CHƯƠNG4:

BỆNH TRUYỀN NHIỄM Ở VẬT NUÔI

BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ

Người thực hiện:

Trần Thị Lệ
Vũ Thị Trang
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ
• Bệnh dịch tả trâu, bò là một bệnh truyền nhiễm cấp tính,
lây lan mạnh gây tỉ lệ chết cao ở các loài nhai lại, có đặc
điểm là gây viêm hoại tử tầng thượng bì niêm mạc; chủ
yếu là niêm mạc tiêu hóa.
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ
• Nguyên nhân
Bệnh gây ra do virut tả tortor suis. Sức đề kháng
của virut kém, bị tiêu diệt khi đun 60 độ C trong
vài phút. Nước vôi 10% diệt virut trong 2 giờ.
BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ
• Dịch tễ học:
+Loài vật mắc bệnh: Trong thiên nhiên trâu, bò nhà và
rừng, dê, cừu, hươu nai, lợn nhà và rừng, lạc đà đều bị
lây nhiễm và mắc bệnh.
+Mùa bệnh có thể xảy ra quanh năm nhưng tập trung
vào đầu mùa hè và mùa thu
+Chất chứa virut: virut thích nghi trên niêm mạc nhất là
niêm mạc tiêu hóa. Virut ở trong các tổ chức, các dịch
thể như: máu, sữa, mật hoặc trong nước bọt, nước tiểu,
phân, trong các phủ tạng như: hạch, lách, phổi, thận.
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ

+Đường xâm nhập: qua đường tiêu hóa, ngoài ra virut

co thể xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, qua da,
từ đó trực tiếp đi vào máu.
+Cách sinh bệnh và lây lan: Virut xâm nhập vào cơ thể,
sinh sản nhanh chóng theo đường tuần hoàn làm cho hệ
thống bị trúng độc, gây nhiễm trùng máu, phá hoại tế
bào nội mạc, gây tụ máu, chảy nước nhớt.
+Virut cũng ảnh hưởng đến tế bào thần kinh trung ương
gây sốt cao, ủ rũ nặng. Bệnh có thể lây trực tiếp từ bò bị
bệnh sang bò khỏe mạnh và gián tiếp qua các dụng cụ
chăn nuôi, thức ăn nước uống có chứa mầm bệnh.
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ
Triệu chứng bệnh
+Thể cấp tính: vật nuôi
phát bệnh trong vòng 12-
24 giờ, niêm mạc bắt đầu
sung huyết đỏ sẫm, chưa
kịp đi lỏng đã chết, nên
gọi là “thể dịch tả khô”.

+Thể cấp tính: con vật ủ rũ,

mệt nhọc kém ăn, sốt cao.
Niêm mạc mắt viêm đỏ, có
những chấm xuất huyết,
con vật chảy nước mắt, có
nhiều dử.
Triệu chứng DTTB

• Chảy nước mắt hơi nhày

Triệu chứng DTTB

• Chảy nước dãi, có nhiều bọt

Triệu chứng DTTB

• Hoại tử ở miệng
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ

+Thể mãn tính: con vật từ

thể cấp, triệu chứng nhẹ
dần chuyển sang thể
mãn: lông dựng đứng,
gầy còm, khi đi tháo thở
dốc.
+Thể ngoài da: ban đầu
con vật cũng bị loét mồm,
mũi, tiêu chảy. Sau đó đi
lỏng giảm dần, xuất hiện
những mụn nhỏ ở đùi,
mông, nách…
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ

• Bệnh tích:
+Niêm mạc miệng, mũi tụ
máu đỏ và có những nốt
loét như hạt kê, hạt đỗ,
phủ bựa vàng xám, có
nhiều màu sắc đỏ, tím,
vàng.
+Niêm mạc dạ múi khế
và van hồi mang tràng
cũng có những nốt
loetsnhoe có bờ, phủ bựa
vàng xám và dịch nhày.
 Bệnh tích DTTB

• Lớp biểu mô trên mảng payer bị tróc

 Bệnh tích

Hoại tử có phủ bựa trên niêm mạc ruột non

 Bệnh tích DTTB

• Tụ máu, xuất huyết niêm mạc ruột, van

hồi manh tràng
 Bệnh tích DTTB

• Xuất huyết và loét niêm mạc túi mật

 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ
• Chẩn đoán:
+Chẩn đoán lâm sàng Con vật bị loét miệng
như sốt cao, loét miệng, tiêu
chảy dữ dội, nốt loét ở dạ múi
khê, van hồi mang tràng.
+Chẩn đoán dịch tễ:
nguồn gốc của bệnh là ở
những địa phương có ổ dịch
cũ, sự lây lan nhanh của bệnh
cũng là căn cứ để chẩn đoán
bệnh.
+Chẩn đoán virut: Lấy
máu con vật bị bệnh tiêm cho
bê khỏe. Sau một tuần lễ bê
phát bệnh.
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ
• Phòng bệnh:
 Vacxin phòng bệnh: tiêm vacxin dịch tả trâu, bò tại nơi
có ổ dịch cũ và vacxin xung quanh ổ dịch, các địa
phương nằm trên các trục giao thông lớn hoặc các biên
tỉnh giới.
 Vệ sinh phòng bệnh:
+Khi chưa có dịch: tăng cường vệ sinh thức ăn,
nước uống. Tiêm phòng vacxin, kiểm dịch thú y tôt.
+Khi có dịch xảy ra: Kiểm tra trâu, bò ốm để xử lí.
Tiêm huyết thanh dịch tả trâu bò cho những con mắc
bệnh và xung quanh ổ dịch. Xử lí xác chết vì bệnh cẩn
thận, đổ vôi sát trùng. Tẩy uế chuồng trại và địa điểm có
trâu, bò ốm hoặc chết.
 BỆNH DỊCH TẢ Ở TRÂU, BÒ

• Điều trị:
+Chữa nguyên nhân: chưa có các hóa dược đặc hiệu.
Dùng huyết thanh dịch tả trâu, bò: huyết thanh có tác
dụng khi con vật mới mắc bệnh.
Khi con vật đã đi ỉa chảy, huyết thanh có ít tác dụng.
+Theo quy định của cơ quan dịch tễ Quốc tế, trâu bò bị
bệnh phải tiêu hủy và tiêu độc triệt để nơi có dịch.