You are on page 1of 82

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP
(MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

AHŞAP TEKNOLOJİSİ

AHŞAP MEKÂN DÜZENLEME

ANKARA 2008
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak
yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında
amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim
materyalleridir (Ders Notlarıdır).
• Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye
rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve
geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
uygulanmaya başlanmıştır.
• Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması
önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.
• Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik
kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler.
• Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.
• Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında
satılamaz.
İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMALAR .............................................................................................................. iii


GİRİŞ ..................................................................................................................................1
ÖĞRENME FAALİYETİ–1.................................................................................................3
1. ÖLÇEKLİ PLAN ÇİZMEK..............................................................................................3
1.1. Yerleşim Planları.......................................................................................................3
1.2. Plan Çiziminde Ölçekler............................................................................................3
1.3. Plan Çiziminde Ölçülendirme....................................................................................4
1.4. Plan Çiziminde Dikkat Edilecek Hususlar..................................................................5
1.5. Ölçekli Çizim Şablonları ...........................................................................................6
UYGULAMA FAALİYETİ.............................................................................................8
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................17
ÖĞRENME FAALİYETİ–2...............................................................................................19
2. CEPHE GÖRÜNÜŞLERİNİ ÇİZMEK...........................................................................19
2.1. Doğrama ve Düzenlemeler ......................................................................................19
2.1.1. Bölmeler ..........................................................................................................19
2.1.2. Duvar Kaplamaları...........................................................................................21
2.1.3. Tavan Kaplamaları...........................................................................................21
2.1.4. Yer Kaplamaları...............................................................................................22
2.1.5. Kapılar.............................................................................................................22
2.1.6. Pencereler ........................................................................................................23
2.1.7. Kamelyalar.......................................................................................................24
2.1.8. Sundurmalar.....................................................................................................25
2.1.9. Çardaklar .........................................................................................................26
2.1.10. Bahçe Korkulukları ........................................................................................26
UYGULAMA FAALİYETİ...........................................................................................28
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................32
ÖĞRENME FAALİYETİ–3...............................................................................................34
3. KESİT ÇİZMEK............................................................................................................34
3.1. Mekânların Doğrama Düzenlemelerinde Kesitler.....................................................34
3.1.1. Uygulama Özellikleri .......................................................................................34
3.1.2. Çiziminde Dikkat Edilecek Hususlar ................................................................35
3.2. Ahşap Doğrama Çizimleri .......................................................................................35
3.2.1. Kamelyalar.......................................................................................................36
3.2.2. Sundurmalar.....................................................................................................37
3.2.3. Çardaklar .........................................................................................................38
3.2.4. Bahçe Korkulukları ..........................................................................................39
UYGULAMA FAALİYETİ...........................................................................................41
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................46
ÖĞRENME FAALİYETİ–4...............................................................................................48
4. MEKÂNLARDA DETAY .............................................................................................48
4.1. Uygulama Özellikleri ..............................................................................................48
4.2. Çizimde Dikkat Edilecek Hususlar ..........................................................................49
UYGULAMA FAALİYETİ...........................................................................................50
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................54
ÖĞRENME FAALİYETİ–5...............................................................................................56
5. PERSPEKTİF ÇİZMEK.................................................................................................56
i
5.1. Konik Perspektif Çizimleri ......................................................................................56
5.1.1. Uygulama Özellikleri .......................................................................................56
5.1.2. Çizim Teknikleri ..............................................................................................57
5.1.3. Çizimde Dikkat Edilecek Hususlar ...................................................................63
UYGULAMA FAALİYETİ...........................................................................................64
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................71
MODÜL DEĞERLENDİRME...........................................................................................73
CEVAP ANAHTARLARI .................................................................................................75
KAYNAKÇA ....................................................................................................................76

ii
AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR
KOD 214T00010
ALAN Ahşap Teknolojisi
DAL / MESLEK Ahşap Doğrama İmalatı
MODÜLÜN ADI Ahşap Mekân Düzenleme
Ahşap mekân düzenlemelerinin çizimi ile ilgili bilgi ve
MODÜLÜN TANIMI
becerilerin verildiği öğrenme materyalidir.
SÜRE 40/32
ÖN KOŞUL
YETERLİK Mekânların doğrama düzenlemelerini çizmek
Genel Amaç
Gerekli ortam sağlandığında bu modülle; düzgün, ölçüsünde,
kurallara uygun olarak mekânların ölçekli plan çizimini,
cephe görünüşlerinin çizimini, kesitlerinin çizimini,
detaylarının çizimini ve mekânlara ait konik perspektif
çizimlerini yapabileceksiniz.
Amaçlar
1. Çizim araç ve gereçlerini kullanarak, uluslararası
standartlara uygun ölçekli plan çizimi yapabilecek, plan
üzerinde ahşap doğrama elemanlarını
gösterebileceksiniz.
MODÜLÜN AMACI 2. Çizim araç ve gereçlerini kullanarak, uluslararası
standartlara uygun olarak plan üzerinde gösterilen
yerden ölçekli cephe görünüş çizimi yapabileceksiniz.
3. Çizim araç ve gereçlerini kullanarak, uluslararası
standartlara uygun olarak, cephe görünüşleri üzerinde
gösterilen yerden ölçekli kesit çizimi yapabileceksiniz.
4. Çizim araç ve gereçlerini kullanarak, uluslararası
standartlara uygun olarak, cephe görünüşleri üzerinde
gösterilen yerden ölçekli detay çizimi yapabileceksiniz.
5. Çizim araç ve gereçlerini kullanarak, uluslararası yapı
standartlarına uygun olarak plan üzerinde gösterilen
yerden ölçekli konik perspektif çizimi yapabileceksiniz.
Ortam: Özel olarak düzenlenmiş, teknolojik imkânlarla
EĞİTİM ÖĞRETİM
donatılmış resimhane ortamı.
ORTAMLARI VE
Donanım: Resim masası, çizim araç ve gereçleri, projeksiyon
DONANIMLARI
cihazı, tepegöz, yazı tahtası.
Ø Bu modül içerisinde her öğrenme ve uygulama
faaliyetinden sonra verilen ölçme ve değerlendirmeler ile
ÖLÇME VE kendi kendinizi değerlendirebileceksiniz.
DEĞERLENDİRME Ø Modül sonunda öğretmeniniz tarafından hazırlanacak
uygulamalı testlerle, kazandığınız bilgi ve beceriler
değerlendirilecektir.

iii
iv
GİRİŞ
GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,

Ahşap teknolojisi alanı, insanların yaşam alanları olarak ifade edilen ev, iş yeri,
dinlenme, eğitim, sağlık vs. ortamlardaki yaşam standartlarını belirlemede söz sahibidir.

İnsanlar kullanmış oldukları eşyaların güzel, rahat, kullanışlı, olmalarını, mekânların


da dinlendirici, sıcak, ergonomik vb. olmalarını istemektedirler. Ahşap teknolojisi alanı
insanların bütün bu isteklerine uygun çözümler sunmak amacıyla faaliyet göstermektedir.

Ahşap teknolojisi alanının çok kapsamlı olması sadece ana materyal olan ahşabın iyi
bilinmesi ve kullanılmasını değil bunun yanında taş ürünler, cam, metal, plastik, kumaş gibi
farklı materyallerin tanınmasını da zorunlu kılmıştır.

Tasarlanan mekân veya eşyanın ekonomik, fonksiyonel, estetik, ergonomik ve


sağlamlık ölçütleri ile ele alınarak ortaya konulabilmesi için bu ürünü ortaya çıkaracak
elemanın yeterli bilgi ve becerilere sahip olması zorunludur.

Türkiye’de bu sektör hızla gelişmekte ve büyümektedir. Ülkemizde küçük ve orta


ölçekli işletmeler giderek şirketleşmekte ve bu alanda ciddi miktarda elemana ihtiyaç
duyulmaktadır.

Günümüzde herhangi bir mesleği öğrenmek, mutlaka uygulamalı bilimsel eğitimden


geçmeyi zorunlu hale getirmektedir. Artık hiçbir meslek ilk öğrenildiği şekilde kalmamakta,
sürekli alanında yenilenmeyi gerektirmektedir.

Bu modülü tamamladığınızda tasarımın en önemli aşamalarından biri olan mekân


düzenlemeyi öğrenecek, mekânlarda uygulanan standart ve özel doğrama uygulamalarının
çizimini yapabileceksiniz. Yapı alanında yetişmiş olan teknik elemanlarla tasarım ve çizim
anlamında aynı dili konuşmaya başlayacaksınız.

Ülkemizin ve sanayimizin nitelikli insan gücü ihtiyacını bir birey olarak karşılamanız
yanında ülkenize, çevrenize, ailenize ve kendinize faydalı olma mutluluğunu ve sevincini
yaşayacaksınız.

Modülden istenilen verimi alabilmenizin konuyu anlama, tekrar etme ve çok


uygulama yapmanıza bağlı olduğunu unutmayınız.

1
2
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
AMAÇ

Bu faaliyet sonunda gerekli ortam ve donanım sağlandığında, ölçekli yerleşim


planlarını çizebilecek, yerleşim planlarını ölçülendirip üzerinde doğrama düzenlemelerini
gösterebileceksiniz.

ARAŞTIRMA

Ø Çizilmiş örnek mimari planlar temin ederek bunları inceleyiniz.


Ø Mekânlarda uygulanan doğramaların standart ölçü değerlerinin nasıl
bulunduğunu araştırınız.

1. ÖLÇEKLİ PLAN ÇİZMEK


1.1. Yerleşim Planları
Bir bina inşa edilmeden önce tasarım ve projelendirme aşamalarından geçirilir.
Projeler, tasarım çalışmalarında elde edilecek bilgi ve verilere göre düzenlenir. Projenin
farklı kademeleri bulunur. Bu kademeler, makro ve mikro olarak adlandırılabilecek planlarla
ifade edilir. Makro planlarda binanın çevre ve genel yerleşim şekilleri ile ilişkisi ve konumu
belirtilir. Mikro planlarda ise binanın ölçü, biçim, konum, düzenleme, yapı ve yapı
elemanlarının yerleşim şekilleri açıklanır.

Yerleşim planları mimaride kat planları olarak da ifade edilen planlar olup,
mesleğimiz açısından kullanımı, bu planların üzerine yapı ile ilgili iç mekân
düzenlemelerinin gösterilmesi şeklinde olur.

1.2. Plan Çiziminde Ölçekler


Kat planları binanın belirli bir yerinden kesilerek kuş bakışı (üstten) çizimi şeklinde
ortaya çıkar. Bu çizimlerde duvar kalınlıkları, kapı, pencere, bölme, merdiven gibi yapı
elemanlarının yanında mekânın özelliğine göre eşyaların da üst görünüş çizimleri yapılır.
Ancak yapının büyüklüğü, planların hangi büyüklükte kâğıt üzerine aktarılması gerektiği
sorusunu ortaya çıkaracaktır.

Ölçekler, gerçek büyüklük, büyütme ve küçültme ölçekleri olarak sınıflandırılır. 1/1


ölçek gerçek büyüklük ölçeğidir. Çizilecek resim ile cismin büyüklüğü aynıdır. Küçültme
ölçeklerinde ise uluslararası kabul görmüş standartlara uygun olarak belirli bir oran
kullanılır. Bu oran 1/2, 1/4, 1/5, 1/10, 1/20, 1/50, 1/100, 1/200 vb. dir.

3
Binanın da standart resim kâğıtlarına sığdırılabilmesi için bu ölçeklerden biri
kullanılarak küçültülmesi gereklidir. Bu amaçla binanın da büyüklüğüne bağlı olarak 1/100,
1/50, 1/20 ve 1/10 ölçekleri en fazla kullanılan ölçeklerdir.

Uygulamalarımızda genelde yapının tüm bölümlerini göstermek için 1/50, yapının


sadece belirli bir bölümünü göstermek için ise 1/20 ölçek kullanılacaktır.

1.3. Plan Çiziminde Ölçülendirme


Planı ölçülendirmenin farklı boyutları bulunmaktadır. Mimari planlar genellikle iki
boyutlu çizimlerdir. Örnek olarak, durum planı ve kat planları çizilirken yükseklik
boyutunun, görünüş ve kesitler çizilirken cephenin durumuna göre genişlik veya derinlik
boyutunun doğrudan ölçülendirilebilme olanağı bulunmamaktadır. Bu durumlarda
ölçülendirilemeyen boyutlar ile ilgili bilgiler ya açıklama olarak verilir ya da diğer
çizimlerde açıklandığı için verilmez. Planlar ölçülendirilirken verilen bilgilerin eksiksiz
olmasına ve ölçü tekrarı yapılmamasına dikkat edilmelidir.

Ölçülendirmede ölçü çizgileri, ölçü bağlama çizgileri, ölçü okları veya bu amaçla
kullanılan çeşitli şekiller, rakamlar, işaret ve semboller kullanılır. Ölçü çizgileri ölçünün
nereyi ifade ettiğini açıklar. Çizimden 8–10 mm dışarıda ve ölçü bağlama çizgileri ile
sınırlandırılarak çizilir. Bazı durumlarda çizimin içerisinde de bulunabilir. Kat planlarının
çiziminde ölçü çizgileri çizim alanının içerisinde gösterilebilir. Ölçü bağlama çizgileri
ölçülendirilecek alanı sınırlayan, ölçülendirilecek yüzeye dik olarak çizilen çizgilerdir. Ölçü
çizgisinden 2–3 mm dışarı taşacak şekilde çizilir. Ölçü çizgisi ile ölçü bağlama çizgisinin
kesiştiği yere ölçü oku yerleştirilir. Ölçü oku kurala uygun olarak çizilmelidir. Ölçü okunu
meydana getiren çizgiler arasında 15 derecelik açı olacak şekilde veya uzunluğu, kalınlığının
2,5–3 katı olacak şekilde ince ve sivri, aynı zamanda içerisi dolu olarak çizilmelidir. Ölçü
oku ile aynı amaçla içi dolu daire, içi boş daire veya uçları açık oklar da
kullanılabilmektedir. Rakamlar ölçülendirilecek alanın ortasına, ölçü çizgisinin üzerine ve
ölçü çizgisine 0,5–1 mm mesafede, standart yazı kurallarına uygun ve resmin özelliğine göre
uygun büyüklükte konulur.

Yükseklik ölçüleri, kot ölçüleri olarak da adlandırılır. Binanın zemin üzerinde alınan
belirli bir noktaya göre yüksekliğini ifade eder. Kotlandırmaya başlanan noktada kot 0 olarak
gösterilir. Bu noktadan sonra her katın bu noktaya göre yüksekliği ok işareti ile gösterilip
+5,85
ölçü değeri yazılır. Plan üzerine kot yazılırken ( ) şeklinde ifade edilir.

Çizilen plandaki her bir bölümün genişlik ve uzunluk ölçüleri ile toplam ölçüler de
ölçülendirme kurallarına uygun olarak gösterilir. Ayrıca duvar kalınlıkları da ölçülendirmede
belirtilir. Ölçüler metre cinsinden verilir.

Planda birimlerin isimleri, döşemenin cinsi ve birimin alanı açıklama olarak belirtilir.
Alan (m2) A: 30 m2 şeklinde yazılır. Bazı durumlarda duvar ve tavan kaplama elemanlarının
da açıklanması gerekebilir. Mekân içerisinde uygulanan döşeme şekli uygulandığı mekânda
tamamen veya kısmen gösterilebilir.

4
1,25
1,40

0,90
2,10
Şekil 1.1: Kapı ve pencerelerin plan üzerinde ölçülendirilmesi

1.4. Plan Çiziminde Dikkat Edilecek Hususlar


Çizim uygulamasında hangi ölçek kullanılıyorsa çizime ait bütün unsurların bu oranda
küçültülmesi gerekecektir. Çizime geçmeden önce yapının kullanım amacının, mekân
gereksinimlerinin, standart yapı elemanlarının bilinmesi, kullanılacak eşyaların planlanması
gerekecektir.

Duvar kalınlıkları standart tuğla ve diğer yapı elemanlarının ölçülerine göre belirlenir.
En çok kullanılan tuğlalar normal, modüler ve blok tuğla olarak isimlendirilenlerdir.
Bunların ölçüleri; normal tuğla 190x90x50 mm, modüler tuğla 190x90x85 mm, blok tuğlalar
ise 190 veya 290 mm uzunluğunda, 190 veya 290 mm genişliğinde ve 135 veya 185 mm
kalınlığındadır. Tuğlalar çift kullanılıp aralarında yalıtım amaçlı başka bir malzeme
kullanıldığında duvar kalınlığı da buna göre belirlenecektir. Örneğin 13,5 cm’ lik çift tuğla
ve araya 2 cm yalıtım malzemesi uygulandığında duvar kalınlığı 29 cm olacaktır. Bu ölçüler
ham tuğla olup iki tarafa ortalama 1,5–2 cm sıva kalınlığı da düşünülmelidir. Duvar çizimi
yapılırken duvar kalınlığı ölçeğe uygun olarak hesaplanıp sıva kalınlığını göstermek
amacıyla 1 mm kadar içerden ince çizgi çizilir.

Pencerelerde kullanılacak denizlik, iç ve dış kısma doğru 2–2,5 cm taşkın olacağından


genişliği duvar kalınlığına 4–5 cm ilave edilerek bulunabilir. Pencerelerde kullanılacak ahşap
veya diğer malzemelerin kesitleri (kalınlık ve genişlik boyutları) sağlamlık, uygulama
yöntemi, çift veya tek cam sistemine göre farklı olabilmektedir. Pencerenin dış kısmına
pencereye ait ölçüler pencere genişliği/ pencere yüksekliği şeklinde yazılır.

Plan üzerinde kapıların konumu, açılış yönleri ve hareket alanı gösterilir. Kasa ve kapı
kanadı ölçeğe uygun kalınlıkta çizilir. 1/50 ölçekli planda kapı ve pencerelerin konstrüksiyon
(yapım şekli) ayrıntısı gösterilmezken 1/20 ölçekli planlarda kasa kanat ilişkisi gibi
ayrıntılarda gösterilmelidir. Planlarda kapı açık şekilde çizilip hareket alanı yay şeklinde
veya bir çizgi ile gösterilir. Kapının ortasına genişlik ölçüsü/yükseklik ölçüsü şeklinde
ölçüleri yazılır.

5
Döşemenin cinsi, hangi gereçten yapıldığı, döşemeyi (yer kaplaması) meydana getiren
malzemenin ölçüleri ve birleşme şekilleri plan üzerinde tamamen veya belirli bir bölgede
olmak üzere gösterilmelidir.

Kolonların yeri doğrudan duvarlar üzerinde çizilirken kirişler kesik çizgi ile ifade
edilebilir.

Bu işlemler yapılırken tarama ve ölçülendirmeler ince, kenar çizgileri kalın olacak


şekilde çizilmelidir. Temiz ve düzenli çalışılmalı, açıklamalarda ve ölçülerde kullanılan yazı
ve rakamlar standart dik yazı şeklinde yapılmalıdır.

1.5. Ölçekli Çizim Şablonları


Planlar belirli ölçek ile küçültülüp çizilirken mekân içerisindeki eşyaların da aynı
ölçekte küçültülmeleri gerekir. Eşyaların da mekânın diğer elemanları gibi ölçekli üst
görünüşlerinin çizilmesi gerekir. Ancak eşyaların şekilleri standart olmadığından çizilecek
üst görünüşler (plan) de birbirinden farkı olabilmektedir. Bu durum plan çiziminde
karışıklığa sebep olabilmektedir. Bu nedenle mobilyaların karakteristik olarak en yaygın ve
en basit şekilde açıklanabildiği standartlaştırılmış üst görünüşlerden faydalanılır.

Bir mekân içerisinde kullanılabilecek bütün eşyaların simgesel olarak anlatıldığı hazır
şablonlar bu çalışmalar için pratiklik sağlayacaktır. Bu şablonlar ölçekli olarak kartondan
hazırlanarak değişik düzenleme alternatiflerinde kullanılabilir. Bilgisayar destekli tasarım
çalışmalarında örnek olarak çizilmiş mobilya planları mimari planlar üzerine kolayca
yerleştirilebilir. Veya elde yapılan çizimlerde mobilya şablonlarının bulunduğu özel cetveller
(pistoleler) kullanılabilmektedir. Bunların dışında plan üzerine mobilyalar özelliklerine göre
tek tek çizilir.

Eşya çiziminde olduğu gibi merdiven, sundurma, çardak gibi ahşap doğrama
elemanlarının da standart çizim şablonları hazırlanabilir.

Şekil 1.2: Oturma grubu mobilyaları (Üçlü, ikili, tekli koltuk, kanepe, kolçaklı ve kolçaksız
sandalye ve sehpalar)

6
Şekil 1.3: Yemek grubu ve salon mobilyaları (Yuvarlak ve dikdörtgen yemek masası, büyük
piyano, ayaklı lamba)

Şekil 1.4: Yatak odası gurubu mobilyaları (Çift kişilik yatak, tek kişilik yatak, elbise dolabı,
tuvalet masası, komodin)

Şekil 1.5: Mutfak, banyo ve diğer mobilyalar (Küvet, jakuzi, tezgâh, lavabo, klozet, fırın,
buzdolabı, evye, batarya)

7
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ

Salonun (konut) 1/20 ölçekli yerleşim planının çizimini yapınız.

İşlem Basamakları Öneriler


Ø A3 resim kâğıdını kuralına uygun olarak resim masasına Ø Köşelerde bandı 45
bağlayınız, kenar çizgilerini çiziniz. derece bağlayınız.
Ø Kenar çizgilerini
soldan 20 mm, üst, alt
ve sağdan 5 mm
bırakarak çiziniz.
Ø Temiz ve düzgün
çalışınız.
Ø Resim kâğıdına dengeli yerleştirilecek şekilde duvar
çizgilerini çiziniz.

Ø Dış duvarları 20 cm,


iç duvarları 10 cm
kalınlığında yapınız.
Ø 1/20 ölçekli
çizimlerde 20 cm 10
mm olarak
görünecektir.
Ø Odanın içten içe
ölçüsünü uzun kenar
için 760, kısa kenar
için 530 cm olarak
alınız.
Ø Balkon girintisi 110
cm’ dir.
Ø Çizgilerin tamamını
ince sürekli çizgi
olarak çiziniz.

8
Ø Kapı çizimini yapınız.

Ø Salon girişi, balkon


çıkışı ve balkondan
diğer odaya geçiş için
olmak üzere 3 adet
kapı kullanınız.
Ø Duvar üzerinde
kapının geleceği yeri
silip lambalı kasaları
çiziniz.
Ø Kapıyı açık olarak
gösterip, kanat
üzerinde masif
kısımları ve lambayı
çiziniz.
Ø Kapının hareket
yayını çiziniz.
Ø Çizimlerinizi ince
sürekli çizgi şeklinde
yapınız.
Ø Temiz çalışınız.

9
Ø Pencere çizimi yapınız.

Ø Salonun uzun
duvarına 200 cm, kısa
kenarına 70 cm
ölçülerinde iki adet
pencere çiziniz.
Ø Uzun kenara çizilen
pencereyi duvarı
ortalayıp, kısa kenara
çizilecek pencereyi de
kenardan 70 cm
alarak çiziniz.
Ø Küçük pencere tek
kanatlı, büyük
pencere iki kanatlı
olarak çizilecektir.
Ø Denizlik içeri ve
dışarı bir miktar
taşkın olarak
çizilecektir.
Ø Çizimlerinizi ince
sürekli çizgi şeklinde
yapınız.
Ø Temiz çalışınız.

10
Ø Varsa bölme (sabit, hareketli, dekoratif) çizimini yapınız.

Ø Bölmeler aynı mekân


içerisindeki farklı iki
işlevsel alanı ayırmak
için kullanılır.
Ø Salonda da yemek ve
oturma bölümlerini
birbirinden ayırmak
üzere balkon girintisi
hizasından bölme
yapabiliriz.
Ø Bölme konulduktan
sonra yeterli geçiş
alanı kalmasına
dikkat ediniz.
Ø Çizimlerinizi ince
sürekli çizgi şeklinde
yapınız.
Ø Temiz çalışınız.

11
Ø Varsa duvar kaplaması çiziniz.

Ø Duvar kaplamaları
teknik ve estetik
nedenlerden
yapılmaktadır.
Ø Plan üzerine masif
(ahşap) duvar
kaplaması
çizilecektir.
Ø Duvar kaplaması için
karkas kalınlığını 2
cm (1/20 ölçekte 1
mm) olarak alınız.
Ø Duvar kaplama
kalınlıklarını da 2 cm
olarak alınız.
Ø Duvar kaplama
elemanlarından her
biri 10 cm olarak
çizilecektir.
Ø Duvarın iç kısmına
önce karkas çizgisini,
daha sonra duvar
kaplama çizgisini
çizip, kaplama
genişliklerini
gösteriniz.
Ø Çizimlerinizi ince
sürekli çizgi şeklinde
yapınız.
Ø Temiz çalışınız.

12
Ø Salon eşyalarını plan üzerine yerleştiriniz.

Ø Plan üzerine yemek


ve oturma grubu
yerleştirilecektir.
Ø Yemek grubu olarak
6 veya 8 kişilik
yemek masası, büfe
ve vitrin
kullanılacaktır.
Ø Oturma grubunda
üçlü, ikili ve iki adet
tekli koltuklardan
başka orta masası,
sehpa kullanılacaktır.
Ø Ayrıca piyano gibi bir
hobi aleti konulabilir.
Ø Boş kısımlara çiçek
veya başka süs eşyası
konulabilir.
Ø Balkon için oturma
elemanı
düşünülebilir.
Ø Çizime başlamadan
önce eşyaların
standart ölçülerini
kontrol ediniz.
Ø Bilgi kısmında
öğrendiğiniz standart
eşya şablonlarını
kullanınız.
Ø Yerleştirmede hareket
alanlarının
kapatılmamasına
dikkat ediniz.
Ø Kapı yayı içerisine
herhangi bir eşya
koymayınız.
Ø Temiz çalışınız.

13
Ø Döşemenin (yer kaplamasının) bir bölümünü çiziniz.

Ø Plan üzerinde yer


kaplamasının
gösterilmesi gerekir.
Ancak planın
tamamını desenlemek
zaman alıcı ve
gereksiz bir
uygulamadır. Bir
kısmını desenleme ile
salonun tamamı
hakkında bilgi
verilmiş olur.
Ø Salon içerisinde farklı
bölümlerde farklı yer
döşeme uygulaması
varsa her iki kısma da
aynı işlemin
yapılması gerekir.
Ø Parke desenlemesi
için kapı boşluğu
kısmına ince bir yay
çizgisi çiziniz.
Ø Parke döşeme
şekillerinden biri ile
bu kısmı
desenleyiniz.
Ø Ölçekli çalışmada
gerçek ölçüleri
dikkate alarak
küçültme yapınız.
Ø İnce çizgi kullanınız.
Ø İstenirse renkli kalem
ile çizim
yapabilirsiniz.
Ø Temiz çalışınız.

14
Ø Duvarı tarama, kapı ve pencereleri ölçülendirme ve
salonun tamamını ölçülendirme işlemini yapınız.

100 20 391 70 71
Ø Duvar taraması 45

17,87
20

70/150 derece olarak çizilen


bir sürekli ince çizgi,
bir kesik çizgi
95

şeklinde olur.
Ø Tarama işlemi sıva
çizgisinin iç
200

200/150
kısmından
yapılacaktır.
Ø Salon
ölçülendirilirken
91

760
duvar kalınlıkları,
13

kapı, pencere gibi


yapı elemanları ile
90/200
odanın iç ölçüsü ölçü
bağlama çizgisi ile
350

çizimin dışarısına
90/200
çıkartılarak
ölçülendirme
yapılacaktır.
70/200
80/200 Ø Ölçü rakamlarını ölçü
95

çizgisinin üzerine ve
10

20 180 20 334 82 24 ölçü çizgisini


ortalayarak
standartlara uygun bir
100 20 391 şekilde yazınız.
20

Ø Ölçü çizgisi ile ölçü


bağlama çizgisinin
kesiştiği yere ölçü
oku konulabilir.
95

Ancak dar alanlarda


nokta konulması da
yeterlidir.
Ø Kapı ve pencerelere
200

200/150
ayrıca orta kısma
genişlik ve yükseklik
ölçüsü yazınız.
Ø Ölçülendirme ve
taramayı ince sürekli
91

çizgi ile yapınız.


13

15
Ø Plan üzerinde, yapılacak cephe çizimleri ile ilgili bakış
yönlerini gösteriniz. Bakış yönlerine göre oluşan cepheleri
isimlendiriniz.

100 20 391 70 71

17,87
Ø Bakış yönlerini
20

CD 70/150
çizmek için uçları
kalın ince noktalı
95

kesik çizgi kullanınız.


Ø Yön oklarını bu
çizginin uç
200

200/150 kısmındaki kalın


yerine çiziniz.
Ø Ok büyüklüğü ve
şekli standartlara
91

uygun olmalıdır.

760
13

Ø Cepheleri
isimlendirirken A, B
gibi harflerden
90/200
yararlanabilirsiniz.
350

90/200 Ø Çizgi kalınlıklarına


B B dikkat ediniz.
A A
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.
70/200
80/200
95

10

C D
20 180 20 334 82 24

Ø Kalınlaştırma
işlemini sırasıyla
soldan sağa ve
yukarıdan aşağıya
doğru yapınız.
Böylece resmin
Ø Gerekli çizgileri kalınlaştırınız. kirlenmesini
Ø Gerekirse resmi renklendiriniz. engellemiş olursunuz.
Ø Resimle ilgili açıklamaları yapınız ve antedi doldurunuz. Ø Resim üzerindeki
eşyaları düşünülen
gerçek renkleri ile
renklendiriniz.
Ø Antedi 5 mm’ lik dik
standart yazı ile
doldurunuz.

16
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

A. OBJEKTİF TESTLER (ÖLÇME SORULARI)

1. Yerleşim planlarının çiziminde aşağıdaki ölçeklerden hangisi kullanılmaz?

A) 1/100 B) 1/1 C) 1/20 D) 1/50

2. Yerleşim planlarında mekâna nereden bakılır?

A) Ön B) Sol yan C) Üst D) Sağ yan

3. Yerleşim planlarında kapı ve pencere gibi elemanların ölçülendirilmesi nasıl yapılır?

A) Ortaya genişliği rakamla yazılır bölü işaretinden sonra yüksekliği yazılır.


B) Ölçü çizgisinin üzerine genişliği yazılır, yükseklik ölçüsü verilmez.
C) Açıklama oku çıkartılarak belirtilir.
D) Kesitlerde ölçülendirilir, planda ölçü verilmez.

4. Planda duvar taraması nasıldır?

A) B) C) D)

5. Plan çiziminde aşağıdakilerden hangisi yapılmaz?

A) Odanın alanı yazılır. B) Tavan çizilir.


C) Yer döşemesinin bir bölümü çizilir. D) Duvar kaplaması çizilir.

6. 20 cm kalınlığındaki bir duvar 1/20 ölçekli bir planda ne kadar çizilmelidir?

A) 10 mm B) 8 mm C)12 mm D)20 mm

7. Plan ölçülendirilmesinde dikkate alınacak öncelikli yerler nereleridir?

A) Eşyalar B) Kapı ve pencereler C) Duvarlar D) Bölmeler

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek


kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız konularla ilgili konuyu tekrarlayınız.
Başarılıysanız bir sonraki bölüme geçiniz.

17
B. UYGULAMALI TEST

Salonun (konut) 1/20 ölçekli yerleşim planını çiziniz. Yaptığınız uygulamayı


aşağıdaki ölçütlere göre kontrol ediniz.

AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen davranışları kendinizle ilgili olarak değerlendirip “Evet


/ Hayır” seçeneklerinden sizin için uygun olanını işaretleyiniz.
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır
Resim kâğıdını resim masasına kuralına uygun olarak bağladınız
1.
mı?
2. Çizim alanı oluşturdunuz mu?
Yerleşim planında duvar kalınlıklarını doğru olarak çizebildiniz
3.
mi?
4. Plan üzerinde kapıları doğru olarak çizebildiniz mi?
5. Plan üzerinde pencereleri doğru bir şekilde çizebildiniz mi?
6. Plan üzerinde bölme çizimi yapabildiniz mi?
7. Plan üzerinde duvar kaplamalarını çizebildiniz mi?
8. Plan üzerine eşyaları doğru olarak yerleştirdiniz mi?
9. Plan üzerinde yer kaplamasının desenlemesini yaptınız mı?
10. Plan çizimini kuralına uygun olarak ölçülendirdiniz mi?
11. Cepheleri gösterdiniz mi?
11. Ana çizgileri kalınlaştırdınız mı?
Açıklamaları ve antet kısmı standartlara uygun olarak
12.
doldurdunuz mu?

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı kontrol ederek kendinizi değerlendiriniz, “Hayır” şeklinde


cevapladığınız sorular için ilgili konuyu tekrarlayınız. Cevaplarınızın tamamı “Evet” ise
diğer öğrenme faaliyetine geçiniz.

18
ÖĞRENME FAALİYETİ–2
ÖĞRENME FAALİYETİ–2
AMAÇ

Bu faaliyet sonunda gerekli ortam ve donanım sağlandığında, doğrama yöntemlerini


öğrenecek, düzenlemelerini çizebileceksiniz.

ARAŞTIRMA

Ø Yapılardaki ahşap doğramaların çeşitlerini inceleyiniz.


Ø Ahşap doğramaların ölçüsel özelliklerini araştırınız.
Ø Ahşap doğramaların konstrüksiyon (yapım şekli) özelliklerini araştırınız.

2. CEPHE GÖRÜNÜŞLERİNİ ÇİZMEK


2.1. Doğrama ve Düzenlemeler
2.1.1. Bölmeler

Mekân içerisinde gerçekleştirilecek farklı işlevlere ait alanların elde edilebilmesi


amacıyla mekânın bütününden ayrılan alanlara bölünmüş alan, bu amaçla yapılan
uygulamalara da bölme denir. Konut içerisinde yemek odası ayrı olabileceği gibi, salonun bir
kısmı bölünerek de oluşturulabilir.

Bölmeler yapıldıkları gerecin cinsine göre ahşap bölme, metal bölme, plastik bölme
gibi adlandırılabileceği gibi uygulama konstrüksiyonlarına göre de sabit bölme, hareketli
bölme, sökülebilir bölme, alçak bölme veya dekoratif bölme (seperatör) şeklinde
sınıflandırılabilir.

Sabit bölmelerde karkas adı verilen bir ahşap iskelet oluşturularak alt, üst ve yanlardan
yapıya bağlanır ve daha sonra dış ve iç kısımlar ahşap (masif), kaplanmış levha, cam, deri,
kumaş vb. gereçlerle kapatılır. İç kısma ise genelde bir yalıtım malzemesi konulur.

Hareketli bölmeler adından da anlaşılacağı üzere sabit olmayıp sağa sola hareket
ettirilebilir. Bu amaçla genelde ray sistemleri kullanılır.

Sökülebilir bölmelerde basit bir uygulama ile bölmenin kolaylıkla sökülmesi


gerçekleştirilebilir. Bölmenin elemanları demonte olarak birbiri ile bağlantılıdır.

Dekoratif bölmelerde amaç, karşı tarafı tamamen kapatmak değil, iki tarafı sembolik
olarak bölmektir. Bu amaçla yapılan bölmeler genelde tavana kadar değil belirli yükseklikte
yapılır ve karşı taraf görülebilecek şekilde işlenmiş dekoratif ve estetik malzemeler
kullanılır.

19
Resim 2.1: Camlı sabit bölme Resim 2.2: Camlı sabit bölme

Resim 2.3: Hareketli bölme Resim 2.4: Hareketli bölme

Resim 2.5: Alçak bölme Resim 2.6: Alçak bölme


Bölmelerle ilgili yapacağımız çizimlerde öncelikli olarak sabit ve tamamen ahşap olan
bölme tercih edilecektir. İstenildiği takdirde önerilen kaynaklardan diğer çizimler de
uygulanabilir. Ahşaptan yapılan iskelet, tavan kayıtı, yer kayıtı, duvar kayıtı, dikmeler ve ara
kayıtlardan meydana gelir. 4 m yüksekliğindeki bölmenin dikmelerinin kalınlığı 10 cm, 3,5
m yüksekliğindeki bölmenin dikmelerinin kalınlığı 8 cm olmalıdır.
20
2.1.2. Duvar Kaplamaları

İç mekânların duvar yüzeyleri görünüşle ilgili estetik ve yüzey bozukluklarının


giderilmesi, ısıtma vb. tesisatın gizlenmesi, ısı ve ses yalıtımı, akustik gibi teknik nedenlerle
bazı gereçlerle kapatılır. Bu amaçla en yaygın olarak kullanılan gereçlerden biri de ahşaptır.
Tamamen ahşap ile yapılan duvar kaplama uygulamalarına lambri adı verilmektedir.

Lambriler doğrudan duvar yüzeyine değil, duvarda hazırlanmış bir karkas sisteminin
üzerine döşenir. Alt konstrüksiyon adı verilen bu karkas sistemi lambrilerin arka
yüzeylerinin havalandırılmasını, yüzeydeki bozuklukların giderilmesini ve tesisatın
gizlenmesini sağlar. Lambri parçaları hem lambalı veya kinişli olarak birbirine bağlanırken,
hem de alt konstrüksiyon parçalarına çivi ile veya özel bağlantı elemanları ile tutturulurlar.

Karkas çıtaları genelde 2–2,5 cm kalınlığında, 4–5 cm genişliğinde hazırlanıp 60–80


cm aralıklarla duvara dübel ile sabitlenir.

Ahşap kaplama elemanları ise 6–10 cm genişliğinde ve 2–2,5 cm kalınlığında olur.

2.1.3. Tavan Kaplamaları

Tavan kaplamaları da duvar kaplamalarında olduğu gibi estetik ve teknik nedenlerle


yapılır. Estetik nedenler renk, desen uyumu, değerli bir malzeme ile kaplama ve güzel
görünmesidir. Teknik nedenler ise yalıtım, aydınlatma, gizleme, akustik ve tavanı
olduğundan alçak gösterme gibi hususları kapsar.

Tavanlar boşluk verilmeden bir karkas sistemi veya doğrudan ahşap taşıyıcılara
bağlanarak yapılmışsa bitişik tavan, bir askı sistemi oluşturulup buradaki karkas sistemi
üzerine uygulanmışsa asma tavan ismini alır.

Eski iki veya üç katlı Türk evlerinde katlar arası ahşap kirişler ile bölünür, bu
kirişlerin altına tavan, üzerine ise taban döşemesi uygulanırdı. Bazı özel uygulamalarda hâlâ
bu yöntem uygulanmakta ancak bu işlem kâgir yapı üzerine yapılmaktadır.

Bitişik tavanlarda öncelikle tavana 60–80 cm aralıkla karkas döşenir. Bunun üzerine
tavan kaplama parçaları bağlanır. Bu parçalar aynı zamanda birbiri ile de değişik
konstrüksiyonlarda bağlanmalıdır.

Asma tavanlarda öncelikle askı sistemi oluşturulur. Bu amaçla metal parçalar veya
çelik teller tavana sağlamca tutturulur. Tutturma işlemi dübelli, kancalı veya doğrudan
tavandaki metal demirlere kaynatılarak yapılabilir. Bu askı elemanları genelde yükseklik
ayarlıdır. Böylece tavan kaplama yüzeyi su terazisi ile yer düzlemine paralel hale
getirilebilir. Askı elemanlarının alt kısmına da metal veya ahşap karkas yapılır. Burası tavan
kaplama elemanlarının bağlanacağı kot mesafesidir.

21
Tavan kaplamaları uygulanma şekillerine göre çok farklıdır. Biz çizimlerimizde
tamamen ahşaptan (masif) yapılan bitişik tavan kaplamasını inceleyeceğiz.

2.1.4. Yer Kaplamaları

İç mekânların tabanları (yer) duvar ve tavanlarda olduğu gibi estetik ve teknik


nedenlerle kaplanırlar. Yer döşemelerinin asıl fonksiyonu, ısı yalıtımının sağlanmasıdır.
Mekânın diğer kısımları ile uyumun sağlanması, renk, desen beraberliğinin sağlanması
estetik, yerdeki bozuklukların düzeltilmesi, yalıtım gibi hususlar ise teknik nedenleri
oluşturur.

Yer kaplamaları ahşap ve ahşap ürünlerinden olabileceği gibi, taş ürünler, plastik
ürünler ve halı gibi gereçlerden de olabilmektedir. Biz sadece ahşap (rabıta) kaplamaların
çizim metotları üzerinde duracağız.

Resim 2.7: Ahşap yer kaplamaları


2.1.5. Kapılar

Kapı, bir mekâna girip çıkarken içerisinden geçilen, açılıp kapanma düzeni olan yapı
elemanıdır. Kullanım yerlerine göre iç kapılar, dış kapılar, özel kapılar; çalışma sistemlerine
göre dönerek açılan kapılar, sürme kapılar, çarpma kapılar, katlanır kapılar, toplanır (stor)
kapılar ve döner kapılar olarak sınıflandırılabilir.

Resim 2.8: Dış kapılar

22
Kapıların yapıya bağlandığı, kapı boşluğuna yapılan doğramaya kasa adı verilir.
Kasalar duvardaki konumlarına göre; telaro kasa, yarım kasa ve tam kasa olarak
isimlendirilirler. Telaro kasalar duvarın ortasında, yarım kasalar duvarın bir kısmında, tam
kasalar ise duvar kalınlığını tamamen kapatacak şekilde yapılır.

Kapılar konstrüksiyonlarına göre; çakma, çerçeveli dolu, çerçeveli camlı ve pres


kapılar olarak sınıflandırılabilir. Doğrama kapılar, çakma kapılar ile tamamen masiften
yapılan çerçeveli dolu tablalı kapılardır.

Ahşap kapı çizimlerinde karşılaşılacak bazı terimler ve açıklamaları ile ölçüleri


şöyledir.

Kapı boşluğu; kapının yer aldığı duvardaki boşluktur. Lento; kapı boşluğunun üst
kısmındaki taşıyıcı elemandır. Kasa; kapı boşluğunu çevreleyen ve kapı kanadının takıldığı
sabit taşıyıcı elemandır. Pervaz; kasa ile sıva arasındaki boşluğu kapatmak için kullanılan
elemandır. Kapı kanadı; kapının açılıp kapanmasını sağlayan hareketli elemandır. Seren;
kapı kanadını çevreleyen iki tarafındaki düşey taşıyıcı elemandır. Başlık; kapı kanadında alt
ve üstteki yatay taşıyıcılardır. Kayıt; kapı kanadındaki iki seren arasında ve ortada bulunan
yatay elemandır. Tablalar; serenler, kayıtlar bölmeler ve dar çıtalar tarafından çevrelenen ve
bunların içini dolduran elemandır.

Resim 2.9: İç kapılar


Kapı kanadı kapı kasasına, değişik menteşeler ile bağlanır. Bunlar, Cermen menteşe,
profil menteşe, lambalı menteşe, pomel menteşe, çarpma kapı menteşesi, silindir menteşe ve
vidalı menteşe olarak sınıflandırılabilir.

2.1.6. Pencereler

İç mekânların, doğal aydınlatma ve havalandırılması amacıyla kullanılan, açılıp


kapanma özelliğine sahip, ortası genelde cam ile kaplı yapı elemanlarıdır.
23
Temel fonksiyonlarından biri olan aydınlatma işlevini tam olarak yerine getirebilmesi
için pencere büyüklüklerinin yeterli olması gerekir. Pencerelerin büyüklüğü ait olduğu
birimin taban alanı ile ilişkilendirilerek belirlenir. Bu ilişkilendirilme bir orandır. Normal
konutlar için bu oran 1/8’dir. Bu oran idari binalarda 1/6, okul ve hastane gibi yerlerde ise
1/3–1/5 şeklindedir. Pencerelerin alt kısmındaki ve döşemeden (yer) yüksekliği oluşturan
kısma parapet adı verilir. Parapet yüksekliği normal pencereler için ortalama 78 cm’ dir.
Ancak mekânın kullanım amacına göre bu ölçü değişebilir. Manzaralı binalarda 50 cm,
çalışma odalarında 100 cm, mutfaklarda 125 cm, büro arşivlerinde 150 cm olarak düşünülür.

Pencerelerin havalandırma görevini yapabilmesi için açılır bir kanadı olmalıdır.


Havanın hareketi sıcaklıkla ilişkili olduğundan, havalandırma verimini artırmak ve kontrol
altında bulundurmak amacıyla yana açılan pencere kanatlarının yanında aşağı yukarı
açılabilen, sürgülü veya döner pencereler de uygulanmaktadır.

Resim 2.10: Yüksek pencere Resim 2.11: Pencere


Pencereler aydınlatma ve havalandırma işlevini yerine getirirken gürültü, toz gibi
olumsuzlukların da yalıtım yoluyla çözülmesi gerekir. Bu amaçla yalıtımlı cam sistemleri,
birleşim yerlerinin lastik contalarla kapatılması gibi çözüm yolları düşünülmelidir.

Pencere düzenlemelerinin bütün bu teknik konular ele alınarak yapılması, bunun


yanında yüzey bölümlemelerinin ve oluşturulan genel görünümün estetik olması gerekir. Bir
başka konu da malzeme ölçüleri ile uygulanacak konstrüksiyonlardır. Pencereler ahşap
gereçlerden yapılabileceği gibi, plastik, metal vb. gereçlerden de yapılabilir. Bütün malzeme
çeşitlerinin diğerine göre üstün olan veya zayıf olan yönleri bulunmakla beraber ahşap
pencereler önemini hiçbir zaman kaybetmemiştir.

2.1.7. Kamelyalar

Bahçe, park gibi açık alanlarda kullanılan, üzeri kapalı, çevreleri açık, ahşaptan
yapılmış dinlenme alanlarıdır.

Kamelyalar kare, altıgen, sekizgen, ongen veya diğer istenilen çokgen planlarına göre
yapılmaktadır.

24
Çokgenin sayısına göre belirlenen dikey ahşap taşıyıcılar zemin üzerinde hazırlanmış
özel metal ayaklara bağlanırken aynı zamanda birbiri ile alt ve üst kısımdan yatay kirişler
yardımı ile tutturulurlar. En üste ise çatı doğraması yapılır. Bütün bu işlemler yapılırken kaç
kişi için düzenleneceği, büyüklüğünün ne olacağı, ek yerlerinde hangi konstrüksiyonlar
uygulanacağı, içerisine konulacak diğer eşyaların boyutları, dış fiziksel şartlardan nasıl
korunacağı iyi düşünülmelidir.

Resim 2.12: Kamelya Resim 2.13: Kamelyada çatı konstrüksiyonu


2.1.8. Sundurmalar

Sundurma, yağmurdan, güneşten korunmak için yapılan ve arkası bir duvara verilen
çatı olarak tanımlanabilir.

Resim 2.14: Sundurma


Sundurmaların yağmur ve güneşten koruma işlevinden başka dinlenme, yemek yeme
gibi farklı kullanım amaçları da olabilir. Kullanım amacına uygun ölçülerde planlanmalı,
estetik ve güvenli olmalıdır.

Sundurma çizimi genel olarak karkas sisteminin kurulması, çatı ve taban


döşemelerinden meydana gelir. Karkas sistemini oluşturan dikmelerin kesitleri çatıyı
taşıyabilecek ölçülerde olmalı, yatay kirişler dikey taşıyıcılar ile sağlam bir konstrüksiyon ile
birleştirilmeli, döşeme tahtaları sağlamca hem birbiri hem de karkas sistemi ile
ilişkilendirilmelidir.
25
2.1.9. Çardaklar

Asma vb. bitkilerin dallarını sardırmak için direklerle yapılmış yerlerdir. Kameriyeler
ve pergolalar de bazen çardak olarak adlandırılmaktadır (TDK).

Çardaklar dış mekânlar için üretilen yapılardır. Bahçe düzenlemelerinde değişik


amaçlarla yapılırlar. Özelliği elemanlarının ahşap malzemelerden yapılmasıdır. Çardağın
büyüklüğüne göre dikey taşıyıcıların boyutları belirlenmekle beraber genelde 10x10 veya
12x12 cm kesitli iğne yapraklı ağaçların kerestelerinden faydalanılır. Yatay taşıyıcıların
kesitleri açıklığın ölçüsüne göre değişir. Beton zemin üzerine kurulabileceği gibi birkaç
merdiven basamağı ile çıkılan bir yükseklikte ahşap zemin döşemesi de yapılabilir. Çardağı
oluşturan elemanlar zıvanalı, kertme ve özel metal bağlantılarla birbirine bağlanır.

Resim 2.15: Çardak Resim 2.16: Pergola


2.1.10. Bahçe Korkulukları

Bahçelerde, yürüyüş alanları ile diğer alanları veya farklı amaçla kullanılan alanları,
farklı mülkiyetleri birbirinden ayırmak amacıyla yapılmış dekoratif ahşap elemanlardır.

Yükseklikleri korkuluktan beklenen amaca göre değişir. Geçişi engellemek amacıyla


yapılan korkuluklar aynı zamanda mahremiyet amaçlı olduğundan yüksek yapılırlar. Bunlar
için 180–200 cm yükseklik düşünülebilir.

Yürüyüş yollarının yanına yapılan korkuluklar ise simgesel engelleme ve peyzaj


amaçlı olduğundan 50–60 cm yükseklik yeterli olur.

Korkuluklar için belirli aralıklarla taşıyıcı direkler oluşturulup bu direkler yere


sağlamca tespit edilir. Direklerin birbiri ile bağlantısı yatay kayıtlarla yapılır. Bu kayıtlar
sabit veya sökülebilir özellikte direklere bağlanır. Korkuluklar bu yatay taşıyıcılara bağlanır.
Bağlantı genelde vida ile veya cıvatalı olur. Amaç, istenildiğinde korkuluk parçalarının
değiştirilebilmesidir.

26
Resim 2.17: Bahçe korkuluğu Resim 2.18: Bahçe korkuluğu

27
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ

Doğrama ve doğrama düzenlemelerinin cephe görünüş çizimlerini yapınız.

İşlem Basamakları Öneriler


Ø Cephe görünüşü üzerinde kapı çizimini yapınız. Ø Cephe çizimlerini
1/20 ölçekli olarak
yapınız.
Ø Cephe çiziminde
bazı eşyalar
bulunması
gerektiği hâlde
konumuz gereği
sadece doğrama
elemanlarını
çiziniz.
Ø Çizgi
kalınlıklarına
A CEPHESİ dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.
Ø Cephe görünüşü üzerinde pencere çizimini yapınız. Ø Cephe çizimlerini
1/20 ölçekli olarak
yapınız.
Ø Doğramaların
(kapı, pencere)
standart ölçülerini
kontrol ediniz.
Ø Şekilde örnek bir
C CEPHESİ
kapı ve pencere
ÖLÇEK:1/20
çizimi verilmiş
olup önerilen
kaynaklardan veya
kendi bilgileriniz
ve
araştırmalarınızda
n faydalanarak
değişik kapı ve
pencere çizimleri
de yapabilirsiniz.
Ø Çizgi
kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.
28
Ø Cephe görünüşü üzerinde duvar kaplaması çizimini yapınız.

Ø Cephe çizimlerini
1/20 ölçekli olarak
yapınız.
Ø Duvarlar yerden
tavana kadar ahşap
lambri olarak
çizilecektir.
Ø Lambrilerin
A CEPHESİ genişliği 10 cm
ÖLÇEK:1/20 olarak
düşünülebilir.
Ø Çizgi
kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

C CEPHESİ
ÖLÇEK:1/20

Ø Cephe görünüşü üzerinde bölme çizimi yapınız.

Ø Cephe çizimlerini
1/20 ölçekli olarak
yapınız.
Ø Bölme çizimi,
duvar kaplamaları
ile aynı mekânda
olması sebebi ile
benzer olacaktır.
Ø Bölme, karkas
sistemi hazırlanıp
dış kısımların
ahşap lambrilerle
kaplanması
B CEPHESİ şeklinde
yapılacaktır.

29
Ø Ahşap tavan çizimini yapınız.

Ø Tavan çizimini
plan üzerinde 1/20
ölçekli olarak
yapınız.
Ø 50x50 cm
ölçülerinde
çerçeve şeklinde
hazırlanmış
modüler tablalar,
alt karkas üzerine
bağlanarak bitişik
tavan uygulaması
yapılacaktır.
Ø Göbek kısmı
kapılarda olduğu
gibi tablaruka
olarak
hazırlanacaktır.
Ø Yüzey
bölümlemesi
yaparken mekânın
ölçülerini dikkate
alınız.
Ø Farklı örneklerde
tavan çizimleri de
yapabilirsiniz.
Ø Çizgi
kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

30
Ø Ahşap taban çizimini yapınız.

Ø Çizimi 1/20
ölçekli plan
üzerinde yapınız.
Ø Ahşap yer
döşemesinde 7 cm
genişliğinde ve
200 cm
uzunluğunda
kaplama
elemanları
kullanılacaktır.
Ø Boy ekleme
noktaları şaşırtmalı
olarak çizilecektir.
Ø Kenarda
süpürgelik
kullanılacağından
çizimde dikkate
alınacaktır.
Ø Çizgi
kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

Ø Çizimleri ölçülendiriniz, desenleme ve tarama yapınız, Ø Ölçülendirmeyi


gerekiyorsa renklendirme yapınız. kuralına uygun
olarak yapınız.

31
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

A. OBJEKTİF TESTLER (ÖLÇME SORULARI)

1. Cephe çizimleri ile plan çizimleri arasındaki ölçek ilişkisi için aşağıdakilerden hangisi
doğrudur?

A) Plan 1/20, cephe 1/1 çizilir. B) Plan 1/1, cephe 1/20 çizilir.
C) Plan 1/20, cephe 1/50 çizilir. D) Plan ve cephe aynı ölçekle çizilir.

2. Cephe çizimlerinde kapının hangi görünüşü ortaya çıkar?

A) Perspektif B) Yan C)Ön D)Üst

3. Cephe çizimlerinde aşağıdakilerden hangileri bir arada bulunamaz?

A)Yükseklik-derinlik B) Genişlik-derinlik C) Yükseklik-genişlik D) Hiçbiri

4. Cephe görünüş çizimlerinde cephede bulunan kapı, pencere gibi elemanlarla ilgili ölçüler
nerden alınır?

A) Plan üzerinden alınır. B) Mekânın büyüklüğüne göre belirlenir.


C) Standart ölçüler kullanılır. D) Eşyalara göre belirlenir.

5. Mekânda tavan ve yer kaplamaları da ahşaptan yapılmışsa en fazla kaç cephe çizimi
yapılabilir?

A) 4 B) 2 C) 6 D) 5

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek


kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız konularla ilgili konuyu tekrarlayınız.
Başarılıysanız bir sonraki bölüme geçiniz.

32
B. UYGULAMALI TEST

Doğrama ve doğrama düzenlemelerinin cephe görünüşlerini çiziniz. Yaptığınız


uygulamayı aşağıdaki ölçütlere göre kontrol ediniz.

AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen davranışları kendinizle ilgili olarak değerlendirip “Evet


/ Hayır” seçeneklerinden sizin için uygun olanını işaretleyiniz.
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır
Resim kâğıdını resim masasına kuralına uygun olarak bağladınız
1.
mı?
2. Çizim alanı oluşturdunuz mu?
3. A cephesini doğru olarak çizebildiniz mi?
4. B cephesini doğru olarak çizebildiniz mi?
5. C cephesini doğru bir şekilde çizebildiniz mi?
6. D cephesini doğru bir şekilde çizebildiniz mi?
7. Yer cephesini doğru olarak çizebildiniz mi?
8. Tavan cephesini doğru olarak çizebildiniz mi?
9. Cepheler üzerinde desenleme yaptınız mı?
10. Cephe çizimlerini kuralına uygun olarak ölçülendirdiniz mi?
11. Cephe çizimlerini renklendirdiniz mi?
11. Ana çizgileri kalınlaştırdınız mı?
Açıklamaları ve antet kısmı standartlara uygun olarak doldurdunuz
12.
mu?

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı kontrol ederek kendinizi değerlendiriniz, “Hayır” şeklindeki


cevaplarınız için ilgili konuyu tekrarlayınız. Cevaplarınızın tamamı “Evet” ise diğer
öğrenme faaliyetine geçiniz.

33
ÖĞRENME FAALİYETİ–3
ÖĞRENME FAALİYETİ–3
AMAÇ

Bu faaliyet sonucunda gerekli ortam ve donanım sağlandığında mekânların doğrama


düzenlemelerine ait kesit çizimlerini yapabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

Ø Kesit çizimi ile ilgili kuralları araştırınız.


Ø Çevrenizde bu alanla uğraşan işletmelerden, mesleki öğretim veren eğitim
kurumlarından, konu ile ilgili bütün yazılı kaynaklardan, kütüphanelerden veya
internet ortamından araştırmalarınızı gerçekleştirebilirsiniz.

3. KESİT ÇİZMEK
3.1. Mekânların Doğrama Düzenlemelerinde Kesitler
Mekânları, iç mekânlar ve dış mekânlar olarak iki ayrı grupta ele alabiliriz. İç
mekânlardaki donatıların özelliği genelde mekânın zemin, duvar, tavan gibi bir yüzeyinin
kaplanması veya bir açıklığın kapatılması olup, bütün uygulamalar birbiri ile bağlantılıdır.
Dış mekânlarda uygulanan doğrama düzenlemeleri ise genelde tek başına olup başka bir
uygulamadan bağımsız kendine has karakteristik özellik gösterir.

Dolayısıyla iç mekândaki kesit çizimlerini birbirine bağlı olarak çizmemiz gerekir.


Ölçü, renk, desen, doku, biçim uyumu gibi estetik konuların yanında konstrüksiyon şekli,
sağlamlık, bütünlük gibi teknik konuların da kesit çizimlerinde çözümlenmiş olması gerekir.

3.1.1. Uygulama Özellikleri

Kesit çizimleri, işin yapımında kullanılacak malzemenin cinsini, ölçülerini, şeklini,


birleştirme konstrüksiyonlarını açıklamak amacı ile yapılır. İşi yapan teknik eleman sadece
görünüşlere veya cephe çizimlerine bakarak işin yapımı hakkında bilgi alamaz. Bu amaçla
resimle ilgili detaylı açıklamalar olarak da ifadelendirebileceğimiz kesitlerin çizilmesi
gerekir.

Kesitin çizilebilmesi için öncelikle net resim veya cephe çizimleri üzerinde
işaretlenmesi gerekir. Bu işaretlemeler kesit düzlem çizgisi olarak adlandırılan uçları kalın
noktalı kesik çizgi ile olur. Cephe çizimleri üzerinde gerekli olan yere bu çizgi konulduktan
sonra bakış yönünün de ok ile gösterilmesi ve bu kesitin diğer kesitlerle karışmaması için
isimlendirilmesi gerekir. Bu isimlendirme A kesiti, 1 nu.lı kesit şeklinde olabilir.

Kesitler bakış yönüne göre yan kesit, üst kesit veya ön kesit gibi isimler alır. Böylece
iz düşüm düzlemlerine göre hangi yönden bakılacağı belirtilmiş olur.
34
Kesit çizimleri konstrüksiyonların (yapım şekli), parça ölçülerinin ve parça üzerindeki
kordon, pah gibi ayrıntıların tam olarak açıklanabilmesi için genelde 1/1 ölçekte çizilir.
Ancak bazı durumlarda 1/2 ölçekli kesit çizimlerinin yanında 1/5 veya 1/10 ölçekli kesit
resimleri de yerine göre kullanılabilmektedir. Ancak 1/5, 1/10 veya 1/20 ölçekli kesit
çizimleri sadece simgesel olup bu kesitlerin bazı bölümlerinin detay adı altında yeniden 1/1
ölçekli olarak çizilmesini gerektirir.

Kesit resimlerde malzeme cinsine göre farklı tarama şekilleri kullanılır. Tarama
şekilleri uluslararası standartlara göre belirlenip, kişisel yorumları engeller.

Kesit çizimlerinde, kesit düzleminin geçtiği yerden cismin kesildiği düşünülür.


Normalde dıştan görünmeyen ayrıntıların görünmesi sağlanır. Sadece kesilen yüzeyler
taranır.

3.1.2. Çiziminde Dikkat Edilecek Hususlar

Kesit düzlem çizgisi uçları kalın noktalı kesik ince çizgidir. Kesit düzleminin geçtiği
yeri gösterir. Bakış yönünü gösteren oklar, kesit düzlem çizgisinin kalın olan uç kısımlarına,
bu çizgiye temas edecek şekilde konulur. Kesitlerin adlandırılması harfler veya rakamlarla
olur. Kesit adlarını ifade eden bu rakam veya harfler okun önüne yazılır.

Kesit resimlerinde ana çizgiler sürekli kalın, tarama, desenleme ve ölçülendirme


çizgileri sürekli ince çizgi olarak yapılır. Kesik çizgilerin kalınlığı ise kalın ve incenin
ortasıdır.

Kesitlerle ilgili açıklama yazılacağı zaman ilgili kısımdan oklu açıklama çizgisi
çıkartılarak bunun üzerine yazılır.

Kesit çizimi tamamlandıktan sonra, kesitin altına kesitin ismi ve ölçeği mutlaka
yazılmalıdır.

Cephe çizimleri veya net resim üzerinden kaç tane kesit alınacağı işin ayrıntısına
bağlıdır. Genelde resim üzerinden en az bir yan kesit ve bir üst kesit alınır. Ancak özellikli
kısımlardan veya farklı konstrüksiyonlar mevcutsa buralardan da kesit alınmalıdır. Kesit
sayısını belirlemek için tasarımcının kesitleri kullanarak, işin yapılabilirliğini ve eksik hiçbir
açıklama kalmaması gerektiğini düşünmesi gerekir.

3.2. Ahşap Doğrama Çizimleri


Ahşap doğramaları, iç mekân doğramaları ve dış mekân doğramaları olarak
sınıflandırabiliriz. İç mekân doğramaları genelde taşıyıcı özelliği taşımayıp değişik görevleri
yerine getirmek amacıyla yapılmış kaplama uygulamalarıdır. Dış mekânlarda yapılan
uygulamalar ise bağımsızlık ve taşıyıcılık özellikleri gösterir.

35
İç mekânlardaki uygulamalarda kaplama elemanlarının, asıl taşıyıcı olan yapıya
sağlamca tutturulması önemli iken dış mekânlarda yatay ve dikey taşıyıcıların nitelikleri ile
zemine bağlanması özem kazanır.

İç mekân doğramaları ikinci öğrenme faaliyetinde anlatıldığından bu bölümde dış


mekân doğramaları ele alınacaktır.

3.2.1. Kamelyalar

Altıgen, sekizgen vb. çokgen şekilli olduklarından ön ve yan görünüşleri birbirine


benzer. Bu nedenle ön ve üst görünüşü çizmek yani iki görünüşle ifade etmek yeterlidir.

Şekil 3.1’de örnek bir kamelya çizimi verilmiştir. Çizime diğerlerinden farklı olarak
üst görünüşten başlanmalı, üst görünüşten taşıyarak ön görünüş oluşturulmalıdır.

Altıgenin çapı kamelyadan kaç kişinin yaralanacağına göre değişir. Ortalama 8 kişilik
bir oturma grubu oluşturulacaksa çapı minimum masa genişliği artı iki oturma derinliği
olmalıdır. Yani 80 cm masa genişliği + 120 cm oturma derinliği =200 cm. Kamelya
içerisinde kişilerin dolaşım alanlarını da dikkate aldığımızda bu ölçüye minimum 60 cm
ilave edilmelidir.

Dikey taşıyıcılar 10x10 veya 12x12 cm kare kesitli olabilir. Dikey taşıyıcılar yere
doğrudan bağlanmamalı, beton içerisine gömülmüş özel bağlantı elemanları kullanılmak
suretiyle yerle doğrudan temas kesilmelidir. Böylece ahşabın su ve nemden etkilenerek kısa
zamanda çürümesi engellenmiş olur. Dikey taşıyıcılar alttan ve üstten yatay ahşap
elemanlarla birbirine bağlanmalıdır.

Altta korkuluk şeklinde bir düzenleme, üstte ise dekoratif kompozisyonlu çerçeve ile
estetik görünüm artırılabilir.

Kamelyaların pergolalardan farklı olarak üzeri kapatılır. Kapatma işlemi için öncelikle
çatı konstrüksiyonu yapılmalı, üzeri ahşap gereçlerle kaplandıktan sonra üzerine dekoratif
kiremit veya özel olarak şekillendirilmiş plastik esaslı malzemelerden konulabilir.

Kamelyada yükseklik ölçüsü belirlenirken insan antropometrisi kullanılır. Buna göre


en az yükseklik en alçak yerinde 220 cm’den az olmamalıdır. Ortalama 250 cm’ lik ölçü
yeterli olmakla beraber biraz daha yüksek yapılabilir.

Kamelyadan boydan boya bir yan kesit almak suretiyle parça boyutları,
konstrüksiyonlar ve diğer açıklamalar gösterilebilir. Özellikle dikey taşıyıcılar ile çatı
konstrüksiyonunu birbirine bağlayan kesitin çizilmesi önemlidir.

36
Şekil 3.1: Kamelya net resmi
3.2.2. Sundurmalar

Sundurmalar doğrudan zeminde uygulanabileceği gibi Şekil 3.2’de görüldüğü gibi


belirli bir yükseklik verilmek suretiyle de yapılabilir. Dinlenme, yemek yeme gibi
fonksiyonlara uygun yapılması düşünülüyorsa yerden yüksek olması yararlıdır.

Sundurmanın bir kenarı arka duvara dayandırılır. Bu duvardan öne doğru tek yönlü bir
çatı uygulaması yapılır. Dikey taşıyıcılar yerdeki betona doğrudan gömülebileceği gibi
metal ayaklar yardımıyla da bağlanabilir.

37
Sundurma yerden belirli yükseklikte yapılmışsa taban döşemesine ihtiyaç duyulur.
Taban döşemesi yer döşemeleri konusunda anlatıldığı şekilde altta bulunan karkas yapı
üzerine kendinden kinişli olarak parçaların birleştirilmesi şeklinde yapılır.

Sundurmanın yükseklik ölçüsü de diğerlerinde olduğu gibi kat yüksekliği değerlerinde


olur. Genişlik ölçüsü ise tamamen uygulanacağı yere bağlıdır. Uygulanacağı yeri tamamen
ya da kısmen kapatacak şekilde yapılabilir. Derinlik ise burada gerçekleştirilmesi düşünülen
eylemlerle ilgili olup, en azından bir sedir ile oturma fonksiyonu sağlanabilir.

Sundurmanın giriş kotundan belirli yüksekliğe korkuluk yapılması hem güvenlik hem
de estetik açıdan uygundur. Bu yükseklik ortalama 80–100 cm’dir.

Çatı konstrüksiyonu makaslı olarak tabir edilen çapraz destekli olabilir. Çatının üst
kısmı ahşap gereç ile tamamen kapatılıp üzerine kiremit veya özel çatı malzemesi konulur.

Şekil 3.2: Sundurma çizimi


3.2.3. Çardaklar

Çardakların üzeri genelde çatı ile değil sarmaşık ya da asma özellikli değişik bitkilerle
kapatılır veya açık bırakılır. Çardaklara genelde yaygın olarak pergola adı verilmektedir.
Pergola İtalyanca bir kelime olup “Kazıkların ve belli kalınlıktaki dikmelerin üzerine
bindirilmiş bir tür demir veya ahşap çardak.” olarak tanımlanmaktadır (TDK).

Çardak çiziminde diğer benzer dış mekân uygulamalarından farklı olarak çatı çizimi
yoktur. Belirli ölçülerdeki dikey taşıyıcılar üstten ve belirli yükseklikten birbirine
bağlanırken, zıt yöndeki yatay elemanlarla da diğer ayak grubuna bağlanarak çardak
oluşturulur.

Dikey taşıyıcılar 10x10, 12x12 cm kare kesitli veya 8x12 cm gibi dikdörtgen kesitli
olarak yapılabilir.
38
Üstteki yatay parçalar taşıyıcı özellik taşımadığından 5x8 cm gibi ölçülerde
yapılabilir. Bu parçaların birbiri ile bağlantısı kertme geçme şeklinde yapılabilir.

Çardakların zemine bağlantısı diğerlerinde olduğu gibi özel metal ayaklar yardımıyla
olur. Su ve nem ile ilişki kesilmelidir.

Terasa veya büyük balkonlara da çardak uygulaması yapılmaktadır. Özellikle turistik


yerlerde ağaç gövdelerinin üzerine yapılan çardaklar bulunmaktadır. Bu çardaklar daha
küçük ölçülerde olup sembolik amaçlıdır.

Şekil 3.3: Çardak çizimi


3.2.4. Bahçe Korkulukları

Yapıları oldukça basittir. Belirli aralıklarla yere bağlanan dikey ayaklara yatay kayırlar
demonte olarak bağlanır. Daha sonra korkuluk elemanlarından her biri belirli aralıklarla bu
yatay taşıyıcılara tutturulur. Korkulukların bağlanması vidalı veya cıvata somunludur. Bazen
de bu amaçla çiviler kullanılır.

Bahçe korkuluğu uygulamasında bir diğer yöntem de perdelemedir. Bu uygulamada


karşısı tamamen görünmeyecek şekilde bir örtü oluşturulur.

Bahçe korkuluklarının yükseklikleri de isteğe göre değişir. Güvenlik amaçlı olanlar


yüksek olur. Bunlar 2 m kadar yüksek yapılabilir. Dekoratif amaçlı olanlar ise daha alçak
olup yüklendiği güvenlik görevi de semboliktir.

39
Şekil 3.4: Çeşitli bahçe korkuluklarının çizimi

40
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ

Cephe görünüşleri üzerinde gösterilen yerlerden, kapı, pencere, tavan kaplaması,


duvar kaplaması, yer kaplaması ve bölmelere ait kesit çizimlerini yapınız.

İşlem Basamakları Öneriler


Ø Cephe çizimleri üzerinde kapıdan, pencereden,
bölmeden, duvar, tavan ve yer kaplamalarından kesit
düzlemleri geçirerek kesitleri isimlendiriniz.

A A C C
B
Ø Bakış yönlerini çizmek
B için uçları kalın ince
D
noktalı kesik çizgi
kullanınız.
D
A CEPHESİ Ø Yön oklarını bu çizginin
ÖLÇEK:1/20 uç kısmındaki kalın
yerine çiziniz.
Ø Ok büyüklüğü ve şekli
standartlara uygun
G

olmalıdır.
G

Ø Cepheleri
isimlendirirken A, B
gibi harflerden
F

yararlanabilirsiniz.
F

Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

C CEPHESİ
ÖLÇEK:1/20

41
Ø Kapıya ait A-A üst kesitin çizimini yapınız.
Ø Duvar kalınlığı
standartlara uygun
olmalıdır.
Ø Kapı kasası kör kasaya
L demiri ile arkadan
bağlanabilir veya köpük
ile sıkıştırılabilir.
Ø Kasa ile kapı kanadı
lambalı menteşe ile
bağlanacak.
Ø Duvar kısmına lambri
uygulaması çizilecek.
Ø Çizgi kalınlıklarına
A-A KESİTİ dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
ÖLÇEK:1/1
çalışınız.

Ø Kapıya ait B-B yan kesitin çizimini yapınız.

Ø Pres kapı çizimi yapınız.


Ø Zıvana çizimi yapınız.
Ø Tablaruka kiniş
içerisinde toplanacaktır.
Ø Lambalı çıta ile cam
bağlanacaktır.
Ø 4 mm kalınlığında cam
kullanılacaktır.
Ø Taramaları standartlara
uygun olarak yapınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

B-B KESİTİ
ÖLÇEK:1/1

42
Ø Duvar kaplamasına ait C-C üst kesit çizimini 1/1 ölçekli
olarak yapınız. Ø Karkas, duvara dübel ile
tutturulacaktır. Vida
Dübel çizimi yapıp açıklama
olarak dübel ifadesinin
yazılması yeterli
olacaktır.
Ø Masif lambri parçaları
kinişli olarak
birleştirilip, karkas
Bağlantı elemanı üzerine kiniş içerisinden
çivilenerek
tutturulabileceği gibi,
özel bağlantı elemanı ile
de tutturulabilir.
Ø Çizgi kalınlıklarına
C-C KESİTİ
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
ÖLÇEK:1/1
çalışınız.

Ø Yer kaplamasına ait D-D yan kesit çizimini 1/1 ölçekli Ø Karkas beton zemine
olarak yapınız. dübel ile bağlanacaktır.
Ø Karkas parçaları 50–60
cm aralıklarla
Ahşap Duvar Kaplaması döşenecektir.
Ø Karkas parçalarının
arasına yalıtım
malzemesi konulacaktır.
Ø Ahşap döşeme tahtaları
Dübel kinişli birleştirme ile
birbirine bağlandıktan
sonra çivi ile karkas
üzerine çakılacaktır.
Ø Karkas parçalarının
kalınlığı 30–35 mm,
D-D KESİTİ döşeme tahtalarının
ÖLÇEK:1/1 kalınlığı 20–22 mm
Çivi
olarak düşünülebilir.
Dübel
Ø Zemin ve duvar ilişkisini
gösteren kesitte lambri
ile yer kaplamaları
arasındaki boşluk
süpürgelik ile
kapatılacaktır.
D-D KESİTİ Ø Çizimlerinizde çizgi
ÖLÇEK:1/1
kalınlıklarına, temizliğe
özen gösteriniz.
43
Ø Bitişik tavan kaplamasına ait E-E yan kesit çizimini 1/1
ölçekli olarak yapınız.

Ø Tavan kaplama
modülleri çerçeve
şeklinde hazırlanıp,
tavan bağlanan karkas
sistemine çıtalarla
vidalanarak
E-E KESİTİ
ÖLÇEK:1/1
tutturulacaktır.
Ø Karkas ile tavan
arasında yalıtım
malzemesi
kullanılacaktır.
Ø Lambriler ile tavan
arasındaki boşluk pervaz
çıtası ile kapatılacaktır.
Ø Çerçeve modülleri
mekân içerisindeki diğer
dekorasyon unsurları ile
uyumlu olması açısından
tablaruka olarak
hazırlanmış olup
istenirse düz tabla olarak
da düşünülebilir.
Ø Karkas sistemi tavanda
eşit büyüklükte kareler
oluşturacak şekilde
tavana bağlanacaktır.
Ø Çizim tamamlandığında
kesit adını ve ölçeğini
yazmayı unutmayınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

44
Ø Pencereye ait F-F yan kesit çizimini 1/1 ölçekli olarak Ø Pencerenin alt, yan ve
yapınız. üst kısımlarında mermer
kullanılabilir.
Ø Pencerenin ahşap
doğraması ile mermer
F-F KESİTİ
arasında yalıtımı
ÖLÇEK:1/1 güçlendirmek amacıyla
plastik fitil
kullanılabilir.
Ø Pencere doğramalarının
köşeleri zıvanalı olarak
birleştirileceğinden
zıvana çizimi olmalıdır.
Ø Pencerede ısı cam
sistemi kullanılacaktır.
Yalıtım amaçlı olarak
ısı camın çevresine
silikon sürülebilir. Veya
fitil uygulaması
yapılabilir.
Ø Damlalık kavelalı,
yabancı çıtalı veya
kanallı birleştirilebilir.
Ø Pencereye ait G-G üst kesit çizimini 1/1 ölçekli olarak Ø Üst kesit çiziminde iç
yapınız. mekândaki lambri
çizimleri de dikkate
alınmalıdır.
Silikon Ø Isıcam çiziminde 4 mm
cam ile ortada 9 mm’
lik hava boşluğu
oluşturulacaktır. Çevre
kalınlığı biraz daha
artırılarak camların
arasında 12 mm hava
Plastik
boşluğu da bırakılabilir.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.
Ø Çizimleri ölçülendiriniz, desenleme ve tarama yapınız, Ø Ölçülendirmeyi
gerekiyorsa renklendirme yapınız. kuralına uygun olarak
yapınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.
45
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

A. OBJEKTİF TESTLER (ÖLÇME SORULARI)

1. Kesit düzlemi aşağıdaki çizgilerden hangisi ile gösterilir?

A) Eksen B) Kesik C) İnce D)Uçları kalın noktalı kesik

2. Kesit çizimi için en uygun ölçek aşağıdakilerden hangisidir?

A) 1/1 B)1/2 C)1/10 D)1/20


1 2 3

3. Çizilen bir kesitte yandaki taramalar bulunmaktadır. Bu


taramalar sırasıyla ne anlama gelir?

A) Masif makta-yonga levha-lif levha B) Yonga levha-masif makta-kontrplak


C) Lif levha-kontrplak-masif elyaf D) Kontraplak-masif makta-yonga levha

4. Kesit çizimleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Kesit çizimlerinde sadece kesilen yüzeyler taranır.


B) Kesit tarama çizgileri ince sürekli çizgidir.
C) Kesit resimlerinde zıvana işaret, açıklama oku gibi ifadeler bulunabilir.
D) Kesit düzlemindeki kesilen kısımlar ince çizgi ile, kesilmeyen kısımlar ise kesik
çizgi ile tarama yapılır.

5. Yandaki şekilde soru işareti ile işaretlenmiş olan bölümde eksik olan nedir?

A) Cam tarama B) Menteşe C) Zıvana işareti D) Masif elyaf tarama

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek


kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız konularla ilgili konuyu tekrarlayınız.
Başarılıysanız bir sonraki bölüme geçiniz.

46
B. UYGULAMALI TEST

Cephe görünüşleri üzerinde gösterilen yerlerden, kapı, pencere, tavan kaplaması,


duvar kaplaması, yer kaplaması ve bölmelere ait kesit çizimlerini yapınız. Yaptığınız
uygulamayı aşağıdaki ölçütlere göre kontrol ediniz.

AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen davranışları kendinizle ilgili olarak değerlendirip “Evet


/ Hayır” seçeneklerinden sizin için uygun olanını işaretleyiniz.
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır
Resim kâğıdını resim masasına kuralına uygun olarak bağladınız
1.
mı?
2. Çizim alanı oluşturdunuz mu?
Cephe görünüşleri üzerinde kesitleri doğru olarak
3.
gösterebildiniz mi?
4. Kapıya ait üst kesiti doğru olarak çizebildiniz mi?
5. Kapıya ait yan kesiti doğru bir şekilde çizebildiniz mi?
Duvar kaplamalarının üst kesitini doğru bir şekilde çizebildiniz
6.
mi?
7. Yer döşemesinin yan kesitini doğru olarak çizebildiniz mi?
8. Tavan kaplamasının yan kesitini doğru olarak çizebildiniz mi?
Pencere yan kesitini 1/1 ölçekli olarak doğru bir şekilde
9.
çizebildiniz mi?
Pencere üst kesitini 1/1 ölçekli olarak doğru bir şekilde
10.
çizebildiniz mi?
Kesit resimlerinde bulunması gereken işaretlemeleri doğru
11.
olarak yapabildiniz mi?
Kesit resimlerinde kuralına uygun olarak tarama işlemini
12.
yapabildiniz mi?
13. Ana çizgileri kalınlaştırdınız mı?
14. Kesitleri standart yazı kullanarak isimlendirdiniz mi?

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı kontrol ederek kendinizi değerlendiriniz, “Hayır” şeklinde


cevaplandırdığınız için ilgili konuyu tekrarlayınız. Cevaplarınızın tamamı “Evet” ise diğer
öğrenme faaliyetine geçiniz.

47
ÖĞRENME FAALİYETİ–4
ÖĞRENME FAALİYETİ–4
AMAÇ

Bu faaliyet sonucunda gerekli ortam ve donanım sağlandığında mekânların doğrama


düzenlemelerine ait detay çizimlerini yapabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

Ø Detay çizimi ile ilgili kuralları araştırınız.


Ø Çevrenizde bu alanla uğraşan işletmelerden, mesleki öğretim veren eğitim
kurumlarından, konu ile ilgili bütün yazılı kaynaklardan, kütüphanelerden veya
internet ortamından araştırmalarınızı gerçekleştirebilirsiniz.

4. MEKÂNLARDA DETAY
4.1. Uygulama Özellikleri
Detay çizimleri, kesit çizimlerinde olduğu gibi işin yapımında kullanılacak
malzemenin cinsini, ölçülerini, şeklini, birleştirme konstrüksiyonlarını açıklamak, yüzeysel
görüntü ve ayrıntıyı göstermek amacı ile yapılır.

Detay kelime anlamı ile ayrıntı anlamına gelmektedir. 1/10, 1/20 ölçekli çizilmiş
resimlerin yüzeysel ayrıntıları ancak büyütülerek ortaya çıkartılabilir. İnce dairesel çizgi ile
net resim, cephe görünüşü veya küçük ölçeklerle çizilmiş kesitler işaretlenerek adlandırılır.
Daha sonra bu kısım 1/1 ölçekli veya gerektiğinde daha da büyük olmak üzere büyütülür.
Büyütme sırasında daha önceden görünmeyen ayrıntılar, işlemler, biçimler açıkça
gösterilmiş olur.

Detay çizimi bir bölgenin olduğu gibi büyütülmesidir. Net resim üzerinde örneğin bir
kapak köşesi daire içerisine alınarak adlandırılmışsa, bu daire içerisine alınan kısmın
büyütülerek çizileceği anlamına gelir. Ancak bu çizimde tarama olmaz. Çünkü herhangi bir
yerden kesit düzlemi geçirilmemiştir. Bu detayın çiziminde dış görünüş gerçek ölçülerde
aynen çizildikten sonra içerideki ayrıntılar kesik çizgiler ile gösterilir ve dış yüzeye de
desenleme yapılır.

Literatürde yaygın olarak kullanılan bir uygulama da küçük ölçekli olarak çizilmiş
kesitler üzerinden detay alınmasıdır. Bu işlem sadece kesitin büyütülmesi anlamına gelir ki
gerçekte kesit çizimidir. Bu tür bir uygulamada kesit işleminde yapıldığı gibi tarama işlemi
yapılmalıdır.

Cephe veya net resimler üzerinden detay almak amacıyla kullanılan ve ince sürekli
çizgi ile çizilmiş daire, noktalı kesik çizgi olarak gösterilmişse bu durumda bakış dıştan değil

48
içeridendir. Yani yapacağımız çizim bir kısmi kesit uygulaması olup yapılan çizimin
taranması gerekir.

4.2. Çizimde Dikkat Edilecek Hususlar


Kesit alınırken kesit düzlemi geçirildiği kabul edilirken, detay alımında belirli bir
bölgeye yaklaşıldığı kabul edilir. Dolayısıyla kesitler kesit düzlem çizgisi ile ve bakış yönü
ile ifade edilirken, detaylar büyütülecek yerin daire içerisine alınması şeklinde gösterilir.
Daire içerisine alınan bu kısmın tıpkı kesitler olduğu gibi harf veya rakamlarla
isimlendirilmesi gerekir. Örnek: A detayı, 1 nu.lı detay gibi.

Detay çizimleri genelde 1/1 ölçekli olarak yapılır. İsimlendirilen detayların altına
standart yazı ile mutlaka ölçek de yazılmalıdır.

Detay üzerinde bazı durumlarda çizilen malzemenin kesit ölçüleri (genişlik ve


kalınlık) de yazılabilmektedir.

Cephe çizimlerinde detay alınacak kısım daire içerisinde gösterilse bile detay çizimi
yapılırken aynı daireyi büyüterek çizmeye gerek yoktur. Bu uygulamalarda detayı
sınırlandırmak amacıyla serbest elle çizilmiş detay sınırlama çizgisi kullanılır.

Cephe görünüşte detay çizgisi noktalı kesik çizgi ile (eksen çizgisi) daire içerisine
alınmışsa, bunun bir kısmi kesit uygulaması olduğu unutulmamalıdır. Yani buradaki anlam o
bölgeden bir parçanın koparılmış ve içerideki ayrıntının ortaya çıkartılmış olduğudur. Bu
detayda desenleme değil tarama işlemi yapılmalıdır.

Detaylar genelde 1/1 ölçekli olarak çizildiğinden ayrıca parça ölçülendirmesi


yapılmasına gerek yoktur. Ancak bazı uygulamalarda resme ilk bakışta kısa zamanda
kavranması için parça kesit ölçüleri yazılabilir.
2x4

2.5x5

Şekil 4.1: Detay çiziminde parça kesit ölçülerinin yazılması

49
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ

Cephe görünüşler üzerinde gösterilen yerlerden, kapı, pencere, tavan kaplaması, duvar
kaplaması, yer kaplaması ve bölmelere ait detay çizimlerini yapınız.

İşlem Basamakları Öneriler


Ø Cephe çizimleri üzerinde kapıdan, pencereden,
bölmeden, duvar, tavan ve yer kaplamalarından
detay alınacak kısımları işaretleyerek isimlendiriniz.

3 E
Ø Detay alınacak yeri ince
E çizgi ile çizilmiş daire
1 içerisine alınız.
Ø Kapı köşesinden 1 nu.lı
detay işaretleyiniz.
A A C C
B Ø Yer kaplaması ile duvar
ilişkisini gösterecek 2 Nu.lı
B D detayı işaretleyiniz.
Ø Tavan konstrüksiyonlarını
2 gösterecek 3 nu.lı detayı
D
A CEPHESİ
işaretleyiniz.
ÖLÇEK:1/20
Ø Pencere köşesinden 4 nu.lı
detayı işaretleyiniz.
Ø Tavan çizimi üzerinde orta
4

G G birleştirmeyi gösteren 5 nu.lı


F
detayı işaretleyiniz.
F
Ø İstenirse farklı yerden daha
C CEPHESİ
fazla detay alınabilir.
Ø Detay almak amacı ile
ÖLÇEK:1/20

çizilen dairenin içerisine, yer


yoksa yanına, detaya isim
olarak şekilde numara veya
harf koyunuz. Böylece
detaylar birbiri ile
karışmayacak istenildiğinde
kolaylıkla bulunacaktır.
Ø Çizgi kalınlıklarına dikkat
ediniz.
Ø Temiz ve itinalı çalışınız.

50
Ø Kapı köşesinden alınan 1 nu.lı detayı çiziniz.
Ø Kapı kanadının yan ve üst
tablası, pervaz ve lambriler
görünecektir. Kapı kanadının
köşeleri zıvanalı birleştirme
ile çizilecektir.
Ø Cam çıtalarının çiziminde
kesitlerde kullanılan
profillerden yararlanınız.
Ø Lambriler birbiri ile kinişli
olarak birleştiğinden birleşim
yerleri kesik çizgi ile
gösterilmelidir.
Ø Pervazların üzerine fitil
kanalı açılmıştır.
Ø Çizimi 1/1 ölçekle yapınız.
Gerekiyorsa desenleme
yapınız.
1 Ø Çizgi kalınlıklarına dikkat
ediniz.
Ø Temiz ve itinalı çalışınız.

Ø Yer kaplaması ile duvar kaplaması köşesinden


alınan 2 nu.lı detayı çiziniz.

Ø Yer döşemesinde kullanılan


karkas parçaları 30x40 mm
kesitli yapabilirsiniz.
Ø Yer kaplamalarının
kinişlerini parça kalınlığının
1/3 oranında kesik çizgi ile
gösteriniz.
Ø Duvar kaplaması arkasında
bulunan karkas parçasını
20x40 veya 25x50 mm
ölçülerinde yapabilirsiniz.
Ø Çizimi 1/1 ölçekli olarak
yapınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına dikkat
ediniz.
Ø Temiz ve itinalı çalışınız.

2
51
Ø 3 nu.lı tavan kaplaması ile lambri birleşimini
gösteren detayı 1/1 ölçekli olarak çiziniz.
Ø Tavan kareler şeklinde
oluşturulmuş karkas sistemi
üzerine tablaruka tablalı
çerçeve konstrüksiyonlu
olarak hazırlanmıştır.
Çerçevelere ait zıvana
çizimlerini yapınız.
Ø Tavan ile tavan kaplaması
arasında yalıtım malzemesi
kullanılmıştır. Kuralına
uygun olarak tarama işlemi
yapınız.
Ø Lambri ile tavan arası
kordonlu çıta ile
kapatılmıştır. Kordonlu
çıtayı yan kesitte verilen
profile uygun olarak çiziniz.
Ø Çizgi kalınlıklarına dikkat
ediniz.
3 NOLU DETAY Ø Temiz ve itinalı çalışınız.

Ø Pencere köşesi ile lambri bağıntısını gösteren 4 nolu


Ø Pencere mermerini 30 mm
detayın çizimini yapınız.
kalınlığında çiziniz.
Ø Pencerenin kasasını çizip,
zıvanayı gösteriniz.
Ø Pencere kanadı lambalı
olarak kasaya oturtulmuş
olup, açık zıvanalı çerçeve
köşe birleştirme
konstrüksiyonu
uygulanmıştır. Bu
birleştirmeleri kesik çizgi ile
gösteriniz.
Ø Lambrilerin alt karkas
parçasını kesik çizgi ile
çiziniz.
Ø Lambrilerin birbiri ile
birleşmesini ve aralarındaki
boşluğu gösteriniz.
Ø Desenleme yapınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına dikkat
ediniz.
4 NOLU DETAY Ø Temiz ve itinalı çalışınız.

52
Ø Ahşap tavanın birleşimini gösteren 5 nu.lı detay
çizimini 1/1 ölçekli olarak yapınız.

Ø Karkas sisteminin birbiri ile


bağlantısını çiziniz.
Ø Çerçevelerin karkas
sistemine bağlantısını
gösteriniz.
Ø Tablaruka şekilli göbek
tablasının çerçeveye
bağlantısını gösteriniz.
Ø Desenleme yapınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına dikkat
ediniz.
Ø Temiz ve itinalı çalışınız.

5 NOLU DETAY

Ø Çizimleri ölçülendiriniz, desenleme ve tarama Ø Ölçülendirmeyi kuralına


yapınız, gerekiyorsa renklendirme yapınız. uygun olarak yapınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına dikkat
ediniz.
Ø Temiz ve itinalı çalışınız.

53
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A. OBJEKTİF TESTLER (ÖLÇME SORULARI)
1. Görünüş veya cephe çizimlerinde detayın gösterilmesi amacıyla hangi çizgi kullanılır?
A) Kesik çizgi B) Uçları kalın noktalı kesik çizgi
C) Sürekli ince çizgi D) Sürekli kalın çizgi
2. Detay tanımına aşağıdakilerden hangisi tam olarak uymaz?
A) Ölçülendirme yapılır. B) Büyütme vardır.
C) Ayrıntılar gösterilir. D) Desenleme yapılır.
3. Detay çizimleri ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Küçük ölçekle çizilmiş kesitten detay alınabilir.
B) Cephe çizimi üzerinden detay alınabilir.
C) Detay noktalı kesik çizgi ile gösterilmişse kısmi kesit çizimi yapılmalı ve
taranmalıdır.
D) Detay nereden alınırsa alınsın mutlaka tarama yapılmalıdır.

4. Yanda verilen tavan detayında en önemli eksik nedir?


A) Çıtaların nasıl bağlandığı belli değil
B) Desenleme yapılmamış
C) Tablaruka tablaların çerçeve içerisindeki konumu kesik çizgi ile gösterilmemiş
D) Karkas parçalarının birbiri ile birleştirmesi açıklanmamış.
5.Detay tanımı için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
I. Malzemenin cinsini açıklar. II. Konstrüksiyonu açıklar. III. Parça ölçülerini
açıklar.
A) I ve II B) I, II ve III C) I ve III D) II ve III

DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek
kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız konularla ilgili konuyu tekrarlayınız.
Başarılıysanız bir sonraki bölüme geçiniz.

54
B. UYGULAMALI TEST

Cephe görünüşleri üzerinde gösterilen yerlerden, kapı, pencere, tavan kaplaması,


duvar kaplaması, yer kaplaması ve bölmelere ait detay çizimlerini yapınız. Yaptığınız
uygulamayı aşağıdaki ölçütlere göre kontrol ediniz.

AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen davranışları kendinizle ilgili olarak değerlendirip “Evet


/ Hayır” seçeneklerinden sizin için uygun olanını işaretleyiniz.
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır
Resim kâğıdını resim masasına kuralına uygun olarak
1.
bağladınız mı?
2. Çizim alanı oluşturdunuz mu?
Cephe görünüşleri üzerinde detayları doğru olarak
3.
gösterebildiniz mi?
4. Kapıya ait detayı doğru olarak çizebildiniz mi?
Yer döşemesinin köşesinden alınan detayı doğru olarak
5.
çizebildiniz mi?
Tavan kaplamasının yan detayını doğru olarak çizebildiniz
6.
mi?
Tavan kaplamasının cephe detayını doğru olarak çizebildiniz
7.
mi?
Pencere köşe detayını 1/1 ölçekli olarak doğru bir şekilde
8.
çizebildiniz mi?
Detay resimlerinde bulunması gereken işaretlemeleri doğru
9.
olarak yapabildiniz mi?
Detay resimlerinde kuralına uygun olarak tarama ve
10.
desenleme işlemini yapabildiniz mi?
11. Ana çizgileri kalınlaştırdınız mı?
12. Detayları standart yazı kullanarak isimlendirdiniz mi?
13. Antedi doğru bir şekilde doldurdunuz mu?

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı kontrol ederek kendinizi değerlendiriniz, “Hayır” şeklindeki


cevaplarınız için ilgili konuyu tekrarlayınız. Cevaplarınızın tamamı “Evet” ise diğer
öğrenme faaliyetine geçiniz.

55
ÖĞRENME FAALİYETİ–5
ÖĞRENME FAALİYETİ–5
AMAÇ

Bu faaliyet sonucunda gerekli ortam ve donanım sağlandığında mekânların doğrama


düzenlemelerine ait konik perspektif çizimlerini yapabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

Ø Konik perspektif çizimi ile ilgili kuralları araştırınız.


Ø Çevrenizde bu alanla uğraşan işletmelerden, mesleki öğretim veren eğitim
kurumlarından, konu ile ilgili bütün yazılı kaynaklardan, kütüphanelerden veya
internet ortamından araştırmalarınızı gerçekleştirebilirsiniz.

5. PERSPEKTİF ÇİZMEK
5.1. Konik Perspektif Çizimleri
5.1.1. Uygulama Özellikleri

Perspektif, tasarladığımız veya gördüğümüz bir cismin veya bir mekânın gözün
gördüğü şekildeki üç boyutlu görüntüsünün resim düzlemi üzerine aktarılmasıdır.

Perspektif çizimler, mekânın veya cismin uzunluk, genişlik ve derinlik boyutları ile
gösterilmesinden dolayı, anlatım zenginliği ve tamamlanmış bütün hakkında yargı
oluşturabilme gücüne sahiptir. Bu bakımdan özellikle kullanıcının görsel olarak ikna
edilmesi ve etkilenmesi söz konusu olduğunda perspektif resimlerden faydalanılır.

Konik perspektifte paralel çizgiler yoktur. Gerçekte de göz eşyaları ve çevreyi paralel
çizgiler şeklinde görmez. Bu açıdan ele alındığında konik perspektif gözün algıladığı şekilde
bir görüntü verir. Konik perspektifte göz, cisim ve resim düzlemi vardır. Gözün bulunduğu
nokta durak noktasıdır. Durak noktasının yeri mekânın veya cismin özelliğine göre değişir.
Mekânda derinliği oluşturan kenarlara ait çizgilerin tamamı belirli bir noktada toplanacak
şekilde görünür. Bu noktaya merkezi perspektifte göz noktası (GN), köşe perspektifinde ise
kaçış noktası veya firar noktası denir. Firar noktaları her zaman ufuk doğrusu üzerinde olur.
Ufuk doğrusu mekân perspektifi çizilirken yer düzlemi üzerinde, ortalama yetişkin bir
insanın göz seviyesi olan 160 cm olarak alınır. Resim düzlemi, perspektif görünüşünün
oluştuğu düzlemdir. Üst görünüşte doğru parçası, ön görünüşte düzlem olarak görünür. Göz
noktasından resim düzlemine dik olarak uzatılan çizgiye esas ışın denir. Perspektif
resimlerinde mekân veya cisimlere ait çizimlerde derinliği oluşturan kenarlar kaçış noktasına
doğru giderken uzaktaki yüzeyler giderek küçülür ve hiçbir zaman paralel olmaz.

Konik perspektif çizimlerinde çok farklı yöntemler bulunmaktadır. Bunlardan bazıları


ışınlar metodu, distans metodu, çam metodu ve pratik metot olarak sıralanabilir.
56
Işınlar metodunda plan olarak çizilen üst görünüşten durak noktasına taşınan ışınların
resim düzlemini kestiği noktalardan derinlikler çıkarılır. Genişlik ve yükseklikler ise yer
düzleminde çizilen ölçü doğrusu kullanılarak bulunur.

Odaların ışınlar metodu ile çizimi yapılmak istendiğinde öncelikle ölçekli bir plan (üst
görünüş) çizilir. Daha sonra plan üzerine resim düzlemi yerleştirilir. Resim düzlemi üstten
bakıldığı için çizgi şeklinde görünür. Plana bitişik olarak yerleştirilebileceği gibi, önüne,
ortasına, arkasına veya herhangi bir noktasına yerleştirilebilir. Bu aşamadan sonra durak
noktasının yeri belirlenir. Durak noktası mekân çizimleri söz konusu olduğunda yaklaşık oda
genişliği mesafesinde işaretlenir. Böylece üst görünüşe ait çizim unsurları tamamlanmış olur.
Ön görünüşü meydana getiren unsurların başında yer çizgisi gelir. Yer çizgisi resim
düzleminin altına veya üstüne çizilebilir. Burada resim kâğıdının büyüklüğü ve çizimin
kaplayacağı alan önemli rol oynar. Sonuçta perspektif birbirinin tamamen aynısı olacaktır.
Yer düzleminden sonra 160 cm yükseklikte (resmin ölçeğine göre belirlenir) ufuk doğrusu
çizilir. Durak noktasından ufuk doğrusuna uzatılan çizgi esas ışındır. Esas ışının ufuk
doğrusunu kestiği noktada göz noktası işaretlenir. Bu noktaya firar noktası da denilir. Çift
firarlı perspektif çizimlerinde firar noktaları planın yerleştirilme açısına bağlı olarak durak
noktasından aynı açıda çizilen çizgilerin resim düzlemini kestiği noktadan ufuk doğrusuna
dik olarak taşınması şeklinde bulunur. Bu şekilde perspektif çizimi için gerekli olan
unsurların yerleştirilme işlemi tamamlanmış olur.

5.1.2. Çizim Teknikleri

Çizime plan üzerindeki mekâna ait ögelerin durak noktasına ışın olarak taşınması ile
başlanır. Odanın kenarlarını oluşturan çizgilerin resim düzlemini kestiği yerden yer
düzlemine dik olarak çizilen çizgiler ile odanın genişliği bulunur. Ölçü çizgisi üzerinde oda
yüksekliği de işaretlendikten sonra bu köşeler göz noktasına taşınır. Plan üzerinde odanın en
geride kalan kenarından durak noktasına taşınan ışının resim düzlemini kestiği noktadan dik
olarak çizilen çizgi ile de oda derinliği bulunmuş olur. Oda içerisinde bulunan bütün unsurlar
aynı şekilde durak noktasına, resim düzlemini kestiği noktadan da perspektif alanına
taşınarak konumları bulunur.

Şekil 5.1: Resim düzleminin plan üzerine farklı şekillerde konumlandırılması


Odaların perspektifinin çizilmesinde resim düzleminin oda ön cephesine bitişik olduğu
çizimler daha gerçekçi görünümler verdiğinden bundan sonraki uygulamalarda resim
düzlemi bu şekilde kabul edilecektir.

57
Oda içerisinde kapı, pencere, kolon, kiriş vb. yapı elemanları ile odanın niceliğine
göre değişik eşyalar bulunur. Oda içerisindeki elemanların perspektif çizimlerine öncelikle
yapı elemanlarından başlanır. Bu aşamada pencere ve kapı gibi bölümler çizilir. Işınlar
metodu ile çizimde plan üzerinde gösterilmiş olan kapı ve pencere gibi elemanlar durak
noktasına taşınır. Resim düzlemini kestiği noktadan perspektifin çizileceği yer, ufuk ve tavan
doğrusunun bulunduğu alana taşınır. Taşınan bu çizgiler kapı ve pencereye ait derinlikleri
ifade eder. Kapı ve pencerenin yüksekliği ise ölçü doğrusu üzerinde işaretlenerek göz
noktasına taşınır.

Kapı veya pencere kemer şeklinde ise yer düzlemi üzerinde ve kemer kotunda gerçek
ölçülerinde çizim yapılır. Bu çizimden ölçü doğrusuna, buradan da göz noktasına taşınarak
kemer çizimi tamamlanır.

Kapının veya pencerenin bulunduğu alan boşluk şeklinde değil de burada kapı ve
pencere gibi yapı elemanlarının bulunması durumunda yukarıdaki çizim tekniği aynen
uygulanır. Yani yer doğrusunun üzerine ve uygun olan yan tarafa kapının ölçekli net resmi
çizilmeli ve ölçüler buradan taşınmalıdır.

Şekil 5.4: Işınlar metodu ile oda elemanlarının bulunması


58
Oda içerisinde varsa lambri, yer döşeme veya tavan kaplama elemanları gibi diğer
elemanların çiziminde de aynı sıra izlenir. Plan üzerinde gösterilen bu elemanlar durak
noktasına ışın olarak taşınırken resim düzlemini kestiği noktadan perspektif alanına taşınarak
derinlik boyutundaki konumları tespit edilir. Genişlik boyutu yatay ölçü çizgisinden,
yükseklik boyutu da dikey ölçü çizgisinden işaretlendikten sonra göz noktasına taşınan
çizgilerle oda elemanlarının perspektifi çıkarılır.

Şekil 5.5: Işınlar metodu ile oda elemanlarının bulunması

59
Şekil 5.6: Işınlar metodu ile oda elemanlarının bulunması
Oda içerisinde bulunan eşyaların, perspektif çiziminde de işlem sırasına göre önce
plan üzerinden durak noktasına, resim düzlemini kestiği noktadan da perspektif alanına
taşıma işlemi yapılır. Donatı elemanlarının genişlik ve yüksekliği cephenin en ön kısmında
bulunan ölçü çizgilerinden çıkartılır.

Bazı durumlarda oda içerisindeki donanımların daha iyi görülebilmesi için odanın
planı resim düzlemine göre 45 derece veya 60 derece eğik tutulur. Böylece plan resim
düzleminin arkasında köşe oluşturur. Bu tür perspektif çizimlerinde tek kaçış noktası olmaz.
Odanın duruş açısına göre iki tane firar (kaçış) noktası oluşur. Merkezi perspektiften farklı
olarak ışınlar bu iki firar noktasında toplanır. Bu tür perspektiflere köşe perspektifi veya çift
firarlı perspektif denilir.

Çift firarlı perspektifte çizime merkezi perspektifte olduğu gibi plandan başlanır. Daha
sonra esas ışın ve durak noktası belirlenir. Durak noktası oda genişliğinin resim düzlemine
temas eden miktarı veya bunun 1,5 katı mesafede ve esas ışının üzerinde alınır. Bu aşamadan
sonra durak noktasından resim düzlemini kesinceye kadar ve planın yerleştirilme açısıyla
aynı olan çizgiler çizilir. Bu çizgilerin resim düzlemini kestiği noktadan ufuk doğrusuna
kadar dik olarak indirilen çizgilerle kaçış noktaları (firar) bulunur. Bu noktalar F1 ve F2
olarak adlandırılır. Yer ve tavan doğruları da çizildikten sonra plan üzerinden oda genişliği
taşınarak perspektif alanının çizimine başlanır. Köşelerden firar noktalarına taşınan ışınlar ile
oda köşesi ortaya çıkarılır.

60
Şekil 5.7: Odanın 450 ve 300 olarak resim düzlemi üzerine yerleştirilmesi
Oda içerisinde bulunan yapı elemanlarının veya donanım elemanlarının
perspektiflerinin çizimine de plan üzerinden durak noktasına, çizilecek elemanların kenar
çizgilerinden ışınlar taşınması ile başlanır. Bu ışınların resim düzlemini kestiği noktadan
perspektif alanına indirilen çizgiler ile oda elemanlarının konumu çıkarılır. Yükseklik ve
genişlik ölçüleri yatay ve dikey ölçü çizgilerinden alınır. Merkezî perspektiften farkı ise
perspektif alanında oda elemanlarına ait kenar çizgilerinin göz noktasına değil firar
noktalarına taşınmasıdır.

Şekil 5.8: Odanın köşe perspektif çiziminde firar noktalarının bulunması

61
Şekil 5.11: Odanın köşe perspektif çiziminde oda elemanlarının bulunması
Şekil 5.12’de köşe perspektifi verilen odaya ait çizim şablonu verilmiştir. Bu şablon
üzerinde 10 cm’ lik ölçüyü ifade eden kareler bulunmaktadır. Bu karelerin oluşturulmasında
F1 ve F2 kaçış noktaları kullanılır.

Şablon üzerinde herhangi bir noktaya, herhangi bir konumda yerleştirilen mobilya
veya oda elemanının ölçüleri de bu kareler kullanılarak tespit edilir. Mobilyaya ait kenar
çizgileri de F1 ve F2 kaçış noktalarına taşınır. Kaçış noktaları kullanılmadan doğrudan
kareler kullanılarak da işlem yapılabilir.

Şekil 5.12: Köşe perspektifi çizim şablonu

62
5.1.3. Çizimde Dikkat Edilecek Hususlar

Ø Perspektif çizimine öncelikle plan çizimi ile başlanmalıdır. Plan üzerinde kapı,
pencere, tavan kaplaması ve yer kaplaması gibi ayrıntılar çizilmelidir.

Ø Çizim merkezî perspektif olarak yapılacaksa oda düz, köşe perspektifi olarak
yapılacaksa 45 derece veya bir tarafı 30 diğer tarafı 60 derece olarak çizilmeli
ve resim düzlemi plana bitişik olarak yerleştirilmelidir.

Ø Durak noktası mekânlarda oda genişliği kadar alınmalıdır. Esas ışın odanın
ortasından veya köşe perspektifinde köşe hizasından geçirilebilir.

Ø Yükseklik ölçüleri cephe görünüşlerden alınmalıdır. Oda elemanlarının çizimine


arkada kalacak olanlardan başlanmalı, gerçekte olduğu gibi taban, duvar ve
tavan çizimleri ile devam edilmelidir.

Ø Çizimler öncelikle ince çizgilerle yapılmalı, bütün çizin tamamlandıktan sonra


gerekli kısımlar kalınlaştırılmalıdır. Perspektifin daha gerçekçi olması için
gölgelendirme, desenleme ve renklendirme de düşünülebilir.

Ø Plan hangi ölçekte çizilmişse perspektif de aynı ölçekte olacağından, ufuk


doğrusu yüksekliği, eşya boyutları ve donanımların ölçülerine dikkat
edilmelidir.

Ø Ufuk doğusu yer çizgisinden 160 cm olarak alınmalıdır. Merkezî perspektifte


bulunan noktaların isimlendirilmemesi, karışıklığa sebep olabilir. Bu nedenle
göz noktası, durak noktası, yer, tavan ve ufuk doğruları ile resim düzlemi
açıklandığı şekilde harflerle isimlendirilmelidir.

Ø Oda üzerinde derinliğe ait unsurları bulmak için, plan üzerinden durak
noktasına ışın gönderilirken perspektif çizim alanında çok sayıda çizgi oluşur.
Bu durum çizimi karmaşık hâle getirir ve zorlaştırır. Bunun önüne geçebilmek
için ışınları durak noktasına yönlendirip resim düzlemini kestiği yerden sonrası
çizilmeyebilir.

Ø Kapı, pencere gibi doğrama elemanlarının oda içerisinde perspektif


görünüşlerinin doğru olarak çıkabilmesi için yan tarafa aynı ölçekte ön
görünüşünün bir kısmı veya tamamının çizilmesi uygun olacaktır. Ayrıntılar ve
ölçüler buradan taşınarak bulunabilir.

Ø Bilgisayar ortamında yapılan çizimlerde durak noktasına gönderilen ışınlar ile


göz noktasına gönderilen ışınların karışmaması için farklı çizgi renkleri
kullanılabilir.

63
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ

Mekânların ölçekli planlarını kullanarak merkezî perspektif çizimlerini yapınız.

İşlem Basamakları Öneriler


Ø Odanın 1/20 ölçekli planını çiziniz.

Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

Ø Planın üzerine sırasıyla, resim düzlemini, esas ışını,


durak noktasını, yer düzlemini, ufuk doğrusunu, tavan
doğrusunu, göz noktasını çiziniz.
Ø Resim düzlemini
odanın bir kenarına
teğet olarak çiziniz.
Ø Esas ışını odanın
ortasından alınız.
Ø Durak noktasının
uzaklığını oda genişliği
kadar alınız.
Ø Ufuk doğrusunu 160
cm (1/20 ölçekte 8 cm )
olarak alınız.
Ø Odanın tavan
yüksekliğini 270 cm
olarak alınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

64
Ø Odanın genişliğini ve derinliğini bulunuz.

Ø Plan üzerindeki oda


duvar kalınlıklarını yer
çizgisine kadar
taşıyınız.
Ø Yer ve tavan çizgisi ile
kesişen köşeleri göz
noktasına taşıyınız.
Ø Plan üzerinde odanın
arka köşesini durak
noktasına taşıyınız.
Resim düzlemini kestiği
yerden yer düzlemine
doğru taşıyarak oda
derinliğini bulunuz.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

Ø Kapının perspektif çizimini yapınız.

Ø Kapı yüksekliğini 200


cm (1/20 ölçekte 10
cm) olarak alınız.
Ø Kapının duvar
üzerindeki konumunu
bulmak için plandan
durak noktasına taşıyıp,
resim düzlemini kestiği
yerden yer çizgisine
taşıyınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

65
Ø Pencerenin perspektif çizimini yapınız.

Ø Parapet yüksekliğini 80
cm, pencere
yüksekliğini 150 cm
olarak alınız.
Ø Pencerenin duvar
üzerindeki konumunu
plan üzerinden bulunuz.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

66
Ø Yer kaplamasının perspektifini çiziniz.

Ø Ahşap yer döşemesinde


7 cm genişliğinde ve
200 cm uzunluğunda
kaplama elemanları
kullanılacaktır.
Ø Boy ekleme noktaları
şaşırtmalı olarak
çizilecektir.
Ø Kenarda süpürgelik
kullanılacağından
çizimde dikkate
alınacaktır.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

67
Ø Tavan kaplamalarının perspektifini çiziniz.

Ø Bölümlemeyi önceden
çizdiğiniz tavan planına
uygun olarak yapınız.
Ø Belirli aralıklarla
aydınlatma elemanlarını
çiziniz.
Ø Desenleme yapınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

68
Ø Duvar kaplamalarının perspektifini çiziniz.

Ø Duvar kaplama
elemanlarının ölçüsünü
plan üzerinden
taşıyarak bulunuz.
Ø Üstte pervaz, altta
süpürgelik çizimini
unutmayınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

69
Ø Bölme çizimi
yapılacaksa plan
üzerinde de
çizilmelidir.
Ø Cephe çizimlerindeki
Ø Gerekiyorsa oda içerisinde bölmenin perspektifini
görünüşlere uygun
çiziniz.
olmalıdır.
Ø Çizgi kalınlıklarına
dikkat ediniz.
Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.
Ø Çizgi kalınlıklarına
Ø Perspektif resmi kalınlaştırınız, desenleyiniz ve dikkat ediniz.
renklendiriniz. Ø Temiz ve itinalı
çalışınız.

70
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

A. OBJEKTİF TESTLER (ÖLÇME SORULARI)

1. Odanın merkezî perspektifini çizerken durak noktasını ne kadar uzakta almalıyız?

A) İstediğimiz kadar mesafede B) Oda genişliğinin 2 katı mesafede


C) Oda genişliği kadar uzakta D) Yer ile tavan yüksekliği mesafesinde

2. Ufuk doğrusu yer çizgisinden 1/1 ölçekte ne kadar uzaklıkta çizilmelidir?

A) 8 cm B) 16 cm C) 80 cm D) 160 cm

3. Merkezi perspektif çiziminde ışınlar metodu kullanıldığında oda derinliği nasıl bulunur?

A) Planda odanın arkada kalan köşesi durak noktasına taşınır, resim düzlemini kestiği
yerden perspektif alanına indirilir.
B) Planda odanın arka köşesi göz noktasına taşınır, resim düzlemini kestiği yerden
perspektif alanına gönderilir.
C) Doğrudan perspektif alanına taşınır.
D) Odanın genişliği kadar işaretlenir.

4. Merkezî perspektifte göz noktasının (kaçış noktası) işaretlendiği yer neresidir?

A) Esas ışın ile yer doğrusunun kesiştiği nokta


B) Ufuk doğrusu ile esas ışının kesiştiği nokta
C) Esas ışın ile resim düzleminin kesiştiği nokta
D) Tavan yüksekliği ile esas ışının kesiştiği nokta

5. Merkezî perspektif olarak oda içerisinde pencere çizimi yaparken pencereye ait
yükseklik ölçüleri nasıl bulunur?

A) Çizim alanının yanına pencerenin uygun kotta ölçekli cephe çizimi yapılır, buradan
taşınır.
B) Pencere ile ilgili standart ölçüleri kullanırız.
C) Plan üzerinden taşıyarak buluruz.
D) Ölçüyü rast gele alırız.

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek


kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız konularla ilgili konuyu tekrarlayınız.
Başarılıysanız bir sonraki bölüme geçiniz.

71
B. UYGULAMALI TEST

Mekânların ölçekli planlarını kullanarak merkezî perspektif çizimlerini yapınız.


Yaptığınız uygulamayı aşağıdaki ölçütlere göre kontrol ediniz.

AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen davranışları kendinizle ilgili olarak değerlendirip “Evet


/ Hayır” seçeneklerinden sizin için uygun olanını işaretleyiniz.
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır
Resim kâğıdını resim masasına kuralına uygun olarak
1.
bağladınız mı?
2. Çizim alanı oluşturdunuz mu?
3. 1/20 ölçekli plan çizimi yaptınız mı?
Esas ışın, durak noktası, yer doğrusu, ufuk doğrusu, tavan
4. doğrusu ve göz noktasını çizerek perspektif çizim alanını
oluşturdunuz mu?
5. Oda derinliğini doğru olarak buldunuz mu?
Kapının cephe çizimini yapıp, oda içerisinde perspektifini
6.
çizebildiniz mi?
7. Pencerenin perspektif çizimini doğru olarak yapabildiniz mi?
8. Yer kaplamasının perspektifini çizebildiniz mi?
9. Tavan kaplamasının perspektifini doğru olarak yapabildiniz mi?
Duvar kaplamalarının perspektif çizimini doğru olarak
10.
yapabildiniz mi?
Yer kaplamaları ile duvar kaplamalarının birleşimine
11. süpürgelik, duvar kaplamaları ile tavan kaplamalarının
birleşimine pervaz çıtasını çizdiniz mi?
12. Çizim alanındaki desenlemeleri yaptınız mı?
13. Ana çizgileri kalınlaştırdınız mı?
14. Resmi uygun tonlarda renklendirdiniz mi?
15. Resimle ilgili açıklama ve diğer işaretlemeleri yaptınız mı?
16. Antedi doğru bir şekilde doldurdunuz mu?

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı kontrol ederek kendinizi değerlendiriniz, “Hayır” şeklinde


cevaplandırdığınız sorular için ilgili konuyu tekrarlayınız. Cevaplarınızın tamamı “Evet” ise
diğer öğrenme faaliyetine geçiniz.

72
MODÜL DEĞERLENDİRME
MODÜL DEĞERLENDİRME
Bu modülde kazandığınız davranışları aşağıdaki ölçütlere göre değerlendiriniz.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır


1. Yerleşim Planı Çizmek
Ölçekli plan çizimi yapabiliyor musunuz?
Plan üzerinde kapı, pencere çizimi yapabiliyor musunuz?
Plan üzerinde duvar kaplamalarını ve yer döşemelerini gösterebiliyor
musunuz?
Plan üzerinde eşyaları gösterebiliyor musunuz?
Yerleşim planını ölçülendirebiliyor musunuz?
Yerleşim planı üzerinde cepheleri gösterebiliyor musunuz?
2. Cephe Görünüşleri Çizmek
Belirtilen cephe yerlerine göre cephe çizimleri yapabiliyor musunuz?
Çizmiş olduğunuz cephe görünüşlerini ölçülendirebiliyor musunuz?
Cephe çizimleri üzerinde desenleme, tarama ve işaretlemeleri
yapabiliyor musunuz?
Tavan kaplamalarının cephe çizimini yapabiliyor musunuz?
Dış mekân ahşap yapılarının (kamelya, sundurma, çardak, bahçe
korkuluğu vb.) iç görünüşlerini çizebiliyor musunuz?
3. Kesit Çizmek
Cephe görünüşleri üzerinde kesit yerlerini gösterebiliyor musunuz?
Belirtilen kesit yerlerine göre kapının kesitlerini çizebiliyor musunuz?
Belirtilen kesit yerlerine göre pencerenin kesitlerini çizebiliyor
musunuz?
Belirtilen kesit yerlerine göre duvar kaplamalarının kesitlerini
çizebiliyor musunuz?
Belirtilen kesit yerlerine göre yer döşemelerinin kesitlerini çizebiliyor
musunuz?
Belirtilen kesit yerlerine göre tavan kaplamalarının kesitlerini
çizebiliyor musunuz?
Kesitler üzerinde malzeme ve gereçleri ifade edebiliyor musunuz?
Kesitler üzerinde konstrüksiyon uygulamalarını yapabiliyor musunuz?
Çizdiğiniz kesitler üzerindeki tarama ve işaretlemeleri yapabiliyor
musunuz?
4. Detay Çizmek
Cephe görünüşleri üzerinde detay yerlerini gösterebiliyor musunuz?
Belirtilen detay yerlerine göre kapının ölçekli detaylarını çizebiliyor
musunuz?
Belirtilen detay yerlerine göre pencerenin ölçekli detaylarını
çizebiliyor musunuz?
Belirtilen detay yerlerine göre duvar kaplamalarının, yer
döşemelerinin ve tavan kaplamalarının ölçekli detaylarını çizebiliyor
musunuz?

73
Detaylar üzerinde malzeme ve gereçleri ifade edebiliyor,
konstrüksiyon uygulamalarını yapabiliyor musunuz?
Detay çizimleri üzerinde gerekli desen, gölge, taramaları yapabiliyor
musunuz?
5. Perspektif Çizmek
Çizimin özelliğine göre uygun perspektif çeşidini tespit edebiliyor
musunuz?
Perspektif çizim alanını oluşturabiliyor musunuz?
Cephe görünüşlerine göre perspektif çizimi yapabiliyor, perspektif
üzerinde kapı, pencere, yer kaplaması, tavan kaplaması ve duvar
kaplaması çizimlerini yapabiliyor musunuz?
Perspektif üzerinde gerekli desenleme, gölgelendirme, tarama ve
renklendirme çalışmalarını yapabiliyor musunuz?
Perspektif çizimlerinde gerekli temizlik, düzen, çizgi kalınlıkları,
standart yazı ve antet doldurma gibi işlemleri yapabiliyor musunuz?

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı kontrol ederek kendinizi değerlendiriniz, “Hayır” şeklindeki


cevaplarınız için ilgili öğrenme faaliyetlerini tekrarlayınız. Cevaplarınızın tamamı “Evet” ise
bir sonraki modüle geçiniz.

74
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALİYETİ–1 CEVAP ANAHTARI

1. B
2. C
3. A
4. D
5. B
6. A
7. C

ÖĞRENME FAALİYETİ–2 CEVAP ANAHTARI

1. D
2. C
3. B
4. A
5. C

ÖĞRENME FAALİYETİ–3 CEVAP ANAHTARI

1. D
2. A
3. B
4. D
5. C

ÖĞRENME FAALİYETİ–4 CEVAP ANAHTARI

1. C
2. A
3. D
4. C
5. B

ÖĞRENME FAALİYETİ–5 CEVAP ANAHTARI

1. C
2. D
3. A
4. B
5. A

75
KAYNAKÇA

KAYNAKÇA
Ø TÜRK Ergün, Yayınlanmamış Ders Notları, Bursa, 2007.
Ø ŞANIVAR Nazım, İrfan ZORLU, Zafer IŞIK, İç mimari ve Dekorasyonda
Konstrüksiyon, Grafik Sanatlar Matbaacılık, İstanbul, 1982.
Ø IŞIK Zafer, Kemal YILDIRIM, Dekorasyonda İnce Yapı, Zirve Ofset Ltd.Şti.
Ankara, 2002.
Ø IŞIK Zafer, Perspektif, Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaası,
Ankara, 1995.
Ø www.ahsapdekor.com
Ø www.simpsondoor.com
Ø www.maurer.com.tr
Ø www.marvin.com
Ø www.tacirler.com
Ø www.demparparke.com.tr

76

You might also like