S C B N V T LI U

GV: ThS. TRƯƠNG QUANG TRƯỜNG

KHOA CƠ KHÍ – CÔNG NGH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP.HCM
 S c B n V t Li u

Ch ơng 4
ĐẶC TR NG HÌNH HỌC CỦA MCN

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
-2-
 NỘI DUNG

1. Momen tĩnh

2. Momen quán tính

3. Chuyển trục song song

4. Xoay trục

5. Ví dụ

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
-3-
 Các mặt cắt ngang

Kích thước, hình dạng???

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
-4-
 1. MOMEN TĨNH
a) Momen tĩnh

S x   ydF

S y   xdF

Đơn vị: [chiều dài]3

Giá trị: có thể là dương, bằng 0, hoặc âm

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ
Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
-5-
 1. MOMEN TĨNH
a) Momen tĩnh

Ví dụ 1: Tính Sx, Sy = ?

h 2 h 2
y bh
S x   ydF   y.b.dy  b. 
0
2 0
2
b/ 2
S y   xdF   x.h.dx  0
b / 2 Khoa Cơ Khí – Công Nghệ
Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
-6-
 1. MOMEN TĨNH
b) Trục trung tâm

Sy = 0  y là trục trung tâm

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
-7-
 1. MOMEN TĨNH
c) Trọng tâm
Sy = 0  y là trục trung tâm
Sx1 = 0  x1 là trục trung tâm
Giao 2 trục trung tâm  Trọng tâm

Cách xác định trọng tâm C (xC, yC):

Sy Sx
xC  yC 
F F
Khoa Cơ Khí – Công Nghệ
Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
-8-
 1. MOMEN TĨNH
c) Trọng tâm
Mặt cắt ghép:

n n

Sy S yi x ci .Fi
xC   i 1
 i 1
F F F
n n

S x i 1 S xi y ci .Fi
yC    i 1
F F F
Khoa Cơ Khí – Công Nghệ
Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
-9-
 1. MOMEN TĨNH
c) Trọng tâm Ví dụ:

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 10 -
 2. MOMEN QUÁN TÍNH
a) Momen quán tính đối với 1 trục

J x   y dF 2

J y   x dF 2

Đơn vị: [chiều dài]4

Giá trị: luôn luôn dương

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 11 -
 2. MOMEN QUÁN TÍNH
b) Momen quán tính độc cực
(Đối với 1 điểm)

J P    dF 2

Đơn vị: [chiều dài]4

Giá trị: luôn luôn dương

J P    dF   ( x  y )dF  J x  J y
2 2 2

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 12 -
 2. MOMEN QUÁN TÍNH
c) Momen quán tính ly tâm
(Đối với 1 hệ trục)

J xy   xydF

Đơn vị: [chiều dài]4

Giá trị: có thể dương, bằng 0, hay âm

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 13 -
 2. MOMEN QUÁN TÍNH
Hệ trục quán tính chính:

J xy  0
Hệ trục quán tính chính trung tâm:

J xy  0;S x  0;S y  0
Bán kính quán tính

Jx Jy
ix  iy 
F F
Khoa Cơ Khí – Công Nghệ
Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 14 -
 2. MOMEN QUÁN TÍNH
d) Momen quán tính của một số MCN cơ bản
 Hình chữ nhật
bh3 hb3
Jx  ;Jy 
12 12
J xy  0

 Hình tam giác

bh3 hb3
Jx  ; J xc 
12 36
Khoa Cơ Khí – Công Nghệ
Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 15 -
 2. MOMEN QUÁN TÍNH
d) Momen quán tính của một số MCN cơ bản
 Hình tròn
D 4
Jx  Jy 
64
D 4
J P  2J x 
32
 Hình vành khăn d / D
D
4
Jx  Jy  ( 1  4 )
64
D 4
J P  2J x  ( 1  4 )
Ths. Trương Quang Trường
32 Khoa Cơ Khí – Công Nghệ
Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 16 -
 2. MOMEN QUÁN TÍNH
d) Momen quán tính của một số MCN cơ bản
 Thép hình

Tra bảng!!!

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 17 -
 3. CHUY N TRỤC SONG SONG

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 18 -
 3. CHUY N TRỤC SONG SONG

Nếu x, y là hệ trục trung tâm:

 S x = Sy = 0

JX  Jx  b F 2

JY  J y  a F 2

J XY  J xy  abF

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 19 -
 4. XOAY TRỤC

Jx  Jy Jx  Jy
Ju   .cos 2  J xy .sin 2
2 2
Jx  Jy Jx  Jy
Jv   .cos 2  J xy sin 2
2 2
Jx  Jy
J uv  .sin 2  J xy cos 2
2

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 20 -
 4. XOAY TRỤC
Momen quán tính chính trung tâm:

Jx  J y
J uv  .sin 2  J xy cos 2  0
2

J xoyo
tg   1

J yo  J min
2 max

J xo  J yo 1
J max
min   . ( J xo  J yo )  4.J xoyo
2 2

2 2

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 21 -
 5. VÍ DỤ

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 22 -
 CÂU HỎI

Khoa Cơ Khí – Công Nghệ

Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 23 -
 Khoa Cơ Khí – Công Nghệ
Ths. Trương Quang Trường Trường ĐH Nông Lâm TPHCM
- 24 -