Professional Documents
Culture Documents
History
- discovery of benzene (M.Faraday – 1825)
- structure of benzene (F.A.Kekulé – 1864)
- conjugation, resonance structures
X X X
HA HB HA Y Y HB
C6H6 substitution
+
H
D
H H
α = 120 °
D C-H = 108,4 pm
C-C = 139,7 pm
H H
H
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Aromaticity
H H
= 6x H H H
H H
Delocalisation of π – electrons
- is it favourfable process ???
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
energy
ΔHh =
estimated delocalisation energy
of benzene
ΔHh =
410 kJ mol-1
ΔHh =
208 kJ mol-1
ΔHh = ΔHh =
96 kJ mol-1 120 kJ mol-1
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Aromaticity
„Hückel rule“
Aromatic compounds have to have
- cyclic structure
- conjugated systém of double bonds
- 4n + 2 (n = 1,2,3,4….. Π – electrons
- planar structure (shape) of aromatic part
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
energy
antibonding MO
LUMO
HOMO bonding MO
benzene 1,3-cyclobutadiene
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Aromatic compounds
H H
+
Fe
H H H H
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Heteroaromatic compounds
N
N N
pyridine quinoline isoquinoline
N N
H
N O S
H H
N N
pyrrole furane thiophene
porfyrine
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
OH
OsO4 OsO4
no reaction
OH
H
RCO3H RCO3H
no reaction vs. O
H
Br2/CCl4 Br
Br2/CCl4
no reaction
Br
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
CH2=O/HCl Br2/FeBr3
ClCH2 Br
chloromethylation halogenation
SO3/H2SO4 HNO3/H2SO4
HO3S NO2
sulfonation nitration
CH3 (CH3)3CCl/AlCl3 CH3COCl3/AlCl3
H3C C CO-CH3
F-C alkylation F-C acylation
CH3
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Br
addition
H
Br
Br
+ Br-Br
+ Br
Br substitution
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
"base"
H H H
+
E E E
+ +
σ-complex σ-complex
E
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
NO2
NC CN
X2
NC CN O2N NO2
π – complexes
C-T (charge-transfer) complexes
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
energy
σ - complex
Eactivation
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
energy
energie H Br
+ σσ--complex
complex
π -complex FeBr4- Br
HBr
+ FeBr3
Br2
reakční koordináta
Reaction coordinate
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
FeBr3
+ -
Br Br Br Br FeBr3
H Br FeBr3- Br
Br
+ + FeBr3 + HBr
bromobenzene
Cl Cl2 I
I2
FeCl3 HNO3
chlorobenzene iodobenzene
(83%) (86%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
H OSO3H
+
HO NO2
-H SO
H O NO2 NO2+ + H2O
2 4 H H
-OSO
3H
NO2
NO2
+
nitrobenzene
H OSO3H + H
O
+
HO SO3H H O SO2 OH
O
S
O
+ H2O
H
+ H
O
H O O O O
S -OSO
O O 3H S S +
SO3H OH NaCl O Na
+
AlCl3
+ -
CH3CH2 Cl CH3CH2 Cl AlCl3 CH3 CH2 +[AlCl4]-
+
CH3CH2
H Cl AlCl3- CH2CH3
CH2CH3 + AlCl3 + HCl
+
ethylbenzene
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
H2SO4
+
cyclohexylbenzene
CH2OH
HF
+
diphenylmethane
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
CH3
H3C CH CH2Cl C(CH3)3
AlCl3
tert-butylbenzene
AlCl3
+
propylbenzene isopropylbenzene
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
O δ+ δ− +
CH3CH2 C Cl AlCl3 CH3CH2 C O
O
AlCl3
CH3CH2 C Cl + AlCl4-
+
Cl δ+ δ− CH3CH2 C O
CH3CH2 C O AlCl3
stabilized acylium cation
+
O
O C CH3CH2 H -
Cl AlCl3 C CH2CH3
+ C CH2CH3
+ HCl + AlCl3
O 1-phenylpropane-1-one
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
O
CH3CH2CH2COCl C CH2CH2CH2CH3
CH2CH2CH3 Zn(Hg)x
AlCl3 HCl
1-phenylbutane-1-one butylbenzene
O
O O
O C CH2
reduction P2 O5
CH2 CH2
CH2 CH2 H3PO4
AlCl3
COOH COOH
O
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
HO OH HO OH R C NH+
1) HCl/Zn(CN)2
+ H3C C N CH3
2) H2 O +
R C NH
OH OH O
2,4,6-trihydroxyacetophenone
ether
(CH3)2CuLi + CH3(CH2)8CH2I CH3(CH2)8CH2CH3
-30 °C
lithiumdimethylcuprate 1-iododekane undekane (90%)
ether
(C6H5)2CuLi + CH3(CH2)6CH2I CH3(CH2)6CH2C6H5
lithiumdiphnylcuprate 1-iodooktane 1-phenyloktane (99%)
(CH3CH2CH2CH2)2CuLi + I ether
CH2CH2CH2CH3
Negishi reaction:
Pd0[P(C6H5)3]4
I CO2CH3 + ZnI CO2CH3 + ZnI2
oxidative reductive
addition elimination
P(C6H5)3 P(C6H5)3
II transmetallation
I Pd CO2CH3 Pd
II
CO2CH3
P(C6H5)3 P(C6H5)3
ZnI2
ZnI
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
NO2
H3C HNO3 H3C H3C NO2 H3C
+ +
H2SO4
NO2
2-nitrotoluene 3-nitrotoluene 4-nitrotoluene
(63%) (3%) (34%)
NO2
CF3 HNO3 CF3 CF3 NO2 CF3
+ +
H2SO4
NO2
2-nitro(trifluoro- 3-nitro(trifluoro- 4-nitro(trifluoro-
methyl)benzene methyl)benzene methyl)benzene
(6%) (91%) (3%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
2,4 69 x 10-6
relative velocity
of nitration 59 4,5 x 10-6
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
+ + H
H H meta substitution
+
NO2 NO2 NO2
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
+ +
H H H meta substitution
+
NO2 NO2 NO2
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Steric effect
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
OH OH OH +OH
H H H H
+
+ Br Br Br Br
+
OH OH OH +OH
+
+ +
H Br H Br H Br H Br
- I +M substituents
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
OH hydroxy ortho/para
Strongly activating O
HN C R acylamino ortho/para
O R alkoxy ortho/para
O
O C R
acyloxy ortho/para
O O O O
N+ N+
O O O O
N+ N+
+
+
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
O O O O O O
N+ N+ N+
H H H
+
+ Br Br Br
+
O O O O O O
N+ N+ N+
+
+ +
H Br H Br H Br
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Br
8 1
Br
7 2 Br2
6 3 FeBr3 +
5 4
1-bromonaphthalene 2-bromonaphthalene
(99 %) (1 %)
NO2
HNO3 NO2
H2SO4
+
1-nitronaphthalene 2-nitronaphthalene
(90 %) (10 %)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
SO3H
75 °C 165 °C
naphthalene-1-sulfonic acid naphthalene-2-sulfonic
acid (98 %) acid (88 %)
H E
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
SO3H
this nucleus is activated
Me = CH3
H2SO4
+
SO3H
this nucleus is deactivated 8-nitronaphthalene-1- 5-nitronaphthalene-1-
sulfonic acid sulfonic acid
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
3 H2 (0,3 MPa)/Pt
AcOH, 30 °C
(100%)
3 H2/Rh
30 °C
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
H H H H H H H H
H - H H H H H H H
H H EtOH
Na Na -
H H H H -EtONa H H H - H H H
EtOH -EtONa
H H H H
H
H H H
NH3 (l) H
+ 2 Na + 2 EtOH + 2 EtONa +
H H H H
overall reaction
H H H
Et = C2H5
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Na
-
H Na+ H Na+ H H
Me = CH3, Et = C2H5
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
O O
vzduch
O O
V2 O5 , 400 °C
O O
ftalanhydride maleinanhydride
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
O2N H2SO4/H2O
O2N
p-nitrobenzoic acid
CH2CH2CH3 COOH
Na2Cr2O7
H3C H2SO4/H2O
HOOC
benzene-1,4-dicarboxylic acid
(tereftaphthalic acid)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
kumene
phenol
CH3
CH3OH
O2N Cl + NaOCH3 O2N OCH3 +
85 °C NaCl
Relative velocity
Cl Cl Cl
reaction with NaOCH3:
NO2 O2 N NO2
Cl
Cl OCH3 OCH3
H H quick H H
- -
+ Cl
H H H H
NO2 NO2
cyclohexadienyl anion methyl(4-nitrophenyl)ether
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
H H H - H H H H H
N+ N+ N+ N+
O O- O O- -O O- -O O
O- O- O-
H N+ H - N+ H N+
H O H O H O
Cl NH2
KNH2 , NH3
-33 °C
KNH2 , NH3 +
-33 °C NH2
Br NH2 m-methylaniline
p-bromotoluene p-methylaniline
H
H
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
H - H NH2
NH2
H H
benzyne aryl anion
3. step - protonation:
H H
H - H NH2 H H
-
+ NH2
H NH2 H NH2
H H
aryl anion aniline
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
- -
Br
phenol 2,4,6-tribromophenol
OH OH
ClCH2CH2Cl
+ Br2 + HBr
0°C
Br
phenol 4-bromophenol (93%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
NaNO2
H2SO4, H2O
N O
phenol 4-nitrosophenol
O
C
O CH3 O OH O OH OH O
H3C C H3C C
C
Cl Cl CH3
+
AlCl3
C
O CH3
phenyl-acetate phenol 4-hydroxyaceto- 2-hydroxyaceto-
phenone (74%) phenone (16%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
ONa CO2 OH +
OH
H
125°C, 10 Mpa CO2Na CO2H
sodium phenoxide sodium salicylate salicylic acid (79%)
- - -
O O O O OH O
- O C C
O O
+ C H
O
phenoxide anion oxoform of salicylate anion
salicylate anion
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Na2Cr2O7
H2SO4, H2O
OH O
hydroquinone p-benzoquinone (81%)
OH O
OH O
Ag2O
CH3 CH3
4-methylbenzene-1,2-diol 4-methylbenzo-1,2-quinone (68%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
-
I
no reaction here SN2
CH3
HI
O CH3 O OH + CH3I
+
H
phenyl(methyl)ether
(anisole) phenol iodomethane
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
OCH2CH=CH2 OH
200°C
CH2CH=CH2
allyl(phenyl)ether 2-allylphenol (75%)
O O O oxo-enol OH
14 14 14 14
C C C C
H
allyl(phenyl)ether transition state 6-allylcyclohexa-2,4-diene-1-one 2-allylphenol
(enolform of product)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
O
redukce redukce redukce
C6H5 N+ C6H5 N O C6H5 NH OH C6H5 NH2
O nitrosobenzene N-phenylhydroxylamine aniline
nitrobenzene
1. Fe, HCl
Cl NO2 Cl NH2
2. NaOH
4-chloronitrobenzene 4-chloroaniline (95%)
CH(CH3)2 CH(CH3)2
NO2 NH2
H2, Ni
methanol
Zn, NH4Cl
NO2 NHOH
H2O
N-phenylhydroxylamine
+ -H2O +
C6H5 NHOH C6H5 N H2 + O N C6H5 C6H5 N N C6H5
N-phenylhydroxylamine O nitrosobenzene O
azoxybenzene
+ Zn, OH Zn, OH
C6H5 N N C6H5 C6H5 N N C6H5 C6H5 NH NH C6H5
O azobenzene 1,2-diphenylhydrazine
azoxybenzene
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
NH2
aniline
H H
benzenamine
aminobenzene
H H phenylamine
H
+ NH +NH +NH
H - H H H H - H
H H H - H H H
H H H
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
N H
H N N
H H
142.5° H
H
aniline sp3 sp2
aniline - conjugation of nonbonded electrons
H3C N N N
H
125° H 125° 180°
N N N N N
H H H H
H3C CH3 H3C H CH3 CH3
mirror plane
CH2CH3 CH2CH3
I +N I
N+
C6H5CH2 CH2C6H5
CH3 H3C
C6H5 C6H5
mirror plane
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
H OCH3
O C
H N
N HO N
H H3C O C6H5
CH3 C
N
O
nicotine N quinine cocaine
HO H CH2CH2NH2
H HO
HO N CO2H
CH3
N H2N H
HO H
Amines – basicity
+ -
R3N + H O H R3N H + O H
[R3NH+][OH-]
Kb = pKb = -log Kb
[R3N]
X pKb
H 9,4 O
+
O
+ +
X NH2 N NH2 N NH2
CH3 8,7
O O
CF3 11,5
O2N 13,0
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
Ka - H
R NH2 + H O H R NH + +
O
H H
[RNH-][H3O+]
Ka = = ~ 10-35 pKa = -log Ka = ~ 35
[RNH2]
Li+
CH3CH2CH2CH2Li
(CH3)2CH N CH(CH3)2 (CH3)2CH N CH(CH3)2
H - CH3CH2CH2CH3
diisopropylamine lithium-diisopropylamide, LDA
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
NH2 NH2
Br Br
Br2
H2O
Br
aniline 2,4,6-tribromoaniline (quantitative)
O O
C C
NH2 HN CH3 HN CH3 NH2
+ +
NH2 NH3 HSO4 NH3 HSO4 NH2
+ + H
H H -H2O +
O N O H O N O H O N O N O
+
nitrous anion nitrous acid nitrosyl cation
N(CH2CH3)2 N(CH2CH3)2
N,N-diethylaniline N
O
N,N-diethyl-4-nitrosoaniline (95%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
+
+ + -H
R2N + N O R2N N O R2N N O
H H N-nitrosoamine
NaNO2, HCl
(CH3)2NH (CH3)2N N O
H2O
N-nitrosodimethylamine
(90%)
O
N
H
N N
CH3 NaNO2, HCl CH3
H2O, 10°C
N-methylaniline N-methyl-N-nitrosoaniline (90%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
H3C O
N N
N N
N N
H3C O N O
N-nitrosodimethylamine N-nitrosopyrrolidine N-nitrosonornicotin
(found e.g. in beer) (in roasted beans) (i tobacco smoke)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
NaNO2 H + H +
H -H
R NH2 R N R N R N N OH
H+ +
N O N O H alkyldiazohydroxide
N-nitrosoalkylamine
(not isolated) +
H
+ -H2O +
R N N R N N OH2
diazonium cation
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
H H
CH3CH2CH2Cl + H3C C CH3 + CH3CH2CH2OH + H3C C CH3 + H2C CHCH3
Cl OH
N
Cl
NH2 N+
+ -N2 + H2 O +
Ar N N Ar Ar OH + H
Br Br
2-bromoaniline 1-bromo-2-iodobenzene (72-83%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
CH3 CH3
NH2 Cl
1. NaNO2, HCl, 0°C
2. CuCl, 60°C
Cl Cl
1. NaNO2, HBr, 0°C
2. CuBr, 100°C
NH2 Br
2-chloroaniline 1-bromo-2-chlorobenzene (73%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
CH3 CH3
4-methylaniline 4-methylbenzonitrile (70%)
+ Δ
Ar N N BF4 Ar F + BF3 + N2
NH2 F
1. NaNO2, H2O,
CH2CH3 2. HBF4 CH2CH3
3. Δ
O O
1-(3-aminophenyl)propane-1-one 1-(3-fluorophenyl)propane-1-one (68%)
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
CH3 CH3
CH(CH3)2 CH(CH3)2
NH2 NH2
Br Br Br Br
Br2 1. NaNO2, H2SO4, H2O
H2O 2. CH3CH2OH
Br Br
2,4,6-tribromoaniline (100%) 1,3,5-tribromobenzene (75%)
OH
O2N N N OH
+ -
+ O2N N2 Cl
4-(4-nitrophenyldiazenyl)-1-naphtol
Organic Chemistry – chemistry of aromatics
+ +
(CH3)2N H N N (CH3)2N N N
H
-H +
(CH3)2N N N
4-(dimethylamino)azobenzene