‫ــــم‬ ‫لــــی ُم َح َّمــــ ٍد َو آلِ ُم َح َّمــــ ٍد َو َع ِّج ْ‬

‫ــــل َف َر َج ُه ْ‬ ‫ـــــل َع ٰ‬ ‫اَللّٰ ُه َّ‬

‫ــــم َص ِّ‬
 ‫وزارت آموزش و پرورش‬ ‫ ‬
‫‪ ‬سازمان پژوهش و برنامه رىزى آموزشى‬ ‫ ‬

‫فارسى ‪‬اول دبستان ـ ‪103‬‬ ‫نام کتاب‪:‬‬

‫سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی‬ ‫پدیدآورنده‪:‬‬
‫دفتر تألیف كتاب های درسی عمومی و متوسطه نظری‬ ‫مدیریت برنامه ریزی درسی و تألیف‪:‬‬
‫فریدون اکبری ِشلدره‪ ،‬فردوس حاجیان‪ ،‬حسین قاسم پور ّ‬
‫ مـقدم‪ ،‬حسن ذوالفقارى‪ ،‬مصطفى‬ ‫شناسه افزوده برنامه ریزی و تألیف‪:‬‬
‫عبدالرحمان ص ّفارپور‪ ،‬غالمرضا عمرانى‪ ،‬گلزار فرهادى و‬
‫ّ‬ ‫رحمان دوست‪ ،‬مح ّمدرضا سنگرى‪،‬‬
‫شهین نعمت زاده  (اعضای گروه تألیف)‬
‫کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی‬‫اداره ی ّ‬ ‫مدیریت آماده‌سازی هنری‪:‬‬
‫طراح جلد) ـ س ّیدعلی‬
‫احمد رضا امینی (مدیر امور فنی و چاپ) ـ مجید ذاکری یونسی (مدیر هنری و ّ‬ ‫شناسه افزوده آماده سازی‪:‬‬
‫محمد حسین تهرانى‪،‬‬
‫(طراح گرافیک) ـ س ّیدعلی موسوی و مهناز خسرو پناه (صفحه آرا)  ـ ّ‬
‫موسوی ّ‬
‫مانا نبوى فرهمند‪ ،‬الهه اسماعیل زاده‪ ،‬سیاوش ذوالفقاریان‪ ،‬على خدایى‪ ،‬سحر حقگو‪ ،‬زنده یاد‬
‫على عامه كن‪ ،‬امیر نساجى‪ ،‬اكبر افشار‪ ،‬مرضیه سرمشقى‪ ،‬زهرا   فالحى‪ ،‬حمیدرضا بیدقی‪ ،‬شیوا‬
‫ضیایی‪ ،‬تارا کاوندی‪،‬زنده یاد علی نامور‪ ،‬علی نورپور‪ ،‬محمد حسین سروش‪،‬مهدیه صفایی نیا‪،‬‬
‫ثمین صبور‪ ،‬فربد نیک سروش‪ ،‬س ّیدعلی موسوی و مجید ذاکری یونسی(تصویرگران)ـ کامران‬
‫انصاری(طراح ّ‬
‫خط رایانه ای)ـ حمید ثابت کالچاهی‪ ،‬ناهید خیام باشی‪ ،‬شاداب ارشادی‪ ،‬نوشین‬ ‫ّ‬
‫معصوم دوست و زهرا مح ّمدنظامی ( امور آماده سازی)‬
‫تهران‪ :‬خیابان ایرانشهر شمالی ـ ساختمان شماره ی ‪ 4‬آموزش و پرورش (شهید موسوی)‬ ‫نشانی سازمان‪:‬‬
‫تلفن‪9 :‬ـ‪ ، 88831161‬دورنگار‪ ،  88309266:‬کدپستی‪1584747359:‬‬
‫شرکت افست‪ :‬تهران ـ کیلومتر ‪ ٤‬جاده ی آبعلی‪ ،‬پالک ‪ ،8‬تلفن‪،77339093 :‬‬ ‫ناشر‪:‬‬
‫دورنگار‪ ،77339097 :‬صندوق پستی‪  4979 :‬ـ ‪11155‬‬
‫شركت افست «  سهامی عام » (‪)www.Offset.ir‬‬ ‫چاپخانه‪:‬‬
‫چاپ دهم ‪1399‬‬ ‫سال انتشار و نوبت چاپ‪:‬‬
‫برای دریافت فایل ‪ pdf‬کتاب های درسی به پایگاه کتاب های درسی به نشانی ‪ www.chap.sch.ir‬و‬
‫برای خرید کتاب های درسی به سامانه ی فروش و توزیع مواد آموزشی به نشانی ‪ www.irtextbook.ir‬یا‬
‫‪  www.irtextbook.com‬مراجعه نمایید‪.‬‬

‫کلیه ی حقوق ما ّدی و معنوی این کتاب متعلّق به سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت‬
‫آموزش و پرورش است و هرگونه استفاده از کتاب و اجزای آن به صورت چاپی و الکترونیکی و ارائه‬
‫در پایگاه های مجازی‪ ،‬نمایش‪ ،‬اقتباس‪ ،‬تلخیص‪ ،‬تبدیل‪ ،‬ترجمه‪ ،‬عکس برداری‪ ،‬نقّاشی‪ ،‬تهیه ی فیلم‬
‫و تکثیر به هر شکل و نوع بدون کسب مجوز از این سازمان ممنوع است و متخلّفان تحت پیگرد‬
‫قانونی قرار می گیرند‪.‬‬

‫‪ISBN 978 - 964 - 05 - 1984 - 4‬‬ ‫شابک  ‪978- 964-05  - 1984-  4‬‬

 ‫فهرست‬
‫بخش ‪ :2‬آموزش نشانه ها (‪)1‬‬

‫‪27‬‬ ‫درس اوّل آ ا ــ بـ ب‬

‫ ‬

‫‪30‬‬ ‫ ‬ ‫درس دوم ا َ ـَـ ــ د ‬

‫‪33‬‬ ‫با هم بخوانیم (مهربان‌‌تر از مادر) ‬

‫مقدّ مه‬
‫‪34‬‬ ‫درس سوم مـ م ــ سـ س ‬
‫ ‬
‫‪37‬‬ ‫درس چهارم او و ــ تـ ت ‬ ‫بخش ‪ :1‬نگاره ها‬
‫‪40‬‬ ‫ ‬ ‫درس پنجم ر ــ نـ ن‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬ــ به خانه ى ما خوش آمدى ‬

‫‪43‬‬ ‫ ‬ ‫با هم بخوانیم (زردآلو)‬ ‫‪4‬‬ ‫با هم بخوانیم (خدای مهربان) ‬

‫‪44‬‬ ‫درس ششم اىـ ىـ ى اى ــ ز ‬ ‫‪5‬‬ ‫ ‬

‫بچه ها‪ ،‬آماده!‬
‫‪2‬ــ ّ‬
‫‪47‬‬ ‫ ‬
‫با هم بخوانیم (ای ایران)‬ ‫‪7‬‬ ‫‪3‬ــ ىك و دو و سه‪ ،‬راه مدرسه ‬

‫‪48‬‬ ‫اِ ِــ ـه ( ‍ـه ) ه ــ شـ ش ‬ ‫درس هفتم‬ ‫‪9‬‬ ‫ ‬

‫‪4‬ــ به مدرسه رسىدمى‬

‫‪51‬‬ ‫درس هشتم ىـ ى ــ ا ُ ـ ُ ـ‬ ‫‪11‬‬ ‫با هم بخوانیم (را ِه مدرسه)‬

‫‪54‬‬ ‫درس نه ‬
‫م كـ ك ــ و ‬ ‫‪12‬‬ ‫‪ 5‬ــ از كالس ما چه خبر؟ ‬

‫‪57‬‬ ‫درس دهم پـ پ ــ گـ گ ‬ ‫‪14‬‬ ‫‪ 6‬ــ بازى‪ ،‬بازى‪ ،‬متاشا ‬

‫‪60‬‬ ‫درس ىازدهم فـ ف ــ خـ خ ‬ ‫‪16‬‬ ‫ ‬ ‫‪ 7‬ــ بَه بَه چه روستاىى!‬

‫‪63‬‬ ‫با هم بخوانیم (ما کودکانیم) ‬ ‫‪18‬‬ ‫با هم بخوانیم (سبز و سبز و سبز) ‬

‫‪64‬‬ ‫درس دوازدهم قـ ق ــ لـ ل ‬ ‫‪19‬‬ ‫‪   8‬ــ چه دنىاى قشنگى! ‬

‫‪67‬‬ ‫جـ ج ــ ــ ُـ استثنا ‬ ‫درس سىزدهم‬ ‫‪21‬‬ ‫‪9‬ــ در مسجد محلّه‬
‫ ‬
‫‪70‬‬ ‫هـ ـهـ ـه ه ــ چـ چ ‬ ‫درس چهاردهم‬
‫‪23‬‬ ‫‪10‬ــ نوروز در خانه ی ما ‬
‫‪73‬‬ ‫با هم بخوانیم (جشن در آسمان) ‬
‫‪25‬‬ ‫ ‬
‫با هم بخوانیم (   انار   )‬
‫‪74‬‬ ‫ژ ــ خوا ‬ ‫درس پانزدهم‬
 ‫روان خوانى‬ ‫روان خوانى‬

‫‪111‬‬ ‫ــ شادمی و پاک و خندان‬ ‫‪78‬‬ ‫ــ قرآن‬

‫‪112‬‬ ‫ــ چهار فصل ‬ ‫‪79‬‬ ‫ــ میهن ما‬
‫‪114‬‬ ‫ ‬ ‫ــ داستان…‬

‫‪115‬‬ ‫ ‬ ‫نیایش‬ ‫بخش ‪ :3‬آموزش نشانه ها (‪)2‬‬

‫‪116‬‬ ‫فهرست كتاب هاى مناسب براى پاىه ى ا ّول ابتداىى ‬
‫‪81‬‬ ‫در بازار «تشدید ــ ّـ» ‬ ‫درس شانزدهم‬
‫‪84‬‬ ‫صدای موج «صـ ص» ‬
‫ِ‬ ‫درس هفدهم‬
‫‪85‬‬ ‫ ‬
‫ــ سف ِر دلپذیر «ذ»‬

‫‪87‬‬ ‫ ‬
‫با هم بخوانیم (دریا)‬

‫‪88‬‬ ‫علی و معصومه «عـ ـعـ ـع ع» ‬ ‫درس هجدهم‬

‫‪90‬‬ ‫ ‬
‫ــ مثلِ خورشید «ثـ ث»‬

‫‪93‬‬ ‫حَ لَزون «حـ ح» ‬ ‫درس نوزدهم‬

‫‪95‬‬ ‫ ‬
‫با هم بخوانیم (‪)....‬‬

‫‪96‬‬ ‫رضا «ضـ ض »‬ ‫درس بىستم‬

‫‪97‬‬ ‫ــ خاطرات انقالب «ط »‬
‫‪100‬‬ ‫با هم بخوانیم (جشن بهمن) ‬

‫درس بىست و ىكم‬
‫‪101‬‬ ‫ــ الك پشت و مرغابى ها «غـ ـغـ ـغ غ» ‬

‫     ‪104‬‬ ‫درس آزاد محلّ زندگی من‬

‫درس بىست و دوم‬

‫                        ‪105‬‬ ‫ــ پیامبر مهربان «ظ»‬

‫  ‪108‬‬ ‫با هم بخوانیم ( پیغمبر ما)‬

‫‪109‬‬ ‫ــ جدول الفبای فارسی‬

 ‫مقدّمه‬
‫خدای مهربان را سپاس می گوییم که در پی جهش به سوی حت ّول بنیادین و تغییر نگرش ها در قلمرو آموزش و‬
‫توجه به چهارچوب برنامه ی درسی ملّی‪ ،‬به بازنگری برنامه ی‬
‫پرورش‪ ،‬توانستیم با تکیه بر مبانی تعلیم و تربیت اسالمی و نیز ّ‬
‫طراحی ساختار و محتوای کتاب‬
‫درسی فارسی و باز تولید محتوای درس فارسی بپردازمی و کار تهیه‪ ،‬سازماندهی و ّ‬
‫درسی و دیگر موا ّد بسته ی آموزشی را به فرجام برسانیم‪ .‬امیدوارمی آموزش این برنامه‪ ،‬سبب شکوفایی استعدادهای‬
‫نوآموزان و رشد و بهبود فرایند آموزش عمومی میهن اسالمی گردد‪.‬‬
‫برنامه ی زبان آموزی دوره ی دبستان و به طور خاص‪ ،‬کتاب فارسی «بخوانیم و بنویسیم» پایه ی ا ّول‪ ،‬که حدود یک‬
‫دهه در چرخه ی آموزش رسمی کشور حضور داشت؛ اینک بر بنیاد یافته ها و اندوخته های کارشناسان و جتربه های‬
‫علمی و آموزشی همکاران و صاحب نظران تعلیم و تربیت سراسر ایران عزیز‪ ،‬فرصت تولّد دوباره یافت؛ به همنی سبب از‬
‫فرصت فرخنده ی فراهم آمده‪ ،‬استقبال کردمی و کوشیده امی با بهره گیری از دیدگاه های مختلف و کاربست نیکوترین‬
‫آن ها‪ ،‬در همه ی عناصر ساختاری و محتوایی برنامه‪ ،‬بازنگری و اصالحات و تغییرات بایسته؛ صورت گیرد‪.‬‬
‫توجه به نیازهای کودکان عزیز و رعایت واژگان پایه ی زبان آموزان‪ ،‬متناسب با میزان درک و دریافت آنان‪ ،‬و نیز‬
‫ّ‬
‫درخواست های آموزگاران گرامی‪ ،‬در متام فراز و فرودهای این تغییرات‪ ،‬پیش روی ما بوده است‪.‬‬
‫توجه شما همکاران ارجمند را به نکات‬
‫برای کمک به فرایند یاددهی ــ یادگیری و بهبود آموزش و بهره وری نیکوتر‪ّ ،‬‬
‫زیر‪ ،‬جلب می کنیم‪:‬‬
‫توجه به مهارت های زبان‪ ،‬در دو پهنه سازماندهی شده است‪:‬‬
‫‪1‬ــ محتوای برنامه ی زبان آموزی دوره ی دبستان‪ ،‬با ّ‬
‫الف) کتاب فارسی (مهارت خواندن) ب) کتاب نگارش فارسی (مهارت نوشنت) کتاب مهارت خواندن در آموزش بر‬
‫روش کلّی و کتاب مهارت نوشنت‪ ،‬بر روش جزئی تأکید دارد ا ّما با ّ‬
‫توجه به نگاه تلفیقی‪ ،‬در مراحلی از آموزش به فراخور‬
‫محتوا‪ ،‬به هر دو روش ّ‬
‫توجه شده است‪.‬‬
‫‪2‬ــ این برنامه بر پایه ی مهارت های گفتاری (گوش  دادن‪ ،‬سخن گفنت‪ ،‬خواندن‪ّ ،‬‬
‫تفکر و استدالل) و مهارت های‬
‫نوشتاری (دست ورزی‪ ،‬رونویسی‪ ،‬کلمه نویسی‪ ،‬جمله نویسی‪ ،‬بندنویسی و امال و …) سازماندهی شده است‪.‬‬
‫‪3‬ــ کتاب فارسی (مهارت خواندن) با نگاره آغاز شده است؛ این بدان معناست که گام نخست در آموزش زبان‪،‬‬
‫پرورش سواد بصری به همراه رشد سواد شنیداری است که با دست ورزی هایی همراه شده است‪ .‬در پی تقویت چشم‬
‫و گوش و ماهیچه های دست و رشد توانایی های فراگیران‪ ،‬آموزش نشانه های ّ‬
‫خطی زبان آغاز می شود‪ .‬دانش آموزان‬
‫پس از آشنایی با شکل نوشتاری نشانه ها و کلمه ها‪ ،‬در کتاب نگارش از منونه ی حتریری آن ها‪ ،‬بازنویسی و منونه برداری‬
‫می کنند‪ .‬برای پویاتر کردن آموزش و ژرفا بخشی و ماندگارسازی آموخته ها‪ ،‬توصیه می شود از روش های ف ّعال‪  ،‬مشارکتی‬
‫و همیاری استفاده شود تا دانش آموزان‪ ،‬برای شکوفایی ّ‬
‫تفکر و پرورش استعدادهای خود در جریان یاددهی ــ یادگیری‪ ،‬‬
‫نقش اثر بخش تری داشته باشند‪.‬‬
‫‪4‬ــ برای تقویت توانایی امال و خوانانویسی دانش آموزان‪ ،‬در سازماندهی محتوا‪ ،‬سه نوع خط به کار گرفته شده است‪:‬‬
‫خط خوانداری که سرمشق خواندن شاگردان است و همان ّ‬
‫خطی است که معمو ًال همه ی کتاب های کودکان‬ ‫الف) ّ‬
‫به آن خط نوشته و چاپ می شود‪.‬‬
‫خط نوشتاری که سرمشق نوشنت دانش آموزان است و ّ‬
‫خطی است که منت درس ها با آن نوشته شده است‪.‬‬ ‫ب) ّ‬
 ‫پ) ّ‬
‫خط حتریری که شعرهای کتاب با آن نوشته شده است‪.‬‬
‫توجه باشد‪ ،‬درست نویسی شکل امالیی کلمات است‪،‬‬
‫‪5‬ــ الزم به یادآوری است آن چه در ارزش یابی امال باید مورد ّ‬
‫نه نوع ّ‬
‫خط آن ها‪.‬‬
‫‪  6‬ــ یکی از درس های کتاب‪« ،‬درس آزاد» است‪ .‬تهیه ی محتوای مناسب برای این درس‪ ،‬به عهده ی معلّمان محترم‬
‫توجه به نیازهای منطقه ای‪ ،‬ضرورت های فرهنگی و آداب و رسوم محلّی‪،‬‬
‫و دانش آموزان عزیز گذاشته شده است تا با ّ‬
‫به تولید آن اقدام منایند‪ .‬رعایت عناصر ساختاری درس و هماهنگی با دیگر درس ها‪ ،‬الزم است‪.‬‬
‫‪7‬ــ در پایان بخش دوم و سوم‪« ،‬روان خوانی» آمده است‪ .‬در تهیه و تدوین و گزینش واژگان این منت ها به میزان‬
‫پیشرفت زبان آموزی دانش آموزان‪ ،‬با د ّقت فراوان‪ّ ،‬‬
‫ توجه شده است؛ از این رو‪ ،‬تکرار و مترین در خوانش این منت ها‪ ،‬به‬
‫رشد مهارت خواندن و پرورش توانایی درک آنان کمک خواهد کرد‪.‬‬
‫‪  8‬ــ برای ایجاد هماهنگی بیش تر در زمینه ی خوانش صحیح اشعار و منت های کتاب به زبان فارسی معیار‪ ،‬لوح‬
‫فشرده ی کتاب گویا‪ ،‬آماده شده است‪ ،‬بهره گیری از این ابزار‪ ،‬سبب تقویت ق ّوه ی شنیداری و پرورش ذوق و ایجاد تن ّوع‬
‫و نشاط در فراگیران خواهد شد‪.‬‬
‫‪9‬ــ ارزش یابی توصیفی‪ ،‬فرصت مناسبی را برای شناسایی دقیق توانایی و استعدادهای فراگیران فراهم می  آورد‪.‬‬
‫برای بهره گیری کاراتر از این شیوه‪ ،‬الزم است از آغاز سال ابزارهای مناسب‪ ،‬همچون آزمون های عملکردی‪ ،‬کار پوشه ها‬
‫و سیاهه ی رفتار تهیه گردد تا بازخوردهای توصیفی‪ ،‬به هنگام و بجا ثبت و ارائه گردد‪.‬‬
‫توجه به اینکه سازمان دهی محتوایی و برنامه ریزی آموزش زبان‪ ،‬بر بنیاد نیازهای دانش آموزان و قابلیت ذهنی‬
‫‪10‬ــ با ّ‬
‫و توانایی زبانی آنان و با تکیه بر مبنای علمی و جتربه های کارشناسانه‪ ،‬صورت پذیرفته است‪ ،‬الزم است آموزگاران گرامی‬
‫و اولیای محترم مدارس به کتاب درسی و رعایت برنامه های آموزشی آن‪ ،‬پای بند باشند و از حتمیل کتاب های کمک‬
‫درسی به فرزندان عزیز‪ ،‬خودداری فرمایند‪.‬‬
‫‪11‬ــ برای گسترش فرهنگ مطالعه و پرورش روحیه ی کتاب خوانی‪ ،‬به معلّمان عزیز‪ ،‬توصیه می شود به گونه ای‬
‫برنامه ریزی کنند که در هر ف ّعالیت «کتاب خوانی»‪ ،‬یک کتاب مناسب با این گروه سنّی‪ ،‬در کالس خوانده شود‪.‬‬
‫‪12‬ــ جمله های کوتاه‪ ،‬گویا و پرمایه که در پیشانی بخش ها گنجانده شده اند‪ ،‬اگرچه با زبان آموزی پیوندی مستقیم‬
‫ندارند‪ ،‬از دید محتوایی کام ًال با آموزه های فرهنگی ــ تربیتی و اهداف آموزشی کتاب‪ ،‬درآمیخته و آگاهانه انتخاب شده اند؛‬
‫بنابراین الزم است آموزگاران محترم با درنگ در پیام آن عبارات‪ ،‬زمینه ی گفت وگوی دانش آموزان را نیز فراهم آورند‪.‬‬
‫‪13‬ــ برنامه ی زمان بندی آموزش این کتاب‪ ،‬فقط برای هماهنگی بیش تر و ایجاد هم نوایی در جریان آموزش عمومی‬
‫توجه به شرایط آب و‬
‫کشور‪ ،‬تهیه و تدوین شده است و جنبه ی پیشنهادی دارد‪ ،‬به همنی سبب در مناطق مختلف‪ ،‬با ّ‬
‫هوایی و بافت اقلیمی‪ ،‬به تشخیص کارشناسان آموزش ابتدایی استان ها و هماهنگی با دفتر تألیف کتاب های درسی‬
‫قابل انعطاف  و تغییرپذیر است‪.‬‬
‫طی چندین جلسه‪ ،‬با حضور کارشناسان‪ ،‬صاحب نظران‪ ،‬آموزگاران و جمعی‬
‫این کتاب در سال حتصیلی ‪90‬ــ  ‪ّ 1389‬‬
‫از مؤلّفان گرامی‪ ،‬به سامان فرجامنی خود رسید و بدین سان‪ ،‬سازماندهی گردید‪ .‬از همه ی این بزرگواران که با ّ‬
‫تعهد و‬
‫دلسوزی در مباحث آموزشی و محتوایی جلسات کارشناسی‪ ،‬حضوری اثرگذار داشته اند‪ ،‬صمیمانه سپاس گزارمی و نیز‬
‫چشم به راه دیدگاه های ارزنده ی شما خواننده ی ارجمند هستیم‪.‬‬
 ‫برنامه ی پیشنهادی آموزش کتاب فارسی‬

‫هفته ى چهارم‬ ‫هفته ی سوم‬ ‫هفته ی دوم‬ ‫هفته ى ا ّول‬ ‫ هفته‬

‫ماه‬

‫نگاره ی ‪   8‬ــ‪9‬ــ ‪10‬‬ ‫نگاره ی ‪  5‬ــ  ‪  6‬ــ‪  7‬‬ ‫نگاره ی ‪3‬ــ  ‪  4‬‬ ‫نگاره ی ‪1‬ــ‪2‬‬ ‫مهر‬

‫درس ‪4‬‬ ‫درس ‪3‬‬ ‫درس ‪2‬‬ ‫درس ‪1‬‬

‫آبان‬
‫او و ــ تـ ت‬ ‫مـ م ــ س‍ س‬ ‫ا َ ــَـ ــ د‬ ‫آ ا ــ بـ ب‬

‫درس ‪8‬‬ ‫درس ‪7‬‬ ‫درس ‪6‬‬ ‫درس ‪5‬‬ ‫آذر‬

‫یـ ی ــ ا ُ ــُـ‬ ‫اىـ ىـ ى اى ــ ز‬ ‫ا ِ ــِـ ـه ه ــ ش‍ ش‬ ‫ر ــ نـ ن‬

‫درس ‪12‬‬ ‫درس ‪11‬‬ ‫درس ‪10‬‬ ‫درس ‪9‬‬ ‫دى‬

‫قـ ق ــ لـ ل‬ ‫فـ ف ــ خـ خ‬ ‫پـ پ ــ گـ گ‬ ‫كـ ك ــ و‬

‫درس ‪15‬‬ ‫درس ‪14‬‬ ‫درس ‪13‬‬ ‫بهمن‬

‫روان خوانی‬
‫ژ ــ خوا‬ ‫هـ‍ه‍ ـ ـه ـ ه ـ چـ چ‬ ‫جـ ج ــ ــُـ استثنا‬

‫درس ‪19‬‬ ‫درس ‪18‬‬ ‫درس ‪17‬‬ ‫درس ‪16‬‬ ‫اسفند‬

‫حـ ح‬ ‫ع‍ ‍ع‍ ‍ع ع ــ ث‍ ث‬ ‫صـ ص ــ ذ‬ ‫تشدید‬

‫درس ‪21‬‬ ‫درس ‪20‬‬ ‫فروردىن‬

‫ــــ‬ ‫ــــ‬
‫غ‍‍غ‍‍غ غ ــ درس آزاد‬ ‫ضـ ض ــ ط‬

‫درس ‪22‬‬ ‫اردىبهشت‬

‫مرور و تمرین‬ ‫مرور و تمرین‬ ‫روان خوانی‬
‫ظ‬

‫گروه زبان و ادب فارسی‬

‫دفترتألیف كتاب هاى درسی عمومی و متوسطه نظری‬
‫نشانی پایگاه رایانه ای‪:‬‬
‫‪Literature-dept.talif.sch.ir‬‬
 ‫٭ به پدر و مادر خود نيكی كنيد‪.‬‬
‫قرآن كرمي‬

‫بخش‪١‬‬

‫نگاره‌ها‬

‫‪1‬‬
 ‫نگاره ی ‪1‬‬
‫به خانه ی ما خوش آمدی‬

‫ا َمین‬ ‫آزاده‬ ‫ما َدر‬ ‫بابا‬

‫‪2‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬

‫در تصویر چه چیزهایی مى بینى؟‬

‫هر یك از اعضاى خانواده چه مى كنند؟ ‬

‫‪3‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫خ�دای مهر �بان‬

‫� مى  َ�ب َرم پ�� ی ش� خ�دا‬
‫دس ت‬ ‫� �كو چ��كم‬
‫�با ا ی�ن دو دس ت‬
‫دُعا � ك ن�م‪ ،‬دُعا‪ ،‬دُ عا‬ ‫ا� و رو ش� ن�م‬‫�با دل �پ ك‬
‫�ب ش� ن�و دعاهاىِ مرا‬ ‫�ب زا� ای خ�دای مهر �بان‬
‫ُدعا ب�ه ش�ادىِ �با�با‬ ‫ماردم‬ ‫�براى ِ‬ ‫ُدعا‬
‫ب�ه ج�ان ما   و ف�ا    �بده‬ ‫ب�ه خ� نا�ه ها ص ف�ا �بده‬
‫پ�رو ى�ن دول ت‬
‫� آ ��بادى‬
‫‪4‬‬
 ‫نگاره ی ‪٢‬‬
‫بچّ ه ها‪ ،‬آماده!‬

‫آزاده‬ ‫   كیف‬ ‫کَفش ‬ ‫ِکتاب‬ ‫آبى ‬

‫‪5‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫كدام تصویر به كدام تصویر مربوط است؟‬ ‫ ‬

‫گوش کن و بگو‬

‫اسم چند چیز را در تصویر بگو‪.‬‬

‫هر كدام از اعضاى خانواده مشغول چه كارى هستند؟ ‬

‫‪6‬‬
 ‫نگاره ی  ‪٣‬‬
‫یك و دو و سه‪ ،‬راه مدرسه‬

‫َمدرِسه‬ ‫َم ِ‬
‫سجد ‬ ‫ ‬ ‫آزاده ‬ ‫آب ‬ ‫ ‬
‫‪7‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬
‫در خیابان چه چیزهایى می بینى؟‬
‫مأمور راهنمایى چه كارهایى اجنام مى دهد؟‬

‫کتاب خوانی‬
‫یكى از كتاب هاى مناسب را انتخاب كنید و در كالس بخوانید‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪8‬‬
 ‫نگاره ی ‪٤‬‬
‫به مدرسه رسیدمی‬

‫ُمدیر‬ ‫َمدرِسه ‬

‫آبى‬ ‫ِکتاب‬ ‫ آب‬ ‫كالس‬

‫‪9‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬
‫بگرد و پیدا کن‬
‫در تصویر چه چیزهایى مى بینى؟‬
‫بچّ ه ها در حیاط مدرسه چه كارهایى اجنام مى دهند؟‬
‫كالس‪ ،‬آبى‪ ،‬كتاب‪ ،‬لیوان‪ ،‬توپ‪ ،‬مدیر‬ ‫پرچم ایران چه رنگ هایى دارد؟‬

‫‪10‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫راهِ مدرسه‬
‫ز�ده‬ ‫ش� نا�ه‬ ‫ماردم‬ ‫مرا‬ ‫موى‬ ‫هم‬ ‫�ب زا�‬
‫ز�ده‬ ‫پ� ن‬
‫روا�ه‬ ‫�ن ق� ش�‬ ‫من‬ ‫پ��یراهن‬ ‫روى‬
‫٭‬
‫مرا‬ ‫� ك ی� ف�‬
‫ز� ی� ب�اى‬ ‫ماردم داده ب�ه من‬
‫همه چ��ی�ز و همه ج�ا‬ ‫رو� �ق ش� ن�گ‬
‫� ام ز‬‫هس ت‬
‫٭‬
‫خ�دا‬ ‫ب�ه‬
‫مى س پ�ارد‬ ‫مرا‬ ‫�ب زا�‬ ‫�پدرم‬
‫� پُ�ر مه شر� را‬ ‫دس ِ‬ ‫مى �ك ش�د َ�بر سر ِ من‬
‫ت‬
‫٭‬
‫�‬ ‫خ� ن�ده مهمان ش�ده اس ت‬ ‫همه‬ ‫روى ل ب‬
‫� هاى‬

‫ب�ه د�بس ت�ان ش�ده اس ت‬

‫�‬ ‫من‬ ‫ر ف��ت ِ‬
‫ن‬ ‫مو ق� ِع‬
‫سا�ه ش�ع ب�ان  ن� ژ�اد‬ ‫ ‬
‫ا� ف ن‬
‫‪11‬‬
 ‫نگاره ی  ‪٥‬‬
‫از كالس ما چه خبر؟‬

‫ِمداد‬ ‫رچم ‬
‫پَ َ‬ ‫اِمام ‬

‫آبى‬ ‫نیمكت ‬ ‫میز‬ ‫‪12‬‬

 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬
‫بگرد و پیدا کن‬
‫در كالس چه مى بینى؟‬
‫جاى تصویر امام و رهبر كجاست؟‬
‫گل‪ ،‬امام‪ ،‬گلدان‪ ،‬میز‪ ،‬دست‪ ،‬نیمكت‪ ،‬آموزگار‪ ،‬مداد‬ ‫روی میز معلّم‪ ،‬چه چیزهایی می بینی؟ ‬

‫‪13‬‬
 ‫نگاره ی ‪٦‬‬
‫بازى‪ ،‬بازى‪ ،‬متاشا‪.‬‬

‫بادكنك‬ ‫ آب‬

‫چتر‬ ‫چاى ‬ ‫باد ‬ ‫تاب ‬ ‫ ‬

‫‪14‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬
‫بگرد و پیدا کن‬
‫در بوستان چه چیزهایى مى بینى؟‬
‫آب‪ ،‬نیمكت‪ ،‬سرسره‪ ،‬گل‪ ،‬تاب‪ ،‬بادكنك‪ ،‬درخت‪ ،‬توپ‬ ‫بچّ ه ها در این بوستان‪ ،‬به چه بازی هایی مشغول اند؟‬

‫کتاب خوانی‬
‫یكى از كتاب هاى مناسب را انتخاب كنید و در كالس بخوانید‪.‬‬

‫‪15‬‬
 ‫نگاره ی  ‪7‬‬
‫به به چه روستایى!‬

‫گاو‬ ‫ا ُتاق‬ ‫َسرو‬ ‫ا ُردَك‬ ‫رودخانه‬

‫َعلف‬ ‫بَرف‬ ‫پُل‬ ‫گوسفَند‬

‫‪16‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫اگر دیدى جوجه ی پرند ه اى روى زمنی افتاده است‪ ،‬چه‬ ‫در روستا چه حیواناتى دیده مى شود؟ ‬
‫مى كنى؟‬ ‫كشاورز در روستا چه مى كند؟‬
‫     فكر مى كنى در تهیه ی نان چه كسانى همكارى مى كنند؟‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫منایش‬
‫دانش آموزان برخى از كارهاى كشاورز در مزرعه را منایش‬ ‫جوجه‪ ،‬خروس‪ ،‬اردك‪ ،‬بلبل‪ ،‬رودخانه‪ ،‬درخت‬
‫دهند‪.‬‬
‫‪17‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫س�ب�ز  و س�ب�ز  و س�ب�ز‬

‫�كوهسارها‬ ‫ ‬ ‫س ن�گ و س ن�گ و س ن�گ‬
‫آ��ب ش�ارها‬ ‫    �ر و شُ�ر‬
‫شُ�ر و شُ‬
‫٭‬
‫ج�و ی� ب�ارها‬ ‫صا�‬
‫ف و ف‬
‫ف و صا�‬ ‫صا�‬
‫� شك� ت��ز ارها‬ ‫س�ب�ز و س�ب�ز و س�ب�ز‬
‫٭‬

‫ا�‬ ‫ چ� ش�م آ� ف� ت� ب‬ ‫�ب زا� و �ب زا� و �ب زا�‬

‫ خ� ن�ده هاى آ� ب‬
‫�‬ ‫ش�اد و ش�اد و ش�اد‬
‫٭‬
‫ دور  دور  دور‬ ‫صه ها همه‬ ‫غ ُ� ّ‬
‫ ج�ور و ج�ور و ج�ور‬ ‫كار و ز� ن�د �گى‬
‫م‬
‫حمود � ك ی�ا ن� ش‬
‫و�‬
‫‪18‬‬
 ‫نگاره ی ‪8‬‬
‫چه دنیاى قشنگى!‬

‫خَ رگوش‬ ‫گرگ‬

‫شیر‬ ‫ِخرس ‬ ‫شُ ُتر ‬ ‫َگ َوزن ‬ ‫ ‬

‫‪19‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬

‫كدام یك از حیوانات گیاه می خورند؟‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫كدام یك از حیوانات شاخ دارند؟‬

‫اگر به باغ وحش بروى چه كارهایى مى كنى؟‬

‫كدام یك از حیوانات باغ وحش را بیش تر دوست دارى؟   چرا؟ آیا‬
‫مى توانى صداى آن را تقلید كنى؟‬ ‫بگرد و پیدا کن‬

‫میمون‪ ،‬فیل‪ ،‬خرس‪ ،‬گوزن‪ ،‬گرگ‪ ،‬خرگوش‪ ،‬شتر‪ ،‬شیر‬

‫کتاب خوانی‬
‫یكى از كتاب هاى مناسب را انتخاب كنید و در كالس بخوانید‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪20‬‬
 ‫نگاره ی‪9‬‬
‫در مسجد محلّه‬

‫قرآن‬

‫َم ِ‬
‫سجد‬ ‫پَنجره‬ ‫پَرده‬ ‫اذان‬ ‫جا ناز‬
‫َ‬
‫‪21‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫آیا تا به حال به مسجد رفته اى؟ چرا؟‬ ‫مردم در مسجد چه مى كنند؟ ‬

‫اسم مسجد محلّ خود را بگو‪.‬‬ ‫داخل مسجد چه چیزهایى را مى بینى؟‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫منایش‬
‫بچّ ه ها وضو گرفنت را منایش دهند‪.‬‬ ‫منبر‪ ،‬قرآن‪ ،‬مسجد‪ ،‬پرده‪ ،‬جا مناز‬

‫‪22‬‬
 ‫نگاره ی ‪10‬‬
‫نوروز در خانه ی ما‬

‫َسبزه ‬ ‫ُقرآن ‬ ‫ ‬ ‫سیب‬ ‫ِسنجد‬

‫َسمنو ‬ ‫ِسركه‬ ‫س ّكه ‬ ‫سیر ‬

‫‪23‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫در سال نو به دیدن چه كسانى مى روى؟‬
‫شما سر سفره ی هفت سنی چه مى گذارید؟‬
‫هنگام حتویل سال نو چه كارهایى اجنام مى دهى؟‬
‫اگر به جاى آزاده یا امنی بودى‪ ،‬هنگام حتویل سال از خدا چه‬
‫مى خواستى؟‬
‫سر سفره ی هفت سنی چه چیزهایى مى بینى؟ ‬
‫پدر بزرگ مشغول چه كارى است؟‬
‫كنار سفره ی هفت سنی چه كسانى را مى بینى؟‬

‫بگرد و پیدا کن‬

‫سیب‪ ،‬قرآن‪ ،‬آینه‪ ،‬ماهى‪ ،‬سنجد‪ ،‬سیر‪ ،‬سبزه‪ ،‬ماد ر بزرگ‪،‬‬ ‫ ‬
‫منایش‬
‫پدر بزرگ‬
‫رفنت به مهمانى و عید دیدنى را منایش بدهید‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫یكى از كتاب هاى مناسب را انتخاب كنید و در كالس بخوانید‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪24‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫َا ن�ار‬ ‫دا�ه �یا ق� ت‬

‫و�‬ ‫صد ن‬
‫دس�ته ب�ه دس�ته‬
‫�‬‫�با ن� ظ�م و ت�ر ت� ی� ب‬
‫�یک ج�ا �ن ش�س�ته‪،‬‬
‫�‬ ‫دا�ه ای هس ت‬
‫هر ن‬
‫ ر�گ و ر�خ ش�ان‬
‫خو� ن‬‫� ش‬
‫�قل ب‬
‫� س ف� ی�دی‬
‫رد س ی��نه ی آ�ن‪،‬‬
‫و� ها را‬ ‫�یا ق� ت‬
‫پ� ی��چ�یده �با هم‬
‫رد پ�و ش� ش�ی ن�رم‬
‫پ�روردگارم‪،‬‬
‫� و ز� ی� ب�ا‬
‫سر  خ� اس ت‬
‫م‬
‫�‬ ‫ن�ا ش� نا�ار اس ت‬
‫ر� و ش��یر ی�ن‬ ‫هم ت� ش‬

‫مص‬ ‫�‪.‬‬ ‫هم آ� ب‬

‫�   دار اس ت‬
‫( ط�فی رحما ن�دوس ت‬
‫�)‬

‫‪25‬‬
 ‫٭ بخوان به نام پروردگارت‪.‬‬
‫قرآن کرمی‬

‫بخش‪2‬‬

‫آموزش نشانه‌ها (‪)1‬‬

‫‪26‬‬
 ‫�‬
‫�آ ب‬ ‫درس‪1‬‬

‫آبى‬ ‫دَری‍ا‬ ‫آب‬ ‫ ‬

‫آ� ب�ى‬ ‫آ� ب‬
‫� ‬
‫آ� ب�ى ‬ ‫َد�ی ا‬

‫آا‬
‫بـ ب‬ ‫      آ ا‬

‫‪27‬‬
 ‫�باران‬

‫باران ‬ ‫باد ‬ ‫ ‬ ‫آب‬

‫َد�یا‬ ‫آ� ب‬
‫�‬
‫�باران‬ ‫�باد ‬
‫ب‍ـ ب‬
‫آ ا        بـ ب    ا َ َــ‬

‫‪28‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫آیا تا به حال كنار دریا رفته ای؟‬ ‫باران از چه می بارد؟‬

‫در یك روز بارانی از چه چیزهایی استفاده می كنی تا خیس‬ ‫در كدام یك از كلمه های زیر صدای «آ» آمده است؟‬
‫نشوی؟‬ ‫آتش‪ ،‬سَ بَد‬ ‫ ‬
‫آب‪ ،‬ا َبر‬
‫اگر روزی آب خانه ی شما قطع شود چه اتّفاقی می افتد؟‬ ‫در كدام یك از كلمه های زیر صدای «بـ ب» آمده است؟‬
‫تاب‪،‬دست‬ ‫ ‬
‫دریا‪،‬باران‬

‫بازی‬ ‫بگرد و پیدا کن‬

‫آموزگار از بچّ ه ها می خواهد كه صدای «  آ  » را تا آن جا كه می توانند‬

‫كشیده ادا منایند (به صورت گروهی)‪.‬‬ ‫آب‪ ،‬آبی‪ ،‬آسمان‪ ،‬ابر‪ ،‬باد‪ ،‬باران‪ ،‬درخت‬

‫کتاب خوانی‬
‫خالصه ی كتابی را كه در هفته ی گذشته در كالس خوانده شد تعریف كنید‪.‬‬

‫‪29‬‬
 ‫َا�بر‬ ‫درس‪٢‬‬

‫ا َمنی‬ ‫بادبا َدك‬ ‫ ‬ ‫َدریا‬ ‫ا َبر‬ ‫ ‬

‫�باد‬ ‫َا�بر ‬
‫�باد�با َد ك� َرد �باد‬

‫َ‬ ‫َ‬
‫ا‬
‫   ا َ َــ   د‬ ‫  آ ا ب‍ـ ب‬

‫‪30‬‬
 ‫�باد‬

‫َدریا‬ ‫باد‬ ‫ ا َبر‬

‫�باد‬ ‫�باد‬ ‫�باد‬
‫داد‬ ‫�باران‬ ‫َا�بر‬

‫د‬
‫م‍ـ م‬ ‫آ ا ب‍ـ ب ا َ َــ  ‌‌     د‬

‫‪31‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫نام چند میوه را كه با صداى «   اَ  » شروع شود‪.‬‬ ‫چرا ابرها حركت مى كنند؟‬

‫باران چه فایده اى دارد؟‬ ‫در كدام یك از كلمه هاى زیر‪ ،‬صداى «    ا َ   » آمده است؟‬
‫ا َسب‬ ‫مار‬ ‫سیب‬ ‫ا َنار‬
‫در كدام یك از كلمه هاى زیر‪ ،‬صداى «   د   » در اوّل شنیده مى شود؟‬
‫دست‬ ‫  مادر ‬ ‫رودخانه‬ ‫ درخت‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫منایش‬
‫دانش آموزى پوست گرفنت و خوردن میوه اى را مناىش دهد و‬ ‫دو كلمه كه صداى «  ا َ َـــ » دارند‪.‬‬
‫بقیه حدس بزنند كه آن میوه چه نام دارد‪.‬‬ ‫دو كلمه كه صداى «  د » دارند‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫اسم كتابى كه خوانده شد‪ ،‬چه بود؟‬

‫‪32‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫مهر �بان  ت�ر زا� مارد‬

‫مهر �بان  ت�ر زا� �با�با‬ ‫مهر �بان  ت�ر زا� مارد‬
‫�با �تمام ماهى ها‬ ‫مهر �بان  ت�ر زا� آ� ب�ى‬
‫٭‬
‫�با دو �بال پ� ن‬
‫روا�ه‬ ‫مهر �بان  ت�ر زا� گُل ها‬
‫� و �با ن‬
‫دا�ه‬ ‫�با رد خ� ت‬ ‫مهر �بان  ت�ر زا� �باران‬
‫٭‬
‫�با گُل و ز�م ی� ن�ى ت�و‬ ‫مهر �بان  ت�ر زا� �خور ش� ی�د‬
‫مهر �بان ‌ ت�ر ی� ن�ى ت�و !‬ ‫ت�و خ�داى ما هس ت�ى‬
‫فسا�ه ش�ع ب�ان �ن�ژاد‬
‫ا� ن‬
‫‪33‬‬
 ‫ِ‬
‫َمدرسه‬ ‫درس ‪3‬‬

‫َمدرِسه‬ ‫نیم َكت ‬ ‫میز‬ ‫ِمداد‬ ‫ ‬

‫ِ‬
‫َمدرسه پ�َر چ َ�م َ‬
‫دارد ‪.‬‬
‫ِ‬
‫َمدرسه ُمد�یر َ‬
‫دارد  ‪.‬‬
‫رچم‬
‫پَ َ‬ ‫ُمدیر‬
‫م‍ـ م‬
‫م‍ـ م س‍ـ س‬ ‫آ ا ب‍ـ ب ا َ َــ   د‬

‫‪34‬‬
 ‫ِ‬
‫�‬
‫كالس‬

‫  ِكالس‬ ‫یاس‬ ‫ ‬ ‫   َس َبد‬ ‫َدست‬ ‫ ‬

‫�   َس َ ب�د �یاس‬
‫َدس ت‬
‫ِ‬
‫آ� ز�اده َد � كالس‬
‫سـ س‬
‫او و‬ ‫آ ا ب‍ـ ب ا َ َــ د م‍ـ م     س‍ـ س‬

‫‪35‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫پرچم ایران چه رنگ هایى دارد؟‬
‫شما چگونه كالس خود را متیز و پاكیزه نگه مى دارید؟‬ ‫چه چیزهایى در كالس شما صداى « مـ م » دارد؟‬
‫در كدام یك از كلمه هاى زیر‪ ،‬صداى « سـ  » غیر آخر و در كدام یك‬
‫صداى « س » آخر آمده است؟‬
‫ستاره‬ ‫یاس ‬ ‫خرس ‬ ‫انار ‬

‫بازی‬ ‫بگرد و پیدا کن‬

‫معلّم سه كلمه یا سه كارت تصویرى در اختیار بچّ ه ها قرار مى دهد‬

‫دو كلمه را كه صداى « م » در اوّل آن ها باشد‪.‬‬
‫تا ارتباط بنی دوتاى آن ها را تشخیص دهند؛‬
‫دو كلمه را كه صداى « س » در آخر آن ها باشد‪.‬‬
‫باد‪ ،‬باران‪ ،‬دست‬ ‫مثالً‪ :‬آدم برفى‪ ،‬مداد‪ ،‬برف‬

‫کتاب خوانی‬
‫دانش آموزان نام شخصیت هاى كتابى را كه هفته ی گذشته در كالس خوانده شد‪ ،‬بگویند و درباره ی آن بحث و گفت و گو کنند‪.‬‬

‫‪36‬‬
 ‫ت� ت‬
‫و�‬ ‫درس ‪4‬‬

‫آلو‬ ‫ا َنگور ‬ ‫ ‬ ‫هُ لو‬ ‫ توت‬

‫ماد آ� َمد ‪.‬‬
‫َ‬
‫و� داد ‪.‬‬‫او ت� ت‬
‫و� دوس ت‬
‫� دارَم ‪.‬‬ ‫مَن ت� ت‬
‫او و‬
‫او و    ت‍ـ ت‬ ‫آ ا ب‍ـ ب ا َ َـــ د م‍ـ م س‍ـ س  ‬

‫‪37‬‬
 ‫ت� ب‬
‫ا�‬

‫   َدس‍ت‬ ‫ ‬ ‫سوت‬ ‫ت‍‍ـ‍وپ‬ ‫ ‬ ‫ت‍اب‬ ‫ ‬

‫� َدس ت‬
‫�‬ ‫� َدس ت‬ ‫َدس ت‬
‫�‪.‬‬ ‫ا� بَ�س ت‬
‫�با�با ت� ب‬
‫تـ ت‬
‫آ ا ب‍ـ ب ا َ ــَ   د م‍ـ م س‍ـ س او و ‌      ت‍ـ ت    ر‬

‫‪38‬‬

‫به دوستانت بگو‬
‫چه بازى هایى را دوست دارى؟‬
‫قبل از خوردن میوه چه کارهایی اجنام می دهی؟‬
‫منایش‬
‫معلّم به طور تصادفى یك نفر را انتخاب مى كند و از او مى خواهد‬
‫دو ورزش را به دل خواه اجرا كند و دانش آموزان دیگر حدس‬
‫بزنند و نام آن ها را بگویند‪.‬‬
‫داستانی را كه شنیده اى‪ ،‬تعریف كن‪.‬‬
‫‪39‬‬
‫ببنی و بگو‬
‫گوش کن و بگو‬
‫چند كلمه بگو كه صداى «او» داشته باشد‪.‬‬
‫در درس چه چیزهایى را دیدى كه صداى «ت» داشت؟‬
‫بگرد و پیدا کن‬
‫دو نوع میوه را كه در آن ها صداى «او» باشد‪.‬‬
‫چهار كلمه را كه در آن ها صداى «ت» باشد‪.‬‬
‫کتاب خوانی‬
 ‫ما َدر‬ ‫درس ‪5‬‬

‫باران‬ ‫ا َبر‬ ‫مادَر ‬ ‫ ‬

‫�باد آ� َمد‪.‬‬
‫َا�بر آ� َمد‪.‬‬
‫آ�رام آ�رام �باران آ� َمد‪.‬‬
‫ماد َد �باران آ� َمد ‪.‬‬
‫َ‬
‫  ر‬
‫ ر ن‍ـ ن‬ ‫آ ا ب‍ـ ب ا َ َــ  د م‍ـ م س‍ـ س او و  ت‍ـ ت  ‬

‫‪40‬‬
 ‫ن�ان‬

‫باران ‬ ‫نان‬ ‫نانوا ‬ ‫ ‬

‫�باران ن�َم ن�َم مى �ب َارد ‪.‬‬

‫دارد ‪.‬‬
‫� ن�ان َ‬ ‫َام ی�ن رد َدس ت‬

‫نـ ن‬ ‫ن‍ـ ن اىـ ىـ ى اى‬ ‫آ ا ب‍ـ ب ا َ ــَ   د م‍ـ م س‍ـ س او و ت‍ـ ت ر‬

‫‪41‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫معمو ًال چه كارهایى در خانه اجنام مى دهى؟‬ ‫چند كلمه بگو كه صداى « ر » داشته باشد‪.‬‬
‫در شهر یا روستاى شما چه نوع نان هایى پخته مى شود؟‬ ‫در كلمه هاى زیر‪ ،‬كدام شكل « ن » آمده است؟‬
‫ایران‪ ،‬نان‪ ،‬باران‪ ،‬امنی‪ ،‬نانوا‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫بازی‬
‫معلّم دانش آموزى را صدا مى زند و توپى را به طرف او پرتاب‬ ‫دو کلمه را كه در آن ها صداى « ن » باشد‪.‬‬
‫مى كند‪ .‬دانش آموزى كه توپ را مى گیرد‪ ،‬این كار را با دوستان‬ ‫چهار كلمه را كه در آن ها صداى « ر» باشد‪.‬‬
‫خود ادامه مى دهد‪ .‬این بازى را در كالس یا حیاط مدرسه اجنام‬
‫دهید‪.‬‬ ‫کتاب خوانی‬
‫داستانی را كه از کتابی شنیده اى‪ ،‬تعریف كن‪.‬‬

‫‪42‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫ز� آرد�لو‬
‫�‬‫ر ن��گ ی�ن اس ت‬ ‫ب�َه ب�َه ب�َه‬
‫ش��یر ی�ن اس ت‬
‫�‬ ‫خو� م ز�ه‬ ‫� ش‬
‫�‬‫��مار اس ت‬
‫بی‬ ‫رو�ی ش� ز�رد‬
‫� دار اس ت‬
‫�‬ ‫ت� ب‬ ‫ُل پ� ش� سر خ�‬
‫�چ ون �بادام‬ ‫م� زغ� ش� را‬
‫دام ‪ ،‬دام ‪ ،‬دام‬ ‫�ب ش��كن ز�ود‬
‫ه‬
‫م� ش‬
‫خو�  ب�و‬ ‫هم � ش‬
‫خو� رو‬
‫ز�رد آ �لو‬ ‫ز�رد و سر خ�‬
‫مص‬
‫ط ف�ى رحما ن�دوس ت‬
‫�‬

‫‪43‬‬
 ‫ا�یران‬ ‫درس ‪٦‬‬

‫آ��باد آ��باد‬
‫ا�یران آ��باد‬
‫ب� ی�دار ب� ی�دار‬ ‫ای‍ران‍ـ‍ى‬ ‫اَمیـن‬ ‫ ای‍ران ‬

‫ا�یرا� نى ب� ی�دار‬

‫   ای‍  ی‍ ى اى‬ ‫ُسرمه اى‬ ‫ِسفید ‬ ‫آب‍ى ‬ ‫ ‬

‫ز‬ ‫‌‌‌‌‌   ای‍  ی‍ ى  اى‬ ‫  ‬ ‫آ ا ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ م س‍ـ س او و ت‍ـ ت ر ن‍ـ ن‬

‫‪44‬‬
 ‫َسر �ب زا�‬

‫َسبز‬ ‫زَرد ‬ ‫تیرا َنداز‬ ‫َسرباز ‬

‫ا�یران ا�یران �پا ی َ� ن�ده‬

‫ز‬ ‫�با َسر �ب ز ِا� َر ز� َم ن�ده‬
‫    ــ ـ‍ه   (  ـ‍ه )  ه‬
‫ ز اِ ِ‬ ‫آ ا ب‍ـ ب ا َ ــَ د م‍ـ م س‍ـ س او و ت‍ـ ت ر ن‍ـ ن      ای‍ـ  ی‍ـ    ى  اى    ‬

‫‪45‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬

‫در كلمه هاى زیر‪ ،‬صداى « اىـ   » در کجا آمده است؟‬

‫ایران‪ ،‬امیان‪ ،‬سرمه اى‪ ،‬سفید‪ ،‬آبى‬
‫در كلمه هاى زیر‪ ،‬صداى « ز » در كجا آمده است؟‬
‫به دوستانت بگو‬ ‫بازار‪ ،‬زردآلو‪ ،‬زرد‪ ،‬سبز‪ ،‬قرمز‪ ،‬سوزن‬

‫چند شهر میهن عزیزمان ایران را نام ببر‪.‬‬

‫دوست داری به کدام یک از شهرهای ایران سفر کنی؟‬
‫در خرید چه چیزهایى به مادرت كمك مى كنى؟‬ ‫بگرد و پیدا کن‬

‫یك كلمه كه صداى « اىـ   » در آن تكرار شده باشد‪.‬‬

‫دو رنگ كه صداى « ز » داشته باشد‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫داستان كتابى را كه این هفته در كالس خوانده شد‪ ،‬براى دوستانت بگو‪.‬‬

‫‪46‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫اى ا�یران‬
‫اى ا�یران‬ ‫ز� ی� ب�ا ‪ ،‬ز� ی� ب�ا ‪ ،‬ز� ی� ب�ا ی� ى‬
‫اى ا�یران‬ ‫خو�  ما ی�ى ‬ ‫ن� ب ِ‬ ‫م ی�ه ِ‬

‫هم صحرا‬ ‫هم �كوه و ج� ن�گل دارى ‬

‫هم رد�یا‬ ‫هم �با غ� و بُ�س ت�ان دارى ‬

‫دارم دوس ت‬
‫�‬ ‫� را ‬‫من �یك د�ن ی�ا خ�ا� ك ت‬
‫دارم دوس ت‬
‫�‬ ‫�  را ‬ ‫  خ� كا� � ب‬
‫خو�  و  �پا� ك ت‬
‫اسدال ّله ش�ع ب�ا�نى‬ ‫ ‬

‫‪47‬‬
 ‫�‬‫َ‬ ‫س‬ ‫ِ‬
‫ا ت �خر‬ ‫درس ‪٧‬‬

‫ِد َرخت‬ ‫ ‬ ‫خانه‬ ‫نَرده‬ ‫اِس َتخر‬ ‫ ‬

‫ِ‬
‫  اس تَ��خر ن�َرده َ‬
‫دارد ‪.‬‬
‫ب‬ ‫�‬‫�‬‫َ‬ ‫س‬ ‫ِ‬
‫دارد ‪.‬‬
‫َ‬ ‫�‬ ‫�‬‫  تخ آ‬
‫ر‬ ‫ا‬
‫ اِ   ــِ ـ‍ه  ( ـ‍ه ) ه‬ ‫دارد ‪.‬‬
‫� َ‬
‫ِ‬
‫خ� نا�ه َد خ� ت‬
‫ اِ   ــِ ـ‍ه  (  ‍ـه  ) ه     ش‍ـ ش ‬ ‫ آ ا ب‍ـ ب ا َ ــَ   د م‍ـ م س‍ـ س او و ت‍ـ ت ر ن‍ـ ن ای‍ـ  ی‍ـ    ى  اى ز‬

‫‪48‬‬
 ‫ِ‬
‫� ش ِ‬
‫گو� ش� ن�َوا‬

‫ا َن ُگشت‬ ‫گوش‬ ‫ِچشم ‬

‫مَن � شگو� َ‬
‫دارم ‪.‬‬
‫ِ‬
‫گو� ش� ن�َوا ‬ ‫� ش ِ‬
‫ِ‬
‫َمن چ� ش�م َ‬
‫دارم ‪.‬‬
‫ش‍ـ ش‬ ‫چِ� ش� ِ‬
‫مان ب� ي� ن�ا‬
‫    آ  ا ب‍ـ ب ا َ ــَ   د م‍ـ م   س‍ـ س   او و ت‍ـ ت ر ن‍ـ ن       ای‍ـ  ی‍ـ    ى  اى   ز اِ ــِ ‍ـه ( ـ‍ه  ) ه     ش‍ـ ش ی‍ـ ى‬

‫‪49‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫چند وسيله نام ببر كه در آن صداى « اِ» باشد‪.‬‬
‫در جايى كه زندگى مى كنى‪ ،‬چه ميوه هايى فراوان است؟‬
‫در درس چه چيزهايى را ديدى كه صداى « ش » داشت؟‬
‫چگونه از چشم هاى خود مواظبت مى كنى؟‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫بازی‬
‫با كاغذهاى رنگى چند ماهى تهيه و بر دهان هر ماهى يك گيره‬ ‫دو كلمه كه صداى «اِ » در آن ها باشد‪.‬‬
‫وصل شود‪ .‬يك گروه از دانش آموزان با چوبى كه نخ و آهن ربا به‬ ‫نام سه عضو از بدن كه صداى « شـ ش » در آن ها باشد‪.‬‬
‫آن متّصل است‪ ،‬شروع به ماهى گيرى كنند‪ .‬به همني ترتيب‪ ،‬اين‬
‫مسابقه بني گروه هاى ديگر هم اجرا شود‪.‬‬
‫کتاب خوانی‬
‫كتابى انتخاب و در كالس خوانده شود‪.‬‬

‫‪50‬‬
 ‫َدر�یا‬ ‫درس‪8‬‬

‫چاى‬ ‫ی‍ِـ‍ک‬ ‫قا ‍يِـق‬ ‫ َدریا ‬

‫� ‪.‬‬ ‫َ   د�يا آ�رام اَس ت‬

‫ِ ی�ک ق�ا ي ِ� ق� رو ِ‬
‫ى َد�يا  اَس ت‬
‫� ‪.‬‬
‫ي‍ـ ى‬ ‫من رد�ی ِ‬
‫ای آ� ب�ی را دوس ت‬
‫� دارم ‪.‬‬
‫ي‍ـ ى    ا ُ ــ    ‬ ‫آ ا  ب‍ـ ب    ا َ ــَ د م‍ـ م  س‍ـ س او و  ت‍ـ ت ر ن‍ـ ن اي‍ـ ي‍ـ ى اى ز اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ ش  ‬
‫ُ‬

‫‪51‬‬
 ‫ُا ك‬
‫رد�‬

‫ ا ُر َدك‬ ‫ا ُتاق‬ ‫ ما َدر ب ُ ُزرگ ‬

‫ش َ� ب‬
‫� اَس ت‬
‫�‪.‬‬
‫ماد ُ�ب�ز ُ گر� داس ت�ان مى �گو َي�د ‪.‬‬ ‫َ‬
‫� را  مى �گو َ ي�د ‪.‬‬ ‫�‬ ‫� ِ‬ ‫ان  ج� جو�ه  ُار َد ك ِ‬
‫او داس ت� ِ‬
‫ا ُ ‬ ‫ت‬ ‫ش‬ ‫�‬‫ز‬
‫ُ‬
‫ك‍ـ   ك‬ ‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ م  س‍ـ س او و ت‍ـ ت ر ن‍ـ ن اي‍ـ ي‍ـ ى اى ز اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ ش ي‍ـ ى    ا ُ ــُ‬

‫‪52‬‬
 ‫گوش کن و بگو‬
‫‪ 2‬کلمه بگو که صدای «ی» داشته باشد‪.‬‬
‫چند وسیله را نام ببر که صدای «ا ُ» داشته باشد‪.‬‬

‫بگرد و پیدا کن‬

‫ کلمه ای که صدای «ی» اوّل آن باشد‪.‬‬

‫دو حیوان که صدای «ا ُ» داشته باشد‪.‬‬

‫به دوستانت بگو‬

‫در کنار دریا‪ ،‬چگونه از خود مراقبت می کنی؟‬

‫چگونه ا ُتاق خود را متیز نگه می داری؟‬

‫منایش‬

‫چه حیوانی را دوست داری؟ صدا و حرکات آن را اجرا کن‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫برای کتابی که خوانده ای‪ ،‬نام دیگری انتخاب کن‪.‬‬

‫‪53‬‬
 ‫َلک َلک‬ ‫درس‪9‬‬

‫َ‬
‫�‪.‬‬ ‫ز َ� ن� ب�ور َد � ك ن�دو اَس ت‬
‫�‪.‬‬ ‫َس‬‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬
‫خ‬ ‫د‬ ‫روى ِ‬
‫� ك ب�و تَ�ر ِ‬
‫ت‬ ‫ت‬ ‫َ‬
‫ِ‬
‫ُار َد ك� ش� ن�ا م ُى � ك ن َ�د ‪.‬‬ ‫ُگنجشك‬ ‫ا ُردَك‬ ‫كَبوتَر‬ ‫ ‬

‫َس‬ ‫ب‬ ‫َ َ ِ� ِ‬
‫�‪.‬‬‫ت‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫آ‬ ‫ار‬ ‫لك لك  ك ن�‬

‫ك‍ـ ك‬
‫كـ‍ َب‍ـ‍ك‬ ‫كَندو‬ ‫لَـ‍ك  ‍لَـ‍ك‬
‫ك‍ـ ك   و   ‬ ‫    آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ م س‍ـ   س   او و ت‍ـ ت ر  ن‍ـ ن اي‍ـ ي‍ـ ى اى    ز  اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ ش  ي‍ـ ى ا ُ ــُ      ‬

‫‪54‬‬
 ‫ِ‬
‫َو زر� ش�‬

‫َد َونده ‬ ‫َسوار كار‬ ‫َور ِزش كار ‬ ‫داور ‬

‫َ‬ ‫ ‬

‫�ادى �ادى �با وَ ِ‬

‫ر� ش�‬
‫ز‬ ‫ش‬ ‫ش‬
‫ن‬ ‫�ِ‬
‫ت�وا ن�ا ي�ى �با دا ش�‬
‫و‬ ‫وَزنه بَردار ‬

‫و   پ‍ـ پ      ‬ ‫                           آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ   د م‍ـ م   س‍    س او   و   ت‍ـ ت   ر ن‍ـ ن اي‍ـ  ي‍ـ    ى  اى   ز     اِ ــِ ‍ـه ( ـ‍ه  ) ه  ش‍ـ ش    ي‍ـ    ى   ا ُ ــُ ك‍ـ ك  ‬

‫‪55‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫چند جانور را نام ببر كه در آب زندگى مى كنند‪.‬‬
‫دوست دارى از چه پرنده ای در خانه مراقبت کنی؟‬
‫چه ورزش هايى را مى شناسى؟ نام ببر‪.‬‬
‫چه ورزش هايى را دوست دارى؟‬ ‫ ‬

‫بگرد و پیدا کن‬

‫منایش‬
‫دو حيوان را كه صداى « ك  » آخر داشته باشد‪.‬‬
‫دانش آموزان چند نوع ورزش را منايش دهند (اسب سوارى‪ ،‬فوتبال‬ ‫دو كلمه را كه صداى « و  » در وسط آن ها باشد‪.‬‬
‫و… )  ‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫آيا از كتابى كه خوانده شد‪ ،‬خوشت آمده است؟ اسم كسانى را كه در داستان بودند بگو‪.‬‬

‫‪56‬‬
 ‫َپ� ز‬
‫روا�‬ ‫درس ‪10‬‬

‫پَ�ر‬ ‫پ� ََرس ت� و‬

‫َپ�ر‬ ‫َپ� ن‬
‫روا�ه ‬
‫پَروانه‬ ‫پَ َرستو ‬ ‫پَر ‬ ‫ ‬
‫پَ�ر‬ ‫َ پ� َر ن�ده ‬
‫َ پ� َر ن�ده‬ ‫ ‬ ‫َپ�ر َپ�ر‬

‫ پ‍ـ پ‬ ‫توپ‬ ‫پا ‬ ‫هَ واپِيما‬

‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ م س‍ـ س   او   و ت‍ـ ت  ر  ن‍ـ ن  اي‍ـ ي‍ـ ى  اى   ز   اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه  ش‍ـ ش    ي‍ـ ى      ا ُ ــُ ك‍ـ ك و     پ‍ـ پ گ‍ـ گ‬

‫‪57‬‬
 ‫ج�َ ن� َ�گل‬

‫َجنـ َگل‬ ‫ َگ َوزن ‬ ‫ُگرگ‬

‫�‪.‬‬ ‫َس‬
‫ا‬ ‫ر�‬ ‫گ‬ ‫ُ‬ ‫ب‬ ‫�‬
‫ُ‬ ‫ل‬‫گ‬ ‫�‬‫ج�َ ن� َ‬
‫ت‬ ‫�ز‬
‫ج�� َ‬
‫�‪.‬‬ ‫َ ن �گل ز� ي� ب�ا و َسر َس�ب�ز اَس ت‬
‫ر� و َ گ�و�ن َد ج�َ ن� َ�گل ِ�� ِد �ى م ُ‬
‫گ‍ـ گ‬ ‫ى � ك َن� ن�د‪.‬‬ ‫زن گ‬ ‫ُ �گ گ َ َ ز‬
‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ   د م‍ـ   م         س‍ـ   س    او  و   ت‍ـ  ت  ر      ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز     اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه    ش‍ـ    ش         ي‍ـ   ى     ا ُ ُــ         ‬
‫ف‍ـ ف         ‬ ‫گ‍ـ گ‬ ‫ك‍ـ ك   و  پ‍  پ ‬

‫‪58‬‬
 ‫گوش کن و بگو‬
‫چند چیز نام ببر که با صدای «پ» شروع شود؟‬
‫در جنگل چه حیواناتی زندگی می کنند؟‬

‫بگرد و پیدا کن‬

‫چند جانور که صدای «پ» در آن ها باشد‪.‬‬

‫نام حیوانی که صدای «گ» در آن دوبار به کار رفته باشد‪.‬‬

‫به دوستانت بگو‬

‫دوست داری با چه وسیله ای به مسافرت بروی؟‬

‫چرا باید از درختان مراقبت کرد؟‬

‫بازی‬
‫معلّم كلمه اى را مى گويد و از دانش آموزى مى خواهد كه با توجّ ه‬
‫به صداى آخر آن كلمه‪ ،‬كلمه ى جديد بسازد؛ مثالً‪ ،‬معلّم كلمه ى‬
‫كتاب را مى گويد و دانش آموز كلمه ى باد را مى سازد و اين كار به‬
‫اين شكل ادامه مى يابد‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫به دل خواه‪ ،‬پایان داستانی را که خواندی‪ ،‬تغییر بده‪.‬‬

‫‪59‬‬
 ‫رو�ِ َ�بر�فى‬
‫درس ‪ 11‬ز‬

‫ر� مى �ب َارد ‪.‬‬ ‫َ�ب ف‬

‫�‪.‬‬ ‫آ�سمان آ� ف� ت�ا ب�ى ن� ي�س ت‬
‫ُ‬ ‫ف�َر�ا�ه و ِ‬
‫� مى‌� ك ن�َ ن�د ‪.‬‬ ‫ُ ت‬‫س‬ ‫د‬‫ُ‬ ‫فى‬ ‫�‬ ‫ب‬
‫َر‬ ‫�‬ ‫م ‬‫َ‬ ‫د‬‫�‬‫آ‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ش‬ ‫ر‬ ‫�‬
‫ف‬ ‫ز ن‬ ‫آدَم بَرفى‬ ‫ كى‍‍ـ‍ف ‬
‫آ� َدم َ�بر�فى مى‌�گو ي َ�د ‪ � :‬ک شا� من هم � ك ي� ف� و‬
‫ى ر ف� ت�َم ‪.‬‬
‫درسه م َ‬‫َ� ك ف�� دا ش� َ�م و ب�ه م ِ‬
‫َ‬ ‫ت‬ ‫ش‬

‫ف‍ـ ف‬ ‫بَرف‬ ‫َ‬

‫ كفش ‬

‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ   د م‍ـ   م         س‍ـ   س    او  و   ت‍ـ  ت  ر      ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز     اِ ــِ ‍ـه ( ـ‍ه  ) ه    ش‍ـ    ش         ي‍ـ   ى     ا ُ ُــ       ‬
‫ ف‍ـ ف خ‍ـ خ‬ ‫ ك‍ـ ك   و  پ‍  پ    گ‍ـ  گ‬

‫‪60‬‬
 ‫�‬ ‫ِ‬
‫د َر خ ت‬
‫�‬

‫شاخه‬ ‫ِد َرخت‬ ‫خَ رگوش‬ ‫َملَـخ‬

‫�‪.‬‬ ‫َس‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫ا�‬ ‫�‬ ‫رود‬ ‫ِد�� ِ�� ِ‬

‫ار‬
‫ت‬ ‫ن‬ ‫خ‬ ‫َ خ ت کن‬
‫�‪.‬‬ ‫َس‬
‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫د‬‫�ا�ه ى َ�ر�گو� ��ي ِر ِ‬
‫ت‬ ‫خ ش ز َ ت‬
‫خ‬ ‫خ ن‬
‫خ‍ـ خ‬ ‫�‪.‬‬ ‫ت‬ ‫َس‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫َ ت‬‫�‬
‫خ‬ ‫د‬ ‫روى �ا�ه ى ِ‬
‫َم َل خ� ِ ش خ‬
‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ   م         س‍ـ   س    او  و   ت‍ـ  ت  ر    ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز     اِ ـ ِـ  ـ‍ه  ه    ش‍ـ    ش         ي‍ـ   ى     ا ُ ُــ         ك‍ـ ك   و‬
‫ق‍ـ ق               ‬ ‫خ‍ـ خ‬ ‫ ‬ ‫ پ‍  پ    گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف‬
‫‪61‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬
‫چه لباس هایی برای روز برفی مناسب است؟‬
‫خانه ی این جانوران (خرگوش‪ ،‬ماهی‪ ،‬کبوتر) کجاست؟‬
‫به دوستانت بگو‬
‫دوست دارى در يك روز برفى چه كارهايى اجنام دهى؟‬
‫اگر رودخانه بودی‪ ،‬دوست داشتی به چه جاهایی سفر‬
‫می کردی؟‬
‫بگرد و پیدا کن‬

‫دو کلمه که صدای «خ» غیر آخر در آن ها باشد‪.‬‬

‫دو وسيله ات را نام ببر كه صداى « فـ ف » در آن ها باشد‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫نام نوىسنده ی كتابی را که خواندی بگو‪ .‬كتاب چند صفحه داشت؟‬ ‫ ‬

‫‪62‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫ما �كودكا ن��ی م‬

‫ش��ير ي�ن ز��با ن��ي م‬ ‫ما �كودكا ن��ي م‬

‫ا� مى �خوا ن��ي م‬

‫� ك ت� ب‬ ‫ت��نها و �با ه م‬

‫ش�اد�يم و خ� ن�دان‬ ‫ما رد د�بس ت�ان ‬

‫ِ‬
‫ج�ا رد گُلس ت�ان‬ ‫�چ ون گُل �كه دارد ‬
‫هر كار ما � ب‬
‫خو�‬ ‫� گ ف� ت�ار ما � ب ‬
‫خو�‬
‫ر ف� ت�ار ما � ب‬
‫خو�‬ ‫�با هر �كسى هس ت ‬
‫�‬
‫ع ّ ب�اس ي�م ي� ن�ى  ش�ر ي� ف�‬ ‫ ‬

‫‪63‬‬
 ‫درس ‪َ 12‬هم�كارى‬

‫َقندان‬ ‫قورى‬ ‫چاقو‬ ‫بُش‍‍ـ‍قاب‬ ‫قاشُ‍ـق ‬ ‫ ‬

‫آ� ز�اده ق�َ ن�دان را پ�ُر َا ز� ق�َ ن�د م ُى � ك ن َ�د ‪.‬‬
‫ا� را مى  ش�و َي�د ‪.‬‬ ‫ماد ق�ا ش ُ� ق� و بُ� ش� ق� ب‬ ‫َ‬
‫ِ‬
‫ق‍ـ ق‬ ‫�پ َدر ق�ورى و  اس ت�ِ�كان را ب�ه ُا ت� قا� مى  َ�ب َرد ‪.‬‬
‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ   م       س‍ـ   س   او  و  ت‍ـ  ت  ر    ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى  ز     اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه    ش‍ـ    ش         ي‍ـ   ى    ا ُ ُــ         ك‍ـ ك  و‬
‫ل‍ـ ل        ‬ ‫  ق‍ـ ق‬ ‫ پ‍  پ    گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف خ‍   خ‬

‫‪64‬‬
 ‫ُ� گل‬

‫ُگل‬ ‫ ‬
‫لبل‬
‫بُ ُ‬ ‫نه ‬ ‫ ‬

‫ب َ�هار آ� َمد ‪ �ُ .‬گل آ�مد ‪.‬‬

‫ب ُ�ل ب ُ�ل آ� َمد ‪ �ُ   .‬گل لَ ب� خ�َ ن�د ز َ�د ‪.‬‬
‫�‪.‬‬ ‫�‬
‫خ‬ ‫سا‬ ‫ه‬ ‫ال�‬ ‫ل‬‫گ‬ ‫ب ُ�ل ب ُ�ل َسالم َ�كرد ‪ .‬ب ُ�ل ب ُ�ل ِ� ك� ِار    ُ‬
‫�‬
‫ل‍ـ ل‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫ن‬

‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ   م       س‍ـ   س   او  و  ت‍ـ  ت  ر    ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز    اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ    ش         ي‍ـ   ى    ا ُ ُــ         ك‍ـ ك ‬
‫              ‬ ‫و  پ‍  پ    گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف خ‍   خ     ق‍ـ  ق      ل‍ـ  ل ج‍ـ ج‬

‫‪65‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫در چه كارهايى به مادرت كمك مى كنى؟‬ ‫چند وسیله نام ببر که صدای «ق» داشته باشد‪.‬‬
‫اگر بال داشتى‪ ،‬دلت مى خواست به كجا پرواز کنی؟‬ ‫دو كلمه كه صداى « ل » در آن شنيده شود‪.‬‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫منایش‬ ‫دو كلمه كه صداى « ق  » غيرآخر در آن ها باشد‪.‬‬
‫داستان « ببني و بگو » را منايش دهيد‪.‬‬ ‫دو كلمه كه صداى « ل» در آن ها دو بار تكرار شده است‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫خالصه ی كتابى را كه در كالس خوانده شد‪ ،‬بگو‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪66‬‬
 ‫ن� ِار ن� ج� و ِ�ب ِر ن� ج�‬ ‫درس ‪13‬‬

‫ا ي� ج‬
‫ن �ا ش�ال�ي�ز ار اَس ت‬
‫�‪.‬‬
‫َمردان و ز َ� ن�ان رد ش�ال�ي�ز ار ِ�ب ِر ن� ج� مى‌� ك َار ن�د ‪.‬‬
‫� ن� ِار ن� ج� سه ج� جو�ه و پ� ن� ج� ُ�گ ن� ِ ج� ش�ك‬
‫��ي ِر ِد خ� ِ‬
‫ز َ ت‬ ‫ُگ ِ‬
‫نجشك‬ ‫جوجه ‬
‫ُ‬
‫�ب زا�ى مى‌� ك ن�َ ن�د ‪.‬‬

‫ش�ال�ي�ز ار ز� ي� ب�ا و د�يد� نى اَس ت‬

‫�‪.‬‬

‫ج‍ـ ج‬ ‫بِرِنـج‬ ‫ نارِنـج ‬

‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ   م       س‍ـ   س   او  و  ت‍ـ  ت  ر    ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز     اِ ــِ ‍ـه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ    ش         ي‍ـ   ى    ا ُ ُــ         ك‍ـ ك‬
‫  ــ    ‬ ‫ج‍ـ ج و‬ ‫و  پ‍  پ     گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف خ‍   خ     ق‍ـ  ق    ل‍ـ ل‬
‫ُ‬
‫‪67‬‬
 ‫وا�‬
‫خو� آ � ز‬ ‫�خ ُ ِ‬
‫روس � ش‬

‫رو� پ� ي� ش�‪� ،‬پدر�ب�ز گر� �براى ام�ير �يك‬

‫دو ز‬
‫وا� �خر �يد‪.‬‬ ‫�خُروس ِ � ش‬
‫خو� آ� ز‬
‫و ق� ت�ى �كه �خور ش� ي�د ز�م ي�ن را رو ش�ن �كرد‪،‬ام�ير‬ ‫دو‬ ‫خورشيد‬

‫خ�‪.‬‬‫دا�ه ر ي�� ت‬
‫�براى �خُروس ِ �خود ن‬
‫دا�ه را �خورد‪.‬‬
‫و� ز�د و ن‬ ‫�خُروس ب�ه ز�م ي�ن ن� ك‬

‫ و   ــ‬
‫ُ‬
‫نوك‬

‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ   م       س‍ـ   س   او  و  ت‍ـ  ت  ر    ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز    اِ ــِ ‍ـه ـه ه ش‍ـ    ش         ي‍ـ   ى    ا ُ ـ ُـ         ك‍ـ ك  و  ‬
‫ ‬
‫ (‍ ) ‬
‫ ‬
‫ ــ ه‍ـ   ‍ـ ‍ه ـ  ‍ـه   ه       ‬ ‫   و‬ ‫پ‍  پ     گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف خ‍   خ     ق‍ـ  ق    ل‍ـ ل ج‍  ج‬
‫ُ‬
‫‪68‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫در تصویر درس نارجن و برجن چه چیزهایی می بینی؟‬ ‫به چه جایی شالیزار می گویند؟‬
‫اگر یک خروس داشتی چگونه از آن مراقبت می کردی؟‬ ‫گرما و روشنايى زمني از چىست؟‬

‫بازی‬ ‫بگرد و پیدا کن‬

‫معلّم چند كلمه را روى تخته مى نويسد و در هر كلمه يك حرف‬
‫را خالى مى گذارد تا دانش آموزان آن حرف موردنظر را تشخيص‬ ‫دو كلمه را كه نشانه ى « ج » آخر در آن ها باشد‪.‬‬
‫دهند و كلمه را كامل كنند؛ مانند « خـ…رشيد » كه دانش آموزان‬ ‫چهار كلمه را كه « ا ُ استثنا » داشته باشد‪.‬‬
‫به كلمه ى « خورشيد » پى ببرند‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫ نام كسانى را كه در داستان بودند‪ ،‬بگو‪.‬‬

‫‪69‬‬
 ‫مَه ت� ب‬
‫ا�‬ ‫درس ‪ 14‬‬

‫آهو‬ ‫ِستاره ها ‬
‫بَ�ه  ب�َه چ�ه هوا ي�ى !‬
‫ِ‬
‫�‬
‫چ�ه ت�اره ها ي ى!‬ ‫س‬
‫ا� ز� ي� ب�ا ي�ى !‬ ‫چ�ه مَه ت� ِ ب‬
‫ب‬ ‫ه‬ ‫م‬‫ُ� ِ ِ‬
‫ماه‬ ‫كوه‬ ‫ ‬ ‫ان‪،‬‬ ‫�‬ ‫ر‬ ‫اى خ داى   ‬
‫� دارَ م‪.‬‬ ‫س‬‫دو‬ ‫  را‬‫َ�‬ ‫آ�سمان و ماه و ِس ت�اره ها ي‬
‫�‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫ه‍ـ ‍ـه‍ـ ـ‍ه ه‬
‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ   م       س‍ـ   س   او  و  ت‍ـ  ت  ر    ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز     اِ ــِ ‍ـه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ    ش         ي‍ـ   ى    ا ُ ُــ         ك‍ـ ك ‬
‫ه‍ـ‍ـه‍ــ‍ه ه چ‍ـ چ   ‬ ‫ ـ ُـ ‬ ‫و  پ‍  پ     گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف خ‍   خ     ق‍ـ  ق    ل‍ـ ل ج‍  ج  و‬

‫‪70‬‬
 ‫چ ِ� ش�مه و �چ َرا �گاه‬

‫چادُر‬ ‫چِ شمه ‬ ‫قوچ‬ ‫َچراگاه ‬ ‫ چوپان ‬

‫ى �خو ب�ى !‬‫رو� �قَ ش َ� ن��گى ! چ�ه هَوا ِ‬ ‫چ�ه ِ‬

‫ز‬
‫�گوس ف َ� ن�د‌ان رد �چ َرا�گاه مى �چ َ َر ن�د ‪.‬‬
‫ِ ِ‬
‫� ‪.‬‬ ‫ق� چو� � ك ن�ار چ� ش�مه ا�يس ت�اده اس ت‬ ‫قارچ‬

‫چ‍ـ چ‬ ‫� ‪.‬‬ ‫س‬ ‫ه ا‬ ‫�‬ ‫س‬ ‫چ�و�پان ز��ي ِر رد خ�� ِ�ن ش َ‬
‫�‬
‫ت‬ ‫ت‬ ‫ت‬
‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ   د م‍ـ   م         س‍ـ   س    او  و   ت‍ـ  ت  ر    ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز    اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ    ش    ي‍ـ   ى     ا ُ ُــ         ك‍ـ ك  ‬
‫و  پ‍  پ     گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف خ‍   خ     ق‍ـ  ق    ل‍ـ ل ج‍  ج و  ـُـ            ه‍ـ ـ‍ه‍ـ  ـ‍ه  ه چ‍ـ چ   ژ‬

‫‪71‬‬
 ‫گوش کن و بگو‬
‫در آخر کدام یک از کلمه های زیر صدای «ه» و در کدام‬
‫کلمه ها صدای «ا ِ» شنیده می شود؟‬
‫کوه ــ ستاره ــ به به ــ خنده‬
‫چند کلمه بگو که صدای «چ» آخر داشته باشند‪.‬‬

‫بگرد و پیدا کن‬

‫چهار کلمه را که یکی از نشانه های «هـ ـهـ ـه ه» در آن باشد‪.‬‬

‫سه کلمه را که صدای «چـ» غیر آخر داشته باشد‪.‬‬

‫به دوستانت بگو‬

‫هنگام شب چه چیزهایی را در آسمان می بینی؟‬

‫کتاب خوانی‬
‫از کدام قسمت داستان‪ ،‬خوشت آمد؟‬

‫‪72‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫ج� ش�ن رد آ�سمان‬

‫�‬‫خ�ور ش� ي�د ز� ي� ب�اس ت‬ ‫�‬‫رو� اس ت‬ ‫و�ق ت‬
‫� غ� ب‬
‫زا� دور �پ ي�داس ت‬
‫�‬ ‫م ث�ل عروس اس ت‬
‫�‬
‫٭‬
‫رو�ي ش�‬ ‫ا ف� ت�اده‬ ‫�يك ا�بر ن� زا� ك�‬
‫�بر روى مو� ي ش�‬ ‫ما ن� ن�د �يك ت�ور‬
‫٭‬
‫�‬‫او ت�وى راه اس ت‬ ‫داماد �پس �كو ؟‬
‫آ� ق�اى ماه اس ت‬
‫�‬ ‫من ش�ك ن�دارم‬
‫٭‬
‫�‬‫رد آ�سمان هاس ت‬ ‫عروسى‬ ‫ج� ش� ِ‬
‫ن‬
‫ن آ�ن هاس ت‬
‫�‬ ‫مهما ِ‬ ‫س ت�اره‬ ‫صدها‬
‫ن�اصر �ك ش� ز‬
‫اور�‬

‫‪73‬‬
 ‫ژ�اله و   َم ن��ي�ژ ه‬ ‫درس ‪15‬‬

‫ُ� گل ها    َ پ��ژ ُمرده   ب�ودَ ن�د ‪.‬‬

‫� دا َد ن�د ‪.‬‬ ‫ژ�اله و َم ن��ي�ژ ه ب�ه ُ� گل ها آ� ب‬
‫َمنيژه‬ ‫ژاله ‬ ‫ ‬
‫ُ� گل ها ز� ي� ب�ا و ش� ب‬
‫ادا� ش ُ� َد ن�د ‪.‬‬
‫آ� ف�َر ي�ن ب�ه ژ�اله و َم ن��ي�ژ ه !‬

‫ژ‬ ‫ُگلِ پَ ُ‬
‫ژمرده‬

‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ   م       س‍ـ   س    او  و   ت‍ـ  ت  ر    ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز    اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ    ش    ي‍ـ   ى  ا ُ ُــ         ك‍ـ ك   و‬
‫   ژ خوا            ‬ ‫ ـُـ            ه‍ـ ‍ـه‍ـ ‍ـه ه چ‍ـ   چ ‬ ‫ پ‍  پ     گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف خ‍   خ     ق‍ـ  ق    ل‍ـ ل ج‍  ج و‬

‫‪74‬‬
 ‫�‬ ‫�‬ ‫ب‬
‫ک ت�ا�  خوا نی‬ ‫�‬‫ِ‬

‫مَن �خواهَر ِ �خو ب�ى دارم ‪.‬‬

‫ى‬ ‫م‪ � ،‬ز�اده‪  ،‬ق� ب�ل زا� � ب‬
‫خوا� �برا ِ‬ ‫�خوا َه َر آ‬
‫مَن ِ� ك ت� ب‬
‫ا� مى �خوا ن َ�د ‪.‬‬ ‫دن‬
‫ خوابي َ‬ ‫دن‬
‫خوان َ‬
‫� دارم‪.‬‬‫مَن داس ت�ان‌هاي ش�اه ن�امه را دوس ت‬
‫ما َهم د ي��گر را دوس ت‬
‫� دار ي�م ‪.‬‬

‫خوا‬ ‫تَختِ خواب‬
‫آ ا  ب‍ـ ب ا َ ــَ  د م‍ـ   م     س‍ـ   س   او  و  ت‍ـ  ت  ر   ن‍ـ   ن   اي‍ـ  ي‍ـ   ى  اى   ز  اِ ــِ ـ‍ه ( ـ‍ه  ) ه ش‍ـ    ش    ي‍ـ   ى  ا ُ ُــ         ك‍ـ ك ‬
‫خوا‬ ‫ ـُـ            ه‍ـ ‍ـه‍ ‍ـه ه چ‍ـ   چ    ژ‬ ‫و  پ‍  پ     گ‍ـ  گ ف‍ـ    ف خ‍   خ     ق‍ـ  ق    ل‍ـ ل ج‍  ج و‬

‫‪75‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫شب ها چه موقع مى خوابى؟ چرا؟‬ ‫چگونه از گل ها مواظبت كنىم؟‬

‫چه گلى را دوست دارى؟‬ ‫دو كلمه را كه در آن صداى «خوا» شنيده شود‪.‬‬
‫اين كلمه ها را سه بار تكرار كن‪ :‬خواهر‪ ،‬ژاله‪ ،‬چادر‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫منایش‬
‫كاشنت دانه و آب دادن به آن‬ ‫كلمه اى را كه صداى « ژ » در اوّل آن باشد‪.‬‬
‫سه كلمه را كه « خوا » در آن ها باشد‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫كدام قسمت كتاب را بيش تر دوست داشتى؟ آن را نقّاشى كن‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪76‬‬
 ‫٭ خدا دانایان را دوست دارد‪.‬‬
‫امام علی (ع)‬

‫روان خوانی‬

‫‪77‬‬
 ‫قرآن‬
‫قرآن‪ ،‬کتاب خدای مهربان است‪.‬‬
‫من دوست دارم‪ ،‬قرآن بخوامن‪ .‬قرآن كتاب دينی ما مسلمانان است‪.‬‬
‫قرآن به ما یاد می دهد که راست گو و درست کار باشیم‪ ،‬از کارهای بد دوری‬
‫کنیم و با دیگران مهربان باشیم‪.‬‬
‫گاهی از پدر و مادرم خواهش می کنم که درباره ی پیامبران خدا برای من کتاب‬
‫بخوانند‪.‬‬
‫برخی شب ها‪ ،‬پدرم داستان هایی از قرآن برای من می گوید‪.‬‬
‫من خواندن داستان را دوست دارم‪.‬‬
‫مادرم می گوید‪ :‬وقتی بزرگ شدی‪ ،‬می توانی قرآن و کتاب های خوب دیگری‬
‫را بخوانی و چیزهای زیادی یاد بگیری‪.‬‬
‫‪78‬‬
 ‫میهن ما‬
‫کشور ما ایران است‪.‬‬
‫ایران میهن ماست‪ .‬ما میهن اسالمی خود را دوست دارمی‪.‬‬
‫کشور ما بزرگ است و دریا‪ ،‬کوهستان ها و دشت های فراوان دارد‪.‬‬
‫ما مردم کشور خود را دوست دارمی‪.‬‬
‫مردم کشور ما‪ ،‬هرجا باشند‪ ،‬ایرانی هستند‪.‬‬
‫ما ایران و ایرانی را دوست دارمی‪.‬‬

‫‪79‬‬
‫٭ خدایا‪ ،‬تو را سپاس که زیبایی های آفرینش را برای ما آفریدی‪.‬‬
‫سجاد (ع)‬
‫امام ّ‬

‫بخش‪٣‬‬

‫آموزش نشانه‌ها (‪)2‬‬

‫‪80‬‬
 ‫رد �با�زار‬ ‫درس ‪16‬‬
‫رو� من و ماردم ب�ه �ب زا�ار ر ف� ت��ی م‪ .‬ماردم رد راه‪ ،‬د ّ� كان ها را ب�ه من � شن�ان‬ ‫د�ی ز‬
‫ سا�د‪.‬‬‫�؛ ن� ّ ج�ار‪ � ،‬نپ��جره ‪َ ،‬د و م�ي ز� مى ز‬‫ن �ا ن� ّ ج�ارى اس ت‬‫� ‪ :‬ا ي� ج‬
‫مى داد و مى � گ ف� ت‬
‫�‪.‬‬ ‫ن �ا � ك ّ ف�ا ش�ى اس ت‬
‫�‪ .‬آ� ج‬ ‫ا ي� ج‬
‫ن �ا ن�ا�نوا ي�ى اس ت‬

‫‪81‬‬
‫س پ�س ب�ه �يك ق� ن�ّادى رس ي�د ي�م‪ .‬مادرم زا� ق� ن�ّادى ش��ير ي� ن�ى �خر �يد‪ .‬او زا� �فرو ش��گاه هم‬
‫ار�ه ی �گل دار �ق ش� ن��گی �خر �ید‪ .‬و ق� ت�ى ب�ه خ� نا�ه رس ي�د ي�م‪ ،‬مادرم �با آ�ن �پ چ‬
‫ار�ه‪ ،‬چ�ادر‬ ‫�پ چ‬
‫�‪ .‬من زا� او خ� ی�لی � شت� ّ� كر   �كردم ‪.‬‬ ‫ما� ز� ی� ب�ا ی�ی �براى من دو خ� ت‬
‫ن� ز‬

‫ّ‬

‫‪82‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫چه دكّان ها و فروشگاه هايى ديده اى؟‬ ‫مادر پارچه ى چادر مناز را از كجا خريد؟ ‬
‫از چه كسانى بايد تشكّر كنيم؟‬ ‫مادر چه جاهايى را به دخترش نشان داد؟‬
‫مادر از كجا شيرينى خريد؟‬

‫بازی‬
‫بگرد و پیدا کن‬
‫بچه ها‪ ،‬يكى از حروف الفبايى را كه خوانده اند با سنجاق‬
‫هر يك از ّ‬
‫به پيراهن خود وصل كنند‪ .‬آموزگار يا يكى از بچّ ه ها كلمه اى‪،‬‬
‫بچه ها به ترتيب كنار هم مى ايستند‬
‫مانند «گالب»‪ ،‬را مى گويد و ّ‬ ‫كلمه هايى را كه تشديد دارند‪.‬‬
‫تا آن كلمه درست شود‪.‬‬ ‫چيزهايى را كه پوشيدنى و خوردنى هستند‪.‬‬

‫‪83‬‬
 ‫ى م جو�‬
‫صدا ِ‬ ‫درس ‪17‬‬

‫آ��يا ت�ا� ك ن�ون رد�يا را د�يده اى؟ رد�يا �بس ي�ار ز� ي� ب�ا و ت� ش‬

‫ما�ا ي�ى اس ت‬
‫�‪.‬‬
‫س� ي� ��ارِ‬
‫ف هاى ف د رد ك ن‬‫�‪ .‬صد�‬ ‫صا� و آ� ب� ِى رد�يا خ��يلى د�يد� نى اس ت‬
‫مان ف‬ ‫آ�س ِ‬
‫ن �ا د�یده می  ش�ود‪ .‬صداى م جو� رد�يا ب�ه � شگو� مى رسد‪.‬‬ ‫رد�يا‪ ،‬ا ي� ج‬
‫ن �ا و آ� ج‬

‫پ�ر ن�د�گان ِ رد�يا‪ ،‬ماهى هاى ر�ي�ز و رد ش� ت‬

‫� را ش��كار مى � ك ن� ن�د‪.‬‬

‫ج�ا ن�ورا� نى ما ن� ن�د �نه ن�گ‪� ،‬كوسه‪ّ ،‬اره ماهى و ه ش� ت‬

‫� �پا رد رد�يا ز� ن�د �گی می � ک ن� ن�د‪.‬‬

‫صـ ص‬

‫‪84‬‬
 ‫س� ِفر دل پ��ذ �ير‬
‫ز� ن�گ آ��خر ب�ود‪ .‬خ�ا ن�م آ�م زو��گار پ�رس ي�د‪�« :‬كدام �يك زا� ش�ما ت�ا�بس ت�ان � گ ش‬
‫�ذ��ته ب�ه‬
‫�‪ :‬ج‬
‫«ا� زا�ه؟‬ ‫� ب�ل ن�د �كرد و � گ ف� ت‬
‫فر� ر�ف�ته‌ا�يد ؟»‪ .‬آ� ذ�ر دس ت‬
‫مسا� ت‬
‫ما� ن�دران ر ف��ت�ي م‪ .‬زا� د�يدن ج� ن��گل ها‪،‬‬
‫�ذ��ته �با �پدر ‪ ،‬مارد و �براردم ب�ه ز‬ ‫ت�ا�بس ت� ِ‬
‫ان � گ ش‬
‫خو� و دل پ��ذ �يرى‬ ‫� �برد ي�م‪ .‬آ�ن ج‬
‫‌�ا هواى � ب‬ ‫چ� ش�مه ها‪� ،‬كوه ها و ش�ال�ي ز�ارها ل�ذّ ت‬
‫�»‪.‬‬ ‫دا ش� ت‬
‫� ‪:‬‬ ‫�براردم � گ ف� ت‬
‫«� ک شا� مى  ت�وا�نس ت�م ه چ‬
‫ر  �ه‬
‫را �كه مى  ب�� ي ن�م‪ ،‬ب� ن�و�يسم »‪.‬‬
‫�‪« :‬و ق� ت�ى ب�ه‬‫ماردم � گ ف� ت‬
‫مدرسه �بروى‪ ،‬ن�و ش� ت�ن را‬
‫�ياد مي �گ�يرى ّاما ت� آ‬
‫ا  �ن‬
‫ز�مان‪،‬هر چ�ه را د�يده اى ‪،‬‬
‫�ن قّ�ا ش�ى ك�ن »‪.‬‬

‫ذ‬
‫‪85‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫در مسافرت از ديدن چه چيزهايى لذّت می بردی؟‬ ‫چه جانورانی در دریا زندگی می کنند؟‬
‫دريا چه چيزهايى را به يادت مى آورد؟ ‬ ‫آذر با چه كسانى به مازندران رفته بود؟‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫بازی‬
‫بچه ها چيزى‬
‫آموزگار ابتدا وسيله اى را پنهان كند‪ .‬سپس يكى از ّ‬ ‫كلمه هايى را كه نشانه ی « ذ » دارند‪.‬‬
‫را كه آموزگار پنهان كرده است‪ ،‬پيدا كند و نام آن را بر روى تخته‬ ‫كلمه هايى را كه نشانه ی « صـ ص » دارند‪.‬‬
‫بنويسد (پيدا كردن با زدن ضربه به مىز و زياد شدن ضربه در‬
‫صورت نزديك شدن به آن چيز باشد‪.).‬‬
‫کتاب خوانی‬
‫داستان يكى از كتاب هاى خوبى را كه تا به حال شنيده اى براى دوستانت بگو‪.‬‬

‫‪86‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫رد�يا‬
‫ز� ي� ب�ا ي�ى‬ ‫�بس ي�ار‬ ‫ش�ادا ب�ى‬ ‫آ�رام و‬
‫َ ب�ه  َ ب�ه ‪ ،‬ت�و رد�يا ي�ى‬ ‫آ� ب�ى‬ ‫پ�ه ن�اور و‬
‫�با ق�ا�ي ق�ى ز� ي� ب�ا‬ ‫من رد خ� ي�ال �خود‬
‫سوى ت�و اى رد�يا‬ ‫سوى ت�و مى آ � ي�م‬
‫ي‬ ‫ج‬
‫�ع ف�ر ا�براه�مى ش‬
‫  (�اهد(‬

‫‪87‬‬
 ‫على و معصومه‬ ‫درس ‪18‬‬

‫د� و �پا�ك�ي ز�ه اى‌هس ت� ن�د‪.‬‬ ‫على و معصومه ب� چ ّ�ه ِ‬

‫ هاى �با َا ب‬
‫آ�ن ها هم ي� ش�ه ب�ه د ي��گران سالم مى  ُ� ك ن� ن�د‪.‬‬
‫و ق� ت�ى مى �خواه ن�د ب�ه ج�ا ي�ى وارد ش�و ن�د‪ ،‬ا ّول َد مى ز � ن� ن�د‪.‬‬
‫ِ‬
‫�براى اس ت� ف�اده �كردن زا� وسا ي�ل د ي��گران‪ ،‬زا� آ �ن ها ا ج� زا�ه مى �گ�ير ن�د‪.‬‬

‫‪88‬‬
 ‫و ق� ت�ى ُم َع ِ ّلم ردس را ُش�روع مى � ك ن�د‪ � ،‬ب‬
‫خو� ب�ه آ�ن  � شگو� مى ده ن�د‪.‬‬
‫بَ�عد زا� ردس‪ ،‬وسا ي� ِ‬
‫ل �خود را ج َ�مع مى � ك ن� ن�د‪.‬‬
‫اد� و ت�م�ي ز�‪ ،‬پ�� شي� خ�دا و همه �كس عَ ز� �ي�ز هس ت� ن�د‪.‬‬ ‫ب� چ ّ�ه ِ‬
‫ هاى �با ب‬

‫ع‍ـ ‍ع‍ ‍ع ع‬

‫‪89‬‬
 ‫م ث� ِ‬
‫ل �خور ش� ي�د‬

‫ش��ب ى مه ت�ا ب�ى ب�ود ‪.‬‬

‫من و �پدرم ب�ه آ�سمان ن ��گاه مى �كرد ي�م ‪.‬‬
‫�‬‫�پدرم �گ�� ‪ُ�« :‬ر �يا ج�ان‪�� ،‬يا مى دا� نى چ�ه چ��ي�ى �با ِع ِ‬
‫ث‬ ‫ز‬ ‫آ‬ ‫ث ّ‬ ‫ف ت‬
‫دن ز�م ي�ن مى  ش�ود؟»‪.‬‬ ‫رو ش�ن ش� ِ‬
‫ور ماه»‪.‬‬ ‫من چ��د �ا� ي�ه ف��كر �كردم و � گ ف��م ‪ « :‬ن� ِ‬
‫ت‬ ‫ن ث ن‬
‫�‪ ،‬م ث�ل ن� ِ‬ ‫«��فر ي�ن د خ��رم ! ن� ِ‬
‫ور ‬ ‫ور ماه رد ش� ب‬ ‫ت‬ ‫� ‪ :‬آ‬ ‫�پدر � گ ف� ت‬
‫دن ز�م ي�ن مى  ش�ود »‪.‬‬ ‫� رو ش�ن ش� ِ‬ ‫ع‬‫�خور� ي�د رد رو�‪� ،‬با ِ‬
‫ث‬ ‫ز‬ ‫ش‬
‫� مه ت�ا ب�ى را �فرام شو� ن�مى‌� ك ن�م ‪.‬‬ ‫من آ�ن ش� ِ ب‬

‫  ث‍ـث‍ـ ث‬
‫ث‬

‫‪90‬‬
91
 ‫ببنی و بگو‬

‫گوش کن و بگو‬
‫على و معصومه وقتى مى خواهند به جايى وارد شوند‪ ،‬چه‬
‫به دوستانت بگو‬
‫مى كنند؟‬

‫براى اين كه بزرگ ترها را خوش حال كنى‪ ،‬چه كار مى كنى؟‬ ‫چه چيزهايى باعث روشن  شدن زمني مى شود؟‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫منایش‬
‫يكى از دانش آموزان معلّم مى شود‪ ،‬از بچّ ه هاى كالس پرسش هايى‬ ‫كلمه هايى را كه نشانه ى « ع » در آن ها به كار رفته است‪.‬‬

‫مى كند و آن ها پاسخ مى دهند‪.‬‬ ‫كلمه هايى را كه نشانه ى «ث» دارند‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫داستانی را كه هفته ی پيش خوانده شد‪ ،‬براى دوستانت تعريف كن‪.‬‬

‫‪92‬‬
 ‫َح َل�ز ون‬ ‫درس ‪19‬‬

‫� ت�ر آ�ن ها‪� ،‬يك‬ ‫آ��يا َح َل�ز ون د�يده اى؟ َح َل�ز ون ها �بد� نى ن�رم دار ن�د‪ .‬ب� ی� ش ‌‬
‫� َح َل�ز ون احساس‬ ‫�‪ .‬هر و�ق ت‬ ‫� ش �ان �چس ب� ي�ده اس ت‬ ‫د� دار ن�د �كه ب�ه �پ ش� ت‬‫ص ف‬
‫د� مى �برد ‪ .‬حل�ز ون خ��يلى آ�رام‬ ‫ت�رس مى � ك ن�د‪ ،‬همه ى �بد�ن ش� را دا خ�ل ا ي�ن ص ف‬
‫� ‪.‬‬ ‫�‪ ،‬سر و �بد�ن ش� زا� ص ف‬
‫د� ب��يرون اس ت‬ ‫� مى � ك ن�د و ه ن��گام حر� ك ت‬
‫حر� ك ت‬
‫صُب�ح ها ا�گر � ك ن�ار س�ب ز�ه ها و م ز�رعه ها ق�دم �ب�ز � نى‪ ،‬ت�عداد ز��يادى َح َل�ز ون مى  ب� ي� ن�ى‪.‬‬
‫� مى � ك ن�د‪ ،‬ا ث� شر� روى ز�م ي�ن �يا هر چ��ي ز� د ي��گر �با�قى مى ما ن�د ‪ .‬آ��يا‬ ‫ِ‬
‫َح َل�ز ون و ق� ت�ى حَر� ک ت‬
‫دو�» مى �گو�ي ن�د ؟‬ ‫مى دا� نى �كه ب�ه َح َل ون‪« ،‬ح ي� ِ‬
‫وان خ� نا�ه ب�ه ش‬ ‫�ز‬

‫ح‍ـ ح‬

‫‪93‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫حیواناتى مانند جوجه تيغى و الك پشت‪ ،‬هنگام ترس چه كار‬
‫بدن حلزون چگونه است؟‬
‫مى كنند؟‬
‫وقتى حلزون مى ترسد‪ ،‬به كجا مى رود؟‬
‫چه حيواناتى را مى شناسى كه مانند حلزون بدنى نرم دارند؟‬

‫منایش‬ ‫بگرد و پیدا کن‬

‫آموزگار دانش آموزان را به صورت گروهى تقسيم مى كند و از هر گروه‬
‫مى خواهد كه حيوان مورد عالقه ی خود را نام ببرند و در انتها‪ ،‬حركت‬ ‫سه كلمه را كه نشانه ی «هـ   » داشته باشد‪.‬‬
‫آن جانور را در كالس نشان دهند‪.‬‬ ‫كلمه هايى را كه نشانه ی «حـ ح» داشته باشد‪.‬‬

‫‪94‬‬
 ‫کتاب خوانی‬
‫آيا از كتابى كه خوانده شد‪ ،‬خوشت آمده است؟ اسم كسانى را كه در داستان بودند بگو‪.‬‬

‫با هم بخوانیم‬

‫دوست من!‬
‫با كمك آموزگار‪ ،‬شعر مناسبی از مجلّه ی رشد‬
‫پيدا كن و با دوستانت در كالس بخوان‪.‬‬

‫‪95‬‬
 ‫ض‬
‫ر�ا‬ ‫درس ‪20‬‬

‫صداى ا ذ�ان را زا� مس ج�د ش� ن� ي�دم ‪ .‬همراه �پدرم ب�ه مس ج�د ر�ف ت�م‪ � .‬ك ن�ار ح ضو�‪،‬‬
‫ر�ا ردمس ج�د‬ ‫ُو ض�و �گر‌�ف ت�م‪ .‬و ق� ت�ى دا خ�ل مس ج�د ش�د ي�م‪ ،‬مردم �ن ش�س�ته ب�ود ن�د ‪ .‬دوس ت�م ض‬
‫ر�ا ن� ي�امده‬
‫رو� ض‬‫در� را د�يدم‪ .‬ب�ه  او سالم �كردم و پ�رس ي�دم ‪�« :‬چ را ام ز‬ ‫ن� ب�ود‪� .‬پ ش‬
‫اس ت‬
‫�؟»‪.‬‬
‫ي‬
‫ر�ا ‬ ‫«ر�ا َمر� ض� اس ت‬
‫� »‪ .‬من و �پدرم �براى سالم ت� ِى ض‬ ‫در� � گ ف� ت‬
‫� ‪ :‬ض‬ ‫�پ ش‬
‫ر�ا ر�ف ت�م ‪.‬‬ ‫دعا �كرد ي�م ‪ .‬ب�عد زا� ن�ما�ز ‪ ،‬زا� �پدرم ج‬
‫ا� زا�ه �گر‌�ف ت�م و ب�ه  د�يدن ض‬

‫ض‍   ض‬

‫‪96‬‬
 ‫را� ا�ن ق� ب‬
‫ال�‬ ‫  خ�اط ت‬

‫�كالس ها و ح ي�اط مدرسه را �براى ج� ش�ن آ�ماده �كرده ب�ود ن�د ‪ .‬ما رد ح ي�اط‪،‬‬
‫ال� را �تعر ي� ف� مى �كرد ‪.‬‬
‫رو�هاى ا�ن ق� ب‬ ‫ص� �بس�ه ب�ود ي�م و مد�ير‪� ،‬اط ِ‬
‫را� ز‬ ‫ت‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ف‬
‫رو�ها ب�ه د ن� ي�ا ن� ي�امده ب�ود�يد ‪ .‬مردم ما ب�ه ره�برى امام‬ ‫�‪ « :‬ش�ما آ�ن ز‬ ‫او مى � گ ف� ت‬
‫خ�م ي� ن�ى‪ ،‬ب�ه �خ ي�ا�بان ها آ�مد ن�د و راه  پ� ی�ما ي�ى �كرد ن�د‪ .‬آ�ن ها ش�عار مى داد ن�د ‪« :‬اهلل ا�ك�بر‪،‬‬
‫خ�م ي� ن�ى ره�بر»‪.‬‬
‫ش�اه‪ ،‬امام را زا� مردم دور �كرده ب�ود ‪ .‬مردم  ش�اه را ن�مى �خواس ت� ن�د‪ .‬طولى‬

‫‪97‬‬
‫دوا�دهم‬
‫رو�‪ ،‬ز‬ ‫د‪�،‬ن ز‬ ‫ن�� ك ش� ي�د �كه ش�اه زا� ا�يران �فرار �كرد‪ .‬امام  خ�م ي� ن�ى ب�ه وطن آ�م آ‬
‫رو� پ��یر زو�ى ا�ن ق� ِ ب‬
‫ال� اسالمى‬ ‫� و دوم ب�همن‪� ،‬كه ز‬ ‫ب‬ ‫ب�همن ب�ود‪ .‬زا� ز‬
‫دوا�دهم ت�ا � ي�س ت‬
‫� �كه ب�ه آ�ن‪« ،‬دهه ى ف� ج�ر» مى �گو�ي ن�د‪ .‬ما هر سال‪ ،‬دهه ى‬ ‫رو� اس ت‬
‫�‪ ،‬ده ز‬ ‫اس ت‬
‫ف� ج�ر را ج� ش�ن مى �گ�ير�يم و �ياد امام  خ�م ي� ن�ى و ش�ه ي�دان ا�ن ق� ب‬
‫ال� اسالمى را �گرامى‬
‫مى دار ي�م»‪.‬‬
‫ط‬

‫‪98‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫مردم در روز بيست و دوم بهمن چه مى كنند؟‬ ‫انقالب اسالمى در چه روزى پيروز شد؟‬
‫چه وقت هايى اذان مى گويند؟‬ ‫صداى اذان از كجا به گوش مى رسيد؟‬

‫بازی‬ ‫بگرد و پیدا کن‬

‫آموزگار چند وسيله تهيه مى كند و آن ها را روى ميز‪ ،‬با نظم و‬
‫ترتيب مى چيند و روى آن ها را مى پوشاند‪ .‬از هر گروه‪ ،‬يك نفر‬ ‫كلمه هايى را كه نشانه ى «ط» دارند‪.‬‬
‫انتخاب مى شود‪ .‬آموزگار براى چند ثانيه‪ ،‬وسيله ها را به بچّ ه ها‬ ‫براى هر كدام از شکل های نشانه ی « ضـ ض » يك كلمه بگو‪.‬‬
‫نشان مى دهد و دوباره آن ها را مى پوشاند‪ .‬از بچّ ه ها مى خواهد‬
‫نام وسيله ها را از حفظ بگويند‪ .‬هر گروه كه وسايل بيش ترى را‬
‫نام ببرد‪ ،‬برنده است‪ .‬‬
‫کتاب خوانی‬
‫كتابى انتخاب گردد و در كالس خوانده شود‪.‬‬

‫‪99‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫ب‬
‫ج� ش�ن �همن‬
‫س ي� ج�� ِ ب‬
‫ن �ب� گ ِ‬
‫ر� م ي�هن‬ ‫ش� ز‬
‫ج� ِ‬ ‫ن �همن‬ ‫ر ده ش‬
‫ش�ده ُ پ�ر زا� س ت�اره‬ ‫س ما دو�باره‬ ‫كال ِ‬

‫ش��كو ف�ه و ش�ا پ� كر�‬ ‫د�‬ ‫پُ�ر زا� ُگل و ق�اص ک‬

‫ُ پ�ر زا� صداى خ� ن�ده‬
‫ُگ ب‬
‫ال� و عُود و اس ف� ن�د‬
‫ش�ده ُ پ�ر زا� پ�ر ن�ده‬
‫ا� و ل ب� خ� ن�د‬
‫ن ق�ل و ن� ب� ت‬
‫�ُ‬

‫زا� غ�م و �غ ُ ّصه آ� ز�اد‬ ‫ن ما ش� ِاد ش�اد‬ ‫م ي�ه ِ‬

‫�ك�برى ها ش�مى‬

‫‪100‬‬
 ‫ال� �پ ش� ت‬
‫� و مر�غ ا ب�ى ها‬ ‫ك‬ ‫درس ‪21‬‬

‫�‪ ،‬رد � ك ن�ار آ� ب��گ�يرى ز� ن�د �گى مى �كرد ن�د ‪� .‬با‬‫ال��پ ش� ت‬

‫دو مر�غ ا ب�ى و �يك ك ‌‬
‫�گرم  ش�دن هوا‪ ،‬آ� ب��گ�یر هم �خ ش�ك ش�د‪ .‬مر�غ ا ب�ى ها م ج� ب�ور ش�د ن�د زا� آ� ج‬
‫ن �ا �برو ن�د ‪.‬‬
‫�‪« :‬من هم �با ش�ما مى آ � ى�م»‪ .‬مر�غ ا ب�ى ها � گ ف� ت� ن�د‪ « :‬ت�و �كه‬ ‫� � گ ف� ت‬ ‫ال� �پ ش� ت‬
‫ك‬
‫� غ�م�گ ي�ن ش�د‪ .‬مر�غ ا ب�ى ها �با هم ف��كر‬ ‫ال�‌�پ ش� ت‬ ‫ن�مى  ت�وا� نى م ث�ل ما پ� ز‬
‫روا� � ك ن�ى»‪ .‬ك‬
‫�كرد ن�د ت�ا راهى پ� ی�دا � ك ن� ن�د‪.‬‬
‫رو� ب�عد‪� ،‬كال غ� و ج��غ د د�يد ن�د �كه دو مر�غ ا ب�ى �چ و ب�ى را ب�ه م ن� ق�ار �گر�ف�ته ا ن�د و ك‬
‫ال� �پ ش� ت�ى‬ ‫ز‬
‫� ش�ده پ�ر ن�ده!»‪.‬‬ ‫�‬
‫ش‬ ‫پ‬ ‫�‬‫ ‬‫«ال�‬
‫ك‬ ‫ ‪:‬‬
‫د‬ ‫�‬ ‫�‬
‫ت‬ ‫�‬
‫ف‬ ‫گ‬ ‫�‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫�‬
‫ن‬ ‫د‬‫�‬‫ز‬ ‫�‬ ‫غ‬ ‫را �با �خود مى �بر ن�د ‪ .‬آ�ن ها ج� ي‬
‫�‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫�‬
‫� � گ ف��ته ب�ود ن�د �كه رد راه‪،‬هر كس هر چ�ه � گ ف� ت‬
‫�‪،‬‬ ‫ال� �پ ش� ت‬ ‫مر�غ ا ب�ى ها ب�ه ك‬

‫‪101‬‬
 ‫� شگو� ن��ك ن�د و ج� ب‬
‫وا� ن�دهد‪ .‬او م ّد�تى‬
‫� ما ن�د و ب�عد �فر�ىاد ز�د  ‪ « :‬پ�ر�يدم‬
‫سا� ك ت‬
‫  اما ت�ا دها� شن� را �ب زا� �كرد‪،‬‬
‫�كه پ�ر�يدم!»‪ّ .‬‬
‫زا� �باال ب�ه ز�م ي�ن ا ف� ت�اد‪.‬‬
‫«�با�ز �ن و ي�سى ا�ز �كل ي�له و دم�ن ه»‬
‫غ‍ـ ‍ـغ‍ـ ‍غ غ‬

‫‪102‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫چه پرنده هايى را مى شناسى كه در كنار آب زندگى مى كنند؟‬ ‫چرا الك پشت از باال به زمني افتاد؟‬
‫مرغابی‌ها وقتی که می‌خواستند پرواز کنند به الک‌پشت چه‬
‫گفتند؟‬

‫بگرد و پیدا کن‬
‫بازی‬
‫معلّم در يك پاكت تعدادى كلمه قرار مى دهد‪ .‬هر كس سه كلمه‬ ‫كلمه هايى را كه نشانه ى « غـ ـغـ‍غ غ » دارند‪.‬‬
‫بيرون بياورد كه در آن ها صداى مشترك باشد‪ ،‬امتياز مى گيرد‪.‬‬

‫‪103‬‬
 ‫محلّ زندگی من‬ ‫ ‬ ‫درس آزاد‬

‫‪.‬‬

‫اين درس را دانش آموزان عزيز با كمك آموزگار خود بنويسند‪.‬‬

‫‪104‬‬
 ‫درس ‪ 22‬پ� ی�ام�بر مهر �بان‬

‫ر� مح ّمد  ( َص َّلى اهلل َع َل ی�ه و آ� له و َس َّلم )‪ ،‬رد ش�هر م ّ�كه ب�ه د ن� ي�ا‬
‫پ� ی�ام�بر ما ‪ ،‬ح ض� ت‬
‫�خو� حال‬ ‫مارد� آ�م�نه �خ ي�لى ش‬ ‫رو�ى �كه پ� ی� غ�م�بر (ص) ب�ه د ن� ي�ا آ�مد‪ ،‬ش‬ ‫آ�مد ‪ .‬ز‬
‫ش�د ‪.‬‬
‫پ� ی�ام�بر اع ظ�م (ص) زا� همان �کود�کی �بس ی�ار مهر �بان ب�ود ّاما رد �برا�بر ظ�لم و �بدی‬
‫�‬
‫ار�ه می �کرد ‪.‬‬ ‫هر�گ�ز آ�رام ن�می‌‌‌‌‌  ن ش�س ت‬
‫� و �با آ�ن م ب� ز‬

‫‪ 1‬‬ ‫  ‪05‬‬
‫‪105‬‬
‫�‪ « :‬ب� خ�وان‬
‫� رد �كوه‪ ،‬صداى �فر ش��ته اى را ش� ن� ي�د �كه ب�ه او مى � گ ف� ت‬
‫�يك ش� ب‬

‫ب�ه  ن�ام پ�رورد� گ ت‬

‫ار�»‪.‬‬

‫«رو� َم ب�عَ ث‬
‫�» ن�ام دارد ‪.‬‬ ‫ر� مح ّمد (ص) ب�ه پ� ي�ام�برى رس ي�د‪ ،‬ز‬‫رو�ى �كه ح ض� ت‬
‫ز‬
‫رو� را ج� ش�ن مى �گ�ير�يم‪.‬‬
‫ما مسلما ن�ان‪ ،‬ا ي�ن ز‬
‫ظ‬

‫‪ 1106‬‬
‫  ‪06‬‬
 ‫ببنی و بگو‬

‫به دوستانت بگو‬ ‫گوش کن و بگو‬

‫چه روزهايى را مى شناسى كه مردم در آن روزها جشن مى گيرند؟‬ ‫پیامبر (ص) در چه شهری به دنیا آمد؟‬
‫درباره‌ی زندگی حضرت محمّد (ص) چه می‌دانی؟‬ ‫روز مبعث چه روزى است؟‬

‫منایش‬ ‫بگرد و پیدا کن‬

‫ظرف شسنت در آشپزخانه را منایش بدهید‪.‬‬ ‫كلمه هايى را كه نشانه ى « ض» دارند‪.‬‬

‫كلمه هايى را كه نشانه ی «ظ» دارند‪.‬‬

‫کتاب خوانی‬
‫اسم هايى را كه در داستان هفته ی گذشته شنيده اى بگو‪.‬‬

‫‪107‬‬
 ‫با هم بخوانیم‬

‫پ� ی� غ�م�بر ما‬

‫ت�ا بص�ح �بار�ید‬ ‫� س ت�اره‬ ‫آ�ن ش� ب‬
‫ت�ا ب� ی�د‬ ‫مه ت� ب‬
‫ا�‬ ‫رو ش�ن  ت�ر زا� پ� ی� ش�‬
‫٭‬
‫گل ش�ن‬ ‫ما ن� ن�د‬ ‫روی ز�م ی�ن ش�د‬
‫رو� رو ش�ن‬
‫�چ ون ز‬ ‫زا� ن�ور‪ ،‬ش� ب‬
‫� ش�د‬
‫٭‬
‫ن�وری ب�ه  �پا ب�ود‬ ‫�‬‫ت�ا بص�ح آ�ن ش� ب‬
‫ب�ود‬ ‫حرا‬ ‫غ�ار‬ ‫سر چ� ش�مه ی ن�ور‬
‫٭‬
‫ما‬ ‫پ� ی� غ�م�بر‬ ‫�‬‫ز� ی�را رد آ�ن ش� ب‬
‫ما‬ ‫ره�بر‬ ‫ش�د‬ ‫� ح ق�‬‫زا� ج�ا ن� ب‬

‫)علی اص غ�ر ن�صر�تی(‬

‫‪108‬‬
 ‫جدول الفباى فارسى‬
‫صدا و شكل هر يك از حروف فارسى را ياد گرفتيم‪ .‬اكنون اسم آن ها را ياد مى گيرمي‪.‬‬

‫صاد‬ ‫ص‍ـ ص ‬ ‫ا َلِف‬ ‫ا ‬

‫ضاد‬ ‫ض‍ـ ض ‬ ‫بِ‬ ‫ب‍ـ ‬
‫ب‬
‫طا‬ ‫ط ‬ ‫پِ‬ ‫پ‍ـ پ ‬
‫ظا‬ ‫ ‬
‫ظ‬ ‫تِ‬ ‫ت‍ـ ت ‬
‫عنى‬ ‫ع‍‍ـ‍ ‍ـع‍‍ع ‬
‫ع‬ ‫ثِ‬ ‫ث‍ـ ث ‬
‫غنى‬ ‫غ‍ـ ‍ـغ‍ ‍غ غ ‬ ‫جىم‬ ‫ج‍ـ ج ‬
‫فِ‬ ‫ف‍ـ ف ‬ ‫چِ‬ ‫چ‍ـ چ ‬
‫قاف‬ ‫ق‍ـ ق ‬ ‫حِ‬ ‫ح‍ـ ح ‬

‫كاف‬ ‫ك‍ـ ك ‬ ‫خِ‬ ‫خ‍ـ خ ‬

‫گاف‬ ‫گ‍ـ گ ‬ ‫دال‬ ‫د ‬
‫الم‬ ‫ل‍ـ ‬
‫ل‬ ‫ذال‬ ‫ ذ‬
‫مىم‬ ‫م‍ـ م ‬ ‫رِ‬ ‫ر ‬
‫نون‬ ‫ن‍ـ ن ‬ ‫زِ‬ ‫ز ‬
‫واو‬ ‫و ‬ ‫ژِ‬ ‫ژ ‬
‫ِه‬ ‫ه‍ـ ‍ـه‍ـ‍ه ه ‬ ‫سنى‬ ‫س‍ـ س ‬
‫ِ‬
‫ى‬ ‫ى‍ـ ى ‬ ‫شنى‬ ‫ش‍ـ ش ‬

‫‪109‬‬
 ‫٭ خدايا‪ ،‬زبانم را به گفتن سخن حق‪ ،‬عادت بده‪.‬‬
‫سجاد(ع)‬
‫امام ّ‬

‫روان خوانی‬

‫‪110‬‬
 ‫شادمی و پاک و خندان‬

‫شادمی و پاک و خندان‬ ‫ما کودکان ایران ‬

‫نور امید و امیان‬ ‫در چشم های ما هست ‬
‫امروز در دبستان‬ ‫ما مثل غنچه هستیم ‬
‫در باغ سبز ایران‬ ‫فردا شومی یک گل ‬
‫این است‪ ،‬با ما بخوان‬ ‫شعر و ترانه ی ما ‬
‫جاوید باد ایران‬ ‫پاینده باد اسالم ‬
‫شکوه قاسم نیا‬

‫‪111‬‬
 ‫چهار فصل‬

‫هر سال چهار فصل دارد‪ :‬بهار‪ ،‬تابستان‪ ،‬پاييز و زمستان‪.‬‬

‫در بهار هوا كم كم گرم مى شود‪ .‬برف كوه ها آب مى شود‪ .‬درختان برگ و شكوفه مى دهند‪.‬‬
‫عيد نوروز‪ ،‬روز اوّل بهار است‪ .‬آيا مى دانى ماه هاى فصل بهار‪ ،‬چه نام دارند؟‬

‫پس از بهار نوبت تابستان است‪ .‬در اين فصل‪ ،‬كشاورزان گندم و جو را درو مى كنند‪.‬‬
‫بچه ها‪ ،‬شناكردن در تابستان را دوست دارند‪ .‬حاال بگو نام ماه هاى فصل تابستان چيست؟‬
‫ّ‬

‫‪112‬‬
‫پاييز فصل سوم سال است‪ .‬برگ بعضى درختان زرد مى شود و مى ريزد‪ .‬مهر‪ ،‬ماه ا ّول فصل‬
‫پاييز است‪ .‬در اين ماه‪ ،‬مدرسه ها باز مى شود‪ .‬آيا مى دانى نام ماه هاى فصل پاييز چيست؟‬

‫آخرين فصل سال‪ ،‬زمستان است‪ .‬زمستان را با برف و سرما مى شناسيم‪ .‬آيا نام ماه هاى‬
‫اين فصل را مى دانى؟‬
‫راستی‪ ،‬درباره ی آفریننده ی این همه زیبایی فکر کرده ای؟‬

‫‪113‬‬
 ‫داستان ‪...‬‬

‫داستان را به کمک تصویرها بخوان و یک نام قشنگ برای آن انتخاب کن‪.‬‬

‫ سرخ و سفید و زبر و‬ ‫ کشید‪ .‬یک ‬ ‫سارا کوچولو در دفتر ن ّقاشی‪ ،‬یک‬

‫ کشید؛ قهوه ای و زیبا‪.‬‬ ‫‪ ،‬یک‬ ‫ِ‬

‫طرف ‬ ‫زرنگ که دانه می خورد‪ .‬بعد در آن‬

‫ از خواب پرید‪ .‬چشمش‬ ‫ که خوابید‪ ،‬سارا کوچولو از اتاق بیرون رفت‪.‬‬

‫ ‬ ‫ سارا را دید‪ .‬آن را برداشت و یک ‬ ‫ چاق و چلّه‪ ،‬ترسید و‬ ‫افتاد‪.‬‬ ‫به‬

‫زد زیر خنده‪ .‬ناگهان چشم روباه به‬ ‫افتاد توی رودخانه‪ .‬‬ ‫کشید‪.‬‬

‫ را پاک کرد و خروس را دنبال کرد‪ .‬خروس هم بی کار‬ ‫سارا افتاد‪ .‬آن را برداشت و‬

‫را برداشت‬ ‫ ‬ ‫ خورد‪.‬‬ ‫محکم به‬ ‫ کشید‪.‬‬ ‫نشد‪ .‬یک ‬

‫‪.‬‬ ‫کشید و رفت باالی‬ ‫ یک‬ ‫ را پاک کرد‪ .‬این بار‬ ‫و ‬

‫نرفت‪ .‬چشم هایش‬ ‫باال برود‪ ،‬ولی افتاد زمین‪ .‬دیگر دنبال‬ ‫هم می خواست از ‬

‫هم رفت سرجایش تا دانه بخورد‪.‬‬ ‫ سر جایش خوابید‪ .‬‬ ‫را بست و توی‬

‫‪114‬‬
 ‫نیایش‬

‫اى خداى مهربان‪ ،‬تو را شكر مى كنيم كه به ما توانايى دادى تا خواندن و نوشنت را ياد بگيرمي‪.‬‬
‫خداىا! از آموزگار خوب خود‪ ،‬سپاس گزارمي كه به ما خواندن‪ ،‬نوشنت و درست فکر کردن‬
‫را ياد می دهد‪ .‬از پدر و مادر دل سوز خود‪ ،‬سپاس گزارمي كه براى بزرگ كردن ما زحمت فراوان‬
‫می کشند‪.‬‬
‫خدايا! امروز كه آخرين درس كتاب را مى خوانيم‪ ،‬بسيار خوش حاليم كه مى توانيم‬
‫داستان هاى شيرين و كتاب هاى آموزنده بخوانيم‪.‬‬

‫‪115‬‬
 ‫فهرست كتاب هاى مناسب براى‬
‫پاىه ى ا ّول ابتدايى‬

‫‪1‬ــ «چه كسى مى تواند؟»‪ ،‬دكتر على ميرزابيگى‪ ،‬نشر فراسو‬

‫‪2‬ــ «ماجراهای خواندنی»‪ ،‬طیبه قادری‪ ،‬نشر سرمشق‬
‫‪3‬ــ «سيب و خرگوش»‪ ،‬شعله طوسى‪ ،‬نشر نخستني‬
‫‪4‬ــ «كى خوش مزه تر است»‪ ،‬ابراهيم زاهدى مطلق‪ ،‬انتشارات پيام محراب‬
‫‪ 5‬ــ «يار هم … در كنار هم»‪ ،‬حميد گروگان‪ ،‬انتشارات مدرسه‬
‫‪ 6‬ــ «دم مارمولك»‪ ،‬شهال بارفروش‪ ،‬انتشارات اميركبير‬
‫‪7‬ــ «پسری که با رود آمد»‪ ،‬الله جعفری‪ ،‬نشر افق‬
‫‪ 8‬ــ «تا بهار»‪ ،‬ناصر يوسفى‪ ،‬انتشارات قديانى‬
‫‪9‬ــ «خرگوش كوچولو»‪ ،‬كمال بهروزكيا‪ ،‬نشر رامني‬
‫‪10‬ــ «مى خواهم مناز بخوامن»‪ ،‬حميد مقامى‪ ،‬انتشارات پيام آزادى‬
‫ محمدى‪ ،‬انتشارات پيام آزادى‬
‫ّ‬ ‫«قصه هاى جيكى و جيكو»‪ ،‬مجيد م ّل ‬
‫‪11‬ــ ّ‬
‫‪12‬ــ «با يك گل بهار منى شود»‪ ،‬سوسن طاقديس‪ ،‬انتشارات قديانى‬
‫‪13‬ــ «به دنبال بهاره»‪ ،‬مژگان شيخى‪ ،‬انتشارات قديانى‬
‫ش‬
‫‪14‬ــ «دكتر و پرستار ـ پاكبان»‪ ،‬مازىار تهرانى و راحله قىدارى‪ ،‬انتشارات ادب و دان ‬
‫‪15‬ــ «كشتى كوچولو»‪ ،‬شعله طوسى‪ ،‬انتشارات نخستني‬
‫«قصه های تصویری»‪ ،‬شیرین شیخی‪ ،‬نشر نسل نواندیش‬
‫‪16‬ــ ّ‬
‫‪17‬ــ «لى لى جلبازه (فسقلى ها ‪ ،»)1‬شكوه قاسم نيا‪ ،‬انتشارات قديانى‬
‫‪18‬ــ «موش و مداد»‪ ،‬شعله طوسى‪ ،‬نشر نخستني‬
‫‪19‬ــ «ايران دوستت دارم»‪ ،‬راحله قيدارى و مازيار تهرانى‪ ،‬انتشارات ادب‬
‫و دانش‬
‫‪20‬ــ «دو ستاره»‪ ،‬مهری ماهوتی‪ ،‬انتشارات مدرسه‬
‫‪21‬ــ «پيشى جيلينگ جيلينگ»‪ ،‬ناصر يوسفى‪ ،‬انتشارات قديانى‬
‫چه گربه ی خودپسند»‪ ،‬فرخ ضيايى‪ ،‬انتشارات آستان قدس رضوى‬
‫‪22‬ــ «ب ّ‬
‫‪23‬ــ «خرس كوچولو و غريبه ها»‪ ،‬بيژن نامجو‪ ،‬نشر برف‬
‫‪24‬ــ «عزيزم تولّدت مبارك»‪ ،‬پروين على پور‪ ،‬انتشارات آستان قدس رضوى‬
‫‪25‬ــ «خاله مورچه»‪ ،‬حميد عاملى‪ ،‬انتشارات بچّ ه ها سالم‬
‫‪26‬ــ «جنگل باران»‪ ،‬صفورا باغبانيان‪ ،‬نشر تالونگ‬
‫‪27‬ــ «مادر دوستت دارم»‪ ،‬راحله قيدارى و مازيار تهرانى‪،‬‬
‫انتشارات ادب و دانش ‬ ‫ ‬
‫‪28‬ــ «روز بزرگ جوجه كوچولو»‪ ،‬مژگان شيخى‪ ،‬انتشارات قديانى‬
‫‪29‬ــ «نقّاشی و ّ‬
‫خلقیت»‪ ،‬جمال جالل نژاد‪ ،‬انتشارات دانش آفرین‬
‫‪30‬ــ «خروس زرنگ و موش هاى بازى گوش»‪ ،‬آذر هژبر ابراهيم‪ ،‬انتشارات‬
‫رامني‬
‫‪31‬ــ «‪ 365‬روز سرگرمی»‪ ،‬تیم چارنیک‪ ،‬ترجمه ی شیما فتّاحی‪ ،‬انتشارات‬
‫قدیانی‬
‫‪32‬ــ «نازبوها»‪ ،‬جواد نعيمى‪ ،‬انتشارات آستان قدس رضوى‬
‫محمد ناصرى‪ ،‬انتشارات پيام آزادى‬
‫ّ‬ ‫‪33‬ــ «روزى كه ماه به دنيا آمد»‪،‬‬
‫‪34‬ــ «پروانه ى سفيد»‪ ،‬اكرم گلستان‪ ،‬انتشارات اميركبير‬
‫‪35‬ــ «خيالباف زيبا»‪ ،‬معصومه رحمانى‪ ،‬انتشارات اميركبير‬
 ‫‪36‬ــ « زنگوله ى طاليى»‪ ،‬مصطفى رحماندوست‪ ،‬انتشارات اميركبير‬
‫‪37‬ــ «گنجشك و پنبه دانه»‪ ،‬رضا رهگذر‪ ،‬انتشارات پيام آزادى‬
‫‪38‬ــ «گربه‌ی پر افاده»‪ ،‬شعله طوسى‪ ،‬انتشارات نخستني‬
‫‪39‬ــ «خرس كوچولو چرا گريه مى كنى»‪ ،‬مجتبى انوريان يزدى‪،‬‬
‫انتشارات آستان قدس رضوى‬
‫‪40‬ــ «دايناسور كوچولو به دكتر مى رود»‪ ،‬پروين رضوى پناه‪ ،‬نشر برف‬
‫‪41‬ــ «موش كوچولوى دانا و مار زورگو»‪ ،‬باز نوشته‪ :‬ثريّا على پور‪ ،‬نشر برف‬
‫«قصه هاى كوچك براى بچّ ه هاى كوچك»‪ ،‬شكوه قاسم نيا‪ ،‬انتشارات قديانى‬
‫‪42‬ــ ّ‬
‫«بچه ها و پیامبر»‪ ،‬مصطفی رحماندوست‪ ،‬انتشارات افق‬
‫‪43‬ــ ّ‬
‫‪44‬ــ «خسته نباشى»‪ ،‬پروين على پور‪ ،‬انتشارات آستان قدس رضوى‬
‫‪45‬ــ «سيب جان سالم»‪ ،‬ناصر كشاورز‪ ،‬انتشارات كانون‬
‫‪46‬ــ «فيل كوچولو و دوستان»‪ ،‬رضا شيرازى‪ ،‬انتشارات پيام آزادى‬
‫‪47‬ــ «پنج قصه از ياسمن و جوجه ها»‪ ،‬ناصر يوسفى‪ ،‬انتشارات افق‬
‫‪48‬ــ «خاله عروسك من»‪ ،‬شهرام شفيعى‪ ،‬انتشارات قديانى‬
‫‪49‬ــ «خانه ى حاج رحيم كجاست؟»‪ ،‬پرويز كالنترى‪ ،‬انتشارات كانون‬
‫‪ 50‬ــ «جوجه هاى زيره اى»‪ ،‬زهرا وثوقى‪ ،‬انتشارات فرشتگان‬
‫‪ 51‬ــ «ما می توانیم بگوییم نه»‪ ،‬زهرا فرمانی‪ ،‬نشر پیک ادبیات‬
‫‪ 52‬ــ «همسايه هاى تازه»‪ ،‬راضيه شعبانى‪ ،‬انتشارات آستان قدس رضوى‬

‫‪Email‬‬

‫‪talif@talif.sch.ir‬‬