‫‪Khutbah Idul Ftri Boso Jowo 1442 H/2021‬‬

‫‪SABAR ING DALEM UJIAN‬‬

‫‪Dening : Seksi Bimas Islam‬‬
‫‪Kankemenag Kab. Magetan‬‬

‫َا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ -‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ -‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ -‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ -‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ -‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ -‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ -‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪-‬‬
‫هللا بُ ْك َر ًة َوَأ ِص ْي ًال‪.‬‬ ‫َا ُهلل اَ ْكرَب ُ َك ِبرْي ً ا َوالْ َح ْمدُ ِِهلل َك ِثرْي ً ا َو ُس ْب َح َان ِ‬
‫َالْ َح ْم((دُ ِِهلل اذَّل ِ ى َس (هَّ َل ِللْ ِعبَا ِد َط ِريْ( َ(ق ْال ِعبَا َدِ(ة َويَرَّس َ ‪َ .‬و َوفَّامُه ْ ُا ُج ْ((و َر َامْع َا ِله ِْم ِم ْن‬
‫خ ََزائِ ِن ُج ْو ِد ِه الَّىِت َال حُت ْ رَص ُ ‪َ .‬و َج َع َل لَه ُْم ي َ ْو َم ِع ْي ٍد ي َ ُع ْو ُد عَلَهْي ِ ْم ىِف ِلُك ِّ@( َسنَ ٍة َوي َ َت َك َّر َر‪.‬‬
‫هللا َو ْح((دَ ُه َال رَش ِ يْ َك هَل ُ‪ ,‬هَل ُ ْاملُكْل ُ ْال َع ِظمْي ُ ْاَأل ْكرَب ُ ‪َ .‬و َا ْش( (هَدُ َأ َّن‬ ‫َو َا ْش( (هَدُ َأ ْن َال ِاهَل َ الَّ ُ‬
‫ِإ‬
‫الش (ا ِف ُع ْامل ُ َش (فَّ ُع ىِف ْامل َ ْحرَش ِ ‪َ .‬اللَّهُ َّم َص ( ِّ@(ِل َو َس (مِّل ْ عَىَل َس ِّ@(ِيداَنِ‬ ‫هُل‬
‫ُم َح َّمدً ا َع ْب((دُ ُه َو َر ُس ( ْو ُ َّ‬
‫َم َح َّم ٍد َوعَىَل آهِل ِ َو َاحْص َ ا ِب ِه اذَّل ِ ْي َن َأ ْذه ََب َعهْن ُ ُم @( ِّالِر ْج َس َو َطه ََّر َو َسمَّل َ ت َ ْس ِل ْي ًما َك ِثرْي ً ا ‪.‬‬
‫هللا ح ََّق تُ َقا ِت( ِه َو َال تَ ُم( ْ(وتُ َّن الَّ َو َانْمُت ْ ُم ْس( ِل ُم ْو َن‪َ ,‬ولْ َت ُك ْن‬
‫هللا‪ِ ,‬ات َّ ُق((وا َ‬
‫َا َّما ب َ ْع((دُ ‪ :‬فَ َيا ِعبَا َد ِ‬
‫ِإ‬
‫((ك مُه ُ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫ِمنْمُك ْ ُا َّم ٌة يَدْ ُع ْو َن ِاىَل الْ َخرْي ِ َوي َْأ ُم ُر ْو َن اِب ْ مل َ ْع ُر ْو ِف َويَهْن َْو َن َع ِن ْامل ْنكَ ِر‪َ ,‬و ُاولئ َ‬
‫ْامل ُ ْف ِل ُح ْو َن‪.‬‬
‫َوا ْعلَ ُم ْوا َا َّن َه َذا َم ْو ِعدُ خ ُُر ْوجِ ْاُأل َّم ِة ِم ْن َشهْ ٍر َك ِرمْي ٍ ِاىَل ي َ ْو ِم ِع ْي( ٍد َس( ِع ْي ٍد ‪ .‬ه ََذا ْيَو ٌم‬
‫هَذا ْيَو ٌم جَت َىَّل‬
‫َل مَا َال يُ ِف ْي((دُ ‪َ .‬‬ ‫الظ َوا ِه ُر َع ْن مَع ِ‬ ‫هللا َوخَت َىَّل َّ‬ ‫لبَوا ِط ُن ِب َت ْق( َ(وى ِ‬‫جَت َىَّل ْا َ‬
‫ْاحلَنَّ ُان ْاملَنَّ ُان ِب َم ِزيْ ِد ْا ْح َس ِان عَىَل َم ْن اَك َن َذا ِف ْع ٍل مَح ِ ْي ٍد ‪.‬‬
‫ِإل‬
‫‪1‬‬
Hadirin Jamaah Sholat Ied ingkang minulyo,

Alhamdulillah, wonten ing enjang menika, kita saget

ngelahiraken raos syukur dhateng ngarsane Allah ingkang Maha
Kuwaos, ingkang punapa, kita sampun saget ndherekaken lan
ngelampahi perintahipun Allah arupi shiyam wonten ing wulan
Romadhon, dangune setunggal wulan, ngreksa raos luwe, raos ngelak.
Ugi saget ngelampahi dzikir lan tasbih, tadarus Al-Qur’an, sholat
sunnah tarowih, ugi amalan sahe lintunipun.

Lan enjing meniko kita sami saget makempal saperlu

nindakaken sholat Idul Fitri. Mugi-mugi sedaya ingkang sampun kita
lampahi meniko, utaminipun shiyam Romadhon, saget ndadosaken
wasilah sedaya duso kita dipun maghfiroh kaliyan Allah. Amin Ya
Robbal ‘Alamiin.
Allahu akbar 3x walilahillaham
Hadirin kaum muslimin ingkang minulyo,
Kita sedaya sami menyadari, bilih riyadin ingkang kita rayakaken
woten ing tahun meniko, sangat istimewa, dipun raosaken kalih sedaya
menungso ingkang beriman. Sebab menapa? Sebab Allah SWT taksih
nambahi ganjaran dhateng kawulane, ngresiki duso-dusonipun
kawulane kelawan nambahi ujian, cobaan, ugi musibah arupi penyakit/
Virus Corona wonten ing sekitar kita sedaya, bumi Nusantara meniko.

2
 Ingkang ngaten meniko, nuntut dhateng kita sedaya supados
ngathah-ngathahaken introspeksi utawi muhasabah. Bilih napa,
ingkang dipun kersakaken Allah, taqdir, mboten saget dipun lawan
utawi dipun atasi kalih karepe menungso.

Kita sedaya ugi kedah sadhar, bilih musibah Virus Corona

meniko, termasuk bagian saking musibah ingkang sampun dipun
rencanakaken kaliyan Allah SWT. Allah SWT dhawuh:

           
          
Artosipun: “Ora ana sawijine musibah ingkang tumiba ana ing bumi, lan
ora ana musibah ingkang kedadean ana awak-ira, kejaba kabeh mau
wis katulis ana ing kitab (lauhul mahfudz) sakdurunge Kita (Allah)
nitahake. Saktemene kang kaya ngene iki perkara kang gampang
mungguhe Allah.” (Q.S. al-Hadid: 22)

Allahu akbar 3x walilahillaham

Hadirin Jamaah Sholat Ied ingkang minulyo

Kawontenane musibah ingkang ngaten meniko sampun tinakdir

kaliyan Allah. Mboten perlu kita menghakimi kesalahan, bilih meniko
kesalahane tiyang sanes. Mboten perlu ‘saling menyalahkan’, ugi
mboten perlu nyalahaken dhateng keadaan. Mboten perlu nyalahaken
dhateng ‘ketidakberesan’ tiyang sanes, ugi kesalahan menopo ingkang
dipun tindakaken kalih pemimpin-pemimpin kita.

3
 Monggo sami kita cekapi anggenipun nyalahaken dhateng tiyang
sanes: menghujat, mencaci kelawan alasan musibah. Kita cekapi
wontene rumaos paling bener, paling suci, lan paling ngerti.

Allahu akbar 3x walilahillaham

Ma’asyirol hadirin rahimakumullah

Kawontenan pandemi Covid-19 ngantos meniko dereng

nedhahaken tanda-tanda berkurang utawi ical. Kawontenan ingkang
kados ngaten meniko ndadosaken mani’ dhateng ingkang sampun
biasa kita lampahi utawi tradisi wonten ing riyaya-riyaya sakderengipun.
Kados tradisi sungkeman, silaturahim utawi anjangsana dhateng sanak
kadang, lan ugi tanggi tepalih, acara halal bihalal, ugi tradisi ‘kupatan’.

Kranten meniko, tanpa ngirangi semangat merayakan dan

memaknai Idul Fitri, kita manfaataken kondisi kados ngaten meniko
kagem taqarrub lan dhepe-dhepe dhateng ngarsane Allah, tansah
nyenyuwun dhateng Allah SWT.

Monggo, sedaya musibah meniko kita tampi kaliyan raos sabar.

Sabar dhateng napa ingkang sampun tinakdir kaliyan Allah, ugi sabar
dhateng napa ingkang sampun dipun tetapaken, dipun anjuraken lan
dipun dhawuhaken kaliyan para ‘alim ulama, ugi Pemerintah. Kita saget
nyengkuyung dhateng sedaya ikhtiyar memutus mata rantai
penyebaran lan penularan Covid-19 meniko. Dalam bersilaturrahim lan
halal bihalal wonten ing riyaya tahun meniko, monggo kita ndherek
napa ingkang sampun dipun sepakati. Protokol kesehatan tetep kita
taati.
4
Allahu akbar 3x walilahillaham
Hadirin Jamaah Sholat Ied ingkang kawula hurmati,

Nalikane kita dipun cobi kaliyan Allah arupi wontene musibah,

monggo kita tansah nampi kanthi sabar lan mboten ngresula. Sebab
menawi saget mekaten, badhe nyukulaken raos ridho lan ni’mat. Lan
perlu sanget kita sedaya nyumerapi lan memahami, bilih musibah
ingkang Allah paringaken dhateng kita sami meniko, mboten kagem
menghancurkan tiyang mukmin, ananging kagem menguji tiyang
mukmin.
Akhiripun, monggo kita tetap merayakan Idul Fitri meniko kanthi
tetep waspada, ngati-ati lan ndherek tatanan ingkang wonten. Ikhtiyar
lan donga panyuwun dhateng Allah tetep kita lampahi kanthi estu lan
ikhlas.

Mugi-mugi Allah enggal nyabut musibah Corona meniko saking bumi

Indonesia, umumipun wonten alam dunya meniko. Sedaya tansah
pinaringan sehat, slamet saking sedaya musibah. Amiin Ya Robbal
‘Alamiin

‫هللا َو ِااَّي مُك ْ ِم َن الْ َعائِ( ِد ْي َن الْفَا ئِ( ِز ْي َن َوَأ ْد َخلَنَ َاو اَّي مُك ْ ِىف ُز ْم( َ(ر ِة ِعبَا ِد ِه‬
ُ ‫َج َعلَنَا‬
‫َ رْي مِح ِ نْي ِإ‬
َ ‫ َوقُ ْل َر ِ ّب ا ْغ ِف ْر َو ْار َح ْم َوان َْت َخ ُ َّالرا‬. َ ‫الصا ِل ِحنْي‬ َّ

5
 ‫اخلطبة الثانية(‬
‫َا ُهلل اَ ْكرَب ُ َا ُهلل اَ ْكرَب ُ َا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ ,‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ َا ُهلل اَ ْكرَب ُ َا ُهلل اَ ْكرَب ُ ‪َ ,‬ا ُهلل اَ ْكرَب ُ َك ِبرْي ً ا‬
‫َوالْ َح ْمدُ ِِهلل َك ِثرْي ً ا َو ُس ْب َح َان ِ‬
‫هللا بُ ْك َر ًة َوَأ ِص ْي ًال‪.‬‬
‫الْ َح ْمدُ ِهلل الْ ُم ْب ِدئِ الْ ُم ِع ْي ِد‪ ،‬ال َف َّع ِال ِل َما يُ ِريْدُ ‪َ ،‬م َّن عَلَ ْينَا ب ِِص َيا ِم َر َم َض( َان َو د َْر ِاك‬
‫اَل رَش ِإ‬
‫هَل‬ ‫َ‬
‫هللا َو ْحدَ ُه ِ يْك ُ‪،‬‬ ‫الْ ِع ْي ِد‪َ ،‬و َوعَدَ اَن اِب لْ َجنَّ ِة َوالْ َم ِزيْ ِد‪َ ،‬وَأ ْشهَدُ أ ْن اَل هَل َ اَّل ُ‬
‫ِإ ِإ‬
‫َوَأ ْش((هَدُ أ َّن َس ّيِدَ اَن ُم َح َّمدً ا َع ْب((دُ ُه َو َر ُس(( ْوهُل ُ‪َ ،‬اللَّه َُّم َص(( ِ ّل َو َس((مِّل ْ َواَب ِركْ عَىَل‬
‫َس ِ ّي ِداَن ُم َح َّم ٍد َوعَىَل آهِل ِ َوحَص ْ ِب ِه َأمْج َ ِعنْي َ ‪ .‬أما بعد‬

‫هللا َوأ ِط ْي ُعو ُه َو َّالر ُسو َل َوُأويِل اَأْل ْم ِر ِمنْمُك ْ َوقَا َل تَع ( َاىَل َّن‬ ‫فَ َيا َأهُّي َا النَّ ُ(اس ِات َّ ُقوا َ‬
‫ِإ‬
‫هللا َو َمآل ئِ َكتَ ُه يُ َص(ل ُّ ْو َن عَ َىل النَّىِب ي(آ َاهُّي َا اذَّل ِ ْي َن آ َمنُ( ْ(وا َص(ل ُّ ْوا عَلَ ْي( ِه َو َس( ِل ّ ُم ْوا‬ ‫َ‬
‫هللا عَلَ ْي ِه َو َس (مِّل ْ َوعَىَل آ ِل َس ِ ّي ِد َان‬ ‫ت َ ْس ِل ْي ًما‪ .‬الله َُّم َص ِ ّل عَىَل َس ِ ّي ِداَن ُم َح َّم ٍد َصىَّل ُ‬
‫قَر ِبنْي َ َو ْار َض اللّه َُّم َع ِن ْاخلُلَفَا ِء‬ ‫(ك َو ُر ُس (كِل َ َو َمآلئِكَ ِة الْ ُم َّ‬ ‫ُم َح َّم ٍد َوعَىَل َانْبِيآئِ( َ‬
‫الص(( َحاب َ ِة َوالتَّا ِب ِعنْي َ َواَت ِب ِعي‬ ‫َّالر ِاش(( ِد ْينَ َأىِب بَ ْك ٍر َومُع َ َرو ُعث َ‬
‫ْمَان َوعَيِل ٍ ّ َو َع ْن ب َ ِقيَّ ِة َّ‬
‫((((ك اَي َا ْر َح َم‬‫يَو ِم ّ ِادل ْي ِن َو ْار َض َعنَّا َم َعه ُْم ِب َرمْح َ ِت َ‬ ‫التَّا ِب ِعنْي َ لَه ُْم اِب ِ ْح َس(((( ٍان ِاىَل ْ‬
‫َّالرامِح ِ نْي َ ‪.‬‬

‫‪6‬‬
‫ات َا َال ْحي( (آ ِء ِمهْن ُ ْم‬ ‫نَات َوالْ ُم ْس( ( ِل ِمنْي َ َوالْ ُم ْس( ( ِل َم ِ‬
‫اللهُ َّم ا ْغ ِف ( ْ(ر ِللْ ُم( ْ(ؤ ِم ِننْي َ َوالْ ُم ْؤ ِم ِ‬
‫َو ْا َال ْم( َ(و ِات اللَّه َُّم َأ ِع( ّ(ز ْا ْس ( َال َم َوالْ ُم ْس ( ِل ِمنْي َ َوَأ ِذ ّل الرِّش ْ كَ َوالْ ُمرْش ِ ِكنْي َ َوانْرُص ْ‬
‫ْ‬ ‫ِإل‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َم ْن نَرَص َ ّ ِادل ْي َن َوا ْخ( ُ(ذ ْل َم ْن خَ َذ َل ال ُم ْس((ل ِمنْي َ َو َد ّم( ْ(ر َأ ْع ((دَ َاء ّ ِادل ْي ِن َو َا ْع ( ِ(ل‬
‫لَك ِ َما ِت َك ىَل ي َ ْو ِم ّ ِادل ْي ِن‪.‬‬
‫ِإ‬

‫‪ ‬اللَّه َُّم إ اَّن ن َ ْسَأكُل َ الْ َم ْغ ِف َر َة والث ََّو َاب ِل َم ْن بَىَن ه ََذا الْ َم ْس ِجدَ َو ِللُك ِّ َم ْن مَع ِ( َل ِفي( ِه‬
‫َصا ِل ًحا َو ْح َس(ااًن ‪َ ،‬وا ْغ ِف( ِر ِللُك ِّ َم ْن بَىَن كَل َ َم ْس( ِجدً ا يُ( ْ(ذ َك ُر ِفي( ِه امْس ُ َك‪  ،‬اللهم‬
‫تقبل منا ِإ صيامنا وقيامنا ودعائنا وص((احل اعاملن((ا اي رب الع((املني ‪.‬ربن((ا ا ِتنَا يِف‬
‫عَذ َاب النَّ ِار‪َ .‬والْ َح ْم((دُ ِهلل َر ِ ّب‬ ‫ادلُّ نْ َيا َح َس نَ ًة َو يِف ااْل َ ِخ( َ(ر ِة َح َس نَ ًة َو ِقنَا َ‬
‫الْ َعالَ ِمنْي َ‬

‫لعَد ِل َو ْا ْح َس(( ِان َو يْت((آ ِء ِذي ْال ُق ْ((ر َىب َويَهْن َى َع ِن‬‫هللا يَْأ ُم ُراَن اِب ْ ْ‬ ‫َهللا ‪َّ ,‬ن َ‬ ‫ِع َباد ِ‬
‫واهللا ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ ل ْ ِ ُ مُك ِْإل َ َّمُك ْ َِإ‬ ‫ِإ‬
‫يَذ ُك ْرمُك ْ‬ ‫ُ‬ ‫َّ‬
‫ْال َف ْحش(((((آ ِء َوال ُم ْنكَ ِر َوا َبغ ِي يَعظ ل َعل تَذك ُر ْو َن َواذك ُر َ‬ ‫ْ‬
‫هللا َأ ْكرَب ُ‬
‫َو ْاش ُك ُر ْو ُه عَ َىل ِن َع ِم ِه يَ ِز ْدمُك ْ َوذَل ِ ْك ُر ِ‬

‫‪7‬‬
8