≥∂ã¨O`À, W+¨ìOÖËx Hõ#º#∞ JѨǨÏiOK«∞H˘xáÈ~Ú
ZHõ¯_À XHõ¯_Õ =ÙO\Ï_»∞ Jx K≥|∞`«∞Ok ÉèíQÆ=næ`«.
O H S .C
|Å=O`«OQÍ q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=@O ~åHõ∆㨠q"åǨÏO. â◊¥„^Œ Hõ∆„uÜ«∞
393. q"åǨÏ=ÚÅ∞ ZxflN
~°Hõ=ÚÅ∞ ?
O M M ION
=~å‚Å"åiH˜ =∂„`«"Õ∞ D q"åǨÏO K≥Å∞¡ÉÏ@∞! D <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ
*섬A
„ÉÏǑχ, ^≥·= (P~°¬º) „ѨH `«º, ~åHõ∆ã¨, Jã¨.∞C
~°, Hõ<åºâ◊√ů, T
q"åǨÅ∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞ J~Ú<å ÃÑ^ŒÌÅ J#∞=∞u`À [iˆQ „ÉÏǑχ
A
M
QÍO^èŒ~°fi, ÃÑ·âßzHõ=∞x q"åǨOÅ∞ Zxq∞^≥·<N Sº^èŒ~°‡ „ѨHÍ~°O q"å
å, P~°
LIC
q"åǨÏO =∂„`«"Õ∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ#k.
ǨÖ’¡ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ∞ „ѨMϺ`«O. IO ^≥·=B
|∞∞}O JO>Ë?
1. „ÉÏǑχ q"åǨÏO. 2.A TŒ~°fi q"åǨÏO U ∞–PǨ~°O–Jyfl–ѨQÅÆ ∞–~å„u–ã¨∂~°∞º_»∞– K«O„^Œ∞_»∞–
PQÍe–h~°
Ï 4.IC
QÍO^è
3. H∆Í„`« q"åǨL ~åHõ∆㨠q"åǨÏO Éè∂í q∞–F+¨^∞Œè Å∞–=$H∆ÍÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „ѨH$õ u „Ѩ™êkOz# ã¨=∞ã¨Î ™œÅÉèϺ
DU B∞ q"åǨÖ’¡ '„ÉÏǑχq"åǨÏO— qt+¨ì"≥∞ÿ#k.
<åÅ∞QÆ Å‰õΩ „ѨuQÍ `«#|∞∞}Ïxfl f~°∞ÛHÀ=@O, Hõ$`«*˝`å ÉèÏ=#`À „ѨHõ$u
P χ q"åǨÏO
–„ÉÏÇ‘ ã¨OѨ^Œ#∞ HÍáê_»@O '^≥·=|∞∞}O—.
|∞∞+≤ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ |^Œú"≥∞ÿ# „ÉÏǑχ q"åǨÏO P~°º ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# Ñ≤`«$|∞∞}O JO>Ë?
q"åǨÏO. =^èŒ∂ =~°∞Å ‰õΩÅ ÃÑ^ŒÌÅ∞. `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ J#∞=∞uOz `«#‰õΩ [#‡xzÛ, `«#Ö’ ~°H=Îõ ∂O™ê^Œ∞Å xOÑ≤, =∞Å =¸„`å^Œ∞
JOwHõiOz, Pj~°fikOz "≥·kHõ qkè`À PKå~°Ü«ÚHõÎOQÍ [iÑ≤OKÕk. Å#∞ Hõ_yç , "≥^· ºŒ ¿ã=Å∞ KÕã,≤ J#fláêhÜ«∂^Œ∞efl ã¨=∞‰õÄiÛÃÑ\˜,ì ÃÑ^Œ*Ì ãË ≤
„ÉÏǑχ q"åǨÏO. Wk ã¨<å`«# [# ã¨=∞‡`«O! ã¨`«ûO„Ѩ^•Ü«∞O. =∂@<ÕiÊ, q^•º|∞^Œ∞úefl <ÕiÊOz „ѨÜ≥∂[‰õΩxQÍ KÕã≤ QÆ$ǨψH∆„`«
–QÍO^èŒ~°fi q"åǨÏO ^èŒ<å^Œ∞ÅxzÛ# `«e¡^ŒO„_»∞Å#∞ "å~°úºHõº rq`«OÖ’ ¿ãqOz HÍáê_»@O
Ü«Ú=f Ü«Ú=‰õΩe^ŒÌ~°∂ Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞û QÆÅ"åÔ~·Ü«ÚO_ç, ''Ñ≤`«$|∞∞}O——.
XHõi<˘Hõ~°∞ W+¨ìѨ_ç, ÃÑ^ŒÌÖˇ=i JOwHÍ~°=¸ ÖˉõΩO_®, `«=∞O`«@ |∞∞+≤|∞∞}O JO>Ë?
`å=ÚQÍ ~°ÇϨ 㨺OQÍHÍh, "Õ~˘HõKÀ@H˜ áêiáÈ~ÚQÍh KÕã∞¨ H˘<Õ q"åǨÏO D ã¨$+≤ìx ã¨HõÅ ™œHõ~åºÅ#∞ =∞#O =∂„`«"Õ∞ HõxÃÑ@ìÖË^Œ∞.
QÍO^èŒ~°fi q"åǨÏO. D q"åǨÏO „ÉÏǨχ q"åǨÏ=∞O`« Q˘Ñ¨ÊkQÍ^Œ∞ =∞#HõO>Ë =ÚO^Œ∞QÍ [x‡Oz# Ѩ~ÀѨHÍ~°|∞^Œ∞ÌÖˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬ÖˇO^Œ~À
QÀѨÙ~°O..... 167
ZO`ÀHÍÅO „â◊q∞Oz, QÆ}˜`«, YQÀà◊ q*Ï˝<åxfl =∞#‰õΩ JOkOKå~°∞.
=∞#O u<Õ LѨC, zO`«Ñ¨O_»∞ ^ŒQÆæ~°#∞O_ç â◊s~åxH˜ â◊H˜Îx JOkOKÕ
‰õÄ~°QÍÜ«∞Å =~°‰õÄ "åi ^ŒÜ«∂aèˆH∆! PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^ŒºO #∞O_ç Ѩã¨∞ѨÙ
"≥Å∞¡e¡, P"åÅ∞, rÅHõ„~° =~°‰õÄ "å\˜ áÈ+¨Hõ qÅ∞=efl `≥Å∞ã¨∞H˘x
=∞#‰õΩ JOkOzOk |∞∞+¨µÖË! HÍ|\˜ì ã¨<å`«#∞Öˇ·# "å~°O^Œi |∞∞}Ïhfl
q^•º~°˚# KÕÜ«∞@O ^•fi~å "å~°∞ ~°zOz# „QÆO^è•Å#∞ K«kq „QÆÇ≤ÏOz
ã¨=∞ã¨Î „Ѩ[ʼnõΩ `≥Å∞Ѩ@O ^•fi~å |∞∞+≤~∞° }Ïxfl f~°∞ÛHÀ"åe. W^Õ ''|∞∞+≤
|∞∞}O——.
394. ™êfl#O KÕÜ«∞‰õΩO_® ѨÓ[ KÕÜ«∞‰õÄ_»^•?
â◊s~° =∂e<åºÅ#∞ `˘eyOKÕk ™êfl#O. ™êfl#=∞<Õk â◊√z
â◊√„Éèí`«Å ã¨OˆH`«"Õ∞ QÍx Ѩq„`« HÍ~°ºO HÍ^Œ∞. ѨÓ[ KÕÜ«∞\ÏxH© ™êfl#O
KÕÜ«∞\ÏxH© ã¨O|O^èŒO ÖË^Œ∞. HÍx, ™êfl#O KÕã≤# `«~°∞"å`«<Õ Ñ¨Ó[
KÕÜ«∞@OÖ’ XHõ JO`«~å~°úO =ÙO^Œx K≥ѨÊ=K«∞Û! =∂=¸Å∞ ™êfl#O
N
HÍh, t~°™êfl#OHÍh, JÉèíºOQÆ# ™êfl#O HÍh KÕã≤# `«~°∞"å`« â◊s~°
A O M M ION
H
=∂e<åºÅhfl `˘ÅyOѨÉ_ç =∞#ã¨∞ „ѨâßO`«OQÍ =ÙO@∞Ok.
S . C
M `«$O
Hõ~°‡Å∞ `«Ñ¨Êxã¨iN
395. =∂`åÑ≤
[#‡xzÛ, áÈ+≤Oz,ÃÑOz, `«Ñʨ @_»I∞QÆO
QÍ KÕÜ«∂ÖÏ?
A T ∞Å∞ ^ŒQ~æÆ #° ∞O_ç `«ÑC¨ J_»∞QÆ∞Å
C
=~°‰õΩ ã¨ikkÌ, ÃÑ^ŒÌ*Ëã≤, q^•º|∞^Œ ∞úÅ∞ <ÕiÊOz, =∞#efl =∞#∞+¨µÅ∞QÍ
ã¨=∂[OÖ’ xÅɡ\ ˜ì#L`«Ie¡^ŒO„_»∞Å∞ =∞~°}˜Oz# `«~°∞"å`« „âß^Œú Hõ~°‡Å∞
`«Ñ¨Êxã¨iQÍU B«∂ÖÏ JO>Ë UO K≥áêÊe?
KÕÜ
P„ÉÏǨχ} Hõ∆„uÜ«∞ "≥·â◊º =~å‚Å"å~°∞ „Ѩu ã¨O=`«û~°=¸ u^äŒ∞Å
„ѨHÍ~°O ã¨O=`«ûsHÍÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï~°∞. â◊¥„^Œ=~°O‚ "å~°O^Œ~∂° Z‰õΩ¯=QÍ
ã¨O„HÍOuH˜ ÃÑ^ŒÌÅ#∞ 㨇iOK«∞H˘x |@ìÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï~°∞. ÃÑ^ŒÌÅ¿Ñ~°∞
g∞^Œ ^•#^èŒ~å‡Å∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. Wk =∞# ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. ã¨O„HÍOuˆH
ÃÑ^ŒÌÅ#∞ 㨇iOK«∞H˘x ѨÓlOK«∞HÀ=@"≥∞O^Œ∞HõO>Ë, ã¨∂~°∞º_»∞ =∞Hõ~°
~åtÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOKÕk ѨÙ+¨º=∂ã¨OÖ’ HÍ|\˜ì! L`«Î~åÜ«∞} ѨÙ}º HÍÅO
‰õÄ_® WѨÙ_Õ „áê~°OÉèí=∞ø`«∞Ok QÆ#∞Hõ WѨÙ_Õ ã¨fi~°æ^•fi~åÅ∞ `≥~°∞™êÎ~°h,
D ѨÙ}ºHÍÅOÖ’ =∞~°}O˜ z#"åiH˜ ã¨fi~°„æ áêÑ≤Î HõÅ∞æ`∞« O^Œx, Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ
qâßfiãO¨ . ã¨fi~æ° ^•fi~åÅ∞ `≥iKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ ã¨O„HÍOu =ã¨∞OÎ k. HÍ|\˜ì
Éè’y<å_»∞ Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOKÕ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O =zÛOk.
168 QÀѨÙ~°O....
396. '‰õΩO‰õΩ=∞—#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒiOKåe?
‰õΩO‰õΩ=∞ ^èiŒ OK«@O J<Õk Hˆ =ÅO „ã‘ÅÎ ‰õΩ =∂„`«"∞Õ ã¨O|OkèOz
#k HÍ^Œ∞. „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µe^ŒÌiH© ã¨O|OkèOz#k. ‰õΩO‰õΩ=∞ ÃÑ@∞ìHÀ=@O
Ç≤ÏO^Œ∂ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O! Jxfl ‰õΩÖÏÅ Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ∞, â‹=· "≥+· =‚¨ =∞`«ã∞¨ Å÷ ∞
JO^Œ~°∂ <˘ã¨@# ‰õΩO‰õΩ=∞ ^èŒiOK«@O Q˘Ñ¨Ê^Œ#OQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞.
‰õΩO‰õΩ=∞ Pã≤ÎHõ`« zǨÏflO! S^•~°∞ =O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ „H˜`«O
=~°‰Äõ Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«ã∞¨ Å÷ O^Œ~∂° `«Ñʨ xã¨iQÍ ‰õΩO‰õΩ=∞#∞ <˘ã¨@ k^Œ∞HÌ ˘<Õ
PKå~°O |bÜ«∞OQÍ =ÙO_Õk. PKå~°OQÍ =∂„`«"Õ∞ H͉õΩO_® JÅOHÍ
84 ~°OQÍ ‰õÄ_® =ÙO_Õk. ǨÏiK«O^Œ<åxfl, =∞OzQÆO^è•xfl, qÉè∂í ux QÆ∂_®
<˘ã¨@ ^èiŒ OK«@O Ç≤ÏO^Œ∂ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OQÍ áê\˜ã∂¨ =Î KåÛ~°∞ ѨÓsfi‰Ωõ Å∞.
A N O M
~Ô O_»∞ Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å‰õΩ =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ #∞^Œ∞\˜=^ŒÌ 'W_»— 'Ñ≤OQÆà—◊
<å_»∞Å∞ Hõeã≤ 'ã¨∞+¨µ=∞fl— <å_çQÍ Ñ¨i=~°#Î K≥O^Õ ã¨Å÷ O =^ŒÌ ‰õΩO‰õΩ=∞#∞
O H S .C
k^Œ∞ÌH˘O\ÏO. D ‰õΩO‰õΩ=∞ =Å¡ =∞x+≤H˜ ^Œ$+≤ì^À+¨O `«QÆ∞Å ‰õΩO_®
=ÙO@∞O^Œx ‰õÄ_® XHõ #=∞‡HõO =ÙOk. =∞~˘Hõ>Ëq∞@O>Ë ‰õΩO‰õΩ=∞
T
^èiŒ OKÕ =ºH˜HÎ ˜ Z^Œ∞\˜"å~°∞ =∂#ã≤HOõ QÍÖÁOyáÈ`å~°#fl (ÃãH· ÍÅr) "å^Œ#
A
IC
‰õÄ_® =ÙOk. Z„~°x Z~°∞ѨÙ~°OQÆ∞ =∞x+≤H˜ =∞<Àâ◊H˜Îx, `åºQÆ`«`åfihfl,
B L
x~°ƒùÜ«∞`åfihfl, Ѩ~ÀѨHÍ~°QÆ∞}Ïhfl Hõeæ™êÎÜ«∞#fl 'käÜ«∞s— ‰õÄ_® =ÙOk.
PU
‰õΩO‰õΩ=∞ ^èiŒ OK«@O Ѩq„`«`‰« Ωõ , Pã≤HÎ `õ åfixH˜ ^è•i‡Hõ`åfixH˜ ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ
ã¨OHˆ `«"∞≥ `ÿ ,Õ „ã‘ÅÎ ‰õΩ S^Œ= `«<åxH©, ™œÉèÏQͺxH©, ã≤~÷ |° ∞kúH© ã¨OHˆ `«OQÍ
K≥ѨÊ=K«∞Û. =∂#=Ù_»∞ <åQÆiHõ`« <ÕiÛ#^ŒQÆæ~°#∞O_ô ‰õΩO‰õΩ=∞#∞ =ÚYº
JÅOHÍ~°OQÍ ‰õÄ_® ÉèÏqOz#@∞¡ H˘xfl „QÆO^è•ÅÖ’ =ÙOk.
Éè~í #ΰ ∞ HÀÖ’Ê~Ú# „ã‘ÅÎ ∞ Ѩ~∞° Öˇ=fiiH© JO^ŒOQÍ `å=Ú HõxÊOK«
‰õÄ_»^Œ∞ J#fl =Ù^ÕÌâ◊ºO`À<Õ ‰õΩO‰õΩ=∞ ^è•~°}#∞ `«ºl™êÎ~°∞. ‰õΩO‰õΩ=∞
ÉèÏ~°fÜ«∞`«‰Ωõ K≥~∞° QÆx =Ú„^Œ, áêâßÛ`«º <åQÆiHõ`« =∞#g∞^Œ‰Ωõ ^•_çKãÕ #≤
`«~°∞"å`« ѨÙ~°∞+¨µÅO^Œ~°∂ ‰õΩO‰õΩ=∞^è•~°} =∞~°záÈÜ«∂~°∞.
397. PÅÜ«∞ QÀѨÙ~°O Z`«∞ÎQÍ ZO^Œ∞‰õΩ Hõ\Ïìe?
^Õ"åÅÜ«∞O JO>Ë ÅH∆ÀѨÅHõ∆Å Éèí‰õΩΊѨÙ}º^è•=∞O. PQÆ=∞
âß„ã¨|Î ^ŒOú QÍ ^Õ"åÅÜ«∂Å#∞ xi‡OK«=eû =ÙO@∞Ok. PÅÜ«∞ x~å‡}O
^Õ=Ù_»∞ Ѩ_∞» ‰õΩ#fl@∞¡ â◊Ü∞« # suÖ’ xi‡™êÎ~∞° . PÅÜ«∞ QÀѨÙ~°"∞Õ ÉèQí =Æ O
`«∞x áê^•Å∞. QÆ~°ƒùQÆ∞_ç ÉèíQÆ=O`«∞x t~°ã¨∞û. PÅÜ«∞ =∞O@ѨO ÉèíQÆ=O
`«∞x Hõ_»∞ѨÙ. ^≥·=^Œ~°≈#O JO>Ë QÆ∞_çÖ’H˜ "≥o§ ™êfiq∞x K«∂z QÆO@
QÀѨÙ~°O..... 169
H˘\˜ì #=∞㨯iOKåe J#∞H˘O@∞O\ÏO. P Ѩ^uúŒ <Õ áê\˜ã∞¨ OÎ \ÏO. HÍx
^Œ∂~°OQÍ =ÙO_ç ‰õÄ_® PÅÜ«∞QÀѨÙ~åxH˜ #=∞㨯iOz<å ™êfiq∞ áê^•
ʼnõΩ #=∞㨯iOz#>Ë¡ J=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜Pì ÅÜ«∞QÀѨÙ~°O Z`«∞QÎ Í =ÙO_®e.
JO`ÕH͉õΩO_® ^Õ"åÅÜ«∞O XHõ =ºH˜ÎH©, XHõ ‰õΩ@∞OÉÏxH©
ã¨O|OkèOz =ÙO_»^Œ∞. ™ê~°fi[xHõ Pã≤÷QÍ Ñ¨iQÆ}˜OѨ|_»∞`«∂, áÈ+≤OѨ
|_»∞`«∂, ~°H˜∆OѨ|_»∞`«∂, ^Œi≈OѨ|_»∞`«∂ =ÙO_®e. ^•`«Öˇ=Ô~·<å ^Õ"å
ÅÜ«∂xH˜ ^•<åkHÍÅ#∞ KÕÜ«∞=K«∞Û. áÈ+¨‰õΩÅ∞QÍ =ÙO_»=K«∞Û. "Õâ◊ºÅ∞
‰õÄ_® ^Õ"åÅÜ«∂Å#∞ Hõ\ Oì˜ z# ^•YÖÏÅ∞ Z<Àfl =Ù<åfl~Ú. ã¨~fi° [<åh
HÍxH©, á⁄~°∞QÆ∞=Ói"åiH©, Ѩ~°^Õâ◊ "åã¨∞ʼnõÄ, „H˘`«ÎQÍ =zÛ#"åiH©
^Õ"åÅÜ«∞O ZHõ¯_» =Ù#fl^À ã¨∞ÅÉèOí QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ ÉÏQÆ∞O@∞Ok.
HÍ|\˜ì PÅÜ«∞QÀѨÙ~°O Z`«∞ÎQÍ =ÙO_®e.
^Õ"åÅÜ«∞ QÀѨÙ~°"∞Õ HÍ^Œ∞ ^Õ"åÅÜ«∞O ‰õÄ_® Z`«∞gÎ ∞^Œ =ÙO_»@O
Ç≤Ï`«^•Ü«∞HõO. JO^Œ∞Hˆ Z<Àfl ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ H˘O_»Å∞ QÆ∞@ìÅ∞ K«∂K«∞H˘x
N M
=∞s xi‡™êÎ~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë, =∂#=Ù_≥O`«\ ˜ `≥eqHõÅ"å_≥·<å „Ñ¨Hõ$ux
A O
H . C
[~ÚOK«QÅÆ â◊H=Θ O`«∞_»∞ HÍÖË_∞» ! =~°^cŒ Éè`í åûÅ∞, `«∞á¶ê#∞Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
S T
MO I O N
„ѨHõ$u "≥·Ñ¨s`åºÅ‰õΩ =∞x+≤ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç f~°=eûO^Õ. J@∞=O\˜ „ѨHõ$u
„Ѩà◊Ü«∞ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ „áê}∞Å HÍáê_»QÆeæ# ã¨÷ÅO ^Õ"åÅÜ«∞"Õ∞!
AT
^Õ=Ù_»∞ ã¨~Àfi#fl`∞« _»∞! D ã¨~Àfi#fl`« ÉèÏ=O ^Õ"åÅÜ«∂xfl ^Œi≈O
L IC
z# „Ѩu™ês, =∞#ã¨∞ûH© Éè’^èŒÑ¨_»\ÏxH˜ ^Õ"åÅÜ«∂hfl ^Õ"åÅÜ«∞ QÀѨÙ
B
PU
~åhfl ZO`«gÖˇ`· Õ JO`«QÍ Z`«∞HÎ ˜ xi‡™êÎ~∞° . Ç≤ÏO^Œ∞ ^Õ"åÅÜ«∂ÖË HÍ^Œ∞.
=∞ã‘^∞Œ H˜ ‰õÄ_® á⁄_»"#·≥ ã¨OÎ ÉèOí (q∞<å~ü)xi‡™êÎ~∞° . K«iÛH˜‰Äõ _® =ÚO^Œ∞
ÉèÏQÆOÖ’ Z`«∞ÎQÍ ^Œ∂~åxH˜ HõxÊOKÕ q^èŒOQÍ JO`«ã¨∞÷ xi‡Oz QÆO@#∞
Hõ_»`å~°∞.
398. QÆ∞~°∞=Ù ^Õ=Ùx`À ã¨=∂#=∂?
QÆ∞~°∞=Ù ^Õ=Ùx`À ã¨=∂#O HÍ^Œ∞!
QÆ∞~°∞=Ù ^Õ=ÙxHõO>Ë ZO`À ZO`À Q˘Ñ¨Ê"å_»∞.
ˆH=ÅO ^Õ=Ù_»∞ #=∞‡HõO`À =Ú_çѨ_»¤"å_»∞.
=∞# 'NQÆ∞~°∞=Ù— Hõ#∞Å=ÚO^Œ∞ HõxÑ≤OKÕ =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞.
=∞x+≤ `«# rq`«OÖ’ f~°∞ÛHÀÖËxk QÆ∞~°∞=ÙÅ ~°∞}O XHõ¯>Ë.
JO^Œ∞ =Å¡<Õ '=∂`«$^Õ"ÀÉè=í — 'Ñ≤`$« ^Õ"ÀÉè=í — J#fl `«~∞° "å`« 'PKå~°º^Õ"À
Éè=í — Jx K≥ÑÊ≤ QÆ∞~°∞=Ù ™ê÷<åxfl `≥eÜ«∞*Ë™ê~°∞ =∞# ѨÓsfi‰Ωõ Å∞. `«e`¡ O« „_ç
170 QÀѨÙ~°O....
`«~∞° "å`« ™ê÷#O QÆ∞~°∞=Ù^Õ. ^≥=· `åfixfl ‰õÄ_® QÆ∞~°∞=Ù ^•fi~å<Õ ^Œi≈OK«=eû
=ÙO@∞Ok.
â’II J*Ï˝# uq∞~åO^äŒã¨º *Ï˝<åO[# â◊ÖÏHõÜ«∂
K«‰õ∆Ω~°∞h‡e`«O ÜÕ∞# `«Ãã·‡ N QÆ∞~°"Õ #=∞óII
J*Ï˝#=∞<Õ „QÆ∞_ç`¤ <« åxH˜ *Ï˝#=∞<Õ HÍ@∞HõxzÛ Hõ#∞Å∞ `≥ÑÊ≤ Oz#
N QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ #=∞㨯~°=ÚÅ∞. Jx â’¡HÍ~°÷O.
„a\˜+π áêʼnõΩÅ ~åHõ`À QÆ∞~°∞‰õΩÖÏÅ∞ QÆ∞~°∞‰õΩÅ q^•ºÉèϺ™êÅ∞
áÈÜ«∂~Ú.''"≥∞HÍÖË^˘~°—— q^•º Ѩ^Œúu`À QÆ∞~°∞ =∞~åº^ŒÅ∞ ѨÓiÎQÍ
85 áÈÜ«∂~Ú. ѨÓ~°fiHÍÅO QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ ‰õÄ~°∞ÛO>Ë t+¨µºÅ∞ xÅ∞K«∞x
áê~îåÅ∞ q<Õ"å~°∞. WѨÙ_»∞ HÍe|∂@¡`À t+¨µºÅ∞ ‰õÄ~°∞Ûx =ÙO>Ë QÆ∞~°∞=Ù
A O M
QÍ~°∞ xÅ∞Ûx áê~îåÅ∞ K≥áêÊe. (nx<Õ '"≥∞HÍÖË— Ѩ^Œúu JO\Ï~°∞)
N
q^•º "åºáê~°=∞~ÚOn<å_»∞. ZѨÙ_≥`· Õ q^•ºÉ’^è#Œ ‰õΩ qÅ∞=Å∞
O H S .C
`«yæ q^•ºÅÜ«∂Å∞ "åºáê~° ã¨Oã¨÷Å∞QÍ =∂~°∞ÊK≥O^•Ü≥∂ JѨÙ_Õ QÆ∞~°∞
M ION
=ÙÅ∞ QÆ∞O„_®~ÚÅ∞QÍ J~ÚáÈÜ«∂~°∞. QÆ∞~°∞=ÙÅO^Œ~°∞ '=∂™êì~ü—Å∞
JÜ«∂º~°∞. WѨÙ_çOHÍ H˘kÌQÍ „H˜O^Œ‰õΩ ky '™ê~ü—Å∞ JÜ«∂º~°∞.
A
B L IC
D =∂~°∞ÊH˜ t+¨µºÖË HÍ~°}OHÍ^Œ∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_® ZO`À
H˘O`« HÍ~°}=∞=Ù`«∞<åfl~°∞. q^•ºÅÜ«∂Ö’¡ ‰õÄ_® ‰õΩÅq=Hõ∆#∞
PU
K«∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. "åºáê~°^èÀ~°}˜ „Ѩ^Œi≈ã¨∞Î<åfl~°∞. WѨÙ_»∞ q^•ºÅÜ«∂Å∞
q*Ï˝# xÅÜ«∂Å∞ HÍ=Ù. J~°˚# xÅÜ«∂Å∞QÍ =∂i „|`«∞‰õΩ^≥~°∞=Ù
=∂~åæxfl =∂„`«"Õ∞ É’kèã¨∞Î<åfl~Ú ''Ü«∞^ä•QÆ∞~°∞ `«^ä• t+¨º——
Uk U"≥∞ÿ# QÆ∞~°∞™ê÷#O QÆ∞~°∞=Ù^Õ Hõ^•! QÆ∞~°∞=Ùx ^Õ=ÙxQÍ
ÉèÏqOz ™êyÅѨ_ç ^ŒO_®Å∞ ÃÑ@ìHáõ È~Ú<å U<å_≥<· å ZѨC_≥<· å ZHõ¯_≥<· å
Z^Œ∞~°∞Ѩ_`ç Õ Jaè=∂#OQÍ Ñ¨ÅHõiOK«O_ç. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ HÀ~°∞H˘<Õk WO`Õ.
=∞#O Q˘Ñ¨Ê"åà◊§=∞Ü«∂º=∞x „ѨÜ≥∂[# Ѩ~°∞Å=∞Ü«∂º=∞x "åiH˜
`≥eÜ«∞*Ëã≤ K«∂_»O_ç. ǨÏ$^ŒÜ∞« ѨÓ~°fiHOõ QÍ ZO`« ã¨O`À+≤™êÎ~À g∞ Hõà§◊ `À
g∞ˆ~ K«∂_»O_ç.
399. t=Ùx =∂„`«"Õ∞ eOQÆ~°∂ѨOÖ’ ^Œi≈OKåÔ~O^Œ∞‰õΩ?
ÅÜ«∞HÍ~°‰õΩ_≥·# t=Ù_»∞ ã≤÷~°ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. ã≤÷uHÍ~°‰õΩ_≥·# q+¨µ‚=Ù
|Ǩï~°∂ѨÙ_»∞. [O|∂nfiѨ Éè~í `° « YO_»OÖ’ â‹=· "Õ∞ ѨÙ~å`«# =∞#fl"å^Œ#
XHõ\ ˜ =Ù#flk. (1920 <å\˜ "≥ÚǨÏO*Á^•~À, ǨÏ~°áêÊ „`«=fiHÍÖ’¡ H˘xfl
QÀѨÙ~°O..... 171
t=eO QÍÅ∞ ^˘iHÍ~Ú. ‰õΩ_»º z„`åÅÖ’ t=eOQÆ z„`åÅ∞ Hõ#|_®¤~Ú.
ÉèÏ~°`«^ÕâßxH˜ P~°∞ºÅ∞ ~åHõѨÓ~°fiO, JO>Ë „H©ã¨∞ÎѨÓ~°fiO 3000–1750
<å\˜ "≥ÚǨÏO*Ï^•~À <åQÆiHõ`«<Õ ã≤O^èŒ∂<åQÆiHõ`« JO@∞<åflO. (D
"≥ÚǨÏO*Á^•~À Ѩ@}ì O WѨÙ_»∞ áêH˜™êÎ<Ö£ ’ =ÙOk) P~°∞ºÅ∞ „H©ã∞¨ ÑÎ Ó¨ ~°fiO
1600 ã¨O=`«û~åÅѨÙ_»∞ ÉèÏ~°`«^ÕâßxH˜ =∞^茺 Pã≤Ü«∂ #∞O_ç =KåÛ~°x
K«i„`«HÍ~°∞Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞.)
=∞#O ^Œi≈ã¨∞Î#fl t=eOQÆO „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ ã¨$+≤ì ã¨OˆH`«O
''eOQÆO—— ѨÙ~°∞+¨ ã¨fi~°∂ѨO–
eOQÆO „H˜O^Œ=ÙO_Õ ''áê#∞=@ìO—— „ã‘Î ã¨fi~°∂ѨO.
ã¨$+≤ì ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞ t=eOQÆO – <å=∞=Ú ~°∂Ѩ=Ú ÖËx"å_»∞
^Õ=Ù_»∞. ^Õ=ÙxH˜ <åÅ∞QÆ∞KÕ`∞« Å∞, KÕ`∞« ÅÖ’ PÜ«Ú^è•Å∞, t~°ã∞¨ û# H˜s@O
"≥∞_»Ö’ k"åºÉèí~°}ÏÅ∞ =ÙO_Õ ^Õ=Ùx „Ѩu=∞#∞ ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡, á¶È\’Ö’¡
K«∂ã¨∞ÎO\ÏO. D ~°∂áêÅ#∞ áê=∞~° [#O HÀã¨O ѨO_ç`«∞Å∞ ã¨$+≤ìOz#
N M
~°∂áêÅ∞. x["≥∞#ÿ ^Õ=Ùx K«∂z# "åÔ~=~°∂ ÖË~∞° . Jhfl TǨHõeÊ`åÖË!
A O
H . C
t"åÅÜ«∂ÅÖ’ ZHõ¯_® t=Ùx „Ѩu=∞Å∞ =ÙO_»=Ù.
S T
MO I O N
Éèí$QÆ∞=∞ǨÏi¬ âßѨO =Å¡ t=Ù_»∞ eOQÆ~°∂ѨOQÍ Ñ¨ÓlOѨ|_»∞
`«∞<åfl_»∞. t"åÅÜ«∂Å∞ ZHõ¯_»∞<åfl âßOu xÅÜ«∂Å∞QÍ =ÙO\Ï~Ú.
AT
t=Ù_ç =∞_ç, "≥∞ÿÅ, J„QÆ*Ïu, J^èÀ*Ïu J#fl `å~°=∞`«=∂ºÅ∞ ÖË^Œ∞. U
L IC
t"åÅÜ«∞OÖ’<≥·<å t=eOQÍxfl =∞# KÕ`«∞Å`À ã¨Ê $tOz t= â◊H˜Îx
B
PU
á⁄O^Œ=K«∞Û.
â’¡II "åQÆ~åúq= ã¨OѨ$H“Î "åQÆ~°ú „ѨuѨ`«ÎÜÕ∞!
[QÆ`«ó Ñ≤`«~“=O^Õ, áê~°fif Ѩ~°"Õ∞â◊fi~“!!
400. WO\˜ ÃÑ^ŒÌ =∞~°}˜¿ãÎ t"åÅÜ«∞x„^Œ KÕÜ«∂ÖÏ?
Z=iÔH·<å ZO`«\ ˜ "åiÔH·# =∞ǨÏ`«∞‡ÅÔH·# K«O_®Å∞xÔH·<å
=∞~°}˜OK«@O `«Ñ¨Ê^Œ∞. Zxfl Ü«∂QÍÅ∞ KÕã≤# ZO`« `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤<å
=∞~°}Ïxfl `«ÑÊ≤ OK«∞HÀx =∞#QÆÅQÆ\O U „áê}˜H˜ ™ê^躌 OHÍ^Œ∞. JO^Œ~∂°
=∞~°}˜™êÎ~°∞. JO^Œ~°∂ =∞~°}˜OK«=eûO^Õ. ''*Ï`«ã¨º Ç≤Ï^èŒ$"À =∞$`«∞º——.
ѨÙ@∞ìHõ J<Õk =Ù#fl U^≥·<å y\˜ì f~°=eûO^Õ. JO^Œ∞ˆH Hõ~°‡Ü≥∂QÆ∞Å∞,
`«`fi« *Ï˝#∞Å∞, =∞~°}Ïxfl ^ÕÇϨ ^è~Œ ‡° OQÍ ÉèÏq™êÎ~∞° QÍx ^Œ∞ódOK«~∞° . =∞x+≤
Q˘Ñ¨Ê`«#O =∞x+≤ „Ѩ}ÏoHÍ`«`«fiO, =∞x+≤ ^èŒ~°‡ |^ŒÌ rq`«O, =∞x+≤
KÕã≤# ѨÙ}ºO, =∞x+≤ =∞~°} k<åÅÖ’<Õ `≥Å∞ã¨∞ÎOk JO\Ï~°∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞.
172 QÀѨÙ~°O....
‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅ Pf‡Ü«∞`«Å =∞^躌 |O^è∞Œ =ÙÅ P^Œ~}° Å =∞^躌 WǨÏÖ’Hõ
Ü«∂„`«#∞ =ÚyOK«∞H˘#fl"å_Õ ^èŒ#ºr=Ù_»∞. ѨÙ}º=¸iÎ.
WO\˜ÃÑ^ŒÌ WǨÏÜ«∂„`« =Úy¿ãÎ H˘xfl ~ÀAÅ =~°‰õÄ WO\˜
"å~°O^Œ~∂° HõHÍqHõ ã≤u÷ x J#∞Éèqí OKåeûO^Õ. Ü«∞O„`åOQÆO #_çÑO≤ z#
=∞x+≤ ^Œ∂~° Ö’HÍʼnõΩ "≥o§áÈ`Õ ã¨O™ê~°O ™ê~°^茺O JÜ≥∂=∞Ü«∞"Õ∞.
~åAÖËx ~å[ºOÖ’ Ãã·x‰õΩÖË JkèHÍ~åÅ∞ „Ѩ^Œi≈™êÎ~°∞. ~åK«iHÍÅ∞
"≥ÅQÆɡ@ì E™êÎ~°∞. ‰õΩHõ¯ÖÏ¡ H˘\Ï¡_»∞H˘O\Ï~°∞. WO\˜ Ѩ~°∞=Ù#∞ gkèH˜
ÖÏQÆ∞`å~°∞. =∞=∞`«Å#∞ ÉÏ^茺`«Å#∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ HÀã≤ "å\ÏÅ∞
86 ѨOK«∞HÀK«∂™êÎ~°∞.
W@∞=O\˜ ã≤÷uÖ’, =∞#âß≈Ou =∞~°∞ÔQ·áÈ~Ú =∞#ã¨∞K«eOz
A O M
áÈ`«∞Ok. áÈ~Ú# "åi`À =∞#=Ú áÈ^•=∞xÑ≤ã¨∞ÎOk. JÉèí„^Œ`åÉèÏ=O
N
ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl ‰õΩkOz "Õã¨∞ÎOk. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞#âß≈Ou HÀã¨O
O H S .C
P`«‡â◊HΘ HÀã¨O t"åÅÜ«∞OÖ’ XHõ¯~À*ˇ<· å =ÙO_ç=¿ãÎ ^è~·≥ º° O Åaèã∞¨ OÎ ^Œx,
M ION
Ѩiã≤`÷ ∞« Åhfl K«H¯õ |_ç „Ñ¨âßO`«`« ^˘~°∞‰õΩ`«∞O^Œx ѨO_ç`∞« Å∞ K≥|∞`å~°∞.
t"åÅÜ«∞OÖ’ ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~°∞Ûx PÖ’zOK«∞H˘O>Ë ^ÕxÔH·<å
A
B L IC
^Õ=Ù_»∞<åfl_»∞ÖË J<Õ ^è≥·~°ºO =ã¨∞ÎOk.=∞x+≤H˜ =∞# "≥#∞Hõ XHõ~°∞<åfl~°∞
J#fl #=∞‡HõO ZO`À â◊H˜Îxã¨∞ÎOk. ''L#flk ѨÙ+≤ì =∂#=ÙʼnõΩ F Ü«∞^Œ∞
PU
Éèí∂+¨}! PÅ*ÏuH˜<£ u#flk ѨÙ+≤ì—— =∞x+≤H˜ =ÙO>Ë â◊H˜Î Ѩâ◊√=ÙH˜ uO>Ë
â◊H˜Î JO\Ï~°∞. ã¨O=`«û~åxH˘Hõ™êi WO\˜x Éèí„^ŒÑ¨~°∞K«∞H˘x XHõ¯~ÀA
t"åÅÜ«∞OÖ’ x„kOK«@O Z=iÔH·<å =∞Oz^Õ. XO@iQÍ H͉õΩO_®
#Å∞QÆ∞Ô~·^Œ∞QÆ∞~°∞ Hõeû x„^ŒKÕÜ«∞@O â◊√Éèí^•Ü«∞Hõ=Ú.
401. =∞O„`åÅ∞ ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨Ö’ ZO^Œ∞‰õΩ?
"Õ^•Å∞ 'Jáœ~°∞¿+Ü«∂Å∞— JO\Ï~°∞. Jáœ~°∞¿+Ü«∂Å∞ JO>Ë
U ѨÙ~°∞+¨µ_»∂ „"åÜ«∞xq Jx J~°úO. "Õ^•Å#∞ ã¨O㨯 $`«OÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ
„"åâß~°∞! JO>Ë "Õ^•Å∞ ѨÙ\˜#ì ѨÙ_»∞ `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨ ѨÙ@ìÖ^Ë ∞Œ . JO`≥O^Œ∞‰õΩ
"Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ„H˜`«O JO>Ë Ñ¨^ŒH˘O_»= â◊`å|ÌO =~°‰õΩ `≥Å∞QÆ∞
ÉèÏ+¨‰Ωõ "åºHõ~}° "Õ∞ ѨÙ@ìÖ^Ë ∞Œ . "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ„H˜`O« PO„^è„Œ Ѩ^âÕ O◊ Ö’
„áêHõ$`« ÉèÏ+¨ =∂\Ï¡_Õ "å~°∞. PO„^èŒ∞Å∞ <åQÆ*Ïu"å~°<Õ "å^ŒO ‰õÄ_®
XHõ@∞Ok. Hõ~å‚@Hõ ^Õâ◊O"å_≥·# ##flÜ«∞Éèí@∞ì "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@QÍ
''PO„^èŒâ◊ÉÏÌ#∞ âßã¨#"£∞—— J<Õ "åºHõ~°}O „"å¿ã=~°‰õΩ `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨‰õΩ
XHõ ~°∂ѨO ÖË^∞Œ . JÖÏO@ѨÙ_»∞ =∞O„`åÅ∞ `≥Å∞QÆ∞Ö’ ZÖÏ =ÙO\Ï~Ú?
QÀѨÙ~°O..... 173
ÅH∆ÀѨ ÅHõÅ∆ ã¨O=`«û~åÅK«i„`« =∞# "Õ^•Åk! `≥Å∞QÆ∞Ö’ =ÙO_»\ÏxÔHÖÏ
™ê^躌 O! "Õ^•xH˜ XHõ <å^ŒO =ÙOk. "Õ^•xH˜ XHõ ã¨fi~°O =ÙOk. "Õ^•xH˜
XHõ Kè«O^Œã¨∞û =ÙOk. ã¨fi~°Ü«ÚHõÎOQÍ "Õ^ŒO K«^Œ∞=Ù`«∂ =ÙO>Ë ZO`«
=∞^è∞Œ ~°OQÍ =ÙO@∞Ok! ZO`«Ç¨ ~ÚQÍ =ÙO@∞Ok!! ZO`«\ ˜ Jx~°fiKh« Ü«∞
"≥∞ÿ# P#O^ŒO HõÅ∞æ`«∞Ok!
Ѩq„`« Y∞~å#∞„QÆO^èŒO J~°aƒH± ÉèÏ+¨Ö’ =ÙOk. P ÉèÏ+¨#∞
=Úã≤O¡ =∞`«ã∞¨ Å÷ ∞ ZO`À Ѩq„`«OQÍ ÉèÏq™êÎ~∞° . É∫^Œ=ú ∞`«O áêmÉèÏ+¨Ö’
=ÙOk. É∫^Œ∞úÅ∞ áêmÉèÏ+¨#∞ ^≥·=ã¨=∂#OQÍ K«∂™êÎ~°∞. „ÔH·ã¨Î==∞`«
É’^茉õΩÅ∞ =∞#^Õâ◊OÖ’ É’^èŒ#Å∞ KÕã≤<å WOw¡+¨µ ÉèÏ+¨Ö’<Õ É’^èŒ#∞Å∞
KÕ™êÎ~°∞. U =∞`«O"å~°∞ P =∞`«ÉèÏ+¨#∞ Q“~°q™êÎ~°∞. „¿Ñq∞™êÎ~°∞. ѨÓl
™êÎ~°∞. =∞# `«Ñ¨Ê!
H˘O`«=∞Ok ã¨fi„ѨÜ∂≥ [‰õΩÅ∞, =∞O„`åÅ<Õ r=<å^è•~°OQÍ KÕã∞¨ H˘x,
PK«~°}Å∞ =∂„`«"Õ∞ q∞QÆ∞Å∞ÛH˘#fl =¸~°∞öÅ∞, J„QÆ=~°‚=∞x K≥ѨCH˘<Õ
N M
KèåO^Œã¨∞Å∞, "Õ^•Å‰õÄ, "Õ^Œ=∞O„`åʼnõÄ f~°x P~°x JѨKå~°O
A O
H . C
JѨHÍ~°O KÕâß~°∞! KÕã¨∞Î<åfl~°∞! "Õ^•Å∞ Z=iH© `≥eÜ«∞‰õΩO_® KÕâß~°∞.
S AT
MO I O N
Z=~°∂ K«^Œ=‰õΩO_® KÕâß~°∞. "Õ^ŒO JO>Ë ÃÑo§à◊§‰õÄ, „âß^•úʼnõÄ,
ѨÓ[ʼnõÄ K«k"Õ â’¡HÍÅ∞ HÍ^Œ∞. =∂#=ÙxH˜ kâßxˆ~Ìâ◊O KÕ¿ãk "Õ^ŒO!
AT
"Õ^OŒ XHõ ‰õΩÖÏxH˜, XHõ =∞`åxH˜, XHõ ÉèÏ+¨‰Ωõ K≥Ok#q HÍ^Œ∞. â◊¥„^Œ∞Å∞
L IC
"Õ^OŒ K«^=Œ ‰õÄ_»^xŒ U "Õ^=Œ ¸ K≥Ñʨ ÖË^∞Œ . „ÉÏǨχ}∞Å∞ D q+¨Ü∞« OÖ’
B
PUXˆH QÀ„f‰õΩÅ =∞^茺 q"åǨÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∞~å^Œ∞?
=∂#"åoH˜ J<åºÜ«∞"Õ∞ KÕâß~°∞.
402.
â’¡II ã¨Ñ¨Î=∂`«$K«O =∂nú=∂<£ Ü«∞óHõ<åº=Ú^Œfi¿ÇÏ#fl~°ó!
QÆ∞~°∞`«bÊ# q*˽ܫ∞ó ã¨QÀ„`å<£ K≥·= =Ú^ŒfiǨÏ<£!!–^èŒ~°‡ã≤O^èŒ∞
`«O„_ç `«~°∞ѨÙ# U_»∞`«~åÅÖ’QÍx, `«e¡`«~°∞ѨÙ# S^Œ∞ `«~åÅÖ’
QÍx ã¨QÀ„u‰õΩÖˇ·# "åix q"åǨÏO KÕã≤H˘#~å^Œ∞. J@∞¡ KÕã≤H˘#flKÀ
`«e¡x (QÆ∞~°∞Ѩuflx) q"åǨÏO KÕã≤H˘#flO`« áêѨO ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk.
ã¨<å`«# ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ Ü«∞[˝Ü«∂QÍÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "≥·kHõ Hõ~°‡
ʼnõΩ, q"åǨk â◊√ÉèHí Í~åºÅ‰õΩ, „âß^•Ìk Ñ≤`$« Hõ~‡° ʼnõΩ `«Ñʨ xã¨iQÍ QÀ„`«O,
„Ѩ=~° `«Ñ¨Êxã¨iQÍ `≥eÜ«∞Ѩ~°Û=eû =ÙO@∞Ok. =∞#O^Œi QÀ„`åʼnõΩ
Zxq∞k =∞Ok =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ =¸ÅѨÙ~°∞+¨µÅ∞QÍ =Ù<åfl~∞° . JQÆãºÎ¨ =∞ǨÏi¬
174 QÀѨÙ~°O....
– Éèí~°^•fi[ =∞ǨÏi¬–Q“`«=∞=∞ǨÏi¬– =t+¨ì=∞ǨÏi¬– HÍâ◊ºÑ¨=∞ǨÏi¬–
Éè~í ^° •fi[=∞ǨÏi¬ – J„u=∞ǨÏi¬–[=∞^Œyfl=∞ǨÏi¬ D Zxq∞k =∞ǨÏ~°∞¬Å∞
=∞#‰õΩ QÀ„`«Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞.
U QÀ„`«O "å~°∞ P QÀ„`«O"åiH˜ ~°HõÎã¨O|Onè‰õΩÅ∞ J=Ù`å~°∞.
D Zxq∞k=∞Ok QÀ„`«ÑÙ¨ ~°∞+¨µÅ‰õΩ HõeÑ≤ #ÅÉè`·ˇ ˘q∞‡k =∞Ok
„Ѩ=~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞<åfl~°∞. ã¨O`å<À`«ÊuÎ „H˜Ü«∞‰õΩ (^•OѨ`åºxH˜) XˆH
QÀ„u‰õΩÅ∞ J~Ú =ÙO_»~å^Œ∞. XˆH „Ѩ=~°Î =Ù#fl"å~°∞ ‰õÄ_® ^•OѨ`«º
|O^è•xH˜ ѨxH˜~å~°∞ (q"åǨÏO ‰õΩ^Œ∞~°^Œ∞)
87 =^èŒ∂=~°∞Å∞ XˆH QÀ„`«O HõÅ"åÔ~·#, XˆH '„Ѩ=~°— "åÔ~·<å J<åfl
K≥Öˇ¡à◊§=Ù`å~°∞. XˆH QÀ„f‰õΩʼnõΩ a_»¤Å∞ѨÙ_ç`Õ Ñ¨~°=∞ ^Œ∞~å‡~°∞æÅ=Ù`å~°∞.
A N O M
ã¨QÀ„u‰õΩÅ∞ q"åǨÏ|O^èŒO HõO>Ë =~å‚O`«~° q"åǨÏ"Õ∞ "Õ∞Öˇ·#k.
ã¨QÀ„u‰õΩÅ∞, 㨄Ѩ=s‰õΩÅ =∞^躌 =∂„`«"∞Õ H͉õΩO_® "Õ∞#`«‰Î Äõ `«∞
O H S .C
ix, J#flQÍi =∞~°^Œex (=k# K≥Öˇ¡ex) "Õ∞#=∂=∞ ‰õÄ`«∞ifl ‰õÄ_®
M ION
q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ‰õÄ_»^xŒ ^è~Œ ‡° âß„ã¨O K≥|∞`ÀOk. `«O„_ç `«~Ñ° Ù¨ ~°HãÎõ O¨ |O
nè‰õΩÅ∞ U_»∞`«~åÅ"å~°∞, `«e¡`«~°∞ѨÙ# ~°HõÎ|O^èŒ∞=ÙÅ∞ S^Œ∞ `«~åÅ"å~°∞
IC
H͉õΩO_® =Ù#fl Hõ#º#∞ ÃÑO_çK¡ ãÕ ∞¨ HÀ"åÅx Jxfl âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
B L
JHõ¯‰õÄ`«∞ix ÃÑO_ç¡KÕã¨∞HÀ=@O ‰õÄ_® ^èŒ~å‡Kå~°O HÍ^Œ∞.
PU ''ÃÑ·`«$Ѩº¿ã~¸O ÉèíyhO, ã¨fiã‘Î Ü«∂O
=∂`«∞ˆ~=K«, U`åã≤Î „ã¨ã¨∞ÎÉèψ~ºˆ~ú, <À Ѩܫ∞KÕÛù`« |∞kú=∂<£——
J#QÍ `«O„_çQÍi K≥ee¡ a_»#¤ ∞ ("Õ∞#`«Î ‰õÄ`«∞~°∞) `«eQ¡ Íi K≥ee¡ a_»#¤ ∞
(Ñ≤#`«e¡ ‰õÄ`«∞~°∞) q"åǨÏ=∂_»~å^Œ∞. ‰õΩO_»=∂iÊ_ç q"åǨÅ∞ HÍx,
XˆH ѨOkiÖ’ Ô~O_»∞ ÃÑo§à◊√§ QÍx x+≤^ŒúO.
403. ~å=}∞_»∞ =∞ǨѨO_ç`«∞_®?
^Õ=`«Å∞ ~åHõ∆ã¨∞Å∞ J#fl^Œ=Ú‡Å∞
Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨuH˜ Jkf^Õq=Å¡ ^Õ=`«Å∞, kf^Õq=Å¡ ~åHõ∆ã¨∞Å∞
ѨÙ\Ïì~°∞. ^Õ=^•#=Ùe^ŒÌ~°∂ Hõâ◊ºÑ¨„|Ǩχ‰õΩ=∂~°∞ÖË!
Ѩ~°"Õ∞+≤ª Ѩل`«∞_≥·# ѨÙÅã¨Îº „|Ǩχ=Oâ◊O"å_Õ ÅOHÍkèѨu
~å=}„|Ǩχ! ~å=}∞_»∞ `«e¡ HÔ H· jõ P^ÕâO◊ `À „|Ǩχ#∞ QÆ∂iÛ Ñ¶∞¨ ’~°`Ñ« 㨠∞¨ û
KÕã≤ Ü«∞Hõ–∆ H˜<fl≥ ~–° H˜OѨÙ~°∞+¨–^Õ=–^•#=–ã≤^–úŒ ™ê^躌 –QÆ~∞° _»– QÆO^è~Œ fi° –
<åQÆ–#Éèâí Û◊ ~åk QÆ}ÏÖˇ=fiiKÕ`« =∞~°}O ÖˉΩõ O_»∞#@∞¡QÍ =~°O á⁄Ok,
'~å=}∞_»∞— J<Õ t=Ùx „Ѩâ◊Oã¨#∞ á⁄O^•_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 175
P<å\˜ #∞O_ô ''~å=}„|Ǩχ——QÍ ã≤÷~°<å=∞O =zÛOk.
''~å=}∞_»∞—— JO>Ë =∞Ǩ Ѩ@∞ì^ŒÅQÆÅ"å_»x J~°úO. DÜ«∞#
=∞ǨѨO_ç`∞« _»∞! „^•q_» ™ê„=∂*Ϻkè<`Õ !« J#∞Ѩ=∂# t=Éè‰í Ωõ _Î ∞» ! #=
"åºHõ~°}ÏÖˇ·# HÍ=º–"åºHõ~°}–~å[hu–^ŒO_»hu–J~°÷âß„ã¨Î –QÆ}˜`«–
PÜ«Ú~ˆ fi^Œ –tÅÊ–QÍO^è~Œ fi° âß„™êÎÅÖ’ ѨO_ç`∞« _»∞! J`«Å q`«Å, ã¨∞`«Å,
~°™ê`«ÖÏk ÃÑÖ· ’HÍʼnõΩ, Éè∂í Ö’Hõ, Éè=í ~À¡H,õ ã¨∞=~À¡H,õ =∞ǨÖ’HÍk „H˜Ok
Ö’HÍʼnõΩ Jkè<Õ`«! ã¨~°fi ã¨Ow`«"å^Œº xѨÙ}∞_»∞. Ju Ѩ~å„Hõ=∞âße!
Ѩ~=° ∞t=ÙxˆH K«∞@ìÑÙ¨ Ѩ@Oì QÆ\#ì˜ â‹"· åKå~° Ѩ~åÜ«∞}∞_»∞. J#∞k#=¸
#=HÀ\˜ t=eOQÍaè¿+HõOKÕ¿ã P t=Éè‰í Ωõ _Î ∞» . ^Õ"OÕ „^•^Œ∞ÅKÕ`« T_çQOÆ
KÕ~ÚOK«∞H˘#fl =∞Ǩq„Hõ=∞âße. ÅOHÍѨ@}ì Ïxfl ã¨fi~,‚° ~°`åflÅ`À =∞Ü«∞
„|ǨχKÕ`« xi‡OK«Ñ*¨ ãË ∞¨ H˘#fl nèâße. „|Ǩχ*Ï˝x, =∞Ǩ ѨO_ç`=« ∞‡#∞º_»∞.
J~Ú`Õ, Ü«ÚHÍÎÜ«ÚHõÎ qKå~°=O`«∞_»∞, ã¨~°fiâß„ã¨Î ѨO_ç`«∞_»∞,
"Õ^Œ "Õ^•OQÍÅ#∞ q=iOz qÑ≤ÊK≥ѨÊQÆÅ „ÉÏǨχ}À`«Î=Ú_≥·Ü«ÚO_ç „ã‘Î
N M
"åº"≥∂ǨÏ=∞<Õ XHõ¯ |ÅÇ‘Ï#`«‰Ωõ |֡ᷠÈÜ«∂_»∞. ã¨∂~åºyfl QÀà◊O =O\˜
A O
H . C
~å=}H©iÎ |∂_ç^‰Œ Ωõ ѨÊQÍ q∞yeáÈ~ÚOk. =∞$`«∞º^Õ=`«#∞ [~ÚOK«QÅÆ
S T
O IC
OÓ[NKÕ™êΈ~q∞\˜?
â◊H˜Î =ÙO_ô, =∞$`«∞ºáêâßxH˜ `«Å=OKå_»∞.
M
404. q[Ü«∞^Œâ◊q∞H˜T â◊gI∞Ѩ
=ÚO^Œ∞QÍ q[Ü«C ∞^ŒâA
"≥Ú^Œ@QÍ „`Õ`åÜ«ÚL I ◊q∞x QÆ∞iOz ѨiK«Ü«∞O KÕ™êÎ#∞. "≥Ú@ì
U B QÆOÖ’ N~å=Ú_»∞ ~å=}ã¨OǨ~°O =ÚyOK« ∞H˘x
P
JÜ≥∂^蕺 #QÆ ~åxH˜ =zÛ# â◊√Éèíã¨O^Œ~°ƒùOQÍ q[Ü≥∂`«û=O [iyOk.
P~ÀA ^Œâ◊g∞ ukäHÍ=\O=Å¡ 'q[Ü«∞^Œâ◊q∞—QÍ „Ѩã≤kú K≥OkOk. Wk
`˘q∞‡k ~ÀAÅ=Ù`«û=O.Dq[Ü«∞^Œâq◊ ∞ â◊HãΘ fi¨ ~∂° Ñ≤}˜ J~Ú# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi
iH˜ ~Ú+¨ì"≥∞ÿ# ~ÀA Jx K≥|∞`å~°∞. D q[Ü«∞^Œâ◊q∞ ~ÀA# U Ѩxx
„áê~°OaèOz<å xifiѶ¨∞flOQÍ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx K≥|∞`å~°∞. q[Ü«∞^Œâ◊q∞
k#O „â◊=}Ï #Hõ∆„`«Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ =ÙO_®e. ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∂ #O`«~°O #ÅÉèˇ·
Zxq∞kx=ÚëêÅ `«~∞° "å`« (XHõ=¸Ç¨˙~°HÎ ÍÅO) Ѩ~"° ∞Õ â◊fii JѨ~ål
`«QÍ =ÙO@∞O^Œx âß„ã¨Î „Ѩ=K«#O. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕ¿ãѨÓ[Å∞, „áê~°O
aèOKÕѨ#∞Å∞ q[Ü«∂xfl KÕ‰õÄ~°∞™êÎÜ«∞x #=Ú‡`å~°∞.
‰õΩ~°∞ˆH∆„`« Ü«Ú^ŒúOÖ’ áêO_»=ÙÅ∞ q[Ü«∞O ™êkèOzOk ‰õÄ_®
D ~ÀA<Õ! ^Õ=–^•#=ÙÅ∞ áêÅHõ_»ex =∞kèOz# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z<Àfl
176 QÀѨÙ~°O....
F+¨n =$H∆ÍÅ∞ ^Õ=`å =$H∆ÍÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. P q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\˜ì# ^Õ=`å
=$H∆ÍÅÖ’ â◊g∞=$HõO∆ ([q∞‡K≥@∞ì) ‰õÄ_® XHõ\ .˜ ''â◊g∞â◊=∞Ü«∞`Õ áêѨO——
â◊g∞ =$H∆ÍxH˜ ÉèHí ÑΘ Ó¨ ~°fiHOõ QÍ „Ѩ^HŒ }∆˜ Å∞ KÕ¿ãÎ KÕã#≤ áêáêÅ∞ áÈ`åÜ«∞@.
â◊g∞=$H∆Íxfl ѨÓlOz`Õ q[Ü«∞O. Åaèã¨∞ÎO^Œx ѨÓsfi‰õΩÅ #=∞‡HõO.
â◊g∞=$HõO∆ Ѩ~å^Õ=`« „Ѩu~°∂Ѩ=∞x JO^Œi qâßfiãO¨ . â◊g∞=$HõO∆ P‰õΩÅ∞
qëêxH˜ q~°∞QÆ∞_»∞QÍ Ñ¨x KÕ™êÎÜ«∞O\Ï~°∞. „Ѩu~ÀE D K≥@∞ì h_»#
=ÙO_ç D K≥@∞ì#∞O_ç ÅaèOKÕQÍe (PH˜û[<£) Ñ‘ÅÛ@O=Å¡ JO_»O 㨄Hõ
=∞OQÍ q_»∞^ŒÅ[iy ã¨O`å#=`«∞Å∞ J=Ù`å~°x PÜ«Úˆ~fi^ŒO K≥|∞
88 `«∞#flk. â◊g∞=$Hõ∆O ZHõ¯_»=ÙO@∞O^À JHõ¯_ç Éèí∂q∞֒ѨŠh~°∞ Åaèã¨∞ÎO
^ŒO\Ï~°∞.
A O M
q[Ü«∞^Œâq◊ ∞ ~ÀA# â◊g∞=$H∆Íxfl `åH˜#, â◊g∞Ѩ„ux (P‰õΩÅ#∞)
N
KÕ`«∞Å`À =Ú\˜ì<å ^èŒ#ã≤kú Åaèã¨∞ÎO^Œ#fl #=∞‡HõO ^ŒH˜∆} ÉèÏ~°`«OÖ’
O H S .C
ÉÏQÍ =ÙOk. q[Ü«∞^Œâq◊ ∞`À áê@∞QÍ â◊g∞ѨÓ[#∞ Hõ~å‚@Hõ ~å[ºO"å~°∞
M ION
Ѷ¨∞#OQÍ KÕ™êÎ~°∞. "≥∞ÿã¨∂~°∞ q[Ü«∞^Œâ◊q∞ L`«û"åÅ∞ K«∂zf~åeûO^Õ.
'â◊g∞ ã¨Ê~°≈=∂„`Õ} ã¨~°fi`À [Ü«∞=∞OQÆà◊"£∞—
A
ã¨U
L
405. WO\˜ =ÚO^Œ∞ HõÖÏ¡Ñ≤ ZO^Œ∞‰õΩ K«ÖÏ¡e?
BÜ«∂xH˜ =ÚO^Õ HõÖÏ¡Ñ≤ K«ÖÏ¡e.
∂~Àº^Œ
Pã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~Úã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ HõÖÏÑ≤ K«Å¡‰õÄ_»^Œ∞.
H˘xfl =∞`åKå~åÅ#∞ ZO^Œ∞‰õΩ Uq∞\˜ Jx „ѨtflOK«‰õÄ_»^Œ∞.
JÖÏQÆx ZO^Œ∞HÀ `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® =ÙO_»‰õÄ_»^Œ∞. XHÍ<˘HõѨC_»∞
=∞#^Õâ◊OÖ’ QÆ∞~°∞‰õΩÖÏÖ’¡x q^•º~°∞úÅ∞ aèHõ∆"≥∞uÎ QÆ∞~°∞=ÙH˜ ã¨=∞iÊã¨∂Î
q^•ºÉèϺã¨O KÕ¿ã"å~°∞. „QÍ=∞ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ É∫^Œaú ‰õΩ∆ =ÙÅ∞ ‰õÄ_® ''Éè=í f
aèH∆ÍO^ÕÇ‘Ï—— Jx QÆ$ǨÏã¨∞÷Å#∞ JiúOKÕ"å~°∞. ''Jukè^Õ"ÀÉèí=—— J#fl
ã¨O㨯 $u =∞#k. aÜ«∞ºO/ *Á#flÅ∞/ ~åQÆ∞Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ PǨ~° ^è•#ºO`À
áê@∞QÍ ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ ‰õÄ_® ^è~Œ å‡Kå~°OQÍ ^•#O KÕ¿ã"å~°∞ QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ∞.
P=Ù¿Ñ_»`À HõÖÏÑ≤ K«e¡ ~°OQÆ=Å∞¡Å∞ kkÌ# ~ÚO\˜=ÚO^Œ∞
=∂„`«"Õ∞ ^èŒ~°‡aèHõ∆#∞ JiúOKÕ"å~°∞. U ~ÚO\˜=ÚO^≥·# HõÖÏÑ≤ÖˉõΩO_®
=ÙO>Ë P ~ÚO\˜Ö’ U^À Jâ◊√ÉèíO [iy=ÙO@∞O^Œh, ~ÚO\˜Ö’x"åiH˜
f„= J<å~ÀQƺO Hõey =ÙO@∞O^Œx J~°Oú KÕã∞¨ H˘x =ÚO^Œ∞H˜ ™êyáÈÜÕ∞
J=QÍǨÏ<å Ѩ^Œúu =ÙOk. HÍÅ„Hõ"Õ∞}Ï ~Ú^˘Hõ PKå~°=∞~ÚOk.
 177
P=Ù¿Ñ_»#∞ h\˜Ö’ HõeÑ≤ HõÖÏ¡Ñ≤ K«Å¡_»O =Å¡ ~ÀQÆHÍ~°Hõ„H˜q∞
WO\˜Ö’xH˜ „Ѩ"tÕ OK«‰Ωõ O_®=ÙO@∞Ok. ~°H~õ H° ÍÅ~°OQÆ=Å∞¡Å∞ (=ÚQÆ∞Åæ ∞)
WO\˜ ~ÚÖÏ¡e HõàÏ`«‡Hõ ^Œ$+≤ìh, HõàÏ„áêg}ºO ^ŒO_çQÍ =ÙO_Õk.
406. 'JëêìOQÆ=∂~°æO— JO>Ë Uq∞\˜?
<å~åÜ«∞}∞x ^Œâß=`å~åÅÖ’ |∞^•ú=`å~°O XHõ J=`å~°OQÍ
QÆ∞iÎOKå~°∞. =∂#=Ùx ã¨~°fi^Œ∞óMÏʼnõΩ =∞#¿ã HÍ~°}=∞h, =∞#ã¨∞û
xÜ«∞O„`«}Ö’ =Ù#fl"åxH˜ ^Œ∞óYO ÖË^hŒ , JÇ≤ÏO™ê r=#"Õ∞ ^≥=· ~å^è#Œ `À
ã¨=∂#=∞x K≥Ñ≤Ê#"å_»∞ |∞^Œ∞ú_»∞. PÜ«∞# L`«Î=∞ rq`åxH˜ HÍ=eû#
Zxq∞k ã¨∂„`åÅ#∞ K≥áêÊ_»∞. J^Õ ''JëêìOQÆ=∂~°æO——
1. U q+¨Ü«∞"≥∞ÿ<å ÉÏQÍ PÖ’zOz# `«~°∞"å`«<Õ JOwHõiOz
PK«iOKåe. "≥ÚǨÏ=∂@O`À QÍx, ÉèÜ í ∞« O`ÀQÍx, Q“~°=O`ÀQÍx JOw
HõiOK«‰õÄ_»^Œ∞. Wk "≥Ú^Œ\ ˜ ã¨∂„`«O.
2. „Ѩu =ºH˜ÎH© =∞Oz ã¨OHõÅÊO =ÙO_®e. Ö’HõÇ≤Ï`«O HÀã¨O nHõ∆
=Ç≤ÏOKåe. =∞Oz ã¨OHõÅÊ"Õ∞ =∞Oz ^•i# #_çÑ≤ã¨∞ÎOk. Wk Ô~O_»=
ã¨∂„`«O.
3. W`«~∞° ʼnõΩ ÉÏ^èŒ HõeOæ KÕ, W`«~∞° Å#∞ <˘Ñ≤ÊOKÕ =∂@Å∞ =∂\Ï¡_»
‰õÄ_»^Œ∞. Kå_ô =∂@Å∞ J|^•úÅ∞ K≥ѨʉõÄ_»^Œ∞. Wk =¸_»= ã¨∂„`«O.
4. D „ѨѨOK«O U XHõ¯ik HÍ^Œ∞. Jxfl „áê}∞ʼnõÄ ã¨=∂#ǨωõΩ¯
=ÙOk. HÍ|\˜ì „áê}˜Ç≤ÏO㨠KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. Wk <åÅ∞QÆ= ã¨∂„`«O.
5. JO^Œ~°∂ =∞Oz rq`å<Õfl QÆ_»áêe. ^˘OQÆ`«#O, =ºaèKå~°O,
"≥∂ã¨O, J„Hõ=∞O, ^Ò~°˚#ºO "≥Ú^ŒÖˇ·#"å\˜H˜ ^Œ∂~°OQÍ =ÙO_®e. S^Œ=
ã¨∂„`«q∞k.
6. ^ÕǨhfl =∞#ã¨∞ûh |ÅOQÍ#∂, P~ÀQƺOQÍ#∂ =ÙOKåe.
=∂#ã≤Hõ „â◊=∞ ^ÕǨÏ^ŒO_»# Hõeyã¨∂Î =ÙO_®e. Wk P~°= ã¨∂„`«O.
7. ^Œ∞óMÏhfl, ^Œ∞~åâ◊#∂, ^Œ∞~°a=è ∂<åhfl =^Œe"ÕÜ∂« e. Ñ≤iH˜`<« åxfl
^ŒQÆæ~°‰õΩ ~åx=fi‰õÄ_»^Œ∞. ^èŒ~°‡O =∞~°∞=‰õÄ_»^Œ∞. Wk U_»= ã¨∂„`«O.
8. z=iã¨∂„`«O x~åfi}O. nx<Õ É’kèã`¨ º« O JO\Ï~°∞ ѨÙ@∞ì Kå=Ù
ʼnõΩ Jf`«"∞≥ #ÿ L#fl`ã« u÷≤ ! ÉèÏ+¨ÉÏè "åÅHõO^Œx ^≥=· ã≤u÷ ! =∞x+≤ ѨÙh`«∞_≥,·
â◊s~°O g∞k "åº"≥∂ǨÏO =^Œe Ö’Hõ|O^èŒO =∞~°z, =∞m§ uiy
~å=\ÏxH˜ D [#‡#∞ ѨiѨÓ~°‚O KÕã¨∞HÀ"åe Wk Zxq∞^Œ= ã¨∂„`«O.
178
É∫^Œú É’^èŒ#Åhfl Kå~åfiHõ ã≤^•úO`«O (<åã≤ÎHõ`«fiO)QÍ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk.
HÍx <åã≤ÎHõ=∞`«O HÍ^Œ∞. *Ïu q=Hõ∆#∞ É∫^ŒúO JOwHõiOK«^Œ∞.
407. ѨOK«jÅ JO>Ë Uq∞\˜ ?
1. „Ѩu „áê}˜h „¿Ñ=∞`ÀK«∂_»∞! r=Ç≤ÏO㨠KÕÜ«∞‰õΩ! =∂#= [#‡
Q˘Ñ¨Êk. 2.W`«~°∞Å ã¨OѨ^Œ‰õΩ Pâ◊Ѩ_»‰õΩ. _»|∞ƒ =∞x+≤x hK«∞xQÍ
=∂~°∞ã¨∞ÎOk.3. J|^Œú=∂_»@O JuhK«„Ѩ=$uÎ. Ju áêáêHÍ~åºÅÖ’
=ºaèKå~°O "≥Ú^Œ\k˜ . 4.=∞`«∞ΠѨ^•~åúÅ ¿ã=#O=Å¡ =∂#=`« #tã¨∞OÎ k.
5. =∞`«∞ΠѨ^•~åúÅ "≥·Ñ¨Ù K«∂_»‰õΩ D S^Œ∞ ã≤^•úO`åÅ#∞ ''ѨOK«jÅ——
JO\Ï~°∞.
408. WO\˜=ÚO^Œ∞ `«∞Åã≤HÀ@ ZO^Œ∞‰õΩ?
â’¡II Ü«∞#∂‡ÖË ã¨~°fif~åúx Ü«∞#‡^èÕº ã¨~°fi^Õ=`åó I
Ü«∞^Œ„ˆQ ã¨~°fi "Õ^•âßÛ, `«∞Åã≤! `åfiO #=∂=∞ºÇ¨ÏOII
^Õ=`«Å∞ ^•#=ÙÅ∞ H©~∆ ™° êQÆ~åxfl =∞kèOz# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«∞Åã‘,
[q∞‡ HõÅÊ=$HõO∆ , áêi*Ï`«=$HõO∆ , ~åq, "ÕÑ=¨ $H∆ÍÅ∞ ѨÙ\ÏìÜ∞« x ѨÙ~å}ÏÅ∞
K≥|∞`«∞<åfl~Ú. HõÅÊ=$Hõ∆O áêi*Ï`«O ^Õ=Ö’HÍxH˜ ã¨O„Hõq∞OKå~Ú.
`«∞Åã≤,~åq,"ÕÑ,¨ [q∞‡=$H∆ÍÅ∞ Éè∂í Ö’Hõ ã¨O„áêѨΠ=∞Ü«∂ºÜ«∞x áœ~°}‰˜ Ωõ Å∞
K≥|∞`å~°∞. Ç≤ÏO^Œ∞=ÙʼnõΩ D <åÅ∞QÆ∞ =$H∆ÍÅÃÑ· =∞=∞`«fiO Z‰õΩ¯=.
`«∞Åã≤ K≥@∞ì, ~åq, "ÕѨ [q∞‡ =O\˜ ÃÑ^ŒÌ =$HõO∆ HÍ^Œ∞. <åÅ∞QÆ∞
J_»∞QÆ∞ʼnõΩ q∞Oz ÃÑ~°Q^Æ ∞Œ . WO_»=¡ ^ŒÌ "ÕÑK¨ @≥ ∞ì#∞ =∂„`«"∞Õ ÃÑOK«∞`å~°∞.
"ÕѨHõ„~°#∞ QÆ$ǨϟѨHõ~°}ÏʼnõΩ "å_»∞HÀ=K«∞Û#∞. "ÕѨq`«Î<åÅ∞ Ô~·`«∞ʼnõΩ
„H˜q∞ã¨OǨ~°HõOQÍ ‰õÄ_® =ÙѨÜ≥∂QÆѨ_»`å~Ú. ~åqK≥@∞ì#∞ HÍ"åÅx
Z=~°∂ WO_»¡ =^ŒÌ ÃÑOK«~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞„i K≥@∞ìÖÏQÍ<Õ ~åqK≥@∞ì
‰õÄ_® ^≥·`«º=$Hõ∆O. =∞Ǩ=$Hõ∆OQÍ ÃÑiy WO\˜QÀ_»Å#∞ Ѩ_»"Õã¨∞ÎOk.
ѨÓÅ∞, ѨO_»¡#∞~Ú=fi^Œ∞. ~åqHõÅѨ#∞ ^ÕxH© =ÙѨÜ≥∂yOK«~°∞. LѨ
Ü≥∂QÆO ‰õÄ_® HÍ^Œ∞. [q∞‡K≥@∞ì `«#‰õΩ `å#∞QÍ Ñ¨Ù\˜ì ÃÑ~°QÍe J<Õ
#=∞‡HõO =ÙO_»@O=Å¡ Z=~°∂ ÃÑOK«~°∞.
`«∞Åã≤ HÀ@#∞ „ÉÏǨχ} "≥·â◊º Hõ∆„uÜ«ÚÅ∞ =∂„`«"Õ∞ ~ÚO\˜
=ÚO^Œ∞ ÃÑ\˜ì „Ѩux`«ºO h~°∞áÈã≤ #=∞㨯iã¨∞OÎ \Ï~°∞. [O^躌 Ѩ٠‰õΩÖÏʼnõΩ
=∂„`«"Õ∞ ZO^Œ∞‰õΩ `«∞Åã≤ Ѩiq∞`«=∞~ÚO^À `≥eÜ«∞^Œ∞. `«∞Åã≤=$Hõ∆O
PÜ«Ú~ˆ fi^~Œ O° QÆOÖ’ =∞ǨÏ`«~Î ™° ê÷#O ã¨OáêkOK«∞H˘Ok. Z<Àfl J<å~ÀQͺ
QÀѨÙ~°O..... 179
ʼnõΩ `«∞Åã≤ k=fiB+¨^OŒè QÍ =ÙOk. `«∞Åã≤x ÅH©; ã¨=∂#OQÍ Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ∞
ѨÓl™êÎ~°∞. `«∞Åã≤ =$Hõ∆O WO\˜ =ÚO^Œ∞ =ÙO>Ë P ~ÚO\˜H˜ ^Œi„^ŒO
~å^Œx #=Ú‡`å~°∞. „Ѩux`«ºO `«∞Åã≤x ѨÓlOKÕ „ã‘ÎʼnõΩ ™œÉèÏQƺO
ѨkHÍÖÏÅáê@∞ K«ÅQ¡ Í =ÙO@∞O^Œh, Ѩu„¿Ñ=∞‰õΩ áê„`«∞Å∞ J=Ù`å~°h,
`«∞Åã‘ „Ѩ^ŒHõ∆}O KÕ¿ã"åiH˜ PÜ«Ú+¨µ¬ P~ÀQƺO Åaè™êÎÜ«∞h ÉèÏ~°fÜ«∞
„ã‘ΠѨq„`« qâßfiã¨O. Ѩã≤áêѨʼnõΩ [Å∞|∞ ^ŒQÆ∞æ ^Œ∞~°^ŒÅ∞ =O\˜
J<å~ÀQͺÅ∞ ^Œi*Ë~=° Ù. q+¨µ=‚ ¸iÎH˜ `«∞Åã≤=∂Å JO>Ë ZO`À ~Ú+¨=ì ∞x
"≥·+¨‚=ÙÅ∞ qâ◊fiã≤™êÎ~°∞. ZO_ç# `«∞Åã≤ H˘=∞‡Å#∞ z#fl z#fl =ÚHõ¯Å∞QÍ
HÀã≤ ѨÓã¨Å∞QÍ `«Ü«∂~°∞KÕã≤ "Õ∞_»Ö’ ^èŒi™êÎ~°∞.
''#"≥∂`«∞Åã≤! #"≥∂^Õg! #"≥∂ q+¨µ‚„Ñ≤ÜÕ∞! â◊√ÉèË!
409. â◊√ÉèíHÍ~åºÅ∞ =∂Ѷ¨∞=∂ã¨OÖ’<Õ =ÙO\ÏÜÕ∞q∞\˜?
L`«Î~åÜ«∞} ѨÙ}ºHÍÅOÖ’ =∂Ѷ¨∞=∂ã¨O =ã¨∞ÎOk.
j`Àëê‚Å∞ ã¨=∞OQÍ=ÙO_ç PǨ^¡ HŒ ~õ O° QÍ =ÙO_Õ=∂ã¨q∞k. =∂Ѷ∞¨
A N O M
=∂ã¨OÖ’ ÃÑO_ç¡ [iy`Õ HÍsÎHõ =∂~°tæ ~° =∂™êÖ’¡ a_»Ñ¤ Ù¨ _»`å_»∞. HÍsÎHõ
H S . C
=∂~°tæ ~åÖ’¡ ѨÙ\˜#ì áêѨÅ∞ P~ÀQƺOQÍ =ÙO\Ï~°∞. JO^Œ~∂° =º=™êÜ«∞ѨÙ
MO I O N
Ѩ#∞Å∞ ÖˉõΩO_® ~ÚO\’¡<Õ =ÙO\Ï~°∞. `«e¡a_»¤Å ˆH∆=∞ã¨=∂Kå~åÅ∞
T
K«∂_»_®xH˜ ZO`À gÅ∞QÍ =ÙO@∞Ok. "≥·âßYOÖ’ q"åǨÏO [iy`Õ
A PU
L IC
=∂Ѷ¨∞ =∂ã¨OÖ’ a_»¤Å∞ ѨÙ_»`å~°∞.
B
ѨÙ+¨º=∂ã¨OÖ’ ѨO@KÕuH˜ =zÛ _»|∞ƒÅ∞ =ÙO_Õ HÍÅO. ѨÙ+¨ºO
PU
`«~∞° "å`« =KÕÛ=∂ã¨O =∂Ѷ∞¨ =∂ã¨O HÍ|\˜ì =∂Ѷ∞¨ =∂ã¨O =∞^è∞Œ ~°=∂ã¨O
JO\Ï~°∞ ѨO_ç`∞« Å∞. =∂Ѷ∞¨ =∂ã¨O â◊√ÉèHí Í~åºÅ‰õΩ, =∂~°tæ ~°O ÉèHí HΘ Í~°º
ʼnõΩ â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#k.
=∂Ѷ¨∞=∂ã¨OÖ’ #^Œ∞Å∞ h~°∞ K≥~°∞=ÙÅ h~°∞ Ѩiâ◊√„ÉèíOQÍ =ÙO
@∞Ok. „ѨHõ$u =Å¡ Z@∞=O\˜ `˘O^Œ~°Å∞ =ÙO_»=Ù. =~å¬Å∞ QÍx
Z‰õΩ¯= "Õ_`ç À ZO_»Å∞ QÍx Z‰õΩ¯= K«eQÍx =ÙO_»=#fl=∂@. =∞#^ÕâO◊
=º=™êÜ«∞ ^Õâ◊O. =º=™êÜ«∞"Õ∞ =∞#‰õΩ =ÚYº =$uÎ. HÍ|\˜ì U
ѨO_»∞QÆÖˇ·<å, â◊√ÉèíHÍ~åºÖˇ·<å Ô~·`«∞Ѩ~°OQÍ x~°‚~ÚOKå~°∞. ^Õâßaè=$kúH˜
Hõ$+≤HÍi‡‰õΩÖË =ÚYº=∞x =∞# ѨÓifi‰õΩÖˇÑ¨Ù_À QÆ∞iÎOKå~°∞. HÍ|\˜ì
u~°∞<åà◊√§ *Ï`«~°Å∞ ѨO_»∞QÆÅ∞ ÃÑo§à◊√§ Hõ$+≤Ѩ~°OQÍ, Hõ$+≤‰õΩÅ ™œÅÉèíº
Ѩ~°OQÍ =ÙO_Õ@∞¡ x~°‚~ÚOKå~°∞.
180 QÀѨÙ~°O....
=∂Ѷ¨∞=∂ã¨OÖ’ HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞ qiqQÍ ^˘~°∞‰õΩ`å~Ú. ѨO_»∞¡,
Ѷ֨ ÏÅ∞ ‰õÄ_® ^˘~°∞‰õΩ`å~Ú. =∂Ѷ∂¨ =∂ã¨OÖ’q"åǨÏO [iy`Õ `«~∞° "å`«
ZO_»HÍÅO =ã¨∞ÎOk. ã¨∂~°ºâ◊HÎ̃=Å¡ „áê}∞ÅÖ’ ã¨OÜ≥∂ˆQK«Ûù HõÅ∞QÆ∞`«∞O
@∞Ok. HÍ|\˜ì #∂`«# ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ J#∞~åQÆO Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∞Ok.
=∂Ѷ¨∞=∂ã¨O #∞O_ç Pëê_»=∂™êxH˜ P~°∞<≥ÅÅ∞ ã¨=∞Ü«∞O =ÙOk.
#==^èŒ∞=Ù =∂Ѷ¨∞OÖ’ QÆ~°ƒù=u J~Ú`Õ P~°=<≥ÅÖ’ ѨÙ\˜ìO\˜"å~°∞
P_»Ñ≤Å¡#∞ `«=∞ ~ÚO\˜H˜ fã≤H˘x "≥à◊`å~°∞. ZÖÏQÆ∞ Pëê_»OÖ’ „H˘`«Î
JÅ∞¡_»∞ J`«Î"åiO\˜H˜ "≥à◊§_»∞.
90 410. ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ ~åqK≥@∞ì, "ÕѨK≥@∞ì ZO^Œ∞‰õΩO\Ï~Ú?
=$H∆À ~°Hõ∆u ~°H˜∆uó ~åqK≥@∞ìH˜ Jâ◊fiã¨÷ =$Hõ∆=∞h, É’kè=$Hõ∆=∞h
N M
¿Ñ~°∞¡<åfl~Ú. ^•^•Ñ¨ÙQÍ ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ ~åqK≥@∞ì ÖË^• "ÕѨ K≥@∞ì
A O
H .C
=ÙO\Ï~Ú. Z‰õΩ¯=KÀ@¡ ~åq,"ÕѨ Hõeã≤=ÙO\Ï~Ú. ~åq K≥@∞ì#∞ ѨÙ~°∞+¨µx
O S
M ION
QÍ#∂, "ÕѨK≥@∞ì#∞ „ã‘ÎQÍ#∂ ÉèÏqOz ѨÓlOK«@O Z‰õΩ¯=. ~åqx
q+¨µ‚ ã¨fi~°∂ѨOQÍ#∂, "ÕѨ#∞ ÅH©;ã¨fi~°∂ѨOQÍ#∂ ÉèÏqOz „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞
AT
KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. D [O@ =$H∆ÍÅ#∞ ѨÓl¿ãÎ ^•OѨ`«ºO ^À+¨x"å~°} Hõeæ
L IC
ã¨O™ê~°O J<Àº#ºOQÍ =ÙO@∞O^Œx Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ #=∞‡HõO. ~åq=$Hõ∆O
B
QÆ∞iOz 'Ѩ^Œ‡Ñ¨Ù~å}O— Ö’ q=iOK«|_çOk.
~åqK≥@∞ìÖ’x J}∞=}∞=Ó <å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞#x PQÆ=∞
âß„™êÎÅ∞ ‰õÄ_® K≥|∞`«∞<åfl~Ú. D q+¨Ü«∂xfl 㨯O^ŒÑ¨Ù~å}O ‰õÄ_®
K≥|∞`«∞Ok. JO^Œ∞ˆH NHõ$+¨µ‚x '=@Ѩ„`«âß~Ú— JO\Ï~°∞. Ѩã≤a_»¤‰õΩ
*’Åáê_Õ@ѨÙ_»∞'=@Ѩ„`«âß~ÚH˜ =~°Ç¨ Å ÖÏe— Jx áê_»∞`«∂ x„^ŒÑÙ¨ K«Û
@O q<Õ=ÙO\Ï~°O^Œ~°∂. (D<å\˜ `«Å∞¡Å∞ áê_»@O ÖË^Œ#∞HÀO_ç)
*’ºu+¨º âß„ã¨ÎOÖ’ ~åqK≥@∞ìH˜ F „Ѩ`ÕºHõ`« =ÙOk. â◊x^À+¨O
áÈ"åÅO>Ë „Ѩu~ÀE ~åqK≥@∞ì h_»# xÅ|_®e.#=∞㨯iOKåe.
H“yeOK«∞HÀ"åe. Dq^èOŒ QÍ H˘xfl~ÀAÅ∞KÕ¿ãÎ â◊x^À+¨O `˘ÅyáÈ`«∞O
^Œ@. ~åqK≥@∞ì H˘=∞‡Å`À Ü«∞[˝Ü∂« QÍÅ∞ KÕ™êÎ~∞° . ã¨<åºã¨∞Å∞ ~åqK≥@∞ì
Hõ„~°#∞ ^ŒO_»OQÍ KÕã∞¨ H˘O\Ï~°∞. ~åqK≥@∞ìh_»# HÍ¿ãѨ٠‰õÄ~°∞ÛO>Ë a.Ñ≤.
`«QÆ∞æ`«∞Ok. ~åqK≥@∞ìQÍe =∞Oz PÖ’K«#Å#∞ Hõeæã¨∞ÎOk.
â◊√^Àú^#Œ ∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥#· ã≤^•ú~∞° _ú ∞» Z<Àfl ã¨O=`«û~åÅ∞ ZO^Œi<À
¿ãqOz<å HõÅ∞QÆx *Ï˝<À^ŒÜ∞« O, ~åqK≥@∞ì „H˜O^Œ q„â◊q∞Oz# `«~∞° "å`«
QÀѨÙ~°O..... 181
=∞Ǩ*Ï˝<À^ŒÜ«∞O Hõey '|∞^Œ∞ú_»∞— JÜ«∂º_»∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ ~åqK≥@∞ì#∞
'É’kè=$Hõ∆O— JO\Ï~°∞. É∫^Œú =∞`«ã¨∞÷ʼnõΩ D K≥@∞ì =∞ǨѨq„`«"≥∞ÿ#k.
NHõ$+¨µ_‚ ∞» z=i^ŒâÖ◊ ’ D =$HõO∆ „H˜O^Œ<Õ q„â◊q∞Oz „áê}`åºQÆO KÕâß_»∞.
D=$Hõ∆O P_», =∞QÆ Ñ¨Ù=ÙfiÅ∞ ѨÙ+≤ÊOz HÍÜ«∞Å∞ HÍã¨∞ÎOk.
"ÕѨ=$Hõ∆O ‰õÄ_® Z<Àfl B+¨^èŒ QÆ∞}ÏÅ#∞ Hõey# k=º=$Hõ∆O.
"ÕѨ =$HõO∆ Ö’ Z<Àfl B+¨^QŒè ∞Æ }ÏÅ∞ =Ù<åfl~Ú. "ÕѨ P‰õΩ#∞ Z<Àfl ~ÀQÍʼnõΩ
=∞O^Œ∞QÍ "å_»`å~°∞. "ÕѨ K≥@∞ì QÍeH˜ Z<Àfl ~ÀQÆHÍ~°Hõ „H˜=ÚÅ∞
#tOzáÈ`å~Ú. "Õáê‰õΩÅ#∞ h\˜Ö’ "Õã≤ HÍz „`åy<å, ™êfl#O KÕã≤#
K«~°‡ "åº^èŒ∞Å∞ ã¨∂Hõ∆ ‡„H˜=ÚÅ∞ #t™êÎ~Ú. "ÕѨ K≥@∞ì =O\˜ k=º B+¨^èŒ
=$Hõ∆O Éèí∂Ö’HõOÖ’ =∞~˘Hõ\ ˜ ÖË^Œ∞.
411. #=~å„`«∞Å∞ qt+¨ì`« Uq∞\˜ ?
#=~å„`«∞ÅO>Ë `˘q∞‡k ~å„`«∞Å∞.
=∞#O „ã‘Ζ ѨÙ~°∞+¨^Õ=`«efl "Õˆ~fi~°∞QÍ Ñ¨Ól™êÎO HÍx P W^ŒÌ~°∂
N
XHõ¯>Ë. JO^Œ∞ˆH HÍo^•ã¨=∞ǨHõq
A O M
H . C
''"åQÆ~åúq= ã¨OѨ$H“Î "åQÆ~°÷ó „ѨuѨ`«ÎÜÕ∞I [QÆ`«ó
S AT
MO I O N
Ñ≤`«~“ =O^Õ áê~°fif Ѩ~°"Õ∞â◊fi~“II—— JO@∂ t~°ã¨∞û =OKå_»∞.
ã¨OYºÅxflO\˜Ö’xH˜ '`˘q∞‡^Œ=— ã¨OYº ^≥=· ã¨OYºQÍ#∂, „|Ǩχ
AT
ã¨OYºQÍ#∂ K≥|∞`å~°∞. Pâ◊fiÜ«Ú[OÖ’ ^Õg#=~å„`«∞Å∞, K≥„· `«=∂ã¨OÖ’
L IC
=ã¨O`« #=~å„`«∞Å∞, ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ=∂ã¨OÖ’ QÆ}Ѩu #=~å„`«∞Å∞ Jhfl
B POK«<å "Õ™êÎ~°∞. #"Õfi q^è•#O ‰õÄ_® Ѩije™êÎ~°∞. "≥∞_» á⁄_»∞QÆ∞#∞
PU
`˘q∞‡k ~å„`«∞Å∞ [i¿Ñ ^≥·"À`«û"åÖË! u~°∞=∞ÅÖ’ "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x
„|Ǩϟ‡`«û"åÅ∞ ‰õÄ_® `˘q∞‡k ~ÀAÖË [~°∞ѨÙ`å~°∞.
=∞ǨÏ~°∞¬Å∞, `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞, Ü«∞`«∞Å∞, "åã¨∞Î xѨÙ}∞Å∞, YQÀà◊
âß„ã¨A
Î Å˝ ∞, PQÆ=∞ âß„ã¨Î ѨO_ç`∞« Å∞, "≥k· HÍKå~°∞ºÅ∞, JO^Œ~∂° `˘q∞‡kx
^≥·=â◊H˜Î ã¨OYºQÍ<Õ ÉèÏqOz Q“~°qOK«@O JO^ŒiH© `≥eûO^Õ.
ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ Pâ◊fiÜ«Ú[ =∂™êÅÖ’ PK«iOKÕ #=~å„`«∞Å∞ „âıÜ≥∂
^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ#q. ZO^Œ∞HõO>Ë „H˘`«Îh\˜`À #n#^•Å∞ ZO`À H˘O`«
HõŇ+¨Ñ¨Ói`«OQÍ =ÙO\Ï~Ú. J<å~ÀQͺxfl L^Œ~°ã¨=∞㨺Å#∞ Hõeæã¨∞ÎO
\Ï~Ú. D =∂™êÖ’¡ ^ÕǨτâ◊=∞ `«‰õΩ¯=QÍ#∂ PHõe Z‰õΩ¯=QÍ#∂ ‰õÄ_®
=ÙO@∞Ok. ã¨ã¨ºâßHÍǨ~åÖ’¡ „H˜=ÚÅ∞ Hõ#|_»‰õΩO_® =ÙO_ç PǨ~°O
^•fi~å Hõ_∞» ѨÙÖ’xH˜ „Ѩ"tÕ Oz J<å~ÀQƺHÍ~°HÍÅ∞ J=Ù`«∞O\Ï~Ú. HÍ|>Ëì
182 QÀѨÙ~°O....
QÆ}Ѩu #=~å„`«∞Å#∂ ^Õg #=~å„`«∞Å#∞ ^ŒQ~æÆ ° ^ŒQ~æÆ Q° Í D =∂™êÅÖ’<Õ
ѨÓ*’áêã¨# HÍ~°º„Hõ=∂ʼnõΩ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ =ÙѨ"åã¨O =ÙO_ç f~åe.
~å„uã¨=∞Ü«∂Å∞ Éè’[#Ox+≤^OúŒ . D =ÙѨ"å㨠„H˜Ü∞« =Å# â◊s~°O â◊HxΘ
ѨÙOA‰õΩO@∞Ok. '^ÕǨÏ^ŒO_»#— =Å¡ `«"≥∂â◊H˜Î ǨÏiOz k=º `Õ[ã¨∞û
#~°#~åʼnõΩ „áê‰õΩ`«∞Ok. PÜ«Úóâ◊H˜Î =$kú K≥O^Œ∞`«∞Ok.
„âß=}, ÉèÏ„^ŒÑ^¨ ,Œ Pâ◊fiÜÚ« [, HÍsÎHõ =∂™êÖ’¡ Z‰õΩ¯=QÍ „=`åÅ∞
ѨÓ[Å∞ LѨ"å™êÅ∞ ѨÙ}º ™êfl<åÅ∞ U~°Ê~°K«@OÖ’x =¸Å L^ÕÌâ◊ºO
~Ú^Õ! =∂~°æt~° =∂™êxH˜ =∞x+≤ |ÖOQÍ ã≤÷~°OQÍ =ÙO\Ï_»∞ QÍ|\˜ì
91 =∂~°æt~° =∂™êxfl q+¨µ‚=∂ã¨OQÍ K≥|∞`å~°∞. ÉèíQÆ=næ`«Ö’ NHõ$+¨‚
Ѩ~°=∂`«‡ '' =∂™ê<åO =∂~°æj~À¬Ç¨ÏO—— JO\Ï_»∞. Ѩ<≥flO_»∞ =∂™êÅÖ’
=∂~°æt~°=∂ã¨O q+¨µ‚„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#k.
412. =ÚY *’ºu+¨A N Uq∞\˜?CO M
O H S . ºO JO>Ë
M ION
WOw¡+Öπ ’ nxfl '¿Ñ㶠π s_çOQ∑— JO\Ï~°∞. nx<Õ 'ÉèÏ=™ê=Ú„kHõO—
Jx‰õÄ_® =º=ǨÏi™êÎ~°∞.
D *’ºu+¨ºO K≥¿ÑÊ"åiH˜ =∞<À*Ï˝#O (ã≤H±Îû Ãã<£û) =ÙO@∞Ok.
LIC
XHõ =ºH˜Î =ÚY Hõ=oHõÅ#∞, HõO\˜K«∂ѨÙÖ’x â◊H˜Îh, =∂\Ï¡_ÕѨ^Œúuh,
B
P U
=Ú‰õΩ¯ f~°∞#∂, =„ã¨Î^è•~°}#∂, ѨÅ∞=~°∞ã¨#∂, ÃÑ^•Å#∂, Hõ#∞ÉÁ=∞‡
Å#∂, Éèí∂*ÏÅ f~°∞#∂, xÅ∞K«∞<Õ / ‰õÄ~°∞Û<Õ Ñ¨^Œúuh =ÚO^Œ∞QÍ XHõ
K«∂ѨÙÅ`À<Õ H˘Å∞™êÎ~∞° . KÕ`∞« Å#∞ QÍx KÕu ~ˆ YÅ#∞QÍx ѨijeOK«~∞° .
H˘kÌ ã¨=∞Ü«∞O PÖ’zOK«∞H˘x =∞# rq`«O QÆ∞iOz K≥ѨÊ@O "≥Ú^ŒÅ∞
ÃÑ_»`å~°∞. =∞#Ö’x Ö’áêÅ#∞ =∞#Ö’x qâıëêÅ#∞ ѨÙãHΨ Oõ K«kq#@∞¡QÍ
K«k"Õ™êÎ~°∞. ^•^•Ñ¨ÙQÍ Z#Éèˇ· âß`«O x["Õ∞ K≥|∞`å~°∞.
J~Ú`Õ, K≥¿ÑÊ"å_»∞ =∞Oz "åH± â◊HΘ HõÅ"å_≥· =ÙO_®e. q<Õ"åix
=∞O„`«=ÚQÆ∞úÅ#∞ KÕÜ«∂e. q<Õ"åx Hõà◊§Ö’xH˜ |Ǩïã¨∂\˜QÍ K«∂ã¨∂Î
™ê=^è•#OQÍ ã¨O^Œ~Àƒùz`«OQÍ ã≤~÷ ° „Ѩ[`˝ À K≥áêÊe. K≥¿ÑÊ@ѨÙ_»∞ Z^Œ∞\˜
"åx =ÚYHõ=oHõÅ#∞ ÉèÏ= „ѨHõ@##∞ QÆ=∞xã¨∞ÎO_®e.
W^˘Hõ =jHõ~°} q^ŒºÖÏO\˜k. J#∞Éèí="Õ∞ nx =∞O„`«O. =∞<À
q*Ï˝#"Õ∞ nx Ü«∞O„`«O. ™ê^èŒ# KÕã¨∂Î áÈ`«∞O_®e. H˘xfl ~ÀAʼnõΩ
Wk ÔH·=â◊=∞=ÙO`«∞Ok. nxH˜ `˘O^Œ~°^Œáê@∞ =ÙO_»‰õÄ_»^Œ∞.
QÀѨÙ~°O..... 183
nx<Õ =∞iH˘O^Œ~°∞ =∞~˘Hõ ~°HõOQÍ ‰õÄ_® K≥|∞`å~°∞. `˘q∞‡k
ã¨OYºÅÖ’ XHõ ã¨OYº#∞, H˘xfl ѨÓÅÖ’ XHõ ѨÓ=Ù#∞, H˘xfl ~°OQÆ∞ÅÖ’
XHõ ~°OQÆ∞#∞, H˘xfl ~°∞K«∞ÅÖ’ XHõ ~°∞zx J_çy `≥Å∞ûH˘O\Ï~°∞. `˘q∞‡k
ã¨OYºÅÖ’ XH˘¯Hõ¯ ã¨OYº‰õΩ XH˘¯Hõ¯ `«`«fiO =ÙOk. ѨÓÅ#∞ XH˘¯Hõ¯
ѨÓ=Ù‰õΩ XH˘¯Hõ¯ QÆ∞}O =ÙOk. ~°OQÆ∞ÅÖ’ XH˘¯Hõ¯ ~°OQÆ∞‰õΩ XH˘¯Hõ¯
qâı+O¨ =ÙOk. ~°∞K«∞ÅÖ’ XH˘¯Hõ¯ ~°∞zH˜ XH˘¯Hõ¯ ^è~Œ ‡° O =ÙOk. g\xfl\ h˜
HõÅÉ’ã≤ qâı+¡ O≤ z =∞# rq`« #_»=_çH#õ ∞ K≥|∞`å~°∞. Wk ‰õÄ_® #∂\˜H˜
U#Éèˇ·áêà◊√§ x["Õ∞ HõxÊã¨∞Î#fl@∞¡O@∞Ok.
ÉÏÉÏÅ∞– ™êfi=ÚÅ∞– QÆ∞~°∞=ÙÅ∞– ÃÑ· q^èOŒ QÍ<Õ K≥|∞`«∞O\Ï~°∞.
WÖÏ K≥ѨÊ\ÏxH˜ =∂Ü«∞=∞O„`«O JHõ¯~°ÖË^Œ∞. Z^Œ∞\˜ =∞x+≤x J~°úO
KÕã¨∞HÀQÆey# H˘O`« ™ê=∞~°úºO, H˘O`« =∂@HÍi`«#O =ÙO>Ë KåÅ∞!
â◊H˜Î ™ê=∞~åúºÅ∞ =∂„`«"Õ∞ KåÅ=Ù. "Õ+¨=¸, "ÕëêxH˜ `«QÆæ ÉèÏ+¨ =ÙO>Ë<Õ
#=∞‡HõO ѨÙ_»∞`«∞Ok. "Õ+¨^è•~°}#∞ #=∞‡QÆey`Õ<Õ <À\˜=∂@ K≥qÔH‰õΩ¯
`«∞Ok. W^˘Hõ `åO„uHõ q^Œº.
N O M
413. `˘q∞‡^Œ= 'JOÔHH—A .
Q˘Ñ¨Ê^ŒO\ψ~q∞\˜ C?
O = JOÔH#∞N '„|ǨS
M
ã¨OMϺâß„ã¨ÎOÖ’ `˘q∞‡^Œ
'^≥·=ã¨OYº, =$kúã¨OYº, Jx I‰õÄO
χã¨OYº— JO\Ï~°∞.
'ѨÙ~å} ã¨OYº— Jx ‰õA T _® JO\Ï~°∞.
C Ä_® ¿Ñ~°∞Ok.
D `˘q∞‡^Œ=Lã¨IOYº Q˘Ñ¨Ê^Œ#"Õ∞q∞\’ Ѩije^•ÌO–
g∞~°U B·# g∞ ~Ú+¨ìO =zÛ# ã¨OYº#∞ fã¨∞H˘x P ã¨OYº#∞
∞ U^≥
P`« ÃÇÏzÛOK«O_ç. ÃÇÏzÛOz# Ѷ¨e`åxfl "≥Ú`«ÎO HõeÑ≤ UHõ
`˘q∞‡kKÕ
ã¨OYº#∞ KÕÜ«∞O_ç. `˘q∞‡k =ã¨∞ÎOk.
123456789˛9 ´ 1111111101 "≥Ú`«ÎO JOÔHÅ#∞ HõeÑ≤
K«∂_»O_ç. '`˘q∞‡k— J=Ù`«∞Ok. Dq^èŒOQÍ ZO`« z#fl ZO`« ÃÑ^ŒÌ
ã¨OYº<≥·<å `˘q∞‡kKÕ ÃÇÏzÛOK«O_ç.
WÖψQ `˘q∞‡^Œ= ZHͯxfl ‰õÄ_® ѨsH˜∆OK«O_ç. âıëêÅ#∞ HõeÑ≤
K«∂_»O_ç. Hõ$`«Ü«ÚQÆ ã¨O=`«û~åÅ∞ 17.28.000– „`Õ`åÜ«ÚQÆO
12.96.000– ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆO 8.64.000 U Ü«ÚQÆѨ٠ã¨O=`«û~åÅ∞
HõeÑ≤<å `˘q∞‡^Õ =ã¨∞ÎOk. <åÅ∞æÜ«ÚQÍÅ#∞ ‰õÄ_ç# JO`Õ!
Wk `˘q∞‡^Œ= JOÔH‰õΩ =∂„`«"Õ∞ =Ù#fl „Ѩ`ÕºHõ`«!
184 QÀѨÙ~°O....
ã¨∞#fl fã≤"Õ¿ãÎ =∞#‰õΩ#fl JOÔH@∞ "≥Ú`«ÎO `˘q∞‡^ÕQÆ^•!
=∞Ǩ=∞¿ÇÏuǨã¨=∞x ¿Ñ~°∞á⁄Ok# =∞ǨÉèÏ~°`O« "≥Ú`«OÎ `˘q∞‡
^Œ= ã¨OYº`À =Ú_çѨ_ç=ÙOk. =∞ǨÉèÏ~°`«OÖ’x Ѩ~åfiÅ∞ 18, =∞Ǩ
ÉèÏ~°`« Ü«Ú^Œkú <åÅ∞ 18, =∞ǨÉèÏ~°`« Ãã#· ºO 18 JH∆“Ç≤Ï}∞Å∞, ÉèQí =Æ næ`«
J^蕺ܫ∂Å∞ 18. (XHõ\ ˜x Zxq∞kx HõeÑ≤`Õ `˘q∞‡k J=Ù`«∞Ok)
ÉèíQÆ"å<£ "åºã¨=∞ǨÏi¬ ~°zOz# ѨÙ~å}ÏÅ∞ ‰õÄ_® Ѩ^≥Ìxq∞k.
XHõ\ ˜ #∞O_ç `˘q∞‡k =~°‰õΩ "≥Ú`«ÎO JOÔHÅ∞ ‰õÄ_ç`Õ '`˘q∞‡k—
=ã¨∞ÎOk. 1{2{3{4{5{6{7{8{9´81, 8{1´9
92 =∞x+≤ â◊s~åxH˜ =Ù#fl ~°O„^è•Å∞ ‰õÄ_® '`˘q∞‡k—.
ã¨~åÊxH˜`Ñ« ʨ ã¨$+≤Öì ’x „Ѩu„áê}˜H˜ `˘q∞‡k ~°O„^è•Å∞O_»=eûO^Õ.
QÆO@‰õΩ
~ÀAH˜
A O M
3,600 ÃãHõO_»∞¡ – 3{6{0{0´ 9
N1,440 xq∞ëêÅ∞– 1{4{4{0 ´9
<≥ʼnõΩ
O H S .C
720 QÆO@Å∞ – 7{2{0´ 9
M ION
ã¨O=`«û~åxH˜ 360 ~ÀAÅ∞– 3{6{0 ´9
T
60 ã¨O=`«û~åʼnõΩ 720 <≥ÅÅ∞–
A 7{2{0´ 9
IC
60 ã¨O=`«û~åʼnõΩ 21,600 ~ÀAÅ∞ – 2{1{6{0{0 ´9
B L
`˘q∞‡^Œ= ã¨OYº#∞ „¿Ñq∞OKÕ"å~°∞ P~°= ã¨OYº#∞ W+¨ìѨ_»~°∞.
PU
`˘q∞‡kx =∞$`«∞ºO[Ü«∞ ã¨OYºQÍ ÉèÏq™êÎ~∞° . a_»¤ `«e¡ QÆ~ƒ° Où Ö’ =ÙO_Õk
270 ~ÀAÅ∞. 2{7{0´9 Wxfl HÍ~°}ÏÅ∞QÍ `˘q∞‡k Q˘Ñ¨Êk.
414. JOu=∞ ã¨O™ê¯~°OÖ’ "≥ÚÅ„`å_»∞ ‰õÄ_® =ÙO_»‰õÄ_»^•?
=∞x+≤ =∞~°}O˜ z# `«~∞° "å`« "≥ÚÅ„`å_»∞ ‰õÄ_® =Ó_»Éiˇ H˜ =∞\˜ì
KÕ™êÎ~∞° . ÖË^• ^ŒÇϨ #O KÕ™êÎ~∞° . ZÖÏ =KåÛ_À JÖψQ ã¨O™ê¯~°O KÕ™êÎ~∞° .
kQÆO|~°OQÍ DÉè∂í q∞H˜ =™êÎ~∞° . kQÆO|~°OQÍ<Õ Éè∂í q∞x =^Œe "≥à`◊ å~°∞.
^ÕÇ¨ xfl q_»z# r=Ù_çx "≥∂H∆ÍxH˜ #_çÑO≤ KÕk ^è~Œ ‡° x+¨ª ã¨`º« nHõ∆
D Ô~O_»∞ =∂„`«"Õ∞! F =∞x+‘! „|u‰õΩ#flO`«HÍÅO ÃÑàϧO a_»¤Å HÀã¨O
J<åºÜ«∞O J„Hõ=∂Å∞ KÕã≤, ZO^Œi<À "≥∂ã¨yOz ^èŒ#O ã¨OáêkOz
=∞~°}O˜ z# D =ºH˜xÎ K«∂_»∞! D â◊"åxfl K«∂K≥<· å `≥eq `≥K∞« ÛHÀ =∞x+‘!
ÉèÏ~°º "åH˜e^•HÍ, H˘_»∞‰õΩ HÍ\˜^•HÍ =∂„`«"Õ∞ ~åQÆeQÍ~°∞. r=O ÖËx
^ÕǨÏO =∞\˜ì HÍÉ’ÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ Hõ@∞ì|@ìÖË HÍ^Œ∞, "≥ÚÅ„`å_»∞ ‰õÄ_®
q∞QÆÅÛ_»O ÖË^Œ∞.
QÀѨÙ~°O..... 185
''K«zÛ# g_çx K«∂K≥·<å „|u‰õΩ#fl"å~°∞ |∞kú`≥K«∞ÛHÀO_ç— Jx
J<åºÑ¨^Õâ◊OQÍ K≥ѨÊ@"Õ∞ nx =Ù^ÕÌâ◊ºO.
â’¡II =∞$`«O â◊s~°=Ú`«ûº[º HÍ+¨ªÖ’+¨ª ã¨=∞OH˜∆`Ò
q=ÚMÏ ÉÏO^èŒ"å Ü«∂Ou, ^èŒ~°‡ã¨Î=∞#∞QÆ∞K«ÛùuII
415. J^ŒÌO Ѩye`Õ Ji+¨ì=∂?
J^ŒÌO ѨyeáÈQÆ∂_»^Œ∞. Ѩye# J^•Ìxfl ~ÚO\˜Ö’ =ÙOK«‰õÄ_»^Œ∞.
=∞~°HÅõ ∞ Ѩ_ç =∂ã≤áÈ~Ú =∞ã¨Hõ ÉÏi# J^•Ìxfl ~ÚO\˜Ö’ =ÙOK«~å^Œ∞.
Ѩye# J^ŒÌOÖ’ =ÚYO K«∂K«∞H˘#‰õÄ_»^Œ∞. J^ŒÌO ÅH©;™ê÷#=∞x
=∞#"åi #=∞‡HõO. J^•ÌxH˜ ÅH˜;H˜ H˘xfláÈeHõÅ∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú.
W^ŒiÌ n ã≤~÷ `° fi« |∞kúHÍ^Œ∞. J^ŒOÌ Ö’ ZѨÙ_»∂ XˆH ÉÁ=∞‡ xez =ÙO_»^∞Œ .
ÅH˜; ‰õÄ_® ZѨC_»∂ XHõKÀ@ xez =ÙO_»^Œ∞.
416. áêÅ#∞ „`˘H˜¯`Õ áêѨ=∂?
N M
=∞ǨÅH©;^Õq áêÅÖ’<Õ Ñ¨Ù\˜Oì k. áêÅ∞ ÅH©;^ÕqH˜ x"å㨙ê÷#O.
A O
H . C
P HÍ~°}O KÕ`« áêÅ#∞ „`˘Hõ¯‰õÄ_»^∞Œ . XHõ¯ K«∞Hõ¯ áêÅ∞ `«Ü∂« ~°∞
S T
MO I O N
HÍ=\ÏxH˜ â◊s~åxH˜ ZO`À â◊H˜Î HÍ"åe! áêÅÖ’¡ ZO`«\ ˜ ã¨OѨÓ~°‚â◊H˜Î
=ÙOk! „`åy# "≥O@<Õ =∞x+≤H˜ â◊H˜Îx ã¨=∞‰õĈ~Ûk áêÅ∞ XHõ¯>Ë! „^Œ"å
AT
Ǩ~°OÖ’ áêÅ∞, Ѷ¨∞<åǨ~°OÖ’ KÕѨ, D Ô~O_»∞ PǨ~åÅ∞ Ju"ÕQÆOQÍ
L IC
â◊s~åxH˜ â◊H˜Îx™êÎ~Ú.
B
PU
áêÅ∞ J=∞$`«O`À ã¨=∂#"≥∞ÿ#q. U HÍ~°}OKÕ`«#∂ áêÅ∞,
ÃÑ~°∞QÆ∞, "≥#fl, <Õ~Ú =$^è• KÕÜ∞« @O áêѨO. JO^Œ∞=Å¡<Õ =∞# ѨÓ~°fi*Ïu
r=<À#fluH˜ HÍ~°}"≥∞ÿ# P=Ù, "Õ∞Hõ (Q˘„Ô~), D =¸_çO\˜h KÕu`À
J^ŒeOKåÖËQÍx Hõ„~°`À H˘@ì@O =∞ǨáêѨO Jx "Õ^Œ„â◊√u. P=Ùh,
"Õ∞Hõh, Q˘„Ô~h H˘@ì‰Äõ _»^∞Œ . =∞# *Ïu qHÍ™êxH˜ `À_»∞QÍ =Ù#fl „áê}∞Å∞
W"Õ. =∞x+≤ `«# "Õ∞^è•â◊H˜Î`À `≥eq`À ã¨$+≤ìOK«ÖËxq áêÅ∞! áêÅ#∞
Hõ$„u=∞OQÍ U "Õ∞^è•g ã¨$+≤ìOK«ÖË_»∞. áêÅÖ’ Q˘Ñ¨Ê^Œ#O J^Õ! U
=∂`«$=¸iÎ J~Ú<å `«# KÕu`À QÍ¡ã∞¨ _»∞áêÅ∞ WzÛO^ŒO>Ë P"≥∞ =∞#‰õΩ
ã¨fiO`« `«e¡`À ã¨=∂#"Õ∞. áêÅ∞ ã¨=∞$kúQÍ =Ù#fl ~ÚO\˜x â◊hâ◊fi~°∞_»∞
`«# Hõ_»QÆO\˜`À<≥·<å K«∂_»_»@. áêÅ"åã¨# =Ù#fl ~ÚO\˜H˜ ^Œi„^Œ^Õ=`«
~å^Œ@!
186 QÀѨÙ~°O....
417. „Ѩu ѨÓ[‰õÄ P=ÙáêÅ∞ HÍ"åÖÏ?
â’¡II „w"å =∞ã¨ÎHõ ã¨O^äÕ `«∞`å™êO QÆOQÍ „Ѩu+≤ª`å
ã¨~°fif~°÷=∞Ü≥∂ QÍ=ó ã¨~°fif~°÷=∞Ü«∞ó `«^ä•II
QÀ=ÙÅ HõO~î°=ÚÖ’#∂, á⁄^Œ∞QÆ∞Ö’#∂, =¸„`«=ÚÖ’#∂ QÆOQÍ
^Õq =ÙOk. t~°ã¨∞û, QÆOQÆ_ÀÅ∞, HÍà◊√§, Hõà◊√§, K≥=ÙÅ∞, `ÀHõ "≥Ú^ŒÖˇ·#
QÀ=Ù ã¨~fi° J=Ü«∞"åÅÖ’#∂ ã¨~fi° ^=Õ `«Å∞ =ÙO\Ï~°x Ç≤ÏO^Œ∞=ÙʼnõΩ „ѨQÍ_è»
#=∞‡HõO. H˘xflx"å~°}ÖËx ~ÀQÍʼnõΩ QÀ=¸„`åxfl B+¨^èŒOQÍ ‰õÄ_®
„`åQÆ∞`å~°∞. QÀ=Ù =∞Å=¸„`åÅÖ’ 'ÃÑxûe<£— =ÙO^Œx Hõ#∞Q˘<åfl~°∞.
93 QÀ=Ù<À\˜#∞O_ç =KÕÛ #∞~°∞QÆ∞x =∂#x „=}ÏÅg∞^Œ ~åã¨∂=Î ÙO>Ë ZO`«\ ˜
ѨÙO_»∞ J~Ú<å =∂xáÈ`«∞O^Œ@.
A O M
JO^Œ∞ˆH QÀ=Ù#∞ 'QÀ=∂`«— Jx Q“~°= ѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ≤Å∞™êÎ~°∞.
N
„ѨuѨÓ[‰õÄ P=ÙáêÖË HÍ"åÖÏ JO>Ë, "≥k· Hõ ^è~Œ ‡° O HÍ"åÅx K≥|∞`ÀOk.
O H S .C
„Ѩu^Õ=Ùx ѨÓ[‰õÄ P=ÙáêÅ∞, P=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞, P=Ù <≥~Úº, P=Ù=¸„`«O,
M ION
P=Ù¿Ñ_», qkèQÍ HÍ"åÅx K≥|∞`å~°∞ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞. áêÅáêÔH@∞¡ =KÕÛ
âßHõ P=ÙÅ#∞ ÃÑOK«@O ѨÓiÎQÍ =∂<Õâß~°∞. U ~ÚO\˜=ÚO^Œ∞ QÀ=∂`«
A
B L IC
=ÙO@∞O^À P ~ÚO\˜Ö’ ã¨~fi° â◊√ÉèÏÅ∞ =ÙO\Ï~Ú. P=ÙáêÅ∞ HÍ"åÅO>Ë
Ѩ@}ì ÏÅÖ’ P^è•~°Ñ_¨ =» eû# ã≤u÷ =zÛOk. Qˆ ^≥áêÅ#∞ ѨÅ∞K«QÍKÕã≤ P=Ù
PU
áêÅ∞ Jx "≥∂ã¨OKÕÜ«∞@O =∂=ÚÖË.
„H˘`«ÎQÍ Hõ\ ˜ì#~ÚO\˜ QÆ$ǨτѨ"Õâ◊O [~°áêÅO>Ë QÀ=∂`« HÍ=
eûO^Õ. =ÚO^Œ∞QÍ QÀ=Ù#∞ WO\’¡ „uÑ≤Ê# `«~°∞"å`«<Õ JO^Œ~°∂ QÆ$ǨÏ
„Ѩ"âÕ O◊ KÕ™êÎ~∞° . ÉèÏ~°fÜ«∞ [#rq`«O`À QÀ=Ù [`«Ñ_¨ =ç ÙOk. U ѨÓ[Ö’
<≥<· å QÀH©~∆ O° `À ^≥"· åaè¿+HõO KÕÜ∂« eûO^Õ. q+¨µ=‚ ¸iÎH˜ QÀ=ÙÅO>Ë ~Ú+¨Oì .
JO^Œ∞Hˆ QÀqO^Œ∞_»∞, QÀáêÅ∞_»∞ JO\Ï~°∞. QÀ=ÙÅ∞O_Õ KÀ\˜H˜ â◊hâ◊fi~∞° _»∞
~å_»∞. QÀ^•#O ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Êk.
418. QÆOQÍ#k Ѩ~°=∞ Ѩq„`«=∂?
QÆOQÍ#kx q+¨µ‚Ѩلu JO\Ï~°∞.
q+¨µ‚áê^À^ŒHõO ã¨~°fiáêѨǨÏ~°O Hõ^•!
''JHÍÅ=∞$`«∞ºÇ¨Ï~°}O! ã¨~°fi"åºkè x"å~°}O! ã¨=∞ã¨ÎáêѨHõ∆Ü«∞
Hõ~°O! q+¨µ‚ áê^À^ŒHõO! áê=#O â◊√ÉèíO!—— J<Õ =∞O„`ÀKåÛ~°} KÕã≤
f~åúxfl W™êÎ~°∞. =∞#‰õΩ#fl ÉèÏ~°fÜ«∞ #^Œ∞Åxfl\˜Ö’H˜ QÆOQÍ#k
QÀѨÙ~°O..... 187
qt+¨ì"≥∞ÿ#kQÍ K≥|∞`å~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë QÆOQÍ#n N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
áê^•ÅK≥O`« [x‡Oz Éèwí ~°^∞Œä x k=º „ѨÜ∞« `«flO =Å# NѨ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x
[\ÏE\ÏxH˜ KÕi JHõ¯_»#∞O_ç Éèí∂q∞ g∞^Œ‰õΩ =zÛO^Œx ѨÙ~å}ÏÅ∞
K≥|∞`«∞<åfl~Ú. Ѩ~°=∞áê=x Ѩu`«áê=x QÆOQÍ^Õq.
D"≥∞ q+¨µÑ‚ Ù¨ „u! Dâ◊fi~° Ѩufl! JO^Œ∞=Å¡<Õ ã¨~fi° áêѨÅ#∞ áÈQ˘>Ëì
k=ºâ◊H˜Î =zÛOn"≥∞‰õΩ.
QÆOQÍ#kx 'ã¨∞~°#k— JO\Ï~°∞. ã¨∞~°#k JO>Ë ^Õ=`«Å #k
Jx J~°÷O. =∞ǨÉèÏ~°`«OÖ’x cèëê‡Kå~°∞º_»∞ D"≥∞‰õΩ [x‡Oz#"å_Õ.
QÆOQÍ `«#Ü«Ú_»∞ HÍ=@O=Å¡<Õ Jã¨÷e`« „|ǨχK«~°ºO`À Ѩq„`«r=#O
QÆ_áç ê_»∞. cè+µ¨ ‡x 800 ã¨O=`«û~åÅ rq`«HÍÅOÖ’ 675 ã¨O=`«û~åÅ∞
"Õ^Œ "Õ^•OQÆ q^ŒºÅ∞ <Õ~°∞ÛH˘#fl ã¨~°fiq^•º áê~°OQÆ`«∞_»∞. Ѩ~°=∞ѨÙh`«
J~Ú# QÆOQÍ ^Õq QÆ~°ƒù"å™ê#O [##O HÍ"åÅx HÀ~°∞H˘x P"≥∞‰õΩ
[x‡Oz [#‡Ñ¨Ùh`«O KÕã∞¨ H˘x ^è#Œ ∞º_»Ü∂« º_»∞. QÆOQÍ[ÅO k=º B+¨^∞Œ Å
N M
ã¨q∞‡o`«O "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ P~°∞ºÅ∞ QÆOQÍf~° „áêO`«ÅÖ’<Õ rqOKå~°∞.
A O
H . C
P~°∞ºÅ‰õΩ QÆOQÍ#k Hõ#fl`«e¡`À ã¨=∂#O.
S T
MO I O N
''lãπ^Õâò"≥∞ QÆOQÍ ÉˇÇ¨ÏfÃÇ·Ï F ^ÕâòǨÏ=∂~å—— Jx ã¨QÆ~°fiOQÍ
L`«Î~° ÉèÏ~°fÜ«ÚÅO^Œ~°∂ K≥ѨCH˘O\Ï~°∞. "å~°}Ïã≤H˜ (HÍj) JO`«@
AT
k=ºâ◊H˜Î QÆOQÍ#k=Å¡<Õ ÅaèOzO^ŒO\Ï~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞. QÆOQÍ^Õq t=
L IC
ѨuflQÍ ÉèÏqOѨ|_»∞`«∞<åfl "≥·+¨‚=ÙňH P"≥∞ P~å^茺^Õ=`« J~ÚOk.
B
PU
D<å\˜H© KåÖÏ=∞Ok `«=∞ ÃÑ^ŒÌÅ Jã≤÷HõÅ#∞ QÆOQÍ#kÖ’ HõeÑ≤
=ã¨∞ÎO_»@O JO^ŒiH© `≥eû# q+¨Ü«∞O.
Ѩq„`«`«‰õΩ =∂~°∞ ¿Ñ~°∞ QÆOQÆ! – ÉèÏ~°fÜ«ÚŠѨÙ}º#k QÆOQÆ!
=~å¬Å∞ =zÛ# ~åHõáÈ~Ú<å U #^Œ∞Öˇ<· å ZO_çáÈ`åÜÕ∞"≥∂QÍx
QÆOQÍ#k ZO_»^Œ∞. ã¨r=#k QÆOQÍ#n=∞`«e¡. L`«Î~°ÉèÏ~°`« QÆOQÆ#∞
^ŒH˜∆} ÉèÏ~°`åxH˜ #_çÑ≤OKåÅO@∞<åfl~°∞ "Õ∞^è•=ÙÅ∞. P â◊√Éèíã¨=∞Ü«∞O
~å"åÅx Pt^•ÌO. ã¨~fi° ÉèÏ~°`O« ã¨ãº¨ âߺ=∞ÅO HÍ"åÅx „áêi÷OK«∞^•ÌO.
419. ã¨O„HÍOuH˜ 'Ѩâ◊√ѨÓ[— ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞?
Ѩâ◊√ ã¨OѨ^Œ *Ïu ã¨OѨ^Œ
Ѩâ√◊ ã¨OѨ^Œ ã¨=∞$kúQÍ =ÙO>Ë Hõ~∞° =Ù HÍ@HÍÅ∞ Uq∞ KÕÜ∞« ÖË=Ù.
ѨÓ~°fi HÍÅOÖ’ Z‰õΩ¯= Ѩâ◊√ ã¨OѨ^Œ =Ù#fl "åxx 'QÀ™êfiq∞— Jx
Ñ≤eKÕ"å~°∞. Éèí∂™êfiq∞Hõ<åfl QÀ™êfiq∞ ^èŒ#=O`«∞_»∞QÍ =ÙO_Õ"å_»∞.
188 QÀѨÙ~°O....
D<å_»∞ =~°ÎHõ "åºáê~åÅ∞ KÕã¨∞Î#fl "≥·â◊º=~°‚O "å~°∞ QÀ™êfi=ÚÖË! ^ŒH˜∆}
ÉèÏ~°O`«Ö’x „âı+≤ìx L`«Î~°ÉèÏ~°`«OÖ’ QÀ™êfiq∞ JO\Ï~°∞.
ã¨O„HÍOu ѨO_»∞QÆ<å_»∞ Ô~·`«∞ ™È^Œ~°∞ÅO^Œ~°∂ `«=∞ Ѩâ◊√=ÙÅ
H˘=ڇʼnõΩ ~°OQÆ∞"Õã≤ "Õ_çh\˜ ™êfl#O KÕ~ÚOz Ѩã¨∞Ѩ٠‰õΩO‰õΩ=∞Å`À
ѨÓlOz JѨC_Õ Ñ¨O_ç# H˘`«Î aÜ«∞ºO`À áêÜ«∞ã¨O =O_ç uxÑ≤™êÎ~°∞.
Ѩâ√◊ =ÙʼnõÄ ~Ô `· ∞« ʼnõÄ q_»nÜ«∞~åx |O^èOŒ . ã¨O„HÍOu ѨO_»∞QÆ
<å\˜H˜ Ô~·`«#flÅ ~ÚO_»¡hfl ^è•#º~åâ◊√Å`À Hõà◊Hõà◊ÖÏ_»∞`«∂O\Ï~Ú.
ã¨O=`«û~° „â◊=∞Ѷe¨ `«O Jk. z#fl z#fl H˘O_»Å∞QÍ HõxÑ≤ã∞¨ #Î fl ^è•#º~åtx
94 K«∂K«∞H˘x Ô~·`«∞ÅO^Œ~°∂ P#O^ŒO`À "≥∞ÿ=∞~°z áÈ`å~°∞.
Ѩâ◊√=ÙÖË ZO_»"å#Å`À `À_»∞QÍ xez, á⁄ÅO ^Œ∞xfl `«#
A O M
¿Ñ_»<Õ á⁄ÖÏxH˜ Z~°∞=ÙQÍ LѨÜ≥∂yOz, `«# ã¨O™ê~åxH˜ PѨ^•ƒùO^èŒ
N
=ÙÅ∞QÍ xez# Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ ѨÓlOK«@OÖ’ ZO`« =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# J~°÷O
O H S .C
ZO`«\ ˜ fÜ«∞x ÉèÏ=# ZO`« q_»nÜ«∞~åx Pf‡Ü«∞`«.
M ION
P Ѩâ◊√=ÙÅ Hõ+¨ìO`À<Õ QÆ^• `«# ‰õÄ`«∞i ÃÑo§x KÕÜ«∞QÆeQÍ_»∞
P Ѩâ◊√=ÙÅ „â◊=∞`À<Õ QÆ^• ÃÑ^ŒÌ H˘_»∞‰õΩ#∞ K«kqOKå_»∞. P Ѩâ◊√=ÙÅ
A
B L IC
Ѩi„â◊=∞`À<Õ QÆ^• Hõ#fl `«O„_çH˜ "≥·^ŒºO KÕ~ÚOKå_»∞. P Ѩâ◊√=ÙÅ
ã¨Ç¨Ü«∞O`À<Õ QÆ^• `«# ã¨O™ê~°O ã¨∞Y™ê~°"≥∞ÿ #_»∞™ÈÎOk. ѨxH˜~åx
PU
QÆ_ç¤x ux áêÅ∞,ÃÑ~°∞QÆ∞Å#∞ `«=∞ HõOKåʼnõΩ xOÑ≤# Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ „¿Ñ=∞
g∞~å ѨÓlOK«@OÖ’ Hõ$`«[˝`« ZO`À =ÙOk. Jq^•º=O`«∞ʼnõΩ#fl
Hõ$`«*Ï˝`å ÉèÏ=O, „¿Ñ=∞|O^èŒO ã¨O|O^èŒ ÉÏO^èŒ=ºO q^•º=O`«∞ʼnõΩ
=ÙO_»=Ù. `≥e=Ù. Ѩâ√◊ *Ïu =ÙO>Ë<Õ |Å"≥∞#ÿ PǨ~°O =∞#‰õΩ Åaèã∞¨ OÎ k.
''uO_ç Hõey`Õ HõO_» HõÅ^ÀÜü∞ HõO_» QÆÅ"å_Õ#∞ =∞xëÈÜü∞—— Jx K≥ÑÊ≤ #
Hõq "å‰õΩ¯Å∞ x[O QÆ^•.
420. ã¨$+≤ìÖ’ =∂#=Ù_Õ Q˘Ñ¨Ê „áê}˜Ü«∂?
=ÚÖ’¡ H ÍÅÖ’ =∂#=Ù_Õ Q˘Ñ¨ Ê „áê}˜ . =∂#=Ùx q∞Oz#
=∂ǨÏhÜ«Ú_»∞ ÖË_»∞. D =∂#=[#‡ q∞Oz# [#‡ ÖË^ŒO>Ë ÖË^Œ∞.
ZO^Œ∞Hõx? ZÖÏ? U q^èŒOQÍ? Uq∞\˜? #_»=\ÏxH˜ =∂„`«"Õ∞ HÍà◊√§,
u#\ÏxH˜ =∂„`«"∞Õ KÕ`∞« Å∞#flk. =∞x+≤Hˆ ! PǨ~åxfl =O_»∞H˘x ~°∞zQÍ
u<Õk =∞x+≤ =∂„`«"Õ∞.
LѨC, ѨÙÅ∞ѨÙ, HÍ~°O, fÑ≤, ~°∞K«∞Å∞ Hõeã≤# "Õ∞à◊qOѨ٠=∞x+≤H˜
=∂„`«"∞Õ `≥Å∞ã¨∞. „ѨH$õ u L„Ѩ^"Œ åÅ #∞O_ç U q^èOŒ QÍ `«ÑÊ≤ OK«∞HÀ"åÖ’
QÀѨÙ~°O..... 189
=∞x+≤H˜ =∂„`«"∞Õ `≥Å∞ã¨∞. `«#‰õΩ HÍ"åeû# ^•xfl U q^èOŒ QÍ á⁄O^•Ö’
=∞x+≤H˜ =∂„`«"∞Õ `≥Å∞ã¨∞. ã¨∞MÏÅÃÑ· "≥∞@∞ì HõëêìÅ „H˜Ok "≥∞@∞ì =∞x+≤H˜
=∂„`«"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞. =∞O_»∞ >ˇO_»Ö’ K«Å¡QÍ x„^ŒÉ’=@O `≥Å∞ã¨∞.
Z=ÚHõÅ∞ H˘iˆH K«eÖ’ "≥K«ÛQÍ x„kOK«@O `≥Å∞û. "åÜ«Ú qǨ~°O
`≥Å∞ã¨∞. Éèí∂qǨ~°O `≥Å∞ã¨∞. [ÅqǨ~°O `≥Å∞ã¨∞. QÆQÆ#OÖ’ `Õe
~å=@O `≥Å∞ã¨∞. ~À^Œã≤Ö’ =ÙO_ç ~å=@O `≥Å∞ã¨∞. q[˝`« `≥Å∞ã¨∞!
q"ÕHõO `≥Å∞ã¨∞! ã¨$+≤ìOK«@O `≥Å∞ã¨∞! „Ѩu ã¨$+≤ì KÕÜ«∞@O `≥Å∞ã¨∞!
™êkèOK«@O `≥Å∞ã¨∞! "åkOK«@O `≥Å∞ã¨∞!
„|Ǩχ`À áÈ\©Ñ¨_»^Œy# `≥eq QÆÅ"å_»∞ =∂#=Ù_»∞. ÉÏ^èŒÑ¨_»
=eû# q+¨Ü«∞"Õ∞=∞O>Ë, `å#∞ ™êkèOz# q*Ï˝<åxH˜ `å<Õ |eѨâ◊√=Ù
J=Ù`«∞<åfl_»∞. "≥∞^Œ_»∞ ÃÑiyOk. =∞#ã¨∞ `«iyOk. q∞ug∞i# ™êfi~°÷O
=∞„iK≥@∞ìÖÏ ÃÑiy z#fl z#fl "≥ÚHõ¯efl "≥ÚÅ=hÜ«∞ ‰õΩO_® KÕã∞¨ #Î flk.
„Ѩu=ºH˜HÎ © ™ê~°fiÉ∫è =Ú_ç<·≥ áÈ"åÅ#fl# `«Ñ#¨ `åѨ„`«Ü∞« O ÃÑiyáÈ`«∞#fl
N M
^ŒâÖ◊ ’ =∂#=`å qÅ∞=Å∞ =∞\˜Öì ’ Hõeã≤ áÈ`«∞<åfl~Ú. hux áêuÃÑ\˜ì
A O
H . C
ã¨O™ê¯~åxfl ã¨=∂kèKÕã≤ Éèí=O`«∞x Hõ>ËìÜ«∂ Åx `«Ñ≤Oz áÈ`«∞<åfl_»∞.
S AT
<åfl~°∞). MO I O N
(DJ<åÖ’z`« `«ÑC¨ Å=Å¡<Õ ÉÏÉÏÅ∞,™êfi=ÚÅ∞ ѨÙ@ìH˘‰õΩ¯ÖÏ¡ ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞Î
AT
=∂#= ‰õΩňH∆„`«OÖ’ ÃÑiy xez# `«∞=∞‡ "≥ÚHõ¯efl Ñ‘H˜ `«∞Åã≤
L IC
"≥ÚHõ¯efl <å@ QÆey`Õ ^Õ=`«ÖË ã¨fi~Oæ° =^Œ∞Å∞H˘x Éè∂í q∞H˜ ky =KÕÛ™êÎ~∞° .
B
PU
=∞~˘Hõ =∂#="Õ^ŒO ã¨$+≤ìOz W™êÎ~°∞.ZO`« HÍ^Œ#∞H˘<åfl ZO`« =^ŒÌ#∞
H˘<åfl ZHõ¯_À U =¸Å<À z#fl Pâ◊ q∞}∞‰õΩ =∞O\’Ok. ZѨÊ\˜ÔH·<å
D<å_»∞ HÍHõáÈ~Ú<å =∞~˘Hõ<å\˜ÔH·<å "≥·*Ï˝xHõOQÍ Zky#>Ë¡ =∂#ã≤
HõOQÍ ‰õÄ_® Z^Œ∞QÆ∞`å_»∞. JO`«\ ˜ nèÜ«ÚHÎ̃ nèâ◊HÎ̃ XHõ¯ =∞x+≤ˆH =ÙOk.
421. ^Õ"åÖÜ«∂xH˜ "≥o§#ѨC_»∞ H˘O`« ¿ãѨ٠‰õÄ~˘Ûx ~å"åÖÏ?
ã≤~÷ z° `«OÎ `À, SÇ≤ÏHõ`åfixfl =∞iz, =∞ø#^è•#ºO`À, H˘O`« ã¨=∞Ü«∞O
^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ ‰õÄ~ÀÛ=@O âߢãΨ ã¨=∞‡`«O, ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ JO>Ë ^Õ=ÙxH˜
Z^Œ∞~°∞QÍ Jx HÍ^Œ∞. ^Õ"åÅÜ«∞ „áêOQÆ}OÖ’ ZHõ¯_≥<· å ‰õÄ~ÀÛ=K«∞Û#∞.
^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ ÉèQí =Æ ^Œ~Ì ≈° #O KÕã∞¨ H˘#fl `«~∞° "å`« "≥O@<Õ "≥Å∞ѨeH˜
"≥à◊§‰õΩO_® H˘O`«¿ãѨ٠QÆ∞_çÖ’<Õ ‰õÄ~ÀÛ=_»=∞<Õ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O Hõ^Œ∞Ì.
T~°Hõ ‰õÄ~ÀÛ=_»OHÍ^Œ∞. U ^Õ=Ù}˜‚ `å#∞ ^Œi≈OKå_À, P ^Õ=`å ~°∂áêxfl
190 QÀѨÙ~°O....
=∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqã¨∂,Î ^•xH˜ ã¨O|OkèOz# =∞O„`«"∞Õ ^≥<· å =ÙO>Ë [Ñ≤ã∂¨ ,Î
ÖË^• ^蕺#OKÕã∂¨ Î ‰õÄ~ÀÛ"åe. JÖÏHÍHõ Ñ≤KåÛáê\© =∂\Ï¡_∞» `«∞ ÉèQí =Æ ^•ƒù
=#ÖˉΩõ O_® ZO`«¿ãѨ٠‰õÄ~°∞Û<åfl „ѨÜ∂≥ [#OÖË^∞Œ . XHõKÀ@ Hõ^ÅŒ ‰õΩO_®
‰õÄ~ÀÛ=_»O=Å¡ â◊s~°KåOK«ÖϺhfl, ^蕺xOK«_»O=Å¡ =∂#ã≤Hõ KåOK«
ÖϺhfl JiHõ@ì=K«∞Û. DѨx ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~°O QÆ∞_çÖ’<Õ KÕÜ«∞_»O
ã¨=∞O[ã¨O.
422. Éè’QÆNx"åã¨∞_»∞, L„QÆNx"åã¨∞_»∞,
=∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞ Jx Z=ix Ñ≤Å∞™êÎ~°∞ ?
95 N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~åÅÜ«∞OÖ’ =¸Åq~å@∞ì`Àáê@∞ W`«~° =¸~°∞ÎÅ∞
‰õÄ_® H˘xfl ѨÓ[ÅO^Œ∞H˘O@∞<åfl~°∞. P =¸~°∞ÎÖË Éè’QÆNx"åã¨∞_»∞,
A N O M
L„QÆNx"åã¨∞_»∞, =∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞ Jx =º=ǨÏiOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú.
O S .C
Éè’QÆNx"å㨠=¸iÎx H“`«∞Hõ=¸iÎ, ѨÙ~°∞+¨É~Ë ° Jx ‰õÄ_® ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞.
H
'=∞#"åà◊ÃÑÊ~°∞ =∂àò—J#fl =º=Ǩ~°O ‰õÄ_® L#flk. PÅÜ«∞OÖ’ x`«ºO
M ION
~å„u UHÍO`«¿ã"å Éè’QÆO D =¸iΈH HõÅ∞æ`«∞Ok. UHÍO`«¿ã=Ö’
Ѩ@∞ìáê#∞ÊÃÑ· â◊Ü∞« xOKÕ Éè’QÆO HõÅ=¸iÎ Hõ#∞Hõ 'Éè’QÆNx"åã¨=¸iΗQÍ
IC
D =¸iÎH˜ „Ѩã≤kú HõeyOk.
B L
PU
XHõ\ ˜#fl~° J_»∞QÆ∞Å Z`«∞ÎQÆÅ D =¸iÎ "≥O_ç`À ~°∂á⁄Ok#k.
„H©.â◊.7= â◊`åaÌÖ’ '™ê=∞"å~Ú—J<Õ Ñ¨Å¡= =∞Ǩ~å}˜ D =¸iÎx
PÅÜ«∂xH˜ |Ǩ˙HõiOzOk. WѨC_»∞ QÆ∂_® D =¸iÎH˜ x`«ºO
Jaè¿+HÍk ÔH·OHõ~°º ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Éè’QÆO [~°∞QÆ∞`«∞#flk. L„QÆNx"åã¨=¸iÎ
=¸Å=¸iÎ<Õ áÈe =ÙO@∞Ok. Wk ѨOK«Ö’Ǩq„QÆǨÏO. nxÜ≥∞`«∞Î
20 JOQÆ∞àÏÅ∞. N^Õq Éèí∂^Õg „Ѩu=∞Å∞ ‰õÄ_® `«y# Ѩi=∂}OÖ’
nxH˜~°∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ LO\Ï~Ú. ^Œ∞+¨µìÅѨ@¡ L„QÆ`åfixfl =Ç≤ÏOKÕ =¸iÎHÍ#
'L„QÆNx"åã¨=¸iΗQÍ D =¸iÎ „Ѩã≤^Œú=∞~ÚOk. „áêp#HÍÅOÖ’ D
=¸iÎ<Õ Tˆ~yOKÕ"å~°∞. XHõ™êi JÖÏKÕ¿ã@ѨC_»∞ LѨ„^Œ=Hõ~° ã¨OѶ∞¨ @
#Å∞ u~°∞=∞ÅÖ’ [iQÍÜ«∞@! JѨÊ\˜ #∞O_ç D =¸iÎx Tˆ~yOѨÙÖ’
fã¨∞‰õΩáÈ=_»O ÖË^ŒO\Ï~°∞. ÔH·tHõ^•fi^Œt =O\˜ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ =∂„`«O
D =¸iÎH˜ P™ê÷#O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍx P Ѩx ã¨∂~Àº^ŒÜ∂« xH˜ =ÚO^Õ
ѨÓiÎKÕ™êÎ~°∞. ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ D =¸iÎx™ÈH˜`Õ L„QÆ`«fiO ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk.
HÍ# JÖÏ KÕ™êÎ~°x ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. L„QÆNx"å㨠=¸iÎH˜ |^Œ∞Å∞ 13=
QÀѨÙ~°O..... 191
â◊`å|úO #∞O_ç =∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞x L`«û"åÅÖ’ Tˆ~yã¨∞Î<åfl~°∞. L`«û=
ÉË~°O, ã¨`«ºÉË~°O Jx ‰õÄ_® =∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞x =º=ǨÏi™êÎ~°∞. 13=
â◊`åaÌÖ’ „|Ǩϟ‡`«û=O [~°∞QÆ∞`«∂ =ÙO_»QÍ ™êfiq∞ XHõ Éèí‰õΩÎxÖ’
P=Ç≤ÏOz =∞ÅÜ«∞ѨÊHÀ#Ö’ L#fl=¸iÎx L`«û==¸iÎQÍ Ñ¨i„QÆÇ≤ÏOK«
=Åã≤#^Œx ã¨∂zOK«QÍ, J~°Û‰õΩÅ∞ =∞ÅÜ«∞ѨÊHÀ#Ö’ J<Õfi+≤Oz D
=¸iÎx Hõ#∞Q˘#fl@∞¡ [#„â◊√u. JO^Œ∞Hˆ '=∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞—QÍ D =¸iÎ
„Ѩã≤kúá⁄O kOk. WѨC_»∞ u~°∞=∞ÅÖ’ PÅÜ«∞O "≥Å∞ѨŠ[iˆQ
L`«û"åÅÖ’ N^Õg Éèí∂^Õg ã¨Ç≤Ï`«∞_≥·# =∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞ áêÖÁæ#_»O
Éè‰í Ωõ ÅÎ HõO^ŒiH© qk`«"∞Õ . WOHÍ ÃÑ· =¸~°∞ÅÎ #∞ QÆ∂iÛ# W`«~° q+¨Ü∂« Å∞
'ǨÏiH˘Å∞=Ù— W`åºk „QÆO^ä•ÅÖ’ K«∂_»=K«∞Û#∞.
423. N q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞O ZÖÏ Ñ¨Ù\˜ì#k ?
ÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúO ã¨=∂ѨÎ"≥∞ÿ# `«~°∞"å`« cè+¨µ‡_»∞ â◊s~° Ѩi`åºQÍxH˜
L`«Î~åÜ«∞} â◊√ÉèíHÍÖÏxÔH· „ѨfH˜∆ã¨∂Î JOѨâ◊Ü«∞ºÃÑ· LO_çáÈÜ«∂_»∞.
A N O M
NHõ$+¨µ‚_»∞ cè+¨µ‡}˜‚ J#∞„QÆÇ≤ÏOѨ^ŒÅz ^èŒ~°‡~å*Ï^Œ∞Å`À ã¨Ç¨ cè+¨µ‡x
H . C
K≥O`«‰õΩ=KåÛ_»∞. "åã¨∞^Õ=Ùx J#∞„QÆǨÏO`À cè+¨µ‡_»∞ ^èŒ~°‡AxH˜ J<ÕHõ
S AT
MO I O N
^èŒ~å‡Å∞ É’kèOKå_»∞. JѨC_»∞ ^èŒ~°‡~åA 'Ö’HõOÖ’ UÔH·Hõ ^≥·=O Uk ?
Z=ix㨇i¿ãÎ, ѨÓl¿ãÎ â◊√ÉèíO HõÅ∞æ`«∞Ok? ^èŒ~å‡ÅxflO\˜Ö’ Ѩ~°=∞"≥∞ÿ#
AT
^èŒ~°‡OUk? ^Õxx [Ñ≤Oz =∂#=Ù_»∞ ã¨O™ê~° |O^èŒO #∞O_ç q_»∞^ŒÅ
L IC
á⁄O^Œ∞`å_»∞?——Jx „Ѩtfl™êÎ_»∞.
B
PU
JO^Œ∞‰õΩ cè+µ¨ ‡_»∞ ''q+¨µ<‚ å=∞ ã¨ÇϨ „™êxfl ¿Ñ~˘¯x q+¨µ^‚ =Õ Ùx 㨇i¿ã,Î
ѨÓl¿ãÎ =∞#∞A_»∞ â◊√ÉèOí á⁄O^Œ∞`å_»∞. ѨÙO_»sH͉õΩ∆ }˜‚ ã¨∞uÎ OK«_O» HõO>Ë
Ѩ~=° ∞^è~Œ ‡° O ÖË^∞Œ . ã¨$+≤ì ã≤u÷ ÅÜ«∂ʼnõΩ HÍ~°}"≥∞#ÿ P[QÆ<åfl^∞Œä x <å=∞ã¨ÇϨ
„ã¨O q#∞—— Jx K≥ÑÊ≤ q+¨µã‚ Ǩ Ϩ „ã¨<å=∞ ™È΄`«O qxÑ≤™êÎ_∞» . ^è~Œ ‡° *Ï^Œ∞Å∞
Jkqx ^èŒ#∞ºÅ=Ù`å~°∞. D™È΄`«O "åºã¨ÉèÏ~°`«OÖ’x J#∞âßã¨xHõ
Ѩ~°fiOÖ’ 149=J^蕺ܫ∞OÖ’ L#flk. WO^Œ∞Ö’ 108â’¡HÍÅ∞<åfl~Ú.
JO^Œx <å=∞ã¨OYº "≥~ÚºHÍ|\˜ì Wkã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™È΄`«OQÍ „Ѩã≤^Œú
=∞~ÚOk.
424. "åeH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç ã¨∞„w=Ù_»∞ XHõ H˘O_»Ü«∞O^Œ∞ ^•‰õΩ¯O\Ï_»∞. ^•x qâı+¨O Uq∞\˜ ?
"åe Jã¨=∂# Ѩ~å„Hõ=∞âße. ~å=}∞_»∞ ‰õÄ_® "åe <≥kiOz
F_ç áÈÜ«∂_»∞. ^Œ∞O^Œ∞aè J<Õ ~åHõ∆ã¨∞_»∞ XHõ™êi "åe`À áÈ~å_®Åx
192 QÀѨÙ~°O....
=KåÛ_»∞. "å_»∞ QÆ∂_® =∞Ǩ |Å=O`«∞_Õ. Ç≤Ï=∂„k ‰õÄ_® J`«x ^è•\˜H˜
[OH˜Ok. H˜+¯≤ O^è•#QÆ~O° "≥Å∞ѨŠ"åeH©, ^Œ∞O^Œ∞aèH© Ü«Ú^ŒOú [iyOk.
z=iH˜ ^Œ∞O^Œ∞aè =∞~°}˜OKå_»∞. "åe P ~°Hõ¯ã¨∞x ÉèÏs Hõàı|~åxfl ZuÎ
^Œ∂~°OQÍ qã¨i"Õâß_»∞ P â◊s~°O#∞Oz zq∞‡# ~°HõÎaO^Œ∞=ÙÅ∞ |∞∞+¨º
=¸HõÑ~¨ fi° `«OÃÑ· `«áÈx+¨Öª ’ L#fl =∂`«OQÆ=∞ǨÏi¬ÃÑ· Ѩ_®¤~Ú. JO^Œ∞HÍ
=Úx P„QÆÇÏ≤ Oz "åe P H˘O_»ÃÑH· ˜ =¿ãÎ J`«x `«Å „=Ü«∞ºÅ=Ù `«∞O^Œx
â◊Ñ≤OKå_»∞. D âßѨ"å~°Î qx "åe |∞∞+¨º=¸Hõ Ѩ~°fi`«O"≥·Ñ¨Ù áÈ=_»O
=∂#∞‰õΩ<åfl_»∞. D ã¨OQÆu `≥eã≤# ã¨∞„w=Ù_»∞ "åe #∞O_ç ~°Hõ∆}HÀi
96 |∞∞+¨º=¸Hõ Ѩ~°fi`«OÃÑ· ^•‰õΩ¯<åfl_»∞.
425. cc<åOKå~°=∞‡ N"åi W+¨ìã¨dÜÕ∞<å ? P"≥∞ q„QÆǨÏ=Ú ZHõ¯_» L#flk ?
A N O M
cc<åOK«~=° ∞‡ _èbç ¡ ã¨∞ÖÏÎ#∞ ‰õΩ=∂Ô~.Î `«∞~°∞+¨µ¯Å∞ `«=∞ ^ŒO_»Ü∂« „`«
O S .C
ÅÖ’ ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’x q„QÆǨÅ#∞ JѨǨÏiOKÕ"å~°∞. <å~åÜ«∞}ѨÙ~°O
H
Ö’x u~°∞<å~åÜ«∞}™êfiq∞ L`«û=q„QÆǨÏ"≥∞ÿ# ã¨OѨ`«∞¯=∂~°™êfiq∞
M ION
=¸iÎx ‰õÄ_® J>Ë¡ JѨǨÏiOKå_»∞. PÃÑ· _èçb¡H˜ fã¨∞‰õΩáÈÜ«∂~°∞. P
q„QÆÇϨ O ™œO^Œ~º° O K«∂z Ѩ~=° â◊√~åÖˇ#· cc<åOK«~=° ∞‡ JO`«óѨÙ~°OÖ’
B L IC
P q„QÆÇ¨ xfl `«#=^ÕÌ LOK«∞H˘#flk. PÃÑ· H˘O`«HÍÅxH˜ NÉèQí =Æ „^•=∂#∞
AÅ∞ _èbç H¡ ᘠÈ~Ú ã¨∞ÖÏÎ#∞#∞ XÑ≤ÊOz q„QÆÇ¨ xfl fã¨∞H˘x u~°∞<å~åÜ«∞}
PU
ѨÙ~åxH˜ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å~°∞. P =¸iÎx QÍ_èO» QÍ „¿Ñq∞Oz# cc<åOK«~=° ∞‡
‰õÄ_® q„QÆǨxfl J#∞ã¨iOz "≥o§ <å~åÜ«∞}ѨÙ~°O KÕiOk. JHõ¯_»
„Ѩu+≤Oª z# ™êfiq∞ =¸iÎx q_»z ~åÖËHõ JHõ¯_Õ ™êfiq∞Ö’ SHõº=∞~ÚOk.
DsuQÍ PO_®àò=Öˇ™êfiq∞x QÍ_èO» QÍ „¿Ñq∞Oz# cc<åOKå~°=∞‡ q„QÆ
Ǩxfl KÕ~ÚOz N~å=∞#∞AÅ∞ N~°OQÆOÖ’ „Ѩu+≤ªOѨ*Ëâß~°∞. WѨÊ\˜H©
Pq„QÆǨxH˜ JHõ¯_» ѨÓ*Ïk ÔH·OHõ~åºÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOK«|_»∞`«∞<åfl~Ú.
426. hàÏ^Õq Z=~°∞ ? NHõ$+¨µ‚x ZÖÏ ÃÑàϧ_çOk ?
q∞käÖÏ#QÆ~O° Ö’ ‰õΩOÉè‰í Ωõ _»<Õ Q˘Å¡_∞» O_Õ"å_»∞. J`«x ‰õÄ`«∞~ˆ hàÏ
^Õq. P"≥∞ =∞Ǩ™œO^Œ~°º=u. <å~°_»∞_˘Hõ™êi ‰õΩOÉèí‰õΩx ~ÚO\˜H˜=zÛ
Hõ$+¨µ‚x QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞, ™œO^Œ~åºxfl =i‚OKå_»∞. Jkqx hà◊ Hõ$+¨µ‚xÃÑ·
„¿Ñ=∞ ÃÑOK«∞H˘#flk. ‰õΩOÉèí‰õΩ_»∞ hà◊ `«# ‰õΩ=∂Ô~Î Jh, P"≥∞‰õΩ `«y#
=~°∞}˜‚ J<Õfi+≤ã¨∞Î<åfl#h <å~°^Œ∞x`À K≥áêÊ_»∞. ‰õΩOÉèí‰õΩx ~ÚO@ Ô~O_»∞
á⁄QÆ~°∞|\˜ì# Ü≥∞^Œ∞ÌÅ∞O_Õq. Jq ѨÓ~°fi[#‡Ö’ HÍÅ<Õq∞ Ѩل`«∞Å∞. P
QÀѨÙ~°O..... 193
=$+¨ÉèÏÅ∞ Z=iH© x„QÆÇ≤ÏOѨgÅ∞QÍHõ [#∞Å#∞ ÉÏkèOKÕq. q∞käÖÏ
áêʼnõΩ_»∞ ''P Ü≥∞^Œ∞ÌÅ#∞ Ѩ\ ˜ìLOK«∞, #QÆ~°OÃÑ· q_»∞==^Œ∞Ì—— Jx ‰õΩOÉèí
‰õΩ}˜‚ âßã≤OKå_»∞. HÍx J`«_»∞ ‰õÄ_® "å\˜x |OkèOѨÖËHõ áÈÜ«∂_»∞.
Z=~°∞ P Ü≥∞^Œ∞ÌÅ#∞ ÖÁOQÆnã¨∞H˘O\Ï~À, "åiH˜ `«# ‰õΩ=∂Ô~ÎxzÛ
ÃÑO_ç¡ KÕ™êÎ#x ‰õΩOÉè‰í Ωõ _»∞ „ѨH\õ O˜ Kå_»∞. NHõ$+¨µ_‚ ∞» =zÛ P =$+¨ÉÏè Å#∞
xi˚Oz hÅ#∞ Ѩi}Ü«∞O KÕã¨∞H˘<åfl_»∞.
427. ëÈ_»â◊ QÆ}Ѩ`«∞ÅÖ’ ÅH˜;QÆ}Ѩu Z<Àfl"å_»∞? ÅH˜;QÆ}Ѩu
ZÖÏ LO\Ï_»∞ ?
=Ú^ŒÅæ ѨÙ~å}OÖ’ QÆ}Ѩu ã¨fi~°∂áêÅ∞ =ÚѨÊk ~Ô O_»∞ q^è•Å∞QÍ
¿Ñ~˘¯#|_ç =Ù<åfl~Ú. JO^Œ∞Ö’ ëÈ_»â◊QÆ}Ѩ`«∞Å∞ „Ѩã≤^Œú"≥∞ÿ#"å~°∞.
QÆ}Ëâ◊ëÈ_»â◊O <å=∞„Ѩܫ∞`«ó „áê`«~°∞u÷`«ó
ã¨O㨇ˆ~`ü ã¨~°fi‰õΩâ◊ÅO 㨠„Ѩܫ∂u 㨠ã¨Oâ◊Ü«∞ó
J#fl@∞¡ „áê`«óHÍÅOÖ’ ÖËz Ѩ^∞Œ <å~°∞ q^è•Å QÆ}âË √◊ Å#∞ 㨇iOKåe.
N O M
JÖÏ ã¨‡iOKÕ "å_»∞ ã¨HõÅâ◊√ÉèÏÅ∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞. D Ѩ^Œ∞<å~°∞ QÆ}Ѩ`«∞ÅÖ’
A
H .C
ѨO„_≥O_»= "å_»∞ ÅH©;QÆ}Ѩu. D ^Õ=Ùx ã¨fi~°∂ѨO WÖÏ =i‚OѨ|_çOk.
a„ÉèÏ}ó â◊√Hõc[ѨÓ~°HO ΩOÉèÏS
õ q∞àÏ#‡}˜Hõº ‰õN O‰õΩâß<£
áêâ◊O HõÅÊÅ`åOK«M
Y_»æqÅã¨, *’˚IO
ºuã¨∞û^è•x~°…~°ó
âߺ"Õ∞<å`«Î ã¨~À~°∞¿ÇÏ} ã¨A T
Ç≤Ï`«O ^Õg ^ŒfiÜ«∞O KåOuˆH
C
Q“~åOQÀ =^•#LǨIÏã¨Î ã¨Ç≤Ï`À ÅH©;QÆ}Ëâ’-=`å`ü.
;QÆB
Wk ÅH©U }Ѩu „áê~°#÷ â’¡H=õ Ú [ѨqkèÖ’ D â’¡HÍxfl =ÚYºOQÍ
P
ѨiOî Kåe. nx `å`«Ê~°ºq∞k.''=~°^=Œ Ú„^Œ, JÉèÜ í ∞« =Ú„^Œ, zÅ∞Hõ, ^•x=∞‡
ѨO_»∞, =∂}˜Hõº ‰õΩOÉèíO, JO‰õΩâ◊O, áêâ◊O, HõÅÊÅ`«, Y_»æO, J=∞$`«O,
Ѩ^•‡Å∞, Ô~O_»∞ `˘_»ÅÃÑ· W^ŒÌ~°∞ ^Õ"Õ~°∞Å∞ QÆeæ Q“~°=~°‚O`À =ÙO_Õ
ÅH©;QÆ}Ѩu =∞=Ú‡ ~°H˜∆OK«∞QÍHõ!——
428. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° [ѨO L#fl^•? Uq^èŒ=ÚQÍ KÕÜ«∂e ?
=∂`«$N `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| ~°zOz# 'N"ÕOHõ\ÏK«Å =∂Ǩ
`«‡ºO— J#fl „QÆO^äŒOÖ’x `«$fÜ«∂âßfiã¨OÖ’ 177= ѨÙ@Ö’ N "ÕOHõ
>ËâßëêìHs∆õ =∞O„`«[ѨO „Ѩ™êÎqOѨ|_çOk. 'N"ÕOHõ>âË ßÜ«∞ #=∞ó— J<Õk
JëêìHõ∆s =∞O„`«O. nxfl FOHÍ~° ѨÓ~°fiHõOQÍ [Ñ≤OK«=K«∞Û. JOQÆ<åºã¨
Hõ~°<庙ê^Œ∞Å`À [ѨOKÕã≤ ^蕺#O, P"åǨÏ#O, J~°…ºO, áê^ŒºO W`åºk
194 QÀѨÙ~°O....
ëÈ_»â’ѨKå~åÅ∞ HÍqOKåe. 108 ™ê~°∞¡ 'N"ÕOHõ>ËâßÜ«∞#=∞ó— Jx
LK«ÛiOz áê^•Å∞ "≥Ú^ŒÅ∞ t~°óѨ~°ºO`«O ã¨~åfiOQÍÅ#∂ JiÛOKåe.
^èŒ∂ѨnѨ<≥·"Õ^•º^Œ∞Å∞ ã¨=∞iÊOKåe. ÅHõ∆Å [Ѩ=ÚKÕ¿ãΠѨÙ#â◊Û~°}
J=Ù`«∞Ok. Hõ~∂° Ê~°h~å[#O HÍqOz =∞O„`«ÑÙ¨ +¨Ê „Ѩ^HŒ }∆˜ #=∞™ê¯~åÅ∞
ã¨=∞iÊOKåe. ^蕺#OKÕÜ∂« e. JÖÏ KÕ¿ãÎ N"ÕOHõ>âË fi◊ ~™° êfiq∞ J#∞„QÆÇϨ O
ã≤kúã¨∞ÎOk. „â◊^•ú Éèí‰õΩÎÅ`À, QÆ∞~°∞qâßfiã¨O`À QÆ∞~°∞=ÚYOQÍ =∞O„`«O
„QÆÇ≤ÏOz [Ñ≤¿ãÎ Hõ$`å~°÷`« ã≤kúã¨∞ÎOk. ˆH=Å <å=∞[ѨO ‰õÄ_® `«y#
Ѷ¨ÅO Hõeæã¨∞ÎOk.
97 429. LѨáêO_»=ÙÅ∞ ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜ ?
„ѨuqO^èŒ∞º_»∞, „â◊√`«™È=Ú_»∞, „â◊√`«H©iÎ,â◊`åh‰õΩ_»∞, „â◊√`«¿ã#∞_»∞
A N O M
J#∞#q LѨáêO_»=ÙÅ ¿Ñ~°∞¡. g~°∞ „Hõ=∞OQÍ ^èŒ~°‡~åA, cè=Ú_»∞,
O H S .C
J~°∞#˚ ∞_»∞, #‰õΩÅ∞_»∞, ã¨ÇϨ ^Õ=Ù_»∞ J<Õ Ñ¨OK«áêO_»=ÙʼnõΩ „^ÒѨkÜ«∞O^Œ∞
ѨÙ\˜#ì "å~°∞. g~°∞ q"åÇ≤Ï`«∞Å∞HÍ~°∞. g~°∞ ÉèÏ~°`« Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ<åfl~∞° .
M ION
q"åǨÏO [~°∞QÆH=õ ÚO^Õ ÉèÏ~°`Ü « Ú« ^ŒOú =Úyã≤# `«~∞° "å`« g~°∞~å„u"Õà◊
Jâ◊fi`å÷=∞KÕ xǨÏ`«∞ÅÜ«∂º~°∞.
A T
430. Jëêì^Œâ◊ Ñ‘I~C
L îåÅ∞, ѨOKå~å=∞=ÚÅ∞, *’ºui¡OQÍÅ∞
B ZHõ¯_≥Hõ¯_» L<åfl~Ú ?
P U
Jëêì^Œâ◊ Ñ‘~îåÅ∞ – "å\˜ ™ê÷<åÅ∞ :
1. =∞ǨÅH˜;–H˘ÖϛѨÙ~°O 2. =∞Ǩ^Õq – *ÏÅO^èŒ~°O 3. ‰õΩ|˚ –
Hõ#º ‰õΩ|˚O 4. ã≤OÇ≤ÏHõ – ã≤OǨÏà◊O 5.=∞}˜H~ˆõ â‚ fi◊ i–K«„Hõ"åÑ≤ 6. ѨÓi‚HÍ
^Õq – ѨÓi‚ˆH∆„`«O 7. áê~°fiu–Ѩ~°fi`«O 8. qO^茺"åã≤h– qO^蕺„k 9.
=∞ǨHÍàıâ◊fii–=∞ǨHÍà◊ˆH∆„`«O 10.Ü≥∂QÍ=o– Ü≥∂yhѨÙ~°O 11.
ÃÇÏ· =∂=u–Ç≤Ï=∂K«ÅO 12. Ѩ^‡Œ "åã≤x–âıfi`n« ѨO 13. ã¨∞„Ѩɖíè ã¨∞=∞#∞
14.„Éè=í ∞~åOaHõ–Nâ‹Å· O 15. J#flÑÓ¨ ~°–‚ HÍt 16. HÍà◊~å„u–^è~Œ ‡° ã¨Å÷ O
17. âß~°^Œ–â◊$OˆQi 18. Åe`«–ÅOaHõ.
431. "Õ^•ÅÖ’ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞x QÆ∞iOz# „Ѩã¨H˜Î L#fl^• ?
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞x QÆ∞iOz# „Ѩã¨H˜Î |∞∞ˆQfi^ŒOÖ’ L#fl^Œx D
„H˜Ok =∞O„`åxfl „Ѩ=∂}OQÍ L^•Ç¨Ïi™êÎ~°∞.
J~å~Ú HÍ}Ë qHõ>Ë yiOQÆK«Ûù ã¨^•<Õfi
tiOa~î°ã¨º.........(|∞∞H±ã¨OÇ≤Ï`«10–155–1)
QÀѨÙ~°O.....
nxÉèÏ=O ''F x~°ú#∞_® ! (Ѩ~°Ö’Hõ*Ï˝#OÖËx "å_®!) JO^èŒ∞_®!
(Ѩ~°=∂~°÷*Ï˝#O ÖËx"å_®!) H˜¡+¨ìѨiã≤÷u ã¨OÉèíqOz#ѨÙ_»∞, ^•#=ÙÅ∞
P„Hõ q∞Oz#ѨC_»∞ (Ö∫H˜Hõq+¨Ü«∂Å∞ J##∞‰õÄÅOQÍ =∂i#ѨC_»∞)
Nx"åã¨∞xH˘O_»‰Ωõ á⁄=Ú‡—— x~°#ú ∞Å∞, Hõ+^ì¨ âŒ Ö◊ ’ L#fl"å~°∞ N"ÕOHõ>âË fi◊ ~°
™êfiq∞x PѨ^Œ„"≥Ú‰õΩ¯Å"åxQÍ ÉèÏqOz ¿ãqOK«_»O <Õ\ ˜H© HõÅ^Œ∞. ÃÑ·
=∞O„`åxH˜ ™êÜ«∞}ÉèÏ+¨ºOÖ’ DJ~°Oú K≥Ñʨ |_»Ö^Ë ∞Œ . J~Ú<å JuѨÙ~å
`«# HÍÅO#∞O_ô D J~å÷xfl H˘O^Œ~°∞ JOwHõiOz<å~°x ÉèíqëȺ`«Î~°
ѨÙ~å}O#∞O_ç `≥Å∞ã¨∞#Î flk. P ѨÙ~å}OÖ’ D "Õ^=Œ ∞O„`åxH˜ "ÕOHõ\Ï„k
Ѩ~°OQÍ J~°÷O JOw HõiOѨ|_çOk.
U=O NHõ$+¨‚~°∂¿Ñ} „H©_ç`À "ÕOHõ\ÏK«ÖË,
J~å~ÚHÍ}Ë qHõ>Ë yiO QÆKÕÛùu `«O q^Œ∞ó
U=O "Õ^Œ=∞Ü«∞ ™êûH∆Í`ü ysO„^Œó Ѩ#flQÍK«Åó
Kè«#fl =b‡Hõ ^ÕǨ_èÀº "≥·‰õΩO~îå^ŒkèHÀǨϺÉèí∂`ü. (Éèíq.4–21,22
N™ê÷<åÅ∞ ?
432. ѨOKå~å=∂Å∞ "å\˜
O M
1. J=∞~å~å=∞=Ú–J=∞~å=u H A2. ‰õΩ=∂~å~å=∞=Ú–QÆ
. C ∞#∞ѨÓ_ç
3. H© ∆ ~ å~å=∞=Ú–áêÅH˘Å∞¡
M O 4. cè=∂~å=∞=Ú–cè
N S =∞=~°O 5.
^•H∆Í~å=∞=Ú– „^•H∆Í~å=∞=Ú. IO
433. xQÆ=C T=∞=Ú J#QÍ <Õq∞?
∞=Ú,APQÆ
„ÑL¨™ê÷I#„`«Ü«∞=Ú JO>Ë Uq∞\˜ ?
'xQÆ=U ∞=Ú—B
P J<Õ Ñ¨^•xH˜ "Õ^ŒO, JOQÆ_çgkä, =∂~°æO, Ѩ@ì}O Jx
<åÅ∞QÆ∞ J~å÷Å∞<åfl~Ú. xÜ«∞`«O QÆ=∞º`« Wu xQÆ=∞ó J#QÍ xÜ«∞`«OQÍ
á⁄O^Œ|_»∞#k Jx J~°÷O.
'PQÆ=∞—=∞#QÍ qq^èŒ ^Õ=`«ÅѨÓ*Ï Ñ¨^`úŒ ∞« Å#∞, "å\˜H˜ ã¨O|OkèO
z# W`«~° q+¨Ü∂« Å#∞ `≥e¿Ñ âßG=∞x J~°O÷ . ^Õ=`«Å∞ JkèHõ ã¨OYºÖ’
L<åfl~∞° . HÍ# "åi ѨÓ[Å#∞ q=iOKÕ PQÆ=∂Å∞ ‰õÄ_® JkèHãõ O¨ YºÖ’
L<åfl~Ú. XˆH=∞`«OÖ’ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞Éè^Ë •xfl|\˜ì áêOK«~å„`«O, "≥M· Ï#ã¨O
=Ú#flQÆ∞ PQÆ=∂Å∞ "≥eâß~Ú. HÍq∞Hõ=Ú, Ü≥∂QÆ[=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# 28
PQÆ=∂Å∞ ~°∞„^ŒÑ¨~°OQÍ „Ѩã≤kú á⁄Ok#q HõÅ=Ù. 'PQÆ=∞O—JO>Ë ~åHõ
Jx ‰õÄ_® J~°÷O. „Ѩ™ê÷#„`«Ü«∞O J#QÍ =¸_»∞ „Ѩ™ê÷<åÅ∞ Jx J~°÷O.
LѨx+¨`∞« ÅÎ ∞, „|Ǩχã¨∂„`«=ÚÅ∞, ÉèQí =Æ næ`« J<Õq „Ѩ™ê÷#„`«Ü∞« OQÍ „Ѩãk≤ ú
195 196 QÀѨÙ~°O....
á⁄O^•~Ú. WO^Œ∞Ö’ r=Ù_»∞, ^Õ=Ù_»∞, „ѨHõ$u, D =¸_çO\˜H˜ K≥Ok#
ã¨fi~°∂Ѩ ã¨fiÉèÏ"åÅ∞ q=iOѨ|_ç=Ù<åfl~Ú.
434. N~å=Úx `«~°∞"å`« Å=‰õΩâ◊Å =Oâ◊O LO_ç#^•?
JO`«iOz áÈ~Ú#^• ?
N~å=Úx `«~°∞"å`« Å=‰õΩâ◊Å =Oâ◊O JO`«iOK«ÖË^Œ∞. ‰õΩâß=f
#QÆ~åxH˜ JkèÑu¨ QÍ LO_ç# ‰õΩâ◊√_»∞ JÜ≥∂^躌 ‰õΩ uiy=KåÛ_»∞. Å=Ù_»∞
â◊~å=f #QÆ~åxH˜ áêʼnõΩ_»∞QÍ Ñ¨iáêÅ# ™êyOKå_»∞. ‰õΩâ◊√_»∞
‰õΩ=Ú^Œ∞x ѨلuHõ J~Ú# ‰õΩ=Ú^Œfiux Ѩi}Ü«∞=∂_®_»∞. J`«xH˜ 'Jukä—
98 J<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ [x‡OKå_»∞. PÃÑ· ~ÚOK«∞q∞OK«∞ 20`«~åÅ "å~°∞ "åi
=Oâ◊OÖ’ [x‡Oz ~å[ºO KÕã≤#@∞¡ =∞ǨHõq HÍo^•ã¨∞ ~°Ñ¶¨Ú=Oâ◊OÖ’
=i‚OKå_»∞. `«^∞Œ Ѩi P =OâßxH˜ K≥Ok# Jyfl=~°∞_‚ ∞» HõÜ
A N O M
∆ ∞« "åºkè„QÆã∞¨ _Î ·≥
O
z=iã¨~°æÖ’ L#flk. Å=Ùx q=~åÅHõ¯_» ÖË=Ù. S .C
K«xáÈQÍ QÆ~ƒ° =ù u J~Ú# J`«xÉèÏ~°º Ѩ\Ïìa+è ‰≤ Ωõ ÅÎ ~åÅ~Ú#@∞¡ P HÍ=ºO
H
435. #=<å~°ãM OK«^N
≤OÇ¨Ï ˆH∆„`åÅ∞, ѨIO •fi~°HõÅ ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜?
#= <å~°ã≤OǨψH∆„`åÅ∞ A JO>ËT`˘q∞‡k #~°ã≤OǨϙêfiq∞ ˆH∆„`åÅ∞
L C _»OÖ’ =¸_»∞ ѨH∆ÍÅ∞ L<åfl~Ú. "å\˜x
Jx J~°÷O. g\˜x x~°I‚~ÚOK«
„Hõ=∞OQÍ D „H˜B
P
J. U O^Œ ¿Ñ~˘¯#_»=∞~ÚOk.
1. =∞OQÆà◊yi 2. JǨϟ|ÅO 3. ã≤OǨK«ÅO 4. JO`«ˆ~fik
5. "Õ^•„k 6. Ü«∂^Œ"å„k 7. Hõki 8. PH˜iѨe¡ 9. #QÆi.
P. 1. Hõki 2. "ÕOHõ\Ï„k 3. #QÆi 4. "Õ^•„k 5. ÉèÏ~°æѨÓ@∞ 6.
=∞>ˇì=∞à◊§ 7. HÍ#∞QÆ=∂#∞ 8. JǨϟ|ÅO 9. HÀ~°∞H˘O_».
W. 1. JǨϟ|ÅO 2. Hõki 3. ÃÑ<åflǨϟ|ÅO 4. HÀ~°∞H˘O_» 5.
ã≤OǨK«ÅO 6. "Õ^•„k 7. =∞OQÆày◊ i 9. ã≤OQÆ~åÜ«∞H˘O_» 9. ^è~Œ ‡° ѨÙi.
D =¸_»∞ ѨH∆ÍÅÖ’#∂ J<ÕHõ ˆH∆„`åÅ¿Ñ~°∞¡ ѨÙ#~°∞HõÎ"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O
QÆ=∞<å~°›O.
WHõ ѨOK«^•fi~°HõÅ∞ : 1.QÀ=∞u 2. ÉèË\ ˜ 3. HÍHõ_ç 4. N<å^äŒO 5.
"≥∂Hõ∆^•fi~°Hõ.
436. ѨOK«=∞Ǩáê`«Hõ=ÚÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
1. |OQÍ~°O ^˘OyeOK«_»O 2. ã¨∞~åáê#O 3. „|ǨχǨÏ`«º 4.
QÆ∞~°∞Ѩufl`À ã¨OQÆ=∞O 5.D áêáêÅ∞KÕã≤#"åi`À "≥∞ÿ„u J<Õq
QÀѨÙ~°O.....
ѨOK«=∞Ǩáê`«HÍÅ∞. =∞~˘Hõ q^è•<å#fl#∞ã¨iOz 1. „|ǨχǨÏ`«º 2.
„Éèí∂}ǨÏ`«º 3. ÉÏÅǨÏ`«º 4. QÀǨÏ`«º =∞iÜ«Ú 5. „ã‘ÎǨÏ`«º J<Õq
ѨOK«=∞Ǩáê`«HÍÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú.
437. „Ѩ™ê^ŒO JO>Ë Uq∞\˜? „Ѩ™ê^•xfl q„Hõ~ÚOK«_»O ^èŒ~°‡=∂?
„Ѩ™ê^ŒO JO>Ë J#∞„QÆǨÏO Jx J~°÷O. ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ ^Õ=ÙxH˜
x"ÕkOz# Éè’[ºÑ¨^•~åúÅ#∞ QÆ∂_® Éèí‰õΩÎÅH˜KÕÛ@ѨC_»∞ „Ѩ™ê^ŒO
JO\Ï~°∞. ™ê^è•~°} Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ J~Ú`Õ „Ѩ™ê^•Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_»O
`«Q^Æ ∞Œ . HÍx J™ê^è•~°} Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’ ^è~Œ å‡^è~Œ å‡Å∞ H˘O`« =∂~°∞ʉõΩÖ’#∞
HÍHõ `«Ñʨ ^Œ∞. "ÕÅ∞, ÅHõÅ∆ ã¨OYºÖ’ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ QÆ∞_çH=˜ zÛ „Ѩ™ê^ŒO HÍ"åÅh,
Jk‰õÄ_® `«=∞ |O^è∞Œ q∞„`«∞ʼnõΩ ѨOK«_®xH˜ Ãã`· O« ã¨iѨ_@Õ @∞¡ Z‰õΩ¯=
Ѩi=∂}OÖ’ HÍ"åÅh HÀ~°∞‰õΩ<Õ@ѨC_»∞ HÀ@∞¡ "≥zÛOz Lz`«OQÍ
„Ѩ™ê^ŒO ѨOK«_»O ™ê^茺O HÍxѨx. J\˜ì Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ Éèí‰õΩÎÅ HÀiHõ
"Õ∞~°‰õΩ Kտ㠄Ѩ™ê^Œ q„HõÜ«∞O ^èŒ~°‡=∞<Õ ÉèÏqOKåe.
A N O M
C <å?
438. *ÏO|=u q"åǨÏHõ^äŒ, q<åÜ«∞HõK«qu„=`«Hõ^䌆 x["Õ∞
O H S .
M ION
*ÏO|=u *ÏO|=O`«∞x ѨلuHõ, XHõ™êi NHõ$+¨µ‚_»∞ HõxÑ≤OK«
‰õΩO_® áÈ~Ú# â◊º=∞O`«H=õ ∞}˜x J<Õfi+ã≤ ∂¨ Î "≥o§ *ÏO|=O`«∞x QÆ∞ǨÏÖ’
AT
^•xfl Hõ#∞Q˘<åfl_»∞. P =∞}˜q+¨Ü«∞"≥∞ÿ *ÏO|=O`«∞xH©, Hõ$+¨µ‚xH© áÈ~°∞
LIC
ã¨OÉèíqO zOk. *ÏO|=O`«∞_»∞ F_çáÈÜ«∂_»∞. PÃÑ· J`«_»∞ `«# ѨلuHõ
UB
*ÏO|=ux NHõ$+¨µx‚ H˜zÛ Ñ¨i}Ü«∞O KÕâß_»∞. â◊º=∞O`«H=õ ∞}˜x Hõ@flOQÍ
P
WKåÛ_»∞. Hõ$+¨µ‚_»∞ *ÏO|=f ã¨"Õ∞`«OQÍ ^•fi~°Hõ‰õΩ uiy=KåÛ_»∞.
(q<åÜ«∞Hõ„=`«H^õ )Œä D"≥∞ q"åǨÏHõ^Œè =∞#‰õΩ q<åÜ«∞HõKq« u „=`«H^õ ÖŒä ’
=ã¨∞ÎOk.
"≥Ú^Œ@ *ÏO|=uH˜ ã¨O`å#O HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. ã¨O`«u J#∞„QÆÇ≤ÏOK«
=∞x P"≥∞Éèí~°Î#∞ „áêi÷OzOk. Hõ$+¨µ‚_»∞ LѨ=∞#∞º_»∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞Î#fl
H˘O_»‰õΩ "≥o§ J`«x ã¨ÅǨ „ѨHÍ~°O JHõ¯_» t=Ù}˜‚QÆ∂iÛ f„=`«Ñ¨ã¨∞û
KÕâß_»∞. P~°∞<≥ÅÅ `«Ñ㨠∞¨ û `«~∞° "å`« t=Ù_»∞ „Ѩ`º« Hõ"∆ ∞≥ ÿ Hõ$+¨µx‚ ÉèÏ~°ºÅO
^Œ~°∂ Ѩ^Õã≤=∞Ok K˘Ñ¨C# ã¨O`å#OHõ<Õ@@∞¡=~°q∞KåÛ_»∞. PsuQÍ
*ÏO|=uH˜ ѨÙ\˜ì# "≥Ú^Œ\ ˜ ã¨O`å#"Õ∞ ™êO|∞_»∞.Ü«∂^Œ=‰õΩÖÏxfl
#tOѨ*Ëã≤# =Úã¨ÅO ѨÙ@ì_®xH˜ =ÚYºHÍ~°}O D ™êO|∞_Õ.
197 198 QÀѨÙ~°O....
439. Hõe¯ Z=iH˜ ZHõ¯_» [x‡™êÎ_»∞ ?
N=∞Ǩq+¨µ‚=ÙÜ≥ÚHõ¯ Ѩk J=`å~åÅÖ’ Hõe¯ z=i J=`å~°O.
Hõex ã¨OǨÏiOK«∞@‰õΩ J=`«iOKÕ q+¨µ‚"Õ Hõe¯.
=∞`«ûºó ‰õÄ~À‡ =~åǨÏâ◊Û <å~°ã≤OǨÏâ◊Û "å=∞#óI
~å"≥∂ ~å=∞â◊Û ~å=∞â◊Û(Hõ$+¨‚â◊Û) |∞^Œúó Hõe¯ˆ~=K« II
J#fl â’¡HOõ Ö’ z=~°¿Ñ~˘¯#|_ç# J=`å~°q∞k. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ Ö’HõO
q∞H˜¯e HÍÅ∞+¨ºÉèí∂~Ú+¨ª=∞=Ù`«∞Ok. P^Œ∞ã≤÷ux `˘ÅyOK«_®xH˜ Hõe¯
J=`«i™êÎ_x» ѨÙ~å}ÏÅ∞ q=iã¨∞<Î åfl~Ú. 'â◊O|à◊ÑÙ¨ ~°O—J<Õ [#Ѩ^OŒ Ö’
99 ã¨∞=∞f q+¨µ‚Ü«∞â◊√Å<Õ ^ŒOѨ`«∞Å ‰õΩ=∂~°∞_≥· Hõe¯ J=`«i™êÎ_»@! Ѩ~°â◊√
~å=Úx=^ŒÌ q^Œº#Éèºí ã≤OzÜ«Ú^ŒOú Ö’ xѨÙ}∞_»=Ù`å_»∞. W`«x ÉèHí HΘ "˜ ∞≥ zÛ
A O
Hõeh, J`«x Ѩi"å~åhfl ǨÏ`«=∂~°∞™êÎ_»∞. W`«x J=`å~°Hõ$`«ºO ѨÓiÎM
t=Ù_»∞ W`«xH˜ HõuÎh, QÆ∞„~åhfl „Ѩ™êk™êÎ_»∞. P QÆ∞„~°=Ú #kè+≤ªOz Hõe¯
N
O H S .C
HÍQÍ<Õ =∞m§ HÍÅK«„HõѨi=~°Î#OÖ’ Hõ$`«Ü«ÚQÆO "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.
~°∂N
440. áê~°fif^ÕM q Ü≥ÚHõ¯ `˘q∞‡k I O áêÅ∞, ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜ ?
^Œ∞~åæT
^Õg#=~å„`«∞Å HÍÅOÖ’A ^qÕ x `˘q∞‡k k<åÅ∞ `˘q∞‡k ~°∂áê
Å`À JÅOHõiOz JiÛ™êÎ L IC~∞° . JѨC_»∞ XH˘¯Hõ~ÀA XH˘¯Hõ¯ ¿Ñ~°∞K˘Ñ¨C#
U
^ÕqH˜ `˘q∞‡k B¿Ñ~°∞¡ "å_»∞HõÖ’ LO\Ï~Ú. "å\˜„Hõ=∞q∞k.
1.Pâ‹Å· Ѩلu : D"≥∞ =$+¨É"íè åǨÏ#O Jkè+Oª≤ z =ÙO@∞Ok. D"≥∞‰õΩ
Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∞O\Ï~Ú. ‰õΩ_çKÕ`« „uâ◊¥ÅO,Z_»=∞KÕ`« Hõ=∞ÅO ^èŒiOz
=ÙO@∞Ok. J~°÷K«O„^•Éèí~°}O t~°ã¨∞ûÃÑ· LO@∞Ok.
2. „|ǨχKåi}˜ : D"≥∞ *’ºu ã¨ûfi~°∂Ñ≤}˜. ‰õΩ_çKÕ`« [Ѩ=∂Å,
Z_»=∞ KÕ`« Hõ=∞O_»Å=Ú ^èŒiOz=ÙO@∞Ok.
3. K«O„^ŒÑ¶¨∞O@ : D"≥∞‰õΩ ѨkKÕ`«∞Å∞, ѨÅ∞ J„ã¨ÎÅ∞^èŒiOz
ã¨fi~°‚HÍOu`À ÉèÏã≤ã¨∂Î=ÙO@∞Ok. D"≥∞ "åǨÏ#O ѨÙe.
4. ‰õÄëê‡O_» : D"≥∞ J+¨Éì ∞íè *ÏÅ`À Hõ=∞O_»Å=Ú, ^è#Œ ∞ã¨∞û, ÉÏ}O,
Hõ=∞ÅO, J=∞$`«HÅõ â◊O, K«„HõO,QÆ^,Œ [Ѩ=∂Å g\˜x Ѩ@∞ìH˘x =ÙO@∞Ok.
"åǨÏ#OѨÙe.
5. 㨯O^Œ=∂`« : D"≥∞‰õΩ K«`∞« ~°∞ƒù*ÏÅ∞,JÉèÜ
í ∞« =Ú„^Œ, ~Ô O_»∞KÕ`∞« Ö’¡
Hõ=∞ÖÏÅ∞ Hõeæ=ÙO@∞Ok. âıfi`«=~°‚O Hõeæ ÉèÏã≤ã¨∞ÎOk. "åǨÏ#O ã≤OǨÏO.
QÀѨÙ~°O..... 199
6. HÍ`åº~Úx : D"≥∞‰õΩ <åÅ∞æ Éè∞í *ÏÅ∞, JÉèÜ í ∞« =Ú„^Œ, =~°=Ú„^Œ,
Y_»Oæ ,Ѩ^‡Œ O ^èiŒ Oz k=º`Õ[ã¨∞û`ÀÉèÏã≤ã∂¨ Î ã≤OǨxflJkè+Oª≤ z =ÙO@∞Ok.
7. HÍà◊~å„u : D"≥∞ â◊s~°O HÍOu #Å∞ѨÙ, <Õ„`åÅ∞ cèHõ~°OQÍ
=ÙO\Ï~Ú. <åÅ∞æÉèí∞*ÏÅ`À JÉèíÜ«∞=~°=Ú„^ŒÅ∞, Y_»æO^èŒiOz, QÍ_ç^Œ
"åǨÏ<åxfl Hõeæ=ÙO@∞Ok.
8. =∞ǨQ“i : <åÅ∞æÉèí∞*ÏÅ∞ Hõey JÉèíÜ«∞=~°=Ú„^ŒÅ∞ „uâ◊¥ÅO,
_»=∞~°∞HõO KÕ`«|∂x =ÙO@∞Ok. "åǨÏ#O =$+¨ÉèíO.
9. ã≤kú^è•„u : <åÅ∞æKÕ`«∞ÅÖ’ â◊OYK«„HõQÆ^•Hõ=∞ÖÏÅ∞ ^èŒiOz
q^Œ∞º`«∞Î ÖÏQÍ q~å[=∂#∞~åÖˇ· =ÙO@∞Ok. ã≤^∞Œ Åú ∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞,Ü«∞‰õΩ∆ Å∞
=Ú#flQÆ∞ "å~°∞ D"≥∞#∞ ¿ãqã¨∞ÎO\Ï~°∞. Hõ=∞ÖÏã¨#OÃÑ· =ÙO@∞Ok.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ~°∂áêÖËHÍHõ 1.ÉÏÖÏ„uѨÙ~°ã¨∞O^Œi 2.Åe`« 3.
J#flÑÓ¨ ~°‚ 4. =∞ǨÅH˜; 5. QÍÜ«∞„u 6. ã¨~ã° fi¨ u 7. =∞Ç≤Ïëêã¨∞~°=∞~°xÌ
8. ^Œ∞~°æ 9. ~å[~å*Ëâ◊fii Jx `˘q∞‡k ~°∂áêÅ`À `˘q∞‡k ~ÀAÅ∞
N
^Õqx JiÛOKÕ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O‰õÄ_» L#flk. D~°∂áêÅ HõxflO\˜H© "Õ~°∞
A O M
H
"Õ~°∞QÍ „áê~°÷<å â’¡HÍÅ∞ „ѨKå~°OÖ’ L<åfl~Ú.
S .~°C
441. q<åÜ«∞‰õΩx q"åǨO N IC
M ÏO ZÖÏ [iy#k
q<åÜ«∞‰õΩ_»∞, ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ áê~°IfiO
? Éè Ï ºÅ∞ Z=~°∞ ?
A T fѨ~°"Õ∞â◊fi~°∞ŠѨل`«∞Å∞. Ü«ÚHõÎ
''g∞ ~Ú^ŒÌiÖ’ Z=~°L C
=Ü«∞ã¨∞û ~åQÍ<Õ W^ŒÌ~°∂ q"åǨ ÏOH˘~°ÔH· `«fi~°Ñ¨_®¤~°∞. JѨC_»∞ t=Ù_»∞
∞ "≥IÚ`«ÎO „ѨѨOK«O K«∞@∂ì uiy=ÚO^Œ∞ =™êÎ~À
"åiH˜=ÚO^ŒU ∞ ÃÑB
O_çK¡ ™Õ êÎ=Ú JxK≥áêÊ_»∞. ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ `«# "åǨÏ#"≥∞#ÿ
P
<≥=∞e <≥H˜¯ qâ◊fiOK«∞\˜ì ~å=\ÏxH˜ áÈÜ«∂_»∞. HÍx q<åÜ«∞‰õΩ _»ÖÏ
KÕÜ«∞ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. XHõ¯Hõ∆}O PÖ’zOz J`«_»∞ `«# `«e¡^ŒO„_»∞Öˇ·#
áê~°fif Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞Å K«∞@∂ì „Ñ¨^ŒH˜∆}OQÍ uiQÍ_»∞. ZO^Œ∞H˜ÖÏ KÕâß=Ù
Jx „ѨtflOK«QÍ „ѨѨOK«=∞O`å g∞Ö’<Õ Lflk. g∞‰õΩ „Ѩ^ŒH˜∆}OKÕ¿ãÎ
qâßfixH˜ „Ѩ^ŒH˜∆}O KÕã≤#>Ë¡ Hõ^•—— Jx ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞.
JO^Œ∞‰õΩã¨O`À+≤Oz ã≤kú,|∞kú J<Õ W~°∞=Ù~°∞ Hõ#ºÅxzÛ `«e¡^ŒO
„_»∞Å∞ q<åÜ«∞‰õΩxH˜ =ÚO^Œ∞QÍ q"åǨÏO KÕâß~°∞.
442. ÉË_ç PO[<ÕÜ«∞™êfiq∞ J#QÍ Z=~°∞ ? PÜ«∞#‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ ã¨OÔHà◊√¡ "Õâß~°∞ ?
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~åÅÜ«∂xH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ ã¨xflkègkèÖ’ ™êfiq∞H˜ Jaè
=ÚYOQÍ JO[e|^Œ∞_ú ·≥ L#fl PO[<ÕÜÚ« _Õ ÉË_Pç O*<ÕÜ∞« ™êfiq∞. HÍà◊‰¡ Ωõ ,
200 QÀѨÙ~°O....
KÕ`«∞ʼnõΩ ÉË_ôÅ∞ `«yeOz# =¸iÎQÍ# DÜ«∞#‰õΩ P ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
PO[<ÕÜ«Ú_»∞ JO[<å^Õq Ѩل`«∞_»∞. u~°∞=∞ÅÖ’ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤ P"≥∞ D
‰õΩ=∂~°∞x Hõ#flk. ÉÏźOÖ’ HÀuKÕ+Åì¨ ∞, JÅ¡iѨ#∞Å∞ KÕã∂¨ Î u~°∞QÆ∞`«∞#fl
‰õΩ=∂~°∞}˜fl Hõ@ì_ç KÕÜ«∞_®xÔH· JO[<å^ÕqÜÕ∞ ÉË_ôÅ∞"Õã≤ P "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°
™êfiq∞H˜ Z^Œ∞~°∞QÍ xÅɡ\Oì˜ ^Œx SuǨϺO. ѨÓ~°fiO ^Õ=™ê÷<åxH˜ áêʼnõΩ
Öˇ·# =∞ǨÏO`«∞Å∞ ѨÓs [QÆ<åfl^äŒOÖ’x ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O „ѨHÍ~°O ÉË_ô
PO[<ÕÜ«∞=¸iÎx ™êfiq∞ ÔH^Œ∞~°∞QÍ xeÑ≤<å~°x ‰õÄ_® K≥|∞`å~°∞.
443. Jëêì^Œâ◊ѨÙ~å}ÏÅÖ’ QÆ~°∞_» ѨÙ~å}O K«^Œ∞=‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ ? x["Õ∞<å
100 QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}O q+¨Ü«∂xH˜=¿ãÎ QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ J_çy# „Ѩâ◊flʼnõΩ
=∞Ǩq+¨µ‚=Ù K≥Ñ≤Ê# ã¨=∂^è•<åÅ∞ D ѨÙ~å}OÖ’ =Ù<åfl~Ú. WO^Œe
A N O M
ѨÓ~°fi YO_»OÖ’ =∞#O `≥Å∞ã¨∞HÀ^Œy# J<ÕHÍOâßÅ∞ q=iOK«|_®¤~Ú.
O S .C
Jq JO^Œ~°∂ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ K«^Œ∞=^Œy#k. QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}OÖ’x L`«Î~°YO
H
_®xfl „¿Ñ`« HõÅÊ=∞O\Ï~°∞. =∞~°}Ï#O`«~O° r=Ùx ã≤u÷ QÆ`∞« Å#∞ q=iOKÕ
M ION
YO_»q∞k. JOKÕ`« „âß^Œúã¨=∞Ü«∞OÖ’ D ÉèÏQÍxfl K«k"Õ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O
U~°Ê_çOk.
AT
WO^Œ∞Ö’ Ü«∞=∞Ö’Hõ "å~°ÎÅ∞<åfl~Ú. HÍ|\˜ì nxx K«^Œ∞=~å^Œ<Õ
B L
JáÈÇ¨Ï HõeæLO_»=K«∞Û. HÍx Jk JáÈÇ¨Ï =∂„`«"Õ∞. =∞~°}Ï#O`«~°O
PU
r=Ù_Õ=∞=Ù `å_»∞? J#fl q+¨Ü«∞O q=iOKÕ Hõ~îÀѨx+¨`«∞Î#∞ „âß^ŒúHÍÅO
Ö’#∂, W`«~° ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ QÆ∂_® Ѩi™î êÎ~∞° . D Ѩ^uúŒ x QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}ÏxH˜
‰õÄ_® ã¨=∞#fi ~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û. XHõ „QÆO^ä•xfl K«^Œ∞=~å^Œ∞ JO>Ë WHõ
^•xx ~°zOK«_»"Õ∞ =º~°÷OHõ^•! "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞_»∞ JO`« =º~°÷"≥∞ÿ#Ѩx
ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ_»∞? Ç‘Ï#"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞QÆÅ „QÆO^ä•Å#∞ K«^Œ∞=~å^Œ∞
HÍx =Úx„áÈHõÎ ™È΄`«„QÆO^ä•Å#∞ K«^Œ=_»O ^À+¨OHÍ^Œ∞.?
444. ÉèíQÆ=næ`« ѨiîOKÕ@ѨC_»∞ U J^蕺ܫ∞O #∞O_ç„áê~°OaèOKåe?
U „QÆO^äŒ"≥∞ÿ<å "≥Ú^Œ\ ˜ #∞O_ô K«^Œ=_»O ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. P ã¨O„Ѩ
^•Ü«∂xfl áê\˜¿ãÎ w`«#∞ „Ѩ^=Œä ∂^蕺ܫ∞O #∞O_Õ Ñ¨iOî Kåe. HÍx w`«‰Ωõ
PO„^è•=xÖ’ J##º ™ê=∂#º„ѨKå~°OHõeæOz# N =∞ÅÜ«∂à◊
™êfi=ÚÅ"å~°∞ `«=∞ 'NHõ$ëê‚âÜ ◊ ∞« =Ú— J#fl „QÆO^äOŒ Ö’ ^•fi^⌠ß^蕺ܫ∞"≥∞#ÿ
ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÍxfl q=iã¨∂Î ''w`åáê~åÜ«∞}O KÕ¿ã"å~°∞ "≥Ú^Œ\ ˜#∞O_ç
„áê~°OaèK«Hõ ѨO„_≥O_»= J^蕺ܫ∞O #∞O_ç "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ@∞ì@ =∞Oz^Œx
QÀѨÙ~°O.....
ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥ѨC^Œ∞~°∞.——Jx „"å™ê~°∞. Jk Ѩ~°OѨ~å^èŒ~°‡=∞x ‰õÄ_® `≥eÑ≤
<å~°∞. JÖÏ KÕ¿ãÎ qѶ¨∂flÅ∞ HõÅ∞QÆ=x ‰õÄ_® q=iOKå~°∞.
JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}ÏÅ∞ `≥Å∞ѨÙ`«∂ P ™êfi=ÚÅ"å~°∞ WOHÍ WÖÏ xˆ~tÌ O
Kå~°∞. 1.D 12= J^蕺ܫ∞OÖ’ J=∞$`«ã¨=∞"≥∞ÿ# "å‰õΩ¯Å∞ HõÅ=Ù. 2.
D J^蕺ܫ∞â’¡HÍÅ∞ KåÖÏ z#flq. J#∞+¨µìÑπ Kè«O^Œã¨∞ûÖ’ 20 =∂„`«"Õ∞
L#flq. 3. "≥Ú^Œ\ ˜ J^蕺ܫ∞O ^Œ∞óY"å~°ÎÅ`À ‰õÄ_ç#k. JO^Œ∞Ö’ 47
â’¡HÍÅ∞<åfl~Ú. Ü«Ú^ŒúO=Å¡ HõeˆQ ˆH¡â◊O JO^Œ∞Ö’ q=iOѨ|_çOk.
JO^Œ∞=Å¡ "≥Ú^Œ\ ˜ J^蕺ܫ∂xH˜ |^Œ∞Å∞ ÉèíH˜Î`«`åÎ fixfl q=iOKÕ
^•fi^⌠ß^蕺ܫ∞O`À w`åáê~å Ü«∞}O „áê~°OaèOK«_O» Ü«ÚHõ=Î ∞x ÃÑ^ŒÅÌ ∞
ÉèÏqOzÜ«ÚO^Œ∞~°∞.——HÍx w`åáê~åÜ«∞}Ѩ~∞° ÅO^Œ~∂° D ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl
áê\˜OK«_»O ÖË^Œ∞.
445. â◊√ÉèíHÍ~åºÅ∞ ^Œ~°ƒù`À [iÑ≤™êÎ~°∞ ? ^•x PO`«~°º"Õ∞q∞\˜ ?
M
ѨÓ~°fiO QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ `«# `«e¡ q#`«‰õΩ ã¨=u`«e¡ Hõ„^Œ∞= =^ŒÌ
A N O
ã¨OÉèí qOz# ^•ã¨ºO `˘ÅyOK«_®xH˜ Hõ„^Œ∞= H˘_»∞‰õΩÅ∞ HÀi#@∞¡
C Jx J=∞~°HÀâ◊O. Wq q+¨µT
H S .
MO I O N
J=∞$`«ÉÏè O_»O JѨÇϨ iOK«∞H˘xáÈ`«∞#fl QÆ~∞° _»∞x`À áÈ~å_ç ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞
QÆ∂_® Ѩ~ål`«∞ _»Ü«∂º_»∞.P ÃÑ· J=∞$`«O Hõ„^Œ∞= H˘_»∞‰õΩÖˇ·# ã¨~åÊÅ∞
AT
„`åQƉΩõ O_® =ÙO_Õ@@∞¡ WO„^Œ∞x`À ã¨=∂Ö’K«#[iÑ≤ J=∞$`«ÉÏè O_»O`À
IC
ã¨Ç¨ Hõ„^Œ∞= H˘_»∞‰õΩÅ K≥O`«‰Ωõ =KåÛ_»∞. P ÉèÏO_®xfl ^Œ~ƒ° Åù ÃÑ· LOKå_»∞.
B L
g∞~°∞ ™êfl#O, JÅOHõ~°}O KÕã¨∞H˘x =zÛ D J=∞$`«O ¿ãqOK«O_ç
PU
Jx "åi`À K≥áêÊ_»∞.
P ã¨~åÊÅ∞ J=∞$`«áê# ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À ™êfl<åxH˜ áÈÜ«∂~Ú.
WO`«Ö’ „ѨKÛ« #ù flOQÍ ^•y=ÙO_ç# WO„^Œ∞_»∞ ÉèÏO_»O fã¨∞H˘x J=∞~å=u
KÕ~∞° H˘<åfl_∞» . ™êfl#O KÕã=≤ zÛ# HÍ„^Œ"ÜÕ Ú« ʼnõΩ ÉèÏO_»O HõxÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ .
ÉèÏO_»O LOz# ^Œ~ƒ° Åù #∞ <åHõQÍ "åi <åÅ∞HõÅ∞ ~Ô O_»∞QÍ peáÈÜ«∂~Ú.
J=∞$`« ÉèÏO_»ã¨Ê~°≈=Å¡ ^Œ~°ƒùÅ∞ Ѩq„`åÅÜ«∂º~Ú. J\˜ì ^Œ~°ƒùÅ#∞
â◊√ÉèíHÍ~åºÅÖ’ "å_»∞`«∞<åflO.
446. q=∂# "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ Z=~°∞ ?
N "ÕOHõ>âË fi◊ ~™° êfiq∞ PÅÜ«∞OÃÑ· L#fl P#O^Œ xÅÜ«∞O [QÆ„`«Êã≤^OúŒ .
P q=∂#OÃÑ· qÅã≤Ö¡Ë P "ÕOHõ>âË fi◊ ~°=¸iÎ<Õ q=∂# "ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞
JO\Ï~°∞. q=∂#OÃÑ· "åÜ«Ú=ºkâ◊Ö’ =∞Hõ~`° À~°}OKÕ JÅOHõiOѨ|_ç#
201 202 QÀѨÙ~°O....
XHõ z#fl=∞Ok~°O HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞Ö’ L#fl =¸iÎÜÕ∞ 'q=∂#
"ÕOHõ>Ëâ◊fi~° ™êfiq∞—. Wk =¸Åq~å}∂‡iÎx áÈe =ÙO@∞Ok.
`«`« P#O^ŒxÅÜÕ∞ `˘O_»=∂<£ #$Ѩxi‡`Õ
q=∂<儈Q Nx"å™È ~°~å[ ÉèíQÆ"å<£ ǨÏió
J#fl „Ѩ=∂}Ïxfl|\˜ì `˘O_»=∂<£ ~åA D =¸iÎx q=∂#OÃÑ·
U~åÊ@∞ KÕâß_»x "ÕOHõ\ÏK«Å =∂Ǩ`«‡ºO xˆ~tÌ ã¨∞#Î flk. =¸Åq~å@∞ì#∞
^Œi≈Oz#O`« Ѷ¨ÅO D =¸iÎx ^Œi≈¿ãÎ ã≤kúã¨∞ÎO^Œx Éèí‰õΩÎÅ qâßfiã¨O.
q=∂#O ã¨~°fiáêѨѶ¨∞flO q+¨µ‚<åkè+≤ª`«O ã¨^•
101
Ѩâ◊º`åO ã¨~°fiÉèí∂`å<åO PǨ¡^Œ[#HõO â◊√Éèí"£∞.
J#fl@∞¡ q=∂# "ÕOHõ>âË fi◊ ~° ^Œ~≈° #O „áê}∞ʼnõΩ ã¨~fi° áêѨx"å~°H"õ ∞≥ ,ÿ
â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ, PǨ¡^ŒO Hõeæã¨∞ÎOk. N O M
"ÕO„^A
447. L¿ÑO„^Œ∞_»∞, (NHõ$+¨µ‚_»∞) ^ÕH . C ∞. Jk ZÖÏ ?
L¿ÑO„^Œ WO„^•=~° M O
[ó K«„Hõáê}˜ â◊Û`«∞N S
Œ∞_»∞ J#fl^Œ=Ú‡ÅO\Ï~°
~°∞ƒù[ó
O
‚^Õ=IÙx K≥¿ÑÊ Ñ¨~åºÜ«∞ Ѩ^•Å∞. WO„^Œ
¿ÑO„^ŒA
=∞#∞ QÆ`ó« J#∞[`åfi ^Œ∞C
I ó J<Õ x~°fiK«<åxfl|\˜ì WO„^Œ∞x `«=Ú‡_»∞
L∞_»#|_»∞`«∞<åfl_»∞.
WO„^ŒU B
QÍ# q+¨µ‚=Ù L¿ÑO„^Œ
P ∞x ~°Hõ∆}ÔH· J`«x ã¨g∞ѨOÖ’ LO_Õ"å_»h, WO„^ŒÖ’HõOÖ’
LO_Õ"å_»h ‰õÄ_® J=∞~°HÀâ◊ "åºMϺ`«Å∞ 'L¿ÑO„^Œ— â◊ÉÏÌxfl x~°fizO
Kå~°∞. ^Õ=`«Å∞ JkuѨل`«∞Å∞. WO„^Œ∞_»∞ "åiÖ’ XHõ_»∞. ~åHõ∆ã¨∞Å∞
ku Ѩل`«∞Å∞. |eK«„Hõ=iÎ "åiÖ’ XHõ_»∞. Ô~O_»∞ *Ï`«∞ʼnõÄ `«O„_ç
Hõâº◊ Ѩ„Ѩ*ÏѨuÜÕ∞. XHõ™êi |eK«„Hõ=iÎ |ÅѨ~å„Hõ=∞ „ѨÉÏè =O`À ^Õ=`«Å∞
ã¨∞~°~å*Ϻ xH˜ ^Œ∂~°"≥∞ÿáÈÜ«∂~°∞. ^Õ=`«Å#∞ =∞m§ J=∞~°Ö’HõOÖ’
„Ѩu+≤ªOK«_®xÔH· q+¨µ‚=Ù Jku QÆ~°ƒùOÖ’ "å=∞#∞_≥· [x‡OKå_»∞. |ex
=¸_»_»∞QÆ∞Å Éèí∂q∞x ^•# =∞_çy J`«}˜‚ x„QÆÇ≤ÏOz ^Õ=`«Å‰õΩ ~å[ºO
Hõ@Éì \ˇ Ïì_∞» . Wk ÉèÏQÆ=`«OÖ’ „Ѩã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ Hõ^.Œä JkuH˜ WO„^Œ∞x `«~∞° "å`«
‰õΩ=∂~°∞_»∞QÍ [x‡Oz<å_»∞ HÍ# "å=∞#∞_»∞ WO„^Œ∞x `«=Ú‡_»Ü«∂º_»∞.
J`«_Õ L¿ÑO„^Œ∞_»∞.
448. „|Ǩχ ǨÏ`åºáê`«HõO JO>Ë Uq∞\˜ ? Jk ZÖÏ áÈ`«∞Ok?
„ÉÏǨχ}∞_»∞ ÖË^• „|Ǩχx+¨µª_»∞ J~Ú#"å}˜‚ K«OѨ_»O „|ǨχǨÏ`«º
J#|_»∞`«∞Ok. Wk „áêp#HÍÅOÖ’ W`«~°∞Å#∞ ǨÏ`«º KÕÜ«∞_»OHõO>Ë
QÀѨÙ~°O..... 203
Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ <Õ~O° QÍ ÉèÏqOѨ|_çOk. D áêѨHÍ~°ºO KÕã#≤ "å~°∞ áêѨq=ÚH˜Î
á⁄O^Œ _®xH˜ H˘xfl =∂~åæÅ∞ xˆ~tÌ OѨ|_ç=Ù<åfl~Ú. J_»qÖ’ XHõ Ѩ~â‚° ßÅ
xi‡OK«∞ H˘x ѨO„_≥O_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ JO^Œ∞Ö’ LO@∂ `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∂« e.
ÖË^• 't=t~À^èŒfi[O— J#fl aèH∆Íáê„`«#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞H˘x aèHõ∆ Ji÷ã¨∂Î
Ѩ~º° \˜O Kåe. ÖË^• Jâ◊fi"Õ∞^èOŒ , ã¨fii‚^•ºQÆO, ÖËHõ QÀã¨=#O J<Õ =¸_»∞
Ü«∂QÍÅÖ’ XHõ\ ˜ J#∞+≤ªOKåe.
W^Õn ™ê^躌 O HÍHõáÈ`Õ `«# Ü«∂=^•ã≤hÎ "Õ^qŒ ^Œ∞_≥#· q„ѨÙxH˜"åfie.
W\˜ì „áêÜ«∞tÛ`åÎÅÖ’ U^≥<· å XHõ\ ˜ KÕã#≤ "å_»∞ „|ǨχǨÏ`åºáêѨO #∞O_ç
q=Ú‰õΩÎ_»=Ù`å_»x ѨÙ~å}ÏÅÖ’ K≥ѨÊ|_ç =Ù#flk. `«~°∞"åuHÍÅOÖ’ D
áêѨ x=$uÎH˜ <å<å „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ ¿Ñ~˘¯#|_ç =Ù<åfl~Ú.
449. ^•fi^Œâ◊ *’ºui¡OQÍÅ∞ "å\˜™ê÷<åÅ∞ ?
1. ™È=∞<å^äŒ∞_»∞–™œ~åRO 2. =∞e¡HÍ~°∞˚#∞_»∞–Nâ‹·ÅO 3.=∞Ǩ
HÍÅ∞_»∞ – L[˚~Úx 4.J=∞ˆ~â◊fi~°∞_»∞–FOHÍ~°Hˆ „∆ `«O 5. Hˆ ^•ˆ~â◊fi~°∞_»∞–
A N O
Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞O 6. cè=∞â◊OHõ~°∞_»∞–_è®H˜x 7. qâıfiâ◊fi~°∞_»∞ – HÍt 8. M
H . C
„`«ºO|‰õΩ_»∞ – Q“`«g∞f~°O 9. "≥·^Œº<å^äŒ∞_»∞ – z`åÉèí∂q∞ 10.
S AT
MO I O N
<åˆQâ◊fi~°∞_»∞ – ^•~°∞=#O 11. ~å"Õ∞â◊fi~°∞_»∞–¿ã`«∂|O^èŒ#O 12.
Ѷ¨∞$¿+â◊fi~°∞_»∞– t"åÅÜ«∞O.
A T
L
XHõ Nâ‹·Å=Ú#<Õ C
450. Nâ‹·ÅOÖ’ÖÏQÍ NHÍà◊
HÍ^Œ
Ç ¨ Ï ã≤ Î Ö ’ t=eOQÆ=Ú#∞ ZO^Œ∞‰õΩ `åHõx=fi~°∞?
I ∞.L`«Î~° ÉèÏ~°`«=ÚÖ’x J<ÕHõ ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’
=¸Åq~å@∞ì U #∞B
`åH˜ #=∞™ê¯~°=ÚKÕ¿ã JÅ"å@∞ KåÖÏHÍÅOQÍ LOk.
P
Nâ‹·ÅOÖ’<ÕHÍ^Œ∞, HÍjÖ’ ‰õÄ_® t=eOQÍxH˜ =∞#O Jaè¿+HõOKÕã≤
ѨÓ[KÕ¿ã ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OLOk. NHÍà◊ǨÏã≤ÎÖ’ t=Ù#‰õΩ „ѨuÉèí‰õΩÎ_»∂ `åH˜
Jaè¿+HõO KÕ¿ã ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖË^∞Œ . JO^ŒiH˜ „ѨuxkèQÍ J~°Û‰õΩÖË Jaè¿+HõO
KÕ™êÎ~°∞. Wk PÜ«∂ „áêO`åÅÖ’x ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OQÍ LOk.
451. Jã¨Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x J=`å~°=ÚÅ∞ Zxfl ?
„Ѩã≤kú"≥∞ÿ# ÉèíQÆ=O`«∞x J=`å~åÅ∞ Ѩk. Jq :
=∞`«û ºó ‰õÄ~À‡ =~åǨÏâ◊Û <å~°ã≤OǨÏâ◊Û "å=∞#ó
~å"≥∂ ~å=∞â◊Û ~å=∞â◊Û Hõ$+¨‚â◊Û |∞^Œúó HõeH˜ ˆ~=K«.
Jx ¿Ñ~˘¯#|_®¤~Ú. =∞`«ûºO, ‰õÄ~°‡O, =~åǨÏO, #$ã≤OǨï_»∞,
"å=∞#∞_»∞, Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞, N~å=Ú_»∞, |Å~å=Ú_»∞ ÖËHõ Hõ$+¨µ‚_»∞,
204 QÀѨÙ~°O....
|∞^Œ∞_ú ∞» ,Hõe¯, |Å~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ J=`å~åÅ#∞ "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ „QÆÇÏ≤ OKÕ "å~°∞
|∞^Œ∞úx ÖˇH˜¯OѨ~°∞. |∞^Œ∞úx ÖˇH˜¯OKÕ"å~°∞ |Å~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ XˆH
J=`å~°O „H˜O^Œ Ü«ÚQÆàÏ=`«~åOQÍ ÖˇH˜¯™êÎ~°∞.
WHõ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x kfifÜ«∞ 㨯O^èŒOÖ’ W~°∞=k <åÅ∞æ J=`å~åÅ∞
K≥Ñʨ |_ç<å~Ú. 1. =~åǨÏO 2. ã¨∞Ü«∞A˝_∞» 3. HõÑÅ≤ ∞_»∞ 4. ^Œ`å΄`ÕÜÚ« _»∞
5. ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ 6. #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ 7. „^èŒ∞=Ù_»∞ 8. Ѩ$^èŒ∞=Ù 9.
|∞∞+¨Éèí∞_»∞ 10.ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞ 11. =∞`«ûº=Ú 12. ‰õÄ~°‡=Ú 13. #$ã≤O
Ǩï_»∞ 14. Pk =¸ÖÏ=`å~°O (QÆ[~°Hõ∆‰õΩ_»∞) 15. "å=∞#∞_»∞ 16.
102 ǨÏO㨠17. =∞#∞=Ù 18. ^è#Œ fiO`«i 19. Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ 20. N~å=Ú_»∞
21. |Å~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ 22. "åºã¨∞_»∞ 23. |∞^Œ∞ú_»∞ =∞iÜ«Ú 24. Hõe¯.
A N O M
WO^Œ∞Ö’ ^Œâß=`å~åÅ∂ L<åfl~Ú. N~å=Ú_»∞, NHõ$+¨µ‚_»∞ ѨiѨÓ~å‚=
O S .C
`å~åÅ∞QÍ H©iÎOѨ|_®¤~°∞. H˘O^Œ~°∞ NHõ$+¨µ‚_˘Hõ¯_Õ Ñ¨iѨÓ~å‚=`å~°
H
=∞O\Ï~°∞. 'Hõ$+¨‚ã¨∞Î ÉèíQÆ"å<£ ã¨fiÜ«∞"£∞— J<Õ ÉèÏQÆ=`« =K«<åxfl WO^Œ∞‰õΩ
M ION
„Ѩ=∂}OQÍ K«∂ѨÙ`å~°∞. `«H¯˜ # J=`å~å Åhfl JOâß=`å~åÖË. Sâ◊fi~º° O,
^èŒ~°‡O, Ü«∞â◊ã¨∞û, ã≤i, *Ï˝#O, "≥·~åQƺO, Wq +¨_»∞æ}ÏÅ∞. *Ï˝#O, |ÅO,
IC
Sâ◊fi~°ºO, g~°ºO,â◊HÎ̃, `Õ[ã¨∞û, J<Õq +¨_»∞æ}ÏÅ∞ H˘O^Œ~°∞. D QÆ∞}ÏÅhfl
B L
ѨiѨÓ~°‚OQÍ HõÅ N~å=∞ NHõ$+¨µ‚Å∞ ѨiѨÓ~å‚=`å ~åÅ∞HÍQÍ, H˘xfl
PU
QÆ∞}ÏÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ Hõeæ# `«k`«~å=`å~åÅ#∞ JOâß=`å~å Å∞QÍ
ÉèÏqOKåe.
''Ü«∞^Œº kfiÉèí∂u =∞`«û`«Î fiO N=∞^Œ∂i˚`« "Õ∞= "å
`«`«Î ^Õ"å =QÆK«Ûù `«fiO =∞=∞ `Õ*’-Oâ◊ ã¨OÉèí="£∞——
Jx w`å=K«#O. nxx|\˜ì J™ê^è•~°}"≥∞ÿ# q|∂u,ã≤i, Ti˚
`«`«fiO HõÅ"åi#O^Œih ÉèíQÆ=^ŒOâ◊ ã¨OÉèí∂`«∞Å∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OKåe.
452. „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ N~å=∞ ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ HõeÜ«ÚQÆOÖ’x
"ÕOHõ\Ï K«ÅO ^Œi≈OKå~°x ã¨Ñ¨ÎyiÖ’ LOk. Jk Z@∞¡ ?
P Ü«ÚQÆOÖ’ ‰õÄ_» "ÕOHõ\ÏK«ÅO LO^• ?
"ÕOHõ\ÏK«Å Hõ$`«Ü«ÚQÍ~°OÉèíO #∞O_ô L#flk. „Ѩà◊Ü«∞HÍÅO ѨÓiÎ
HÍQÍ<Õ q+¨µ‚=Ù =~åǨ=`å~°O^•eÛ Ç≤Ï~°}º‰õ∆Ω}˜‚ ã¨OǨÏiOz Éèí∂q∞x
áê`åà◊O #∞O_ç L^Œiú OKå_»∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ã¨$+≤Hì Í~°º„Hõ=∞O x~°fiiOÎ Kå_»∞.
Jk Hõ$`«Ü«ÚQÍ~°OÉèí ã¨=∞Ü«∞O.
QÀѨÙ~°O..... 205
JѨÙÊ_»∞ Éèí∂^Õq JO^ŒK«O^•Å∞ K«∂z PHõi¬`«∞_≥·# =~åǨϙêfiq∞
QÆ~°∞_»∞x Ñ≤ez "≥·‰õΩO~î°O #∞O_ç `«# „H©_®„kx `≥zÛ Éèí∂q∞ÃÑ·
™ê÷ÑO≤ K«=Åã≤ #kQÍ P^ÕtOKå_»∞. QÆ~∞° _»∞_»∞ '"ÕOHõ\Ï„k— J<Õ „H©_®„kx
"≥·‰õΩO~î°O #∞O_ç `≥zÛ ã¨∞=~°‚=Úv f~å# xeÑ≤<å_»∞. =~åǨϙêfiq∞ P
"ÕOHõ\ÏK«ÅOÃÑ· <å\˜ #∞O_ô x=ã≤OKå_»∞.
"≥·‰õΩO~î° Ö’HÍ ^Œæ~°∞_Õ# qëÈ‚ó „H©_®K«Ö’ "ÕOHõ@ <å=∞^èÕÜ«∞ó
PhÜ«∞ K« ã¨fi~°‚ =Úv ã¨g∞¿Ñ ã¨O™ê÷Ñ≤`À q+¨µ‚ x"å㨠¿ÇÏ`Àó
J#flѨÙ~å} =K«#OÃÑ· q+¨Ü«∂xH˜ „Ѩ=∂}O. JO^Œ∞KÕ`« Hõ$`«
Ü«ÚQÆO #∞O_ô "ÕOHõ\ÏK«ÅO L#flk. PÃÑ· Nx"åã¨∞_»∞ J~åÛ=¸iÎQÍ
J=`«iOz HõeÜ«ÚQÆ „Ѩ`«ºHõ∆^≥·=OQÍ P~åkèOѨ|_»`å_»∞. "ÕOHõ\ÏK«ÅO
QÆ∂_® Hõe Ü«ÚQÆOÖ’ „Ѩâ◊ã≤Î ÔHH˜¯Ok.
453. 100 =∞OkH“~°=ÙÅ ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜ ?
^è$Œ `«~å„+¨µxì H˜ QÍO^è•i Ü«∞O^Œ∞ ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ 101
N O M
=∞Ok ã¨O`å#O HõeQÍ~°∞. JO^Œ∞Ö’ XHõ~°∞ „ã‘Î. P"≥∞¿Ñ~°∞ ^Œ∞â◊≈Å.
A
H . C
q∞ye# H“~°=ÙÅ∞ ¿Ñ~°∞¡ =~°∞ã¨QÍ :– 1. ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ 2.
S AT
MO I O N
^Œ∞âß≈ã¨#∞_»∞ 3. ^Œ∞ã¨ûǨï_»∞ 4. ^Œ∞â◊≈Å∞_»∞ 5. [Åã¨O^è∞Œ _»∞ 6. ã¨=Ú_»∞
7. ã¨Ç¨ï_»∞ 8. qO^Œ∞_»∞ 9. ^Œ∞~°ú~°∞¬_»∞ 10. ã¨∞ÉÏǨï_»∞ 11.
AT
^Œ∞R^èŒ~°¬}∞_»∞ 12. ^Œ∞~°‡~°¬}∞_»∞ 13. ^Œ∞+¨¯~°∞‚_»∞ 15. Hõ~°∞‚_»∞ 16.
L IC
qqOâ◊u 17. qHõ~°∞‚_»∞ 18. â◊Å∞_»∞ 19. ã¨`«∞Î fi_»∞ 20. ã¨∞Ö’K«#∞Å∞
B
PU
21. z„`«∞_»∞ 22. LѨz„`«∞_»∞ 23. z„`å‰õ∆Ω_»∞ 24. Kå~°∞z„`«∞_»∞ 25.
â◊~åã¨#∞_»∞ 26. ^Œ∞~°‡^Œ∞_»∞ 27. ^Œ∞ifiQÍǨï_»∞ 28. qq`«∞º_»∞ 29.
qHõ\Ï##∞_»∞ 30. T~°‚<åÉèí∞_»∞ 31. ã¨∞<åÉèí∞_»∞ 32. #O^Œ∞_»∞ 33.
LѨ#O^Œ ‰õΩ_»∞ 34. z„`«ÉÏ}∞_»∞ 35. z„`«=~°‡ 36. ã¨∞=~°‡ 37.
^Œ∞ifi"≥∂K«#∞_»∞ 38. JÜ≥∂ÉÏǨï_»∞ 39. =∞Ǩ ÉÏǨï_»∞ 40.
z„`åOQÆ∞_»∞ 41. z„`«‰õΩO_»Å∞_»∞ 42. cè=∞"ÕQÆ∞_»∞ 43. cè=∞|Å∞_»∞
44. |ÖÏH˜ 45. |Å=~°ú#∞_»∞ 46. L„QÍÜ«Ú^èŒ∞_»∞ 47. ã¨∞¿+}∞_»∞
48. ‰õΩO_»^•è ~°∞_»∞ 49. =∞Ǩϟ^Œ~∞° _»∞ 50. z„`åÜ«Ú ^è∞Œ _»∞ 51. x+¨Oy
52. áêt 53. |$O^•~°‰õΩ_»∞ 54. ^Œ$_è»=~°‡ 55. ^Œ$_è»Hõ∆„`«∞_»∞ 56.
™È=∞H©iÎ 57. J#∂^Œ~°∞_»∞ 58. ^Œ$_è»ã¨O^èŒ∞_»∞ 59. [~åã¨O^èŒ∞_»∞ 60.
ã¨~°∞_»∞ 61. ã¨∞"å‰õΩ¯ 62. L„QÆ„â◊=Ù_»∞ 63. L„QÆ ¿ã#∞_»∞ 64. ¿ã<åx
206 QÀѨÙ~°O....
65. ^Œ∞+¨Ê~å[Ü«Ú_»∞ 66. JѨ~ål`«∞_»∞ 67. ‰õΩO_»âß~Ú 68.
qâßÖωõ∆Ω_»∞ 69. ^Œ∞~å^èŒ~°∞_»∞ 70. ^Œ∞~°˚Ü«Ú_»∞ 71. ^Œ$_è»Ç¨Ïã¨∞Î_»∞
73. "å`«"ÕQÆ∞_»∞ 74. ã¨∞=~°∞Û_»∞ 75. Pk`«ºˆH`«∞=Ù 76. |Ǩfit 77.
<åQÆ^Œ`«∞Î_»∞ 78. J„QÆÜ«∂~Ú 79. Hõ=z 80. „HÀ^èŒ#∞_»∞ 81. ‰õΩO_ç
82. ^èŒ#∞~°ú~°∞_»∞ 83. L„QÆ∞_»∞ 84. cè=∞~°^äŒ∞_»∞ 85. g~° ÉÏǨï_»∞
86. JÖ’Å∞ѨÙ_»∞ 87. JÉèÜ í Ú« _»∞ 88. ~“„^ŒH~õ ‡° 89. ^Œ$_è^» •ä „â◊ÜÚ« _»∞
90. J<å^Œ$+¨µº_»∞ 91. ‰õΩO_»ÉèËk 92. q~åe 93. „Ѩ=∞^äŒ∞_»∞ 94.
„Ѩ=∂kè 95. n~°…~À=Ú_»∞ 96. n~°…ÉÏǨï=Ù 97. =Ùº_èÀ~°∞_»∞ 98.
103 Hõ#Hõ^èŒfiA_»∞ 99. ‰õΩO_®o 100. q~å[ã¨∞_»∞ 101. Ü«ÚÜ«Ú`«∞û_»∞
("≥â· º◊ „ã‘Ü
Î ∞« O^Œ∞ ѨÙ\˜#ì "å_»∞). Ü«ÚÜ«Ú`«∞û x`À HõÅ∞ѨىõΩO>Ë H“~°=ÙÅ∞
"≥Ú`«ÎO 101 =∞OkJ=Ù`å~°∞.
ß~ÚN
454. =@Ѩ„`«âA O M
H
Z=~°∞ ?
.C
M IONS
O
=@Ѩ„`«âß~Ú JO>Ë =∞„i P‰õΩg∞^Œ â◊Ü«∞xOz# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞
Jx J~°÷O. N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù =@Ѩ„`«OÃÑ· ÉÏÅ~°∂ѨOÖ’ â◊Ü«∞xOz#
=$`åÎO`«O =∂~°¯O_ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ K«i„`«Ö’ L#flk.
LIC
=∞$HõO^Œ∞ =∞ǨÏi¬ Ѩل`«∞_»∞ =∂~°¯O_ÕÜ«Ú_»∞. W`«_»∞ "Õ^•^茺ܫ∞#
B
P U
ã¨OѨ#∞fl_∞» , =∞Ǩ`«Ñ㨠fi≤ . KåÖÏHÍÅO q+¨µ=‚ Ù <å~åkèOz =∞$`«∞ºO[Ü«Ú
_»Ü∂« º_»∞. =∂~°¯O_ÕÜÚ« _»∞ P~°∞ =∞#fiO`«~åÅHÍÅO ^Õ=Ù}‚˜ ^蕺xOKå_»∞.
U_»= =∞#fiO`«~°OÖ’ WO„^Œ∞_ç`«x `«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ ÉèíOQÆO HõeæOKÕO^Œ∞‰õΩ
„Ѩܫ∞uflOz JѨû~°ã¨Å#∞ qxÜ≥∂yOKå_»∞ HÍx =∂~°¯O_ÕÜ«Ú_»∞
K«eOK«Ö^Ë ∞Œ .JѨÙÊ_»∞ #~°<å~åÜ«∞} ~°∂ѨOÖ’=Ù#fl ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ „Ѩ`º« Hõ"∆ ∞≥ ÿ
=~°O HÀ~°∞HÀ J<åfl_»∞. JO^Œ∞HÍ P=∞ǨÏi¬ <å‰õΩ "Õˆ~ HÀiHõÅ∞ÖË=Ù h
=∂Ü«∞#∞ K«∂_®ÅxLOk K«∂Ñ≤OK«∞ Jx"Õ_∞» H˘<åfl_∞» . ÉèQí =Æ =O`«∞_»∞
ã¨~ˆ Jx JO`«~å÷#O JÜ«∂º_»∞. P `«~∞° "å`« =∞ǨÏi¬ P ^Õ=Ùxfl ѨÓlã¨∂Î
H˘O`«HÍÅO QÆ_áç ê_»∞. XHõ™êi ÃÑ^ŒQÌ Íe gzOk. Z_»`Q≥ xÆ ‰õΩO_»áÈ`«QÍ
=~°¬O ‰õΩiã≤Ok. 4 ã¨=Ú„^•Å∞ á⁄OQÍ~Ú. Éè∂í q∞ h@ =ÚxyáÈ~ÚOk.
=∂~°¯O_ÕÜÚ« _»∞ ÉèÜ í ∞« Ѩ_®¤_∞» . "≥∂ǨÏâ’HÍÅ∞ J`«}‚˜ P=iOKå~Ú. q+¨µ‚
=∂Ü«∞‰õΩ Ö’<≥· J`«_»ÖÏ J<ÕHõ ã¨O=`«û~åÅ∞ h\˜ÃÑ· Ѩi„Éèíq∞OKå_»∞.
JÖÏ u~°∞QÆ∞`«∂ u~°∞QÆ∞`«∂ XHõKÀ@ ÖË`« =∞„iK≥@∞ì#∞ K«∂Kå_»∞. P
K≥@∞ì P‰õΩÃÑ· â◊Ü«∞xOz# XHõ ÉÏÅ∞_»∞ J`«xH˜ QÀK«iOKå_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 207 208 QÀѨÙ~°O....
„áêQÆ∞`«Î~°™êºO âßMÏÜ«∞O `«™êºÑ≤ ^Œ^Œ$âı tâ◊√"£∞ "åºMϺ`« ''J„`« Pq∞+¨â◊ÉËÌ# ã¨∂^≥·ó ã¨O㨯 $`«O =∂Oã¨=ÚK«º`Õ. ˆH=Å
â◊Ü«∂#O Ѩ~°‚ѨÙ@ˆH „QÆã¨#ÎO „ѨÉèíÜ«∂ `«=∞ó =∂O㨠ã‘fiHÍ~° ™Èº`«Î~° „`«=Hõ∆ º =∂}`åfi`ü ''W^ŒO "Õ∞^茺 q∞^ŒO ™êfi^Œ∞
Kå~°fiOQÆ∞oÉèϺO áê}˜ÉèϺ =ÚhflÜ«∞ K«~°}ÏO|∞["£∞ x+¨ìѨÎq∞^Œ =∞yfl<å Wu——
=ÚMË x^è•Ü«∞ q„¿ÑO„^À ^èŒÜ«∞#ÎO gHõ∆ º qã≤‡`«ó –ÉèÏQÆ=`«O ''WHõ¯_» P q∞+¨ â◊|OÌ KÕ =O@ "åiKÕ (PÜ«∂ „^Œ"åºÅ`À) ã¨O㨯iOѨ
J#fl@∞¡ P ÉÏÅ∞_»∞ `«# `Õ[ã¨∞û`À `«Ñ㨠∞¨ û#∞ „QÆÇÏ≤ ã¨∂Î KÕu „"Õà`¡◊ À |_ç# =∂Oã¨O K≥ѨÊ|_»∞`«∞#flk. ''W^ŒO "Õ∞^茺 q∞`åºk=K«<åÅKÕ
Ѩ@∞ìH˘#fl HÍex <À@ LOK«∞H˘x p‰õΩ`«∂ HõxÑ≤OKå_»∞. W`«_Õ =@Ѩ„`« ã¨O™ê¯~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ Hˆ =Å =∂O™êxfl ("å~°∞) ã‘fiHiõ Oz#@∞¡ ÃÑ#· K≥Ñʨ |_»∞
âß~Ú J~Ú# =Ú‰õΩO^Œ∞_»∞. `«∞#fl HÍ~°}O =Å¡—— Jx QÀqO^Œ~åA q=~°} Hõ~°÷O.
Hõs~° qO^Õ# Ѩ^•~°qO^ŒO =ÚMÏ~°qO^Õ qxˆHâ◊Ü«∞#Î"£∞ D q=~°}#∞|\˜ì ã‘`å~å=ÚÅ∞ J~°}º"åã¨HÍÅOÖ’ Hõ∆„uÜ«∞
=@㨺 Ѩ„`«ã¨º ѨÙ>Ë â◊Ü«∂#O ÉÏÅO =Ú‰õΩO^ŒO =∞#™ê㨇~åq∞. 104 Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ# =∂O™êǨ~åxfl „QÆÇ≤ÏOKå~°<Õ K≥ѨÊ=Åã≤=ã¨∞Î#flk. J~Ú`Õ
P `«~∞° "å`« =∞ǨÏi¬ P =ÚY∞O^Œ∞_çx ã¨g∞Ñ≤Oz PÜ«∞# âßfiã^¨ •fi~å #QÆ~°OÖ’ =Ù#flѨÙ_»∞ ã¨O㨯iOѨ|_ç# =∂O™êxfl, J_»qÖ’ J\˜ì
â◊s~°OÖ’xH˜ „Ѩ"ÕtOKå_»∞. JHõ¯_» z„`« qz„`«"≥∞ÿ# qâßÅ qâßfixfl
gH˜∆OKå_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«# =∂Ü«∞#∞ LѨã¨OǨÏiOz =~°O HÀ~°∞
ã¨O™ê¯~°O ÖËx =∂O™êxfl ã‘fiHõiOKå~°x `≥eã≤HÀ"åe.
456. ™êÅ„QÍ=∂Å∞H ѨyA N
e`Õ Ñ¨xH˜=™êÎ.ÜC O
«∂ ?
M
H˘=∞‡O>Ë ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î<Õ =~°OQÍ P =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞ HÀ~°∞H˘<åfl_»∞. ™êÅ„QÍ=∂Å∞ q+¨µ‚^O Õ=ÙxH˜ „ѨfHõÅ∞QÍ N ѨS
ÓlOѨ |_»∞`«∞#flq.
~°∞ÖÏ ? =∂O™êǨ~°∞ÖÏM
455. ã‘`«~å=ÚÅ∞ =#"å㨠HÍÅOÖ’ âßHÍǨN M
™êÅ„QÍ=∞ âßGOÖ’ g\˜ PHÍ~°Ñ¶¨ÅOIO
H A . C O
N~å=Ú_»∞ J~°}º"å™êxH˜ áÈ=_®xH˜ =ÚO^Œ∞ H“ã¨Åº`À..
?
ã¨∞Êù\ ˜`«O Ѩل`«Ç¨x ™êûA T D „H˜Ok q^èŒOQÍ K≥ѨÊ|_çOk.

MO I O N S
K«`«∞~°Ìâ◊ Ç≤Ï =~å¬}˜ =`åûºq∞ q[<Õ =<Õ
HõO^Œ=¸ÅѶ¨Öˇ· s˚=<£ Ç≤Ï`åfi =Úx=^•q∞+¨"£∞
T ÉèíÜ«∂U =ǨBÏO ÉèíQÆflj~°¬O Juã¨∂÷ÅO ^èŒ<åѨǨÏ"£∞
IC A –JÜ≥∂^蕺HÍO_»Jx JO\Ï~°∞.
B L
''<Õ#∞ Ѩ^∞Œ <åÅ∞QÆ∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ [# ~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ =#OÖ’ =ÚxÖÏQÍ
PU
Pq∞ëêxfl(=∂O™êxfl) =^Œe HõO^Œ=¸ÅѶ¨ÖÏÅ`À rqã¨∂Î x=ã≤OK«
QÆÅ#∞—— Jx ÃÑ· â’¡HÍxH˜ `å`«Ê~°ºO. nxx|\˜ì =#"åã¨HÍÅOÖ’ ã‘`å
~å=ÚÅ∞ âßHÍǨ~°∞ÖË Jx `≥Å∞ã¨∞Î#flk. HÍx JÜ≥∂^蕺 HÍO_»OÖ’<Õ
96= ã¨~°æOÖ’x Ô~O_»= â’¡HõO WÖÏ L#flk.
x+¨™ê^Œ yi„Ѩ¿ã÷ ã‘`åO =∂O¿ã# Kè«O^ŒÜ«∞<£
W^ŒO "Õ∞^茺q∞^ŒO ™êfi^Œ∞ x+¨ìѨΠq∞^Œ =∞yfl<å nxÉèÏ=q∞k.
''~å=Ú_»∞ yi„Ѩã¨Î=Ú#O^Œ∞ Wk â◊√^Œú"≥∞ÿ#k, Wk ~°ã¨=O`«"≥∞ÿ#k,
Wk xѨÙÊÖ’ HÍe#k—— JO@∂ ã‘`«#∞ =∂Oã¨O`À =jHõiOK«∞H˘#fl"å_≥·
q„â◊q∞OK≥#∞. nxx|\˜ì "å~°∞ =#"åã¨ã=¨ ∞Ü«∞OÖ’ =∂Oã¨ÉHíè }∆õ KÕã#≤ @∞¡
ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`«∞#flk. Ѩ~㰠ʨ ~° q~°∞^ŒOú QÍ =Ù#fl =∂@ʼnõΩ Ѩiëê¯~°O QÀqO^Œ
~årÜ«∞ "åºYºÖ’ WÖÏ HõxÑ≤ã¨∞Î#flk. WO^Œe "≥Ú^Œ\ ˜ â’¡HÍxfl q=iã¨∂Î
º`ü ÉèíQÀfl+¨ªO |∞kú<åâ◊#"£∞
P™êú# ÉèíOQÆ^L ŒO ÉèIíQC
ÆflO ^Œ∞~°∞Ì~°O ˆH¡â◊ HÍ~°}"£∞.
P Ïã¨fi =∞ѨÓ*Ï~°›O „uHÀ}O |O^èŒ∞<åâ◊<£.
Juガ
(–NHõÑÅ≤ "å~Ú eOQÆ=¸iÎ ã¨Oáêk`« ™êÅ„QÍ=∞ âßGO 80=ѨÙ@)
ѨQ∞Æ Å∞QÆÅ ™êÅ„QÍ=∞O Ѩل`«Ç¨ x Hõeãæ ∞¨ OÎ k. ÃÑ^Œq qiy#k |∞kúx
#tOѨ*Ëã¨∞ÎOk. ѨÓiÎQÍ Ñ¨ye#k ™ê÷#ÉèíOQÆO Hõeæã¨∞ÎOk. ^Œ~°∞Ì~°∞¡QÆÅk
Hˆ â¡ ◊ HÍ~°H=õ ∞=Ù`∞« Ok. `«ÅѨye#k ÉèÜ í ∂« hfl, q∞H˜¯e ÖÏ"≥#· k ^è#Œ <åâßhfl
Hõeyã¨∞ÎOk. q∞H˜¯e á⁄\˜ìk ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜~å^Œ∞.=¸_»∞ =¸ÅÅ∞ QÆÅk
|O^èŒ∞ <åâ◊Hõ=∞=Ù`«∞Ok. ÃÑ· q=~°}#∞|\˜ì ™êÅ„QÍ=∞O ѨQÆʼnõΩO_®,
q~°QÆ ‰õΩO_® LO_®Åx ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`«∞#flk. J~Ú`Õ P âßGOÖ’<Õ 88=
ѨÙ@Ö’–
™êÅ„QÍ=∞ tÖÏÉèíQÍfl ѨÓ[hÜ«∂ ã¨K«„H˜HÍ
YO_ç`å ã¨∞Êù\ ˜`å"åÑ≤ ™êÅ„QÍ=∞ tÖÏ â◊√ÉèÏ.
Jx L#flk. J#QÍ ™êÅ„QÍ=∞ tÅ qiy<å, Ѩye<å K«„HõO`À‰õÄ_ç
LO>Ë â◊√Éèí"Õ∞ Hõeæã¨∞ÎOk. ^•xx ѨÓlOѨ=K«∞Û Jx ÉèÏ=O. |Ǩïâ◊ó
QÀѨÙ~°O..... 209
D ã¨OQÆux ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘<Õ ™êÅ„QÍ=∞O Ѩye ÉèÏQÆ"≥∞ÿÜ«Ú#fl#∞,
aè#fl"≥∞ÿÜ«Ú#fl#∞ ^•xx ѨÓlOz# ^À+¨=ÚÖË^Œ∞Jx t= Hõ=K«O J#fl
„QÆO^äŒO 585= ѨÙ@Ö’ K≥ѨÊ_»=∞~ÚOk.
457. "Õ^Œ=ÚÅ∞ Zxfl ? ѨOK«=∞ "Õ^Œ"Õ∞k ?
"Õ^=Œ ÚÅ∞ <åÅ∞QÆ∞ Jq 1. |∞∞ˆQfi^OŒ 2. Ü«∞Aˆ~fi^OŒ 3. ™ê=∞"Õ^OŒ
4. J^èŒ~°fi} "Õ^ŒO. "åºã¨~°z`«"≥∞ÿ# =∞ǨÉèÏ~°`«O ѨOK«=∞ "Õ^ŒOQÍ
„Ѩã≤kú á⁄OkOk.
458. ëÈ_»â◊ =∞Ǩ^•#=ÚÅ∞ Uq ?
1. QÀ=Ù 2. Éèí∂q∞ 3. uÅÅ∞ 4. Ç≤Ï~°}ºO 5. ~°`«flO 6. q^Œº 7.
Hõ#º 8. ^•ã≤ 9.â◊Ü«∞º 10.QÆ$ǨÏO 11.J„QÆǨ~°O 12.~°^äŒO 13. QÆ[O
14. Jâ◊fiO 15. "Õ∞Hõ 16.=∞Ç≤Ï+¨O. g\˜^•<åÖË ëÈ_»â◊=∞Ǩ^•<åÅ∞.
459. LѨ^Õâ◊=Ú QÆ∞~°∞=Ù =∂„`«"Õ∞ K≥Ü«∂ºÖÏ ? `«O„_ç K≥Ü«∞º‰õÄ_»^•?
QÆ∞~°∞=Ù t+¨µºxH˜ LѨ^âÕ O◊ KÕÜ∞« _»O ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ã≤^OúŒ . â◊GzH˜`û« Ö’
A N O M
xѨÙ}∞_≥#· XHõ "≥^· ∞Œ º_»∞ `«# ‰õΩ=∂~°∞_çH˜ =∞~˘Hõ "≥^· ∞Œ ºxKÕ zH˜`û« KÕ~ÚOK«
H S . C
_»O Hõ^Œ∞Ì. J>Ë¡ LѨ^Õâ◊ xѨÙ}∞_≥·# XHõ`«O„_ç `«# ‰õΩ=∂~°∞_çH˜ =∞~˘Hõ
MO I O N
QÆ∞~°∞ =ÙKÕ LѨ^âÕ O◊ KÕ~ÚOK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO`ÕHÍx `«O„_ç ‰õΩ=∂~°∞
460. q<åÜ«∞‰õΩx q„QÆÇI¨C
T
_çH˜ LѨ^Õâ◊O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ#fl x¿+^èŒO ÖË^Œ∞. JÖÏ KÕã≤#"å~°∞ L<åfl~°∞.
A
Å#∞ ѨÓ*Ï#O`«~°O ZO^Œ∞‰õΩ h\˜Ö’ HõÅáêe ?
q<åÜ«∞‰õΩxBq„QÆL
Ç¨ Å#∞ =∞\˜`ì ÀQÍx =∞\˜Hì ˜ ~°∂áêO`«~åÖˇ#· =∞$^Œ∞
Ѩ^•~åúP U ~°∂á⁄Ok™êÎ~°∞. ѨÓ*Ï#O`«~°O L^•fiã¨# ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Å`ÀQÍh
P q„QÆǨÅ#∞ h\˜Ö’ HõÅ∞ѨÙ`å~°∞. tÖÏ Ö’Ç¨Ïq„QÆǨÅ#∞ JÖÏ Hõe¿Ñ
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖË^∞Œ . Ѩ$käg Ѩ^•~°"÷ ∞≥ #ÿ =∞\˜ì [ÅO #∞O_ç HõeOæ k. 'J^Œƒºù ó
Ѩ$käg' Jx "Õ^Œ =K«#O. [ÅO #∞O_ç Ѩ$käq ѨÙ\˜#ì ^Œx J~°O÷ . JO^Œ∞KÕ`«
Ѩ$käg~°∂Ѩ"≥∞ÿ# q„QÆǨxfl ^•x =¸Å™ê÷#"≥∞ÿ# [ÅOÖ’ HõÅѨ_»O
[~°∞QÆ∞`«∞#flk. D r=ÙÅO^Œ~°∂ Ѩ~°=∂`«‡#∞O_ç =KåÛ~°∞. JO^Œ∞KÕ`«
r"å`«‡Åhfl `«=∞ L`«ÊuÎ ™êÎ#"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂`«‡Ö’ b#O HÍ"åe Jx
"Õ^•O`« ã≤^•úO`«O. D ~°Ç¨Ï™êº<Õfl ÃÑ· K«~°º x~°∂Ñ≤ã¨∞Î#flk. h\˜Ö’
HõeÑ≤#ѨC_»∞ q„QÆÇϨ O `«# ~°∂Ѩ<å=∂Å#∞ HÀÖ’Ê`«∞Ok. <å=∞~°∂áêÅ`À
QÆ∂_ç# Ѩ^•~å÷Åhfl z=iH˜ <å=∞~°∂Ѩ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# ã≤÷ux á⁄O^Œ∞`«∞#fl
`«`åÎfixfl Wk `≥eÜ«∞ *Ëã¨∞Î#flk.
210 QÀѨÙ~°O....
461. ^•# ^èŒ~å‡Å∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
^•#^èŒ~å‡Å∞ J#fl ã¨=∂#O ^•#O, ^èŒ~°‡O J#flÔ~O_»∞ Ѩ^•Å
HõÅ~ÚHõ`À U~°Ê_çOk. ^•#=Ú Ü≥ÚHõ¯ ^èŒ~å‡Å∞ J#fl +¨+‘ª `«`«∞Ê~°∞+¨
ã¨=∂ã¨OQÍ QÆ∂_® nxx „QÆÇÏ≤ OK«=K«∞Û. XHõ=ºH˜Î `«#∞fl Ü«∂zOz#ѨÙÊ_»∞
WKÕÛk ^•# =∞h, J`«_»∞ Ü«∂zOK«Hõ<Õ J`«x J=ã¨~°O QÆ∞iÎOz ^•`«
WKÕÛk ^è~Œ ‡° =∞h ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥Ñʨ _»OHõ^∞Œ .Ì ^•#O ™êuÎ fiHOõ , ~å[ã¨O, `å=∞ã¨O
Jx =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ LO@∞O^Œx ÉèíQÆ=næ`« q=iã¨∞Î#flk. ^•#=Ú
Ü≥ÚHõ¯ ^èŒ~å‡xfl áê\˜OKÕ"å~°∞ ^Õâ◊HÍÅ áê„`«`«Å#∞ QÆ∞iÎOz ^•#O
105 KÕÜ«∂e. ^èŒ~°‡ â◊|ÌO Ju qã¨Î $`«"≥∞ÿ# J~°÷OHõeæ L#flk. ^•#O ‰õÄ_®
JO^Œ∞Ö’ XHõ ÉèÏQÆ"Õ∞.
462. „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e ? „ѨÜ≥∂[#O Uq∞M
?
A N CO
O S .
QÆ∞_çK«∞@∂ì ÖË^• QÆ∞_çÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x K«∞@∂ì „Ñ¨^ŒH˜∆#O KÕÜ«∞_»O
H
M ION
Hõ^Œ∞Ì. JÖÏ KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’–
Ü«∂xHÍxK« áêáêx [<å‡O`«~° Hõ$`åxK«
AT
`åx ã¨~åfi}˜ #â◊ºOu „Ѩ^ŒH˜∆} Ѩ^Õ Ñ¨^Õ
L IC
Jx LK«Ûi™êÎ~∞° . ѨÓ~°fi[#‡Ö’HÍh, D [#‡Ö’HÍh KÕã#≤ áêáêÅhfl
B
PU
„Ѩ^ŒH˜∆}O KÕ¿ãÎ #t™êÎÜ«∞x ÃÑ· â’¡HÍxH˜ ÉèÏ=O. WO^Œ∞Ö’ „Ѩ^ŒH˜∆}O=Å¡
HõeˆQ „ѨÜ≥∂[#O K≥ѨÊ|_çOk.
P`«‡ „Ѩ^HŒ }∆˜ O JO>Ë `«# K«∞@∂ì `å#∞ u~°Q_Æ O» ‰õÄ_® „Ѩ^HŒ }∆˜ "Õ∞.
„Ѩu rqH© `«#Ö’ JO`«~åºq∞QÍ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞<åfl_»∞. 'Dâ◊fi~°ã¨û~°fi
Éèí∂`å<åO ǨÏ$^ÕÌâı~°∞˚#u+¨ªu— Jx w`«. JO>Ëã¨=∞ã¨Î „áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∞
„Ѩ^Õâ◊OÖ’ Dâ◊fi~°∞ _»∞<åfl_»x `å`«Ê~°ºO. P`«‡„Ѩ^ŒH˜∆}O JO>Ë `«#Ö’x
ÉèíQÆ=O`«∞x K«∞@∂ì `å#∞ u~°QÆ_»#fl=∂@. QÆ∞_çK«∞@∂ì ÖËHõ ÉèíQÆ=O`«∞x
K«∞@∂ì „Ñ¨^ŒH˜∆}O KÕÜ«∞ _»OÖ’ ''F ^Õ"å! <Õ#∞ Jxfl"≥·Ñ¨ÙÅ#∞O_ô x<Õfl
J#∞ã¨iã¨∞Î<åfl#∞. x#∞fl g_ç áÈ=_»O ÖË^Œ∞. HÍ# ##∞fl Hõ~°∞}˜OK«∞——
J#fl „áê~°÷# JO`«~°∂ƒù`«"≥∞ÿ L#flk.
ÉèíQÆ=O`«∞ =ÅQ˘#∞ Ѩ^Œ=ÚÅ∞ Ѩ^Œ=ÚÅ∞ Jx ÉèÏQÆ=`«O. ^Õ=ÙxH˜
„Ѩ^ŒH˜∆}O HÍqOKÕ áê^•ÖË „Ѩâ◊ã¨Î"≥∞ÿ# áê^•Å∞ Jx K≥Ñ≤ÊOk. ѨÓ~°fiO
q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ `«# `«e^¡ OŒ „_»∞Öˇ#· áê~°fif Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞Å K«∞@∂ì „Ñ¨^HŒ }
∆˜ O
KÕã≤ ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© „Ѩ^ŒH˜∆}O KÕã≤# Ѷ¨e`«O á⁄O^•_»x ѨÙ~å}ÏÅ∞
QÀѨÙ~°O..... 211
K≥|∞ `«∞<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ÉèíQÆ=„`«Ê^ŒH˜∆}O qâ◊fi„Ѩ^ŒH˜∆}O ‰õÄ_®
J=Ù`«∞Ok. u~°∞=}Ï‚=∞ÅÖ’ yi „Ѩ^ŒH˜∆}O „Ѩã≤^ŒúO. N~°=∞} =∞ǨÏi¬
'„Ѩ^ŒH˜∆}O—J#fl Ѩ^•xfl qâı¡+≤Oz WÖÏ K≥áêÊ~°∞. '„Ѩ—J<Õ JHõ∆~°O ã¨=∞ã¨Î
áêáêÅ q<åâßxH˜ ã¨∂K«HõO. '^Œ—JO>Ë HÀiHõÅhfl f~°_»=∞x ÉèÏ=O.
'H˜∆—J#fl =~°‚O ~åÉ’ÜÕ∞ [#‡Å Hõ∆Ü«∂xfl ã¨∂zã¨∞ÎOk. '#—JO>Ë J*Ï˝#O
#∞O_ç q=ÚH˜Î „áêÑ≤Î Jx „QÆÇ≤ÏOKåe. Wk „Ѩ^ŒH˜∆}OÖ’x ~°Ç¨Ï㨺O.
463. ǨÏ#∞=∞ "åÜ«Ú#O^Œ#∞_® ? ˆHã¨i #O^Œ#∞_® ?
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ JO[<å^Õq ‰õΩ=∂~°∞_»∞. JO[<å^Õq ˆHã¨i ÉèÏ~°º.
ˆHã¨i ã¨O™ê~° q~°‰õΩÎ_≥· "åÜ«Ú^Õ=Ùx ¿ãqã¨∂Î LO_»=∞x JO[#‰õΩ K≥Ñ≤Ê
`å#∞ `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« _®xH˜ "≥àÏ¡_∞» . JO[# `«#ÃÑ· K«∂Ñ≤# ÉèHí Θ „ѨÑ`¨ ∞« ÅÎ ‰õΩ
"≥∞zÛ "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞ `«# QÆ~ƒ° Où Ö’x t=Ùx g~åºxfl P"≥∞‰õΩ „Ѩ™êkOKå_»∞.
^•x`À P"≥∞ QÆ~ƒ° Où ^èiŒ Oz Ѩل`«∞x Hõ#flk. P ‰õΩ=∂~°∞_Õ Ç¨Ï#∞=∞O`«∞_»∞.
JO[# qǨ~°OÖ’ LO_»QÍ "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞ P"≥∞#∞K«∂z HÍq∞Oz h‰õΩ
A N O M
HÍ=∞ ~°∂ѨÙ_»∞, =∞Ǩ|Å=O`«∞_≥·# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ HõÅ∞QÆQÆÅ_»∞. h
H . C
áêu„=`åºxH˜ ÉèOí QÆO HõÅ∞QÆ^∞Œ . Jx K≥ÑÊ≤ P"≥∞#∞ ã¨=∞‡uOѨ *Ëã<≤ å_»h,
S 5. qcè+}
MO I O N
"åi HõÅ~ÚHõ=Å¡ Hõey#"å_Õ JO[<ÕÜ«Ú_»h ‰õÄ_® ѨÙ~å}ÏÅ∞ q=iO
Kå~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ǨÏ#∞=∞ Hˆ ã¨iH©, "åÜ«Ú^Õ=Ù_çHD ˜ W~°∞=ÙiH©#O^Œ#∞_Õ!
∞T
A
464. z~°Or=ÙÅ∞CZ=~° ? "åi =$`åÎO`«O Uq∞\˜ ?
Iº™È ǨÏ#∞=∂Oâ◊Ûqcè+¨}ó
L xH˜ ѨiáêʼnõΩ_≥·<å_»∞.
Ѩ~°âB
Jâ◊fi`å÷=∂ |e~åfi
Hõ$Ѩó U
P ◊√~å=∞â◊Û ã¨ÃÑÎÂ`Õ z~°rq#ó
J<Õ „Ѩ=∂}Ïxfl|\˜ì 1. Jâ◊fi`å÷=∞ 2. |eK«„Hõ=iÎ 3. "åºã¨∞_»∞
4. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ 5. qcè+¨}∞_»∞ 6. Hõ$áêKå~°∞º_»∞ 7.Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞
J#∞"å~°∞ U_»∞QÆ∞~°∞ z~°Or=ÙÅ∞QÍ „Ѩã≤kú á⁄OkÜ«Ú<åfl~°∞.
1. Jâ◊fi`å÷=∞ : W`«_»∞ Hõ$Ñ≤H©, „^À}∞xH© [x‡Oz# ‰õΩ=∂~°∞_»∞.
ÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúOÖ’ `«O„_ç`Àáê@∞ H“~°=ÙŠѨHõ∆OÖ’ xeÛ áÈ~å_®_»∞.
Ü«Ú^ŒúO z=i~ÀA# ~å„uѨÓ@ áêO_»=ÙÅ ta~°OÖ’ ^Œ∂i x„kã¨∞Î#fl
LѨáêO_»=Ù Å#∞ „‰õÄ~°OQÍ Ç¨Ï`«=∂~åÛ_»∞. W`«_∞» „ѨÜ∂≥ yOz# JGOKÕ
L`«Î~åQÆ~°ƒùã¨∞÷ _»QÆ∞ ѨsH˜∆`«∞Î ^ŒÇ≤ÏOѨ|_»∞`«∞O_»QÍ NHõ$+¨µ‚_»∞ áêO_»=
=Oâßxfl~H° O∆˜ Kå_»∞. ÉÏÅ=^èŒ KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ "åºã¨∞_»∞ Jâ◊fi`åú=∞#∞ ^Œ∞~°Oæ ^èŒ
â◊s~°∞_»QÆ∞#@∞¡ â◊Ñ≤OKå_»∞.
212 QÀѨÙ~°O....
2. |eK«„Hõ=iÎ : W`«_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞x =∞#∞=∞_»∞, q~ÀK«#∞x ‰õΩ=∂
~°∞_»∞. ^Õ=`«Å#∞ [~ÚOz ã¨fi~Öæ° ’HõO P„Hõq∞Oz#"å_»∞ q+¨µ=‚ Ù "å=∞#∞_≥·
J=`«iOz |e Ü«∞[˝"å\˜Hõ‰õΩ áÈ~Ú =¸_»_»QÆ∞Å <ÕÅ#∞ Ü«∂zOz
<å_»∞. "å=∞#∞x HÍѨ@ºO `≥eã≤ ‰õÄ_® |e =∞Ǩ^•`«$`«fiO`À PÜ«∞#
HÀi#>Ë¡ ã¨~°fiã¨fiO ^•#O KÕâß_»∞. q+¨µ‚=Ù |ex |OkèOz áê`åàÏxH˜
ѨOÑ≤ `å#∞ QÆ∂_® J`«x "åH˜@ HÍ=e"å_»Ü«∂º_»∞.
3. "åºã¨∞_»∞ : DÜ«∞# ã¨`«º=f Ѩ~åâ◊~°∞ŠѨل`«∞_»∞. J<Àº#º
qÉèÏQÆO ÖˉΩõ O_® Hõeã≤áÈ~Ú# "Õ^•Å#∞ qÉèlí Oz "Õ^"Œ åºã¨∞ _»Ü∂« º_»∞.
106 ÅHõ∆ â’¡HÍÅ∞QÆÅ =∞ǨÉèÏ~°`«O ~°zOKå_»∞. <åÅ∞QÆ∞ ÅHõ∆Å â’¡HÍÅ`À
Ѩ^Œ∞<≥xq∞k ѨÙ~å}ÏÅ∞ ~°zOKå_»∞. W`«x ‰õΩ=∂~°∞_»∞ â◊√‰õΩ_»∞.
4. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ : "å#~°*ÏuÖ’ ˆHã¨iH˜, JO[<å^ÕqH© "åÜ«Ú
N O M
^Õ=`åOâ◊OÖ’ ѨÙ\ì̃#"å_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞. W`«_»∞ N~å=Úx Éèí‰õΩÎÅÖ’
A
H .C
J„QÆQ}Æ ∞º_»∞. =∞Ǩ|Åâße. ã‘`#« ∞ J<Õfi+O≤ K«_®xH˜áÈ~Ú P"≥∞#∞ K«∂_»
O S
M ION
_»"∞Õ HÍHõ ÅOHÍ#QÆ~åxfl QÆ∂_® ^ŒÇÏ≤ Oz=zÛ N~å=ÚxH˜ ã‘`å=$`åÎO`«O
`≥eÜ«∞*Ëã≤#"å_»∞ W`«_Õ.
AT
¨ ∞_»∞ : q„â◊=ã¨∞xH˜ HÔ H· ãõ ≤ Ü«∞O^Œ∞ =¸_»= ‰õΩ=∂~°∞_»∞QÍ
L IC
[x‡Oz# "å_ç`_« ∞» . ~å=}Ïã¨∞~°∞x `«=Ú‡_»∞, ã¨pÛùÅ∞_»∞. ã‘`#« ∞ JѨÇϨ
B
PU
iOz `≥K«∞Û@ `«Ñ¨ÙÊ Jx J#fl`À q#flqOz J`«xKÕ J==∂xOѨ|_ç
=zÛ ~å=ÚxH˜ â◊~}° ÏQÆ`∞« _»Ü∂« º_»∞. ~å=} =∞~°}Ï#O`«~O° ÅOHÍ#QÆ~å
6. Hõ$áêKå~°∞º_»∞ : W`«_∞» ã¨`º« ^è$Œ u ‰õΩ=∂~°∞_»∞. Hõ$Ñ≤ W`«x ™È^Œi.
„^À}∞_»∞ ǨÏã≤<Î å #QÆ~åxH˜ ~åHõ=ÚO^Œ∞ H“~°=ÙʼnõΩ Hõ$ѨÙ_Õ PKå~°∞º_»∞QÍ
LO_ç<å_»∞. W`«x ™È^Œi<Õ „^À}∞_»∞ Ѩi}Ü«∞=∂_ç<å_»∞. UHõ^•â◊ ~°∞„^ŒÅ
JOâ◊OÖ’ [x‡Oz#"å_»∞ Hõ$ѨÙ_»O\Ï~°∞. Q“`«=Úx =Oâ◊OÖ’
[x‡Oz#"å_»∞ HÍ# Q“`«=Ú_»∞ Jx ‰õÄ_® =º=ǨÏiOѨ|_ç <å_»∞.
ÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúOÖ’ H“~°=ÙŠѨH∆Í# áÈ~å_ç#"å_»∞.
7. Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ : ^Œâß=`å~åÅÖ’ XHõ J=`å~°"≥∞ÿ# Ѩ~°â◊√
~å=Ú_»∞ ˆ~}∞HÍ [=∞^ŒQÆ∞flÅ ‰õΩ=∂~°∞_»∞. W`«_»∞ `«# `«O„_»x K«OÑ≤#
HÍ~åÎg~åº~°∞˚#∞x Ѩل`«∞ÅÃÑ· ѨQÆ|∂x W~°∞=kÜ≥ÚHõ¯ ™ê~°∞¡ ~åAÅÃÑ·
^ŒO_≥uÎ "åix ǨÏ`«=∂iÛ <å_»∞. z=iH˜ N~å=Úx =ÚO^Œ∞ `«#`Õ[O
HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞. JGq^ŒºÖ’ "Õ∞\˜ J~Ú# Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ cè+µ¨ ‡_»∞ =Ú#flQ∞Æ
"åiH˜ JGq^•º ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ <ÕiÊ<å_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 213
465. NHõ$+¨µ‚_»∞ J+¨ìÉèÏ~°ºÅ#∞ ZѨC_»∞ ZÖÏ q"åǨÏ=∂_ç<å_»∞?
1. ~°∞H˜‡}˜ : ‰õΩO_ç# #QÆ~°=Ú#‰õΩ~å*ˇ·# cè+¨‡‰õΩx ‰õÄ`«∞~°∞. D"≥∞
™È^Œ~∞° _»Q∞Æ ~°∞H˜‡ D"≥∞#∞ KÕk^Õâßnèâfi◊ ~∞° _≥#· tâ◊√áêÅ∞#H˜zÛ q"åǨÏ=Ú
¿ãÜ«∞`«Åz<å_»∞. D"≥∞ `«O„_çÜ≥ÿ∞# cè+¨‡‰õΩ_®"≥∞‰õΩ ã¨fiÜ«∞O=~° =Ú#∞
Kå\˜<å_»∞. <å<å^ÕâßQÆ`«∞ÅQÆ∞ ~åAÅ∞=zÛ<å~°∞. Jk=~°ˆH NHõ$+¨µ‚x
QÆ∂iÛ qx Ü«Ú#fl D"≥∞ `å<å`«x =Åz#@∞¡ Jyfl^Àº`«#∞x =¸Å=Ú#
ã¨O^Õâ=◊ ∞OÑ≤ #k. NHõ$+¨µ_‚ ∞» ‰õΩO_ç#ѨÙ~°=Ú#‰õΩ =zÛ ~°∞H˜‡}˜x ''~åHõã∆ ¨
q"åǨÏ=Ú#—— fã≤H˘xáÈ~Ú q"åǨÏ=∂_ç<å_»∞.
2. ã¨`«ºÉèÏ=∞ : 㨄`ål`«∞Î ‰õÄ`«∞~°∞. 㨄`ål`«∞Î â◊º=∞O`«Hõ=∞}˜x
N Hõ$+¨µ‚H˜zÛ `«# ‰õΩ=∂Ô~ÎÜ«∞QÆ∞ ã¨`«ºÉèÏ=∞#∞‰õÄ_» WzÛ q"åǨÏ=Ú
HÍqOz<å_»∞. #~°HÍã¨∞~°∞x [~ÚOK«∞@Ö’ ã¨`«ºÉèÏ=∞ N Hõ$+¨µ‚#‰õΩ
ã¨~°fi q^è•Å ã¨Ç¨ÏHõiOz#k.
3. hà◊ : q∞käÖÏ #QÆ~°=Ú#O^Œe ‰õΩOÉèí‰õΩ_»<Õ Q˘Å¡"åx ‰õÄ`«∞~°∞.
N O M
JO^ŒQÆ`≥Î XHõ<å_»∞ <å~°^Œ∞_»∞ gi ~ÚO\˜H˜=zÛ #O^Œ∞x ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞
A =∞#ã¨∞# `«O„_çH˜ `≥eÊ#k. J`«_˘Hõ =∞`«ûº Ü«∞O„`«=Ú#∞ HõeÊOz<å_»∞.
H . C
NHõ$+¨µx‚ =i‚Oz<å_»∞. JѨÙ_»∞ hÅÜ«∞@∞ =zÛ#k. P"≥∞ `«# ‰õÄ`«∞~°h,
S AT
MO I O N
`«y# Éèí~°ÎÔH· "≥^Œ‰õΩK«∞<åfl#x ‰õΩOÉèí‰õΩ_»∞ K≥Ñ≤Ê<å_»∞. hʼnõΩ Hõ$+¨µ‚x
T
g∞^Œ =ÅѨ٠QÆey#k. ‰õΩOÉèí‰õΩxO\˜Ö’ HÍÅ<Õq∞ Ѩل`«∞Å∞ =$+¨Éèí=ÚÖˇ·
A PU
L IC
ѨÙ\˜<ì å~°∞. P Z^Œ∞ÅÌ #∞ Z=fi~∞° #∞ Ѩ@Öì HË õ "åx=Å# ÉÏ^èÅŒ #∞Éèqí ã¨∞OÎ _ç
<å~°∞. P =$+¨Éèí=ÚÅ#∞ ѨO@Å#∞ <åâ◊=Ú KÕã¨∞ÎO_ç#q. "åxx Ѩ\ ˜ì
B
PU
Ü«ÚOK«=Åã≤ #kQÍ q∞käÖÏnèâ√◊ _»∞ ‰õΩOÉè‰í Ωõ x P*Ï˝ÑO≤ z<å_»∞. "åxHõk
™ê^茺=ÚHÍÖË^Œ∞. Z=_® =$+¨Éèí=ÚÅ#∞ ÖÁOQÆnÜ«Ú<À "åxH˜ `«#
‰õÄ`«∞~°∞xzÛ q"åǨÏ=Ú HÍqOK≥^Œ#x ‰õΩOÉèí‰õΩ_»∞ Kå\˜Oz<å_»∞.
NHõ$+¨µ_‚ ® =$+¨É=íè ÚÅ#∞ ÖÁOQÆ nã≤<å_»∞. ã¨OǨÏiOz<å_»∞. ‰õΩOÉè‰í Ωõ _»∞
`«# ‰õÄ`«∞~°∞ hÅ#∞ NHõ$+¨µ‚#H˜zÛ q"åǨÏ=Ú HÍqOz<å_»∞.
4. *ÏO|=u : *ÏO|=O`«∞x ‰õΩ=∂i. â◊º=∞O`«Hõ=∞}˜x "≥^Œ‰õΩ
K«∞#fl NHõ$+¨µ‚_®"≥∞ Ѩ_»∞H˘xÜ«Ú#fl `˘>ˇì‰õΩ P@ÉÁ=∞‡QÍ Hõ\ ˜ìÜ«Ú#fl
=∞}˜x K«∂z ^•xx fã¨∞H˘<åfl_»∞. P ã¨=∞Ü«∞=Ú# *ÏO|=O`«∞x`À
H˘<åflà◊√¡áÈ~°∞ ™êyOz<å_»∞. `«#`À áÈ~å_ç#"å_»∞ NHõ$+¨µ‚_»x `≥eã≤
P =∞}˜x `«# ‰õÄ`«∞~°QÆ∞ *ÏO|=ux ‰õÄ_» <˘ã¨y<å_»∞. NHõ$+¨µ‚_»∞
*ÏO|=ux Ѩi}Ü«∞ =∂_ç<å_»∞.
214 QÀѨÙ~°O....
5. Éèí„^Œ : NHõ$+¨µ‚x J+¨ìÉèÏ~°ºÅÖ’<˘Hõ¯`≥. D"≥∞ ˆHHõÜ«∞~åA ^èŒ$+¨
Hˆ `«∞#‰õΩ „â◊√`«Hi© HÎ ˜ ‰õÄ`«∞~°∞. =ã¨∞^Õ=Ùx `À|∞@∞ì=Ù „â◊√`«Hi© .Î NHõ$+¨µ_‚ ∞»
"Õ∞#`«Î ‰õÄ`«∞ix q"åǨÏ=∂_ç#@∞¡ `≥eÜ«ÚK«∞#flk.
6. q∞„`«qO^Œ : J=Ou ~åAÅQÆ∞ qO^•#∞ qO^Œ∞ʼnõΩ K≥Öˇ¡Å∞.
NHõ$+¨µ‚x "Õ∞#`«ÎÜ«∞QÆ∞ ~å*Ïkè^Õq ‰õÄ`«∞~°∞. NHõ$+¨µ‚_®"≥∞#∞ ã¨fiÜ«∞O
=~°=Ú# q"åǨÏ=∂_ç<å_»∞.
7. <åQÆfllu : HÀã¨Å ^Õâßnèâ◊√_»QÆ∞ <åQÆfll`ü ‰õÄ`«∞~°∞. D ~åA
~åK«#QÆ~∞° Ö’x =$+¨É=íè ÚÅ∞ „Ѩ[Å#∞ ÉÏkèOK«∞K«∞ Z=iH˜x Ѩ@ì ™ê^躌 =Ú
107 H͉õΩO_ç#k. "åxx Ѩ\ ˜ì# "åxH˜ `«# ‰õÄ`«∞~°∞ x`«∞Î#x #QÆfll`«∞Î
Kå\˜Oz<å_»∞. P á⁄QÆ~∞° É’`«∞ Z^Œ∞ÅÌ #∞ ǨÏ`«=∂iÛ NHõ$+¨µ_‚ ∞» #QÆfllux
q"åÇ¨Ï =∂_ç<å_»∞.
A N O M
O H S .C
8. ÅHõ∆ ‡} : |$ǨÏ`Õû#∞x ‰õÄ`«∞~°∞. z#fl<å\˜#∞O_ç D"≥∞‰õΩ
M ION
NHõ$+¨µ‚x g∞^Œ =∞#ã¨∞O_ç#k. J`«x<Õ q"åǨÏ=∂_»`«Åz#k. `«#
J~Ú`Õ P Ü«∞O„`«=Ú ÃÑH· ˜ Hõ#Ѩ|_»^∞Œ . „H˜O^Œ h\˜Ö’=∂„`«O Hõ#Ê_»∞#∞.
L IC
^•xx H˘@∞ì@ÔH· XHõ ÃÑ^ŒÌ ^èŒ#ã¨∞û #K«Û@ =ÙOz<å_»∞. P ^èŒ#ã¨∞û`À <å
B
=∞`«ûº Ü«∞O„`«=Ú#∞ Q˘\˜ì# "åxH˜ `«# ‰õÄ`«∞~°∞xzÛ q"åǨÏ=Ú
HÍqO`«∞#x Kå\˜<å_»∞. ZO^Œ~À ~å[‰õΩ=∂~°∞Å∞ „Ѩܫ∞uflOz qѶ¨Å∞Öˇ·
<å~°∞. NHõ$+¨µ‚_®Ü«∞O„`«=Ú#∞Q˘\˜ì ÅHõ∆}#∞ `«# ~°^äŒ=ÚÃÑ· ZH˜¯Oz
^•fi~°Hõ‰õΩ fã≤H˘x=zÛ<å_»∞. J_»∞¤ =zÛ# ~å[Ö’Hõ=Ú <À_çOz<å_»∞.
`«~°∞"å`« |$ǨÏ`Õû#∞_»∞ ^•fi~°Hõ‰õΩ=zÛ 'ÅHõ∆} NHõ$+¨µ‚ʼnõΩ q"åǨÏ=Ú#∞
HÍqOz<å_»∞.
466. „|Ǩχ Hõ_çy#áê^Œ=Ú, „|Ǩχ ZѨC_»∞ q+¨µ‚áê^•Å∞ Hõ_çy<å_»∞?
=∞Ǩq+¨µ‚=Ù "å=∞<å=`å~°=Ú# |eK«„Hõ=iÎx =¸_»_»∞QÆ∞Å
ã¨Å÷ =Ú#∞ ^•#=∞_çy<å_»∞. |e "å=∞#∞x JÉèºí ~°#÷ =Ú#∞ =∞xflOz Ü«∂`«x
HÀÔ~¯=∞~Ú Ü«∂ ã¨Å÷ =Ú#∞ ^•#"≥Úã¨y<å_»∞. q+¨µ=‚ Ù `˘eáê^Œ=Ú`À Éè∂í ÉèÏQÆ
=∞O`«Ü«Ú <å„Hõq∞Oz<å_»∞. Ô~O_»=áê^Œ=Ú`À PHÍâ◊ „áêO`«=∞O`«\ ˜h
P„Hõq∞Oz<å_»∞. P Ü«∂„Hõ=∞}=Ú#‰õΩ ^Õ=`«ÅO^Œ~∞° #∂, ã¨O„Éè=í ∂â◊Û~°º=Ú
ʼnõΩ Ö’<≥·<å~°∞. J@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ [QÆ=ÚÅO`«\ ˜h ^•\˜=zÛ#
„uq„Hõ=Úx áê^Œ Ѩ^Œ‡=ÚÅ HÍOux Ez „|Ǩχ –
QÀѨÙ~°O..... 215
`«# ѨÙ\˜ìe¡^≥ á⁄=∞‡@OK«∞ #A_»∞O ^Œ<åflaèѨO ˆH~°∞ǨÏO
|∞ xsH˜∆Oz#\˜Oz Ü«Ú#fl`«Ñ¨^ŒO|∞Ez `«`åÊ^Œ ¿Ñ
K«#=ÚO*Ë¿ã QÆ=∞O_»Å∂^ŒHõ =ÚÅO [e¡Oz `«`ÀÎÜ«∞=ÚÖò
q#∞ gkèO „|=Ç≤ÏOz ^Õ= #k <å qâßfi`«‡H©iÎ „ѨÉèí<£.
–áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O
Hõ#∞Hõ Ѩ^ŒHõq`å Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞ `åà◊¡áêHõ J#fl=∂Kå~°∞º_»∞ ''„|Ǩχ
Hõ_yç # áê^Œ=Ú „|Ǩχ=Ú`å<≥ háê^Œ=Ú |e`«Å"≥∂Ñ≤# áê^Œ=Ú `«ÅHõHõ
QÆQÆ#=Ú `«xfl#áê^Œ=Ú—— W`åºk H©~°Î#=Ú#∞*Ëã≤<å_»∞. =∞Ǩq+¨µ‚=Ù
„uq„Hõ=∞ã¨fi~∂° ѨÙ_≥#· ã¨=∞Ü«∞=Ú# „|Ǩχ Ü«∂`«xáê^Œ=ÚÅ#∞Hõ_yç <å_»∞.
467. QÆ}Ѩux `«∞Åã≤`À ѨÓlOK«=K«∞Û<å ?
=∞#‰õΩ ÉèÏ~°fÜ«ÚʼnõΩ q<åÜ«∞Hõ „=`«=Ú#∞ ѨÓ[#∞ [i¿Ñ Ѩ^ŒÌu
LOk. QÆ}Ѩux ѨÓlOKÕ@ѨC_»∞ UHõqOâ◊u (W~°"X·≥ Hõ¯) P‰õΩÅ`À ѨÓlOKÕ
Ѩ^Œúu LOk. P Ѩ^ŒúuÖ’ ''QÆ[Hõ~å‚Ü«∞ #=∞ó `«∞Åã‘Ѩ„`«O ѨÓ[Ü«∂q∞——Jx
K≥Ñ≤ÊÜ«Ú<åfl~°∞. „=`«HõÅÊOÖ’ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ =∞#=Ú `«∞Åã≤`À ''QÆ}Ѩux——
A N O M
H S C
ѨÓlOK« =K«∞Û#∞. P<å_»∞ `«Ñ¨Ê q∞QÍ`å~ÀAÖ’¡ `«∞Åã≤x QÆ}ѨuѨÓ[Ö’
. T
`«ÅO
"å_»~å^Œ∞.
468. ÉèíQÆ=O`«∞xH˜M hÖÏÅ∞ ã¨=O N
∞iÊOK«_»O ã¨iÜ≥ÿ∞#^Õ<å ?
~°ÇI¨Ï㨺O Uq∞\˜ ?
^•x "≥#∞Hõ QÆÅ T
I
=∂#=Ù#‰õΩ `«ÅhÖÏÅ∞ C A
JO^•xfl JOkOKÕ P[#‡ qâı+O¨ . ^•xx
B
ã¨=∞iÊOK«_»O JO>Ë L`«# ã¨~°fi™êfixfl `åºQÆO KÕã≤#@∞¡ Jx =∞#"å~°∞
ÉèÏq™êÎP UPKå~°O =∞#^ÕâO◊ Ö’ KåÖÏ HÍÅOQÍ JÅ"å@∞Ö’ LOk.
~∞° . D
nx<Õ =∞ǨHõq, Ü≥∂y J~Ú# H©IIâıII "Õ@∂i „ѨÉÏè Hõ~â° ß„ã≤QÎ Í~°∞ u~°∞=∞Å
™êfiq∞x „áêi÷ã∂¨ Î ''`«Å"≥O„_»∞HõÅ#∂_çÛ `«~e° OK«∞\˜kÜÕ∞q∞ ? áêѨ=Ú‡Å∞
ǨÏiOK«∞ ÉèÏ="≥ÚHÀ¯—— Jx J<åfl~°∞. D q^è•#O P`å‡~°Ê}O KÕã≤#@∞¡
ÉèÏqOKÕ "å~°∂ L<åfl~°∞.
469. „ã‘ÎÅ∞ "Õ^•Å∞ K«^Œ∞=‰õÄ_»^• ?
ã¨<å`«#∞Å∞, ã¨O„Ѩ^•Ü«∞"å^Œ∞Å∞ ''„ã‘ÎÅ∞ "Õ^•Å∞ K«^Œ∞=‰õÄ_»^Œ∞——
J<Õ JO\Ï~°∞. WO^Œ∞‰õΩ „Ѩ=∂}OQÍ ''„ã‘Î â◊¥„^Ò <ånèÜ«∞`åO—— J#fl
„â◊√ux K«∂ѨÙ`å~°∞. 㨇 $`«∞ÅÖ’ ‰õÄ_® „ã‘ÎʼnõÄ, kfi*Ë`«~°∞ʼnõÄ
"Õ^•^茺ܫ∞<åkèHÍ~°O ÖË^Œ∞ J<Õ ã¨Ê+¨ìOQÍ K≥ѨÊ|_ç=Ù#flk. JO^Œ∞ˆH "åi
HÀã¨O ѨÙ~å}ÏÅ∞ „"åÜ«∞ |_ç<åÜ«∞x ‰õÄ_® ã¨O„Ѩ^•Ü«∞"å^Œ∞ÅO\Ï~°∞.
216 QÀѨÙ~°O....
HÍx "Õ^ŒHÍÅOÖ’ LѨx+¨`å¯Å =ÚÖ’ D x¿+^èŒO L#fl@∞¡ HõxÑ≤OK«^Œ∞.
LѨx+¨`∞« ÅÎ ∞ "Õ^•Åz=iÉèÏQÍÅ∞. JO^Œ∞Ö’ 'QÍiæ—"≥Ú^ŒÖ#·ˇ „|Ǩχ"åk#∞
ÅQÆ∞ „ã‘ÅÎ „Ѩ™êÎ=O L#flk. "å~°∞ =∞Ǩã¨ÉÅíè Ö’ [iy# „|Ǩχ`«`Ϋ fi K«~Û° Ö’¡
áêÖÁæx "åkOz =Ù<åfl~∞° . L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ |$ǨÏ^•~°#ºHõOÖ’x QÍsæÜ∂« [˝
=Å∞¯ ºÅ ã¨O"å^ŒOK«∂_»=K«∞Û. ÃÑQ· Í "Õ^=Œ ∞O„`åÅ#∞ ^Œi≈Oz# H˘O^Œ~∞°
„ã‘ÎÅ∞ QÆ∂_® L<åfl~°∞.
K«∂_®Å, ã¨∞ÅÉèí "≥Ú^ŒÖˇ·# Ü≥∂yh=∞}∞Å∞ „|Ǩχq^ŒºÖ’ Pu`Õi
#@∞¡ Ü≥∂QÆ"åã≤+¨ªO, ÉèÏ~°`«O "≥Ú^ŒÖˇ·# „QÆO^ä•Å#∞O_ç `≥Å∞ã¨∞Î#flk.
108 "åiH˜ "Õ^•kèHÍ~°O ÖËHõáÈ`Õ "åÔ~ÖÏ JO`«\ ˜ „|Ǩχq^•º"≥·^Œ∞+¨ºO HõÅ
"å~°Ü∂« º~°∞? JO^Œ∞=Å¡ PkHÍÅOÖ’ D x¿+^èOŒ ÖË^xŒ TÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
A N O M
''„ã‘Î â◊¥„^Ò<ånèÜ«∞`åO—— J<Õ „â◊√u =K«#O HõeÊ`«O HÍ=K«∞Û. JÖÏ
HõeÊ`«=K«<åÖˇ<Àfl =∞# „áêp# „QÆO^ä•ÅÖ’ „Ѩ"ÕtOKåÜ«∞x N^ŒÜ«∂
O H S .C
#O^Œ™êfiq∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞"å~°∞ x~°∂Ñ≤Oz<å~°∞.
M ION
P^èŒ∞xHõ Ü«ÚQÆOÖ’ Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«ã¨O㨯~°ÎÖˇ·# N^ŒÜ«∂#O^Œ™êfiq∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ „ã‘ÅÎ ‰õΩ "Õ^•^躌 Ü«∂<åkèHÍ~°O HõÅ^Œx J<ÕHõ „Ѩ=∂}ÏÅ`À
A
IC
x~°∂Ñ≤OKå~°∞. ''Ü«∞^äÕ=∂O "åK«OHõÖϺ}© =∂=^•x [<ÕÉèíºó „|Ǩχ~å
L
B
*Ï<åº ÉèϺO â◊¥„^•Ü«∞ Kå~åºÜ«∞ ™êfiÜ«∞ Kå~°}ÏÜ«∞—— W`åºk „â◊√u
PU
=K«<åÅ#∂, ''W=∞O =∞O„`«O Ѩffl Ѩˆ~î`ü—— W`åºk ã¨∂„`« =K«<åÅ#∂
xˆ~ÌtOz "å~°∞ „ã‘ÎÅ∞ "Õ^ŒO K«^Œ∞==K«∞Û Jx K≥áêÊ~°∞. JO^Œ∞ÔH· Hõ<åº
QÆ∞~°∞‰õΩÖÏÅ#∞ ‰õÄ_® "å~°∞ ™ê÷Ñ≤OKå~°∞. ã¨=∞*ÏOÖ’ UHÍ~°}O`À<À
XHõPKå~°O U~°Ê_ç# `«~åfi`«, Jk J#∞z`«"≥∞ÿ#^≥·<å 㨈~, ^•xx
`˘ÅyOK«_»O Hõ+¨ì™ê^茺O. Jk =∞ǨѨÙ~°∞+¨ ňH ™ê^茺O J=Ù`«∞Ok.
Jã¨Ê $â◊º`åk ^Œ∞~åKå~åÅ∞ ZO`«QÍ „Ѩܫ∞uflOz<å WOHÍ ã¨=∂[OÖ’
JHõ¯_»H¯õ _® áê\˜OѨ|_»∞`«∞O_»_O» J#∞Éè=í OÖ’ L#fl q+¨Ü∞« "Õ∞. JO^Œ∞
=Å¡ „ã‘ÎÅ∞ "Õ^ŒO K«^Œ∞= ‰õÄ_»^Œ#fl =¸_è»qâßfi™êxfl ‰õÄ_® „Hõ=∞OQÍ
„Ѩܫ∞`«flO`À `˘ÅyOz "≥·kHõ=∞`åxfl ѨÙ#~°∞^ŒúiOK«∞HÀ"åe.
470. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞"åiH˜ =Ú_»∞Ѩ٠Uq^èŒOQÍ Hõ\Ïìe ? ZÖÏ
K≥e¡OKåe. g\˜H˜ xÜ«∞=∞ x|O^èŒ#Å∞ U"≥∞ÿ<å L<åflÜ«∂ ?
™ê=∂#º=ÚQÍ N"ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞ "åiH˜ ÉèHí `Θ `« Ê« ~°``« À =Ú_»∞ѨÙ
Hõ>ìË ã¨O„Ѩ^•Ü«∞=Ú =∞#"åiHõO^ŒiH˜h JÅ"å@∞QÍ LOk. ™êfl#=ÚKÕã≤
QÀѨÙ~°O..... 217
™êfiq∞"åiH˜ nѨ=Ú#∞ "≥eyOz XHõz#fl Ѩã¨∞ѨÙQÆ∞_»¤Ö’ `«=∞â◊H˜ÎH˜
`Àz#O`« _»|∞ƒ#∞ XHõ z#fl =¸\ÏQÍHõ\ ˜ì `«=∞‰õΩ#fl Pkè "åº^èŒ∞Å#∞
`˘ÅyOK«=∞x „áê~°÷<å ѨÓ~°fiHõ=ÚQÍ P =¸@#∞ ZuÎÃÑ\˜ì `å=Ú HÍh
`«=∞"å~°∞ HÍh u~°∞=∞ʼnõΩ "≥o#¡ ѨÙ_»∞ P =¸@#∞ ™êfiq∞"åi ǨïO_ôÖ’
"Õã∂¨ Î LO\Ï~°∞. H˘O^Œ~∞° XHõ ǨïO_ô =O\˜^•xÖ’ JѨÙ_»ÑC¨ _»∞ _»|∞ƒ#∞
"Õã≤ P ^•z# _»|∞ƒ#∞‰õÄ_» ™êfiq∞"åi ǨïO_ôÖ’ "Õã¨∂Î LO\Ï~°∞.
471. ^Œâ◊q^èŒ <å_»∞Å∞ Uq ?
=∞#∞+¨µºx â◊s~åO`«~åƒùQÆ=Ú# QÆÅ=Ù.gx<Õ <å_ô ^Œâ◊Hõ=∞x
Ñ≤eK≥^Œ~°∞. "åx q=~°=ÚÅ∞ Dq^èŒOQÍ K≥Ñ≤ÊÜ«Ú<åfl~°∞.
1. Ñ≤OQÆà◊<å_ç =Ú‰õΩ¯#‰õΩ ‰õΩ_çÉèÏQÆ=Ú LO_»∞#∞.
ã¨∂~°∞º_»∞, q+¨µ‚=Ù Jkè^Õ=`«.
2. W_»<å_ç =Ú‰õΩ¯#‰õΩ Z_»=∞ÉèÏQÆ=Ú# LO_»∞#∞.
K«O„^Œ<å_ç t=Ù_»kè ^Õ=`«.
N O M
3. QÍO^è•i<å_ç ‰õΩ_çHõ#∞fl#O^Œ∞O_»∞#∞. WO„^Œ∞_»kèѨu.
A M ION
H S . C
4. Pã≤Îx <å_ç – <åÅ∞HõÜ«∞O^Œ∞O_»∞#∞. =~°∞}∞_»kè^Õ=`«.
MO I O N
5. ѨÓëê<å_ç – ‰õΩ_ç K≥qÜ«∞O^Œ∞O_»∞#∞. kˆQÌ=`« JkèѨu.
T
6. Ѩܫ∞ã≤fix<å_ç – Z_»=∞ K≥qÜ«∞O^Œ∞O_»∞#∞. „|ǨχJkè^Õ=`«.
A PU
L IC
7. JÅO|ã¨<å_ç – ѨÙ~°∞ëê=Ü«∞=Ú™ê÷#=Ú. Jyfl Jkè^Õ=`«.
B
8. ʼnõΩǨÏ<å_ç– QÆ∞^Œ™ê÷#=Ú##∞O_»∞#∞. Éèí∂q∞ Jkè^Õ=`«.
PU
9. ã¨∞+¨µ=∞fl<å_ç – =Ú‰õΩ¯=∞^茺#∞O_»∞#∞. Jkè^Õ=`« „|Ǩχ.
10. â◊Odx<å_ç – ÉÁ_»∞¤#O^Œ∞O_»∞#∞ K«O„^Œ∞_»kè^Õ=`«.
=∂#=Ùx â◊s~°=Ú#O^Œe =ÚYº=∞QÆ∞ <å_»∞eq. D <å_»∞ÖË HÍHõ
^•^•Ñ¨Ù 700 <å_»∞Å∞ =∂#=ÙxÖ’ â◊s~åO`«~åƒùQÆ=ÚÖ’ L#fl=x `«Ñ¨
ã¨∞fiÅ∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~∞° . "åxx <å_ôâß„™êÎ^ºŒè Ü«∞#O ^•fi~å QÆ∞iÎOѨ=K«∞Û#∞.
472. q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ UHõ^ŒO`«∞_»∞ ZÖÏ JÜ«∂º_»∞ ?
„|Ǩ‡O_»ÑÙ¨ ~å}=Ú# q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ UHõ^OŒ `«∞_»Q∞Æ @‰õΩ HÍ~°}=Ú#∞
`≥e¿Ñ Hõ^äŒ L#flk. Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ HÍ~°Îg~°∞ºx ã¨OǨÏiOz# `«~°∞"å`«
t=Ùx K«∂K«∞@ÔH· =zÛ<å_»∞. P ã¨=∞Ü«∞=Ú, áê~°fif Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞Å∞
UHÍO`«=ÚQÍ #∞O_ç<å~°∞. "åH˜\ ˜Ö’ #∞#fl q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°∞_»∞ Ö’xˆHQÆ∞@‰õΩ
Jk ã¨=∞Ü«∞=Ú HÍ^Œx K≥ѨÊQÍ, `«#fl_»∞¤H˘#∞@‰õΩ h"≥=fi_»=x Ѩ~°â◊√
218 QÀѨÙ~°O....
~å=Ú_»∞ kèHõ¯iOz t= áê~°fi`«∞Å∞#flKÀ@∞#‰õΩ "≥à◊√¡@ÔH· ^Œ∂‰õΩ_»∞QÍ
áÈÉ’QÍ "åi~°∞fi~°‰õΩ#∞ ã¨OѶ¨∞~°¬} "Õ∞~°Ê_ç#k. JѨÙ_»∞ q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°∞_»∞
`«# `˘O_»=Ú`ÀK«∞\˜ì Ѩ~â° √◊ ~å=Úx ÃÑHÔ· uÎ<å_»∞. T~°fi÷ Ö’Hõ=ÚÅ∞ U_»∞#∞
Ѩ~°â◊√~å=Ú#‰õΩ Hõ#∞Ñ≤Oz P`«_»∞ ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«∞_»QÆ∞#@∞¡ KÕã≤#k. P
ã¨=∞Ü«∞=∞O^Œ∞ Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ `«# QÆO„_» Q˘_»e¤ `À H˘@ìQÍ q<åÜ«∞‰õΩx
^ŒO`«"Ú≥ Hõ¯\˜. qiyѨ_#ç k. P<å\˜#∞O_ç q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ _ÕH^õ OŒ `«∞_≥<· å_»∞.
473. =∞# =∞`«OÖ’ WO^Œ~°∞ ^Õ=Ùà◊√§ ZO^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞ ?
=∞`«=∞<Õ Ñ¨^•xH˜ PKå~° =º=Ǩ~å^Œ∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz#
109 q+¨Ü«∞OQÍ K≥ѨCHÀ=K«∞Û#∞. L^•. =∞#k ã¨`å#"≥∞ÿ# "≥·kHõ=∞`«=∞#∞
H˘O^•=Ú. "Õ^ŒOÖ’ ZO^Œi<À ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. "åiHõO`å ^≥·=`«Î fi=Ú#∞
A O M
P~ÀÑ≤Oz<å~°∞. XˆH ^≥=· =Ú#∞ P~åkèOKÕ"å~°∞ ‰õÄ_® ã¨ÇϨ „ã¨<å=∂Å`À
N
O S .C
P ^≥·"åxfl ѨÓlOK«_»=Ú Z@∞=O\˜^À Ö’`«∞QÍ TÇ≤Ï¿ãÎ Jhfl XˆH
H
`«`«Î fi=∞<Õ q+¨Ü«∞O É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok. "Õˆ~fi~°∞ ѨO^ä•ÅÖ’ ѨÓlOKÕ "åi
"åi JcèëêìÅ H˘nÌ U~°Ê~°K«∞H˘#fl^Õ HÍx =∞ˆ~q∞HÍ^Œ∞. Jx `åuÎ fi‰õΩ
AT
ÅO\Ï~°∞. „Ѩ^è•#OQÍ „u=¸~°∞ÎÅ#∞ =∞#"å~°∞ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞. nxH˜
B L IC
HÍ~°}O „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ =∂#=Ùx =ºH˜`Î fi« =Ú (ã¨`Ϋ fi ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}=Ú)
D =¸_»∞ ~°∂áêÅx ÉèÏqOK«_"» ∞Õ =∞# „áêp#∞Å `«`Ϋ fi=Ú. WHõ WO^Œ~∞°
^Õ=Ùà◊§O>Ë<å W\©=e P HÍÅOÖ’ =∞# Hõà◊§=ÚO^Õ QÆuOz#"åiH˜
‰õÄ_® ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ Hõ_∞» `«∂ L<åfl~∞° . =∂#=Ùx =∞#ã¨`Î fi« Ѩ٠ã≤u÷ nxx
`≥Å∞Ê`«∂ LOk.
474. =∞~°}˜Oz#"åiH˜ „âß^ŒúHõ~°‡Å∞ x~°fiÇ≤ÏOK«_»OÖ’x Jã¨Å∞
~°Ç¨Ï㨺O Uq∞\˜ ? Hõ~°‡HÍO_» [~°∞ѨHõáÈ`Õ Uq∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok ?
=∞x+≤ѨÙ\˜ì# <å\˜#∞O_ç y>Ëì^•HÍ (K«xáÈÜÕ∞^•HÍ) Z<Àfl HÍ~°º
HõÖÏáêÅ∞ [~°∞ѨÙ`«∂ LO\Ï~°∞. =∞#^Õâ◊OÖ’ PK«iOKÕ Hõ~°‡HõÖÏáêÅ∞
Z<Àfl q^è•Å∞QÍ L#flq. XHõ ‰õΩ@∞O|OÖ’ =∞x+≤ ѨÙ@∞ìHõ‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ#
`«e¡h, `«O„_çh =∞~°záÈx"å~°∞ H˘O^Œ~°∂, =∞~°záÈÜÕ∞"å~°∞ H˘O^Œ~°∂
L<åfl~°∞. "Õ^Œ ^èŒ~°‡=Ú##∞ã¨iOz =∂#=Ù_»∞ `«# ã¨O`å#OÖ’ `«#
„ѨuaOÉÏxfl K«∂™êÎ_»∞. JO^Œ∞ˆH P`å‡"≥· Ѩل`«<å=∂ã≤ Jx J<åfl~°∞.
=∞#"åi #=∞‡HõO „ѨHÍ~°O „Ѩu„áê}˜H© `«e¡Hõ_»∞ѨÙ# L#flѨÊ\˜#∞O_ç
=∞~°}˜OKÕ^•HÍ J<ÕHõ ~°HÍÖˇ·# ã¨O™ê¯~åÅ∞ K≥Ñ≤ÊÜ«Ú<åfl~°∞. "åxx
QÀѨÙ~°O..... 219
PK«iOKÕ"å~°∞ H˘O^Œ~∂° PK«iOK«Háõ È`Õ U=∞<Õ"å~°∞ H˘O^Œ~∂° L<åfl~∞° .
J~Ú`Õ P`«‡ `«$Ñ≤Î HÀã¨"∞≥ ÿ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ [~°∞ѨÙ`«∞<åfl=∞#∞"å~°∞ ‰õÄ_®
L<åfl~°∞. Jã¨Å∞ '„âß^ŒúHõ~°‡#∞— „â◊^ŒúQÍ KÕÜ«∞=Öˇ#O\Ï~°∞ „â◊^Œú`À KÕÜ«∞Hõ
áÈ`Õ U=∞=Ù`«∞O^ŒO>Ë =∞x+≤ ™êfl#OKÕÜ∞« HõáÈ`Õ U=∞=Ù`«∞O^Œx „ѨtflOz
#@¡=Ù`«∞Ok. â◊s~°=Úg∞^Œ LO_Õ Hõ~‡° Å=∞QÆ∞ ã≤u÷ x áÈQ˘@∞ì HÀ=_»=Ú#ÔH·
™êfl#OKÕã≤ â◊√„ÉèíOQÍ =ÙO_»_»=Ú ZO`« =ÚYº"≥∂ =∞# [#‡HÍ~°‰õΩÅ#∞
`«ÅK«∞H˘x KÕ¿ã Hõ~°‡‰õÄ_® JO`Õ =ÚYº=Ú. HÍ^ŒO\Ï~å PÜ«∂ =º‰õΩÎÅ
#=∞‡Hõ=∞x =^ŒÅ=Åã≤O^Õ. =∞~˘Hõ¯ q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® QÆ=∞xOK«O_ç.
K«xáÈ~Ú#"å~°∞ =∞~°Å [x‡OKÕ@ѨC_»∞ ѨÓ~°fi [#‡ã¨∞Hõ$`«O HÍ~°}OQÍ
=∞# =∞^茺<Õ [x‡™êÎ~°<Õ #=∞‡HõO ‰õÄ_® Wk LѨܫÚHõÎ=∞=Ù`«∞O^Œx
#=∞‡HõO ‰õÄ_® =∞#"åi ‰õΩOk.
475. <å~åÜ«∞}Hõ=K« „áêâ◊ã¨Îº=Ú Uq∞\˜ ?
N=∞^•ƒùQ=Æ `«OÖ’x P~°= 㨯O^èOŒ Ö’ Zxq∞^Œ= J^蕺ܫ∞OÖ’ =Ù#fl
A N M
„áê~°ú<å Ѩ^•ºÅ ã¨=ÚK«ÛÜ«∞"Õ∞ '<å~åÜ«∞}Hõ=K«O—
O M ION
H . C
XHõ™êi WO„^Œ∞_»∞ ^Õ=`«Å QÆ∞~°∞"≥#· |$ǨÏã¨Êux J==∂xOKå_»∞.
S A
MO I O N
=∞#™êÎѨO K≥Ok# ^Õ= QÆ∞~°∞=Ù ^Õ=Ö’HõO =^Œe ZHõ¯_çHÀ áÈÜ«∂_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^Õ=`«Å∞ 'qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞— J<Õ"å}˜‚ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞QÍ ã‘fiHõiOKå~°∞.
AT
WO„^Œ∞x „áê~°÷# ##∞ã¨iOz qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ J`«xH˜ <å~åÜ«∞}Hõ=K«O
IC
B L
LѨ^ÕtOKå_»∞. ÉèíÜ«∂="≥∞ÿ# Ѩiã≤÷u ã¨OÉèíq¿ãÎ <å~åÜ«∞}~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
PU
Hõ=Kåxfl ~°Hõ∆}QÍ ^èŒiO Kåe. ''FO #"≥∂ <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞—— ''FO #"≥∂
"åã¨∞^Õ"åÜ«∞—— FO q+¨"‚ Õ #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ#∞ JOQÆ<åºã¨ Hõ~<° 庙ê^Œ∞
ÅÖ’ qxÜ≥∂yOKåe. WÖÏ <åºã¨O KÕã#≤ =ºH˜Î =∞O„`« ã¨fi~∂° ѨÙ_»=Ù`å_»x
'<å~åÜ«∞}Hõ=K«O— K≥|∞`«∞#flk. PÃÑ· Ѩ~°=∂`«‡#∞ ^蕺xOKåe. 'FO
ǨÏi ifi^^Œ •è º#‡=∞ ã¨~fi° ~H° Í∆ O— (6–8–12) "≥Ú^ŒÅ∞ 'ã¨fi`[Õ ™ê„QÆãΨ ã¨=∞ã¨Î
`Õ[ó—(6–8–34) =~°‰Äõ „áê~°<÷ å â’¡HÍÅ#∞ ѨiOî Kåe. D=∞O„`«ÉÏè QÆ"∞Õ
<å~åÜ«∞}Hõ=K« =∞#|_»∞`«∞#flk. WO^Œ∞Ö’ 23 â’¡HÍÅ∞<åfl~Ú. D
„áê~°#÷ Ö’ N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù,"å=∞#∞_»∞, #$ã≤OǨï_»∞, =~åǨÏ=¸iÎ, Ѩ~â° √◊
~å=Ú_»∞, N~å=Ú_»∞, ^Œ`å΄`ÕÜÚ« _»∞, HõÑÅ≤ ∞_»∞, ã¨#`«∞¯ =∂~°∞_»∞, ǨÏÜ«∞
„w=Ù_»∞, <å~°^Œ∞_»∞ W`åº^Œ∞Å∞ „Ѩã¨∞ÎuOѨ|_®¤~°∞. D ã¨∞Îu`À ÉèíÜ«∞O
`˘ÅQÆ∞`«∞Ok. WO„^Œ∞_»∞ nxx ѨiîOz Jã¨∞~°∞Å#∞ [~ÚOz „`≥·Ö’Hõº
ÅH˜;x á⁄O^•_»x ÉèÏQÆ=`«O K≥|∞`«∞#flk.
220 QÀѨÙ~°O....
476. QÆ∞~°∞=Ù Z=~°∞ ? x["≥∞ÿ# QÆ∞~°∞=Ù#∞ ZÖÏ QÆ∞iÎOKåe?
QÆ∞ â◊|Ì ã¨Î fiO^èŒ HÍ~°ó ™êº`ü ~°∞ â◊|Ì ã¨Îxfl~À^èŒHõó
JO^èŒHÍ~° x~Àkè`åfi`ü QÆ∞~°∞ i`«ºaènèÜ«∞`Õ
Jx J^ŒfiÜ«∞`å~°HÀѨx+¨`«∞Î 'QÆ∞~°∞—â◊ÉÏÌxH˜ J~å÷xfl q=iOzOk.
'QÆ∞—J#QÍ J*Ï˝#=∞<Õ JO^èŒHÍ~°O '~°∞— JO>Ë ^•xx x~ÀkèOKÕ"å_»∞
Jx J~°÷O. J*Ï˝<åxfl `˘ÅyOz *Ï˝#É’^èŒ HÍqOKÕ"å_»∞ 'QÆ∞~°∞=Ù— Jx
ÉèÏ=O. QÆ∞} ~°∂áêʼnõΩ Jf`«∞_≥·#"å_»∞ 'QÆ∞~°∞=Ù—Jx‰õÄ_® QÆ∞~°∞ â◊ÉÏÌxH˜
x~°fiK«#O K≥ѨÊ_»O Hõ^Œ∞Ì. HõѨ@"Õ+¨^è•~°∞Öˇ·# QÆ∞~°∞=ÙÅ ‰õÄ_® ã¨=∂[OÖ’
110 =ÙO\Ï~°∞. HÍ|\˜ì x["≥∞#ÿ QÆ~∞° =Ù#∞ QÆ∞iÎOK«_O» Ö’ *ÏQÆ~∂° Hõ``« À =Ç≤ÏOKåe.
Kå`«∞~°ºO HõÅ"å_»∞, q"ÕH=õ O`«∞_»∞, P`«‡*Ï˝#O HõÅ"å_»∞, ÉÏǨϺâ◊√kú JO`«~°
â◊√kú HõÅ"å_»∞, x~°‡Åz`«∞Î_»∞, âßO`å`«∞‡_»∞, ™ê^èŒ∞ã¨fiÉèÏ=Ù_»∞ , q∞`«ÉèÏ+≤,
A N O M
HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å∞ ÖËx"å_»∞, ã¨^•Kå~°=O`«∞_»∞, WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O HõÅ"å_»∞,
H S .C
"Õ^Œq*Ï˝# ã¨OѨ#∞fl_»∞, JÇ≤ÏO™ê ã¨`åºk QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅ"å_»∞, [Ѩ^蕺#
O
Ѩ~åÜ«∞}∞_»∞, x~°ÇϨ OHÍ~°∞_»∞, âßGA˝_∞» , „|Ǩχq+¨µ_‚ ∞» J~Ú#"å_»∞ x["≥∞#ÿ
TZO`«=∞Ok ? "åÔ~=~°∞ ?
QÆ∞~°∞=Ù Jx âß„™êÎÅ∞ =i‚OKå~Ú. D ÅHõ}∆ ÏÅ#∞ |\˜ì QÆ∞~°∞=Ù#∞ QÆ∞iÎOKåe.
477. ^Œ‰õ∆Ω#‰õΩ C
$+≤Iì qHÍã¨O JaèÅ+≤Oz "≥Ú^Œ@ ǨÏ~°ºâ◊√fi Å#|_Õ
ã¨O`å#O
^ŒHõ∆„Ѩ*ÏѨu ã¨L
Ѩk"ÕÅ =∞OkU B
Ѩل`«∞Å#∞ Hõ<åfl_∞» . "å~°O^Œ~∂° <å~°^∞Œ x É’^è`Œ À ã¨O™ê~å
P
xH˜ ^Œ∂~°"≥∞ÿ `«áÈ=∂~°æO J#∞ã¨iOKå~°∞. ^Œ‰õ∆Ω_»∞ =∞~°Å"≥~Úº =∞Ok
Ѩل`«∞Å#∞ Hõ<åfl_»∞. "åiH˜ 'â◊ÉÏÖÏâ◊√fi—Åx¿Ñ~°∞. "å~°∞ ‰õÄ_® <å~°^Œ∞x
É’^茉õΩÖ’<≥· J„QÆAÅ=∂~°æO J#∞ã¨iOKå~°∞. JO`«@ HÀÑ≤Oz# ^Œ‰õ∆Ω_»∞
'^Õâ„◊ k=∞‡iqHõ=Ú‡— Jx <å~°^∞Œ }˜‚ â◊ÑO≤ z =∞~°Å J~°∞=k =∞Ok ѨلuHõ
Å#∞ Hõ<åfl_»∞. "åi¿Ñ~°∞¡ 1. ÉèÏ#∞=Ù 2. ÅO| 3. Hõ‰õΩÑπ 4. *Ïq∞ 5.
qâ◊fi 6. ™ê^茺 7. =∞~°∞`«fiu 8. =ã¨∞=Ù 9. =ÚǨï~°Î 10. ã¨OHõÅÊ D
Ѩk=∞Okx ^èŒ~°∞‡#H˜zÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞.
11. Jtfix 12. Éèí~°}˜ 13. Hõ$uÎHõ 14. ~ÀÇ≤Ï}˜ 15. =∞$QÆt~°
16. P„~°Ì 17. ѨÙ#~°fiã¨∞ 18. ѨÙ+¨ºq∞ 19. Pâı¡+¨ 20. =∞Ѷ¨∞ 21.
ѨÙ|ƒ 22. L`«Î~° 23. ǨÏã¨Î 24. z`«Î 25. ™êfiu 26. qâßY 27.
J#∂~å^èŒ 28. *˺+¨ª 29. =¸Å 30. ѨÓ~°fiëê_» 31. L`«Î~åëê_» 32.
„â◊=} 33. ^èŒx+¨ª 34. â◊`«aè+¨ 35. ѨÓ~°fiÉèÏ„^Œ 36. L`«Î~åÉèÏ„^Œ 37.
ˆ~=u g~°O^Œih K«O„^Œ∞xH˜KåÛ_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 221
38. Jku 39. ku 40. ^Œ#∞=Ù 41. HÍ+¨ª 42. Ji+¨ª 43.
ã¨∞~°ã¨ 44. JÅ 45. =Úx 46. „HÀ^èŒ=â◊ 47. `å„=∞ 48. ã¨∞~°aè 49.
ã¨~=° ∞ 50. uq∞ J<Õ Ñ¨^=Œ ÚQÆ∞iæ x Hõâº◊ ѨÙx H˜zÛ Ñ¨i}Ü«∞O KÕâß_»∞.51.
ã¨~°∂Ѩ 52. Éèí∂`« J<Õ W^ŒÌix ~°∞„^Œ∞x H˜KåÛ_»∞. 53. ã¨fi^èŒ 54. ã¨u
J<Õ W^ŒÌix JOw~°ã¨∞x H˜KåÛ_»∞. 55. JiÛ 56. kè+¨} gix
Hõ$âßâ◊fixH˜zÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. `«H˜¯# 57. q#`« 58. Hõ„^Œ∞= 59.
Ѩ`O« y 60. Ü«∂q∞x J<Õ #Å∞æix `å~°∞¬ºx H˜zÛ Ñ¨i}Ü«∞O HÍqOKå_»∞.
giÖ’ K«O„^Œ∞x ÉèÏ~°ºÅ‰õΩ ã¨O`«uÖË^Œ∞. `«H˜¯# "å~°O^Œ~°∂ ã¨O`å#
=O`«∞Öˇ· ^Œ‰õ∆Ωx „Ѩ*ÏѨu`åfixfl ™ê~°úHõO HÍqOKå~°∞.
478. Hõ~°∞‚x [#‡~°Ç¨Ï㨺O cè+¨‡ Ñ≤`å=∞ǨïʼnõΩ `≥Å∞ã¨∞<å ?
cè+¨µ‡xH˜ Hõ~°∞‚x [#‡~°Ç¨Ï㨺O `≥Å∞ã¨∞. ÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúOÖ’ H“~°=
¿ã#‰õΩ PkèÑ`¨ º« O =Ç≤ÏOz# cè+µ¨ ‡_»∞ Ѩk~ÀAÅ∞ Ü«Ú^ŒOú KÕã≤ â◊~â° Ü
QÆ`∞« _»=Ù `å_»∞. JO`«=~°‰Äõ cè+µ¨ ‡xg∞k ~À+¨O`À Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ#x
◊ ∂« º
N O M
Hõ~°∞‚_»∞ JѨÙÊ_»∞ cè+¨µ‡x=^ŒÌ‰õΩ =zÛ áê^Œ #=∞™ê¯~°O KÕ™êÎ_»∞. cè+¨µ‡_»∞
A M ION
Hõ~∞° } H . C
‚ ‚˜ XHõ¯ KÕu`À H“QÆeOK«∞H˘x JHõ¯_» L#fl ~°HH∆õ õ Éè@
S
í ∞Å#∞ ^Œ∂~°OQÍ
MO I O N
á⁄=∞‡O\Ï_»∞. J`«xÃÑ· `«#‰õΩ HÀѨO ÖË^ŒO\Ï_»∞. `«~°∞"å`« –
hÜ«Ú^ŒÜ«∞=Ú ^≥·qHõ QÆ ~åƒùÜ«Ú`«Î=Ú h‰õΩ =∞~°∞Îź ã¨^Œ$‰õ∆ΩÅ∞ ˆQO
AT
`ÕÜ«Ú_»=Ù QÍx q#∞ ~å^èÕÜ«Ú_»=Ù QÍ=Ù h=Ù nè~° qKå~å !
L IC –ÉèÏ~°`«O–cè+¨‡ 3–444
B
PU
Hõ~°∞‚x [#‡ ~°Ç¨Ï™êºxfl „ѨHõ\ ˜™êÎ_»∞. D q+¨Ü«∞O "åºã¨∞x ^•fi~å
`«#‰õΩ `≥eã≤O^ŒO\Ï_»∞. J`«x `Õ*’ qâı+¨O=Å¡ `å#∞ QÆ∂_® ã¨OQÆu
„QÆÇ≤ÏOKå#O\Ï_»∞. PÃÑ· áêO_»=ÙÅ`À HõÅ∞ã¨∞H˘=∞‡x ã¨ÅǨ W™êÎ_»∞.
Hõ~°∞‚_»∞ "≥∞`«ÎQÍ JO^Œ∞‰õΩ HÍ^ŒO\Ï_»∞. JO^Œ∞=Å¡ cè+¨‡ Ñ≤`å=∞ǨïxH˜
Hõ~°∞‚x [#‡~°Ç¨Ï㨺O `≥Å∞ã¨∞#x =ºHõÎ=∞=Ù`«∞#flk.
479. ^Œâ◊~°^äŒ∞#‰õΩ |∞∞+¨ºâ◊$OQÆ∞_»∞ JÅ∞¡_≥ÖÏ JÜ«∂º_»∞ ?
|∞∞+¨ºâ◊$OQÆ∞_»∞ qÉèÏO_»‰õΩ_»#∞ =ÚxÜ≥ÚHõ¯ Ѩل`«∞_»∞. ÉÏźOÖ’
P„â◊ =∞OÖ’ rqã¨∂Î „ã‘Î =ÚYO K«∂z#"å_»∞HÍ_»∞. "Õ^•^茺ܫ∞#O,
"≥·kHõ „H˜Ü«∞Å`À HÍÅO QÆ_çÑ≤ „ѨÉèÏ= ã¨OѨ#∞fl_≥·<å_»∞. ^Œâ◊~°^äŒ∞#‰õΩ
'ã¨∞~°aè— J#∞„QÆǨÏO`À âßO`« J<Õ Ñ¨Ù„uHõ [x‡OzOk. ~À=∞áê^Œ∞_»<Õ
~åA#‰õΩ ã¨O`å#O ÖËHõáÈ`Õ J`«xH˜ ÃÑOѨÙ_»∞ ‰õÄ`«∞~°∞QÍ ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞
222 QÀѨÙ~°O....
âßO`«#∞ ã¨=∞iÊOKå_»∞. ~À=∞áê^Œ∞x ~å[ºOÖ’ =~å¬Å∞ ÖËHáõ È=_»O=Å¡
|∞∞+¨ºâ◊$OQÆ∞}˜‚ P ~åA `«# ~å*ϺxH˜ Ñ≤eÑ≤OK«∞‰õΩ<åfl_∞» . J`«x ~åHõ`À
=~°¬Å∞ ‰õΩiâß~Ú. ~À=∞áê^Œ∞_»∞ J`«xH˜ âßO`«xzÛ ÃÑO_ç¡KÕâß_»∞. D
suQÍ |∞∞+¨ºâ◊$OQÆ∞_»∞ ^Œâ~◊ ^° ∞Œè xH˜, ~À=∞áê^Œ∞ xH© JÅ∞¡_<·≥ å_»∞. „ѨÉÏè =
ã¨OѨ#∞fl_»∞ HÍ|\˜ì Ѩل`«HÍ"Õ∞+≤ìH˜ PǨfi#=∞O^Œ∞ H˘<åfl_»∞.
480. „ѨǨ¡^Œ∞xH˜ ã¨O`å#O L#fl^• ?
„ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xH˜ ^Õq J#∞ =x`«`À q"åǨÏ=∞~ÚOk. J`«xH˜ PÜ«Ú+¨‡O
`«∞_»∞. ta, q~ÀK«#∞_»∞, ‰õΩOÉèí∞_»∞, x‰õΩOÉèí∞_»∞ J#fl J~Ú^Œ∞ =∞Ok
111
Ѩل`«∞Å∞ [x‡OKå~°∞.
481. "å#„Ѩ™ê÷xH©, ã¨<åfl º™êxH© `Õ_® Uq∞\˜ ?
A N O M
ã¨<å`«# ^èŒ~å‡xH˜ K≥Ok# ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ „|ǨχK«~°ºO, QÍ~°›ã¨÷ºO,
O H S .C
"å#„ѨãO÷¨ =∞iÜ«Ú ã¨<åflºã¨=∞x <åÅ∞QÆ∞ P„â◊=∂Å∞ L<åfl~Ú. WO^Œ∞Ö’
z=i^≥·# ã¨<åflº™ê„â◊=∞O =∞Ǩϟ`«Î=∞"≥∞ÿ#k. `«H˜¯# =¸_®„â◊=∂Å∂
AT
^•xH˜ ™Èáê<åÅ=O\˜q. H˘O^Œ~°∞ QÆ$ǨÏã¨÷ "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∂Å#∞
B L IC
Ѩi„QÆÇ≤ÏOK«‰õΩO_® <Õ~°∞QÍ ã¨<åflºã¨O ã‘fiHõi™êÎ~°∞. Ü«∞^ŒÇ¨Ïˆ~= q~°*Ë`ü,
`«^ŒÇ¨Ïˆ~= „Ѩ„=*Ë`ü U ~ÀA# q~°H˜Î f„==∞=Ù`«∞O^À P~ÀA#<Õ
PU
ã¨#flºã≤OKåe. J#fl „Ѩ=∂}Ïxfl |\ì̃ JÖÏ KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_® âßGã≤^Œú"Õ∞.
JkèHõ ã¨OMϺ‰õΩÅ∞ <åÅ∞QÍ„â◊=∂Å#∂ „Hõ=∞Ѩ^ŒúuÖ’ áê\˜™êÎ~°∞.
K«`«∞~°÷=∂Ü«ÚëÈÉèÏQÆO L+≤`åfi--^ŒºO QÆ∞~°qǨÏ
kfifÜ«∞=∂Ü«ÚëÈÉèÏQÆO Hõ$`«^•~À QÆ$¿ÇÏ=¿ã`ü.
U=O QÆ$Ǩ„â◊"Õ∞ ã≤÷`åfi qkè=`åû fl`«HÀ kfi[ó
=<Õ =¿ã`«∞ÎxÜ«∞=∂`ü Ü«∞^ä•= kfil`ÕO„kÜ«∞ó
=<Õ+¨µ`«∞ qǨÏ$`≥·º=O `«$fÜ«∞O ÉèÏQÆ=∂Ü«Ú+¨ó
K«`«∞~°÷=∂Ü«ÚëÈ ÉèÏQÆO `«ºHÍÎ fi ã¨OQÍ ã¨Êi„=*Ë`ü.
J<Õq WHõ¯_»„Ѩ=∂} â’¡HÍÅ∞. =∞# rq`«HÍÅO PÜ«Ú~°fi~°¬â◊`«O
q∞`«O J#fl@∞¡ #∂~°∞ ã¨O=`«û~åÅ∞. JO^Œ∞Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜ 25 ã¨O=`«û~åÅ
HÍÖÏxfl QÆ∞~°∞‰õΩÅOÖ’ LO@∂ „|ǨχK«~庄â◊=∞OÖ’ QÆ_»áêe. Ô~O_»=
ÉèÏQÍxfl 26 #∞O_ç 50 ã¨O=`«û~åÅ=~°‰õÄ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞OÖ’ LO_®e.
PÃÑ· WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏѨ~°∞_≥· 25 ã¨O=`«û~åÅ HÍÅO =#OÖ’ x=ã≤O
QÀѨÙ~°O..... 223
Kåe. JѨÊ\˜H˜ 75 ã¨O=`«û~åÅ∞ xO_»∞`å~Ú. `«H˜¯# PÜ«Ú~åƒùQÍxfl
ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆѨÓ~°fiHõ "≥∞ÿ# ã¨<åflº™ê„â◊=∞OÖ’ QÆ_»áêe.
"å#„Ѩ™ê÷„â◊=∞HÍÅOÖ’ ÉèÏ~°º#∞ Ѩل`«∞Å ã¨O~°Hõ∆}Ö’ LOKåe.
JÖÏHÍHõ P"≥∞ W+¨ìѨ_ç`Õ `«#=^ÕÌ LOK«∞HÀ=K«∞Û. ã¨<åflº™ê„â◊=∞ ã¨=∞
Ü«∞OÖ’ =∂„`«O ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`å^Œ∞Å`À Z\˜ãì O¨ |O^èOŒ LO_»~å^Œ∞. `«Ñ㨠∞¨ ûKÕ
ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ∂ #t¿ãÎ =∞#ã¨∞û ѨiѨHfiõ =∞=Ù`«∞Ok. JѨC_»∞ ã¨<åflºã¨O
Ü≥∂yH˜ ã¨fiÜ«∞OQÍ<Õ ã≤kúã¨∞ÎOk. J~Ú<å âß„™ÈÎHõÎOQÍ ã¨<åflºã¨ nHõ∆#∞
=∞~˘Hõ QÆ∞~°∞=Ù #∞O_ç Ѩi„QÆÇ≤ÏOK«_»O Lz`«O. ã¨<åflºã¨ ã‘fiHÍ~åxH˜
`«y# Ü≥∂Qƺ`«#∞ "å# „Ѩ™ê÷„â◊=∞OÖ’ ™ê^艌 Ωõ _»∞ ™êkèOKåe. JO^Œ∞KÕ`«
ã¨<åflºã¨OÃÑ· "≥∞@∞ì HÍQÍ "å#„ѨãO÷¨ „H˜Ok"≥∞@∞ì J=Ù`«∞Ok. ã¨<åflºã¨OÖ’
‰õΩ\©K«Hõ, |Ǩ˙K«Hõ, ǨÏOã¨, Ѩ~°=∞ǨÏO㨠Jx <åÅ∞QÆ∞ ÉèË^•Å∞<åfl~Ú.
<å~°^Œ Ѩi„"å[HÀѨx+¨ `«∞ÎÖ’ `«∞sÜ«∂f`«∞_»∞, J=^èŒ∂`« Jx WOHÍ
Ô~O_»∞ ÉèË^•Å∞ ¿Ñ~˘¯#|_®¤~Ú. WÖÏO\˜ ÉèË^•Å∞ "å#„Ѩã¨∞÷ÅÖ’ ÖË=Ù.
A N M
P`«‡*Ï˝# ã¨Oáê^Œ#HÔ · QÆ$Ǩ~å=∂^Œ∞Å∞ =^Œe =<åxHÀ, P„â◊=∂xHÀ
O M ION
H . C
"≥o§âßO`« z`«∞Î_≥· LO_Õ ã≤÷u<Õ "å#„Ѩã¨÷O JO\Ï~°∞. qY#㨠=Úx
S AT
MO I O N
É’kèOz# ^èŒ~å‡xfl PK«iOKÕ"å_»∞ HÍ# "å㨄Ѩã¨∞÷x "≥·MÏ#ã¨∞_»∞ Jx
‰õÄ_® JO\Ï~°∞. "å# „Ѩã¨∞÷_»∞ ™êÜ«∞O„áê`«ó HÍÖÏÅÖ’ J~°}ºOÖ’
AT
ÅaèOKÕ HõO^Œ=¸Å, Ѷ֨ Ï^Œ∞Å`À<Õ Ç¨ÏŸ=∞O, ѨOK«=∞ǨÜ«∞*Ï˝Å∞ KÕÜ∂« e.
L IC
ã¨<åflºã≤H˜ Ü«∞[˝qkè ÖË^∞Œ . <å~°^Œ Ѩi„"å[HÀѨx+¨`∞« Î "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „QÆO^ä•ÅÖ’
B
U=Úx, |∞∞+≤, Ü≥∂y, ™ê^èŒ∞=Ù JO`å XHõ>Ë<å?
ã¨<åflºã¨ÅHõ∆}ÏÅ∞ KåÖÏ q=~°OQÍ „ѨuáêkOѨ|_ç=Ù<åfl~Ú.
P482.
1. =∞#º`Õ Wu =Úxó J#∞ =Ùº`«ÊuÎx|\˜ì '=Úx— J<Õ â◊|ÌO
U~°Ê_çOk. '=∞#*Ï˝<Õ— Jx ^è•`«∞=Ù. *Ï˝#O HõÅ"å_»∞ Jx P â◊ÉÏÌxH˜
J~°úO. =∞ø#„=`«O áê\˜OKÕ"åx ¿Ñ~°∞QÍ J=∞~°HÀâ◊O ¿Ñ~˘¯#flk.
2. |∞∞+≤ : '*Ï˝#㨺 áê~°=∞QÍ`ü Wu |∞∞+≤ó— J#∞ =Ùº`«ÊuÎ „ѨHÍ~°O
*Ï˝#=ÚÜ≥ÚHõ¯ P=eQÆ@∞ì#∞ KÕi#"å_»∞ '|∞∞+≤— J=Ù`å_»∞. ã¨`«º"å‰õΩ¯
(ã¨`«ºO K≥¿ÑÊ"å_»∞) J#∞#k nx Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^ŒO.
3. Ü≥∂y : Ü≥∂QÆó J™êºã¨uÎ Ü≥∂w Ü≥∂QÆO HõÅ"å_»∞ Ü≥∂y J#|_»
`å_»∞. Ü≥∂QÆ â◊ÉÏÌxH˜ J<ÕHõ J~å÷Å∞<åfl~Ú. Ü≥∂QÆtÛ`«Î =$uÎx~À^èŒó
Jx Ѩ`«O[e Ü≥∂QÆã¨∂„`«=Ú ##∞ã¨iOz =∞<À=$uÎx x~ÀkèOK«_»O
224 QÀѨÙ~°O....
Ü≥∂QÆO. Hõ~°‡Ü≥∂QÆO, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO, *Ï˝#Ü≥∂QÆO J#fl =º=Ǩ~°O ‰õÄ_®
„Ѩã≤^ŒúO. HÍ|\˜ì PÜ«∂ Ü≥∂QÍÅ#∞ J#∞+≤ªOKÕ"å_»∞ 'Ü≥∂y— J=Ù`å_»∞.
4. ™ê^èŒ∞=Ù : '™ê^èÀflfu ™ê^Œ∞ó— (™ê^èŒ ã¨Oã≤^Òú Jx ^è•`«∞=Ù)
HÍ~åºxfl ™êkèOKÕ"å_»∞ ™ê^èŒ∞=Ù. 'ã¨[˚#∞_»∞— J<Õ J~°÷OÖ’ ‰õÄ_® D
â◊ÉÏÌxfl „ѨÜ≥∂y™êÎ~°∞.
483. UHÍ^Œâ◊~°∞„^Œ∞Å∞ Z=~°∞ ?
t"À=∞¿ÇÏâ◊fi~°ó â◊OÉèí∞ó NHõO~îÀ Éèí= Dâ◊fi~°ó
=∞Ǩ^Õ=ó Ѩâ◊√Ѩuó hÅHõO~îÀ =$+¨^èŒfi[ó
112 Ѩ~°"Õ∞â◊ W"Õ∞ ~°∞„^• UHÍ^Œâ◊ ã¨g∞i`åó
Jx t=`«`«Î fi ~°`åflHõ~°O. nxx|\˜ì 1.t=Ù_»∞ 2. =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞
N M
3. â◊OÉèí∞_»∞ 4. NHõO~î°∞_»∞ 5. Éèí=Ù_»∞ 6. Dâ◊fi~°∞_»∞ 7. =∞Ǩ^Õ=Ù_»∞
A O
O H S .C
8. Ѩâ√◊ Ѩu 9. hÅHõO~î∞° _»∞ 10. =$+¨^fiŒè A_»∞ =∞iÜ«Ú 11. Ѩ~"° ∞Õ â◊√_»∞
J#∞"å~°∞ UHÍ^Œâ◊~°∞„^Œ∞Å∞.
=∞~˘Hõ ѨHõ∆=Ú ##∞ã¨iOz –
IC
1. JA_»∞ 2. UHõáê^Œ∞_»∞ 3. JÇ≤Ï~°∞ƒ^èŒ∞fl º_»∞ 3. â◊OÉèí∞_»∞ 4.
B L
`«fi+¨ì 5. ~°∞„^Œ∞_»∞ 6. ǨÏ~°∞_»∞ 7. â◊OÉèí∞_»∞ 8. „`«ºO|‰õΩ_»∞ 9. JѨ~ål
PU
`«∞_»∞ 10. Dâß#∞_»∞ =∞iÜ«Ú 11. „uÉèí∞=#∞_»∞ J#∞"å~°∞ UHÍ^Œâ◊
~°∞„^Œ∞Å∞QÍ ¿Ñ~˘¯#|_ç<å~°∞. WOHÍ H˘xfl =∞`«ÉèË^•Å∞ L<åfl~Ú. "å\˜
„ѨHÍ~°O ÃÑ· ¿Ñ~°Ö¡ ’ H˘xflO\˜H˜ |^Œ∞Å∞ =$ëêHõÑ,≤ HõÑi¨ ,Ì â◊~∞° fi_∞» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
¿Ñ~°∞¡ q#|_»∞ `«∞<åfl~Ú.
484. ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ∞ Z=~°∞ ?
^•fi^Œâßk`«∞ºÅ∞ J#fl q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® =∞`«ÉèË^•Å∞ HÍ#
=ã¨∞Î<åfl~Ú. XHõ=∞`åxfl J#∞ã¨iOz =∞ǨÉèÏ~°`«O K≥Ñ≤Ê#@∞¡ D „H˜Ok
"å~°∞ ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ=Ù`å~°∞.
1.^è•`« 2. q∞„`«∞_»∞ 3. J~°º=Ú_»∞ 4. â◊√„‰õΩ_»∞ 5. =~°∞}∞_»∞ 6.
JOâ◊√_»∞ 7. ÉèíQÆ∞_»∞ 8. q=ã¨fiO`«∞_»∞ 9. ѨÙO+¨µ_»∞ 10. ã¨q`« 11.
`«fi+ì¨ =∞iÜ«Ú 12. q+¨µ=‚ Ù. =∞~˘Hõ ѨHO∆õ Ö’ g\˜Ö’H˘xfl ¿Ñ~°‰¡ Ωõ |^Œ∞Å∞–
1. [Ü«∞O`«∞_»∞ 2. ÉèÏ㨯~°∞_»∞ 3. ÉèÏ#∞_»∞ 4. Ç≤Ï~°}ºQÆ~°∞ƒù_»∞ 5.
Pk`«∞º_»∞ W`åºkQÍ HõÅ <å=∂Å∞ ¿Ñ~˘¯#|_ç=Ù<åfl~Ú.
QÀѨÙ~°O..... 225
485. P=|$^èŒ ™êfl#O JO>Ë Uq∞\˜ ?
P=|$^èŒ=Ú J<Õ =∂@‰õΩ Ü«∞*Ï˝O`«=Ú ÖËHõ Ü«∞[˝O ѨÓiÎ J~Ú#
`«~°∞"å`« J<Õ J~°úO "å_»∞HõÖ’ LOk. Ü«∞[˝=Ú Hõ_»Ñ¨@ JO>Ë Ü«∞[˝=Ú
ѨÓiÎJ~Ú# `«~∞° "å`« #∂º<åuiHõÎ ^À+¨Ñi¨ Ǩ~å~°=÷ Ú KÕÜÚ« Hõ~‡° . (J#QÍ
Ü«∞[˝=Ú KÕ¿ã@ѨÙ_»∞ U"≥·<å ÃÇÏK«∞Û `«QÆ∞æÅ∞ [iyÜ«ÚO>Ë P ^À+¨=Ú
áÈ=Ù@ÔH· KÕ¿ã âßOu „Ѩ„H˜Ü∞« ) Ü«∞[˝=Ú#∞ KÕÜÚ« Hõ~ΰ Ü«∞[˝Ñi¨ Hõ~=° ÚÅ∞
=∞O„`«ÑÓ¨ ~°fiHõ=ÚQÍ ™êfl#=ÚKÕã≤ â◊√kúá⁄O^Œ∞ Ѩ^uúŒ . Ü«∞[˝=Ú#∞ KÕÜÚ«
<å`«_»∞ `å#∞ `«# WÖÏ¡Å∞ (^èŒ~°‡Ñ¨ufl) JÉèíºO[# ™êfl<å^Œ∞Å∞KÕã≤ â◊√^Œú
ã¨OHõÅÊ=Ú`À Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ HõOHõ} ^è•~°∞Å∞QÍ nHõ∆`À KÕ¿ã"å~°∞.
Ü«∞*Ï˝O`«~°=Ú# ^ÀëêѨ<À^Œ=ÚQÍ HõOHõ} qã¨~°˚#=ÚKÕã≤ Hõ~°Î ÉèÏ~åº
ã¨"Õ∞`«∞_»∞QÍ ã¨=∞O„`«Hõ=ÚQÍ HÍqOK«∞ ™êfl#=Ú.J#QÍ "åiH˜ „Ѩ`ÕºHõ
=ÚQÍ XHõѨq„`«`« U~°Ê_ç#^Œx¿Ñ~°∞.
=∞ǨÉèÏ~°`O« Ö’ ^è~Œ ‡° A_»∞ „^ÒѨn ã¨"∞Õ `«OQÍ D q^èOŒ QÍ KÕã<≤ å_»∞.
N M
WOHõ#∞ ǨÏiâ◊ÛO„^•^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® Ü«∞*Ï˝O`«=Ú# P=|$^èŒ ™êfl#=Ú
A O
H . C
KÕã≤#@∞¡#flk. „^ÒѨk L^ÀºQÆѨ~°fiOÖ’ NHõ$+¨µ‚x`À ~åÜ«∞ÉÏ~°=Ú#∞
S
MO I O N
ѨOѨ٠ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«#‰õΩ [iy# J==∂#=Ú#∞ QÆ∂iÛ K≥ѨÙ`«∂
''XHõO_»∞ ~å[ã¨∂ Ü«∂=Éè$í ^äOŒ #O^Œ∞ â◊√zÜ≥∞ÿ ÃÑ#∞á⁄Ok#"Õ}ј @ ¨ ì Jx
AT
JO@∞Ok. JO>Ë ~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∞*Ï˝O`«=Ú# =∞O„`«Ñ¨Ó~°fiHõ ™êfl#=Ú
L IC
HÍqOz# `«Å"≥O„@∞HõÅ#∞Ѩ\ì˜ ÖÏy J==∂xOz<å_»∞. Jx Ѩq„`«"∞≥ #ÿ
B
P486.U=∞Ǩq+¨µ‚=Ù‰õΩ Éèí∂^Õq ÉèÏ~°º ZÖÏ J~ÚOk ?
`«#"Õ}˜x ÖÏy<å_»x.
Ç≤Ï~°}ϺHõ,∆ Ç≤Ï~°}º HõtѨÙÅ∞ ™È^Œ~∞° Å∞, `˘e Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩ∆ _»∞ âßѨ=â◊
=Ú# q+¨µ‚x Z^ŒiOz<å_»∞. P ã¨=∞Ü«∞=Ú# P ~°Hõ¯ã¨∞x PQÆ_»=ÚʼnõΩ
JO`«∞ ÖˉΩõ O_ç#k. q+¨µx‚ ǨÏ`«=∂~°∞Û@ÔH· KåÅ „ѨÜ∞« `«fl=Ú KÕã<≤ å_»∞.
Éèí∂q∞x QÀà◊=ÚQÍ KÕã≤ `«# QÆ∞Ñ≤Ê@Ö’ LOK«∞ H˘#∞@‰õΩ „Ѩܫ∞`«fl=Ú
KÕã≤<å_»∞. P ã¨=∞Ü«∞=Ú# =∞Ǩq+¨µ‚=Ù Pk =~åǨÏ=¸iÎQÍ ~åHõ∆ã¨∞x
K≥~°#∞O_ç Éèí∂^ÕqH˜ q=ÚH˜Î HõeæOz<å_»∞.
487. ã¨`«º<å~åÜ«∞}™êfiq∞ „=`«=Ú „áê=ÚYºO Uq∞\˜ ?
=∂#=ÙÅ∞ [<å‡O`«~åÅÖ’#∞, D [#‡OÖ’#∂ `«=∞ HÀiHõÅ∞ f~°∞
@‰õÄ ã¨HõÅ ™œMϺÅ`À ã¨O`À+¨ rq`«=Ú#∞ QÆ_»¿Ñ `«∞^Œ‰õΩ "≥∂Hõ∆
226 QÀѨÙ~°O....
™ê„=∂[º =Ú#‰õΩ KÕ~∞° HÀ=_»=Ú#‰õΩ [Ѩ, `«Ñ=¨ ÚÅ∞, „=`«=ÚÅ∂ KÕã∂¨ Î
LO\Ï~°∞. „áêp#HÍÅOÖ’ „uÖ’Hõ ã¨OKåi J~Ú# <å~°^Œ∞_»∞ XHõ
Ѩ~åºÜ«∞=Ú "≥·‰õΩO~î°=Ú#‰õΩ "≥o¡ "≥·‰õΩO~î°<å^äŒ∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°=ÚKÕã≤
`«O„_ô =∂#=ÙÅ∞ <å<åq^Œ =ºã¨<åʼnõÄ JÅ"å@∞Ѩ_ç Z<Àfl ÉÏ^èŒÅ∞
J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞. "åi ÉÏ^èŒÅ∞ `˘Åy "å~°O`å ã¨∞Y=ÚQÍ LO_»∞@‰õΩ
=∂~°æ"Õ∞k. U ^≥·==Ú#∞ P~åkèOz#"åi =º^èŒÅ∞ `˘ÅQÆ∞#∞. Jx
„ѨtflOz<å_»@. ^•xH˜ q+¨µ=‚ Ù <å~°^•! Ѩ^∞Œ <åÅ∞æ Ö’HÍÅÖ’ „Ѩã∞¨ `Î =« Ú
¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞ „=`«=ÚÅÖ’ L`«Î=∞ „=`« "≥ÚHõ¯\˜ Ü«Ú#flk. ^•x ¿Ñ~°∞
113 'ã¨`«º<å~åÜ«∞}™êfiq∞ „=`«=Ú— qkè xiÌ+ì̈ q^è•#OQÍ P „=`«=Ú#∞KÕ¿ãÎ
ã¨=∞ã¨Î JiëêìÅ∞ `˘Åy ã¨∞Y=ÚÅ∞ HõÅ∞æ#∞.
A O M
XHõ ѨÙ}ºˆH„∆ `«=ÚÖ’ =∂#=Ù_»∞ ÉèHí „Î˜ â◊^•ú QÆi+¨µ_ª ∞» QÍ „Ѩ^À+¨ HÍÅ=Ú
N
#O^Œ#∞ëêª#=Ú`À D „=`«=Ú#∞ KÕÜ«∞=Öˇ#∞. ѨÓ*Ï#O`«~°=Ú ™êfiq∞
O H S .C
„Ѩ™ê^Œ=Ú#∞ ã‘fiHõiOѨ=Öˇ#∞. D ѨÓ*Ï q^è•#=Ú =Å# =∂#=ÙʼnõΩ
M ION
HÀiHõÅ∞ f~°QÅÆ =Ù. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ 'ã¨`º« <å~åÜ«∞}„=`«=Ú— W+¨Ñì Ũ¶ ã≤kHú ˜
ÅѶ¸ T
¨ Ü«∞=Ú. Jx =∞Ǩq+¨µ=‚ Ù <å~°^∞Œ _»∞#‰õΩ K≥ÑÊ≤ #@∞¡ ѨÙ~å}=ÚÅÖ’
A
B L IC
#∞#flk. D „=`«=Ú#∞ QÆ∂iÛ# QÍ^äÅŒ ∞ qt+¨=ì ÚQÍ L#flq. q=~°=ÚÅ∞
„ѨuHõÅÊ=ÚÖ’ ã¨Ê+ì̈=ÚQÍ L#flq. HÀiHõÅ∞ f~°∞@ÔH· HÍqOKÕ „=`«q∞k.
PU
Hõ^äŒÅÖ’ <å<åq^èŒ r=#=ÚÅ"å~°∞ á⁄Ok# J#∞Éèí==ÚÅ#∞ q=iOz
Ü«Ú<åfl~°∞. Hõ#∞Hõ P Hõ^äŒÅ#∞ K«^Œ∞=Ù@ J=ã¨~°=Ú.
488. u~°∞=∞ÅÖ’ N"åi PÅÜ«∞OZ^Œ∞~°∞QÍ L#fl Q˘Å¡ÉèÏ=∞
=∞O_»Ñ¨O Ü≥ÚHõ¯ „áê=ÚYº`« Uq∞ ?
u~°∞=∞Å™êfiq∞ =∞Ǩ^•fi~åxH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ L#fl gkèx ã¨xflkè gkè
JO\Ï~°∞. <Õ~°∞QÍ "≥o¡ K«∂¿ãÎ Z^Œ∞~°∞QÍ ÉË_ç PO[<ÕÜ«∞™êfiq∞ L<åfl~°∞.
QÆ∞_çH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ L@¡"≥∞@¡#∞ ZH˜¯`Õ <åÅ∞æ ~åu ã¨ÎOÉèÏÅ`À ÃÑ· XHõ¯
HõÅâ◊O LO_Õ =∞O@ѨO =∞#=Ú ^•@∞H˘x "≥à=¡◊ Åã≤ LOk. P =∞O@Ѩ
=Ú<Õ 'Q˘Å¡ÉèÏ=∞— =∞O@ѨO JO\Ï~°∞. "≥#∞Hõ\ ˜H˜ Q˘Å¡ÉèÏ=∞ XHõ`≥
áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞ P „áêO`«OÖ’ Éèí‰õΩÎʼnõΩ J"Õ∞‡^Œ@. HÍh N"≥·+¨‚= PKå~°º
ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ =∂„`«O P~å^èŒ<å ÉèÏ=O`À Lz`«OQÍ WKÕÛ^Œ@ P QÀÑ≤Hõ.
P"≥∞ ‰õÄ~°∞Û#fl PKÀ@ xi‡`«"∞≥ #ÿ =∞O@ѨO QÆ#∞Hõ P QÀÑ≤H#õ ∞ `«ÅѨÙ#‰õΩ
`≥KÛÕ QÍ^ä#Œ ∞ `«ÅK«∞ H˘O@∂ ^•xH˜ Q˘Å¡ÉÏè =∞ =∞O@Ѩ=∞x¿Ñ~°∞ =zÛ#^Œx
ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥|∞`å~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 227
489. =‰õΩàÏ^Õq =O@™êÅ ZHõ¯_» L#flk ?
u~°∞=∞ÖËâ◊√x =O@™êÅ#∞ áÈ@∞ =‰õΩà◊=∂eHõ ÖËHõ =‰õΩàÏ^Õq Jx
Ñ≤Å∞=|_Õ P"≥∞ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞H˜ `«e¡QÍ Ñ≤Å∞= |_»∞`«∂ LOk.P"≥∞
q„QÆÇϨ O"åH˜\ H˜ ˜ ^ŒQ~æÆ Ö° ’<Õ LOk. D"≥∞#∞ =‰õΩàÏ^Õq, ѨK#« ÅH˜;, =∞^ŒÑe¨ ¡
<åzÛÜ«∂~ü Jx ‰õÄ_® Ñ≤Å∞ã¨∞ÎO\Ï~°∞. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ XHõ SuǨϺO
K≥ѨÙ`«∂ L<åfl~°∞. ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆOÖ’ NHõ$+¨µ‚x ÃÑOz ÃÑ^ŒÌKÕã≤# #O^ŒQÀѨÙx
WÖÏ¡Å∞ Ü«∞â’^Œ NHõ$+¨µ‚#‰õΩ q"åǨkHõ=ÚÅ∞ [~°∞ѨÖËHõáÈ~Ú #O^Œ∞ʼnõΩ
zOuOzO^Œ@. NHõ$+¨µ_‚ ®"≥∞#∞ F^•~°∞ã¨∂Î HõeÜ«ÚQÆOÖ’ `å#∞ Nx"å™ê=
`å~°O ^•eÛ#ѨÙ_»∞ P"≥∞ =‰õΩà◊=∂`«QÍ `«#‰õΩ ÃÑO_ç¡KÕ~ÚOKÕ J^Œ$+¨ìO
HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx =~°q∞zÛ<å_»@. Hõ#∞Hõ ^•fiÑ~¨ Ü ° Ú« QÆOÖ’ #O^ŒQÀѨÙx WÖÏ¡Ö#·ˇ
Ü«∞â’^Œ HõeÜ«ÚQÆOÖ’ =‰õΩà◊=∂`«Ü≥ÿ∞ `«# HÀÔ~¯ f~°∞Û‰õΩ#fl^Œx ѨÙ~å}QÍ^äŒ.
490. [Ѩ=Ú Uq^èŒ=ÚQÍ KÕÜ«∂e ?
ÉèíQÆ=„fÊuH˜ =∂#ã≤Hõ qHÍ™êxH© [Ѩ`«áê^Œ∞Å∞ KÕ™êÎ~°∞. `å#∞
A N O M
LѨ^Õâ◊=Ú á⁄Ok# =∞O„`«=Ú#∞ xâ◊ÛÅ=∞QÆ∞ =∞#ã¨∞`À JO`«~å`å‡=
H S C
Ö’Hõ#`«`«Ê~°`«`À UHÍ„QÆ =∞#ã¨∞¯_»∞QÍ J#ºzO`«# ÖˉõΩO_® `«#Ö’
. AT
MO I O N
`å#∞ `«ÅK«∞H˘O@∂ KÕ¿ã ^≥·=^蕺#=Ú [Ѩ=Ú, Hõ#∞Hõ '[Ѩ=Ú—J<Õ
=∂@‰õΩ ã¨iÜ≥ÿ∞# J~°÷=Ú#∞ `≥eã≤H˘#=Åã≤Ü«ÚOk. JOQÆ<åºã¨
A T
Hõ~<° 庙êk qkè`À ^蕺#=∞O„`«=Ú#∞K≥ÑÊ≤ xâ◊ÛÅ=∞#=Ú`À "≥eH˜ `≥eÜ«∞
I C
~åx q^èŒOQÍ „ѨâßO `«OQÍ KÕ¿ã ^≥·= ^蕺#"Õ∞ [Ѩ=Ú.
L <å^ä∞Œ _»∞ 5. J‰õΩo`«<å^ä∞Œ _»∞ 6. =∂`«OQÆ <å^ä∞Œ _»∞ 7. =∞`ÕûºO„^Œ<å^ä∞Œ _»∞
491. =∞ÅÜ«∞ѨB
Ê™êfiq∞ J#fl¿Ñ~°∞ ZÖÏ =zÛOk ? Jxfl PÅÜ«∂ÖÖ’#∞
P U L`«û=~°¡‰õΩ ¿Ñ~°∞¡ LO\ÏÜ«∂ ?
`«q∞à◊OÖ’ =∞Öˇ· JO>Ë H˘O_» Hõ#∞Hõ H˘O_»g∞k P~å^茺=¸iÎx
=∞ÅÜ«∞Ñ¨Ê Jx Ñ≤ÅK«∞@ HõÅ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ P ¿Ñ~°∞ =zÛOk. „Ѩu
PÅÜ«∞OÖ’x L`«û==¸~°∞ÅÎ ‰õÄ PÜ«∂ã¨Å÷ qâıëêÅ#∞|\˜ì ¿Ñ~°∞O¡ @∞#flq.
492. K«OѨHõ „Ѩ^ŒH˜∆} qkè q^è•<åÅ∞ Uq∞\˜ ?
K«OѨHõ =∞#QÍ ã¨OÃÑOQÆ. Wk fQÆQÍ#∞, „=∂#∞#∞O_ç ‰õÄ_» zQÆ∞~°∞Û
ѨÓ=Ù. U =∞OQÆà◊HÍ~åºxÔH·<å =∞#"å~°∞ „Ѩ^ŒH˜∆}=ÚQÍ HÍ~åº~°OÉèí=Ú
HÍqOKÕ "å~°∞. Hõ#∞Hõ K«OѨHõ =$Hõ=∆ Ú#‰õΩ „Ѩ^HŒ }∆˜ =Ú KÕÜÚ« @‰õΩ „Ѩ`ºÕ Hõ
q^è∞Œ Å∞O _»=Ù. L^•. `«∞Åã≤, aÅfi=Ú "≥Ú^ŒÅQÆ∞ K≥@‰¡ Ωõ ‰õÄ_» „Ѩ^HŒ }∆˜ QÍ<Õ
=zÛ Ñ¨Ó[Å∞ KÕ¿ã PKå~°=Ú L#flk.
228 QÀѨÙ~°O....
493. #=<å^äŒ∞Å∞ Z=~°∞ ?
#=<å^èŒ∞Å∞ g~°â‹·= =∞`«=Ú#‰õΩ ã¨O|OkèOz#"å~°∞ `åO„u‰õΩÅ∞
‰õÄ_». #=<å^ä∞Œ Å∞ Ü≥∂QÆãk≤ Hú Åõ "å~°∞QÍ =∂„`«"∞Õ HÍ^Œ∞."åºã¨∞Å∞ ‰õÄ_®#∞,
Q“~°# J<Õ Hõgâ◊fi~∞° _»∞ #=<å^äŒ K«i„`«#∞ kfiÑ^¨ Œ HÍ=º=ÚQÍ ~°zOz<å_»∞.
D #=<å^äŒ ã≤^Œ∞úÅ#∞QÆ∂iÛ =∞Ǩ~åR, Ç≤ÏOnÅÖ’ KåÖÏ Hõ^äŒ
Å∞#flq.''QÀ# #=<å^äKŒ i« „`« ~°K<« åHÍÅ=Ú „H©.â◊.5= â◊`å|Ì=Ú <å\˜k.
P HÍ=º=Ú ##∞ã¨iOz Pk<å^ä∞Œ _»∞ Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞. Ѩ~=° ∞t=Ùx J#∞„QÆÇϨ
=Ú# g∞# <å^èŒ∞_»#|_»∞ =∞`Õû ºO„^Œ<å^äŒ∞_»∞ P^蕺u‡Hõ q^Œº#∞ á⁄Ok
114 Ѩ~°=∞t=Ùx Ü«∂^Õâ◊=Ú# f~°÷Ü«∂„`«Å∞ HÍqOz HõoOQÆ, |OQÍà◊ "≥Ú^Œ
ÅQÆ∞ ^Õâ◊=ÚÅ∞ Ѩ~°º\˜OK«∞K«∞ KÒ~°Oy "≥Ú^ŒÅQÆ∞ Zxq∞k =∞Okx
A O M
t+¨µºÅ∞QÍ ã‘fiHõiOz<å_»∞. `«# t+¨µºÅ`À HõÅã≤ "≥~°t `˘q∞‡k =∞Ok
N
.C
#=<å^äŒ∞Åx Ö’HõOÖ’ „Ѩã≤kú #Ok<å~°∞. #=<å^äŒ ã≤^Œ∞úÅ∞ „Ѩ[ʼnõΩ
O H S
"Õ∞Å∞ KÕ‰õÄ~°∞ã¨∂Î LO_Õ"å~°∞. „H©.â◊.9,10 â◊`åÉÏÌÅÖ’ <ÕáêÅ∞ „áêO`«
M ION
=Ú# â‹=· , É∫^Œ=ú ∞`«=ÚÅ #∞O_ç D <å^ä㌠^≤ ∞Œ Åú ã¨O„Ѩ^•Ü«∞=Ú "≥Ú^ŒÖ·ˇ
#@∞¡ K«i„`« K≥ѨÙ`«∂L#flk. D ã≤^Œú ã¨O„Ѩ^•Ü«∞=Ú Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞=Ú
IC
#∞O_ç ¿ã`«∞=Ù^•HÍ ÉèÏ~°`«^Õâ◊=Ú# "åºÑ≤Oz#k. D #=<å^äŒ∞Å ¿Ñ~°∞¡
B L
ã¨OˆH`« Ѩ^ŒHÀâ◊=Ú# x@∞¡#flk.
PU
1. ã¨`«º<å^äŒ∞_»∞ 2. ã¨Ö’Hõ<å^äŒ∞_»∞ 3. Pk<å^äŒ∞_»∞ 4. J<åk
8. Ѷ∞¨ \˜Ü∂« „`« <å^ä∞Œ _»∞ 9. QÀ~°H<∆õ å^ä∞Œ _»∞ Jx ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ `≥eÜ«ÚK«∞#flk.
494. T~°úfi ѨÙO„_»=ÚÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ? "å\˜ „ѨÉèÏ="Õ∞q∞ ?
P~°º=∞`«OÖ’ =ÚY^è•~°}O (ÉÁ@∞ì)XHõ P~°¬ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OQÍ U~°Ê
_çOk. Jk „uѨÙO„_»=Ú, T~°fiú ѨÙO„_®Å∞ Jx =ÚYºOQÍ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞,
"≥+· =‚¨ ÙÅ∞ T~°fiú ѨÙO„_®Å∞ ^èiŒ ™êÎ~∞° . „ã‘ÅÎ ∞ uÅHõ^•è ~°} KÕ™êÎ~∞° . u~°∞=∞}˜x
xÅ∞=Ù# =¸_»∞ˆ~YÅ∞QÍ ^èŒiOK«_®<Õfl T~°úfi ѨÙO„_»^è•~°} =∞O\Ï~°∞.
D =¸_»∞~ˆ YÅ∞ JHÍ~°,LHÍ~°,=∞HÍ~° ã¨fi~∂° Ѩ"∞≥ #ÿ „Ѩ}"åxfl ã¨∂z™êÎ~Ú.
JHÍ~°O ã¨`«Î fi ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# q+¨µ‚=Ù#∂, LHÍ~°O z`«Î fi ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ J~Ú#
=∞ǨÅH˜;x =∞HÍ~°O ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÖˇ·# ÉèÏQÆ=`«∞Å#∂ `≥eÜ«∞*Ë™êÎÜ«∞x
K≥|∞`å~°∞. â‹·=ÙÅ∞ Éèí™ê‡xfl =¸_»∞J_»¤ˆ~YÅ∞QÍ #∞^Œ∞@^èŒi™êÎ~°∞. u~°∞
=∞}˜ =∞\˜ì (=∞$`ü)H˜ ã¨O|OkèOz#k. HÍ=Ù# Jk =∞\˜ì#∞O_ç Hõeæ#
QÀѨÙ~°O..... 229
D â◊s~°O z=iH˜ =∞\˜ìÖ’<Õ Hõeã≤áÈ`«∞O^Œx ã¨∂zã¨∞Î #flk. WO^Œ∞=Å¡
"≥~· åQƺO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =ÚH˜HÎ Àˆ~ "åxH˜ "≥~· åQƺO KåÖÏ =ÚYºO. q|∂k
^è•~°} ‰õÄ_® Dâ◊s~°O z=iH˜ |∂_ç^JŒ ÜÕ∞º^Õ J<Õ `«`åÎ fixfl xˆ~tÌ ã¨∞OÎ k.
=ÚY^è•~°} ÖˉΩõ O_® KÕ¿ã ã¨`¯« ~°‡Å∞ x~°~Hú° ÍÅx PQÆ=∂Å∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~Ú.
^•fi^Œâ◊ (12) T~°úfi ѨÙO„_®Å∞ ^èŒiOK«_»O ‰õÄ_® Hõ^Œ∞Ì. <å_»∞Å∞,
ǨÏ$^ŒÜ«∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# â◊s~°ÉèÏQÍÅ#∞ K«Å¡|~°K«∞@‰õΩ ‰õÄ_® PÜ«∂
™ê÷<åÅÖ’ T~°úfiѨÙO„_»^è•~°} J=ã¨~°=∞x "≥·*Ï˝xHõOQÍ qâı¡+¨} KÕã≤
H˘O^Œ~°∞ q=iã¨∞Î<åfl~°∞. T~°úfiѨÙO„_»OÖ’ LѨÜ≥∂yOKÕ =ã¨∞Î=ÙʼnõΩ
K«Å¡^Œ#O HõeæOKÕ ÅHõ∆}O L#flk.
495. "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∂}Ïxfl ZѨÙÊ_»∞ „"åâß_»∞ ? ~å=Ú_ç
[#<åxH˜ =ÚO^• ? ÖËHõ `«~°∞"å`« ?
"åb‡H˜ „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ ~å=Ú_»∞ rqOz=Ù#fl HÍÅOÖ’<Õ ~å=∂Ü«∞
}Ïxfl ~°zOz#@∞¡ ~å=∂Ü«∞}O #∞O_Õ `≥Å∞ã¨∞#Î flk. P =∞ǨÏi¬ XHõ<å\˜
M O
N O
=∞^蕺ǨÏflO `«=∞™ê #kH˜ ™êfl<åxÔH· "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» É’Ü«∞"å_˘Hõ_»∞
A C
H .
„H“OK« Ѩ‰õ∆ΩÅ [O@Ö’ XHõѨH˜∆}˜ ÉÏ}O`À H˘\˜ì K«Oáê_»∞. JkK«∂z
S A
MO I O N
â’HÍxH˜ QÆ∞i J~Ú# "åb‡H˜ J`«}˜‚ â◊Ñ≤OKå_»∞. P âßѨ=K«#O Kè«O^À
T
|^ŒúOQÍ PÜ«∞# #∞O_ç "≥Å∞=_çOk. P„â◊=∂xH˜ áÈ~Ú ^•xx QÆ∞iOz
A U
L IC
PÖ’zã¨∂Î =ÙO_»QÍ „|Ǩχ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ ''|∞∞+‘! h‰õΩ â◊|Ì„|ǨχO ™êfinè#
=∞~ÚOk. P~°¬ ^Œ$+≤`ì À h=Ù ~å=Úx K«i„`«#∞ K≥ÑÙ¨ Ê——Jx K≥ÑÊ≤ JO`«~åú#
B ~°ºO. ''Ti‡àÏ[#Hõ㨺 B~°Ñ¨ã¨∞„f——Jx QÀqO^Œ~åA "åºYº. Ti‡à◊
PU
=∞Ü«∂º_»∞.
`«~∞° "å`« <å~°^∞Œ _»∞ "åb‡H˜ K≥O`«‰Ωõ =KåÛ_»∞. "åb‡H˜ ''D Ö’HõOÖ’
WѨÙÊ_»∞ QÆ∞}=O`«∞_»∂, g~°º=O`«∞_»∂, ^è~Œ ‡° A˝_∂» , Hõ$`«A_˝ ∂» —— W`åºkQÍ
Ѩ^Œ∞<å~°∞ QÆ∞}ÏÅ∞ Hõeæ#"å_»∞ Z=_»∞? Jx „ѨtflOKå_»∞. <å~°^Œ∞_»∞
J\˜ì "å_»∞ JÜ≥∂^蕺kèÑu¨ N~å=Ú_Õ Jx K≥ÑÊ≤ ~å=∞Hõ^#Œä ∞ ã¨O„QÆÇϨ OQÍ
q= iOKå_»∞. DÖ’HõOÖ’ WѨÙÊ_»∞ „ѨtflOK«_®xfl|\˜ì JѨÙÊ_»∞ ~å=Ú_»∞
~å[ºO KÕã¨∞Î#fl@∞¡ ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`«∞#flk. JO^Œ∞KÕ`« "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}Ïxfl
~å=Úx [#<å#O`«~°"Õ∞ „"åâß_»<Õk ã¨Ê+¨ìO.
496. Ti‡à◊, =∂O_»q, „â◊√`«H©iÎ Z=i ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ ?
=∂O_»q, „â◊√`«Hi© Î [#‰õΩx ™È^Œ~∞° _»Q∞Æ ‰õΩâ◊^fiŒè Ax ѨلuHõÅ#_»OÖ’
ZÖÏO\˜ ã¨Oâ◊Ü«∞=¸ÖË^Œ∞. Ti‡à◊ QÆ∂_» ‰õΩâ◊^èŒfiAx ѨلuHõÜÕ∞ Ü«∞x
230 QÀѨÙ~°O....
ѨÓ~°fi QÍ^è•ÅǨÏi ¿Ñ~˘¯O@∞#flk. ‰õO|~å=∂Ü«∞}=Ú QÆ∂_» Ti‡à◊#∞
‰õΩâ◊^èŒfiAx ‰õÄ`«∞~°∞xÜÕ∞ xˆ~Ìtã¨∞Î#flk.
HõO| ~å=∂Ü«∞}O (ÉÏÅHÍO_»O 139=ѨÙ@) N ѨÓ`«ÅѨ@∞ì"åi
J#∞"å^Œ=Ú.nxx|\˜ì ã‘`å~å=ÚÅ ÃÑO_ç¡ `«~°∞"å`« [iy# =ÚQÆ∞æ~°∞
™È^Œ ~°∞Å q"åǨÏ=ÚÖ’ Ti‡à◊ =Ú#flQ∞Æ =ÚQÆ∞~æ ∞° ‰õΩâ◊^fiŒè Ax ‰õΩ=∂Ô~ÅÎ h
"åix ÅHõ∆ ‡}Ï^Œ∞Å∞ KÕÑ\¨ Ïì~x° `≥Å∞ã¨∞#Î flk. HõO|Hõq U ~å=∂Ü«∞}=Ú
<å^è•~° =ÚQÍ Q˘x WÖÏ „"åâß_À `≥eÜ«∞^Œ∞. W\˜ì q+¨Ü«∂ÅÖ’ =∞#‰õΩ
„Ѩ=∂}O "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}"Õ∞.
115 „ÉèÏ`å Ü«∞gÜ«∂<£ ^èŒ~°‡[˝ U+¨~å*Ï ‰õΩâ◊^èŒfi[ó
J㨺^èŒ~å‡`«‡<À ~å[<£ ~°∂¿Ñ}τѨu=∞O Éèí∞q
ã¨∞`å^ŒfiÜ«∞O #~°„âı+¨ª Ѩ`«fl º~°÷O Ѩ~°Ü«∂=∞¿ÇÏ
N
A `«∞Ѷ.¨ÚC
Éèí~°`«ã¨º ‰õΩ=∂~°ã¨º â◊„`«∞Ѷ¨∞fl㨺 K« nè=∞`«ó O M
‰õΩâ◊^èŒfiAx W~°∞=Ù~°∞ ѨلuHõH
Å#∞ Éèí~°`« â◊„S
M∞. [#‰õΩ_»IOO ^Œ∞ HõN
flÅ H˜=∞‡x qâßfi
q∞„`«∞_»∞ [#‰õΩx HÀi<å_» OwHõiOKå_»∞.
T∆ ‡}Ü≥∂ ~°ˆ~ú
=ã≤+¨µª_»∞ [#‰õΩx`À ~å=∞ÅHõ
ã¨^Œ$âı ^è•B L I
`«fi`«∞û`Õ =~°ÜÕ∞ #$ѨCã¨^Œ$âßÉèϺO #~°„âı+¨ª
`«∞=∞~°›ã≤.
PK≥áêÊ_»∞. h ѨلuHõÅ e~°∞=Ùih ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞ÅH˜=∞‡x `å`«Ê
Jx
[#‰õΩx ™⁄O`«‰Äõ `«∞~°∞ Jx ^•x J~°Oú . WO^Œ∞=Å¡ "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}Ïxfl
„Ѩ=∂}OQÍ „QÆÇ≤ÏOz Ti‡à◊ [#‰õΩx ‰õÄ`«∞ˆ~ Jx „QÆÇ≤ÏOKåe.
497. =∂#=ÙxH˜ Zxfl [#‡Å∞ =ÙO\Ï~Ú ?
''r=ÙÖˇ#∞|_ç <åÅ∞æ ÅHõ∆Å Kå=٠ѨÙ@∞ìHõeH˜¯_»—— Jx K≥Ñ≤Ê#@∞¡ 84
ÅHõ∆Å r=~åã¨∞Å∞<åflÜ«∞O\Ï~°∞. JO^Œ∞Ö’ =∂#= [#‡ z=ik.
^Œ∞~°¡Éèí"≥∞ÿ# =∂#= [#‡‰õΩ =zÛ# `«~°∞"å`« =∞m§ [#‡Å∞ LO\ÏÜ«∂?
J<Õk „Ѩâfl◊ . WO^Œ∞‰õΩ P [#‡Ö’ =∂#=Ùx „Ѩ=~°#Î #∞, ÖË^• ã≤u÷ QÆ`∞« Å#∞
|\˜ì PÃÑ· [#‡Å∞ =ÙO_»=K«∞Û ÖË^• ÖËHõáÈ=K«∞Û Jx *"å|∞ K≥ѨÊ=Åã≤
=ã¨∞ÎOk. P`«‡ *Ï˝#O HõeˆQ=~°‰õÄ "≥∂Hõ∆O~å^Œ∞. "≥∂Hõ∆O =KÕÛ=~°‰õÄ
[#‡Å∞ `«Ñ¨Ê=Ù. L`«Î=∞ "≥∞ÿ# ã¨O™ê¯~°O HõÅ"åiH˜ L`«Î=∞[#‡Å∞,
hK«ã¨O™ê¯~°O HõÅ"åiH˜ hK«[#‡Å∞ ã¨OÉèíq™êÎÜ«∞x âß„™êÎÅ∞ K≥|∞
QÀѨÙ~°O..... 231
`«∞<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡ *Ï˝#OHõe"æ ∂≥ HõO∆ ã≤kOú KÕ @O`«=~°‰Äõ Zxfl [#‡Öˇ<· å
HõÅ∞QÆ=K«∞Û. P [#‡Å∞ Wxfl Jx K≥ѨÊ_»O ™ê^茺OHÍ^Œ∞. JO`ÕQÍHõ P
~å#∞#fl[#‡Å∞ =∂#=[#‡Å∞QÍ<Õ LO\Ï~Ú. JxQÆ∂_® K≥ѨÊÖË=Ú.
[_» Éè~í `° ∞« _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åi K«i„`«Å∞ =∂#=ÙÅ∞ uiy Ѩâ√◊ ѨHÍ∆ º^Œ∞Å∞QÍ
QÆ∂_» ѨÙ@ì=K«∞ÛJx x~°∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
498. ѨOK«Éèí∂`«eOQÍÅ∞ Uq ? ZHõ¯_» L<åfl~Ú ? "å\˜ „áêâ◊ã¨ÎºO
Ѩ$käq, [ÅO, `Õ[ã¨∞û, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õq ѨOK«Éèí∂`åÅ∞.
t=Ù_»∞ D ѨOK«Éèí∂`åÅ ã¨fi~°∂áêÖˇ·# eOQÆ~°∂áêÅ`À S^Œ∞ ˆH∆„`åÅÖ’
„Ѩu+≤`ª ∞« _≥· L<åfl_∞» . 1. Ѩ$näfieOQÆO–HõOz 2. [ÅeOQÆO–[O|∞ˆHâ◊fi~O°
3. `Õ*’eOQÆO–u~°∞=}Ï‚=∞Öˇ· 4."åÜ«ÚeOQÆO–NHÍà◊ǨÏã≤Î 5. PHÍâ◊
eOQÆO – z^ŒO|~°O. WO^Œ∞Ö’ HõOz, [O|∞ˆHâ◊fi~°O, u~°∞=}Ï‚=∞Öˇ·,
z^ŒO|~°O J<Õ ˆH∆„`åÅ∞ `«q∞à◊<å_»∞Ö’ L<åfl~Ú. NHÍà◊ǨÏã≤Î u~°∞ѨuH˜
ã¨g∞ѨOÖ’L#flk.
N O M
HõOzÖ’x UHÍ„"Õ∞â◊fi~∞° _»∞ Ѩ$nèfieOQÆ~∂° Ѩ"∞≥ ÿ L<åfl_∞» . WHõ¯_ç UHõÑŨ¶
A
H . C
"≥∞ÿ# =∂q∞_çK≥@∞ì HÍ~°}OQÍ D ^Õ=Ù_»∞ UHÍ„"Õ∞â◊fi~°∞_»Ü«∂º_»∞. HõOz
S AT
MO I O N
U_»∞ =ÚHÎ̃^•Ü«∞Hõ ˆH∆„`åÅÖ’ XHõ\ ˜. ~å"Õ∞â◊fi~°OÖ’x Ãã·Hõ`«eOQÆO‰õÄ_®
T
Ѩ$nèfieOQÆ"Õ∞. [O|∞ˆHâ◊fi~°OÖ’x [ÅeOQÆO [Å=∞Ü«∞"≥∞ÿ =ÙO@∞Ok.
A
L IC
t=Ù#‰õΩ [ÅO KåÖÏW+ì̈O. P ^Õ=Ù_»∞ Jaè¿+Hõ„Ñ≤Ü«Ú_»∞ DˆH∆„`«O `«q∞à◊
<å_»∞Ö’x u~°∞z<åѨe¡=^ŒÌ L#flk. ^ŒHõ∆Ç≤ÏOã¨=Å¡ Hõeæ#áêáêxfl `˘Å
B
PU
yOK«∞HÀ=_®xH˜ t=Ù_»∞ [O|∞ˆHâ◊fi~°OÖ’ `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»x ѨÙ~å}QÍ^èŒ.
`«q∞à◊<å_»∞Ö’x J~°∞}ÏK«ÅO `Õ*’eOQÆxÅÜ«∞O. J~°∞}ÏK«ÅO
K«∞@∂ì Kտ㠄Ѩ^ŒH˜∆}O =∞ǨѨÙ}º „Ѩ^Œ=∞O\Ï~°∞. N~°=∞}=∞ǨÏi¬ D
ˆH∆„`«OÖ’ `«áÈx+¨µì_≥· =ÙO_ç *Ï˝#=∂~ÀæѨ^Õâ◊O`À „Ѩã≤kú á⁄O^•_»∞.
NHÍà◊ÇϨ ã≤xÎ ^ŒH} ∆˜ HÔ Ö· Ïã¨=∞O\Ï~°∞. WHõ¯_» "åÜ«ÚeOQÆ „Ѩu+≤`ª "« ∞≥ #ÿ k.
™êÖˇÑ¨Ù~°∞QÆ∞, áê=Ú, U#∞QÆ∞ J<Õ u~°ºQÆ˚O`«∞=ÙÅ∞ WHõ¯_ç t=eOQÍxfl
¿ãqOz =ÚH˜Î á⁄O^•Ü«∞x t=ѨÙ~å}O K≥|∞`«∞#flk. JO^Œ∞=Å¡<Õ
NHÍà◊ǨÏã≤ÎQÍ DˆH∆„`«O „Ѩâ◊ã≤Î ÔHH˜¯Ok. PHÍâ◊eOQÆO z^Œ~°O|~°OÖ’
L#flk. WHõ¯_» Uq^èŒ"≥∞ÿ# eOQÍHÍ~°=¸ HõxÑ≤OK«Hõ x~åHÍ~°"≥∞ÿ# JO`«
~åà◊"Õ∞ HÍ#=ã¨∞ÎOk. Wk ~°∂Ѩ ~°Ç≤Ï`«eOQÆO. JO^Œ∞=Å¡<Õ PHÍâ◊
eOQÆOQÍ „Ѩã≤kúQÍOzOk. PHÍâ◊OÖÏQÍ t=Ù_»∞ ÖËHõ P`«‡ã¨~°fi"åºÑ≤
232 QÀѨÙ~°O....
Jx nx=Å¡ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. D ˆH∆„`«O xifiHõÅÊ ã¨=∂kèH˜ ^ÀǨÏ^ŒHÍi.
WÖÏ Ñ¨OK«É∂íè `åʼnõΩ „ѨfHõÖ#·ˇ D eOQÍÅ∞ áêOK«É∫è uHõ"∞≥ #ÿ [QÆ=∞O`å
^≥·=ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞ JxKå@∞`«∞<åfl~Ú.
499. Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ qt+¨ì`« Uq∞\˜ ?
N q+¨µã‚ Ǩ Ϩ „ã¨<å=∂Å#∞ áê~åÜ«∞}O KÕã#≤ >Ë¡ J<Õ‰Ωõ Å∞ ÉèHí „Î˜ â◊^ÅúŒ `À
Åe`å ã¨ÇϨ „ã¨<å=∂Å#∞ áê~åÜ«∞}O KÕã∞¨ <Î åfl~∞° . D ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞ ™È΄`«O
„|Ǩ‡O_» ѨÙ~å}OÖ’ L#flk. N ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞ JQÆã¨Îº =∞ǨÏi¬H˜ D
<å=∂Å#∞ qâ◊nHõi™êÎ_∞» . ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞ *Ï˝<å#O^Œ=∞Ü«Ú_≥#· J=`å~°
116 ã¨fi~∂° ѨÙ_»∞. JQÆã∞¨ ºÎ _»∞ |∞∞+¨µÅÖ’ „âı+µ¨ _ª ∞» . gi~°∞=Ùi ã¨O"å^ŒO HÍ=_»"∞Õ
NÅe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ „áêâ◊™êκxfl "≥Å¡_çã¨∞Î#flk.
A O M
N q^•º~°∂Ñ≤}˜, [QÆ`«∞Î#∞ ^èŒiOKÕk, ã¨$+≤ì ã≤÷uÅÜ«∂ʼnõΩ Jnèâ◊fii
N
O H S .C
J~Ú# =∞Ǩ„uѨÙ~°ã¨∞O^Œi Ü≥ÚHõ¯ "≥·Éèí"åxfl D ™È΄`«O H©iÎã¨∞Î#flk.
WO^Œ∞Ö’ „ѨuáêkOѨ|_Õ ^ÕqÜ≥ÚHõ¯ =∞Ç≤Ï=∞ J#O`«O HÍ=_»O=Å¡
M ION
D ™È΄`åxH˜ ZO`À „áê^è•#ºO HõeæOk. "≥#∞"≥O@<Õ ã≤kúHõeæOKÕ `«O„`«
„QÆO^è•Å‰õΩ K≥Ok# <å=∞ã¨Ç¨Ï„™êÅÖ’ Wk KåÖÏ=ÚYº"≥∞ÿ#k. D ™È΄`«
B L IC
áê~åÜ«∞}O ^•fi~å Éèí‰õΩÎÅ∞ Ѩ~°=∂`«‡#∞ ^Õg ~°∂ѨOÖ’ Láêã≤Oz#
"å~°=Ù`å~°∞. WO^Œe "≥~Úº <å=∂Å∞ "≥~Úº =∞O„`åÅ∞QÍ ÉèÏqOѨ|_»∞
PU
`«∞<åfl~Ú. g\˜H˜ Ju qã¨Î $`«"≥∞ÿ# ÉèÏëêºÅ∞ "≥Å∞=_®¤~Ú. N q^•º
~°}∞ºÅ∞, Nâ◊OHõ~°∞Å∞, NÉèÏ㨯~°~åÜ«∂^Œ∞Å∞ „"åã≤# ÉèÏëêºÅ∞ ã¨∞„Ѩ
ã≤^•úÅ∞. JO^Œ∞Ö’ WO^Œe <å=∂Å„áêâ◊ãºÎ¨ O q=iOѨ |_ç=Ùflk. =t<åºk
^Õ=`«Å∞ "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞x ^•fi~å D Ѩq„`« <å=∂=ox ѨeH˜OKå~°<Õ
„Ѩfu Hõ^Œ∞Ì. ‰õΩO_»eh Ü≥∂QÆ ~°Ç¨Ï㨺O, x~°∞æ}Àáêã¨#, ã¨QÆ∞}Àáêã¨#,
NK«„Hõ=~°‚#, K«`«∞+¨¬+≤ì Ü≥∂yh qâıëêÅ∞, Åe`åOaHÍ `«`«Î fiO =Ú#flQÆ∞
J<ÕHõ qt+¨ª q+¨Ü«∂Å∞ D ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∂=oÖ’ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
JO`«~°∞‡Y ã¨=∂~å^蕺, |Ç≤Ï~°∞‡Y ã¨∞^Œ∞~°¡ÉèÏ
''JO`«~°∞‡Y∞Öˇ·# "åiKÕ P~åkèOѨ^Œy#k, |Ç≤Ï~°∞‡Y∞ʼnõΩ q∞H˜¯e
^Œ∞~°¡Éèí—— Jx WHõ¯_» ^Õq H©iÎOѨ|_çOk. D =∂@Å∞.
HõtÛnú~°ó „Ѩ`«ºQÍ`å‡#"≥∞ÿHõ∆`ü P =$`«ÎK«‰õ∆Ω ~°=∞$`«`«fiq∞K«Ûù<£.
''XHÍ<˘Hõ nè~°∞_»∞ J=∞$`«`«fiO HÀiK«∂ѨÙ#∞ JO`«~°∞‡YOKÕã≤ „Ѩ`«º
QÍ`«‡#∞ K«∂Kå_»∞—— J#fl Hõ~îÀѨx+¨`«∞ÎÖ’x =∂@Å`À ™ê=∞ºOHõeæ
QÀѨÙ~°O..... 233
=Ù<åfl~Ú. JO^Œ∞KÕ`« LѨx+¨`«Î`«Î fiO D <å=∂=oÖ’ L#fl^Œx „QÆÇ≤ÏOK«
=K«∞Û. Åe`å^Õq D <å=∂Å#∞ Ѩiî¿ãÎ q∞H˜¯e „Ñ‘u K≥O^Œ∞`«∞Ok.
=∞„fÊ`åº ã¨HõÖÏ<£ HÍ=∂<£ ÅÉèí`Õ <å„`« ã¨Oâ◊Ü«∞ó
Jx K≥ÑÊ≤ # ^Õq =∂@Å#∞|\˜ì D ™È΄`«O ã¨=∞™êÎcëè êìÅ#∞ ã≤kOú Ѩ
*Ëã¨∞ÎO^Œx `≥eÜ«∞=ã¨∞Î#flk. JOKÕ`« D<å=∂Å∞ q∞H˜¯e =ÚYº"≥∞ÿ#=x
„QÆÇ≤ÏOKåe.
500. "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞ Z=~°∞ ?
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ 'JáêO`«~`° =« Ú_»∞— J<Õ =∂#=Ѩل`«∞}˜‚ ã¨$+≤Oì
Kå_»∞. "Õ^•Å#∞ qÉèílOK«=∞x J`«}˜‚ xÜ≥∂yOKå_»∞. „|Ǩχ J`«}˜‚
K«∂z <åÜ«∞<å! ~å"À|∞ HÍÅ=ÚÖ’ =t+¨µªx =∞#∞=∞_≥·# Ѩ~åâ◊~°∞x
Ѩل`«∞_»"≥· ѨÙ@∞ì^Œ=ÙQÍHõ Jx K≥áêÊ_»∞.
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ K≥ÑÊ≤ #>Ë¡ =t+¨µxª H˜ =∞#∞=∞_»∂, â◊HHΘ ˜ Ѩل`«∞_»∂ J~Ú#
Ѩ~åâ◊~°∞#‰õΩ ã¨`«º=uÜ«∞O^Œ∞ ѨÙ\˜ì#"å_»∞ "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞. W`«_»∞ =∂`«$
N M
QÆ~°ƒù=Ú #∞O_ç ѨÙ\˜ì#"≥O@<Õ '`«b¡! <å`À h‰õΩ Ѩx Hõeæ#ѨÙÊ_»∞ ##∞fl
O ^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞ ã¨∂~°ºM
H A . C
㨇iOK«∞. "≥O@<Õ <Õ#∞ =™êÎ#∞—Jx K≥Ñ≤Ê "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
MO I O N S
"Õ^"Œ åºã¨∞_»∞ [x‡Oz#Ѩ^uúŒ Wk–Ѩ~åâ◊~∞° _»∞ XHõ™êi f~°Ü ÷ ∂« „`«HÔ ·
áÈ`«∂ Ü«∞=Ú<å#kx^•@=Åã≤ =zÛOk. JHõ¯_» Ѩ_»= #_»∞ѨÙ`«∂
AT
=ÙO_ç# =∞`«ûºQÆOkèx K«∂zJ`«_»∞ HÍ=∞ Ѩ~°=â◊√_»Ü«∂º_»∞. P"≥∞ `«#
L IC
Hõ<åº`«fiO ^Œ∂+≤`« =∞=Ù`«∞O^Œx ÉèÜ í ∞« Ѩ_Oç k. Ѩ~åâ◊~∞° _»∞ P"≥∞ Hõ<åº`«fiO
B
^Œ∂+≤`«O H͉õΩO_® =ÙO_Õ@@∞¡ =~°q∞KåÛ_»∞. Ü«∞=Ú<å #nf~°OÖ’
PU
pHõ\ ˜x ã¨$+≤ìOKå_»∞. P"≥∞#∞ Ѩi„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. JѨÙÊ_»∞ =∞`«ûºQÆOkèH©,
Ѩ~åâ◊~°∞xH© ѨÙ\˜ì#"å_Õ "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞. =∞`«ûºQÆOkèˆH ã¨`«º=u Jx¿Ñ~°∞.
JO^Œ∞Hˆ "åºã¨∞_»∞™ê`«º=`ÕÜÚ« _»Ü∂« º_»∞. D "åºã¨∞_»∞ ÉèÏ~°`åhfl, Jëêì^⌠◊
ѨÙ~å}ÏÅ#∂, ÉèÏQÆ=`åhfl, „|Ǩχ ã¨∂„`åÅ#∂ ~°zOz# =∞Ǩ=∞Ǩï_»∞.
"åºã¨∞_»∞ XHõ_»∞HÍ_»h, Ü«ÚQÆ ÉèË^•xflJ#∞ã¨iOz ÃщõΩ¯=∞Ok "åºã¨∞Å∞
L<åfl~°h H˘xfl „QÆO^ä•Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
501. „âß=}‰õΩ=∂~°∞x `«e¡^ŒO„_»∞Å <å=∞^èÕÜ«∞=ÚÅ∞ Uq∞? J`«x
=$`åÎO`«=Ú Uq∞\˜?
„âß=}‰õΩ=∂~°∞x `«e¡¿Ñ~°∞ ‰õΩO_». `«O„_ç¿Ñ~°∞ „â◊=}∞_»∞. „âß=}
‰õΩ=∂~°∞_»∞ =$^Œ∞úÅ∂, „QÆ∞_ç¤"å~°∂ J~Ú# `«e¡^ŒO„_»∞Å#∞ q∞H˜¯e
ÉèHí „Î˜ â◊^ÅúŒ `À ¿ãqã¨∂Î =ÙO_ç<å_»∞. XHõ™êi `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ h~°∞ `Õ=_®xÔH·
234 QÀѨÙ~°O....
J`«_»∞ XHõ #kH˜ "≥àϧ_»∞. h\˜Ö’ ‰õΩO_»#∞ =ÚOK«∞`«∞#flѨÙÊ_»∞
|∞_»|∞_»=∞<Õ â◊|ÌO =zÛOk. P „áêO`åxH˜ "Õ@ÔH· =zÛ# ^Œâ◊~°^äŒ=∞Ǩ
~åA P â◊|ÌOqx U#∞QÆ∞ `˘O_»O`À h~°∞ „QÆÇ≤ÏOKÕ â◊|ÌOQÍ ÉèÏqOz
â◊|Ì"Õkè ÉÏ}O P"≥·Ñ¨Ù „Ѩܫ∂yOKå_»∞. P ÉÏ}O =Úx‰õΩ=∂~°∞xH˜
`«yeOk. J`«_»∞ P~°Î<å^ŒO KÕâß_»∞. Jkqx ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ `«# `«Ñ¨ÙÊ
„QÆÇ≤ÏOz J`«x K≥O`«‰õΩ "≥àϧ_»∞. =Úx‰õΩ=∂~°∞_»∞ `«# `«e¡^ŒO„_»∞Å
ã≤÷u ZiyOz "åiH˜ `«# ã¨OQÆu `≥Å∞Ѩ =Åã≤#kQÍ ~åA#∞ „áêi÷Oz
„áê}O =kÖÏ_»∞. ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ q+¨}∞‚_≥· JO^èŒ∞Öˇ·# J`«x `«e¡`«O„_»∞ʼnõΩ
117 [iy# =$`åÎO`«O q=iOKå_»∞. JѨÙÊ_»∞ „â◊=}=Úx ''<å=Öˇ h=Ù#∞
Ѩل`«â’HõO`À =∞~°}˜O`«∞=Ù——Jx â◊Ñ≤Oz â◊s~°Ñ¨i`åºQÆO KÕâß_»∞.
^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ N~å=Ú_»∞ =#"å™êxH˜ "≥o§#ѨÙ_»∞ H“ã¨Åº`À D ã¨OQÆu
K≥Ñ≤Ê#@∞¡ ~å=∂Ü«∞}OÖ’ L#flk. N
AѨÓ~°fi[#‡Ö’ Z=~° O M
502. ^Œâ◊~°^äŒ =∞ǨO H
~åA S .C∞ ?
=Oâ◊ÑÙ¨ ~åA. W`«O
I N ∞=∞u, J[=∞Ǩ~åAÅ
_∞» WO^Œ
‰õΩ=∂~°∞_»∞. N~å=Ú_»∞ J~°}ϺxH˜
A T áÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ W`«_»∞ Ѩل`«â’HõO`À
=∞~°}O˜ Kå_»∞. =∞~°}ÏxH˜
L I C=ÚO^Œ∞ H“ã¨Åº`À `«# ѨÓ~°fi=$`åÎO`«O K≥ÑÙ¨ Ê
H˘<åfl_»∞. WHõ B P^䕺`«‡ ~å=∂Ü«∞}Ïxfl Ѩije¿ãÎ ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ ѨÓ~°fiO
ㄬ*U
Hõâ◊ºÑ¨P ÏѨu Jx `≥eÜ«∞=ã¨∞Î#flk. Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ =∞Ǩq+¨µ‚
=Ù#∞ `«#‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞_»∞QÍ [x‡OK«=∞x „áêi÷OKå_»∞. q+¨µ‚^Õ=Ù_»O^Œ∞
JOwHõiOKå_»∞. Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞QÍ [x‡OKå_»∞. Jku H“ã¨ÅºQÍ
ѨÙ\˜ìOk. q+¨µ‚=Ù N~å=Ú_»∞QÍ J=`«iOKå_»∞.
'Ü«∂z`«ó Ѩل`«ÉèÏ"åÜ«∞ `«^äÕ`«ºOw Hõ$`«O=∞Ü«∂
㨠W^•hO ^Œâ◊~°^äÀ Éèí∂`åfi u+¨ªu Éèí∂`«ÖË—
Jx q+¨µ‚=Ù „|Ǩχ`À K≥Ñ≤Ê#@∞¡ P^蕺`«‡ ~å=∂Ü«∞}OÖ’ L#flk.
~å=}∞x ã¨OǨÏiOK«=Åã≤#kQÍ „|Ǩχ q+¨µ=‚ Ù#∞ HÀi#ѨC_»∞ q+¨µ=‚ ÖÏ
„|Ǩχ‰õΩ K≥áêÊ_»∞. HÍ# ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ ѨÓ~°fiO Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞Jx„QÆÇ≤ÏOKåe.
503. =∞OzQÆ∞~°∞=Ù#∞ ZOK«∞HÀ=@O ZÖÏ ?
=∞OzQÆ∞~°∞=Ù#∞ ZOK«∞H˘<Õ =ÚO^Œ∞ `å#∞ =∞Oz t+¨µº_≥· LO_®e.
QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ#fl>¡Ë t+¨µºÅ‰õΩ QÆ∂_® =∞OzÅHõ}∆ ÏÅ∞ xˆ~tú OѨ|_çL<åfl~Ú.
QÆ∞~°∞ â◊ÉÏÌxH˜ J*Ï˝#=∞<Õ pHõ\ ˜x `˘ÅyOKÕ"å_»∞ JxJ~°÷O.
QÀѨÙ~°O..... 235
Jq^•ºÇ¨Ï$^ŒÜ«∞„QÆOkè |O^èŒ"≥∂H∆À Éèí"Õ^Œº`«ó
`«"Õ∞= QÆ∞~°∞i`åºÇ¨ïó QÆ∞~°∞â◊ÉÏÌ~°ú "Õk#ó
'Jq^Œº— J<Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÖ’x =Ú_çx qÑ≤Ê"ÕÜÚ« "å_Õ QÆ∞~°∞=x QÆ∞~°∞
â◊ÉÏÌxH˜ J~°÷O `≥eã≤# "å~°∞ K≥áêÊ~°∞. QÆ∞~°∞ÅHõ∆}ÏÅ∞ âß„™êÎÅÖ’ WÖÏ
K≥ѨÊ|_ç L<åfl~Ú.
Kå`«∞~°º"å<£ q"ÕH©K« J^蕺`«‡*Ï˝#"å<£ tLzó
=∂#ã¨O x~°‡ÅO Ü«∞㨺 QÆ∞~°∞`«fiO `«ã¨º â’Éèí`Õ.
QÆ∞~°"À x~°‡ÖÏ âß≈O`åó ™ê^èŒ"À q∞`«ÉèÏ+≤}ó
HÍ=∞„HÀ^èŒ qx~°∞‡HÍÎó ã¨^•Kå~å l`ÕO„kÜ«∂ó
PKå~Àº "Õ^Œã¨OѨ<Àfl q+¨µ‚ÉèíHÀÎ q=∞`«û~°ó
Ü≥∂QÆ*’˝ Ü≥∂QÆx+¨ìâ◊Û ã¨^• Ü≥∂QÍ`«‡Hõó â◊√zó
Kå`«∞~°ºO, q"ÕHõO, P^蕺`«‡*Ï˝#O, x~°‡Åz`«ÎO, |Ç≤Ï~°O`«~°â◊√kú
HõÅ"å_»∞ QÆ∞~°∞=ÙQÍ ~å}˜™êÎ_»∞. x~°‡Å∞Å∞, âßO`«∞Å∞, ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞, q∞`«
N O M
ÉèÏ+¨µÅ∞, HÍ=∞„HÀ^è•k ^Œ∞~°∞æ}ÏÅ∞ ÖËx"å~°∞, =∞Oz PKå~°O
A
H . C
áêeOKÕ"å~°∞. WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz#"å~°∞ =∞Oz QÆ∞~°∞=ÙÅ∞.
S T
MO I O N
q∞^䕺Kå~°∞Å∞, HõѨ@ „Ѩ=$uÎQÆÅ â◊√+¨¯"Õ^•O`«∞Å∞ ‰õÄ_® H˘O^Œ~°∞
AT
QÆ∞~°∞"Õ+¨^è•~°∞Öˇ· LO_»_»OHõ^Œ∞Ì. JOKÕ`« QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞ ZOK«∞H˘<Õ =ÚO^Œ∞
L IC
xt`«OQÍ "åi Ü≥∂Qƺ`«Å#∞ ѨsH˜∆Oz #=∞‡HõO ‰õΩki# `«~°∞"å`«<Õ
"åi t+¨º`åfixfl JOwHõiOKåe. ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨µÅÖ’ ZO^Œ~À QÆ∞~°∞=ÙÅ∞
B
PU
<åfl~°∞. "åix QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=#ѨÙ~å} „QÆO^è•ÅÖ’ L#flk. ~å=∂Ü«∞
}OÖ’ =ã≤+¨ª "åã¨∞^Õ= Éèí~°^•fi*Ï^Œ∞Å∞ L`«Î=∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞. J>Ë¡
QÆ∞~°∞Ѩ~°OѨ~°Ö’x "åºã¨ â◊√HÍ^Œ∞Å∞ QÆ∂_® QÆ∞~°∂`«Î=ÚÖË. D q+¨Ü«∞O
WOHÍ q=~°OQÍ `≥eÜ«∞QÀˆ~ "å~°∞ QÆ∞~°∞w`«, â◊√+¨¯"Õ^•O`« `«"∂≥ ÉèÏ㨯~°O
=Ú#flQÆ∞ „QÆO^ä•Å∞ K«∂_»O_ç.
504. J}˜=∂^Œ∞Öˇ·# ã≤^Œ∞úÅ∞ Uq ? ZÖÏ Åaè™êÎ~Ú ?
J}˜=∂ =∞Ç≤Ï=∂ K≥·= QÆi=∂ ÅѶ≤∞=∂ `«^ä•„áêÑ≤Îó „áêHÍ=∞º
g∞â◊`«fiO =t`«fiO Kå+¨ìã≤^ŒúÜ«∞ó 1. J}˜=∞ 2. =∞Ç≤Ï=∞ 3. QÆ~°q∞ 4.
ÅѶ∞≤ =∞ 5. „áêÑ≤Î 6.„ѨHÍ=∞ºO 7. Dâ◊`fi« O 8. =t`«fiO J<Õq J+¨ãì ^≤ ∞Œ Åú ∞.
1.J}˜=∞ : Ü≥∂QÆ™ê^茉õΩÅ∞ ã¨∂÷Å â◊s~°∞Öˇ·# J}∞Ѩi=∂}O
HõÅ"å~°∞ HÍ=_»"Õ∞ J}˜=∞ 2. =∞Ç≤Ï=∞ : ™ê^茉õΩ_»∞ JÅÊѨi=∂}O
236 QÀѨÙ~°O....
HõÅ"å_≥<· å QÆQ#Æ O =Öˇ qâßÅã¨fi~∂° ѨÙ_»∞ HÍ=_»"∞Õ . 3. QÆi=∞–™ê^艌 Ωõ _»∞
`ÕeÔH·# "å_≥·##∞ q∞H˜¯e |~°∞=ÙQÆÅ"å_»∞QÍ LO_»QÆÅQÆ_»O. QÆi=∞. 4.
ÅѶ≤∞=∞ – |~°∞"≥·#"å_»∞ QÆ∂_® ^Œ∂kÑ≤O[ÖÏQÍ `ÕeÔH· PHÍâ◊OÖ’
K«iOK«_»O ÅѶ≤∞=∞. 5. „áêÑ≤Î – Éèí∂q∞ÃÑ· L#fl"å_»∞ `«# „"ÕeH˘#KÕ
K«O„^Œ∞}˜‚ Ãã·`«O ã¨Ê $tOK«QÆÅQÆ_»O „áêÑ≤Î. W`«xH˜ ã¨=∞ã¨Î Ѩ^•~å÷Å∞
JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’H˜ =™êÎ~Ú. 6. „áêHÍ=∞ºO–`«# ã¨OHõÖÏÊxH˜ U q^èŒ"≥∞ÿ#
P@OHõO ÖˉõΩO_® LO_»_»"Õ∞ „áêHÍ=∞ºO. W`«x ã¨OHõÖÏÊÅhfl <≥~°"Õ~°∞
`å~Ú. Dã≤kú QÆey`Õ Ñ¨OK«É∂íè `åÅ=Å¡ x~À^è=Œ ÚO_»^∞Œ . 7. Dâ◊`fi« O–
118 Éèí∂`« Éè∫uHõ =ã¨∞Î=ÙÅ L`«ÊuÎ q<åâßÅ#∞ KÕÜ«∞QÆÅQÆ_»O.Dâ◊`«fiO. 8.
=t`«fiO–ѨOK«Éèí∂`åÅ#∞, Ѷ¨∞\Ï^Œ∞Öˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ `«#=â◊OÖ’ LOK«∞
A O M
HÀ=_»"Õ∞ =t`«fiO. Ѩ`«O[e Ü≥∂QÆâßGOÖ’x qÉèí∂u áê^ŒOÖ’ 44=
N
ã¨∂„`«O Éèí∂`«[Ü«∞O J<Õ ã≤kúx q=iã¨∞Î#flk. P ã≤kú ^•fi~å J}˜=∂k
ã≤^Œ∞úÅ∞ HõÅ∞æ`å~Ú.
O H S .C
M ION
ã¨∂÷Åã¨fi~°∂Ѩ ã¨∂H∆͇ã¨fiÜ«∂~°÷ ã¨`«Î fiã¨OÜ«∞=∂`ü Éèí∂`«[Ü«∞O(3–44)
`«`À-}˜=∂k „áê^Œ∞~åƒù=óHÍÜ«∞ã¨OѨ`«Î^Œú~å‡#aèѶ¨∂`«â◊Û (3–45)
A
B L IC
Wk Ü≥∂QÆâß„™êÎxH˜ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∞O. P âßGO ^•fi~å<Õ
nxx „QÆÇ≤ÏOKåe. TǨÏó â◊É’Ì^茺ܫ∞#O ^Œ∞óY qѶ¨∂`åGÜ«∞ó ã¨∞ǨÏ$
PU
„`åÊÑ≤óÎ ^•#OK« ã≤^Ü úŒ ∂≥ ëœì (™êOYºHÍiHõ) =∞~˘Hõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O „ѨHÍ~°O
1.TǨÏ=Ú 2. â◊|Ì=Ú 3.J^茺ܫ∞#O 4. P^蕺u‡Hõ ^Œ∞óYqѶ¨∂`«=Ú
5. PkèÉè∫uHõ ^Œ∞óYqѶ¨∂`«=Ú 6. Pkè^≥·qHõ ^Œ∞óYqѶ¨∂`«=Ú 7.
ã¨∞ǨÏ$„`åÊÑ≤Î 8. ^•#O J<Õq J+¨ìã≤^Œ∞úÅ∞QÍ ¿Ñ~˘¯#|_ç=Ù<åfl~Ú.
505. Ü≥∂QÆO ^•fi~å =∞x+≤ QÍeÖ’xH˜ ÖË==K«∞Û<å ?
J+≤ìã≤^Œ∞úÅÖ’ ÅѶ≤∞=∞ J<Õ ã≤kúx ™êkèOz# ™ê^茉õΩ_»∞ QÍeÖ’H˜
ÖË=QÆÅ_»x Ü≥∂QÆâßGO K≥|∞`«∞#flk.
506. ^èŒ~å‡xfl #=Ú‡H˘x N~å=Ú_»∞, áêO_»=ÙÅ∞ z=i =~°‰õΩ
Hõ+¨ìѨ_®¤~°∞. nx=Å# ^èŒ~å‡xfl ZO`« =~°‰õΩ J#∞ã¨iOK«QÆÅ~°∞?
D „Ѩâfl◊ KåÖÏ Pã¨H^Θ •Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ k. ™ê=^è•#OQÍ nxH˜ ã¨=∂^è•#O
„QÆÇ≤ÏOKåe. ^èŒ~å‡`«∞‡Å∞ HõëêìÅ áêÅ~Ú#@∞¡ ѨÙ~å}Hõ^äŒÅ∞ q=iã¨∞Î
<åfl~Ú. '~å"≥∂q„QÆÇϨ "å<£ ^è~Œ ‡° ó—~å=Ú_»∞ =¸sÎÉqíè Oz# ^è~Œ ‡° OQÍ „Ѩãk≤ ú
=Ç≤ÏO Kå_»∞.J\˜ì ~å=ÚxH˜ HõëêìÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~Ú J#flk ã¨O^ÕÇϨ O.
QÀѨÙ~°O..... 237
XHõ"àÕ ◊ ~å=Ú_»∞ ^Õ=Ù_»∞ HÍ|\˜ì |∞kúÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ<Õ HõëêìÅ áêÅÜ«∂º_»∞.
JO>Ë ^èŒ~°‡ ~å[^Œ∞Öˇ·# W`«~°∞Å ã¨OQÆu Uq∞\˜? "å~°∞ ^èŒ~°‡=∞Ü«ÚÅ∞QÍ
=i‚OѨ|_ç<å~°∞ QÆ^•! XHõ=ºH˜Î U Hõ+¨ìOÖˉõΩO_® rq`«=∞O`å Ǩ~ÚQÍ
QÆ_çÑ≤`Õ J`«x ^èŒ~°‡ x+¨ª Z\˜ì^À Ö’HõO QÆ∞iÎOK«^Œ∞. JÖÏO\˜"åÔ~O^Œ~À
HÍÅQÆ~°ƒùOÖ’ HõÅã≤ áÈÜ«∂~°∞.
HõëêìÅÖ’ ^è~·≥ º° O HÀÖ’ÊHõ ^è~Œ ‡° O q_»<å_»Hõ L#fl"åˆ~ =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞QÍ
K«i„`«Ö’ xeÛáÈÜ«∂~°∞. ~å=Ú_»∞ Ñ≤`«$"åHõº ѨiáêÅ# J<Õ ^èŒ~°‡O
PK«iOK« ‰õΩO_® `«O„_çÃÑ· u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞KÕã≤ JÜ≥∂^蕺#QÆ~åxfl KÕlH˜¯OK«∞
H˘x=ÙO>Ë =∞# g∞<å_»∞ PÜ«∞##∞ ^Õ=ÙxQÍ Ñ¨Ól™êÎ=∂? ǨÏiâ◊ÛO„^Œ∞_»∞
Z\˜ì Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’#∂ ã¨`«ºO `«Ñ¨ÊÖË^Œ∞ HÍ|>Ëì D~ÀA QÍOnè =O\˜
=∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ P^Œ~°≈"≥∞ÿ<å_»∞. „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ `«O„_çKÕ ÃщõΩ¯ HõëêìÅ∞ Ѩ_»_»O
=Å¡<Õ ÉèíHÍ΄ˆQã¨~°∞ _»∞QÍ „Ѩâ◊ã≤ÎÔHHͯ_»∞. ã‘`«, ™êq„u, ^Œ=∞Ü«∞Ou
=Ú#flQÆ∞"åi K«i„`«Å∞ W\˜ì"Õ. JO^Œ∞KÕ ^èŒ~å‡`«∞‡Å‰õΩ ÉÏ^èÕ™œYº=∞<Õ
N O M
ÉèÏ=# LO@∞Ok. PѨ^ŒÖ’¡ ^è≥·~°ºO g_»x "å_Õ nè~°∞_»∞. ÉèÏQÆ=`«OÖ’
A
H . C
q+¨µ‚=Ù „|Ǩχ`À WÖÏ JO\Ï_»∞. Z=fix QÆ~°∞}˜OѨ xzÛOzux"åx,
S A
MO I O N
Ü«∞dÅq`«OÎ |∞ <Õ#ѨÇϨ iO`«∞ JO>Ë ^è~Œ å‡`«∞‡_≥#· Éè‰í Ωõ }Î ‚˜ ^è#Œ Ç‘Ï#∞}˜K‚ ãÕ ≤
AT
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ѨsH˜∆™êÎ_»∞. P ѨsHõ∆Ö’ <≥QÆæ_»"Õ∞ ^èŒ~°‡ ~°Ç¨Ï㨺O.
L IC
^èŒ~å‡`«∞‡Å∞ `å`å¯eHõOQÍ ÉÏ^èŒÑ¨_ç<å z=iH˜ WǨÏ~°Ñ¨Ö’HÍÅÖ’
`«~°QÆx „Ѩu+¨ì#∞ Pi˚™êÎ~°∞. D ã¨`åºxfl ѨÙ~å}Hõ^äŒÅ∞ =∞#‰õΩ É’kèã¨∞Î
B
PU
<åfl~Ú. Hõ + ¨ ì Ѩ _ » _ » O ‰õ Ä _® ^è Œ ~ å‡K« ~ ° } =∂#"åoH˜ ZѨ Ê \˜ H ©
J#∞ã¨~°}©Ü«∞O QÍ<Õ LO@∞Ok. WO^Œ∞Ö’ =∞~˘Hõ ~°Ç¨Ï㨺=Ú#flk.
^èŒ~å‡`«∞‡_≥·#"å_»∞ ZO`« ѨÙ}ºO KÕã≤<å, J`«_»∞ ѨÓ~°fiHõ~°‡ Ѷ¨e`«OQÍ
^Œ∞óYO ѨÓiÎQÍ J#∞ÉèíqOKÕ =~°‰õÄ Ñ¨Ù}ºÑ¶¨Å "≥∞ÿ# ã¨∞YO HõÅ∞QÆ^Œ∞.
áêáê`«∞‡Å∞ KÕã≤# áêѨO "≥O@<Õ ^Œ∞+¨ÊÅO W=fi‰õΩ<åfl HÍÅ„Hõ=∞OÖ’
J`«x Ѩل`«∞Å∞, ᜄ`«∞Å∞ =Ú#flQÆ∞"åiÖ’ P Ѷ¨ÅO HõxÑ≤OK« =K«∞Û.
ÉèÏ~°`«O âßOu Ѩ~°fiOÖ’ D ã¨OQÆu q=iOK«|_ç=Ù#flk.
Hõ^•z`«∞ÊHõ$`«O `å`« ! ‰õÄ@ã¨÷q∞= u+¨ªu
=∞[˚=∂#㨺 ã¨O™êˆ~ Ü«∂=^Œ∞ÌóMÏ kfi=ÚK«º`Õ
áêѨOHõ~°‡ Hõ$`«O H˜Oz`ü Ü«∞k `«ã≤‡ #fl^Œ$â◊º`Õ
#$Ѩ`!Õ `«ãº¨ Ѩل`Õ+µ¨ áê„`Õ+fi¨ ÑK≤ « #ѨΠ$+¨µ. (ÉèÏ~°`O« 12–137–19)
238 QÀѨÙ~°O....
D q=~°}#∞ |\˜ì ^è~Œ å‡`«∞‡Å∞ H˘O`«HÍÅO Hõ+Ñì¨ _¨ _» O» , J^è~Œ ‡° Ѩ~∞° Å∞
ã¨∞YѨ__» O» ã¨OÉèqí ™êÎÜ∞« x ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`«∞#flk. D q+¨Ü∞« O ã¨∂Hõ∆ ‡^Œ$+≤`ì À
xt`«OQÍ K«∂z# "å~°∞ ã¨`«ºO „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ~°∞.
507. ã¨fiÜ«∞O „ѨÉèí Z=~°∞? P"≥∞ =$`åÎO`«"Õ∞q∞ ?
~å=∂Ü«∞}OÖ’x H˜+¯≤ O^è•HÍ~_»Ö’ ã¨fiÜ∞« O „ѨÉÏè =$`åÎO`«O L#flk.
P"≥∞ "Õ∞~°∞™ê=i‚ÜÚ≥ Hõ¯ ѨلuHõ. JuÖ’Hõ™œO^Œ~º° =u. ¿ÇÏ=∞Ü≥ÚHõ¯ K≥eHõ`Î≥
J~Ú# D"≥∞ ¿ÇÏ=∞`À ã¨Ç¨ =∞Ü«Ú_»∞ xi‡Oz# |∞∞Hõa∆ ÅOÖ’ LO_Õk.
H˜+¯≤ O^è•áêʼnõΩ_≥#· ã¨∞„w=Ù_»∞ ã‘`å<Õfi}ÔH· ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ =Ú#flQ∞Æ
119 "å#~°∞Å#∞ ^ŒH˜∆}kâ◊‰õΩ ѨOáê_»∞. "å~°∞ ã‘`«#∞ Hõ#∞Q˘#ÖËHõ JÅã¨@
K≥Ok ^ŒÑ≤ÊHõ`À =zÛ P aÅOÖ’ „Ѩ"ÕtOKå~°∞. JHõ¯_» ã¨fiÜ«∞O„ѨÉèí#∞
A O M
K«∂z P"≥∞ =$`åÎO`«O `≥Å∞ã¨∞H˘x JHõ¯_Õ xeKå~°∞. ã¨∞„w=Ù_»∞ qkèOz#
N
O H S .C
QÆ_»∞=Ù ã¨g∞ Ñ≤ã¨∞ÎO_»_»O=Å¡ P aÅO #∞O_ç "≥à◊§_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOz
QÆ∂_® JO^Œ∞O_ç "≥eH˜ ~åÖËHõáÈÜ«∂~°∞. JѨC_»∞ ã¨fiÜ«∞O„ѨÉèí "åix
M ION
Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘O_»x K≥Ñ≤Ê uiy Hõ#∞Å∞ `≥iKÕ Ö’Ñ¨Å aÅO #∞O_ç
T
"≥Å∞ѨeH˜ fã¨∞‰õΩáÈ~ÚOk. D suQÍ P"≥∞ "å#~°∞ʼnõΩ ^•iK«∂Ñ≤
I C
ã‘`å<Õfi+¨}Ö’ "åiH˜ ã¨Ç¨ÏHõiOzOk.
508. NHõ$+¨µB L
U ‚_»∞ qâ◊fi~°∂áêxfl Zxfl™ê~°∞¡ ZHõ¯_≥Hõ¯_» „Ѩ^Œi≈OKå_»∞?
P$+¨µ‚_»∞ ÉÏÅ∞_»∞QÍ „"ÕÑ¨Öˇ¡Ö’ ÃÑiˆQ ~ÀAÅÖ’ XHõ<å_»∞ |Å
NHõ
~å=Ú_»∞ =Ú#flQ∞Æ "å~°∞ 'Hõ$+¨µ_‚ ∞» =∞#∞flk<åfl_∞» — Jx Ü«∞â’^Œ`À K≥|∞`å~°∞.
P"≥∞ =∞#∞fl ZO^Œ∞‰õΩ u<åfl=Ù? Jx Hõ$+¨µ‚}˜‚ QÆkÌã¨∞ÎOk. Hõ$+¨µ‚_»∞ `å#∞
=∞#∞flu# ÖË^ŒO\Ï_»∞. `«#=∂@ |∞∞A=Ù KÕÜ«∞_®xH˜ <À~°∞ `≥~°z
K«∂ѨÙ`å_»∞. JѨÙÊ_»∞ Ü«∞â’^Œ‰Ωõ J`«x<À@ „|Ǩ‡O_»=∞O`å HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k.
W^˘Hõ qâ◊fi~°∂Ѩ„Ѩ^Œ~°≈#. NHõ$+¨µ‚_»∞ ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ"å_»Ü«∂ºHõ H“~°=
áêO_»=ÙÅ=∞^茺á⁄O^Œ∞ ‰õΩ^Œ~°Û_®xH˜ ~åÜ«∞ÉÏiQÍ Ç¨Ïã≤Î<å #QÆ~åxH˜
áÈ`å_»∞. J`«x Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O H“~°=ÙÅ K≥q ÔHHõ¯^Œ∞. ÃÑ·QÍ "å~°∞ Hõ$+¨µ‚}˜‚
|OkèOK«_®xH˜ ‰õΩ„@Ѩ#∞fl`å~°∞. Jk „QÆÇ≤ÏOz Hõ$+¨µ‚_»∞ JHõ¯_» `«#
qâ◊fi~°∂ѨO K«∂ѨÙ`å_»∞. <å~°^•k =Ú#∞Å∞, cè+¨µ‡_»∞, „^À}∞_»∞, q^Œ∞
~°∞_»∞, ã¨O[Ü«Ú_»∞ giH˜ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ qâ◊fi~∂° Ѩ ^Œ~≈° #O J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ~∞° .
^èŒ$`«~å„+¨µìx „áê~°÷# "Õ∞~°‰õΩ J`«xH˜ QÆ∂_® P ÉèÏQƺO Hõeæ™êÎ_»∞.
Wk Ô~O_»= qâ◊fi~°∂ѨO. PÃÑ· ÉèÏ~°`«Ü«Ú^Œú „áê~°OÉèík<å# J~°∞˚#∞_»∞
QÀѨÙ~°O..... 239
â’Hõ"≥∂Ç¨Ï „QÆã¨∞Î_≥·Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞*ÏÅ#O\Ï_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»`«xH˜
P`«‡`«`Ϋ fiO q=iã¨∂Î w`ÀѨ^âÕ O◊ KÕ™êÎ_∞» . J#O`«"∞≥ #ÿ qÉè∂í `«∞Å#∞ w`«
Ѩ^Œ= J^蕺ܫ∞OÖ’ q=i ™êÎ_»∞. J~°∞˚#∞_»∞ Hõ#∞ÖÏ~å P qÉèí∂`«∞Å#∞
K«∂_®Åx HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. Hõ$+¨µ_‚ `» x« H˜ k=º ^Œ$+≤ì „Ñ¨™êkOz qâ◊fi~∂° ѨO
K«∂ѨÙ`å_»∞. w`«Ö’x Ѩ^Œ H˘O_»= J^蕺ܫ∞OÖ’ D qâ◊fi~°∂Ѩ=~°‚#
J^Œ∞ƒù`«OQÍ =Ù#flk. Wk =¸_»= „Ѩ^Œ~°≈#.
ÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúOѨÓiÎ J~Ú# `«~°∞"å`« NHõ$+¨µ‚_»∞ uiy ^•fi~°HÍ#QÆ
~åxH˜ „Ѩܫ∂}=∞=Ù`å_»∞. ^•iÖ’ L^ŒOHõ=Úx P„â◊=∂xH˜ áÈ`å_»∞.
L^ŒO‰õΩ_»∞ Lz`« sux PÜ«∞##∞ ã¨`«¯iOz Ü«Ú^Œúx~°fiǨÏ}Ö’ Hõ$+¨µ‚_»∞
x~°fiÇ≤ÏOz# áê„`«#∞xO^•QÆ~°ƒùOQÍ ¿Ñ~˘¯O\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ Hõ$+¨µ‚_»∞
Ü«Ú^ŒúO Jx"å~°º"≥∞ÿ# Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ [iyO^ŒO\Ï_»∞. JO^Œ∞‰õΩ P =Úx
ã¨=∞~°∞_÷ "» ·≥ LO_ç ‰õÄ_® h=Ù Ü«Ú^ŒOú x"åiOK«ÖHË áõ ÈÜ«∂=Ù. D áêáêxH˜
ѶŨ OQÍ h‰õΩ âßѨq∞™êÎ #O\Ï_»∞. âßѨO`À h `«Ñ㨠∞¨ û#∞ =º~°O÷ KÕã∞¨ HÀ
N O M
=^ŒÌO@∂ Hõ$+¨µ‚_»∞ `«# ã¨HõÅ^Õ=`å ã¨fi~°∂Ѩ qt+¨ì`«#∞ q=iOz
K≥|∞`å_»∞. H A . C
MO I O N S
JѨÙÊ_»∞ L^ŒO‰õΩ_»∞ ''<Õ#∞ h ^ŒÜ∞« ‰õΩ J~°∞›_<» `·≥ Õ <å‰õΩ h qâ◊fi~∂° ѨO
AT
K«∂Ѩ٠Jx „áêi÷™êÎ_∞» . JO`«@ Hõ$+¨µ_‚ `» x« H˜ `«# qâ◊fi~∂° ѨO K«∂ѨÙ`å_»∞.
L IC
L^ŒO‰õΩ_»∞ ^è#Œ ∞º_≥· #=∞ó ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∂Ü«∞`Õ Jx #=∞㨯i™êÎ_∞» . ÉèQí =Æ O
`«∞_»∞ HÀi# =~°O „Ѩ™êk™êÎ_»∞. Wk <åÅæ= qâ◊fi~°∂Ѩ „Ѩ^Œ~°≈#.
B
PU
^Õ=H©ÑÙ¨ „`«∞_≥· HÍ~åQÍ~°OÖ’ ѨÙ\˜#ì ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ `«#
=∞Ǩ q+¨µ‚ ã¨fi~∂° ѨO „Ѩ^iŒ ≈™êÎ_∞» . =∞~˘Hõ™êi „|Ǩχ Hõ$+¨µ_‚ ∞» QÀ‰õΩÅOÖ’
ÃÑiˆQ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÖËQÅÆ #∞, QÀѨÉÏÅ∞~°#∞ QÆ∞ǨÏÖ’ ^•KÕ™êÎ_∞» . Hõ$+¨µ_‚ k»
„QÆÇÏ≤ Oz `å<Õ ÖËQÅÆ ∞QÍ, QÀѨÉÏÅ∞~°∞QÍ ~°∂Ѩ^•è ~°KãÕ ≤ Ѩiq∞`« ™ê÷~ÚÖ’
qâ◊fi~°∂ѨO K«∂Ñ≤Oz „|Ǩχ‰õΩ QÆ∞}áê~î°O <Õ~°∞Ê`å_»∞.
=∞~˘Hõ™êi HõOã¨∞x PǨfi#O "Õ∞~°‰õΩ J„‰õÄ~°∞x`À =∞^èŒ∞~å#QÆiH˜
áÈ`«∂ Ü«∞=Ú<å#kÖ’ ™êfl#O KÕã¨∞Î#fl J„‰õÄ~°∞xH˜ ‰õÄ_® P #k h@
`«# qt+¨ì ~°∂áêxfl K«∂ѨÙ`å_»∞. WÖÏ Ñ¨iq∞`« ™ê÷~ÚÖ’#∂, JѨiq∞`«
™ê÷~Ú Ö’#∂ ѨÅ∞Ѩ~åºÜ«∂Å∞ Hõ$+¨µ‚_»∞ qâ◊fi~°∂ѨO K«∂Ñ≤#@∞¡ ÉèÏ~°`«
ÉèÏQÆ=`åk „QÆO^ä•Å∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú.
240 QÀѨÙ~°O....
509. #=nfiáêÅ∞ JO\Ï~°∞ ? Jq ZHõ¯_» L<åfl~Ú?
'#=— J#QÍ '`˘q∞‡k— Jx J~°÷O. `˘q∞‡k nfiáêÖË #=nfiáêÅ∞QÍ
„Ѩãk≤ ú HÔ Hͯ~Ú. 1.JO`«sfiÌ Ñ=¨ Ú 2. ã‘=∞O`«nfiÑ=¨ Ú 3. QÀ„^è∞Œ =∞ nfiÑ=¨ Ú
4. =∞^茺 nfiѨ=Ú 5. HÀÅnfiѨ=Ú 6. ~°∞„^ŒnfiѨ=Ú 7. [ǨflnfiѨ=Ú
8. "≥∂^Œ„^Œ∞=∞ nfiѨ=Ú 9. ~°∞„^Œ nfiѨ=Ú J#∞#"Õ #=nfiáêÅ∞.
WѨÙÊ_»∞ D nfiáêÅ∞ N =∞„^è•=∂Ü«∂ѨÙ~°O, ã≤=¸eÜ«∂, QÍkèQÍK«
=∂*’kÜ«∂, #=nfiÑ@¨ }ì O, K«OáêǨÏ\˜, *Ï#flQ~Æ O° , =∂OQÍzè =∞iÜ«Ú
~°∞„^Œáê^• J<Õ ¿Ñ~°`¡ À =º=Ǩ~°OÖ’ L<åfl~Ú. g@xfl\ ˜ ã¨=Ú^•Ü«∂<Õfl
120 #=nfiѨ #QÆ~°=∞O\Ï~°∞. „áêp# #=nfiѨ #QÆ~°O 32 "≥∞ÿà◊¡"≥·âßźO
Hõeæ Ü«ÚO_≥^Œ@! QÆOQÍf~°=∞O^Œe D #=nfiѨ #QÆ~°=ÚÖ’ JO`«~åƒùQÆ
N O M
"≥∞#ÿ =∂Ü«∂ Ѩ~∞° ~°OÖ’<Õ „H©.â◊.1486Ö’ NHõ$+¨‚ K≥`· #« ∞ºÅ∞ [x‡OKå~°∞.
∞‡Y∞_»A∞ ZÖÏ JÜ«S∂º_» .C
JO^Œ∞ˆH #= nfiáêÅ∞ Ѩq„`« Ü«∂„`å ™ê÷<åÅ∞QÍ „Ѩã≤kúK≥O^•~Ú.
510. „|Ǩχ K«O`«∞~°H ∞?
„|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ "≥ÚM
^Œ@ S^Œ∞=ÚMÏÅ∞OLO_Õ
I Nq. „|Ǩχ q+¨µ=‚ Ù e~°∞=Ù
iÖ’ LO_Õq. Z=~°∞Jkè‰Ωõ Å∞? J#flT
A „Ѩâfl◊ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ t=Ù_∞» eOQÍHÍ~°O
^èŒiOz q+¨µ‚=Ù#∞ `«#I=¸ÅO
L C K«∂z~°=∞‡x, „|Ǩχ#∞ J„QÆÉèÏQÆO
K«∂z~°=∞‡h K≥B Ñ≤Ê Ñ¨Oáê_»∞. K«∂z =zÛ# `«~°∞"å`« Z=~°∞ Jkè‰õΩÖ’
P
x~°‚~Ú™êÎ#U<åfl_»∞. q+¨µ‚=Ù =~åǨÏ~°∂ѨO`À „H˜OkH˜ "≥o¡ eOQÆ=¸ÅO
K«∂_»*ÏÅHõ uiy=zÛ x[O K≥áêÊ_»∞. „|Ǩχ ǨÏOã¨~°∂ѨÙ_≥· ÃÑ·H˜áÈ~Ú
J„QÆÉèÏQÆO K«∂_»ÖˉõΩ<åfl uiy=zÛ K«∂Kå#x J|^ŒúO K≥áêÊ_»∞. Jã¨`«º
^À+¨O =Å¡ J`«x =ÚYO XHõ\ ˜ QÍ_ç^Œ =ÚYOQÍ =∂iáÈ~ÚOk.
„|Ǩχ `å#∞ Jkè‰õΩ_»#x QÆifiOz QÆ~°fiO `«QÆ^Œx t=Ù_»∞ K≥Ñ≤Ê<å
q#ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ `«# QÍ_ç^Œ =ÚYO`À t=Ù}˜‚ f„=OQÍ ^Œ∂+≤OKå_»∞.
t=Ù_»∞ HÍÅÉè~·ˇ =° Ù}˜‚ ã¨$+≤Oì z `«#∞fl ^Œ∂+≤Oz# „|Ǩχ t~°ã∞¨ û#∞ YO_çOK«
=∞<åfl_»∞. Éèˇ·~°=Ù_»∞ t=Ùx P^Õâ◊O "Õ∞~°‰õΩ P `«Å#∞ YO_çOKå_»∞. JÖÏ
YO_çOѨ|_ç# „|Ǩχ t~°ã∞¨ û‰õΩ K≥Ok# HõáêÅO KÕ`|« \˜ì t=Ù_»∞ aèHÍ∆ @#O
KÕã¨∞Î#fl@∞¡ ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
511. ѨÙ~°∂~°= K«„Hõ=iÎ +¨@Û„Hõ=~°∞ÎÅÖ’ XHõ~å ?
ѨÙ~°∂~°=Ù_»∞ +¨@Û„Hõ=~°∞ÎÅÖ’ XHõ_»∞.
ǨÏiâ◊ÛO„^À #Ö’ ~å*Ï Ñ¨Ù~°∞‰õΩ`«ûó ѨÙ~°∂~°=ó
#QÆ~°ó HÍ~°Îg~°ºâ◊Û +¨_Õ`Ò K«„Hõ=iÎ#ó Jx WO^Œ∞‰õΩ „Ѩ=∂} â’¡HõO
QÀѨÙ~°O..... 241 242 QÀѨÙ~°O....
WÖÏ |∞^è∞Œ Å∞ ѨÙ~°∂~°=Ùx `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞. W`«x ÉèÏ~°º ¿Ñ~°∞ H“ã¨Åº. g\˜x „Hõ=∞OQÍ áê\˜OKåÅx qkè. JO^Œ∞=Å¡ Wq „Hõ=∞=ÚQÍ „Ѩ^äŒ=∂
[#"Õ∞[Ü«Ú_ç`«x ‰õΩ=∂~°∞_»∞. XHõã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ѨÙ~°∂~°=Ù_»∞ q„ѨÙÅ „â◊=∞O, K«`«∞~å÷„â◊=∞O ÖË^• `«∞sÜ«∂„â◊=∞O Jx =º=ǨÏiOѨ |_»∞
^èŒ# =∞ѨǨÏiOKå_»∞. ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ =Ú#flQÆ∞ H˘O^Œ~°∞ `«#‰õΩ Ç≤Ï`«O `«∞<åfl~Ú. JOKÕ`« '`«∞sÜ«∂„â◊=∞O— JO>Ë ã¨<åflº™ê„â◊=∞ =∞x J~°÷O.
K≥ѨÊ_®xH˜ ~åQÍ "åiH˜ ^Œ~°≈#O x~åHõiOKå_»∞. "å~°O^Œ~°∞ ‰õΩÑ≤`«∞Öˇ· 513. Ç≤ÏO^Œ∞=ÙʼnõΩ „áê=∂}˜Hõ „QÆO^äŒO Uk ?
h=Ù L#‡`«∞Î_»=Ù Hõ=Ú‡ Jx â◊Ñ≤OKå~°∞. Ç≤ÏO^Œ∞=ÙʼnõΩ "Õ^"Œ ∞Õ „áê=∂}˜Hõ „QÆO^èOŒ , "Õ^OŒ |∞∞ˆQfi^OŒ , Ü«∞Aˆ~fi
ѨÙ~°∂~°=Ù_˘Hõ™êi T~°fitx K«∂z "≥∂Ç≤ÏOKå_»∞. P"≥∞ 'h L~°}Hõ ^ŒO, ™ê=∞"Õ^OŒ =∞iÜ«Ú J^è~Œ fi° }"Õ^OŒ Jx <åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ L#flk.
=ÚÅ∞ (á⁄>Ëìà◊√¡) áÈ~Ú<å h=Ù #QÆ∞fl_»"≥· HõxÑ≤Oz<å x#∞fl=^Œe "≥o§ JO^Œ∞=Å¡ D <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ Ç≤ÏO^Œ∂ã¨=∂*ÏxH˜ „áê=∂}˜Hõ"≥∞ÿ#
áÈ`å#∞— Jx +¨~°`«∞ qkèOz J`«xÖ’ HõÅã≤ "≥∞Åã≤ =ÙO_çOk. „â◊√`å „QÆO^ä•ÖË. "Õ^•Å `«~°∞"å`«<Õ "Õ^Œ™ê~°"≥∞ÿ# ÉèíQÆ=næ`« "≥Ú^ŒÖˇ·# „QÆO^ä•Å∞
Ü«Ú=Ù "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨÅ∞=Ù~°∞ Ѩل`«∞Å∞ P"≥∞ Ü«∞O^• K«„Hõ=iÎH˜ HõeQÍ~°∞. 121 „áê=∂}˜HõOQÍ ¿Ñ~˘¯#|_»∞`å~Ú. „áê=∂}˜Hõ`«fiOÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ ™ê÷#O
XHõ™êi qâßfi=ã¨∞_»<Õ QÆO^è~Œ ∞° fi_∞» T~°fit L~°}HÍÅ#∞ JѨÇϨ iOKå_»∞. =∂„`«O "Õ^•x^Õ.
JѨÙÊ_»∞ kQÆO|~°∞_≥· =∞OK«OÃÑ· LO_ç# ѨÙ~°∂~°=Ù_»∞ L#fl"å_»∞#fl>Ë¡ P
514. |Å~å=∞ J=`å~°=ÚÖ’N
qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
O M
‚=Ù A
QÆO^èŒ~°∞fix "≥O@ Ѩ~°∞ ÔQ`åÎ_»∞. P ^Œ$â◊ºO T~°fit HõO@|_çOk. "≥O@<Õ
|Å~å=Ú_»∞ N=∞Ǩq+¨µH . C
Ü≥ÚHõ¯ Ѩk J=`å~åÅÖ’ XHõ
∞#S
P"≥∞ J`«}˜‚=^Œe "≥o§Ok. ѨÙ~°∂~°=Ù_»∞ L#‡`«∞Î_≥· T~°fitx J<Õfi+≤ã¨∂Î
J=`å~°O. ѨÓ~å‚=`å~°"≥∞ÿ#O N
A N O M
áÈÜ«∂_»∞. ‰õΩ~°∞ˆH∆„`«OÖ’ P"≥∞#∞ K«∂Kå_»∞. `«#`À ~°=∞‡x JiúOKå_»∞. M NHõ$+¨µ‚xH˜ DÜ«
O
J„QÆA_»∞. NHõ$+¨µ‚_»∞
^Œ∞+¨ìtHõ∆}‰õÄ, t+¨ì ~°Hõ∆}‰õÄ `å#∞ ÉèIí∂q∞ÃÑ· J=`«iOz #ѨÙÊ_»∞ `«#‰õΩ
C âı+T
P"≥∞ ã¨∂K«#"Õ∞~°‰õΩ QÆO^èŒ~°∞fiÅ#∞ „áêi÷OKå_»∞. QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ J`«xH˜
H S . `«y# ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞_®xH˜A
MO I O N C ¨µ}˜‚ J=`«iOK«=Åã≤OkQÍ HÀ~å_»∞.
T~°fitH˜ |^Œ∞Å∞ Jyfl™ê÷ex WKåÛ~°∞. J`«_»∞ ^•xx J~°}ºOÖ’ =^Œe
I = tâ◊√=ÙQÍ Pq~°ƒqù OKå_»∞. ÉèQí =Æ ^•[˝ "Õ∞~°‰Ωõ
âı+µ¨ _Õ ^Õ=H˜ QÆ~ƒ° Où Ö’LU_»
^Õ=B
T~°fit<Õ HõÅ=iã¨∂Î LO_ç áÈÜ«∂_»∞.
AT
WO`«Ö’ „`Õ`åÜ«ÚQÆO=zÛOk. ѨÙ~°∂~°=Ùx ^Œ$+≤ìH˜ Hõ~°‡ É’^èŒHÍÖˇ·# =∂Ü«∂^ÕqU
P H˜ QÆ~ƒ° Où #∞O_ç |Å~å=Ú}˜‚ `˘ÅyOz =ã¨∞^Õ=Ùx =∞~˘Hõ
IC
"Õ^•Å∞ =¸_»∞ =∂~åæÅ∞QÍ `ÀKå~Ú. J`«_»∞ Jâ◊fi`å÷xfl J~°‰õΩÅ∞QÍ
L
ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# ~ÀÇ≤Ï}˜ QÆ~°ƒùOÖ’ xeÑ≤Ok. Ö’‰õΩÅ∞ ^Õ=H˜ QÆ~°ƒùO*Ïi
B
KÕã≤ =∞O„`« Ѩ~#°î O HÍqOKå_»∞. JѨÙÊ_»∞ '*Ï`«"^Õ ∞Œ —_»<Õ Jyfl [xOzOk. áÈ~ÚO^Œ#∞H˘<åfl~°∞. ~ÀÇ≤Ï}˜ |Å ~å=Ú}˜‚ „Ѩã¨qOzOk. WÖÏ W^ŒÌ~°∞
PU
Jk J`«x Ѩل`«~°∂Ѩ"≥∞ÿ PǨÏ=hÜ«∂yfl J~ÚOk. Jyflx ѨÙ~°∂~°=Ù_»∞
=¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕÜ∞« _»O=Å¡ <å\˜#∞O_ç Jyfl „`Õ`åQÆ∞flÅ∞QÍ =∂iOk.
`«Å∞¡Å a_»¤QÍ J=`«iOz# |Å~å=Ú_»∞ ã¨OHõ~°¬}∞_»∞, ~“Ç≤Ï}ËÜ«Ú_»∞
J#fl¿Ñ~°∞¡ HõÅ"å_»Ü«∂º_»∞.
P JQÆ∞flÅ`À Ü«∂QÆOKÕã≤ K«„Hõ=iÎ QÆO^èŒ~°∞fiÅ J#∞„QÆǨÏO á⁄O^•_»∞. |Å~å=Úx â◊s~°KåÛùÜ«∞ `≥Å∞ѨÙ, NHõ$+¨µ‚x ~°OQÆ∞ #Å∞ѨÙ. N=∞Ǩ
"åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞ ѨÙ~°∂~°=ÙxH˜ ~å[^èŒ~å‡Å∞ É’kèOKå_»∞. XHõ™êi ѨÙ~°∂~° q+¨µ=‚ Ù `«Å#∞O_ç XHõ`Å≥ x¡ "≥O„@∞Hõ~ÀÇ≤Ï}© QÆ~ƒ° Où Ö’ „Ѩ"tÕ Oz |Å~å=Ú
=Ù_»∞ <≥·q∞âß~°}ϺxH˜ áÈÜ«∂_»∞. JHõ¯_» =Ú#∞Å∞ Ü«∞[˝O KÕã¨∞Î<åfl~°∞. _»∞QÍ [x‡OzO^Œh, =∞~˘Hõ #Å¡x "≥O„@∞Hõ^Õ=H˜ QÆ~°ƒùOÖ’ „Ѩ"ÕtOz
P Ü«∞[˝"å\˜H=õ ∞O`å ã¨fi~=‚° ∞Ü«∞"≥∞ÿ ÉèÏã≤OzOk. ^•x <≥ÖÏÔQ<· å JѨÇϨ iO Hõ$+¨µ_‚ ∞» QÍ ~°∂á⁄OkO^Œh ѨÙ~å}ÏÅ∞ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~Ú. ‰õΩâ◊ãb÷¨ ѨiáêÅ
KåÅ<Õ ^Œ∞+¨ì ã¨OHõÅÊO ѨÙ~°∂~° =ÙxH˜ HõeæOk. Jk „QÆÇ≤ÏOz# =Ú#∞Å∞ ‰õΩ_≥·# ˆ~ǨÏ`«∞x ‰õΩ=∂Ô~Î ˆ~=ux |Å~å=Ú_»∞ ^èŒ~°‡Ñ¨uflQÍ KÕѨ\Ïì_»∞.
J`«}˜‚ =„[O`À H˘\Ïì~°∞. P ^≥|ƒ‰õΩ J`«_»∞ Jã¨∞=ÙÅ∞ =^ŒÖÏ_»∞. ‰õΩ~°∞ˆH∆„`«OÖ’ H“~°=ÙʼnõÄ, áêO_»=ÙʼnõÄ Ü«Ú^ŒúO [iy#ѨÙÊ_»∞ |Å
512. `«∞sÜ«∞ P„â◊=∞O JO>Ë Uq∞\˜ ? ~å=Ú_»∞ JO^Œ∞Ö’ áêÖÁæ#ÖË^Œ∞.
'`«∞sÜ«∞— =∞<Õ Ñ¨^•xH˜ <åÅæ=k Jx J~°÷O. =∞# ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ ѨÙ~å}Hõ^ä• „Ѩg}∞_≥·# ã¨∂`«∞}˜‚ J<åÖ’z`«OQÍ K«OÑ≤#O^Œ∞‰õΩ
„|ǨχK«~º° O,QÍ~°›ãº÷¨ O,"å#„ѨãO÷¨ ,ã¨<åflºã¨O Jx <åÅ∞QÍ„â◊=∂Å∞ L<åfl~Ú. „áêÜ«∞tÛ`«OÎ QÍ |Å~å=Ú_»∞ f~°Ü ú ∂« „`«Å∞ KÕâß_»∞. ÉèÏ~°`Ü « Ú« ^ŒOú z=~°
QÀѨÙ~°O..... 243
cè=∞^Œ∞~Àº^è#Œ ∞Å∞ QÆ^•Ü«Ú^ŒOú KÕ¿ã@ѨÙÊ_»∞ |Å~å=Ú_»∞ JHõ¯_çH˜ =KåÛ_»∞.
cè=Úx J^èŒ~°‡Ü«Ú^•úxfl x~°ã≤OKå_»∞. áêO_»= ѨHõ∆áêu J~Ú# Hõ$+¨µ‚x
K«∂z KÕ¿ãk ÖËHõ T~°‰Ωõ O\Ï_»∞. „ѨÅOÉÏã¨∞~°∞_»∞, ^è#Õ ∞HÍã¨∞~°∞_»∞ "≥ÚII
~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ |Å~å=Ú_»∞ ǨÏ`«=∂~åÛ_»∞. ÉèÏ~°`«Ü«Ú^•ú#O`«~°O 36
ã¨O=`«û~åÅ `«~°∞"å`« |Å~å=Ú_»∞ „ѨÉèÏã¨f~°÷OÖ’ `«# J=`å~°O
KåeOz ã¨~°Ê~°∂ѨO`À "≥o§ áÈÜ«∂_»∞.
515. H˘_»∞‰õΩÅ∞ Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞QÍ LO\Ï~°∞ ?
=∞#∞㨇 $uÖ’ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨO„_≥O_»∞ q^è•Å∞QÍ ¿Ñ~˘¯#|_®¤~°∞. 1.
B~°#∞_»∞ 2. ˆH∆„`«A_»∞ 3. ^Œ`«∞Î_»∞ 4. Hõ$uÎ=Ú_»∞ 5. QÆ∂_èÀ`«Ê#∞fl_»∞ 6.
JѨq^Œ∞ú_»∞ 7. HÍh#∞_»∞ 8. ã¨Ç¨ÏŸ_»∞_»∞ 9. „H©`«∞_»∞ 10.ѨÙ#~°ƒù=Ù_»∞
11. ã¨fiÜ«∞O^Œ`«∞Î_»∞ =∞iÜ«Ú 12.â∫„^Œ∞_»∞. giÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ P~°∞QÆ∞~°∞
^•Ü«∂^Œ∞Å∞ =∞iÜ«Ú ÉÏO^èŒ=ÙÅ∞HÍQÍ `«H˜¯# P~°∞QÆ∞~°∞ ^•Ü«∂^Œ∞Å∞
HÍx |O^è∞Œ =ÙÅ∞. "≥Ú^Œ\ =˜ ~°Oæ "åiH˜ Ñ≤O_À^ŒHÍÅ∞ WKÕÛ JkèHÍ~°"∞Õ HÍHõ
N M
Pã≤ÎÖ’ÉèÏQÆO ‰õÄ_® LO@∞Ok. `«H˜¯#"å~°∞ Ñ≤O_À^ŒHÍÅ∞ W=fi_®xH˜
A O
H . C
JkèHÍ~°∞ÖËHÍx Pã≤ÎÖ’ "å\Ï á⁄O^Œ\ÏxH˜ J~°∞›Å∞HÍ~°∞. B~°â◊Ѩل`«∞x
S AT
[iyOk. MO I O N
HõO>ˇ ˆH∆„`«A_»∞ =Ú#flQÆ∞"åix `«‰õΩ¯=™ê÷~Ú "åiQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«_»O
AT
1. B~°#∞_»∞:qkèÑÓ¨ ~°fiHõ q"åǨÏO`À KÕÑ\¨ #ì˜ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ѨÙ\#ì˜ "å_»∞.
L IC
2. Hˆ „∆ `«A_»∞ : xÜ≥∂QÆqkè`À `«# ÉèÏ~°ºPHõx „ã‘Ü Î ∞« O^Œ∞ ѨÙ\˜#ì "å_»∞.
B
PU
3. ^Œ`«Î_»∞ : ^Œ`«Î`«`À ã‘fiHõiOѨ|_ç#"å_»∞.
4. Hõ$„u=Ú_»∞ : QÆ∞}^Àëêk qK«Hõ∆} *Ï˝#OHõÅ =∞~˘Hõx Ѩل`«∞x
`«# Ѩل`«∞xQÍ „QÆÇ≤ÏOѨ|_»∞"å_»∞.
5. QÆ∂_è∞» _»∞ : Z=i ‰õΩ=∂~°∞_À Ö’HÍxH˜ `≥eÜ«∞‰õΩO_® QÆ∂_èO» QÍ Ñ¨Ù\#ì˜ "å_»∞.
6. JѨq^Œ∞ú_»∞ : `«e¡^ŒO„_»∞ÅKÕ `«ºlOK«|_ç =∞~˘HõiKÕ ã‘fiHõiOѨ |_ç#"å_»∞.
7. HÍh#∞_»∞ : Hõ#º‰õΩ ѨÙ\˜ì#"å_»∞.
8. ã¨Ç¨ÏŸ_è»∞_»∞ : QÆ~°ƒù=u J~Ú# Hõ#ºHõ‰õΩ q"åǨÏ"≥∞ÿ# `«~åfi`« ѨÙ\ ˜ì#"å_»∞.
9. „H©`∞« _»∞ : `«e¡ ^ŒO„_»∞ʼnõΩ ^è#Œ q∞zÛ =∞~˘HõiKÕ „ã‘HÎ ˜ ѨÙ\˜#ì "å_»∞.
10. ѨÙ#~°ƒ=ù Ù_»∞ : Éè~í ΰ q_çz#, ÖË^• q^èŒ J~Ú# „ã‘HÎ ˜ ѨÙ\˜#ì "å_»∞.
11. ã¨fiÜ«∞O^Œ`«∞Î_»∞ : `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ =∞~°}˜Oz ÖË^• "åiKÕ JHÍ~°
}OQÍ q_»∞=|_ç `«#‰õΩ `å#∞QÍ =∞~˘HõiH˜ ‰õΩ=∂~°∞_»∞QÍ ã¨=∞iÊOK«∞
H˘#fl"å_»∞.
244 QÀѨÙ~°O....
12. â∫„^Œ∞_»∞ : „ÉÏǨχ}∞xH˜ â◊¥„^Œ„ã‘ÎÜ«∞O^Œ∞ ѨÙ\˜ì#"å_»∞.
W`«~° q=~åÅ∞ =∞#㨇 $uÖ’ K«∂_»=K«∞Û. Pã≤ΠѨOѨHõO "≥Ú^ŒÖˇ·#
q+¨Ü«∂Å∞ WѨÙÊ_»∞ =∞#∞㨇 $u ##∞ã¨iOz [~°QÆ_»OÖË^Œ∞. <Õ\ ˜ K«\ÏìÅ
ã¨fi~°∂ѨO "Õ~°∞QÍ L#flk.
516. JëÈì`«Î~° â◊`«<å=∂Å =Å# „ѨÜ≥∂[#=Ú L#fl^•?
ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ JëÈì`«Î~° â◊`«<å=∂Å`À ѨÓl™êÎ~°∞. WO^Œ∞‰õΩ ѨÅ∞
q=~°}Å∞ „ѨKå~°OÖ’L<åfl~Ú. XHõ\,˜ ~Ô O_»∞ =ÚYº q=~°}Å∞ K«∂_»O_ç.
=∞# â◊s~°OÖ’ 72"ÕÅ<å_»∞Å∞<åfl~Ú. JO^Œ∞Ö’ 108 =ÚYº"≥∞#ÿ <å_»∞Å∞
122 ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ =Ù<åfl~Ú. ''Dâ◊fi~ã° û¨ ~°fiÉ∂íè `å<åO ǨÏ$^ÕâÌ ~ı ∞° #˚ !u+¨uª —— J#fl
w`å=K«<åxfl J#∞ã¨iOz ǨÏ$^ŒÜ∞« "Õ∞ ÉèQí =Æ O`«∞x x"å㨙ê÷#O. JOKÕ`«
A N O M
ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ ѨÓlOKÕ@ѨÙÊ_»∞ 108 ã¨OYº ##∞ã¨iOz <å=∂xflLK«Ûiù O
O S .C
K«_O» , 108 ™ê~°∞¡ =∞O„`«[ѨO KÕÜ∞« _»O J#fl ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O U~°Ê_çO^Œx
H
ÃÑ^ŒÅÌ O \Ï~°∞. [Ѩ=∂ÅÖ’ 108 ѨÓ[Å∞ LO_»_®xH˜ ‰õÄ_® HÍ~°}q∞^Õ.
M ION
=∞~˘Hõq=~°} 108Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜ XHõ\ј ~¨ =° ∂`«‡‰õΩ ã¨OHˆ `«O z=i Zxq∞k
J+¨ì„ѨHõ$`«∞ʼnõΩ ã¨OˆH`«O. =∞^茺֒x#∞#fl r"å`«‡#∞ ã¨∂zã¨∞ÎOk. r"å
B L IC
`«‡‰õΩ XHõ„ѨHõ¯ Ѩ~°=∂`«‡, =∞~˘Hõ„ѨHõ¯ Ѩ$kä"åº^Œ∞Öˇ·# J+¨ì„ѨHõ$`«∞Å∞
L<åflÜ∞« xJ~°O÷ . „ѨH$õ uH˜^∂Œ ~°"∞≥ ÿ Ѩ~=° ∂`«‡‰õΩã¨xflÇÏ≤ `«OHÍ=_»"∞Õ r=Ùx
P U
ÅHõ∆ ºO. WO^Œ∞‰õΩã¨OHˆ `«OQÍ<Õ108™ê~°∞É¡ Qíè =Æ ^Œ~≈° # U~åÊ@~ÚO^ŒO\Ï~°∞.
517. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞xH˜, N QÀqO^Œ~å[™êfiq∞H˜ ã¨O|O^èŒO L#fl^•? Jx Uq∞\˜ ?
N QÀqO^Œ~å[™êfiq∞"å~°∞ Pkâı+¨µx J=`å~°=∞x „Ѩã≤kú. D
™êfiq∞x N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x J#flQÍ Éèí‰õΩÎÅ∞ ÉèÏq™êÎ~°∞. ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆOÖ’
NHõ$+¨µ‚x J„QÆAxQÍ, Pkâı+¨µx J=`å~° ~°∂ѨOÖ’ |Å~å=Ú_»∞
„Ѩã^≤ ∞Œ _ú ∞» . HõeÜ«ÚQÆOÖ’ PÜ«∞<Õ NQÀqO^Œ~å[™êfiq∞ JÜ«∂º_»x Éè‰í Ωõ ÅÎ
qâßfiã¨O. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_»∞ `«# ÃÑO_ç¡ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õΩÉË~°∞x=^ŒÌ JѨÙÊ
fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. nxH˜ ã¨O|OkèOz# =_ô¤x H˘Å∞ã¨∂Î JÅã¨@ K≥Ok# N
QÀqO^Œ~å[™êfiq∞ ‰õΩOKåxfl `«Å„H˜O^Œ ÃÑ@∞ìH˘x x„kã¨∞Î#fl suÖ’
Éèí‰õΩÎʼnõΩ ^Œ~°≈#q∞ã¨∞Î<åfl_»∞. u~°∞=∞ÅÖ’ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°=¸iÎx q+¨µ‚
ã¨fi~°∂ѨOQÍ x~°∂Ñ≤Oz# N ÉèíQÆ=„^• =∂#∞AÖË u~°∞ѨuÖ’ N
QÀqO^Œ~å[™êfiq∞x „Ѩu+≤ªOKå~°∞. ''QÀqO^Œ—— â◊|ÌO W^ŒÌ~°∞ ^Õ=`«Å‰õÄ
„Ѩã≤^Œú<å=∞OQÍ =º=Ǩ~°OÖ’ =Ù#flk.
QÀѨÙ~°O..... 245
518. #=„|ǨχÅ∞ Z=~°∞ ? "åi PÅÜ«∞=Ú ZHõ¯_» L#flk ?
ã¨$+≤Hì ˜ Hõ~ΰ „|Ǩχ ^Õ=Ù_»∞. DÜ«∞# ã¨$+≤ì HÍ~åºxfl H˘#™êyOK«_®xÔH·
ÃщõΩ¯=∞Ok =∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. JÖÏ Hõey# „|Ǩχ
=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞ ÅÖ’ `˘q∞‡k=∞Ok „Ѩ*Ïã¨$+≤ìH˜ HÍ~°}Éèí∂`«∞ÅÜ«∂º~°∞.
"åˆ~ #=„|ǨχÅ∞. gix „Ѩ*ÏѨ`«∞Åx ‰õÄ_® =º=ǨÏi™êÎ~°∞."å~°∞ 1.
J„u 2. JOw~°ã∞¨ _»∞ 3. ѨÙÅã¨∞ºÎ _»∞ 4.ѨÙÅǨï_»∞ 5. „Hõ`∞« =Ù 6. Éè$í QÆ∞=Ù
7. =t+¨µ_ª ∞» 8. ^Œ‰Ω∆õ _»∞ =∞iÜ«Ú 9. =∞szJ#∞"å~°∞. giÖ’ ã¨Ñ|Ψ ∞∞+¨µÅ∞
‰õÄ_» JO`«~°∂ƒù `«∞Öˇ· =Ù<åfl~°∞. =∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞ÅÖ’ `«H˜¯#"åÔ~·# ã¨#Hõ
ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ ã¨$+≤ì HÍ~åºxH˜ JOwHõiOz# T~°úfi ˆ~`«ã¨∞¯Öˇ· *Ï˝#∞
ÅÜ«∂º~°∞. „|ǨχÜ≥ÚHõ¯ Hõ#∞flÅ #∞O_ç J„u, =ÚY=Ú #∞O_ç JOw~°ã∞¨ _»∞,
Hõ~=‚° Ú #∞O_ç ѨÙÅã¨∞ºÎ _»∞, <åaè #∞O_ç ѨÙÅǨï_»∞, ǨÏã¨=Î Ú#∞O_ç „Hõ`∞« =Ù,
K«~°‡=Ú #∞O_ç Éèí$QÆ∞=Ù, „áê}=Ú #∞O_ç =t+¨µª_»∞, ÉÁ@#„"ÕÅ∞ #∞O_ç
^Œ‰õ∆Ω_»∞, =∞#ã¨∞û #∞O_ç =∞sz J<Õ „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°x ÉèÏQÆ=`åk
N M
„QÆO^è•Å∞ x~°∂Ñ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. g~°∞ HÍqOz# ã¨$+≤ì HÍ~°º„Hõ=∞O ѨÙ~å}ÏÅÖ’
O 520. L^•ÌÅHõ =∞ǨÏi¬M
H A . C
q=iOK«|_ç =Ù#flk. gi PÅÜ«∞=Ú =∞Ç¨Ï |∂Éò#QÆ~ü lÖÏ¡Ö’ L#flk.
MO I O N
^•x<Õ „|¿Çχâ◊fi~° PÅÜ«∞O Jx JO\Ï~°∞.S
=∞~˘Hõq^èŒOQÍ ‰õÄ_® #=„|ǨχÅ#∞ ѨiQÆ}˜OK«_»O Hõ^Œ∞Ì. 1. ÉÏÅ
T =Å¡ J`«xU
A
„|Ǩχ 2. ‰õΩ=Ú^Œ „|Ǩχ 3. J~°¯„|Ǩχ 4. g~°„|Ǩχ 5. qâ◊fi„|Ǩχ 6.
IC
OHõ>B
519. N "ÕU
L
`å~°Hõ „|Ǩχ 7. QÆ~°∞_» „|Ǩχ 8. ã¨fi~°æ„|Ǩχ 9. Ѩ^Œ„|Ǩχ.
P Ëâ◊fi~°™êfiq∞u~°∞=∞ÅH˘O_»g∞^Õ ZO^Œ∞‰õΩ "≥eâß_»∞ ?
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ HõeÜ«ÚQÍkÖ’ u~°∞=∞ÅÃÑ· <≥ÅH˘<åfl_»x
„Ѩfu. P ^Õ=Ù}˜‚ HõeÜ«ÚQÆ „Ѩ`º« Hõ∆ ^≥=· O JO\Ï~°∞. N =∞Ǩq+¨µ=‚ ÙÜ≥ÚHõ¯
J~åÛ= `å~°"∞Õ N"ÕOHõ>âË fi◊ ~∞° _»∞. u~°∞=∞Å HõeÜ«ÚQÆOÖ’<Õ HÍHõ ã¨$ëêì ºk
#∞O_ô JO>Ë Hõ$`«Ü«ÚQÍk #∞O_ô Ѩq„`« ˆH∆„`«OQÍ<Õ „Ѩã≤kúK≥OkOk.
„Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’ Éèí∂q∞ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =ÚxyáÈ~Ú áê`åàÏxH˜ *Ïi
áÈ~ÚOk. N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù âıfi`« =~åǨÏ~°∂ѨO`À áê`åàÏxH˜ áÈÜ«∂_»∞.
JHõ¯_» Ç≤Ï~°}Ϻ‰õ∆Ω}˜‚ ã¨OǨÏiOKå_»∞. Éèí∂q∞x L^ŒúiOKå_»∞. PÃÑ·
Éè∂í ^Õq`À ‰õÄ_ç WHõ¯_Õ =ÙO_®Åx P ^Õ=Ù_»∞ ã¨OHõeÊOKå_»∞. QÆ~∞° `«‡O`«∞}˜‚
Ñ≤ez "≥·‰õΩO~î°OÖ’x `«# „H©_®„kx Éèí∂q∞ÃÑ·H˜ `≥=∞‡<åfl_»∞. QÆ~°∞_»∞_»∞
"≥O@<Õ "≥·‰õΩO~î°OÖ’x „H©_®„kx fã¨∞‰õΩ =zÛ `«∂~°∞Ê ã¨=Ú„^•xH˜ S^Œ∞
246 QÀѨÙ~°O....
Ü≥∂[<åÅ^Œ∂~°OÖ’ ã¨∞=~°=‚ Úvf~°=ÚÖ’ xeáê_»∞. P „H©_®„k u~°∞=∞Å
H˘O_». =~åǨϙêfiq∞ P H˘O_»ÃÑ· JÖÏ Hõ$`«Ü«ÚQÍkÖ’<Õ <≥ÅH˘<åfl_»∞.
"≥·‰õΩO~î°Ö’HÍ^Œæ~°∞_Õ# qëÈ‚ó „H©_®K«Ö’ "ÕOHõ@<å=∞^èÕÜ«∞ó
PhÜ«∞K« ã¨fi~°‚=ÚH© ã¨g∞¿Ñ ã¨O™ê÷Ñ≤`À q+¨µ‚ x"å㨿ÇÏ`Àó
W`åºk ѨÙ~å}=K«<åÖË WO^Œ∞‰õΩ „Ѩ=∂}ÏÅ∞. JÖÏ =~åǨÏHˆ „∆ `«OQÍ
¿Ñ~°∞á⁄Ok# u~°∞=∞ÅÃÑ·<Õ HõeÜ«ÚQÍkÖ’ NǨÏi JѨ~å=`å~°"≥∞ÿ# N
"ÕOHõ >Ëâ◊fi~°™êfiq∞ <≥ÅH˘<åfl~°∞.
"≥·‰õΩO~îå`«Ê~°"≥∂¿ÇϺ+¨ "ÕOHõ\ÏÉè’º #QÀ`«Î=∞ó
123 J„`≥·= x=™ê"Õ∞º= NÉèí∂q∞ ã¨Ç≤Ï`À#fiǨÏ"£∞.
D "ÕOHõ\Ï„k "≥‰· Ωõ O~îO° HõO>Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. <Õ#∞ NÉè∂í ^Õg ã¨ÇÏ≤ `«∞_»<·≥
x`«ºO WHõ¯_Õ x=ã≤™êÎ#∞—— Jx P<å_»∞ =~åǨϙêfiq∞ KÕã∞¨ H˘#fl x~°Ü
A N O
P ^Õ=Ùx =∞~À~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ N"ÕOHõ>âË fi◊ ~∞° x x"åã¨OQÍ u~°∞=∞Å ~°∂á⁄O^Œ M ‚ ∞« "Õ∞
.C
_®xH˜ HÍ~°}"≥∞ÿOk.
O H S
J`«x ÉèÏ~°º K«O_çIHO NÉèÏ~°`«=ÚÖ’ HõxÑ≤™êÎ~°∞ ?
õ *ˇ·q∞x
L^•ÌʼnõΩ_»∞ XHõ q„ѨÙ_»∞A Tx ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ K«O_çHõ. P"≥∞ q∞H˜¯e
QÆÜ∂« ºo. Éè~í Kΰ Ñ≥ Ê≤ #L
. W`«
ICΩ q~°∞^ŒOú QÍ KÕÜ∞« _»O P"≥∞ ã¨fiÉÏè =O. JO^Œ∞
=∂@‰õ
H˜ ã¨B O™ê~°OÖ’ ã¨∞YâßO`«∞Å∞ Hõ~°∞=Ü«∂º~Ú. XHõ<å_»∞ `«#
^Œ∞~°=Pã¨÷#∞ J`«_»∞ H“O_ç#º=Úx`À K≥ѨCH˘<åfl_»∞. P =Úx J`«x`À
'h=Ù K≥ÑÊ≤ #^•xH˜ P"≥∞ q~°∞^ŒOú QÍ KÕã∞¨ #Î fl^OŒ @∞<åfl=Ù. ã¨~ˆ WѨÊ\˜#∞O_ç
h=Ù h‰õΩ Uq∞HÍ"åÖ’ ^•xH˜ q~°∞^ŒúOQÍ P"≥∞`À K≥ѨÊ_»O JÅ"å@∞
KÕã¨∞HÀ, h Ѩx <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok Jx K≥áêÊ_»∞. D LáêÜ«∞O ÉÏQÍ Ñ¨x
KÕã≤Ok. L^•ÌʼnõΩ_»∞ `«# JcèëêìxH˜ q~°∞^ŒúOQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∂ ÉèÏ~°ºKÕ`«
`«# Ѩx <≥~°"Õ~°∞ÛH˘<Õ"å_»∞. XHõ<å_»∞ Ñ≤`«$HÍ~°ºO KÕÜ«∞=Åã≤ =zÛOk.
'h=Ù Jâ◊√z"≥· =O@ KÕÜ«∂e Jx J`«_»∞ ÉèÏ~°º`À J<åfl_»∞. P"≥∞
KåÖÏ â◊√zQÍ =ÙO_ç =O@ KÕãO≤ k. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ h=Ù J#flO =_çO¤ K«=^Œ∞Ì
Jx J`«_»∞ K≥ѨÊQÍ P"≥∞ ZO`À „â◊^ŒúQÍ "åiH˜ =_»¤#Å∞ HÍqOzOk.
J`«_»∞ Ö’Ö’# ã¨O`À+≤OKÕ"å_»∞.
XHõ<å_»∞ ã¨O`Àëêuâ◊Ü«∞O`À Jã¨Å∞ ã¨OQÆu =∞~°z WHõ¯_» áê~°}
=Ú#flk. *Ï„QÆ`«ÎQÍ fã≤ÃÑ@∞ì Jx K≥áêÊ_»∞. ^•x <å"≥∞ ÃÑO@ ‰õΩѨÊÃÑ·
áê~°"ãÕ O≤ k. JO^Œ∞HÀÑ≤Oz P q„ѨÙ_»∞ qO^èfiŒ Ѩ~fi° `O« Ö’ tÅ"≥· Ѩ_=ç ÙO_»∞
QÀѨÙ~°O..... 247
Jx P"≥∞#∞ â◊Ñ≤OKå_»∞. ^èŒ~°‡Ax Ü«∂QÍâ◊fiO PtÅ#∞ „`˘H˜¯#ѨC_»∞
h‰õΩ âßѨq=ÚH˜Î HõÅ∞æ`«∞Ok. Jx ‰õÄ_® J<åfl_»∞. D Hõ^äŒ#∞ *ˇ·q∞x
ÉèÏ~°`«OÖ’ K«∂_»=K«∞Û.
521. "≥ÚQÆeѨÙ=Ùfi ѨÓ[‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ ѨxH˜~å^Œ∞ ?
„|Ǩχ,q+¨µ=‚ Ù, t=Ù_»∞ gix „u=¸~°∞ÅÎ O\Ï~°∞. ã¨$+≤,ì ã≤u÷ , ÅÜ«∞HÍ~°
‰õΩÅ∞ D „u=¸~°∞ÎÖË. XHõ™êi „|Ǩχ‰õÄ,q+¨µ‚=Ù‰õÄ "åi^ŒÌiÖ’ Z=~°∞
Jkè‰Ωõ Å∞ J#fl JOâ◊OÃÑ· `«QÍ^• =zÛOk. t=Ù_»∞"åiH˜ f~°∞Ê K≥Ñʨ =Åã≤#
Ѩiã≤÷u U~°Ê_çOk. t=Ùx „ѨÉèÏ=O`À "åi Z^Œ∞@ XHõ k=ºeOQÆO
Pq~°ƒqù OzOk. PeOQÆ=¸Å™ê÷<åxfl K«∂z~°=∞‡x q+¨µ‚ =Ù#∂, eOQÆO
H˘ã¨#∞ K«∂z~°=∞‡x „|Ǩχ#∂ t=Ù_»∞ xÜ≥∂yOKå_»∞. "åiÖ’ Z=~°∞
=ÚO^Œ∞ K«∂z =™êÎ~À "å~°∞ Q˘Ñ¨Ê"å~°∞ J#fl x~°‚Ü«∞O [iyOk.
„|ǨχǨÏOã¨~∂° ѨOÖ’ ÃÑH· ˜ "≥àϧ_»∞. q+¨µ=‚ Ù =~åǨÏ~°∂ѨO`À „H˜OkH˜
áÈÜ«∂_»∞. JO^Œ∞Ö’ Z=~°∂ `«∞^Œ=Ú\Ïì "≥à◊§ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. eOQÆO
A N O M
J#O`«"∞≥ ÿ HõxÑ≤OzOk. q+¨µ=‚ Ù uiy=zÛ eOQÆ=¸Å ^Œ~≈° #O HÍÖË^xŒ
H . C
x[O K≥áêÊ_»∞. „|Ǩχ=∂„`«O eOQÆt~ÀÉèÏQÍxfl `å#∞K«∂z =KåÛ#x
S AT
MO I O N
J|^Œú=∂_®_»∞. XHõ "≥ÚQÆeѨÓ=Ù#∞ `å#∞K«∂z =zÛ#O^Œ∞‰õΩ ™êHõ∆ ºO
K≥ѨÊ=∞<åfl_»∞. P ѨÓ=Ù JO^Œ∞HõOwHõiOz Jã¨`«ºO ѨeH˜Ok. ã¨`«ºO
AT
„QÆÇ≤ÏOz# t=Ù_»∞ „|Ǩχ‰õΩ PÅÜ«∂Å∂, ѨÓ[Å∂ ÖˉõΩO_® áÈÜÕ∞@@∞¡
L IC
â◊ÑO≤ Kå_»∞. "≥ÚQÆeѨÓ=Ù ‰õÄ_® ѨÓ[ʼnõΩ ѨxH˜~å^Œ<åfl~∞° . t=ѨÙ~å}Ïk
B
PU
„QÆO^ä•ÅÖ’ D =$`åÎO`«O Åaèã¨∞ÎOk.
522. "Õ^ŒÑ¨u Z=~°∞ ?
"Õ^Œ=u =∂ÖÏ=f Hõ$â◊^èŒfiAŠѨلuHõ. D"≥∞ QÆ∞iOz "åb‡H˜
~å=∂Ü«∞}OÖ’ ÖË^Œ∞. „|Ǩχ "≥·=~°ÎѨÙ~å}OÖ’ D „H˜Ok suQÍ L#flk.
`«O„_ç "Õ^OŒ Ѩiãî ∞¨ OÎ _»QÍ D"≥∞ [x‡OzOk HÍ|\˜ì "Õ^=Œ u Jx D"≥∞‰õΩ
<å=∞Hõ~} ° O KÕÜ∞« |_çOk. q+¨µ=‚ ¸iÎH˜ D"≥∞ xzÛ q"åǨÏO KÕÜ∂« Åx
`«O„_ç ã¨OHõeÊOKå_»∞. "Õ^Œ=u ‰õÄ_® q+¨µ‚=Ù<Õ Ñ¨uQÍ Z#∞flH˘#flk.
XHõ¯~°Hõ¯ã¨∞_»∞ P"≥∞#∞ HÍq∞Oz `«#‰õΩ Hõ<åº^•#O KÕÜ«∞=∞x Hõ$â◊
^èŒfiA}˜‚ J_çQÍ_»∞. Hõ$â◊^èŒfiA_»∞ JO^Œ∞‰õΩ u~°ã¨¯iOKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ
HÀÑ≤Oz# P ~åHõ∆ã¨∞_® q„ѨÙ}˜‚ ǨÏ`«=∂~åÛ_»∞. =∂ÖÏ=u ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O
KÕã≤Ok.
248 QÀѨÙ~°O....
â’H˜Oz# "Õ^=Œ u z=iH˜ `«Ñ㨠∞¨ û‰õΩ ѨÓ#∞H˘#flk. ~å=}Ïã¨∞~°∞_»∞
_®"≥∞#∞ K«∂z `«#∞fl Ѩi}Ü«∞=∂_»=∞<åfl_»∞. P"≥∞ u~°ã¨¯iOzOk.
~å=}∞ _®"≥∞#∞ ã¨Ê $tOKå_»∞. NǨÏiÃÑ· ÅQÆfl"∞≥ =ÿ ÙO>Ë <Õ#∞ JÜ≥∂x[QÍ
[x‡Oz P ^Õ=Ù}˜‚ Ѩi}Ü«∞=∂_ç x#∞fl ã¨=¸ÅOQÍ <åâ◊#O KÕ™êÎ#∞.
Jxâ◊Ñ^¨ OŒä ѨÓx Ü≥∂QÍyflÖ’ `«#â◊s~åxfl ^ŒQOúÆ KÕã∞¨ H˘#flk. P"≥∞ =∞~°∞
[#‡Ö’ ÅOHõÖ’ XHõѨ^Œ‡OÖ’ ѨÙ\˜ìOk. P"≥∞ ѨÙ@∞ìHõ Ji+¨ì ã¨∂K«Hõ=∞x
*’ºu+¨µ¯Å<åfl~∞° . P~°=}∞_® a_»<¤ ˘HõÃÑ>ˇÖì ’ ÃÑ\˜ì ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =kÖÏ_»∞.
P ÃÑ>ˇì q∞käÖÏ #QÆ~°OKÕi [#‰õΩxH˜ ÅaèOzOk. P"≥∞ÜÕ∞ ã‘`å^Õq.
124 523. „^À}∞_»∞, „^Œ∞Ѩ^Œ∞_»∞ W~°∞=Ù~°∞ XˆH QÆ∞~°∞=Ù =^ŒÌ q^•ºÉèϺã¨O
KÕâß~°∞. P QÆ∞~°∞=ٿш~q∞\˜ ?
A N O M
Éè~í ^° •fi[ =∞ǨÏi¬ Ѷ∞¨ $`åz J<Õ JѨû~°ã#¨ ∞ K«∂z# "≥O@<Õ PÜ«∞#‰õΩ
O S .C
z`«ÎO HÍ=∂Ü«∞`«Î"≥∞ÿ ˆ~`«ã¨∞ûѨ`«#"≥∞ÿOk. P ˆ~`«ã¨∞û #∞O_ç ѨÙ\˜ì#"å_»∞
H
„^À}∞_»∞. =$+¨`∞« _»<Õ ~åA `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∞¨ <Î åfl_∞» . J`«x ã¨g∞Ѩ „Ѩ^âÕ O◊ Ö’
M ION
"Õ∞#Hõ J#|_Õ JѨû~°ã¨ ѨÓ=ÙÖË~∞° H˘O@∞#flk. P"≥∞#∞ K«∂_»QÍ<Õ PÜ«∞#
HÍ"≥∂„^ÕHOõ K≥O^•_»∞. J`«xH˜ g~°ºã¨Åö #O [iyOk. ^•xx `«# áê^ŒO`À
B L IC
HõÑ≤Ê LOz<å_»∞. JO^Œ∞ [x‡Oz#"å_»∞ „^Œ∞Ѩ^Œ∞_»∞. =$+¨`«∞_® ÉÏÅ∞x
Éèí~°^•fi*Ï„â◊=∞OÖ’ q_çz "≥àÏ¡_»∞. JÖÏ XHõ¯KÀ@ HõÅã≤H˘x# „^À},
PU
„^Œ∞Ѩ^ÅŒ ∞ Jyfl"âÕ √◊ _»<Õ =Úx=Å# ^è#Œ ∞ˆ~fi^Œ=∞Éèºí ã≤OKå~°∞. Jyfl"âÕ √◊ _»∞
"åi QÆ∞~°∞=Ù.
524. =Ú<Õâ◊fi~° ™êfiq∞ =$`åÎO`«O Uq∞\˜?
=Úhâ◊fi~° â◊|ÌO „Ѩ[Å <åÅ∞HõÅ`À =Ú<Õâ◊fi~°∞_»∞QÍ =∂iOk. WHõ
^Õ"åÅÜ«∞ q+¨Ü«∂ÅÖ’ "≥·iã¨=∂™êÅ∞ ™ê=∂#ºO. QÆ~°ƒùQÆ∞_ç =O\˜q.
JÖÏ U~°Ê_çO^Õ =Ú<Õâ◊fi~°QÆ∞_ç. D ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O `«q∞à◊<å@ Z‰õΩ¯=QÍ
LOk. PO„^èŒ^Õâ◊OÖ’ HõxÊOK«^Œ∞. |∞∞ˆQfi^ŒHÍÅO #∞O_ç „QÍ=∞^Õ=`å
ѨÓ[Å∞ „ѨH$õ `åº~å^è#Œ Å∞ „ѨK∞« ~°OQÍ L<åfl~Ú. |∞∞ˆQfi^ŒHÍÅOÖ’ J=∞‡
`«e¡x Z‰õΩ¯=QÍ P~å kèOz#@∞¡ x^Œ~°≈<åÅ∞<åfl~Ú. „Ѩu „QÍ=∞~°Hõ∆}Hõ,
XHõ Jkèëêª# ^Õ=`« U~åÊ@ ~ÚºOk. NHõ$+¨µx‚ H˜ =∂~°∞QÍ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞,
‰õOã¨∞#‰õΩ zH˜¯ "åxKÕ =kèOѨ|_»Hõ "åxH˜ |∞kú K≥Ñ≤Ê J^Œ$â◊√º~åÖˇ·Ok.
JѨÙ_»∞ =∞Ǩq+¨µ‚"å"≥∞‰õΩ „Ѩu„QÍ=∞OÖ’ `˘eѨÓ[ÅO^Œ∞H˘<Õ =~°
q∞KåÛ_»∞. P ^Õ=`«Å ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ „QÍ=∞ʼnõΩ |Ü«∞@ LO_Õq. H˘Å∞=ÙÅ
QÀѨÙ~°O..... 249
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P ^Õ=`«Å#∞, Q˘éˇ]Å∞, ^Œ∞#flÅ∞, á⁄>Ëìà◊√¡, "Õ∞HõÅ∞, HÀà◊√¡,
"≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x |e ã¨=∞iÊOKÕ"å~°∞. HÍo, =∂Ô~=∞‡, <åOKå~°=∞‡,
`å>ˇ=∞‡, #∂HÍÅ=∞‡, QÆOQÍ#=∞‡ D^Œ∞Å=∞‡=O\˜ ¿Ñ~°`¡ ÀD ‰õΩ∆ „^Œ^=Õ `«Å∞
ѨÓ[ÅO^Œ∞H˘O@∞<åfl~°∞. giH˜ ™êuÎ fiHõѨÓ[Å∞ ‰õÄ_» K≥e¡™êÎ~°∞. D „ã‘Î
^Õ=`åѨÓ[Å∞ ™êQÆ∞`«∞O_»QÍ P~°º ã¨O㨯 $u `˘Oy K«∂zOk. "å~°∞
ѨÙ~°∞+¨^≥·"åʼnõΩ „áê^è•#ºq∞KåÛ~°∞. "≥O@<Õ ‰õ∆Ω„^Œ^Õ=`« ÅO^ŒiH˜ XHõ
`«=Ú‡_»∞ áÈ`«∞~åA J<Õ^=·≥ O `≥~ð ÑH· =˜ KåÛ_»∞. „Ѩu „QÍ=∞OÖ’ áÈ`«∞~åA
q„QÆÇ¨ Å∞ „Ѩ`º« Hõ"∆ ∞≥ <ÿ å~Ú. P~°∞ºÅ∞ Ü«Ú^•úxH˜ "≥à=¡ı ÚO^Œ∞ ѨÙ~°∞+¨ ^Õ=`«
Å#∞ ѨÓlOKÕ"å~°∞. Z<Àfl[O`«∞=ÙÅ#∞ |eKÕÛ"å~°∞. P ^Õ=`«ÖË q[Ü«∞
q∞™êÎ~x° #"Õ∞‡"å~°∞. JO^Œ∞Hˆ =Ú<Õâfi◊ ~∞° x QÆ∞_çH_õ » QÆ∞éÏ]Å#kè~ÀÇ≤ÏOz#
g~°∞Å q„QÆǨÅ∞O\Ï~Ú. g~°"≥·â◊O "åºÑ≤ÎÖ’xH˜ =zÛO`«~åfi`« „QÍ=∞
~°Hõ∆‰õΩÅ∞QÍ g~°Éèí„^Œ∞_»∞, HÍÅɡ·~°=Ù_»∞, "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi q„QÆǨÅ#∞
„QÍ=∂ʼnõΩ=ÚO^Œ∞ „Ѩu+≤ªOz "åxH˜ ѨÓ[Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ"å~°∞. HÍjH˜
A N O M
‰õÄ_® HÍÅÉèˇ·~°=Ù_»∞ ~°Hõ∆‰õΩxQÍ H©iÎOѨ|_»∞`«∞<åfl_»∞. "≥·+¨‚=O =zÛ#
H S C
`«~åfi`« ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ „QÍ=∞ ~°Hõ∆‰õΩxQÍ xÜ«∞q∞OѨ|_ç<å_»∞.
. AT
MO I O N
D q^èOŒ QÍK«∂¿ãÎ P áê`«HÍÖÏxH˜ K≥Ok# J=âıëêÖË „QÍ=∞^Õ=`«Å
ѨÓ[Å∞, =Ú<Õâfi◊ ~° QÆ∞_çÑÓ¨ [Å∞ Jx ÉèÏqOK«=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. Wq PKå~°
A T
=º=Ǩ~åʼnõΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∂ÖËQÍx gxH˘Hõ „Ѩ`ÕºHõ K«i„`«
HõxÊOK«^Œ∞.
L I C
525. N~å=∞K«OB
P
HÍ"Õ U „^Œ∞_»∞ JÜ≥∂^蕺#QÆ~åxfl Zxfl ã¨O=`«û~åÅ∞ Ѩi áêeOKå_»∞ ?
ºuǨã¨ÑÙ¨ ~å}ÏÅÖ’ Juâ◊Ü∂≥ ‰õΩÅÎ ∞O_»@O ã¨`º« O. "å\˜#xflO
\˜x Ü«∞^ä•`«^äŒOQÍ ã‘fiHõiOK«@"Õ∞ Hõ~°Î=ºO. ^•xÖ’x ã¨`åºã¨`åºÅ#∞
x~°~‚ ÚOK« @O ™ê^躌 OHÍx Ѩx. =∞#ѨÙ~å}ÏÅ∞, Ü«ÚQÍefl J#∞ã¨iOz
PÜ«Úó„Ѩ=∂ }O, â◊s~° „Ѩ=∂}O x~°~‚ ÚOzOk. "åx „ѨHÍ~°O =∞#O
J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe. HÍ"ÕºuǨ㨠ѨÙ~å}ÏÅÖ’ Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ#fl Ããx· ‰õΩÅ
ã¨OYº‰õΩ, `«∞^Œ‰õΩ =∞~°}˜Oz# "åi ã¨OYº‰õΩ, UHõ`«fiO ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. WHõ
~å=∂Ü«∞}O q+¨Ü«∞O q=i™êÎ#∞. ã‘`åѨi`åºQÍ#O`«~°O ~å=Ú_»∞
Ѩiáêeã¨∞Î<åfl_»∞. `«# H˘Å∞=Ù ‰õÄ\ÏxH˜ "≥Å∞ѨŠÅHõ∆ ‡}∞x HÍѨÖÏ
LOKå_»∞. XHõ<å_»∞ ~å=Ú_»∞ H˘Å∞=ÙÖ’ L<åfl_∞» . Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA =∞ǨÏi¬
"Õ+¨OÖ’=zÛ ''h`À UHÍO`«OQÍ =∂\Ï¡ _®e. JO^Œih |Ü«∞@‰õΩ
ѨOѨ=Åã≤Ok. <Õ#∞ h`À ÉèÏ+≤OKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z=_»∞ ֒ѨeH˜ =zÛ<å,
250 QÀѨÙ~°O....
J`«x t~°âıÛù^ŒO KÕÜ«∞=Åã≤O^Œx ~å=Úx XÑ≤ÊOKå_»∞. JѨÙ_®`«_»∞
~å=Úx`À '~å=∂! <Õ#∞ Ü«∞=Ú_»#∞. h=Ù N=∞Ǩ q+¨µ‚=¸iÎq. h=Ù
Éè∂í Ö’HõOÖ’ J=`«iOz Ѩ^∞Œ <˘HõO_»∞(11)"ÕÅ ã¨O=`«û~åÖˇO· k. ~å=}Ïk
^Œ∞+¨ãì O¨ Ǩ~°O ѨÓiÎJ~ÚOk. Hõ#∞Hõ J=`å~° Ѩiã¨=∂Ñ≤Î HÍqOK«=Åã≤Ok
Jx K≥|∞`«∞O_»QÍ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ֒ѨʼnõΩ =KåÛ_»∞. Ü«∞=Ú_» ^Œ$â◊º"≥∞<ÿ å_»∞.
J#fl=∂@ „ѨHÍ~°O `«=Ú‡x t~°âıÛù^ŒO KÕÜ«∞ÖËHõ ~å[º |Ç≤Ï+¨¯ $`«∞x
KÕâß_»∞. ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ã¨~°Ü«¸#kÖ’ =Úxy J=`å~°O KåeOKå_»∞.
"≥O@<Õ ~å=Ú_»∞ ‰õÄ_» ã¨~Ü ° ¸
« #kÖ’ky J=`å~°O KåeOKå_»∞. Hõ#∞Hõ
125 nx „ѨHÍ~°OK«∂¿ãÎ ~å=Ú_»∞ Ѩk"ÕÅ ã¨O=`«û~åʼnõΩ ÃÑQ· Í ~å[º ѨiáêÅ#
KÕâß_»∞.
A O M
526. u~°∞=∞ÅÖ’ Ü«∂„u‰õΩÅ∞ KÕÜ«∞=Åã≤#q
N
O S .C
u~°∞=∞ʼnõΩ |Ü«∞Å∞^Õˆ~=ÚO^Œ∞ g∞g∞ W+¨ì^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOK«O_ç.
H
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞x ^Œi≈OKÕ =ÚO^Œ∞ N"åi ѨÙ+¨¯i}˜Ö’ ™êfl#OKÕã≤,
M ION
N=~åǨϙêfiq∞x ѨÓlOK«O_ç. ™êfl#OKÕã≤ â◊√zQÍ, â◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ =„™êÎÅ`À
N"åi PÅÜ«∞OÖ’H˜ „Ѩ"tÕ OK«O_ç. PÅÜ«∞OÖ’ L#flÑÙ¨ _»∞ ™êfiq∞"åiÃÑ<· Õ
IC
B L
g∞ ^蕺#O =ÙOK«O_ç. PÅÜ«∞O֒ѨÓiÎQÍ xâ◊≈ÉÏÌxfláê\˜ã∂¨ Î ''FO N"ÕOHõ
>ËâßÜ«∞#=∞ó—— Jx g∞Ö’g∞~°∞ N"åix 㨇iOK«O_ç. u~°∞=∞Å ã¨g∞ѨOÖ’
PU
=Ù#fl PHÍâ◊QÆOQÆ, áêѨ<åâ◊#O f~å÷ÅÖ’ ™êfl#OKÕÜ«∞O_ç. u~°∞=∞ÅÖ’
L#fl ѨÙ_»∞ =∞# „áêp# PKå~° =º=Ǩ~åÅ#∞ qkèQÍáê\˜OK«O_ç. ™ê\˜
Ü«∂„u‰õΩÅ#∞ Q“~°qOz "åiÖ’ ÉèíH˜ÎÉèí"åÅ∞ ÃÑOá⁄OkOK«O_ç. g∞HÍ#∞
HõÅ∞ N"åi ǨïO_ôÖ’<Õ ã¨=∞iÊOK«O_ç. N"åiPÅÜ«∞OÖ’ g∞~°∞
[iÑ≤OK«^ÅŒ z# ѨÓ[ʼnõΩQÍx, g∞‰õΩ HÍ=Åã≤# ã¨=∂Kå~°O HÀã¨OQÍx
u~°∞=∞ÅÖ’x ÖË^• u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O"åi U ã¨=∂Kå~°
ˆHO„^ŒOÖ’ J~Ú<å J_»QÆO_ç.
527. u~°∞=∞ÅÖ’ KÕÜ«∞‰õÄ_»xq...
qÅ∞"≥#· PÉè~í } ° ÏÅ∞, Z‰õΩ¯=_»|∞ƒ g∞ =^ŒÌ =ÙOK«∞HÀHõO_ç. =∂O™ê
Ǩ~åxfl Éè∞í lOK«HOõ _ç. Uq^è"Œ ∞≥ #ÿ =∞`«∞ÑÎ ^¨ •~åúÅ∞ ¿ãqOK«HOõ _ç. á⁄QÆ„`åQÆ
HõO_ç. PÅÜ«∞Ѩiã¨~åÖ’¡ áê^Œ~°Hõ∆Å∞ ^èŒiOK«HõO_ç. N"åi ^Œ~°≈#OHÀã¨O
H͉õΩO_® "Õ~ˆ W`«~° L^ÕâÌ ßÅ`À u~°∞=∞ʼnõΩ ~åHõO_ç. PÅÜ«∞ „áêOQÆ}OÖ’
Lq∞‡"ÕÜ«∞@O =O\˜ Jã¨Ç¨ÏºHõ~°"≥∞ÿ# Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞HõO_ç. PKå~° =º=
QÀѨÙ~°O.....
Ǩ~åÅ „ѨHÍ~°O PÅÜ«∂~°›`«ÖËx ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ PÅÜ«∞OÖ’H˜ ~åHõO_ç.
u~°∞=∞ÅÖ’ ѨÙ=ÙfiÅ∞ ÃÑ@∞ìHÀHõO_ç. ѨÙ=ÙfiÅhfl N"åiѨÓ[ˆH. Ѩiã¨~åÅ#∞
JѨi â◊√„ÉèíO KÕÜ«∞HõO_ç.
528. HõeÜ«ÚQÆO Zxfl áê^•Å∞ ? =∞#O Uáê^ŒOÖ’ L<åfl=Ú ? JO`«O ZѨC_»∞ ?
XH˘¯Hõ¯Ü«ÚQÍxH˜ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å∞O\Ï~Ú. HõeÜ«ÚQÍxH˜ ‰õÄ_®
JO`Õ. HõeÜ«ÚQÆO JO`«O HÍ=\ÏxH˜ <åÅ∞æ ÅHõ∆ÖÏ =ÚѨÊk Ô~O_»∞ "ÕÅ
ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_»"åe. WѨÊ\˜H˜ D Ü«ÚQÆOÖ’ 5,103 ã¨O=`«û~åÅ∞
=∂„`«O QÆ_çKåÜ«∞x =∞# ѨOKåOQÍÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. HÍ# =∞#O
HõeÜ«ÚQÆO „Ѩ^äŒ=∞ áê^ŒOÖ’ =Ù<åflO. ''HõeÜ«ÚˆQ „Ѩ^äŒ=∞áê^Õ [O|∂
nfi¿Ñ—— W`åºkQÍ ã¨OHõÅÊO K≥ѨÊ_»O `≥eã≤O^ÕHõ^• !
529. x`«ºÑ¨Ó[Ö’ HõÅâß~å^èŒ# „áê=ÚYºO Uq∞\˜?
ëÈ_»â’ѨKå~° ѨÓ[‰õΩ JOQÆOQÍ HõÅâß~å^è#Œ KÕ™êÎ~∞° .D P~å^è<Œ å
q^è•#O WÖÏ =ÙO@∞Ok.
N O M
''`«^OŒ QÆ`fiÕ # HõÅâß~å^è#Œ O Hõi¿+º HõÅâ◊O QÆO^èŒ Ñ¨ÙëêÊHõ`∆ ·≥ ~°Éºíè ~°Ûº
A Kå_»∞. XHõ™êi Jyfl ^Õ=Ù_»∞ HÍ~°Îg~°∞ºx J#∞=∞u`À yi #QÆ~å~°}Ϻxfl
H . C
HõÅâ◊㨺 =ÚMË q+¨µ‚ó ‰õOˆ~î ~°∞„^Œ ã¨û=∂„t`«ó =¸ÖË `«„`«ã≤÷`À „|Ǩ‡
S AT
MO I O N
=∞^èÕº =∂`«$QÆ}Ïó 㨇 $`åó ‰õΩˆH∆`«∞ ™êQÆ~åã¨ûˆ~fi HõÅâßO|∞ ã¨=∂„t`åó
T
QÆOˆQ K« Ü«∞=Ú<Õ Hõ$¿+‚ QÀ^•=i ã¨~°ã¨fiu #~°‡^Õ ã≤O^èÀ HÍ"Õi [ÖËã≤‡<£
A PU
nx J~°÷q∞k. L IC
ã¨xflkèO‰õΩ~°∞ HõÅâ’^ŒˆH# ^Õ==∂`å‡#O ѨÓ*Ï„^Œ"åº}˜K« ã¨O„áÈHõ∆ º——
B
PU
<Õ#∞KÕ¿ã ѨÓ*‰õΩ JOQÆOQÍ HõÅâß~å^èŒ#KÕã¨∞Î<åfl#∞ Jx K≥Ñ≤Ê
JHõ`∆ Å« ∞, hà◊√=¡ ^ŒÖÏe. h\˜`À xO_ç# HõÅâßxfl QÆO^艌 Ωõ ã¨∞=∞ ѨÙëêÊHõ`∆ «
Å`À JÅOHõiOKåe. ѨÙ+¨ÊO ֒ѨŠxeÊ ‰õΩ_çK~Õ Ú =¸`«QÍKÕã≤ 'HõÅâ◊㺨
=ÚMË—W`åºk =∞O„`åxfl ѨiOî Kåe. ''HõÅâ◊=ÚÜ≥ÚHõ¯ =ÚYOÖ’ q+¨µ=‚ Ù.
HõO~îO° Ö’ ~°∞„^Œ∞_»∞, =¸ÅOÖ’ „|Ǩχ, =∞^躌 Ö’ =∂`«$QÆ}ÏÅ∞ LO\Ï~°∞.
֒Ѩe h\˜Ö’ ™êQÆ~å Åhfl =Ù<åfl~Ú. =∞iÜ«Ú D HõÅâ◊OÖ’ F QÆOQÍ!
Ü«∞=Ú<å ! ã¨~°ã¨fif! Hõ$+¨‚"Õ}©! QÀ^•=s ! #~°‡^• ! ã≤O^èŒ∂! HÍ"Õs !
g∞~°O^Œ~°∂ ™êxfl^茺O KÕÜ«∞O_ç.—— WÖÏ K≥Ñ≤Ê HõÅâ’^ŒHÍxfl ѨÓÅ`À
^Õ=ÙxÃÑ· K«ÖÏ¡e. `«#ÃÑ· ‰õÄ_® K«Å∞¡HÀ"åe. PÃÑ· ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅÃÑ· K«ÖÏ¡e.——
ÃÑ· =∞O„`åxfl |\˜ì HõÅâß~å^è#Œ „áê=ÚMϺxfl „QÆÇÏ≤ OK«=K«∞Û. ^Õ=`å
~°Û#KÕ¿ã Éèí‰õΩÎÅ∞ z`«Îâ◊√kú QÆÅ"å_≥·`Õ J`«x ã¨OHõÅÊ |ÅO`À PÜ«∂
251 252 QÀѨÙ~°O....
^Õ=`«Å∞, ™êQÆ~åÅ∞, #^Œ∞Å∞ HõÅâ◊OÖ’ ™êxfl^茺O =Ç≤Ï™êÎ~Ú. JÖÏO\˜
HõÅâ◊[ÅO Ѩ~=° ∞ áê=#"≥∞#ÿ k. P [ÖÏxfl `«#ÃÑ<· å, ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅÃÑ<· å
K«Å¡_»O =Å¡ `«#‰õÄ, P „^Œ"åºÅ‰õÄ Ñ¨q„`«`« ã≤kÌã¨∞ÎOk. `«^•Ìfi~å ѨÓ[
Ѷ¨Å „Ѩ^èŒ=∞=Ù`«∞Ok.
530. HÍ~°ºg~åº~°∞˚#∞_»∞ ^Œ`«Î Éèí‰õΩÎ_® HÍ^• ?
Hõ$`«g~°∞º_»#∞"åx ‰õΩ=∂~°∞_»∞ HÍ~°gÎ ~°∞º_»∞. J`«_Õ HÍ~°gÎ ~åº~°∞#˚ ∞_»∞.
W`«_∞» ÃÇÏ· ǨÏÜ«∞=OâßxH˜ K≥Ok#"å_»∞. =∞Ç≤Ï+¨‡f ѨÙ~°O W`«x ~å[^è•x.
D ~åA ^Œ`å΄`ÕÜ«Úx Éèí‰õΩÎ_»∞. P J=`å~°=¸iÎx ã¨^• ¿ãqOKÕ"å_»∞.
126 XHõ™êi ^Œ`å΄`ÕÜ«Úx Jáê# "åÜ«Ú=Ù#∞O_ç ѨÙ\˜ì# Jyfl=Å¡ J`«x
ÉÏǨï=ÙÅ∞ ^ŒQ=úÆ ∞Ü«∂º~Ú. J~Ú<å ÉèHí =Θ ^ŒÅHõ ™êfiq∞x P~åkèOKå_»∞.
A N O M
J`«x ¿ã=‰õΩ ã¨O„Ñ‘`∞« _≥#· ^Œ`å΄`ÕÜÚ« _»∞ =~°O HÀ~°∞H˘=∞‡<åfl_∞» . `«#‰õΩ
O H S .C
"Õ~ÚÉÏǨï=ÙÅ∞ HõeˆQ@@∞¡, Ü«Ú^ŒúOÖ’ ã¨^• q[Ü«∞O ã≤kúOKÕ@@∞¡
M ION
J#∞„QÆÇ≤ÏOK«=∞x HÍ~°Îg~°∞º_»∞ HÀ~°∞H˘<åfl_»∞. ™êfiq∞ J>Ë¡ J#∞„QÆÇ≤ÏO
ÉèíH˜∆OKå_»∞. JѨC_»∞ P J_»qÖ’x "≥∞ÿ„`å=~°∞}∞x P„â◊=∞O ‰õÄ_®
L IC
`«QÆÅ|_çáÈ~ÚOk. JO^Œ∞HÍ |∞∞+≤ HÀÑ≤Oz HÍ~°Îg~°∞ºx ÉÏǨï=ÙÅ#∞
B
Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ YO_çOK«∞QÍHõ! Jx â◊Ñ≤OKå_»∞. HÍ~°Îg~åº~°∞˚#∞_»∞ =∞Ǩ
|Å=O`«∞_»x qx ~å=}∞_»`x« `À Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« _®xH˜ =KåÛ_»∞. W^ŒiÌ H©
[iy# ã¨=∞~°OÖ’ ~å=}∞}˜‚ [~ÚOz HÍ~°Îg~°∞º_»`«}˜‚ |OkèOKå_»∞.
PÃÑ· ѨÙÅã¨∞κx „áê~°÷#`À q_çz ÃÑ\Ïì_»∞.
XHõ™êi HÍ~°gÎ ~°∞º_»∞ "Õ@‰õΩ áÈ~Ú [=∞^ŒyflKÕ ã¨`å¯~°O á⁄O^•_»∞.
J`«x HÍ=∞^èÕ#∞=Ù #i÷OKå_»∞. =Úx u~°ã¨¯iOKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ HÀÑ≤Oz
[=∞^Œyflx HÍ~°Îg~°∞º_»∞ ǨÏ`«=∂iÛ<å_»∞. Jk `≥eã≤ Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞
HÍ~°Î g~°∞ºxÃÑ· ^ŒO_≥uÎ J`«}˜‚ =kèOKå_»∞.
531. ^èŒ#∞~å‡ã¨OÖ’ N"åiH˜ ã¨∞„ѨÉèÏ`åxH˜ |^Œ∞Å∞ u~°∞áêÊ"≥·
ZO^Œ∞‰õΩ K«^Œ∞=Ù`å~°∞ ?
^è#Œ ∞~å‡ã¨OÖ’ u~°∞áêÊ"≥· ã¨OH©~#ΰ QÍ#O KÕÜ∞« _»O N ÉèQí =Æ „^•=∂#∞
AÅ∞ KÕã≤# U~åÊ@∞ ##∞ã¨iOz [~°∞QÆ∞`«∞#flk. ѨÓ~°fiO QÀÑ≤HõÅ∞
HÍ`åºÜ«∞h „=`«O`À NHõ$+¨µ}‚ ‚˜ ¿ãqOKå~°∞. QÀ^•^Õq ‰õÄ_® "åi =∂~åæxfl
J#∞ã¨iOz ^èŒ#∞~å‡ã¨OÖ’ P „=`åxfl J#∞+≤ªã¨∂Î ~ÀAH˘Hõ¯ áêâ◊√~°O
QÀѨÙ~°O..... 253
K˘Ñ¨C# =ÚѨÊk áêâ◊√~åÅ∞ QÍ#OKÕãO≤ k. P"≥∞KÕã#≤ „=`å<Õfl 'u~°∞áêÊ"≥—·
„=`«=∞<åfl~∞° . N~å=∂#∞AÅ"å~°∞ u~°∞=∞Å PÅÜ«∞OÖ’ ѨÓ*Ï q^è•<å
Å#∞ „Hõ=∞|^ŒúOKÕã¨∂Î ^èŒ#∞~å‡ã¨OÖ’ x`«ºO 'u~°∞áêÊ"≥·— ѨiîOKÕ@@∞¡
Hõ@_ì ç KÕâß~°∞. ÉèHí Í΄Qˆ ã¨∞Å∞ u~°∞áêÊ"≥x· "Õ^™Œ ê~°=∞x ÉèÏq™êÎ~∞° . ^è#Œ ∞~å‡
ã¨OÖ’ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ NHõ$+¨µ‚_»∞QÍ Ñ¨ÓlOѨ|_» `å_»∞. P ^Õ=Ù}˜‚
P~åkèOKÕ"å~°∞ QÀÑ≤HõʼnõΩ „ѨfHõÅ∞. QÀ^•^Õq NÅH©;^ÕqÜ≥ÚHõ¯ =∞~°∞
~°∂Ѩ=Ú. JO^Œ∞=Å¡ P"≥∞áê_ç# áê@Å#∞ ^èŒ#∞~å‡ã¨OÖ’ áê_»_»O
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞=∞~ÚOk.
532. J+¨ìáêâ◊=Ú J#<Õq∞ ?
Jëêìáêâ◊=ÚÅ∞ J#QÍ Zxq∞k áêâ◊=ÚÅ∞ Jx J~°O÷ . áêâ◊=∞#QÍ
„`å_»∞. Jk |OkèOK«_®xH˜ LѨÜ∂≥ yOѨ|_»∞`«∞Ok. J>Ë¡ JëêìáêâßÅ∞
r=Ùx ™êfi`«O„`«ºO ǨÏiOz |OkèOKÕ ÅHõ∆}O HõeæL<åfl~Ú. 1. ^ŒÜ«∞
2. â◊OHõ 3. ÉèíÜ«∞O 4. Å[˚ 5. AQÆ∞Ѩû 6. ‰õΩÅO 7. jÅO 8. *Ïu
A N O M
J<Õk J+¨ìáêâßÅ∞. `«QÆxKÀ@ HõeˆQ ^ŒÜ«∞, ã¨O^ÕǨÏO, ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»O,
H . C
ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ _» O» , ~À`« *ˇO^Œ_O» , ‰õΩÖÏaè=∂#O, jÅ=O`«∞_»#<Õ Jaè=∂#O,
S AT
MO I O N
*Ï`«ºaè=∂#O Wq áêâßÅ=Öˇ =∞#∞AÅ#∞ |OkèOKÕ ã¨fiÉèÏ=O Hõey
=Ù<åfl~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ 'Hõ$Ѩܫ∂ Ѩ~°Ü«∂--q+¨ìó— Jx w`«Ö’
A T
K≥Ñ≤Ê#@∞¡ J~°∞˚#∞_»∞ Ü«Ú^•ú~°OÉèíOÖ’ `«QÆxKÀ@ ^ŒÜ«∞EÑ≤ Hõ~°Î=º
L IC
q=ÚY∞_≥·<å_»∞. W`«~° áêâßÅ#∞ QÆ∂_® W>Ë¡ ã¨=∞#fi~ÚOK«∞HÀ"åe.
1. ѨU BO 2.Éèí=áêâ◊O 3. |O^èŒáêâ◊O 4. "≥∂ǨÏáêâ◊O 5. Pâß
=Ùáêâ◊
áêâ◊O 6.PHõ~°‡áêâ◊O 7. ^Œ∞óYáêâ◊O 8. ˆH¡â◊áêâ◊O Jx =∞~˘HõsuQÍ ‰õÄ_®
J+¨ìáêâßÅ#∞ q=i™êÎ~°∞.
533. ™ê`«ºH˜, ã¨∞Éèí„^Œ, NHõ$+¨µ‚Å =∞^茺 QÆÅÉèÏO^èŒ=ºO Uq∞\˜ ?
ã¨∞Éèí„^Œ `«e¡^ŒO„_»∞Öˇ=~°∞ ? NHõ$+¨µ‚_»∞ ã¨∞Éèí„^Œ‰õΩ J#fl ZÖÏJ=Ù`å_»∞?
=ã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ ^Õ=H˜=Öˇ ~ÀÇ≤Ï}˜ Ü«∞#∞ =∞~˘HõÉèÏ~°º HõÅ^Œ∞. ^Õ=H©
Ѩل`«∞_»∞ Hõ$+¨µ‚_»∞HÍQÍ, ~ÀÇ≤Ï}˜H˜ |Å~å=Ú_»∞, ã¨∞Éèí„^Œ [x‡OKå~°∞.
JO^Œ∞KÕ`« ã¨∞Éèí„^Œ‰õΩ Hõ$+¨µ‚_»∞ J#fl J=Ù`å_»∞. ™ê`«ºH˜ Ü«∞^Œ∞=OâßxH˜
K≥Ok# â◊xÜ≥ÚHõ¯ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ W`«_»∞ J~°∞˚#∞_»∞ t+¨µº_»∞. 'Ü«ÚÜ«Ú^è•
ã¨∞_»∞— J#∞ =∞~˘Hõ¿Ñ~°∞ QÆ∂_» W`«xH˜ HõÅ^Œ∞. W`«_»∞ Hõ$+¨µ‚xH˜ J`«ºO`«
ã¨xflÇÏ≤ `«∞_≥· Ü«ÚO_Õ"å_»∞. W`«_∞» ÉèÏ~°`Ü
« Ú« ^ŒOú Ö’ xѨÙ}∞_≥· Ju~°^∞Œè _»∞QÍ
254 QÀѨÙ~°O....
„Ѩãk≤ ú =Ç≤ÏOKå_»∞. NHõ$+¨µ_‚ ∞» ~åÜ«∞ÉÏ~°=Ú#‰õΩ áÈ~Ú#ѨC_»∞ ™ê`«ºH˜x
`«# ~°^äŒOÖ’ ‰õÄ~ÀÛɡ@∞ìH˘x "≥àϧ_»∞.
534. FOHÍ~Àáêã¨# ZÖÏ KÕÜ«∂e ? Z=Ô~=~°∞ KÕÜ«∞=K«∞Û ?
'`«ã¨º"åK«Hõó „Ѩ}=ó— Jx Ѩ`«O[e K≥Ñ≤Ê#@∞¡ „Ѩ}=O, J#QÍ
FO HÍ~°O JO>Ë 'Ѩ~=° ∂`«‡— Jx J~°Oú LѨx+¨`∞« ÅÎ ∞, ÉèQí =Æ næ`« =Ú#flQ∞Æ
„QÆO^ä•Å∞ FOHÍ~Àáêã¨##∞ „Ѩɒkèã∞¨ <Î åfl~Ú. JO^Œ∞KÕ`« FOHÍ~Àáêã¨#
J#QÍ Ñ¨~° „|Ǩχ=Ú#∞ Láêã≤OK«_»"Õ∞. w`« Zxq∞^Œ= J^蕺ܫ∞OÖ’
FOHÍ~Àáêã¨<å q^è•#O WÖÏ K≥ѨÊ|_çOk.
127
ã¨~°fi^•fi~å}˜ ã¨OÜ«∞=∞º =∞<ÀǨÏ$k x~°∞^茺K«I
=¸~åú º^è•Ü«∂`«‡#ó „áê} Pã≤ú`À Ü≥∂QÆ^è•}Ï"£∞II
N M
Fq∞`ÕºHÍHõ∆~°O „|Ǩχ "åºÇ¨Ï~°<£ =∂ =∞#∞㨇~°<£I
A O
H .C
Ü«∞ó „Ѩܫ∂u `«º[<£ ^ÕǨÏO 㨠ܫ∂u Ѩ~°=∂OQÆu"£∞II
O S
M ION –(w`« 8–12,13)
''Z=_»∞ WO„kÜ«∂Å#xflO\˜h x„QÆÇÏ≤ Oz =∞#ã¨∞û#∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’
xeÊ „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ t~°ã¨∞ûÖ’ P~ÀǨÏ}O HÍqOz Ü≥∂QÆ^è•~°}`À
B L IC
Ѩ~° „|Ǩχ‰õΩ "åK«Hõ"≥∞ÿ# 'FO— J<Õ UHÍHõ∆~åxfl LK«Ûiã¨∂ΠѨ~°=∂`«‡<≥·#
PU
##∞fl ^蕺xã¨∂Î ^ÕǨxfl `«ºl™êÎ_À "å_»∞ ã¨~Àfi`«¯ $+¨ì"≥∞ÿ# "≥∂Hõ∆O
á⁄O^Œ∞`å_»∞—— Jx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ K≥áêÊ_»∞.
nxfl|\˜ì FOHÍ~Àáê㨉õΩÅ∞ WO„kÜ«∞x„QÆǨÏO, =∞<Àx~À^èŒO Hõeæ
Ü«ÚO_®e. Ü≥∂QÍxfl jeOz ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ 㨇iã¨∂Î FOHÍ~åxfl LK«ÛiO
Kåe.'`«[˚Ѩã¨Î^Œ~°÷ÉèÏ=#"£∞—J#fl Ü≥∂QÆ^Œ~°≈# ã¨∂„`«O „ѨHÍ~°O U=∞O„`«
"≥∞ÿ<å [Ñ≤OKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^•x J~å÷xfl ÉèÏqOKåe. FOHÍ~åxH˜ J~°÷O
Ѩ~°=∂`«‡ JOKÕ`« Ѩ~°=∂`«∞‡}˜‚ 㨇iOKåe. ''J=™ê#HÍÅOÖ’ x#∞fl
ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞ HÀ"åe?—— Jx J~°∞#˚ ∞_»_yç # „Ѩâfl◊ ‰Ωõ ã¨=∂^è•#O K≥|∞`«∂
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ „áê} „Ѩܫ∂}HÍÅOÖ’ Jx K≥áêÊ_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D
㨇~°} HõÅQÍÅO>Ë JO`«‰õΩ=ÚO^Õ Wk JÅ"å@∞Ö’ LO_®e. HÍ=Ù#
JOu=∞ ã¨=∞Ü«∞O ~åHõ =ÚO^Õ „Ѩ}"åxfl ÃÑ· *ˇÑÊ≤ # suÖ’ Láêã≤OK«_O»
JÉèíºã≤OKåe.
''Ü«∞ó´Z=_≥·`Õ, ã¨ó´"å_»∞—— Jx K≥ѨÊ_»O=Å¡ D Láêã¨# Z=~°∞
KÕ™êÎ~À "å~°O`å `«i™êÎ~°∞ Jx „QÆÇ≤ÏOKåe. ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ "åK«Hõ"≥∞ÿ#
QÀѨÙ~°O..... 255
„Ѩ}"åxfl Láêã≤OK«_®xH˜ ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨O`å#"≥∞ÿ#=∞#∞A ÅO^ŒiH©
JkèHÍ~°=Ú#flk. WO^Œ∞Ö’ *Ïu,‰õΩÅ,eOQÍkÉèË^•Å∞ áê\˜OK« ~å^Œ∞.
Dq+¨Ü«∞O WOHÍ ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀQÀˆ~"å~°∞ ''N=∞ÅÜ«∂à◊ ã¨^Œ∞æ~°∞
„QÆO^ä•=o——Ö’ =¸_»=ã¨OѨÙ@O ''FOHÍ~°O——J<Õ„QÆO^èŒO K«∂_»O_ç.
535. WO„^Œ∞_»∞ =ºH˜Î <å=∞=∂ ? Ѩ^Œg <å=∞=∂ ?
J+¨ìkHÍÊʼnõΩÅÖ’ XHõ_»∞QÍ WO„^Œ∞_»∞ „Ѩã≤^Œ∞ú_»∞. W`«_»∞ `«∂~°∞Ê
k‰õΩ¯ #‰õΩ JkèÑu¨ , ã¨fi~åæxH˜ „ѨÉ∞íè =Ù. WO„^Œ∞_»#∞#k =ºH˜Î <å=∞OHÍ^Œ∞,
Ѩ^Œg <å=∞O. WO„^ŒÑ¨^Œq #kè+≤ªOz# „Ѩu"å_»∂ WO„^Œ∞_Õ. #∂~°∞„Hõ`«∞
=ÙÅ∞ x~°fi Ѷ¨∞flOQÍ KÕã≤#"å_»∞ WO„^ŒÑ¨^Œq #kè+≤ª™êÎ_»x ѨÙ~å} Hõ^äŒ#O.
536. N"åi PÜ«Ú^è•ÅÖ’ 'âß~üVæO— JO>Ë J~°÷"Õ∞q∞ ?
KåѨó âß~üVæO =Ú~åˆ~ã¨∞Î Jx xѶ¨∞O@∞=Ù. =∞Ǩq+¨µ‚=Ù (N"å~°∞)
Ü≥ÚHõ¯ ^èŒ#∞ã¨∞û ¿Ñ~°∞ âß~üVæO. â◊$OQÆ㨺 qHÍ~°ó âß~üVæO–â◊$OQÆ=Ú
(H˘=Ú‡) Ü≥ÚHõ¯ qHÍ~°"≥∞ÿ#k, J#QÍ H˘=Ú‡`À `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞|_ç#k.
N
AQÆÅ ã¨O|O^è.C O M
HÍ# Jk 'âß~üVæ— =∞#|_çOk.
H S
O
537. qâ◊fiHõ~°‡‰õΩ Nx"å㨠∞ xH©
N Œ"Õ∞q∞ ?
qâ◊fiH~õ ‡° ^Õ=teÊ, M W`«x `«O„_ç „Ñ¨ÉIÏè O=ã¨∞_»<Õ =ã¨∞=Ù. `«e¡ Ü≥∂QÆãk≤ .ú
D teÊ ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ „ѨǨ¡kx. A T
ã¨O[˝ DÜ«∞# ѨلuHõ. qâ◊fiHõ~°‡ ^Õ=`«Å
Hõ#∞"≥#· „áê™ê^•Å∞,L C
Ѩ@I}ì ÏÅ∞, ~°^•ä Å∞, PÜ«Ú^è•Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q xi‡Oz
Wã¨∂Î LO\Ï_» U ∞.Bã¨∂~°∞º_»∞ qâ◊fiH~õ ‡° ѨلuHõÜ∞ÿ≥ # ã¨O[˝#∞ ÉèÏ~°ºQÍ ã‘fiHiõ O
Kå_»∞. P HÍx P"≥∞ ã¨∂~°∞ºx `Õ[ã¨∞û#∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõ áÈ~ÚOk. JѨC_»∞
qâ◊fiH~õ ‡° `Õ[ã¨∞û#∞ `«yOæ K«_®xÔH· ã¨∂~°∞º}˜‚ ™ê#Ѩ\Ïì_∞» . P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’
~åe# K«∂~°‚=Ú`À<Õ ã¨∞^Œ~°≈# K«„HõO ~°∂á⁄OkOk.
Nx"åã¨∞_»∞ ã¨∞^Œ~≈° # K«„HÍxfl PÜ«Ú^èOŒ QÍ ã‘fiHõiOKå_»∞. P suQÍ
Nx"åã¨∞xH˜ k=º"≥∞ÿ# K«„HÍÜ«Ú^è•xfl `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞_»OÖ’ qâ◊fiHõ~°‡
ÉèQí Æ "å#∞_»∞ „Ѩ=ÚYáê„`« =Ç≤ÏOKå_»∞. =∞iÜ«Ú Ñ¨^•‡=f Nx"åã¨∞ʼnõΩ
q"åǨÏO x~°‚Ü«∞"≥∞ÿ# ѨÙ~åxH˜áÈ~Ú XHõÃÑ^ŒÌ Éèí=#O xi‡OѨ*ËÜ«∞
=∞<åfl_»∞. J>Ë¡ áÈ~Ú WO„^Œ∞_»∞ qâ◊fiHõ~°‡KÕ =∞~°Hõ`«=∞}˜ `À~°}ÏÅ∞ QÆÅ
XHõ Hõ#Hõ =∞Ok~°O xi‡OѨ*Ëâß_»∞. WÖÏ Nx"åã¨∞x q"åÇ¨Ï Éèí=<åxfl
xi‡Oz#"å_»∞ qâ◊fiHõ~°‡ÜÕ∞.
256 QÀѨÙ~°O....
538. =∂#ã≤Hõ ѨÓ[ JO>Ë Uq∞\˜ ?
=∞#ã¨∞û`À<Õ x~°fiÇ≤ÏOKÕ Ñ¨Ó[‰õΩ =∂#ã¨Ñ¨Ó[ Jx¿Ñ~°∞. ™êfl<å^Œ∞
ÅKÕ â∫K«Oáê\˜Oz UHÍO`« „Ѩ^âÕ O◊ Ö’‰õÄ~°∞ÛO_ç D ѨÓ[#∞ J#∞ã¨iO
Kåe. WO^Œ∞‰õΩ WO„kÜ«∞x„QÆǨÏO KåÖÏ=ÚYºO. =∞Ok~°O, q„QÆǨÏO,
ѨÓ*Ï ™ê=∞„y =ÔQ·~åÅ∞ =∂#ã¨Ñ¨Ó[Ö’ LO_»=Ù. =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ Ñ¨Ó[
KÕ¿ã"å_»∞ g\˜x HõeÊOK«∞H˘O\Ï_»∞.=∂#ã≤HOõ QÍ HõeÊOK«∞H˘#fl =∞Ok~°O
Ö’x QÆ~ƒ° Qù $Æ Ç¨ÏOÖ’ ~°`fl« Yz`«"∞≥ #ÿ J+¨^ì àŒ Ñ◊ ~‘ O°î Ö’ W+¨^ì =Õ `«#∞ P"åǨÏ#O
KÕã¨∞HÀ"åe. ã≤^•úã¨#ã¨∞÷_≥· ^Õ=`å=¸iÎÃÑ· z`«ÎO xeÑ≤ âßO`« ã¨∞O^Œ~°
128 Hõ~∞° }Ï=¸iÎQÍ P ã¨fi~∂° áêxfl ÉèÏqOKåe. ѨÓ*Ï™ê=∞„yx‰õÄ_® =∞#ã¨∞û
`À<Õ HõeÊOK«∞H˘x Jaè¿+HÍ^Œ∞Å#∞ =∂#ã≤HõOQÍ x~°fiÇ≤ÏOKåe.
A O M
ѨÓ*ÏHÍÅOÖ’ =∞O„`«ã¨‡~°} `«Ñ¨ÊHõ KÕÜ«∂e. ^èŒ∂ѨnѨ Ǩ~°`«∞Å∞
N
=Ú#flQ∞Æ „H˜Ü∞« Åhfl =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ [~°áêe. <≥"· ^Õ ºŒ O ã¨=∞iÊOz# `«~∞° "å`«
O H S .C
^Õ=`å=¸iÎx `«^HÕ xõ +¨`ª À ^蕺xOKåe. W+¨^ì =Õ `« `«# Z^Œ∞@ „Ѩ`º« Hõ"∆ ∞≥ ÿ
M ION
#@∞¡ ÉèÏqOKåe. "≥~· åQƺO, ÉèHí ,Θ qâßfiãO¨ Hõe#æ "å~°∞ U ã¨Å÷ OÖ’ L#flÑC¨
T
_≥·<å D =∂#ã¨Ñ¨Ó[#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«=K«∞Û. Z@∞K«∂z<å ^Õ=`å=¸iÎ
A
IC
„Ѩ`º« Hõ=∆ ∞ÜÕ∞º Ѩ~º° O`«O D ѨÓ[#∞ ÉèHí „Î˜ â◊^ÅúŒ `À KÕã≤ ѨÓ[ ã≤kOú z#@∞¡
B L
`«ÅOKåe. =∂#ã¨ÑÓ¨ [Ö’ =∞~˘Hõ„Ѩ„H˜Ü∞« ‰õÄ_® HõÅ^Œ∞. â◊s~°O Hˆ „∆ `«=∞h,
PU
P`«‡ Hˆ „∆ `«A_˝ h» w`«¿Ñ~˘¯#flk. q[# „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ WO„kÜ«∂Å#∞ x„QÆÇÏ≤ Oz
ã¨∞MÏã¨#OÖ’ ‰õÄ~˘Ûx ^蕺xOK«_"» ∞Õ D ѨÓ*Ïq^è•#O. =∂#ã¨ÑÓ¨ [Ö’
ÖÏQÍ WHõ¯_» =∞Ok~° x~å‡}O`À ѨxÖË^Œ∞. ǨÏ$^ŒÜ«∞=∞^茺OÖ’
ã¨ÇϨ „ã¨^àŒ ÏÅ∞QÆÅ `å=∞~°ÑÙ¨ =Ùfi#∞ ÉèÏqOK«∞HÀ"åe. =∞#ã¨∞û#∞ JO`«~∞° ‡
YO KÕÜ∂« e. ÉèHí <Θ Õ Jaè¿+Hõ[ÅOQÍ, âßOuâ◊=∞^Œ=∂^Œ∞Å#∞ ѨÙ=ÙfiÅ∞QÍ,
qâßfi™êxfl ^èŒ∂ѨOQÍ, ã¨`åºxfl nѨOQÍ, P`«‡ã¨=∞~°Ê}#∞ <≥·"Õ^ŒºOQÍ
ÉèÏqOKåe. â◊s~åO`«~åºq∞<Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»x `«ÅOKåe. ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’
ÉèíQÆ=O`«∞x LxH˜ QÀK«iOKÕ@O`« =~°‰õÄ x+¨ª H˘#™êyOKåe. Wk
ã≤k¿ú ãÎ ã¨~fi° „`å W+¨^ì =Õ `« ™êH∆Í`«¯iã¨∞OÎ k. nx=Å¡^∞Œ óYx=$uÎ P#O^Œ„áêÑ≤Î
HõÅ∞æ`å~Ú.
539. "åeH˜ L#fl =~°O Uq∞\˜ ?
"åeH˜ <Õ~∞° QÍ `«<fl≥ kiOz# â◊„`«∞=ÙÜ≥ÚHõ¯ |ÅO ã¨QOÆ H©}∆ 㘠∞¨ OÎ ^Œx
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =~°q∞zÛ#@∞¡ D „H˜Ok â’¡HÍxfl |\˜ì `≥Å∞ã¨∞Î#flk.
QÀѨÙ~°O..... 257
PǨ˙Ü«∞ "åe#O „|Ǩ‡ ^Œ^Ò =~°=∞#∞`«Î=∞"£∞ I
„ѨfѨ=iÎ<À Éèí∂Ü«∂ ^Œ~°úO |Å =∞iO^Œ=∞II
J#QÍ „|Ǩχ "åex Ñ≤ez Z^Œ∞~°∞QÍ xeÛ x<≥flkiOz# "åx
|ÅO ã¨QOÆ `«iyáÈ`«∞Ok J#fl „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ =~°q∞zÛ<å_»x ÉèÏ=O. nxx
|\˜ìÜÕ∞ ~å=Ú_»∞ "åex Z^Œ∞~°∞QÍ=zÛ =kèOѨHõ Kå@∞##∞O_ç
=kèOz<å _»O\Ï~°∞. HÍx ÃÑ· â’¡HõO "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}OÖ’ÖË^Œ∞.
'L=∂ã¨OÇ≤Ï`«— J<Õ „QÆO^èOŒ Ö’ L#flk. H©~∆ ™° êQÆ~=° ∞^ä#Œ HÍÅOÖ’ ÃÑ=· ~åxfl
'„|Ǩχ "åeH˜ WzÛ<å_»@ ! HÍx P HÍÖÏxH˜ "åe [x‡OK«<Õ ÖË^Œ∞ HÍ#
ÃÑ· =$`åÎO`«O ã¨Oâ◊Ü«∂ã¨Ê^Œ=∞x H˘O^Œi ÉèÏ=# (N~å=∂Ü«∞}
"≥·[Ü«∞Ou 185ѨÙ@) ѨÙ~å}ÏÅÖ’ W\˜ì q~°∞^•úOâßÅ∞ `«~°K«∞
=ã¨∞ÎO\Ï~Ú. Ü«ÚQÍO`«~°OÖ’ JÖÏ [iy=ÙO_»=K«∞Û Jx H˘O^Œ~°∞
ã¨=∞i÷™êÎ~°∞. "åex ~å=Ú_»∞ Jaè=ÚYOQÍ =zÛ =kèOK«Hõ áÈ=_®xH˜
HÍ~°}O, "åe "≥∞_»Ö’ ^èŒiOz# 'HÍOK«#=∂Å—Jx ‰õÄ_® K≥ѨÊ_»O
N M
Hõ^Œ∞Ì. WO„^Œ∞_»∞ `«# ‰õΩ=∂~°∞_≥·# "åeH˜ WzÛ# =∂Å Wk.
O M
H A . C
^Œ`åfi `«∞ HÍOK«hO =∂ÖÏO "å#ˆ~O„^Œã¨º "åe#óI
MO I O N S
JHõ∆Ü«∂ºO QÆ∞} ã¨OѨÓ~å‚O â◊„Hõã¨Î„`« k=OÜ«∞Ü«∞øII (L`«Î~°HÍO_»)
JHõ∆Ü«∞"≥∞ÿ, QÆ∞}ã¨OÉèíi`«"≥∞ÿ# HÍOK«#=∂Å#∞ "åeH˜zÛ WO„^Œ∞_»∞
AT
ã¨fi~åæxH˜ "≥àÏ¡_x» ÉèÏ=O. H˜+¯≤ O^è•HÍO_»Ö’ WO„^Œ∞_çzÛ# =„[Éè∂í +≤`"« ∞≥ #ÿ
L IC
=∂Å "åe „áê}ÏÅ#∞, `Õ[=Ú#∞, â’Éèí#∞ ^èŒiOzO^Œx K≥ѨÊ_»"≥∞ÿ#k.
B
PU
â◊„Hõ^Œ`«Î =~å =∂ÖÏ HÍOK«h =„[ Éèí∂+≤`åI
^Œ^è•~° ǨÏi=ÚYºã¨º „áê}ÏO¿ãÎ[ó „tÜ«∞O K« ™êII (H˜+≤¯O^èŒHÍO_»)
z=i^ŒâÖ◊ ’ "åe D =∂Å#∞ ã¨∞„w=Ùx H˜zÛ<å_»∞. "åe „áê}ÏÅ#∞
QÆ∂_® =∂Å^èiŒ OzO^Œx K≥Ñʨ _»O=Å¡ "åeH˜ WO„^Œ∞_çzÛ# „áê}~°HH∆õ "õ ∞≥ #ÿ
=~°OQÍ ^•xfl ÉèÏqOK«_"» ∞≥ #ÿ k. WÖÏO\˜ q+¨Ü∂« ÅÖ’ "åb‡H˜~å=∂Ü«∞
}Ï<Õfl „Ѩ=∂}OQÍ fã¨∞HÀ"åe. `«k`«~°=ÚʼnõΩ JO`«„áê=ÚYº
q∞=fi~å^Œ∞.
540. t=ѨOKåHõ∆i, <å~åÜ«∞}, =∞Ǩ=∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`åÅ#∞
QÆ∞~°∂Ѩ^Õâ◊O ÖˉõΩO_® ѨiîOK«=KåÛ ?
t=ѨOKåHõ∆i =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ#∞ QÆ∞~°∂Ѩ^Õâ◊O ^•fi~å á⁄Ok
[Ñ≤OK«_"» ∞Õ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ =∂~°Oæ . W\˜ì =∞O„`åÅ#∞ É’kèOKÕ QÆ∞~°∞=Ù#∞ É’^èHŒ õ
258 QÀѨÙ~°O....
QÆ∞~°∞=Ù JO\Ï~°∞. P QÆ∞~°∞=Ù =∞O„`«ã≤kúHõeæ LO\Ï_»∞. J\˜ì"åi#∞O_ç
á⁄O^Õ =∞O„`«O ã≤kú„Ѩ^Œ=∞=Ù`«∞Ok. ѨÙã¨ÎHõOÖ’ „"åã≤# =∞O„`åÅ#∞
`å#∞QÍ „QÆÇ≤ÏOz [Ñ≤¿ãÎ „|ǨχǨÏ`åºáê`«HõO =ã¨∞ÎO^Œx XHõ ÃÇÏK«ÛiHõ
L#flk.
ѨÙã¨ÎˆH ed`å<£ =∞O„`å<£ PÖ’Hõº „Ѩ[ѨOu ÜÕ∞I
„|ǨχǨÏ`åº ã¨=∞O `ÕëêO áê`«HõO ѨiH©iÎ`«"£∞II
ã¨fiÜ«∞OQÍ =∞O„`åÅ∞ „QÆÇ≤ÏOK«_»O `«QÆ^Œx K≥ѨÊ_®xˆH D q^èŒOQÍ
ÃÇÏK«ÛiOK«_»=∞~ÚOk.
129 Éèí"Õnfi~°º=f q^•º QÆ∞~°∞=„HõÎ ã¨=Ú^Œƒù"å I
J#º^ä• Ñ¶¨ÅÇ‘Ï<å ™êº`ü xsfi~åºÑ¨ºu^Œ∞óY^•II
Jx ‰õÄ_® K≥áêÊ~°∞. JO>Ë QÆ∞~°∞=ÚY`«ó =zÛ# q^Œº â◊H=Θ ∞O`«OQÍ
A N O M
LO@∞Ok ÖˉΩõ O>Ë Jk xsfi~º° "≥∞ÿ ^Œ∞óY„Ѩ^=Œ ∞=Ù`«∞O^Œx ÉèÏ=O. =∞O„`å
O H S .C
ʼnõÄ, =¸eHõʼnõÄ JQÆã¨∞κx âßѨ=Ú#fl^Œh, QÆ∞~°∞=ÚY`«ó "å\˜x
„QÆÇ≤Ï¿ãÎ P âßѨO ѨxKÕÜ«∞^Œh ÃÑ^ŒÌÅO\Ï~°∞.
I O N
A THÍÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
541. ѨOK«=∞Ǩáê`«
I C
1. |OQÍ~°O ^˘OyeOK«
L _»O 2. ã¨∞~åáê#O 3. „|ǨχǨÏ`«º 4.
QÆ∞~°∞Ѩufl`À ã¨OB
QÆ=∞O 5. D áêáêÅ∞ KÕã#≤ "åi`À "≥∞„ÿ u J<Õq ѨOK«=∞Ǩ
P
áê`«HÍÅ∞. U=∞~˘Hõ q^è•<å#fl#∞ã¨iOz 1.„|ǨχǨÏ`«º 2. „Éèí∂}ǨÏ`«º 3.
ÉÏÅǨÏ`«º 4. QÀǨÏ`«º =∞iÜ«Ú 5.„ã‘ΠǨÏ`«º J<Õq ѨOK«=∞Ǩáê`«HÍÅ∞QÍ
ѨiQÆ}˜OѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú.
542. „`«Ü«∞O|‰õΩ _»#QÍ Z=~°∞ ?
„`«Ü«∞O|‰õΩ _»#QÍ Ñ¨~°=∞t=Ù_»∞. JO|Hõ =∞O>Ë <Õ„`« =∞x J~°÷O.
=¸_»∞<Õ„`åÅ∞QÆÅ ^Õ=Ù_»∞ „`«Ü«∞O|‰õΩ_»∞. ã¨∂~°∞º_»∞, K«O„^Œ∞_»∞, Jyfl
J<Õ =¸_»∞ `Õ[ã¨∞ûÅ∞ =¸_»∞ <Õ„`åÅ∞QÍ "≥Åã≤# ^Õ=Ù_»∞. á¶êÅÉèÏQÆOÖ’x
=¸_»= <Õ„`«"Õ∞ Jyfl<Õ„`«O. =∞#‡^äŒ∞}˜‚ D <Õ„`åyfl`À<Õ t=Ù_»∞ Éèí㨇O
KÕâß_»x ѨÙ~å}ÏÅ Hõ^äŒ#O. 'JO|Hõ— â◊ÉÏÌxH˜ '`«O„_ç—J<Õ J~°÷O ‰õÄ_®
L#flk. ã¨fi~°æO, PHÍâ◊O, Éèí∂q∞ J<Õ =¸_»∞ ™ê÷<åʼnõΩ ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_≥·#
`«O„_ç t=Ù_»∞ Jx ‰õÄ_® „`«Ü«∞O|Hõ â◊ÉÏÌxfl q=i™êÎ~°∞. „`«Ü«∞O|HõO
Jx ‰õÄ_® „`«Ü«∞O|Hõ â◊ÉÏÌxfl q=i™êÎ~°∞. „`«Ü«∞O|HõO Ü«∞[=∂¿ÇÏ
ã¨∞QÆOkèO ѨÙ+≤ì=~°ú#"£∞ W`åº kQÍ QÆÅ =∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞Ǩ=∞O„`«O`À
QÀѨÙ~°O..... 259
=∞$`«∞º=Ù#∞O_ç q_»∞^ŒÅ KÕÜÚ« =∞x Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ t=Ù}˜‚ „áêi÷™êÎ~∞° . „`«Ü∞« O|
Hˆ â◊fi~™° êfiq∞ Pq~åƒù"åxfl t=ѨÙ~å}O q=iOzOk. D ^Õ=Ù_»∞ QÀ^•=s
`«@OÖ’ „`«Ü«∞O|‰õΩ_»∞QÍ Pq~°ƒùqOKå_»∞. QÆOQÍ#k Ü≥ÚHõ¯ =∂~°∞
~°∂Ѩ"Õ∞ QÀ^•=i. ^•fi^Œâ◊ *’ºui¡OQÍÅÖ’ XHõ>ˇÿ# „`«Ü«∞O|ˆHâ◊fi~°
eOQÆO ^Œ~°≈#=∂„`«O`À ã¨HõÅ áêáêÅ#∞ ѨiǨÏiOѨ*Ëã¨∞ÎO^Œx ™È΄`«
„QÆO^ä•Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
XHõ™êi f„="≥∞#ÿ ^Œ∞iƒùHO∆õ U~°Ê_çOk. „Ѩ[Å∞ H∆Í=∞Ñ‘_`ç ∞« ÅÜ«∂º~°∞.
JѨC_»∞ JǨÏÖϺ Q“`«=ÚÅ∞ =~°∞}∞x L^ÕÌtOz f„=`«Ñ¨ã¨∞û KÕâß~°∞.
P ^Õ=Ù_»∞ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ XHõz#fl QÆ∞O@Ö’ JHõ∆Ü«∞[ÅO Pq~°ƒùqã¨∞ÎO^Œx
=~° q∞KåÛ_»∞. P [Å"Õ∞ `«~∞° "å`« Q“`«g∞#kQÍ ~°∂á⁄OkOk. „Ѩ[ʼnõΩ
H∆Í=∞ÉÏ^èŒ fiOk. JǨÏÖϺ Q“`«=ÚÅ H©iÎ #Å∞^≥ã¨ÖÏ "åºÑ≤OzOk.
WkK«∂z F~°fiÖËx H˘O^Œ~°∞ =Ú#∞Å∞ XHõ =∂Ü«∂QÀ=Ù#∞ ã¨$+≤ìOz
Q“`«=Úx ѨO@á⁄ÖÏÅÖ’xH˜ `ÀÖÏ~°∞. Q“`«=Ú_»∞ QÆ_¤ç Ѩ~H° `õ À QÀ=Ù#∞
N M
J^ŒeOKå_»∞. Jk =∞~°}O˜ zOk. QÀǨÏ`åºáêѨO Q“`«=ÚxH˜ HõeOæ ^Œh,
A O
H . C
J`«x =ÚYO K«∂¿ãÎ áêѨ=∞h =Ú#∞Å∞ Q“`«=Ú}˜‚ xOkOKå~°∞.
S AT
MO I O N
Q“`«=Ú_»∞ „áêÜ«∞tÛ`«ÎO K≥ѨÊO_»x P =Ú#∞Å#∞ "Õ_»∞H˘<åfl_»∞. "å~°∞
K≥Ñ≤Ê#@∞¡ „|Ǩχyi „Ѩ^ŒH˜∆}O KÕâß_»∞. HÀ\˜eOQÍÅ <å~åkèOKå_»∞.
AT
JO^Œ∞‰õΩ ã¨O`«ã≤Oz# t=Ù_»∞ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ =Ú#∞Å HÍѨ\Ϻxfl `≥eÜ«∞*Ëã≤
L IC
QÀǨÏ`åºáêáêxfl `˘ÅyOKå_»∞. Q“`«=Úx „áê~°#÷ "Õ∞~°‰Ωõ QÆOQÍ â◊OHõ~∞° Å∞
B
PU
<≥ÅH˘#fl Hˆ „∆ `«"∞Õ <åã≤H.± JÖÏ L^Œ~ÚOz# QÆOQÆÜ∞Õ QÀ^•=i. P eOQÆ"∞Õ
„`«Ü∞« O|ˆHâ◊fi~∞° _»∞. D ^Õ=Ùx P~å^è#Œ JcèëêìÅ∞ z=iH˜ =ÚH˜Î xã¨∞OÎ ^Œx
Éèí‰õΩÎÅ∞ qâ◊fiã≤™êÎ~°∞.
543. t=eOQÍxH˜, #Onâ◊fi~°∞xH˜ =∞^茺 =∞#∞+¨µºÅ∞
#_»=‰õÄ_»^• ZO^Œ∞‰õΩ?
t=eOQÍxH©, #Onâ◊fi~°∞xH© =∞^躌 =∞#∞AÅ∞ #_»∞=~å^Œ#_»O ã¨O„Ѩ
^•Ü«∞ã≤^Œú"≥∞ÿ# PKå~°O.
J[Ü≥∂iÌfiÜ≥∂~°‡^èÕº #Ok â◊OHõ~° Ü≥∂~°Ñ≤ J<Õ „Ѩ=∂}Ïxfl |\˜ì
"Õ∞HõáÈ`«∞Å #_»∞=∞, kfiAÅ #_»∞=∞, #Ok â◊OHõ~∞° Å #_»∞=∞ #_»∞=~å^ŒO
\Ï~°∞. WO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}Ïxfl ÃÑ^ŒeÌ ÖÏ q=i™êÎ~∞° . t=Ù_»∞ ÉèHí ÍÎ#∞„QÆÇϨ `«`Ê«
~°∞_»∞. #Ok t=Éè‰í Ωõ ÅÎ Ö’ J„QÆQ}Æ ∞º_»∞, t=ÙxH˜ "åǨÏ#"≥∞#ÿ "å_»∞ t=Ùx
260 QÀѨÙ~°O....
áê^ŒÑ¨^•‡ Å#∞ Z_»`≥QƉõΩO_® #Onâ◊fi~°∞_»∞ ^Œi≈ã¨∞ÎO\Ï_»∞. â◊OHõ~°∞_»∞
QÆ∂_® JqzÛù #flOQÍ ÉèíHÍ΄QÆQÆ}∞º_≥·# #Onâ◊fi~°∞xÃÑ· J#∞„QÆÇ¨Ï ^Œ$+≤ìx
„Ѩã¨iOѨ*Ëã¨∞ÎO\Ï_»∞. gi~°∞=Ùi =∞^茺 =∂#=ÙÅ∞ #_ç¿ãÎ "åi Ѩ~°ã¨Ê~°
^Œ$+≤„ì Ѩ™ê~åxH˜ qKÕÛ^ù OŒ U~°Ê_»∞`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ W~°∞=ÙiH© J_»∞^¤ yŒ e#
"åiÃÑ· HÀѨO~å=K«∞Û. JOKÕ`« t=eOQÆ #Onâ◊fi~°∞Å =∞^茺 #_»∞=~å
^ŒO\Ï~°∞.
544. ѨOK«„¿Ñ`«=ÚÖˇ=~°∞? ѨOK«„|Ç¨Ï‡Öˇ~°∞?
Åe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™È΄`«=ÚÖ’ 'ѨOK«„¿Ñ`åã¨<åã‘<å— 'ѨOK«„|Ǩχ
130 ã¨fi~∂° Ñ≤}—© Jx 249,250 ã¨OYºQÆÅ <å=∂Å#∞ Ѩi™î êÎ=Ú. S^Œ∞„¿Ñ`«=Ú
ÅÃÑ· Pã‘#∞~åÖˇ#· k. ѨOK«„|ǨχÅ∞ ã¨fi~∂° ѨOQÍ HõÅk Jx D <å=∂ʼnõΩ
A N O M
J~°÷O. =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞ HõÖÏÊO`« ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „Ѩà◊Ü«∞`åO_»=O KÕ™êÎ_»∞.
O S .C
JѨC_»∞ Ѩ$käq, [ÅO, `Õ[ã¨∞û, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ Ñ¨OK«É∂íè `åʼnõΩ
H
JkèÑ`¨ ∞« Öˇ#· „|Ǩχ, q+¨µ=‚ Ù, ~°∞„^Œ∞_»∞, Dâ◊fi~°∞_»∞, ã¨^•t=Ù_»∞ J<Õ"å~°∞
M ION
â◊H˜Îx HÀÖ’Ê~Ú Ñ¨OK«Éèí∂`åÅÖ’ b#"≥∞ÿáÈ`å~°∞. JO>Ë „¿Ñ`«`«fiO
á⁄O^Œ∞`å~°∞. P „¿Ñ`åã¨#O Jkè+≤ªOz ^Õq „Ѩà◊Ü«∞`åO_»=O gH˜∆ã¨∞ÎOk.
B L IC
JO^Œ∞=Å¡ P"≥∞ 'ѨOK«„¿Ñ`å㨠<åã‘#— Jx =i‚OѨ|_çOk. =∞~°Å P
^Õq z~°∞#=Ùfi #=fiQÍ<Õ Ñ¨OK«„|Ç¨Ï‡Öˇ·# „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖˇ·# S^Œ∞QÆ∞~°∞
PU
K≥·`«#º=O`«∞Öˇ· ^Õq #∞O_ç L^Œƒùq™êÎ~°∞. ѨOK«Éèí∂`å ʼnõΩ <åÜ«∞‰õΩÖˇ·#
„|Ǩ‡^Œ∞Å∞ ^Õg ã¨fi~∂° ѨÙÖË. JO^Œ∞=Å¡ ѨOK«„|ǨχÅ#∞ `«#Ö’ L^Œ~ÚOѨ
*Ëã≤# ^Õq ѨOK«„|Ǩχ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜QÍ H©iÎOѨ|_çOk.
545. áê~°fiu =∞Ǩq+¨µ‚=Ù ™È^Œi ZÖÏ J~ÚOk ?
Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∂ÅÖ’ 'Ѩ^Œ‡<åÉèíã¨Ç¨ÏŸ^Œs, <å~åÜ«∞}©— Jx
áê~°fif ^Õq ¿Ñ~˘¯#|_çOk.
'â◊~°}˺ „`«ºO|ˆH ^Õq <å~åÜ«∞}©! #"≥∂ã¨∞Î`Õ— W`åºk ã¨∞Î`«∞ÅÖ’
‰õÄ_® áê~°fiu <å~åÜ«∞}˜QÍ H©iOΠѨ|_»∞`«∞#flk. XHõ™êi ^Õ=`«Å∞ ~åHõã∆ ¨
ã¨OǨ~å ~°÷"≥∞ÿ Ü«∞[˝O KÕâß~°∞. ^ÕqHõ~°∞}KÕ P Ǩϟ=∞‰õΩO_»O #∞O_ç
XHõ JO_»O Pq~°ƒqù OzOk. JO_»=Ú Ü≥ÚHõ¯ J~°Éú Ïè QÆO #∞O_ç q+¨µ=‚ Ù,
`«H˜¯# ã¨QÆO #∞O_ç áê~°fiu L^ŒƒùqOKå~°∞. WÖÏ UHÍO_» ã¨OÉèí=ÙÅ∞
HÍ=_»O=Å¡ áê~°fiu =∞Ǩq+¨µ‚=Ù ™È^Œi J~ÚOk. WO^Œ∞‰õΩ =∞~˘Hõ
q=~°} ‰õÄ_® L#flk. „|Ǩχ Ü≥ÚHõ¯ ã¨OHõÅÊO =Å¡ „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨µÅ∞
QÀѨÙ~°O..... 261
L^Œƒqù OKå~°∞. gi^Œ~Ì ∂° Hõ~=ΰ ºO `≥eÜ«∞Hõ qKå~°O`À LO_»QÍ PHÍâ◊"å}˜
''h\˜Ö’ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞O_ç. g∞‰õΩ Hõ~°Î=ºO ã¨∞Êùiã¨∞ÎOk—— Jx JO@∞Ok.
PÃÑ· "åi~°∞=Ù~°∂ h\˜Ö’ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤ Hõ~°Î=ºO „QÆÇ≤Ï™êÎ~°∞.
'JáÈ <å~å Wu „áÈHÍÎó— J#fl@∞¡ h\˜H˜ '<å~°=ÚÅ∞— Jx¿Ñ~°∞.
<å~°=ÚÅ=Å¡ J~Ú#=Ú#∞, J#QÍ Hõ~=ΰ º=Ú#∞ „QÆÇÏ≤ OKå~°∞ QÍ# áê~°fiu
<å~åÜ«∞}˜QÍ, q+¨µ‚=Ù, <å~åÜ«∞}∞_»∞QÍ ~°∂á⁄O^•~°x t=ѨÙ~å}O
q=iã¨∞Î #flk. <å~°=ÚÅ∞ JÜ«∞#OQÍ (x"åã¨OQÍ) LO_ç `«Ñ¨ã¨∞û
KÕã≤#"å~°∞ Jx ‰õÄ_® q=iOK«=K«∞Û.
546. „Hõ`«∞=Ù, Ü«∂QÆ=Ú, Ü«∞[˝=Ú, g\˜H˜QÆÅ `Õ_® Uq∞ ?
131
Ü«∂[˝ãû¨ "À ^èfiŒ ~À Ü«∂QÆó ã¨Ñ`Ψ O« `«∞~°‡MÏó „Hõ`∞« ó–Jx J=∞~°HÀâ◊O,
Ü«∞[˝O, ã¨=O, J^èŒfi~°O, Ü«∂QÆO, ã¨Ñ¨Î`«O`«∞=Ù, =∞YO, „‰õ`«∞=Ù D
U_»∞ Ѩ^•Å∞ Ü«∞[˝O J<Õ J~°÷OÖ’<Õ „ѨÜ≥∂yOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú.
N M
'Ü«∞[^Õ=ѨÓ*Ï ã¨OQÆu Hõ~°}^•<Õ+¨µ— J<Õ ^è•`«∞=Ù #∞O_Õ Ü«∞[˝O.
A O
H S . C
Ü«∂QÆO J<Õ ~Ô O_»∞ â◊ÉÏÌÅ∂=KåÛ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ Ü«∞[˝=∞<åfl, Ü«∂QÆ=∞<åfl
MO I O N
Ü«∞[#„H˜Ü«∞#∞ É’kèOKÕ â◊ÉÏÌÖË. „H˜Ü«∞`Õ „ÉÏǨχ}Ïkaè iu „Hõ`«∞ó J#fl
=Ùº`«ÊuÎx|\˜ì kfiAÅKÕ KÕÜ«∞|_»∞#k „Hõ`«∞=Ù. Wk ‰õÄ_® Ü«∞[#
AT
„H˜Ü«∞ÜÕ∞. JO^Œ∞KÕ`« xѶ¨∞O@∞=Ù#∞ |\˜ì K«∂¿ãÎ Ü«∞[˝, Ü«∂QÆ, „Hõ`«∞
L IC
â◊ÉÏÌʼnõΩ XˆH J~°÷O ã≤kúã¨∞ÎOk. S<å Ü«¸Ñ¨O`À (Hõ@∞ìHõO|O) ‰õÄ_ç#
B
™È=∞™ê^茺"≥∞ÿ# Ü«∞[˝=Ú „Hõ`«∞=h, =∞O„`«Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ JyflÜ«∞O^Œ∞
PU
^Õ=`«Å #∞^ÕÌtOz ǨÏqã¨∞û #iÊOK«∞@ Ü«∂QÆ=∞h, "Õ^•^蕺Ѩ<å^Œ∞Å∞
Ü«∞*Ï˝Åh q=~°} "åK«ã¨Ê`«ºOÖ’ K«∂_»=K«∞Û.
547. ~å=∂Ü«∞}OÖ’x N~å=ÚxH˜ QÆ∞Ǩï_»∞ Uq∞ KÕã≤<å_»∞ ?
QÆ∞Ǩï_»∞ XHõÉ’Ü«∞~åA. D`«_ç x"åã¨=Ú â◊$Oy ÉË~°=Ú J<Õ
#QÆ~°=Ú J~°}º"åã¨=Ú#‰õΩ áÈ=ÙK«∞#fl N~å=∂^Œ∞Å#∞ QÆOQÍ#kx
^•\˜Oz<å_»∞. N~å=∞K«O„^Œ∞xÜ≥∞_» q∞H˜¯e ÉèíH˜ÎHõÅ"å_»∞. â◊$OyÉË~°
ѨÙ~°=Ú QÆOQÍf~°=Ú #O^Œe XHõ Ѩ@ì}=Ú, N~å=Úx JÜ≥∂^茺‰õΩ
fã≤H˘x "≥à◊§=Öˇ#x =KÕÛ Éèí~°`«∞x J#∞=∂xOz "åxÃÑ· HõuÎHõ@∞ì@‰õΩ
ã≤^"úŒ ∞≥ <ÿ å_»∞. HÍx x[=Ú `≥eã≤ H˘x Éè~í `° ∞« x ~å=Úx Ü≥Ú^Œ‰Ì Ωõ áÈ=Ù@‰õΩ
QÆOQÆ#∞ ^•@∞@‰õΩ J#∞=∞uOz<å_»∞.
262 QÀѨÙ~°O....
548. PÅÜ«∞=ÚÅ=^ŒÌ J"Õ∞‡ #Å¡^•~åÅ LѨÜ≥∂QÆ"Õ∞q∞ ?
PÅÜ«∂Å=^ŒÌ J"Õ∞‡ #Å¡^•~åxH˜ ™ê=∂#ºOQÍ =∞#"å~°∞ PÜ«∂
„=`åÅÖ’ ѨÓ[KÕã≤ KÕuH˜ Hõ@∞ìH˘<Õ `À~°=Ú Jx Ñ≤eKÕ^•~°=Ú Ü≥ÚHõ¯
ã≤u÷ x HõeOæ z<å~°∞. D ^•~åxfl KÕuH˜ Hõ@∞ìHÀ=_»OQÍh, "≥∞_»Ö’ ^ŒO_»QÍ
"Õã¨∞HÀ=_»OQÍh, XHõ¯ PKå~°OQÍ JÅ"å@∞ KÕã≤H˘<åfl~°∞. ^Õ"åÅÜ«∂Å
=^ŒÌ nxx fã≤HÀ=_»=Ú, J=∞‡_»=Ú XHõ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ HÍ~°ºOQÍ ÉèÏq™êÎ~∞° .
"≥Ú^Œ@ nxH˜ HÍj^•~°O ÖË^• `À~°=Ú J<Õ ¿Ñ~°∞O_Õk. WѨÙ_»∞ „Ѩu
QÆ∞_ç=ÚO^Œ∂ nxx J=Ú‡`«∞<åfl~°∞.
549. náê~å^èŒ#‰õΩ „Ѩã¨∞Î`«OÅaèOKÕ áê=∂~ÚÖò ã¨<£Ñ¶¨¡=~ü
P~ÚÖò#∞ LѨÜ≥∂yOK«=KåÛ ?
A O M
náê~å^è#Œ ‰õΩ „áêp#OQÍ P=Ù<Õux =∂„`«"∞Õ "å_Õ"å~°∞. `«~∞° "å`«
N
O S .C
HÍÅ„Hõ=∞OÖ’ #∂QÆÅ #∂<≥#∞ "å_»@O „Ѩã≤^ŒúOQÍ LOk. J~Ú`Õ
H
Uq^èŒOQÍ L`«ÊuÎ JÜÕ∞º #∂<≥·<å "å_»=KåÛ JO>Ë..Jã¨Å∞ náê~å^èŒ#
M ION
KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»@=ÚHõO>Ë U^À q^èŒOQÍ ^Õ=`å~å^èŒ#O KÕÜ«∞_»O
"Õ∞ÖË.
A T
C¿+Hõ „Ñ≤Ü«Ú_»∞ JO\Ï~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ ?
550. t=Ù_»∞ IJaè
B L
t=Ù_»∞P U
q+¨µ‚=Ù JÅOHÍ~° „Ñ≤Ü«Ú_≥·#>Ë¡ t=Ù_»∞ Jaè¿+Hõ „Ñ≤Ü«Ú_»Ü«∂º_»∞.
Jaè¿+HÍxfl KåÖÏ„Ñ≤Ü∞« OQÍ ÉèÏq™êÎ_∞» HÍ|\˜ì Jaè¿+Hõ„Ñ≤ÜÚ« _»#
|_»∞`«∞<åfl_»∞. Z_»`≥QÆx [Å^è•~°`À t=eOQÍxfl Jaè¿+H˜™êÎ~°∞. t=Ù_»∞
QÆOQÍ^è~Œ ∞° _»∞. PÜ«∞# t~°ã∞¨ ûÃÑ· QÆOQÆ LO@∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ t=~åÛ#Ö’
Jaè¿+HõO =ÚYº=∞~ÚOk. QÆOQÆ [Å~°∂Ѩ"≥∞ÿ#k. [ÅO ѨOK«Éèí∂`åÅ
Ö’#∂, t=Ùx J+¨ì=¸~°∞ÎÅÖ’#∂ XHõ\ ˜. JѨ U= ã¨ã¨~å˚^Ò J#fl
„Ѩ=∂}Ïxfl|\˜ì „|Ǩχ "≥Ú^Œ@ [ÖψQfl ã¨$+≤ìOKå_»∞. „áê}∞Å HõxflO\˜H©
„áê}Ï^è•~°O hˆ~.
=∞O„`«Ñ¨Ù+¨ÊOÖ’x ''Ü≥∂áê =∂Ü«∞`«#O"Õ^Œ—— W`åºk =∞O„`åÅÖ’
h\˜ „áê=ÚYºO qâ◊nHõiOK«|_ç=Ù#flk. JO^Œ∞KÕ`« t=ѨÓ[Ö’
[ÖÏaè¿+HÍxH˜ ZO`À „áê=ÚYºO U~°Ê_çOk. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ 16
LѨKå~åÅÖ’ ѨÓl™êÎ~°∞. JO^Œ∞Ö’ =∂„`«O W`«~ÀѨKå~åÅHõO>Ë
[ÖÏaè¿+Hõ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ™êfl#=∞<Õ LѨKå~°"Õ∞ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ#k.
„Ѩ[Ѩ<£ â◊`«~°∞„nÜ«∞O Jaè¿+HõO ã¨=∂K«ˆ~`ü.
QÀѨÙ~°O..... 263
J#fl„Ѩ=∂}Ïxfl J#∞ã¨iOz â◊`~« ∞° „nÜ«∞OѨiãî ∂¨ Î Jaè¿+HõOKÕÜ∂« e.
ѨÓ*ÏÜ«∂ JaèHÀǨϟ"≥∂ Ǩϟ=∂`«Î~°Ê} =Ú`«Î=∞"£∞
`«~°Ê}ÏK«Û [Ѩó „âıëȪ ǨϺaè¿+Hõó Ѩ~À [áê`ü
ѨÓ[HõO>Ë Ç¨ÏŸ=∞=Ú, Ǩϟ=∞O HõO>Ë `«~°Ê}=¸, `«~°Ê}O HõO>Ë
[Ѩ=¸, [ѨO HõO>Ë Jaè¿+Hõ=¸ L`«~Î À`«~Î O° „âıëêªÅx ¿Ñ~˘¯#|_®¤~Ú.
551. ã¨O[Ü«Ú_»∞ Z=~°∞ ?
ã¨O[Ü«Ú_»∞ QÆ"åÅæ#∞_»<Õ ã¨∂`«∞x (~°^KŒä À^Œ‰Ωõ x) ‰õΩ=∂~°∞_»∞. W`«_∞»
ã¨HõÅ ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#∞fl_»∞. W`«x Ü≥∂Qƺ`«#∞ "åºã¨∞_»∞, ^èŒ$`«~å„+¨µì_»∞,
^èŒ~°‡~åA "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ K«Hõ¯QÍ QÆ∞iÎOz#@∞¡ ÉèÏ~°`«O #∞O_ç
`≥Å ∞ã¨∞ Î#flk.ã¨O [Ü«Ú _»∞ J<Õ â◊ÉÏÌxH˜ WO„kÜ« ∂ Å#∞ K« H õ ¯QÍ
[~ÚOz#"å_»∞ Jx J~°÷O.
H“~°= ѨHO∆õ #∞O_ç ^è$Œ `«~å„+¨µxì P^ÕâO◊ `À áêO_»=ÙÅ=^Œ‰Ì Ωõ "≥Ú^Œ@
~åÜ«∞ÉÏiQÍ áÈ~Ú#"å_»∞ ã¨O[Ü«Ú_Õ. W`«_»∞ JO^èŒ∞_≥·# ^èŒ$`«~å„+¨µìx
N O M
=^ŒÌ LO_ç P =∞Ǩ~åA#∞ ¿ãqOKÕ"å_»∞. =∞ǨÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúO [iy#
A
H . C
f~°∞`≥#∞flÅ#∞ ÉèQí =Æ næ``« Àã¨Ç¨ P ~åA‰õΩ q=iOz K≥ÑÊ≤ #"å_»∞ W`«_.Õ
S AT
MO I O N
Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞Ö’ ZHõ¯_» uiy<å W`«xH˜ Uq^èŒ"≥∞ÿ# „Ѩ=∂^Œ=¸
T
HõÅQƉΩõ O_® LO_»∞#@∂¡, Ü≥∂^è∞Œ Å =∂@Å∂, Jaè„áêÜ«∂Å∂ QÀK«iOKÕ
A PU
L IC
@@∂¡ "åºã¨=∞ǨÏi¬ W`«xH˜ k=ºâ◊HÎ̃ „Ѩ™êkOKå_»∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ W`«_»∞
^èŒ$`«~å„+¨µìxH˜ Ü«Ú^Œú =$`åÎO`åxfl ѨÓ㨠QÆ∞zÛ#@∞¡ q=iOK«QÆeQÍ_»∞.
B
PU
Ѩ^Œ∞<≥xq∞^Œ=~ÀA ÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞Ö’ ™ê`«ºH˜ W`«xfl Ѩ@∞ìH˘x
=kèOK«É’QÍ"åºã¨∞_»∞ HÍáê_ç<å_»∞ z=i k<åÅÖ’ ^è$Œ `«~å„+¨µxì `À QÆ∂_®
W`«_∞» `«áÈ=<åxH˜ "≥àϧ_»∞. ^è$Œ `«~å„+¨µxì =∞~°}Ï#O`«~O° Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂
xH˜ áÈÜ«∂_»∞.
552. U =∞O„`åxfl J~Ú<å Zxfl™ê~°∞¡ [Ñ≤OKåe ?
=∞O„`«[áêxH˜ [Ѩ=∂Å#∞ qxÜ≥∂y™êÎ~°∞. ™ê^è•~°}OQÍ
[Ѩ=∂ÅÖ’ 108 ѨÓã¨Å∞O\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å¡ =∞O„`«[ѨO Hõhã¨O
108™ê~°∞¡ KÕÜ«∂Åx „QÆÇ≤ÏOKåe. XHõ P=$uÎ (108) ѨÓiÎ J~Ú#
`«~°∞"å`« =∞~°Å "≥Ú^Œ\ ˜ ѨÓã¨#∞O_ç „áê~°OaèOz [ѨO H˘#™êyOK«
=K«∞Û. WÖÏ Zxfl™êÔ~·¡<å J=HÍ âßxfl|\˜ì KÕÜ«∞=K«∞Û. =∞O„`åÅ#∞
JHõ∆~° ÅHõ∆Å∞QÍ [Ñ≤OKåÅx ‰õÄ_® K≥|∞ `å_»∞. ^•x=Å¡ ǨxÖË^Œ∞.
264 QÀѨÙ~°O....
''J#∞x`«ºO Ѩk¿ÇÏ#∞ W~°"≥·"ÕÅ™ê~°∞¡ [ѨOKÕ¿ãÎ =∞#ã¨∞û W+ì̈^≥·=O
g∞^Œ <≥ÅH˘O@∞Ok—— Jx Nâß~°^•^Õq K≥Ñ≤Ê=Ù#flk (=∞O„`«nHõ∆ – 34
ѨÙ@) H˘xfl =∞O„`åʼnõΩ Wxfl™ê~°∞¡ [Ñ≤OKåe Jx qkè =ÙO@∞Ok.
JÖÏ [Ñ≤OK«HõáÈ`Õ ã≤kú HõÅæHõáÈ=K«∞Û. HÍx Z‰õΩ¯= [Ñ≤OK«_»O=Å¡
„Ѩ=∂^ŒO ÖË^Œ∞. W`«~°∞ʼnõΩ Ǩx HõeæOKÕ L^ÕÌâ◊O`À =∂„`«O [ѨO
KÕÜ«∞~å^Œ∞. [Ѩ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ˆH=ÅO ÖˇHõ¯g∞^Œ<Õ =∞#ã¨∞û LOz`Õ Jk
W+¨ì^≥·=O g∞^Œ ÅQÆflOHÍ^Œ∞. HÍ# ÖˇHõ¯#∞Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_® [ѨO
H˘#™êyOKåÅx =∞ǨÏhÜ«ÚÅO\Ï~°∞.
132 553. FO #"≥∂ÉèíQÆ=`Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ J<Õ k=º=∞O„`«O ZÖÏ U~°Ê_çOk ?
FO #"≥∂ÉèíQÆ=`Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ J#∞#k ^•fi^ŒâßHõ∆s =∞O„`«O.
A N O M
<å~°^Œ∞_»∞ „^èŒ∞=ÙxH˜ LѨ^ÕtOz#k. "åã¨∞^Õ=Ù_»#QÍ =ã¨∞^Õ=Ùx
O H S .C
‰õΩ=∂~°∞_≥#· Hõ$+¨µ_‚ ∞» . J\˜ì ^•fiÑ~¨ Ü
° Ú« QÍxH˜ K≥Ok# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ [Ñ≤OKÕ
=∞O„`«O Hõ$`«Ü«ÚQÆOÖ’ ZÖÏ „ѨKå~°O á⁄OkOk J#fl „Ѩâ◊fl J_çy#
M ION
"åi ã¨O^ÕǨÏ=∞x "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ J<Õ â◊ÉÏÌxH˜ =ã¨∞^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»∞
Jx =∂„`«"Õ∞HÍHõ qt+¨ì"≥∞ÿ# J~°÷O ‰õÄ_® L#flk.
L IC
"åã¨<å ^•fiã¨∞^Õ=㨺 "åã≤`«O `Õ [QÆ„`«ÎÜ«∞"£∞.
ã¨~°fiÉèí∂`«x"å™È-ã≤ "åã¨∞^Õ= #"≥∂-ã¨∞Î`Õ.
B
Jx ÉèÏ~°`«OÖ’x â’¡HõO. =ÚÖ’¡HÍÅÖ’#∂ x=ã≤OKÕ"å_»∂,
ã¨~°fi„áê}∞ʼnõÄ x"åã¨"≥∞ÿ#"å_»∂ Z=_À J`«_Õ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞.
ZÅ¡Ü«∞O^Œ∞#∞ ^•=ã≤~ÚOK«∞>ˇÅ¡
Ü«∞kÜ«Ú ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ =ã≤~ÚOK«∞@O„_»∞ "åã¨∞
^Õ=Ù _»#∞ ¿Ñi Hõ~O÷° |∞ – Jx PO„^è=Œ ∞ǨÉèÏ~°`O« Ö’ ‰õÄ_® "åã¨∞^Õ=
â◊|ÌO D J~°÷O HõÅkQÍ q=iOK«|_çOk.
ã¨~°fi„`å㨠ã¨=∞ã¨ÎO K« =ã¨`«º„`Õu "≥· Ü«∞`«ó
`«`«ã¨û "åã¨∞^Õ"Õu q^Œfikúó ѨiѨ~î°º`Õ.
J#fl q+¨µ‚ѨÙ~å} =K«#O ‰õÄ_® WO^Œ∞‰õΩ „Ѩ=∂}O. HÍ# =∞`åûº
^Œº=`å~åÅ∞ Hõ$`«Ü«ÚQÆHÍÅO#∞O_ô `åeÛ# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ "åã¨∞
^Õ=Ù_»∞. P ^Õ=Ù_»∞ XHõ Ü«ÚQÍxH˜ K≥Ok#"å_»∞ HÍ_»∞. ã¨~fi° HÍÅ ã¨~fi° ^Õâ◊
ã¨~åfi=ã¨÷ÖÖ’ LO_Õ"å_»∞. JO^Œ∞KÕ`« ^•fi^ŒâßHõ∆s =∞O„`«O Jxfl HÍÖÏ
ʼnõÄ J#∞=iÎã¨∞ÎOk.
QÀѨÙ~°O..... 265
554. ™êÅ„QÍ=∂xfl „Ѩu x`«º=Ú <≥·"Õ^Œº=Ú #∞OK«=Öˇ#O^Œ∞~°∞.
Wk x["Õ∞<å ?
=¸iΠѨÓ*Ïq^è•#OÖ’ ™êÅ„QÍ=∞ tÖÏ Ñ¨Ó[ ‰õÄ_® L#flk.
^Õ=`å =¸~°∞ÎÅ∞ Ô~O_»∞~°HÍÅ∞. P"åǨÏ#O ^•fi~å ^Õ=`å ™êxfl^茺O
HõÅ=¸~°∞ÅÎ ∞ XHõ~H° Oõ . HÍQÍ ã¨ÇϨ [OQÍ<Õ^=Õ `å ™êxfl^ºŒè O HõÅq ~Ô O_»=
`≥QƉõΩ K≥O^Œ∞`å~Ú. "≥Ú^Œ\ ˜ `≥QÆq QÆ∞_çÖ’x ^Õ=`å q„QÆǨÅ∞, Ô~O_»=
`≥QƉõΩ K≥Ok#q ™êÅ„QÍ=∂Å∞. HÍ# ™êÅ„QÍ=∂ÅÖ’ x`«ºO ^Õ=`«Å∞
ã¨xflÇÏ≤ `«∞Öˇ· LO\Ï~°∞. QÆO_»H#© kÖ’ ÅaèOKÕ ™êÅ„QÍ=∂Å∞ „Ѩ^•è #OQÍ
q+¨µ™‚ ê÷<åÖˇ· LO\Ï~Ú. D =¸~°∞ÅÎ #∞ ѨÓlOKÕ "å~°∞ ^蕺<å"åǨÏ<åk
„Hõ=∞OÖ’ KÕ¿ã ѨÓ[Ö’¡ x`«ºO <≥·"Õ^ŒºO ‰õÄ_® `«Ñ¨ÊHõ ã¨=∞iÊOKåe.
ã¨~°fiÉèíÔH∆º â◊Û Éè’*ˇ·ºâ◊Û ~°Ãã· +¨¬_çƒùã¨û=∞xfi`«"£∞
<≥·"Õ^ŒºO- K« =∞Ü«∂ -h`«O QÆ$Ǩ} ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞.
–Jx Ѩiîã¨∂Î <≥·"Õ^ŒºO ã¨=∞iÊOKåe. =∞~˘Hõ qâı+¨O <≥·"Õ^ŒºO
N O M
<å=∞ =∂„`«OQÍ ÃÑ@ì_»"Õ∞HÍHõ Kåe#O`«QÍ ÃÑ\Ïìe Jx ‰õÄ_® ÃÑ^ŒÌÅ∞
A M ION
H . C
K≥áêÊ~°∞. XHõ™êi ѨOKåÜ«∞`«# ѨÓ[KÕ¿ã Éèí‰õΩÎ_˘Hõ_»∞ `å#∞ HõëêìÅÖ’
S T
MO I O N
L#fl@∞¡ â◊$OˆQs Ñ‘~îåkèѨ`«∞ʼnõΩ q#flqOK«∞H˘<åfl_»∞. P ™êfiq∞ "å~°∞
AT
J`«_∞» ѨÓlOKÕ =¸iÎx K«∂z ''D ™êÅ„QÍ=∂xH˜ <≥"· ^Õ ºŒ O ã¨iáÈ=_»O
IC
ÖË^∞Œ . „Ѩuk#O áêÜ«∞ã¨O x"Õ^#Œ K≥~Úº—— Jx K≥áêÊ~°@! JÖÏ KÕÜ∞« QÍ
L
J`«x HõëêìÅ∞ f~åÜ«∞@!
B
PU
D q+¨Ü«∂xfl N HõÑ≤Å"å~Ú eOQÆ=¸iÎQÍ~°∞ ã¨OáêkOz
„ѨHõ\ ˜Oz# ™êÅ„QÍ=∞ âß„™êÎxH˜ `å=Ú „"åã≤# ѨiK«Ü«∞ =K«<åÅÖ’
ã¨∞„Ѩã≤^Œú q^•fiOã¨∞Å∞ PKå~°º ѨÙÖˇ¡Å N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞QÍ~°∞ L@OH˜O
Kå~°∞. (ѨÙ@ 8)
555. ã¨Ñ¨Î|∞∞+¨µÅ∞ J#QÍ Z=~°∞ ?
=∞sz ~°Oy~åâßÛ„uó ѨÙÅã¨Îºó ѨÙÅǨÏó „Hõ`«∞ó
=ã≤+¨ª Wu ã¨ÃÑÎÂ`Õ =∞#™ê xi‡`å Ç≤Ï `Õ
U`Õ "Õ^Œq^À =ÚMϺ "Õ^•Kå~åºâ◊Û HõeÊ`åó
„Ѩ=$uÎ ^èŒi‡}â‹·Û= „áê*ÏѨ`Õº K« HõeÊ`åó
Jx =∞ǨÉèÏ~°`«OÖ’x âßOu Ѩ~°fiO ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å#∂, "åi ^èŒ~å‡hfl
¿Ñ~˘¯#flk. =∞sz, JOy~°ã¨∞_»∞, J„u,ѨÙÅã¨∞κ_»∞, ѨÙÅǨï_»∞, „Hõ`«∞=Ù,
266 QÀѨÙ~°O....
=ã≤+¨µª_»∞ J#∞"åˆ~ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞, g~°∞ "Õ^Œ"Õ`«ÎÅ∞, "Õ^•Kå~°∞ºÅ∞, Ö’HõOÖ’
„Ѩ=$uÎ ^è~Œ å‡xfl x~°fiÇÏ≤ ã¨∂Î „Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞QÍ ‰õÄ_® `«=∞ Hõ~"ΰ åºxfl <≥~"° ~Õ ∞°
™êÎ~°∞. "åi [#‡ q+¨Ü«∞O ÉèíQÆ=næ`«Ö’–
=∞ǨÏ~°¬Ü«∞ ã¨ûѨÎѨӈ~fi K«`åfi~À =∞#= ã¨Î^è•
=∞^•ƒù"å =∂#™ê *Ï`å ÜÕ∞ëêO Ö’Hõ W=∂ó „Ѩ*Ïó
Jx K≥ѨÊ|_çOk. ''U_»∞QÆ∞~°∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞, ã¨#HÍ^Œ∞Å∞, =∞#∞=ÙÅ∞
<å=∞#ã¨ûOHõÅÊO =Å¡ [x‡OKå~°∞. "åi #∞O_ç „Ñ¨[Å∞ L^Œƒqù OKå~°∞——Jx
ÉèíQÆ=O`«∞_»<åfl_»∞. WO^Œ∞=Å¡ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞ =∞Ǩq+¨µ‚=Ù ã¨OHõÅÊO`À
133 [x‡OKå~°x `≥eÜ«∞=ã¨∞#Î flk. S`Õ ÉèÏ~°`O« Ö’ Ѩ~=° ∞ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ „|Ǩχ`À
'ã¨ÃÑ`ÂÎ =Õ ∞#™ê xi‡`åÇ≤Ï`Õ— Jx K≥Ñʨ _»O=Å¡ „|Ǩχ Ü≥ÚHõ¯ =∂#㨠Ѩل`«∞
A N O M
Å∞QÍ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞ ¿Ñ~˘¯#|_ç<å~°∞. D "≥·~°∞^茺O ZÖÏѨi+¨¯iOK«_»O ?
„|Ǩχ q+¨µ^‚ =Õ Ùx ‰õΩ=∂~°∞_Õ HÍ# 'P`å‡"≥· Ѩل`«<å=∂ã≤— J#fl „Ѩ=∂}Ïxfl
O H S .C
|\˜ì „|Ǩχ q+¨µ‚=ÙʼnõΩ ÉèË^ŒOÖË^Œ∞. JOKÕ`« „|Ǩχ=∂#㨠Ѩل`«∞Å<åfl,
ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx ã¨OHõÅÊO`À [x‡OKå~°<åfl "≥·~°∞^茺O ÖË^Œx „QÆÇ≤ÏOKåe.
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl =∞sz =Ú#flQÆ∞ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞ "≥Ú^Œ\ ˜^≥·# ™êfiÜ«∞O Éèí∞=
A
B L IC
=∞#fiO`«~åxH˜ K≥Ok#"å~°∞. qâßfiq∞„`«∞_»∞, [=∞^Œyfl, Éèí~°^•fiA_»∞,
Q“`« =Ú_»∞ =Ú#flQÆ∞ WѨÊ\˜ =∞#fiO`«~åxH˜ K≥Ok# |∞∞+¨µÅ∞ w`«Ö’
PU556. [Ѩ=Ú, ^蕺#=Ú gxH˜ QÆÅ `Õ_® Uq∞ ?
¿Ñ~˘¯#|_ç#"å~°∞HÍ~°x w`å "åºMϺ`«Å∞ q=iOKå~°∞.
[Ѩ´=ºHÍÎÜ«∂O "åz J<Õ^è•`«∞=Ù #∞O_ç [Ѩ â◊|ÌO ѨÙ\˜ìOk.
=ºHõ"Î ∞≥ #ÿ =∂@, [ѨO J#|_»∞`«∞Ok. D Ѩ^OŒ =ÚYºOQÍ =∞O„`åÅ#∞
[Ñ≤OK«_O» Ö’ LѨÜ∂≥ yOѨ|_»∞`«∞#flk. =Ú=Ú‰õΩ∆ =ÙÅ∞, J#QÍ "≥∂H∆Íxfl
JaèÅ+≤OKÕ"å~°∞ `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«_®xH˜ [áêxfl ™ê^èŒ#OQÍ
„QÆÇ≤Ï™êÎ~°∞. ã¨Ñ¨ÎHÀ\˜ =∞Ǩ=∞O„`åÅÖ’ U=∞O„`«=Ú<≥·<å [Ñ≤OK«=K«∞Û.
=∞##O KÕ¿ã"åix ~°H˜∆OKÕ^Õ =∞O„`«O. JO^Œ∞Ö’ ~å=∞`å~°HõO,
t=ѨOKåHõ∆i, <å~åÜ«∞}ÏëêìHõ∆i, „Ѩ}=O, Wq =ÚMϺu =ÚYº"≥∞ÿ#
=∞O„`åÅ∞. „Ѩ}= [áêxfl q=iã¨∂ΠѨ`«O[e '`«[˚Ѩã¨Î ^Œ~°úÉèÏ=#"£∞—
Jx K≥áêÊ_»∞. Ѩ~=° ∂`«‡‰õΩ "åK«H"õ ∞≥ #ÿ FOHÍ~°O#∞ [Ñ≤OKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
FOHÍ~åx Hõ~°ú"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂`«‡#∞ QÆ∂_® ÉèÏqOKåe. W`«~° =∞O„`åÅ
[ѨOÖ’ ‰õÄ_® D Ѩ^uúŒ x áê\˜OKåe. [Ѩ"åzHõO, LáêOâ◊√, =∂#ã¨O
Jx =¸_»∞~°HÍÅ∞.
QÀѨÙ~°O..... 267
qkèÜ«∞*Ï˝A˚Ѩܫ∞*’˝ qtëÈì ^Œâ◊aè~°∞æ}ˇÿó
LáêOâ◊√ó ™êºK«Ûù`«QÆ∞}ó ™êǨτ™È =∂#ã¨ó 㨇 $`«ó
Jx =∞#∞㨇 $u. qkèÑÓ¨ ~°fiHõ"∞≥ #ÿ Ü«∞[˝O HõO>Ë „Ѩ}"å^Œ∞Å "åzHõ
[Ѩ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Ü«∞[˝O ѨkÔ~@∞¡ "Õ∞Öˇ·#k. LáêOâ◊√ [ѨO #∂~°∞Ô~@∞¡
„âı+¨ª"≥∞ÿ#k. =∂#[ѨO "≥~ÚºÔ~@∞¡ "Õ∞Öˇ·#k.
ÃÑH· ˜ q#|_Õ@@∞¡ LK«Ûiã¨∂Î KÕ¿ã [ѨO "åzHõO. ÃÑ^Œ=ÙÅ Hõ^eŒ Hõ`À
‰õÄ_ç q∞H˜¯e `«‰Ωõ ¯= ã¨fi~°O`À KÕ¿ãk LáêOâ◊√ [ѨO. =∞#ã¨∞û`À KÕ¿ãk
=∂#㨠[Ѩ=∞x „QÆÇÏ≤ OKåe. '[¿Ñº<≥=· `«∞ ã¨Oã≤^ºúÕ `ü— J#∞ „Ѩ=∂}Ïxfl
|\˜ì ™ê^茉õΩ_»∞ [ѨO`À<Õ ã≤kúx á⁄O^Œ∞`å_»∞. =∂#ã¨[ѨO L`«Î=∞O.
LáêOâ◊√ [ѨO =∞^躌 =∞O, "åzHõO [ѨO J^è=Œ ∞=∞x âß„™êÎÅ∞ K≥áêÊ~Ú.
WHõ ^蕺#O q+¨Ü«∂xH˜=¿ãÎ [ѨHÀ\˜ ã¨=∞O ^蕺#O J#fl L`«Î~°w`å
=K«<åxfl|\˜ì HÀ\˜ =∞O„`«[ѨO XHõ¯ ^蕺#O`À ã¨=∂#=∞x `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
^è≥·º´zO`åÜ«∂O J#fl ^è•`«∞=Ù #∞O_ç ^蕺#O J<Õ â◊|ÌO [xOzOk.
N O M
`«„`«„Ѩ`«ºÜ≥ÿ∞Hõ`å#`å ^蕺#O Jx Ü≥∂QÆâßGO ^蕺<åxfl x~°fizO
A
H . C
zOk. U^≥·<å XHõKÀ@ W`«~° q+¨Ü«∂Å`À ã¨O|O^èŒO ÖˉõΩO_® z`«ÎO
S AT
MO I O N
ã¨OÅQÆflO HÍ=_®xfl ^蕺#=∞O\Ï~°∞. ^蕺#O xifi+¨Ü∞« O =∞#ó J#∞@‰õΩ
AT
|\˜ì q+¨Ü∞« zO`«#ÖËx =∞#óã≤u÷ ^蕺#=∞=Ù`«∞Ok. ^èºÕ Ü«∞ q+¨Ü∂« xfl|\˜ì
L IC
D ^蕺#O "Õ∞Öˇ#· k. âßfiã¨g∞^Œ =∂„`«"∞Õ ^蕺㨠xe¿Ñ „Ѩ„H˜Ü∞« #∞ QÆ∂_®
^蕺#=∞O\Ï~°∞. „áê}Ïáê#㨇 $u (P<åáê#ã¨u) ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ^蕺#q∞k.
B
PU
<åã≤Î ^蕺#ã¨"≥∂ Ü«∞[˝ó <åã≤Î ^蕺# ã¨=∞O `«Ñ¨ó
<åã≤Î ^蕺#ã¨=∞O f~°÷O `«™ê‡^•úº#O ã¨=∂K«ˆ~`ü.
^蕺#O`À ã¨=∞"≥∞ÿ# Ü«∞[˝O, `«Ñ¨ã¨∞û, f~°÷O ÖË=ÙHÍ# ^蕺#O
PK«iOKå Åx âß„™êÎÅ∞ É’kèOKå~Ú.
^蕺#O`À ã¨=∞"≥∞ÿ# ã¨QÆ∞}=∞h, x~°∞æ}=∞h „Ѩ^è•#OQÍ Ô~O_»∞
q^è•Å∞. x~°∞æ}"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂`«‡#∞ ^蕺xOK«_»O Hõ+¨ìO. HÍ# ã¨QÆ∞}
^蕺#OKÕã≤ Jk ѨiѨHfiõ `« á⁄Ok# `«~∞° "å`« x~°∞} æ ^蕺#O KÕÜ∞« =K«∞Û.
ã¨QÆ∞} ^蕺#Ç‘Ï#㨺, #Ç≤Ï x~°∞æ}"Õ^Œ#"£∞ J#∞@Ö’x JO`«~°ºq∞^Õ.
ÉèQí =Æ næ`« P~°=J^蕺ܫ∞O P`«‡ã¨OÜ«∞=∞Ü≥∂QÆOÖ’ ^蕺#q^è•#O É’kèOK«
|_çOk. Ü≥∂QÆâßGO ‰õÄ_® ^蕺<åxfl x~°∂Ñ≤OzOk.
268 QÀѨÙ~°O....
557. |Å~å=Ú_»∞, Hõ$+¨µ‚_»∞ J#fl^Œ=Ú‡Å∞ ZÖÏ JÜ«∂º~°∞ ?
Ü«∞^Œ∞=OâßxH˜ K≥Ok# =ã¨∞^Õ=ÙxH˜ KåÖÏ=∞OkÉèÏ~°ºÅ∞<åfl~°∞.
"åiÖ’ ^Õ=H˜, ~ÀÇ≤Ï}˜ J<Õ"å~°∞ =ÚYº"≥∞#ÿ "å~°∞. ^Õ=H©^qÕ H˜ J+¨=ì ∞QÆ~ƒ° ù
=ÚÖ’ HÍ~åQÍ~°=ÚÖ’ ѨÙ\ì̃#"å_»∞ Hõ$+¨µ‚_»∞.W`«}˜‚=ã¨∞^Õ=Ù_»∞ HõOã¨∞xH˜
ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç „Ñ¨KÛ« #ù flOQÍ #O^ŒQÀ‰õΩÅO KÕ~åÛ_»∞. JHõ¯_» Ü«∞â’^Œ ÃÑOzOk.
Pkâı+µ¨ x J=`å~°"∞≥ #ÿ |Å~å=Ú_»∞ "≥Ú^Œ@ ^Õ=H˜ÜÚ≥ Hõ¯ ã¨Ñ=Ψ ∞QÆ~ƒ° Où Ö’
ÃÑiy#"å_»∞. HõOã¨∞x #∞O_ç „Ñ¨=∂^ŒO QÆ∞iÎOz QÆ~ƒ° Ñù O≤ _®xfl fã≤ Ü≥∂QÆ
=∂Ü«∞ ~ÀÇ≤Ï}˜ QÆ~ƒ° Où Ö’ „Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ\˜Oì k. JO^Œ∞KÕ`« ~ÀÇ≤Ï}˜ ‰õΩ=∂~°∞_»∞QÍ
134 |Å~å=Ú_»∞ „Ѩã^≤ ∞Œ _ú <·≥ å_»∞. D suQÍ |Å~å=Ú_»∞, Hõ$+¨µ_‚ ∂» W~°∞=Ù~°∂
=ã¨∞^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞ÖËQÍ# J#fl^Œ=Ú‡ÅÜ«∂º~°∞. ^Œâß=`å~åÅÖ’ gix
O?M
ã¨Ñ¨Î=∞, J+¨ì=∞ J=`å~åÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜™êÎ~°∞.
=ÙxN
558. áêO_»=ÙÅÖ’x ã¨Ç¨Ï^ÕA
O H S .C =$`åÎO`«=Ú Uq∞
ã¨ÇϨ ^Õ=Ù_»∞ áêO_»∞~åA ‰õΩ=∂~°∞_»∞. =∂„k Ü«∞O^Œ∞ Jtfih^Õ=`«Å
M ION
JOâ◊OÖ’ #‰õΩÅ ã¨ÇϨ ^Õ=Ùe^Œ~Ì ∂° [x‡OKå~°∞. =∂„k Éè~í `ΰ À ã¨ÇϨ QÆ=∞#O
KÕã≤Ok. #‰õΩÅ ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ#∞ ‰õΩOf^Õq ^èŒ~°‡*Ï^Œ∞Å`À ã¨Ç¨ ÃÑOzOk.
B LIC
ã¨fiÜ«∞O=~°OÖ’ ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙxH˜ ÅaèOz# ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ q[Ü«∞. P"≥∞Ü«∞O^Œ∞
J`«xH˜ ѨÙ\˜ì# ‰õΩ=∂~°∞x ¿Ñ~°∞ ã¨∞Ǩϟ=∞„`«∞_»∞. „^ÒѨkÜ«∞O^Œ∞ J`«xH˜
P U
ѨÙ\˜ì# "å_»∞ „â◊√`«¿ã#∞_»∞.
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_»∞ áêO_»=ÙÅÖ’ z=i"å_»∞, KåÖÏ ã¨∞‰õΩ=∂~°∞_»∞.
JO^Œ∞KÕ`« J~°}º"å™êxH˜ áÈÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õΩOu ZO`À ^Œ∞ódOz
''Hõ_∞» Ѩãa≤ ¤ g_˘Hõ\ ˜ QÍ=Ù`å <≥é∞QÆO_»∞—— Jx J`«x ã¨fiÉÏè "åxfl „^ÒѨkH˜
q=iOz *Ï„QÆ`«ÎQÍ K«∂K«∞H˘=∞‡x K≥Ñ≤ÊOk.
~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∂QÍxH˜ =ÚO^Œ∞ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_»∞ ^ŒH˜∆} k‰õΩ¯Ö’x
~åAÅ#∞ [~ÚOKå_»∞. Ü«∂QÆOÖ’ tâ◊√áêÅ∞_»∞ Hõ$+¨µx‚ ѨÓ[#∞ PˆHÑ∆ O≤ z
#ѨÙ_»∞ W`«_»∞ P„QÆÇ≤ÏOz ''JÖÏ PˆH∆Ñ≤Oz# "åi`«ÅÃÑ· <å HÍÅ∞ "≥∂ѨÙ
`å#∞——JO@∂ HÍÅ∞ ÃÑHÔ· `åÎ_∞» . JѨÙÊ_»∞ ã¨^㌠∞¨ ûÅ∞ ÉèÜí ∞« Ѩ_®¤~∞° . ‰õΩ~°∞Hˆ „∆ `«
Ü«Ú^ŒOú Ö’ W`«_∞» LÅ∂‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ H“~°=ѨHÜ ∆© Ú« Å#∞ ã¨OǨÏiOKå_»∞.
W`«_»∞ „áêÜ«∞OÖ’ z#fl"å_≥·<å „Ñ¨*Ï˝=O`«∞_»∞. <Õ#∞ „Ѩ*Ï˝=O`«∞_»#∞
J#fl QÆ~°fiO ‰õÄ_® W`«xH˜ LO_Õk. =∞Ǩ„Ѩ™ê÷# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ W`«_»∞
„áê}~°ÇÏ≤ `«∞_≥· Ѩ_áç È~Ú#ѨC_»∞ ^è~Œ å‡~åA–''g_»∞ ^Œ#HõO>ˇ „áêA˝O_»∞
QÀѨÙ~°O.....
ÖË_»∞ [QÆu <≥O^Œ∞#x ã¨O`«`«=Ú‡ ^•<≥_»¤ ^ŒÅK«∞ ^•#x@¡Ü≥∞º—— Jx
K≥áêÊ_»∞. P QÆ~°fi"Õ∞ J`«xÖ’ L#fl^À+¨O.
559. LѨx+¨`«∞ÎÅ∞–WuǨ™êÅ∞ `Õ_® Uq∞\˜ ?
„|Ǩχq^Œº#∞ É’kèOKÕq LѨx+¨`«∞ÎÅ∞ '^茈~‡~°Ç¨Ïã¨∞ºÑ¨x+¨`ü—J#fl
xѶ¨∞O@∞=K«#O „ѨHÍ~°O '^èŒ~°‡O— ÖË^•'~°Ç¨Ï㨺O— ‰õÄ_® LѨx+¨`«∞Î Jx
K≥ѨÊ|_»∞`«∞Ok. J~Ú`Õ '㨈~fiJ~å÷ó LѨx+‘^èŒOu J™êºq∞u LѨ x+¨`ü—
J#fl x~°fiK<« å#fl#∞ã¨iOz Jxfl J~åúÅ∂ ^ÕxÖ’ L#fl"À, Jk LѨx+¨`∞« Î
J#fl q=~°} =ÚYº"≥∞ÿ#k. ã¨O™ê~°c*Ïxfl #tOѨ*Ë¿ãk, "≥∂Hõ∆O HÀˆ~
"åix Ѩ~°„|ǨχO =^ŒÌ‰õΩ KÕˆ~Ûk, Jq^Œº =Ú#flQÆ∞ ã¨O™ê~° HÍ~°}ÏÅ#∞
`˘ÅyOKÕk LѨx+¨`«∞Î Jx ÉèÏ+¨ºHõ~°ÎÅ∞ qâ◊nHõiOKå~°∞.
QÆ∞~°∞=Ù ã¨xflkèÖ’ UHÍO`«OÖ’ ‰õÄ~˘Ûx t+¨µºÅ∞ PÜ«∞# #∞O_ç
„QÆÇÏ≤ OKÕ `«`Ϋ fi"∞Õ LѨx+¨`∞« Î Jx#g#∞Å<åfl~∞° . JO^Œ∞Ö’ "Õ∞Öˇ#· „âıÜ∞« ã¨∞û
LѨx+¨}‚"≥∞ÿ (‰õÄ~˘Ûx) L#flkQÍ# ^•xH˜ LѨx+¨`«∞Î Jx =º=Ǩ~°O
N O M
Jx QÆ∂_® q=iOK«_»O Hõ^Œ∞Ì. LѨx+¨`«∞Î J#QÍ „|Ǩχq^Œº, ^•xx
A M ION
H . C
„ѨuáêkOKÕ „QÆO^ä•Å#∞ QÆ∂_® LѨx+¨`«∞ÎÅ#=K«∞Û#∞.
MO I O N S
r=Ù_»∞, ^Õ=Ù_»∞, „ѨHõ$u =Ú#flQÆ∞ q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞ LѨx+¨`«∞ÎÅ∞
AT
q=i™êÎ~Ú. nxx q=iOKÕ H˘xflH^õ ÅŒä ∞ QÆ∂_® "å\˜Ö’LO\Ï~Ú. 'Dâß
"åºã¨O— "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q LѨx+¨`∞« ÅÎ ∞. WuǨã¨O J<Õ Ñ¨^•xfl 'Wu–ǨϖP㨗
L IC
Jx q_» Q˘\Ïìe. W@∞¡ LO_≥#∞ QÆ^• Jx ^•x J~°úO. ѨÓ~°fi"≥∞ѨC_À
B
PU
[iy# K«i„`«#∞ WÖÏ [iyO^Œx q=iOKÕ"Õ WuǨ™êÅ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ
ÉèÏ~°`O« XHõWuǨã¨O. WO^Œ∞Ö’ ѨÓ~°fiO [iy# H“~°=áêO_»=ÙÅ K«i„`«,
^•xH˜ ã¨O|OkèOz# W`«~åOâßÅ∞ q=iOK«|_ç =Ù<åfl~Ú.
WuǨ㨠ѨÙ~å}ÏÉèϺO "Õ^ŒO ã¨=ÚѨ|$OǨÏÜÕ∞`ü
J#fl=∂@#∞|\˜ì "Õ^•~å÷Å#∞ q=iOK«_®xˆH WuǨ™êÅ∂,
ѨÙ~å}ÏÅ∂ Pq~°ƒqù OKåÜ«∞x „QÆÇÏ≤ OKåe.JO^Œ∞KÕ`« LѨx+¨`∞« ÅÎ ∞ `«`Ϋ fi
„Ѩ^è•#"≥∞ÿ#qHÍQÍ, WuǨ™êÅ∞ ѨÓ~°fiK«i„`« „Ѩ^è•#"≥∞ÿ#=x ã¨Ê+¨ì=∞
~ÚOk.
560. QÀqO^Œ <å=∂xH˜ QÆÅ J~å÷Å∞ Uq∞\˜ ?
'QÀ— â◊ÉÏÌxH˜ J<ÕHÍ~å÷Å∞<åfl~Ú.
ã¨fiˆ~æ+¨µ Ѩâ◊√"åQÆfi„[, k„Vıfl„`«Ñ¶¨∞$}˜ Éèí∂[ÖË
269 270 QÀѨÙ~°O....
–Jx J=∞~°HÀâ◊O, ã¨fi~Oæ° ,ÉÏ}O,Ѩâ√◊ =Ù, "å‰õΩ¯,=„*ÏÜ«Ú^èOŒ , k‰õΩ¯,
<Õ„`«O, H˜~°}O, Éèí∂q∞,h~°∞ Jx ѨÅ∞ J~åúÅ#∞ 'QÀ—â◊ÉÏÌxH˜ K≥|∞`å~°∞.
ÃÑ· J~å÷ÅÖ’ H˘xfl 'QÀqO^Œ— <å=∞OÖ’x 'QÀ— â◊ÉÏÌxH˜ J#fi~Ú™êÎ~Ú.
''`«fiO QÆ"åq∞O„^Œ`åO QÆ`«óI QÀqO^Œ Wu Ö’HÍ™êÎ fiO
™ÈÎ+º¨ Ou Éè∞í q âßâ◊fi`"« ∞£ —— J#fl „Ѩ=∂}Ïxfl|\˜ì QÀ=ÙʼnõΩ „ѨÉ∞íè "≥#·
Hõ$+¨µ_‚ ∞» QÀqO^Œ∞_»Ü∂« º_»∞. QÀ=ÙÅ#∞ HÍáê_Õ"å_»∞ Jx ‰õÄ_® K≥Ñʨ =K«∞Û.
QÀaèˆ~=Ü«∞`À "åKÀº QÀqO^Œ ã¨û L^•Ç¨Ï$`«ó
Jx =∞~˘Hõ„Ѩ=∂}Ïxfl J#∞ã¨iOz"Õ^Œ"å‰õΩ¯ÅKÕ „ѨuáêkOѨ|_Õ
135 "å_»∞ QÀqO^Œ∞_»∞.
"Õ^≥·â◊Û ã¨Ô~· fi ~°Ç¨Ï"Õ∞= "Õ^Œºó Jx ÉèíQÆ=næ`« ‰õÄ_® D q+¨Ü«∂<Õfl
A N O M
K≥ÑÊ≤ Ok. Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩ∆ xKÕ JѨÇϨ iOѨ|_ç# Éè∂í ^Õqx uiy á⁄Ok#"å_»∞
QÍ# QÀqO^Œ∞_»∞. D suQÍ P=ÙÅ∞, "Õ^Œ"å‰õΩ¯Å∞, Éèí∂q∞ W`åºkQÍ
O H S .C
HõÅ J~å÷Å#∞ „QÆÇ≤ÏOz QÀqO^Œ â◊ÉÏÌxfl J~°úO KÕã¨∞HÀ"åe. 'H˜~°}O—
J<Õ J~å÷xfl „QÆÇ≤ÏOz `Õ*’=¸iÎ Jx ‰õÄ_® q=iOK«=K«∞Û.
561. PHÍâ◊~åA ѨلuHõA ѨT
^•‡=f^Õq, Ѩ^Œ‡ã¨~À=~°=ÚÖ’
I
J=`« iOz#
L C Ѩ^•‡=f^Õq XHõˆ~<å ?
`«∞Åã≤P
B
XHõ¯ˆ~. gi^ŒÌ~°∞ ÅH©;^Õq JOâ◊`À ѨÙ\˜ì#"åˆ~. QÀ^•^Õq ‰õÄ_®
U ^˘iH˜Ok. g~°O^Œ~°∞ XHõ¯ˆ~.
=#OÖ’
562. Jã¨Å∞ NÅe`å^ÕqH˜ K«i„`« L#fl^• ?
Åe`å^ÕqQÍh, „uѨÙ~°ã¨∞O^Œi ÉÏÅ, âߺ=∞Å, ~å*Ëâ◊fii W`åºkQÍ
Ñ≤Å∞=|_Õ „ã‘Î ^Õ=`«ÅO^Œ~∞° , áê~°fif^ÕqÜ≥ÚHõ¯ ã¨`Ϋ fi,~å[㨠ã¨fi~∂° áêÅ∞.
HÍo,K«O_ç, W`åºk ~°∂áêÅhfl P"≥∞ `å=∞㨠~°∂áêÅ∞QÍ Ñ¨Ù~å}ÏÅ∞
K≥|∞ `«∞<åfl~Ú. Dâ◊fisã¨~fi° É∂íè `åO, ã¨~fi° H~õ å} HÍ~°}O, ã¨~fi° HÍ=∂~°^÷ •
âßO`å ã¨∞Y¿ã"åº ^ŒÜ«∂xfi`å Jx ^Õg ÉèÏQÆ=`«OÖ’ ^Õqx QÆ∞iOz
q=iOѨ|_çOk. =∞ǨHÍo, =∞ǨÅH˜;, =∞Ǩã¨~ã° fi¨ u P"≥∞ÜÕ∞. PkѨ~å
â◊H˜Î ‰õÄ_® P"≥∞ÜÕ∞.
NHõ$+¨µ‚_»∞ âߺ=∞ÖÏ~°∂ѨÙ_»x, N~å=Ú_»∞ Åe`å ã¨fi~°∂Ѩ=∞x,
â߈HÎÜ«ÚÅ∞ K≥|∞`å~°∞. 'NHõ$+¨‚óâߺ=∞ÖÏ^Õg N~å"≥∂ Åe`åOaHÍ— Jx
t= ѨÙ~å}OÖ’ L#flk. g∞~°_yç # „Ѩâfl◊ Ö’ Åe`å^Õq"Õ~∞° . „uѨÙ~°ã∞¨ O^Œi
"Õ~∞° . ÉÏÖÏ„uѨÙ~° ã¨∞O^Œi"Õ~∞° . ѨÓ~°fiO =∞Ç≤Ïëêã¨∞~°∞x ã¨OǨÏiOK«\ÏxH˜
QÀѨÙ~°O..... 271
„u=¸~°∞ÎÅ∞, ^Õ=`å ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· P`«x g∞kH˜ Ü«Ú^•úxH˜ "≥àϧ~°∞. HÍx
„|Ǩχ ^Œ`Ϋ =~° „ѨÉÏè =OKÕ"å_»∞ ѨÙ~°∞+¨µÅKÕ =∞~°}O˜ Ѩ_∞» . "åiH© q+¨Ü∞« O
`≥eã≤ ZÖÏ=kèOK«=Öˇ#x,^蕺#=∞QÆ∞flÖÜ ·ˇ Ú« O_»QÍ "åi JO^Œi â◊s~°=ÚÅ
#∞O_ç XHõ =∞Ǩ`Õ[ã¨∞û |Ü«∞Å∞"≥_»e „Hõ=∞OQÍ UHõ"≥∞ÿ PHÍâ◊OÖ’
"åi Z^Œ∞@=ÚY=Ú âıfi`Ñ« Ù¨ O_»sHõ=ÚÅ∞=Öˇ q+¨µ=‚ ÚY=Ú=Öˇ <˘Ñ≤ÊOk.
t=Ùx „ѨÉÏè ==Ú# P"≥∞‰õΩ =¸_»∞ <Õ„`«=ÚÅ∞ Hõe#æ q. XHõ ‰õ#∞fl Zé]QÍ
XHõ Hõ#∞fl#Å¡QÍ XHõ Hõ#∞fl`≥Å¡QÍ ÉèÏã≤OKå~Ú. P =¸_»∞ <Õ„`«=ÚÅ
Ü«∞O^Œyfl P=Ç≤ÏOzOk. "åÜ«Ú`Õ[O`À K≥=ÙÅ∞, ã¨O^蕺`Õ[O`À #Å¡<#·≥
"≥O„@∞HõÅ`À ^è#Œ ∞ã¨∞û#∞ É’e# Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞, ‰õΩÉË~∞° x `Õ[ã¨∞û`À #∞=Ùfi
ѨÙ=Ùfi=O\˜ <åã≤Hõ, „|Ǩχ`Õ[=Ú# =∞Öˇ¡"≥ÚQÆæÅ=O\˜ <åã≤Hõ, „|Ǩχ`Õ[
=Ú# =∞Öˇ¡ "≥ÚQÆÅæ =O\˜ ^ŒO`«=ÚÅ∞, ã¨∂~°º`Õ[ã¨∞û =Å# „H˜OkÃÑ^Œq,
=∞Ǩq+¨fi‚ Oâ◊=Ú# ÉÏǨï=ÙÅ∞, =ã¨∞=ÙÅ JOâ◊=Ú# P"≥∞„"Õà√◊ Å∞, K«O„^Œ∞
#Oâ◊=Ú# ã¨Î#=ÚÅ∞, WO„^•Oâ◊`À „u=mÜ«Ú`«"≥∞ÿ# #_»∞=Ú, Éèí∂q∞
A N O M
JOâ◊=Ú# Hõ\ ˜„Ѩ^Õâ◊O`À P"≥∞ Pq~°ƒùqOzOk. ^Õ=`«Å∞ `«=∞ `«=∞
H . C
PÜ«Ú^è•Å #xflO\˜h „Ѩ™êkOKå~°∞. P"≥∞ ™œO^Œ~°ºO QÆ∞iOz qx
S T
MO I O N
=∞Ç≤Ï+¨µ_®"≥∞#∞ Ѩ@=ì ∞Ç≤Ï+≤QÍ á⁄O^•Åx ÉèÏqOz, =∞O„u ¿ã<å ã¨=Ú
^ŒÜ∞« ã¨=∞xfi`O« QÍ P"≥∞KÕ K«OѨ|_ç<å_»∞. ^Õ=`«ÅO^Œ~∞° P"≥∞#∞ „uÖ’Hõ
AT
ã¨∞O^ŒiQÍ P~åkèOzi. P"≥∞<Õ „uѨÙ~°ã∞¨ O^ŒiQÍ qq^èŒ <å=∂Å`À <Õ\ H˜ ©
L IC
JiÛã¨∞Î<åfl~°∞. D"≥∞ ¿Ñ~°∞Ö’x „uѨÙ~°â◊ÉÏÌxH˜ Z<Àfl J~å÷Å∞<åfl~Ú.
B
PU
ѨÙ~°=∞O>Ë â◊s~°O. Hõ#∞fl, t~°ã¨∞û, ǨÏ$^ŒÜ«∞O ÖËHõ ã¨∂~°º, K«O„^Œ, Jyfl
J<Õ =∞O_»ÖÏʼnõΩ "åQƃù@‰õÄ_», HÍ=∞‰õÄ@, â◊H˜Î‰õÄ\ÏÅ HÍ"≥∞ Jnèâ◊fii
Hõ#∞Hõ P"≥∞‰õΩ „uѨو~â◊fii Jx¿Ñ~°∞ =zÛOk. ѨOKåHõ∆s=∞O„`«O Ö’x
=¸_»∞ÉèÏQÍÅ#∞, P"≥∞ â◊s~°OÖ’x =¸_»∞ÉèÏQÍÅ∞QÍ H˘O^Œ~°∞ ÉèÏqO
Kå~°∞. "≥Ú^Œ\ɘ Ïè QÆO t~°ã∞¨ û, ~Ô O_»=ÉèÏQÆ=∞Hõ¯_» #∞O_ç <åaè=~°‰Ωõ , JHõ¯_»
#∞O_ç „H˜OkÉèÏQÆO =¸_»=ÉèÏQÆOQÍ ÉèÏqOKå~°∞. Wq =~°∞ã¨QÍ "åQƃ@ù ,
â◊H,Θ HÍ=∞ ‰õÄ\ÏʼnõΩ xÅÜ«∂Å∞. â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ"å~°∞ ™œO^Œ~º° ÅǨÏiÖ’
„uѨÙ~åã¨∞O^Œi =~°‚#O ZO`À Q˘Ñ¨ÊQÍ HÍqOKå~°∞.
HÍoHÍ^Õq Ü≥ÚHõ¯ ™œO^Œ~º° ã¨fi~∂° ѨO Åe`å^Õq. Jëêì^⌠◊ =∞Ǩâ◊HΘ
Ñ‘~îåÅÖ’ „Ѩܫ∂QÆÖ’ Åe`åÑ‘~î°O L#flk. B`«Î~åǨïÅÖ’ Åe`Àáêã¨#
KåÅ `«‰õΩ¯=. Åe`å^Õq XHõ=∞OK«=ÚÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_ç LO@∞Ok. P
=∞OKåxH˜ ~°∞„^Œ∞_»∞, q+¨µ=‚ Ù, „|Ǩχ, Dâ◊fi~°∞_»∞ #Å∞QÆ∞~°∞ <åÅ∞QÆ∞HÀà◊√.¡
272 QÀѨÙ~°O....
ã¨^•t=Ù_»∞ P =∞OK«OÃÑ· Ѩ~°∞ѨÙ. PÜ«∞# g∞^Œ P"≥∞ ‰õÄ~°∞ÛO_ç LO
@∞Ok. Éèˇ·~°=Ü«∂q∞à◊ =∞<Õ â߈HÎÜ«∞ „QÆO^äŒOÖ’–
t"å`«‡ˆH =∞Ǩ=∞OKÕ =∞¿ÇÏâß<ÀѨ|~°›}Ë
=∞$`«HÍâ◊ÛK«`«∞ëêÊ^•ó HõtѨÙâ◊Û ã¨^•t=ó
`«„`« âı`Õ =∞¿ÇÏâßh =∞Ǩ„uѨÙ~°ã¨∞O^Œs
WHõ¯_» Åe`å, „uѨÙ~°ã¨∞O^Œ~°∞ÖÁHõ\ ˜QÍ ÉèÏqOKå_»∞ Hõq.
''t"åH͈~ =∞OKÕ Ñ¨~=° ∞t=Ѩ~º° OHõ xÅÜ«∂O—— Åe`å^ÕqH˜ t"åHÍ~°
"≥∞#ÿ =∞OK«O–Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞ â◊Ü∞« º. P"≥∞â◊Ü∞« º#∞ K«∂_»O_ç. ã¨^•t=Ù_»∞
136 =∞OK«ÑÙ¨ ѨÅHõ. =∞¿ÇÏâ◊√_»∞ `«ÅQÆ_k» O_»∞. Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞ „ѨH¯õ g∞^Œ Ѩ~z° #
^Œ∞ѨÊ\˜. ^•xg∞^Œ Åe`å^Õq ‰õÄ~°∞ÛO_ç LO@∞Ok. P"≥∞#∞ Láêã≤¿ãÎ
A O M
ã¨~°fi HÍ=∞º=ÚÅ∞ f~°∞ã¨∞ÎOk. „ã‘Î ^Õ=`«ÅO^ŒiÖ’ Åe`å^Õqx q∞Oz#
N
™œO^Œ~º° =uÖË^xŒ ^•~°≈x‰õΩÅ Jaè„áêÜ«∞O. ™œO^Œ~º° ÅǨÏiÖ’ â◊OHõ~∞° Å
O H S .C
"å~°∞ „uѨÙ~° ã¨∞O^Œix q∞Oz# ™œO^Œ~°º=u ÖË^Œ<åfl~°∞. WHõ P"≥∞
M ION
HÍà◊§„H˜O^Œ t=Ù_»∞O_» \ÏxH˜ K«O_ôãѨ âΨ u◊ Ö’ XHõ Hõ^LŒä #flk. =∞Ǩ„ѨàÜ◊ ∞«
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨OǨ~° â◊H˜Î HÍoHÍ^Õq Hõ~°`åà◊`åO_»=O KÕã¨∞Î#flk. P"≥∞
A
B L IC
áê^ŒÑ∂¨¶ `åʼnõΩ „|Ǩ‡O_» ÉèÏO_»O ^Œ^iúŒ Å∞¡`∞« #flk. kHÍÊʼnõΩÅ∞ ^Õ=`«Å∞
ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«∞Öˇ· â◊OHõ~°∞x â◊~°}∞*ÁzÛ<å~°∞. Ѩ~°=∞t=Ù_»∞ Ö’HÍÅ#∞
PU
~°H˜∆OKåÅ<Õ `«ÅOѨÙ`À P"≥∞`À ''Ö’HÍÅhfl zè<åflaè#fl=∞ø`«∞<åfl~Ú. <å
^ÕǨxfl hHõiÊOK«∞H˘O@∞<åfl#∞. D â◊s~°Og∞^Œ HÍÅ∞ "≥∂Ѩ=Åã≤O^Œ
<åfl_»∞. P"≥∞ JOwHõiOz t=Ùx ^ÕǨÏOÃÑ· xÅ∞= |_çOk. JO^Œ∞=Å#
P"≥∞‰õΩ t"å~°∂_è» Jx¿Ñ~°∞ =zÛOk.
563. t=Ùx JOâ◊`À ѨÙ\˜ì# PO[<ÕÜ«Ú_»∞ q+¨µ‚ (~å=∞) Éèí‰õΩÎ_»∞QÍ
ZO^Œ∞‰õΩ =∂~°^Œ∞.
q+¨µ‚=٠ǨÏ$^ŒÜ«∞O t=Ù_»∞. t=Ùx ǨÏ$^ŒÜ«∞O q+¨µ‚=Ù Jx âß„™êÎÅ∞
K≥|∞`«∞<åfl~Ú. t=Ù_»∞ ~å=∞Éè‰í Ωõ _Î ∞» . áê~°fif ^ÕqH˜ 'N~å=∞ ~å=∞ ~°"∞Õ u,
~°"Õ∞ ~å"Õ∞ =∞<À~°"Õ∞— ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ `«`«∞ÎźO, ~å=∞<å=~å#<Õ Jx
~å=∞ `«`åÎ fixfl t=Ù_Õ K≥áêÊ_»∞. HÍjÖ’ =∞~°}˜Oz# „áê}∞ʼnõΩ_çK≥qÖ’
qâıfiâ◊fi~°∞_»∞ ~å=∞`å~°Hõ=∞O„`«O K≥|∞`å_»@.
ǨÏ#∞=∞`«ûOÇ≤Ï`«Ö’ â◊OHõ~∞° _Õ ~å=∞¿ã"åHÍOHõ`∆ À ǨÏ#∞=∞O`«∞xQÍ
[x‡OKå_»x K≥ѨÊ|_çOk. áê~°fif^Õq`À t=Ù_»∞ '^Õg! ~å=}∞_»∞ `«#
QÀѨÙ~°O..... 273
Ѩk`«ÅÅ∞HÀã≤ JyflÖ’ „"ÕeÛ^Œâ~◊ ∞° „^Œ∞Å Hõ~∞° }‰õΩ áê„`«∞_≥<· å_»∞. UHÍ^Œâ◊
~°∞„^Œ∞x L¿ÑH˜O∆ z<å_»∞. <å JO`«~O° yHõ Éè‰í Ωõ _Î #·≥ #Onâ◊fi~∞° x ~å=}∞_»∞
¿ÇÏà◊#KÕâß_»∞. HÍ=Ù# ~å=}∞x tH˜∆OK«_®xH˜ UHÍ^Œâ◊~°∞„^•Oâ◊`À <Õ<Õ
~å=∞Éèí‰õΩÎ_≥·# ǨÏ#∞=∞O`«∞xQÍѨÙ\˜ì ~å=}∞x tH˜∆OK≥^Œ#∞. ##∞fl J=
=∂xOz##∞ Éèíi™êÎ#∞QÍx, <å Éèí‰õΩÎx J==∂x¿ãÎ ÉèíiOK«ÖË#∞. Jx
â◊OHõ~°∞_Õ Ç¨Ï#∞=∞„^Œ∂ѨO`À [x‡OKå_»∞. JHÍ~°LHÍ~° =∞Hõ~åÅ∞ Hõe¿ãÎ
FOHÍ~°=∞<Õ „Ѩ}="Õ∞~°Ê_»∞ `«∞Ok. JO^Œ∞ 'JHÍ~Àq+¨µ—‚ Jx K≥Ñʨ |_çOk.
NHõ$+¨µ_‚ ∞» 'JHõ~∆ å}ÏO— 'J— HÍ~Àã≤‡ J<åfl~∞° . JO>Ë 'J—q+¨µc‚ [O. '=∞HÍ
~åHõ∆~°ã¨OÉèí∂`«ót=ã¨∞ΠǨÏ#∞=∂<£ 㨇 $`«ó— Jx `å~°™ê~ÀѨx+¨`«∞Î K≥|∞
`«∞Ok. Hõ#∞Hõ t=q+¨µ=‚ Ùe^Œ~Ì ∞° FOHÍ~° ã¨fi~∂° ѨÙÖË Jx J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe.
564. Pk`«º ǨÏ$^ŒÜ«∞O Ѷ¨Å„â◊√u Uq∞ ?
Pk`«ºÇ¨Ï$^ŒÜ«∞O ~å=∞~å=}Ü«Ú^Œú ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JQÆã¨Îº =∞ǨÏi¬
~å=Ú #‰õΩ LѨ^ÕtOKå_»∞.
A N O M
^≥·=`«â◊Ûã¨=∂QÆ=∞º „^Œ+¨µì=∞ÉèϺQÆ`À~°}"£∞
H . C
LѨQÆ=∂º„^范ùg„^•=∞ =∞QÆ™Èκ ÉèíQÆ"å#$+≤ó
MO I O N S
J<Õ â’¡HõOÃÑ· q+¨Ü«∂<Õfl `≥Å∞ѨÙ`«∞#flk.
Pk`«ºÇ¨Ï$^ŒÜ«∞O ѨÙ}ºO – ã¨~°fiâ◊„`«∞q<åâ◊#"£∞
AT
[Ü«∂=ǨÏO [¿Ñxfl`«ºO – JHõ∆Ü«∞ºO Ѩ~°=∞O â◊√Éèí"£∞
L IC
ã¨~°fi=∞OQÆÅ =∂OQÆźO – ã¨~°fiáêѨ„Ѩ}Ïâ◊#"£∞
B
PU
zO`åâ’Hõ„Ѩ==∞#O – PÜ«Ú~°fi~°÷#=Ú`«Î=∞"£∞.
Pk`«ºÇ¨Ï$^ŒO ѨÙ}º„Ѩ^ŒO, HÍ=∞„HÀ^è•k JO`«â◊≈„`«∞=ÙÅ#∞
|Ç≤Ïâ◊≈„`«∞ =ÙÅ#∞ <åâ◊#O KÕã¨∞ÎOk. „Ѩux`«ºO [Ñ≤¿ãÎ q[Ü«∞O
Åaèã∞¨ OÎ k. JHõÜ
∆ ∞« `åfixfl HõeÊã¨∞OÎ k. „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ â◊√ÉèÏÅxã¨∞OÎ k. áêѨ=Ú
ÅxflO\˜h <åâ◊#O KÕã¨∞ÎOk. zO`«Å∞ ^Œ∞óY=ÚÅ #∞O_ç LѨâ◊=∞#O
HõeÊã¨∞ÎOk. PÜ«Ú=Ù#∞ ÃÑOá⁄Ok ã¨∞ÎOk. D q^èŒOQÍ Z<Àfl Ѷ¨Å=ÚÅ∞
K≥ѨÊ|_®¤~Ú.
565. `«# ѨÓ~°fi[#‡ QÆ∂iÛ `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Ç≤ÏO^Œ∂ ^èŒ~°‡âß„™êÎÅÖ’
„Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ# „QÆO^ä•Å∞ QÍx, Ü≥∂QÆ™ê^èŒ<åÅ∞QÍx L<åflÜ«∂?
JÖÏO\˜ „QÆO^è•Å∞QÍx, âß„™êÎÅ∞QÍx ÖË=Ù.ѨÓ~°fi[#‡#∞ QÆ∞iOz
K≥ÑÊ≤ <å "å\˜H˜ P^è•~åÅ∞O_»=Ù. H˘O^Œ~∞° ѨÓ~°fi[#‡ Hõ$`«ÑÙ¨ }º qâı+O¨ `À
274 QÀѨÙ~°O....
ѨÓ~°fi[#‡ qâıëêÅ∞ `≥eã≤ѨÙ_»`å~°x JO\Ï~°∞. ^•xH˜ qâßfiã¨"Õ∞
=¸ÅO.
566. QÀqO^Œ~å[™êfiq∞ ^Õ"Õ~°∞ſш~¡q∞\˜?
UHõOã¨`ü q„áêó |Ǩï^è•=^ŒOu "Õ^Œ"åHõºO. QÀqO^Œ~å[ ™êfiq∞
J<åfl, "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_»<åfl, ~°OQÆ<å^äŒ∞_»<åfl ã¨∞O^Œ~°ÉÏǨï™êfiq∞ J<åfl,
~å=Ú _»<åfl, Hõ$+¨µ_‚ <» åfl XˆH^≥=· O. q+¨µ"‚ .Õ WHõ ~å=∂Hõ$ëê‚^ºŒ =`å~åÅÖ’
"åi ^Õ"Õ~°∞Å∞ "Õ~°∞. "åi ^Õ"Õ~°∞Å ¿Ñ~°∞ÖË"≥·<å ÅH©;ã¨fi~°∂áêÖË. XH˘¯Hõ¯
ã¨÷ÅOÖ’ ™êfiq∞H˘Hõ¿Ñ~°∞. PÜ«∞# ^Õ"Õ~°∞ʼnõΩ „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ# ¿Ñ~°∞¡O\Ï~Ú.
137 u~°∞ѨuÖ’x QÀqO^Œ~å[™êfiq∞"åi ^Õ"Õi¿Ñ~°∞ ѨÙ+¨Ê=b¡ `åÜ«∂~°∞.
QÀ^•J=∞‡"å~°∞ ‰õÄ_® J^Õ PÅÜ«∞OÖ’ L#flk. "å~åÜ«∞# ÉèÏ~°ºÅx
A N O M
"Õˆ~K≥áêÊÖÏ? XˆH^≥·"åxH˜ Wxfl ~°∂áêÅ∞, Wxfl¿ÑÔ~¡O^Œ∞Hõx „Ѩtfl¿ãÎ J^Õ
O S .C
Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«O „Ѩ`ÕºHõ`«. nx<Õ ~°∞zÉèË^ŒO JO\Ï~°∞. U =ºH˜ÎJ~Ú<å,
H
`«#‰õΩ#zÛ# ~°∂áêxfl, `«#‰õΩ #zÛ# <å=∂xfl JiÛOz [Ñ≤OKÕ J=HÍâ◊O
M ION
XHõ¯ Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«OÖ’<Õ L#flk.
567.A â◊T|i Z=~°∞ ?
L
â◊|i =∞`«OQÆ =∞ǨI C
Ïi¬ t+¨µº~åÅ∞. XHõÉ’Ü«∞ =x`«. =$^Œ∞ú~åÅ∞.
U B
ѨOáê#n f~å„â◊
ã¨P
=∞OÖ’ x=ã≤OzOk.
Kå㨺 Hõ^äŒÜ«∂=∂㨠â◊|sO ^èŒ~°‡Kåi}©"£∞
„â◊=∞}©O ^è~Œ ‡° xѨÙ}Ï=∞aèQKÆ ÛÕ uù ~åѶ∞¨ = Jx â◊|ix QÆ∂iÛ "åb‡H˜
=∞ǨÏi¬ ÉÏÅHÍO_»Ö’ „"åâß_»∞. P"≥∞^è~Œ ‡° Kåi}˜, ^è~Œ ‡° xѨÙ}. P"≥∞ Hõ_‰» Ωõ
"≥àϧ_»∞ ~å=Ú_»∞ ÅHõ∆ ‡} ã¨Ç≤Ï`«∞_≥·. qâ◊fi<å^äŒ D"≥∞#∞`«áÈ Ç≤ÏOã≤QÍ
Jaè=i‚OKå_»∞.
cÉèí`«∂û<åO ã¨Ü«Ú[O Ç≤ÏOã¨=∂Ǩï, ~°áêO k"åº<åO ã¨M˺K«~°O
`«O Jx |∞∞ˆQfi^ŒO K≥|∞`«∞#flk. HõÅ`«K≥Ok cèÉèí`«ûOQÍ L#fl kº
#n[ÖÏxH˜ <≥=∞‡kx HõÖOæË KÕ Ñ¨HH∆˜ ˜ „Ѩu~°∂ѨO ǨÏOã¨. ã‘`åqÜ≥∂QÆO`À
HõÅ`«K≥Ok ã¨O‰õ∆Ωaè`«"≥∞ÿ "Õ^Œ<å #kÖ’ H˘@∞ìH˘xáÈ`«∞#fl ~å=Ú#‰õΩ,
`«# ѨiK«~°ºÅ`À HõÅ`«fiÛ# Ü≥∂QÆǨÏOã≤ P"≥∞.
~å=∂Ü«∞}O P"≥∞ [#‡=$`åÎO`åxfl ZHõ¯_® ¿Ñ~˘¯#ÖË^Œ∞. ~å=Úx
HÍÅOÖ’ É’Ü«∞HÍO`«Å∞ ‰õÄ_» `«Ñ¨ã≤ûkúx á⁄O^•~°#\ÏxH˜ D"≥∞ ™êH˜∆.
~å=Ú_»∞ z„`«‰Äõ \ÏxH˜ =zÛ# "ÕàÖ◊ ’<Õ =∞`«OQÆ =∞ǨÏi¬ „|Ǩχ֒HÍxH˜
"≥àÏ¡_∞» . "≥à√◊ `«∂ "≥à√◊ `«∂ â◊|i`À 'â◊|s! ~å=Ú_»∞ J~°}º"åã¨HÍÅOÖ’
QÀѨÙ~°O..... 275
=∞# P„â◊=∂xH˜ =™êÎ_»∞. hqHõ¯_Õ LO_ç PÜ«∞#‰õΩ Jukä =∞~åº^ŒÖÏK«
iOz JѨÙ_»∞ „|Ǩχ֒HÍxH˜ ~å=Åã≤O^Œx âßã≤Oz "≥àϧ_»∞. JѨÊ\˜
#∞O_ç ~å=Ú _®„â◊=∂xH˜ =KÕÛ=~°HÍ"≥∞ „Ѩux`«º=∂Ü«∞# H˘~°‰õΩ xsH˜∆
ã¨∂<Î Õ L#flk. ã‘`å<Õfi+¨} H˘~°HÔ · ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ ^ŒO_»HÍ~°}ºOÖ’ =ã¨∂Î
Hõ|O^èxŒ ã¨OǨÏiOKå~°∞. P`«_∞» ‰õÄ_» â◊|iP„â◊=∞O ^Œi≈Oz "≥à§◊ =Åã≤O
^Œx K≥áêÊ_»∞. ~å=Ú_»∞ ÅHõ∆ ‡}ã¨Ç≤Ï`«∞_≥· P„â◊=∂xH˜ "≥àϧ_»∞. P"≥∞
~å=Úx áê^•Å‰õΩ #=∞㨯iOz =Ú^•Ì_ç, `«# QÆ∞~°∞"≥·# =∞`«OQÆ=∞ǨÏi¬
=∂Ǩ`«‡ºxfl =i‚Oz, PÜ«∞# J#∞[˝ „QÆÇ≤ÏOz Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞#∞ HõeÊOz,
Ü≥∂QÍyflÖ’ ^ŒQÆú"≥∞ÿ „|Ǩχ֒HÍxH˜ áÈ~ÚOk.
138
â◊|i „Ѩuk#O J_»qÖ’xH˜ áÈ~Ú =∞Oz Ѷ¨ÖÏÅ<ÕiHÀã≤, "åxx
H˘iH˜ ~°∞zK«∂z, fÜ«∞x Ѷ¨ÖÏÅ#∞ ~å=ÚxH˘~°ÔH· LOKÕ^Œ@. ѨÙÅ¡xq
áê~°"Õ¿ãk. JÖÏ P"≥∞ ~å=Ú_»~°}º"å™êxH˜ =zÛ#k#O "≥Ú^ŒÅ∞ `«=∞
P„â◊=∂xH˜ =KÕÛ=~°‰õΩ, „Ѩuk#O KÕ¿ãk. P ™êÜ«∞OHÍÖÏxH˜ "å\˜x
áê~° "Õ¿ãk. =∞m§ L^ŒÜ∞« O „H˘`«ÑÎ Ö¨¶ ÏÅ∞ `≥KÛÕ k. ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ ~åQÍ<Õ
N
"åiHÍ ZOye Ѷ¨ÖÏezÛO^Œ@. ~å=Ú_≥O`À PáêºÜ«∞`«`À "å\˜x
A O M J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ #O^Œ∞_»∞, LѨ#O^Œ∞_»∞, ^Õ=~°H`∆˜ « J<Õ ÉèÏ~°º‰õΩ QÆ^∞Œ _»∞,
H . C
ÉèíH˜∆OKå_»@. 'ÉèíH˜Î „Ñ≤Ü≥∂=∂^èŒ=ó— ÉèíH˜Î<Õ „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞ ^≥·=O. D q+¨Ü«∞O
S AT
MO I O N
K≥ÑÊ≤ #"å~°∞ PàÏfi~∞° Å∞. ~å=Ú_»∞ â◊|i ZOyeѨO_»∞¡ u#fl@∞¡ ~å=∞^•ã¨∞
568. ѨC A TWѨÙ_»∞<åflÜ«∂?
QÍ~°∞ ^•â◊~n° ä â◊`H« Oõ Ö’=i‚OKå~°∞. Z<Àfl "≥+· =‚¨ „QÆO^ä•ÅÖ’ ‰õÄ_® L#flk.
ZIO_çáÈ=K«∞Û. H˘xfl =∂~åæÅ#∞ =∂~°∞ÛHÀ=K«∞Û.
Ù}º#^Œ∞Å∞
B L
ѨÙ}º#^Œ∞Å∞ H˘xfl
P U
XHÀ¯#k XH˘¯Hõ ¯ „Ѩ^Õâ◊OÖ’ XH˘¯¿Ñ~°∞`À LO_»=K«∞Û. Hõ$ëê‚#k `«#
=∂~åæxfl =∂~°∞ÊH˘#fl><¡ˇ Àfl P^è•~åÅ∞<åfl~Ú. U"≥<· å Éè∂í HõOáê^Œ∞Å =O\˜
„Ѩ=∂^• ÖË~°Ê_ç#ѨÙ_»∞ #^Œ∞Å∞ =∂~åæÅ#∞ =∂~°∞ÛH˘O\Ï~Ú. Z_®i
„áêO`åÅ∞QÍ =∂i#ѨÙ_»∞ #^Œ∞eOH˜áÈ`å~Ú. |Å~å=Ú_»∞ Ü«∞=Ú<å#n
QÆ=∞# =∂~åæxfl =∂iÛ#@∞¡ áœ~å}˜Hõ QÍ^äÅŒ ∞<åfl~Ú. ã¨~ã° fi¨ f^Õq, WѨÙ_»∞
„Ѩܫ∂QÆ ^ŒQÆæ~° JO`«~åfiÇ≤ÏxQÍ L#fl^Œx K≥|∞`å~°∞. JO^Œ∞ˆH ^•xfl
„u"Õ}© ã¨OQÆ=∞O „Ѩ^Õâ◊ =∞O\Ï~°∞. QÀ^•â◊|i, „Hõ=∞OQÍ QÀ^•|i,
QÀ^•=i, QÀ^•iQÍ =∂i#@∞¡ ÉèÏëêâß„ã¨ÎA˝Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞. ѨÓ~°fi
HÍÅOÖ’ L#flѨÙ}º#^Œ∞Å∞ <Õ_»∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. ^•^•Ñ¨Ù =∞# ѨÙ~å}Ï
ÅÖ’ ¿Ñ~˘¯#|_ç# #^Œ∞Åhfl WѨÙ_»∞‰õÄ_» L<åfl~Ú. â◊√H˜=Î ∞u, ã¨fi~°=‚ Úd,
z„`å=u, áêÖË~°∞ =O\˜q ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ "åQÆ∞Å∞. #^Œ∞Å∞QÍ K≥ѨCH˘O\ÏO.
276 QÀѨÙ~°O....
"åxH˘Hõ ^Õ=`å ã¨O|O^èŒ Hõ^Œä HõeÊOz K≥ÑÊ≤ , "åxH˜ „Ѩâã◊ Î≤ HõeÊOK«\ÏxH˜,
PÜ«∂ „áêO`åÅ֒ѨÙ\˜#ì ~°K~« Ú`«Å∞, Hõ=ÙÅ∞ „ѨÜ∞« uflOKå~°<kÕ ã¨`º« O.
"åx<Õ ã¨÷ÅѨÙ~å}ÏÅO@~°∞.
569. =ã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ ÉèÏ~°ºÅ∞, ™È^Œs=∞}∞Å∞ ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜?
=ã¨∞^Õ=Ù_»∞ [x‡Oz#ѨÙ_»∞ PHÍâ◊OÖ’ ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éè∞í Å∞ „"≥∂QÍ~Ú.
JO^Œ∞=Å# PÜ«∞#‰õΩ, P#Hõ^Œ∞O^Œ∞aèJ<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk. DÜ«∞#‰õΩ
^Õ= ÉèÏQÆ∞_»∞, ã¨$O[Ü«Ú_»∞, J#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ `˘q∞‡k=∞Ok ™È^Œ~∞° Å∞
<åfl~°∞. Ѩ$^äŒ(‰õΩOf^Õq) „â◊√`«^Õ=, ~å*Ïkè^Õq "≥Ú^ŒÖˇ·# S^Œ∞=∞Ok
™È^Œs=∞}∞ Å∞<åfl~°∞. ^Õ=‰õΩx ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ ^Õ=H˜, âßOu^Õ=, ^èŒ$`«^Õ=
"≥Ú^ŒÖˇ·# ¿Ñ~°∞Å∞ QÆÅ"å~°∞ U_»∞QÆ∞~°∞<åfl~°∞. P U_»∞QÆ∞ix =ã¨∞^Õ=Ù_Õ
A N O M
ÃÑO_ç¡ KÕã≤H˘x<å_»∞. g~°∞HÍHõ,~ÀÇ≤Ï}˜, H“ã¨Åº áœ~°q"≥Ú^ŒÖˇ·# ÉèÏ~°ºÅ∞
O S .C
<åfl~∞° . ~ÀÇ≤Ï}˜Ü∞« #∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ |Å~å=Ú_»∞,QÆ^∞Œ _»∞, ™ê~°}∞_»∞ J<Õ
H
M ION
‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡Oz<å~°∞. áœ~°qÜ«∞O^Œ∞ ã¨∞Éèí„^Œ∞_»∞ ѨÙ\˜ì<å_»∞. =∞k~°
^Õ=H˜ =Å# H©i=Î ∞O`«∞_»∞, ã¨∞¿+}∞_»∞, Éè„í ^Œ¿ã#∞_»∞, |∞∞A=Ù,ã¨=∞^Œ#∞_»∞,
L IC
Éè„í ^Œ∞_»∞, J+¨=ì ∞QÆ~ƒ° Où Ö’ NHõ$+¨µ_‚ ∞» [x‡OKå_»∞. 7= QÆ~ƒ° Où Ö’ „Ѩ"tÕ Oz#
B
PU
|Å~å=Úx Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞ |Ü«∞@‰õΩ ÖÏQÆ|_ç ~ÀÇ≤Ï}© QÆ~ƒ° Où Ö’„Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ@ì
|_çOk. QÆ#∞Hõ PÜ«∞#‰õΩ ã¨OHõ~°¬}∞_»#∞ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
570. ѨOK«Hõ#ºÅ∞ Z=~°∞ ?
JǨÏÖϺ „^ÒѨn ‰õΩOf (`å~å) `å~å=∞O_À^Œs `«^ä•
ѨOK«Hõ<åºó 㨇ˆ~xfl`«ºO =∞Ǩáê`«Hõ <åâ◊#"£∞.
J#flâ’¡HOõ „Ѩã^≤ OúŒ . JǨÏź,„^ÒѨk,‰õΩOu,(ÖËH`õ å~°),`å~°, =∞O_À
^Œi J<Õ Ñ¨OK«H#õ ºÅ#∞ x`«º=¸ 㨇iOKåe. P㨇~°} =∞Ǩáê`« HÍÅ#∞
#tOѨ*¿Ë ãOÎ k Jx ÉèÏ=O. â’¡HOõ Ö’ ‰õΩOuH˜ |^Œ∞Å∞ `å~°¿Ñ~°∞ ~Ô O_»∞™ê~°∞¡
H˘O^Œ~°∞ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞. XHõ`å~° |$ǨÏã¨ÊuÉèÏ~°º, HÍQÍ =∞~˘Hõ`å~° "åe
ÉèÏ~°º Jx„QÆÇ≤ÏOKåe. ‰õΩOux „QÆÇ≤Ï¿ãÎ XHõ`å~°<Õ K≥áêÊe. JǨÏź
Q“`«=ÚxÉèÏ~°º, „^ÒѨk ѨOK«áêO_»=ÙÅ ^èŒ~°‡Ñ¨ufl, ‰õΩOu áêO_»∞~åA
ÉèÏ~°º, =∞O_À^Œi ~å=}∞x ÉèÏ~°º.
D ѨOK«Hõ#ºÅ∂ =∞ǨѨu„=`«Å∞. J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# JO^Œ K«O^•Å∞
HõÅ"å~°∞. gix „|Ǩχ qt+¨"ì ∞≥ #ÿ k=ºÅHõ}∆ ÏÅ`À ã¨$+≤Oì Kå_»∞. ™œO^Œ~º° O,
QÀѨÙ~°O..... 277
™œ‰õΩ=∂~°ºO, ™œjźO=O\˜ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ g~°O^ŒiÖ’#∂ ã¨=∞$kúQÍ
L<åfl~Ú. XHõ™êi q"åÇ≤Ï`«Öˇ·<å, ã¨O`«uHõeæ=Ù<åfl gi Hõ<åº`åfixH˜
ÉèíOQÆOÖË^Œ∞. =∞~°}˜OKÕ=~°‰õÄ g~°∞ x`«ºÜ«Ú=`«∞Å∞QÍ =ÙO\Ï~°∞.
x`«ºHõ#ºÅ=Öˇ â’aèÅ∞¡`å~°∞. ã¨$+≤ìHõ~°Î giH˜ „Ѩ™êkOz# =~°=∞k. Q“`«
=Úx ÉèÏ~°º JǨÏź WO„^Œ∞}˜‚ „¿Ñq∞OzOk. ‰õΩOu Hõ#ºQÍ LO@∂<Õ
ã¨∂~°∞º}˜‚ =iOzOk. Hõ~°∞‚xH˜ `«e¡ J~ÚOk. „^ÒѨk ѨOK«Éèí~°Î $Hõ.
|$Ç¨Ï ã¨Êu ÉèÏ~°º K«O„^Œ∞xH˜ QÆ∂_® QÆ$Ç≤Ï}˜ J~ÚOk. =∞~˘Hõ `å~°
"åeã¨∞„w=Ù e~°∞=ÙiH© aè#fl aè#fl HÍÖÏÅÖ’ ѨuflQÍ =º=ǨÏiOzOk.
=∞O_À^Œi Hõ$`«û fl=∞^Œ∞_»∞ =∞O„uOz# áêÅ∞„`åy QÆ~°ƒù=u J~ÚOk.
Hõ#º#∞ „Ѩãq¨ OzOk. D suQÍѨije¿ãÎ D S^Œ∞QÆ∞~°∂ XH˘¯Hõ¯ Ѩ^uúŒ Ö’
K«i„`« ã¨$+≤ìOz# <ås=∞}∞ÖË. ÉèÏ~°`« ~å=∂Ü«∞}Ïk qt+¨ì „QÆO^ä•Å∞
gix qt+¨ì =x`«Å∞QÍ =i‚OKå~Ú.
571. Éèí∂`«„¿Ñ`« Ñ≤âßKåʼnõΩ JkèѨu t=Ù_® ?
A N O M
t=Ù_»∞ ã¨$+≤ìã≤÷uÅÜ«∞Hõ~°ÎÖˇ·# „u=¸~°∞ÎÅÖ’ XHõ_»∞. D qâßfixH˜
H . C
ÅÜ«∞Hõ~.ΰ „‰õÄ~°„Ѩ=$uÎQÅÆ Éè∂í `«Ñâ≤ ßKå^Œ∞Å∞ „Ѩ[Å#∞ ÉÏkèOKÕ ã¨fiÉÏè =O
S â’¡Hõã¨OYº 701J=Ù`«∞Ok.
MO I O N
Hõey =ÙO_Õq. ã¨$+≤ìHõ~°Î J~Ú# „|Ǩχ"å\˜ ^Œ∞â◊Û~°ºÅ‰õΩ „ѨfHÍ~°O
KÕÜ«∞=Åã≤OkQÍ t=Ùx „áêi÷OKå_»∞. JO^Œ∞HõOwHõiOz t=Ù_»∞
AT
[#ã¨OKå~°OÖËx KÀ@∞ `«#‰õΩ HÍ"åÅh, JHõ¯_» LO_ç Éè∂í `«„¿Ñ`« Ñ≤âßKå
L IC
Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ#h K≥áêÊ_»∞. PÃÑ· t=Ù_»∞ [#ã¨OKå~°OÖËx â◊‡âß#
B "åi`À HõÅã≤ áÈ~Ú#ѨC_»∞ '~°`åflHõ~°∞_»∞— J#fl¿Ñ~°∞`À „Ѩã≤kúÔHHͯ_»∞.
PU
"å\˜HõÖ’ x=ã≤OKÕ U~åÊ@∞ [iyOk. JHõ¯_» LO_ç t=Ù_»∞ Éèí∂`å
^Œ∞Å#∞ x„QÆÇÏ≤ ã¨∂Î L<åfl_∞» . HÍ#"å\˜H˜ JkèÑu¨ JÜ«∂º_»∞. ™ê¯O^ŒÑÙ¨ ~å
}OÖ’x „|Ǩϟ‡`«Î~°YO_»OÖ’ t=Hõ=K«™È΄`« „ѨÉèÏ=O K≥ѨÊ|_çOk. P
„ѨÉèÏ= =~°‚#Ö’ –
''‰õÄëê‡O_»É∂íè `« ÉË`åà◊ =∂sQÆ} „|Ǩχ ~åHõã∆ Q¨ }Æ Ï<£ ã¨O„`åã¨Ü∞« ,
ã¨O„`åã¨Ü«∞—— W`åºkQÍ Éèí∂`å^Œ∞Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOKÕ =∞O„`åÅ∞ t=Ù}˜‚
L^ÕÌtOz ÃÑ· HÍ~°}O =Å¡<Õ LK«ÛiOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú.
572. ÉèíQÆ=næ`«Ö’ â’¡HÍÅ∞ Zxfl ?
N â◊OHõ~°ÉèíQÆ=`åÊ^Œ∞Å∞ w`åÉèÏ+¨º ~°K«#‰õΩ LѨ„Hõq∞ã¨∂Î ''`«O
^èŒ~°‡O ÉèíQÆ=`åÜ«∞^äÀѨk+¨ìO "Õ^Œ"åºã¨ó ã¨~°fi*’˝ÉèíQÆ"å<£ w`åMˇ·ºó ã¨Ñ¨Îaèó
â’¡Hõâ◊`≥·ó LѨx||O^茗— Jx „"åâß~°∞. nx `å`«Ê~°ºq∞k ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞
LѨ^ÕtOz# suQÍ ^èŒ~°‡=Ú#∞ ã¨~°fiA˝_»∂, ÉèíQÆ=O`«∞_»∂ J~Ú#
278 QÀѨÙ~°O....
"Õ^Œ"åºã¨∞_»∞ U_»∞ =O^ŒÅ â’¡HÍÅ`À ã¨=∞‰õÄ~åÛ_»∞——. WÖÏ PKå~°∞ºÅ∞
HõO~îÀH˜QÎ Í w`«Ö’ 700 â’¡HÍÅ∞<åflÜ∞« x ¿Ñ~˘¯<åfl~∞° . J<ÕHõ w`å„Ѩ`∞« ÅÖ’
WѨC_»∞ 700 â’¡HÍÖË HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. HÍx w`«Ö’x Ѩ^Œ=¸_»=
J^蕺ܫ∞"≥∞ÿ# ˆH∆„`« ˆH∆„`«[˝qÉèÏQÆ Ü≥∂QÆOÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ â’¡HõOQÍ D „H˜Ok
â’¡HõO JkèHõOQÍ HõxÑ≤ã¨∞Î#flk.
„ѨHõ$uO ѨÙ~°∞+¨O K≥·= ˆH∆„`«O ˆH∆Î[˝"Õ∞=K«
U`«^Õfik`«∞ q∞KåÛq∞ *Ï˝#O *˽ܫ∞O K« ˆHâ◊=
nx`À HõeÑ≤`Õ w`«Ö’ 701 â’¡HÍÅ=Ù`å~Ú. D â’¡HÍxH˜ J<Õ‰Ωõ Å∞
139 "åºYº „"åÜ«∞ÖË^Œ∞. WO^Œ∞Ö’ P~°∞ „Ѩâ◊flÅ∞<åfl~Ú. J~°∞˚#∞_»_çy# D
„Ѩâ◊flʼnõΩ `«~°∞"å`« Hõ$+¨µ‚_»∞ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞. D â’¡HõO „ѨH˜∆ѨÎ=∞x
N M
H˘O^Œ~°∞ ÉèÏq™êÎ~°∞. NHõ$+¨µ‚x ã¨=∂^è•<åʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ „Ѩâ◊flÅ∞
A O
O S .C
ã¨=∞‰õÄiÛ Z=~À D â’¡HõO„"åã≤=ÙO\Ï~°x "åi Jaè„áêÜ«∞O. t+¨µº_»∞
H
„ѨtflOK«‰õΩ<åfl ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù P`«‡ `«`åÎ fixfl q=iOK«_»O ã¨=Úz`«"Õ∞. D
M ION
â’¡HOõ ÖˉΩõ <åfl #+¨Oì ÖË^∞Œ . JkèHáõ ê~î"° ∞≥ #ÿ D â’¡HÍxfl QÆ∂_» ÖˇH¯˜ ¿ãÎ w`«Ö’
A T
"åb‡H˜ "≥B L
573. IC ѨÓ~°fi<å=∞^èÕÜ«∞"Õ∞q∞ ?
"åb‡H˜
„áêKÕ`P U Ú^Œ\ ˜¿Ñ~°∞ '|∞∞‰õ∆Ω_»∞— „ѨKÕ`«ã¨∞x ‰õΩ=∂~°∞_»∞ HÍ|\˜ì
«ã¨∞ _»x ‰õÄ_® =º=ǨÏi™êÎ~°∞. „|Ǩχ âßѨOKÕ W`«_»∞ É’Ü«∞*Ïu
|∞∞+¨µÅ LѨ^Õâ◊O`À '~å=∞— <å"≥∂KåÛ~°} HÍqOz =b‡HõO #∞O_ç
"≥Å∞=_»∞@ =Å¡ '"åb‡H˜— JÜ«∂º_»∞.
574. QÆ∞~°∞=Ù‰õÄ, ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù‰õÄ `Õ_® Uq∞\˜ ?
QÆ∞~°∞=ÙѨ^•xfl ™ê=∂#º J~°úOÖ’"å_ç`Õ QÆ∞~°∞=Ù‰õÄ, ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù‰õÄ
ÉèË^ŒO LOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ XHõ~°∞ U =ºH˜Î =^ŒÌ<≥·<å H˘`«Î q+¨Ü«∂Å∞
r=<À áêkèÔH· <Õ~°∞ÛH˘O>Ë P q^Œº K≥Ñ≤Ê# =ºH˜Îx QÆ∞~°∞=x Ñ≤Å=K«∞Û.
áê~îâ° ßÅ, HõàÏâßÅÖ’¡x K«^∞Œ =Ù q+¨Ü∞« OÖ’#∂, q∞QÆ`å Jxfl ~°OQÍÖ’¡#∂
QÆ∞~°∞=٠Ѩ^•xfl ™ê=∂#º J~°÷OÖ’ fã¨∞H˘O@∞<åflO. HÍh, 'ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù—
JO>Ë ™ê^艌 Ωõ xH˜ ÉèQí =Æ ^Œ~Ì ≈° #O KÕ~ÚOK«QeÆ y#=ºH˜.Î J=`å~° ѨÙ~°+µ¨ Å∞
D ã¨^Œ∞æ~°∞=ÙÅ HÀ=‰õΩ =™êÎ~°∞. ã¨^Œ∞æ~°∞=ÙÖË L`«Î=∞"≥∞ÿ# QÆ∞~°∞=ÙÅ∞.
"å~°∞ t+¨µºÅ ǨÏ$^ŒÜ∞« `åáêxfl `˘Åy™êÎ~∞° . gix É’^èŒ QÆ∞~°∞=ÙÅO\Ï~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 279
‰õΩǨ<å QÆ∞~°∞=ÙÖˇ·`Õ t+¨µºÅq`åÎxfl (^èŒ<åxfl) Pt™êÎ~°∞. g~°∞ ÉÏ^èŒ
QÆ∞~°∞=ÙÅ∞!
575. ^Õx Z~°∞Hõ`À ã¨=∞ã¨Î=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ"≥∂ Jk Uk ?
J^Õ Ñ¨~„° |Ǩχ. =∞\˜xì QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞H˘O>Ë, =∞\˜`ì ÀKÕã#≤ =ã¨∞=Î Ù
Åhfl `≥Å∞™êÎ~Ú. JO>Ë ‰õΩO_»,^•Hõ, ÉÏ# WÖÏ! HÍQÍ, D ã¨$+≤ìJO`å
P „|ǨχO #∞Oz =zÛOk. HÍ|\˜ì P „|Ǩ‡xfl `≥Å∞ã¨∞H˘O>Ë ã¨$+≤ì
~°Ç¨Ï㨺=∞O`å `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
576. ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞, KÕuÖ’ ^ŒO_»O (Hõ„~°) z=~° HÍëêÜ«∞ *ˇO_®
LO@∞Ok. ZO^Œ∞‰õΩ?
™êfig∞rÅ∞ ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆO KÕ™êÎ~°∞. ã¨<åflºã¨ ã‘fiHõ~å ã¨=∞
Ü«∞OÖ’ HÍëêÜ«∞ =„™êÎÅ`Àáê@∞ ^ŒO_»OKÕ`|« \Ïìe. JkHÍÜ«∞Hõ, "åzHõ,
=∂#ã≤Hõ xÜ«∞O„`«}‰õΩ zǨÏflO. JO>Ë =∞#ã¨∞û, "å‰õΩ¯ (=∂@Å∞) KÕ`Å« ∞
J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞H˘x ÅHõ∆ ºO KÕ~åe. ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°"Õ∞ ÅHõ∆ ºO. nxfl
N O M
ZѨC_»∂ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ=_®xˆH ^ŒO_»ã‘fiHõ~°}.
A
H . C
=∞x+≤ ѨOK«Éèí∂`åÅ ã¨"Õ∞‡à◊#"Õ∞ HÍ|\˜ì Ü«∞`«∞Å∞ S^Œ_»∞QÆ∞Å
S T
MO I O N
á⁄_»"≥·# Hõ„~°#∞ Ѩ@∞ì‰õΩx LO\Ï~°∞. D Hõ„~°ÅÖ’ UHõ^ŒO_ç, kfi^ŒO_ç,
T
„u^ŒO_ç JxÉè^Ë •Å∞<åfl J^≥· fi`« ã≤^•úO`«∞Å∞ XˆH XHõ Hõ„~°#∞ KÕ`« ^èiŒ ™êÎ~∞° .
A PU
L IC
Ô~O_»∞ Hõ„~°Å#∞ HõeÑ≤ XHõ\ ˜QÍ Hõ\ ˜ìKÕ`« ^èŒiOz É’^èŒ#Å∞ KÕ¿ã"å~°∞,
^≥·=`«ã≤^•úO`«O QÆÅ"å~°∞. =¸_»∞Hõ„~°Å#∞ XˆHHõ@ìQÍ Éèí∞*Ï# `«yeOK«∞
U B
‰õΩ<Õ"å~°∞ ‰õÄ_» L<åfl~°∞.
P
577. HÍjÖ’ =∞~°}˜¿ãÎ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎO^ŒO\Ï~°∞. x["Õ∞<å?
J<åkQÍ HÍjÖ’ =∞~°}˜¿ãÎ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎO^Œx K≥|∞`å~°∞.
JkJq=ÚHõÎ ˆH∆„`«O. qâ◊fi<å^äŒ∞_≥ѨC_»∂ HÍjˆH∆„`åxfl =^ŒÅ_»∞. N~å=∞
Hõ$+¨µ‚Å∞ ‰õÄ_® JHõ¯_» J#∞Éèí∂u á⁄O^•~°∞. JHõ¯_» =∞~°}˜Oz# r=Ùefl
J=∞‡"å~°∞ `«# ǨÏã¨OÎ `À fÜ«∞_»O, t=Ù_»∞ `å~°H=õ ∞O„`ÀѨ^âÕ O◊ KÕÜ∞« _»O
„Ѩ`º« HõO∆ QÍK«∂âß~°∞. '*Ï˝<å^Õ=`«∞ HÔ =· źO— J<Õ =∂@*Ï˝#∞ʼnõΩ =iÎã∞¨ OÎ k.
Jk "Õ^ÀH˜.Î HÍjÖ’ =∞~°}¿˜ ãÎ qâ◊fi<å^ä∞Œ _»∞ `å~°Hõ =∞O„`ÀѨ^âÕ O◊ KÕ™êÎ_<» Õ
JK«OK«Å qâßfiã¨O LO>Ë, J^Õ'*Ï˝#OQÍ— ÉèÏqOKåe. P *Ï˝#O`À =ÚH˜Î
Åaèã∞¨ OÎ k. N âß~°^• ^Õq qâßfiãO¨ ‰õÄ_® J^Õ. 'N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^•ä =∞$`«O—
Nâß~°^•^Õq =K«<å =∞$`«O K«kq`Õ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
280 QÀѨÙ~°O....
578. ÅHõ∆ ‡} Éèí~°`« â◊„`«∞Ѷ¨ÚflʼnõΩ ã¨O`å#O L#fl^• ?
ÖHõ∆ ‡} Éèí~°`«â◊„`«∞Ѷ¨ÚflʼnõΩ ã¨O`å#O =Ù#flk. "å~°∞ XH˘¯Hõ¯~°∂
W^ŒÌˆ~ã≤ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ Hõ<åfl~°∞. JOQÆ^Œ∞_», K«O„^ŒˆH`«∞_»∞ J#∞"å~°∞
ÅHõ∆ ‡}∞x ‰õΩ=∂~°∞Å∞. g~°∞ HÍsѨ^Œä ^ÕâßxH˜ „ѨÉ∞íè =ÙÅÜ«∂º~°∞. `«‰Ω∆õ _»∞,
ѨÙ+¨¯Å∞_»∞, J<Õ "å~°∞ Éè~í `° ∞« x Ѩل`«∞Å∞. g~°∞ `«Ht∆õ Å, ѨÙ+¨¯ÖÏ=m#QÆ~å
ʼnõΩ ѨiáêʼnõΩ ÅÜ«∂º~°∞. â◊„`«∞Ѷ∂¨ u, ã¨∞ÉÏǨï_»∞, J#∞"å~°∞ â◊„`«∞Ѷڨ flx
ã¨O`å#O.WO^Œ∞Ö’ "≥Ú^Œ\"˜ å_»∞ =∞^è∞Œ ~å#QÆ~åhfl ~Ô O_»="å_»∞ qkâß#QÆ
~åxfl áêeOKå~°∞.
140 579. HÍHÍã¨∞~°∞_»∞ Z=~°∞ ?
HÍHÍã¨∞~°=$`åÎO`«O ~å=∂Ü«∞}OÖ’x ã¨∞O^Œ~°HÍO_»Ö’ L#flk.
A O M
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ Jâ’Hõ=xÖ’ ã‘`«#∞ ^Œi≈Oz Hõ$`«Hõ$`«∞º_»Ü«∂º_»∞. ã‘`«
N
Hˆ =∆ ∞OQÍ L#fl^#Œ fl"å~°#Î ∞ N~å=ÚxH˜ `≥eÜ«∞*ËÜ∞« _®xH˜ uiy"Õà=¡ı ÚO^Œ∞
O H S .C
`å#∞ P"≥∞#∞K«∂z =zÛ#O^Œ∞‰õΩ QÆ∞~°∞ÎQÍ U^≥·<å „âı+¨ª"≥∞ÿ# Jaè*Ï˝#O
M ION
K≥ÑC¨ =∞x ã‘`å^Õqx J_çQÍ_»∞. JѨC_®"≥∞ ѨÓ~°fiO z„`«‰Äõ @OÖ’ [iy#
HÍHÍã¨∞~° =$`åÎO`«O ~å=ÚxH˜ K≥ѨÊ=Åã≤#kQÍ Ç¨Ï#∞=∞O`«∞xH˜
A
B L IC
K≥|∞`«∞Ok. z„`«‰õÄ@OÖ’ x=ã≤OKÕ@ѨC_»∞ =∞O^•H˜h f~°OÖ’ ã‘`«
~å=Úx JOHõOÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx =ÙO_»QÍ =∂Oã¨OÃÑ· Pã¨H˜ÎHõÅ XHõHÍH˜
=zÛ P"≥∞#∞ ã¨Î#=∞^茺OÖ’ á⁄_»∞ã¨∞ÎOk. P"≥∞ =∞\˜ìÃÑà◊§ qã≤i ^•xx
x"åiOK«_®xH˜ „Ѩܫ∞uflã¨∞ÎOk. J~Ú<å P HÍH˜ P"≥∞#∞ á⁄_»=_»O
=∂#ÖË^Œ∞. ~å=Ú_»k K«∂z P"≥∞#∞ HÍã¨Î ѨiǨÏã≤™êÎ_»∞. =∞m¡HÍH˜ ~°HõÎO
„ã¨qOKÕ@@∞¡ P ^Õqx á⁄_»∞ã¨∞ÎOk. JO`«@ ~å=Ú_»k K«∂z HÀÑ≤Oz
XHõ ^Œ~°ƒùáÈK«#∞ fã¨∞H˘x „|Ǩ‡GO`À ^•xx ã¨OÜ≥∂[#O KÕã≤ HÍH˜ÃÑ·
„ѨÜ≥∂y™êÎ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç HÍH˜ ѨÅ∞kâ◊ʼnõΩ ZyiáÈ`«∞Ok.
HÍx ^Œ~°ƒùáÈK« ^•xx =^ŒÅ‰õΩO_® "≥#flO@∞ `«∞Ok. =ÚÖ’¡HÍÅ∂ uiy
ZHõ¯_® ~°H}∆õ á⁄O^ŒÖHË õ =∞~°e=zÛ "åÜ«∞ã¨O `«∞^Œ‰Ωõ ~å=Ú}Ë‚ â◊~}° ∞"Õ_∞»
`«∞Ok. JѨC_»∞ ~å=Ú_»∞ ^•xÃÑ· ^ŒÜ∞« ^ŒÅz ^•x „áê}ÏÅ∞ fÜ«∞‰õΩO_®
‰õΩ_çH#õ ∞fl#∞ =∂„`«O ǨÏi™êÎ_∞» . HÍH˜ ~å=ÚxH˜ #=∞㨯iOz `«# P"å™ê
xH˜ "≥o§áÈ`«∞Ok. Wk HÍHÍã¨∞~°=$`åÎO`«O. ѨÓ~°fiO [iy# D
=$`åÎO`åxfl ã‘`« ǨÏ#∞=∞O`«∞xH˜ K≥|∞`«∂ ''Ѩل`«ó H˜Å 㨠â◊„Hõ㺨 "åÜ«∞ã¨ó
Ѩ``« åO =~°ó—— (4–32–28) Jx HÍH˜x xˆ~tÌ ã¨∞OÎ k. WO„^Œ∞x Ѩل`«∞_≥#·
[Ü«∞O`«∞_Õ JÖÏ"åÜ«∞ã¨~∂° ѨOÖ’ =KåÛ_»x WHõ¯_» H˘O^Œ~∞° q=iOKå~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 281
HÍHõ~°∂ѨÙ_≥·# =∞~˘Hõ Ѩل`«∞_»x, [Ü«∞O`«∞_ç HÍ_»h =∞iH˘O^Œi
Jaè„áêÜ«∞O.
580. ~å=}Ïã¨∞~°∞_ç ѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi`«Î~åÅ∞ Uq∞\˜ ?
HÔ H· ãõ H≤ ,© qâ◊fi"À„|Ǩχ‰õÄ Ñ¨Ù\˜#ì *˺+¨Ñª Ù¨ „`«∞_»∞ ~å=}Ïã¨∞~°∞_»∞. HÔ H· ãõ ≤
ã¨O`å<å¿ÑHõ∆`À J#∞z`«ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éèí~°Î#∞KÕi# HÍ~°}Ï# P"≥∞
ã¨O`å#O ~åHõ∆ã¨∞Å∞ HÍ=Åã≤=zÛOk. #~°ã≤OǨÏ=¸iÎ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ}˜‚
ã¨OǨÏiOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ''h=Ù ##∞fl W~°∞=k QÀà◊§`À K«Oáê=Ù. h
áœ~°∞+¨q∞O`Õ<å?—— Jx PˆHÑ∆ O≤ Kå_»@! JO^Œ∞‰õΩ ™êfiq∞ ''~åÉ’=Ù [#‡Ö’
h‰õΩ W~°∞=k KÕ`∞« Å∞, Ѩk `«ÅÅ∞ LO_»QÅÆ =Ù. <Õ#∞ ™ê=∂#º =∂#=Ù_»<·≥
x#∞fl ã¨OǨÏi™êÎ#∞.—— Jx K≥áêÊ_»@! JO^Œ∞=Å¡ ~å=}∞_»∞ Ѩk `«ÅÅ`À,
W~°"≥· KÕ`«∞Å`À ѨÙ\Ïì_»x ѨÙ~å}QÍ^äŒ.
'"≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ q+¨µ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ ^•fi~á° êʼnõΩÖˇ#· [Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ `«=∞#∞
Ö’xH˜áÈh‰õΩO_® J_»∞¤HÀ=_»O =Å¡ P„QÆÇ≤ÏOz# ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞
N O M
"åix ~åHõ∆ã¨∞Å∞QÍ [x‡OK«O_»x â◊Ñ≤OKå~°∞. JOKÕ`« `«~°∞"åu =¸_»∞
A M ION
H S . C
[#‡ÅÖ’ [Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞, Ç≤Ï~°}ϺHõ∆ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ∞QÍ, ~å=} ‰õΩOÉèHí ~õ ∞° ‚
MO I O N
Å∞QÍ, tâ◊√áêÅ ^ŒO`«=„‰õΩÅÎ ∞QÍ [x‡OKå~°∞. „Hõ=∞OQÍ #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞,
T
N~å=Ú_»∞, NHõ$+¨µ_‚ ∞» gix ã¨OǨÏiOKå~°∞. =∞~°Å "å~°∞ q+¨µ™‚ êxfl^ºŒè O
A PU
KÕ~°∞‰õΩ<åfl~°∞.
L IΰC
B
581. [~å㨠O^è x NHõ$+¨µ‚_Õ ZO^Œ∞‰õΩ K«OѨÖË^Œ∞ ?
PU
[~åã¨O^èŒ∞_»∞ =∞Ǩ|Å=O`«∞_»∞. ѨÅ∞Ѩ~åºÜ«∂Å∞ Ü«∂^Œ=ÙÅÃÑ·
^ŒO_≥uÎ NHõ$+¨µ‚x [~ÚOz#"å_»∞. J~Ú<å XHõ™êi W`«x`À U~°Ê_ç#
f„= Ü«Ú^ŒOú Ö’ W`«xÃã#· ºO H©}∆ O˜ zOk. |Å~å=Úx KÕuHõ`_« ∞» zHͯ_»∞.
J`«}˜‚ K«OѨ_®xH˜ |Å~å=Ú_»∞ L^Œ∞º‰õΩÎ_≥· #ѨC_»∞ NHõ$+¨µ‚_»∞ –
|^茺=∂#O ǨÏ`«~åuO áêâ‹·~åfi~°∞}=∂#∞Ã+·ó
"å~°Ü«∂=∂㨠QÀqO^Œó `Õ# HÍ~°ºzH©~°¬Ü«∂.
Jx ÉèÏQÆ=`«OÖ’ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ Éèíq+¨º`å¯~åºxfl ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x
K«OѨ ‰õΩO_® q=iOKå_»∞. cè=ÚxKÕ [~åã¨O^è∞Œ }˜‚ ã¨OǨÏiOѨ*Ü Ë ∂« Åh,
JÖÏKÕ¿ãÎ J`«xK≥~Ö° ’ L#fl~åAÅ∞ q=Ú‰õΩÖÎ ·ˇ ~å#∞#fl ‰õΩ~°∞Hˆ „∆ `«ÜÚ« ^ŒOú Ö’
áêO_»=ÙŠѨHÍ∆ # KÕ~Q° ÅÆ ~°h Hõ$+¨µ_‚ ∞» ^Œ∂~°OQÍ PÖ’zOz DѨxKÕâß_»∞.
282 QÀѨÙ~°O....
Hõ$+¨µ‚_»∞, cè=Ú_»∞,J~°∞˚#∞_»∞, q„Ѩ"ÕëêÅ`À áÈ~Ú [~åã¨O^èŒ∞}˜‚
áÈ~å\ÏxH˜ ѨÙiH˘ÖÏÊ~°∞. '=∂Ö’ Z=~°<åfl XHõi`À Ü«Ú^ŒúOKÕ~Ú— Jx
HÀi`Õ [~åã¨O^èŒ∞_»∞–
#`«fiÜ«∂ cè~°∞}Ï Ü≥∂`Õû Ü«Úkè qHõ¡= KÕ`«™ê
Jx Ñ≤iH˜ ѨO^Œ"≥·# h`À Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞#x Hõ$+¨µ‚x`À JO\Ï_»∞.
cè=Úx`À `«ÅѨ_ç =∞~°}˜™êÎ_»∞. „uHÍÅA˝_≥·# Hõ$+¨µ‚xH˜ Wk WÖÏ
[~°∞QÆ∞`«∞O^Œx `≥Å∞ã¨∞. JO^Œ∞KÕ Hõ$+¨µ‚_»∞ `å#∞QÍ J`«}˜‚ K«OѨÖË^Œ∞.
582. *Ï˝#O q*Ï˝#O g\˜ ÉèË^ŒO Uq∞\˜ ?
141
*Ï˝#O q*Ï˝# ã¨Ç≤Ï`« q∞^ŒO =H∆ͺ =∞ºâı+¨`«óI
Ü«∞^£ *Ï˝`åfi <ÕÇ¨Ï Éèí∂Ü≥∂#º`ü *Ï˝`«=º =∞=t+¨º`Õ II
A N O M
O S .C
ÉèQí =Æ næ`Ö« ’ nxH˜ ã¨=∂^è•#O LOk. *Ï˝#O JO>Ë XHõ q+¨Ü∂« xfl
H
QÆ∞iOz `≥Åã≤ LO_»_O» . (*Ï˝ J=É’^è<Œ )Õ q{*Ï˝#=∞O>Ë P `≥eã≤O^•xfl
PK«~}° Ö’ ÃÑ@ì_O» . L^•Ç¨Ï~°}H˜ =∞#O^ŒiH© pHõ\=˜ zÛ#ѨÙÊ_»∞ =fÎ#∂<≥
AT
F „Ѩq∞^ŒÖ’ "≥eyOK«_»O^•fi~å "≥Å∞QÆ∞x á⁄O^Œ=K«Ûx `≥Å∞ã¨∞. Wk
B L IC
*Ï˝#O. pHõ\ ј _¨ #ç ѨC_»∞ nѨO nѨO JO@∂ Ji¿ãÎ P pHõ\ x˜ KèkÕ OK«
ÖËO "≥Å∞`«∞~°∞x `ÕÖËO. =∞i D pHõ\ ˜x ÉèËkOK«_»OHÀã¨O F „Ѩq∞^Œx
`≥zÛ #∂<≥xáÈã≤ =uÎx "≥eyOK«_»O J<Õk U^Œ∞O^À Jk q*Ï˝#O.
JO^Œ∞ˆH „Ѩu q+¨Ü«∂hfl k=º^Œ$+≤ì`À ^Œi≈Oz# <å\˜ =∞ǨÏ~°∞¬ÅO`å
*Ï˝#∞Å∞, JO>Ë Wk WÖÏ LO_®e. LO@∞O^Œx `≥eã≤#"åà◊√§. WHõ
<Õ_∞» P<å\˜ =∞ǨÏ~°∞¬Å *Ï˝<åxfl PK«~}° Ö’ÃÑ_»∞`«∂ hà◊Ö¡ ’ xѨÙÊO@∞O^Œx
x~°∂Ñ≤ã¨∂Î, xѨÙÊxOz h~˘ã¨∞ÎO ^Œx ~°∞A=ÙKÕã¨∂Î HõxÊOѨKÕã¨∞Î#fl"åà◊√¡
q*Ï˝#∞Å∞. JO^Œ∞ˆH <å\˜"åà◊¡k *Ï˝# âßG"≥∞ÿ`Õ <Õ\ ˜k q*Ï˝# âßGO.
=zÛ# W|ƒO^Õ=∞O>Ë q*Ï˝#O HÍ~°}OQÍ q#Ü«∞O <Õ\"˜ åà◊H¡ ˜ q#Ü«∂xH˜
=∂~°∞QÍ JǨÏOHÍ~°O ÃÑiy, J*Ï˝#=∞ø`«∞<åfl~°∞. Hõe „ѨÉèÏ"åxH˜
ÃÑ^ŒÌÅO\Ï~°∞ =∞i.
583. L`«Î~åÜ«∞} ^ŒH˜∆}ÏÜ«∞# ѨÙ}ºHÍÅO JO>Ë Uq∞\˜ ?
ã¨O=`«û~åxH˜ Ѩ<fl≥ O_»∞=∂™êÅ∞. ã¨∂~°∞º_»∞ XH˘¯Hõ¯~åtÖ’ „Ѩ"tÕ OK«
_®xfl ã¨O„Hõ=∞}O JO\Ï~°∞. ã¨∂~°ºã¨O„Hõ=∞}OÖËx =∂™êxfl JkèH=õ ∂ã¨O
JO\Ï~°∞. Ѩ<≥flO_»∞ ~åâ◊√ÅÖ’ Hõ~å¯@Hõ ~åtÖ’H˜ ã¨∂~°∞º_»∞ „Ѩ"Õt¿ãÎ
QÀѨÙ~°O..... 283 284 QÀѨÙ~°O....
Éèí∂q∞ g∞^Œ ^ŒH˜∆}ÉèÏQÆOÖ’H˜ ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ `˘O^Œ~°QÍ „Ѩ"Õt™êÎ~Ú. "Õ∞#Hõ PÜ«∞#x F_çOK«QÍ Ñ¨Ù\˜ì# â◊‰õΩO`«ÅH˜ Ѩل`«∞_»∞. DÜ«∞# ¿Ñi@
ã¨∂~°∞º_»∞ ^ŒH˜∆} ÉèÏQÆOÖ’ „Ѩ"ÕtOK«_®xfl ^ŒH˜∆}ÏÜ«∞#O JO\Ï~°∞. =∞#^Õâ◊O ÉèÏ~°`«^Õâ◊O JÜ«ÚºO@∞O^Œx JO^Œi Jaè„áêÜ«∞O. HÍh Jk
ã¨∂~°∞º_»∞ =∞Hõ~° ~åtÖ’ „Ѩ"ÕtOz#ѨÙ_»∞ ^•xx L`«Î~å~°úOQÍ „QÆÇ≤ÏOz ã¨iHÍ^Œ∞. DÜ«∞#H˜ ^ÕâO◊ Ö’x ã¨HÅõ „áêO`åŠѨiã≤`÷ ∞« Å∂ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ
L`«~Î åÜ«∞}O JO\Ï~°∞. ã¨O=`«û~åxH˜ ~Ô O_»∞ JÜ«∞<åÅ∞QÍ K≥ÑÊ≤ XHõ\ ˜ `≥Å∞ã¨∞. P `«e¡ HÀiHõ g∞^Œ [_» Éèí~°`«∞x ¿Ñi@ U~åÊ>ˇÿ# =∞#^Õâ◊O
^ŒH˜∆}ÏÜ«∞#O, =∞~˘Hõ\ ˜ L`«Î~åÜ«∞}OQÍ QÆ∞iÎOz x~å÷iOKå~°∞ =∞# x*ÏxH˜ [_»Éèí~°`« ^Õâ◊O. J^Õ„Hõ=∞OQÍ ÉèÏ~°`«^Õâ◊O J~ÚOk.
ѨÓifi‰õΩÅ∞. ã¨∂~°∞º_»∞ Hõ~å¯@HõÖ’ „Ѩ"ÕtOKÕ HÍÖÏxfl ^ŒH˜∆}ÏÜ«∞# 587. ã¨∞Éèí„^Œ Z=ix q"åǨÏ=Ú KÕã¨∞H˘#flk ?
ѨÙ}ºHÍÅOJh, ã¨∂~°∞º_»∞ =∞Hõ~°OÖ’H˜ „Ѩ"Õ tOKÕ HÍÖÏxfl L`«Î~åÜ«∞} ѨÙ~å}ÏÅx ã¨iQÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀHõáÈ`Õ =KÕÛz‰õΩ¯e"Õ. J~°∞˚#∞_»∞
ѨÙ}ºHÍÅO Jh JO\Ï~°∞. ѨÙ}ºHÍÅO JO>Ë Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õΩ `«~°Ê}Å∞ f~°Ü
÷ ∂« „`«ÅH˜ |Ü«∞ÖËiÌ #"Õà,◊ ã¨<åºã¨ ~°∂ѨOÖ’ H˘Å∞=Ùfi#"Õà◊ ѨiK«~º°
q_çKÕ J`«ºO`« Ѩq„`«"≥∞ÿ# HÍÅO Jx J~°÷O. 142 KÕÜ«∞_®xH˜ =zÛ# ^•ã≤ ã¨∞Éèí„^Œ. áêO_»=ÙÅ∞ S^Œ∞QÆ∞~°∂ XHõxÜ«∞=∂xfl
584. =ã¨∞^Õ=Ùx ÉèÏ~°º ~ÀÇ≤Ï}˜ ˆ~Ñ¨Öˇ¡Ö’<Õ ZO^Œ∞‰õΩ LOk ? KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~∞° . ^•x „ѨHÍ~°O XH˘¯Hõ¯ ã¨O=`«û~°HÍÅO áê@∞ f~°Ü
÷ ∂« „`«Å∞
=ã¨∞^Õ=ÙxH˜ ^Õ=H˜, ~ÀÇ≤Ï}˜ J<Õ W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞<åfl~°<Õk Ü«∞^ä•~°÷O.
N M
KÕÜ«∂e. P ^À+¨O J~°∞˚#∞_çH˜ Ѩ\ ˜ìOk. P HÍÅOÖ’ J~°∞˚#∞x ÉèÏ~°ºQÍ
A O
.C∞ ^èŒi™êÎ~°∞ ?
P W^ŒÌiH© ã¨O`å#OÖËx HÍ~°}OQÍ XHõiH˜ XHõix q∞Oz# „=`åÅh, =zÛOk ã¨∞Éèí„^Œ.
`«Ñ㨠∞¨ ûÅh, `«=∞`«=∞ ™ê÷~ÚH˜ `«y#@∞ì KÕÜ∞« „áê~°OaèOKå~°∞. J~Ú`Õ, ^Õ=H˜ 588. =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ∞ O H
ZÖÏ LO\Ï~Ú N ? JqSZ=~°
N
~ÀÇ≤Ï}˜ÖÏ ™ê=∂#∞º~åÅ∞ HÍ^Œ∞. P"≥∞ "≥Ú^Œ\ ˜ [#‡Ö’ Ѩ$tfl. Ô~O_»=
A O M =∞Hõ~°O JO>Ë "≥M Úã¨e Jx J~°I÷OO . ‰õΩO_»ÅO J<Õk K≥qH˜ ^èŒiOKÕ
H S . C
[#‡Ö’ Jku. =¸_»= [#‡Ö’ Hõâ◊ºÑ¨Ùx ^•fi~å "å=∞#∞}˜‚ HõOk. =¸_»=
PÉèí~°}O. D =∞Hõ~åxfl P ‰õA T
ΩO_»ÅO`À HõeÑ≤ =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÅO J<Õk
MO I O N ~∞° ÃIÑC
[#‡Ö’ =ã¨∞^Õ=Ùx ^•fi~å Hõ$+¨µ}‚ ‚˜ Hõ#_®xH˜ HõO㨠~å[ºOÖ’ LOk. ~ÀÇ≤Ï}˜H˜
° O J<åflL
XHõ PÉè~í } ^ŒÅÌ ∞. x*ÏxH˜ ‰õΩO_»ÖÏÖËg "≥Úã¨e PHÍ~°OÖ’
ΩO_»B
Wxfl [#‡Å∂, ã¨O`å#=¸ JѨÊ\˜H˜ ÖË=Ù.
‡KåiTJ#QÍ Z=~°∞ ?
585. „|ǨÏA LO_»=Ù. ‰õU
^•xxP
ÅO K≥qH˜ ^èŒiOKÕ PÉèí~°}O. ã¨O㨯 $`«OÖ’ K≥q J<Õ
=∞#O ™ê^è•~°}OQÍIC „â◊=}O JO\Ï~°∞. JO^Œ∞KÕ`« NǨÏix K«∂ã¨∂<Î Õ DÜ«∞# „â◊=}Ï
B L LѨ#Ü«∞#=Ú (X_»∞QÆ∞) J~Ú# "åix „|Ǩχ
#Hõ„∆ `«OÖ’ ѨÙ\Ïì_x» P „â◊=}Ï#Hõ„∆ `«O =∞Hõ~~° åtH˜ K≥Ok#^Œh „QÆÇÏ≤ OKåˆ~
L<åfl~°P U
Kåi JO@∞O\ÏO. HÍh, Jk ã¨iHÍ^Œ∞. QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ Ö’ ‰õÄ_» „|ǨχKå~°∞Å∞
∞. Z=ix „|ǨχKåi JO\Ï~À K«∂^•ÌO ! `«Ñʨ , K≥qH˜ "≥Úã¨e PHÍ~°ÑÙ¨ ‰õΩO_»ÖÏÖËg HõxÊOK«_O» ÖË^Õ J#∞HÀ~å^Œ∞.
ѨO_ç`À`«Î=ÚÅ∞ =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ∞ ^èŒi™êÎ~°∞.
1. QÍÜ«∞„`«∞_»∞ : LѨ#Ü«∞#O J~Ú# ^ŒQÆæ#∞O_ç HÍ~°O, LѨÙÊ
ÖˉΩõ O_® Éè’[#O KÕã#≤ "å_»∞. 2. „ÉÏǨχ_»∞ – "Õ^=Œ Ú Ñ¨ÓiÎQÍ <Õ~∞° Û‰õΩ<Õ 589. â◊~î°QÀѨOÖ’x JO`«~å~°÷O Uq∞\˜ ?
=~°‰Ωõ „|ǨχK«~º° O áê\˜OKÕ"å_»∞. 3.„áê*ÏѨ`∞« º_»∞–`«# ÉèÏ~°º#∞ |∞∞`«∞ â◊s~°OÖ’ Ѩk q^è•Öˇ#· "åÜ«Ú=ÙÅ∞O\Ï~Ú. „áê}, Jáê#, "åº#,
HÍÅ =∞O^Œ∞ =∂„`«"∞Õ ã¨OÉè’yã¨∂Î ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï Ñ¨~„° ã‘Î q=ÚY∞_»∞QÍ LO_Õ L^•#, ã¨=∂#, Hõ$Hõ~°, ^èŒ#O[Ü«∞, â◊~î°, Jx "å\˜¿Ñ~°∞¡. g\˜Ö’ â◊~î°
"å_»∞. 4. |$ǨÏ`«∞_Î ∞» –K«xáÈÜÕ∞ =~°‰Ωõ QÆ∞~°∞‰õΩÅOÖ’<Õ LO@∂, <≥+· ‰ª≤ Ωõ Jx ¿Ñ~°∞ Hõey# "åÜ«Ú=Ù `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’ Ñ≤O_»O L#flѨÙÊ_»∞ Ñ≤O_®xH˜
_»∞QÍ LO_Õ"å_»∞. Ǩx HõeyOK«_»O HÀã¨O P"≥∞ QÆ~°ƒùã¨OzK«∞@∂ì LO_ç LO@∞Ok. P
586. [_» Éèí~°`«∞_»∞ Éèí~°`«∞xH˜ U=∞ø`å_»∞ ? â◊~î°=∞<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ "åÜ«Ú=Ù #∞O_ç QÀѨ#O´~°H˜∆OK«_»O Uk KÕã¨∞ÎO^À
ѨÙ~å}ÏÅÖ’ =ÚQÆ∞~æ ∞° Éè~í `° ∞« Å∞ HõxÑ≤™êÎ~∞° . XHõ~∞° N=∞„^•=∂Ü«∞ ^•xx â◊~î°QÀѨO ÖË^• â◊~î°QÀѨ#O J<åfl~°∞. â◊~î° J<Õ ¿Ñ~°∞ QÆey# D
}OÖ’ HõxÑ≤OKÕ HÔ H· =õ ∞‡ Ѩل`«∞_»∞. PÜ«∞#H© [_» Éè~í `° ∞« xH© ã¨O|O^èOŒ ÖË<Õ "åÜ«Ú=ÙH˜ Ji´â◊„`«∞ =ÙŠѨxKÕ¿ãk Uk LO^À P HÍ~°}OQÍ nxfl
ÖË^Œ∞. WHõÔ~O_À"å_»∞ ÉèÏ~°`«OÖ’x"å_»∞. qâßfiq∞„`«∞x `«Ñ¨óHÍÅOÖ’ â◊~îåi Jx ‰õÄ_» Ñ≤Å∞™êÎ~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 285
590. ã¨∂~°∞ºxH˜ L^ŒÜ«∂ã¨Î=∞Ü«∂Å∞ ÖË"å ?
D „Ѩâ◊fl=∞#ˆHHÍ^Œ∞ =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∂`«∞‡Öˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õÄ =zÛOk.
XHõ™êi "åºã¨ÉQíè "Æ å#∞_»∞ "åiH˜ ѨÙ~å}Hõ^ÅŒä #∞ É’kèã∞¨ <Î åfl_∞» . ã¨∂~°∞º_»∞
L^ŒÜ∂« „kÃÑ· L^Œ~ÚOz, Ǩϙê΄kÃÑ· Jã¨qÎ ∞™êÎ_®? Jx=Ú#∞Å∞ J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ PÜ«∞# K«H¯õ x ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ~°∞. ã¨∂~°∞ºxH˜ x[OQÍ L^ŒÜ∂« ã¨Î
=∞Ü«∂Å∞ ÖË=Ù. Jk x`«º „ѨHÍâ◊aO|O. JO^Œ∞Hˆ ã¨∂~°∞º}˜‚ „|ǨχѨ^•~å÷
xH˜ „ѨfHõQÍ ÉèÏq™êÎ~∞° . `≥Å"¡ åi#ѨÙÊ_»∞ =∞#^Œ$+≤Hì ˜ P aO|O U aO^Œ∞=Ù
g∞^Œ xez L#fl@∞¡ HõxÑ≤ã¨∞ÎO^À, Jã¨Îq∞ã¨∞ÎO^À, P aO^Œ∞=Ù K«eOK«^Œ∞
Hõ#∞Hõ JK«ÅO J<åfl~°∞. JO^Œ∞ˆH L^ŒÜ«∂K«ÅO, J™êÎK«ÅO J<Õ ¿Ñ~°∞¡
=KåÛ~Ú Jx q=iOKå~°∞.
591. *Ï˝<ÕO„kÜ«∂ÅÖ’ Uk â◊√ÉèíO ?
*Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å∞ J~ÚkO\˜Ö’ (K«∂_»_O» , q#_»O, ~°∞z K«∂_»@O,
"åã¨#K«∂_»@O, ã¨Ê~°≈^•fi~å `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O) "≥∂Hõ∆*Ï˝<åxfl JOkOKÕq
A N O M
"≥Ú^Œ\ ˜ ~Ô O_»∞. Hõ#∞fl^•fi~å K«∂_»QÍ, K≥q ^•fi~å q#QÍ HõeQˆ k =∂„`«"∞Õ
H . C
`å`«Î fiHõ *Ï˝#O. q∞ye# =¸_çO\˜Ö’ ^Õx=ÖÏ¡ Wk ™ê^茺OHÍ^Œ∞. Jq
S AT
MO I O N
Hˆ =ÅO Éè’QÍxˆH HÍ|\˜ì *Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å∞ J~ÚkO\˜Ö’ `åuÎ fiHõ *Ï˝<åxfl
JOkOKÕ Hõ#∞fl, K≥q, â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#q JÜ«∂º~Ú. q∞ye# =¸_»∞
A T
ZO^Œ∞‰õΩ Jâ◊√Éè„í Ѩ^OŒ JO>Ë Jq "≥∂H∆Íxfl ^Œ∂~°OKÕã≤ |O^è•xfl HõeyOKÕ
L IC
K«~°ºÖ’¡ áêÖÁæO@∞<åfl~Ú Hõ#∞Hõ.
B592. „|ǨχH˜ =¸_»∞ `«ÅÖÏ ?
PU
„|ǨχH˜ XHõÑÙ¨ Ê_»∞ S^Œ∞ `«ÅÅ∞O_Õq. P S^Œ∂ÃÑ#· J#∞‰õΩ#fl f~°∞QÍ
ѨOK«Éèí∂`åÅH© ã¨OˆH`åÖË. J~Ú`Õ PHÍâ◊=∞<Õk `«# Pnè#OÖ’
LO_®eûO^Õ #<Õ Jaè„áêÜ«∞O`À â◊OHõ~°∞_»∞ S^Œ= `«Åx (PHÍâßxfl)
`å#∞ fã¨∞‰õΩO>Ë ^•<Õfl #~°Hõ_»OQÍ Jaè=i‚OzOk Hõ^äŒ.HÍ|\˜ì „|Ǩχ
<åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ"å_Õ. K«`«∞~°∞‡Y∞_»x QÆ^• PÜ«∞#¿Ñ~°∞.
593. k+≤ì JO>Ë Uq∞\˜ ?
^Œ$+≤ì ^À+¨=Ú J<Õk =∂#ã≤Hõ â◊s~åxH˜ ã¨O|OkèOz# XHõ K≥_»∞
ÉèÏ=#. H˘O^Œi Pj~åfi^•xH˜ |Å=Ú L#fl>Ë¡H˘O^Œi ^Œ$+≤ìH˜ |Å=Ú
LO@∞Ok. =ÚYºOQÍ J#∞=∂<åÅ∞ L#fl"åà◊√§ Z^Œ∞\˜"åix â◊OH˜OKÕ
"å~°∞, ^≥Ü«∂ºÅ∞ Éèí∂`åÅ#∞ QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ"åà◊√§ D k+≤ì^À+¨O
286 QÀѨÙ~°O....
ÉÏi# Ѩ_»`å~°∞. #=∞‡x"åà◊§g∞^Œ, "åà◊§ [O`«∞=ÙÅg∞^Œ ѨxKÕÜ«∞=Ù.
x`«ºÑ¨Ó[, "Õ^•^茺ܫ∞#=Ú, [ѨǨϟ=∂Å∞ ^≥·=HÍ~åºÅ∞ KÕ¿ã"åà◊§‰õΩ U
^À+¨O JO@^Œ∞.
594. WÅ∞¡ W~°HÍ@O Pe =∞~°¯@OÖÏ LO_®ÖÏ ?
Z=i WÅ¡~Ú<å W~°HÍ@OQÍ<Õ (ã¨iáÈxkQÍ) LO_®e@. JÖψQ
Pe (WÖÏ¡Å∞) =∞~°¯@OÖÏ (HÀuÖÏ) LO_®e@ Wn D ™ê"≥∞`«H˜ ÃÑ·#
HõxÊOKÕ J~°÷O. XHõ™ê"≥∞`« ã¨iQÍ Ñ¨ÅHõÖËx "åà‹¡=Ô~·<å J^ÀÖÏ Ñ¨e¯`Õ,
JÖÏ Ñ¨eH˜# "åà◊H¡ Í~°}OQÍ "≥Ú`«OÎ ÉèÏ+¨O`å „Éè+í "ì¨ ∞≥ áÿ È`ÀOk. XHõ™êi
143 „Éèí+¨ì"≥∞ÿ#O`« =∂„`å# U=∞ø`«∞O^Œ#∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. P LKåÛ~°} ã¨iÖËx
HÍ~°}OQÍ z„`«qz„`åÅ∞ ^•xH˜ J~°O÷ QÍ HõxÊã¨∂Î ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl K≥_Q» ˘_»
A N O M
`å~Ú. WÅ∞¡ 'W~°HÍ@O—HÍ^Œ∞. 'W~°∞Hõ"å@O—QÍ LO_®e. JO>Ë W@∞
O S .C
XHõ H˜\ ˜H© ^•xH˜ Z^Œ∞~°∞ kâ◊Ö’ =∞~˘Hõ H˜\ ˜H©x LOKåe. JѨÙÊ_®
H
WÅ∞¡ W~°∞‰õΩ "å@O (Ô~O_»∞ `«Å∞ѨÙÅ∞#fl^Õ B`«∞Ok) J=Ù`«∞Ok. W@∞
M ION
#∞O_ç QÍe J@∞ #∞Oz "≥à¥◊ Î J<å~ÀQͺxfl HõeOæ K«^∞Œ . WHõ Pe (ÉèÏ~°º)
=∞~°¯@OÖÏHÍ^Œ∞. '=∞~°H`õ O« — ÖÏQÍ LO_®e@. '=∞~°H`õ « =∂}˜Hºõ QÀ"Õ∞kèHõ
IC
ѨÙ+¨º~åQÍ...ÅO@∂ #=~°`åflÅx K≥áêÊeû =zÛ#ѨÙ_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ
B L
HõxÊOKÕk =∞~°Hõ`«"Õ∞. JÖÏ „ѨHÍâ◊=O`«OQÍ Jxfl\Ï =∞~°Hõ`«O ZÖÏ
PU
HõxÊ™ÈÎO^À J^Õf~°∞QÍ Jxfl\Ï WO\˜ WÖÏ¡Å∞ HõxÊOK«_»O HõxÊOK«QÆÅQÆ
_»O F J^Œ$+¨ìO. JO^Œ∞KÕ`« D ™ê"≥∞`« WÅ∞¡ W~°∞‰õΩ"å@O–WÖÏ¡Å∞
=∞~°Hõ`«OÖÏ K«∂_®Å<Õk ÉèÏ==∞#fl=∂@.
595. Ѩâ◊√Ѩu J#QÍ Z=~°∞ ?
áêâ◊O JO>Ë `å_»∞. P áêâ◊OKÕ`« Hõ@|ì _Õk U^Œ∞O^À ^•xfl Ѩâ√◊ =Ù
JO\Ï~°∞. Ѩâ◊√=Ù J#QÍ<Õ =∞#H˜ Z^Œ∞ÌÅ∂, ^Œ∞#fláÈ`«∞Å∂ WOHÍ WÖÏ
<åÅ∞QÆ∞HÍà◊¡ [O`«∞=ÙÖË Hõà◊§=ÚO^Œ∞ "≥∞^Œ∞Å∞`å~Ú. x["Õ∞! "å\˜x
áêâ◊O (<å~°`À ¿Ñx#`å_»∞) `À Hõ>Ëì¿ã =∂@ x["Õ∞. ^•xfl Hõ\ ˜ì#ѨÙ_»∞
Jk =∞#xOz ZHõ¯_çHÀ uO_ç ^˘iˆH KÀ\˜H˜ "≥o§áÈÜÕ∞ =∂\ x*"Õ∞!
JO`« =∂„`å# Ѩâ◊√=ÙÅO>Ë <åÅ∞QÆ∞HÍà◊¡ [O`«∞=ÙÅ∞ =∂„`«"Õ∞HÍ^Œ∞.
=∂#=*ÏuÖ’L#fl =∞#O ‰õÄ_» Ѩâ◊√=ÙÅ"Õ∞. ZÖÏQÆ?
Wk <åWÅ∞¡–W^˘Hõ áêâ◊O. Wk <å ^èŒ#O W^˘Hõ áêâ◊O, D"≥∞ <å
ÉèÏ~°º. W^˘Hõáêâ◊O, g_»∞ <å Ѩل`«∞_»∞. W^˘Hõáêâ◊O, Ѷ¨ÖÏx "åxH˜
QÀѨÙ~°O..... 287
<åºÜ«∞O K≥Ü∂« ºe. W^˘Hõáêâ◊O, nx¿Ñ~°∞ ~åQÆO, Ѷ֨ Ïx "åiH˜ „^ÀǨxfl
`«ÅÃÑ\Ïìe. W^˘Hõ áêâ◊O, nx¿Ñ~°∞ ^Õfi+¨O, WÖÏ\˜ áêâßÅxfl\ ˜`À#∂
Hõ@ì|_ç L#fl"åà◊¡O =∞#O. ÃÑ·# J#∞‰õΩ#fl@∞¡ Ü«∞[=∂x Ѩâ◊√=Ùefl
ZÖÏ XHõã¨ÎOÉèÏxH˜ Hõ\ ˜ì"Õ™êÎ_À JÖÏ Ñ¨â◊√=ÙÅ"≥∞ÿ# =∞#x WO^•Hõ
J#∞‰õΩ#fl z„`«qz„`« áêâßÅ`À Hõ>¿ìË ã "å_»∞ â◊OHõ~∞° _»∞. Z=~°∞ áêâ◊O`À
Hõ>Ëì¿ãÎ P Ѩâ◊√=ÙH˜ P Hõ>Ëìã≤#"å_»∞ Ü«∞[=∂x (Ѩu) J=Ù`«∞<åfl_À
JÖÏ D áêâßÅ`À =∞#q Hõ>Ëìã≤# â◊OHõ~°∞_»∞ =∞# áêe\˜ Ѩâ◊√Ѩu.
596. ''=∞Ǩ—— J#fl Ѩ^Œ=Ú Dâ◊fi~°∞xˆH ZO^Œ∞‰õΩ L#flk?
=∞Ǩ{Dâ◊fi~°∞_»∞´=∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞
'=∞Ǩ— J<ÕѨ^ŒO ZHõ¯_≥·<å =zÛO^ŒO>Ë P =∞Ǩ â◊|ÌOÖËxq H˘xfl
L<åflÜ∞« h, JÖÏO\˜ H˘xflO\˜ HõO>ˇ Q˘Ñ¨Êk D =∞ǨѨ^OŒ `À HõxÊOã¨∞OÎ
^Œh J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe. „Ѩu |Ǩïà◊ K«`«∞~°Ìj t=~å„u J~Ú`Õ =∂Ѷ¨∞
|Ǩïà◊ K«`«∞~°út =∞Ǩt=~å„u J~Ú#@∞¡. WO\’¡ [iˆQ ÉÏÅ™êÔ~,
N O M
<å=∞Hõ~°}O, ѨÙ\˜ì#~ÀA ѨO_»∞QÆ, LѨ#Ü«∞#O =O\˜=hfl L`«û"åÖË.
A 6. qâ◊fiHÍÜ«∞–JO|~ü 7.QÀ=∞u–QÀ=∞O`«Ñ¨~°fi=Ú 8. HÍ=∞ Kåi}˜–
H . C
J~Ú`Õ HõÖϺ}O =∂„`«O =∞Ǩϟ`«û=O. 㨈~ !
S AT
MO I O N
ã¨$+≤ìH˜ Dâ◊fi~°∞_»∞ „|Ǩχ. ã≤÷uH˜ Dâ◊fi~°∞_»∞ q+¨µ‚=Ù. q^ŒºÅH˜ Dâ◊fi
~°∞_»∞ q<åÜ«∞‰õΩ_»∞. ã¨Ow`åxH˜ Dâ◊fii ã¨~°ã¨fiu. ^èŒ<åÅH˜ Dâ◊fi~°∞_»∞
AT
‰õΩÉË~∞° _»∞. JO^Œ~∂° Dâ◊fi~∞° ʼnõÄ Dâ◊fi~∞° _»∞ JO>Ë WO^Œih `«# =â◊OÖ’
L IC
LOK«∞ ‰õΩ#fl"å_»∞ =∞Ǩ{Dâ◊fi~∞° _»∂ =∞¿ÇÏâ◊fi~∞° _»∞. (Dâ◊fi~∞° _»<Õ =∂@H˜
B
PU
JkèHÍi „ѨÉèí∞=Ó Jx J~°÷O. =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»<Õ =∂@H˜ ã¨~åfikèHÍs =∞Ǩ
„ѨÉèí∞=Ó Jx J~°÷O. '=∞Ǩ„ѨÉè’! J<Õ ã¨OÉ’^èŒ#O XHõѨÙÊ_»∞
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ LO@∞O_Õk.)
597. =∞Ǩ=∞$`«∞ºO[Ü«∞ Ǩϟ=∞O KÕ~Ú¿ãÎ =∞$`«∞º=Ù PyáÈ`«∞O^•?
=∞$`«∞ºO[Ü«Ú_»∞ J#QÍ =∞$`«∞º=Ùx [~ÚOz#"å_»x J~°÷O.
ѨÙ@ì_O» ZѨÙÊ_À P q+¨Ü∂« xfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËO =∞#O. JÖψQ =∞~°}O˜ KÕk
ZѨÙÊ_À P q+¨Ü«∂xfl ‰õÄ_» `≥Å∞ã¨∞HÀÖËx "åà◊¡O =∞#"Õ∞. D Ô~O\˜h
`«#=^ŒÌ ã¨~°Ç¨Ï㨺OQÍ LOK«∞‰õΩ<Õ "å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JÖÏ\˜ Ô~O\˜Ö’
=∞$`«∞º=Ùx [~ÚOKåÅO>Ë DÜ«∞xfl P„â◊~ÚOKåÅx D =∞$`«∞ºO[Ü«∞
J<ÕÑ^¨ OŒ =∞#H˜ K≥áÈÎOk. JÖÏ =∞$`«∞º=ÙH˜ áÈ=Åã≤# "åà◊O¡ `å DÜ«∞xfl
P„â◊~Ú¿ãÎ WHõ Z=iH© Kå"Õ ~åHõ LO_»Hõ Jã¨Å∞ „ѨѨOK«OÖ’ ÅÜ«∞=∞<Õ
288 QÀѨÙ~°O....
HÍ~°º„Hõ=∞"Õ∞ PyáÈ`«∞Ok. HÍ|\˜ì =∞$`«∞º=Ùx [~ÚOz#"å_»<Õ =∂@H˜
J~°÷O WkHÍ^Œ∞.
`å`å¯eHõOQÍ =∞#H˜ Kå=Ù`À ã¨=∂#OQÍ =zÛѨ_Õ PѨ^Œx JѨ
=∞$`«∞º=Ù JO\Ï~°∞. WÖÏHÍHõ =∞~°}˜OKÕ HÍÅOÖ’ =zÛ# PѨ^Œx
=∞$`«∞º=Ù JO\Ï~°∞ D ~Ô O\˜Ö’#∂ =∞#H˜ `≥eÜ«∞‰õΩO_® =zÛ# Kå=Ù`À
ã¨=∂#"≥∞ÿ# Ѩiã≤÷ux (JѨ=∞$`«∞º=Ùx) [~ÚOK«QÆÅ (^•@QÆÅ) â◊H˜Îx
=∞#H˜KÕÛ"å_»∞ (=∞$`«∞ºO[Ü«Ú—_»x J~°÷O. JO^Œ∞ˆH Kå=Ù ã¨g∞Ñ≤ã¨∂Î#fl
^ŒxÑ≤Oz#ѨÙ_»∞ =∞Ǩ=∞$`«∞ºO[Ü«∞ [ѨO, Ǩϟ=∞O, =O\˜q KÕ~ÚOK«∞
144 ‰õΩO@∞O\ÏO. KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<åfl =∞~°}O =zÛO^ŒO>Ë P HÍÅO JѨ=∞$`«∞º
HÍÅO HÍ^Œ∞ =∞$`«∞ºHÍÅ"Õ∞ Jx J~°÷=∞#fl=∂@ !
A N O M
598. 108 â◊H˜ÎÑ‘~îåÅ∞ q=~åÅ∞ ?
O H S .C
1. qâßÖÏH˜∆–HÍj 2.eOQÆ^è•i}˜–<≥·q∞âß~°}º=Ú 3. Åe`«–
M ION
„Ѩܫ∂QÆ, 4.HÍ=∂H˜∆–QÆO^èŒ=∂^Œ=O 5. ‰õΩ=Ú^Œ–=∂#ã¨ã¨~À =~°=Ú
=∞O^Œ~Ñ° ~¨ fi° `«=Ú 9.=∞^À`«¯@–K≥„· `«~^° =Œä #=Ú 10. [Ü«∞Ou– ǨÏã≤<Î å
B L IC
ѨÙ~°=Ú 11. Q“i–Hõ<åº ‰õΩ|˚=Ú 12. ~°OÉèí–=∞ÅÜ«∞Ѩ~°fi`«=Ú 13.
PU
H©iÎ=∞u–UHÍ=∞~°ˆH∆„`«O 14. qâıfiâ◊fii–qâ◊fi=Ú 15. ѨÙ~°∞Ǩï`«–
ѨÙ+¨¯~°=Ú 16. =∂~°^æ •~Úx–ˆH^•~°=Ú 17. #O^Œ–Ç≤Ï=∞=O`«=Ú 18.
Éè„í ^ŒHiõ H‚ –õ QÀHõ~=‚° Ú19. Éè"í åh–™ê÷<âÕ fi◊ ~=° Ú 20. aÅfiÑ„¨ uHõ–aÅfiH=õ Ú
21. =∂^èqŒ –Nâ‹Å· =Ú 22. Éè„í ^Œ–Éè„í ^Õâfi◊ ~=° Ú 23. [Ü«∞–=~åǨÏâ‹Å· =Ú
24. Hõ=∞Å–u~°∞"å~°∂~ü 25. ~°∞„^•}˜–~°∞„^ŒHÀ\˜ 26. HÍo–HÍà◊O[~°Ñ~¨ fi°
`«=Ú 27. HõÑ≤Å–=∞ǨeOQÆ=Ú 28. =Ú‰õΩ>Ëâ◊fii – =∞~À¯@=Ú 29.
=∞Ǩ^Õq–™êÅ„QÍ=∞=Ú 30. [Å„Ñ≤Ü∞« –t=eOQÆ=Ú 31. ‰õΩ=∂i–ǨÏi
^•fi~°=Ú 32. Åe`«–ã¨O`å#ˆH∆„`«=Ú 33. L`«ÊÖÏH˜∆–ã¨Ç¨Ï „™êHõ∆=Ú
34. =∞Ǩ`«ûÅ–Hõ=∞ÖÏHõ∆=Ú 35. =∞OQÆà◊–QÆOQÍ`«@=Ú 36. q=∞Å–
ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ˆH„∆ `«=Ú 37.J"≥∂Ѷ∂¨ H˜–∆ qáêâßf~°=Ú 38. áê@Å– ѨÙO_»
=~°#ú =Ú 39.<å~åÜ«∞}˜–z#∞áê~°≈fi=Ú 40. Éè„í ^Œã∞¨ O^Œi– q‰õÄ @=Ú
41. qѨÙÖËâfi◊ i–qѨÙÅ=Ú 42. HõÖϺ}© – =∞ÅÜ«∂K«Å=Ú 43. HÀ@q–
HÀ\˜f~°÷=Ú 44. ã¨∞QÆO^茖=∂^èŒ=#=Ú 45. „uã¨O^茺–ǨÏ$+‘ ˆHâ◊=Ú
46. ~°u „Ñ≤Ü∞« –QÆOQÍ^•fi~=° Ú 47. ã¨∞#O^Œ–t=‰õΩO_»=Ú 48. #Okx–
QÀѨÙ~°O..... 289
kqHÍ `«@=Ú49.~°∞H˜}∆ –˜ ^•fi~°Hõ 50. ~å^è–Œ |$O^•=#=Ú 51. ^ÕqHõ–
=∞^è∞Œ ~° 52. Ѩ~"° ∞Õ â◊fii–áê`åà◊ 53. ã‘`–« z„`«‰Äõ @=Ú 54. qO^躌 "åã≤x
–qO^蕺K«Å=Ú 55. UHõg~°–ã¨Ç¨ÏºÑ¨~°fi`«=Ú 56. K«O„kHõ–ǨÏiâ◊ÛO
„^Œ=Ú 57. ~°=∞}–~å=∞f~°=÷ Ú 58. =∞$QÍ=f– Ü«∞=Ú<å`«@=Ú 59.
=∞ǨÏÅH©;–H˘ÖϛѨÙ~°=Ú 60. L=∂^Õq–=e <åÜ«∞HõˆH∆„`«=Ú 61.
P~ÀQƺ–"≥·^Œº<å^äŒ=Ú 62. =∞¿ÇÏâ◊fii–=∞ǨHÍà◊=Ú 63. JÉèíÜ«∞–L+¨‚
f~°÷=Ú 64. J=∞$`«–qO^茺 HõO^Œ~°=Ú 65. =∂O_»e–=∂O_»=º=Ú
66. ™êfiǨϖ=∞Ç≤Ï+¨‡u 67. „ѨK«O_»–KèåQÆÖÏO_»=Ú 68. K«O_çHõ–
=∞Hõ~°O^Œ=Ú 69. =~å~ÀǨϖ™È"Õ∞â◊fi~°=Ú 70. Ѩٯ~å=u–„ѨÉèÏã¨=Ú
71. ^Õ==∂`«–ã¨~°ã¨fif ã¨=Ú„^Œã¨OQÆ=∞=Ú 72. ã≤OÇ≤ÏHõ–`«$`«â∫K«=Ú
73. Ü«∞â◊㯨 i–HÍiÎHˆ Ü«∞Hˆ „∆ `«=Ú 74.Ö’Å–L`«ÊÖÏ=~°#Î =Ú 75. ã¨∞Éè„í ^Œ–
â’}QÆOQÍã¨OQÆ=∞=Ú 76.ÅH©;^Õq–ã≤^ŒúѨÙ~°=Ú 77. JOQÆ#–Éèí~°`å
„â◊=∞=Ú 78. qâ◊fi=Úd–*ÏÖÏO^èŒ~°=Ú 79. `å~°–H˜+≤¯O^èŒ Ñ¨~°fi`«=Ú
N M
80. ѨÙ+≤–ì ^Õ=^•~°∞=#=Ú 81. "Õ∞^è–Œ HÍj‡~°∞=∞O_»Å=Ú 82. cè=∂^Õq
A O
H . C
–Ç≤Ï=∂„k 83. ѨÙ+≤ì–qâıfiâ◊fi~°=Ú 84. â◊√k–HõáêÅ"≥∂K«#=Ú 85.
S T
MO I O N
=∂`«–HÍÜ«∞=~ÀǨÏ}=Ú 86. ^èŒfix–â◊OM’^•ú~°=Ú 87.^èŒ$u–Ñ≤O_®~°
Hõ=Ú 88. HÍÅ–K«O„^ŒÉèÏQÍf~°=Ú 89. t=HÍi}˜–JKÀÛù^Œ=Ú 90.
AT
J=∞$`«–"Õ}©@=Ú 91. T~°fit–|^Œs=#=Ú 92. F+¨kè–L`«Î~°‰õΩ~°∞
L IC
Éèí∂q∞ 93. ‰õΩâ’^ŒHõ–‰õΩâ◊nfiѨ=Ú 94.=∞#‡^䌖¿ÇÏ=∞‰õÄ@=Ú 95.
B
PU
ã¨`«º"åkx–=Ú‰õΩ@=Ú 96.=O^ŒhÜ«∞–Jâ◊fi`«÷=Ú 97. xkè–JÅHÍ
ѨÙ~°=Ú 98. QÍÜ«∞„u–"Õ^=Œ ÚÅ∞ 99.áê~°fiu–t=ã¨xflkè 100. WO„^•}˜
–^Õ=Ö’Hõ=Ú 101.ã¨~°ã¨fiu–„|Ǩχ=ÚY=Ú 102. „ѨÉèí–ã¨∂~°º=∞O_»
Å=Ú 103. "≥·+¨‚q–=∂`«$HõÅ∞ 104. J~°∞O^èŒu–Ѩu„=`«Å∞ 105.
uÖ’`«=Î ∞–~°=∞}∞Å∞ 106.„|ǨχHõà–◊ z`«Î 107.â◊H–Θ r= â◊s~°=Ú.108.
599. „Ѩ™ê^•ÖˇO^Œ∞‰õΩ ?
=O_»∞H˘#flk ™êfiq∞H˜ x"Õ^Œ#KÕ¿ãÎ J^Õ „Ѩ™ê^ŒO. ÖËHõáÈ`Õ =\˜ì
J#flO. PÅÜ«∂ÅÖ’ J#fl"∞Õ H͉õΩO_® J<ÕHõ =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ x"Õ^#Œ KÕ™êÎ~∞° .
JqÉèí‰õΩÎʼnõΩ ~°Hõ~°HÍÖˇ·# ~ÀQÍÅ#∞ áÈQ˘@∞ì‰õΩO@∂ LO\Ï~°∞.
QÆ∞~°∞=Ü«¸~ü ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ (ˆH~°à)◊ Hõ$+¨q‚ „QÆÇϨ OLOk. H˘<åflà§◊ Hõ¯_»
LO_ç Hõ$+¨µ‚xH˜ Jaè¿+HõOKÕã≤# #∂<≥#∞ H˘kÌQÍ Ö’Ñ¨Å‰õΩ fã¨∞H˘O>Ë
H©à§◊ <˘Ñ¨CÅ∞ áÈ`åÜ«∞x #=∞‡HõO. <å~åÜ«∞}Éè\í ÏìiH˜ J\Ï¡áÈ~ÚO^Œx,
290 QÀѨÙ~°O....
P "≥#∞Hõ <å~åÜ«∞}©Ü∞« O J<Õ„QÆO^ä•xfl ~°zOKå_»x, P „QÆO^ä•xfl Hˆ ~°àÖ◊ ’
H˘xfl"ÕÅ=∞Okx`«ºO áê~åÜ«∞}KÕ™êÎ~°x q<åfl=∞. áê`åà◊ JO[#O
J<Õ ~åu`À P q„QÆǨÏO #∞OK«|_çO^Œ@.
Hˆ ~°àÖ◊ ’<Õ Ã+~ü`e« ¡ `åÅ∞HÍÖ’ u~°∞q~°≠Ï J<Õ „QÍ=∞O LOk. „¿ÑQÆ∞Å
ÉÏ^èŒÅ∞ `«k`«~° ÉÏ^èŒÖ`À ‰õÄ_ç# [#O WHõ¯_»‰õΩ =ã¨∂ÎO\Ï~°∞. ѨÓ*Ïi
QÆ∞_çK«∞@∂ì "≥ÚeKÕ F+¨kèx fã≤H˘x=zÛ P=ÙáêÅÖ’ P ~°™êxfláÈã≤
™êfiq∞H˜ x"Õ^Œ#KÕ™êÎ_»∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ MÏmHõ_»∞ѨÙ`À LO_ç P ~°™êxfl„`åy,
QÆ∞_çK«∞@∂ì „Ñ¨^ŒH˜∆}O KÕ™êÎ~°∞. =¸_»= „Ѩ^ŒH˜∆}O ѨÓ~°ÎÜÕ∞ºÖ’QÍ Hõ‰õΩ¯O
145 \Ï~°∞. `«~°∞"å`« "åiH˜ J#flO ÃÑ_»`å~°∞.
^äŒHõs≠ J<Õ „QÍ=∞O JO|ÅѨÓ~°≠Ï `åÅ∂HÍÖ’ LOk. JHõ¯_»
A O M
XHõ #∂<≥#∞ `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ~°∞. Jk H©à◊§<˘Ñ¨CÅ∞, Hõ∆Ü«∞, ~°HõÎ^Àëêxfl
N
áÈQ˘_»∞`«∞O ^Œ@. ã¨O=`«û~åxH˜ XHõ=∂>Ë `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ~°∞. JO^Œ~°∂
O H S .C
F+¨^èŒ∞Å∞ fã¨∞H˘x =™êÎ~°∞. "å\˜x ^ŒOz, P ~°™êxfl #∂<≥Ö’áÈã≤
M ION
=∞~°QÆHÍ™êÎ~°∞. J^Õã¨=∞ Ü«∞OÖ’ áêÜ«∞™êxfl =O_»∞`å~°∞. áêÜ«∞ã¨O
ÃÑ·# `≥@∞ì Hõ\ ˜ì#ѨÙ_»∞ P #∂<≥ ‰õÄ_® HÍyO^Œx #q∞‡, ^•xx =_»É’ã≤
A
B L IC
#∂<≥#∞ Éèí‰õΩÎʼnõΩ JOk™êÎ~°∞. Z@∞ì=∞#∂~ü ^Õ"åÅÜ«∞O XHõÃÑ^ŒÌ
nѨã¨ÎOÉèíO LOk. ^•xÃÑ· Ѩàı§xfl LOz HÍ@∞Hõ#∞KÕã≤ HõO\˜~ÀQÍʼnõΩ
PU
"å_»`å~°∞.=¸~°Û`ù À ÉÏ^èÑŒ _¨ "Õ å~°∞ ‰õÄ_® WHõ¯_» H˘<åflà√◊ §O_ç „Ñ¨™ê^•Å∞
uO@∂ ~ÀQÍÅ#∞ áÈQ˘@∞ì‰õΩO\Ï~°@.
"≥·^Œº<å^äŒ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ XHõ =∞O_»ÅO ~ÀAÅ∞ (40~ÀAÅ∞) Éèí‰õΩÎ
Å∞O_ç JHõ¯_»∞#fl hà◊§#∞ „`åQÆ∞`«∂ ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ WKÕÛ qÉè∂í u „Ѩ™ê^•xfl
XO\˜H˜ ѨÓã¨∞H˘x, H˘O`«<À\’¡ "Õã¨∞H˘x `«=∞ K«~°‡~ÀQÍÅ#∞ áÈQ˘@∞ì
‰õΩO@∂ LO\Ï~°@. WÖÏ f~°÷„Ѩ™ê^•Å‰õΩ JO`«\ ˜ =∞Ç≤Ï=∞ LOk=∞i.
600. ѨÙ\˜ì# ~ÀA# Uq∞ KÕÜ«∂e ?
L„QÆO, g~°O, =∞Ǩq+¨µ‚O [fiÅO`«O ã¨~°fi`À=ÚYO
#$ã≤OǨÏO cè+¨}O Éèí„^ŒO, =∞$`Àº~°‡ $`«∞º~°fl=∂=∞ºÇ¨ÏO I
=∞$`«∞ºO[Ü«∂Ü«∞ ~°∞„^•Ü«∞ hÅHõO~îåÜ«∞ â◊OÉèí"Õ
J=∞$`ÕâßÜ«∞ ã¨~åfiÜ«∞ =∞Ǩ^Õ"åÜ«∞ `Õ #=∞óII
Ѩ^ŒH˘O_»∞=O^ŒÅ™ê~°∞¡ ÃÑ· â’¡HÍxfl LK«ÛiOz ѨÙ\˜ì#~ÀA<å_»∞
gix ѨÓlOz, áêÅ∞, #∞=ÙfiÅ∞, ɡÅO¡ x"ÕkOz „Ѩ™ê^ŒO ã‘fiHõiOKåe.
QÀѨÙ~°O..... 291
601. PO[<ÕÜ«ÚxH˜ `«=∞Åáê‰õΩÅ`À<Õ P‰õΩ ѨÓ[x ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~°∞?
PO[<ÕÜÚ« _»∞ =#ѶŨ „Ñ≤ÜÚ« _»∞ JO>Ë J_»qÖ’ LO_Õ K≥@H¡ ˜ HÍã≤#
Ѷ֨ ÏÅx u#_»OW+¨Oì QÍ Hõey# "å_»x J~°O÷ . PO[<ÕÜÚ« _»∞ âßMÏK«~∞° _»∞
(K≥@¡ H˘=∞‡Å g∞^ŒxOz, H˘=∞‡Å g∞kH˜ ^Œ∂H˜ x=ã≤OKÕ ÅHõ∆}O
Hõey#"å_»∞) HÍ|\˜ì, J_»q fÔQÅ∂, J_»q P‰õΩÅ∂ PÜ«∞#H˜ =∞iO`«
W+¨ìO. `«=∞Åáê‰õΩ J<Õk fQÆQÍ ÃÑiˆQ *ÏuH˜ K≥Ok#"≥ÚHõ¯. Wk ã¨Ç¨Ï
[OQÍ QÆ$ǨÅÖ’ LO_»^Œ∞. =<åÅÖ’<Õ LO@∞Ok. HÍo^•ã¨ =∞ǨHõq
~°ÑÚ¨¶ =Oâ◊ HÍ=ºOÖ’ `åO|∂ÅѨ٠K≥@∞¡ QÆ∞iOz F =~°#‚ ‰õÄ_® KÕ™ê_»∞.
(`åO|∂b<åO ^ŒÖˇ·ã¨Î„`«...)
602. â◊O`«#∞_ç ÉèÏ~°º ¿Ñ~°∞ QÆOQÆ, t=Ùx ÉèÏ~°º ‰õÄ_» QÆOˆQ XHõ~°∞ HÍ^•?
QÆOQÆ=¸_»∞KÀ@¡ „Ѩ=Ç≤Ï™ÈÎOk. ã¨fi~°æOÖ’ LO_Õ QÆOQÆ¿Ñ~°∞
PHÍâ◊QÆOQÆ. =∞~°Îº(=∂#=)Ö’HõOÖ’ LO_Õ QÆOQÆ ¿Ñ~°∞ QÆOQÆ. áê`åà◊
Ö’HõOÖ’L#fl QÆOQÆ ¿Ñ~°∞ áê`åà◊QOÆ QÆ. â◊OHõ~∞° x `«Åg∞^Œ L#flk PHÍâ◊
N O
QÆOQÆ=∞‡. â◊O`«#∞xÉèÏ~°º J~Ú# P"≥∞ Éèí∂Ö’HõQÆOQÆ. HÍ|\˜ì QÆOQÆÅhfl
A M
H
XHõ\ ˜HÍ=Ù. Éèí~°ÎÅO^ŒiH© Uq^èŒ"≥∞ÿ# ã¨O|O^èŒ=ÚÖË^Œ∞.
S . C T
603.M Éèí∂O
q∞Hõ<åfl |~°∞"≥·#N
Éè∂í q∞Hõ<åfl |~°∞"≥#· k `«e.¡ ã¨$T O ^Õk ?
I K«~åK«~° =ã¨∞=Î Ù ÅxflO\˜Ö’#∂
+≤Öì ’x
^≥·=`åfixfl K«∂_»_»O =∞#ã¨C
I A
O„Ѩ^•Ü«∞O. =∞#O xÅ|_»_®xH©, rqOK«
_®xH© P^è•~°"∞≥ #ÿ Éè∂íL
=∂#=ÙÅ∞, U B q∞x‰õÄ_® =∞#O ^Õ=`«ÖψQ ÉèÏqOz P~åkè™êÎO.
P Ѩâ√◊ ѨHÍ∆ º^Œ∞Å`À ã¨Ç¨ D <ÕÅg∞k ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞Å LxH˜,
áÈ+¨} JO`å Éèí∂q∞g∞^Õ P^è•~°Ñ¨_ç LOk. ѨÙ}ϺHÍ~åºÅ∞, áêáêÅ∞,
Ѷ∞¨ ’~åÅ∞, <Õ~åÅ∞Jhfl DÉè∂í q∞g∞^Œ [iyáÈ`«∞O\Ï~Ú. r=ÙÅ=Å¡ HõeQˆ
~°Hõ~°HÍÅ Ç≤ÏOã¨Å#∞ Éèí∂^Õq =∞ø#OQÍ Éèíiã¨∂Î ã¨Ç≤Ïã¨∂Î LO@∞Ok.
JO^Œ∞ˆH F~°∞ÊH˜, Hõ∆=∂QÆ∞}ÏxH© Éèí∂q∞h ã¨OˆH`«OQÍ K≥|∞`å~°∞. ã¨Ç¨Ï
#=¸ âßO`«=¸ =¸sÎÉèíqOz# Éèí∂q∞ Hõ<åfl ‰õÄ_® |~°∞"≥·#k `«e¡
Jx ^èŒ~°‡~åA ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞. F~°∞ÊÖ’ Hõ∆=∂QÆ∞}OÖ’ Hõ#fl `«e¡
Éèí∂^Õq`À ã¨=∂#OQÍ LO_»_»"Õ∞HÍ^Œ∞. XHõ\ ˜ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ ÃÇÏK«∞ÛQÍ
‰õÄ_® LO@∞Ok. =∞#O xÅ=_®xH˜ P^è•~°"≥∞ÿ#Éèí∂q∞ ‰õÄ_®
XH˘¯Hõ¯™êi HõOÑ≤Oz r=Ùefl á⁄@ì# ÃÑ@∞ì‰õΩO@∞OkQÍh, `«e¡=∂„`«O
`«# Hõ#fl a_»¤efl Z@∞=O\˜ Ѩiã≤ÎuÖ’#∂ K«OѨÙHÀ^Œ∞. JO^Œ∞ˆH H˘_»∞‰õΩ
292 QÀѨÙ~°O....
(‰õΩѨل`À *ÏÜÕ∞`üfiz^ŒÑ≤ ‰õΩ=∂`å #Éè=í u) P~ÀºH˜.Î =∞# ã¨O„Ѩ ^•Ü«∞OÖ’
`«eHˆ¡ „Ѩ^=Œä ∞™ê÷#O. =∂`«$^Õ"ÀÉè=í , Ñ≤`$« ^Õ"ÀÉè=í , PKå~°º^Õ"ÀÉè=í , J<Õk
=∞# P~å^è<Œ å„Hõ=∞O. `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ JO\ÏOQÍh, `«O„_ç `«Å∞¡Å∞ J#O.
^ÕâßÅ#∂, Éèí∂q∞h ‰õÄ_® =∞#O „ã‘Î~°∂áêÅ∞QÍ, =∂`«$~°∂áêÅ∞QÍ<Õ
ÉèÏq™êÎO. ^Õ=Ù_çHõ<åfl ‰õÄ_® `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ Q˘Ñ¨Ê"å~°x, ѨÓ[hÜ«ÚÅx
=∞Ǩ‰õΩÎ_»∞ ѨÙO_»s‰õΩ_»∞ ~°∞A=ÙKÕ™ê_»∞. XHõ™êi áêO_»∞~°OQÆ q~î°Å∞_»∞
ѨÙO_»s‰õΩx WO\˜H˜=zÛ#ѨC_»∞, WѨÙÊ_»∞ `«e¡^ŒO„_»∞Å¿ã=Ö’ L<åflx,
`«~åfi`« =zÛ =∂\Ï¡_`» å#h PÜ«∞#‰õΩK≥ÑÊ≤ ‰õΩ\©~O° "≥Å∞ѨŠXHõ W@∞Hõ
146 LOz, ^•xg∞^Œ xÅ|_»=∞x K≥Ñ≤Ê Ñ¨ÙO_»s‰õΩ_»∞ ֒ѨeH˜ "≥o§áÈ`å_»∞.
`«e¡^ŒO„_»∞Å ¿ã= =ÚyOK«∞‰õΩx J`«_»∞ =KÕÛ=~°‰õΩ q~î°Å∞_»∞ JÖψQ
A O M
xÅ|_ç xsH˜™∆ êÎ_∞» . Éè∂í q∞Hõ<åfl |~°∞"≥#· k `«Ö#¡Ë x ^è~Œ ‡° ~åA =∂@=~°ã‰¨ Ωõ
N
K≥ѨÊÖË^Œ∞. JO^Œ∞Ö’ WOHÍÖ’`≥·# J~°÷OLOk. WO`«=~°‰õÄ PÜ«∞#
O H S .C
`«Ñ¨ã¨∞û, =∞<Àx„QÆǨÏO, „áê}ÏÜ«∂=∂k „Ѩ„H˜Ü«∞Å∞, Ü«∞[˝O "≥Ú^ŒÖˇ·#
M ION
"≥∂Hõ™∆ ê^è<Œ åÅQÆ∞iOz K≥áêÊ_»∞. „ѨH$õ uÖ’<Õ ^≥=· `åfixfl ZÖÏ ^Œi≈OKåÖ’
K≥áêÊ_»∞. W"Õg ™ê^茺OHÍx"å~°∞ `«iOKÕ ã¨∞ÅÉè’áêÜ«∞O WѨÙÊ_»∞ K≥|∞
A
IC
`«∞<åfl_»∞. #∞=Ùfi U [Ѩ`«áêÅ∞, Ü≥∂QÆ ™ê^Œ#Å∂, Ü«∞[˝Ü«∂QÍ^Œ∞Å∞
L
B
KÕÜ«∞HõáÈ~Ú<å㨈~, XHõ¯\˜ ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ KÕ¿ãÎKåÅ∞. J^Õ `«e¡
PU
^ŒO„_»∞Å¿ã=Jx D ["å|∞^•fi~å ã¨∂zã¨∞<Î åfl_∞» . Ö’`«∞QÍ `«~z° K«∂_»x
"åiH˜ =∞# P^蕺u‡Hõ„Ѩ„H˜Ü∞« ZO`À H˜+¡ Oì¨ QÍ#∂, JO^ŒiH© JO^Œ∞ÉÏÅ∞Ö’
ÖËxkQÍ#∂ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. x*ÏxH˜ =∞# P^蕺u‡Hõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O ZO`«
ã¨OH˜¡+¨ìOQÍ, ZO`« [\˜ÅOQÍ HõxÑ≤ã¨∞ÎO^À JO`«ã¨~°à◊OQÍ, ã¨∞ÅÉèí
™ê^茺OQÍ LO@∞Ok. Jk ã¨=∂[OÖ’x Jxfl`«~°QÆ`«∞Å "åiH©, "åi
"åi™ê÷~Úx|\˜ì, ™œÅÉèϺxfl|\˜ì, =∂#ã≤Hõ Ѩi}ux|\˜ì "Õˆ~fi~°∞ "≥∂Hõ∆
=∂~åæÅ#∞ ã¨∂zOzOk. #∞=Ùfi UOKÕã≤<å KÕÜ«∞HõáÈ~Ú<å Hõhã¨O
ã¨r=^Õ=`«Öˇ·# h `«e¡^ŒO„_»∞Å#∞ ÉèíH˜Î, „â◊^ŒúÅ`À ¿ãqOK«∞HÀ, `«i™êÎ
=x K≥ѨÊ_»O D ["å|∞Ö’x JO`«~°ºO. `«e¡^ŒO„_»∞Å#∞ x~°¡Hõ∆ ºOKÕã≤
Z@∞=O\˜ ™ê^èŒ#KÕã≤<å =º~°÷"Õ∞.
604. PHÍâ◊O Hõ<åfl Z`≥ÎÂ#^≥=~°∞?
PHÍâ◊OHõ<åfl Z`≥#ÂÎ "å~°∞ `«O„_ç. `«e¡ `«~åfi`« WO^Œ∞Ö’ `«O„_ç „áê^è•
#ºO K≥|∞`«∞<åfl_»∞. Ö’HõOÖ’ Z`≥ÎÂ# "å\˜Ö’ PHÍâßxflq∞Oz#kÖË^Œ∞.
QÀѨÙ~°O..... 293
HÍh `«O„_ç PHÍâ◊OHõ<åfl Z`≥#ÂÎ "å_»x ^è~Œ ‡° ~åA JO\Ï_»∞. [#‡HÍ~°‰Ωõ _Õ
HÍ^Œ∞, `˘e QÆ∞~°∞=Ù. áÈ+¨‰õΩ_»∞ ‰õÄ_® `«O„_Õ. „ѨOK«OÖ’H˜ `˘OyK«∂_»
_®xH˜ a_»¤‰õΩ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ H˜\ ˜H©ÖÏO\˜"å_»∞ `«O„_ç. Ö’Hõ*Ï˝#OÖ’
F#=∂Å∞ `«O„_ç ^ŒQÆæˆ~ k^Œ∞̉õΩO\Ï_»∞. r=#QÆ=∞#OÖ’ #_»Hõ <ÕiÊOKÕ,
`«Ñʨ @_»∞QÆ∞Å∞ ã¨ik^ÕÌ „Ѩ^=Œä ∞ã¨ÇϨ K«~∞° _»∞ `«O„_Õ. ÃÑiy ÃÑ^Œ~Ì Ú# `«~åfi`«
h `«O„_çx q∞Oz# q^•º=O`«∞Å∞, q*Ï˝#=O`«∞Å∞, ^èŒ#=O`«∞Å∞,
JkèHÍ~°=O`«∞Å∞ ZO^Œ~À h‰õΩ q∞„`«∞Å∞ HÍ=K«∞Û. HÍh "åÔ~=~°∂ `«O„_çH˜
™ê\˜~å~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë h‰õΩ ZO`«\ ˜ Q˘Ñ¨Êq∞„`«∞Å∞L<åfl, "å~°∞ ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï
h‰õΩ L`«Î=∞"≥∞ÿ# ã¨ÅǨÖË W™êÎ~°#fl #=∞‡HõOÖË^Œ∞. HÍh `«O„_ç WKÕÛ
ã¨ÅǨÅÖ’ =∂„`«O Z@∞=O\˜ HõbÎLO_»^Œ∞. ^•x "≥#∞Hõ Z@∞=O\˜
™êfi~°÷=¸ LO_»^Œ∞. ã¨ÅǨ KÕ^Œ∞QÍ L#flѨÊ\˜H© W=fi_®xH˜ `«O„_ç ã¨O^Õ
Ç≤ÏOK«_»∞. HÍh W`«~° q∞„`«∞Å∞ ã¨O^ÕÇ≤ÏOK«=K«∞Û. Ñ≤`«$"åHõºáêÅ#Hõ<åfl
L`«=Î ∞P^Œ~≈° OÖË^xŒ Kå\˜Ká≥ êÊ_»∞ N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞. `«O„_çÑ@¨ ¡ J@∞=O\˜
N
JK«OK«Å ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ∞ ‰õÄ_® P^蕺u‡Hõ „ѨQÆuH˜ ™ê~ÚѨ_»`å~Ú.
O M
605. QÍe Hõ<åfl "ÕQH ÆOQÍA .
Ѩܫ∞xOKÕk UkC ? 607.
QÍeHõ<åfl "ÕQOÆ QÍѨM
Ü∞« xOKÕ S
Ok =∞#ã¨∞û. J`«NºO`« "ÕQOÆ QÍ Ñ¨Ü∞« xOKÕ
"å\˜Ö’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\ ˜k HÍOuJh, T IÔ~O
O_»=k QÍeJh K≥|∞`å~°∞.
QÍeHõ<åfl ‰õÄ_® "ÕQÆOQÍ C
I A
Ѩܫ∞xOKÕk =∞#ã¨∞û Jx ^èŒ~°‡~åA ["å|∞
B LQ=Æ ¸, "åÜ«Ú=Ù "ÕQ=Æ ¸ H˘Å`«‰Ωõ JO^Œ∞`«∞Ok.
K≥|∞`«∞<åfl_∞» . HÍOu"Õ
P
HÍh, =∞<À"ÕU QÆO Z@∞=O\˜ H˘Å`«Å‰õÄ JO^Œ^Œ∞. J~°Hõ∆}OÖ’ Jxfl
YO_®Å#∞ K«∞\˜~ì åQÆÅ â◊HΘ =∞ã¨∞û‰õΩ LO@∞Ok. D =∞#ã¨∞û J<Õ Ñ¨^•~°O÷
ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =∞#"≥∞_»‰Ωõ `«yeOz# QÆ∞k|O_». [#‡‰õÄ "≥∂H∆ÍxH© =∞^躌
ÃÑ^ŒJÌ _»∞Q¤ À_» =∞#ã¨∞û. |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯HÀ_®xH©, |O^è•Å#∞Oz |Ü«∞@
Ѩ_»_®xH© ‰õÄ_® =¸ÅO =∞#¿ãû. P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#ÅxflO\˜H© UÔH·Hõ
ÅHõ∆ ºO =∞#ã¨∞û#∞ [~ÚOK«_»"Õ∞. J^Õ =ÚH˜Î. nx<Õ =∞<ÀÅÜ«∞O,
=∞<À[Ü«∞O JO\Ï~°∞. =∞x+≤ =∞~°}˜Oz<å =∞#ã¨∞ =∞~°}˜OK«^Œ∞.
~°Hõ~°HÍÅ HÀiHõÅ#∞, "åã¨#Å#∞, ѨÙ}ºáêáêÅ#∂ "≥∂ã¨∞ ‰õΩO@∂
=∞~À[#‡‰õΩ ã≤^OúŒ KÕã∞¨ OÎ k. „áê~°ÉÏÌxfl [#‡#∞Oz [#‡‰õΩ Éè„í ^ŒOQÍ ~°"å}Ï
KÕã¨∂Î P@O`å P_çã¨∂Î LO@∞Ok. =∂Ü«∞JO>Ë =∞ˆ~^À HÍ^Œ∞. =∞#¿ãû
=∂Ü«∞. Q˘Ñ¨ÊQ˘Ñ¨Ê |∞∞+¨µÅ∞, *Ï˝#∞Å∞‰õÄ_® D =∞#ã¨<Õ =∂Ü«∞=ÚO^Œ∞
294 QÀѨÙ~°O....
z`«Î~ÚáÈÜ«∂~°∞. WO„kÜ«∂Å#∞ `«# K≥ѨCKÕ`«Ö’¡ LOK«∞ ‰õΩx =∞#ã¨∞û
=∞#g∞^Œ ZѨC_»∂™êfis KÕã¨∂Î<ÕLO@∞Ok. =∞#ã¨∞ ^Õxg∞^Œ <≥·<å
QÍ_è»OQÍ ÅQÆfl"≥∞ÿO^ŒO>Ë, ^•xHÀã¨O qkèQÍ =∞~À[#‡ Z`«Î=Åã≤O^Õ.
ÖË_çx QÍ_è»OQÍ „¿Ñq∞Oz =∞~°∞[#‡Ö’ ÖË_çQÍ Ñ¨Ù\˜ì# [_»Éèí~°`«∞x Hõ^äÕ
WO^Œ∞‰õΩ L^•Ç¨Ï~°}. WÖÏ =∞#ÃÑ· „ѨuHõ}∆ O ™êfis KÕ¿ã =∞#ã¨∞û "ÕQÍxfl
xÜ«∞O„uOK« QÆey`Õ x["≥∞ÿ# P#O^•xfl á⁄O^ŒQÆÅ∞QÆ∞`å=∞x ã¨∂K«#.
606. LѨ"åã¨O ^ÕxH˜ ?
PÜ«Úˆ~fi^ŒO „ѨHÍ~°O „Ѩu =∞x+≤ â◊s~°OÖ’ "å`«O, Ñ≤`«ÎO, HõѶ¨O
147
J<Õ =¸_»∞^ÀëêÅ∞ LO\Ï~Ú. g\˜Ö’ U XHõ¯\˜ Z‰õΩ¯"≥<· å Jk ~ÀQÍxH˜
^•i f~Úã¨∞OÎ k. D =¸_»∞ ^ÀëêÅ∂ ã¨=∞`«∞źOQÍ LO>Ë<Õ P~ÀQƺO.
N
j`åHÍÅOÖ’ HõÑO¨ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ^•xx `«yOæ K«_®xˆH LѨ"åã¨O qkèO
A O M
O H S .C
Kå~°∞. LѨ"åã¨O=Å¡ â◊s~°OÖ’ KÕi# q+¨Ñ¨^•~å÷Å∞ JO`«iOz, â◊sO
â◊H˜Îx ѨÙOA ‰õΩO@∞Ok.
M ÉèíQÆ=zÛOI`«O# ^ÕNxH˜ ?
A Tfl"∞≥ #ÿ ѨC_»∞ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ#∞ JkèQÆ
q∞Oz ã¨`Ϋ fiQ∞Æ }ÏxflL IC∞`«∞Ok. JѨC_»∞ „ѨÑO¨ K«=ã¨∞=Î ÙÅg∞^Œ "åº"≥∂
=∞#ã¨∞û ÉèQí =Æ ^•Ìº#OÖ’ x=∞QÆ
ǨÏO `˘ÅQÆU ∞`«∞B
á⁄O^Œ
P Ok. HÀiHõÅ∞ J}yáÈ~Ú Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O ã¨=∞ã≤u÷ h âßOuh
á⁄O^Œ∞`«∞Ok. Hõ>ˇìÅ∞ "ÕÜ«∞_»O PÑ≤"Õ¿ãÎ =∞O@ ZÖÏxâ◊ÛÅOQÍ "≥Å∞QÆ∞
`«∞O^À ǨÏ$^ŒÜ«∞O JÖψQ xâ◊ÛÅã≤÷ux á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
608. ~°^äŒã¨Ñ¨Îq∞<å_»∞ UO KÕÜ«∂e ?
~°^ãŒä Ѩ qΨ ∞H˜ =ÚO^Œ∞~ÀA# ~å„u LѨ"åã¨OKÕã,≤ =∞~°∞<å_»∞ J~°∞}À
^ŒÜ∞« O`À<Õ ™êfl#OKÕ¿ãÎ U_»∞[#‡ÅÖ’x áêáêÅ∞ JO`«i™êÎ~Ú. ™êfl<åxH˜
=ÚO^Œ∞ „Ѩq∞^ŒÖ’ nѨO "≥eyOz ^•xx <≥uÎg∞^Œ ÃÑ@∞ì‰õΩx, ã¨∂~°∞ºx
^蕺xOz náêxfl hà◊¡Ö’ =^Œe ™êfl#OKÕÜ«∂e. ™êfl#O KÕ¿ã@ѨC_»∞
lÖË¡_»∞ P‰õΩÅ∞, z‰õΩ¯_»∞ P‰õΩÅ∞, ˆ~QÆ∞Ѩà◊√§ <≥uÎg∞^ŒÃÑ@∞ì‰õΩx ™êfl#O
KÕÜ«∂e. ™êfl<å#O`«~°O ''[#h `«fiOÇ≤Ï Ö’HÍ<åO ã¨Ñ¨Îg∞ ã¨Ñ¨Î ã¨Ñ≤ΈH
ã¨Ñ=Ψ ∂º Ǩºk`Õ ^Õq #=∞¿ãÎ ã¨∂~°º=∂`«$Hˆ —— J#flâ’¡HOõ K«kq ã¨∂~°∞ºxH˜
J~°… ºq∞zÛ ^蕺#O KÕÜ«∂e.`«~åfi`« Ñ≤`«$`«~°Ê}OKÕã≤ (`«e¡`«O„_»∞Å∞
ÖËx"å~°∞) zq∞‡ex ^•#O W"åfie.
QÀѨÙ~°O..... 295
„=`åxH˜ =∂Ѷ¨∞ â◊√^Œú +¨+≤ª<å_»∞ JO>Ë ~°^äŒã¨Ñ¨Îq∞ =ÚO^Œ∞~ÀA#
`≥Å¡ #∞=ÙfiÅ Ñ≤O_ç`À #Å∞QÆ∞ÃÑ@∞ì‰õΩx ™êfl#O KÕÜ«∂e. |O^èŒ∞=ÙÅ`À
HõÅã≤ #∂<≥ÖxË =O@HÍÅ`À Éè’[#OKÕÜ∂« e. ~å„u LѨ"åã¨=ÚO_®e.
"Õ^ÑŒ O¨ _ç`∞« Å#∞ ã¨∂~°º~°∂ѨÙÅ∞QÍ ÉèÏqOz ã¨`¯« iOKåe. ~å„u <ÕÅg∞^Œ
x„kOKåe. QÆ∞~°∞=Ù‰õΩ Z„~°x =„™êÎÅ∞ ^•#OKÕÜ«∂e. D „=`«O=Å¡
ã¨∂~°º„QÆÇϨ ^ÀëêÅ∞ JO`«i™êÎ~Ú. r~°H‚ Àâ◊, <Õ„`«,^ŒO`«, L+¨‚ ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ
~°∞QƇ`«Å∞, ~°HõÎáÈ@∞ =O\˜q `«QÆ∞æ`å~Ú.
609. 108 JOÔH „áê^è•#º`«, 11 ‰õÄ_®. D ã¨OYºÅ qâıëêÖËq∞\˜?
=¸_»∞ JO>Ë |Ǩï=K«#O. ''„u`Õfi |Ǩï`«fiã≤kúó—— Jx. JO>Ë
=¸_»∞™ê~°∞¡ JO>Ë KåÖÏ ™ê~°¡x. JO^Œ∞ˆH =Ú=∂‡\˜H˜ K≥|∞`«∞<åfl#x,
„uHõ~}° â◊√kú, =∞#™ê,"åKå,Hõ~‡° }Ï Jx, =¸_»∞JOÔH#∞ "å_»_O» Ö’ KåÖÏ
™ê~°∞¡ <˘H˜¯K≥Ñ≤Ê#@¡=Ù`«∞Ok. J>Ë¡ 108. ã¨O㨯 $`«OÖ’ ã¨OYºÅ#∞ ‰õΩ_ç
#∞Oz „áê~°OaèOz ѨÅ∞‰õΩ@ PKå~°O. #∂@ Zxq∞k JO>Ë JëÈì`«Î~°
A N O M
â◊`«=∞x, 18x Jëêì^Œâ◊ Jx K≥|∞`å~°∞. JëÈì`«Î~°â◊`«=∞O>Ë Zxq∞k`À
H . C
‰õÄ_ç# =O^ŒÜ«∞x, Jëêì^Œâ◊ JO>Ë Zxq∞k`À ‰õÄ_ç`Õ Ñ¨kÜ«∞x,
S AT
MO I O N
(100{8,10{8) D ã¨OYºÅÖ’x ã¨∞<åflʼnõΩ ™ê÷<åxfl|\˜ì qÅ∞"ÕQÍx
=ã¨∞`Î ó« qÅ∞=ÖË^∞Œ . Hõ#∞Hõ ã¨∞<åflÅ#∞ ÖˇH¯õ Ö’H˜ fã¨∞HÀ‰õΩO_®"Õ¿ãÎ 1{8,
AT
J=Ù`«∞Ok. JO>Ë 9 J=Ù`«∞Ok. 9 ѨÓ~°‚ã¨OYº. `«~°∞"åu=hfl =∞~°Å
L IC
=∞~°Å "å_»|_Õ JOÔHÖËQÆ^•! P q^èŒOQÍ JëÈì`«Î~°â◊`«=∞<åfl, Jëêì^Œâ◊
B
PU
J<åfl `˘q∞‡^Õ J=Ù`«∞Ok. 9 JO>Ë Ñ¨Ó~°‚"≥∞ÿ#^Œx J~°÷O. Hõ#∞Hõ #∂@
Zxq∞k™ê~°∞¡ [ѨO KÕÜ«∞=∞O>Ë Ñ¨Ó~°‚OQÍ KÕÜ«∞=∞x. WHõ 11 UHÍ^Œt
~°∞„^Œ∞ʼnõΩ zǨÏflO.
610. ^蕺#=Ú KÕ¿ã@ѨC_»∞ Uq∞ [Ѩ=Ú KÕÜ«∂e ?
^蕺#O KÕÜ«∞_®xH˜ U^À XHõ PÅO|# HÍ"åe. Jk FO HÍ=K«∞Û.
"åã¨∞^Õ= HÍ=K«∞Û#∞. ~å=∞<å=∞O HÍ=K«∞Û. `«# W+¨^ì =·≥ O Ü≥ÚHõ¯ <å=∞
"Õ∞^≥·<å HÍ=K«∞Û. J~Ú`Õ D <å=∞O ^蕺#O xÅѨ_®xH˜ "å_»∞‰õΩ<Õ
™ê^èŒ#O =∂„`«"Õ∞. „áê~°OÉèíOÖ’ g\˜x "å_»∞‰õΩO@∂ z=~°‰õΩ "å\˜x
‰õÄ_® q_»<å_ç P`«‡#∞ Ѩ~°=∂`«‡`«`«fiO`À UHÍ„QÆ`« á⁄OkOK«_»O
[~°QÍe. JѨC_»ÑC¨ _»∞ ^蕺#O xÅ∞=#ѨC_»∞ P W+¨^ì =·≥ <å=∂xfl aQÆ~æ Q° Í
LK«Ûiã¨∂Î =∞#ã¨∞#∞ ‰õΩ^Œ∞\˜H˜ `≥K«∞ÛHÀ"åe. Ü≥∂QÆ=∞O>Ë *Ï˝<ÕO„kÜ«∂
296 QÀѨÙ~°O....
Å#∞, =∞#ã¨∞û#∞ |OkèOz r=ÙxH˜, Dâ◊fi~°∞xH© JÉèË^•xfl ™êkèOKÕ
™ê^è#Œ O. <å=∞[ѨO ‰õÄ_® Ü≥∂QÆ ™ê^è#Œ ‰õΩ ™ê^è#Œ "Õ∞. P [ѨO, =ÚO^Œ∞
aQÆæ~°QÍ, `«~°∞"å`« <≥=∞‡kQÍ ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ Hõ^Œ∞ѨÙ`«∂, `«~°∞"å`« =∞#ã¨∞Ö’
™êQÆ∞`«∂ z=~°‰Ωõ =∞#„ѨÜ∞« `«fl"∞Õ ÖˉΩõ O_® ^•#O`«@ J^Õ ™êˆQ ™ê÷~ÚH˜
*Ë~åe. ^•xˆH P [áê[Ѩ ã≤÷u Jx¿Ñ~°∞.
611. N K«„HõO qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
NK«„HÍÅO>Ë J=∞‡"åiH˜ ã¨O|OkèOz#^Õ. J=∞‡"åi ^Õ"åÅÜ«∂Å
Ö’<Õ "å\˜x JiÛOK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. qq^èŒ ^Õ=`«Å‰õΩ aè#fl aè#fl=ÚÖˇ#·
148 Ü«∞O„`åÅ∞O\Ï~Ú. "å\˜x PÜ«∂^Õ=`«Å‰õΩ ã¨O|OkèOz# ^Õ"åÅÜ«∂
ÖÖ’ „Ѩu+≤ª™êÎ~°∞. NK«„HÍxH˜, "å\˜H˜ ã¨O|O^èŒOÖË^Œ∞. NK«„HÍxfl J=∞‡
A N O M
"åiH˜ „ѨfHõQÍ JiÛOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ^•xH˜ #"å=~°}ѨÓ[ W`åº
O S .C
^Œ∞Å∞ Nq^Àºáê㨉Ωõ Å∞ KÕ™êÎ~∞° . Pkâ◊OHõ~∞° Å∞ ‰õÄ_® ^Õg PÅÜ«∂ÅÖ’<Õ
H
NK«„HÍÅ#∞ „Ѩu+≤ªOz ^•x#iÛOKÕ =º=ã¨÷ KÕâß~°∞. =∞i "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°
M ION
™êfiq∞ PÅÜ«∞OÖ’ NK«„Hõ=ÚOk Hõ^• Jx g∞~°_»QÆ=K«∞Û. JO^Œ∞‰õΩ
HÍ~°}O "ÕOHõ>âË fi◊ ~™° êfiq∞ ÉÏÖÏr, ÉÏÖÏ „uѨÙ~°ã∞¨ O^Œi Jx, XHõÑC¨ _»∞
IC
"å=∂Kå~°Ñ¨^ŒúuÖ’ JHõ¯_» J=∞‡"å~°∞ ѨÓlOѨ |_Õ^Œh, P Ѩ^Œúux
B L
=∂iÛ "≥k· HõÑ^¨ uúŒ Ö’ JHõ¯_» ѨÓ[ÖË~åÊ@∞ KÕã≤ NK«„HÍxfl ‰õÄ_® Pkâ◊OHõ
P U
~°∞Å∞ „Ѩu+≤ªOKå~°x ÃÑ^ŒÌÅO@∞<åfl~°∞.
612. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x HõO~îåÉèí~°}"≥∞ÿ# <åQÆã¨~°ÊO, q+¨µ‚=Ù â◊Ü«∞xOKÕ
Pkâı+¨µ_»∞ XˆH*Ïuã¨~åÊÖÏ ?
Jhfl XHõ*ÏuH˜ K≥Ok#"Õ. =∞#∞+¨º*Ïu "åã¨∞H˜ "≥Ú^ŒÖˇ·# J~Ú<å
LK«ÛùhKåÅ∞#fl>Ë¡ "å\˜Ö’#∞ "åã¨∞H˜ "≥Ú^ŒÖˇ·# LK«Ûù*Ïu ã¨~åÊÅ∞ ‰õÄ_®
LO\Ï~Ú. ã¨~åÊxH˜ HÍÅ=∞#fl ¿Ñ~°∞Ok Hõ^• ! HÍÅ=∞O>Ë =∞#=∞#∞‰õΩ<Õ
>ˇÿ"Õ∞. P HÍÖÏxfl ѨHõ¯QÍ KÕã¨∞‰õΩx "å_»∞‰õΩO\Ï_»∞ q+¨µ‚Ѩ~°=∂`«‡.
HõO~î°OÖ’ PÉèí~°}OQÍ ^èŒi™êÎ_»∞ Ѩ~°=∞t=Ù_»∞. JO>Ë HÍÅO "åà◊§
™êfinè#OÖ’ LO@∞Ok. =∞#O HÍÅOÜ≥ÚHõ¯ Jnè#OÖ’ LO\ÏO.
613. =∞OQÆà◊, â◊√„Hõ"å~åÅ∞, H∆“~°O, QÀà◊√¡ HõuÎiOK«∞HÀ=_»O =O\˜q
KÕ¿ãÎ ^Œi„^Œ=∞O\Ï~°∞. W=hfl ZO`«=~°‰õΩ x[O ?
^èŒ~°‡O Hõ#fl PKå~°O |bÜ«∞=∞#fl=∂@‰õΩ J~°÷O =¸_è®Kå~°=∞x
HÍ^Œ∞. ^èŒ~°‡O Hõà◊¡‰õΩ Hõ#|_»^Œ∞. J=¸~°ÎO, PKå~°O Hõ#|_»∞`«∞Ok.
QÀѨÙ~°O..... 297
PKå~åÅ∞ ‰õÄ_® ^ÕâßKå~°O, „áêOfÜ«∞, áêi"åiHõ PKå~åÅ∞ W`åº^Œ∞
Å∞O\Ï~Ú. PKå~°O q+¨Ü«∞OÖ’ ''=∞Ǩ[<À U#QÆ`«óã¨Ñ¨™ê÷—— JO>Ë
x™êfi~°÷Ѩ~°∞Öˇ·# =∞Ǩ[#∞Å∞ U=∂~°æOÖ’ #_ç¿ãÎ J^Õ =∞#=∞O^Œ~°O
#_»∞==Åã≤# =∂~°æ=∞<åfl~°∞. PKå~°OÜ≥ÚHõ¯ Jã¨Å∞ ã¨fi~°∂áêxfl, PO`«
~åºxfl ™ê=∂#º =º‰õΩÎÅ∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀÖË~°∞ Hõ#∞Hõ qA˝Å~Ú#"å~°∞
PK«iOz#@∞¡ PK«iã¨∂Î áÈ`å~°∞. JO`«=∂„`«O`À Jk =¸_è®Kå~°
=∞#∞HÀ#Hõ¯~°ÖË^Œ∞.
WHõ H∆“~å^Œ∞Å q+¨Ü«∞OÖ’ KÕã¨∞HÀ^Œy#~ÀA, ‰õÄ_»x ~ÀAÅ#∞
xiú +¨Oì QÍ ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~Ú. PÜ«∂ k<åÅÖ’ PÜ«∂ „QÆÇϨ QÆ`∞« Å
„ѨÉÏè "åÅ∞, "å`å=~°}OÖ’x Ѩiã≤`÷ ∞« Å „ѨÉÏè "åÅ∞ =∞#g∞^Œ LO\Ï~Ú.
Hõ#∞Hõ „Ѩu ѨxH˜ H˘xfl xiú+¨ì k<åÅ <Õ~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»O [iyOk.
"å\˜x =¸_è#» =∞‡HÍÅ#∞HÀHõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . WHõ =∞_ç,`«_ç W`åº^Œ∞Å q+¨Ü∞« OÖ’
‰õÄ_® â◊√z,â◊√„Éèí`«Å „ѨÉèÏ=O ˆH=Å=Ú â◊s~°O g∞^ÕQÍHõ =∞#ã¨∞ g∞^Œ
N M
‰õÄ_® LO@∞OkQÆ^•! U^≥<· å JuѨxH˜~å^Œ∞ QÍx Jã¨Å∞ ѨxH˜ ~å^Œ#ÖËO.
O M ION
614. HõO\˜H˜ HõxH Ñ≤OAK«x â◊„`«∞=ÙÅ∞ ?.C
|Ü«∞O #° ∞‰õS
=∞#‰õΩ â◊„`«∞=ÙÅ∞ M @ ZHõ¯_À L<åfl~N
hÖ’<Õ XHõ~°∞HÍ^Œ∞, P~°∞QÆ∞~°∞ â◊„`«T
ΩO\ÏO. HÍh x*ÏxH˜
IOL<åfl~°x ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥|∞`å~°∞.
∞=ÙÅ∞
Jq HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«x â◊„`«∞A
L
=∞#ã¨∞Ö’<Õ #H˜¯ LO_ç C =ÙÅ∞. =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_® Jq =∞#
,I =∞# rq`åÅ#∞ z<åflaè#flO KÕ™êÎ~Ú. Jq
ŒO,B
P U
HÍ=∞O, „HÀ^è Ö’ÉèíO, "≥∂ǨÏO, =∞^ŒO, =∂`«û~°ºO. Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞
=∞^ŒO=Å¡ <åâ◊# =∞Ü«∂º_»∞. ~å=}∞_»∞ HÍ=∞O=Å¡ Ѩ`«#=∞Ü«∂º_»∞.
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õ∆Ω_»∞ Ö’ÉèíO=Å¡ =∞\˜ìHõiKå_»∞. Éèí™ê‡ã¨∞~°∞_»∞ "≥∂ǨÏO=Å¡
^ŒQ=úÆ ∞Ü«∂º_»∞. ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ =∂`«û~°ºO =Å¡ <ÕÅ ‰õÄÖÏ_»∞. D P~°∞^Œ∞~°∞æ
}ÏÅ∞ XHõ^•x`À XHõ\ ˜ ã¨O|O^èŒ =Ú#flq. XHõ\ ˜ LO>Ë q∞ye#q
‰õÄ_® „Ѩ"Õt™êÎ~Ú. g\˜x `«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩ#fl "å_Õ `«Ñ¨ã≤fi, Ü«∞â◊ã≤fi.
615. ѨOK«q^èŒ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ ?
1. QÆ∂_è∞» _»∞ : J#QÍ `å#∞ P`«‡*Ï˝# ã¨OѨ#∞fl_<·≥ å, Jk „ѨH\õ `˜ O«
H͉õΩO_®, UHÍO`åxfl HÀ~°∞‰õΩO@∂ `«##∞HÀi =zÛ# "åiH˜ =∂„`«"Õ∞
`«`åÎ fixfl É’kèOKÕ"å_»∞. 2. ^è$Œ _è∞» _»∞ : JO>Ë Ñ¨iѨÓ~°‚ *Ï˝xÜ≥∞ÿ JO`«\`˜ À
`«$Ñ≤Î á⁄O^ŒHõ, ã¨OKå~°OKÕã¨∂Î, Ѩk=∞OkH© `«`«Î fiÉ’^èŒKÕ¿ã"å_»∞. 3.
298 QÀѨÙ~°O....
„Ñ‘`∞« _»∞JO>Ë, ã¨~fi° O `«ºlOz, [QÆ`∞« `Î À ã¨O|O^èOŒ ÖˉΩõ O_® D [`«OÎ `å
XHõ <å@Hõ~O° QÆ=∞<Õ ã¨Ê $ǨÏHõey, ^Œ$+≤ì =∂„`«O`À t+¨µºÅ#∞ `«iOѨKÜ Õ ∞«
QÆey#"å_»∞. 4. =∞øx – xâ◊ÛÅ z`«ÎO`À J^≥· fi`å=∞$`« áê#OKÕã¨∂Î,
^蕺#|eq∞`À P„t`«∞Å#∞ `«iOѨKÕ¿ã"å_»∞. 5. ã¨Hõ$`üHÍ=∞QÆ`«∞_»∞–
=∞Ǩ ã¨OHõÅÊâ◊HÎ̃ Hõey#"å_≥·, `«##∞ P„â◊~ÚOz#"åix JYO_» *Ï˝#
ã¨OѨ#∞fl Å#∞ KÕ¿ã"å_»∞.
616. Láê"å™êxH˜, "≥∂H∆ÍxH˜ QÆÅ ã¨O|O^èŒ"Õ∞q∞\˜ ?
149
=∞#ã¨∞û#∞ uO_çg∞^ŒQÍHõ, ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨xflkèÖ’ xÅѨ_®xH˜
LѨ"åã¨=∞x¿Ñ~°∞. L^ŒÜ∞« ,™êÜ«∞OHÍÖÏÅÖ’ ^≥"· åxH˜ x`«º=¸ ѨÓ[KÕã,≤
`«~∞° "å`« Éè’[#OKÕÜ∞« =K«∞Û. UHÍ^Œt<å_»∞, g∞~°∞ xÜ«∞=∞OQÍ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl
A N O M
=∞~˘Hõ ~ÀA# LѨ"åã¨O qkèQÍ KÕÜ∂« e. ^≥=· ѨÓ[, „=`å^Œ∞Å∞ Éè’[<å
O H S .C
xH˜ =ÚO^Õ KÕã≤ `«~°∞"å`« Éè’[#OKÕÜ«∞=K«∞Û. Éè’[#OKÕã≤# `«~°∞"å`«
ѨÓ[ KÕ¿ã"å~°∞O\Ï~å? LѨ"å™êxH˜, "≥∂H∆ÍxH˜ ã¨O|O^èŒ"Õ∞q∞ @x
AT
J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~∞° . ã¨=∞ã¨HÎ ~õ ‡° Å#∞ =ke P`«‡#∞ Ѩ~=° ∂`«‡Ö’ b#O KÕÜ∞«
IC
QÆey`Õ<Õ "≥∂Hõ∆O. WO„kÜ«∂Å#∞, =∞#ã¨∞û#∞,|∞kúx,Éè’[# Ѩ^•~å÷Å
L
g∞^Œ, "å\˜ ~°∞K«∞Å g∞^• ÅQÆflOKÕ¿ãÎ Jq ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ·H˜ =∞à◊¡=ÙQÆ^•!
B
PU
HõO^Œ=¸ÖÏÅ#∞, K≥@¡ P‰õΩÅ#∞ uO@∂ z=~°‰õΩ Jq ‰õÄ_® =ke,
ѨOKåyfl =∞^躌 OÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx |∞∞+≤, =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ `«Ñ㨠∞¨ ûÅ∞ KÕã≤ "≥∂H∆Íxfl
á⁄O^•~°∞.
617. ÃÑo§Ö’ J~°∞O^èŒf #Hõ∆„`åxfl K«∂Ñ≤™êÎÔ~O^Œ∞‰õΩ ?
=t+¨µ_ª ∞» Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠û¨ OѨ#∞fl_∞» . ^è~Œ ‡° "Õ`.Ϋ PÜ«∞# Ѩufl J~°∞O^èuŒ
=∞ǨѨu„=`«. "åik Jxflq^è•ÖÏ P^Œ~≈° ^•OѨ`º« O. "åix P^Œ~≈° OQÍ
ÃÑ@∞ìH˘=∞‡x „ѨɒkèOK«_®xˆH #Hõ∆„`«~°∂ѨOÖ’ J~°∞O^èŒux #∂`«#
^ŒOѨ`«Å∞ʼnõΩ K«∂Ñ≤OK«_»O ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O.
618. =¸Å=∞O„`«=∞O>Ë Uq∞\˜?
=∞#^èŒ~°‡OÖ’QÆÅ „Ѩu^Õg ^Õ=`«Å‰õΩ PÜ«∂ „Ѩ`ÕºHõ ÅHõ∆}ÏÅ∞, â◊H˜Î
"≥Ú^ŒÖˇ·#q LO\Ï~Ú. "å\˜x =ºHõÎѨiKÕ =∞O„`«O P ^Õ=`«Å‰õΩ
ã¨O|OkèOz# =¸Å =∞O„`«O. ^•xx [Ñ≤OK«_O» =Å# PÜ«∂ ^Õ=`«Å
J#∞„QÆǨÏO, â◊‰õΩÎÅ∞ =∞#‰õΩ Åaè™êÎ~Ú.
QÀѨÙ~°O..... 299
619. c*ÏHõ∆~åÅO>Ë Uq∞\˜ ?
„Ѩu JHõ∆~°=¸ c*ÏHõ∆~°"Õ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ 'J—JO>Ë q+¨µ‚=Ù. '=∞—
J#flk t==∞O„`åxH˜ c[O, ~å =∂^èŒ==∞O„`åxH˜ c[OO. P =∞O„`å
ÅÖ’ P JHõ∆~åÅ∞ ÖˉõΩO>Ë =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# J~å÷Å∞ =™êÎ~Ú.
620. náê~å^èŒ#‰õΩ x#fl\˜ =uÎ W"åà◊ "≥eyOK«=KåÛ ? JHõ∆`«Å∞,
ZѨÊ\˜HõѨÙÊ_»∞ HõÅ∞ѨÙHÀ"åÖÏ?
x#fl"≥eyOz# =uÎ<Õ =∞m¡ "≥eyOK«~å^Œ∞. H˘`«Î=uÎ "≥eyOKåe.
JHõ∆`«Å∞ XHõ¯™êiQÍ HõeÑ≤ ÃÑ@∞ì‰õΩx ~ÀE "å_»∞HÀ=K«∞Û. JHõ∆`«ÅO>Ë
qiyáÈx aÜ«∞ºÑ¨Ù yO[Å∞.
621. ÉτǨχ}ÏÅO>Ë Uq∞\˜ ?
"Õ^Œ=∞O„`åÅ∞ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ∞QÍ LO\Ï~Ú. Jq ã¨OÇ≤Ï`«Å∞,
„ÉÏǨχ}ÏÅ∞, J~°}ºHÍÅ∞, LѨx+¨`«∞ÎÅ#flq. g\˜Ö’ „ÉÏǨχ}=ÚÅ∞,
Ü«∞[˝Ü«∂QÍ^Œ∞Å#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞@‰õΩ "å_Õ =∞O„`åÅ∞.
622. H˘`«Î|@ìʼnõΩ Ѩã¨∞ѨA N∞‰õΩ ~åÜ«∂e ?OM
H
Ù ZO^Œ
S . C
MO I O N
Ѩã∞¨ Ѩ٠=∞OQÆà„◊ Ѩ^OŒ . „Ѩu ~°OQÆ∞#‰õΩ H˘xfl QÆ∞}ÏÅ∞O\Ï~Ú. `≥Å∞ѨÙ
ã¨`«fiQÆ∞}ÏxH˜, Z~°∞Ѩ٠~°*’QÆ∞}ÏxH˜, P‰õΩѨK«Û ã¨ã¨ºã¨=∞$kúH˜ zǨflÅ∞.
A T
J^Õq^èŒOQÍ Ñ¨ã¨∞Ѩ٠~°OQÆ∞ â◊√ÉèÏxH˜ ã¨∂K«Hõ"≥∞ÿ#~°OQÆ∞.
L I
623. ÃÑ^ŒÌÅ∞ K«xáÈ~Ú#Ѩ CÙÊ_»∞ ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ XHõ~å„u, ÉèÏ~°º ѨÙ\˜ìO\’¡
XHõ~å„u QÆB _»Ñ¨x^Õ W`«~°∞Å Wà◊¡‰õΩ "≥à◊¡~å^ŒO\Ï~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ?
`«P U
e¡^ŒO„_»∞Å∞ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ^Œ∞óYO HõÅ∞QÆ∞@ ã¨Ç¨Ï[O. ^Œ∞óY
âßOuÔH· ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞x ^蕺xã¨∂,Î XHõ~å„u QÆ_á» êe. J`«=Î ∂=∞Å∞
`«e^¡ OŒ „_»∞Å`À ã¨=∂#O.HÍ=Ù# "åi`À XHõ~ÀA QÆ_Ñç ≤ z`«âÎ ßOux HõeyOK«∞
HÀ=_®xH˜ ÃÑ\˜ì#k D PKå~°O.
624. HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ PK«iOKåeû# q^èŒ∞Å∞ ?
1. ™êfl#qkè :– HÍsÎH=õ ∂ã¨OÖ’ „Ѩu~ÀE Hõ$uÎHÍ#Hõ„∆ `«O Jã¨qÎ ∞OKÕ
Ö’QÍ, JO>Ë,`≥Å"¡ å~°∞~°≠Ï=Ú# ™êfl#O KÕÜ∞« =Öˇ#∞. #n™êfl#O L`«=Î ∞O.
ÖË#@∞=O\˜ ã≤÷uÖ’ HÍÅ∞=Å∞, K≥~°∞=ÙÅ∞, ÉÏ=ÙÅÖ’<≥·<å KÕÜ«∞=K«∞Û.
`«∞ÖÏ =∂ã¨OÖ’ QÀ=Ù áê^Œ=∞O`« [ńѨ^Õâ◊OÖ’ ‰õÄ_® N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù
=ÙO\Ï_»x „Ѩfu.
300 QÀѨÙ~°O....
''`«∞ÖÏ~åtOQÆ`Õ ã¨∂ˆ~ºQÆOQÍ „`≥·Ö’Hõºáê=h
ã¨~°fi„`å „^Œ=~°∂¿Ñ} ™ê ã¨OѨÓ~å‚ Éèí"Õ`«Î^•——
J<Õ â’¡HÍxfl ѨiOî z ™êfl#O KÕÜ∞« =Öˇ#∞. J#O`«~O° ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞
_çH˜ J~°…ºO W=fi_»O`Àáê@∂ W+¨ìO ^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOK«=Öˇ#∞.
2. nѨqkè :– HÍsÎHOõ Ö’ náêÅ∞ "≥eyOK«_O» , nѨ^•#O KÕÜ∞« _»O
=O\˜q KÕÜ∞« =Öˇ#∞. HÍsÎH=õ ∂ã¨OÖ’ ™êÜ«∞OHÍÅO t"åÅÜ«∞OÖ’QÍh,
"≥·+¨‚ "åÅÜ«∞OÖ’QÍh, náêÅ∞ "≥eyOK«=Öˇ#∞. =ÚYºOQÍ HÍsÎHõ
ѨÙ#flq∞<å_»∞ `«Ñ¨ÊHõ "≥eyOK«=Öˇ#∞. Lã≤iHõ HÍÜ«∞ÃÑ·# =`«∞ÎÅ#∞Oz
150 nѨO "≥eyOK« =K«∞Û. #^Œ∞ÅÖ’ náêÅ#∞ =^ŒÅ_»O`Àáê@∂, ѨO_ç`∞« _çH˜
nѨ^•#O W=fi =Öˇ#∞.
A O M
3. LѨ"åã¨qkè :– HÍsÎH=õ ∂ã¨OÖ’ t=Ù_çH˜ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ ™È=∞"å~°O
N
<å_»∞, LѨ"å㨠„=`åxfl PK«iOK«_»O =∞Ozk.
H S .C
4. =#Éè’[#O :– HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ =#Éè’[<åÅ∞ KÕÜ«∂Åx
O
M ION
âßG=K« #O. ѨÅ∞*Ï`«∞Å =$H∆ÍÅ∞#fl =#OÖ’ Lã≤iHõ K≥@∞ì#∞ ѨÓlOK«
AT
=Öˇ#∞. Lã≤iHõ K≥@∞ì „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Ûx Ѩ#㨠P‰õΩÖ’ Éè’[#O KÕÜ«∞_»O
IC
L`«Î=∞O.
B L
HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ KÕÜ«∞‰õÄ_»x Ѩ#∞Å∞ : HÍsÎHõ=∂ã¨OÖ’ "Õ_çh\˜
PU
™êfl#O, ѨQÆ\ ˜x„^Œ, HõOK«∞ Ñ¨à‹§OÖ’ Éè’[#O, =∂Oã¨ÉèíHõ∆}O, W`«~°∞Å
ZOye u#_»O, "≥Å∞¡e,¡ h~°∞e¡ u#_»O, WO\’¡ ™êfl#O KÕÜ∞« _»O =O\˜q
KÕÜ«∞~å^Œx âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
625. ÅH©;^Õq =ÙO_Õ KÀ@∞ ?
ÅH©;^Õq JO>Ë ˆH=ÅO ^èŒ#O J<ÕHÍ^Œ∞. P"≥∞ Ü≥ÚHõ¯ J#O`«
k=º qÉèí∂`«∞Ö’¡ ^èŒ#OXHõ\ ˜ =∂„`«"Õ∞. <åºÜ«∂i˚`«"≥∞ÿ# ã¨OѨ^Õ
ÅH©;ã¨fi~°∂áêÖ’¡ XHõ\ ˜, L`åûǨÏO, HÍOu, ™œO^Œ~°ºO, â◊√z, â◊√„Éèí`«,
W@∞=O\˜ L`«Î=∞ ÅHõ∆}ÏÅ∞, QÆ∞}ÏÅ∞, ÅH©;^Õq ã¨fi~°∂áêÅ∞. ÅH©;^Õq
ZHõ¯_»=ÙO@∞O^À, P `«ÖË¡ WO„^Œ∞_ç`À WÖÏ K≥Ñ≤ÊOk.
QÆ∞~°∞ÉèíH˜ÎHõÅ"å~°∂, ^Õ=ѨÓ*Ï, Ñ≤`«$ѨÓ* KÕ¿ã"å~°∂, x[O K≥¿ÑÊ
"å~°∂, ^•#QÆ∞}O HõÅ"å~°∂, Ѩ~^° <Œè åxfl Ѩ~É° Ïè ~°ºbfl HÀ~°x"å~°∂, ѨQÅÆ ∞
x„^ŒáÈx "å~°∂, â◊√z=∞O`«∞Å∂, Jukä¿ã"å Ѩ~°∞Å∂, g~°∞ <Õ#∞ "≥∞KÕÛ
[#∞Å∞. gi "≥O@ <Õ#∞ =ÙO\Ï#∞. =$^Œ∞úbfl, ^Œ∞~°ƒÅ∞bfl, ¿Ñ^Œbfl,
„ã‘ÎÅh ^ŒÜ«∞K«∂¿Ñ "åi Ü«∞O^Œ∂ =ÙO\Ï#∞.
QÀѨÙ~°O..... 301
QÆ~åfiO^è∞Œ Å∞, J^è~Œ ‡° Ѩ~∞° Å∞, HÍ=∞„HÀ^è•Ö’¡ =Úxy`ÕÅ∞`«∞#fl"å~°∂,
Ѩ~°∞ňHg∞ W=fix"å~°∂, Ѩ~°∞+¨OQÍ =∂\Ï¡_Õ"å~°∂, „‰õÄ~° K«i„`«∞Å∂,
Jã¨∂Ü«∂Ѩ~∞° Å∂, giÃÑ· <å J#∞„QÆÇϨ ^Œ$+≤ì Ѩ_^» ∞Œ ."åix <Õ#∞ "≥∞K«Û#∞.
|∞nú, ^èŒ$f, hf, „â◊^•ú, F~°∂Ê, âßOf, ã¨=∞‡f D U_»∞QÆ∞~°∞ ^Õ=`«Å∂
<å‰õΩã¨xflÇ≤Ï`«∞Å∞. ^Œ$_è»"≥∞ÿ#jÅO,ã¨`«ºO,HÍ~°∞}ºO L#fl"åiO@ <Õ#∞O
\Ï#∞. <Õ#∞ÖËxKÀ@ JO`å h~°ã"¨ ∞Õ . <Õ#∞#flKÀ>Ë ã¨~ã° `¨ fi« O. <Õ#∞#fl"å_Õ
HõÅ"å_»∞, âßOu, x~°‡Å`«fiO, ÉÏǨºÉèºí O `«~° â◊√kú L#flKÀ>Ë <å x"åã¨O.
626. P`«‡‰õΩ, Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ `Õ_® ÖË^• ?
P`«‡ JO>Ë Ñ¨~=° ∂`«‡Ü≥ÚHõ¯ JOâ◊"∞Õ . ^•xH˜ Kå=Ù, ѨÙ@∞ìHÅõ ∞ÖË=Ù.
â◊„™êÎÅ∞ ^•xx KèÕkOK«ÖË=Ù. h~°∞ `«_»∞ѨÖË^Œ∞,xѨÙÊHÍÅÛÖË^Œ∞. QÍe
ZQÆ~°Q˘@ì ÖË^Œ∞. Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ#fl ÅHõ∆}ÏÅ∞ ‰õÄ_® ~Ú"Õ QÆ^• ! Ѩ~°=∂`«‡
ÃÑ^ŒÌ ˆ~_çÜ≥∂ S`Õ, P`«‡ „\Ïxû+¨ì~ü ˆ~_çÜ≥∂.
627. '„uѨÙO„_»^è•~°}— J#QÍ<Õq∞?
A N O M
qÉèí∂ux h\˜`À `«_çÑ≤#∞^Œ∞\˜g∞^Œ =¸_»∞ˆ~YÅ∞ XHõ^•xH˘Hõ\ ˜
H S . C
`«Q∞Æ Å ‰õΩO_®, q_çq_çQÍ LO_Õ@@∞¡QÍ J_»O¤ QÍ ÃÑ@∞ìHÀ=_®xH˜ „uѨÙO„_»
MO I O N
^è•~°} =∞O\Ï~°∞. u~°∞=∞}˜`À "≥·+¨‚=ÙÅ∞ =¸_»∞w`«Å∞ #∞^Œ∞\˜g∞^Œ
T
xÅ∞=ÙQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë ^•xx T~°≈fiѨÙO„_»=∞O\Ï~°∞. J>Ë¡ =∞^è•fiKå~°º
A
L IC
ã¨O„Ѩ^•~ÚxH˜ K≥Ok# ^≥· fi`«∞Å∞, QÀÑ‘KO« ^Œ<åxfl ^èiŒ Oz ^•x =∞^躌 Ö’
B
JOQÍ~åxfl ^èŒi™êÎ~°∞. WHõ, qÉèí∂ux ^èŒiOKÕ@ѨC_»∞ ‰õΩ_çKÕ`À qÉèí∂u
PU
fã¨∞‰õΩx Z_»=∞KÕuÖ’ áÈã¨∞‰õΩx ^•xx `«_çÑ≤, ''FO JyfliuÉèí㨇, FO
"åÜ«Úiu Éèí㨇, FO dq∞u Éèí㨇, FO [Åq∞u Éèí㨇, FO ã¨÷Åq∞u
Éèí㨇. FO "Àº"Õ∞u Éèí㨇. FO ã¨~°fiQ∑OǨÏ"å W^ŒO Éèí㨇. FO =∞#Ñ≤`åx
K«‰õ∆ΩOã≤ Éèí™ê‡hu—— J#fl =∞O„`«O`À U_»∞=∂~°∞¡ Jaè=∞O„uOKåe.
`«~°∞"å`« ''FO „`åºÜ«Ú+¨O [=∞^ŒˆQfliu t~°ã≤ (`«Åg∞^Œ) FO Hõâ◊ºÑ¨ã¨º
„`åÜ«Ú+¨O WuÅÖÏ>Ë (<˘ã¨Å∞) FO Ü«∞^Õ"Ì å<åO „`åÜ«Ú+¨O Wu =Hõã∆ Ö÷¨ Ë
(~˘=Ú‡) FO`«<Õ‡ Jã¨∞Î „`åºÜ«Ú+¨O Wu 㨯O^äÕ+¨µ (Éèí∞[=ÚÅg∞^Œ)
Jx PÜ«∂KÀ@¡ =¸_»∞ ˆ~YÅ∞QÍ ^èŒiOKåe. J>Ë¡ "≥·+¨‚=ÙÅ∞ KÕ¿ã
T~°÷fiѨÙO„_» ^è•~°} ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ˆHâßk<å=∂Å#∞ 㨇iã¨∂Î ^èŒiOKåe.
ÖË^• 㨇 $`Õ ã¨HõÅ HõàϺ}, ÉèÏ[#O Ü«∞„`« *ÏÜ«∞`Õ Ñ¨Ù~°∞+¨`« =∞[O
x`«ºO „=*Ïq∞ â◊~°}O ǨÏi"£∞——JO@∂ ǨÏix 㨇iã¨∂Î ^èŒiOKåe.
302 QÀѨÙ~°O....
628. U eOQÍxfl ѨÓl¿ãÎ U Ѷ¨e`«O ?
XH˘¯Hõ¯ eOQÍxfl ѨÓlOz Jaè¿+H˜OK«_»O =Å¡,XH˘¯Hõ¯ Ѷ¨e`«O
LO@∞O^Œx eOQÆÑÙ¨ ~å}O WÖÏ ¿Ñ~˘¯Ok. ~°`fl« =∞Ü«∞"≥∞#ÿ eOQÆO ã¨OѨ^Œ
Å#∞ Wã¨∞ÎOk. ~åu`À KÕã≤# eOQÆO ã¨~°fiã≤^Œ∞úÅ#∞ Wã¨∞ÎOk. ^è•`«∞=ÙÅ
#∞Oz, JO>Ë áê^Œ~°ã¨O =O\˜ "å\˜`À`«Ü«∂Ô~·# eOQÆO ^èŒ#q∞ã¨∞ÎOk.
H˘Ü«∞º`À `«Ü«∂~°∞KÕã≤# eOQÆO ã¨~°fiÉè’QÍÅ#∞ Hõeyã¨∞ÎOk. =∞\˜ì`À
KÕã≤# eOQÆO, JO>Ë áêi÷=eOQÆO J}˜=∂k ã≤^Œ∞úÅ#∞ Wã¨∞ÎOk.
t=eOQÍÅxflO\˜Ö’ ~åueOQÆO Jaè¿+HÍxH˜ ѨÓ[‰õΩ L`«Î=∞"≥∞ÿ#^Œh,
151 ^è•`«∞eOQÆO =∞^茺=∞ "≥∞ÿ#^Œh, eOQÆѨÙ~å}O K≥|∞`ÀOk.
1.QÆO^èŒeOQÆ=Ú : Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞ Hõã¨∂Îi, <åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÅ∞ K«O^Œ
A N O M
#=Ú =¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ HõeÑ≤ QÆO^èŒ eOQÆ=Ú#∞ `«Ü«∂~°∞KÕÜ«Ú^Œ∞~°∞.
O H S .C
nxH˜ ѨÓ[KÕã#≤ t=™êÜ«Ú[ºO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. 2.ѨÙ+¨ÊeOQÆ=Ú : nxx
Jxfl ~°HÍŠѨÓÅ`À xi‡™êÎ~∞° . D q^èOŒ QÆ_® <å<åq^è•Öˇ#· ã¨∞"åã¨#Å∞
M ION
QÆŠѨÓÅ`À xi‡Oz# ѨÙ+¨ÊeOQÍxfl ѨÓlOz#KÀ ~å*ϺkèѨ`«º=Ú
AT
HõÅ∞QÆ∞#∞. 3.QÀ=∞Ü«∞ eOQÆ=Ú : ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# HõÑ≤Å QÀ=∞Ü«∞=Ú#∞ `≥zÛ
B L IC
eOQÆ=Ú#∞ KÕã≤ ѨÓ[KÕã≤#KÀ ^•x=Å¡ Sâ◊fi~°º=Ú KÕ‰õÄ~°∞#∞. nxH˜
<ÕÅÃÑ·# =∞\ì̃Ö’#Ѩ_ç# ¿Ñ_»Ñ¨xHÍ~å^Œ∞. 4.~°*’=∞Ü«∞eOQÆ=Ú : ѨÙá⁄Ê
PU
_ç`À `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ eOQÆ=Ú#∞ ѨÓlOz#KÀ q^•º^è~Œ `° fi« =Ú ã≤kOú K«∞#∞.
PÃÑ#· t=™êÜ«Ú[º=Ú á⁄O^Œ=K«∞Û#∞. 5. Ü«∞=QÀ^è∞Œ =∞, âße[eOQÆ=Ú:
nxx Ü«∞=, QÀ^èŒ∞=∞Å∞, `«O_»∞ÅÑ≤+¨ì=ÚKÕ`« `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ~°∞. nxH˜
ѨÓ[KÕã≤#KÀ ã¨HõÅ ã¨OѨ^ŒÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#∞. Ѩل`«ã¨O`å#O HõÅ∞QÆ∞#∞. 6.
uÅÑ≤+eì¨ OQÆ=Ú: nxx #∞=ÙfiÅÑ≤O_ç`À `«Ü∂« ~°∞KÕ™êÎ~∞° . nxx ѨÓlOz
#KÀ W+¨ãì k≤ ú HõÅ∞QÆ∞#∞. 7.Å=}eOQÆ=Ú : nxxǨÏi^Œà=◊ Ú, „uHõ@∞HÍÅ∞
"≥∞`«ÎQÍ á⁄_çKÕã≤ LѨC`À HõeÑ≤ eOQÆ=ÚQÍ KÕ™êÎ~°∞. nxx ѨÓlOz#
=jHõ~°} U~°Ê_»∞#∞. 8. `«áÈ`«÷eOQÆ=Ú : nxx ѨÓlOz# â◊„`«∞=ÙÅ∞
#tO`«∞~°∞. 9. Éèí㨇=∞Ü«∞ eOQÆ=Ú : nxx ѨÓlOz# ã¨=∞ãÎ̈ Ѷ¨e`åÅ∞
KÕ‰Äõ ~°∞#∞. 10. QÆ∞^À`«e÷ OQÆ=Ú : nxH˜ ѨÓ[KÕã#≤ „Ñ‘ux HõeyOK«∞#∞.
11.â◊~¯° ~å=∞Ü«∞eOQÆ=Ú : nxH˜ ѨÓ[KÕã#≤ Jxflã∞¨ MÏÅ∞ HõÅ∞QÆ*Ü Ë Ú« #∞.
12. ^Œ∂~åfiHÍO_» eOQÆ=Ú : nxx QÆiHõ HÍ_»Å`À KÕ™êÎ~°∞. nxx
ѨÓlOz# JѨ=∞$`«∞º=Ù #tOK«∞#∞.
QÀѨÙ~°O..... 303
629. ã‘`å^Õq #QÆÅ=¸@ ZÖÏ *Ï~°q_çzOk ?
ã‘`å^Õq =Ú`≥ÎÂ^Œ∞=Ù. =Ú`≥ÎÂ^Œ∞=O>Ë S^Œ∞ =Ú`åºÅ#∞ ZѨÙÊ_»∂
^èŒiOz Ü«ÚO_»∞ „ã‘Î Jx J~°÷O. =#"å™êxH˜ "≥àı¡@ѨÙÊ_»∞, ÔH·Hõ P"≥∞
Hõ@∞ì‰õΩ#fl Ѩ@∞ìp~°Å∞ qÑ≤ÊOz, <å~°|@ìÅ∞ Hõ\ ˜ìOzOk. JO^ŒOHÀã¨O
^èŒiOz# PÉèí~°}ÏÅ#∞ f~ÚOzOkQÍh, =Ú`«Î~Ú^Œ∞=Ù‰õΩO_» =Åã≤#
HÍe=∞>ì̌Å∞, Hõ_çÜ«∂Å∞, KÕ`«∞Å ‰õΩO_Õ QÍAÅ∞, K≥=ÙʼnõΩ, =Ú‰õΩ¯‰õΩO_Õ
^Œ∞^Œ∞ÌÅ∞, =Ú‰õΩ¯Ñ¨Ù_»HõÅ∞, "≥∞_»Ö’x =∞OQÆà◊ã¨∂„`«O, #šѨÓã¨Å∞
f~ÚOK«Ö^Ë ∞Œ . ã‘`=« ∞‡ "å\˜Ö’Oz H˘xflO\˜x fã≤ =¸@Hõ\Ñì˜ _¨ "» ãÕ O≤ k.
630. ukä^ŒfiÜ«∞=∞O>Ë Uq∞\˜ ?
ukä^fiŒ Ü∞« =∞O>Ë ~Ô O_»∞ u^ä∞Œ Å∞ XˆH~ÀA# ~å=_»O. HÍÅQÆ}#OÖ’
XH˘¯Hõ¯™êi P q^èŒOQÍ =™êÎ~Ú. J^Õq^èŒOQÍ XHõukäѨÓÔ~Π=∞iÜ≥ÚHõ
ukä „áê~°OÉè=í ∞=_®xH˜ =∞^躌 Ö’ H˘O`« =º=kè U~°Ê_ç`,Õ ^•xH˜ â◊¥#ºukä
Jx ¿Ñ~°∞. J\Ï¡ˆQ â◊¥#º=∂ã¨O. u^äŒ∞Å∞, =∂™êÅ∞ „QÆǨÏQÆux |\˜ì
N
ÖˇHõ¯QÆ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. [#=i, Ѷ≤„|=i "≥Ú^ŒÖˇ·# WOw¡+¨µ <≥ÅÖ’
A O M M ION
H
‰õÄ_® XHõ <≥ʼnõΩ 31 ~ÀAÅ∞, XHõ<≥ʼnõΩ 30 ~ÀAÅ∞ ~å=_»OÖË^•?
S . C
M OP`«‡ "Õˆ~ â◊sN~°OÖ’ „Ѩ"Õtã¨∞ÎO^• ?
IO
631. =∞x+≤ K«xáÈQÍ<Õ "åx
#*ÏÜ«∞`Õ, q∞Ü«∞`Õ"å Hõ^•z`üTP`«
A ‡‰õΩ Kå=٠ѨÙ@∞ìHõÅ∞ ÖË=Ù. Jk
ã¨~fi° "åºÑ¨H"õ ∞≥ #ÿ `«`fi« O. â◊IsC
~°OÖ’ „Ѩ"tÕ OKÕk, =ke"Õ¿ãk r=Ù_»∞. r=Ù
ÚÅLÜ≥ÚHõ¯ ™ê=Ú^•~ÚHõ ã¨fi~°∂ѨO. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ
_»O>Ë ã¨O™ê¯~°=B
q^Œ∞º`«P U Ѷe≤ "≥∞O@∞`À HõeÑ≤#ѨÙÊ_»∞ HÍOu=ã¨∞OÎ k. P HÍOu
∞Î |Å∞ƒÖ’x
=O\˜k r=Ù_»O>Ë P |Å∞ƒ â◊s~°=Ú, q^Œ∞º`«∞Î P`«‡. q^Œ∞Î`«∞Î |Å∞ƒÅ
HõÅ~ÚHõ=Å# HÍOu ѨÙ\˜#ì >Ë¡ P`«‡. â◊s~åÅ ã¨OÜ≥∂QÆO =Å# r=Ù_Õ~Ê°
`å_»∞. |Å∞ƒ =∂_çáÈ`Õ q^Œ∞º`«∞ÎáÈ^Œ∞. HÍOu =∂„`«"Õ∞ áÈ`«∞Ok.
â◊s~åxfl =ke# r=Ù_»∞ `«# ã¨O™ê¯~åʼnõΩ J#∞QÆ∞}O"≥∞#ÿ =∞~˘Hõ
â◊s~°OÖ’ „Ѩ"tÕ OK«_®xH˜ PHÍâ◊OÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞. `«#Hõ#∞‰õÄÅ
"≥∞ÿ# â◊s~°O ÅaèOK«QÍ<Õ JO^Œ∞Ö’ „Ѩ"ÕtOz =∞~°ÖÏ Ñ¨Ù_»`å_»∞.
WO^Œ∞‰õΩ L^•Ç¨Ï~°}QÍ ˆ~_çÜ≥∂ `«~°OQÍÅ#∞ K≥ѨÙÊHÀ=K«∞Û.
^Õâ◊OÖ’x qq^èŒ ˆ~_çÜ≥∂ ¿ãì+¨<£Å #∞O_ç ˆ~_çÜ≥∂ `«~°OQÍÅ∞ ѨOѨ|_»
`å~Ú. Jq Jxfl PHÍâ◊OÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~Ú. =∞# WO\˜Ö’x
~ˆ _çÜ∂≥ Ö’QÆÅ =ÚÅ∞¡#∞ XHõg∞@~ü g∞kH˜ „uѨÊQÍ<Õ ^•xH˜ ã¨O|OkèOz#
304 QÀѨÙ~°O....
~ˆ _çÜ∂≥ Hˆ O„^ŒO #∞Oz ѨOѨ|_ç# ~ˆ _çÜ∂≥ `«~O° QÆO JO^Œ∞Ö’ „Ѩ"tÕ Oz
=∞#‰õΩ â◊|Ì~°∂ѨOQÍ q#|_»∞`«∞Ok. \©qÖ’ ^Œ$â◊ºOQÍ Hõ#|_»∞`«∞Ok.
=∞#O ÃÑ>Ë=ì ∂ã≤HÍÅ∞, `«k<Ì åÅ∞ ‰õÄ_® W^Õ „Ѩ„H˜Ü∞« ‰õΩ ã¨O|OkèOz#q.
=ºH˜Î K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« XHõ ã¨O=`«û~°O =~°‰Ωõ =∂ã≤HÍÅ∞ ÃÑ_»`å=Ú.
K«xáÈ~Ú# =ºH˜Î ÃÑ^ŒÌ‰õΩ=∂~°∞_»∞ P =∂ã≤HõO ÃÑ\Ïìe. K«xáÈ~Ú# =ºH˜Î
Ü≥ÚHõ¯ ã¨O™ê¯~° ã¨fiÉèÏ"åÅ∞ ÃÑ^ŒÌ ‰õΩ=∂~°∞xˆH Z‰õΩ¯= `≥eã≤ LO\Ï~Ú.
WO^Œ∞Ö’KÕ¿ã Ñ≤O_»„Ѩ^•<åxH˜ J~°÷O â◊s~°~°^•#=∞x, Ñ≤O_»=∞O>Ë
â◊s~°"Õ∞.D „Ѩ„H˜Ü«∞ JO`å K«xáÈ~Ú# =ºH˜Î `«# QÆ~°ƒù"åã¨OÖ’xH˜
152 „Ѩ"tÕ OK«=∞x HÀ~°_"» ∞Õ . Z\ÁpÛ D q^èOŒ QÍ „Ѩ"tÕ OK«_®xH˜ ZO`«HÍÅO
Ѩ_»∞`«∞Ok? J#fl „Ѩ=fl‰õΩã¨=∂^è•#OQÍ QÆ_ç¤Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ L^•Ç¨Ï~°}
A N O M
K≥ѨÊ|_çOk. QÆ_ç¤ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ `«#=ÚO^Œ∞ HÍà◊¡#∞ XHõ QÆ_ç¤Ñ¨~°Hõ g∞^Œ ÃÑ\˜ì#
`«~°∞"å`«<Õ "≥#∞Hõ HÍà◊√¡ `«# ^ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞‰õΩO@∞Ok. Pq^èŒOQÍ
O H S .C
fã¨∞HÀ=_®xH˜ XHõ¯ Hõ∆}O Ѩ@ì=K«∞Û ÖË^• XHõ ã¨O=`«û~°O Ѩ@ì=K«∞Û.
HÍÅ=∞#flk ™ê¿ÑHõ∆O HÍ=_»O =Å# Hõ∆}=∞<åfl, ã¨O=`«û~°=∞<åfl XHõ¯>Ë.
T
ÃÑQ· Í P QÆ_¤ç ѨÙ~°∞QÆ∞‰õΩ =ÚO^Œ∞ HÍà◊√¡ ÃÑ@∞ìHÀ=_®xH˜ HÍ=Åã≤# QÆ_Ѥç ~¨ H° õ
A
HõxÑ≤OKåeHõ^• !
L IOCz QÆ~°∞_»¿ã= JO>Ë Uq∞\˜ ?
U B
632. Hõ
P
HõOzÖ’ QÆ~°∞`«‡O`«∞x q„QÆǨÏ"≥ÚHõ\ ˜ P~°∞ɡ·@ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz
LO_Õk. Ѩ~°=∂`«‡ ¿ã=‰õΩ x~°O`«~°O ã≤^ŒúOQÍ LO_Õk. ^•xx |\˜ì HõOz
QÆ~°∞_»¿ã= J#fl <å#∞_ç U~°Ê_çOk.
633. =∞O„`«Ñ¨Ù+¨ÊO JO>Ë Uq∞\˜ ?
^Õ=ÙxH˜ KÕ¿ã ѨÓ[Ö’ Ѩ^ŒÇ¨~°∞ LѨKå~°=ÚÅ∞O\Ï~Ú. z@ìz=~°
=∞O„`«ÑÙ¨ +¨Ê=ÚO@∞Ok. "Õ^OŒ Ö’x „Ѩ^•è # ѨOK« ã¨∂HÍÎÅÖ’ <å~åÜ«∞}
ã¨∂HõÎ =∞#flk XHõ\ ˜.P =∞O„`åÅ#∞ K«^Œ∞=Ù`«∂ =∞O„`«Ñ¨Ù+¨Ê=Ú#∞
ã¨=∞iÊOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
634. QÆiƒù}©„ã≤ÎH˜ U_»=<≥Å „Ѩ"ÕtOz# `«~°∞"å`« WO\’¡QÍx, ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’QÍx
J~°Û#,ѨÓ[Å∞,„=`åÅ∞ P"≥∞, P"≥∞Éèí~°ÎKÕÜ«∞‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ x["Õ∞<å?
x*ÏxH˜ S^Œ=<≥Å#∞OKÕ Ñ¨xH˜~å^Œ∞. QÆ~ƒ° ãù t÷¨ â◊√=Ù‰õΩ ã¨OѨÓ~°‚ ã¨fi~∂°
ѨO U~°Ê_Õ ã¨=∞Ü«∞=∞k HÍ=Ù# QÆiƒù}˜ q„âßOu fã¨∞HÀ"åe. Éè~í ΰ ‰õÄ_®
KÕÜ«∞~å^Œ#_»OÖ’x PO`«~°ºO, ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ U^èŒ~°‡HÍ~°ºO KÕÜ«∞=Öˇ#<åfl
^èŒ~°‡Ñ¨ffl ã¨Ç≤Ï`«∞_≥· KÕÜ«∂e.
QÀѨÙ~°O..... 305
635. „Ѩã¨="≥∞ÿ# `«~°∞"å`« P WO\˜¿Ñ~°∞ QÆÅ"å~°∞, ѨÓ[,
„=`åÅÖ’#∞, â◊√ÉèíHÍ~åºÅÖ’#∞ áêÖÁæ# ‰õÄ_»^ŒO\Ï~°∞ x[=∂ ?
=∞#‰õΩ Ô~O_»∞ q^è•Öˇ·# Jâ∫K«=ÚÅ∞, "≥∞ÿÅÅ∞ L<åfl~Ú. XHõ\ ˜
=∞$`å â∫K«=Ú, J#QÍ ^ŒQ~æÆ ° |O^è∞Œ =ÙÅ∞ K«xáÈ`Õ áê\˜OK« =Åã≤#"≥∞Åÿ .
Ô~O_»=k *Ï`«â∫K«=Ú, JO>Ë Ñ¨Ùi\˜"≥∞ÿÅ. D Ô~O_»∞ Pâ∫K«=ÚÅÖ’
g∞~°∞ `≥eÑ≤#ѨÓ[Å∞, „=`å^Œ∞Å∞ ѨxH˜~å^Œ∞. WO^Œ∞‰õΩ „Ѩ=∂}Ï„QÆO^ä•Å∞
=∞# Ü«∂[˝=ů º Ѩ~åâ◊~åk 㨇 $`«∞Å∞.
636. Éèí~°Î XHõ¯_Õ Ñ¨Ó[KÕã¨∞Î#flѨC_»∞ ^èŒ~°‡Ñ¨ffl ã¨"Õ∞`« Jx K≥Ñ≤Ê
^èŒ~°‡Ñ¨ufl ¿Ñ~°∞, QÀ„`«O ‰õÄ_® K≥áêÊÖÏ ?
q"åǨÏO `«~∞° "å`« ÉèÏ~°ºÉè~í Åΰ k XˆH QÀ„`«=∞=Ù`«∞Ok. ѨÓ*Ï^Œ∞ÅÖ’
''^è~Œ ‡° Ѩfflã"¨ ∞Õ `«ãº¨ ——JxK≥a`ÕKåÅ∞. P"≥∞¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® K≥¿ÑÊJ=ã¨~O° ÖË^∞Œ .
637. Éè’y<å_»∞ ¿Ñ~°O\Ïà◊¡‰õΩ ÉÁ@∞ìÃÑ\˜ì, `åO|∂ÅO`À "Õ~ÚOz# #∞=ÙfiÅ∞,
"Õ~ÚOz# "Õ~°∞ â◊#QÆѨѨÙÊÅ∞, #∞=ÙfiÅ∞, ÉˇÅ¡=Ú HõÅÑ≤ W=fi_»O =∞Oz^• ?
N O M
¿Ñ~°O\Ïà◊¡‰õΩ g∞~°∞ `≥eÑ≤#=hfl #∞=ÙfiÅ`À ã¨Ç¨ "Õ~ÚOz ÉˇÅ¡O
H A . C
HõeÑ≤ W=fi_»"Õ∞ PKå~°=Ú. "åÜ«∞#O"Õ~°∞. ^•#O "Õ~°∞. ^•#q∞KÕÛ
MO I O N S „Ѩu U\Ï UukäI<C
@ѨÙÊ_»∞ ѨzÛ#∞=ÙfiÖË ^•#O KÕÜ«∂e. ^•xˆH uÅ^•#=∞x¿Ñ~°∞. WHõ¯_»
AT
¿Ñ~°O\Ïà◊§ H˜KÕÛk "åÜ«∞#O. D "åÜ«∞#OÖ’ =∞~˘Hõ~°Ç¨Ï㨺=ÚOk.
L IC
#∞=ÙfiÅ#∂<≥ =ã¨∞ÎOk. #∂<≥‰õΩ ¿ãflǨÏ=∞x¿Ñ~°∞.P#∞=ÙfiÅ#∞, "Õ~°∞â◊#QÆ
ѨÑÙ¨ ÊÅ#∞ "Õ~ÚOz, "å\˜Ö’ ɡÅO¡ HõeÑ≤ #∂i LO_»Å∞ KÕã≤ ¿Ñ~°O\Ïà◊‰¡ Ωõ
B
PU
W=fi_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. PLO_»Å∞ uÜ«∞ºQÍ =ÙO\Ï~Ú. JO>Ë =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ
¿ãflǨxfl JO^ŒiH© ѨOK«_»=∞x J~°÷O.
638. HÍjÜ«∂„`å#O`«~°=Ú „Ѩu™ês HÍÅÉèˇ·~°= ã¨∂~°º~å^èŒ#, HÍj
ã¨=∂~å^èŒ# [~°∞Ѩ=Öˇ<å ?
Ü«∂„`«QÍ "≥o=¡ zÛ# `«~∞° "å`« =∂„`«"∞Õ [~°∞ѨىõΩO>Ë KåÅ∞. ѨÓ~°fi
HÍÅOÖ’ HÍj=O\˜ ѨÙ}ºˆH∆„`åÅ#∞ rq`«OÖ’ XHõ¯™êi =∂„`«"Õ∞ ^Œi≈O
K«∞@ [iˆQk. HÍ~°}O P~ÀAÖ’¡ „Ѩܫ∂}™œHõ~åºÅ∞ JO`«QÍ LO_Õq
HÍ=Ù. WѨC_»∞ „Ѩܫ∂}™ê^èŒ<åÅ∞ ÃÑiQÍ~Ú. HÍ=Ù#, Zxfl™ê~°¡~Ú<å,
U^À XHõ Ö∫H˜Hõ „ѨÜ≥∂[#=Ú HÀã¨=Ú „Ѩܫ∂}ÏÅ∞ KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞
`ÀOk. J@∞=O\˜ „ѨÜ∂« }ÏÅ∞ Ü«∂„`«„H˜OkH˜~å=Ù. W^Õ Ñ¨^uúŒ Ö’ QÆÜ∞« Ö’
„Ѩu™ês Ѷ¨Å=Ú, ‰õÄ~°Å∞ =^ŒÖÏeû#=ã¨~°OÖË^Œ∞.
306 QÀѨÙ~°O....
639. ~°∞„^•Hõ∆ÖˇO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ?
~°∞„^•Hõ∆=∂ÅÅ∞, `«∞Åã‘=∂ÅÅ∞, Ñ≤O_çHõ@∞¡, W=hfl Éèí‰õΩÎ_»x
Kå@∞HÀ=_®xH˜ "Õ¿ã "ÕëêÅx H˘O`«=∞Ok "ÕàÏHÀà◊OKÕ™êÎ~°∞. P "Õã¨∞
‰õΩ#fl"å}˜‚ K«∂¿ãÎ =∞#O ‰õÄ_» ^èŒiOKåÅ<Õ ÉèÏ=OѨÙ_»∞`«∞Ok. J=hfl
J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ QÆ∞~°∞ÎKÕã¨∞Î<åfl~Ú. ~°∞„^•Hõ∆Å∞ J=∞Å `«fixfl,
L+¨`‚ åfixfl Hõeyã¨∞OÎ ^Œx „H˜=ÚÅ#∞ áÈQ˘_»∞`«∞O^Œx, qëêxH˜ q~°∞QÆ∞_»x
áÈ+¨H=õ ∞x (~°∞K«fi`fi« ) hK«ÉÏè "åÅ∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ~å=x PÜ«Ú~ˆ fi^OŒ JO\’Ok.
^Õ=Ù_»∞, ^≥Ü«∞º=∞x #"Õ∞‡"åà◊§‰õΩ <åÅ∞QÆ∞=∂@Å∞. qÉèí∂ux ~°∞„^•Hõ∆#∞
153 ^èiŒ OK«‰Ωõ O_® KÕ¿ã t=ѨÓ[ x+¨ÊÅ=∞x eOQÆÑÙ¨ ~å}O. „uѨÙ~åã¨∞~°∞Å#∞
ã¨OǨÏiOKÕ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ Dâ◊fi~∞° x HõO\˜ #∞O_ç HÍi# ^ŒÜ∂« aO^Œ∞=ÙÖË
A N O
JO`« =∞Oz^Œx, #~°‡^ŒÖ’ ^˘iˆH™êÅ„QÍ=∞O ZO`« z#fl^≥·`Õ JO`«M
~°∞„^•Hõ∆Å∞QÍ=∂~åÜ«∞x ѨÙ~å}ÏÅO@∞<åfl~Ú. ~°∞„^•Hõ∆ ZO`« ÃÑ^ŒÌ^≥·`Õ
O H S .C
=∞Oz^Œx "Õ∞~°∞`«O„`«O JO\’Ok. ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ∞ áÈ`åÜ«∞x Ü≥∂QÆ
™ê~°O JO\’Ok. M I O N
640. ^Õ=Ù_çH˜ „ÑT¨u U\Ï ÃÑàı§q∞\˜ ?
å_»∞ A
q"åǨÏ"≥∞ÿ#^À, P<å_»∞ q"åǨϟ`«û=O
QÆ$ǨL
[~°∞ѨÙHÀ"åÅxB Ϻã¨∂„`åÅÖ’ LOk. HÍx DxÜ«∞=∞O ^Õ=`«ÅѨ@¡
ÖË^Œ∞. P U ∞ ѨÙ\˜ì#~ÀA<Õ ÃÑo§KÕ™êÎ~°∞. q+¨µ‚=ÙÜ≥ÚHõ¯ J=`å~°
L^•.~å=Ú_»
"≥∞#ÿ ~å=Ú_»∞ J=`«iOz#ѨÙ_Õ J=∞‡"å~°∞ ‰õÄ_®J=`«iã¨∞OÎ k. "åi^Œ~Ì ∞°
ã¨∂~°∞º_»∞, ã¨∂~°ºHÍOu† ѨÙ=Ùfi ^•x Ѩi=∞à◊O, ~°`«flO ^•x HÍOu=O\˜
q_»nÜ«∞~åx ã¨O|O^èŒOHõÅ"å~°∞. ~å=∂Ü«∞}OÖ’ ''J#<åº ~åѶ¨∞"Õ}Ï
ǨÏO ÉèÏ㨯~ˆ } Ü«∞^䕄Ѩɗíè — J<Õ â’¡HOõ ÃÑ=· ∂@<Õ ã≤~÷ Ñ° ~¨ ∞° ã¨∞OÎ k. ~å=Ú_»∞
ѨÙ\˜ì# "≥O@<Õ ã‘`« ѨÙ\˜ì#@∞¡ ÖË^Œ∞. PÜ«∞#‰õΩ, P"≥∞‰õΩ 7 ã¨O=`«û~åÅ
JO`«~°O LOkHõ^• Jxâ◊OHõ. Ö’HõOÖ’ ѨÙ~°∞+¨µx =Ü«∞ã¨∞û Z‰õΩ¯=, „ã‘Î
=Ü«∞ã¨∞û `«‰Ωõ ¯=QÍ L#flÑÙ¨ _Õ "åi^ŒiÌ H˜ ÃÑà◊§x LO_»_O» KÕ`« ã‘`~« å=Úx`À
J=`«iOz<å z#flkQÍ L#fl>Ë¡ LO@∞Ok. Wk |∞∞+¨µÅ=O\˜ "åiˆH
`≥Å∞ã¨∞OÎ k. „ѨH$õ u, ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ HõÅã≤ LO\Ï~°<Õ ã¨`åºxfl `≥eÜ«∞Ѩ~Û° _»O
HÀã¨O ѨÙ\˜#ì <å_Õ ÃÑo§ KÕÜ∂« Å<Õ PKå~°O ѨÙ\˜Oì k. "åi [Ü«∞O`«∞Å<å_Õ
q"åÇ¨Ï L`«û"åÅ∞ [iÑ≤OKåÅx HÍq∞HÍQÆ=∞OÖ’ LO^Œx ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥Ñʨ QÍ
qO@∞<åflO. ~åuÉÁ=∞‡Å‰õΩ ÃÑàı§q∞\˜? PÜ«∞#‰õΩ ÃÑo§KÕã≤<å, KÕÜ«∞Hõ
áÈ~Ú<å U=∞#_»∞. Jk =∞#HÀã¨O. „ѨuaO|OÖ’ ÉÁ@∞ì Hõ#Ѩ_®ÅO>Ë
QÀѨÙ~°O..... 307
aOÉÏxH˜ (ÖË^• =ÚMÏxH˜) ÉÁ@∞ì ÃÑ\ÏìeHõ^•! PÜ«∞# aO|O. =∞#O
„ѨuaOÉÏÅO. hÖ’xr=Ù}˜‚ ã¨O`À+¨ÃÑ\ÏìÅ#∞‰õΩO>Ë #~°ÇϨ ix ѨÓlOѨÙ
=∞x â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ"å~°<åfl~°∞.
''`«fi„`«ÊÉèí∞r= „Ñ≤Ü«∞q∞K«Ûùã≤ KÕ#fl~°Ç¨Ïi ѨÓ*ÏO ‰õΩ~°∞ ã¨`«`«O
„ѨuaOÉÏÅOHõ$u ^èŒ$u‰õΩâ◊Ö’ aOÉÏÅOHõ$u =∂`«#∞`Õ——II
641. P`«‡`À Jxfl"Õà◊ÖÏ ÉèíQÆ=<åfl=∞㨇~°} KÕã¨∞HÀ=K«∞ÛQÍ?
P`«‡‰õΩ=∞_ç, `«_∞» ÅO@∂ÖË=Ù. âß„™êÎÅ∞ KèkÕ OK«ÖxË , xѨC HÍÅÛÖËx,
h~°∞`«_»∞ѨÖËx, QÍe W~°QÆQ˘@ìÖËxk P`«‡.â◊√z,â◊√„Éèí`«Å∞ â◊s~å
xˆHHÍ"åe. ÉèQí =Æ O`«∞x H©iOÎ K«_O» , Éè∫uHõ"∞≥ #ÿ â◊s~åxˆH HÍ"åe. ÉèQí =Æ O
`«∞x H©iÎOK«_»O Éè∫uHõ"≥∞ÿ# ÃÑ^Œ=ÙÅ`À KÕ¿ãѨx. JO^Œ∞Ö’xH˜ =∞o¡OK«∞
‰õΩx =∞#ã¨∞û`À 㨇iOKåe. P㨇~°} x~°O`«~°O ^•#O`«@ Jk, =∞#
„Ѩܫ∞`«flOÖˉõΩO_® =∞#ã¨∞ûÖ’ H˘#™êQÍe. ^•xˆH J[áê[Ѩã≤÷u Jx
¿Ñ~°∞. Dq^èŒOQÍ XHõ"≥∞@∞ì#∞Oz =∞~˘Hõ"≥∞@∞ìH˜ ™ê^èŒ# ™êQÆ∞`«∞O_®e.
H . C O∞‰õM
642. =∞^èŒ∞~°g∞<åH˜∆^Õq KÕuÖ’ zÅ∞HõNLO@∞Ok. ZO^Œ
A Ω?
^Õg^Õ=Å KÕ`«∞ÅÖ’#∞#fl "å\˜HõxflO\˜H©, "å\˜ <å=∞^èÕÜ«∂ʼnõΩ,
MO I O N S
"åi bÅʼnõΩ "≥#∞Hõ JO`«iflQ∂Æ _è"» ∞≥ #ÿ J~å÷Å∞<åfl~Ú. ÃÑ#· `≥eÑ≤#@∞¡QÍ
T
P =~°‚#Åhfl JÅOHõ~åWHÍÅ∞. g∞<åH˜∆ KÕuÖ’xzÅ∞Hõ r=ÙxH˜, r=Ùx
A U
IC
„áê}ÏxH˜ ÖËHõ =∞#ã¨∞û‰õΩ „ѨfHõ. JÖψQ P"≥∞‰õΩ g∞<åH˜∆ KÕѨÅ=O\˜
B L
Hõà√◊ § HõÅ^Œx¿Ñ~°∞. P ¿Ñ~°∞ "≥#∞Hõ XHõ ~°ÇϨ 㨺=ÚOk. KÕÑŨ ∞ „QÆ∞_»∞á Ñ\˜,ì
PU
"å\˜x á⁄^Œ∞QÆ∞`å~Ú. "å\˜ #∞O_ç Ñ≤Å¡Å∞=™êÎ~Ú. "≥O@<Õ PHõe`À
JÅ=∞\˜™êÎ~Ú. KÕѨ ã¨ã#Ψ „áê}˜HÍ^Œ∞. "å\˜H˜ áêe=fiÖË^∞Œ . "å\˜ PHõe
f~°Û_®xH˜ `«eK¡ ÑÕ ¨ "å\˜ Hõà√◊ § qÑ≤Ê K«∂ã¨∞OÎ k. P K«∂ѨÙ`À "å\˜H_õ ∞» ѨÙ
xO_»∞`«∞Ok. J^Õq^èOŒ QÍ q+¨µ=‚ Ù KÕuÖ’x K«„HõO =∞# =∞#¿ãû, =∞#ã¨∞û
K«„HõO =O\˜k. „ѨÑO¨ K«=∞O`å uiy=ã¨∞OÎ k. ^•xx Ѩ~=° ∂`«‡ Ѩ~O° KÕ¿ãÎ
q+¨µ‚ K«„Hõ=∞=Ù`«∞Ok. PÜ«∞#KÕuÖ’x QÆ^Œ =∞# |∞kú. QÆ^‰Œ Ωõ „Ѩu^•xx
z`«Q˘æ>Ëì QÆ∞}=Ú#fl>Ë¡. =∞# |∞kúH˜ „Ѩuq+¨Ü«∂xfl `«~°¯O`À qâı¡+≤OKÕ
QÆ∞}OLO@∞Ok. ^•xx ÉèQí =Æ `«Ê~°OKÕ¿ãÎ ÉèQí =Æ ^ŒiÊ`«|∞kúQÍ =∂~°∞`«∞Ok.
643. Ñ≤`«$Hõ~°‡ÅÖ’ÃÑã¨~°Ñ¨Ñ¨ÙÊ, ^≥·=Hõ~°‡ÅÖ’HõOkѨѨC=O_®Åx xÜ«∞=∞=ÚLO^• ?
J^˘Hõ PKå~°O. Ñ≤`«$Hõ~°‡ÅÖ’ ÃÑã¨~°Ñ¨Ñ¨C, q∞#ѨѨC, "å_»`å~°∞.
P Ô~O_»∞ Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õΩ „Ñ‘uáê„`«=ÚÅx ÉèÏqOK«_»O XHõ PKå~°OQÍ
308 QÀѨÙ~°O....
=™ÈÎOk. =OHÍÜ«∞,™⁄~°HÍÜ«∞,QÀOQÆ∂~°,=Ú#QÆ,@"≥∂\Ï,HͺÉËr =O\˜q
"å_» ‰õÄ_»^Œ∞. =∞#ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥Ñ≤Ê# „Ѩu^•xH˜ F JO`«~å~°÷O LO@∞Ok.
644. "≥·`«~°}© #k ZHõ¯_» L#flk?
K«xáÈ~Ú# r=Ù_»∞ Ü«∞=∞ѨÙ~åxH˜ "≥àı¡=∂~°æOÖ’ "≥·`«~°}©#k
=ã¨∞ÎOk. D#k #∂~°∞P=∞_»Å ^Œ∂~°O „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. nx X_»∞¤#
Z=ÚHõÅQÆ∞@ìÅ∞, ^•x֒ѨŠp=Ú, <≥`∞« \Î ˜ „Ѩ"åǨÅ∞, =∂Oã¨O |∞~°^Œ
QÍ#∞, "≥O„@∞HõÅ∞ <åK«∞QÍ#∞ LO\Ï~Ú. nxÖ’ ZO`À „Ѩ=∂^ŒH~õ "° ∞≥ #ÿ
[ÅѨ‰õ∆ΩÅ∞ qǨÏiã¨∞ÎO\Ï~Ú. ^•xÖ’#∞#fl "≥Úã¨à◊√§ áêáê`«∞‡"≥·# r=Ù
154 Å#∞ K«∂_»QÍ<Õ, "åiÃÑ·H˜ L~°∞‰õΩ`å~Ú. ^•xÖ’x ѨÙ~°∞QÆ∞ʼnõΩ ã¨∂^Œ∞Å
=O\˜ =Ú‰õΩ¯Å∞O\Ï~Ú. ÉÁO`« H͉õΩÅ∞, QÆ^ÅÌŒ ∞, h\˜HÀ`«∞Å∞, [ÅQÆÅ∞,
645. HÍH˜H˜, QÀ=Ù‰õΩ Ñ≤`H N
KÕѨÅ∞, `åÉËà◊§`À xO_ç# ÉèíÜ«∞OHõ~° "≥∞ÿ# #k "≥·`«~°}˜.
A „áê=ÚYº`«.CL#fl^• ?
«$HÍ~åºÖ’¡ O M
QÀ=Ù =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«ÅO ™ê=Ú^•~ÚHõ ~°N ∂ѨSO. ÃÑ·QÍ P=Ù ã¨∂~°∞ºx
M
‰õΩ=∂Ô~Î. Ju Ѩq„`«"≥∞ÿ#k. HÍH˜ Ñ≤I`O
Ñ≤`«$HÍ~åºÅÖ’ "åÜ«∞ã¨Ñ≤OA T «$^Õ=`«Å‰õΩ „Ѩuxkè. JO^Œ∞ˆH
=ÚO^Œ∞QÍ `≥e¿ÑkL H͈HIC
_®xfl ã¨=∞iÊ™êÎO. |O^èŒ∞=ÙÅ~åHõ#∞
QÆ^• !
BÉèíw~°^äŒ „Ѩܫ∞`«flO Jx JO\Ï~°∞ Uq∞\˜ ?
646.
ѨP
Ó~°fiO Éè∂í Ö’HõOÖ’ JÜ≥∂^躌 #∞ ã¨Q~Æ ∞° _»∞ Ѩiáêeã¨∞#Î fl ã¨=∞Ü«∞O.
ã¨QÆ~°∞xH˜ W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞, ˆHtx, ã¨∞=∞u. ˆHtx=Å¡ 'Jã¨=∞O[#∞_»∞—
J<Õ H˘_»∞‰õΩ, ã¨∞=∞u=Å¡ J~°"≥·"ÕÅ=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞. ¿Ñ~°∞‰õΩ
`«y#@∞¡ Jã¨=∞O[#∞_»∞ ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞. J`«}˜fl ã¨QÆ~°∞_»∞ ~å[ºO #∞Oz
"≥à◊¡Q˘\Ïì_»∞. q∞ye# J~°"≥·"ÕÅ=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® J`«xˆHg∞
fã≤áÈ~°∞. XHõ™êi ã¨QÆ~°∞_»∞ U_»∞Jâ◊fi"Õ∞^äŒÜ«∂QÍÅ∞ KÕÜ«∞`«ÅÃÑ\˜ì
QÆ∞éÏ]xfl q_çz ^•x"≥O@ `«# J~°"≥·"ÕÅ=∞Ok Ѩل`«∞Å#∞ ѨOÑ≤OKå_»∞.
QÆ∞„~°O "≥o§ "≥o§ ã¨=Ú„^ŒOÖ’H˜ „Ѩ"tÕ OzOk. JѨC_»∞ WO„^Œ∞_»∞ K≥Ñʨ QÍ
"åÜ«Ú=Ù P QÆ∞„~åxfl fã¨∞HÔ o§ ~°™ê`«OÖ’ HõÑÅ≤ =∞Ǩ=Úx P„â◊=∞O^ŒQ~æÆ °
Hõ>âìË ß_»∞. ZO`« "≥kH˜<å QÆ∞„~°O Hõ#|_»Hõ ã¨Q~Æ Ñ° Ù¨ „`«∞Å∞ ~å*ϺxH˜ uiy
"≥o§ `«O„_ç`À K≥áêÊ~°∞. QÆ∞„~åxfl fã¨∞H˘¿ãÎ `«Ñ¨Ê, WO\˜H˜ ~å=_®xH˜
gÖË^¡ xŒ ã¨Q~Æ ∞° _»∞ HÀÑ≤OKå_»∞. ã¨Q~Æ Ñ° Ù¨ „`«∞Å∞ uiy"≥o§ ã¨=Ú„^•xfl `«qfi
~°™ê`«ÅOÖ’H˜ "≥o§ HõÑÅ≤ =∞ǨÏi¬ P„â◊=∞OÖ’ Hõ\=ì˜ Ù#fl QÆ∞„~åxfl K«∂âß~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 309
HõÑ≤Å∞_Õ Jâ◊fixfl ^˘OyeOKå_»#∞‰õΩx PÜ«∞##∞ ^Œ∂+≤OKå~°∞. P
=ÚxHÀѨO`À Hõ#∞Å∞ `≥~=° QÍ PHÀáêyflH˜ "å~°∞ Éèãí ‡¨ "≥∞áÿ ÈÜ«∂~°∞. WHõ¯_»
JÜ≥∂^躌 Ö’ ã¨Q~Æ ∞° _»∞ `«# ÃÑ^ŒHÌ ˘_»∞‰õΩ Jã¨=∞O[#∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥#· JOâ◊√
=∞O`«∞xH˜ ~å[º=∞ѨÊyOKå_»∞. JOâ◊√=∞O`«∞x ‰õΩ=∂~°∞_Õ Éèíw~°^äŒ∞_»∞.
J`«_»∞ `«# ÃÑ^Œ`«O„_»∞Å∞ HõÑ≤Å∞x HÀáêyflH˜ |∂_ç^ŒÜ«∂º~°x `≥eã≤
ÉÏ^èŒÑ¨_®¤_»∞. "å~°∞ Éèí㨇"≥∞ÿ#KÀ@ k=º QÆOQÍ[ÖÏxfl „Ѩ=Ç≤ÏOѨ*Ë¿ãÎ
`«Ñ¨Ê, "åiH˜ ѨÙ}ºQÆ`«∞Å∞ HõÅQÆ=x `≥eã≤ Éèíw~°^äŒ∞_»∞ QÆOQÆ#∞ QÆ∞iOz
`«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞. QÆOQÆ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ, h HÀiHõ f~°∞™êÎ#∞ HÍh, <Õ#∞ H˜OkH˜
„Ѩ=Ç≤Ïã¨∞Î#flѨC_»∞ <å ^Œ∂‰õΩ_»∞#∞ ÉèíiOK«QÆÅâ◊H˜Î t=ÙxˆH LOk. Hõ#∞Hõ
Éèií ™êÎ_"Õ ∂≥ J_»Q=Æ ∞x ã¨∂zOzOk. JѨC_»∞ Éèwí ~°^∞Œä _»∞ t=Ùx QÆ∞iOz
`«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞. t=Ù_»∞ QÆOQÆ#∞ ÉèíiOK«_®xH˜ XѨC‰õΩ<åfl_»∞.
Pq^èOŒ QÍ QÆOQÆ Éè∂í q∞H˜ ky=zÛOk. JO`«\`˜ À P@OHÍÅ∞ `˘ÅQÆ
ÖË^Œ∞. Éèíw~°^äŒ∞x "≥O@ =ã¨∞Î#fl QÆOQÆ, ^•iÖ’ [Ǩïfl=Ù J<Õ =Úx
A N O M
`«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞ ‰õΩO@∞#fl P„â◊=∞ „áêO`åxfl =ÚOKÕã≤Ok. P =ÚxH˜
H . C
HÀѨO=zÛ QÆOQÆ#∞ `åˆQâß_»∞. JѨC_»∞ Éèwí ~°^∞Œä _»∞ P =Úxx „áêi÷OK«QÍ,
S AT
MO I O N
J`«_»∞ Hõ~°∞}˜Oz `«# K≥=ÙÅ#∞O_ç QÆOQÆ#∞q_çz ÃÑ\Ïì_»∞. Éèíw~°^äŒ∞x
„Ѩܫ∞`«flO=Å¡ Éèí∂q∞H˜ kyOk. z=~°‰õΩ ã¨QÆ~°Ñ¨Ù„`«Å Éèí㨇O g∞^Œ∞QÍ
AT
QÆOQÆ „Ѩ=Ç≤ÏOK«QÍ "åiH˜ L`«Î=∞QÆ`«∞Å∞ HõeQÍ~Ú. "≥Ú`åÎxH˜ Éèíw~°^äŒ
L IC
„ѨÜ∞« `«flO WÖÏѶe¨ OzOk. J™ê^躌 =∞#∞‰õΩ#fl Ѩ#∞Å#∞ ã¨∞™ê^躌 O KÕ¿ãO
U B
^Œ∞ÔH· KÕÜ«Ú „Ѩܫ∞`åflÅ#∞ Éèíw~°^äŒ „Ѩܫ∞`åflÅ#ÅO\Ï~°∞.
P Hõ$+¨µ‚x <å=∂Ö’¡ „|ǨχKåi}Ë #=∞ó Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞,
647.
ZO^ΰ䛽?
„|ǨχKåi J<ÕѨ^•xH˜ Jq"åÇ≤Ï`«∞_»<Õk J~°úOHÍ^Œ∞. „|Ǩχ}˜
K«~°u, D „ѨѨOK«O JO`å „|ǨχѨ^•~°ú"Õ∞ HõxÑ≤OKÕk Unã¨`«ºOHÍ^Œ∞.
JO`å #tOKÕ^Õ J<ÕJaè„áêÜ«∞O`À LO_Õ"å_»xJ~°O÷ . Hõ$+¨µ_‚ ∞» „|ǨχKåi
J# _®xH˜ HÍ~°}O, PÜ«∞# ÉèíQÆ=næ`« xO_»∞QÍ É’kèOz# ã¨`«ºO W^Õ
HÍ|\˜ì.
648. q<åÜ«∞‰õΩ}˜‚ `«∞Åã≤ ^ŒàÏÅ`À ѨÓlOK«‰õÄ_»^Œx JO\Ï~°∞. x["Õ∞<å ?
â◊√HÍ¡O|~°^èŒ~°O q+¨µ‚"£∞..J<Õ â’¡HÍxfl =∞#O q#∞<åflO. q#Ü«∂
‰õΩ_»∞ ™êH∆Í`«∞Î q+¨µ‚ ã¨fi~°∂ѨÙ_»x nxJ~°÷O. HÍ|>Ëì ÅH©;QÆ}Ѩu ¿Ñi@
310 QÀѨÙ~°O....
P"≥∞x `«# Ü≥∞_»=∞ `˘_»ÃÑ· ‰õÄ~ÀÛɡ@∞ì‰Ωõ #fl F q„QÆÇϨ O Ö’HÍxH˘zÛOk.
WO`ÕHÍHõ q+¨µ‚=Ù <å~° (hà◊¡Ö’) JÜ«∞#ó (x„kOzU"å_»∞ ÖË^•
LO_Õ"å_»∞) HÍ|>Ëì <å~åÜ«∞}∞_»Ü«∂º_»∞. P HÍ~°}OQÍ<Õ JO>Ë
q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ q+¨µ‚ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ HÍ|>Ëì QÆ}Ѩu L`«û"åÅ z=i ~ÀA#
PÜ«∞#x hà◊¡Ö’<Õ x=∞[˚#O KÕã¨∞Î<åflO. WÖÏ Z<ÀflP^è•~åÅ∞,
q<åÜ«∞‰õΩ_çH©, q+¨µ‚=ÙH© ÉèË^ŒO ÖË^Œh W~°∞=Ù~°∂ XHõˆ~#h x~°∂Ñ≤OKÕO
^Œ∞‰õΩ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú. q+¨µ=‚ Ù `«∞Åã‘^àŒ ^◊ •=Ú_»∞ JO>Ë `«∞Åã≤ Ѩ„`åÅ`À
KÕã≤# =∂eHõÅx "≥∞_»Ö’ ^èŒiOz LO_Õ"å_»x J~°÷O. q+¨µ‚=Ó, q<åÜ«∞
155 ‰õΩ_»∂ XHõÔ~·#ѨC_»∞ q+¨µ‚=Ù H˜+¨ì"≥∞ÿ# `«∞Åã≤=∂Å ÖË^• `«∞Åã‘^Œà◊ѨÓ[,
q<åÜ«∞‰õΩ_çH˜ ZO^Œ∞‰õΩ ã¨iѨ_^» À P q+¨Ü∂« xH˜ P^è•~°OÖË<ÖÕ ^Ë ∞Œ , HÍ|\˜ì
`«∞Åã≤ѨÓ[ `«Ñ¨CHÍ^Œ∞.
»∂ W^ŒN
649. ~å=Ú_»∂, Hõ$+¨µ‚_A Hõ^•O
Ì~°∂ ^Õ=Ùàı¡ C
M
O H S . ?
M ION
~å=Ú_»∞, Hõ$+¨µ‚_»∞ J<Õ W^ŒÌ~°∂ ‰õÄ_® NǨÏi ~°∂ѨÙÖË. ~å=Ú_»∞
`«# N=∞^£~å=∂Ü«∞}OÖ’ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ =∂#=ÙxQÍ<Õ HÍ~°ºx~°fiÇϨ }Ïxfl
KÕ™ê_»∞. ZHõ¯_»‰Äõ _® `å#∞^Õ=Ù}‚x K≥ÑÙ¨ ÊHÀÖË^∞Œ . ^≥=· bbefl „Ѩ^iŒ ≈OK«#∂
LIC
ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ Hõ$+¨µ‚_»∞ =∂„`«O, ѨÙ@∞ìHõÖ’<Õ <åÅ∞QÆ∞ Éèí∞*ÏÅ"å_»∞QÍ
B
P U
HõxÊOz, Ü«∞=Ú#x^•\˜, <À\˜Ö’ qâ◊fi~°∂áêxfl K«∂Ñ≤, WÖÏ Jhfl
J=∂ #∞+¨ Hõ$`åºÅ∞KÕã≤ ^≥·=OQÍ<Õ #\˜OKå_»∞ ÉèÏ~°`«OÖ’ ÉèÏQÆ=`«O
Ö’#∂ ‰õÄ_». JO^Œ∞Hˆ DÜ«∞# Hõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞_»∞QÍ#∂, PÜ«∞# =∂#=Ù_»∞
HÍ|\˜ì ^Œâ◊~°^äŒÑ¨Ù„`«∞_≥· ^•â◊~°käQÍ#∂ JÜ«∂º~°∞.
650. ã¨=Ú„^Œ™êfl#O ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e ?
â◊s~°O g∞^Œ LO_Õ ¿ãfi^Œ „QÆO^ä∞Œ Å∞ ~À=∂Å=Å¡ =¸ã¨∞‰õΩx LO\Ï~Ú.
„Ѩux`«ºO =∞#O â◊s~åxfl ~°∞^Œ∞̉õΩx P ¿ãfi^Œ„QÆO^äŒ∞Å∞ ѨÓiÎQÍ `≥~°∞K«∞HÀ
|_»=Ù. PHÍ~°}OQÍ „áêp#∞Å∞ "≥^· ºŒ Ѩ~"° ∞≥ #ÿ XHõx~°Ü
‚ ∂« xflKãÕ ∂¨ Î „Ѩu =ºH©Î
U_®kÖ’ <åÅ∞QÆ∞=∂~°∞¡ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ™êfl#OKÕÜ«∂e J<Õ xÜ«∞=∂xfl
U~åÊ@∞KÕ™ê~°∞ (Pëê_»,HÍiÎHõ,=∂Ѷ¨∞,"≥·âßY,ѨÓi‚=∞ÅÖ’) ã¨=Ú„^ŒOÖ’
=Úxy, H˘O`«¿ãѨ٠™êfl#OKÕ¿ãÎ P h\˜Ö’ LѨÙÊ â◊s~åxH˜Ñ¨\ ˜ì, â◊s~°OÖ’
L#fl J#=ã¨~O° Ѩ^•~°Oú ¿ãfi^Œ ~°∂ѨOQÍ Éˇ\· H˜ ˜ q[i˚OѨ|_»∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì
ã¨=Ú„^Œ ™êfl#=∞<Õk P^蕺u‡HõOQÍ<Õ HÍHõO_® "≥·^ŒºÑ¨~°OQÍ ‰õÄ_» U~åÊ@∞
KÕÜ«∞|_çO^Õ.
QÀѨÙ~°O..... 311
P–HÍ–=∂–"≥· J<Õ <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÖ’¡ JO>Ë Pëê_èO» ,HÍiÎHOõ , =∂Ѷ∞¨ O,
"≥·âßYO J<Õ <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÖ’¡#∂ =KÕÛ Ñ¨Ói‚=∞<å_»∞ã¨=Ú„^Œ ™êfl<åxfl
KÕÜ∂« Åx âßGO K≥ÑÙ¨ #Î fl=∂@. D <åeæO\˜x "åºã¨ÑÓ¨ i‚=∞ L`«û"åÅ∞QÍ
JO^Œ∞ˆH K≥áêÊ~°∞. ã¨=Ú„^Œ ™êfl#O JO>Ë Ñ¨ÓiÎQÍ â◊s~åxfl t~À*ÏÅ`À
ã¨Ç¨ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =ÚOz ™êfl#O KÕÜ∞« _»O J#fl=∂@. JÖÏKÕ¿ãÎ â◊s~°O
Ö’x ~À=∞‰õÄ áêÅ∞ `≥~°∞K«∞‰õΩx â◊s~°OÖ’ J#=ã¨~°OQÍ LO_Õ ¿ãfi^ŒO
"≥Ú^ŒÖˇ·# =º~°÷ Ѩ^•~å÷Å∞ |Ü«∞\˜H˜ <≥@ì|_»`å~Ú.
J^ÕHÍHõ â◊s~åxH˜ `«y#O`« LѨÊ^Œ#O Ѩ>ìË HÍ~°}OQÍ K«~‡° "åº^è∞Œ Å∞
^ŒiKÕ~°=Ù. U Ǩx HõeyOKÕ ~ÀQÆ„H˜=ÚÅ∞ â◊s~åxH˜ ÉÏÇ≤Ï~°ÉèÏQÆOÖ’
(K«~°‡O ÃÑ·ÉèÏQÆOÖ’, t~À*ÏÖ’¡, â◊s~°Ñ¨Ù ã¨O^Œ∞Ö’¡, Ô~O_»∞ J=Ü«∞"åÅ∞
Hõe¿ãKÀ@∞Ö’¡) L<åflÜ≥∂ Jq Jhfl D ã¨=Ú„^Œ[OÖ’x LѨÊ^Œ#O
HÍ~°}OQÍ Ñ¨ÓiÎQÍ =∞~°}˜Oz â◊s~åxH˜ ™œMϺxfl KÕ‰õÄ~°∞™êÎ~Ú.
LO_»N
QÆ∞_ç ZO^Œ∞‰õΩ A O M
651. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ^Õ=™ê÷#O L#fl Jxfl KÀ\Ï¡ =~åǨϙêfiq∞
H S . C ^ΰ ?
MO I O N
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩ∆ }˜‚ K«OÑ≤# =~åǨϙêfiq∞ <Õ~∞° QÍ ™⁄~°OQÆ =∂~åæ# Éè∂í q∞H˜
KÕiOk u~°∞=∞ňH„∆ `«OÖ’<Õ. P HÍ~°}OQÍ u~°∞=∞Å Hˆ „∆ `«ÑÙ¨ Éè∂í q∞ "≥Ú`«OÎ
AT
=~åǨϙêfiq∞^Õ. JO^Œ∞ˆH PÜ«∞#H˜ x"Õ^Œ# JÜ«∂ºHõ "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞xH˜
L IC
x"Õ^#Œ ™êQÆ∞`«∞Ok. q∞ye# PÅÜ«∂ÅÖ’ =~åǨϙêfiq∞ ÖËHáõ È=\ÏxH˜
B
PUPHÍâ◊nѨO „áê=ÚYº`«, ^•x JO`«~å~°úO Uq∞\˜?
HÍ~°}O =~åǨϙêfiq∞ u~°∞=∞ÅH˜ =∂„`«"Õ∞ KÕ~å_»∞.
652.
Pâ◊fiÜ«Ú[ J=∂"å㨺<Õ náê=oQÍ =º=ǨÏiã¨∞ÎO\Ï~°∞. x*ÏxH˜
náê=o <å\˜ J~°÷~å„u ÅH©;ѨÓ[KÕÜ«∂e. ѨQÆ\ ˜Ñ¨Ó@ Ñ≤`«$^Õ=`«ÅH˜
`«~°Ê}ÏÅx q_»"åe. P=∞~°∞ã¨\ ˜ ~ÀAxOz „áê~°OÉèí=∞ÜÕ∞º^Õ HÍiÎHõ
=∂ã¨O. P HÍiÎHõ â◊√^Œúáê_»ºq∞ xOz Ñ≤`«$^Õ=`«ÅO`å PHÍâ◊=∂~°æO
QÆ∞O_® `«=∞`«=∞ Ö’HÍÅH˜ „Ѩܫ∂}˜ã¨∞ÎO\Ï~°∞. P HÍÅOÖ’"åiH˜ „`À=
K«∂¿ÑO^Œ∞‰õΩQÍ#∞ XHõ nѨO =∞#"≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç U~åÊ@∞ KÕÜ∞« _»O U^Œ∞O^À
J^Õ PHÍâ◊nѨO. JO>Ë D nѨO Éèí∂q∞g∞k"åiH˜ "≥Å∞QÆ∞hÜ«∞_®xH˜
L^ÕtÌ OzOkHÍ^Œh, Ñ≤`$« ^Õ=`«ÅH˜ =∂„`«"∞Õ „`À=K«∂¿Ñ^Œh J~°O÷ KÕÜ∞« _»O
HÀã¨"∞Õ ^•xx t"åÅÜ«∂ ÅÖ’ ^èfiŒ [ã¨OÎ ÉèOí ÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’ U~åÊ@∞KÕ™êÎ~∞° .
312 QÀѨÙ~°O....
Jk ‰õÄ_» H˘O_≥H¯˜ áÈHõO_® LO_»_O» HÀã¨O zÅ∞¡Å∞#fl QÆ∞O„_»x áê„`«Ö’
xH˜∆ѨÎO KÕ™êÎ~°∞.
653. 㨈~fiâ◊fi~°∞_çx Z=~°∞ ã¨$+≤ìOKå~°∞ ?
# `«ãº¨ „Ѩu=∂ Jã≤–Î # „ã‘Î #ѨÙ=∂<£..Jx ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ ã¨O|OkèO
z# x~°fiK«#O. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ „ã‘ÎHÍ^Œ∞. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞HÍ^Œ∞. JÖÏQÆx U
=∞~Àf~°∞"å_»∂HÍ_»∞. PÜ«∞#‰õΩ XHõ~°∂Ѩ"Õ∞ ÖË^Œ∞. D q+¨Ü«∂xfl „Ѩu
PQÆ=∞âßG=¸ `≥eÜ«∞*Ëã≤Ok. HÍ|\˜ì, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ „|ǨχѨ^•~°÷OQÍ
~°∂Ѩ=Ú, ~°OQÆ∂,^èŒ~°‡=¸,PHÍ~°=¸, WÖÏO\˜"å~°∞ ÖˉõΩO_® â◊H˜Î
156 ~°∂ѨOQÍ([QÆ<å‡`«)LO\Ï_»∞. P~°∂ѨO JO>Ë „|ǨχѨ^•~°O÷ D „ѨÑO¨
K«Ñ¨Ù #_»HõHÀã¨O ã¨$+≤ì ã≤÷uÅÜ«∂Å xq∞`«ÎO „u=¸~°∞ÎÅx ã¨$+≤ìOzOk.
A N O M
654. J+¨ìq∞ HõëêìÅ∞† #=q∞ #ëêìÅ∞ x["Õ∞<å ?
O S .C
„Ѩu~ÀE ã¨OHõÅÊOÖ’ â◊√ÉèË â’Éèí<Õ =ÚǨïˆ~ΠѨ~°fik<Õ Jx
H
M ION
K≥|∞`åO. x*ÏxH˜ <≥ÅÖ’x =ÚÃÑ·Ê ~ÀAÅ∂ =∞Oz"Õ. J~Ú`Õ,
rq`«OÖ’ "≥Ú^Œ\™˜ êiQÍ XHõÑx¨ x „áê~°OaèOKÕ@ѨÙ_»∞ J+¨qì ∞ ã¨iHÍ^Œx,
AT
JÖψQ #=q∞ ‰õÄ_» ã¨iHÍ^Œx *’ºu+¨âßGO `≥eÜ«∞*Ëã∞¨ OÎ k. JO`ÕHÍ^Œ∞.
IC
B L
ukä ã¨iÖËHáõ È~Ú<å, #Hõ„∆ `«O nx HõO>ˇ Q˘Ñ¨Ê^Œ~Ú`Õ JO>Ë ukä ^Àëêxfl
PU
`˘ÅyOKÕ^~Œ Ú`Õ, J+¨qì ∞, #=q∞Å∞ ‰õÄ_» =∞Oz"Õ J=Ù`å~Ú. ѨOKåO
QÍÖ’¡ =ÚǨï~°Î K«„HõO Jx XHõ\ ˜ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ^•xx K«∂¿ãÎ J+¨qì ∞<å_»∞,
#=q∞<å_»∞ ‰õÄ_» q"åǨÏ=ÚǨ˙~åÎÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. JO^Œ∞KÕ`,« J+¨qì ∞
HõëêìÅ∞, #=q∞#ëêìÅ∞ÖÏO\˜ =∂@Å∞, f~°∞|_çQÍ =Ù#fl"å~°∞ HõeÊOz#q
`«Ñ¨Ê, âßGq^è•<åxH˜ xÅ|_ÕqHÍ=Ù.
655. Hõ~°‡Ñ¶¨ÅO J#∞ÉèíqOѨHõ `«Ñ¨Ê#ѨÙ_»∞ WHõ ^Õ=Ù_çx ѨÓlOz
ÖÏÉèí"Õ∞q∞\˜ ?
^Œ∞~°^$Œ +¨=ì âß`«∞Î =∞#H˘Hõ "åºkè =zÛO^Œ#∞‰õΩO^•O. Jk =∞~°}ÏO
`«H« "õ ∞≥ #ÿ "åºkè. JO>Ë K«KÛÕ O`«=~°‰Äõ `«QxæÆ "åºkè. JO`ÕHÍ^Œ∞. ÉÏ^èxŒ ÃÑ_»∞
`«∞O_Õ "åºkè. "åºkè ÉÏ^èŒ `«ˆQæO^Œ∞‰õÄ, `å`å¯eHõOQÍ LѨâ◊=∞<åxfl
á⁄O^ÕO^Œ∞‰õΩ B+¨^•è xfl „Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® "å_»∞`«∞<åfl=Ú. J^Õ f~°∞QÍ
HõzÛ`«OQÍ Hõ~°‡Ñ¶¨ÅO „Ѩu=ºH©Î `«# rq`«OÖ’ J#∞ÉèíqOz f~åeÛO^Õ.
Jk xâ◊ÛÜ«∞O. JÖÏ J#∞ÉèíqO Kå_® ÖË^• Jx ѨijeOKÕ ™êH˜∆
‰õÄ_® ÉèQí =Æ O`«∞_Õ. J@∞=O\˜ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi ~°∞}˜‚ ¿ãqOKÕk Hˆ =ÅO ™êO`«fi#,
QÀѨÙ~°O..... 313
LѨâ=◊ ∞#O, `å`å¯eHõ ÉÏ^è• x"å~°}O HÀã¨"∞Õ `«Ñʨ Hõ~‡° Ѷ֨ Ïxfl^•@QÆÅ
â◊H˜Î NǨÏiH˜ ‰õÄ_» ÖË^Œ∞.
656. ѨÓ*Ï#O`«~°=Ú Ñ¨ã¨∞Ѩ٠QÆ}Ѩux Uq∞KÕÜ«∂e?
„Ѩ^=Œè ∞ѨÓ[ N q¿Ñ∞¶ flâfi◊ ~°∞xH˜ `«Ñʨ HõKÜ
Õ ∂« e. Ѩâ√◊ ѨÙ`À QÆ}Ѩux
KÕã≤ `«=∞Åáê‰õΩÃÑ· LOz #∂`«#áê„`«Ö’ aÜ«∞ºOáÈã≤ JO^Œ∞Ö’ QÆ}Ѩux
LOz P"åǨÏ#KÕã≤ ëÈ_»â’ѨKå~° ѨÓ[KÕÜ∂« e. ѨÓ*Ï#O`« ~°=Ú ''=„Hõ
`«∞O_»=∞ǨHÍÜ«∞ ã¨∂~°ºHÀ\˜ã=¨ ∞„ѨÉíè xifiQÆflO ‰õΩ~°∞"Õ∞^Õ= ã¨~fi° H͈~º+¨µ
ã¨~fi° ^•——JO@∂ ™êfiq∞x #=∞™ê¯~° q^è•#=Ú`À â◊√ÉèÏ~ˆ ÷ â’Éè<í åˆ~÷ ѨÙ#~å
QÆ=∞<åÜ«∞K« JO@∂ ™êfiǨ g∞ ѨÓ[ =ÚyOKåO =∞~°Å =∂=Å¡ [iˆQ
â◊√ÉèíHÍ~°º=ÚÖ’ g∞ѨÓ[KÕ™êÎ=Ú. Jx =∞#ã¨∞ûÖ’ÉèÏqã¨∂Î ™êfiq∞H˜
L^•fiã¨#QÍ ™êfiq∞x LOz# `«=∞Åáê‰õΩ#∞ `«∂~°∞Êkâ◊QÍ HõkeOKåe.
ѨÓ*Ï#O`«~°=Ú P ǨÏi„^Œ QÆ}Ѩux „Ѩ™ê^ŒOQÍ ÉèÏqã¨∂Î WO\˜Ö’
LOK«∞HÀ"åe. `«^∞Œ Ѩi P Ѩã∞¨ ѨÙ`À WO\’¡x „ã‘ÅÎ ∞ ™êfl#ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’
N O
#∞^Œ∞~°∞‰õΩ, q"åÇ≤Ï`«∞Öˇ·#KÀ =∞OQÆà◊ ã¨∂„`«=ÚʼnõΩ ѨÓ#∞H˘#=Öˇ#∞.
A M
H . C
Jk â◊√Éè„í Ѩ^OŒ . ™œÉèÏQƺ„Ѩ^OŒ . =O\˜H˜ ~åÜ«∞~å^Œ∞. áê^Œ=ÚʼnõΩ ~åÜ«∞
S AT
MO I O N
‰õÄ_»^∞Œ . JÖÏ LѨÜ∂≥ yOK«Ö#Ë Ñ¨ÙÊ_»∞ QÆ$ǨÏ=ÚÖ’x ÉÏqÖ’ ÖË^• ѨÓÅ
K≥@¡=^ŒÌ ™êfiq∞x LOK«=K«∞Û. ÉÏqÖ’ "ÕÜ«∞=K«∞Û#∞.
A T JO>Ë Uq∞\˜ ?
657. k+≤
L C ìfÜ«∞@O
O÷ I QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ, "åºáê~°ã∞¨ Å÷ ‰õΩ |∂_ç^QŒ ∞Æ =∞‡_ç
U B
k+≤^ì À+¨Ñi¨ Ǩ~å~°
P
HÍÜ«∞ ѨÓlOz |∞^è"Œ å~°O~ÀA =Ù\˜Öì ’=ÙOz Hõ@=ì Öˇ#∞. QÀ„`«<å=∞=Ú
Å`À QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞‰õΩ ѨÓ[KÕÜ∞« =Öˇ#∞. JÅOHÍ~°OQÍ Ñ¨ã∞¨ ѨÙ~åã≤ ‰õΩO‰õΩ
=∞`À JÅOHõiOK«=Öˇ#∞. gÖˇ·`Õ ^ŒQÆæ~°Ö’x ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’x J~°ÛHõ
™êfiq∞`À ÖË^• `≥eã≤# ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å`À ѨÓ[KÕ~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û. |Ü«∞@
"≥·Ñ¨ÙQÍ Hõ@ì=Öˇ#∞.
QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞ Hõ@ì_»O^•fi~å k+≤ì`˘ÅQÆ∞#∞. â◊„`«∞ÉÏ^èŒ x"åiOѨ
|_»∞#∞. Hõ\ ˜ì# QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞ ZO_çáÈ~Ú#KÀ uiy H˘`«Îk Hõ@ì=Öˇ#∞.
‰õΩo¡HÍÜ«∞#∞O_ç ~°ã=¨ Ú=Öˇ HÍi#KÀ Ji+¨=ì Ú "≥O@<Õ P ‰õΩo¡#HÍÜ«∞#∞
fã≤"Õã≤ H˘`«Î QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞#∞ fã¨∞‰õΩ=zÛ Ñ¨ÓlOzHõ@ì=Öˇ#∞. H˘xfl
„áêO`« =ÚÅÖ’ QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞ ^˘~°Hõ#ѨÙÊ_»∞ H˘|ƒiHÍÜ«∞ Ñ‘K«∞`Àã¨Ç¨
Hõ_»∞`«∞O\Ï~°∞. k+≤ì x"å~°}‰õΩ x=∞‡HÍÜ«∞Å∞ Hõ>Ëì@ѨÙÊ_»∞ 3,5,9,11
314 QÀѨÙ~°O....
D ã¨OYºÖ’ x=∞‡ HÍÜ«∞Å∞ Hõ\Ïìe „Ѩ^•è # ^•fi~=° Ú#‰õΩ ÃÑ#· Hõ\`ì˜ ãÕ i¨ áÈ
`«∞Ok. gÖˇ·`Õ `«H˜¯# QÆ∞=∞‡=ÚʼnõΩ ‰õÄ_® Hõ@ì=K«∞Û#∞. "å~°=Ú#‰õΩ
XHõ™êi x=∞‡HÍÜ«∞Å∞ =∂~åÛe. x=∞‡HÍÜ«∞Å∞ ã¨QÍxH˜ HÀã≤ ^•fi~°=Ú
#‰õΩ J@∞W@∞ =ÙOz# Z_»Å k+≤`ì ˘ÅQÆ∞#∞. HÀã≤# x=∞‡HÍÜ«∞#∞ ‰õΩO‰õΩ
=∞Ö’ =ÚOK«=Öˇ#∞. JѨã¨=º=ÚÅ∞ ‰õΩ_çÉèÏQÆ=Ú Z_»=∞‰õΩ, Z_»=∞
ÉèÏQÆ=Ú ‰õΩ_çHØ Ñ@ì=Öˇ#∞. =∞Oz QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞ÃÑ· Hõ~∂° Ê~°=Ú#∞ "≥eyOz
=¸_»∞™ê~°∞¡ ã¨=º=ÚQÍ =¸_»∞™ê~°∞¡ JѨã¨=º=ÚQÍ „uÑ≤Ê Ñ¨QÆ∞ÅQ˘\ì
=Öˇ#∞. nx=Å# k+≤ì`˘ÅQÆ∞#∞. QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞ ^˘~°Hõ#ѨÙÊ_»∞ H˘|ƒi
157 HÍÜ«∞`À J^Õq^èŒ=ÚQÍ k+≤ì fÜ«∞=K«∞Û#∞.
658. ^Œ~°ƒù=Ú_ç LOQÆ~åÅ∞ JO^Œ~°∂ ^èŒiOK«=K«∞Û<å ?
A N O M
Hõ~‡° Å#∞ PK«iOKÕ@ѨÙ_»∞ ^Œ~ƒ° Åù `À XHõ „Ѩ`ºÕ Hõ"∞≥ #ÿ =Ú_ç`À Ѩq„`«O
O H S .C
`«Ü∂« ~°∞KÕ™êÎ~∞° . nxx^èiŒ Oz PÜ«∂Hõ~‡° Å#∞ PK«iOKåÅx âßGO K≥|∞
`«∞#flk. =ÚYºOQÍ Ñ≤`$« Hõ~‡° Å#∞ PK«iOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ g\˜x ^èiŒ OKåe.
M ION
J~Ú`Õ J^Õ =Ú_ç Hõey=ÙO_Õ@@∞¡ |OQÍ~°O`ÀHÍx "≥O_ç`ÀHÍx LOQÆ~O°
`«Ü∂« ~°∞ KÕ~ÚOz ^èiŒ OKÕ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O =Ù#flk. nxx Ü≥∞=~°∞ Ü≥∞=iH˜
B L IC
WKÕÛqHÍ=Ù. ã¨fiÜ«∞OQÍ `«Ü«∂~°∞KÕ~ÚOz ^èŒiOKÕq. J~Ú`Õ `«O„_ç
=∞~°}˜Oz# `«~åfi`« *˺+¨ª‰õΩ=∂~°∞_»∞ "å~°ã¨`«fiOQÍ Ñ≤`«$Hõ~°‡ P^ŒK«iOK«
P U
_®xH˜ `å#∞ fã¨∞‰õΩx Ñ≤`«$Hõ~°‡Å#∞ JK«iOKÕ PKå~°O =Ù#flk.
659. ã¨O^蕺=O^Œ#O =∞^茺֒ P@OHõ=Ú=¿ãÎ Uq∞KÕÜ«∂e ?
ã¨O^茺, ѨÓ[, ^蕺#O KÕ¿ã@ѨÙ_»∞ Ü≥∞=Ô~·<å =¿ãÎ P ^≥·=HÍ~°ºO
ѨÓ~°ÜÎ ∞Õ =~°‰Ωõ =zÛ#"å~°∞ ѨÓ*Ï^Œ∞ʼnõΩ ÉèOí QÆO HõeyOK«‰Ωõ O_® Z^Œ∞~°∞
K«∂z Jq ѨÓiÎ J~Ú# `«~∞° "å`« "åi Ѩxx „Ѩ™êÎqOKåe. ^蕺<å^Œ∞Å∞
ѨÓiÎ `«~åfi`« ~Ú+¨ìO =zÛ#O`«¿ãѨ٠=∂\Ï¡_»=K«∞Û#∞. ѨÓ*Ï^Œ∞ʼnõΩ
ÉèOí QÆO HõÅ∞QƉΩõ O_® K«∂K«∞HÀ"åeQÍx ÉèOí QÆO [iy`Õ =∞m§ ^蕺<å^Œ∞Å∞
„áê~°OaèOKÕ JHÍâ◊O =ÙO_»^Œ∞.
660. #=„QÆǨÏ=ÚʼnõΩ „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∞ KÕã≤# `«~åfi`« `«Ñ¨Êxã¨iQÍ HÍà◊√§
Hõ_»∞QÆ∞HÀ"åÖÏ?
^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ =Ù#fl #=„QÆÇ¨ ʼnõΩ „Ѩ^HŒ }
∆˜ ÏÅ∞ KÕã#≤ `«~åfi`« HÍà◊√§
Hõ_»∞HÀ¯HõáÈ`Õ ÜÕ∞^À Ñ‘_» HõÅ∞QÆ∞`«O^Œ<Õ Jaè„áêÜ«∞O KåÖÏ=∞OkÖ’
=Ù#flk. Hõey#Ñ‘_#» ∞ =keOK«∞HÀ=_®xˆHQÆ^• „Ѩ^HŒ }∆˜ ÏÅ∞ KÕ¿ãk. „QÆÇϨ
QÀѨÙ~°O..... 315
Ñ‘_®x=$uÎx #=„QÆÇϨ =ÚʼnõΩ „Ѩ^HŒ }∆˜ ÏÅ∞KÕ¿ãk. „QÆÇϨ Ñ‘_®x=$uÎx #=
„QÆǨÏ=ÚʼnõΩ „Ѩ^ŒH˜∆}QÍ KÕÜ«∂eJ#flk âßG=K«#O. `«~åfi`« HÍà◊√§
Hõ_»∞HÀ¯=∞x ZHõ¯_®ÖË^Œ∞. #=„QÆǨÅÜ«∞"≥∞ÿ<å =∞~À^Õ"åÅÜ«∞"≥∞ÿ<å Jhfl
Ѩq„`«"∞≥ #ÿ "Õ Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ KÕã#≤ ã¨`¯« ~°‡ =ºH˜xΠѨq„`«∞}˜‚ KÕã∞¨ OÎ k.
HÍx JѨq„`«`« JO@^Œ∞. Ѩq„`«„Ѩ^âÕ O◊ Ö’ Ѩq„`«H~õ ‡° #∞ PK«iOz JѨq
„`«`«#∞ ÉèÏqOK«_»"Õ∞ ÃÑ^ŒÌ^À+¨O. H˘O`«=∞Ok #=„QÆÇ¨Ï „Ѩ^ŒH˜∆} KÕã≤#
`«~∞° "å`«HÍà◊√¡ Hõ_∞» H˘x `«~∞° "å`« =∂„`«"∞Õ t"åÅÜ«∞ „Ѩ"âÕ =◊ Ú KÕ™êÎ~∞° .
H˘xfl PKå~åÅ∞ „áêOfÜ«∞ÉèË^•Å`À LO\Ï~Ú. g\˜ÔHÖÏO\˜
âß„™êÎÅ∞ LO_»=Ù. g\˜H˜ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O =ÚYºO. ѨÓ~°fiO t"åÅÜ«∂Å#∞
â◊‡âß# Éèí∂=ÚÅ∞QÍ ÉèÏqOKå~°∞. JO^Œ∞ˆH HÍjx =∞Ǩâ◊‡âß#=∞<åfl~°∞.
t=ã¨xflkèÖ’ ѨÓ~°fiO U„Ѩ™ê^ŒO ã‘fiHõiOKÕ"å~°∞HÍ^Œ∞. ™ê=∂#ºOQÍ
t"åÅÜ«∂ÅÖ’<Õ #=„QÆÇϨ „Ѩu+¨ª KÕ™êÎ~∞° . JHõ¯_ç â◊<åºk„QÆÇ¨ ʼnõΩ „Ѩ^HŒ #∆˜
KÕã≤ áê^Œ„ѨHÍ∆ à◊#O KÕ¿ã"å~°∞. g~°â=·‹ ÙÅ∞ ^•xx =ºuˆ~H˜OKå~°∞. D<å_»∞
N
U „áêO`«OÖ’#∞ D ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl ѨÓiÎQÍ áê\˜OK«@OÖË^Œ∞.
O
A „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∞.KÕCÜ«∞=K«∞Û<å? M M ION
661. #=„QÆǨÏ=∞O@Ѩ=Ú#‰õΩ „H Ѩu~ÀA
t"åÅÜ«∞OÖ’ „Ѩu+¨Kª ãÕ O <≤ å =∞~ÀKÀ@ „ѨN u+¨Kª S
ãÕ <≤ å #=„QÆÇϨ =ÚʼnõΩ
M
„Ѩ^HŒ }∆˜ O KÕÜ∞« @O^À+¨OHÍ^Œ∞. J~Ú`Õ I^À+¨ Ox=$uÎHÀã¨O Kտ㠄Ѩ^HŒ }∆˜ ÏÅ∞
^•xq^è•#O `≥Å∞ã¨∞H˘xKÕÜ∂« e. A T
=∂=¸Å∞QÍJ~Ú`Õ PÅÜ«∞OÖ’ =Ù#fl
^Õ=`«ÅO^ŒiH˜ (#=„QÆL C
I Ä_®HõÅ∞ѨىõΩx) HõeÑ≤ „Ѩ^HŒ }∆˜ O KÕÜ∂« e.
Ç¨ Å#∞‰õ
662. #=„U QÆǨÏB
„Ѩ^ŒH˜∆} KÕ¿ã@ѨÙ_»∞ U „QÆǨÏO #∞O_ç „áê~°OaèOz KÕÜ«∂e?
P
Pk`åºÜ«∞ K« ™È=∂Ü«∞ Jx „QÆǨÏ=ÚÅÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ „QÆǨÏO ã¨∂~°º
„QÆÇϨ O ã¨∂~°º„QÆÇϨ O=∞^躌 Ö’ `«∂~°∞Ê=ÚYOQÍ „Ѩu+¨Kª ™Õ êÎ~∞° . Hõ#∞Hõ `«∂~°∞Ê
#∞O_ç „áê~°OaèOz „áê~°OaèOz# KÀ@∞=~°‰Ωõ KÕ¿ãÎ „Ѩ^HŒ }∆˜ ѨÓ~°=Î Ù`«∞Ok.
663. #=„QÆǨʼnõΩ Zxfl „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∞ KÕÜ«∂e ?
„Ѩ^HŒ }∆˜ ÏÅ∞ #=„QÆÇ¨ ʼnõΩ =¸_»∞™ê~°∞¡ KÕÜ∞« =K«∞Û. `˘q∞‡k „QÆÇ¨ Å∞
Hõ#∞Hõ `˘q∞‡k™ê~°∞¡ KÕÜ«∞=K«∞Û ÖË^• Ѩ^ŒH˘O_»∞ 21,27 ~ÚÖÏ ÉËã≤
ã¨OYº =KÕÛÖÏ KÕÜ«∞_»O ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O.
664. T~°÷fi ѨÙO„_»=ÚÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞ ? "å\˜ „ѨÉèÏ="Õ∞q∞ ?
P~°º=∞`«OÖ’ =ÚY^è•~°}O (ÉÁ@∞ì) XHõ P~°¬ ã¨O„Ѩ^Œ^•Ü«∞OQÍ
U~°Ê_çOk. Jk „uѨÙO„_»=Ú, T~°úfi ѨÙO„_®Å∞ Jx =ÚYºOQÍ Ô~O_»∞
316 QÀѨÙ~°O....
~°HÍÅ∞. "≥·+¨‚=ÙÅ∞ T~°úfiѨÙO„_®Å∞ ^èŒi™êÎ~°∞. „ã‘ÎÅ∞ uÅHõ^è•~°} KÕ™êÎ~°∞.
u~°∞=∞}˜x xÅ∞=Ù# =¸_»∞ˆ~YÅ∞QÍ ^èŒiOK«_®<Õfl T~°úfi ѨÙO„_» ^è•~°}
=∞O\Ï~°∞. D =¸_»∞~ˆ YÅ∞ JHÍ~°,LHÍ~°,=∞HÍ~° ã¨fi~∂° Ѩ "≥∞#ÿ „Ѩ}"åxfl
ã¨∂z™êÎ~Ú. JHÍ~°O ã¨`«Î fi ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# q+¨µ‚=Ù#∂, LHÍ~°O z`«Î fi
ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ J~Ú# =∞ǨÅH˜;x, =∞HÍ~°O ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÖÎ #·ˇ ÉèÏQÆ=`«∞ Å#∂
`≥eÜ«∞*Ë™êÎÜ∞« x K≥|∞`å~°∞. â‹=· ÙÅ∞ Éè™í ê‡x =¸_»∞ J_»~ˆ¤ HõÅ∞QÍ #∞^Œ∞@
^èŒi™êÎ~°∞.
u~°∞=∞}˜=∞\˜ì (=∞$`ü) H˜ ã¨O|OkèOz#k. HÍ=Ù# Jk =∞\˜#ì ∞O_ç
158 Hõeæ# Dâ◊s~°O z=iH˜ =∞\˜ìÖ’<Õ Hõeã≤áÈ`«∞O^Œx ã¨∂zã¨∞Î#flk.
WO^Œ∞=Å¡ "≥~· åQƺOHõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =ÚH˜HÎ Àˆ~ "åxH˜ "≥~· åQƺO KåÖÏ=ÚYºO.
A O M
q|∂k^è•~°} ‰õÄ_® D â◊s~°O z=iH˜ |∂_ç^Œ JÜÕ∞º^Õ J<Õ `«`åÎ fixfl
N
xˆ~Ìã¨∞ÎOk. =ÚY^è•~°}ÖˉõΩO_® KÕ¿ã ã¨`«¯~°‡Å∞ x~°~°úHÍÅx PQÆ=∂Å∞
¿Ñ~˘¯<åfl~Ú.
O H S .C
^•fi^Œâ◊ (12) T~°úfi ѨÙO„_®Å∞ ^èŒiOK«_»O ‰õÄ_® Hõ^Œ∞Ì. <å_»∞Å∞,
AT
ǨÏ$^ŒÜ«∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# â◊s~°ÉèÏQÍÅ#∞ K«Å¡|~°K«∞@‰õΩ ‰õÄ_® PÜ«∂
IC
™ê÷<åÅÖ’ T~°÷fiѨÙO„_»^è•~°} J=ã¨~°=∞x "≥·*Ï˝xHõOQÍ qâı¡+¨} KÕã≤
B L
H˘O^Œ~°∞ q=iã¨∞Î<åfl~°∞. T~°÷fi ѨÙO„_»OÖ’ LѨÜ≥∂yOKÕ =ã¨∞Î=ÙʼnõΩ
PU
K«Å¡^Œ#O HõeæOKÕ ÅHõ∆}O =Ù#flk.
665. "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∂}Ïxfl ZѨÙÊ_»∞ „"åâß_»∞ ?
"åb‡H˜ „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ ~å=Ú_»∞ rqOz=Ù#fl HÍOÖ’<Õ ~å=∂Ü«∞
}Ïxfl ~°zOz#@∞¡ ~å=∂Ü«∞}O #∞O_Õ `≥Å∞ã¨∞Î#flk.
P =∞ǨÏi¬ XHõ<å\˜ =∞^蕺ǨÏflO `«=∞™ê #kH˜ ™êfl<åxÔH· "≥àϧ_»∞.
JHõ¯_» É’Ü«∞"å_˘Hõ_»∞ „H“OK« Ѩ‰õ∆ΩÅ [O@Ö’ XHõ ѨH˜∆x ÉÏ}O`À
H˘\˜ì K«Oáê_»∞. JkK«∂z â’HÍxH˜ QÆ∞iJ~Ú# "åb‡H˜ J`«}fl˜ â◊ÑO≤ Kå_»∞.
P âßѨ=K«#O Kè«O^À|^ŒÌOQÍ PÜ«∞# #∞O_ç "≥Å∞=_çOk. P„â◊=∂xH˜
áÈ~Ú ^•xx QÆ∞iOz PÖ’zã¨∂Î =ÙO_»QÍ „|Ǩχ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ ''|∞∞+‘!
h‰õΩ â◊|Ì „|ǨχO ™êfinè#=∞~ÚOk. P~°¬ ^Œ$+≤ì`À h=Ù ~å=Úx K«i„`«#∞
K≥ѨÙÊ—— Jx K≥Ñ≤Ê JO`«~åú#=∞Ü«∂º_»∞.
`«~∞° "å`« <å~°^∞Œ _»∞ "åb‡H˜ K≥O`«‰Ωõ =KåÛ_»∞. "åb‡H˜ ''DÖ’HõOÖ’
WѨÙÊ_»∞ QÆ∞}=O`«∞_»∂, g~°º=O`«∞_»∂, ^è~Œ ‡° A˝_∂» , Hõ$`«A_˝ ∂» —— W`åºkQÍ
QÀѨÙ~°O..... 317
Ѩ^Œ∞<å~°∞ QÆ∞}ÏÅ∞ Hõeæ#"å_»∞ Z=_»∞? Jx „ѨtflOKå_»∞. <å~°^Œ∞_»∞
J\˜"ì å_»∞ JÜ≥∂^蕺kèÑu¨ N~å=Ú_Õ Jx K≥ÑÊ≤ ~å=∞Hõ^#Œä ∞ ã¨O„QÆÇϨ OQÍ
q=iOKå_»∞. DÖ’HõOÖ’ WѨÙÊ_»∞ „ѨtflOKå_®xfl |\˜ì JѨÙÊ_»∞ ~å=Ú_»∞
~å[ºO KÕã¨∞Î#fl@∞¡ ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`«∞#flk. JO^Œ∞KÕ`« "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}Ïxfl
~å=Úx [#<å#O`«~°"Õ∞ „"åâß_»<Õk ã¨Ê+¨ìO.
666. [QÆ<å‡`« J#QÍ Z=~°∞ ?
[QÆ`ó« =∂`å – [QÆ`∞« ‰Î Ωõ `«e¡ J#fl J~°O÷ Ö’ [QÆ<å‡`« J<Õ â◊ÉÏÌxfl
"å_»∞`«∞<åflO. Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ Ö’HÍxH˜ `«O„_çHÍQÍ, [QÆ<å‡`« `«e¡ J=Ù
`«∞#flk. ÅH©;<å~åÜ«∞}∞Å∞ Ö’HÍxH˜ `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞. J>Ë¡ áê~°fif Ѩ~"° ∞Õ â◊fi
~°∞Å#∞ QÆ∂_» `«e¡^ŒO„_»∞Åx ÉèÏqOK«_»O Hõ^Œ∞Ì. ''[QÆ`«ó Ñ≤`«~“ =O^Õ
áê~°fif Ѩ~°"Õ∞â◊fi~“—— Jx HÍo^•ã¨∞[QÆ`«∞ΉõΩ =∂`åÑ≤`«~°∞Å∞QÍ áê~°fif
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞Å#∞ =i‚OKå_»∞.
'Dâß<åO [QÆ`À㨺— J<Õ ÅH©; „áê~°÷#Ö’ =O^Õ [QÆ<å‡`«~°O Jx
A N O M
[QÆ<å‡`«QÍ ÅH˜;H˜ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl=Ú. Pk HÍÅOÖ’ Ѩ~°=∂`«‡Ü≥ÚHõ¯
H S . C
"å=∞ ÉèÏQÆO #∞O_ç ÅH©;^Õq [x‡OzOk. P `«~∞° "å`« Z<Àfl ~°∂áêÅ`À
MO I O N
J=`«iOzOk. ã‘`«, ~°∞H˜‡}˜ =Ú#flQÆ∞#q P"≥∞ ~°∂áêÖË. q+¨µ‚=Ù aè#fl
T
aè<åfl=`å~åÅ∞ ^•eÛ#ѨC_»∞ P"≥∞ QÆ∂_® "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ J=`«iOz P
A ûÃÑ· `«U
IC
^Õ=ÙxH˜ x`åº#áê~Úx J~Ú# ѨuflQÍ q~åle¡Ok.
L
B
NÅH˜; NH©∆~°™êQÆ~°OÖ’ [x‡Oz#@∞¡, áê~°fiu Ç≤Ï=∞=O`«∞x
PU
‰õΩ=∂Ô~ÎQÍ [xOz#@∞¡, JO`«‰õΩ =ÚO^Œ\ ˜ [#‡Ö’ P"≥∞ ^Œ‰õ∆Ωx ѨلuHõ
Ü≥∞ÿ # ã¨f^ÕqQÍ „ѨÉqíè Oz#@∞¡ ѨÙ~å}ÏÅÖ’ K≥Ñʨ _»=∞~ÚOk. xѶ∞¨ O@∞
=ÙÅ∞QÆ∂_» 'WOk~åÖ’Hõ=∂`å— ÉèÏ~°æg Ö’Hõ[#h Jx ÅH©;^Õqx
[QÆ<å‡`«QÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~Ú. Éèí‰õΩÎÅ∞ `å=Ú ÉèíH˜Î „â◊^ŒúÅ`À U „ã‘Î ^Õ=`«<≥·<å
[QÆ<å‡`«QÍ<Õ ÉèÏqOz ¿ãqã¨∂Î LO\Ï~°∞.
667. q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∂Å∞ ZѨC_»∞ K«^Œ∞=Ù HÀ"åe?
q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∂Å#∞ U"À H˘xfl k<åÅÖ’<Õ K«^Œ"åÅ#fl
xÜ«∞=∞"Õ∞n ÖË^Œ∞. x`«º=¸ K«^Œ∞==K«∞Û.
`«"Õ∞= Kå~°ÛÜ«∞<£ x`«ºO ÉèíHÍκ ѨÙ~°∞+¨ =∞=ºÜ«∞"£∞
^蕺ܫ∞<£ ã¨∞Î=<£ ã¨=∞㨺O=Û Ü«∞[=∂# ã¨Î"Õ∞= K«.
318 QÀѨÙ~°O....
Jx ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™È΄`« „áê~°OÉèíOÖ’ J~°Û# ^蕺# ™È΄`å^Œ∞Å∞
x`«º=¸ KÕÜ«∞=K«∞Û Jx K≥ѨÊ_»=∞~ÚOk. =∞iÜ«Ú 'Ü«∞^ŒƒùHÍκ ѨÙO_»s
HÍHõ∆O ã¨Î"≥·~°ˆ~Û #fl~° ã¨û^•— Jx K≥ѨÊ_»O=Å¡ x`«º=¸, ZÅ¡"Õà◊ÖÏ ÉèíQÆ=
<åfl=∞ã¨∞Îu KÕÜ«∞=K«∞Û Jx xˆ~ÌtOK«_»=∞~ÚOk. ÉèíQÆ=næ`«Ö’ ‰õÄ_®
'ã¨`«`«O H©~°Î Ü«∞<ÀÎ =∂O Ü«∞`«O`«â◊Û ^Œ$_軄=`åó Jx ÉèíQÆ"å#∞_»∞ ã¨`«
`«=¸ ÉèíQÆ=<åfl=∞ H©~°Î# KÕÜ«∞^ŒQÆ∞#x K≥áêÊ_»∞. J~Ú`Õ áê~åÜ«∞}
KÕ¿ã"åiH˜ ÉèíH˜Î, z`«Îâ◊√kú LO_®e.
ÉèíH˜Î=∂<£ Ü«∞ã¨û^À`å÷Ü«∞ â◊√z ã¨Î^Œæ`«=∂#ã¨ó
159 ã¨Ç¨Ï„ã¨O "åã¨∞^Õ=㨺 <å=∂fl "Õ∞`« „`«ÊH©~°ÎÜÕ∞`ü.
P~°∞ÅÎ ∞, q+¨}∞‚Å∞, ÉèÜ í ∞« „QÆã∞¨ ÅÎ ∞, Ѷ∞¨ ’~°"åº^è∞Œ Å áêÖˇ#· "å~°∞ ‰õÄ_®
<å~åÜ«∞} <å=∞H©~°Î#Å`À ^Œ∞óY~°Ç≤Ï`«∞Å=Ù`å~°x Ѷ¨Å„â◊√u. J~Ú`Õ
A N O M
xÜ«∞=∞O HÀã¨O L^ŒÜ∞« O ™êÜ«∞O"ÕàÖ◊ ’¡ ™êfl<å#O`«~O° , qëê‚fiÅ Ü«∂ʼnõΩ
O H S .C
áÈ~Ú#ѨC_»∞, =∞Hõ~° ã¨O„Hõ=∞}Ïk ѨÙ}ºHÍÖÏÅÖ’ <å=∞ áê~åÜ«∞}
M ION
qâı+Ѩ Ũ¶ „Ѩ^OŒ QÍ LO@∞Ok. `«H¯˜ # "ÕàÖ◊ ’¡ ‰õÄ_® áê~åÜ«∞ }O KÕÜ∞« _»O
Ѷ¨Å„Ѩ^Œ"Õ∞.
A T
668. ǨÏIÜ«C
L ∞„w"å=`å~° "≥·t+¨ìºO Uq∞\˜ ?
q+¨µ‚=¸iÎBJ=`å~°O. ^•#=ÙÅ`À Ü«Ú^ŒúOKÕã≤# JÅã≤ `«#
^è#Œ ã¨∞P
ÅÃÑ@∞ì‰Ωõ x x„^ŒáÈ`«∞O_»QÍ, Ü«∞[˝ÉÏè QÆ=ÚÅ#∞ JiÊOK«∞@‰õΩ
=zÛ# ^Õ=`«Å∞ q+¨µ‚=¸iÎ x„^ŒÖËѨ_®xH˜ ã¨Oâ◊~ÚOK«QÍe t=Ù#∞
LáêÜ«∞=ÚKÕ „|Ǩχ J#∞[˝KÕ`« =„q∞ J<Õ H©@Hõ=Ú P ^èŒ#ã¨∞ûÜ≥ÚHõ¯
<åix H˘iH˜Ok. Z‰õΩ¯ÃÑ\˜Lì #fl ^è#Œ ã¨∞û „`«∞o§ q+¨µ=‚ Ù `«Å `≥yѨ_∞» `«∞Ok.
(nxH˜ ÅH©∆ ‡^Õq âßѨO‰õÄ_® LOk). ^Õq J#∞[˝K`Õ « ǨÏÜ«∞=Ú(QÆ∞é]=Ú)
`«Å q+¨µ=‚ Ù â◊s~åxH˜ JO\˜OKå~°∞. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# ǨÏÜ«∞„w=Ù_≥#· @∞¡
K≥ѨÊ|_çOk.
ǨÏÜ«∞„w=Ù_»<Õ ~åHõ∆ã¨∞_»∞ 'ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞— J<Õ "åx=Å¡ =∞~°}O
á⁄O^Õ@∞¡ ^Õq#∞O_ç =~°O á⁄O^Œ_O» [iyOk. P =~°Q~Æ fi° „ѨÉÏè ==Ú`À
^Õ=`«Å#∞ ÉÏ^èŒÃÑ@ì_»O`À gxx ã¨OǨÏiOK«_®xH˜ q+¨µ‚=٠ǨÏÜ«∞„w=Ùx
J=`å~°O Z`åÎ_»x ^ÕgÉèÏQÆ=`«OÖ’ K≥ѨÊ|_çOk.
„|ǨχKÕ ã¨$lOK«|_ç# "Õ^Œ=ÚÅ#∞ ǨÏiOz# =∞^èŒ∞ÔH·@Éèí∞Å∞
"åxx ~°™ê`«Å=ÚÖ’ |OkèOKå~°∞. "Õ^Œ=ÚÅ∞ ÖËHõ ã¨$+≤ì PyáÈ=_»O`À
QÀѨÙ~°O.....
^Õ=`«Å „áê~°ú# "Õ∞~°‰õΩ q+¨µ‚=٠ǨÏÜ«∞t~°ã¨∞û_≥· =∞^èŒ∞ÔH·@Éèí∞Å#∞ =kèOz
"Õ^Œ=ÚÅ#∞ ~°H˜∆OK«_»O`À uiy ã¨$+≤ì „áê~°OÉèí"≥∞ÿ#@∞¡ K≥ѨÊ|_çOk.
*Ï˝#O, P#O^ŒO ã¨fi~°∂ѨOQÍ QÆÅ"å_»∞, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ ã¨Ê\ù H˜ Oõ =O\˜
PHõ$uQÆÅ"å_»∞, ã¨=∞ãÎ̈q^ŒºÅ‰õΩ P^è•~° "≥∞ÿ#"å_»∞ J~Ú# ǨÏÜ«∞„w=Ù}˜‚
Láêã≤ã∞¨ <Î åfl=Ú Jx „áê~°#÷ ‰õΩ`å`«Ê~°ºO. WO^Œe =~°#‚ =Å¡<Õ Ç¨ÏÜ«∞„w=
™êfiq∞Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂Ѩ ã¨fiÉèÏ"åÅ∞ H˘O`«=~°‰õΩ „QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û. ^Œ∞+¨ìtHõ∆
}‰õΩ, t+¨ì~°Hõ∆}‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Z<Àfl J=`å~åÅ∞ ^•ÖÏÛ_»∞. JO^Œ∞Ö’
ǨÏÜ«∞„w"å=`å~°O XHõ\.˜ "Õ^À^Œ~ú }° ‰õΩ, *Ï˝#O, ã¨^•Kå~°O #tOK«‰Ωõ O_®
x~°O`«~°OQÍ H˘#™êQÆ∞#@∞¡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«_®xH˜ D ™êfiq∞ J=`«iO
Kå_»∞. N "Õ^•O`« ^Õt‰õΩÅ∞ ǨÏÜ«∞„w=Ù}˜‚ „Ѩ^äŒ=∂=`å~°OQÍ =i‚Oz
L<åfl~°∞. JO^Œ∞KÕ Hõ$`«Ü«ÚQÍkÖ’<Õ "≥Ú^Œ\ ˜ =∞#∞=Ù HÍÅOÖ’<Õ D
J=`å~°O ã¨OÉèíqOz#@∞¡ „QÆÇ≤ÏOKåe. „|Ǩχ x~°fiÇ≤ÏOz# Ü«∞[˝OÖ’
ǨÏÜ«∞„w=™êfiq∞ [x‡Oz#@∞¡ ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. =∞^è∞Œ HÔ @· Éè∞í Å#∞
N O M
ã¨OǨÏiOz ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞ "Õ^•Å#∞ L^Œiú OKå_»∞. q+¨µ‚ ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞OÖ’
A M ION
H . C
''QÆ∞~°∞ó,L`«~Î ,° QÀѨuó QÀáêÎ, *Ï˝#QÆ=∞ºó ѨÙ~å`«#ó â◊s~°É∂íè `«É$íè H±, Éè’HÍΗ—
S T
MO I O N
J#fl Zxq∞k <å=∂Å∞ ǨÏÜ«∞„w= "≥É· "íè åxfl „ѨH\õ 㘠∞¨ <Î åflÜ∞« x N Ѩ~åâ◊~°
Éèí@ì~°∞"å~°∞ `≥eáê~°∞. 'â◊√HÍ¡O|~°^èŒ~°O— J#fl „Ѩã≤^Œú™È΄`«O ǨÏÜ«∞„w=
AT
ã¨∞Îu Ѩ~°=∞x H˘O^Œi ÉèÏ=#. "≥·kHõ=∞`åÅÖ’<Õ HÍHõ J"≥·kHõ=ÚÖˇ·#
L IC
=∞`åÅÖ’ QÆ∂_® ǨÏÜ«∞„w"å~å^èŒ# L#fl@∞¡ Ѩiâ’^茉õΩÅ∞ `≥eáê~°∞.
B
PU
N "Õ^•O`« ^Õt‰õΩʼnõΩ QÆ~°∞_»∞_»∞ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ ǨÏÜ«∞„w= =∞O„`«O
LѨ^ÕtOKå_»h, P =∞O„`åxfl N^ÕtHõ™êfiq∞ ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ`À [Ñ≤Oz
ǨÏÜ«∞„w"å#∞„QÆÇϨ O á⁄Ok =∞ǨHõq ѨO_ç`∞« Å∞QÍ ~°∂á⁄O^•~°h ÃÑ^ŒÅÌ ∞
K≥áêÊ~°∞. "å~°∞ ~°zOz# ǨÏÜ«∞„w= ™È΄`«O ã¨∞„Ѩã≤^ŒúO.
669. "≥·MÏ#ã¨∞Å∞ Z=~°∞ ? gix QÆ∞iOz `≥ÅѨO_ç ?
^Õ"åÅÜ«∞O J~°Û‰õΩÅÖ’ XHõ `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok#"å~°∞ "≥M· Ï#ã¨∞Å∞. g~°∞
Hõ$+¨‚Ü«∞Aˆ~fi^ŒOÖ’x `≥·uÎsÜ«∞âßY‰õΩ K≥Ok#"å~°∞, "Õ^ŒqÇ≤Ï`« ^èŒ~°‡O
áê\˜OKÕ "å~°∞. '"≥·MÏ#㨗 â◊ÉÏÌxH˜ J<ÕHõ q^è•Å x~°fiK«<åÅ∞<åfl~Ú.
qY<å "≥· q+¨µó‚ `«*Ï˚ "≥M· Ï#™êó 㨇 $`åóJ#QÍ qY#∞_Õ q+¨µ=‚ Ù, PÜ«∞#
=Oâ◊ã¨∞÷ÖË "≥·MÏ# ã¨∞Å∞. =∞#ã¨∞û#∞ qâı+¨OQÍ Y##OKÕã≤ (`«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤)
q+¨µ=‚ Ù ã¨∞`«∞_»∞ („|Ǩχ) qY#∞_≥<· å_»∞. PÜ«∞# =Ú#∞ÅÖ’ "≥Ú^Œ\"˜ å_»∞.
319 320 QÀѨÙ~°O....
qY<å WuÇ≤Ï „áÈHÀÎ =∞#ã¨ó Y#<å`«∞û`«`«ó
„|Ǩχ}ó ã¨∞ qâı¿+} =Úh<åO „Ѩ^äŒ"≥∂ =Úxó
JO`«~°æ"≥∞ÿ# "Õ^•Å#∞ „`«qfi ÃÑ·H˜ fÜ«∞_»O =Å¡ P „ѨÉèí∞=Ù qY#∞
_»Ü«∂º_»∞. PÜ«∞<Õ Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞ "≥·MÏ#ã¨∞_»∞.
JO`«i›`å<åO Y#<å`ü "Õ^•<åO `«∞ qâı+¨`«ó
㨠qÉèí∞ó „áÈK«º`Õ ã¨Ô~· fió qY<å „|Ǩχ"åkaèó
"≥·MÏ#ã¨â◊Û ÉèíQÆ"å<£ „áÈK«º`Õ ã¨ Ñ≤`å=∞ǨÏó
JO`ÕHÍHõ "å#„Ѩã∞¨ }÷ ‚˜ QÆ∂_® "≥M· Ï#ã¨∞_»O\Ï~°∞. D suQÍ q+¨µ=‚ Ù,
160 „|Ǩχ, q+¨µ‚=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞_»∞, "≥·MÏ#ã¨=Oâ◊Hõ~°Î, "å#„Ѩã¨∞÷_≥·# =Úx Jx
"≥·MÏ#ã¨Ñ¨^•xH˜ J<ÕHÍ~å÷Å∞ K≥|∞`å~°∞. Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞, J„u, =∞sz,
A N O M
=ã≤+¨µª_»∞, JOy~°ã¨∞_»∞, Éèí$QÆ∞=Ù, ѨÙÅã¨∞κ_»∞, ѨÙÅǨï_»∞, „Hõ`«∞=Ù D
`˘q∞‡k=∞Ok qY#ã¨∞x t+¨µºÅ∞. g~°∞ "≥·MÏ#㨠ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ "åºÑ≤Î
O H S .C
HõeæOKå~°∞. =ÚH˜ÎH˜ ÉèíH˜Î XHõ¯>Ë KåÅ^Œh, =¸iΠѨÓ[ ‰õÄ_» KÕÜ«∂Åh
"≥M· Ï#ã¨∞ÅO\Ï~°∞. g~°∞ `«=∞ ѨÓ*Ïqkèx "Õ^=Œ ∞O„`åÅ`À x~°fiÇ≤Ï™êÎ~∞° .
`«q∞à◊ „Ѩ|O^è•Å‰õΩ JO^Œ∞Ö’ ™ê÷#OÖË^∞Œ . u~°∞=∞Å N"ÕOHõ>âË fi◊ ~™° êfiq∞
A
B L ICiHÍÜ«∞ „áê=ÚYºO Uq∞ ?
PÅÜ«∞OÖ’ J~°∞Û ‰õΩÅ∞ "≥·MÏ#ã¨∞Å∞.
PU
670. H˘|ƒ
Éèí‰õΩÎÅ∞ `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl ÉèíQÆ=O`«∞x HõiÊOKåÅx âß„™êÎÅ∞ K≥|∞
`«∞<åfl~Ú. x[OQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« ã¨=∞~°Ê}O ™ê^躌 O HÍx=x, ^•xH˜ „ѨfHõQÍ
>ˇOHÍÜ«∞#∞ ã¨=∞iÊOK«_»=∞<Õ q^è•#O U~°Ê_çOk.
<≥·"Õ^Œºq∞_» =∂‰õΩ <åiˆHà◊=Ú ÖË^Œ∞
ǨÏ$^ŒÜ«∞"Õ∞ KÕu HõOnÜ«∞#∞O\˜
J#flÉèíHõÎ Hõq =∂@ÅÖ’ DÉèÏ="Õ∞ „ѨHÍ~åO`«~°OQÍ =ºHõÎ=∞=Ù
`«∞#flk. =∞#‰õΩ ã¨∂÷Å ã¨∂Hõ∆ ‡ HÍ~°}ÏÅ<Õ =¸_»∞ â◊s~åÅ∞<åflÜ«∞x
"Õ^•O`«âßGO x~°∂Ñ≤ã¨∞Î#flk. D â◊s~åÅ#∞ =keOK«∞H˘O>Ë<Õ =ÚH˜Î.
>ˇOHÍÜ«∞ÃÑ· ɡ~_° ∞» ã¨∂Å÷ â◊s~åxfl, H˘|ƒi ã¨∂Hõ∆ ‡â◊s~åhfl, h~°∞ HÍ~°}â◊s
~åhfl ã¨∂z™êÎ~Ú. r=`«fiO á⁄O^Œ_®xH˜ ã¨OHˆ `«OQÍ =¸_»∞ P=~°}Å`À
L#fl >ˇOHÍÜ«∞#∞ ^Õ=ÙxH˜ JiÊã¨∞Î#fl@∞¡ ÉèÏqOKåe.
HÍÜ«∞ÃÑ· #∞#flÑ≤ÅHõ JǨÏOHÍ~åxH˜ ã¨OˆH`«=∞x H˘O^Œ~°∂, JYO_»
*Ï˝<åxH˜ ã¨∂K«Hõ=∞x =∞iH˘O^Œ~°∂ K≥|∞`å~°∞. h~°∞K«OK«Å"≥∞ÿ# =∞#
QÀѨÙ~°O..... 321
ã¨∞û‰õΩ ã¨∂K«H=õ ∞x QÆ∂_® q=i™êÎ~∞° . Ñ≤ÅHõ#∞ `˘ÅyOK«_O» JǨÏOHÍ~°
x~°∂‡Å<åxfl ã¨∂zã¨∞OÎ k. ÖË^• z=i=~°‰Äõ , JO>Ë â◊s~°„`«Ü∞« O #tOz
*˽ܫ∞OÖ’ b#=∞ÜÕ∞º =~°‰õÄ, *Ï˝#~°∂Ѩ tY#∞ J>Ë¡ =ÙOz `«~°∞"å`«
^•xfl `˘ÅyOKåÅx QÆ∂_® q=i™êÎ~°∞.
>ˇOHÍÜ«∞#∞ ^Õ=`«Å‰õΩ ã¨=∞iÊOK«_®xfl QÆ∞iOz XHõ SuǨϺO
Hõ^∞Œ .Ì q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ XHõ™êi t=Ù}˜‚ ''h `«Å#∞ <å‰õΩ |eQÍ W=∞‡——<åfl_@» !
`«Å W=fi_»O ‰õΩ^Œ~°^Œ∞ HÍh `«Å`À ã¨i`«∂ˆQ =ã¨∞Î=Ùx=fi=Åã≤ =zÛOk.
=¸_»∞ Hõ#∞flÅ"ÕÅ∞Ê `«Å‰õΩ |^Œ∞Å∞ =¸_»∞ Hõ#∞flÅ∞#fl <åiˆHà◊O q<åÜ«∞
‰õΩ_çH˜zÛ `«$Ñ≤ΠѨiKå~°∞. P `«~°∞"å`« ^Õ=`«Å HõO^ŒiH© >ˇOHÍÜ«∞Å∞
ã¨=∞iÊOKÕ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O U~°Ê_çOk.
671. J=`å~° ÅHõ∆ºO Uq∞\˜ ?
^Œ∞+¨ìtHõ∆}, t+¨ì~°Hõ∆} Wk „Ѩu J=`å~°OÖ’x ÅHõ∆ ºO. ^èŒ~å‡xfl
uiy <≥ÅH˘ÅÊ\ÏxH˜ Ѩ^Õ Ñ¨^Õ <å~åÜ«∞}∞_»∞ [x‡™êÎ_»∞. J=`å~°Ñ¨Ù~°∞
N O M
+¨µ_»∞ =∂#= ~°∂ѨOÖ’ HõxÑ≤Oz<å, =∂#=ÙʼnõΩ JO>Ë QÆ∞}, Hõ~°‡Å‰õΩ
A M ION
H . C
Jf`«OQÍ =º=ǨÏi™êÎ_»∞. <å~åÜ«∞}∞_»∞ ã¨^Œ∞æ}ã¨OѨ #∞fl_»∞. ã¨~°fiâ◊H˜Î
S AT
MO I O N
ã¨OѨ#∞fl_»∞. J~Ú<å `«# â◊‰õΩÎÅ#∞ =$^ä•QÍ „Ѩ^Œi≈OK«_»∞. z=iHõ∆}O
=~°‰Ωõ ã¨ÇϨ #O „Ѩ^iŒ ≈™êÎ_∞» . =∂~°∞ÊK≥O^Õ J=HÍâßÅ∞ W™êÎ_∞» . J=`å~°
AT
ѨÙ~°∞+¨µ_ç =∞Ozx Jã¨=∞~°÷`«QÍ, Ñ≤iH˜`«#OQÍ ÉèÏqOz ~åHõ∆ã¨`«fiO
L IC
=∞iO`«QÍ „Ѩ^Œi≈Oz#ѨÙ_»∞ ã¨OǨ~°OKÕ™êÎ_»∞. Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ÉèíQÆ=O
B KÕã∞¨ <Î åfl~∞° . JÖÏHÍHõ =∂#=rq`åxH˜ ã¨∞O^Œ~H° ÍO_»Ö’ ÅaèOKÕ ã¨O^ÕâO◊
PU
`«∞x LxH˜x „ѨtflOz, QÆ~fi° OQÍ J_çQˆ ã¨iH˜ ã¨OÎ ÉèOí Ö’ #∞O_ç <å~°ãO≤ ǨÏ
~°∂ѨOÖ’=zÛ ~åHõã∆ ¨ ã¨OǨ~°O KÕâß_»∞. JÖψQ PO[<ÕÜÚ« x ÉÏ}ÏÅ`À
Ç≤ÏOã≤Oz#ѨÙ_Õ N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ P„QÆÇϨ O`À ~å=∞ÉÏ}O ã¨OkèOKå_»∞.
Jk J=`åѨÙ~°∞+¨µx QÆ∞}O. z=iHõ∆}O =~°‰õΩ J=`«e =ºH˜ÎÖ’ ã¨Ç¨Ï[
=∂~°∞Ê#∞ `≥KÕÛ Ü«∞`«flOKÕ™êÎ_»∞.
672. #n™êfl# =∞Ç≤Ï=∞ Uq∞\˜ ?
D Éèí∂q∞x, Éèí∂q∞ÃÑ· x=ã≤OKÕ „Ѩ[efl `«iOѨ*ËÜ«∞_®xH˜ P
=∞Ǩt=Ù_»∞ #^Œ∞Å#∞, JHõ¯_»Hõ¯_» `«# ˆH∆„`åÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. H˘xfl
ˆH∆„`åÅ∞ ã¨fiÜ«∞OÉèí∞"åÅ∞, =∞iH˘xfl ˆH∆„`åÅ∞ |∞∞+¨º#∞+≤ª`åÅ∞ WOH˘xfl
^Õ=`å=Ok`åÅ∞. #nã¨=Ú„^Œf~åÅÖ’ J<ÕHõ ˆH∆„`åÅ∞<åfl~Ú. QÆOQÍ
f~å# HÍj "≥Ú^ŒÖˇ·# ˆH∆„`åÅ∞ q~ålÅ∞¡`«∞<åfl~Ú. #~°‡^•#kÖ’ ™êfl#O
322 QÀѨÙ~°O....
KÕã≤ ^•<åÅ∞W¿ãÎ q+¨µ‚Ö’HõO ã≤kúã¨∞ÎOk.â’},Éèí„^•#kÖ’ ™êfl#OKÕã≤
JHõ¯_Õ=ÙO_ç XHõ ~ÀA LѨ"å㨠=ÚO>Ë "åiH˜ q<åÜ«∞HõÑ^¨ OŒ Åaèã∞¨ OÎ k.
Jxfl\H˜ Oõ >Ë Ñ¨Ù}º„Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ k QÀ^•=i. P #n㨇~°}KåÅ∞ Jxfl áêáêÅ∂
`˘ÅyáÈ`«Ü«∂~Ú.
HÍjˆH∆„`«O=Å¡ QÆOQƉõΩ ¿Ñ~°∞=zÛOk. QÀ^•=i #k=Å¡ WHõ¯_ç
ˆH∆„`åʼnõΩ ¿Ñ~˘zÛOk. XHõ¯ QÀ^•=i ™êfl#O =O^Œ ã¨O^蕺=O^Œ<åÅ
ÃÑ@∞ì. =O^Œ QÀ^•=s ™êfl<åÅ∞ Ü≥∂QÍÉèϺ™êxH˜ `˘e"≥∞@∞ì. x`«ºQ“`«q∂
™êfl#OHÍx, Ѩ~fi° k<åÅÖ’ Q“`«g∞™êfl#OHÍx WKÕÛ Ñ¨Ù}ºO JO`å WO`å
161 Jx K≥ѨÊ#Åq HÍ^Œ∞. |$ǨÏã¨Êu ã≤OǨÏ~åtÖ’ =Ù#flѨC_»∞ QÀ^•=i
(ѨÙ+¨¯~°) ™êfl#OKÕã#≤ "åiH˜, t=Ö’HõO `«Ñʨ ^Œx K≥áêÊ_»∞ t=Ù_»∞. Z=~°∞
t=Éè‰í Ωõ _Î À, Z=~°∞ t=Ö’HÍxH˜ áÈ"åÅ#∞‰õΩO\Ï_À P â‹=· Ù_»∞ QÀ^•=s
N O M
™êfl#O KÕÜ«∂e.t= Ö’HÍxfl „Ѩ™êkOKÕ =∞ǨÏ`«∞Î QÀ^•=iH˜ =ÙOk.
A
O H S .C
WHõ Hõ$ëê‚#k q+¨µÖ‚ ’Hõ„áêÑ≤xÎ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. `«∞OQÆÉ„íè ^Œ#∞ P~åkèO
z# "åà◊√§ „|Ǩχ֒HÍxH˜ "≥à`◊ å~°∞. Z=Ô~`· Õ U ѨÙ}ºO =Å<À „|Ǩχ֒HõO
KÕi JHõ¯_» uiy Éè∂í q∞ÃÑ· ѨÙ@ì=Åã≤=¿ãÎ "å~°O`å YzÛ`«OQÍ ã¨∞=~°=‚ Úv
IC
#nf~å<Õfl [x‡™êÎ~°x JO\Ï~°∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞. Hõ#∞Hõ J@∞=O\˜ k=º#n#^Œ
B L
f~°÷ã¨÷ ˆH∆„`åÅ∞ =Ú=Ú‰õ∆Ω=ÙʼnõΩ ã¨^• x"åã¨Ü≥∂QͺÅ∞.
673.Uã¨∞O^Œ~°HÍO_» =K«#O áê~åÜ«∞}O KÕÜ«∞=K«∞Û<å?
P
áê~åÜ«∞}O KÕ¿ã"å~°∞ â’¡HÍÅÖ’ c*ÏHõ∆~åÅ∞<åflÜ«∞x qâ◊fiã≤Oz
`≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ#∞‰õΩ#fl "å~°∞ =K«#O K«^Œ∞=ÙHÀ=K«∞Û. ^ÕxÔH·<å =∞#ã¨∞û
„Ѩ^•#O.„Ѩã¨∞Î`«=Ú ã¨∞O^Œ~°HÍO_» =K«#~°∂Ѩ=ÚÖ’ ѨÙã¨ÎHõ=ÚÅ∞
Åaèã¨∞Î<åfl~Ú. g\˜x Z=Ô~·<å K«^Œ∞=ÙH˘#=K«∞Û#∞.
674. Ü«∞Hõ∆„Ѩâ◊flÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
=∞ǨÉèÏ~°`«OÖ’ J~°}ºÑ¨~°fiO FáêO_»=ÙÅ∞ J~°}º"åã¨OÖ’ L#fl
ѨC_»∞ XHõ„ÉÏǨχ}∞_»∞ áêO_»∞=Å=^ŒÌ‰õΩ=zÛ `«# P~°}˜ ÖË_çH˘=Ú‡
ÅÖ’ W~°∞‰õΩ¯ áÈ~ÚO^Œx, ^•xx `≥zÛ W"åfieûOkQÍ HÀ~°`å_»∞. ^è~Œ ‡° ~åA
`«# #Å∞QÆ∞~°∞ `«=Ú‡Å`À HõÅã≤ ÖË_xç Ѩ@∞ìHÀ=_®xH˜ JHõ¯_»‰Ωõ |Ü«∞Å∞
^Õ~`° å_»∞. H˘kÌ¿ãѨ\ H˜ ˜ P ÖË_ç =∂Ü«∞O J=Ù`«∞Ok. "≥uH˜ "≥uH˜ JÅã¨@
K≥Ok =∞Oz hà◊√§ `Õ=_®xH˜ #‰õΩÅ∞_çx ѨOѨÙ`å~°∞. JÖψQ J~°∞#˚ ∞_»∞,
cè=Ú_»∞ ‰õÄ_® "≥àÏÎ~∞° . Z=fi~°∂ uiy~å~°∞. z=~°‰Ωõ ^è~Œ ‡° ~åA |Ü«∞Å∞
QÀѨÙ~°O..... 323
^Õ~°`å_»∞. =∞Ozh\˜ H˘Å#∞ ѨHõ¯#QÆÅ #Å∞QÆ∞~°∞ `«=Ú‡à◊§#∞ K«∂ã≤
ÉÏ^ŒÑ_¨ `» ∞« O\Ï_»∞. JO`«Ö’ J^Œ$+¨"ì å}˜ ѨÅ∞‰õΩ`«∞Ok. `å#∞ Ü«∞‰õΩ∆ _ç#x,
D ã¨~ã° ∞¨ û `«# Jnè#OÖ’ LO^Œx, `å#_çy# „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^è•#OK≥ÑÊ≤ ,
^•Ç¨ÏO f~°∞ÛHÀÉ’~Ú #O^Œ∞=ÖË¡ D ^Œ∞ã≤u÷ HõeyO^Œx, ^è~Œ ‡° ~åA J~Ú<å
`«# „Ѩâ◊flʼnõΩ ã¨=∂^è•#O K≥Ñ≤Ê, ^•Ç¨ÏO f~°∞ÛHÀ=∞x Ü«∞‰õ∆Ω_»∞ K≥áêÎ_»∞.
^•xH˜ 㨈~#O\Ï_»∞ ^èŒ~°‡~åA. P„Ѩâ◊flÅ<Õ Ü«∞Hõ∆„Ѩâ◊flÅ∞ JO\Ï~°∞. ^èŒ~°‡
~åA#∞ ѨsH˜∆OKÕO^Œ∞‰õΩ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA Ü«∞‰õ∆Ω_ç ~°∂ѨOÖ’ 72 z‰õΩ¯
„Ѩâ◊flÅ∞"Õ™êÎ_»∞. "å\˜H˜ ^èŒ~°‡~åA ã¨=∂^è•#Å∞ K≥áêÎ_»∞.
675. ‰õÄëê‡O_» ^•#O J#QÍ Uq∞ ?
L`«Î~åÜ«∞} ѨÙ}ºHÍÅO „áê~°OÉèí=∞ÜÕ∞º â◊√Éèí"Õà◊ ~åÉ’ÜÕ∞ "Õã¨qH˜
â◊√Éèãí ∂¨ K«HOõ . ã¨$+≤"ì Ú≥ `«OÎ ‰õÄ_® tt~°OÖ’ É’ã≤áÈ~Ú =∞m§H˘`«zÎ QÆ∞~°∞
`˘_»QÆ_®xH˜ J#∞"≥·# HÍÅO =zflO^Œ∞‰õΩ ѨÙÅH˜OzáÈÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
=KÕÛ Ñ¨O_»∞QÆ D =∞Hõ~° ã¨O„HÍOu.
N O M
ѨÙ~å}ÏÖ’¡ ã¨O„HÍOu QÆ∞iOz J<ÕHõ Hõ^ÅŒä ∞<åfl~Ú. "å\˜Ö’ XHõH^õ Œä
A M
H . C
`≥Å∞ã¨∞HÀO_ç. HõÅÊO P~°OÉèíOÖ’ „Ѩà◊Ü«∞O=zÛ Éèí∂q∞ ã¨=Ú„^ŒOÖ’
S
MO I O N
=ÚxyáÈ~Ú# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ NǨÏi Pk"å~åǨÏ~°∂ѨO ZuÎ Éèí∂q∞x
AT
D ~ÀA<Õ L^Œiú OKå_»∞. Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩ∆ _»∞ J<Õ ~åHõã∆ ∞¨ _»∞ Éè∂í q∞x áê`åàÏxH˜
L IC
fã¨∞‰õΩ"≥à¥◊ Î ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ^Œ∂‰õΩ`«∞#fl J`«xx N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ =~åǨÏ
~°∂ѨO ZuÎã¨OǨÏiOKå_»∞. Éèí∂q∞x L^ŒúiOKå_»∞. JO^Œ∞Hõ<Õ =~åǨÏ
B
PU
™êfiq∞x „áêi÷¿ãÎ HõëêìÅ∞ LO_»=Ù. Jxfl ã¨O`ÀëêÅ∞ KÕ‰õÄ~°`å~Ú.
=~åǨϙêfiq∞ Éè∂í q∞x L^Œiú Oz#O^Œ∞‰õΩ ã¨OHˆ `«OQÍ QÆ∞=∞‡_ç ѨO_»∞
^•#O KÕ™êÎ~∞° . nx<Õ ''‰õÄëê‡O_»^•#O—— JxJO\Ï~°∞. D ^•#O KÕÜ∞«
_»O=Å¡ ã¨=∞ã¨Î „|Ǩ‡O_®xfl q+¨µ‚=Ù‰õΩ ã¨=∞iÊOz#@∞¡ J=Ù`«∞O^Œ#flk
qâßfiã¨O.
676. Ѩ^Œ=¸_»∞ ѨÓŠѨÓ[ ?
Éè’y JO>Ë Éè’QÆO. N~°OQÆ<å^äŒ∞_Õ <å Éèí~°Î J#fl QÀ^•^Õq Ѩi}Ü«∞O
P_ç# ~ÀA Éè’yѨO_»∞QÆ. Wk Éè’yѨO_»∞QÆ Éè’QÆO. PÜ«∞#x J`«ºO`« „Ñ‘u
Hõ~°OQÍ ã¨ÊOkOѨKÕã≤# QÀ^•^Õq Éè’QÆO. P Éè’QÆOÖ’x P#O^•xfl `«#
`À\˜ K≥eHÍO„_»ˆH H͉õΩO_® W~°∞QÆ∞ á⁄~°∞QÆ∞# QÆÅ „QÍ=∂Å"åiH˜ JO^ŒiH©
HõeÊzOk P =∞Ǩ`«e¡ QÀ^•^Õq. JO^Œ∞ˆH =∞#O^Œ~°O.
324 QÀѨÙ~°O....
Ü«∂^Œ$âßH˜OK«# „`åHÍ |∞^ŒúHõOHõ}áê}˜ÜÕ∞
q+¨µ‚z`«Î `«#∂*ÏÜ≥ÿ∞ QÀ^•Ü≥ÿ∞ x`«º=∞OQÆà◊"Õ∞
JO@∂ =∞OQÆà=◊ K«<åÅ`À `«iOKåe. QÀ=∞Ü«∞O`À WO\˜=ÚO^Œ∞
JeH˜ =ÚQÆ∞æÅ∞ÃÑ\˜ì `å=∞~°Ñ¨Ù=Ùfi`À ã¨Ç¨ 13 ~°HÍŠѨÓÅ`À ѨÓ[‰õΩ
ã≤^ŒúO HÍ"åe. ѨÓ[Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜Ñ¨Ù=Ùfi ÉèíH˜Îh, Ô~O_À ѨÙ=Ùfi *Ï˝<åxfl,
=¸_À ѨÙ=Ùfi S^À`«<åxfl, <åÅ∞QÀѨÙ=Ùfi ™œO^Œ~åºxfl, S^ÀѨÙ=Ùfi ÉèHí hΘ ,
P~ÀѨÙ=Ùfi P#O ^•xfl U_À ѨÙ=Ùfi ã¨`û« O`«<åxfl, Zxq∞^ÀѨÙ=Ùfi ã¨ÇϨ HÍ~°
™œÉèÏQͺxfl, `˘q∞‡^À ѨÙ=Ùfi =∞OzQÆ∞}Ïxfl, Ѩ^ÀѨÙ=Ùfi H©iÎ „Ѩu+¨ìefl,
162 Ѩ^HŒ ˘O_À ѨÙ=Ùfi =∞Oz á⁄~°∞QÆ∞#∂, Ѩ<fl≥ O_ÀѨÙ=Ùfi áê~°fif J#∞„QÆÇ¨ hfl
Ѩ^Œ=¸_À ѨÙ=Ùfi Ѩ~°=∞ ã¨∞MÏhfl „Ѩ™êk™êÎ~Ú. nx<Õ 13 ѨÓŠѨÓ[
JO\Ï~°∞. ^è#Œ ∞~å‡ã¨OÖ’ =ÚQÆ∞Åæ ∞ÃÑ\˜,ì ѨÓ[Å∞KÕ¿ã"å~°∞ ^è#Œ º`«á⁄O^Œ∞
A N
`å~°∞. 108 ѨÙ=ÙfiÅ`À q+¨µ‚, ÅH©;ѨÓ[Å∞ KÕ¿ã P_»"åiH˜ Z@∞=O\˜ O M
Ö’@∂ ~å^Œ∞.
O H S .C
•#ºON
677. L`« Î~° k‰õΩ¯ „áê^èO
I ZO^ΰ䛽?
=∞Hõ~° ã¨O„Hõ=∞}O ~ÀA#∞O_ç
A T ã¨∂~°∞º_»∞ L`«~Î ° k‰õΩ¯QÍ „ѨÜ∂« }O
„áê~°Oaè™êÎ_»∞. nxxIC
B
‰õΩ~°∞Hˆ „∆ `«OÖ’ JOѨL
âÜ
L`«Î~åÜ«∞} =∞ǨѨÙ}ºHÍÅO JO\Ï~°∞.
◊ ∞« ºÃÑ· Ѩ_#ç cèëê‡Kå~°∞ºÅ∞ D L`«~Î åÜ«∞}O^•HÍ
=∞~°}P UO "Õz K«∂âß_»O>Ë nx „áê^è•#ºO =∞#‰õΩ J~°O÷ HÍQÆÅ^Œ∞.
O HÀã¨
L`«~Î åÜ«∞}O Ѩ~=° ∂`«‡ xÅÜ«∞O.JO^Œ∞KÕ`<« Õ =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å∂ L`«~Î °
k‰õΩ¯<Õ x=ã≤™êÎ~°#flk ÃÑ^ŒÌÅ=∂@.L`«Î~°k‰õΩ¯ L`«Î~åÜ«∞}O |ǨïѨÙ}º
„Ѩ^Œ=∞#flk =∞# qâßfiã¨O. ZO^Œ∞HõO>Ë L`«Î~° k‰õΩ¯<Õ Ñ¨q„`« QÆOQÍ#k
ѨÙ\˜ìOk. |^ŒiHÍk ѨÙ}ºÉèí∂=ÚÅÖ’ #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ L^ŒƒùqOKå~°∞.
<å~°^Œ∞_»∞, =∞ø^ŒæÅ∞º_»∞, Q“`«=Ú_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# |∞∞+¨µÅ∞ ZO^Œ~À Ç≤Ï=∂
ÅÜ«∂Ö’¡ `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ =∞O„`«„^Œ+¨ìÅ∞JÜ«∂º~°∞. ѨÓ~°fi=Ú ‰õΩ~°∞ =∞Ǩ
~åAÅ∞ L`«Î~° Éèí∂=ÚÅ#∞^Œ∞xfl ‰õΩ~°∞ˆH∆„`åxfl ^èŒ~°‡ˆH∆„`«OQÍ =∂~åÛ~°∞.
678. LѨx+¨`«∞ÎÅ∞ Zxfl ? Jq U"À K≥ѨÊO_ç ?
LѨx+¨`∞« ÅÎ ‰õΩ =∞~À ¿Ñ~°∞ "Õ^•O`«=ÚÅ∞. XHõÑC¨ _»∞ =∞Ǩ|∞∞+¨µÅ∞
|∞∞+≤ÑÙ¨ „`«∞Å#∞ XHõKÀ@KÕiÛ P`«‡ JO>Ë Uq∞\˜? J<å`«‡JO>Ë Uq∞\˜?
r=Ù_»∞Z=~°∞? r=ÙÅ,Dâ◊fi~°∞Å #_»∞=∞ ã¨O|O^èŒO Z@∞=O\˜k?
ZHõ¯_çH˜ áÈ`å=Ú? J#fl „Ѩâ◊flefl QÆ∞iOz K«~°ÛÅ∞ [~°Ñ¨QÍ =zÛ#
QÀѨÙ~°O..... 325
*"å|∞ÖË LѨx+¨`«∞ÎÅ∞. g\˜ã¨OYº108. g\˜Ö’ ѨkLѨx+¨`«∞ÎÅ∞
=∂„`«O â◊OHõ~å Kå~°∞ºÅ HÍÅOÖ’ ã¨~åfiOwHõ~åO á⁄Ok#@∞¡ K≥áêÎ~°∞.
P Ѩk. Dâß "åºáÈѨx+¨`ü, ˆHâ’Ѩx+¨`ü, Hõ~îÀѨx+¨`ü, „Ѩâ’flѨx+¨`ü,
=ÚO_»HÀѨx+¨`,ü =∂O_»∂Hõº LѨx+¨`,ü `≥u· sÎ Ü≥∂Ѩx+¨`,ü S`«~ˆ Ü≥∂Ѩ
x+¨`ü, KèåO^ÀQÀºÑ¨ x+¨`ü, |$ǨÏ^•~°}º HÀѨx+¨`ü.
679. `«y# QÆ∞~°∞=Ù#∞ ZOK«∞HÀ=_»O ZÖÏ ?
Jã¨Å∞ QÆ∞~°∞=Ù#∞ #∞=Ùfi ZOK«∞HÀ=^Œ∞.Ì #∞=Ùfi ZOK«∞‰õΩ<Õ 'QÆ∞~°∞=Ù—
h=ÙHÀ~°∞‰õΩ<Õk K≥¿ÑÊ"å~°∞QÍ LO\Ï_»∞. HÍx x["≥∞ÿ# QÆ∞~°∞=Ù x#∞fl
"Õkè™êÎ_»∞. #∞=Ùfi #∞=Ùfi H͉õΩO_® KÕ™êÎ_»∞. ѨÓiÎQÍ x#∞fl=∂iÛ"Õã≤,
<Õ#∞ J<Õ JǨÏO =keOz, <å‰õΩ Z@∞=O\˜ â◊HÖΘ ^Ë ∞Œ .WO`«=~°‰Ωõ JO`å
J*Ï˝#OÖ’ L<åfl#∞ Jx JOwHõiOѨKÜ Õ ∞« QÆey# "å_Õ Jã¨Ö#·ˇ QÆ∞~°∞=Ù.
J@∞=O\˜ QÆ∞~°∞=Ù x#∞fl "≥`∞« ‰õΩ¯O@∂=zÛ x#∞fl t+¨µº_çQÍ ã‘fiHiõ ™êÎ_∞» .
hJO`«@ #∞=ÙfiQÍ "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ "≥o`Õ #∞=Ùfi ZOK«∞‰õΩ<Õ QÆ∞~°∞=Ù
N O M M ION
HA<Õ~°∞Û‰õΩ#flSQÆ∞}áê~î
q+¨Ü«∞OÖ’ `«Ñ¨ÊHõ á⁄~°áê@∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
680. N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ ^•fiO .C°O Uq∞\˜ ?
~å =∞#=Ú
Mã¨O™ê~°O IKÕO Ü«∞_»N
XHõ¯ÉèÏ~°º`À Ǩ~ÚQÍ O, JÖÏ LO_»HõáÈ`Õ `«#
Th, ~å=}∞x=Öˇ ã¨~fi° <åâ◊#O J=Ù`å
A
`«O„_çÖÏ „áê}ÏÅ∞ áÈQ˘@∞ì‰Ωõ O\Ï~°
~°h <Õ~åÊ_»∞ Ö’HÍxH˜. IC
∞_»L
Æ=O`«B
681. ÉèíQU ∞ =∞x+≤QÍ Ñ¨Ù_»`å_»∞, =∞x+≤ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HÍ_®?
ÉèP
íQÆ=O`«∞_»∞ =∞x+≤QÍ J=`«iOK«_»ObÅ, =∞x+≤ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞
HÍ"åÅO>Ë `«#Ö’x P`«‡#∞ ™êH∆Í`«¯iOѨKÕã¨∞‰õΩO>Ë KåÅ∞.
682. JHõ∆ ǨÏ$^ŒÜ«∞O JO>Ë ?
E^ŒOÖ’ =∞# W+¨ìO =zÛ#@∞ì áêzHõÅ∞ #_»Ñ¨_»O. WO^Œ∞Ö’
#Å∞_»∞ Pi`Õi#"å_Õ, â◊‰õΩx JO^≥"Õã≤# K≥~Úº.
683. ^≥·fi`« ã≤^•úO`åÅ QÆ∞iOz `≥eÜ«∞*ËÜ«∞O_ç.
J^≥· fi`«=Ú, qtëêì^≥· fi`«=Ú, ^≥· fi`«=Ú J<Õ =¸_»∞ ã≤^•úO`åÅ∞
L<åfl~Ú. J^≥· fi`=« Ú : D ã≤^•úO`åxfl É’kèOz#k Pkâ◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞.
r=Ù_çH˜,„|Ǩχ=Ú#‰õΩ ÉèË^Œ=ÚÖË^Œx, „|Ǩχ"≥ÚHõ¯>Ë ã¨`«º=Ú `«Ñ¨Ê
q∞QÆ`åk JO`åq∞^二 Jx¿Ñ~˘¯<åfl~∞° . r=Ù_»∞ P`«‡*Ï˝<åxfl á⁄Ok#ѨÙ_»∞
326 QÀѨÙ~°O....
„|Ǩχ=Ú#∞ á⁄O^Œ∞`å_»x, J^Õ"≥∂Hõ∆=∞x PÜ«∞# K≥áêÊ~°∞. qtëêì^≥· fi
`«=Ú: „Ѩ=HõÎ N~å=∂#∞*ÏKå~°∞ºÅ∞, r=Ù_»∞,„ѨH$õ u,Dâ◊fi~°∞_»∞, =¸_»∞
ã¨`åºÖË #x K≥áêÊ~°∞. Dâ◊fi~°∞_»∞ÖËx^Õ r=Ù_»∞, „ѨHõ$u LO_»*ÏÅ=x,
â◊~°sOÖ’ r=Ù_»∞ L#fl>Ë¡ Dâ◊fi~°∞_»∞ L<åfl_»x, PÜ«∞}˜‚ ÉèíH˜Î„ѨѨ`«∞ÎÅ`À
ѨÓl¿ãÎ "≥∂Hõ=∆ Ú á⁄O^ŒQÅÆ =∞x D ã≤^•úO`«OÖ’ q=iOKå~°∞. ^≥· fi`=« Ú:
„Ѩ=HõÎ N=∞^è•fi Kå~°∞ºÅ∞ ^Õ=ÙxH˜, r=ÙxH˜QÆÅ ã¨O|O^èŒO Ü«∞[=∂xH˜,
¿ã=‰õΩ _çH˜ =∞^躌 QÆÅ ã¨O|O^èOŒ =O\˜^xŒ , ^Õ=ÙxH˜ ¿ã=KÕÜ∞« _»"∞Õ rq`«
Ѩ~°=∂~°÷ =∞x D ã≤^•úO`«OÖ’ K≥áêÊ~°∞.
163 684. ™êfi~°÷~°Ç≤Ï`«OQÍ LO_»@O ZÖÏ ?
™êfi~°÷OÖˉõΩO_® U rqJ~Ú<å LO_»QÆÅ^•! ™êfi~°÷O ÖˉõΩO>Ë rq
A O M
„|`«HõÖË^Œ∞. <Õ#∞, <å ã¨O™ê~°O, <å Ñ≤Å¡Å∞ J<Õ™êfi~°÷O ÖˉõΩO_® LO>Ë
N
O S .C
‰õΩ@∞O| =º=ã¨÷ xÅ|_»∞`«∞O^•?‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ ‰õÄe`Õ ã¨=∂[O LO_»^∞Œ .
H
<Õ#∞ P#O^ŒOQÍ LO_®e, <å`À\˜"å~°∞ P#O^ŒO`À LO_®e. "≥Ú`«ÎO
Ö’Hõ=∞O`å P#O^ŒOQÍ LO_®e J<Õ PÖ’K«#KÕÜ∞« O_ç. nx=Å# g∞Ö’
T
A
™êfi~°O÷ áêÅ∞ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. HÍ|\˜ì ™êfi~°O÷ ѨÓiÎQÍ =^ŒÖÏÅ#fl PÖ’K«##∞
C
I
=ÚO^Œ∞QÍ Ñ¨H¯õ # ÃÑ@ìO_ç. Ѩiq∞`« ™êfi~O÷° `«Ñʨ x ã¨i Jx QÆ∞iÎOK«O_ç.
L
B685. P^蕺u‡HõO 12 =∂~åæÅ∞ ?
PU
1. rq`«OÖ’ ZÖÏ Z^Œ∞QÆ∞`«∞<åfl, ZO`« "ÕQÆOQÍ ÅHõ∆ ºO"≥·Ñ¨Ù Ѩ~°∞
QÆ∞Å∞ fã¨∞Î<åfl, `å#∞ „áê^äŒq∞HõOQÍ =∞x+≤#x, =∂#=`«fiO =∞x+≤
=ÚYºQÆ∞}=∞<Õ q+¨Ü«∞O =∞~°∞=‰õÄ_»^Œ∞. âßs~°Hõ, =∂#ã≤Hõ P~ÀQƺO,
„ѨâßO`«`«#∞ JOkO KÕk "åã¨Î"åxH˜ ^ŒQÆæ~°QÍ „|`«HõQÆey# <Õ~°∞Ê.
2. `«=∞ `«=∞ =$`«∞ÎÅÖ’ ararQÍ QÆ_ç¿Ñ KåÖÏ =∞OkH˜ =∂#ã≤Hõ
„ѨâßO`«`« Hõ~∞° ==\ÏxH˜ HÍ~°}O `«=∞ `À\˜"åiH˜ ^Œ∂~°OQÍ [~°Q@Æ "Õ∞.
Éè∫uHõOQÍHÍHõ, =∂#ã≤HõOQÍ U~°Ê_»∞`«∞#fl Z_»O=Å# XO@i"å~°=Ù
`«∞<åfl~°∞. „ѨHõ$uH˜, `À\˜=∂#=ÙÅ∞, [O`«∞=ÙÅH˜ =∞x+≤H˜ q_»nÜ«∞ÖËx
|O^è=Œ ÚOk. Jk Z#fl\ H˜ ˜ =^ŒÅ‰õÄ_»^xŒ K≥¿ÑÊO^Œ∞‰õΩ „ѨurqÖ’ L#fl
P`«‡ XHõ¯>Ë##fl qâı+¨ PÖ’K«##∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞ =∞#‰õΩ JOkOKå~°∞.
3. D J#O`«qâßfixfl XHõ =∞ǨÏ`«Î~°â◊H˜Î #_çÑ≤™ÈÎOk. Jk ÉèíQÆ=O
`«∞_À ÖËHõ =∞~˘Hõ\’ J#=ã¨~°O. J~Ú`Õ „ѨuL^ŒÜ«∞O „ѨâßO`« L^Œ
Ü«∞OQÍ JOkã¨∞Î#fl P â◊H˜ÎH˜ #=∞㨯iOz ~ÀA#∞ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ@ìO_ç.
QÀѨÙ~°O..... 327
J^Õ q^èŒOQÍ „Ѩu~å„u Ѩ_»∞‰õΩ<Õ =ÚO^Œ∞ P ~ÀAÖ’[iy# ã¨OѶ¨∞@#
Å#∞ `«ÅK«∞‰õΩx "å\˜x q[Ü«∞=O`«OQÍ #_çÑO≤ ѨKãÕ #≤ P â◊HHΘ ˜ Hõ$`«[`˝ å
=O^Œ#O KÕÜ«∞O_ç.
4. „ѨÉèÏ`« HÍÅOÖ’ 20 xq∞ëêÅáê@∞ K«Å¡x, „ѨâßO`« "åÜ«Ú=Ù
Å#∞ Ñ‘Å∞ã¨∂Î J@∞W@∞ #_»"åe. =ÚYOg∞^Œ z~°∞#=ÙfiÅ∞ zOkã¨∞ÎO
_®e.#=ÙfiJO`«~°æ`«OQÍ Z<ÀflÖ’áêÅ#∞ ã¨ik^Œ∞Ì`«∞Ok. =∞#ã¨∞#∞
„ѨâßO`«Ñ¨~°K« QÆey#â◊H˜Î #=Ùfi‰õΩOk. ^•xx LѨÜ≥∂yOK«∞HÀ=@O
=∞# KÕuÖ’ Ѩx.
5. PǨ~° xÜ«∞=∂Å∞ áê\˜OKåe. Uku<åfl Jk `å*ÏQÍ =O_ç#^≥·
LO_®e. Jk ‰õÄ_® ѨÓiÎQÍ L_çH˜Oz#k HÍHõ, F "≥∂ã¨Î~°∞ `«‰õΩ¯=QÍ
L_çH˜Oz#^≥· LO_®e. =∞™êÖÏ k#∞ã¨∞Å "å_»HõO `«yæOKåe. =∞#O
ã¨$+≤ìOKÕ =∂#ã≤Hõ â◊H˜ÎH˜ =¸ÅO PǨ~°O JOkOKÕâ◊H˜Î, D =¸Å
Ѩ^•~°÷O "≥∞~°∞QÍæ LO>Ë â◊H˜Î ‰õÄ_® K«Hõ¯x^≥· LO@∞Ok.
N M
6. PǨ~°ÑÙ¨ xÜ«∞=∞O`Àáê@∞ x„^ŒH˜ xÜ«∞=∞O J=ã¨~O° . „Ѩu~ÀA
A O
H . C
xs‚`« ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩ_»∞‰õΩx "Õ‰õΩ= *Ï=Ú<Õ ÖË=@O JÅ"å@∞KÕã¨∞
S AT
MO I O N
HÀ"åe. J#O`« qâ◊fiOÖ’ g∞~°∞ XHõÉÏè QÆO. P J#O`«qâ◊fiOÖ’x q∞ye#
JOâßÅ`À g∞‰õΩ ã¨O|O^èOŒ LO@∞Ok. P|O^è•xfl |ÅѨ~K° kÕ P^蕺u‡Hõ
AT
zO`«#. „Ѩu L^ŒÜ«∞O „ѨâßO`« "å`å=~°}OÖ’, â◊√„ÉèíOQÍ ™êfl#OKÕã≤
L IC
P^蕺u‡Hõ zO`«##∞ ÃÑOKÕ„QÆO^ä•Å#∞ ѨiOî K«O_ç. Jq =∞~°`Ñ« ~¨ "° ∞≥ #ÿ "≥<· å
B #∞O_ç 30xq∞ëêÅ∞ =∞ø<åxH˜ ˆH\Ï~ÚOKåe. ˆH=ÅO âßfiã¨g∞^Œ ^Œ$+≤ì
PU
ÖË^• =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ „Ѩ=K«<åÖˇ·<å Z@∞=O\˜"≥·<å Ѩ~°"åÖË^Œ∞.
7. „ѨHõ$u`À g∞J#∞|O^èŒO =∞iO`«QÍ ÃÑOK«∞HÀO_ç. „ѨHõ$u
=¸ÖÏÅ #∞O_Õ r=OѨÙ\˜Oì k. JO^Œ∞Ö’<Õ =∞m§ r=ÙÅ∞ Hõeã≤áÈ`å~Ú.
`å`å¯eHõOQÍ ÅaèOz# PÖ’K«#Å∞, qÜ«∂Å#∞ K«∂ã¨∞‰õΩx „ѨHõ$uH˜
=ºuˆ~HõOQÍ Z=fi~°∂ `«Ü«∂~°∞H͉õÄ_»^Œ∞. L^ŒÜ«∞O"Õà◊ "≥ÚHõ¯Å`À
ã¨=∞Ü«∞O QÆ_Ñ» O¨ _ç. "≥ÚHõ¯Å`Àáê@∞ K«∞@∂ìHxõ Ñ≤OKÕ z#fl,ÃÑ^ŒÌ [O`«∞=Ù
Å#∞ QÆ=∞xã¨∂,Î "å\˜H˜ PǨ~°O JOkã¨∂,Î =∂#ã≤H„õ ѨâßO`«`« JO^Œ∞HÀ=
_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOK«O_ç?
8. ^蕺#O‰õΩ#fl â◊H˜Îx =∞#∞+¨µÅ∞ =∞^茺֒ =∞~°z áÈÜ«∂~°∞.
„Ѩu~ÀA L^ŒÜ∞« O ^蕺#O`À ~ÀA"åi Ѩ#∞Å#∞ „áê~°OaèOK«@O ZO`À
"Õ∞Å∞ KÕã¨∞ÎOk. =∞#ã¨∞Ѩ_»∞`«∞#fl XuÎ_çx ѨHõ¯‰õΩ <≥\ ˜ì"ÕÜ«∞QÆey# â◊H˜Î
328 QÀѨÙ~°O....
^蕺<åxH˜ LOk. =ÚYºOQÍ <Õ\ ˜ L^ÀºQÍÅÖ’ XuÎ_ç ÉèÏQÆ"≥∞ÿOk. D
XuÎ_çÖ’ H˘O`« ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿOk.
9. „Ѩu~ÀA L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O„`«O „áê~°÷#KÕÜ«∞@O J=ã¨~°O.
„áê~°÷# J#QÍ<Õ U^À XHõ =∞`«Ñ¨~°"≥∞ÿ# JOâ◊OQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«‰õÄ_»^Œ∞.
„áê~°÷#Å∞ =∞#ã¨∞#∞ `ÕeHõѨiKÕ ™ê^èŒ<åÅ∞. =∞#O ZO`« =^ŒÌ#∞‰õΩ<åfl
U^ÀXHõ~°Hõ"≥∞ÿ# XuÎ_çH˜ QÆ∞~°=Ù`«∞O\ÏO. =∞#ã¨∞#∞ "ÕkèOKÕ JOâßÅÖ’
H˘xflJ~°÷OÖËxq. Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀ"åeû# J=ã¨~°O ÖËHõáÈ~Ú<å Ѩ\ ˜ìOK«∞
‰õΩ<Õq. J@∞=O\˜q =keOK«QÆey# =∞~À=∂~°æO UnÖË^Œ∞. nxH˜
164 =∂#=â◊HxΘ q∞Oz# =∞~Àâ◊HΘ `À_»Ê_®eûO^Õ. P `À_®Ê@∞#∞ JOkOKÕq
„áê~°÷#Åx `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç. TǨωõΩ JO^Œx Z<ÀflJOâßÅ#∞ ™êkèOz
A N O M
ÃÑ>ËìÖÏQÍ KÕ™êÎ~Ú. „áê~°÷#Å∞ "å\˜x qâ◊fiã≤Oz J#∞ã¨i¿ãÎ `Õ_®#∞
O
qiqQÍ LѨÜ≥∂ yOK«∞‰õΩ#fl^Õ. S .C
Juã¨∞ÅÉèíOQÍ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ZO`À =∞Ok q*Ë`«Å∞ „áê~°÷##∞
H
M ION
10. „áê~°÷# aQÆæ~°QÍ KÕ™êÎ~°∞ H˘O^Œ~°∞. =∞ø#OQÍ KÕ¿ã"å~°∞ =∞i
H˘O^Œ~°∞. =∞ø#OÖ’KÕ¿ã Ѩ#∞Ö’¡ =∞Ô~O`À â◊HÎ̃ LO^ŒxÑ≤ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH
B L IC
<Õ"≥∂ =∞Ǩ`å‡QÍOkè "å~°OÖ’ XHõ~ÀA =∞ø#O áê\˜OKÕ"å~°∞. „Ѩã≤^Œú
PU
QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ W^ÕÑ^¨ uúŒ áê\˜OKÕ"å~°∞. „Ѩãk≤ ú QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ W^ÕÑ^¨ uúŒ áê\˜OKÕ
"å~°∞. ~À[O\Ï =∞ø#OQÍ LO_»@O ™ê^茺OHÍHõáÈ~Ú<å Hõhã¨O 20
xeÑ≤ KÕ¿ã '=∞ø#„=`«O— W`«~° „=`åÅxflO\˜Hõ<åfl "Õ∞Öˇ·#k.
11. ã¨ÊO^Œ# J<Õk ã¨Ç¨Ï[O. J~Ú`Õ ã¨ÊOkOKÕ f~°∞ JO^Œ∞iÖ’
XHõÖÏ LO_»^Œ∞. g∞‰õΩ F „Ѩ`ÕºHõ`«`≥KÕÛk g∞ ã¨ÊO^Œ# q^è•#O. U
JOâ◊O g∞^Œ J~Ú<å `«Hõ∆}O ã¨ÊOkOKåÅ#∞HÀ=^Œ∞Ì. H˘kÌ¿ãѨ٠Py
ã¨ÊOkOK«@O =Å¡ ZO`À "Õ∞Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨ÊO^Œ#‰õΩ =ÚO^Œ∞ g∞~°∞
fã¨∞‰õΩ<Õ ã¨=∞Ü«∞O Ô~O_»∞ xq∞ëêÖË HÍ=K«∞Û. HÍx P H˘kÌHÍÅ"Õ∞
J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# `Õ_®#∞`≥ã¨∞ÎOk. H˘`«Î PÖ’K«#Å#∞ g∞ =ÚO^Œ∞OK«∞`«∞Ok.
=∞Oz, K≥_»∞ʼnõΩ =∞^茺 L#fl`Õ_®#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
12. h ¿ãflÇ≤Ï`«∞Öˇ=~À K≥Ñ≤`Õ h QÆ∞}QÆ∞}ÏÅ QÆ∞iOz K≥ѨÙ`å
J#flk `≥Å∞QÆ∞ <å#∞_ç. Wu JHõ~∆ ã° `¨ º« O, =∞Oz PÖ’K«#Å∞, =∞Oz`«#O
Hõey# "åi`À<Õ ¿ãflÇϨ O KÕÜ∞« O_ç, ã¨ÇϨ #O,^ŒÜ∞« ,Hõ~∞° }, Hõey#"åi`À<Õ
QÀѨÙ~°O..... 329
u~°∞QÆ∞`«∞O_»O_ç. nx<Õ =∞#ÃÑ^ŒÌÅ∞ 'ã¨`«ûOQÆO— JO\Ï~°∞. ã¨`«ûOQÆOÖ’
JO^Œi`À Hõeã≤ J^Œ∞ƒù`«OQÍ g∞~°∞ ‰õÄ_® Z^ŒQÆQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
686. =∞^ŒfiÜ«∞ ѨÙ~å}Ïefl q=iOK«O_ç ?
=∞^ŒfiÜ∞« ѨÙ~å}ÏÅ∞ ~Ô O_»∞. =∞`«ûº ѨÙ~å}O. =∂~°¯O_ÕÜ∞« ѨÙ~å}O.
=∞`«ûºÑ¨Ù~å}O : nxÖ’ 14,000 â’¡HÍÅ∞ L<åfl~Ú. =∞`åûº=`å~°O
ZuÎ# q+¨µ=‚ ÙKÕ =∞#∞=Ù‰õΩ É’kèOѨ|_çOk. HÍiÎHˆ Ü«∞,Ü«∞Ü«∂u, ™êq„`«∞Å
K«i„`«Å∞, ^è~Œ å‡K«~}° ÏÅ∞, „ѨÜ∂« QÆ, "å~°}Ïã≤ `«k`«~° ѨÙ}ºˆH„∆ `åÅ =∞Ǩ
`åºÅ∞ nxÖ’ ѨÓiÎQÍ q=iOKå~°∞.
=∂~°¯O_ÕÜ∞« ѨÙ~å}O : nxÖ’ 9,000 â’¡HÍÅ∞ L<åfl~Ú. =∂~°¯O
_ÕÜ∞« =∞ǨÏi¬ K≥ÑÊ≤ #k. t=, q+¨µ=‚ Ù =∞Ǩ`出Å∞, WO„^Œ, Jyfl, ã¨∂~°∞ºÅ
=∞Ǩ`åºÅ∞, ã¨Ñ¨Îâ◊u ÖË^• ^Õg =∞Ǩ`«‡ºO L<åfl~Ú. K«O_ôǨϟ=∞O,
â◊`«K«O_ô, ã¨Ç¨Ï„ã¨K«O_ô Ǩϟ=∞ q^è•<åxH˜ D ã¨Ñ¨Îâ◊uÜÕ∞ P^è•~°O.
687. LQÍk ѨK«Û_ç ¿ãqOK«_»OÖ’x JO`«~å~°÷O Uq∞\˜ ?
A N O M
x*ÏxH˜ LQÍk¿Ñ~°∞ K≥ѨÊQÍ<Õ QÆ∞~°∞ΉõΩ =KÕÛk LQÍk "ÕѨѨÙ=Ùfi
H S . C
ѨK«Û_Õ. LQÍkѨK«Û_ç u#_»OÖ’ ‰õÄ_® Z<≥fl<Àfl J~å÷Å∞ L<åfl~Ú. H˘`«Î
MO I O N
ã¨O=`«û~°OÖ’ J#∞Éèqí OK«É’ÜÕ∞ j`À+¨‚ ã¨∞Y ^Œ∞óMÏÅ#∞, ÖÏÉè#í ëêìÅ#∞,
AT
xO^•ã¨∞Î`«∞Å#∞ (NHõ$+¨‚ Ѩ~°=∂`«‡ ÉèíQÆ=næ`«Ö’ K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ ã¨∞Y^Œ∞óMË
L IC
ã¨"Õ∞ Hõ$`åfiÖÏÉèÏ ÖÏÉè∫...`«∞ÖϺxO^• ã¨∞Îu~“‡h..) D ѨK«Û_çx ã¨OˆH
B
`«OQÍ Jaè=i‚™êÎ~∞° . g\˜x rq`«OÖ’ ã¨=∞^Œ$+≤`ì À K«∂_®Åh K≥|∞`ÀOk.
PU
JO`ÕQÍHõ PÜ«∂|∞∞`«∞=ÙÖ’¡ (=KÕÛ "Õ_,ç L+¨O‚ ,j`«ÅO,K«e...) J#∞Éèqí OK«
É’ÜÕ∞ "å\˜x LQÍkѨK«Û_ç ~°∂ѨOÖ’ ã‘fiHõiOz K«qK«∂_»=∞x K≥|∞
`ÀOk. DLQÍk ѨK«Û_çH˜ B+¨^èŒQÆ∞}ÏÅ∞ ÖËHõáÈÖË^Œ∞. nxx ¿ãqOK«_»O
=Å# J<ÕHõ n~°…HÍeHõ "åº^èŒ∞Å∞ âßOu™êÎÜ«∞x, =∞x+≤H˜ Jxflq^èŒÖÏ
P~ÀQƺxfl™êÎÜ«∞x qâßfiã¨O.
688. =∞~°}˜Oz#"å~°∞ ã¨fiѨflOÖ’ Hõ#|_»_®xH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜?
Ѷ֨ Ï<å HÍ~°}O=Å¡ K«xáÈ~Ú#"å~°∞ ã¨fiáêflÖ’¡ HõxÑ≤™êÎ~x° K≥Ñʨ ÖËO.
|O^è∞Œ `«fiO, =∞~°}O˜ z# =ºH˜ÃÎ Ñ· L#fl =∞=∞HÍ~°O, „¿Ñ=∞=Å¡ "åi^Œ~≈° #O
J=fi=K«∞Û#∞. Wk HõÅÅ∞ Hõ<Õ"åi ã¨fiÉèÏ=OÃÑ·# P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok.
=∞Ǩ`«∞‡Å rq`åÖ’¡ WÖÏO\˜q ã¨OÉèíqOKå~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ ™êfiq∞
q"ÕHÍ#O^Œ Ѩi„"å[‰õΩÅ∞QÍ Ñ¶∂¨ rѨÓ~ü "≥àϧ~°∞. â◊s~åxfl ^Œ$_èÑ» ~¨ K° ∞« HÀ=
330 QÀѨÙ~°O....
_®xH˜ Ѩ=Ǩs ÉÏÉÏ=^ŒÌ ǨÏ~îÜ ° ∂≥ QÆ ™ê^è#Œ KÕ^•Ì=∞#∞‰õΩ<åfl~∞° . PÜ«∞##∞
QÆ∞~°∞=ÙQÍ ã‘fiHõi^•Ì=∞x J#∞H˘<åfl~∞° . J~Ú`Õ N~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~=° ∞ǨÏOã¨
QÍ~°∞ ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^ŒrH˜ ã¨fiÑfl¨ OÖ’ J<ÕH™õ ê~°∞¡ ^Œ~≈° #q∞KåÛ~°∞. JѨÙÊ_»∞
`«#x~°Ü‚ ∞« O ã¨~Ô #· kHÍ^Œh, nxH˜ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ J#∞[˝Ö^Ë hŒ q"ÕHÍ#O^Œ
™êfiq∞ Ѩ=Ǩs ÉÏÉÏ=^ŒÌ #∞Oz Ü≥∂QÆ™ê^è#Œ <Õ~∞° ÛHÀÖË^∞Œ . =∞~°}O˜ z#
r=ÙÅ∞ ã¨fiѨflOÖ’ Hõ#|_»_®xH˜ J<ÕHõ HÍ~°}ÏÅ∞ LO\Ï~Ú.
689. „uHõ~°}ÏÅ∞, „uHõ~°}â◊√kú JO>Ë Uq∞\˜ ?
=∞#ã¨∞û, "å‰õΩ¯, â◊s~°O J<Õq „uHõ~°}ÏÅ∞. JO>Ë =¸_»∞ Hõ}ÏÅ∞
165 Jx J~°÷O. Wq Ѩiâ◊√^ŒúOQÍ =ÙO_®e. g\˜Ö’ Z@∞=O\˜ =∂e#ºO
=ÙO_»~å^Œ∞. Wq XHõ^•xH˘Hõ\ ˜ ã¨O|O^èŒO Hõey=ÙO\Ï~Ú. =∞#ã¨∞ûÖ’
N M
HõeQˆ Jaè„áêÜ«∂Å#∞ „ѨH\õ O˜ KÕk "å‰õΩ¯. =∞#ã¨∞û JOwHõiOKÕ HÍ~åºxfl
A O
O H S .C
x~°fiÇ≤ÏOKÕk â◊s~°O. Jq ZO`« â◊√^ŒúOQÍ =ÙO>Ë =∞x+≤ JO`«QÍ
áêÅ∞N
~å}˜™êÎ_∞» . =∞#ã¨∞û x~°‡ÅOQÍ, "å‰õΩ¯ ã¨`º« O`ÀxO_ç, „Ñ≤Ü∞« OQÍ =ÙO_®e.
690. "ÕM ^• ^Õ=`«Å ~°∂IO L<åflÜ«∂ ?
„ѨѨOK«OÖ’ „Ѩu JOâßxH˜A TJkèëêª#^≥·"åÅ∞ LO\Ï~Ú. #^Œ∞Å∞,
Ѩ~°fi`åÅ=O\˜ "å\˜L
Ü«∞AˆB
ICǨÅ ^Õ=`å ~°∂áêÅ∞<åfl~Ú. J^Õq^èŒOQÍ
H© k=º^Õ
|∞∞ˆQfi^OŒ ,U
L<åfl~P
~fi^OŒ , ™ê=∞"Õ^OŒ , J^è~Œ fi° } "Õ^•Å‰õÄ ^Õ=`å ~°∂áêÅ∞
Ú. P Ü«∂ "Õ^•ÅÖ’ LO_Õ ÅHõ}∆ ÏÅ∞ P~°∞ =¸~°∞ÖÎ ’ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
|∞∞ˆQfi^Œ^Õ=`« : `≥Å¡x~°OQÆ∞`À Ô~O_»∞KÕ`«∞Å`À LO@∞Ok. QÍ_ç^Œ
=ÚYOQÆÅk. JHõ∆~°=∂Å ^èŒiOz, ™œ=∞º=ÚYO`À „Ñ‘ux „ѨHõ\ ˜OKÕ
"åºMϺ#O Kտ㠄Ѩܫ∞`«flOÖ’ L∞Ok. Ü«∞Aˆ~fi^Œ^Õ=`« : "Õ∞Hõ =ÚYO`À
Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« x ~°OQÆ∞`À, [Ѩ=∂Å#∞ ^èiŒ Oz, Z_»=∞KÕuÖ’ =„*ÏÜ«Ú^èOŒ
Ѩ@∞ìH˘x LO@∞Ok. Sâ◊fi~åºxfl â◊√ÉèÏxfl „Ѩ™êkã¨∂Î LO@∞Ok.
™ê=∞"Õ^^Œ =Õ `« : QÆ∞„~°O =ÚYO`À he â◊s~°O`À LO@∞Ok. ‰õΩ_çKuÕ Ö’
JHõ∆~°=∂Å, Z_»=∞KÕuÖ’ ѨÓ~°‚‰õΩOÉÏxfl Ѩ@∞ì‰õΩx LO@∞Ok. J^è~Œ fi°
"Õ^Œ ^Õ=`« : HÀu=ÚYO`À `≥Å¡x~°OQÆ∞`À LO@∞Ok. Z_»=∞KÕuÖ’
[Ѩ=∂Å, ‰õΩ_ç KÕuÖ’ ѨÓ~°‚‰õΩOÉèÏxfl Ѩ@∞ì‰õΩx LO@∞Ok.
691. J=∞$`«O ¿ãqOz# ^Õ=`«Å‰õΩ <≥·"Õ^ŒºO ^ÕxH˜ ?
PÅÜ«∂Ö’¡ =ÙO_Õ ^Õ=`«Å∞ J=∞$`«O `åy#"å~°∞HÍ^Œ∞. J=∞$`«O
JOkOz#"å~°∞. PÅÜ«∂ÅÖ’ =∞#OKÕ¿ã x"Õ^Œ#Å∞ P q„QÆǨÅ
QÀѨÙ~°O..... 331
P~°yOѨىõΩ HÍ^Œ∞, P q„QÆÇϨ ~°∂ѨOÖ’=Ù#fl ^≥=· O J#∞„QÆÇÏ≤ Oz =∞#‰õΩ
JO^Œ*Ëã≤# PǨ~åxfl P ^≥·"åxH˜ x"Õ^Œ# KÕã≤ =∞#O P~°yOK«_®xH˜.
692. qq^èŒ ~°HÍÅ HÍÅã¨~°Ê^ÀëêÅ∞ J#QÍ Uq∞\˜ ?
1. ÅQÆflO #∞O_ç U_»=™ê÷#O =~°‰õΩ ~åǨï, ˆH`«∞„QÆǨÅ =∞^茺
q∞QÆ`å 7„QÆǨÅ∞ LO>Ë ''J#O`«HÍÅã¨~°Ê^À+¨O—— nx=Å# "≥·"åÇ≤ÏHõ
rq`«OÖ’, P~ÀQƺ q+¨Ü«∞OÖ’ ã¨=∞㨺 L@∞Ok.
2. *Ï`«HKõ „« HõOÖ’ ÅQÆflO #∞O_ç ~Ô O_»= ™ê÷#=Ú #∞O_ç Zxq∞^Œ=
™ê÷#=Ú =~°‰õΩ ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ =∞^茺 q∞QÆ`å „QÆǨÅ∞ LO>Ë ''QÆ∞oHõ
HÍÅ ã¨~°Ê^À+¨O—— nx =Å# Pi÷Hõ, ‰õΩ@∞O| ã¨=∞㨺Å∞O\Ï~Ú.
3. =¸_»=™ê÷#O #∞O_ç `˘q∞‡^Œ= ™ê÷#O =~°‰Ωõ ~åǨï, Hˆ `«∞„QÆÇ¨ Å
=∞^躌 q∞QÆ`å7 „QÆÇ¨ Å∞ LO>Ë ''"åã¨∞H˜ HÍÅã¨~Ê° ^À+¨O—— nx=Å# ™È^Œ~,°
|O^èŒ∞=~°æO "åi`À ã¨=∞㨺Å∞ LO\Ï~Ú.
4. <åÅæ=™ê÷#O #∞O_ç Ѩ^Œ=™ê÷#O =~°‰õΩ ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ =∞^茺
A N M
q∞QÆ`å 7 „QÆǨÅ∞ =ÙO>Ë ''â◊OYáêÅHÍÅã¨~°Ê^À+¨O—— nx=Å# `«e¡,
O M ION
. C
ã¨÷Å, QÆ$ǨÏ, "å}=ÚÅ ã¨=∞㨺Å∞O\Ï~Ú.
H S
MO I O N
5. S^Œ=™ê÷#O #∞O_ç 11=™ê÷#O =~°‰õΩ ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ =∞^茺
q∞QÆ`å7 „QÆǨÅ∞LO>Ë ''Ѩ^Œ‡HÍÅã¨~°Ê^À+¨O—— nx=Å# J<å~ÀQƺO,
AT
|∞∞}O, â◊„`«∞=ÙÅ ã¨=∞㨺Å∞O\Ï~Ú.
L IC
6. P~°=™ê÷#O #∞O_ç Ѩ<≥flO_»= ™ê÷#O =~°‰õΩ ~åÇ¨ï ˆH`«∞=ÙÅ
B
=∞^茺 q∞QÆ`å 7 „QÆǨÅ∞ LO>Ë ''=∞ǨѨ^Œ‡HÍÅ ã¨~°Ê^À+¨O—— nx=Å#
PU
"åºáê~°OÖ’#∞ rq`« ÉèÏQÆ™êfiq∞`À#∞ ã¨=∞㨺Å∞O\Ï~Ú.
7. U_»= ™ê÷#O#∞O_ç ÅQÆflO =~°‰Ωõ ~åǨï, Hˆ `«∞=ÙÅ∞ =∞^躌 q∞QÆ`å
7 „QÆÇ¨ Å∞ LO>Ë ''`«HH∆õ õ HÍÅã¨~Ê° ^À+¨O—— "åºáê~°OÖ’, rq`«ÉÏè QÆ™êfiq∞`À
ã¨=∞㨺Å∞.
8. Zxq∞^Œ= ™ê÷#O #∞O_ç Ô~O_»= ™ê÷#O =~°‰õΩ ~åǨï,ˆH`«∞=Å
=∞^茺 q∞QÆ`å 7 „QÆǨÅ∞ LO>Ë ''Hõ~À¯@HõHÍÅ ã¨~°Ê^À+¨O—— nx=Å#
ÉèÏ~°º =Å#, „Ѩ=∂^•Å =Å# ã¨=∞㨺Å∞O\Ï~Ú.
9. `˘q∞‡^Œ= ™ê÷#O #∞O_ç =¸_»=™ê÷#O =~°‰õΩ ~åǨï, ˆH`«∞=ÙÅ
=∞^茺 q∞QÆ`å 7 „QÆǨÅ∞ =ÙO>Ë ''â◊OYK«∂_»HÍÅ ã¨~°Ê^À+¨O—— nx=Å#
`«O„_ç, <åã≤ÎHõ`«fiO, ^Œ∞~°^Œ$+¨ìO, QÆ∞~°∞=Ù=Å# ã¨=∞㨺Å∞ LO\Ï~Ú.
10. Ѩ^Œ=™ê÷#O #∞O_ç <åÅæ= ™ê÷#O =~°‰õΩ ~åǨï, ˆH`«∞=ÙÅ
332 QÀѨÙ~°O....
=∞^茺 q∞QÆ`å7 „QÆǨÅ∞ =ÙO>Ë ''Ѷ¨∞@HõHÍÅ ã¨~°Ê^À+¨O—— nx=Å#
L^ÀºQÆOÖ’#∞, "åºáê~°OÖ’#∞ ã¨=∞㨺Å∞ LO\Ï~Ú.
11. Ѩ^HŒ ˘O_»= ™ê÷#O #∞O_ç S^Œ=™ê÷#O =~°‰Ωõ ~åǨï, Hˆ `«∞=ÙÅ
=∞^躌 q∞QÆ`å7„QÆÇ¨ Å∞ LO>Ë ''qѨHH∆õ Åõ ã¨~Ê° ^À+¨O—— nx=Å# ÖÏÉè#í ëêìÅ
Ö’#∞, =∞iÜ«Ú "åºáê~° ÖÏ"å^ÕgÅÖ’#∞ ã¨=∞㨺Å∞ LO\Ï~Ú.
12. Ѩ<≥flO_»= ™ê÷#O #∞O_ç P~°=™ê÷#O =~°‰õΩ ~åǨï,ˆH`«∞=ÙÅ
=∞^茺 q∞QÆ`å 7 q„QÆǨÅ∞ LO>Ë ''âı+¨<åQÆHÍÅã¨~°Ê^À+¨O—— nx=Å#
JkèHõ Y~°∞Û=Å#, â◊„`«∞=ÙÅ =Å# ã¨=∞㨺Å∞ LO\Ï~Ú.
166
693. HÍÅã¨~°Ê^ÀëêxH˜ x"å~°}Ï=∂~åæÅ∞ Uq∞\˜ ?
1. NHÍà◊ÇϨ ã≤"Î o≥ § ~åǨï, Hˆ `«∞ ã¨~Ê° ^À+¨ ѨiǨ~°=Ú KÕ~ÚOK«∞H˘x,
A N O M
q∞#∞=ÚÅ∞,HõO^Œ∞Å∞,LÅ=Å∞ ^•#OKÕÜ∞« _»O, ^Œ∞~°,æ áê`åà◊ q<åÜ«∞‰õΩx
H S .C
ѨÓlOK«_»O. 2. |OQÍ~°O ÖË^• "≥O_ç`À <åQÆѨ_»QÆ KÕ~ÚOz, UHÍ^Œâ◊
O
~°∞„^•aè¿+HÍ#O`«~°O P Ѩ_»QÆ#∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•#O W=fi_»O ^•fi~å
AT
^À+¨O áÈ`«∞Ok. 3. "≥O_ç`À ã¨~åÊHÍ~°LOQÆ~°O KÕ~ÚOz "ÕeH˜ ^èŒiOK«
IC
_»O.4.U^≥·<å ã¨∞„|Ǩχ}º ˆH∆„`«OÖ’ 108 „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞KÕã≤ ^Õ=ÙxH˜ "≥O_ç
B L
Ѩ_Q» Æ ã¨=∞iÊOK«_O» . 5. ‰õΩ[, ~åǨï, Hˆ `«∞ „QÆÇ¨ ʼnõΩ q_çq_çQÍ [áêÅ∞
PU
KÕ~ÚOz „QÆǨÏ^•<åÅ∞ KÕÜ«∞_»O^•fi~å HÍÅã¨~°Ê^À+¨O x"å~°} J=Ù
`«∞Ok. =∞Oz [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
694. =~åÇ¨Ï Ñ¨Ù~å}OÖ’ Uq∞ L#flk?
NHõ$+¨µ‚_»∞, t=ÙxQÆ∞iOz `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞_»O, t=Ùx Q˘Ñ¨Ê^Œ<åxfl,
=∞Ǩ`出xfl Kå@_»O =O\˜ ã¨O^Œ~åƒùÅ∞ =~åǨÏѨÙ~å}OÖ’ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
*ÏO|=u HÀiHõ g∞^Œ Ѩل`åi÷Ü≥ÿ∞ Hõ$+¨µ‚_»∞, t=Éèí‰õΩÎ_≥·# LѨ=∞#∞º
LѨ^Õâ◊O „ѨHÍ~°O Dâ◊fi~°∞x QÆ∞iOz `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ t=™êH∆Í`å¯~åxfl
á⁄O^Œ_»O, t=Ù_»∞ ZO`À „¿Ñ=∞`À Hõ$+¨µ‚x ÔH·ÖÏ™êxH˜ fã¨∞‰õΩxáÈ=_»O,
JHõ¯_» H˘O`«HÍÅO q<Àkã¨∂Î LO_»QÍ, Hõ$+¨µ_‚ ∞» ÖËx HÍ~°}Ï# ^•fi~°H#õ ∞
~åHõ∆ã¨∞Å∞ =Ú@ì_çOK«_»O, |Å~å=Ú_»∞ <å~°^Œ∞x ^•fi~å Hõ$+¨µ‚x *Ï_»
`≥Å∞ã¨∞H˘x, QÆ~∞° `«‡O`«∞x HÔ Ö· Ï™ê xH˜ ѨOѨ_O» , Hõ$+¨µx‚ ~åHõ`À ~åHõã∆ ∞¨ Å∞
áêiáÈ=_»O =O\˜ ã¨OѶ∞¨ @#Å∞ q=~°OQÍ L<åfl~Ú. J#O`«~O° *ÏO|=
uH˜ ™êO|∞_»∞ [x‡OKå_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 333
XHõ<å_»∞ =∂~°¯O_ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx ^•fi~H° ‰õ Ωõ ~åQÍ, NHõ$+¨µ_‚ ∞» Jukä
ã¨`å¯~åÅ∞KÕã≤, `«#‰õΩ P`«‡Ü≥∂QÍxfl É’kèOK«=∞x HÀ~°_»O, =∂~°¯O_Õ
Ü«Ú_»∞ JxflÜ≥∂QÍÅ∞ NHõ$+¨µ‚x HÀã¨"Õ∞#x, Ü≥∂QÆ=∞Ü«∞ ѨÙ~°∞+¨µ_≥·#
NHõ$+¨µx‚ H˜ K≥Ñʨ QÆÅ"å_»#∞ HÍ#xK≥ÑÊ≤ , t=eOQÀ^Œƒ=ù QÍ^ä#Œ ∞ `≥Å∞Ѩ=∞x
Hõ$+¨µ_‚ <ç Õ =∂~°¯O_ÕÜÚ« _»∞ HÀ~å_»∞. P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ Hõ$+¨µ_‚ ∞» t=eOQÀ^Œƒù
"åxfl QÆ∞iOz `≥Å∞ѨÙ`«∂ „Ѩà◊Ü«∞OÖ’ JO`å #tOz [Å=∞Ü«∞OQÍ
JO^èŒHÍ~°OÖ’ LO_»QÍ, `å#∞ q~°∂„_»∂ѨOÖ’ "≥~Úº`«ÅÅ∞, "≥~Úº
KÕ`«∞Å∞, "≥~Úº=ÚMÏÅ∞ Hõey [ÅOg∞^Œ Ѩ_»∞‰õΩx x„kOz LO_»QÍ
„|Ǩχ~å=_»O ã¨OÉèíqOzO^Œh `«#∞, „|Ǩχ, P eOQÍxH˜ P^ŒºO`åÅ∞
Hõ#∞HÀ¯ÖËHõ t=Ùx ™È΄`«OKÕÜ«∞QÍ, x[~°∂ѨOÖ’ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „Ѩ`«ºHõ∆
=∞Ü«∂º_»h „|Ǩχ q+¨µ‚=Ù Dâ◊fi~°∞x #∞O_ç ѨÙ\˜ì# "åˆ~#x Hõ$+¨µ‚_»∞
=∂~°¯O_ÕÜ«Ú_çH˜ `≥eáê_»∞.
695. Éèíq+¨ºÑ¨Ù~å}OÖ’ Uq∞ L#flk ?
N O M
DѨÙ~å}O â◊`åh‰õΩ_»<Õ ~åA‰õΩ ã¨∞=∞O`«∞_»∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞#fl@∞¡QÍ
A M ION
H . C
LOk. K«O„^ŒÉèÏQÍ#k X_»∞¤# ™êO|ѨÙ~°O Pk`«∞ºxH˜ âßâ◊fi`« ™ê÷#=∞x
S T
MO I O N
K≥Ñ≤Ê# ã¨∞=∞O`«∞x`À, â◊`åh‰õΩ_»∞ ™êO|∞x QÆ∞iOz K≥ѨÊ=∞#_»O=Å¡
ã¨∞=∞O`«∞_»∞ Hõ$+¨µx‚ H˘_»∞HÔ #· ™êO|∞x K«i„`«#∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞#fl ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’
AT
Hõ$+¨‚ „Ѩã¨H˜Î HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. ã¨∞=∞O`«∞_»∞, '^•fi^Œâßk`«∞ºÅÖ’ XHõ_≥·# q+¨µ‚
L IC
^Õ=Ù_»∞ "åã¨∞^Õ=Ù_≥· Éè∂í Ö’HõOÖ’ [x‡OKå_»h, *ÏO|=uH˜ "åã¨∞^Õ=ÙxH˜
B
PU
ѨÙ\˜#ì ™êO|∞_»∞ Hõ$+¨µx‚ âßѨOKÕ`« ‰õΩ+¨µ~ª ÀyJ~Ú, `«#¿Ñ~°∞QÆŠѨ@}ì Ïxfl
Hõ\Oì˜ z, Pk`«∞ºx ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKå_»h K≥áêÊ_»∞. ™œO^Œ~º° =∞^ŒQ~Æ fi° O`À
^Œ∞~åfiã¨∞x ZQÆ`åoKÕÜ«∞_»O, <å~°^Œ∞x u~°ã¨¯iOz Jq# Ü«∞OQÍ
„Ѩ=iÎOK«_»O`À ™êO|∞x ‰õΩ+¨µª~Àyq Hõ=∞‡x Hõ$+¨µ‚_»∞ â◊Ñ≤OKå_»∞.
Jëêì^Œâ◊ ѨÙ~å}ÏÅÖ’ „|Ǩχ,„|Ǩ‡O_», „|Ǩχ"≥·=~°Î, Ѩ^Œ‡, q+¨µ‚,
<å~°^,Œ =∂~°¯O_ÕÜ∞« , Jyfl, =∞`«ûº, ‰õÄ~°‡,™ê¯O^Œ,=~åǨÏ,Éèqí +¨º`ü ѨÙ~å}Ï
ÅÖ’ Hõ$+¨‚„Ѩã¨ã≤Î HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. PÜ«∂ѨÙ~å}ÏÖÖ’ NHõ$+¨µ‚x rq`« Ѷ¨∞\Ïì
ÅÖ’ „Ѩ^è•<åOâßÅ∞ XˆHq^èŒOQÍL<åfl q∞ye# JOâßÅÖ’ H˘kÌH˘kÌ
=∂~°∞ÊÅ∞, `Õ_®Å∞ QÀK«iã¨∞Î<åfl~Ú. H˘xfl\ ˜Ö’ QÀÖ’Hõ"åã≤ NHõ$+¨µ‚_Õ
Éèí∂Ö’HõOÖ’ J=`«iOz#@∞¡, =∞iH˘xfl\ ˜Ö’ <å~åÜ«∞}∞_Õ Hõ$+¨µ‚_»∞QÍ
J=`«iOz#@∞¡, =∞iH˘xfl\Ö˜ ’ <å~åÜ«∞}∞_Õ Hõ$+¨µ_‚ ∞» QÍ J=`«iOz#@∞¡
L#flk. H˘xfl ѨÙ~å}ÏÅ∞ NHõ$+¨µx‚ rq`åxfl ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ ‰õΩ∆ }‚OQÍ =i‚¿ã,Î
334 QÀѨÙ~°O....
=∞iH˘xfl ѨÙ~å}ÏÅ∞ ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ`≥eÜ«∞áê~Ú. H˘xfl\ ˜Ö’ QÀÖ’Hõ"åã≤
J~Ú# Hõ$+¨µ‚xH˜ J`«ºO`« „Ñ≤Ü«Ú~åÅ∞ J~Ú# ~å^è•^Õq ‰õÄ_® |$O^•
=#OÖ’ J=`«iOz#@∞¡ K≥a`Õ, H˘xfl\ ˜Ö’ ~å^èŒ „Ѩ㨈HÎÖË^Œ∞. W@∞=O\˜
=º`庙êʼnõΩ HÍ~°}ÏÅ#∞ ѨijeOz #@¡~Ú`Õ, H˘xfl q+¨Ü«∂Å∞ J~°÷O
J=Ù`å~Ú. NHõ$+¨µ‚x K«i„`«Ö’ HõxÑ≤OKÕ `Õ_®Å‰õΩ HõÅÊÉË^èŒO J<Õk
„Ѩ^è•# HÍ~°}O.
Hõ$ëê‚=`å~°O „ѨuHõÅÊOÖ’#∂ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ#∞Hõ PÜ«∂ HõÖÏÊÅ
Ö’x Hõ$ëê‚=`å~°O QÆ∞iOz# bÅÖ’#∂ `Õ_®Å∞ H˘kÌQÍLO_»_O» ã¨ÇϨ [O.
167 P `Õ_®ÖË PÜ«∂ ѨÙ~å}ÏÅÖ’ HõxÑ≤OK«_O» [iyOk. J~Ú`Õ ã¨fiÜ∞« OÉèQí Æ
"å#∞x ѨÓ~å‚q~åƒù=O =∂„`«O ™ê~°ã¨fi`« HõÅÊOÖ’<Õ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
A O M
WO^Œ∞Ö’ ã¨=∞ã¨Î JOâ◊ HõàÅ◊ ∞ ã¨=∂"ÕâO◊ J~Ú LO\Ï~Ú. P ÉèQí "Æ å#∞x
N
ѨÓ~å‚q~åƒù=O D HõeÜ«ÚQÍxH˜ ѨÓ~°fiO [iy# ^•fiѨ~O° Ö’ [iy#@∞¡
O H S .C
"åºã¨ÉQíè "Æ å#∞xKÕ`« N=∞^•ƒùQ=Æ `«OÖ’ =i‚`"« ∞≥ #ÿ k. PÜ«∂ ѨÙ~å}ÏÅÖ’
HõxÑ≤Oz ÉèÏQÆ=`«OÖ’ HõxÑ≤OK«x áê„`« ~å^è•^Õqk. Hõ$+¨µ‚xH˜ J`«ºO`«
„Ñ≤Ü«Ú~åÅ∞QÍ, NHõ$+¨µ‚xH˜ Jaè#flOQÍ Ñ¨Ù~å}ÅÖ’ =i‚`«=∞~Ú# ~å^èŒ
A
IC
ÉèÏQÆ=`«OÖ’ KÀ@∞ KÕã∞¨ HÀHõ áÈ=_®xH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞@<Õk KåÖÏ =∞OkH˜
B
HõeˆQ ã¨O^ÕǨÏ"Õ∞. L
PU
|$O^•=#OÖ’x XH˘¯Hõ¯ QÀÑ≤HõÖ’#∂ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ~å^èŒã¨fiÉèÏ=O
xO_ç LOk. „ѨuQÀÑ≤Hõ ~å^è•`«`åÎÎ fixfl Hõey=ÙOk. "åã¨Î"åxH˜ ~å^èÕ
Wxfl ~°∂áêÅÖ’ QÀÑ≤HÅõ ∞QÍ „ѨH\õ `˜ =« ∞~Ú#k. Hõ#∞Hõ<Õ NHõ$+¨µ_‚ ∞» XH˘¯Hõ¯
QÀÑ≤H‰õ Ωõ (~åkèH‰õ Ωõ ) XH˘¯Hõ¯ Hõ$+¨µx‚ QÍJ~Ú ~å㨄H©_» [iáê_»∞. ^•fiѨ~O°
Ö’x QÀÑ≤HõÖËHÍHõ NHõ$+¨µ‚ xH˜ „uHõ~°}â◊√kúQÍ ã¨=∞iÊ`«=∞~Ú NHõ$+¨µ‚<Õ
ã¨~fi° ãfi¨ OQÍ ÉèÏqã¨∂,Î =∞^è∞Œ ~°ÉÏè =#`À NHõ$+¨µx‚ ¿ã=Kտ㠄Ѩurq „ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨
ÉèË^ŒOÖˉõΩO_® ~å^è•ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞. ÉèÏQÆ=`«OÖ’ ~å^茿Ñ~°∞ =∂„`«"Õ∞HÍ^Œ∞
UQÀÑ≤Hõ ¿Ñ~°∂ K≥ѨÊÖË^Œ∞. ÉèÏQÆ=`«OÖ’ ~å^èŒ XHõ =ºH˜ÎQÍHÍHõ QÀÑ≤HÍ
ã¨fi~°∂áêÅÖ’ "åºÑ≤Oz LO^Œ#_»OÖ’ Z@∞=O\˜ PˆH∆Ѩ}ÏLO_»^Œ∞.
696. ~å=Úx ã¨HõÅQÆ∞}ã¨OѨ#∞fl_»x JO\Ï~°∞. WO`«H© PÜ«∞#Ö’x ã¨∞QÆ∞}ÏÖËq∞\˜ ?
ã¨HõÅQÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_≥·# N~å=∞K«O„^Œ∞_çÖ’ ã¨Ç¨Ï#O "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«
=∞O`« L#fl`«"≥∞ÿ#k. =∞Ǩ~åAÅ∞, K«„Hõ=~°∞ÎÅÖ’ DQÆ∞}O `«‰õΩ¯=QÍ
LO@∞Ok. =∂#=*ÏuH˜ P^Œ~°≈ѨÙ~°∞+¨µ_»∞QÍ J=`«iOz# ~å=Ú_»∞,
QÀѨÙ~°O..... 335
`«#∞ =∞Ǩ~åAQÍ Ñ¨\Ïìaè+≤‰õΩÎ_»=Ù`«∞<åfl#x `≥eã≤<å á⁄OyáÈÖË^Œ∞.
=ÚO^Œ∞~ÀA ~å„u QÆ∞~°∞=ÙÅ P^Õâß#∞™ê~°O LѨ"å㨠xÜ«∞=∞O`À
J^è⌠≈◊ =∞#O`À =∞ø#OQÍ QÆ_áç ê_»∞. JHõ¯_» HÔ Hˆ· ~Ú JO`«óѨÙ~°OÖ’ =∞O^è~Œ °
=∂@ qx `«#H˘_»∞‰õΩ Éèí~°`«∞_Õ ~åAHÍ"åÅx, ~å=Ú_»∞ Ѩ^è•flÅ∞ˆQà◊√§
J~°}ϺxH˜ "≥àϧÅx Ѩ@∞ì|\˜Oì k. Ѩ\Ïìa¿è +HÍxH˜ JÅOHõ$`«∞_≥#· ~å=Ú
_çx Ñ≤eÑ≤Oz Dq+¨Ü«∞O K≥áêÊ~°∞. âßO`«=¸iÎ J~Ú# ~å=Ú_»∞
qO@∂<Õ ~å[ÖÏOKè«<åÅhfl f¿ãâß_»∞. L`«ÎsÜ«∞O ‰õÄ_® JHõ¯_» LOz
ã¨O`À+¨OQÍ ''J=∂‡!<å#flQÍiH˜ <åg∞^Œ ZO`«J#∞~åQÆOLO^•? x~°O`«
~°O ~å[ºáêÅ#`À, ã¨=∞㨺Å`À ã¨`«=∞`« =∞=‰õΩO_® J~° }ºOÖ’ ѨÙ}º
ѨÙ~°∞+¨µÖˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬Å ã¨xfl^è•#OÖ’ Ѩ~°`«`åfixfl Láêã≤OKÕ J=HÍâ◊O
J#∞„QÆÇ≤ÏOKå~°∞—— Jx H˘xÜ«∂_®_»∞. ''J#flÜ«∂º, D~å[ºO h‰õΩ ^ŒHõ¯
‰õΩO_® KÕ¿ã"åix <å Hõ~°"åÖÏxH˜ |eW™êΗ—#x`«=Ú‡_»∞ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞
P„QÆÇϨ O`À xѨCÅ∞ K≥~Q° Íæ, N~å=Ú_»∞ 'âßO`«O— JO@∂ ZO`À F~°∞ÊQÍ
J`«xx ã¨=Ú^•~ÚOKå_»∞.
A N O M
H . C
J~°}º"åã¨OÖ’ ~å=Ú_»∞ ÉèíiOz# Hõ+¨ìO, K«∂Ñ≤# Fiq∞ JO`å
S AT
MO I O N
WO`åHÍ^Œ∞. ǨÏOã¨`«∂eHÍ`«ÅÊO, J#∞K«~°QÆ}O, ^•ã¨^•ã‘Å`À Éè’QÆ
ÉèÏQͺÅ∞ J#∞ÉèíqOKåeû# =∞Ǩ~åA, HõO^Œ=¸ÖÏÅ∞ uO@∂, ~åu
AT
<ÕÅg∞^Œ Ѩ_∞» ‰õΩ<åfl_∞» . Z=ÚHõÅ∞ H˘iˆH K«eÖ’, ZO_®"å#Ö’¡ ã¨~fi° HÍÅ
L IC
ã¨~åfi=ã¨Ö÷ ’ ~å=Ú_»∞ F~°∞Ê#∞ g_»Ö^Ë ∞Œ . ã¨ÇϨ <åxfl HÀÖ’ÊÖË^∞Œ . ѨÅ∞=∂~°∞¡
B #=∞㨯iOK«_»O ã¨iHÍ^Œ<åfl~°∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞. J~Ú`Õ ^≥·"åxH˜ #=∞㨯iOKÕ
PU
ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ J#flÜ«∂º =∞#‰õΩ W^ÕO QÆu JO@∂ Jã¨Ç¨Ï#O`À ÔH·ˆH~Úx
^Œ∂+≤Oz<å, JÖÏ J#_»O `«Ñ¨C Jx F^•iÛ# N~å=∞K«O„^Œ∞x F~°∞Ê,
ã¨Ç¨Ï#O Jx`«~°™ê^茺O. JO^Œ∞ˆH PÜ«∞# ã¨HõÅ QÆ∞}Ïaè~å=Ú_»∞.
697. PO[<ÕÜ«∞ J#∞„QÆǨÏO HÀã¨O UO KÕÜ«∂e ?
PO[<ÕÜÚ« x ѨÓl¿ãÎ ã¨~fi° ^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOz #>Ë.¡ "≥â· ßY |Ǩïà◊
^Œâ◊q∞ ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ #Hõ∆„`«O â◊x"å~°O<å_»∞ [x‡OKå_®Ü«∞#. JO^Œ∞ˆH
N PO[<ÕÜ∞« ™êfiq∞Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞, PÜ«∞##∞ â◊x"å~°O<å_»∞ „Ѩ`ºÕ HõOQÍ Ñ¨Ól
™êÎ~°∞.PO[<ÕÜ«∞ Láêã¨#`À ‰õΩ[, ~åǨï, â◊x^ÀëêÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
ã¨~fi° â„◊ `«∞ =ÙÅ#∞ x"åiOz, ã¨OǨÏiOz Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ ~°HO∆˜ KÕ H˘OQÆ∞|OQÍ~°O
PÜ«∞#, PO*<ÕÜ«Úx P~åkèOK«_»O=Å¡ =∞#‰õΩ ÅaèOKÕ Ñ¶¨e`åÅ#∞ D
„H˜Ok â’¡HõOÖ’.
336 QÀѨÙ~°O....
|∞kú~°ƒùÅO Ü«∞â’^è≥·~°ºO x~°ƒùÜ«∞`«fi =∞~ÀQÆ`å
J*Ï_»ºO "åHõÊ@∞`«fiO K« ǨÏ#∞=∞`«û ‡~°}Ï^Œƒù"Õ`ü
WHõ¯_» K≥ѨÊ|_ç# Ѷ¨e`åÅ „Hõ=∞O KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿOk. "≥Ú^Œ@
|∞kú K≥ѨÊ|_çOk. PO[<ÕÜ«Úx P~åkèOK«_»O=Å¡ ã¨^Œ∞ƒùkú ã¨=∞‰õÄ~°∞
`«∞Ok. |∞kúã¨iQÍæ =ÙO>Ë, q∞QÆ`å q+¨Ü«∂Åhfl "å@O`«@"Õ ã¨iQÍ
LO\Ï~Ú. |∞kú`~« åfi`<« Õ |ÅO, PO[<ÕÜÚ« x Éèlí ¿ãÎ H©i,Î „Ѩu+¨,ì ^è~·≥ º° O,
"åHÍÛ`«∞~°ºO, =∞OzP~ÀQƺO...WÖÏ Z<Àflãk≤ ™ú êÎ~Ú.PO[<ÕÜÚ« _»∞ `«##∞
H˘ez# "åiH˜ |∞kúx, =∞<À|ÖÏxfl, WOHÍ W`«~°â◊‰õΩÎefl „Ѩ™êk™êÎ_»∞.
168 JO^Œ∞Hˆ „ѨuXHõ¯~°∂ P™êfiq∞x „áêi÷Oz, PÜ«∞# J#∞„QÆÇ¨ xH˜ áê„`«∞Öˇ`· Õ
ã¨~°fi™œMϺÅ`À =i÷Å∞¡`å~°#_»OÖ’ U=∂„`«O ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞.
698. ^≥·"åxH˜ Z@ì Z^Œ∞@ xÅ|_ç #=∞㨯iOK«=KåÛ ?M
A N CO
O H S .
QÆ∞_çÖ’ =∞#O ѨÓlOKÕ ^≥"· åxH˜ Z@ìZ^Œ∞@ xÅ|_ç #=∞㨯iOK«_O»
M ION
ã¨iHÍ^Œx ÃÑ^ŒÅÌ L"åK«. Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_ç =∂\Ï_»∞`å"å J<Õ =∂@#∞
=∞#O `«~°K«∂ qO@∂O\ÏO. =∞#HõO>Ë `«‰õΩ¯=™ê÷~ÚÖ’ L#fl"å_»∂,
z#fl "å_»∂ Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_ç =∂\Ï¡_»¤O Jq^èÕÜ«∞`«QÍ ÉèÏq™êÎ=Ú.
B L IC
ã¨=∂# ™ê÷~ÚÖ’ L#fl"åˆ~ Z^Œ∞@ xÅ|_ç =∂\Ï¡_»∞ H˘O\Ï=Ú.
PU
^≥·=O=ÚO^Œ∞ Ö’Hõ=∞O`å z#fl^Õ. WHõ HÀ@#∞ HÀ@¡ r=ÙÅÖ’ =∞#
™ê÷#O, =∞# ™ê÷~Ú J`«ºÅÊ"≥∞ÿ#k. JO^Œ∞ˆH ^≥·=O Z@ì Z^Œ∞@ xÅ|_ç
Ѩ^Œúu ZÖÏQÆ∞O_®e J<Õ ã¨O^ÕǨÏO KåÖÏ=∞OkH˜ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
^Õ=Ù_ç q„QÆǨxH˜ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù# ѨÓ*Ïi LO_ç ѨÓ[Å∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î
LO\Ï_»∞. „Ѩ^HŒ }∆˜ q^è•#=ÚQÍ ^Õ=Ùx ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅ∞ ã¨=∞iÊã¨∂ΠǨ~°u
Ѩ_»∞`å_»∞. DHÍ~°º„Hõ=∞O ѨÓ*Ïi ^Õ=ÙxH˜ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù# L#flѨC_Õ
™ê^茺=∞=Ù`«∞Ok. D ã≤÷uÖ’ Éèí‰õΩÎÅ∞ ^Õ=ÙxH˜ Z^Œ∞@ Z_»=∞ „ѨHõ¯#
LO_®e. JÖÏ L#flѨC_Õ ™ê^茺=∞=Ù`«∞Ok. D ã≤÷uÖ’ Éèí‰õΩÎÅ∞ ^Õ=ÙxH˜
Z^Œ∞@ Z_»=∞„ѨHõ¯# LO_®e. JÖÏL#flѨC_»∞ ^≥·==¸,J~°Û<å HÍ~°º
„Hõ=∂Å∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ Hõ#|_»∞`å~Ú.J~°Û# ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ Éèí‰õΩÎÅ∞ JkèHõOQÍ
LO>Ë D Ѩ^uúŒ ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ . ^≥"· åxH˜ ‰õΩ_ç, Z_»=∞„ѨH¯õ Å Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ KÕiáÈ=Åã≤
=ã¨∞ÎOk. ^•xx ^À+¨OQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«‰õÄ_»^Œ∞. J=ã¨~°ã¨=∞Ü«∞OÖ’
J#∞‰õÄź`«#∞ J#∞ã¨iOK«=∞x K≥áêÊ~°∞ ÃÑ^ŒÅÌ ∞.WHõ¯_» =∞~˘Hõ q+¨Ü∂« xfl
QÀѨÙ~°O..... 337
‰õÄ_® QÆ=∞xOKåe =∞#O. ^≥=· q„QÆÇϨ O =∞# ^Œ$Mò=∂~åæx HõO>ˇ Z`«~Î Ú#
Ñ‘~î°O g∞^Œ <≥ÅH˘ÅÊ |_ç LO>Ë Z@ìZ^Œ∞@ xÅ|_ç #=∞㨯iOK«_»OÖ’
P ^À+¨OÖË^∞Œ . Z`«~Î Ú# Ñ‘~O°î ÃÑ· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ L#flÑC¨ _»∞ =∞#OZ^Œ∞@QÍ
xÅ|_ç`Õ PÜ«∞# áê^•Å g∞^Œ =∞#^Œ$+≤ìѨ_»∞`«∞Ok. JÖÏ =∞#OZ^Œ∞@
xÅ|_ç #=∞㨯iOK«_» =∞O>Ë ^Õ=Ùx áê^•Å‰õΩ #=∞㨯iOK«#@¡=Ù`«∞Ok.
^≥=· q„QÆÇϨ O Páê^Œ=∞ã¨HÎ Oõ (áê^•Å#∞O_ç `«Å=~°‰Äõ ) ÖËHáõ È~Ú#
áê^•Å™ê÷#O =∂~°^Œ∞. „QÍ=∞^Õ=`« =¸Åq~å@∞ì j~°¬O =∂„`«"Õ∞. D
q+¨ Ü«∂xfl „QÆÇ≤ÏOѨÙÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x ^Õ=`«Å‰õΩ #=∞™ê¯~°=ÚÅ∞ KÕÜ«∂e.
699. f~°÷ „Ѩ™ê^•Å Ѩ~°=∂~°÷"Õ∞q∞\˜ ?
f~°÷O : Éèí‰õΩÎÅ∞`å=Ú Ñ¨ÓlOKÕ ^≥·=O#∞O_ç =ÚYºOQÍ P~ÀQƺ
Sâ◊fi~º° Å#∞ HÀ~°∞H˘O\Ï~°∞. XHÀ¯ QÆ∞_çÖ’ XHÀ¯^≥"· åxfl „Ѩu+≤Oª z ѨÓlã¨∞OÎ
\Ï~°∞. XHõQ∞Æ _çÖ’ ZO^Œ~∞° ^Õ=`«Å#∞ <≥ÅH˘eÊ<å, „Ѩ^•è #^≥=· O XHõ~ˆ #x
P ^≥=· O ¿Ñ~°∞`À<Õ P QÆ∞_çx Ñ≤Å∞ã¨∞OÎ \Ï~°∞. J~°Û‰õΩ_»∞ f~°O÷ WKÕÛ@ѨC_»∞
N O M
„Ѩ^•è #^≥=· O ¿Ñ~°∞ g∞^Œ∞QÍ<Õ =∞O„`«OѨiOî z W™êÎ_∞» . q+¨µ^‚ "Õ åÅÜ«∂ÅÖ’
A
H . C
ѨÓ*Ïi f~å÷xfl Wã¨∂ΠѨiîOKÕ q^èŒq∞k.
S T
MO I O N
JHÍÅ =∞$`«∞ºÇ¨Ï~°}O ã¨~°fi"åºkè x"å~°}O
T
ã¨=∞ã¨ÎáêѨHõ∆Ü«∞HõO Nq+¨µ‚áê^À^ŒHõO áê=#O â◊√ÉèíO.
A PU
L IC
t"åÅÜ«∞OÖ’ ѨÓ*ÏiÃÑ· =¸_»∞ "åHͺÅ∞ K≥Ñ≤Ê, Hõ_»Ñ¨\ ˜áê^ŒO
''Nâ◊OHõ~°áê^À^ŒHõO áê=#O â◊√ÉèíO——Jx Ѩiîã¨∂Î f~°÷q∞™êÎ_»∞.
B
PU
„Ѩ™ê^ŒO : ^Õ=Ù_ç x"Õ^Œ#‰õΩ ÃÑ\˜ì# <≥·"Õ^•ºxfl Éèí‰õΩÎʼnõΩ W™êÎ_»∞.
ѨÓ*Ïi ^Õ=Ù_çH˜ JiÊOz# <≥"· ^Õ ºŒ O uiy Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ KÕ~∞° `«∂ ^≥=· „Ѩ™ê^Œ
=∞~ÚOk. „Ѩ™ê^•xfl WKÕÛ@ѨC_»∞ ѨÓ*Ïi WÖÏ Ñ¨iîã¨∂Î W™êÎ_»∞.
„Ѩ™ê^ŒO t~°™êQÆ$Ǩq‚ ∞ ã¨O`«`« N~°ã∞¨ ã¨=∞ã¨Î ã¨#‡OQÆàÏxÉè=í O`«∞
x`«º N~°ã¨∞Î x`«º=∞OQÆàÏxÉèí=O`«∞——
700. [O@ J~°\˜ Ѩà◊√§ u#=KåÛ ?
HõÅã≤# ѨO_»∞¡ W=fi_»O `«ÑC¨ HÍ^• J<Õ =∂@#∞ ZHõ¯_® K≥Ñʨ ÖË^∞Œ .
HÍ|\˜ì [O@QÍ HõÅã≤# J~°\ ˜Ñ¨~_»∞¡ WzÛ# ^À+¨O ÖË^Œ∞. =∂=¸Å∞
HõO>Ë `Õ_® Hõ#|_Õ Ñ¨O_»¡#∞ ^Õ=Ù_çH˜ ã¨=∞iÊOK«_»O =∞OzkHÍ^Œ∞. J<Õ
L^ÕÌâßxfl HõeyOz#k =∞^茺֒ Z=~À `≥eã‘ `≥eÜ«∞‰õΩO_® U~°Ê~°z#
™êO„Ѩ^•Ü«∞O. J~Ú`Õ J=HÍâ◊O L#flO`«=~°‰õÄ ^À+¨OÖËxѨO_»∞¡ U
338 QÀѨÙ~°O....
`Õ_®ÖËx "å\˜x ã¨=∞iÊOKåe. `«Ñʨ xã¨i Ѩiã≤u÷ Ö’ g\˜x ã¨=∞iÊOz<å
`«Ñ¨CÖË^Œ∞. "å\˜x u<åfl `«Ñ¨CÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ [O@ J~°\ ˜Ñ¨O_»∞#∞
u# =K«∞Û `«Ñ¨CÖË^Œ∞. ^•xx ^Õ=ÙxH˜ ã¨=∞iÊOK«=K«∞Û#∞.
701. „^ÒѨk [#‡=$`åÎO`«O Uq∞\˜ ?
„ÉÏǨχ} "Õ+¨OÖ’#∞#fl J~°∞˚#∞_»∞ =∞`«ûº Ü«∞O„`åxfl KèÕkOKå_»∞.
„^ÒѨk J~°∞˚#∞_ç "≥∞_»Ö’ =~°=∂Å#∞ "Õã≤Ok. J#O`«~°O áêO_»=
™È^Œ~°∞ÅO`å „^ÒѨkx "≥O@ɡ@∞ì‰õΩx WO\˜H˜KÕi, `«e¡ ‰õΩOf^Õq`À
'J=∂‡! h a_»¤Å∞ aèHõ∆`≥KåÛ~°∞— Jx J<åfl~°∞. "å~°∞ K≥Ñ≤Ê# aèHõ∆ Uq∞\’
169 K«∂_» ‰õΩO_® J~Ú`Õ ã¨=∂#OQÍ Ñ¨OK«∞HÀO_ç <åÜ«∞<å! Jx J#flk
‰õΩOu^Õq =∂=¸Å∞QÍ. P=∂@Ö’¡ áêO_»=ÙÅ∞ S^Œ∞QÆ∞iH˜ „^ÒѨk ÉèÏ~°º
A O M
HÍ"åÅ<Õ q+¨Ü«∞O ã¨∞ÊùiOzOk. JO^Œ∞‰õΩ ‰õΩOf^Õq`À ã¨Ç¨ JO^Œ~°∂
N
Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞. JO`å ^≥·=x~°‚Ü«∞=∞#∞‰õΩ<åfl~°∞.
O H S .C
HÍh, „^ÒѨk `«O„_ç „^Œ∞Ѩ^Œ∞_»∞ JO^Œ∞‰õΩ ã¨=∞‡uOK«ÖË^Œ∞.JѨC_Õ
M ION
JHõ¯_»‰Ωõ =zÛ# "åºã¨∞_»∞ áêO_»=ÙÅ „^ÒѨkŠѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`åÅ#∞
q=iOz, „^ÒѨk S^Œ∞QÆ∞i ÉèÏ~°ºHÍ=_»O "≥#∞Hõ XHõ Hõ^äŒ LO^Œx, ^•x
A
IC
„ѨHÍ~°O P"≥∞#∞ áêO_»=ÙÖˇ·^Œ∞QÆ∞~°∞ ÃÑo§KÕã¨∞HÀ=_»O ã¨=∞O[ã¨"Õ∞#x
B L
J<åfl_∞» . ‰õΩOf^ÕqH˜ =~°„ѨÉÏè = HÍ~°}OQÍ Ü«∞=∞,"åÜ«Ú, WO„^Œ,Jâ◊fih
^Õ=`«Å JOâßÅ`À áêO_»=ÙÅ∞ [x‡OKå~°h, JÖψQ P ^Õ=`«Å ÉèÏ~°ºÖˇ#·
ÉèÏ~°u,âߺ=∞Å,â◊p^Õq,L+¨Å∞ „^ÒѨk ~°∂ѨOÖ’ L<åfl~O° @∂ ^•x "≥#∞Hõ
#∞#flHõ^äŒ#∞ K≥áêÊ_»∞.
XHõ™êi áê~°fiu, â◊s, âߺ=∞Å, L+¨Å∞ XHõ ^ÕǨÏ~°∂áêxfl ^èŒiOz
„|Ǩχ=ÚO^Œ∞‰õΩ"≥o§, Pq+¨Ü«∂xfl „|ǨχQÆ∞iΙêÎ_À, ÖË_À Jx `≥Å∞ã¨∞
‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ J@∞W@∞ ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ uiQÍ~°∞. "å~°∞ `«##∞ P@Ѩ\ ãì˜ ∞¨ <Î åfl
~°#∞‰õΩx HÀѨyOz# „|Ǩχ^Õ=Ù_∞» , "åixJÖψQ UHõ^ÇÕ Ï¨ O`À =¸_»∞™ê~°∞¡
Éèí∂Ö’HõOÖ’ [x‡OK«=∞x â◊Ñ≤OKå_»∞. =∞~˘Hõ™êi PÖÏO\˜ á⁄~°áê>Ë
KÕÜ«∞_»O`À <åÅ∞QÆ=™êi ‰õÄ_» Éèí∂Ö’HõOÖ’ [x‡OK«=∞x â◊Ñ≤OKå_»∞.
HÍ¿ãѨ\ ˜ `«~∞° "å`« ^Õ=`å „ã‘ÅÎ ‰õΩ `«=∞ `«ÑC¨ `≥eã≤=zÛOk. Éè∂í Ö’
HõOÖ’ [x‡¿ãΠѨ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨µÅ ã¨OÜ≥∂QÍxfl á⁄O^•eû LO@∞Ok. P Ѩiã≤u÷
#∞Oz ZÖÏ`«Ñ¨CHÀ"åe? Jx PÖ’zã¨∞Î#flѨC_»∞, "åi =∞kÖ’ XHõ
PÖ’K«# "≥∞keOk. "åÜ«Ú^Õ=Ùx ÉèÏ~°º ÉèÏ~°f ^Õq ^ÕÇϨ OÖ’ `å=∞O`å
Wq∞_çáÈ"åÅx x~°‚~ÚOK«∞HÀQÍ, JO^Œ∞‰õΩ ÉèÏ~°f^Õq ‰õÄ_» ã¨=∞‡uO
QÀѨÙ~°O..... 339
zOk. `«`«Êùe`«OQÍ P"≥∞ q∞QÆ`å #Å∞QÆ∞~°∞ „ã‘ÎÅJOâ◊Å#∞ HõÅ∞ѨىõΩx
„^ÒѨkQÍ [x‡OzO^Œx, JO^Œ∞ˆH „^ÒѨk áêO_»=ÙÖˇ·^Œ∞QÆ∞ix q"åǨÏO
KÕã¨∞HÀ=K«Ûx "åºã¨∞_»∞ K≥áêÊ_»∞. „^ÒѨk ~°∂ѨOÖ’#∞#fl ^Õ=`å „ã‘ÎÅ∞,
áêO_»=ÙÅÖ’ Z=i=O`«∞ =zÛ#ѨÙ_»∞, P ^Õ=`å„ã‘Î =∂„`«"∞Õ KÕ`<« å=ã¨Ö÷ ’
LO_ç, q∞ye# #Å∞QÆ∞~°∂ JKÕ`«<å=ã¨÷Ö’ „ѨHõ¯‰õΩ `«Ñ¨C‰õΩx LO\Ï~°∞.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ WO„^Œ∞x J=`å~°OQÍ L#fl J~°∞˚#∞_ç =O`«∞ =zÛ#ѨÙ_»∞
â◊p^Õq =∂„`«"Õ∞ KÕ`«<å=ã¨÷Ö’ LO@∞Ok. JÖÏ ^Õ==`å„ã‘ÎÅ∞ "åi
"åi Éè~í Åΰ `À ã¨OQÆ=∞O á⁄O^Œ∞`«∞O\Ï~°x "åºã¨∞_»∞, „^Œ∞Ѩ^∞Œ xH˜ `≥eÜ«∞
*Ë™ê_»∞. Jkq#fl „^Œ∞Ѩ^∞Œ _»∞ P ~À*Ë áê}©„QÆÇϨ } =∞Ǩϟ`«û"åxfl U~åÊ@∞
KÕ™ê_»∞. ^èÒ=Úºx áœ~ÀÇ≤Ï`«ºO`À, P HõÖϺ} =∞Ǩϟ`«û=O „|Ǩ‡O_»OQÍ
[iyOk.
702. UHõqOâ◊`«º=`å~åÅ∞ – „ѨÜ≥∂[<åÅ∞ Uq∞\˜ ?
x~åHÍ~° Ѷ∞¨ #Ѩ~„° |ǨχO „Ѩ„Ѩ^=Œä ∞OQÍ ã¨HÅõ [QÆ`∞« Î ã¨$+≤Oì K«_®xH˜
A N O M
ëÈ_»â◊HõÖÏ`«‡Hõ=∞~Ú# ѨÙ~°∞+¨~°∂áêxfl ^èŒiOKå_»∞. P q~å@∞Ê~°∞+¨µx
H . C
<åaè ã¨~À=~°=Ú #∞Oz ѨÙ\˜ì# Ѩ^Œ‡O#∞O_ç D ã¨~°fiÖ’HÍÅ∞ HõeÊOK«
S AT
MO I O N
|_®¤~Ú. "≥Ú^Œ\ ˜ J=`å~°"≥∞ÿ# ã¨#`«∞¯=∂~° J=`å~°O „|ǨχK«~åºxH˜
„ѨfHõ. „|ǨχK«~°ºO=Å¡ =∞#ã¨∞û,|∞kú, z`«ÎO, JǨÏOHÍ~°O Ѩq„`«=∞=Ù
AT
`å~Ú. JO`«óHõ~}° â◊√kúH˜ „|ǨχK«~º° O „Ѩ^•#=∞x K≥¿ÑÊ^Õ ã¨#`«∞¯=∂~å
L IC
=`«~åO. ~Ô O_»=^Œ~Ú# =~åǨ=`«~åO ã¨O`Àëê=`å~°O. =~åǨÏ=∞O>Ë
B
PU
„âı+¨ì"≥∞ÿ# k#=Ú (=~°{JǨÏ=Ú). U ~ÀA# ã¨`«¯~°‡[~°∞QÆ∞<À Jk
=∞Oz ~ÀA. ã¨`«¯~°‡`À Ö’ÉèÏxfl K«OÑ≤ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞#H˜zÛ# ^•x`À
`«$Ñ≤ÎK≥Ok ã¨O`À+≤OK«=∞x K≥ѨÊ_»"Õ∞ D J=`å~° ~°Ç¨Ï㨺O. =¸_»=k
<å~°^•= `å~°O. Wk ÉèíH˜Î~°™ê= `å~°O. ÉèíH˜Î ^•fi~å ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°O
Åaèã∞¨ OÎ k QÆ#∞Hõ <åÅ∞QÆ=k <å~åÜ«∞}Ï =`å~°O. J~Ú`Õ *Ï˝#"≥~· åQͺÅ∞
ÖˉΩõ O_® ÉèHí Θ ã≤~÷ Ñ° _¨ ^» ∞Œ . *Ï˝#"≥~· åQͺʼnõΩ „ѨfHõQÍ "≥Åã≤#k J~Ú^Œ=^≥#·
HõÑ≤ÖÏ =`å~°O.
„|ǨχK«~º° O ã¨O`À+¨O *Ï˝#O "≥~· åQƺO ÉèHí Θ L#fl"å~°∞ QÆ∞}Ïf`«∞Å=Ù
`å~°∞. JѨC_Õ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ "åi ã¨xflkHè ˜ =™êÎ_∞» . ^•x zǨÏfl"∞Õ P~°=^Œ
~Ú# ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ J=`å~°O. D P~°∞J=`å~åÅ∞ „ÉÏǨχ}ºO HÀã¨O
U~°Ê_ç# J=`å~åÅ∞. U_»=^Œ~Ú# Ü«∞[˝=¸iÎ J=`å~°O, Zxq∞^Œ=
340 QÀѨÙ~°O....
~Ú# |∞∞+¨Éíè ^Õ=Ùx J=`å~°O, `˘q∞‡^Œ=^Œ~Ú# Ѩ$^ä∞Œ ~åA J=`å~°O,
Ѩ^=Œ ^Œ~Ú# =∞`«ûº<å~åÜ«∞}Ï=`å~°O Hõ„∆ uÜ«ÚÅHÀã¨O U~°Ê_ç# J=`å
~åÅ∞. ^èŒ~å‡^Œ~å≈xfl K«∂Ѩ_»"Õ∞ D J=`å~åÅ L^ÕÌâ◊O.
Ѩ^HŒ ˘O_»=^≥#· ‰õÄ~å‡=`å~°O, Ѩ<fl≥ O_»=^≥#· ^è#Œ fiO`«i J=`å~°O,
Ѩ^=Œ ¸_»^#·≥ "≥∂Ç≤Ïh J=`å~°O "≥â· √◊ ºÅ HÀã¨O, J<ÕHõ bÅÅ∞ „Ѩki≈ã¨∂Î
U~°Ê_ç# J=`å~åÅ∞. ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨~fi° "åºÑ¨H`õ åfixfl `≥eÜ«∞*Ëã≤ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ
xÃÑ· Hõ$Ѩ#∞ „Ѩ^Œi≈OK«_»O Ѩ^è•flÅ∞QÆ=^Œ~Ú# #~°ã≤OǨ=`å~°O. nx
„ѨÜ≥∂[#O ˆH=ÅO „¿Ñ=∞`À<Õ ÉèíQÆ=O`«∞_çx [~ÚOK«=K«∞Û. =∞#â◊≈H˜Î,
170 |∞kúâH◊ Θ ÉèQí =Æ O`«∞x ÖÁOQÆnÜ«∞ÖË=Ù. „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x=O\˜^$Œ +≤ì Hõey LO_®Åx
`≥eÜ«∞*Ë¿ã J=`å~°O Wk. Ѩk¿ÇÏ#= J=`å~°O J~Ú# "å=∞#∞_»∞
A N O M
ѨÓiÎQÍ xëê¯=Ú_»∞. ÉèHí Θ h`«∞Å Kè„« `«O "å=∞#∞_çÃÑ#· LOk. ^è~Œ ‡° Hõ=K«O
O H S .C
^èŒiOz#@∞=O\˜ =∂#=Ùx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ‰õÄ_® K«OѨÖË_»∞. Ѩ~°=∂`«‡
ZO`« Q˘Ñ¨Ê"å_≥·<å |eK«„Hõ=iÎ =O\˜ "åi =ÚO^Œ∞ Ju z#fl"å_»∞.
M ION
WHõ Ѩ^ŒÇ¨~°=^Œ~Ú# Ѩ~°â◊√~å=∂=`å~°O P"Õâß=`å~°O. Ѩk
¿ÇÏ_»= J=`å~°O "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞xk. Wk *Ï˝<å=`å~°O. Ѩ^≥Ìxq∞=k
B L IC
=∞~åº^•Ñ¨Ù~°∞ ëÈ`«=Î Ú_≥#· N~å=Úx J=`å~°O.ѨO^˘q∞‡^Œ=k NHõ$ëê‚=
`å~°O. N~å=ÚxÖÏ =∞~åº^Œ#∞áê\˜¿ãÎ, HÍ=∞O #tOz Hõ$+¨µ‚_»∞
PU
Åaè™êÎ_∞» . 'Hõ$+¨ã‚ ∞¨ Î ÉèQí "Æ å<£ãfi¨ Ü∞« "£∞— N~å=∞ Hõ$ëê‚=`å~åÅ∞ J#O`«HÍÅO
=~°‰õÄ r=ÙÅO^ŒiH© â◊√ÉèÏxfl HõeæOK«_®xH˜ U~°Ê_ç# ѨÓ~å‚=`å~åÅ∞.
q∞ye#q JOâß=`å~åÅ∞. P `«~åfiu |∞^ŒHú Öõ ϯ º=`å~åÅ∞ HõeÑ≤ UHõqO
â◊`º« =`å ~åÅ∞. D J=`«~åÖÏÅÖ’ |∞^Œ∞xú J=`å~°O Q“`«=∞ |∞^Œ∞xú k
HÍ^Œx H˘O^Œi Jaè„áêÜ«∞O. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ^Õ=q^Õfi+¨µÅ∞ `å=∞ã≤‰Ωõ Öˇ#·
[#∞Å#∞ "≥∂ǨÏѨ~°K«_®xH˜ |∞^Œ∞ú_»<Õ ¿Ñ~°∞`À JO[# Ü«∞#∞ <å"≥∞‰õΩ
QÆÜ«∞ „áêO`«OÖ’[x‡™êÎ_»x, Ü«ÚQÆã¨OkèHÍÅOÖ’(HõeÜ«ÚQÍO`å#)
~åAÅ∞ ^Œã¨º„áêÜ«ÚÅ∞ HÍQÍ [QÆ<åfl^äŒ∞_≥·# q+¨µ‚=Ù Hõe¯ J<Õ ¿Ñ~°∞`À
q+¨µÜ ‚ ∞« â◊√_»<Õ „ÉÏǨχ}∞xQÆ$ǨÏOÖ’ [x‡™êÎ_x» ÉèÏQÆ=`«O `≥Å∞ѨÙ`ÀOk.
703. J=`å~° ÉèË^•Å∞ Uq∞\˜?
ÉèíQÆ=O`«∞x Hõà◊ Éèí∂q∞g∞^Œ „Ѩã¨iOz XHõ=ºH˜ÎKÕ`« ÖË^• rq`«KÕ
Ö’HõHõàϺ}O HÀã¨O Ѷ¨∞#HÍ~åºÅ∞ QÍqOK«_»"Õ∞ J=`«~°}O. J~Ú`Õ P
Hõà◊ ÖË^• P =ºH˜Î KÕã#≤ Ѷ∞¨ #HÍ~åºÅ `å~° `«=∂ºxfl|\˜ì J=`å~° Éè^Ë •Å∞
QÀѨÙ~°O..... 341
‰õÄ_® U~°Ê_»_»O ã¨Ç¨Ï[O. WÖÏ U~°Ê_ç# J=`å~åÅ∞ P~°∞ q^è•Å∞. 1.
JOâß=`å~°O 2. JOâßOâß=`å~°O 3. P"Õâß=`å~°O 4. HõàÏ=`å~°O
5. ѨÓ~å‚=`å~°O 6. ѨÓ~å‚`«=∂=`å~°O.
JOâß=`å~°∞Å∞ : „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ JOâß=`å~°∞Å∞. „|Ǩχ ã¨$+≤ìHõ~°Î.
q+¨µ‚=Ù ã≤÷uHõ~°Î. Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨OǨ~°Hõ~°Î. g~°∞ HÍ~åºkèHÍ~°∞Å∞, ã¨$+≤ì
ã≤÷uÅÜ«∂Å∞ ѨÓ~å‚xH˜ JOâßÅ∞. Hõ#∞Hõ „|Ǩχ q+¨µ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞
ѨÓ~°‚`«=Úx JOâß=`«~åÅ∞.
JOâßOâß=`å~°∞Å∞ : JOâß=`å~åʼnõΩ `À_»Ê_Õ"å~°∞ JOâßOâß=
`å~°Å∞. =∞sKåº^Œ∞Å#∞ JOâßO"å=`å~°∞Å∞QÍ ÉèÏqOK«=K«∞Û. g~°∞
JOâß=`å~°∞Å P*Ï˝|^Œ∞úÅ~Ú LO\Ï~°∞.
P"Õâß=`å~°∞Å∞ : [#‡`«ó Ö’HÀ`«~Î ° â◊HqΘ âıëêÅ∞ ÖˉΩõ O_® XH˘<˘Hõ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P"Õâ◊ qâı+¨OKÕ`«, Ö’HÀ`«Î~° HÍ~åºÅ#∞ ™êkèOKÕâ◊H˜Î
P"ÕtOz#"å~°∞ P"Õâß=`å~°∞Å∞.[#‡`«ó |∞∞+≤‰õΩ=∂~°∞_≥·# Ѩ~°â◊√
A N O M
~å=Ú_»∞ `«O„_ç =∞~°}O HÍ~°}OQÍ ã¨HÅõ ^Œ∞+¨ì Hõ„∆ uÜ«∞ ã¨OǨ~°O QÍqO
H S . C
Kå_»∞. D q^èOŒ QÍ â◊HÍκ"Õâ◊ ѨÓi`«∞Öˇ· ^è~Œ ‡° ã¨O™ê÷Ñ#¨ HÍqOz# "å~°O`å
MO I O N
P"Õâß=`å~°∞Å∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å~°∞.
AT
HõàÏ=`å~°∞Å∞ : g~°∞ Ü«ÚQÆ ^èŒ~À‡^•ú~°‰õΩÅ∞. HõÑ≤Å ‰õÄ~å‡^Œ∞Å∞
IC
W@∞=O\˜"å~°∞. HõÑ≤Å∞xÖ’ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x Hõà◊ „Ѩã¨iOK«_»O =Å#
L
B
P`«xH˜`«`«Î fiO QÀK«iOz ™êOYºÜ≥∂QÆ x~å‡}O KÕÜ«∞QÆeQÍ_»∞. D Hõà◊
PU
„Ѩã¨iOK«_»O =Å¡<Õ ‰õÄ~°‡OÖ’#∂ JkèHõ |ÅO KÕ‰õÄi ã¨=Ú„^Œ=∞^äŒ#
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞O^èŒ~° Ѩ~°fi`åxfl "≥∂Ü«∞QÆeyOk.
ѨÓ~å‚=`å~°∞Å∞ : âßѨ=â◊√Å~Ú# ~åHõ∆㨠[#∞‡Å#∞ ã¨OǨÏiOKÕ
xq∞`«ÎO Pq~°ƒùqOz#"å~°∞ ѨÓ~å‚=`å~°∞Å∞. #$ã≤OǨï_»∞. N~å=Ú_»∞
"≥Ú^ŒÅ~Ú#"å~°∞.
ѨÓ~°‚`«=∂=`«~åO : ã¨HõÅ Éèí∞=<åÅH© <åÜ«∞‰õΩ_≥· J`«∞º`«¯ $+¨ì
^è•=∞=∞~Ú# QÀÖ’Hõ"åã≤ NHõ$+¨µ‚_»∞ ѨÓ~°‚`«=Ú_»∞. JdÖÏO_»HÀ\˜
„|=∂‡O_» <åÜ«∞‰õΩ_»Ü«∞x NHõ$+¨‚ ÉèíQÆ"å#∞_»∞ J#O`«â◊‰õΩÎÅ#∞
JѨiq∞`«OQÍ Hõey "å\˜# Ö’HõHõàϺ}ÏxÔH· LѨÜ≥∂yOz ѨÓ~°‚`«=Ú
_»~Ú<å_»∞. Ö’Hõ~HÔ° HÂ∆ Í~°OÉè‰í Ωõ _»∞ ÉèHí áÎõ êÅ HõàÏã¨O~°OÉè‰í Ωõ _»∞, ^•#"À„^ÕHõ
ã¨ÎOÉèí‰õΩ_»∞, ˆHmÖ’Å qÅã¨^Œ$QÍ˚Å ã¨OÉèí∂`« <å<åHõO*Ï`« Éèí"åO_»
342 QÀѨÙ~°O....
‰õΩO‰õΩ_»∞, =∞Ǩ#O^•OQÆ<å _çOÉèí‰õΩ_»∞ J~Ú# NHõ$+¨‚ Ѩ~°=∂`«‡
ѨÓ~°‚`«=∂=`å ~°OQÍ ÉèÏqOK«|_»∞ `«∞<åfl_»∞.
704. [O|∂nfiѨ #=YO_®Å∞ JO^Œ∞Ö’ x=ã≤OKÕ r=ÙÅ∞Uq?
1. ^≥·=YO_»=Ú – ^Õ=`«Å∞ 2. QÆÉèí㨺YO_»=Ú – Éèí∂`åÅ∞ 3.
ѨÙ~°∞+¨ YO_»=Ú – H˜<fl≥ ~Å° ∞ 4. Éè~í `° Y« O_»=Ú – =∂#=ÙÅ∞ 5. â◊~É° Yíè O
_»=Ú–ã≤^Œ∞úÅ∞ 6. QÆO^èŒ~°fi YO_»=Ú – QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ 7. `å„=∞ YO_»=Ú
–~åHõã∆ ∞¨ Å∞ 8. âı~∞° YO_»=Ú – Ü«∞‰õΩ∆ Å∞ 9. WO^Œ∞ YO_»=ږѨ#flQ∞Æ Å∞.
705. ѨÓ[‰õΩ ѨxH˜~åx ѨÓÅ∞ Uq?
171 ^Õ=Ùà◊§O^ŒiH© Jxfl ~°HÍŠѨÙëêÊÅ#∂ LѨÜ∂≥ yOK«~å^Œ∞. „Ѩ`ºÕ H˜Oz
H˘xflO\˜x H˘O^Œ~°∞ ^Õ=Ùà◊§Ñ¨Ó[‰õΩ "å_»‰õÄ_»^Œ∞. P q=~åÅ∞ :
A N O M
JHõ`∆ Å« `À – N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù#∞ ѨÓlOѨ~å^Œ∞† QÆiHõ`À – ^Œ∞~åæ^qÕ x
O S .C
ѨÓlOѨ~å^Œ∞† =∂ˆ~_»∞^ŒàÏÅ∞, `«QÆ~°Ñ¨ÙëêÊÅ#∞, ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_ç
H
M ION
J~°Û#‰õΩ LѨÜ≥∂yOK«~å^Œ∞† L"≥∞‡`«Î, J~°¯Ñ¨ÙëêÊÅ`À Éèˇ·~°=Ù}˜‚ ѨÓlOѨ
~å^Œ∞. `«=∂ÅѨÙëêÊÅ`À – ã¨~ã° fi¨ f^ÕqxѨÓlOѨ‰Äõ _»^∞Œ . lÖË_¡ ∞» , QÆ<flÕ ~∞°
AT
ѨÓÅ`À, N^Õqx ѨÓlOѨ~å^Œ∞. "≥ÚQÆe, ‰õΩ@[ѨÙëêÊÅ#∞ t=Ù_ç ѨÓ[‰õΩ
L IC
LѨÜ≥∂yOK«~å^Œ∞. ^•™êxѨÙ+¨ÊO, =ã¨O`«HÍÅѨÙ=∞Öˇ¡, kiÃã#,
B
PU
J_»q=∞Öˇ¡, ã¨#fl*Ïl, "≥ÚyeѨÓ=ÙÅ`À ZѨC_»∂ â◊OHõ~°∞}˜‚ ѨÓlOK«
‰õÄ_»^Œ∞. =∞O^•~°O, lÖË¡_»∞, L"≥∞‡`«Î, |∂~°∞QÆ, ^Õ=HÍOK«#O, `åO„_»
ѨÙëêÊÅ∞, q+¨µ‚ ѨÓ[‰õΩ x+≤^ŒúO. WHõ, #~°ã≤OǨϙêfiq∞ ѨÓ[‰õΩ `≥Å∞ѨÙ,
ѨK«Ûx ~°OQÆ∞Å "≥Úye ѨÓ=ÙÅ∞ ‰õÄ_® x+≤^ŒúO.
706. ѨOK«QÆOQÆÅ∞ Uq ?
HÍ"Õs, `«∞OQÆÉèí„^• K« Hõ$+¨‚"Õ}© K«, Q“`«q∂ I
ÉèÏw~°näu qMϺ`åó ѨOK«QÆOQÍó „ѨH©iÎ`åóII
HÍ"Õi, `«∞OQÆÉ„íè ^Œ J<Õ ~Ô O_»∞ #^Œ∞Å HõÅ~ÚHõ`À „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ `«∞OQÆ
Éèí„^•#k JÖψQ XHõ „ã‘ÎH˜ LO_Õ "Õ}˜ÖÏQÆ ([_») Jun~°…OQÍ LO_Õ
Hõ$+¨"‚ }Õ © #k, XH˘¯Hõ¯ =∞ǨÏi¬K`Õ « XHÀ¯ k‰õΩ¯QÍ fã¨∞‰õΩáÈ|_ç „Ñ¨=Ç≤Ïã¨∂Î
U_»∞ áêÜ«∞Å∞QÍ q_çáÈ~Ú ã¨=Ú„^ŒOÖ’ U_»∞KÀ@¡ Hõe¿ã QÀ^•=i #k
("å\˜Ö’ Q“`«=ÚxKÕ`« fã¨∞‰õΩáÈ|_ç# HÍ~°}OQÍ Q“`«q∞ J<Õ ¿Ñ~°∞`À
Ñ≤Å∞=|_Õ QÀ^•=i áêÜ«∞) D <åÅ∞yO\˜`À áê@∞ Éèíw~°^äŒ∞xKÕ`«
PHÍâ◊O #∞O_ç fã¨∞‰õΩ~å|_ç, <ÕÅg∞^Œ „Ѩ=Ç≤ÏOz ÉèÏw~°kä J<Õ¿Ñ~°∞
QÀѨÙ~°O..... 343
á⁄Ok# QÆOQÍ#k J<Õ D SkO\˜h ѨOQÆOQÆÅ∞ JxÑ≤Å∞™êÎ~°∞. D
S^Œ∞ QÆOQÆÅ∂ áêáêÅ#∞ `˘Åy™êÎ~Ú.
707. 'J—HÍ~° ^Õ=`« Z=~°∞?
JHÍ~° ^Õ=`«x 'J*Ï=Úd— JO\Ï~°∞. D"≥∞ "Õ∞Hõ (J[)=ÚYO
Hõey Z„~°QÍ LO@∞Ok. `≥Å¡\ ˜ =„™êÎÅ∞ ^èŒiOz ǨÏO㨠"åǨÏ<åxfl
Hõey LO@∞Ok. <åÅ∞QÆ∞ KÕ`«∞Å∞O\Ï~Ú. ‰õΩ_çÉèÏQÆ=Ú# „H˜O^Œ #∞Oz
ÃÑ·H˜ =~°^Œ =Ú„^Œ, qÅ∞¡, Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù# JÉèíÜ«∞=Ú„^Œ, ÉÏ}Ïxfl^èŒiOz
LO@∞Ok. D"≥∞Ñ‘~O°î ÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛxLO@∞Ok. ǨÏOã¨ÉÁ=∞‡K≥H¯˜ LO@∞Ok.
708. 'P—HÍ~° ^Õ=`« Z=~°∞ ?
PHÍ~åk ^Õ=`«x P ^èŒ~°fi}˜ JO\Ï~°∞. D"≥∞ J^èŒ~°fi} "Õ^Œ=Ú#‰õΩ
ã¨O|OkèOz#k. #Å¡QÍ LO@∞Ok. `≥Å¡x =G=ÚÅ∞ Hõey LO@∞Ok.
<åÅ∞QÆ∞ KÕ`«∞Å∞O\Ï~Ú. ‰õΩ_çÉèÏQÍ# „H˜O^Œ #∞Oz ÃÑ·H˜ JÉèíÜ«∞=Ú„^Œx,
Y\ÏfiOQÆ PÜ«Ú^è•xfl ^èŒiOz LO@∞Ok. Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù# =~°^Œ =Ú„^Œ,
N
MË@=Ú#∞ ^èŒiOz LO@∞Ok. D ^Õ=`« "åǨÏ#O QÆ∞W~°Oz# „Ѩ™êÎ=#
A O M PÜ«∞# "≥O@ LO_Õ QÀ=Ù 'HÍ=∞^è#Õ ∞=Ù—‰õΩ ã¨OHˆ `«=∞x, ^•x á⁄^Œ∞QÆ∞
ÖË^Œ∞. D"≥∞ xÅ|_ç LO@∞Ok. H S . C
709. ^ŒM O∞Ou qt+¨ª`N
`«Î [Ü«
J„u, J#ã¨∂Ü«∞Å∞ |∞∞Hõ∆ÑT O « Uq∞\˜?
I ÃÑ· `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤, q+¨µ‚=¸iÎx
¨~°fiO`«
I C
™êH∆ͯ`«iOѨKãÕ ∞¨ ‰õΩx, `«=∞`« A
#Ü«Ú_»∞QÍ [xOK«∞=∞x HÀ~°QÍ =∞Ǩq+¨µ"‚ Õ
B L [x‡OK≥#x N=∞^•ƒùQÆ=`«O,^ÕgÉèÏQÆ=`«O,
'^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»∞—QÍ "åiH˜
=∂~°¯O_ÕÜU
P «∂k ѨÙ~å}ÏÅ∞ `≥eÜ«∞KÕã¨∞Î<åfl~Ú. D ^Œ`åÎ=`«~°} QÍ^äŒÖ’
qâı+¨ JO`«~å~°O÷ Wq∞_ç Ü«Ú#flk. Jk Éè∫uHõ, Jkè^q·≥ Hõ, P^蕺u‡Hõ"∞≥ #ÿ
'„u—q^èŒ áêѨ,`åѨ=ÚÅ#∞ [~ÚOz, ™êufiH,õ ~å[ã¨, `å=∞™êǨÏOHÍ~åxfl
(„uq^èŒ JǨÏOHÍ~åÅ#∞) áê~°„^Àe#"å_»∞ Hõ#∞Hõ 'J„u— Jx Ñ≤Å∞=|_ç#
=Úxã¨`=Ϋ Ú_»∞, Jã¨∂Ü«∞ ÖËx ™êkèfi 'J#ã¨∂Ü«∞—Å∞ ã¨O`å<å~°O÷ `«Ñ㨠∞¨ û
KÕ™ê~°∞.'|∞∞Hõ—∆ J#QÍ 'ÉèÅí ∂¡HOõ — Jx J~°O÷ . 'Ѩ~fi° `O« — xâ◊ÛÅã≤u÷ Ö’ #∞O_»∞
JK«ÅO ÉèÅí ∂¡HÑõ Ù¨ Ѩ@∞ì (=^ŒÅx nHõ)∆ ÖÏO\˜ xÜ«∞=∞ x+¨Åì `À, JK«OK«Å
`«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤#"åiH˜ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«#‰õΩ `å<Õ ^Œ`«∞Î_»=Ù`å_»#fl ÉèíH˜Î
ã≤^•ÌO`åxH˜ x^Œ~≈° #"Õ∞ D^Œ`™Î« êfiq∞ J=`«~}° O. D ^Œ`å΄`ÕÜ∂« q~åƒù=O
'=∂~°æj~°¬Ñ¨Ói‚=∞— ukä<å_Õ Hõ#∞Hõ qâı+≤Oz P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ#ʼnõΩ,
^Œ`ÀÎáêã¨#‰õΩ =∞Ç≤Ï=∂xfi`« '^Œ`«Î[Ü«∞Ou—QÍ PK«~°}©Ü«∞"≥∞ÿ#k.
344 QÀѨÙ~°O....
710. ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ ~°∂Ѩã¨OˆH`å~°÷O Uq∞\˜?
=¸_» `«ÅÅ`À, P~°∞ Éè∞í *ÏÅ`À, â◊OYK«„Hõ „uâ◊√ÖÏk PÜ«Ú^è•Å`À,
"≥O@ <åÅ∞QÆ∞ ‰õΩHõ¯Å`À, P=Ù`À ^Œ~≈° hÜ«Ú_≥Ü · Ú« #fl ^Œ`å΄`ÕÜÚ« x ã¨fi~∂°
ѨO "≥#∞Hõ ã¨OˆH`å~°÷=Ú ÖËHõáÈÖË^Œ∞.
=¸_»∞t~°=ÚÅ∞, P~°∞KÕ`«∞Å∞ „u=¸iÎ ã¨OˆH`åÅ∞, „|Ǩχ, q+¨µ‚,
t"å`«‡Hõ `Õ[ã¨fi~∂° ѨO ^Œ`Ϋ ã¨fi~∂° ѨO „H˜O^Œ ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Ö’¡ ^èiŒ OzÜ«Ú#fl
JHõ=∆ ∂Å, Hõ=∞O_»ÅO „|Ǩχ`åfixH˜ =∞^躌 KÕ`∞« Ö’¡x _»=∞~°∞HõO,„uâ◊¥ÅO
t=`åfixH˜, ÃÑ· Ô~O_»∞KÕ`«∞Ö’¡x â◊OYK«„HÍÅ∞ 'q+¨µ‚`«`åfixH˜— „ѨfHõÅ∞.
172 JO`Õ QÍHõ „uâ◊¥ÅO =∞#Ö’x „uQÆ∞}ÏÅ#∞ #tOѨKÕã≤ QÆ∞}Ïf`«∞_çQÍ
KÕã¨∞ÎO^Œx, â◊OY (FOHÍ~°)<å^ŒO ã¨$+≤ìHÍ~°ºxfl x~°fiÇ≤ÏOz [QÆ`«∞Î#∞
A O M
J*Ï˝#O #∞Oz "Õ∞ÖÁ¯Å∞ѨÙ`«∞O^Œh, Hõ=∞O_»ÅO z`åÎxfl â◊√kúKãÕ ∞¨ HÀ=∞x
N
„Ѩɒkèã¨∞ÎO^Œh K«„HõO Jq^Œº#∞ Å~ÚOѨKÕã¨∞ÎO^Œx ‰õÄ_» ÉèÏqOK«|_»∞
K«∞#flk.
O H S .C
M ION
T
#∞Oz K«`«∞ifi^èŒ Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷Å<Õ H©∆~åxfl^Œ`ÀÎáêã¨#‰õΩʼnõΩ JOk™êÎ_»x
A
IC
ѨÙ~å} „Ѩfu. ''^è~Œ À‡Ü«∞"≥∂ Q“~°#Ѷ∂¨ â◊√ÉèÏ) ^Œ`ÀÎáê㨉Ωõ ʼnõΩ JOk™êÎ_x»
L
B
ѨÙ~å} „Ѩfu. ''^èŒ~À‡Ü«∞"≥∂ Q“~°#Ѷ¨∂â◊√ÉèÏ) Ü«∞#∞ WO„kÜ«∞㨺 ^èŒ~°‡ó
PU
ã¨fiÉèÏ"À^èŒ~å‡kè =`Õ~°∞æ}Ï^Õ"å—— `«`«#∞ â◊~°}∞*ÁzÛ# Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA#∞
(^è~Œ ‡° ^Õ=`«#∞) QÀ=ÙQÍ `«# K≥O`« LOK«∞‰õΩx ~°Hã∆˜ ∞¨ <Î åfl_x» , P ^è~Œ ‡° ^Õ=`«#∞
<åÅ∞QÆ∞ „ѨHõ¯Å #∞Oz <åÅ∞QÆ∞"Õ^•Å∞, <åÅ∞QÆ∞ 'â◊√#Hõ— ~°∂Ѩ=ÚÅ`À
HÍáê_»∞`«∂ ^Œ`™Î« êfiq∞ P^Õâß#∞=~°∞ÖÎ ·ˇ L<åflÜ∞« x ‰õÄ_» ѨÙ~å} qk`«O.
^Œ`å΄`ÕÜ«∞ ã¨fi~°∂ѨOÖ’x JO`«~å~°÷q∞kÜÕ∞.
711. `«ÅO„ÉÏÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ "å_®e?
yO[ q~°QÆx aÜ«∂ºxfl Hõ_çy H˘kÌQÍ P=Ù<≥~Úº "Õã≤ HõÅ∞ѨÙ`å~°∞.
(H˘O^Œ~°∞ Ѩã¨∞Ѩ٠‰õÄ_» HõÅ∞ѨÙ`å~°∞.) g\˜x `«ÅO„ÉÏÅ∞ Jx JO\Ï~°∞.
=ÚO^Œ∞QÍ =^è∂Œ =~°∞Å∞ XHõi `«ÅÃÑ· XHõ~∞° ~Ô O_Õã≤ ™ê~°∞¡ =∞O„`«ÜÚ« HõOÎ QÍ
áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. q∞ye#"å\˜x áÈ\ÏáÈ\©QÍ =∞O„`«O ÖˉΩõ O_® áÈã¨∞‰õΩO
\Ï~°∞. =ÚO^Œ∞QÍ =~°∞_»∞ =^èŒ∞=Ù `«ÅÃÑ· h=ÙHÀ~°∞‰õΩ#fl ã¨O`å#=Ú
Jaè=$kú JQÆ∞QÍHõ Jx LOK«∞`å_»∞. J#O`«~°O =^èŒ∞=Ù áê_çѨO@Å∞
Jaè=$kú JQÆ∞QÍHõ Jx =~°∞x `«ÅÃÑ· `«ÅO„ÉÏÅ∞ LOK«∞`«∞Ok. Ô~O_»=
QÀѨÙ~°O..... 345
™êi =~°∞_»∞ Ü«∞[˝~°∂Ѩ"≥∞ÿ# HÀiHõ ã≤kúOK«∞QÍHõ Jx =^èŒ∞=Ù `«ÅÃÑ·
`«ÅO„ÉÏÅ∞ áÈ™êÎ_∞» . J#O`«~O° =^è∂Œ =~°∞Å∞ HõÅã≤ XHõi `«ÅÃÑ· XHõ~∞°
<å‰õΩ HÍ=Åã≤#^è#Œ =Ú Jaè=$kú JQÆ∞QÍHõ Jx`«ÅO„ÉÏÅ∞ áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
712. f~°÷Ü«∂„`«Å „áê=ÚYº`« Uq∞\˜ ?
P^蕺u‡Hõ =∂~°Oæ Ö’ „ѨÜ∂« }O „áê~°OaèOz# =ºH˜HÎ ˜ `å#∞ #=Ú‡‰õΩ#fl
=∂~åæxfl =∞iO`« |ÅѨiKÕ J#∞Éèí"åÅ∞ J=ã¨~°=∞=Ù`å~Ú. J@∞=O\˜
J#∞Éèí=O J`«xH˜ HõeyOKÕ „áêO`åÅ∞, =º‰õΩÎÅ∞ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜
"å\˜x "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ "≥à◊§@"Õ∞ f~°÷Ü«∂„`«. =Úhâ◊fi~°∞Å ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ `«=∞
ã¨O^ÕǨÅ#∞ f~°∞Û‰õΩ<Õ"å~°∞ QÆ`«OÖ’. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞#fl „Ѩ^ÕâßÖË Ñ¨Ù}º
Hˆ „∆ `åÅÜ«∂º~Ú. J@∞=O\˜ â◊HΘ „Ѩu+≤Oª z# ^Õ=`å=¸~°∞ÅÎ ^•fi~å Åaèã∞¨ OÎ k.
P qâı+¨ ã¨÷ÅѨÙ~å}O Hõey# ѨÙ}ºˆH∆„`åÅ#∞ ^Œi≈OK«@O=Å¡ =∂#=ÙÅ
=∞# ã¨∞Ö’ =∂~°∞Ê=ã¨∞ÎOk. =∂i# =∞#ã¨∞ =∞x+≤H˜ „ѨâßO`«`«#∞ KÕ‰õÄ~°∞
ã¨∞ÎOk. W^Õ f~°÷Ü«∂„`«Å „áê=ÚYº`«.
N M
713. ã¨^Œæ`«∞Å∞ Uq?
A O
. C
Ѩ~°=∂`«‡ÃÑ· ^Œ$+≤ì LOz JO`«ºHÍÅOÖ’ P ÉèíQÆ=O`«∞x 㨇iã¨∂Î
H S
MO I O N
^ÕÇ¨ xfl =kÖË"åiH˜ Z@∞=O\˜ ã¨^`æŒ ∞« Å∞ Åaè™êÎÜ∂≥ K«∂_»O_ç. =∂sK«∞_»∞
N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ H˘\˜ì# ÉÏ}OKÕ ÖË_ç â◊s~åxfl =ke, ~åHõ∆ã¨~°∂ѨO
AT
^•eÛ 't=t"å— Jx㨇iã¨∂Î t=eOQÆ=∞Ü«∂º_»∞. D eOQÆO WѨÊ\˜H©
L IC
QÀ^•=i [#‡™ê÷#=∞QÆ∞ <åã≤H±Ö’ =∂sKÕâ◊fi~° eOQÆO J<Õ ¿Ñ~°∞`À
B ^Œ∂H˜<å, `≥eÜ«∞Hõ hà◊§Ö’ `ÀÜ«∞|_ç<å |@ìÅ∞ `«_∞» ™êÎ~Ú. JÖψQ =∞#ã¨∞
PU
ѨÓlOѨ|_»∞`ÀOk. HÍ=∞HÀ\˜ Ñ‘~îåkèѨ`«∞ÅÖ’ ã¨zÛ^Œ…# [ÜÕ∞O„^Œ
ã¨~°ã¨fif ™êfi=ÚÅ"å~°∞ HõOz ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ JO`«ºHÍÅ=Ú# t=Ùx
^蕺xã¨∂Î t=eOQÍHõ$u <˘O^•~°∞. DÜ«∞# Ѩ^Œ=¸_»= Ñ‘~îåkèѨu.
JÖψQ W~°"·≥ S^Œ= Ñ‘~åî kèÑu¨ Ü≥∞ÿ # ã¨zÛ^•#O^Œ Ѷ∞¨ # [ÜÕ∞O„^Œ ã¨~ã° fi¨ f
™êfi=ÚÅ"å~°∞ QÀHõ~Hˆ‚° „∆ `«OÖ’ JO`«ºHÍÅ=Ú# t=Ùx ^蕺xã¨∂Î t=eOQÆ
=∞Ü«∂º~°∞.
g∞~åÉÏ~Ú NHõ$+¨µx‚ Ö’ b#=∞~ÚºOk. 㨉Ωõ ¯ÉÏ~Ú NáêO_»∞~°OQÆx
Ö’#∂, N=∞u `«iQ˘O_» "ÕOQÆ=∂O| N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞xÖ’#∂, ÉèíHõÎ QÆ∞_»
QÆ∂z t=eOQÆOÖ’#∂ b#=∞Ü«∂º~°∞. "åb‡H˜ =∞ǨÏi¬`«∞Åã‘^•ã¨∞QÍ
ѨÙ\Ïì_∞» . â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ Hõc~°∞^•ã¨∞QÍ Ñ¨Ù\Ïì_∞» . =ã≤+ª¨ =∞ǨÏi¬ xq∞K«„Hõ=iÎ
âßѨO=Å¡ =∞m§ =ã≤+¨µìQÍ<Õ [x‡OKå_»∞. =∞~°ÖÏ q~îÀÉÏQÍ Ñ¨Ù\Ïì_»∞.
<å~°^Œ =∞ǨÏi¬ `åºQÆ~åAQÍ, Náê^Œ™êfiq∞QÍ Hõ=∂Öò^•ãπQÍ [#‡Å#∞
346 QÀѨÙ~°O....
á⁄O^•_»∞. t"å=`å~°=∞QÆ∞ â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞QÍ *Ï˝#ã¨O|O^èŒ <åÜ«∞<å
~°∞QÍ, ~°=∞}=∞ǨÏi¬QÍ [#‡Å#∞ á⁄O^•_»∞. t"å=`å~°=∞QÆ∞ â◊OHõ~å
Kå~°∞ºÅ∞ HõeÜ«ÚQÆOÖ’ W~°"≥· Zxq∞k™ê~°∞¡ [#‡Å#∞ á⁄O^Œ∞`å~°@.
Pkâı+¨µ_»∞ ÖHõ∆ ‡}∞_»∞QÍ, ~å=∂#∞*Ï Kå~°∞ºÅ∞QÍ [#‡Å#∞ á⁄O^•_»∞
"åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞, cè=Ú_çQÍ, =∞^è•fiKå~°∞ºÅ∞QÍ [#‡Å#∞ á⁄O^•_»∞. J~°∞˚
#∞_»∞ NHÍǨÏã≤ÎÖ’ Hõ#flѨÊQÍ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. Hõ~°∞‚_»∞ t~À`«ÎO_» <åÜ«∞<å~°∞QÍ
[x‡OKå_»∞.
714. QÍÜ«∞„f =∞O„`åxfl „ã‘ÎʼnõΩ K≥ѨÊ~å^• ?
173 U =∞O„`«<≥·<å Z=iÔH·<å K≥ѨÊ=K«∞Û.^•xx Láêã≤OKÕ"å~°∞ x~°‡Å
ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À, Ѩq„`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À LO_»QÆeæ =∞O„`åxfl ã¨fi~°O`À
O
A ∞ ѨiѨi.q^èC•Å áÈ`«∞Ok.
"åiH˜ =∞O„`«O J#=ã¨~°O. `«O„`åÖ’¡ Pã≤ΉõÄ_»Éˇ@ì_»O =∞Ozk. M
ѨÅHõQÆe y`Õ, WO^Œ∞Ö’ Uk Ö’Ñ≤Oz<å ѨÙ~°∞+¨µ_≥·<å, „ÉÏǨχ}∞_≥·<å
N
715. [Ѩ=Ú KÕã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü« ∞ H
O ¿ã [ѨNO S
OÖ’ =∞#ã¨
JÖÏ xÅHõ_M »ÖËx =∞#ã¨∞`ÀIKÕO Ѷ¨eã¨∞ÎO^• ?
~T
ã¨=Ú„^ŒOÖ’ JÅÅ∞ L<åfl A Ú HÍ|\˜ì Jq `«yæ#ѨC_»∞ ™êfl#O
ICZ#fl\˜H© ™êfl#O KÕÜ«∞ÖËO. JÅÅ∞ L<åfl
KÕÜ«∂ Å#∞‰õΩO>Ë L =∞#O
U B „Ѩܫ∞uflOKåe. JÖψQ =∞#ã¨∞ xÅHõ_»QÍ LO_»_»O
™êfl#O KÕÜ«∞_®xH˜
ÖË^Œx P
[ѨO KÕÜ«∞HõáÈ`Õ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ á⁄O^ŒÖËO. =∞#O `≥eã≤ hà◊§Ö’H˜
ѨÓiÎQÍ ÉèQí =Æ O`«∞xÜ«∞O^Œ∞ x=∞QÆfl"∞≥ <ÿ å, HÍHõáÈ~Ú<å [ѨO KÕÜ∞« _»O=Å¡
Ѷ¨e`«O LO@∞Ok. F~°∞Ê`À H˘<åflà◊√§ „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ =∞#ã¨∞ Ѩq„`«=∞=Ù
`«∞Ok. Ѩq„`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞ ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∞O^Œ∞ ÅQÆfl=∞=Ù`«∞Ok.
''ã¨fiÅÊ=∞Ѩºã¨º ^è~Œ ‡° 㨺„`åÜ«∞`Õ =∞ǨÏ`À ÉèÜ
í ∂« `ü—— ^è~Œ ‡° HÍ~°ºO ZO`«
z#fl^≥·#ѨÊ\˜H© =^ŒÅ‰õΩO_® „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ J#O`« Ѷ¨ÖÏxflã¨∞ÎOk. XHõ™êi
NHõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«‡ <å~°^Œ∞xH˜ XHõ y<≥flÖ’ #∂<≥xOÑ≤, #∂<≥ XÅHõ‰õΩO_®
H˘O_»K«∞@∂ì uiy~°=∞‡<åfl_»∞. uiy =zÛ# <å~°^Œ∞}˜‚ NHõ$+¨µ‚_»∞ 'H˘O_»
K«∞@∂ì uiˆQ ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ ##∞fl Zxfl™ê~°∞¡ 㨇iOKå=Ù—Jx J_çQÍ_»∞.
#∂<≥ XHõ¯K«∞Hõ¯ ‰õÄ_® „H˜O^Œ Ѩ_»‰õΩO_® #_»ã¨∞Î#flѨC_»∞ <å =∞#ã¨O`å
#∂<≥ y<≥flg∞^Õ LOk. WOHõ h 㨇~°} ZÖÏ KÕÜ«∞QÆÅ#∞ Jx <å~°^Œ∞_»∞
|^Œ∞eKåÛ_»∞. WO`« z#fl ѨxÖ’<Õh=Ù##∞fl QÆ∞~°∞ÎÃÑ@∞ìHÀÖËHõáÈÜ«∂=Ù.
QÀѨÙ~°O..... 347
<å QÆ$ǨÏã¨÷ Éèí‰õΩÎ_»∞ K«∂_»∞, J`«_»∞ Z<Àfl ã¨O™ê~° ÉÏ^茺`«efl x~°fiiÎã¨∂Î
‰õÄ_® ##∞fl 㨇iã¨∞Î<åfl_»∞ Jx J<åfl_»∞ ÉèíQÆ"å#∞_»∞. ã¨O™ê~°OÖ’ Zxfl
Ѩ#∞Å =∞^躌 L<åfl ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ 㨇i¿ãÎ `«ÊHõ PÜ«∞# J#∞„QÆÇϨ O LO@∞Ok.
716. U ѨÙ+¨Ê=ÚÅ`À =∞#=Ú Ñ¨Ó[ KÕÜ«∂e ?
ѨÙëêÊÅ∞ ^Õ=`«ÅO^ŒiH© ZO`À „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ#q. JO^Œ∞ˆH, ѨÓ[Ö’
=∞#O `«Ñ¨Êxã¨iQÍ Ñ¨ÙëêÊÅ#∞ qxÜ≥∂yã¨∞ÎO\ÏO. ѨÙëêÊŠѨi=∞à◊O
^Õg ^Õ=`«Å‰õΩ ã¨O`À+¨O HõeyOѨ *Ëã∞¨ OÎ ^Œx ÃÑ^ŒÅÌ =∂@. K«∂_»=ÚK«Û@
HõeyOKÕ Ñ¨ÙëêÊÅ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ ã¨=∞iÊOK«_»O Hõ#∞flŠѨO_»∞QÆQÍ
LO@∞Ok. JO`ÕH͉õΩO_® Jq P#O^•xH©, ã¨O`«$Ñ≤ÎH© „ѨfHõQÍ xÅ∞
™êÎ~Ú. ѨÙëêÊÅQÆ∞iOz ‰õΩÖÏ~°‚= `«O„`«OÖ’ WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. 'ѨÙ}º
ã¨O=~°÷<åKåÛÑ≤ áêáœÑ¶¨∞ ѨiǨ~°`«ó ѨÙ+¨¯ÖÏ~°÷ „Ѩ^•<å~°÷O ѨÙ+¨Ê q∞`«ºaè
nèÜ∞« `Õ—— ѨÙ}Ϻxfl ÃÑOá⁄OkOѨ*ãË ,≤ áêáêxfl ѨiǨÏiOz, J<ÕHõ „ѨÜ∂≥ [
<åÅ#∞ Hõeyã¨∞OÎ k HÍ|\˜.ì ^•xfl ѨÙ+¨ÊO JO\Ï~°∞. WHõ âß~°^• uÅHõ=∞<Õ
A N O M
„QÆO^äOŒ '^≥=· 㨺 =∞ã¨HÎ Oõ ‰õΩ~åº `«∞¯ã¨∞"≥∂ѨÇÏ≤ `«O ã¨^•— Jx K≥|∞`ÀOk.
H S . C
JO>Ë, ^Õ=Ùx t~°ã¨∞û#∞ ã¨^•Ñ¨ÙëêÊÅ`À JÅOHõiOKåÅ#fl=∂@. WHõ
MO I O N
q+¨µ‚ <å~°nÜ«∞O ^èŒ~À‡`«Î~° ѨÙ~å}O WÖÏ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.|OQÍ~°O HÍh,
T
~°`åflÅ∞HÍh ã¨=∞iÊOK«#ѨÊ\˜H<õ åfl, ѨÙëêÊÅ∞ ã¨=∞iÊOz#ѨC_»∞ ^Õ=`«Å∞
A PU
L IC
ZO`À ã¨O`«∞+≤ì K≥O^Œ∞`å~°∞.
B
1. Ѩ=à◊=∞Öˇ¡ ѨÙëêÊÅ`ÀѨÓl¿ãÎ – =∞Oz PÖ’K«#Å∞, =∞Oz
PU
HÀiHõÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. 2. =∞Oy+¨OѨÙëêÊÅ`À ѨÓl¿ãÎ – F~°∞Ê, ã¨ÇϨ #O
ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. âßOu HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. 3. q~°∞z ѨÙëêÊÅ`À ѨÓ[KÕ¿ãΖ
â◊s~°OÖ’x "Õ_çx `«yæOz, =∞#ã¨∞û#∞ „ѨâßO`«OQÍ LOK«∞`«∞Ok. 4.
Z~°∞‰õΩ ѨÙëêÊÅ`À– ѨÓ[KÕÜ«∞_»O =∞#Ö’x J^è≥·~åºxfl áÈQ˘\˜ì, P`«‡
Ãã·÷~åºxflHõeyã¨∞ÎOk. 5. J~°o ѨÙëêÊÅ`À ѨÓlOK«_»O – ã¨`«ºã¨O^èŒ`«#∞
ÃÑOá⁄Okã¨∞ÎOk. 6. `≥Å¡ `å=∞~°Å`À ѨÓl¿ãΖÉèíH˜Îx „¿Ñˆ~Ñ≤ã¨∞ÎOk. 7.
`«∞Åã‘ ^ŒàÏÅ`À ѨÓ[KÕÜ∞« _»O– ÉèHí xΘ ÃÑOK«∞`«∞Ok. P^蕺u‡Hõ =∂~åæxfl
K«∂ѨÙ`«∞Ok. 8. QÆ<Õfl~°∞, r=Ou ѨÙëêÊÅ`À ѨÓlOK«_»O=Å¡ ^≥·=Og∞^Œ
ÉèHí Θ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. =ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. 9.^Œ=#O`À ѨÓ[KÕÜ∞« _»O–=º~°"÷ ∞≥ #ÿ
HÀiHõÅ#∞ J}z"Õã,≤ ã¨O`À+¨H~õ "° ∞≥ #ÿ r=<åxfl „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. 10.=∞Öˇ¡
ѨÓÅ`À ѨÓ[–áêѨ„ѨHÍ∆ à◊# KÕã∞¨ OÎ k. |∞kúx x+¨¯Å‡+¨OQÍ LOK«∞`«∞Ok.
348 QÀѨÙ~°O....
11. ã¨OÃÑOQÆ Ñ¨ÓÅ`À ѨÓlOK«_»O–Jxfl ~°OQÍÖ’¡ Jaè=$kúx KÕ‰õÄ~°∞
ã¨∞OÎ k. 12. <åQÆeOQÆ Ñ¨ÙëêÊÅ`À ѨÓ[=Å¡ Pi÷Hõ Ѩiã≤u÷ "≥∞~°∞QÆ=Ù`«∞Ok.
13. Z„~°=∞e¡ ѨٙêÊÅ`À ѨÓlOz#@¡~Ú`Õ ã¨HÅõ ã¨OѨ^ÅŒ ‰õÄ Jkè^=Õ `«
J~Ú# N=∞ǨÅH˜; Hõ\ÏHõO∆ ã≤kOú ã¨∞OÎ k.14. `å=∞~°, â◊OY ѨٙêÊÅ`À
ѨÓl¿ã–Î JÃ+âÂì fi◊ ~åºÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.15.=∂ˆ~_»∞ ^ŒàÏÅ`À ѨÓlOz#@¡
~Ú`Õ–*Ï˝<≥·â◊fi~°ºO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk.
717. Ü«∞=∞Ö’HÍkèѨu Ü«∞=Ú_»∞ Z=~°∞ ?
^ŒH˜∆}k‰õΩ¯‰õΩ JkèѨu. ã¨∂~°∞º_»∞, ã¨O[˝ `«e¡`«O„_»∞Å∞. ã¨∂~°∞ºx
174 `Õ[ã¨∞û `«@∞ìHÀÖËx ã¨O[˝ `«# KèåÜ«∞#∞ ã¨∂~°∞ºx=^ŒÌ LOz ѨÙ\˜ìO\˜H˜
"≥o§áÈ~ÚOk. KèåÜ«∞ `«# Ѩل`«∞Å#∞ „¿Ñ=∞QÍ K«∂ã¨∞‰õΩO@∂ ã¨O*Ï˝
A O M
ã¨O`å#"≥∞ÿ# Ü«∞=ÚxÃÑ· ѨHõ∆áê`«O K«∂Ñ≤OKÕk. `«##∞ J<å^Œ~°}
N
O S .C
KÕã∞¨ OÎ ^Œ<Õ HÀѨO`À `«#fl_®xH˜ HÍÅ∞#∞ Z`«QÎ Í HÍÅ∞ qiy <ÕÅÃÑ· Ѩ_=» ∞x
H
â◊Ñ≤OzOk. D q+¨Ü«∂xfl ã¨∂~°∞ºxH˜ K≥ѨÊQÍ „H˜O^ŒÑ¨_ç# áê^Œ=Ú
M ION
„H˜=ÚÅKÕ u#|_ç#ѨÙ_»∞ âßѨq"≥∂K« <åxfl WKåÛ_»∞. âßѨÉèíÜ«∞=ÚKÕ
AT
^èŒ~°‡=Ú#∞ HÍáê_»`«∞O_»_»O`À ^èŒ~°∞‡_»<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk. ^èŒ~°∞‡x ^èŒ~°‡
B L IC
QÆ∞}=Ú|\˜ì Ñ≤`«$Ö’HÍkèѨ`«ºO =zÛOk. Ü«∞=Úx ÉèÏ~°ºÅ∞ ^èŒ∂"≥∂~°‚,
q[Ü«∞Å∞. z„`«QÆ∞ѨÙÎ_»∞, ÖËYi,K«O_»∞_»∞ =∞ǨK«O_»∞_»∞ DÜ«∞# Ѩi
"å~°=Ú. =@=$Hõ∆=Ú „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# =$Hõ∆=Ú. ‰õΩOuÜ«∞O^Œ∞ Ü«∞=ÚxH˜
^èŒ~°‡~åA [x‡OKå_»∞.=¸_»∞<Õ„`«=ÚÅ∞, H©i@=Ú, <åÅ∞QÆ∞ KÕ`«∞ÅÖ’
HÍÅ^ŒO_»=Ú,áêâ◊=Ú, JÉèíÜ«∞=~°^ŒÇ¨Ïã¨Î=ÚÅ∞, ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# âߺ=∞ÖÏ
^Õq`À, =∞Ç≤Ï+¨ "åǨÏ#=Ú ZH˜¯ LO\Ï_»∞.
718. qâ◊fiHõ~°‡ Z=~°∞ ?
|∞∞ˆQfi^ŒOÖ’ qâ◊fix~å‡`«QÍ qâ◊fiHõ~°‡#∞ =i‚OKå~°∞. P qâ◊fiHõ~°‡ U
=#O#∞O_ç, U =$Hõ∆O#∞O_ç ^Òº, Ѩ$näfiÅ#∞ xi‡OKå_»∞. Éèí∞=#=ÚÅ#∞
^èŒiOz xÅ∞ÛxL#fl P ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ Z=fi_À g∞ =∞#ã¨∞ûÅ#∞ „ѨtflO
K«O_ç.(10.18.4)
1.=ã¨∞Î=Ù J<Õ =∞#∞=Ù‰õΩ, JOw~°ã¨‰õΩ ѨÙ\˜ì#"å_»∞. W`«_çH˜
PHõ$u ^•fi~å Kå‰õ∆Ω_»<Õ =∞#∞=٠ѨÙ_»`å_»∞.(ÉèÏQÆ) 2. „Ѩ*ÏѨu.
„Ñ≤Ü«∞„=`«∞_ç ÉèÏ~°º |i›+¨‡u W`«_ç ‰õÄ`«∞~°∞. 3. ^Õ=teÊ. „ѨÉèÏã¨∞_»<Õ
=∞#∞=Ù ‰õΩ=∂~°∞_»∞. W`«x `«e¡ |$ǨÏã¨Êu K≥eÜ«∞Ü≥ÿ∞# Ü≥∂QÆã≤kÌ.
QÀѨÙ~°O..... 349
ÉèÏ~°º „ѨÇ¨ k¡ . ã¨∂~°∞º_çÉÏè ~°º ã¨O[˝ qâ◊fiH~õ ‡° ‰õÄ`«∞~°∞. ã¨∞„w=Ùx H˘Å∞=ÙÖ’
g#fl #Å∞_»<Õ "å#~°∞_»∞ W`«x ‰õΩ=∂~°∞_»∞. qâ◊fi~°∂ѨÙ_»<Õ J<Õ"å_»∞
=∞~˘‰õΩ_»∞ L<åfl_»∞. qâ◊fiHõ~°‡ ^Õ=`«Å∞‰õΩ HÍ=Åã≤# #QÆ~åÅ∞, ǨÏ~°‡º
=ÚÅ∞, ~°^äŒ=ÚÅ∞, PÜ«Ú^èŒ=ÚÅ∞ `«Ü«∂~°∞KÕã≤ W™êÎ_»∞. ã¨O[˝ ã¨∂~°∞ºx
`Õ[ã¨∞û#∞ ÉèíiOK«ÖËHõ áÈ`Õ P H˜~°}=ÚÅ#∞ YO_çOz ã¨∞^Œ~°≈# K«„HõO
`«Ü∂« ~°∞KÕã≤ N=∞Ǩq+¨µ‚ =Ù‰õΩ WKåÛ_»∞. Éè∂í Ö’Hõ=ÚÖ’ WO„^Œ„Ѩã=÷¨ Ú#∞
xi‡OKå_»∞.
XHõ~ÀA qâ◊fiHõ~‡° ~°^=Œä ÚÃÑ· áÈ`«∞ Ѷ∞¨ $`åzx K«∂™ê_»∞. P"≥∞#∞
K«∂_»QÍ<Õ q=â◊√_≥· HÍ=∞ˆHoH˜ ~°=∞‡x Ñ≤eKå_»∞. P"≥∞ x~åHõiOK«_»O`À
qâ◊fiHõ~°‡‰õΩ HÀѨO=zÛ „Ѷ¨∞`åzx â◊¥„^ŒÜ≥∂xÜ«∞O^Œ∞ ѨÙ@ì=∞x â◊Ñ≤¿ãÎ,
h=Ù Éè∂í Ö’Hõ=ÚÖ’ Ѩ_`» å=x Ѩ~㰠ʨ ~°O âßáêÅ∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #QÍ qâ◊fiHõ~‡°
„ÉÏǨχ}∞xQÍ [x‡Oz „ѨÜ∂« QÆÖ’ [Ѩ=Ú KÕã∞¨ H˘O@∂O_Õ"å_»∞. Ѷ∞¨ $`åz
QÀѨHÍO`«QÍ „Ѩܫ∂QÆÖ’ qâ◊fiHõ~°‡‰õΩ Hõ#Ѩ_çOk. ѨÓ~°fi=$`åÎO `«=Ú
N
`≥Å∞ã¨∞‰õΩx P"≥∞`À ~°q∞OKå_»∞. "åiH˜ ѨÙ\˜ì# ã¨O`å#"Õ∞ HõOK«~°∞Å∞,
A O M M ION
C T
H }=Ú. Uq∞\˜ ?
=„_»OQÆ∞Å∞, ã¨fi~°‚HÍ~°∞Öˇ·<å~°x „|."≥· ѨÙ~å}=ÚÖ’ K≥ѨÊ|_çOk.
719. „|Ǩχ‰õΩ ѨÓ*Ï~°O›`« ÖËHõáÈ=_»O N HÍ~°S
„|Ǩχ `˘_»#∞O_çM <å~°^Œ∞_»∞ ѨÙI\ÏìO
_»∞. „|Ǩχ <å~°^Œ∞x`À h=Ù
ã¨$+≤ì KÕÜ∞« =∞x K≥áêÊ_»∞. <å~°^A T
∞Œ _»∞ nxH˜ x~åHõiOz <Õ#∞ ã¨O™ê~°|O^èŒ
=ÚÖ’ „Ѩ"tÕ OK«#∞. L HÍ=Ù<åC
I <Õ#∞ ã¨$+≤ì KÕÜ∞« #x u~°ã¯¨ iOK«QÍ „|Ǩχ‰õΩ
U B Ω_»∞"≥· â◊¥„^ŒÜ∂≥ xÜ«∞O^Œ∞ [x‡OK«=∞x â◊ÑO≤ Kå_»∞.
HÀѨO=zÛ h=ÙHÍ=Ú‰õ
<å~°^Œ∞_»P∞ HÀÑ≤Oz h‰õΩ ѨÓ*Ï^Œ∞Å∞ ÖˉõΩO_»∞#x „ѨuâßѨO WKåÛ_»x
„|Ǩχ "≥·=~°Î ѨÙ~å}=ÚÖ’ K≥ѨÊ|_çOk.
XHõ™êi „|Ǩχ‰õΩ, q+¨µ=‚ ÙÅ∞ `«=∞Ö’ Z=~°∞ Jkè‰Ωõ Å<Õ q+¨Ü∞« OÃÑ·
"å^Œ∞ÖÏ_»∞‰õΩO@∞O>Ë "åi Z^Œ∞@ „|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û`À XHõ eOQÆO
Pq~°ƒùqOzOk. ^•x P^ŒºO`«=ÚÅ∞ K«∂_»_®xH˜ W^ŒÌ~°∞ „|Ǩχ ÃÑ·H˜,
q+¨µ‚=Ù „H˜O^Œ"≥·Ñ¨Ù "≥àϧ~°∞. Z=Ô~·`Õ ^•x z=~° =~°‰õΩ "≥à◊`å~À "åiH˜
Ô~O_»="å~°∞ ã¨=∞㨯iOz, ѨÓlOKåÅx ѨO^≥O "Õã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ZO`«
HÍÅxH˜ ^•x `«∞kx KÕ~°ÖË^Œ∞. „|Ǩχ‰õΩ ÃÑ·#∞O_ç XHõ "≥ÚQÆe ѨÙ=Ùfi
HõxÑ≤Oz KåÖÏHÍÅO #∞O_ç D ã¨OÎ ÉèOí "≥Ú^ŒÅ∞ K«∂_®Åx „ѨÜ∞« uflã∞¨ <Î åfl
Jk ™ê^茺O HÍÖË^Œx K≥Ñ≤ÊOk. q+¨Ü«∞O `≥eã≤# „|Ǩχ ^•x "≥Ú^ŒÅ∞#∞
350 QÀѨÙ~°O....
`å#∞ K«∂ã≤#@∞¡ J|^ŒúO K≥ѨÊ_®xH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩx `«#‰õΩ ™êHõ∆ ºOQÍ
LO_»=∞x "≥ÚQÆeѨÙ=Ùfi#∞ HÀ~å_»∞. q+¨µ‚=Ù`À `å#∞ Hõ_»Ñ¨_ç =~°‰õΩ
"≥àϧ#x K≥Ñʨ QÍ q+¨µ=‚ Ù „|Ǩχ‰õΩ #=∞㨯iO Kå_»∞. JO`«t=Ù_»∞ „Ѩ`º« Hõ"∆ ∞≥ ÿ
„|Ǩχ J|^ŒúO P_®_»x K≥Ñ≤Ê „|Ǩχ‰õΩ ѨÓ*Ï~°›`« ÖˉõΩO_® â◊Ñ≤OKå_»∞.
„|Ǩχ‰õΩQÆÅ S^Œ==ÚYO QÍ~°ÉÌ =íè ÚYO J~ÚOk. „|Ǩχ t=Ùx „áêiúOz
âßѨq"≥∂K«=∞O HÀ~°∞HÀQÍ Ü«∞[˝=Ú ÅO^Œ∞ =∂„`«"∞Õ Ñ¨Ó*Ï~°›`« LO@∞Ok
HÍx W`«~° HÍ~°º„Hõ=ÚÅÖ’ ѨÓ[Å∞O_»=x J#∞„QÆÇ≤ÏOKå _»x t=ѨÙ~å
}OÖ’ K≥ѨÊ|_çOk.
175 =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x *’ºui¡OQÆO „|Ǩχ`À ''h‰õΩ =~°q∞K≥^ŒÌ#∞ HÀ~°∞
H˘=∞‡Ok——. „|Ǩχ `å#∞ Jkè‰õΩ_»∞QÍ LO_®Å<Õ HÀiHõ`À t=Ùx `«#‰õΩ
A N O M
‰õΩ=∂~°∞xQÍ [x‡OK«=∞x HÀ~å_»∞. t=ÙxH˜ HÀѨO=zÛ „|Ǩχ‰õΩ ѨÓ*Ï~°›`«
O S .C
ÖˉΩõ O_® â◊ÑO≤ Kå_»x =∞~˘Hõ ѨÙ~å} Hõ^#Œä O. „|Ǩχ q+¨µ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~∞° ÅÖ’
H
=ÚH˜Îx HõeyOKÕ"å~°∞ Z=fi~°∞ Jx =Ú#∞ʼnõΩ ã¨O^ÕǨÏO~åQÍ, nxx
x~åú~}° KÕÜ∞« _®xH˜ Éè$í QÆ∞=Ùx xÜ«∞q∞O Kå~°∞. =ÚO^Œ~Q° Í „|Ǩχ =^Œ‰Ì Ωõ
IC A
=zÛ# Éè$í QÆ∞=Ù „|Ǩχ J#∞=∞u ÖˉΩõ O_® J`«x ã¨=∞HõO∆ Ö’ ‰õÄ~°∞Û<åfl_∞» .
D HÍ~°}OQÍ „|Ǩχ Éè$í QÆ∞=ÙÃÑ· HÀѨ Ѩ_®¤_∞» . h=Ù ~°*’QÆ∞} „Ѩ^•è #∞_»=Ù.
B L
=ÚH˜xÎ W=fiÖ=Ë Ù h‰õΩ Ö’Hõ=ÚÖ’ ѨÓ[ÖˉΩõ O_»∞#∞ QÍHõ! Jx â◊ÑO≤ z#@∞¡
PU
=∞ǨÉèÏQÆ=`«OÖ’ K≥ѨÊ|_çOk.
=~°=ÚÅ∞ HÀi `«Ñ㨠∞¨ û KÕã#≤ ~åHõã∆ ∞¨ ÅO^ŒiH˜ =~°=ÚÅ∞ W=fi_O» ,
P =~°|ÅO`À Ö’HÍʼnõΩ ÉÏ^èÅŒ ∞HõeyOK«_O» , Wk Ç≤Ï~°}ºHõâÑ◊ Ù¨ _»∞ ^ŒQ~æÆ °
#∞O_ç ~å=}∞x =~°‰Ωõ ™êQÆ_O» , "åix ã¨OǨÏiOK«_®xH˜ q+¨µ=‚ Ù qq^èŒ
J=`å~°=ÚÅ∞ Z`«Î=Åã≤ ~å=_»O`À áê@∞ „|Ǩχ~åHõ∆ã¨∞ʼnõΩ =~°=ÚÅ∞
WKÕÛ ^Õ=ÙxH˜QÍ „|Ǩχ^Õ=Ùx JѨMϺuH˜ HÍ~°}=∞=fi_»O`À ѨÓ[Å∞
`«yáæ È~Ú#@∞¡ K≥ÑC¨ HÀ=K«∞Û#∞.=~°=Î ∂#OÖ’ ^ÕâO◊ "≥Ú`«OÎ g∞^Œ „|Ǩχ‰õΩ
~å[™ê÷<Ö£ ’x Pr‡~üÖ’ ѨÙ+¨¯~°ã~¨ ã° ∞¨ û „áêO`«OÖ’ XHõ^"Õ åÅÜ«∞O =∂„`«"∞Õ
HõxÑ≤™ÈÎOk. JÖÏ<Õ PO„^茄Ѩ^ÕâòÖ’ QÆ∞O@∂~°∞lÖÏ¡Ö’x QÆ∞O@∂~°∞
Ѩ@ì}=Ú#‰õΩ ã¨∞=∂~°∞ 20 H˜.q∂. ^Œ∂~°=ÚÖ’ KÕ„É’Å∞ „QÍ=∞=Ú
K«`«∞~°∞‡Y „|ǨχeOˆQâ◊fi~åÅÜ«∞O L#flk. Z‰õΩ¯= =∞Ok Éèí‰õΩÎÅ∞ QÆ∞~°∞
"å~°=Ú<å_»∞ ã¨O^Œi≈™êÎ~∞° . qkè„"å`« =∂~°∞ÛHÀ"åÅO>Ë D ^Õ"åÅÜ«∞=Ú
ã¨O^Œi≈OK« =Åã≤#^Õ !
QÀѨÙ~°O..... 351 352 QÀѨÙ~°O....
ã¨$+≤ì ã≤÷uÅÜ«∞ HÍ~°∞Å∞QÍ „|Ǩχ, q+¨µ‚, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞. giÖ’ „áê~°OÉèOí Ö’ „|Ǩχ‰õΩ XHõ t~°¿ãû LO_Õ^xŒ `«^#Œ O`«~° HÍÅOÖ’
~°Hõ∆} =ÚMϺ=ã¨~°O Hõ#∞Hõ ~°Hõ∆}#∞WKÕÛ q+¨µ‚=Ù JO^ŒiH˜ P~å^èŒ∞º_»∞. 5t~°ã∞¨ ûÅ∞ L^Œƒqù Oz#@∞¡ ѨÙ~å} Hõ^#Œä O. „|Ǩχ ã¨$+≤xì ÃÑOá⁄OkOK«
r=<åxH˜ =ÚMϺ=ã¨~=° ∞~Ú# ã¨OѨ^ÅŒ ‰õΩ Jkèëêª#"≥∞#ÿ ÅH©∆ ‡^Õq q+¨µ‚ _®#H˜ `«# ^ÕǨÏO #∞O_ç â◊`«~°∂ѨJ<Õ ¢ã‘Îx ã¨$+≤ìOKå_»∞. J`«ºO`«
=¸iÎ Éèψ~º J=fi_»O`À q+¨µ‚=Ùx JO^Œ~°∞ „áêiú™êÎ~°∞. ã¨∞O^Œ~° ~°∂ѨO Hõey# D"≥∞ "åH±, ã¨~°ã¨fiu. JuÖ’Hõ ã¨∞O^ŒiÜ≥ÿ∞#
t=Ù_»∞ ÅÜ«∞HÍ~°‰Ωõ _»∞. =∞~°}=∞O>Ë JO^ŒiH˜ ÉèÜ í ∞« "Õ∞. =∞~°}O D"≥∞#∞ „|Ǩχ "≥∂Ç≤ÏOz `«^ÕHõ ^Œ$+≤ì`À K«∂_»™êQÍ_»∞. „|Ǩχ ^Œ$+≤ìH˜
HÍ"åÅx ™ê=∂#ºOQÍ Z=~°∞ J_»QÆ~°∞ HÍx =∞~°}O ^Œ∂~°O KÕÜ«∞=∞x ã≤QÆ∞æѨ_ç# ã¨~°ã¨fiu J`«x ^Œ$+≤ìH˜ ^Œ∂~°OQÍ LO_»_®xH˜ q∞ye#
ÖË^• "≥∂Hõ∆O „Ѩ™êkOK«=∞x t=Ùx „áêiú™êÎ~°∞. k‰õΩ¯Å"≥·Ñ¨Ù uiy`Õ P "≥·Ñ¨Ù K«∂_»_®xH˜ Z_»=∞, ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨ÙÅ, "≥#∞Hõ"≥·Ñ¨Ù
D „áê~°ú#Åxfl ѨÙ\˜ì# `«~°∞"å`«. ѨÙ\˜ìOKÕ ^Õ=Ù_»∞ „|Ǩχ ѨÙ@ìHõ t~°ã¨∞ûÅ#∞ ã¨$+≤ìOK«∞ ‰õΩ<åfl_»∞. P"≥∞ ÃÑ·H˜"≥o`Õ ÃÑ·# XHõt~°ã¨∞û
=ÚO^Œ∞ PÜ«∞##∞ „áêiúOKÕ J=HÍâ◊=ÚÖË^∞Œ . ѨÙ\˜Oì KÕ „|Ǩχ#∞ ѨÙ\˜Oì K« 176 U~°Ê_çO^Œx D q^èŒOQÍ 5 t~°ã¨∞ûÅ∞ U~°Ê_®¤Ü«∞x ѨÙ~å} Hõ^äŒ#O.
=∞x Z=~°∞ „áêiúOK«~∞° ZO^Œ∞HõO>Ë uiy ѨÙ\Ïì ÅO>Ë „Ѩã∞¨ `Î O« =∞~°}O˜ "å}˜Ñ¨Ù~°O^Œ~°∞Å ã¨O`å#O =~°Î=∂# ã¨$+≤ìH˜ HÍ~°‰õΩ_≥·# ã¨fiÜ«∞OÉèí∂
Kåe. „Ѩã∞¨ `Î O« =∞~°}O˜ K«_O» Z=fiiH˜ W+¨Oì HÍ^Œ∞. =∞~°}O˜ z# `«~∞° "å`« =∞#∞=Ù.
721. #~°<å~åÜ«A NZ=~°∞ ?
∞}∞Å∞ O M
Ù¨ x ã¨OǨÏiOz#S`«~.∞° C
ѨÙ\˜ìOK«=∞x „|Ǩχ#∞ „áêiúOK«ÖË~°∞. D `«`åfixfl J~°úO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
^è~Œ ∞° ‡xѨل`«∞Å∞. Ç≤Ï~°}ºHõâÑ◊ H
„|Ǩχ *Ï˝#OHÍ"åe. Wk UH˘kÌ =∞Ok =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅHÀ `«Ñʨ q∞ye#
M `å~°O ~Ô O_»∞ ÉèÏQÍÖˇO· M O
k. #~°~∂° Ѩ=Ú #~°∞_»N
"å`« #~°ãO≤ Ǩ=

A N C O
"åiH˜ ™ê^茺OHÍ^Œ∞. `«=∞HÀiHõÅ∞ f~°Û=∞O@∂ „áê~°ú#Å∞ KÕ¿ã"å~°∞ I O ∞, ã≤OǨÏ~°∂Ѩ=Ú <å~åÜ«∞
}∞_»∞ JÜ«∂º~°∞. g~°∞ |^Œs=#OÖ’T`«Ñ㨠∞¨ û KÕã∞¨ ‰õΩO@∞O>Ë P `«Ñ㨠∞¨ û#∞
H .
t=ˆHâ◊=ÙÅ#∞ „áêiúOK«_»O „áê~°OaèOKå~°∞. t=ˆHâ◊=ÙÅ<Õ ã¨OѨ^ŒÅ‰õΩ,
S Aû~°ã¨Å#∞ ѨOѨQÍ, <å~åÜ«∞}∞_»∞ `«#
MO I O N
"≥∂Hõ∆=Ú HÀã¨O „áêi÷OK«_»O`À „|Ǩχ‰õΩ ѨÓ*Ï~°›`« ÖˉõΩO_® áÈ~ÚOk. K≥_»H˘@ì _®xH˜˜ WO„^Œ∞I_»C
T~°∞=Ù#∞ QÀ~°B ∞`ÀL
∞ JѨ
wHõQÍ JHõ¯_»#∞O_ç ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# XHõ ¢ã‘ÎѨÙ\˜ìOk.
720. „|ǨC χ‰õΩA
T
Ö∫H˜HõOQÍ PÖ’z¿ãÎ W^Õ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# HÍ~°}=∞x K≥ѨÊ=K«∞Û#∞.
P
T~°∞=ÙÅ#∞O_ç U ѨÙ\˜Oì k Hõ#∞Hõ P"≥∞ T~°fit J~ÚOk. D"≥∞#∞ K«∂ã≤#
\’¡ I5 =ÚMÏÅ∞ LO_Õq. <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å"≥·Ñ¨Ù 4,
S^Œ∞ =ÚMÏÅ∞<åflÜ«∂ ?
„|Ǩχ‰õΩ "≥Ú^ŒL JѨû~°ã¨Å∞ ã≤QÆ∞æ`À "≥#∞Hõ‰õΩ "≥o§áÈÜ«∂~°∞. gi =^Œú PÜ«Ú^èŒ=ÚÅ∞
U \B LO_»_»OK«∂ã≤# „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ gi`À "åkOz Ü«Ú^•úxH˜ kQÍ_»∞. ZO`«
P
T~°úfiOQÍ XHõ ˜ LO_Õk. XHõ™êi „|ǨχQÆ~°fiO`À t=Ùx ^Œ∂+≤OKå_»∞.
HÀÑ≤Oz# t=Ù_»∞ HÍÅÉè̌·~°=Ùx ѨÙ\ì̃Oz ^Œ∂+≤Oz# t~°ã¨∞û#∞ #~°Hõ=∞x áÈi<å QÔ Å=HõáÈ=_»O`À q+¨µ=‚ Ù#∞ „áêi÷OK«QÍ ™êfiq∞„Ѩ`º« Hõ"∆ ∞≥ ÿ #~°<å~å
Ü«∞}Å∞ q+¨‚fiOâ◊=Ú "å~°x, "å~°∞ J*ËÜ«ÚÅx K≥ÃÑÊ#∞.
P*Ï˝Ñ≤O Kå_»∞. nxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç# „|Ǩχ `«# S^Œ= t~°ã¨∞û t=Ùx ^ŒQÆæ~° ѨÓ~°fi=Ú ã¨ÇϨ „ã¨H=õ K«∞_»<Õ ~åHõã∆ ∞¨ x â◊s~°OÃÑ· "≥~Úº Hõ=K«=ÚÅ∞
Ѩ_®Åx ^•x`À t=Ù_»∞ aèHÍ∆ @# KÕÜ∞« =∞x t=Ùx HÀ~å_»x ™ê¯O^äÑŒ Ù¨ ~å LO_Õq. "åxx ã¨OǨÏiOK«_®xH˜ Z=fiiH˜ â◊H˜Î LO_Õk HÍ^Œ∞. gxx
}O HÍjYO_» =ÚÖ’ K≥ѨÊ|_çOk. ã¨OǨÏiOK«_®xH˜ #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∂Î #~°∞_»∞ "≥~Úº
ѨÓ~°fiO ^Õ"åã¨∞~° Ü«Ú^ŒOú [iˆQ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ „|Ǩχ‰õΩ QÍ~°ÉÌ =íè ÚY ã¨O=`«û~° =ÚÅ∞ `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ Ü«Ú^•úxH˜ "≥à◊§QÍ<Õ <å~°Ü«∞}∞_»∞ `«Ñ¨ã¨∞û
PHÍ~°OÖ’L#fl 5==ÚYO LO_Õk. Jk ^•#=ÙÅ`À g∞~°∞ ÉèÜ í ∞« Ѩ_H» Oõ _ç. KÕÜ∞« _»O, <å~åÜ«∞}∞_»∞ "≥~Úºã¨O=`«û~°=ÚÅ∞ `«Ñ㨠∞¨ ûKÕã≤ Ü«Ú^Œ=ú Ú#‰õΩ
<Õ#∞ ^Õ=`«Å#∞ „q∞Oy"Õ™êÎ#∞ Jx J<åfl_»∞. Jk q#fl ^Õ=`«Å∞ t= "≥àQ¡◊ Í<Õ #~°∞_»∞ Ü«Ú^Œ=Ì Ú =∂x `«Ñ㨠∞¨ û‰õΩ "≥à§◊ _»O Dq^èOŒ QÍ ã¨ÇϨ „ã¨H=õ
q+¨µ‚=ÙÅ`À K≥áêÊ~°∞. t=Ù_»∞ „|ǨχÜ≥ÚHõ¯ 5= t~°ã¨∞û#∞ YO_çOKå_»∞. K«∞x 999 Hõ=KåÅ∞ ÉèËkOKå~°∞. `«~°∞"å`« [#‡Ö’ XHõ¯ Hõ=K«OÖ’
P t~°ã¨∞û áê`«à◊=ÚÖ’ Ѩ_çOk. Pt~°ã¨∞û YO_çOK«|_ç# „áêO`«"Õ∞ Hõ~°∞‚xQÍѨÙ@ìQÍ, #~°<å~åÜ«∞}Å∞ Hõ$ëê‚~°˚#∞Å∞QÍ [x‡Oz Hõ~°∞‚}˜‚
„|Ǩχf~°úO. K«Oáê~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 353
722. PÜ«Úˆ~fi^Œ P^Œ∞º_»∞ Z=~°∞ ?
PÜ«Úˆ~fi^•Kå~°∞º_»∞. H©∆~°™êQÆ~°=∞^èŒ#OÖ’ KÕuÖ’ HõÅâ◊O`À
ѨÙ\˜#ì "å_»∞. DÜ«∞#ˆH J|∞˚_<» Õ ¿Ñ~°∞LOk. XHõ™êi HÍj~åA ^è#Œ ∞fi_»∞
<å~åÜ«∞}∞x J#∞„QÆÇϨ O HÀã¨O `«Ñ㨠∞¨ ûKÕ™ê_»∞. `«Ñ㨠∞¨ û‰õΩ "≥∞zÛ# <å~å
Ü«∞}∞_»∞=~°O HÀ~°∞ HÀ=∞#QÍ 'hJOâ◊`À Ѩل`«∞_»∞— HÍ"åÅx J_çQÍ_»∞.
Éè∂í Ö’HõOÖ’ „Ѩ[Å∞ qq^èŒ ~ÀQÍÅ`À ÉÏ^èÑŒ _¨ _» O» K«∂ã≤ ^ŒÜ∞« `À <å~åÜ«∞
}∞_»∞ `«#JOâ◊QÍ '^èŒ#fiO`«i— J=`å~°OÖ’ HÍj~åA Ѩل`«∞xQÍ [x‡O
Kå_»∞. Éèí~°^•fiAx =^ŒÌ PÜ«Úˆ~fi^Œâߢã¨ÎO <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.
723. =∞Ǩq+¨µ‚=Ù "åǨÏ#=Ú Z=~°∞ ?
ѨH˜∆~åA. N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù "åǨÏ#=Ú. J#∂~°∞_ç ™È^Œ~°∞_»∞.
J`«ºO`« |Åâße. `«e¡ q#`« HÍ|\˜ì "≥·#`ÕÜ«Ú_»x JO\Ï~°∞. `«O„_ç
Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞. WO„^Œ∞}˜‚ F_çOz J=∞$`«O `≥zÛ `«e¡H˜ ^•ã¨ºq=ÚH˜Î KÕ™êÎ_»∞.
W`«_ç Ô~Hõ¯Å∞ QÆ\ ˜ì`«#O=Å¡ QÆ~°∞_»∞x ã¨∞Ѩ~°∞‚_»∞ JO\Ï~°∞. =∞}˜<åQÆ∞_»<Õ
N O M
âı+µ¨ x ‰õΩ=∂~°∞_»∞ qǨÏiã¨∞OÎ _»QÍ QÆ~∞° _»∞_»∞ P áê=Ú#∞ <À@ Hõ~∞° K«∞‰õΩx
H A . C
=zÛOk. Pã¨~Ê° =Ú t=Ùx „áêi÷OzOk. t=Ù_»∞ Páê=Ú#∞ q_çÑO≤ K«=∞x
MO I O N S
#Okx ѨOѨQÍ, #Ok q+¨µ‚=Ù`À K≥ÃÑÊ#∞. q+¨µ‚=Ù K≥Ñ≤Ê<å QÆ~°∞_»∞_»∞
P áê=Ú#∞ =^ŒÅÖË^Œ∞. h=Ù |ÅÇ‘Ï#∞_»=Ù Hõ=∞‡x q+¨µ‚=Ù â◊Ñ≤OK«QÍ,
AT
QÆ~°∞_»∞_»∞ q+¨µ‚=Ù#∞ â◊~°}∞ HÀ~°QÍ h=Ù t=Ùx „áêiÌOK«=∞x K≥áêÊ_»∞.
L IC
t=Ùx =^Œ‰Ì Ωõ "≥o§ "Õ_∞» H˘#QÍ h=Ù Q“`«q∞Ö’ ™êfl#=Ú KÕã≤ „áêi÷OK«=∞x
B
PU
K≥áêÊ_»∞. W`«_»∞ ™êfl#OKÕã≤ t=Ùx „áêiúOK≥#∞. QÆ~°∞_»∞_»∞ ™êfl#O KÕã≤#
KÀ@∞ QÆ~°∞_»f~°ú=∞x „|Ǩχ ѨÙ~å}=ÚÖ’ K≥ѨÊ|_çOk. HÍoOk #kÖ’
„Ѩ"Õt¿ãÎ =∞~°}˜ ™êfi=x ™œÉèí =∞ǨÏi¬ QÆ~°∞`«‡O`«∞}˜‚ â◊Ñ≤™êÎ_»∞. Wk
K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ HÍmÜ«∞=∞<Õ ã¨~Ê° =Ú W`«xH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç P =∞_»∞QÆ∞Ö’ ^•‰õΩ¯O
@∞Ok. W`«_»∞ r=¸`«"åǨÏ#∞}˜‚ ~°H˜∆™êÎ_»∞.
^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ QÆ~°∞_»∞x q„QÆǨÏ=Ú "≥∂HÍà◊§ÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx #=∞™ê¯~°
=Ú„^ŒÖ’ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. 2,4,8 KÕ`∞« Å∞ LO\Ï~Ú KÕ`∞« ÅÖ’ â◊OY=Ú. K«„Hõ=Ú,
HõuÎ,ã¨~°Ê=Ú =∞iÜ«Ú J=∞$`«áê„`« ^èŒiOz#@∞¡#fl H˘xfl q„QÆǨÏ=ÚÅ∞
HõxÑ≤™êÎ~Ú.
724. =∞Ǩq+¨µ‚=Ù âı+¨áê#∞Ê Pkâı+¨µ_»∞ Z=~°∞ ? âıëê„k ZÖÏ U~°Ê_ç#k ?
âı+¨µ_»∞ Hõ„^Œ∞= ‰õΩ=∂~°∞_»∞. `«O„_ç Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞. `«# `«e¡ q#`«#∞,
`«=ڇʼnõΩ KÕã≤# J^èŒ~å‡xH˜ ‰õΩÑ≤`«∞_≥· "åix q_çz „|Ǩχ#∞ QÆ∞iOz
354 QÀѨÙ~°O....
`«Ñ¨ã¨∞ûKÕ™ê_»∞. „|Ǩχ„Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ h=Ù ã¨`«º^èŒ~°‡ x~°`«∞_»=Ù. h=Ù Éèí∂ÉèÏ~°
=Ú#∞ =Ç≤ÏOK«∞, QÆ~°∞_»∞x`À ã¨Yº=Ú KÕÜ«Ú=∞x P^ÕtOKå_»∞. Éèí$QÆ∞
=∞ǨÏi¬ âßѨO=Å¡ |Å~å=∂=`å~°O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
âı+¨µ_»∞ ã¨~°æ=ÚÖ’ q+¨µ‚x ^•fi~°=Ú=^ŒÌ HÍѨÖÏHÍã¨∞ÎO_»QÍ, q+¨µ‚
^Œ~°≈<å~°ÌO=zÛ# "åÜ«Ú=Ù#∞ J_»¤yOK«QÍ, QÆ~°∞_»∞x u~°ã¨¯iOz =ÚO
^Œ∞‰õΩ áÈ=_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOK«QÍ "åi~°∞=ÙiH˜ áÈ~å\ÏxH˜ ky `«=∞
|ÖÏxfl ѨiH˜∆OK«∞HÀ=_»O „áê~°OaèOKå~°∞. ã¨Ok_çH˜ q+¨µ‚=Ù |Ü«∞@‰õΩ
=zÛ, âı+µ¨ _»∞ "Õ∞~°∞=Ù ‰õΩ=∂~°∞_≥#· "≥OHõ\Ï„kx K«∞@∞ì‰Ωõ #∞#∞. "åÜ«Ú=Ù
177 ^•xx Hõ^ŒÖÏÛe. Hõke`Õ "åÜ«Ú=Ù, Hõ^ŒÅHõáÈ`Õ âı+¨µ_»∞ |Å=O`«∞_»x
K≥ÃÑÊ#∞. âı+¨µ=Ù "≥OHõ\Ï„kx QÆ\ ˜ìQÍ K«∞@∞ìH˘#QÍ "åÜ«Ú=Ù ^•xx
Hõ^ŒeÛ ^Œ∂~°OQÍ qã≤~å_»∞. âı+¨µ=Ù zO`«`À ã¨fi~åæxH˜áÈ=Hõ qKå~°O`À
A N O M
LO_»QÍ q+¨µ‚=Ù J`«xx F^•ˆ~Û_»∞. âı+¨µ_»∞ J^Õ Ñ¨~°fi`«OÃÑ· LO_»_»O`À
O H S .C
J^Õ âıëê„k J~ÚºO^Œx "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° =∞ǨÏ`«‡ºOÖ’ K≥ѨÊ|_çOk.
725. q+¨µ‚=¸iÎ PÜ« M Ú^èŒ=Ú áêOK«O
I N„áêâ◊ã¨Îº=Ú Uq∞\˜ ?
[º=Ú
N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù PÜ«Ú^è=Œ T
A Ú. ѨOK«[#∞_»<Õ ~åHõã∆ ∞¨ x â◊s~°=ÚÖ’
L#fl â◊OY=Ú. |Å~å=∞Hõ
L I C
$+¨µÅ‚ QÆ∞~°∞"≥#· ™êOnѨÙx Ѩل`«∞_»∞ „ѨÉÏè ã¨f~°Ì
ã¨=Ú„^ŒP
B
=Ú# [ÅHÍÖÏ\ÏÅ∞ P_»∞`«∞O_»QÍ XHõ ÔH~°@=Ú "åxx H˘@ìQÍ
U H˘@∞ì‰õΩáÈ~Ú h\˜Ö’ =ÚxyáÈ=QÍ Ñ¨OK«[#∞_»∞
=ÚÖ’H˜
„q∞OQÍ_»∞. ™êOnѨÙxH˜ QÆ∞~°∞^ŒH˜∆}QÍ `«# Ѩل`«∞x HÀ~°QÍ |Å~å=∞
Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨=Ú„^Œ∞x =^ŒÌ‰õΩ "≥o§ QÆ∞~°∞Ѩل`«∞x W=∞‡xHÀ~å_»∞. „ѨÉèÏã¨
f~°ú=Ú# L#fl áêOK«[#∞º_»∞ „q∞OQÍ_»x ã¨=Ú„^Œ∞_»∞ K≥ѨÊQÍ „ѨÉèÏã¨
f~°=ú ÚÖ’ky ѨOK«[#∞_çfl K«∂ã≤ "åx`À áÈ~å_ç pbÛ"Õ™ê_»∞. JO^Œ∞#fl
â◊OMÏxfl NHõ$+¨µ‚_»∞ fã¨∞‰õΩx Ü«∞=∞ѨÙiH˜ "≥o§ P â◊OMÏxfl T^•_»∞.
P <å^•xH˜ LeH˜¯Ñ¨_#ç Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA NHõ$+¨µ_‚ ∞» =zÛ# Ѩxx `≥Å∞ã¨∞
‰õΩx ™êOnѨÙx Ѩل`«∞x WzÛ Ñ¨OÑ≤OKå_»x N=∞ǨÉèÏQÆ=`«=ÚÖ’
K≥ѨÊ|_çOk.
726. ^ŒOѨ`«∞Å =∞^茺 J#∞~åQÆ=ÚÃÑOKÕ J~°÷<åsâ◊fi~å=`å~°O ZÖÏ =zÛOk ?
„|Ǩχ „Ѩ[Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå_»∞ HÍx "åà◊√§ Z^Œ∞QÆ∞ ÉÁ^Œ∞QÆ∞ ÖˉΩõ O_®
LO_ç áÈÜ«∂~°∞. P HÍ~°}OQÍ „Ѩ*’`«ÊuÎ [~°QÖÆ ^Ë ∞Œ . JѨÙ_»∞ PHÍâß"å}˜
''¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ[O@Å#∞ HõeÊOK«=∞x—— P^ÕtOzOk. HÍx „|Ǩχ‰õΩ P
QÀѨÙ~°O..... 355
~°∂Ѩ=Ú Uq∞\’ ZÖÏLO@∞O^À É’^èŒÑ¨_»ÖË^Œ∞. t=Ù}˜‚ „áêiÌOK«QÍ
J#∞„QÆÇ≤ÏOz# t=Ù_»∞, ã¨QÆ=Ú ¢ã‘Î,ã¨QÆ=Ú Ñ¨Ù~°∞+¨ ~°∂Ѩ=ÚÖ’ HõxÑ≤O
Kå_»∞. `«##∞O_ç â◊H˜Îx q_»nã≤ K«∂Ñ≤OKå_»∞. JѨÙ_»∞ „|Ǩχ ''¢ã‘ÎÅ#∞
ã¨$+≤Oì K«_O» <å=Å¡ HÍ=_»O HÍÖË^∞Œ . P â◊HxΘ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«=∞x HÀ~å_»∞——.
JѨÙ_»∞ â◊H˜Î Hõ#∞ÉÁ=∞Å #∞O_ç XHõ ^Õq Pq~°ƒùqOzOk. `«Hõ∆}"Õ∞ â◊H˜Î
t=Ù_çÖ’ b#"≥∞áÿ È~ÚOk. 'â◊H!Θ P„|Ǩχ hÔH`· Ñ« ã≤ ∞¨ <Î åfl_∞» . J`«#x J#∞„QÆ
Ç≤ÏOK«∞——=∞x K≥Ñ≤Ê JO`«~åú#O K≥O^•_»∞.J^Õ J~°ú<åsâ◊fi~å=`å~°O.
727. *Ï˝#=Ú „Ѩ™êkOKÕ ^ŒH˜∆}Ï=¸iÎ Z=~°∞ ?
178
Pk QÆ∞~°∞=ÙQÍ K≥ѨÊ|_»¤ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x ~°∂ѨO ^ŒH˜∆}Ï=¸iÎ.
„|Ǩχ q^•º „áêÑ≤HÎ Àã¨O ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ ã¨^•t=Ùx =^Œ‰Ì Ωõ "≥àϧ~°∞.
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ t=Ù_»∞ Q“iã¨"Õ∞`«∞_≥· ^Õ=QÆ}ÏÅ =∞^茺# <å@ºO KÕã¨∞Î
<åfl_»∞. D #$`«ºw`« q<À^Œ∞_≥·# ã¨O™êi `«=∞‰õΩ „|Ǩχq^ŒºÅ#∞ ZÖÏ
É’kè™êÎ_x» J#∞=∂#O`À "≥#H˜¯ uiQÍ~°∞. JÖÏ u~°QQÆ Í<Õ XHõ =∞„iK≥@∞ì
A N O M
„H˜O^Œ t=Ù_»∞ Ü«Ú=~°∂ѨOÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx =$^Œ∞úÖˇ·# t+¨µºÅ‰õΩ =zÛ#
H . C
^ŒH} MO I O N S
ã¨O^ÕǨÅ#∞ `«# =∞ø#O`À x=$uÎ KÕã¨∞Î<åfl_»∞. PÜ«∞<Õ ^ŒH˜∆}Ï=¸iÎ.
∆˜ Ï=¸iÎ ^•fi~å ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok#@∞¡ K≥Ñʨ
|_çOk. T ≥∞ÿ# „¿B
IC A
t=ÙxÜ≥ÚHõ¯ *Ï˝#ã¨fi~∂° ѨO ^ŒH}∆˜ Ï=¸iÎ. =∞Ǩq+¨µ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ *Ï˝#
B L
ã¨fi~∂° ѨO ǨÏÜ«∞„w"å=`å~°O. t=Ù_»~<ú° åsâ◊fi~° `«`Ϋ fiO. J~°<÷ åsâ◊fi``« Ϋ fiO
PU
~°Hõ∆} áê~°≈fiO XHõ\ ˜. "å=∞áê~°≈fiO XHõ\ ˜. ^ŒH˜∆} JO>Ë ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù. Jk
ѨÙ~°∞+¨ ÉèÏQÆO (ѨÙOÉèÏ=O) "å=∞=∞O>Ë Z_»=∞ÉèÏQÆO „ã‘Î~°∂ѨO. XˆH
K≥`· #« º `«`Î fi« O '„㑖ΠѨÙO— ~°∂ѨOQÍ ~Ô O_»∞ÉèÏQÍÅ~ÚOk. JO^Œ∞Hˆ HÍo^•ã¨
=∞Ǩ Hõq '„ã‘ΠѨÙO™ê"å`«‡ÉèÏQ“`Õ aè#fl=¸ˆ~Îã≤ûã¨$Hõ∆Ü«∂—J<åfl_»∞.
^ŒH}∆˜ –^ŒH∆õ JO>Ë ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ k Jx ÖÏHõ}∆ H˜ Í~°O÷ . ã¨fi`O« „`«"∞≥ #ÿ ^ŒxJ~°O÷ .
ã¨fi`«O„`«=Ú ã¨fi`«ó „Ѩ=∂}ã≤^Œú"≥∞ÿOk *Ï˝#"≥ÚHõ¯>Ë. K≥·`«#ºâ◊H˜Î Ô~O_»∞
J‰õΩ∆ ÅÖ’ ^ŒH}∆˜ ÏH˜∆ Ö’<Õ qâı+O¨ QÍ Jaè=ºHõ=Î ∞ø`«∞Ok. `«`åÎ fixH˜ ^ŒH}∆˜ "≥∞#ÿ
=¸iÎ *Ï˝#â◊H˜Î JO^Œ∞ˆH '*Ï˝#â◊Hõκ=`å~åÜ«∞ ^ŒH˜∆}Ï =¸~°ÎÜÕ∞ #=∞ó—
JO\Ï~°∞. ^ŒH˜∆}Ïaè =ÚYOQÍ =@=$Hõ∆O „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Û#fl =¸iÎ ^ŒH˜∆}Ï
=¸iÎ 'PKåˆ~ºO„^ŒO— „|Ǩχ q^Œº#∞ É’kèOKÕ PKå~°º ѨÙ~°∞+¨µÅO^Œ~°‰õΩ
=¸ÅѨÙ~°∞+¨µ_»∞. ''=∞ø# "åºMϺ „ѨHõ\ ˜`« Ѩ~°„|Ǩχ`«`«Î fi"£∞—— PÜ«∞#
356 QÀѨÙ~°O....
=∞ø#=Ú„^Œ`À Ѩ~„° |Ǩχ `«`åÎ fixfl É’kèã∞¨ <Î åfl_∞» . t=Ùx *Ï˝#â◊HºÎõ =`å~°O
^ŒH˜∆}Ï=¸iÎ.
728. JÅH˜; (*˺ëêª^Õg) Z=~°∞ ?
H©∆~°™êQÆ~° =∞^èŒ#OÖ’ ÅH©∆ ‡^ÕqHõO>Ë =ÚO^Œ∞ =zÛ#k JÅH˜∆ ‡.
D"≥∞<≥ÖÏ Ñ¨ÓlOKåÖ’ É’^è•Ü«∞# ã¨∂„`åÅÖ’ K≥Ñʨ |_çOk. Ѩ^Àâ◊`å|ÌO
Hõ<åfl =ÚO^Œ~° D"≥∞#∞ ѨÓlOKÕ"å~°∞. `«~°∞"å`« HÍÅOÖ’ Wk `«yæ
áÈ~ÚOk. D"≥∞ Ѩ~åâ◊H˜Î JOâ◊Jx â‹·=ѨÙ~å}OÖ’ K≥ѨÊ|_çOk.
=∞`åO`«~°OÖ’ „|Ǩχ =∂#㨠ѨلuHõQÍ K≥ѨÊ|_çOk. D"≥∞#∞ HõÑ≤Å∞_»∞
q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_x» giH˜ J^è~Œ ∞° ‡_»<Õ Ñ¨Ù„`«∞_»∞ Hõey#@∞¡ K≥Ñʨ |_çOk.
H˘xfl ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ JO^ŒqHÍ~°"≥∞ÿ# =Úã¨e~°∂ѨOÖ’, QÍ_ç^ŒÃÑ·
A N
‰õÄ~°∞Ûx KÕuÖ’ pѨÙ~°∞`À LO@∞Ok. Ѩ`åHõOÃÑ· HÍH˜LO@∞O^Œx K≥ѨÊ
O M
O S .C
|_çOk. D"≥∞#∞ P~åkèOz# "åiH˜ Hõ+¨ì#ëêìÅ∞ `˘Åy JÃ+ìÂâ◊fi~åºÅ#∞
H
M ION
Hõeyã¨∞OÎ ^Œx K≥Ñʨ |_çOk.D"≥∞<Õ *˺ëêª^gÕ Jx JO\Ï~°∞. H˘xfl ѨÙ~å}Ï
ÅÖ’ â◊<Õâ◊fi~°∞x ÉèÏ~°ºQÍ =i‚™êÎ~°∞.
729. NHõ$+¨Aµ‚x „¿ÑTÜ«∞ã≤ ~å^èŒ Z=~°∞ ?
NHõ$+¨µ‚x ¿Ñ~°L∞ `«IÅCz# "≥O@<Õ QÆ∞~°∞ΉõΩ =KÕÛ =∞~À¿Ñ~°∞ ~å^èŒ.
x+¨¯Å‡+¨"U Ñ=∞ `«`åfixH˜ ~å^èŒ „Ѩu~°∂ѨOQÍ ~å^èŒ#∞ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞.
P q+¨µÖ‚ ’HõOÖ’ q+¨µ=‚ Ù#∞ ѨÓlOz ''h `˘_»ÃÑ· ‰õÄ~˘Û#=Öˇ
WO„^•}˜
#<Õ HÀiHõ——#∞ HÀ~°QÍ Éèí∂Ö’Hõ=ÚÖ’ <Õ#∞ Hõ$+¨µ‚_»<≥· [x‡Oz#ѨÙ_»∞ h
HÀiHõ fÔ~Û^Œ#x =~°q∞KåÛ_»∞. â◊z^Õ"Õ ~å^èŒ Jx K≥ѨÊ|_çOk.
ǨÏi=Oâ◊=ÚÖ’ ѨÙ\ì̃# ~å*ˇ·# =$+¨ÉèÏ#∞xH˜ HõàÏ=u^•fi~å ѨÙ\ì̃#
‰õΩ=∂Ô~~· å^è.Œ NHõ$+¨µx‚ H˜ "Õ∞#`«.Î Hõ$+¨µ_‚ ∞» QÀÖ’Hõ=ÚÖ’ L#flÑÙ¨ _»∞ PÜ«∞#
â◊s~°O#∞O_ç ѨÙ\˜ì#k HÍ=_»O`À JO>Ë ~åã¨=Ú#∞O_ç ѨÙ\˜ì#k Hõ#∞Hõ
~å^èŒ J~ÚOk. NHõ$+¨µ‚_»∞ ~å^èŒ#∞ "≥∂Ç≤ÏOKå_»∞. ~å^èŒ â◊s~°=Ú#O^Œe
~À=∞‰õÄѨ=ÚÅ#∞O_ç QÀÑ≤HÅõ ∞ѨÙ\Ïì~∞° . ~å^è=Œ ∂^è=Œ ÙÅ „¿Ñ=∞ JÖ∫H˜H=õ Ú,
JÉè∫uHõ"≥∞ÿ#kQÍ MϺu K≥OkOk. gi ã¨xflÇ≤Ï`« ã¨O|O^èŒ =∂^èŒ∞~°ºO
™ê\˜ÖËxk HÍ#∞Hõ nxH˜ =∞^èŒ∞~°ÉèíH˜Î J<Õ ¿Ñ~°∞=zÛOk.
730. ã¨~°Ê^À+¨ x"å~°}‰õΩ =∂#™ê^Õq ѨÓ[ KÕÜ«∂ÖÏ ?
ã¨~°Ê^À+¨âßOuH˜ KÕ¿ã ѨÓ[ÅÖ’ =ÚYº"≥∞ÿ#k =∂#™ê^Õq ѨÓ[.
Hõâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨu =∂#ã¨Ñ¨Ù„uHõ =∂#™ê^Õq. D"≥∞ˆH [~°`å¯~°∞=<Õ
QÀѨÙ~°O..... 357
¿Ñ~°∞ LOk. ѨÓ~°fiHÍÅO Éè∂í Ö’HõOÖ’ ã¨~Ê° ÉèÜí ∞« O Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO_»_O» `À
JO^Œ~°∞ Hõâ◊ºÑ¨Ùx â◊~°}∞ "Õ_»QÍ „|Ǩχ^Õ=Ùx ã¨Ç¨Ü«∞O`À "Õ^•Å#∞O_ç
c*ÏHõ∆~åÅ#∞ ‰õÄiÛ =∞O„`åÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. "å\˜H˜ Jkèëêª# ^Õ=`«
=∂#™ê ^Õq. =∂#™ê^Õq t=Ùx QÆ∞iOz `«Ñ¨ã¨∞ûKÕÜ«∞QÍ, t=Ùx P[˝
"Õ∞~°‰õΩ ѨÙ+¨¯~° ˆH∆„`«OÖ’ =¸_»∞ Ü«ÚQÍÅ∞ `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤Ok. NHõ$+¨µ‚_»∞
ã¨~°fiÖ’Hõ ѨÓl`«=Ù Hõ=∞‡x =~°OWzÛ `å<Õ "≥Ú^Œ@QÍ Ñ¨ÓlOK«QÍ
`«~°∞"å`« â◊OHõ~°∞_»∞ q∞ye# ^Õ=`«Å∞ ѨÓlOKå~°∞. Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ D"≥∞#∞
[QÆ`å¯~°∞ =ÚhO„^Œ∞#‰õΩ WzÛ q"åǨÏO KÕ™ê_»∞.
XHõ<å_»∞ =∂#™ê^Õq X_çÖ’ [~°`å¯~°∞_»∞ x„kã¨∞OÎ _»QÍ ã¨O^蕺
ã¨=∞Ü«∞"≥∞ÿ x`«ºHõ~°‡‰õΩ "Õà◊ q∞OzáÈ`ÀO^Œ#fl HõOQÍ~°∞Ö’ x„kã¨∞Î#fl
Éè~í #ΰ ∞ "Õ∞ÖÁ¯Ñ¨QÍ, HÀÑ≤Oz# [~°`å¯~°∞_»∞ P"≥∞x q_çzáÈÜ«∂_»∞. "åiH˜
Hõey# ã¨O`å#"Õ∞ Jã‘ΉõΩ_»∞. [#"Õ∞[Ü«Ú_»∞ ã¨~°ÊÜ«∂QÆ=Ú KÕã¨∞Î#fl
ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ WO„^•k ^Õ=`«Å „áê~°#Ì Å`À =∂#™ê^Õq `«# ‰õΩ=∂~°∞_≥#·
Jã‘ΉõΩx ѨOÑ≤ Ü«∂QÆ=Ú#∞ PÑ≤OzOk.
N O M M ION
731. QÆ}Ëâ◊√x ѨلuHõH ã¨OA
`À+‘=∂`« Z=~°. C
∞?
L`«Î~°ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ ѨÓO
M N
[ÅO^Œ∞‰õΩO@∞#fl S ^Õ=`« ã¨O`À+‘
=∞~˘Hõ
I Oí=ÚÅ∞ ™È^Œs ™È^Œ~°∞Å =∞^茺
=∂`«. XHõ™êi QÆ}Ëâ◊ Ѩل`«∞Öˇ·# ˆH∆=∞ ÖÏÉè
T B
J#∞|O^è•xH˜ „ѨfHõQÍ K≥ѨÊ|_ç
C A # ~°H∆Í|O^èŒ#=Ú `å=Ú KÕã¨∞HÀ"åÅ
QIÍ QÆ}Ëâ◊√x ã¨OHõÅÊ=ÚKÕ <Õ„`«=ÚÅ #∞O_ç XHõ
#∞O^Œx QÆ}Ëâ◊√x HÀ~°
B L
U
*’ºu "≥Å∞=_ç XHõ ÉÏeHõ ~°∂ѨO ^èŒiOzOk. QÆ}Ëâ◊ Ѩل`«∞Öˇ·# ˆH∆=∞
P Ω qâı+¨"≥∞ÿ# ã¨O`À+¨=Ú HõeyOz#k HÍ=_»O`À P"≥∞‰õΩ
ÖÏÉèí=Úʼnõ
ã¨O`À+‘ ^Õ=`«QÍ, ã¨O`À+‘=∂`« J~Ú#@∞¡ K≥ѨÊ|_çOk.
732. [fi~°=ÚÅ∞ x"å~°}‰õΩ j`«ÖÏ^Õq 㨇iOKåÖÏ ?
L`«Î~åk#, ɡOQÍÖò, Xi™êû ~å¢+¨ì=ÚÅÖ’ "åº^èŒ∞Å#∞ x"åiOѨ
KÕ¿ã ^Õ=`«QÍ j`«ÖÏ^Õqx qâı+O¨ QÍ P~åkè™êÎ~∞° . J#O`« â◊HΘ ã¨fi~∂° Ñ≤}˜
J~Ú# [QÆ^•O| `«# J#O`« J#∞„QÆǨxfl qq^èŒ ~°HÍÅ∞QÍ JOkOK«
_®xH˜ ^•eÛ# ~°∂áêÅÖ’ j`«ÖÏ^Õq XHõ\ ˜.
QÍ_ç^Œ"åǨÏ#OÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx KÕ@,pѨÙ~°∞, HõÅâ◊O`À D ^Õq ~ÀQÆ
<åâ◊Hõ â◊‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨OHˆ `«O.(JÅH˜∆ ‡H˜ W^Õ ~°H"õ ∞≥ #ÿ ~°∂Ѩ=Ú Hõey LOk.)
`≥Å∞QÆ∞^Õâ◊OÖ’#∞ qq^èŒ "åº^èŒ∞ʼnõΩ J=∞‡"å~°¡#∞, „QÍ=∞^Õ=`«Å#∞
358 QÀѨÙ~°O....
H˘Å=_»O JO^ŒiH˜ `≥eã≤O^Õ. Ñ≤šʼnõΩ =KÕÛ P@Å=∞‡ (J"≥∂‡~°∞)
x"å~°}‰õΩ D ^Õq<å=∞㨇~°} KÕÜ«∞_»O`À<Õ [fi~°`åáêÅ#∞ áÈQ˘_»∞
`«∞O^Œx K≥ѨÙ`å~°∞.
733. ^èŒ<åkèѨu ‰õΩÉË~°∞_»∞ Z=~°∞ ?
q„âß=ã¨∞=Ù, WÅaÅÅ H˘_»∞‰õΩ. JO^Œ∞Hõx "≥„· â◊=}∞_»∞, SÅaÅ∞_»∞
Jx Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . Ü«∞‰õΩ∆ ʼnõΩ, QÆ∞ǨϺ‰õΩʼnõΩ „ѨÉ∞íè =ÙQÍ K≥Ñʨ |_®¤_∞» . ~å*Ïkè
~å[<Õ a~°∞^Œ∞ HõeyL<åfl_»∞.ã¨=Ú„^•kèѨu. t=ÙxH˜ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞.
„|Ǩχ=Å¡ #ʼnõÄ|~°∞_»<Õ ‰õΩ=∂~°∞_çx, Ö’HõáêÅHõ`åfixfl, ^è<Œ åkèÑ`¨ åºxfl,
179 L`«~Î k° âßkè Ѩ`åºxfl =∞iÜ«Ú ÅOHõ#∞ =~°OQÍ á⁄O^•_»∞.`«O„_ç J#∞=∞
u`À ÅOHõÖ’ rqã¨∞OÎ \Ï_»∞. HÍx ~å=}∞x KÕuÖ’F_ç, ѨÙ+¨ÊHõ q=∂#O
A N O M
‰õÄ_® áÈQ˘@∞ì‰õΩx QÆO^äŒ=∂^Œ# Ѩ~°fi`«O KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. ‰õΩÉË~°∞xã¨Éèí
O S .C
„Ѩãk≤ Kú O≥ kOk. „ÉÏǨχ}∞Å#∞ K«OÑ≤#O^Œ∞‰õΩ q~°∂ áê‰õΩ∆ _»<Õ QÆO^è~Œ ∞° fi}‚˜
H
‰õΩÉË~°∞_»∞ â◊Ñ≤™êÎ_»∞. áê~°fif^Õqx Jã¨∂Ü«∞`À K«∂ã≤#O^Œ∞‰õΩ Ñ≤OQÍàÏ
‰õΩ∆ _çQÍ =∂~°`å_»∞. JO^Œ∞Hˆ UHõÑO≤ QÆ∞_»∞, UHõÑO≤ QÆà√◊ _»∞ Jx Ñ≤Å∞™êÎ~∞° .
AT
=∞}˜=∞O`«∞x`À HõÅã≤ ѨÙ+¨ÊHõOÃÑ· u~°∞QÆ∞`«∞O_»QÍ =∞}˜=∞O `«∞_»∞ L"Õ∞‡¿ãÎ
IC
Jk JQÆã¨∞κ_»∞ g∞^Œ Ѩ_»_»_»O`À "åix â◊Ñ≤™êÎ_»∞.
L
PU
Ѩ^•‡=u`À q"åÇ¨Ï [iˆQ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_»∞ ‰õΩÉË~°∞x
=^ŒÌ ^èŒ<åxfl JѨCfã¨∞‰õΩ<åfl_»x, N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞xH˜ Éèí‰õΩÎÅ∞ K≥e¡Oz#
=Ú_»∞ѨÙÅ∞ JѨCg∞^Œ =_ô¤QÍ [=∞KÕÜ«∞|_»`åÜ«∞x, HõeÜ«ÚO`åOÖ’
‰õΩÉË~°∞x JѨC f~°∞`«∞O^Œx N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°=∞ǨÏ`«‡ºOÖ’ K≥ѨÊ|_çOk.
|OQÍ~°=Ú =O\˜ â◊s~°KåÛùÜ«∞, Ô~O_»∞ <Õ„`«=ÚÅ∞, <åÅ∞QÆ∞ KÕ`«∞
ÅÖ’ „H˜O^Œq JÉèíÜ«∞ =~°^ŒÇ¨Ïã¨Î=ÚÅ∞, ÃÑ·q KÕ`«∞ÅÖ’ HõuÎ,_®Å∞#∞
Ѩ\ ˜ìLO_Õ Ü«∞[˝ã¨∂„`«=Ú, L`«ÎsÜ«∞=Ú, ã¨~åfiÉèí~°}=ÚÅ`À, ÉèÏ~°º z„`«
ˆ~MÏ^Õq, Jâ◊fi"åǨÏ#=Ú ZH˜¯ LO\Ï~°∞.
734. =∞x+≤ =∞$`«∞º=Ù `«~°∞"å`« ZHõ¯_çH˜ áÈ=Ù#∞ ?
=∞x+≤ =∞$`«∞º=Ù `«~åfi`« `«# Hõ~°‡##∞ã¨iOz Ѩ~°Ö’Hõ=Ú#‰õΩ
áÈ=Ù#∞. U =∂#=Ù_≥·`Õ q^•ºÅÜ«∞=ÚÅ∞, J#fl㨄`«=ÚÅ∞, ^Õ"åÅÜ«∞
=ÚÅ∞ xi‡Oz n#[#∞ʼnõΩ ¿ã=KÕÜ«Ú<À J`«_»∞ K«O„^ŒÖ’Hõ=ÚÖ’
ã¨∞Y=ÚQÆ LO_»∞#∞. =∞iÜ«Ú U =∂#=Ù_≥·`Õ "å[¿ÑÜ«∞ ™È=∞Ü«∂QÍk
ǨÏ=#=ÚÅ∞ KÕÜÚ« <À J`«_∞» ã¨fi~Öæ° ’Hõ=ÚÖ’ ã¨∞Y=Úá⁄O^Œ∞#∞. DÔ~O_»∞
QÀѨÙ~°O..... 359
q^èŒ=ÚÖˇ·# =∂#=ÙÅ∞ Ѩ~°Ö’Hõ=ÚÖ’ H˘O`«HÍÅ=Ú ã¨∞Y=ÚQÍ LO_ç
=∞~°Å Éèí∂Ö’Hõ=Ú# [x‡O`«∞~°∞. HÍx Z=Ô~·`Õ ã¨QÆ∞} „|Ǩχ} Láêã¨#
KÕÜ«Ú^Œ∞~À "å~°∞ „|Ǩχ֒Hõ=Ú#‰õΩáÈ~Ú „|Ǩχ*Ï˝#=Ú#∞ á⁄Ok
JK«Û@<Õ =ÚH˜áÎ ⁄O^≥^~Œ ∞° . WO`Õ H͉õΩO_» áêѨH~õ ‡° Å <åK«iOz# [#∞Å∞
=∞~°}Ï#O`«~°=Ú Ü«∞=∞Ö’Hõ=Ú #O^Œ∞ áêѨѶ¨Å=ÚÅ#∞ÉèíqOz uiy
Éèí∂Ö’Hõ=Ú#<Õ [x‡O`«∞~°∞.
735. <åÅ∞QÆ∞ Ü«ÚQÆ=ÚÅÖ’ „Hõ=∞=ÚQÆ XH˘¯Hõ¯ Ü«ÚQÆ=ÚÜ≥ÚHõ¯
HÍÅ „Ѩ=∂} "≥∞O`« ?
Hõ $ `« Ü « Ú QÆ = Ú–17,28,000=~° ¬ =ÚÅ∞, „`Õ ` åÜ« Ú QÆ = Ú–
12,96,000 =~°¬=ÚÅ∞, ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆ=Ú 8,64,000 =~°¬=ÚÅ∞,
HõeÜ«∞QÆ=Ú – 4,32,000 =~°¬=ÚÅ∞. D q^è=Œ ÚQÆ <åÅ∞QÆ∞ Ü«ÚQÆ=ÚÅ∞
Hõeã≤ XHõ =∞ǨÜ«ÚQÆ=Ú JQÆ∞#∞. 1000 =∞ǨÜ«ÚQÆ=ÚÅ∞ QÆ_çz#KÀ
ã¨$+≤Hì ~õ Ü
ΰ ∞ÿ≥ # „|Ǩχ‰õΩ XHõk#=Ú. Dq^è=Œ ÚQÆ 1000 =∞ǨÜ«ÚQÆ=ÚÅ∞
A N O M
QÆ_zç # Ñ≤=∞‡@ „|Ǩχ‰õΩ XHõ ~å„u JQÆ∞#∞. 432,00,00,000 ã¨O=`«û~°
H . C
=ÚÅ∞ „|Ǩχ‰õΩ XHõ ~å„uJQÆ∞#∞. J#QÍ 432,00,00,000 ã¨O=`«û~°
S 739. ѨOKåÜ«∞`«#=ÚÖ’
O N
=ÚÅ∞ „|Ǩχ‰õΩ XHõk#=Ú. =∞~°Å Wxfl ã¨O=`«û~°=ÚÖˇ·#KÀ XHõ ~å„u.
M L „ÑI¨^C
736. gkèQÆ∞=∞‡OÖ’ U á¶È\’ `«yTeOKåe O
I ? WO\˜H˜ "≥#∞Hõ U á¶È\’
I C A
`«yeOKåe?
q<åÜ«∞‰õΩB _ç á¶L
È\’#∞ gkè QÆ∞=∞‡OÖ’ `«yeOK«=K«∞Û#∞. `«#
Ú`ÀU
`˘O_»=P Jã¨∞~°â◊‰õΩÎÅ Ñ‘_»Å#∞ `«~°∞=Ú`å_»∞. ǨÏ#∞=∞O`«∞_ç á¶È\’
WO\˜"≥#∞Hõ `«yeOKåe.`«#`ÀHõ`À Jã¨∞~°â◊‰õΩÎÅ#∞ `«~°∞=Ú`å_»∞.
737. #k #^Œ=Ú QÆÅ =º`åºã¨=Ú Uq∞\˜ ?
`«∂~°∞Êk‰õΩ¯"≥Ñ· Ù¨ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î áÈ~Ú `«#O`« `å<Õ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ Hõe¿ãk
#k J#|_»∞`«∞Ok. Ѩ_»=∞@ k‰õΩ¯"≥·Ñ¨Ù „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î áÈ~Ú JHõ¯_» #k`À
KÕi ã¨=Ú„^Œ^ŒOÖ’ Hõe¿ãk #^Œ=Ú J#|_»∞`«∞Ok.
738. q„QÆǨÅH˜ ѨÓ[KÕ¿ã Ѩ^Œúu Uq∞\˜ ?
ѨÙ~°∞+¨µÖˇ`· Õ `«Å‰õΩ™êfl#=Ú K≥Ü∞« º=Åã≤ L#flk. „ã‘ÅÎ ∞ HõO~îO° =~°‰Ωõ
™êfl#OKÕ¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok. ™êfl#OKÕã≤# `«~°∞"å`« `«_çÖËx á⁄_ç|_»¤Å∞
Hõ@∞ì‰õΩx #∞^Œ∞@ ‰õΩO‰õΩ=∞ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. x`«ºq^èŒ∞Å∞ x~°fiiÎOKåe.
360 QÀѨÙ~°O....
ѨÓ[QÆkH˜"o≥ § =ÚO^Œ∞~ÀA ÃÑ\˜#ì QÆO^èOŒ , ѨÙ=ÙfiÅ∞ fã≤"Ü Õ ∂« e. nѨO
"≥eyOz uik „H˘`«QÎ Í K«O^Œ#O, ‰õΩO‰õΩ=∞ÃÑ\˜ì ѨÙëêÊÅ∞ ã¨=∞iÊOKåe.
Ñ≤=∞‡@ JQÆ~∞° =uÎ ^è∂Œ ѨO, nѨO ã¨=∞iÊOz áêÅ∞,Ѩà√◊ §,„^•Hõ∆ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q
<≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\Ïìe. P `«~°∞"å`« Ǩ~°u Hõ~°∂Ê~°O "≥eyOz, náê~å^èŒ#
K≥Ü∂« ºe. Ǩ~°u Hõà§◊ Hõ^∞Œ Ì ‰õΩx, ѨÙ=ÙfiÅ∞ fã¨∞‰õΩx ѨÙëêÊO[e ã¨=∞iÊOz
#=∞™ê¯~°O K≥Ü«∂ºe. q„QÆǨÏѨÓ[ KÕÜ«∂Å#∞H˘<Õ"å~°∞ Z=Ô~·<å P
q+¨Ü∞« O, q=~åÅ∞ `≥eã≤# ÃÑ^Œ"Ì åi =^ŒÌ PÜ«∂ =¸iÎH˜ ã¨O|OkèOz#
=∞O„`åÅ∞ LѨ^Õâ◊O á⁄Ok q„QÆǨÏѨÓ[ KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. „ã‘ÎÅ∞LѨ^Õâ◊O
180 á⁄Ok<å 㨈~ ѨOK«Ö’Ç¨Ï q„QÆǨÏ=¸~°∞ÎÅ#∞ =∂„`«=Ú`åH˜ ѨÓ[
KÕÜ∞« =K«∞Û<Õ HÍx ѨOKåÜ«∞`«# ѨÓ*Ï =¸~°∞ÅÎ #∞`åH˜ JiÊOK«‰Äõ _»^∞Œ .
A N O M
WO\’¡ ''JOQÆ∞+ª̈—— Ѩi=∂}=Ú#‰õΩ q∞Oz L#fl q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ÃÑ\ì̃
O S .C
ѨÓ[ K≥Ü«∞º‰õÄ_»^Œ∞. x"Õ^Œ#O KÕã¨∞Î#flѨÙ_»∞ hà◊√§K«e¡, XHõ ѨÙ+¨ÊO"Õã≤
H
<≥·"Õ^ŒºO ÃÑ@ì=Öˇ#∞. JѨC_Õ JHõ¯_» L#fl ^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎÅ∞ `˘Åy ^Õ=ÙxH˜
M ION
Ѩq„`«"≥∞ÿ# x"Õ^Œ#=Ú KÕã≤#@∞¡ J=Ù`«∞Ok.
A TS^Œ∞ ѨOK«=¸~°∞ÎÅ∞ UÜÕ∞
Õâ◊=ÚÅÖ’ ÅaèOK«∞#∞?
1. ã¨fi~°‚=B
U Úd J<Õ#k #∞O_ç J=∞‡"åiQÍ Ñ¨iQÆ}˜OѨ|_Õ tÅ
Åaèã¨∞P
ÎOk. 2. ã¨Êù\ ˜HõO #∞O_ç ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»∞ Åaè™êÎ_»∞. 3. #~°‡^•
#k #∞O_ç t=Ù_»∞ QÀK«~°=∞=Ù`å_»∞. 4. QÆO_»H˜#k #∞O_ç q+¨µ‚=ÙQÍ
ѨiQÆ}˜OѨ|_Õ ™êÅ„QÍ=∞=Ú Pq~°ƒùqã¨∞ÎOk. 5. QÀ=∞u#k #∞O_ç
q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ L^Œƒùq™êÎ_»∞.
740. UÜÕ∞ ֒ǨÅ`À KÕã≤# náêÅ#∞ "≥eyOK«=K«∞Û#∞?
HõOK«∞, W`«Î_ç, "≥O_ç =∞iÜ«Ú =∞\˜ì „Ѩq∞^ŒÅ`À nѨO "≥eyOK«
=K«∞Û#∞. U Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’#∞ W#∞=Ú, Ãã~ì Ú<£Öãˇ π ã‘Åì ∞`À KÕã#≤ ‰õΩOkÖ’
nѨO ÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞.
741. ^Õ=Ùx Ǩ~°u =Å¡ Hõà◊¡‰õΩ „ѨÜ≥∂[#=Ú Uq∞\˜ ?
P *’ºu Hõà§◊ ^•fi~å "≥o§ =∞# ǨÏ$^ŒÜ∞« =Ú#∞ Ѩiâ◊√^ŒÑú ~¨ K° =« Öˇ#∞.
Hõ~°∂Ê~°O Uq^èŒOQÍ HõiyáÈ~Ú Ñ¨q„`«OQÍ, „ѨHÍâ◊=O`«OQÍ "≥Å∞QÆ∞
`«∞O^À J^Õq^èŒOQÍ =∞#Ö’ L#fl^Œ∞~°∞æ}ÏÅxfl áÈ~Ú JO`«~°OQÆO
„ѨHÍâ◊=O`«OQÍ LO_®e Jx Ǩ~°u Hõà◊¡Hõ^Œ∞̉õΩO\Ï=Ú.
QÀѨÙ~°O..... 361
742. ѨÙ@ì L#fl ã¨÷ÅO H˘#=K«∞Û<å ?
=∞~˘Hõ =∞Oz ã¨Å÷ O U^≥<· å H˘#\ÏxH˜ „ѨÜ∞« `«flO KÕÜ∂« e.^˘~°Hxõ
ѨHõ∆OÖ’ H˘O`«HÍÅO Py`Õ P ã¨÷ÅO ^ŒQÆæ~° =∞#∞+¨º ã¨OKå~°O ÃÑiy`Õ
áê=Ú P ѨÙ@ì ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ~å=@O =∂x"Õã∞¨ OÎ k. JѨC_»∞ áê=Ú ÖˉΩõ O_®
ˆH=ÅO ѨÙ@ì =∂„`«"Õ∞ J~Ú#@¡~Ú`Õ P ѨÙ@ì=Å# ^À+¨O ÖË^Œ∞. P
ѨÙ@ìx fã≤"Õã≤ P ã¨÷ÅOÖ’ WÅ∞¡ Hõ@∞ìH˘#=K«∞Û#∞.
743. áêÅ#∞ Jaè¿+Hõ=Ú#‰õΩ LѨÜ≥∂yOK«=K«∞Û<å ?
L^ŒÜ«∞O fã≤# áêÅ#∞ ™êÜ«∞O„`«O Jaè¿+Hõ=Ú#‰õΩ LѨÜ≥∂yOK«
‰õÄ_»^∞Œ . L^ŒÜ∞« O fã≤#áêÅ#∞ L^ŒÜ∞« O Jaè¿+Hõ=Ú H˘~°‰Ωõ , ™êÜ«∞O„`«O
fã≤#áêÅ#∞ ™êÜ«∞O„`«O Jaè¿+HõO H˘~°‰õΩ LѨÜ≥∂yOK«=Öˇ#∞.
744. qÉèí∂ux h\˜`À `«_çÑ≤ #∞^Œ∞\˜g∞^Œ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^• ?
™êfl#=Ú KÕÜ∞« Hõ =Ú#∞Ѩ٠qÉè∂í ux hà◊§`À `«_Ñç ≤ ÃÑ@∞ìH˘#‰õÄ_»^∞Œ .
N O
™êfl#=Ú KÕã≤# `«~°∞"å`« qÉèí∂ux hà◊§`À `«_çÑ≤ ÃÑ@∞ìH˘#=K«∞Û#∞. P
A M
H
q^èŒ=ÚQÆ<Õ ™êÜ«∞O„`«O h\˜`À `«_»Ñ¨‰õΩO_® ÃÑ@∞ìH˘#=Öˇ#∞.
S . C
Î|@ìÅO
745. „H˘`«M ∞ Ѩã¨∞Ѩ٠ÃÑ\˜ì ^èN
H˘`«Î =G=ÚÅ∞ ZÅ¡ÑC¨ _»∞ â◊√ÉèT
O ŒiOѨ=Öˇ<å ?
I KÕ‰Äõ ~°∞Û@‰õΩ "å\˜x ^èiŒ Oz#
C
"åiH˜ ^Œ$+≤ì ^À+¨=Ú `«QIÆ∞ʼnõ A =í Ú#∞
ΩO_» LO_»∞@‰õΩ Ѩã¨∞Ѩ٠ÉÁ@∞ìÃÑ\˜ì ^èŒiOK«
=Öˇ#∞. B L
PU746. PK«=∞# f~°ú=Ú ZÖÏ ã‘fiHõiOKåe ?
ǨÏ$^ŒÜ∞« O =~°‰Ωõ áÈ=Ù#O`«, (‰õΩ_çKuÕ Ö’ q∞#ѨyO[ =Ú#∞QÆ∞#O`«
Ѩi=∂}=Ú) [Å=Ú#∞ fã¨∞‰õΩx K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞#∞ =∞_»z, ÉÁ@#∞
„"ÕÅ∞#∞ K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞ "≥#HõÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç =∞^茺„"ÕÅ∞ =∞^茺ˆ~Y#∞
`å‰õΩ#@∞¡ ÃÑ\˜ì PK«=∞#=Ú KÕÜ«∞=Öˇ#∞.
747. z#∞‡„^Œ JO>Ë Uq∞\’ q=iOK«O_ç ?
z`ü{=Ú„^Œ Ѩ~°Ö’HÍxfl ã¨∂zOKÕ zǨÏfl=Ú. K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞#∞
ÉÁ@# „"ÕÅ∞ „H˜O^Œ ÉèÏQÍxH˜ KÕiÛ q∞ye# =¸_»∞„"Õà◊§#∞ q_çQÍ XHõ
„ѨHõ¯H˜ ÃÑ\˜ì K«∂Ñ≤OKÕ =Ú„^Œ. ÉÁ@#„"ÕÅ∞ ^≥·"åxfl, K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞
P`«‡#∞, q∞ye# =¸_»∞ „"Õà§◊ Ö’ =∞^躌 „"ÕÅ∞ JǨÏOHÍ~°=Ú#∞, LOQÆ~Ñ° Ù¨
362 QÀѨÙ~°O....
„"ÕÅ∞ Hõ~°‡#∞, z\˜H˜# „"ÕÅ∞ =∂Ü«∞#∞ ã¨∂z™êÎ~Ú. =¸_çO`«Å∞QÍ
ÃÑiy xÅz# P`«‡„‰õΩOyKÕi ã¨zÛ^•#O^Œ ™êQÆ~°OÖ’ FÅÖÏ_»@"Õ∞ D
=Ú„^ŒÖ’x JO`«~å~°÷O.
748. Pk`«º ǨÏ$^ŒÜ«∞O ™È΄`«O „ã‘ÎÅ∞ áê~åÜ«∞}O KÕÜ«∞=K«∞Û<å?
Pk`«º ǨÏ$^ŒÜ«∞O ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞x ã¨∞ÎuOKÕ ™È΄`«=Ú. JO^Œ~°∂
ѨiOî K« =K«∞Û#∞. z~°∞=Ü«∞ã¨∞û#∞O_Õ ã¨∂~°∞ºx P~å^è#Œ , ã¨∂~°º#=∞™ê¯
~åÅ∞ K≥Ü∞« º@O <ÕiÊOK«=Öˇ#∞. ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ =#"åã¨OKÕ¿ã |∞∞+¨µÅ=^ŒÌ
q^Œº <Õ~°∞ÛH˘#∞@‰õΩ "≥àı§ q^•º~°∞÷Å∞ „Ѩu~ÀA ã¨∂~°º #=∞™ê¯~° =ÚÅ∞
181 KÕã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. JO^Œ∞=Å# â◊s~åxH˜ |ÅO =ã¨∞ÎOk. =ÚYOÖ’ `Õ[ã¨∞û
XÅ∞‰õΩ`«∞Ok. K«^Œ∞=ÙÖ’ LfÎ~°∞‚ÅÜÕ∞º *Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨∂~°∞º_»∞
`Õ*’=∞Ü«Ú_»∞. PÜ«∞#x JO^Œ~°∂ P~åkèOK«=K«∞Û#∞.
ÀѨON
749. Éèí‰õΩÎÅ `«Åg∞^Œ â◊~î°QA O M
H C
. Ω?
ÃÑ@ì@O ZO^Œ∞‰õ
M IONS
O
"≥·+¨‚= ^Õ"åÅÜ«∂xH˜ "≥àı§ Éèí‰õΩÎÅO^Œ~°∞ JHõ¯_»=Ù#fl Jxfl ÃÇ·ÏO^Œ=
ã¨xfl^•è #=ÚÅÖ’#∞ f~°O÷ , `«∞Åã≤, Ѩã∞¨ ѨÙ, ‰õΩO‰õΩ=∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „Ѩ™ê^•Å∞
AT
fã¨∞‰õΩx `«Åg∞^Œ â◊~Q°î ÀѨO ÃÑ\˜Oì K«∞‰õΩx =¿ã<Î Õ PÜ«∂ ã¨xfl^•è #=ÚÅÖ’
LIC
P~å^èŒ# ѨÓiÎÜ≥ÿ∞#@∞¡ `«Å∞™êÎ~°∞. áê^Œ∞HõÖË N â◊~î°QÀѨO, Nâ◊~î°QÀѨ"Õ∞
U B
PàÏfi~∞° .áê^Œ∞HõÅ∞,â◊~Q°î ÀѨO, PàÏfi~∞° JO`å XHõ>Ë (â◊~Q°î ÀѨO JO>Ëáê^Œ∞
P
HõÅ∞) JO>Ë â◊~Q°î ÀѨO ^•fi~å<ÕH^õ • NѨuÜ≥∞ÿ # ÉèQí "Æ å#∞x k=ºK«~} ° ÏÅ
g∞^Œ =∞# t~°ã¨∞û#∞ ã¨=∞iÊOK« ™ê^茺=∞=Ù`«∞Ok.
750. WO\’¡ ÃÑ^ŒÌʼnõΩ, ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ ^Õ=ÙxH˜ Uq^èŒOQÍ
#=∞™ê¯~°O K≥Ü«∂ºe ?
WO\’¡ ÃÑ^ŒÌ"åà◊§H˜ XHõ™êi =∞#¿Ñ~°∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# q=~åÅ∞ K≥Ñ≤Ê
#=∞㨯 iOKåe. ÃÑ^Œ"Ì å~°∞ ‰õÄ_® #=∞™ê¯~°OKÕã#≤ Ñ≤#flÅ#∞ Pj~°fikOK«
=Åã≤=Ù#flk. t"åÅÜ«∞OÖ’ #Onâ◊fi~∞° xH˜ |Ü«∞@<Õ #=∞™ê¯~°O KÕÜ∂« e.
„ã‘ÎÅ∞ =¸_»∞™ê~°∞¡, ѨOKåOQÆ #=∞™ê¯~°O KÕÜ«∂e. ™êëêìOQÆO JO>Ë
ÅÖÏ@O, Ô~O_»∞Hõà◊√§, Ô~O_»∞ Éèí∞*ÏÅ∞, Ô~O_»∞ "≥∂HÍÅ∞§ Ô~O_»∞áê^•Å∞,
Éèí∞*ÏÅ #∞O_ç Ô~O_»∞ #_»∞=Ú =~°‰õΩQÆÅ ÉèÏQÍÅ∞. D â◊s~° ÉèÏQÆÅhfl
Éèí∂q∞x `å‰õΩ#@∞¡QÆ =Oy #=∞™ê¯~°O KÕÜ«∂e.
ѨOKåOQÆO JO>Ë ÅÖÏ@O, Ô~O_»∞ "≥∂HÍà◊√§, Ô~O_»∞áê^•Å∞. Wq
QÍHõ q∞ye# â◊s~°ÉÏè QÍÅ∞ Ug Éè∂í q∞x `åHõ‰Äõ _»^∞Œ . ^Õ=# =^ŒÌ #=∞™ê¯
QÀѨÙ~°O..... 363
~°O KÕã¨∞Î#flѨÙ_»∞ =∞#¿Ñ~°∞ q=~åÅ∞ K≥ѨÊ#=ã¨~°=ÚÖË^Œ∞. =∞#O KÕã≤#
`«Ñ¨CÅ∞ =∞xflOK«=∞x HÀ~°∞`«∂ #=∞㨯iOKåe.
ã¨<åºã¨∞ʼnõΩ „ã‘ÎÅ∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ JO^Œ~°∂ <åÅ∞QÆ∞™ê~°∞¡ #=∞™ê¯~°O
KÕÜ«∂e. =∞#¿Ñ~°∞, q=~åÅ∞ K≥ѨÊ#=ã¨Hõ~°OÖË^Œ∞. FO #"≥∂<å~åÜ«∞
}ÏÜ«∞ Jx K≥ÑÊ≤ #=∞㨯iOKåe.ã¨<åºã¨∞Å∞ ‰õÄ_® #=∞™ê¯~°O ã‘fiHiõ ã¨∂Î
<å~åÜ«∞} Jx K≥Ñ≤Ê Pj~°fikOK«=Åã≤ L#flk.
751. „ã‘ÎÅ∞ ã¨∞O^Œ~°HÍO_» áê~åÜ«∞}=Ú KÕÜ«∞=K«∞Û<å ?
„ã‘ÎÅ∞ ã¨∞O^Œ~°HÍO_» áê~åÜ«∞}=Ú KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. =∞Oz~ÀA,
=∞Ozã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ "Õ^ÑŒ O¨ _ç`∞« x ^•fi~å P~°OaèOѨ=Öˇ#∞. áê~åÜ«∞}O
ѨÓiÎJ~Ú# ~ÀA XHõã¨∞=∞OQÆoH˜ ÖË^• XHõ =∞Oz =ºH˜ÎH˜ Éè’[#=Ú
ÃÑ\˜ì# =∞Ozk. HÀi# Ѷ¨Å=Ú ÅaèOK«∞#∞.
752. =ÚH˜Îx „Ѩ™êkOKÕ #QÆ~°=ÚÅ∞ Uq ?
JÜ≥∂^茺 : N~å=∞K«O„^Œ∞x [#‡ã¨÷Å=Ú. D Ѩq„`«"≥∞ÿ# ѨÙ}º
N O M
Éè∂í q∞Ö’ =∞~°}O˜ z# ѨÙ}º=Ú† =∞^è∞Œ ~° : NHõ$+¨‚ Ѩ~=° ∂`«‡ [#‡™ê÷#=Ú.
A
H . C
WHõ¯_» =∞~°}O˜ z# "≥∂Hõ=∆ Ú =ã¨∞OÎ k† HÍt : WHõ¯_» =∞~°}O˜ z# ã¨^`æŒ ∞« Å∞
MO I O N S
HõÅ∞QÆ∞`å~Ú† ǨÏi^•fi~ü : WkÜÕ∞ QÆOQÍ#k L`«ÊuÎ J~Ú#ã¨÷Å=Ú. D
AT
QÆOQÍ ^Õqx `«e¿ãÎ<Õ Ñ¨Ù}ºO =ã¨∞ÎOk† L[˚~Úx : Wk ã¨HõÅ [#∞ʼnõΩ
L IC
=ÚH˜Îx „Ѩ™êkOz# ˆH∆„`«O† ^•fi~°Hõ : WHõ¯_» =∞~°}˜¿ãÎ =ÚH˜Î xâ◊ÛÜ«∞=Ú†
U_»=kHÍOpѨÙ~°=Ú: WHõ¯_» x=ã≤¿ã<Î Õ =ÚH˜xÎ „Ѩ™êkOKÕ ã¨Å÷ =Ú. WHõ¯_»
B
PU
HÍ=∂H˜∆ J=∞‡"å~°∞ qâı+O¨ QÍ r=#∞‡H˜Î „Ѩ™êkOK«\ÏxˆH "≥Åã≤ÜÚ« <åfl~∞° .
=∞#ã¨∞û#∞, JǨÏOHÍ~° =Ú#∞, Pâ◊Å#∞, HÀiHõÅ#∞ J}z"ÕÜ∞« @O =Å#
WHõ¯_» r=#∞‡H˜Îx „Ѩ™êkOK«QÆŠѨÙ}ºˆH∆„`«=ÚJ~Ú =ÙO_»@"Õ∞ HÍOp
ѨÙ~°=Ú Ü≥ÚHõ¯ „áê=ÚYº`«, „Ѩ`ÕºHõ`«.
753. U"å~°O U Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∂e ?
Pk"å~°O : =∞OQÆà◊Hõ$`åºÅ∞, L`«û"åÅ∞, Ü«Ú^ŒúO, ~å*Ϻaè¿+HõO,
^蕺#O, =º=™êÜ«∞„áê~°OÉèíO, B+¨^èŒ ¿ã=#O, LѨ^Õâ◊O, =∞O„`«Ñ¨~î°#O,
L`«~Î k° ‰õΩ¯ „ѨÜ∂« }O,ÔHOѨÙ^è•~°}† ™È=∞"å~°O : =Ú`«ºO,ã¨Ê\˜HOõ , [ÖÏ
â◊Ü«∞ x~å‡}O, LѨ#Ü«∞#O, ã¨÷OÉèí„Ѩu+¨ì,ã¨Ow`«, #$`«º, Åe`«Hõà◊Å∞,
"≥O_ç, `≥Å¡x =G^è•~°}, ^ŒH˜∆} k‰õΩ¯„Ѩܫ∂}O, ã¨=∞ã¨Î "åã¨∞ÎHõ~°‡Å∞,
=º=™êÜ«∞O† =∞OQÆà◊"å~°O : "≥O_ç,|OQÍ~°∞,~åy,W`«Î_ç W#∞=Ú H˘e
364 QÀѨÙ~°O....
q∞Ö’ HõiyOK«∞@, HÀ~°∞=ì º=Ǩ~°O, HõO^Œ∞Å∞,"Õ∞Åâ◊#QÆq`«<Î åÅ∞ "ÕÜÚ« @,
™êǨÏ㨠q+¨Ü∂« Å∞ `«∂~°∞Êk‰õΩ¯ „ѨÜ∂« }O, ѨQ_Æ O» ^èiŒ OK«∞@† |∞^è"Œ å~°O:
|OQÍ~°∞#QÆÅ∞, "åǨÏ#O,tÅÊO,q^ŒºÅ∞, q"åǨÏO, "åºáê~°O, QÆ}`˜ O«
~°`åflÉèí~°} „Ѩ„H˜Ü«∞, Ü«ÚH˜ÎѨ#fl_»O, ~årKÕÜ«∞_»O,`À@Å∞, ÃÑã¨Å∞ÃÑ·~°∞
"ÕÜ«Ú@, Ѩ_»=∞@ k‰õΩ¯ „Ѩܫ∂}O, =∞~°Hõ`«^•~°}† QÆ∞~°∞"å~°O: Ü«∞[˝
Ü«∂QÆk Hõ~‡° HÍO_» q"åǨk â◊√Éè„í Hõ`∞« =ÙÅ∞, q^•º~°OÉèOí , Ü«Ú^•ú~O° ÉèOí ,
^Õ=ѨÓ[, â◊#QÆÅ∞, ѨÙ+¨º~åQÆ ^è•~°},Ѩ_=» ∞~°k‰õΩ¯ „ѨÜ∂« }O† â◊√„Hõ"å~°O:
„ã‘Îã¨O|O^èŒ „H˜Ü«∞Å∞,„¿Ñ=∞,q"åǨÏѨ٠x~°‚Ü«∂Å∞ =„[,"≥·_»∂~°º PÉèí~°}
182 ^è•~°}, ã¨∞QÆO^è„Œ ^Œ"åºÅ∞,â◊Ü∞« º, L^ÀºQƄѨÜ∞« `«flO, H˘`«|Î @ìÅ∞ ^èiŒ OK«_O» ,
™êÇ≤Ï`«º, HõàÏq+¨Ü«∂Å∞, L`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù „Ѩܫ∂}O† â◊x"å~°O : K≥Hõ¯_»O,
A N O M
H˘@ì_O» , ã‘ãѨ Ù¨ Ѩ#∞Å∞, `«Q~Æ O° , W#∞=ÚѨ#∞Å∞, "≥eO¤ Q∑ ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ Ѩ#∞Å∞,
QÆ$ǨÏx~å‡}ѨÙ<å^Œ∞Å∞, P=ÙÅ∞, Qˆ ^≥Å∞, ‰õÄbÅ#∞ KÕ~∞° ÛH˘#∞@, PÜ«Ú^èŒ
x~å‡}O, â◊x^À+¨ x=$uÎѨÓ[Å∞.
O H S .C
ÚÅ∞ N
754. U U "å~°M =Ú t=™È΄`«=O
I áê~åÜ«∞}KÕÜ«∂e?
Pk"å~°=Ú – JdÖÏ+¨ì=∞HõT=Ú – ã¨~åficè+¨ìã≤kú, ã¨O`å#=Ú†
~å+¨A
™È=∞"å~°O – K«O„^ŒâIıYC
L ìHõ=Ú–PÜ«Ú+¨µ¬, P~ÀQƺO =∞#âß≈Ou†
=∞OQÆà◊ "å~°=B Ú–HÍÅÉèˇ·~°"å+¨ìHõ"£∞–ã¨~°fi^À+¨ ѨiǨ~°O† |∞^èŒ"å~°O–
P
qâ◊fi<å^ä •+¨U
ìHõ"£∞– q^Œº, ^èŒ#^è•#º ã¨=∞$kú† QÆ∞~°∞"å~°=Ú–t"å+¨ìHõ"£∞
–ã¨~fi° áêѨ<åâ◊#O† â◊√„Hõ "å~°=Ú–eOQÍ+¨Hì "õ ∞£ –PQÍq∞, ã¨Oz`«, „áê~°|ú
Hõ~°‡<åâ◊#O† â◊x"å~°=Ú–t= <å=∂=oJ+¨ìHõ"£∞–PQÍq∞, ã¨Oz`«,
„áê~°|Ì Hõ~°‡<åâ◊#O.
755. ~å=}Ïã¨∞~°∞_»∞ JѨǨÏiOz#k =∂Ü«∞ã‘`«<å ?
D q+¨Ü∞« O "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}OÖ’ÖË^∞Œ . J~Ú`Õ ^ÕgÉèÏQÆ=`«OÖ’
K≥ѨÊ|_ç#k. N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ ™êH∆Í`ü N=∞<åfl<å~°Ü«∞}∞_Õ. ã‘`å^Õq
=∞Ǩ Ѩu„=`«. P"≥∞#∞ `å‰õΩ@ J<Õ J=HÍâ◊O ~å=}Ïã¨∞~°∞xH˜ ÖË^Œ∞.
JO^Œ∞=Å# ~å=}∞_»∞ ã‘`åѨÇϨ ~°}‰õΩ PÖ’K«# KÕã#≤ "≥O@<Õ JQÆfl^=Õ Ù_∞»
~å=Úx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ q+¨Ü∞« O `≥eÑ≤ Jã¨Å∞ ã‘`#« ∞ `«#=^ŒÌ =ÙOK«∞H˘x
=∂Ü«∞ ã‘`#« ∞ ~å=}∞xH˜ JO^Œ∞#@∞ì KÕÃã#∞. JO^Œ∞Hˆ ~å=Ú_»∞, ~å=}
=^è•#O`«~O° ã‘`#« ∞ Jyfl„Ѩ"âÕ O◊ KÕ~ÚOz `«~åfi`« =∂Ü«∞ã‘`#« ∞ JyflH˜
JѨÊyOz Jã¨Å∞ ã‘`«#∞ Ѩi„QÆÇ≤ÏOK≥#∞. =∂Ü«∞ã‘`« HÀã¨O ~ÚO`«
QÀѨÙ~°O..... 365
KÕÜ«∞=Åã≤# J=ã¨~°O ~å=Ú_çH˜ Uq∞\˜ JO>Ë?—— ~å=∂=`å~° ÅHõ∆ ºO
~å=}ã¨OǨ~°O.
756. ''^èŒ#=Ú, #QÆÅ∞, PǨ~° ^è•#º=ÚÅ∞ =O\˜q qã≤i"ÕÜ«∞
‰õÄ_»^Œ∞——JO\Ï~°∞. x[=∂?
^èŒ#=¸, #QÆÅ∞, PǨ~°^è•#º=ÚÅ∞, Wq Jhfl Sâ◊fi~°ºO Jx JO
\Ï~°∞. Sâ◊fi~°ºO JO>Ë ÅH©;„Ѩ^ŒO. ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨O㨯 $uÖ’ J=∞‡"åi
J#∞„QÆÇϨ O=ÙO>Ë HÍh W@∞=O\˜ Sâ◊fi~åºÅ∞ ÅaèOѨ=Ù Jx ÃÑ^ŒÅÌ "å^Œ#.
ÅH˜; J#∞„QÆǨÏO`À ÅaèOz# D Sâ◊fi~åºÅ#∞ qã≤i"ÕÜ«∞_»O JO>Ë
ÅH©;^Õqx =^Œ#Ì ∞ HÀ=_»"∞Õ . JÖÏ ÅH©;^Õq „Ѩ™ê^ŒO =^Œ#Ì ∞‰õΩ<Õ"åiH˜H˜
^Œi„^ŒO Åaèã∞¨ OÎ k. ™œÉèÏQƺO #tã¨∞OÎ k. ~å=∂Ü«∞}OÖ’ HÔ Hˆ· ~Ú XHõ™êi
''~å=Ú}˜‚ J~°}º=ÚʼnõΩ ѨOѨÙ@, Éèí~°`«∞x ~å[ºÑ¨\Ïìaè¿+HõOKÕÜ«Ú@,
J<Õ HÀiHõÅ∞ HÀ~°∞‰õΩ<Õ xq∞`«ÎOQÍ Pq_» `«#P„QÆǨ"ÕâßÅ`À XO\˜
g∞^Œ#∞#fl #QÆÅ∞ qã≤~ˆ ã≤#@∞¡QÍ ~å=∂Ü«∞}OÖ’=Ù#flk. =∞i J=∞‡"åiH˜
N O M
P„QÆǨÏO =zÛO^Õ"≥∂? ÔH·ˆH~Ú „Ѩ=~°Î# „ѨÉèÏ=OQÍ ^Œâ◊~°^äŒ∞x =∞~°}O,
A
H . C
`«^•fi~å ÔH·ˆH~ÚH˜ ™œÉèÏQƺÅH˜; ^Œ∂~°"≥∞ÿ#k. g∞~°∞ J_çy# ÃÑ· =¸_»∞
S AT
MO I O N
H͉õΩO_® Ѩx=Ú@∞¡, =O@™ê=∂„y, ~ÚÖÏ F =ã¨∞=Î Ù J~Ú# P=∞‡"åi
T
J#∞„QÆǨÏO LO>Ë<Õ "å\˜x "å_»∞HÀ QÆÅ∞QÆ∞`åO. JO^Œ∞=Å# =∞#O
A
L IC
J#∞Éèqí ã¨∞#Î fl „Ѩu =ã¨∞=Î Ù#∞ P„QÆÇϨ O`À K«∂_»‰Äõ _»^∞Œ . qã¨~∞° @, HÍà◊§`À
`«#∞fl@, =O\˜ ^•fi~å "å\˜x J#∞Éèqí OK« ÖËx ^Œi„^ŒO =∞~˘Hõ~∂° ѨOÖ’
U B
„áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok.
P
757. #=„QÆǨʼnõΩ QÆ~åƒùÅÜ«∂Å∞ =ÙO_»=Ù ZO^Œ∞‰õΩ ?
#=„QÆÇ¨ ʼnõΩ q_çq_çQÍ PÅÜ«∂Å∞ Hõ>@ìË @¡~Ú`Õ QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _ç Hõ@=ì K«∞Û.
`«q∞à◊<å_»∞Ö’ ã¨∂~°º<å~ü HÀÜ«∞Öò ^ŒQ~æÆ ° #=„QÆÇ¨ ʼnõΩ q_çQÍ QÆ~åƒùÅÜ«∂
Ö`À PÅÜ«∂ Å∞<åfl~Ú. #=„QÆÇ¨ Å∞ XHõÑ~‘ O°î g∞^Œ x~å‡}O KÕã#≤ ѨC_»∞
P q„QÆǨÅ∞ J+¨ìk‰õΩ¯Å‰õΩ Jaè=ÚYOQÍ =ÙO\Ï~Ú. JÖÏ=Ù#flѨÙÊ_»∞
QÆ~åƒùÅÜ«∞ x~å‡ }O KÕÜ∞« ~å^Œ∞. HÍ~°}O QÆ~åƒùÅÜ«∞OÖ’=Ù#fl Uq„QÆÇ¨ xfl
J~Ú<å㨈~ Éèí‰õΩÎÅ∞ Z^Œ∞~°∞QÍ =ÙO_ç K«∂K«∞#@∞Å q„QÆǨÅ∞
U~åÊ@∞J=Ù`å~Ú. =∞i #=„QÆǨÅÖ’ ã¨∂~°ºâ◊‰õΩÎÅ∞ =∂„`«"Õ∞ Éèí‰õΩÎ_çH˜
Jaè=ÚYOQÍ =ÙO_ç q∞ye#q "Õ~°∞"Õ~°∞ k‰õΩ¯ÅÖ’ =ÙO\Ï~Ú. HÍ=Ù#
"å\˜x ^Œi≈OK«∞@‰õΩ Éèí‰õΩÎ_»∞ q„QÆǨÏO ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àÏ¡e ÖËx^Õ P Ñ‘~î°O
366 QÀѨÙ~°O....
g∞^Œ q∞ye# q„QÆǨÅ∞ ^Œ~°≈hÜ«∞OHÍ=Ù. JO^Œ∞=Å# Éèí‰õΩÎÅO^Œ~°∂
֒ѨʼnõΩ "≥àϧÅO>Ë QÆ~åƒù ÅÜ«∞OÖÏQÍ x~å‡}O KÕ¿ãÎ PQÆ=∞ ^èŒ~å‡Å‰õΩ
q~À^èOŒ J=Ù`«∞Ok. HÍ=Ù# XHõÑ~‘ O°î g∞^Œ `˘q∞‡k q„QÆÇ¨ Å∞(#=„QÆÇ¨ Å∞)
=ÙOz#ѨC_»∞ QÆ~åƒùÅÜ«∂Å∞ ѨxH˜~å=Ù.
758. ÅH©;^Õq W+¨ìѨ_Õ „ã‘ÎÅ∞ ZÖÏ LO_®e ?
XHõ~ÀA "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ L#fl ÅH©;^Õq =∞Ok~åxH˜ ~°∞H˜‡}©^qÕ "≥oO¡ k.
W^ŒÌ~°∂ Ѩ~°ã¨Ê~°O =∂\Ï¡_»∞H˘<Õ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ~°∞H˜‡}˜, ÅH©;^Õqx WÖÏ
J_çyOk.''™È^Œs! h=Ù U „ã‘ÅÎ ^ŒQ~æÆ ° LO_»\ÏxH˜ W+¨Ñì _¨ `» å=Ù? U „ã‘ÅÎ ∞
183 h‰õΩ„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#"å~°∞? h‰õΩ „Ñ‘uáê„`«∞Å∞ HÍ=\ÏxH˜ P_»"å~°∞ UO
K≥Ü«∂ºe?——
A O M
ÅH©;^Õq z~°∞#=Ùfi #qfi WÖÏ JOk ''`«# ™êfiq∞Ѩ@¡ JK«O@ÅÉèHí Θ
N
O H S .C
L#fl„ã‘JÎ O>Ë <å‰õΩ KåÖÏ W+¨Oì . XHõ¯ Hõ}∆ O ‰õÄ_® P"≥∞#∞ q_çz LO_»#∞.
JÖÏO\˜"åi ^ŒQÆæ~° LO_»@O=Å¡ <å‰õΩ ã¨O`À+¨O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨=∞ѨÎ
M ION
QÆ∞}ÏÅ∞ L<åfl `«# Éè~í #ΰ ∞ Q“~°qOK«x „ã‘ÅÎ x <Õ#∞ u~°ã¯¨ i™êÎ#∞. "åix
<å ^ŒQiæÆ H˜~åx=fi#∞. W`«~∞° Å JѨ~å^è•Å#∞ =∞xflOKÕ Hõ=∆ ∂QÆ∞}O Hõey#
B L IC
„ã‘Î WO\’¡ <Õ#∞ x=ã≤™êÎ#∞. ã¨`º« O =∂\Ï¡_Õ „ã‘ÅÎ ∞ <å‰õΩ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ "å~°∞.
x+¨¯Ñ¨@OQÍ L#fl „ã‘ÎÅ∞ ##∞fl á⁄O^ŒQÆÅ~°∞. "≥∂ã¨O, HõѨ@ ã¨fiÉèÏ=O`À
PU
W`«~°∞Å#∞ ÉÏ^èŒÃÑ>Ëì"åix <Õ#∞ ZO`«=∂„`«O W+¨ìѨ_»#∞, <å ^Œ~°≈#O
"åiH˜ ÅaèOK«^Œ∞.
Ѩq„`«OQÍ LO_ç, xiÌ+"ì¨ ∞≥ #ÿ #_»=H˜ Hõey, ^Õ=`«Å#∞, „ÉÏǨχ}∞Å#∞
ѨÓiÎ Q“~°"åÅ`ÀK«∂¿ã „ã‘ÎÅ∞, Ѩu„=`«Öˇ·#„ã‘ÎÅ∞, Jukä ¿ã=KÕÜ«∂Åx
HÀˆ~ „ã‘ÎÅ∞, ##∞fl ã¨∞ÅÉèíOQÍ á⁄O^ŒQÆÅ~°∞. WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz,
Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞ +¨µÅ#∞ Hõ}∆ O ‰õÄ_® ÉèÏqOK«x „ã‘ÅÎ QÆ$ǨÏO #∞O_ç <Õ#∞ ZѨÊ\˜H©
"≥à◊¡#∞. "åˆ~ ##∞fl `«=∞Jnè#OÖ’ LOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.——
''K≥ÖÖ¡ˇ Ï! <Õ#∞, Z=ix ZO`«=∂„`«O W+¨Ñì _¨ <» À "åi QÆ∞iOz ‰õÄ_®
q=i™êÎ#∞. Éèí~°Î#∞ =ºuˆ~H˜Oz, ÉÏkèOKÕ „ã‘ÎÅ∞, Ѩ~°∞+¨OQÍ =∂\Ï¡_ç
<˘Ñ≤ÊOKÕ „ã‘ÎÅ∞ <å‰õΩ Jã¨O`«$Ñ≤Î, „HÀ^èŒO Hõey™êÎ~°∞. Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ#∞
HÀˆ~"å~°∞, Ѩ~°∞Å WO\’¡ x=ã≤OKÕ"å~°∞, J@∞=O\˜ „ã‘ÎÅ∞ #~°HõOÖ’
H©@HÍÅ=Ù`å~°∞. <Õ#∞ "åi ^ŒQÆæ~° LO_»@O HõÅÖ’ ‰õÄ_® W+¨ìѨ_»#∞.
x~°¡[˚QÍ áÈ\Ï¡_Õ ã¨fiÉèÏ=O, Ѩ~°∞+¨"å‰õΩ¯, JuÉèÏ+¨} Hõey# „ã‘ÎÅ∞ <å‰õΩ
QÀѨÙ~°O..... 367
ã¨O`À+¨O HõeyOK«~°∞. JO^Œi `À#∞ JuQÍ =∂\Ï¡_Õ =∞Ç≤ÏÅ, áÈ\Ï¡_Õ
„ã‘Î, ¿ãflǨÏÉèÏ=O,^ŒÜ«∞ÖËx „ã‘ÎÅ#∞ <Õ#∞ `«ºl™êÎ#∞. ™È=∞i`«#O, Ju
x„^Œ, ÃÑ^ŒÅÌ Ñ¨@¡ Jq#Ü«∞O, Jº==ã≤`÷ « "≥∞#ÿ QÆ$ǨÏ"å`å=~°}O, WO\’¡x
=ã¨∞Î=ÙÅѨ@¡ x~å^Œ~°}QÆÅ „ã‘ÎÅ∞ ZѨÊ\˜H© <å"å~°∞ (ÅH©;„áêÑ≤Î Hõey#
"å~°∞) HÍÖË~°∞.——
759. q"åǨÏO #Hõ∆„`åÅ∞ Uq ?
27 #Hõ∆„`åÖ’¡ =∞Y, =¸Å, =∞$QÆt~°, ǨÏã¨Î, J#∂~å^èŒ, ™êfiu,
L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜, L`«Î~åëê_», L`«Î~åÉèÏ„^Œ, ~ÀÇ≤Ï}˜, ˆ~=u Wq J`«ºO`«
â◊√Éèí„Ѩ^Œ "≥∞ÿ#qQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞. H˘xfl qâı+¨ #Hõ∆„`åÅ∞ W`«~° HÍ~åºÅ‰õΩ
â◊√ÉèíHõ~°"Õ∞ HÍx, q"åÇ¨Ï =ÚǨ˙~åÎʼnõΩ ã¨iѨ_»=Ù.
ѨÙ+¨ºq∞ : D #Hõ∆„`«O ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèíHÍ~åºÅ‰õΩ â◊√Éèí #Hõ∆„`«"≥∞ÿ<å
q"åǨxH˜ ZO`«=∂„`«O ѨxH˜~å^Œ∞. „|Ǩχ D #Hõ∆„`«OÖ’ `«# ѨلuHõ
q"åǨÏO KÕâß_»x, ÃÑo¡ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ǩχ =∞^Œ„QÆã∞¨ _Î ·≥ Ѩu`«∞_»Ü∂« º_»x
N O M
[#„â◊√u. JO^Œ∞KÕ`« ѨÙ+¨ºq∞ #Hõ„∆ `«OÖ’ Z=fi~∂° q"åǨÏO KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ
A 2. =ӺǨÏ=Ú:"åã¨∞^Õ=, ã¨OHõ~¬° }, „Ѩ^∞Œ º=∞fl, Jx~°∞^ŒÌ `«k`«~° <å=∂Å`À
„|Ǩχ âßã≤OKå_»∞. H S . C
MO I O N
ѨÓ~°fiѶ¨Å∞æ}˜ : "åb‡H˜ |∞∞+≤ K≥Ñ≤Ê#@∞ì ѨÓ~°fiѶ¨Å∞æ}˜ #Hõ∆„`«O
T
L#flѨÙÊ_»∞ ã‘`å~å=ÚÅ q"åǨÏO [iyOk. "åiH˜ qÜ≥∂QÆO ã¨OÉèíqO
A PU
L IC
zOk Hõ#∞Hõ D #Hõ∆„`«OÖ’ q"åǨÏO ã¨Ñ¶¨ÅOHÍ^Œ∞.
Jaèl`ü : #Å ^Œ=∞Ü«∞O`«∞Å q"åǨÏO Jaèl`ü #Hõ„∆ `«OÖ’ [iyOk.
B
PU
"å~°∞ J<ÕHõ HõëêìÅ∞ J#∞Éèqí OKå~°∞. JO^Œ∞KÕ`« J„u =∞ǨÏi¬ D #Hõ„∆ `åxfl
q"åǨxH˜ Jâ◊√ÉèíOQÍ „ѨHõ\ ˜OKå~°∞.
=¸Å : "≥Ú^Œ\’¡ =¸ÖÏ #Hõ„∆ `åxfl q"åǨxH˜ Jâ◊√ÉèOí QÍ ÉèÏqOKÕ
"å~°∞. HÍx ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NHõ$+¨µ‚xH˜ [#‡xzÛ# ^Õ=H©^Õq q"åǨÏO
=ã¨∞^Õ=Ùx`À =¸ÖÏ#Hõ„∆ `«OÖ’ [iyOk. JO^Œ∞KÕ`« `«~åfi`« D #Hõ„∆ `åxfl
â◊√ÉèíOQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞.
=∞Y : =∞Y #Hõ∆„`åxH˜ JkèѨ`«∞Å∞ Ñ≤`«$QÆ}ÏÅ∞. q"åǨÏOÖ’ Ñ≤`«$
HÍ~åºÅ∞ =~°h˚ Ü«∂Å∞. HÍx, D #Hõ„∆ `«OÖ’ ^ŒH„∆õ Ѩ*ÏѨu `«# ‰õΩ=∂Ô~ÅÎ #∞
Hõâ◊ºÑ¨ =∞ǨÏi¬H˜ WzÛ D #Hõ∆„`«OÖ’ q"åǨÏO [iÑ≤OKå_»∞. "å~°O^Œ∂
™œÉèÏQƺ=O`«∞Öˇ· ã¨∞dOKå~°∞. JO^Œ∞KÕ`« D #Hõ∆„`åxfl q"åǨÏʼnõΩ
â◊√ÉèíOQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞.
368 QÀѨÙ~°O....
`åº[º#Hõ„∆ `åÅ∞ : „QÆÇϨ }OѨ\#ì˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ L#fl#Hõ„∆ `«O, Éè∂í HõOѨ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’x #Hõ„∆ `«O, ^è∂Œ =∞ˆH`«∞=Ù [x‡Oz# #Hõ„∆ `«O– D #Hõ„∆ `åÅ#∞
P ã¨OѶ¨∞@# [iy# P~°∞=∂™êÅ =~°‰õΩ q"åǨʼnõΩ =i˚OKåe.
760. Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂áêÅ∞ Uq ?
`«# Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ HÍáê_ÕO^Œ∞HÔ · Ѩ~=° ∂`«‡ ѨÅ∞ ~°∂áêÅ#∞ ^èiŒ ã¨∞OÎ \Ï_»∞.
JO^Œ∞Ö’ „â◊√u##∞ã¨iOz S^Œ∞J=`å~åÅ∞ =ÚYº"≥∞ÿ#qQÍ `≥Å∞ã¨∞Î
<åfl~Ú. Ѩ~°,=ӺǨÏ,qÉèí=,JO`«~åºq∞, J~åÛ=`å~°O J<Õ"Õ P S^Œ∞
J=`å~åÅ∞. D SkO\˜Ö’ Ѩ~,° =ӺǨÏJ=`å~åÅ∞ ™ê=∂#∞ºÅ‰õΩ JO^Œ
184 #q. qÉè=í J=`å~åÅ∞ HÍÖÏO`«~O° Ö’ "≥e™ê~Ú. JO`«~åºq∞ ^Œ~≈° #O
Ü≥∂QÆ∞ʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ ™ê^茺O. HÍQÍ J~åÛ=`å~°O =∂„`«"Õ∞ =∞#O^ŒiH©
A O M
^Œ~°≈#q∞ã¨∂ΠѨÓ[ÅO^Œ∞‰õΩO@∂ =∞#Å#∞ ^èŒ#∞ºÅ#∞ KÕ™ÈÎOk.
N
H .C
1. Ѩ~°ã¨fi~°∂ѨO : N"≥·‰õΩO~î°OÖ’ J#O`« QÆ~°∞_» q+¨fiˆHû<åk
O S
M ION
x`«ºã¨∂~°∞ ÅKÕ Ñ¨i"Õ+`ì≤ "« ∞≥ ÿ ÅH©;Ü«Ú`«"∞≥ ÿ LO_Õ k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~∂° ѨO.
AT
QÆ∞iÎOѨ|_»∞`«∂ áêÅHõ_»e =∞^茺# âı+¨âß~ÚÃÑ· Ѩ=oOz Dâß#
L IC
„|¿ÇχO„^•k ^Õ=`«Å`À, =Úhâ◊fi~°∞Å`À ¿ãqOK«|_»∞`«∞#fl ã¨fi~°∂ѨO.
B
3. qÉè=í =Ú:t+¨~ì H° }∆õ , ^Œ∞+¨tì Hõ}∆ ,^Œ~≈° ã¨O™ê÷Ñ<¨ å~°O÷ ^ÕâH◊ ÍŠѨiã≤`÷ ∞« ʼnõΩ
J#∞QÆ∞}OQÍ "≥Å¿ã J=`å~åÅ∞, ~å=Ú_»∞, Hõ$+¨µ_‚ ∞» =O\˜q. 4. JO`«
~åºq∞ : ã¨~fi° „áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ LO_Õ ã¨fi~°∂ѨO. 5. J~åÛ=`å~°O:
=∞#HÀã¨O Wà◊§Ö’, ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ ~°^Àä `«û"åÅÖ’ „Ѩu+≤`ª "« ∞≥ ,ÿ =∞#Å#∞
Hõ~°∞}˜™ÈÎ#fl J=∞$`«=∞Ü«∞=¸~°∞ÎÅ∞.
761. QÆ}Ѩ`«∞Å∞ "åi ÉèÏ~°ºÅ∞ Z=~°∞ ?
ã≤kQú }Æ Ñ¨u–ã≤k|ú ∞kú† ÅH©;QÆ}Ѩu–[Ü«∞ÅH˜;† ^è∂Œ „=∞QÆ}Ѩu–ã≤^úŒ
ÅH˜;† Hõ$+¨Q‚ }Æ Ñ¨u–ã¨∞=~°^‚ qÕ † ~°H=Îõ ~°Q‚ }Æ Ñ¨u–Ѩ^•‡=u† ã¨∞=~°Q‚ }Æ Ñ¨u–
~°[`« ^Õq† q+¨µQ‚ }Æ Ñ¨u–„Ѩ*Ï^Õq† xifiÑ∞¨¶ flQ}Æ Ñ¨u–Ju„Ѩ*Ï˝^qÕ † qHõ@
QÆ}Ѩu–*Ï˝#^Õq† ÉÏÅK«O„^ŒQÆ}Ѩu–K«O„^Œ=Úd† JO|~°QÆ}Ѩu–
ã¨OǨ~°^qÕ † Éè„í ^ŒQ}Æ Ñ¨u–âßOu^Õq† â◊√HõQ¡ }Æ Ñ¨u–|∞kúÅH˜;† |∞∞}q"≥∂
K«#QÆ}Ѩu–™œÉèÏQƺÅH˜;† ÅOÉ’^Œ~°QÆ}Ѩu – Ö’Hõ=∂`«† ÅH©;„Ѩ^Œ
QÆ}Ѩu–=~°ÅH˜;† =„Hõ`«∞O_» QÆ}Ѩu–#=~°`«flÅH˜;† zO`å=∞}˜
QÆ}Ѩu– q[Ü«∞ÅH˜;† UHõ^ŒO`«QÆ}Ѩu– ã≤kúÅH˜;†
QÀѨÙ~°O..... 369
762. ã¨ÉèÏnѨ Ѷ¨ÅO ?
ZO`À=∞OkH˜ KåÖÏ ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ ã¨ÉèÏ=∞~åº^Œ ã¨#flyÅ∞¡`«∞Ok.
JO>Ë "å~°∞ K≥¿ÑÊk ã¨~Ô #· ^ÕÜ∞ÿ≥ <å "åi =∂@‰õΩ qÅ∞=, QÆ∞iÎOѨ٠LO_»=Ù.
"åi =∂@#∞ Z=~°∂ ã¨=Úz`«"∞≥ #ÿ ^Œx QÆ∞iÎOK«~∞° . HÍh J#uHÍÅOÖ’<Õ
"åiPÖ’K«#, Jaè„áêÜ«∞O, =∂@ã¨~Ô #· qQÍ „QÆÇÏ≤ ™êÎ~∞° . J~Ú`Õ JO^Œ∞‰õΩ
qÅ∞= =∂„`«O LO_»^Œ∞. W@∞=O\˜q =∞#Ö’ KåÖÏ=∞OkH˜ x`«ºO
[~°∞QÆ∞`«∂=ÙO\Ï~Ú. J@∞=O\˜ ã¨ÉèÏ=∞~åº^Œ ^ÀëêÅ∞ ã¨ik^Œ∞̉õΩ<ÕO
^Œ∞‰õΩ „âß=}ѨÓi‚=∞ ZO`À ^ÀǨÏ^ŒÑ¨_»∞`«∞Ok.
QÀ^èŒ∞=∞Ñ≤O_ç, áêÅ∞ HõeÑ≤ *’º`«∞Å∞ KÕã≤, ^•xÖ’ nѨO ÃÑ\˜ì P
náêxH˜ Ѩã¨∞ѨىõΩO‰õΩ=∂ÅOHõ~°} QÍqOz, ѨÓ[KÕÜ«∂e. ѨÓ*Ï#O`«
~°O â◊HÍκ#∞™ê~°O x"Õ^#Œ KÕÜ∂« e. J#O`«~O° FOáœ~ÀÇ≤Ï`«º „ÉÏǨχ}∞
#‰õΩ qO^Œ∞ `åO|∂ÖÏk ã¨`å¯~åÅ∞KÕã≤, P náêxfl ^•#q∞zÛ, Pjã¨∞û
ÅO^Œ∞HÀ"åe. WÖÏ S^Œ∞ã¨O=`«û~°=ÚÅ∞ KÕÜ«∂e. "≥Ú^Œ\ ˜ U_®k
N O
ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ`À KÕÜ«∞QÍ<Õ =∂@‰õΩ qÅ∞=,Ǩϟ^• ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. ã¨OѶ¨∞
A M
H . C
=∞O^Œ∞ Q“~°=O, ã¨ÉÏè =∞~åº^Œ ^Œ‰Ωõ ¯`å~Ú. J~Ú`Õ ã¨OHõÅÊOÖ’ S^Õà§◊ x
S AT
MO I O N
K≥ѨCHÀ"åe. S^Õà◊√§ KÕÜ«∂e. =∂@‰õΩ qÅ∞=, Q“~°=O ÃÑiyO^ŒO>Ë
Pi÷HõOQÍ ‰õÄ_® L#fl`«"≥∞ÿ# =∂~°∞ÊÅ∞ Hõey#>Ë¡##fl=∂@ !
763. PàÏfi~°∞C A
Å∞ ZO`« T=∞Ok ? "å~°∞ Z=~°∞ ?
L I "å~°∞ 1. ѨÓ^Œ`åÎàÏfi~∞° 2. á⁄Üü∞QÔ Ü· ∂« àÏfi~∞°
PàÏfi~∞° Å∞ 12 =∞Ok
∞B
P U
3. ¿ÑÜ«∂àÏfi~° 4. ÃÑiÜ«∂àÏfi~°∞ 5. PO_®àò 6. u~°∞=∞oâ‹·Ü«∂àÏfi~°∞
7. ‰õΩÅâıY~åàÏfi~∞° 8. u~°∞áêÊ}˜Ü∂« àÏfi~∞° 9. `˘O_»~_° áç ⁄Ê_çÜ∂« àÏfi~∞°
10. u~°∞=∞OÔQ·Ü«∂àÏfi~°∞ 11. =∞^èŒ∞~°HõqÜ«∂àÏfi~°∞ 12. #=∂‡àÏfi~°∞.
764. N"åi ѨOK«=¸~°∞ÎÅ∞ J#QÍ Uq∞\˜ ?
=¸Å=¸iÎ ÖËHõ „^èŒ∞==¸iÎ : ™êfiq∞"å~°∞ ã¨fiÜ«∞OÉèí∞=Ù. ™êfiq∞
"å~°∞ `«# k=ºÖ’Hõ=Ú#∞O_ç ky=zÛ ã¨fiÜ«∞OQÍ "≥Åã≤# =¸iÎ,
™êfiq∞"å~°∞ Zxq∞kJ_»∞QÆ∞Å Z`«∞ÎHõey K«`«∞~°∞ƒùA_≥· "≥Åâß_»∞.
™êfiq∞"åi ^ŒH}∆˜ =Hõã∆ Å÷¨ =Ú# N^Õq H˘Å∞"≥=· ÙOk. ™êfiq∞"åi K«`∞« ~°∞ƒù[
=ÚÅÖ’, Ô~O_»∞ T~°÷fi ÉÏǨï=ÙÅO^Œ∞ â◊OYK«„Hõ=ÚÅ#∞ J=∞~°Û@O
[iyOk. J^èÀǨÏã¨=Î ÚÅÖ’ ^ŒH}∆˜ ǨÏã¨=Î Ú Hõ\ J˜ =ÅOa`« ÉèOí y=∞Ö’#∞
=ÙO\Ï~Ú. Éèí‰õΩÎÅ∞ J_çy# HÀiHõÅ#∞ Ü«∞^äÕK«ÛQÍ WKÕÛ =~°^ŒÇ¨Ïã¨∞Î_»∞
370 QÀѨÙ~°O....
™êfiq∞ "å=∞ǨÏã¨=Î Ú#O^Œe ÉÁ@# „"ÕÅ∞ `«∞O\˜ ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ, T~°∞=Ù‰õΩ
`«ye=ÙO@∞Ok. =Hõã∆ Å÷¨ =∞^躌 # H“ã¨∞ÉÎ =íè Ú XHõ\ ˜ „"ÕÖÏ_»∞`«∂ =ÙO@∞Ok.
™êfiq∞ "åiH˜ XHõ <åQÍÉè~í }° =Ú ‰õÄ_®=ÙOk. D <åQÍÉè~í }° =Ú q„QÆÇϨ `«
"≥∞ÿ#kHÍ^Œh, Éèí‰õΩÎÖˇ=~À ã¨=∞iÊOz# HÍ#∞Hõ Jx ÉèÏq™êÎ~°∞.
Éè’QÆNx"åã¨=¸iÎ (H“`«∞HõÉË~°=Ú) : D =¸iÎx H“`«∞Hõ ÉË~°=Ú
Jx JO\Ï~°∞. Ѩ^=Œ â◊`åƒ^Œ=ÚÖ’ ™êfiq∞"åi PÅÜ«∞OÖ’ „Ѩu+≤Oª Ѩ|_ç#
~°[`« q„QÆǨÏ=Ú. D =¸iΉõÄ_® „^èŒ∞==¸iÎ=Öˇ K«`«∞~°∞ƒù[=¸iÎ. D
=¸iÎ ‰õÄ_® „^è∞Œ ==¸iÎ=Öˇ K«`∞« ~°∞ƒù[=¸iÎ. D =¸iÎ áê^Œ=Ú „H˜O^Œ
185 +¨\’¯} Ü«∞O„`«=Ú XHõ\ ˜ =ÙOk. ™êfiq∞"åi x`åºaè¿+HõO, J~°Û#Å∞
H˘~°‰õΩ D K«~°aO|=Ú#∞ „Ѩu+≤ªOK«@O [iyOk. D Éè’QÆNx"åã¨
=¸iÎx XHõ ã≤Å∞¯^•~°=Ú`À „^èŒ∞==¸iÎH˜ J#∞ã¨O^è•#OKÕã≤ =ÙOK«∞
A N O M
`å~°∞. Éè’QÆNx"åã¨=¸iÎ Jxflq^è=Œ ÚÖÏ „^è∞Œ ==¸iÎH˜ „áêx^躌 O =Ç≤ÏOK«
O H S .C
@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. „^èŒ∞==¸iÎH˜ QÆÅ Jxflâ◊‰õΩÎÅ∞, J~°›`«Å∞ D =¸iÎH˜
‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. M ION
H˘Å∞=Ù Nx"åã¨=¸iÎ (|eÉË~°=Ú) : PÅÜ«∞OÖ’ „Ѩux`«ºO
IC
`À=∂Å¿ã= `«~∞° "å`« u~°∞=∂=∞}˜ =∞O@ ѨOÖ’ H˘Å∞=Ù [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
B L
WHõ¯_» H˘Å∞= Nx"åã¨∞x XHõ "≥O_ç Ñ‘~î°OÃÑ·# "ÕOKÕ=Ù KÕã≤ |OQÍ~°∞
PU
Q˘_»∞QÆ∞#∞ J=∞~°∞™êÎ~°∞. WHõ¯_»<Õ Ñ¨OKåOQÆ „â◊=}O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
=ÚO^Œ∞~ÀA ǨïO_ô^•fi~å =zÛ# P^•Ü«∞ q=~åÅ#∞ ѨÅ∞=Ùi ã¨=∞
Hõ∆OÖ’ K«^Œ∞=Ù`å~°∞. <å}ˇ=ÚÅ∞, |OQÍ~°∞ #QÆÅ∞, qÅ∞=QÆÅ ~°`«fl=ÚÅ
q=~°=ÚÅ#∞ WHõ¯_» ã¨Ê+¨Oì QÍ „ѨH\õ ™˜ êÎ~∞° . D =¸iÎ N"åi PÅÜ«∞OÖ’H˜
U q^èOŒ QÍ „Ѩ"tÕ OKå_À K≥Ñʨ ÖË=Ú. DÜ«∞##∞ ^Œ~åƒ~°∞ Nx "åã¨=¸iÎ
Jx‰õÄ_® =º=ǨÏi™êÎ~°∞.
L„QÆ Nx"åã¨=¸iÎ : Éè’QÆ Nx"åã¨=¸iÎ PÅÜ«∞ „Ѩ"Õâ◊=ÚO^Œ∞
<å\˜ #∞OKÕ L„QÆNx"åã¨=¸iÎ PÅÜ«∞OÖ’=Ù#fl@∞¡ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. P~°O
ÉèOí Ö’ L„QÆNx"åã¨=¸iÎÜ∞Õ L`«û==¸iÎQÍ =º=ǨÏiOKå~°∞. D™êfiq∞
"åi KÕuÖ’x K«„Hõ=Ú „ѨÜ≥∂yOK«∞@‰õΩ ã≤^ŒúOQÍ =ÙO@∞Ok. „Ѩã¨∞Î`«O
D=¸iÎ ™êfiq∞"åi KÕuÖ’x K«„Hõ=Ú „ѨÜ≥∂yOK«∞@‰õΩ ã≤^ŒúOQÍ =ÙO
@∞Ok. „Ѩã¨∞Î`«O D =¸iÎ ™êfiq∞"åi =¸_»∞ L`«û"åÅÖ’ =∂„`«"Õ∞
áêÖÁæ#@O [~°∞QÆ∞`«∂ =ÙOk. Jq =ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt, L`å÷# UHÍ^Œt,
^•fi^Œâß~å^èŒ#O.
QÀѨÙ~°O..... 371
L`«û==¸iÎ (NÉèí∂^Õq ã¨"Õ∞`« =∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞) : =∞ÅÜ«∞ѨÊ
™êfiq∞ "åi ~åHõ‰Ωõ ѨÓ~°fiO L„QÆ Nx"åã¨=¸iÎ L`«û"åÅÖ’ áêÖÁæ<"Õ å~°∞.
XHõ™êi „|Ǩϟ‡`«û= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „QÍ=∞OÖ’ =∞Ǩyfl*ÏfiÅ ~°ye „QÍ=∞
=∞O`å PǨïu J~ÚOk. qkèx~°fiÇϨ }Ö’ ^À+¨O U"≥∞<ÿ å [iyO^Õ"∂≥ #x
J~°ÛHõ™êfi=ÚÅ∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç Hõ∆q∞OѨ=∞x ™êfiq∞"åix HÀ~å~°∞. P ã¨=∞
Ü«∞OÖ’ XHõiH˜ ѨÓxHõ=zÛ WHõ `«#<≥ÑC¨ _»∞ L`«û==ÚÅÖ’ LѨÜ∂≥ yOѨ
~å^Œx P Ѩ~fi° `"« ∞≥ ^ÿ •#OÖ’ XHõ=¸iÎ HõÅ^Œh, P =¸iÎx L`«û==ÚÅÖ’
LѨÜ≥∂yOѨ=Åã≤#^Œh ™êfiq∞"å~°∞ P#uKåÛ~°∞. ™êfiq∞"åi P#u
„ѨHÍ~°O"≥^HŒ Qõ Í, ^Õ"~Õ ∞° Å`ÀHõÅ ™êfiq∞"åi=¸iÎ ÅaèOzOk. =∞Öˇ· JO>Ë
Ѩ~°fi`«O. Ѩ~°fi`«=Ú#O^Œ∞ ÅaèOz# ™êfiq∞ J<Õ ¿Ñ~°∞=zÛOk. 1399=
ã¨O=`«û~°„áêO`«OÖ’ Dã¨OѶ¨∞@# [iy=ÙO@∞O^Œx ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞.
W`«~°=∞ǨÏ~°∞¬Å∞ : ™êfiq∞"åi J~Ú^Œ∞ =¸~°∞ÎÅ∞QÍHõ, ã¨xflkèÖ’
ã¨∞^Œ~≈° # K«„HõO=ÙOk. D™êfiq∞x K«„Hõ`åÎàÏfi~°∞ JxJO\Ï~°∞. „|Ǩϟ‡`«û
A N M
"åÅ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JO‰õΩ~å~°Ê} ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^èfiŒ [ã¨OÎ Éè=í Ú=^Œ‰Ì Ωõ fã¨∞‰õΩx
O M ION
H . C
=™êÎ~∞° . „|Ǩϟ‡`«û"åÅ =ÚyOѨÙÖ’ K«„Hõ™êfl#OÖ’ K«„Hõ`åÎàÏfi~°∞ ™êfiq∞x
S AT
MO I O N
ѨÙ+¨¯i}©H˜ "ÕOKÕѨ٠KÕ™êÎ~°∞. ™êfiq∞"åi ã¨xflkèÖ’ N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞,
NHõ$㨂 Ѩ~°=∂`«‡ q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ =Ù<åfl~Ú.
A T¿Ñ~°∞ ZÖÏ =zÛ#k ?
u~°∞=∞ʼnõΩ "ÕOL
C
765. u~°∞=∞ʼnõ Ω P
QÆ_I»O J<Õ¿Ñ~°∞ =ÙOk. "ÕOQÆ_»O JO>Ë áêáêÅ#∞
"ÕB
P U
ǨÏiOK«∞#k. OQÆ_®xH˜ „ѨÉèí∞=Ù Hõ#∞Hõ "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_»∞ J<Õ¿Ñ~°∞
=zÛOk. XHõ ÉèÏQÆ=`À`«=Î Ú_»∞ u~°∞Å=∞‰õΩ "ÕOKÕã≤ ™êfiq∞"åix ^Œi≈Oz,
H˘O_»ky"≥o§ J#flO=¸@#∞ qÑ≤ÊK«∂¿ãÎ J#flOÖ’ p=∞Å∞ HõxÑ≤OKå~Ú.
`«#∞ HÍ~°}OQÍ D p=∞Å∞ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ u~°∞=∞Å Hˆ „∆ `åxfl =^Œe =KåÛ~Ú
Jx PÜ«∞# ZO`ÀÉÏ^èÑŒ _¨ ®¤_∞» . =∞~°Å H˘O_» ZH˜¯ P p=∞Å#∞ H˘O_»ÃÑH· ˜
KÕ~åÛ_»∞. u~°∞=∞ÅÖ’ "å#~åÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú. „áêp# HÍÅOÖ’
D "å#~åÅ∞ ‰õÄ_® Nx"åã¨∞x JiÛOKÕq. ѨÙ+¨¯i}˜Ö’ ™êfl#OKÕã≤,
ѨÓÅ∞HÀã≤ ™êfiq∞ ÉèHí `Θ À ™êfiq∞H˜ ã¨=∞iÊOKÕq. "Õ^•Å∞ Ѩ~fi° `« ~°∂ѨOÖ’
"≥ÅÜ«∞QÍ, "Õ^•Å‰õΩ JkèѨu J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Nx"åã¨∞_≥·
~¸ Ѩ~°fi`åÅÃÑ· "≥Åâß_»∞. u~°∞=∞Å J<Õk `«~°∞"å`« =zÛ# ¿Ñ~°∞.
JkHÍÅOÖ’=Ù#fl ¿Ñ~°∞ u~°∞"ÕOQÆ_»O.
372 QÀѨÙ~°O....
766. ã¨O^蕺HÍÅOÖ’ fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ Uq∞\˜ ?
ã¨O^蕺HÍÅO qt+¨`ì Q« ∂Æ iÛ ZO`« K≥ÑÊ≤ <å `«‰Ωõ ¯"Õ J=Ù`«∞Ok. ÅH©;
^Õq J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ HÍÅO ã¨O^蕺HÍÅO. Ü≥∂QÆâ◊H˜Îx ÃÑOK«∞HÀ=_®xH˜
J#∞‰õÄeOKÕ HÍÅO ã¨O^蕺HÍÅO. J@∞=O\˜ ã¨O^蕺HÍÅOÖ’ gÅ~Ú
#O`« â◊√z, â◊√„Éè`í ,« „ѨâßO`«`Å« ∞ áê\˜¿ãÎ =∞x+≤H˜ r=#O KåÖÏ K«H¯õ QÍ
#_»∞K«∞#∞. JO^Œ∞ˆH =∞# ÃÑ^ŒÌÅ∞ â◊√z,â◊√„Éèí`«, „ѨâßO`«`«Å∞ ^Œ$+≤ìÖ’
=ÙOK«∞H˘x H˘xfl xÜ«∞=∂Å∞ JOkOKå~°∞. LÉèíÜ«∞ ã¨O^茺֒#∞ =∞#O
=∞# x"å㨠Ѩiã¨~åÅ∞ â◊√„ÉèOí KÕÜ∞« _»O, ™êfl<åkHõ=ÚÅ∞ ѨÓiÎKÜ Õ ∞« _»O,
186 LÉèíÜ«∞ ã¨O^茺ÅÖ’#∞ náê~å^èŒ# KÕÜ«∞_»O, J=HÍâ◊O =Ù#flO`«=~°‰õÄ
^≥·"å~å^èŒ# KÕÜ«∞_»O, ^蕺#O`À =∞ø#=Ú`À „ѨâßO`« z`«ÎOHÀã¨O "≥∞_ç
>Ë+¨<£ KÕÜ«∞_»O =O\˜q U~°Ê~°Kå~°∞. JO^Œ∞ˆH „ã‘ÎÅ#∞ ã¨O^蕺HÍÅOÖ’
A N O M
~ÚÅ∞¡=^Œe "≥à§◊ =^ŒxÌ ÃÑ^ŒÅÌ ∞K≥|∞`å~°∞. ~ÚÅ∞¡ ѨÓ_»=_»O, Hˆ âßÅOHõ~}° ,
H S .C
|@ìÅ∞ L`«Hõ_»O =O\˜q ã¨O^蕺 HÍÅ=Ú#‰õΩ ѨÓ~°fi"Õ∞ ѨÓiÎKÕÜ«∂e.
O
W@∞=O\˜ xÜ«∞=∂Å∞ áê\˜Oz# "åi ~ÚO@ ÅH©; ã≤~÷ O° QÍ =ÙO@∞Ok.
JO`ÕHÍHõ „áêOfÜ«∞ PKå~åÅ∞ ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞H˘x „Ѩ=iÎOK«_»O KåÖÏ
IC
J=ã¨~°O. „áê`«ã¨ûO^èŒÖ’ ~ÚO\˜ =ÚO^Œ~° =ÚQÆ∞æ WÖÏ¡Å∞ "ÕÜ«Ú@,
B L
™ê~ÚOã¨O^躌 Ö’ `«∞Åã≤^QŒ ~æÆ ° nѨO"≥eyOK«∞@ ^•fi~å ‰õΩ@∞O| ã¨=∞㨺Å∞
U
P áê`« ~ÚÅ∞¡ Ѩ_»"Õã≤ â◊OY∞™ê÷Ѩ# ZѨC_»∞ KÕÜ«∂e ?
f~°QÆÅ=Ù Jx ÃÑ^ŒÌÅ "å^Œ#.
767.
ã¨Å÷ Ü«∞[=∂x â◊OY∞™ê÷Ñ#¨ KÕÜÚ« @‰õΩ HÍ~Àº#∞‡Y∞_»~Ú=Ù#flÑC¨ _»∞
^•xx =ºuˆ~Hõ=∞~Ú# HÍ~°ºO r~°‚QÆ$ǨÏO Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O, â◊OY∞™ê÷Ѩ#
KÕÜ«∞_»O =∞iÜ«Ú QÆ$ǨÏO Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O Jx Ô~O_»∞ =ºuˆ~Hõ ÉèÏ=#Å`À
‰õÄ_ç# HÍ~°º =ÚÅ∞ XˆH ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ XˆH Ü«∞[=∂x KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
JÖÏ KÕÜ«∞=Åã≤=¿ãÎ QÆ$ǨÏ=Ú Ñ¨_»"ÕÜ«ÚHÍ~°º=Ú Ñ¨x"åiKÕ`« KÕ~ÚOz
â◊OY∞™ê÷Ѩ# ã¨÷ÅÜ«∞[ =∂x KÕÜ«∞=Öˇ#∞. JO`ÕH͉õΩO_®K≥@∞¡ H˘@ì_»O,
áê`«~ÚÅ∞¡ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O, ÉÏ=ÙÅ∞ ѨÓ_»Û_»O =O\˜q KÕÜ«∂e. JO>Ë P
HÍ~°º=ÚÅ∞ KÕã≤#`«~åfi`« P~°∞<≥ÅÅ∞ PQÆ_»O J=ã¨~°O. =∞iÜ«Ú Ñ≤`«$
Hõ~°‡Å∞KÕã≤# ã¨O=`«û~°O ‰õÄ_® â◊OY∞™ê÷Ѩ# KÕÜ«∞~å^Œ∞.
768. ã¨~åfiO`«~åºq∞ =∞#Ö’<Õ L#fl@∞¡ ÉèÏqOKåÅ#∞ HÀ=_»O`«áêÊ?
ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞}˜‚ ˆH=ÅO ^Õ"åÅÜ«∂xHÀ, ѨÓ[
QÆkHÀ Ѩiq∞`«OKÕÜ∞« ~å^Œ∞. ZÅ¡ÑC¨ _»∂ PÜ«∞# =∞#`À<Õ L#fl@∞¡ ÉèÏqOK«
QÀѨÙ~°O..... 373 374 QÀѨÙ~°O....
@O L`«Î=∞O. P kfifÜ«∞ Ѩ~°=∂`«‡ JO`«\Ï "åºÑ≤Oz L#fl@∞¡ ÉèÏqO „áê~°Oaè¿ãÎ ã¨ÑŨ¶ =∞=Ù`«∞Ok. 7. =^èŒ : D `å~°Ö’ „áê~°OaèOz# HÍ~åºÅ∞
Kåe. J~Ú`Õ ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡#∂, WO\’¡#∂ ѨÓlOK«‰Äõ _»^#Œ _»O ÉèÏ=ºO r=#, =∞$`«∞º ã¨O|Okè`« HõëêìʼnõΩ HÍ~°}=∞=Ù`«∞Ok. HÍ~°ºO ѨÓiÎHÍ^Œ∞,
HÍ^Œ∞. PÜ«∞# J~åÛ=¸iÎQÍ PÅÜ«∂Ö’¡ LO@∂ Éèí‰õΩÎÅ x"Õ^Œ#Å#∞ Ü«∂„`«, q"åǨÏO, QÆ$Ǩ~°OÉèí, QÆ$ǨτѨ"Õâ◊O, "åǨÏ#„HõÜ«∞O, zH˜`åû
ã‘fiHiõ ™êÎ_∞» . HõÅÊ=$Hõ"∆ ∞≥ ÿ "åi HÀiHõÅ#∞ f~°∞™êÎ_∞» . ^≥"· åxfl ã¨~fi° r=ÙÅÖ’ „áê~°OÉèíO =O\˜q KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. 8. q∞„`«`å~° : Wk "≥∞ÿ„f ÉèÏ"åxfl
K«∂_®e JO^ŒiH© Jk ™ê^茺OHÍ^Œ∞. P ã≤÷ux KÕ~°∞HÀ=_®xH˜ ѨÓ[ ÃÑOK«∞`«∞Ok. ã¨Ç¨ÏHÍ~åxfl P¿ÑH˜∆OKÕ HÍ~åºÅ∞, z~°HÍÅO ã¨O|O^èŒO
QÆ^Œ∞Å∞, ^Õ"åÅÜ«∂Å P=â◊ºHõ`« LOk. nxfl Q“}˜Ñ¨Ó[ JO\Ï~°∞. xÅ∞ѨÙHÀ=Åã≤# HÍ~åºÅ∞ ^èŒ#O P^•# „Ѩ^•#O, ÉèÏQÆã¨÷ x~°‚Ü«∞O,
N~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~°=∞ǨÏOã¨, ™êfiq∞ q"ÕHÍ#O^Œ, Ѩ=Ǩi ÉÏÉÏ, N~°=∞} ¿ãflǨÏã¨O|O^è•Å∞, "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜H˜ ã¨`«Êùe`åxflã¨∞ÎOk.9. Juq∞„`«
=∞ǨÏi¬ WÖÏ Jã¨OMϺ‰õΩÖˇ#· =∞Ǩ`«∞‡Å∞ ã¨~ˆ fiâfi◊ ~∞° x ã¨~åfiO`«~åºq∞`åfixfl `å~°: Wk "≥∞„ÿ f ã¨O|O^è•xfl QÍ_èO» QÍ KÕã∞¨ OÎ k. "≥∞„ÿ u „¿Ñ=∞ =º=Ǩ~°O,
^Œi≈OKåÅO>Ë ^≥·"å#∞„QÆǨÏO LO>Ë g∞~°∂K«∂_»QÆÅ~°∞. 187 ÉèÏQÆã÷¨ x~°Ü
‚ ∞« O. q"åǨÏO, QÆ$Ǩ~°OÉèOí , QÆ$ǨτѨ"âÕ O◊ , Ü«∂„`« q∞„`«`å~°‰Ωõ
769. `å~å|ÅO Uq^èŒ=ÚQÍ K«∂™êÎ=Ú ? ã¨O|OkèOz# Jxfl HÍ~åºÅ‰õΩ Wk Z‰õΩ¯= ã¨`Ê« eù `åxfl ã¨∞OÎ k. [#‡`å~°
[#‡`å~° JHõ¯_ç#∞O_ç 3,5,7= `å~°Å∞ „Ѩu‰õÄÅ `å~°Å∞. HÍQÍ
A O M
#∞O_ç ÖˇH˜¯OK«∞H˘x J#∞‰õÄÅ #Hõ∆„`åÅ#∞ x~°‚~ÚOK«∞H˘x U ~°Hõ"≥∞ÿ#
N
HÍ~åºxH˜ U ~°Hõ"≥∞ÿ# `å~°#∞ ZOK«∞HÀ"åÖ’ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩx HÍ~åºÅ∞
2.4.6,8,9= `å~°Å∞ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#q.
1. [#‡`å~° : =∞^茺Ѷ¨Å^•~Ú. q"åǨÏO, Ü«∂„`«, QÆ$Ǩ~°OÉèíO, O H
„áê~°Oaè¿ãÎ HÍ~åºK«~°}Ö’ ã¨Ñ¶¨bHõ$`«∞Å=Ù`å~°∞.S .C
N O M
QÆ$ǨτѨ"âÕ O◊ , B+¨^¿Œè ã=#O „áê~°OaèOK«=K«∞Û. â◊„`«∞ã¨Okè KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . 770. q"åÇ¨Ï ã¨O|O^èM •Å‰õΩ „âı+I¨ì"O N # #Hõ∆„`åÅ∞ Uq ?
≥∞ÿ# á⁄O`«
H A . C
2. ã¨OѨ`åÎ~° : "åºáê~°O, Ѩi„â◊=∞Å∞, ^èŒ#ã¨O|O^èŒ =º=Ǩ~åʼnõΩ =~°∞_»∞ A T=^èŒ∞=Ù
MO I O N S
=∞OzѶ¨e`«O Wã¨∞ÎOk. HÍ~åº~°OÉèíOKÕ¿ãÎ ^èŒ#ÖÏÉèíO LO@∞Ok.3. qѨ Jtfix
L I C ѨÙ+¨ºq∞
Éèí~°}˜ B
AT
`åÎ~:° ÖÏÉèHí Í~°H"õ ∞≥ Oÿ k. â◊√ÉèHí Í~åºÅ∞, ã¨Okè, XѨÊO^•Å∞ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .
HõP U Jtfix

L IC
HÍ~åºÅ‰õΩ qѶ¨∂flÅ∞ HõÅQÆ@"Õ∞HÍHõ, =ºH˜ÎQÆ`«OQÍ ‰õÄ_® Hõ+¨ìO
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. 4. Hˆ =∆ ∞`å~°: Wk ã¨∞YHõ~"° ∞≥ #ÿ #Hõ„∆ `«O. q"åǨÏO, Ü«∂„`«,
$uÎHõ ("Õ∞+¨~åt)
Hõ$uÎHõ (=$+¨Éèí~åt)
Jtfix
â◊`«aè+¨, ^èŒx+¨ª(‰õΩOÉèí)
B
PU
QÆ$Ǩ~°OÉèOí , QÆ$ǨτѨ"Õ â◊O, XѨÊO^•Å∞, QÆ$ǨÏ, "åǨÏ#„HõÜ∞« O, L^ÀºQÆ∞Å
xÜ«∂=∞HõO, "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨∞Y„áêѨΠHÍ~åºÅhfl ã¨ÑŨ¶ =∞=Ù`å~Ú. 5. „Ѩ`º« i:
~ÀÇ≤Ï}˜
=∞$QÆt~° (=$+¨Éèí)
=∞$QÆt~° (=$+¨É)íè ѨÓ~åfiÉÏè „^Œ(‰õΩOÉè)í
~ÀÇ≤Ï}˜, ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ (‰õΩOÉèí)
Wk â◊„`«∞`åfixfl =$kú KÕã¨∞ÎOk. q"åǨÏO, Ü«∂„`«, ÉèÏQÆã¨÷ =º=Ǩ~åÅ∞, =∞$QÆt~° (q∞^èŒ∞#) P„~°Ì, ѨÙ#~°fiã¨∞, (q∞^äŒ∞#)
XѨÊO^•Å∞, Ѩ^gŒ ã‘fiHÍ~°O, "å^Œ q"å^•Å∞, ^è#Œ O WzÛ Ñ¨ÙK«∞ÛHÀ=@O, L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜ (Hõ#º) ǨÏã¨Î
WÅ∞¡, ^Œ∞HÍ}O J^≥‰Ì Ωõ fã¨∞HÀ=@O, U^≥<· å „Ñ¨}ÏeHõ#∞ J=∞Å∞Ѩ~K° @« O, P„~°Ì =∞$QÆt~° (q∞^äŒ∞#)
L`«û= x~°fiǨÏ}=O\˜ HÍ~åºÅ∞ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. 6.™ê^èŒ#`å~° :D `å~å ѨÙ#~°fiã¨∞(q∞^äŒ∞#) =∞$QÆt~° (q∞^äŒ∞#)
|ÅO=Å¡ Hõi#î HÍ~åºÅ∞ ‰õÄ_® ã¨∞ÅÉè=í ∞=Ù`å~Ú. JuHõ+"ì¨ ∞≥ ÿ ã¨=∞™êº`«‡Hõ ѨÙ#~°fiã¨∞(Hõ~å¯@Hõ) Éèí~°}˜,ѨÙ+¨ºq∞
"≥∞ÿ# HÍ~åºÅ#∞ D `å~° L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „áê~°OaèOKåe. Éèí=# ѨÙ+¨ºq∞ Jtfix, ѨÙ+¨ºq∞
x~å‡}O, ѨsHõÅ∆ ‰õΩ ã≤^OúŒ HÍ=@O, ã¨Okèã=¨ ∂^è•<åÅ∞, J^èHŒ Í~°∞Å ^ŒQ~æÆ ° Pâı¡+¨ ѨÙ+¨ºq∞
Js˚ ÃÑ@∞ìHÀ=@O, =∞O„`«™ê^èŒ#, ѨÓ*ÏHÍ~°º„Hõ=∞O, J#∞ëêª#O Hõ+ì̈`«~° =∞Y *˺+¨ª
"≥∞#ÿ Ü«∂„`«,QÆ$Ǩ~°OÉèOí , QÆ$ǨτѨ"âÕ O◊ , Ѩ^gŒ ã‘fiHÍ~°O, zH˜`û« "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ѨÓ~°fiѶ¨Å∞æ}˜ L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜ (ã≤OǨÏ)
QÀѨÙ~°O..... 375 376 QÀѨÙ~°O....
L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜(ã≤OǨÏ) ѨÓ~°fiѶ¨Å∞æ}˜ â◊√„‰õΩ_»∞ ˆ~=u, =∞$QÆt~°(ѨÓ~åfi~°÷O)z`«Î
L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜(Hõ#º) =∞$QÆt~° (q∞^äŒ∞#) â◊x ™êfiu, „â◊=}, â◊`«aè+¨
ǨÏã¨Î =∞$QÆt~° (q∞^äŒ∞#) ~åǨH`«∞ P„~°Ì, =¸Å
z`«Î (`«∞Å) qâßY (`«∞Å) 772. Ѩ~°=∞t=Ùx J+¨ì=¸~°∞ÎÅ∞ Uq∞\˜ ?
qâßY (`«∞Å) z`«Î (`«∞Å) 1. UHÍ„"Õ∞â◊fi~∞° _»∞ – Ѩ$näfi(H˜u∆ )`«`fi« eOQÆO : ѨOK«É∂íè `åÅ ¿Ñ~°`¡ À
qâßY (=$tÛHõ) *˺+¨ª „Ѩã≤kúK≥Ok# t=eOQÍÖ’¡ Ѩ$näfieOQÆO ^ŒH˜∆} ÉèÏ~°`«^Õâ◊O t= HõOzÖ’
J#∂~å^èŒ L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜ (ã≤OǨÏ)*˺+¨ª ã≤÷`«"≥∞ÿOk. HõOr=~°O‰õΩ H˘O`«^Œ∂~°OÖ’ ã¨~°fif~°÷=∞<Õ ã¨~À=~°O fs#
*˺+¨ª Hõ$uÎHõ (=$+¨Éèí) =∞Y UHÍ„"Õ∞â◊fi~°™êfiq∞ PÅÜ«∞OLOk. „Ѩ^•è #=∞Ok~°OÖ’ =¸_»∞ ^•fi~åÅ∞
qâßY (=$tÛHõ) 188 ^•\ÏHõ, ֒ѨŠN UHÍ„"Õ∞â◊fi~°t=eOQÆO ^Œ~°≈#q∞ã¨∞ÎOk. t=eOQÆO
=¸Å ^èŒx+¨ª (‰õΩOÉèí) #Å∞ѨÙ~°OQÆ∞Ö’ LO@∞Ok. ^•x "≥#Hõ áê~°fif Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞Å q„QÆǨ
ѨÓ~åfiëê_è»
L`«Î~åëê_»(^èŒ#∞ã¨∞û)
L`«Î~åëê_è» (^èŒ#∞ã¨∞û)
ѨÓ~åfiëê_è», ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ A N O M
Å∞<åfl~Ú. UHÍ„"Õ∞â◊fi~° ™êfiq∞H˜ [ÅO`À Jaè¿+HõO KÕÜ∞« ~°∞. =∞ÖˇÑ¡ Ó¨ Å∞,
ã¨∞QÆO^èŒ`≥·ÅO`À Jaè¿+ H˜™êÎ~°∞. D ™êfiq∞ „áêâ◊™êκxfl WÖÏK≥|∞`å~°∞.
L`«Î~åÉèÏ„^Œ
O H S .C
XHõ=∂~°∞ áê~°fif^Õq, Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x Hõà#¡◊ ∞ `«# KÕ`∞« Å`À HõÑÊ≤ Ok.
L`«Î~åëê_» (=∞Hõ~°)
A N M
L`«Î~åÉèÏ„^Œ
O M ION
`«`«Êùe`«OQÍ =¸_»∞ Ö’HÍÖ’¡ QÍ_è®O^èŒHÍ~°O "åºÑ≤OzOk. JHÍÅOÖ’
„â◊=}
H S . C
L`«Î~åÉèÏ„^Œ U~°Ê_ç# D „ѨàÜ T
◊ ∞« HÍ~°Hõ ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤# t=Ù_»∞ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ QÍ áê~°fif
A
^èŒx+¨ì (=∞Hõ~°)
MO I O N
^èŒx+¨ª (‰õΩOÉèí)
L`«Î~åÉèÏ„^Œ
â◊`«aè+¨ B L IC
^Õqx `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« =∞x P^ÕtOKå_»∞. ™êfiq∞ P[˝#∞ áêeOz, Wã¨∞Hõ`À
t=eOQÆO (Ãã·Hõ`«eOQÆO)KÕã≤ áê~°fif^Õq Láêã≤OK«™êyOk. Hõ~îÀ~°
â◊`«aè+¨ AT Hõ$uÎHõ (=$+¨Éèí) ^èŒx+¨ª (‰õΩOÉèí) PU
`«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤Ok. P Ãã·Hõ`«eOQÆ"Õ∞ UHÍ„"Õ∞â◊fi~° eOQÆO.
L IC
ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ (‰õΩOÉèí) ~ÀÇ≤Ï}˜ 2. [O|∞ˆHâ◊fi~°∞_»∞–[Å`«`«fieOQÆO : ѨOK«=∞Ǩ`«`åfiÅ eOQÍÖ’¡
U B
ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ (g∞#) ѨÓ~å¬ëê_», ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ (g∞#) [Å`«`«Î fieOQÆO [O|∞ˆHâ◊fi~°∞_»∞, u~°∞z<åѨe¡ N~°OQÆO #∞O_ç H˘O`«
P
ˆ~=u
ˆ~=u
ѨÓ~°fiëê_», L`«Î~åÉèÏ„^Œ
^Œ∂~å# XHõ [ńѨ"åǨÏOÃÑ· [O|∞ˆHâ◊fi~° eOQÆO ™ê÷Ñ≤`«"≥∞ÿ LOk.
eOQÆ=¸iÎ H˜Ok #∞O_ç ÃÑ·H˜ [ÅO T~°∞`«∞O@∞Ok. ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’,
771. qq^èŒ „QÆǨÅ „Ѩã¨#fl`«‰õΩ J#∞‰õÄÅ #Hõ∆„`åÅ∞ Uq ? |Ü«∞\Ï L#fl [O|∂=$H∆ÍʼnõÄ "≥t· +¨ºª O LOk. ™ê÷Ñ`¨ º« tÅÊHõàÏ ^Œ$ëêì º
„QÆǨÅ∞ #Hõ∆„`åÅ∞ D ^Õ"åÅÜ«∞O „âı+"ì¨ ∞≥ #ÿ x~å‡}O. D =∞Ç≤Ï=∞`À<Õ ™êfiq∞H˜ [O|∞ˆHâ◊fi
ã¨∂~°∞º_»∞ Jtfix, L`«Î~åѶ¨Å∞æ}˜ ~°∞_»∞ Jx ¿Ñ~°∞.
K«O„^Œ∞_»∞ Hõ$uÎHõ, ~ÀÇ≤Ï}˜, =∞$QÆt~°,ѨÙ+¨ºq∞ 3. J~°∞}ÏK«ÖâË fi◊ ~∞° _»∞ – `Õ*’`«`Ϋ fieOQÆO : J~°∞}ÏK«ÖâË fi◊ ~° t"åÅ
‰õΩA_»∞ ^èŒx+¨ì (ѨÓ~åfi~°÷O) Jtfix Ü«∞O KåÖÏ qâßÅ"≥∞Oÿ k. =∞Ok~°QÀѨÙ~°O ^ŒH} ∆˜ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’x W`«~°
Hõ$uÎHõ, („Ѩ^äŒ=∞K«~°}O) QÀѨÙ~åÅHõO>Ë "≥_Ö» Ê·ˇ #k. áê~°fif^Õq H˘O`«HÍÅO J~°∞}ÏK«Å Hˆ „∆ `«OÖ’
|∞^èŒ∞_»∞ ǨÏã¨Î, =∞$QÆt~°(ѨÓ~åfi~°÷O) z`«Î `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤O^Œx ѨÙ~å}QÍ^äŒ. P"≥∞ `«Ñ¨ã¨∞û`À JyfltY ~°∂ѨOÖ’ `Õ*’
QÆ∞~°∞=٠ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨ºq∞, =¸Å, LIIÉèÏII eOQÆO L^ŒƒùqOzO^Œx, J^Õ Jyfl`«`«fi eOQÆ"≥∞ÿO^Œx „áêp# qâßfiã¨O.
J~°∞}ÏK«ÅO‰õΩ `«q∞à◊<å=∞O u~°∞=}Ï‚=∞Öˇ·.
QÀѨÙ~°O..... 377
4. NHÍà◊ÇϨ ã‘âÎ fi◊ ~∞° _»∞–"åÜ«Ú`«`fi« eOQÆO : u~°∞ѨuH˜ H˘kÌ ^Œ∂~°OÖ’
ã¨fi~°=‚ Úd #nf~å# Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞ "åÜ«ÚeOQÆ ~°∂ѨOÖ’ NHÍà◊ÇϨ ã‘âÎ fi◊
~°∞_≥· "≥Åâß_»∞. PÅÜ«∞ QÆ~°ƒùQÆ∞_çÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œ~°≈#O JYO_»nѨO
"≥Å∞QÆ∞Ö’ KÕÜ∂« e. WHõ¯_» t=Ù_»∞ "åÜ«ÚgzHõ ~°∂ѨOÖ’ ^Œ~≈° #q∞™êÎ_∞» .
^Õ"åÅÜ«∞O <åÅ∞QÆ∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ J<ÕHõ ^Õg^Õ=`«Å =¸~°∞ÎÅ∞ „Ѩu+≤ª`«
=∞Ü«∂º~Ú. WHõ¯_» t==¸iÎ QÆ∞O„_»OQÍ LO_»Hõ #Å∞K«^Œ~°OQÍ LO
@∞Ok. „Ѩ„Ѩ^äŒ=∞OQÍ ™êfiq∞x ™êb_»∞, ã¨~°ÊO, U#∞QÆ∞ ѨÓlOKåÜ«∞x,
JO^Œ∞KÕ`« <å\˜¿Ñ~°∞ g∞^Œ t=Ù_»∞ NHÍà◊ǨÏã‘Îâ◊fi~°∞_»∞ JÜ«∂º_»x Éèí‰õΩÎÅ
„ѨQÍ_è» qâßfiã¨O.
5. z^ŒO|ˆ~â◊fi~∞° _»∞ – PHÍâ◊``« fi« eOQÆO : z^ŒO|~°O ^ŒH}∆˜ ÏkÖ’x
„Ѩã^≤ úŒ ѨÙ}ºˆH„∆ `«O. Ѩ~=° ∞t=Ùx PHÍâ◊``« fi« eOQÆO z^ŒO|~°OÖ’ LOk.
HÍ"Õs #kX_»∞#¤ ã¨∞O^Œ~° „ѨH$õ u X_çÖ’ D PÅÜ«∞ x~å‡}O [iyOk.
WHõ¯_» QÆ~°ƒùQÆ∞_çÖ’ U q„QÆǨÏ=¸ÖË^Œ∞. „ѨHõ¯<ÕQÆÅ =∞Ok~°OÖ’ Ѩ~°=∞
M
ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ `åO_»= #$`«ºÖ’Å∞_≥#· #@~å[™êfiq∞ x[=∞Ok~°O WHõ¯_ç
A N O M ION
H S . C
#∞Oz S^Œ= „áêHÍ~°OÖ’ LOk.#@~å[™êfiq∞ #$`«º=Ú„^Œ ã¨∞=~°q‚ „QÆÇϨ O
MO I O N
Ѩ~°=∞ ã¨∞O^Œ~°O. ™êfiq∞H˜ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù #Å¡xQÆ∂\˜Ö’ XHõÜ«∞O„`«O ™ê÷Ñ≤`«
"≥∞Oÿ k. ã¨fi~Ç‚° ¨ ~åÅ∞ "ÕÖÏ_»∞`«∂O\Ï~Ú. Wk hÅO~°OQÆ∞Ö’x â◊¥<åºHÍâ◊
T
`«`«fieOQÆO. WHõ¯_» ™ê^è•~°}OQÍ `≥~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. Jaè¿+Hõ ã¨=∞Ü«∞O
A PU
L IC
Ö’<Õ ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk. PÅÜ«∞OÖ’ |OQÍ~°∞ `˘_»∞QÆ∞ "Õã≤# XHõ ÃÑ^ŒÌ
B
^ŒH˜∆}Ï=~°Î â◊OYO ‰õÄ_® Éèí‰õΩÎʼnõΩ ^Œ~°≈#q∞ã¨∞ÎOk.
PU
6. Ü«∞[=∂#=¸iΖѨâ◊√Ѩu<å^äŒ∞_»∞ : J+¨ì=¸~°∞ÎÖ’¡ <ÕáêÖòÖ’x
Ѩâ√◊ Ѩu<å^ä∞Œ _»∞ Ü«∞[=∂#=¸iÎ „ѨfHõ. NѨâ√◊ Ѩu<å^ä∞Œ _»∞ WHõ¯_»eOQÆ
~°∂ѨOÖ’QÍHõ, =∂#∞+¨ q„QÆÇϨ ~°∂ѨOÖ’ LO\Ï_»∞. D eOQÆO „áê^Œ∞~åƒù
=O QÆ∞iOz „Ѩã^≤ ÑúŒ Ù¨ ~å}Hõ^Œä âıë¡ ê‡O`«H=õ ∞<Õ =#OÖ’ ã≤^•úKÅ« O ã¨g∞áê#
^Õ=#k "åQƇuf~å# XHõãÅ÷¨ OÖ’ HÍ=∞^è#Õ ∞=_»∞ ~ÀE ¿ãfiKÛ« Qù Í áêÅ^è•~°
=kÖËk. P ã¨÷ÅOÖ’ t=Ù_»∞ QÆ∞ѨÎOQÍ x=ã≤OKÕ"å_»∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
q+¨µ=‚ Ù`À Hõeã≤ WHõ¯_çH=˜ zÛ ã¨fiÜ∞« OÉè∞í ^Œ~≈° #O KÕã∞¨ H˘x ã¨∞uÎ OK«™êQÍ_»∞.
„|Ǩχ, q+¨µ‚=ÙÅ∞ P`Õ*’ѨÙO[OÃÑ· ~°`«fl=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ѨOK«=ÚYeOQÆ
=¸iÎx™ê÷Ñ≤Oz, JHõ¯_» JÖψQ „Ѩu+≤ª`«∞_≥· LO_»=∞x „áêi÷OKå~°∞.
WѨÙÊ_»∞ P =∞}˜=∞Ü«∞ ã¨fi~e‚° OQÆO ^Œ~≈° #OÅaèã∞¨ OÎ k. =∞Ok~° Ѩiã¨~åÖ’¡
QÆ}âË √◊ _»∞, Éè~·ˇ =° Ù_»∞,ã¨∂~°∞º_»∞,q+¨µ=‚ Ù,"åã¨∞H˜,"åÜ«Ú=∞OQÆà,◊ hÅã¨~ã° fi¨ u,
j`«ÖÏ^Õq,J+¨ì=∂`«$Hõ,#=„QÆǨÅ∞,hÅHõO~î°∞_»∞,g~°Éèí„^Œ∞_»∞,=∞ǨHÍo,
378 QÀѨÙ~°O....
q~°∂áê‰õ∆Ω_»∞,#Ok,Éèí$Oy "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õg^Õ=`«Å „Ѩu=∞Å∞ „Ѩu+≤ª`«"≥∞ÿ
L<åfl~Ú.
7. K«O„^Œ=¸iÎ : QÆ∞[~å`üÖ’x Hõ^Ü Œä ∞« "å_£Ö’x ™È=∞<å^ä,£ ɡOQÍÖò
Ö’x p\òQÍ"£ ^ŒQ~æÆ =° Ù#fl K«O„^Œ<å^äŒ *’ºu~°‡Ü«∞ ã¨fi~°∂ѨO t=Ùx K«O„^Œ
=¸iÎ „Ñ‘`H« Åõ ∞. D ~Ô O_»∞ Hˆ „∆ `åÖ’¡#∂ t=Ù_»∞ K«O„^Œ~∂° ѨOQÍ Ñ¨Ó[ÅO^Œ∞
‰õΩO@∞<åfl_»∞.
8. ã¨∂~°º=¸iÎ : ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞x „Ѩu =∞Ok~°O Ѩ~°=∞t=Ùx
ã¨∂~°º =¸iÎ`«`åfixfl „ѨHõ\ ˜ã¨∞ÎOk. Pk`«∞º_»∞ ã¨~°fi™êH˜∆. „Ѩ`«ºHõ∆^≥·=O,
189
t=ÙxH©, ã¨∂~°∞ºxH© Ug∞ ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞.
773. „âß=}=∂ã¨O „áêâ◊ã¨Îº=Ú Uq∞\˜ ?
„u=¸~°∞ÅÎ Ö’ ã≤u÷ HÍ~°∞_»∞, ^Œ∞+¨tì Hõ‰∆ Ωõ _», t+¨~ì H° ‰∆õ Ωõ _»∞ J~Ú# N=∞Ǩ
A N O M
q+¨µ‚=Ù‰õΩ, PÜ«∞<Õ ^Õ"Õi J~Ú# N=∞ǨÅH˜;H˜ J`«ºO`« „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ#,
O H S .C
qq^èŒ „=`åÅ∞, ѨÓ[Å#∞ PK«iOK«_O» =Å¡ qâı+Ѩ e¨¶ `åÅ∞, ã¨HÅõ ™œÉèÏQͺ
Å#∞ „Ѩ™êkOKÕ k=º"≥∞ÿ# =∂ã¨O–''„âß=}=∂ã¨O——
AT
KåO„^Œ=∂#O „ѨHÍ~°O „âß=}=∂ã¨O S^Œ=k. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_ç
IC
[#‡#Hõ∆„`«O J~Ú# ''„â◊=}Ï#Hõ∆„`«O—— ¿Ñ~°∞`ÀU~°Ê_ç# „âß=}=∂ã¨O
B L
N =∞Ǩq+¨µ‚=٠ѨÓ[‰õΩ L`«¯ $+¨ì"≥∞ÿOk. =∞#‰õΩ "å~åÅ∞ U_»∞L<åfl~Ú.
P U_çO\˜`À =∂Ѷ¨∞=∂ã¨OÖ’ QÆ∞~°∞"å~åÅ∞ ѨÙ}º„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#q HÍQÍ,
U_»∞"å~åÖ’¡ =¸_»∞"å~åÅ∞ „âß=}OÖ’ ѨÙ}º„Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ q. =∞OQÆà,◊ â◊√„Hõ,
â◊x"å~åÅ∞ D =∂ã¨OÖ’ J`«ºO`« „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ q. =∞ǨÏ`«∞#Î ∞ Hõey#q.
„âß=} =∂ã¨OÖ’x =∞OQÆà"◊ å~åÅ∞ NQ“sѨÓ[ʼnõΩ, â◊√„Hõ"å~°O NÅH©;
ѨÓ[‰õΩ, â◊x"å~°O q+¨µÑ‚ Ó¨ [‰õΩ =ÚYº"≥∞#ÿ q.„âß=}=∂ã¨OÖ’x â◊√HõÑ¡ H¨ O∆õ
qâı+¨"≥∞ÿ#k. D ѨHõ∆OÖ’x XH˘¯Hõ¯ ~ÀA XHÀ¯^Õ=Ù_çH˜ ѨÓ[KÕÜ«∂Åx
âßG=K«#O. JO`ÕH͉õΩO_® D Ѩk¿ÇÏ#∞~ÀAÖ’¡ qq^èŒ ^Õ=`«Å‰õΩ
Ѩq„`å~À=}À`«û"åÅ∞ KÕÜ∂« Åx âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ
Ѩq„`«=Ú JO>Ë ^Œ~°ƒù`À KÕã≤# "Õe`˘_»∞QÆ∞. ^Œ~°ƒùJ`«ºO`« Ѩq„`«"≥∞ÿ#k.
J@∞=O\˜ ^Œ~°ƒù#∞ LѨÜ≥∂ yOz108 =Úà◊§`À HÍj^•~°OÖÏ `«Ü«∂~°∞
KÕã≤ ^•x`À PÜ«∂ ^Õ=Ùà◊√§#∞ JÅOHõiOz ѨÓ[Å∞ KÕÜ«∂Åx
âßG=K«#O. nxH˜=ÚO^Œ∞ Ѩq„`«=Ú#∞ ^Õ=Ù_»∞ =ÚO^Œ∞ =ÙOz–
''ã¨O=`«û~°ã¨º Ü«∂QÆ㨺 Ѩq„f Hõ~°}ÏÜ«∞Éè’
q+¨µ‚Ö’Hõ`åfi x„`å^Œº `åºQÆKÕÛÇ¨Ï #"≥∂ã¨∞Î`Õ——
QÀѨÙ~°O.....
J<Õ â’¡HOõ `À Ѩq„`«=Ú#∞ ѨÓlOK«=Öˇ#∞. J#O`«~O° Ѩq„`«=Ú#∞
JÅOHõiOѨ*Ëã≤ XHÀ¯~ÀA XHÀ¯ ^Õ=Ù_çH˜ ѨÓ[Å∞ KÕÜ«∞=Öˇ#∞.
q=~åÅ∞ : 1. áê_»ºq∞–„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞† 2. qkÜ«∞–„tÜ«∞óѨu† 3.
`«kÜ«∞–áê~°fif^Õq† 4.K«qu–q<åÜ«∞‰õΩ_»∞† 5.ѨOK«q∞–â◊p^Õq† 6.+¨+–ì≤
<åQÆ^Õ=`«Å∞† 7.ã¨Ñ¨Îq∞–ã¨∂~°∞º_»∞† 8. J+¨ìq∞–^Œ∞~åæ^Õq† 9. #=q∞–
=∂`«$^Õ=`«Å∞† 10. ^Œâ◊q∞–^èŒ~°‡~åA† 11. UHÍ^Œt–=∞ǨÏ~°∞¬Å∞† 12.
^•fi^Œt– N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù† 13.„`«Ü≥∂^Œt–J#OQÆ∞_»∞† 14. K«`«∞~°÷t–
Ѩ~°=∞t=Ù_»∞† 15. ѨÓi‚=∞–Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞.
D q^èŒOQÍ â◊√Hõ¡Ñ¨Hõ∆OÖ’x XHÀ¯~ÀA XHÀ¯^Õ=`«#∞ ѨÓlOK«_»O,
Ѩq„`å~ÀѨ}À`«û=O KÕÜ∞« _»O=Å¡ Z@∞=O\˜ ã¨=∞㨺Å∞~å=h, PÜ«Ú~å
~ÀQͺÅ∞, ã¨OѨ^Œ =$kúK≥O^Œ∞`«∞O^Œx âßG=K«#O, nx`Àáê@∞–
„âß=}=∂ã¨OÖ’ ѨQÆÅ∞ x„^ŒáÈ~å^Œ∞. D =∂ã¨OÖ’ XHõ¯Ñ¨Ó@
Éè’[#O KÕÜ«∞=Öˇ#∞. =∞~ÀѨÓ@ LѨ"åã¨O =ÙO_»=Öˇ#∞. Dq^èŒOQÍ
N
ѨÓ[Å∞, xÜ«∞=∂Å#∞ áê\˜OK«_»O=Å¡ „âß=} =∂ã¨OÖ’ J#O`«"≥∞ÿ#
A O
Ѷ¨e`åÅ#∞ á⁄O^Œ=K«∞Û. H S . C
M
774. =ÚHÀ¯\˜OUHÍ^Œt JO>ËNUq∞\˜ ?
'=∂™ê<åO =∂~°jæ ~À¬ÇϨ O— JxTÉèIQí O
=Æ næ`Ö« ’ NHõ$+¨™‚ êfiq∞ K≥áêÊ_»∞.
I C
P =∂~°jæ ~°¬=∂ã¨OÖ’ =ÚHÀ¯\˜ A
UHÍ^Œt =ã¨∞OÎ k. =∞# u^ä∞Œ ÅÖ’ cè+‡¨ UHÍ
B L Q˘Ñ¨Ê"å~°∞ KÕã≤# =º=ǨÏi™êÎ~°∞. QÆ}Ëâ◊K«`«∞i÷,
^Œt, "åºã¨Ñ¨Ói‚=∞, WÖÏ
=ã¨O`« ѨOU
P K«q∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q. ã¨Ç¨Ï„ã¨HÀ\˜ ÉèÏ㨯~° „ѨÉèÏ㨠=∂#∞_≥·
"≥·‰õΩO~î°OÖ’ u~°∞=∂}˜ =∞O_»Ñ¨OÖ’ =∞Ǩq+¨µ‚=Ù "ÕOKÕã≤ LO\Ï_»∞.
P~ÀA# =¸_»∞HÀ@¡=∞Ok ^Õ=`«Å∞ ™êfiq∞^Œ~≈° <å~°O÷ "≥‰· Ωõ O~î° #QÆ~åxH˜
=™êÎ~°∞. "≥·O‰õΩO~î°#QÆ~åxH˜ L`«Î~°^•fi~°O P<å_»∞ `≥~°∞=|_»∞ `«∞Ok.
L`«Î~° ^Œ~°≈#O KÕã≤#"åiH˜ "≥∂Hõ∆O Hõ~°`«ÖÏ=∞ÅHõO. JO^Œ∞=Å# nxx
'=ÚH˜Î UHÍ^Œt— Jx‰õÄ_» JO\Ï~°∞. ™êfiq∞ Ü≥∂QÆx„^Œ#∞O_çÖËz
~°=∂ã¨Ç≤Ï`«∞_≥· ^Õ=`å ã¨=¸Ç¨ʼnõΩ L`«Î~°^•fi~° ^Œ~°≈#q∞™êÎ_»∞.
775. 'z~°Or=— Jx nq™êÎ~°∞. 'PÜ«Úëê‡<£Éèí=— JO\Ï~°∞. =∞i
áêÑ‘z~åÜ«Ú=O\Ï~°∞. g\˜x QÆ∞iOz `≥ÅÊO_ç.
„ѨHõ~°}ÉèË^ŒO J<Õk XHõ\ ˜ LO@∞Ok. ã¨xfl"Õâßxfl|\˜ì J~°÷O KÕã¨∞
HÀ"åe. ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ „Ѩu=∂#=Ù#‰õΩ #∂ˆ~O_®¡ÜÚ« qKåÛ_»∞. 'â◊`åÜ«Úó
379 380 QÀѨÙ~°O....
ѨÙ~°∞+¨ó— J<Õ =∞O„`«O ^•x<Õ `≥Å∞ѨÙ`«∞Ok. `≥Å∞QÆ∞Ö’ k#k# QÆO_»O
#∂ˆ~O_®¡Ü«Ú=Ù J<Õ ™ê"≥∞`« =Ù#flk. JO>Ë „Ѩuk#O „áê}QÆO_»"Õ∞.
^•x<Õ JHÍÅ =∞$`«∞º=O\Ï=Ú. P QÆO_»O ^•\˜`Õ =O^ÕO_®¡Ü«Ú=x
J~°O÷ . 'z~°Or=–PÜ«Úëê‡<£É=íè —Jx ÃÑ^ŒÖÌ Ïj~°fik¿ãÎ P JHÍÅ =∞$`«∞º=Ù
`˘ÅyáÈ"åÅx PHÍOHõ.∆ `˘ÅyáÈ`«∞O^Œx #=∞‡HõO. WHõÖ’HõOÖ’ ^Œ∞~å‡
~°∞æÅ∞ hK«∞Å∞, Z‰õΩ¯=HÍÅO rqOz, ^Œ∞+¨ìHÍ~åºÅ∞ KÕ¿ã@ѨC_»∞ "åix
QÆ∞iOz áêÑ‘ z~åÜ«Ú=O\Ï~°∞. gxx HõeÑ≤ K«∂_»@O Bz`«º=O`«O
HÍ^Œ∞. ã¨=∞Ü«∂xfl|\˜ì J~°÷OKÕã¨∞HÀ"åe.
190 776. t=ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«O ZÖÏ L^ŒƒùqOzOk ?
ã¨O㨯 $`«ÉèÏ~°`«O J#∞âßã¨xHõѨ~°fiOÖ’ t=ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™È΄`«O
A N O M
L#flk. Ü«Úkä+≤ª~°∞_»∞ cè+¨µ‡x`À ''ã¨∞~åã¨∞~°QÆ∞~“ ^Õ"Õ â◊OHõ~å=ºHõÎ
O H S .C
Ü≥∂#ÜÕ∞—— â◊OHõ~∞° x QÆ∞iOz K≥Ñʨ =∞O>Ë cè+µ¨ ‡_»∞ Jâ◊HÀÎÇϨ O QÆ∞}Ï#fi‰Ωõ OÎ
=∞Ǩ^Õ=㨺 nè=∞`«ó Ü≥∂Ç≤Ï ã¨~°fiQÆ`À ^Õ"À # K« ã¨~°fi„`« ^Œ$â◊º`Õ—— =∞Ǩ
M M ION
^Õ=ÙxÜ≥ÚHõ¯ =∂Ǩ`出xfl K≥ѨÊ\ÏxH˜ <Õ#∞ â◊‰õΩÎ_»#∞ HÍ#∞ J<åfl_»∞.
AT
JO^Œ∞=Å¡ LѨ=∞#∞º =<Õ =∞ǨÏi¬ "åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ t=ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞ ™È΄`åxfl
L IC
K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ L#flk. cè+¨µ‡_»∞ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O KÕã≤ L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’
B
^èŒ~°‡Ax ã¨O^ÕǨÅhfl f~°Û\Ï xH˜ NHõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«‡ PÜ«∞##∞ cè+¨µ‡x
PU
Hõ_»‰õΩ fã¨∞H˘x=KåÛ_»∞. JѨÙ_»∞ [iy# q+¨Ü«∞q∞k.
nxx Ѩiî¿ãÎ t=Ù_»∞ Hõ~°∞}˜Oz ã¨O™ê~å~°∞ÎÅ#O^Œih L^Œúi™êÎ_»∞.
ã¨O™ê~°=Ú#∞O_ç q"≥∂K«#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. â◊OHõ~° ã¨xfl^•è <åxfl á⁄O^Œ∞
`å~°∞. ã¨=∞ã¨Î áêѨ=ÚÅ#∞ <åâ◊#OKÕã¨∞ÎOk. "≥∂Hõ∆O, ã¨fi~°æ™œYºO
ã¨O`À+¨OHõeyã¨∞OÎ k. XHõ¯ã¨O=`«û~°O J#∞+≤¿ª ãÎ HÀi#HÀiHõÅ∞ ã¨Ñb¨¶ Hõ$`«
=∞ø`å~Ú. WÖÏ Z<Àfl Ѷe¨ `åÅ∞ K≥Ñʨ |_ç#q. ã¨O㨯 $`«ÉÏè ~°`O« ã¨áê^ŒÅHõ∆
„QÆO^äOŒ QÍ „Ѩã^≤ OúŒ . HÍx B`«~Î åǨτѨ`∞« Å∞"Õ~∞° . ^•H˜}∆ Ï`«º „Ѩ`∞« Å∞ "Õ~∞° .
130000 ÅH∆Í=ÚѨÊk "ÕÅ â’¡HÍÅ∞ H˘xflO\˜Ö’ 160000 ÅH∆ÍJ~°"≥·
"ÕÅâ’¡HÍÅ∞ H˘xfl„Ѩ`∞« ÅÖ’ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú. W=hfl „ѨHá∆˜ êÎÅ∞. Hõq„`«Ü∞« O
"åiH˜ ÅaèOz# „ѨuÖ’ Wk LO_»HõáÈ=K«∞Û. JO^Œ∞ˆH "å~°∞ ^•xx
J#∞=kOѨÖË^Œ∞. q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`åxfl =∂„`«O ¿Ñ~˘¯x<å~°∞. g~°
=∂¿ÇÏâ◊fi~°∞_≥#· hÅHõO~î° nH˜`∆ ∞« Å∞, ÉèÏ~°`åxH˜ "åºYº„"åã¨∂Î nxx ‰õÄ_»
`å<Õ HõeÊOz ÉèÏ~°`«OÖ’ K˘Ñ≤ÊOKå_»x ѨO_ç`« qâßfiã¨O.
QÀѨÙ~°O..... 381
777. u~°∞HõÖϺ}O, Pi˚`« HõÖϺ}O, x`«º HõÖϺ}O g\˜ `Õ_®#∞ q=iOK«O_ç ?
u~°∞â◊|OÌ –ã¨O㨯 $`«OÖ’x 'N— J^Õ ^•xH˜ ã¨=∂#"≥∞#ÿ `«q∞à◊Ñ^¨ OŒ .
N JO>Ë â◊√Éè„í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ Jx J~°Oú . =∞#O =º‰õΩÅÎ <å=∞=ÚʼnõΩ =ÚO^Œ∞
'N—LOK«∞`åO. N~å=Ú_»∞, NHõ$+¨µ_‚ ∞» Jx. J^Õ `«q∞à◊OÖ’ 'u~°∞~å=Ú_»∞,
u~°∞Hõ$+¨µ‚_»∞— WÖÏ "å_»`å~°∞. u~°∞Ѩu–NѨu, u~°∞=∞Å–N=∞Å. =∞#
"≥·+¨‚"åÅÜ«∂ÅÖ’ ™êfiq∞"åi HõÖϺ}=∞Ǩϟ`«û=O x~°fiÇ≤ÏOKÕ@ѨC_»∞
„|Ǩ‡O_» <åÜ«∞Hõ㨺–N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°ã¨º u~°∞Hõ¯ÖϺ}ã¨=∞ÜÕ∞—Jx K«^Œ∞=Ù
`«∞O\Ï~°∞. nxH˜, â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# ÅH©;ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# HõÖϺ}=∞x J~°÷O.
WHõPi˚`« HõÖϺ}=∞O>Ë =∞#"Õ∞^≥·<å Ѩq„`«^Õ"åÅÜ«∂xH˜ "≥o¡
#ѨC_»∞ =∞#¿Ñ~° N ™êfiq∞"åi HõÖϺ}O KÕ~ÚOKåÅx J#∞H˘O\ÏO.
^•xH˜ ^Õ= ™ê÷#OKÕ`« x~°‚~ÚOѨ|_ç# ~°∞ã¨∞OK≥e¡Oz, ™êfiq∞ HõÖϺ}O
KÕ~Ú™êÎO. ^•x<Õ Pi˚`« HõÖϺ}=∞O\Ï~°∞. WOHÍ ™êfiq∞Hõ<ÕHõ ¿ã=Å∞
KÕ~ÚOK«\ÏxH˜ ~°∞ã¨O x~°~‚ ÚOѨ|_çOk. P ~°∞ã¨∞OK≥eO¡ z ™êfiq∞"åiH˜
M =∞$^Œ∞ =QÆ∞=∂>Ë [Ѩ=M
N
[iˆQ ¿ã"åHÍ~°º„Hõ=∂ÅÖ’ áêÖÁæO\ÏO. "åxxPi˚`« ¿ã=ÅO\ÏO. Pi˚`O«
A C O
H
JO>Ë ã¨OáêkOѨ|_ç# Jx J~°úO.
S .
MO I O N
WHõ x`«ºHõÖϺ}=∞O>Ë u~°∞=∞ňH∆„`«O=O\˜ KÀ@¡ ™êfiq∞ "åiH˜
AT
„Ѩuk#O HõÖϺ}O [~°QÆ∞`«∞O@∞Ok. Éèí‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® KÕ~Ú™êÎ~°∞. ÖËHõ
IC
áÈ~Ú<å ^Õ"åÅÜ«∞O x`«ºO HõÖϺ}O x~°fiiοãÎ ^•xx x`«ºHõÖϺ}
L
=∞O\Ï~°∞. Ö’HõOÖ’ XHõ™ê"≥∞`« L#flk.x`«ºHõÖϺ}O ѨK«Û`À~°}OQÍ
B
PU
rq`«O ™êQÆ∞`«∞#flk Jx. ÃÑO_çH¡ ˜ ѨKÛ« x P‰õΩÅ`À `À~°}ÏÅ∞ Hõ_`» å~°∞.
JO>Ë ÃÑO_ç¡[~°∞QÆ∞`«∞O>Ë ZO`«â◊√Éèí„Ѩ^ŒOQÍ P#O^Œ^•Ü«∞HõOQÍ HÍÅO
QÆ_∞» ã¨∞OÎ ^À, JÖÏ „Ѩux`«ºO ã¨∞YOQÍ â◊√ÉèOí QÍ ™êˆQ rq`åÅ#∞ QÆ∞iOz
JÖÏ JO@∞O\Ï~°∞.
778. N q^•º[Ѩ q^è•#OÖ’ [Ѩã¨OYº‰õΩ J~°KÕux ÖˇH˜¯OK«∞@ ZÖÏ ?
KÕu<åÅ∞QÆ∞ "Õà§◊ Ö’ J<åq∞Hõ =¸ÅѨ~fi° #∞ XHõ\ Q˜ Æ ÖˇH¯˜ Oz JHõ¯_»
#∞O_ç „Ñ¨^HŒ }∆˜ „Hõ=∞OÖ’ ÖˇH¯˜ ã¨∂ΠѨ^=Œ ã¨OYº#∞ =∞^躌 „"Õe =¸ÅѨ~fi° `À
ѨÓiÎ KÕÜ«∂e. D„Hõ=∞OÖ’ J<åq∞Hõ, =∞^茺„"Õe=∞^茺 Ѩ~åfiÅ∞
"Õ∞~°∞=ÙÅ∞QÍ ÖˇH˜¯OKåHõ Hõx+≤ìHõ =¸ÅѨ~°fiO XHõ\ ˜QÍ ÖˇH˜¯Oz JHõ¯_»
#∞O_ç `«~°˚h =¸ÅѨ~°fiO`À 8 ѨÓiÎKÕÜ«∂e. D q^è•#O JëÈì`«Î~° â◊`«
ã¨OMϺ [áêxH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok. „uѨÙ~° ã¨∞O^Œs [Ѩq^è•#=∞k.
382 QÀѨÙ~°O....
779. [Ѩã¨OYº ZѨÙÊ_»∞ x+¨ÊùÅ=∞QÆ∞`«∞Ok ?
JOQÆ∞à◊º„ˆQ K« Ü«∞[˝Ñ¨ÎO Ü«∞[˝Ñ¨ÎO "Õ∞~°∞ÅOѶ¨∞<Õ I
Ѩ~°fiã¨Okè=∞ Ü«∞[˝Ñ¨ÎO `«`ü ã¨~°fiO x+¨ÊÅO Éèí"Õ`ü II
H˘#"Õà§◊ g∞^Œ ÖˇH¯˜ ã¨∂Î HÍx, "Õ∞~°∞ ™ê÷#=Ú#∞ (J~°KuÕ Ü«∞O^Œ∞HÍx,
=∂ÅÖ’HÍx) Ju„Hõq∞OzHÍx, Ѩ~°fiÅ#∞ q_çz Ѩ~°fiã¨O^Œ∞ÅÖ’HÍx
ÖˇH˜¯ã¨∂Î [Ñ≤¿ãÎ P [ѨO x+¨ÊùÅO J=Ù`«∞Ok.
<åHõ∆`≥·~°›ã¨Î ѨÔ~· fi~åº #^è•<≥·º~°fl K« ѨÙ+¨ÊÔH·ó
# K«O^Œ<≥·~°¯ $uÎHõÜ«∂ [Ѩ ã¨OMϺO K« HÍ~°ÜÕ∞`ü II
191 JHõ∆`«Å`ÀHÍx KÕu Ѩ~°fiã¨O^Œ∞Å QÆ}#`ÀHÍx, ^蕺#=ÚÅ`ÀHÍx,
ѨÓ=ÙÅ`ÀHÍx, K«O^Œ#=Ú`ÀHÍx =∞\˜ìx LѨÜ≥∂yOz HÍx [Ѩ
ã¨OYº#∞ ÖˇH˜¯OK«~å^Œ∞.
A?NJq Uq?
780. "ÕQÆ=ÚÅ∞ Zxfl O M
1. "åˆQfiQÆO : "åH±â◊H˜Î J"≥H
O S
∂Ѷ¨∞"≥∞ÿ#k. ^•xx .C=$^ä•KÕÜ«∞~å^Œx
∞x, `«Ñ¨=∞x âßGO N
ѨÅHõ_O» , Jã¨`º« O K≥Ñʨ _»O, W`«~∞° T I O K≥|∞`ÀOk. Ѩ~°∞+¨"å‰õΩ¯Å∞
A ÅÃÑ· Kå_ôÅ∞K≥Ñʨ _»O, Jã¨O|^Œú „ѨÖÏáê
ÖÏ_»_O» D<åÅ∂æ"åQÀÌëIêÅ∞.
fi~åæL
"≥∞#ÿ â◊HΘ HõÅk. ã¨B
C 2.=∞<À"ÕQOÆ :=∞<À"ÕQOÆ Ñ¨@~ì åxk, J#O`«
xH˜, #~°HÍxH˜ =∞#¿ãû=¸ÅO. WO„^Œ∞_»∞, #Ǩï+¨µ_»∞
=Ú#flP QÆ∞ U "å~°∞ =∞<À"ÕQÆO=Å¡ `«=∞`«=∞ Jã≤Î`åfiÅ#∞ HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞.
J`«ºO`« xëêìQiÆ +¨µ_ª #·≥ ѨÊ\˜H© „Ѩ=~åY∞º_»∞ =∞<À"ÕQOÆ =Å¡ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂
ʼnõΩKÕi =∞<ÀˆH¡âßxfl á⁄O^•_»∞. HÍ=Ù#, =∞<À"ÕQÍxfl xÜ«∞O„uOK«∞
HÀ"åe. 3. „HÀ^è"Œ QÕ OÆ : Wk =∞Ǩ„Ѩ=∂kHÍi. HÍ=∞„HÀ^èÖŒ ’ÉèÏÅ∞ =¸_»∞
#~°Hõ ^•fi~åÅx w`åã¨O^Õâ◊O. =∂#=ÙxÖ’L#fl *Ï˝#=∞<Õ ~°`åflÅ#∞
`«ã¨¯iOK«_®xH˜ HÍ=∞„HÀ^èŒ Ö’ÉèÏÅ∞ ^ÕǨÏOÖ’ u+¨ª"Õã¨∞‰õΩx LO\Ï~Ú.
HÍ=Ù# *Ï„QÆ`«ÎѨ_»=∞x Nâ◊OHõ~°∞Å∞ É’kèOKå~°∞. 4. lǨfi"ÕQÆ=Ú :
<åÅ∞Hõ ~Ô O_»∞ q^è•Å∞QÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. ~°∞K«∞Å∞ „QÆÇÏ≤ OK«_O» ,=∂@ÖÏ_»_O» ,
D Ô~O_»∞ Ѩ#∞ÅÜ«∞O^Õ "ÕQÍxfl Hõey LO@OLk. =∞Oz =∂@ÅKÕ
ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞, |O^èŒ∞|ÅQÆO ã¨=∞‰õÄ~°∞`å~Ú. HÍ|\˜ì lǨfi "ÕQÍxfl
=â◊=Ú #O^Œ∞OK«∞HÀ"åe. 5. L^Œ~"° QÕ OÆ : Jq∞`åǨ~°O Ǩx Hõeyã¨∞OÎ
^Œx, JÖÏÊǨ~°O "Õ∞Å∞KÕã¨∞ÎO^Œx |∞∞+¨µÅ"å‰õΩ¯ u#‰õÄ_»x Ѩ^•~å÷Å#∞
`å=∞™êǨ~åÅ#∞ q_»<å_®Åx ã¨∞ÉèÏ+≤`O« K≥|∞`ÀOk. Ü«ÚHÍÎÇ¨ ~° qǨ
~°ã¨ºÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# PǨ~° qǨ~åÅ∞O_®Åx w`åã¨O^Õâ◊O. HÍ|\˜ì u#_»O
QÀѨÙ~°O..... 383
HÀã¨O rqOK«_»O HÍ^Œx, rqOK«_»O HÀã¨"Õ∞ u<åÅx ÃÑ^ŒÌÅ=∂@. 6.
[#<ÕO„kÜ«∞"ÕQÆO : WO„kÜ«∞ x„QÆǨxfl HõeyLO_®e. HÍ=∞"ÕQÍxfl
J}∞K«∞HÀ"åe. ''=∞~°}O aO^Œ∞áê`Õ<Õ, r=#O aO^Œ∞^è•~°}Ï`ü—— q∞u
g∞i# g~°ºÑ¨`«#O=Å¡ PÜ«Ú=Ù `«~°∞QÆ∞#x ^•xx xÅ∞ʉõΩ#flKÀ =ÚY
=~°Ûã¨∞û `Õ[ã¨∞û, "Õ∞^è㌠∞¨ û PÜ«Úã¨∞û =$kúKO≥ ^Œ∞`åÜ«∞x, *Ï˝ÑH¨ âõ H◊ Θ ÃÑ~°∞QÆ∞
#x âßG=K«#O. ™œ~°É=íè Úx [ÅOÖ’ „H©_Oç K«∞‰õΩO@∞#fl ~Ô O_»∞ =∞`«ûº=Ú
Å#∞ K«∂z =∞<ÀqHÍ~°O K≥Ok `«áÈ„Éèí+¨µì_≥·<å_»∞. HÍ=Ù# [#<ÕO„kÜ«∞
"ÕQÍxfl JiHõ\Ïìe.
781. 27 #Hõ∆„`åÅ∞ Jkè^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ?
Jtfix–Jtfih^Õ=`«Å∞† Hõ$uÎHõ–Jyfl^Õ=Ù_»∞† =∞$QÆt~°–K«O„^Œ∞_»∞†
ѨÙ#~°fiã¨∞–Jku† Pâı¡+¨–ã¨~°Ê=ÚÅ∞† ѨÙ|ƒ–~°q† ™êfiu–"åÜ«Ú=Ù†
J#∞~å^è–Œ q∞„`«∞_»∞† =¸Å–x~°$u† L`«~Î åëê_»–qâıfi^=Õ `«Å∞† ^èxŒ +¨–ì J+¨ì
=ã¨∞=ÙÅ∞†Ñ¨Ó~åfiÉÏè „^Œ–J*ˇH· áõ ê^Œ∞_»∞†L`«~Î åÉèÏ„^Œ–JÇ≤Ï~°∞ƒù^∞Œ flº_»∞† Éè~í }° –˜
N O M
Ü«∞=Ú_»∞† ~ÀÇ≤Ï}˜–„|Ǩχ† P~°∞„^Œ–t=Ù_»∞† ѨÙ+¨ºq∞–QÆ∞~°∞_»∞† =∞Y–Ñ≤`$«
A M ION
H . C
^Õ=`«Å∞†L`«~Î –° P~°º=∞†z`«–Î `«fi„+¨†ì qâßY–WO„^•QÆ∞flÅ∞† *˺+¨–ª WO„^Œ∞_»∞†
S AT
MO I O N
ѨÓ~åfiëê_»–QÆOQƆ „â◊=}O–q+¨µ‚=Ù† â◊`«aè+¨O–=~°∞}∞_»∞† ˆ~=u–
ѨÓ+¨µ_»∞.
åÅ∞T=$Hõ∆=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ?
#Hõ∆„`A
782. 27C
°∞, ÉèIí~°}˜–^Õ=^•~°∞, Hõ$uÎHõ–JuÎ, ~ÀÇ≤Ï}˜–<Õˆ~_»∞,
Jtfix–J_»¤ã¨~L
,B
P U
=∞$QÆt~°–Yk~° J„~°–Ì ~ˆ Å, ѨÙ#~°fiã¨∞–"≥^∞Œ ~°∞, ѨÙ+¨ºq∞–Ñ≤ÑÊ≤ e, Pâı+¡ –¨
<åQƈHã¨~å, =∞Y–=∞„i, ѨÙ|ƒ–"≥∂^Œ∞QÆ, L`«Î~°–Aqfi, ǨÏã¨Î–‰õΩO‰õΩ_»∞,
z`«–Î `å_ç, ™êfiu–=∞kÌ, qâßY–<åQÆHˆ ã¨~,° J#∂~å^è–Œ ÉÁQÆ_,» *˺+¨–ª q+≤,ì
=¸~Ú–"Õyã¨, ѨÓ~åfiëê_»–<≥q∞‡, L`«~Î åëê_»–Ѩ=#, „â◊=}O–lÖË_¡ ∞» ,
^èxŒ +¨–ì [q∞‡, â◊`a« +è O¨ –J~°\ ,˜ ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ–=∂q∞_ç, L`«~Î åÉèÏ„^Œ–"ÕÑ,¨
ˆ~=u–qѨÊK≥@∞ì.
783. 27 #Hõ∆„`åÅ∞ J^Œ$+¨ì"å~åÅ∞, kâ◊Å∞, ~°OQÆ∞Å∞ Uq∞\˜ ?
#Hõ„∆ `åÅ∞–J^Œ$+¨"ì å~åÅ∞:1 QÆ∞~°∞2 â◊√„Hõ 3 Pk 4 ™È=∞ 5 =∞OQÆà◊
6 â◊√„Hõ 7 QÆ∞~°∞ 8 â◊x 9 |∞^èŒ10 QÆ∞~°∞11â◊√„Hõ 12 Pk 13 ™È=∞ 14
=∞OQÆà◊ 15 â◊√„Hõ 16 QÆ∞~°∞ 17 â◊x 18 |∞^èŒ 19 QÆ∞~°∞ 20 â◊√„Hõ 21
Pk 22 ™È=∞ 23 =∞OQÆà◊ 24 â◊√„Hõ 25 QÆ∞~°∞ 26 â◊x 27 |∞^èŒ.
384 QÀѨÙ~°O....
#Hõ„∆ `åÅ∞–J^Œ$+¨ì kâ◊Å∞:1 <≥|· ∞∞u 2 Ѩ_=» ∞~° 3 `«∂~°∞Ê 4 L`«~Î O°
5 ^ŒHõ∆}O 6 "åÜ«Ú=ºO 7 Dâß#ºO 8 ^ŒH˜∆}O 9 L`«Î~°O 10 <≥·|∞∞u
11 Ѩ_»=∞~° 12 `«∂~°∞Ê 13 L`«Î~°O 14 ^ŒH˜∆}O 15 "åÜ«Ú=ºO 16
Dâß#ºO17 ^ŒH}∆˜ O18 L`«~Î k° â◊ 19 <≥|· ∞∞u 20 Ѩ_=» ∞~° 21 `«∂~°∞Ê22
L`«~Î O° 23 ^ŒH}∆˜ O24"åÜ«Ú=ºO 25 Dâß#ºO 26 `«∂~°∞Ê 27 L`«~Î O° .
#Hõ∆„`åÅ∞–^èŒiOK«=Åã≤# ~°OQÆ∞Å∞ : 1 QÀ^èŒ∞=∞ 2 `≥Å∞Ѩ٠3
=Ú^Œ∞~°∞ Z~°∞Ѩ٠4 `≥Å∞Ѩ٠5 ‰õΩO‰õΩ=∞ 6 `Õ<≥ 7 |OQÍ~°∞ 8 PHÍâ◊O
9 P‰õΩѨK«Û 10 QÀ^èŒ=∞ 11 `≥Å∞Ѩ٠12 =Ú^Œ∞~°∞ Z~°∞Ѩ٠13 `≥Å∞ѨÙ
192 14 PHÍâ◊O 15 `Õ<≥ 16 |OQÍ~°∞ 17 hÅ=Ú (PHÍâ◊O) 18 P‰õΩѨK«Û
19 QÀ^èŒ∞=∞ 20 `≥Å∞Ѩ٠21 =Ú^Œ∞~°∞ Z~°∞Ѩ٠22 `≥Å∞Ѩ٠23 ‰õΩO‰õΩ=∞
24 `Õ<≥ 25 |OQÍ~°∞ 26 =Ú^Œ∞~°∞ 27 ѨK«Û.
A N
784. Ç≤ÏO^Œ∂ q"åǨÏOÖ’ =ÚYº"≥∞ÿ# JOâßÅ∞ O
Uq M
?
O H S .C
1 ÃÑo§K«∂ѨÙÅ∞ 2 xâ◊ÛÜ«∞ `åO|∂ÖÏÅ∞ 3 ™êfl`«Hõ„=`«O 4 HÍj
Ü«∂„`« 5=~°ÑÓ¨ [ Z^Œ∞~À¯à◊√¡ 6 Q“sѨÓ[ 7 =^è∂Œ =~°∞Å =∞OQÆà◊ ™êfl<åÅ∞
8 Hõ<åº=~°}O 9 =∞^è∞Œ Ѩ~å¯Å∞ 10 Ü«∞*’˝Ñg¨ `«^•è ~°} 11 =∞Ǩã¨OHõÅÊO
LIC
12 HÍà◊√§Hõ_Q» _Æ O» 13 rÅHõ„~°–ɡÅO¡ (ã¨∞=ÚǨï~°OÎ ) 14 HÍà◊√§ `˘H˜¯OK«
U B
_»O 15 Hõ<åº^•#O 16 ã¨fi~°‚[ÖÏaè =∞O„`«}O 17 Ü≥∂„HõÎ |O^èŒ#O
P
18 =∞OQÆàã◊ ∂¨ „`«^•è ~°} 19 `«ÅO„ÉÏÅ∞ 20 „|Ǩχ=Ú_ç 21 LOQÆ~åÅ∞
fÜ«∞_»O 22 ã¨Ñ¨ÎѨk, áê}˜„QÆǨÏ#O 23 „Ѩ^è•# Ǩϟ=∞O 24 ã¨xflHõÅ∞¡
`˘Hõ¯@O 25 ÖÏ[Ǩϟ=∞O 26 ™ê÷máêHõO 27 <åQÆ=e¡ 28 ã¨^Œã¨ºO
29 #šѨÓã¨Å∞ Hõ@ì_»O 30 J~°∞O^èŒf ^Œ~°≈#O 31 LÜ«∂ºÅ–ÉÁ=∞‡x
JѨÊK≥Ñʨ @O 32 JOѨHÍÅ∞ (JѨÊyO`«Å∞) 33 QÆ$ǨτѨ"âÕ O◊ –ã¨`º« <å~å
Ü«∞}„=`«O 34 HõOHõ} q"≥∂K«#O 35. QÆ~åƒù^•#O
785. |∞∞+≤„`«Ü«∞O QÆ∞iOz q=iOK«O_ç ?
~å[i¬, =∞ǨÏi¬, ^Õ=i¬ J#∞"åix |∞∞+≤„`«Ü«∞=∞O\Ï~°∞.L`«Î=∞
„âı}H˜ ˜ K≥Ok# =∞ǨÏ~°∞¬Å#∞ „|Ǩχ~°∞¬Å∞ Jx‰õÄ_® =º=ǨÏi™êÎ~∞° . ~åAQÍ
LO@∂<Õ |∞∞+≤`fi« O á⁄Ok#"å_»∞~å[i¬.DÜ«∞#‰õΩ "Õ^`Œ `« Ϋ fi*Ï˝#O ‰õÄ_®
ã¨=∞„QÆOQÍ LO@∞Ok.ѨÓ~°fiO Ü≥∂QÆq^ŒºÖ’ ~å[~°∞¬Å∞ xëê‚`«∞Öˇ· LO_Õ
"å~°∞.ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ q=ã¨fiO`«∞xH©, q=ã¨fiO`«∞_»∞ =∞#∞=Ù‰õÄ, =∞#∞=Ù
WH∆Ífi‰Ωõ #‰õÄ É’kèOz# „|Ǩχq^Œº ~å[~°∞¬ÅÖ’ Ѩ~O° Ѩ~åQÆ`"« ∞≥ ÿ LO_Õ^xŒ
ÉèíQÆ=næ`«#∞ |\˜ì `≥Å∞ã¨∞Î#flk. ™ê^è•~°} |∞∞+≤™ê÷~Úx^•\˜ D Q˘Ñ¨Ê
QÀѨÙ~°O..... 385
|∞∞+¨µÅ∞ =∞ǨÏ~°∞¬ÅÜ«∂º~°∞. '=∞ǨÏ~°¬Ü∞« ó ã¨ÑÑΨ Ó¨ ~ˆ fi— J#fl w`å =K«<åxfl
|\˜ì U_»∞QÆ∞~°∞ ѨÓ~°fi=∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ÉèíQÆ=`«ûOHõÅÊO`À [x‡Oz<å~°∞.
ѨÙ~å}ÏÅÖ’ J<Õ‰Ωõ Å∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞QÍ ¿Ñ~˘¯#|_ç#ѨÊ\˜H© '=∞sz~°Oy~å
âßÛ„uó ѨÙÅ㨺ó ѨÙÅǨÏó „Hõ`«∞óI =ã≤+ª̈Wu ã¨ÃÑÎÂ`Õ =∂#™ê xi‡`å Ç≤Ï`Õ—II
J#fl „Ѩ=∂}Ïxfl|\˜ì ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#fiO`«~°OÖ’ =∂~°∞Ê##∞ã¨iOz
=∞ǨÏ~°∞¬ÅÖ’ ‰õÄ_® ÉèË^Œ=ÚO_Õk. Éèí$QÆ∞=∞ǨÏi¬ ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂ѨÙ_»∞QÍ
w`«Ö’ ¿Ñ~˘¯#|_çÜÚ« <åfl_∞» . (=∞ǨÏs¬}ÏO Éè$í QÆ∞~°ÇϨ O). D =∞ǨÏ~°∞¬Å∞
"Õ^Œq^Œ∞Å∞, „Ѩ=$uÎ^èŒ~°‡O áê\˜ã¨∂Î „áê*ÏѨ`«ºOHõeæ LO_Õ"å~°∞. ^Õ=~°∞¬
Å#QÍ ''^Õ=Ö’Hõ „ѨuëêªâÛ◊ *ËÜ ˝ ∂« ^Õ=~°¬Ü∞« ó â◊√ÉèÏó—— J#fl@∞¡ ^Õ=Ö’HõOÖ’
„Ѩu+¨ª QÆÅ"å~°∞ ^Õ=~°∞¬Å∞QÍ q#∞u ÔHHͯ~°∞. J#fl@∞¡ ^èŒ~°∞‡x Ѩل`«∞Öˇ·#
#~°<å~åÜ«∞}∞Å∞, „Hõ`«∞Ѩل`«∞Öˇ·# "åÅdÅ∞ºÅ∞, ѨÙÅǨïx ‰õΩ=∂~°∞_≥·#
Hõ~=Ì° Ú_»∞, Hõâº◊ Ѩ ã¨∞`«∞Öˇ#· Ѩ~fi° `« <å~°^∞Œ Å∞ ^Õ=`«Å#∞ Ãã`· O« xÜ«∞q∞OK«
QÆÅ "å~°∞QÍ# ^Õ=~°∞¬Å∞QÍ ¿Ñ~˘¯#|_®¤~°∞.
786. HÍ=∞^èÕ#∞=Ù, HõÅÊ`«~°∞=Ù, zO`å=∞}˜N
A O M?
QÆ∞iOz `≥eÜ« *ËÜ«∞O_ç
H . C
HÍ=∞^è#Õ ∞=Ù XHõQÀ=Ù. nxx 'ã¨∞~°a—è Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. ^Õ=`«Å∞,
MO I O N S
~åHõã∆ ∞¨ Å∞ H©~∆ ™° êQÆ~° =∞^ä#Œ O KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Wk ѨÙ\˜#ì k. Wk HÀi#
T
HÀÔ~¯Å#xfl\ ˜h „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. nx á⁄^Œ∞QÆ∞#∞O_ç J=∞$`«O „ã¨qã¨∞ÎOk.
A U
L IC
HõÅÊ=$Hõ=∆ ÚQÆ∂_» HÀi#"åi HÀÔ~¯Å#∞ f~°∞ã¨∞OÎ k. Wk QÆ∂_» HÍ=∞^è#Õ ∞=Ù
=Öˇ H©~∆ ™° êQÆ~° =∞^ä#Œ HÍÅOÖ’ ѨÙ\˜Oì k. D ^Õ=`å=$HõO∆ WO„^Œ∞x L^•º#
B
PU
=ÚÖ’ LO_ç ã¨=∞ã¨Î|∞∞`«∞=ÙÅÖ’#∂ Ѩ„`«Ñ¨ÙëêÊ^Œ∞ÅKÕ â’aè`«"≥∞ÿ LO
@∞Ok. zO`å=∞}˜ XHõ ^Õ==∞}˜. Wk QÆ∂_» zOuOz# J#QÍ HÀi#
HÀÔ~¯Å#∞ fˆ~Û â◊H˜Î QÆeæÜ«Ú#flk. zO`å=∞}˜ =∞O„`«=Ú#∞ Láêã≤Oz#
"åiH˜ ã¨OHõeÊ `å~å÷Å∞ ã≤k™ú êÎ~Ú. HÍ=∞^è#Õ ∞–HõÅÊ=$Hõ–∆ zO`å=∞}∞ʼnõΩ
ã¨O|OkèOz# ã≤^∞Œ Åú #∞ ¿Ñ~˘¯O@∂ `«`Ϋ fi"`Õ ÅΫ ∞ xëê¯=∞ã≤u÷ ÜÕ∞ HÍ=∞^è#Õ ∞
ã≤kÜú ∞« h, xã¨ûOHõÅÊã≤u÷ ÜÕ∞ HõÅÊ=$Hõã∆ k≤ Üú ∞« h,xtÛO`åã≤u÷ ÜÕ∞ zO`å=∞}˜
ã≤kúÜ«∞h q=iOKå~°∞. l*Ï˝ã¨∞=ÙÅ∞ nxx „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ~°∞.
787. ^Œ∂~°OQÍ L#fl=ºH˜Î ¿Ñ~°∞`À „QÆǨÏâßOu, [Ѩ, Ǩϟ=∂k „H˜Ü«∞Å∞ ZÖÏ KÕÜ«∂e ?
™ê÷xHõOQÍ ÖË#@∞=O\˜ =º‰õΩÎÅ q^•º, L^ÀºQÆ Hõ~å}ÏÅ∞QÍ W`«~°
~å„ëêìÅ∞, W`«~°^ÕâßÅÖ’ L#flѨC_»∞ P =º‰õΩÎÅ *Ï`«Hõs`åº U"≥∞ÿ<å
^ÀëêÅ∞ LO_ç, "å\˜H˜ âßOu„H˜Ü∞« Å∞ KÕÜ∞« =Åã≤=¿ãÎ "åiH˜ãO¨ |OkèOz#
386 QÀѨÙ~°O....
‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ∞ ÖË^• ã¨g∞Ѩ |O^èŒ∞=ÙÅ∞ ÖË^• Pf‡Ü«ÚÅ∞, q∞„`«∞Å∞
ã¨OHõÅÊ Ñ¨Ó~°fiHOõ QÍ =∞Oz ѨO_ç`∞« Å`À [Ѩ,`«~Ê° },Ǩϟ=∂k HÍ~°º„Hõ=∞
=ÚÅ∞ x~°fiiÎOK« =K«∞Û#∞. „áê~°O|ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z=i¿Ñ~°∞`À âßOu
„H˜Ü«∞Å∞ KÕã¨∞Î<åfl~À "åi ¿Ñ~°∞, QÀ„`«=Ú L^ŒÇ¨Ïiã¨∂Î "å~°∞ WK«Û@ÖËx
ã¨O^Œ~°ƒù=ÚQÍ "åi `«~°Ñ¶¨Ù# <Õ#∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞ Jx ã¨OHõÅÊO KÕÜ«∂e.
„Ѩu~ÀA [Ѩ HÍ~°º„Hõ=∞ ã¨O^Œ~°ƒù=ÚQÍ z=iÖ’ Ǩϟ=∞ã¨O^Œ~°ƒù=ÚQÍ
WKÕÛ f~°=÷ Ú#∞ HÍjqÉè∂í kÖ’"Õã,≤ Éè„í ^ŒÑ~¨ K° =« K«∞Û#∞. x`«º=Ú Ñ¨Ó[KÕã#≤
f~°÷=Ú qÉèí∂kÖ’ "Õã¨∂Î LO_»@O =Å# JO^Œ∞Ö’ P Ѷ¨Å=ÚO_»∞#∞.
193 z=~°Ö’ P qÉè∂í kx ѨÓ[ Z=i¿Ñ~°∞`À KÕã∞¨ <Î åfl"∂≥ "åiH˜ ѨOѨ=Öˇ#∞.
JK«Û@ "å~°∞ "åi QÆ$ǨÏ=∞O^Œ∞ ^Õ=`å =¸~°∞ÅÎ Z^Œ∞@ H˘|ƒiHÍÜ«∞H˘\˜,ì
A O M
P h\˜Ö’ D qÉè∂í kx HõeÑ≤ =ÚO^Œ∞QÍ H˘OK≥O `«ÅÃÑK· Å« ∞¡H˘x, `«^∞Œ Ѩi
N
=¸_»∞™ê~°∞¡ f~°÷O fã¨∞HÀ"åe. ѨÓ*τѨ™ê^ŒO ѨOѨ^Œe¿ãÎ H˘|ƒi
O H S .C
„Ѩ™ê^ŒO, ѨO_»∞¡ xÅ∞= LO_»=Ù HÍ|\˜ì, ZO_»∞ Y~°∂˚~°O, ZO_»∞„^•Hõ∆,
M ION
r_çѨѨÙÊ, ÉÏ^ŒOѨѨC, Ѩ\ ˜ìÉˇÅ¡O g\˜Ö’ U^ÀXHõ\ ˜ ѨÓ*Ïã¨=∞Ü«∞OÖ’
AT
x"Õ^Œ#KÕã≤, z=~°Ö’ ^•#O ‰õÄ_® ѨÓ[ Z=iÔH·`Õ KÕã¨∞Î<åfl"≥∂ "åi
B
788. „QÆǨÏâßO`« ∞ Å∞, IC KÕÜ«Ú\ÏxH˜ â◊H˜Î ÖËx"å~°∞ Uq∞ KÕÜ«∂e ?
QÀ„`«, <å=∂Å`À ã¨OHõÅÊOKÕã≤ W"åfie.
L [áêÅ∞
P =∞`«ÖË#ѨÙ_»∞, âßOu„H˜Ü«∞Å∞ KÕÜ«∞ÖËHõáÈ~Ú#ѨÊ\˜H©
Pi÷ H õ ™ÈÎ
^À+¨=Ú Hõey# „QÆǨÏ=ÚʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ^蕺# â’¡Hõ=ÚÅ∞ x`«º=Ú
Hõhã¨O 11 ™ê~°∞¡ ѨiîOKåe. „QÆǨÏã¨OYº |\˜ì Jxfl™ê~°∞¡ Ü«∞^è•â◊H˜ÎQÍ
‰õΩki#xfl~ÀAÖ’¡ KÕÜ«∞=K«∞Û. J^Õq^èŒOQÍ #=„QÆǨÏ=ÚʼnõΩ „Ѩ^ŒH˜∆}
=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú@=Å# ‰õÄ_® LѨÜ≥∂QÆ=Ú LO@∞Ok. P „QÆǨÏ=Ú Å‰õΩ
ã¨O|OkèOz# "å~°O ~ÀA LѨ"åã¨O KÕÜ«∞=K«∞Û. ã¨O|OkèOz#
„QÆÇϨ =Ú#‰õΩ ™ê^è•~°} ™ê÷~ÚÖ’ Hõhã¨O JëÈì`~Ϋ =° Ú Ñ¨Ó[ KÕã#≤ =∞Oz^Õ.
ÖË^• WO\˜=^ŒÌ<Õ „QÆǨÏ=ÚʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ™È΄`«=ÚÅ∞ áê~åÜ«∞}
KÕÜ«∞=K«∞Û. ~°q^À+¨O LO>Ë Pk"å~°O, K«O„^À+¨O LO>Ë ™È=∞"å~°O,
‰õΩ[^À+¨O LO>Ë =∞OQÆà"◊ å~°O, |∞^è^Œ À+¨O LO>Ë |∞^è"Œ å~°O, QÆ∞~°∞^À+¨O
LO>Ë QÆ∞~°∞"å~°O, â◊√„Hõ^À+¨O LO>Ë â◊√„Hõ"å~°O, â◊x^À+¨O LO>Ë â◊x
"å~°O ~åǨï^À+¨OLO>Ë Pk ÖË^• =∞OQÆà◊"å~°O ˆH`«∞^À+¨O LO>Ë
=∞OQÆà◊ ÖË^• Pk"å~°O LѨ"åã¨=Ú#fl ^À+¨x"å~°} HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. P
„QÆǨÏ=Ú#‰õΩ ã¨O|OkèOz# ^è•#º^è•#OKÕã≤# =∞Oz^Õ.
QÀѨÙ~°O..... 387
789. HÍ"Õs #n „áêâ◊ã¨Îº=Ú q=iOK«O_ç ?
HÍ"Õs#kx ^ŒH}∆˜ QÆOQÆ JxÑ≤Å∞™êÎ~∞° . ã¨ÇϨ ºÑ¨~fi° `« „âı}∞Ö’¡ ã¨=Ú„^Œ
=∞\ÏìxH˜ 1320 g∞@~°¡ Z`«∞Î# "≥∞ÿã¨∂~À¡x „|Ǩχyi H˘O_»ÃÑ· HÍ"Õi
Pq~°ƒù qOK«Ok. H˘_»∞QÆ∞ ÖË^• ‰õÄ~°∞æ J<Õ „áêO`«O D #kH˜ ~°∂ѨHÅõ Ê#
KÕã∞¨ OÎ k. HÍ=Ù# D #k ''‰õÄ~°∞‰æ Ωõ ѨÓi—— Jx HÍ"Õi L^Œƒqù OKÕ „Ѩ^âÕ ßxfl
'`«ÖHͯÖË~å— Jx JO\Ï~°∞. HÍ"Õi ѨÙ>ËìKÀ@ XHõ z#fl `˘>ˇì PHÍ~°OÖ’
LO@∞Ok. D `«ÅHͯ"Õ∞iÖ’ HÍ"Õi=∂Öò ÃÑ^ŒÌ q„QÆǨÏO LOk. HÍ"Õi
^Õ=`«QÍ Éèí‰õΩÎÅ∞ Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. Éèí‰õΩÎÅ HÀÔ~¯ fˆ~Û WÅ"ÕÅ∞ÊQÍ HÍ"Õi ^Õ=`«
¿Ñ~°∞ á⁄Ok#k. D ^Õ=`«‰Ωõ „Ѩu U\Ï „âß=}=∂ã¨OÖ’ Q˘Ñ¨Ê L`«û=O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. ^ŒH˜∆} QÆOQÆQÍ ¿Ñ~°∞ á⁄Ok# HÍ"ÕiH˜ +≤O™ê, Éèí"åh
J<ÕÔ~O_»∞ =ÚYº"≥∞ÿ# LѨ #^Œ∞Å∞ K≥ѨÊ|_»∞`«∞<åfl~Ú. WqHÍHõ Hõ#Hõ,
ã¨∞*’*’ºu, ¿ÇÏ=∂=u, Ö’HÍáê=Ú, J~åö=u, `˘ÃÑ·ÊÜÕ∞º~°∞, â◊~°ÉèíOQÆ,
=∞}˜=∞^è∞Œ ~°, Ǩàı, ™êQÆ~Ñ° ∂¨¶ \ò, ÅHõ∆ ‡}f~°,÷ HÍax‰õΩO_»Å, J=∞~å=u
N O M
"≥Ú^ŒÅQÆ∞ z#fl ÃÑ^ŒÌ "≥Ú`«ÎO Hõeã≤ 50H˜ÃÑ·QÍ HÍ"ÕiH˜ LѨ#^Œ∞Å∞
A M ION
H . C
L<åfl~Ú. g\˜=Å¡ HÍ"Õi "≥_Å» ∞Ê ÃÑiy „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ k. HÍ"Õi Ѩi"åǨÏHõ
S T
MO I O N
„áêO`«O JO`å ã¨ãº¨ âߺ=∞ÅO. JO^Œ∞Hˆ HÍ"Õix ''á⁄xfl——Jx JO\Ï~°∞.
á⁄xfl JO>Ë ^è•#ºO Jx |OQÍ~°∞ Jx Ô~O_»∞ J~å÷Å∞. D #k ^è•#º
AT
ã¨=∞$kú HõeyOKÕk, |OQÍ~°∞ ѨO@Å∞ ѨO_çOKÕ^Œx D HÍ"Õi #kH˜
L IC
¿Ñ~°∞. ‰õÄ~°∞æ H˘O_»Ö’¡ [x‡Oz, H˘O`«^∂Œ ~°O Ѩ~fi° `« ã‘=∞ÅO^Õ „Ѩ=Ç≤ÏOz
B
PU
`«~åfi`« PˆQflÜ«∞kâ◊QÍ „Ѩ=Ç≤ÏOz "≥∞ÿã¨∂~°∞ ~åROÖ’ Ñ‘~î°Éèí∂q∞ ^Œâ◊
=ke „H˜O^Œ#QÆŠѨÅÖ¡ ’H˜x t=ã¨=Ú„^ŒO=^ŒÌ ^Œ∂‰õΩ`«∞Ok. XHõ¯_» HÍ"Õi
Ô~O_»∞QÍ pÅ∞`«∞Ok. D Ô~O_»∞pÅHõÅ ¿Ñ~°∞¡ Ѩ~°∞K«∞H˜¯, QÆQÆ#K«∞H˜¯ Jx
Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . Ѩ~K° ∞« H˜¯ 230 J_»∞QÆ∞Å∞ „H˜OkH˜ XHõ [Åáê`«OÖÏ Ñ¨_∞» `«∞Ok.
QÆQÆ#K«∞H˜¯ J^Œ∞ƒù`«OQÍ 90H˜.g∞.H˘O_»K«iÜ«∞Ö’¡ HÍ"Õi#n JÅã¨@
ÖˉΩõ O_® „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ k. t=ã¨=Ú„^ŒO ^•\˜# `«~åfi`« HÍ"Õi `«q∞à◊<å_»∞
~åROÖ’ „Ѩ"ÕtOz, `«O*Ï=Ó~°∞lÖÏ¡Ö’ JkèHõâß`«O „Ѩ=Ç≤ÏOz HÍ"Õi
JHõ¯_» #∞O_ç =∞iH˘O`«^Œ∂~°O™êy |OQÍàÏMÏ`«OÖ’ HõÅ∞ã¨∞ÎOk.
790. cè=∂#n „áêâ◊ã¨Îº=Ú q=iOK«O_ç?
D cè=∂#k<Õ cè=∞~°k Jx `å„=∞Ѩ~°‚ Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. ѨtÛ=∞
Hõ#∞=∞Ö’¡ ã¨Ç¨ÏºÑ¨~°fi`« =~°∞ã¨Ö’ D cè=∂#k L^ŒƒùqOz#k. D #k
388 QÀѨÙ~°O....
„Ѩ™êÎ=# =∞`«û, „|Ǩχ, "å=∞#, „|Ǩ‡O_», t=, "åÜ«Ú, ‰õÄ~°‡ ѨÙ~å}ÏÖ’¡
~å=∂Ü«∞} ÉèÏ~°`åÖ’¡ D #n „Ѩ™êÎ=# L#flk. D c=∂#kH˜ ÃщõΩ¯
LѨ#^Œ∞Å∞ L<åfl~Ú. cè=∞â◊OHõ~ü ˆH∆„`«=Ú „ѨHõ¯# cè=∞yi J#∞ ã¨#flx
Ö’Ü«∞ QÆ∞O_® „Ѩ=Ç≤ÏOz, Ñ≤OѨsQÍ"£∞ =^ŒÌKÕi, JHõ¯_» ''ÉèÏ=∞—— J#∞
z#fl #kx `«#Ö’ HõÅ∞ѨÙH˘#∞K«∞#flk. c=∂#kÖ’ Hõe¿ã =∞~˘Hõ LѨ#k.
WO„^•}˜ D WO„^•}˜ ^ÕǨï J#∞ „QÍ=∞O QÆ∞O_® „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. D
„QÍ=∞OÖ’<Õ Hõq ÉèHí Îõ `«∞HÍ~åO [x‡OzOk. JHõ¯_» #∞Oz `«∞ÖÏѨÓ~ü=^ŒÌ
cè=∂#kÖ’ WO„^•}˜ HõÅ∞ã¨∞OÎ k. ^è•O^èiÕ _£#∞ „áêO`åxH˜ H˘kÌ^∂Œ ~°OÖ’
194 ''`ÕÖò—— J#∞ =∞~˘Hõ#k cè=∂ #kÖ’ HõÅ∞ã¨∞OÎ k. `«~åfi`« ''=∂ÖÏ=Ú^è•——
J#∞„Ѩ"åǨÏO HõÅ∞ã¨∞ÎOk. QÀÖò J#∞ z#fl#k cè=∂Ö’ HõÅ∞ã¨∞ÎOk.
A N O M
cè=∂#k PˆQflÜ∞« kâ◊QÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î =ÚO^Œ∞‰õΩ™êy, #~°ãO≤ Q∑ÑÓ¨ ~ü ^ŒQ~æÆ °
g~å J#∞ =∞~˘Hõ #k`À ã¨OQÆq∞ã¨∞ÎOk. WHõ¯_» #∞O_ç cè=∂#k
O H S .C
=∞iH˘O`«^∂Œ ~°O „Ѩ=Ç≤ÏOz ѨO_»sѨÙ~°O KÕ~∞° #∞. JK«Û@ D#k K«O„^Œ
ÉèÏQÍ#k Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. WHõ¯_» PÅÜ«∞O áêO_»∞~°OQÆ™êfiq∞ (q~î°Öòr)
„Ѩã≤^Œú ˆH∆„`«O. WHõ¯_»∞#fl 11 ™êfl#Ѷ¨∂@ìÅ∞ J`«ºO`« ѨÙ}º„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#q.
A
B L IC
WHõ¯_»#∞O_ç cè=∂#k PˆQflÜ«∞OQÍ 10 "≥∞ÿà◊√¡ „Ѩ=Ç≤ÏOz, ™ê¯~°e =^ŒÌ
=∂™ê J#∞ z#fl#k HõÅ∞ѨÙH˘x ëÈÖÏѨÓ~ü‰õΩ ^ŒH˜∆}OQÍ „Ѩ=Ç≤ÏOz,
PU
25 "≥∞ÿà◊§^Œ∂~å# ‰õΩ=∞b J<Õ „áêO`«O =^ŒÌ ¿ã<å J#∞ z#fl#k `«#Ö’
HõÅ∞ѨÙH˘x z=~°‰õΩ Hõ~å‚@Hõ ~åROÖ’x ~åÜ«∞K«∂~ü‰õΩ L`«Î~°=ÚÖ’x
=∞Ç¨Ï |∂Éò#QÆ~ü ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÖ’ Hõ$ëê‚Ô~·ÖËfi ¿ãì+¨<£=^ŒÌ H©ëê‚#kH˜ LѨ#kQÍ
=∂i#k. ‰õΩOÉèíHõ~°∞‚x Ô~O_»=ÉèÏ~°º ''Hõ~°¯\˜——[x‡Oz# ÉèÏ=Ú_»<Õ
~åHõã∆ 㨠O¨ Ǩ~°O KÕã#≤ Dâ◊fi~∞° _»∞ ''cè=∞â◊OHõ~—ü — *’ºui¡OQÆOQÍ "≥eâß_»∞.
D eOQÆ=Ú „H˜O^Œ#∞Oz Ti# h~°∞ cè=∂#n [#‡™ê÷#=ÚQÍ =∂i#k.
791. „|ǨχѨل`« #n „áêâ◊ã¨Îº=Ú q=iOK«O_ç?
Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞O֒ѨÙ\˜ì# „|ǨχѨل`å#k „ѨѨOK«OÖ’ Ju ÃÑ^ŒÌ#k.
„`«q+¨ì=O (\˜Éˇ\ò) ѨtÛ=∞ÉèÏQÆO F ÔH·ÖÏã¨Ñ¨~°fi`« „âı}∞Ö’¡HõÅ =∂#ã¨
ã¨~À=~åxH˜ H˘kÌ^Œ∂~å#=Ù#fl ÃÑ^ŒÌ =∞OK«∞=Ú^ŒÌ #∞O_ç „|ǨχѨل`«
Ѩ_»∞`«∞Ok. JHõ¯_» nx¿Ñ~°∞ ™êOQÀÊù ™êOQÀÊù JO>Ë \˜Éˇ\ò ÉèÏ+¨Ö’
''áê#Hõ=Ú KÕÜ«Ú#k—— Jx J~°÷O. JHõ¯_» #∞O_ç „|ǨχѨل`« J~°∞}ÏK«Öò
„Ѩ^âÕ ò‰Ωõ =zÛ kǨOQ∑ Jx Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . JHõ¯_» #∞O_ç J™êûOKÕi „|ǨϛÑÙ¨ „`«
QÀѨÙ~°O..... 389
֒ǨÏ`üQÍ ¿Ñ~°∞`≥K«∞ÛH˘x, WHõ¯_» #∞O_ç „Ñ¨=Ç≤ÏOz |OQÍ¡^ÕâòH˜ KÕi,
"Õ∞Ѷ¨∞#, [=Ú#Å∞QÍ Ñ≤Å∞=|_»∞`«∂ ^˘ÅO^• =^ŒÌ QÆOQÍ#kÖ’ Hõeã≤
|OQÍàÏMÏ`åxfl KÕ~°∞`«∞Ok. „|ǨχѨل`å#k Ѩ~°=∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ#^Œx,
™êfl#=∂„`«=ÚKÕ ã¨HõÅ áêáêÅ∞ áÈ`åÜ«∞x, f~å÷ÅÖ’ ÔHÖÏ¡ „|ǨχѨل`«
J=∞$`«"∞≥ #ÿ f~°~÷ å[=∞x,D#k™êfl#O #nf~°OÖ’ ^蕺#OHÍx, ѨÓ[Å∞
HÍx, Ñ≤`$« Hõ~‡° Å∞ KÕ¿ãÎ Jq HÀ\˜~Ô @∞¡ JkèHõ Ѷe¨ `åxfl Wã¨∞OÎ ^Œx—— Ü≥∂yx
`«O„`«O `≥eÜ«∞KÕã¨∞ÎOk.
ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ „Ѩ^•è #OQÍ J™êûOÖ’ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ k. J™êûq∞ ÉèÏ+¨Ö’
D #kH˜ Ö’Ç≤Ï`å#k Jx¿Ñ~°∞. ѨÙ~å}Ö’¡ ѨÙ+¨¯~° f~°÷ „Ѩ™êÎ=#
HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. qâßfiq∞„`«∞_»∞ „|Ǩχi¬Ñ^¨ OŒ á⁄O^ŒQÀi ѨÙ+¨¯~° f~°÷ „áêO`å#
LO_ç, "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ `«Ñ¨ã¨∞ûKÕâß_»h, ѨÙ+¨¯~° f~°÷OÖ’<Õ "Õ∞#Hõ
[ÅHÍÖÏ_»∞`«∂ qâßfiq∞„`«∞_çH˜ HõxÑ≤OK«#@∞¡ K≥ѨÊ|_çOk.
792. HõÖÏÊÅ∞ Zxfl ?
N M
HõÖÏÊÅ∞ Ѩ^≥Ìxq∞k L<åflÜ«∞x Éèíq+¨ºÑ¨Ù~å}O K≥|∞`ÀOk. D
A O
H . C
HõÖÏÊÅ∞ HÍÅ qÉè[í #Ö’ ã¨∞n~°"… ∞≥ #ÿ HÍÖÏ=^è∞Œ Å∞. XHÀ¯ HõÅÊOÖ’ <åÅ∞QÆ∞
MO I O N S
áê^•Å∞ LO\Ï~Ú. J=hfl ã¨=∂#"≥∞#ÿ HÍÖÏ=kè`À LO\Ï~Ú. „Ѩã∞¨ `Î O«
#_»∞ã¨∞Î#flk âıfi`«=~åǨÏHõÅÊOÖ’x "≥·=ã¨fi`« =∞#fiO`«~°O. JO^Œ∞ˆH
AT
ã¨OÅHõÊO K≥ѨÙʉõΩ<Õ @ѨÙÊ_»∞ ukä K≥|∞`«∂, âıfi`«=~åǨÏHõÖËÊ "≥·=ã¨fi`«
L IC
=∞#fiO`«ˆ~ HõeÜ«ÚˆQ „Ѩ^äŒ=∞áê^Õ [O|∂nfi¿Ñ Éèí~°`«=ˆ~¬ JO@∂
B
PU
K≥ѨÙʉõΩO\ÏO. WHõ D HõÖÏÊÅ¿Ñ~°¡ q+¨Ü«∂xH˜=¿ãÎ Jq ‰õÄ~°‡HõÅÊO,
=∞`«ûºHõÅÊO, âıfi`«=~åǨÏHõÅÊO, #$ã≤OÇ¨Ï HõÅÊO, "å=∞#HõÅÊO, 㨯O^èŒ
HõÅÊO, ~å=∞HõÅÊO, ÉèÏ=`«HÅõ ÊO, =∂~°¯O_ÕÜ∞« HõÅÊO, Éèqí +¨ºHõÅÊO, eOQÆ
HõÅÊO, „|Ǩ‡O_» HõÅÊO, Jyfl HõÅÊO, "åÜ«ÚHõÅÊO, Ѩ^‡Œ HõÅÊO, t=HõÅÊO,
q+¨µH‚ Åõ ÊO, „|ǑχHõÅÊO, „Ѩã∞¨ `Î O« #_»∞ã¨∞#Î flk âıfi`« =~åǨÏHõÅÊO. JO>Ë
Éèíq+¨ºÑ¨Ù~å}O „ѨHÍ~°O =~°∞ã¨Ö’ =¸_ÀHõÅÊO. WHõ nx `«~åfi`« 15
HõÖÏÊÅ∞ L<åfl~Ú. JO^Œ∞Ö’x „Ѩu^•xÖ’ =∞#fiO`«~åÅ∞ L<åfl~Ú.
„Ѩu =∞O#fiO`«~O° Ö’#∂ <åÅ∞QÆ∞ Ü«ÚQÍÅ∞ LO\Ï~Ú. D K«„HõO JO`å
ѨÓ~°Î~Ú# `«~åfi`«<Õ ã¨OѨÓiÎ ÅÜ«∞O. DÖ’QÍ „Ѩu HõeÜ«ÚQÍO`«OÖ’
[ńѨÅÜ«∞O=zÛ =∂#"åoÖ’ ^Œ∞+¨ì„ѨHõ$uH˜ K≥Ok# "åi#O^Œih
JO`«O KÕã¨∞ÎOk. q∞ye# H˘kÌ=∞Ok =∞Oz"åà◊¡`À =∞~À =∞#fiO`«~°O
Ö’x ã¨`«º Ü«ÚQÆO P~°OÉèí=∞ø`«∞Ok.
390 QÀѨÙ~°O....
793. Hõe ÅHõ∆}ÏÅ∞ Uq∞\˜?
=∂#=ÙÅ #O^Œix HÍ=Ú‰õΩÅ∞QÍ#∞, lǨÏfi KåѨźO HõÅ"å~°∞QÍ#∞
KÕã≤, x„^Œ, HõÅǨÏO,^Œ∞óYO, W+¨ìO, ã≤QÆ∞æÖËx`«#O, W`«~°∞Å =ã¨∞Î=ÙÅ#∞,
„ã‘ÎÅ#∞, ^èŒ#=Ú#∞ JѨǨÏiOK«@O, JǨÏOHÍ~° ѨÓi`«∞Å#∞ KÕã≤ "åix
=„Hõ=∂~°æO"≥·Ñ¨Ù =∞~°eOK«@O Hõe ÅHõ∆}ÏÅ∞.
JÖψQ H˘OQÆ[ѨO KÕ¿ã ^˘OQÆ ã¨<åºã¨∞Å<åfl, #q∞‡#"åiH˜ „^ÀǨÏO
KÕ¿ã "å~°<åfl, ^è~Œ ‡° |^Œ"ú ∞≥ #ÿ "å\˜x ^Õfi+O¨ KÕ"å~°<åfl, Ü«∞[˝, Ü«∂QÍ^Œ∞Å#∞
<åâ◊#OKÕã≤ ¿ÇÏ`«∞"å^ŒO"≥·Ñ¨Ù ѨÙiH˘ÖËÊ"å~°<åfl, „ã‘Î,Ѩل`«,^èŒ#, "åº"≥∂
195 ǨÏO`À zH˜¯#"å~°<åfl, ã¨fi^~Œè å‡xflg_ç Ѩ~^° ~Œè ‡° O "≥Ñ· Ù¨ "≥Ú^Œ∞æ K«∂¿Ñ"å~°<åfl,
"Õ^Œ âß„ëêÎÅ#∞ xOkOKÕ"å~°<åfl t=ˆHâ◊=ÙÅ∞ "Õ~°x `«ÅKÕ"å~°<åfl,
^Õfi+≤OKÕ "å~°<åfl, HõeH˜ =∞Ǩ„Ñ‘u. JÖÏ `«Ñ¨ÙÊ^À= Ѩ\ ˜ìOz áêѨÙÅ
A N O M
ã¨OYº#∞ JO`«HOõ `«‰Ωõ ÃÑOK«@"Õ∞ Hõe^èºÕ Ü«∞O. P `«ÑÙ¨ Ê`À =∞#x =kèOK«
O H S .C
_»O HõqÅHõ∆ ºO. P LK«∞ÛÅ "åº"≥∂ǨÏOÖ’Oz ÉèQí =Æ `ü ^蕺#O`À |Ü«∞@
Ѩ_»@O =∞# Hõ~°Î=ºO. M ION
794. Hõ<åº^•# A ѶT¨ÅO qt+¨ì`« Uq∞\˜?
=∞Ǩã¨O™ê~° K«„HõIOC
L Ö’ Ѩâ√◊ ѨHÍ∆ º^Œ∞Å∞QÍ Z<Àfl [#‡Öˇ`åÎHõ J^Œ$+¨Oì
U
H˘nÌ =∂#=[#‡
KÕã≤# P
B HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÊ\˜#∞Oz `≥eã≤HÍx, `≥eÜ«∞Hõ HÍx
=∞Ǩáê`«HÍÅ∞, LѨáê`«HÍÅ∞ WÖψQ W`«~° J<ÕHõ q^è•Öˇ·#
áê`«H=õ ∞ÅÚ `«fi~Q° Í áÈ=_®xH©. `«# =Oâ◊OÖ’ `«# "≥#∞Hõ 10 `«~åÖ’¡#∞,
`«# `«~∞° "å`« 10 `«~=° ÚÅ "åiÖ’#∂ #~°H=õ ÚÖ’ L#fl#∂ LO_»É’ÜÕ∞
"å~°O^Œih ‰õÄ_» ~°H˜∆Oz âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# ѨÙ}ºÖ’Hõ=ÚÅ∞ á⁄O^Õ@@∞¡
KÕÜ∞« _®xˆH. QÆOQÍ #kÖ’x J}∞ˆ~}∞=ÙÅ#∞ ~åtQÍ ã¨Ñ|Ψ ∞∞+≤ =∞O_»ÅO
=~°‰Ωõ #∞, #∞=ÙfiÅ#∞ ~åtQÍ ã¨∂~°º=∞O_»ÅO =~°‰Ωõ #∞, Z^Œ∞Ì "≥O„@∞HõÅ#∞
~åtQÍ #Hõ∆Ѩ٠=∞O_»ÅO =~°‰õΩ#∞, q∞#∞=ÚÅ#∞ ~åtQÍ ^èŒ$==∞O_»ÅO
=~°‰Ωõ #∞ áÈã≤ "åxx ^Õ=`å =∂#O „ѨHÍ~°O "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_zç #
Ñ≤^ŒÑ¨ ~åtÖ’ XH˘¯Hõ¯\˜ K˘Ñ¨ÙÊ# fã¨∂Î P ~åâ◊√Åhfl ѨÓiÎQÍ `«iˆQ
=~°‰Ωõ `«#‰õΩ „|Ǩχ֒Hõx"åã¨=Ú ã¨O„áê Ñ≤OÎ K«∞@‰õΩ, =∞iÜ«Ú JyflëÈì=∞,
Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∞[˝Ñ¨Ù}º Ѷ¨ÖÏʼnõΩ 3Ô~@∞¡ ÅaèOK«∞@‰õΩ, JO`ÕHÍHõ D [‡Ö’
~å[Éè’QÍÅ#∞Éèqí Oz J#O`«~O° q+¨µ™‚ êÜ«Ú[ºO á⁄O^Œ\ÏxH© ã¨~åfiÅO
HÍ~åÅ`À ‰õÄ_ç# Hõ#º#∞ ^•#O KÕÜ«∂e.
QÀѨÙ~°O..... 391
795. =ºH˜Î =∞~°}˜¿ãÎ Z=~°∞ U_»∞™êÎ~°∞ ?
WO\’¡"åà◊√¡. W`«~° |O^èŒ∞=ÙÅ∞ ^Œ∞ód™êÎ~°∞ x[OQÍ "åà◊√¡ HÍ^Œ∞
U_ÕÛk. *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ S^Œ∞, Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∞ S^Œ∞, =∞#ã¨∂ûѨ_ç Ѩ_ç
^Œ∞ód™êÎ~Ú. *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Ö’¡ –
"≥Ú^Œ\ ˜k â◊s~°O. Jk =}∞‰õΩ`«∞Ok. Ô~O_»=k Hõ#∞fl. Jk Hõhfl~°∞
HÍ~°∞ã¨∞ÎOk. =¸_»=k K≥q. Jk Z=Ô~=~°∞ Uq∞ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~À
^•xfl qxѨOK«∞‰õΩ<Õ â◊HxΘ `å`å¯eHõOQÍ HÀÖ’Ê`«∞Ok. <åÅæ=k <åÅ∞Hõ.
^Õxh u<åÅ<Õ TǨÏÖ’<Õ ÖËHõ Un ~°∞WOK«~°‰õΩO_® KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok.
S^Œ=k =Ú‰õΩ¯ LKåÛùfi㨠xâßfi™êÅx |~°∞=ÙQÍ KÕã¨∞ÎOk. WHõ Hõˆ~‡O„k
Ü«∂Å∞ SkO\˜Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜k =∂@. =∂\Ï¡_»\ÏxH˜ <À~°∞ ÃÑQÆÅ<Õ
ÃÑQÆÅ^Œ∞. ~Ô O_»=k áê}˜ (K≥~Úº) Uq∞ KÕÜ∂« Ö’ ^•xH˜ `ÀK«^∞Œ . JO^Œ∞
KÕ`« K≥~Úº P_»^Œ∞. =¸_»=k áê^ŒO (HÍÅ∞) ZHõ¯_çH© "≥àϧÅO@∂
L`åûǨxfl K«∂Ѩ<Õ K«∂Ѩ^Œ∞. <åÅ∞QÆ∞, S^Œ∞ qã¨~°˚Hõ J=Ü«∞"åÅ∞. Jq
N O
^•^•Ñ¨Ù ѨxKÕÜ«∞=Ù. WHõ =∞#ã¨∞ D *Ï˝<ÕO„kÜ«∞, Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å#∞
A M
H S . C
J^Œ∞Ѩ٠KÕÜ«∞ÖËHõáÈ`«∞Ok. =ºH˜ÎH˜ ã¨O|OkèOz# ѨiK«Ü«∞O`À UU
MO I O N
ѨiK«Ü«∂Å∞ [iQÍÜ≥∂ "å\˜x `«Å∞K«∞‰õΩx `«Å∞K«∞ ‰õΩx ^Œ∞ód™êÎ~Ú.
T
HÍ|\˜ì ^Œ∞ódOKÕ"åà◊√¡ Ѩ^ŒH˘O_»∞QÆ∞~°∞ L<åfl~°#fl=∂@.
A PU
I
796. ~åA C J<Õ =∂@H˜ J~°÷O Uq∞\˜ ?
L JO^Œih ã¨O`À+¨ÃÑ>Ë"ì å_»∞ ~åA Jx J~°O÷ .
~°O [Ü«∞uB
ÃÑ>ËU
Wu~å*Ï,
ã¨O`À+¨P "ì å_»∞ J#QÍ<Õ "åà◊O¡ ^ŒiH© ™⁄=Ú‡ÅxKÀÛ, "åà◊H¡ ˜ q<À^•efl
KÕ‰õÄ~ÀÛ P#O^ŒÑ¨iKÕ "å_»x J~°÷O HÍ^Œ∞. ~å*Ï „ѨHõ$u ~°O[<å`ü Jx
K≥ѨÊ|_»¤O=Å¡ Éèí∂q∞ ^•fi~å P#O^•xfl (K«Hõ¯x ѨO@Åx ѨO_çOKÕÖÏ
KÕã≤) h\˜^•fi~å P#O^•xfl (=~å¬Åx ‰õΩiÑ≤Oz) `Õ[ã¨∞û ^•fi~å P#O
^•xfl (ã¨Ô~·# "Õ_çq∞x JÖψQ ã¨Ô~·# "≥<≥flÅx PHÍâ◊O Hõey LO_ÕÖÏQÆ
JO>Ë ã¨„Hõ=∞"≥∞#ÿ HÍÅѨ^uúŒ áê\˜OѨ|_ÕÖÏQÆ KÕã–≤ JHÍÅ=~å¬Å∞, =~å¬Å
HÍÅOÖ’ ZO_»Å∞ ÖˉõΩO_»KÕã≤) "åÜ«Ú=Ù ^•fi~å P#O^•xfl (QÍe"å#,
`«∞á¶ê#∞¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ LѨ„^Œ"åÅ∞ ÖˉΩõ O_® KÕã)≤ JOkOKÕ"å_≥=_À J`«_∞»
~åA. W=hfl ~åAH˜ ™ê^躌 =∂? J=hfl ѨOK«É∂íè `åÅ∞ Hõ^•! Jx J#∞HÀ
#Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . ~åA 㨄Hõ=∞OQÍ Ñ¨iáêÅ# ™êyOz# ~ÀA# ^≥"· åxfl =∞~°∞
392 QÀѨÙ~°O....
=x ~ÀA# W=hfl 㨄Hõ=∞OQÍ™êy x["≥∞#ÿ ~åA HÍQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. HÍ|\˜ì
~åA JO>Ë ˆH=ÅO ѨiáêeOKÕ"å_»<Õk J~°÷OHÍ^Œ∞. „ѨHõ$uÖ’ LO_Õ
ѨOK«Éèí∂`åÅ ^•fi~å Ö’HÍxH˜ P#O^•xfl HõeyOKÕ"å_»x J~°÷O.
797. =∞O„`«[ѨO JO>Ë ?
=∞#<å`ü „`åÜ«∞`Õ Wu=∞O„`«ó =∞##O KÕ¿ã"åix ~°HO∆˜ KÕk =∞O„`«O
QÆ∞~°∞=ÙKÕ LѨ^ÕqOѨ|_ç# =∞O„`åxfl [Ñ≤OK«∞@=Å¡ =∞O„`«ã≤kÌ
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ''[ѨO——Ö’ ''[——JO>Ë [#‡O~å‰õΩO_®, ''Ѩ—— JO>Ë áêѨ
ѨÙ}ϺÅ∞ áÈQ˘>Ëì, ''=Ú—— JO>Ë =ÚH˜Îx „Ѩ™êkOKÕk Jx J~°÷O. =∞O„`«
196
[ѨO =∞#Ö’ L#fl áêѨÑÙ¨ }ϺÅ∞ ǨÏiOѨ*ãË ≤ Éè=í ™êQÆ~O° Ö’ Ѩ_‰» Ωõ O_®
~°H˜∆ã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ [ѨO =¸_»∞ ~°HÍÅ∞. 1. "åK«Hõ[ѨO 2. LáêOâ◊Hõ
N M
[ѨO 3.=∂#ã≤Hõ[ѨO.1."åK«Hõ[ѨO : "å‰õΩ¯^•fi~å â◊ÉÏÌxfl |Ç≤Ï~°æ`«
A O
H .C
=∞ÜÕ∞º@∞¡QÍ, |Ü«∞@‰õΩ qxÑ≤OKÕ@@∞¡QÍ [Ñ≤OKÕk. nxHõ<åfl LáêOâ◊Hõ
O S
M ION
[ѨO „âı+¨ªO. 2. LáêOâ◊Hõ [ѨO : ÃÑ^Œ∞=ÙÅ∞ Hõkeã¨∂Î, â◊|ÌO Z=iH©
q#Ѩ_»‰õΩO_® [Ñ≤OKÕk LáêOâ◊Hõ[ѨO. gxHõ<åfl =∂#ã≤Hõ[ѨO „âı+¨ª
AT
"≥∞#ÿ k. 3.=∂#ã≤Hõ [ѨO : U^Õx Pã¨#OÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx, ^ÕÇ¨ xfl x\Ï~°∞QÍ
L IC
xeÑ≤, ÉÏǨϺzO`«#g_ç, â◊|OÌ |Ü«∞@‰õΩ ~å‰õΩO_®, ÃÑ^•Å∞ Hõ^ÅŒ ‰õΩO_®,
B
^Œ$+≤xì Ѩ~=° ∂`«‡Ö’ SHõºOKÕã,≤ =∞#ã¨∞ûÖ’ [Ñ≤OK«@OÅKåÖÏ „âıÜ∞« 㨯~°O.
W\˜ì[Ѩ"Õ∞ r=Ù}˜‚ j„Ѷ¨∞OQÍ |O^èŒO#∞O_ç q_»∞^ŒÅKÕã≤ =ÚH˜Îx „Ѩ™êk
ã¨∞ÎOk–ã≤^ŒúѨÙ~°∞+¨µÖˇO^Œ~À W\˜ì =∞O„`« [ѨOKÕã≤ ã≤kúx á⁄OkL<åfl~°∞.
798. QÆ∞~°∞ Ѩ~°OѨ~° "≥Ú^ŒÅ∞ ZHõ¯_» ?
QÆ∞~°∞Ѩ~°OѨ~°‰õΩ =¸Å ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ t=Ù_»∞. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x t+¨µº_»∞
q+¨µ=‚ Ù–q+¨µ=‚ Ù‰õΩ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞–PÜ«∞xH˜ =t+¨µ_ì ∞» –t+¨µºÅ∞. WÖÏ =~°∞ã¨
„Hõ=∞OK«∂¿ãÎ â◊HÑΘ ~¨ åâ◊~∞° _»∞,"åºã¨∞_»∞,â◊√‰õΩ_»∞,Q“_»áê^Œ∞,QÀqO^Œ ÉèQí =Æ `åÊ
^•Kå~°∞ºÅ∞, â◊OHõ~É° Qíè =Æ `åÊ^Œ∞Å∞, qâ◊fi~∂° ѨÙ_»∞, É’^Œ*Ï˝#yi, ã≤OǨÏyi,
Dâ◊fi~°f~°∞÷_»∞, #$ã≤OǨÏf~°∞÷_»∞, q^•º~°}∞º_»∞, =∞ÅÜ«∂#O^Œ∞_»∞, ^Õ=
f~°∞÷_»∞, Ü«∂^Œ"ÕO„^Œ ã¨~°ã¨fiu, Hõ$+¨‚ã¨~°ã¨fiu.
799. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ZѨÙÊ_»∂ #=∞㨯iã¨∂Î<Õ HõxÊ™êÎ_≥O^Œ∞‰õΩ ? (PÅÜ«∞ q„QÆǨÖ’¡)
~å=}=^èŒ JÜ«∂ºHõ "≥o§áÈ`«∂O>Ë ã‘`å~å=ÚÅ∞ ‰õÄ_» "≥à◊¥ÎO>Ë
~å=Ú_»∞ PO[<ÕÜ«Ú_ç`À J<åfl_»∞ 'hˆHO HÍ"åe?' Jx. <å‰õΩ =∞ˆ~
q^èŒ"≥∞ÿ# HÀiHõÅ∂=^Œ∞Ì. U~°∂ѨO K«∂z<å JO^Œ∞Ö’ h ~°∂Ѩ"Õ∞
QÀѨÙ~°O..... 393 394 QÀѨÙ~°O....
HõxÊOKÕÖÏ#∂, U â◊|OÌ qxÑ≤Oz<å JO^Œ∞Ö’ ã‘`å~å=ÚÅ Hõ^Õä LO^Œx „áêÑ≤ÎH˜ P@OHõO J=Ù`«∞Ok. 5.QÆ∞~°∞=Ù : ã¨O`å#„áêÑ≤ÎH˜ QÆ∞~°=Ù
JxÊOKÕÖÏ#∂, ZHõ¯_» #=∞㨯iOz<å Jk g∞ˆH K≥O^ÕÖÏ#∂, D ÉèÏ=O ÉÏ^è•HÍ~°Hõ „QÆÇϨ "≥∞`ÿ Õ ‰õΩÅQÆ∞~°∞=Ù ÖË^• QÆ∞~°∞ ã¨=∂#∞Å#∞ x~å^ŒiOK«O,
<å‰õΩ âßâ◊fi`«OQÍ LO_ÕÖÏ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞— Jx HÀ~å_»∞ ǨÏ#∞=∞. ^•xH˜ „^ÀǨÏO KÕÜ«∞@O, Ѷ¨Å=$H∆ÍÅ#∞ #~°Hõ@O ã¨O`å# „áêÑ≤ÎH˜ P@OHõO.
~å=Ú_»∞ ã¨~ˆ #<åfl_∞» . JO^Œ∞Hõx PO[<ÕÜÚ« x #=∞™ê¯~°O ã‘`å~å=ÚňH. 6. â◊√„‰õΩ_»∞ : *Ï`«HõOÖ’ â◊√„‰õΩ_»∞ Ñ‘_ç`«∞_≥·`Õ Ñ¨Ù+¨Ê =$H∆ÍÅ#∞ #~°Hõ@O,
PO[<ÕÜ«∞ ^蕺#=∞O`å ã‘`å~å=ÚÅ q+¨Ü«∞OÖ’<Õ. ã‘`å~å=ÚÅH˜ QÀ=∂`«#∞ ¿ãqOK«Háõ È=_»O, Ü«∞H˜}∆ © âßѨOHÍ~°}OQÍ ã¨O`å#O HõÅQÆ^∞Œ .
#=∞㨯iã¨∞#Î fl ǨÏ#∞=∞H˜ #=∞㨯 iOK«_O» ã‘`å~å=ÚÅH˜ =∞iO`« W+¨Oì . 7. â◊x : ~åqK≥@∞ì#∞ #~°Hõ@O, Ñ≤âßK«ÉÏ^èŒ, Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA HÍ~°}OQÍ
ZO^Œ∞HõO>Ë ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ `«#H˜ KÕã#≤ #=∞™ê¯~°O HõO>ˇ, `«# ÉèÏQÆ=`«∞xH˜ *Ï`«HOõ Ö’ â◊x„QÆÇϨ O ã¨O`å# „áêÑ≤HÎ ˜ ÉÏ^è•Hõ~O° J=Ù`∞« Ok. 8. ~åǨï=Ù:
(Éèí‰õΩÎxH˜ ) KÕã≤# #=∞™ê¯~åxH˜ Z‰õΩ¯= „áê^è•<åºxfl™êÎ_»∞ Hõ^•! (JǨÏO ~åǨï=Ù ÉÏ^è•Hõ~„° QÆÇϨ "≥∞`ÿ Õ ã¨~Ê° âßѨO=Å¡ ã¨O`å#O HõÅQÆ^∞Œ . 9. Hˆ `«∞=Ù:
㨇~åq∞ =∞^ŒƒùHõÎ"£∞.) 197 „ÉÏǨχ} âßѨO=Å¡ *Ï`«HõOÖ’ ˆH`«∞„QÆǨÏO ã¨O`å#„áêÑ≤ÎH˜ P@OHõ=∞=Ù
800. Ü«∞[˝Ü«∂QÍ^Œ∞Å∞ Z=Ô~·<å KÕÜ«∞=KåÛ ? `«∞Ok. DÉÏ^è•HÍ~°Hõ „QÆÇ¨ Å#∞ LѨâq◊ ∞OѨKÜ Õ ∞« \ÏxH˜, qkè q^è•#OQÍ
Ü«∞[˝Ü∂« QÍ^Œ∞ÅH˜ H˘xfl xÜ«∞=∂Å∞<åfl~Ú. Ѩل`«HÍ"Õ∞+≤xì ã¨O`å#O
ÖËx"å_ÕKÜ Õ ∂« e. Jâ◊fi"∞Õ ^äÜ
Œ ∂« QÍxfl Hõ„∆ uÜ«Ú_Õ x~°fiÇÏ≤ OKåe. ~å[ã¨∂Ü«∞
âßOu„H˜Ü∞« Å∞ PK«iOK«@O=Å¡ ^À+¨O ѨiǨ~°=∞=Ù`«∞O^Œ^xŒ „âß„™êÎ#∞
™ê~°qâßfiã¨O. N
A Uq.C? O M
Ü«∂QÍxfl <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å ~åAbfl F_çOz# g∞^Œ@<Õ K≥Ü∂« ºe. ã¨ÑŨ¶ O 802. ^•fi^ŒO âßk`«H∞ºÅ =∂ã¨=ÚÅ∞ S 3. q=™êfi#∞_»∞–
N M 1. ã¨∂~°∞º_»∞–K≥„· `«M O N
O »=I∂ã¨=Ú 5. Ѩ~°˚#∞º_»∞–„âß=}=Ú
H͉õΩ_»^Œ∞ Jx „|Ǩχ~åHõ∆ã¨∞Å∞ "Õ~ÚHõà◊¡`À K«∂ã¨∞ÎO\Ï~°∞ HÍ|\˜ì~å[ =Ú† 2. J~°º=Ú_» ∞–"≥
â
· ßY=Ú†
H A . C T
Ú 7.AWO„^Œ∞_»∞–Pâ◊fiÜ«Ú[=Ú 8. ^è•`«$k–
ã¨∂Ü«∞OKÕã#≤ ~åAÅO^Œ~∂° ^•^•Ñ¨Ù ^≥|ƒu#fl"åàı.¡ ^è~Œ ‡° ~å[O`«\ "˜ å_»∞ *˺+¨ì=Ú† 4. JOâ◊√=∞O`«∞–Pëê_è
MO I O N S
~å[ã¨∂Ü«∂xfl Hõ$+¨µ‚x ã¨=∞Hõ∆OÖ’ PÜ«∞xfl ѨÓlOz KÕã≤<å P ã¨ÉèíÖ’<Õ 6. =~°∞}∞_»∞–ÉèÏ„^ŒÑ¨^IŒ=C
tâ◊√áêÅ=^èŒ [iyOk. ^•x HÍ~°}OQÍ<Õ =∞Ü«∞ã¨Éèí U~°Ê_çOk. J~°}Ϻ B
HÍsÎHõ=Ú 9. q∞„`« ∞L
_»∞–=∂~°æt~°=Ú 10. ѨÓ~°‚–ѨÙ+¨ºq∞ 11. ÉèíQÆ∞_»∞–
AT
*Ï˝`« "å™êÅ∂ ‰õΩ~°∞Hˆ „∆ `«=¸ =KåÛ~Ú. HÍ|\˜ì Ü«∞[˝Ü∂« QÍ^Œ∞Å∞ JO^Œ~∂° =∂Ѷ¨∞P=Ú U12. `«$+¨‚–á¶êÅ∞æ}=Ú.
L IC
KÕ¿ãq HÍ=Ù. KÕÜ«∞=Åã≤#"åà◊√¡ ‰õÄ_» U^ÀÖÏKÕ¿ãΠѶ¨e`åeflKÕÛg HÍ=Ù. 803. ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ ˆH∆„`«=ÚÅ∞ Uq ?
B
P801.Uã¨O`å# „áêÑ≤ÎH˜ #=„QÆǨÅ P@OHõO Uq∞\˜ ?
ã¨iQÍ KÕÜ«∞|_»x ѨHõ∆OÖ’ Hõ∆q∞Oz q_çzѨÙKÕÛ^ÕgHÍ=Ù. 1. Ö’ÖÏ~°∞¯_»∞ – HÍtÜ«∞O^Œe Éè^í x·≥ 2. L`«~Î å~°∞¯_»∞–HÍt–PÅÜ«∂
ѨÓ~ü 3. ™êOÉÏk`«∞º_»∞–ã¨∂~°º‰õΩO_»=Ú 4. „^ÒѨ^•k`«∞º_»∞–JHõÜ ∆ ∞« =@
1. ã¨∂~°∞º_»∞ : ã¨O`å# „áêÑ≤ÎH˜ ã¨∂~°∞º_»∞ ÉÏ^è•HÍ~°Hõ „QÆǨÏ"≥∞ÿ`Õ, =¸Å=Ú 5. =∞Ü«¸MÏk`«∞º_»∞–=∞OQÆà◊Q“i #Ü«¸==Ú 6. q#`å
Ñ≤`«~°∞Å∞, q+¨µ‚=Ù, QÆ∞~°∞=Ù‰õΩ „^ÀǨÏO KÕÜ«∞@O=Å¡ "åi âßѨOKÕ`« k`«∞º_»∞–„uÖ’K«#Ѷ¨∂\ò 7. J~°∞}Ïk`«∞º_»∞–„uÖ’K«#Ѷ¨∂\ò `«∂~°∞Ê 8.
ã¨O`å#O HõÅQÆ^∞Œ . 2. K«O„^Œ∞_»∞ : D „QÆÇϨ O ÉÏ^è•HÍ~°‰Ωõ _≥`· Õ `«eH¡ Q˜ Íx, =$^•úk`«∞º_»∞–g∞~°∞Ѷ¨∂\ò 9. ˆHâ◊"åk`«∞º_»∞–=~°∞}Ïã¨OѶ¨∞=Ú 10.
`«e¡`À ã¨=∂#∞~åÖˇ·# „ã‘ÎH˜QÍx =∞#™êÎѨO HõeyOK«@O=Å¡ ã¨O`å# q=∞ÖÏ k`«∞º_»∞–[OQÆ=∞ÉÏk 11. QÆOQÍk`«∞º_»∞–Åe`åѶ¨∂\ò 12.
„áêÑ≤Î LO_»^Œ∞. ÅH˜;=∂`« âßѨO=Å¡ ‰õÄ_® ã¨O`å#O HõÅQÆ^Œ∞. 3. Ü«∞=∂k`«∞º_»∞– ã¨OHõ@Ѷ¨∂\ò.
‰õΩA_»∞ : ÉÏ^è•HÍ~°Hõ „QÆǨÏO ‰õΩA_≥·`Õ ™È^Œ~°∞Å∞, â◊„`«∞=ÙÅ ^•fi~å, 804. aèH∆Í@<ÀáêÜ«∞=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
~°∞„^Œ ÉèíQÆ"å#∞}˜fl P~åkèOK«Hõ áÈ=_»O=Å¡ ã¨O`å#„áêÑ≤ÎH˜ P@OHõO 1. aQÆæ~°QÍ J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞_»O 2. ѨÙ~å`«# QÍ^èŒÅ∞ K≥ѨÊ_»O 3.
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. 4. |∞^è∞Œ _»∞ : |∞^è„Œ QÆÇϨ HÍ~°}OQÍ ã¨O`å#O HõÅQÆHáõ È`Õ P_»"åà◊§`À =∂\Ï¡__» O» 4. Ñ≤Åe¡ fl ÖÏeOK«_O» 5. P_»"åà◊¡ =O@"å~°∞Ê
ã¨~°ã¨fiux ѨÓlOK«Hõ áÈ=_»O, Ñ≤Å∞¡Å#∞, KÕѨÅ#∞ K«OѨ@O ã¨O`å# ã¨∞ÎuOK«_»O 6. "åi Éèí~°ÎÅ#∞ ã¨∞ÎuOK«_»O 7. n#`«fi=Ú „Ѩ^Œi≈OK«_»O
QÀѨÙ~°O..... 395
8. JOQÆ"≥·HõźO „Ѩ^Œi≈OK«_»O 9. ™ê=Ú„kHõ=Ú 10. *’ºu+¨º=Ú 11.
z\ϯ@ "≥·^Œº=Ú 12. QÍ~°∞_»=∞O„`« ÉÏÅq^ŒºÅ∞.
805. =∂#=Ùx ^Œi„^Œ Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq∞ ?
1. ^Œi„^Œ∞x `«e¡ xOkOK«∞#∞ 2. ÉèÏ~°º ÅHõ∆ ºÃÑ@ì^Œ∞ 3. <À@=K«∞Û
=∂@ÅxflÜ«Ú qѨs`«=ÚQÍ`ÀK«∞#∞. 4. f~°x ^Œ∞óY=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. 5.
ã¨ÉèíÖ’xH˜ áÈ=Ù@∞ ÉèíÜ«∞=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. 6. ÉèÏQƺ=O`«∞x Z^Œ∞@ xÅ∞=
ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞#∞. 7. â∫~°º=Ú ã¨#fl=∞QÆ∞#∞ 8. WO\˜H˜=zÛ# K«∞@ì=ÚÅ∞
Ü«∞=∞^Œ∂`«Å=Öˇ HõxÑ≤O`«∞~°∞ 9. ÃÑ`«Î#=Ú ^ŒHõ¯^Œ∞ 10. Z=i`À Uk
K≥Ñ≤Ê##∞ =∞Oz PÖ’K«#K≥ѨÊ~°∞ 11. JO^Œ~°∞ ZQÆ`åoKÕÜ«Ú^Œ∞~°∞ 12.
*Ï˝#ã¨OѨ^Œ x„+¨ÊÜ≥∂[#=∞QÆ∞#∞.
806. ^Õ=`å~°∂ѨÙÅ∞, ^Õ=`å ã¨=∂#∞Å∞ Z=~°∞ ?
1. Hõ#fl`«O„_ç 2. `«#∞fláÈ+≤Oz#"å_»∞ 3. q^Œº K≥Ñ≤Ê#"å_»∞ 4.
=∞O„`«=Ú#∞Ѩ^ÕtOz#"å_»∞ 5. PѨ`å¯Å=∞O^Œ∞ ~°H˜∆Oz#"å_»∞ 6.
N
^•i„^Œº =Ú#∞áÈQ˘\˜ì#"å_»∞ 7.ÉèíÜ«∞=Ú#∞ áÈQ˘\˜ì#"å_»∞ 8. Hõ<åº
A O M 10. |O^èŒ∞=Ù 11. `«O„_ç™È^Œ~°∞_»∞.
H
^•#=Ú KÕã≤#"å_»∞ 9. *Ï˝#=Ú#∞Ѩ^ÕqOz#"å_»∞ 10. LѨHÍ~°=Ú . C
M O
KÕã≤#"å_»∞ 11. ~åA. 12. ÉèíQÆ=^Œ~°Û‰õΩ_»∞. N S
807. #n ѨÙ+¨T O
¯~°I=ÚÅ∞ Uq ?
1. QÆOQÍѨÙ+¨¯~°=Ú–QÆC
I A
∞~°∞_»∞ "Õ∞+¨~åtÜ«∞O^Œ∞ 2. #~°‡^•Ñ¨Ù+¨¯~°=Ú–
QÆ∞~°∞_»∞ =$+¨É~íè åtÜ«L
U B ∞O^Œ∞ 3. ã¨~ã° fi¨ f ѨÙ+¨¯~°=Ú – QÆ∞~°∞_»∞ q∞^è∞Œ #~åt
P
Ü«∞O^Œ∞ 4. Ü« ∞=Ú<å#k ѨÙ+¨¯~°=Ú–Hõ@Hõ~åt 5. Q“`«g∞#k ѨÙ+¨¯~°=Ú–
QÆ∞~°∞_»∞ ã≤OǨÏ~åtÜ«∞O^Œ∞ 6. „H˜+"‚¨ }Õ © #k ѨÙ+¨¯~°=Ú–QÆ∞~°∞_»∞ Hõ<åº~åt
Ü«∞O^Œ∞ 7.HÍ"Õs#nѨÙ+¨¯~°=Ú–QÆ∞~°∞_»∞ `«∞ÖÏ~åtÜ«∞O^Œ∞ 8. `å„=∞Ѩi‚
#n ѨÙ+¨¯~°=Ú–QÆ∞~°∞_»∞ =$tÛHõ$~åtÜ«∞O^Œ∞ 9. ã≤O^èŒ∞#k ѨÙ+¨¯~°=Ú–
^èŒ#∂~åt Ü«∞O^Œ∞ 10. `«∞OQÆÉèí„^Œ#kѨÙ+¨¯~°=Ú–QÆ∞~°∞_»∞ =∞Hõ~°~åt
Ü«∞O^Œ∞ 11. cè=∂#n ѨÙ+¨¯~°=Ú–QÆ∞~°∞_»∞ ‰õΩOÉè~í åtÜ«∞O^Œ∞ 12. `«Ñf¨
#k ѨÙ+¨¯~°=Ú–QÆ∞~°∞_»∞ g∞#~åtÜ«∞O^Œ∞.
808. HÍ=∞ºHõ~°‡ („âß~°ú) ukä Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq ?
1. áê_»ºq∞–^èŒ#ÖÏÉèí=Ú 2. qkÜ«∞–ã¨O`å#=Ú 3. `«kÜ«∞–
Wëêì~=÷° Ú 4. K«qu–â◊„`«∞<åâ◊#=Ú 5. ѨOK«q∞–Sâ◊fi~º° =Ú 6. +¨+–ì≤ qÖÏ
ã¨=Ú 7. ã¨ÑqΨ ∞–JkèHÍ~°=Ú, L^ÀºQÆ ÖÏÉè=í Ú† 8. J+¨qì ∞–ã¨∞Yã¨OѨ^,Œ
396 QÀѨÙ~°O....
Ѩâ√◊ =$kú† 9.#=q∞–„ã‘ÖÎ ÏÉè=í Ú, q"åǨkâ◊√Éè=í Ú 10. ^Œâq◊ ∞–ã¨HÅõ HÍ~°º
=ÚÅ ã≤kú 11.UHÍ^Œt–q^•º„áêÑ≤Ά 12. ^•fi^Œt–ã¨~°fiHÍ~°ºÑ¶¨Å„Ѩ^Œ=Ú
13. „`«Ü≥∂^Œt–|∞kú, ‰õΩâ◊Å`«, Ѩâ◊√=$kú, PÜ«Ú=$kú 14. K«`«∞~°Ìt–
PÜ«Ú^èŒ=ÚKÕ =∞$uá⁄Ok#"å~°∞ 15. J=∂"å㨺(áœ~°‚q∞) ã¨HõÅ ÖÏÉèí
=ÚÅ∞, ã¨~°fiã¨∞Y=ÚÅ∞ HõÅ∞æ#∞.
809. ^Œâ◊ =∞$`«r=ÙÅ∞: („|uH˜Ü«Ú K«zÛ#"å~°∞) Z=~°∞ ?
1.^Œi„^Œ∞_»∞ 2.~Ày+≤ì 3.WÅ¡iHõ=ÚÜ«Ú#fl"å_»∞ 4.~å[ã¨ÉèíÖ’ ÉèíOQÆ
Ѩ_#ç "å_»∞ 5. ÉèÏ~°º^è#Œ =ÚKÕ rqOK«∞"å_»∞ 6. f~°x^Œ∞óY=∞#∞Éèí qOK«∞"å_»∞
198 7. P_»∞^•xH˜ "≥éK«∞"å_»∞ 8. LѨHÍ~°=ÚKÕÜ«∞x"å_»∞ 9.Ö’aè10. ~°Ç¨Ï㨺
"≥∞ÿ#q ~°K«Û‰õΩ`≥K«∞Û"å_»∞ 11. P_»^•xKÕ Ñ¨_»∞ѨÙ=$uÎ KÕ~ÚOK«∞"å_»∞.
A N
810. Ñ≤`«~°∞Å∞ : Ñ≤`«$ã¨=∂#∞Å∞ Z=~°∞ ?
O M
O H S .C
1. Láê^蕺ܫÚ_»∞ 2. `«O„_ç 3. J#fl 4. „ѨÉèí∞=Ù 5. "Õ∞#=∂=∞
6. =∂=∞QÍ~°∞ 7. JÉèíÜ«∞„Ѩ^•`« 8. =∂`å=∞Ǩï_»∞ 9. Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞
M ION
811. H©iÎâı+¨µÅ∞† A K«zT
1. Ѩ~ÀѨHÍiL 2.IC
ÛÜ«Ú „|uH˜Ü«Ú#fl"å~°∞ ?
=#=∂e 3. ^Õ"åÅÜ«∞ ^èŒ~°‡Hõ~°Î 4. ^èŒ~°‡ã¨„`«
^èŒ~°‡Hõ~°Î 5. "≥·^B
U ŒºâßÅ ^èŒ~°‡Hõ~°Î 6. hu^ŒÑ¨Êx~åA 7. Ü«Ú^Œú~°OQÆ=∞O^Œ∞
"≥#∞k~° PQÆx g~°∞_»∞ 8. Q˘Ñ¨Êq^Œº<ÕiÛ#"å_»∞ 9. Hõ$uÜ≥Ú#iÛ#"å_»∞
10. Hõ$u#Ok#"å_»∞ 11. ã¨`«∞Ê„`«∞xQÆ#fl"å_»∞.
812. áêÅ∞ „ã¨qOKÕK≥@∞¡ Uq ?
1 „uaÅfiO 2. r_ç 3. ÃÑ^Œ*Ì =ˇ Ú_»∞ 4. P‰õΩ*ˇ=Ú_»∞ 5. ѨKÛ« QÆ<flÕ ~∞°
6. lÖË¡_»∞ 7. ~åq 8.=∞„i 9. JuÎ 10. Aqfi 11. HõÅAqfi.
813. ã¨`«fiQÆ∞}ã≤^Œ∞úÅ∞ J#QÍ <Õq∞ ?
1. ‰õ∆ΩuÊáê™ê~åÇ≤Ï`«º=Ú (PHõe ^ŒÑ¨ÙÊÅ∞ ÖˉõΩO_® LO_»_»O) 2.
^Œ∂~°„â◊=}O (^Œ∂~°OQÍ L#fl â◊|OÌ q#_»O) 3. ^Œ∂~°^~Œ ≈° #O (^Œ∂~°OQÍ
=Ù#fl ^•xx K«∂_»_O» ) 4. =∞<À"ÕQQÆ uÆ (=∞#ã¨∞û Ѩ~∞° QÔ uÎ#O`« "ÕQOÆ `À
„ѨÜ∂« }O KÕÜ∞« _»O) 5. HÍ=∞~°∂Ѩ„áêÑ≤Î (HÀi#~°∂ѨO ^èiŒ OK«QÅÆ QÆ_O» )
6. Ѩ~H° ÍÜ«∞„Ѩ"âÕ O◊ (Ѩ~∞° Å â◊s~°OÖ’„Ѩ"tÕ OK«_O» ) 7. ã¨fiKÛ« Où ^Œ=∞~°}O
(`«# ~Ú+¨ìO =zÛ#ѨÙÊ_»∞ =∞~°}˜OK«_»O) 8. JѨû~°ûã¨Ç≤Ï`« ^Õ=`å „H©_®
^Œ~°≈#O (JѨû~°ã¨Å`À, ^Õ=`«Å∞ „H©_çã¨∂Î LO_»QÍ K«∂_»QÆÅQÆ_»O) 9.
QÀѨÙ~°O.....
ã¨OHõÅÊã≤kú (Uk`«ÅK«∞‰õΩO>Ë Jk ã≤kúOK«_»O) 10. J„ѨǨÏ`å[˝ (`«#
P[˝‰õΩ J_»∞¤ ÖˉõΩO_® LO_»_»O)
814. <å=∂Ѩ~å^èŒ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞ ?
1.™ê^è∞Œ xO^Œ 2. `«# ^≥=· "Õ∞ Q˘Ñ¨Ê^Œ#∞@ 3. ã¨~fi° [˝ 4. "Õ^⌠ßGxO^Œ
5. ǨÏi<å=∞=∞Ç≤Ï=∞ „Ѩâ◊O㨠=∂„`«"Õ∞ J#∞@ 6. ǨÏi<å=∞=Ú#‰õΩ
J<åº~°=÷ Ú 7. ǨÏi<å=∞â◊HKΘ Õ áêѨHÍ~°º "≥Ú#~°∞Û@ 8. ǨÏi<å=∞=Ú`À
W`«~° HÍ~°º=ÚʼnõΩ ã¨=∂#`«fi=Ú K≥ÑC¨ @ 9.„â◊^ÖúŒ xË "åiH˜ <å"≥∂Ѩ^âÕ =◊ Ú
KÕÜ«Ú@ 10. <å=∞=∞Ç≤Ï=∞=Ú qx#∞ ^•xÜ«∞O^Œ∞ „Ñ‘uÖËHõáÈ=Ù@.
815. ^Œâ◊q^èŒ áêѨ=ÚÅ∞ J#QÍ <Õq∞ ?
1. Ѩ~°∞+¨Ñ¨Ù=∂@Å∞ 2. Jã¨`«ºÑ¨Ù=∂@Å∞ 3. Ѩ~°∞Å#∞ =OzOѨÙ
=∂@Å∞ 4.Jã¨O^Œ~°ƒùѨÙ=∂@Å∞ 5. Ѩ~°∞Å^èŒ#=Ú#∞ QÀ~°∞@ 6. W`«~°∞
ʼnõΩ Jx+¨ì=Ú `«ÅѨÙ@ 7. =$^蕄Ѩܫ∂ã¨=Ú 8. Ѩ~°∞ʼnõΩ ǨxKÕÜ«Ú@
9. „ã‘ÎÅ#∞ K≥~°K«∞@ 10. ǨÏ`åºKå~°=Ú KÕÜ«Ú@.
N Uq ? O M
∞@A
816. „áê}ã¨OHõ@=ÚÅ∞ J#QÍ
1. a_»¤Å U_»∞ÊÅ∞ 2.WÅ∞¡HÍ~°H 3. á⁄~Úº á⁄QÆ.~C
S å=_»O 4. #∂u
|@ìO
h~°∞ LѨC HõëêÜ«∞O 5.M Å∞=ÚiH˜HõOѨ٠N
O 6. nѨ=Ú H˘_çQÆ\ ˜ì HÍOu
qÇ‘Ï#=Ú 7. Ѩ_»Hõ–#Å∞¡ÅÉÏ^èŒ 8. T I –Ü«∞[˝„Ѩ™ê^Œ=Ú 9. ^•i–
uO_ç
|∞~°^Œ 10. ÉèÏ~°º–x~°O`«C
I A
~° âßѨ<å~å÷Å∞.
B817.L^Œ∞+¨ìQÆ∞}=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
Uú=ÚÖÏ_»∞@ 2. H˘O_≥=ÚÅ∞ K≥ѨC@ 3. Hõiî#=ÚQÍ
1.PJ|^Œ
=∂\Ï¡_»∞@ 4. x„+¨ÊÜ≥∂[#=ÚQÍ ã¨OÉèÏ+≤OK«∞@ 5. ^˘OyeOK«∞@
6. ^Œ∞ëê¯~°º=ÚÅ#∞ ã¨Å∞ѨÙ@ 7. K«OѨÙ@ 8. K≥~°∞ѨÙKÕÜ«∞HÀ~°∞@ 9.
HÍq∞OK«∞@ 10. Pâ◊Ѩ_»∞@.
818. ^Õ=Ùx Tˆ~yOK«∞ #q Uq ?
1. ǨÏO㨠ÖËHõ QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ 2. ã≤OǨÏ=Ú 3. âı+¨µ_»∞ 4.
PO[<ÕÜ«Ú_»∞ 5. ã¨∂~°º„ѨÉèí 6. K«O„^Œ„ѨÉèí 7. ~°^èŒ=Ú 8. Jâ◊fi=Ú 9.
QÆ[=Ú 10. ѨÙ+¨ÊHõ=Ú. (|OQÍ~°=ÚÖËHõ "≥O_ç`ÀQÍx xi‡OѨ|_ç#q)
819. ÉèÏ㨯~° ˆH∆„`«=ÚÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú ?
1. "å~°}Ïã≤ ˆH∆„`«=Ú (HÍj) 2. ѨÙ+¨ÊyiˆH∆„`«=Ú (q[Ü«∞#QÆ~°O)
3. HÍOpˆH∆„`«=Ú 4. q=$uΈH∆„`«=Ú 5. JÅOѨÙsˆH∆„`«=Ú 6. Nâ‹·Å=Ú
397 398 QÀѨÙ~°O....
7. q~°∂áêHõ∆ ˆH∆„`«=Ú 8. N~å=∞¿ã`«∞ ˆH∆„`«=Ú 9. QÀHõ~°‚ ˆH∆„`«=Ú 10.
ˆH^•~° ˆH∆„`«=Ú.
820. =∞Ǩ^•#=ÚÅ∞ J#QÍ <Õq∞ ?
1. Ç≤Ï~°}º(|OQÍ~°∞) ^•#=Ú 2. Jâ◊fi^•#=Ú 3. uÅ^•#=Ú
4. POÉ’`«∞^•#=Ú 5.^•ã‘^•#O 6. â◊Hõ@^•#=Ú 7. Éèí∂^•#=Ú
8. QÆ$ǨÏ^•#=Ú 9. Hõ<åº^•#=Ú 10. QÀ^•#=Ú.
821. =\˜ìKÕ`«∞Å`À áȉõÄ_»#q Uq ?
1. JyflǨϟ„`«=Ú 2. ã¨fiQÆ$ǨÏ=Ú 3. ѨÙ}ºˆH∆„`«=Ú 4. QÆiƒù}©„ã‘Î 5.
199 =Úã¨e"å~°∞ 6. ÉÏÅ∞~°∞ 7. ~Ày+≤ì 8. ~åA 9. ^≥·==Ú10. QÆ∞~°∞=Ù.
822. áêѨ„H˜Ü«∞Å∞ J#QÍ Uq ?
N
1. J¿ã¡Ü«∞O (^˘OyeOK«_»O) 2. Ѩ~°Ç≤ÏO㨠3. Ѩ~°„ã‘Î ã¨OQÆ=∞=Ú
A O M
H .C
4. Ѩ~°∞+¨OQÍ =∂\Ï¡_»_»O 5. J|^•ÌÖÏ_»_»O 6. ÃÑ·â◊√#ºO 7. Jã¨O
O S
M ION
|^Œú=Ú ÖÏ_»_»O 8. Ѩ~°„^Œ=º "åOKè« 9. W`«~°∞ʼnõΩ H©_»∞ `«ÅÃÑ@ì_»O
10. "≥Ú_çѨ@∞ì^ŒÅ
823. <å_»∞ÅA JkèT
C ëêª#^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ?
L
1. W_»–"å=∞<åã≤ IHÍQÆ`<« å_ç–ǨÏi† 2. Ñ≤OQÆà◊ ^ŒH}∆˜ <åã≤HÍQÆ`<« å_ç
– „|Ǩχ† 3.Uã¨∞B
P +¨µ=∞fl–<åã≤HÍ=∞^躌 QÆ`<« å_ç–~°∞„^Œ∞_»∞† 4. QÍO^è•i–^ŒH}∆˜
<Õ„`«QÆ`«<å_ç–WO„^Œ∞_»∞† 5. ǨÏã≤ÎlǨÏfi–"å=∞<Õ„`«QÆ`«<å_ç–=~°∞}∞_»∞†
6. ѨÓ+¨–^ŒH˜∆}QÆ`«<å_ç–Dâ◊fi~°∞_»∞† 7. Ü«∞â◊ã≤fix–"å=∞Hõ~°‚QÆ`«<å_ç–
„|Ǩχ† 8. ‰õΩǨï<å_ç–QÆ∞^ÕO„^ŒQ`Æ <« å_ç–Ѩ$kèfi† 9.JÅO|∞+¨–"Õ∞O„_»Q`Æ «
<å_ç– ã¨∂~°∞º_»∞) 10. â◊Odx–<åaèQÆ`«<å_ç–K«O„^Œ∞_»∞.
824. Ç≤ÏO^Œ∂=∞`« „Ѩ^è•#ã¨∂„`«=ÚÅ∞ Uq ?
1. JÇ≤ÏO㨠(=∞<À"åHͯܫ∞ Hõ~°‡ÅKÕ W`«~°∞ʼnõΩ Ǩx HõeyOK«
‰õΩO_»∞@) 2. ã¨`º« =Ú (=∞<À"åHͯܫ∞ Hõ~‡° ÅKÕ XˆHq^è=Œ ÚQÍ =iÎOK«∞@)
825. kHÍÊʼnõΩÅ∞ Z=~°∞?
1.`«∂~°∞Ê–WO„^Œ∞_»∞† 2. PˆQflÜ∞« =Ú–Jyfl† 3. ^ŒH}∆˜ =Ú–Ü«∞=Ú_»∞†
4. <≥·~°∞u=¸Å–<≥·~°∞u† 5. Ѩ_»=∞~°–=~°∞}_»∞† 6. "åÜ«Ú=º=Ú–
"åÜ«Ú=Ù† 7. L`«~Î =° Ú–‰õΩÉË~∞° _»∞† 8. Dâß#º=Ú–Dâß#∞_»∞† 9. T~°fiú
k‰õΩ¯–„|ǨχO 10. J^èÀk‰õΩ¯–q+¨µ‚=Ù.
QÀѨÙ~°O..... 399
826. ^Œâ◊^Õ=`å ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞ (^Õ=Ü≥∂#∞Å∞) Z=~°∞ ?
1. q^•º^èŒ~°∞Å∞ (r=¸`«"åǨÏ<å^Œ∞Å∞) 2. JѨû~°ã¨Å∞ (T~°fit
"≥ÚII) 3. Ü«∞‰õΩ∆ Å∞ (‰õΩÉË~å^Œ∞Å∞) 4.~åHõã∆ ∞¨ Å∞ (qcè+}
¨ Ï^Œ∞Å∞) 5. QÆO^èŒ
~°∞fiÅ∞ (ǨǨǨ˙Ǩ˙) 6. H˜#fl~°∞Å∞ (`«∞O|∞~å^Œ∞Å∞) 7. QÆ∞ǨïºÅ∞
(=∞}˜Éèí„^•^Œ∞Å∞) 8. ã≤^Œ∞úÅ∞ (qâß=™ê^Œ∞Å∞) 9. Éèí∂`«Å∞ (ÉÏÅ„QÆǨ
^Œ∞Å∞) 10. #~°∞Å∞ (#~°<å~åÜ«∞}Ï^Œ∞Å∞)
827. =ÚYº"≥∞ÿ# [Ü«∞O`«∞Å∞ Uq ?
1. =∞`«ûº[Ü«∞Ou (K≥·„`«|Ǩïà◊ѨOK«q∞) 2. ‰õÄ~°‡[Ü«∞Ou (*˺+¨ª
|Ǩïà◊ ^•fi^tŒ ) 3. =~åǨÏ[Ü«∞Ou (K≥„· `«|Ǩïà◊„`«Ü∂≥ ^Œt) 4. #$ã≤OǨÏ
[Ü«∞Ou ("≥â· ßYâ◊√^Œú K«`∞« ~°tÌ ) 5. "å=∞#[Ü«∞Ou (ÉèÏ„^ŒÑ^¨ ⌠√◊ ^Œú ^•fi^tŒ )
6. Ѩ~â° √◊ ~å=∞[Ü«∞Ou (=∂~°tæ ~° |Ǩïà◊ kfifÜ«∞) 7. N~å=∞[Ü«∞Ou
(K≥„· `«â√◊ ^Œú #=∞q [#‡#=q∞) 8. |Å~å=∞[Ü«∞Ou ("≥â· ßYâ◊√^Œú `«$fÜ«∞)
NHõ$㨂ó[Ü«∞Ou–„âß=} |ǨÏà◊J+¨ìq∞) 9. É∫^Œú [Ü«∞Ou (ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ
N
A Uq ?.C
â◊√^Œú+¨+≤ª) 10. Hõb¯[Ü«∞Ou (ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ â◊√^ŒúkfifÜ«∞) O M
828. Bã¨^O HHÍÅ=ÚÅ∞ S 834. #=Éèí‰õΩÎÅ∞A
M
茿ã=#
O N
1.x~°∞ƒùHOÎõ (Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∞) 2.
T I „áêQÆ∞ƒùHOÎõ (Éè∞í lOz# `«~∞° "å`«
HÍÅO) 3. J^ÀÉèHí OÎõ (Éè’[#OHÍQÍ<Õ
Éè’[#O J~Ú#`«~°∞"å`«I)C
A ѨÙK«∞Û‰õΩ<Õk) 4. =∞^èºÕ ÉèHí OÎõ (ã¨QOÆ
ѨÙK«∞Û‰õΩ<Õk) 6.ã¨B L 5. JO`«~åÉèíHõÎO (Ô~O_»∞Éè’[<åʼnõΩ =∞^茺
P
xH˜ =ÚO^Œ U ÉHíè OÎõ (Éè’[#OKÕã∂¨ ΠѨÙK«∞ÛH˘<Õk)7. ™ê=Ú^ŒOæ (Éè’[<å
∞ "≥#∞HÍ Ñ¨ÙK«∞Û‰õΩ<Õk) 8. „QÍ#O (=Ú^Œ`Ì À HõeÑ≤ ѨÙK«∞Û‰õΩ<Õk)
9. =ÚǨï~°∂‡Ç¨ï=Ù (Éè’[#OKÕã≤<å, K≥Ü«∞ºHõáÈ~Ú<å =∂\˜=∂\˜H˜
B+¨^OŒè ѨÙK«∞ÛHÀ=_»O) 10. „QÍ™êO`«~O° (=Ú^Œ=Ì Ú^Œ‰Ì Ωõ =∞^躌 ѨÙK«∞Û‰õΩ<Õk)
829. ã¨fi~°O ã¨iKÕ¿ã HõëêÜ«∞ „^Œ"åºÅ∞ Uq ?
1. ã¨∞QÆOkè 2. K≥~°∞‰õΩ"Õà◊√§ 3. Ü«∞+≤ª=∞^èŒ∞HõO 4. Ñ≤ѨÊà◊√¡ 5. „^•Hõ∆
ѨO_»∞6.<ÕÅQÆ∞=∞‡_»∞7.ÃÑ#∞"ÕÑ8¨ .ǨÏOã¨áêk9.ÃÑ^Œ=Ì ÚÅOHõ10. "å‰õΩ_»∞.
830. ^Œ∞~°^ŒÅ∞ áÈQ˘>Ëìq Uq ?
K«O^Œ#O, =\ì̃"Õ~°∞, ˆ~Å, HÍ#∞QÆ∞, "ÕѨ, H˘_çâ◊áêÅ, P"åÅ∞, Ü«∞+≤ª
=∞^èŒ∞HõO, =∂#∞Ѩã¨∞ѨÙ, `«∞OQÆ_»¤Å∞.
400 QÀѨÙ~°O....
831. NK«„Hõ ^Õg ~°∂Ѩ ˆH∆„`«=ÚÅ∞ ZHõ¯_»∞<åfl~Ú ?
Åe`å^Õq–„ѨÜ∂« QƆ HÍ"Õ∞â◊fii–HÍj† =∞OQÆàÏO|–ÅOHõ† Éè„í ^Œã∞¨ O
^Œi–„u‰õÄ@=Ú† =∞ǨÏÅH˜;–Hõ~g° ~°=∞O^Œ∞† ~°=∂^Õq–q<åÜ«∞Hõ=∞O^Œ∞†
ѨÙ+≤ì–^Õ=^•~°∞=#=∞O^Œ∞† "≥∂^•^Õq–HÍj‡~°=∞O^Œ∞† `«∞+≤ì–Ü«∞ˆH∆â◊fi~°
=∞O^Œ∞.
832. t=ÉèíHõÎ ÅHõ∆}=ÚÅ∞ Uq ?
t=ѨÙ~å} Hõ^ä•„â◊=}=Ú† t=<å=∞ ã¨OH©~°Î#=Ú† t=㨇~°}=Ú,
t=áê^Œ¿ã=#=Ú† t"å~°Û#=Ú† t=Ù#‰õΩ #=∞㨯iOK«∞@† t=Ùx
200 ¿ãqOK«∞@, t=bÖÏ#∞~åQÆ=Ú† t=x Ü«∞O^Œ∞ â◊~°}º=Ú.
833. #=~°ã¨=ÚÅ∞ Uq ? "åi =¸~°∞ÎÅ∞ Z=~°∞ ?
â◊$OQÍ~°~°ã¨=Ú–QÀÑ≤HõÅ∞, ‰õΩ|˚† Ǩ㨺~°ã¨=Ú–QÀáêÅÉÏʼnõΩÅ∞†
A N O M
ÉèÜ O H S .C
Hõ~∞° } ~°ã=¨ Ú–^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞† ~“„^Œ~ã° =¨ Ú–WO„^Œ∞_»∞† g~°~ã° =¨ Ú–c+¨µ‡_»∞†
í ∂« #Hõ~ã° =¨ Ú–HõOã¨∞_»∞† cèÉ`íè û« ~°ã=¨ Ú–JѶ∂¨ #∞~°∞_»∞† J^Œ∞ƒù`~« ã° =¨ Ú
M ION
– Ü«∞â’^Œ, J~°∞˚#∞_»∞† âßO`«~°ã¨=Ú–J„‰õÄ~°∞_»∞.
Z=~°T∞ ÉèíH˜Î ÅHõ∆}=ÚÅ∞ Uq ?
IC<å~°^∞Œ _»∞–H©~#ΰ =Ú† „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞–㨇~°}=Ú†
ѨsH˜`∆ ∞« _Î ∞» –„â◊=L}=Ú†
ÉèÏ~°qæ –áê^ŒU ¿ã=† BѨ$^è∞Œ _»∞–J~°Û#=Ú† J„‰õÄ~°∞_»∞–=O^Œ#=Ú† QÆ~∞° `«‡O
P º=Ú† ^è#Œ O[Ü«Ú_»∞–ã¨Yº=Ú† |eK«„Hõ=iΖP`«‡x"Õ^#Œ =Ú.
`«∞_»∞–^•ã¨
835. `å~å"åǨÏ# Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq ?
1.[#‡`å~° (=∞Ü«¸~°=Ú) =∞#™êÎÑ=¨ Ú† 2. ã¨OѨ`åÎ~° (ǨÏÜ«∞=Ú)
^è<Œ åkÖÏÉè=í Ú† 3. qѨ`åÎ~° (J[=Ú) HõÅǨÏ=Ú† 4. Hˆ =∆ ∞`å~°–(QÆ[=Ú)
~å[ºÖÏÉè=í Ú† 5. „Ѩ`º« HÍÎ~–° ("åÜ«∞ã¨=Ú) HÍ~°ºÇ¨x† 6. ™ê^è#Œ `å~°(#Hõ¯)
™œYº=Ú† 7. <≥^· #Œè `å~° (ã≤OǨÏ=Ú) Ü«Ú^ŒÉú Ü
íè ∞« =Ú 8. q∞„`«`å~°(QÆ~∞° `«‡O
`«∞_»∞) Ü«Ú^ŒúÉèíÜ«∞=Ú 8. q∞„`«`å~° (QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞) JkèHõ ™œYº=Ú.
9. Ѩ~°=∞ q∞„`«`å~° (ǨÏOã¨) Ü«∞`«flÉèíOQÆ=Ú.
836. #= `å~åâ◊√ÉèÏ â◊√Éèí=ÚÅ∞ Uq ?
1. [#‡`åÎ~° (Jâ◊√Éèí„Ѩ^Œ=Ú) 2. ã¨OѨ`åÎ~° (â◊√Éèí„Ѩ^Œ=Ú) 3.
qѨ`åÎ~° (Jâ◊√Éèí„Ѩ^Œ=Ú) 4. ˆH∆=∞`å~° (â◊√Éèí„Ѩ^Œ=Ú) 5. „Ѩ`«ºHÍÎ~°
(Jâ◊√Éè„í Ѩ^=Œ Ú) 6.™ê^è#Œ `å~° (â◊√Éè„í Ѩ^=Œ Ú) 7.<≥^· #Œè `å~° (Jâ◊√Éè„í Ѩ^=Œ Ú)
8.q∞„`«`å~° (â◊√Éèí„Ѩ^Œ=Ú) 9. Ѩ~°=∞q∞„`«`å~° (â◊√Éèí„Ѩ^Œ=Ú).
QÀѨÙ~°O..... 401 402 QÀѨÙ~°O....
1. [#‡`å~°–^Õâ<◊ å#=Ú† 2. ã¨OѨ`åÎ~–° ã¨OѨ^†Œ 3. qѨ`åÎ~–° ^Œi ~ÀQÆ=Ú† QÆ∞~°∞_»∞– âı+¡ ‡¨ ~ÀQÆ=Ú, QÆ∞Ň~ÀQÆ=ÚÅ∞† â◊√„‰õΩ_»∞–"Õ∞ǨÏ~ÀQÆ=Ú†
„^Œ=Ú† 4. ˆH∆=∞`å~°–ˆH∆=∞=Ú† 5. „Ѩ`«ºHÍÎ~°–HÍ~°º<åâ◊#=Ú† 6. ™ê^èŒ# â◊x–ã¨Okè~ÀQÆ=Ú† ~åǨï=Ù–JѨ™ê‡~°=Ú, „H˜q∞~ÀQÆ=Ú† Hˆ `«∞=Ù–qâ◊¥z,
`å~°– HÍ~°º™ê^è#Œ =Ú† 7. <≥^· #Œè `å~°–HÍ~°º™ê^è#Œ =Ú† 8. q∞„`«`å~°–"≥∞„ÿ u† ^Œ∞~°^Œ~ÀQÆ=Ú.
9. Ѩ~°=∞"≥∞ÿ„u`å~°–Ѩ~°=∞"≥∞ÿ„u. 842. #=„QÆÇ¨Ï ã¨OKå~°=ÚÅ∞ ZHõ¯_» LO\Ï~Ú ?
837. #=„QÆǨKå~°=ÚÅ∞ Uq ? ~°q–P`«‡† K«O„^Œ∞_»∞–=∞#ã¨∞û† ‰õΩA_»∞–|Å=Ú† |∞^èŒ∞_»∞–"å‰õΩ¯†
1. ã¨∂~°∞º_»∞–XHõ¯ ~åtÖ’ 1<≥ņ 2. K«O„^Œ∞_»∞–XHõ¯ ~åtÖ’ 2 QÆ∞~°∞_»∞–*Ï˝#=Ú, â◊√„‰õΩ_»∞–HÍ=∞=Ú† â◊x–^Œ∞óY=Ú† ~åǨï=Ù–ˆH`«∞=Ù.
1/2 k#=ÚÅ∞† 3. ‰õΩA_»∞–XHõ¯~åtÖ’ 1<≥Å, 15~ÀAÅ∞† 4. |∞^è∞Œ _»∞– ~°q–^Õ=ѨÓ*ÏQÆ$ǨÏ=ÚÅ∞† K«O„^Œ∞_»∞–[Å"å\˜HÅõ ∞† ‰õΩA_»∞–áêHõ
XHõ¯~åtÖ’ 1<≥ņ 5. QÆ∞~°∞_»∞–XHõ¯~åtÖ’ 12<≥ÅÅ∞† 6. â◊√„‰õΩ_»∞–XHõ¯ âßÅÅ∞† |∞^è∞Œ _»∞–„H©_®QÆ$ǨÏ=Ú† QÆ∞~°∞_»∞–ÉÁHõ¯ã¨ÑÙ¨ QÆ$ǨÏ=Ú† â◊√„‰õΩ_»∞–
~åtÖ’1<≥ņ 7. â◊x–XHõ¯~åtÖ’ 30 <≥ÅÅ∞† 8. ~åǨï=Ù–XHõ¯~åtÖ’ 201 â◊Ü∞« # QÆ$ǨÏ=Ú† â◊x–™êfl#, =¸„`«, qã¨~#˚° , âßÅÅ∞† ~åǨï=Ù, Hˆ `«∞=Ù.
18<≥ÅÅ∞† 9.ˆH`«∞=Ù–XHõ¯ ~åtÖ’ 18 <≥ÅÅ∞ (12 ~åâ◊√ÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨OK« 843. #=„QÆÇ¨Ï Jkè^Õ=`«Å∞ Z=~°∞?
iOK«∞#∞.)
N M
~°q–<å~åÜ«∞}∞_»∞† K«O„^Œ∞_»∞–ÅH˜;† ‰õΩA_»∞–~°∞„^Œ∞_»∞† |∞^è∞Œ _»∞–
A O
.C
838. #=„QÆÇ¨Ï "åǨÏ#=ÚÅ∞ Uq ?
ã¨∂~°∞º_»∞–7 QÆ∞éÏ]Å~°^äŒ=Ú† K«O„^Œ∞_»∞–10 QÆ∞„~åÅ ~°^èŒ=Ú†
O H
ã¨~ã° fi¨ u† QÆ∞~°∞_»∞–^ŒH}∆˜ Ï=¸iΆ â◊√„‰õΩ_»∞–áê~°fiu† â◊x–Éè~·ˇ =° Ù_∞» † ~åǨï=Ù
S
N M
‰õΩA_»∞–á⁄>ËÅì ∞† |∞^è∞Œ _»∞–ã¨~Ê° =Ú, <≥=∞e† QÆ∞~°∞_»∞–ǨÏO㨆 â◊√„‰õΩ_»∞–
O
– +¨}∞‡Y∞_»∞† ˆH`«∞=Ù–QÆ}Ѩu.
844. #=„QM ÆÇ¨Ï P`å‡kHõT~I°‡Ñ¶O
N
H A’~°Ê}=ÚÅ∞ .UqC?
HõѨʆ â◊x–„QÆ^Œú† ~åǨï=Ù–ã≤OǨÏ=Ú† ˆH`«∞=Ù–_ÕQÆ.
A
¨Å=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
O
839. #=„QÆÇ¨Ï âßOu‰õ
M
ΩOÉè
N S ã¨∂~°∞º_»∞–P`«‡*Ï˝#=Ú†
Ω¯† QÆL I C K«O„^Œ∞_»∞–=∞<À*Ï˝#=Ú, ‰õΩA_»∞–|Å=Ú†
~°q–(Pk"å~°=Ú–QÀ^èŒ∞=∞Ñ≤O_ç<I≥~O Úº`À Éè’[#=Ú) K«O„^Œ∞_»∞– |∞^Œ^∞Œè _»∞–"å‰õB ∞~°∞_»∞–*Ï˝#=Ú† â◊√„‰õΩ_»∞–HÍ=∞=Ú† â◊x–^Œ∞óY=Ú,
™È=∞"å~°=Ú–ÃÑ~°∞QÆ∞, Ѩ~°"A T
å#fl=Ú`ÀÉè’[#=Ú) ‰õΩA_»∞–(=∞OQÆà◊ ~åǨï=Ù–Ñ‘U
P _»† 845. ˆH`«∞=Ù–"≥·~åQƺO.
"å~°=Ú– HõOkѨÑÙ¨ Ê`À ÉèI’C
#Å¡=ÙÅ=Å`À ÉèB L [#=Ú) |∞^è∞Œ _»∞(|∞^è"Œ å~°=Ú – ÃÑã¨~Ñ° Ѩ Ù¨ Ê, #=„QÆÇ¨Ï PkèѨ`«º=ÚÅ∞ Z=iH˜?
q∞#ѨÊѨP U ’[#=Ú) QÆ∞~°∞_»∞ (QÆ∞~°∞"å~°=Ú–H˘=Ú‡ â◊#QÆѨѨÙÊ,
ÙÊ`À Éè’[#=Ú) â◊√„‰õΩ_»∞ (â◊√„Hõ"å~°=Ú–ÉÁ|ƒ~° ѨѨÙÊ`À Éè’[
~°q–Ñ≤`$« ^Õ=`«Å‰õΩ† K«O„^Œ∞_»∞–=∞#∞+¨µºÅ‰õΩ† ‰õΩA_»∞–Ñ≤`$« ^Õ=`«
ʼnõΩ† |∞^è∞Œ _»∞–u~°ºQÆO˚ `«∞=ÙʼnõΩ, QÆ∞~°∞_»∞–^Õ=`«Å‰õΩ† â◊√„‰õΩ_»∞–=∞#∞+¨µº
#=Ú) â◊x(â◊x"å~°=Ú KÕ#∞=ÙfiÅ∞ "Õã≤# ‰õÄ~°`À Éè’[#=Ú) ~åǨï=٠ʼnõΩ† â◊x–#~°HÍk"åã¨∞ʼnõΩ† ~åǨï=Ù–ˆH`«∞=Ù.
(ѨÓ~°‚=Ú, ZO_»∞HÍÜ«∞QÆ∂~°Å`À Éè’[#=Ú) ˆH`«∞=Ù (J=∂"å㨺–ѨzÛ 846. #=„QÆÇ¨Ï [#‡#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ Uq?
HÍÜ«∞QÆ∂~°Å`ÀÉè’[#=Ú) ~°q–qâßY† K«O„^Œ∞_»∞–Hõ$uÎH†õ ‰õΩA_»∞–ѨÓ~åfiëê_», |∞^è∞Œ _»∞–„â◊=
840. #=„QÆǨÏ=ÚÅ ã¨q∞^èŒ∞Å∞ Uq ? }=Ú† QÆ∞~°∞_»∞–ѨÙ|ƒ† â◊√„‰õΩ_»∞–ѨÙ+¨ºq∞† â◊x–ˆ~=u† ~åǨï=Ù–Éèí~°}˜†
ã¨∂~°∞º_»∞–lÖË¡_»∞† K«O„^Œ∞_»∞ – "≥∂^Œ∞QƆ JOQÍ~°‰õΩ_»∞–K«O„_»† ˆH`«∞=Ù–Pâı¡+¨.
|∞^è∞Œ _»∞ – L`«~ˆÎ }∞† |$ǨÏã¨Êu–~åq† â◊√„‰õΩ_»∞–JuΆ â◊x–[q∞‡† ~åǨï=Ù
– ^Œ~°ƒù† ˆH`«∞=Ù–QÆiH˜. 847. #=„QÆǨÏ*Ï`«∞Å∞ Uq?
841. #=„QÆǨÏ=ÚÅ∞ =Å# HõÅ∞QÆ∞ ~ÀQÆ=ÚÅ∞ Uq? ~°q–Hõ„∆ uÜ«ÚÅ∞† K«O„^Œ∞_»∞–"≥â· √◊ ºÅ∞† ‰õΩA_»∞–Hõ„∆ uÜ«ÚÅ∞† |∞^è∞Œ _»∞–
~°q–Jyfl~ÀQÆ=Ú([fi~°=Ú)† K«O„^Œ∞_»∞–áêO_»∞~ÀQÆO (HÍ"≥∞~°¡ "≥·â◊√ºÅ∞† QÆ∞~°∞_»∞–„ÉÏǨχ}∞Å∞† â◊√„‰õΩ_»∞–„ÉÏǨχ}∞Å∞, â◊x–â◊¥„^Œ∞Å∞†
~ÀQÆ=Ú)† ‰õΩA_»∞–=∞â◊¥z, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞† |∞^èŒ∞_»∞–QÆ∞ǨϺ~°QÆ=Ú, L^Œ~° ~åǨï=Ù–"Õ∞¡K«∞ÛùÅ∞† ˆH`«∞=Ù–Kè«O_®Å∞~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 403
848. #=„QÆÇ¨Ï QÀ„`«=ÚÅ∞ Uq?
ã¨∂~°∞º_»∞ – HÍ㨺Ѩ† K«O„^Œ∞_»∞ – P„`ÕÜ«∞㨆 ‰õΩA_»∞ – Éèí~°^•fi[†
|∞^è∞Œ _»∞–P„`ÕÜ∞« 㨆 |$ǨÏã¨Êu – JOw~°ã†¨ â◊√„‰õΩ_»∞ – ÉèÏ~°=æ † â◊x–HÍàϺ
#㨆 ~åǨï=Ù–ÃÑ·~°ã¨#† ˆH`«∞=Ù–*ˇ·q∞xã¨QÀ„`«=Ú.
849. #=Q“s^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ? ZHõ¯_» L<åfl~°∞ ?
1=ÚY xi‡HÍQ“i (ǨÏ#∞=∂<£ Ѷ¨∂\ò) 2 *˺ëêªQ“i (Hõi‚Ѷ¨∞O\Ï
=∞ǨÏ`ü) 3 ™œÉèÏQƺQ“i (qâıfiâfi◊ ~åÅÜ«∞=Ú) 4 â◊$OQÍ~°Q“i (qâıfiâfi◊ ~åÅ
Ü«∞=Ú) 5 qâßÖÏH˜Q∆ “i (qâıfiâfi◊ ~åÅÜ«∞=Ú) 6 Åe`åQ“i (Åe`åѶ∂¨ \ò)
7 Éèí"åhQ“i (HÍoHÍQÆb¡) 8 =∞OQÆà◊Q“i (qâıfiâ◊fi~åÅÜ«∞=Ú) 9
=∞ǨÅH©; Q“i (qâıfiâ◊fi~åÅÜ«∞=∞)
850. Jëêì~°… º=ÚÅ∞ Uq ?
1 ÃÑ~°∞QÆ∞ 2 `Õ<≥ 3 <≥~Úº 4 JHõ∆`«Å∞ 5 QÆ\ ˜HõÅ∞ 6 #∞=ÙfiÅ∞ 7
^Œ~°ƒùÅ∞ 8 ѨÙ+¨Ê=ÚÅ∞
851. J=∞$`«™ê÷#=ÚÅ∞ Uq ? g\˜H˜ q∞Oz#q ÖË=Ù? M
A N CO
H S .
1. ^Õ=`«Å‰õΩ–ã¨fi~°æ=∞O^Œ∞† 2.K«HÀ~°=ÚʼnõΩ–K«O„^Œ∞xÜ«∞O^Œ∞† 3.
M ION O
Kå`«HÑõ ‰¨ Ω∆õ ʼnõΩ–"Õ∞Ѷ∞¨ =ÚÅO^Œ∞†4.„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ–q^ŒºÜ«∞O^Œ∞† 5. ~åA
ʼnõΩ–Ü«Ú^Œ=ú Ú#O^Œ∞† 6. Hõ=ÙʼnõΩ–"å‰õΩ¯ÅO^Œ∞† 7. Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ–ÉèQí =Æ O`«∞x
A T
Ü«∞O^Œ∞† 8. ~ÀQÆ∞ʼnõΩ–B+¨^èŒ=Ú#O^Œ∞† 9. „ã‘ÎʼnõΩ–J^èŒ~°=ÚÅO^Œ∞.
852. PÜ«∞=ÚÅ JkèIëC
1.^èfiŒ *ÏÜ«∞B L êª# ^Õ=`«Å∞ Z=~°∞? "åi Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Uq
=Ú–WO„^Œ∞_»∞† ã¨HÅõ ™œÉèÏQƺ=Ú, ^è#Œ ÖÏÉè=í Ú, [Ü«∞=Ú.
U
P ∞=Ú–Jyfl† ~ÀQÆÉÜíè ∞« =Ú, â◊„`«∞=$kú, =∞~°}cèu. 3. ã≤OǨ
2. ^è∂Œ =∂Ü«
Ü«∞=Ú–Ü«∞=Ú_»∞† â◊s~°™œYº=Ú, ~ÀQÆ<åâ◊#=Ú, â◊„`«∞[Ü«∞=Ú. 4.
âßfi<åÜ«∞=Ú–<≥|· ∞∞u† ~å[HõÅǨÏ=Ú, ѶŨ Ǩx,Jyfl"åǨÏ=Ú. 5. =$+¨ÉÏè
Ü«∞=Ú–=~°∞}∞_»∞† â◊√Éèí=Ú, Ѩل`«ÖÏÉèí=Ú, x`«ºâ◊√ÉèíHÍ~°ºHõ~°}=Ú. 6.
Y~åÜ«∞=Ú–"åÜ«Ú=Ù† Ѩ~°^Õâ◊QÆ=∞#=Ú, x`«º^Œi„^Œ=Ú, ^Œ∞óY=Ú. 7.
QÆ*ÏÜ«∞=Ú–‰õΩÉË~∞° _»∞† =$kú,~°`fl« ÖÏÉè=í Ú,â◊„`«∞q[Ü«∞=Ú. 8.HÍHÍÜ«∞=Ú
–Dâ◊fi~°∞_»∞† ^Œ∞óY=Ú, |Å~åÇ≤Ï`«º=Ú, x„+¨ÊÜ≥∂[#=Ú (QÆ$ǨÏѨuH˜
HõeyOK«∞#∞.)
853. J+¨ì"≥·+¨‚= ã¨fiÜ«∞O=ºHõÎ ˆH∆„`«=ÚÅ∞ Uq ?
1 N~°OQÆ=Ú 2 N=Ú+¨=‚ Ú 3 `À`å„k 4 ™êÅ„QÍ=∞=Ú 5 <≥q· ∞â◊=Ú
6 |^ŒiHÍ„â◊=∞=Ú 7 HÍOK«ˆH∆„`«=Ú 8 u~°∞Ѩu.
404 QÀѨÙ~°O....
854. JëêìOQÆ ^èŒ∂Ѩ=ÚÅ∞ Uq ?
1 QÆ∞yæÅ=Ú 2 "Õáê‰õΩ 3 =㨠4 K≥OQÆÅfi 5 HÀ+¨µì 6 Hõ~°HͯHõÜ«∞
7 Ü«∞=Å∞ 8 <≥~Úº.
855. „ã‘Îâ◊H˜Î „QÆǨÏ=ÚÅ∞ Uq ? "å\˜ ÉÏ^èŒÅ∞ Uq ?
1. xÜ≥∂lHõ (ѨÙ~°∞+¨µÅO^Œ∞KÕi Ѩ~°^•~°, Ѩ~°„^Œ=º=ÚÅO^Œ∞ Pâ◊,
qHÍ~°=Ú Ñ¨Ù\˜Oì K«∞#k) 2. q~Àkèx (|O^è∞Œ q∞„`«∞ÅO^Œ∞KÕi Ѩ~㰠ʨ ~°=Ú
q~À^è=Œ Ú Ñ¨Ù\˜Oì K«∞#k) 3.ã¨fiÜ∞« OÉèÏ~° (^è•#º=ÚQÆÅ `å=ÙÅO^Œ∞, Ѩâ√◊ =Ù
Å∞O_»∞ ã¨Å÷ =ÚÅO^Œ∞, Ñ≤uH˜# áêÅÜ«∞O^Œ∞, =¸`«ÖxË =ã¨∞=Î ÙÅO^Œ∞KÕi
202 "å\˜ LѨÜ∂≥ QÆ=Ú K≥~K° ∞« #k) 4.Hõi„ÉèÏ=∞}˜ (ѨÙ~°∞+¨µÅO^Œ∞KÕi xëê¯~°}
=ÚQÆ „ã‘ÅÎ Ü«∞O^Œ∞ "≥∂ǨÏ=Ú Ñ¨Ù\˜Oì K«∞#k) 5. |∞∞`«∞Ǩi}˜ („ã‘ÅÎ Ü«∞O^Œ∞
KÕi ~°[ã¨∞û ǨÏiOK«∞#k) 6. 㨇 $uǨi}˜ (=∞#∞+¨µºÅ 㨇 $u ǨÏiOz
A N O M
O S .C
*Ï˝ÑH¨ âõ H◊ Θ #tOѨ KÕÜÚ« #k) 7. c[Ǩi}˜ („ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ â◊√Hõâ¡ ’}˜H=õ ÚÅ∞
H
ǨÏiOz ã¨O`å#„áêÑ≤Î ÖˉõΩO_» KÕÜ«Ú#k.) 8. q^Õfi+≤}˜ ( ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ
M ION
Ü«∞O^Œ∞ KÕi Ѩ~°ã¨Ê~°=Ú q~À^èŒ=Ú HõeyOK«∞#k)
856. "≥∞ÿ^èŒ∞A T Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ?
#=ÚÅ∞
1. 㨇~°}=Ú–„ã‘ÎÅI#∞Cã¨^• `«ÅK«∞@† 2. H©~°Î#=Ú – „ã‘ÎÅ =~°‚#`À
áê@Å∞ áê_»∞@†B 3.L
=∞QÆ∞ P U Hˆ m–„ã‘ÅÎ `À HõÅã≤ u~°∞QÆ∞@† 4. „¿ÑHõ}∆ O–„ã‘Î ã¨O|O^èŒ
#$`«º=ÚÅ∞ uÅH˜OK«∞@† 5. QÆ∞ǨϺÉèÏ+¨}=Ú („ã‘ÎÅ`À UHÍO`«
=∞O`«#=ÚÅ∞ [~°∞ѨÙ@) 6. ã¨OHõÅÊ=Ú–„ã‘Îx á⁄O^Œ=ÅÜ«Ú#x `«Å
áÈÜ«Ú@† 7. J^茺=™êÜ«∞=Ú – „ã‘Î `«#ÃÑ· =∞‰õΩ¯= K«∂ѨHõáÈ~Ú##∂
P"≥∞#∞ á⁄O^Œ=ÅÜ«Ú#x `«ÅáÈÜ«Ú@† 8. „H˜Ü«∂xi‡`«– HÀi# „ã‘Î`À
Ѩ~°ã¨Ê~°=Ú HÀiHõ f~°=ÅÜ«Ú#x `«ÅOK«∞@.
857. =∞ø#=ÚQÍ ZHõ¯_» LO_®e ?
1.=∞Å=¸„`«qã¨~°˚#"Õà◊ 2. „ã‘Îã¨OQÆ=∞=Ú"Õà◊ 3.™êfl#=∞ѨÙ_»∞ 4.
Éè’[#ã¨=∞Ü«∞=Ú 5. ^ŒO`«^•=#=Ú 6. Ü«∞[˝=Ú 7. Ǩϟ=∞O 8.[Ѩ=Ú.
858. ÉèíH˜Î ÅHõ∆}=ÚÅ∞ Uq ?
1. ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅO^Œ∞ „¿Ñ=∞ 2. ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎx K«∂z ã¨O`À+≤OK«∞@
3. ÉèíQÆ=O`«∞x ѨÓlOK«∞@ 4. x~å_»O|~°=∞QÆ∞ѨÓ[ 5. ÉèíQÆ=`«¯^äŒÅ∞
q#∞@ 6. ^ÕÇϨ ѨÙÅHÍOH˜`=« Ú 7. ÉèQí =Æ `«û ‡~°}=Ú 8. ÉèQí =Æ kfiÜ∂≥ QÆ=Ú
ã¨Ç≤ÏOѨ~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 405 406 QÀѨÙ~°O....
859. J+¨ìq^èŒ Éèˇ·~°=ÙÅ∞ Z=~°∞ ? ~°OQÆ∞Å`À KÕÜ∞« |_ç#q) 6 ÃãH· uõ (Wã¨∞Hõ`À KÕÜ∞« |_ç#q) 7 =∞<À=∞~Ú
|∞∞~°∞Éè~·ˇ =° Ù_»∞, KèO« _»É~·ˇè =° Ù_»∞, H˘O_»É~·ˇè =° Ù_»∞, L#‡`«ÉÎ ~·ˇè =° Ù_»∞, HõáêÅ (=∞$}‡~Ú–=∞\˜`ì ÀKÕÜ∞« |_ç#q) 8 =∞}˜=∞~Ú (=∞}∞Å`À KÕÜ∞« |_ç#q)
Éèˇ·~°=Ù_»∞, cè+¨}Éèˇ·~°=Ù_»∞, HÍÅÉèˇ·~°=Ù_»∞, P#O^ŒÉèˇ·~°=_»∞. 866. =º~°÷"≥∞ÿ#"å~°∞ Z=~°∞ ?
860 . J+¨ìq^èŒ q"åǨÏ=ÚÅ∞ Uq ? 1 ™È=∞i 2 uO_çáÈ`«∞ 3 Ö’Hõ^Õfi+≤ 4 =∂Ü«∂q 5 „‰õÄ~°∞_»∞ 6
1 „ÉÏǨχ=Ú 2 ÃÑ·âßzHõ=Ú 3 „áê*ÏѨ`«º=Ú 4 ^≥·==Ú 5 ^Õâ◊HÍÅ *Ï˝#~°Ç≤Ï`«∞_»∞ 7 áê_»∞"Õ+¨=Ú QÆÅ"å_»∞.
QÍO^èŒ~°fi=Ú 6 ~åHõ∆ã¨=Ú 7 ã¨fiÜ«∞O=~°=Ú 8 JOQÆ∞à◊º=Ú. 1 jÅ=ÚÖËx P_»∞k 2 Hõ#∞flÅ∞ÖËx „áê}˜ 3 Hõ~‡° Ç‘Ï#∞_»Q∞Æ q„ѨÙ_»∞
861. J+¨ì=~åæ~°∂_è» "åã¨∞ÎQÆ$ǨkèѨ`«∞Å∞ Z=~°∞ ? 4 P=ÙÖËxWÅ∞¡ 5 âßO`«OÖËxK«^∞Œ =Ù 6 hà◊√Ö¡ xË ÜÕ∞~°∞7ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ÖËx„ã‘.Î
1 J=~°=æ Ú–`«∂~°∞Êkâ◊–QÆ~∞° `«‡O_»∞_»kÑè u¨ † 2. Hõ=~°=æ Ú–PˆQflÜ∞« 867. Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂Ѩ =∞Ǩ"åHõº=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
kâ◊–=∂~å˚Å=Ú† 3. K«=~°æ=Ú–^ŒH˜∆}=Ú–ã≤OǨÏ=Ú† 4. @=~°æ=Ú– 203 „Ѩ*Ï˝#O „|Ǩχ, JǨÏO„|Ǩ‡ã≤‡, `«`fi« =∞ã≤„|Ǩχ, JÜ«∞=∂`«‡ „|Ǩχ
<≥|· ∞∞u ^Œâ–◊ â◊√#Hõ=Ú† 5.`«=~°=æ ږѨtÛ=∞kâ◊–ã¨~Ê° =Ú† 6. Ѩ=~°=æ Ú– ã¨~°fiO Yefi^ŒO„|Ǩχ, =∂Ü≥∂áêkHõ„|Ǩχ, =∂Ü«∞~°Ç≤Ï`« „|Ǩχ.
"åÜ«Ú=ºkâ◊–ZÅ∞Hõ† 7. Ü«∞=~°æ=Ú–L`«Î~°kâ◊–U#∞QÆ∞† 8. â◊=~°æ=Ú– 868. #Hõ∆„`« ^ŒQÆúÜ≥∂QÆ=N
ÚÅ∞ Uq ?
AO† L`«Î~åëê_».C O M
Dâß#ºkâ◊– ‰õΩO^ÕÅkèѨu.
^èŒx+¨ì–|∞^èŒ"å~°=Ú† L`«O H
Éèí~°}˜–Pk"å~°O† z`«Î–™È=∞"å~°
S
–=∞OQÆà◊"å~°O†
862. =∂#=Ù_»∞ ã¨∞YѨ_»\ÏxH˜ J+¨ìÉè’QÆ=ÚÅ∞ Uq?
N O M M I O N
Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜–QÆ∞~°∞"å~° O† *˺+¨ª–â◊√„Hõ"å~°O†

H A
1 ã¨OѨ^Œ 2 =∞Oz =G=ÚÅ∞ 3 PÉèí~°}=ÚÅ∞ 4 Éè’[#™œYº=Ú
. C ˆ~=u–â◊x"å~°=Ú.
869. ukäA T
MO I O N S
5 `åO|∂Å™œYº=ÚÅ∞ 6 â◊Ü∞« º(áê#∞Ê) ™œYº=Ú 7 ã¨OÉè’QÆ™œYº=ÚÅ∞
8 ѨÙ+¨ÊK«O^Œ#Ѩi=∞à◊„^Œ"åºk ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ"åº#∞Éèí=™œYº=ÚÅ∞. L
UHÍ^Œt– ™È=∞"å~° IC
^ŒQÆúÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Uq ?
=Ú† ^•fi^Œt–â◊x"å~°=Ú†† +¨+≤ª QÆ∞~°∞"å~°=Ú†
863. Ü«∞[˝=Ú#‰õA T # ã¨q∞^èŒ∞Å∞ Uq? `«kÜ«∞–|∞^èU Œ"B
å~°=Ú† J+¨ìq∞–â◊√„Hõ"å~°=Ú† #=q∞–Pk"å~°=Ú†
ѨOK«qP
Ω HÍ=Åã≤
~åq, "Õ∞_ç,AqfiL ICq∞^èÅŒ ∞,#∞=ÙfiÅ∞,P"åÅ∞,áêÜ«∞ã¨=Ú, <Õ~Ú
, =∞„iã¨
∞– =∞OQÆà◊"å~°=Ú.

U B864. J+¨ì QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ Z=~°∞ ? 870. ã¨Ñ¨Î^ÕÇ¨Ï áêѨHÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ? ѨÙ}ºHÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ?

1P
JHõ∆~åÉèϺã¨=ÚKÕã≤#"å~°∞ 2 QÍÜ«∞„ux LѨ^ÕtOz#"å~°∞ 3
"Õ^•^茺ܫ∞#=Ú KÕ~ÚOz#"å~°∞ 4 âß„™êÎÉèϺã¨=Ú KÕ~ÚOz#"å~°∞ 5
ѨÙ~å}ËuǨã¨=ÚÅ∞ `≥eÜ«∞*Ëã#≤ "å~°∞ 6 =∞`«É’^èKŒ ãÕ #≤ "å~°∞ 7 =∞¿ÇÏO„^Œ
*ÏÖÏk q^ŒºÅ∞ <ÕiÊ# "å~°∞ 8 "≥∂Hõ∆ ™êH∆Í`«¯~°=Ú `≥eÜ«∞*Ëã≤#"å~°∞.
É’^èHŒ ÍKå~°∞ºÅ∞, KÀ^ŒHÍKå~°∞ºÅ∞, HÍ~°}ÏKå~°∞ºÅ∞, x+≤^HúŒ ~õ ‡° É’^èHŒ Í
Kå~°∞ºÅ∞, Láê^蕺ܫÚ_»∞, HÍ=∞ºQÆ∞~°∞=ÙÅ∞, Hõ~°‡QÆ∞~°∞=ÙÅ∞, Hõ~°‡QÆ∞~°∞
=ÙÅ∞ ÖËHõ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞, ã¨=∞Ü«∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞.
865. J~°Û# q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ?
1 â‹·e (tÖÏq„QÆǨÏ=ÚÅ∞) 2 ^•~°∞=∞~¸ (Hõ„~°q„QÆǨÏ=ÚÅ∞) 3
Ö∫Ç≤Ï (֒ǨÏq„QÆǨÏ=ÚÅ∞) 4 ÖËYº (edOѨ|_ç#q) 5 ÖËѨº (ÖËѨ#=Ú
=∞#ã¨∞û–Ѩ~°∞ʼnõΩ H©_»∞^ŒÅK«∞@, <À~°∞–Ѩ~°∞"åHõº=ÚÅ∞ѨÅ∞‰õΩ@,
KÕ`«∞ŖѨ~°^èŒ#=ÚJѨǨÏiOK«∞@, HÍà◊√§–„â◊=∞<≥OK«x"åi=^ŒÌ‰õΩ u~°∞
QÆ∞@, K≥=ÙÅ∞–á⁄Ozq#∞@, ^ÕÇϨ =ږѨ~„° ã‘ÅÎ <åeOQÆ#=Ú KÕã∞¨ H˘#∞@.
„ã‘Î ~°*’^Œ~°≈#=Ú QÍOK«∞@.
=∞#ã¨∞û–^Õ=ÙxÜ«∞O^Œ∞ ÉèíH˜Î QÆÅ∞QÆ∞@, <À~°∞ – ^Õ=Ùx <å=∞=Ú
㨇iOK«∞@, KÕ`∞« Å∞–^Õ=ÙxѨÓlOK«∞@, HÍà◊√§–^Õ"åÅÜ«∞=Ú#‰õΩ áÈ=Ù@,
Hõ#∞flÅ∞– ^Õ=Ùx Hõ#∞flÖÏ~° QÍOK«∞@, K≥=ÙÅ∞ – ^Õ=Ùx Hõ^äŒÅ∞ q#∞@,
t~°=Ú – ^Õ=ÙxH˜ =O^Œ#=ÚKÕÜ«Ú@.
871. ã¨Ñ¨ÎnfiѨ „Ѩâ◊ã¨Î ˆH∆„`«=ÚÅ∞ Uq ?
1 ѨÙ+¨¯~°nfiÑ=¨ Ú–„|Ǩχ^Õ"åÅÜ«∞=Ú–ÃÑ^ŒÌ =∞é˜K] @≥ ∞ì ã¨∞„Ѩã^≤ =úŒ Ú.
2 âßHõnfiѨ=Ú–âı+¨âß~ÚÜ«∞QÆ∞ qëê‚fiÅÜ«∞=Ú–>ˉõΩ „=∂#∞K≥@∞ì 3.
QÀѨÙ~°O..... 407 408 QÀѨÙ~°O....
„H“OK« nfiѨ=Ú–t"åÅÜ«∞=Ú–=∂#ã¨ã¨~À=~°=Ú. 4. ‰õΩâ◊nfiѨ=Ú– =OK«#KÕ`« – WÅfiÅ∞_»∞ ~°∂ѨÙ=∂Ãã#∞. 5. Ѩ~„° ^Œ"åºâ◊K`Õ –« ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞
=∞O^Œ~°y~åÅ Ü«∞=Ú–^Œ~°ƒùÅ∞ 5. âßŇÅnfiѨ=Ú–„^À}Ѩ~°fi`« ã¨Or= H©_»∞<˘O^≥#∞. 6. JǨÏOHÍ~°=ÚKÕ`« – Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ #tOK≥#∞.
PÅÜ«∞=Ú–|∂~°∞QÆ∞ =$Hõ=∆ Ú 6. ѨH¡ n∆õ fiѨ=Ú–qáêâß#nf~° q~°∂áêHõ∆ 878. H©iÎ (HÍOHõ∆) HÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ?
^Õ"åÅÜ«∞=Ú – [q∞‡K≥@∞ì 7. [O|∂nfiѨ=Ú – qëê‚fiÅÜ«∞=Ú – 1. Ñ≤`«$"åHõºÑ¨iáêÅ#–N~å=Ú_»∞ H©iÎ á⁄O^≥#∞. 2. =∂`«$"åHõº
<Õˆ~_»∞ K≥@∞ì „Ñ¨ã≤^Œú=Ú. ѨiáêÅ#–(QÆ~°∞_»∞_»∞ Ü≥∂QÆ=Úá⁄O^≥#∞) 3. ã¨`«º„=`«=Ú–(ǨÏiâ◊ÛO
872. PÜ«ÚH©∆}`« HõeyOKÕq Uq ? „^Œ∞_»∞ MϺuQÍOK≥#∞.) 4. ^•#=Ú– (|eK«„Hõ=iΠѶ¨∞#`«ÔHÔH¯#∞.) 5.
1. áêã≤áÈ~Ú# =∂Oã¨O 2. =$^Œú„ã‘Î ã¨OQÆ=∞O 3. ÉÏÖÏ~°¯¿ã= F~°∞ÊKÕ`–« (^è~Œ ‡° ~åA ѨÓ[º`« á⁄O^≥#∞). 6. ÃÑ^ŒÅÌ ∞ `«ÅÃÑ\˜#ì HÍ~°º=Ú
4. ÖË=_çÃÑ~°∞QÆ∞ 5. „áê`«óHÍÅ "≥∞ÿ^èŒ∞#O 6. „áê`«óHÍÅ x„^Œ. <≥~°"Õ~°∞Û@KÕ`«– (Éèíw~°^èŒ∞_»∞_»∞ MϺu <˘O^≥#∞.)
873. =Ú‰õΩΊѶ¨Å=ÚÅ∞ Uq ? 204
879. „ÉÏǨχ}∞Å∞ KÕÜ«∞=Åã≤#q Uq ?
1 ™ê+≤ì=ÚH˜Î (+¨_≥·â◊fi~°º=ÚÅ∞ J#∞ÉèíqOK«∞@) 2 ™êÖ’Hõº=ÚH˜Î 1. Ü«∞[# –Ü«∞[˝=ÚÅ∞ KÕÜÚ« @† 2. Ü«∂[#–Ü«∞[˝=ÚÅ∞ KÕ~ÚO
("≥·‰õΩO~î° Ö’Hõ=Ú#=tOK«∞@) 3 ™ê~°∂Ѩº=ÚH˜Î (N=∞<åfl~åÜ«∞} ~°∂Ѩ
N O M
K«∞@† 3. J^茺ܫ∞#–"Õ^ŒâßG=ÚÅ∞ K«^Œ∞=Ù@ 4. J^•ºÑ¨# ("Õ^Œ=ÚÅ∞
A
^Œ~°≈#=Ú) 4 ™êg∞Ѩº=ÚH˜Î (^≥·=ã¨xflkèx=tOK«∞@) 5 ™êÜ«Ú[º=ÚH˜Î
H .C
Ѩ~°∞ʼnõΩ <Õ~°∞Ê@) 5. ^•#–W`«~°∞ʼnõΩ ^•#^èŒ~°‡=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú@. 6.
O S
(^≥=· =Ú`À ã¨=∂#`«fi=ÚÉÁO^Œ∞@) 6 b#`«=ÚH˜Î (^≥=· =∞O^Œ∞b#=∞QÆ∞@)
874. =∂#=ÙÅ∞ K≥_çáN O M 880. +¨@M
N
„Ѩu „QÆǨÏ}=ÚÅ∞ – W`«~°∞Å#∞O_ç ^•#=ÚÅ#∞ ã‘fiHõiOK«∞@.
=`«IÅO
Å¡x A
È=Ù^Œ∞~°∞ ? Û„HÍkè^Œà◊ ^ÕT
3. „ã‘.C
∞, ^Õ=~°Å∞ Z=~°∞ ?
1. =∞OK«=ÚÃÑ· Ѩ_»Hõ 2. `≥H =G=ÚÅ∞ S }ѨA
O
„^Œ 6. `«~°K«∞ u~°∞QÆKN
K«Ñ¨Å`«fi=Ú 5. ѨQÆ\ ˜xM
Î ã¨OQÆ=∞=Ú 4. 1. =¸ÖÏ^è•~°=Ú–QÆ
I C u 2. ™êfikèëêì#=Ú–„|Ǩχ 3.=∞}˜Ñ¨Ó~°
L Ï`«=Ú–~°∞„^Œ∞_»∞ 5. qâ◊√^Œú=Ú–Dâ◊fi~°∞_»∞ 6.
875. +¨_A çfi^èŒ T
O «∞O_»∞@.
Éèí‰IõΩÎÅ∞ Z=~°∞ ? B
Hõ=Ú–q+¨µ‚=Ù 4. J<åǨ
J*Ï˝ K«„Hõ=U
IC"å~°∞) 2 "≥+· =‚¨ ÙÅ∞ (q+¨µ=‚ Ù JiÛOKÕ"å~°∞) P Ú–ã¨^•t=Ù_»∞.
3 ã≤~°∞Å∞ (ã¨∂~°B L
1 â‹=· ÙÅ∞ (t=Ùx JiÛOKÕ 1. QÆ}Ѩu–=Å¡Éèí 2. „|Ǩχ–ã¨~°ã¨fiu 3. q+¨µ‚=Ù–ÅH˜;, 4.
5QÆ}ÏѨP U ∞ºx JiÛOKÕ"å~°∞) 4 â߈HÎÜ«ÚÅ∞ (â◊H˜ÎxJiÛOKÕ"å~°∞)
`∞« ºÅ∞(QÆ}ѨuxJiÛOKÕ"å~°∞)6HÍáêe‰õΩÅ∞(`«Ñ=¨ ∂K«iOK«∞"å~°∞)
~°∞„^Œ∞_»∞– áê~°fiu 5. Dâ◊fi~°∞_»∞–L#‡x 6. ã¨^•t=Ù_»∞–=∞<À#‡x.
881. ѨOKåÜ«∞`«# ^Õ=`åtÅÅ∞ J#QÍ <Õq∞ ?
876. `«O„`« =∞O„`« „ѨÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Uq ? 1. Pk`«∞º_»∞–ã¨∂~°ºHÍO`«tÅ 2. JOaHõ–ã¨fi~q‚° =∞ÅtÅ 3. q+¨µ=‚ Ù
1. =â◊º=Ú (`«#‰õΩ ™êfinè#=ÚQÍ KÕã¨∞H˘#∞@) 2. =∂~°}=Ú – QÆO_»H©#k ™êÅ„QÍ=∞tÅ 4. QÆ}Ѩu–â’}Éèí„^Œ#ntÅ 5. ~°∞„^Œ∞_»∞
(`å<˘Hõi Kå=ÙHõ [Ѩ"Ú≥ #~°∞Û@) 3. ã¨OÎ Éè#í =Ú (Hõ^ÅŒ "≥∞ÅÖˉΩõ O_»∞@ÔH· – #~°‡^•#k Ü«∞O^Œe ÉÏ}eOQÆtÅ.
[Ѩ"≥Ú#~°∞Û@) 4. ã¨O"≥∂ǨÏ}=Ú ("≥∂Ç≤ÏOK«∞@ÔH· [Ѩ"≥Ú#~°∞Û@) 5. 882. ѨOK« ã¨∂HõÎ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
LKåÛ @#=Ú (Ñ≤âßKå^Œ∞Å "≥_»ÅQ˘@∞ì@ÔH· [Ñ≤OK«∞@) 6. PHõ~°¬}=Ú
(Ñ≤âßKå ^Œ∞Å∞ =K«∞Û#@∞¡ [Ñ≤OK«∞@) 1 Nã¨∂HõÎ=Ú 2 ѨÙ~°∞+¨ã¨∂HõÎ=Ú 3 Éèí∂ã¨∂HõÎ=Ú 4 hÖÏ ã¨∂HõÎ=Ú
5. hÖÏã¨∂HõÎ=Ú 6. =∞#∞ºã¨∂HõÎ=Ú.
877. KÕÜ«∞~åx Ѩ#∞Å∞ Uq ? 1. ѨÙ~°∞+¨ã¨∂HõÎ=Ú 2. ^Õgã¨∂HõÎ=Ú 3. ã¨∂~°ºã¨∂HõÎ=Ú 4. Ѩ~°˚#º
1. E^Œ=Ú – #ÅK«„Hõ=iÎ ^Œ∞óYѨ_#≥ ∞† 2. Ѩ~„° ã‘Î "åº"≥∂ǨÏ#=Ú– ã¨∂HõÎ=Ú 5. Nã¨∂HõÎ=Ú
~å=}∞_»∞ #tOK≥#∞† 3. ѨQÆKÕ`«–ã¨∞„w=ÙxKÕ "åe =∞$u K≥O^≥#∞. 4.
QÀѨÙ~°O..... 409 410 QÀѨÙ~°O....
883. ã¨∂`«Hõ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞ ? 890. ѨOK« =@=$Hõ∆=ÚÅ∞ Uq ?
1. [#‡ã¨∂`«H=õ Ú 2. =∞$`«ã∂¨ `«H=õ Ú 3. ~°[óã¨∂`«H=õ Ú 4. JO@∞ 1. aÅfi=Ú (=∂ˆ~_»∞) 2. =@=Ú (=∞é˜]) 3. Jâ◊fi`«÷=Ú (~åq)
(~ÀQÆ) ã¨∂`«Hõ=Ú 5. â◊^Œ~°≈# ã¨∂`«Hõ=Ú. 4. ^è•„u (Lã≤iHõ) 5. "Õ∞_ç (JuÎ)
884. t=`åO_»= ã¨ÉèÏã¨÷Å=ÚÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú ? 891. ѨOK«=∞Ǩáê`«Hõ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
1. Hõ#Hõã¨Éèí (z^ŒO|~°=Ú) 2. ~°l`«ã¨Éèí (=∞^èŒ∞~°) 3. `å„=∞ã¨Éèí 1. „ã‘ÇΠϨ `«º 2. tâ◊√ǨÏ`«º 3. QÀǨÏ`«º 4. „|ǨχǨÏ`«º 5. QÆ∞~°∞ǨÏ`«º.
(u~°∞#ÖËfie) 4. z„`«ãɨ íè (=∞ÅÜ«∞Ѩ~fi° `=« Ú) 5.~°`fl« ãɨ íè (u~°∞"åÅOQÍ~°∞) 892. =∞ǨÜ«∞[˝=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞\˜ ?
885. ѨOK«â◊‰õΩÎÅ∞ J#QÍ Z=~°∞ ? Jkè^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ? HÍ~°º 1. ^Õ=Ü«∞[˝=Ú– Ǩϟ=∞=Ú 2. „|Ǩχܫ∞[˝=Ú–"Õ^•^茺ܫ∞#=Ú
=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 3. Éèí∂`«Ü«∞[˝=Ú – HÍHõ|e 4. Ñ≤`«$Ü«∞[˝=Ú–Ñ≤O_»`«~°Ê} „H˜Ü«∞ 5.
205
1. WKåÛùâ◊H˜Î 2. *Ï˝#â◊H˜Î 3. „H˜Ü«∂â◊H˜Î 4. Pkâ◊H˜Î 5. Ѩ~åâ◊H˜Î. =∞#∞+¨º Ü«∞[˝=Ú – JukäѨÓ[
1. WKåÛâ◊H˜Î–L`«ÊuÎH˜ HÍ~°}=Ú 2. *Ï˝#â◊H˜Î–ã≤÷uH˜ HÍ~°}=Ú 3. 893. ^Õ"åÅÜ«∞ q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ?
„H˜Ü∂« â◊H–Θ ÅÜ«∞HÍ~°=Ú4.Pkâ◊H–Θ u~À^•#=Ú5.Ѩ~åâ◊H–Θ J#∞„QÆH$õ `«º=Ú N
1. ^èŒ$=ÉË~°=Ú (=¸Åq~å@∞ì) 2. H“`«∞HõÉË~°=Ú 3. |eÉË~°=Ú
A O M
1. WKåÛùâ◊H˜Î–„|Ǩχ 2. *Ï˝#â◊H˜Î – q+¨µ‚=Ù 3. „H˜Ü«∂â◊H˜Î–~°∞„^Œ∞_»∞ 4. ã¨fiѨ#ÉË~°=Ú 5. L`«û=ÉË~°=Ú.
O H S . C
4. Pkâ◊H˜Î–u~À^•#=Ú 5. Ѩ~åâ◊H˜Î–J#∞„QÆÇ¨Ï Hõ$`«º=ÚÅ∞.
M M
894. ѨOK«^•fi~°HõÅ∞ QÆ∞iOz
O N K≥ѨÊO_ç ?
AN
886. tÅ∞ÊÅ∞ J#QÍ
H
Z=~°∞ ?
Ü«Ú.C
Ü∞« "å_»∞) 2.S
O 1. QÀ=∞u^•fi~H° õ 2. Éè\Ë ^© •fi~H° Iõ 3. HÍHõ_^ô •fi~H° õ 4. N<å^è^Œ •fi~H° õ
A T
KÕÜ«Ú"å_»∞) 3. ^≥·=A˝M O
1. =∞#∞=Ù (Hõ=∞‡~°=Ú Ñ¨#∞Å∞KÕ
_»∞ ("≥O_ç, |OQÍ~°N
(=„_»Oy Ѩ#∞Å∞ 5. "≥∂Hõ∆^•fi~°Hõ
L IѨC
`«fi+¨ì (HõOK«~Ñ° Ù¨ Ѩ#∞Å∞ KÕÜÚ« "å_»T O ∞ Ѩ#∞Å∞KÕÜ«Ú"å_»∞) 4.
∞) 5.I teÊ (~åuѨ#∞Å∞ KÕÜÚ« "å_»∞) U
895. OK« QÆ=º=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
B=Ú (P=ÙѨOz`«=Ú) 2. QÀ=∞Ü«∞=Ú (P=Ù¿Ñ_») 3.
I A
C$^Õ=`«Å∞ J#QÍ Z=~°∞ ?
1. QÀ=¸„`«
QÀH©~∆ =° P
Ú (P=ÙáêÅ∞) 4. QÀ^Œkè (P=ÙÃÑ~°∞QÆ∞) 5 QÀѶ∞¨ $`«=Ú (P=Ù<≥~Úº)
1 `«#∞QÆ#B L
887. =∂`«
fl`«e¡ 2 ÉèÏ~°º#∞QÆ#fl`«e¡ 3 J#flÉèÏ~°º 4 QÆ∞~°∞ÉèÏ~°º 5 896. <À\˜=Å# áêѨHÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ?
~åAÉèÏP ~°º. U 1. áœ~°∞+¨º=Ú (Ѩ~°∞+¨OQÍ =∂\Ï¡_»_»O) 2. ÃÑ·â◊√#º=Ú (H˘O_≥
888. ѨÓ*ÏOQÆ=ÚÅ∞ Uq ? =ÚÅ∞ K≥ѨÙÊ@) 3.J#$`«Ú(J|^•ÌÖÏ_»_»O) 4. Jã¨O|^Œú „ѨÖÏѨ=Ú
1. JaèQ=Æ ∞#=Ú (ÉèQí =Æ O`«∞x 㨇iOK«∞K«∞ PÅÜ«∞=Ú#‰õΩ "≥_Å» ∞@) (=º~°÷„Ѩã¨OQÆ=Ú)
2. Láê^•#=Ú (ѨÓ*Ï„^Œ=º=ÚÅ∞ ã¨OáêkOK«∞@) 3. W[º (^è∂Œ Ѩ,nѨ, 897. "Õ^Œã¨fi~°=ÚÅ∞ ZÖÏ Ñ¨ÅHÍe ?
<≥"· ^Õ ºŒ =ÚÅ`À P~åkèOK«∞@) 4.™êfi^•è ºÜ«∞=Ú (=∞O„`«Ñ~¨ #°î =Ú`À ã¨∞uÎ O 1. L^•`«Î=Ú (ÃÑ·ÔHuΠѨÅ∞‰õΩ#k) 2. J#∞^•`«Î=Ú (kQÆ∞=ÙQÍ
K«∞@) 5. Ü≥∂QÆ=Ú (`«^ÕHõ x+¨ª`À ^蕺xOK«∞@) ѨÅ∞‰õΩ#k) 3. ã¨fii`«=Ú (n~°…=ÚQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ ã¨fi~°=Ú) 4. „ѨK«Ü«∞=Ú
(ã¨=∞=ÚQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ#k)
889. ѨOK«eOQƈH∆„`«=ÚÅ∞ Uq ? 898. Ü«ÚQÍ=`å~°=ÚÅ∞ Uq ?
1. [ÅeOQÆ=Ú ([O|∂ˆHâ◊fi~O° ) 2. JyfleOQÆ=Ú (J~°∞}ÏK«Å=Ú) 1. Hõ$`«ÜÚ« QÆ=Ú# â◊√Hõ=¡ ~°–‚ ǨÏi J=`å~°=Ú 2. „`Õ`åÜ«ÚQÆ=Ú#
3. PHÍâ◊eOQÆ=Ú (z^ŒO|~°=Ú) 4. Ѩ$näfieOQÆ=Ú (u~°∞"åÜ«¸~°∞) –~°HõÎ=~°‚–ǨÏÜ«∞„w"å=`å~°=Ú 3. ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆ=Ú# – Hõ$+¨‚=~°‚ –
5. "åÜ«Ú eOQÆ=Ú (HÍà◊ǨÏã≤ÎÖ’) âߺ=∂ =`å~°=Ú 4. HõeÜ«ÚQÆ=Ú# – Ñ‘`«=~°‚–Hõ$ëê‚=`å~°=Ú.
QÀѨÙ~°O..... 411 412 QÀѨÙ~°O....
899. =#=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ Uq ? 908. ^•fi~°|O^èŒ=ÚÅ∞ Uq ?
1. L^•º#=#O (HÍ=Ú‰õΩÅ∞ qǨÏiOKÕk) 2. =∞Ǩ=#O („‰õÄ~° 1. ǨÏi^•fi~°|O^èŒ=Ú (Ѩ~°^èŒ<å¿ÑHõ∆, ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°=Ú ÖˉõΩO_»∞@)
=∞$QÍÅ`À xO_ç=ÙO_ç# J~°}ºO) 3. LѨ=#O Ѷ¨ÅѨÙëêÊ^Œ∞Å∞QÆÅ 2. LѨã^÷¨ •fi~|° O^è=Œ Ú (Ѩ~„° ã‘Î "åOKè« ÖˉΩõ O_»∞@) 3. L^•~°^•fi~|° O^è=Œ Ú
=∂q∞_ç Ѩ#㨠J~°\ ˜ "≥ÚIIQÆ∞ `À@Å∞) 4. „Ѩ=∞^•=#O (~å}∞Å∞, (ÅaèOK«∞#O`«=~°‰Ωõ `«$Ñ≤KÎ O≥ ^Œ∞@) 4. "åH± ^•fi~°|O^è=Œ Ú (Ѩ~∞° +¨)"åHõº
"åi K≥eHõ`≥ÎÅ∞ qǨÏiOKÕk) =ÚÅ∞ ѨÅ∞Hõ‰õΩO_»∞@)
900. =∂#=Ù#‰õΩ „Ѩ^è•#=ÚÅ∞ Uq ? 909. K«`«∞ifi^èŒ Hõ~°‡Å∞ Uq ?
1. ã¨<åºã¨∞ʼnõΩ–WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏ=Ú 2. "å#„Ѩã¨∞÷ʼnõΩ–xÜ«∞=∞ 1. HÍ=∞º=ÚÅ∞ (Ѩل`«HÍ"Õ∞+≤ì z„`åÜ≥∂QÆ=Ú) 2. xëê¯=∞º=ÚÅ∞
áêÅ# 3. QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ‰õΩ – ^•#=Ú 4. „|ǨχKå~°∞ʼnõΩ – QÆ∞~°∞ â◊√„â◊¥+¨. (HÀiHõÖËx Hõ~°‡Å∞) 3. x`«ºHõ~°‡Å∞ (ã¨O^蕺=O^Œ#–JyflǨϟ„`å^Œ∞Å∞)
901. =∞x+≤H˜ „áê}ÏáêÜ«∞ ã¨=∞=ÚÅ∞ Uq ? 206 4. <≥·q∞uÎHõ~°‡Å∞ („QÆǨÏ} ™êfl<åk ™ê‡~°ÎHõ Hõ~°‡Å∞)
1 ^Œ∞+¨µì~åÖˇ·# ÉèÏ~°º 2. "≥∂ã¨HÍiÜ≥ÿ∞# q∞„`«∞_»∞ 3. JǨÏOHÍi 1. Hõ$„K«Ûù=Ú (^•#=ÚÅ∞KÕÜ«Ú@) 2. KåO„^•Ü«∞}=Ú (f~°ú
Ü«∞QÆ∞ ¿ã=‰õΩ_»∞ 4. áê=Ú u~°∞QÆ∞ ~ÚÅ∞¡.
902. <å=# HÍ~°º=ÚÅ∞ Uq ?
Ü«∂„`«Å∞KÕÜ«Ú@) 3. x`«ºHõ~å‡#∞ëêª#=Ú (J#∞k<å~°› x`«ºHõ~°‡
A N O M
ÖÁ#~°∞Û@) 4. <≥q· ∞uÎHõ Hõ~å‡#∞ëêª#=Ú (PÜ«∂ Ѩ~fi° k#=ÚÅ Hõ~›=° ÚÅQÆ∞
1. ^•ã‘„ã‘ÅÎ `À á⁄O^Œ∞–=∞~åº^Œ#∞† 2. "Õâߺã¨OѨ~¯° =Ú –^è#Œ =Ú#∞† Hõ~°‡ÖÁ#~°∞Û@)
O H S .C
M 910.MQÆ$ǨÏã¨÷ â◊„`«∞=ÙÅ∞ N
A N
3. q^è"Œ å„ã‘`Î À‰õÄ@q∞–PÜ«∞+¨µº#∞† 4.Ѩ~„° ã‘`Î À ã¨O|O^è=Œ Ú – ã¨~fi° ãO¨ Ѩ
O T I O Z=~°∞ ?
^ŒÅ#∞ #tOѨ*ËÜ«Ú#∞.
903. Ç≤ÏO^Œ∂ ã¨O„ÑO ¨^•Ü«H S .CZxfl ? 1. JѨCKÕã≤# `«O„_ç 2. =ºaè
C A Kåi}˜Ü≥ÿ∞# `«e¡ 3. ~°∂Ѩ=uÜ«∞QÆ∞
M#^•#=Ú 3.B+¨ N
∞„ѨHÍ~°=Ú ^•#=ÚÅ∞
O QÆ$ǨL I
ÉèÏ~°º 4. K«^Œ∞=ÙH˘#x H˘_» ∞‰õΩ (=¸~°∞ö_»∞)
1.J#fl^•#=Ú 2.*Ï˝
T I ^ ^
Œ è •#=Ú 4. JÉèÜ
í ∞« ^•#=Ú 911.B
1. QÆU
Ïã¨∞Î#‰õΩ J=∞$`ÀѨ ã¨=∂#=ÚÅ∞ Uq ?
1. Hõ<åº^•#=Ú 2. QÀ^•#=Ú
904. "ÕL∞~°∞IѨC
A 3. Éèí∂^•#=Ú 4. q^•º^•#=Ú.
~°fi`«=Ú# k=º =#=ÚÅ∞ Uq ? P ∞}=uÜ≥ÿ∞# QÆ$Ç≤Ï}˜ 2. Ñ≤Å¡Å =Ú^Œ∞Ì=∂@Å∞ 3.~å[ã¨ÉèÏ
ã¨<å‡#=Ú 4. q∞`«"≥∞ÿ# Éè’[#=Ú
1. #O^Œ#B 912. „ã‘ÎÅ JÅOHÍ~°=ÚÅ∞ Uq ?
=∂^Œ#P U =#=Ú (L`«Î~°=Ú) 2. K≥·„`«~°^äŒ=Ú (`«∂~°∞Ê) 3. QÆO^èŒ
=Ú (^ŒH˜∆}=Ú) 4. "≥·„ÉèÏ[#O (ѨtÛ=∞=Ú) 1. ˆHâßÅOHÍ~°=Ú 2. â◊s~åÅOHÍ~°=Ú 3. Éèí∂+¨}ÏÅOHÍ~°=Ú
905. ^Œ∞~°æ=ÚÅ∞ Uq ? 4. ÖËѨ<åÅOHÍ~°=Ú
1. yi^Œ∞~°æ=Ú 2. =#^Œ∞~°æ=Ú 3. ã¨÷Å^Œ∞~°æ=Ú 4. [Å^Œ∞~°æ=Ú 913. xÅHõ_»ÖËxk Uk ?
906. =∂#=Ù#‰õΩ ^Œ∞~°¡Éèí=ÚÅ∞ Uq ? 1. "≥ÅÜ«∂O„_»‰õΩ – Jaè=∂#=Ú 2. ã¨OѨ^ŒÅ‰õΩ–ã≤÷~°`«fi=Ú 3.
1. „Ñ≤Ü«∞=K«#=ÚÖ`À_ç ^•#=Ú 2. QÆ~°fi~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# *Ï˝#=Ú =¸~°∞öʼnõΩ–q"ÕHõ=Ú 4. Hõ~°‡Å‰õΩ q<åâ◊#=Ú ( LO_»=Ù )
3. Hõ∆=∂ã¨Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# â∫~°º=Ú 4. `åºQÆÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# q`«Î=Ú 914. JO`«iHõ∆ [Å=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞ ?
1. ^•~°O ("å#h~°∞) 2. HÍ~°O (=_»QàÆ §◊ h~°∞) 3. `Òëê~°O (=∞OK«∞
907. ^≥·"Àáê㨉õΩÅ∞ Z=~°∞ ? h~°∞) 4. ÃÇ·Ï=∞O (ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂xH˜ ѨÓ~°fiOѨ_Õ á⁄QÆ=∞OK«∞h~°∞)
1. kfi*Ï`«∞Å∞ (JyflÇϨ Ÿ„`«∞#iÛOK«∞ "å~°∞) 2. =∞ø#∞Å∞ (=Ú#∞Å∞ 915. JO`«óHõ~°} Jkè^Õ=`«Å∞ Z=~°∞? „Ѩ=$`«∞ÎÅ∞ Uq∞\˜ ?
Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~∞° x ǨÏ$^ŒÜ∞« =ÚQÍ P~åkèOK«∞"å~°∞) 3. JÅÊ|∞^Œ∞Åú ∞ (q„QÆÇ¨ ~å 1 =∞#ã¨∞û–K«„O^Œ∞_»∞, 2 |∞kú–„|Ǩχ 3. z`«Î=Ú–"åã¨∞^Õ=Ù_»∞
^茉õΩÅ∞) 4. qk`å`«∞‡Å∞ (ã¨~°fi=Ú Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»# Ü«∂~åkèOK«∞"å~°∞) 4. JǨÏOHÍ~°=Ú–~°∞„^Œ∞_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 413 414 QÀѨÙ~°O....
1 =∞#ã¨∞û–ã¨OHõÅÊ=Ú 2. |∞kú–*Ï˝#=Ú (xâ◊ÛÜ«∞=Ú) 3. z`«=Î Ú– 925. ^Õ=`åÅHõ∆}=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ?
zO`«#=Ú 4. JǨÏOHÍ~°O–JǨÏO –(Jaè=∂#=Ú) 1 Ô~ѨÊáê@∞ ÖˉõΩO_»∞@ 2. Éèí∂q∞g∞^Œ áê^Œ=Ú ™ÈHõ‰õΩO_»∞@ 3.
916. â◊s~åxH˜ ã¨O|OkèOKÕ JQÆ∞flÅ∞ Uq ? =ºã¨#=Ú ÖˉõΩO_»∞@.
1.HÍ=∂yfl(`«$+¨‚) 2. „HÀ^è•yfl(HÀѨ=Ú) 3. ‰õ∆Ω^è•yfl (PHõeÉÏ^èŒ) 926. ^ÕǨÏ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ?
4. [~î°~åyfl (ÃÑ·`«º „ѨHÀѨ=Ú# HõeˆQk) 1. „áê}^èŒ~°‡=ÚÅ∞ (PHõe, ^ŒÑ≤Ê) 2. =∞<À^èŒ~°‡=ÚÅ∞(â’Hõ=Ú,
917. P„â◊=∞=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? "≥∂ǨÏ=Ú) 3. ^ÕǨÏ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ ([#‡=Ú, =∞~°}=Ú)
1. „|ǨχK«~°º=Ú 2. QÍ~°›ã¨÷ º=Ú 3. "å#„ã¨÷=Ú 4. ã¨<åºã¨=Ú 927. ™êfl#=ÚÅ∞ Uq ? Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞ ?
1.Ѩ~â‚° ßÅ 2.=∞~î=° Ú 3. áê~îâ° ßÅ 4.¿ã"å„â◊=∞=Ú (â◊~}° ÏÅÜ«∞=Ú) 1. ÉÏǨϺ™êfl#=Ú (ÉÏǨϺâ◊√kú) 2. =∂#ã≤Hõ™êfl#=Ú (P`«‡â◊√kú)
207
918. K«`«∞~°fi~°‚ ^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ? â◊‰õΩÎÅ∞ Z=~°∞ ? 928. J=∞$`«=ÚÅ∞ Uq ? Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ?
1. „ÉÏǨχ}∞ÅHõkè^Õ=Ù_»∞ – t=Ù_»∞ 2. Hõ∆„uÜ«ÚʼnõΩ–q+¨µ‚=Ù 3. 1. ^Õ"å=∞$`«=Ú (^Õ=Ö’Hõ=∞O^Œ∞O_»∞#k, [~å=∞~°}=ÚÅ∞ ÖËHõ
"≥·â◊√ºÅ‰õΩ–ÅH˜; 4. â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ – QÆ}Ѩu.
A N
ã¨∞dOѨ*ËÜ«Ú#k) 2. ѨOKå=∞$`«=Ú–(ѨÓ[Ü«∞O^Œ∞OK«|_»∞#k,
O M
919. ѨÙO„_»=ÚÅ∞ (ÉÁ@∞¡) Z=~°∞ ÃÑ_»`å~°∞ ? P~ÀQƺ=Ú HõeyOK«∞#k)
O H S . C
929. ^Õ=`«Å∞ Z=~°∞ ? ZxflN
A N M
1. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ – T~°fiú ÑÙ¨ O„_»=Ú 2. Hõ„∆ uÜ«ÚʼnõΩ – „uѨÙO„_»=Ú
O M I O
~°Hõ=ÚÅ∞ ?
H . C
3. "≥â· √◊ ºÅ‰õΩ – J~°Kú O« „^•Hõ$u ѨÙO„_»=Ú 4. â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ – (aO^Œ∞"åHõ$u)
S
Ô~O_»∞~°Hõ=ÚÅ∞ 1 ^Õ=`«Å∞ („|Ǩ
^Õ=Ü≥∂#∞Å∞ (Ü«∞Hõ,∆ QÆ~∞° _», QÆA T χ,q+¨µ‚, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞) 2.
=~°∞ÎÖÏHÍ~° ѨÙO„_»=Ú.
M O N L C
IŒ~°∞Å∞) O^è~Œ fi° , H˜<fl≥ ~,° H˜OѨÙ~°∞+¨, JѨû~°ã,¨ ~åHõã∆ ,¨
áÈ+≤I`O
Ñ≤âßK«, QÆ∞ǨϺ, q^•º^è
920. „ã‘Î T «∞Å∞ ?
U B 930. =∞Oz gkèáÈ@∞¡ Uq ?
~í –Î° A
1.`«O„_ç–ÉÏź=Ú2.ÉèC Ü«∞ø=#=∞O^Œ∞3.Ѩل`«∞Å∞–=$^•úѺ¨ =∞O^Œ∞ 1.PDâß#ºÑ¨Ù gkèáÈ@∞ 2. ^ŒH˜∆} PˆQflÜ«∞gkèáÈ@∞ 3. Ѩ_»=∞~°
I
LJO|Å∞ Z=~°∞ ? ZHõ¯_»∞<åfl~°∞?
1.P*Ï˝U B
921.
#„Ѩã¨∂<åO| (NHÍà◊ǨÏã≤Î) 2. „Éèí=∞~åO| (Nâ‹·ÅO) 3.
"åÜ«Ú=ºÑ¨Ù gkèáÈ@∞ 4. `«∂~°∞ÊgkèáÈ@∞ 5. `«∂~°∞Ê Dâß#ºÑ¨ÙgkèáÈ@∞
6. L`«Î~°gkèáÈ@∞ 7. L`«Î~° Dâß#ºgkèáÈ@∞ 8. ^ŒH˜∆}gkèáÈ@∞ 9.
=ÚHÍÎO| (=ÚO_Õâ◊fi~° t=ˆH∆„`«=Ú) Ѩ_»=∞~° gkèáÈ@∞.
922. JH˜∆}∞Å∞ Z=~°∞ ZHõ¯_» L<åfl~°∞ ? 931. K≥_»∞KÕ¿ãgkèáÈ@∞¡ Uq ?
1. HõOzHÍ=∂H˜∆ 2. =∞^èŒ∞~°g∞<åH˜∆ 3. HÍjqâßÖÏH˜∆ 1. <≥~· ∞° ugkèáÈ@∞ 2. ^ŒH}∆˜ <≥|· ∞∞u gkèáÈ@∞ 3. Ѩ_=» ∞~° <≥|· ∞∞u
923. ã¨=∂^èŒ∞Å∞ Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞ ? gkèáÈ@∞ 4. PˆQflÜ«∞Ѩ٠gkèáÈ@∞ 5. `«∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞Ѩ٠gkèáÈ@∞ 6.
1. r"å`«‡–ã¨qHõÅÊã¨=∂kè 2. JO`«~å`«‡–xifiHõÅÊã¨=∂kè 3. "åÜ«Ú=ºÑ¨Ù gkèáÈ@∞ 7.L`«~Î ° "åÜ«Ú=ºÑ¨Ù gkèáÈ@∞. =ÚO^Œ∞QÍ =∞Oz
Ѩ~°=∂`«‡–xsƒ[ ã¨=∂kè Ѷ¨e`åÅ#∞ WKÕÛ gkèáÈ@¡#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
924. ѨÓ*Ï ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ? 932. Dâß#ºÑ¨Ù gkèáÈ@∞ Ѷ¨e`åÅ∞ Uq∞\˜ ?
1. ѨÓ~åfiǨςO (^Õ=`«Åx) 2. =∞^蕺ǨÏflO (=∞#∞+¨µºÅ#∞) 3. 1. |O^èŒ∞q∞„`«∞Å∞, PѨÙÎÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO\Ï~°∞. 2. Pi÷HõOQÍ#∞,
JѨ~åǨςO (Ñ≤`«~°∞Åx ѨÓlOKåe) ¿Ñ~°∞ „Ѩu+¨ªÅÖ’#∞ Q˘Ñ¨ÊQÍ =ÙO\Ï~°∞. 3. „ã‘Î,ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ã¨∞Y ã¨O`À
QÀѨÙ~°O..... 415
ëêÅ`ÀLO\Ï~°∞. 4. =ã¨∞Î, "åǨÏ#Ü≥∂QÆO =ÙO@∞Ok. 5. Ñ≤Å¡Å∞ ÉÏQÍ
=$kúÖ’H˜ =™êÎ~∞° . 6. ~å[H©Ü∂« Å∞ Hõeã≤ =™êÎ~Ú. 7. ѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ PÜ«Ú+¨µ¬
=∞Oz P~ÀQƺO Hõey=ÙO\Ï~°∞. 8. p‰õÄ, zO`«ÖxË rq`«O QÆ_∞» ѨÙ`å~°∞.
Dâß#ºO gkèáÈ@∞ =Ù#flѨC_»∞ ÖË^• Dâß#º =¸Åã¨÷Å=∞O^Œ∞ WÅ∞¡
=Ù#flѨC_»∞, XHõ¯ `«∂~°∞ÊÖ’<Õ H͉õΩO_®, L`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù ‰õÄ_® ˆQ@∞ =ÙO_ç
f~åe. JÖψQ WO\˜Ö’ Dâß#ºO QÆkH˜ `«∂~°∞Ê =∞iÜ«Ú L`«Î~åÅÖ’
`«Ñ¨Êxã¨iQÍ ^•fi~åÅ∞ LO_®e.
933. `«∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞–Ѷ¨e`åÅ∞ Uq∞\˜ ?
1 _»|∞ƒ Ѩ@¡*Ï„QÆ`«Î JkèHõOQÍ =ÙO@∞Ok. 2. L^ÀºQÍÅÖ’ =∞Oz
¿Ñ~°∞ =ã¨∞ÎOk. ã¨Oáê^Œ# =ÙO@∞Ok. 3.„ã‘ÎÅ∞ H©iÎ Hõey =ÙO\Ï~°∞. 4.
P~ÀQƺOÉÏ=ÙO@∞Ok. 5. =∞QÆ"å~°∞ qÖÏã¨=O`«∞Å∞QÍ, Éè’QÆÖÏÅã¨∞Å∞QÍ,
ã¨∞Y ã¨O`ÀëêÅ∞ Hõey=ÙO\Ï~°∞. 6. „ã‘Î ã¨O`å#O `«‰Ωõ ¯=QÍ =ÙO@∞Ok.
7. Ñ≤Å¡Å∞ ÉÏQÍ K«^Œ∞=ÙH˘x =$kúÖ’H˜=™êÎ~°∞. 8. |O^èŒ∞q∞„`«∞Å ~åHõ`À
N O M
WÅ∞¡ Hõà◊Hõà◊ÖÏ_»∞`«∞Ok. 9. L^ÀºQÆs`åº =∞QÆÑ≤Å¡Å∞ ^Œ∂~°„áêO`åʼnõΩ
A M ION
H
(W`«~°~å„ëêìʼnõΩQÍh ÖË^• ^ÕâßʼnõΩQÍx) "≥à◊`å~°∞.
S . C
934. ™êÅ„ M OJ~°Û<å Ѷ¨Å=ÚNUq∞\˜ ?
QÍ=∞
N ÉèíqëȺ`«Î~° ѨÙ~å}=Ú#O^Œe IQÆOO
A T _»H© tÖÏ =∞Ǩ`«‡º=ÚÖ’ ™êÅ
C
„QÍ=∞ tÅѨye##∂, QÆ\Qì˜ Í =ÙO_ç##∂, qiyáÈ~Ú# =ÚHõ¯J~Ú##∂,
JyflÜ∞« O^Œ∞ HÍe##∂LUI^À+¨=Ú#∂ÖË^∞Œ . P ™êÅ„QÍ=∞=Ú#∞ ѨÓlOѨ
U B tÅ#∞ JiÛOK«∞"åiH˜ =∞O„`«=Ú `≥eÜ«∞HõáÈ~Ú
=K«∞Û#∞. ™êÅ„QÍ=∞
##∂, ѨP ÓlOK«∞ q^è•#=Ú `≥eÜ«∞Hõ áÈ~Ú##∂, ѨÙ}ºf~°=ú ÚÅÜ«∞O^Œ∞
™êfl#=ÚÅ∞ KÕÜ«∞HõáÈ~Ú##∂, =∞#ã¨∞# ^蕺xOK«∞@ KÕ`«HÍHõáÈ~Ú
##∂,ã¨∞Îu, Ѩ^Œ∞<åé∞ LѨKå~°=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú@ `≥eÜ«∞‰õΩ#fl#∂, ™êÅ
„QÍ=∞=Ú#O^Œ∞ ã¨^• ã¨xfl`«∞_≥·# NǨÏi (ˆH=Å=Ú #=∞㨯iOz#O`«
=∂„`«=Ú#<Õ) „Ѩã¨#∞fl_»QÆ∞#∞. ™êÅ„QÍ=∞tÅ#∞ ѨÓlOz#O^Œ∞=Å#
„|ǨχǨÏ`«º =Ú#flQÆ∞ áêѨ=Ú Å∞#∂, =∞#ã¨∞, =∂@, â◊s~°=ÚÅKÕ`«
KÕã≤# áêѨ=ÚÅ∞#∂ Jq JxflÜ«Ú#∂ "≥#∞"≥O@<Õ #tOzáÈ=Ù#∞.
935. f~°÷=Ú J#QÍ<Õq∞ ?
ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HõÎ=Ú =∞ø^ŒÖˇ·# (ѨOK«ã¨∂HõÎ) =∞O„`«=ÚÅ`À N q+¨µ‚
ã¨fi~°∂Ѩ=∞QÆ∞ ™êÅ„QÍ=∞ tʼnõΩ ™êfl#=Ú KÕ~ÚOz# [Å=Ú#∂† J~°…º
416 QÀѨÙ~°O....
áê^Œº PK«=∞#=ÚÅ∞ ÉèQí "Æ å#∞#‰õΩ ѨÓ[KÕÜÚ« "Õà◊ ã¨=∞iÊOz `«~∞° "å`«
P [Å=Ú#∞ Ѩ`«`ü „QÆǨÏáê„`« Ü«∞O^Œ∞=ÙOz, ã¨flѨ#=Ú KÕã≤# [Å=Ú
‰õÄ_® HõeÑ≤ (`«∞Åã‘^Œà◊ ã¨Ç≤Ï`«"≥∞ÿ, Ѩq„`«=Ú#∂, áêѨǨÏ~°=Ú#∂ JQÆ∞
h~°=Ú f~°=÷ Ú J#|_»∞#∞.) D f~°=÷ Ú#∞ J~°Û#J~Ú# "≥O@<Õ, =Ú#∞
=ÚO^Œ∞QÍ J~°ÛHõ™êfiq∞ fã≤H˘x `«~∞° "å`«, `«#‡Ü«ÚÖˇ#· "åiH˜h, ã¨#ºã≤O
z#"åiH˜h, J^蕺Ѩ‰õΩʼnõÄ, Ü«∞[=∂#∞ÅQÆ∞ ^èŒ~°‡Hõ~°ÎʼnõΩ#∂, `«H˜¯#
Éèí‰õΩÎʼnõΩ#∂, =~°∞ã¨QÍ ~Ú=fi=ÅÜ«Ú#∞.
936. f~°÷=Ú#∞ U =∞O„`«=Ú`À Zxfl=∂~°∞Å∞ fã≤H˘#=Öˇ#∞?
208 L`«ÎsÜ«∞=Ú#∞ =∞QÆ"å~°∞#∂, ÃÑ·@ K≥~°QÆ∞#∞ P_»"å~°∞#∂ Ô~O_»∞
=∞_»`«Å∞"Õã≤, J#QÍ <åÅ∞QÆ∞ á⁄~°Å∞ =K«∞Û#@∞¡QÍ =∞_»z Z_»=∞KÕu
A N O M
Ü«∞O^Œ∞ ÃÑ@∞ìH˘x, ‰õΩ_çKÕux P QÆ∞_»¤ =∞_»`«ÃÑ· ÃÑ\˜ì, K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞#∞
„H˜OkH˜ kOz, ^•xH˜ ÃÑQ· Í (K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞ U =∂„`«=¸ `«Q∞Æ Å‰õΩO_®)
O H S .C
„ÉÁ@# „"ÕÅ∞#∞ #_çq∞ „"Õe„H˜O^Œ Hõ}∞ѨÙ#‰õΩÃÑ\˜ì QÆ\ ˜ìQÍ <˘H˜¯ q∞#∞Ѩ
yO[ =Ú#∞QÆ∞#O`« f~°=÷ Ú#∞ q_çq_çQÍ (F"£∞ JK«∞º`åÜ«∞#=∞ó, F"£∞
T
J#<åÎÜ«∞ #=∞ó F"£∞ QÀq<åÌÜ«∞#=∞ó J#∞ <å=∞„`«Ü«∞=∞„#Î=Ú `À
A
L IC
XHõK«∞Hõ¯ f~°÷"≥∞ÿ##∂ <ÕÅÃÑ· Ѩ_»hÜ«∞Hõ q#„=∞ t~°ã¨∞¯Öˇ· „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À
B
ã‘fiHõiOѨ=ÅÜ«Ú#∞.
P U 937. „Ѩ^ŒH˜∆}=ÚÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ?
1= „Ѩ^HŒ }∆˜ =Ú´#QÆ~å ^èfiŒ x`À KÕÜ∞« =ÅÜ«Ú#∞, 2= „Ѩ^HŒ }∆˜ =Ú´
#$`«º=Ú`À KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. 3= „Ѩ^ŒH˜∆}=Ú´áê@Å`À KÕÜ«∞=Öˇ#∞.
4= „Ѩ^ŒH˜∆}=Ú´=∞^≥ÌÅ „"≥∂`«`À KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. 5= „Ѩ^ŒH˜∆}=Ú´
Ñ≤Å¡#„QÀq ^èŒfix`À KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞ 6= „Ѩ^ŒH˜∆}´Ñ¶¨∞O\Ï<å^Œ=Ú`À
KÕÜ∞« =ÅÜ«Ú#∞ 7= „Ѩ^HŒ } ∆˜ =Ú´Éè[í # `åà◊=Ú`À KÕÜ∞« =ÅÜ«Ú#∞ 8=
„Ѩ^ŒH˜∆}=Ú´â◊OY^èŒfix`À KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. 9= „Ѩ^ŒH˜∆}=Ú´=∞OQÆà◊
"å^Œº=ÚÖËx „â◊√u ^èŒfix`À KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞.10= „Ѩ^ŒH˜∆}=Ú´H˘=Ú‡
|∂~°(ÉÏHÍ) ^èfiŒ x`À KÕÜ∞« =ÅÜ«Ú#∞. 11= „Ѩ^HŒ }∆˜ =Ú´"Õ^ÑŒ ~¨ #°î =Ú`À
KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. 12= „Ѩ^ŒH˜∆}=Ú´(Uâ◊|Ì=ÚKÕÜ«∞Hõ) N "åã¨∞^Õ=Ùx
=∞#ã¨∞# `«ÅK«∞H˘#∞K«∂ =∞ø#=ÚQÍ KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞.
938. JkèHõ=∂ã¨, Hõ∆Ü«∞=∂ã¨=ÚÅ∞ J#QÍ Uq∞ ?
U KåO„^Œ=∂㨠=∂ã¨=Ú#O^Œ∞ ã¨∂~°∞ºx ~åjã¨O„Hõ=∞}=Ú [~°∞QÆ^À
P KåO„^Œ=∂# =∂ã¨=Ú JkèH=õ ∂ã¨=Ú. U KåO„^Œ=∂#=∂ã¨=Ú #O^Œ∞
QÀѨÙ~°O..... 417
ã¨∂~°∞º_»∞ ~Ô O_»∞ ~åâ◊√Å Ü«∞O^Œ∞ „Ѩ"tÕ OK«∞<À P KåO„^Œ=∂# =∂ã¨=Ú
HõÜ
∆ ∞« =∂ã¨=Ú JkèH=õ ∂ã¨=Ú#∂, HõÜ ∆ ∞« =∂ã¨=Ú#∂ D ~Ô O_»∞ =∂ã¨=Ú
Å∞#∂, =∞Å=∂ã¨=ÚÅ∞ Jx¿Ñ~°∞ á⁄Ok#q JkèHõ=∂ã¨=ÚQÍh, Hõ∆Ü«∞
=∂ã¨=ÚQÍh =zÛ# ã¨O=`«û~°=Ú#O^Œ∞ KåO„^Œ=∂# =∂ã¨=ÚÅ∞
ѨO„_≥O_»∞ <≥ÅʼnõΩQÍ#∞ Ѩ^Œ∞=¸_»∞ <≥ÅÅ∞ =K«∞Û#∞.
939. "å~°=ÚÖ’ #∂<≥`À `«Å JO@∞H˘#∞@ "Õ∞Å∞ :
H©_»∞Å∞ `≥Å∞ѨO_ç.
Pk"å~°=Ú´`åѨ=Ú (^Œ∞óY=Ú) ™È=∞"å~°=Ú´â’Éèí(â◊√Éèí=Ú)
=∞OQÆà"◊ å~°=Ú´=∞$`«∞º=Ù |∞^è"Œ å~°=Ú´Sâ◊fi~°º=Ú QÆ∞~°∞"å~°=ڴǨx
â◊√„Hõ"å~°=Ú´^Œ∞óY=Ú, â◊x"å~°=Ú´ã¨∞Y=Ú.
J~Ú`Õ D ^À+¨=Ú ~å‰õΩO_® =ÙO_®b Jx J#∞H˘O>Ë–
Pk"å~°"≥∞ÿ`Õ #∂<≥Ö’ ã¨∞"åã¨#QÆŠѨÓÅ∞ HõÅáêe, =∞OQÆà◊"å~°
"≥∞`ÿ Õ #∂<≥Ö’ =∞\˜xì H˘kÌQÍ HõÅáêe, QÆ∞~°∞=~°"∞≥ `ÿ Õ #∂<≥Ö’ QÆiHõáÈK«Å∞
N O M
√Éèí"A
"ÕÜ«∂e. â◊√„Hõ"å~°"≥∞ÿ`Õ #∂<≥Ö’ P=Ù¿Ñ_» ã¨∂Hõ∆ ‡OQÍ HõÅáêe.
940. ÃÑO_ç¡H˜ â◊H ?C
. 944. QÆ$ǨτѨ"A ÕâT ◊ â◊√Éèí#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ Uq ?
ÃÑO_çH¡ ˜ ™È=∞,|∞^èM ,Œ QÆ∞~°∞"å~°=ÚÅ∞ "ÕO
S
O ∞Öˇ#· Nq. =∞OQÆà,◊ â◊x, Pk"å~°
å~°=ÚÅ∞ Uq
=ÚÅ∞ ^À+¨=Ú. A TI
IC ÃÑO_ç¡H˜ ѨxH˜ =K«∞Û<å ?
941.L[#‡`å~°
„ã‘ÎʼnõΩU #∂,BѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ#∂ [#‡`å~°, [#‡=∂ã¨=Ú, [#‡ k#=Ú
â◊√ÉèíHõ~P°"≥∞ÿ#"Õ JQÆ∞#∞. J^Õq^èŒ=ÚQÍ „ã‘ÎʼnõΩ J#∞ [#‡`å~°Å∞ (J#QÍ
1=`å~°, 10= `å~°, 19=`å~°Å∞) =¸_»∞#∂ áê}˜„QÆǨÏ}=Ú#‰õΩ
„âı+¨ª"≥∞ÿ#q.
942. UHõ#Hõ∆„`« q"åǨÏ=Ú (â◊√Éèí, Jâ◊√Éèí=ÚÅ∞) `≥Å∞ѨQÆÅ~°∞?
â◊√Éè„í Ѩ^Œ `å~°Å∞ : ~ÀÇ≤Ï}©, P„~åÌ, =∞MÏ, qâßMÏ, ѨÙ+¨ºq∞, „â◊=},
L`«Î~åÉèÏ„^Œ ˆ~=f #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ ÉèÏ~åº Éèí~°ÎÅ∞ HÍÉ’=Ù ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ
W~°∞=Ùin XHõ #Hõ„∆ `«"∞Õ S##∂ D Zxq∞k (8) `å~°Å∞ â◊√ÉèÑí Ũ¶ =ÚÅ#∞
„Ѩ™êkOK«∞#∞.
=∞^躌 =∞ ѶŨ „Ѩ^`Œ å~°Å∞ : Jtfih, Éè~í }° ,© P„âıëê, ™êfif, ѨÓ~°fiÑŨ¶ ∞æ}©
(ѨÓ.Ѷ,¨ ÖËHõ ѨÙÉσ) J#∂~å^è•, =¸ÖÏ, â◊`a« ëè ê #Hõ„∆ `«=ÚÅ∞ ^ŒOѨ`∞« Å∞
418 QÀѨÙ~°O....
HÍÉ’=Ù"åiH˜ XHõ\ ˜QÍ =ÙO_ç#KÀ DZxq∞k(8) `å~°Å∞, =∞^茺=∞
Ѷ¨Å=Ú#∞ ~ÚK«∞Û#∞.
^Œ∞+¨ì Ѷ¨Å=Ú Xã¨OQÆ∞ `å~°Å∞ : ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ, ^èŒxëêì, ѨÙ#~°fiã¨∂,
Hõ$uÎHÍ, =∞$QÆj~å¬, z„`å, ǨϙêÎ, L`«~Î ° ѶŨ ∞æ}© (L`«~Î )° *˺ëêì, ѨÓ~åfiëê_è®,
L`«~Î åëê_» #Hõ„∆ `«=ÚÅ∞ ^ŒOѨ`∞« Å∞ HÍÉ’=Ù „ã‘,ΠѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ XHõ\ Ü ˜ ∞ÿ≥ #KÀ
"åi~°∞=Ù~°‰Ωõ #∂ DѨ^<Œ ˘HõO_»∞(11) `å~°Å∞ q<åâ◊#=Ú ã¨OÉèqí OK«∞#∞.
1. ^À+¨#Hõ„∆ `«"∞≥ #ÿ #∂ áê^Œ=ÚÅ∞ `Õ_® S#KÀ =∞OzkQÍ<Õ ÉèÏqOz
q"åǨÏ=Ú KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. 2. J@∞ÅHÍxKÀ Hõ#º‰õΩ =Ú`≥^ÂÎ ∞Œ =ÙÅKÕ Ñ¨OK«
209 ѨÅ=¡ =ÚÅ`À ‰õÄ_ç# [Å=ÚKÕ, Ѩq„`« ™êfl#=Ú KÕ~ÚOz, ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞x
Pj~°fiK#« , âßOu=∞O„`«=ÚÅ`À "Õ~˘Hõ â◊√ÉèHí ~õ =° ∞QÆ∞ <å=∞=Ú#∞ ^èiŒ OѨ
KÕã≤ áê}˜„QÆǨÏ=Ú KÕ~ÚOѨ=Öˇ#∞.
943. QÆ$ǨτѨ"Õâ◊=A N[~°QÍe ? O M
H
Ú ZÖÏ
.C
M IONS
O
QÆ$ǨτѨ"âÕ =◊ Ú Ñ¨QÅÆ ∞ [iy#KÀ â◊√Éè=í Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. ~å„u [iy#KÀ
Ѩل`«(‰õΩ=∂~°∞Å∞)ᜄ`«a=è $kú (=∞#∞=∞Å∞) gi`À =Oâßaè=$kú HõÅ∞QÆ∞#∞.
~ÀÇ≤Ï}˜, =∞$QÆj~å¬I,C
L L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}©, z„`å, ѨÓ~åfiëê_è», L`«Î~åëê_è»,
^èŒxëêì, L`«Î~åÉèB
U Ï„^Œ, D 8 `å~°Å∞#∂ #∂`«# QÆ$ǨτѨ"Õâ◊=Ú#‰õΩ ã¨~°fi
P Jtfih#Hõ„∆ `«=Ú‰õÄ_® #∂`«# „QÆÇϨ „Ѩ"âÕ =◊ Ú#‰õΩ ã¨~fi° „âı+=ª¨ Ú.
„âı+=ª¨ ÚÅ∞.
tkäÅ QÆ$ǨÏ=Ú ÉÏQÆ∞KÕ~ÚOz =∞~°Å KÕ~°∞@‰õΩ J#∂~å^è•, *˺ëêª,
ˆ~=u `å~°Å∞ =∞Ozq. ѨÙ+¨ºg∞, ǨϙêÎ,„â◊=}, #Hõ∆„`«=ÚÅÖ’ #∂`«#
QÆ$ǨτѨ"âÕ =◊ Ú KÕã#≤ KÀ3ã¨OII^•@QÆ<Õ PQÆ$ǨÏÜ«∞[=∂xWO\˜x`åHõ@∞ì
ÃÑ@∞ìH˘#∞#∞.
=∞$`«∞º„Ѩ^Œ `å~°Å∞ #∂`«# QÆ$ǨτѨ"Õâ◊=Ú– Éèí~°}˜, Hõ$uÎHÍ, P„~åÌ,
ѨÙ#~°fiã∂¨ , P„âıëê, =∞MÏ, ѨÓ~°fiÑŨ¶ ∞æ},© ™êfif,qâßMÏ,=¸ÖÏ,â◊``« å~å,
ѨÓ~åfiÉÏè „^ŒÅÖ’ KÕã#≤ KÀ QÆ$ǨÏÜ«∞[ =∂xQÍh, QÆ$ǨÏ=ÚÖ’x"å~°∞ QÍh
`«Ñ¨ÊHõ (P~°∞ã¨O=`«û~°=ÚŠ֒ѨÅ) =∞~°}˜O`«∞~°∞.
945. QÆ$ǨτѨ"Õâ◊ â◊√Éèí=∂㨠"å~°=ÚÅ∞ Uq ?
=∂Ѷ¨∞, á¶êÅ∞æ} (g∞# K≥·„`«=Ú ^ŒH˜∆} ÉèÏ~°`« ^ÕjÜ«ÚʼnõΩ J#QÍ
qO^茺 Ѩ~°fi`«=Ú#‰õΩ ^ŒH˜∆}=Ú #O^Œ∞ x=ã≤OK«∞"åiH˜ â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#^Õ)
"≥·âßY, *˺+¨ª=∂ã¨=ÚÅ∞ ã¨~°fi„âı+¨ª"≥∞ÿ#q.
QÀѨÙ~°O..... 419
HÍiÎHõ, =∂~°æj~°¬=∂ã¨=ÚÅ∞ =∞^茺=∞ Ѷ¨Å=Ú#∞ HõeÊOK«∞#∞.
Pk,=∞OQÆà◊"å~°=ÚÅ∞#∂, K«qu, #=g∞, K«`«∞~°÷j, J=∂"å㨺
u^ä∞Œ Å#∂ ѨÓiÎQÍ=^Œe"Õã≤ `«H¯˜ # ukä,"å~°=ÚÅÖ’ ѨQÅÆ ∞QÍh, ~å„uQÍh
#∂`«# QÆ$ǨÏ=Ú#O^Œ∞ „Ѩ"tÕ Oz#KÀ ã¨HÅõ =∞OQÆà=◊ ÚÅ∞#∂ HõÅ∞QÆ#∞.
™È=∞, |∞^è,Œ QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ"å~°=ÚÅÖ’ „Ѩ"tÕ Oz#KÀ ÅH©;Hõ\ÏHõ=∆ Ú
HõÅ∞QÆ∞#∞. â◊x"å~°=Ú# KÕi# Jxfl q^è•Å∞QÍ#∂ ã≤÷~°OQÍ<Õ =ÙO\Ï~°∞.
HÍh ^˘OQÆÅÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞#∞.
946. „uq^èŒ „Ѩ"Õâ◊=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
1. JѨÓ~°fi„Ѩ"Õâ◊=Ú : Ü«∞[=∂x `å#∞ xi‡OK«∞H˘x# #∂`«#
QÆ$ǨÏ=Ú #O^Œ∞ `˘e™êiQÍ ã¨∞=ÚǨï~°Î=Ú# KÕ~°∞#k.
2. ã¨∞ѨÓ~°fi„Ѩ"âÕ =◊ Ú : ÃÑO_ç¡ S# `«~∞° "å`« H˘`«Î HÀ_»Å∞ J`«"Î åiO@
„Ѩ"Õâ◊=Ú KÕÜ«Ú#k.
3. ^ŒfiO^Œfi „Ѩ"Õâ◊=Ú : ~å[, Ü«Ú^ŒúÉèíÜ«∞, â◊„`«∞, Jyfl, Éèí∂HõOѨ
A N
[ńѨà◊Ü«∞ =ÚÅ =Å##∂, Hõ~°=Ù, JO@∞"åº^èŒ∞Å=Å##∂, ~°Hõ∆}ÔH· O M
H S
áêiáÈ~Ú, uiy Ѩiã≤÷`«∞Å∞ J#∞‰õÄÅ=ÚQÍ =∂i#ѨÙ_»∞ `«# „QÍ=∞ . C
M O N L ICѨ^•xH˜ 3 J~å÷Å∞ L<åfl~Ú Jq Uq ?
=Ú#∞ KÕi ã¨fiQÆ$ǨÏ=Ú# „Ѩ"ÕtOK«∞#k.
O
T√IÉèí=ÚÅ∞ `≥Å∞ѨO_ç ?
1 [#‡`å~° 2 ã¨OѨI`C A
947. `å~°Å∞, â◊√Éèí, Jâ◊
ü`å~° 3 qѨ`ü`å~° 4 ˆH∆=∞`å~° 5 „Ѩ`«ºH± `å~°
6 ™ê^èŒ#`å~° 7 <≥B ·^èŒ#L
`å~° 8 "≥∞ÿ„`«`å~° 9Ѩ~°=∞"≥∞ÿ„`«`å~°. 1,3,5,7 `å~°Å∞
^À+¨Hõ~P°"≥∞ÿ#U
q. 2,4,6,8,9 `å~°Å∞ â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ#q. S`Õ [#‡ `å~° Ü«Ú#∂,
J#∞ [#‡(10,19) `å~°Å∞#∂ LѨ#Ü«∞#=Ú‰õΩ#∂, „ã‘,ΠѨÙ~°∞+¨µÅ q"åǨÏ=Ú
ʼnõΩ#∂, #∂`«# QÆ$ǨτѨ"Õâ◊=ÚʼnõΩ#∂ „âı+¨ì"Õ∞ JQÆ∞#∞.
948. â◊¥#º=∂ã¨=ÚÅ∞ J#QÍ Uq?
ã¨∂~°∞º_»∞ g∞#~åtÖ’=ÙO_ç#ѨC_»∞–KåO„^ŒK„·≥ `«=Úâ◊¥#º =∂ã¨=Ú,
ã¨∂~°∞º_»∞ q∞^èŒ∞~åtÖ’ =ÙO_ç#ѨÙ_»∞–KåO„^ŒPëê_è»=Ú â◊¥#º=∂ã¨=Ú,
ã¨∂~°∞º_»∞ Hõ<åº~åtÖ’ =ÙO_ç#ѨÙ_»∞–KåO„^ŒÉÏè „^ŒÑ^¨ =Œ Ú â◊¥#º=∂ã¨=Ú,
ã¨∂~°∞º_»∞^èŒ#∂~åtÖ’=ÙO_ç#ѨÙ_»∞–KåO„^ŒÑ¨Ù+¨º=Ú â◊¥#º=∂ã¨=Ú.
949. +¨@Û„Hõ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
=¸ÖÏ^è•~° K«„Hõ=Ú – QÆ∞^Œ™ê÷#=Ú – Z~°∞ѨÙ~°OQÆ∞† ™êfikèëêª#
K«„Hõ=Ú–á⁄uÎHõ_»∞ѨٖPÔ~Ol~°OQÆ∞† =∞}˜Ñ¨Ó~°HõK«„Hõ=Ú–<åaè– Ñ¨ã¨∞ѨÙ
420 QÀѨÙ~°O....
~°OQÆ∞† J<åǨÏ`« K«„Hõ=ږǨÏ$^ŒÜ∞« =Ú–P‰õΩѨKÛ« ~°OQÆ∞† qâ◊√kúK„« Hõ=Ú–
HõO~î°=Ú=∞^茺–hÅ=Ú ~°OQÆ∞† P*Ï˝K«„Hõ=Ú–Ô~O_»∞ Hõ#∞ÉÁ=∞Å=∞^茺–
T^•~°OQÆ∞† ã¨Ç¨Ï„™ê~°K«„Hõ=Ú– #_ç<≥uÎg∞^Œ–QÆ∞ÖÏc~°OQÆ∞†
950. ѨOK«"åÜ«Ú=Ù J#QÍ Uq ?
1. „áê}"åÜ«Ú=Ù : âßfiã#¨ ∞, PǨ~°=Ú#∞, h\˜x fã¨∞H˘#∞ ÉÏ^躌 `«
x~°fiÇ≤ÏOK«∞#∞. Wk QÆ∞O_≥Ö’ HõÅ^Œ∞.
2. Páê#"åÜ«Ú=Ù : â◊s~°=Ú#O^Œe =∞e#=ÚÅ∞ qã¨i˚OK«∞@‰õΩ
Ѩx KÕã¨∞ÎOk. D Ô~O_çO\˜x („áê}Ïáê# "åÜ«Ú=ÙÅ#∞) ã¨=∞=Ú
210 KÕÜ«Ú@ =Å#, =∞#=Ú „áê}Ïáê# ã¨=∂Ü«ÚHõÎ=Ú#∞ ™êkèOK«QÆÅ=Ú.
3. "åº#"åÜ«Ú=Ù : "≥∞ÿ„HÀ =∞iÜ«Ú "≥∞ÿ„HÀ ã¨Å∂ºÖÏ~ü ™êú~ÚÖ’
â◊s~°=Ú #O`«@ QÆ=∞#=Ú Hõeyã¨∞ÎOk.
A N O M
O
Hõ^ŒeHõ xifiÇ≤ÏOK«∞#∞. H S .C
4. L^•# "åÜ«Ú=Ù : â◊s~°=Ú#O^Œ∞ WKåÛѨÓ~°fiHõ HõO_»~åÅ
M ION
5. ã¨=∂#"åÜ«Ú=Ù : r~°„‚ H˜Ü∞« ÉÏ^躌 `«#∞ x~°fiÇÏ≤ OK«∞#∞. ™ê^è•~°}
A T
=ÚQÍ L^Œ~°=Ú#O^Œ∞, r~°‚„H˜Ü«∞‰õΩ ÉÏ^茺`« =Ç≤ÏOK«∞#∞.
951. Ü«∞[˝=Ú J<Õ
=ѨB
1. ^ÕU Ó[#=Ú : ^Õ= ѨÓ[#=∞O>Ë ^Õ=`å ÅHõ∆}ÏÅ∞ =∞#Ö’
P ∞H˘x, L#fl`"« ∞≥ #ÿ =ºH˜QÎ Í ^Õ= =∂#=ÙxQÍ (=∞Ǩ`«∞‡xQÍ)
ÃÑOá⁄OkOK«
LO_»∞@, U^Õ=`«#∞ P~åkèã∞¨ <Î åfl"∂≥ P ^Õ=`å ÅHõ}∆ ÏÅ#∞ U~°Ê~°K∞« HÀ=
_»"Õ∞ ^Õ=ѨÓ[#=Ú.
2. ã¨OQÆfHõ~°}=Ú : ã¨OQÆf Hõ~°}=Ú JO>Ë XˆHѨxx JO^Œ~°∂
Hõeã≤ ѨxKÕÜ∞« QÆÅQÆ_O» . =ã¨∞^≥H· ‰õ Ωõ @∞O|=ÚQÍ XHõiH˘Hõ~∞° ã¨ÇϨ HõiOK«∞
HÀ=_»=Ú. XHõ„QÆ∂ѨÙQÍ `«Ü«∂~°~Ú ã¨`«¯~°‡Å∞ KÕÜ«∞_»O, XHõi Hõ+¨ì
ã¨∞MÏÅÖ’ JO^Œ~∂° Hõeã≤ ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO ѨOK«∞HÀ=_»"∞Õ ã¨OQÆfHõ~}° =Ú.
3. ^•#=Ú : ^•#=Ú JO>Ë L^•~°`fi« =Ú. PѨ^ÖŒ ’ L#fl J=`«e
=ºH˜Î =^ŒÌ ÖËxk, h =^ŒÌ L#flk J`«xH˜ x™êfi~°÷=ÚQÍ WzÛ P^Œ∞H˘#∞>Ë
^•#=Ú.
952. `«Ñ¨™êû^èŒ#Ö’ 3 ~°HÍÅ∞ L<åfl~Ú Jq Uq ?
`«Ñ㨠∞¨ ûÅ∞3~°HÍÅ∞1.=∞#ã¨∞û2."å‰õΩ¯3.HÍÜ«∞=Ú (â◊s~°O)`À KÕ¿ãk.
1. =∞#ã¨∞û`ÀKÕ¿ã `«Ñ¨ã¨∞û#∞ =∂#ã≤Hõ `«Ñ¨ã¨∞û Jx JO\Ï~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 421
=∞#ã¨∞û#∞ x~°‡ÅOQÍ LOK«∞HÀ=_»O, ™œ=∞ºOQÍ (=∞OzQÍ) LO_»_»O,
h W+¨^ì =Õ `å=∞O„`åxfl ZÅ¡ÑC¨ _»∞ =∞##O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ LO_»_O» , Ѩq„`«
ÉèÏ"åÅ∞ HõeyÜ«ÚO_»_»O, =∞#ã¨∞û#∞ hJ^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞HÀ=@=Ú W^Õ
=∂#ã≤Hõ"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û.
2. "å‰õΩ¯`À W`«~°∞Å#∞ <˘Ñ≤ÊOK«‰õΩO_® LO_»_»=Ú, ã¨`«º=Ú,
„Ñ≤Ü«∞=Ú, Ç≤Ï`«=Ú J~Ú# =∂@Å∞ =∂\Ï¡_»_»O WuǨ™êÅ∞ (ÉèÏ~°`«,
~å=∂Ü«∞}, ÉèÏQÆ=`«O "≥ÚIIQÆ∞ „QÆO^è•Å∞ K«^=Œ _»O–Wk "å‰õΩ¯H˜ ã¨O|O
kèOz# `«Ñ¨ã¨∞û.
3. HÍÜ«∞=Ú (â◊s~°=Ú)`À `«e¡ ^ŒO„_»∞Å∞, QÆ∞~°∞=ÙÅ∞, ^Õ=`«Å#∞
ÃÑ^ŒÅÌ #∞ ѨÓlOK«@=Ú, â◊√zQÍLO_»@O (ÉÏǨϺâ◊s~°Oâ◊√zQÍ LO_»@"Õ∞
HÍ^Œ∞, =∞#ã¨∞ûÖ’‰õÄ_® HõŇ+¨O LO_»‰Äõ _»^∞Œ .) |∞∞A „Ѩ=~°#Î (‰õΩÜ«ÚH˜Î
LO_»~å^Œ∞) „|ǨχK«~°ºO (Ѩ~°„|ǨχH˜ JOH˜`«=∞=fi_»O) JÇ≤ÏO㨠J<Õq
âßs~°Hõ `«Ñ¨ã¨∞û. `«Ñ¨ã¨∞û JO>Ë `«Ñ≤OѨKÕ¿ãk, =∞#O K≥Ü«∞º=Åã≤Ok
N M
â◊s~åxfl `«Ñ≤OѨ K≥Ü«∞º_»O HÍ^Œ∞, =∞#Ö’áêxfl K≥_»∞ „Ѩ=~°Î##∞, K≥_»∞
H A . C O
PÖ’K«#Å#∂ `«Ñ≤OѨ KÕã¨∂Î QÍÜ«∞„f =∞O„`«O [Ñ≤¿ãÎ ^≥·=^Œ~°≈<åÅ∞
S j`«HÍÅ=ÚÖ’ =∞#∞+¨µºÅ∞
M+¨O
953. I O
@¯~°‡Å∞ J#QÍ N
ÅÉèíº=∞=Ù`å~Ú. ^≥·=O h‰õΩ `À_»∞QÍ#∞ Ü«ÚO@∞Ok.
Uq ?
+¨@¯~°‡Å∞ J#QÍ P~°∞ Hõ~A T
°‡Å∞ Jq 1. Ѩq„fHõ~°}=Ú 2. PK«=∞
#=Ú 3. tMÏ=O^Œ#=Ú I4.C
Wq QÍÜ«∞„f ÖË^B L „áê}ÏÜ«∂=∞=Ú 5. <åºã¨=Ú 6. Éè∂í q∞ѨÓ[
P U • U^Õ=`åѨÓ[Ö’#~Ú<å „áê~°OÉèOí Ö’ KÕÜ∞« =ÅÜ«Ú#∞.
954. ëÈ_»â◊ ã¨O™ê¯~°=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
1. QÆ~åƒù^•#=Ú 2. ѨÙOã¨=#=Ú 3. ã‘=∞O`«=Ú 4. *Ï`«Hõ~°‡ 5.
<å=∞Hõ~°}=Ú 6. x„+¨¯=∞}=Ú (4= ÖË^• 5==∂ã¨=ÚÖ’ tâ◊√=Ù#∞
ɡ@· „uѨÙÊ@) 7. J#fl„áêâ◊㨠8. K«∂_®Hõ~‡° 9. Hõ~"‚° ^Õ Œè 10. LѨ#Ü«∞#=Ú
11. Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=Ú 12. ã¨=∂=~°Î#=Ú (J^茺ܫ∞# ã¨=∂Ѩ#=Ú) 13.
q"åǨÏ=Ú, 14. "å#„Ѩã¨÷=Ú 15. ã¨<åºã¨=Ú 16. JO`Õ+≤ª. D ëÈ_»â◊
ã¨O™ê¯~°=ÚÅ∞ PK«iOK«∞@ =Å# "åx ã¨=∞ã¨ÎáêѨ=ÚÅ∞ #tOz P`å‡
*Ï˝#=Ú Hõey ^ÕǨO`«=Ú# „|Ǩχ֒Hõ=Ú á⁄O^Œ∞#∞.
955. [Ѩã¨÷Å=Ú Z#∞flH˘#∞ q^è•#=Ú QÆ∞iOz `≥Å∞ѨO_ç ?
1. Lxfl=G=Ú ÖËHõ Lxflu"åã‘ g∞^Œ‰Äõ ~°∞Ûx [ѨO KÕ¿ãÎ – =Oâ◊=$kú
2. Ѩ~°fitY~°O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx [ѨOKÕ¿ãÎ [ѨO WOHÍ WOHÍ KÕÜ«∂Å#fl
422 QÀѨÙ~°O....
`«Ñ#¨ HõÅ∞QÆ∞@ =∞iÜ«Ú `«Ñ㨠û≤ kú HõÅ∞QÆ∞#∞. 3. Ñ‘~O°î ,P„â◊=∞=Ú, ^Õ"åÅ
Ü«∞=Ú P=~°}ÅÖ’ [Ñ≤Oz# ^Õ=`å#∞„QÆǨÏ=Ú, =∞Oz ã¨fiѨfl=ÚÅ∞
=K«∞Û@ [~°∞QÆ∞#∞. 4. WO\˜Ö’[Ñ≤Oz# ZO`« [ѨO KÕ¿ãÎ JO`« Ѷe¨ `«"∞Õ
=K«∞Û#∞. 5. „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ r=#kÖ’ xÅ|_ç ÉÁ_»∞¤‰õΩ [ÅO `«yeUÖÏQÆ
[Ñ≤Oz# [ѨãO¨ Yº‰õΩ ~Ô O_»∞~Ô @∞¡ Ѷe¨ `«=Ú Åaèã∞¨ OÎ k. 6. QÀâßÅ Ü«∞O^Œ∞
‰õÄ~°∞Ûx [ѨOKÕ¿ãÎ [Ѩã¨OYº‰õΩ #∂~°∞Ô~@∞¡ Ѷ¨e`«=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. 7.
Ü«∞[˝O KÕã≤# ã¨÷ÅOÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx [ѨOKÕã≤# [Ѩã¨OYº‰õΩ #∂~°∞Ô~@∞¡
Ѷe¨ `«OHõÅ∞QÆ∞#∞. 8. HÍjÖ’ qâıfiâfi◊ ~∞° x ^Õ"åÅÜ«∞=Ú, Nâ‹Å· =∞e¡MÏ~°∞#˚
211 ^Õ"åÅÜ«∞=Ú, u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu "≥OHõ#fl ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ÖÏO\˜ ã¨fiÜ∞« OÉè∞í
=ÙQÍ "≥Åã≤# ^Õ"åÖÜ«∂ÅÖ’ ^Õ=`å=¸iÎH˜ Z^Œ~∞° QÍ ÖËHõ =ÚY=∞O_»Ñ¨
=ÚÅÖ’QÍx ‰õÄ~°∞Ûx =∞O„`«O [Ñ≤Oz# [Ѩã¨OYº‰õΩ HÀ\˜Ô~@∞¡ JkèHõ
A N O
=ÚQÍ HõÅ∞QÆ∞#∞. 9.ã¨∂~°∞ºxH˜QÍx, QÆ∞~°∞=ÙH˜QÍx, náêxH˜QÍx Jaè M
O H S .C
=ÚYOQÍ ‰õÄ~°∞Ûx [ѨOKÕã≤# =∞O„`«=Ú `«fi~°QÍ ã≤kúOK«∞#∞.
956. [Ѩ ã¨=M O •~°N
∞Ü«∞=ÚÖ’ =G^è
I } ZÖÏ LO_®e ?
T =Ú, HõѶ¨=Ú Ç¨ÏiOKÕ, Ѩ@∞ì, Lxfl
A "å`«
Z~°∞Ѩ٠~°OQÆ∞Å |@ìÅ∞ ^èIiŒC
B L OKåe. HÍëêÜ«∞ =G=Ú "Õ∞^è㌠∞¨ û‰õΩ Ç≤Ï`«HÍi,
U
Jxfl"Õà◊ÖÏ, Jxfl |∞∞`«∞=ÙÅÖ’#∂ ^èŒiOK«=K«∞Û. `≥Å¡x =„™êÎÅ∞ ã¨∞Y
Hõ~°=Ú,PjÅ=Ú"Õ_çx x~ÀkèOK«QÆÅ=Ù. JO^Œ∞=Å# Z‰õΩ¯="Õ_ç, Z‰õΩ¯=
K«Å¡^Œ#=Ú HõÅ∞QÆ^Œ∞. `≥Å∞Ѩ٠^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOK«∞@ =Å# ǨïO^•`«#=Ú
‰õÄ_® HõÅ∞QÆ∞#∞. JO^Œ∞KÕ Ñ¨Ó*Ï ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ `≥Å∞Ѩ٠ÖË^• HÍëêÜ«∞
~°OQÆ∞ ÖË^• |OuѨÙ=Ùfi ~°OQÆ∞ (Ѩã¨∞ѨÙѨK«Û) „âı+¨ª=Ú.
957. =∞O„`ÀѨ^Õâ◊=Ú#‰õΩ â◊√Éèí=∂ã¨=ÚÅ∞, "å~°=ÚÅ∞, u^èŒ∞Å∞,
#Hõ∆„`«=ÚÅ∞, ~åâ◊√Å∞, ã¨=∞Ü«∂Å∞ Uq ?
"≥·âßY=Ú, „âß=}=Ú, Pâ◊fiÜ«Ú[=Ú, HÍiÎHõ=Ú, =∂~°æt~°=Ú,
=∂Ѷ¨∞O, á¶êÅ∞æ}=Ú, JkèHõ=∂ã¨=Ú =∞OzkHÍ^Œ∞.
=∞O„`ÀѨ^Õâ◊=Ú#‰õΩ â◊√Éèí"å~°=ÚÅ∞ : ™È=∞"å~°O, â◊√„Hõ"å~°O.
=∞O„`ÀѨ^Õâ◊=Ú#‰õΩ â◊√Éèí#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ : `«# [#‡#Hõ∆„`«=Ú #∞O_ç
8,9 #Hõ∆„`«=ÚÅÖ’ J#QÍ `å~åÉÅ=Ú „ѨHÍ~°=Ú q∞„`«`å~° =∞iÜ«Ú
Ѩ~°=∞ "≥∞ÿ„`«`å~° =∞Oz Ѷ¨e`åx™êÎ~Ú. Hõ#∞Hõ `å~å|Å=ÚÖ’ 8,9
QÀѨÙ~°O..... 423
K«∂K«∞HÀ=ÅÜ«Ú#∞. Jâ◊fix,~ÀÇ≤Ï}˜,P„~°,Ì Ñ¨Ù#~°fiã∞¨ , ѨÙ+¨ºq∞, L`«~Î Ñ° Ũ¶ ∞æ},˜
ǨÏã¨Î, z`«Î, ™êfiu, J#∂~å^èŒ, L`«Î~åëê_è», L`«Î~åÉèÏ„^Œ, ˆ~=u.
=∞O„`ÀѨ^âÕ =◊ Ú#‰õΩ â◊√Éè"í ∞≥ #ÿ u^è∞Œ Å∞ : ѨÓi‚=∞, ѨOK«q∞, qkÜ«∞,
ã¨ÑqΨ ∞,â◊√.„`«Ü∂≥ ^Œt, â◊√.^Œâq◊ ∞ Hõ$+¨Ñ‚ H¨ =∆õ ÚÖ’ HõO>Ë â◊√HõÑ¡ H¨ =∆õ Ú =∞Ozk.
+¨+≤ª =∞iÜ«Ú „QÆǨÏ}ã¨=∞Ü«∞=ÚÅO^Œ∞ =∞O„`ÀѨ^Õâ◊=Ú#‰õΩ Jã¨Å∞
=∞Ozk HÍ^Œ∞. „QÆǨÏ}ã¨=∞Ü«∞=ÚÅÖ’ =∞O„`«nHõ∆ fã¨∞‰õΩO>Ë 7 [#‡Å∞
^Œi„^Œ=Ú#∞ J#∞ÉèíqOK«∞^Œ∞~°∞.
=∞O„`ÀѨ^Õâ◊=Ú#‰õΩ â◊√Éèí~åâ◊√Å∞ : "Õ∞+¨O,Hõ~å¯@HõO, Hõ#º, `«∞Å,
=$tÛHõO, =∞Hõ~°O, ‰õΩOÉèíO.
=∞O„`ÀѨ^Õâ◊=Ú#‰õΩ â◊√Éèíã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ : „áê`«ó ã¨=∞Ü«∞=Ú,
L^ŒÜ∞« ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞=Ú, q∞@ì=∞^蕺ǨÏfl ã¨=∞Ü«∞=Ú =~°∞ã¨QÍ â◊√Éè„í Ѩ^Œ
=ÚÅ∞. =∞O„`ÀѨ^Õâ◊=Ú#‰õΩ J~°Ì~å„u, JkèHõ=∂™êÅ∞ =∞OzkHÍ^Œ∞.
™êÜ«∞O ã¨O^茺 =∞^茺 Ѷ¨e`«=Ú.
958. QÍÜ«∞„f =∞O„`«ÑA ¨Ù J~°N ? OM
`«û H
FO Éèí∂ó~°∞ƒù=ó ã¨fió I `«O
ú=Ú Uq∞\˜ C
q`«∞~°fiˆ~}ºO I S.
Éèí~Àæ ^Õ=㨺 nè=∞Ç≤MÏ I kèÜ≥∂ Ü≥∂I#óO „ѨN
KÀ^ŒÜ«∂`üII
FO´„|Ǩχ† Éè∂í ó´„áê}ã¨fiA T
~∂° Ѩ=Ú(Éè∂í Ö’HÍxH˜ „ѨfHõ)† Éè∞í =ó´^Œ∞ó
Y<åâ◊H=õ Ú (Éè∞í =~À¡HL C
ÍxH˜I„ѨuaO|=Ú) ã¨fió´ã¨∞Yã¨fi~∂° Ѩ"∞≥ #ÿ (ã¨fi~åæxH˜
Ú) `«B
„Ѩu~°∂Ѩ=U `ü´P, Pk, Pâ◊H˜Î† ã¨q`«∞ó´`Õ[ã≤fi, „ѨHÍâ◊=O`«∞_»∞
Px ‰õÄ_® J~°=ú Ú#flk) =ˆ~}ºO´„âı+µ¨ _ª #·≥ † Éè~í Àæ´áêѨ<åâ◊H=õ Ú
(ã¨∂~°∞º_»
(Dâ◊fi~°∞_»x ‰õÄ_® J~°ú=Ú) ^Õ=㨺´k=º"≥∞ÿ#, WK«∞Û#@∞=O\˜"å_»∞†
nè=∞Ç≤Ï´^è•~°} QÍqOz, (=∞#ã¨∞ûÖ’ P`«‡Ö’ ÉèÏqOz) kèÜ≥∂´|∞kúx†
Ü≥∂´ÜÕ∞k† #ó´ =∞#Ü≥ÚHõ¯† „ѨKÀ^ŒÜ«∂`ü´„¿Ñˆ~Ñ≤OK«∞QÍHõ!
959. #H˜b ~°∞„^•Hõ∆#∞ QÆ∞iÎOKÕ =∂~åæÅ∞ Uq ?
~°∞„^•Hõ#∆ ∞ ~Ô O_»∞ ~åyˆ~‰õΩÅ (~åy <å}ËÅ) =∞^躌 #∞ =ÙOz#@¡~Ú`Õ
^•xH˜ J^Õ ã¨=ºkâ◊Ö’ u~°∞QÆ∞`«∞Ok. XHõ y<≥flÖ’ h~°∞áÈã≤ JO^Œ∞Ö’
~°∞„^•Hõ∆"Õ¿ãÎ Xil#Öò J~Ú`Õ =Ú#∞QÆ∞`«∞Ok. _»∂Ñ≤¡ˆH\ò J~Ú`Õ `ÕÅ∞
`«∞Ok. (ÉÏQÍáê`« ~°∞„^•Hõ∆Å∞ `ÕÅ∞`å~Ú, QÆ=∞xOK«=Åã≤Ok) h\˜Ö’
XHõ J~°QOÆ @¿ãѨÙ"Õã≤ LOz`Õh~°∞H˘kÌQÍ "Õ_Hç ¯˜ #@¡~Ú`Õ Xil#Öò ~°∞„^•.
424 QÀѨÙ~°O....
960. ~°∞„^•Hõ∆ ^è•~°}Ï xÜ«∞=∂Å∞ Uq ?
ѨÙzÛáÈ~Ú# ~°∞„^•HõÅ∆ #∞ ^èiŒ OK«~å^Œ∞. ‰õΩÅ, =∞`«É^Ëè =Œ Ú ÖˉΩõ O_®
JO^Œ~°∂ ~°∞„^•Hõ∆Å#∞ ^èŒiOK«=K«∞Û. |OQÍ~°∞,"≥O_ç, ~åy fÔQÅ`ÀQÍx,
#∂Å∞ ÖË^• ã≤Å∞¯^•~°=Ú`ÀQÆ∞zÛ ^èŒiOK«=K«∞Û#∞. ~°uã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’
~°∞„^•Hõ∆Å∞ Ѩq„`«ã¨÷Å=ÚÖ’ LOK«=Öˇ#∞. á⁄~°áê@∞# P ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’
^èŒi¿ãÎ, P `«~°∞"å`« "å\˜x P=ÙáêÅ`À â◊√kúKÕÜ«∞=Öˇ#∞. ~°∞„^•Hõ∆Å#∞
^èŒiOKÕ@ѨÙ_»∞ ''FO#=∞ót"åÜ«∞—— XHõ=∂Å (108™ê~°∞¡) KÕÜ«Ú@ â◊√Éèí
„Ѩ^=Œ Ú. ~°∞„^•HõÅ∆ ∞ ^èiŒ Oz#"å~°∞ "å\˜x ZÅ¡ÑC¨ _»∞ Ѩiâ◊√„ÉèOí QÍ =ÙOz,
212 „ѨfѨÓi‚=∞‰õΩ P=ÙáêÅ`À =∞Ǩ=∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`«O`ÀQÍh FO #=∞ó
t≈"åÜ«∞Jx JO@∂ Jaè¿+Hõ=ÚKÕÜ«Ú@ KåÖÏ=∞Ozk. ~°∞„^•Hõ∆Å∞
^èiŒ Oz#"å~°∞ =∂O™êǨ~°O, =∞^ŒºO,á⁄QÆ„`åQÆ∞@=∂x"ÕÜ∞« _»O =∞Ozk.
H˜ ѨON
961. ѨOK«áêáêÅ ^À+¨x=$uÎA K« Ü«∞*Ï˝Å∞C O M
H
O`≥ÅѨO_ç? S . (=∂~åæÅ∞)
M ION
â◊s~°O, =∞#ã¨∞û, P`«‡Å HõÅ~ÚHõÜÕ∞ =∂#=`«fiO. "Õ^•O`« Ѩi
AT
ÉèÏ+¨Ö’ KÕÜÚ« @, `«ÅK«∞@, LO_»∞@ JO\Ï~°∞. ¿ã=KÕ¿ãk ^ÕÇϨ O, `«ÅO
B LIC
KÕk =∞#ã¨∞û, ZÅ¡ÑC¨ _»∞ LO_ÕkP`«‡, â◊s~°O x~°O`«~O° Hõ~‡° Å#∞ PK«iã¨∂Î
P U
LO@∞Ok. LKåÛùfiã,¨ xâßfiãŨ ∞ â◊s~°O „Ѩ^•è #Hõ~‡° Å∞. Hõ~‡° Å#∞ P^è•~°O
KÕã∞¨ ‰õΩ<Õk ^ÕÇϨ O. =∞#O ZO`«=∞OzQÍ „Ѩ=iÎOz<å =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO
_®<Õ S^Œ∞^ÀëêÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. 1.^≥·=Ü«∞[˝O 2. Ñ≤`«$Ü«∞[˝O 3.
"Õ^ŒÑ¨~î°#=Ú (™êfi^蕺 Ü«∞=Ú) 4. Éèí∂`«Ü«∞[˝O 5. Jukä Ü«∞[˝O.
1. ^≥·=Ü«∞[˝O J#QÍ ÉèíQÆ=`ü zO`«#, „áê~°÷#, ѨÓ[, „â◊=}O,
H©~°Î#O"≥Ú^ŒÅQÆ∞#q. 2.Ñ≤`«$Ü«∞[˝OJ#QÍ ^ÕǨÏ=ÚxzÛ ÃÑOz# `«e¡
^ŒO„_»∞Å#∞, "å~°∞ rqOz L#flO`«=~°‰Ωõ , "åiH˜ U ÉÏ^èŒ ~åhÜ«∞‰õΩO_®
¿ã=Å∞ KÕÜÚ« @, =∞~°}O˜ z# `«~åfi`« Ñ≤`$« ^Õ=`å HÍ~åºÅ∞ x~°fiÇÏ≤ OK«_O» .
3. "Õ^ŒÑ¨~î°#=Ú J#QÍ "Õ^Œ=ÚÅÖ’QÆÅ =∞O„`åÅÖ’ =ÚYº"≥∞ÿ#k
QÍÜ«∞„f =∞Ǩ =∞O„`«=Ú =∞iÜ«Ú =∞Ǩ=∞$`«∞ºO[Ü«∞=∞O„`« [Ѩ=Ú
ÖËHõ ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂Hõ=Î Ú, 㨄^ŒOæ ^èŒ Ñ¨~#°î O. 4. Éè∂í `« Ü«∞[˝O J#QÍ H͉õΩʼnõΩ,
Ñ≤K«∞ÛHõʼnõΩ, P=ÙʼnõΩ, ‰õΩHõ¯Å‰õΩ h=Ù u<Õ=ÚO^Œ∞ PǨ~°=Ú ÃÑ@ì_»O.
5. Jukä Ü«∞[˝O J#QÍ WO\˜H˜ =zÛ# |O^èŒ∞q∞„`«∞ʼnõΩ, aèHõ∆‰õΩʼnõΩ
J#flO ÃÑ@ì_»O.
QÀѨÙ~°O..... 425
962. `«∞Åã≤ QÆ∞iOz g∞‰õΩ `≥Å∞™ê ?
QÍÜ«∞„f, =∞Ǩq+¨µ‚ [áêʼnõΩ `«∞Åã≤=∂Å J`«ºO`« ã¨~°fi„âı+¨ª=Ú,
=∞O„`«ã≤kÌx HõÅ∞QÆ∞*ËÜ«Ú#∞. „H˘`«Î `≥Å¡x =G=Ú#‰õΩ Ѩã¨∞ѨÙ~åã≤ P
=G=Ú#∞ ZO_»ÃÑ\˜ì JO^Œ∞Ö’ `«∞Åã‘=∂Å#∞ K«∞@ìO_ç. P =G=Ú#∞
„H˘`«Î ‰õΩO_»Ö’ LOz H˘`«Î =∞\˜=ì ¸`« ÃÑ\˜ì LOK«O_ç. „H˘`«Î WÅ∞¡ ‰õ@∞ìH˘#∞
ã¨=∞Ü«∞=Ú# D ‰õΩO_»#∞ WO\˜ ѨÙ<åkÖ’ LOK«O_ç. P WO\˜g∞^Œ
Ñ≤_∞» QÆ∞ ZѨC_»∂Ѩ_^» ∞Œ . f„=`«=Å# ZѨC_»Ü∞« <å Ѩ_#ç @¡~Ú`Õ "≥O@<Õ
Éè∂í q∞Ö’ Hõeã≤áÈ`«∞Ok. WÅ∞¡~H° O∆˜ Ѩ|_»∞`«∞Ok. `«∞Åã≤=∂ÅÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ
q^Œ∞º`üâ◊H˜Î LO@∞Ok. `«∞Åã≤=∂Å#∞ ^èŒiOK«∞@=Å# Ñ≤_»∞QÆ∞Ü≥ÚHõ¯
ÉèíÜ«∞O `«yæáÈ`«∞Ok. â◊s~°O ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ LO@∞Ok. =ºH˜Î P~ÀQƺOQÍ,
n~°…rqQÍ LO\Ï_»∞. ã¨^•KåiQÍ LO_»∞@Ö’ JkèHõ ã¨Ñ¶¨Å∞_»=Ù`å_»∞.
`«∞Åã≤K≥@∞ì ^ŒQÆæ~° ÖËHõ ã¨g∞ѨOÖ’ ‰õÄ~˘Ûx KÕã≤# ^èŒ~°‡HÍ~åºÅ∞
„Ѩ`Õº HõOQÍ [Ѩ=Ú, ^蕺#O Z‰õΩ¯= „ѨÉèÏ=O Hõey=ÙO@∞Ok. `«∞Åã≤
A N O M
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ qq^è~Œ ÀQÍÅ∞ HõeyOKÕ H©@HÍÅ∞ ~å*ÏÅ=Ù. ^•x ã¨g∞Ѩ „áêO`å
H S . C
xH˜ ‰õÄ_» H©@HÍÅ∞ ~åÖË=Ù. QÍe â◊√^Œ=ú ÚQÍ #∞O_»∞#∞. ™êufiHõ ÉèÏ"åÅ∞
MO I O N
ã¨fiÉèÏ=ã≤^Œú =ÚQÍ ã¨OK«i™êÎ~Ú. =∞#ã¨∞û ‰õÄ_® â◊√^Œú=ÚQÍ =∞iÜ«Ú
P~ÀQƺOQÍ LO_»∞#∞. [#ã¨=∞‡~°ú=Ú Z‰õΩ¯=QÍ LO_Õ Ñ¨@ì} „áêO`«=Ú
AT
ÅÖ’ K≥@∞ì<å@∞@ ^•fi~å "å`å=~°} HÍÅ∞+¨º=Ú `˘ÅyOK«ÖË#ѨÙ_»∞ P
L IC
Ѩ@}ì =ÚÖÖ’, ‰õΩO_ôÅÖ’ `«∞Åã≤x ÃÑOK«∞@ ^•fi~å HÍÅ∞+¨º=Ú `˘ÅyOK«
B
963.PQÆU
=K«∞Û#∞.
$ǨÏ=ÚÖ’ ZO`« H˘Å`«Å∞ L#fl q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ JiÛOK« =Öˇ#∞?
WO\˜Ü∞« O^Œ∞ J~°Û#KÕÜÚ« q„QÆÇϨ =ÚÅ#∞ =∂<åOQÆ∞à◊=∞Å H˘Å`«
`À_»<Õ KÕÜ∞« =ÅÜ«Ú#∞ 2 J_»∞QÆ∞Å (24 JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞) H˘Å`«‰Ωõ Z‰õΩ¯=
Ü«Ú#∂ Ѩk~Ô O_»∞(12) JOQÆ∞à◊=ÚÅ H˘Å`«‰Ωõ `«‰Ωõ ¯=Ü«Ú#∂ LO_»~å^Œ∞.
Éèí=#=ÚÅÖ’ =¸Åq~å@∞ìÖ’ tÖÏ,^•~°∞=ÙÅ`À =~°‚=ÚÅ#∞|\˜ì H˘Å
`«Å∞ =ÙO_»∞#∞. 1=q^è•#=Ú:„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ–24JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞† Hõ„∆ uÜ«Ú
ʼnõΩ 21 JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞† "≥·â◊√ºÅ‰õΩ–19 JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞† â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ17
JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞† 2= q^è=Œ Ú–„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ–12 JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞† Hõ„∆ uÜ«Ú
ʼnõΩ–9 JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞† "≥·â◊√ºÅ‰õΩ–7 JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞† â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ 5
JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞.
426 QÀѨÙ~°O....
WO\˜Ü∞« O^Œ∞ ã¨OǨ~°–â◊Ü∞« #~°∂Ѩ=ÚÅ∂, qâ◊fi~∂° Ѩ, Éè$í QÆ∞, ~å=∞,
Ç≤Ï~°}ϺHõ∆ ã¨OǨ~° N=~åǨφ Ç≤Ï~°}ºHõâº◊ Ѩ ã¨OǨ~° N<å~°ãO≤ Ç¨Ï =∞Ç≤Ï+¨
=∞~°Ìh N g~°ÅH©;, ~°∂Ѩ=Ú Hõey# q„QÆǨÏ=ÚÅ#∞ JiÛOѨ~å^Œ∞.
NHõ$+¨µ‚x N Éèí∂ hàÏ^Õq ã¨Ç≤Ï`«=ÚQÍHÍh, "å~°∞ ÖËHõÜÕ∞ (XO@iQÍ)
HÍh, JiÛOѨ =K«∞Û#∞.
964. QÆ$ǨÏ=ÚÅÖ’ ZÖÏO\˜ q„QÆǨÏ=ÚÅ#∞ JiÛOK«=Öˇ#∞ ?
„ÉÏǨχ},Hõ∆„uÜ«∞, "≥·â◊√ºÅ∞ ѨÓlOK«∞@‰õΩ `«y#q |OQÍ~°∞, "≥O_ç
q„QÆÇϨ =ÚÅ∞ („âı+=ª¨ Ú) P~°‰Äõ @=¸, ~åw „Ѩu=∞Å∞ –HÀi# HÀÔ~¯Å#∞
213 <≥~"° ~Õ ∞° Û#∞. tÅ`À#∂, H˘Ü«∞º`À#∂ KÕã#≤ aO|=ÚÅ#∞ WO\˜Ü∞« O^Œ∞
JiÛOѨ‰õÄ_»^Œ∞, Ñ≤âßK«=ÚÅ#∞ =jHõ~°} KÕÜ«∞=Öˇ#xKÀ–W#∞=Ú`À
A O M
KÕã#≤ q„QÆÇϨ =ÚÅ#∞ ѨÓlOѨ=Öˇ#∞. HõOK«∞q„QÆÇϨ =ÚÅ∞ ѨÓlOz#KÀ–
N
LKåÛ@#=Ú [~°∞QÆ∞#∞. „u֒ǨÏ=ÚÅ∞ (|OQÍ~°O,"≥O_ç,~åy) HõeÑ≤
O H S .C
KÕã#≤ q„QÆÇϨ =ÚÅ#∞ ѨÓlOz#KÀ â◊„`«∞[Ü«∞=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. ã‘ã=¨ Ú`À
M ION
KÕã#≤ „Ѩu=∞#∞ ѨÓlOz#KÀ HõÜ ∆ ∞« "åº^è∞Œ Å∞ HõÅ∞QÆ∞#∞.~°`fl« =ÚÅ`À KÕã#≤
T
„Ѩu=∞#∞ ѨÓlOz#KÀ JxflHÀiHõÅ∂f~°∞#∞. K«O„^ŒHÍO`« tÖÏ q„QÆÇϨ
A
IC
=Ú#∞ JiÛOz#KÀ âßOuÅaèOK«∞#∞. `≥Å¡x=<≥fl Hõey#™êÅ „QÍ=∞
B L
=Ú#∞ ѨÓlOz#KÀ „ѨâßO`«`« ÅaèOK«∞#∞. Ѩãq≤ ∞=<≥fl ™êÅ„QÍ=∞ =Ú#∞
PU
ѨÓlOz#KÀ Sâ◊fi~º° „Ѩ^=Œ Ú. ~°H=Îõ ~°™‚ êÅ„QÆ=∞=Ú#∞ JiÛOz#KÀ HÀi#
HÀÔ~¯Å∞ f~°∞#∞. #Å¡~å~Ú`À KÕã≤# q„QÆǨÏ=ÚÅ#∞ JiÛOz#KÀ ѨÙ+≤ì
HõÅ∞æ#∞. K«O^Œ#H˘Ü«∞º`ÀKÕã≤# q„QÆǨÏ=Ú#∞ ѨÓlOz#KÀ ÅH©; Hõ\Ï
Hõ∆=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. PQÆ~°∞H˘Ü«∞º`À xi‡Oz# q„QÆǨÏ=Ú#∞ Éèí=#=ÚÅ
Ü«∞O^Œ∞ ã¨~fi° ^• JiÛOѨ=K«∞Û#∞. ^Õ=^•~°∞`À KÕã#≤ q„QÆÇϨ =Ú#∞ ‰õÄ_®
Éèí=#=ÚÅO^Œ∞ ã¨~°fi^• JiÛOѨ=K«∞Û#∞. =∂ˆ~_»∞`À KÕã≤# aO|=Ú#∞
JiÛOz#KÀ K≥ÑC¨ @‰õΩ gÅ∞Ux JO`«=∞ǨÏ^≥â· fi◊ ~º° =Ú ÅaèOK«∞#∞. QÆOQÆ
~åq H˘Ü«∞ºq„QÆǨÏ=Ú#∞ JiÛOz#KÀ „|Ǩχ=~°Ûã¨∞û HõÅ∞QÆ∞#∞.
â◊g∞([q∞‡) ^•~°∞=Ù ã¨fi~°æã¨∞Y=Ú† "Õ∞_çH˘Ü«∞º q„QÆǨÏ=Ú J#fl=Ú#‰õΩ
Ö’@∞HõÅ∞QÆ^∞Œ .~åqH˘Ü«∞º–~å[ºáêÅ# ÖÏÉè=í Ú.=∞é˜H] ˘Ü«∞º–z~° HÍÅ=Ú
„|`«∞‰õΩ@, ^èŒ#ÖÏÉèí=Ú, Ѩل`«^•~°∞=∞Ü«∞=Ú Ñ¨Ù„`«∞Å#∂, "≥∂Hõ∆ =Ú#∂
KÕ‰Äõ ~°∞Û#∞. ã¨~Ö° Ï=∞O„`«™ê^Œ#=∞QÆ∞#∞. `«=∂Å ã¨~fi° Ö’Hõ ã¨∞MÏ=ǨÏ=Ú.
=∂q∞_ç P~ÀQƺ„Ѩ^=Œ Ú. ~ˆ QÆ∞ Ѩل`«∞Å#∂, ^è#Œ =Ú#∂ HõeOæ K«∞#∞. Ѩ#ã¨
Z‰õΩ¯==∞Ok Ѩل`«∞Å∞ HõÅ∞æ^∞Œ ~°∞. áêÅ∞HÍ~°∞K≥@∞ì–^è#Œ =Ú#∞ HõeOæ K«∞#∞†
QÀѨÙ~°O..... 427 428 QÀѨÙ~°O....
965. q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ qiy#KÀ Uq∞ KÕÜ«∂e ? 970. ™êfl#ÉèË^Œ=ÚÅ∞ Zxfl~°Hõ=ÚÅ∞ ?
q„QÆÇϨ =ÚʼnõΩ KÕ`∞« Å∂, HÍà◊¥§=Ú#flQ∞Æ J=Ü«∞==ÚÅ∞ aè#fl"∞≥ #ÿ KÀ =ÚYº™êfl#=Ú nx<Õ "å~°∞}™êfl#=Ú Jx JO^Œ∞~°∞. Wk P~°∞
PKå~°∞º_»∞, Ü«∞[=∂xKÕ ^•#=ÚÅ∂, âßxÎǨϟ=∞=ÚÅ∞, [iÑ≤Oz q^èŒ=ÚÅ∞. 1. x`«º=Ú–„Ѩu~ÀA „áê`«óHÍÅ=Ú#KÕÜ«Ú ™êfl#=Ú† 2.
qiy# J=Ü«∞==ÚÅ#∞ ã¨÷ѨuKÕ =∞~°Å JuH˜OѨKÕã≤, JiÛOѨ=Öˇ#∞, <≥q· ∞uÎH=õ Ú–=∞$`åâ∫Kå^Œ∞Å ã¨O^Œ~ƒ° =ù Ú#KÕÜ∞« |_»∞#k. 3. HÍ=∞º=Ú–
JuH˜OK«∞@‰õΩ gÅ∞HÍx q„QÆÇ¨Ï J=Ü«∞==ÚÅ∞ LO_ç#KÀ P aè#fl"≥∞ÿ# „Ѩ`ÕºHõ "≥∞ÿ# HÀiHõ`À HÍsÎHõ, =∂Ѷ¨∞=∂™ê^Œ∞ÅO^Œ∞ KÕÜ«∞|_»∞#k.4.
q„QÆǨÏ=Ú#∞ #kÖ’ qã¨i˚Oz „H˘`«Î^•xx „Ѩu+≤ªOѨ=Öˇ#∞. „H˜Ü«∂OQÆ=Ú– ^Õ=`åѨÓ[, [Ѩ=Ú, „=`«=Ú, ukäHÍ~°º=Ú "≥ÚII"åx
966. â◊q∂ q^è•#=Ú `≥Å∞ѨO_ç? „áê~°OÉèí=Ú#‰õΩ =ÚO^Œ∞ KÕÜ«Ú#\˜ì ™êfl#=Ú. 5. =∞ÖÏѨHõ~°¬}=Ú –
Pâ◊fiÜÚ« [ â◊√^Œ^ú ⌠q◊ ∞ (q[Ü«∞^Œâq◊ ∞) ~ÀA# ™êÜ«∞OHÍÅ ã¨=∞Ü«∞ ѨO_»∞QÆ~ÀAÅÖ’ `«ÅO@∞H˘x, #Å∞QÆ∞Ñ≤O_ç ÃÑ@∞ìH˘x KÕÜÚ« JÉèºí OQÆ#
=∞O^Œ∞ â◊„`«∞q<åâ◊=Ú H˘~°‰õΩ, q[Ü«∞„áêÑ≤Î H˘~°‰õΩ#∞, [q∞‡K≥@∞ì =^ŒÌ 214 ™êfl#=Ú. 6. „H˜Ü«∂™êfl#=Ú–ã¨~°ã¨∞û, ѨÙ+¨¯i}˜, #nf~°=ÚÅÜ«∞O^Œ∞
JѨ~ål`å ^Õqx, â◊q∂=$Hõ∆=Ú#∞, q[Ü«∞ Ѩ„`«=ÚÅ#∞ ѨÓlOz P KÕÜ«Ú ™êfl#=Ú.
K≥@∞ì #∞O_ç Ѩ„`«=ÚÅ∞ „QÆÇ≤ÏO`«∞~°∞. „â◊=}Ï#Hõ∆„`«=Ú P ~ÀA=zÛ#
A N O M
Q“}™êfl#=Ú : â◊s~°=Ú#‰õΩ L`«=Î ∞ QÆ∞}=ÚÅ#∞ HõeOæ K«∞ ™êfl#=Ú.
Wk U_»∞ q^è=Œ ÚÅ∞. 1.=∞O„`«™êfl#=Ú–Pa¡OQÆ =∞O„`«=ÚÅ∞ K«^∞Œ
qâı+=¨ ÚQÍ `«ÅO`«∞~°∞. â◊q∂ â◊=∞Ü«∞`ÕáêѨO â◊q∂â◊„`«∞q#â◊h I J~°∞˚
#㨺 ^èŒ#∞~åÌs ~å=∞㨺 „Ñ≤Ü«∞^Œ~°≈#OII JxѨ„`«=ÚÅÃÑ· „"åã≤ â◊g∞=$Hõ∆ O H S .C
=ÙK«∞[Å=Ú#∞ „áÈH˜O∆ K«∞H˘#∞@. nxH˜ '„ÉÏǨχ™êfl#—=∞x <å=∂O`«~=° Ú.
H˘=∞‡Å‰õΩ `«yeO `«∞~°∞. N O M M ION
2.Éè∫=∞=ږѨÙ@ì=∞\˜xì HÍx ~ˆ QÆ_=ç ∞\˜xì HÍx â◊s~°=ÚxO_® ѨÙÅ∞=Ú
967. ѨÓ[Ö’ LѨKå~°H ^À+¨A
=ÚÅ∞ J#QÍ .Uq∞\˜ C ? T
H˘#∞@ÜÕ∞ Éè∫=∞™êfl#=Ú nx<Õ 'áêi÷==Ú— =∞$uÎHÍ™êfl#=Ú Jx‰õÄ_®
A
QÆO^èŒO LOK«xKÀM ÉèíÜO«∞=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞,N S IC
JO^Œ∞~°∞. 3. PˆQflÜ«∞=Ú–Jyfl ‰õΩO_»=ÚÖ’x Éèí㨇=Ú#∞ ^èŒiOK«∞@.
L
‰õÄ_» HõÅ^Œ∞. ѨÙ+¨Ê=ÚÅ∞OK«xKÀ T O QÆO^èŒÇ‘Ï<Õ ^Œi„^Œ`å Jx
Ü«ÚI^ŒúÉèíÜ«∞=Ú, ^èŒ∂ѨOÖËxKÀ ~ÀQÆO B
4. "åÜ«Ú=º=Ú–QÀ^èŒ∂o â◊s~°=ÚÃÑ· „Ѩã¨iOK«QÍ Jk "åÜ«∞=º
nѨOÖËxKÀ =∞u„ÉèíOâ◊, <≥C
I A
·"Õ^ŒºO KÕÜ«∞xKÀ ^Œ∞iƒùHõ∆=Ú JyflÇ‘Ï#"≥∞ÿ# PU
™êfl#=∞QÆ∞#∞. 5. k=º=Ú–ã¨∂~°ºH˜~}° ã¨Ê~°≈KÕ U~°Ê_»∞#k. 6. "å~°∞}=Ú
ã¨O‰õΩÅ=Ú =∞O„`« Ç‘L –=~°¬=Ú# `«_çÜ«Ú@ ÖË^• h\˜Ö’ ѨÓiÎQÍ =Ú#∞QÆ∞@. 7. =∂#ã¨=Ú
B Ï#"≥∞ÿ# =∞~°}O „H˜Ü«∂Ç‘Ï#=∞~Ú# "åºkè„QÆã¨∞÷_»∞
PU∞968.
JQÆ∞#∞. JO^Œ KÕ Ü«∞^ä• qkèQÍ Dâ◊fi~°∞x ѨÓlOK«=Öˇ#∞. – ^≥·==Ú#∞UHÍ„QÆ`«`À^蕺xã¨∞Î „ѨâßO`«=ÚQÍ #∞O_»∞@ÜÕ∞ =∂#ã¨
™êfl#=Ú. W^Õ Ü«∞øyHõ=Ú.
LѨKå~° ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ? 971. ''`«~°˚x—— (K«∂ѨÙ_»∞„"ÕÅ∞) x ZѨC_»∞ ^Œ∂~°=ÚQÍ LOKåe ?
áê^Œº=Ú#∞ áê^Œ=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ =„Hõ=Î ∞O^Œ∞ PK«=∞#=Ú#∞ J~°… º=Ú [Ѩ=Ú KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ [Ѩ=∂ʼnõΩ `«~°˚x `«QÆ∞Å~å^Œ∞. B+¨^èŒ=Ú
ǨÏã¨Î=∞O^Œ∞ =ÙOz QÆO^èŒ=Ú Ñ¨ÓÜ«∞=Öˇ#∞. ѨÙ+¨Ê=Ú#∞ t~°ã¨∞û#O^Œ∞ ¿ãqOK«∞#ѨÙ_»∞, Ǩϟ=∞=Ú KÕÜÚ« #ѨÙ_»∞, PK«=∞#=ÚKÕÜÚ« #ѨÙ_»∞, Ѩà√◊ §
=Ú‰õΩ¯ ^ŒQÆæ~° ^èŒ∂Ѩ=Ú#∞ <Õ„`«=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ nѨ=Ú#∞ J#fl=Ú#∞ ǨÏã¨Î `À=Ú ã¨=∞Ü«∞=Ú# Ѩà◊§‰õΩ#∂ `«~°˚x `«QÆ∞Å~å^Œ∞.
=∞O^Œ∞#∞ ^Œi≈OK«=Öˇ#∞. 972. ëÈ_»â◊ =∞Ǩ~åAÅ∞ J#QÍ Z=~°∞?
969. ^Õ"åÅÜ«∞=Ú ZÖÏ K«∂_®e ? 1.QÆÜ«Ú_»∞ 2. JO|s+¨µ_»∞ 3. â◊taO^Œ∞=Ù 4. J#OQÆ∞_»∞ 5.
PÅÜ«∞ tY~°=Ú t~°ã¨∞û, QÆ~åƒùÅÜ«∞O HõO~î°=Ú, =ÚY=∞O@Ѩ=Ú Ñ¨$^äŒ=Ù 6.=∞~°∞`«∞fi_»∞ 7. ã¨Ç¨ÏŸ„`«∞_»∞ 8. Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ 9. N~å=Ú_»∞
á⁄@ì „áêHÍ~°=Ú HÍà◊√¡, QÀѨÙ~°=Ú áê^Œ=Ú, ^èŒfi["Õ∞ „áê}=Ú=O\˜q 10. Éè~í `° ∞« _»∞ 11.kbѨÙ_»∞ 12. ã¨$QÆ∞_»∞ 13. ~°Ou^Õ=Ù_»∞ 14. Ü«∞Ü«∂u
Jx ÉèÏ==Ú. 15. =∂O^è•`« 16. Éèíw~°^äŒ∞_»∞.
QÀѨÙ~°O..... 429
973. ëÈ_»â◊ ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ=º=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
1. =\˜ì„"Õà◊√§ 2. Ѩ~åÊ@HõO 3. `«∞OQÆ=Úã¨ÎÅ∞ 4.ѨK«ÛHõ~°∂Ê~°O
5. QÆqàÏÅ∞ 6. JQÆ~∞° K≥H¯õ 7. Ü«∂Å∞HõÅ∞ 8. Å=OQÆ=ÚÅ∞ 9. `«HÀ¯ÖÏÅ∞
10. *ÏlHÍÜ«∞ 11. *ÏѨ„u 12. K«OQÆÅfiHÀ+¨µì 13. „=∂xѨã¨∞Ѩ٠14.
=㨠15. Hõ~°∂˚~°=Ú 16. Ѩã¨∞ѨÙ.
974. ã¨Ñ¨Î^Œâ◊ ^è•#º=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
1.=_»∞¡ 2. QÀ^èŒ∞=∞Å∞ 3. Ü«∞=Å∞ 4. uÅÅ∞ 5. â◊#QÆÅ∞ 6.
„Ñ≤Ü«∞OQÆ =ÙÅ∞ 7. L^•~°=ÚÅ∞ 8. HÀ~°^Œ∞+¨ì=ÚÅ∞ 9. "å=∞Hõ=ÚÅ∞
10. q∞#∞=ÚÅ∞ 11. ÃÑã¨Å∞ 12. =∞ã¨∂~°=ÚÅ∞ 13. h"å~°=ÚÅ∞
14. LÅ=Å∞ 15. ǨiHõÅ∞ 16. HÍiHõÅ∞ 17. „QÍ=∂~°}ºHõ=ÚÅ∞.
975. „uq^èŒ nHõ∆Å∞ J#QÍ Uq ?
1. ^Œ$wÌHõ∆ :– gHõ∆}=Ú=Å# =∞`«û=ÚÅ∞ `«=∞ JO_»=ÚÅ#∞ Z@∞¡
Ñ≤Å¡Å#∞ KÕÜ«Ú<À J>Ë¡ PKå~°∞º_»∞ t+¨µº#‰õΩ LѨ^Õâ◊=ÚKÕã≤ J`«_»∞
"≥∂Hõ∆=Ú HõeæOK«∞#∞.
A N O M
H . C
2. "åwÌH∆õ : „Éè=í ∞~°H@© <åºÜ«∞=Ú `«∞"≥∞‡^Œ ѨÙ~°∞QÆ∞#∞`≥zÛ ^•xK«∞@∂ì,
S A
MO I O N
u~°∞QÆ∞K«∞ x<å^Œ=Ú KÕÜ«Ú#∞. J@∞¡KÕã≤ ^•xx `«∞"≥∞‡^ŒQÍ =∂~°∞Û#∞.
T
J>Ë¡ PKå~°∞º_»∞ t+¨µºx É’^èŒ#KÕ `«#O`« "åxxQÍ KÕÜ«Ú#∞.
A 1.PÜ«U ∞[˝=$Hõ∆ (~åq,Aqfi, =∞„i, "Õ∞_ç) ã¨q∞^èŒÅ`À âßOu† 2.
L IC
3. ã¨Ê~°≈nHõ∆ : Ѩ‰Ω∆õ Å `«=∞ JO_»=ÚÅ#∞ á⁄ky Ñ≤ÅÅ¡ #∞ KÕÜÚ« #@∞¡
QÆ∞~°∞=Ù t+¨µºx ã¨Ê~°≈KÕ`« `≥eq <˘OkOѨ*ËÜ«Ú@.
U B
P 976. K«`«∞ifi^èŒ *Ï˝#=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
„â◊=}=Ú–QÆ∞~°∞=Ù=^ŒÌ q#∞@† zO`«#–=∞##=Ú KÕÜÚ« @† xâ◊ÛÅ–
J#∞+≤ªOK«∞@‰õΩ xâ◊ÛÜ«∞=Ú† x+¨ª–KÕÜ«Ú@‰õΩ x+¨ª.
977. ѨOK«=Ú„^ŒÅ∞ J#QÍ Uq ?
Éèí∂K«s: <å™ê„QÆ=∞O^Œ∞ ^Œ$+≤ìx xeÑ≤KÕÜ«Ú ^蕺#=Ú† MËK«s: Hõ#∞
ÉÁ=∞‡Å =∞^躌 ^Œ$+≤xì xeÑ≤KÜ Õ Ú« ^蕺#=Ú. =∞^躌 =∞ : <å™ê„QÆ „Éè∂í =∞^躌
„Ѩ^âÕ =◊ ∞O^Œ∞ ^Œ$+≤ì xeÑ≤ KÕÜÚ« ^蕺#=Ú. âßOÉègí : ~Ô O_»∞ <åtHÍ~°O„^èŒ
=ÚÅ∞ J<åq∞Hõ„"ÕÅ∞`À#∞ Ô~O_»∞ K≥=ÙÅ#∞ JOQÆ∞+¨ª=ÚÅ`À#∞, Ô~O_»∞
Hõ#∞ Å#∞ =∞^茺=∞ „"Õà◊§#∞ Ô~O_ç\ ˜`À Ѩ@∞ìH˘x <å^Œ=ÚÅ#∞ q#∞K«∞
HõàÅ◊ #∞ ^Œi≈OѨ *ËÜÚ« ^蕺#=Ú. +¨}∞‡v : ~Ô O_»∞ ÉÁ@#„"Õà§◊ `À ~Ô O_»∞
K≥=ÙÅ∞ =¸ã≤H˘x <å^Œ=Ú PÅH˜OK«∞K«∞ KÕÜ«Ú ^è•#º=Ú.
430 QÀѨÙ~°O....
978. ѨOK«=∂~°æ=ÚÅ∞ J#QÍ Uq ?
HõÑ=≤ ∂~°=æ Ú: HÀuÑ≤Å=¡ Öˇ PKå~°∞ºx q_»∞=Hõ "åi`ÀÉÏ@∞ u~°∞QÆ∞K«∞
KÕÜÚ« t+¨ºiHõ=Ú† qǨÏOQÆ=∂~°=æ Ú : PKå~°∞º_»∞ t+¨µºx qǨÏOQÆ=Ú=Öˇ
á⁄ky JO_»=ÚÅ#∞ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ KÕÜÚ« q^è=Œ ÚQÍ t+¨µºx *Ï˝xxQÍ KÕÜÚ« @†
=∂~å˚Å=∂~°æ=Ú : Ñ≤e¡ `«# Ñ≤Å¡Å#∞ ~°H˜∆OK«∞H˘#∞@‰õΩ Q˘xáÈ=Ù#@∞¡,
QÆ∞~°∞=Ù t+¨µºx *Ï˝<ÀѨ^Õâ◊=ÚKÕ ~°H˜∆OK«∞@ (=∂~å˚ÅH˜â’~°<åºÜ«∞=Ú).
4. g∞#=∂~°=æ Ú: KÕÑ„¨ QÆ∞_»∞Ť #∞ÃÑ\˜ì "åx=OHõ K«∂K«∞K«∞ *Ï˝xx KÕÜÚ« @.
5. ‰õÄ~°‡=∂~°æ=Ú : `åÉËÅ∞ „QÆ∞_»¡#∞ÃÑ\˜ì `å#∞ u~°∞QÆ∞K«∞ "åxx `«Åz
215 Ñ≤ÅÅ¡ #∞ KÕã#≤ @∞¡ PKå~°∞º_»∞ t+¨µºx Pj~°fiK#« =Ú =Å# *Ï˝xxKÕÜÚ« @.
979. ѨOK« „Éèí=∞Å∞ J#QÍ Uq ?
N M
^ÕÇ¨ `«‡„Éè=í ∞ : ^ÕÇϨ "Õ∞ `å#∞ Jx„Éèqí ∞OK«∞@ (á⁄~°|_»∞@)† `«~∞° áêëê
A O
H .C
}Ïk „Éèí=∞ : ~åà◊§Ü«∞O^Œ∞ K≥@¡Ü«∞O^Œ∞ ^Õ=Ù_»∞ HõÅ_»QÆ∞ „Éèí=∞. q∞^蕺`«‡
O S
M ION
„Éèí=∞: P`«‡"Õ^Œ=∞#∞H˘#∞ „Éèí=∞. ^Õ=`å„Éèí=∞ : "≥∂Hõ∆"≥Úã¨QÆx ^Õ=`«Å
<å~åkèOK«∞ Ü«∞O^Œe „Éèí=∞. Hõ~°‡„Éèí=∞ : Hõ~°‡"≥∂Hõ∆ "≥Úã¨QÆ∞#x „â∫`«
T
™ê‡~°Î„=`« LѨ"åã¨=ÚÅ KÕÜ«Ú„Éèí=∞.
980. Ǩϟ=∞„L^IŒ=C
B º=ÚÅ∂ "å_ç`Õ Ñ¶¨e`«=ÚÅ∂ Uq∞\˜ ?
Ü«∞[˝=$Hõ∆ ѨÙ+¨Ê=ÚÅ`À ™œÉèÏQƺ=Ú† 3. ã¨∞QÆO^èŒ ^èŒ∂Ѩ„^Œ=º=ÚÅ`À
–P~ÀQƺ=Ú† 4. áêÅ`À,ÃÑ~°∞QÆ∞`À ѨÙ+‘ª† 5. J#fl=Ú`À–ã¨~°fi"åOKè«Å∞†
6. <Õ~Ú`À z~°Or=Ù ÅQÆ∞ Ѩل`«∞Å∞† 7. `≥Å¡x Ѩ^Œ‡=ÚÅ`À–„ÉÏǑχ
ã¨OѨ^Œ† 8. N(=∂ˆ~_»∞) ѨÙ+¨Ê=ÚÅ`À =∂ˆ~_»∞ ã¨q∞^èŒÅ`À Ѩ^Œ‡=ÚÅ`À
–=∞ǨÏ`ü Sâ◊fi~°º„áêÑ≤Î, *Ï˝#=Ú.9. QÀѶ¨∞$`«=Ú`À–*Ï˝#=Ú, 10. HÍÅ
ѨÙ+¨Ê=ÚÅ`À–`å#∞#zÛ# Hõ#º ÖËHõ =~°∞_»∞ 11. P=Ù¿Ñ_» (Ñ≤_»HõÅ`À)
QÀ ã¨OѨ^†Œ 12. QÆiHõ`À–PÜ«Ú~ü =$kú† 13. Ѩq„`«=∞QÆ∞ =∞\˜`ì À–Éè∂í ÖÏ
Éèí=Ú† 14. Ü«∞=Å (ÉÏs¡ yO[Å)`À ^ÕǨÏã¨∞Y=Ú† 15.#∂=ÙÅ`À–
ã¨~°fi[# „Ñ≤Ü«∞`«fi=Ú† 16. „|Ǩχ=$Hõ∆ (QÆOQÍ ~åq) ã¨q∞^èŒÅ`À–„|Ǩχ
=~°Ûã¨∞û† 17. Ü«∞=–"Õ}∞, h"å~°, âße ^è•#º=ÚÅ`À ã¨~°fi"åOKè«Å∞†
18. ¿ÑÖÏÅ`À–Jxfl HÀiHõÅ∞† 19. áêÜ«∞ã¨=Ú`À–ã¨∞Ѩ٠„`«∞Å∞† 20.
"ÕѨѨÓ=ÙÅ`À–|OQÍ~°=Ú.
QÀѨÙ~°O..... 431
981. Ǩϟ=∞ã¨q∞^èŒ ÅHõ∆}=Ú ZÖÏ LO_®e ? Ѷ¨e`«=Ú ZÖÏ
LO@∞Ok?
1. ÃÑ`· ÀÅ∞ (ɡ~_° ∞» ) ÖËxKÀ–q<åâ◊#=Ú† 2. qiyáÈ~Ú#KÀ–H©}∆ `«†
3.ѨzÛQÍ =ÙO_ç#KÀ–|O^è∞Œ <åâ◊#=Ú† 4. áê`«q S#KÀ–Ѩل`«<åâ◊#=Ú†
5. QÆO@∞¡QÍ #~°∞Hõ|_ç#KÀ–ÉèÏ~åº=∞~°}=Ú† 6. pÅ∞H˘=∞‡ =ÙO_ç#KÀ–
HõÅǨÏ=Ú† 7. Z‰õΩ¯=ÖÏ"≥#· KÀ–=∞#óã≤q÷ ∞`«=Ú HÀÖ’Ê=Ù@† 8. =OHõ~Q° Í
=ÙO_ç#–^Œ∞+¨„ì QÆÇϨ ÉÏ^膌 9. q∞H˜¯e á⁄_»=ÙQÍ =ÙO_ç#–Z_»`Q≥ xÆ |Ǩïk#
=ÚÅ =~°¬=Ú.
982. JQÆ∞flÅ∞ Zxfl ~°Hõ=ÚÅ∞ ?
1. ÉÏÖÏyfl 2. Ü«∞ø=<åyfl 3. =$^•úyfl
1. ÉÏÖÏyfl : J~°}˜ =∞O^èÅŒ #∞ (~åq–[q∞‡ H˘Ü«∞ºÅ`À) =∞kèOѨQÍ,
^•xÜ«∞O^Œ∞ ѨÙ\˜#ì JyflH˜ ÉÏÖÏyfl Jx¿Ñ~°∞. ÉÏÖÏyflx nHõ∆ ã‘fiHiõ OK«∞#ѨÙ
_»∞#∂† âßOu Ǩϟ=∞=Ú#O^Œ∞#∂, ÉèQí =Æ `ü „Ѩu+¨ª HÍÅ=ÚÅÜ«∞O^Œ∞#∂
N M
LѨÜ≥∂yO`«∞~°∞. 2. K≥‰õΩ=ÚH˜~åà◊√¡ ~åÑ≤_çKÕã≤ ѨÙ\ì̃Oz# JyflH˜ Ü«∞ø=
O M Hõ~‡° ‰õΩ† ^ŒIHO
H A . C
<åyfl Jx¿Ñ~°∞ D Ü«∞ø=<åyflx Jxfl L`«û==ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ „Ѩu+≤ìOz
MO I O N S
^•xÖ’ K«~∞° Ѩ^•~°=ú ÚÅ`À Ǩï`«=ÚKÕã≤ ^Õ=`«Å#∞ `«$Ñ≤Î K≥OkOѨ=Öˇ#∞.
3. "Õ^Œ ѨO_ç`«∞Å ~ÚO_»¡ Ü«∞O^Œ∞ =ÙO_ç# Ѩq„`«=∞QÆ∞ JyflH˜ =$^•úyfl
A T
Jx¿Ñ~°∞. D =$^•úyflx x`«º=Ú#∂ ~ÚO\˜ Ü«∞O^Œ∞ PK«iOK«∞ "≥â· fi◊ ^Õ=
L IC
Ǩϟ=∞=Ú #O^Œ∞ "å_»∞HõKÕÜ«∞=Öˇ#∞.
U B983. [Ѩ=∂ŠѶ¨Å=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ?
P
„"ÕÅ∞ Hõ}∞ѨÙ`ÀKÕã#≤ KÀ XHõ\H˜ ˜ XHõ\Ü
˜ ∞Õ Ñ¶Å¨ =Ú, „"ÕÅ∞ Ѩ~fi° =ÚÅ`À
KÕã≤#KÀ 8Ô~@∞¡ ѨÙ}ºÑ¶¨Å=Ú† Ѩل`«r==ÚÅ`ÀKÕã≤#KÀ (XHõ*ÏuK≥@∞ì
q`«Î#=Ú) 10Ô~@∞¡† â◊√Y=∞}˜`À [Ѩ=ÚKÕã≤#KÀ100Ô~@∞¡† „Ѩ"åà◊
(ѨQÆ_»=ÚÅ) =∂Å`À [Ѩ=Ú KÕã≤#KÀ "Õ~ÚÔ~@∞¡† =Ú`«º=ÚÅ =∂Å`À
[Ѩ=Ú KÕã≤#KÀ Ѩk"ÕÅÔ~@∞¡† |OQÍ~°∞ѨÓã¨Å=∂Å`À [Ѩ=ÚKÕã≤#KÀ
ѨkHÀ@¡Ô~@∞¡† `≥Å¡x Ѩ^Œ‡Ñ¨Ù ѨÓã¨Å`À [Ѩ=Ú KÕã≤#KÀ Jq∞`«Ñ¶¨Å=Ú†
^Œ~ƒ° =ù Ú_»∞Å`ÀHÍh, `«∞Åã‘ HÍ+¨=ì ∂Å`ÀHÍh [Ѩ=Ú KÕã#≤ KÀ K≥ÑÙ¨ Ê@‰õΩ
gÅ∞ÖË#O`« ѨÙ}ºÑ¶¨Å=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.
1. â◊OY=ÚÅ∞, JHõ∆=ÚÅ, =∞}∞Å∞, gx`ÀKÕã≤#=∂Å ´ ÅH©;
„Ѩ^Œ=Ú 2. ã¨Ê\˜Hõ=∂Å "≥∂Hõ∆^•Ü«∞Hõ=Ú 3.`å=∞~°Ñ¨Óã¨Å =∂Å
432 QÀѨÙ~°O....
ѨÙ+≤Hì ~õ =° Ú 4. ~°∞„^•Hõ=∆ ∂Å Éè∞í H˜,Î =Ú‰õΩÅÎ <˘ã¨OQÆ∞#∞ 5. Ѩل`«r= =ÚÅ
(XHõ*ÏuK≥@∞ì yO[Å∞) =∂ŠѨâ◊√,Ѩل`«, ^è•#º„Ѩ^Œ=Ú 6. ѨQÆ_»=ÚÅ
(„Ѩ"åà◊) =∂Å ^è#Œ =Ú, =â◊º=Ú 7. =Ú`«º=∂Å ™œ=∞OQÆź=ÚxK«∞Û#∞.
8. ^Œ~°ƒù=Ú_»∞Å =∂Å áêѨ=Ú #tOK«∞#∞† 9. |OQÍ~°∞, "≥O_ç ѨÓã¨Å
=∂ÅHÀi# HÀÔ~¯Å∞f~°∞#∞† 10. ѨQÆ_»=ÚÅ∂, =Ú`«º=ÚÅ∂, ã¨Ê\˜Hõ
=ÚÅ∂ HõÅã≤#=∂Å HÀ\˜~Ô @¡ÑŨ¶ =Ú 11. `«∞Åã‘, ~°∞„^•Hõ=∆ ∂ÅÅ∞ JHõÜ ∆ ∞«
ѶŨ =Ú 12. „"Õà§◊ `À[Ñ≤Oz#KÀ ™ê=∂#ºÑ¶Å¨ =Ú 13. Hõ}∞ѨÙÅ`À [Ñ≤O
z# ~Ô \˜Oì Ѩ٠ѶŨ =Ú 14. Hõ}∞ѨÙÅ=∞^躌 w`«Å`ÀKÕã#≤ Ѩk~Ô @∞¡ ѶŨ =Ú
216 15. â◊OY=∂Å #∂é∞Ô~@∞¡ 16. „Ѩ"åà◊ (ѨQÆ_»)=∂Å "Õ~ÚÔ~@∞¡ 17.
ã¨Ê\˜Hõ=∂ŠѨk"ÕÅ Ô~@∞¡† 18. =Ú`åºÅ=∂Å ÅHõ∆ÅÔ~@∞¡† 19. `å=∞~°
ѨÓã¨Å=∂ŠѨkÅHõÅ∆ ~Ô @∞¡ 20. ã¨∞=~°=‚ ∂ÅHÀ\˜~Ô @∞¡ 21. ^Œ~ƒ° =ù Ú_»∞Å
N
A Uq∞\˜
=∂Å#∂é∞HÀ@¡~Ô @∞¡ 22. `«∞Åã‘,~°∞„^•Hõ=∆ ∂ÅÅ∞ J#O`«,JHõÜ O M
∆ ∞« ѶŨ =Ú.
984. k‰õΩ¯Å∞O [ѨH=Ú Ñ¶¨e`«=ÚÅ∞S .C?
`«∂~°∞Ê=ÚY=Ú–HÍ=∞º N Ä~°H~õ ‡° ‰õΩ† Ѩ_=» ∞~°
}∆˜ =ÚY=Ú–„‰õ
A
=ÚY=Ú–=â◊º Hõ~‡° ‰õΩ† L`«~Î =° ÚY=Ú–"≥ T ∂Hõ„∆ áêÑ≤HÎ .˜ „âı+Hª¨ ~õ ‡° ʼnõΩ–JOQÆ∞+¨ª
J<åq∞HõÅ`À_»#∂, PHõI~C
L ¬° H~õ ‡° ʼnõΩ–JOQÆ∞+¨ì =∞^躌 =∞=ÚÅ`À_»#∂, LKåÛ
HõÅ`À_»P#∂U
B
@# Hõ~‡° ʼnõΩ–JOQÆ∞+¨ì `«~#˚° ∞Å`À_»#∂, =∂~°}Hõ~‡° ʼnõΩ–JOQÆ∞+¨ª Hõx+≤ì
[Ѩ=∂Å#∞ „uѨÊ=Öˇ#∞.
985. Jëêì^Œâ◊ ѨÙ~å}=ÚÅ∞ Uq ?
1. =∞`«ûº ѨÙ~å}=Ú 2. =∂~°¯O_ÕÜ∞« ѨÙ~å}=Ú 3. Éèqí +¨ºÑ¨Ù~å}=Ú
4. ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}=Ú 5. „|ǨχѨÙ~å}=Ú 6. „|Ǩ‡O_» ѨÙ~å}=Ú 7.
„|Ǩχ"≥·=~°ÎѨÙ~å}=Ú 8. =~åǨÏѨÙ~å}=Ú 9. "å=∞#ѨÙ~å}=Ú 10.
"åÜ«Ú Ñ¨Ù~å}=Ú 11. q+¨µ‚ ѨÙ~å}=Ú 12. JyflѨÙ~å}=Ú 13.
<å~°^ŒÑ¨Ù~å}=Ú 14. Ѩ^Œ‡Ñ¨Ù~å}=Ú 15. eOQÆѨÙ~å}=Ú 16.
QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}=Ú 17. ‰õÄ~°‡ ѨÙ~å}=Ú 18. ™ê¯O^ŒÑ¨Ù~°}=Ú.
986. K«`«∞~å=∂flÜ«∞ â◊OHõ~°Ñ‘~î°=ÚÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú?
[QÆ^Œ∞æ~°∞ N â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ JkÑ‘~î°=∞QÆ∞ HõOzÖ’x HÍ=∞HÀ\˜
Ñ‘~=°î Ú #‰õΩ J^Œ#=ÚQÍ ÉèÏ~°`^« âÕ =◊ ÚÖ’<åÅ∞æ k‰õΩ¯Å Ü«∞O^Œ∞#∞ <åÅ∞QÆ∞
â◊OHõ~° Ñ‘~î°=ÚÅ#∞ <≥ÅH˘eÊÜ«ÚO_çi. 1. ѨtÛ=∞=Ú# ^•fi~°HõÜ«∞O^Œ∞
âß~°^• (HÍoHÍ) =∞~î°=Ú 2. `«∂~°∞Ê# ѨÓs Ü«∞O^Œ∞ QÀ=~°ú#=∞~î°=Ú
QÀѨÙ~°O..... 433
3. L`«~Î =° Ú# |^Œs<å^ä£ #O^Œ∞ N =∞~î=° Ú (*’ºu~°‡~î=° Ú) 4. ^ŒH}∆˜ =Ú#
â◊$OˆQi Ü«∞O^Œ∞ âß~°^• =∞~î°=Ú.
987. <åÅ∞QÆ∞ =∞Ǩ"åHõº=ÚÅ∞ Uq?
„Ѩ*Ï˝#O „|Ǩχ ™ê^èŒ# "åHõº=Ú–|∞∞ˆQfi^ŒO† JǨÏO „|Ǩ‡ã≤‡
J#∞Éèí∂u "åHõº=Ú–Ü«∞Aˆ~fi^ŒO† `«`«fi=∞ã≤–LѨ^Õâ◊ "åHõº=Ú–™ê=∞
"Õ^ŒO† JÜ«∞ =∂`å‡ „|Ǩχ ã¨~åfi#∞Éèí= "åHõº=Ú–J^èŒ~°fi"Õ^ŒO.
988. U ^Õ=Ù_»∞ ѨÓl¿ãÎ U Ѷ¨e`«=Ú HõÅ∞QÆ∞@∞Ok?
t=Ù_»∞–PÜ«Ú~åÌÜ∞« =Ú,Sâ◊fi~°º=Ú, â◊√Éè=í ÚÅ∞† q+¨µ=‚ Ù–[Ü«∞=Ú,
"≥∂Hõ∆=Ú† q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°∞_»∞–q^Œº, Ü«∞`«flHÍ~°ºã≤kú† ÅH©;^Õq–^èŒ#^è•#ºã≤kú,
â◊√Éèãí O¨ `À+¨=ÚÅ∞† PO[<ÕÜ∞« ™êfiq∞–|Å=Ú, x~°ƒÜ ù ∞« `«fi=Ú, HÍ~°ºã≤k†ú
"≥OHõ >Ëâ◊fi~°™êfiq∞–Jcè+¨ìã≤kú† ^ŒH˜∆}Ï=¸iΖ"Õ∞^èŒ, *Ï˝#=Ú, Ü«∞â◊ã¨∞û†
ã¨∂~°∞º_»∞– P~ÀQƺ=Ú,H©iΆ K«O„^Œ∞_»∞–=∞#âß≈Ou, ã¨`«ûfiÉèÏ==Ú, ^èŒ#
^è•#º=$kú† ‰õΩA_»∞–^è~·≥ º° =Ú,â◊„`«∞[Ü«∞=Ú,|∞∞}q"≥∂K«#=Ú† |∞^è∞Œ _»∞–
N M
|∞kú‰õΩâ◊Å`«, |O^èŒ∞q∞„`«`«, "åºáê~°=$kú† QÆ∞~°∞_»∞–^èŒ#=Ú, q^Œº,Q“~°
O 991. ^Õ=M
A . C
==Ú, ‰õΩ@∞O|=$kú,â◊√ÉèHí Í~°ºã≤k,ú ã¨∞=~°Ö‚ ÏÉè=í Ú†â◊√„‰õΩ_»∞– ã¨∞Y^•OѨ
H U =∞Ǩâ◊H˜Î ^ŒÜ«∞=Å¡ =∞#OA
MO I O N S
`«º=Ú, Éè’QÆÉèÏQƺ=ÚÅ∞† â◊x–PÜ«Ú~åÌÜ«∞=Ú, HÍ~åº#∞‰õÄÅ`«, Ñ‘_»Å
#∞O_ç q=ÚH˜†Î ~åǨï=Ù– ^•i„^ŒºÉÏ^è•x"å~°}, J^Œ$+¨Éì Ïè Qƺ=Ú† Hˆ `«∞=Ù–
AT
KÀ~°, JyflÃÑ·âßzHõ ÉÏ^èŒÅx"å~°}, *Ï˝#=$kú,=∞O„`«ã≤kú,ѨÙ}º f~°÷¿ã=
IC
#=Ú. Ue<å\˜â◊x`˘ÅQÆ∞@‰õΩ Nq+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ#∞ ѨiîOK«∞@
L
=∞Ozk. B
PU
989. ^•fi^Œâ◊ =∂ã¨=ÚÅO^Œ∞ QÆ}Ëâ’áêã¨#=ÚÅ∞ Uq∞\˜ ?
K≥·„`«=∂ã¨=Ú#O^Œ∞ "åã¨∞^Õ= ~°∂Ѩ=Ú`À, "≥·âßY=∂ã¨=Ú#O^Œ∞
ã¨OHõ~°¬}~°∂Ѩ=Ú`À, *˺+ª̈=∂ã¨=Ú#O^Œ∞ „Ѩ^Œ∞º=∞fl~°∂Ѩ=Ú`À, Pëê_è»
=∂㨠=Ú#O^Œ∞ Jx~°∞^Œú ~°∂Ѩ=Ú`À, „âß=}=∂ã¨=Ú#O^Œ∞ |ǨïÅ
Ü«∞#∞ ¿Ñ~°∞`À ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ=∂ã¨=∞O^Œ∞ ã≤kÌq<åÜ«∞‰õΩxѨÓl™êÎ~°∞. Pâ◊fi
Ü«Ú[ =∂ã¨=∞O^Œ∞ HõѨsÌâ◊J#∞¿Ñ~°∞`À, HÍsÎHõOÖ’ „HõHõ~°K«`«∞s÷„=`«O,
=∂~°jæ ~°¬OÖ’ K«`∞« ~°fi~¬° „=`«O, ѨÙ+¨ºOÖ’ qѶ∞¨ flq<åÜ«∞Hõ„=`«O, =∂Ѷ∞¨ OÖ’
ã¨OHõ+¨ìǨÏ~° QÆ}Ëâ◊„=`«O, á¶êÅ∞æ}OÖ’ _è»∞O_ô q<åÜ«∞Hõ„=`«O KÕ™êÎ~°∞.
=∞OQÆà"◊ å~°=Ú K«`∞« s÷ ukä`À Hõeã≤ =zÛ#KÀ ^•xx JǨÏOHÍ~° K«`∞« i÷QÍ
K≥áêÎ~∞° . Wu KåŠѶŨ ^•Ü«∞Hõ "≥∞#ÿ kQÍ „Ѩfu. JÖψQ Pk"å~°=Ú<å_»∞
=KÕÛ K«`«∞i÷‰õÄ_® Ѷ¨Å^•Ü«∞Hõ "≥∞ÿ#^Õ.
434 QÀѨÙ~°O....
990. "Õ^•OQÆ=ÚÅ∞ Zxfl ? Jq Uq ?
"Õ^•OQÆ=ÚÅ∞ 6 Jq 1 tHõ∆: "Õ^Œ=∞O^Œe JHõ∆~°=ÚÅ#∞, ã¨fi~°=Ú
Å#∞ LK«Ûiù OK«∞sux q=iOz K≥¿ÑÊk. 2."åºHõ~} ° =Ú:ã¨∞â◊|,ú JѨâ|◊ ú
=ÚÅ#∞ É’kèOK«∞#∞. 3.Kè«O^Œã¨∞û :=∞O„`«=ÚÅO^Œ∞QÆÅ =$`«Î qâı+¨=Ú
Å#∞ `≥eÜ«∞KÕÜÚ« #∞. 4. x~°∞Hõ=Î Ú : =∞O„`«=ÚÅO^Œ∞ QÆÅ Hõi#î Ѩ^=Œ ÚÅ
ÉèÏ==Ú#∞É’kèOK«∞#∞. 5. *’ºu+¨=Ú : PÜ«∂HÍÅ=ÚÅO^Œ∞ KÕÜ«∞=Å
ã≤# Ü«∞[˝Ü«∂QÍk q^èŒ∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# HÍÅ qâı+¨=ÚÅ#∞ `≥eÜ«∞
KÕÜÚ« #∞. 6.HõÅÊ=Ú : =∞O„`«=ÚÅ∞ѨiOî K«∞K«∂ KÕÜ∞« =Åã≤# HÍ~°º„Hõ=∞
217 =ÚÅ#∞ É’kèOK«∞#∞. LѨx+¨`«∞ÎÅ∞:LѨx+¨`«∞ÎʼnõΩ =∞~˘Hõ¿Ñ~°∞ "Õ^•O`«
=ÚÅ∞. P`«‡, J<å`«‡, r=Ù_»∞, r"Õâfi◊ ~∞° Å ã¨O|O^è=Œ Ú "≥Ú^ŒÅQÆ∞ „Ѩâfl◊ Å
QÆ∞iOz K«~Û° Å∞ [~°∞ѨQÍ ÅaèOz# ["å|∞ÖË LѨx+¨`∞« ÅÎ ∞ Wq 108QÍ
A N O
¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. WO^Œ∞ 10 LѨx+¨`«∞ÎÅ∞ =∂„`«=Ú â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ"åi M
O H
HÍÅ=Ú# JOwHÍ~°=Ú á⁄Ok#@∞¡ `≥eÜ«ÚK«∞#flk. S .C
Ü«∞[˝O ("≥·â◊fi^Õ=O
I N Uq∞\˜ ?
O) J#QÍ
TJ#flO uO@∞<åfl"≥∂ P =∞Ǩâ◊H˜ÎH˜
CkOz ÖË^• JiÊOz Hõ$`«[`˝ #« ∞ K«∂Ñ≤OK«_O»
ÖË^• P Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~∞° #‰õΩIx"Õ
L
HÀã¨"∞Õ D ^Õ=B
"≥·â◊fi^ÕP U Ü«∞[˝O L^ÕtÌ OѨ|_çOk. ѨOK« =∞ǨÜ«∞*Ï˝Å`À ‰õÄ_ç#^Õ
=O Jx ÃÑ^ŒÌÅJaè„áêÜ«∞O. Wk QÆ$ǨºyflÖ’HÍx, =∂=¸Å∞
JyflÖ’HÍx KÕÜ∂« Åx, JyflÖHË áõ È`Õ hà◊§Ö’QÍx, =\˜<ì ÅÕ ÃÑQ· Íx [~°∞ѨÙ
HÀ"åÅx âßã¨#O. WO^Œ∞Ö’ ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å‰õΩ |e (ѨÓ[) LO@∞Ok.
`å#∞ u#Hõ áÈ~Ú<å KÕÜ∂« Åx JѨ~å~°∞¯_»<åfl~∞° . "≥â· fi◊ ^=Õ O KÕÜ∞« HõáÈ`Õ
~À[O`å LѨ"åã¨O LO_®Å<åfl~°∞. nx=Å¡ PǨ~°â◊√kú U~°Ê_»∞`«∞O^Œx
ÃÑ^ŒÌÅ=∂@. Wk „á⁄^Œ∞Ì#fl, ™êÜ«∞OHÍÅO ‰õÄ_® LO@∞Ok. Q“`«=Úx
=∞`«„ѨHÍ~°O "≥â· fi◊ ^=Õ OÖ’ Jyfl ^è#Œ fiO`«i qâıfi^=Õ ÙÅ „Ѩ*ÏѨu ã≤fi+Hì¨ $õ `ü
^Õ=`«Å‰õΩ ѨÓ[Ü«ÚO_»QÍ =∞#∞=لѨHÍ~°O Jyfl™È=Ú_»∞ JwflëÈ=ÚÅ∞
qâıfi^=Õ `«Å∞ ^è#Œ fiO`«i ‰õΩǨïJ#∞=∞u „Ѩ*ÏѨu ^•º"åѨ$^ä∞Œ fiÅ∞ ã≤fi+Hì¨ $õ `ü
"≥Ú^ŒÅQÆ∞ ^Õ=`«Å‰õΩ ѨÓ[.
™êÜ«∞OHÍÅO ÉèÏ~°ºÜÕ∞ =∞O„`åÅ∞ ÖˉõΩO_® KÕÜ«∞=K«Ûx LOk.
Wk "≥Ú^Œ\ ˜ =¸_»∞=~å‚Å"åi =∂@. q∞ye#"åiH˜ P ^Õ=`«Å#∞
LK«Ûiã¨∂Î z=~°#=∞ó JxKÕiÛ Ñ¨zÛ„^Œ"åºÅ`À KÕÜ∂« Åx=ÙOk. WO^Œ∞Ö’
QÀѨÙ~°O..... 435
q∞#∞=Ú, Ãã#QÆ, H˘„~°Å∞, |\Ïh, LѨÙÊ, #∂<≥`À KÕã#≤ q, áê_≥á· È~Ú#
Ѩ^•~å÷Å#∞ qã¨i˚OKåe. PǨ~°O JiÊOK«ÖËx"å_»∞ ѨO_»¡`ÀQÍx, "Õ~°∞
Å`À QÍx, hà◊§`À QÍx KÕÜ«∞=K«∞Û. "≥·â◊fi^Õ=O KÕÜ«∞ÖËHõáÈ`Õ Hõhã¨O P
=∞O„`åÅ#∞ K«kq<å Ѷ¨ÅO LO^Œ<åfl~°∞.
992. `åO|∂ÅO=Å¡ LѨÜ≥∂QÆ=Ú L#fl^• ?
Éè’[#O `«~∞° "å`« `åO|∂ÅO "Õã∞¨ HÀ"åe. ã¨O™ê~° ã¨∞YO J#∞Éèí
qOKÕ@ѨÙÊ_»∞, x„^Œ#∞O_ç ÖËz#`«~°∞"å`«, ™êfl#O KÕã≤# `«~°∞"å`«,
Ü«Ú^ŒOú Ö’ ѨO_ç`« ã¨ÉÖíè ’¡ `åO|∂ÖÏxfl ¿ãqOKåÅx ÉèÏ=„ѨHÍâ◊"å‰õΩ¯.
QÍÜ«∂Å`À ÉÏ^èÑŒ _¨ "Õ å~°∞, HõO\˜~ÀQÍÅ`À L#fl"å~°∞, q+¨,=¸~°Û,ù =∞^Œ,
Hõ∆Ü«∂k ~ÀQÍÅ`À ÉÏ^èŒÑ¨_Õ"å~°∞ "Õã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œx JëêìOQÆ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O
K≥|∞`ÀOk.
Wk HÍ=∂xfl =$kúKãÕ ∞¨ OÎ k. <À\˜ J~°∞zx áÈQ˘_»∞`«∞Ok. âıë¡ ê‡xfl
áÈQ˘@ì_O» ,<åÅ∞Hõ#∞, WO„kÜ«∂Å#∞ x~°‡ÅOQÍ KÕÜ∞« _»O nx QÆ∞}ÏÅ∞.
A N O M
r~°‚â◊HÎ̃H˜ =∞Ozk. Ѩã¨∞ѨÙ~°OQÆ∞`À ‰õÄ_ç# `≥Å∞ѨÙ~°OQÆ∞ QÆey# P‰õΩÅ∞
H S . C
=∞Oz=<åfl~∞° . WO^Œ∞Ö’ "Õ¿ã Hõqi, HõÑ,¨¶ Ñ≤`åÎÅ#∞, ã¨∞#flO "å`«âë¡ı ê‡Å#∞
MO I O N
ǨÏi™êÎ~Ú. „á⁄^Œ∞Ì#fl áÈHõK≥Hõ¯ Z‰õΩ¯= "Õã¨∞HÀ"åe. =∞^蕺ǨÏflO Hõqi
T
ÃÇÏK«∞ÛQÍ "Õã¨∞HÀ"åe. ~å„uã¨∞#flO Z‰õΩ¯=QÍ#∞ LO_®e. P‰õΩÜ≥ÚHõ¯
A PU
L IC
`˘_çq∞ uO>Ë "åºkè, z=~°uO>Ë áêѨO, =∞^茺֒L#fl D<≥Å∞ #q∞e`Õ
B
|∞kúáÈ`å~Ú HÍ|\˜ì `˘_çq∞, z=iÉèÏQÆO, D<≥Å∞ ÖˉΩõ O_® K«∂ã¨∞HÀ"å
PU
Åx ÉèÏ=„ѨHÍâ◊ "åºYº, #q∞ÖË@ѨÙÊ_»∞, "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ =KÕÛ ~°ãO¨ q+¨O`À
ã¨=∂#O HÍ|@ì Lq∞‡"ÕÜ«∂e. Ô~O_»=™êi Hõ+¨ìOQÍ r~°‚O J=Ù`«∞Ok.
HÍ|\˜ì Jn ѨxH˜~å^Œ∞. `«~°∞"å`« q∞OQÍe. J=∞$`«O`À ã¨=∂#O.
XHõ =Hõ¯`À `åO|∂ÅO P~ÀQͺxflã¨∞ÎOk. Ô~O_»∞ =Hõ¯Å∞ ѨxH˜~å^Œ∞.
=¸_»∞ =Hõ¯Å`À =∞Ozk. ã¨∞#flO LOz# P‰õΩ#∞ "Õã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞ Jx
Ѩ~åâ◊~°∞x "å‰õΩ¯. *ÏlHÍÜ«∞, Å=OQÍÅ∞, ѨK«ÛHõ~°∂Ê~°O, `«HÀ¯ÅO,
q∞iÜ«∂Å∞, =Hõ¯`À ‰õÄ_ç# ÖË`« `«=∞Å áê‰õΩÅ∞ "Õã¨∞HÀ"åe. =\˜ì
=Hõ¯Å∞ u#‰õÄ_»^Œ∞. =ÚO^Œ∞ =Hõ¯ "Õã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« `«=∞Åáê‰õΩÅ∞
#=∞ʼnõÄ_»^∞Œ . ã¨∞#flO ÉÁ@# "Õe`ÀQÍx, =∞^躌 "ÕÅ∞`ÀQÍx ~åã¨∞HÀ"åe.
^•x=Å¡ PÜ«Ú~åÌÜ∞« O ѶŨ O J<åfl~∞° . PHõe`À L#flÑÙ¨ Ê_»∞, qˆ~K«<åʼnõΩ
=∞O^Œ∞ "Õã¨∞‰õΩ#fl"å~°∞ "å_»‰õÄ_»^Œ∞.
436 QÀѨÙ~°O....
993. ~°[ã¨fiÖÏ ^èŒ~å‡Å∞ Uq∞\˜ ?
„ã‘Î |Ü«∞@ L#flѨÙ_»∞ ÃщõΩ¯ xÜ«∞=∂Å∞ áê\˜OKåÅx ^èŒ~°‡âßG
HÍ~°∞Å∞, "≥·^Œ∞ºÅ∞ QÆ\ ˜ìQÍ K≥áêÊ~°∞. W=hfl P~ÀQͺxH˜ ã¨O|OkèOz#q.
=∞Oz ã¨O`å#O HõÅQÆ_»O HÀã¨O D xÜ«∞=∂Å#∞ áê\˜OKåÅ<åfl~°∞.
|Ü«∞@ L#fl„ã‘Î`À Hõe¿ã^˘OQÆ, P"≥∞`À =∂\Ï¡_ç`Õ ã≤QÆ∞æHõÅ"å_»∞,
P"≥∞ P ~ÀAÖ’¡ ™êfl#O KÕ¿ãΠѨ~°∞Ѩ_ç K«xáÈÜÕ∞"å_»∞, `«ÅO|∞ áÈã¨∞
‰õΩO>Ë âıfi`« (ÉÁe¡) ‰õΩ+¨ª "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ~ÀQÍÅ`À ѨÙ>Ë"ì å_»∞, <ÕÅg∞^Œ ~åã≤#KÀ
|@ì`Å« HõÅ"å_»∞, HÍ@∞Hõ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë QÆ∞_ç"¤ å_»∞, ѨO_»∞`¡ À=Ú‰õΩO>Ë Ñ¨ÙÑ≤Ê
218 ^ŒO`åÅ∞ Hõey#"å_»∞, ‰õΩ\ì̃`Õ #ã¨OѨىõΩ_»∞, P‰õΩÅ`À hà◊√§`åy`Õ Ñ≤zÛ
"å_»∞, `åà◊√§¿Ñx`Õ LiáÈã≤H˘x áÈ=Ù"å_»∞, z#flK≥O|∞`À `åy`Õ
K≥Ñ≤ÊOk Ü«∞Aˆ~fi^ŒO. A O M
=∞~°∞QÆ∞A˚"å_»∞, W\Ï¡ K≥_¤» ã¨O`å#O HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx ÃщõΩ¯ xÜ«∞=∂Å#∞
N
O H S .C
ÃÑx· Ü«∞=∂Å#∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ áê\˜OKåe. KÕ`∞« Å`ÀQÍx, xѨÙÊÖ’
M ION
"ÕÜ∞« x =¸‰õΩ_»∞Ö’QÍx hà◊√¡ `åQÍe. W`«_Î ç áê„`«Ö’ h\˜x `åQÆ=K«Ûx,
T
|@ìÅ∞ L`«‰õį_»^Œx, <åÅæ=~ÀA# =_»∞¡^ŒOKåÅx |$ǨÏ^•~°}ºHõ LѨ
A
B L IC
x+¨`«∞Î K≥|∞`ÀOk. <ÕÅÃÑ· Ѩ_»∞HÀ"åe. ѨQÆÅ∞ x„^ŒÑ¨xH˜~å^Œ∞. =∂Oã¨O
u#‰õÄ_»^Œ∞. „QÆǨÅ#∞ K«∂_»‰õÄ_»^Œ∞. QÆ\ ì̃QÍ #=fi‰õÄ_»^Œ<Õ xÜ«∞=∂Å∞
=ã≤+¨ª^èŒ~°‡ ã¨∂„`å Å∞ÅÖ’L<åfl~Ú.
KÕu<Õáê„`«QÍ KÕã∞¨ H˘x Éè∞í lOK«=K«Ûx ÅѶڨ Ǩs`« 㨇 $u. ~°[ã¨fiÅ
„ã‘ÅÎ ∞ XHõixXHõ~∞° `åHõ‰Äõ _»^∞Œ . ^Àã≤e`ÀQÍx, W#∞Ѩáê„`«`ÀQÍx h\˜x
`åQÍÅx ~åyáê„`«`À `åQƉÄõ _»^xŒ "≥M· Ï#㨺 QÆ$ǨϺ ã¨∂„`åÅ∞Ö’ LOk.
hà◊√§ áÈã¨∞‰õΩ#fl `«~åfi`« JO>Ë <åÅæ=~ÀA# W`«~∞° Å`À =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_®
`«# Éè~í =ΰ ÚMÏ<Õfl K«∂_®Å<Õ xÜ«∞=∞O=ÙOk J\˜ì ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ U ѨÙ~∞° +¨µ}˜‚
K«∂¿ãÎ J\˜ìã¨O`å#"Õ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
994. 'N—HÍ~°O J#QÍ Uq∞\˜ ?
''N—— ÅH©;„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#k, =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ#k, =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ#k, "≥∂Hõ∆
^•Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ k. NHÍ~°=Ú# â◊=~°,‚ ~ˆ Ѷ,¨ D HÍ~°=ÚÅ∞KÕi, N J~Ú#k.
â◊=~°‚ D HÍ~°=ÚʼnõΩ ÅH©;^Õq Jkè^Õ=`«. ˆ~Ѷ¨=Ú#‰õΩ JyflQÆ^Õ=Ù_»∞
^Õ=`«. '„tÜ«∞q∞KÕÛ^Œ∞Ì `åâ◊<å`ü— J#∞ѨÙ~å} =K«<å#∞™ê~°OQÍ 'Jyfl—Ü«¸
ÅH©; „Ѩ^∞Œ _Õ, â◊√ÉèHí ~õ ∞° _Õ. WÖÏ NÖ’ QÆÅ =¸_»∞ =~°=‚ ÚʼnõΩ â◊√Éè^í =Õ `«ÖË
QÀѨÙ~°O..... 437
HÍ~°‰õΩ Öˇ·i. 'â◊—=~°‚=Ú#‰õΩ „QÆǨÏO QÆ∞~°∞_»∞. 'ˆ~Ѷ¨— 'D— HÍ~°=ÚʼnõΩ
„QÆǨÅ∞ 'QÆ∞~°∞_»∞— 'â◊√„‰õΩ_»∞— QÆ∞~°∞,â◊√„Hõ „QÆǨÏ=ÚÅ∞ Ô~O_»∂ â◊√ÉèíHõ~°∞ÖË
HÍ=Ù# 'N— â◊√ÉèÏxfl ã¨∂zã¨∞ÎOk. â◊√ÉèÏxfl HÀ~°∞`«∞Ok. xѶ¨∞O@∞=ÙÖ’
'Hõ=∞ÖÏ N~°›i„Ñ≤Ü«∂— Jx LOk. ÅH©; <å=∞=ÚÅÖ’ 'N— XHõ\ ˜ Jx
`≥eÜ«ÚK«∞#flk. HÍ=Ù# â◊√Éèí"åK«Hõ"≥∞ÿ#k.
Wxfl q^è•Å∞QÍ N ã¨~°fi„âı+¨ì"åK«Hõ"≥∞ÿ#k. „Ѩu â◊√ÉèíHÍ~°º=Ú#‰õΩ,
NHÍ~°=Ú `«Å=∂xHõ"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Œ∞K«∞#flk. N â◊√Éèíã¨∂zHõÜÕ∞ HÍ^Œ∞,
Q“~°= „Ѩ^Œ"≥∞ÿ#k ‰õÄ_®. U =∞`«=∞O^≥·##∂, U „áêO`«=Ú#O^≥·##∂,
U ÉèÏ+¨Ü«∞O ^≥·##∂ N J#∞Ѩ^ŒO Q“~°= ã¨∂K«HõOQÍ, â◊√Éèíã¨∂K«HõOQÍ
"å_»∞`«∞O\Ï~°∞. nxx |\˜ì NHÍ~°=Ú#‰õΩ ZO`«\ ˜ L#fl`«"≥∞ÿ# ™ê÷#
=Ú#fl^À J~°÷=∞=Ù`«∞Ok.
995. N Hõ$+¨µ‚x ¿Ñ~°∞¡ Uq∞\˜ ?
ã¨[˚#∞Å#∞ `«# QÆ∞}ã¨OѨ^ŒKÕ`« ~°q∞OѨ*Ë™êÎ_»∞ HÍ|\˜ì ~å=Ú_»∞.
A N O M
|ÅOÖ’ Jkè‰õΩ_»∞ HÍ|\˜ì |Å∞_»∞. JO^ŒiH© SHõ=∞`«ºO ã¨OHõi¬™êÎ_»∞
H . C
HÍ|\˜ì ã¨OHõ~°¬}∞_»∞. ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆOÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Hõ$+¨‚=~°‚OÖ’ WÖÏ
S AT
MO I O N
l#‡OKå_»∞ QÍ|\˜ì Hõ$+¨µ_‚ ∞» . =ã¨∞^Õ=ÙxH˜ [x‡OKå_»∞ HÍ|\˜ì "åã¨∞^Õ=Ù_»∞,
#O^Œ∞x WO@ ÃÑiQÍ_»∞ QÍ|\˜ì #O^Œ#O^Œ#∞_»∞, PÜ«∞# KÕã≤#
AT
Hõ$`åºÅ#∞|\˜ì, QÆ∞}Ïxfl |\©ì QÀ=~°ú#∞_»∂, QÀqO^Œ∞_»∂ WÖÏO\˜ Z<Àfl
L IC
¿Ñ~°¡`À Hõ$+¨µ‚_»∞ Ñ≤Å∞=|_»∞`«∞<åfl_»∞. ''W`«_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ Jx
B
PU
`≥Å∞ã¨∞H˘x ÃÑOK«∞—— Jx Hõ$+¨µ‚xH˜ <å=∞Hõ~°}O [iÑ≤# QÆ~åæKå~°∞º_»∞
#O^Œ∞xH˜ D q+¨Ü«∂Å#∞ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
996. náê~å^èŒ#–ѨÓ*Ï ã¨=∞Ü«∞O xÜ«∞=∞ x|O^èŒ#Å∞ ?
nѨO Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨO, náê~å^èŒ# KÕÜ«∞‰õΩO_® ^Õ=`å~å^èŒ#
KÕ‰Äõ _»^∞Œ .™ê^è•~°}OQÍ Ñ¨Ó[ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~Ô O_»∞ nѨÑÙ¨ ‰õΩO^≥Å∞ "å_®e.
XHõ\‰˜ Äõ _® "å_»=K«∞Û. „Ѩu ‰õΩO^≥Ö’ ~Ô O_Õã≤ =`«∞ÅÎ ∞ LO_®e. „Ѩu~ÀE
HÍe#=`«∞ÎÅ∞, q∞ye# #∂<≥ fã≤"Õã¨∂Î LO_®e. H˘O`«=∞Ok XH˘¯Hõ¯
^Õ=ÙxH˜ XH˘¯Hõ¯ #∂<≥ "å_®Åx J#∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍh Wk ã¨~Ô #· k HÍ^Œ∞.
ѨÓ*Ï=∞Ok~°OÖ’ náê~å^èŒ#‰õΩ XˆH#∂<≥#∞ "å_®e. P=Ù<≥~Úº
JxflO\˜HõO>Ë „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. Wk ~ÀE "å_»_®xH˜ gÅ∞HÍHõáÈ=K«∞Û.
#∞=ÙfiÅ#∂<≥ JO^Œ~∞° ^Õ=Ùà◊§‰õÄ =∞Ozk. =∞OQÆàH◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ k, P~ÀQƺHõ~°
438 QÀѨÙ~°O....
"≥∞ÿ#k, "Õ~°∞â◊#QÆ, iÃѶ·<£¤P~ÚÖò, _®ÖϤŠ=O\˜q náê~å^èŒ#‰õΩ ѨxH˜
~å=Ù. ѨÓ[ =∞^蕺ǨÏflO ֒ѨÙ# Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∞ ZѨÙÊ_≥<· å KÕÜ∞« =K«∞Û.
L^ŒÜ«∞O "å`å=~°}O „ѨâßO `«OQÍ, PǨ¡^ŒHõ~°OQÍ LO@∞Ok HÍ|\˜ì
ѨÓ[‰õΩ =∂#ã≤Hõ „ѨâßO`«`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O֒Ѩ٠Ü≥∂QÍã¨
<åÅ∞,™êfl#O,[ѨO,^蕺#O, ™È΄`«áê~îO° , ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O"Õà◊ ã¨O^躌 , Pk`«º
ǨÏ$^ŒÜ«∞OѨ@#O, ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O `«~åfi`« ѨÓ[, x"Õ^Œ#, =∞OQÆà◊Ǩ~°u
=ÚyOz ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ∞, |O^èŒ∞q∞„`«∞ʼnõΩ f~°÷„Ѩ™ê^•Å∞ W"åfie.
997. ^Õ"åÅÜ«∞ ^Œ~°≈#O, KÕÜ«∞=Åã≤# q^èŒ∞Å∞ ?
219 "≥Ú^Œ@ ѨÙ+¨¯i}˜#k, ÖË^• ‰õΩàÏ~Úh~°∞`À J~Ú<åã¨~ˆ HÍà◊√§ Hõ_∞»
‰õΩ¯x `«Åg∞^Œ hà◊√§K«Å∞¡HÀ"åe. ÉÁ@∞ìÃÑ@∞ìH˘x ˆH∆„`«áêʼnõΩ_çx ^Œi≈O
A N O M
Kåe. QÆ∞_çH˜ „Ѩ^HŒ }∆˜ O `«~∞° "å`« ^èfiŒ [ã¨OÎ ÉèOí =ÚO^Œ∞ ™êëêìOQÆ#=∞™ê¯~°O
O H S .C
K≥Ü«∂ºe. J@∞`«~°∞"å`« =ÚY=∞O_»Ñ¨OÖ’ QÆ~°∞_»∞x ÖË^• #Okx ÖË^•
PO[<ÕÜ«Úx ^Œi≈OKåe Jkqëê‚fiÅÜ«∞"≥∞ÿ`Õ, J^Õã¨=∞Ü«∞OÖ’ PàÏfi~°∞
M ION
Å#∞ ^Œi≈OKåe. `«~∞° "å`« J=∞‡"åix ^Œi≈Oz ^•fi~á° êʼnõΩʼnõΩ #=∞㨯
iOz QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _çÖ’ ™êfiq∞x (=¸Åq~å@∞ì#∞) ѨÓlOKåe. ÉèHí `Θ À ™êfiq∞
B L IC
™êfiÜ«∞~°∂Ѩ^蕺#O K≥Ü«∂ºe. ™êfiq∞ =∞OQÆà◊Ǩ~°uH˜ #=∞㨯iOz,
f~°÷„Ѩ™ê^•Å∞ fã¨∞H˘x, =ÚY=∞O_»Ñ¨OÖ’ HÍ¿ãѨ٠‰õÄ~°∞Ûx =∂#ã≤Hõ
PU
„ѨâßO`«`«#∞ J#∞ÉèíqOz, `«^Œ∞Ѩi "≥Å∞ѨeH˜ ~å"åe. QÆ∞_çÖ’ ZѨÙÊ_»∞
Ѩ_ç`Õ JѨÙÊ_»∞ QÆO@Å∞ „"≥∂yOK« ‰õÄ_»^Œ∞. Éèí‰õΩÎÅ ^蕺<åxH˜ ÉèíOQÆO
HõeyOK«‰õÄ_»^Œ∞. WÖÏ KÕ¿ãÎ ^Õ"åÅÜ«∞ ^Œ~°≈#O =∞#âß≈Ouxã¨∞ÎOk.
998. ëÈ_»â◊ QÆ}Ѩ`«∞Å∞ J#QÍ Z=~°∞ ?
1. „|ǨχQÆ}Ѩu 2. qѶ¨∞flQÆ}Ѩu 3. ¿ÇÏ~°O| QÆ}Ѩu 4.
ÅH©;QÆ#Ѷ¨u 5. =∞ǨQÆ}Ѩu 6. `åO_»= QÆ}Ѩu 7. _è»∞O_ô QÆ}Ѩu
8. kfi=ÚYQÆ}Ѩu 9. „u=ÚY QÆ}Ѩu 10. Ü≥∂QÆQÆ}Ѩu 11. =Å¡Éèí
QÆ}Ѩu 12. ǨÏi„^• QÆ}Ѩu 13. LzÛù+¨ì QÆ}Ѩu 14. g~°QÆ}Ѩu
15. q[Ü«∞ QÆ}Ѩu 16. ã≤^Œú QÆ}Ѩu.
999. UHõqOâ◊u QÆ}Ѩ`«∞Å∞ (21) J#QÍ Z=~°∞ ?
1. ÅH©;QÆ}Ѩu 2. ã≤kQú }Æ Ñ¨u 3. zO`å=∞}˜ QÆ}Ѩu 4. UHõ^OŒ `«
QÆ}Ѩu 5. =„Hõ`«∞O_» QÆ}Ѩu 6. ÅH©;„Ѩ^Œ QÆ}Ѩu 7. xO| QÆ}Ѩu
8. ÅOÉ’^Œ~°QÆ}Ѩu 9. |∞∞}q"≥∂K«# QÆ}Ѩu 10. â◊√Hõ¡ QÆ}Ѷ¨u 11.
QÀѨÙ~°O..... 439
^èŒ∂„=∞QÆ}Ѩu 12. Hõ$+¨‚QÆ}Ѩu 13. ~°HõÎQÆ}Ѩu 14. ã¨∞=~°‚QÆ}Ѩu
15. q+¨µQ‚ }Æ Ñ¨u 16. xifiÑ∞¨¶ fl QÆ}Ѩu 17. qHõ@QÆ}Ѩu 18. ÉÏÅK«O„^Œ
QÆ}Ѩu 19. JO|~°QÆ}Ѩu 20. ÉÏÅQÆ}Ѩu 21. â◊H˜Î QÆ}Ѩu.
1000. K«`«∞ãπ „uOâ◊`ü 34 QÆ}Ѩ`«∞Å∞ Z=~°∞ ?
1. ÉÏÅQÆ}Ѩu 2. `«~°∞} QÆ}Ѩu 3. ÉèíHõÎQÆ}Ѩu 4. g~°QÆ}Ѩu
5. â◊H˜ÎQÆ}Ѩu 6. kfi[QÆ}Ѩu 7. ã≤^ŒúQÆ}Ѩu 8. LzÛù+¨ìQÆ}Ѩu 9.
qѶ¨∞fl QÆ}Ѩu 10. H˜∆„ѨQÆ}Ѩu 11. ¿ÇÏ~°O|QÆ}Ѩu 12. ÅH©;QÆ}Ѩu
13. =∞ǨQÆ}Ѩu 14. q[Ü«∞QÆ}Ѩu 15. #$`«º QÆ}Ѩu 16. T~°úfi
QÆ}Ѩu 17. UHÍHõ∆~° QÆ}Ѩu 18. =~° QÆ}Ѩu 19. „`«Hõ∆~°QÆ}Ѩu 20.
H˜∆„Ѩ`«„Ѩ^•Ü«∞Hõ QÆ}Ѩu 21. ǨÏi„^•QÆ}Ѩu 22. UHõ^ŒO`« QÆ}Ѩu
23. ã¨$+≤ì QÆ}Ѩu 24. L^ŒÌO_» QÆ}Ѩu 25. |∞∞}q"≥∂K«# QÆ}Ѩu
26. _è»∞O_ç QÆ}Ѩu 27. kfi=ÚY QÆ}Ѩu 28. „u=ÚY QÆ}Ѩu 29.
ã≤OǨÏQÆ}Ѩu 30. Ü≥∂QÆQÆ}Ѩu 31. ^Œ∞~åæ QÆ}Ѩu 32. ã¨OHõ@ ǨÏ~°
QÆ}Ѩu 33. =Å¡ÉèíQÆ}Ѩu 34. ã≤kú |∞kú QÆ}Ѩu. N O M
1001. â◊‰õΩ#O ÉÏQÍÖË H #AѨÙ_»∞, UO KÕÜ.«∂Ce?
M
™ê^è•~°}"≥∞#ÿ Ѩ#∞Å∞, x`« S
OºHõ$`«º=ÚÅ q+¨NÜ∞« =ÚÅÖ’ Ѷ~¨ "° åÖË^∞Œ .
HÍh, =ÚYº"≥∞ÿ# Ѩ#∞Åg∞^Œ |Ü«∞IÅ∞^Õ
T Oˆ~@ѨC_»∞ ^Œ∞â◊≈‰õΩ#=ÚÅ∞
Hõey#ѨÙ_»∞ H˘kÌ¿ãѨ٠Py, HÍà◊√A
=¸_»∞™ê~°∞¡ Lq∞‡"ÕÜL ∂« e.C §KÕ`∞« Å∞ Hõ_∞» QÆ∞H˘x, <À\’¡ hà◊√§áÈã¨∞H˘x
I h\˜`À Hõà§◊ #∞ `«∞_»∞K«∞H˘x ѨÓ*Ï=∞Ok~°=Ú
¯_» B
=^ŒÌ ÖË^• ZHõU L<åflã~ˆ¨ `«∂~°∞Êkâ◊QÍK«∂ã¨∂Î `«=∞ W+¨^ì =Õ `«#∞ 㨇iOK«∞
P
H˘x, |Ü«∞Å∞ ^Õ~åe. XHõ\H˜ ˜ ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ |Ü«∞Å∞^Õ~Q° Í<Õ ^Œ∞â◊≈‰õΩ#=ÚÅ∞
Z^Œ∞Ô~·`Õ P Ѩx JѨÊ\˜H˜ PѨ@O =∞Ozk.
1002. K≥_»∞ HõÅÅ∞ =zÛ#ѨÙ_»∞ UO KÕÜ«∂e ?
^Œ∞ã¨fiѨfl=ÚÅ∞ Hõey#ѨÙ_»∞ P Hõey# ã¨=∞Ü«∂xfl |\˜ì Ѷ¨e`«=Ú
LO@∞Ok. `≥Å¡"å~°∞*Ï=Ú# HõeˆQ Ѷ¨e`åÅ∞ ã¨`«fi~°OQÍ Ñ¶¨eOK«∞#∞.
~å„u"Õà◊ =KÕÛ HõÅŠѶe¨ `«O H˘O`« PÅ㨺OQÍ LO@∞Ok. J<å~ÀQƺO`À
L#flѨÙ_»∞ XˆHq+¨Ü«∞O QÆ∞iOz, Z‰õΩ¯=QÍ PÖ’zOKÕ@ѨC_»∞ P q+¨
Ü«∂Å∞ ã¨fiѨflOÖ’=¿ãÎ ÃÑ^ŒÌQÍ ^À+¨O LO_»^Œ∞. JÖÏH͉õΩOP `«#‰õΩ
ÖË^• `«#"åiH˜ W|ƒOk L#fl@∞ì ÖË^• ã¨fiÑfl¨ âßGO „ѨHÍ~°O ^Œ∞+¨Êeù `åÅ∞
HõeyOKÕ HõÅÅ∞ =zÛ#ѨÙ_»∞ "≥O@<Õ x„^Œ"Õ∞ÖÁ¯O>Ë, ^Œ∞~åæ J=∞‡"åix
440 QÀѨÙ~°O....
㨇iOK«∞HÀ=@O KÕ¿ããÎ i¨ áÈ`«∞Ok. =∞~°ã\¨ ~˜ ÀA L^ŒÜ∞« O `«Å™êfl#OKÕã,≤
Hõhã¨O =¸_»∞~°HÍÅ #∂<≥Å∞ (L^•:– P=Ù<≥~Úº, #∞=ÙfiÅ#∂<≥, P=Ú
^Œ=Ú) HõeÑ≤ g∞W+¨ì^Õ=`«=ÚO^Œ∞ nѨO "≥eyOKåe. ^Œ∞ã¨fiѨfl ^À+¨Ñ¨i
Ǩ~°O HÀã¨O LѨCÖË^• QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞ ÖË^• x=∞‡HÍÜ«∞ ѨÓ[ã¨=∞Ü«∞OÖ’
JK«Û@ LOz `«~åfi`« ^Œ∂~°OQÍ áê~°"ÕÜ«∂e.
1003. Ü«∂„`«‰õΩ "≥o`Õ áê„`«Å∞ `Õ"åe x[=∂ ?
„áêp# HÍÅOÖ’ f~°Ü ú ∂« „`«Å‰õΩ "≥àÏ¡ÅO>Ë J^˘Hõ ÃÑ^ŒÌ `«`O« QÆOQÍ
220 LO_Õk. HÍe#_»H#õ ÖË^• Z_»|¡ O_çÃÑ· ÖË^• QÆ∞„~°ÑÙ¨ ™êfisKÕã∂¨ Î Ü«∂„`«Å‰õΩ
"≥à§ı "å~°∞.^•iÖ’ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ u#∞|O_®~åÅ∞ fã¨∞‰õΩ"≥o§<å Jq H˘O`«
HÍÅ"Õ∞ =™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì `«~°∞"å`« Éè’[# J=ã¨~åÅHÀã¨O `å=Ú L#fl
A N O M
„áêO`«OÖÖ’ J=ã¨~°"≥∞ÿ# áê„`«Å∞, ™ê=∂„y H˘#∞QÀÅ∞KÕã≤, "å\˜
O H S .C
P^è•~°OQÍ =O@ KÕã∞¨ H˘<Õ"å~°∞. u~°∞QÆ∞ „ѨÜ∂« }OÖ’ P áê„`«Å∞ JK«@
M ION
=ke"ÕÜ∞« ÖËHõ â◊HQΘ ÅÆ "å~°∞ fã¨∞H˘x=KÕÛ"å~°∞. H˘O^Œ~∞° JHõ¯_Õ Z=iÔH<· å
T
^•#O KÕ¿ã"å~°∞. Ѩ^ÕѨ^Õ J<ÕHõ=∞Ok JÖÏKÕÜ«∞_»O=Å¡ "å_»∞HõÖ’
A
IC
Ü«∂„`«‰õΩ "≥o`Õ áê„`«`Õ"åe Jx <å#∞_ç U~°Ê_çOk. `Õ"åeû#
L
B
J=~°OÖË^Œ∞. HÍx g∞~°∞ "≥o¡# Ѩq„`« ã¨÷ÅOÖ’ ã¨÷ÅѨÙ~å}O, W+ì̈^Õ=`«Å
PU
„Ѩu=∞Å∞, JK«Û\˜ f~°÷„Ѩ™ê^Œ, ‰õΩO‰õΩ=∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q `≥K«∞Û‰õΩO>Ë
ã¨iáÈ`«∞Ok.
1004. „ѨѨOK«OÖ’ Ѩq„`«"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=ÙÖËq ?
„ѨѨOK«OÖ’ 1. QÆOQÍ[ÅO 2. JyflǨϟ„`«∞_»∞ 3. ^Œ~°ƒùÅ∞ 4.
qÉèí∂u Wq Ѩq„`«"≥∞ÿ#q. Jyfl–^Õ=`«Å‰õΩ ǨÏqã¨∞û #OkOK«∞@KÕ
Ѩq„`«∞_»∞. ^Œ~ƒ° Åù ∞– QÆ~∞° `«‡O`«∞xKÕ J=∞$`«O ÃÑ@ì|_»∞@KÕ Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ q.
QÆOQÍ[ÅO – QÀ=ÚY =Ú#∞O_ç =K«∞Û@<Õ Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ k. qÉè∂í u–t=Ùx
^è•~°}KÕ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#k.
1005. ѨÓ[ „áê~°OÉèí=Ú#‰õΩ =ÚO^Œ∞ áê\˜OK«=Åã≤# Hõhã¨
xÜ«∞=∂Å∞ `≥ÅѨO_ç ?
=∞QÆ"åi q+¨Ü∞« OÖ’ x`«ºO `«Å™êfl#OKÕã≤ ѨÓ[‰õΩ LѨ„Hõq∞OKåe
J<Õ xÜ«∞=∞O=ÙOk. P_»"å~°∞ Hˆ =ÅO â◊√„Hõ"å~°O `«ÅO@∞áÈã¨∞HÀ"åe.
q∞ye# ~ÀAÅÖ’ Ѩã∞¨ ѨÙhà◊√§ <≥u#Î K«Å∞¡HÀ"åe. ѨÓ[‰õΩ „Ѩ`ºÕ Hõ =GO
QÀѨÙ~°O..... 441
„Ѩu~ÀE LuH˜P~°"ãÕ ∞¨ HÀ"åe. ѨÓ[‰õΩ LѨ„Hõq∞Oz#k "≥Ú^ŒÅ∞ ѨÓ[
JÜÕ∞º=~°‰õΩ =∞#‰õΩ HÍ=Åã≤# ™ê=∂„y „ѨHõ¯<Õ =ÙOK«∞HÀ"åe. ѨÓ[
=∞^茺֒ ÖË=‰õÄ_»^Œ∞. =∞iÜ«Ú ~Ú`«~° q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz K«iÛOK«
‰õÄ_»^∞Œ . náê~å^è#Œ , x"Õ^#Œ , ÉèHí ÖΘ xË Ñ¨Ó[Å∞ =º~°O÷ . Jã¨#O "Õã∞¨ H˘x
‰õÄ~ÀÛ"åe. =∞#HõO>Ë =Ù#fl`« Pã¨#Og∞^Œ ^Õ=Ù_»∞ =ÙO_®e. ѨÓ*Ï
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~Ú`«~∞° ʼnõΩ #=∞㨯 iOK«~å^Œ∞. =∞QÆ"å~°∞ â‹=· ÙÅ∞ qÉè∂í u,
"≥+· =‚¨ ÙÅ∞ <å=∞O ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® ѨÓ[KÕÜ∞« ~å^Œ∞. P_»"å~°∞ #∞^Œ∞@ ‰õΩO
‰õΩ=∞, HÍà◊§‰õΩ Ѩã∞¨ ѨÙÖˉΩõ O_® ѨÓ[KÕÜ∞« ~å^Œ∞. HÍ=Ù# Ѩã∞¨ Ѩ٠‰õΩO‰õΩ=∞
^è•~°} „ã‘ÎʼnõΩ `«Ñ¨Êxã¨i. ѨÓ*Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P_»"å~°∞ ÉÁ@∞ìaà◊¡Å∞
^èiŒ OK«∞@ „âıÜ∞« 㨯~°O HÍ^Œ∞. ѨÓ[KÕã#≤ `«~∞° "å`« Pã¨#OfÜ«∞HõáÈ~Ú<å,
x„^Œ#∞O_ç ÖË=QÍ<Õ Ñ¨Hõ¯|@ìÅ∞ fÜ«∞HõáÈ~Ú<å ^Œi„^ŒO =ã¨∞ÎOk. Jx
ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥|∞`å~°∞.
1006. N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x ÉÏÖÏr Jx ZO^Œ∞‰õΩ JO\Ï~°∞?
A N O M
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞x `˘e~ÀAÅÖ’ J~°}ϺÅÖ’x â◊|~°∞Å∞ â◊H˜Î
H S . C
ã¨fi~°∂Ñ≤}Q˜ Í P~åkèOKå~°∞. WѨÊ\˜H© ™êfiq∞ q„QÆÇ¨ xH˜ "≥#∞Hõ „ã‘ÅÎ =Ú_ç
MO I O N
=O\˜ =Ú_ç L#fl^Œx H˘O^Œ~°∞ K≥|∞`å~°∞. Hõ#∞Hõ P"≥∞#∞ ÉÏÖÏ„uѨÙ~°
AT
ã¨∞O^ŒiQÍ ÉèÏqOKå~°∞. "≥·+¨‚"åÅÜ«∂ÅÖ’ ZHõ¯_®ÖËx q^èŒOQÍ ^Œã¨~å
L IC
ѨO_»∞QƉõΩ ™êfiq∞"åi „|Ǩϟ‡`«û"åÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOK«|_»@O, ^Õ"åÅÜ«∞OÃÑ·
B
J=∞‡"åi "åǨÏ##"≥∞ÿ# ã≤OǨÅ ÉÁ=∞‡Å∞ #Å∞"≥·Ñ¨ÙÅ LO_»@O–
PU
W@∞=O\˜=hfl P "å^•xH˜ |ÅOKÕ‰Äõ ~åÛ~Ú. ^Œã~¨ å â◊HÍκ~å^Œ# Ѩ~fi° O
Hõ^•! Hõ#∞Hõ ÉÏÖÏ„uѨÙ~° ã¨∞O^Œi <å=∂xfl Éèí‰õΩÎÅ∞ =Ú^Œ∞ÌQÍ 'ÉÏÅ—
Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. JO^Œ∞=Å¡ B`«Î ~åǨïÅ∞ 'ÉÏÖÏr— Jx JO\Ï~°∞.
~å=∂#∞AÅ"å~°∞=zÛ DÜ«∞# q+¨µ=‚ x „ѨuáêkOz x~°i÷ OK«HÑõ Ó¨ ~°fiO
™êfiq∞H˜ P~°∞=∂™êÅ∞ t=ѨÓ[, P~°∞=∂™êÅ∞ q+¨µ‚ѨÓ[ x~°fiÇ≤ÏOѨ
|_Õq. 'UHõOã¨`ü q„áê|Ǩï^è•=^ŒOu— Ѩ~°=∂`«‡ XHõ¯_Õ. ѨO_ç`«∞Å∞
aè#flã¨fi~°∂áêÅ∞QÍ K≥|∞`«∞<åfl~°x "Õ^Œ"åHõºO. ã¨~°fi^Õ=`å ã¨fi~°∂ѨO
"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞.
1007. ^èŒ~°‡~°Hõ∆} JO>Ë Uq∞\˜ ? PK«iOKÕ q^è•<åxfl `≥ÅÊO_ç?
^è~Œ ‡° O JO>Ë ^≥"· åxH˜ „Ѩu~°∂ѨO. ѨÙ~°∞ëê~å÷Å∞ <åÅ∞QÆ∞. 1. ^è~Œ ‡° O
2. J~°O÷ 3.HÍ=∞O 4."≥∂HõO∆ . ^≥=· „Ѩuáê^ŒH"õ ∞≥ #ÿ ^è~Œ ‡° â◊|OÌ Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷ÅÖ’
442 QÀѨÙ~°O....
=ÚO^Œ∞ K≥Ñʨ |_çOk. ^è~Œ ‡° |^ŒOú QÍ _»|∞ƒ ã¨OáêkOz, ^•x`À ^è~Œ ‡° |^Œ"ú ∞≥ #ÿ
HÀiHõÅ∞ f~°∞ÛH˘x, `«^•Ìfi~å "≥∂HõO∆ á⁄O^Œ∞=∞x P„Hõ=∂xHõ~O÷° . "åb‡H˜
=∞ǨÏi¬ ^è~Œ À‡~°Hu∆õ ~°H`∆˜ ó« J<åfl~∞° . ^è~Œ å‡xfl =∞#O ~°H¿∆˜ ãÎ ^è~Œ ‡° O =∞#O^Œih
~°H˜∆ã¨∞ÎOk. ^èŒ~°‡â◊|ÌO`À<Õ ÉèíQÆ=næ`å âßGO „áê~°OÉèí"≥∞ÿ#k. ^èŒ~°‡=∞O>Ë
Uq∞\’ ÉèÏ~°`O« Ö’ XˆHѨ^ºŒ O`À =ºHõOÎ KÕâß_»∞ uHõ¯# =∞ǨHõq. W`«~∞° Å∞
hˆHq∞KÕ¿ãÎ h‰õΩ ÉÏ^èHŒ Åõ ∞QÆ∞`«∞O^À P Ѩxx h=Ù W`«~∞° ʼnõΩ KÕÜ∞« ‰õΩO_®
LO_»@"Õ∞^èŒ~°‡O. ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂áêxfl `≥eã≤H˘x, ^•xx áê\˜ã¨∂Î =∞Oz
„Ѩ=~°#Î `À, ^è~Œ å‡xfl~H° O∆˜ Kåe. "Õ^OŒ , 'ã¨`º« O=^Œ ^è~Œ ‡° OK«~—° '=∂`«$^Õ"ÀÉè=í
221 –Ñ≤`$« ^Õ"ÀÉè=í —=O\˜ ^è~Œ å‡Å#∞ K≥ÑÊ≤ Ok. ^è~Œ ‡° O ã¨~fi° HÍÖÏʼnõΩ, ã¨~fi° *Ï`«∞
ʼnõΩ, ã¨~fi° ^ÕâßʼnõΩ XHõ¯\˜QÍ<Õ LO@∞Ok. hu HÍÖÏxfl|\˜,ì *Ïux|\˜,ì
}"ÕM
^Õâßxfl|\˜ì =∂~°∞`«∞Ok. QÆ∞~°∞xˆ~tÌ `« 㨄`«Ê=~°Î #`À ^è~Œ å‡xfl ~°HO∆˜ Kåe.
] ɡÅN
1008. q"åǨÏã¨=∞Ü«∂Ö’¡ rÅHõéA ¡O ÃÑ@ì_®xH˜ HÍ~°O
O H S .C ∞q∞?
ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å∞, =∞`«Ñ¨~°OQÍ–q*Ï˝#âßGѨ~°OQÍ
M ION
ѨÓ~°∞fiÅ∞U~åÊ@∞ KÕâß~°∞. ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ`«`«Î fi"Õ∞ WǨÏѨ~°™ê^èŒHõO HÍ"åÅ
AT
<Õk. rÅHõé], ÉˇÅ¡O HõeÑ≤ #∂i`Õ Jk q_»nÜ«∞\ÏxH˜ gÅ∞HÍ#O`«
B LIC
|O^èOŒ `À Hõeã≤áÈ`«∞Ok. D q"åǨÏ|O^èOŒ ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ #∞ J^Õq^èOŒ QÍ
XHõ¯\˜QÍ HõeÑ≤ LOKåÅ<Õk ã¨OˆH`«O. ÉˇÅ¡O =∞^èŒ∞~°O. rÅHõé] H∆Í~°O.
P U
rq`«O Hˆ =ÅO fÜ«∞<≥#· ^ÕHÍ^Œ∞ ÉÏ^èÅŒ <Õ HÍ~°O ‰õÄ_® Hõeã≤ LO@∞Ok.
ã¨∞YHõëêìÅ q∞„â◊=∞ ã¨fi~°∂ѨO ã¨O™ê~°=∞x ã¨OˆH`«O. ÃÑO_ç¡~ÀA ÉèÏ~åº
Éèí~°ÎÅ∞ x~åǨ~°∞Å∞QÍ LO\Ï~°∞. "åiH˜ H˘O`« ÃÑ·`«ºqHÍ~°O ‰õÄ_®
HõÅ∞QÆ=K«∞Û. <≥uÎg∞^Œ „|Ǩχ ~°O„^èŒO LO@∞Ok. JHõ¯_» QÆ#∞Hõ rÅHõé]
ÉˇÅ¡O LOz`Õ <å_»∞Å ^•fi~å â◊s~°OÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOz, P ÃÑ·`«º „ѨHÀáêxfl
â◊q∞OѨ KÕã¨∞ÎOk. rÅHõé] ÉˇÅ¡O PÜ«Úˆ~fi^ŒÑ¨~°OQÍ P~ÀQͺxH˜
=∞OzQÆ∞}O Hõey#k.
1009. K«O„^Œ∞x `«e¡^ŒO„_»∞Öˇ=~°∞ ?
K«O„^Œ∞x [##O QÆ∞iOz "Õ~∞° "Õ~∞° q^è•Å∞QÍ Ñ¨Ù~å}ÏÅ∞ K≥áêÊ~Ú.
J„u =∞ǨÏi¬ J#ã¨∂Ü«∞`À ~°u„H©_»ã¨Å∞ѨÙ`«∞O_»QÍ PÜ«∞#‰õΩ ˆ~`«ã¨∞û
Ѩ`«#=∞~ÚOk. "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞ ^•xx =¸_»∞ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕâß_»∞.
JO^Œ∞Ö’ XHõ ÉèÏQÆO J„uHõO\˜ Ü«∞O^Œ∞ „Ѩ"ÕtOzOk. P HõO\˜#∞O_ç
„|Ǩ‡Oâ◊`À K«O„^Œ∞_»∞ [x‡OKå_»x =∂~°¯O_ÕÜ«∞ѨÙ~å}O K≥|∞`«∞#flk.
QÀѨÙ~°O..... 443
J„u `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∞¨ <Î åfl_∞» . PÜ«∞# <Õ„`åÅ#∞O_ç Q˘Ñ¨Ê `Õ[ã¨∞û "åºÑ≤O
zOk. P HÍOux ^Œâk◊ ‰õΩ¯Å∞ ^èiŒ OKå~Ú. HÍx P `Õ[ã¨∞û#∞ Éèií OK«ÖHË õ
k‰õΩ¯Å∞ ^•xx ã¨=Ú„^ŒOÖ’ "≥_»Å„HõH˜¯#q. P`Õ[ã¨∞û <˘HõKÀ@ KÕiÛ
„|Ǩχ ^•xH˘Hõ ѨÙ~°∞+¨~∂° Ѩq∞zÛ<å_»∞. ^Õ=`«ÅѨC_»∞ ™È=∞=∞O „`«O`À
„áêi÷OK«QÍ ã¨=Ú„^ŒO #∞O_ç K«O„^Œ∞_»∞^ŒƒùqOKå_»∞. Wk =∞`«ûº ѨÙ~å}
Hõ^äŒ#O. D`«_»∞ q+¨µ‚=Ù Ü≥ÚHõ¯ Z_»=∞Hõ#∞fl.
^Œkèâ◊OY `«∞™ê~åÉèíO H©∆~å~°‚= ã¨=Ú^Œƒù="£∞
#=∂q∞ â◊t#O ™È=∞O â◊OÉè’~°‡‰õΩ@ Éèí∂+¨}"£∞
ÃÑ~°∞QÆ∞, â◊OY=Ú, =∞OK«∞Å=Öˇ `≥Å¡<≥·# HÍOu Hõey#"åxx, ^Õ=
^•#=ÙÅ∞ zÅ∞‰õΩ#ѨC_»∞ áêÅã¨O„^ŒOÖ’ [x‡Oz#"åxx, â◊OHõ~°∞x
t~ÀÉèí∂+¨}"≥∞ÿ# K«O„^Œ∞x QÆ∞iOz #=∞㨯iOK«∞K«∞O\˜x.
1010. ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞㨇~°} ã¨~°fiHÍÅã¨~åfi=ã¨÷ÅÖ’ KÕÜ«∞=KåÛ?
A N O M
x~°Éºíè O`«~O° QÍ KÕÜ∞« =K«∞Û. 'HõÖ∫ Hˆ â◊= H©~#ΰ "£∞— Jx LѨx+¨`∞« ÅÎ ∞
K≥|∞`«∞#flk. ZѨC_≥·<å ZHõ¯_≥·<å <å=∞㨇~°} KÕÜ«∞=K«∞Û. XHõ™êi XHõ
H S . C
MO I O N
t+¨µº_»∞ ~å=∂#∞[Ü«∞fO„^Œ∞x XHõ „Ѩâfl◊ J_çQÍ~°∞. ''™êfig∞! |Ç≤Ï~ˆ âÌ ßxH˜
"≥o§ HÍà◊√§‰õÄ_® Hõ_∞» HÀ¯‰õΩO_® =ã¨∞<Î åfl#∞. =ÚY„ѨHÍ∆ à◊#O ‰õÄ_» HÍÖË^∞Œ .
AT
JѨC_Õ QÆ∞_çÖ’ f~°÷„Ѩ™ê^Œ qxÜ≥∂QÆO [~°∞QÆ∞`«∞#flk. WѨC_»∞ <Õ#∞
IC
"≥o§ "åxx ã‘fiHiõ OK«=KåÛ?—— JO^Œ∞‰õΩ ~å=∂#∞[ Ü«∞fO„^Œ∞Å∞ '^≥=· f~°÷
B L
„Ѩ™ê^•Å=Å¡ h=٠Ѩq„`«∞_»"Ò`å=Ù. hqO\˜H˜ áÈ~Ú `åÑ‘QÍ ™êfl<å^Œ∞Å∞
PU
=ÚyOK«∞H˘x =KÕÛ=~°‰õΩ, f~°÷ „Ѩ™ê^Œ HÍ~°º„Hõ=∞O PQÆ^Œ∞ Hõ#∞Hõ ZÖÏ
L<åfl áÈ~Ú "å\˜x ã‘fiHõiOK«@O =ÚYºO.— Jx ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ~°∞.
Hõ#∞Hõ „ã‘ÎÅ∞ =Ú@ì~Ú# HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® ^≥·=<å=∞ 㨇~°} KÕÜ«∞=K«∞Û#∞.
JÖÏO\˜"Õà◊ =∞Ǩ =∞O„`« Ѩ~î°O =∂„`«O ‰õÄ_»^Œ∞.
1011. „ѨѨOKåxfl [Ü«∞OK«QÆeˆQ Ѩ<≥flO_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ Uq ?
„ѨѨOKåxfl [~ÚOz =∂#"À`«Î=Ú_»∞ HÍ=\ÏxH˜ =∞x+≤ 12
QÆ∞}ÏÅ#∞ J=~°K«∞HÀ"åe. Jq 1.*Ï˝#=Ú–`«`åfi~°÷=Ú `≥eÜ«Ú@∞, 2.
ã¨`«º=Ú–qâ◊fiÇ≤Ï`«"≥∞ÿ# Ü«∞^•~°÷=Ú Ñ¨Å∞‰õΩ@ 3. ^Œ=∞=Ú–=∞<À
x„QÆǨÏ=Ú 4. „â◊√`«=Ú–P^蕺u‡Hõ âßG=Ú q#∞@, 5. J=∂`«û~°º=Ú–
r=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ ^Õfi+¨=Ú ÖˉõΩO_»∞@, 6.„Ç‘Ïó–JHÍ~°º=Ú KÕÜ«Ú@‰õΩ
ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ∞» @ 7.uuH∆Í– j`Àëê‚k ^ŒfiO^Œfi=ÚÅ#∞ã¨ÇÏ≤ OK«∞@, 8. J#ã¨∂Ü«∞
444 QÀѨÙ~°O....
–Ѩ~^° À+¨=ÚÅ#∞ |Ü«∞@ ÃÑ@ìHáõ È=_»O. 9. Ü«∞[˝=–PyflëÈì=∂k =∞Ǩ
Ü«∞[˝=ÚÅ∞ 10.^•#=Ú – áê„`«`« Ziy ^•#OKÕÜ«Ú@ 11. ^èŒ$u–
WO„kÜ«∞x„QÆǨÏ=Ú 12. â◊=∞=Ú – JO`«iO„kÜ«∞ x„QÆǨÏ=Ú `«Ñ¨ã¨∞û
„áê^è•#ºO.
1012. "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ =_ô¤ K≥e¡ã¨∞Î<åfl~°∞, Jã¨Å∞ ZѨÙÊ_»∞ f~°∞ `«∞Ok?
Wk "ÕOHõ\ÏK«Å =∞Ǩ`«‡ºOÖ’ HõxÊOKÕ FHõ^.Œè =∞#OPÜ«∞xfl ZO`«
P~åkèOz<å P ѨÙ}ºO"≥Ú`«ÎO ѨÓ~°fi[#‡áêáêÅ∞ `˘ÅQÆ_®xˆH ã¨iáÈ
`«∞Ok `«Ñ¨Ê, D [#‡Ö’ =∞#HõO@∂ ѨÙ}Ϻxfl ã¨OáêkOK«∞ HÀ_®xH˜
222 ™ê^茺Ѩ_»^Œ<Õ q+¨Ü«∂xfl ã¨OˆH`«~°∂ѨOQÍ K≥ѨÊ_»"Õ∞–=_ô¤ˆH ã¨iáÈ`ÀOk
`«Ñ¨Ê Jã¨Å∞ f~°_»OÖË^Œx J#_»=∞O>Ë r`«O "≥Ú`«ÎO ÉÏH©Åf~°∞Ê_»∞ˆH
A N
ã¨iáÈ`Õ, WÅ∞¡ QÆ_çKÕ^≥ÖÏ ? Jx J#∞‰õΩ#fl@¡#fl=∂@.
„áêi÷OKåe ? .C O M
''„áê~°÷#——JO>Ë ''Ü«∂K«O H
1013. Z=ix
#O—— ÖËHõ J_»QNÆ_»O.S„áêi÷ JO>Ë "Õ_»∞‰õΩ<Õ
M
"å_»∞, J_çˆQ"å_»∞. HÍ|\˜ì ''„áêi÷OIK«O∞—— JO>Ë ''J_»∞QÆ∞—— JxJ~°÷O.
(ã¨∂.PO.x) Wk „áêK«ºÉèÏ+¨ÅA T
Ö’x q=~°}. ^•^•Ñ¨ÙQÍ „ѨѨOK«OÖ’x
IC∂ ÉèÏ+¨ÅÖ’ ã¨=∂<å~°÷Hõâ◊ÉÏÌÅ∞) JO>Ë "Õ_»∞
ÉèÏ+¨ÅÖ’#∂ „áê~°÷#L(PÜ«
H˘#∞@, Ü«U ∂zOK«B∞@ JxJ~°O÷ . J_»Q@Æ O ("Õ_∞» HÀ=@O) J#flk x~°∂Ñ≤`«
=∞~ÚOkP Hõ#Hõ Ô~O_»=„Ѩâ◊fl Z=ifl J_»QÍe J#flk =ã¨∞ÎOk. "Õ_»∞‰õΩ<Õ
"å_çH˜ UkHÍ"åÖ’ Jk W=fiQÆey#"å_çx J_»QÍe. h~°∞HÍ"åeû =zÛ
#ѨC_»∞ "Õ∞Ѷ¨Ú}˜‚ J_»QÍe. JO`ÕHÍx Jyflx J_çyÖÏÉèíO ÖË^Œ∞Hõ^•.
JÖψQ HÍ"åeû# ^•xx W=fiQÆey#"å}Ë‚ J_»QÍe. Ji÷Ö’x ^≥·#ºO,
J=ã¨~°O QÆ∞iÎOK«QÆÅ P ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OKåe (J_»QÍe) PÜ«∞#
=∂„`«"∞Õ =∞#Ö’x x*Ï~Úfx ^Œi≈OK«QÅÆ _»∞. „áê~°#÷ KÕÜ∂« eû# J=ã¨
~°O U~°Ê_çOk. JO^Œ∞ˆH 'JiúJ=ã¨~°O— Ji÷Ü≥ÚHõ¯ =∞#ã¨∞û ÉèíQÆ=O`«∞_»∞
=∂„`«"Õ∞ K«∂_»QÆÅ_»∞. PÜ«∞# ã¨~åfiO`« ~åºq∞ „áê~°÷# KÕÜ«∞QÍ KÕÜ«∞QÍ
QÍx JiúÖ’x 'JǨÏO—ѨÓiÎQÍ #tOK«^Œ∞. JǨÏO #tã¨∞Î#fl H˘Ån
''„áê~°÷#Ö’—— `«b¡#`« ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. P `«b¡#`« ÅHõ∆ ºã≤kú"≥·Ñ¨Ù UHÍ„QÆ`«
KÕ‰Äõ ~°∞ã¨∞OÎ k. =∞#ã¨∞û#∞ x+¨¯Å‡+¨OQÍ KÕã∞¨ OÎ k. JѨC_»∞ Jiú Pâ◊Ü∞« O
Ѷ¨eã¨∞ÎOk. „áê~°÷# KÕÜ«∂eã≤# J=ã¨~°O ''ÅHõ∆ ºO—— "≥·Ñ¨Ù z`«Îâ◊√kú`À
Ѩܫ∞xOK«\ÏxˆH.
QÀѨÙ~°O..... 445
1014. "≥∂Hõ∆=∞#QÍ Uq∞\˜ ?
"≥∂Hõ∆=∞O>Ë Jxfl\ ˜h q_çz"ÕÜ«∞QÆÅ_»"Õ∞. (=ÚK«"≥∂K«<Õ) JѨÊ\˜
=~°‰Äõ P <åà◊O^•fi~å PǨ~å™ê~åxfl fã¨∞‰õΩx ÃÑiy ÃÑ^Œ^Ì #·≥ ^Àã¨ÑO¨ _»∞
`«# PǨ~°<åà◊O #∞O_ç `å#∞ "Õ~Ô #· @∞¡ =ºH˜Î ‰õÄ_» `å#∞#fl |O^è∞Œ ,q∞„`«,
QÆ$ǨÏ|O^è•Å #∞O_ç `≥yáÈ~Ú W=`«eH˜ ~åQÆey`Õ Jk"≥∂Hõ"∆ ∞Õ . `«#"åiH˜
`«# Z^Œ∞~°∞QÍ Ñ¶∞¨ ’~°H+õ Oì¨ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl, K≥Ñʨ ÖËx J==∂#O [~°∞QÆ∞`«∞<åfl
<å@HõOÖ’ Z=~À XHõ áê„`«^•è iH˜ [~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞ìQÍ ÉèÏqã¨∂Î U=∂„`«ÑÙ¨
K«Å#=¸ ÖˉõΩO_® q_çq_ç LO_»_»"Õ∞ WǨÏÖ’Hõ"≥∂Hõ∆O. D ™ê^èŒ#
ÃÑiy#>Ë¡Î`Õ ÉèíQÆ=^≥·HõºO `«Ñ¨Ê^Œ∞. ‰õΩKÕÅ∞_»∞ nxH˜ QÆ\ ˜ì™êHõ∆ ºO.
1015. t=ÙxH˜ =∂ˆ~_»∞ ^ŒàÏÅ∞ J#fl ZO^Œ∞H˜+¨ìO ?
U ^≥·"åxH© Wq W+ì̈O Jq Jx+ì̈O Jx LO_»^Œ∞. aÅfiO (=∂ˆ~_»∞)
=¸_»∞ Hõ#∞flÅ PHÍ~°O`À L#fl Ѩ„`åÅ`À â◊OHõ~°∞}˜‚ áÈe LO@∞O^Œh,
aÖÏfixfl HÀ™êHõ 8 ~ÀAÅáê>Ë "å_»∞HÀ=_»O `«Ñ¨ÙÊHÍ^Œ∞ HÍ|\˜ì P 8
A N
JOÔH â◊O‰õ~°∞x J+¨ì=¸iÎ q^•<åxfl `«ÅÑ≤™ÈÎOk. HÍ|\©ì, aÅfiÉèí㨇O
O M
H . C
(PÜ«Úˆ~fi ^ŒOÖ’x B+¨^èŒO) â◊s~åxH˜ r~°]Ö’áêhfl x„^Œ=∂O^•ºhfl
S
O IC
q+¨µN
`˘Åyã¨∞ÎOk HÍ|\©ì aÅfiO â◊O‰õ~°∞xH˜ W+¨ì=∞<åfl~°∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞.
1016. K≥#flˆHâ◊=M ™êfiq∞ N =∞ǨIO
x*ÏxH˜ J=`å~åÅ ã¨OYº A T ‚=Ùx J=`å~°=∂ ?
22 Jx ÉèÏQÆ=`«O K≥Ñ≤ÊOk. „Ѩ`ÕºHõ
„ѨÜ∂≥ [#L#fl ã¨O^Œ~L C
åƒùÖI’¡ =∂„`«"∞Õ HõxÑ≤OKÕ J=`å~åxfl ^Œâß=`å~åÖ’¡
KÕ~åÛ~°∞. ^ŒU `å΄`ÕB
Ü«Ú_»∞ ™êH∆Í`«∂Î q+¨µ‚=Ù J=`å~°"Õ∞ J~Ú<å ^Œâß=`å
~åÖ’¡ÖP Ë_»∞. Pk =~åǨ=`å~°O ^Œâß=`å~åÖ’¡ XHõ>Ë J~Ú<å PÜ«∞xH˜
ѨÓ*Ï Ñ¨Ù~°™ê¯~åÅ∞ÖË=Ù. HÍ|\˜ì N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù‰õΩ L#fl XHõ JOâß=`å
~åxfl „áêOfÜ«∞"≥∞#ÿ ¿Ñ~°∞`À K≥#flHˆ â◊=Ù_»∞ J<åfl~∞° `«Ñʨ PÜ«∞# Hˆ â◊=Ù_Õ
Hõ^•! XHõ"àÕ ◊ Pq„QÆÇ¨ xfl K≥#flÑ@¨ }ì O#∞O_ç`z≥ Û LO\ψ~"≥∂! K≥#flHˆ â◊=
<å=∞O U ѨÙ~å}ÏÖ’¡#∂ Hõ#|_»^∞Œ . HÍ|\˜ì D PÅÜ«∞O Hˆ â◊"åÅÜ«∞"Õ∞.
1017. ^Œâ◊~°^äŒ∞x ÉèÏ~°ºÅx QÆ∞iOz `≥eÜ«∞*ËÜ«∞O_ç ?
ã‘`å~å=ÚÅ HõÖϺ}=∞Ü«∂ºHõ qâßfiq∞„`«∞_Õ Hõ#Ѩ|_»ÖË^ŒO>Ë,
N=∞„^•=∂Ü«∞}Ïxfl #_çÑO≤ z# =∞O^ä~Œ ° P Ѷ∞¨ @ìO Ñ≤=∞‡@ T¿ã ÖˉΩõ O_®
áÈ~ÚO^ŒO>Ë D =ÚQÆ∞æ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ K«i„`« QÆ∞iOz "åb‡H˜ PÖ’z™êÎ_®?
~å=Ú}©‚, JÖψQ ã‘`«=∞‡h QÆ∞iOz „"åÜ«∞_»O PÜ«∞#H˜=ÚYºO. P
446 QÀѨÙ~°O....
„`À=Ö’ Z=~°∞ HõxÊ¿ãÎ "åà◊§x QÆ∞iOz ZO`«=~°‰õÄ J=ã¨#~°"≥∂ JO`Õ
q=i™êÎ_»∞ `«Ñ¨Ê "åà◊§ Ǩϟ^•H˜ „áê=ÚMϺxfl WzÛ z=i=~°‰õÄ "åi
K«i„`«x „"åÜ«∂Åx J#∞HÀ_»∞, J#∞HÀÖË_»∞ "åb‡H˜.
1018. `Õ*’ã¨fi~°∂Ñ≤}∞Å∞, ^è•"Õ∞â◊fii}∞Å∞, ѨOK«=∞Ǩ Ѩu„=`«Å∞,
Éèí‰õΩÎ~å„O_»∞, â◊‰õΩÎÅ∞, ã¨f ã¨fi~°∂Ñ≤}∞Å∞, ѨOK«Hõ#ºÅ∞ Z=~°∞ ?
1. #Å∞QÆ∞~°∞ `Õ*’ã¨fi~°∂Ñ≤}∞Öˇ·# ã¨`«∞Å∞ : 1. ã¨f ™êq„u 2.
ã¨f âßO}˜¤ex 3. ã¨f ã‘`å 4. ã¨f^Œ=∞Ü«∞Ou.
ѨOK«k=º ^è•"Õ∞â◊fii}∞Å∞ : "≥‰· Ωõ O~î"° åã‘ ~°=∂ (ÅH©;^Õq) QÀÅHõ"åã‘
223 ~åkèHÍ, ™êˆH`«Ñ¨Ùˆ~ ã‘`å, ÔH·ÖÏ¿ã Q“s„|Ǩχ֒ˆH „|Ǩχ}© ѨOK«k=º
^è•"Õ∞â◊fi~°O â◊√Éèí~°∂Ñ≤}©II
A N O M
ѨOK«=∞ǨѨu„=`«Å∞:ã‘`,« J~°∞O^èfŒ ,áê~°fif, J#ã¨∂Ü«∞, âßO}˜e¤ h.
ѨOK«=∞Ǩ Éè‰í Ωõ ~Î åO„_»∞ : J#ã¨∂Ü«∞, â◊|i, wѨ„ã‘Î g∞~å, q^Œ∞~å}©.
H S .C
ѨOK«=∞Ǩâ◊‰õΩÎÅ∞ : ÅH©;, ã¨~°fiã¨fif, HÍm, `å~å, ^Œ∞~åæ
O
M ION
ѨOK«ã¨f ã¨fi~°∂Ñ≤}∞Å∞ : ™êq„u, K«O„^Œ=∞u ã‘`«, ^Õ=Ǩïu,
^Œ=∞Ü«∞Ou.
AT
ѨOK«Hõ#ºÅ∞ : JǨÏź, „^ÒѨk, `å~°, ‰õΩOf, =∞O_À^Œi. g~°∞
B L
ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞„QÆǨÏ=Ú#∞ á⁄Ok ^èŒ#∞ºÖˇ·# Hõ#ºÅ∞.
P U1019. t"åJaè¿+HõO "å\˜ Ѷ¨e`åÅ∞ Uq∞\˜ ?
`«∞Åã≤f~°O÷ –=∞#âß≈Ou, áêÅ∞–n~å…ÜÚ« =Ù, ÃÑ~°∞QÆ∞–=Oâßaè=$kú,
K«HÔ ¯~°–â◊„`«∞[Ü«∞O, `Õ<–≥ q^•º, ã¨Ow`«=$kú, <≥~Úº–ã¨fi~å‚~›°`,« Ѩhfl~∞° –
ã¨HõÅ Sâ◊fi~°º„áêÑ≤Î, K«O^Œ#O–^èŒ<åaè=$kú, qÉèí∂k–ã¨~°fi~ÀQÆx"åi}˜†
x=∞‡~°ãO¨ –=∞~°}ÉèÜ í ∞« O ǨÏ~°O† ѨOKå=∞$`åÅ∞–^ÕÇϨ ^•~°∞_躻 O† ѨÙ=ÙfiÅ∞
–ã¨∞YO† J~°\ј ਠ√◊ §–=º=™êÜ«∞O† J#flO–ÃÑO_ç,¡ ™œÉèÏQƺO† ѨOK«Ö’ǨÏ
[ÅO–=∞O„`«ãk≤ ,ú Hõã∂¨ iÎ –HÍ~°º™êѶŨ ºO† ^•x=∞‡~°ãO¨ –â◊„`«∞=jHõ~}° †
ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ=º=ÚÅ∞– PÜ«Ú~åÌÜ∞« O† =∂#=Ù_»∞ `«#HÀiHõÅ∞ f~°∞ÛH˘#∞
@‰õΩ ÉèQí =Æ O`«∞x #=q^è• Å∞QÍ H˘Å∞ã¨∞<Î åfl_∞» , P ÉèQí =Æ O`«∞x Jaè¿+HõO
^•fi~å, 㨇~°}^•fi~å H˘Åz „Ѩã¨#flO KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞.
1020. „ã‘ÎÅ∞ t=eOQÍ~°Û# KÕÜ«∞=K«Û<å ?
t=eOQÍ~°Û# JO^Œ~°∂ KÕÜ«∞=K«∞Û. "åi "åi ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å`À
t=eOQÆÑÓ¨ [ KÕÜ∞« =K«∞Û. Hˆ =ÅO 't"åÜ«∞#=∞ó— J<Õ <å=∞O`À "≥Ú`«OÎ
J~°Û#KÕã≤<åKåÅ∞, ^èŒ#∞ºÅ=∞=Ù`åO.
QÀѨÙ~°O..... 447
„ÉÏǨχ}ó Hõ∆„uÜ≥∂ "≥·â◊ºó â◊¥„^À "å „Ñ¨uÖ’=∞[óI
ѨÓ[ÜÕ∞`«û`«`«O eOQÆO `«`«Î#‡O„`Õ} ™ê^Œ~°"£∞ II
‰õΩO|Ǩ˙ˆHÎ# =Ú#Ü«∞ó „ã‘Î}Ï=∞ã≤ `«^ä•#º`«óI
JkèHÍ~Àã≤Π㨈~fi™êO t=eOQÍ~°Û<Õ kfi*ÏóII
''„ÉÏǨχ} Hõ∆„uÜ«∞ "≥·â◊º â◊¥„^•k ã¨~°∞fiÅ∂ t=eOQÍxfl, "åi
"åi q^è•<åÅ`À P^Œ~°OQÍ Ñ¨ÓlOKåe. F=Ú#∞ÖÏ~å! Wxfl =∂@ÖˇO
^Œ∞‰õΩ? (ѨÙ~°∞+¨µÖËHÍHõ) „ã‘ÅÎ ∞‰õÄ_® t"å~å^è#Œ ‰õΩ JkèHÍ~°∞ÖË. t=eOQÍ~°Û
#Ö’ JO^Œ~°∂ JkèHÍ~°∞ÖË—— D"åHͺÅ∞ Nt=ѨÙ~å}O, q^Õºâ◊fi~°
ã¨OÇ≤Ï`«Ö’x 38,39,40â’¡HÍÅÖ’xq. J~Ú`Õ H˘xfl„QÆO^ä•Å#∞ Ѩije¿ãÎ
ÉÏ}eOQÍxfl =∂„`«O J`«ºO`« xÜ«∞=∂Å`À JiÛOKåe Jx K≥ÑÙ¨ <Î åfl~∞° .
ÉÏ}eOQÆO, ™êÅ„QÍ=∞O „ã‘ÎÅ∞ P~åkèOK«~å^Œx H˘xfl „QÆO^ä•ÅÖ’
LOk. ѨÓ~°fiã¨∞"åã≤#∞Å∞ ã¨Ê\˜HõeOQÍxfl ѨÓlOK«=K«∞Û. Jx t=ѨÙ~å
}OÖ’ LOk. q^èŒ"å<åO „Ѩ=$`åÎ<åO ™êÊù\ ˜HõO ѨiH©iÎ`«"£∞I
N O M
(q^Õºâ◊fi~°ã¨OÇ≤Ï`« 51= â’¡HõO) áêi÷=eOQÆ Ñ¨Ó[ JO^ŒiH© „âı+¨ª=∞x
A M ION
H S . C
K≥áêÊ~°∞. "≥O_ç eOQÆO x¿+^èŒOHÍ^Œ∞. ~°[`« eOQÍ~°Û# Sâ◊fi~°º „Ѩ^ŒO.
MO I O N
"≥O_ç, |OQÍ~°O=O\˜ ^è•`«∞=ÙÅ∞ t=q~Àº^Œƒ"ù åÅ∞, Jx H˘xfl ѨÙ~å}ÏÖ’¡
LOk. HÍx "å\˜x PÉè~í }
AT ° ÏÅ∞QÍ ^èiŒ OK«_O» ÖË^•? Hõ#∞Hõ eOQÍ~°Û#QÍ
L IC
„ã‘ÎʼnõΩ "≥O_çx¿+^èŒO, J#_®xH˜ „Ѩ=∂}OÖË^Œ∞. t=eOQÍ~°Û# KÕã≤#
„ã‘Î Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ KåÖÏ=∞Ok ѨÙ~å}ÏÖ’¡<Õ HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~∞° . Ѷڨ â◊‡ J<Õ Éè‰í Ωõ ~Î åÅ∞.
B
PU
Ѷ¨Úâı‡â◊fi~° *’ºui¡OQÆ Pq~åƒù"åxH˜ HÍ~°}"≥∞ÿ# =∞Ǩ`«∞‡~åÅ∞. JHõ¯
=∞Ǩ^Õq "≥Ú^ŒÖ#·ˇ t=eOQÍ ~°Û‰õΩÅ∞ K«i„`«Ö’ „Ѩãk≤ .ú J~Ú`Õ áê^Œ~ã° ¨
eOQÍxfl =∂„`«O kfiAÅ∞ P~åkèO KåÅx t=ѨÙ~å}O K≥|∞`ÀOk.
1021. ÉèÏ~°fÜ«∞ Hõà◊Å∞ J#QÍ Uq ?
"å`åûºÜ«∞#∞_»∞ ¿Ñ~˘¯#fl K«`«∞+¨ì+≤ª HõÅÅ∞. 1. w`«=Ú 2. "å^ŒºO
3.#$`«ºO 4. PÖËYºO (z„`«ÖËY#O) 5. qâı+¨ HõKÕÛù^ŒºO (uÅHõO, Ѩ„`«
ÉèíOQÆO) 6. `«O_»∞Å ‰õΩã¨∞=∞ |eqHÍ~åÅ∞(aÜ«∞ºÑ¨ÙÑ≤O_ç, ѨÓÅ`À
|e=ÚQÆ∞æÅ∞) 7. ѨÙëêÊã¨Î~°}O (ѨÓÅ`À â◊Ü«∞ºÅ∞, Pã¨<åÅ∞) 8. ^Œâ◊#
=ã¨<åOQÆ~åQÆO (^ŒO`åʼnõΩ =„™êÎʼnõΩ ~°OQÆ∞Å^ŒÌ_»O) 9. =∞}˜Éèí∂q∞HÍ
Hõ~°‡ (=∞}∞Å`À ÉÁ=∞‡Å∞xi‡OK«_»O) 10. â◊Ü«∞# ~°K«#Å∞ (|∞∞`«∞=ÙÅ
##∞ã¨iOz â◊Ü«∞º ÖË~°Ê~°K«_»O) 11. L^ŒHõ"å^ŒºO ([Å`«~°Oy}˜) 12.
448 QÀѨÙ~°O....
L^ŒHÍѶ∂¨ `«O (=ã¨O`«Hˆ oÖ’ h~°∞ z=∞‡_»O) 13. z„`«Ü∂≥ QÍÅ∞ ("ÕëêÅ`À
ã¨OK«iOK«_»O) 14. =∂ź„QÆ^äŒ# qHõÖÏÊÅ∞ (=∂ÅÅ#∞ ‰õÄ~°∞Û@) 15.
âıY~°HÍÑ‘_» Ü≥∂[#O (ѨÓÅH˜s\ÏÅ∞, `«ÅK«∞@∞ì) 16. <ÕѨ^䌺Ü≥∂QÍÅ∞
(JÅOHõ~}° q^è•<åÅ∞) 17.Hõ~Ñ‚° „¨ `«ÉOíè QÍÅ∞ (U#∞QÆ∞^ŒO`åÅ`À, â◊OYO`À
Hõ~å‚Éèí~°}ÏÅ∞) 18. QÆO^èŒÜ«ÚH˜Î (ã¨∞QÆO^茄^Œ"åºÅ`«Ü«∂s) 19. Éèí∂+¨}
Ü≥∂[# (#QÆÅ #ÅOHõiOK«∞HÀ=_»O) 20. WO„^Œ*ÏÅO (HõxHõ@∞ì) 21.
H“K«∞=∂~°Ü≥∂QÆO (ã¨∞ÉèíQÆ Hõ~°}Ï^Œ∞Å∞) 22. ǨÏã¨ÎÖÏѶ¨∞=O (KÕ`«∞Ö’x
=ã¨∞=Î Ùefl =∂Ü«∞O KÕÜ∞« _»O) 23. qz„`«âßHõ Ü«¸+¨ÉHíè ∆õ º qHÍ~°„H˜Ü∞« Å∞
224 (~°Hõ~°HÍÅ=O@Å∞KÕÜ«∞_»O) 24. áê#Hõ ~°ã¨~åQÍã¨=Ü≥∂[#O (áê#
HÍÅ∞, =∞^ŒºOKÕÜ«∞_»O) 25. ã¨∂p"åã¨Hõ~°‡ (QÆ∞_»¤Å∞‰õΩ@ì_»O) 26.
A O M
ã¨∂„`«„H©_» (^•~°O`ÀKÕ¿ã „H©_)» 27. g}Ï_»=∞~°∞Hõ"å^Œ#O 28. „Ѩ¿ÇÏoHõÅ∞
N
(QÆ∂_è®~°H÷ qõ `«fiâH◊ )Θ 29. „Ѩu=∂Å (¿Ñ~°_Åô ∞K«^=Œ _»O) 30. ^Œ∞~åfiKH« ~õ #°
O H S .C
Ü≥∂QÆO (qÖÏã¨OHÀã¨O H˜+¡ ~ì¨ K° #« Å∞ K«^=Œ _»O) 31. ѨÙã¨HÎ "õ åK«HOõ (J~°=÷ O
`«OQÍ K«^Œ=_»O) 32. <å@HÍMϺ~ÚHÍ ^Œ~°≈#O (<å@HÍʼnõΩ, Hõ^äŒÅ‰õΩ
T
ã¨O|OkèOz#*Ï˝#O) 33. HÍ=º ã¨=∞™êºÑ¨Ó~°}O (Ѩ^•ºÅ`À ã¨=∞㨺Å#∞
A
B L IC
ѨÓiOK«_O» ) 34. Ѩ\Hì˜ Í"Õ„`« "å# qHõÅÊO („¿Ñ=¶ Ú`À‰õΩsÛÅ∞, =∞OKåÅ∞
JÅ¡_»O) 35. `«Hõ∆Hõ~°‡ (qÖÏã¨O HÀã¨O ÉÁ=∞‡Å∞ KÕÜ«∞_»O) 36. `«Hõ∆}O
PU
(Hõé]Ѩx<Õ~°∞Ê) 37. "åã¨∞Î (QÆ$ǨÏx~å‡}q^Œº) 38. ~°∂Ѩº~°`«flѨsHõ∆
(~°∂áêÜ«∞ÅÖ’, ~°`åflÖ’¡x <å}º`« x~°‚~ÚOK«_»O) 39. ^è•`«∞"å^ŒO
(֒ǨÅ∞ ÅaèOKÕ „Ѩ^ÕâßÅ#∞ Hõ#∞Q˘#_»O) 40. =∞}˜~åQÍHõ~° *Ï˝#O
(=∞}∞ÅQÆ#∞Å#∞ Hõ#∞Q˘#_»O) 41. =$H∆ÍÜ«Ú~ˆ fi^Œ Ü≥∂QÍÅ∞ (K≥@¡ "≥^· ºŒ
*Ï˝#O) 42. "Õ∞+¨‰Ωõ ‰õΩ¯@ÖÏ=Hõ Ü«Ú^Œqú kè (á⁄>Ëàì √◊ §,HÀà◊√§,ÖÏ=Hõ Ѩ‰Ω∆õ Å
ѨO^•Å∞) 43. â◊√Hõ ™êiHÍ „ѨÖÏѨ#O(zÅ∞HõʼnõΩ, QÀiOHõʼnõΩ =∂@Å∞
<Õ~°Ê_»O) 44. L`åû^Œ, ã¨O"å^Œ#, ˆHâ◊=∞~°Ì#O (Xà◊√§, HÍà◊√§ Ѩ@ì_»O,
`«ÅO@_»O.."≥ÚII<Õ~°∞Ê) 45.JHõ∆~° =Ú+≤ìHÍ Hõ=#O (#º™êÎHõ∆i Hõq`«fiO)
46. "Õ∞¡zÛù`« HõqHõÅÊO (JHõ∆~° =º`«ºÜ«∞O KÕ`« ™ê^èŒ∞ â◊ÉÏÌxfl J™ê^èŒ∞
â◊|OÌ QÍ „Éèqí ∞OѨ*Ü Ë ∞« _»O) 47. ^ÕâÉ◊ Ïè ëê q*Ï˝#O (|Ǩï ÉèÏëê *Ï˝#O)
48. ѨÙ+¨Êâ◊Hõ\ ˜Hõ (ѨÓÅ~°^ä•Å∞, ѨšH©Å∞ KÕÜ«∞_»O) 49. xq∞`«Î *Ï˝#O
(â◊√ÉèÏâ◊√Éèí â◊‰õΩ# Ѩi*Ï˝#O) 50. Ü«∞O„`« =∂`«$Hõ (Ü«∞O„`« x~å‡}O
<Õ~°∞Ê) 51. ^è•~°}=∂`«$Hõ (UHõã¨O^è•„QÆǨÏ}O) 52. ã¨Oáê~î°ºO (XHõi
##∞ã¨iOz J<Õ‰õΩÅ∞ =e¡OK«_»O) 53. =∂#ã‘„H˜Ü«∞ (=∞#ã¨∞û#∞ J#∞
QÀѨÙ~°O..... 449
‰õΩ#fl JOâ◊OÃÑ· ˆHO„nHõiOK«_»O) 54. HÍ=º„H˜Ü«∞ (HÍ=º~°K«#) 55.
Jaè^è•# HÀâ◊K«ÛùO^À q*Ï˝#O (xѶ¨∞O@∞, Kè«O^Œã¨∞û Ѩi*Ï˝#O) 56.
„H˜Ü∂« HõÅÊO (HÍ"åºÅOHÍ~° âßGѨi*Ï˝#O) 57. Kèe« `«Hõ Ü≥∂QÆO (=∂~°∞
"Õ+O¨ `À K«ÖÏ=∞}˜) 58. =GQÀѨ#O (=„™êÎÅ#∞ =∂Ü«∞OKÕÜ∞« _»O) 59.
^Œ∂º`« qâıã¨O (E^•Å‰õΩ ã¨O|OkèOz#*Ï˝#O) 60. PHõ~°¬„H©_»Å∞
(E^ŒO"≥Ú^ŒÖˇ·# P@Å∞) 61. ÉÏÅ„H©_»#HõO (Ñ≤Å¡Å P@Ö’¡<Õ~°∞Ê) 62.
"≥·#~ÚH©*Ï˝#O (QÆ[,Jâ◊fiâßGѨi*Ï˝#O) 63. "≥·[~ÚH©q^Œº (q[Ü«∞
™ê^èŒ<ÀáêÜ«∞ Ѩi*Ï˝#O) 64. "åºÜ«∂q∞H©*Ï˝#O (âßs~°Hõ "åºÜ«∂Ü«∞
Ѩi*Ï˝#O)
1022. LѨ"åã¨O KÕÜ«∞_»O =Å# Ѷ¨e`«"Õ∞q∞\˜ ?
ÉèQí =Æ O`«∞x J#∞„QÆÇϨ O á⁄O^Œ_®xˆH LѨ"åã¨O. WOHÍ K≥áêÊÅO>Ë,
âßs~°H,õ =∂#ã≤Hõ =∂e<åºÅ#∞ =keOK«∞HÀ=_®xˆH LѨ"åã¨nHõ.∆ xëê¯
=∞OQÍ D nHõ#∆ ∞ KÕÜ∞« QÆey`Õ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =∞#HÀiHõÅ#∞ J_»Q‰Æ Ωõ O_®<Õ
A N O M
<≥~"° ~Õ ∞° Û`å_»x „Ѩfu. â◊s~åxH˜ JÅã¨@ Hõey`Õ<Õ =∞#ã¨∞ ã≤~÷ Ñ° _¨ ∞» `«∞Ok.
H . C
=∞#ã¨∞û ã≤~÷ Ñ° _¨ ç x„QÆÇ¨ xfl á⁄Ok`Õ<Õ P`«‡*Ï˝#O ‰õÅ∞QÆ∞`«∞Ok. P`«‡*Ï˝#O
S AT
MO I O N
á⁄Ok#ѨC_Õ F=∞x+≤ `«#x `å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. `«#x `å#∞ `≥Å∞ã¨∞
HÀ_»=∞O>Ë<Õ ^≥·=O QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»#fl=∂@. LѨ"å㨠nHõ∆~ÀA#
AT
ѨO_»¡#∞, áêÅ#∞ ã‘fiHõiã¨∂ΠѨÓiÎQÍ ^≥·=zO`«#Ö’<Õ nH∆Íã¨=∞Ü«∂xfl
QÆ_»áêe. L IC
B
U Dâ◊fi~°Ñ¨Ó[‰õΩ =∂ˆ~_»∞ ^ŒàÏÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ ?
P1023.
''UHõaÅfiO t"å~°Ê}O—— Jx =∂ˆ~_»∞ ^ŒàÏÅÅ`À t=Ùx ѨÓl™êÎ~∞° .
=¸_»∞ ^Œà=◊ ÚÅ∞ HõÅã≤ XHõ¯JO_»=Ú#<Õ LO_»∞#∞ HÍ=Ù#, nxH˜ aÅfi=Ú
Jx ¿Ñ~°∞ =zÛOk. D =¸_»∞ ˆ~‰õΩʼnõΩ P^蕺u‡HõOQÍ.
ѨÓ[‰õΩ_»∞–ѨÓ[º=Ú –ѨÓ[† ™È΄`«=Ú – ã¨∞Î`«º=Ú – ã¨∞Îu†
*Ï˝`–« *ËÜ
˝ ∞« =Ú–*Ï˝#=Ú† JxJ~å÷Å∞ K≥ÑC¨ K«∞<åfl~∞° . Dq^èOŒ QÍ (3˛3)
=¸_»∞, =¸_»∞#∞ "Õˆ~fi~°∞QÍ ÉèÏqOK«∞@ÜÕ∞ „uѨÙ\˜*Ï˝#=Ú, WkÜÕ∞
J*Ï˝#=Ú, "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ HõxÊOz##∂, J^è•~°HÍO_»=Ú XHõ¯>Ë J~Ú#@∞¡,
'F=∞Ǩ ^Õ"å! ã¨$+≤ì, ã≤÷u, ÅÜ«∞HÍ~°‰õΩ_»"≥·# h"Õ =∂ˆ~_»∞^Œà◊=Ú #O^Œ∞
=¸_»∞ Ѩ„`«=ÚÅ∞QÍ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ =Ù#fl@∞¡ `ÀK«∞K«∞<åfl=Ù.
450 QÀѨÙ~°O....
ѨÓ[‰õΩ_»=Ù h"Õ, ѨÓlOѨ|_»∞#k h"Õ, ѨÓ*Ï„H˜Ü«∞=Ù h"Õ J<Õ
ÉèÏ=O`À JÉè^Ë |Œ ∞kú`À ѨÓlOK«∞@ÜÕ∞ ã¨iÜ≥∞ÿ # Ѩ^uúŒ , =∞iÜ«Ú Ñ¨Ù}ºÑ¶Å¨
„Ѩ^=Œ Ú. Dq^è"Œ ∞≥ #ÿ ÉèÏ==Ú`À ѨÓlOK«‰Ωõ O_»∞@ÜÕ∞ J*Ï˝#=Ú =∞iÜ«Ú
áêѨ ¿ÇÏ`«∞=Ù. D *Ï˝#~°Ç¨Ï㨺=Ú#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx, aÅfiѨ„`«~°∂Ѩ=Ú`À
„uѨÙ\˜*Ï˝#=Ú#∞, háê^Œ=ÚÅK≥O`« <Õ#∞ ã¨=∞iÊOK«∞K«∞<åfl#∞. 't"À
ǨÏ"£∞— t"ÀǨÏ"£∞, J#∞ =∞Ǩ"åHõº*Ï˝#=Ú#∞, ã≤~÷ Ñ° ~¨ ∞° Û#kÜÕ∞ aÖÏfi~Û° #
Ü«∞QÆ∞#∞. Ѩq„`«=∞QÆ∞ Dâ◊fi~° ѨÓ[‰õΩ D aÅfiѨ„`«=Ú ã¨~°fi„âı+¨ª"≥∞ÿ#k
=∞iÜ«Ú Ju Ѩq~°`« "≥∞ÿ#k. t"å~°Û#ʼnõΩ =¸_»∞ ˆ~‰õΩÅ`À#∞#fl ѨÓiÎ
225
aÅfi^Œà◊=Ú#<Õ LѨÜ≥∂ yOK«=Öˇ#∞. XHõ™êi HÀã≤# aÅfiѨ„`«=ÚÅ∞,
ã¨∞=∂~°∞ 15 ~ÀAÅ=~°‰õΩ ѨÓ[~°›`« HõeæÜ«ÚO_»∞#∞. "å_çáÈ~Ú##∞
^À+¨=ÚÖË^Œ∞. HÍx =¸_»∞ˆ~‰õΩÅ∞ =∂„`«=Ú `«Ñ¨Êxã¨iQÍ LO_»=Öˇ#∞.
N O M
UHõaÅfi Ѩ„`«OÖ’x =¸_»∞~ˆ ‰õΩÅÖ’ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ #k „|Ǩχ JxÜ«Ú,
A
H .C
‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #k q+¨µ=‚ xÜ«Ú, =∞^躌 #∞#flk ã¨^•t=Ù_»xÜ«Ú, ѨÙ~å}=ÚÅÖ’
O S
M ION
`≥eÜ«ÚK«∞#flk. =∞iÜ«Ú aÅfi^àŒ =◊ ÚÖ’x =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆ=Ú#O^Œ∞ J=∞$`«
=Ú#∞, "≥#∞HõÉèÏQÆ=Ú# Ü«∞‰õ∆ΩÅ∞#∞ =ÙO_»∞@ KÕ`«, aÅfiѨ„`«=ÚÜ≥ÚHõ¯
=ÚO^Œ∞ÉèÏQÆ=Ú#∞ t=Ùx"≥·Ñ¨Ù =ÙOz ѨÓlOK«=Öˇ#∞.
B L IC
aÅfi=#=Ú HÍjˆH∆„`«=Ú`À ã¨iã¨=∂#"≥∞ÿ#k Jx âßG=ÚÅÖ’
`≥Å∞ѨÙK«∞<åfl~∞° . =∂ˆ~_»∞K≥@∞ì =Ù#flKÀ@, P K≥@∞ì „H˜O^Œ t=Ù_»∞ LO\Ï_»∞.
PU
WO\˜ P=~°}Ö’ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# =∂ˆ~_»∞K≥@∞ì=Ù#flKÀ, PѨ^ŒÅ∞
`˘Åy ã¨Ô~· fiâ◊fi~°º=ÚÅ∞ HõÅ∞æ#∞. `«∂~°∞Ê#=Ù#flKÀ ã¨∞Y„áêÑ≤ÎHõÅ∞æ#∞,
Ѩ_»=∞~°"≥·Ñ¨Ù# =Ù#flKÀ ã¨∞Ѩل`«ã¨O`å#=Ú HõÅ∞æ#∞. ^ŒH˜∆}"≥·Ñ¨Ù =Ù#flKÀ
Ü«∞=∞ÉÏ^èŒÅ∞ =ÙO_»=Ù.
â’¡II aÖÏfi<åO ^Œ~°≈#O ѨÙ}ºO, ã¨Ê~°≈#O áêѨ<åâ◊#"£∞I
JѶ¨∞’~°áêѨã¨OǨ~°O UHõaÅfiO t"å~°Ê}"£∞ II
aÅfiÑ„¨ `«=ÚÜ≥ÚHõ¯ ^Œ~≈° #O=Å# ѨÙ}º=Ú ÅaèK∞« #∞. "å\˜x ã¨Ê $tO
K«∞@ =Å# ã¨~°fiáêѨ=ÚÅ∞ #tOK«∞#∞. XHõaÅfiѨ„`«=Ú#∞ t=ÙxH˜
ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ`À JiÊOK«∞@ =Å#, Ѷ¨∞’~åuѶ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨ=ÚÅ∞ Ãã·`«=Ú
x~°∂‡Å=∞QÆ∞#∞. W\˜ì „uQÆ∞}=ÚÅ∞QÆÅ aÅfi^Œà◊=Ú#∞ h‰õΩ JiÊOK«∞
K«∞<åfl#∞. ##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOѨÙ=Ú.
1024. [Ѩ=Ú KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ q_çzÃÑ@ì^Œy# Ѩ#∞Å∞ Uq ?
PÅ㨺O [$OÉèí}O x„^•‰õ∆Ω=O x+‘ª=#O ÉèíÜ«∞"£∞ I
hKåOQÆã¨Ê~°≈#O HÀѨO [ѨHÍÖË q=~°˚ÜÕ∞`üII
QÀѨÙ~°O..... 451
Jx K≥ѨÊ|_ç#@∞ì [Ѩ=Ú KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ ™È=∞i`«#O,P=ÙeO`«,
x„^Œ, `«∞=Ú‡, Lq∞‡"ÕÜ«Ú@,ÉèíÜ«∞O, â◊s~°=Ú#O^Œe hK«"≥∞ÿ# J=Ü«∞=
=ÚÅ#∞ ã¨Ê $tOK«∞@, HÀѨO=O\˜ Ѩ#∞Å#∞ "≥O@<Õ q_çzÃÑ@ì=Öˇ#∞.
1025. x["≥∞ÿ# t=ѨÓ[ Uk ?
„áê}∞ÅO^ŒiH© LѨHÍ~°=ÚQÍqOK«∞@, „áê}∞ÅO^ŒiÃÑ· ^ŒÜ«∞
K«∂ѨÙ@, PѨ^ŒÅÖ’ L#fl"åix P^Œ∞H˘x, "åiH˜ JÉèíÜ«∞=ÚxK«∞Û@
x["≥∞#ÿ t"å~å^è#Œ Jx hÅHõO~î° nHõ`∆ ∞« Å PÉèÏ}HõO. ã¨~fi° É∂íè `ÀѨH~õ }° O
/ ã¨~°fiÉèí∂`å#∞HõOѨ#O, ã¨~åfiÉèíÜ«∞ „Ѩ^•#OK«/t=™êº~å^èŒ#Oq^Œ∞ó.
1026. t=ѨÓ*Ï Ñ¶¨Å=Ú#∞ q=iOK«∞=Ú ?
t=ѨÓ[ KÕã#≤ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å‰õΩ t=Ù_»∞ "åi WO@ =∞kOz# U#∞QÆ∞
Å#∞, "åÜ«Ú"ÕQÆ=Ú`À ‰õÄ_ç# QÆ∞é]=ÚÅ#∞, K«O„^Œ=ÚY∞ÅQÆ∞ „ã‘ÎÅ#∞
x=ã≤OѨ *ËÜ«ÚK«∞<åfl_»∞. (™ê¯O^ŒÑ¨Ù~å}O).
1027. `«O„`«=ÚÅx U „QÆO^èŒ=ÚʼnõΩ ¿Ñ~°∞?
ã¨~,æ° „Ѩuã¨~,æ° =∞O„`«x~°Ü
A N O M
‚ ∞« , ^Õ=`å ã¨xfl"âÕ ,◊ f~°,÷ =~å‚„â◊=∞, Ü«ÚQÆ
H S . C
^è~Œ ‡° , ~å[^è~Œ ‡° , ѨÙ}º, #~°Ö’Hõ"åã¨, ^Õ=`åK«„HõÜ∞« O„`« ÅHõ} ∆ , „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨
MO I O N
ÅHõ∆}, „ÉÏǨχ} ã¨O¿ã=#, „=`«*’ºuifi*Ï˝<åk J<ÕHõq+¨Ü«∂Å#∞
É’kèOK«∞ „QÆO^ä•Å‰õΩ `«O„`«=ÚÅx ¿Ñ~°∞. `«O„`«=ÚÅ∞ Pã≤HÎ õ `«O„`«=ÚÅ∞
AT
=∞iÜ«Ú É∫^Œú`«O„`«=ÚÅ∞ JxÔ~O_»∞ q^èŒ=ÚÅ∞QÍ HõÅ=Ù. Pã≤ÎHõ `«O„`«
L IC
=ÚÅ∞ =∞~°Å "≥·+¨‚= `«O„`«=ÚÅ∞ â‹·=`«O„`«=ÚÅ∞, â◊H˜Î `«O„`«=ÚÅ∞
B
Jx =¸_»∞ q^èŒ=ÚÅ∞QÍ qÉèílOѨ|_ç#q.
U"≥·kHõ „QÆO^äŒ=ÚÅO^Œ∞ U qÉèÏQÆ=Ú#O^Œ∞ ˆ~MÏ
P
1028.
QÆ}˜`«=Ú#‰õΩ „áê^è•#º=Ú W=fi|_ç#k ?
Ü«∞[˝âßÅÅ#∞, Ǩϟ=∞"ÕkHõÅ#∞ qq^èŒ PHõ$`«∞ÅÖ’ xi‡OK«_®xÔH·
=∂~°^æ ~Œ ≈° =ÚÅ∞QÍ ~°∂á⁄OkOK«|_ç# ''â◊√Ńùã∂¨ „`«=ÚÅÖ’—— ~ˆ MÏQÆ}`˜ =« Ú
#‰õΩ J`«ºO`« „áê^è•#ºO DÜ«∞|_ç#k.â◊√Ńù=Ú J#QÍ`å_»∞ Jx
J~°÷=Ú.`å\˜ ã¨Ç¨Ü«∞O`À (<Õ_»∞"≥∞[iOQ∑ >ËÑπû=O\˜ H˘Å`« ʼnõΩ
LѨÜ∂≥ yOK«∞`å_»∞) ~ˆ MÏQÆ}`˜ « xÜ«∞=∞=ÚÅ#∞ J#∞ã¨iOz D „QÆO^ä=Œ Ú
ÅO^Œ∞ âßÖÏx~å‡}q^è•#O q=iOK«|_çOk.
1029. NHõ$+¨µ‚x K«∞@∂ì LO_Õ ~å[Hõ#ºÅO^Œ~°∂ =∞ǨÏ~°∞¬ÅO\Ï~°∞ x["Õ∞<å ?
x["Õ∞. N~å=Ú_»∞ ѨÙO™êO "≥∂ǨÏ#~°∂áêÜ«∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ ‰õÄ_»
"≥∂ǨÏO HõeyOKÕ ™œO^Œ~°ºO HõÅ"å_»∞. PÜ«∞# J~°}ϺʼnõΩ "≥o§#ѨÙ
452 QÀѨÙ~°O....
_®Ü«∞# ™œO^Œ~°ºO K«∂z ã¨~°fiã¨OQÆѨi`åºQÆ∞Öˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ HÀiHõ`À
PÜ«∞##∞ H“yeOK«∞H˘#É’Ü«∂~°∞. JѨÙ_®Ü«∞# ''<å^èŒ∞<å <å^èŒ∞<å——
WѨC_»∞ HÍkѨC_»∞ HÍ^Œ∞. D J=`å~°O UHõѨffl„=`«x+ª̈O. Hõ$ëê‚=`å~°
HÍÅOÖ’ g∞HÍ J=HÍâ◊O =ã¨∞OÎ ^Œx `≥eÑ≤#>ˇO¡ÿ k. ~å=Úx x„^ŒÖÑË Ù¨ @‰õΩ
"≥o¡# qâßfiq∞„`«∞_®Ü«∞##∞ H“yeOK«∞H˘#É’~Ú, x„QÆÇ≤ÏOK«∞H˘x,
^•fiѨ~° Ü«ÚQÆOÖ’ JOâ◊QÍ ã¨`«ºÉèÏ=∞Ö’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
NHõ$+¨‚™êfiq∞ Ü«∞=`å~°Ñ¨iã¨=∂Ѩκ#O`«~°O, P K«∞@∞ìѨ@¡QÆÅ
É’Ü«∞Å∞ H˜~å`«∞Å∞=zÛ NHõ$+¨‚™êfiq∞"åi ÉèÏ~°ºÅ#∞ <åÉèÏ~°º JO>Ë
226 <åÉèÏ~°º Ü«∞x H“yeOK«∞H˘O@∂ HÍ=∞„H©_»Å‰õΩ |ÖÏ`«¯iã¨∞Î<åfl~°∞.
Hõ$+¨‚x~åº}Ï#O`«~°O „uÖ’Hõ q[Ü«∞ ^èŒ#∞~°ú~°∞_≥·# J~°∞˚#∞_»∞ "åi ^•_ç
#∞O_ç „ã‘ÎÅ#∞ ~°H˜∆OѨÖËHõ áÈÜ«∂_»∞.
A N O M
JѨÙ_»∞ Hõ$+¨µ‚x ÉèÏ~°ºÖÏ H˜~å`«∞Å`À ''™êfiq∞ "å~°=`å~°O KåeOz
O H S .C
WOHÍ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ ^•@ÖË^Œ∞. XHõ¯™êi ã¨=Ú„^ŒOÖ’ "≥∞ÿÅ™êfl<åÖÏ
M ION
K«iOz q∞=ڇѨ`«∞Å∞QÍ ã‘fiHõi™êÎ=∞x #q∞‡OKå~°∞. "å~°∞ "≥∞e¡QÍ
T
ã¨=Ú„^ŒOÖ’ *Ï~°∞H˘O\Ï~°x ÉèÏqOz, XH˘¯Hõ¯H˜~å`«∞_»∞ `å#∞
A
IC
ÔQ·H˘#^ŒÅz# „ã‘ÎH˜ `åà◊√§ QÆ\ ˜ì "åix ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ™êfl#O KÕÜ«Ú=∞x,
B L
`åà◊√§ Ѩ@∞ìH˘x X_»∞¤# ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. P„ã‘ÎÅ∞ XHõ¯™êi ã¨=Ú„^Œ`«~°OQÍ
PU
ÅÖ’ =Úxy, g∞™êÅ∞QÆ_®¤Å`À ''ǨÏ~°Ç¨Ï~° =∞Ǩ^Õ=—— JO@∂ ÃÑ·H˜ÖËã¨∞Î
<åfl~°∞. JÜ«∂ºÉÏÉ’Üü∞! g~°O`å =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ â◊Ñ≤™êÎ~°x ÉèíÜ«∞Ѩ_ç
H˜~å`«∞Å∞ áêiáÈ~Ú#@∞¡ ÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}O ™êHõ∆ ºq∞ã¨∞Î#flk. J~Ú<å
NHõ$+¨‚ ™êfiq∞H˜ 16108 =∞Ok ÉèÏ~°ºÅO>Ë Jk r"Õâfi◊ ~° ã¨O|O^è"Œ ∞Õ QÍx
`«∞K«Ûù HÍ=∞ˆHmHõ=HÍâ◊=ÚO_Õ „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ã¨O™ê~° |O^èŒOHÍ^Œ∞.
1030. Ѩ^ŒÇ¨~°∞ Ѷ¨ÖÏÅ <À=ÚÖ’ Ѩ#ã¨Ñ¨O_»∞¡ ‰õÄ_® 16 W"åfiÖÏ?
=∞#O ÉèQí =Æ O`«∞#‰õΩ ëÈ_»â’ѨKå~åÅ∞ KÕ¿ã@ѨC_»∞ ã¨∞=~°~‚ `° fl« ãO≤ Ǩ
ã¨#O ã¨=∞~°ÊÜ«∂q∞ #=~°`fl« ã≤OǨã¨#O ã¨=∞iÊã¨∞<Î åfl#O\ÏO. ã¨=∞iÊ
™êÎ=∂? `«^Œ~°÷=∞Hõ∆`å<£ ã¨=∞~°ÊÜ«∂q∞ ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ JHõ∆`«Å∞
ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl =∞O\ÏO. 16 ѨO_»∞¡ ÅaèOKÕâ◊H˜Î LO_ç W¿ãÎ =∞Oz^Õ!
Jk XHõÑO¨ _»∞ WzÛ „Ѩ`åº=∂flÜ∞« OQÍ "Õ~ˆ 15 ѨO_»∞¡ ÃÑ@ì=K«∞Û. ''=∞#
U==∞#∞ëêº}ÏO HÍ~°}O |O^èŒ "≥∂HõÜ ∆ ∂≥ ó—— =∞#ã¨∞û „Ѩ^•è #O. „â◊^QúŒ Í
<À=Ú <ÀKå~å? ÖË^•? J<Õk =ÚYºO.
QÀѨÙ~°O.....
1031. ÅHõ∆=`«∞ÎÅ <À=Ú ZÖÏ <ÀK«∞HÀ"åe ?
''`«=∞™È=∂*’ºu~°æ=∞Ü«∞—— J<Õ LѨx+¨}‡O„`«"Õ∞ náê~å^èŒ#‰õΩ
=¸ÅO.J*Ï˝#=∞<Õ pHõ\ ˜Ö’#∞O_ç ##∞fl*Ï˝#=∞<Õ HÍOuÖ’xH˜ fã≤
H˘x~å! JxJ~°÷O. J^Õ náê~å^èŒ#. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ *’ºuã¨ûfi~°∂ѨÙ_»∞.
D „ѨÑO¨ K« =∞O`å ^ŒfiO^ŒfiO. JO^Œ∞Hˆ náê~å^è#Œ ‰õΩ ~Ô O_»∞ =`«∞ÅÎ ∞O_®e.
"åxx =ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆOÖ’ HõeÑ≤, nѨtY "≥eæOKåe. "≥#∞Hõ =∂„`«O U
=uÎHÍ=uÎ "Õ~°∞QÍ LO_®e. ^ŒfiO^Œfi=∞Ü«∞"≥∞ÿ# „ѨѨOKåxfl XHõ¯\˜QÍ
"≥eæOKÕ `Õ[ã¨ûfi~°∂ѨÙ_Õ ^≥·==∞x nx Ѩ~°=∂~°÷O. ÅHõ∆ J<Õk LѨÅHõ∆HõO.
Wk q∞ye# <À=ÚÅ =Öˇ<Õ q+¨fiHˆ û# ѨÓ[ (QÆ}ѨuѨÓ[) =∞O@áê~°Û#,
HõÅâß~å^èŒ#Å`À ÅHõ∆náêÅ∞ "≥eyOz, ^≥·"åxfl ѨÓlOKÕ„=`«O, K«Hõ¯QÍ
`≥eã≤# UѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_≥·<å KÕ~Ú™êÎ_»∞. g∞Ô~·<å PÜ«∂ ѨÓ[Å∞KÕã≤ <À=Ú
<ÀK«∞HÀ=K«∞Û. U^≥"· åxH˜ „ѨfHõQÍ <À=Ú <Àã¨∞<Î åfl~À P ™êfiq∞H˜ ã¨ÇϨ „ã¨
<å=∞ ѨÓ[ K≥eO¡ Kåe. ÅHõ=∆ `«∞ÅÎ <À=Ú t=Ѩ~O° QÍ q+¨µÑ‚ ~¨ O° QÍ ‰õÄ_®
N O M 1034. UÜÕ∞ M
L#flk.
H A . C
M~°O
1032. =∞O„ ` «Ñ¨Ù+¨Ê=∞O>Ë
N S
Uq∞\˜ ?
I O
=∞##O KÕÜÚ« "åix
Ѷ¨ÅO`ÀÜ«∞O— XHõP‰õΩ<≥·<å XHõA T
HO∆˜ KÕk =∞O„`« O . NHõ$+¨µ_‚ ∞» 'Ѩ„`«O, ѨÙ+¨ÊO
ÉèíH˜Î`À ã¨=∞iÊ™êÎ~À L "åixC ѨÓ=Ù<≥·<å XHõѨO_≥·<å h\˜<≥·<å Z=~°∞
I ~°H˜∆™êÎ_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞. =∞O„`«Ñ¨Ù+¨Ê=∞O>Ë
=∞O„`åxfl ѨU B™êfiq∞áê^•Å‰õΩ ã¨=∞iÊOK«∞HÀ=@O ÖË^•, JHõ`∆ Å« ∞,
Ù+¨ÊOQÍ
ѨÓ=ÙÅ#∞ P=∞O„`«ãǨ Ï≤ `«OQÍ ™êfiq∞áê^•Å‰õΩ ã¨=∞iÊOK«∞ HÀ=@O. =∞#O
U^≥·<å ѨÓ[QÍh Ǩϟ=∂^Œ∞Å∞QÍh x~°fiÇ≤Ï™êÎO. P ѨÓ*Ï#O`«~°O,
J~°Û‰õΩÅ∞ ѨÓ[KÕã≤# Hõ~°ÎÅO^Œi ^Àã≤à◊§Ö’ JHõ∆`«Å`À ‰õÄ_ç# ѨÓ=ÙÅ∞
QÍh, ˆH=ÅO ѨÓ=ÙÅ∞QÍx LOz, "åi"åi QÀ„`«<å=∂Å#∞ K«kq,
=∞O„`«Ñ¨Ù+¨ÊO ™êfiq∞áê^•ÅHõ_» ã¨=∞iÊ™êÎ_»∞. P =∞O„`«O F"£∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨
j~ü+¨O ^Õ=O qâßfiHõ∆O qâ◊fiâ◊OÉèí∞="£∞ Jx „áê~°OÉèí=∞ø`«∞Ok. "Õ~Ú
j~°¬=ÚÅ∞QÆÅ ÉèíQÆ=O`«∞x qâ◊fi"Õ∞ <Õ„`«OQÍ QÆÅ"åxx, Ö’HÍxH˜ â◊√Éèí
HÍ~°‰õΩ_≥·# "åxx Jx„áê~°OaèOz J\˜ì"åxH˜ ѨÙ+¨Ê =∞O„`«~°∂ѨO`À
=∞#ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl ã¨=∞iÊOK«@"Õ∞ =∞O„`«Ñ¨Ù+¨Ê=∞O>Ë. D =∞O„`«OÖ’
ÉèíQÆ=O`«∞x qâ◊fiq~å@ûfi~°∂ѨO =i‚OѨ|_»∞`«∞Ok.
453 454 QÀѨÙ~°O....
1033. ѨOK«„H˜Ü«∞Å∞ J#QÍ Uq∞\˜ ?
1. Láêã¨#–ѨÓ[QÆkÖ’QÍh, PÅÜ«∞OÖ’QÍh „áêi÷OK«_O» , ÉèHí `Θ À
„Hõ=∞tHõ∆}`À, PKå~°=º=Ǩ~åÅ∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î ^≥·"å~å^èŒ# KÕÜ«∞_»O. 2
L`«û=O – ‰õΩ@∞O|OÖ’Hõeã≤ ѨO_»∞QÆÅ∞, "Õ_»∞HõÅ∞ [iÑ≤OK«@O, LѨ
"å™êk „H˜Ü«∞ÅÖ’ áêÅ∞ѨOK«∞HÀ=_»O, xÜ«∞=∂#∞™ê~°O PÅÜ«∂ʼnõΩ
"≥à_¡◊ O» . 3. JÇ≤ÏO™êq^è•#O : W`«~∞° Å Ü≥∂QÆHˆ =∆ ∂Å∞ PÖ’zOKÕ x™êfi~÷°
r=# q^è•#O, =∂#ã≤HOõ QÍ#∞, âßs~°HOõ QÍ#∞, W`«~∞° Å#∞ Ç≤ÏOã≤OK«x
'JÇ≤ÏO™êq^è•#O—`À ‰õÄ_ç# Hõ~‡° |^Œrú =#O.4. f~°Ü ÷ ∂« „`«Å∞ : „áêѨOzHõ
227 Ѩ~°=∞~Ú# q+¨Ü«∂Ö’K«#Å∞ =^ŒeÃÑ\˜ì, gÅ∞#∞|\˜ì f~°÷Ü«∂„`«Å∞
™êyã¨∂Î, ÉèíQÆ=O`«∞x, QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂ ã¨O^Œi≈ã¨∂Î "≥·~åQƺq^è•<åxfl JÅ
A O M
"å@∞ KÕã¨∞HÀ=@O. 5.ã¨O™ê¯~°O : ѨÙ~°∞_»∞,<å=∞Hõ~°}O, Hõ~°‚Éèí∂+¨}O,
N
JHõ~∆ åÉèϺã¨O, LѨ#Ü«∞#O, q"åǨÏO,=∞~°}O...WÖÏ J<ÕHõ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’
O H S .C
PK«iOKÕ ÃÇ·ÏO^Œ= PKå~° =º=Ǩ~åÅ#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ x~°fiÇ≤ÏOK«@O.
O
ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ PÅÜ«∂ʼnõ
I NΩ "≥àıÎ =∞Ozk ?
x[O K≥áêÊÅO>Ë =∞#‰õΩ J=HÍâ◊
A T O =Ù#flO`« "Õ∞~° L^ŒÜ∞« HÍÅOÖ’
N =∞Ǩq+¨µ‚=Ùh, PÜ«I∞#CJ=`å~°Öˇ·# ^Õ=Ùà◊§h, ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∞OÖ’
â◊OHõ~°∞}©‚ PÜ«B∞# ~°L∂áêÅ~Ú#@∞=O\˜ ^Õ=Ùà◊§h „Ѩu~ÀE ^Œi≈OKå
eûO^ÕP Uifi+µ¨ O‚ Éè=í O ™êÜÕ∞ J#∞x`«º"£∞—— J~Ú`Õ Wk ™ê^躌 OHÍx
. ''„áê`«
Ѩx J~Ú#ѨÊ\˜H© WHõ¯_» F J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# qâı+¨O LOk. qëê‚ÅÜ«∞OÖ’
`«∞Åã≤ f~å÷xfl, ѨÓ=∂Åh W™êÎ~°∞. =∞#O L^ŒÜ«∂<Õfl ^Œi≈ã¨∞Î<åflO
Hõ^•. `«∞Åã≤f~°÷O âßfiã¨HÀâßxflâ◊√„ÉèíѨ~°∞ã¨∞ÎOk. ѨÓ=∂Å JÅOHÍ~°
„Ñ≤Ü«∞`åfixfl Hõeyã¨∞ÎOk. W^ŒO`å k#K«~°º „áê~°OÉèíOÖ’ ÖË^• rq`«
„áê~°OÉèíOÖ’ J=ã¨~°O.
WHõ ™êÜ«∞OHÍÅO t=^Œ~≈° #=∞ѨC_»∞ =∂ˆ~_®‰õΩÅ∞ =Úxy f~å÷xfl
Éèí™ê‡xfl W™êÎ~°∞. =∂ˆ~_»∞ h~°∞ r~°‚HÀâßxfl â◊√„ÉèíѨ~°∞ã¨∞ÎOk. Éèí㨇O XHõ
f~°∞ "≥·~åQƺ^Œ$+≤ìx HõÅ∞QÆKÕã¨∞ÎOk. D f~°∞ÉèÏ=#, ~ÀA =ÚyâßHõ UO
KÕâß#x ѨijeOK«∞‰õΩ#fl ѨâßÛ`åÎÑѨ _¨ ®xH© ÖË^• rq`«ÑÙ¨ K«~=° ∞HÍÅO
Ö’#∂ =ÚH˜ÎH˜J=ã¨~°O. D „Ѩâ◊flˆH =∞~ÀHÀ}O#∞Oz ã¨=∂^è•<åxfl
K«∂¿ãÎ |~°(=∞#ã¨∞û)H˜ U q^èŒ"≥∞ÿ#Ѩx `˘O^Œ~å ÖËHõ ˆH=ÅO ^Õ=Ù}˜‚
^Œi≈OKåÅx JxÊOz#ѨC_»∂, Ѩ~=° ∞ã¨O`À+¨"å~°xÎ q#flÑC¨ _»∞ Hõ$`«[`˝ «
Åx K≥ѨC‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õÄ, Ѩ~°=∞^Œ∞óYO Hõey#ѨÙÊ_»∞ X_»∞¤# "ÕÜ«∞ =Åã≤
QÀѨÙ~°O..... 455
#kQÍ n#OQÍ „áêi÷OKÕO^Œ∞‰õÄ, ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ W+¨"ì ∞≥ #ÿ Ѩ~fi° k<åÅÖ’#∂
QÆ∞_çH˜ "≥àϧe. WÖÏO@ѨC_»∞^Œi≈¿ãÎ, `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ÉèíQÆ=O`«∞xg∞^Œ QÆ∞i
‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok. „Ѩu~ÀE „Ѩu^Õ=Ù_çH© Ѩ~°fik#OHÍ^Œ∞. HÍ^Œ∞ HÍ|\˜ì
Éèí‰õΩÎÅ^Œ~°≈#O gÅ∞HÀã¨"≥∞ÿ u~°∞=∞Å ˆH∆„`åhfl HõeÜ«ÚQÆ "≥·‰õΩO~î°=∞x
Ñ≤Å∞ã¨∂Î, ^Õ=`«Å∞ JO`å PÜ«∞<Õfl ã¨~°fi^Õ=`å ã¨fi~°∂ѨÙxQÍ z„uOz
J#∞Hõ∆}O L`åûǨÏ=∞Ü«∞OKÕã≤, D ~ÀA P ~ÀAJx `Õ_® ÖˉõΩO_®
~å=K«∞Û#x J<åfl~∞° . x`Àº`«û=O, ѨHÀ∆ `«û=O, =∂™È`«û=O W^Õ f~°∞QÍ
=∞¿ÇÏâ◊fi~°∞xH˜ x`åºaè¿+Hõ L`«û"åxfl [i¿Ñ U~åÊ@∞ KÕâß~°∞.
1035. ѨÓ*Ï Ü«∞O„`åÅ∞, „ѨuëêìÜ«∞O„`åÅ `Õ_® Uq∞\˜ ?
„ѨuëêìÜ«∞O„`åÅ∞ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞. ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ q„QÆǨʼnõΩ
K≥`· #« ºO HÀã¨O „Ѩu+≤Oì KÕq. =∞~˘Hõ\ ˜ QÆ$ǨÅÖ’ =∞`«ºÜ«∞O„`«O =O\˜q
„Ѩu+¨ì KÕ™êÎ~°∞.J~Ú`Õ ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ "տ㠄ѨuëêªÜ«∞O„`åʼnõΩ U
q^èOŒ QÍ HõÖÏѨO [~°∞QÆ∞`«∞O^À J^Õ q^èOŒ QÍ Wà◊Ö¡ ’ "ÕÜÚ« Ü«∞O„`åʼnõΩ
N O M
‰õÄ_® HõÖÏѨO [iÑ≤OKåe. Wà◊¡Ö’ Ü«∞O„`åÅ∞ „Ѩu+¨ª [iy# `«~åfi`«
A M ION
H . C
„Ѩ`ÕºHõ xÜ«∞=∂Å∞ =ÙO_»=Ù. ѨÓ*Ï Ü«∞O„`åÅ∞ ^Õ=`å =∞Ok~åÖ’¡,
S T
MO I O N
„Ѩu ~ÚO@ LO_»^Œy#q g\˜H˜ H˘xfl „Ѩ`ÕºHõ xÜ«∞=∂Å∞ =Ù<åfl~Ú.
xÜ«∞=∞ |^ŒúOQÍ Ü«∞O„`åÅ#∞ ѨÓl¿ãÎ P Ü«∞O„`«^Õ=`«Å J#∞„QÆǨÏO
AT
`«Ñ¨ÊHõ Åaèã¨∞ÎOk. Ü«∞O„`«^Õ=`«Å#∞ Ü«∞O„`«~°∂ѨOÖ’ x`«ºO
IC
L
JiÛOK«=Öˇ#∞. x`«ºO ^è∂Œ Ѩ, nѨ, x"Õ^#Œ Å∞ ã¨=∞iÊOK«=Öˇ#∞.JÖÏKÕã≤
B
PU
ã¨^•Kå~° ã¨OѨuÎ`À r=#O KÕã≤# ~ÚO\˜ ^Õ=`« J#∞„QÆǨÏO =Å#
JÃ+ìÂâ◊fi~°º=ÚÅ`À `«∞Å`«∂ˆQ J=HÍâ◊O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JO`ÕH͉õΩO_®
Ü«∞O„`«O^•fi~å Ѷ¨e`åÅ∞ `«fi~°QÍ JO^Œ∞`å~Ú.
1036. â◊√ÉèíHÍ~°ºO KÕã≤# Zxfl~ÀAÅ֒ѨÙQÍ JcÌHõO ÃÑ@ì~å^Œ∞?
PcÌHOõ ÃÑ@ì~å^Œ∞ J<Õ"åHõºO`«ÑÙ¨ Ê. â◊√ÉèHí Í~°ºOKÕã#≤ ~Ô O_»∞ <≥ÅÅ֒ѨÙ
PcÌHõO ~å‰õΩO_® =ÚǨï~°ÎO x~°‚~ÚOK«∞HÀ"åe. <À=ÚÅ∞ „=`«=ÚÅ∞
=O\˜q PcÌHõO =ÚO^Œ∞~ÀA, =∞~°∞ã¨\ ˜~ÀA ѨxH˜~å^Œ∞. `«e¡^ŒO„_»∞
ʼnõΩ PcÌHõO =∂#_»O KåÖÏ`«Ñ¨ÙÊ. JO^Œ∞=Å# PcÌHõ=ÚÅ#∞ ^Œ$+≤ìÖ’
=ÙOK«∞H˘x â◊√ÉèHí Í~°º=ÚÅ∞ =ÚǨï~åÎÅ∞ ÃÑ\˜Oì K«∞HÀ"åe. PcÌHOõ J#O
`«~°O â◊√ÉèíHÍ~°ºO ^À+¨OÖË^Œ∞. PcÌHõ=Ú#‰õΩ <≥Å~ÀAÅ∞ =ÚO^Œ∞ â◊√Éèí
HÍ~°ºO ^À+¨OÖË^Œ∞.
456 QÀѨÙ~°O....
1037. QÆ}ѨuH˜ QÆ∞OrÅ∞ ~Ú+¨ì=∂ ?
QÆ}ѨuH˜ QÆ∞OrÅ∞ fã≤=O^Œ#O KÕÜ∞« _»O J<åkQÍ PKå~°O. NǨÏi
XHÍ<˘HõѨC_»∞ ÔH·ÖÏ™êxH˜"≥àÏ¡_»∞. =∞~åº^ŒÅhfl J~Ú# `«~°∞"å`«
t=ˆHâ◊=Ùe^ŒÌ~°∂ =ÚK«Û@ÖÏ_»∞‰õΩO@∂ ‰õÄK«∞<åfl~°∞. WO`«Ö’ QÆ}Ѩu
JHõ¯_»‰Ωõ =KåÛ_»∞. NǨÏiKÕuÖ’ =Ù#fl ã¨∞^Œ~≈° # K«„HÍxfl K«∂Kå_»∞. ZO`À
ÉÏQÍ#zÛO^• K«„HõO QÆ}ѨuH˜. "≥O@<Õ PK«„HÍxflÖÏy `«# <À@ÃÑ@∞ì
‰õΩ<åfl_»∞. NǨÏi ZO`« |e=∂e# K«„HõOW=fiÖË^Œ∞ QÆ}Ѩu. UO
K≥Ü∂« ºÖ’ Z=iH© J~°O÷ HÍÖË^∞Œ . LáêÜ«∞âße NǨÏi `«# ~Ô O_»∞ K≥=ÙÅ#∞
228 Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å`À Ѩ@∞ìH˘x QÆ∞Orà◊√¡ fÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. NǨÏi
KÕ¿ã D qz„`«"≥∞ÿ# P@‰õΩ QÆ}Ѩu #=Ùfi PѨÙHÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. ѨHõѨHÍ
A N O M
#=fi_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_»∞. JÖÏѨ_çѨ_ô #=fi_»O`À QÆ}Ѩu <À\˜#∞O_ç
K«„HõO HÍ™êÎH˜O^Œ Ѩ_çáÈ~ÚOk. JO`Õ NǨÏi P K«„HÍxflKÕ`« zH˜¯OK«∞
O H S .C
H˘<åfl_∞» . D q^èOŒ QÍ QÆ}Ѩu QÆ∞iOz ™êH∆Í`«∞Î N=∞Ǩq+¨µ"‚ Õ QÆ∞Orà◊√¡
fÜ«∞_»O=Å# QÆ}ѨuH˜ QÆ∞Orà◊√¡ „Ñ‘uHõ~°OQÍ =∂~å~Ú. JÖÏ, P<å\˜
#∞O_ç q<åÜ«∞HõK«=u<å_»∞ q<åÜ«∞‰õΩx =ÚO^Œ∞ QÆ∞Olà◊√¡ fÜ«∞_»O,
A
B L IC
™êfiq∞ J#∞„QÆǨÏO á⁄O^Œ_»O PKå~°OQÍ =∂iáÈ~ÚOk. Éèí‰õΩÎÅO`å
Ѩ~°=∞ÉèíH˜Î`À ™êfiq∞H˜ QÆ∞Olà◊¡ ¿ã=KÕÜ«∞_»O Jcè+¨ì ^•Ü«∞HõO.
P U
1038. Hõ=ÅʼnõΩ q"åǨÏO XHõ™êˆ~ KÕÜ«∂ÖÏ ?
‰õΩki`Õ KÕÜ«∞@ qâı+¨"Õ∞. q"åǨÏ=Ú#‰õΩ =ÚO^Œ∞ KÕÜ«∞=Åã≤#
„Ѩu „H˜Ü∞« LѨ#Ü«∞#, J#fl„áêâ◊#, JHõ~∆ ° ã‘fiHÍ~°O =O\˜q Jhfl XHõ~À*Ë
XHõ =ÚǨï~°OÎ Ö’<Õ KÕÜ∂« e. q"åǨÏO=∂„`«O ‰õΩki`Õ XˆH™êˆ~ KÕÜ∂« e.
ÖËHõáÈ`Õ q_çQÍ J~Ú<å KÕÜ«∞=K«∞Û. JO`ÕHÍHõ Hõ=ÅÖ’ Éèí∂q∞g∞^Œ‰õΩ
=zÛ# "≥Ú^Œ\ ˜ ã¨O`å#=Ú#ˆH "≥Ú^Œ@ q"åǨÏO KÕÜ«∂e.
1039. "åã¨∞Î =∂#= rq`«OÃÑ· U „ѨÉèÏ=O K«∂ѨÙ`«∞Ok ?
™ê÷#|ÅO ÖËx^Õ =∞#O KÕÜ«Ú Ñ¶¨e`åÅ∞ ã¨ÔHûãπ J=fi_»O „â◊=∞
Ü«ÚHõÎO J=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ *Ï`«Hõs`åº =Ù#fl Ѷ¨e`åÅ∞ "åã¨∞ÎHÍh,
=∞~˘Hõ\ ˜HÍh =∂~°ÛÖË=Ù. =∞#^Œâ◊ ÉÏQÍ=ÙO>Ë Jk`ÕeHõQÍ =∞#O
J#∞ÉèíqOK«_®xH˜ "åã¨∞Î`À_®Ê@∞ J=Ù`«∞Ok. ^Œâ◊ÉÏQÍ ÖËHõáÈ`Õ "åã¨∞Î
Ug∞KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. ^Œâ◊ ÉÏQÍÖËHõáÈ`Õ =∞Oz "åã¨∞΄ѨÉèÏ=OQÍ ~°Hõ∆}
á⁄O^Œ=K«∞Û. HÍh Ü≥∂QÆO=∂~°^∞Œ . XHõ L^•Ç¨Ï~°}K«∂^•ÌO. „Ѩu =∞x+≤H©
QÀѨÙ~°O..... 457
ѨÙ@ìQÍ<Õ *Ï`«Hõ „ѨÉèÏ=OQÍ P L^ÀºQÆO =KÕÛ ~ÀAHõO>Ë Z‰õΩ¯= HÍÅO
=ÚO^Œ∞QÍ „Ѩܫ∞`åflÅ∞ „áê~°OaèOz KåÖÏ „Ѩܫ∞`åflÅ∞KÕã≤ z=~°‰õΩ P
*Ï`«Hõs`åº „"åã≤=Ù#fl ~ÀA# J^Õ L^ÀºQÆO JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞. DÖ’QÍ
KåÖÏ =∂#ã≤Hõ„â◊=∞ âßs~°Hõ „â◊=∞KÕ™êÎ~°∞. nxH˜ HÍ~°}O "åã¨∞Î ÉÏQÍ
ÖËHõáÈ=_»"Õ∞. J^Õ =∞Oz "åã¨∞Î=Ù#fl ~ÚO@ x"åã¨O =ÙO>Ë =∞#‰õΩ
ã¨ÔHûãπ JÜÕ∞º ~ÀA‰õΩ ^ŒQÆæ~À¡ „Ѩܫ∞`åflÅ∞ „áê~°OaèOK«_»O „ѨâßO`«OQÍ
„ѨÜ∞« uflOK«_O» , KåÖÏ âßO`«OQÍ J^Õ L^ÀºQÆO á⁄O^Œ_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
"åã¨∞Î ÉÏQÍ=Ù<åfl ÖˉõΩ<åfl *Ï`«Hõs`åº =Ù#fl~ÀA#, J^Õ L^ÀºQÆO
á⁄O^Œ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. "åã¨∞Î *Ï`«HõÜ≥∂QÍÅx =∂~°ÛÖË^Œ∞. JÖψQ
~°`åflÅ∞ ‰õÄ_® *Ï`«HÜ õ ∂≥ QÆO =∂~°ÛÖË=Ù. *Ï`«Hõ Ü≥∂QÆO =∂~°∞Ê KÕÜÚ« @
^≥·"åxˆH ™ê^茺O. JO^Œ∞ˆH ^≥·"å~å^èŒ#x`«ºO KÕÜ«∞O_ç.
1040. ã‘=∞O`«O KÕã≤ P_»Ñ≤Å¡#∞ ѨÙi\˜H˜ J`«ÎQÍiO\˜ #∞O_ç
ѨÙ\˜ìO\˜H˜ ѨOѨ_»O âß„ã¨Î=∂? PKå~°=∂?
A N O M
PKå~°"∞Õ . nxx QÆ∂iÛ Z‰õΩ¯= K«~Û° ‰õΩ ‰õÄ_® J=HÍâ◊O ~Ú=fi#=ã¨
H . C
~°OÖË^∞Œ .J~Ú`Õ QÆiƒù}„© ã‘Î ''ëê}À‡™ê^Œ∂~°fi÷ O——P~°∞<≥ÅÅ∞ xO_ç#k "≥Ú^ŒÅ∞
S AT
MO I O N
P"≥∞ ZO`« „ѨâßO`«OQÍ P#O^ŒOQÍ =ÙO>Ë JO`« K«Hõ¯\˜ ã¨O`å#O
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok Jx ÃÑ^ŒÅÌ "å^Œ#. JO`ÕHÍHõ P~°∞=∂™êʼnõΩ QÆ~ƒ° ãù ÷¨ t=Ù=Ù‰õΩ
AT
~°∂ѨO U~°Ê_»∞`«∞Ok. ѨÙ~å}ÏÅ∞, âßG=ÚÅ∞, "≥·^ŒºâßGO „ѨHÍ~°OQÍ
L IC
QÆiƒù}© „ã‘Î Ü≥ÚHõ¯ #_»=_ç ^Œ$ëêì º P"≥∞Ü≥ÚHõ¯ „ѨâßO`«`« ÖË^• JâßOux
B JO@∂ ÉÏ^èŒÑ¨_®¤_»∞. 㨈~,*˺ëêª=ÙO_»∞ h‰õΩ`«y#KÀ@∞ "≥^ŒH˜=™êÎ#∞
PU
^Œ$+≤ìÖ’ =ÙOK«∞H˘x J`«Î"åiO\˜ HõO>Ë Ñ¨Ù\˜ìO\˜Ö’ Z‰õΩ¯= „ѨâßO`«OQÍ
=ÙO_Õ J=HÍâ◊O =ÙO@∞Ok. J<Õ ^Œ$+≤Öì ’ ѨÙ\˜Oì \˜H˜ ѨOѨÙ`å~°∞. J~Ú`Õ
q"åǨ#O`«~°O „ѨuѨh J`«Î"åiO\˜Ö’<Õ [~°QÍe. ~Úk "≥·kHõ ™êO„Ѩ
^•Ü«∞O =∞iÜ«Ú âßGO.
1041. ~åqK≥@∞ì–*˺ëêª^Õq qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
H©~∆ ™° êQÆ~åxfl ^Õ=`«Å∂ ^•#=ÙÅ∂ HõÅã≤ =∞kèã∞¨ <Î åfl~∞° . P =∞^è#Œ OÖ’
#∞Op Z<Àfl =∞Ǩ^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ q ѨÙ_»∞`«∞<åfl~Ú. ÅH©;,H“ã¨∞ÉÎ Oíè WÖÏ Z<Àfl
=KåÛ~Ú. JÖÏ =zÛ# ÅH˜;x q+¨µ‚=¸iÎ ÃÑO_ç¡KÕã¨∞‰õΩO\Ï#<åfl_»∞.
HÍx ÅH©;^Õq JO^Œ∞‰õΩ XѨCHÀÖË^∞Œ . <åHõ<åfl ÃÑ^ŒkÌ =∂ JHõ¯ *˺ëêª^qÕ
=Ù#flk. P"≥∞‰õΩ ÃÑO_ç¡HÍÖË^Œ∞. <Õ<≥ÖÏ KÕã¨∞‰õΩO\Ï##flk. Hõ#∞Hõ =∂
JHõ¯ ÃÑo§ q+¨Ü«∞O K«∂_»O_ç. `«~°∞"å`« <å ÃÑo§ J#flk. P"≥∞ =∂@Å∞
458 QÀѨÙ~°O....
q#fl q+¨µ‚=¸iÎ ÃÑ^ŒÌÅ`À qKå~°}KÕã≤, L^•ÌʼnõΩ_»∞ J<Õ =∞ǨÏi¬H˜
*˺ëêª ^Õqx WzÛ q"åǨÏO [iÑ≤OKå_»∞.
*˺ëêì^Õq Z„~°x Hõ#∞flÅ`À, Hõ~°‰õΩ HõO~î°^èŒfix`À ÃÑà◊√ã¨∞QÍ=ÙO_Õ
t~À*ÏÅ`À =ÙO_Õk. J~Ú<å L^•ÌʼnõΩ_»∞ P"≥∞#∞ q"åǨÏO KÕã¨∞H˘x
`«# P„â◊=∂xH˜ fã¨∞‰õΩ"≥àϧ_»∞. JHõ¯_» [~°∞QÆ∞`«#fl Ǩϟ=∂Å∞, "Õ^Œ
=∞O„`åŠѨ~#°î =Ú, ѨÓ[Å∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q+¨Ü∂« Å∞ P"≥∞‰õΩ ~°∞zOK«Ö^Ë ∞Œ .
"≥O@<Õ Éè~í #ΰ ∞Ñ≤ezOk. U_»∞ã¨∂LÎ ^•ÌÅHÍ, h P„â◊=∞O <åˆHg∞ ÉÏQÍÖË^∞Œ .
DKÀ@∞ <å‰õΩã¨iѨ_»^Œ∞.DÜ«∞*Ï˝Å∞,Ü«∂QÍÅ∞,"Õ^•Å∂,Jukä ã¨`å¯
229 ~åÅ∂, Ñ≤`«$^Õ=`«Å ѨÓ[Å∂, J<Àº#º J#∞~åQÍÅ∂, QÆ∞~°∞ѨÓ[Å∂,
ã¨`«¯~åÅ∂, „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∂, hu, ^èŒ~°‡O "≥Ú^ŒÖˇ·# q+¨Ü«∂Å∞ <å‰õΩ
A N O M
W+¨Oì LO_»=Ù. WHõ¯_» =∂„`«O J<åfl W"Õ =Ù<åfl~Ú. <ÕxHõ¯_» =ÙO_»Ö#Ë ∞.
JO@∂ Q˘_»= „áê~°OaèOzOk.
O H S .C
M ION
`«#H˜+¨ì"≥∞ÿ#KÀ@∞¡ H˘\Ï¡@Å∞, `«QÍ^•Å∂, =$^Œ∞úʼnõÄ, q∞„`«∞ʼnõÄ
Ѩ~åÉèí"åÅ∞ [iˆQKÀ@∞¡, Ѩ~°∞Å„^Œ=º=ÚÅ∞ ^˘OyeOKÕKÀ@∂¡, ^Œ∞~°Å
"å@∞¡ ^Œ∞~åKå~åÅ∂QÆÅ `å=ÙÖË <åH˜+¨ì"≥∞ÿ# „Ѩ^ÕâßÅ∞. <Õ#∞ JÖÏO\˜
B L IC
KÀ@¡Ö’<Õ =ÙO\Ï#∞. =∞^Œºáê#O KÕ¿ãKÀ@∂¡, „|ǨχǨÏ`«ºÅ∞KÕ¿ãKÀ@∂¡,
PU
W+¨ìѨ_» `å#∞. JO>Ë qã¨∞QÆ∞ÖˉõΩO_® =∂\Ï¡_»_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ìOk.
L^•ÌʼnõΩ_»∞ ÉÏ^èŒÑ¨_®¤_»∞. "Õ^Œq^Œ∞_»∞, q^•º"Õ`«Î, J~Ú# `«#H©ÉèÏ~åº?
JO@∂ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. JO`«=~°‰õÄ D ~åqK≥@∞ì "≥Ú^Œ\’¡ =∂~ÚQÍ
‰õÄ~ÀÛ JO@∂, P"≥∞JHõ¯_» =^Œe "≥o§áÈÜ«∂_»∞. Z<åfl৷‹ <å L^•ÌʼnõΩ_»∞
~åÖË^Œ∞. Z^Œ∞~°∞K«∂ã‘K«∂ã‘ qã≤yáÈ~Ú# *˺ëêª^Õq ÃÑ^ŒÌQÍ U_»=_»O
"≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜Oì k. U_»∞ѨÙÅ∞ Jxfl k‰õΩ¯ÖÏ "åºÑ≤OKå~Ú. JHõ¯_» q+¨µ=‚ Ù
ÅH˜; D ~À^Œ#Å∞ q<åfl~°∞. W^ŒÌ~°∂ |Ü«∞Å∞^Õi *˺ëêª^Õq ^ŒQÆæ~°‰õΩ
=KåÛ~°∞. Z<Àfl~°HÍÅ∞QÍ P"≥∞#∞ F^•~åÛ~°∞ z=~°‰õΩ q+¨µ‚=Ù *˺ëêª,
kQÆ∞Å∞Ѩ_»‰õΩ. D ~åqK≥@∞ì <åã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞. hqK«@<Õ ã≤÷~°=ÚQÍ D~åq
K≥@∞ì "≥Ú^ŒÅ∞ Ö’<Õ =ÙO_çáÈ. ã≤~÷ O° QÍ WHõ¯_»=Ù#fl x#∞flÑÓ¨ lOKÕ [#∞ʼnõΩ
ÅH©;J#∞ „QÆÇϨ O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨O=`«û~åxH˜ XHõ™êi h‰õΩ ëÈ_»â’ѨKå~°
=ÚÅ∂KÕã≤ ѨÓl™êÎ~À "åi HÀiHõÅhfl <Õ#∞ f~°∞™êÎ#∞. "åiH˜ ÅH©;
Hõ\ÏHõO∆ ѨÓiÎQÍ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. kQÆ∞Å∞Ѩ_‰» Ωõ W^Õ h ã≤~÷ x° "åã¨=Ú JO@∂
QÀѨÙ~°O..... 459
F^•iÛ J#∞#~ÚOz ÅH©;<å~åÜ«∞}∞Å∞ `«=∞ x"å™êxH˜ "≥o§ áÈÜ«∂~°∞.
P<å\˜#∞Op â◊x"å~åÅ∞ ~åqK≥@∞ì ѨÓ[hÜ«∂Å∞QÍ =∂i áÈÜ«∂~Ú.
*˺ëêª^Õqx ѨÓlOz# "åiH˜ JÅH˜; `˘ÅyáÈ~Ú ÅH©; J#∞„QÆǨÏO
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆOÖ’ ã¨`«ºÉèÏ=∞ W^Õ *˺ëêª^Õg „=`«OKÕã≤
ã¨HõÅ ™œÉèÏQͺÅ∂ á⁄Ok#@∞¡ âßG=K«#O. ™êH∆Í`«∞Î NHõ$+¨‚ Ѩ~°=∂`Õ‡
D„=`«=Ú#∞ ã¨`«ºÉèÏ=∞‰õΩ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ ѨÙ~å}ÏÅ=Å¡ `≥Å∞ã¨∞Î#flk.
1042. z„`«QÆ∞ѨÙÎ_≥=~°O>Ë...?
z„`«QÆ∞ѨÙÎ_ç Jã¨Å∞¿Ñ~°∞ z„`«∞_»∞. z„`«∞_»∞ ã¨∂~°º=Oâ◊ѨÙ~åA. `«#
=OâßxH˜ =¸ÅѨÙ~°∞+¨µ_≥·# ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞x QÆ∞iOz z„`« =∞Ǩ~åA
`«Ñ¨ã¨∞ûKÕâß_»∞. J`«x `«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ "≥∞K«∞Û‰õΩ#fl ã¨∂~°∞º_»∞ ™êH∆Í`«¯iOz,
z„`«∞xH˜ ã¨~°fi[˝`åfixfl, JxflHÍ~åºÅÖ’#∂ xѨÙ}`åfixfl =~åÅ∞QÍ
„Ѩ™êkOKå_»∞. z„`«∞_»∞ =∞Ǩ^•#O`« Ѩ_®¤_∞» . Pk`«∞ºxKÕ`« =~°^∞Œ _≥<· å_»∞
Hõ#∞Hõ <å\˜#∞O_ç z„`«∞xfl z„`åk`«∞º_»#™êQÍ~°∞. Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA z„`å
N M
k`«∞ºx =O\˜ ã¨HõÅHÍ~°º^Œ∞~°O^èŒ~°∞_»∞, ã¨~°fiA˝_»∞, `«#=^ŒÌ KÕ^À_»∞QÍ
A O
H S . C
LO>Ë "≥ãŨ ∞ÉÏ@∞QÍ LO@∞O^Œx ÉèÏqOKå_»∞. z„`åk`«∞ºx ã¨âs◊ ~°OQÍ
MO I O N
`«# Ѩ@} ì ÏxH˜ fã¨∞‰õΩ~å=Åã≤#kQÍ Éè@ í ∞Å#∞ ѨOáê_»∞. Ü«∞=∞Éè@ í ∞Å∞
z„`åk`«∞ºx ã¨xflkèH˜ "≥o§, [iy# =$`åÎO`«=∞O`å J`«xH˜ q#flqOz
AT
Ü«∞=∞Ö’HÍxH˜ fã¨∞‰õΩ"≥àϧ~°∞. Ü«∞=Ú_»∞ z„`åk`«∞ºx`À qq^èŒ „áê}∞Å∞
L IC
KÕã∂¨ =Î ÙO_Õ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ QÆ=∞xã¨∂,Î "å@xflO\˜x QÆ∞ѨOÎ QÍ „QÆO^è㌠OΨ
B
KÕÜ∞« =Åã≤#^Œx, P q^èOŒ QÍKÕ¿ãÎ áêѨÙÅ#∞ tH˜O∆ K«_O» `«#‰õΩ ã¨∞ÅÉè=í ∞=Ù
PU
`«∞O^Œx, Ö’HõHàõ Ϻ}Ï~°O÷ D ÉÏ^躌 `« ã‘fiHiõ OK«=Åã≤#^Õ#x „áêi÷OKå_»∞.
z„`åk`«∞º_»∞ JO^Œ∞‰õΩ JOwHõiOKå_»∞. <å\˜#∞O_ç Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ `«#
x`«º x"å™êxfl U~°Ê~°∞ÛH˘x Z#Éè<·ˇ åÅ∞"ÕÅHÀ@¡ r=~åâ◊√Å∞ x`«ºO KÕ¿ã
áêѨ, ѨÙ}ºHõ~‡° ÅxflO\˜x `«#ã¨~fi° [˝`fi« O`À ѨiH˜ã∂¨ ,Î ~°ÇϨ 㨺OQÍ „QÆO^èŒ
ã¨O÷ KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. Dq^èOŒ QÍ QÆ∞ѨOÎ QÍ áêѨÑÙ¨ }ϺŠz\Ïì#∞ Éè„í ^ŒÑ~¨ ã° ∞¨ Î
<åfl_»∞ QÆ#∞Hõ z„`«∞xH˜ z„`«QÆ∞ѨÙÎ_»<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
=∞# ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ z„`«QÆ∞ѨÙÎxH˜ ‰õÄ_® ^Õ"åÅÜ«∞O =ÙOk. Jk
U_»∞"≥∂Hõ∆ѨÙ~åÅÖ’ XHõ>ˇÿ# HÍOpѨÙ~°OÖ’ z„`«QÆ∞ѨÙÎxH˜ ^Õ"åÅÜ«∞O
=ÙOk. JO^Œ~°∞ ^Õ=`«Å‰õΩ=Öˇ<Õ P ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ z„`«QÆ∞ѨÙÎxH˜ x`«º
ѨÓ[Å∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. áêѨO ÃãÅ=ÙÅ∞ÖËx Ѩx Hõey# HÍ~åºÅÜ«∞OÖ’
HÍ~°º^Œi≈QÍ xÜ«∞q∞`«∞_≥·# Q˘Ñ¨ÊHÍi‡‰õΩ_»∞ z„`«QÆ∞ѨÙÎ_»∞.
460 QÀѨÙ~°O....
1043. 27 #Hõ∆„`åÅ∞ W+¨ìѨ_Õ Ñ¨^•~å÷Å∞ Uq ?
Jtfix–|OQÍàÏ^Œ∞OѨ, |∂_ç^ŒQÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞, "Õ~°∞â‹#QƆ Éèí~°}˜–
ѨÙ@ì Q˘_»∞QÆ∞Å∞, r_çѨѨÙʆ Hõ$uÎHõ–lÖËa, Z„~°QÆ_»¤Å∞, „™êìɡ„s,
ÉÏ^•OѨѨÙÊ,ÉÁáêÊ~Ú† ~ÀÇ≤Ï}˜–H˘|ƒi, HÀ_çQÆ∞_»∞¤† =∞$QÆt~°–Hͺ~°\ò
ǨÏÖÏfi, ZO_»∞ q∞iÛ† P„~°–Ì zO`«ÑO¨ _»∞,ѨÙeǨϟ~°, JÅ¡O† ѨÙ#~°fiã∞¨ –x=∞‡
HÍÜ«∞ ѨÙeǨϟ~°, ÃÑ·<åÑ≤Öò, â‹#QÆѨѨC, *ÏOѨO_»∞, Ѩ#ã¨Ñ¨O_»∞†
ѨÙ+¨ºq∞–=OHÍÜ«∞, Ñ≤™êΆ Pâı¡+¨–P‰õΩ‰õÄ~°, HͺÉËr, c~°HÍÜ«∞, ÃÑã¨Å∞,
á⁄@¡HÍÜ«∞, HÍHõ~H° ÍÜ«∞, ѨKÛ« |~îåhÅ∞†=∞Y–KåHÀÖË@∞¡, QÀ^è∞Œ =∞ Láꇆ
230 ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ–"≥ÚHõ¯ *Á#flÅ∞, á⁄OQÆÖò† L`«Î~åÉèÏ„^Œ–<Õˆ~_»∞, #Å¡ÉˇÅ¡O†
ǨÏã¨Î–"≥Å∞¡e¡, `≥Å¡ Le¡áêÜ«∞Å∞, =ÚOAÅ∞† z`«Î–ˆHã¨i, c\ò~°∂\ò,
A N O M
HõOkѨÑC¨ † ™êfiu–HÍѶ,‘ `Õ<†≥ qâßY–J~°\ј O¨ _»∞, HͺeѨ=¡ ~ü† J#∂~å^è–Œ
#Å¡„^•Hõ,∆ ã‘`åѶŨ O† *˺+¨–ì ѨzÛ=∂q∞_ç, c<£û, =Ú#Hͯܫ∞Å∞, ™⁄~°HÍÜ«∞,
H S .C
Hõi"Õáê‰õΩ† =¸Å–ã¨áÈ@,K«áêu,ÉˇÅ¡O† ѨÓ~åfiëê_»–áêÅ∞, áêÅѨ^•
O
M ION
~å÷Å∞† L`«~Î åëê_»–QÔ #ã¨Q_Æ ,¤» PÑ≤Öò† „â◊=}O–W_ô,¡ K«HÔ ¯~°, `≥Åq¡ ∞#∞=ÚÅ∞†
T
^èxŒ +¨–ì @"≥∂\Ï, <å~°O[, *ÏO„y, ѨÙK«ÛHÍÜ«∞Å∞† â◊`a« +è O¨ –^Àâ‹, =_»,
A
IC
É’O_®,|l˚,z~°∞uO_»∞¡† ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ–=∂q∞_çѨO_»∞, ^Àã¨HÍÜ«∞†
B L
L`«~Î åÉèÏ„^Œ–Hõ~∂° ~˚ O° , QÀ^è∞Œ =∞, #Å¡q∞#∞=ÚÅ∞† ~ˆ =u–ɡO_»HÍÜ«∞, H©~°
PU
^Àã¨HÍÜ«∞, z‰õΩ¯_»∞ HÍÜ«∞Å∞, H˘uÎg∞~°.
1044. "åºã¨ ˆH∆„`åÅ∞ J#QÍ Uq ?
=∞#^Õâ◊OÖ’ J<ÕHõ ˆH∆„`åÅ∞ "åºã¨∞x ¿Ñ~°∞`À =Ú_çѨ_ç L<åfl~Ú.
^Õ= „Ѩܫ∂QƉõΩ ^ŒQÆæ~°QÍ "å™ê„â◊=∞O, ‰õΩ~°∞ˆH∆„`«OÖ’ "åºã¨ã¨÷e, Ç≤Ï=∂
ÖÜ«∂Ö’¡ "庙ê„â◊=∞O, HÍjH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ "åºã¨HÍt. WÖÏ KåÖÏ ã¨Ö÷ ÏÅ∞
PÜ«∞# x=ã≤Oz# „Ѩ^Õâ◊ *Ï˝Ñ¨HÍÅ∞QÍ q∞yÖÏ~Ú. =∞# PO„^èŒ^Õâ◊OÖ’
ã¨∞„Ѩã≤^Œú ã¨~°ã¨fifˆH∆„`«O ÉÏã¨~° "åºã¨ˆH∆„`«OQÍ, "åºã¨Ñ¨ÙiQÍ PkHÍÅO
#∞Oz MϺuá⁄OkOk. ÉÏã¨~°Ö’ `«e¡ ã¨~°ã¨fiux ™êH∆Í`«¯iOK«∞‰õΩ#fl
"åºã¨∞Å"å~°∞, QÀ^•=i f~å# P"≥∞#∞ „Ѩu+≤ªOz#@∞¡ „|Ǩ‡O_»Ñ¨Ù~å}
QÍ^ä.Œ JO`ÕHÍHõ Jëêì^⌠◊ â◊HÑΘ ~‘ åî ÅÖ’x „^•H∆Í~å=∞O`À ‰õÄ_® "åºã¨∞xH˜
J#∞|O^èOŒ LOk. =∞# PO„^è#Œ ∞ ѨÙh`«O KÕãO≤ k P =∞ǨÏi¬ áê^Œãʨ ~°≈.
1045. Kå`«∞~å‡ã¨ºO J#QÍ Uq∞ ?
„Ѩu P„â◊=∂xH˜ XHõ ^è~Œ ‡° =ÚO@∞Ok. ã¨<庙ê„â◊=∞ ã‘fiHÍ~°O KÕã#≤
Ü«∞u XˆH ™ê÷#OÖ’ Z‰õΩ¯=~ÀAÅ∞ QÆ_Ñ» ‰¨ Äõ _»^<Œ kÕ xÜ«∞=∞O. ã¨OK«iã¨∂Î
QÀѨÙ~°O..... 461 462 QÀѨÙ~°O....
^èŒ~°‡„ѨKå~°O, KÕÜ«∞_»O ã¨<åºã≤Hõ~°Î=ºO. „Ѩ[efl HõÅ∞ã¨∂Î "åiÖ’ ^è•i‡Hõ 1048. ѨOK«=¸~°∞ÎÅ∞ Z=~°∞?
`«#∞, ÉèíH˜Î„ѨѨ`«∞ÎÅ#∞ ÃÑOá⁄OkOѨ*ËÜ«∞_»"Õ∞ D xÜ«∞=∂xH˜ =¸Å N QÆ}Ѩu, N ã¨∞„|Ǩχ}º™êfiq∞, N Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞, N áê~°fif^Õq,
ã¨∂„`«O. XˆHKÀ@ x"åã¨=ÚO>Ë Pã¨Å÷ O`À JHõ¯_ç „Ñ¨[Ö’ |O^èOŒ |ÅѨ_∞» N K«O_çˆHâ◊fi~°∞_»∞.
`«∞Ok. J\˜|ì O^è•Å‰õΩ Jf`«OQÍ LO_®Å#fl^Õ D ã¨OKå~° xÜ«∞=∞OÖ’x 1049. ѨOK«Ü«∞*Ï˝Å∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
=∞~À~°Ç¨Ï㨺O. HÍx W\ì̃ã¨OKå~°O=Å¡ ™ê^èŒ#‰õΩ P@OHÍ ÖË~°Ê_»`åÜ«∞<Õ [Öˇ¡_», ~°∞|∞ƒ~ÀÅ∞, pѨÙ~°∞,~ÀÅ∞,‰õΩO_» D SkO\˜x "å_»@O=Å¡
L^ÕâÌ O◊ `À ã¨<åºã≤H˜ Kå`«∞~å‡ã¨ºnHõ#∆ ∞ âßGO qkèOzOk. D Kå`«∞~å‡ã¨º áêѨO =ã¨∞ÎOk. g\˜ x"å~°}‰õΩ KÕ¿ã Ü«∞*Ï˝Å#∞ ѨOK«=∞ǨÜ«∞*Ï˝Å∞
nHõ∆ Pëê_è»â◊√^Œú áœ~°‚q∞`À „áê~°OÉèí"≥∞ÿ =~°¬|∞∞`«∞=ÙÖ’ Ѷ¨∞\˜ã¨∞ÎOk. JO\Ï~°∞.
JO`ÕHÍHõ Hˆ =ÅO áê^ŒKå~°∞Öˇ· ã¨OK«iOKÕ ã¨<åºã¨∞Å áê^•Å „H˜O^Œ 1050. ѨOK«Ç¨ÏŸ=∂Å∞ JO>Ë Uq∞\˜ ?
=~å¬HÍÅOÖ’ `«~°K«∞QÍ ~°Ç¨Ï^•~°∞Ö’¡ #_çKÕ „H˜q∞ H©@HÍÅ∞ Ѩ_ç`Õ, "å~°∞ 231 QÆ}ѨuǨϟ=∞O : J#∞‰õΩ#fl HÍ~åºÅ∞ xifiѶ¨∞flOQÍ <≥~°"Õˆ~O^Œ∞ÔH·
JÇ≤ÏO™ê ^è~Œ å‡xH˜ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~°<Õ ÉèÏ=# ‰õÄ_® D ã¨OKå xÜ«∞=∞OÖ’ KÕ¿ãǨϟ=∞O†K«O_ôÇϨ Ÿ=∞O :^Œi„^ŒO, ÉèÜí ∂« Å∞ `˘ÅˆQO^Œ∞‰õΩ KÕ¿ã Ǩϟ=∞O†
=∞~À „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ `å`«Ê~°ºO. ã¨<åºã≤ Kå`«∞~å‡ã¨º nHõ‰∆ Ωõ J#∞"≥#· „áêO`åxfl
Z#∞fl‰õΩx, `å<åKÀ@ nHõ∆ ã¨OHõeÊOKå#x JHõ¯_ç ѨÙ~°[#∞ʼnõΩ „ѨHõ\ ˜O
#=„QÆǨÏǨϟ=∞O : „QÆǨÏ^À+¨O `˘ÅˆQO^Œ∞‰õΩ #=„QÆǨτёuHÀã¨O KÕ¿ã
A N O M
Ǩϟ=∞O† ã¨∞^Œ~≈° #Ǩϟ=∞O : ã¨=∞ã¨^Î ÀëêÅ∞ `˘ÅˆQO^Œ∞‰õΩ† ~°∞„^ŒÇϨ Ÿ=∞O:
Kåe. P áœ~°∞Å∞ ™êfiq∞"åi ã¨OHõÖÏÊxfl `«=∞ áêe@ =~°O Jx ÉèÏqOz
O H
PÜ«Ú~ü=$kú, P~ÀQƺO HÀã¨O KÕ¿ã Ǩϟ=∞O. S .C
N
P ™êfiq∞H˜ Jxflq^è•ÖÏ ã¨Ç¨ÏHõi™êÎ=∞x, ÔH·OHõ~°ºOÖ’ Ö’@∞áê@∞¡ [~°QÆ M 1051. ѨM OK«<å^äŒ ã¨÷ÖÏÅ∞O ZHõN
¯_» L<åfl~Ú ?
H A . C O
É’=x „Ѩu#|∂<åe.DKå`«∞~å‡ã¨ºnHõÖ∆ ’ ™êfiq∞H˜ ã¨=∞iÊOKÕ aèHÍ∆ =O^Œ I
HÍj–N qâ◊fi<å^ä∞Œ _»∞, ѨÓi–TN[QÆ<åfl^∞Œä _»∞† ~å"Õ∞â◊fi~°O–N~å=∞
S A
#O XHõ=~°O.
MO"Õ^Œ=∞#QÍ O
I q∞? N B L I
<å^äŒ∞_»∞† "≥·nâ◊fi~°O–N"≥ C
·nèâ◊fi~°∞_»∞
1046.
Wëêì„áêѨºÎ x+¨Ñì i¨ Ǩ~°Ü∂≥ A T <Õ
P
H˘Å∂¡
1052. ѨOK« ÉèíQÆ=u ã¨÷ÖÏÅ∞ ZHõ¯_» L<åfl~Ú ?
U~°∞ – =¸HÍOaHõ† =_»QÆ~å – Ö’HÍOaHõ† áêÖòѶ¨∂\ò–
㨠"Õ^Œó J#∞ ™êÜ«L C ~° Ö∫H˜H=õ ÚáêÜ«∞O Ü≥∂ „QÆO^äÀ "Õ^Ü
I º x~°fiK«#=Ú ##∞ã¨iOz ÜÕ∞ „QÆO^äŒ=Ú
∞}ÏKå~°
Œ ∞« u
Ǩϟ=∂OaHõ† H˘_»∞OQÆà◊¥¡~°∞–=∞ǨÉèíQÆ=u† Hõ<庉õΩ=∂i–ÉÏÖÏOaHõ.
=Å# Jcè+U ¨ì ã≤kB
ú Jx+¨ì q+¨Ü«∞ x"å~°}=Ú [~°∞QÆ∞@‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# 1053. =∞O„`«™ê^èŒ# Pã¨#O Uq∞"å_®e?
P
JÖ∫H˜Hõ"≥∞ÿ# LáêÜ«∞=Ú `≥eÜ«∞*ËÜ«∞|_»∞<À P „QÆO^äŒ=Ú#‰õΩ "Õ^Œ=∞x ‰õΩâßã¨#O, =∞$QÆK«~å‡ã¨#O, "庄Ѷ¨∞K«~å‡ã¨#O, Lxfl Pã¨#O „âı+¨ì
¿Ñ~°∞. N™êÜ«∞}∞Å"åˆ~ =∞~˘Hõ â’¡H=õ Ú#O^Œ∞ "Õ^=Œ Ú#∞ QÆ∞iOz „Ѩ`º« Hˆ ∆ "≥∞ÿ#q. Pã¨#OÖˉõΩO_®, Hõ+¨ìѨ_»∞`«∂ KÕã≤# =∞O„`« [ѨO ã≤kÌOK«^Œ∞.
}Ï#∞ q∞`åº"å Ü«∞ã¨∂ÎáêÜ≥∂ #q^Œº`Õ! U#O q^ŒOu "Õ^Õ#Ѩ `«™ê‡`Õfi 1054. =∞O„`«™ê^èŒ#‰õΩ [Ѩ=∂Å Uq∞"å_®e?
^Œãº¨ "Õ^`Œ å——Jx K≥áêÊ~°∞. J#QÍ „Ѩ`º« Hõ∆ „Ѩ=∂}=Ú KÕ`Q« Íx, J#∞=∂# ~°∞„^•Hõ∆=∂Å, [Ü«∞OfѶ¨Å=∂Å,`«∞Åã≤=∂Å,ã¨Êù\ ˜Hõ=∂Å, â◊OY
„Ѩ=∂}=ÚKÕ`Q« Íx U LáêÜ«∞=Ú ã¨∞ÊùiOK«^À P U áêÜ«∞=Ú#∞ "Õ^=Œ Ú =∂Å, ǨÏã≤^Î OŒ `«=∂Å, ѨQ_Æ ®Å=∂Å, Z„~°KO« ^Œ#O =∂Å g\˜Ö’ U"≥<· å
KÕ`« `≥eã≤H˘#=K«∞Û#∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ "Õ^Œ=Ú#‰õΩ "Õ^Œ`«fi=Ú ã≤kúOK«∞#∞ 108–54–27 ѨÓã¨Å=∂Å LO_®e. =∞O„`«™ê^èŒ#‰õΩ ~°∞„^•Hõ∆=∂Å
Jx N ™êÜ«∞}∞Å=∞`«=Ú. „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. [ѨO j„Ѷ¨∞OQÍ ã≤kúOz Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x Hõ$ѨÅaèã¨∞ÎOk.
1047. LѨ"Õ^Œ=ÚÅx "Õ\˜H˜ ¿Ñ~°∞ ? 1055. =∞O„`«™ê^èŒ#Ö’ KÕÜ«∞‰õÄ_»xq ?
PÜ«Úˆ~fi^Œ=Ú, ^èŒ#∞ˆ~fi^Œ=Ú, QÍO^èŒ~°fi"Õ^Œ=Ú, tÅÊ"Õ^Œ=Ú D [Ѩ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Pã¨#O =∂~°Û@O, ^ŒQ@æÆ O, `«∞=∞‡@O, L=∞‡@O,
<åeæO\˜H˜ LѨ"Õ^Œ=ÚÅx ¿Ñ~°∞. Jáê#"åÜ«Ú`åºQÆO, W`«~° q+¨Ü«∂Å zO`« x+≤^ŒúO. [ѨO KÕ¿ã"å~°∞
QÀѨÙ~°O..... 463
UHÍ„QÆ``« À =∞O„`«O, `«^kŒ ëè êì# ^Õ=`«#∞ ^蕺xOKåe. =∞O„`åxfl áê@ÖÏ
áê_»@O, LKåÛ~°}^À+¨O KÕÜ∞« @O`«ÑÙ¨ Ê. ™êfl#O KÕâßY â◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ #∂Å∞,
Ѩ@∞ì, ÖË^• Lxfl =„™êÎÅ#∞ ^èŒiOKåe. [Ѩã¨=∞Ü«∞OÖ’ HÀѨO, ^Œ∞~åƒù+¨
ÖÏ_»@O `«QÆ^Œ∞.
1056. =∞O„`«ã≤kúH˜ 12 xÜ«∞=∂Å∞ Uq ?
1.<ÕÅg∞^Œx„^Œ 2.„|ǨχK«~º° O 3.=∞ø#O4.QÆ∞~°∞¿ã= 5. „uHÍÅã¨O^躌
6. áêѨ Hõ~°‡Ñ¨i`åºQÆO 7. x`«ºÑ¨Ó[ 8. x`«º^•#O 9. ^Õ=`åã¨∞Îu
10. <≥q· ∞uÎHÑõ Ó¨ [ 11. W+¨^ì =·≥ O, QÆ∞~°∞^Õ=ÙxÃÑ· qâßfiã¨O 12. [Ѩx+¨.ª
1057. ѨÙ+¨¯~°™êfl<åxH˜, Ñ≤O_»„Ѩ^•<åÅ∞, `«~°Ê}ÏʼnõΩ QÆÅ ã¨O|O^èŒ "Õ∞q∞\˜?
|$ǨÏã¨Êu (QÆ∞~°∞=Ù) PÜ«∂~åâ◊√ÅÖ’ „Ѩ"tÕ Oz#ѨC_»∞ PÜ«∂ #^Œ∞
ʼnõΩ ѨÙ+¨¯~åÅ∞=™êÎ~Ú. ѨÙ+¨¯~°ã¨=∞Ü«∞OÖ’ #n™êfl#O KÕÜ«∞_»O, #n
f~°OÖ’ H∆“~°O KÕ~ÚOK«∞‰õΩx `«~∞° "å`« qkè„ѨHÍ~°O =∞$uÎHÍ™êfl#OKÕã,≤
Ñ≤`«$`«~°Ê}OKÕã≤, ^•<åÅ∞KÕã≤, Ñ≤O_»„Ѩ^•#OKÕÜ«∞_»O =ÚYºO. ѨÙ+¨¯~°
N O M
ã¨=∞Ü«∞OÖ’<ÕQÍHõ QÆÜ«∞, „u"Õ}© ã¨OQÆ=∞O =O\˜ f~°÷ˆH∆„`åÅÖ’ qkèQÍ
A
H . C
H∆“~°O,™êfl#O, Ñ≤`«$`«~°Ê}ÏÅ∞ =^ŒÅ@O, Ñ≤O_»„Ѩ^•<åÅ∞ KÕÜ«∂e.
MO I O N S
ѨÙ+¨¯~åÅ∞#^Œ∞ňH =™êÎ~ÚQÍx, ã¨=Ú„^•xH˜~å=Ù. ã¨=Ú„^Œ™êfl<åxH˜
A T ? P „=`åxfl U ã¨=∞Ü«∞OÖ’
ã¨O|OkèOz# xÜ«∞=∞ x|O^èŒ#Å∞ "Õˆ~QÍ =Ù<åfl~Ú.
K͆ǶL
C
e?I„=`« q^è•<åxfl q=iOK«QÆÅ~°∞.
1058. HÍOu„=`«O JO>Ë Uq∞\˜
∞~°∞#∞B
"≥Å∞`«U
P ѨÓlOKÕ „=`åxH˜ HÍOu „=`«=∞x ¿Ñ~°∞. nx<Õ ÅHõ=∆ iÎ
„=`«=∞x Ñ≤Å=_»O Ѩiáê\˜. Pëê_è» â◊√^Œú ^Œ=q∞ ~ÀA# UHõÉèí∞HõÎOKÕã≤
=∞~°∞<å_»∞ J#QÍ UHÍ^Œt<å_»∞, D„=`åxfl „áê~°OaèOz, Ѩk UHÍ^Œâ√◊ Å∞
LѨ"åã¨OKÕã¨∂Î HÍsÎHõâ◊√^Œú UHÍ^Œt<å_»∞ LѨ"åã¨OKÕã≤, ÅHõ∆=~°∞ÎÅ#∞
ѨÓiÎKÕã≤, `«~°∞"å`« =∞O_»áê~å^èŒ#, "≥Ú^ŒÖˇ·#qKÕã≤ áœ~°‚q∞H˜ „=`åxfl
=ÚyOKåe. D „=`«O ZO`À Ѷ¨Å^•~ÚHõ"≥∞ÿ# „=`«O. nxx PK«iOKÕ
q^è•#=Ú, W`«~q° =~åÅ∞ ™ê÷xHõÑÙ¨ ~ÀÇ≤Ï`«∞Å ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞‰õΩx PK«iO
K«O_ç. â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
1059. N Åe`å „uѨÙ~°ã¨∞O^Œs^Õq ZO^Œ∞‰õΩ t=Ùx =Hõ∆ã¨÷ÅOÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx LO@∞Ok ?
Jk XHõ JÅOHÍi`« =~°‚#. J=∞‡"å~°∞ â◊H˜Îã¨fi~°∂Ñ≤}˜. t=ÙxH˜
â◊H˜Î`À_»~Ú`Õ<Õ t=Ù_»∞ U"≥∞ÿ<åKÕÜ«∞QÆÅ ã¨=∞~°∞÷_Ò`å_»∞. Pâ◊H˜Îx „ã‘Î
464 QÀѨÙ~°O....
=¸iÎQÍ ÉèÏqOK«_»OÖ’ JO`«~°º"Õ∞q∞@O>Ë „ã‘ÎJ#QÍ ã¨HÍ~°, `«HÍ~°,
~°HÍ~åÅ∞,ÃÑ·# D HÍ~°O „"å™êÎ=Ú. JO>Ë „uQÆ∞}ÏÖˇ·# ã¨`«fi,~°[,ã¨Î"≥∂
QÆ∞}ÏÅ∞,ÃÑ#· DHÍ~°=∞O>Ë K≥`· <« åºxH˜ zǨÏflOHÍ|\˜ì J=∞‡"å~°∞ ã¨`º« ~°[
ã¨Î"≥∂QÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# K≥·`«#ºâ◊H˜Î J#fl=∂@. D „uQÆ∞}ÏÖË „|Ǩχ, q+¨µ‚,
t=ÙÅ∞, ã¨`«fiQÆ∞} ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# „|ǨχѨÙ\˜ì™êÎ_»∞. ~°*’QÆ∞} „Ѩ^è•#∞_≥·#
q+¨µ‚=Ù ÃÑOK«∞`å_»∞. `«"≥∂QÆ∞} „Ѩ^è•#∞_≥·# t=Ù_»∞ `«$OK«∞`å_»∞. P
=ÚQÆ∞~æ ∂° `«=∞Ѩ#∞Å∞ H˘#™êyOKåÅO>Ë "åiH˜ K≥`· #« ºâ◊HΘ `À_»∞HÍ"åe.
P K≥·`«#ºâ◊H˜ÎH˜=¸iÎ J=∞‡"å~°∞. P â◊H˜ÎHÍà◊§Ö’<Õ, Éèí∞*ÏÅÖ’<ÀQÍHõ
232 QÆ∞O_≥Ö’¡ xO_ç LO_®e. JO^Œ∞Hˆ P â◊HΘ `«=∞ Ѩ#∞Å∞ H˘#™êyã¨∞OÎ \Ï~°∞.
P K≥·`«#ºâ◊H˜Îx NÅe`å „uѨÙ~°ã¨∞O^Œi ~°∂ѨOÖ’ `«# =Hõ∆ã¨÷ÅOg∞^Œ
‰õÄ~ÀÛÃÑ@∞ì‰Ωõ x t=Ù_»∞ `«#Ѩxx H˘#™êy™êÎ_∞» . P â◊HΘ „|Ǩχq+¨Ü∞« OÖ’
A N O M
ã¨~ã° fi¨ u, q+¨µ=‚ Ù^ŒQ~æÆ ° ÅH©;^Õq, t=ÙxH˜ áê~°fif ã¨fi~∂° áêÅÖ’ LO@∞Ok.
O H S .C
P =ÚQÆ∞~°=∞‡Å‰õΩ =¸ÅѨÙ@=∞‡ Ѩ~åâ◊H˜Î, JO`å P Ѩ~åâ◊H˜Î bÅÖË. P
M ION
â◊ˆHÎ JO`«\ ˜H© HÍ~°}O.
~°Ê}T
1060. ÉèÏ~°º K«xáÈ`Õ `«kÌ<åÅ∞, `«A Ï^Œ∞Å∞ Éèí~°Î KÕÜ«∂ÖÏ ? H˘_»∞‰õΩÅ∞ KÕÜ«∂ÖÏ ?
=∂ã≤HÍÅ∞, `«k<Ì åÅ∞
L I CÃÑ^ŒHÌ ˘_»∞Hˆ KÕÜ∂« e. Éè~í ΰ PÜ«∂ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’
`«~°Ê}ÏÅ∞ =^ŒB ÖÏe, Jã¨Å∞ „âß^ŒúHõ~°‡‰õΩ, Ñ≤O_»„Ѩ^•<å^Œ∞ʼnõΩ "≥#∞Hõ
XHõ~°ÇP¨Ï㨺U
=ÚOk. K«xáÈ~Ú# r=Ù_»∞ `«# ã¨O™ê¯~°=ÚʼnõΩ J#∞‰õÄÅ
"≥∞#ÿ =∞iÜ≥ÚHõ â◊s~°=Ú#∞ "≥`∞« ‰õΩ`«∂ HÍ~°}â◊s~°OÖ’ PHÍâ◊OÖ’ ã¨OK«
iã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞.
P r=Ùx QÆ~åƒù"åã¨OÖ’ ѨÙ\˜#ì ÃÑ^ŒHÌ ˘_»∞‰õΩ#∞ `«O„_ç ÖËHõ `«eÜ
¡ Ú≥ Hõ¯
ã¨O™ê¯~°=ÚÅ∞ ÉÏQÍ `≥eã≤=ÙO\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å# XHõ ã¨O=`«û~°=Ú
áê@∞ P r=Ù_çx `«#QÆ~ƒ° "ù åã¨OÖ’ „Ѩ"tÕ OK«=∞x Ñ≤Å∞™êÎ_∞» . J^Õ =∂ã≤Hõ
=∞O>Ë, JO^Œ∞Ö’ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕ™êÎ_∞» . Ñ≤O_»=∞O>Ë â◊s~°"∞Õ . P q^èOŒ QÍ
K«xáÈ~Ú# r=Ù_»∞ J`«x =∞#ã¨∞Ö’ „Ѩ"ÕtOz J`«x ˆ~`«ã¨∞û ^•fi~å
J`«x ÉèÏ~°º Hõ_»∞ѨÙÖ’ „Ѩ"ÕtOz =∞~°Å [x‡™êÎ_»∞.
1061. t=ÙxH˜ eOQÆ ~°∂ѨO ZO^Œ∞‰õΩ ?
P Ѩ~=° ∞t=ÙxH˜ ~Ô O_»∞ `«`åfiÅ∞<åfl~Ú. Jq XHõ\J˜ HõÅO. ~Ô O_»=k
ã¨HõÅO. JHõÅO, JO>Ë x~åHÍ~åO, x~°∞æ}O, x~°O[#O , „|Ǩχ*’ºu
ã¨fi~°∂ѨO. ã¨HõÅO, JO>ˇ ã¨QÆ∞}O, ÉèíHÍÎ#∞„QÆǨÏq„QÆǨÏO. eOQÆ~°∂ѨO
QÀѨÙ~°O..... 465
J=Ü«∞=~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ, *’ºuã¨fi~°∂ѨOQÍ,P^ŒºO`«=ÚÅ∞ `≥eÜ«∞x^≥· QÀK«i
ã¨∞ÎO@∞Ok. K«O„^ŒâıY~ü K«~À‡O|~°^ŒÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q ã¨HõÅO. D Ô~O_»∞
`«`åfiÅ∞ ѨÓ[hÜ«∂ÖË. ã¨~°fiO^ÕxÖ’ b#"≥∞ÿLO@∞O^À P Ѩ~°=∂`Õ‡
eOQÆ~°∂ѨÙ_»∞. JO^Œ∞ˆH P Ѩ~°=∞t=Ù}˜fl eOQÆ~°∂ѨOÖ’ ѨÓl™êÎ~°∞.
t=Ù_»∞'Jâ◊√`À+¨µ_»∞— JO>Ë Éèí‰õÎ[# ã¨∞ÅÉèí∞_»∞. Pk =∞^•ºO`ü
~°Ç≤Ï`«∞_≥· PÜ«∞xfl eOQÆ~°∂ѨOÖ’ JiÛ™êÎ~°∞. =∞Ǩt=~å„u<å_»∞ P
eOQÍxH˜ JiÛOz =∂ˆ~_»∞ ^ŒàÏÅ`À ѨÓlOK«_»O =∞ǨѨÙ}º^•Ü«∞HõO.
1062. Hõ$uÎHÍ Ü≥∂QÆO ZѨC_»∞ =ã¨∞ÎOk ?
HÍsÎHõ ѨÓi‚=∞<å_»∞ Hõ$uÎHÍ #Hõ∆„`«O =ÙO>Ë J^Õ Hõ$uÎHÍ Ü≥∂QÆO.
P<å\˜Ñ¨Ù}ºO JO`å,~ÚO`å HÍ^Œ∞. =∞ǨѨÙ}ºk#O. P<å_»∞ ‰õΩ=∂~°
™êfiq∞^Œ~°≈#O J#O`« Ѷ¨Å„Ѩ^ŒO. Z@∞=O\˜ ѨxKÕÜ«∞_®xÔH·<å 㨈~
<Õ#∞ `«Ü«∂~°∞ J#fl@∞¡QÍ #_»∞Og∞^Œ K≥~ÚºÃÑ@∞ìH˘x =∞s xÅ∞KÀ=_»O
N O M
Jq∞`«"ÕQÆO QÆÅ WO„^Œ∞_çzÛ# <≥=∞e "åǨÏ#O ZH˜¯ u~°QÆ_»O PÜ«∞#
H A
™ê=∞~å÷ºxH˜Q∞Æ ~°∞.Î N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù =∞ǨÏi¬QÍ Éè∂í Ö’HõOÖ’ J=`«iOKå_»∞.
. C
MO I O N S
PÜ«∞# ‰õΩ=∂Ô~Î KåÖÏã¨#flQÍ =ÙO_Õk. JO^Œ∞ˆH P"≥∞‰õΩ ''=e¡——J<Õ¿Ñ~°∞.
D"≥∞#∞ q"åÇ¨Ï =∂_ç =∞Ǩq+¨µ=‚ Ù‰õΩ JÅ∞¡_#·≥ ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ QÆOcè~"° ∞≥ #ÿ
A T
=∞Ozã¨fi~°O`À Hõ$uÎHÍÜ≥∂QÆOÖ’ JiÛOz# Éèí‰õΩÎʼnõΩ J#∞„QÆǨÏO „Ѩ™ê
I C
k™êÎ_»∞. HÀiHõÅhfl f~°∞™êÎ_»∞.
B L
Ü«P U<å=∞ ~°∂áêÉèϺO, Ü«∂^Õg ã¨~fi° =∞OQÆàÏ, `«Ü∂≥ ó ã¨O㨇~°
∞â◊fi"À
1063. „Ѩ^Àëê~°Û# qt+¨ª`« Uq∞\˜ ?
}Ï`ü, ѨÙO™êO ã¨~°fi`À[Ü«∞=∞OQÆà◊II
t=ã¨fi~°∂Ѩ=¸ <å=∞=¸ â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#q. P#O^Œq∞KÕÛq. áê~°fi
uÜÕ∞ ã¨~fi° =∞OQÆà=◊ ÚÅ∞ ~ÚKÕÛ`«e.¡ P W~°∞=Ùi 㨇~°}=Ú Jxfl â◊√Éè=í Ú
Å#∂ ã¨~°fiq^èŒ =∞OQÆà◊=ÚÅ#∂ „Ѩ™êkã¨∞ÎOk.
HÍsÎHõ ™È=∞"å~åÅ∞ t"å t=ÙʼnõΩ „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# ~ÀAÅ∞. JO|`À
=Ù#fl t=ÙxH˜ ''™êO|t=Ùx——H˜ J`«ºO`« „Ñ‘uáê„`åÅ∞. D q^èOŒ QÍ ™È=∞
"å~åÅ∞ „Ѩ^À+¨OÖ’ nѨO, ^èŒ∂ѨO, <≥·"Õ^•ºÅ∞ KÕ¿ã"åiH˜ ™êO|t=Ù_»∞
ã¨HõÖÏcèëêìÅ∂ f~°∞™êÎ_»∞. ã¨~°fiq^èŒ"≥∞ÿ# â◊xÉÏ^èŒÅ∞ #tOѨKÕ™êÎ_»∞.
HÍÅã¨fi~°∂ ѨÙ_»∞ Hõ#∞Hõ, #=„QÆǨÅ∂ HÍÅ=Ú #O^Œe"Õ Hõ#∞Hõ, PÜ«∂
"å~åÅÖ’ „Ѩ^À+¨ ¿ã= KÕã≤# "åiH˜ PÜ«∂ „QÆÇ¨Ï ^ÀëêÅ∞ `˘ÅyOz
466 QÀѨÙ~°O....
™êO|t=Ù_»∞ J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» . ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨qÎ ∞Oz# XHõ QÆO@ `«~∞° "å`«
=KÕÛk „Ѩ^À+¨O, Wk HÍÅ qâı+¨O. XHõ QÆO@ J#QÍ =¸_»∞ Ѷ¨∞_çÜ«∞Å
HÍÅO. D „Ѩ^À+¨ HÍÅOÖ’ t=Ùx ¿ãqOz# "åiH˜ ã¨~°fiq^èŒ ^ÀëêÅ∞
`˘Åy„âıÜ∂≥ aè=$kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. W^Õ „Ѩ^Àëê~°Û#. D „Ѩ^À+¨ HÍÅOÖ’
^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ XˆHKÀ@ =ÙO\Ï~°@.
ÔH·ÖÏ㨠Ѩ~°fi`«OÃÑ·...Éèí=#OÖ’ „u[QÆ[˚#x Q“i ~°`åflÅ∞ á⁄ky#
|OQÍ~°∞ ã≤OǨã¨#OÃÑ·# Pã‘#Ü≥ÿ∞ =ÙO@∞Ok. P `«e¡ Z^Œ∞@ t=Ù_»∞
<å@ºO KÕ™êÎ_»@. ã¨~°ã¨fiu g} "å~Úã¨∞Î#flk. WO„^Œ∞_»∞ "Õ}∞=Ù #∂^Œ∞
233 `å_»@. „|Ǩχ `åà◊O "ÕÜ«∞_»O, ÅH©;^Õqáê@ áê_»_»O, =∞Ǩq+¨µ‚=Ù
=∞$^ŒOQÆO "å~Úã¨∞<Î åfl_@» , QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, ã≤^∞Œ Åú ∂, ^Õ=`«Å∂ D „Ѩ^À+¨
"Õà◊ ¿ãqOK«∞H˘x, `«=∞`«=∞ HÀiHõÅ∞ f~°∞Û‰õΩO\Ï~°@. JO`«\ ˜
A N O M
=∞Ç≤Ï=∂xfi`"« ∞≥ #ÿ k „Ѩ^À+¨HÍÅO. HÍsÎHOõ Ö’ „Ѩ^À+¨HÍÖÏxfl P#O^ŒOQÍ
O H
^≥·=㨇~°}`À ѨOK«∞HÀO_ç „âıÜ«∞ã¨∞û á⁄O^ŒO_ç. S .C
M
1064.
O
Ѷ¨∞O\Ï<å^ŒO J#QÍ
I NUq∞ ?
^Õ=`å~°Û#Ö’ =ÚO^Œ∞QÍ "ÕÜT
A ∞« =Åã≤Ok Ѷ∞¨ O@ „"≥∂yOK«_O» ѨÓ[‰õΩ
=ÚO^Œ∞ Ѷ¨∞O@ Ü≥∞O^Œ∞‰õC
''PQÆ=∂~°÷O`«∞L I Ω „"≥∂yOKåÖ’ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
‰õΩ~°∞U B ~åHõ∆™êO QÆ=∞<å~°÷O`«∞ ~åHõ∆™êO I
P Ѷ¨∞O\Ï~°=O `«„`« ^Õ=`åǨfi# ÖÏOKè«#OII
ѨÓ*Ïã¨÷ÅOÖ’– PQÆ=∂~°÷O`«∞ ^Õ"å<åO ^Õ=`«Å∞ ~å=_»O HÀã¨O
QÆ=∞<å~°÷O`«∞ ~åHõ∆™êO JK«Û@ =ÙO_Õ H˘xfl ~åHõ∆ã¨â◊‰õΩÎÅ∞ áÈ=_»O HÀã¨O
Ѷ¨∞O@ „"≥∂yOz â◊|ÌO KÕÜ«∞_»O F q^èŒ"≥∞ÿ# ÖÏOKè«#q∞k. „ѨuKÀ\Ï,
„Ѩu<À\Ï J#∞‰õÄÅ â◊‰õΩÎÅ∂, „Ѩu‰õÄÅâ◊‰õΩÎÅ∂ =ÙO\Ï~Ú. HõO\˜H˜
Hõ#∞Ñ≤OK«‰õΩO_® =ÙO_Õ D â◊‰õΩÎÅ∞ =∞#x „ѨÉèÏq`«O KÕ™êÎ~Ú. JO^Œ∞ˆH
â◊√„Éè`í ,« HÍOu, â◊√z=Ù#fl KÀ@¡‰Ωõ =ºuˆ~Hõâ‰◊ Ωõ ÅÎ ∞~å=Ù. Jâ◊√„Éè`í ,« Jâ◊√z
=Ù#flKÀ>Ë ^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎÅ∞O\Ï~Ú. J"Õ ~åHõ∆㨠â◊‰õΩÎÅ∞. "å\˜x áê~°„^Àe,
náêÅ∞ "≥eyOz, ^è∂Œ áêÅ∞"Õã,≤ â◊√zQÍ, â◊√„Éè`í Q« Í =ÙOK«_O» , ^≥=· â◊‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ
PǨfi#O ѨÅHõ_»O, Ѷ¨∞O\Ï<å^ŒOÖ’x „Ѩ`ÕºHõ`«. JO^Œ∞ˆH ѨÓ[ „áê~°O
ÉèíOÖ’ Ѷ¨∞O\Ï<å^ŒO `«Ñ¨ÊHõ KÕÜ«∞=Åã≤# ÖÏOKè«#O!
1065. Ü«∂„`«Å‰õΩ "≥o§#ѨC_»∞ ~ÚO\˜Ö’x ^Õ=`å q„QÆǨÅ ã≤÷u Uq∞\˜ ?
^Õ=`å~°Û#, ^Õ=`å Ü«∞O„`åÅ∞, ^Õ=`å q„QÆǨÅ∞ x`«ºO nѨ,
^èŒ∂Ѩ, <≥·"Õ^•ºÅ`À JiÛOz# H˘Ån Jq â◊H˜Î=O`«=∞~Ú =ÙO\Ï~Ú.
QÀѨÙ~°O..... 467
J~Ú`Õ ™êO™êiHõ r=#OÖ’ =Ù#fl"å~°∞, QÆ$ǨÏã¨÷ ^èŒ~°‡O PK«iOKÕ ã¨O^Œ
~°ƒùOÖ’ ÉèÏQÆOQÍ |O^èŒ∞=ÙÅ WO_»¡‰õΩ, â◊√ÉèÏâ◊√Éèí xq∞`«ÎOQÍ „Ѩܫ∂}O
KÕÜ«∞=Åã≤ ~å=_»O, f~°úÜ«∂„`«Å∞ KÕÜ«∞=Åã≤~å=_»O [~°∞QÆ∞`«∂ =ÙO
@∞Ok. J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ^Õ=`å q„QÆÇ¨ Å∞, ^Õ=`å Ü«∞O„`åÅ#∞,
^Õ=`å~°Û#Å#∞ aÜ«∞ºO _»Éσ֒ÃÑ\˜ì =¸`«"Õã≤ =ÙOz, uiy =zÛ#
`«~°∞"å`« "å\˜H˜ ã¨O„áÈHõ∆}KÕã≤, „áê}„Ѩu+¨ìKÕã≤ Ü«∞^è•qkèQÍ x`«ºO
nѨ,^èŒ∂Ѩ,<≥·"Õ^•ºÅ`À JiÛOK«∞ H˘#=K«∞Û#∞. ~Úk ÃÑ^ŒÌÅ∞ U~°Êi z#
PKå~°=Ú. „ѨÜ∂« }=Ú#‰õΩ "≥à§ı @ѨC_»∞^Õ=`å~°Û#, ^Õ=`å q„QÆ Ç¨Å∞,
^Õ=`å Ü«∞O„`åÅ#∞ =ÙOz# aÜ«∞º=Ú`À =O@KÕã≤ ^Õ=`å x"Õ^Œ#
KÕÜ«Ú@ PKå~°=ÚQÍ =Ù#flk.
1066. r~°‚=∞~Ú# ^Õ=`å Ѩ@=ÚÅ#∞, á¶È\’ „¿Ñ¶=ÚÅ∞ ^Õ=`å
q„QÆǨÏ=ÚÅ#∞ Uq∞ KÕÜ«∂e ?
r~°‚=∞~Ú# Ѩ@=ÚÅ∞, q„QÆǨÏ=ÚÅ=O\˜ "å\˜x ѨÓ[Ö’ =ÙOK«
N
‰õÄ_»^∞Œ . ~°OQÆ∞Å∞ "≥Åã≤áÈ~Ú# Ѩ@=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú qiyáÈ~Ú# q„QÆÇϨ
A O M M ION
=ÚÅ∞ ‰õÄ_® ѨÓ[Ö’ =ÙOK«~å^Œ∞. J@∞=O\˜ "å\˜x r=#kÖ’ HõeÑ≤
H S . C
1067. „Ѩܫ∂}=Ú#‰õΩM
O °HõáÈ~Ú#KÀ
"ÕÜ«Ú@ ÖË^• ^Õ"åÅÜ«∞=ÚÖ’ JѨÊyOK«∞@ KÕÜ«∞=Öˇ#∞.
=ÚǨï~°Î=Ú ‰õΩ^ŒI~O N Uq∞KÕÜ«∞ =Öˇ#∞?
T s`åº „Ѩܫ∂}=ÚÅ∞, „Ѩ=∂^Œ
~ÀA"åi „Ѩܫ∂}=ÚÅ∞,AL^ÀºQÆ
ã¨÷Å =ÚʼnõΩ "≥à◊§=Åã≤ I=zÛ#ѨC C_»∞ =ÚǨï~åÎÅ HÀã¨O "≥^ŒHõ#=ã¨~°O
ÖË^Œ∞. JO`Õ H͉õB L
ΩO_® „ѨÉèí∞`«fi q+¨Ü«∞OQÍ, P~ÀQƺ q+¨Ü«∞OQÍ, =$uÎ
q+¨Ü«∂P U
ÅÖ’#∞ „Ѩܫ∂}ÏxH˜ =ÚǨï~°Î=ÚÅ∞ "≥`«Hõ=Åã≤# J=ã¨~°O
ÖË^∞Œ . Hˆ =Å =~°˚º=Ú, ^Œ∞~°∞‡Ç¨ï~°=Î Ú =∂„`«"∞Õ K«∂ã≤ JqÖËx ã¨=∞Ü«∞OÖ’
„Ѩܫ∂}O KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. „Ѩܫ∂}=Ú#‰õΩ =ÚO^Œ∞ ÉèíQÆ=<åfl=∞ 㨇~°},
=∞Oz â◊‰õΩ# =ÚÅ∞, ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O`À =ÚǨï~°Î ^ÀëêÅ∞ áÈ`å~Ú.
„Ѩܫ∂}O~ÀA# ukä, "å~°, #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ ‰õΩ^Œ~°HõáÈ`Õ, J`«º=ã¨~°OQÍ
„Ѩܫ∂}O KÕÜ«∞=Åã≤ =¿ãΠǨÏ#∞=∂#O[<åã¨∂#∞ó "åÜ«ÚѨل`À
=∞Ǩ|Åó ~å"Õ∞+¨ì ѶŨ ∞æ} ã¨Yó Ñ≤OQÍH∆À q∞`« q„Hõ=∞ó, L^Œu„Hõ=∞}â‹Û· =
ã‘`å â’Hõ q<åâ◊Hõó ÅHõ∆ ‡} „áê}^•`åK« ^Œâ◊„w=K«Û ^Œ~°‚=∂ áê~åÜ«∞}
KÕã¨∞‰õΩO@∂ „Ѩܫ∂}O KÕÜ«∞O_ç. ã¨∞Y „Ѩܫ∂}O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
QÆ~ƒ° =ù `«∞Å q+¨Ü∞« OÖ’ Pëê_è,» ÉèÏ„^ŒÑ^¨ ,Œ =∞ø_躻 , Hõ~sΰ ^ÀëêÅ∞ „ѨÜ∂« }Ï
xH˜ K«∂_»#=ã¨~°OÖË^Œ∞.
468 QÀѨÙ~°O....
1068. Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞ Z=~°∞?
„|Ǩχ‰õΩ=∂~°∞_≥#· =∞#∞„Ѩ*ÏѨuH˜ ã¨Ñ|Ψ ∞∞+¨µÅ∞ [x‡OKå~°∞. "å~°∞
Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∞ ã¨$+≤ìOKå~°∞. gˆ~HÍHõ q~å\ò ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∂
Ñ≤`«$^Õ=`«bfl U~°Ê~°Kå~°∞. „|Ǩχ ã¨OÉèí=Ù_»∞ ~°∂áêÅ∞QÆÅ =¸_»∞~°HÍÅ
^Õ=`«bfl, `Õ[ã¨∞ûQÆÅ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ Ñ≤`$« ^Õ=efl ã¨$+≤Oì Kå_»∞. =∂#=ÙÅ∞
`«~°Ê}O^•fi~å ã¨=∞iÊOKÕ Ñ≤O_®Å∞ "åiH˜ KÕ~°∞`å~Ú. Ñ≤O_»„Ѩ^•#O
^•fi~å "åi |∞∞}O f~°∞ÛHÀ"åe. JÖÏ KÕÜ«∞x "åiH˜ áêѨO =ã¨∞ÎOk.
'JHõ~}° Ë „Ѩ`º« "åÜ«∞ó— Jx âßGOK≥|∞`ÀOk. =∞x+≤ `«# â◊s~åxfl x`«ºO
234 J#fláêhÜ«∂Å`À áÈ+≤Oz#@∞¡ ã¨O=`«û~åxH˘Hõ™êi Ñ≤O_»„Ѩ^•#O
^•fi~°P Ñ≤`«$^Õ=`«#Å∞ „â◊^•ú Éèí‰õΩÎÅ`À ѨÓlOKåe.
A N O M
1069. J+¨ìq^èŒ Ñ¨ÙëêÊÅ∞ J#QÍ Uq ?
O S .C
ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ Zxq∞k ~°HÍÖˇ#· ѨÙëêÊÅ`À JiÛOKåÅx ÃÑ^ŒÅÌ =∂@.
H
P J+¨ìq^èŒ Ñ¨ÙëêÊÅQÆ∞iOz „ѨfHÍ`«‡HõOQÍ K≥áêÊ~°∞. nx QÆ∞iOz F
ѨÙ~å}Hõ^äŒ LOk. N™ê¯O^Œ =∞ǨѨÙ~å}OÖ’x ˆ~"åYO_»OÖ’ 51=
AT
J^蕺ܫ∞OÖ’ WÖÏ LOk. #~°‡^• f~°OÖ’ J=∞~°HOõ @Hõ=∞<Õ F Ѩ~fi° `«O
IC
LOk. JHõ¯_Õ #~°‡`«Ö’ â◊¥ÅÉèË^Œ f~°÷O LOk. Pf~°÷O ^ŒQÆæ~° J=∞~°
L
B
HõO@Hõ Ѩ~°fi`«Og∞^Œ F QÆ∞Ç¨Ï LOk. P f~°÷O ^ŒQÆæ~° J=∞~° HõO@Hõ
PU
Ѩ~°fi`«O g∞^Œ FQÆ∞Ç¨Ï LOk. P QÆ∞ǨÏÖ’ N=∂~°¯O_ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ "≥~Úº
k=º ã¨O=`«û~åÅ∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞. XHõ t=eOQÍxfl ‰õÄ_® JHõ¯_»
„Ѩu+≤ªOKå_»∞. P ™êfiq∞H˜ =∂~°¯O_Õ Ü«Ú_»x ¿Ñ~°∞. P eOQÆ=¸iÎH˜
J+¨qì ^èŒ Ñ¨Ù™êÊÅ`À#∂, J+¨qì ^èŒ =∂#ã≤Hõ ѨÙëêÊÅ `À#∂ ѨÓ[KÕÜ∂« e.
P J+¨ìq^èŒ Ñ¨ÙëêÊÅ∞.
"åi[O, ™œ=∞ºO, PˆQflÜ«∞O, "åÜ«∞=ºO, áêi÷=O, "å#ã¨Ê`«ºO,
„áê*ÏѨ`«ºO, t=ѨÙ+¨ÊO, Jx ѨÙëêÊÅ∞ Zxq∞k q^è•Å∞. q=~°OQÍ
K≥áêÊb JO>Ë– 1. "åi[–ѨÙ+¨Ê ã¨=∞~°Ê}=∞O>Ë ^Õ=Ù_çH˜ Jaè¿+HõO
KÕÜ∞« _»O, 2. ™œ=∞º–ѨÙ+¨Êã¨=∞~°Ê}=∞O>Ë ÉèQí =Æ O`«∞_çH˜ `Õ<,≥ <≥~Úº,áêÅ∞
x"ÕkOK«_»O. 3. PˆQflÜ«∞–ѨÙ+¨Êã¨=∞~°Ê}=∞O>Ë ^Õ=Ù_çH˜(^èŒ∂Ѩ,náêÅ∞
ã¨=∞iÊOK«_O» ) 4."åÜ«∞=º ѨÙ+¨ÊѨÓ[ JO>Ë K«O^Œ#O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ^Õ=Ù_çH˜
JÅ^Œ_»O. 5.áêi÷= ѨÙëêÊ~°Û#=∞O>Ë HõO^Œ=¸ÖÏ^Œ∞efl <≥·"Õ^ŒºOQÍ
ÃÑ@ì_»O 6."å#ã¨û`«º ѨÙëÈÊѨǨ~°=∞O>Ë ^Õ=Ù_çH˜ Ѷ¨ÖÏ^Œ∞efl ã¨=∞iÊOK«
QÀѨÙ~°O..... 469
_»O. 7. „áê*ÏѨ`º« ѨÙ+¨Ê ã¨=∞~°Ê}=∞O>Ë ^Õ=Ù_ç Z^Œ∞@ "Õ^ÑŒ Ù¨ ~å}Ï^Œ∞efl
K«kq, qxÑ≤OK«_O» . 8. t=ѨÙ+¨Ê ã¨=∞~°Ê}=∞O>Ë Éè‰í Ωõ _Î ∞» `«# =∞<À"åã¨
#efl ã¨=∞iÊOK«_»O.
1070. =∂#ã≤Hõ ѨÙëêÊÅ∞ J#QÍ Uq∞ ?
ÉèQí =Æ `ü Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ "≥Ú^Œ@ WÖÏѨ„`åÅ∞, ѨÙëêÊÅ`À ѨÓl™êÎ~∞° . W=hfl
ѨÓ[Ö’ „Ѩ^=Œä ∞™Èáê<åÅ∞. J~Ú`Õ, ™ê^è<Œ å„Hõ=∞OÖ’ =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥àϧHõ,
P`«‡qHÍã¨O á⁄Ok# `«~∞° "å`«, ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# ^Õ=^Õ=Ù}˜‚ =∞#ó
ѨÙëêÊÅ`À<Õ Ñ¨ÓlOK«=K«∞Û. =∂#ã≤HõOQÍ ‰õÄ_® Zxq∞k ѨÙëêÊÅ∞O
\Ï~Ú. Jq1.JÇ≤ÏO™êѨÙ+¨ÊO 2.WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ ѨÙ+¨ÊO 3. ^ŒÜ∂« ѨÙ+¨ÊO
4.Hõ=∆ ∂ѨÙ+ʨ O 5.^蕺#ѨÙ+¨ÊO 6.`«Ñó¨ ѨÙ+¨ÊO 7.*Ï˝#ѨÙ+¨ÊO 8. ã¨`º« ѨÙ+¨ÊO.
1071. ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ ZѨÙÊ_»∞ `≥~°"åe ?
^Õ"åÅÜ«∞O ZѨÙÊ_»∞ `≥~°"åe J<Õ JOâßxH˜ „ÉÏǨχ} ^èŒ~å‡Å∞,
^è~Œ ‡° âßGO, PQÆ=∞âßGO, =¸_çO\˜h ã¨=∞#fiÜ∞« Ѩ~z° K≥áêÊe. „ÉÏǨχ}
A N O M
^è~Œ å‡Å∞, ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ#∞ J#∞ã¨iOz „ÉÏǨχ}∞_»∞ „|Ǩχ=ÚǨ˙~°OÎ Jx
H S . C
Ñ≤Å∞=|_Õ L+¨óHÍÅ=Ú`À x„^ŒÖËz HÍÅHõ$`«º=ÚÅ∞ f~°∞Û‰õΩx, ã¨O^蕺
MO I O N
=O^Œ#=ÚÅ∞ ѨÓiÎKÕã¨∞‰õΩx, ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O =~°‰õΩ QÍÜ«∞„f [ѨOK«ã≤,
AT
ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« HÍÅOÖ’ ã¨∂~ÀºÑ¨™ê÷#OK≥ÑÊ≤ P `«~åfi`« W`«~° HÍ~°º„Hõ=∂Å∞
L IC
KÕѨ\Ïìe. D q+¨Ü«∞OQÍ „ÉÏǨχ} ^èŒ~å‡Å∞, ^èŒ~°‡âßGO, ѨÙ~å}ÏÅÖ’
B
=∞`åO`«~° áê~îåÅ∞ ÖË=Ù. JO^Œ~∂° D q+¨Ü∂« xfl XˆHq^èOŒ QÍ `≥eáê~°∞.
PU
JO`ÕH͉õΩO_® U^ÕxJ`«º=ã¨~° ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’#∞, qâı+k¨ #=ÚÅ∞, Ѩ~fi° k#
=ÚÅÖ’#∞ W`«~°HÍ~°ºO KÕÜ«∞^Œe¿ãÎ, L+¨óHÍÅOÖ’ ã¨O^蕺=O^Œ#O
J~°º… OWzÛ ã¨∂~°ºÑ¨™ê÷#OPÑ≤, P "Õ~∞° HÍ~°ºO KÕÜ∞« =K«Ûx ÃÑ^ŒÅÌ "å^Œ#.
1072. L+¨óHÍÅO JO>Ë Uq∞y ?
L+¨ó HÍÅO JO>Ë ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂xH˜ ѨÓ~°fiO Ô~O_»∞QÆO@Å HÍÅ=∞.
x`«ºOÖ’ U "≥·kHõ Hõ~°‡HÍO_» PK«iOKåÅ<åfl PQÆ=∞âßG „ѨHÍ~°O U^Õx
ѨÓ[ x~°fiÇ≤ÏOKåÅ<åfl, L+¨óHÍÅOÖ’<Õ "å~°O, ukä =∂~°∞Ê#∞ QÆ∂iÛ
ã¨OHõ ÅÊOÖ’ LK«ÛùiOKåe. J@∞=O\˜ ^èŒ~å‡Å∞ „ÉÏǨχ}∞ÅH˜ L<åfl~Ú
HÍ=Ù# „ÉÏǨχ}∞Öˇ·# J~°Û‰õΩÅ∞ L+¨óHÍÅ=ÚÖ’ ã¨O^蕺=O^Œ<å^Œ∞Å∞
PK«iOzHÍh ^Õ"åÅÜ«∞O `≥~=° ‰õÄ_»^∞Œ . ~å=∂Ü«∞}O ÉÏÅHÍO_» 23=
ã¨~°æÖ’ qâßfi q∞„`«∞_»∞ ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å#∞ QÆOQÍ ã¨~°Ü«¸#n f~°OÖ’
470 QÀѨÙ~°O....
x„^ŒÖÑË Ù¨ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ H“ã¨ÖϺ ã¨∞„Ѩ*Ï~å=∂ ѨÓ~åfi ã¨O^蕺„Ѩ=~°`Î .Õ .LuÎ+ª¨
#~°âß~°∂úÖÏ Hõ~°Î=ºO ^≥·==∂Ç≤ÏflHõO Jx x^Œ∞~° ÖËáê~°∞.
1073. â◊OY∞™ê÷Ѩ#Ö’ Uq∞ Ü«∞O„`åÅ∞ "ÕÜ«∂e ?
U Ü«∞O„`«=Ú#∞ "ÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . Ü«∞O„`«O ѨÓ[KÕã≤ U~åÊ@∞ KÕ™êÎ~∞° .
â◊OY∞™ê÷Ѩ# ^ŒQÆæ~°#∞O_ô QÆ$ǨÏx~å‡}OѨÓiÎ JÜÕ∞º=~°‰õΩ ‰õÄ_® P
QÆ$ǨÏOÖ’ JO^Œ~°∂ xÜ«∞=∞|^Œú"≥∞ÿ# ã¨OKå~°O KÕÜ«∞~°∞. JO`ÕHÍHõ
Ü«∞O„`«O"Õã≤# „Ѩ^Õâ◊O HÍO„H©@∞`À ѨÓ_»Û|_ç =ÙO@∞Ok. ^•xg∞^Œ
235 #_»∞ã¨∂Î =ÙO\Ï~°∞.JO^Œ∞Hõx QÆ$ǨτѨ"âÕ O◊ ^•HÍ Ü«∞O„`åÅ∞ "ÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .
=∞~ÀHÀ}OÖ’ PÖ’z¿ãÎ, Ü«∞O„`«=Ú#∞ ѨÓ[ Ü«∞O„`«OQÍ "Õ¿ãÎ x`«ºO
ѨÓ[KÕÜ«∂e. „ѨuëêªÜ«∞O„`«O J~Ú`Õ JHõ¯_» â◊OY∞™ê÷Ѩ# KÕÜ«ÚKÀ@
A N O M
O
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ü«∞O„`åÅ∞ "ÕÜ«Ú@ J*Ï˝#∞Å∞ KÕÜ«ÚѨx. S .C
„Ѩuëêª HõÖÏѨ# KÕÜ«Ú@‰õΩ J#∞‰õÄÅO HÍ^Œ∞. HÍ=Ù â◊OY∞™ê÷Ѩ#
H
•Hõ∆#∞N
1074. M Z@∞=O\˜ ~°∞„^IO ^èŒiOKåe ?
T
ã¨Ç¨Ï[OQÍ ~°O„^èŒO =ÙO_ÕA~°∞„^•Hõ∆ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. =∞<å=Ù_»∞ ~°O„^ŒO
KÕã≤# ~°∞„^•Hõ∆ =∞^èL
k, B
ICѨÙ~°∞QÆ∞Ѩ\˜ìOk, ѨyeOk, qiyOk, HõO@Hõ
Œº=∞O.
=ÚÅ∞ ÖËxU
QÆÅ ~°P
=∞iÜ«Ú „=}O =Ù#flk J<Õ P~°∞~°HÍÅ J=ÅHõ∆}ÏÅ∞
∞„^•Hõ∆Å#∞ ^èŒiOK«‰õÄ_»^Œ∞.
1075. Zxfl ~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^èŒiOKåe ?
ZѨÙÊ_≥·`Õ 1100 ~°∞„^•Hõ∆Å`À H˜s@O KÕã≤ ^èŒi™êÎ_À JѨÙÊ_»∞ P
=ºH˜Î ~°∞„^Œ~∂° ѨÙ_Ò`å_»∞. 550 ~°∞„^•HõÅ∆ `À H˜s@O ^èiŒ KÕ Éè‰í Ωõ _Î ∞» q∞H˜¯e
„âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ "å_»∞. 360 (=¸_»∞=O^ŒÅ J~°")·≥ ~°∞„^•HõÅ∆ #∞ =¸_»∞¿Ñ@Å∞QÍ
KÕã≤ Ü«∞*’˝Ñ¨g`«OQÍ ^èŒiOKåe. tYÖ’ =¸_»∞ ~°∞„^•Hõ∆Å#∞ ^èŒiOKåe.
XH˘¯Hõ¯ K≥qH˜ P~°∞ ~°∞„^•Hõ∆Å#∞ ^èŒiOKåe. HõO~î°OÖ’ #∂@ XHõ\ ˜
~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^èŒiOKåe. ÉÏǨï=ÙʼnõΩ 11, KÕ`«∞ʼnõΩ 11 =∞}˜Hõ@∞ìʼnõΩ
11 ~°∞„^•HõÅ∆ ∞ ^èiŒ OKåe. Dq^èOŒ QÍ ~°∞„^•HõÅ∆ #∞ ^èiŒ Oz#"åix Dâ◊fi~∞°
x`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# "å_»x ÉèÏqOz JO^Œ~°∂ #=∞㨯iOz ã¨∞Îu™êÎ~°∞.
Dq^èŒOQÍ 1100 ~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^èŒiOz, t=<å=∞O [Ñ≤OKÕ Éèí‰õΩÎÅ#∞
^Œi≈Oz# "å~°O^Œi áêáêÅ∞ #tOzáÈ`å~Ú.
QÀѨÙ~°O..... 471
1076. ~°∞„^•Hõ∆ ^èŒiOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕÜ«∂eû# =∞O„`«[ѨO ?
t~°ã¨∞ûÖ’ ~°∞„^•Hõ∆ ^èŒiOKÕã¨=∞Ü«∞OÖ’ ''Dâß#—— =∞O„`«[ѨO
KÕÜ∂« e. ''`«`∞« Ê~°∞+¨—— =∞O„`«[ѨO KÕã∂¨ Î K≥=ÙÅÖ’ ~°∞„^•HõÅ∆ ∞ ^èiŒ OPK«e.
''JѶ¨∞’~°—— =∞O„`«[ѨO KÕã¨∂ΠǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’‰õÄ_® ~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^èŒiOKåe.
''JѶ¨∞’~° c[=∞O„`«O—— Ѩiîã¨∂Î Ô~O_»∞KÕ`«∞ÅÖ’ ~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^èŒiOKåe.
''"å=∞^Õ=—— =∞O„`«O`À 15 ~°∞„^•Hõ=∆ ∂ÅÅ#∞ L^Œ~O° K«∞@∂ì ^èiŒ OKåe.
''JOQÆ™êÇ≤Ïu—— FOHÍ~°O S^Œ∞™ê~°∞¡ [Ñ≤Oz, =¸_»∞, S^Œ∞, ÖË^• U_»∞
~°∞„^•Hõ∆ =∂ÅÅ#∞ L^Œ~°O K«∞@∂ì ^èŒiOKåe.
1077. ~°∞„^•Hõ∆ ^è•~°}Ö’ PǨ~°xÜ«∞=∂Å∞ Uq ?
~°∞„^•HõÅ∆ ∞ ^èiŒ OKÕ"å~°∞ =∞^ŒºO ã‘fiHiõ OK«‰Äõ _»^∞Œ . =∂Oã¨O, "≥Å∞¡e,¡
h~°∞e¡, =Ú#QƉÄõ ~°, ѨOk=∂Oã¨O, qiy#K≥@∞ì‰Äõ ~°#∞ Éè∞í lOK«‰Äõ _»^∞Œ .
„|ǨχKåi QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞» , "å#„Ѩã∞¨ _÷ ∞» , =∞iÜ«Ú ã¨<åºã≤ xÜ«∞=∞ ѨÓ~°fiHOõ QÍ
~°∞„^•HõÅ∆ #∞ ^èiŒ OKåe. ѨÙ}ºOKÕã#≤ "åiH˜ =∂„`«"∞Õ ~°∞„^•HõÅ∆ #∞ ^èiŒ OKÕ
N M
ÉèÏQƺOÅaèã∞¨ OÎ k. ~°∞„^•HõÅ∆ ∞ ÖˉΩõ O_® XHõ¯Hõ}∆ "≥∞<ÿ å =ÙO_»~å^Œ∞. ~°∞„^•Hõ∆
A O
H
Å#∞ g_ç# =ºH˜Î ã¨=∞ã¨Î #~°HÍÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞.
S .C
1078. ~°∞„^•HõO ∆Å#∞ ZѨÙÊ_»∞ ^èN
M
=ÚO^Œ∞QÍ Lã≤iHÍÜ«∞ „Ѩ=∂}OÖ’QÆ I
ŒiOKåe ?
OÅ ~°∞„^•Hõ∆Å#∞ ^èŒiOKåe.
`«~åfi`« "å\˜HõO>Ë `ÕeÔH·# "å\˜ A T
x ^èŒiOKåe. z‰õΩ¯_»∞ yO[„Ѩ=∂}O
QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆ „Ѩâã◊ Ψ "≥∞L C
Oÿ k.IJxfl=~åæÅ"å~°∞, JxflP„â◊=∂ÅÖ’ =ÙO_Õ"å~°∞,
„ã‘ÎÅ∞, ѨÙ~°∞U Bã¨~°fi^• ~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^èŒiOKåe. ѨQÆÅ∞ ^èŒi¿ãÎ ~å„u
+¨µÅ∞,
ã¨=∞Ü«∞P OÖ’ KÕã#≤ áêѨO, ~å„u^èiŒ ¿ãΠѨQÅÆ ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕã#≤ áêѨO,
ã¨~°fiHÍÖÏÅÖ’^èŒi¿ãÎ ã¨~°fiáêáêÅ∞, `˘ÅyáÈ`å~Ú. ~°∞„`«^•Hõ∆ t=Ùx
=∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ# zǨÏflO. ã¨~°fi^• ~°∞„^•Hõ∆Å∞ ^èŒiOKåe J<Õk ™êH∆Í`«∞
t=Ù_ç P[˝.
1079. ~°∞„^•Hõ∆Å∞ – „ѨÜ≥∂[#=ÚÅ∞ ?
UHõ=Úd ~°∞„^•Hõ∆ : UHõ=Úd ~°∞„^•Hõ∆ ™êH∆Í`«∂Î t=ã¨=∂#"Õ∞! Jk
ÉèHí xΘ , =ÚH˜xÎ ã¨=∞ã¨Î Ѷ֨ ÏÅ#∞ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. ^•xx ^Œi≈Oz# =∂„`«=Ú
KÕ`«<Õ „|ǨχǨÏ`åº^À+¨O `˘eáÈ`«∞Ok. ^•xx ѨÓlOKÕ ã¨÷Å=ÚÖ’
ã¨OѨ^ŒÅ∞ qÅã≤Å∞¡`å~Ú. LѨ„^Œ"åÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú. HÀÔ~¯Å∞ f~°∞
`å~Ú. Ô~O_»∞ =ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ : Ô~O_»∞=ÚMÏÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k.
472 QÀѨÙ~°O....
QÀǨÏ`åº áêáêxfl `˘Åyã¨∞ÎOk. 3=ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ : =¸_»∞ =ÚMÏÅ∞
QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆ ™ê^è#Œ ã¨OѨuxÎ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. ^•x „ѨÉÏè =O=Å¡ ™ê^艌 Ωõ xH˜
q^ŒºÅhfl ã≤÷~°OQÍ =ÙO\Ï~Ú. 4=ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ : <åÅ∞QÆ =ÚMÏÅ∞QÆÅ
~°∞„^•Hõ∆ ™êH∆Í`«∞Î „|Ǩχ ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ Oÿ k. #~°ÇϨ `åº ^À+¨O áÈQ˘_»∞`«∞Ok.
^•xx ^Œi≈Oz, ã¨Ê $tOK«_»O=Å¡ <åÅ∞æѨÙ~°∞ëê~å÷Å∂ ã≤kú™êÎ~Ú. 5
=ÚMÏÅ ~°∞„^•Hõ:∆ S^Œ∞=ÚMÏÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆ ™êH∆Í`«∂Î ~°∞„^Œãfi¨ ~∂° Ѩ "≥∞Oÿ k.
ã¨~fi° ã=¨ ∞~°"÷ ∞≥ #ÿ D ~°∞„^•Hõ#∆ ∞ HÍÖÏyflJO\Ï~°∞. Jk ã¨~fi° q^è=Œ ÚÅ =ÚH˜xÎ
„Ѩ™êkã¨∞ÎOk. ã¨~°fiHÍ=∞=ÚÅ#∞ ~Úã¨∞ÎOk. u#‰õÄ_»x ^•xx u#_»O
236 "≥Ú^ŒÅQÆ∞ áêáêÅhfl Wk áÈQ˘_»∞`«∞Ok. =∞iÜ«Ú JQÆ=∞º QÆ=∞<åxfl
áÈQ˘_»∞`«∞Ok. 6 =ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ :P~°∞=ÚMÏÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆#∞ Z=Ô~·`Õ
A O M
‰õΩ_çÉèí∞[OÖ’ ^èŒi™êÎ_À J\˜ì=ºH˜Î „|ǨχǨÏ`åºk áêáêÅxflO\˜ #∞O_ô
N
xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ q=ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å_»∞. U_»∞=ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ : U_»∞=ÚMÏÅ
O H S .C
QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆‰õΩ ''J#OQÆO—— J<Õ ¿Ñ~°∞Ok. ^•xfl ^Œi„^Œ∞_»∞QÍ =ÙO_Õ =ºH˜Î
M ION
^èŒiOz<å ‰õÄ_® J\˜ì =ºH˜Î ã¨=∞~°∞÷_»=Ù`å_»∞. 8 =ÚMÏÅQÆÅ~°∞„^•Hõ∆ :
T
8 =ÚY=ÚÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆‰õΩ''Éèˇ·~°=Ú—— J<Õ¿Ñ~°∞Ok. Jk J+¨ì=ã¨∞=ÙÅ
A
IC
ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ ÿ =ÙO@∞Ok. ^•xx ^èiŒ OKÕ =ºH˜Î ''ѨÓ~°P‚ Ü«Ú~åÌÜ∞« O—— á⁄O^Œ∞
B L
`å_»∞. =∞~°}Oz# `«~åfi`« t=™êÜ«Ú[ºO Åaèã∞¨ OÎ k. 9=ÚMÏÅ ~°∞„^•Hõ:∆
PU
9=ÚMÏÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ#∆ ∞ Z=_≥`· Õ `«# Z_»=∞ Éè∞í [OÖ’ ^èiŒ ™êÎ_À, J\˜=ì ºH˜Î
ã¨~fi° ã=¨ ∞~°∞_÷ ∞» J=Ù`å_»∞. P=ºH˜Î t=Ùx`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ "å_»∞QÍ =ÙO\Ï_»∞.
D ~°∞„^•Hõ∆ Éè̌·~°= ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ#k. nxH˜ 9~°∂áêÅ`ÀqÅã≤ÖË¡ ^Œ∞~åæ=∞¿ÇÏ
â◊fii Jkèëêì#^Õ=`« D ~°∞„^•Hõ∆ HõÑ≤Å=∞ǨÏi¬Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂Ѩ=∞x K≥ѨÊ
|_çOk. 10 =ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ : Ѩk=ÚMÏÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆ ™êH∆Í`«∂Î [<å~°∞xÌ
ã¨fi~∂° Ѩ=Ú. nxx ^èiŒ OKÕ =ºH˜Î HÀÔ~¯Åhfl f~°∞`å~Ú. 11=ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ:∆
11=ÚMÏÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆ ~°∞„^Œ∞x~°∂ѨO HÍ|\˜ì nxfl ^èiŒ OKÕ=ºH˜Î ã¨~fi° „`å
q[Ü«∞OÅaèã¨∞ÎOk. 12=ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ : 12 =ÚMÏÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆#∞
Hˆ â◊=ÚÅÖ’^èiŒ OKåe. ^•fi^⌠ßk`«∞ºÅ∞ ^•xÜ«∞O^Œ∞ „Ѩu+≤`ì ∞« Öˇ· =ÙO\Ï~°∞.
13=ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ : 13=ÚMÏÅ∞QÆÅ ~°∞„^•Hõ∆ qâ◊fi^=Õ `«Å ã¨fi~∂° ѨOHÍ|\˜ì
nxfl ^èŒiOKÕ =ºH˜ÎH˜ ã¨=∞ã¨Î HÀiHõÅ∞ <≥~°"Õ~°_»"Õ∞ H͉õΩO_® ™œÉèÏQƺO,
=∞OQÆà◊„Ѩ^ŒO ‰õÄ_® Åaè™êÎ~Ú. 14=ÚMÏÅ~°∞„^•Hõ∆ : 14 =ÚMÏÅ∞QÆÅ
~°∞„^•Hõ∆ ™êH∆Í`«∂ΠѨ~=° ∞t=Ù_ç ã¨fi~∂° ѨO. ^•xx ÉèHí `Θ À t~°ã∞¨ ûÃÑ· ^èiŒ OKÕ
"åiH˜ ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
QÀѨÙ~°O..... 473
1080. ~°∞„^•Hõ∆ ^è•~°}=∞O„`«=ÚÅ∞ Uq ?
UHõ=Úd ~°∞„^•Hõ∆ =∞O„`«O–FO „Ç‘ÏO #=∞ó† ~Ô O_»∞=ÚMÏÅ ~°∞„^•Hõ∆
=∞O„`«O–FO #=∞ó† 3 =ÚMÏÅ =∞O„`«O–FO H©¡O#=∞ó† 4 =ÚMÏÅ
=∞O„`«O–FO „Ç‘ÏO #=∞ó† 5=ÚMÏÅ=∞O„`«O–FO „Ç‘ÏO #=∞ó† 6=ÚMÏÅ
=∞O„`«O–FO „Ç‘ÏO ǨïO #=∞ó† 7=ÚMÏÅ =∞O„`«O–FO ǨïO#=∞ó†
8 =ÚMÏ =∞O„`«O–FO ǨïO #=∞ó† 9=ÚMÏÅ =∞O„`«O–FO „Ç‘ÏO
ǨïO#=∞ó† 10=ÚMÏÅ =∞O„`«O–FO„Ç‘ÏO#=∞ó† 11=ÚMÏÅ =∞O„`«O–
FO „Ç‘ÏOǨïO #=∞ó† 12 =ÚMÏÅ =∞O„`«O–FO „HÀOH∆“O~“O #=∞ó†
13=ÚMÏÅ =∞O„`«O–FO „Ç‘ÏO#=∞ó† 14=ÚMÏÅ =∞O„`«O–FO#=∞ó.
1081. ÅH©;^Õq `«=Ú‡_Õ ^ŒH˜∆}Ï=~°Î â◊OY=∂?
™ê^è•~°}OQÍ â◊OMÏÖ’¡ KåÖÏÉèÏQÆO Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù#‰õΩ `≥~°K«∞H˘x
LO\Ï~Ú. =∞~À=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë, Jq JѨã=¨ º kâ◊Ö’ U~°Ê_ç#=#fl
=∂@. WHõ, ‰õΩ_ç "≥Ñ· Ù¨ #‰õΩ `≥~∞° K«∞H˘x LO_Õ â◊OMÏÅ∞, JO>Ë ã¨=ºkâ◊Ö’
N M
H . C O
U~°Ê_ç# â◊OMÏÅ∞ J~°∞^Œ∞QÍ Åaè™êÎ~Ú. WÖÏ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù#‰õΩ `≥~°∞K«∞H˘x
A T I
L#fl â◊OMÏÅ<Õ Ñ¨O_ç`∞« Å∞ '^ŒH}
S
∆˜ Ï=~°âÎ O◊ MÏÅ∞—Jx =º=ǨÏiã¨∞OÎ \Ï~°∞.
MO I O N
WÖÏO\˜ â◊OYO WO\’¡ ѨÓ[QÆkÖ’ LO_»_O» â◊√Éè„í Ѩ^=Œ ∞x Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ
qâßfiãO¨ , J~Ú`Õ, g\˜^~Œè ° KåÖÏ Z‰õΩ¯=.ã¨=∞ã¨Î ã¨OѨ^ÅŒ ‰õÄ ã¨OHˆ `«"∞≥ #ÿ
AT
ÅH©;^Õq WÖÏ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #‰õΩ uiy# (^ŒH}∆˜ Ï=~°)Î `≥Å\¡ ˜ â◊OYOÖ’ x"åã¨"∞≥ ÿ
L IC
LO@∞O^Œx „Ѩ[Å#=∞‡HõO. `≥Å\¡ ☠O◊ YO, ÅH©;^Õq ~Ô O_»∂ ã¨=Ú„^ŒOÖ’<Õ
B
PU
ѨÙ\ÏìÜ«∞x ÉèÏq™êÎ~°∞. ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù `≥~°zL#fl `≥Å¡\ ˜â◊OMÏxfl ÅH©;^ÕqH˜
`«=Ú‡_çQÍ qâ◊fiã≤™êÎ~°∞. ^ŒH˜∆}Ï=~°Î â◊OYO Q˘Ñ¨Ê^Œ<åxfl =∞# âß„™êÎÅ∞
WÖÏ q=iOKå~Ú.
U WO\’¡ J~Ú`Õ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù#‰õΩ `≥~°∞K«∞H˘x L#fl `≥Å¡\ ˜ â◊OYO
LO@∞O^À, P WO\’¡ ã¨OѨ^ŒÅ∞, ã¨O`À+¨O "≥e¡q~°∞™êÎ~Ú. ™êH∆Í`«∂Î
ÅH©;^Õ"Õ P WO\’¡ =ã≤ã¨∞ÎOk. ^Õ=Ù}˜‚ x`«ºO ѨÓlOK«_®xH˜ K«O^Œ#O,
Hõ~°∂Ê~°O =ÔQ·~å UWO\’¡ qxÜ≥∂y™êÎ~À P WÅ∞¡ ^èŒ#O, ™œÉèÏQͺÅ`À
`«∞Å`«∂QÆ∞`«∞Ok.
1082. ^Õ=`«Å‰õΩ <≥Å=Ù ^ŒH˜∆}Ï=~°Î â◊OY=∂ ?
^ŒH}∆˜ Ï=~°"Î ∞≥ #ÿ `≥Å\¡ ˜ â◊OYO k=º`«fiOÖ’ ã¨∂~°º K«O„^Œ∞Å`À ã¨=∂#
"≥∞ÿ#k. D â◊OYO J„QÆÉèÏQÆOÖ’ QÆOQÆ x"åã¨O LO@∞Ok. =∞^茺֒
=~°∞}∞_»∞, Ѩ$+¨Éª Ïè QÆOÖ’ „|Ǩχ =ã≤ã∞¨ OÎ \Ï~°∞. N =∞Ǩq+¨µ=‚ Ù P^ÕâßÅ
474 QÀѨÙ~°O....
"Õ∞~°‰Ωõ =ÚÖ’¡HÍÅÖ’x Jxflf~å÷Å∂ D â◊OYOÖ’ LO\Ï~Ú. ‰õΩÉË~∞° _»∞
Ãã·`«O D â◊OYOÖ’ H˘Å∞"≥· LO\Ï_»∞. nxfl x`«ºO ѨÓlOKåe. D
â◊OMÏxfl K«∂ã≤#O`« =∂„`å# ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O`À =∞OK«∞ Hõiy# suÖ’
Jxfl ^ÀëêÅ∂ #t™êÎ~Ú. WHõ D â◊OMÏxfl ã¨Ê $t¿ã,Î k=º`«fiO ã≤kãú ∞¨ OÎ k.
1083. â◊OY<å^ŒO ZѨC_»∞ KÕÜ«∂e ?
J~Ú`Õ, â◊OMÏxfl ZѨC_»∞ Ѩ_ç`Õ JѨC_»∞ T^Œ‰õÄ_»^Œ∞. ˆH=ÅO
L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O„`« "Õà◊Ö’¡<Õ â◊OMÏxfl T^•e. Jn ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂xH˜
=ÚO^Œ∞, ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O `«~°∞"å`« Jx ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥|∞`«∞O\Ï~°∞. JÖÏ
237 H͉õΩO_® q∞ye# ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ â◊OYO Tk`Õ, P <å^Œ `«~°OQÍʼnõΩ
ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ P@OHõ=∞=Ù`åÜ«∞x JO\Ï~°∞. U"≥∞ÿ<å, "å`å=~°}O
„ѨâßO`«OQÍ LO_Õ L^ŒÜ«∞, ™êÜ«∞O "Õà◊Ö’¡ â◊OYO Tk`Õ, P <å^ŒO
A N O M
KåÖÏ^Œ∂~°O qxÑ≤ã∞¨ OÎ k. â◊OY<å^ŒO q#fl"å~°O`å ^•x=Å¡ „ѨÜ∂≥ [#O
á⁄O^Œ∞`å~°∞.
O H S .C
1084.M â◊OMÏq~åƒù=O QÍ^äN
Œ Uq∞\˜ ?
A
â◊OYO Pq~åƒù=O QÆ∞iOz FHõ ^Œä „ѨKå~°OÖ’ LOk. ѨÓ~°fiO â◊OMÏ
JѨǨÏiOz, ã¨B L I C
ã¨∞~°∞_»<Õ ~åHõ∆ã¨∞_»∞ LO_Õ"å_»@. "å_»∞ ^Õ=`«Å#∞ F_çOz, "Õ^•Å#∞
=Ú„^ŒO J_»∞QÆ∞# ^•‰õΩ¯<åfl_»@. k‰õΩ¯`ÀK«x ^Õ=`«Å∞
NǨÏix P U∞O "Õ_®~°∞. JѨC_»∞ q+¨µ‚=¸iÎ =∞`åûº=`å~°O kè~°Oz,
™êÜ«
P â◊OMÏã¨∞~°∞}˜‚ ã¨OǨÏiOKå_»@ JѨC_»∞ P ^Õ=^Õ=Ù_»∞ â◊OYO PHÍ
~°OÖ’ L#fl P ~åHõ∆ã¨∞_ç K≥qh, t~°ã¨∞û#∂ T^•_»@. ^•x#∞Oz FO
HÍ~°O "≥Å∞=_çO^Œ@. P FOHÍ~° <å^ŒO #∞Oz"Õ^•Å∞ =KåÛÜ«∞@.
"Õ^•Ö’¡ L#fl *Ï˝#O"≥Ú`«ÎO FOHÍ~åxH˜ qã¨Î $`«~°∂Ѩ"Õ∞! JÖÏ P
â◊OMÏã¨∞~°∞_ç #∞OKÕ â◊OYO J<Õ ¿Ñ~°∞=zÛOk.
1085. â◊OY<å^ŒOÖ’ JO`«~å~°÷O Uq∞\˜ ?
^Õ=^Õ=Ù_≥#· NHõ$+¨fl ÉèQí "Æ å#∞_»∞ ѨÓiOKÕ â◊OYO ¿Ñ~°∞ áêOK«[#ºO
K«`∞« ~°∞ƒùA_≥#· q+¨µ=‚ ¸iÎK`Õ ∞« Ö’¡ XHõ^•xÖ’ â◊OHõO LO@∞Ok. rq`åxH˜
J`«ºO`« H©ÅHõ"≥∞ÿ# K«`«∞ifi^èŒ Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷Ö’¡ XHõ>ÿ̌# ^èŒ~å‡xH˜ Jk „ѨfHõ.
HÍ|\˜,ì â◊OY^è•fi#O J^è~Œ ‡° O g∞^Œ ^è~Œ ‡° O ™êkèOz# q[Ü«∂xH˜ zǨÏflO.
=∞Oz â◊OMÏxfl ZѨC_≥·<å =∞# K≥=ÙʼnõΩ ^ŒQÆæ~°QÍ ÃÑ@∞ìH˘x, *Ï„QÆ`«ÎQÍ
QÆ=∞x¿ãÎ, =∞#‰õΩ ™êQÆ~° Ѷ¨∞’+¨ qxÑ≤ã¨∞ÎOk.
QÀѨÙ~°O..... 475
JÖψQ, â◊OYO`Àã¨Ç¨ W`«~° =∞OQÆà◊"å^•ºÅ`À ^èŒfi#∞Å∞ KÕÜ«∞_»O
"≥#∞Hõ =∞~ÀH©ÅHõO LOk. „Ѩu‰õÄÅ "åºYºÅ#∂, â◊ÉÏÌÅ#∂ xsfi~°ºO
KÕã,≤ ^Õ=Ù}˜‚ JiÛã¨∞#Î fl "åiH˜ â◊√Éè„í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ ^èfiŒ #∞Å`À ™êO`«fi# KÕ‰Äõ ~åÛ
Å#flk nx JO`«~å~°÷O. Ñ¨Öˇ¡@∂à◊√§, ‰õΩ„QÍ=∂Ö’¡x PÅÜ«∂Ö’¡ Ǩ~°u
ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ â◊OY<å^ŒO KÕÜ«∞_»O=Å¡ Jk JO^ŒiH© q#|_Õk. PÅÜ«∂
xH˜ "≥à§ı fiHõ, FÑ≤H,õ J=HÍâ◊O ÖËx"åà◊√§ Ãã`· O« Hõ}∆ HÍÅO Jhfl=∞iz,
^≥·"åxfl 㨇iOK«∞HÀ=_®xH˜ Jk F ã¨∂K«#QÍ LѨHõiOKÕk. fiHõÖËx
rq`«O QÆ_∞» ѨÙ`«∞#fl"åiÖ’ Ãã`· O« ^≥=· zO`«# |ÅѨ__» ®xH˜ â◊OMÏ~å=O
`À_»Ê_Õk.
1086. â◊OY<å^ŒÑ¶¨e`«O Uq∞\˜ ?
JO`«iHõO∆ , „QÆÇϨ =∞O_»ÅO, ã¨∞=~å‚Å ã¨"∞Õ ‡à◊#O â◊OY=∞x J^ä~Œ fi° }
"Õ^OŒ (4/10) ¿Ñ~˘¯O\’Ok. â◊OY<å^ŒO â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ÉèÜ í ∞« „ÉÏO`«∞Å#∞
KÕÜ«∞_»"Õ∞HÍHõ, ~åHõ∆ã¨∞Å#∂, ^Œ∞+ì̈â◊‰õΩÎʼnõÄ xÜ«∞O„uã¨∞ÎOk. J*Ï˝<åhfl,
A N O M
|^ŒúHÍhfl, "åºkèh áê~°„^À`«∞Å∞Ok. n~å…Ü«Ú=Ù#∞ Wã¨∞ÎOk. WHõ, ѨÓ*Ï
H . C
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ â◊OMÏxfl ѨÓiOKÕ"å~°∞ JxfláêáêÅ #∞O_ç q=Ú‰õΩÎÅ=Ù
S
O ѨO_çN`«∞_»∞ JO\Ï~°∞. ZO^Œ∞
`å~°∞. N=∞Ǩq+¨µ‚=Ù ã¨O`«∞+¨µì_»=Ù`å_»∞ Jx ÃÑ^ŒÌÅ=∂@.
1087. ǨÏ#∞=∞O`«∞M }˜‚ #="åºHõ~°}IO
=Å#? #=A T~°}ÏÅ∞ Uq ?
"åºHõ
L
N=∞„^•=∂Ü«∞}OÖ’x ICH˜+¯≤ O^èHŒ ÍO_»Ö’ "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞
Å#∞ PO[<ÕÜ∞« B
=zÛ "åiP U ™êfiq∞ ^Œi≈Oz "åÔ~=~À `≥Å∞ã¨∞HÀQÀ~°∞`å_»∞. ^Œ∂`«QÍ
q=~åÅ∞ J_çˆQ q^è•<åxfl QÆ=∞xOz# ^•â◊~°kè ™œq∞„u`À
|∞∞Q∑, Ü«∞A~ü, ™ê=∞"Õ^•Å∞, "Õ^•OQÍÅ#∞ J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞x"å_»∞
D q^èOŒ QÍ =∂\Ï¡_Ö» _Ë ∞» Jx J`«}‚˜ Jaè#Ok™êÎ_∞» . N ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞x
#∞O_ç ~å=∞^Œ∂`« âß„™êÎ^茺ܫ∞#O KÕâß_»∞. #= "åºHõ~°}ÏÅ∞ JO>Ë 1.
áê}˜hÜ«∞O 2. HõÖÏѨO 3. ã¨∞Ѩ^Œ‡O 4. ™ê~°ã¨fi`«O 5. „áêuâßYºO 6.
SO„^ŒO 7. "庄Ѷ∞¨ Éè∫uHõO 8. â◊Y\Ï\ÏÜ«∞#O 9. âßHõźO („áêuâßMϺ
xH˜ ‰õΩ=∂~° "åºHõ~°}O Jx =∂~°∞¿Ñ~°∞ LOk.)
1088. „QÆǨÏ^ÀëêÅ∞ L#flѨC_»∞ âßOu,[áêÅ∞ KÕÜ«∞\ÏxH˜
gÅ∞ÖË#ѨC_»∞ KÕ¿ã"å~°∞ ^˘~°Hõ#ѨC_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ KÕã¨∞HÀ=KåÛ ?
„QÆǨÏ|ÅO KåÅ#ѨC_»∞ *Ï`«Hõ ѨijÅ# KÕã≤, UÜÕ∞ „QÆǨÅ∞
J#∞‰õÄÅOQÍ ÖË"À, "å\˜H˜ KÕÜ«∞=Åã≤# âßOux *’ºu+¨ ѨO_ç`«∞Å∞
476 QÀѨÙ~°O....
K≥ѨÙ`å~°∞. "å\˜x Ü«∞^è•qkèQÍ =∞Oz ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å`À ™êO„Ѩ^•Ü«∞
|^ŒúOQÍ KÕ~ÚOKåe. H˘xfl„áêO`åÅÖ’ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’
ÖËHõáÈ=_»O=Å¡, ÖË^• âßO`«∞Å∞ KÕ~ÚOK«\ÏxH˜ PiúHõOQÍ ™ÈÎ=∞`«
ÖËHõáÈ=@O=Å¡ Jx H˘O^Œ~°∞ ã¨O^ÕǨÏѨ_»∞`«∞O\Ï~°∞. ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞
"Õ^Œ=∞O„`åÅ`À [áê#∞ëêª#=ÚÅ∞ KÕã¨∂ÎO\Ï~°∞. JÖÏH͉õΩO_®
ã¨fiÜ«∞OQÍ KÕã¨∞HÀ^ŒÅz#ѨÙ_»∞x+¨ªQÍ, xÜ«∞=∞OQÍ KÕ¿ãâ◊H˜Î LO>Ë
QÆ∞~°∞=ÙÅ =^ŒÌ ÅѶ¨∞q^è•#OÖ’ KÕ¿ã =∞O„`«=ÚÅ∞ LѨ^Õâ◊O fã¨∞‰õΩx
KÕÜ∞« =K«∞Û. ÖË^• P „QÆÇϨ =ÚʼnõΩ, P„QÆÇϨ =ÚʼnõΩ JkèÑ`¨ ∞« Öˇ#· ^Õ=`«Å‰õΩ
238 ã¨O|OkèO z# ^蕺#â’¡Hõ=ÚÅ∞, ™È΄`«=ÚÅ∞, áê~åÜ«∞} KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.
`«Ñ¨CÅ∞ ÖˉõΩO_® K«^Œ"åe. „Hõ=∞Ѩ^ŒúuÖ’ KÕã≤#KÀ ^À+¨x"å~°} [iy,
A O
"åi `«#ѨÙ# WO\˜Ö’x W`«~°∞Å∞ ™È΄`«áê~åÜ«∞}Ï^Œ∞Å∞ KÕã¨∞H˘# M
HÍ~°ºã≤kú HõÅ∞QÆ∞#∞. z#flÑ≤šʼnõΩ P~ÀQƺO ã¨iQÍÖËx"åiH˜, ÃÑ^ŒÌ"åiH˜
N
O H S .C
=K«∞Û#∞. Ѩq„`«"≥∞ÿ# „Ѩ^Õâ◊OÖ’ KÕÜ«∞@O =Å¡ Ü≥∂yOK«∞#∞.
1089. ^ÀëêʼnõΩ âßO`« M ∞Å∞ KÕã≤#IѨOÙ_»∞N^•<åÅ∞ W=fi@O ‰õΩ^Œ~°
#ѨÙ_»∞, fã≤H˘<Õ"å~°A THõ#ѨÙ_»∞ Uq∞ KÕÜ«∂e ?
∞ ^˘~°
L C ѨÓ[Å∞ KÕã≤#ѨÙ_»∞ `«^Œ∞Ѩi ^è•#º^•#O
„QÆǨÏ=ÚʼnõΩ [Ѩ=IÚÅ∞,
KÕÜ∂« e. U„QÆÇB
^•#OP U ¨ xH˜ ZO`«[ѨO, ѨÓ[KÕÜ∂« Ö’ K≥ÑÙ¨ `«∂ U^è•#ºO ZO`«
W"åfiÖ’ K≥ѨÙ`å~°∞. P „ѨHÍ~°O qã¨Î~å‰õΩÖ’ ^è•#º=Ú#∞ =ÙOz,
`«∂~°∞Êkâ◊QÍ LO_ç, ã¨OHõÅÊ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ ^•#O fã¨∞‰õΩ<Õ =ºH˜ÎH˜ W=fi
=Öˇ#∞. `«^•fi~å ^À+¨x"å~°} [~°∞QÆ∞#∞. H˘xfl „áêO`åÅÖ’ ^è•#º^•#
=ÚÅ∞ fã≤H˘#∞ @‰õΩ Z=~°∂ ^˘~°HHõ õ áÈ=@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. uÅ^•#O,
JѨ=∞$`«∞º^•#O `«Ñʨ q∞QÆ`å=hfl H˘O^Œ~∞° ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
H˘xflKÀ@¡ Jq‰õÄ_® fã¨∞HÀ~°∞. HÍ=Ù# ^•#O fã¨∞‰õΩ<Õ =º‰õΩÎÅ∞
^˘~°H#õ ѨÙ_»∞ ѨÓ[J#O`«~O° ^•#OWzÛ#@∞¡QÍ ã¨OHõeÊOz, P ^è•#ºO#∞
r=#k ÖË^• áê~°∞`«∞#fl HÍÅ∞=ÅÖ’ HõÅ∞Ѩ=K«∞Û#∞. J=HÍâ◊OÖËx"å~°∞
hà◊¡Ö’ `«_çÑ≤, P ^è•#ºO u#QÆÅ [O`«∞=ÙʼnõΩ PǨ~°OQÍ ÃÑ@ì=K«∞Û.
ÖË^• Z=~°∂ „`˘Hõ¯xKÀ@ K«e¡~å=K«∞Û#∞. ^•#O WzÛ# =ã¨∞Î=ÙÅ∞
á⁄~°áê@∞QÍ ‰õÄ_® uiy fã≤H˘# ‰õÄ_»^Œ∞. H˘O^Œ~°∞ XHõ¯™êi ^•#O
WzÛ# =ã¨∞=Î ÙÅ<Õ ‰õΩ@∞O|=ÚÖ’x JO^Œ~∂° XHõi `«~åfi`« XHõ~∞° ^•#O
W=fi@OKÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. nx=Å¡ ^À+¨OáÈHõáÈQÍ, =∞~˘Hõ^À+¨O HõÅ∞QÆ=K«∞Û.
QÀѨÙ~°O..... 477
1089. 㨈~fi[<å ã¨∞d<ÀÉèí=#∞Î. Ö’HÍã¨=∞™êÎ ã¨∞d<ÀÉèí=O`«∞ Jx
ZO^Œ∞‰õΩ HÀ~°∞HÀ"åe ?
Ö’HõOÖ’ =∞#O ÉÏQÆ∞O_®e, ÉÏQÆ∞<åflO ! J#∞HÀHõO_ç, =∞#K«∞@∞ì
=Ù#fl ã¨OѶ¨∞O Hõ~°∞=Ù ^Œi„^Œ=ÚÖ`À ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞<åfl~°∞ J#∞‰õΩO^•O,
"åi ^Œ$+≤ì ZÖÏ=ÙO@∞Ok. ^Œi„^ŒOÖ’=Ù#fl „Ѩ[Å∞ "åi Hõh™ê=ã¨~åÅ∞
f~°∞ÛHÀ =_»O HÀã¨O ^ÀÑ≤_Åô ‰õΩ, ^˘OQÆ`<« åʼnõΩ JÅ"å@∞Ѩ_Õ J=HÍâ◊O
=Ù#flk. "å~°∞ JÖÏ „Ѩ=iÎOK«_»O =Å# "å~°∞ =∞# g∞^Œ‰õΩ ^ÀÑ≤_ôH˜
=KÕÛ J=HÍâ◊O=Ù#flk. J<Õ ÉèíÜ«∞O`À =∞#O rqOKåeû =ÙO@∞Ok.
JO^Œ∞=Å# =∞#K«∞@∂ì=Ù#fl ã¨OѶ∞¨ O ÉÏQÆ∞O>Ë =∞#‰õΩ Z@∞=O\˜ „Ѩ=∂
^•Å∞, ÉèÜ í ∂« Å∞, LO_»=Ù. ã¨`û« OQÆO, ã¨OѶ∞¨ ã¨û`«∞û qnèÜ∞« `åO ã¨`û« OQÆ`ºÕ
xã¨ûOQÆ`º« O WÖÏ Z<Àfl "åHͺŠQÆ∂_è®~å÷Å∞ ‰õÄ_® ~Ú"Õ. JO^Œ∞HÀã¨"∞Õ
''ã¨~ˆ fi[<å ã¨∞d<ÀÉè=í O`«∞, Ö’HÍã¨=∞™êÎ ã¨∞d<ÀÉè=í O`«∞ Jx HÀ~°∞HÀ"åe.
1090. qkè x~°fiǨÏ}Ö’ ֒ѨO KÕÜ«∞@O ^•fi~å =KÕÛ #ëêìÅ∞ ZÖÏ
=ÙO\Ï~Ú? N
A O M M ION
H . C
KÕã≤# `«Ñ¨ÙÊʼnõΩ ã¨=∂#=∞~Ú# tHõ∆Å∞ Éèí∂q∞g∞^Œ<Õ J#∞ÉèíqOKÕ
MO I O N S
J=HÍâ◊O =Ù#flk. XHõ™êi =∞ǨÉèÏ~°`O« ѨijeOK«O_ç. K«„Hõ=iÎ J~Ú#
^Œ$`«~å„+¨µì_»∞ XHõÃÑ^ŒÌ qkèx~°fiǨÏ}֒ѨO KÕâß_»∞. `«#‰õΩ=∂~°∞_»∞
AT
áêO_»∞‰õΩ=∂~°∞Å#∞ K«OѨ٠„ѨÜ∞« `åflÅ#∞ J_»∞H¤ ÀÖË^∞Œ .K«„Hõ=iÎ, ã¨~åfikHè Íi
L IC
J~Ú# `«#∞ J_»∞H¤ Àx HÍ~°}OQÍ `«#‰õΩ=∂~°∞Å∞ 100=∞Ok ^è$Œ `«~å„+¨µ_ì ∞»
B
PU
„|u‰õΩO_»QÍ<Õ K«OѨ|_®¤~°∞. J^ÕÉèíQÆ=O`«∞_»∞ "Õã≤#tHõ∆. W^Õsu#=$uÎ
s`åº KÕã≤# `«Ñ¨CʼnõΩ ã¨=∂#"≥∞ÿ# tHõ∆Å<Õ J#∞ÉèíqOѨ=Åã≤=ã¨∞ÎOk.
1091. P_»"å~°∞ JO^Œ~°∂ ^èŒiOѨ^Œy# ~°`åflÅ∞ Uq L<åfl~Ú ?
ѨÓ~°fiO P_»"å~°∞ =Ú`«ºO, ѨQ_Æ O» , #Å¡ÑÓ¨ ã¨Å∞, ~°=fiÅ∞, (=„*ÏÅ∞)
™œÉèÏQƺ„Ѩ^=Œ Ú Jx `«Ñʨ xã¨iQÍ ^èiŒ OKåe Jx ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥|∞`«∞O_Õ"å~°∞.
L#fl`«"≥∞ÿ# =ã¨∞^è•~°} „ѨÉèÏ=OQÍ Sâ◊fi~°º„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =„[ѨÙ
=Ú‰õΩ¯ ѨÙ_»H,õ =„[Ѩ٠Hõ~å‚É~íè }
° =ÚÅ∞, JÅOHõ~} ° q+¨Ü∞« =ÚÖ’ „Ѩ`ºÕ Hõ
`«#∞ á⁄Ok =ÙO_Õq. JÖψQ ѨQÆ_®Å∞, =Ú`åºÅ∞, ™œÉèÏQƺ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞
JO^Œ∞=Å# g\˜ ^è•~°} q+¨Ü«∞OQÍ *Ï`«HõO K«∂¿ã"å~°∞ HÍ^Œ∞. <Õ\ ˜H©
„áêp# ™êO„Ѩ^•Ü«∞O #_ç¿Ñ ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’ P_»"åi =∞OQÆà◊ã¨∂„`å
ÅÖ’, #šѨÓã¨, ѨQÆ_»O, =Ú`«ºO"Õã≤ `å_»∞Hõ@∞ì‰õΩ<Õ JÅ"å@∞ =∞#O
478 QÀѨÙ~°O....
K«∂_»=K«∞Û.<Õ\ ˜ ã¨=∂[OÖ’ #=~°`åflÅ∞ Ñ≤zÛ Z‰õΩ¯= J~Ú ã¨=∂[OÖ’
P_»"åiH˜ ѨQÆ_»O, =ÚYºO,=„[O, ^•fi~å =KÕÛ ™œÉèÏQƺ=$kú QÆ∂iÛ
`≥e¿Ñ"å~°∞ Hõ~°∞=Ü«∂º~°∞.
1092. Láêã¨#‰õΩ, LѨ"å™ê<åxH˜ ã¨O|O^èŒO Uq∞\˜ ?
â◊|ÌѨ~°OQÍ D Ô~O_»∞Ѩ^•Å‰õΩ J~°÷O WOK«∞q∞OK«∞ XHõ>Ë. LѨ{
Pã¨#O´Láêã¨#O. JO>Ë ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~ÀÛ=@O. LѨ{"åã¨O ´ LѨ"åã¨O.
JO>Ë ^ŒQ~æÆ ° x=ã≤OK«@O. Ѩ~=° ∂`«‡ QÆ∞}QÍ#Å∞ ÉèÏ=#KÕÜ∞« @O ^•fi~å
PÜ«∞#‰õΩ ^ŒQ~æÆ Q° Í ‰õÄ~ÀÛ=_»"∞Õ Láêã¨#. ÉèÏ=#KÕÜ∞« @O J<Õk =∂#ã≤Hõ
239 „Ѩ„H˜Ü∞« . Hõ_∞» ѨÙxO_®ux ‰õÄ~°∞Û#flÑÙ¨ Ê_»∞ ÉèÏ=#ã¨iQÍ [~°∞QÆ^∞Œ . ÉèÏ=#
ã¨iQÍ [~°QÍÅO>Ë Hõ_»∞ѨÙMÏmQÍ LO_®e. D q^èŒOQÍ Ñ¨ã¨∞ÎLO_»_»O
A O
QÆ=∞xOK«=Åã≤# q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë Ñ¨ã¨∞ΠѨ_»∞‰õΩ#flO`« =∂„`å#M
Láêã¨#‰õΩ ã¨ÇϨ HÍi Hõ#∞Hõ Ѩã∞¨ #Î ∞ ‰õÄ_® LѨ"åã¨O Jx =º=ǨÏiOKå~°∞.
N
O H S .C
Jk Láêã¨# HÍ<Õ~^° ∞Œ . Ѩã∞¨ LÎ #fl ~ÀA ÉèQí =Æ `ü Láêã¨# HÀã¨O Hõ$+≤ÉÏQÍ
[~°QÍe. x*ÏxH˜ P Láêã¨# ÉÏQÍ [iˆQO^Œ∞‰õΩ Ѩã∞¨ LÎ O_»_O» [~°QÍe.
T=∞~°Ê} J#QÍ Uq∞ ?
JÖÏO@ѨÙ_Õ Jk LѨ"åã¨O J=Ù`«∞Ok.
A
1093. I=O^Œ
ÚHõ¯ L
q+¨µ=‚ Ù Ü≥B
C # ã¨
J=`å~°=ÚÅ q„QÆÇϨ =ÚʼnõΩ, Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~∞° _çH˜ =∞#O
¯iOKÕU
#=∞ã¨P @ѨÙ_»∞ t~°ã∞¨ û=Oz Ѩ<fl≥ O_»∞ JOQÆ∞àÏÅZ`«∞#Î KÕ`∞« Å∞ LOz
#=∞㨯iOKåe. q∞ey# JO^Œi ^Õ=Ùà◊§‰õΩ #=∞㨯iOKÕ@ѨÙ_»∞ t~°ã¨∞û
g∞^Œ KÕ`«∞Å∞*’_çOz #=∞™ê¯~°=Ú KÕÜ«∂e. QÆ∞~°∞=Ù‰õΩ #=∞㨯iOKÕ@
ѨÙ_»∞ <Õ~°∞QÍ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz #=∞㨯iOKåe. Ü≥∂y ѨÙOQÆ=Å∞ʼnõΩ,
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙʼnõΩ =Hõã∆ Å÷¨ O=^ŒÌ KÕ`∞« Å∞ *’_çOz #=∞㨯iOKåe. `«O„_çH,˜
~åAʼnõΩ <À\˜g∞^Œ∞QÍ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz #=∞㨯 iOKåe. `«e¡H˜ L^Œ~°
=Ú# KÕ`«∞Å∞ *’_çOz #=∞㨯iOKåe.
1094. t=, ˆHâ◊=ÙÅ∞‰õΩ "≥·~°O [iy#^• ?
t=ˆHâ◊=ÙÅO>Ë =∞#O J#∞‰õΩ#fl@∞ìQÍ W^Œ~Ì ∞° ^Õ=`«Å∞ HÍ^Œ∞. t=â◊H,Θ
ˆHâ◊=â◊H˜Î J<Õ Ô~O\˜H© ѨsHõ∆=zÛO^Œx J~°úO KÕã¨∞HÀ"åe. „Ѩu ѨÙ~å}O
Ö’#∂ D ѨiHõ=∆ ã¨∂Î LO@∞Ok. W+¨Oì ÖËHáõ È~Ú<å t=~å„u"Õà◊ `«Ñʨ x
ã¨iQÍ LѨ=ã≤Oz t=ѨÓ[x K«∂ã≤ eOQÀ^Œƒù=^Œ~°≈<åxfl KÕã≤# Éèí‰õΩÎ_»∞
=∞~°}˜¿ãÎ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞~åQÍ t=^Œ∂`«Å∞ "åiOz t=Ö’HÍxH˜ fã¨∞‰õΩ
áÈÜ«∂~°∞.
QÀѨÙ~°O..... 479
J^Õ f~°∞QÍ q+¨µ‚Éèí‰õΩÎÅ∞‰õÄ_» Ü«∞=Ú}˜‚ ^ŒiH˜ ~åxÜ«∞ºÖË^Œ∞. WHõ
J~°∞#˚ ∞_»∂, t=Ù_»∂ XHõ J_»qѨOkx XˆH™ê~°W ÉÏ}O`À H˘\˜#ì ѨC_»∞
W@∞ #~°<å~åÜ«∞}Ï=`«~åOÖ’ XHõ~Ô #· Hˆ â◊=Ù_»∂ J@∞ t=Ù_»∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O
"åkOK«∞‰õΩ#fl@∞¡ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. Ü«Ú^ŒúOÖË^Œ∞. Z=ikÔQÅ∞ѨÙ? J<ÕÖÏ
LO@∞Ok ã¨OÉèÏ+¨}O, Ô~O_»∞â◊‰õΩÎÅ∂ ÖËx^Õ „ѨѨOK«"Õ∞ ÖË^Œx `≥Å∞ѨÙ
`«∞Ok =ÚyOѨÙ.
1095. f~°÷Ü«∂„`«Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e ?
N~å=∞Hõ$+¨‚ Ѩ~°=∞ǨÏOã¨#∞ D „Ѩâ◊fl Z=~À J_çy`Õ, PÜ«∞# WÖÏ
K≥áêÊ~°∞. „|Ǩχ ™êH∆Í`å¯~åxfl HÀi ÖˇHõ¯ÖË#O`« =∞Ok Z<Àfl=∂™êÅ∞QÍ
[Ѩ`«áêÅ∞, ^蕺<åxfl, „áê~°÷#Å∞, ѨÓ[Å∞[iÑ≤# ѨÙ}ºã¨÷ÖÏÖ’¡
áê~°=∂i÷HÉõ Ïè "åÅ∞ Ѷ∞¨ hÉèqí Oz LO\Ï~Ú. JÖÏO\˜ f~å÷ʼnõΩ =KÕÛ"åiH˜
ã¨∞ÅÉèOí QÍ P`«‡ „Ѩɒ^èOŒ Hõey, ÉèQí =Æ O`«∞x LxH˜x „ѨÜ∞« ufl¿ãÎ =∂#ã≤Hõ
=∂e<åºxfl `ÕeHõQÍ =keOK«∞HÀ=K«∞Û. =ÚYºOQÍ |$O^•=#O,
N O M
JÜ≥∂^茺, |∞∞ã≤ˆH+π, ǨÏi^•fi~ü, ˆH^è•~ü<å^ä£, |„n<å^ä£, QÆOQÀ„u, HÍj,
H A . C
QÆÜ«∞, ˆH∆„`åÅ∞ WO^Œ∞‰õΩ J#∞"≥·#q. z=i^Œâ◊Ö’ D Ü«∂„`«Å =Å#
O N S
=∂#ã≤Hõ <≥·~°‡ÅO U~°Ê_Õ J=HÍâ◊O LOk. Jx q=iOKå~°∞.
M L
1096. =~åÇ¨Ï [Ü«∞OuT ZѨIÙ_»O
ã¨O=`«û~°OÖ’ "≥Ú^ŒC
∞ [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞ ?
\ ˜<≥ÅAJ~Ú# K≥·„`«OÖ’ <≥ÅÖ’ Ô~O_»=^≥·#
õ∆OÖ’I 12=^≥·# ^•fi^Œt ukä<å_»∞ JO>Ë J=∂"å㨺
|Ǩïà◊ ѨHõ∆OÖ’, ѨHL
=∞~À =¸_»U B ~åÉ’`ÀO^Œ#QÍ K≥·„`« |Ǩïà◊^•fi^Œt<å_»∞ NǨÏi
PÏ~°∂áêxfl ^èiŒ Oz ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ^•y# Éè∂í q∞x L^Œiú OKå_»∞.
Jk =~åǨ
∞~ÀAÖ’¡
JO>Ë ÃÑ·H˜`≥KåÛ_»∞. WÖÏ =~åǨÏ~°∂áêxfl ZuÎ#™êfiq∞ ¿Ñi@ L#fl
ѨO_»∞QÆ =~åǨÏ[Ü«∞Ou. x*ÏxH˜ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õ∆Ω_»<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ ~åHõ∆ã¨∞_»∞
Éèí∂q∞#O`å F K«∞@ìQÍ K«∞\˜ì ã¨=Ú„^ŒOÖ’xH˜ <≥\ ˜ì"Õ™ê_»x JÖÏ L#fl
Éè∂í q∞x NǨÏi ã¨=Ú„^ŒO #∞O_ç W=`«eH˜ =~åǨÏ~°∂Ѩ"∞≥ uÎx `«#HÀ~°Å
^•fi~å ÃÑ·H˜ `≥KåÛ_»x K≥¿ÑÊ Hõ^äŒ JO`« ã¨iHÍ^Œ∞.
Éèí∂q∞ J<Õk K«`«∞ã¨=Ú„^Œ"ÕÖÏ =Å~Ú`«O. JO>Ë `«# K«∞@∂ì
<åÅ∞QÆ∞ ã¨=Ú„^•Å∞ LO_»QÍ P =∞^茺֒ LO_Õk JxJ~°÷O. hà◊√§
Ô~O_»∞"≥·Ñ¨ÙÅ∞QÍ „Ѩ=Ç≤Ï¿ãÎ P Ô~O\˜H© =∞^茺QÍ L#fl Éèí∂„Ѩ^Õâßxfl nfiѨO
JO\Ï~°∞. JÖψQ =¸_»∞"≥Ñ· Ù¨ Å „Ѩ=Ç≤Ï¿ãÎ „fѨO JO\Ï~°∞. <åÅ∞QÆ∞"≥Ñ· Ù¨ Å
480 QÀѨÙ~°O....
h~°∞#flHÍ~°}OQÍ Éè∂í q∞ K«`∞« nfiÑO¨ J=Ù`«∞Ok. WÖÏ ã¨=Ú„^•Å∞ <åÅ∞QÆ∞
`«#K«∞@∂ì Hõey L#flÉèí∂q∞ XHõ¯=∂~°∞ ã¨=Ú„^•Å =ÚOѨÙH˜ QÆ∞Ô~·Ok.
P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ D Éè∂í q∞ h\˜Ö’ =ÚxyáȉõΩO_® ™êfiq∞ =~åǨÏ~°∂áêxfl
ZuÎ P HÀ~°Å`À ÃÑH· f˜ ã¨∞‰õΩ=KåÛ_»∞. D fã¨∞‰õΩ=KÕÛ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ Éè∂í q∞
<åâ◊<åxfl W+¨ìѨ_Õ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õ∆Ω_»∞ NǨÏiH˜ J_»∞¤=KåÛ_»∞. U^≥·<å ÃÑ#∞QÆ∞
ÖÏ@ [iy#>ˇÿ¡`Õ `«# HÀ~°Åg∞^Œ#∞#fl Éèí∂q∞ uiy ã¨=Ú„^ŒOÖ’H˜ Ѩ_ç
áÈÜÕ∞ J=HÍâ◊O "≥∞O_»∞QÍ LO^Œx ÉèÏqOz# NǨÏi ZO`À JѨÊ\˜=~°‰Ωõ
Hõ~°∞} J#∞HõOѨ K«∂Ñ≤Oz# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õ∆Ωx g∞^Œ HÀÑ≤Oz J`«}˜‚ K«OÑ≤
240 "Õ™ê_»∞. J^Õ =~åÇ¨Ï [Ü«∞OuQÍ Ç≤Ï~°}Ϻ F=^èŒQÍ Ö’HÍxH˜ =zÛOk.
=~åǨÏ[Ü«∞Ou XHõ~ÀA# Ç≤Ï~°}ϺHõ∆=^èŒ =∞~˘Hõ ~ÀA# [~°QÆÖË^Œ∞.
N
A O`åxfl `≥Å.ÊO_ç O
[Ü«∞Ou ~ÀA<Õ KÕ™ê_»∞. ^•xHÀã¨"∞Õ =~åǨÏ=`å~åxfl Z`åÎ_∞» JxJ~°O÷ . M
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õ∆Ω}˜‚ =kèOK«_®xˆH ѨÙ\˜ì#™êfiq∞ P Ç≤Ï~°}ϺHõ∆ =^èŒx =~åǨÏ
1097. [Ü«∞q[Ü« O H
Ú Å =$`åÎ S C?
M∞ =∞Ǩq+¨Iµ=‚ O
[Ü«∞q[Ü«ÚÅ#∞"å~° ÙÜ≥ÚNHõ¯ =∞Ok~° ~°H‰∆õ Ωõ Å∞ J#QÍ
;^ÕqTÜ«∞Ѩ~å„u "Õà◊ q+¨µã‚ x¨ flkHè ˜ =K≥Û#∞.
^•fi~°áêʼnõΩÅ∞. XHõ<å_»∞ ÅH©A
Wk ã¨=∞Ü«∞OHÍ^Œx "å~°I C
"≥∞#_»¤yOzi. P"≥∞ [QÆ<å‡`« Hõ#∞Hõ q+¨µ‚#Ow
B
ã¨=∞Ü«P U
HÍ~°O`À Ö’xˆHy#k. JѨÊ\˜#∞O_ç "åiH˜ QÆ~fi° O q∞‰õΩ¯@"≥∞#ÿ k. XHÍ<˘Hõ
∂# ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å#∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ q+¨µ‚^Œ~°≈<å~°÷O qKÕÛã≤i.
[Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ QÆifi`« z`«∞ÅÎ ∞QÆ#∞Hõ Wk™êfiq∞x ^Œi≈OK«∞@‰õΩ "ÕàH◊ Í^Œx
^Œ∞~°∞ã¨∞`«#O`À „Ѩ=iÎOzi. =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ âßáêÜ«Ú^èŒ∞Å∞, Ѩ~°=∞ ã¨`«Î fi
ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°OÖ’ g∞ =O\˜ `«"≥∂QÆ∞} Éèí∂~Ú+¨µªÅ∞O_»~å^Œ∞.
QÆ#∞Hõ g∞~°∞ Éè∂í Ö’HÍ# ~åHõã∆ Ü
¨ ∂≥ #∞ÅO^Œ∞ [x‡OѨÙ_»x âßѨ"Ú≥ ã¨Oyi.
J^Õ HÀѨO`À "å~°∞ q+¨µ‚^Œ~°≈<åxH˜ =∞Ok~°OÖ’xˆHyi. ™êfiq∞H˜ áê^Œ
ã¨O"åǨÏ# =∂K«iOK«∞K«∞#fl N=∞ǨÅH˜; `«Ñ¨ã¨∞fiÅ∞ =K«∞ÛK«∞<åfl~°x,
P Ѩxx q_çz „ѨH¯õ xeK≥#∞. ‰õΩ=∂~°∞_»∞ =zÛ#ѨÙ_»∞ `«O„_ç ™œYº=Ú#∞
xeÑ≤uq QÍ=Ù# h=Ù Éèí∂Ö’Hõ=Ú# [x‡OѨÙ=∞x â◊Ñ≤Oz, ™êfiq∞x
ã¨O^Œi≈Oz "≥_e» áÈ~Úi. JO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞QÆ<Õ ™êfiq∞"å~°∞ Ü≥∂QÆx„^ŒÖ’
#∞O_»QÍ ^Õ=`«Å∞=zÛ ~å=}∞x =Å# HõÅ∞QÆ∞K«∞#fl ÉÏ^èÅŒ #∞ K≥ÑC¨ H˘#
É’~Úi. ÅH©;^Õq ™êfiq∞H˜ x„^•ÉèíOQÆ=Ú HÍqOѨ=Å^ŒxÜ«Ú `å#∞
=ÚO^Œ∞ áÈ~Ú ÅOHõÖ’ #∞O_ç ™êfiq∞KÕ ~åHõ∆ã¨<åâ◊=Ú KÕ~ÚO`«∞#x
QÀѨÙ~°O..... 481
=∂@~ÚzÛ "åix „uÑ≤ÊѨOÃÑ#∞. ^•xH˜ `«QÆ∞#\©¡ âßѨ=Ú#∞ Hõeã≤
=K≥Û#∞. JѨÙ_»∞ q+¨µ‚^Õ=Ù_»∞ [Ü«∞q[Ü«ÚÅ#∞ Ñ≤ez, P =∞ǨÏ~°∞¬Å
"å‰õΩ¯ J"≥∂Ѷ¨∞O. HÍ=Ù# `å#∞ "åi âßáêxfl =∞~°eOѨ*ÏÅ#x K≥Ñ≤Ê
=¸_»∞[#‡=ÚÅÖ’ =∂‰õΩq~À^è∞Œ ÖˇÑ· Ù¨ \˜ì <åKÕKO« Ѩ|_ç, Ñ≤^ÑŒ ¨ "≥‰· Ωõ O~îåxH˜
=`«∞~Î å ÖËHõ U_»∞[#‡=ÚÅÖ’ =∂Hõ#∞‰õÄÅ Hõ~∞° ‡Öˇ· [x‡Oz, P `«^∞Œ Ѩx
"≥·‰õΩO~îåxH˜=`«∞Î~å Jx „ѨtflOK≥#∞. JO^Œ∞ʼnõΩ "å~°∞ U_»∞ [#‡ÅÖ’
™êfiq∞qÜ≥∂QÆ=Ú#∞ ÉèíiOѨ*ÏÅ=∞xÜ«Ú, =¸_»∞ [#‡=ÚÅÖ’ q~À^èŒ∞
Å∞QÍ Ñ¨Ù@∞ì"˘O^Œ∞^Œ∞=∞xi. q+¨µ‚=O^Œ∞ʼnõΩ JOwHõiOK≥#∞. `˘e [#‡
=Ú# Ç≤Ï~°}ϺHõ∆, Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ∞QÍ, Ô~O_»= [#‡=Ú#O^Œ∞ ~å=},
‰õΩOÉèíHõ~°∞‚Å∞QÍ, =¸_»=[#‡=Ú# tâ◊√áêÅ, ^ŒO`«=„HõÎÅ∞QÍ Ñ¨Ù\˜ì
q+¨µ‚=ÙKÕ Ç¨Ï`«∞Öˇ· =∞~°Å N "≥·‰õΩO~î°=Ú# ^•fi~°áêʼnõΩ Å∞QÍ qKÕÛã≤i.
1098. Jâ◊fi`å÷=∞ z~°Orq ZÖÏ JÜ«∂º_»∞?
Jâ◊fi`å÷=∞‰õΩ =∞~°}O `«#Jnè#OÖ’ LO_Õ@@∞¡ J`«_»∞ HÀ~°∞H˘#fl
N O M
ѨC_Õ =∞~°}˜OKÕ â◊H˜ÎxzÛ „^À}∞_»∞ Hõ$Ñ≤Ü«∞O^Œâ◊fi`å÷=∞#∞Hõ<≥#∞. JO^Œ∞
A M XHõI=O
H . C
=Å# J`«_»∞ z~°Orq. ~åQÆÅ ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆOÖ’ Jâ◊fi`å÷=∞ "åºã¨∞_»∞
S
MO I O N
HÍQÆÅ_»x ^ÕgÉèÏQÆ =`«O K≥ÑÊ≤ Ok. ÉèÏ~°`Ü « Ú« ^•ú#O`«~O° x„kOK«∞K«∞#fl
T
"åi#O^Œih LѨáêO_» ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ K«OÑ≤ JáêO_»==∞QÆ∞QÍHõ Jx „|Ǩχ
IC A
t~À<å=∞HÍGO „ѨÜ∂≥ yOKå_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞. JkáÈ~Ú Jaè=∞#∞ºx ÉèÏ~°º
B L
L`«~Î ° QÆ~ƒ° ãù Ñ÷¨ O≤ _®xfl`åH˜Ok. Hõ$+¨µ_‚ ∞» ''J~°ƒ‰ù Ωõ Å#∞ K«OѨ@O ^è~Œ ‡° OHÍ^Œ∞.
PU
h ÉÏ}Ïxfl LѨã¨OǨÏiOK«∞. XHõ"Õà◊ QÆ~°ƒùã¨÷ tâ◊√=Ù =∞~°}˜Oz<å <Õ#∞
~°H™∆˜ êÎ#∞. h"Õ LѨãǨ Ϩ OiOK«∞—— JxHÀi<å Jâ◊fi`å÷=∞ Hõ$+¨µx‚ =∂@#Ow
HõiOK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞ʼnõΩ HÀѨO=zÛ NHõ$+¨µ‚_»∞ ÉÏÅѶ¨∂u=QÆ∞ h‰õΩ
PǨ~°=Ú ÅaèOѨH,õ ^Œ∞~°Oæ ^èOŒ `À ~°HeÎõ ѨΠ^ÕÇϨ O`À XO@iQÍ =¸_»∞"ÕÅ
ÜÕ∞O_»∞¡ kHõ\Î ÏÅÖ’ ã¨OK«iã¨∂Î LO_»=Åã≤O ^Œx âßѨq∞KåÛ_»∞. NHõ$+¨µ_‚ ∞»
â◊Ñ≤Oz#>Ë¡Ü«∞QÆ∞QÍHõÜ«∞x "åºã¨=∞ǨÏi¬ =O`«Ñ¨eHÍ_»∞. ~åÉ’=Ù ã¨∂~°º
™ê=i‚Hõ =∞#fiO`«~°OÖ’ ã¨Ñ¨Î~°∞¬ÅÖ’ D`«_˘Hõ _Ò`å_»∞. JO^Œ∞=Å#
h`«_»∞ z~°Orq.
1099. QÆ∞_»¡QÆ∂| ÅH©; "åǨÏ#O ZO^Œ∞Hõ~ÚºOk ?
q+¨µ‚=¸iÎ ã¨~°ã¨#∞#flѨC_»∞ ÅH©;^Õq PÜ«∞# "åǨÏ#O J~Ú#
QÆ~°∞_»ÃÑ· „Ѩܫ∂}O KÕã¨∞ÎOk. XO@iQÍ =Ù#flѨC_»∞ P"≥∞ "åǨÏ#O
482 QÀѨÙ~°O....
QÆ∞_»¡QÆ∂|. QÆ∞_»¡QÆ∂| ѨQÆ\ ˜"Õà◊ x„kOz, ~å„uѨÓ@ u~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok.
D HÍ~°}OQÍ ÅH©;^Õq XO@iQÍ ~å"åÅO>Ë pHõ\’¡<=Õ zÛ, J^Õ pHõ\Ö˜ ’
"≥o§áÈ`«∞O^Œ#fl #=∞‡HõO =ÙOk. q+¨µ=‚ ¸iÎ "≥O@ =Ù#flÑC¨ _»∞ =∂„`«"∞Õ
P"≥∞ ѨQÆ\ ˜ "≥Å∞QÆ∞Ö’ =ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH náê=o pHõ@∞¡ =Úã≤ˆ~ "Õà◊
náêÅ#∞ "≥eyOz P `«e¡x PǨfix™êÎ~°∞.
1100. QÀiO\ωõΩ#∞ `«Å„H˜O^Œ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë x„^Œ=ã¨∞ÎO^• ?
™ê=∂#ºOQÍ QÀiO\ωõΩ#∞ JO^ŒO HÀã¨O HÍà◊§H˜, KÕ`«∞ÅH© ÃÑ@∞ì
‰õΩO\Ï~°∞. QÀiO\ωõΩ#∞ x„^ŒÖqË ∞`À ÉÏ^èÑŒ _¨ "Õ å~°∞ QÀiO\ωõΩ ѨÙ=ÙfiÅ#∞
241 ѨHõ¯g∞^Œ K«Å∞¡HÀ=@O^•fi~å, QÀiO\ωõΩ Hõ\ ˜ì# =¸@#∞ `«Å„H˜O^Œ
ÃÑ@∞ìHÀ=@O ^•fi~å K«Hõ¯\˜ x„^Œ=ã¨∞ÎOk. QÀiO\ωõΩ ~°ã¨=Ú`À `«Å#∞
N
=∞iÌ¿ãΠѨÅ∞K«QÍ L#fl "≥O„@∞HõÅ∞ QÆ\ ˜ìѨ_»`åÜ«∞x PÜ«Úˆ~fi^ŒO `≥Å∞ѨÙ
A O M
`«∞#flk.
1101. `«Å∞Ѩ٠QÆ_O H Ä~˘ÛS
»Ñ¨ÃÑ· ZO^Œ∞‰õΩ ‰õN
C
#‰õ.Ä_»^Œ∞ ?
D JÅ"å@∞ KåÖÏHÍÅO
A T ¸_è»#=∞‡HõOQÍ ÉèÏqOz H˘\˜ì
C
"Õã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. HÍh '„_Òã≤OQ∑ ~å_£ —#∞ Hõ#∞Q˘#fl `«~∞° "å`« QÆ_Ñ» è Ñ· ‰õÄ~ÀÛ
~å^Œ#@OÖ’ âß„ã‘ÎÜ L «∞ IJOâ◊O LO^Œx `≥eÜ«∞=zÛOk. '„_Òã≤OQ∑~å_£—
J<Õ Ñ¨iHõ~U åxfl B
P `«Å∞Ѩ٠„¿Ñ"¶ ∞£ =^ŒÌ LOz#, JHõ¯_» „Ѩu‰õÄÅâ◊HΘ #Å∞kâ◊ÖÏ
"≥^Œ[Å¡|_»@O =∞#O QÆ=∞xOK«=K«∞Û. JO^Œ∞ˆH =∞#ѨÓ~°∞fiÅ∞ QÆ_»Ñ¨Ö’
‰õÄ~ÀÛ=_»O x¿+kèOKå~°∞. D x¿+^è•xH˜ HÍ~°}O `«Å∞Ѩ٠„¿Ñ¶"£∞=^ŒÌ
„Ѩu‰õÄÅ â◊H˜Î „Ѩ™ê~°O LO_»@"Õ∞ HÍ~°}O. D „Ѩu‰õÄÅ â◊H˜ÎH˜ HÍ~°}O
`«Å∞Ѩ٠„¿Ñ¶"£∞ K«`«∞~°„™êHÍ~°OÖ’ LO_»@"Õ∞. D q+¨Ü«∂xfl „QÆÇ≤ÏOz
=∞# ѨÓsfi‰õΩÅ∞ ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ =∞iÜ«Ú K«iÛÅ ^•fi~åÅ=^ŒÌ ÃÑ·ÉèÏQÆO
=OѨÙQÍ PsÛÅ =∂kiQÍ xi‡OKå~°∞. K≥h· Ü«ÚÅ∞ ‰õÄ_® `«=∞ `«Å∞ѨÙÅ#∞
ÃÑ·ÉèÏQÆOÖ’ =OѨÙQÍ J=∞iÛ xi‡™êÎ~°∞.
1102. #k ^•>Ë@ѨC_»∞ #n=∞ `«e¡H˜ zÅ¡~° <å}ÏÅ#∞ ã¨=∞iÊOKåÖÏ?
ѨÓ~°fiO ~ÀAÖ’¡ ~åy<å}ËÅ∞ LO_Õq. #^Œ∞Å∞, HÍÅ∞=Å∞ ^•>Ë
@ѨC_»∞ QÆOQÆ#∞ „áêiúOz zÅ¡~°<å}ËÅ#∞ h\˜Ö’ q_çKÕ"å~°∞. ѨÓ~°fiO
„Ѩã¨∞Î`«O =∞#‰õΩ L#fl h\˜â◊√kú HÍ~°º„Hõ=∂Å∞, „`åQÆ∞h\˜ ™œHõ~åºÅ∞
LO_ÕqHÍ=Ù. „Ѩ[Å∞ HÍÅ∞Å h\˜ÃÑ<· Õ P^è•~°Ñ_¨ ç `«=∞ r=<åxfl ™êyOKÕ
"å~°∞. ~åy <å}ËÅ∞ D h\˜x KÕ~°∞@=Å# P h~°∞ â◊√„Éèí"≥∞ÿ „Ѩ[ʼnõΩ
QÀѨÙ~°O.....
LѨÜ≥∂QÆѨ_Õk. ~åy <å}ËÅ∞#fl #n h\˜x „`åy„Ѩ[Å∞ P~ÀQƺOQÍ,
|ÅOQÍ LO_Õ"å~°∞.
1103. q+¨ÉÏ^èŒÅ∞ `˘ÅQÍÅO>Ë QÆ~°à◊ HõO~î°∞x ѨÓlOKåÖÏ ?
H©∆~° ™êQÆ~° =∞^èŒ# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =zÛ# ǨÖÏǨÏÖÏxfl t=Ù_»∞ `«#
HõO~î°OÖ’ LOK«∞H˘x Ö’HÍxfl ~°H˜∆OKå_»∞. JO`«\ ˜ qëêxfl `«#Ö’ ^•K«∞
‰õΩ#fl Ѩ~°=∞t=Ù_»∞ =∞#∞+¨µºÅ‰õΩ HõeˆQ q+¨~ÀQÍÅ#∞ JiHõ>Ëì â◊H˜ÎQÆÅ
"å_»x Éèí‰õΩÎÅ∞ #=Ú‡`å~°∞. t"å, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å J#fl ^蕺# [ѨO=Å¡
â◊s~°OÖ’ Z<Àfl=∂~°∞ÊÅ∞ [iy L`åûǨÏO, L`Õ[Î O HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx Éè‰í Ωõ ÅÎ
qâßfiã¨O.
1104. ÃÑà◊§~Ú# „ã‘ÎÖË #šѨÓã¨Å∞ ^èŒiOKåÖÏ ?
„ã‘ÅÎ ∞ `«=∞‰õΩ ÃÑà◊§~ÚO^Œ#fl QÆ∞~°∞QÎ Í |OQÍ~°O`À K«∞\˜#ì #Å¡ÑÓ¨ ã¨Å∞
^èiŒ ™êÎ~∞° . `«=∞‰õΩ JOQÆ~O° QÆ"É·≥ =íè OQÍ [iy# ÃÑo¡Q∞Æ iOz, `«=∞ ã¨O™ê~°
A O M
=∂^è∞Œ ~°ºO QÆ∞iOz #Å∞QÆ∞~°∞ `«=∞ QÆ∞iOz Q˘Ñ¨ÊQÍ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩ<Õ@ѨC_»∞
N #_»∞=Ú #∞O_ç `«ÅÉèÏQÆO =~°‰Ωõ #QÆflOQÍ LO_®Åx ÃÑ^ŒÅÌ ∞ ã¨∂z™êÎ~∞° .
"åi <À\˜"≥O@ =zÛ# ^ÀëêÅ#∞ D #šѨÓã¨Å∞ JiHõ_»`åÜ«∞<Õ F
H S . C
MO I O N
#=∞‡HõO. JO`ÕHÍHõ #šѨÓã¨Å ^ŒO_»„ã‘ÎʼnõΩ P^Œ#Ѩ٠JÅOHÍ~°OQÍ
‰õÄ_® LO@∞Ok.
~åfiT
1105. pHõ\˜Ñ¨_ç# `«A `« "åH˜e T_»Û‰õÄ_»^• ?
C pHõ\ј _¨ H» =õ ÚO^Õ "åH˜e T_çÛ, `«~∞° "å`«
™êÜ«∞OHÍÅ ã¨=∞Ü«I∞OÖ’
L
^Õ=ÙxH˜ náê~å^èB
^Õ=`«#P U Œ#KÕÜ«∂e Jx =∞#ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O K≥|∞`ÀOk. J^Œ$+¨ì
∞ PHõi¬OK«_®xH˜, ^Œ∞~°^Œ$+¨ì ^Õ=`«Å#∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩ ~åhÜ«∞‰õΩO_®
LO_»\ÏxH˜ D q^èŒ"≥∞ÿ# PKå~°O "åºÑ≤ÎÖ’ LOk. HÍh pHõ\ ˜ Ѩ_ç#
`«~°∞"å`« "åH˜e T_»fi_»O, h~°∞ K«Å¡_»O KÕÜ«∞~å^Œ#\ÏxH˜ Jã¨Öˇ·#
HÍ~°}O pHõ\ ˜Ö’ "åH˜ex JO`« â◊√„ÉèíOQÍ T_»fiÖËHõ áÈ=@"Õ∞ HÍHõ
pHõ\ ˜Ñ¨_ç# `«~°∞"å`« <ÕÅÃÑ·áêˆH „áê}∞Å∞ |Ü«∞@‰õΩ =™êÎ~Ú‰õÄ_®.
JO^Œ∞Hˆ ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∂xH˜ =ÚO^Õ D T_ÕÛ HÍ~°º„Hõ=∂xfl ѨÓiÎ KÕÜ∂«
Åx K≥ѨÙ`å~°∞.
1106. „ã‘ÎÅ∞ J~°\˜É’^≥Ö’ nѨO "≥eyOz ZO^Œ∞‰õΩ =^Œ∞Å∞`å~°∞?
ÃÑo§HÍx"å~°∞, ÃÑo§J~Ú#"å~°∞ ‰õÄ_® J~°\ ˜K≥@∞ì É’^≥Ö’ nѨO
"≥eyOz HÀ<Õ~∞° , #^Œ∞Ö’¡ náêÅ#∞ =^Œ∞Å∞`å~°∞. ÃÑo§HÍx"åiH˜ =∞Oz
483 484 QÀѨÙ~°O....
Éèí~°Î Åaè™êÎ_»x, ÃÑo§ J~Ú#"åiH˜ Éèí~°ÎˆH∆=∞OQÍ LO\Ï_»x #=∞‡HõO.
`≥Å¡"å~°∞ *Ï=Ú# ÖË=@O=Å¡, ZO`À^Œ∂~°O "≥o§ „ѨâßO`«OQÍ náêÅ∞
=^ŒÅ@O=Å¡ ÃÑà◊§~Ú# "åiH˜ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞iO`« "≥∞~°∞Ѩ٠=zÛ
`«^•fi~å Éèí~°Î„¿Ñ=∞#∞ =∞iO`« JkèHõOQÍ JO^Œ∞‰õΩO@∞Ok. ÃÑo§HÍxÑ≤Å¡
#Å∞QÆ∞~°∞ J=∞‡ÅHõ¯Å ^Œ$+≤ìÖ’ Ѩ_ç `«fi~°QÍ q"åǨÏO JÜÕ∞º J=HÍâßxfl
á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
1107. ^Õ"åÅÜ«∞„Ѩ"Õâ◊O KÕ¿ã ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ KèåfÉèÏQÆ=ÚÖ’ =GO ^èŒiOK«‰õÄ_»^• ?
^èiŒ OK«‰Äõ _»^<Œ Õ K≥|∞`å~°∞. H˘xfl ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ D PKå~°O `«Ñʨ x
242 ã¨iQÍ áê\˜OK«|_»∞`ÀOk. ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOKÕ Éèí‰õΩÎ_»∞ ÉèíQÆ=`ü
Hõ$Ѩ `«#ÃÑ· „Ѩã¨iOKåÅx HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. ^Õ=Úx =ÚO^Œ∞ KÕ`«∞Å∞
A N O M
*’_çOz xÅz# Éè‰í Ωõ xÎ ÃÑH· ˜ ÉèQí =Æ `üH$õ Ѩ „Ѩ"tÕ ã¨∞OÎ ^Œx ÉèÏqOK«|_»∞`ÀOk.
O S .C
Wk =∂#ã≤Hõ ÉèÏ=<ÕHÍHõ âßs~°HÉõ Ïè =# ‰õÄ_®. q„QÆÇϨ OÖ’x „ѨuÉèÏQÆO
H
M ION
#∞O_ç "≥Å∞=_»∞`«∞#fl â◊HHΘ ~˜ }° ÏÅ∞ Éè‰í Ωõ _Î Öç ’ <Õ~∞° QÍ „Ѩ"tÕ ™êÎ~Ú. HÍ=Ù#
AT
^Õ"åÅÜ«∞OÖ’H˜ ^Õ=`å q„QÆÇ¨ xfl ^Œi≈OK«É’ÜÕ∞ Éè‰í Ωõ _Î ∞» `«_ç =∞_ç|@ì#∞
IC
B L
Hõ@∞ìH˘x LO_»@O=Å¡ ÉèíQÆ=`ü Hõ\ÏHõ∆O WOHÍ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok.
PU
HÍh „ã‘ÎʼnõΩ D xÜ«∞=∞O =iÎOK«^Œ∞. „ã‘ÎÜ≥ÚHõ¯ =∂`«$`åfixfl ZO`À
Q“~°qOKÕ ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞ "åiH˜ W|ƒOkx HõeyOKÕ D PKå~åxfl áê\˜OK«
=∞x K≥ѨÊÖË^Œ∞. JÖψQ ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O, ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O ã¨=∞Ü«∞OÖ’
™êfl#O `«~°∞"å`« =∞# ^ÕǨxfl ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅÖ’ LO_Õ '_ç— q@q∞<£
â◊s~åxH˜ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ Åaèã∞¨ OÎ k. WÖÏO\˜ q+¨Ü∂« xfl ^Œ$+≤Öì ’ LOK«∞H˘<Õ
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ÃÑ· =„™êÎxfl ^èŒiOK«‰õΩO_® ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOKåÅx
K≥ѨÊ@O [iyOk.
1108. „u=∞^èŒ∞~° „Ѩ™ê^Œ=∞O>Ë Uq∞\˜ ?
H˘|ƒs, J~°\ј O¨ _»∞, ɡÅ=¡ ¸ g\˜x „u=∞^è∞Œ ~°=ÚÅ∞ Jx JO\Ï~°∞.
PÜ«Ú~ˆ fi^Œ Ѩ~O° QÍ â◊s~åxH˜ D „Ѩ™ê^ŒO ZO`À "Õ∞Å∞ KÕã∞¨ OÎ k. JÅû~ü
=O\˜ "å\˜H˜ J=∞$`«=ÚÖÏ Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk.
1109. D ã¨$+≤ìÖ’ `˘e ÃÑo§‰õÄ`«∞~°∞ Z=~°∞ ?
Pk ^ŒOѨ`∞« Å∞ áê~°fif Ѩ~"° ∞Õ fi~∞° Å∞. =∞# q"åÇ¨Ï =º=ã¨Ö÷ ’ #∂`«#
=^èŒ∞=ÙKÕ`« "≥Ú^Œ@QÍ Q“sѨÓ[ KÕ~Ú™êÎ~°∞ HÍh U =∞ǨÅH∆À‡, ã¨~°ã¨fif
QÀѨÙ~°O.....
^ÕqѨÓ[ KÕ~ÚOK«~∞° . HÍ~°}O `˘e =^è∞Œ =Ù, `˘e =Ú`«~Î Ú^Œ∞= áê~°fif
^Õq HÍ|\˜ì.
1110. Pk"å~°O =∂O™êǨ~°O x¿+^èŒ=∂ ?
Pk"å~°O =∂O™êǨ~°O u#∞@=Å¡ ã¨∂~°∞ºx P„QÆǨxH˜ QÆ∞i
HÍ=eû =ã¨∞ÎOk. =∂O™êǨ~°O Éèí∞lOK«x "åiH˜ Jâ◊fi"Õ∞^äŒÜ«∂QÆO KÕã≤
#O`« Ѷ¨ÅO ÅaèOK«QÆÅ^Œx Q“`«=∞ =∞ǨÏi¬ `≥eáê~°∞.
1111. =∞O^èŒ~° ZHõ¯_» #∞O_ç =zÛOk ?
HÔ H· Hõ ˜ ^Œ∞~åÖ’K«##∂, ^Œ∞~å‡~°Ñæ Ù¨ PÖ’K«#Å#∂ HõÅ∞QÆ*ãË #≤ =∞O^ä~Œ °
ZHõ¯_ç#∞O_ç =zÛO^À, HÔ H· =õ ^Œ‰Ì Ωõ ZÖÏ KÕiO^À P"≥∞ QÆ∞iOz ã¨=∂Kå~°O
~å=∂Ü«∞}OÖ’ ÖË^∞Œ . J~Ú`Õ Ñ¨Ù~å}ÏÅ „ѨHÍ~°O ^Œ∞O^Œ∞Éèí J<Õ QÆO^è~Œ fi°
„ã‘Îx ^Õ=`«Å∞ =∞O^äŒ~°QÍ ã¨$+≤ìOz ã¨O^Œ~Àƒùz`«OQÍ N~å=∞Ѩ\Ïìaè¿+Hõ
ã¨=∞Ü«∂# ~å=}=^èŒÔH· ã¨~°ã¨fif^Õq =∞Ç≤Ï=∞`À P"≥∞<À\˜#∞O_ç K≥ѨÊ
=Åã≤# =∂@Å#∞ K≥Ñ≤ÊOKå~°∞. P HÍ~°ºO `«~°∞"å`« =∞O^äŒ~° „Ѩ™êÎ=#
N O M 1115. LѨ"åã¨OM
HõxÑ≤OK«^Œ∞.
H AçOK«‰õÄ_»x q+¨.ÜC«∂Å∞ Uq∞\˜?
1112. =∞# QÆ∞iOz W`«~°∞ʼnõ
M O Ω "≥Å¡_
N S
T I
1. =Ü«∞ã¨∞û 2. ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ ã¨O|O^è O •Å∞ 3. Éèíq+¨º`ü „Ѩ}ÏoHõÅ∞
4. rq`«OÖ’ á⁄Ok# J==∂<åÅ∞
P^蕺u‡Hõ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 6.IC
A 5. J#∞+≤ªOK«∞ =∞O„`«=Ú =∞iÜ«Ú
B L h=Ù W`«~°∞ʼnõΩ WzÛ# ^•#=Ú =∞iÜ«Ú
JѨCÅ∞.
U
PÃÑo§HÍx Hõ<≥flÅ∞ QÀ^•^Õq Hõ^äŒ#∞ áê~åÜ«∞} KÕ¿ãÎ "åiH˜
1113.
ÃÑà◊§=Ù`«∞O^• ?
q+¨µ‚z`«∞Î_ç ‰õΩ=∂Ô~Î J~Ú# QÀ^•^Õq =∂#=ÙʼnõΩ HÍHõ ^Õ=Ù_≥·#
~°OQÆ<å^ä∞Œ <Õ q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#x nHõ∆ ѨÓ#∞`«∞Ok. JO^Œ∞Hõx P"≥∞
^è#Œ ∞~å‡ã¨OÖ’ "Õ‰Ωõ =<Õ x„^ŒÖzË q+¨µÑ‚ Ó¨ [KÕã,≤ `«# J#∞Éè"í åbfl, ÉèÏ"åxfl
XHõ ˆQÜ«∞O JO>Ë áêâ◊√~°O ~°∂ѨOÖ’ ~°zOKÕk. WÖÏ „Ѩu~ÀA XHõ
áêâ◊√~°O K˘Ñ¨C# 30 áêâ◊√~åÅ#∞ ~°zOz "å\˜x q+¨µ‚=Ù‰õΩ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ
N~°OQÆO ~°=∞‡#∞@, P"≥∞ `«O„_çx fã¨∞H˘x N~°OQÆO "≥à√◊ §@, N~°OQÆOÖ’
~°OQÆ<å^䌙êfiq∞`À q"åǨÏO [~°∞QÆ∞@, q"åǨÏO `«~°∞"å`« QÀ^•^Õq
~°OQÆ<å^äŒ∞xÖ’ SHõºO K≥O^Œ∞@`À Hõ^äŒ =ÚQÆ∞ã¨∞ÎOk. ÃÑo§HÍx Ñ≤Å¡Å∞
485 486 QÀѨÙ~°O....
D u~°∞áêÊ"≥#· ∞ áê~åÜ«∞}O KÕÜ∞« @O=Å¡ `«=∞ HÀÔ~¯Å∞ <≥~"° ~Õ ∞° `åÜ«∞x
K≥|∞`å~°∞.
1114. „ã‘ÎH˜ QÆÅ U ÅHõ∆}ÏÅ∞ ã¨∞MÏxfl Hõey™êÎ~Ú ?
1. q∞H˜¯e á⁄_»=Ó, q∞H˜¯e Z`«∞QÎ ÍHÍHõ ã¨=∞=ÚQÍ L#fl =Ú‰õΩ¯QÆÅ
„ã‘Î ^èŒ#∞º~åÅ∞. Éèí~°Î^•fi~å âßs~°Hõ ã¨∞MÏxfl JkèHõOQÍ á⁄O^ŒQÆÅ^Œ∞. 2.
á⁄_»=ÙQÍ L#fl „H˜Ok ÃÑ^Œq „ã‘ÎʼnõΩ Éè’QÍxfl Wã¨∞ÎOk. 3. â◊OY=Ú=Öˇ
=∞ÖˇÑ¡ Ó¨ =Ù=Öˇ, K«O„^Œ∞x=O\˜ `≥Åx¡ ѨÅ∞=~°∞ã¨Å`À #∞#∞ѨÙQÍ, á⁄_»=ÙQÍ
243
ã¨O^Œ∞Å∞ ÖˉõΩO_® Z`«∞ÎQÍ L#fl ^ŒO`«=ÚÅ∞QÆÅ „ã‘Î=∞Oz uO_çѨÙ+≤ì
Hõey LO@∞Ok. 4. HÍ@∞Hõ Ñ≤@ì, =~åǨÏ=Ú, ÖË_ç=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ „ã‘Î
"≥∞\˜xì O@ =∞Ǩ"≥É· ’è QÍÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∞Ok. Éè~í #ΰ ∞ H˘OQÆ∞# =Ú_ç"ãÕ ∞¨ H˘O
A N O M
@∞Ok. 5. XHõ^•x`À XHõ\˜ HõÅ=Hõ, z#fl Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∞QÆÅ „ã‘Î ã¨∞Y=O`«∞
H S .C
~åÅ∞ HÍQÆÅ^Œ∞. 6. á⁄_»=ÙQÍ L#fl „H˜O^ŒÃÑ^Œq „ã‘ÅÎ ‰õΩ Éè’QÍxfl Wã¨∞OÎ k.
O
L#fl ~ÀAÖ’¡ `«ÅO
I N ~åÜ«∞‰õÄ_»^• ?
‰õΩ #∂<≥
LѨ"åã¨O KÕ¿ã ~ÀAÖ’¡A `«ÅT‰õΩ #∂<≥ JO@@O x¿+^èŒO. nxH˜
XHõ âß„ã‘Ü
L C∞. â◊x„QÆÇϨ O â◊H„Θ ѨÉÏè =O=Å¡ #∂<≥ L`«Ê#fl
Î ∞« HÍ~°}O K≥|I∞`å~°
U B@O [iyOk. `«Å‰õΩ #∂<≥ JO@∞HÀ=_»O =Å¡ `«Å
"≥∞ÿ#@∞¡QÍ ÉèÏqOK«
K«∞@∂ìPF `Õ*’=ÅÜ«∞O U~°Ê_»∞`«∞Ok. D =ÅÜ«∞O W`«~° „QÆǨÅ#∞O_ç
=∞# â◊s~°OÖ’H˜ „Ѩãi¨ OKÕ JÜ«∞™ê¯O`« `«~O° QÍÅ#∞ x~Àkèã∞¨ OÎ k. HÍh
LѨ"åã¨O áê\˜OK«∞ ~ÀAÖ’¡ Wk "Õ~°∞QÍ K≥ѨÊ|_çOk. LѨ"åã¨nHõ∆#∞
Ѩq„`« =∞#ã¨∞û =∞iÜ«Ú â◊s~°=Ú`À PK«iOK«@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì
=∞# â◊s~åxH˜ W`«~° „QÆǨÅ =∞iÜ«Ú #Hõ∆„`åÅ #∞O_ç Éèí∂q∞ÃÑ·H˜ „Ѩã¨
iOKÕ JÜ«∞™ê¯O`« `«~°OQÍÅ J=ã¨~°O LO@∞Ok. `«ÅÃÑ·~åã≤# #∂<≥
D â◊H˜Î`«~°OQÍÅ#∞ =∞#Ö’H˜ „Ѩã¨iOK«‰õΩO_® J_»∞¤‰õΩO@∞Ok. HÍ|\˜ì
WÖÏO\˜ x¿+^è•xfl LѨ"åã¨HÍÅOÖ’ =∞# ÃÑ^ŒÌÅ∞ U~åÊ@∞KÕâß~°∞.
1116. ™œO^Œ~°º~åt J~Ú# ÉèÏ~°º HÍ"åÅO>Ë UO KÕÜ«∂e ?
„`«Ü∂≥ ^Œt<å_»∞ =∞#‡^ä∞Œ x ѨÓlOz ã¨O`«$Ñ≤ΠѨi¿ãÎ =∞Oz ã¨∞O^Œ~°
~°∂ѨO`Àáê@∞ J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# ™⁄QÆã¨∂, ÖÏ=}ºOQÆÅ QÆ∞}=u J~Ú#
ÉèÏ~°º#∞ á⁄O^ŒQÆÅ_»x `≥eÜ«ÚK«∞#flk.
QÀѨÙ~°O..... 487
1117. ‰õΩÉË~°∞xH˜ JO`«\˜ ã¨OѨ^Œ#∞ Z=~°∞ WKåÛ~°∞ ?
L`«Î~°k‰õΩ¯‰õΩ JkèѨu, Ü«∞‰õ∆ΩʼnõΩ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ J~Ú# ‰õΩÉË~°∞x
`«áÈx+¨‰ª Ωõ "≥∞zÛ J`«xH˜ Jáê~° ^è#Œ ~åtx =∞Ǩ#∞„QÆÇϨ OQÍ N=∞ǨÅH˜;
^Õq J#∞„QÆÇ≤ÏOzOk.
1118. Éè’[<åxfl XO@iQÍ u#‰õÄ_»^• ?
XO@iQÍ u<Õ Éè’[#=Ú =$^è• Jx K≥ѨÊ|_çOk. W^ŒÌ~°∞ HõÅã≤
Éè’[#=Ú KÕ¿ãÎ Jk Éèí∞HÎ̃. =ÚQÆ∞æ~°∞ HõÅã≤ Éè’[#=ÚKÕ¿ãÎ Jk Éè’[º=Ú.
#Å∞QÆ∞~°∞ PÃÑ· HõÅã≤KÕ¿ãÎ Éè’[#=Ú. QÆ$ǨÏã¨∞Î ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅO^Œi`À
HõÅã≤ Éè’[#OKÕÜ«∂e. Éè’[# ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ =∞Ozh\˜ QÍ¡ã¨∞#∞ ‰õΩ_ç
"≥·Ñ¨Ù# ÃÑ@ì=Öˇ#∞. Ñ‘@ÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx Éè’[#O KÕÜ«Ú"å~°∞ Ñ‘@ÃÑ· #∞O_ç
HÍex „H˜O^Œ‰õΩ PxOK«‰õÄ_»^Œ∞.
1119. WO\’¡ Ñ≤K«∞ÛHõÅ∞ `«=∞QÆ∂_»∞ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^• ?
A N O M
Ѩâ◊√ѨH∆ͺ^Œ∞ʼnõΩ PǨ~åxfl "ÕÜ«Ú@, "å\˜H˜ x"åã¨O HõeÊOK«∞@
H S . C
MO I O N
Ü«∞[˝O KÕã≤#O`« Ѷ¨ÅO Hõeyã¨∞ÎO^Œx K≥|∞`å~°∞. JO^Œ∞KÕ Ñ≤K«∞ÛHõÅ
=O\˜ Ѩ‰õ∆ΩÅ QÆ∂\˜x Hõ^ŒeOK«~å^Œ∞.
A T∞ x„kOK« =K«∞Û#∞ ?
1120. ѨQÆÅ∞ Z=~°
ÑI≤ÅC
ѨÓ[ H˘kÌ¿ãU
L
QÆiƒù}©„ã‘ÎÅ∞, z#fl ¡Å∂, =$^Œ∞ÌÅ∂, J<å~ÀQƺ=Ú QÆÖ"å~°∞ ѨQÆ\ ˜
B =K«∞Û#∞. â◊$OQÍ~° ã¨OÉè’QÆ=ÚÅ∞ [iÑ≤# "å~°∞
Ѩ٠x„kOK«
‰õÄ_® ѨP
Q\Æ Ñ˜ Ó¨ @ x„kOK«=K«∞Û#∞. ~å„uѨÓ@ P~°∞QÆO@Å x„^Œ J=∞$`«
=∞Ü«∞"≥∞ÿ#^Œx PÜ«Úˆ~fi^ŒâßGO K≥|∞`ÀOk.
1121. ã≤QÆ∞æ#∞ „Ѩ^Œi≈OKÕ „ã‘Î D Ѩxx KÕÜ«∞~å^Œ∞ ?
„ã‘ÎÅ∞ ã≤QÆ∞æ#∞ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ „Ѩ^Œi≈™êÎ~°∞. H˘O^Œ~°∞ „ã‘ÎÅ∞ HÍe
ÉÁ@#„"Õex <ÕʼnõΩ~åã¨∂Î ã≤QÆ∞æѨ_»`å~°∞. D Ѩx P~ÀQƺs`åº =∞Ozk
HÍ^Œx `≥Å∞ã¨∞ÎOk. „ÉÁ@#"ÕeÖ’x #~åÅ∞ QÆ~åƒùxH©, ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ ã¨O
|OkèOz#q J~Ú LO\Ï~Ú. "å\˜ÃÑ· XuÎ_ç `Õ=@O P~ÀQƺs`åº
=∞Ozk HÍ^Œ∞. HÍ=Ù# „ã‘Î `«# ã≤QÆ∞æ#∞ WÖÏ „Ѩ^Œi≈OK«~å^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞
ÃãÅqKåÛ~°∞.
488 QÀѨÙ~°O....
1122. "≥∞\˜HõÅ∞ q~°∞= ‰õÄ_»^• ? JÖÏ qi¿ãÎ #+¨ì=∂ ?
"ÕÅ∞ÊÅ∞ JO>Ë ^Õ=`«Å∞ "Õà◊§Hõ}∞ѨÙÅ =^ŒÌ LO\Ï~°x K≥|∞`å~°∞.
"≥∞\˜HõÅ∞ qi¿ãÎ ^Õ=`«Å‰õΩ HÀѨO HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx ÉèÏ=#. P~ÀQƺs`åº
‰õÄ_® "≥∞\˜HõÅ#∞ q~°∞K«∞@ =∞OzkHÍ^Œ∞. WÖÏ "≥∞\˜HõÅ#∞ q~°∞K«∞@
=Å¡ KÕ`«∞ÅÖ’x â◊H˜Î ǨÏiOK«QÆÅ^Œx, KÕ`«∞ÅÖ’ Ѩ@∞ì LO_»^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞
K≥|∞`å~°∞.
1123. QÆiƒù}© „ã‘ÎÅ∞ K≥@∞¡ H˘@∞ìK«∞#flѨC_»∞ K«∂_»‰õÄ_»^• ?
244
K«∂_»‰Äõ _»^<Œ Õ âßGO K≥|∞`«∞Ok. nxH˜ q=~°}#∞ ‰õÄ_® WzÛOk.
K≥@∞ì H˘@∞ìK∞« #flÑC¨ _»∞ P Ѩiã¨~åÅÖ’QÍx QÆiƒù}„© ã‘ÅÎ ∞ L#flÑC¨ _»∞ XHõ"àÕ ◊
P K≥@∞ì qiy „H˜O^Œ Ѩ_»∞K«∞#flѨC_»∞ L~°HõÖËHõ áÈ=@"Õ∞HÍHõ `«Ñ≤ÊOK«∞
N O M
HÀÖË~∞° . D HÍ~°}"Õ∞HÍHõ K≥@∞ì qiy „H˜O^ŒÑ_¨ ∞» K«∞#flÑC¨ _»∞ L`«Ê#fl=∞ÜÕ∞º
A
H .C
â◊|ÌO KåÖÏ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ LO@∞Ok. D â◊|ÌO QÆ~°ƒùOÖ’x tâ◊√=Ù
O S
M ION
QÆ∞O_≥ =∞iÜ«Ú "≥∞^Œ_∞» ÃÑ· âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ K≥_∞» „ѨÉÏè "åxfl HõeyOK«=K«∞Û#.
A T
HÍ|\˜ì <Õ\ ˜"≥·^Œ∞ºÅ∞ ‰õÄ_® QÆiƒù}©„ã‘ÎÅ#∞ q™ÈÊù@<å â◊ÉÏÌÅ#∞, ÃÑ^ŒÌ
∞ ã¨IOC
â◊ÉÏÌÅ#∞ q#‰õΩO_® LO_»=∞<Õ K≥|∞`å~°∞.
1124. ^Õ"åÅÜ«L
=∞#OU B ^Œ~°ƒù#O `«~°∞"å`« ™êfl#O KÕÜ«∞‰õÄ_»^• ?
P „Ѩu~ÀA L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O„`«O ™êfl#O KÕ™êÎ=Ú. Z=Ô~·<å
=∞~°}"å~°Î qx# `«~∞° "å`«, â◊‡âß#=Ú#‰õΩ "≥o§ =zÛ# `«~∞° "å`« ‰õÄ_®
™êfl#O KÕ™êÎ=Ú. ^Õ=Ùx "åã¨"≥∞ÿ# ^Õ"åÅÜ«∞=Ú Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#k. P Ѩq„`«
"≥∞ÿ# „Ѩ^Õâ◊=Ú #∞O_ç =zÛ# `«~°∞"å`« ™êfl#=Ú KÕã≤#KÀ P Ѩq„`«
#tOK«QÆÅ^Œ∞. JO^Œ∞KÕ ^Õ"åÅÜ«∞=Ú#∞ ^Œi≈Oz# `«~°∞"å`« ™êfl#=Ú
KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
1125. #=~°`åflÅ∞ ^èŒiOz#KÀ Jq Zxfl ~ÀAÅÖ’ `«=∞ „ѨÉèÏ"åxfl
K«∂ѨÙ`åÜ«∞x K≥|∞`å~°∞ ?
~°`«flâßG „ѨHÍ~°=Ú #=~°`åflÅ∞ `«=∞ „ѨÉèÏ"åxfl K«∂ѨQÆÅ=Ù.
J~Ú`Õ Jq Jã¨Öˇ·# ~°`åflÖˇ· LO_®e. =Ú`«º=Ú =ÚK«Û@QÍ =¸_»∞
~ÀAÅÖ’ `«# „ѨÉèÏ"åxfl K«∂ѨQÆÅ^Œ∞, "≥·_»∂~°º=Ú <≥Å~ÀAÅÖ’#∞,
=„[=Ú W~°"≥· Ô~O_»∞ ~ÀAÅÖ’#∞, QÀ"Õ∞kèHõ=Ú W~°"≥· `˘q∞‡k
~ÀAÅÖ’#∞, hÅ=Ú =¸_»∞ ~ÀAÅÖ’#∞, ѨÙ+¨º~åQÆ=Ú UHÍ^Œt, ^•fi^tŒ
QÀѨÙ~°O..... 489
=∞^茺 ~ÀAÅÖ’#∞, =∞~°Hõ`«=Ú "å~°O ~ÀAÅÖ’#∞, ѨQÆ_»=Ú
W~°"X·≥ Hõ¯~ÀAÅÖ’#∞ =∂}˜ Hõº=Ú ~Ô O_»∞ UHÍ^Œâ√◊ ÅÖ’#∞ `«# „ѨÉÏè "åxfl
K«∂ѨQÆÅ=Ù Jx K≥|∞`å~°∞.
1126. "≥O_ç HõOK«OÖ’ uO>Ë <Õ„`«"åº^èŒ∞Å∞ ~å"å ?
"≥O_ç HõO\˜H©, =O\˜H©, ѨO\˜H© ZO`À"Õ∞Å∞ KÕã¨∞ÎO^Œx K≥|∞`å~°∞.
"≥O_ç HõOK«OÖ’ Éè’[#O KÕÜ«∞@O=Å¡ <Õ„`åʼnõΩ K«Å∞= HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
[~î°~åyfl ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. Jxfl "≥·^Œºâß„™êÎÅÖ’#∞ "≥O_çx HõO\˜H˜ ã¨O|O
kèOz# =∞O^Œ∞Å `«Ü«∂sÖ’ LѨÜ≥∂y™êÎ~°∞.
245
1127. â◊√ÉèíÖËYʼnõΩ <åÅ∞QÆ∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ Ñ¨ã¨∞¿Ñ ~åÜ«∂ÖÏ ?
N =∞ǨÅH˜;H˜ P"≥∞ JHõ¯ J~Ú# *˺ëêª^ÕqH˜ Z=~°∞ ZHõ¯_≥Hõ¯_»
LO_®Ö’ J<Õ q+¨Ü∞« "≥∞ÿ K«~Û° ~åQÍ ÅH©;^Õq ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ^•HÀ¯=@O`À
P"≥∞#∞ ɡ·@‰õΩ ~°=∞‡x *˺ëêì^Õq HÀiOk. P ã¨=∞㨺 H˘eH˜¯ =zÛ#
N O
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÅH©;^Õq `å#∞ U U „Ѩ^ÕâßÅÖ’ LO_»QÆÅ<À K≥Ñ≤ÊOk.
A M
H . C
"å\˜Ö’ Ѩã¨∞Ѩ٠XHõ\ ˜. JO^Œ∞ˆH q"åÇ¨Ï â◊√ÉèíÖËYʼnõΩ Ѩã¨∞Ѩ٠~åã≤
S AT
MO I O N
ÅH˜;H˜ PǨfi#O ѨÅ∞‰õΩ`å~°∞. WÖÏ ÅH˜;H˜ PǨfi#O ѨÅHõ@O=Å¡
T~ÀÅ∞#∞ ~°∞|ƒ~å^• ?
P"≥∞ ã¨^• giÃÑ· `«# Hõ$Ѩ K«∂ѨQÆÅ^Œx ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.
A U B
IÃÑ·C<Õ Z‰õΩ¯=QÍ P^è•~°Ñ¨_Õ"å~°∞. ~°∞|ƒ_®xH˜,
1128. MÏmQÍ L#fl
L
UBD ~À\˜x Z‰õΩ¯=QÍ LѨÜ∂≥ yOKÕ"å~°∞.~À\˜H,˜ á⁄`«~Î °
áê`«HÍÅOÖ’ ~À\˜
Ñ≤O_ç KÕP
Ü∞« \ÏxH˜
=Ú#‰õΩ =∞^茺֒ HÍã¨Î Hõ~°∞‰õΩQÍ LO_Õk. nx# Hõ‰õΩ¯ JO\Ï~°∞. D
Hõ‰õΩ¯ÖˉõΩO_® #∞#∞ѨÙQÍ LO>Ë U Ѩ^•~°÷"≥∞ÿ<å `«fi~°QÍ #ÅQÆ^Œ∞ Hõ^•.
MÏm ~ÀÅ∞#∞ "å_»_O» JO>Ë ~°∞|ƒ@O=Å¡ ~åu~ÀÅ∞‰õΩ L#fl QÆ~∞° ‰õΩ`«#O
JiyáÈ~Ú, ^è•<åºxfl ^ŒOK«@O ÖË^• ~°∞|ƒ@O PÅ㨺=∞ø`«∞Ok. P
HÍ~°}OQÍ<Õ MÏmQÍ L#fl ~ÀÅ∞#∞ ~°∞|ƒ~å^Œ#fl x¿+^•xfl ÃÑ@ì_»O [i
yOk. ~ÀÅ∞ QÆ~°∞‰õΩQÍ LO>Ë<Õ `«fi~°QÍ ^•xÖ’ "Õã≤# Ѩ^•~å÷xfl "≥∞`«ÎQÍ
#∂i"ÕÜ«∞ QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Jk =∂„`«"Õ∞ HÍHõ MÏm ~°∞|∞ƒ~ÀÅ∞ uÑ≤Ê`Õ
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# â◊ÉÏÌxfl KÕã¨∞ÎOk. D â◊|ÌO K«∞@∞ì„ѨHõ¯Å "åiH˜ W|ƒOk
Hõeyã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH W@∞=O\˜ Ѩ#∞Å∞ ‰õÄ_»^Œx x¿+^ŒO.
490 QÀѨÙ~°O....
1129. áê_»∞Ѩ_ç# ÉÏqx =¸ã≤"ÕÜ«∞=Åã≤# q^è•#=Ú
KåÖÏHÍÅO "å_»‰õΩO_® q_çz "ÕÜ«∞|_ç# ÉÏq JO>Ë áê_»∞Ѩ_ç#
ÉÏq WO\˜ Ѩiã¨~åÅÖ’ LO>Ë P QÆ$Ç¨Ï Ü«∞[=∂xH˜ Jâ◊√Éèí Ѷ¨e`åÅ∞
HõÅ∞QÆ∞`åÜ«∞x, ^•xx ѨÓ_çÛ"ÕÜ«∂Åx K≥|∞`å~°∞. áê_»∞|_ç# ÉÏqx
ѨÓ_»∞Û@‰õΩ XHõ â◊√Éèík<åxfl Z#∞flH˘x, P ~ÀA `«∂~°∞Ê ÖËHõ L`«Î~°O
k‰õΩ¯# xÅ|_ç ѨÓ[Å∞ x~°fiÇÏ≤ OKåe. ѨÓ[ `«~∞° "å`« XHõb@~°∞ áêÅ#∞
ÉÏqÖ’H˜ áÈÜ«∂e. `«~∞° "å`« XHõ H˜Ö’ K≥~‰° Ωõ ~°™êxfl áÈÜ«∂e. `«~∞° "å`«
XHõ |™êÎÖ’ h\˜`À `«_Ñç #≤ Wã¨∞Hõ#∞ ÉÏqÖ’H˜ `å_»∞`À kOÑ≤ q_»∞"åe.
WѨC_»∞ ѨÓ_»∞Û@‰õΩ =∞\˜xì "å_®e. K≥`åÎ K≥^•~°O =∞iÜ«Ú HõÅ∞+≤`"« ∞≥ #ÿ
Ѩ^•~å÷Å#∞ JO^Œ∞Ö’ "ÕÜ«∞~å^Œ∞. ÉÏqx =∞Oz =∞\˜ì`À ѨÓ_»∞Û@
=∞Ozk.
AxN‰õÄ_® „`åQÆ.C
‰õÄ_»O
M
H
1130. Z_»=∞KÕu`À Hõhã¨O h\˜ ^• ?
M IONS
O
`åQƉÄõ _»^<Œ Õ âß„™êÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. Éè’[# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õΩ_çKuÕ
=∞}˜Hõ@∞ìÃÑ· áê„`«#∞ PxOz Z_»=∞KÕu`À Ѩ@∞ìH˘x h\˜x „`åQÆ=Öˇ#∞.
LIC
Z_»=∞KÕu`À =_çO¤ z<å =K«∞Û#k áêѨ"∞Õ . D q^è=Œ ÚQÍ ux# Éè’[#=Ú
~åHõã∆ ¨ Éè’[#O J=Ù`«∞Ok. ^•#=Ú#∞ ‰õÄ_® Z_»=∞KÕu`À KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .
Z_»O KÕu`À ZO`« Q˘Ñ¨Ê HÍ~°º=ÚKÕã≤<å J<å~ÀQƺHõ~°=Ú. ‰õΩ_çKÕu`À
P
U ѨxKÕã≤<å P~ÀQƺ=Ú.
1131. ''Éèí[~°OQÆÉèím—— Jx ǨÏ#∞=∞O`«∞x ZO^Œ∞‰õΩ Ñ≤Å∞™êÎ~°∞?
N~å=∞Éèí‰õΩÎ_≥·# ǨÏ#∞=∞O`«∞x ^ÕǨÏO =„[ Hõiî#O. ^Œ∞ˆ~ƒ^Œº=Ú.
JO^Œ∞ˆH '=„[OQÆÉèím, Éèí[~°OQÆ Éèím— Jx ǨÏ#∞=∞#∞ H˘Å∞™êÎ=Ú. PѨ^Œ
ÅÖ’ ˆH=ÅO D <å=∞O LK«ÛiOz#O^Œ∞KÕ`«<Õ ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏÅ∞ Hõey,
#∂`«# L`åûǨÏO =∞#‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ‰õΩ~°∞ˆH∆„`« ã¨O„QÍ=∞OÖ’ J~°∞˚
#∞_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞x *ˇO_®#∞ `«# ~°^äŒOÃÑ· LOz â◊„`«∞=ÙÅ∞#∞ peÛ
K≥O_®_ç g~° qǨ~°O KÕâß_»∞. J>Ë¡ ǨÏ#∞=∞O`«∞x =∞#ã¨∞Ö’ ^蕺xOK«∞
H˘x `«# HÍ~°º™ê^èŒ#‰õΩ ™ê^茉õΩ_»∞ LѨ„Hõq∞OKåe.
1132. QÆ∞_çÖ’x J~°Û‰õΩÅ#∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ `åHõ~å^•?
QÆ∞_çÖ’x J~°Û‰õΩ_»∞ KåÖÏ ã¨=∞Ü«∞O ^Õ=`å =∞O„`åÅ#∞ =∞iÜ«Ú
â’¡HÍÅ#∞ Ѩiãî ∂¨ Î LO\Ï_»∞. P HÍ~°}OQÍ J`«x â◊s~°O â◊HHΘ ˜ xÅÜ«∞OQÍ
QÀѨÙ~°O..... 491
=∂i LO@∞Ok. Z=Ô~·<å J`«xx `åH˜#@¡~Ú`Õ P â◊HÎ̃x J`«_»∞ HÀÖ’Ê
QÆÅ_»∞. „Ѩu XHõ¯i â◊s~°O K«∞@∞ì`å F â◊H˜Î P=~°}=Ú LO@∞Ok.
=∞#=Ú W`«~°∞Å#∞ `åH˜#ѨC_»∞ D `Õ*’ P=~°}O „ѨÉèÏ"åxH˜ QÆ∞i
J=Ù`«∞Ok. HÍ=Ù# J#=ã¨~°OQÍ J~°Û‰õΩÅ<Õ HÍ^Œ∞, U =ºH˜Îh `åˆH
JÅ"å@∞ =∂#∞HÀ=@O =∞Ozk.
1133. WO\’¡H˜ ^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎÅ∞ ~å‰õΩO_® LO_®ÅO>Ë WÅ∞¡ U q^èŒOQÍ
LO_®e ?
1. WÅ∞¡ â◊√zQÍ, â◊√„ÉèíOQÍ LO_®e. 2. WO\’¡ x`«ºO náê~å^èŒ#
KÕÜ«∂e. 3. ѨÙ~°∞\˜ „ã‘Îx q_çQÍ LOKåe. 4. WO\’¡ „ã‘ÎÅ∞ |∞∞`«∞
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q_çQÍ LO_®e. 4. `«∞Åã≤, x=∞‡, "ÕѨ=O\˜ K≥@∞¡ WO\˜
P=~°}Ö’ `«Ñʨ Hõ LO_®e. 5. WO\’¡ ~å=∂Ü«∞}O, ÉèÏ~°`O« , ÉèÏQÆ=`«O,
ÉèíQÆ=næ`« "≥Ú^ŒÅQÆ∞ „QÆO^ä•Å#∞ LOK«∞H˘x, "å\˜x áê~åÜ«∞}O
K͆Ƕe.
? M
1134. q"åÇ≤Ï`« „ã‘ÎÅ∞ Ñ≤ÖË¡àA N∞‰õΩ ^èŒi™êÎ~°∞O
◊√¡ ZO^Œ
H S . C
MO I O N
q"åÇ≤Ï`« „ã‘ÎÅ∞ =¸_»∞, <åÅ∞QÆ∞ HÍe"Õà◊§‰õΩ Ñ≤ÖË¡à◊√§ ^èŒi™êÎ~°∞.
nxH˜ XHõ HÍ~°}Ïxfl K≥|∞`å~°∞. „ã‘ÎʼnõΩ ѨÙ~°∞+¨µÅ Hõ<åfl Ô~O_»∞ Ô~@∞¡
AT
HÍ=∞=Ú JkèHõ=Ú. g\˜x ^èŒiOK«@O=Å¡ P HÍe "Õà◊¡ =^ŒÌ L#flHÍ=∞
L IC
#~åÅ∞ XHõ^•x`À =∞~˘Hõ\ ˜ ~åã¨∞H˘x HÍ=∂xfl `«yæOz, ѨÙ~°∞+¨µx
B
HÍ=∞O`À ã¨iã¨=∂#O JQÆ∞#∞. HÍ=Ù# Ñ≤ÖË¡à◊¡#∞ „ã‘Î áê^•Å "Õà◊§‰õΩ
PU
ÃÑ@ì=∞x =∞# ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥áêÊ~°∞.
1135. Jã¨Îq∞OKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ Q˘Ñ¨Ê"å_® ?
L^Œ~ÚOKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ Q˘Ñ¨Ê"å_® ?
Jã¨qÎ ∞OKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOKÕ ã¨∂~°∞º_»O`«\ ˜ â◊HHΘ Åõ "å_»∞ HÍ^Œx
=∞# ѨÓ~°∞fiÅ Jaè„áêÜ«∞O. P^èŒ∞xHõ âßGO ‰õÄ_® D q+¨Ü«∂xfl
JOwHõiOzOk. ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ „Ѩܫ∂}O KÕã¨∞Î#flѨC_»∞ Éèí∂q∞x
P=iOz L#flQÍe P=~°}O QÆ∞O_® áÈ`å~Ú. JÖÏ Jq QÍeÜ≥ÚHõ¯
Ѩ~°=∂}∞=ÙÅ`À _èôH˘x "åºÑ≤™êÎ~Ú. `«‰õΩ¯= „Ѩã¨~°}Ï ™ê=∞~°÷º=∞#fl
HÍOu H˜~} ° ÏÅ∞ JÖÏ QÍe Ѩ~=° ∂}∞=ÙÅ`À _èHô ˘x "åºÑ≤™êÎ~Ú. JÖψQ
ZO`« Z‰õΩ¯= ^Œ∂~°O H˜~}° ÏÅ∞ QÍe P=~°}O QÆ∞O_® „ѨÜ∂« }O KÕ™êÎÜ∂≥
492 QÀѨÙ~°O....
Jxfl Z‰õΩ¯= H˜~°}ÏÅ∞ QÍe Ѩ~°=∂}∞=ÙÅ#∞ _èôH˘x "åºÑ≤™êÎ~Ú. Jã¨Î
q∞OKÕ ã¨∂~°∞º_ç H˜~°}ÏÅ∞ #_ç =∞^蕺ǨÏfl ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ HõO>Ë Ñ¨^ŒÇ¨~°∞
Ô~@∞¡ ^Œ∂~°OQÍ „Ѩܫ∂}O KÕ™êÎ~Ú. JÖÏ Jã¨Îq∞OKÕ ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞
Z‰õΩ¯= ^Œ∂~°O „Ѩܫ∂}O KÕÜ«∞_»O=Å¡ QÍe`À ~åÑ≤_çH˜ QÆ∞Ô~· Z‰õΩ¯=QÍ
"åºÑ≤Î K≥O^Œ∞`å~Ú. Z‰õΩ¯= „Ѩã¨~°}Ï ™ê=∞~°÷º=Ú#fl ("Õ"£ÖˇOQ∑Î) Z„~°x
H˜~°}ÏÅ∞ =∂„`«O JÖÏ "åºÑ≤OK«=Ù. D Z„~°x H˜~°}ÏÅ∞ =∞# HõO\˜ÃÑ·
Ѩ_ç Jã¨Îq∞OKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ =∞#‰õΩ Z„~°QÍ HõxÑ≤™êÎ_»∞.
1136. ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞x U ^Õ=`«Å∞ ZѨC_»∞ ѨÓl™êÎ~°∞ ?
246 L^ŒÜ«∞OѨÓ@ WO„^Œ∞_»∞† =∞^蕺ǨÏfl ã¨=∞Ü«∂# Ü«∞=Ú_»∞†
Jã¨Îq∞ã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∂# =~°∞}∞_»∞ ѨÓl™êÎ~°∞. K«O„^Œ∞_»∞ J~°ú~å„u ã¨=∞
Ü«∞O =~°‰õΩ ѨÓl™êÎ~°∞.
N O M
1137. ZѨC_»∂ q[Ü«∞O, ã¨H OѨ^A • HõÅQÍÅO>Ë Uq∞. C KÕÜ«∂e?
„â◊=}Ï#Hõ„∆ `«=Ú# `≥ÅO N S=‚ ÚQÆŠѨÙ+¨Ê=ÚÅ`À
M ∞ѨÓ, Ѩã∞¨ ѨÓ, hÅ =~°
T ∞IOO
"≥·‰õΩO~î°"åã¨∞x ѨÓlOz#KÀ q[Ü« ã¨OѨ^Œ `«Ñ¨ÊHõ HõÅ∞QÆQÆÅ=Ù.
At<å_»∞ LѨ"åã¨O ZO^Œ∞‰õΩ ?
1138. =ÚHÀ¯\˜IC UHÍ^Œ
B
=ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œ Lt<å_»∞ u<Õ J#flOÖ’ ~åHõã∆ ∞¨ _»∞ L<åfl_x» JO\Ï~°∞.
JO^Œ∞P ˆH PU~ÀA LѨ"åã¨=Ú LO_®Åx JO\Ï~°∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_ç ¿ãfi^Œ
aO^Œ∞=Ù #∞Oz ~åHõ∆ã¨∞_»∞ [x‡OKå_»∞. „|Ǩχ P[˝`À =ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt
<å_»∞ =i J#fl=ÚÖ’ P<å\˜ #∞Op x=tã¨∞Î<åfl#∞ Jx ѨÙ~å}ÏÅÖ’
L#flk. D ~ÀA<Õ N=∞Ǩq+¨µ=‚ Ù QÆ~∞° `«‡O`«∞_ç`À ã¨Ç¨ "≥‰· Ωõ O~îO° #∞Oz
=ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å‰õΩ ^Œ~≈° #q∞™êÎ_∞» . "≥‰· Ωõ O~î° UHÍ^Œt J#O`«"∞≥ #ÿ ѨÙ}Ϻxfl
WKÕÛ ~ÀA. D UHÍ^Œt<Õ =ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt Jh, "≥∂Hõ∆ UHÍ^Œt Jx
‰õÄ_® JO\Ï~°∞. Kå`«∞~å‡ã¨º HÍÅOÖ’ ^ŒH}∆˜ O k‰õΩ¯# `«ÅÃÑ\˜ì x„kã¨∞#Î fl
N =∞Ǩq+¨µ=‚ Ù P ~ÀA "Õ∞ÖÁ¯x Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ L`«~Î ^° •fi~° ^Œ~≈° <åxfl W™êÎ_∞» .
D ~ÀA L`«~Î ^° •fi~=° Ú#∞Oz ™êfiq∞x ^Œi≈Oz# "≥‰· Ωõ O~î=° ÚÖ’ ™êfiq∞x
^Œi≈Oz# ѨÙ}ºO „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. ~åÉ’ÜÕ∞k L`«Î~åÜ«∞} ѨÙ}ºHÍÅ=Ú.
ã¨O=`«û~°OÖ’ 24 UHÍ^Œâ◊√Ö’¡ ѨÓlOz LѨ=t¿ãÎ =KÕÛ Ñ¨Ù}ºO D
=ÚHÀ¯\˜ UHÍ^Œt ~ÀA# ™êfiq∞x ^Œi≈Oz ѨÓlOz#O`«<Õ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
–)0(–