ucułowaty

niebieskooki chłopiec stał przed zamkniętą furtką, ściskając

w rączce lekko wymiętą kopertę. Piegowaty i nieco zadarty nosek miał
zsiniały z zimna, czapka, zawadiacko nasunięta na jedno ucho, sprawiała,
że wyglądał czupurnie, ale jednocześnie odsłaniała drugie, które było już
solidnie zmarznięte.
Ale co zrobić? Coś za coś. Już dawno zauważył, że dorosłych rozczulała taka
zadziorność. A tutaj przecież gra była warta świeczki. Gość, który poprosił go
o przekazanie listu, wręczył mu dwudziestozłotowy banknot. Julek wciąż
jeszcze nie mógł uwierzyć w tak wielkie szczęście i co chwila sprawdzał, czy
pieniądz aby na pewno jest w kieszeni kurtki. Był i szeleścił obiecująco
w zmarzniętych palcach.
Jak dobrze pójdzie, to może ta pani, której miał doręczyć list, też dorzuci coś
od siebie? – rozmarzył się. Nawet piątka byłaby niezła. A gdyby dała dychę,
byłbym prawdziwym szczęściarzem.
Ale żeby którakolwiek z tych fantazji mogła się ziścić, ta pani przede
wszystkim musiała się pojawić.
– Zwykle wraca koło piątej, ale może się trochę spóźnić. To bardzo ważna
wiadomość i naprawdę musi trafić we właściwe ręce. Poczekasz? – upewnił się
facet, wręczając mu kopertę.
– No przecież obiecałem. A ze mnie, proszę pana, jest solidna firma –
odpowiedział poważnie.
Tak zwykle mówił jego tata, gdy rozmawiał z potencjalnymi klientami, i to
zapewnienie zazwyczaj działało. Ale temu Julek w ogóle się nie dziwił. Już
dawno zauważył, że tata miał w sobie coś takiego, co z miejsca przekonywało
do niego ludzi. Po prostu – od czubka głowy aż do pięt był uosobieniem
stabilności i pewności. Budził zaufanie.
 Julek marzył, że gdy dorośnie, będzie do niego podobny. Pewny siebie,
zaradny i zawsze gotowy do tego, żeby się wziąć z życiem za bary.
Ale niestety. Nie zdążył dorosnąć, a już na jego dziewięcioletnie barki spadł
ogromny ciężar. Na początku jakoś lepiej sobie radził, lecz teraz z dnia na dzień
sytuacja coraz bardziej się komplikowała.
I znikąd pomocy – pomyślał ze smutkiem. – Jak tak dalej pójdzie, będę
musiał rzucić szkołę, a to na pewno nikomu nie wyjdzie na dobre. Na razie udało
mu się opuścić tylko dwa ostatnie dni, ale kto wie, co przyniesie przyszłość –
pociągnął nosem, ale gdy tylko poczuł, że coś drapie go w gardle, podniósł
głowę i zmusił się do dziarskiego uśmiechu.
Facet, który stał przed nim, za nic nie mógł zauważyć, że Julek się smuci. Po
pierwsze, mógłby uznać go za mazgaja i poszukać kogoś innego do wykonania
zadania, a po drugie, nie wyglądał na kogoś, kto by się przejmował problemami
innych. To nie był gość, któremu można by było się zwierzyć. A zresztą, nawet
gdyby był idealnym słuchaczem, Julek doskonale wiedział, że nie może pisnąć
ani słowka o tym, co go spotkało. Za nic na świecie. Nie teraz.
Skoro wytrzymałem tyle, to wytrzymam jeszcze trochę – uznał. –
Ostatecznie bycie synem takiego ojca zobowiązuje – pomyślał, usiłując odgonić
od siebie poczucie beznadziejności i potwornego osamotnienia.
– Tak jak mówiłem, nie musi się pan martwić, dostarczę wszystko, co trzeba.
Przekona się pan. Spokojna głowa! – Odchrząknął, wypinając pierś obleczoną
puchową kurtką.
Na całe szczęście drapanie w gardle, które zwykle zwiastowało zbliżające się
łzy, ustało, kryzys został zażegnany, a na twarzy mężczyzny od koperty pojawił
się lekki uśmiech.
– Przekonałeś mnie, mały, tak trzymaj. Takich ludzi nam potrzeba. –
Poklepał go protekcjonalnie po ramieniu i nareszcie sobie poszedł.
Gdy zniknął za rogiem ulicy, Julek odetchnął z ulgą. W tym gościu było coś,
co mu się zdecydowanie nie podobało. Niby elegancki, niby taki miły
i uprzejmy, ale jakiś taki… picuś-glancuś, jak powiedziałaby o nim babcia.
– Pamiętaj, Juluś, nie to złoto, co się świeci – mówiła mu często. – Bo
człowieka to nie po ubraniu poznasz ani nie po tym, co mówi.
– A po czym, babciu? – zapytał zaciekawiony.
– A po różnych rzeczach, ale tak na pierwszy rzut, to po oczach –
odpowiadała po krótkim namyśle.
A ten tu facet od koperty oczy miał dziwnie rozbiegane i jakby uciekające na
boki. Babci na pewno by się nie spodobał. Ale w tej chwili nie to było istotne.
Najważniejsze, że dostał zlecenie i zapłatę z góry. Teraz tylko musiała pojawić
się pani, która miała odebrać kopertę. „Kolorowa czapka z pomponem, długi
szalik” – tak ją opisał ten elegancik-francik.
Julek z niecierpliwością przestępował z nogi na nogę. Piąta minęła już jakiś
czas temu, a co gorsza, z ciemnych chmur, które od samego rana cierpliwie
i konsekwentnie zasnuwały niebo, zaczął padać marznący deszcz. Chłopiec
pociągnął nosem, głęboko westchnął i jeszcze mocniej zacisnął zgrabiałe palce
na kopercie.
W tej samej chwili latarnie po obu stronach ulicy zamigotały i zajaśniały
żółtym, zamglonym światłem, a u wylotu ulicy pojawiła się kobieca postać. Już
z daleka wzrok przyciągała kolorowa włóczkowa czapka i kiwający się na jej
czubku wielgaśny pompon. Równie barwny szalik sięgał idącej niemal do stóp.
Nie było wątpliwości: właśnie nadchodziła ta, na którą czekał.
Julek wyprostował się, zsunął czapkę jeszcze bardziej na bakier, a końcówkę
szalika przerzucił przez ramię. Był gotowy i zamierzał zrobić naprawdę dobre
wrażenie.
 aśmina już od jakiegoś czasu czuła podskórnie, że coś się święci. A to, że
przyśniła jej się ciotka Józefina, tylko utwierdziło ją w tym przekonaniu. Tak
się jakoś składało, że ciotka w świecie majaków sennych zwiastowała
dokładnie to, co w realnym, a mianowicie kłopoty. W dodatku sen był bardzo
sugestywny. Otóż śniła jej się wielka łąka pełna kwitnących mleczy,
kołyszących się na tle soczystej zielonej trawy. Jaśmina stała pośród tego morza
kwiatów i dziergała coś na drutach – coś długiego i czerwonego. Druty migały
w słońcu, a to wełniane coś wydłużało się i wydłużało, i w pewnym momencie
przesłoniło sporą część zieloności. I nagle na błękitnym niebie niczym wielka
chmura pojawiła się ciotka Józefina. Płynęła lekko i zwiewnie, unosząc się na
rozkloszowanej, wydętej niczym balon spódnicy. W jej oczach migotały
ironiczne iskierki. Temu akurat Jaśmina, nawet pogrążona w głębokim śnie,
wcale a wcale się nie dziwiła. Odkąd sięgała pamięcią, ciotka zawsze była nieco
ironiczna i zgryźliwa. Gdy w końcu, żeglując po nieboskłonie, dotarła tuż nad
nią i zawisła centralnie nad jej głową, zamaszystym ruchem wydobyła zza
pazuchy wielki pędzel i zaczęła ją nim poganiać, śpiewając przy tym gromkim
głosem: „A przed nią bieży baranek, a nad nią lata motylek”. I było jasne, że to
ona ciotka jest tym motylkiem, a Jaśminę zaś spotkał wątpliwy zaszczyt bycia
tym drugim, czterokopytnym. Zszokowana, zamiast uciekać, zamarła
w bezruchu, w końcu nieczęsto się widuje tak wielkiego owada, który na domiar
złego fatalnie fałszuje. I zapewne, żeby już tego dłużej nie musieć słuchać, nagle
odzyskała władzę w nogach i zaczęła na oślep gnać przed siebie, gubiąc po
drodze druty, ciotka zaś, nic sobie z tego nie robiąc, nadal płynęła nad nią, waląc
ją co chwila po głowie pędzlem.
Dzięki Bogu, nie miała szans dowiedzieć się, co było dalej, bo rozdzwonił
się telefon, miłosiernie wyrywając ją z tego koszmaru.
 – Słucham? – mruknęła, przytykając słuchawkę gdzieś w okolice ucha
i jednocześnie starając się odpędzić od siebie senne majaki.
– Minka, to ja, właśnie wychodzę od ciebie z firmy, zaniosłam te wizytówki,
które ostatnio u mnie zostawiłaś, a przez pomyłkę zabrałaś paczkę z moimi
guzikami… – W słuchawce zatrajkotał głos jej przyjaciółki Bernadetty.
– Czekaj, czekaj, powoli. – Z trudem usiłowała zmusić zaspaną głowę do
nadążenia za płynącymi wartkim nurtem słowami dziewczyny.
– Przecież dobrze wiesz, że powoli to ja nie potrafię, szczególnie jak jestem
zdenerwowana – wytknęła jej Bernadetta. – Jak mówię wolno, to tracę wątek.
Wiem, że cię obudziłam i że jesteś półprzytomna, ale na litość boską, skup się!
Wyobraź sobie, że pękła ci rura i cię zalewa albo gaz się ulatnia. Gwarantuję, że
od razu odzyskasz szczytową formę.
– Matko Boska, ty to jednak masz dar przekonywania, czuję się, jakby ktoś
wylał na mnie kubeł zimnej wody. – Jaśmina całkowicie rozbudzona usiadła
w łóżku nieomal na baczność i w tym samym momencie tuż koło jej twarzy
pojawił się radosny pysk jej ukochanej bernenki.
Nieomal odruchowo poklepała ją po głowie, ale gdy tylko cofnęła rękę, pies
z pretensją palnął ją łapą po ramieniu.
– Czekaj, bo Melisa się uaktywniła – jęknęła Jaśmina. – Teraz to już
zupełnie oprzytomniałam. Stanowicie doskonały duet.
– Akurat w tym wypadku to bardzo dobrze, chociaż raz ten przerośnięty
szczeniak na coś się przydał. Poczekaj chwilę… – Po drugiej stronie słuchawki
coś zaszeleściło i trzasnęły zamykane drzwi. – Już jestem, musiałam rozłożyć
parasolkę, bo coś obrzydliwego pada. Ni to deszcz, ni to śnieg. Ale w sumie,
czego innego można się spodziewać po listopadzie? – zapytała retorycznie. –
Zresztą mniejsza o pogodę, słuchaj… – Nabrała powietrza, które po chwili ze
świstem wypuściła. – No i wypadłam z rytmu, zupełnie nie wiem, na czym
stanęłam… – powiedziała z wyrzutem.
– Na guzikach, mówiłaś, że po nie poszłaś – podpowiedziała jej usłużnie
Jaśmina. – Ale zanim znów wpadniesz w słowotok, to pozwól, że ci przypomnę,
że przecież ja to wszystko wiem, wczoraj osobiście wręczyłam ci cały pęk
kluczy do firmy, żebyś mogła odebrać te swoje guzikowe cuda i dzięki temu
móc zacząć pracę skoro świt. A ja – uwaga! dochodzę do meritum – w tym
czasie miałam się wyspać…
– Miałaś, ale nie wyszło. Kto rano wstaje, te…
– Ten ma przed sobą cały dzień udręki – przerwała jej Jaśmina w pół słowa.
– O matko, lepiej mi było nie wchodzić w zdanie i dać zakończyć
standardowo „temu Pan Bóg daje”. Byłoby o wiele bezpieczniej. A tak wyrwałaś
się z tą udręką! Obyś tylko nie wykrakała. – Głos Bernadetty zabrzmiał
złowróżbnie. – Przecież wiesz, że wierzę w znaki. Tutaj zaś wszystko układa się
w jedno wielkie ponure znaczysko. A teraz mi z łaski swojej nie przerywaj, bo
nigdy nie skończę. Dla pewności zacznę od początku, tak żebyś wszystko
zrozumiała. A więc tak: do biura dotarłam bez trudu, paczkę z guzikami
znalazłam w tej szufladzie, w której miałam znaleźć. Ale traf chciał, że pod nią
leżała cała sterta papierów. Wiesz, że ja już tak mam, że tam gdzie są literki, to
odruchowo czytam…
– Aha, tak samo tłumaczyłaś się, gdy matka przyłapała cię na lekturze jej
pamiętnika, który wygrzebałaś z dna szuflady z bielizną. Usiłowałaś wmówić
najpierw jej, a potem nam wszystkim, że tak zupełnie odruchowo
przewertowałaś go od początku do końca.
– O rany, no przecież musiałam coś powiedzieć! To pierwsze przyszło mi do
głowy, ale tak naprawdę to nie powinnaś tego wyciągać, bo nikt nie powinien
być wielokrotnie karany za jedno i to samo. A ja i tak dotkliwie cierpię za
nieokiełznanie patologicznej ciekawości. Wiesz, że co raz zobaczysz, to już nie
ma sposobu na odzobaczenie. A moja mama w tym pamiętniku była wyjątkowo
szczera. Ze szczegółami opisała, jak to się z ojcem o mnie starali. Po tej lekturze
przynajmniej jedno jest pewne: jestem bardzo dopracowanym dzieckiem.
Dzieckiem, które całe dzieciństwo i dorastanie przeżyło w atmosferze
bezpieczeństwa i troski. Żadnych koszmarów ani gwałtownych przeżyć. Ale
w przyrodzie nic nie ginie i wszystko musi się wyrównać. I pewnie dlatego
trafiłam na ten pamiętnik. Przeczytałam i proszę bardzo! Traumę mam
zapewnioną po kres swoich dni. Może nawet kiedyś się skuszę i napiszę książkę,
tytuł już mam: „Rzecz o moim poczęciu, czyli jak to jest mieć rodziców
zbereźników”. Szczerze mówiąc, sto razy bardziej wolałam wersję mojej babci,
która kojąco wmawiała mi, że znaleziono mnie wśród kapusty.
– Zapomniałaś wspomnieć, że mówiła o tym zazwyczaj wtedy, gdy ją
wkurzałaś, i natychmiast dodawała, że pewnie dlatego wyłazi z ciebie taki
głąb. – Zaśmiała się Jaśmina. – Ale wróćmy do tematu. Co z tym plikiem kartek,
który, hmmm, niechcący przeczytałaś?
– Niechcący to ja przeczytałam tylko górną linijkę tej, która leżała na
wierzchu. Potem to już była lektura kontrolowana. Ale zanim ci powiem, co tam
znalazłam, to przypomnij sobie, kiedy ostatnio sprawdzałaś papiery dotyczące
firmy? Rozliczenia, faktury…
– Bernadka, przecież wiesz, że ja się tym w ogóle nie zajmuję i że ta firma to
tylko na papierku jest moja. Wszystko ogarnia Radek. Zresztą ku mojej wielkiej
uldze, bo ja się kompletnie na tym nie znam. A poza tym taka była umowa…
– Taaa… Z tego, co ja pamiętam, to początkowa umowa była taka, że on się
bawi w piaskownicy, którą ty mu organizujesz, ale jednocześnie ty masz swoją.
Miałaś założyć ten swój wymarzony sklep z włóczkami i tym, co własnoręcznie
wydziergasz. Marzyłaś o własnej marce, pamiętasz? O organizowaniu kursów
szydełkowania i robienia na drutach. I co z tego wyszło? Siedzisz w domu
i gotujesz, i sprzątasz!
– I pracuję na pół etatu w pasmanterii – żachnęła się Jaśmina. – Nie
wracajmy do tego po raz nie wiadomo który! – Przewróciła oczami
i pieszczotliwie podrapała Melisę za uchem. – Przecież tysiące razy powtarzałam
i tobie, i dziewczynom, że z niczego nie zrezygnowałam, tylko odsunęłam nieco
w czasie. Nie stać mnie było na dwie poważne inwestycje, a Radek miał w
zanadrzu pomysł na większe zyski w krótszym czasie. Co się zresztą sprawdziło.
– Nie sądzisz, że kluczowe tutaj jest słowo „mnie”? Jaśmina, do cholery, ty
nie jesteś sama, on też powinien dawać coś od siebie, a już na pewno nie wolno
mu było cię zmuszać do rezygnacji z marzeń! Czemu, do choroby, sam nie
założył tej firmy?
– Bo moje pół etatu oznacza płacenie niższego ZUS-u. Naprawdę musimy to
po raz kolejny wałkować? A poza tym, czy ja wyglądam na kompletną idiotkę,
która na oślep gna ku przepaści? Założyłam tę firmę, ale też się zabezpieczyłam.
No dobrze, może nie do końca z własnej woli, tylko babcia mnie przymusiła, ale
summa summarum na jedno wychodzi. I mogę cię zapewnić, że nawet nie
chodząc tam i nie grzebiąc w papierach, mam wszystko pod kontrolą.
– A jak, jeżeli wolno zapytać? Masz jakieś układy z Duchem Świętym albo
wróżbitą Maciejem?
– Lepiej, mam swoją księgową. To był mój warunek. Wszystko, co dotyczy
finansów, jest w rękach naszej, mojej i babci, znajomej, pani Bożenki.
– Hmmm… Teraz to już kompletnie nic nie rozumiem – mruknęła
Bernadka. – Jakoś nigdy nie wspominałaś o tym swoim finansowym aniele
stróżu.
– Bo mi to kompletnie wypadło z głowy, jak otwierałam firmę, było spore
zamieszanie, sprawy papierkowe, szukanie miejsca, dopinanie wielu spraw, a do
tego wszystkiego szalejąca z wściekłości babcia. Nie mogła mi darować zmiany
planów. Bez ogródek oświadczyła, że marnuję cenny czas i popełniam błąd.
Oczywiście chodziło jej o mój sklepik i Radka. Czyli o to, o co i waszej świętej
trójcy: tobie, Klarze i Zuzannie.
– Biorąc pod uwagę, że babcia cię kocha, a my jesteśmy twoimi
przyjaciółkami, to może coś w tym jest i powinnaś się nad tym zastanowić.
Wiesz, jak w tym powiedzeniu, że jak jedna osoba ci mówi, że jesteś pijany, to
możesz to ignorować, jak dwie, to powinieneś zacząć się niepokoić, a jak wiele,
to nie pozostaje nic innego, jak iść do domu i położyć się spać – mruknęła
Bernadka.
– Taaa. Słyszę to nieustająco. Zupełnie nie wiem, czemu tak wszystkie nie
cierpicie mojego chłopaka. Może i jest trochę zasadniczy, nieco porywczy, ale
w gruncie rzeczy gdybyście dały mu szansę, tobyście się przekonały, że nie jest
taki zły.
– Żeby dać komuś szansę, trzeba móc się z nim od czasu do czasu zobaczyć,
a twój Radzio jest stale nieobecny. Nawet dla ciebie nie ma czasu, a co dopiero
mówić o kimś tak mało istotnym w jego życiu jak twoi najbliżsi przyjaciele albo
babcia. Chociaż z Tomisią to niech on się raczej nie spotyka. Do tej pory nie
mogę zapomnieć, jak palnął podczas jej wizyty, że musi już iść, bo woli unikać
starości, tłumacząc, że gdy obcuje ze starcami, czuje się tak, jakby go za życia
wciągali do grobu. Dzięki Bogu, że Tomisia akurat rozmawiała przez telefon
i tego nie słyszała.
– No fakt, co do babci, to rzeczywiście nie najszczęśliwiej to ujął, ale
tłumaczyłam wam, że Radek cierpi na paranoiczny lęk przed zniedołężnieniem.
A twoje zarzuty dotyczące jego ciągłej nieobecności są co najmniej niemądre.
Przecież on wtedy się nie bawi, tylko pracuje! Ale nie mówmy już o tym, bo
i tak nie dojdziemy do żadnych konstruktywnych wniosków. Pogodziłam się już
z tym, że wam wszystkim z nim nie po drodze. Na całe szczęście nikt nie
twierdzi, że trzeba kochać partnerów przyjaciółek, żeby nadal się z nimi
przyjaźnić. A wracając do księgowej, to w końcu dla świętego spokoju
obiecałam babci, że jeżeli jest dobra w tym, co robi, to ją zatrudnimy. Radek
trochę kręcił nosem, bo ponoć już kogoś na to miejsce sobie upatrzył, ale
w końcu ustąpił. Nie miał wyboru, bo jasno mu zapowiedziałam, że to mój
warunek założenia firmy na siebie. Głupio mi było strasznie, bo to wyglądało
tak, jakbym go podejrzewała o… o… Sama właściwie nie wiem o co, ale nie
czułam się z tym najlepiej. Choć przyznam ci się, że w jakiś sposób
argumentacja Tomisi do mnie dotarła. Ostatecznie jeszcze się wtedy tak dobrze
nie znaliśmy, a ja byłam zakochana, więc przyjęłam, że być może nie widzę
wszystkiego wystarczająco jasno.
– Zadziwiająco trzeźwe podejście jak na osobę szalejącą z miłości – zakpiła
Bernadka.
– Cóż, w końcu jestem wnuczką swojej babci, a mama też podobno mimo
porywczości w kluczowych momentach wykazywała się dużym rozsądkiem. Ja
tego oczywiście nie pamiętam, bo byłam za mała. W końcu, gdy rodzice zginęli
w wypadku, miałam zaledwie dziewięć lat. Ale geny to geny, mają własne
sposoby, żeby dać o sobie znać, i zapewne miały swój udział w podjęciu decyzji,
że pani Bożenka zajmie się księgowością. I wszystkim to wyszło na dobre. Jest
rewelacyjna i dodatkowo ta posada naprawdę była jej potrzebna, bo z finansami
było u niej dość krucho. Wszyscy wolą zatrudniać młódki. I tak wilk jest syty
i owca cała. Ja nie muszę się martwić o to, co dzieje się w firmie, a pani Bożena
ma co miesiąc pensję. I już. Bernadka, jesteś tam? – spytała, bo w słuchawce
zapanowała cisza.
– Jestem, jestem, tylko nijak nie mogę tego wszystkiego złożyć w całość.
Nic tu do siebie nie pasuje. Tak czy siak, obiecaj mi proszę, ale tak z ręką na
sercu…
– A to akurat będzie trudne, z tą ręką, bo Melisa mnie całkowicie
przygniotła – weszła jej w zdanie. – Jakoś tak zupełnie lekceważy swój solidny
gabaryt. Ale wykrztuś w końcu, co tam w tym biurze znalazłaś, bo jak na razie
to kluczysz jak zając.
– Cały plik kartek z wezwaniami do zapłaty. – Bernadka odruchowo zniżyła
głos.
– Jak to z wezwaniami? – Jaśmina zepchnęła z trudem opornego zwierzaka
na brzeg łóżka i poderwała się na równe nogi.
– Tylko nie mów, że mam ci tłumaczyć, na czym polegają ponaglenia.
– Nie, no pewnie, że nie, tak odruchowo powtórzyłam – mruknęła, zawijając
się w szlafrok. – Poczekaj, bo całkiem zgłupiałam. Widziałaś może, czego
dotyczyły?
 – Nie wczytywałam się aż tak bardzo, nie chciałam, żeby mnie ktoś
przyłapał na myszkowaniu w nie swoich rzeczach. Ale rzuciło mi się w oczy, że
część z nich była powtórnie awizowana. I wszystkie na ciebie. To akurat
sprawdziłam.
– Ale to musi być jakieś nieporozumienie! Może były przeterminowane…?
– A, to akurat pewne – sarknęła zniecierpliwiona Bernadetta. – Wezwania do
zapłaty zwykle mają to do siebie, że dotyczą przeterminowanych zaległości. To
wiem nawet ja, która ma chroniczny wstręt do wszelkich liczb, cyferek i tego
typu atrakcji.
– Nie w tym sensie, chodziło mi raczej o to, że nieaktualne, bo już
zapłacone. Jakiś czas temu rzeczywiście Radek coś wspominał, że musi
poprzeciągać płatności, bo mu przelewy nie pospływały w terminie… To na
pewno z tego okresu. A poza tym, tak jak ci mówiłam, gdyby rzeczywiście był
tak duży problem, to pani Bożena z pewnością by mnie powiadomiła.
– Obyś miała rację. Tak czy inaczej, sprawdź to. Prewencyjnie. Bardzo cię
proszę. A, i może tak na wszelki wypadek prześlę ci esemesem namiary na
prawnika? Gdybyś miała jakieś wątpliwości dotyczące tego, co tam znajdziesz,
to mogłabyś się z nim umówić. Jest ponoć najlepszy. Z jego usług korzystała
jedna z moich koleżanek, gdy jej mąż ją szurnął na grube pieniądze. Coś mnie
wtedy tknęło i zapisałam kontakt do tego czarodzieja od oszustw. W końcu nie
wiadomo, co się kiedy komu przydarzy, a przezorny zawsze ubezpieczony.
A dodatkowo…
– Bernadka, daj spokój! Po pierwsze, ja nie mam męża. – Jaśmina
powiedziała to takim tonem, jakby tylko mężowie mieli wyłączność na
wystawianie kobiet do wiatru. – A po drugie, po cholerę mi prawnik? Gdybyśmy
mieli kłopoty tego typu, to przecież Radek z całą pewnością by mi powiedział,
a już na pewno nie robiłby mi drogich prezentów. – Odruchowo spojrzała na
komódkę, na której leżało małe pudełko ze znanej jubilerskiej pracowni. – No,
sama powiedz: jak by było tak źle, to kupowałby mi pierścionek cały najeżony
diamentami?
– Z logicznego punktu widzenia nie…
– No właśnie. Dodatkowo, wybacz, że się powtórzę, jest jeszcze pani
Bożenka. Nie milczałaby, gdyby wiedziała o problemach.
– Ale mimo wszystko, tak dla spokojności sumienia, nawet jeżeli nie
swojego, to mojego, zajrzyj dziś do firmy, pogadaj z księgową, papiery na
wszelki wypadek zabrałam ze sobą, żebyś mogła je przejrzeć…
– Ukradłaś dokumenty…!? – Głos Jaśminy zawibrował niedowierzaniem. –
Przecież Radek się wścieknie, jak to zauważy!
– Pozwól, że jego samopoczuciem pomartwię się później – mruknęła
w ogóle nieskruszona Bernadka. – Ostatecznie w razie czego osobiście go
przeproszę. Aczkolwiek niechętnie. Nic na to nie mogę poradzić, że jakoś nie
udało mi się go polubić. A próbowałam ze wszystkich sił – dodała
z westchnieniem.
– Jakbym słyszała babcię! Chociaż nie, właściwie to ona ogranicza się tylko
do stwierdzenia, że nigdy go nie lubiła i lubić nie zamierza. Ty przynajmniej
usiłowałaś wykrzesać w sobie choć cień sympatii. Ale wracając do meritum,
nadal nie rozumiem, po jaką cholerę zabierałaś te papiery. Nie mogłaś ich tam
zostawić? Przecież poszłabym i do nich zajrzała na miejscu!
– Minka, przestań pozować na świętszą od papieża! Ostatecznie nic się
takiego nie stało. Jeżeli okaże się, że jest tak, jak mówisz, i że to wszystko jest
nieaktualne, to podrzucimy dokumenty do szuflady i Radzio po kres swoich dni
niczego się nie domyśli. A jeżeli, odpukać, coś byłoby na rzeczy, to
przynajmniej będziesz miała od czego zacząć. Najgorsza w takich sytuacjach
jest niewiedza i brak punktu zaczepienia. A poza tym, od kiedy ty jesteś taka
nudno praworządna?
– A od kiedy ty jesteś specjalistką od tego typu spraw? – odcięła się Jaśmina.
– Odkąd moje dwie znajome się rozwodziły. A ciotkę Baśkę oszwabił oszust
matrymonialny. Jakoś tak zupełnie nie wiedzieć dlaczego podejrzliwość mi się
wyostrzyła. A ty naprawdę, Minka, po tym, co ci właśnie powiedziałam, nie
czujesz niepokoju? Niepewności? Nic? – W głosie Bernadki brzmiało
zdumienie.
Jaśmina umilkła i zacisnęła palce na słuchawce trzymanej w dłoni. Sama nie
wiedziała, co odpowiedzieć. Ogarnęły ją nagły lęk i niepokój o to, czego się
może dowiedzieć o Radku.
– Nie wiem… – przerwała w końcu przedłużającą się ciszę. – Po prostu nie
wiem. Zrozum, ty jesteś moją przyjaciółką i ufam ci bezgranicznie. I wiem, że
to, co robisz, wynika z troski o mnie. Ale na litość boską, rozmawiamy o moim
o mało co narzeczonym! Człowieku, z którym zamierzam spędzić resztę życia.
Gdybym ci teraz powiedziała, że wątpię w jego uczciwość, jak by to o mnie
świadczyło? Jak by miało wyglądać to nasze na dobre i na złe? W zdrowiu i
w chorobie? Nie da się budować niczego trwałego na wątpliwościach i braku
zaufania!
– Dobrze, rozumiem. Ale tak czy inaczej…
– Sprawdzę – przerwała jej Jaśmina. – I dam znać, co i jak, a ty zajmij się
lepiej naszywaniem tych swoich guzików i nie popadaj w paranoję. Aha, i na
litość boską niczego mi nie wysyłaj. Żadnych namiarów na prawników. Jesteś
kochana, ale nie zrozum mnie źle… Po prostu jestem pewna, że to wszystko
okaże się jednym wielkim nieporozumieniem – dodała i nie czekając na
odpowiedź przyjaciółki, szybko się rozłączyła.
– Nieporozumieniem, taaak… – mruknęła Bernadka, wyszukując w pamięci
telefonu kontakt do specjalisty od oszustw. – Tego właśnie obawiam się
najbardziej. Że to wszystko okaże się jednym wielkim i brzemiennym
w skutkach nieporozumieniem – oznajmiła ponuro siedzącemu na oparciu ławki
gołębiowi i z determinacją kliknęła przycisk „wyślij”.
No to teraz dopiero Minka się na mnie wścieknie – pomyślała, poprawiając
zsuwającą się z ramienia torebkę. – Ale z drugiej strony numer sam w sobie
nikomu krzywdy jeszcze nie zrobił, a jakby coś, to zawsze lepiej być
przygotowanym – rozgrzeszyła się w duchu i szybkim krokiem pomaszerowała
w kierunku domu.
I tak już była mocno spóźniona, bała się, że nie zdąży dokończyć
najnowszego zamówienia. Płaszcz, który uszyła i który miał być odebrany jutro
z samego rana, wymagał ostatniego szlifu, czegoś, co by go wyróżniło wśród
innych. Po raz pierwszy jej klientką była gwiazda z krwi i kości i Bernadka
miała nadzieję, że być może, jeżeli będzie zadowolona, zrobi sobie w nim
zdjęcie i wrzuci do internetu. A to podobno reklama najlepsza z możliwych.
A płaszcz wymyśliła piękny, rozkloszowany na dole i obszyty małymi
czerwonymi guziczkami. Tak to sobie rozrysowała, że guziki tworzyły morze
maków, które podczas ruchu falują i skłaniają wdzięcznie swe małe czerwone
główki. Całość miała przypominać łąkę kołysaną wiatrem.
– Huk roboty… – mruknęła do siebie. – I dobrze. Przynajmniej będę miała
czym zająć i głowę i ręce i łatwiej mi będzie poczekać na wiadomości od Minki.
 rzez całą drogę do biurowca, w którym znajdowała się firma, Jaśmina biła
się z myślami. Oczywiście wiedziała, że musi sprawdzić, o co chodzi
z tymi nieszczęsnymi wezwaniami do zapłaty. Ale zarazem ta świadomość
wcale a wcale nie sprawiała, że czuła się mniej podle.
Może zamiast tak od razu iść do pani Bożenki, powinnam była zapytać
Radka, o co w tym wszystkim chodzi? – rozmyślała, wyciągając z kieszeni
płaszcza kolorowe włóczkowe rękawiczki, wydziergane przez nią z resztek
motków pozostałych po zrobieniu dwóch swetrów.
Jeden z nich, błękitny z granatowymi mankietami, zamierzała podarować
Radkowi, ale w ostatniej chwili coś ją przed tym powstrzymało. Jakby
przeczucie, że ten sweter powinien należeć do kogoś zupełnie innego. Czasem
tak miała i nauczyła się już, że tych przebłysków intuicji nie powinno się
lekceważyć. Niekiedy jednak zdarzało się i tak, że niczego nie przeczuwała,
i wtedy obrusy, chusty, grube, puchate skarpety brały sprawy w swoje ręce. Tak
właśnie było z jedną z czapek, zieloną, z daszkiem wszytym przez nią trochę
niesymetrycznie, z boku. Wyszła jej oryginalnie, ręce same się po nią wyciągały,
ale szkopuł tkwił w tym, że nie pasowała nikomu, kto ją mierzył. Brzydła, gdy
tylko trafiała na czyjąś głowę. Nawet na rudych lokach Bernadki wyglądała jak
ktoś obcy, kto znalazł się w tym miejscu przez przypadek i za nic na świecie nie
powinien pozostać na dłużej. A przecież zielenie i rudości zazwyczaj współgrały
idealnie. Ale nie tym razem.
Czapka nieskończenie wiele razy trafiała w wyciągnięte pożądliwie dłonie,
ale zawsze powtarzał się ten sam scenariusz. Założona na głowę, nagle
oklapywała, nie chciała się układać, daszek sterczał ostrzegawczo
i nieprzyjaźnie, jakby chciał wykrzyczeć: nie dotykać! Omijać z daleka!
Po prostu nie miała ochoty na poufałości i widać było, że zamierza trzymać
się na dystans od wszelkich głów.
– Jesteś najbardziej kapryśna z rzeczy, które wydziergałam. A skoro tak, to
trudno, powędrujesz do kąta i może jak się trochę przykurzysz, to pójdziesz po
rozum do głowy – oznajmiła w końcu czapce, wkładając ją do wielkiego pudła
z tak zwanymi przydasiami.
I zapewne oporne i buntownicze nakrycie głowy leżałoby tam do dziś,
zapomniane na amen, gdyby nie to, że tydzień temu, szukając szalika, Jaśmina
potrąciła pudło, które spadło z wysokiej półki i z hukiem uderzyło o podłogę
przedpokoju. Posypały się z niego resztki włóczek, końcówki koronek,
pompony, które kiedyś produkowała w ilościach hurtowych, a na końcu
wychynęła z niego zielona czapka, łypiąc na świat nieprzychylnym daszkiem.
A traf chciał, że właśnie tego dnia Jaśmina miała w planach nową aranżację
witryny w pasmanterii. Już tak się jakoś utarło, że wykorzystywała do tego to, co
sama uszyła i wydziergała. Pani Emilia, właścicielka sklepu, bardzo na to
nalegała.
– W tych twoich czapkach, szalikach, serweteczkach i obrusach jest coś
takiego, co przyciąga ludzi. Te wszystkie fidrygałki mają w sobie ciepło, kojarzą
się z domem i przytulnością. Masz rzadki talent. – Uśmiechała się. – Zawsze gdy
któraś z twoich rzeczy trafia na witrynę, jest więcej odwiedzających i co
ważniejsze, kupujących.
Tamtego dnia, widząc buntowniczą zieloną czapkę, wychylającą się z pudła,
od razu pomyślała o tym, że będzie doskonale pasowała do planowanej
wystawy. Jeszcze nie w pełni zimowej, ale jednak niosącej ze sobą przedsmak
nadchodzących mroźnych poranków, przywodzącej na myśl melancholijne,
wietrzne i zimne, późnolistopadowe wieczory. Zielona czapka, kryjąca pod
niepokornym daszkiem niesforny charakterek, idealnie wpisywała się w obraz,
który chciała stworzyć.
Skoro się właśnie pojawiła w tym, a nie innym momencie, to widocznie
z jakiegoś konkretnego powodu – myślała Minka. – W życiu nie ma
przypadków. A skoro dziś mam zajmować się nową aranżacją, to na mój gust
przekaz jest prosty – trzeba ją tam umieścić. Widać zatęskniła trochę za
światem.
Poza czapką za przeszkloną witryną wylądowały też rękawiczki bez palców,
żółty szalik z kolorowymi pomponami i grube skarpety, duża chusta, która aż się
prosiła, żeby w zimowy chłodny wieczór zarzucić ją na ramiona, i szydełkowa
torba, z której urokliwie wysypywały się różnobarwne motki wełny
i kordonków.
Ledwo Jaśmina skończyła układać ostatnie kłębki, przed witryną przystanęła
starsza, elegancka pani. Minka wycofała się w głąb sklepu, nie spuszczając z
kobiety stojącej na zewnątrz bacznego spojrzenia. Zawsze uważnie śledziła
pierwsze reakcje oglądających nowe wystawy. Można z nich było doskonale
wywnioskować, czy witryna przyciąga oko i czy się podoba. Jednak
w zachowaniu starszej pani dostrzegła coś dziwnego. Widać było, że przystanęła
przed szybą nie po to, żeby po prostu obejrzeć to, co się za nią znajdowało.
Spojrzenie miała skupione, najwyraźniej zafrapowała ją jedna konkretna rzecz,
niestety, z tej odległości Minka nie mogła dostrzec, która rzecz wzbudziła tak
szczególne zainteresowanie. Ale w oczach okolonych drobniutką siateczką
zmarszczek dostrzegła niedowierzanie pomieszane ze wzruszeniem.
Staruszka stała nieruchomo przez dłuższą chwilę i dopiero ryk pędzącego
ulicą motoru sprawił, że drgnęła, jakby wybudzona z letargu. Przycisnęła do ust
dłoń obleczoną w cieniutką skórzaną rękawiczkę, a drugą ręką musnęła szybę,
jakby chciała pogładzić tę rzecz, w którą tak usilnie się wpatrywała. Było w tym
geście coś niesamowicie wzruszającego i mocno chwytającego za serce.
Z palców obleczonych rękawiczką płynęła tęsknota.
Jaśmina, nie spuszczając oczu ze starszej pani, bezwiednie wstrzymała
oddech. Coś jej podpowiadało, że oto jest świadkiem czegoś niezwykłego. I że
jeżeli nie znajdzie sposobu, żeby dowiedzieć się, co tak poruszyło stojącą przed
sklepem kobietę, do końca życia będzie trawić ją niezaspokojona ciekawość.
Widząc, że staruszka powoli odrywa dłoń od szyby, drgnęła niespokojnie,
gorączkowo zastanawiając się nad tym, jak by tu zwabić ją do sklepu. Niestety,
jedyny pomysł, jaki przyszedł jej do głowy – wciągnięcie starszej pani siłą – ze
zrozumiałych względów nie nadawał się do realizacji.
Na szczęście tak radykalne rozwiązania okazały się niepotrzebne, bo w tej
samej chwili dzwoneczek zawieszony nad drzwiami zadźwięczał srebrzyście
i kobieta z własnej nieprzymuszonej woli weszła do środka, niepewnie
zatrzymując się tuż za progiem. Widać było, że się waha.
– Dzień dobry, może mogłabym w czymś pomóc? – zagadnęła Minka,
usiłując nie dać po sobie poznać, jak bardzo jest podekscytowana.
– Tak, właściwie tak… Widzisz, dziecko, ta czapka, która leży na
wystawie… Skąd ona pochodzi?
– Sama ją zrobiłam. – Uśmiechnęła się Jaśmina i pomyślała, że właściwie
tego mogła się spodziewać.
Cóż innego mogłoby tak bardzo zająć czyjąś uwagę jak nie ona? Czupurna,
charakterna i lubiąca skupiać na sobie zainteresowanie.
– I zapewne nie jest na sprzedaż? – W oczach staruszki zamigotało coś
dziwnego.
– Jest, nasze wystawy z tego właśnie słyną, że można kupić każdą rzecz,
która się na nich znajdzie – wyjaśniła Minka. – Chciałaby ją pani zobaczyć
z bliska? Tylko ostrzegam, jest dość kapryśna. Jeszcze nie znalazł się nikt, do
kogo chciałaby się dopasować – dodała, wychodząc zza lady i odsuwając
krzesło, które zagradzało jej drogę do wystawy.
– Mówisz o niej tak, jakby nie była zwykłą czapką, ale miała własną wolę. –
Po twarzy starszej pani przemknął lekki, nieomal niedostrzegalny, delikatny
uśmiech.
– Bo trochę tak jest. Część z rzeczy, które robię, pochodzi z recyklingu,
pruję coś po to, żeby wykorzystać jeszcze raz włóczkę. I może mnie pani uznać
za dziwaczkę, ale mam wrażenie, że właśnie te rzeczy, którym podarowuję
drugie życie, mają… jak by to powiedzieć? Swoje zdanie? Tak jakby to, że już
czegoś doświadczyły, sprawiało, że nie są tylko zwykłymi przedmiotami. Mają
własne widzimisię. – Zamilkła nieco speszona swoją szczerością. – A ta czapka
jest wybitnie charakterna. Hmmm, trochę ekscentrycznie to zabrzmiało – dodała
z krzywym uśmiechem.
Ale niepotrzebnie się tłumaczyła, bo starsza pani zupełnie przestała jej
słuchać. A przynajmniej takie sprawiała wrażenie. Całą uwagę skupiła na
zielonej czapce, którą Minka położyła tuż przed nią na blacie drewnianego
stolika. Zdjęła rękawiczki i przez moment przyglądała się nakryciu głowy
w uroczystym milczeniu, a potem nieśmiało wyciągnęła dłoń i pogładziła
materiał szczupłymi, pomarszczonymi palcami. Wyglądało to trochę tak, jakby
oswajała małe, zagubione, zdziczałe stworzenie.
– I ona też jest właśnie zrobiona z takiej włóczki z drugiej ręki. – bardziej
stwierdziła niż zapytała, udowadniając, że nie uroniła ani słowa z tego, o czym
mówiła wcześniej Jaśmina.
– Tak, dokładnie. Ale mogę panią zapewnić, że wszystkie rzeczy są
dokładnie prane i…
– Niesamowity odcień zieleni, taki świeży, wiosenny… – przerwała jej
staruszka, jednocześnie zdejmując z głowy zgrabny brązowy kapelusik
i uwalniając siwe kosmyki włosów, które rozsypały się wokół jej twarzy. –
Czuję się tak, jakby na jej widok wróciły do mnie wszystkie dawno
minione, pozornie zapomniane wiosny. – Nie masz, dziecko, wrażenia, że
takiego koloru dziś się już nie spotyka?
– Ma pani rację, ten odcień jest jedyny w swoim rodzaju. Chciałam dorobić
jeszcze szalik do kompletu, ale nigdzie nie mogłam znaleźć odpowiedniego
koloru. Czasem różnił się zaledwie o ton lub dwa, ale gdy przykładałam nitkę do
gotowej już czapki, stawało się jasne, że nie będą do siebie pasować. –
Uśmiechnęła się Jaśmina. – Podać pani lusterko? – zapytała, widząc, że
staruszka przymierza się do założenia czapki.
 Rozsądnie postanowiła nie komentować ani nie mówić, że jej zdaniem ani
kolor, ani fason nie pasują do wyszukanej, staromodnej elegancji, jaką
emanowała starsza pani. Gdy zapytała o czapkę, Minka sądziła, że chce ją kupić
dla kogoś młodszego, najpewniej dla wnuczki, przez myśl jej nawet nie przeszło,
że myśli o sobie.
– Nie, dziękuję, jeżeli to prawda, co pani mówiła o tym, że ma własne
widzimisię, to nie muszę się przeglądać. Doskonale wiem, że będziemy do siebie
pasować – odpowiedziała, wsuwając czapkę na głowę.
I w tym samym momencie stało się coś, czego Jaśmina do dziś nie mogła tak
do końca pojąć. Zielona czapka otuliła głowę staruszki opiekuńczym, miękkim
otokiem, filuterny daszek rzucił miękki cień na jej policzek i sprawił, że cała
twarz nagle odmłodniała. Gdyby czapka była żywym stworzeniem, Minka
powiedziałaby, że najzwyczajniej w świecie wtuliła się ufnie w swoją nową
właścicielkę.
– Wygląda pani rewelacyjnie – wyrwało się jej z głębi serca. – Nie mogę
pojąć… – przerwała, rozkładając bezradnie ręce i wpatrując się w staruszkę
z niedowierzaniem.
– No cóż, pewne rzeczy są niezmienne, choć potrafią przybrać zupełnie inny
kształt – mruknęła w zamyśleniu kobieta, szukając w torebce portfela. –
Widzisz, młoda damo, dawno temu pewien dżentelmen z zagranicznej podróży
przywiózł w prezencie swojej młodej żonie szal przecudnej urody. Z cienkiej,
delikatnej wełenki. Był lekki, ale zarazem niesamowicie ciepły, układał się
miękko na ramionach i miał niespotykany odcień zieleni. Przepiękna, ręczna
robota… Dzisiaj się już takiej nie spotyka. – Uśmiechnęła się zamyślona i na
moment zamilkła.
Jaśmina, patrząc na nią, odniosła wrażenie, że w tej chwili starsza pani jest
bardzo daleko stąd, w świecie, którego już dawno nie ma, z ludźmi, którzy od lat
żyją tylko i wyłącznie w jej wspomnieniach.
– Ten szal miał jednak pewną cechę, z ramion innych pań się ześlizgiwał, nie
chciał ich otulać, tak jakby przyjął za punkt honoru służyć tylko tej, której został
podarowany – podjęła po chwili opowieść. – Potem humerał* dostała córka tej
pani. Niestety, traf chciał, że zawieruszył się podczas jednej z przeprowadzek
i już się nigdy nie odnalazł. A szkoda, bo był jedyną rzeczą, która ocalała
z przedwojennego mieszkania w starej kamienicy. Wszystko inne spłonęło
podczas Powstania Warszawskiego. Tą córką, która go tak niefrasobliwie
zapodziała, byłam właśnie ja – dodała, kładąc przed Jaśminą wyliczoną kwotę. –
Dziękuję za ten cud odnalezienia. Gdyby był już grudzień, powiedziałabym, że
bożonarodzeniowy, ale na taki przedgrudniowy też nie ma co kręcić nosem.
Zwróciła mi pani jakąś część historii, wprawdzie w trochę innej formie, ale
przesiąkniętej wspomnieniami należącymi do mojej rodziny. I nareszcie mam
coś, w czym zaklęty jest dotyk maminych rąk, do którego z każdym dniem coraz
mocniej tęsknię. Czas sprawia, że na przekór przybywającym latom my
naznaczeni nimi najmocniej stajemy się na powrót dziećmi, tęskniącymi za
bezpieczną krainą dzieciństwa. Trochę to rzewne i po dziecięcemu naiwne, ale
my, starcy, możemy sobie na to pozwolić, to jedna z niewielu zalet starości,
człowiek w pewien sposób staje się wolny i już niczego nie musi – dodała,
pogładziła Jaśminę po ręce i zanim oniemiała ze zdumienia dziewczyna zdołała
coś powiedzieć, srebrzysty dźwięk dzwoneczka oznajmił, że opuściła wnętrze
sklepu.
Jaśminie zapatrzonej w przeszklone drzwi, za którymi zniknęły i staruszka,
i zielona czapka, zdawało się przez chwilę, że w jakiś przedziwny sposób
rozpłynęły się w ciemnościach.
Nawet nie zdążyłam jej powiedzieć, że włóczkę, z której była wydziergana,
odzyskałam ze starego, nadprutego w kilkunastu miejscach szala – pomyślała
z żalem, ale natychmiast sobie uświadomiła, że przecież starsza pani doskonale
o tym wiedziała. I jakkolwiek by głupio to brzmiało, najwyraźniej czapka
również była świadoma, kim jest staruszka.
– A więc jednak magia… – mruknęła Minka, nie odrywając wzroku od
drzwi. – Niesamowite! Wprost nie do uwierzenia!
Już do końca dnia miała wrażenie, że powietrze wokół niej jest
naelektryzowane czymś nieuchwytnym, czymś, co sprawiało, że czuła
mrowienie w koniuszkach palców. Po powrocie do domu nie mogła sobie
znaleźć miejsca i w końcu wyciągnęła z koszyka zaczętą robótkę. To ją zawsze
uspokajało. Właśnie wtedy wykończyła sweter, który zamierzała podarować
Radkowi, i właśnie wtedy ogarnęło ją to dziwne przeświadczenie, że on nie jest
dla niego. Być może to przeczucie to był pożegnalny prezent od starszej pani.
Gdybym była małą dziewczynką, uznałabym, że mój gość oprószył mnie
odrobiną magicznego pyłu. – Uśmiechnęła się na tę myśl z rozrzewnieniem,
przypominając sobie opowieść, którą babcia Tomisia co roku rozpoczynała ich
własny osobisty kalendarz adwentowy.
Inne dzieci dostawały wówczas ponumerowane czekoladki albo woreczki
z łakociami, lecz jej babcia wyłamywała się z tego scenariusza. Pierwszego
grudnia, gdy mrok za oknem gęstniał, gdy pokój oświetlony przez niewielką
lampkę zaludniały tajemnicze cienie, Tomisia zasiadała w starym,
poprzecieranym nieco fotelu stojącym pod oknem, sięgała po robótkę
i zaczynała snuć opowieść. Na każdy dzień miała przygotowaną inną historię.
Niekiedy powtarzały się te z poprzednich lat, ale częściej pojawiały się zupełnie
nowe. Wyjątek stanowiła ta pierwsza, ona się nie zmieniała. Jaśmina znała ją na
pamięć, co nie przeszkadzało jej słuchać z zapartym tchem.
– Nie wiadomo, kiedy ujrzano ją po raz pierwszy – rozpoczynała babcia
przyciszonym głosem. – Jedni mówili, że pojawia się, odkąd tylko sięgnąć
pamięcią, i że zapewne wędrowała po ziemi już wtedy, gdy pojawili się na niej
pierwsi ludzie. Inni uważali, że przybyła później, dużo później, gdy miała już
wytyczone trakty i drogi prowadzące od wsi do wsi, od miasta do miasta. I o ile
tutaj zdania były podzielone i nie dało się ustalić jednej wersji, o tyle jedna rzecz
nie podlegała dyskusji: pojawiała się zawsze w srebrzystą noc listopadową.
Wtedy gdy świat po raz pierwszy spowijała cieniutka warstwa migotliwego
szronu. Przybywała z wiatrem, najstarsi, najbardziej doświadczeni twierdzili
nawet, że przywiewają ją wszystkie cztery wichry, które na ten jeden moment
spotykają się w jednym miejscu i kłębiąc się u jej stóp, wyciszają się
i łagodnieją. Przynosiła ze sobą spokój i dobro, łagodność i zrozumienie.
Dlatego nawet wiatry przy niej okiełznywały swoje hulaszcze charaktery.
Pojawiała się pod postacią zgrzebnej staruszki, dlatego też bardzo często ludzie,
do których zachodziła, nie mieli pojęcia, z kim mają do czynienia.
Szła okutana w wełnianą połataną chustę z drewnianym kijem w ręku, który
służył jej za podporę. Wędrowała, powłócząc nogami, i przyglądała się
napotkanym ludziom. Czasami prosiła o gościnę i nocleg przy ciepłym piecu.
Nie wszędzie przyjmowano ją z otwartymi ramionami. Często zatrzaskiwano
przed nią drzwi, często szczuto psami i odmawiano nawet suchej kromki chleba.
Nawet w Wigilię – bo musisz wiedzieć, Mineczko, że ona zostawała na ziemi aż
do Bożego Narodzenia – co niektórzy odmawiali jej strawy i schronienia.
A przecież wiadomo, że w ten szczególny dzień poprzedzający przyjście na
świat największej miłości, wszyscy powinniśmy otworzyć serca i uchylić drzwi
po to, żeby ta miłość miała którędy się prześlizgnąć. Jednak mało kto wiedział,
że to właśnie ona, przygarbiona i zdrożona, przecierała szlaki tej miłości. Często
pojawiała się tam, gdzie stracono już nadzieję. Przysiadała na drewnianej
przyzbie, bacznie przypatrywała się wszystkiemu wokół, a gdy opuszczała owo
miejsce, sięgała ukradkiem ręką do kieszeni i nagle wokół niej zaczynały unosić
się srebrzyste jasne drobinki. Ludziom zdawało się, że to kurz jaśniejący
w ostrym zimowym słońcu. A to był magiczny pył, który sprawiał, że
poplątane, pogmatwane ścieżki ludzkich losów na nowo wygładzały się
i prostowały. Do tych miejsc powolutku, stopniowo znów zaczynało zaglądać
szczęście i radość. A mieszkańcy mieli wrażenie, że dotknęli czegoś
niezwykłego, magicznego.
Staruszka często przystawała na ulicach, zadzierała wysoko głowę i sięgając
do kieszeni, spoglądała w oświetlone wnętrza mieszkań. I tam gdzie patrzyła,
ustawały kłótnie, dzieci przestawały płakać, a starcy nabierali werwy. Gdy
odchodziła, unosiła się za nią srebrna poświata. A potem w wigilijną noc znów
gromadziła wokół siebie cztery wichry, które delikatnie brały ją w swe objęcia
i unosiły wysoko w górę. Twarz jej się wygładzała, zmarszczki nikły, plecy
prostowały. Stara, połatana chusta zamieniała się w białą połyskliwą szatę.
Staruszka przeistaczała się w to, czym była: w Wiarę, Nadzieję i Miłość. Takie
bowiem trzy imiona nosiła.
Z radością spoglądała w stronę ubogich chat i dostatnich dworów, w których
otworzono przed nią drzwi i wpuszczono ją do środka. Tam jej srebrny pył
zostawał na zawsze, o ile oczywiście ludzie dbali o to, żeby się kochać
i szanować. Smutniała natomiast, gdy jej wzrok zahaczał o miejsca, z których ją
przepędzano. Wiedziała, że za rok znów tam zapuka i znów będzie próbować.
Że być może w końcu i tam drzwi się przed nią uchylą.
Bo Wiara, Nadzieja i Miłość doskonale wie, że nigdy nie wolno zasiać
w swej duszy zwątpienia. I że nigdy nie wolno się poddawać. I dlatego właśnie,
Mineczko, zawsze trzeba być przygotowanym na to, żeby otworzyć przed nią
drzwi. Ale żeby to zrobić, nie można sądzić po pozorach, lecz patrzeć sercem
i to serce umieć otworzyć. Nigdy wszak nie wiadomo, kiedy do naszych drzwi
zapuka staruszka, która tak naprawdę będzie zupełnie kimś innym. Kimś, kto
być może zechce podarować nam odrobinę magii, miłości i wiary w lepsze
jutro. – Na tym babcia kończyła opowieść i dopiero wtedy wyciągała
z koszyczka z robótkami ukryty pod kolorowymi motkami woreczek po brzegi
wypełniony cukierkami i czekoladkami i podawała go wnuczce.
Dzięki temu pierwszy grudnia był zawsze wyjątkowy – pomyślała Jaśmina.
– Był to czas, kiedy wydawało mi się, że gdyby babcia nie opowiedziała mi tej
historii, Bożego Narodzenia by nie było. Ona rozpoczynała drogę do owego
magicznego wieczoru, w którym pachniała choinka, na talerzyku leżały białe
płatki opłatka, a na pustym krześle zasiadali ci wszyscy powracający na ten
jeden moment na ziemię i gromadzący się z bliskimi przy stole. Mam nadzieję,
że i w tym roku babcia do mnie przyjedzie – westchnęła tęsknie. – Choć odkąd
spotykam się z Radkiem, jakby rzadziej do mnie wpada. A tak bardzo
chciałabym usiąść razem z nią przy kominku i opowiedzieć jej o zielonej czapce
i starszej pani. I o tym, że zaraz skojarzyła mi się ze staruszką z jej historii.
Uśmiechnęła się lekko na wspomnienie tego, co wydarzyło się w sklepie.
Ale to wszystko: historia z zieloną czapką i powrót do babcinych opowieści,
wydarzyło się kilka dni temu, gdy jeszcze mogła oddawać się marzeniom
o przyszłości, a w wolnych chwilach spokojnie dziergać rękawiczki i doszywać
pompony do czapek. Gdy jeszcze nie miała zielonego pojęcia o złowrogich
wezwaniach do zapłaty zalegających w szufladzie. Teraz, maszerując
w kierunku firmy, czuła coraz większe zdenerwowanie, a mrzonki o magicznym
pyle całkowicie wywietrzały jej z głowy.
Od kiedy zrobiłaś się taką panikarą? – skarciła samą siebie w duchu,
wciągając na zmarznięte dłonie ciepłe rękawiczki.
Do tej pory była to specjalność Bernadetty. To ona spośród ich czwórki brała
na siebie ciężar zamartwiania się, szukania znaków i dmuchania na zimne.
Gdybym tylko mogła tak prosto z mostu zapytać o to Radka, czułabym się
o wiele lepiej – myślała. – Ale jeżelibym to zrobiła, musiałabym powiedzieć,
skąd wiem o tych papierach, a to by z kolei wprowadziło jeszcze większy zamęt
do i tak już napiętych stosunków między nim a dziewczynami. Westchnęła,
przystając tuż przed wielkimi przeszklonymi drzwiami biurowca.
Szczerze mówiąc, nie lubiła tu przychodzić. Wszystkie te nowoczesne
pomieszczenia ze szkła, przywodzące na myśl akwaria, działały na nią
onieśmielająco. Były sztywne i pretensjonalne. Zero w nich było przytulności
i ciepła, które tak ceniła. A poza tym cechowały się gigantycznym czynszem. Do
tej pory pamiętała swoje przerażenie, gdy się dowiedziała, ile miesięcznie będą
musieli płacić za ten, było nie było, niewielki metraż.
– Jak ty to sobie w ogóle wyobrażasz? – zapytała Radka. – Firma musiałaby
zarabiać przeogromne pieniądze, żeby to się udało!
 – Posłuchaj, kotku, przecież pokazywałem ci cały biznesplan i jasno z niego
wynika, że już po pierwszym miesiącu działalności osiągniemy zyski. Pod
warunkiem, rzecz jasna, że nasza siedziba będzie znajdować się w odpowiedniej
lokalizacji i zostanie urządzona na odpowiednim poziomie. Żeby zarabiać,
trzeba zadbać o komfort i prestiż. To nie jest zabawa w te twoje robótki, tylko
poważna inwestycja, która wymaga odpowiedniej oprawy. Ty z tymi
podrdzewiałymi drutami możesz sobie tkwić w jakimś zakurzonym kącie
i nikomu to nie będzie przeszkadzać. Przecież twoimi klientkami będą głównie
zakompleksione stare panny…
– Jak możesz tak mówić! – przerwała mu z oburzeniem. – Przecież skoro tak
twierdzisz, to tym samym i mnie do nich zaliczasz!
– No dobrze, trochę mnie poniosło, ale sama przyznasz, że będziemy robić
skrajnie różne rzeczy, no i że mamy zupełnie inne podejście do życia, co mnie
akurat cieszy, bo wierzę, że przeciwieństwa się przyciągają i mają szansę
stworzyć coś wyjątkowego, cudownego, najpiękniejszego na świecie. – Mówił
coraz ciszej i coraz bardziej przy tym pochylał głowę, aż w końcu zamilkł,
zamykając jej usta pocałunkiem.
Wtedy udało mu się ją przekonać i zdusić wątpliwości w zarodku. Poza tym
już po dwóch miesiącach okazało się, że miał rację, i Jaśmina – uspokojona –
przestała sobie zaprzątać głowę wątpliwościami. Aż do teraz, gdy wszystko to,
co ją wtedy niepokoiło, wróciło ze zdwojoną siłą.
Czując narastającą suchość w gardle, weszła do windy i wcisnąwszy
odpowiedni guzik, pojechała na dwunaste piętro. Przybrała obojętny wyraz
twarzy i prostując plecy, wkroczyła do biura.
Dzięki Bogu, że Radek ma dziś spotkania z klientami na mieście –
pomyślała, odruchowo odpowiadając na pozdrowienia pracowników.
Zadziwiające, mimo że bywała tu rzadko, większość osób kojarzyła ją, a
i ona nie tylko je rozpoznawała, ale i wiedziała o nich całkiem sporo. Nigdy nie
umiała przechodzić koło ludzi obojętnie. Teraz też przystanęła koło biurka pani
Marioli i zagadnęła ją o zdrowie mamy. Ostatnim razem dziewczyna
wspominała, że ma mieć skomplikowaną operację kolana.
– Wszystko dobrze, mama nawet już wyszła ze szpitala, teraz tylko
rehabilitacja. – Tamta uśmiechnęła się szeroko. – A pani, pani Jaśmino, przyszła
do szefa? Bo jeżeli tak, to go nie ma, jeszcze się dziś nie pokazał.
– Wiem, wpadłam do księgowej.
– Aaa, do tej. – Mariola zmarszczyła nos. – Nie zazdroszczę. Ale jest u
siebie, widziałam ją, jak wchodziła, a nawet, gdyby mi to umknęło, to ciągnie się
za nią taki aromat, że z miejsca wiadomo, że przyszła. Ona chyba wylewa na
siebie co rano flakony perfum! – dodała, krzywiąc się niemiłosiernie.
– Hmmm… – mruknęła wieloznacznie Minka, bo nic innego nie
przychodziło jej do głowy. – To ja w takim razie pójdę. Proszę pozdrowić mamę
i życzyć jej szybkiego powrotu do zdrowia – rzuciła na odchodnym, z trudem
maskując zaskoczenie.
Z tego, co wiedziała, większość lubiła panią Bożenkę, a tutaj taka reakcja!
Ciekawe, co się stało? – zastanawiała się, pukając lekko do drzwi z tabliczką
„Księgowa, kadry”. Weszła, nie czekając na odpowiedź, i ze zdumieniem
spojrzała na siedzącą za biurkiem młodą dziewczynę.
– Dzień dobry, zastałam panią Bożenkę? – zapytała pro forma, bo przecież
czarno na białym widać było, że księgowej tu nie ma.
– Nie, chwilowo ja ją zastępuję. Laura Kaletka. W czym mogę pomóc? –
Dziewczyna wyciągnęła do niej wypielęgnowaną dłoń o megalitycznie długich
i pomalowanych na jaskrawoczerwony kolor paznokciach.
– Jaśmina Falińska. – Odruchowo uścisnęła wyciągniętą rękę.
– O matko! To pani! – Blondynka poderwała się zza biurka jak oparzona. –
Przepraszam, nie było do tej pory okazji, żebyśmy się poznały. Ale dużo o pani
słyszałam.
– Hmmm, zaskakujące, bo ja o pani w ogóle. – Jaśmina zmarszczyła brwi. –
Szczerze mówiąc, byłam pewna, że zastanę tutaj panią Bożenkę.
 – To pan Radek nic pani nie przekazał? – Blond Laura zatrzepotała nerwowo
firanką sztucznych rzęs, tak długich i gęstych, że Minka nie mogła wyjść
z podziwu, że ich właścicielce udaje się wprawić je w taki ruch.
To na pewno dzięki wyrobionym mięśniom… O ile w ogóle powieki mają
mięśnie… – przeleciała jej przez głowę niekontrolowana myśl.
– A co miał mi przekazać? – Z trudem oderwała wzrok od rzęs i skupiła się
na rozmowie.
– Że zastępuję panią Bożenkę, ona poszła na urlop.
– Na urlop? I ja nic o tym nie wiem? A poza tym widzę tu panią pierwszy
raz. Jak pani ma zamiar tak zupełnie nieprzygotowana ogarnąć to wszystko,
czym pani Bożenka zajmuje się od tak długiego czasu? – Z minuty na minutę
robiła się coraz bardziej nieufna.
Coś tu wyraźnie nie grało, a jeżeli dodać do tego koszmar z ciotką Józefiną
w roli głównej i plik wezwań do zapłaty, który znalazła Bernadka, to to coś
nabierało złowrogiego znaczenia.
– Nawet nie zamierzam próbować – odpowiedziała blondynka nieco
spokojniejszym tonem. – Ja tylko muszę zająć się bieżącymi fakturami
i pensjami pracowników, bo zbliża się koniec miesiąca, a pani Bożenka i to
wyliczała. Dlatego ja tu się znalazłam, bo w innym wypadku albo pracownicy
dostaliby pensje z opóźnieniem, albo księgowa musiałaby wcześniej wrócić.
Albo pracować na urlopie. A żadne z tych rozwiązań nie wchodziło w grę. Jako
świeżo upieczona babcia, pani Bożenka zupełnie nie ma do głowy do liczb
ani tabelek – trajkotała blond Laura. – Ale to pierwszy wnuk, w dodatku
wcześniak, to nie ma się czemu dziwić. Nas w domu też babcia szalenie
rozpieszczała. – I nagle, gdy tak paplała, wydała się Jaśminie o wiele
sympatyczniejsza.
Cóż, można się było tego spodziewać, bo ktoś, kto przekazuje dobre nowiny,
od razu wydaje się milszy. A rzeczywiście było się z czego cieszyć.
Córka pani Bożenki od lat starała się o donoszenie ciąży i do tej pory
niestety się nie udawało. Jaśmina miała w pamięci obraz
zapłakanych, podkrążonych oczu księgowej, gdy po ostatniej katastrofie wróciła
do pracy.
– Pani Jaśmino ja już nie mam siły – wyznała wtedy, ciężko siadając za
biurkiem i ukrywając poszarzałą twarz w złożonych dłoniach. – Nie mogę
patrzeć, jak ona cierpi, jak po każdej takiej utracie moje dziecko rozsypuje się na
milion kawałków. Kiedyś przynajmniej przy każdej kolejnej ciąży widać było,
że budzi się w niej nadzieja, że wierzy. A teraz jest w niej tylko lęk i zapowiedź
tego bólu, który ona już przeczuwa, który czai się tuż za nią i zawsze, zawsze
dopada ją i okrywa niby ciężką czarną płachtą, spod której przez wiele miesięcy
nie może się wydobyć. To jest nie do zniesienia. Mirek, mój zięć, kocha ją nad
życie i wiem, że też czeka na to wyśnione dziecko. Ale z miesiąca na miesiąc
coraz bardziej słabnie, nie wie, jak może Beatce pomóc, bo to, że trwa obok niej,
czasami wydaje się już nie wystarczać. I on też traci siły. Nie winię go za to, bo
na litość boską, pani Jaśmino, przecież nikt nie jest ze stali i każdy w końcu
dociera do kresu wytrzymałości. Ostatnio przestał chodzić na cmentarz. Beata
nie może tego pojąć, traktuje to tak, jakby to było wymierzone przeciwko niej.
A ja go rozumiem! Sama myśl o pierwszym listopada budzi przerażenie! Te
wszystkie znicze zapalane na grobach dzieci nienarodzonych! Każdy
płomyczek, który się rozpala, odbija się w oczach mojej córki i zdaje mi się, że
to dusze jej nienarodzonych dzieci się materializują! Chwiejne i rozpaczliwie
osamotnione. I wydaje mi się, że usiłują sięgnąć aż do jej serca małymi,
rozcapierzonymi paluszkami. – Po policzkach księgowej pociekły łzy. – To takie
niesprawiedliwe, pani Jaśmino, tak potwornie niesprawiedliwe! Beata tak bardzo
pragnie zostać mamą, tak o to walczy! I nic! Co ja takiego złego zrobiłam? Bo to
ja musiałam w czymś zawinić, właśnie ja! Ciotka mojego męża, gdy do nas
przyjeżdża, nigdy nie przepuści okazji, żeby wspomnieć, że za grzechy matek
płacą córki! Dewotka z niej straszna, ale…
– Pani Bożenko, o czym pani w ogóle mówi! Co to w ogóle za
średniowieczne poglądy? Zabobony! Za jakie grzechy? Co to w ogóle znaczy?
Pani jest przecież mądrą kobietą, nie może dać sobie pani mieszać w głowie
takimi bredniami! – przerwała jej oburzona Jaśmina. – Gdyby tu była Tomisia,
toby pani nieźle natarła uszu! – W desperacji odwołała się do jedynego
autorytetu, jaki jej przyszedł do głowy.
– Fakt, pani babcia to umie przemówić do rozumu i przywołać do porządku
jak nikt inny. – Uśmiechnęła się blado pani Bożenka.
– Właśnie i doskonale wiem, co by powiedziała o tej pani ciotce. „Gdyby
głupota mogła latać, to niektórzy ludzie szybowaliby niczym orły
w przestworzach” – wygłosiła Minka, udatnie naśladując głos babci. – Pani
Bożenko, nie może pani słuchać takich idiotyzmów. Toż to okrucieństwo! Ta
krewna pani męża musi być niesamowicie nieszczęśliwą osobą, a tacy ludzie już
tak mają, że usiłują zatruwać swoim zgorzknieniem wszystko i wszystkich
dokoła. A pani córce to przede wszystkim potrzebny jest teraz ktoś, kto będzie
przy niej trwał i się nie podda. Jeżeli pani da wiarę w to, co wygaduje ta
nieszczęsna ciotka, to nie pomoże pani Beacie.
– Ma pani rację. Dziękuję! Nawet pani nie wie, ile dla mnie zrobiła. – Pani
Bożenka pociągnęła nosem i wyciągnęła z szuflady paczkę chusteczek
higienicznych. – Ja niby to wszystko wiem. Ale przychodzą takie momenty, że
rozum i logika ustępują przed tym, co wypełnia serce. I choć zdaję sobie sprawę,
że nie powinnam tego wszystkiego mówić, bo to przecież nie pani kłopot
i zmartwienia też tylko moje, ale czułam, że jeżeli tego z siebie nie wyrzucę, to
oszaleję! – Zamilkła na chwilę, zbierając myśli. – A pani ma w sobie coś
takiego, że człowiek wie, że jest słuchany, a nie oceniany. – Wydmuchała nos. –
A teraz tego mi było najbardziej potrzeba. Wprawdzie cierpienie nie zniknie, ale
łatwiej je będzie znieść.
– W takim razie dobrze, że coś mnie tknęło i tu przyszłam. – Uśmiechnęła
się Jaśmina. – Czasem trzeba się i wygadać, i wypłakać. A jeżeli będzie pani
potrzebować dodatkowych dni urlopu, żeby pojechać do córki, proszę do mnie
zadzwonić. Dopilnuję, żeby nie było z tym żadnych kłopotów.
– Jeszcze raz dziękuję i obiecuję, że jeżeli coś dobrego się u nas wydarzy, to
pani będzie pierwszą, która się o tym dowie.
Wracając w pamięci do tej rozmowy, Jaśmina trochę się zdziwiła, że
księgowa nie zadzwoniła do niej ze szczęśliwą wiadomością.
Z drugiej strony, jeżeli to jest wcześniak, to co się dziwić. Pewnie bała się
zapeszać, bo przedwczesny poród zawsze jest obciążony dodatkowym
ryzykiem. – Sama sobie odpowiedziała na dręczące ją wątpliwości.
Pochłonięta własnymi myślami, dopiero po chwili zdała sobie sprawę, że
dziewczyna zastępująca panią Bożenę coś do niej mówi.
– Przepraszam, zamyśliłam się, może pani powtórzyć?
– Pytałam, czy mogę pani w czymś pomóc, bo skoro szukała pani pani
Bożenki… – Znacząco zawiesiła głos.
– A tak. Mam taką delikatną sprawę… – Zamilkła na chwilę, usiłując
wymyślić naprędce jakieś wiarygodne uzasadnienie pytania, które zamierzała
zadać.
Prawdziwa wersja przeznaczona dla uszu pani Bożeny nie wchodziła w tym
wypadku w grę. Laura nie wydawała jej się ani nikim godnym zaufania, ani
nikim, kto umiałby dochować tajemnicy, prawdomówność więc raczej odpadała.
Zresztą nawet gdyby zaryzykowała, to jak by to brzmiało? „A, tak wpadłam, bo,
widzi pani, moja przyjaciółka Bernadka ma taki niewinny zwyczaj czytania
wszystkiego, co jej w oczy wpadnie, i dziś rano całkiem przypadkiem,
odruchowo przeczytała cały plik kartek zamkniętych w szufladzie biurka pani
szefa, którą otworzyła kluczami, jakie dostała ode mnie. Da pani wiarę? I teraz
dręczy mnie niepokój, że ktoś tutaj usiłuje wpakować mnie na minę…”
Nie, to stanowczo odpadało! Ale tak czy inaczej coś w końcu musiała
powiedzieć, a jak na złość nic jej nie chciało przyjść do głowy.
Tymczasem zastępczyni pani Bożenki zaczęła się nieco niecierpliwić.
– Delikatną sprawę, tak? – przynagliła uprzejmie. – Dotyczącą któregoś
z klientów? – usiłowała zgadywać i znów zawachlowała długaśnymi rzęsami.
– Klientów… A, tak, właśnie z ust mi to pani wyjęła. – Jaśmina uczepiła się
tego słowa niczym ostatniej deski ratunku. – Klient, tak, otóż to… Tak, właśnie
tak! – dodała stanowczo, kiwając głową, i spostrzegła, że dziewczyna przygląda
jej się z narastającym zdumieniem. – Otóż dzwonił do mnie jeden
z kontrahentów z informacją, że… że nie otrzymał od nas należnej płatności! –
w końcu spłynęło na nią natchnienie. – Mówił, że obiło mu się o uszy, że nie jest
jedyny. Chciałam to wyjaśnić – odetchnęła z ulgą.
Blefowanie nigdy nie było jej mocną stroną i poczuła, że na policzki
wypływa jej zdradliwy rumieniec.
– Ciepło tutaj… – mruknęła, zdejmując płaszcz i sadowiąc się na krześle
stojącym naprzeciw tego, które zwykle zajmowała pani Bożenka. – No więc, jak
już wspomniałam, dotarły do mnie niepokojące sygnały i chciałam o tym
porozmawiać.
– Ale ja nie zostałam uprzedzona o pani wizycie. Nie wiem, czy mogę…
Proszę mnie zrozumieć, nie chciałabym przekroczyć swoich kompetencji. Tym
bardziej że ja tu jestem tylko na zastępstwie i tak po prostu mam wtajemniczać
panią w wewnętrzne sprawy firmy… – Dziewczyna, widząc, że Jaśmina
wygodnie rozsiadła się na krześle, boczkiem przysiadła na swoim i zaczęła
nerwowo nawijać na palec kosmyk jasnych włosów.
– Przestańmy się bawić w kotka i myszkę! – Przerwała jej Jaśmina ze
zniecierpliwieniem, którego na szczęście nie musiała udawać, bo sytuacja
autentycznie zaczęła ją irytować. – Sama pani nadmieniła, że sporo o mnie
słyszała, zakładam więc, że pani, wie kim jestem. Wła-ści-ciel-ką. Pan Radek
ma moje pełnomocnictwa i zgodę na podejmowanie decyzji, ale to ja panią
zatrudniam, moje nazwisko widnieje na pieczątce, więc oczekuję pełnej
współpracy – zakomunikowała zasadniczo.
Nie lubiła w ten sposób rozmawiać z ludźmi, ale coś jej mówiło, że to jedyny
sposób na siedzącą naprzeciw blondynę. Trzeba było postawić sprawę na ostrzu
noża i mieć nadzieję, że panienka nie zechce najpierw zadzwonić do Radka, bo
wtedy zapewne rozpętałoby się piekło.
I dostałabym za swoje – pomyślała Minka, czując, że znów dopadają ją
wyrzuty sumienia.
– No tak, ale co ja mam teraz zrobić? – Laura spojrzała na nią oczami
wypełnionymi po brzegi bezradnością. – Czego pani ode mnie oczekuje?
Przecież ja wiem tylko tyle, ile mi przekazała pani Bożenka.
– Wiem, że jakiś czas temu były pewne zaległości i nieciągłości
w płatnościach. – Jaśmina postanowiła nie owijać w bawełnę, konstatując
w myślach, że rzeczywiście Laura prawdopodobnie nic nie wie. – I nie musi się
pani obawiać, nie mam o nic pretensji. – Zrobiło jej się trochę żal dziewczęcia,
niespodziewanie wrzuconego na głęboką wodę księgowości, w której odmętach
Jaśmina mimowolnie grała rolę krwiożerczego rekina, a dziewczyna ofiary. –
Chciałabym najzwyczajniej w świecie zerknąć do papierów. Rachunków, faktur,
rozliczeń. Nic wielkiego. Ot, taki mały przegląd ostatniego półrocza. –
Miłosiernie zrezygnowała z użycia określenia „kontrola”, które brzmiało o wiele
bardziej złowróżbnie. Laura i tak była zdenerwowana.
Jeżeli wpadnie w jeszcze większą panikę, nie będę miała z niej żadnego
pożytku i nic nie załatwię pomyślała Minka i odetchnęła głęboko.
– No tak, ma pani rację. Pani Bożenka wspominała, że te faktury, do których
należało doliczyć odsetki, już załatwiła i że nie muszę się tym zajmować. Że
zalegaliśmy z opłatami, ale przyszedł nareszcie duży przelew, na który
czekaliśmy, i wszystko zostało wyrównane. Może ten telefon do pani to jakaś
pomyłka? Ktoś nie sprawdził konta, coś przeoczył? Jeżeli poda mi pani
nazwisko tego kogoś, kto do pani dzwonił, to postaram się to wyjaśnić. Od tego
w końcu tu jestem…
– To bardzo możliwe, że to kwestia pomyłki – przerwała jej Jaśmina – i że
jest wszystko w porządku – Machnęła ręką, jakby na potwierdzenie słuszności
tego, co właśnie powiedziała. – Nazwiska w tej chwili nie pamiętam, zapisałam
i zostawiłam karteczkę w domu. Ale tak czy inaczej, skoro już wypłynęła ta
sprawa, to chciałabym zajrzeć do dokumentów. Dawno tego nie robiłam, to
akurat jest okazja, żeby to zmienić – dodała, patrząc na dziewczynę uważnie.
Nie dostrzegła jednak niczego niepokojącego. Dziewczyna była wprawdzie
zmieszana, ale równie dobrze mogło to wynikać z kłopotliwej bądź co bądź
sytuacji, w której się znalazła.
– Oczywiście, rozumiem – powiedziała w końcu, rozkładając bezradnie
ręce. – Mogę puścić panią do komputera choćby zaraz, tylko zastanawiam się,
jak to ułożyć, żeby było dobrze, bo w tej chwili powinnam się zająć
rozliczaniem wynagrodzeń i nie bardzo wiem, jak pogodzić jedno z drugim…
Chyba że wydrukujemy to, co pani potrzebne. Trochę to potrwa, ale to najlepsze
rozwiązanie z tych, które przychodzą mi do głowy. Pani będzie miała możliwość
zapoznać się z papierami, a ja nie będę miała zablokowanego dostępu do
komputera. – Westchnęła, pochylając się w stronę monitora, a Jaśmina poczuła,
że robi jej się głupio.
W końcu, było nie było, wpadła tu bez uprzedzenia i narobiła zamieszania.
Oczywiście wiedziała, że zrobiła to, co było trzeba, ale jednocześnie nie chciała
dezorganizować dnia pracy pani rzęsiastej. Tym bardziej że jej słowa nieco ją
uspokoiły. Wydawało się, że Laura mówi prawdę i ponaglenia należą do
przeszłości. Zaległości były, o czym zresztą Radek kiedyś napomknął, ale
zostały wyrównane.
Tymczasem ona wpada tu jak po ogień i sieje popelinę. Ale jednocześnie
wiedziała, że sprawy zaszły już za daleko, żeby się wycofać. Gdyby teraz
zmieniła zdanie, wyglądałoby to co najmniej dziwnie. Papiery należało
przejrzeć, żeby nie budzić podejrzeń, to po pierwsze, a po drugie, obiecała
Bernadce, że się tym zajmie. I musiała to zrobić, w końcu przyrzekła,
a przyrzeczeń nie należało łamać.
Ale zawsze można to zrobić tak, żeby i wilk był syty, i owca cała –
pomyślała.
 – Pani Lauro, to może zrobimy inaczej – odchrząknęła, podnosząc się
z krzesła. – Proszę mi te papiery przygotować na jutro rano. Wpadnę po nie
w drodze do pracy i w domu na spokojnie je przejrzę.
A jednocześnie porównam z tym, co zwinęła Bernadka – dodała w duchu.
– Na pewno? Bo jak trzeba, to wygenerujemy pliki do druku…
– Na pewno. W końcu to nie zając i nie ucieknie. Dziękuję – zakończyła
stanowczym tonem i sięgnęła po płaszcz wiszący na oparciu krzesła. – To do
jutra, pani Lauro – dodała i szybkim krokiem opuściła biuro.
Gdy wyszła na zewnątrz biurowca, od razu wpadła w objęcia zimnego,
wilgotnego listopadowego przedpołudnia.
Dobrze, że Radek nie zmienił planów i nie przyszedł do biura – pomyślała
z ulgą. – Coś mi się wydaje, że ta cała panika jest zupełnie niepotrzebna.
Nieco uspokojona, sięgnęła w głąb przepastnej torby w poszukiwaniu
telefonu. Zamierzała zadzwonić do pani Bożenki i podpytać, jak się ma
maleństwo, i serdecznie jej pogratulować tego, że córka w końcu została mamą,
a księgowa babcią. Gdy w końcu odnalazła komórkę, nie zdążyła nawet wybrać
numeru, bo zanim uruchomiła listę kontaktów, telefon się nagle rozdzwonił.
Mój – wyświetliło się na wyświetlaczu i znaczyło ni mniej, ni więcej, że
dzwoni Radek.
Jaśmina poczuła, że serce zaczyna łomotać jej w piersi.
No tak, to by było tyle w kwestii tego, że Radek nie wrócił – pomyślała. –
Nie musiał, a i tak dowiedział się wszystkiego, bo pewnie ta cała Laura, ledwo
zniknęłam jej z pola widzenia, zadzwoniła do szefa, żeby zdać relację
z niespodziewanych porannych odwiedzin. Właściwie, jakby się nad tym
zastanowić, to właśnie tego należało się spodziewać.
No to teraz się zacznie! Właściwie nie mam nic na swoją obronę –
skonstatowała. – I dobrze mi tak, babcia zawsze powtarzała, że kłamstwo ma
krótkie nogi! Przecież tak naprawdę uczciwie by było, żebym najpierw poszła
z tym do niego, a nie tak za jego plecami… Kręcić i gmatwać! Ale z drugiej
strony, jak niby miałam to załatwić inaczej, żeby nie mieszać w to Bernadki?
A niech to wszystko szlag trafi! Życie jest potwornie skomplikowane.
Odetchnęła głęboko i nacisnęła zieloną słuchawkę.
– Cześć kociaku! – Zamiast pełnych złości wyrzutów usłyszała wesoły głos
Radka.
– Cześć… – bąknęła niepewnie. – A co ty taki radosny od samego rana? –
zagadnęła, badając grunt.
– A czemu miałbym się smucić? Właśnie skończyłem jedno bardzo owocne
spotkanie, przygotowuję się do następnego, mam wspaniałą dziewczynę, która
mnie kocha, i całe życie przed sobą. Czego chcieć więcej? A właśnie, skoro
mowa o dziewczynach i miłości, to pomyślałem, że może bym dziś do ciebie
wpadł? Zjedlibyśmy kolację przy świecach i zostałbym na noc? Co? A może… –
Na moment zawiesił głos. – Może, jeśli wszystko pójdzie w kierunku, o którym
myślę, to już zawsze bym u ciebie zostawał? Powiesz tak? – zapytał
wieloznacznie, a Jaśmina poczuła, że nogi się pod nią uginają.
– Ale… że tak na kolację…? – wydusiła z trudem przez ściśnięte
wzruszeniem gardło.
– Zacznijmy od tego, ale przemyśl, czy przypadkiem to nie jest słowo, które
warto by było dziś wieczorem powtórzyć w troszkę innym kontekście.
Zastanowisz się nad tym, skarbie?
– Cóż… Mam wrażenie, że w tej kwestii nie muszę zbyt długo się
namyślać – powiedziała, czując, że pomimo zimnego, wilgotnego powietrza
zalewa ją fala ciepła. – Już nie mogę się doczekać wieczora, przygotuję coś
naprawdę pysznego, takiego, że…
– Mmmyyy… nic oprócz ciebie nie jest potrzebne. – Jego głos zmysłowo
zawibrował w jej uchu. – O, kociaku, chciałbym jeszcze pogadać, ale właśnie
wszedł pan Karol, wiesz, ten, który…
– Wiem, nasz najważniejszy klient.
– Dokładnie. Więc sama rozumiesz…
 – Rozumiem. Leć i czyń swoją powinność. Odbijemy sobie wszystko
wieczorem – dokończyła, czując na plecach delikatne mrowienie.
A więc to dziś – pomyślała, z ogromnym wzruszeniem wpatrując się
w wygaszony wyświetlacz telefonu. – To dziś w końcu padnie to najważniejsze
pytanie, na które tak długo czekałam!
A ja w niego wątpiłam – pomyślała ze skruchą. – Jak w ogóle mogłam! Jutro
powiem Bernadce, żeby trochę zbastowała z tą swoją chorobliwą
podejrzliwością. A jeżeli nie może przestać snuć tych swoich teorii spiskowych,
to niech przynajmniej nie zaraża nimi innych! Choroba, skoro mam zrobić coś
do jedzenia, to po pracy muszę zrobić zakupy, bo lodówka świeci pustkami!
Jedyne, czym dysponuję w dużych ilościach, to sucha psia karma i trochę puszek
z psim żarciem. Nie sądzę, żeby to nadawało się na romantyczną zaręczynową
kolację. I jeszcze koniecznie muszę wydepilować nogi… – Uśmiechnęła się
marząco na myśl o tym, co przyniesie jej nadchodzący wieczór.
Czuła się tak szczęśliwa, że zupełnie zapomniała o tym, że miała
zatelefonować do pani Bożenki. I nie przyszło jej do głowy, że to radosne
oszołomienie podziałało dokładnie tak, jak Radek sobie tego życzył.

* Inaczej szal.
 ilka godzin w pasmanterii dłużyło jej się niemożebnie. W końcu jej
zniecierpliwienie i snucie się bez celu z kąta w kąt zwróciło uwagę pani
Ewy.
– A ty co jakoś tak nie możesz sobie dziś miejsca znaleźć? To zupełnie do
ciebie niepodobne – zagadnęła, przyglądając się, jak Minka po raz nie wiadomo
który w ciągu kwadransa wyciąga pudełka z guzikami po to tylko, żeby po
chwili włożyć je z powrotem.
– Rzeczywiście, nie mogę się skupić. Jakoś dziwnie się czuję – mruknęła
wymijająco.
– Właśnie widzę. Masz rumieńce i oczy ci błyszczą… Czy ty przypadkiem
nie jesteś chora? – zaniepokoiła się szefowa. – Podobno ostatnio rozpanoszyła
się jakaś złośliwa odmiana grypy, odporna na większość antybiotyków… Wiesz
co, ja tu sobie doskonale poradzę, zresztą i tak byś za godzinę kończyła. Po
prostu tym razem to ja zamknę sklep, a ty leć do domu, łyknij coś na rozgrzanie
i zapakuj się do łóżka. A jakby okazało się, że ci nie przechodzi, to od razu
wzywaj lekarza – dodała, z troską spoglądając na swoją pracownicę.
Jaśmina już otwierała usta, żeby wyprowadzić ją z błędu i zapewnić, że
objawy, które zaobserwowała, nie mają absolutnie nic wspólnego z żadnymi
grypami ani przeziębieniami, ale w ostatniej chwili ugryzła się w język
i skwapliwie przystała na propozycję pani Ewy.
Właściwie ta dodatkowa godzina spadła mi jak z nieba – pomyślała,
zbierając na zapleczu swoje rzeczy. Akurat zdążę zrobić zakupy, wyprowadzić
Melisę na spacer i ogarnę i siebie, i dom. – A tutaj i tak pożytek byłby ze mnie
marny – rozgrzeszyła się i w radosnym nastroju oczekiwania pognała po
wiktuały.
 właśnie tylko i wyłącznie dzięki zbiegom tych okoliczności Jaśmina dotarła do
domu zaledwie odrobinę później niż zazwyczaj. Gdyby skończyła pracę
o normalnej porze i dopiero potem poszła do sklepu, marznący pod jej furtką
Julek czekałby o wiele dłużej i zapewne przemókłby dokumentnie, bo pomimo
narastającej ulewy nie ruszyłby się z miejsca, dopóki nie dostarczyłby listu.
W końcu był solidną firmą. I dał słowo. A co najważniejsze – był synem
swojego ojca. A to zobowiązywało.
 dy Jaśmina zobaczyła stojącego przed jej furtką chłopca, mimowolnie się
uśmiechnęła. Było w nim coś takiego, co sprawiało, że czuło się do niego
sympatię. Może sprawiała to przekrzywiona na bakier czapka i nieco
zadarty nosek usiany piegami, a może chodziło o kosmyk włosów, zawadiacko
opadający mu na czoło?
Ale gdy podeszła całkiem blisko, uśmiech znikł z jej twarzy. Już na pierwszy
rzut oka widać było, że dzieciak jest przemarznięty, wystające spod czapki ucho
było mocno czerwone, a okryte puchową kurtką ramiona drżały.
Pewnie czeka na Kasię, córkę sąsiadów, wydaje się w podobnym wieku –
pomyślała, poprawiając zsuwającą się z ramion, ciężką płócienną torbę, po
brzegi wyładowaną zakupami. – Swoją drogą, dziwni są jacyś, już kilka razy
widziałam, że koledzy małej czekają na nią na chodniku i nigdy nie są
wpuszczani do środka.
Zupełnie inaczej, niż było u mnie. Gdy babcia widziała, że towarzyszą mi
dzieciaki, wszystkie z miejsca były zapraszane do kuchni, w której zależnie od
pory roku pachniało albo plackiem z rabarbarem, albo szarlotką, albo
drożdżowymi bułeczkami z cynamonem i kardamonem. I z miejsca całe to
towarzystwo zostawało usadzane przy stole, pojone kompotem albo kakao,
karmione ciastem. Babcia Tomisia prędzej by umarła, niż zatrzasnęła
jakiemukolwiek dzieciakowi drzwi przed nosem. Zwłaszcza w pogodę taką jak
dziś. Nawet gdyby delikwent się upierał i wzbraniał, to zostałby przekupiony
czymś słodkim i zwabiony do domu.
Uśmiechnęła się bezwiednie do swoich wspomnień.
– Dzień dobry! – wdarł się w jej myśli chłopięcy głos, któremu towarzyszyło
ukradkowe pociągnięcie nosem.
– Cześć – odpowiedziała, myśląc, że z tym deszczem, który właśnie skroplił
mu się na jasnych kosmykach, i mokrymi liśćmi, które leżały wokół jego stóp,
kojarzy jej się z listopadem.
Może to taki listopadowy chłopiec, którego znienacka przywiał wiatr –
przemknęło jej przez głowę.
– Czekasz na Kasię? – zagadnęła, widząc, że mały nie spuszcza z niej
wzroku.
– Nie, na panią – odrzekł krótko i zdecydowanie.
– Na mnie? – Spojrzała na niego zdumiona i zastygła z wyciągniętą ręką,
w której trzymała klucze.
– Tak. Ma pani długi szalik, z małymi kuleczkami przyszytymi na brzegach,
czapkę z wielgaśnym pomponem i płaszcz taki, jak trzeba, ze złotymi
guzikami – wyliczył, lustrując ją uważnym spojrzeniem. – Wszystko się zgadza.
Nie było tylko mowy o torbie, ale mogę ją pomóc wnieść do domu. Umiem
nosić zakupy, przekona się pani. Zresztą umiem robić najróżniejsze rzeczy –
dodał, prostując się i wyprężając ramionka.
– Hmmm, nic z tego nie rozumiem – mruknęła i w tej chwili znów
zauważyła, że chłopcem wstrząsa dreszcz. – Ale równie dobrze możemy to sobie
wyjaśniać tutaj, stojąc na deszczu i marznąc, albo w domu, przy gorącym kakao
i ciastkach. Proponuję tę drugą opcję – dodała, spoglądając na niego spod oka
i nie czekając na odpowiedź, wręczyła mu mniejszą torbę z pieczywem
i przekręciła w furtce klucz.
W tym samym momencie zza zamkniętych drzwi domu dobiegło radosne
szczekanie.
– Ma pani psa? – Mały wyraźnie się ucieszył. – Może będę mógł go
wyprowadzać na spacer? – zapytał z nadzieją w głosie.
– A ty co? Szukasz sobie zajęcia? – Uśmiechnęła się nieznacznie Jaśmina.
– Tak jakby… – mruknął trochę speszony. – Mogę przy… – Nie dane mu
było jednak dokończyć, bo w tej samej chwili Minka otworzyła drzwi, zza
których wypadła ogromna czarna kula skoncentrowanej radości.
 – Poznajcie się: to Melisa, a to… – Chwyciła bernenkę za obrożę
i przytrzymała, patrząc pytająco na chłopca.
– Julek – powiedział, z zachwytem patrząc na psa. – Ale ona jest wielka,
prawie jak niedźwiedź – dodał z podziwem. – Mogę ją pogłaskać?
– Pewnie, tylko uważaj, żeby cię nie przewróciła – ostrzegła, zamykając za
sobą drzwi.
Tymczasem Melisa natychmiast skorzystała z odzyskanej swobody i zaczęła
radośnie skakać koło Julka, nie bacząc na to, że przy swoich pokaźnych
rozmiarach stwarza zagrożenie i dla chłopca, i dla chybotliwej szafeczki na buty,
która już nieraz lądowała bokiem na podłodze przewrócona roztańczonym psim
ciężarem.
– To co, zdejmuj kurtkę, a ja zrobię kakao. No i w szafce mam ciastka, które
czekają na takich specjalnych gości – powiedziała, wchodząc do kuchni. – I daj
czapkę i szalik, powieszę je na kaloryferze, bo trochę zmokły – dodała,
jednocześnie drapiąc stęsknioną Melisę za uszami.
– Dobrze, ale najpierw muszę załatwić to, co trzeba. – Julek zerknął na nią
spod oka. – To dla pani. – Wyciągnął w jej kierunku kopertę. – Jakiś pan mi to
dał i powiedział, że koniecznie musi trafić w pani ręce.
– No proszę!
Minka sięgnęła po list i rozpromieniła się, widząc na kopercie swoje imię
i bez trudu rozpoznając charakter pisma Radka.
Już miała rozedrzeć zaklejony kartonik, ale jednak zmieniła zdanie.
Przeczuwała, że w kopercie czeka na nią niespodzianka, że zapewne Radek
przygotował dla niej coś specjalnego – preludium nadchodzącego wieczoru.
A przeczytanie czegoś takiego wymagało intymności, z którą obecność małego
chłopca nie bardzo korespondowała. Jaśmina przez ułamek sekundy pożałowała,
że zabrała go do domu, ale wystarczyło, że spojrzała na przemoczone włosy
i czerwoną buzię, i przywołała się do porządku. List nie zając, nie ucieknie –
pomyślała – a dzieciaka należy ogrzać.
 – Dobrze, wywiązałeś się z obietnicy, dostałam list i z czystym sumieniem
możemy się zająć innymi sprawami. Podaj mi, proszę, czapkę i szalik –
zakomenderowała. – A to krzesło przysuń do kaloryfera, powiesimy na jego
oparciu kurtkę, przeschnie ci trochę i zrobi się ciepła. – A teraz powiedz mi: czy
często dostarczasz przesyłki? – zagadnęła, przyglądając się uważnie chłopcu.
– Nie, ta była pierwsza. Ale mam nadzieję, że nie ostatnia. Skoro
dostarczyłem list, to mam już doświadczenie. Tata mówi, że to podstawa. Mogę
też zrobić zakupy, odgarnąć śnieg, jak już oczywiście napada, i wyprowadzić
psa – wyliczył, odginając palce.
– W wypadku tego konkretnego psa to raczej on by wyprowadzał ciebie –
zauważyła trzeźwo Minka. – A czemu tak pilnie szukasz zajęcia? – dodała
pozornie lekkim tonem.
W głosie chłopca usłyszała pewną desperację, która ją zaniepokoiła.
– Bo dopóki nie zarobię, nie mogę wrócić do domu. Babcia mnie nie
wpuszcza – odpowiedział śmiertelnie poważnym tonem, a Minka poczuła, że
robi jej się sucho w gardle.
– Jak to nie wpuszcza? – wydukała, przysiadając na taborecie.
– Normalnie! – W tym momencie nie wtrzymał i zachichotał. – Ale ma pani
minę! – skomentował, a w oczach zamigotały mu diabelskie ogniki.
– Ty mały, czy mi się zdaje, czy robisz sobie ze mnie żarty? – Zmarszczyła
groźnie brwi.
– Może trochę, ale to tylko dlatego, że usiłowała mnie pani wypytywać. Jest
takie słowo, którego nie pamiętam, ale właśnie to znaczy, gdy ktoś wściubia nos
w nie swoje sprawy. „Wściubiać” to bardzo śmieszny wyraz, babcia go często
używa…
– Dobrze, dobrze, ty mi tu nie mydl oczu zabawnymi słowami, i tak się nie
dam odwieść od tematu. I wyjaśnijmy sobie raz na zawsze, mały mądralo, że ja
nic nigdzie nie wściubiam, tylko się tobą przejęłam, jak widać, bez potrzeby –
przerwała mu zirytowana. – A na przyszłość uważaj, co mówisz, bo mogą być
z tego kłopoty. Gdyby ci ktoś uwierzył, to mogłoby się to skończyć wezwaniem
policji i dopiero by było. A poza tym, jak tak mówisz, to nie wiadomo, co jest
prawdą. Zresztą, szczerze mówiąc, ja nadal nie jestem pewna, czy wtedy
kłamałeś! Może teraz usiłujesz wybielić babcię!
– Ale to prawda, że tamto jest nieprawdą, naprawdę!
– Prawda, nieprawda, naprawdę! To ci się udało! – Popatrzyła na niego spod
oka i mimowolnie się uśmiechnęła.
Cóż, trudno było odmówić małemu szelmie racji. Usiłowała go podejść, a to
on wystrychnął ją na dudka.
– Ale tak właśnie jest! Ja nie muszę zarabiać, zarabiać musiał Kacper. –
Wyjaśnił, przykucając przed Melisą, która zamachała radośnie ogonem i podała
mu łapę. – Kacper jest moim kolegą z osiedla i zbiera butelki, i je sprzedaje. Ja
też próbowałem z tymi butelkami, ale mi nie wychodzi. Trzeba mieć
znajomości, żeby móc je sprzedać w sklepie, nie pokazując paragonu. Kacprowi
to jakoś idzie, a mi nie. Ale to może dlatego, że on ma większą wprawę i jest
starszy – dodał z głębokim westchnieniem, zupełnie nie zauważając, że swoim
wyznaniem znów wytrącił Jaśminę z równowagi.
– Poczekaj, poczekaj. A co ma ten cały Kacper do twojej babci? – zapytała
skonsternowana.
– A co ma mieć? Babcia go nawet nie zna.
– To kto mu każe zarabiać? – dociekała Minka.
– Nie każe, tylko kazał – sprecyzował Julek. – Jego ojciec. Pijus z niego
okropny i nie pracuje, a piwo musi mieć za co kupić. Zresztą Kacper przynosi te
pieniądze nie dla ojca, ale dla mamy.
– Nic kompletnie z tego nie rozumiem. Ojciec pije i każe mu przynosić
pieniądze, on je przynosi, ale nie dla ojca, tylko dla matki?
– No tak. Bo jak ojciec jest wypity…
– Pijany – poprawiła go Minka odruchowo.
– No właśnie mówię, pijany, to wszyscy mają święty spokój. Wali się wtedy
na kanapę i śpi jak zabity. Gorzej, gdy nie dociera do łóżka. Raz, jak padł
w przedpokoju, to zabarykadował drzwi i nijak nie dało się ich otworzyć. Kacper
mówił, że jakby tego było mało, że zostali uwięzieni, to ojciec chrapał tak
strasznie, że echo niosło się po całej klatce schodowej, bo oni mają bardzo
cienkie drzwi i wszystko zza nich słychać. Ale teraz ojciec wyjechał do swojego
kuzyna na wieś i Kacper ma wreszcie święty spokój. Mama Kacpra mówi, że
raczej nie wróci, bo tam ma raj. Bo ten kuzyn pędzi… Nie pamiętam co, ale coś
lepszego od piwa – zakończył pogodnie.
– Na całe szczęście – mruknęła Minka z ogromną ulgą.
Gdyby bliżej nieznany Kacper nadal był przymuszany do takiej pracy,
należałoby przecież coś zrobić, ale za Boga nie wiedziała co. Swoją drogą,
straszne było to, że istnieją dzieci, które muszą dorastać w tak potwornych
warunkach. A jeszcze straszniejsza była świadomość, że pod tym względem nic
się prawdopodobnie nie zmieni. I że takich Kacprów jest i będzie więcej.
– A Kacper nadal zbiera butelki, bo mówi, że szkoda rezygnować
z pieniędzy, które mu same wpadają w ręce – wdarł się w jej rozmyślania głos
Julka. – A ja muszę też coś zarobić, bo chcę kupić tacie prezent pod choinkę. Na
razie marnie mi idzie, raz jedna pani z naszego bloku wysłała mnie po gazety do
kiosku, teraz ten pan dał mi list do doręczenia… – Zamilkł, bojąc się, że znów
trochę przesadzi.
Zorientował się już, że jego rozmówczyni jest wyjątkowo spostrzegawcza,
jak na dorosłą, rzecz jasna. I dodatkowo uważnie go słuchała, co również było
bardzo niebezpieczne. Przyzwyczaił się już, że dorośli traktowali go raczej
z pobłażaniem. I to było bardzo wygodne. Musiał się tylko przy nich dużo
uśmiechać, dużo mówić, no i trochę rezonować, ale tak w granicach rozsądku.
Ale zazwyczaj nikt nie wysilał się na zbytnią uwagę. Dlatego właściwie było
obojętne, czy to, co się mówi, miało sens. Ważne, żeby było zabawnie, żeby
wyglądać przy tym jednocześnie słodko i zadziornie. Ale ta tutaj była inna…
Po pierwsze, spojrzała na niego tak, jak dawno już nikt nie patrzył.
Oczywiście w pierwszym momencie spodobała jej się założona na bakier czapka
i zuchwałe spojrzenie. Julek dostrzegł to, gdy przez jej twarz przemknęło
rozbawienie. Ale już po chwili w jej oczach zalśniła troska. Coś, czego już
dawno u nikogo nie widział. I wtedy w okolicach serca zrobiło mu się jakby
cieplej, i poczuł się na chwilę tym, kim tak naprawdę był: zmarzniętym,
osamotnionym chłopcem, który tęsknił za tym, żeby ktoś się nad nim pochylił,
potargał z czułością czuprynę, kazał przebrać się w suche ubrania i zagonił
wieczorem do łóżka. A najlepiej, żeby ten ktoś jeszcze go zapewnił, że wszystko
będzie dobrze, że już za chwilę wszystko się ułoży i że teraz już on, ten ktoś
właśnie, się wszystkim zajmie.
Oddałbym naprawdę dużo, żeby móc na te niespełna dwa miesiące zostać
z nią tutaj – pomyślał z drżeniem serca. – W tym ciepłym domu i w łóżku, pod
którym na pewno nie czają się żadne potwory, z dużym niedźwiedziowatym
psem, który cieszyłby się na mój widok, z kubkiem ciepłego kakao… –
rozmarzył się.
I pomyśleć, że jeszcze nie tak dawno temu miał to wszystko na wyciągnięcie
ręki i wcale nie chciał z tego korzystać. Gdy teraz o tym sobie przypomniał,
wydawało mu się, że tamten Julek wczesnojesienny i ten dzisiejszy,
listopadowy, to dwaj różni chłopcy. Tamten był beztroski i po dziecięcemu
naiwny, trochę nawet zbuntowany i zirytowany dorosłymi, którzy we wszystko
się wtrącali, ten obecny natomiast sam czuł się stary, dojrzały i przytłoczony
ogromnym ciężarem odpowiedzialności. I, niestety, to właśnie ten drugi był
bardziej prawdziwy. I dlatego nie mógł sobie pozwolić na najmniejszy nawet
wyraz słabości.
Pamiętaj, jeszcze tylko parę tygodni, nie wolno ci się podać – nakazał sobie
w duchu i przywołał na twarz szelmowski uśmiech. Teraz albo nigdy! W końcu
sama zapytała o to, czy szuka pracy, wystarczy teraz to dobrze rozegrać, a na
pewno da mu jakieś zajęcie. Płatne, rzecz jasna. Już jego w tym głowa, żeby to
dopiąć.
 Spojrzał na siedzącą naprzeciw niego kobietę spod oka, jakby oceniając, co
najlepiej na nią zadziała.
Chyba ta pierwsza myśl, o prezencie dla ojca, będzie najlepsza – doszedł
w końcu do wniosku. Była wystarczająco bezpieczna i naturalna, bo w końcu
zbliżała się choinka. A przy okazji nie skłamie tak całkiem. Już dawno sobie
postanowił, że te święta będą szczególne. Widział to oczami wyobraźni. Tata
staje w drzwiach z tym swoim nieodłącznym, wyjazdowym plecakiem,
przerzuconym przez ramię, z kurtką na misiu rozpiętą niedbale pod szyją,
i pierwsze, co widzi, to nakryty przepięknie stół i choinkę, dużą, pachnącą
lasem, dokładnie taką, jaką zawsze wspólnie przynosili i ustawiali w dużym
pokoju. A pod nią morze prezentów. Oczywiście to ostatnie życzenie
w zaistniałych okolicznościach nie mogło być spełnione, ale o drzewko mógł się
przecież postarać. Stół nakryć umiał, a może los okaże się w miarę łaskawy i nie
zostanie z tym wszystkim tak całkiem sam?
– Pyszne to kakao i ciastka też przepyszne – przerwał przedłużającą się ciszę
i siorbnął z kubka, zastanawiając się, jak ponownie nawiązać do interesującego
go tematu, ale jakoś nic nie przychodziło mu do głowy.
– Z moich doświadczeń wynika, że kakao jest dobre na wszystkie smutki. –
Uśmiechnęła się Jaśmina. – A jak jeszcze pije się je z odpowiedniego kubka, to
z miejsca człowiekowi robi się lepiej. Może to jest dobry pomysł na prezent dla
taty, co? – zagadnęła, przypominając sobie, że chłopiec wspominał o tym, że
chciałby coś kupić ojcu. – Ładny kubek, który będzie do niego pasował. Mógłby
w nim pić poranną kawę i spoglądając na niego, zawsze by myślał o tobie –
roztoczyła kuszące wizje.
– Skąd pani wie, że właśnie o mnie? – zapytał sceptycznie Julek.
– Tak stuprocentowo to nie wiem, ale gdybym ja dostała od kogoś kubek,
który by się stał moim ulubionym, to pijąc z niego, wspominałabym właśnie
tego kogoś, kto by mi go podarował. A jak już bym była tatusiem, to musowo
zaczynałabym poranek, myśląc o swoim synku…
 – Od razu widać, że niewiele pani wie o tatusiach – przerwał jej Julek. –
Rano to tatuś musi przede wszystkim uruchomić to cholerne auto, które ma
swoje humory i w kółko gaśnie. A potem odwozi mnie do szkoły. Mógłbym
chodzić sam, ale to nasza tradycja. Tata mówi, że to ważne, żeby ją mieć, i że na
pewno kiedyś to zrozumiem. A potem albo jedzie do tartaku, albo robi projekty,
albo coś piłuje, albo docina. Jest bardzo zajęty i nie ma czasu na picie kawy
ani myślenie o mnie. Bo ze mnie nie jest żaden synek, tylko porządny, duży
chłopak – dodał z naciskiem.
– Aaa, no tak. Widzę, że rzeczywiście niewiele wiem o tatusiach i synkach –
Jaśmina z trudem zachowała powagę. – I rozumiem, że kubek to mógłby być
zaledwie dodatek, a nie prezent, o jakim myślisz – nieoczekiwanie ułatwiła
Julkowi zadanie.
– Właśnie! To musi być coś wielkiego, pięknego! Na przykład taka ogromna
skrzynka na narzędzia! Z tego na pewno by się ucieszył, bo w tych, co ma, już
się nie mieści. I dlatego muszę uzbierać pieniądze. Przecież nie mogę kupić
prezentu za to, co od niego dostanę, bo to by było tak, jakby sam sobie go kupił.
A to ma być naprawdę ode mnie. – Westchnął przeciągle. – Rozumie pani?
– Rozumiem. – Kiwnęła głową i pomyślała, że coraz bardziej lubi i małego,
i jego ojca.
– To może chciałaby pani, żebym na przykład zagrabił podwórze? Albo
przyniósł zakupy. Dużo nie wezmę – dodał, przybierając ton doświadczonego
człowieka interesu.
– Propozycja nie do odrzucenia. – Jaśmina w końcu nie wytrzymała
i parsknęła śmiechem. – Przemyślę to i zastanowię się, co mógłbyś robić.
Chociaż z drugiej strony to z tego, co wiem, to w Wigilię za prezenty
odpowiedzialny jest Święty Mikołaj – dorzuciła prowokująco.
Mimo, że już zdążyła się zorientować, że dzieciak nie należał bynajmniej do
kategorii tych słodkich, małych brzdąców, które wierzą w elfy i ubranego na
czerwono, przepychającego się przez komin brodacza, była ciekawa jego reakcji.
 Oczywiście zdawała też sobie sprawę, że ktoś z takim doświadczeniem
życiowym, nabytym od zbierającego butelki Kamila, nie mógł jednocześnie
bezrefleksyjnie czekać na pojawienie się na niebie sań z reniferami ani
cudownego zapełnienia się miejsca pod choinką kolorowymi paczkami.
– Mikołaj? To dobre dla maluchów – prychnął, reagując zgodnie z jej
oczekiwaniami. – Gdybym ja wierzył w te wszystkie bajki, tobym zimą
w sandałach chodził! Tak mówi babcia, gdy jej opowiadam rzeczy, które wydają
jej się dziwne – dodał wyjaśniająco.
– Wiesz, odrobina wiary w cuda jeszcze nikomu nie zaszkodziła. –
Uśmiechnęła się i sięgnęła do torebki po portfel. – Ale rozumiem, że chcesz
wziąć sprawy w swoje ręce, i to mi imponuje. Dlatego na razie masz tu
dwadzieścia złotych…
– Dwadzieścia złotych? – Julek aż się zachłysnął, wyciągając rękę po
banknot, ale nie zdążył go nawet dotknąć, bo nagle zmarszczył brwi, jakby coś
sobie przypominając, i cofnął dłoń.
– No, co jest? – zdziwiła się Jaśmina.
– Nie mogę tego wziąć. Nic jeszcze nie zrobiłem. Zapłata się nie należy. –
Zacisnął usta.
– Należy się, należy. To jest napiwek, za wytrwałość. Dostarczyłeś mi list,
tak?
– No tak, jeżeli to jest za to, to w porządku. – Buzia chłopca znów się
rozjaśniła.
– I to rozumiem, w takim razie bierz kasę i przyjdź do mnie… Powiedzmy,
za trzy dni. Może być?
– Może! A co będę robił?
– Żabom kluski drobił. – Roześmiała się i potargała mu czuprynę. –
Zobaczymy, coś tam dla ciebie przygotuję – dodała i znacząco spojrzała na
zegar.
Zaczęło się robić późno i czas był najwyższy, żeby zacząć przygotowywać
się do nadchodzącego wieczoru. A jednocześnie głupio jej było wypraszać
małego. Na całe szczęście i on, podążając za jej wzrokiem, zobaczył, która
godzina, i zerwał się na równe nogi.
– Oj, muszę już iść – powiedział i z ociąganiem sięgnął po kurtkę wiszącą na
oparciu krzesła.
– A przypadkiem nie trzeba cię odprowadzić? Na dworze jest już całkiem
ciemno. – Minka zdjęła z kaloryfera szalik i podała chłopcu.
– Nie tam! Blisko mam. – Wzruszył ramionami.
– Dobrze, skoro tak mówisz. – Poprawiła mu kurtkę i szczelniej owinęła
szyję szalikiem. – To widzimy się za trzy dni, tak?
– Za trzy dni – potwierdził z powagą i nagle objął Jaśminę, wtulając twarz
w jej sweter.
Zdumiona Minka instynktownie przytuliła go do siebie, ale zanim otrząsnęła
się z pierwszego zaskoczenia, mały wywinął się z jej objęć, złapał w przelocie
czapkę i wybiegł w ciemność listopadowego wieczoru.
– Dziwne – mruknęła Jaśmina, podchodząc do okna i patrząc na małą
figurkę zatrzaskującą furtkę.
Dziwne i niepokojące. Coś mi tu nie gra, gdy znów się pojawi, muszę
koniecznie pociągnąć go za język – postanowiła. – Już to, że chodzi bez opieki
o tak późnej porze, daje do myślenia… Chociaż z drugiej strony jest dopiero po
osiemnastej – usiłowała spojrzeć na całą sytuację racjonalnie. Ale jest zupełnie
ciemno. Chyba jednak źle zrobiłam, puszczając go samego, gdybym uparła się
i go odprowadziła, przynajmniej wiedziałabym, gdzie mieszka. – Wątpliwości
nie dawały się uciszyć. – Dobrze, teraz już nic z tym nie zrobię, bo zniknął.
Następnym razem, gdy będzie przygotowywał się do wyjścia, wezmę go pod
włos i powiem, że też mam coś do załatwienia, i pójdę razem z nim. A potem
spytam, w którą stronę idzie, i zupełnie przypadkiem okaże się, że idziemy
w tym samym kierunku. Ostatecznie mogę musieć załatwić to tajemnicze coś
w okolicach, w których mieszka.
 Z westchnieniem odwróciła się od okna i jej wzrok padł na leżącą na stole
kopertę. Zajęta rozmyślaniem o Julku, zupełnie zapomniała o liście i o tym, że
czas ucieka, a ona jest w całkowitym proszku.
Sięgnęła po kopertę i z niecierpliwością ją rozerwała.
Mam tylko nadzieję, że to, że nie zbadałam jej zawartości od razu, nie będzie
miało większego znaczenia.
Wyłuskała z wnętrza kartkę zgiętą na pół.
Przez moment gładziła ją pieszczotliwie, rozkoszując się chwilą. Radek na
co dzień nie miał w zwyczaju szafować romantycznymi gestami, ale w końcu
poproszenie kobiety swego życia o rękę było czymś absolutnie wyjątkowym
i Jaśmina przypuszczała, że jej przyszły narzeczony postanowił ją zaskoczyć
czymś, co z codziennością nie miało nic a nic wspólnego.
Cóż, nie myliła się zbytnio. Po przeczytaniu liściku rzeczywiście poczuła
zaskoczenie. Można było nawet zaryzykować twierdzenie, że tak zdumiona nie
była jeszcze nigdy w życiu.
 ulek dotarł do domu zziajany i przemoczony. Deszcz padał nieprzerwanie,
wiatr z minuty na minutę się wzmagał. Chłopcu wydawało się, że z każdym
podmuchem robi się zimniejszy. Po drodze wstąpił jeszcze do marketu i kupił
kilka bułeczek, jajka, mleko i masło. Patrząc na zawartość koszyka, przez
moment czuł się naprawdę bogaty. Przez kilka ostatnich dni jadł tylko czerstwy
chleb z cieniuteńką warstwą dżemu wiśniowego. Wydzielał go sobie oszczędnie,
bo choć w spiżarce stało jeszcze kilka słoików, nie wiedział, na jak długo będą
musiały mu wystarczyć. Poza dżemem znalazł jeszcze napoczęty słoik miodu,
ale jego nie ruszał. Wiedział przecież, że nie jest sam. I dlatego bohatersko się
go wyrzekł.
– Mnie nie jest aż tak bardzo potrzebny – mruczał za każdym razem, gdy na
niego spoglądał. – Jestem silny i zdrowy.
Tylko raz miał chwilę słabości, gdy nie mógł sobie poradzić z odkręceniem
nowego słoika z dżemem. Był potwornie głodny, wyliczył, że kromek chleba
starczy jeszcze na dwa dni, i marzył o tym, żeby posmarować je czymkolwiek
innym niż tym nieszczęsnym dżemem, który powoli wyłaził mu już i nosem,
i uszami, i ogólnie całym Julkiem. Trudno mu było uwierzyć, że kiedyś lubił
wiśnie. Prawdopodobnie dlatego w spiżarni stały tak megalityczne ilości dżemu
o takim smaku. Gdyby przewidział, że nadejdzie dzień, kiedy to właśnie on,
dżem wiśniowy, będzie jego podstawowym pożywieniem, z całą pewnością
zacząłby również przepadać za jakimś innym, morelowym, śliwkowym,
truskawkowym… Ale cóż, nawet najmądrzejszy chłopiec nie mógł
przypuszczać, że stanie się to, co się stało.
A tamtego dnia Julek miał w ogóle wrażenie, że wszystko sprzysięgło się
przeciwko niemu. Nie miał pieniędzy, tęsknota za ojcem odezwała się z taką
mocą, że miał wrażenie, że za chwilę serce pęknie mu na milion kawałeczków,
i dodatkowo ta wekowa franca za nic nie chciała współpracować. Pokrywka ani
drgnęła mimo, że spróbował już wszystkiego, podważał wieczko nożem, turlał
słoikiem po podłodze, wszystko na nic. Z drugim i trzecim słoikiem było
podobnie. W końcu zdenerwowany i zdesperowany sięgnął po miód.
Trudno, przecież muszę coś zjeść! A poza tym, do diabła ciężkiego, rosnę –
pomyślał buntowniczo, odkręcając zakrętkę. Już, już miał zanurzyć łyżeczkę
w złocistej zawartości, gdy dotarło do niego, że tak zachowują się tylko
słabeusze i mięczaki.
– No i co, Julek? Chcesz być mięczakiem? – zapytał się głośno z naganą. –
Ciekawe, jak o tym powiesz tacie, oj, ciekawe – dodał i na samą myśl o oczach
ojca przepełnionych wyrzutem i rozczarowaniem zrobiło mu się wstyd
i natychmiast odstawił miód na półeczkę, na której trzymał specjalne rzeczy nie
dla siebie.
Niestety, w tej chwili stał tam tylko ten jeden jedyny, na wpół opróżniony
słoik. Ale jeszcze kilka dni temu leżały tam dwa banany i zawinięty w folię
pączek.
– Najwyżej zjem suchy chleb, ostatecznie bywają gorsze nieszczęścia –
powiedział do słoika z miodem, usiłując opanować drżenie głosu.
Był mały, głodny i strasznie chciało mu się płakać, ale wiedział, że teraz nie
jest czas na łzy. „To nieprawda, że prawdziwi mężczyźni nigdy nie płaczą.
Płaczą, ale nie wtedy gdy trzeba działać” – tak mu często powtarzał tatuś.
A teraz właśnie był czas na działanie.
A co z twoim rośnięciem? – zapytał jakiś złośliwy głos w jego głowie.
– Urosnę trochę później – mruknął, gęsto mrugając i jeszcze raz próbując
odkręcić oporny słoik z dżemem wiśniowym.
Ku jego zdumieniu nakrętka ustąpiła niemal natychmiast. Julek, chociaż
całym sercem miał dość tego produktu, poczuł głęboką wdzięczność, bo jednak
jeszcze gorzej było jeść sam chleb.
Nic więc dziwnego, że teraz patrząc na jajka, świeże bułki i całą kostkę
prawdziwego masła, nie mógł się doczekać uczty, którą przyszykuje po
powrocie do domu.
Gdy w końcu wbiegł na klatkę schodową i zapalił światło, odetchnął z ulgą.
Znów był przemarznięty i przemoczony. Na moment przymknął oczy
i wrócił myślami do przytulnej kuchni Jaśminy. Wyobraził sobie stół i stojący na
nim kubek, który znów napełnił się gorącym kakao.
– A ty co, Juleczku, tu tak stoisz? Kluczy zapomniałeś? – w jego
rozmyślania wdarł się głos pani Wandzi, sąsiadki z parteru.
– Nie, tylko zmarzłem, a babcia znów się zdenerwuje, że nie noszę
rękawiczek i zanim pójdę do domu, chciałem sobie ogrzać ręce o kaloryfer –
wymyślił naprędce.
– A bo to babci trzeba słuchać, rzeczywiście ziąb się zrobił okropny. – Pani
Wandzia pokiwała głową. – Ja tam pamiętam, że kiedyś, jak byłam jeszcze małą
dziewczynką, to mieliśmy taki listopad, że się w krótkich rękawkach chodziło.
Ale to był tylko ten jeden jedyny raz na te wszystkie lata, które przeżyłam, a ja
przecież jestem wojennym dzieckiem. Na sam koniec wojny się urodziłam, to
już trochę tych listopadów mam za sobą. Ale ty to pewnie jeszcze o wojnie nic
nie wiesz, co? Za mały jesteś.
– Jak to nie wiem! – oburzył się Julek. – Przecież razem z tatusiem piosenki
śpiewałem w sierpniu, razem z innymi!
– A bo to pewnie na rocznicę Powstania Warszawskiego. Ty się na mnie,
Juluś, nie złość, mały jeszcze jesteś, to wiem, że w szkole na razie cię tego nie
uczyli… Nas to uczyć nie trzeba było, my mieliśmy wojnę we krwi, mimo że jej
nie przeżyliśmy. Wiesz, że ja jak słyszałam lecące samoloty, to wbiegałam pod
schodki od werandy i tam się chowałam? Mamusia opowiadała, że połowa mnie,
ta mniej szlachetna, zawsze tkwiła na zewnątrz, bo się nie mieściła, ale ja tego
nie wiedziałam, widać wydawało mi się, że skoro głowę wetknęłam pod schody
i ja nic nie widzę, to i dla innych jestem niewidoczna. Ale ja cię tu trzymam
i zagaduję! Nie wiem, co mnie napadło, żeby takiemu brzdącowi jak ty głowę
truć takimi głupstwami. A co u babci? Dawno jej nie widziałam…
– Katar złapała i w kościach ją łamie – powiedział szybko Julek, który akurat
do odpowiedzi na to pytanie był przygotowany.
Wiedział, że prędzej czy później ktoś z nauczycieli albo z sąsiadów zagadnie
o babcię. I trzeba będzie wyjaśnić, co się z nią dzieje. „Wtedy powiem, że ma
grypę, anginę i świnkę” – zwierzył się Kamilowi, którego wówczas spotkał pod
śmietnikiem. Chłopak właśnie wyciągał z kubła reklamówkę napełnioną pustymi
butelkami po piwie. Julek nie umiałby wyrazić słowami, jak bardzo ucieszył się
na jego widok. Kamil był jedyną osobą, która wiedziała, co się u niego tak
naprawdę dzieje, a co za tym idzie – tylko z nim mógł rozmawiać szczerze.
Kamil w swoim niezbyt długim życiu przeżył tak wiele, że Julek instynktownie
wyczuł, że on zrozumie, że nie będzie niczemu się dziwił i że nie zdradzi
nikomu tajemnicy.
– Grypa, angina i świnka jednocześnie? Zwariowałeś? – prychnął, pukając
się w głowę, Kamil. – Nie bądź głupi! Gdybyś tak powiedział, to by się dopiero
zaczęło!
– Ale o co ci chodzi? Co ci się nie podoba? – zdumiał się, a nawet poczuł
trochę urażony, bo uważał, że pomysł z rozchorowaniem się babci był genialny.
– Bo to trzy poważne choroby, głąbie!
– To chyba dobrze…
– Niedobrze! Właśnie dlatego to jest do kitu! Przesadziłeś, a ze starymi to
jest tak, że nie można przeginać. Poza tym na świnkę to chorują maluchy, co to
w ogóle za pomysł, żeby oświnkowywać babcię?
– Jak taki jesteś mądry, to ciekawe, co ty byś powiedział, gdybyś był na
moim miejscu – naburmuszył się Julek.
– Że babcię łamie w kościach i jest podziębiona – odparł Kamil po chwili
głębokiego namysłu. – Moja często narzeka na bolące kości i wtedy nie
wychodzi z domu, a jeszcze, jak ją trochę przeziębisz, to w ogóle nikt nie będzie
oczekiwał, że ktoś tak stary będzie biegać po dworze. Gdybyś powiedział to
o anginie, grypie i odrach czy świnkach, to, po pierwsze, nikt by ci nie uwierzył,
a po drugie, nawet gdyby, to tym gorzej, bo zaraz by chcieli lecieć i ją oglądać
albo wzywać karetkę.
– Tak myślisz? – Julek spojrzał na niego uważnie i przytrzymał zamykające
się drzwi od śmietnika.
– Uwierz mi, mały, wiem, co mówię. – Kamil odstawił na bok butelki
nienadające się do zwrotu. – Z dorosłymi trzeba mądrze i z fantazją, ale bez
przesady.
– No to dobrze, w takim razie może być łamanie w kościach – zgodził się,
choć odczuwał lekki zawód. Zamienić takie wspaniałe choroby na zwykłe,
zwykluteńkie przeziębienie – to wymagało poświęcenia! Ale szybko
wytłumaczył sobie, że widać tak musi być. Teraz postanowił skorzystać z okazji
i załatwić jeszcze jedną sprawę. – Słuchaj, a ty teraz jedziesz już do sklepu? –
zagadnął Kamila, głośno przełykając ślinę.
– Tak, a co? – Kamil spojrzał na niego, nieuważnie wieszając na rowerowej
kierownicy reklamówki pełne brzęczących trwożliwie butelek.
– A pożyczyłbyś mi cztery złote? Oddam, jak tylko będę mógł – zapewnił
żarliwie.
– Dobrze, pożyczę, ale zamiast czterech oddasz mi osiem – zgodził się po
namyśle Kamil. – Lubię cię, ale biznes jest biznes, sam rozumiesz.
Szczerze mówiąc, Julek nie bardzo rozumiał, ale wiedział za to, że jest
w podbramkowej sytuacji i że nie może wybrzydzać. Zgodził się więc na podane
warunki tak samo, jak z pewnym żalem zgodził się na rezygnację
z oświnkowania i ogrypowania babci. Uznał po prostu, że Kamil jest starszy
i bardziej doświadczony. I widać miał rację, bo teraz, gdy wspomniał pani
Wandzi o łamaniu w kościach, ta tylko pokiwała głową.
– No tak, starość nie radość – skwitowała sentencjonalnie. – Pozdrów babcię
ode mnie. Jakbyś czegoś, synku, potrzebował, to przychodź, nie krępuj się –
dodała i wróciła do domu.
 Gdyby była bardziej spostrzegawcza, zapewne zauważyłaby, że na
półpiętrze, na którym stali, nie było żadnego grzejnika i że Julek z całą
pewnością nie mógł sobie tam ogrzać rąk. Ale umknęło jej to, tak samo jak to, że
chłopiec od jakiegoś czasu wraca późno do domu, jest przemoczony i zziębnięty
i wyraźnie nieswój. Przeoczyła to wszystko, mimo że miała zwyczaj biec do
wizjera, gdy tylko usłyszała najmniejszy szmer na klatce. I mimo że gdy nawet
nie stała z okiem przylepionym do judasza, to tkwiła przy oknie. I wreszcie,
mimo że sądziła, że wie o mieszkańcach bloku wszystko. Wiedziała, że do pani
Mirki z parteru zaczął przychodzić przystojny brodaty brunet, chociaż przecież
nie miała jeszcze rozwodu. I to był bezsporny grzech, bo pani Wandzia w coś
takiego jak separacja zwyczajnie nie wierzyła. Nie było też dla niej tajemnicą, że
córka Sikorskich z trzeciego piętra popala potajemnie papieroski wieczorami.
Wiedziała, że listonosz, zanim wejdzie do klatki, żeby wrzucić do skrzynek listy,
ukradkiem pociąga z małej buteleczki. To wszystko wyławiała niezawodnie
swoim jastrzębim ciekawskim okiem. Ale to co działo się z małym chłopcem,
przeoczyła.
Julek natomiast nie zamierzał jej niczego uświadamiać. Coś mu mówiło, że
pani Wandzia nie jest kimś, kto by zrozumiał powagę sytuacji.
Z ulgą więc uwolnił się od towarzystwa sąsiadki; chętnie określiłby ją tym
słowem na „w”, którego nadal nie mógł sobie przypomnieć, a które znaczyło to
samo co wściubianie nosa w nie swoje sprawy.
 dy otworzył drzwi do domu, uderzyła go panująca w nim cisza i wpadł
wprost w wyciągnięte drapieżnie, ciemne i niepokojące ramiona
nieoświetlonego wnętrza. Poczuł, jak lepka, złowroga czerń owija się
wokół niego. Z zaciśniętym ze strachu gardłem poszukał włącznika światła
i nacisnął przycisk. Jak na złość żarówka, która już od jakiegoś czasu
przypominała spazmatycznym migotaniem, że należy ją wymienić, właśnie teraz
postanowiła zakończyć żywot, rozbłysła raz, zdobywając się na ostateczny
wysiłek, ukazała w swoim ostrym świetle lustro, w którym Julek zobaczył jakieś
rozmyte odbicie, i z sykiem wydała ostatnie tchnienie, na powrót pogrążając
cały dom w ciemności. Przerażony chłopiec zacisnął powieki i po omacku dotarł
do otwartych drzwi dużego pokoju, i wymacał na ścianie włącznik. Dopiero
wtedy gdy go nacisnął, zdecydował się otworzyć oczy i widząc jasno oświetlone
wnętrze, odetchnął z ulgą. Pięcioramienny żyrandol z podwójnymi kloszami
jaśniał pod sufitem i opromieniał całe pomieszczenie, wyganiając czające się
w zakamarkach strachy i lęki, czyhające na każdego, kto ośmielił się wejść do
panującego tu przed momentem królestwa ciemności.
Już całkiem pewnie podszedł do małej konsolki, na której stał aparat
telefoniczny, i włączył go do gniazdka, a potem pomaszerował do kuchni, i tam
również włączył światło i odłożył siatkę z zakupami na blat szafki. Na koniec
ruszył do swojego pokoju i wypiął z kontaktu małą lampeczkę, którą przeniósł
do korytarza. Usiłując omijać wzrokiem wielkie lustro, włożył wtyczkę do
kontaktu i nacisnął włącznik. Lampka nie dawała zbyt wiele światła, ale
chwilowo to musiało wystarczyć. W tafli lustra znów coś niepokojąco się
poruszyło. Może gdyby Julek odważył się spojrzeć wprost, zauważyłby, że to
złowrogie coś to jego własne odbicie, ale spoglądał ukradkowo, kątem oka
i dostrzegał tylko rozmyte cienie przypominające falującą, mglistą sylwetkę. Po
plecach znów przeleciał mu dreszcz i chłopiec sam nie wiedział, czy to reakcja
na przerażenie, które znów złapało go za gardło, czy na zimno, płynące
z przemoczonej, lodowatej kurtki. Przez głowę przemknęła mu spanikowana
myśl, że jeżeli czegoś nie zrobi, żeby ta odbijająca się i czająca na niego
w lustrzanej tafli postać zniknęła, to cały plan pójdzie na marne, bo
najzwyczajniej w świecie on tego nie wytrzyma i wybiegnie na klatkę schodową,
wrzeszcząc ile sił w płucach i stawiając na nogi wszystkich mieszkańców
punktowca. Czuł ten narastający w gardle krzyk i wiedział, że już za chwilę nic
i nikt nie zdoła go powstrzymać.
Nie możesz, nie możesz, nie możesz – powtórzył w duchu niczym zaklęcie
i zacisnął mocno dłonie, wbijając paznokcie w ręce.
A potem, niewiele myśląc, w kilku susach pognał do rzęsiście oświetlonego
pokoju, zdarł z fotela ciemny pled i wróciwszy z nim do korytarza, z desperacją
zarzucił go na lustro i dopiero wtedy ze straceńczą odwagą popatrzył tam, gdzie
przed momentem widział złowrogie drgania. Ze świstem wypuścił
wstrzymywane bezwiedne powietrze. W miejscu, w którym majaczyła mglista
postać, teraz miękko zwisał materiał. Julek przez moment uspokajał oddech,
a potem patrząc z zadowoleniem na swoje dzieło, pokiwał z uznaniem głową.
Grunt to się nie dać – pomyślał i w tej samej chwili cały podskoczył na
dźwięk ostrego, głośnego dzwonka telefonu, dobiegającego z dużego pokoju.
Pognał tam, ile sił w nogach.
– Słucham – rzucił, starając się mówić schrypniętym głosem, bo nie
wiedział, czy przypadkiem w słuchawce nie odezwie się jego nauczycielka pani
Ida.
W końcu nie było go w szkole od dwóch dni, to mogła się zaniepokoić. Tym
bardziej że zazwyczaj jego nieobecności babcia albo tato zgłaszali od razu.
Ojciec przez dziennik elektroniczny, babcia, która nie wyznawała się na
komputerach i traktowała je z wrodzoną nieufnością, po prostu do niej dzwoniła.
Pani Ida należała do wymierającego gatunku nauczycielek, które kochały dzieci,
i tym ze swojej klasy jakoś tak w zupełnie naturalny sposób matkowała. Miała
w sobie idealne nauczycielskie proporcje – gdy było trzeba, potrafiła przygarnąć,
otrzeć łzy i pocieszyć, ale umiała też w razie konieczności przywołać swoich
podopiecznych do porządku. Miała też coś jakby radar, którym niezawodnie
wyczuwała, gdy któreś z dzieci coś trapiło. Bezwzględnie sprawiedliwa, ciepła
i stanowcza, zdobywała serduszka swoich wychowanków szturmem.
Julek nie był wyjątkiem i pokochał ją już od pierwszej lekcji. Dostali wtedy
za zadanie narysować wymarzone zwierzę. I Julek narysował wielkiego psa
z uśmiechniętym ogonem. Gdy wyszedł na środek sali, żeby zaprezentować
swoją pracę, wszystkie dzieci na widok jego zwierzaka gruchnęły
niepohamowanym śmiechem, a Julkowi zachciało się płakać. I wtedy pani Ida
wstała zza biurka i potoczyła po rozbawionej klasie surowym wzrokiem. I –
o dziwo! – to wystarczyło, albowiem jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki
dzieciaki ławka po ławce przestawały chichotać i milkły, jakby zawstydzone.
Gdy w sali zapadła kompletna cisza, pani Ida wzięła kartkę z jego rysunkiem,
obejrzała ją bardzo uważnie i spojrzała Julkowi prosto w oczy.
– To jeden z piękniejszych obrazków, jaki widziałam – powiedziała
z powagą. – Trafi na sam środek tablicy, a musicie wiedzieć – tu zwróciła się do
reszty klasy – że to szczególne miejsce. Idealne dla wyjątkowego psa. A wiecie,
dlaczego on jest taki specjalny?
– Bo ma usmiechnięty ogon? – wysepleniła pulchniutka dziewczynka
siedząca w pierwszej ławce.
– Właśnie tak, brawo! A przecież wiadomo, że pies najbardziej się cieszy
ogonem, i Julek to pięknie wyraził. – Pani Ida uśmiechnęła się i przyczepiła
obrazek z psem na samym środku tablicy.
Od tamtej chwili Julek darzył ją bezgranicznym uwielbieniem, ale
jednocześnie zdawał sobie sprawę, że właśnie przy niej musi szczególnie
uważać, żeby niczego się nie domyśliła.
Zupełnie jak przy tej pani, która dziś napoiła go kakao i poczęstowała
pysznymi ciastkami. Ona też nie tylko go słuchała, ale i patrzyła uważnie, i Julek
czuł, że tym wzrokiem sięga hen gdzieś głęboko, aż do jego złaknionego ciepła
serduszka.
Tak, one by się w mig zrozumiały i przy obu należało bardzo uważać, więc
zachrypnięty głos był ze wszech miar dobrym posunięciem.
– Słucham? – powtórzył głośniej, bo w słuchawce rozległy się jakieś piski
i zgrzyty.
– No nareszcie! Już miałem się pakować i wsiadać do pierwszego lepszego
samolotu. – W słuchawce przestało rzęzić i odezwał się w niej ciepły męski głos,
w którym słychać było nieskrywaną ulgę. – Dlaczego, do diaska, nikt nie
odbiera telefonu? I to żadnego? Twoja komórka wygląda na wyłączoną,
a stacjonarny przez pół dnia miał jakiś dziwny sygnał. A tak w ogóle to cześć,
synu!
– Tatusiu! Jak dobrze, że dzwonisz. – Julek poczuł, że do oczu napływają mu
łzy, i strasznie pożałował, że do tego głosu, który wibrował mu w uszach, nie
może się tak po prostu zwyczajnie przytulić. – A z telefonami jest kłopot, bo
moja komórka wyładowała się na amen a ja jak zwykle zgubiłem ładowarkę,
a stacjonarny w kółko się psuje – powiedział, wierzchem dłoni wycierając mokre
policzki, po których potoczyły się łzy.
– Ani jedno, ani drugie mnie jakoś nie dziwi. – Roześmiał się ojciec. – Ty
nieustająco gdzieś zapodziewasz jak nie ładowarkę, to telefon, a stacjonarny już
dawno powinno się zlikwidować, ten stary grzmot w kółko szwankuje, tylko
babcia nie daje się przekonać do komórki. Mówi, że jak telefon nie ma kabla, to
jest podejrzany, bo niby po czym ma biec głos. A właśnie, skoro o głosie mowa,
to czy ja dobrze słyszę, że masz chrypę? I katar, bo tak jakoś dziwnie pociągasz
nosem?
– A tak trochę tylko się podziębiłem, dlatego nie byłem dwa dni w szkole,
ale jutro już pójdę – z trudem powstrzymał cisnące się do oczu kolejne łzy.
Tatuś nie może się domyślić, że płaczę.
 – O, to niedobrze, synu, zostań lepiej w domu do końca tygodnia, żebyś się
na amen nie rozłożył. I niech ci babcia zrobi mleko z miodem i czosnkiem.
Wiem, że nie lubisz, ale jak trzeba, to…
– … trzeba – dokończył za niego Julek, myśląc, że gdyby tylko ktoś mógł
mu zrobić to mleko z miodem i z czosnkiem, wypiłby nawet trzy kubki bez
jednego mrugnięcia.
– No właśnie. Strasznie się za wami stęskniłem, syneczku – wyznał ojciec. –
Dasz mi na chwilę babcię? Chciałbym z nią zamienić kilka słów.
– Hmmm… – mruknął Julek, czując, że za chwilę nie wytrzyma i wybuchnie
niepohamowanym płaczem. – Babcia wyszła do sąsiadki – dokończył łamiącym
się głosem i udał, że zanosi się kaszlem.
– Oho, coś mi się wydaje, że jesteś porządnie zaziębiony. Bezwzględnie
zostań w domu. Babcia dzwoniła już do pani Idy?
– Chyba jeszcze nie. – Sam słyszał, że głos ma zdławiony, i zaczął się bać,
że ojciec zacznie coś podejrzewać.
– To przekaż jej, że ja cię usprawiedliwię. I ucałuj ją ode mnie, i poproś,
żeby się do mnie odezwała…
– Dobrze, tatusiu, ale jeżeli nie zadzwoni, to się nie martw, bo… Bo przecież
babcia dzwoni tylko ze stacjonarnego, a ten działa, jak chce. A poza tym ostatnio
coś tam jej nie wychodziło z wykręcaniem, narzekała, że za dużo tych
wszystkich cyferek – zakończył z westchnieniem.
– No tak, to mnie trochę martwi – mruknął ojciec. – Jak wrócę… – przerwał
na moment, jakby zastanawiając się, ile może powiedzieć. – Zresztą nieważne.
Na razie dbaj o siebie i babcię, bo wiesz, ona też potrzebuje opieki. Kocham cię,
synu – dokończył głosem przepełnionym czułością.
– Ja ciebie, tatusiu, też – wyszeptał i szybko odłożył słuchawkę na widełki,
opadł na stojące obok krzesło i ukrył twarz w dłoniach.
Zapomniał, że jest mu zimno, że jeszcze nie zdjął przemoczonej kurtki i że
powinien zrobić to jak najszybciej, żeby się nie zaziębić. Słowa „kocham cię,
synu” sprawiły, że coś w nim pękło, i najzwyczajniej w świecie musiał się
wypłakać. Ale tak, żeby nie narobić hałasu. I tak po raz pierwszy w swoim życiu
Julek rozpłakał się bezgłośnie. Łzy płynęły cienkimi strumyczkami, skapywały
po brodzie, wsiąkały w kurtkę. Miał wrażenie, że płacze w nim wszystko,
a najbardziej coś w okolicy serca, coś, co boleśnie się zaciskało i tamowało
oddech.
Siedząc w rzęsiście oświetlonym pokoju, z buzią ukrytą w dłoniach,
z rozpaczą otulającą jego małą postać, czuł się najbardziej osamotnioną istotą na
ziemi. Mały chłopczyk z wielkimi zmartwieniami, którymi z nikim nie mógł się
podzielić. Sam w całym wielkim świecie, targanym zimnym listopadowym
wiatrem.
 ulek płakał jeszcze jakiś czas, ale w końcu odjął dłonie od mokrej buzi i
z determinacją zacisnął piąstki.
Ku swojemu zaskoczeniu poczuł się trochę lepiej. Wstał z krzesła,
pociągnął nosem i wyszedł do tonącego w półmroku korytarza. Stanął przed
zamkniętymi drzwiami jedynego w mieszkaniu pokoju, w którym nadal
panowały kompletne ciemności. Wyciągnął rękę, położył ją na klamce i przez
moment uspokajał przyspieszony oddech. Ulga, którą poczuł po wypłakaniu się,
zniknęła i znów powrócił strach.
Bo Julek najbardziej się bał właśnie tych zamkniętych na głucho drzwi.
Gdyby były choć trochę uchylone albo gdyby dobiegał zza nich choć najcichszy
dźwięk. Pomyślał z tęsknotą o szemrzącym radiu albo o zachrypniętym dźwięku
płyty gramofonowej, który go tak potwornie irytował. Teraz dałby naprawdę
wiele, żeby go usłyszeć. Obiecał sobie w duchu, że już nigdy nie będzie narzekał
ani na stare piosenki, ani na zacinające się płyty. Oby tylko jeszcze móc je
kiedyś usłyszeć, oby wróciły stare dobre czasy.
Tak naprawdę zdawał sobie sprawę z tego, że powinien zajrzeć do tego
pokoju od razu, jak przyszedł, ale podświadomie odwlekał ten moment, jak tylko
mógł. Zresztą najpierw musiał uporać się z ciemnością, potem zadzwonił telefon
i trzeba było uspokoić tatę, że wszystko jest w porządku.
– Uspokoić, dobre sobie… – prychnął pod nosem. – Zwyczajnie okłamać!
Nic nie jest w porządku, nic a nic!
Julek cofnął rękę, wycofał się pod wejściowe drzwi i stanął koło wieszaka.
Zanim tam wejdzie, trzeba jeszcze ściągnąć kurtkę i zdjąć buty. O tych ostatnich
kompletnie zapomniał i proszę bardzo, wszędzie narobił mokrych błotnistych
śladów. Trzeba będzie posprzątać.
Wolno odsupływał sznurówki, rozsuwał suwak. Wszystko w zwolnionym
tempie, oby tylko odwlec ten moment, gdy już nic nie będzie usprawiedliwiało
unikania ciemnego pokoju. Ale w końcu nic już nie było do rozwiązania
i zdjęcia. Zaciskając mocno zęby, wrócił pod zamknięty pokój i nacisnął klamkę.
Drzwi ustąpiły ze skrzypnięciem. Z wnętrza napłynął duszny zapach suszonej
lawendy. Julek zdecydowanym ruchem przycisnął włącznik dużej podłogowej
lampy. Mleczne światło utworzyło jasne kręgi na podłodze.
Chłopiec utkwił rozszerzone lękiem oczy w stojącej pod ścianą kanapie.
Leżała na niej drobna, skurczona postać. Babcia. Wyglądała jak woskowa lalka.
Julek nigdy nie widział woskowej lalki, ale babcia mu kiedyś opowiadała, że
miały pergaminowo białe buzie. Mówiła, że zawsze się trochę ich bała, bo
wyglądały tak, jakby umarły. I teraz ona sama taką lalkę chłopcu przypominała,
tak właśnie ją sobie wyobrażał.
Miała uchylone usta, kosmyk siwych cieniutkich włosów ułożył się na jej
pomarszczonym bladym policzku i Julkowi wydało się naraz, że przypomina
węża, który pełznie do tych półotwartych warg. Nad leżącą unosiła się złowroga
jesienna cisza. Za oknami czaił się listopadowy mrok. Wiatr targał bezlistnymi
gałęziami klonu, które raz po raz ocierały się zgrzytliwie o parapet. Ich cienie
odbijały się tuż nad łóżkiem i wydawało się, że to jakieś drapieżne ręce,
zakończone ostrymi pazurami, wyciągają się po drobną, skurczoną postać.
Było mrocznie i coraz straszniej… Julek poczuł, jak na karku jeżą mu się
włosy.
A co będzie, jeżeli ona… jeżeli ona… – nie śmiał nawet w myślach
dokończyć. W końcu przemógł narastające z sekundy na sekundę przerażenie
i na paluszkach podszedł do leżącej kobiety. Teraz, gdy znalazł się bliżej okna,
zobaczył, że zza szyby zagląda do środka blada twarz księżyca. Lecz nie był
wcale podobny do tego przyjaznego, łysego, kulistego starca, z którym się od
zawsze przyjaźnił. Teraz cienki i blady, rozsnuwał wokół siebie upiorną
poświatę i Julkowi wydało się, że za moment wniknie do środka i wyciągnie po
leżącą białe zimne macki.
 Niewiele myśląc, przyskoczył do babki, złapał ją za wychudzoną,
pomarszczoną dłoń i przycisnął ją do swego policzka. Na całe szczęście ręka
była przyjemnie ciepła. Teraz dopiero Julek poczuł, że bijące szybko serce
wraca do normalnego rytmu. Przyjrzał się babci uważniej i zauważył, że jej pierś
unosi się lekko. A to znaczyło, że żyła. Tyle to nawet on wiedział, w końcu na
coś się przydało oglądanie tego nieszczęsnego serialu o szpitalu, który babcia tak
uwielbiała. Tam zawsze lekarze najpierw sprawdzali, czy chory oddycha. Jak
oddychał, uspokajali się natychmiast. Ale widać coś było w tym miarowym
unoszeniu się klatki piersiowej, bo i on poczuł niesamowitą ulgę.
Delikatnie ujął w palce koc i przykrył nim leżącą, po czym cichutko, na
paluszkach poszedł do kuchni. Tam na wielkiej patelni rozpuścił masło
i usmażył jajecznicę z sześciu jaj. Cztery schował do lodówki.
Ugotuję je potem na twardo, będą na kanapki – pomyślał, rozkładając
smakowicie pachnącą jajecznicę na dwóch talerzach.
A potem znów poszedł do babci do pokoju, ale już nie czaił się pod
drzwiami, nie zastanawiał się, tylko śmiało wszedł i podszedł do kanapy.
– Babciu, babciu wstań, zrobiłem jajecznicę. – Lekko potrząsnął ją za
ramię. – Babciu, obudź się! – Ku jego niezadowoleniu głos odmówił mu na
moment posłuszeństwa i zawibrował piskliwymi panicznymi nutami.
– A już, już… – Leżąca poruszyła się. Przez chwilę powieki lekko jej drżały,
tak jakby otworzenie ich wymagało od niej ogromnego wysiłku. Ale w końcu
uchyliły się, ukazując bladoniebieskie zamglone tęczówki.
Julek w napięciu patrzył w te kochane, budzące się do życia oczy. To
właśnie po nich nauczył się rozpoznawać, czy babcia aktualnie jest sobą, czy
może zawładnęło nią to coś nieznanego – coś, co sprawiało, że stawał się dla
niej całkiem kimś innym. Raz zobaczyła w nim jakiegoś Waldka, opędzała się
od niego i chyba trochę się go bała, innym znowu razem z wielką miłością
mówiła do niego Stasiulku. I wtedy Julek na samą myśl o tym, kogo jej
przypominał, dostawał dreszczy. Jedyny Stasiulek, jakiego kojarzył, nie żył już
od wielu lat i był pierwszym synkiem babci. Zmarł w dziecięctwie. Nie raz i nie
dwa wspominano, że Julek jest do niego bardzo podobny. Ale robiło mu się
strasznie, gdy docierało do niego, że babcia widzi w nim kogoś, kto z jego
punktu widzenia od wieków już leżał w grobie. Miał wtedy wrażenie, że i on nie
jest do końca sobą, że ktoś lub coś usiłuje nim zawładnąć i wtłoczyć w niego
tego nieznanego zmarłego syneczka babci. Choć z dwojga złego wolał już, jak
widziała w nim tego nieszczęsnego Stasiulka, bo wydawała się wtedy
przynajmniej szczęśliwa, rozpromieniała się cała tak jakoś od środka, i Julkowi
zdawało się, że ubywa jej lat. Gorzej było, gdy nikogo w nim nie widziała, ale za
to myliła słowa, nie umiała przypomnieć sobie wielu rzeczy i mówiła bardzo
niewyraźnie, cedząc poszczególne wyrazy. Wtedy trzeba jej było pilnować, bo
gdy miała taki nastrój, „trzymały się jej psie figle”, jak ponuro myślał o tym
Julek. W takich chwilach potrafiła ukryć jakieś przypadkowe przedmioty,
a potem pytana o to, gdzie to się podziało, albo wyglądała na kompletnie
zdezorientowaną, albo chichotała pod nosem i sprawiała wrażenie, jakby właśnie
udał jej się jakiś wyśmienity dowcip. W taki właśnie sposób chłopiec stracił
telefon komórkowy. A jakby tego nie było dość, babcia ukryła w sobie tylko
znanym miejscu portfel z całą emeryturą, którą na nieszczęście odebrała od nic
nie podejrzewającego listonosza, skądinąd przemiłego pana Dzidka. Julek
bardzo go lubił i myślał, że fajnie by było mieć takiego dziadka. Pan Dzidek
pachniał papierosami i zawsze w bocznej kieszeni listonoszki miał blaszane
pudełko wypełnione landrynkami, którymi częstował zaprzyjaźnione dzieciaki.
Tak czy siak, trudno było go winić za to, że doręczył pieniądze starszej pani,
przecież robił to od lat. To raczej Julek nie mógł sam sobie darować, że tego nie
przypilnował. Tak samo, jak wściekał się o telefon. Gdyby nie miał w zwyczaju
zostawiać go, gdzie popadnie, babcia nie zdołałaby go dopaść i wcisnąć w jakąś
sobie tylko znaną kryjówkę. Swoją drogą, niezła była. Mimo że Julek obszukał
całe mieszkanie, nie znalazł zguby. Telefon zapadł się pod ziemię. A przecież
gdyby go miał, problemy z kasą same by się rozwiązały, bo z drobną pomocą
Kamila na pewno zdołałby go sprzedać. A tak, proszę bardzo, nie tylko nie miał
komórki, ale też coraz rozpaczliwiej brakowało pieniędzy i musiał okłamać ojca,
że zawieruszył ładowarkę.
Teraz pochylony nad babcią, czuł narastające napięcie. Nie spuszczał z niej
oka, gdy podnosiła się powoli i przez moment siedziała na kanapie, ze
skupieniem patrząc na podłogę. Zmarszczyła brwi i rozejrzała się dookoła.
– A gdzie, Juleczku, są moje kapcie? – zapytała i w tym samym momencie
chłopiec poczuł, jak wzruszenie ściska mu gardło.
Babcia wprawdzie mówiła wolno, poruszała się trochę niepewnie, ale znów
była sobą! W stu procentach, a to nie zdarzyło się już od bardzo dawna.
Julek z radością zanurkował pod kanapę, wyciągnął stamtąd rozdeptane
bambosze i postawił je tuż koło stóp starszej pani.
Trzeba ją nakarmić i spróbować znaleźć portfel. Dopóki wie co i jak, bo nie
wiadomo, jak długo ten stan się utrzyma – pomyślał i poczuł, że może jednak da
radę jakoś przetrwać do powrotu ojca.
A może, może babci poprawi się już na stałe? – pozwolił sobie na odrobinę
nadziei. – Może to był tylko jakiś chwilowy atak? – rozmarzył się. – Ale nawet
jeżeli tak jest, portfel trzeba znaleźć, tak na wszelki wypadek. I przywoławszy
się do porządku, z radością pognał do kuchni, i odsunął jedno z krzeseł stojących
przy stole. Tak żeby babci było jak najwygodniej usiąść.
 aśmina jeszcze raz z niedowierzaniem spojrzała na kartkę leżącą na stole.
Odruchowo wygładziła biegnące przez środek zgięcie i przebiegła wzrokiem
po równo zapisanych linijkach. Właściwie mogła tego nie robić. Nauczyła się
treści na pamięć. Starannie napisane słowa wryły jej się i w głowę, i w serce,
i coś jej mówiło, że za nic nie uda jej się już nigdy ich zapomnieć.

Wyjechałem. Podziękuj za to tej swojej wścibskiej koleżaneczce.

Przyspieszyła to, co miało się wydarzyć tuż po Nowym Roku. Właściwie szkoda,
bo miałem jeszcze kilka pięknych założeń do zrealizowania. A i Ty zyskałabyś
prawie dwa miesiące spokoju. A tak c’est la vie, kociaku. Naprawdę myślałaś, że
w biurze nie ma kamer? Musiałbym być kompletnym głupkiem, żeby o to nie
zadbać. Obejrzałem sobie dość dokładnie, jak Twoja przyjaciółka buszuje
w mojej szufladzie. Miała straszliwie głupią minę, gdy zrozumiała, czego dotyczą
papiery, które wyciągnęła. Gdyby jeszcze ich nie zabrała, jakoś bym może Cię
uspokoił i na jakiś czas znów zamydlił oczy, nie gniewaj się, kocie, ale nie byłaś
zbyt bystra, dawałaś się niczym dziecko prowadzić za rączkę, i wierzyłaś
dosłownie we wszystko. Jedyne, czego nie udało mi się przeforsować, to tego,
żebyś zerwała kontakty z tymi trzema czarownicami, Twoimi przyjaciółkami. No
i jeszcze ta Twoja nieszczęsna Tomisia! Ona też zalazła mi nieźle za skórę.
Gdyby nie ona i jej bezsensowny upór, byłbym jeszcze bogatszy. Ale jak mówią
mądrzy ludzie, w życiu nie można mieć wszystkiego. I tak wyszedłem na tym nie
najgorzej. Przypuszczam, że trochę ci zajmie, zanim połapiesz się w tym, co
zastaniesz w pracy. Na całe szczęście Laura „uporządkowała” dziś resztę
papierów. Nie ułatwi Ci to zadania, bo zrobiła to niezwykle skrupulatnie. To
takie cudownie słodkie stworzenie, idealna towarzyszka życia. Za kasę, którą
zarobiłem, zamierzam zabrać ją gdzieś daleko, zasługuje na wszystko, co
najlepsze. A Ty, skarbie, musisz dać sobie radę sama. Może tym razem Twoje
beznadziejnie staroświeckie przywiązanie do rodziny Ci pomoże? I może
w końcu ta wiedźma Tomisia sięgnie do swojej sakiewki, choć patrząc, jak
niechętna była, żeby pomóc „nam” w dorabianiu się, nie liczyłbym na to. Tak
więc wychodzi mi czarno na białym, że jednak zostaniesz z tym całkiem sama. Bo
tych Twoich przyjaciółek nie biorę pod uwagę. W sytuacji, w której się, skarbie,
znalazłaś, dobre słowo nie wystarczy, a one raczej niczym więcej nie dysponują.
Zrobiłaś błąd, nie interesowałaś się tym, pod czym się podpisywałaś, nie
kontrolowałaś i dałaś mi zupełnie wolną rękę. A tego nie powinnaś była robić.
Widzisz, jednak od czasu do czasu stać mnie na samokrytycyzm, jednak nie
jestem takim zadufanym dupkiem, za jakiego uważają mnie Twoje koleżanki.
Życzyłbym Ci, żebyś bawiła się dobrze, ale coś mi się wydaje, że to byłaby
jednak hipokryzja. Na pocieszenie jednak dodam, że podobno człowiek uczy się
na błędach, więc zapewne wyciągniesz odpowiednie wnioski, a to przecież jest
pokrzepiające. Oho, rozpisałem się, pora kończyć. Byłaś miłym przystankiem,
naprawdę czasem to nawet było słodkie, ta Twoja naiwność i łatwowierność.
Gdy będę wieczorami gdzieś na gorącej plaży pił z Laurą aperol, nie omieszkam
ciepło pomyśleć o Tobie. Widzisz, zapamiętałem, że to Twój ulubiony drink, to
była jedna z niewielu rzeczy, która naprawdę nas łączyła, też go uwielbiam. I nie
przejmuj się, kiedyś na pewno wyjdziesz na prostą, choć lojalnie uprzedzam,
żeby nie było, że łatwo nie będzie.

Do Jaśminy nadal nie do końca docierało, co tak naprawdę oznacza treść

listu. Niby rozumiała, przynajmniej część, ale jednak nie była w stanie uwierzyć.
Może to jest tak jak z fazami żałoby? – pomyślała oszołomiona. Tam też
najpierw następuje etap zaprzeczenia.
Jeszcze raz przebiegła oczami po gęsto zapisanej kartce.
– Rzucił mnie! – Poczuła, jak serce zamiera jej w piersi. – Tak, zwyczajnie
mnie rzucił! – Zrozumiała z nagłą jasnością.
I nagle myśli przyspieszyły, gnały jej przez głowę jak oszalałe. Bernadka
i papiery, które znalazła, Laura zamiast pani Bożenki w księgowości i ten telefon
od Radka, który dał jej nadzieję i dodatkowo wywołał wyrzuty sumienia, że
w niego zwątpiła, a potem ten list…
– O Boże!… – wyszeptała zbielałymi ustami. – On mnie wcale zwyczajnie
nie rzucił! W tym nie ma nic zwyczajnego, bo o ile dobrze rozumiem, to…
„Cały plik kartek z wezwaniami do zapłaty, ponaglenia, niektóre powtórne,
wszystkie na ciebie” – słowa wypowiedziane rano przez Bernadkę nagle ożyły
w jej pamięci.
– Co on najlepszego narobił? – zwróciła się zrozpaczona do psa i poczuła,
jak strach ściska ją za gardło. – I co znaczy, że zostanę z tym całkiem sama? –
Drżącymi ze zdenerwowania palcami wybrała numer Bernadki.
– Tak? Słucham cię? – odezwała się nieomal natychmiast
przygaszonym, nieswoim głosem, ale wzburzona do granic Jaśmina nie zwróciła
na to uwagi.
– Bernadka, ja wiem, że ty dziś jesteś dziko zajęta, ale słuchaj, mogłabyś mi
podrzucić te kartki, które zabrałaś z biura? – zapytała nabrzmiałym od
powstrzymywanych łez głosem. – Albo czekaj, nie myślę trzeźwo, nie podrzucaj
mi, sama po nie do ciebie wpadnę, żebyś nie traciła czasu – dodała, głośno
przełykając ślinę. – A, i jeszcze jedno… – Przerwała na moment i wzięła głęboki
wdech. – Gdybyś mogła… No, gdybyś mogła… – Utknęła, czując, że słowa nie
chcą jej przejść przez zaciśnięte gardło.
– Mogę wszystko. – Bernadka bezbłędnie wyczuła, że stało się coś naprawdę
niedobrego. – Ty, Minka, nigdzie nie wychodź, zaraz u ciebie będę –
zadysponowała. – I ani się waż mówić, że nie mam czasu – dodała, doskonale
wyczuwając, co za chwilę usłyszy z ust przyjaciółki. – Będę za piętnaście minut,
wezmę taksówkę – zakończyła i rozłączyła się, nie czekając na odpowiedź
Jaśminy.
 ernadka rzeczywiście dotarła do Jaśminy w okamgnieniu. Wpadła do
przedpokoju gnana przez dzikie podmuchy wiatru, który z radością
porwał ją w swoje objęcia. Do tej pory bezlitośnie targał bezlistnymi
gałęziami, przyginał pnie drzew do ziemi i podrywał do opętańczego tańca
opadłe liście. Ale gdy tylko nadarzyła się okazja, zajął się z wielką
pieczołowitością długą spódnicą Bernadki i wziął we władanie końcówki
szalika.
– Mało brakowało, a zostałabym współczesną Mary Poppins – wydyszała,
mocując się przez chwilę z drzwiami. – A za żadne skarby na świecie bym tego
nie chciała, bo wtedy musiałabym trafić pod drzwi jakiejś wielodzietnej
rodziny i chcąc nie chcąc, zostać opiekunką bachorów. A od tego i innych
przykrych przypadłości niech strzegą mnie wszyscy bogowie! A teraz gadaj
natychmiast, co jest grane. – Poklepała machinalnie cieszącą się szaleńczo
Melisę i podszedłszy do tkwiącej w drzwiach kuchennych Jaśminy, bacznie
spojrzała jej w oczy.
I to uważne, pełne troski spojrzenie wystarczyło, żeby Minka, która do tej
pory ze wszystkich sił starała się nie rozkleić, rozpłakała się na całego.
– O matko jedyna! Nie wiem, co się stało, ale na pewno nie jest dobrze –
mruknęła Bernadka, wyplątując się z płaszcza. – Wyczuwam, że chodzi
o naszego uroczego Radosława. Jednak nie płacił rachunków, tak?
– Go… go… gorzej… – chlipnęła Jaśmina. – Dużżżo… gorz… – Reszta
słowa utonęła w potoku łez.
– No, tak to my daleko nie zajdziemy – zdenerwowała się Bernadka. –
Przeczuwałam, że jest fatalnie, ale nie wiedziałam, że aż tak. Gdybym miała
świadomość, to zamiast wina wzięłabym ze sobą wódkę. Ale czekaj, ty na
pewno coś tam masz w barku. Przecież ten skunks Radzio uwielbiał whisky, a
znając ciebie, zadbałaś, żeby temu bubkowi nigdy niczego nie brakowało.
Przewiesiła szalik przez oparcie krzesła i zdecydowanym krokiem podeszła
do barku, po czym przez moment lustrowała jego zawartość.
– Ha! Mam! – Tryumfalnie wyciągnęła butelkę z bursztynowym płynem,
z szafki wyjęła dwa kryształowe kieliszki i napełniła je do połowy. – Masz pij,
tylko porządnie łyknij, bo jak to nie zadziała i nadal będziesz mieć wzorem
panien z dawnych czasów spazmy, to będę cię musiała oblać zimną wodą.
Jaśmina posłusznie łyknęła i natychmiast poczuła, że gorąco rozlewające się
w całym przełyku pozbawia ją na moment tchu. Wstrząsnęła się i wykrzywiła
szpetnie, ale ku swojemu zdumieniu przestała szlochać.
– Zamiast zimnej wody chyba lepiej by było dać mi w twarz –
wychrypiała. – To stanowczo lepsze w taką psią pogodę. Swoją drogą, to
ciekawe, czy cierpiące na spazmy panny w dawnych czasach też leczono takimi
szlachetnymi trunkami.
– Znając życie, to raczej upuszczano im krew do momentu, aż jakiś geniusz
nie wymyślił, że histerię można leczyć wibratorem. Ten gość musiał albo bardzo
lubić kobiety, albo być zboczeńcem. W każdym razie, mając do wyboru pijawki
albo to drugie, to chyba wolałabym leczyć się wibratorem… – paplała
nieustająco Bernadka, nie spuszczając z przyjaciółki uważnego spojrzenia. – Ale
widzę, że terapia alkoholowa też działa. Ten sposób podpatrzyłam u mojej
ciotki, której córka notorycznie wpadała w histerię. Było to chuderlawe i blade
stworzenie, córka, nie ciotka, rzecz jasna, do tego wiotkie niczym witka
wierzbowa. Często zastanawiałam się, jakim cudem toto w ogóle chodzi.
Dodatkowo była potwornie rozkapryszona, choć tutaj muszę oddać ciotce
sprawiedliwość, że nie ona była za to odpowiedzialna. Rozpieszczali ją głównie
dziadkowie. Wuj, w sensie mąż ciotki, a tata chuchra, widząc, co się z jego
dziecięciem dzieje, popadł w stan nerwowy, zupełnie jak w tym wierszu
o „Stasiu Pytalskim”…
– Tam chyba chodziło o matkę… – wtrąciła Jaśmina, która nagle wytrącona
z przeżywania własnej tragedii i wrzucona w sam środek zawiłych opowieści
rodzinnych przyjaciółki, poczuła się nieco skołowana. – „Matka wpadła w stan
nerwowy i musiała zażyć bromu, ojciec zaś poszedł po rozum do głowy i kiedy
powróci, nie wiadomo” tak to jakoś szło…
– A widzisz, to prawie jak u ciotki, bo ojciec histerycznej panienki,
popadłszy już w ów stan, lojalnie zapowiedział, że nie zamierza z niego
powracać – ucieszyła się Bernadka.
– Rzeczywiście, podobieństwo widoczne, a może on się tym wierszem
zainspirował? – wysnuła przypuszczenie Minka. – A czy podał jakiś racjonalny
powód swojego postanowienia?
– Oczywiście, o ile stwierdzenie, że nie ma na to wszystko zupełnie siły i że
zawsze chciał mieć syna, a los pokarał go córką, można istotnie nazwać
racjonalnym powodem – sarknęła Bernadka. – Na mój gust wuj był po prostu
mięczakiem i chciał zwyczajnie świętego spokoju. I możliwości zamykania się
w gabinecie, i palenia cygar, bo to stanowiło jego ulubioną rozrywkę. Ale
wracając do opowieści, po stanowczym oświadczeniu wuja chimeryczność
córeczki spadła całkowicie na głowę ciotki. Ta starała się, jak mogła, żeby
dziewczę wyrosło na ludzi, ale pech chciał, że dziadkowie mocno jej w tym
przeszkadzali. A głupia to ta mała nie była i ze wszystkim, co jej się nie
podobało, gnała do babuni albo dziadunia, którzy z miejsca dawali jej wszystko,
czego w danym momencie ich ukochana wnuczka zażądała. Nic więc dziwnego,
że w tak niesprzyjających warunkach wysiłki pedagogiczne ciotki z góry były
skazane na niepowodzenie. Sytuacja stawała się coraz bardziej skomplikowana,
bo Grażynka, tak miała na imię, opanowała do perfekcji robienie scen i była nie
do okiełznania. Ale trzeba jej oddać sprawiedliwość, że wkładała w to całe
serce. A i talentu nie sposób jej było odmówić. Potrafiła uwalić się na podłogę
niczym kłoda, a po chwili dramatycznego bezruchu wić się jak ktoś, kogo diabeł
opętał. A wywracała przy tym oczami tak, że widać było tylko białka.
Marnowała się, bo gdyby dobrze pokombinowała, to mogłaby zrobić karierę,
grając w horrorach. Jak jej się znudziło leżenie na podłodze, przechodziła na
wyższy poziom, opadała zwiewnie na krzesło i waliła głową w stół. Jeżeli
chodzi o tę ostatnią działalność, to czasem odnosiłam wrażenie, że ciotka też ma
na to nieprzepartą ochotę i ostatkiem siły woli powstrzymuje się, żeby nie
dołączyć do swojej upiornej latorośli. Zresztą patrząc na to, przez co musiała
przechodzić, nie ma się co biednej kobiecie dziwić. Ale w końcu, gdy Grażka
osiągnęła późne lata nastoletnie, doszła do wniosku, że to tarzanie i walenie
ujmuje jej wdzięku, no więc przerzuciła się na potępieńcze wycia i szlochy. Wuj
w związku z tym, że był człowiekiem konsekwentnym i nadal drżał o swoje
nerwy, nie zamierzał się angażować i na nową taktykę córeczki zareagował ze
stoickim spokojem, kupując zatyczki do uszu. I wtedy właśnie nastąpił przełom.
Ciotka nie wytrzymała. Pewnego razu, gdy Grażynka chcąc na coś kasę,
zawodziła na całego, ciotka podeszła do szafki, nalała kieliszek wódki i wlała
niespodziewającej się niczego dziewczynie jego zawartość wprost do gardła.
Skutek był oszałamiający, wrzaski ustały, Grażynce oczy mało co nie wyszły
z orbit. Sposób zadziałał i okazało się, że działa zawsze. Ciotka odniosła
w końcu jakiś wychowawczy sukces, bo Grażynka wódki nie cierpiała i po takiej
sesji zazwyczaj nastawał długi okres spokoju. Widać sama wizja ciotczynej
terapii zniechęcała ją do tego typu akcji. Ale nic, co dobre nie trwa wiecznie,
i przyszła kryska na Matyska. Otóż zdarzyło się tak, że któregoś razu ciotce
zabrakło czystej wódki. Najpewniej było to po jakiejś większej imprezie, gdzie
lekarstwo wykorzystano do zupełnie innych, bardziej rozrywkowych celów.
I właśnie wtedy Grażynka raczyła odstawić scenę, a zdesperowana ciotka
z braku czyściochy wlała jej do gardła malinówkę. Atak przeszedł, ale wrócił
niebywale prędko. Ciotka znów użyła malinówki. Z podobnym skutkiem. Ale
przy kolejnym miała już zwykłą czystą. I wyobraź sobie, tym razem nie
zadziałało. Grażynka zakrztusiła się, a i owszem, tak jak miała w zwyczaju, ale
nie uspokoiła się ani na moment. Metodą prób i błędów odkryto, że czyściocha
straciła moc, a działa jedynie słodka malinówka. Zadziwiające, prawda?
 – Bardzo – przytaknęła słabo Jaśmina, gęsto mrugając oczami.
– A widzisz, a rozwiązanie okazało się bardzo proste, Grażynka sama mi się
do tego przyznała. Po prostu nadzwyczaj polubiła malinówkę i takie leczenie
bardzo jej odpowiadało. Od lat nie mam z nią kontaktu, ale nie zdziwiłabym się,
gdyby dokumentnie się rozpiła. Miała do tego wyraźne ciągoty. Oczywiście
działo się to szmat czasu temu, teraz raczej pojenie nawet prawie dorosłej panny
alkoholem by nie przeszło…
– Teraz panny poją się same – zauważyła trzeźwo Jaśmina.
– O, i właśnie po tak przytomnej wypowiedzi wnioskuję, że primo, sposób
ciotki zadziałał, a sekundo, że rozum ci wrócił. A tego wszystkiego dokonał nie
kto inny, tylko ja! – Bernadka z zadowoleniem pokiwała głową. – Swoją drogą,
to zawsze skutkuje. Trzeba odwrócić uwagę. To jedna z metod wychowywania
dzieci. Jak bachor się drze, trzeba zająć go czymś innym. To teraz, korzystając
z tego, że nie zdążyłaś jeszcze na powrót popaść w czarną rozpacz, powiedz, co
tu się, do cholery, wydarzyło.
– Tu właściwie nic. – Jaśmina wzruszyła ramionami i pociągnęła nosem. –
Wszystko rozegrało się poza mną. Bez mojej świadomości. I nie tutaj, tylko
tam. – Machnęła niedbale ręką w nie do końca sprecyzowanym kierunku. –
A swoją drogą to niesamowite, że nic nie przeczuwałam! Nie pojawiła się żadna
niespokojna myśl, żadne ostrzegawcze piknięcie. A przecież wydawałoby się, że
jeżeli właśnie ma zdarzyć się coś, co kompletnie odmieni życie, powinno to być
okraszone czymś nieprawdopodobnym. Na przykład gromem z jasnego nieba
albo małym trzęsieniem ziemi. Nie sądzisz?
– No, gdyby za każdym razem, gdy u kogoś dzieje się coś złego, ziemia
drżała, to wybacz, ale ludzkość nigdy nie podniosłaby się z ruin – mruknęła
Bernadka, myśląc, że gdyby Jaśmina miała rację, to i u niej dziś pojawiłyby się
jakieś mikrodrgania.
Dla niej też dzisiejszy dzień nie był najlepszy. I to oględnie mówiąc. Teraz
jednak nie było czasu na to, żeby roztkliwiać się nad sobą. W końcu
w porównaniu z tym, co się działo u Minki, jej problemy były kompletnie
nieistotne.
– No dobrze, to nawet, jeżeli los był na tyle skąpy, że pożałował tak
spektakularnych efektów specjalnych, to mógłby chociaż zadbać o paraliżujący
lęk albo choć niepokojący dreszcz – przerwała jej rozmyślania przyjaciółka. –
Cokolwiek! Tymczasem nic takiego nie miało miejsca. Rozumiesz? Nic a nic!
Nawet jak ten mały wręczał mi list, wydawało mi się, że czeka mnie coś
niebywale miłego. – Głos znów jej zadrżał.
– O nie! Żadnego rozklejania! – groźnie zapowiedziała Bernadka. –
Przynajmniej do momentu, aż cokolwiek z tego zrozumiem. Jaki mały, co za list
i co do tego mają papiery, które zabrałam z biura? Gdy zapytałam, czy chodzi
o niepłacenie faktur, powiedziałaś, że o coś dużo gorszego. I ja cały czas, nawet
wtedy gdy opowiadałam ci o ciotce, zachodzę w głowę, co może być gorszego
niż narobienie długów?
– Jeszcze większe długi! – Tym razem Jaśmina sama sięgnęła po butelkę
i napełniła kieliszki. Pierwsze pytania przyjaciółki rozmyślnie zignorowała,
dochodząc do wniosku, że równie dobrze może odpowiedzieć na nie później. –
A poza tym rzucił mnie. – Wypowiadając te słowa, znów poczuła w gardle gulę,
która powiększała się z sekundy na sekundę. – Ale to nie wszystko. Coś mi
mówi, że to, co znalazłaś, wiesz, te ponaglenia, to zaledwie wierzchołek góry
lodowej.
– Nie rozumiem, co masz na myśli. – Bernadka przysiadła na brzegu krzesła,
oparła łokcie na blacie stołu i uważnie spojrzała w oczy przyjaciółce.
– A to, że prawdopodobnie puścił mnie z torbami. – Jaśmina upiła łyk
whisky i ku swojemu zdumieniu poczuła, jak gula z gardła znika, a na nią
spływa lodowaty spokój.
– Ale jak z torbami? – Bernadka zmarszczyła brwi. – Przecież sama
mówiłaś, że firma świetnie prosperuje, że księgowa…
– Masz, czytaj – przerwała jej Jaśmina, podając list. – Ja z tego wprawdzie
też nie wszystko rozumiem, ale nawet przy tak okrojonej wiedzy nietrudno się
domyślić, co to wszystko znaczy…
W kuchni na moment zapanowała cisza przerywana jedynie głośnym
ciamkaniem Melisy, która z wyrazem znudzenia na pysku zajęła się żuciem
wysuszonego świńskiego ucha, swojego ulubionego przysmaku zabawki.
– A to fiut! – wyszeptała Bernadka, gdy skończyła lekturę.
– Ale trzeba przyznać, że wyrafinowany. – Minka gęsto zamrugała. –
Zobacz, napisał, że wprawdzie mnie zostawia, ale będzie o mnie myślał,
bzykając się z tą całą Laurą na tropikalnych plażach… Znaczy nie ujął tego
wprost, ale trudno mieć wątpliwości, co ich łączy. A i dodał, że w tych pięknych
okolicznościach przyrody, pijąc aperol, będzie mnie wspominał. – Ku zdumieniu
przyjaciółki zachichotała.
Raz drugi, trzeci, a po chwili śmiała się już na całego, i to tak, że łzy płynęły
jej po policzkach.
– No, ja nie wiem, co mam o tym sądzić, ale zaczynam się ciebie trochę
bać – wydukała Bernadka, patrząc się na nią w osłupieniu. – Już bardziej
rozumiałam twoje szlochy… Możesz mi wyjaśnić, co cię tak bawi?
– A, bo widzisz, właśnie do mnie dotarło, że zdaniem Radka to jedno jedyne
nas ze sobą łączyło: aperol – wykrztusiła. – A tymczasem ja nie znoszę tego
drinka, piłam go tylko dlatego, że on go uwielbiał. Czyli wychodzi na to, że,
że… między nami nic nie było… Kompletnie nic, bo nawet ten cholerny drink to
fałsz! A ja jestem jedną z tych idiotek, które poświęcały się, dostosowywały,
byleby nie robić temu jedynemu przykrości! – Przestała się śmiać tak nagle, jak
zaczęła. – Byleby stworzyć pozory, że tak jesteśmy podobni, tak zżyci, że teraz
to już na pewno nie możemy żyć bez siebie! – dodała gorzko. – Cały czas tkałam
tę swoją nitkę kłamstw i kłamstewek i sama w nie wierzyłam. Przymykałam
oczy, byleby tylko nie zobaczyć tego, co było niepokojące! A tam gdzie się
rwało, natychmiast cerowałam, przeplatałam gęstym ściegiem tłumaczeń
i usprawiedliwień. Ba! Żeby to było wszystko! Ale nie, ja awansowałam!
Właśnie weszłam na wyższy level! Niesamowite, że tyle czasu byłam ślepa,
a teraz w ciągu… nie wiem, godziny? od przeczytania tego listu opadły mi
klapki z oczu! Idiotka! Dałam się wyrolować, porzucić i na dodatek wierzyłam
we wszystko, w każde jego słowo. Dokładnie tak, jak napisał w tym cholernym
liście: dawałam się prowadzić za rękę niczym dziecko! Idiotka do kwadratu! –
Zamilkła, bo zabrakło jej tchu.
Bernadka patrzyła na nią w milczeniu, oczami pełnymi współczucia
i smutku. Właściwie nie wiedziała, co mogłaby dodać. Zapewnienia w stylu
„wcale nie byłaś taka głupia” nie wchodziły w rachubę. Minka nie raz i nie dwa
słyszała i od niej, i od pozostałych dziewczyn, że Radek ma w sobie coś
śliskiego i nieszczerego.
„Żmij” – tak o nim mówiła Zuza, a ona z nich wszystkich najrzadziej się
myliła, jeżeli chodzi o ludzi. Miała jakąś przedziwną intuicję. Ale najważniejsza
była Tomisia, babcia Minki, która zazwyczaj brała życie i ludzi takimi, jacy są.
Nie oceniała i pozwalała uczyć się na własnych błędach.
– Nikt za was, dziewczynki, życia nie przeżyje. – Tak często do nich
mówiła. – Ja mogę poradzić albo podpowiedzieć, ale z doświadczenia wiem, że
i tak zrobicie to, co będziecie uważać – dodawała.
I to ona, niewtrącająca się, wyrozumiała Tomisia ledwo poznała Radka,
przestrzegła przed nim wnuczkę. I to ona powiedziała Radkowi „nie”, gdy ten
poprosił ją o drobną przysługę związaną z zakładaniem działalności
gospodarczej przez Jaśminę. Przysługa wprawdzie nie była tak drobna, bo
przepisanie na Minkę starej, zabytkowej willi z użytkowym parterem trudno
było rozpatrywać w kategoriach drobiazgów.
– Ale czemu? Przecież i tak miałam ją dostać, jak tylko założę działalność –
usiłowała ją wtedy przekonać.
– Tak. Swoją własną, związaną z tym, co kochasz.
– Ale to tylko etap przejściowy. Zresztą między innymi po to, żeby potem
było mi łatwiej. Zobacz, o ile będzie prościej, jak będę miała pieniądze na
reklamę, dobre materiały…
– Coś, co przychodzi łatwo i bez wysiłku, zazwyczaj jest niewiele warte –
odparowała wtedy Tomisia. – Wszystko, co istotne, zazwyczaj wymaga
poświęceń.
Pokłóciły się wtedy okropnie, ale babka zdania nie zmieniła.
– Tomisia miała rację – mruknęła Jaśmina, której myśli widocznie płynęły
podobnym torem. – Jak mogłam być tak zaślepiona? Co? – Odwróciła się
w stronę Bernadki.
– Nie wiem, ale już Szekspir mówił, że „to źle, że miłość, choć ślepa
i głucha, idzie, gdzie zechce, i czego chce słucha”*. A skoro sam poczciwy
William tak rzekł, to widać coś w tym musi być. – Wzruszyła ramionami. –
Dolać ci jeszcze? – Spojrzała sugestywnie na pusty kieliszek przyjaciółki.
– Nie, chwilowo nie. Nie mogę się upić, dopóki nie przejrzymy tych
papierów, które zabrałaś z biura – powiedziała, zaciskając usta. – Muszę to jakoś
ogarnąć, zliczyć i przygotować się na to, co będzie później. Sama mówiłaś, że
nie wygląda to dobrze. A obawiam się, że jeżeli teraz się napiję, to się rozkleję
i rozpadnę na milion kawałeczków, z których już za nic na świecie nic ani nikt
nie poskłada mnie w całość. A teraz nie mogę sobie na to pozwolić. I uwierz mi,
to jest dobra decyzja… Popłaczę sobie później. Jak już będę wiedziała, nad jak
głęboką przepaścią stoję – dodała tak twardym tonem, że Bernadka spojrzała na
nią z niepokojem. – Wtedy przynajmniej będę wiedziała, czy mogę spokojnie się
w nią rzucić, tak żeby raz a porządnie skręcić sobie kark.
– No, jeżeli myślałaś, że mówiąc w ten sposób, mnie uspokoisz, to byłaś
w grubym błędzie! Chyba nie myślisz…
– Szczerze mówiąc? Nie wiem, co myślę, czuję się trochę tak, jakbym
znalazła się w surrealistycznej rzeczywistości. Kilka godzin temu byłam
przekonana, że mój chłopak dziś wieczorem mi się oświadczy, że mam
spokojne, ustabilizowane życie… A teraz okazuje się, że, że…
– Nie kończ, masz rację, zajmijmy się tym, czym możemy w tym
momencie – przerwała jej Bernadka, sięgając do przepastnej torby i wyciągając
z niej gruby plik kartek.
Temat potencjalnych zaręczyn postanowiła rozsądnie przemilczeć.
Jeszcze będzie czas na to, żeby o to podpytać – pomyślała. – A teraz
rzeczywiście lepiej będzie, jeżeli spróbujemy choć w części zobaczyć, co ten
bydlak nawywijał.
– Może jednak okaże się, że to nie jest tak straszne, jak mi się wydawało –
powiedziała pocieszająco. – W końcu, ile można narobić długów przez półtora
roku? O, zobacz, te pierwsze to tylko rachunki za prąd i internet… Nie są jakieś
megalityczne – mruknęła, rozkładając papiery na stole i usiłując zdusić w sobie
narastające uczucie niepokoju. – Między nami mówiąc, miałam zamiar sama do
nich zerknąć, bo bałam się, że będziesz miała skrupuły, żeby sprawdzać Radzia,
ale miałam tyle pracy z tym płaszczem, że nie zdążyłam. A teraz żałuję, bo być
może mogłabym cię teraz uspokoić… – Przerwała, wielkimi oczami wpatrując
się w kolejną fakturę, którą właśnie wyłuskała z pliku. – Albo i nie… –
wyszeptała po chwili ze zgrozą i jeszcze raz spojrzała na leżący przed nią
dokument.

* Cytat z Romea i Julii.

 akiś czas później Jaśmina z trudem podniosła się od stołu i z miejsca wpadła
na stojącą w oczekującej pozycji Melisę. Odruchowo poklepała ją po wielkim
łbie i niczym lunatyk poszła do przedpokoju, i otworzyła przed nią drzwi do
ogrodu. Psica zatrzymała się przed progiem i zachęcająco złapała ją zębami za
rękaw swetra. Nie lubiła samotnych spacerów.
– No, nie marudź, tylko leć – mruknęła Minka i dla zachęty wyszła za próg.
Wiatr szalał jeszcze bardziej niż przed kilkoma godzinami. Jaśmina miała
wrażenie, że w jego wyciu słychać potępieńcze zawodzenie. Idealnie pasowało
do jej nastroju. Gdyby mogła, chętnie by do niego dołączyła.
A może to nie jest taka głupia myśl? Ot, stanąć tu, podnieść wysoko głowę
i zawyć do ukrytego gdzieś za chmurami księżyca? Skoro wilkom to
pomaga… – pomyślała, ale z miejsca odrzuciła ten kuszący pomysł, bo obawiała
się, że biedna Bernadka zupełnie oszaleje z niepokoju. Nawet bez takich
spektakularnych efektów gołym okiem było widać, że się boi. Trzy razy już
proponowała, że zostanie na noc, bo przecież w takiej sytuacji Minka nie
powinna być sama.
I trzy razy Jaśmina zapewniła ją, że naprawdę nic jej nie będzie. Bo
właściwie co mogło ją gorszego spotkać? Facet ją porzucił, wyczyścił firmowe
konta i pojechał w siną dal, zostawiając ją z megalitycznymi długami.
Naprawdę, nawet uruchamiając najgłębsze pokłady wyobraźni, nie umiała
wymyślić, co też mogłoby jeszcze mocniej jej dokopać. No chyba, że znalazłby
się jakiś miły, sympatyczny morderca, który litościwie zakończyłby jej męki
właśnie w tej chwili. Niestety, nie liczyła na to. Z tego, co wiedziała,
opryszkowie nie słynęli z miłosiernych odruchów. Ale teraz, gdy wróciła do
domu i spojrzała na siedzącą przy stole przyjaciółkę, dotarło do niej, że powinna
się zgodzić na to nocowanie. Nie dlatego, że sama tego potrzebowała, ale
głównie dla Bernadki, która jak zahipnotyzowana wpatrywała się w leżący przed
nią kalkulator.
Przecież nawet jak ją wyrzucę siłą, to oka nie zmruży nękana złymi
przeczuciami – westchnęła w duchu Minka. – I co chwila będzie do mnie
dzwonić, żeby się upewnić, że się trzymam.
– No to co, chyba na dziś kończymy? – Podeszła i potarła wierzchem dłoni
zmęczone oczy. Pod powiekami czuła piasek. – Pościelę ci w salonie, chyba że
wolisz gościnny pokój…
– A co to za różnica, przecież i tak nie zmrużę oka. – Bernadka powtórzyła
dokładnie to, co przed momentem pomyślała Minka. – Jestem w szoku. Nawet
mówić nie mogę! A przecież, jak się zdenerwuję, to paplam nieustannie!
Parszywy gnojek! Gdybym tylko go dorwała, udusiłabym go gołymi rękami. Nie
mogę uwierzyć! Jakim cudem w tak krótkim czasie można doprowadzić do
takiej… takiej… ruinacji – zakończyła z rozpędu i natychmiast obrzuciła
Jaśminę spojrzeniem przepełnionym wyrzutami sumienia. – Przepraszam,
ruinacja w tym wypadku nie brzmi chyba najlepiej – mruknęła, zaginając róg
jednej z faktur. – Poza tym chyba nawet nie ma takiego słowa, przyszło mi na
myśl, gdy usiłowałam nazwać jakoś to wszystko. – Zatoczyła ręką nad stołem.
– No i udało ci się. W sumie można je zastosować i do mojego życia, i do
tego, czego dokonał Radek, i do tego, co dopiero nadejdzie. – Jaśmina oparła się
o blat, jeszcze raz spojrzała na wyświetlacz kalkulatora i zacisnęła ręce na
krawędzi stołu tak mocno, że palce jej zbielały.
– Jaśmina, co my z tym zrobimy? – wyszeptała Bernadka, podążając za jej
spojrzeniem. – Ja mam nawet problemy z odczytaniem tej kwoty, a z jego listu
wynika, że…
– Że to nie wszystko i że czeka mnie jeszcze niejedna niespodzianka –
dokończyła cicho.
– No właśnie. Ale nadal nie pojmuję, jak on tego w ogóle dokonał! Mnie
zajęłoby to lata! Żeby sprzeniewierzyć taką ilość pieniędzy… No jak? –
Rozłożyła ręce w geście bezradności.
– A, to akurat proste jak drut. – Minka wzruszyła ramionami. – Radek nigdy
nie chciał zajmować się niczym drobnym. Wiesz, coś w rodzaju „jak kochać, to
księcia, jak kraść, to miliony”. I dlatego zajął się tymi maszynami budowlanymi.
Gdy mi o tym opowiadał, brzmiało to nad wyraz sensownie. Musiał je kupić,
część w kredycie, część za gotówkę, a później je wynajmował. To było
naprawdę intratne zajęcie. Tyle tylko że na większość wziął kredyt…
A właściwie to ja wzięłam… – zakończyła drżącym głosem.
– A on zamiast spłacić należności, zwinął kasę – zrozumiała Bernadka,
której nareszcie wszystkie brakujące elementy tej łamigłówki wskoczyły na
właściwe miejsca.
– Dokładnie. Nawiasem mówiąc, dopiął swego. – Zaśmiała się gorzko
Minka. – Bo rzeczywiście, jak już zdecydował się na kradzież, to nie zadowolił
się byle czym.
– Ale jakim cudem mu się udało zrobić to wszystko za twoimi plecami?
Przecież sama mówiłaś o tym swoim zabezpieczeniu w postaci pani Bożenki.
– I to jest jedna z wielu rzeczy, których nie rozumiem i które będę musiała
wyjaśnić. Prawdę mówiąc, chciałam zadzwonić do niej od razu po tym, jak się
uporałyśmy ze zliczaniem tego draństwa. – Znacząco popatrzyła na papiery. –
Ale dotarło do mnie, że jest już późno. Dlatego zajmę się tym jutro. Obawiam
się, że w tej sytuacji kilkugodzinna zwłoka niewiele zmieni.
– Chyba masz rację… Słuchaj, zostanę na noc…
– No przecież to już ustaliłyśmy, przepraszam, że najpierw nie chciałam. To
chyba taki pierwszy, pierwotny odruch. Zwinąć się w kłębek i w samotności
wylizać rany. – Uśmiechnęła się blado Jaśmina.
– Gdyby o to chodziło, tobym rozumiała, ale ty… Sama nie wiem, jak to
określić. Właściwie, jak ty to zrobiłaś? Gdy tu weszłam, wydawało mi się, że
przez cały wieczór będę musiała pilnować, żebyś nie zapłakała się na śmierć.
A tymczasem, pomijając pierwszy wybuch rozpaczy, ty jesteś jakoś tak
nienormalnie spokojna. Lodowato. I powiem ci szczerze, że to mnie przeraża
dużo bardziej.
– Cóż, skoro mowa o szczerości, to gdy cię zobaczyłam, moją pierwszą
myślą było, że utopię się we łzach. Rozpłynę w tym całym nieszczęściu. I w
twoim współczuciu. Najbardziej na świecie pragnęłam, żeby ktoś się mną zajął,
przytulił i zaopiekował, dał porozczulać nad sobą i zwyczajnie porozpaczać, bo
przecież zawalił mi się świat. I to podwójnie. Z tym też nie mogłam się uporać,
bo od tego nadmiaru kompletnie mieszało mi się w głowie. Z jednej strony na
myśl, że mnie zostawił, porzucił, zdradził, wszystko we mnie wyło…
Przepraszam, właściwie czas przeszły nie jest tu adekwatny… Wciąż wszystko
się we mnie skręca, boli i rozrywa na kawałki. I wiem, że to nie minie z minuty
na minutę, że będzie bolało jeszcze przez wiele dni, miesięcy. To była pierwsza
strona i szczerze mówiąc, na niej najchętniej bym się skupiła. Ją opłakała. Tak
jak zazwyczaj się dzieje, gdy ktoś kogoś porzuca. Ale przecież jest jeszcze ta
druga. Bardziej przyziemna. Bo mój facet nie tylko mnie zdradził i porzucił, on
dodatkowo mnie okradł, zostawił z długami i z kłopotami…
– Wiesz co, a może rzeczywiście powinnaś skupić się chwilowo na jednym –
przerwała jej Bernadka. – Wypłacz się, wykrzycz, rozbij coś… Może to choć
trochę ci pomoże. Jak tu wchodziłam, postanowiłam nie dać ci się rozkleić, ale
teraz sama nie wiem, czy nie lepiej by było, żebyś mogła tak zwyczajnie,
porządnie się wypłakać, a wszystkim innym zająć się w następnej kolejności.
– Za nic na świecie, i właśnie ty musisz mi obiecać, że będziesz tego
pilnować, nie mogę się na tym skupić. – Głos Jaśminy znowu stwardniał. –
Dotarło do mnie, że on właśnie tak to sobie zaplanował. I że tym samym zyska
jeszcze trochę czasu. Człowiek pogrążony w rozpaczy nie myśli racjonalnie i nie
jest zdolny do podejmowania żadnych decyzji. Po to był ten list, żeby uderzyć
mnie z całej siły i ogłuszyć. Wyłączyć na jakiś czas z życia. I prawie mu się
udało. Pewnie gdyby nie ty i ta twoja whiskowa kuracja, to leżałabym teraz,
chlipiąc i słuchając, jak Krysia Janda śpiewa: „jak ja sobie radę z moją klęską
dam, obróconą w banał porzuconych dam”, bo na to właśnie miałam ochotę po
przeczytaniu tego nieszczęsnego listu. I powiem ci jedno: Radek rozminął się
z powołaniem, tak naprawdę powinien był zrobić karierę w polityce, zostać
czyimś doradcą albo ewentualnie urządzać szkolenia o tym, jak manipulować
ludźmi. Byłby w tym świetny i nie musiałby kraść. Zwłaszcza gdyby się
zdecydował na polityczną działalność. Tam potrzebują szui niczym kanie dżdżu.
Nie dość, że byłby doceniany, to jeszcze mógłby to wszystko robić legalnie, bez
ryzyka, i nawet policja by mu się kłaniała w pas. Ale wracając do tu i teraz,
omotał mnie, byłam zdolna zrobić dla niego nieomal wszystko. Jedyne, co mnie
pociesza, to to, że jednak gdzieś tam zachowałam resztki zdrowego rozsądku, bo
nie udało mu się odciągnąć mnie od ludzi, których kochałam. Sam to przyznał
w liście. I dobrze, bo to mnie trochę pociesza i pozwala zachować choć cień
szacunku do samej siebie.
– Pomylił się jeszcze w wielu rzeczach. – Bernadka podniosła głowę
i spojrzała w zmęczone, smutne oczy przyjaciółki. – Nie zostaniesz z tym sama.
I nigdy sama nie byłaś. I on tego nie umiał pojąć. Masz rację, teraz absolutnie
nie można płakać, trzeba działać. I pierwsze, co zrobimy…
– To wpuścimy do domu biedną Melisę, bo już od jakiegoś czasu drapie
w drzwi – przerwała jej Jaśmina.
– Racja. – Bernadka poderwała się od stołu i poszła do przedpokoju, a po
chwili do kuchni wpadła mokra Melisa, wnosząc ze sobą tchnienie zimnego
powietrza i wyraźny aromat mokrego psa.
– Łap! – Minka rzuciła do przyjaciółki wielki kąpielowy ręcznik.
– Ale po co mi… – Bernadka odruchowo złapała lecącą w jej stronę płachtę
materiału, ale zanim zdążyła dokończyć, spadła na nią zimna błotnista
fontanna. – Aaaaa! – wrzasnęła krótko, patrząc z przerażeniem na swój biały
sweterek, naznaczony ciemnymi, mokrymi kropkami.
– No to następnym razem już będziesz wiedziała, co masz robić
z ręcznikiem – mruknęła Jaśmina, ze stoickim spokojem wycierając ścierką
kuchenną ochlapany taboret. – Zapomniałaś, że Melisa kocha kałuże i tarzanie
się w błocie?
– A jakoś mi to umknęło – wysapała Bernadka, zarzucając ręcznik na grzbiet
wielce zadowolonej z siebie Melisy. – Zwykle widziałam jedynie, jak się tapla
w tych wszystkich błotnych maziajach, ale dalszy etap zostawał mi oszczędzony.
Ty wiedźmo zakichana, nie mogłaś choć trochę się ode mnie odsunąć? –
zwróciła się do psa.
– Coś ty, to jest taka swoista gra, ona uwielbia, jak ochlapani ludzie
wrzeszczą, specjalnie ustawia się tak, żeby mieć jak największe pole rażenia,
doszła w tym do perfekcji – wyjaśniła Jaśmina, wyciągając z kąta, zza lodówki
wiaderko z mopem i zabierając się do wycierania podłogi. – Radek tego nie
cierpiał, a im bardziej dawał temu wyraz, z tym większą determinacją Melisa się
na niego zasadzała. Zresztą nie tylko o Melisę chodziło, on ogólnie nie lubił
zwierząt. Powiedz mi, jak mogło mi to nie dać do myślenia? – mruknęła,
zastygając na moment w bezruchu.
– Bo twierdził, że ma alergię na sierść i że dlatego nigdy nie miał
zwierzaków w domu – przypomniała jej Bernadka. – I tłumaczył, że trudno mu
kochać coś, czego nigdy nie znał i co mu szkodzi. A poza tym przypomnij sobie
jego ton: „Zdro-wie-jest–naj-waż-niej-sze” – wygłosiła nosowym głosem.
– Fakt. – Minka wróciła do wycierania podłogi. – Trudno było z tym
polemizować, choć dziwne mi się wydawało, że on te napady alergii ma jakoś
tak skokowo.
– Cóż, podejrzewam, że miał taką alergię jak ja! Zwyczajnie jak sobie
przypomniał, że ma udawać, to udawał.
– Ale po co? – Jaśmina porzuciła mopa i w zamyśleniu przysiadła na
stołku. – Na cholerę robił taki cyrk? Przecież akurat to mu niczego nie dawało.
– Tak uważasz? A nie wydaje ci się, że on najzwyczajniej w świecie
usiłował przejąć nad tobą pełną kontrolę? Starał się, żebyś przestała zadawać się
z nami, odsunął cię od babci, ba, wmawiał ci nawet, że Tomisi zupełnie na tobie
nie zależy, i postanowił też spróbować z Melisą. Na mój gust testował po prostu,
ile jesteś w stanie dla niego poświęcić. Wydawało mu się, że w końcu
wybierzesz jego, a Melisę oddasz…
– Skoro mówimy o Radku, to raczej planował sprzedaż – mruknęła. – On
niczego nie oddawał za darmo. Ale skoro już wróciłyśmy do sprawy, to mam do
ciebie dwie prośby. – W zamyśleniu wygładziła nieistniejącą fałdkę na
obrusie. – Po pierwsze, musisz mi obiecać, że chwilowo nie powiesz niczego
dziewczynom.
– Ale jak ty to sobie wyobrażasz? A co z naszą przysięgą? Nie będziesz
miała żadnych tajemnic przed nami? Pamiętasz?
– Bernadka, miałyśmy wtedy po dziesięć lat i nasze tajemnice w dużej części
dotyczyły zjadanych potajemnie cukierków i zakopywanych widoczków…
– Oooo, widoczki! – przerwała jej nagle rozmarzona Bernadka. – Ciekawe,
czy dziś jeszcze ktokolwiek je robi! Niesamowite, że wystarczał kawałek szkła,
kwiatki, listki i wykopany dołek, żeby człowiek czuł się szczęśliwy. Jakie my
wtedy byłyśmy bogate!
– Miałyśmy mnóstwo marzeń i wiele dróg czekających do odkrycia. –
Uśmiechnęła się Jaśmina.
– I miałyśmy siebie. – Bernadka w zamyśleniu pokiwała głową. – Ale jakby
się tak nad tym dobrze zastanowić, to czy to się zmieniło? – spytała Bernadka,
poważniejąc. – Nadal jest nas cztery, nadal mamy te drogi prowadzące
w nieznane i część ścieżek, które wiodą nas w znajome ukochane miejsca. Te też
należy doceniać. A że czasem trafiamy także na rozstaje, no cóż tam…
– Tam mieszka diabeł i wszelkie licho, i niepewność – przerwała jej
Minka. – Ja doskonale wiem, do czego zmierzasz, używając liczby mnogiej.
Chcesz mi powiedzieć, że co cztery głowy, to nie jedna. I oczywiście masz rację,
ale na razie, zanim zjawią się dziewczyny, muszę wiedzieć, na czym stoję. Nie
jestem w stanie odpowiadać na miliony pytań ani mierzyć się z tysiącem
koncepcji i pomysłów. Zrozum, przede wszystkim, żeby podjąć jakieś decyzję,
muszę dowiedzieć się paru ważnych rzeczy. A potem, obiecuję, że sama
wszystko im powiem i wezmę winę przemilczenia na siebie. A skoro już
jesteśmy przy tym temacie, to mam do ciebie jeszcze jedną prośbę. Prześlesz mi
jeszcze raz namiar na tego prawnika czarodzieja? Bo hmmm… Gdy Radek do
mnie zadzwonił i powiedział, że dziś wieczorem… Zresztą mniejsza
o szczegóły. W każdym razie ja wtedy wykasowałam wiadomość od ciebie –
wyznała, uciekając spojrzeniem w bok.
– Pewnie, zaraz ci wysyłam. – Bernadka pokiwała głową, miłosiernie
powstrzymując się od tego wszystkiego, co miała ochotę powiedzieć.
– Ale dobrze razy dwa, prawda? – Jaśmina spojrzała na nią prosząco. –
Dobrze, wyślę ci, i dobrze, na razie nie powiem nic dziewczynom.
– Okej, niech ci będzie, wyślę i nie powiem – westchnęła Bernadka,
jednocześnie krzyżując za plecami palce.
Stary, dziecinny gest, paradoksalnie, poprawił jej samopoczucie.
Doskonale bowiem wiedziała, że nie dotrzyma części obietnicy. Jaśmina
potrzebowała wsparcia, a potrójne zamiast pojedynczego robiło sporą różnicę.
 ej nocy Jaśmina niewiele spała. Szła do łóżka z postanowieniem, że zrobi
wszystko, żeby nie myśleć o tym, z czym miała zmierzyć się następnego
dnia. Rozsądek podpowiadał, że jasna, wyspana głowa będzie jej
największym sprzymierzeńcem. Ale gdy tylko położyła się i zamknęła oczy,
natychmiast pod powiekami zaczęły wyświetlać jej się zdania napisane w liście.
Słowa huczały w uszach – za nic nie mogła się ich pozbyć, i w końcu
zrezygnowana, otworzyła oczy i leżała, wpatrując się w nieprzeniknioną
ciemność. Taki sam mrok panował w jej duszy.
Dużo łatwiej było być spokojną i racjonalną przy Bernadce. Ale teraz
w samotności wróciło całe rozgoryczenie, strach i żal. W końcu oszukał ją
człowiek, któremu zaufała. Myślała, że już niedługo zostanie jego żoną, że to on
będzie ojcem gromadki jej dzieci i że z nim doczeka szczęśliwej starości!
W wyobraźni wielokrotnie widziała siebie siedzącą w fotelu i dziergającą
kolejną parę słodkich śpioszków. Albo robiącą kolorowy kocyk. Wkładającą na
blond loczki różowy kapelusik. Montującą w ogrodzie huśtawkę…
Właściwie to też powinno jej dać do myślenia. Że nawet w myślach to ona
szarpała się z tą huśtawką, Radek jakoś tak nie bardzo jej do tego pasował…
Cholerna, nieuleczalna romantyczka. – Ze złością uderzyła ręką w kołdrę.
Mam trzydzieści cztery lata – myślała – najwyższy czas na założenie
rodziny. Kiedy, jak nie teraz, do diabła ciężkiego, mam urodzić te swoje dzieci?
Usiadła na łóżku i odrzuciła kołdrę, bo poczuła, że robi jej się nieznośnie
gorąco.
– Głupia, głupia, głupia! – wyszeptała.
I gdzie ten twój wymarzony dom, wielbicielko Ani z Zielonego Wzgórza?
Gdzie wielka miłość, spokój i grono przyjaciół? – szydziła sama z siebie. –
Może jednak trzeba było dorosnąć, a nie żyć mrzonkami o własnym prawym,
cudownym, ciepłym Gilbercie… – i tu nagle oprzytomniała, i zamrugała
gwałtownie oczami.
Bo nagle dotarło do niej coś, czego do tej pory nie dostrzegała. Zaufała
Radkowi bezgranicznie, to prawda. Robiła plany na przyszłość. To też prawda.
Przyzwyczaiła się myśleć o nim jako o kimś, kto będzie już zawsze. Ale gdyby
ktoś zapytał, kiedy ostatnio tak naprawdę byli razem, wyłączając z tego szybkie
numerki, na który Radzio od czasu do czasu łaskawie znajdował moment,
i obiady, na które wpadał – nie umiałaby odpowiedzieć. Tak samo, jak nie
potrafiła sobie przypomnieć, kiedy ostatnio oglądała z nim film, spędziła cały
wieczór, obudziła się obok niego. Kiedy zrobił jej śniadanie, omówił wspólne
plany, zapytał ją o zdanie?
Właściwie, jakby się tak dobrze zastanowić, to go po prostu nie było.
Wymawiał się a to brakiem czasu, a to nawałem pracy, po czym całował ją
w przelocie w czółko i znikał. Tak miała wyglądać miłość?
Zrozpaczona Jaśmina wsunęła ręce we włosy i przycisnęła palce do skroni.
Miała wrażenie, że niestety zna odpowiedź. Na to i inne pytania, które tego
wieczoru w hurtowej ilości przemykały jej przez biedną, skołataną głowę. Ale
jednocześnie coś jej mówiło, że to nie jest jeszcze dobry moment, żeby zmierzyć
się z rzeczywistością i głośno, pełnym głosem powiedzieć: cesarz jest nagi.
– Może za kilka dni… Albo tygodni… – mruknęła do siebie.
Albo lat – podszepnęło jej coś urągliwe, a wiatr za oknem zajęczał i cisnął
lodowatymi kroplami deszczu o szybę. I Jaśmina pomyślała, że gdyby tylko
mogła poczuć smak deszczowych kropli, na pewno byłyby słone. Tak samo jak
te, które bezszelestnie spłynęły jej po policzkach.
 oc, chociażby nie wiadomo jak długa, odwiecznym prawem natury
zawsze musi ustąpić przed nadchodzącym dniem. Tak było i teraz, choć
momentami Mince zdawało się, że już na wieki wieków świat pozostanie
pogrążony w smolistej ciemności i osnuty dojmującym poczuciem
beznadziejności. Ale wbrew jej obawom poranek w końcu nadszedł. Wyłonił się
z listopadowych gęstych mgieł, które niechętnie wypuściły go ze swoich
mlecznych objęć. Wiatr ucichł i tylko od czasu do czasu przemykał pośród
bezlistnych koron drzew.
Jaśmina, patrząc na ciemne niebo, pomyślała, że trudno jej uwierzyć w to, że
gdzieś tam, głęboko pod kłębowiskiem złowrogiej szarości, ukryte jest słońce.
W końcu odwróciła się tyłem do okna i z westchnieniem sięgnęła po
komórkę. Nie mogła już dłużej odwlekać zatelefonowania do księgowej,
szczególnie jeśli chciała to zrobić we względnym spokoju. Teraz właśnie był na
to idealny czas. Bernadka musiała wyjść, ale zapowiedziała, że wróci jak
najszybciej. A wtedy o spokojnej rozmowie można było zapomnieć. Minka zbyt
dobrze znała przyjaciółkę i doskonale wiedziała, że nic by jej nie powstrzymało
od dawania na migi znaków ani podszeptywania dodatkowych, rzecz jasna,
niezbędnych zdaniem Bernadki pytań. A i bez tego ta rozmowa zapowiadała się
na niełatwą.
Tak czy siak, nie ma na co czekać – pomyślała, biorąc głęboki wdech
i wystukując numer pani Bożenki.
Ku jej zaskoczeniu księgowa nie tylko odebrała natychmiast, ale w ogóle nie
dopuściła jej do głosu.
– Pani Jaśmino, jak dobrze, że pani dzwoni, nareszcie, dłużej bym tego nie
wytrzymała! Nigdy nie czułam się tak podle, to nie na moje nerwy! Nic nikomu
nie powiedziałam, bo przecież wiem, że Beatka… Naprawdę nie miałam
wyjścia, naprawdę! Proszę mi wierzyć! Tylko nie wiem, jak ja spojrzę w oczy
pani babci i pani. No jak? – Głos jej się załamał i przeszedł w głęboki szloch.
Zdumiona Jaśmina przez moment milczała, usiłując cokolwiek z tego
zrozumieć.
– Pani Bożenko, spokojnie – powiedziała w końcu. – Gdyby mogła mi pani
po kolei opowiedzieć, co się stało…
– No przecież, skoro pani dzwoni, to pewnie już wie, co tam się wydarzyło!
Ja naprawdę, pani Jaśmino, nie mogłam inaczej! Przecież ja nie jestem żadną
bohaterką, jak to pokazują w filmach. Ale jednocześnie tak mi wstyd, tak
potwornie wstyd!
– Dobrze, to może ja zacznę. Pani w tym czasie postara się uspokoić i
w miarę możliwości klarownie wyjaśni mi to, czego nie wiem. Rzeczywiście
wczoraj byłam w firmie i nie zastałam tam pani, tylko taką, taką… – Zacięła się,
bo to, co jej przychodziło do głowy, nie nadawało się do wypowiedzenia na głos.
Szczególnie że mówiła do starszej od siebie kobiety.
– Pewnie tę wywłokę Laurę! – wybawiła ją z kłopotu księgowa. Głos nadal
jej drżał, ale chyba zdołała się trochę opanować.
– Dokładnie tak, byłam zaniepokojona i pani nieobecnością, i tym, co
odkryłam w papierach, i chciałam prosić o wyjaśnienie paru spraw. Ale tak jak
wspomniałam, pani nie było… Wytłumaczono mi, że wzięła pani urlop, bo
w końcu doczekała się pani wnuczka… – Ledwo to powiedziała, zrozumiała, że
popełniła błąd, bo księgowa znów się rozpłakała. Słychać było ciche, mokre
siorbnięcia i przyspieszony oddech.
– Pani Jaśmino, nie doczekałam, jeszcze nie – wyszeptała w końcu drżącym
głosem. – Ale on mi zagroził, powiedział, że jeżeli pisnę choć słówkiem, to
Beatka.. to ona… – Przerwała, a Jaśmina poczuła, jak coś lodowatego zaciska
się wokół jej serca.
– Kto zagroził, pani Bożenko? I czym? – wykrztusiła wreszcie, choć i tak
przeczuwała, jaką odpowiedź usłyszy.
 – Pan Radek i ta jego wstrętna flama! – Księgowa wzięła głęboki wdech. –
Ja naprawdę nigdy nie spotkałam się z takim, takim… nieludzkim
okrucieństwem! Gdybym wiedziała, to nigdy bym nie wspomniała nawet
słowem o kłopotach Beatki! Ale przecież człowiek jest tylko człowiekiem, musi
się czasem wygadać, zresztą pani sama to wie najlepiej, bo przecież jak
wracałam od córci po kolejnych nieszczęściach, to i zdarzało mi się i pani
wypłakać. A kiedyś pan Radek zaprosił mnie na obiad. Miły był taki, dziękował
za pracę, napomknął, że tym bardziej docenia, że coś mu się tam o uszy obiło
o kłopotach rodzinnych. Tak umiał słuchać i patrzył z takim współczuciem, że ja
mu wtedy powiedziałam! Chociaż obiecałam Beatce, że słówkiem nikomu nie
pisnę, ale tak się cieszyłam i z nikim nie mogłam się tą radością podzielić, to
gdy nadarzyła się okazja… – Przerwała na moment, uspokajając oddech.
Jaśmina nie ponaglała jej, przycisnęła tylko telefon z całych sił do ucha tak,
jakby chciała wydusić z niego prawdę.
– Pani Jaśmino, jest tam pani? – zapytała po chwili ciszy księgowa.
– Tak jestem. – Miała wrażenie, że to nie ona mówi, że to ktoś inny pożyczył
sobie jej głos. – Skończyła pani na tym, że się cieszyła – dodała i ponownie
odwróciła się przodem do okna, przytykając rozpalone czoło do chłodnej szyby.
– A tak, rzeczywiście, nie raz i nie dwa przeklinałam już tamtą radość
i swoją naiwność! Bo ja wtedy na nieszczęście pomyślałam, że właściwie pan
Radek jest taki miły, a jednocześnie obcy, to i tak się przecież nikomu nie
wygada, to mu powiedziałam, że jak Bóg da, to kłopoty wreszcie się skończą, bo
wszystko wskazuje na to, że tym razem Beatka donosi ciążę. Zaczynała już piąty
miesiąc. A brzuszek miała taki malutki, że aż się martwiłam, ale lekarz mówił,
że tym razem jest wszystko w porządku, żeby się nie przejmować, tylko stresu
unikać… No i właśnie powiedziałam to wtedy w złą godzinę. Bo gdy zaczęły się
te wszystkie machlojki z papierami, gdy już wiedziałam, że pan Radek nie płaci,
a pieniądze nikną w niewiadomy sposób, przyszedł do mnie z tą swoją Laurą
i zagroził, że jeżeli nie będę trzymała mordy na kłódkę – tu głos jej znowu
zadrżał – tak właśnie powiedział, mordy na kłódkę, to może się wiele zdarzyć.
Że nieszczęścia chodzą po ludziach, a mojej córce podobno potrzebny jest
spokój. I żebym lepiej poszła na urlop. I dodał, że Beatka bardzo ładnie mieszka,
i pani Jaśmino, on… on podał jej dokładny adres. I ja się przeraziłam, i nic pani
nie powiedziałam. I przed Beatką też milczałam jak grób, bo przecież stres
mógłby, mógłby… – Księgowa rozszlochała się na dobre.
– Pani Bożenko, już dobrze. – Jaśmina usłyszała swój własny głos, który
dochodził z bardzo daleka. – Niech się pani nie obwinia, to wszystko jest…
jest… W każdym razie rozumiem – dokończyła koślawo, bo zabrakło jej słów. –
I niech się pani już nie boi, Radek zniknął. Nic już nie zagraża ani pani, ani pani
rodzinie. Ja teraz muszę skończyć, zadzwonię później – dodała i się rozłączyła.
Nie wiedziała, jak długo stała w kompletnym bezruchu, skamieniała
i niezdolna do jakiegokolwiek działania. Ocknęła się dopiero, gdy zza okna
usłyszała bicie kościelnych dzwonów.
– Matko jedyna, mało brakowało, a związałabym się z potworem –
wyszeptała zbielałymi ustami.
I jeszcze do niej nie dotarło, że tym razem rozstajne drogi wcale nie musiały
prowadzić do przepaści. Że być może stanęła na rozdrożu właśnie po to, żeby jej
uniknąć.
 ernadka stała na samym środku chodnika, którym płynęła nieprzerwana
rzeka ludzi, i jedną ręką przyciskała do ucha telefon, a drugą co chwila
poprawiała zsuwającą się z ramienia włóczkową torbę. Było to zajęcie
uciążliwe i z góry skazane na niepowodzenie, bo ledwo pasek znalazł się na
ramieniu, już ktoś ją trącał i torba znowu ześlizgiwała się po rękawie płaszcza
niczym po zjeżdżalni.
– Cholera, ci ludzie to wstydu za grosz nie mają! Mówię ci, ledwo co zbliża
się południe, a oni łażą wte i wewte, jakby nic innego do roboty nie mieli! Na
mój gust wszyscy powinni być teraz w pracy, ale nie, po co pracować! Lepiej
szwendać się po mieście nie wiadomo po co – burknęła do telefonu i posłała
ponure spojrzenie mężczyźnie z elegancką teczuszką, który trącił ją
ramieniem. – Dobrze, że zadzwoniłaś, bo ja właśnie dostałam esemesa od mojej
siostry z przypomnieniem, że obiecałam dziś zająć się Pawełkiem i Piotrusiem –
wróciła do rozmowy. – W pierwotnych planach miałam raz-dwa załatwić jedną
sprawę i wracać do ciebie. Na śmierć zapomniałam o tych diablętach z piekła
rodem! I teraz sama już nie wiem, co robić.
– Jak to co? Jechać do siostrzeńców. – Głos Jaśminy brzmiał spokojnie
i rzeczowo.
– Ale przecież…
– Nie ma żadnego ale – przerwała jej przyjaciółka. – Tym bardziej że ja też
mam zajęte popołudnie.
– Jak to zajęte? – Bernadka z miejsca zrobiła się czujna. – Jak wychodziłam
od ciebie rano, nie miałaś zgoła żadnych planów poza telefonem do księgowej.
Ba, gdybym nie cechowała się wrodzoną delikatnością, powiedziałabym, że
byłaś w totalnej rozsypce, ale wiem, że leżącego nie powinno się kopać…
O matko! Chyba za późno – jęknęła rozdzierająco, orientując się poniewczasie,
co właśnie palnęła.
– Rzeczywiście, subtelność w twoim wydaniu wręcz zwala z nóg, i to wcale
nie jest przenośnia – mruknęła Jaśmina kpiąco, myśląc jednocześnie, że
przyjaciółka doszła do siebie. W nocy najbardziej niepokojące było to, że
wyjątkowo mało mówiła. Jak na siebie, rzecz jasna.
– A, bo wszystkiemu winien ten cholerny słowotok, na który cierpię, odkąd
wypowiedziałam pierwsze słowa – westchnęła Bernadka, jakby czytając
w myślach Jaśminy. – Mama opowiadała, że nawet jak wieczorem kładli mnie
do łóżka, to sama sobie recytowałam wierszyki i śpiewałam piosenki, dopóki nie
usnęłam. Nic dziwnego, że do tej pory jestem sama, żaden facet nie może
wytrzymać tego mojego ciągłego paplania!
– Cóż, zawsze możesz na pierwszą randkę zabierać knebel, gwarantuję ci, że
znaleźliby się entuzjaści takiego gadżetu – poradziła jej dobrodusznie Minka.
– Dziękuję ci bardzo, naprawdę o niczym innym nie marzę, tylko
o zboczeńcu, który będzie mnie kneblował i wiązał! – sarknęła i posłała
mordercze spojrzenie przechodzącej obok kobiecie, której wypchana siatka
uderzyła ją boleśnie w udo.
– A o wiązaniu nie było do tej pory mowy, widzę, że wyobraźnia zaczyna
pracować! A tak serio, to po pierwsze, jak widać na moim przykładzie, brak
faceta to nie jest najgorsze, co mogło cię spotkać, a po drugie, to wiesz… nie
byłabyś sobą, gdybyś była inna.
– Taaa, a kto umarł, ten nie żyje. – Skrzywiła się Bernadka. – A wracając do
ciebie, to co z tymi popołudniowymi planami? Bo na mój gust to próbujesz
odwlekać zatelefonowanie do tej swojej księgowej i wymyślasz zajęcia
zastępcze. A to do niczego dobrego nie doprowadzi!
– Ja wiem, że biorąc pod uwagę to, co się ostatnio wydarzyło, możesz mieć
całkiem uzasadnione wątpliwości co do mojej inteligencji, ale, na litość boską!,
nie jestem kompletną idiotką i wiem, że trzeba działać! Dlatego tuż po twoim
wyjściu, nie zwlekając, zadzwoniłam do pani Bożenki…
 – To czemu tak od razu nie mówisz? I skoro już dawno z nią rozmawiałaś, to
dlaczego nie zadzwoniłaś, żeby mi powiedzieć, czego się dowiedziałaś? –
przerwała jej bezpardonowo Bernadka z pretensją w głosie.
– Dzwonię teraz. Wcześniej nie byłam w stanie, bo najpierw musiałam dojść
do siebie po tym, co usłyszałam. I lojalnie uprzedzam, że teraz nie będę o tym
opowiadać. To w żadnym razie nie jest rozmowa na telefon.
– No wiesz! Przecież to jest okrucieństwo nie do przyjęcia! Powiedz
cokolwiek, inaczej umrę z niezaspokojonej ciekawości! Wiesz, że cierpliwość
nigdy nie była moją cnotą!
– Tak w skrócie to sytuacja zaczyna nabierać rumieńców. Radek nie tylko od
dawna wyprowadzał kasę z firmy, ale też wyspecjalizował się w szantażu
i groźbach. – Głos Jaśminy lekko drgnął.
Od wczoraj, od momentu przeczytania listu miała surrealistyczne wrażenie,
że ta cała sytuacja jest nierzeczywista. Tak jakby w ogóle nie dotyczyła ani jej,
ani jej życia. Czuła się trochę jak widz, który nagle został wciągnięty z widowni
wprost na scenę i zupełnie nieprzygotowany, usiłuje włączyć się w sam środek
odgrywanego spektaklu.
– No wiesz, dopiero teraz zacznę gubić się w domysłach – przerwał jej
rozmyślania głos Bernadki. – A jak pojadę do moich uroczych siostrzeńców, to
wrócę dopiero jutro po południu!
– I dobrze, wtedy złożę ci pełen raport, bo właśnie wybieram się do tego
twojego mecenasa czarodzieja. – Minka z roztargnieniem przesunęła palcem po
lekko zaparowanej szybie. – Gdy tylko skończyłam rozmawiać z księgową,
zadzwoniłam do niego. Wiesz, to wszystko wygląda naprawdę źle i pomyślałam,
że sama na pewno nie dojdę z tym do ładu. Potrzebuję pomocy.
– No i co? Udało ci się z nim skontaktować? – Bernadka niecierpliwie
przestąpiła z nogi na nogę i poczuła, że palce zaciskane na telefonie grabieją jej
z zimna.
– Powiedzmy, bo odebrał nie on, ale sekretarka, i powiedziała, że pan
mecenas może się ze mną spotkać dopiero za dwa tygodnie. W ogóle nie chciała
słuchać, że to wyjątkowa sytuacja i że każdy dzień ma tutaj znaczenie. Dodała,
że dla każdego jego sytuacja jest szczególna i że nie może robić wyjątków, bo
wtedy dopiero by zapanował bałagan. W końcu, gdy usiłowałam ją przekonać,
żeby choć zapytała mecenasa o możliwość dosłownie dziesięciominutowej
rozmowy, powiedziała, że ma telefon na drugiej linii, i się rozłączyła.
– A to podła szlama! – oburzyła się Bernadka solidarnie.
– Daj spokój, za to jej płacą. Gdyby sytuacja dotyczyła czegoś innego,
cierpliwie bym poczekała na ten wolny termin, ale jest, jak jest, dlatego
postanowiłam pójść tam osobiście. Może uda mi się ją jakoś uprosić, żeby
wcisnęła mnie choć na piętnaście minut. Tak żeby on przynajmniej zerknął na te
dokumenty, które już mam, i powiedział, co mam robić, od czego zacząć, co
posprawdzać.
– O, i widzisz, teraz właśnie powinnam być z tobą… A ty jak leziesz,
baranie!? – krzyknęła Bernadka do faceta, który był uprzejmy zdeptać jej
stopę. – Co za naród! Czekaj, przejdę na przystanek, bo jak tutaj zostanę, to
zginę marnie stratowana przez naszych uroczych bliźnich! – dodała, ruszając
w stronę zadaszonego przystanku autobusowego.
– Gdzie ty w ogóle jesteś, że wpadłaś w taki tłum? – zainteresowała się
mimowolnie Jaśmina.
– Gdzie? Na chodniku, tuż przy wejściu do metra! A ja, na swoje
nieszczęście, jestem jednozadaniowa. Jak rozmawiam, to muszę stanąć, inaczej
nie mogę się skupić! Zresztą po co ja ci to mówię, przecież znasz mnie jak
własną kieszeń i doskonale o tym wiesz! A swoją drogą, stanowczo za dużo jest
ludzi w tym cholernym mieście! W dawnych czasach wybuchłaby jakaś
przyjemna epidemia i z miejsca zrobiła z tym porządek.
– Jakbym słyszała ciotkę Józefinę. Ona też z sentymentem mówi o selekcji
naturalnej. Gdyby tu była, uraczyłaby cię jeszcze opowieścią o dzieciach, które
to za czasów jej babki zimowały w beczkach ze słomą, bo tam było najcieplej,
a na kożuchy i inne zimowe okrycia nie było pieniędzy.
– A co ma piernik do wiatraka? – zdumiała się Bernadka. – Przecież ja nawet
słowem nie wspomniałam o zimie.
– O zimie nie, ale o zarazie, i owszem. I to wystarczy, żeby mi się
pokojarzyło. Bo te dzieci, które przetrwały beczkowe warunki, to były
egzemplarze nie do zdarcia i żadne epidemie by ich nie ruszyły. Dlatego też
ciotka twierdzi, że ona i jej kot przeżyją nas wszystkich, bo oboje są z tych
najsilniejszych.
– Chcesz powiedzieć, że wspólnie zimowali w beczkach? Józefina i kot?
Nago, jak ich pan Bóg stworzył? Li i jedynie w słomie? – Bernadka parsknęła
śmiechem.
– Taaa! Szczególnie kot był nagi – mruknęła Jaśmina. – A nawiasem
mówiąc, to jeżeli chodzi o Józefinę, wszystko jest możliwe, choć raczej przy niej
nie mówiłabym tego głośno. Ciotka jest niesamowicie wyczulona, jeśli chodzi
o swoje pochodzenie. Przywiązała się zwłaszcza do słowa „arystokratyczne”
i nie życzy sobie żadnych uwag na ten temat, a już broń Boże!, tonu
powątpiewającego. Choć Tomisia, jak ją ciotka zdenerwuje, krzywi się szpetnie
i mruczy pod nosem: arystokratyczne-srokrastyczne!
– Ale jeżeli chodzi o kota, to rzeczywiście wygląda godnie – wtrąciła
Bernadka. – A skoro już o tym rozmawiamy, to muszę ci wyznać, że ten jej
zwierzak mnie niepokoi. Jak to w ogóle możliwe, że on tyle żyje? Powinien
zejść z tego padołu łez co najmniej ze dwa razy.
– Bo pewnie zszedł, jak nie dwa, to przynajmniej raz. Po prostu ciotka się
nie przyznaje, że to jest następca poprzedniego.
– No to skoro się nie przyznaje, skąd ty masz pewność, że to nie ten sam
kocur? Może ta stara czarownica go w jakiś przedziwny sposób utrzymuje przy
życiu? Czytałam kiedyś taki horror Kinga, o cmentarzu zwierząt. Tam
cokolwiek pochowałaś, to wyłaziło z ziemi i żyło nadal, tyle tylko że traciło
solidnie na słodyczy. I teraz…
 – Teraz to ty raczej powściągnij swoją wyobraźnię – przerwała jej Minka
bezceremonialnie. – Z całą pewnością to nie jest ożywione kocie truchło, bo
poprzedni kot ciotki był kotką, a tymczasem obecny ma pomiędzy tylnymi
łapami dwie kuleczki, jasno wskazujące na jego płeć. Gdy ostatnio zwróciłam
ciotce na to uwagę, z godnością powiedziała, że to po prostu takie narośla. Ze
starości ponoć powstały. Ze starości też zapewne kotka poczuła zew natury
i zaczęła znaczyć teren. Tomisia nie mogła wyzbyć się tego charakterystycznego
aromatu przez kilka tygodni. Halo? Jesteś tam? Jakoś cię nie słyszę –
powiedziała, bo w słuchawce zapanowała cisza, jak makiem zasiał.
– Jestem, jestem, tylko właśnie uświadomiłam sobie, że my z całą pewnością
z normalnością to niewiele mamy wspólnego. Zobacz, twoje życie legło
w gruzach…
– O, dziękuję ci bardzo za przypomnienie – mruknęła Jaśmina.
– A, no tak, to znowu ta moja subtelność dorwała się do głosu. W każdym
razie u ciebie jest, jak jest, u mnie też nie najlepiej, a my, o czym gadamy?
O kocich truchłach i bimbołach.
– Bimbołach? – Głos Minki zawibrował zdumieniem.
– O, matko! o tych starczych naroślach, jak o tym mówi twoja ciotka. –
Bernadka przewróciła oczami.
– Aaa, no tak. Jakoś nigdy nie słyszałam, żeby tak to określać. Ale czekaj,
czy ja dobrze usłyszałam, że u ciebie też nie najlepiej?
– A, to tak tylko towarzysko powiedziałam, żebyś się nie czuła osamotniona.
Lepiej wróćmy do wizyty w biurze mecenasa, bo coś mi się zdaje, że powinnam
jednak pójść z tobą do tej sekretarki – błyskawicznie zmieniła temat.
– No właśnie, w żadnym razie nie powinnaś. Jak to będzie wyglądało, jak ją
obie obstąpimy niczym hieny? Ona wtedy się zaprze i za nic nie zmieni zdania,
już ja znam ten typ, nie lubi być osaczany. Jedź do tych swoich diabląt, a ja, jak
coś załatwię, to zadzwonię – zadysponowała stanowczo.
– Jesteś pewna?
 – Na sto procent. I nie martw się o mnie. Na razie jestem w zbyt głębokim
szoku i zbyt wiele mam do ogarnięcia, żeby rozpaczać – dodała i nie czekając na
odpowiedź przyjaciółki, nacisnęła czerwoną słuchawkę i zakończyła rozmowę.
Tak, bez wątpienia, szczęściem w tym całym ogromnym nieszczęściu było
to, że musiała się zająć mnóstwem rzeczy. Płacze i żale musiały na razie
poczekać. Najpewniej na nadejście nocy, w której czarnych odmętach czuły się
niewątpliwie najlepiej.
 arian wstał z poczuciem nielubienia. Spojrzał za okno i doszedł do
wniosku, że z całą pewnością nie lubi tego, co tam widzi: szaroburości
ani zimna. Wisząca w powietrzu ponurość nie napawała go
optymizmem. Im dłużej spoglądał na kłębiące się na niebie ciemne chmury, tym
bardziej utwierdzał się w przekonaniu, że nie lubi listopada. Ale to przynajmniej
był stan przejściowy. Miesiące miały to do siebie, że występowały tylko raz
w roku, a potem niknęły w odmętach kalendarza. Niedługo będzie mógł
wymienić nielubienie listopada na nielubienie grudnia. Zawsze to jakaś
odmiana.
O wiele bardziej niepokoiło go to, że coraz częściej czuł, że nie lubi swojej
pracy. Było to o tyle paradoksalne, że w tym, co robił, był naprawdę dobry. Jego
kalendarz pękał w szwach, spotkania miał umówione na kilka tygodni naprzód,
zawartość konta rosła. Właściwie, gdyby spojrzeć na to z boku, można było mu
jedynie zazdrościć. A jednak z dnia na dzień czuł coraz większą niechęć
i frustrację.
– Stary, daj spokój i nie szukaj kolorowych jaj – poradził mu ostatnio
kumpel Bogdan, gdy Marian usiłował wytłumaczyć, o co mu tak naprawdę
chodzi. – W końcu wiedziałeś, na co się piszesz, nie robisz tego od wczoraj.
I co? Nagle dopadły cię wątpliwości? Poza tym z tego, co mówisz, te baby to
często same są sobie winne. Na głupotę nie ma lekarstwa. A w dodatku to
przecież ty ich nie wkręcasz, nie oszukujesz… Inni robią to za ciebie. Ty im
tylko pomagasz wyplątać się z trudnych sytuacji. I udzielasz porad.
– Udzielam. I to podobno najlepszych – mruknął, nie siląc się na skromność.
– No więc, o co ci chodzi? – Bogdan wzruszył ramionami. – Coś mi się
wydaje, że od tego dobrobytu poprzewracało ci się w dupie. Popracowałbyś
trochę tak jak ja, na budowie, naużerałbyś się z robotnikami, którym albo się nie
chce robić, albo się chce przy robocie pić, tobyś od razu zmienił zdanie. U siebie
możesz przynajmniej popatrzeć sobie na ładne buzie, a nie tak jak niektórzy na
czerwone niedogolone gęby!
Marian już miał na końcu języka, że gdyby Bogdan nie był takim
dusigroszem i skąpiradłem i zapłacił ludziom porządnie, to zapewne i pracować
im by się bardziej chciało. A tak, to ci lepsi uciekali od niego czym prędzej, a na
placu boju, czy w tym konkretnym przypadku budowy, zostawali tylko ci, którzy
do roboty mieli pod górkę.
Ale w końcu zdusił w sobie chęć wyłożenia mu tego wszystkiego. Bo i po
co? Bogdana tak naprawdę nie interesowało jego zdanie. A i on nie bardzo się
liczył z tym, co Boguś miał do powiedzenia. Łączył ich specyficzny układ:
Boguś pozwalał sobie stawiać wódkę, Marian zaś mógł się napić z kimś, kto nie
był związany z jego pracą. Kimś, kto nie umiał precyzyjnie rozproszyć
dręczących go wątpliwości. Bo gdy zdarzało się, że szedł na drinka ze swoim
przyjacielem po fachu Zbyszkiem, ten z miejsca trafiał w sedno, nie owijał
w bawełnę i sprawiał, że Marian czuł się jeszcze gorzej.
– Dlaczego one wszystkie są takie naiwne? – zapytał Zbyszka jakiś czas
temu.
– Raczej po co – poprawił go przyjaciel. – Po to, mój drogi, żebyśmy i ty,
i ja mieli za co godziwie żyć – wyjaśnił mu cynicznie, wypijając jednym
haustem zawartość kieliszka.
Marian niewątpliwie chciał godziwie żyć. Ale jednocześnie czasem
nachodziła go nieprzezwyciężona ochota, żeby dać temu i owemu porządnie
w pysk. W ramach zadośćuczynienia za te długie minuty ciszy, w czasie których
musiał dyskretnie odwracać wzrok i udawać, że nie widzi czyjegoś nieszczęścia.
Ale że był raczej mikrej postury i ograniczał go kodeks zawodowy, nigdy nie
wcielił pragnienia w czyn. Za to czasem, żeby poczuć się lepiej, robił coś, co
choć na moment uspokajało jego sumienie.
Dokładnie tak jak dziś, gdy wchodził do kancelarii i usłyszał, jak sekretarka
beznamiętnym głosem tłumaczy jakiejś nieszczęśnicy, że nie zostanie przyjęta.
– Pani nie rozumie, nic nie możemy zrobić. Zresztą mówiłam to już pani
przez telefon. Proszę nie patrzeć na mnie z takim zaskoczeniem, mam
niesamowity słuch, wystarczy, że raz usłyszę jakiś głos i rozpoznam go
wszędzie. Tak samo zresztą niezawodną mam pamięć wzrokową. A wracając do
sedna. Kalendarz pana mecenasa nie jest z gumy, nie da się wcisnąć
dodatkowych godzin. Pierwszy wolny termin jest za dwa tygodnie, a i to tylko
dlatego, że ktoś właśnie zrezygnował… – perorowała, jednocześnie widząc
wchodzącego mecenasa, podniosła się i podsunęła kobiecie kalendarz pod nos.
Marian doskonale wiedział, dlaczego to robi. Odwracała uwagę kobiety od
tego, co się działo za jej plecami. A wszystko po to, żeby mecenas na
paluszkach, niezauważony mógł bezszelestnie przemknąć do swojego gabinetu.
Ale tym razem, zamiast skorzystać z szansy i dać drapaka, zatrzymał się
i zerknął na przygarbione plecy kobiety.
– Pani Aldono, proszę panią przepuścić, znajdę dla niej czas – powiedział,
wyplątując się z szalika.
– Ale panie mecenasie! Jak, przecież za piętnaście minut będzie tu pani
prezes Ed…
– Pani prezes nie zając, nie ucieknie – przerwał jej bezceremonialnie. –
Jeszcze jej nie ma, prawda? A z kolei ta pani już jest – dodał, zapraszająco
otwierając drzwi od swojego gabinetu przed zdezorientowaną kobietą. –
Zapraszam, proszę odwiesić płaszcz na wieszaku i usiąść. Pani Aldona za
momencik przyniesie coś do picia. Może kawę? – zaproponował, widząc jej
podkrążone oczy.
Poszedłby o zakład, że tej nocy niewiele spała. Jakby się głębiej nad tym
zastanowić, to właściwie stale widywał kobiety cierpiące na bezsenność.
– Tak, kawa dobrze mi zrobi – powiedziała cicho i przycupnęła na brzeżku
krzesła. – Dziękuję, że pan mnie przyjął, mecenasie. Idąc tutaj, przygotowałam
się na stoczenie ciężkiej bitwy z pana sekretarką albo na czatowanie na pana pod
drzwiami kancelarii… Nawet ułożyłam sobie małą mowę, dosłownie parę zdań,
którymi miałam pana przekonać, żeby mnie pan wysłuchał, ale w tej chwili nie
pamiętam z niej ani słowa i zupełnie nie wiem, od czego zacząć. – Bezradnie
rozłożyła ręce.
– Cóż… w innej sytuacji zaproponowałbym, żeby od początku, ale
w związku z tym, że czasu mamy naprawdę niewiele, proszę mi po prostu
powiedzieć, co się stało i w czym mogę pomóc – zaproponował, opierając łokcie
na biurku, i spojrzał jej prosto w oczy.
– To może pan, panie mecenasie, zerknie na to, a ja postaram się
o wszystkim opowiedzieć – mówiąc to, wyciągnęła z torby plik kartek, po czym
położyła je przed nim z nadzieją.
Marian rzucił okiem na pierwszą z nich i popatrzył zdumiony na siedzącą
naprzeciw niego kobietę. Prawdę mówiąc, poczuł się totalnie zaskoczony.
Spoglądając na jej kolorowy, długi szalik, płaszcz przyozdobiony fantazyjnymi
pomponikami i włóczkową torbę, wyrobił sobie o niej zdanie. Pomyślał, że ma
przed sobą artystyczną duszę, kogoś, kto trochę jest na bakier z twardym
stąpaniem po ziemi, kogoś, kto w związku z tym wszystkim jest dość łatwym
łupem dla łajdaków, uwodzicieli i naciągaczy. A tutaj proszę, taka
niespodzianka!
– Naprawdę? Zna się pani na tych wszystkich maszynach? – wyrwało mu się
nieprofesjonalnie i natychmiast pokrył zmieszanie markowanym kaszelkiem.
– Ja? A skąd! – Machnęła ręką i poprawiła się na krześle.
I w końcu się uśmiechnęła, i to takim uśmiechem, który na ułamek sekundy
rozjaśnił jej oczy, i Marian po raz enty w ciągu ostatnich tygodni pomyślał, że
najchętniej stłukłby tego, kto jest odpowiedzialny za to, że ta promienność
została przygaszona i że być może nigdy nie wróci w całej okazałości.
Z doświadczenia wiedział, że wizyta u niego to zazwyczaj zaledwie
preludium do tego, co miało się za moment wydarzyć w życiu każdej z tych
kobiet, które siadały na krześle naprzeciwko niego. Pierwszy krok na wyboistej
drodze do utraty wiary w drugiego człowieka.
– To jest firma, która na papierze jest moja, ale tak naprawdę zajmował się
nią mój… jak by to ująć…? hmmm… Chłopak? Prawie narzeczony? – W jej
głosie słychać było zmieszanie. – Dopóki nie wypowiedziałam tego na głos, nie
zdawałam sobie sprawy z tego, jak idiotycznie i niepoważnie to brzmi –
mruknęła po chwili ciszy.
A więc jednak i tym razem intuicja mnie nie zawiodła – pomyślał Marian,
przerzucając kartki. – Ona zupełnie nie pasuje do branży budowlanej… Ani do
niczego, co by się wiązało z papierami czy siedzeniem za biurkiem.
– I to jest właśnie dobry początek tej historii – z zamyślenia wyrwał go jej
głos. – Tak naprawdę ja chciałam robić coś zupełnie innego. Ale Radek,
w sensie mój… – Znów utknęła, nie wiedząc, jak o nim mówić.
– Pani partner – przyszedł jej z pomocą mecenas.
– O właśnie, mój partner chciał założyć firmę zajmującą się zakupem
i wypożyczaniem maszyn budowlanych. Duża rzecz, tak twierdził. A wielcy
ludzie nie są stworzeni do drobiazgów. – Zamilkła na moment, zbierając myśli.
– To oczywiście też jego słowa – wtrącił domyślnie Marian.
– Ciekawe, że to tak od razu widać, i strasznie smutne, że ja nie widziałam
tego, co powinnam! Ale do rzeczy, to miał być interes godny Radka, coś na
wielką skalę, firmowane moim nazwiskiem.
– A czemu nie jego, tylko pani?
– A już wyjaśniam, to bardzo proste.
I opowiedziała Marianowi całą historię: o pracy w pasmanterii na pół etatu,
o niższym ZUS-ie, o obietnicach tego, co „już za chwileczkę, już za momencik”.
– A ja cierpliwie czekałam. Powtarzałam sobie, że co się odwlecze, to nie
uciecze, że nie można być krótkowzrocznym i patrzeć tylko na siebie. Że miłość
polega przede wszystkim na tym, żeby troszczyć się o dobro drugiego
człowieka. Że nie papier jest ważny, tylko to, co między nami. Ale wczoraj
dostałam to i nieco zmieniłam zdanie na temat papierów. Okazuje się, że co
niektóre mają duże znaczenie. – Sięgnęła do kieszeni torebki i położyła przed
mecenasem nieco wymiętą kartkę. – I cóż… dotarło do mnie, że mój… Partner,
tak? Rzeczywiście zrobił interes życia. A ja nadal mogę ćwiczyć cierpliwość
i czekać, aż wyjdzie na jaw to wszystko, co mi zgotował, a z tego, co pisze,
czeka mnie moc niespodzianek – zakończyła i głos jej zadrżał.
Marian nic na to nie odpowiedział, zajęty czytaniem listu. Po chwili odsunął
go koniuszkami palców, jakby obawiając się, że to coś brzydkiego i oślizgłego,
o co właśnie się otarł, przylepi się do jego dłoni.
– Pani… – Zerknął do dokumentów, szukając jej imienia.
– Jaśmina. – Wyciągnęła do niego rękę. – Z tego wszystkiego zapomniałam
się przedstawić.
– Marian Okoń. – Uścisnął wyciągniętą dłoń. – Pani Jaśmino, cóż, jak na
razie, wiem tyle, ile pani. Może ciut więcej, ale to tylko domysły, które muszę
potwierdzić. Niech mi pani zostawi te papiery i skontaktuje mnie ze swoją
księgową. Będzie mi potrzebny pełen wgląd w dokumentację firmy. Za
chwileczkę podpiszemy umowę, upoważnienie i wszystko, co jest potrzebne do
tego, żebym mógł się tym zająć. Z tego, co zrozumiałem, jest w tej sytuacji
jeden plus, że przyszła pani do mnie niemal natychmiast. To nam daje pewną
przewagę nad innymi tego typu sprawami.
– Dziękuję! Jest pan moim aniołem od spraw beznadziejnych – uśmiechnęła
się blado.
– O tak, sprawy beznadziejne to rzeczywiście moja specjalność – mruknął.
– I tym zawsze chciał się pan zajmować? – Jaśmina podniosła się i sięgnęła
po wiszący na oparciu krzesła płaszcz. – Sprawami beznadziejnymi?
– Nie, nawet mi to przez myśl nie przeszło. – Nieoczekiwanie dla samego
siebie roześmiał się serdecznie. – Gdy byłem mały, zamierzałem zostać
poskramiaczem królewiczów.
– Królewiczów? – Jaśmina spojrzała na niego zaintrygowana.
– Dokładnie, strasznie mnie denerwowali, gdy wściubiali te swoje
koronowane głowy wszędzie tam, gdzie ich nie proszono. We wszystkich
bajkach leźli i rozprawiali się z niewinnymi, żyjącymi spokojnie smokami. A ja
stanowczo należałem do smoczej frakcji. Nawet takie kółko na podwórku u
babci założyłem, które miało się zajmować prawami biednych, poszkodowanych
smoków. Miałem nadzieję, że będą się do mnie zgłaszać po pomoc, ale proszę
sobie wyobrazić, że żaden nigdy nie przyszedł.
– Niemożliwe, to musiało być czyste niedopatrzenie – zauważyła Jaśmina ze
śmiertelną powagą.
– Też tak uważam. W każdym razie, jeżeli chodzi o wybranie przyszłego
zawodu, to tak po prostu wyszło. Nie podlegałem żadnym naciskom. Nikt
z rodziny, ani ojciec, ani mama, ani dziadkowie, nawet słowem nie wspomniał,
że powinienem studiować to czy tamto… A to nie było takie znów rzadkie
wśród moich rówieśników. Zadziwiające, jak bardzo co niektórzy usiłują swoje
niespełnione ambicje przerzucić na dzieci. U nas było wręcz odwrotnie, gdy
powiedziałem, że mam taki pomysł, to babcia, delikatnie mówiąc, nie była
zachwycona…
Zamilkł, bo oczami wyobraźni zobaczył babkę z tamtych lat, okrągłą,
z nieodłącznym fartuszkiem, którym zawsze była przepasana, z włosami
zwiniętymi w koczek i poczciwymi oczami, otoczonymi siateczką drobnych
zmarszczek.
Gdy się wejdzie między wrony, trzeba krakać jak i one – przypomniał sobie
powiedzenie, którym wielokrotnie raczyła go, gdy dowiedziała się, że zamierza
studiować prawo.
„I po ci, Maniuś, to wszystko?” – załamywała nad nim ręce. „A nie lepiej by
było po dziadku i po mnie sklep w Policznie przejąć, co? Uczciwie byś zarobił,
dziedzictwo rodzinne utrzymał, a tak, to co cię czeka? Zgnilizna moralna
i bagno! Kręcić będziesz musiał, kłamać, odwracać kota ogonem…”
Marian gęsto zamrugał, bo poczuł nagłą tęsknotę za tamtymi dawno
minionymi czasami, gdy był jeszcze bardzo młody i bardzo niedoświadczony.
Gdy nie miał pojęcia o tym, jak podli bywają ludzie, i wierzył, że większość
małżeństw wygląda tak, jak to mamy i taty, którzy zwyczajnie się kochali.
Znaczy wtedy wydawało mu się to naturalne, bo niestety okazało się, że
szacunek, miłość i uczciwość nie są znowu tak powszechnym towarem, jak
przypuszczał. Zatęsknił za dużym wiejskim podwórkiem, szronem na pożółkłej
trawie, zapachem zbożowej kawy, którą babcia parzyła co rano. Listopad
w babcinym wydaniu na pewno był o wiele bardziej przyjazny i łatwiej byłoby
go polubić.
Może rzeczywiście powinienem przejąć ten sklepik – pomyślał
z westchnieniem. – A skoro tego nie zrobiłem, to mógłbym chociaż wziąć parę
dni wolnego i pojechać do domu. Tydzień przed świętami na przykład.
Mógłbym ukręcić mak, ubrać choinkę i nawet przebrać się za tego
nieszczęsnego Świętego Mikołaja dla moich bratanków.
Leszek, brat, prosił o to co roku, a on co roku odmawiał, bo przecież nigdy
nie wiedział, czy uda mu się w ogóle przyjechać na święta. Zwykle się nie
udawało. Już tak się utarło, że świąteczne dni spędzał pochylony nad papierami
spraw, które miały się odbyć na początku stycznia. Do domu wpadał na
sylwestra, wręczał spóźnione prezenty stareńkiej już babce, rodzicom, bratu
i całej jego rodzinie. I z roku na rok czuł się coraz bardziej stary i doświadczony.
Coraz rzadziej też odczuwał wyrzuty sumienia z powodu stałej nieobecności na
urodzinach, imieninach, rocznicach i przy świątecznym stole. A teraz, gdy
pomyślał o strojeniu wigilijnego drzewka, o krojeniu cebuli do śledzika,
o starutkim stole nakrytym białym obrusem i matczynych oczach, w których
zawsze przy dzieleniu opłatkiem lśniło mokre wzruszenie, poczuł, że chciałby
choć na chwilę cofnąć czas i znów być małym chłopcem marzącym
o poskramianiu królewiczów. Zadziwiające, że to wszystko przyszło mu na myśl
akurat teraz, podczas rozmowy z tą delikatną, eteryczną kobietą, która pomimo
kłopotów, jakie dopadły ją niczym sfora wściekłych psów, uśmiechała się
najpiękniej na świecie. I dotarło do niego, że to właśnie ona rozbudziła w nim tę
dawno nieodczuwaną tęsknotę. Choć przecież ani słowem nie wspomniała
o swoim domu rodzinnym czy świętach. A skoro o niej mowa, to właściwie
czemu jeszcze się nie pożegnali i na co ona właściwie czeka? Czemu tak
intensywnie na niego patrzy?
Marian zamrugał gwałtownie oczami i z trudem wrócił do rzeczywistości.
No tak, przecież opowiadał jej o tym, jak to się stało, że został tym, kim jest,
i dość raptownie zamilkł, pogrążając się we wspomnieniach. Nic dziwnego, że
poczuła się zdezorientowana.
– Hmmm… Tak, na czym to ja skończyłem? – wymamrotał, pocierając ręką
czoło.
– Na tym, że babcia nie była zachwycona – podpowiedziała mu.
– A rzeczywiście. Nie była, ale też nie naciskała. A mnie coś ciągnęło do
prawa, mimo że nie mogłem sobie wyobrazić siebie żyjącego z kalendarzem
w ręku… I tak porzuciłem działalność na rzecz smoków, a zastąpiłem ją tym… –
Szerokim gestem objął luksusowy gabinet. – Choć tak naprawdę, jak już
wspomniałem, nie jestem przekonany, czy tego właśnie chciałem. Rzecz dziwna,
bo dziś akurat się nad tym zastanawiałem i w gruncie rzeczy tę całą sytuację
można by było skwitować dowcipem o Jasiu, którego nauczycielka w szkole
zapytała, kim chce zostać w przyszłości. Zna to pani?
– Chyba nie… – Jaśmina zatrzymała się tuż przed drzwiami i położyła rękę
na klamce.
– Nauczycielka pyta Jasia, kim zostanie w przyszłości. A Jaś jej na to, że
najchętniej to menelem. Ale dlaczego, zapytała zdumiona nauczycielka. Bo to
dobre życie – mówi Jaś – można spać, nic nie robić, od czasu do czasu ktoś da
jakiś pieniądz i niczym się nie trzeba przejmować. Po prostu żyć, nie umierać!
Pani pośmiała się z Jasia i jego pomysłów. A trzydzieści lat później facet ubrany
w garnitur od znanego projektanta spogląda z trzydziestego piętra swojego
hotelu w Dubaju na swoje nieruchomości, patrzy na helikopter, który zabierze
go na jego wyspę, omiata spojrzeniem jacht, należący, rzecz jasna, do niego,
który kołysze się w jego przystani, i mówi: „Cholera! Gdzie ja popełniłem
błąd!?”. I to trochę jakby o mnie. – Marian uśmiechnął się, zastanawiając się
w duchu, co go, do licha, podkusiło, żeby mówić to wszystko tej nieznanej
kobiecie, która właśnie została jego klientką.
Tak nieprofesjonalnie nie zachował się chyba jeszcze nigdy.
– A ja uważam, że to prawo było panu pisane. A od przeznaczenia się nie
ucieknie. – Jaśmina w zamyśleniu pokiwała głową. – Przecież chęć bycia
pogromcą królewiczów, a potem to kółko, które miało pomagać ciemiężonym
smokom, to był właściwie taki wstęp. Chciał się pan ująć za pokrzywdzonymi.
Tyle tylko że wtedy to były smoki, a w tej chwili zajmuje się pan głównie
smoczycami. I jeżeli spojrzy pan na to z odpowiedniej perspektywy, to
dostrzeże, że przecież spełnił pan swoje marzenia. Ma pan tych królewiczów do
ubicia pod dostatkiem. Dziś osobiście dostarczyłam panu namiary na nowego –
dokończyła, po czym pożegnała się, odwróciła i bezszelestnie zniknęła za
drzwiami.
W korytarzu minęła się ze zniecierpliwioną, ofuczoną kobietą. Ta obrzuciła
ją zirytowanym spojrzeniem, które jeszcze bardziej spochmurniało, gdy okazało
się, że Marian Okoń nie zaprosił jej do gabinetu od razu.
Słyszała zza uchylonych lekko drzwi, jak szeleści papierami, odsuwa
krzesło, a przecież doskonale wiedział, że ona siedzi i coraz bardziej się
niecierpliwi.
Ostatecznie nie widzieli się po raz pierwszy i mecenas powinien już
wiedzieć, że pani prezes nie była przyzwyczajona do tego, żeby czekać. Nie
przywykła również do kłopotów, których źródłem byli mężczyźni. A tymczasem
ostatnimi czasy spotykało ją i jedno, i drugie. Nic dziwnego, że czuła się mocno
podminowana i pałała żądzą zemsty. Gdyby nie to, że ten tutaj Marian Okoń był
najlepszy w swoim fachu, jej noga by tu więcej nie postała. Irytowało ją, że
spotkania z innymi klientami wciąż się przeciągały, że zawsze musiała tkwić
w tej nieszczęsnej poczekalni, ryzykując, że zauważy ją ktoś znajomy albo
nieznajomy, kto w przyszłości może stać się jej znajomym. Przy pierwszej
wizycie spytała nawet o dyskretny pokoik, do którego prowadziłyby boczne
schodki, ale mecenas spojrzał na nią takim wzrokiem, że tylko się zająknęła
i szybko zmieniła temat, bo poniewczasie dotarło do niej, że to pytanie
w kontekście tego, z jaką sprawą przyszła, mogło wydawać się nieco
dwuznaczne. To jednak nie zmieniało faktu, że ani myślała się godzić na
tkwienie w poczekalni, ustaliła więc z sekretarką, że aby tego uniknąć, umówi
się na najwcześniejszą wizytę i dzięki temu będzie pierwsza. Zażądała również,
by kolejna osoba została umówiona z odpowiednim opóźnieniem, tak by mogła
niezauważona opuścić to koszmarne miejsce.
I co z tego misternego planu wyszło? Wielkie nic! Nie dość, że mecenas
przyjmował dopiero od popołudnia, to w jego gabinecie już siedziało jakieś
babsko! Sekretarka oczywiście usiłowała tłumaczyć tego gamonia, ale pani
prezes w ogóle nie interesowały żadne wyjaśnienia. Ogólnie rzecz biorąc, panią
prezes interesowała głównie pani prezes. I dobrze na tym wychodziła. I gdyby
trzymała się tej niepisanej zasady, nawet nie spojrzałaby na tego parszywca, na
tę wesz w ludzkiej skórze! Cholerny Kondzio, który totalnie zawrócił jej
w głowie. Przyczyna wszelkich nieszczęść, egipska plaga i powód, dla którego
musiała teraz wysiadywać w poczekalni Mariana Okonia. Fakt, Kondzio był
pięknym mężczyzną, tego nie można było mu odmówić. A przy okazji
dwadzieścia lat od niej młodszy Wyczyniał w łóżku takie rzeczy, o których pani
prezes nawet w najbardziej rozbuchanych młodzieńczych latach się nie śniło.
Gdy po raz pierwszy zaprezentował jej swoje możliwości, całkiem straciła
głowę. Nie mogła myśleć o niczym innym, tylko o jego niecierpliwych dłoniach
i pałających żądzą oczach. I ani się obejrzała, a jadła Kondzikowi z ręki.
Obsypywała go drogimi prezentami, ubierała u najlepszych krawców, zamawiała
ręcznie szyte buty, obdarowywała spinkami do mankietów i złotymi sygnetami.
Do tych ostatnich Kondzio miał szczególną słabość. Niejedyną zresztą. Bo poza
maniakalną sygnetową miłością lubował się w kręceniu filmików z nią w roli
głównej w sytuacjach tête-à-tête. „Uwielbiam, jak jesteś taka nieokiełznana
i dzika”, mawiał. „Chcę cię móc oglądać nawet wtedy, gdy załatwiasz te swoje
arcyważne sprawy i nie możesz przy mnie być. Rozumiem, że nie możesz dla
mnie tak wszystkiego rzucić, ale chyba nie odmówisz mi tej drobnej
przyjemności?” Nie odmawiała, ba, nawet jej to pochlebiało i działało na zmysły
aż do momentu, gdy ten warchlak Kondzio zniknął bez śladu, a zamiast niego
pojawiły się maile z pogróżkami, jak łatwo przewidzieć, dotyczącymi tych
nieszczęsnych filmików. I tak Kondzio odsłonił swą prawdziwą twarz.
Szantażował ją, że nie tylko udostępni te nadzwyczaj ciekawe materiały
w internecie, ale i osobiście roześle do wszystkich tych, których kontakty miała
w skrzynce mailowej. „Przekopiowałem je co do jednego, mój mały
kurczaczku” – szydził w wiadomości. Zapłaciła więc, rumieniąc się na
wzmiankę o kurczaku, a potem natychmiast poszła do prawnika. Mecenas Okoń,
niestety, nie chciał się zadowolić pobieżnym sprawozdaniem i zażądał
szczegółów, tłumacząc, że tylko wtedy będzie mógł jej pomóc. Zboczeniec
jeden! Ale cóż… nie miała wyjścia, musiała pokazać wszystkie kompromitujące
nagrania i wiadomości, które wysyłał jej ten podlec. I tak Marian Okoń zobaczył
panią prezes w masce kurczątka (Kondzio nie bez przyczyny pisał do niej „mój
mały kurczaczku”), gdy udawała, że wykluwa się z wielkanocnego jajka.
Niestety, kurczątko od pasa w dół było całkowicie nieodziane. I o ile
w przypadku prawdziwego pisklęcia nie było w tym nic nadzwyczajnego, o tyle
w przypadku pani prezes robiło piorunujące wrażenie. Następnie obejrzał ją
jeszcze w niekompletnym stroju pokojówki – śnieżynki, która kusząco
wyglądała spod choinki. Pomyśleć, że była wówczas pod wrażeniem
pomysłowości Kondzia, który dla spełnienia swych fantazji zarządził ubranie
drzewka w środku lipca. „Skarbie, a kto bogatemu zabroni obchodzić Boże
Narodzenie wtedy, kiedy chce?” Dopiero potem wyszło szydło z worka, że ten
filmik przygotował specjalnie z myślą o szóstym grudnia, który miał dopiero
nadejść. „Jak nie zapłacisz, twoi klienci, przyjaciele i rodzina dostaną ode mnie
taką scenkę rodzajową na mikołajki z najserdeczniejszymi pozdrowieniami od
Świętego Mikołaja” – napisał do niej w ostatnim mailu, który uzmysłowił jej, że
Kondzio od samego początku miał to wszystko zaplanowane w najdrobniejszych
szczegółach. W każdym razie mecenas Okoń, obejrzawszy ten materiał, na
resztę nie chciał nawet patrzeć, choć pani prezes w duchu podejrzewała, że gdy
tylko został sam na sam z jej dyskiem twardym, przewertował wszystkie foldery
z filmikami. Gdyby choć podziałało to na niego jakoś ożywczo, byłaby skłonna
uznać, że warto było się poświęcić, i łatwiej byłoby jej przełknąć gorzką pigułkę
wstydu i upokorzenia. Niestety, podczas kolejnych spotkań Okoń był tak samo
ospały i powolny jak wcześniej. Widać brakowało mu ognistej krwi,
dominującej cechy prawdziwych mężczyzn. Cóż, trzeba było się jednak z tym
pogodzić, bo może i miał on niewiele wspólnego z gorącym rumakiem, ale był
najlepszym specjalistą od oszustw, uwodzeń i szantaży.
Być może taki straszny los prawników, muszą zachowywać zimną krew
w sądach, i to zapewne przenosi się później na życie prywatne – tłumaczyła
sobie. – A ten ma podwójnie przekichane, bo nazywa się Okoń, a nie bez
powodu mówi się o oziębłych „zimna ryba”.
Tak czy siak, pani prezes była w tej chwili potwornie zirytowana. Grudzień
zbliżał się nieubłaganie, wraz z nim mikołajki, a sprawa Kondzia utknęła
w martwym punkcie. Jak tak dalej pójdzie, znów trzeba będzie mu zapłacić –
myślała. – A Okoń nie dość, że w tej chwili każe mi czekać, to pewnie znów
będzie się ruszał jak flaki z olejem! Na samą myśl o tym sapnęła z irytacją.
Ale w tym samym momencie, ku jej wielkiemu zdumieniu, drzwi do
gabinetu otworzyły się z impetem i stanął w nich mecenas niby we własnej
osobie, ale jednak wyraźnie odmieniony. Plecy miał wyprostowane, oczy mu
błyszczały, głos brzmiał stanowczo i jakby bardziej doniośle. Patrząc na niego,
pani prezes pomyślała, że widocznie zanim ją wpuścił, odświeżył sobie materiał
dowodowy jej sprawy i proszę bardzo – oto skutek, natychmiastowy!
Na samą myśl o tym, że to ona tak na niego podziałała, poczuła, że irytacja
znika, a słysząc władcze: „Proszę wejść!”, włoski stanęły jej na karku.
 Zdziwiłaby się bardzo, gdyby wiedziała, że zamknięty w gabinecie Marian
nie pomyślał o niej ani przez sekundę. Jego głowę natomiast zaprzątały Jaśmina
i jej ostatnie słowa. Że przecież będąc prawnikiem, tak naprawdę spełnia
najskrytsze dziecięce marzenia. I to niespodziewanie przywróciło mu chęć do
działania. Nawet listopad nie wydawał mu się już tak potwornie beznadziejny.
Tak samo jak praca. Ta zaskakująca konkluzja sprawiła, że przypomniał sobie
o obowiązkach i zaprosił oczekującą klientkę do gabinetu.
Patrząc rozjarzonym wzrokiem na panią prezes, która sadowiła się na krześle
zajmowanym przed momentem przez Minkę, myślał o tym, że zrobi wszystko,
żeby ten konkretny, Jaśminowy królewicz, psia jego mać, został ubity raz na
zawsze.
A pani prezes z kolei, zerkając na niego spod oka, stwierdziła, że mecenas
nie jest jednak tak mało interesujący, jak jej się z początku zdawało. Można by
było zaryzykować nawet twierdzenie, że jest całkiem przystojny.
Cóż, widać biedak uległ jej nieposkromionemu urokowi. Tym lepiej. Nie
miał wprawdzie u niej żadnych szans, ale jeżeli się zakochał, tym bardziej
będzie się starał – pomyślała i uśmiechnęła się uwodzicielsko.
I dobrze, że stało się to w tym właśnie momencie, bo Marian na widok tego
uśmiechu zdrętwiał i z miejsca oprzytomniał. Ten okaz smoczycy, choć bez
wątpienia pokiereszowany wewnętrznie, był wyjątkowo plugawy. Należało jak
najszybciej porzucić dziecięce mrzonki i skupić się na tym, co działo się tu
i teraz.
 ilka następnych dni minęło Jaśminie jak we śnie, który niepokojąco
przypominał koszmar. Tyle tylko że o ile z najstraszniejszej nawet
makabry można się w końcu przebudzić, o tyle tutaj rzecz się
przedstawiała zgoła inaczej. Potworność trwała i dzień, i noc, nie dając o sobie
zapomnieć.
Jaśmina pocieszała się tylko tym, że wbrew temu, co przepowiadał jej
Radek, jak na razie nie została z niczym sama. Mecenas Okoń zajął się
wszystkim od strony prawnej, zaś pani Bożenka od strony finansowej. Zresztą
przyjechała od razu następnego dnia po tym, jak rozmawiały przez telefon, i na
widok wymizerowanej, bladej twarzy dziewczyny nie mogła powstrzymać łez.
Wystarczyło jednak, że włączyła komputer, a w czasie gdy się uruchamiał,
zajrzała do segregatorów, zrozumiała, że wyrzuty sumienia i płacz na niewiele
się Jaśminie przydadzą. Tu trzeba było działać, i to natychmiast. Laura i Radek
przed wyjazdem zdołali wykasować część plików, do tego brakowało kilku
segregatorów, a telefon się wprost urywał. Księgowa otarła więc oczy,
wydmuchała nos i bez słowa wzięła się do roboty.
Jaśmina ze wszystkich sił usiłowała jej pomagać. Wertowała z nią papiery,
ślęczała nad dziwnymi, skomplikowanymi wykresami, z których niewiele
rozumiała, i odbierała telefony. Zdarzały się wśród nich i te od wierzycieli.
Próbując odsunąć od siebie strach, który coraz mocniej zaciskał się stalową pętlą
wokół serca, spokojnym tonem prosiła, żeby skontaktowali się z jej mecenasem.
– No proszę, na papugę to panią stać, ale żeby uczciwie zapłacić to, co się
należy, to już niekoniecznie! Ten pani przedstawiciel to tak ładnie mówił, tak
przedstawiał, że dałem mu trzy maszyny nowiuteńkie w kredycie! Bez zaliczki!
Czy pani wie, jaki to jest koszt? I że nie dostałem nawet jednej raty! A grudzień
za pasem. Ciekawe, jak ja mam w domu żonie i dzieciakom powiedzieć, że
Mikołaj to z dwa lata do nich nie przyjdzie, bo mąż i tatuś naiwniak dał się
wycyckać jak ta lala! – wykrzyczał jej jeden z klientów.
– Tak strasznie mi przykro – z trudem wydusiła z siebie i odrzuciła telefon
jak najdalej. – Ja tego dłużej nie wytrzymam – szepnęła, chowając twarz
w dłoniach.
Mimo że wspólnie z panią Bożenką siedziała nad papierami, usiłując
rozeznać się w sytuacji, nie wszystko było dla niej jasne. Ale i bez tego
chociażby po minie księgowej widziała, że jest źle. Telefony, które odbierała,
w dużej części dotyczyły niezapłaconych rat i rachunków. W pewnym
momencie pogubiła się w tym zupełnie i pomyślała, że nigdy w życiu nie uda jej
się tego wszystkiego ogarnąć.
Tylu oszukanych ludzi, tyle krzywdy – przemknęło jej przez głowę.
I pomyśleć, że tego wszystkiego dokonał jeden człowiek. Tak właśnie, jeden
jedyny, bo Laura była tylko i wyłącznie trybikiem, bezwolnym narzędziem
w jego rękach. Nie żałowała jej, co to, to nie, ale jednak zdawała sobie sprawę,
że mózgiem tej całej operacji był Radek.
A teraz też jeden jedyny człowiek, czyli ja, ma to wszystko wyprostować?
Podołać temu? To przecież niemożliwe! – pomyślała z przestrachem.
Jedyne, co ją podtrzymywało na duchu, to zdanie, które wypowiedział
Marian Okoń, że mają przewagę, bo przyszła do niego niemal natychmiast.
– I tego właśnie będziemy się trzymać – zapowiedziała dziarsko Bernadka,
która tego dnia przyjechała po nią do biura.
Przyjaciółkę w tajemnicy przed Minką ściągnęła zaniepokojona pani
Bożenka.
– Dobrze, że zostawiła mi pani swój numer telefonu. – Księgowa mówiła
głośnym szeptem. – Niech pani, pani Bernadetto, przyjedzie i ją stąd zabierze.
Strasznie się męczy bidulka, zbladła jak płótno, ledwo na nogach stoi, a na
dodatek musiała wszystko wyjaśnić pracownikom. To wymagało sporej odwagi
spojrzeć im w twarz i powiedzieć, że firma będzie zamknięta, że jest na skraju
bankructwa i że muszą zacząć szukać sobie pracy. No i oczywiście na wierzch
wypłynęła kwestia zaległych pensji. Jest tego trochę, choć powiem pani
szczerze, że nie aż tak dużo, jak się obawiałam. To jedyna dobra wiadomość na
dziś – zakończyła i pomyślała, że do końca życia nie wybaczy sobie
tchórzostwa.
Jeszcze gorsza była świadomość, że gdyby stanęła przed identyczną
sytuacją, wcale nie zachowałaby się inaczej. W głębi duszy wiedziała, że za nic
nie zaryzykowałaby zdrowiem Beatki ani malucha, którego córka nosiła pod
sercem.
Czy to znaczy, że jestem potworem? – dręczyła się pochylona nad papierami
i fakturami, które przekładała drżącymi palcami. Nerwy miała napięte niczym
postronki, dławiło ją okropne poczucie winy.
Wprawdzie Jaśmina rozgrzeszyła ją i powiedziała, że rozumie, ale pani
Bożenka i tak wiedziała, że nigdy nie pozbędzie się wyrzutów sumienia. Dlatego
postanowiła w tej chwili zrobić wszystko, co w jej mocy, i być przy Mince aż do
końca. Razem z nią dzielnie stanęła przed pracownikami i ze wszystkich sił
starała się wspierać ją w odpowiedziach, zapewnieniach i wyjaśnieniach
wątpliwości. Zresztą Bogiem a prawdą nadawała się do tego o wiele lepiej, bo
Jaśmina nie dość, że była jednym wielkim kłębkiem nerwów, to dodatkowo
widać było, że niewiele o firmie wie.
A i tak przecież starała się, jak mogła. Ale w końcu nadszedł ten moment,
gdy do zrobienia pozostało już niewiele, a Jaśmina wyglądała jak z krzyża zdjęta
i na pierwszy rzut oka widać było, że na gwałt potrzebowała odpoczynku.
Niestety, żadne dobrotliwe rady ani perswazje nie przynosiły rezultatów, aż
w końcu zdesperowana księgowa zadzwoniła do Bernadki.
– Tylko musi pani coś wymyślić, bo ona, ot tak, bez żadnego konkretnego
powodu stąd nie wyjdzie – dodała konspiracyjnym szeptem i się rozłączyła.
I teraz właśnie Bernadka, wygłosiwszy zdanie o tym, że powinny się
trzymać tego, co powiedział mecenas Okoń, otworzyła drzwi auta przed
zirytowaną Jaśminą.
– Posłuchaj – prychnęła jak rozzłoszczona kotka – ja doskonale wiem, że
tego mamy się trzymać, powtarzam to sobie przynajmniej sto razy na godzinę!
Natomiast zupełnie nie rozumiem, dlaczego ty wpadasz znienacka do biura
i prawie że siłą mnie stąd wywlekasz! Tysiąc razy powtarzałam i tobie, i pani
Bożence, że w tej chwili potrzebuję ZAJĘCIA! Nie mogę przecież siedzieć
bezczynnie w domu, bo zwariuję! A jedyne miejsce, dokąd mogłabym pójść
i zająć się czymś pożytecznym, poza tym koszmarem oczywiście – tu
sugestywnie spojrzała na drzwi prowadzące do biurowca – jest pasmanteria, ale
też odpada, bo…
– … okłamałaś swoją szefową i wmówiłaś jej, że masz grypę –
dopowiedziała za nią Bernadka.
– Właśnie! Musiałam jakoś wyjaśnić nieobecność w pracy! A nie
wiedziałam, ile czasu zajmie mi uporządkowanie tego wszystkiego! Na
powiedzenie prawdy zwyczajnie nie było i nadal nie jest mnie stać – dokończyła
cicho, zwieszając głowę. – I dlatego nie chcę sie…
– Tak, tak, nie chcesz siedzieć w domu – przyjaciółka weszła jej w słowo,
nie dając się rozpędzić na nowo. – I ja to rozumiem, i wcale bym tu nie
przyjeżdżała, gdyby nie konieczność.
– Niech zgadnę, ta konieczność nazywa się pani Bożenka, tak? – burknęła
Minka. – Pół dnia mi truje za uszami, żebym poszła do domu i odpoczęła!
– Cóż, trudno jej odmówić racji, wyglądasz jak kupa! Albo jeszcze gorzej! –
Szczerość w wydaniu Bernadki zawsze była zaskakująca. – To po pierwsze, i nie
przerywaj mi, bo jeszcze nie skończyłam – powiedziała szybko, widząc, że
przyjaciółka otwiera usta. – A po drugie, twoja księgowa z moim przyjazdem
tutaj nie ma nic wspólnego – skłamała gładko. – Więc bądź tak dobra i nie rób
scen, tylko wsiadaj do samochodu i grzecznie słuchaj, co mam ci do
powiedzenia, a ja wszystko ci wyjaśnię po drodze – zaordynowała i
z zadowoleniem spostrzegła, że musiała być przekonująca, bo Jaśmina
wprawdzie łypnęła na nią złowrogo, ale w końcu wsiadła do auta i zatrzasnęła za
sobą drzwi.
Bernadka wskoczyła za kierownicę, poczekała spokojnie, aż Minka zapnie
pasy, i dopiero ruszyła. Przez moment w samochodzie panowała kompletna
cisza.
– Przepraszam, bez sensu się wściekam – mruknęła w końcu Minka. –
Wiem, że to wszystko z troski o mnie, ale…
– Ale ja naprawdę przyjechałam po ciebie, bo mam kłopot. – Bernadka
rzuciła jej ukradkowe spojrzenie i pomyślała z ulgą, że przynajmniej ten jeden
raz nie musi kłamać. – Ma mniej więcej dziesięć, jedenaście lat, chochliki
w oczach, zadarty nos i niebywały pęd do roboty. Musiałam nieomalże siłą
zatrzymać go w domu…
– O czym ty mówisz? – Jaśmina zmarszczyła brwi i poluzowała szalik.
– Nie o czym, tylko o kim – sprecyzowała Bernadka, zatrzymując się na
czerwonym świetle. – Coś mam dzisiaj fatalnego pecha, jechałam po ciebie i też
każde czerwone było moje – mruknęła z niezadowoleniem. – A wracając do
sprawy, to ten problem siedzi teraz u ciebie w domu i jest chłopcem. Ma na imię
Julek i twierdzi, że obiecałaś mu jakieś niebywale intratne zajęcie. Znaczy się,
użył nieco innych słów, ale o to mniej więcej chodziło. W związku z tym, że cię
nie było, postanowił natychmiast sam sobie znaleźć pracę i wpadł na genialny
plan grabienia i zamiatania podwórza. Stwierdził, że każdy porządny gospodarz
od tego zaczyna dzień, i że wie, co mówi, bo listonosz, przemiły pan Dzidek, mu
o tym opowiadał, a pan Dzidek pochodzi ze wsi, gdzie się naprawdę pracuje,
a nie bąki zbija, jak tutaj w mieście, więc wie, o czym mówi. Nie pytaj mnie
tylko, o jakiego pana listonosza chodzi, bo nie mam pojęcia. A poza tym
chciałam jeszcze powiedzieć, że ten malec jest niesamowity, mówi nieomal tyle
co ja! Prawie poczułam się zagrożona. Ale prawie, jak wiesz, robi wielką
różnicę, więc się uspokoiłam i tak ogólnie przypadliśmy sobie do gustu. Mam
wrażenie, że to jest właśnie to twoje pokrewieństwo dusz.
 – Nie moje, tylko Lucy Maud Montgomery, ja tylko pożyczyłam od niej to
określenie – wtrąciła Jaśmina.
– A co to za różnica, słyszę to głównie od ciebie. I to od momentu, gdy cię
pierwszy raz ujrzałam. – Umilkła na chwilę, uśmiechając się na wspomnienie
pierwszego spotkania. – Tak czy owak, musiałam nieomal siłą zatrzymywać
naszego dzielnego, miejskiego gospodarza, tak się rwał do miotły i grabi. Swoją
drogą, ten cały przemiły pan Dzidek musi mieć niezły dar przekonywania.
Zastanawiam się, czyby się z nim nie skontaktować, bo przydałby mi się taki
kopniak motywacyjny. A teraz tak już na poważnie, to co to za dzieciak?
Zakładam, że go znasz, bo Melisa wyraźnie się na jego widok ucieszyła, choć
jak teraz na to patrzę, to ta góra futra cieszy się na widok prawie każdego…
– Z wyjątkiem pana z gazowni. Jego nie lubi, bo kiedyś na mnie
nakrzyczał – sprecyzowała Minka. – Coś było nie tak z licznikami i facet ni z
tego, ni z owego zaczął się na mnie wydzierać. Melisie się to strasznie nie
spodobało. Te dwie podpalane plamki nad oczami zaczęły jej się tak dziwnie
marszczyć, aż prawie zbiegły się ze sobą, i wtedy wydała z siebie taki głuchy
odgłos, że krewki gaziarz, nie wiedzieć jak ani kiedy, znalazł się na schodach.
Wywiało go po prostu. Nigdy przedtem ani potem nie słyszałam, żeby z mojego
psa wydobyło się coś tak złowrogiego. I odtąd pan z gazowni, gdy przychodzi
spisać licznik, mówi nieomal szeptem.
– No widzisz, to jest właśnie ten jeden wyjątek, który potwierdza regułę. Ale
tak czy siak, dobrze się stało, że podjechałam, żeby wyjść z nią na spacer,
inaczej ten mały przemarzłby do… do… Do czego się przemarza? Do cna?
– A nie do kości?
– Właściwie, co to za różnica? I jedno, i drugie znaczy dokładnie to samo
i nie jest zbytnio przyjemne. A mnie interesuje głównie, skąd wytrzasnęłaś tego
gadułę. Powiesz mi wreszcie?
– Jak tylko przestaniesz mleć ozorem jak cielę ogonem, to może mi się
uda. – Jaśmina przewróciła oczami. – To on przyniósł mi list od Radka. Wtedy
też przypominał sopel lodu. I wyraźnie szukał zajęcia. Wyznał, że chce zarobić
na prezent dla taty. Obiecałam mu wtedy, że coś tam wymyślę, żeby mu pomóc.
A potem na śmierć o nim zapomniałam, tyle się od tego momentu zdarzyło, że
zdaje mi się, że minęły całe miesiące. – Zamilkła na chwilę. – Śmieszny był
z tym swoim uporem i spojrzeniem spod oka, i uczciwością – dodała, odchylając
głowę na oparcie fotela i przymykając oczy. – Wyobraź sobie, że dałam mu
dwadzieścia złotych, to się oburzył i nie chciał wziąć, zamiast tego oświadczył,
że jeszcze nie zarobił. Naprawdę zabawny malec. – Uśmiechnęła się lekko.
– Zabawny, ale tylko z pozoru – spoważniała nagle Bernadka. – Bo jak mu
się tak dzisiaj uważniej przyjrzałam, to gdzieś tam pod tą wierzchnią
czarującą, beztroską warstwą czai się smutek.
– A wiesz, że i mi się to rzuciło w oczy? W ogóle jakoś tak dziwnie się
zachowywał. Nawet wtedy pomyślałam, że powinnam go odprowadzić do domu,
bo zrobiło się ciemno, ale byłam umówiona z Radkiem i… no, sama rozumiesz.
– Rozumiem. – Bernadka skrzywiła się szpetnie, dając wyraz temu, co na
samo wspomnienie Radzia działo się w jej duszy. – A wracając do tego małego,
to musisz z nim pogadać. Mam nadzieję, że coś ci przyjdzie do głowy, znaczy
jakiś sposób na przemówienie mu do rozsądku, bo ja już wyczerpałam całą
kreatywność. Uparł się na to grabienie i zamiatanie jak stado osłów.
– No to skoro się uparł, może należy mu na to pozwolić… – mruknęła w
roztargnieniu Minka.
– Zwariowałaś doszczętnie? – Bernadka gwałtownie zahamowała i obrzuciła
przyjaciółkę potępiającym spojrzeniem.
– Ale dlaczego, chce pograbić, to niech grabi…
– A spojrzałaś dziś za okno?
– A nie pamiętam… – Jaśmina zmarszczył brwi, zmuszając się do
zastanowienia. Ostatnio nie najlepiej sobie radziła ze zbieraniem myśli. – Rano
coś chyba padało – wymamrotała w końcu.
– Aha, rano padało! A weź z łaski swojej pomacaj się po czapce, co?
 – Zupełnie przemoczona – ze zdumieniem stwierdziła Jaśmina i zamrugała
gwałtownie oczami. – O matko, a wiesz, że ja tego zupełnie nie
zarejestrowałam? Co się, u diabła ciężkiego, ze mną dzieje?
– Masz po prostu kłopoty, jesteś przemęczona i głupio uparta. A na dokładkę
nie dajesz sobie pomóc! – zdiagnozowała ją Bernadka. – Właśnie wysłałabyś
dzieciaka na ziąb, deszcz i wiatr! A sama zapewne usiadłabyś w tym swoim
ulubionym fotelu w przemoczonym płaszczu, mokrej czapce i ubłoconych
butach i zajęła się tym czymś, co ostatnio ścibolisz na drutach! Co to w ogóle
jest? Bo dziś usiłowałam odgadnąć tożsamość tego długiego cosia, ale pomimo
bujnej wyobraźni na nic nie wpadłam.
– Bo to nie ma tożsamości, jest długie tak po prostu. Nie wymaga ode mnie
żadnej uwagi. I ciągnie się jak pasmo nieszczęść, które mnie dopadły. Ale
doskonale zajmuje ręce i pozwala przetrwać bezsenne noce. I wygląda żałośnie,
zupełnie tak jak ja! I patrząc na to coś, co wychodzi spod moich rąk, zaczynam
się potwornie bać, że Radek zabrał mi nie tylko czas, poszarpał serce, wyczyścił
konto, ale i ukradł to, co było we mnie najcenniejsze, najszczególniejsze
i najbardziej wyjątkowe! Coś, o co babcia Tomisia kazała mi dbać, chuchać
i dmuchać! I mam wrażenie, że nic już z tego nie zostało. Po prostu zero!
– O czym ty, do diabła, mówisz?! – zapytała Bernadka i z uczuciem ulgi
skręciła w uliczkę prowadzącą do domu Jaśminy.
Zatrzymała samochód tuż pod furtką przyjaciółki. Gdyby w tej chwili nie
zajechała na miejsce, najpewniej musiałaby się zatrzymać gdzieś po drodze, bo
w tych warunkach za nic nie mogłaby się skupić na prowadzeniu auta.
I bynajmniej nie miała na myśli deszczu, który potokami lał się z nieba.
– Minka, słyszysz mnie? O co ci chodzi? – powtórzyła, chwytając
przyjaciółkę za lodowatą rękę.
– O to, że wszystko skończone! Wszystko, wszyściuteńko… – wyszeptała,
posyłając jej pełne przejmującej rozpaczy spojrzenie. – To trzęsienie ziemi,
które zafundował mi Radek, jeszcze się nie skończyło. Nadal trwa i coś mi
mówi, że nigdy się nie skończy! Bernadka, ja już nawet nie potrafię
szydełkować ani robić na drutach, tak naprawdę, tak wiesz jak! – wyznała
z oczami pełnymi łez. – Nie ma w tym, co robię, nic nadzwyczajnego ani
szczególnego! Pamiętasz tę zieloną czapkę? Tę charakterną? Z miejsca było
wiadomo, że ona ma swoje zdanie, że jest w niej to coś! Robiłam ją i czułam
mrowienie w palcach! Dasz wiarę? Czułam, jakbym… jakbym… gładziła małe,
rozkapryszone, puchate stworzenie! I ona dokładnie taka była! A obrus, który
mimo że był prostokątny, kochał tylko okrągłe stoły? Pamiętasz go? Położony
na innych blatach, choć niby dobrze pasował, zwisał smętnie i wyglądał jak
sterana życiem szmata do podłogi! A przecież to był majstersztyk! Najbardziej
skomplikowane sploty, delikatny jak mgiełka! Ze szmatą nie miał nic
wspólnego, to była kunsztowna robota!
– Skromność przez ciebie przemawia – mruknęła Bernadka. – A tak na
poważnie, naprawdę uważasz, że można to w ogóle odebrać? Przecież to jest
w tobie, kochasz te swoje kłębki, motki, sznureczki i one odpłacają ci tym
samym! A jeżeli nadal będziesz miała wątpliwości, spójrz na to, co teraz
dziergasz! Jest paskudne, to fakt. Ale odzwierciedla dokładnie to, co się z tobą
dzieje. Tchnie, owszem, rozpaczą, jest nieszczęśliwe i zapewne nikomu
szczęścia nie przyniesie. To coś płacze tymi wszystkimi oczkami, które złapałaś
na druty! Ty nie straciłaś niczego, to po prostu twoje włóczki płaczą razem
z tobą! I, do cholery, nie możesz stracić wiary w ten dar, w to, co właśnie tobie
jest pisane! Będziesz miała tę swoją pracownię i sklep! Spod twoich rąk będą
wychodziły takie cuda i cudeńka, że ludzie będą się po nie zjeżdżali
z najdalszych krańców kraju! Co ja mówię! Jakiego kraju! Świata. Słyszysz!? –
Ścisnęła jej lodowatą dłoń.
– Słyszę… – Jaśmina pociągnęła nosem. – Ale…
– Nie ma żadnego ale! Tak właśnie będzie. I ja tego dopilnuję! A powiem ci
jeszcze coś. Jeżeli pozwolisz sobie w to zwątpić, to dopiero wtedy Radek
odniesie zwycięstwo. A na to, moja droga, to ani ty, ani ja nie pozwolimy!
A teraz otrzyj łzy, otwórz parasolkę i chodź do domu. Trzeba wymyślić coś, co
może robić to żądne pracy dziecko. A w ogóle to przyszło ci do głowy, że
zatrudnianie nieletnich jest niezgodne z prawem?
– Przecież ja go nie zatrudniam – oburzyła się Jaśmina i wytarła oczy
końcówką szalika.
– Właściwie to tym gorzej, dajesz mu robotę na czarno…
– Ustalmy, że wypłacam mu kieszonkowe za drobne przysługi. Lepiej?
– Lepiej – zgodziła się Bernadka i pogratulowała sobie w duchu, że jeszcze
raz udało jej się postawić Jaśminę do pionu.
Nareszcie to moje chorobliwe paplanie się do czegoś przydaje – pomyślała.
Nie wiedziała tylko, jak długo ta sztuka podpierania i pionizowania będzie jej
wychodzić.
– Cóż, pora chyba wezwać posiłki – mruknęła do siebie.
Chociaż postaram się wytrzymać jeszcze trochę, aż do momentu, gdy nasz
mecenas od spraw beznadziejnych powie coś konkretnego. Bo wtedy
przynajmniej będzie wiadomo, co robić, i czy tkwimy w bagnie po szyję czy na
przykład tylko po kolana. A z tego, co mówiła Jaśmina, miał się odezwać na
dniach – dokończyła już w duchu.
– Tyle powinnam wytrzymać… – dodała z głębokim westchnieniem i
zamknęła samochód, po czym ruszyła za przyjaciółką do domu, w którym
czekali na nie mały chłopiec i duży pies.
 dy weszły do domu, Melisa tylko na chwilę wyjrzała do przedpokoju,
zamerdała ogonem i natychmiast znów zniknęła w pokoju.
Zaintrygowane, popatrzyły po sobie i ruszyły za psem.
– No proszę, ładne rzeczy – wyszeptała Jaśmina, zatrzymując się w progu.
Na miękkim, puchatym dywanie, leżącym przed kominkiem, zwinięty
w kłębek, z buzią opartą na otwartej książce spał Julek. Melisa położyła się obok
niego z pyskiem opartym na wyciągniętych łapach, patrzyła na chłopca czujnym,
pełnym miłości wzrokiem.
Spoglądając na ten idylliczny obrazek, Jaśmina mimowolnie się uśmiechnęła
i pokręciła z niedowierzaniem głową. Zrobiła krok do przodu i poczuła na
ramieniu rękę Bernadki.
– Nie budź go – zaszeptała jej wprost do ucha. – Niech sobie pośpi. Coś mi
mówi, że dziecko, które usypia w całkiem obcym miejscu, a na dodatek, gdy jest
samo, musi być nieziemsko zmęczone.
– Nie zamierzam go budzić – odszepnęła.
Na palcach podeszła do swego ulubionego fotela, przy którym
w wiklinowym koszyku stała rozpoczęta robótka, ale tym razem, po raz
pierwszy zresztą, odkąd zaczęła ją dziergać, nie poświęciła jej nawet jednego
spojrzenia. Do tej pory, gdy tylko koszyk pojawiał się w zasięgu jej wzroku, nie
mogła się oprzeć, żeby choć na chwilę nie zerknąć na szkaradę, którą tworzyła.
Zwykle wtedy ściskało ją coś w okolicach serca, potem ten ucisk wędrował do
żołądka, a na koniec Minka jak zahipnotyzowana po prostu siadała w fotelu
i zabierała się do robienia kolejnych rzędów. Towarzyszyła jej przy tym
przedziwna determinacja, ocierająca się wręcz o samoudręczenie. Ale tym razem
poczuła, że obecność chłopca wyklucza oddawanie się rozpaczy. Wzięła
z oparcia fotela gruby pled, podeszła do leżącego malca, przykucnęła i delikatnie
go okryła. Zanim wstała, lekko pogłaskała go po głowie, poklepała po łbie
Melisę i cichuteńko opuściła pokój.
– Niesamowite – wyszeptała, zamykając za sobą drzwi i idąc za Bernadką do
kuchni. – Zepsuł mi psa! Po raz pierwszy w swoim życiu Melisa nie
zdemolowała podczas powitania przedpokoju! Jakby się głębiej nad tym
zastanowić, to w ogóle się ze mną nie przywitała! Po prostu mnie zlekceważyła
i poszła go pilnować!
– No, nie przesadzaj, merdnęła ze dwa razy ogonem. – Bernadka
lekceważąco machnęła ręką. – I chciałam zauważyć, że „zepsuł” nie jest
najlepszym określeniem tego, co zrobił. On ci ją po prostu wychował, i to
w ciągu niespełna godziny. Jeżeli jest tak skuteczny we wszystkim, co robi, to
i ja go zatrudnię u siebie podczas szycia. Przyda mi się ktoś taki, a i pogadać
będę miała z kim.
– Ha! I każdy wygrywa – powiedziała Jaśmina. – A teraz, skoro najmłodsza
dwójka zajmuje salon, to może my, czekając, aż się Julek obudzi, napijemy się
herbaty?
– Z sokiem malinowym, goździkami i plastrami pomarańczy. – Bernadka
zatarła ręce. – Uwielbiam tę herbatę w twoim wydaniu. Gdy ją piję, wiem, że już
za chwileczkę, już za momencik nadejdą święta. A przed nimi pierwszy grudnia
i przyjedzie twoja babcia, i jak zwykle opowie tę historię o staruszce, która
zjawia się na ziemi w listopadową noc wraz z pierwszym szronem. Ilekroć tego
słuchałam, wyobrażałam sobie, jak podpierając się na sękatym kiju, wynurza się
z mroków nocy spowita w perłowo-szarą mgłę. Czy ty wiesz, że to właśnie
dzięki tej opowieści lubię listopad? A nawet jeżeli zdarza mi się myśleć inaczej,
to na pewno nie lubię go znacznie mniej, niżbym mogła. Właściwie to, jakby się
tak nad tym zastanowić, dzięki temu, że Tomisia właśnie pierwszego grudnia
zaczynała snuć opowieści, ten dzień stał się dla mnie ważniejszy niż Mikołajki.
Zupełnie inaczej niż u większości. Tak, ta opowieść zawsze, cokolwiek by się
działo, przywracała wszystkiemu właściwe proporcje. Dzięki niej bez względu
na wiek zawsze można wierzyć w cuda i na nie czekać – ciągnęła rozmarzonym
głosem.
Jaśmina słuchała jej uważnie, ale nie odezwała się ani słowem. Pochyliła się
za to mocniej nad deską, na której już leżały słoneczne krążki pachnących
pomarańczy, i potrząsnęła głową tak, żeby włosy zasłoniły jej twarz. Za nic nie
chciała, żeby przyjaciółka zobaczyła w tej chwili wyraz jej twarzy albo, co
gorsza, zajrzała w oczy. Znały się tak długo, że wiedziała, że nie umiałaby ukryć
przed Bernadką smutku ani zwątpienia. Ani tego, że jej wiara w cuda i miłość
została poważnie nadwątlona. I że być może nigdy się nie odrodzi. A jeszcze
bardziej obawiała się utraty nadziei. I tego, że nawet gdyby jakimś cudem,
nomen omen, do jej drzwi zastukała staruszka z opowieści Tomisi, to nawet by
tego nie zauważyła. Oczami wyobraźni ujrzała siebie siedzącą w fotelu,
dziergającą swego koszmarnego cosia i pochyloną postać, która bezskutecznie
dobijała się do zamkniętych na głucho drzwi. Bo żeby je uchylić, potrzebny jest
choć cień nadziei i odrobina wiary. A Jaśmina wątpiła, żeby mogła je z siebie
wykrzesać.
I jakoś jej uwadze zupełnie umknęło to, że listopad wprawdzie rozpanoszył
się już na całego, że smagał deszczem wszystko wokół, natarczywie pukał
zimnymi kroplami do szyb i wył potępieńczo wiatrem w kominach, ale nadal nie
zdecydował się na jeden krok – nie posrebrzył ziemi, nie zamigotał szronem na
pożółkłych źdźbłach trawy, nie musnął nim nagich gałęzi drzew. Pierwsza noc,
po której świat pokrywała ta tajemnicza migotliwa mgiełka, miała dopiero
nadejść. A staruszka wciąż czekała na rozpoczęcie swej corocznej wędrówki…
 aśmina i Bernadka wypiły po dwa kubki herbaty, a potem wzięły się do
uporządkowania według dat jakiejś sterty papierów, którą Jaśmina
przytargała ze sobą z biura. W salonie tymczasem nadal panowała cisza,
przerywana jedynie miarowym oddechem śpiącego chłopca, posapywaniem
Melisy i cichym tykaniem zegara.
– Słuchaj, chyba trzeba go obudzić – mruknęła w końcu Minka. – Na dworze
zrobiło się już całkiem ciemno, nie wiem, co się dzieje u niego w domu, ale
jeżeli ktoś tam na niego czeka, to pewnie się martwi. Chyba że coś jest nie
w porządku i mały nie chce wracać. Ale to nie zmienia faktu, że i tak trzeba go
obudzić i jakoś sprawdzić, o co w tym wszystkim chodzi – zakończyła
z westchnieniem.
– Masz rację. – Bernadka pokiwała głową i energicznie wstała, zbierając ze
stołu kubki. – Wiesz co, ja po prostu podwiozę go dzisiaj pod dom i postaram się
jakoś zajrzeć do środka. Wiesz, zapukam i powiem coś w rodzaju:
odprowadziłam małego, bo już było ciemno czy jakoś tak. Przy odrobinie
szczęścia będzie to wyglądało w miarę naturalnie.
– Masz rację, to jest chyba najlepsze rozwiązanie. Wprawdzie nie lubię
wściubiać nosa w czyjąś prywatność, ale to przecież dziecko i jakoś dziwnie to
wygląda, że może przez pół dnia chodzić, gdzie mu się żywnie podoba, i nikt się
nie interesuje, gdzie jest ani co robi – mruknęła Jaśmina, idąc z Bernadką do
pokoju.
Mały nadal spał, tyle tylko że teraz leżał na plecach, a jego rączka
spoczywała na grzbiecie Melisy, która wbrew swej zwykłej popędliwości leżała
grzecznie i ani drgnęła. Dopiero na widok wchodzących dziewczyn końcówka
ogona poruszyła się rytmicznie. Widać było, że to jedyna część, nad którą
Melisa nie zdołała zapanować.
 Co chcecie, ogony u psów już tak mają, że żyją własnym życiem – zdawała
się mówić jej mina.
Minka, patrząc na ten idylliczny obrazek, uśmiechnęła się w duchu
i cichutko podeszła do śpiącego chłopca, po czym delikatnie, z czułością,
pogłaskała go po ramieniu obleczonym w cienki sweterek. Za cienki jak na
listopadową, deszczową, wietrzną pogodę – pomyślała.
– Julek, Julek, obudź się, pora wstawać – szepnęła łagodnie i zobaczyła, jak
powieki kilka razy mu zadrgały, a potem uniosły się leniwie i nagle ich
spojrzenia się połączyły.
Niebieskoszare przydymione przez sen i bursztynowe, ciepłe, zatroskane
i zmęczone natknęły się na siebie i w tym samym momencie Minka
z niezachwianą pewnością poczuła, że wydarzyło się coś niesamowicie
ważnego. Tak jakby połączyła ją z tym małym, nieznanym chłopcem
niewidzialna nić. Jego zamglone przez sen oczy poruszyły w niej coś dawno
zapomnianego, coś, czego nie potrafiła ani sprecyzować, ani określić. Tak jakby
otarła się o dawno zapomniany i mocno rozmyty cień niegdysiejszego
wspomnienia. Jaśmina odruchowo wstrzymała oddech, usiłując z najgłębszych
zakamarków pamięci wydobyć to coś migotliwego, coś trzepoczącego, coś
wyrywającego się na światło dzienne, ale w tym samym momencie Julek
oprzytomniał, poderwał się na równe nogi i czar prysł.
– Ojej, chyba zasnąłem. – Przejechał dłonią po zmierzwionych włosach,
które po tym prowizorycznym przeczesaniu zaczęły jeszcze bardziej sterczeć na
wszystkie strony. – Długo nikogo nie było, to wyciągnąłem książkę z plecaka
i poczytałem Melisie. Zrobiłem jej takie jakby leczenie z psami, tylko że na
odwrót…
– Leczenie z psami? – przerwała mu zaintrygowana Bernadka.
– No tak, oglądałem kiedyś z tatą taki program i tam psy pomagały
dzieciom, które były smutne – wyjaśnił, przytulając głowę do wielkiego łba
Melisy, która widząc, że jej podopieczny wstał, również dźwignęła się z podłogi.
 – Aaa, pewnie chodzi ci o dogoterapię – podsunęła Jaśmina.
– No tak, tylko że odwrotnie. Bo to ja ją pocieszałem, a nie ona mnie.
I pomyślałem, że poczytam jej książkę. Ja tam zawsze lubiłem, jak tatuś mi
czytał… Ale teraz muszę już iść, chyba strasznie długo spałem, to niedobrze!
– Poczekaj, może najpierw coś zjesz – przerwała mu Jaśmina.
– Nie mogę, zresztą tamta pani – wskazał brodą na Bernadkę – już mnie
nakarmiła kanapkami i ciastkami. I nawet kakao zrobiła, ale pani było sto razy
lepsze…
– O, ty gadzie, to ja cię karmię, poję i co dostaję w zamian? – Bernadka
wzięła się pod boki. – Ale tak naprawdę to masz rację, Minka robi najlepsze
kakao na świecie – dodała natychmiast, widząc, że małemu zrobiło się nieswojo.
– O nie, najlepsze kakao na świecie to robi Tomisia, moja babcia –
sprostowała Jaśmina.
– Ojej! Babcia! – Julek zadreptał nerwowo. – Będzie się martwić! No i nie
zamiotłem tego podwórza! I nie zarobiłem! A Pan Dzidek to przewidział, mówił,
że miastowi to się kompletnie nie nadają do życia! A ja chyba właśnie jestem
miastowy, bo pan Dzidek mówił, że kto się w mieście urodził, to już tak ma, a ja
się właśnie tu urodziłem, no nie? Ale ja mu jeszcze pokażę! – rozgadał się,
jednocześnie sięgając po kurtkę wiszącą na oparciu krzesła.
– Słuchaj, Julek, ja cię odwiozę, i tak zbieram się do domu, a przy okazji nie
będziesz sam chodził po ciemku – wtrąciła się Bernadka.
– A co ja, dzidziuś jestem? – oburzył się. – Blisko mam, to przebiegnę!
– Dzidziuś? Ty? Taki na schwał chłop? No coś ty! – zareagowała
natychmiast Jaśmina. – Zresztą, czy ja bym chciała pracować z jakimś
niewyrośniętym bąblem? A właśnie, poczekaj, bo przecież jeszcze ci nie
zapłaciłam – dodała, sięgając do torebki i wyjmując z niej portmonetkę.
– Ale ja nic nie zrobiłem! Wtedy to przynajmniej list doręczyłem, to się
liczyło…
– A teraz zająłeś się Melisą, zrobiłeś jej Julkoterapię, a to naprawdę trudne
zajęcie – przerwała mu z poważną miną. – Zostałeś właśnie psim terapeutą. A co
do podwózki, to leje tak, że nawet superbohater by nie odmówił – dodała
i spojrzała na przyjaciółkę znacząco.
Jaśmina miała nadzieję, że Bernadka zrozumie. Nie uszło bowiem jej
uwadze, że gdy Julek wspomniał o tym, że nie udało mu zarobić, oczy zrobiły
mu się nagle smutne i jakieś takie niedobrze dorosłe. A usta nieznacznie drgnęły.
Minka odniosła wrażenie, że jakimś nadludzkim wysiłkiem zapanował nad tym,
by nie wygięły się w podkówkę.
Ten mały potrzebuje pieniędzy – pomyślała – i to nie o prezent dla ojca
chodzi, a przynajmniej nie tylko i wyłącznie.
I dlatego tak jej zależało, żeby Bernadka go odwiozła.
Może uda jej się coś wybadać? – zastanawiała się, patrząc z troską na
zarumienioną buzię małego.
– No, kolego, chyba nie chcesz mi powiedzieć, że już ci się znudziło moje
towarzystwo, co? Jeszcze nie skończyłeś opowiadać o panu Dzidku, a to bardzo
ciekawa osobistość i chętnie posłucham jego porad dotyczących pól i łąk… –
Widać myśli Bernadki biegły tym samym torem i zamierzała wcielić swój
podwózkowy plan w życie.
– Czego? Pól i łąk? – Chłopiec spojrzał na nią zdumiony.
– No, a co? Pan Dzidek, taki znawca wiejskiej egzystencji, a o polach nic nie
mówił? – Bernadka nie dała się zbić z pantałyku. – Zresztą, wiesz co? Ja ci to
wszystko wyjaśnię w samochodzie. Łap kasę, wiąż sznurówki i zmykamy –
dodała, sięgając po stojącą w kącie przedpokoju parasolkę. – Wiem,
podpatrzę… – wymamrotała w kierunku Jaśminy. – Mnie też tu coś śmierdzi…
To co? Idziemy? – Z uśmiechem odwróciła się do Julka.
– Idziemy. – Pokiwał głową. – Ale mogę tu jeszcze kiedyś przyjść? –
Ponownie zerknął na Jaśminę i znów w jego oczach zamigotał ten przejmująco
smutny ognik.
– Kiedy tylko zechcesz – odpowiedziała z głębi serca. – Julek! – zawołała za
nim, gdy już był na zewnątrz – A skąd wiedziałeś, że Melisa jest smutna? –
zapytała, przyglądając mu się uważnie.
– Powiedziała mi to – odrzekł z niezwykłą powagą, poprawiając zsuwającą
mu się z głowy czapkę.
– Powiedziała!?
– Tak, jak tylko pani Bernadka wyszła. Tak po psiemu, oczami.
– I ty ją tak po prostu zrozumiałeś?
– Zrozumiałem, bo tak jak ona, też boję się być sam – wyszeptał i nie
oglądając się za siebie, pobiegł w kierunku furtki, przy której czekała Bernadka.
Auto z przyjaciółką i chłopcem już dawno odjechało, a Jaśmina wciąż stała
w otwartych drzwiach, patrząc na niknący w listopadowej szarudze ogród,
i zastanawiała się nad tym, co właśnie usłyszała.
– A więc mój pies bywa nieszczęśliwy i samotny… – mruknęła do siebie.
A potem pomyślała, że gdyby Melisa nagle przemówiła, to pewnie
powiedziałaby coś bardzo podobnego do tego, co usłyszała od Julka. Tyle tylko
że dotyczyłoby nie jej, lecz małego chłopca, który gdy tylko Bernadka wyszła,
posmutniał, bo już nie musiał przed nikim niczego udawać i zupełnie swobodnie
mógł wyszeptać do psiego ucha, że Melisa nie ma się czego wstydzić, bo i on
często tak ma, i że też jest zupełnie sam ze swoimi smutkami i strachem.
 omimo że Bernadka miała szczere chęci sprawdzić, co się tak naprawdę
dzieje u chłopca w domu, podczas drogi nagle opadły ją wątpliwości.
Słuchając beztroskiej paplaniny Julka, stwierdziła, że chyba poniosła je
z Minką wyobraźnia. Mały był wygadany, wesoły, dużo mówił o wspaniałym
tacie, który jest najlepszym na świecie stolarzem, opowiadał o jakimś dziwnym
koledze Kamilu, który wszystko wie i umie wszyściuteńko załatwić, rozprawiał
też o tym, że z niecierpliwością wygląda choinki.
– To moje największe marzenie, żeby była wigilia – powiedział z taką
determinacją, że Bernadka nie zdołała powstrzymać uśmiechu.
– Pewnie nie możesz doczekać się prezentów, co? – zagadnęła.
Julek przez moment nic nie odpowiedział, ale po chwili przytaknął.
Właściwie to nawet nie skłamał. Przecież w Wigilię nareszcie wróci tatuś, czy to
nie będzie największy, najpiękniejszy prezent? O tak, patrząc na to od tej strony,
rzeczywiście nie mógł się doczekać podarunków.
Natomiast Bernadka zinterpretowała to po swojemu. Po prostu chłopiec lubił
święta i postanowił się do nich przyłożyć. Ot, i stąd taki pęd do zarabiania
pieniędzy. Wprawdzie jedyne, co jej w tym wszystkim nieco zgrzytało, to to, że
Julek nie wspominał o babci, a przecież z tego, co przebąkiwał na samym
początku, to ona właśnie się nim opiekowała.
Cóż, może się z nią pokłócił – pomyślała – albo wraca za późno i woli nie
myśleć o burze, która go czeka?
A Julek rzeczywiście o babci mówił niewiele. A to dlatego, że Kamil jasno
powiedział mu, żeby tego nie robił.
– Słuchaj, skoro coś ukrywasz, to im więcej o tym mówisz, tym bardziej
musisz uważać, żeby nic nie poplątać, a ty tyle paplasz, że za nic ci się to nie uda
i prędzej czy później wpadniesz. Znając życie, to niestety wcześniej. Tak to
wygląda, nie ma się co oszukiwać! Nienawidzę tego świata! – Kamil kopnął
leżącą przed nim szyszkę.
Był w fatalnym nastroju, bo już trzeci dzień nie udało mu się uzbierać
przyzwoitej ilości butelek, a na dodatek tych marnych parę sztuk, które znalazł,
nie udało mu się spieniężyć, bo okazało się, że w sklepie nie ma jego
zaprzyjaźnionej ekspedientki.
– Jest na zwolnieniu – poinformowała jakaś obfita paniusia, która ją
zastępowała, a potem stanowczo odmówiła przyjęcia reklamówki z brzęczącą
zawartością. – Paragon masz? – zapytała, a gdy Kamil pokręcił przecząco głową,
powiedziała, żeby w takim razie zmiatał stąd, gdzie pieprz rośnie, i nie zawracał
jej głowy.
Tak więc chwilowo Kamil miał zastój w interesie, okropny nastrój i żal do
świata. A co za tym idzie, mniej cierpliwości do tego głupio naiwnego brzdąca,
który się go uczepił jak rzep psiego ogona. Oczywiście na co dzień Kamilowi
imponowało to, że mały wpatrywał się w niego jak w obrazek i ślepo słuchał go
we wszystkim. Ale teraz nie miał ochoty na tłumaczenie prostych spraw, chyba
że… Tu spojrzał na Julka z zainteresowaniem i nagle uśmiechnął się szeroko.
– Ale jest na to sposób, tylko musisz mnie słuchać – powiedział, mrużąc
oczy.
– To znaczy? Co mam zrobić? – Julek spojrzał na niego z podziwem.
– Powiem ci, ale to kosztuje piątaka – burknął, wbijając ręce w kieszenie
poprzecieranej, przybrudzonej kurtki.
– Piątaka? – Chłopiec spojrzał na niego z niedowierzaniem. – To prawie
wszystko, co mam…
– No dobra, niech będzie moja strata, dawaj trzy złote, a za resztę kup sobie
mleka, bo to, które ci kapie spod nosa, nie wystarczy – zakpił. – Dajesz czy nie?
Moja mama mówi, że w życiu za wszystko się płaci!
– No dobrze. – Julek wyłuskał z kieszeni trzy złote i przez moment trzymał
je w zaciśniętej pięści, a potem z żalem podał Kamilowi. – To, co mam robić?
 – Jak będziesz z kimś rozmawiał, to po prostu nic nie mów o babci.
O wszystkim innym tak, o szkole, o nauczycielce, o tym, co lubisz i co tam sobie
chcesz. Ale o babci nic! Chyba że nie będzie wyjścia, to tylko trochę, tak kilka
słów, bez szczegółów, rozumiesz?
Julek rozumiał i pomyślał, że trzeba wziąć sobie te poradę mocno do serca,
bo po pierwsze, Kamil zawsze miał rację, a po drugie, skoro za nią zapłacił, to
szkoda, żeby pieniądze się zmarnowały. Ale tego oczywiście Bernadka nie
wiedziała. Gdyby tylko przyszło jej do głowy pociągnąć go trochę za język, to
może by się wygadał, ale nie zrobiła tego uspokojona pogodną na pozór gadką
małego.
Gdy zajechali przed wskazany przez chłopca blok, wysiadła razem z nim
z auta, zastanawiając się, czy rzeczywiście powinna wejść z nim do środka.
W tym samym momencie chłopiec zadarł głowę i spojrzał w oświetlone
rzęsiście okna na trzecim piętrze.
– To ja już pójdę. Ktoś do nas przyszedł, bo światło się świeci w salonie,
a jak nie mamy gości, to tylko telewizor miga – powiedział i przekrzywił czapkę
na bakier.
– No dobrze, to leć, tylko mam do ciebie prośbę, jak już wejdziesz do domu,
to pomachaj mi przez okno, żebym wiedziała, że bezpiecznie dotarłeś. Pod
którym ty w ogóle numerem mieszkasz?
– Pod dwunastką – odpowiedział odruchowo i nawet mu do głowy nie
przyszło, że tutaj być może też powinien skłamać.
Tego jego doradca – Kamil – nie przewidział i nie poinstruował, jak ma się
zachowywać w takiej sytuacji. Być może dlatego, że świat Kamila był bardzo
ubogi w ludzi, którzy bezinteresownie się nim interesowali. Nie był to dobry ani
wesoły świat, choć z całą pewnością chłopak znał życie jak mało który z jego
rówieśników.
Julek natomiast po raz pierwszy od wielu dni po prostu wbiegł na górę
i otworzył drzwi. Świadomość tego, że na dole, pod blokiem stoi ktoś, kto
będzie czekał, aż da znak, że bezpiecznie dotarł na górę i że wszystko u niego
w porządku, sprawiła, że na moment przestał się bać. Korzystając z tego
niebywałego luksusu, zanim pomachał Bernadce, zajrzał jeszcze do pokoju
babci. Tym razem nie spała, siedziała w fotelu i darła na kawałeczki gazetę.
Sterta podartych wcześniej strzępków leżała koło jej nóg. Spojrzała na
wchodzącego Julka niewidzącym wzrokiem i wymamrotała coś niezrozumiałego
pod nosem. Chłopiec westchnął, ale najgorsze i tak już miał za sobą. Zajrzał do
pokoju, który zawsze napawał go największym lękiem. Babcia wprawdzie go nie
poznawała, ale siedziała i wyglądała w miarę normalnie. Zapewne zaraz uśnie
i jak wszystko dobrze pójdzie, to obudzi się i może znów będzie wiedziała, kim
Julek jest. Choć ostatnio zdarzało się to coraz rzadziej i coraz krócej babcia była
sobą. I zupełnie nie pamiętała, co robiła, gdy zamieniała się w obcą babcię.
Dlatego Julek nie odnalazł ani schowanej emerytury, ani komórki. Teraz jednak
wcale o tym nie myślał. Najważniejsze, że babci nic się nie stało, on zdobył
pieniądze i był najedzony. A kolejny dzień minął i przybliżył go do powrotu
taty. Gdy machał stojącej na dole Bernadce, czuł się nieomal szczęśliwy.
 ernadka, zanim ruszyła w powrotną drogę, zadzwoniła do Jaśminy.
– Nie wiem, czy dobrze zrobiłam, ale on naprawdę nie wyglądał ani
na przestraszonego, ani na nieszczęśliwego – mówiła. – A potem jak
powiedział, że pewnie mają gości, to pomyślałam, że to w ogóle jakoś tak głupio
włazić ludziom do domu. I że tworzymy teorie spiskowe. W każdym razie mały
pomachał mi przez okno, więc chyba wszystko jest w porządku.
– No, nie jestem tak do końca przekonana, ale kto wie, może masz rację.
Nie będę robiła Bernadce wyrzutów – pomyślała – sama to muszę sprawdzić.
Mimo uspokajających słów przyjaciółki czuła niepokój. Taki sam jak przy
poprzedniej wizycie chłopca. Coś jej nie dawało w tym wszystkim spokoju
i jeżeli cały czas dawało o sobie znać, nie należało tego lekceważyć.
Następnym razem na mur beton sama go odprowadzę – obiecała sobie
w duchu.
– Hej, jesteś tam? Złościsz się na mnie? – Do rzeczywistości przywrócił ją
głos Bernadki wibrujący jej w uchu.
– Nie, dlaczego? – odpowiedziała, poprawiając zawinięty róg dywaniku, na
którym jeszcze niedawno spał Julek.
– Bo nic nie mówisz.
– A, bo jakoś tak się zamyśliłam. Aha, zapomniałam ci powiedzieć, że
dzwonił do mnie mecenas. Widzimy się… – Tu na moment zamilkła, bo ku jej
zaskoczeniu słowa uwięzły jej w gardle.
– No dawaj! Widzicie się – ponagliła ją Bernadka.
– Pojutrze – powiedziała w końcu i odchrząknęła.
– Nareszcie, mam nadzieję, że po tej wizycie będzie wiadomo, co mamy
dalej robić – ucieszyła się jej przyjaciółka. – No dobra, to ja teraz jadę do domu.
A właśnie Zuza dzwoniła, jutro wracają z Klarą z wojaży. Trochę im
zazdroszczę, bo niby były w pracy, ale jednak to, co przy okazji zobaczyły, to
ich. Fajnie im się złożyło, że jednocześnie dostały zlecenia w jednym i tym
samym miejscu u tego samego gościa.
– No wiesz, jedna poleciła drugą i upiekły dwie pieczenie przy jednym
ogniu. A swoją drogą, to dobrze, że Klara w końcu zamiast tylko i wyłącznie
pisać o jedzeniu, pieczeniu, wałkowaniu wróciła choć na chwilę do tego, co
kocha najbardziej. Pisała mi w mailu, że przypomniała sobie, jak to cudnie jest
się ubrudzić mąką i sterać w kuchni.
– Klara zawsze mnie zadziwiała z tym swoim pędem do pichcenia –
parsknęła Bernadka. – Ona jest najszczęśliwsza, gdy nieomal na czworakach
wychodzi z kuchni. Powinna mieć swoją knajpę, a nie tylko pisać o jedzeniu!
– Ale pisze też rewelacyjnie. Nie można jej tego odmówić. Widać do innych
decyzji musi jeszcze dojrzeć. Zresztą nie ma się co dziwić, że z całych sił stara
się stąpać twardo po ziemi. Mając ojca, który nie stronił od kieliszka
i nieustającego bujania w chmurach, i matkę, która rozsypywała się na milion
kawałków przynajmniej raz na dwa tygodnie, też bym się bała fantazjować
i starała racjonalnie podchodzić do życia. Zresztą mniejsza o większość,
najważniejsze, żeby była szczęśliwa. – Jaśmina wzruszyła ramionami.
– Racja, a skoro o większości mowa, to nie sądzisz, że trzeba będzie i ją,
i Zuzę wprowadzić w sytuację?
– Tak, na pewno, zresztą nie widzę innej możliwości. Swoją drogą, Zuza już
do mnie dzwoniła, ale nie odebrałam.
– Ale czemu, przecież wiesz, że ona nie odpuści i będzie dzwonić
nieustająco aż do skutku?
– Wiem, ale wiem również, że Zuzka ma ten swój niesamowity radar i
z miejsca wyczuje, że coś jest nie w porządku. A wolę najpierw pójść do
mecenasa Okonia. Więc chwilowo wyciszyłam telefon.
– No to pięknie, wpakowałaś mnie na minę. Bo skoro ty nie odbierasz, to
Zuza zadzwoni do mnie.
– Powiedz jej, że widocznie śpię, bo mam za sobą ciężki tydzień. Co, swoją
drogą, nawet nie będzie kłamstwem. Bogiem a prawdą, mam za sobą nie tylko
ciężki tydzień, ale i dobrych kilkanaście miesięcy. Jakby się tak zastanowić, to
cały związek z Radosławem widzi mi się w tej chwili jako najgorszy czas
w moim życiu. I proszę cię, nic jej nie mów. Sama to zrobię.
– Po najbliższej wizycie u mecenasa, tak? – upewniła się Bernadka.
– Dokładnie tak, tyle chyba wytrzymasz?
– Wiesz co, jesteś po prostu niewdzięczna! Mówisz to tak, jakbym zwijała
się z żądzy paplania o twoim nieszczęściu na prawo i lewo, a ja po prostu
z dobrego serca i dlatego, że jestem twoją przyjaciółką, uważam, że potrzebne ci
jest wsparcie nas wszystkich! A i tak nic przecież nie powiedziałam! Chociaż
miałam taki zamiar – przyznała uczciwie. – Ale też pomyślałam, że zrobię to po
twojej wizycie u Okonia.
– Nie jestem niewdzięczna, aczkolwiek sądzę, że milczenie wymagało od
ciebie nieludzkiego wysiłku. – Jaśmina nie zdołała powstrzymać się od
śmiechu. – Bernadka, przecież ty musiałaś przechodzić nieludzkie katusze, nie
dzieląc się tym moim nieszczęściem z Zuzą i Klarą. I ja to tym bardziej
doceniam, ale nie wierzę, że było inaczej.
– No dobra, znasz mnie jak własną kieszeń. Kilka razy nawet wybierałam ich
numery, ale w ostatniej chwili rezygnowałam.
– I za to ci bardzo dziękuję, tym bardziej że mi obiecałaś.
– Aha, ale skrzyżowałam palce – wygadała się i gdy tylko zorientowała się,
że powiedziała to na głos, parsknęła śmiechem. – Jak widać, nie nadaję się do
konspiracji, co w sercu, to na języku, aż dziw, że udało mi się tak długo milczeć
przed dziewczynami. To pewnie dlatego, że nie było ich na miejscu. No dobrze,
to w takim razie ty pojutrze idziesz do mecenasa, a jutro w takim razie może do
ciebie wpadnę, co? Żebyś nie siedziała sama i się nie zadręczała.
– Nie, jutro jestem umówiona na cały dzień z panią Bożenką, musimy
zakończyć porządki. A jak wrócę do domu, będę padnięta – powiedziała szybko
i tym razem to ona schowała rękę za plecy, i skrzyżowała palce.
Dopiero po chwili zdała sobie sprawę, że nie musiała tak się ukrywać, bo
przecież Bernadka nie mogła jej zobaczyć.
– No dobrze, to ja w takim razie zajmę się skróceniem spodni i naszyciem
łat, bo mi się klienci niecierpliwią. – Bernadka mimowolnie westchnęła.
– A właśnie! Ale ze mnie przyjaciółka, zupełnie wypadło mi z głowy i nie
zapytałam, jak tam ta twoja klientka od płaszcza z makami, zadowolona?
– O tak, wprost nieziemsko – powiedziała Bernadka. – Czekaj, wiesz co,
muszę kończyć, bo mam drugi telefon, znając życie, Zuza dzwoni – dodała
i czym prędzej się rozłączyła.
Minka westchnęła, odłożyła telefon na stół i podeszła do okna. Nerwowo
zabębniła paznokciami o parapet. Właściwie na samą myśl o tym, co właśnie
zrobiła, ogarniał ją wstyd i nie bardzo sama siebie rozumiała.
Po jakie licho wmówiłam biednej Bernadce, że spotkanie z Okoniem mam
dopiero pojutrze, skoro umówiłam się z nim na jutro? Do diabła, całkowicie od
tego wszystkiego głupieję! Kłamię bez sensu i kogo okłamuję? Moją
przyjaciółkę! Cudownie, po prostu cudownie! Uderzyła dłonią o ścianę tak
mocno, że aż syknęła z bólu.
I po co to wszystko? – zapytała się w duchu ale nie mogła znaleźć
odpowiedzi.
No dobrze, skoro już tak nakręciłam, to niech tak zostanie. Podobno nic nie
dzieje się bez przyczyny, więc może się okaże, że nawet to moje kłamstwo
miało jakiś sens – pomyślała w końcu i roztarła bolącą dłoń.
Potem odwróciła się od okna i popatrzyła na fotel i stojący przy nim koszyk,
z którego wystawał zielonozgniły fragment robótki, tej samej, jakiej ostatnio
poświęcała całe wieczory i noce. Podeszła, wyjęła ją z koszyka i przez moment
gładziła wbite w motek druty. Ale ku swojemu zaskoczeniu nie poczuła ani
odrobiny chęci, żeby dorobić kolejne łkające rzędy. Za to przed oczami stanęły
jej małe, zmarznięte rączki Julka i nagle palce ją zaświerzbiły
w charakterystyczny sposób, tak że niewiele myśląc, pognała do pomieszczenia,
które niegdyś było spiżarnią. Teraz jednak zamiast półek z wiktuałami
wypełniały je regały, na których puszyły się mechate motki, prężyły się
nawinięte ciasno, zdyscyplinowane kordonki, lśniły oczekująco szydełka.
Jaśmina sięgnęła po ciemnoniebieski kłębek, który od razu miękko przylgnął do
jej rąk. Miała wrażenie, że wełna się do niej łasi i mruczy. Znak, że wybór był
właściwy. Była pewna, że rękawiczki zrobione właśnie z niej będą grzały jak
żadne inne.
Wróciła do salonu, zapaliła lampę stojącą koło fotela i zaczęła pracować.
Druty migały jej w rękach, policzki się zaróżowiły, oczy pojaśniały. Nie
potrzebowała wykresów ani wzorów, palce doskonale wiedziały, co mają robić.
Na wystającego z koszyka „cosia” nawet nie spojrzała.
Gdy nad ranem kładła się spać, rękawiczki były gotowe. Rzuciła się
w ubraniu na łóżko i pomyślała, że dobrze, że jutro już nadeszło i zamieniło się
w dziś. Może okaże się, że rzeczywiście nie jest tak tragicznie i razem
z Marianem Okoniem opracujemy jakiś plan naprawczy – pomyślała sennie.
W końcu jest tak źle, że gorzej chyba być nie może – pocieszyła się
i przymknęła oczy.
Cóż, może to i lepiej, że Jaśmina jeszcze nie wiedziała, że powiedzenie
„rzeczą ludzką jest się mylić” pasowałoby tu jak ulał.
 azwyczaj w takich sytuacjach Marian patrzył prosto w oczy swoim
klientkom. Chciał, żeby wiedziały, że zrobił, co mógł, i że jest z nimi. Ale
tym razem nie potrafił się na to zdobyć. Zupełnie nie rozumiał, dlaczego
ta praktycznie mu nieznana młoda kobieta tak bardzo ujęła go za serce. Już nie
pamiętał, kiedy ostatnio zajmował się sprawą z takim zaangażowaniem
i poświęceniem. Ani też kiedy poniósł tak sromotną porażkę. Początkowo
zdawało się, że uda mu się znaleźć coś, co podważy wiarygodność poczynań
tego szubrawca Radosława. Ale ku ogromnemu zaskoczeniu Mariana partner
Jaśminy okazał się bardziej cwany, niż ustawa przewiduje. Widać było, że
przygotował się do realizacji swojego podłego planu w najdrobniejszych
szczegółach. I nigdzie, dosłownie nigdzie nie dawało się znaleźć nawet
najmniejszego haczyka, na który można go było złapać.
To niemożliwe, żeby nie popełnił żadnego błędu – myślał zdziwiony,
wertując papiery, umowy i faktury. – To się po prostu nie zdarza!
A jednak. Po raz pierwszy w całej swojej karierze Marian zetknął się
z czymś, o czym do tej pory tylko czytał albo co oglądał na filmach. Otóż
wszystko wskazywało na to, że to, co uczynił partner Jaśminy, było oszustwem
doskonałym, a sam Radosław Kobiela pieprzonym geniuszem zbrodni.
I teraz nie pozostało mu nic innego, niż w zwięzłych słowach wyjaśnić, jak
się sytuacja przedstawia z prawnego punktu widzenia, a przedstawiała się
doprawdy fatalnie. Powiedział więc, co miał do powiedzenia, po
czym dyskretnie odwrócił wzrok, udając zainteresowanie kłębiącymi się za
oknem burymi chmurami. Wiedział, że Jaśmina potrzebuje tej chwili po to, by
zebrać siły i nadać twarzy obojętny wyraz. Lata pracy sprawiły, że wystarczyło
kilka minut rozmowy, by wiedział, czego się spodziewać po klientkach. A tutaj
już poprzednia wizyta utwierdziła go w przekonaniu, że Jaśmina nie należała do
kobiet urządzających sceny i wybuchających histerycznym płaczem. Owszem,
teraz zaszkliły jej się oczy, ale nie pozwoliła na to, żeby łzy popłynęły. Choć
Marian całkowicie by zrozumiał, gdyby dała im upust.
Cisza w gabinecie przedłużała się i w końcu Marian spojrzał spod oka na
kobietę. Zrobiło mu się jej jeszcze bardziej żal.
– Pani Jaśmino, zreasumujmy: firma jest na panią, wszystkie kredyty
i zobowiązania również. Pani partner załatwiał wszystko za panią, ale wszędzie
są pani podpisy, pani pieczątki, a on właściwie nigdzie nie figuruje… Poza
upoważnieniem, które i tak skonstruowane jest tak, że wynika z niego, że to pani
jest odpowiedzialna za wszystkie decyzje. Właściwie hmmm… pana
Radosława… – Z trudem przyszło mu tytułować tego fiuta rzadkiej wody
„pan”. – Nigdzie nie ma – zakończył z westchnieniem. – Pani podpisała nawet
ustalenia z komornikiem, których oczywiście nikt nie przestrzegał.
– Ja nawet nie wiedziałam, że mam komornika – wyszeptała. – Czyli co?
Czy ja dobrze rozumiem, że za chwilę nie będę miała nic?
– Sytuacja jest skomplikowana. – Marian niespokojnie poruszył się na
krześle. – Gdy pani do mnie przyszła, wydawało mi się, że zrobiła to pani
natychmiast po tym, jak sprawy zaczęły się sypać. Ale wyszło na to, że to już się
nie sypie, tylko…
– … dawno się rozsypało w drobny mak. Prawda? – Usta jej zadrżały.
Pochyliła głowę. – Właściwie to domyślam się tego od jakiegoś czasu. Odkąd
zaczęłam odbierać telefony od wierzycieli. Tego było za dużo, megalityczne
obciążenia, ogromne kwoty i tych ludzi było naprawdę multum! Nie wiem,
dlaczego łudziłam się, że to się da jakoś rozwiązać! Czyli co? Dom, działkę na
Mazurach, samochód… Wszystko to diabli wezmą, a raczej komornik, tak?
– Jest już decyzja – powiedział cicho Marian. – Za firmę odpowiada pani
osobistym majątkiem. A długi są gigantyczne. Ale jest jedno rozwiązanie.
Bardziej przeciągnięcie w czasie, ale to zawsze coś. Może to da nam możliwość
znalezienia czegoś, co zmieni bieg wypadków.
 – Czyli? – Jaśmina podniosła na niego zmęczone, podkrążone oczy.
Marian miał wrażenie, że odkąd tu weszła, przybyło jej dobrych kilka lat
i znów poczuł, że gdyby tylko dorwał Radka w swoje ręce, to mimo mikrej
postury sprałby go na kwaśne jabłko.
Chociaż dla takiego chujka to zbyt mało, takiego to by trzeba było poddać
chłoście publicznej albo czemuś, co by ciągnęło się za nim do końca życia –
pomyślał mściwie.
– Pani Jaśmino, mimo że sprawa komornicza jest już w toku, można
podważyć decyzję. Szczególnie że zwykle w takich sytuacjach kwoty sprzedaży
zajętych rzeczy są mocno zaniżane. Proponuję, żebyśmy to właśnie zrobili.
Podważymy decyzję, wystosujemy pismo, powstrzymamy na jakiś czas
procedury…
– I co potem? – przerwała mu Jaśmina drżącym głosem.
– Zobaczymy. Może na światło dzienne wyjdą jakieś nowe fakty. – Starał się
mówić pewnie, ale w jego głosie nie słychać było przekonania.
– Mówi pan, że można odwlec… – powtórzyła powoli.
I nagle przypomniał jej się telefon, który odebrała, i słowa mężczyzny: „No
proszę, na papugę to panią stać, ale żeby uczciwie zapłacić to, co się należy, to
już niekoniecznie! Ten pani przedstawiciel to tak ładnie mówił, tak przedstawiał,
że dałem mu trzy maszyny nowiuteńkie w kredycie! Bez zaliczki! Czy pani wie,
jaki to jest koszt? I że nie dostałem nawet jednej raty? A grudzień za pasem.
Ciekawe, jak ja mam w domu żonie i dzieciakom powiedzieć, że Mikołaj to
z dwa lata do nich nie przyjdzie, bo mąż i tatuś naiwniak dał się wycyckać jak ta
lala!”. A przecież takich jak on było znacznie więcej. Każdy z nich teraz ponosił
konsekwencje tego, że zaufał Radkowi. Tyle nieszczęśliwych, oszukanych ludzi!
Tyle dramatów, które gdzieś tam się rozgrywają, pośrednio przez jej
niefrasobliwość i naiwność! Tyle złorzeczeń płynących w jej kierunku!
To nie może się dobrze skończyć – pomyślała z rozpaczą. I przed oczami
stanął jej dom, jedyne, co pozostało po rodzicach, jedyna namacalna nitka, która
ją z nimi łączyła. Gdy zginęli w wypadku, była mała, ich twarze dawno zatarły
się w jej pamięci, bardziej odtwarzały się migawki znane z rodzinnych fotografii
niż sceny pochodzące z rzeczywistości. Ale właśnie w tym domu czuła, że oni
rzeczywiście byli. Gdzieś tam pomiędzy tymi starymi regałami i książkami na
półkach snuła się ich obecność pełna miłości i ciepła. W tym domu czuła się
bezpiecznie, a teraz miałaby się tego wyrzec? Przecież tam zostanie wszystko,
co ją łączyło z dawnym życiem!
Za błędy się płaci – przypomniała sobie słowa babci i poczuła, że do oczu
znów napływają jej łzy.
Wiedziała już, co musi zrobić.
– Panie Marianie, proszę mi powiedzieć, czy jeżeli to wszystko zostanie
sprzedane, to starczy na pokrycie należności? – zapytała, głośno przełykając
ślinę.
– Dom w willowej dzielnicy Warszawy, duża działka na Mazurach z własną
linią brzegową, samochód. W domu jest sporo antyków… Prawdopodobnie
starczy – wyliczył z rozpędu, choć jego spojrzenie wyrażało niedowierzanie. –
Ale, pani Jaśmino, ten pomysł z podważeniem decyzji komorniczej to nie jest
złe rozwiązanie – dodał natychmiast.
Szczerze mówiąc, znów przy jednej i tej samej sprawie doznał szoku.
Najpierw pierwszy w jego karierze geniusz zbrodni, teraz kobieta, która
najwidoczniej rozważała uczciwe spłacenie długów!
Właściwie, po co ja jej jestem potrzebny? Zupełnie się nie sprawdzam
w uczciwych układach, nawykłem do bronienia dobra moich klientów za
wszelką cenę, do kombinowania i kluczenia – skonstatował ze zdumieniem
pomieszanym z zagubieniem.
Przez moment w gabinecie panowała cisza. Widać było, że Jaśmina
zastanawia się nad tym, co usłyszała, bardzo intensywnie. Aż w końcu podniosła
głowę i spojrzała mu prosto w oczy.
– Niech pan tego dopilnuje, dobrze? Boję się, że ja nie dam sobie z tym rady.
Sprzedajmy to, oddajmy ludziom to, co im się należy. Może i na zaległe pensje
dla pracowników starczy…
– Ale… – usiłował się wtrącić.
– Panie Marianie, widział pan, jakie to pieniądze? W życiu nie miałam takich
w ręku… Tak fizycznie, bo właściwie do tej pory żyło mi się całkiem spokojnie
i dobrze, i stabilnie. I byłam dobrze zabezpieczona na przyszłość. Ale teraz…
Nawet jeżeli uda nam się to odwlekać, pisać skargi i zażalenia, podważać
decyzje, to przecież ja nie jestem w stanie spłacić tych ludzi. I nie chcę żyć
w ciągłym poczuciu winy, szarpiąc się i kombinując. Ze świadomością, że oni
rzeczywiście ponieśli straty, pewnie niektórzy z nich też mają przez to wszystko
długi. Mają rodziny, żony, dzieci… Idą święta, niech chociaż do nich zapuka ta
nieszczęsna wiara, nadzieja i miłość, bo ja już w to wszystko nie wierzę. Ale nie
chcę być tą, która zabiera wiarę innym – zakończyła nieomal szeptem, zupełnie
nie zwracając uwagi na zaniepokojenie widoczne na twarzy mecenasa. – Zajmie
się pan tym? Jakoś zgromadzę pieniądze na pana honorarium – zapewniła
smutno.
Przez moment Marian chciał ją jeszcze przekonywać, prosić, żeby dała sobie
czas do namysłu, ale wystarczyło jedno spojrzenie na jej tak bladą, że prawie
przezroczystą twarz, żeby zdał sobie sprawę, że to nie ma najmniejszego sensu.
Gołym okiem było widać, że podjęła decyzję. Widać też było nieziemskie
cierpienie malujące się w jej oczach, opuszczonych lekko kącikach ust, rękach,
którymi odruchowo objęła się za ramiona. I Marian pomyślał, że oto siedzi przed
nim cicha bohaterka. Niezłomność zaklęta w kruchości i cieple. O takich
kobietach opowiadała mu babcia. „Maniuś, bo w tej naszej delikatności jest siła
zdolna góry przenosić” – mówiła. I miała rację.
– Tak, zajmę się tym najlepiej, jak będę umiał – przyrzekł i pomyślał, że
gdyby tylko mógł, toby ją tak po prostu, zwyczajnie po ludzku przytulił.
Ale że wykonywał swój zawód od wielu lat, zdawał sobie sprawę, że pewne
rzeczy najzwyczajniej w świecie prawnikowi nie przystoją.
 Ograniczył się więc do uściśnięcia jej ręki i przyrzekł sobie w duchu, że choć
nie udało mu się poskromić tego konkretnego królewicza, to rzeczywiście
zajmie się jej sprawą najlepiej, jak potrafi. Ktoś, kto w tym dziwnym, pokrętnym
świecie, w momencie gdy całe życie wali mu się na głowę, umie ją podnieść
i pomyśleć o innych, zasługiwał na wszystko, co najlepsze. Nawet jeżeli tym
najlepszym było coś tak mało optymistycznego jak licytacja komornicza.
 dy Jaśmina opuściła kancelarię, Marian spojrzał raz jeszcze na
dokumenty, które leżały na jego biurku. Odszukał wzrokiem imię
i nazwisko komornika zajmującego się tą sprawą i przez chwilę
w zamyśleniu bawił się długopisem, przekładając go między palcami. W końcu
z wyrazem zdecydowania na twarzy sięgnął po telefon i wystukał na nim ciąg
cyfr.
– Cześć, Jasiek, mówi Marian Okoń… – przerwał na chwilę, słuchając tego,
co jego rozmówca ma do powiedzenia. – A, no fakt, kopę lat się nie
widzieliśmy – przytaknął. – Chociaż nie, spotkaliśmy się jakiś czas temu na
urodzinach u Janiny. Dasz wiarę, że z tej świszczypały wyrosła poważna pani
prokurator? Trudno uwierzyć! W sumie to musimy się kiedyś umówić i pogadać
o starych czasach. W końcu to na studiach świetnie się razem bawiliśmy,
przynajmniej ja tak to pamiętam – dodał i roześmiał się głośno. – I właśnie
między innymi w tej sprawie dzwonię.
– W sprawie wspominania dawnych balang? – zdumiał się Jasiek.
– Też, ale to w drugiej kolejności. Sprawę mam i nie będę tego owijał
w bawełnę, bo zawsze się lubiliśmy i wiem, że co, jak co, ale żaden z nas nie
lubi takich podchodów…
– No stary, to zaczyna być naprawdę interesujące – przerwał mu Jasiek. –
I coś mi mówi, że po takim wstępie to będzie niezłe pierdolnięcie!
– Zawsze byłeś dosadny i bezpośredni – mruknął Marian. – Nazywaj to
sobie, jak chcesz, ale muszę z tobą pilnie pogadać, i to nie przez telefon.
– No wiesz co, jak już zacząłeś, to mów!
– Jasiek, jak mówię, że nie na telefon, to nie na telefon. W rachubę wchodzi
tylko spotkanie twarzą w twarz – powiedział takim tonem, że po drugiej stronie
na moment zapanowała pełna napięcia cisza.
 – No dobra, to co, piwo dziś wieczorem? Marzy mi się w końcu coś
bezpretensjonalnego. Co ty na to? – zaproponował w końcu Jasiek.
– Świetnie, powiedz, gdzie i o której. Ja się dostosuję. – Mecenas pstryknął
długopisem i zapisał adres, który podał Jasiek.
Gdy odłożył słuchawkę, przez moment wpatrywał się w równe, nieomalże
kaligraficzne pismo i pokręcił głową.
Obiecałem – pomyślał. – A skoro obiecałem, że zrobię, co w mojej mocy,
właśnie to uczynię.
I choć był pewien, że robi dobrze, nadal nie rozumiał, co takiego się stało, że
postanowił nagiąć swoje nienaruszalne dotąd zasady.
A odpowiedź była bardzo prosta, Marian najzwyczajniej w świecie był pod
wrażeniem. I nie zdawał sobie sprawy z tego, że Jaśmina uczyniła coś, czego się
zupełnie nie spodziewał. Przywróciła mu wiarę w to, że dobro jeszcze nie tak do
końca odeszło do lamusa.
I ani on, ani Minka nie wiedzieli, że właśnie drzwi kancelarii, mimo że
zamknięte na głucho, tak naprawdę miały odtąd zostać uchylone. Właśnie po to,
żeby bez przeszkód wślizgnąć się przez nie mogła staruszka wsparta na sękatym
kiju. Wiara, nadzieja i miłość wydeptały kolejną ścieżkę do serca, które kiedyś
gdzieś się pogubiło.
 dy Minka wyszła z budynku, w którym mieściła się kancelaria,
z ciemnych kłębiastych chmur zaczął siąpić deszcz, który nieoczekiwanie
zamienił się w mokre, ciężkie płatki śniegu. Niebo postanowiło
przypomnieć ziemi, że oto właśnie za kilka dni nadejdzie grudzień, miesiąc
Mikołajów, nadziei i cudów. Dla tych oczywiście, którzy byli jeszcze na tyle
naiwni, by w to wszystko wierzyć. Jaśmina już się do nich nie zaliczała. Z dnia
na dzień straciła wiarę.
 aniek siedział przy stoliku i obracał w rękach pustą już szklankę po
piwie. Naprzeciw niego rozparty niczym basza rozsiadł się dobrze
zbudowany, szpakowaty facet i spoglądał na niego spod oka.
– Ty, Maniek, przecież to zupełnie nie w twoim stylu, ty nie prosisz o takie
rzeczy! To jest jakaś twoja dupa czy co? – zapytał w końcu. – No sorry, ale sam
mówiłeś, że nie lubimy owijać w bawełnę – dodał obronnym tonem, widząc jego
minę.
– Nie, Jasiek, to nie jest moja dupa, jeżeli musisz koniecznie wiedzieć. Po
prostu przyjmij, że zależy mi na tym, żeby jej nieruchomości zostały
wystawione po uczciwej cenie. Obaj wiemy, jak to się zwykle odbywa. – Marian
odstawił pustą szklankę na stół i dał znak kelnerowi, żeby przyniósł po jeszcze
jednym piwie. – Ale tym razem zaniżona kwota nie wchodzi w grę. Zrób to dla
mnie, nie pożałujesz.
– Ty wiesz, że ja muszę to sprzedać, tak?
– A ty wiesz, jaką wartość ma ta nieruchomość? – odpowiedział pytaniem. –
Sprzedasz i nie stracisz, postaram się, żeby o tej licytacji dowiedzieli się ci,
którzy mają odpowiednio grube portfele.
– No stary, to jednak twoja dupa musi być. – Jasiek podniósł szklankę
z piwem do góry. – Nie rozumiem, ale szanuję. I skoro tak stawiasz sprawę
i uruchomisz swoje kontakty, to w porządku, wystawię to tak, żeby ta cizia nie
była stratna, ale ty wisisz mi przysługę. Umowa stoi? – Wyciągnął w jego
kierunku szklankę napełnioną bursztynowym płynem.
– Stoi. – Marian kiwnął głową.
Uderzone szkło zabrzęczało, na blat stolika prysnęło kilka kropli piwa.
Umowa została zawarta.
 aśmina nie pamiętała, jak dotarła do domu. Otworzyła furtkę, weszła na
posesję i zatrzymała się na ścieżce. Omiotła wzrokiem ogród śpiący pod
opadłymi liśćmi, werandę latem obrośniętą zielonym bluszczem, schodki, na
których tyle razy przysiadali wspólnie z Radkiem. Jakoś trudno jej było sobie
wyobrazić, że nie zobaczy, jak ogród rozkwita wiosną. Że on już nigdy jej czule
nie obejmie… Nie mogła uwierzyć, że z dnia na dzień została sama. Czuła, jak
w gardle rośnie jej wielka dławiąca gula.
Nie wiadomo, jak długo by jeszcze tak stała, gdyby z domu nie zaczęło
dobiegać niecierpliwe ujadanie. Melisa sobie tylko znanymi sposobami wyczuła,
że jej pani wróciła. Jaśmina z westchnieniem podreptała w kierunku schodów.
Czuła się tak, jakby przybyło jej z ćwierć wieku. W przeciwieństwie do psa,
który na jej widok biegał jak szalony po całym przedpokoju.
– I co my teraz zrobimy, co? – zapytała strapiona, przykucając przy
rozradowanej suce i drapiąc ją za uchem, które pod wpływem pieszczoty
odwinęło się i odsłoniło niebieski tatuaż.
Na jego widok Jaśmina znieruchomiała. Zupełnie wyleciało jej z głowy, że
Melisa miała drzewo genealogiczne, którego mógł jej pozazdrościć niejeden
człowiek. Minka wielokrotnie żartowała, że ani ona, ani Radek, ani nikt z jej
znajomych nie może poszczycić się tak wspaniałymi przodkami, co jej bernenka.
Suka miała też na swoim koncie kilka wygranych wystaw. I była niezwykle
cenna. Czy to znaczyło, że mogą ją jej zabrać? Nie zapytała o to mecenasa.
Melisa była przecież członkiem rodziny. Członków rodziny nie wystawia się na
licytację… Tak przynajmniej jej się wydawało. Ale do niedawna wydawało jej
się również, że ma bezpieczny, ciepły dom, kochającego faceta, który lada
moment jej się oświadczy i na którym zawsze może polegać… Co będzie, jeżeli
w sprawie Melisy też się myli?
 – O nie! – mruknęła z nagłym zdecydowaniem. – Niech zabierają wszystko,
trudno. Ale ciebie nie tkną nawet najmniejszym palcem. Obiecuję! Dzisiaj
jeszcze tu zostaniemy, a potem… Potem jakoś to będzie – dodała łamiącym się
głosem. – A teraz sobie trochę popłaczę… – dodała i tak jak stała, osunęła się na
podłogę, ukryła twarz w dłoniach i zaszlochała. Miała wrażenie, że wraz z tym
szlochem jej serce rozpada się na miliony kłujących drobinek, które wbijają się
w każdy centymetr jej ciała.
 o tej pory nie miała bladego pojęcia, że można tak bardzo płakać.
Wydawało jej się, że powinno jej w pewnym momencie zabraknąć łez.
Ale nie, spływały nieustannie po policzkach, brodzie, a w końcu
wsiąkały w gruby wełniany golf. Kochała ten sweter. Ilekroć go wkładała, przed
oczami stawała jej babcia Tomisia, z nieodłącznymi drutami i wiklinowym
koszykiem, pełnym kolorowych kłębków włóczki. Jaśmina dorastała wśród
zwojów materiałów, kordonków, masy barwnych nitek i niteczek. Babcia była
czarodziejką igły, szydełka i drutów. Ubierało się u niej pół pobliskiego
miasteczka. Ten dar, zręczne ręce i niesamowita wyobraźnia zapewniły im
środki niezbędne do życia, gdy rodzice Jaśminy zginęli w wypadku.
Na wspomnienie pochylonej nad maszyną do szycia babci po twarzy
dziewczyny przemknął ledwo widoczny uśmiech. O tak, Tomisia była,
a właściwie nadal jest, jedną z tych dawnych kobiet, które niczemu i nikomu nie
dawały się złamać. Obecnie gatunek na wyginięciu. Gdyby to babcia była na jej
miejscu, na pewno nie siedziałaby bezczynnie, zanosząc się płaczem. Ona po
prostu zaczęłaby działać. Zaterkotałaby maszyna, biurko zabarwiłoby się
kolorowymi materiałami, perłowo zamrugałyby guziki…
Jaśmina nie umiała szyć tak jak babcia. To Bernadka była z igłą za pan brat
i to ją babcia Tomisia uczyła wykrojów i maszynowych ściegów. Natomiast
Minka pokochała wszystko to, co można było zrobić na drutach i szydełku.
I była to miłość odwzajemniona. Babcia twierdziła, że nigdy nie widziała
nikogo, kto robiłby takie rzeczy jak jej wnuczka. Czekała niecierpliwie na to, aż
Minka zrealizuje swoje wielkie marzenie i otworzy własny sklep połączony
z pracownią. I pewnie w końcu by się doczekała, tym bardziej że sama
przyłożyła rękę do tego, by ułatwić Jaśminie start. Mianowicie gdy Minka
skończyła dwadzieścia osiem lat, dostała od babci piękny prezent. Willę
z użytkowym parterem na jednej z bardziej ruchliwych ulic miasta. Wprawdzie
„miejsce”, jak je w duchu nazywała, miało przejść na jej własność dopiero po
śmierci Tomisi, ale nic nie stało na przeszkodzie, żeby zaczęło już żyć, zapełniać
się kolorowymi włóczkami i rzeczami, które Jaśmina za pomocą drutów
i szydełka wyczarowywała. I mało brakowało, a by do tego doszło. Jednak
zanim dziewczyna zdecydowała się rzucić na głęboką wodę, poznała Radka. Był
przystojny, czarujący, szarmancki… I nie wiedzieć czemu, nie podobał się ani
jej przyjaciółkom, ani Tomisi… Babcia powiedziała to wnuczce bez ogródek,
zaznaczając jednocześnie, że nie zamierza do niczego jej nakłaniać.
– Wiem, że i tak zrobisz, co będziesz chciała, zwłaszcza że sporo jest prawdy
w tym, co mówią o miłości – powiedziała, kładąc pomarszczoną rękę na
gładkiej, drobnej dłoni Jaśminy.
– W tym, że miłość ci wszystko wybaczy? – zanuciła jej wnuczka beztrosko.
– Akurat w tym nie ma za grosz sensu – sarknęła starsza pani. – Miłość to
najbardziej zaborcze i zazdrosne z uczuć. Chodziło mi raczej o to, że miłość jest
ślepa.
– Babciu, dlaczego właściwie ty go tak nie lubisz? Nie rozumiem! Przecież
Radek jest taki elegancki, miły, troskliwy… No, wypisz wymaluj, przedwojenny
wzór cnót.
– Widać, że nie masz za grosz pojęcia o tym, jacy byli tamci kawalerowie!
Zresztą i wśród nich nie brakowało hochsztaplerów. Naczytałaś się
łzawych, romantycznych romansideł i stąd ten cały kram! – zdenerwowała się
Tomisia. – A co do tego, że on jest taki picuś-glancuś, to wcale o nim dobrze nie
świadczy. Nie wszystko złoto, co się świeci…
Babcia miała rację. Miłość jest ślepa. To samo zresztą powiedziała jej
ostatnio Bernadka. I przyjaciółka, i babcia miały rację. Zaślepiona, robiła
wszystko, czego Radek od niej oczekiwał. Zrezygnowała ze swoich marzeń,
choć sama przed sobą udawała, że tylko je odsunęła w czasie. Radek usiłował
odsunąć od niej wszystkich, którzy ją kochali i na których jej zależało. Na całe
szczęście przyjaciółki nie pozwoliły na to, ale babcia coraz rzadziej ich
odwiedzała i mimo, że wnuczka wyglądała na szczęśliwą, nadal patrzyła na
Radka nieufnie. Słowa jednak dotrzymała i nie wtrącała się do ich spraw. Raz
tylko wybuchła awantura, gdy Radek usiłował namówić ją na sprzedaż
„miejsca”.
– Przecież to i tak stoi puste i stać będzie. Na biuro się nie nadaje. a ten
pomysł z pracownią i tym dłubaniem w kłębkach od początku był do niczego.
Z twoją głową i naiwnym podejściem każdy interes z góry skazany jest na klapę.
Do tego trzeba mieć predyspozycje. Tak jak, nie chwaląc się, ja. To, co
pogadamy z Tomiśką?
Wtedy na moment w Jaśminie się coś zbuntowało. Nie znosiła, gdy Radek
przybierał ten protekcjonalny, pobłażliwy ton. I nie lubiła, jak mówił o babci
„Tomiśka”. Było w tym coś obraźliwego. Nawet nie w samym słowie, ale
w tym, jak je wypowiadał. Ale zdusiła ten protest w zarodku. Nie chciała kłótni.
Natomiast babcia nie miała takich oporów.
– Mowy nie ma! To jest Jaśminy! Jej zabezpieczenie na przyszłość.
I absolutnie nie dam tego zaprzepaścić! – oznajmiła podniesionym głosem.
– Jak Jaśminy, to czemu nie przepiszesz tego na nią i nie pozwolisz jej samej
decydować? – Radek z miejsca przeszedł do ataku.
– A, to już moja sprawa i nie zamierzam się tłumaczyć przed nikim, a już na
pewno nie przed takim gołowąsem, co to nawet nie ma na tyle kultury, żeby na
starszych od siebie głosu nie podnosić.
– Radek, daj spokój, przecież babcia ma prawo tak zadecydować – wtrąciła
Jaśmina uspokajającym tonem.
– Pewnie! Bo co? Bo wiek jej pozwala na więcej? I dlatego uważa się za
mądrzejszą? Bez łaski! Poradzimy sobie! Ale to jest rzucanie kłód pod nogi!
A skoro o nogach mowa, to moja tutaj więcej nie postanie! Jaśmina,
wychodzimy! Ale już! – rozkazał i władczo pociągnął dziewczynę za rękę.
– Ty idź, ja zaraz przyjdę – odpowiedziała, z trudem zachowując spokój,
i stanowczym ruchem uwolniła rękę z jego mocnego uścisku.
Gdy z głośnym hukiem zatrzasnęły się za Radkiem drzwi, przez moment
żadna z nich nic nie mówiła.
– Przepraszam… – Minka w końcu przerwała ciszę.
– Nigdy nie przepraszaj za kogoś – weszła jej w słowo babcia. – I zrób
herbaty. Napijemy się.
– Ale…
– Żadnego ale. Zanim cię puszczę w drogę z tym furiatem, niech najpierw
ochłonie.
I właściwie na tym sprawa się skończyła. Radek tak, jak zapowiedział,
przestał jeździć do Tomisi i chyba nie zdawał sobie za bardzo sprawy z tego, że
tak naprawdę wyświadczył obu paniom przysługę. Jaśmina odwiedzała babcię
sama i spędzała z nią czas o wiele przyjemniej niż wtedy, gdy towarzyszył jej
wiecznie nadąsany, niezadowolony Radek. Do sprawy sprzedania „miejsca”
nigdy już potem nie wracały.
Ale widać babcia miała rację, mówiąc, że nie wszystko złoto, co się świeci –
pomyślała Jaśmina, pociągając nosem. – I jak ja jej to powiem? Jak wyjaśnię…
Obawiam się, że nie dam rady spojrzeć jej prosto w oczy i powiedzieć, że ten
drań zabrał mi wszystko… Nawet przez telefon tego nie wykrztuszę.
W tym samym momencie jej wzrok zahaczył o leżącą na biurku
nierozpakowaną, ozdobną papeterię. Od wieków nie pisała tradycyjnego listu.
Maile, esemesowe wiadomości – to tak, ale list…
Po chwili siedziała pochylona nad kartką, otoczona ciepłym światłem starej
lampy. Jedynymi dźwiękami przerywającymi panującą wokół ciszę było
posapywanie Melisy i skrzypienie pióra, przyciskanego do papieru ze zbyt dużą
siłą.

Kochana Babciu,
właściwie nie wiem, od czego zacząć… Najchętniej napisałabym, że byłaś
najlepszą, najukochańszą babcią na świecie, ale boję się, że taki początek,
brzmiący jak pożegnanie, mógłby Cię przerazić. A nie o to mi chodzi. Ale też nie
chcę niczego owijać w bawełnę. To właśnie Ty, a nie kto inny, nauczyłaś mnie,
że prawda jest najważniejsza, choć wziąwszy pod uwagę to, co właśnie
przeżywam, trudno mi się z tym bezapelacyjnie zgodzić. Nie wiem, czy przez
jakiś czas nie wolałabym jeszcze być okłamywana…
Właściwie to, co mnie spotkało, dałoby się opisać jednym krótkim zdaniem,
a jednak, paradoksalnie, nie jestem w stanie napisać tych kilku słów. Na całe
szczęście podobnie jak ja słuchasz piosenek Krysi Jandy, dlatego pójdę na
łatwiznę i skorzystam z jej pomocy.
„Jak ja sobie radę z moją klęską dam
Obróconą w banał porzuconych dam
Nie, ja nie uwierzę, że nie wrócisz
I będę czekać do końca mych dni…”*
Kojarzysz?
No właśnie, Babciu, jak ja sobie poradzę? Głównie o dwie pierwsze linijki mi
chodzi. W to, że Radosław nie wróci, uwierzyłam prawie natychmiast po tym, jak
się dowiedziałam, że zostawił mnie dla innej. Dużo przyjemniej by było, żeby
poza tym, że zostawił mnie, pozostawił też moje pieniądze, dom i wszystko, co do
tej pory miałam, niestety, nie okazał się tak szlachetny. A przecież Ty mówiłaś,
przestrzegałaś, a ja Ciebie nie słuchałam. Byłam tak pewna miłości Radka, taka
przekonana o jego lojalności, uczciwości. No i dzisiaj stoję pośrodku zgliszczy
tej swojej pewności. Nawet popiołów nie mam czym pozamiatać, bo… i tutaj
docieram do najtrudniejszej części listu. Bo poza tym, kochana Babciu, że z dnia
na dzień stałam się kobietą porzuconą, to na dodatek jestem też kobietą upadłą.
Nie moralnie na całe szczęście, ale finansowo. Pamiętasz, jak wspominałam Ci
o firmie Radka? Założył ją na mnie, to ja byłam formalną właścicielką i ja
odpowiadałam za wszystko wszystkim, co posiadałam. Forma przeszła niestety
jest zamierzona, bo teraz nie mam już nic. A przepraszam, kłamię, bo wszystkie
zobowiązania, długi, należności stały się moją własnością. A Radek zostawił
tego sporo. Wszystkie pieniądze zabrał i zwiał z kochanką. Te, co nie należały do
nas, tylko do ludzi, z którymi robił interesy, również. Niezły bonus mi się trafił,
prawda? Nie mam już domu, samochodu, konta w banku… Znaczy to ostatnie
zajął komornik. Chyba już zajął, bo jeżeli tego jeszcze nie zrobił, to uczyni to
lada moment. Jakoś nie mam odwagi sprawdzić i zobaczyć tego na własne oczy.
Jedyne, co mi zostało, to trochę gotówki, którą trzymałam w swojej sekretnej
skrzyneczce. Wiesz, takiej chowanej na czarną godzinę. Zawsze pamiętałam
Twoje drewniane pudełko, które nieraz ratowało nam skórę, i postanowiłam
mieć też swoje co nieco odłożone na gorsze czasy. Zresztą to mi dawało pewną
swobodę, czułam się niemal bogata, bo miałam coś zupełnie swojego…
O zgrozo, ostatnio myślałam, żeby te swoje uciułane pieniądze przeznaczyć na
jakiś miły prezent dla mojego kochanego Radzia, który tak się zamęczał
i pracował nad siły. Ależ byłam głupia, nie sądzisz?
Ale wracając do skrzyneczki, to teraz sama nie wiem, czy mogę te pieniądze
zabrać. Prawnik, u którego byłam, powiedział, że dom i wyposażenie są
własnością komornika. Myślisz, że ta skrzynka też się do tego zalicza? Jestem
wprawdzie bankrutem, ale nie chciałabym, żeby ktoś kiedykolwiek mógł do tego
jeszcze dorzucić złodziejkę…
Tak bardzo mi żal, Babciu, tych wszystkich lat… Poczucia bezpieczeństwa
i utraty wiary. I mojego rozbitego na tysiące kawałków serca. I książek… Możesz
się ze mnie śmiać, ale wszystko się we mnie ściska na samą myśl, że będę
musiała zostawić gromadzoną przez lata bibliotekę. I ozdoby choinkowe. One też
zostaną porzucone. Pamiętasz, są w wśród nich jeszcze cacuszka z czasów
Twojego dzieciństwa. A nie mogę ich znaleźć. Są gdzieś na strychu, ale nie mam
czasu ich szukać. I tak oto dotarłam do kolejnego punktu, o którym muszę Ci
powiedzieć.
Dzisiaj jest mój ostatni dzień w tym domu. Sytuacja zupełnie mnie zaskoczyła
i przerosła, i w rezultacie nie wypytałam tego prawnika o istotne rzeczy. Nie
wiem, czy Melisa jest tu bezpieczna, czy ją również mogą mi zabrać. Dlatego
musimy czym prędzej się stąd wynieść. Wyobrażasz sobie poczciwą Melisę
wystawioną na licytację? Chybabym umarła z żalu. Dobrze, że nie zabrałaś mi
klucza do „miejsca”. Przynajmniej mam gdzie spędzić kilka najbliższych dni.
I to jest kolejna rzecz, której żałuję i nad którą płaczę. Utrata marzeń.
Gdybym była mądrzejsza, gdybym Cię posłuchała, być może teraz w tym
„miejscu” byłaby tętniąca życiem pracownia, prowadziłabym kursy, na które
przychodziliby ludzie znający Józefa (nadal lubię to określenie z Ani z Zielonego
Wzgórza), miałabym przyjaciół i cel w życiu, a co ważniejsze – mogłabym jutro
rzucić się w wir pracy, zamiast wypłakiwać sobie oczy. Ale cóż, poległam na
całej linii: facet mnie zdradził i porzucił, zostałam bez środków do życia,
z poczuciem kompletnej klęski. Wyzuta z marzeń i wiary. Na progu grudnia,
który jawi mi się jako najgorszy koszmar. Nie wiem, jak wytrzymam zderzenie
z kolędami, choinkami, Świętymi Mikołajami i ciągłym ględzeniem o cudach.
Cudów, Babciu, nie ma, tak samo jak prawdziwej miłości.
Napisałam Ci to wszystko, moja kochana, bo znając życie, prędzej czy
później i tak byś się dowiedziała, a wolę, żebyś usłyszała to ode mnie niż od
kogoś obcego. Ale nie nalegaj, proszę, żebym do Ciebie przyjechała. Na razie
muszę to sobie jakoś poukładać.
Wysyłam Ci list, bo chyba nie dałabym rady tego wszystkiego opowiedzieć.
Napisałabym, żebyś się nie martwiła, ale wiem, że i tak martwić się będziesz.
Proszę więc tylko, żebyś nie zadręczała się ponad miarę. Chwilowo będę
w „miejscu”, więc jeżelibyś miała ochotę odpisać, pisz na ten adres, który
przejściowo będzie moim jedynym.
Kocham Cię, Babciu, i bardzo mocno całuję,
Twoja skretyniała wnuczka Jaśmina

* Tekst autorstwa Wojciecha Młynarskiego.

 a dworze było jeszcze ciemno, gdy następnego dnia opuszczała swój dom
na zawsze. Zabrała ze sobą dużą walizkę, worek psiej karmy i lampę.
I Melisę na smyczy. Do „miejsca” nie było daleko, ale już w połowie
drogi prawie nie czuła rąk, worek psiej karmy ważył tonę, walizka, choć
wypełniona tylko ubraniami i jedyną książką Wymarzony dom Ani, którą
zgarnęła niejako przypadkiem, z sekundy na sekundę robiła się coraz cięższa,
a Melisa zdumiona wczesną pobudką niemrawo plątała się jej pod nogami
i Jaśmina wciąż się o nią potykała. O lampie niesionej pod pachą wolała nie
myśleć. Dostatecznie długo będzie jej o niej przypominał siniak na żebrach,
w które boleśnie się wbijała.
Z prawdziwą ulgą zatrzymała się przy skrzynce na listy i na moment
odstawiła na chodnik wszystkie niesione klamoty. Pogrzebała w torebce i wyjęła
kopertę z listem do babci. Zaadresowała ją, opierając się o skrzynkę, i dopiero,
gdy skończyła pisać adres zwrotny, zorientowała się, że podała ten co zwykle –
domowy. Jak widać, przyzwyczajenie rzeczywiście jest drugą naturą człowieka.
Jaśmina głęboko westchnęła i stanowczym ruchem przekreśliła adres, po
czym wpisała właściwy. „Miejscowy” – pomyślała z przekąsem.
Już miała zakleić kopertę i wrzucić ją do skrzynki, gdy nagle ze zdwojoną
siłą opadły ją wątpliwości. Co ona tam napisała w tym liście? Że jest bankrutem,
że straciła marzenia i wiarę, że ma rozbite na kawałki serce i że nie chce babci
martwić. Cudownie! Babcia gotowa umrzeć na zawał serca po przeczytaniu
samych pierwszych zdań, o reszcie nawet nie wspominając! Nie, absolutnie nie
mogła tego wysłać w takiej formie! Napisze ten list jeszcze raz. Za kilka dni, jak
sama będzie w stanie logiczniej myśleć – postanowiła, wrzucając kopertę
z powrotem do torebki, i niezdarnie zebrała rzeczy z chodnika.
Ręce miała zgrabiałe z zimna i chciało jej się płakać. Melisie chyba też
zmarzły łapy, bo co chwila niecierpliwie dreptała w miejscu. Jaśmina nawinęła
mocniej smycz na rękę i ruszyła przed siebie.
Świat wyglądał szaro, melancholijnie i beznadziejnie. Zupełnie tak jak jej
przyszłe życie.
Jaśmina pogrążona w niewesołych myślach zupełnie nie zauważyła, że
w pierwszych przebłyskach nadchodzącego dnia na ziemi coś zalśniło. Pojawił
się pierwszy szron. Staruszka podparta sękatym kijem ruszyła w swą coroczną
wędrówkę.
 rzy dni później bladym świtem dwie starsze panie przemierzały dość puste
o tej porze ulice Warszawy. Już na pierwszy rzut oka widać było, że są
swoim kompletnym przeciwieństwem. Jedna szczupła i wysoka, druga
korpulentna i niska. Pierwsza szła żwawym krokiem, co jakiś czas sprawdzając,
czy chodnik jest bardzo śliski, pokonywała spore odcinki pięknymi ślizgami, jej
niższej, okrągłej towarzyszce ani w głowie były takie szaleństwa. Szła powoli,
ostrożnie stawiając kroki. W jednym ręku targała transporter, z którego co
chwila dobiegało miauczenie pełne pretensji, w drugiej zaś dzierżyła uchwyt
walizki, która podążała za nią, terkocząc na nierównych chodnikowych płytkach,
czyniąc przy tym piekielny hałas. Pierwsza kompletnie nie zwracała uwagi na
zaciekawione i nieco pobłażliwe spojrzenia nielicznych przechodniów, druga
wyraźnie zakłopotana kryła twarz w cieniu ogromnego ronda kapelusza, do
którego ktoś dorobił fantazyjne klapki, idealnie zakrywające uszy.
Stanowczo stanowiły parę, obok której nie dało się przejść obojętnie. Tym
bardziej że cienka warstewka lodu spowalniała tempo i sprawiała, że ludzie
uważniej patrzyli na wszystko dookoła, a i tak pomimo wzmożonej czujności co
chwila tracili równowagę.
– Widzisz, Józefino, co się dzieje? – Szczuplejsza i wyższa zatrzymała się,
czekając na swoją towarzyszkę. – Chodzą tak, jakby nigdy w życiu lodu nie
widzieli. Widać, że nie pamiętają dawnych zim. A mój tatuś zawsze powtarzał,
że najwięcej szkody robi nie lód, ale paniczny strach przed nim. „Pamiętaj,
Tomisiu, trzeba być uważnym, ale nie można się bać. Bo strach paraliżuje” – tak
mi mówił.
– I pewnie dlatego trzeba go było nieustająco pielęgnować, bo a to miał
kostkę skręconą, a to rękę zwichniętą – sarknęła Józefina. – Te jego mądrości!
Mylił odwagę z brawurą – dodała, ostrożnie wchodząc na jezdnię.
 Tomisia rozsądnie nic na to nie odpowiedział. Wiedziała, że z Józefiną i tak
nie ma co dyskutować, bo z czystej przekory zawsze będzie mieć odmienne
zdanie. Ale swoje i tak wiedziała. Ojciec miał stuprocentową rację. Stosowała
się do jego rady nie tylko w kwestii pogodowej. Robiła wszystko, co było w jej
mocy, by nigdy, w żadnej sytuacji nie dać się sparaliżować lękowi. I teraz też
szła z zamiarem wzięcia się z życiem za bary.
Nie bardzo wprawdzie wiedziała, jak się w to wszystko wpisze wiecznie
gderająca Józefina, ale nie mogła jej przecież zostawić samej. Tym bardziej,
Józefina chyba posiadała szósty zmysł, bo już od kilku dni przebąkiwała, że
musi koniecznie odwiedzić Minkę.
– Leonia zatęskniła za miejskim życiem – oznajmiła. – Chyba pora
odwiedzić twoją wnuczkę.
– Wiesz co, stara jesteś i głupia. Taka z tego twojego kota Leonia, jak ze
mnie primabalerina – sarknęła Tomisia. – Naprawdę mogłabyś biednemu
zwierzakowi w głowie nie mieszać i mówić do niego, jak Pan Bóg przykazał.
Wszyscy wiedzą, że to Leon, bo Leonia…
– Nie kończ! – przerwała jej Józefina zduszonym głosem. – Skoro mówię, że
to Leonia, to tak jest!
– Taaa, i dlatego kotka sąsiadów właśnie spodziewa się młodych – mruknęła
Tomisia pod nosem. – Ale mniejsza o większość – machnęła ręką. – Powiedz mi
lepiej, czemu go, w sensie kota – dodała natychmiast, widząc piorunujący wzrok
Józefiny – ciągasz z miejsca na miejsce?
– Nie ciągam, tylko zapewniam ciekawe życie – sprostowała urażona. – Po
prostu Leonia czasami ma dość ludzi i hałasu i wtedy wiem, że nadeszła pora na
wyjazd na wieś. A gdy z kolei za długo siedzimy na prowincji, zaczyna wpadać
w przygnębienie, przesiaduje w oknie i patrzy w dal melancholijnie, i to znak, że
trzeba jej ludzi, życia, hałasu i innych miejskich atrakcji…
– A nie przyszło ci do głowy, że jak on, ten kot, tak siedzi i patrzy w dal,
i tak dziwnie burczy, to po prostu ma chrapkę na ptaki? – wyrwało się Tomisi
nieopatrznie.
– Takaś mądra, szkoda, że nie łysa! On tak warczy z rozpaczy i bezsilności!
Zresztą kogo to kot, mój czy twój? A, no właśnie – zakończyła z tryumfem, nie
doczekawszy się odpowiedzi.
I tak w związku z tym, że Leon – Leonia zdaniem Józefiny – szalał
z tęsknoty za miejskim życiem i zabrał się razem z Tomisią, trzeba było przejść
nad tym do porządku dziennego.
Gdy w końcu dotarły do celu, Tomisia wyciągnęła z przepastnej kieszeni
płaszcza klucz i delikatnie wsunęła go w zamek. Drzwi otworzyły się
bezszelestnie. Obie weszły do środka, starając się stąpać na paluszkach.
Niestety, cały ich wysiłek został zniweczony w jednej sekundzie przez Melisę,
która na ich widok oszalała z radości.
– To by było na tyle, jeżeli chodzi o niezauważalne wejście. – Roześmiała
się Tomisia, tarmosząc psa za uszami. – A ty, co? Nie cieszysz się na nasz
widok? – zwróciła się do wnuczki siedzącej wśród skłębionej pościeli na
rozciągniętym na podłodze materacu.
– Babcia? Ciocia? – wydukała zdumiona Jaśmina, usiłując jednocześnie
zgarnąć pod poduszkę stos zużytych chusteczek higienicznych.
– Nie, święty Józef i bydlątka – sarknęła Józefina, z ulgą stawiając kontener
z kotem na podłodze. – A czemu tak się dziwisz? I przestań upychać te
chusteczki pod pościelą! I bez nich widać, że siedzisz tu i nieustająco ryczysz!
Zresztą, szczerze mówiąc, tak sądziłam, że zastaniemy cię całą we łzach!
I przypuszczam, że w twoim mniemaniu nie mogło cię nic gorszego spotkać,
co? – Ciotka wzięła się wojowniczo pod boki i przeszyła ją ostrym
spojrzeniem. – A przecież to było widać, że to mydłek, a poza tym mężczyzna
i samo to już mówi za siebie. To szaleństwo oczekiwać po nim zbyt wiele,
naprawdę, można by sądzić, że będziesz rozsądniejsza. Ale to wszystko skutek
tych romantycznych bajań twojej babki, ot co! A ja wam powiem, że tu cieszyć
się trzeba! I dziękować losowi, że okazał się li i jedynie oszustem!
 – Rzeczywiście, to wielka radość – mruknęła Jaśmina, która w końcu
odzyskała zdolność logicznego myślenia.
– Oczywiście, że tak, a skoro tego nie widzisz, jesteś głupsza, niż
myślałam – perorowała niestrudzenie ciotka.
Milcząca do tej pory Tomisia uznała, że pora zakończyć tę tyradę, ale w tej
samej chwili zauważyła, że na twarzy wnuczki pojawiają się gniewne rumieńce,
a oczy zaczynają błyszczeć.
Widać ta dość specyficzna i zapewne niezamierzona terapia Józefiny
poskutkowała nieoczekiwanie dobrym efektem.
Cóż, może taka przepychanka słowna i zmycie głowy dobrze jej zrobi –
pomyślała i ugryzła się w język.
– No, to ja jestem mocno ciekawa, co zdaniem cioci mogło pójść gorzej! –
burknęła Jaśmina drwiąco.
– Wszystko, niemądra dzierlatko! Mógł się przecież okazać mordercą albo
innym krwawym złoczyńcą, pomyślałaś o tym? Mógł zamordować ciebie,
a potem zaczaić się na twoją babkę, a co za tym idzie, i na mnie, bo przecież ja
u niej mieszkałam!
– A, no tak, rzeczywiście! Zapomniała ciocia wymienić jeszcze w tej
krwawej zbrodni kota – parsknęła Minka. – A nawiasem mówiąc, to czemu on
tak się drze?
– Bo tęskni do miejskiego życia i chyba rozczarował się tym, co zastał –
wtrąciła czym prędzej Tomisia, uznając, że pora uciąć już tę dyskusję. –
Mówiłam ci, że tutaj będą dość spartańskie warunki – zwróciła się do Józefiny.
– A właśnie, skoro o tym mowa, to w ogóle skąd wiedziałyście, że ja, że my
z Melisą… To znaczy… – Zamilkła na chwilę speszona. – No, gdzie macie mnie
szukać? – wydukała w końcu Jaśmina, czując w głowie ogromny mętlik.
– Wygląda na to, że rzeczywiście jesteś w szoku. Przecież sama mnie
poinformowałaś, gdzie jesteś… – Tomisia pokręciła głową i przysiadła na
stojącym pod ścianą plastikowym krześle. – Chyba nie sądziłaś, że zostawimy
cię z tym wszystkim samą, co? Wstawaj, przyniosłam nam śniadanie – ciągnęła,
wyciągając z torby termos i biały smakowicie pachnący pakunek.
– Babciu, ja na to wszystko nie zasługuję – powiedziała schrypniętym
głosem Jaśmina. – A właściwie to jeszcze bardziej ty na coś takiego nie
zasługujesz… Całe życie ciężko pracowałaś, dbałaś o mnie, a ja jak ta ćma
poleciałam do ognia i ani mi w głowie było cię słuchać… No i opaliłam sobie te
cholerne skrzydełka! – Dziewczyna ukryła twarz w dłoniach i tylko drgające
ramiona świadczyły o tym, że wstrząsa nią szloch.
– No nie, znowu ryczy. – Ciotka Józefina pokręciła głową, nic sobie nie
robiąc z morderczego spojrzenia, jakie posłała jej Tomisia, której na widok
rozpaczy wnuczki ścisnęło się serce.
Gdyby tylko mogła dorwać w swoje ręce tego sukinsyna Radosława, już ona
by mu pokazała! Przećwiczyłaby go tak, że do końca życia by popamiętał! Ale
w tej chwili ważne było to, co tu i teraz. Tego też się nauczyła od ojca. Trzeba
zajmować się tym, na co ma się wpływ. Na resztę przyjdzie odpowiedni czas.
– No już dobrze, dobrze – powiedziała i pogłaskała wnuczkę po plecach i aż
zastygła z przerażenia.
Pod palcami wyczuła same kości. Jaśmina musiała strasznie schudnąć
w ciągu tych ostatnich tygodni.
– Kiedy ty, dziecko, ostatnio jadłaś?
– Nie pamiętam… chyba wczoraj rano. – Minka odjęła ręce od zapłakanej
twarzy. – Zresztą nie wiem dokładnie… Dni mi się zlewają ze sobą. To pewnie
przez te proszki, które biorę wieczorem. Nie mogłam inaczej usnąć – dodała
w odpowiedzi na pytające spojrzenia babci i ciotki.
– Pięknie! Dobrze, że ten list do ciebie przyszedł, bo nieszczęście byłoby
gotowe! – Ciotka wyciągnęła z kąta zakurzony taboret i usiadła koło Tomisi.
– Jaki list, o czym wy w ogóle mówicie? – Jaśmina zmarszczyła brwi,
obrzucając nic nierozumiejącym spojrzeniem to ciotkę, to babkę.
– Chyba bierzesz za mocne te proszki, skoro nawet nie pamiętasz, co robisz.
Przecież wysłałaś do mnie list… – Tomisia, jakby na potwierdzenie swoich
słów, wyciągnęła z torebki gęsto zapisaną, ozdobną kartkę papieru.
– Nie, nie wysłałam… Chciałam, ale w ostatnim momencie stchórzyłam –
powiedziała wolno Minka. – Nie wrzuciłam go do skrzynki. Tego jestem
absolutnie pewna…
– To ciekawe, jakim cudem do mnie trafił. – W oczach babci zamigotała
troska połączona ze współczuciem.
– Jakim, nie wiem, ale że cudem, to na pewno, chociaż to paradoks, bo ja
właśnie w cuda przestałam wierzyć… – Jaśmina przyglądała się kartce
z niedowierzaniem.
– Dziecko, na pewno go wysłałaś, tylko to nieszczęście ci w głowie miesza.
I jesteś wycieńczona. A do tego nie możemy dopuścić. Musisz mieć siły, żeby
pracować, moja kochana! – Babcia energicznie wzięła się do rozpakowywania
białego pakunku, z którego wyłonił się smakowicie pachnący drożdżowy placek
z kruszonką.
– Ciasto na śniadanie? Przecież nie jestem chora…
Minka mimowolnie się uśmiechnęła, przypominając sobie te wszystkie
zakatarzone, zakasłane poranki, które u nich w domu pachniały ciastem
drożdżowym. Babcia, by umilić dziewczynce chorobę, piekła i pozwalała
opychać się ciastem od rana. Śmiała się, że grypa z pewnością nie nawykła do
takiego słodkiego przyjęcia i na pewno przerażona, weźmie nogi za pas.
– Masz chore serce i poranioną duszę, a to dostateczne usprawiedliwienie dla
jedzenia ciasta o dowolnej porze dnia – powiedziała Tomisia i podała wnuczce
gruby żółty plaster. – W termosie mamy kawę. Zjedz, wypij, a potem pogadamy
na spokojnie – dodała i w duchu głęboko westchnęła.
Jaśmina była w totalnej rozsypce. Tomisia wymieniła zatroskane spojrzenie
z siedzącą cicho Józefiną. Dla obu stało się jasne, że zmuszenie dziewczyny do
działania będzie ciężką przeprawą. I zapewne zwyczajne pogadanie na spokojnie
nie wystarczy…
 aśmina natomiast nie mogła przestać myśleć o liście. Była stuprocentowo
pewna, że go nie wysłała. Nie miała zielonego pojęcia, jakim sposobem
dostał się w ręce babci. Z całych sił starała się nie myśleć o tym wydarzeniu
w kategoriach cudu, bo przecież postanowiła wykluczyć to słowo ze swojego
podręcznego słownika. Ale fakt był faktem: babcia niewysłany list otrzymała.
I oczywiście nie umarła na zawał – ani ona, ani tym bardziej ciotka Józefina.
Obie natomiast wzięły się natychmiast do działania. Nakarmiły i ją, i psa, kazały
złożyć pościel i oprzeć o ścianę materac.
– Dlaczego ty, dziecko, śpisz tutaj, nieomal na podłodze, a nie na górze? –
zainteresowała się ciotka Józefina, zaglądając do transportera, który dla odmiany
przestał miauczeć, a zaczął prychać na obwąchującą go Melisę.
– Bo na górze nic nie ma, a targanie materaca po schodach było ponad moje
siły – wyjaśniła Minka. – Skoro leżał tu, to uznałam, że może tu zostać, a ja
razem z nim.
– I chcesz mi powiedzieć, że spałaś na jakimś obcym posłaniu, wycieranym
przez nieznane brudnostope indywidua? – Ciotka zastygła w całkowitym
bezruchu i wbiła w Jaśminę wzrok do złudzenia przypominający spojrzenie
węża patrzącego na swoją ofiarę.
– Cóż… – mruknęła Jaśmina, przestępując z nogi na nogę.
– No tak, wyjaśnienia są zbędne. – Ciotka pokiwała potępiająco głową. –
Idź, przynajmniej się umyj, może się jeszcze nie zaraziłaś niczym nadmiernie
obrzydliwym – zadysponowała.
– Nie, tylko odrobinę, ociupinkę paskudnym – mruknęła Minka,
przewracając oczami.
– Nie pyskuj, tylko idź się wykąpać. Chyba jakąś łazienkę tu masz?
– Hmmm… Jak by ci to, ciociu, powiedzieć… Na górze jest miejsce na
łazienkę, ale nie ma ani wanny, ani prysznica. Wszystko trzeba dopiero zrobić.
A na dole jest kibelek i mała umywalka. Kąpieli to ja raczej w tych warunkach
nie zażyję, chyba że wypluszczę się w muszli klozetowej. – Rozłożyła bezradnie
ręce.
– O święte pańskie. – Józefina załamała dłonie. – Tomira, naprawdę mogłaś
się bardziej postarać – zwróciła się z wyrzutem do babci Minki.
– Rzeczywiście, mogłam przyjść do Bronka leżącego na łożu śmierci
i zażądać, żeby zanim mi przepisze tę willę w spadku, najpierw jeszcze
szybciutko się ogarnął i jeszcze parę dni nie umierał, przynajmniej dopóki nie
urządzi piętra – sarknęła Tomisia. – Naprawdę, jak ty czasami coś powiesz, to…
powiesz – zakończyła bezradnie, bo nic innego nie chciało jej przyjść do głowy.
– No i może właśnie tak powinnaś zrobić, bo kto wie, a nuż, widelec,
przedłużyłabyś mu życie! Z mężczyznami nigdy nic nie wiadomo, oni wiecznie
są niezdecydowani, to może to by go trochę zmobilizowało! – wypaliła nadąsana
Józefina.
– No nie, przestańcie! – wtrąciła się Jaśmina. – Zaraz się pokłócicie, a to nie
ma żadnego sensu. Nie sądzę, żeby jakiekolwiek skakanie do oczu sprawiło, by
pan Bronek, kimkolwiek był, z zaświatów zajął się meblowaniem pokoi.
– Pierwsze rozsądne słowa, które dziś wypowiedziałaś – zgodziła się
łaskawie ciotka. – Na mężczyznach nigdy nie można polegać – dodała takim
tonem, jakby to, że pan Bronek nie powstanie z martwych i nie zajmie się tym
problemem, wynikało tylko i wyłącznie z kapryśnego charakteru
i niezaradności. – W takim razie ja muszę wziąć sprawy w swoje ręce! Przecież
to niedopuszczalne, żebyśmy miały wszystkie we trzy spać na tym czymś
pełnym bakterii! Nie mówiąc już o Leonii, która nie wyobraża sobie życia bez
wygodnego, głębokiego fotela, prawda, skarbeńku? – Nachyliła się do
transportera, który odpowiedział jej wściekłym syknięciem.
– Hmmm, coś mi się wydaje, że skarbeniek jest wyraźnie niezadowolony –
mruknęła Jaśmina, która powoli zaczynała otrząsać się z pierwszego
oszołomienia spowodowanego nagłym wtargnięciem obu pań.
– A dziwisz się? Ale nie będziemy strzępić języków po próżnicy. Podaj mi,
dziecko, moją walizkę – zadysponowała Józefina i po chwili wyciągnęła z niej
zgrabny, mały laptop.
Tomisia i Jaśmina znieruchomiały wpatrzone w nią niczym w obrazek.
– Co ciocia robi? – wykrztusiła w końcu Minka.
– Jak to co? Organizuję nam spanie – burknęła ciotka. – A co, ty taka młoda
i nie wiesz, że teraz to wszystko można zamówić w internecie? Zobaczycie,
dzisiejszą noc spędzimy w wygodnych i czystych łóżkach. A jak by tego było
mało, to jeszcze nam je wniosą na górę, skręcą i ustawią. – Uśmiechnęła się
zadowolona.
– Ale, że ty tak się umiesz w tym odnaleźć?… – Tomisia podniosła wysoko
brwi.
– Oczywiście poszłam w zeszłym roku na kursy dla seniorów, oczywiście
w większości uczestniczyli w nich panowie, a jak się przechwalali, że umysły
ścisłe, że to, że śmo, że technologię to niby mają w małym paluszku, a jak co do
czego przyszło, to ledwo zapamiętali, który guzik wcisnąć, żeby się komputer
włączył! Nie to co ja, z miejsca załapałam, o co chodzi. – Ponownie uśmiechnęła
się tryumfująco. – Tobie, Tomisiu, też by się takie sprytne urządzenie przydało –
dodała, stukając zawzięcie w klawisze.
– I co, ciocia myśli, że zamówi i tak od razu meble cioci przywiozą? –
wybąkała Minka. – Tak ogólnie to może być z tym problem, chyba trzeba będzie
trochę poczekać. No i z płatnością też może być kłopot, bo przecież ciocia wie,
że ja…
– Wiem, wiem, dałaś się oszwabić, i to komu! Temu picusiowi- glancusiowi!
Ale na całe szczęście ja nie miałam nigdy takich problemów i dlatego jestem,
w przeciwieństwie do ciebie, dosyć majętna. Na łóżka i materace starczy.
– Daj spokój – zaszeptała Mince do ucha Tomisia i machnęła ręką. – Chce,
niech kupuje, zresztą to akurat rzeczywiście się przyda. A ona będzie przez jakiś
czas zajęta.
– Ale, babciu, na to trzeba poczekać, nikt nie przywiezie mebli od razu…
– Tak? To niech jej ktoś spróbuje odmówić – uśmiechnęła się Tomisia
półgębkiem. – Zobaczysz, skoro tak wymyśliła, to tak będzie. Akurat tego
Józefinie nie można odmówić, jak czegoś chce, to jest niebywale skuteczna. Jak
przyjedzie ta cała ekipa meblarska, będzie nią komenderować, aż miło. I dobrze,
bo my wtedy będziemy miały chwilę dla siebie. A teraz idź do tej łazienki i umyj
się na tyle, na ile zdołasz. Rzeczywiście umywalka jest mikroskopijna…
Jaśmina posłusznie poszła, a potem dała się wygonić z Melisą na spacer.
Wychodząc, odetchnęła z ulgą. Jak na razie babcia oszczędziła jej przesłuchania
dotyczącego Radka. Właściwie Minka wcale by się nie zdziwiła, gdyby Tomisia
w ogóle o niego nie zapytała. Babka nie miała w zwyczaju płakać nad rozlanym
mlekiem. Raczej chwytała za ścierkę i zabierała się za wycieranie kałuży. Z tym
że tutaj katastrofa sięgała o wiele głębiej. To nie była mała plama, ale cały ocean
nieszczęścia. Nie da się go, ot tak, po prostu wytrzeć ani wypolerować.
Babcia musiałaby mieć dar cofania czasu i nie zaszkodziłoby, gdyby miała
też umiejętność zrywania klapek z oczu – pomyślała Jaśmina, dając się
prowadzić psu.
Oraz dar znieczulania. Bo zdrada Radka bolała z każdym dniem coraz
mocniej. Momentami odnosiła wrażenie, że nie umie już oddychać, że za
moment zabraknie jej powietrza i udusi się dławiącym cierpieniem. Klęska
obrócona w banał porzuconych, ograbionych dam była straszna. O tak,
znieczulenie, i to takie zaaplikowane na wyrost, niewątpliwie by się przydało.
Jaśmina wprawdzie zdawała sobie mgliście sprawę, że najgorsze dopiero ją
czeka. Że tylko częściowo dopuściła do siebie to, co się stało. Że jeszcze nie
ogarnęła całości nieszczęścia… I dlatego bała się tego, co dopiero miało nadejść.
Bo skoro teraz tak bolało, to co będzie potem?
Jakby w odpowiedzi na te ponure myśli Melisa wyrwała nagle do przodu
i pociągnęła Minkę za sobą. Na efekt nie trzeba było długo czekać. Dziewczyna
poślizgnęła się na oblodzonym chodniku, nogi pojechały jej do przodu i
z impetem uderzyła o ziemię.
Ból pośladków był nieznośny. Ale jednocześnie Jaśmina, paradoksalnie,
poczuła ulgę. Nareszcie ból był czysto fizyczny, konkretny. Z tym umiała sobie
poradzić. Zbierała się z chodnika z uczuciem ledwo zauważalnego zadowolenia.
Dobrze było wiedzieć, że jest coś, nad czym jeszcze choć trochę panuje.
Ten dzień poza gołoledzią przyniósł ze sobą mglistą nadzieję.
 iotka Józefina rzeczywiście dopięła swego. Po niespełna dwóch
godzinach samochód dostawczy zajechał przed „miejsce”. Ciotka od
razu z pełnym poświęceniem przystąpiła do nadzorowania operacji
wnoszenia mebli. Natomiast na dole, w pomieszczeniu, w którym Minka do tej
pory spała, stał już mały stolik, a pod oknem pysznił się stary drewniany kufer.
– No, właśnie zastanawiałam się, co ciotka z nim zrobiła, przecież ona się
bez niego nie rusza – powiedziała Minka, patrząc w oszołomieniu, jak ciotka
pięknie sobie radzi z dwoma rosłymi osiłkami.
– Tym razem wysłała go kurierem. Uznała, że tak będzie najszybciej –
wyjaśniła Tomisia, wycierając zakurzone ręce w wilgotną chusteczkę.
– Ciotka jest jednak niesamowita, udało jej się to wszystko błyskawicznie
załatwić, nie wiem, jak ona to robi…
– Tym razem dopisało jej szczęście, bo panowie mieli już wcześniej
zamówiony transport na sąsiedniej ulicy, to dołożyli to, co tam Józefina chciała,
i chwała Bogu, bo inaczej by nas zagadała na śmierć. A kolejna dobra nowina
jest taka, że to dopiero pierwszy transport, w drugim mają przyjechać łóżka,
materace i nie wiem, co tam jeszcze Józka wydobyła z odmętów tego swojego
pudełka… O matko, dobrze, że mnie nie słyszała, nie znosi, jak tak o niej
mówię, a mi czasami jakoś tak mimochodem się wyrwie, bo wiesz, że ona tak
naprawdę jest Józefa, w domu na nią Józka wołali, ale wymyśliła sobie tę
Józefinę, że niby brzmi bardziej dostojnie.
– No i w Józefinie kochał się sam Napoleon. – Uśmiechnęła się Jaśmina.
– Szkoda, że nie w naszej. Ona by na pewno doprowadziła go do
ostatecznego zwycięstwa i jakby trzeba było, to sama by się pofatygowała do
Moskwy i rozprawiła się z Rosjanami. – Parsknęła śmiechem Tomisia.
– O, tak, już widzę, jak rozstawia ich po kątach – zawtórowała jej Jaśmina. –
Z kotem pod pachą, rzecz jasna. A właśnie, skoro o kocie mowa, to czemu
ciotka po prostu nie przyzna, że to nie jest już jej stara Leonia? Tak bardzo była
przywiązana do poprzedniej, że wyparła jej odejście?
– To jedno. Ale druga rzecz jest taka, że Józefina przecież za nic nie
wzięłaby kota, w sensie samca, i widać tutaj czegoś nie dopatrzyła albo ktoś
musiał wprowadzić ją w błąd, albo los sobie z niej zakpił. Sama wiesz, jaki
ciotka ma stosunek do mężczyzn, nawet jak wzywa świętych, to nie mówi „o
święci pańscy”, tylko „o święte pańskie”. Taki bzik, i tyle. A tutaj znienacka
pojawiła się rysa i zamiast Leoni Drugiej pojawił się Leon. A jakby tego było
mało, Józefina zupełnie na jego punkcie oszalała. Chyba jeszcze bardziej niż
w przypadku Leonii. Kocur całkowicie podbił jej serce. I chyba żeby wyjść
z tego z twarzą, po prostu nie przyjęła do wiadomości jego płci. W sumie to
trzeba na to zwyczajnie przymknąć oko, bo Józefina nie ma nikogo poza tym
stworzeniem. No i mną, i tobą, ale w związku z tym, że ciągle gdzieś ją nosi, to
siłą rzeczy jej stałym partnerem życiowym jest ten kocur. Jakkolwiek dziwnie by
to brzmiało. A skoro już o tym rozmawiamy, to muszę ci powiedzieć, że ja też
mam diabła za skórą, bo czasem nie mogę się powstrzymać i zwyczajnie ją
podpuszczam i się z nią drażnię. Chyba muszę trochę nad sobą popracować, bo
na starość mój charakter traci na słodyczy. Ale wracając do meritum, to tak jak
wspominałam, mam z tobą do pogadania, więc wykorzystajmy ten moment,
kiedy nasza Józefina jest zajęta tym, co lubi najbardziej, czyli ustawianiem
mężczyzn po kątach.
Zamilkła na chwilę, zastanawiając się, od czego zacząć. Tak jak
przypuszczała Jaśmina, rzeczywiście nie zamierzała wypytywać wnuczki
o Radosława. Dowiedziała się dość z listu i rozumiała, że ostatnie, co potrzebne
jest Mince, to grzebanie na żywca w niezabliźnionych ranach. Natomiast jednej
rzeczy musiała się dowiedzieć.
– Mineczko, a co właściwie stało się z domem? Naprawdę nic nie dało się
zrobić? – zapytała, nachylając się do wnuczki i jednocześnie gładząc wdzięczącą
się do niej Melisę po grzbiecie.
– Nic a nic. Znaczy prawnik mówił, że możemy przeciągać, podważać
decyzje komornika, ale to i tak by nic nie dało. Ciągnęłyby się za mną długi
i nawiedzałyby mnie cienie tych wszystkich oszukanych ludzi. A może wśród
nich jest ktoś, komu Radek tak samo jak mi zrujnował życie? Może nie zostało
mu już nic i teraz zastanawia się, czy nie skoczyć z mostu? Nie chcę mieć
niczego takiego na sumieniu, babciu. Dlatego nie dało się nic zrobić. Żadnego
ruchu. Szach-mat, babciu. I niestety, nie po naszej stronie zostało zwycięstwo.
– Dobrze. Ale skoro ma być licytacja, to czy nie powinnaś tam być, żeby
wpuścić tego… – zacięła się, bo nawet jej nie chciało przez gardło przejść to
słowo. – No, sama wiesz kogo…
– Zabrzmiało niczym z Harry’ego Pottera. – Minka uśmiechnęła się
gorzko. – Nie, na całe szczęście nie muszę się tym zajmować. Załatwiłam to
przez tego prawnika, Mariana Okonia. Niesamowity facet, wiesz, babciu? Nie
wiem jak i kiedy, ale zwyczajnie go polubiłam. Podobno nie ma drugiego
lepszego prawnika w Warszawie, jeżeli chodzi o oszustwa, wyłudzenia,
szantaże. Jego klientkami są głównie kobiety. To niestety daje do myślenia.
Jednak jesteśmy niesamowicie naiwne i głupie. Rzeczywiście miłość potrafi nam
założyć klapki na oczy…
– To bardzo dobrze – mruknęła babcia ku ogromnemu zdumieniu Jaśminy.
– Co dobrze? Że niezłe z nas idiotki? – Minka popatrzyła na Tomisię
okrągłymi ze zdumienia oczami.
– Nie, to akurat niedobrze, przepraszam chyba cię nie do końca słuchałam,
dobrze, że skoro już się stało, co się stało, to, że przynajmniej to jest pod
kontrolą. I teraz możemy zająć się tobą. Specjalnie po to tu przyjechałam. –
Zerknęła na telefon, który po raz kolejny zadźwięczał sygnałem przychodzącego
esemesa.
– Babciu, ja naprawdę doceniam to, co dla mnie robisz – zaczęła ostrożnie
Minka. – Ale jeżeli chcesz mnie przekonać, żebym pojechała do ciebie, to nic
z tego. Ja muszę się jakoś z tym wszystkim uporać. A chybabym nie dała rady,
mając świadomość, że, wybacz określenie, na stare lata siedzę ci na głowie.
I bynajmniej nie o twój wiek mi chodzi.
– Wcale nie zamierzam cię stąd zabierać – przerwała jej Tomisia.
– Nie? – Jaśmina nie zdołała opanować zdumienia.
– Nie. Czy gdybym miała takie plany, to pozwoliłabym Józefinie tak szaleć
i bez sensu wydawać pieniądze? Natomiast nie będę ukrywać, że jej meblarskie
zapędy są mi bardzo na rękę, bo rzeczywiście spanie na tym niewygodnym,
wygniecionym materacu, i to w towarzystwie twoim i twojej ciotki, byłoby
traumatycznym doświadczeniem i jeżeli mogę tego uniknąć, to tym lepiej.
A wracając do meritum, to jak już wspominałam, nie zamierzam cię stąd
zabierać, ale wyjeżdżać też nie mam zamiaru. Przynajmniej dopóki czegoś ze
sobą nie zrobisz. Wzięłaś z domu to pudełko, o którym mi wspominałaś
w liście?
– Znowu ten list! – Jaśmina nie wiedzieć czemu poczuła się rozdrażniona.
Tajemnicza sprawa dostarczenia niewysłanego listu cały czas ją niepokoiła. –
Tak, wzięłam moją czarną godzinę ze sobą. Nie miałam wyjścia. W innym razie
nie miałabym co jeść ani pod czym spać. Dzięki tej kasie mogłam kupić kołdrę
i poduszki. Ale nie ma tego zbyt dużo, jeśli o to pytasz.
– Nie, nie o to. Ale cieszę się, że pomyślałaś o sobie. To znaczy, że nie jest
jeszcze z tobą tak źle… Dobrze, że dopilnowałam, żeby nie odcięli tutaj
ogrzewania i wody… – mruknęła już jakby do siebie, rozglądając się po
przestronnym wnętrzu.
– Rzeczywiście. Zdziwiłam się, że „miejsce” jest ciepłe… Nie mówiłaś, że
na bieżąco pilnujesz spraw związanych z willą. I że opłacasz rachunki… Jesteś
najbardziej tajemniczą kobietą, jaką znam. I bardzo ci jestem wdzięczna, bo
dzięki tej zapobiegliwości nie zamarzłam tu na śmierć.
– To dość duży plus. Zamarznięta nie mogłabyś otworzyć tego swojego
wymarzonego sklepu połączonego z pracownią.
 – A więc o to chodzi… Wiedziałam, że brak planu nie wchodzi w grę. To nie
w twoim stylu. Ale, babciu, nawet gdybym chciała, to nie mam jak… Moje
oszczędności to niecałe trzy tysiące złotych. Chyba nie myślisz, że to wystarczy
na remont, regały, towar, kasę fiskalną…
– No fakt, nie wystarczy – zgodziła się Tomisia i położyła przed wnuczką
plik papierów i grubą kopertę. – Ale to już powinno – dodała.
Jaśmina z poczuciem oszołomienia sięgnęła po pospinane ze sobą kartki.
Były tam uaktualniane z roku na rok pozwolenia na otworzenie działalności
i wszystkie potrzebne dokumenty. Z niedowierzaniem popatrywała to na babcię,
to na papiery i kopertę. W końcu nieśmiało dotknęła jej końcami palców.
– Zobacz! – zachęciła ją Tomisia.
Zajrzała do środka. Koperta była wypchana dwustuzłotowymi banknotami.
– Babciu, jakim cudem tego dokonałaś? – zapytała przez ściśnięte gardło,
zapominając, że pod żadnym pozorem miała nie używać tego
zwodniczego, pełnego fałszywej nadziei słowa. – I raczej nie uwierzę, że
zarobiłaś tę górę kasy, szyjąc przez te parę dni sukienki…
– I słusznie. Sprzedałam kawałek ziemi, tej pod lasem. Pan Józef już od
kilku lat napomykał, że chętnie by ją ode mnie odkupił. A że to działka
budowlana, była całkiem sporo warta…
– Babciu, ja nie mogę…
– Zanim skończysz, posłuchasz tego, co ci powiem. Od kilku lat pilnuję,
żeby wszystkie sprawy papierkowe dotyczące tej willi były załatwiane na
bieżąco. Opłacam rachunki, chodzę po urzędach. Nawet nie jest to takie
męczące, jak na początku przypuszczałam. Urzędnicy całkiem miło traktują
nieco nawiedzoną starszą panią, która chce podarować wnuczce lokal
z pozałatwianymi formalnościami. I są bardzo pomocni. Nigdy do końca nie
ufałam Radkowi. Nie pytaj mnie dlaczego. Po prostu… Czy ja wiem…?
Najwyraźniej miałam przeczucie. I uwierz, bardzo nie chciałam, żeby się
sprawdziło. Ale jednocześnie pragnęłam na wszelki wypadek być gotowa,
przezorny zawsze ubezpieczony. Wprawdzie nawet ja z tą swoją niechęcią do
niego nie przypuszczałam, że wyjdzie z niego taki bydlak… Tak czy inaczej,
dbałam o to „miejsce”, bo miałam poczucie, że doglądając go, dbam o ciebie.
A poza tym Bronek, gdy mi je przepisywał, wierzył, że nie pójdzie na
zmarnowanie.
– Babciu, właśnie ja już wielokrotnie miałam się ciebie zapytać o to,
dlaczego to właśnie tobie ten Bronek podarował coś tak cennego. Kim on
w ogóle był? Czemu o nim nigdy nie opowiadałaś?
– Skoro nie opowiadałam, widocznie miałam swoje powody – ucięła
Tomisia. – A poza tym nie mówimy teraz o mnie, tylko o tobie. Ta historia jest
już tak stara, że jak jeszcze trochę poczeka, nic się nie stanie. A teraz nie zagaduj
mnie, tylko słuchaj. W liście napisałaś, czekaj jak to było…? – Starsza pani
wyjęła kartkę i przez chwilę szukała wzrokiem odpowiedniego fragmentu. –
O jest:
I to jest kolejna rzecz, której żałuję i nad którą płaczę. Utrata marzeń.
Gdybym była mądrzejsza, gdybym Cię posłuchała, być może teraz w tym
„miejscu” byłaby tętniąca życiem pracownia, prowadziłabym kursy, na które
przychodziliby ludzie znający Józefa (nadal lubię to określenie z Ani z Zielonego
Wzgórza), miałabym przyjaciół i cel w życiu, a co ważniejsze – mogłabym jutro
rzucić się w wir pracy, zamiast wypłakiwać sobie oczy.
– Babciu…
– Jeszcze nie skończyłam! Ja też miałam i mam swoje marzenia, kochanie.
Chcę, żeby moja wnuczka była szczęśliwa. Chcę, żeby przestała wątpić w swoje
siły i umiejętności i żeby już nigdy nie żałowała ani jednego z przeżytych dni.
Całym sercem tego pragnę. Nie chcę tych marzeń utracić, pomożesz mi? –
zapytała, a jej wyblakłe pastelowoniebieskie oczy zaszły łzami.
– Tak… – tyle tylko zdołała wykrztusić Jaśmina przez zaciśnięte
wzruszeniem gardło.
Przez moment żadna z nich nic nie mówiła. Dopiero po chwili babcia wzięła
głęboki wdech, otarła ukradkiem oczy i wyprostowała plecy.
– No to teraz jest jeszcze jedna, a właściwie trzy sprawy, z którymi będziesz
musiała sobie poradzić – powiedziała i wyciągnęła w kierunku Jaśminy swoją
komórkę, która znów zabrzęczała. – Czytaj. – Nieomal siłą włożyła w ręce
wnuczki telefon.
– Ale o co chodzi? – Minka spojrzała na nią oszołomiona.
– Nie o co, ale o kogo – sprostowała babcia. – Wyłączyłaś telefon na kilka
dni…
– Nie na kilka, tylko na trzy, może cztery – sprostowała odruchowo.
– Trzy albo cztery to też kilka, nie włączałaś go ani na moment i omal nie
przywiodłaś swoich przyjaciółek do obłędu. Na całe szczęście, że dostałam list
od ciebie, bo i ja pewnie bym osiwiała, zanimbym dotarła do Warszawy i cię tu
odnalazła.
– A skąd byś wiedziała, że w ogóle trzeba mnie szukać?
– Dziecko, Zuza do mnie zadzwoniła. W imieniu ich trzech. Wiesz, że one
rozważały zgłoszenie zaginięcia? Jak widzisz, uspokoiłam je. – Babcia
sugestywnie spojrzała na trzymany przez Jaśminę telefon. – Napisałam, że
żyjesz i że do ciebie jadę. A jakieś dwadzieścia minut temu powiedziałam im,
gdzie jesteś, i jak przypuszczam, ten samochód, który się właśnie zatrzymał na
ulicy, to taksówka, którą przyjechały – dodała, wyglądając przez okno. –
Będziesz miała idealną okazję się przed nimi wytłumaczyć.
– Babciu, jak mogłaś! – jęknęła Minka. – A jak ja mogłam… – dodała po
chwili ze skruchą w głosie. – One mnie zabiją… – wymamrotała i w tej samej
chwili drzwi otworzyły się z impetem. Do środka wraz z podmuchami wiatru
wpadły trzy dziewczyny.
Zuza, jak zwykle w butach na obcasach, w dopasowanej spódniczce,
nienaganna w każdym calu. Klara – z włosami związanymi w dwie kitki,
w plisowanej spódniczce przed kolano, z szyją omotaną fantazyjną apaszką
w groszki, i Bernadka, z płaszczem niedbale przerzuconym przez ramię i rudymi
włosami potarganymi przez wiatr.
I w tym samym momencie Jaśmina przestała się zastanawiać, co ma
powiedzieć, jak wyjaśnić i wytłumaczyć. Zwyczajnie nie zdążyła nawet uchylić
ust, a już została otoczona ciepłymi ramionami, mocno przytulona przez
wszystkie trzy pary rąk, a potem wzięta w krzyżowy ogień pytań.
Tomisia, widząc, co się dzieje, pokiwała tylko głową i cichutko wycofała się
na górę, by razem z Józefiną doglądać skręcania mebli. Uczyniła to z czystym
sumieniem, wiedziała, że jej wnuczka zostaje w dobrych rękach.
 yło już dobrze po północy, gdy Zuza z trudem podniosła się z podłogi
i sięgnęła do swojej przepastnej torby, wydobywając z niej butelkę wina.
– Wyjaśnij mi, jak to w ogóle możliwe, to już czwarta flaszka, czy ta
torba nie ma dna? – zapytała Klara, poprawiając zsuwającą się z kucyka gumkę.
– Niestety, ma, i to już ostatnia butelka, która się tam zmieściła – mruknęła
Zuza. – Ale to w żaden sposób nie rzutuje, zawsze można skoczyć do nocnego.
Za to właśnie lubię miasto. A pić musimy, bo tak jak zapowiedziałam, nie
ruszymy się stąd, dopóki czegoś nie wymyślimy. A jak znam życie, na trzeźwo
na nic konstruktywnego nie wpadniemy.
– Boże, jak mi was, dziewczyny, brakowało – mruknęła Jaśmina, opierając
wygodniej plecy o stary kaflowy piec.
– Taa, na pewno, i dlatego wyłączyłaś telefon, z tej tęsknoty właśnie –
sarknęła Bernadka i podała jej butelkę, z której Jaśmina pociągnęła mały łyk.
Jak się okazało, w „miejscu” nie było ani jednego kieliszka, więc musiały
poradzić sobie inaczej.
– Oj, daj jej spokój, życie jej się zawaliło, właściwie to osiągnęła totalne
dno, a ty się nad nią pastwisz – burknęła Zuza.
– Ja się nad nią pastwię? Ja? Przynajmniej jej nie mówię, jak co poniektórzy,
że z jej życia zostały zgliszcza i popiły.
– Chyba popioły, bo jeżeli chodzi o popiły, to rzeczywiście te tutaj popiły
i siedzą, a co poniektóre więcej już pić nie powinny. A tak w ogóle to ani
słówkiem jej nie przypominasz, tylko te zgliszcza stale przywołujesz tak, że aż
dym czuć – parsknęła śmiechem Klara.
– Aj tam, czepiacie się… – Bernadka tęsknie spojrzała na butelkę, która
właśnie przechodziła do rąk Zuzy.
– Jakbyście nie pamiętały, to ja nadal tu jestem, a wy o mnie rozmawiacie
jak o szmacianej lalce, której ktoś wyrwał nóżki i rączki i wysypały się z niej
wszystkie trociny – mruknęła Jaśmina.
– No cóż, gdyby nie to, że już nieco ochłonęłam po telefonie od twojej
babci, to dodatkowo osobiście ukręciłabym ci jeszcze główkę do kompletu, tak
byłam na ciebie wściekła – spoważniała Zuza. – I między nami mówiąc, wcale
nie dziwię się Bernadce, że ci docina, bo zasługujesz. Ale właściwie można
uznać, że już dostałaś za swoje i teraz trzeba podjąć jakieś kroki…
– Ykh, prawne – czknęła Klara.
– Prawne to już Jaśmina podjęła i niewiele jej z tego przyszło – zauważyła
nad wyraz trzeźwo Bernadka. – Teraz to trzeba nam planu, i to takiego
kompletnego. Widzisz, jak masz ze mną dobrze? – zwróciła się do Jaśminy. –
Dzięki mnie nie musisz nic tłumaczyć, bo ja już im wszystko ze szczegółami
opowiedziałam.
– O tak, ze cztery razy przynajmniej, roztaczając przy tym kojące wizje,
typu, że zniknęłaś, bo zapewne skoczyłaś z mostu albo rzuciłaś się pod pociąg,
albo…
– Tak, tak opowiadaj o tym jeszcze, w razie czego Jaśmina będzie mogła
skorzystać z tego poradnika destrukcji – przerwała Zuzie kpiąco Klara.
– Fakt – mruknęła Zuzanna ze skruchą. – Nie pomyślałam. Tak czy siak,
jedno jest pewne, dziewczyny, coś się niedobrego dzieje, jakby jakieś fatum nad
nami zawisło…
– O czym ty mówisz? – Jaśmina machnęła odmownie ręką, dając Bernadce
do zrozumienia, że chwilowo nie chce wina. – Fatum jest moje, z wami chyba
wszystko w porządku, co?
– Takie fatum fatumowe na wypasie to rzeczywiście jest przede wszystkim
twoje – zgodziła się Zuza, ignorując znaki, które ukradkiem dawały jej Bernadka
i Klara. – Ale my też nie jesteśmy takie ostatnie, co, dziewczyny? Przestańcie mi
tam machać tymi łapami, nie ma co ukrywać faktów, w końcu i tak wyjdą na
jaw!
 – Co wyjdzie na jaw? – Teraz Jaśmina zdenerwowała się już nie na żarty
i spojrzała na przyjaciółki z niepokojem. – No, co nic nie mówicie? –
przynagliła je, bo w powietrzu nagle zawisła pełna napięcia cisza.
– Hmmm… A co, ty Zuzy nie znasz? – mruknęła w końcu Klara. – Ona
zawsze coś wystrzeli, bo cierpi na nadszczerość. A tak na poważnie, to skoro już
powiedziała a, to ja dopowiem to swoje be. Więc u mnie sytuacja przedstawia
się następująco: ojciec, jak wiecie, nie pije już od paru lat, ale do tej pory
profilaktycznie się zaszywał, a teraz nie chce, mówi, że mu to zupełnie
niepotrzebne, a matka wpadła w panikę. Wyniosła całą biżuterię z domu, ojciec
się na nią obraził i postanowił zamieszkać ze mną. Znaczy się mnie nie było,
więc skorzystał z zapasowego klucza. Gdy nie wrócił na jedną noc, potem drugą,
matka myślała, że znów poszedł w tango, i zaczęła z rozpaczy łykać proszki na
uspokojenie. No i przesadziła. Dobrze, że wróciłam i że coś mnie tknęło, że
najpierw pojechałam do nich. Mało co zawału nie dostałam, gdy ją znalazłam na
kanapie lecącą przez ręce. Wezwałam pogotowie, skończyło się na płukaniu
żołądka. Ojciec pojechał do szpitala i nawet myślałam, że w tak dramatycznych
okolicznościach przyrody się dogadają…
– Gdyby to był film, to z całą pewnością by tak było – mruknęła Bernadka. –
Rzuciłby się na kolana przy jej łóżku i zalewając się łzami, ocierając je co
chwila o nieskazitelnie białe prześcieradło, prosiłby, żeby nie odchodziła
i wybaczyła mu grzechy popełnione i niepopełnione – dała się ponieść
wyobraźni.
– Ale życie to nie je bajka, jak mówi moja babcia. – Jaśmina, widząc, że
Bernadka wpada w słowotok, profilaktycznie weszła jej w słowo. – I z twojej
miny wnioskuję, że jak zwykle ma rację i się nie dogadali – zwróciła się do
Klary.
– Dokładnie! Ojciec denerwował się nieziemsko i nie dawał się ruszyć ze
szpitala do momentu, aż się okazało, że wszystko będzie dobrze. Wtedy wszedł
do mamy, nakrzyczał na nią, że to była podłość i próba szantażu, i wyszedł,
o mało co nie tratując podsłuchującej pielęgniarki.
– I dobrze jej tak, po co podsłuchiwała… – zauważyła Zuza, sięgając do
torby z resztką chipsów.
– No i reasumując, teraz mam prawdziwy cyrk, w pracy grożą zwolnieniami,
u mnie w domu pomieszkuje urażony do żywego ojciec i jego sztangi oraz inne
ustrojstwa do ćwiczeń, potykam się o to cholerstwo nieustannie, a mama zaparła
się niczym osioł i zapowiedziała, że ona dopiero ojcu pokaże, co to znaczy
podłość i szantaż. Ale tylko tak na pokaz jest twarda, bo ogólnie to chodzi po
kątach i płacze. A wiecie, jaka ona jest. Boję się śmiertelnie, żeby znowu czegoś
nie łyknęła. Dlatego nieustająco biegam od siebie do niej, odkąd wróciłyśmy
z Zuzą z wyjazdu, nie przespałam w całości ani jednej nocy, bo zżera mnie
strach, że ona właśnie, zostawiona tam samej sobie, łyka horrendalną ilość
pigułek na uspokojenie. Ale nie dzwonię, bo przecież wiem, że jest środek nocy
i jeżeli to tylko moja chora wyobraźnia, to ją obudzę i nie będzie mogła usnąć,
a wtedy to już na pewno weźmie proszki. Gryząc więc z nerwów paluchy,
doczekuję do rana i gnam na złamanie karku, żeby przed pracą sprawdzić, czy
nic jej nie jest. A do pracy nie mogę się spóźniać, bo grożą zwolnieniami i tak
dalej, i tak dalej. Koło się zamyka – zakończyła, krzywiąc się niemiłosiernie.
– Ale chyba ciebie nie zwolnią, szefowa cię chwali i z tego, co wiem, bardzo
lubi. – Bernadka zakręciła leżącą na podłodze pustą butelką po winie.
– A to akurat prawda, zaprzyjaźniłyśmy się, ale wiesz jak jest, przyjaźń
przyjaźnią, a biznes biznesem.
– Co racja, to racja, ale wracając do twoich rodziców, to co masz zamiar
zrobić? Przecież nie możesz cały czas ich niańczyć. Zresztą, co ja ci będę
mówiła, sama wiesz.
– Wiem, że nie mogę grać w tę ich grę, ale z drugiej strony przecież nie
mogę też ich samym sobie zostawić. Po prostu muszę pogadać z ojcem, tak od
serca, a potem z matką. I zmusić ich oboje, żeby poszli do pana Igora. Wiecie,
tego od terapii, na którą chodzili, gdy ojciec przestawał pić. No, ale nie ma co
tego roztrząsać w nieskończoność. Jakoś sobie z tym poradzę, pod warunkiem,
oczywiście, że nie wychrzanią mnie z pracy. Bo tego bym nie zniosła. Poczucie
stabilizacji daje mi… poczucie stabilizacji. Ależ odkrywcze – zakpiła sama
z siebie.
– O, właśnie, skoro o pracy mowa, to teraz moja kolej – mruknęła Bernadka
i spojrzała na Jaśminę spod oka. – Pamiętasz, jak pytałaś o mój płaszcz?
– Pamiętam, powiedziałaś, że ta megagwiazda była nieziemsko
zachwycona – powoli odpowiedziała Minka.
– Nie do końca tak było, bo tak naprawdę to nawet po niego nie przyszła.
Nie muszę chyba dodawać, że wydałam kupę forsy na materiały, a do tego
odrzuciłam kilka mniej prestiżowych zamówień, bo bałam się, że nie zdążę
skończyć. Nie powiedziałam ci, bo nie chciałam cię martwić – zakończyła cicho.
– Uuuu, nie brzmi to najlepiej, to ja ci wypłakuję wszystkie swoje żale, zdaję
raporty z kolejnych nieszczęść, a ty mnie okłamujesz? To nie fair! – rozżaliła się
Jaśmina, ale widząc nieszczęśliwą minę przyjaciółki, wspaniałomyślnie
postanowiła się nad nią nie znęcać. – No dobrze, ja też nie byłam w porządku,
wyłączając telefon i skazując was na domysły, co się ze mną stało, i dlatego nie
powinnam nikomu robić wyrzutów. Ale powiedz przynajmniej, że wzięłaś od tej
paniusi zaliczkę…
– Bernadka i zaliczki? – parsknęła Zuza. – Przecież ta szalona głowa zapaliła
się do pomysłu i ani jej przez myśl nie przeszło, żeby zajmować się czymś tak
prozaicznym jak zadatki!
– No i dlatego coś mi się wydaje, że ja nigdy w życiu nie dam rady szyć tak
na poważnie, żebym mogła się z tego utrzymać – samokrytycznie stwierdziła
Bernadka.
– Nawet nie chcę tego słuchać. – Jaśmina machnęła ręką, tak jakby
odpędzała się od natrętnej muchy. – Z tego, co mówiłaś, to ten płaszcz to
prawdziwe cudo i na pewno znajdzie się ktoś, kto go doceni. I zobaczysz, obie
doczekamy takiego dnia, że zamówienia posypią się w takich ilościach, że nie
będziemy wiedziały, i ty, i ja, w co ręce włożyć.
– Oby, bo jak na razie to powiem wam, dziewczyny, że ledwo wiążę koniec
z końcem. – Bernadka żałośnie pociągnęła nosem. – Nieraz to się zastanawiam,
co ja takiego w poprzednim życiu nawywijałam, że los obdarzył mnie
artystyczną duszą! Musiałam potwornie grzeszyć! Dlaczego, na litość boską, nie
mogę być umysłem ścisłym i czuć ekscytacji na widok liczb, tabelek
i wykresów? Gdybym takowe podniecenie czuła, to zostałabym księgową
i pławiła się w dostatku.
– Tiaaa… Nie pławiłabyś się w niczym. Tylko skrzętnie odkładała grosz do
grosza i z ekstazą oglądała stan swojego konta, bojąc się tknąć z niego choćby
złotówki. Pamiętasz dużą, zwalistą Walencję? – wtrąciła się Klara.
– No ba! Naszej klasowej Wallenrody bym nie pamiętała? Matko, ale ona
była wiecznie skwaszona! Mam wrażenie, że gdyby położyć przed nią ogórki, to
z miejsca zmieniłyby się w małosolne. Ale jak ktoś ma na imię Walencja, to
chyba nie można od niego za dużo wymagać. Coś mi się wydaje, że nawet
rodzice jej nie lubili, skoro tak ją nazwali. A właściwie, czemu ona miała
ksywkę Wallenroda? – zastanowiła się Bernadka.
– A Bóg jeden wie. Chyba od swojej postury tak nam się pokojarzyła. Jako
coś naprawdę wielkiego.
– Ale to były czasy! Byłyśmy takie młode i takie paskudnie, bezrefleksyjnie
wredne – westchnęła tęsknie rozmarzona Bernadetta. – Ale czekaj, skąd ci
właściwie nasza Walencja przyszła do głowy? – zwróciła się do Klary.
– Bo ona właśnie została księgową. Widziałam ją jakiś czas temu, jest
jeszcze większa i jeszcze bardziej ponura, choć to wydawało mi się zupełnie
niemożliwe. Targała pod pachą całą stertę teczek, w których, jak sama mi
wyznała, sapiąc niczym miech kowalski, miała jakieś tam dane do wyliczeń
czegoś tam. Od samych określeń zakręciło mi się w głowie. Ubrana w bury
sweter, z mysim kolorem na włosach i ponurością w oczach. I dlatego mówię ci,
że do tego typu zajęć naprawdę trzeba mieć specyficzne uwarunkowania.
Jednym z nich jest zupełny brak wyobraźni i umiejętność twardego stąpania po
ziemi. Ty odpadasz w przedbiegach. Nie ma co się oszukiwać. Przecież ty nawet
unikasz patrzenia na ceny w sklepach.
– Bo nie chcę liczyć, ile muszę wydać, to mnie zawsze przygnębia. A poza
tym nie uogólniaj! Istnieją księgowe, które są urocze i kolorowe niczym
egzotyczne ptaki. Wiem, co mówię, bo żona mojego brata do takowych należy.
– Wyjątek potwierdzający regułę. A poza tym nawet najbardziej urocza
księgowa nie umie tego co ty. Ty szyjesz jak prawdziwa wróżka! – poparła
Klarę Jaśmina.
– Szkoda tylko, że nie dostałam w pakiecie czarodziejskiej różdżki, którą
mogłabym sprawić, że półki w mojej lodówce się zapełnią. – Skrzywiła się
Bernadka. – Ale macie rację, trzeba się cieszyć tym, co się ma. Spróbuję
sprzedać ten nieszczęsny płaszcz, może się uda, tylko muszę pomyśleć, gdzie by
go wystawić… Ale tym zajmiemy się później. Teraz trzeba pomyśleć, co zrobić,
żeby ogarnąć Jaśminę. Wiecie, co ten dupek Radzio jej napisał w tym swoim
ostatnim pożegnaniu? Że Minka zostanie sama jak palec, bo jej przyjaciółki,
uważacie? przyjaciółki, czyli my, nie dysponują niczym więcej niż dobrym
słowem!
– Tak? No to jeszcze zobaczymy – wycedziła Zuza, mrużąc oczy. – To ja
wam powiem, że ten się śmieje, kto się śmieje ostatni! I wcale nie jest tak źle,
jak nam się początkowo wydawało…
– Nie? – wyrwało się nieopatrznie Bernadce.
– Nie, bo właśnie wpadłam na genialny pomysł. I to jaki! – Dla podkreślenia
wagi tych słów klepnęła się otwartą dłonią w udo.
– Ty geniuszu, a twoje nieszczęście? – przerwała jej Jaśmina, która
doskonale wiedziała, że Zuza nie lubi opowiadać o swoich kłopotach, i miała
wrażenie, że przyjaciółka gada po to, żeby najzwyczajniej w świecie odciągnąć
ich uwagę.
– A u mnie to tylko drobiazg. Wydawca odrzucił wszystkie moje ilustracje,
ponoć nie miały tego czegoś, nie umiałam poczuć duszy tej opowieści o kupach
i nocnikach…
– O rany! To kupy mają dusze? Mam nadzieję, że przynajmniej nie te
potępione, bo ponoć to właśnie one straszą. Wyobrażacie sobie ducha kupy? –
zapytała Klara, robiąc wielkie oczy. – Zupełnie nie rozumiem, z czego się
śmiejecie, moim zdaniem to byłoby przerażające – dodała, patrząc ze
zdumieniem na dziewczyny, które pokładały się ze śmiechu.
– No to już wszystko wiemy, Klara ma przerąbane w domu, a reszta
dogorywa finansowo – podsumowała Minka, gdy w końcu ustały ostatnie
chichoty.
– Ale to do nas będzie należało ostatnie słowo – wtrąciła Zuza, wstając
z podłogi i potrząsając zdrętwiałą nogą. – Nie damy satysfakcji temu gnojkowi
Radziowi, no, chyba że po moim trupie! Jego zdaniem jesteśmy mocne tylko
w gębie? No cóż, to przypomnimy mu, że na początku było słowo, które dopiero
potem stało się ciałem!
– Eee, chyba ocierasz się o bluźnierstwo – zauważyła Bernadka.
– A, to przepraszam, nie to było moim celem – zmitygowała się Zuza. – Ale
teraz słuchajcie, bo mam plan. Konkretny, tak jak chciała Bernadetta. Jaśmina
naprawdę jest w czarnej dupie…
– To rzeczywiście brzmi jak plan – przerwała jej Klara z przekąsem.
– Jak w kółko mi będziecie wchodzić w słowo i nie dacie skończyć, to nic
nam z tego nie wyjdzie! Cisza! – zarządziła Zuza stanowczo. – Jest, jak jest,
a jak jest, każda z nas wie. I teraz zreasumujmy to, co mamy: siebie, tę willę,
która stoi w doskonałym punkcie, ma wszystkie potrzebne dokumenty i parter,
stworzony do tego, żeby otworzyć w nim sklep-pracownię. Tak jak to sobie
Jaśmina wymarzyła lata temu. Wyobraźcie sobie, jak to wszystko będzie pięknie
wyglądało: tu będą regały z motkami, na ścianach będą wisiały obrazki, w tym
kącie stanie stół z krzesłami, tu postawimy ekspres z kawą, a tam zwykły czajnik
elektryczny, bo wiem, że twoimi klientkami, Jaśmina, będą również starsze
panie, a one niekoniecznie muszą radzić sobie z nowoczesnym sprzętem…
– Żebyś się nie zdziwiła – mruknęła Minka pod nosem, bo przed oczami
stanęła jej ciotka Józefina, która radziła sobie z laptopem i internetem chyba
lepiej niż ona.
– Co proszę? Co mówisz? – nie dosłyszała Zuza zajęta snuciem pięknej
wizji.
– Nic, nic, mów dalej, skończyłaś na czajniku elektrycznym.
– A no właśnie, chodzi o to, żeby to była taka pracownia, która będzie wabić
i kusić ciepłem i kolorami. Koszyki z motkami, na stolikach szydełkowe obrusy,
serweteczki i serwetki, no i koniecznie wszystkie te twoje magiczne czapki
i rękawiczki, kominy i swetry, które wieczorami robiłaś i pakowałaś do
próżniowych toreb z myślą o swoim własnym sklepiku! Przecież to jest idealny
czas, żeby coś takiego zacząć! Idzie zima, pora na puchate czapki, grube swetry,
ciepłe skarpety! I te długie mroźne wieczory, wprost stworzone do tego, żeby
zasiąść w głębokim fotelu i zająć się robótką, oczywiście z wełną kupioną
w twoim sklepiku!
– A wyobrażacie sobie te popołudnia? – niespodziewanie wtrąciła się
Bernadka. – Za oknem pada śnieg, wieje wiatr, pod butami skrzypi mróz, a u
ciebie ciepło i jasno. W kubkach parzy się zimowa herbatka, a przy tym stole,
który będzie stał tam, zasiądą panie i zaczną się uczyć od ciebie tych wszystkich
skomplikowanych splotów i wzorów. To ma sens!
– No i dopiero to brzmi jak plan! – pokiwała głową Klara.
– To co? Zakładamy firmę? – Zuza zatarła z zadowoleniem ręce.
– Hola, hola, zapomniałyście o mnie. – Jaśmina podniosła się spod pieca
i spojrzała na swoje podekscytowane przyjaciółki. – To wszystko brzmi pięknie
i jesteście kochane i wy, i babcia, i ciocia… Ale zapominacie o jednym, ja
jestem bankrutem! Mam nawet swojego osobistego komornika…
– Oj tam, oj tam! Wielkie mi ta joj, komornik – sarknęła Bernadka. – Daj
spokój, w końcu, jak to mówił Stachura, wszystko przemija, nawet najdłuższa
żmija!
– No tak, ale problem leży w tym, że ja nie mogę założyć firmy! Jedna
właśnie upadła, licytują mnie, mam zajęte konta i długi w ZUS-ie i skarbówce!
Mecenas Okoń twierdzi wprawdzie, że to wszystko zostanie uregulowane, jak
komornik spienięży majątek, ale do tego czasu nie ma mowy, żebym mogła
cokolwiek przedsięwziąć – zakończyła w zapadłej nagle ciszy.
– No dobrze, jesteś bankrutem – powtórzyła cicho Zuza i podeszła do
Jaśminy, patrząc jej prosto w oczy. – Ale ja nie! – Powiedziała to jakoś tak
podniośle i uroczyście i złapała ją za rękę, po czym uniosła ją do góry.
I w tym samym momencie obok niej stanęła Bernadka razem z Klarą, i obie
położyły swoje dłonie na splecionych palcach Zuzy i Minki.
– Ja też nie – wygłosiła drżącym ze wzruszenia głosem Klara.
– Ani ja – dodała Bernadka.
– I dlatego, moja droga, założymy tę firmę na którąś z nas – dokończyła
Zuza.
– Jedna za wszystkie, wszystkie za jedną! A wszystkim Radziom na
pohybel! – Zaśmiała się Klara, a Jaśmina nagle poczuła, że oczy jej wilgotnieją.
– Co ja bym bez was zrobiła? – wyszeptała drżącym ze wzruszenia głosem.
– Zginęłabyś marnie, ot co! – burknęła Zuza i podejrzanie szybko
zamrugała. – A teraz, moje drogie, trzeba to wszystko uporządkować. Moim
zdaniem trzeba zrobić tak…
I tu cztery głowy pochyliły się do siebie, a pomieszczenie wypełniły
gorączkowe szepty.
 ajęte knuciem podstępnego planu przyjaciółki zupełnie nie zwróciły
uwagi na szelesty ani postukiwania dochodzące od strony schodów
prowadzących na piętro. To ciotka Józefina i babcia Tomisia
z nadstawionymi uszami przysłuchiwały się pilnie temu, co się działo na
parterze.
– Dobrze, reszty dowiemy się w swoim czasie, a teraz idziemy, żeby nas tu
nie przyłapały – zaszeptała Tomisia wprost do ucha podekscytowanej Józefiny.
– Fakt, usłyszałyśmy dość – przytaknęła ciotka świszczącym szeptem.
– Teraz przynajmniej położę się spać względnie spokojna. – Tomisia
bezszelestnie pokonywała kolejne stopnie. – Bogu należy dziękować za to, że
dziewczyny się tu zjawiły. Minka z nimi nie zginie, już one o nią zadbają.
– Co do tego, to ja nie miałam żadnych wątpliwości – wyraziła swoje
przekonanie Józefina, gdy znalazły się na górze. – W końcu my, kobiety, zawsze
umiemy się w takich sytuacjach znaleźć. Gdyby zamiast nich na dole byli
mężczyźni, to uwierz mi, Tomisiu, byłybyśmy świadkami prawdziwej sodomy
i gomory! Robiliby to, co im najlepiej wychodzi, czyli pili na umór i użalali się
nad sobą, i nic by z tego oczywiście nie wynikło! Nie to co nasze dziewczyny!
Szast-prast i już wiedzą, co mają robić!
– No wiesz, prawdę powiedziawszy, to one robią dokładnie to, co ci
panowie, nad którymi tak się wytrząsasz – zauważyła trzeźwo Tomisia. – Też
piją i jednak nieco się nad sobą użalają…
– No wiesz! Nie sądziłam, że z twoich ust usłyszę takie rzeczy! – oburzyła
się Józefina. – To doprawdy zasadnicza różnica i dziwię się, że jej nie
dostrzegasz! Bo… no dobrze… masz rację, one też trochę piją i trochę
narzekają. Ale to jest picie i narzekanie konstruktywne, ot co! – zakończyła
z mocą i urażona, zniknęła w swoim pokoju.
 Tomisia zaś skonstatowała, że znów nie ugryzła się w język. Pomyślała też
ze skruchą, że zamiast drażnić biedną Józefę, powinna jej raczej podziękować za
to, że nie muszą dzielić materaca i że jej wnuczka nareszcie będzie mogła się
porządnie wyspać. O ile oczywiście w ogóle zamierzała się tej nocy położyć.
– A niech robią, co chcą – mruknęła, wchodząc do małego pokoiku,
w którym czekało na nią nowiutkie łóżko. – Ja tam idę spać, bo znając życie,
jutro rano ktoś będzie musiał być przytomny i nakarmić to całe towarzystwo.
Zdaniem Tomisi bowiem wszystkie dzieci, nawet te skacowane, powinny
zacząć dzień od porządnego śniadania. I tego zamierzała dopilnować.
 a całe szczęście następnego dnia była sobota i nic nie stało na
przeszkodzie, żeby zacząć wcielać nocne ustalenia w życie. Po śniadaniu,
które wmusiła w nie babcia Tomisia, Zuza zwołała walne zebranie.
– Reasumując, operacja Radziowi na pohybel zostaje rozpoczęta –
powiedziała, patrząc z niepokojem na trzy słaniające się na nogach postacie. –
No nie, słuchajcie, baby przebrzydłe, tak to my daleko nie zajedziemy!
Wyglądacie, jakbyście miały zaraz ducha wyzionąć – zgromiła je wzrokiem.
– Może lepiej by było, gdybyś tak nie wrzeszczała – jęknęła Klara, łapiąc się
za głowę.
– No to prawda, aż mi w uszach wibruje, dobrze, że ta twoja torba jednak
miała ograniczoną pojemność, bo jeszcze jedno wino, a pewnie bym się dziś nie
zwlekła z wyra – zawtórowała jej Bernadka. – A ten materac to z całą pewnością
pamięta lepsze czasy, na przykład króla Zygmunta albo Napoleona… W każdym
razie wiele przeżył i powinien już odejść do krainy wiecznego materacowania…
– Fakt, trochę jest wygnieciony. – Jaśmina rozmasowała bolące biodro.
– Wygnieciony? On jest jednym wielkim wklęśnięciem! Ale to furda, gorzej,
że wyłażą z niego sprężyny, cud boski, że żadnej z nas się to cholerstwo nie
wbiło…
– Rany Julek! Gorzej niż przekupki na bazarze! – Zuza przewróciła
oczami. – I to jeszcze jakieś sterane życiem! Tu mnie boli, tam mnie strzyka,
a tam mnie w nocy uwierało!
– O, moje ty biedne, moje nieszczęsne, zmasakrowane ciało – zakończyła
w przystępie natchnienia Bernadka.
– Zwariuję za chwilę! Weźcie się, do cholery, w garść, bo dziś musimy być
zwarte i gotowe! Godzinę zero wyznaczyłyśmy na szesnastą, pamiętacie? – Zuza
wzięła się wojowniczo pod boki.
 – Pamiętamy, ale… – Jaśmina na moment zamilkła i powiodła wzrokiem po
twarzach przyjaciółek. – Nie zrozumcie mnie źle, ale to jednak nie jest najlepszy
pomysł. Wiecie, jak o tym rozmawiałyśmy, to byłyśmy po czterech winach…
– Po trzech – sprecyzowała Bernadka. – Czwarte dopiero rozpijałyśmy, więc
się nie liczy.
– No dobrze, po trzech, ale to nie zmienia faktu, że po ich wypiciu wszystko
wydawało się łatwiejsze. Ale teraz, w świetle dnia, na trzeźwo to wygląda
zupełnie inaczej. Naprawdę uważacie, że w mojej, było nie było, nieciekawej
historii niezbędna jest jeszcze grabież?
– Jaka znowu grabież? – oburzyła się Zuza. – To nadal jest twój dom, to po
pierwsze. Z tego, co mówiłaś, to komornik wejdzie tam dopiero na początku
grudnia, więc de facto nic złego nie zrobimy. A poza tym, Minka, stuknij się
w ten swój pusty czerep i pomyśl logicznie! Kto na takiej licytacji kupi twoje
włóczki? To po drugie. Prawdopodobnie one nawet nie zostaną wystawione na
sprzedaż. To nie są tak obiektywnie rzeczy wartościowe. Tak samo jak to, co już
wydziergałaś. Dla ludzi, jak ty to mówisz? Nieznających Józefa, tak? No
właśnie, to dla nich będą nic niewarte śmiecie. A ty bez tego nie ruszysz, dla
ciebie to być albo nie być! I dlatego ogarniesz się i pojedziemy tam zgodnie
z planem, i basta! A jeżeli wino jest gwarantem tego, że zaczynasz myśleć
z sensem, to najwyżej cię spoimy! – Tupnęła nogą.
– Zuza ma rację. Gdyby tylko o włóczkę chodziło, to ostatecznie mogłabyś
ją kupić. Z tych pieniędzy, które dostałaś od babci, jakoś by starczyło i na
remont dołu, i na pierwsze oszczędne zatowarowanie, ale przecież w ciągu
jednego tygodnia nie zrobisz skarpet, szalików, obrusów, czapek. Zresztą, co ja
ci będę tłumaczyła, sama wiesz – wtrąciła Bernadka łagodnym tonem. – A tam
masz to wszystko gotowe. Poza tym zawsze mówiłaś, że każda
z wyczarowanych przez ciebie rzeczy ma swój własny charakter, prawda?
– No prawda – przytaknęła Minka.
– I że na myśl o tym, że wypuścisz te swoje kolorowe wełniane cuda
w świat, czujesz ekscytację, bo masz wrażenie, że to jest trochę tak, jakbyś
uczestniczyła w rozpoczynaniu nowego życia. Pamiętasz te dwie pary
rękawiczek, mniejszą i większą? Miodowo-zielone, jedne z piękniejszych, jakie
widziałam w całym swoim życiu. Musisz je pamiętać, bo się o nie potwornie
pokłóciłyśmy.
– Te z rudymi końcówkami palców… Oczywiście, że pamiętam. – Oczy
Jaśminy zalśniły.
– Chciałam je od ciebie kupić – ciągnęła Bernadka – dla siebie i Darka, bo
jak mówiłam, były śliczne i idealnie pasowały na prezent na naszą rocznicę. Już
widziałam nasze dłonie w mroźne dni w tych rękawiczkach, z palcami
splecionymi w mocnym uścisku. Moje mniejsze otulone miękką wełną i jego
duże i silne, dające poczucie bezpieczeństwa. A ty powiedziałaś wtedy, że to
zakochane rękawiczki i muszą zostać ze sobą na zawsze, i dlatego mi ich nie
sprzedasz. Powiedziałaś: „One nie są ani dla ciebie, ani dla Darka”. Pamiętasz?
– Tak, nawet nie wiem, skąd mi to przyszło wtedy do głowy, po prostu
trzymając je w dłoniach, wiedziałam, że nie mogę ci ich podarować ani
sprzedać. Było mi strasznie głupio, ale po prostu nie mogłam, one zwyczajnie
nie chciały…
– Wiem, nawrzeszczałam na ciebie strasznie, że zupełnie ci odbija i że co
w ogóle sobie myślisz, że przecież ja i Darek i tak dalej, i tak dalej. I nie minął
tydzień, a on mnie rzucił. Rzeczywiście zakochane rękawiczki zostałyby
rozdzielone.
– Tak było. A potem mierzyły je chyba z cztery pary, bo usiłowałam je
sprzedać w pasmanterii, ale nigdy nie zdarzyło się tak, żeby pasowały. Jak dla
chłopaka były idealne, to dziewczynie zawsze coś odstawało albo źle się
układało i na odwrót. I w końcu zostały u mnie z myślą o tym, że jak już będę
miała tę swoją wymarzoną pracownię, to na pewno w końcu znajdą się dla nich
idealne pary rąk. – Uśmiechnęła się marząco.
– Właśnie. A teraz chcesz skazać je i wszystkie inne rzeczy na niepewny los?
Skąd wiesz, czy nie wylądują na śmietniku? Albo czy ktoś ich nie porozdaje
zupełnie przypadkowym ludziom? Głaskane, wymuskane, wykańczane
z poświęceniem… Naprawdę chcesz je porzucić? Przecież dla ciebie to nie są
tylko rzeczy. Każda z nich była robiona z potrzeby serca. Być może zakochane
rękawiczki zostaną rozdzielone na zawsze, świąteczne skarpety nigdy nie
zawisną na oparciach krzeseł, drzwiach albo kominku, długi pomarańczowy
szalik nie doczeka się tej swojej własnej ciemnowłosej dziewczyny… Gdy
dorobiłaś mu ostatnie frędzle, zapowiedziałaś, że sprzedasz go tylko i wyłącznie
brunetce…
– Już starczy, przestań i już nic nie mów, ja przecież przez te wszystkie dni
starałam się nie myśleć o tym, co straciłam! – powiedziała Jaśmina zduszonym
głosem. – A teraz…
– A teraz, moja droga, to trzeba myśleć o tym, co możesz zyskać! –
przerwała jej Zuza. – Mamy cztery dni do końca listopada. Żeby to wszystko
miało ręce i nogi, musimy otworzyć pracownię szóstego grudnia, w mikołajki.
Od samego rana będziemy epatować czerwonymi skarpetami, ślicznymi
puchatymi szalikami i takimi miniaturowymi mikołajkowymi czapeczkami.
Masz je w takim gigantycznym pudle razem z szydełkowymi aniołkami
i gwiazdkami na choinkę. Będą jak znalazł. Zresztą planowaniem otwarcia
zajmiemy się w następnej kolejności. Najpierw musimy przywieźć te wszystkie
biedne, porzucone motki, koszyki, pompony, druty, szaliki i całą resztę!
Zgadzacie się ze mną?
– Całkowicie – odpowiedziała w imieniu reszty Klara. – Czyli co? Zbiórka
tutaj o szesnastej. Zuza i ja przyjedziemy samochodami, to popakujemy te
wszystkie pudła z domu Jaśminy do bagażnika. A teraz wybaczcie mi, ale muszę
zajrzeć do mamy, a potem do ojca. Wprawdzie i jedno, i drugie odmeldowało mi
się esemesowo, ale same rozumiecie – dodała i sięgnęła po leżący na parapecie
plecak.
– To my też polecimy. – Bernadka i Zuza również się podniosły. –
O czwartej po ciebie jesteśmy – zapowiedziały i po chwili już ich nie było.
A Jaśmina pomyślała, że to, co chcą zrobić, zakrawa na szaleństwo. Ale nie
dane jej było zbyt długo się nad tym zastanawiać, bo z góry dobiegło ją wołanie
Tomisi.
Babcia i ciotka zamierzały przywrócić do użytku starą kuchnię i Minka
miała przeczucie, że dla niej też przygotowały jakieś czasochłonne, męczące
zadania. Akurat takie, jakie zajmą ją na tyle, żeby nie miała czasu na myślenie
i ewentualne wycofanie się z szalonego planu, który razem z dziewczynami
miały zacząć realizować już za parę godzin.
 ówno o szesnastej piętnaście dwa samochody zaparkowały przed dobrze
znajomą furtką.
– Czy my naprawdę wiemy, co robimy? – Jaśmina ze ściśniętym
sercem siedziała w samochodzie Zuzy i patrzyła na ciemne okna domu, który już
niebawem miał przejść w czyjeś zupełnie obce ręce.
Na samą myśl, że ma tam wejść, robiło jej się niedobrze. Nie była na to
gotowa. Dziwnie będzie wejść do środka i nie natknąć się na szalejącą ze
szczęścia Melisę, nie wstawić wody na herbatę i nie móc usiąść w ulubionym
fotelu. Dziwne i niepojęte, że ten dom, który od zawsze był jej, teraz zacznie
należeć do kogoś innego. Minka miała wrażenie, że jak przekroczy jego próg, od
razu potknie się o rozwiane marzenia, niespełnioną miłość i niedotrzymane
obietnice. Doskonale pamiętała, jak wprowadziła się tutaj i stanęła w drzwiach
wejściowych, a następnie uroczyście wyszeptała, że w tym domu na nowo
zapanują szczęście i radość, że zamieszka w nim nadzieja, że za jakiś czas na
schodach zatupią małe stópki, a w zakamarkach słychać będzie dziecięcy
śmiech. I że zarazem te stare marzenia jej rodziców nigdy nie zostaną
zapomniane, że dawne śmiechy i łzy nadal będą mile widzianymi gośćmi. Bo
przecież tu się wszystko zaczęło, tu jej rodzice się pierwszy raz pocałowali, jak
opowiadała babcia, tu przynieśli ją, maleńką Minkę, ze szpitala, tu siedzieli
razem na kanapie, czytali książki, snuli plany na przyszłość. Nie mogli więc, ot
tak, po prostu zniknąć. Wiadomo było, że ich krucha, niematerialna obecność
pozostanie w tych murach na zawsze. A teraz co? Co ma wyszeptać, stając
w tych samych drzwiach? Chyba tylko, że wszystkich zawiodła i że jest głupia,
głupia, głupia – po stokroć głupia.
– Słuchaj, ja wiem, że jest ci ciężko, ale to nie jest pora na roztkliwianie się
nad sobą ani na robienie sobie wyrzutów. – Zuza, jakby czytając w jej myślach,
nachyliła się w jej stronę i spojrzała prosto w oczy. – Ale teraz musimy myśleć
o jutrze, a nie oglądać się na minione dni – dodała i podążyła wzrokiem za
spojrzeniem Minki.
Jednak ona zobaczyła coś, co zapatrzonej na dom Jaśminie zupełnie
umknęło.
– Ty, czy ja dobrze widzę, że tam na schodach przed werandą ktoś siedzi? –
zmrużyła oczy, wytężając wzrok i marszcząc brwi. – Na mój gust to albo karzeł,
albo dzieciak…
– Gdzie? – Minka skierowała wzrok ku drzwiom wejściowym do domu
i spostrzegła na schodkach małą, skuloną postać. – O Boże, jak to możliwe, że
znów o nim zapomniałam? – jęknęła.
– Rozumiem, że znasz tego tam, karła – bardziej stwierdziła, niż zapytała
Zuza, wypinając się z pasów.
– No wiesz co! To nie żaden karzeł, tylko Julek! Chłopiec, który ostatnio
mnie odwiedzał. Eee, zagmatwana historia! – Machnęła ręką. – W każdym razie
powiedziałam mu, że może do mnie przyjść o każdej porze, z tym że wtedy
jeszcze nie wiedziałam, że sprawy tak się skomplikują. I że będę musiała tak
szybko opuścić dom! A potem otumaniona tymi cholernymi tabletkami, w ogóle
nie myślałam! A on pewnie przychodził tutaj codziennie – dodała, wyplątując
się z pasów, po czym nie zastanawiając się już dłużej, wyskoczyła z auta.
Chłopiec na jej widok podniósł się ze schodków, zbiegł ze stopni, a potem
niezdecydowany przystanął w połowie drogi do furtki. Widać było, że nie za
bardzo wie, co ma zrobić, i chyba speszyła go obecność pozostałych dziewczyn.
Jaśmina natomiast jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki pozbyła się
wszelkich dylematów, zdecydowanym krokiem podeszła do małego, stanęła
przed nim i spojrzała mu prosto w oczy, które na jej widok wypełniły się łzami.
– Czekałem codziennie – powiedział bez żadnych wstępów i desperacko
przylgnął do Jaśminy, mocno ją przytulając. – Bałem się – wyszeptał w jej
kurtkę. – Bałem się, że pani się coś stało! A Kamil mi jeszcze powiedział, że to
widocznie ja przynoszę pecha, bo i on, odkąd zaczął się ze mną zadawać, ma
same problemy. Powiedział, że znając życie, a przecież on życie zna, to pani
i ten pies leżycie pewnie nieżywe gdzieś w jakiś krzakach albo przejechane
przez autobus… I ja od razu, jak on mi to powiedział, przybiegłem i obszukałem
cały ogródek, bo tutaj też są krzaki, ale nic nie znalazłem, tylko ciemność, bo to
było już późno. Zapomniałem wziąć latarki… – mówił urywanym głosem, coraz
mocniej ją obejmując.
Jaśmina przytuliła go na chwilę, przymykając oczy, żeby opanować cisnące
się pod powieki łzy. Na samą myśl o tym, co ten mały przeżywał, serce jej się
krajało i miała ochotę zamordować tego durnego Kamila, ale przede wszystkim
siebie. Jak mogła zapomnieć o chłopcu? Fakt, pojawił się w jej życiu
nieoczekiwanie i stosunkowo niedawno. Ale był dzieckiem, które z jakiegoś
niedającego się pojąć powodu do niej lgnęło i widocznie jej ufało. A ona nie
pomyślała o nim ani razu od wizyty u mecenasa Okonia. Tymczasem mały
przychodził tu codziennie, siedział i czekał, marzł i przeraźliwie się bał.
Jakim ty, do diabła, jesteś człowiekiem? – zapytała się w duchu, kołysząc
Julka miarowo. – Egoistyczna, skupiona na sobie idiotka!
Przez moment jeszcze przytulała chłopca, a potem delikatnie rozplotła jego
zimne, zaciśnięte kurczowo palce, przykucnęła przed nim i spojrzała mu prosto
w smutne, zrozpaczone oczy.
– Przepraszam – wyrwało jej się z głębi serca. – Bardzo mi wstyd i strasznie
mi przykro, że się martwiłeś i że byłeś tu całkiem sam. Już nigdy do czegoś
takiego nie dopuszczę, rozumiesz? Obiecuję. I to nieprawda, że przynosisz
pecha, nie wierz temu Kamilowi za grosz. Jesteś najbardziej wyjątkowym
chłopcem, jakiego poznałam. I wiem, że mogę na tobie polegać jak na nikim
innym – dodała i z trudem przywołała na twarz uśmiech.
– Pani na mnie? – Spojrzał na nią zaskoczony.
– Tak, w końcu to właśnie ty, nie bacząc na chłód i ciemność, przeszukałeś
cały ogród, żeby sprawdzić, czy mi się nic nie stało. To ty na mnie czekałeś,
i nie zrezygnowałeś. Twój tatuś może być z ciebie dumny – powiedziała,
przypominając sobie, jak bardzo mały liczy się ze zdaniem ojca. – Jest dokładnie
tak, jak mówiłeś na początku: solidna z ciebie firma. – Roztarła mu zgrabiałe
palce. – A teraz chodź, przedstawię cię moim koleżankom. Bernadkę już znasz,
ale dziś jest nas trochę więcej. Musimy zabrać z domu parę pudeł, jak
poczekasz, to potem pojedziesz razem ze mną, pokażę ci, gdzie mnie teraz
możesz znaleźć, bo ja już tu nie będę mieszkała – dodała i pomyślała, że
nieoczekiwanie Julek pomógł jej wziąć się w garść.
Zabiorę go do „miejsca”, a tam babcia Tomisia go nakarmi, a ja postaram się
z nim tak od serca pogadać – pomyślała. – Czas najwyższy się czegoś więcej
o nim dowiedzieć. A już z całą pewnością nie pozwolę mu zniknąć –
postanowiła i podeszła do stojących nieopodal dziewczyn.
– To jest Julek – powiedziała po prostu, obejmując chłopca ramieniem. –
A to są moje przyjaciółki, Zuza, Klara, a tę to już znasz. Bernadka – zakończyła.
– Słyszałem coś o jakiś pudłach. – Julek z miejsca wyprostował plecy
i przywołał na twarz uroczy uśmiech i spojrzał zadziornie na Zuzę. – A ja
z pudłami to już nieraz miałem do czynienia. Pan Dzidek, nasz listonosz…
– No widzisz, doszedł do siebie. – Bernadka odciągnęła Minkę na bok. –
Specjalnie zatrzymałam dziewczyny, bo coś mi mówiło, że powinnaś z nim
pogadać sam na sam. Powiedziałam im też w paru słowach o chłopcu, więc
wiedzą, co mają robić. Zuza to się nawet ucieszyła, bo stwierdziła, że zostawi się
go na czatach i do pilnowania samochodów, żeby nie trzeba było za każdym
razem zamykać.
Jaśmina nic na to nie odpowiedziała, tylko ścisnęła Bernadkę za rękę.
A potem wyminęła całe towarzystwo i biorąc głęboki wdech, wysupłała pęk
kluczy z kieszeni płaszcza, po czym wsunęła jeden z nich do zamka. Wiedziała,
że robi to przedostatni raz.
Gdy weszła do środka, nieoczekiwanie natknęła się na leżące na stole
w kuchni ciemnoniebieskie rękawiczki, które podała Julkowi.
 – Proszę, to dla ciebie, sama je zrobiłam – powiedziała i patrzyła, jak mały
z zachwytem je ogląda, a potem wsuwa ręce w ich ciepłe, miękkie wnętrze.
Pasowały idealnie i na ten widok Jaśminę nagle ogarnął niebywały spokój.
Już nie miała wątpliwości, czy dobrze robi. Te rękawiczki czekały na Julka, inne
też musiały trafić do odpowiednich ludzi i obowiązkiem Minki było tego
dopilnować.
Gdy weszła do pokoju, poczuła coś jakby ciepły powiew, który ją miękko
otulił. Tak jakby ktoś, kto ją bardzo kochał i się o nią troszczył, pogłaskał ją po
głowie, żeby dodać jej otuchy.
– Mamo, tato, dziękuję – wyszeptała, gdy już wszystkie pudełka, pudła
i torby trafiły do samochodów dziewczyn.
Postała jeszcze chwilę w otwartych drzwiach, patrząc na szron, który pojawił
się nieoczekiwanie na ścieżce i zeschniętej trawie w ogródku. A potem zamknęła
je bezszelestnie i zdecydowanym ruchem przekręciła klucz w zamku. Na koniec
odwróciła się i unosząc wysoko głowę, poszła w stronę furtki.
I cały czas miała wrażenie, że to ciepłe, opiekuńcze „coś” podąża tuż za nią.
Wsiadła do samochodu, nie obejrzawszy się ani razu za siebie, ale coś jej
mówiło, że gdyby spojrzała, zobaczyłaby na ścieżce nie tylko ślady butów
swoich, Julka i dziewczyn. Była przekonana, że ujrzałaby również odciski
wąskich szpilek i męskich półbutów. Dokładnie takich, jakie widywała u swoich
rodziców na zdjęciach w rodzinnym albumie.
 d tego momentu sprawy nabrały zawrotnego tempa. Tak jakby zabranie
włóczek i ostateczne pożegnanie domu zamknęły pewien etap i otworzyły
szeroko drzwi do czegoś nowego.
Fakt faktem, że czasu było tak niewiele, że Minka naprawdę nie miała kiedy
rozpaczać ani zastanawiać się nad różnymi możliwościami. Skoro podjęła
decyzję, trzeba było działać. Firma miała zostać otworzona na Zuzę, więc to ona,
siłą rzeczy, zajęła się formalnościami, Bernadka i Klara pomagały popołudniami
w przemianie parteru, który miał już niedługo zmienić się z brzydkiego kaczątka
w pięknego łabędzia. Julek przychodził nieomal codziennie, bo nawet jak nie
było dziewczyn, to zajmowały się nim babcia Tomisia i ciotka Józefina, która,
o dziwo!, polubiła go, mimo że był chłopcem.
– Ty masz rację, ten mały coś kręci – powiedziała któregoś dnia babcia do
Minki. – Gada jak najęty, opowiada o wszystkim, wiem już, że tatuś dostał duże
zlecenie i jest w delegacji, że sąsiadka z dołu ciągle wszystkich podgląda i że
ostatnio zaczaiła się nawet w śmietniku, bo chciała przyłapać jakąś dziewczynę
na całowaniu się z sąsiadem z pierwszego piętra, o panu Dzidku, listonoszu,
wiem już tyle, że czuję się tak, jakbym chłopa znała od lat, choć w życiu go nie
widziałam. Ale wystarczy, że choć jednym słowem napomknę o jego babci, to
milknie jak zaklęty. Wiesz co, wnusiu, ja chyba się tam do niego wybiorę po
otwarciu tej twojej pracowni, bo teraz to sama nie wiem, w co tu ręce wsadzić,
tyle jest roboty. Ale dziś już pierwszy grudnia, otwarcie jest szóstego, więc mam
nadzieję, że te kilka dni nie zrobi wielkiej różnicy – dodała z westchnieniem.
– To mnie też niepokoi, i to od samego początku – przytaknęła Minka. –
Usiłowałam już kilka razy go podpytać o to czy owo, ale tak kluczy, tak
gmatwa, że nie sposób z tego wywnioskować czegokolwiek pewnego.
W każdym razie do szkoły chodzi, bo podpytałam go najpierw o to, w której
klasie się uczy i o której godzinie rozpoczyna zajęcia, a potem najzwyczajniej
w świecie podjechałam tam rano, żeby sprawdzić. No i faktycznie był,
z plecakiem, z workiem. Tak zupełnie normalnie. A w ogóle to bardzo ci,
babciu, dziękuję, że się nim razem z ciocią zajęłyście. I że wymyśliłaś mu tę
robotę z pruciem starych rzeczy i nawijaniem nitek na kłębki. Ja kompletnie nie
miałam pomysłu, co on może robić takiego, żeby się nie przemęczał,
a jednocześnie, żeby przestał nam się kręcić pod nogami. Pan Wiesiek nic nie
mówił, ale przecież widziałam, że się wkurza, jak Julek dawał mu nieustająco
dobre rady co do malowania, kładzenia gładzi i innych takich tam męskich zajęć.
A najbardziej się złościł, kiedy Julek uparcie powtarzał, że jego tata to zupełnie
inaczej by robił… A sama wiesz, że to, że mam tę ekipę, to zakrawa na
prawdziwy grudniowy cud, i to mówię ja, która obiecała sobie solennie w ogóle
nie zaprzątać głowy takimi bzdurami i bajkami.
I rzeczywiście sytuacja z ekipą mogła przywrócić wiarę dużo większemu
niedowiarkowi i sceptykowi niż Jaśmina.
To był splot wydarzeń i przypadków, które absolutnie z logicznego punktu
widzenia nie powinny móc się wydarzyć. Następnego dnia po obrabowaniu
własnego domu z włóczek Minka wybrała się do sklepu z materiałami
budowlanymi i farbami i na miejscu stanęła zdezorientowana i zagubiona.
Mnogość dostępnych rodzajów farb kompletnie ją oszołomiła i gdyby nie
przypadkowo spotkany pan, który akurat też kupował farby do jakiegoś lokalu,
zapewne spędziłaby resztę życia, snując się pomiędzy półkami pełnymi
kolorowych puszek.
– Jeżeli to ma być pracownia-sklepik, to trzeba wybrać droższe, ale trwalsze
i zmywalne – powiedział. – No i zazwyczaj przy tych z wyższej półki nie trzeba
kłaść tak wielu warstw, co sprawia, że robota idzie szybciej, a farba nie
wychodzi aż tak dużo drożej. A w ogóle to skoro pani się na tym nie bardzo zna,
to może lepiej takie zakupy zlecić szefowi ekipy remontowej?
– Najpierw trzeba ją mieć – mruknęła. – Wie pan, ten remont wypadł nagle,
trudno teraz znaleźć ludzi sprawdzonych i kompetentnych, a do tego takich,
którzy by mnie do reszty nie zrujnowali, bo budżet mam niestety dość
skromny – dodała. – I rzeczywiście, na farbach i tych wszystkich pędzlach,
wałkach i całym ustrojstwie nie znam się zupełnie.
Mężczyzna przez moment patrzył na nią spod oka, a potem na jego twarzy
pojawił się wyraz świadczący, że właśnie podjął jakąś decyzję.
– Jaką powierzchnię będzie pani malować? – zapytał, a Minka wyciągnęła
z torebki ręcznie wyrysowany plan, na którym Klara zaznaczyła wysokość i
szerokość i nabazgrała jeszcze jakieś rzeczy, jakich Jaśmina za boga nie mogła
rozczytać.
– No cóż, nie widziałem tego pomieszczenia, ale zdecydowałbym się na
takie wałki – powiedział bez wahania, wskazując na jedne z wielu, które
zdaniem Jaśminy wyglądały dokładnie tak samo jak wszystkie inne wiszące
nieopodal. – Ale niech ich pani nie kupuje. Tak się składa, że moim ludziom
wypadła jedna robota. Znaczy nie tyle wypadła, bo są za dobrzy, żeby z nich
zrezygnować, ot tak, ale coś tam się poprzeciągało, coś opóźniło i summa
summarum są kilka dni bez pracy. Do żadnej dużej roboty ich nie wyślę, bo nie
zdążą, ale do takiego maleństwa… Co pani na to?
– Naprawdę? Mógłby pan? – Minka spojrzała na niego z niedowierzaniem. –
Tylko czy mnie będzie na to stać, bo…
– Wie pani co, ja podeślę Wieśka i chłopaków, pani im powie, co trzeba,
a oni to wycenią i będziecie się dogadywać – przerwał jej. – Może tak być?
– Oczywiście. – Jaśmina spojrzała na niego z niedowierzaniem. – Ale
dlaczego właściwie pan mi pomaga?
– Dlaczego? – Przez moment patrzył na nią zagadkowo. – Bo mogę i dobrze
pani z oczu patrzy, przypomina mi pani mnie, oczywiście nie dosłownie, ale też,
gdy zaczynałem, byłem kompletnie zielony, za to potwornie zdeterminowany.
Tak zdeterminowani bywają tylko ci, których życie naprawdę przeczołgało.
Zresztą, czy to ważne, jakie są moje pobudki? Chyba najważniejsze jest to, że
nie będzie pani musiała tu stać i się męczyć. – Uśmiechnął się.
I właśnie w ten sposób „miejsce” zyskało własną ekipę remontową. I dzięki
temu, że remont ruszył pełną parą, Minka odstawiła zupełnie pigułki nasenne,
doskonale zastępowało je zmęczenie. Czasami po dniu pełnym zajęć zasypiała
niemalże na stojąco. Ekipa robotników na początku pukała się w głowę, widząc,
jak drobna dziewczyna sama zabiera się do zdzierania tynków albo chwyta za
pędzel. Ale złośliwe komentarze dość szybko ustały. Mężczyźni z coraz
większym szacunkiem patrzyli na jej nieustępliwość i wytrwałość.
– Baba bo baba, ale nosa nie zadziera, tylko sama zakasuje rękawy. No
i ciężkiej pracy się nie boi – orzekł któregoś ranka szef i tym samym zapewnił
jej sympatię wśród całej ekipy.
Jaśmina, słysząc jego słowa, mimowolnie się skrzywiła. Gdyby wiedział, że
pracuje jak oszalała nie dlatego, że tak kocha ciężką robotę, ale dlatego, że to
pomaga jej zapomnieć i zagłuszyć ból, pewnie nie miałby do niej tak wielkiego
szacunku. Ale nie zamierzała prostować jego opinii.
Ostatecznie mogli sobie myśleć, co chcą. Tak czy siak, Jaśmina wiedziała, że
będzie dozgonnie wdzięczna przypadkowo spotkanemu mężczyźnie, bo bez
fachowców za nic by sobie nie poradziła, nie mówiąc już o tym, że
pomieszczenie nie wyglądałoby nawet w części tak ślicznie. Pastelowy róż
z jednej strony, przełamany jasnym błękitem na przeciwległych ścianach,
sprawiał, że wnętrze, choć jeszcze niewykończone, bez mebli i wszystkich
ocieplających drobiazgów robiło wrażenie przytulnego.
– Jest zapraszające – orzekła babcia Tomisia. – A to znaczy, że ludzie będą
chcieli tu zaglądać, a co ważniejsze, wracać – dodała.
Jaśmina pomyślała, że skoro babcia tak mówi, to tak musi być.
I tego postanowiła się trzymać.
 ego dnia, jak zwykle zresztą, późnym popołudniem Minka padała na
twarz ze zmęczenia.
Prysznic, marzę o prysznicu – pomyślała tęsknie, grzejąc w wielkim
garze wodę. Łazienka, taka z prawdziwego zdarzenia z wanną, prysznicem
i dużą umywalką miała być zrobiona w przyszłym tygodniu, i to też tylko
dlatego, że ciotka Józefina wyłożyła na nią pieniądze, twierdząc, że nie zamierza
podczas pobytu w stolicy zarosnąć brudem. Tak naprawdę Jaśmina doskonale
zdawała sobie sprawę z tego, że ciotka robi to po prostu dla niej. Bo było jasne,
że Józefina długo nie zagrzeje u niej miejsca. Nigdzie zbyt długo nie zostawała.
Obie z babcią śmiały się często, że ciotka należy do gatunku ciotek
wędrownych. A gdyby chodziło tylko o brak kąpieli, najzwyczajniej w świecie
wynajęłaby sobie pokój w hotelu. Było ją na to stać, z tego, co Minka wiedziała,
była dość majętną kobietą. I ta posażność, jak zresztą całe dorosłe życie
Józefiny, była owiana tajemnicą.
– Józefina jest trochę taka jak te jej ukochane koty, chadza tylko sobie
znanymi ścieżkami i miewa swoje kaprysy – mówiła Tomisia.
Ale poza zachciankami miała też dobre serce, które skrzętnie skrywała pod
maską piekielnicy z ciętym językiem. I dlatego właśnie zajęła się załatwieniem
remontu łazienki, na który trzeba było, ku jej wielkiemu niezadowoleniu,
poczekać do przyszłego tygodnia. Do tego czasu więc musiały sobie radzić
metodami tradycyjnymi, na które składały się: micha, gar gorącej wody
i płukanie włosów wodą z czajnika.
 okonawszy łazienkowych ablucji, Jaśmina marzyła li i jedynie o rzuceniu
się na kanapę. Zamierzała jeszcze dopracować listę potrzebnych mebli.
Regały na motki były już zamówione. Na jednej ze ścian miał stanąć
jeden szczególny, w starym przedwojennym stylu. Jego wspomnienie
przywołała któregoś dnia Bernadka.
– Wiecie, że ja od momentu gdy pierwszy raz dostałam do ręki igłę,
pokochałam szycie ponad wszystko? – zapytała, stojąc pośrodku przyszłej
pracowni i z roztargnieniem przesuwając stopą plastikowe korytko do farby.
– Wiemy, wiemy, opowiadałaś nam o tym niezliczoną ilość razy, jak to
babcia ci pokazała, jak nawlekać i co dalej robić, i od tamtej chwili twoja biedna
matka nieustannie drżała o wszystko, co materiałowe. Właśnie jakiś czas temu
przypomniała sobie, jak najlepszą koszulę ojca pocięłaś na paski, którymi potem
obszyłaś stołowe nogi. – Roześmiała się Klara.
– Skoro ubrałam już wszystkie lalki i misie, musiałam znaleźć sobie kolejny
obiekt do obszycia. – Zaśmiała się Bernadka. – A że nie chcieli mi dać niczego
do pocięcia, to sama sobie znalazłam. Od tamtego momentu nie skąpili na
materiały i zawsze miałam spory zapas. Ale to jeszcze nic, w rodzinie
najczęściej wspominają, jak dostałam w prezencie pod choinkę tamborek, nitki
i wzory do wyszywania. Wzory nie interesowały mnie zupełnie, bo akurat wtedy
babcia doskonaliła mnie w ściegu stębnowym i żadne haftowane kwiatki się dla
mnie nie liczyły. Fastrygować umiałam już perfekcyjnie, ścieg za igłą miałam
w małym paluszku, no to babcia pokazała mi coś trudniejszego. A ten ścieg jest
bardzo podobny do maszynowego, o ile oczywiście ma się wprawę. Ja miałam
niewielką, ale nadrabiałam zapałem. I tak wlazłam pod stół wigilijny, przy
którym siedział cały tłum ciotek, wujków i różnej maści kuzynostwa… U nas
zawsze na wigilię zbierała się masa ludzi. – Uśmiechnęła się do tego
wspomnienia. – No i pewnie dlatego nikt nie zwrócił na mnie najmniejszej
uwagi. Zajęci byli spożywaniem barszczyku z uszkami, kapustki wigilijnej
i śledzika zapijanego wódeczką. Pamiętam jak dziś, że w tle nastrojowo słychać
było kolędę Lulajże, Jezuniu. A ja pod ten stół wlazłam nie sama, tylko ze
swoim nowym prezentem, nawlekłam igłę i z miejsca uznałam, że poćwiczę
praktyczne zastosowanie najnowszej umiejętności. I przepięknie pozszywałam
wszystkie nogawki spodni, które nawinęły mi się pod rękę, z rozpędu
przyszyłam też ze dwie spódnice, bo wtedy były modne takie długie, szyte
z dużej ilości materiału… A gdy całe to towarzystwo zaczęło się podnosić,
rozpętało się istne piekło! Pozszywani wujkowie mało co się nie powykładali,
okazało się, że naprawdę mam talent i umiem szyć porządnie. Babcia nie mogła
wyjść z podziwu. A ja do tej pory, jak skracam nogawki, to mimowolnie nucę
„lulajże mi, lulaj, me pieścidełko”…
– Ciekawe, czy twoi wujkowie też byli pod takim wrażeniem jak babcia? –
Zaśmiała się Zuza.
– Niestety! Nikt poza babcią nie docenił mojej misternej roboty i wszyscy się
porozpruwali. Ale tak naprawdę to ja nie o tym chciałam wam opowiedzieć,
tylko tak mi się pokojarzyło i teraz za Boga nie wiem, do czego zmierzałam…
– Ty to kiedyś sama siebie zagadasz na śmierć. – Parsknęła śmiechem Zuza.
– Zaczęłaś od tego, że kochałaś szycie ponad wszystko, a mówiąc to, gapiłaś
się sugestywnie na ten pastelowy róż na ścianie – podpowiedziała miłosiernie
Minka.
– A widzicie, wiem już! Bo ja, tak jak wspominałam, miałam prawdziwego
fioła na tym punkcie i nie chciałam słuchać żadnych tradycyjnych bajek, tylko
opowieści, których bohaterowie gnali przez świat uzbrojeni w igły zamiast
mieczy, tamborki zamiast tarcz, i w ogóle moja biedna rodzina musiała się
wspinać na wyżyny szwalniczych fantazji. A któregoś razu, jak już byłam trochę
starsza, zachorowałam na ospę i byłam potwornie marudna. Babcia, żeby mi
trochę to chorowanie umilić, powiedziała, że opowie mi specjalną historię, taką
dla dużych dziewczynek. I zaczęła snuć opowieść o przedwojennym miasteczku,
Kołomyi, i sklepiku, który prowadził majętny Żyd. Ten sklepik to był istny raj.
Przy ścianach stały regały składające się z takich malutkich szufladeczek
z oszklonymi frontami, a w każdej z nich pyszniły się kolorowe włóczki,
wstążki. Mieszkała w tym miasteczku dziewczynka, która marzyła o tym, żeby
choć kilka takich motków mogło do niej należeć, ba, nawet nie całych motków,
ale żeby dostać choć parę metrów tych kolorowych cudów, bo podobno wtedy
nie trzeba było kupować całego kłębka… Dziewczynka często przystawała
przed sklepem i przyklejała nos do okna wystawowego, i patrzyła, jak te szybki
w środku lśnią zwodniczym, kolorowym blaskiem, jak kuszą swoją tęczową
zawartością. No, a potem zaprzyjaźniła się ze sprzedawcą, który podobno był
bardzo smutnym i samotnym człowiekiem, a mała sprawiła, że jego życie stało
się szczęśliwsze. Układała z nim wełnę, żartowała i płatała figle. Pewnego razu
na przykład, gdy zasnął, wplotła mu w brodę mnóstwo kolorowych niteczek, tak
że przypominała długą kędzierzawą tęczę. W ogóle w opowieściach babci ten
stary żydowski sprzedawca i mała dziewczynka przeżyli mnóstwo radosnych
chwil. A ona na Boże Narodzenie dostała od niego cały koszyk kolorowych
motków… Jak się domyślacie, dla mnie to było cudowne zakończenie,
najszczęśliwsze ze wszystkich, chociaż troszkę brakowało mi tam przyszywania
i doszywania – dodała z głębokim westchnieniem.
– Daj spokój, nie chciej za dużo, twoja babcia i tak wspięła się na wyżyny
wyobraźni – mruknęła Zuza. – Ale szczerze mówiąc, nadal nie wiem, o co tak
do końca ci chodziło z tą opowieścią, bo wydawało mi się, że chcesz nam coś
przekazać…
– No jak to co chciałam przekazać? – oburzyła się Bernadka. – Czy ty
w ogóle mnie słuchasz? Przecież to jasne, że chodziło mi o regał i przeszklone
szufladki. Zobaczcie, ten z opowieści babci miał w sobie coś magicznego.
Wprawdzie nigdy go nie widziałam, ale opowiadała o nim tak pięknie
i sugestywnie… A gdyby zrobić taki na tę ścianę? Na pewno można znaleźć
jakieś stare fotografie albo obrazki, na których będzie wnętrze z takich
przedwojennych sklepów…
– Bernadka, pomysł jest fajny, ale przecież nie ma pewności, czy taki regał
w ogóle kiedykolwiek istniał, czy nie jest wytworem wyobraźni babci, tak samo
jak ta dziewczynka i stary samotny Żyd – przerwała jej sceptycznie Zuza.
– Nie jest. – Bernadka nieznacznie pokręciła głową i spoważniała. –
Mówiłam przecież, że to miała być specjalna opowieść. To babcia była tą
dziewczynką, a pan Micheasz autentycznym samotnym żydowskim kupcem.
Opowiadała mi o nim mnóstwo cudownych historii, oczywiście, zaprawiając je
odrobiną magii, ale to nie zmienia faktu, że i ten sklepik, i dziewczynka,
i brodaty Żyd istnieli naprawdę. Oczywiście nie powiedziała mi tego wtedy,
tylko dopiero wiele lat później, gdy byłam już dorosła. Dowiedziałam się
wówczas, że ta historia jest prawdziwa. Babcia dodała też, że cieszy się, że ten
sklepik i wszystko, co się w nim wydarzyło, nie odejdzie wraz z nią. Bo
widzicie, przyszła wojna, która przeżyła Micheasza. On niestety z nią przegrał.
Rozwiał się w niepamięci, a wraz z nim jego sklepik, włóczki i cały piękny
kolorowy świat małej dziewczynki. I tak pomyślałam, że poza tym, że ten regał
mógłby być najzwyczajniej w świecie czymś innym i ciekawym, bo teraz już
niespotykanym, to może będzie też nam przypominał o przedwojennym
sprzedawcy i dziewczynce, których połączyła przyjaźń, a dzięki niej ich życie
stało się barwne i wypełnione radością.
Gdy Bernadka skończyła, przez moment nikt się nie odzywał. Wszystkie
patrzyły na ścianę i było jasne, że każda z nich widzi tam kolorowe motki
mrugające z przeszklonych przegródek i cień starego sprzedawcy, którego
przeżyła wojna.
– Stanie tam taki regał – powiedziała w końcu Minka. – A nad nim zawiśnie
szyld „U Micheasza” – dodała cicho i uroczyście.
I rzeczywiście, zgodnie z obietnicą, regał został zaprojektowany
i zamówiony. Tak samo jak pozostałe, dużo nowocześniejsze i prostsze. Ale
Jaśmina dla spokojności sumienia chciała jeszcze raz zerknąć na plan sklepiku,
na listę zamówionych rzeczy i na tę, gdzie wypisała te, które trzeba było
dokupić. Dlatego nastawiona na pracę, stanęła jak wryta, gdy weszła do pokoju,
który babcia i ciotka przekształciły w mały salonik, i natknęła się tam na
Tomisię rozstawiającą na stole filiżanki, które ostatnio przytargała Klara. Tak
samo zresztą jak resztę rzeczy, które stały w tym pomieszczeniu. Stara zielona
wygodna sofa, cztery pasujące do niej fotele, okrągły spory stół, na którym
rozpanoszył się szydełkowy kapryśny obrus, ładnie wyglądający tylko
i wyłącznie na okrągłych blatach. Wszystko to do tej pory kurzyło się na strychu
u Klary.
– Bez sensu, tam tylko niszczeją, a tutaj będą pasować jak ulał – oznajmiła
w odpowiedzi na rozterki Minki.
Brakowało wprawdzie jeszcze krzeseł do stołu, ale ciotka Józefina
stanowczo zabroniła kupowania i przynoszenia, bo jak stwierdziła, ona u siebie
w domu ma kilka kompletów, z których jeden chętnie podaruje Jaśminie, jak
tylko znajdzie moment, żeby pojechać i zająć się wysyłką.
W rezultacie salonik stał się ulubionym pokojem wszystkich i tam pito
herbatę, siadano wieczorami, nawet Leonia chętnie przychodziła i mościła się na
oparciu fotela stojącego pod oknem, głośno przy tym mrucząc.
Teraz stół był przesunięty do sofy, tak samo zresztą jak fotele.
– Hmm, czy jest coś, o czym nie wiem? – Minka spojrzała pytająco na
babcię.
– Nie, no, wiesz wszystko, chyba pamiętasz, że dziś jest pierwszy grudnia?
Dziewczynki się zapowiedziały już wczoraj, że przyjdą, Julek też właśnie wpadł
jak wicher, mówił, że wraca z jakichś dodatkowych zajęć. Upiekłam szarlotkę
i mam zamiar jak zwykle opowiedzieć naszą pierwszą adwentową historię…
Chyba nie chcesz mi powiedzieć, że ci to uciekło? Wiem, że jesteście już
dorosłe, nie będę wam codziennie aż do Wigilii wymyślała bajek, ale tę pierwszą
trzeba opowiedzieć, przecież to nasz tradycja. – Babcia spojrzała na nią spod
oka. – Wiesz, jest dopiero osiemnasta – dodała, sugestywnie patrząc na
flanelową piżamę w kaczuszki, w którą była przyodziana jej wnuczka.
– Nie, babciu, nie zapomniałam o pierwszym grudnia ani o naszej opowieści,
ale… – Wzięła głęboki wdech, żeby powiedzieć to, co leżało jej na sercu, ale
w tej samej chwili do salonu wparował Julek, więc zmełła cisnące się na usta
słowa i wyszła zmienić piżamę na dres.
Gdy wróciła, na stole stała już pokrojona szarlotka, w starym dzbanku
z wyszczerbionym dzióbkiem parzyła się herbata, a fotele i sofę zajęły jej
przyjaciółki, Julek oraz ciotka z babką.
Tomisia, jak to miała w zwyczaju, sięgnęła po koszyk z wełną i po chwili
druty zaczęły migać w jej dłoniach, a ona cichym głosem jęła snuć opowieść
o pierwszej mroźnej nocy listopadowej i staruszce, która właśnie wtedy
wyruszała w swoją coroczną wędrówkę.
Wszyscy słuchali z zapartym tchem, choć tylko Julek nie znał tej historii.
A na sam koniec, jak zwykle, babcia Tomisia wydobyła z dna koszyka woreczki
z cukierkami i czekoladkami i rozdała po jednym każdemu.
Minka przyjęła swój, zmuszając się do uśmiechu. Potem zapanował miły
rodzinny rozgardiasz, wszyscy pili herbatę, jedli ciasto, gawędzili i tylko
Jaśmina czuła, że coś bardzo kłującego uwiera ją w okolicach serca.
– Wiecie co, ja pójdę odprowadzić Julka, a przy okazji wyprowadzę Melisę –
powiedziała w końcu, zdejmując z kolan wyraźnie zdegustowanego jej
zachowaniem kota.
– Julka? A gdzie on w ogóle jest? – zdziwiła się Zuza, rozglądając się
dookoła. – Przed momentem jeszcze tutaj się kręcił…
– Wiecie co, on chyba poszedł, mówił mi, że będzie musiał lecieć, ale
myślałam, że jeszcze zajrzy, żeby się pożegnać – wtrąciła babcia. – Ale nie rób
takiej miny, zrobiło się późno, to pewnie musiał wracać do domu – zwróciła się
do wnuczki.
– Nic nadzwyczajnego, on stale wpada jak po ogień! Taki typ, mały bo mały,
ale jednak mężczyzna, czegóż więc od niego wymagać – dodała ciotka Józefina.
– To w takim razie wyjdę z samą Melisą – mruknęła Minka, przewracając
oczami, ale na wszelki wypadek odwróciła głowę tak, żeby ciotka tego nie
zauważyła.
Nie miała ochoty ani na dyskusję, ani na besztanie.
– My też będziemy się zbierać – poderwała się Klara. – Jutro trzeba rano
wstać. Po południu się zdzwonimy, bo trzeba będzie się spotkać i dopiąć
wszystkie sprawy…
– No, chociażby wymyślić nazwę dla tego przybytku – weszła jej w słowo
Zuza. – I coś mi mówi, że to wcale nie będzie łatwe, bo ja nieustannie się nad
tym zastanawiam i kompletnie nic mi nie przychodzi do głowy, a sprawa staje
się nagląca.
– Fakt, „miejsce”, jak je nazywamy, nie brzmi specjalnie klimatycznie –
przytaknęła Bernadka. – A ty, co zrobiłaś się taka milcząca? – spojrzała uważnie
na Minkę. – Nie martw się, coś wymyślimy – dodała uspokajająco.
– Nie, no coś ty, nie martwię się, tylko ci się wydaje – mruknęła, sięgając po
leżącą na taborecie smycz. – Po prostu jestem zmęczona i trochę zdenerwowana.
W końcu dziś pierwszy grudnia – dodała i pomyślała, że akurat tutaj udało jej się
powiedzieć prawdę.
Choć oczywiście dziewczyny zinterpretowały to po swojemu – po prostu
złożyły jej brak humoru na zdenerwowanie zbliżającym się wielkimi krokami
otwarciem pracowni. A tymczasem, oczywiście, presja gnającego na złamanie
karku czasu była ogromna, ale tym razem chodziło o coś innego. O tę wiarę,
nadzieję i miłość, o tę opowieść, którą do tej pory uwielbiała, o święta, które
nadchodziły nieubłaganie.
A Jaśmina po raz pierwszy poczuła, że nie znosi świąt. Nie chciała mieć z tą
szopką nic wspólnego! Nie chciała słyszeć kolęd ani zastanawiać się nad
wybaczaniem. Nie chciała pachnącej choinki, ubranej w całkiem obce ozdoby,
bo te najukochańsze, przesiąknięte wspomnieniami i dziecinną wiarą, zostały jej
odebrane. Marzły na niedogrzanym strychu, porzucone i samotne tak samo jak
ona. Nie chciała białego obrusu, sianka ani tych wszystkich zapewnień o dobroci
i tajfunie miłości, który akurat tego wieczoru miał szaleć nad calutką ziemią.
I zastanawiała się, jak ma to powiedzieć babci.
Wróciła do domu przemarznięta, marząc tylko o tym, żeby w końcu się
położyć, ale w drzwiach do sypialni natknęła się na Tomisię. Babcia miała
troskę wypisaną na twarzy. Kapała z wymykających się z warkocza siwych
pasm włosów, wyzierała z wyblakłych błękitnych tęczówek.
– Dziecko, co się dzieje? – zapytała cicho, łapiąc ją za rękę, wciągając do
środka i zamykając za sobą drzwi.
– Nic. Babciu, kompletnie nic. Obiecałam, że się nie poddam, i nie poddaję.
Zobacz, zacisnęłam zęby i idę do przodu. Staram się nie zastanawiać nad tym, co
zostawiłam za sobą, tylko patrzeć w przód. Ale nie każ mi wierzyć w te
wszystkie bajki! W otwierane drzwi, cuda, wiarę, nadzieję i miłość! Bo ja
zostałam ograbiona z tego wszystkiego. I nie zamierzam grać w tę grę. Nie chcę
choinki, świąt… Ostatecznie mogę zgodzić się na puste miejsca przy stole, bo
one jedyne w tym wszystkim są prawdziwe! – Tama smutku nieoczekiwanie
puściła i wstrzymywane do tej pory słowa popłynęły niesione wartkim nurtem
goryczy. – Nie jestem w stanie, rozumiesz? – wydusiła łamiącym się głosem
i rozpłakała się rozpaczliwie.
Babcia nic na to nie powiedziała, tylko mocno ją przytuliła, a potem jeszcze
długo siedziała przy jej łóżku, czekając, aż Minka się wypłacze. Płakała tak
długo, że w końcu usnęła.
Zupełnie jak wtedy, gdy była malutka – pomyślała Tomisia, wstając cichutko
i delikatnie otulając śpiącą dziewczynę kołdrą.
Wierzchem spracowanej dłoni otarła mokre policzki i cichutko wyszła
z sypialni wnuczki.
Starając się stąpać bezszelestnie, zeszła na dół, narzuciła na ramiona płaszcz
i wyszła przed willę. Popatrzyła na ciemne okna, w których w tej chwili odbijało
się światło latarni, drżały w nich migotliwe cienie, sprawiając, że miało się
wrażenie, że dom w tej chwili biorą w posiadanie jego dawni mieszkańcy. Przez
plecy Tomisi przebiegł dreszcz. Nie dlatego, że przeraziły ją te wyzierające
z ciemności cienie dawnych dni, ale zwyczajnie pod niedopięty płaszcz wkradł
się lodowaty podmuch wiatru. Wiedziała, że przeszłości nie musi się bać. Była
dobra, choć czasami naznaczona gorzkimi łzami i bezsilnym potrząsaniem
pięści. Trzeba było lat, żeby się z tym pogodziła i zrozumiała, że tak właśnie
wygląda życie. I Bronek był dobry. Nic dziwnego, że ten dom przesiąknięty był
nadzieją i wiarą. Czyli tym, czego jej wnuczka potrzebowała teraz najbardziej.
Tomisia sięgnęła do kieszeni płaszcza i wyciągnęła z niej pogniecioną
paczuszkę. Przez moment obracała ją w ręku, a potem wyciągnęła z niej
cienkiego papierosa. Pomacała kieszenie w poszukiwaniu zapalniczki. Nie było
jej tam, znalazła natomiast pudełko z kilkoma zapałkami. Zostały po ostatniej
wizycie na cmentarzu, gdzie zapalała znicze na grobie córki i zięcia. Zapaliła,
zaciągnęła się zachłannie i przez moment rozkoszowała dawno zapomnianym
smakiem.
– No, to za ciebie, Bronek! – mruknęła, unosząc papierosa w stronę
zasnutego chmurami nieba. – Pamiętam, jak wtedy na mnie patrzyłeś, gdy
wymknęliśmy się na pierwszego papierosa. Pierwsze wagary… To już wtedy
powinno mi dać do myślenia, widać było nam pisane wszystko, co zakazane…
Pamiętam też, jak wiele lat później poprosiłeś, żeby te pierwsze święta w tym
domu, jak już się tam wprowadzę, a ciebie już nie będzie, były
najszczęśliwszymi, jakie przeżyję, takimi, jakich my we dwoje nigdy nie
mogliśmy mieć. „Nareszcie będę mógł na nich po prostu być” – powiedziałeś.
I widzisz, w końcu znalazłam się tutaj, tuż przed świętami, dasz wiarę? I teraz
przydałaby mi się, do diabła, jakaś pomoc, bo jak tak dalej pójdzie, to nie będę
mogła dotrzymać obietnicy. Weź tam w górze uruchom jakieś swoje kontakty,
co? Bo tobie stanowczo bliżej i bardziej po drodze, w końcu siedzisz tam już od
paru lat… Potrzebuję cudu, na już, na gwałt, na teraz. Potrzebuję powrotu wiary,
nadziei i miłości! Nie dla siebie, dla Minki. Rozumiesz? – wyszeptała i w tej
samej chwili powiał wiatr, przepędzając chmury, zza których wyjrzała blada
tarcza księżyca, okolona jasną poświatą.
Tomisia, patrząc w niebo, zgasiła papierosa i pokiwała głową.
Bronek zawsze lubił i wiatr, i księżyc. I ją, i ten dom. I jeżeli można było
wierzyć w znaki, to wszystko wskazywało na to, że właśnie takowy otrzymała.
 astępnego dnia ciotka Józefina oznajmiła, że najwyższy czas pojechać do
domu.
– Krzesła by się tu przydały, ciągle ktoś przychodzi i trzeba szurać
fotelami i sofą, a tak będą stały przy stole na gotowo! Ale same przecież się nie
spakują i nie wyślą, a poza tym mam jeszcze parę drobiazgów, które mogłabym
przywieźć Mince – powiedziała przy śniadaniu. – Mogłabyś ze mną pojechać,
a jak byśmy załatwiły sprawy u mnie, to skoczyłybyśmy do ciebie, żeby
sprawdzić, czy z ogrzewaniem wszystko w porządku – zwróciła się do Tomisi. –
Sama mówiłaś, że się martwisz, czy ten twój sąsiad wszystko odkręcił, jak
należy, to byś przy okazji się upewniła. Bo jak mróz chwyci i rury rozsadzi, to
będzie za późno na żale. Ja bym tam domu nie zostawiała nie dość, że bez
nadzoru, to jeszcze w męskich rękach…
– No jak w męskich, to jednak z jakimś nadzorem. – Tomisia uniosła brwi,
ledwo powstrzymując uśmiech.
– Taaa, powiedziała, co wiedziała, przecież wiadomo, że każdy mężczyzna
rozwija się intelektualnie mniej więcej do trzeciego roku życia, a potem to już
tylko rośnie! I nie drażnij się ze mną bez sensu! Doskonale wiesz, że oni są
diabła warci i trzeba ich pilnować jak żyta na płachcie! Ja im niczego nie
odmawiam, nawet przyznaję, że czasem są przydatni, ale na twoim miejscu
byłabym ostrożna, a już na pewno niezbyt entuzjastyczna! I przygotowałabym
się na najgorsze, bo potem najwyżej mile się rozczarujesz. Tak czy siak, to
ostatni taki swobodny moment, bo jak tutaj zacznie się ruch, ruszy pracownia, to
trzeba będzie Mince pomóc i na pewno prędko się nie wyrwiemy.
– Może i masz rację – zastanowiła się Tomisia, smarując kromkę chleba
dżemem. – A kiedy chcesz wyruszyć? Jutro?
– A po co czekać do jutra? – zapytała ciotka retorycznie. – Dziś pojedziemy,
za dwa dni wrócimy i dzięki temu upieczemy dwie pieczenie przy jednym ogniu.
Załatwimy wszystko, co trzeba poza Warszawą, i wrócimy tu akurat, żeby
trzymać rękę na pulsie.
– No dobrze, a może, Minka, ty byś pojechała z nami? – zwróciła się do
wnuczki, która do tej pory przysłuchiwała się ich rozmowie w milczeniu.
– Nie, babciu, jestem potrzebna tutaj. Sama wiesz, pańskie oko konia tuczy.
Panowie od czasu do czasu lubią sobie wypić piwko, a przy mnie na jednym
poprzestają – wyjaśniła. – Poza tym to już końcówka, mogę zacząć sprzątać,
myć i powoli przymierzać się do ustawiania mebli. Jest mało czasu, każda
godzina się liczy.
Potem myślała, że chyba udzieliła takiej odpowiedzi wiedziona szóstym
zmysłem. Gdyby bowiem pojechała, w „miejscu”, o wpół do szóstej rano
następnego dnia, nikogo by nie było i nikt w odpowiedzi na natarczywe pukanie
nie otworzyłby drzwi…
 ukanie było zdecydowane i mocne. Można by nawet powiedzieć, że
wyrażało spore zniecierpliwienie. Tak jakby ten tajemniczy ktoś stojący za
drzwiami nie mógł się doczekać, aż zostanie wpuszczony. Jaśmina już nie
spała. Siedziała w saloniku, z kubkiem kawy w ręku, usiłując odpędzić od siebie
resztki snu. Pukanie sprawdziło się pod tym względem o wiele lepiej niż
najmocniejsze espresso. Zdumiona i kompletnie rozbudzona, z plączącą się pod
nogami Melisą, zbiegła na dół, podeszła do drzwi i lekko się zawahała. Kto to
mógł być o tak wczesnej porze?
– Kto tam?! – zapytała, kładąc rękę na klamce, ale odpowiedziała jej cisza. –
Kto tam jest?! – zawołała jeszcze raz, ale i tym razem nikt się nie odezwał.
Niezdecydowana i trochę przestraszona, podeszła do przysłoniętego
gazetami okna, ostrożnie odwinęła papierową płachtę i wyjrzała na ulicę.
Widziała stąd spory kawałek chodnika. Pod drzwiami nikogo nie było, za to
majaczyły jakieś prostokątne ciemne kształty. Postała tak jeszcze chwilę,
obserwując zza szyby ulicę, ale niczego niepokojącego nie zauważyła. W końcu
zdecydowała się uchylić drzwi. Zanim podjęła decyzję, czy otworzyć je szerzej,
w szparę wepchnęła się Melisa i wybiegła na dwór. Po chwili była z powrotem.
Widać nic i nikt nie przykuł jej uwagi. Za to cała przestrzeń przed drzwiami
i kawałek chodnika zastawione były pudłami. Na każdym z nich przyklejono
kartkę z napisem: Dla Pani Jaśminy. Nieświęty Mikołaj.
Zaintrygowana, wtargała pierwsze z brzegu do środka, otworzyła
i znieruchomiała. Karton wypełniony był równo ułożonymi książkami. Jej
książkami!
Rozgorączkowana, wnosiła kolejne, rozrywała je i w każdym odkrywała
następną część swojej ukochanej biblioteczki.
Gdy w końcu wszystkie znalazły się w środku, podeszła do pierwszego,
który wniosła, i jeszcze raz spojrzała do jego wnętrza. Na samym wierzchu leżał
Alchemik Paula Coelho. Jedna z jej ulubionych powieści. Sięgnęła po nią,
otworzyła i przeczytała pierwszy fragment, który rzucił jej się w oczy:
Kiedy czegoś gorąco pragniesz, to cały Wszechświat działa potajemnie, by
udało Ci się to osiągnąć.
Trudno było nie interpretować tego jak przesłania, które właśnie dostała od
losu.
To musi być znak, że z moją pracownią wszystko będzie w porządku –
pomyślała, przyciskając dłoń do piersi, w której tłukło się jej oszalałe serce.
A może, może nie tylko z pracownią, ale z całym życiem? – podszepnęło jej
coś cichutko i nieśmiało, ale z miejsca przepędziła tę myśl. Za bardzo pachniała
nadzieją, którą przecież postanowiła nie zawracać sobie głowy.
Kto to mógł zrobić? – powtórzyła w duchu pytanie, które zadawała sobie od
momentu, gdy zobaczyła zawartość pierwszego pudła. Do głowy przychodziła
jej tylko jedna osoba.
– Babciu, jak ja ci się odwdzięczę? – szepnęła wzruszona. – Chyba życia mi
na to zabraknie…
 ziecko, cieszę się twoim szczęściem naprawdę, ale chyba trochę mnie
przeceniasz. – Babcia ze zdumieniem patrzyła na pudła wypełnione
książkami.
– Chyba mi nie chcesz powiedzieć, że to nie ty… – bardziej stwierdziła, niż
zapytała, patrząc na nią uważnie.
– To, czy chcę, czy nie chcę, nie ma żadnego znaczenia, bo to nie ja. Jak ty
sobie to wyobrażasz? Że włamałam się do twojego dawnego domu zaopatrzona
w stado pudeł, nadźwigałam się tych ciężarów, ukradkiem przerzuciłam je przez
płot, na starych zgarbionych plecach dotargałam je tutaj, po czym zapukałam do
drzwi i uciekłam? Wybacz, wnusiu, ale muszę cię rozczarować. Mimo że cię
bardzo kocham, nie dałabym rady temu podołać. Poza tym nawet gdyby to było
moje dzieło, to z całą pewnością nie zwiewałabym i nie starałabym się pozostać
incognito… Bo i po co?
– Nie wiem. Jak nie ty, to kto? Chyba nie Radzio…
– Przepraszam cię za szczerość, może to za wcześnie, by o tym mówić, ale
Radek to gnida rzadkiej wody… Gnid nie stać na takie gesty…
– No to sama nie wiem, kto to może być… Dziewczyny odpadają, bo
wiedzą, jakie miałam podejście do zabierania stamtąd czegokolwiek. Bałyby się,
że je zamorduję. Ciotka jest jeszcze u siebie… Nikt, ale to absolutnie nikt nie
przychodzi mi do głowy…
– A może ten twój prawnik? – zasugerowała babcia. – Mówiłaś, że wyglądał,
jakby ci współczuł.
– Co jednakże nie zmienia faktu, że to mimo wszystko prawnik. Nie
ukradłby dla mnie moich własnych książek.
– Skąd wiesz, może je po prostu kupił? Dlaczego od razu zakładasz, że
musiał dla ciebie łamać prawo?
 – Bo sama stwierdziłaś, że jako małolata naczytałam się łzawych romansideł
i widać od tamtego czasu takie romantyczne myśli chodzą mi po głowie. Byłoby
cudownie, gdyby ktoś się mną tak zauroczył, że byłby zdolny okraść dla mnie
bibliotekę! Zważ, że to by było przestępstwo na bardzo wysokim intelektualnym
poziome. A tak naprawdę jestem zaniepokojona. To kolejna rzecz, której nie
rozumiem. Najpierw ten list, który dotarł do ciebie, mimo że ja naprawdę go nie
wysyłałam. Teraz książki… I jeszcze ten podpis: Nieświęty Mikołaj…
– To by akurat było zgodne z twoimi fantazjami – mruknęła babcia. –
Wielbicielka bezprawia obrzucona łupami zrabowanymi specjalnie dla niej.
Nieświęty pasuje w tym kontekście jak ulał.
– Może lepiej niech mi je złoży do stóp. Te łupy. Zważywszy, że to są
książki, wolałabym, żeby mnie nimi nie obrzucał. – Roześmiała się Jaśmina.
– W sumie racja. Niech składa. Wyszedł nam z tego przestępca doskonały.
– Uważaj, babciu, bo jeszcze się zakochasz w panu Nieświętym.
– Tym się akurat możesz nie kłopotać. Ja w przeciwieństwie do ciebie wolę
prawych osobników.
– Tak czy inaczej, nic z tego nie rozumiem. Jak tak dalej pójdzie, to jeszcze
uwierzę w te wszystkie bzdury o cudach przedświątecznych – westchnęła Minka
i usiadła na jednym z kartonów, pełnym nomen omen cudem odzyskanych
książek.
 le że co, tak po prostu tam stały? A ty nikogo nie widziałaś? –
Bernadka patrzyła na nią osłupiała.
– Wałkujemy to już od pół godziny – jęknęła Minka. – Właśnie tak
dokładnie było, nikogo nie widziałam, ktoś załomotał do drzwi, a gdy
otworzyłam, już go tam nie było. Wiem, bo gdyby czaił się gdzieś w pobliżu,
Melisa z pewnością by go dopadła i zalizała na śmierć z radości. Ostatnio cierpi
na brak kontaktów z ludźmi i usiłuje zaprzyjaźniać się z każdym. Poza panem
z gazowni, który miał nieszczęście natknąć się na nią, gdy szłyśmy na spacer.
Nadal go nie lubi.
– No cóż, jest pełna miłości do świata, ale widać pamiętliwa – skwitowała
Zuza. – Dziewczyny, Minka, ma rację, przegadałyśmy pojawienie się książek,
tak że już szczegółowiej się nie da. I nic nie wymyśliłyśmy, i dlatego dajmy
temu spokój. Teraz trzeba na biegu wymyślić nazwę dla tego nieszczęsnego
„miejsca”, bo i tak już nie zdążymy zrobić profesjonalnego szyldu, ale jeszcze
zdołamy go jakoś zmajstrować własnym sumptem. Mam taki wielki kawałek
wyszlifowanej deski, jak coś wymyślimy, to po prostu na nim to namaluję
ozdobnymi literami, chodziłam ostatnio na kurs ozdobnego pisma, żeby ćwiczyć
rękę, to na początek będzie jak znalazł, a potem się coś zamówi. Ale żeby tego
dokonać, muszę wiedzieć, co mam tam napisać!
– Obawiam się, że mam pustkę w głowie – mruknęła Bernadka, odkładając
na stolik książkę, którą właśnie bezmyślnie kartkowała. – A ty co, znowu
czytasz Anię z Zielonego Wzgórza? – zwróciła się do Minki. – Jeszcze ci się nie
znudziła?
– Ania... nie może się znudzić. Jest ponadczasowa. – Jaśmina wzięła w ręce
odłożoną przez Bernadkę powieść. – A poza tym to nie jest Ania z Zielonego
Wzgórza, tylko Wymarzony dom Ani – sprostowała.
 – Jeden pies. – Bernadka machnęła ręką i niechcący wytrąciła jej z dłoni
książkę, która poleciała wprost pod stopy Zuzy, ta zaś podniosła ją i otworzyła
na założonej stronie.
– „Upiorny wieczór” – przeczytała na głos, uniosła brwi i przez moment
wpatrywała się w tekst. – „Ani przedstawiła się Przystań Czterech Wiatrów od
nowej zupełnie strony”. Wiecie co, zadziwiające, ale ja jak tu wchodzę, to mam
wrażenie, że przybyłam do takiej przystani właśnie. – Zuza zatrzasnęła książkę i
w zamyśleniu oparła podbródek na dłoni. – Na początku myślałam, że to chodzi
o tamten dom… – Zamilkła, rzucając spłoszone spojrzenie na Jaśminę. – A tam,
w dupie to mam! Właśnie nie można w kółko omijać tego tematu szerokim
łukiem i panikować, jak się coś niechcący którejś wyrwie – zbuntowała się
nagle. – No bo w końcu fakty są faktami, no nie? Zabrali ci dom? Zabrali.
Oszukał cię ten fiut? Oszukał. Przejechał cię jak walcem i…
– Zuzka, ona to wszystko wie – przerwała jej Klara, uspokajająco kładąc
rękę na jej dłoni. – Chyba się trochę zagalopowałaś w tej szczerości –
odchrząknęła.
– A, bo wiecie, jaka ja jestem! Co w sercu, to i na języku! Ja nawet nie o tym
chciałam, tylko samo się nawinęło!
– I dobrze, może rzeczywiście pora przejść nad tym wszystkim do porządku
dziennego. Omijanie milczeniem kłopotów nie sprawi, że znikną. – Wzruszyła
ramionami Jaśmina.
– Ale nieustające roztrząsanie też nic nie da – zauważyła trzeźwo Bernadka.
– No to ustalmy, że stosujemy umiar – rozstrzygnęła Klara. – A ty, Zuza,
chyba coś chciałaś powiedzieć, zanim cię naszło na szczerość.
– A tak, chciałam. To o domu, że tam zawsze miałam wrażenie, że
cokolwiek się w moim życiu zdarza, to gdy wchodzę do Minki, cichną wszystkie
burze. Tak jakbym zawijała do bezpiecznego portu. I teraz do mnie dotarło, że tu
mam tak samo…
– Masz rację. – Pokiwała głową Bernadka. – Po minie Klary wnioskuję, że
i ona tak to czuje – dodała.
– No, bo to nie dom, to ty – zwróciła się Zuza do Jaśminy. – Tam, gdzie
jesteś, tam jest ta nasza przystań.
– Boże, dziewczyny, mam! No, po prostu mam! – zawołała Bernadka,
podrywając się na równe nogi.
– Ale czemu ty tak wrzeszczysz, jak ja czynię takie poważne wyznanie? –
Zuza spojrzała na nią z niesmakiem.
– Bo nie jestem w stanie usiedzieć spokojnie, a już na pewno nie mogę
milczeć. Znacie mnie przecież!
– To fakt, niech mówi, bo i tak będzie co pół sekundy przerywać –
zawyrokowała Klara. – No dawaj, co tam takiego masz?
– Nazwę mam! Zobaczcie, nas jest cztery, tak?
– Brawo! Umie liczyć – burknęła Zuza, przewracając oczami,
– Milcz, puchu marny, i słuchaj! Jest nas cztery, jesteśmy totalnie różne,
z innych bajek, a jednak trzymamy się razem i jest nam ze sobą dobrze. Każda
z nas w razie sztormu i burzy może liczyć na pozostałe. Powiedziałaś przed
chwilą, że tu mamy taką przystań…
– Ty, to jest naprawdę genialne – przerwała jej Jaśmina z błyszczącymi
oczami.
– No, przecież mówiłam. – Bernadka usiadła i znów się podniosła.
– I trzeba to będzie opić – zawtórowała im Klara.
– Ale co, do cholery? – Zuza powiodła po nich nic nierozumiejącym
wzrokiem.
– Jak to co? Nazwę! Nasza pracownia, sklep, nasze „miejsce” będzie się
nazywało „Przystań Czterech Wiatrów”. – Roześmiała się Minka.
– Nie, no dziewczyny, to jest rzeczywiście to! – Zuza popatrzyła na nie
z uznaniem.
– I biorąc pod uwagę, jak bardzo Jaśmina kocha te książki, to po prostu jest
skazana na sukces. Z taką nazwą, z takimi nami, no, nie może być inaczej –
orzekła Bernadka, zaglądając za sofę i wyciągając zza niej butelkę wina. –
Wiedziałam, co robię, gdy ją tu ostatnio zbunkrowałam. – Uśmiechnęła się
zadowolona.
– To co? Pijemy za naszą „Przystań Czterech Wiatrów”? – Klara zatarła
ręce.
– Pijemy – przytaknęła Jaśmina i pomyślała, że skoro nie może mieć
swojego wymarzonego domu, to będzie miała swoją własną przystań.
Cóż, może to nie jest to samo, ale też jest pięknie – pomyślała
i podziękowała w duchu losowi za to, że w jej życiu pojawiły się te trzy
pozostałe szczęśliwe wiatry, które gdy się spotykały, cichły i łagodniały. Ale
jednocześnie były gotowe na rozpętanie największej i najgroźniejszej burzy,
jeżeli to miałoby pomóc któremukolwiek z nich.
 ince wydawało się, że czas już gna w takim tempie, że nie może więcej
przyspieszyć. Ale okazało się, że była w błędzie. To, co działo się
podczas kilku następnych dni, można było określić mianem totalnego
szaleństwa. Na myśli o tajemniczym panu Nieświętym zwyczajnie zabrakło
czasu. Trzeba było ustawić meble, zawiesić zasłony, ułożyć włóczki, kordonki,
przygotować gotowe rzeczy na sprzedaż, zaprojektować logo „Przystani”
i zorganizować jej otwarcie.
– Należy ściągnąć ludzi – zawyrokowała Bernadka.
– Ha! Tyle to i ja wiem, mądralo, tylko jeszcze wymyśl, w jaki sposób mamy
to zrobić – sarknęła Jaśmina, która tej nocy spała niewiele i była potwornie
zmęczona, a co za tym idzie, drażliwa. – Gdyby to była kawiarnia, cukiernia, to
sprawa byłaby prosta. Większość ludzi da się skusić ciastkami i aromatyczną
kawą. A jak okaże się, że smakują, to sami z siebie będą wracać.
– Ale my nie mamy kawy i ciastek. Znaczy możemy mieć, ale nie o to
chodzi. Nie zależy nam na przypadkowych przychodniach, tylko na tych, którzy
naprawdę interesują się włóczką, robótkami… – Bernadka zeskoczyła ze stołka,
na którym stała, upinając kremowe zasłonki. – Czekaj, wiem! Moja mama ma
ciotkę…
– Nie, no pewnie, można ją zaprosić – mruknęła nieuważnie Jaśmina,
dziurkując kartoniki z logo „Przystani” i przewlekając przez te dziurki
różnokolorowe wstążeczki.
– Czekaj, bo ja jeszcze nie skończyłam. Ma ciotkę, która jest dyrektorką
domu spokojnej starości, a tam jest mnóstwo starszych pań. Nie sądzisz, że
istnieje duże prawdopodobieństwo, że one zajmują się szydełkowaniem i innymi
takimi sportami?
– Sądzę. – Jaśmina porzuciła na chwilę żmudną robotę i spojrzała uważnie
na przyjaciółkę. – I myślisz, że one mogą tu do nas zajrzeć?
– Nie wiem, ale warto zapytać. Skuszę je obietnicą poczęstunku… Winem
i ciastkami. I zadzwonię do Zuzy i Klary. Może im też coś jeszcze przyjdzie do
głowy.
I jak się okazało, powiedzenie, że co dwie głowy, to nie jedna, doskonale się
sprawdziło. Tym bardziej że tutaj trzeba je było nieco zmodyfikować i zamienić
na: co cztery głowy, to nie jedna. Ciotka mamy Bernadki nie tylko obiecała
przyjść z grupą pań, ale też ucieszyła się niezmiernie, bo okazało się, że w
gronie swoich podopiecznych ma kilka prawdziwych miłośniczek dziergania.
Poza tym Zuza zadzwoniła do swojej koleżanki nauczycielki, która pracowała
w liceum. I okazało się, że w klasie o profilu artystycznym dziewczęta
postanowiły założyć kółko zajmujące się odrodzeniem rzemiosł dawnych, w tym
szycia i dziergania.
– One nawet zamierzają zimą się spotykać, żeby tkać i przy tym śpiewać –
relacjonowała rozemocjonowana Zuza. – Tak więc, moja droga, tłum na
otwarciu będzie. I pierwszych klientów masz zapewnionych. Klara obiecała, że
przyjdą też dziewczyny od niej z redakcji, i namówiła swojego kolegę, który
pracuje w magazynie wnętrz, żeby się tu zjawił i napisał kilka słów o tobie.
– A jak się mają wnętrza do naszej „Przystani”? – zdumiała się niepomiernie
Jaśmina.
– A mają, i to dwojako. Bo, po pierwsze, oni tam w tym swoim magazynie
piszą o kobietach z pasją, a tego wszak nie można ci odmówić, a po drugie,
wnętrze nam wyszło prima sort! I dodatkowo ten regał na wzór przedwojennego,
i cała historia z nim związana! To ma niepowtarzalny smak. Jest piękne,
wzruszające i przede wszystkim prawdziwe. I zobacz, spełni się marzenie babci
Bernadki, bo jeżeli ten dziennikarz by o tym napisał, to wiele osób będzie
pamiętać o Micheaszu i małej dziewczynce, która marzyła o kolorowych
włóczkach. Historia przetrwa.
– To prawda. – Uśmiechnęła się Jaśmina. – Ale czy rzeczywiście przyjdzie
i napisze?
– Przyjdzie i napisze, po znajomości, ale myślę, że jak tu wejdzie, to nawet
gdyby nie znał Klary, to i tak by to zrobił. Zrobiłaś z tego miejsca prawdziwe
cacko.
Z uznaniem popatrzyła na duży bielony stół, przy którym stały wyściełane
krzesła, kaflowy piec, przed którym rozpanoszyły się wiklinowe koszyki pełne
kolorowych motków, zapraszał, żeby przy nim ogrzać zziębnięte dłonie. Regał
Micheasza lśnił i migotał podświetlony małymi lampeczkami, nadającymi
leżącym w nim kłębkom głębi. Na narożnym regale rozpanoszyły się czapki,
rękawiczki i szale. Na oparciach krzeseł wisiały szydełkowe chusty, kusząc
miękkością i obietnicą ciepła.
– No, to teraz została tylko wystawa. Aha, i koniecznie trzeba zadbać
o świąteczność, bo to przecież grudzień, Mikołajki i święta za pasem…
Zastanawiałaś się, gdzie postawisz choinkę? Bo wydaje mi się, że idealnie
będzie wyglądała tuż przy drzwiach. No i skoro o drzwiach mowa, to teraz po
pomalowaniu na ten piękny zielony kolor cudownie będą wyglądały
z zawieszonymi na nich wieńcami. A w ogóle, czemu nie zawiesiłaś nigdzie tych
wielkich skarpet na prezenty? I…
– Poczekaj! – Jaśmina z trudem przerwała tę tyradę. – Postanowiłam, że nie
będę epatować świątecznością. Żadnych choinek, wieńców ani skarpet.
Ustępstwo zrobiłam na rzecz szydełkowych gwiazdek, aniołków,
tudzież czerwonych czapeczek, bo wasz pomysł, żeby te ostatnie wykorzystać
jako breloczki do kluczy, był świetny. Ale to koniec. Tylko tyle!
– Tylko tyle? – powtórzyła za nią Zuza z niedowierzaniem. – Całkowicie cię
pogrzało? Zwariowałaś? Proszę bardzo, księżniczka obraziła się na święta i tupie
nóżką!
– To nie tak, nie możesz mnie w ten sposób oceniać, bo…
– Bo co? Bo życie cię przeczołgało? Bo nikogo nie słuchałaś i teraz przyszło
zapłacić? To przynajmniej udowodnij, że uczysz się na błędach, i wysłuchaj
tego, co mam ci do powiedzenia! To nie jest zabawa, choć wszystkie robiłyśmy,
co w naszej mocy, żeby temu wszystkiemu nadać lekkości. Ale narobiłyśmy się
jak dzikie osły, twoja babcia ledwo stoi na nogach, Bernadka nie sypia po
nocach, tylko szyje metki, żeby to wszystko wyglądało wyjątkowo, bo takie
właśnie jest, tylko trzeba nadać temu odpowiedni szlif. Idą święta, najważniejsze
w całym roku, i czy ci się to podoba czy nie, one i tak nadejdą! I ludzie na nie
czekają!
– Tak, tak, święta, w których dla każdego człowieka najważniejszy jest drugi
człowiek, które przypominają o potrzebie wybaczania oraz o wierze, nadziei i
miłości! A mnie właśnie ten drugi człowiek zawiódł na całej linii! Przepraszam,
ale nie wierzę, po prostu nie wierzę! – wykrzyczała jej prosto w twarz.
– No to gratuluję, w kategorii egoista roku zajęłabyś pierwsze miejsce!
Człowiek cię zawiódł? Tak? A my? Ja, Bernadka, Klara? A twoja babcia?
Ciocia? Pomyślałaś, jak one będą się czuły, gdy nagle oznajmisz, że nie
zamierzasz usiąść z nimi do wspólnego stołu ani ubierać choinki, ani dzielić się
opłatkiem… Bo do tego to zmierza, prawda? A twoja pracownia? Naprawdę
chcesz odegrać rolę Grincha i oznajmić, że świąt nie będzie? Bo sama nie
czujesz radości? A może to jest ten moment, w którym pora przestać myśleć
o sobie, a zacząć o innych? – zakończyła już spokojniej i wyszła, nie oglądając
się za siebie.
Nie było sensu, żeby zostawała. Obie były zdenerwowane i jedynie, co
mogły, to porządnie się pokłócić, a nie o to im przecież chodziło.
Gdy następnego dnia Zuza zaparkowała samochód przed „Przystanią”,
zobaczyła pyszniące się na obu skrzydłach drzwi przepiękne bożonarodzeniowe
wieńce. Lśniły małymi bombeczkami i zachwycały filigranowymi kokardkami
w krateczkę.
Jaśmina przywitała ją jak gdyby nigdy nic.
– Dzisiaj robimy wystawę, no i myślę, że choinkę można kupić w donicy,
wtedy dotrwała do Bożego Narodzenia – powiedziała po prostu. – A jak nam
szczęście dopisze, to i może uda się ją przechować, i przesadzić na wiosnę do
ogrodu Tomisi. Aha, no i porozwieszałam kilka ozdób świątecznych – dodała
i sugestywnie spojrzała za siebie.
Gdy Zuza podążyła za jej wzrokiem, zobaczyła wiszące przy piecu
prezentowe skarpety.
– No to tak, nic nie mów – uprzedziła ją Jaśmina, widząc, że przyjaciółka
przygotowuje się do wygłoszenia komentarza. – Po prostu księżniczka zmieniła
eleganckie buciki do tupania na twardzielskie glany – dodała i puściła oko do
zaglądającego przez drzwi Julka.
 roczyste otwarcie „Przystani Czterech Wiatrów” udało się
nadzwyczajnie. Goście, zanim przekroczyli próg pracowni, przystawali
najpierw przed wystawą. Była tak klimatyczna, że trudno było się od niej
oderwać, i przed witryną cały czas kłębili się ludzie, co sprawiało, że
i przypadkowi przechodnie przystawali i zaglądali do nowo otwartego sklepu.
A witryna rzeczywiście była piękna. W rogu stała mała choinka
udekorowana szydełkowymi aniołkami, śnieżynkami i białymi pomponikami.
Na jej zielonych gałązkach lśnił i skrzył się śnieg. Spod drzewka wysypywały
się kolorowe motki i maleńkie prezenciki, które kusiły swą tajemniczą
zawartością. Tuż obok choinki stał drewniany koń na biegunach; siodło
udekorowane miał srebrno-zielonym łańcuchem i małymi dzwoneczkami. Nad
konikiem pyszniła się girlanda, a po jej bokach wisiały skarpety po brzegi
wyładowane prezentami. Na pierwszy plan wysuwał się biały uroczy stolik,
przykryty szydełkowym obrusem, a na nim stało otwarte pudełeczko, z którego
wyglądały misternie wydziergane maleńkie buciki. A trochę w głębi, ale
oświetlone tak, że było doskonale widoczne, stało krzesło, na nim zaś, pozornie
niedbale rzucone, leżały czapka i rękawiczki, a na oparciu przewieszony był
przepiękny płaszcz z czerwonymi makami, zrobionymi z miniaturowych
guziczków.
Płaszcz w ostatniej chwili przyniosła Bernadka.
– Nie wiem, ale coś mi mówi, że właściwie tylko jego tam brakuje –
powiedziała, stojąc przed witryną i wpatrując się w nią z zachwytem.
I rzeczywiście, gdy Minka przerzuciła go przez oparcie krzesła, cała
wystawa nabrała głębi.
Starsze panie, które przyprowadziła ciotka mamy Bernadki, nie posiadały się
z zachwytu, dziewczyny z liceum krążyły pośród regałów, nieśmiało dotykając
motków. Co chwila ktoś coś kupował, małe aniołki i inne szydełkowe drobiazgi
rozchodziły się jak świeże bułeczki. W końcu były mikołajki i każdy każdemu
chciał podarować jakiś drobiazg.
Gdy ostatni goście opuszczali gościnne progi „Przystani”, Jaśmina
promieniała szczęściem i wewnętrznym blaskiem. Złapała się na tym, że cieszy
się na myśl o następnym dniu.
Ale zanim nadejdzie, zrobię w końcu to, co już dawno powinnam –
pomyślała i spojrzała na wkładającego kurtkę Julka.
Wszyscy poza nim już poszli, nawet dziewczyny pożegnały się, marząc
o tym, żeby w końcu się wyspać. Wszystkie przez ostatnie dni ciężko pracowały
i najzwyczajniej w świecie, gdy adrenalina opadła, poczuły się kompletnie
wyczerpane. Minka natomiast i tak zamierzała się przejść, więc postanowiła
upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu.
– Poczekaj, odprowadzę cię – powiedziała, podchodząc do chłopca. – I nie
mów, że sam możesz iść, bo tak późno jeszcze nie wracałeś. Już dochodzi ósma.
A przy okazji sama złapię trochę świeżego powietrza – dodała i zmierzwiła
małemu czuprynę.
Nie umknęło jej uwadze, że Julek z miejsca zrobił się spięty, ale widać
zrozumiał, że tym razem opór na nic się nie zda.
– To może przynajmniej weź Melisę – zaproponowała Tomisia szeptem. –
Jest ciemno…
– Ale jeszcze normalnie chodzą ludzie, a być może wejdę z nim na górę, to
nie będę ciągnęła ze sobą Melisy. W końcu to nie ratlerek, a nie każdy lubi
wielkie psy. Może jego babcia za nimi nie przepada? Nie przejmuj się, biorę
telefon i zaraz będę z powrotem. – Uśmiechnęła się i po chwili wędrowała razem
z małym mokrą od deszczu ulicą.
W powietrzu czuło się nadchodzący mróz. Przy każdym oddechu z ust
wylatywały małe obłoczki pary. Julek początkowo mówił sporo, jak to on, ale
im bliżej byli bloku, w którym mieszkał, tym bardziej markotniał.
 No kochasiu, tym razem to się już nie wywiniesz – pomyślała Jaśmina,
zerkając na niego spod oka. – Wejdę z tobą na górę, choćby nie wiem co!
Ale mimo że była tak zdeterminowana, i tym razem nic z tego planu nie
wyszło, bo ledwo doszli pod klatkę Julka, od strony śmietnika przydreptała
starsza pani i widząc go z Minką, obrzuciła dziewczynę nieufnym spojrzeniem.
– O Juluś, nareszcie! Cały dzień na ciebie czekałam – powiedziała,
chwytając chłopca za rękę. – Dobrze, że wyszłam ze śmieciami. A pani to kto? –
zapytała, mrużąc małe oczka.
– A to jest pani Jaśmina, odprowadza mnie po zajęciach. – Mały wyraźnie
poweselał i puścił do Minki oko.
– A tak, po zajęciach – mruknęła dziewczyna w odpowiedzi, bo nagle zdała
sobie sprawę, jak to wszystko głupio wygląda.
Bo niby co miała powiedzieć? Pani wnuk przesiaduje u mnie, a ja mu płacę
za to, że pruje różne rzeczy i gada z Melisą?
– A, to i dobrze, że sam nie chodzi po nocy. – Pokiwała kobieta głową. – Ale
teraz to już razem na górę pójdziemy, prawda, Juluś?
– Prawda – zgodził się ochoczo i mocniej złapał starszą panią za rękę.
W tej sytuacji Jaśmina pożegnała się czym prędzej i wróciła do „Przystani”.
Przynajmniej wiem, że ta babcia naprawdę istnieje – pomyślała, zakładając
Melisie obrożę. A to, było nie było, dobra wiadomość.
Nie cieszyłaby się tak bardzo, gdyby znała całą prawdę.
Natomiast Julek z radością stwierdził, że szczęście niebywale mu sprzyja.
Jeszcze nigdy w życiu nie ucieszył się tak na widok pani Wandzi, która
nieświadomie uratowała mu skórę.
 eżeli Jaśminie wydawało się, że to wszystko, co ją tego wieczoru spotka, to
niewątpliwie była w błędzie. Wracając z Melisą ze spaceru, z daleka
zobaczyła pod drzwiami „Przystani” pochyloną sylwetkę. Przyspieszyła
kroku, ale zanim dotarła pod pracownię, postać zniknęła w gęstym zimowym
mroku. Dowodem na to, że nie miała przewidzeń, było pudło stojące na progu.
Jaśmina nawet nie musiała czytać karteczki, która była na nim przyklejona.
Wiedziała, że Nieświęty Mikołaj znów pojawił się pod jej drzwiami.
Gdy otwierała drzwi do „Przystani”, bombki na wieńcach zalśniły odbitym
światłem latarni, a z nieba zaczęły sypać białe grube płatki śniegu. Opadały
lekko na ziemię i okrywały ciemne, bezlistne gałęzie, strojąc je w miękkie,
puchate czapy. Świat piękniał w oczach. Jak gdyby przygotowywał się na
przyjście czegoś niebywale pięknego.
 dy otworzyła karton, jej oczom ukazał się najpierw kłąb foli bąbelkowej.
Rozgarnęła ją niecierpliwie i na widok różowych brokatowo lśniących
sopli łzy napłynęły jej do oczu. Pod spodem leżały równo ułożone kolejne
delikatne cacka, dokładnie poowijane w gazety i poprzetykane folią. Widać
było, że ktoś bardzo się starał, by żadnej z bombek nie stała się krzywda.
Jaśmina z niedowierzaniem wyjmowała je po kolei i kładła na kuchennych
blatach. Każde ze świecidełek miało swoją historię, niektóre z nich
przechowywały wspomnienia wojennych Wigilii obchodzonych w domu jej
pradziadków. Myślała, że pożegnała się z nimi na zawsze, że już nigdy…
Tymczasem Nieświęty Mikołaj po raz kolejny przywrócił jej cząstkę dawnego,
szczęśliwego życia. Na dnie kartonu znalazła jeszcze dwa albumy ze zdjęciami.
Minka nie miała pojęcia, kim jest tajemniczy nieznajomy i dlaczego to robi,
i skąd, u licha, zna jej najskrytsze tęsknoty i nieszczęścia. Natomiast
niewątpliwie pan Nieświęty coraz bardziej w jej oczach przypominał
prawdziwego świętego.
 astępne dni mijały spokojnie, a to, paradoksalnie, wybiło Jaśminę
z rytmu. Po szaleństwie przygotowywania „Przystani” do otwarcia, po
tym jak nie było wiadomo w co ręce włożyć, teraz gdy nagle okazało się,
że większość jest już zrobiona, ułożona i przystrojona, Minka nie mogła sobie
znaleźć miejsca. Do sklepiku często zaglądali ludzie, dużo dobrego zrobił też
artykuł w gazecie, który ukazał się tuż po otwarciu.
Bombki od Nieświętego zostały na powrót zapakowane do kartonu
i przeniesione do salonu, gdzie docelowo miała stanąć duża choinka, której
Jaśmina tak naprawdę nie chciała, ale po rozmowie z Zuzą postanowiła zacisnąć
zęby i nie robić scen. Ostatecznie przyjaciółka miała rację, nie mogła w kółko
patrzeć tylko na siebie. Jakoś to będzie – pocieszała się.
– A może nawet zdarzy się coś, co sprawi, że te święta nabiorą większego
sensu? – przekonywała ją Bernadka.
Minka w to jednak wątpiła. Żeby o tym wszystkim nie myśleć, dbała, by jak
największą część dnia mieć mocno zajętą.
Obiektywnie rzecz biorąc, miała co robić. Obsługiwała klientów, doradzała,
szukała odpowiednich fasonów czapek, kolorów szalików i powoli zaczynało do
niej docierać, że chyba najwyższy czas zabrać się do dziergania kolejnych par
rękawiczek i skarpet. Trzeba też było dorobić szydełkowych aniołków
i gwiazdek, które sprzedawały się w hurtowych ilościach.
Już po kilku dniach doskonale wiedziała, co sprawia jej największą
przyjemność. Obserwowanie, jak bardzo jej kolorowe motki, porozkładane
kocyki, wiszące gdzieniegdzie puchate skarpety kojąco wpływają na tych, którzy
zaglądali do „Przystani”.
Uwielbiała podpatrywać starsze panie. Widziała, jak spacerując pośród
regałów, przysiadając na krzesłach i gładząc szydełkowe kapy, uspokajają się.
 Tam na zewnątrz był świat, za którym nie nadążały. Zagubione
w dzisiejszych czasach, bojące się wzmożonego ruchu ulicznego, błądzące po
ścieżkach rowerowych, o których nie pamiętały, tu, w „Przystani”, wśród półek
zapełnionych kolorową miękkością, młodniały.
I część z nich już się zapisało na pierwsze spotkanie miłośników szydełka
i drutów, które Minka zamierzała zorganizować po Nowym Roku.
Teraz też właśnie wpadła jedna z pań, które były na otwarciu, i dopisała się
do listy. Na odchodnym kupiła dwa przepiękne motki cieniowanej wełny. Minka
pożegnała ją uśmiechem i wyjrzała z niepokojem za okno. Znów prószył śnieg,
ludzie mocniej opatulali się szalikami i głębiej naciągali czapki.
Jaśmina zerknęła na zegar, dochodziła piętnasta. O tej porze zazwyczaj
zaglądał do nich Julek. Ale od tamtego momentu gdy go odprowadziła, pojawił
się tylko raz, po dwóch dniach. I to Minkę bardzo niepokoiło. Miała wrażenie,
że chłopiec celowo jej unika.
– Daj spokój. Może wtedy, gdy ta jego babcia zobaczyła go z tobą, zdała
sobie sprawę, że wnuczek nie powinien na tak długo znikać z domu i włóczyć
się Bóg jeden wie z kim i gdzie, i teraz najzwyczajniej w świecie bardziej go
pilnuje – przekonywała ją Tomisia. – I to wcale nie byłoby dziwne.
– Ale tak nagle ją wzięło? – Jaśmina sceptycznie pokręciła głową. – Do tej
pory hulaj dusza, piekła nie ma, a teraz nagle wprowadziła rygor? Jakoś to do
mnie nie przemawia.
– Czasem człowiekowi coś umyka, może dopiero, jak zobaczyła małego
z zupełnie kimś obcym, dotarło do niej, że tak nie powinno być. Zresztą
powinnaś być zadowolona, że mały jest bardziej dopilnowany. Ostatnio, jak tu
był, wspominał przecież, że babcia go pilnuje…
– Potrzebuje, powiedział, że go potrzebuje – sprostowała Minka.
– Nie, ja usłyszałam wyraźnie „pilnuje”! A zresztą nie panikuj, jak się nie
zjawi jeszcze przez parę dni, to ostatecznie możesz tam pójść i sprawdzić, co się
dzieje. Strasznie zrobiłaś się ostatnio nerwowa – dodała, kręcąc głową.
 Potem wielokrotnie wyrzucała sobie, że tak lekko podeszła do nieobecności
Julka. I do niepokoju wnuczki, który tym razem był całkowicie uzasadniony.
 omisia była sama na górze, gdy rozdzwoniła się komórka Jaśminy.
Dzwonił nieznany numer. W pierwszym momencie miała zamiar zanieść
telefon wnuczce, ale gdy wychyliła się zza poręczy, zobaczyła, że Jaśminę
obstąpił wianuszek pań. Wnuczka rozkładała przed nimi motki
w najróżniejszych odcieniach błękitu, a panie mocno nad nimi dyskutowały
i wyglądało na to, że ta debata zbyt prędko się nie skończy. A telefon dzwonił
uparcie i Tomisia w końcu postanowiła odebrać.
Może to kurier, Jaśmina wspominała, że dziś ma być dostawa wełny, którą
zamówiła – pomyślała, naciskając zieloną słuchawkę i przytykając komórkę do
ucha.
– Słucham? – zapytała i zamarła, bo po drugiej stronie ktoś rozpaczliwie
płakał.
– Pani Jaśmino, tu Julek. – Dziecięcy głos rwał się rozpaczliwie.
– Juleczku, tu babcia Minki, co się, kochanie, stało? – zapytała, robiąc,
wszystko co w jej mocy, żeby jej głos brzmiał spokojnie. – Czemu ty płaczesz?
– Bo babcia, bo ja… Pogotowie. – Mały rozszlochał się na dobre i Tomisia
zrozumiała, że Julek nie jest w stanie jej niczego wyjaśnić. A na pewno nie przez
telefon. I że na pewno stało się coś złego.
– Julek, a teraz posłuchaj mnie uważnie! Wszystko będzie dobrze –
powiedziała i usłyszała, jak głos jej drży.
Przypomniała sobie, jak wiele lat temu, w bardzo podobnej sytuacji i też
przez telefon, wypowiedziała te same słowa. Zapewniła małą dziewczynkę, że
wszystko będzie dobrze, choć serce rozrywało jej się na miliony kawałków.
Wtedy już wiedziała, że jej córka i zięć nigdy nie wrócą do domu. Ale dla tej
małej te słowa miały być gwarantem, że dopóki ma babcię, wszystko będzie
dobrze. Nawet jeżeli nie dziś i nie jutro, to za jakiś czas. I teraz zadziałała
zupełnie tak samo.
– Wszystko będzie dobrze – powtórzyła – tylko musisz się skupić
i powiedzieć mi, gdzie jesteś. A ja tam zaraz przyjadę i się wszystkim zajmę,
dobrze?
– Dobrze. – Słychać było, że mały z całych sił usiłuje nad sobą zapanować. –
Jestem pod swoim blokiem i…
– Dobrze, to ja wiem, gdzie to jest, Minka mi mówiła, gdzie mieszkasz.
Zaraz tam będę, nigdzie nie odchodź!
– Ale pani przyjedzie? Na pewno? I nie da mnie pani nigdzie zabrać? –
wyszeptał drżąco.
– Nikt cię nigdzie nie zabierze – powiedziała stanowczo, zbiegając po
schodach.
Jaśmina nadal zajęta była obsługiwaniem grupy tych samych pań, które
widać postanowiły do błękitnych motków dokupić jeszcze kilka odcieni.
Tomisia przez moment rozważała, czy nie powinna powiedzieć jej, dokąd idzie,
ale po chwili machnęła tylko ręką i cichutko opuściła pracownię.
Wystarczy, że ja się denerwuję, jej można tego oszczędzić – pomyślała
i przyspieszyła kroku.
Na postój taksówek prawie że dobiegła. U Julka pod blokiem była
w niespełna dziesięć minut.
– Miała pani szczęście – powiedział taksówkarz. – Zwykle o tej porze są już
megalityczne korki – dodał, przyjmując zapłatę.
– To może niech pan za mnie trzyma kciuki, żeby to szczęście mnie dziś nie
opuszczało. Będzie bardzo potrzebne – odparła i ze ściśniętym sercem spojrzała
na ławkę, na której siedziała mała, skulona, zziębnięta postać.
 eszcze raz, powoli, po kolei i spokojnie. O co w tym wszystkim chodzi? –
Tomisia ujęła chłopca za zmarznięte dłonie. – Co się stało z twoją babcią?
– Najpierw zaczęła krzyczeć, a potem tak dziwnie bełkotać i oczy jej
się tak dziwnie wywróciły. – Mały rozszlochał się na całego. – I ja się zacząłem
tak strasznie bać, że wybiegłem na dwór. A Kamil powiedział, że jestem głupi
i że tutaj trzeba wezwać pogotowie. Że babcia się przekręci i będą z tego same
kłopoty. To ja mu powiedziałem, że mnie wtedy też zabiorą i tata będzie musiał
wrócić…
– Poczekaj, wezwałeś to pogotowie? – Do Tomisi zaczęła powoli docierać
powaga sytuacji.
– Kamil wezwał i powiedział tym panom, którzy przyjechali, że ta pani
mieszka tu z synem i wnukiem, ale że oni wyszli, a on akurat miał przynieść coś
od swojej mamy i zobaczył, co się dzieje, i zadzwonił. I ci panowie bardzo go
pochwalili, i zabrali babcię, i napisali adres na karteczce, i kazali dać temu
panu…
– Matko i córko, zupełnie się pogubiłam wśród mnogości tych panów. –
Tomisia poczuła, że w głowie jej huczy. – Dawaj ten adres, pojedziemy tam, a ty
mi wszystko na spokojnie wyjaśnisz po drodze. Bo jak na razie wiem tylko tyle,
że babcia jest w szpitalu, tak?
Julek tylko pokiwał głową. W taksówce opowiedział Tomisi wszystko. Bez
kluczenia i kłamstw, Zrozumiał, że w tej chwili musi postawić na szczerość
i mieć nadzieję, że starsza pani i jej wnuczka zechcą mu pomóc.
 dy dojechali do szpitala, Tomisia wiedziała już, co musi zrobić.
– Teraz posłuchaj uważnie – zwróciła się do Julka z głębokim
westchnieniem. – Ogólnie kłamać nie wolno, tak?
– Tak, ale ja… – zaczął się tłumaczyć, myśląc, że Tomisia nawiązuje do
tego, o czym jej opowiedział.
– Nie gadaj, tylko słuchaj – przerwała mu. – Nie można i dobrze, że o tym
wiesz. Ale są sytuacje, w których po prostu nie ma wyjścia. To tak zwana
wyższa konieczność. I dlatego teraz pójdziesz ze mną i nie będziesz się niczemu
dziwił ani komentował. Najlepiej, żebyś w ogóle się nie odzywał, rozumiesz?
Chłopiec zaciął usta i pokiwał głową.
– Dobrze, to idziemy – zadysponowała Tomisia i pomaszerowała do dyżurki
pielęgniarek. – Dzień dobry – przywitała się, ujmując Julka za rękę. – Chciałam
się dowiedzieć, gdzie leży pani Irena Kowalska. Przywiozło ją jakiś czas temu
pogotowie.
– A pani jest z rodziny? – zapytała pielęgniarka, spoglądając na Tomisię
spod oka.
– Tak, to moja siostra – odpowiedziała pewnie i poczuła, że ręka małego
w jej dłoni drgnęła.
– Proszę chwilę poczekać. – Pielęgniarka wskazała na stojące pod ścianą
krzesła. – Poproszę lekarza, żeby do pani wyszedł i wszystko wyjaśnił. To on
zadecyduje, czy może pani zobaczyć siostrę – dodała, a Tomisia pomyślała, że
w taką kabałę to nie wplątała się już od lat.
 aśmina nie mogła się już doczekać momentu, aż zostaną z babcią same. Od
chwili gdy Tomisia wróciła do domu razem z Julkiem i oznajmiła, że
chłopiec zostaje u nich na noc, chodziła jak na szpilkach. Babcia bowiem
była nad wyraz skąpa w udzielaniu informacji.
Ograniczyła się tylko do poinformowania, że Julek znalazł się w trudnym
położeniu, że jego babcia trafiła do szpitala i że trzeba go przenocować.
– Daj spokój, opowiem ci wszystko ze szczegółami, jak mały pójdzie spać –
zaszeptała, gorączkowo uciszając domagającą się szczegółów Minkę. – To nie
jest dobry moment, trzeba o tym porozmawiać na spokojnie, w dorosłym
gronie – dodała, połykając tabletkę od bólu głowy.
I teraz nareszcie nadszedł ten długo wyczekiwany moment. Julek
zapakowany do łóżka Jaśminy, otulony grubą kołdrą, z Melisą, która ułożyła się
na podłodze na miękkim dywaniku, zapadł w niespokojny sen, a Minka, Tomisia
i Józefina usiadły razem w saloniku w zielonych fotelach. I babcia, nie siląc się
na zbędne wstępy, opowiedziała o odebranym telefonie i o tym, jak znalazła
zapłakanego Julka pod blokiem.
– Okazało się, że z tego jego Kamila to niezły cwaniak. Ale to też daje do
myślenia. Ten dzieciak musiał dostać już od życia nieźle w kość, skoro umie tak
kombinować – ciągnęła. – To on wymyślił, że skoro z babcią jest tak źle, to
trzeba wezwać pogotowie. Ale żeby Julka nie zabrali, a przede wszystkim nie
zawiadomili jego ojca, to wykoncypował, że to on zadzwoni i jak przyjadą, to
powie, że właśnie przyszedł do babci Julka, bo jego mama przysłała go po coś,
Julek mówił nawet, po co niby przyszedł, ale tak niewyraźnie, bo był spłakany,
że nie dociekałam, bo w sumie to najmniej ważne. A wracając do sedna, dodał
jeszcze, że tak na stałe to babcia Julka mieszka ze swoim synem i wnukiem, ale
oni właśnie wyszli, więc on, ten Kamil niby, może poczekać i przekazać adres
szpitala, do którego ją zabierają. Można by rzec, że kłamstwo doskonałe. Aż się
nie chce wierzyć, że wymyślił je taki ledwo od ziemi odrosły knypek! – Tomisia
pokręciła z niedowierzaniem głową.
– Ale poczekaj, bo ja nadal nic z tego nie rozumiem. – Minka zmarszczyła
brwi. – Czemu Julek się bał, że go zabiorą?
– I dlaczego jego ojciec nie może się o tym dowiedzieć? – dorzuciła
zaintrygowana Józefina.
– Ha i tutaj właśnie jest pies pogrzebany. Julek od długiego już czasu
opiekował się babcią, która zachowywała się coraz dziwniej. Nie poznawała go,
myliła słowa, chowała rzeczy w różne miejsca. A mały kompletnie nie wiedział,
jak ma sobie z tym poradzić.
– No, to z tego jego ojca musi być niezły potwór, skoro dziecko do niego nie
zadzwoniło po pomoc – warknęła Józefina.
– Nie zadzwoniło, bo ojciec dostał bardzo korzystny kontrakt za granicą.
I Julek kilka razy słyszał, jak przed wyjazdem tata rozmawiał z babcią i kimś
tam jeszcze, że cały szkopuł polega na tym, że nie może go zerwać, bo nie
dostanie wynagrodzenia. Oczywiście Julek to powiedział po swojemu, ale na to
właśnie wychodziło. A że ostatnio mieli jakieś kłopoty finansowe, to była duża
okazja, choć ojciec Julka do ostatniego momentu się wahał, czy przyjąć to
zlecenie, bo bał się zostawić syna i mamę na tak długo. Ale koniec końców,
pojechał. I Julek strasznie się boi, że jeżeli się dowie, co się stało, to wróci. A po
pierwsze, to już końcówka, bo ma wrócić na wieczór w Wigilię, a po drugie,
Julek mu obiecał, że wszystkim pod jego nieobecność się zajmie.
– A, to takie buty… – Minka otuliła się ciaśniej szlafrokiem. – No tak, od
początku było widać, że dla tego małego obietnica to rzecz święta – dodała. –
A pewnie te kłopoty finansowe też musiały dać mu w kość, skoro tak się bardzo
boi, że ojciec może nie zarobić. Ale to niesamowite, że taki mały i dawał sobie
radę z sytuacją, której niejeden dorosły by nie sprostał! No i nurtuje mnie
jeszcze jedna rzecz: co z jego matką? Umarła?
 – Zostawiła ich – powiedziała krótko Tomisia.
– A mnie z kolei zastanawia jeszcze jedno, a właściwie i drugie, i trzecie… –
odezwała się Józefina. – Przecież Minka, gdy go odprowadzała, to widziała tę
jego babcię. Ponoć śmigała ze śmieciami, to co? Nagle wtedy ozdrowiała?
– To była jego sąsiadka – mruknęła Tomisia. – Zwyczajnie napatoczyła się
w doskonałym momencie. Ta, wiesz Józefino, co to wszystko o wszystkich wie.
A co do babci, to okazało się, że ona czasami bywała zupełnie normalna. Wtedy
brała prysznic, szykowała kolację, jak było z czego, rozmawiała z wnukiem o
szkole. Kiedy indziej znowu, w przystępie jakiegoś amoku, zachowywała się
kompletnie irracjonalnie i chowała na przykład portmonetkę z emeryturą, tak
że mały nie mógł jej znaleźć. Stąd ten jego pęd do pracy i zarabiania pieniędzy.
– No dobrze, to teraz kolejne pytanie: co z jego babką i czy zamierzamy go
tu trzymać? A co z ojcem? Nie powinien się dowiedzieć, że jego matka
wylądowała w szpitalu? – Józefina jak to miała w zwyczaju, nie owijała
w bawełnę, tylko prosto z mostu zapytała o to, o czym tak naprawdę myślała
i Tomisia, i Minka.
– Byłam w szpitalu, rozmawiałam z lekarzem, nakłamałam im, że jestem jej
siostrą… No, nie patrzcie tak na mnie, niekiedy cel uświęca środki – mruknęła
zakłopotana. – W każdym razie powiedział, że najpierw muszą zrobić jej
badania i ustabilizować wyniki. Ma bardzo wysokie ciśnienie i megalityczny
cukier. I to prawdopodobnie jest przyczyna tych jej dziwnych zachowań. Lekarz
mówił też, że mogłoby się to skończyć o wiele gorzej, gdyby nie trafiła do
szpitala.
– Czyli, jednym słowem, temu Kamilowi należą się podziękowania –
mruknęła Jaśmina.
– Julek już mu podziękował, musiał mu za tę akcję zapłacić dwadzieścia
złotych. Z tego, co mu się wyrwało, wynika, że płacił mu za wszystko – dodała
Tomisia.
– Boże, nawet nie chcę myśleć, co ten mały musiał przeżywać. Ale czemu
nie powiedział prawdy? – Minka wstała z fotela i zaczęła nerwowo krążyć po
salonie.
– Bo gdyby powiedział, zawiódłby ojca – wyjaśniła spokojnie Józefina. – To
akurat jest jasne jak słońce. Typowy mężczyzna, prędzej by wykończył babkę,
ale w imię honoru!
– No, dajże spokój, ciociu, to jest mały chłopczyk, któremu zawaliło się
życie – powiedziała i zamilkła, bo nagle zdała sobie sprawę, że Julek ani słowem
nigdy się nie poskarżył.
Nie płakał, tylko usiłował sobie radzić. Był dużo dzielniejszy od niej. Mały
samotny chłopiec kontra cały paskudny świat.
– Dobrze, ale to i tak nie zmienia faktu, że babcia jest w szpitalu, a jego
ojciec nic o niczym nie wie. – Ciotka pokiwała głową. – Co z tym robimy?
Przecież jeżeli jego matce coś się stanie, to będzie miał do nas pretensje.
I niestety nie będzie można odmówić mu racji.
– To akurat prawda. – Tomisia przyznała jej niechętnie słuszność.
– A co powiedział lekarz? – spytała Jaśmina. – Poza tym że trzeba czekać na
wyniki badań?
– Właściwie nic. – Babka wzruszyła ramionami.
– Cóż, to ja mam taką propozycję, poczekajmy z podejmowaniem decyzji do
jutra. Ostatecznie nie będziemy niepokoić człowieka w środku nocy. I tak nie
przyleci, a będzie się tylko denerwował – powiedziała wolno Jaśmina.
– Ciekawa jestem, jak mu wytłumaczysz tę zwłokę, jeżeli jutro się okaże, że
jego matka właśnie przeniosła się na tamten świat – sarknęła ciotka Józefina.
– Wtedy przynajmniej będę wiedziała, że nie mam wyjścia – mruknęła
Minka i pomyślała, że w kategorii podejmowania głupich decyzji mogłaby
ubiegać się o mistrzostwo.
 le tym razem okazało się, że szczęście jej sprzyja. Jak to pisała Lucy
Maud Montgomery: „Płacz może trwać noc całą, lecz o poranku
nadejdzie radość”.
I o poranku dowiedzieli się, że z babcią Julka jest wszystko w porządku. Gdy
mały to usłyszał, usiadł w fotelu, ukrył twarz w swoich małych rączkach
i głośno się rozpłakał.
Minka po raz pierwszy widziała go w takim stanie. i nie do końca wiedziała,
jak sobie poradzić z wybuchem tak wielkiej rozpaczy.
– Julek, ale przecież to dobre wieści, z babcią będzie wszystko dobrze. –
Przykucnęła przy nim. – Tomisia dzisiaj do niej pojedzie i wszystko się jakoś
ułoży…
– Jak się ułoży? Tatuś będzie musiał wrócić! Do pustego domu! Bez świąt,
bez choinki, bez babci! Bo przecież teraz nikt nie pozwoli mi się nią
zaopiekować! Trzeba będzie zadzwonić do tatusia i powiedzieć mu, że go
zawiodłem! Że nie dałem rady! A tata miał wrócić w samą Wigilię! Babcia
mówiła, jak jeszcze można z nią było rozmawiać tak normalnie, że te święta
będą wyjątkowe, że ubierzemy dużą choinkę, że będzie radość! I że tatuś będzie
z nas dumny!
– Bo będzie. – Minka nieoczekiwanie poczuła, jak coś się w niej zacina. –
Twój tatuś będzie z ciebie cholernie dumny, bo na to zasłużyłeś. Jesteś
najdzielniejszym chłopcem, jakiego znam, wiesz? A poza tym skoro miały być
święta, to będą. Będzie ta wielka choinka i stół, i obrus, i prezenty! Nawet gdyby
się to miało stać po moim trupie – zapowiedziała z zaciętą miną. – Twój tata nie
wróci do pustego domu, a babcią, jeżeli tylko będzie chciała, my się zajmiemy,
prawda? – zwróciła się do stojących w progu ciotki i babki, a w oczach miała
coś takiego, że obie panie zdołały tylko pokiwać głową na zgodę.
 I właśnie wtedy Tomisia zdała sobie sprawę, że jej prośba o cud została
wysłuchana. Choć prawdą a Bogiem trochę inaczej sobie to wyobrażała. Ale
z faktami nie powinno się dyskutować. Prosiła o to, by jej wnuczka odzyskała
chęć do życia, żeby na nowo dała szansę świętom i temu wszystkiemu, co ze
sobą niosły, by przypomniała sobie, że chodzi w nich przede wszystkim o to,
żeby nie zamykać drzwi, a wiara, nadzieja i miłość same się przez nie wślizgną.
I oto właśnie na jej oczach dokonywał się cud. Może trochę gniewny
i zapalczywy, ale niewątpliwie niosący ze sobą w darze wiele dobrego.
 abcia Julka była z początku kompletnie skołowana.
– Pani siostra nie przyjmowała od kilkunastu tygodni leków, to cud, że
udało się tak szybko ustabilizować cukier i ciśnienie – z naganą w głosie
powiedział do Tomisi lekarz. – Trzeba ją bardziej pilnować!
– Irena, jak mogłaś! – Tomisia wparowała do sali i podziękowała w duchu
łutowi szczęścia, który sprawił, że jedna ze starszych pań, słysząc imię Irena,
uniosła się na łóżku. – Nie brałaś leków – dodała szybko, widząc, że lekarz
zagląda do środka. – Wiem, że mnie pani nie zna, ale podałam się za pani
siostrę – wyszeptała, markując poprawianie poduszki. – Zaraz wszystko
wytłumaczę, tylko musi mnie pani wysłuchać. Julek jest u mnie i u mojej
wnuczki – dodała jeszcze tonem wyjaśnienia i zobaczyła na twarzy leżącej
kobiety niebotyczną ulgę.
A potem na spokojnie opowiedziała jej wszystko od początku do końca.
– Dzisiaj jest szesnasty grudnia. Tata Julka ma zaplanowany powrót za
osiem dni, nie wiem, czy powinnyśmy go zawiadamiać, bo Julek twierdzi…
– I ma rację – przerwała jej, kładąc swoją pomarszczoną dłoń, z wbitym
wenflonem, na dłoni Tomisi. – Wszystko mi się kompletnie pomieszało,
niewiele pamiętam z tego, co się działo w ciągu ostatnich dni, ale to jedno wiem
na pewno: nie ma sensu martwić Franka, cała jego praca poszłaby na marne,
więc o ile oczywiście podtrzymuje pani…
– Proszę mi mówić Tomisia – przerwała jej z uśmiechem.
– Irena. – Uśmiechnęła się blado. To Julek będzie mógł u pań zostać? Nie
mam, kogo o to poprosić… Jak przez mgłę przypominam sobie, że on mi
o paniach opowiadał. O dużym psie, o tym, że ktoś mu dał rękawiczki…
– Pies to rzeczywiście mały cielak i pokochał Julka bezgranicznie.
A rękawiczki dostał od mojej wnuczki. Jakie ona rzeczy robi na drutach, a jak
szydełkuje! Mówię ci, to trzeba zobaczyć. Otworzyła niedawno własną
pracownię i Julek czuje się tam jak u siebie w domu – zaczęła opowiadać.
Gdy wychodziła z sali, czuła, że między nią a babcią chłopca zawiązała się
nić sympatii.
Zanim opuściła szpital, poszukała jeszcze lekarza prowadzącego.
– Pani Irena, jeżeli nic się nie zmieni, zostanie w szpitalu jeszcze cztery, pięć
dni. Później też trzeba będzie jeszcze na nią uważać i pilnować przyjmowania
tabletek. Ale proszę się nie martwić, będzie miała pani siostrę na święta
z powrotem – zapewnił i pożegnał starszą panią serdecznym uśmiechem.
– To dobrze, zawsze chciałam mieć siostrę – mruknęła Tomisia. – Na
święta – dodała, łowiąc zdumione spojrzenie lekarza, i czym prędzej
pomaszerowała do wyjścia.
 tak oto decyzja została podjęta. Julek miał zostać w „Przystani”. Do
rozwiązania pozostawała jeszcze sprawa jego ojca. Było jasne, że babcia
powinna do niego zadzwonić, a za nic nie mogła sobie przypomnieć, co
zrobiła z telefonem wnuka.
– Jedyne, co mi przychodzi do głowy, to kredens. Jak otworzysz drzwiczki
na dole, to tam z tyłu jest taka mała szufladka. Wcale nie ukryta, ale mało
widoczna. Chowam tam wszystkie ważne dokumenty, może i telefon tam
wetknęłam – powiedziała, przytulając Julka.
I rzeczywiście komórka się tam znalazła. A oprócz niej i portmonetka
z pieniędzmi. Nareszcie chłopiec mógł odetchnąć z ulgą. Pierwsze, co zrobił, to
naładował telefon i od razu ze szpitala zadzwonił do taty, i podał komórkę babci.
– Cześć, synku. – Irena poczuła, że oczy zachodzą jej łzami. – No
rzeczywiście, dawno nie rozmawialiśmy… A… tak jakoś się słabiej poczułam,
gdy ostatnio dzwoniłeś, i pewnie dlatego odpowiadałam półsłówkami. Ale teraz
już wszystko jest dobrze. – Spod przymkniętych powiek popłynęły dwie słone
strużki. – I cieszę się, że już niedługo się zobaczymy. Czekamy na ciebie
z Juleczkiem – dodała i drżącą dłonią podała wnuczkowi telefon.
Słuchając, jak mały zagaduje ojca, jak się śmieje i jak opowiada o psie,
którego poznał i pokochał, o zajęciach w szkole, o tym, że już nie może się
doczekać, gdy się zobaczą, pomyślała, że naprawdę niewiele brakowało, a by już
nigdy nie ujrzała żadnego z nich. Zupełnie nie mogła pojąć, co nią kierowało,
gdy odstawiała leki. Jak mogła tak ryzykować i zawierzać temu jakiemuś
doktorowi, którego oglądała w telewizji, utrzymującemu, że tabletki są
niepotrzebne, że wystarczą tylko jego herbatki i picie octu jabłkowego.
Pomyślała wtedy, że co jej szkodzi spróbować.
I rzeczywiście zaryzykowała. I swoim zdrowiem, i bezpieczeństwem wnuka.
Popisała się, nie ma co! Ale na całe szczęście ktoś tam na górze nad nią czuwał
i dostała drugą szansę. I nie zamierzała jej marnować. Ten miły, młody lekarz
o zmęczonych oczach naprawdę nie musiał się o nią tak martwić i wciąż jej
powtarzać, jak bardzo ważne jest systematyczne łykanie pigułek. Sama już to
wiedziała. Tak samo jak i to, że ktoś, kto dostaje drugą szansę, nie może jej
zmarnować.
 ecenas Okoń siedział w swojej kancelarii i wesoło pogwizdywał. Na
biurku miał bałagan, wszędzie walały się skrawki kolorowych papierów
i kawałki przezroczystej taśmy. A Marian czuł się młodszy o dobrych
kilka lat.
Właśnie zapakował jeden z ostatnich prezentów i pomyślał, że wiele stracił,
kupując w poprzednich latach już popakowane albo zlecając tę robotę
sekretarce. Teraz zrobił to zupełnie sam, nie wszystko było co prawda
perfekcyjne, gdzieniegdzie pojawiły się pofałdowania i zagięcia, których nie
powinno być, ale nie zamierzał się tym przejmować.
Po raz pierwszy od wielu lat cieszył się na święta. I paradoksalnie, tej, która
dokonała w nim tej przemiany, nie potrafił pomóc.
Na wspomnienie Jaśminy mecenas nieco się zasępił, zrzucił papiery
zalegające na biurku na podłogę i sięgnął po niebieską teczkę, w której miał
zgromadzone wszystkie dokumenty dotyczące tej sprawy. Właściwie nie
wiedział, po co to robi. Poświęcił im mnóstwo czasu i nic nie znalazł. Ani
jednego punktu zaczepienia. Radosław Chujosław – jak go w duchu nazywał –
rzeczywiście okazał się geniuszem i nic nie dało się na to poradzić. A jednak
Mariana stale prześladowała myśl, że to niemożliwe. Coś musiał przegapić, coś
przeoczyć. Teraz też przekartkował teczkę, ale zgodnie z oczekiwaniami nie
znalazł w niej niczego, co zmieniłoby ogląd sytuacji. Zamknął ją z trzaskiem i
w tym samym momencie rozdzwonił się telefon.
Podniósł słuchawkę i przez moment w milczeniu słuchał płynącego z niej
potoku słów. Pani prezes była niezrównana. Po pierwsze, mecenas jeszcze nigdy
w życiu nie słyszał, żeby ktokolwiek mówił tyle co ona, a po drugie, zauważył
też pewną prawidłowość. Ewidentnie miała radar, który bezbłędnie wykrywał
momenty, w których zajmował się czymkolwiek związanym z panią Jaśminą.
Przeglądał dokumenty dotyczące jej sprawy i już jak filip z konopi wyskakiwała
pani prezes.
Teraz też tak było.
– Rozumiem – udało mu się w końcu wtrącić – ale robimy, co możemy.
Wynająłem najlepszego detektywa, tak jak obiecałem, ale tak jak już pani
mówiłem, nie potrafi go namierzyć. Wygląda to trochę tak, jakby zapadł się pod
ziemię…
Rzeczywiście, gdy ostatnio rozmawiał z Robertem, genialnym prywatnym
detektywem, powiedział, że to wprost niesamowite. „Słuchaj, kopię, szukam
i nic! Zazwyczaj znajduję cokolwiek, a tu kompletne zero! Tak, jakby ten
człowiek po prostu nie istniał!”
Pani prezes, jak się można było domyślić, nie była zachwycona takim
obrotem sprawy i nie omieszkała poinformować o tym mecenasa Okonia.
W końcu Marian profilaktycznie przestał jej słuchać, rzucając od czasu do czasu
wieloznaczne aha i yhm. W końcu udało mu wtrącić, że nadal traktują tę sprawę
priorytetowo, i czym prędzej się rozłączył.
– Niesamowite, jak tylko dotknę tej teczki albo nawet pomyślę „Jaśmina”, ta
baba też się zaraz musi objawić – mruknął, przeczesując palcami włosy.
Gdybym wierzył w znaki to zapewne uznałbym, że coś w tym jest –
pomyślał. – Ale że nie wierzę… – I tu nagle znieruchomiał, bo nagle dotarło do
niego to, co w pewnym momencie usłyszał od zagniewanej pani prezes.
– Nie, to przecież niemożliwe – powiedział głośno i z niedowierzaniem
popatrzył na telefon, jakby oczekiwał, że przemówi i wyjaśni sprawę. –
Niemożliwe, żeby… – Zawiesił głos i pokręcił głową.
Po chwili wykręcał numer.
– Tu mecenas Okoń, ja mam tylko jedno małe pytanie – rzucił do słuchawki,
odkręcając się na krześle i wpatrując w płatki śniegu, które wirowały za oknem.
 edwo zakończył rozmowę, zadzwonił do Roberta.
– Stary, ostatnio mi mówiłeś, że w życiu nic cię już nie zdziwi, to teraz
usiądź. Mam takiego niusa, że padniesz! – zapowiedział i streścił mu
w paru zdaniach to, czego właśnie się dowiedział.
– A jednak nigdy nie mów nigdy – mruknął Robert. – Czyli co, bierzemy się
do roboty?
– O, tak, i to ze zdwojoną energią.
Marian zatarł ręce i pomyślał, że ten grudzień naprawdę zaczyna mu się
podobać.
I że chyba jednak lubi swoją pracę. A przynajmniej nie nie lubi jej tak, jak
wcześniej mu się zdawało.
 „Przystani” natomiast przygotowania do świąt szły pełną parą.
W momencie gdy Jaśmina postanowiła, że to będą najpiękniejsze
święta w całym życiu Julka, zrobiło jej się lżej i wszystko nagle stało
się łatwiejsze.
Na dziś miała w planach kupno choinki. Ozdoby, które podrzucił pan
Nieświęty, aż prosiły się o to, żeby zawisnąć na bożonarodzeniowym drzewku.
Jaśmina, ilekroć patrzyła na pudełko, zadawała sobie pytanie, kim jest ten
ktoś, kto tyle dla niej robił. Skąd wiedział o tym, co się stało i czego najbardziej
żałowała? I w ogóle, dlaczego zajmował się tą sprawą?
Ale jednocześnie coś jej mówiło, że być może nigdy się tego nie dowie.
Tak czy siak, dzięki Nieświętemu drzewko, które miało już dziś stanąć
w salonie, będzie najpiękniejszą choinką, jaką do tej pory ubrała. Przygotowała
małe kokardki, którymi zamierzała ozdobić gałązki, a Julek już od jakiegoś
czasu razem z Tomisią i Józefiną ścibolił łańcuchy ze słomy i kolorowego
papieru.
Początkowo Jaśmina miała zamiar ubrać choinkę dopiero w Wigilię, ale
widać było, że Julek już się nie może tego doczekać, i pomyślała, że właściwie
dlaczego ma mu skracać chwile radosnego oczekiwania.
Ta choinka to dla niego znak, że już naprawdę niedługo wróci jego ojciec –
pomyślała. – Ciekawe, jakim ten cały Franek jest człowiekiem i czy będzie miał
ochotę zamordować mnie i babcię za to, że uknułyśmy ten cały spisek.
Pożyjemy, zobaczymy.
Uśmiechnęła się promiennie do grupki wchodzących do „Przystani”
dziewczyn, które z miejsca rozproszyły się pośród wypełnionych czapkami
i rękawiczkami półek.
– Ostatnie prezenty – powiedziała z uśmiechem jedna z nich.
 W tej samej chwili do sklepu wpadły Bernadka z Zuzą, a z góry zeszły
Tomisia i ciotka Józefina.
Minka najpierw serdecznie wycałowała się z dziewczynami, a potem
wszystkie razem zajęły się doradzaniem, które rękawiczki będą pasowały do
których czapek. Zajęte sobą i klientami, kompletnie nie zwróciły uwagi na to, że
w pewnej chwili dzwoneczek zawieszony nad drzwiami zadźwięczał
srebrzyście, obwieszczając tym samym pojawienie się jeszcze jednego gościa.
 ile Jaśmina w ogóle nie zwróciła uwagi na to, że ktoś nowy pojawił się
w sklepie, o tyle ciotka Józefina i babcia Tomisia z miejsca zwróciły na
niego uwagę.
Po pierwsze, był mężczyzną i już przez to samo rzucał się w oczy – panowie
dość rzadko tu zaglądali.
Po drugie, najzwyczajniej w świecie dziwny był jakiś. Kręcił się po
pracowni, niby sięgał po zapakowane w woreczki szydełkowe bombki albo
aniołki, ale non stop strzelał oczami na boki. Było w nim coś takiego, co
obudziło w starszych paniach czujność. Nie spuszczały więc z niego uważnych
spojrzeń. I jak się okazało, ich podejrzenia nie były bezpodstawne.
Oto tajemniczy gość doczekał momentu, w którym Jaśmina i reszta przesuną
się w stronę kasy, a sam szybkim ruchem wyjął coś zza pazuchy i położył to na
małym okrągłym stoliku, po czym oddalił się spiesznie w kierunku stoliczka, na
którym piętrzyły się babeczki dla gości.
Tomisia i Józefina z miejsca podeszły do stolika. Leżała na nim mała
paczuszka. Gdy Tomisia rzuciła na nią okiem, przez chwilę stała w miejscu,
kiwając głową.
– Dość tego… – mruknęła do siebie i zdecydowanym krokiem ruszyła w ślad
za mężczyzną. Tuż za nią podążała Józefina. – Smacznego, panie Nieświęty –
powiedziała, widząc, że właśnie pochłania babeczkę.
– A pani tak do mnie? – z trudem przełknął ciastko.
– No litości, niechże pan przynajmniej nie udaje! – zirytowała się Tomisia. –
Jestem babcią Jaśminy i może i jestem już stara, ale potrafię kojarzyć fakty.
A poza tym przyłapałam pana na gorącym uczynku! I mam dowód, który
osobiście pan podrzucił!
– W takim wypadku nie mam nic na swoją obronę. – Mężczyzna w geście
poddania podniósł ręce. – Dowód rzeczowy, gorący uczynek… Powinna pani
pracować w policji.
– Raczej nie. Nie lubimy się denerwować, a to ponoć dość stresująca praca –
wtrąciła Józefina z godnością.
– Tutaj się muszę z paniami zgodzić. Stresująca i szkodliwa dla zdrowia.
– A pan…? – Tomisia zawiesiła głos, uważnie przyglądając się mężczyźnie.
– Tak. Jestem policjantem – odpowiedział na niezadane pytanie. –
Rozpracowały panie starego wyjadacza. Może to znak, że powinienem już sobie
odpuścić…
– Nie popadajmy w przesadę. Natomiast to, że jest pan z policji, to w tym
wypadku akurat bardzo dobrze… – oświadczyła Józefina.
– Bo? – zdumiał się.
– Bo doskonale pan wie, na czym polega przesłuchanie, i mam nadzieję, że
będzie miał pan na tyle zdrowego rozsądku, by niczego nam nie utrudniać –
odparła ciotka, uśmiechając się szelmowsko.
– Tylko może byśmy odbyli tę pogawędkę w kawiarni, tej tuż za rogiem? –
zaproponowała Tomisia. – Tutaj jest za wiele uszu – dodała, popatrując
sugestywnie na Jaśminę. – Józefino, mogłabyś, kochana, skoczyć po płaszcze na
górę, ja tu zostanę i dotrzymam panu władzy towarzystwa…
– Przecież paniom nie ucieknę. – Zaśmiał się.
– A, to nigdy nic nie wiadomo, ale rzeczywiście niech pan wyjdzie przed
sklep, wnuczka jeszcze pana nie widziała, na szczęście sporo ludzi przyszło i
zrobiło się zamieszanie – dodała, ale w tej samej chwili wróciła Józefina
i wszyscy wyszli na zewnątrz.
W milczeniu poprowadziły go do pobliskiej kawiarenki.
Idący za nimi policjant mimo woli się uśmiechnął. Wiedział, że oto właśnie
nadszedł moment, w którym trzeba będzie powiedzieć prawdę i tylko prawdę,
i co dziwniejsze – nie miał nic przeciwko temu.
 tolik stał nieco w cieniu, tak że Józefina z Tomisią nie widziały dobrze
twarzy Nieświętego. Przez chwilę wydawało im się, że specjalnie usiadł
tak, by się ukryć. Chyba łatwiej mu było opowiadać.
Ku ich wielkiemu zaskoczeniu wcale nie musiały zadawać mu żadnych
pytań. Wprost przeciwnie, nie zdążyły zadać ani jednego. Mężczyzna sam
z siebie zaczął mówić.
 d razu ostrzegam, że to nie będzie miła historia. Może w jakimś
stopniu budząca nadzieję, ale na pewno nie miła… – rozpoczął. –
Pracuję w dochodzeniówce. Trudne, momentami straszne zajęcie, ale
dla mnie, proszę uwierzyć, to było całe życie. Było i jest, choć zaliczyłem krótką
przerwę. Zawieszono mnie w obowiązkach. Nie będę wchodził w szczegóły, ale
to był paskudny czas. Gdy szef mi oznajmił, że muszą mi na jakiś czas odebrać
legitymację i wyjaśnić sprawę, oczyścić mnie z zarzutów, poczułem się tak,
jakby ktoś znienacka mi przywalił, przepraszam za wyrażenie, w mordę. Byłem
rozgoryczony i rozżalony. Koledzy…
– Pewnie się odwrócili i z miejsca wydali na pana wyrok, jak to mężczyźni –
wtrąciła Józefina wszechwiedzącym tonem.
– No właśnie, wcale nie. Stanęli za mną murem. Nikt nie osądzał. Nie
wierzył w moją winę. Wiele pomocnych dłoni się wtedy do mnie wyciągnęło.
Ale ja je odtrącałem. Gorycz czasem potrafi człowieka zaślepić. A poczucie
nieszczęścia zniszczyć. Wtedy straciłem wszystko. Nie tylko pracę, ale i żonę.
Odeszła. Nie wytrzymała moich huśtawek nastroju. A może od dawna już kogoś
miała… Przecież w kółko nie było mnie w domu, nie byłoby w tym nic
dziwnego. Szczerze mówiąc, nie wiem. Nie dociekałem. Za to zacząłem pić. Nie
mam pojęcia, jak by się to skończyło, gdyby nie mój przyjaciel. Przetrwał
i przeczekał to wszystko. Nie dał się wypłoszyć, nie odszedł. Nie będę paniom
opowiadał, w jakich sytuacjach mnie widywał i z jakich spelun wyciągał.
Któregoś dnia ściągnął mnie z torów. Wtedy wydawało mi się, że to najlepszy
sposób, że już mnie nic dobrego w życiu nie czeka. Uratował mi je, to moje
pokręcone, zapijaczone życie. Przestałem pić, gdy się przy mnie rozpłakał. Wie
pani, to trzeba było zobaczyć. I znać Janka. Twardy, wydawać się mogło, nie do
złamania, wielki chłop. Niejedno razem przeszliśmy. A płakał nade mną jak
bezradne dziecko. To podziałało sto razy skuteczniej niż wymówki
i tłumaczenia. Dotarło do mnie, że nie jestem sam i nigdy sam nie zostanę. Gdy
tamtego poranka zobaczyłem pani wnuczkę – zwrócił się do Tomisi, chyba
instynktownie wyczuwając, że to ona jest babcią – wiedziałem, że ktoś
wyrządził jej krzywdę. Po tylu latach pracy rozpoznaje się takie rzeczy. Miała
w sobie coś takiego, co jasno wskazywało, że już na nic nie czeka. Wyglądała
jak skazaniec. Nawet jej pies był smutny i wlókł się za nią noga za nogą.
Szedłem za nią… Proszę tak na mnie nie patrzeć. Nie śledziłem jej, po prostu
szedłem w tym samym kierunku. Dopiero gdy przystanęła przy poczcie,
pomyślałem, że przyjrzę się, co zamierza. I stąd wiem, że nie wrzuciła listu do
skrzynki. Rozmyśliła się. Chciała schować go z powrotem do torebki, ale w
roztargnieniu nie trafiła tam, gdzie powinna, i spadł na chodnik. Odeszła, a ja go
podniosłem…
– I przeczytał go pan – dokończyła Tomisia.
– Ja wiem, co mi pani teraz powie, że tajemnica korespondencji, że
uczciwość… Ale, po pierwsze, koperta była niezaklejona, a po drugie, zadziałał
instynkt i odruch. Taka praca, mało w niej miejsca na prywatność. Ciągle
zaglądam w rzeczy, w miejsca, które inni ludzie uznają za przestrzeń osobistą.
I zrobiłem to z czystej ciekawości, nie miałem zamiaru pomagać pani Jaśminie.
– A jednak… to pan zakleił kopertę i wysłał list.
– Tak. Bo gdy go przeczytałem, zdałem sobie sprawę, że mimo że pozornie
mojej historii i historii pani wnuczki nic nie łączy, to koniec może być podobny.
Ja też byłem przekonany, że zostałem sam. Nie chciałem pomocy przyjaciół, nie
chciałem niczyjego dobrego słowa. I gdyby nie Janek… Pomyślałem, że musi
pani wiedzieć. Że musi pani ją uratować. I że pewnie nigdy by pani nie
wybaczyła ani sobie, ani jej tego, że nie dostałyście szansy. A ja uświadomiłem
sobie, że właśnie mam okazję, by choć w części spłacić dług wobec Janka.
A poza tym ten skur… Przepraszam. Bydlak Radzio…
– Jeżeli chodzi o niego, to proszę się nie sumitować. – Józefina jowialnie
poklepała go po ręce. – Z ogromną przyjemnością posłuchamy, jak ktoś go
obraża słowami, których nam z racji wieku niestety nie wypada używać.
– No więc podniósł mi ciśnienie… Menda pierwszej wody. Naprawdę
chciałbym go dorwać w swoje ręce. I pomyślałem, że mogę choć w części
pokrzyżować jego plany. Wie pani, że mam na imię Mikołaj? A Jaśmina w liście
napisała, że nie wie, jak sobie da radę ze świętami, mikołajami, choinkami…
Doszedłem więc do wniosku, że pomogę jej się z tym uporać. A że żaden ze
mnie święty, to wyszedł z tego…
– … Nieświęty Mikołaj – roześmiała się Tomisia.
– Dokładnie. Odnalazłem komornika, który zajmował się sprawą pani
wnuczki. Nie pytajcie mnie jak. Jestem policjantem, mam swoje sposoby.
Dogadałem się z nim. Właściwie jakiś dziwny gość, patrzył na mnie, jakby
ducha zobaczył, a potem zaczął mamrotać, że to musi być jakaś ważna szycha
czy jakoś tak… Że niby sporo osób się nią interesuje, ale gdy chciałem się
dopytać, o co mu chodzi, udawał, że nie rozumie i nie wie, i nie chce wiedzieć.
Nie zawracałem sobie nim głowy, bo nie o niego mi szło. Najważniejsze, że
oddał mi i książki, i ozdoby choinkowe. Musiałem je tylko podrzucić do
pracowni. Wiedziałem, że Jaśmina nadal w niej mieszka i że panie jej pomagają,
więc domyśliłem się, że list doszedł. Wciągnąłem się w tę grę i nawet zacząłem
lubić to swoje nowe wcielenie.
– No tak, marzenie każdego chłopca, zostać superbohaterem – wtrąciła
Józefina.
– Coś w tym jest – zgodził się Mikołaj. – Ale dzisiaj panie mnie przyłapały
i rozgryzły, więc gra skończona.
Zamilkł z westchnieniem. Tomisia i Józefina również nic nie mówiły.
Tomisia przymknęła oczy i przywołała obraz wnuczki z ostatnich dni. Oczy,
choć podkrążone, błyszczały wesołymi iskierkami. Zniknęły ociężałość
i przygnębienie. Nawet jeżeli to było tylko chwilowe, to i tak szło ku lepszemu.
– Panie Mikołaju, a może umówimy się, że ja jednak nic nie zobaczyłam i że
pan Nieświęty pozostanie cudowną zagadką? I tak na wszelki wypadek, gdyby
ona jednak dziś pana widziała, to ja tę paczuszkę, którą zabrałam, podłożę dzień
przed Wigilią. Żeby niczego nie skojarzyła. Co pan na to? – Umilkła, patrząc na
niego z nadzieją. – Jaśminie chyba nie zaszkodzi gdzieś tam w skrytości ducha
wierzyć w małe cuda. Nawet jeśli zdaje sobie sprawę, że rozwiązanie musi być
racjonalne, to dopóki nie będzie wiedziała…
– … o to samo chciałem panią prosić – wszedł jej w słowo Mikołaj. – Myślę,
że Nieświęty sprawia, że łatwiej uwierzyć w szczęście i w to, że wszystko jest
możliwe. Poza tym z doświadczenia wiem, że w zagadkach najbardziej
intrygujące jest rozwiązywanie, a nie finał. Finał to jednocześnie koniec, a pani
wnuczka końców miała ostatnio pod dostatkiem…
– Dziękuję. – Tomisia pochyliła się w jego stronę i spojrzała mu w oczy.
Wiedziała, że nie musi mówić nic więcej, bo on doskonale rozumie, ile
niewypowiedzianych słów zawiera ten jeden wyraz.
 arian Okoń nie posiadał się wprost z radości.
– Ale numer! Nie mogę wprost uwierzyć. – Przycisnął mocniej
komórkę do ucha.
– Ja też nie. Nic dziwnego, że nie mogłem znaleźć człowieka. Czy możesz
mi wyjaśnić, co ta baba ma zamiast mózgu? Jak mogła nie powiedzieć czegoś
tak oczywistego?
– Nie wiem, stary, ale najważniejsze, że go mamy. A pani prezes dobrze
płaci, więc nie narzekaj. Nic nam do jej mózgu…
– Albo raczej jego braku – przerwał mu Robert. – Jak można zlecić
poszukiwanie kogoś i nie wspomnieć, że ten ktoś wcale nie ma na imię Kondzio,
Konrad, tylko aaaa! niespodzianka, tak kazał się nazywać, a w rzeczywistości to
Radosław.
– Ty się ciesz, że jej się wtedy przez telefon wyrwało, że mogła słuchać, jak
jej mamusia mówiła, że jak ktoś ma na imię Radek, to niezbyt dobrze to o nim
świadczy. A mamusia miała zawsze rację. W innym razie nadal byś nad tym
ślęczał i zastanawiał się, gdzie robisz błąd. A tak złapaliśmy delikwenta, że tak
powiem, za jaja, nawet nie wiesz, jak bardzo mnie to cieszy!
– Właśnie słyszę, w sumie to biorąc pod uwagę twoje opowieści o pani
prezes, to wcale się nie dziwię, że chcesz mieć ją z głowy. Ale ciekawi mnie
jedno, skoro ona już wie, gdzie gościa szukać, to co? W końcu zgłosi sprawę na
policję? Bo z tego, co mówiłeś, to ty byłeś jej potrzebny, bo nie chciała
rozgłaszać sprawy. Nawet ze mną nie raczyła porozmawiać, tylko ty musiałeś
we wszystkim pośredniczyć. A teraz się przełamie?
– Nie sądzę. Myślę, że załatwi sprawę inaczej.
– Jak inaczej?
– Stary, przecież ty od lat w tym robisz i ja mam ci takie podstawowe rzeczy
tłumaczyć? Wydaje mi się, że są na to różne sposoby, ale właściwie one mnie
nawet nie powinny interesować. Sam rozumiesz, im mniej wiesz, tym krócej cię
będą przesłuchiwać. Ale powiem ci tylko, że kiedyś jednego razu widziałem u
pani prezes dwóch gigantycznych ochroniarzy. A gęby mieli takie, że za sam
wygląd mogliby pójść siedzieć. Coś mi mówi, że ta kobitka zrobi z nich
właściwy użytek. – Marian uśmiechnął się z satysfakcją.
Wymienili z Robertem jeszcze kilka uwag i się rozłączyli.
Mecenas od razu zadzwonił z radosną nowiną do pani prezes, a potem
w zamyśleniu zapatrzył się w czarny ekran telefonu.
A jednak cię dorwałem. Może w sprawie Jaśminy nie zrobiłeś błędu, ale tu
wyłożyłeś się, Radziu, na całej linii. – Zmrużył oczy, a na jego ustach zaigrał
podstępny, chytry uśmieszek.
I pomyśleć, że to jeden i ten sam człowiek! Ciekawe, ile jeszcze kobiet
oszukał, ile z nich zastraszył i zaszantażował.
No kolego, tylko że ja jeszcze z tobą nie skończyłem. Tak naprawdę to ty
jeszcze nie wiesz, co cię czeka. I tak mi się wydaje, że ochroniarze pani prezes
to będzie twój najmniejszy problem.
– Pora ubić królewicza – mruknął i nacisnął w komórce ikonę
z kontaktami. – Cześć, Sławuś – powiedział po chwili. – Właśnie możesz mi się
zrewanżować… Dla ciebie to drobiazg, w końcu jesteś najlepszym programistą
w tym mieście. Widzisz, mam takiego jednego gościa, dupek pierwszej wody –
i wyłuszczył Sławusiowi, w czym rzecz.
Teraz nareszcie mógł spokojnie spakować wszystkie prezenty, wsiąść do
auta i pojechać do rodziny na święta.
Po raz pierwszy od wielu lat.
Po raz pierwszy, nie mogąc się doczekać tego wszystkiego, co ze sobą
przyniesie ten jeden jedyny szczególny grudniowy dzień.
 igilia zbliżała się wielkimi krokami. Babcia Irenka została odebrana ze
szpitala i przywieziona do „Przystani”, a jej nieśmiałe próby
protestów – w stylu „Przecież nie będę przeszkadzać, to nie wypada” –
zduszono w zarodku.
I w końcu nadszedł dwudziesty trzeci grudnia.
Na górze pyszniła się pięknie ubrana choinka, a w małej kuchence panowały
tłok i rozgardiasz. Na płycie gazowej perkotała kapusta wigilijna, na stolnicy
ciotka Józefina lepiła uszka i pierogi, a Julek rozwałkowywał ciasto na
pierniczki.
– To są takie, które można przygotować w ostatnim momencie, a i tak będą
pyszne – powiedziała Tomisia, wyjmując z torby foremki do wykrajania, które
właśnie przyniosła z miasta. – Apsik mi stąd! – Tupnęła nogą na Leonię, która
właśnie postanowiła skrócić sobie drogę i przebiegła po piernikowym cieście,
zostawiając na nim odbite ślady poduszeczek. – Józefino, zajmij się tym swoim
wyliniałym kotem, bo mi łazi po szafkach i jedzeniu! – zawołała.
– Sama jesteś wyliniała i zamiast zajmować się wychowywaniem mojego
kota, zatroszcz się lepiej o tego psiego głąba! Zżarła właśnie część surowego
ciasta na pierogi i umoczyła pysk w garnku z barszczem! Cały do wyrzucenia!
Dobrze, że na wszelki wypadek kupiłam taki w kartonach, to wprawdzie nie to
samo, ale jak się nie ma, co się lubi… – Ciotka zamilkła, bo właśnie zaczynała
wrzucać do gotującej się wody pierogi, a to wymagało od niej skoncentrowania
całej uwagi.
Jaśmina natomiast zostawiła ten cały kuchenny rozgardiasz w rękach ciotki,
Julka i dwóch babć, po czym wymknęła się na dół, żeby zatelefonować do ojca
chłopca. Próbowała już trzy razy, lecz nadal nikt nie odbierał. A czas już był
najwyższy, żeby go poinformować, gdzie się znajdują jego syn i matka. Minka
chciała też zwyczajnie – ciepło i serdecznie – zaprosić go na wigilię
i wytłumaczyć, czemu to wszystko tak wygląda. Żeby człowiek nie przeżył
nadmiernego szoku. Ale nie mogła tego zrobić, dopóki nie odbierał tego
nieszczęsnego telefonu.
Matko, a jak coś mu się stało? – pomyślała z nagłym przestrachem. – To
chyba dziwne, ma tu rodzinę, sam jest daleko i nie pilnuje komórki? Jest już
osiemnasta, jutro Wigilia… Dziwnie to wygląda. – Zagryzła nerwowo wargi i
w tej chwili jej wzrok padł na małą paczuszkę leżącą na stoliku nieopodal drzwi.
Podeszła i ostrożnie ją podniosła, a następnie obróciła ją w dłoniach
i znalazła przylepioną karteczkę: „Od Nieświętego M.”
Rozerwała ją zaintrygowana. W środku znajdowała się podkowa i jeszcze
jedna karteczka z napisem „Niech się szczęści”.
Tylko tyle? – pomyślała w pierwszym momencie, ale już po chwili
potrząsnęła głową nad własną głupotą. Uprzytomniła sobie, że to nie „tylko”, ale
„aż”.
– Niech się szczęści… – wyszeptała, wygrzebując spod lady młotek
i wychodząc przed „Przystań”. Podstawiła małą przenośną drabinkę, wdrapała
się na najwyższy szczebel i powiesiła podkowę nad drzwiami, a potem sięgnęła
po smycz i zawołała Melisę.
Na dworze było pięknie, padał śnieg, latarnie rzucały ciepły pomarańczowy
blask na białą ulicę. Rozejrzała się wokół siebie i zobaczyła po drugiej stronie
jezdni ciemną sylwetkę. Przez moment stała, wpatrując się w niewyraźny
kształt, a potem wolno uniosła dłoń w geście pozdrowienia.
– Wszystkiego najlepszego, panie Nieświęty – powiedziała cichutko i poszła
razem z Melisą w przeciwną stronę.
Dopiero gdy zniknęła za rogiem, ciemna postać również rozmyła się w gęsto
padającym śniegu.
 atomiast w tym samym momencie wiele kilometrów od „Przystani
Czterech Wiatrów” ojciec Julka szykował się do drogi. Dopiero późnym
wieczorem zorientował się, że nigdzie nie może znaleźć komórki.
– A niech to szlag… – mruknął. – Zostawiłem telefon w biurze! Na całe
szczęście zdążę po niego wstąpić w drodze na lotnisko!
Już się nie mógł doczekać powrotu do domu i swoich bliskich! Chciał
zobaczyć minę swojego synka i mamy, gdy jutro z samego rana stanie w progu.
Chciał ich uścisnąć i z całych sił przytulić. Tęsknił okropnie, czasami zdawało
mu się, że ta tęsknota go zadusi. Ale wytrzymał, dopiął swego!
Będzie niespodzianka. – Uśmiechnął się do swoich myśli uszczęśliwiony,
łapiąc uchwyt walizki.
Spodziewali się go dopiero wieczorem, a jemu udało się przebukować bilet
na wcześniejszą godzinę.
Może jeszcze zdążę z Julkiem ubrać choinkę? I pójdę po ostatnie zakupy? –
myślał. – Mama na pewno o czymś zapomniała, często tak się przecież zdarzało
w dzień Wigilii…
Naprawdę nie mógł się doczekać powrotu.
Po telefon, tak jak zaplanował, zajechał i nawet nie bardzo się przejął, gdy
zobaczył, że jest rozładowany.
W końcu w środku nocy raczej nikt nie będzie do mnie dzwonił – pomyślał.
I jakoś nie przyszło mu do głowy, że przecież nie miał telefonu przez cały
dzień i ktoś mógł dzwonić do niego wcześniej. Na przykład osiem razy. A jego
telefon ani razu nie odpowiedział.
 aśmina w Wigilię wstała raniutko i pierwsze, co zrobiła, to spojrzała na
telefon. Niestety, nikt do niej nie dzwonił.
– Co jest… – mruknęła, marszcząc brwi. – To już nie jest zabawne!
– Co, nie oddzwania? – Tuż za jej plecami dał się słyszeć głos babci Tomisi.
– Właśnie nie, sama nie wiem, co mam o tym myśleć i co powiedzieć pani
Irence i Julkowi. Zresztą wiem, że oni też do niego wiele razy dzwonili i nie
odbierał. A co, jeżeli…
– Nawet o tym nie myśl – przerwała jej babcia. – Zastanów się lepiej, co mu
dasz pod choinkę.
– Komu? Temu gościowi, co to nawet ode mnie nie chce telefonu odebrać? –
Spojrzała na babcię spod oka. – Przecież żartuję, już wczoraj zapakowałam dla
pana Franka sweter, z karteczką, że ten jest tylko taki poglądowy i że jeżeli nie
będzie dobry, to zrobię taki specjalny, na miarę. Babciu, naprawdę myślałaś, że
o tym nie pomyślę? W końcu to ty mnie wychowywałaś i wiem, co wypada,
szczególnie w święta.
– Dobrze, to ja proponuję zająć się czymś i na razie nie myśleć, może
w końcu się odezwie, z tego, co mówiła Irenka, to miał przylecieć dopiero
wieczorem.
– To wy przygotujcie na górze stół i zajmijcie czymś Julka. Ja muszę do
czternastej posiedzieć w sklepie, może trafi się ktoś zapominalski, szukający
prezentów last minute – westchnęła, starając się nie pokazać, jak bardzo
niepokoi ją brak kontaktu ze strony ojca Julka.
Poza ostatnimi klientami, którzy wpadali do „Przystani” z obłędem w oczach
i nerwowo przeglądali zawartość półek, do pracowni zajrzały również
dziewczyny. Już tak się utarło, że w Wigilię spotykały się choć na moment, jadły
makowiec przyniesiony przez Klarę i wręczały sobie drobne upominki wraz
z życzeniami wszystkiego, co najpiękniejsze.
– Takie życzenia muszą się spełnić, bo płyną z głębi serca – twierdziła
Bernadka z powagą.
I tym razem nie mogło być inaczej. Wraz z ich wejściem do „Przystani
Czterech Wiatrów” w powietrzu aż zaiskrzyło. Ale to akurat było do
przewidzenia. Gdy pojawiały się w komplecie, problemy stawały się łatwiejsze
do rozwiązania, radości jeszcze głębsze, a plany na przyszłość, nawet te, które
wydawały się nie do zrealizowania, nagle przybliżały się na wyciągnięcie ręki.
„Przyjaciele są jak ciche anioły, które podnoszą nas, kiedy nasze skrzydła
zapominają, jak latać” – przypomniała sobie Jaśmina słowa autora Małego
księcia.
A ona miała niebywałe szczęście, bo jej trafiły się aż trzy takie anioły.
– Uwaga, uwaga! Zanim zaczniemy część oficjalną, chciałam wam
zakomunikować, że stał się prawdziwy wigilijny cud i ojciec wrócił do mamy –
oznajmiła Klara, przysiadając na białym krzesełku. – Na całe szczęście, bo
zupełnie nie wiedziałam, jak mam ugryźć wigilię. Mama w domu rodziców
zapłakana i nieszczęśliwa, ojciec, naburmuszony i sfochowany u mnie, a ja
pośrodku tego całego galimatiasu! Ale na całe szczęście już nie muszę się tym
martwić. Widać mityczny duch świąt jednak istnieje i zadziałał.
– I chwała mu za to – mruknęła Zuza. – Czy jeszcze ktoś ma coś ważnego do
obwieszczenia? Bo ja wyrwałam się z domu tylko na moment i muszę
natentychmiast wracać, by dopilnować sernika. Nie wiem czemu, ale tylko ja
umiem sprawić, że nie opada!
– Po prostu jesteś niebywale utalentowana – zaśmiała się Jaśmina.
– O tak, jak my wszystkie zresztą – mruknęła Klara. – A skoro o talentach
mowa, to muszę ci powiedzieć, Bernadko, że ten płaszcz, który uszyłaś jest
przecudny! Głupia ta gwiazda, że go nie odebrała.
– Dzięki. Ale ja przemyślałam całą sprawę i doszłam do wniosku, że widać
tak miało być. Minka zawsze powtarza, że rzeczy robione z miłością i sercem
mają swój rozum. I myślę, że faktycznie płaszcz nie był dla niej i dobrze się
stało, że ona się nie zjawiła. On i tak by nie chciał do niej trafić.
– I tego właśnie się trzymajmy. A teraz, nie chcę być upierdliwa, ale…
– Jesteś – Klara przerwała Zuzie ze śmiechem. – Ale dziś jest ten dzień,
kiedy trzeba z założenia wybaczać nawet upierdliwość, więc znaj nasze dobre
serca: wybaczamy.
– No i żeby nie nadwyrężać kruchej cierpliwości Zuzanny, ogłaszam, że
przyszedł czas na cytat. – Minka podniosła się pierwsza, a za nią pozostałe
dziewczęta.
Zbiły się w ciasne kółeczko i oczekująco spojrzały na Bernadkę.
Ich coroczną tradycją było wyszukanie cytatu, który stawał się zarazem
i życzeniami, i obietnicą składaną uroczyście w dzień Wigilii. W tym roku
przypadła kolej Bernadki, która teraz nabrała powietrza i uroczyście
powiedziała:
– I ślubuję ci uśmiech przy porannej kawie, parasol w deszczu i stokrotki na
wiosnę…*
– Ślubuję – powtórzyły za nią zgodnie i się objęły.
Wzruszone, szczęśliwe i pewne, że mając siebie, mają to co najważniejsze:
uśmiech, gdy trzeba będzie otrzeć łzy, parasol w każdy, nawet największy,
życiowy deszcz i cztery pary ramion gotowe zawsze podać koło ratunkowe.

* Cytat autorstwa Paulo Coelho

 omórka rozdzwoniła się o godzinie trzynastej. Jaśmina spojrzała na numer
i odetchnęła z ulgą.
– Dzień dobry… – powiedziała.
– Boże, kim pani jest? – nie dane jej było powiedzieć nic więcej. – Co się
stało? Dzwoniła pani tyle razy, że na pewno coś się musiało wydarzyć!
– Spokojnie, pan Franek, prawda? Tata Julka?
– Tak, to ja. – Błyskawicznie się opanował.
– Dzwoniłam, żeby panu powiedzieć, że pana syn i mama są u mnie, to
znaczy w „Przystani”, znaczy… O matko, są cali i zdrowi, ale to wszystko jest
bardzo skomplikowane i właściwie, jak słyszę, jak pan jest zdenerwowany, to
mam wrażenie, że dobrze by było, żebym ja to panu opowiedziała w cztery oczy.
Pan dopiero będzie leciał, tak?
– Nie, jestem na miejscu, wszedłem właśnie do domu… – przerwał, głośno
przełykając ślinę, a Jaśmina dopiero w tej chwili pojęła, co musiał sobie
pomyśleć, gdy wszedł do pustego mieszkania.
– Dobrze, w takim razie będę czekała na pana w kawiarence. To bardzo
blisko. Myślę, że zanim pan spotka się z Julkiem i Irenką, dobrze by było, żeby
pan wiedział, co się podczas pana nieobecności wydarzyło – powiedziała
i podała mu adres.
– Babciu, wychodzę, zaraz wrócę – szepnęła do Tomisi, wkładając płaszcz. –
Możesz powiedzieć Julkowi, że będę miała dla niego niespodziankę – dodała.
– Odezwał się, tak? – Babcia od razu zrozumiała, o co chodzi.
– Tak, ale na nieszczęście najpierw pojechał do domu, trzeba mu to na
spokojnie wyjaśnić. Umówiłam się z nim w kawiarni – powiedziała i już jej nie
było.
 jciec Julka wpatrywał się w Jaśminę i wciąż nie mógł uwierzyć w to, co
mu opowiedziała.
– I on to wszystko utrzymywał w tajemnicy, bo bał się, że mnie
zawiedzie…!? – zapytał, a w jego ciepłych brązowych oczach pojawiły się łzy.
– To też, ale chyba uznał, że skoro pana nie ma, to on jest głową rodziny
i musi sobie z tym wszystkim poradzić – powiedziała Minka.
– Pani nawet nie wie. co ja przeżyłem! Była pani u nas w mieszkaniu?
– Nie, szczerze mówiąc, Julek sam spakował swoje rzeczy i rzeczy babci,
powiedział, że on wie, co i jak. A ja uznałam, że może to i lepiej, bo
przynajmniej nie nawinę się pod język pani Wandzi. Julek mi trochę o niej
opowiadał. – Roześmiała się.
– No tak, jej sława ją wyprzedza. – Uśmiechnął się blado. – Ale skoro pani
nie była w domu, to pani nie może nawet sobie wyobrazić, co ja przeżyłem.
Wszedłem, a tam nikogo nie ma, na lustrze w przedpokoju wisiała za to czarna
kapa… Wie pani, z czym mi się to skojarzyło? Ze śmiercią, rzecz jasna, w końcu
lustra zasłaniało się, jak ktoś umarł… A potem wszedłem do pokoju mamy,
a tam łóżko rozgrzebane, kołdra rzucona na podłogę. Mało co nie zszedłem na
zawał. Nie wiem, jak ja się pani odwdzięczę. Naprawdę nie wiem… Julek
i mama… Kocham ich oboje bezgranicznie i nie wyobrażam sobie bez nich
życia – dodał zduszonym ze wzruszenia głosem.
– Da pan spokój. Wystarczy, że pan po prostu przyjmie zaproszenie na
wigilię – powiedziała i od razu pomyślała, że też chciałaby, żeby ktoś się tak
ładnie o nią martwił.
– To chyba już postanowione? – Uśmiechnął się. – Nie będę przecież robił
zamieszania, a poza tym z tego, co pani mówiła, to Julek bardzo panią pokochał.
– Nic takiego nie mówiłam – zmieszała się.
 – Wprost nie, ale ja znam swojego syna. Jeżeli kiedykolwiek się do pani
przytulił, jeżeli przychodził i o pani nie zapomniał, to znaczy, że stała się pani
dla niego ważna. A mój syn ma nosa do ludzi – zapewnił i spojrzał Jaśminie
prosto w oczy.
Na dworze tymczasem zerwał się wiatr, podrywając z ziemi śnieżny pył. Tak
bardzo podobny do tego, po który sięgała wędrująca staruszka, gdy życzyła
komuś szczęścia.
 tym samym czasie gdy Jaśmina rozmawiała z ojcem Julka, Sławuś
programista wywiązywał się z obietnicy danej mecenasowi Okoniowi.
Do wskazanego komputera dostał się bez trudu. W końcu to była
jego robota. A potem nawet nie musiał długo szukać. Okazało się, że gość ma
naprawdę bogate archiwum.
Sławek wybrał tylko jeden plik, który wydał mu się nad wyraz udany, a przy
okazji wywoływał uśmiech.
No, stary, to będziesz miał wigilijną niespodziankę – pomyślał, gdy naciskał
przycisk „prześlij wszystkim”.
 rzy wigilijnym stole w „Przystani Czterech Wiatrów” najpierw
zapanowało zamieszanie, gdy wszyscy zasiadali na swoich miejscach,
potem zrobiło się jeszcze gwarniej, gdy zaczęto dzielić się opłatkiem.
Podawane z rąk do rąk maleńkie, cieniutkie życzenia szczęścia i miłości
sprawiały, że serca topniały i wstępowała w nie nadzieja.
Julek przez cały wieczór na krok nie odstępował taty. Nawet gdy przyszedł
czas rozdawania prezentów, razem uklękli pod choinką.
– Chodź do nas, Minka, potrzebujemy dodatkowej pary rąk – uśmiechnął się
Franek.
Wracając z kawiarni, przeszli na ty i ku zdumieniu Jaśminy w ogóle nie
mieli z tym kłopotu. Żadnych krępujących pomyłek typu „pan… yyy, to znaczy
Franku”, nic z tych rzeczy. Klękając przy nich pod drzewkiem, poczuła się przez
moment zupełnie szczęśliwa. Tak jakby oni wszyscy, łącznie z ojcem Julka, byli
jej rodziną.
A potem każdy z osobna oglądał swoje prezenty i ciotka Józefina puściła ze
swojego laptopa kolędy i pastorałki.
Popłynęło:

Jest taki dzień, bardzo ciepły, choć grudniowy

Dzień, zwykły dzień, w którym gasną wszelkie spory
Jest taki dzień, w którym radość wita wszystkich
Dzień, który już każdy z nas zna od kołyski

Niebo ziemi, niebu ziemia

Wszyscy wszystkim ślą życzenia
Drzewa ptakom, ptaki drzewom
 Tchnienie wiatru płatkom śniegu*

Słuchając tych słów, Minka nawet nie zauważyła, kiedy sama zaczęła nucić.
A potem, gdy już posprzątali ze stołu i wszyscy rozeszli się do swoich pokoi,
Jaśmina cichutko zeszła na dół. Musiała jeszcze wyprowadzić Melisę.
– Minka, wychodzisz? – Na schodach nieoczekiwanie pojawił się Franek.
Miał na sobie sweter, który podarowała mu Jaśmina.
– Wyjrzałem, bo wydawało mi się, że jeszcze się nie położyłaś, a chciałem ci
podziękować za prezent. Jest idealny, skąd wiedziałaś, że będzie na mnie
dobry? – zapytał, cicho pokonując stopnie.
– Przypadek, zresztą dołączyłam kartkę, że w razie czego zrobię inny. –
Uśmiechnęła się i nagle dotarło do niej, że to wcale nie jest żaden zbieg
okoliczności.
To był błękitny sweter z granatowymi mankietami. Ten sam, który
absolutnie nie chciał trafić do Radka. Czyli należał do rodzaju tych, które mają
własne zdanie. A na Franku leżał idealnie. Jakby mu zależało, żeby się do niego
dopasować.
– Muszę wyjść z psem i wyrzucić śmieci – odchrząknęła, przerywając
milczenie, które między nimi zapadło.
– Poczekaj, pójdę z tobą i pomogę ci z tym workiem, tylko wezmę kurtkę –
powiedział i na moment zniknął na górze. Wrócił po chwili, już ubrany. –
Choroba, znów gdzieś zapodziałem rękawiczki. – Uśmiechnął się rozbrajająco.
– A, to akurat nie problem, tam za tym stołem stoi takie pudło, wylosuj coś
dla siebie, a ja w tym czasie znajdę smycz, bo bez niej nie wyjdziemy –
zaszeptała. – Nie chcę palić światła, bo obawiam się, że gdybym to zrobiła,
natychmiast zjawią się tu albo ciotka, albo moja babcia, żeby sprawdzić, co się
dzieje – mruknęła wyjaśniająco. – Znalazłeś coś, co jest dobre? – zapytała,
macając krzesło stojące blisko wyjścia.
– Tak, wyciągnąłem jakieś pierwsze i od razu trafiłem, pasują jak ulał –
odszepnął.
– Czekaj, ja też sobie jakieś wezmę, bo moje zostały na górze w futerku
wyjściowym. – Pogmerała po omacku w pudle i w ciemnościach naciągnęła na
dłonie te, które jej się trafiły. – Wyjątkowe szczęście, moje też pasują. –
Roześmiała się i w tej samej chwili znalazła smycz. – No dobra, wychodzi na to,
że możemy iść – powiedziała i po chwili maszerowali zaśnieżonym chodnikiem.
W pewnym momencie Melisa pociągnęła ją gwałtownie i gdyby nie
błyskawiczna reakcja Franka, z całą pewnością wyłożyłaby się jak długa.
– Dziękuję. – Roześmiała się z trudem, odzyskując równowagę i wspierając
się na jego dłoni. – Ten pies jest totalnie rozpuszczony i w ogóle nie wych… –
Zamilkła w połowie słowa, wpatrując się w swoją dłoń, która spoczywała
w mocnej dłoni Franka.
– Ej, coś się stało? – Pochylił się i zajrzał jej w twarz.
– Nie, kompletnie nic. – Potrząsnęła głową.
Bo niby jak miała mu wyjaśnić to, co nią tak wstrząsnęło? W blasku latarni
zobaczyła bowiem, że i jej, i jego rękawiczki mają rude końcówki palców.
Zupełnie nieświadomie, nie patrząc, wylosowali zakochane rękawiczki, które na
dodatek pasowały i jemu, i jej. Ale tego przecież nie mogła mu tak po prostu
wytłumaczyć.
Przypadek – pomyślała. – Bo przecież żaden cud. Ani znak. Przypadek –
powtórzyła raz jeszcze w duchu i tego postanowiła się trzymać.

* Piosenka Czerwonych Gitar, tekst Krzysztof Dzikowski.

 dy wrócili na górę, stwierdzili zgodnie, że żadnemu z nich nie chce się
jeszcze spać.
– To może napijemy się wina – zaproponowała Minka.
– Dobry pomysł. – Franek rzucił niedbale kurtkę na poręcz fotela. – A przy
okazji może mi powiesz, o co chodzi z tym listem, który przyniósł ci mój syn.
W końcu dzięki temu on trafił właśnie na ciebie.
– To fakt. A list… – Minka przez moment zbierała się w sobie, ale w końcu
doszła do wniosku, że nie ma się co bawić w sentymenty.
W końcu wszyscy dookoła wiedzieli, co się stało, i nie było sensu dłużej
tego ukrywać. Opowiedziała więc ojcu Julka o firmie, o tym, jak naiwnie dała
się wrobić, i o tym, co zawierał list, który przyniósł Julek.
– No i to mniej więcej tak się przedstawia – skwitowała, po czym jednym
haustem opróżniła kieliszek. – I tak naprawdę to nie powinnam się dziwić, bo
w całym swoim życiu nie miałam zbytniego szczęścia do facetów. Tak na dobrą
sprawę to tylko jeden mi się trafił w miarę sensowny. Dawno temu. Chyba
w drugiej klasie podstawówki. Obiecał mi zawsze do końca życia dzielić się ze
mną oranżadkami w proszku i gotować dla mnie budyń…
– … waniliowy z jagodami – wszedł jej w słowo. – A ona miała zawsze
wychodzić ze mną w deszcz i taplać się w kałużach…
– O Boże…! – Minka spojrzała na niego i przytknęła końcówki palców do
ust. – Franek, to naprawdę ty?
– Na to wychodzi. – Złapał ją za rękę i popatrzył jej w oczy. – Dzisiaj
w kawiarni przedstawiłaś mi się jako Minka, nawet przez moment się
zastanawiałem, od jakiego imienia pochodzi to zdrobnienie, ale na nic nie
wpadłem. Zresztą nawet gdyby mi się udało, to i tak nie wiem, czybym
skojarzył… Pamiętasz, jak się żegnaliśmy? Jak twoja babcia zabierała cię po tej
tragedii do siebie?
– Pod starą wyliniałą szkolną choinką, pamiętam. Powiedziałam ci wtedy,
żebyś nigdy o mnie nie zapomniał i że ja zawsze cię poznam i odnajdę. Nawet
jakbyś był dwudziestoletnim łysym starcem – zaśmiała się.
– No i odnalazłaś. Dwudziestka już za mną, łysina mnie ominęła, ale znów
jest choinka, to trochę tak jakby nasze życie zatoczyło koło – szepnął i oboje
spojrzeli w kierunku zielonego drzewka, które rozświetlały migoczące
choinkowe lampki.
Jaśmina nagle zerwała się i wyjęła z półki jeden ze starych albumów ze
zdjęciami, ten sam, który znalazła w pudle od Nieświętego Mikołaja. Przez
moment kartkowała go i w końcu znalazła to, czego szukała.
Mały chłopiec, zadziwiająco podobny do Julka, siedział pod choinką
i obejmował dziewczynkę z dwoma cieniutkimi warkoczykami.
Choinka była plastikowa i wyliniała. Udekorowana krzywymi papierowymi
ozdobami, pobrudzonymi klejem. Ale w tej chwili dla Jaśminy i Franka było to
najpiękniejsze wigilijne drzewko, jakie kiedykolwiek widzieli.
Oderwali wzrok od fotografii i spojrzeli sobie w oczy. Coś się zaiskrzyło
i zamigotało. Coś jakby srebrny pył posypał się na ich głowy. Oplótł choinkowe
gałązki. Zapachniało magią.
Wiara, nadzieja i miłość szerzej uchyliły przymknięte do tej pory drzwi.
 astępnego dnia Jaśminę obudził esemes z nieznanego, zastrzeżonego
numeru.
„Sprawdź pocztę. Temat: wesołych, figlarnych świąt. Wszystkiego
najlepszego. PS To poszło do wszystkich jego kontaktów” – brzmiała treść
wiadomości.
Nieco zdumiona, uruchomiła pocztę mailową i odszukała maila z tematem
„Wesołych, figlarnych”. Gdy kliknęła załącznik, w pierwszym momencie ją
zamurowało. Z monitora patrzył na nią nie kto inny, tylko Radosław ubrany
w szpilki i pończochy, z czerwoną różą w zębach.
Widząc to, Jaśmina parsknęła niepohamowanym śmiechem i pomyślała, że
ten grudzień jest wyjątkowy i naprawdę obfituje w cuda. I że ten, kto jest za nie
odpowiedzialny, ma bardzo duże poczucie humoru.

KONIEC!
 ZAJRZYJ DO MALOWNICZEGO.

TU ZAWSZE JEST CZAS, BY SIĘ UŚMIECHNĄĆ I POROZMAWIAĆ.

Malownicze. Wymarzony dom to wzruszająca i pełna humoru opowieść o
spełnianiu marzeń, a przede wszystkim o miłości, która zmienia życie i nadaje
mu sens. Jeśli wyciągniesz rękę do innych i nauczysz się marzyć, los uśmiechnie
się do ciebie.
To czas na miłość, na szczęście. Czas radości, ale i zmian. Magda na dobre
związana już z Malowniczem, cieszy się, że wkrótce stworzy prawdziwy dom
dla Marcysi i Ani. Wie jednak, ile przeszkód musi jeszcze pokonać, zanim
nadejdzie ich wymarzony czas.
Chwytająca za serce opowieść o ucieczce od przeszłości i jednocześnie
o ogromnej tęsknocie za nią. O wielkiej miłości i o tym, jak znaleźć dla siebie
„bezpieczny świat”. Zachęcam do wciągającej lektury.
Ewa Wencel, aktorka i scenarzystka Czasu honoru

Niezwykła, wzruszająca i kobieca książka. Jedna z tych, których nie odkłada się
na półkę, zanim nie dotrze się do ostatniej strony.
Anna Herbich, autorka Dziewczyn z Powstania i Dziewczyn z Syberii
Magda otrzymuje tajemniczy list z francuskiej kancelarii. Niebawem
Malownicze zatrzęsie się od plotek o spadku. Wszyscy będą chcieli wiedzieć,
czy z dnia na dzień Magda stanie się bajecznie bogata. Ona jednak ma inne
kłopoty. Musi wreszcie odpowiedzieć sobie na najważniejsze pytania: czy chce
dalej być z Michałem i jak ma wyglądać ich wspólne życie. Odpowiedź nie jest
taka prosta.
Sto pięćdziesiąt lat wcześniej, gdzieś u podnóża Gór Świętokrzyskich, Sabina,
ryzykując życie, angażuje się w spisek przeciwko zaborcom. Adam kocha ją do
szaleństwa i za wszelką cenę stara się uchronić przed niebezpieczeństwem.
Przewrotny los jednak chce inaczej.
Co łączy tak odległą historię Sabiny z Magdą? Czy sekret z przeszłości pomoże
jej odnaleźć swoje przeznaczenie i spełnić marzenia?
 Spis treści:
Okładka
Karta tytułowa
Rozdział 1
Rozdział 2
Rozdział 3
Rozdział 4
Rozdział 5
Rozdział 6
Rozdział 7
Rozdział 8
Rozdział 9
Rozdział 10
Rozdział 11
Rozdział 12
Rozdział 13
Rozdział 14
Rozdział 15
Rozdział 16
Rozdział 17
Rozdział 18
Rozdział 19
Rozdział 20
Rozdział 21
Rozdział 22
Rozdział 23
Rozdział 24
Rozdział 25
Rozdział 26
Rozdział 27
Rozdział 28
Rozdział 29
Rozdział 30
Rozdział 31
Rozdział 32
Rozdział 33
Rozdział 34
Rozdział 35
Rozdział 36
Rozdział 37
Rozdział 38
Rozdział 39
Rozdział 40
Rozdział 41
Rozdział 42
Rozdział 43
Rozdział 44
Rozdział 45
Rozdział 46
Rozdział 47
Rozdział 48
Rozdział 49
Rozdział 50
Rozdział 51
Rozdział 52
Rozdział 53
Rozdział 54
Rozdział 55
Rozdział 56
Rozdział 57
Rozdział 58
Rozdział 59
Rozdział 60
Rozdział 61
Rozdział 62
Rozdział 63
Rozdział 64
Rozdział 65
Rozdział 66
Rozdział 67
Rozdział 68
Rozdział 69
Rozdział 70
Karta redakcyjna
 Projekt okładki
Katarzyna Ewa Legendź

Fotografia na okładce
Victoria Chudinova/Shutterstock

Opieka redakcyjna
Anna Glac
Dorota Gruszka

Korekta
Barbara Gąsiorowska

Copyright © by Magdalena Kordel

© Copyright for this edition by SIW Znak sp. z o.o., 2019

ISBN 978-83-240-6059-7

Książki z dobrej strony: www.znak.com.pl

Więcej o naszych autorach i książkach: www.wydawnictwoznak.pl
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, ul. Kościuszki 37, 30-105 Kraków
Dział sprzedaży: tel. 12 61 99 569, e-mail: czytelnicy@znak.com.pl

Na zlecenie Woblink

woblink.com
plik przygotowała Katarzyna Rek