Professional Documents
Culture Documents
4. Sổ tay hệ thống cung cấp điện - hệ thống nạp điện xe ô tô
4. Sổ tay hệ thống cung cấp điện - hệ thống nạp điện xe ô tô
-1-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
· ¾c qui
§©y lµ nguån cung cÊp ®iÖn khi ®éng c¬ t¾t m¸y. Nã cung
cÊp ®iÖn cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ®Ó khëi ®éng ®éng c¬ hoÆc
khi m¸y ph¸t kh«ng ph¸t ®iÖn. Tuy nhiªn dßng ®iÖn t¹o ra
bëi m¸y ph¸t vµ ®îc n¹p cho ¾c qui ngay lËp tøc khi ®éng
c¬ b¾t ®Çu næ m¸y.
(5/12)
(6/12)
-2-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
(9/12)
-3-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
(11/12)
-4-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
(1/3)
(3) §Ó ph¸t ®iÖn ®îc hiÖu qu¶ h¬n, ngêi ta bè trÝ 3 cuén
d©y trong m¸y ph¸t nh h×nh vÏ.
(4) Mçi cuén d©y A, B vµ C ®îc bè trÝ c¸ch nhau 1200 vµ
®éc lËp víi nhau. Khi nam ch©m quay trong c¸c cuén
d©y sÏ t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu trong mçi cuén d©y.
H×nh vÏ díi ®©y cho thÊy mèi quan hÖ gi÷a 3 dßng ®iÖn
xoay chiÒu vµ nam ch©m dßng ®iÖn ®îc t¹o ë ®©y lµ dßng
®iÖn xoay chiÒu 3 pha. TÊt c¶ c¸c xe hiÖn ®¹i ngµy nay ®Òu
sö dông m¸y ph¸t xoay chiÒu 3 pha.
(2/3)
-5-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
-6-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
-7-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
3. æ bi tríc
4. Roto
5. Vßng bi sau
6. Khung sau
7. Gi¸ ®ì bé chØnh lu
8. Bé ®iÒu ¸p IC
9. Chæi than
10. Gi¸ ®ì chæi than
11. N¾p phÝa sau
(1/1)
-8-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
3. Stato
(1) Stato t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha b»ng c¸ch thay
®æi tõ th«ng sinh ra bëi r«to quay. Stato gåm cã lâi vµ
cuén d©y ®îc ®Æt trong khung phÝa tríc.
Gîi ý:
C¸ch cuèn d©y Stato
Cuén d©y Stato gåm cã 3 cÆp. §iÓm nèi 3 ®Çu cña c¸c cuén
d©y ®îc gäi lµ c¸c ®iÓm trung tÝnh.
(2) V× stato t¹o ra nhiÖt nhiÒu h¬n bÊt kú mét bé phËn nµo
kh¸c trong m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu, nªn ngêi ta sö
dông vá c¸ch nhiÖt ®Ó b¶o vÖ c¸c cuén d©y.
(2/5)
4. Bé chØnh lu
(1) Bé n¾n dßng thùc hiÖn chøc n¨ng chØnh lu ®Çy ®ñ toµn
bé chu kú ®Ó chuyÓn toµn bé dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha
®îc t¹o ra tõ c¸c cuén d©y stato thµnh dßng ®iÖn mét
chiÒu nhê 6 ®ièt hoÆc (8 ®ièt víi c¸c ®ièt ë ®iÓm trung
tÝnh)
(2) Bé chØnh lu gåm cã cùc (cùc ra), c¸nh t¶n nhiÖt, ®ièt vµ
gi¸ ®ì cã cÊu tróc 2 líp ®Ó c¶i thiÖn kh¶ n¨ng bøc x¹
nhiÖt ®ång thêi gióp cho kÝch thíc cña bé n¾n dßng nhá
l¹i.
Gîi ý:
NhiÖt ®é cña bé chØnh lu
§ièt ®îc sö dông ®Ó chØnh lu sÏ sinh nhiÖt khi cã dßng ®iÖn
®i qua. Tuy nhiªn v× c¸c phÇn tö cña ®ièt l¹i chÞu nhiÖt kÐm
(chÊt b¸n dÉn) nªn viÖc nung nãng ®ièt sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng
chØnh lu. V× vËy, cÇn ph¶i bè trÝ c¸c c¸nh t¶n nhiÖt ®Ó diÖn tÝch
to¶ nhiÖt ®îc t¨ng lªn tíi møc cã thÓ.
(3/5)
-9-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
-10-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
(2/12)
(3) Khi m¸y ph¸t ®ang ph¸t ®iÖn (®iÖn ¸p cao h¬n ®iÖn
¸p ®iÒu chØnh)
NÕu Tranzisto Tr1 tiÕp tôc më, ®iÖn ¸p ë cùc B t¨ng lªn.
Sau ®ã ®iÖn ¸p ë cùc S vît qu¸ ®iÖn ¸p ®iÒu chØnh, m¹ch
M.IC x¸c ®Þnh t×nh tr¹ng nµy vµ ®ãng Tranzisto Tr1. KÕt qu¶
lµ dßng kÝch tõ ë cuén d©y r«to gi¶m dÇn th«ng qua ®ièt §1
hÊp thô ®iÖn tõ ngîc vµ ®iÖn ¸p ë cùc B (®iÖn ¸p ®îc t¹o
ra) gi¶m xuèng. Sau ®ã nÕu ®iÖn ¸p ë cùc S gi¶m xuèng tíi
gi¸ trÞ ®iÒu chØnh th× m¹ch M.IC sÏ x¸c ®Þnh t×nh tr¹ng nµy
vµ më Tranzisto Tr1. Do ®ã dßng kÝch tõ cña cuén d©y r«to
t¨ng lªn vµ ®iÖn ¸p ë cùc B còng t¨ng lªn. Bé ®iÒu ¸p IC gi÷
cho ®iÖn ¸p ë cùc S (®iÖn ¸p ë cùc ¾c qui) æn ®Þnh (®iÖn ¸p
®iÒu chØnh) b»ng c¸ch lÆp ®i lÆp l¹i c¸c qu¸ tr×nh trªn.
(3/12)
-11-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
(7/12)
-12-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
tham kh¶o:
1. Ho¹t ®éng cña bé ®iÒu ¸p IC lo¹i nhËn biÕt m¸y ph¸t
VÒ c¬ b¶n ho¹t ®éng cña lo¹i nµy còng gièng nh lo¹i nhËn
biÕt ¾c qui nhng bé ®iÒu ¸p IC lo¹i nhËn biÕt m¸y ph¸t
kh«ng cã cùc S ®Ó x¸c ®Þnh ®iÖn ¾c qui. Nh vËy m¹ch
M.IC trùc tiÕp x¸c ®Þnh ®iÖn ¸p t¹o ra bëi m¸y ph¸t tõ cùc B
vµ ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®Ìn m¸y ph¸t còng nh ®iÒu chØnh
®Ìn b¸o n¹p.
(9/12)
2. Bé ®iÒu ¸p IC cã cùc M
(1) Vai trß cña cùc M
§èi víi xe cã bé phËn sëi ®iÖn PTC nÕu bé phËn sëi PTC
®îc sö dông ë tr¹ng th¸i kh«ng t¶i cña ®éng c¬ th× ®iÖn
n¨ng tiªu thô sÏ lín h¬n ®iÖn n¨ng do m¸y ph¸t t¹o ra. V× lý
do nµy ngêi ta trang bÞ thªm cùc M. Cùc M truyÒn t×nh
tr¹ng ph¸t ®iÖn cña m¸y ph¸t tíi ECU ®éng c¬ th«ng qua
tranzisto Tr3 ®îc l¾p ®ång bé víi tranzisto Tr1 ®Ó ®iÒu
khiÓn dßng kÝch tõ. ECU ®éng c¬ ®iÒu khiÓn chÕ ®é kh«ng
t¶i cña ®éng c¬ vµ bé phËn sëi ®iÖn PTC theo tÝn hiÖu
®îc truyÒn tõ cùc M
* Bé phËn sëi ®iÖn PTC:
Bé phËn sëi nµy ®îc dïng ®Ó h©m nãng níc lµm m¸t
®éng c¬ khi hiÖu suÊt sëi kh«ng ®ñ (®Æt trong lâi sëi)
(2) Ho¹t ®éng
V× tranzisto Tr3 ®îc nèi ®ång bé víi tranzisto Tr1 nªn khi
Tr1 më th× Tr3 còng më. Cùc M sÏ ph¸t ra tÝn hiÖu thay ®æi
díi d¹ng xung.
(10/12)
-13-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
(11/12)
(12/12)
-14-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
-15-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
(1/1)
-16-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
-17-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
Bài tập
Hãy sử dụng các bài tập này để kiểm tra mức hiểu biết của bạn về các tài liệu trong chương này. Sau khi trả lời
mỗi bài tập, bạn có thể dùng nút tham khảo để kiểm tra các trang liên quan đến câu hỏi về câu hỏi đó. Khi các bạn
có câu trả lời đúng, hãy trở về văn bản để duyệt lại tài liệu và tìm câu trả lời đúng. Khi đã trả lời đúng mọi câu hỏi,
bạn có thể chuyển sang chương tiếp theo.
-18-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
Câu hỏi- 1
Đối với mỗi chi tiết tạo nên hệ thống nạp sau đây (từ 1 tới 4) hãy chọn mô tả đúng về chức năng của chúng (từ a tới d).
Bộ điều áp Ắc qui
1. 2.
a) Khi động cơ đang nổ, thiết bị này tạo ra dòng điện đủ cho sự hoạt động của thiết bị điện trên xe và nạp điện cho ắc qui.
c) Thiết bị này điều chỉnh điện áp ra làm cho nó ổn định ngay cả khi tốc độ máy phát thay đổi hoặc khi cường độ dòng điện
trong mạch thay đổi.
d) Thiết bị này là nguồn điện khi động cơ tắt máy và nó cấp điện cho các thiết bị điện để khởi động động cơ hoặc khi máy
phát không phát điện.
Trả lời: 1. 2. 3. 4.
Câu hỏi- 2
Bảng dưới đây chỉ ra chức năng điều chỉnh máy phát. Hãy hoàn thành bảng này bằng cách chọn các từ phù hợp và điền vào
chỗ trống (từ 1 tới 4) trong nhóm từ dưới đây.
a) Tăng lên (sẽ cao hơn) b) Giảm xuống (sẽ thấp hơn) c) Không đổi
Trả lời: 1. 2. 3. 4.
-19-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
Câu hỏi- 3
Các câu sau đây liên quan đến sự thay đổi dòng kích từ và dòng điện/điện áp ra của máy phát trong điều kiện nêu ra dưới đây.
Hãy chọn câu đúng.
Khi tốc độ không tải của động cơ là 600 vòng/phút và khi đèn pha, bộ phận sưởi, bộ sấy kính và gạt nước cùng được bật lên.
Dòng kích từ và dòng điện ra tăng tới giá trị cực đại nhưng điện áp ra giảm xuống.
1.
Câu hỏi- 4
Đối với mỗi chi tiết chính của máy phát sau đây (từ 1 tới 4). Hãy chọn sự mô tả đúng về chức năng của chúng (từ a tới d).
Rôto Bộ điều áp IC
1. 2.
a) Chi tiết này cho dòng điện đi vào cuộn dây rôto để tạo ra từ trường.
b) Chi tiết này được sử dụng để nắn dòng điện xoay chiều 3 pha thành dòng điện một chiều.
c) Bộ phận này là thiết bị để điều chỉnh ổn định điện áp do máy phát tạo ra.
d) Chi tiết này là nam châm điện quay trong cuộn dây Stato.
Trả lời: 1. 2. 3. 4.
-20-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p
Câu hỏi- 5
Liên quan đến sự hoạt động của bộ điều áp IC, tình trạng của tranzisto1, tranzisto2 và đèn báo nạp đang ở trong điều kiện nào
sau đây? Hãy hoàn thành bảng dưới đây bằng cách chọn các từ phù hợp và điền vào chỗ trống (từ 1 tới 4) từ các nhóm từ đã
cho.
Trả lời: 1. 2. 3. 4.
Câu hỏi- 6
Khi những sự cố được mô tả dưới đây xảy ra đối với bộ điều áp IC thì điện áp tạo ra được điều khiển như thế nào? Hãy hoàn
thành đoạn văn dưới đây bằng cách điền vào chỗ trống (từ 1 tới 4) bằng cách chọn từ phù hợp từ nhóm từ đã cho dưới đây.
Khi máy phát quay, nếu cực B bị ngắt thì việc nạp điện của ắc qui không thực hiện được và điện áp ắc qui dần dần giảm
xuống. Khi điện áp ở (1) giảm xuống, bộ điều áp IC tăng (2) để tăng cường độ dòng điện. Kết quả là điện áp ở cực B tăng lên.
Tuy nhiên mạch M.IC điều chỉnh (2) sao cho điện áp ở cực B không vượt quá 20 V để bảo vệ máy phát và bộ điều áp IC. Khi
điện áp ở (1) thấp (khoảng giữa 11 V và 13 V) thì mạch M.IC sẽ điều chỉnh để ắc qui không được nạp. Sau đó nó bật (3) để
(4) đèn báo nạp và điều chỉnh (2) sao cho điện áp ở cực B đồng thời giảm xuống để bảo vệ máy phát và bộ điều áp IC.
a) Tr1 b) Bật ON c) Dòng kích từ d) dòng điện ra e) Tr2 f) Tắt OFF g) Cực S h) Cực B i) Cực P
Trả lời: 1. 2. 3. 4.
-21-