You are on page 1of 36
MANUAL DE MONTAGEM DO TRANSGLOBAL SHORT WAVE RECEIVER MKE -90 TRANSGLOBAL SHORT WAVE RECEIVER SM-33 SM 14 Mun firs Bizreonica Lroa MANUAL DE INSTRUCOES PARA MONTAGEM KIT MKE-90 RADIO RECEPTOR TRANSISTORIZADO DE 4 FAIXAS INDICE GERAL Apresentacao ......cccccceecececeeueeseeteueeaeesensetens 3 Caracteristicas Técnicas ......... beeen nent eee neeeeeee es 5 Principio de Funcionamento de um Radio-receptor Superheterodino ........+.seeeee bee e teen tence ee eeeeeenees » 6 Descricgdo do Circuito .....seee cece eee ee cece te eee eneennees 8 Relacdo do Material . 9 Identificagdo dos Componentes ........ceccceeeeereeeeeeeeee i Técnicas de Soldagem ........seeeeeee cede eee e eect eet ereeeee 13 Instrugées para Montagem Passo a Passo ....... ce cee eee W7 Instrugdes para Calibracao vovuseeteterstssaeaeaeeeesenees 30 Aplicagoes Diversas ......... een nce e nates neneenneeseneeees 33 OBSERVAGAO IMPORTANTE: Recomendamos que voce leia todo este manual, antes de comegar a montagem do seu receptor. Desta forma vocé iré adquirir uma visdo global da tarefa‘que realizara, evi tando futuras dificuldades. Minny Kurs Biz bi JAULTI NN ITS SLETRONICA TOA RUA CAPITKO SALOMAO, N° 49 - C.E.R 01034 — SAO PAULO - SP CAIXA POSTAL 30.142 KIT MKE_.: 90 TRANSGLOBAL SHORT WAVE RECEIVER MANUAL SM: 33 APRESENTAGAO 0 Kit MKE-90 contém todas as pecas e componentes necessarios para a montagem de um moderno radio-receptor transistorizado de AM, do tipo superheterodino, abrangendo quatro faixas: uma de ondas me diasetrés de ondas curtas, sendo estas Ultimas faixas ampliadas, o que facilita em muito a sintonia das estagdes. 0 emprego de um circuito superheterodino na parte de RF propor ciona ao receptor alta sensibilidade e alta seletividade, tanto na faixa de ondas médias como nas faixas de ondas curtas, Ao projetarmos o kit MKE-90 optamos pela utilizacao de um mono bloco no estagio de RF. Trata-se de um pequeno chassi metalico onde jaestaomontadas as bobinas e os diversos capacitores que fazem par te dos circuitos de sintonia_e do oscilador local; esse conjunto ja @ pré-calibrado na propria fabrica. Com isso evitam-se os possiveis enganos de ligacGes que normalmente ocorrem na montagem dessa etapa do radio-receptor, e 0s consequentes aborrecimentos pelo nao funcio namento do aparelho. Na faixa de ondas médias podem ser ouvidas as diversas estacoes de radiodifusao, ("Broadcasting") que operam de 525 até 1650 KHz. As faixas de ondas curtas permitem sintonizarem-se estagdes extrangei ras de radiodifusao, estagdes de radioamadores (em 80 metros: de 3. MULTI KITS ELETRONICA PAGINA 4 KIT _MKE-90 a 3,8 MHz), estacdes comerciais, etc. 0 emprego de um amplificador com razoavel ganho, na parte de audio, confere ao presente aparelho muitas outras aplicagoes. Entre elas podemos citar a utilizagdo como intercomunicador, como pesquiza dor de sinais (Signal Tracing) que & um instrumento muito Util na bancada de servigo, como ampit fitador para toca-discos, etc. 0 receptor pode ser _alimentado por quatro piJhas comuns (do ti po usado em lanterna de mao), ou por uma fonte de alimentagao ct ("eliminador de pilhas") conectada a qualquer tomada de corrente de uma residéncia (110V ou 220V, conforme o caso). Enfim, a montagem do presente receptor, além de constituir-se num_eficiente treinamento pratico no campo da Eletronica, proporcio nara ao seu possuidor um Otimo meio para praticar o interessante e « difundido "hobby" que @ a AUDICAO DE ONDAS CURTAS (short wave liste ning). ATENGAO: 0 kit MKE-90 @ fornecido sem as pilhas, pois elas poderiam ser danificadas durante o transporte, ou mesmo ficar descarregadas devido a um tempo de armazenagem muito longo; como essas pilhas sao do tipo comum, elas podem ser adquiridas facilmente. Por outro lado, no caso do receptor ficar fora de uso durante muito tempo, recomendamos que as pilhas sejam retiradas do respecti vo suporte, a fim de evitar maiores danos ao aparelho. Jee Seek tok * Ww MULTI KITS ELETRONICA KIT _MKE-90 PAGINA 5 CARACTERISTICAS TECNICAS - Quatro faixas de onda: Ondas médias: de 525 kHz a 1650 kHz Ondas tropicais: de 3,1 MHz a 3,9 MHz Faixa de 31 metros: de 9,4 MHz a 10,0 MHz Faixa de 25 metros: de 11,2 MHz a 12,4 MHz Ondas curtas: (faixas ampliadas) ' Chassi: placa de fiacao impressa, com todas as indicagdes para co locagao dos componentes. a Semi condutores: 7 transistores de silicio 2 diodos de germanio (contato de ponta) 1 diodo de silicio Alto-falante interno de 3", com ima permanente, 82/500 mW - Jaque para fone de ouvido no painel frontal; ao se conectar o plu gue do fone, automaticamente desliga-se o falante interno. No ja que mencionado também pode ser ligada uma pequena caixa acustica ou a entrada de um gravador. - Jaque paratoca-fitas, pick-up, etc., no painel frontal, que permi te utilizar apenas o estagio de audio do receptor para amplificar um sinal externo. 1 Tensao de alimentagao: 6V, fornecidos por quatro pilhas médias de 1,5 V cada. Consumo: 30 mA (com volume moderado); 120 mA com maximo volume. Poténcia de saida do estagio de audio: 450 mW daque para adaptacao de uma fonte de CC ("eliminadonr de pithas”), na tampa traseira. Quando se introduz o plugue da fonte de alimen tacao, as pilhas internas sao automaticamente desligadas do circui Tomada para antena externa, na tampa traseira. Controles no painel frontal: liga-desliga/controle de volume, con trole_de tonalidade, controle de sintonia e chave de ondas para co mutagao de faixas. Caixa de plastico preto com painel frontal metalico (contendo os dizeres para os diversos controles) e tampa traseira. Largura: 230 mm Dimensdes:| Altura : 120 mm Profundidade: 97 mm PAGINA 6 MULTI KITS ELETRONICA KIT MKE-90 PRINCIPIO DE FUNCIONAMENTO DE UM RADIO-RECEPTOR SUPERHETERODINO A seguir descreveremos resumidamente oprincipio de funcionamen to de um receptor de radio do tipo superheterodino, para AM. 0 seu diagrama em blocos esta ilustrad> na figura 1 ANTENA 895 Kis Jcmcurro oe | oe os S| sheromo] —ofare Lal econ | of rr tel OSCILAOOR Local FONTE DE ALIMENTAGAO FIGURA 1 DIAGRAMA EM BLOCOS SIMPLIFICADO DE UM RADIO-RECEPTOR SUPERHETERODINO PARA AM Os sinais captados pela "antena” do receptor sao sinais de RF modulados em amplitude, isto é, a amplitude dos mesmos varia de acor do com as informagdes (sinais de AF) transmitidas pela emissora, en quanto que sua frequencia permanece constante. Dentre os diversos sinais de RF que chegam até a antena, o "cin cuito de sintonia" tem por finalidade selecionar apenas um deles een caminha-lo ao estagio "misturadon". Ao mesmo tempo, 0 "oscilador Local" gera um sinal de RF cuja frequéncia esta 455 kHz acima da frequéncia dosinal captado pela "an tena" e selecionado pelo circuito de "sintonia”. No estagio "misturadon" realiza-se um"batimento” entre o ginal da emissora sintonizada e o sina? gerado pelo "osciladon Local". mo_resultado, na_saida do "m Dy RESISTOR cIRCUTO IMPRESSO KIT _MKE-90 FIGURA 8 SOLDAGEM DOS TERMINAIS Em seguida a cada soldagem, o excesso dos terminais e das pontas dos cabinhos devem ser cortados rente ao ponto em que foi feita a solda, com alicate de curte. Os terminais dos transistores nao devem ser cortados. TERMINAL CORTADO iol vA RESISTOR CIRCUITO FIGURA 9 © EXCESSO DOS TERMINAIS DEVEM SER CORTADOS APOS CADA SOLDAGEM MULTI KITS ELETRONICA KIT_MKE-90 PAGINA 17 INSTRUGOES PARA MONTAGEM PASSO A PASSO 1 - InTRODUGAO A montagem do receptortsera dividida em trés etapas, a saber: - Estagio de audio-frequéncia (AF) - Estagio de radio-frequéncia (RE) - Painel frontal e tampa traseira A localizagao de cada componente esta indicada sobre a face nao cobreada do painel de circuito impresso, através dos numeros mencio nados no diagrama esquematico (figura 2) e na lista de material (por exemplo, R2, C3, etc.). Em seguida numeramos os diversos "passos” que voce devera se guir durante a montagem do receptor. Apds executar cada passo, cola que um "xis" entre os parenteses, assim: (X); isto facilttara bastan te © seu controle durante a montagem, além de permitir que voce a in terrompa em qualquer momento, pois, quando puder continua-la, vocé sabera qual foi o Ultimo passo executado. 2 - MONTAGEM DO ESTAGIO DE AF t) 1 - Coloque o resistor RI (3302) nos respectivos orificios, so bre a placa de circuito impresso (lado nao cobreado), ,solde os seus terminais e retire o excesso com um alicate de cor te. 0 resistor Rl € identificado por seus anéis coloridos (laranja, laranja, marrom), como indicado na lista de mate riais. (>) 2 - Seguindo as instrugdes dadas no passo n? 1, monte e solde, um de cada vez, os resistores R2, R3, R4, R5, R6, R7, RB, R9 eR13, identificando-os corretamente pelos aneis colori dos. % $4 3 - Coloque o capacitor ceramico C2 150M. nos respec tivos orificios, sobre a placa de circuito impresso, e sol de os seus terminais. (y)_ 4 - Segundo as instrugdes dadas no passo n? 3, monte e solde, um de cada vez, 0S capacitores ceramicos (6 e C7. () 5- Monte e solde, um de cada vez, os capacitores eletroliticos » €3, C4, C5, C8 e C23. Dé especial atencgao a POLARIDADE Gesses capacitores (Veja figura 3), fazendo com que o termi nal negativo e o terminal positivo (- e +) coincidam com as indicagdes do circuito impresso. PAGINA cy 6 ) 7 «) 8 i () 10 ()u MULTI KITS ELETRONICA 18 KIT _MKE-90 Coloque o diodo D1 (BA315) nos respectivos orificios, de mo do que o seu corpo fique a uma distancia de aproximadamente 10 mm a placa de fenolite. Solde os seus terminais o mais rapido possivel, para evitar um aquecimento excessivo. 0 po sicionamento correto de P1é@ aquele em que o "anee Laranja”, existente numa de suas extremidades, coincide com a indica gao na placa de circuito impresso. - Baseando-se na figura 4A para aidentificagao dos terminais, monte e solde o transistor TR-7 (BC338). Utilize o compri mento total dos seus terminais, de modo que o corpo do tran sistor fique o mais afastado possivel do circuito impresso, A soldagem deve ser bem rapida, para evitar um aquecimento excessivo do componente. Seguindo as instrugdes dadas no passo n9 7, monte e solde, um de cada vez, os transistores TR-2, TR-3 e TR-4. - Monte _em seu respectivo orificio o potencidmetro R11 (1Ok2, logaritmico, com chave). A_montagem deve ser executada de tal modo que a lingueta metalica do potenciOmetro encaixe no orificio existente na placa de fenolite. A sua fixacao devera ser feita com a arruela dentada e a porca que o acon panham, as quais deverao ficar "do Lado cobreado da placa de fenokite”. - Monte em seu respectivo orificio o potenciometro R10 (10k%, linear, sem chave), fixando-o 4 placa de fenolite conforme foi explicado no item n9 9. Solde um pedago de fio nu entre cada um dos terminais dos potenciometros (Ril, R20) e os correspondentes orificios na placa de fenolite (1, 2, 3, 4, 5 e 6). Para maiores deta thes, veja a figura 10. FIGURA 10 LIGAGAO DOS TERMINAIS DE R11 E R10 em KIT MKE-90 MULTI KITS ELETRONICA PAGINA 19 () 12 - Solde um pedago de cabinho vermelho, com 6 cm de comprimen to, entre o terminal "A" do interruptor de R11 e o oriftcid do circuito impresso marcado com +6V (veja detalhes na figu ra 10). 8 3 - TESTE DO ESTAGIO DE AF a Uma vez concluida a montagem do estagio_ de audio-frequencia, ja estamos em condicoes de testa-lo. Antes, porém, verifique o seguin te: {) 1 - Veja se todas as ligacgdes foram feitas corretamente. Nesta conferéncia vocé podera utilizar o diagrama chapeado da fi gura 11 (ma folha anexa). Lembre-se de que 90%dos defeitos, verificados depois da montagem de qualquer aparelho eletro ‘ nico, sao causados por ligacdes erradas ou soldas frias. () 2 - Veja se nao ha pingos de solda ocasionando curtos-circuitos entre filetes de cobre adjacentes/ na placa de circuito im presso. Caso esteja tudo em ordem, faca o seguinte: (.) 3 -- Corte um pedacgo de cabinho preto, com 25 cm de comprimento, e solde uma de suas pontas ao terminal de saida correspon dente a massa. Este terminal esta proximo ao capacitor C1, e @ identificado pelo simbolo: + » No circuito impresso. (_) 4 - Corte um pedago de cabinho amarelo, com 25 cm de )comprimen to, e solde uma de suas pontas ao terminal de saida corres pondente ao alto-falante. Este terminal também esta prox imo ao capacitor Cl, e€ identificado pela inscricao FTE, ‘no cir cuito impresso. (.) 5 Torga juntos, de modo a/obter um conjunto homogéneo, os ca binhos preto e amarelo/ligados nos passos anteriores. () 6 ~- Solde a ponta livre do cabinho preto a um dos terminais do alto-falante. ~ ' Solde a ponta livre do cabinho amarelo ao outro terminal do alto-falante, () 8 - Solde o fio preto, do suporte plastico das pilhas, ao orifT cio marcado com -6V no circuito impresso. (.) 9 - Solde o fio vermelho, dosuporte plastico das pilhas, ao ter minal "8" do interruptor de R11. ({ ) 10 - Coloque quatro pilhas médias, de 1,5 V cada, no respectivo suporte plastico, respeitando a polaridade (+ e -) indicada no fundo do suporte. MULTI KITS ELETRONICA PAGINA 20 KIT MKE-90 OBSERVAGAO IMPORTANTE: Durante oteste do estagio de AF, evite curto- circuitar os terminais de saida (cabinhos que vao ligados ao falan te), para nao danificar os transistores TR-1 e TR-2. () 11 - Ligue o interruptor de R11, deixando o eixo do potencidme tro mais ou menos na métade do seu curso. (_) 12 - Encoste a ponta de prova de um injetor_de sinais no termi nal nQ 1 de R11; um sina] audivel devera ser reproduzido pe lo alto-falante, caso tudo esteja em ordem. Girando-se o ei xo de R11 mais para a direita, tanto maior sera o "volume" do sinal reproduzido. Se nao for ouvido nenhum sinal no alto-falante, ou se os tran sistores de saida (TR-1, TR-2) apresentarem um aquecimento excessi vo, isto nos indica que ha algum problema no amplificador de AF. Nes te caso, desligue imediatamente a alimentacao (interruptor de R11) e faca uma revisao cuidadosa em todas as ligacoes, principalmente naque las que se relacionam com os transistores (TR-1, TR-2, TR-3 e TR-4), com 0 diodo (D-1), e com a polaridade dos capacitores eletroliticos. Lembre-se que sera initil prosseguir a montagem do aparelho, caso o amplificador de AF nao tenha funcionado a contento, pois, no final, o receptor certamente também nao ira funcionar. Caso oteste do amplificador de AF tenha sido satisfatorio, des faca as ligacdes indicados nos passos NOs 6, 7, 8 e 9. Guarde o mate rial usado no teste (alto-falante, cabinhos, pilhas, etc.), pois 0 mesmo sera utilizado mais adiante. Em seguida comece a montagem do estagio de RF, 4 = MONTAGEM DO ESTAGIO DE RF (.) 1- De acordo com as instrucgdes anteriores, monte e solde, um de cadavez, os resistores R12, R14, R15, R16, R17, R18, R19, R20, R21 e R22. {.) 2- Monte e solde, um de cada vez, os capacitores ceramicos C9, C10, C12, C13, C15, C17, C18, C20, C21 e C22. () 3- Monte e solde, um de cada vez, os capacitores "stiroglex” cll, C14 e C19. (.) 4 - Monte e solde o capacitor eletrolitico C16, dando especial atengao @ polaridade dos seus terminais (+ e -). (.) 5 - Monte e solde, um de cada vez, os diodos D2 e D3; 0 posicio namento correto @ aquele em que o “aneg preto", gravado nu ma das extremidades do corpo desses dtgdaeg coincide com a KIT_MKE-90 MULTI KITS ELETRONICA PAGINA 21 indicagao que ha na placa de circuito impresso. 0 corpo des ses diodos deve ficar a uma distancia aproximada de 10 mm do circuito impresso. Asoldagem dos seus terminais deve ser bem rapida, para evitar um aquecimento excessivo. Baseando-se na figure 4B para identificagéo dos terminais, monte e solde, um de cada vez, os transistores TR-5, TR-6 e TR-7; utilize o comprimento total de seus terminais, de mo do que o corpo desses transistores fique omais afastado pos sivel da placa de fenolite. A soldagem daqueles terminais também deve ser feita bem rapida. Monte e solde, unde cada vez, os transformadores de_frequén cia intermediaria TFI-1, TFI-2 e TFI-3. Ao posiciona-\os so bre a placa de fenolite, cuide para que a "pinta colorida”, que ha no topo da caneca metalica de cada transformador, coincida com a pinta gravada na placa de circuito impresso. Monte o monobloco sobre a face nao cobreada do circuito im presso, de modo que o eixo da chave de onda fique no mesmo lado onde estao os eixos dos potencidmetros R10 e R11. A fi xacao do monobloco deve ser executada com a arruela dentada @ a porca que _o acompanham, do mesmo modo como foi feito pa ra os potenciometros. 0 posicionamento do monobloco deve ser de tal modo que a lingueta metalica da chave de onda en caixe noseu respectivo orificio que hano circuito impresso. Ligue os cabinhos vende, azut e preto, que saem do monoblo co, os respectivas orificios do circuito impresso: C, E, B. Solde um pedago de fio nu entre o terminal n? 4 e o lado es querdo do terminal n9 2 do monobloco, conforme mostra afigu ra 12. E2———capinno veroe (¢) F3! casino. ananezo (@) (@ 3*——crsnno verve (40 car vanidvet cv2) ‘cagiNHO AZUL (2) Exo DA (CHAVE OE ONDA © oor a ene seep L

You might also like