You are on page 1of 332

സ ിദാന ൻ

െതരെ
കവിതകൾ
 – 


സായാ ഫൗേ ഷൻ
തി വന രം
Selected Poems
Malayalam poetry
by Satchidanandan
First published: 

Copyright © K. Satchidanandan


/ version published: 

These electronic versions are released under the provisions of Creative Commons
Attribution-NonCommercial-NoDerivs . India License for free download and usage.

The electronic versions were generated from sources marked up in LATEX in a computer
running / operating system.  was typeset using XƎTEX from TEXLive .
ePub version was generated by TEXht from the same LATEX sources. The base font used
was traditional variant of Rachana, contributed by Rachana Akshara Vedi. The font used
for Latin script and oldstyle numerals was TEX Gyre Pagella developed by , the Polish
TEX Users Group.

Sayahna Foundation
 , Jagathy, Trivandrum, India 
: http://www.sayahna.org
ഉ ട ം

ഉ ട ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . iii

സ ിദാന ൻ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ix

ആ ഖം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xi

 ഗാനം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േദവീ വം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 അ ര ൻ ....................................................................... 

 ഞാൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 എ െന േ ാൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 പാ രം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േകാഴി ് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 തിമകൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 സത വാങ് ലം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മഴ െട നാനാർ ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 പനി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േത ിൻകാ ിെല െത ചി കാരൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

iii
iv സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ

 ആ പ ി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 നാ മരം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ധൻബാദിെല ഖനിെ ാഴിലാളി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േബാധവതി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഇടേ രി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 എ ാം ഓർ ി വൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ര െന കെ ിയ ടൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കവിതാ വിവർ നം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 പീതാംബരൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മയെ ാ ്കി ആ ഹത െച െത ിെന? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 പ നാഭസ ാമിേ ിൽ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കവിത ം േപാലീ ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 നി ത . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േലഖ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േവനൽ മഴ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മഴ ത . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 സമയമായ ാ… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കായി രയിെല മ ് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മി െട ചട കൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 വീട് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േലാകാവസാനം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േസാ ീ ം േകാഴി ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ v

 സി ാർ ം അരയ ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഇവെന ടി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 രാമനാഥൻ പാ േ ാൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 വീ ം തട ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മരണെ റി ് ര ാംകവിത . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ടിയനായ ൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േറാം, മഴയിൽ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 വീ ിെനാ േ ാ ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ാ ്ഫർട് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ണയ ൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കടവാതി കൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 വീ മാ ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ആദികവികൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 െന ് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ര ാം വരവ് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 െച ായ് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഓർ യിൽ കാ ഗം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 അവസാനെ നദി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 എനി മരി വേരാ സംസാരി ാൻ കഴി ് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ൻ കളഹ ിയിൽ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കവിക െട ഭാഷ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േടാൾസ്േ ായ് ഇവിെട ഇ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 


vi സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ

 വരാ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഴ കാരൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 അ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 സാൽവേദാർ ദാലി ൈദവെ ാ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഇനിെയാ വി മി െ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േജാൺമണം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ാൻസിസ് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കയ ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 പഴനി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ശരീരം, ഒ നഗരം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 അ ൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 വീ ിേല ്. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 െച ര ി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ി ളി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മഷി ി ം ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഹിേറാഷിമ െട ഓർ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 പറ കബീർ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 േതാടി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ളക് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കവി ൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കവിതയിൽ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മീര പാ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 നഗര ിെല ണയം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ vii

 റി ്വാൻ വി ്ൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഗാ ി ം കവിത ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 െചറിയ െചറിയ ഉപകരണ ൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മലയാളം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 വീട് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മണികർ ികയിെല ടല ാരൻ സൗ ര െ വിലയി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കാല് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ാറാം ൈദവേ ാട് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ബസവ കർഷകേരാെടാ ം െച . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 അ െമാഴി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ആ ാൾ ണയെ റി ് സംസാരി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ാ ൻമാർ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 താേവാേ ിൽ േപാേക െത െന? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ശരിയായ ൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കടലിൽ ളി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ലാൽെദദ് അതിർ ികൾെ തിെര സംസാരി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 മ ൾ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 നാട് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഇ പ വയ ായ മകൾ ്ഒ താരാ ് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 െദരിദാ, ജ വരി, ഞാൻ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ചിലത് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 കവിത തിരി വ ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 നഗര ിൽ ലി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 


viii സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ

 േകാവണി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ക്ലിൻ പാലം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ര ാ ത് . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 അസാ ി ം . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ഇ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 ൈദവ ിേല വഴി . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 


സ ിദാന ൻ

മലയാള ിെല ഖ കവിയായ സ ിദാന ൻ (ജനനം: േമയ് ,


) ർ ജി യിെല െകാ രിലാണ് ജനി ത്. ജനകീയ
സാം ാരിക േവദിയിെല സജീവ പ ാളിയായി സ ിദാന ൻ
േക സാഹിത അ ാദമി െട െസ റിയാ ം വർ ി ി ്.
2010–ൽ േകരളസാഹിത അ ാദമി വിശി ാംഗത ം നൽകി ആദ
രി . -ൽ േക സാഹിത അ ാദമി അവാർഡ് മറ വ
വ ൾ എ കവിതാസമാഹാര ി ലഭി . േക സാഹിത
അ ാദമി സി ീകരണമായ ഇ ൻ ലി േറ റിെ എഡി റായി .

ജീവിതേരഖ
സ ിദാന ൻ തർ മകളട ം അ േതാളം ക ൾ രചി . തെ തനതായ ൈശ
ലിയി െട, വിശ സാഹിത ിെല േരാഗമന ശ ളായ അേ ാണിേയാ ാംഷി,
പാേ ാ െന ദ, െമഹ് ദ് ഡാർവിഷ്, െയ ദ അമി ായി, ജിനിേയാ െമാേ ൽ
ട ിയവ െട രചനകെള, േകരള ിെല സാഹിത േ മികൾ പരിചയെ ി.
, , , ,  വർഷ ളിൽ േകരള സാഹിത അ ാദമി അവാർ
ഡിന് അർഹനായി.  വെര ഇരി ാല ട ൈ ് േകാെളജിൽ ഇം ിഷ് െ ാെഫ
സർ ആയി േജാലി േനാ ി.  തൽ  വെര േക സാഹിത അ ാദമി െട
െസ റിയായി േസവനമ ി . ഇേ ാൾ ഇ ിരാഗാ ി ഓ ൺ ണിേവർസി ി
യിൽ ാൻേ ഷൻ വ ിൽ െ ാഫ ം വ േമധാവി ം.

തികൾ
എ െന േ ാൾ, സ ിദാന െ കവിതകൾ, േദശാടനം, ഇവെന ടി, കയ ം,
സാ ൾ, അ ർ ം, വി ്, മറ വ വ ൾ, വീ മാ ം, മലയാളം, കവി
ൻ, സംഭാഷണ ിെനാ മം, അ ര ൻ, പീഡനകാലം, േവനൽമഴ, ട ി

ix
x സ ിദാന ൻ

ഇ പത് കവിതാസമാഹാര ൾ;  തൽ  വെര എ തിയ െതരെ


കവിതക െട സമാഹാര ളായ അകം, െമാഴി എ ിവ; കവിത ം ജനത ം, അേന
ഷണ ൾ, പാേ ാ െന ദാ എ ീ പഠന ൾ; േ ം, സംവാദ ൾ സമീപന
ൾ, സംസ്കാര ിെ രാ ീയം, വീ വിചാര ൾ, മാർക്സിയൻ സൗ ര ശാ ം:
ഒ ഖ ര, ട ിയ േലഖനസമാഹാര ൾ എ ിവ ധാന തികളാണ്.
(വി ി ീഡിയേയാട് കട ാട്)
ആ ഖം

തിക സേ ാഷേ ാെട ആണ് എെ ‘െതരെ കവിതക’ െട ഈ ി


േയ ിവ് േകാമൺസ് പതി ് ഞാൻ അവതരി ി ത്. എെ ഒ ഘ ം വെര ഉ
ഏ ം മിക എ ് ഞാൻ ക കവിതക െട ഒ സമാഹാരം ആണി ്. ഞാൻ
സ ം കാ േലാകം പകർ വകാശ ം േപെ ക ം മാ മ പാ ്േപാർ ം
വിസ ം ഇ ാ ഒ ാണ്. േമണ എെ എ ാ തിക ം പകർ വകാശ ം
ആ ണെമ ് ഞാൻ ആ ഹി . അതിെ ഒ ട ം ആണ് ഈ സംരംഭം. മ
സ ാത –സമത ാന ൾ േപാെല തെ ീ േസാ ്െവയർ , ിേയ ിവ് േകാ
മൺസ് ാന ം മി ം ജല ം വാ ം അറി ം സം ാര ം എ ാവ െട ം
ആെണ ് വിശ സി ക ം ആ വിശ ാസം യാഥാർ ം ആകാൻ വർ ി ക ം
െച . അതിേല ഒ വളെര െചറിയ സംഭാവന ആണ് ഈ കം. കവിത
മ ഷ െട മാ ഭാഷ ം െപാ സ ം ആെണ ് എ ം വിശ സി േപാ ി
എനി ് ഈ തീകാ ക ിയിൽ ചാരിതാർ ം ഉ ്. ഈ ആശയം േ ാ
െവ ‘സായാ ’ ് ന ി.

സ ിദാന ൻ


xi

ഗാനം

േവനലിൽ, ഉണ ിയ മര ിൻ വള രി
വീണ ന മാം െകാ ിൽ പടർ ി ി
ദാഹി നാ ംനീ ി, ാണവാ വാ തി-
ാകമാ ിയ ഫണ ിൻ േ ി
ഇളകി ള ാടി യറിേ ാ ം വിഷ-
മിള െമാ നീലനാഗിനിയാെണൻ ഗാനം.

()



േദവീ വം

േദവീ,
നിൻകരളിെലയി ളിൻ െപാ ളിൽ
എ ി ിരിെന ിെലയ ിളി പകരാം
നിൻര വി തിര ം മിഴികളി-
െല ി ിരിമിഴി െട നീലിമ പകരാം
നിൻ രനഖ ളിെല ി ിരി വിരലിൻ
ലത പകരാം
നിെ മ ഷ ീയാ ാം ഞാൻ,
പിെ െയാരാണിെന നിന േവ ി െ ാം.

അഥവാ
നിൻ ശ ാേമാ ംഗ ച ളിെലാ ശി വായ്
പ ിയമർ ി ടിെ ാ വിൽ
േചാര ടി, െ ാ വിൽ മ ടി-
െ ാ വിൽ നിെ െ ാ തരാം ഞാൻ,
ലളിേത!

()



അ രൻ

എൻ േചാരയി െ ാ ര ൻ:
മഗ ം വിതറി-
െ നൽ ം ചിതറി-
ം ത ണാ ണച ല ര ൻ.
എൻ കൺകളി െ ാ ര ൻ:
നീലിമയിമയിൽ നിവർ ി
നീല ീലി വി ർ ി
ംെച ം േപലവനീല ര ൻ:
എ ിയി െ ാ ര ൻ:
മ ാലെയാ ി
മ ി ി
മ ിെ ളി െമാരി ിരി മ ര ൻ.
എൻ നാഡിയി െ ാ ര ൻ:
പിടി െവ ം
ക ിമ ടി നര ം
നി വിറ വിളർ തളർെ ാ െവ ര ൻ.
എൻ ാണനി െ ാ ര ൻ:
മരണംേപാെല ക ം
മ കണ ത ം
ന ത െട ഗ ം താവിയ ശ ാമള ര ൻ.

()



ഞാൻ

ജ ാ ര ൾതൻ മ ാട ി
െല ാെ ാ േകാണി ാെയാര ിതൾ-
വി ിളേയാരിതളായി
വ പിറ വന ി ഞാൻ
ത ി കർ ം മഴയിലലിെ ാ
െപാ ി ര ിലിൻ മ നീര ി ഞാൻ
കാ കൾ െപ െപ ാടി ിമിർ െ ാ-
ളാ കവി തിൽ വീെണാ കിേ ായ
നീല ിരമാലതൻ രയ ി ഞാൻ
തഭവിഷ കൾ സമേകാെണാ ിൽ
േമളി ൈ േലാക ൈ കാല ബി വിൽ
ആദ നം ലരാശിയിൽ
ഗതി േതടി ഴ ഹ ിൻ ണ ളിൽ,
ാവരജംഗമഭൗതികാഭൗതിക-
ശാശ േതാദ ി യാണപഥ ളിൽ,
അ ാംശേരഖതൻ കാ കൾ േരഖാംശ-
േരഖ റി കട ം കള ളിൽ,
ല ഹ ൾതൻ ബാ ളിൽ
ജ ധരവിവ ാഴരാ ളിൽ
ഉ ിെ ാടികളിൽ ൈവേദശിക ിത-
െമാ ിൽ തളിർെ ാ ർ ജ തി
പിെ യാണം െപാഴി പട ളിൽ
ചി ി ിേയാേരാർ മ ി ഞാൻ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ായ് കടലി ടിയി യിർെ േ വാൻ


െപാ ക ീരട ി
നിശാ വിരഹ ിെലാ ി
ഒ ചി ി േതടി ഴ ം നർ നിതൻ െകാതി,
വൽെപാ കിനാവിെ േവ കൾ
േത മ ിെല ിൻകരളിൽ
വിള വിയർ ഞാൻ.

േകൾ , ദലാധരമർ രം മ ി : ഞാൻ


ച വാള ിൽ വള ം ഴ െട-
യാടി ഴ നാ കളർ ലഹരിയിൽ മ ി :
ഞാൻ

മ ി ം വി ി ം നിൻ ർ ക ി ം
െതാ റ ം വിഷാദം :
ഞാൻ
ൾ വിരി ഗ ം െചാരി -
െതനി ായി മാ ം
ഞാൻ പി െവ ചവി ി വി ിയീ
മി ീ
ഞാൻ െകാ കാ ി വ ംകറ ിയീ
മി കറ ീ
ഞാെനാ വ ിയായാകാശനീലിമ
നീെള ടർ തിൽ താരകൾ
ചിരി നീയറി ി േയാ?

(‘വിരഹ’കാ ിൽനി ്, )



എ െന േ ാൾ

എ െന േ ാൾ
സംഭവി െതെ ഞാനറി :
പറ തിരക-
െള ാണി ി െട
െപാളി ള ടി
പനേയാല ടി ാലം
പനേയാല ിൽ പ
ഴ ാർ രണക-
ണ ിയ ഞര ിെ
ജഡ ിൽ നി ണ
പനേയാല ാ ിൽ ദശ-
രഥവ ഥ പത
മിഥിലയിെലാ വി
തക , ൈകേകയി
ണം വ പ
പനേയാല ിൽ പ -
വടികൾ നി ല
പനേയാല
പത .
എ റ വാൻ
കിട , തിര , മറി
മയ ം വി ണർ വ-
െ ാണിെയ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പനേയാലെയ ിൽനി ം
നട ർ ണഖ െട നഖ ൾ,
താടകാകാമ രിംകൺകൾ
പനേയാല ടലിേലാ
പ െ ാ െകാ ാ ം
മഴ ം വ ണ
പനേയാല ടലിെല-
യി ി തല പ ം
തളിർ ,എ ാണി-
നയി െടാ െപാ ാൻ
കളി , അ സ ാരം
വി ിേ ാം െവളി െ -
സ ര ൽ തൻ ചിറ കൾ
പറ ,വ ന -
ളേശാകമായ് കിളിർ
അേശാക ിൻ കീഴിൽ
ചി ര ളിൽ
േശാകം നി ക
പനേയാല
വിള .
എ ാണി ി െട
ശിശിര ളണ െത നറിവീല
പറ െത ാണി
പകർ പനേയാല
പകലിര ക െട
ചിറകടിേപാ ം േകൾ ി-
െ ൻ, ജലപാനം
കഴി ിെ ൻ,
ഉറ ിെ ൻ
ഉണ ിെ ൻ
വയെറരി ട
ട കൾ ദഹി
എ ാണിയ ാർെ ാ-
െര മാ ം
ചിതൽ ി ക നി-
ണ ചലി
 . എ െന േ ാൾ

അക ിൻ ലം വ
റം ക െപാടി
വിരാമചി ി വാൽ
ള , കടൽചാടി
ണയദൗത മായി-
റ , േചാദ ചി ം
വിനയ ാൽ ീവനായ്
നി , കടലി
ചിറയായാ ര ചി ം
,എ -
െനരി ,എ ാണി
മാ ം നീ ം ട
പനേയാല ാതിൽനി
പടഹ ൾ പട
പനേയാല ഞര ിേലാ
പടയണി ര
പനേയാല ിരയ
െപ െപ
നിശ പ ം പിട
െവളി ിൻ െകാ ം ടിൽ
പനേയാല
കരി .
പനേയാല ാ ലിേ -
െലാ ി ീരിേ െല നിരി
എ ാണി യ ാർ
ൈക ട ിൽ തലതാ ി-
െയ നിതാ പ ിരി
എ ാണി ത ി ിടി-
െ , ഉണ ിയ
പനേയാല ാളിൽ സീത
തല നി ിരി .
അവമതി സഹിയാ
നിലവിളി ല
അവ െട മാനം കാ ാൻ
പനേയാല
പിള .
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

എ െന േ ാൾ
സംഭവി െതെ െ നി റിയാം:
എ , നായ് മാ
പിെ , യ െന ാ ം.

()

പാ രം

അവൾ വ ,
ിൽ, ചാര ിൽ,
ഹരിതപാപ ിൻ
തിവ ളിൽ:
ഉ ം സായാ ം
വിറ െപ േ ാൾ,
ഉലകം മ യിൽ
പത േ ാൾ
മഴ ഖം താ ി-
മി േത േ ാൾ
നഖ ൾ വാകേമൽ
ക നീ േ ാൾ
പഴകിേ തൻ
ജലകന ാത ിൽ
ജഡംേപറി നഖ-
തം െകാ ിയ
നിലാെവളി -
െളാ ി, ാപല ം
പക മ
ദയം ൈക ലം
നിവർ ിയ ജല-
വരകളിൽ ാ ി
മ വായ്, കിൽ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പടംെപാഴി
ദിന ിൽ, ജീർ ി
കദന ൽ ഖ-
വര െട ഖ-
രകളിലാ ി
ഒ കര േതടി,
ഒ ഗ ിൻ
െകാതികൾ വി ം
മ കര േതടി
നർജനി െട
രജനീര ൾ,
സജലേന ിൻ
ത ണേവ ാമ ൾ
പദപരാഗ ിൻ
ജരാ ൾ, ല
ജല ിേനകിയ
പ േനാ ിൻ
െവയിൽ ണകൾ
മരി കാർ ൽ
ത വാൻ, തളി-
ണർ വാൻ ി
മഴ വിര കൾ,
വിേമാചന ിെ
പക കൾ േതടി-
യവൾ വ , ഃഖ
ണനചി മായ്
കരം ി, േ ാര
വി ം മൗന ിൻ
തിരിേയ ം ക ിൽ-
െ ാ ി, നീർ-
റ കനലടി-
ടികളിൽെപാലി-
ിടറി, ാപ ിൻ
രന യ ളിൽ
കനലിൻകാ ൾ
െചാരി , താപ ിൻ
 . പാ രം

വി ൈവദ തി-
യതിലവളാെക-
യ ണത യായ്
ധവളത യായ്
ഉല വൾ, മി ൽ-
െ ാടിയായ്, താെഴ വീ-
ട ലി വൾ
ഹിമസരിതയായ്
ഹിമചരിതയായ്

ര ്
വരം െചാരി തൻ
തി മിഴി റ-
ണർ െ
പദ ളിൽ കൺകൾ
െചാരി ിരി വ-
ളവള ീയിവൾ.
‘വി മാതാേവ,’
നിലവി മകൻ
നിലവിളി
‘വി കന േക’
‘െപാ കെയെ -
യഹ കളേ !
മകൻ മകനായി-
ളിരണി േ ാൾ
മറിയ ി ിൽ
മറിയം
ജലം വീ ാ വാൻ
കഴി െമ ാർ ം
ജലം ജലമാ ാ-
െന തെ െ െ -
പഠി ിേ ാരേ ,
മകനിതാ നിെ
തി വടികളിൽ
ഒലീവിലെയ ാൾ,
ഇള ാേ ാ ം
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ാം ക കൾ
െതാ നിൽ
മിഴികളിൽ ഃഖ-
െ ാലി, ര െ ാലി
െചാരി നിൽ ,
മാപണ ിെ
രിശിൽ നീ ,
െപാ ക, മിഴി-
നിറ നിേവദ മായ്
ദയം ിരി-
മായ്, വിര കൾ
െമ തിരിയായി
നിലവിളി ഞാൻ
വിനീതമീ ജ ം
വഴിപാടായ് െവ ി-
െ ാ വിെലയ ാ-
ഴ , പി -
ക ണയിൽ വീ -
റ വാൻ, മാ
നയന ിൽനി
വി രച നായ്
െപാഴി വീ വാൻ
ഒ ി േ ാളീ
മകെ ദി
ണ ളിൽ താര
കണ ളി ി
ക തീ
മകെ മിതൻ
യ ളിൽ ര -
ഗണ ൾ ക ി .

()

േകാഴി ്

എെ േകാഴിെയ നി ൾ പ േ ാളിൻ
പേ , ർ ൻ െകാെ നി തരിൻ…
എെ േകാഴിെയ നി ൾ പ േ ാളിൻ
പേ , െച ിൻ െവനി തരിൻ– ി -
െ നി തരിൻ…
എെ േകാഴിെയ നി ൾ പ േ ാളിൻ
പേ , െപാ ിൻകാെലനി തരിൻ–എ ിൻ -
വിരെലനി തരിൻ–കരി ിൻ
നഖെമനി തരിൻ…
എെ േകാഴിെയ നി ൾ പ േ ാളിൻ
പേ , ടി ടെലനി തരിൻ–ശംഖിൻ
രെലനി തരിൻ– ഴൽ
രെളനി തരിൻ–തം -
ടെലനി തരിൻ……
എെ േകാഴിെയ നി ൾ പ േ ാളിൻ
പേ , നാ ില െ നി തരിൻ– ില-
ടെയനി തരിൻ–ൈകേതാല
വാെലനി തരിൻ–തീെ ാരി-
േ െലനി തരിൻ– രി-
യ െമനി തരിൻ…
എെ േകാഴിെയ നി ൾ പ േ ാളിൻ
േപാെ ,
േകാഴിെ ാ നി െള േ ാളിൻ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പ നി െള േ ാളിൻ
വൻ നി െള േ ാളിൻ
ല ം നി െള േ ാളിൻ
എെ േകാഴിെയ നി ൾ പ േ ാളിൻ
പേ
എെ േകാഴിെയ മാ െമനി തരിൻ.

()

തിമകൾ

ഇ ്ഞ െട മഹാകവി െട തിമ
ഇേത െത വി െട കട േപായി:
അ ര ം അന ം വ ിയ െവ ല കൾ മീേത
ര ീ കൾ ഇണേച .
ഴിക ം ഴലിക ണർ ിയി വിരലിൽ
ഒ കാ വ ി ് നിർമലയായി ിരി േപാ .
ഇേത െത വി െടയാണ്
പ ്, ഞ െട നാ വാണ ളിയ െപാ തി േമനി െട
കരി ൽ തിമ ം കട േപായത്.
ഇ േ ഹം പഴയ ഗൗരവം വിടാെത
നാൽ വലയിൽനി ് ഗതാഗതം നിയ ി .
പിെ ം എ ച വർ ിമാർ,
രാജ ത ാർ, ജനേനതാ ൾ
കലാകാര ാർ, േസനാപതികൾ
ഇേത െത വി െട തിമകളായി എ ി െ .
എ ാവ ം
നഗരമ ിര ൾ േനാ ികളായി മാറി.

െപെ ്,
ജീവ എ ാ ിെന ം ർശി തിമയാ
ഒ ർ വാദിനിയായി
സമയം എെ ിൽ വ നി .


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മരി ക എ ാൽ
ഒ െവ ം േനാ ിയായി മാ ക എ ാണർ ം.

()

സത വാങ് ലം

ഒ ്

േര,
ഇനി എനി ചില പറയാ ്
സാ ം എെ റി ി ി ാ എെ മന ്
ഇ സ ംേപാെല ശാ മായിരി :
ജര ൾ ം േപാർ ിരികൾ ം മീെത
െപെ ് ഒ പ യില വ വീണ േപാെല.

എെ മന ് പലേ ാ ം ഉ ാദ ിെ വ ിൽ
വ മി പറ ി ്.
മരണ ിെ തകിടികളിൽ ഒ ൽ ാടി െട പ യായ
പരിസരേബാധേ ാെട അ ചാടിനട ി ്.
ദർശന െട ഋ േഭദ ളാൽ
എെ കൗമാരം പി ി ീ െ ി ്.
ഇ ് പാടിെ േപായ പാ ക െട
േമാടിയായ ൈവപരീത ം
ർ െ ഒഴിയാറായ മടി ീലേപാെല
എെ ദീർഘവീ ണം പഠി ി
എെ കഴി േപായ േവന കൾ അവ െട
അ ിയിൽ എെ ീകരി ിരി
മൗന ിെ ം മരണ ിെ ംഇ
തീര ളിൽനി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഞാൻ പിെ ം ജീവിത ിേലെ റിയെ ിരി


ദാരി ം രിത ം േചർ ഴിെ
നി െട ക കളിൽ
ഞാൻ പിെ ം എെ െ കെ േപാെല.

പണിെയ തയ ി ൈകക
ഒ കർഷകനായി എെ അ ൻ
ി ാലെ േപാെല അ െ െട ഇേ ാ ം
ഞാൻ മ കിള മറി : വചന െട.
എെ ി ം ഈ മ ിൽ ളെയ
പ ിെ അടിയിെലവിെടേയാ
എെ ഉ ിെ ഒ ി ാേയ ാം
അതിേലെറ എ ാ ഞാൻ നി ൾ
വാ ാനം െച ക േര,
വാ ാന ളാൽ നിരഹ ാരയാ െ
ഈ മിയിൽ?

ര ്
ന േടത് ഒ ക ൻസമയമാ ്
എെ ഒ സഹപാഠി ആ ഹത െച .
ര മി ൾ വിഷം കഴി
േപർ ് ഇേ ാ ം ാ ാ ്
ഇതിൽ തൽ എനിെ ാ മറി ടാ
എേ ാെടാ ം േചാദി ത്
ന േടത് ഒ േ ത ർ മാ ്
എെ അ ൻ ൈദവകാ ണ ാൽ
െവ മിറ ാെത ച േപായി
എെ െപ ൾ മരി ാെനാ ി നാ വി .
എെ അനിയൻ വിേമാചനെ റി
സംസാരി തി ജയിലിലാ ്
അവെ അ ം ഏ ം ഇേ ാൾ ാ ാ ്
എനി തിൽ തലായി ഒ മറി ടാ
എേ ാെടാ ം േചാദി ത്
ച വർ ി ന നാെണ വിളി പറ
പഴ ഥയിെല ിയാ ഞാൻ
ഒ വീ ി ൾെ ാ ാനാകാ ഒ റിയാ ഞാൻ
 . സത വാങ് ലം

ഒ ശരീര ി െമാ ാനാകാ ഒ മന ാ ഞാൻ


ക നായ ഒ േവ ി
നിലവിളി ഗർഭപാ മാ ഞാൻ.


എനി ് അമരത ം േവ .
മായ െവ ക ം
അതി ം മായ േ ഹ
ഒ സാധാരണ മ ഷ നാ ഞാൻ
െതാ യിട ക ം ക കല ക ം െച േ ാൾ
ഞാെനെ ം ാസ ം മറ േപാ
എെ ം ഓടയിൽ െപ വീണ ിെ
നിലവിളി െട മാണ്
എെ ാസം തടവറയിെല കർഷകെ
പകനിറ േപശിക െട ാസമാണ്
ന ് ആഡംബര ൾ ം
വള െക കൾ ം േനരമി
ലളിതമായ വാ കൾ നാം പിെ ം
നിർ ി നിർ ി ഉ രിേ ിയിരി
ന െട ഈറ ം ര ം പീഡന ം സ െമ ാം
ഈ നിമിഷ ിെലറി ി
ഉ മികൾ വാർേ ിയിരി
കവിത അഭയ ം വർ ന മാ ്,
വിത ം െകാ മാ ്,
േതൻ ം മിഴാ ം കട ം വ മാ ്.

നാല്
െര, നാമാ ്
പഴയ ആന ഥയിെല ട ാർ
ന െട തലയിണയിൽ വിഷം നിറ വ ്
നാം േ ഹമേന ഷി
ന െട കാൽ ീഴിൽ ൈടംേബാം കൾ ക േ ാൾ
നാം വാ കൾ മറ നടെ ഭാഗമഭിനയി .
നാം ര കണ കം ി .
ര നാ െകാ സംസാരി
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

കാ കെ ംബനം കാ കിെയ തടവറയിലാ


ഭർ ാ വിള െക ത്
ഭാര െട ക െഞരി ാനാണ്
അതിഥി റിയിെല ചിരികൾ ്
ഒ കാശിെ തിള മാ ്
ഉദ ാന ിെല ര കാ ികൾ ്
തിേ ാര െട ഗ മാ ്
ന െട പക കൾ ിടയി െട ഒ രാ ി വള
ന െട നി കൾ ടിയി െട ഒ ര ദി .

അ ്
സ ാത ം െനാ െപ ിെന െപാരി തി
അ െട അല റയി ഉദരമായി മാ േ ാൾ
നീതി, സത ം പറ ദയം ള
െവടി യായി മാ േ ാൾ,
മണി ഴ
നർ കി െട ചിരി ഒ ദം മറ വ േ ാൾ
എ കാര ം ചി കാര ം ജന ൾ പിറകിൽ
ഒ ക ി ൈകമാ േ ാൾ,
പ ി ം പ ി ട ം ന ായേ ാടതി ം നിയമസഭ ം
േന മറ മതി ക യർ േ ാൾ മണി ഴ
നഗര ൾ ം മന കൾ ം തീ ിടി
മണി ഴ വസ ം ഴ ഞാൻ േപാ
രിതം ക രാജ മാരൻ അവെ േബാധിയിേല ്
േപാ േപാെല ഞാൻ േപാ
അ ം അതിെ ല ിേല ്
േചാദ ം അതിെ ഉ ര ിേല ്
ഇല അതിെ ിേല ്
േപാ േപാെല ഞാൻ േപാ

മ ം അതിെ സ ിേല ്
േപാ േപാെല ഞാൻ േപാ
കാലമാ , ഞാൻ േപാ .

()

മഴ െട നാനാർ ം

ഴയിൽ വീെണാ മഴ
മാേ ാ ിേലാടി ളി എെ െകാ മകളാണ്
പ കാ ക മായി അവൾ ി ാ
ംപിരി ഒെരാ ിരിേപാെല ഉ േപാ
ൈശശവംേപാെല േത ി മറ
േമൽ രയിെല മഴ,
ളി റ വ കട ൽ മാണ്.
പിെ , അവ േ പിട വീ ര .
പാറ റെ മഴ വാചകെ ശ മാണ്,
അത് ചില ി മ ംെചാ ി ഉറ ി
കരി ാറേമൽ വാൾ നെകാ ്
മാ ികമായ ക നകൾ പെ .
ഇളെവയിലിൽ െപ മഴ
കാെലാ േകൾ ി ാെത വ ്
ന ാെത യാ പറ ്
പിെ ം ഭർ ഹ ിേല യാ യാ
ാമീണ വ വാ ്:
െപാ ഴി ി ം അവ െട ഹാ രത ം വീ പട കളിൽ
മയിൽ ീലി കളായി
തിരി േനാ ിെ ാേ യിരി .
സ യിൽ, ഗ ർവ ാർ മഴ െട
േനർ ചി ഴലി െട വ ിറ ,
അവ െട ത ികളിൽ ഇ ജാല ൾ ി .


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

നിലാവിൽ, മഴ െട ിേരാമ ൾ തിള .


പനേയാല റ ള ടികൾ േകൾ ,
േതാ േ ാൾ മഴ തിര െട ള ടയാള ൾ
നെ അ തെ

ചില മഴകൾ ആലിൽ ിൽ വ ാ കളായി ിയാ ,


ചില മഴകൾ െരനി വ
അതിഥിസംഘ ിെല കളി ാതികെള
െവ ാട ിൽനി േനാ ിനി
ഖ െകാ െപൺ ിയാണ്
നില കഴി ി ം, തല റ സവാരിെച ാൻ
െകാതിപിടി ര ൻകാ െകാ പിടി േ ാൾ
അ ി ഴ ളായി അടർ െവ ിൽ ചിത മഴക ്
ഴലി ാ ിൽ വ ാലം കറ ി തല ി വീ ക ം
ത ൻകാ ം ടൻ ൾ ിക െമാ ്
ഓരിയിടിക ം െച തിമഴക ്.
ഇല ി ഴം തി ിെയേ ാെല കന േമാണ മായി
തിരിയാെത െകാ ി റ ക ം
അ യ ാരിയായ അയൽ ാരിെയേ ാെല
വാേതാരാെത അപവാദ ൾ പര ക ം െച മഴകെള
എനി പരിചയ ്.
േകായ രിെല െച ി ിെയേ ാെല
ഉണ ിരിെയറി ്
പ െ റി പറ പരിഹസി ഴ ണി
ജമ ിമണ േതവിടി ിമഴക ം
ഇടിമി രാ ിയിൽ, മരി വെരേ ാെല ജനലിൽ വ
റി േനാ ി ഭയെ േ തമഴക ്.
മാൻകിടാവിെനേ ാെല ിൻനി കയിൽ
ിവീ ി ി ളി ക ം
പ െനേ ാെല ിൻ ിൽ ചാടിെ റി ക ം
കരടി ികെളേ ാെല നില വീ ി രണം
മറി ക ം െച ഉ ിമഴകൾ,
െച ര ിയിതളിൽ ഊ ാലാ
വ പാവാട കന ാമഴകൾ,
ആദ െ േ മഭംഗ ിൽ വരിൽ ഖമമർ ിേ
കാമിനിമഴകൾ,
 . മഴ െട നാനാർ ം

േപ േനാവിൽ നഖംെകാ തറകീറിെ ാളി


റി ി െയേ ാെല
അല ത ത മഴകൾ,
വിറ കളാൽ
രാജ മാരി െട ം രാ സ ാ െട ം
കഥകൾ പറ ത ല ിയ ിമഴകൾ:
ഇവ ം എെ പരിചയ ാർതെ .
എ ി ം എനിേ മി ം
ഇേ ാൾ െപ െകാ ിരി ഈ മഴയാണ്.
കാരണം, ഈ മഴ മാ േമ
െവ ിെയ ം ഇല ി െള ം ഇര ിമ രെ ം
ാലി മര െള ംേപാെല
നാഡി െട േവ കെള നാഴിക വ ിൽ
കി കി ി ള കയ
ആ നി ഢമായ ഗ
കാരണം, ഈ മഴ ് മാ േമ
നിന ിരി ാെത ഉയരെ ാ ി റ ിറ
കിളി െ േ ാെല മി െടേമൽ വീണ്,
ഇ ാ േപാെല േനർ പാ വിര കൾെകാ ്
േവനലിെ വി കെള കി ിളിെ ി
ക ട റ ം േ , ഓർ േപാെല ന
ത വ കളാൽ മ ിെന ടാൻ കഴി

കാരണം,
മഴ,
േമഘ െട പിള പ േമൽ ര കീഴിൽ
വയലി ക െട ഒ താ രയാണ്.

()

പനി

ഒ ്
െകാ മക െട െപാ പനി ിട യിലി ്
പനി സായാ ിൽ
ഞ ൾ പതിനായിരം വർഷ െട
ഉ ൈദർഘ േ ം
വൻകരകളിൽ പട മി പാ കേള ം1
ര നി ി വാർെ പാല ീനിെ
മദംെപാ ിയ േപാർവിമാന െള ം
ചിലി െട ആകാശ ി ം ഊറ ി
കാ കൾ ം േക
െപെ വീശിയ ക കൻനിഴലിേന ം
മി ി ി ി െട കരി ലിക െട
വരയൻകവിതകെള ം റി ്
ഉറെ റെ സംസാരി .2
ിെന ഉണർ േത എ അഭ ർ ന മായി
അതിെനെ വ െട നീ മൗനം
1 മാേവാ െട ര കവിതൾ: ‘പാ മി കി കി ം/ഗാന ൾ ഈ നീൾ ി േ ാർ’ (‘ മി
പാ കൾ’) ‘കറ ീ പാ ം വാന ം, കാലം നെ /യിനി ം േ ാേ ത ; അതിദീർ
ഘം/പതിനായിരം വർഷം; ർ മായ് തേ ന ൾ/അതിനാ പേയാഗിേ ണമീദിവസെ ’ (േക ാ-
േമാേജാ മ പടി).
2 ഇ ാേയൽ–ഈജി ് ം, ചിലിയിെല പ ാള അ ിമറി ം, ചിലി കലി സി മായതിനാൽ
‘ഊറ ി കാ കൾ’, ‘വരയൻ കവിതകൾ’ ാക് പാ ർ ാന ിെല നീേ ാ വി വകവിക െട രച
നകൾ.


 . പനി

റി നിറ നിെ ി ം.

െകാ മക െട െപാ പനി ിട യിലി ്.

ര ്
പനിയായി എ ായിട ം
മ വി ന ാ െട നീളൻനാ കൾേപാ ം നില ി
അവർ ം പനിയായി േ ാ.


പനി ിട യിൽ ഖേ ാ ഖം േനാ ിയി േ ാൾ
ആ പഴയ നാ കെള റി ് നീ പിെ ം ഓർ ി ി :
വീട്, ൾ.
ആദ കാലസ െട അ ടമർ രം.
പേ , ഞാൻ പറ : ‘നിർ ് ആ പഴയ ണയകഥ
ഇത് രിത േട ം പടേ ാ ക െട ം കാലം.’
‘നീെയാ ത ി ാരനാണ്,
രതയിൽ െകാ ള
ക െനരിേ ാടാ ി കറപിറ എ ഒ താേ ാ ി’.

– അെത, നീയാേണ ം ന വിധികർ ാവ്,


എെ ികൾ എെ െവ ം.
േനാ ്, അറിെ നടി വർ നടി ാൻമാ ം
അറി വരായി
പനിയായി എ ാ ി ം:
മനഷ ർ ം മര ൾ ം നദികൾ ം എ ാം.

നാല്
‘എ െകാ ് ന െട കവിത ം
െപാ ിെ റി മണികെളേ ാെല
ക ിരി ി ?
െമ ാ നയാ െയേ ാെല വന ിെ ആഴ ളിൽ
സിംഹഗാന ളാലപി ി ?
മഴ ാലെ ആമേസാണിെനേ ാെല
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഉറ മി ാെത വ വീർ
ഖ മായി ിെയാലി ി ?’
– മ രം റ കാ ി േമാ തിനിട ് അവൻ േചാദി .

എനിെ ാ ം പറേയ ി വ ി ,
വരിൽ ിയ ചിതൽ തി
പട ിേല ് ക യ ക മാ ം;
ചരി ം ഒ ിെ ാ േപായ
അ കെള ാം അടി കയറിയ
ആ െചറിയ ിെ
ജനനിബിഡമായ നിർജനതയിേല ്.

ഇലകളിലിേ ാ ം മ വീ േ ാ എ േചാദി
അേത ലാഘവേ ാെട ‘നീ ഇേ ാ ം
ഈ നാടിെന േ ഹി േവാ’
എ ഞാൻ തിരി േചാദി .
‘… പേ , ഈ ഇ െയയ , ഈ എ ിൻതാ രെയയ .’
ഈ ചിത െട ആഴ ിൽ,
അ ിക െട നഗര ൾ ം ഓർ െത ിയ കൾ ം
െകാ ാരമണികൾ മടിയിൽ ഇനി ം കന കേളാ?

െപാ പനി ിട യിലി ്.

അ ്
േ ഹം ഇ ാ െതാ മ
കാ പ ിെയ േവ യാടാൻ കാടൻ ർ ി
ിെ നയിെലവിെടേയാ ആണത്.
ഫ ജിയാമ െട പനി ആ ാവിെലവിെടേയാ,
അെ ിൽ, ആൽപ്സിൽ, എവറ ിൽ,
ഗാ ൽ ായിലായിെ ാ െ 3
ഈ വൽ നകൾ,
കി വിര കൾ, െകാ ലെഞ കൾ,
ഹായ്, ഇതാണ് ഏ ം സാ മായ വനം
3 ഫ ജിയാമ; ജ ാനിെല അ ിപർ തം, ആൽ ്- േറാപ ൻ ഗിരിനിര, ഗാ ൽ ാ-േയ ശി െ
മല.
 . പനി

ഏ യർ പർവതം, ഏ ം ക ി ടിയ സ ം?

െകാ മക െട െപാ പനി ിട യിലി ്.


പനി സായാ ിൽ,

ആറ്
െകാ ാരം വി ിറ ി ിരി രാജ മാരെന
തിരി വിളി ത്.
േരാഗ ം ദാരി ം മരണ ം
അവെന ആൽ വ ിേല വിളി െവ ിൽ മാ ം
ആ ആലിൻെപാ ിൽ വിഷം ര ിയ
ഒര െകാ വേ ക:
ഃഖെ എ വീ ാനാ ിെ ിൽ
അവൻ അവെന െ െയ ി ം എ വീ ി
േലാകെ ന ിൽനി േമാചി ി െ .

()

േത ിൻകാ ിെല െത ചി കാരൻ

േത ിൻകാ ൈമതാനി െട െതേ െ വിെല


അേത ചി കാരൻതെ . അേത, അയാൾ.
അയാൾ െച ം കരി പേയാഗി
ദിവസ ം വര ി േകാല ൾ
എെ ഈയിെടയായി വ ാെത അ ര ി .

ആദ മാദ ം അയാൾ വര ി ത്
സൗമ മായ ചി ളായി .
ആ ൽ കിടിയിൽ േചേ
ൈവ േ ര െളേ ാെല സൗമ ം:
താമരയിത ക െട ല ി. ഓട ഴലിെ ഉ ി.
പ ാഭിേഷകം കഴി രാമൻ.
ഒ നരസിംഹെ േയാ െനേയാ
ഖ ഗിെയേയാ വര ാനാവാ
ആ വിര ക െട ലതെയ റി ് അെ ാെ
ഞാൻ അ തെ ി .

പിെ ിെ അയാ െട ചി ളിൽ


ക ം വ ം ടി വ .
െവ , പ , നീല, മ -
എ ാം അയാൾ ഒെ ാ ായി ഉേപ ി .
ഇേ ാൾ അയാൾ വര ചി ൾ ്
േത ം വാ ം വാളിൽനി ി വീ ര ം


 . േത ിൻകാ ിെല െത ചി കാരൻ

ക ിൽ ദാരികെ ശിര ം
നിറ ിൽ തരി ഊ ്.
ർ ർ ർ എ ം അയാൾ ഇേത ചി ം
വര , മാ , വീ ം വര .
അയാൾ ഒര രം ഉരിയാ ി .
‘ഇ ർ ാ ജ’ എ ് ചി ി വ ിൽ
എ തിയി ക മാ ം

ി ാ വെ ഓർ യിെല േപാെല
പിെ ം പിെ ം
ആ ചി കാരെ കമായ റി േനാ ം, ഒ ിേ ായ വയറ്,
വളർ ടി, തീ ാ ക ്, ർ െട ഖം,
ദാരികെ ശിര ്.
വാളിൻ ിെല േചാര, എ ൈകക െട ദി മണം…

അയാളാവി രി ത് അയാ െട
െകാ ാ ാ മാ മായി െവ ിൽ
കവിതെയ എ േപാെല എനി തവഗണി ാമായി

പേ എനി റിയാം,
ഇ യാളാവി രി ത് ചരി മാണ്,
ചരി ിെ തീരാ പക,
ഒ ാ തികാരം.

()

ആ പ ി

അ ാം ന ർ വാർഡ്

അ ാം ന ർ വാർഡി െടയാ ്
മ േരഖ കട േപാ ത്.
ഇവിെടയി ് േരാഗി
ഉ േമഖല ം ശീതേമഖല ം കാ .
റി മാ െ ഒ െചവിയാണ് ഈ റി.
ഇതി െട അവൻ
നിലവിളിക ം െപാ ി ിരിക ം േകൾ .
മണൽ കയറാൻ വിധി െ തട കാെരേ ാെല
അവെ ഴ ചി കൾ
വീ ം വീ ം മന ിൽ പിടി കയ .

അ ാം ന ർ വാർഡിെല േരാഗി ഉറ ി .
അവെ താപനില െട ചാപല ൾ
േഡാ ർമാർ ം മന ിലാ ാൻ കഴി െമ േതാ ി .
ഒ നിമിഷം അവൻ അരയാൽ ണലിലി ്
സംസാര ഃഖ െട കാരണം തിര കയാണ്
അ നിമിഷം അവൻ ഒ നീേ ാവിപിന ിൽ
േസ ാധിപതികൾെ തിരായ
ഢാേലാചനയിൽ പെ
അവെ ദയ ിെ വല ഭാഗം ഒലീവിൻ ിൽ
പാനപാ ം തിരിേ ി കയാണ്


 . ആ പ ി

ഇട ഭാഗം അേ ാൾ ഒ ാനിഷ്താ രയിൽ


ഫാസിസ ിെ െവടി േയ േചാരെയാലി .
ഇേ ാൾ അവൻ േമ വിെ ഹയിലി ്
േലാകെ വൻ േ ഹി വാൻ പഠി കയാണ്
ഇേ ാഴിതാ െപ വിയൻ രാ ിയിലി ്
സാ ാജ ത ിെ തിെര േതാ നിറ .
ഇ യിെല ഖനിേവല ാേരാെടാ ം
കൽ രി േകാരി ഴി ് അവൻ
ഒ മംേഗാളിയൻ വസ ിൽ
ാമീണേരാെടാ വ െവ
അ ിെനയാണവൻ ഇട ിട വിയർ ത്.

ക ി നയി െട നട േ ാെഴ ാം
ആന ിെ രഹസ െമ ാെണ ്
അവൻ സ യം േചാദി ി ്
കൗമാര ണയ ിെ അസം ത സംഗീതമാേണാ
അവിഹിതേവ െട ഭീതിനിറ
രഹസ സം ിയാേണാ
ഇണ െട അടിവയ ിൽ സ ം നിഴലിെ
ന ി െചവിേചർ കിട ാേണാ
ശാന ി െമാ ാ
െട നിര ര ജ ലനമാേണാ
മമതെയ മ ഷ ർ ഓമനേ രി
െകാ െകാ സ ാർ തകളാേണാ
സ െ െത ി രി െ നാണയ െട
വ ി തിള മാേണാ
ാനല ിക െട ണികാഹ ാര ളാേണാ
ിത െ നി ാമകർ ിെ
യശ ാേണാ
ജ ം വാസനക മവസാനി ആ ാവിെ
അ മ രാ ിയാേണാ?

ആന ിെ രഹസ െമ ാെണ ്
അവൻ സ യം േചാദി ി ്.
ടൽമ വീണ ആകാശം േനാ ി അവൻ
േനാ ം വാ ം മന െമ ാ
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

െപാ ളിെന റി ചി ി േനാ ിയി ്


എ ാൽ അവ സാ ാ കാരം ൈകവ ി
ബ ൾ അവ സ ാനി ത് ഃഖം മാ മായി
അവൻ േ ഹി വർ മ ാേരെയാ േ ഹി
അവെന േ ഹി വർ അവെ േ ഹം കി ാെത മരി
അവൻ എേ ാ ം താൻ എ ായി േവാ
അത ാതാവാൻ െകാതി
െറ ാലം അവൻ മരി മ ഷെ
വിധിേയാർ കര
പി ീട് ജീവി മ ഷ െട
വിധിേയാർ േ ാഭി

വഴികാ ന ൾ െപാലി േപായതറി ്


അവനിേ ാ ം കഥയിെല മരെ ാ ിെയേ ാെല
ാ ക ലി പ ിയ മരം േതടി
മര ിൽനി മര ിേല ് ചാടി ാടി നട
െകാ ിെ ാ ി നട .

ആൻേ ാ ളി ം സിംഹ ം
പഴയ ര ിതാവിെന ക ടൻ
സിംഹം നന ് ര കാലിൽനി ്
അവെന ആേ ഷി ് െചവിയിൽ സ കാര ം പറ :
‘ദയാനിധിയായ ആൻേ ാ ീസ്1
ഒരി ൽ നീെയെ ജീവൻ ര ി
അതിെനനി ന ി ്.
ഇതാ ഞാൻ നിനെ ാരവസരം ടി
ഞാൻ വിശ െകാ മരി കയാണ്
ഈ േദഹം ആൻേ ാ ിസ്,
ഇെത അ ധാനം, അസ ം, അപഹാസ ം,
അനശ രനായ ആ ാവ്
േമാ ി ായി ത േ ാൾ
മായ ഈ ശരീര ിെ മരണ ിൽ
1 ാചീന േറാമിൽ സിംഹ ിെനറി െകാ െ ആൻേ ാ ീസ് എ ് ി ാനിെയ തെ
ർ ര കനായി തിരി റി സിംഹം ഉപ വി ാെത വി . ‘ആൻേ ാ ീ ം സിംഹ ം’ എ
െബർണാഡ് ഷാ െട നാടക ം ഓർ ക.
 . ആ പ ി

േഖദി ാെന ിരി ?


അതിനാൽ, െകാ നിറ ആൻേ ാ ിസ്,
മരി ാെനാ ിെ ാ ക:
ഇതാ ഞാൻ നിെ തി കയാണ്.’

അ സേ ശം
(േപാൾ െസലാൻ വായി േ ാൾ)

ഇതാ ഒ കവി:2
നാസികൾ കി ൻക ക ഈ തന്
കാര ം യാസമാ ിെ ാ
തടവിൽ ിട ് ഇയാൾ
അ ംഅ ം കരി മണം ശ സി
ഏകാ തയിൽ ആേരാ േലാകെ
അല ിെവ ി ശ ം േക .
ആെര ി ം െപ ിെയ േ ാെമ തീ േയാെട
നി ഢമായ പാ കൾ ിയിലാ ി
കടലിെലാ ിവി
ന ളിൽ മട ിവരാ അ െട
സർ ടി ക
ളമര െട കാ ിൽ അവ െട േത േലാർ ി
ീ ി ം ശിശിര ി മിടയിൽ
ണയശ വിരി
വസ ിൽ കാ കി ് ഒ ശവമ ം
സ ാനമായി അയ .
രാ ിേതാ ം മരണം ജർ നിയിൽനി ്
െബൽ ം േതാ ം െതാ ി മായി
നാ െള ംെകാ നട ാനിറ സ ംക
രണ െട െകാടി പ തി താ ിെ ി
പ ം േഹമ ം ന ത ം േചർ െന
വാ കെള ഇ വാൾട്സ് പഠി ി
പിെ ിെ വാ ക െട അപര ാ തയറി ്
മൗന ിെ പര കളിൽ
ആ ാവിെ തിള ം ദർശി
2 േപാൾ െസലാൻ: 1960-ൽ ആ പീഡനം സഹി ാെത ആ ഹത െച ജർ ൻ യ ദ കവി.
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ൈദവ ാൽ തിര രി െ ്
മ ഷ രാൽ മന ിലാ െ ടാെത
പ ിെ ർ ഹതെയ ഴി
ഒ ദിവസം ഏ ിൽ മഴ െട
തളി ണർ വിളിയറി
മി െട, നിവാസേയാഗ മായി അവേശഷി
ശകലം ഉ ിെല ്
ജീവിതമാ ന െട ഒേരെയാരഭയെമെ തിയി ്
മ ഷ വർ ിെ മ വശെ പാ കൾ േകൾ വാൻ
മരണ ിേല നട േപായി

നി െട പടവാൾസി ാ ം
ഉറയിൽ െ കിട െ
ഇയാൾ തികാരം െച ാൻ േതാ ിയത്
ഇ ിെനയായി .
ഒ കവി െട ആ ഹത
അയാ െട അവസാനെ കവിതയാണ്
ത യശാ ൾ സഹായകരമാണ്
എ ി ം ചിലേ ാൾ സത ം അതിേലെറ
സഹായകരമാ ്.
ജീവിതം ന താ ്
എ ി ം ചിലേ ാൾ, ചിലർ ്,
മരണം അതിെന ാൾ ന താ ്.

ൈവ ം
രാവിെല ഞാൻ കിളിക െട പാ ി ് കാേതാർ
അ വാർഡിെല േ ാഗി െട
അവസാനെ നിലവിളി േകൾ
ഉ ് ഞാൻ ിെ ക മായി വ
േപാ ്മാെന േനാ ിയിരി
ചവർ മ ക െട റി ടി മായി
േഡാ ർ കയറിവ
ൈവ േ രം ഞാൻ ഓറ മായി വ
ഭാര െയ കാ ിരി
ഇ ഏകാ ത ഒ േകൾ ി ാെത
റിയിെല
 . ആ പ ി

സ ് ഞാൻ ൈദവെ കാ ിരി


വഴ ി തലെപാ ി ഒ ടിയൻ
െതറിപറ കട വ
രാ ി ഞാൻ മരണെ ാ ിരി
െകാ മകൾ എനിെ ാ
ആ ിൾ ഷണം നീ .

ണയഗാനം 
(െക.സി.എ ിന്)

ശ ിയ ിടേ ാർ െതളിെ ാ
മ ി േരാഗിതൻ െഞ ി ര ിൽ േപാ-
െല ിയെത ിെനൻ നി യിേല നീ?
ി െ ാരീഥറിൻ ടാര-
െമ ി, ഉ തി ക ിമ ിൻ െവറി
ക ഗ ം പര ിെയ ി നീ?
പെ ൻ പവി മാം ിനാൽ പാ
നിെ കൺനീലിമ ാൻ െകാതി ഞാൻ
പെ ൻ തലയിണ ീഴിൽ ഞാൻ ി
നിെ ദയം റ മ ൾ േപാൽ
തി രളാ തായ് ചില വാ കൾ
ഇേ ാൾ ക കാമ ിെലൻ െ െ
വാ കെളാെ ം േവശ ാെ വിെ
പാ കളായ്, െകാ ം സ ാർ തയാൽ വ -
െ ീ മന, ിടമി ീെച ശവ-
െ ിയിൽ വി ം േ മഗാന ി ം.
മാ തീ മൗനം: ഇ ം അവി-
മാ േ ചിറകടിെകാ നീ.
പാട തി തടവറ
പാ ൈമനെയേ ാെല നീ, െപാ േ ാെയാ-
രാകാശേമാർ യിൽ വീ ം പിറ വാൻ.
േപാ , ശിര ിൽ ഹിമ െവെ ാ
േരാഗി ത രമിറ ംേപാെല
േപാ , പി പി ി ാെതനി ി
േക തീർേ ണം വലിയ െ
കാലിനാൽേ െമതിയടി; ച ൽ-
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ാടിതൻ നിത ശാ ി ാർ ി ണം,


പാ െകാ ണം പാ ിന്, തീരാ
പാഠം ട ണം, േപ ിതൻ പ
കീറിയ കാലെ െയാ ി ത ണം.
േപാ കതിനാൽ മറവിതൻ േചറാ
കായലിലാ ക വീ ം, ഒഫീലിയാ!3

െബർേതാൾട് െ ം ഗൗതമ ം
അ ൈവ േ രം കവി ം നാടക മായ
െബർേതാൾട് െ ്,4
അകാ നികനായ ടി തേലാടി
പതി േപാെല ഗൗതമ േനാട്
ചില േചാദ ൾ േചാദി :
“ േഭാ, അ ് സി ാർ നാണ്
ാപ ിക ഃഖ ിെ െപാ ളറി ്
നിർവാണരഹസ പേദശി സർവദമനനാണ്
ാപീഡിതനായ ഈ സംസാരി െട
സംശയ ൾ െപാ ാ ം.
ഇറ ി ിരി ാൻ െകാ ാര േളാ
തപ ിരി ാൻ തണൽമര േളാ
ത വിചാരംെച ാൻ ഒഴി േവളകേളാ ഇ ാ
നിസ രായ മ ഷ ർ രാ ം പക ം
കഠിനാ ാനം െച
എ ി ം അവർ ് കർ ാ ാന ി
ശരീരം നിലനിർ ാനാ ി .
തലാളി ിെ േലാഭം
ാമ ളിൽ ദാരി മായി ട
അതിെ േമാഹം മയ മ ം കപടഭ ി മായി
വാ വിൽ വിഷം കലർ
സാ ാജ ത ിെ േ ാധം
നഗര ളിൽ േബാം വർഷി
അതിെ കാമം ക ലിറ ി
3 േഷ ിയറിെ ‘ഹാംെല ്’നാടക ിെല രാജ മാരെ ഉ ാദിനിയായ വ , തടാക ിൽ ചാടി ആ
ഹത െച .
4 േബർേതാൾട് െ ് (1898–1956), ജർ ൻ കവി, നാടക ്, മാർ ിയൻ സൗ ര മീമാംസകൻ
 . ആ പ ി

ടി കളിൽ തീരാവ ാധി വിത .

േഭാ, വിശ മരി ി ിൽ


നാ ണ ൾ ം എ മാർഗ ൾ ം5
സ ിെയ ാ ്?
ഷണ ാൽ സ ത ം ന െ ജനതകെള
അ െട നി ന ത
േലാഭി ി ാനാ െത ിെന?
െപാ േല മരി ൈസനികെന
അ ി ം എ ിെന ആശ സി ി ാനാ ്?
തിയ കാല ി ്
പഴയ ഉ ര ൾ തിക ി .
ഉ ര െളാ ം ശാശ തമെ ്
ഇവ േതാ ിേ ാ .”
കവി െട വാ ധാടിയിൽ െച തായി ിരി ്
മൗനം റി ീ ൻ:
“മദയാന െട െചവിയിൽ
അഹിംസാരഹസ പേദശി ാൻ കയറിയ
ജീവക നി െട കഥ നീ േക ി ിേ ?
ഒ വിൽ അേ ഹെ െകാ ിൻ നയിെല
നിർവാണ ിൽനി ര ി ാൻ
ഒ േവടൻ േവ ിവ .
േവദപാരംഗതനായ ജീവകൻ
വ ാവഹാരികനായ േവടനിൽനി ്
അതിജീവന ിെ രഹസ മഭ സി .
ാണിപരിണാമ ിെ
സത മറി വിേവകികേളാ,
അതിജീവന ി ാ മഹാ ാന ളി ം
ചരി ിെ േ ളി ം
തരി ം പരി മി ി .
ഉ ര െള റി നീ പറ തിൽ
േറ സത ്.
അവ ജാപതി െട ‘ദ’ േപാെലയാ ്6

5 നാ ണ ൾ: ൈമ ി, ക ണ, ദിതം, ഉേപ , എ മാർഗ ൾ: (ശരിയായ) വീ ണം, നി യം,


വാ ്, കർ ം, ഉപജീവനം, യ ം, , സമാധി, (‘ധർ പദം’).
6 ഹദാരണ േകാപനിഷ ്: ‘ദ’യ് ് േദവ ാർ നൽ വ ാഖ ാനം ദാനം, ദയ, ദമനം എ ാണ്.
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അവ െട അർ ം േചാദ ൾെ ാ ം മാ
നൽകിയവർ ് അവ
വ ാഖ ാനി ാനവകാശമി
കവികൾ സ ം കാവ ം വ ഖ ാനി ാറി േ ാ.”
()

നാ മരം

നടവഴിയിൽ നാ െക ിൽ
നാ ിെല ാം നട ദീനം
നാ ന േതവി
േകാ യിൽനി ൾെച
ത കേ നാെവ ാം
െക ിയി തിെച ാൻ
കാർേ ാർ നാവരി
മ മകേ നാവരി
മാ ാേ നാവരി
വർ മാനം വിലി ം
െച േ നാവരി
മരിെല ാം കരിവര ം
ക മാടീ നാവരി
ക ടി െപാൻവിത
പണിയേ നാവരി
ന േതവി നാ
നടനിറേയ നാവരി
കാവിൽനി ളി െകാ
വായി ാ ില ൻ

നട രയിൽ കള രയിൽ
നട ദീനം വിടർ നാളിൽ
നാ ന േതവി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

നാെവ ാമരി നാളിൽ


നാവിെലാ ളെപാ ി
നാ േതാ ം നീ വ
നാറാണ ിൽ നി ം
നാരായേവ െപാ ി
ക ിയില ചി യില
ഉ ിയാർ മിേപാെല
ഉ ിയില വ നില
ക ൻ പരിചേപാെല
ാമൻ പ യില
കരി ാ ി േപാെല
നാലാമൻ ിയില
നാകരാജൻ പ ിേപാെല
അ ാമൻ നില
ആതിത ൻ െനന േപാെല
അലകലകായ് െചാമലയില
ഉതിര ം നാ േപാെല

ആ േടതീനാെവ -
രിശെ നിൽേ
നാെവാെര ം ടി ഴ ീ:
‘തി വര ൻ നാ ഞാന്.
ഉലകേ യി ളിൽനി ്
യി ണർ ീെയെ വാ ്.’
നാെവാെര ം െതാണപാടി:
‘അ ാ ിൽ താേണ
ന േതവീ നാ ം’
‘പാണെ ലമ ാൽ
പാ പിെ യാ പാടാൻ?
പാ പാടാൻ നാവിേ ൽ
നാ ാെര േനരറിയാൻ?
േനരറി ിെ ിെല ീ
നാടാെക യി ണരാൻ?
വായി ാ ില ൻ
വാ െപാളി ാൻ വ ാേത
േമാളിേല േനാ ിനിൽേ
 . നാ മരം

ന േതവി വാെള
മര ിെ കടയ ാൻ.
അ ിട േചാരവ
ആയിരം നാവില വിരി
മറെച േനെര ാം
ഇലേതാ ം മി ിനി .
നാ മരം പ ലി
വിരി നാ ിനേ ാൾ
മാേലാകർ േപർ വിളി :
നാവായ, തി നാവായ.’

()

ധൻബാദിെല ഖനിെ ാഴിലാളി

നീ േര ാദയം സ ം ക ്
കരി െട ഇംഗിത ളിേല ് മട .
ഗ ൾ േകാരിെയ ് പിേ ാ ം ത ി
എേ ാ നി മര ളിേല ം
എേ ാ ി ാടി നട ഗ ളിേല ം
ഒ ാചീന ജനപദ ിെ സ ളി െട
അല റയി പിതാമഹ ാമാ െട തലേയാ ികളി െട
മട .

ശ ാസേകാശ ിൽ നിറ കരി ം അ ം


അകാലമരണ ിെ പം ൈകെ ാ ത്
ഇവൾ, ഈ മി, അറി േതയി .
കരി േകാ ത് നീയാെണ ി ം
തീവ ി നിേ ത .
നിെ ന രായ ൾ
തീവ ി െട ളംേക ് അ ത ിൽ ആർ .

അറിയെ ടാ നാമ ന നായ േ ,


കടൽ തിരെയേ ാെല തല യർ ി നിൽ
ഈ ബീഹാറിെ ദയം
നീയിെ ിൽ നില േപാ െമ ്
നീ അറി േതയി .
േവനലിെല ദാേമാദരം േപാെല


 . ധൻബാദിെല ഖനിെ ാഴിലാളി

നിെ മന ് വര ് കിട .
ഗയയിെല േബാധിസത ൻ നിെ
ാർ നകൾ അവഗണി .

എ ി ം നാെള,
കരിപിടി നിെ മന ിൽ
നി ക തിരിയിൽനി ്
ഒ ര യ ം.
തീവ ി െട ക ഒ ിൽ
നിെ ാ െട സ ൾ തിള ത്
നീ കാ ം.

()

േബാധവതി1

‘ , വി , ഗഭീര, ശാ !
, പവി ചരി !
ഭ ിവിനാശന, നിർഭയ, േകവല,
ിദിവാകര, ശ !’
ഉ തിരി ,ഉ െവ ിേപാ-
കട ൈവശാഖ ര ൻ
കാ കൾ േപാ ം വിയർ ളിെ ാ ി-
ം ശ സി കിത .
എ ിേനാ പ മയ ിയിെല േപാൽ
ഞാൻ തേപാലീനയാ .
‘ത ീർ തരിക േതജസ ിനീ’-ആ വാക -
ിൽ തകിൽ ഴ .

ക കയായി മി േച ില
ിവിളി ന .
ത മരി പ ിടാെവാ ി
െവ ം െകാ ഞാൻ നി .
എ ീ കിണ കരയിെലാ -
ഭി ൈക ി ം നീ ി.

1 ആശാെ ‘ച ാലഭി കി’ ം ടാ റിെ ‘ച ാലികാ’ നാടക ി ം ആധാരമായ കഥെയ ഉപജീവി ്


ഒ നാടകീയ സ ഗതാഖ ാനം. ടാ ർ ച ാലിക ് ‘ തി’െയ േപരി . ഇവിെട ‘േബാധ’മാ ഖ ം.
അ ഇവിെട ച ാലി െട തെ തകാലഭയമാണ്, ആന ൻ അവ െട ആ േബാധ ം. ൻ സം
ഘസ െട ആദി പംതെ .


 . േബാധവതി

‘ച ാലിനി ഞാൻ, ക വൾ, ഇ ിണർ-


െവ െമ േ ാല ം’
-ഇ െന െചാ ിയിടറി ഞാ
വ ലരിെയ േനാ ി.
‘ഓ ക േ ാ യിൽ, കിൽ, ഉർ ര-
മി ം വി ം കാ ം.
ിതൻ വർ ം ക ്, നാം ല രാം
മർ ർ, ഒേര തീ വഹിേ ാർ.
ദാഹനീെര ാം പനിനീർ, സ യം നി
പാപം സ യംഹത േപാെല.’
ഞാന ൾെ ാതിനാൽേ ൈക ിളിൽ
നീരവേ കി ളിർ
ഇ ിരി െവ ,െമ ാെല, തി ാഴ-
െമ െയ ാ പറ ം?
എ കട മതിേലെ ാ കിെയൻ
ജാതിയതിലാ േപായി.

… പാ പാഴ്മലർ, െപാടിയിൽ
ഞാെനാ മൺ ടിൽ െക ീ
എ ാെല, െ ാ ാവിൽ
ഇ ാ െപാടി ം കറ ം
വെ െ െ ൽ
നി ിഴിയിമ തൻകീെഴ
എ ിത കൾ വിറെകാ
െവ െ ാടികൾ കണെ
പാ വന ം…

****

ർ ജ ിൻ കഥെയാ ഞാേനാർ
േപാ കയായി െ േ ാ?
അേ , ൻജ മാണ്; ഞാന ഞാ
നി െല തൽേ -
നീരാടിേപാൽ പ സീത കാ ിൽ, ഹൻ
േകാരിയ േചാലെവ ിൽ.
അെ ിലി േയാ ാവ ിയിെല
ണ തീർ ൾ, ഭ ാർ.
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഹാ, മാറി ഞാനാെക, കാലിെല ല


പാ ം ചില യായ് മാറി.
എേ ഖം ളി ാന ? എെ ാഴി-
യന മായ് േതാ െവേ ാ?
ഉ ാദമാെണനിെ േ ാ? െകാ ംപാപ-
മി െല ഞാൻ െച െതേ ാ?
നീയറി ിെ െ യി നാൾ: ഇ െല-
യീവഴിവേ ാനറി .
ഇ ിതാ േച ില വീ ം, പ െ ാ
െപാ ിെതാ വാനിൽ.
കവാ ാനമവൻ ത , കാ-
ാളിപടർ ദാഹം.
ഞാനിരി ാണി ിണ കരയി,െലൻ
പാതി നിറ ട ം.
ഇ ം വ ം വ മാഭി െവ െ -
ിതാ ി ളി .
ഉ ാ ഥികനിെല ാ ഥിക -
െമ ാ ഥ മേ !
ടേപാെല ഞാൻ വരിവിത മ-
ാൽ െലെ ദിന ൾ.

… പാ പാഴ്മലർ, തിയിൽ
ഞാെനാ മ ിൻ ി
പേ , ഞാനിെ ാകിൽ
ിയ ർ ം വി തം.
എൻ ിൽ ടി ിരി
കീ ജീവിതരഹസ ം
എൻ ക ിൽ ടി ം
കാ ം ാ ികൾ മി.
പാ വന ം…

****

പാതി മന ിലാെയേ ാ നിനെ െ ?


ഞാനാ ീവംശെമേ ാ?
കീ െ തായി നടി മന ിെന-
ീ െ തി
 . േബാധവതി

േത െവേ ാ ഷെന? ആ ആദി-


ദാഹമ ീ മഹാദാഹം!

ഓർ േവാ നീ, ഒരി ൽ നായാ ിനാ-


െയ ിയ രാജ മാരൻ
എെ ിൽ നായ ിൻ നതാ ി-
ൺ നെകാ ണി .
എെ ം േവ ഗമായവൻ ക
സിംഹാസന ിൽ തള ാൻ!
ഇ െല വ വൻ ൈവരാഗി, നി ംഗ-
െനെ യറി കിെ േ ാ?
ആദ മാ, യാദ മാ, െയൻ ഃഖ,െമൻകനൽ
ക വനാ ശിഷ ൻ.
ത ീരവൻ േതടി, ക ീ നൽകി ഞാൻ
ഇെ നം െതളിവാനം.
ച ാലികയ ടിമ മ ഞാ-
നി െല തൽേ .

രാ ി കാവൽ ാരെന ദീർഘം, ീണ


യാ ികേ ാ പഥം ദീർഘം
ധീര മി ൽപിണരാ ജീവിതം
പാതിരാഭീ വിെ ം.
പാത തിര ാ ഢ ത വിൽ
വീ ജീവിതം വ ർ ം.
അ ം കണ നിവർ ിെയ െ
ചി മി, െത ം.

… പാ പാഴ്മലർ, ഴകൾ
വിഷേമ ി ള ,
േലാഭ ിൻ പനിയാൽ മ തി
േപാ ം താടി വിറ …
സർ ാ,ലധികാര ാൽ
പീഡകരമ കയേ ാ
പിറവി ായിെ ാം
െഞളിപിരിെകാ കയേ ാ,
പാ വന ം-
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

****

എ നിൻ ി പിറ മത ിെന


നി ി ധാർ രി ീ?
ഛായ്! മതം! മർ െന ീടമായ് മാ
നീതിശാ ൾ വർ ൾ!
ലിേ ൽ ിയ നീതിതൻ
േത ൽ േകൾ ാ ധർ ൾ!
ജി നാമി നാ ം ചവി
കാലിെന, െവ ണമ ാൽ,
ഞാൻ മ ത വിധികളിൽ,
യ നില ിൽ, ഹവി ിൽ,
ഞാൻ ശിവലിംഗ ിൽ, വി വിൻ
െവ ാ ിമാ െട െന ിൽ,
നി ിത േഗാ േചാര
േചാ ി ർ തൻ വാളിൽ,
ിെയ ര ായ് പ നീതിയിൽ
െ ാതി െട േവരിൽ!
ആ ാ േപാ കിൽ േകവലം പീഡന
യ ൾ തത ശാ ൾ.

െക െപാ ി ഞാ,നി കരി ിെ


േകാ യാെണ ചി ം
എ കയായീ അടിമകൾ തൻ കാലം
ഇ നാൾ േതാ ാർ ജയി ം.
ഇ നാൾ താ ശിര കൾ വി നി-
ലർ െനേ ാ യർെ ം
ികൾ േബാധി ളായ് മർ െര
ിപഥ ിൽ നയി ം
കാരി കൾ വലായ് മാ
േ ഹം കിഴ യിർെ ാ ം.
ഊമകൾ പാ ം, ബധിരർ േകൾ ം ത ാഗ-
മിതൻ രൗ സംഗീതം.

… പാ പാഴ്മലർ, േബാധ-
നലാെലെ
 . േബാധവതി

പരിണാമ ിെ മേഹ യി-


ല ണർ ം തീ ളയം
അതിലടി ം മ ടം ടിയ
തലകൾ സ ർ ലികൾ
അതി തമ കമാർ വർ
മലകൾ ിെ രി ം.
പാ വന ം…

****

എേ ക ാൻ ഖം, മഴ കാ ക
ന െട ർവിധിെയേ ാ?
ക ിവിളേയ കരി േമാ? േമഘ ൾ
െപ ാ ട േപാെമേ ാ?
അ പറയ ത െന, ിെ ം
െച വീ ം ഞാനി ിൽ
ഇ ഞാൻ കാ ിരി െകാ വാ-
െന ാം െകാ ാൻ, െകാ ാൻ:
എൻ ദയ ി റവകൾ ടിയ
ക പി തവൻ മാ ി
ആന മേ ാൾ രെ ാ കീ
ഉണർ ാടി ഞാൻ, പാടി, കര .
കാളെക ീ ഞാൻ കതിരിനാൽ, ല-
ാലമായ് േവർ ണിൈ കൾ.
മർ വംശ ിെ ിന െമൻ
ചി ിലേ ാ ദി .

േപാ കയാണവരിേ ാൾ മഴ
വീണ വഴിവ ി െട:

‘ വി , അനി ാ ൻ,
, ത ാഗി, നി !
ഉ തശീർഷ, നിത ാേന ഷക,
, ാനി, വി !’

നി ാനിമ മാം ാമം തിെ ം-


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

െവ ിൽ വീെണാലി ;2
നി േയാ! േബാധെ റ െപാ െ ാ-
െരെ ാമ ൾ തൻ ക ിൽ?
ആ ിടയെ േകാേല ിയ ൈകകൾ പാ-
ിേപാൽ െന; ിഷ ൻ
മ ിൽ തിർ കരി േപാൽ േവർെ ം
െമ ി ൽകി ളിർെ ,
ച ാലേബാധി തളിർ ാർ ണരെ
പ ിർ ലെമാ വീ ം

‘ , ശ ,ച മ ാ-
െയ ം ണയ !
േയാധന, വിേമാചക,
മർ ചരിേ ാ !’

()

2 ‘ധർ പദം’ - 39, 96.



ഇടേ രി

അ ിമഹാകാളൻ ിൻെചരിവിെല
െ ാ യില ികൾ േ ാൾ
ഗ ർവൻ പനേമേലെതാര ിളി
െവ ി ില കി ?

യ ൾ േപരാ കാളി ിയാ േ ാൾ,


വ ഴ ാ കൾ ടി േ ാൾ
പാല ിൽ പാതിരെ ാ േ െതാ
േതജ ിൻ േത യ ?

പാട െപാ ി ിത േതാളിെന-


യാ െട ചി കൾ വീ ?
േക ം േകാമ മാ െടയാലയിൽ
വാൾ ർ േതടി ?

ഉ ിേ ാ ണർ യാർ കർ ി-
യിൽ ി ള ി ?
കാവിൽ, ള ിൽ, ടിലിൽ, കളരിയി-
ലാേര ബലി ാ ?

ഓണ ി തൻ െപാൻെപാടി മാേറ ി-
ാര ൾ ാ ിൽ വിത താര്?
കാരി ിൻ െകാ േപാൽ ർ പാ ിനാൽ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

നാ ർ നട ിേയാേന.

അ ാൻ വരകൾ വരികളാ ി അതിൽ


സർ ം തീ ം നിറ താര്?
കാളയമ തൻ ടി െവ ില-
നീലഞര ാൽ ിേയാേന.

മാവായി താരാണ്?
മഴയായിെ േ ാരിടേ രി
കതിരായ് വിള താരാണ്?
ഇലയായ് െകാഴിേ ാരിടേ രി.

ര ്
തി നാവാമണൽ ി ാൻ കിട േ ാൾ
ഴ േകളിെകാ ി ിമിർ േ ാൾ
താടിയായല പ ണ ിൽ തിര-
ീലപിടി ഞാൻ നിൽ .

ക ി ംപ ം ക കട
കാ ാർ േകാ വായ്
കളിവിള ം ഞാ െമാ േപാെല
കാ കഴ നിെ രി .

ക ണയാെലരിതീയിെല പക
റിയവർ; ക വർ .
കടകളിൽനി കടം കി ാനായി ഞാൻ
കളസ ം േക ി നട .
പാതിയി ളിൽ ഞാെനാ േപാ ,
ആറാ പി ം ചവി .
ഒ യാൻ പട താകാ, മതെ ി-
വം െകാടിേകറിെയ ാകാം.

കാല െളാെ ം തീർ ി െച ാർ


കലികാലം െകാ ാൻ ട േ ാൾ
കതിന തീ ഞാൻ െകാ , പിെ -
ാ കൾ െപാ ി ിടി .
 . ഇടേ രി

കതിനാെവടികൾ ിടയിലിടേ രി-


െയാ േമശ വായി :
“അ െ േ നാെമ ിൽ ന േ
ക ി ിര യിൽ കാ കാ ം.
ർ ന െള െ നാം കാ
അ റ, മി റം കാ .
േനാ ി ട നാെമ ിൽ നാം ക
നിൽ െവയിലിൽ, മഴയിൽ, മ ിൽ-
വിളവിലിറ ം നരികെള, രാ ിയിൽ
ചിറെക ി നീർതാ ം ത ാെര.
ഇരവിേല ാ പകലി യ ം നാം
വയലിൻ വര ിെലൈ വ ൾ!
േത ളാെന ന ൾ, ച ിെ
കീഴിലര േവാർ നാം തെ ,
അ െകാേ ന െട പാ ിലിര
േത െളാ ം ക ീ ം.”


െകാ യാൽ െപാ ാനിെപാ ായ് വി ി
െ ാ യി െട വാർെ േ ാൾ
നരി േപാലിളി നഗര ിൻ വീ വി-
െ ാഴിവിൽ ഞാെനൻ നാ ിെല .

പതി േപാലലരിയിൽ യ ി തിള ,


അ െകാല ി െമതി .
പതി േപാൽ പതികളിൽ പാ ്, പറെവ ്
പതി കാർ പ ലാൽ ഭഗവതി ്
മ താകൾ, മാട ാ, െരാ കാർ, വാഴേമ-
ലിരവിൻ തളി േപാെലൻ പി ൾ
“സ െകാ ാടേ !
ഉ റ ടിേമലിരി േ !
തി വായെ തിർവായ പറയേ !
െത വിെല രിത ൾ കാണേ !
പ വിെന വ ിേ േപാകാ !
പറയെന ടിയിേല നിർ ാ !
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പതമായി തിേര െകാ ാ !


ചതിെകാേ ച രംഗം െവ ാ !

ഓേരാ തളി ം ഞാൻ നീർ ി േനാ ി


ചാര ി ിൽ കനൽ തിര ി.
വർ ൈവര ിൻ നിറം മ ിെയൻ നാ ിൽ
വർ ീയ ൈവ ര ം ക ിനിൽേ
കാരി െ ം െ െ -
മര ികളമറി നി
ടിയി ം ടലി ം കീചകർ; െപാലി ം
പ ക ിൽ െക തിതൻ മൻ മാ ം.
മരണം ത വാൽ ട , െകാേ

െപാഴി ടേപാൽ ജീവിത ൾ.


ഓണ കബ ം
വിളി ിൽ ലിയിറ ം.
ഉരെല െ റി –േപായീലാ ലി1
ഉയിെര െ റി –േപായീലാ.

അവിെട വ ൾ തൻ കൺ റ ി -
വ മായണ താരാണ്?
ഏെതാ പൗർ മിയീയമാവാസിയിൽ
ൈഭരവീരാഗ തിർ ?
ഴ ര ായ് കീ മിടേ രി2
വടി പാ ായ് മാ മിടേ രി3
നഗരം ലളിത ചമ േ ാഴാ വിഷ-
ല ി ജീവെന
മഴയായി മാ ാൻ വ ല േ ാൾ
മലെയ ടയാ ി നിൽ
മരമായി മാ ാൻ വള േ ാൾ പാ വി-4
ര ം വലി വെന
ഒടിയ ാർ കാളയാെയ േ ാൾ കാലിേ ാ-

1 ിക െട ‘പ ം ലി ം’ കളി ഓർ ക.
2 ൈബബിളി ം ഭാഗവത ി ം ആവർ ി ഒ സ ർഭം.
3 േമാശ െട വടി പാ ാ ത്–‘ഉ പ ി’.
4 ‘െന കാരി പാ വിെ കഥ’.
 . ഇടേ രി

ലറിയാ മ ിൽ ഴ
ളയെമാ വിൽ വ േ രെമാ വരി-
വിത േമൽ െപാ ി ിട
ഒ െ ാ ാനി െപ ക ിൽ േക ി-5
ക മണ ഴ .

നാ ്
തീേ ാെല െപാ േപരാ ത ണൽ-
ി ിൻ മടിയിൽ വിറ േ ാൾ
േഗാ രംേപാൽ ര കാ കൾ ഈറനാം
േചാര ചവി ി നട .
അവയിൽ ക ക െ ാ രാ ിേയാ?
വയലിെലേ േറാ പാ ാേസാ?
ഇ ൾ നരിേ ാല ൾ സിംഹാസന ിേല-
ടിെവ യാ േമാ ഗീത െചാ ി?
അധികാരം െകാ വാൻ വിടെകാ ം െത ി-
രിവാൾ യ ം െനൽ ടി േ ാ?
പടയണി കാ കളിരേത -
മരി െട ലി ട േടേതാ?
പിറവി കതിവ ർ വീരേ ാ6 കാെലേ ാ,
നരബലി െപാ ിേ ാ ചീേപാതിേ ാ?
അറി തലക ം ൈകക ം െമ
െപാഴി േചാരതൻ മാ ം.
കടലിൽ മഴ െപ ം േപാെല കാെലാ കൾ,
പരിച ല ൽ, കര ിൽ മാ ം.

രൽമാലചാർ ിയ കാളിതൻ വാ േപാ-


ലിടിമി ൽ വീ െച െവ ിൽ
ഹതൻ ഖം േനാ ി നിൽ ിടേ രി:
വ വ പാലാേണാ േചാരയാേണാ?

5 േനാഹ െട െപ കം–‘ഉ പ ി’.


6 േകാല നാ ിെല െത ളിെലാ ായ കതിവ ർ വീരൻ, ാർ ടിയില ക കാലികെള ത ിെയ
ാൻ വ ശ െള ിൽ േതാൽ ി ് സ യം ചതി െകാ െ ‘മ ൻ’എ ാമീണവീര
ഷനാണ്.

എ ാം ഓർ ി വൻ

ങ്രാജ െ ഹ ാത്േസ എ വാവി ്


മറവി പിടിെപ .
അയാൾ വീ ിൽ ഇരി ാൻ മറ
െത വിൽ നട ാൻ മറ
വായി ാ ം ചി ി ാ ം മറ
പി ീടയാൾ ബ മി െള മറ
പക ം രാ ം മറ
ഉ ാൻ മറ , ഉ ാ ം ഉറ ാ ം മറ
ഒ വിൽ സ ം േപ മറ
അ ിെന ഒ വനായി ഹ ാത്േസ
ഒ നാൾ ആ മ ാതായി
ൈവദ ാർ ം മ ിക ാർ ം അയാെള ചികി ി ്
ആെര ി മാ ാൻ കഴി ി .

അവസാനം,
പ ിതനായ െമൻഷിയ ിെ ഉപേദശ കാരം
അയാെള പക ം രാ ം പ ിണി ി
അേ ാൾ അയാൾ ഉ ാേനാർ ി .
മ ിൽ കിട ിയേ ാൾ അയാൾ ഉ ം ത േമാർ ി .
പി ീട് അവരയാെള വർ മാന ിലി ി
അേ ാൾ അയാൾ തകാലേമാർ ി .
അവരയാെള കഴി കാല ി ി
അേ ാഴയാൾ ഭാവിേയാർ ി


 . എ ാം ഓർ ി വൻ

പ െ െ അയാൾ എ ാേമാർ ി
ൈദന ം കല ിയ ഒ നിലവിളിേയാെട
അയാൾ െമൻഷിയ ിേനാ പറ :
“ആ മ ാതി േ ാൾ എനി ഭാരേമയി ായി
പരിധി ം മതല മി ാ
സ ാത മായി എനി മറവി.
അ ിേ ാൾ കഴി ം വരാനിരി മായ
എ ാ േഖദ ം എനി ് തിരി ത
ദയവായി എെ ഓർ കൾ അെ ക,
പകരം എനിെ െ വി തി തിരി നൽ ക.’

അയാൾ മറവി തിരി നൽകാൻ


െമൻഷിയ ി കഴി ി .
അ െകാ ് ഹ ാത്േസ െട പര രയിൽെ
നാം, മ ഷ ർ,
ഇ ം എ ാം ഓർ ി വാൻ,
ആെര ി മായിരി വാൻ,
ശപി െ ിരി .

(‘വട ൻകഥകൾ’, )



ര െന കെ ിയ ടൻ

“ ര െന െനയിരി ം?”
ടൻ േഘാഷയാ യിെല േമള ാരേനാ േചാദി
“േച ിലേപാെലയിരി ം.”
ടൻ േച ില ിേനാ ി
രാ ിയിൽ മരണമറിയി
ഓ മണി ഴ ിയേ ാൾ
അവൻ വിചാരി : “അതാ ര ൻ!”
“ ര െന െനയിരി ം?”
ടൻ എ ി കാരേനാ േചാദി .
“തീെവ ിേപാലിരി ം.”
ടൻ തീെവ ി െതാ േനാ ി
ൈവകീ ് ആേരാ െവ ം ഖെ ാഴി േ ാൾ
അവൻ വിചാരി : “ഇതാ ര ൻ!”
“ ര െന െനയിരി ം?”
ടൻ പിേ ് വേനാ േചാദി
“കടൽേപാെലയിരി ം”
ടൻ കടലിേല ് ണിറ ിേ ായി
പവിഴ കൾ അവെ ൈക െപാ ി
കടൽ തിരകൾ അവെന വഹി പറ
സ യ ിക െട െകാ ാര ളിൽ
അവൻ വി പാർ
കളക ം ശം ക ം വിരി മൗന ിെ
ജലശ യിൽ


 . ര െന കെ ിയ ടൻ

അവസാനമായി ിട േ ാൾ അവൻ വിചാരി :


“ഇേ ാെഴനി മന ിലായി
ര ൻ എ ാെണ ്.
പേ , അവരവ െട ക മാ വർ
അ കാണി െകാ ാൻ എനി ാവി .
മന ിലാകാ ത് പറ െകാ ാനാ ം
അ ഭവി മന ിലായത്
എ ിെന പറ െകാ ം?”
ഇ ം സ സ ാരികെള സ ാഗതംെച ാൻ
ആ ടൻ കടലി ടിയിൽ െ കിട .

(‘വട ൻകഥകൾ’, )



കവിതാ വിവർ നം

കവിതാവിവർ നം
ഒ വി മാ മാണ്
മ ം െവ ി െട ഊളിയി േപാെല
വിവർ കൻ മന കളി െട ഊളിയി
ഓേരാ വാ ിെ ം തീര ്
അവൻ തരിമണലിൽ നി ിരി
ഓേരാ ക െട ം നിറം പഠി
ഓേരാ ശം ം ഊതിേനാ .
കവിതാവിവർ നം വി മാദിത ൻ കഥയിെല
അ ര ി തല മാ ിെവ ലാണ്
വിവർ കൻ തെ ഉടലിൽ
മെ ാ കവി െട ശിര താ ി നിർ
ഓേരാ വരി ം ഓേരാ വഴിയാണ്
ഃഖ ം ം മ ംെകാ
കീറി റി ഒ വഴി
അനശ രരായ മ ഷ ം ൈദവ ം
മര ം വിഹരി
സംഗീതാ കമായ ഒ പിൻവഴി.
ഒ വരി അവസാനി ിട ്
ഒരഗാധത െപാ ി റ
അവിെട മരി വ െട ആ ാ ൾ
ദാഹം തീർ ാെന .
വി മായ ഈ വഴിേയ േപാ വർ


 . കവിതാ വിവർ നം

െചരി ം ഉ ം അഴി െവ ണം
അടിവാര ിെല കാ കെളേ ാെല
ന രായി േപാകണം.
ഒ ദിവസം ഞാൻ എെ കവിത
എെ തെ ഭാഷയിേല
വിവർ നം െച തായി സ ം ക

നാേമവ ം ഓേരാ കവിത ം


ന െട ഭാഷയിേല ് വിവർ നം െച
പിെ നാം അർ െ െ ാ ി വഴ ി

എനി േതാ ,
ബാേബൽ ഒരി ം പണിതീ കയി .

(‘ഏ ിൽ’, )



പീതാംബരൻ

രംദിവസം, സ മായ ാതൽ കഴി ്


നാം ഗൗരവേമറിയ സംഭാഷണമാരംഭി .
നാം തിേരാധിേ തിവെയ:
റിവിഷനിസം, അെഡ റിസം, ലിെബറലിസം,
നേരാദിസം, േസാഷ ൽ ഇംപീരിയലിസം1
നാം അ നില അമി െപാ ി .
അ ല ിൽ മണി ഴ
പീതാംബരൻ പടികട വ
കി െ ന മായ ചിരി മായി
അവൻ ഒ ണി കാ േചാദി
ഉ ണി േശഷം ികെള റിയിലി ി
നാം ചർ കൾ നരാരംഭി .
ബ നി ം സാർ ം ചിയാ ്ചി ം2
ന െട ിൽ കവാ നട
ത െള ം അട കെള ം നാം
രവയി വ വേഛദി
അർ ഫ ഡൽ, അർ െകാേളാണിയൽ3
നാം വാ ാരി ട .
അ ല ിൽ ശീേവലിെ ാ യ

1 എ പ കളിെല ഇട പ ചർ കളി യർ ി േപ ക ം േയാഗ ം. ഇവിെട അലസമായ വി


വവാ ിത ിെ തി പ ൾമാ ം.
2 ഈ കവിതയിെല ആദ െ റി ് േനാ ക.
3 ഈ കവിതയിെല ആദ െ റി ് േനാ ക.


 . പീതാംബരൻ

പീതാംബരൻ പടി കട വ
ഇേ ാൾ കര െമ മ ിൽ
അവൻ ഒ ചായ കാ േചാദി
ചായ കഴി ്, ചാ സായ െവയിലിെനാ ം
നാം കലാചി കളിേല കട
െ ് തൽ െബെനഗൾവെര4
നാം ാസ ിൽ േപ കളണിനിര
‘മി ി’െ നിേയാ-മാർ ിയൻ
വ ാഖ ാന ിെല േ ാേഴ ം5
അര ിൽ േകളിെകാ ഴ
പീതാംബരൻ പടികട വ
റി േനാ ക ക മായി
അവൻ ഒ ബീഡി േചാദി

തിക ം ിപരമായ ന െട നി യിൽ


പീതാംബരൻ ടി ടി തിരേനാ ിയല
അവെ െവ ിനഖ ളിെല ടൽമാലയിൽ നി ്
ഇ വീ േചാര ികൾ
ന െട ക കൾ കളിൽ
ര ന ളായി ഉദി യ

നാ ണ
ആദ മായി നാ ണ .

(‘താ ീ കൾ’ )

4 ഈ കവിതയിെല ആദ െ റി ് േനാ ക.
5 ഈ കവിതയിെല ആദ െ റി ് േനാ ക.

മയെ ാ ്കി ആ ഹത െച െത ിെന?

ഒ വിലെ ക ിൽ കവി പറ റ മാ ം
പറയാ േതാ, വളെരയധികം.

വി വ ിന് െച മായി .
ഒ ദിവസം അവർ വ ,
അവെ സ ം സ ം സഖാ ൾ
ത ിൽ അവെ വാ ം േവാ ക ം പ ി വർ
ഇേ ാൾ ഉേദ ാഗ െട
േ ഹം കട ാ ഇ ച കളിൽ അവെ
കളിൽ ത െ ് അവർ അവേനാ കൽപി :
“ഞ െട അണെ കെള റിെ !”
അവെന തി, അവെ അണെ കെള റി ്
ജന െട അണെ കെള റി ്,
അവൻ അവർ നൽകി-
ഉദാരമായ മ ഷ ാ ാനെ റിെ ാ കീർ നം.

അവർ അവേനാ കൽപി :


“ഞ െട േനതാവിെന റിെ !”
അവെന തി, അവെ െലനിെന റി ്,
ജന െട െലനിെന റി ്,
അവൻ അവർ നൽകി-
ഉദാ മായ മ ഷ േ ഹ ിന് ഒ ചരമഗീതം.


 . മയെ ാ ്കി ആ ഹത െച െത ിെന?

അവശ ൾ പ ഷമായിെ ാ ി :
“ഞ െട ാ ക െട സൗ ര െ റിെ !
ഞ െട ക ക െട
അമാ ഷിക ഭാവെ റിെ ,
അഹ ാരം നി ിഞ െട
പ വ ര പ തിെയ ി
പദ പ ിെലാ പ റിേ ാർെ !”
വിനയ ം കവിത ം ഇ ിെന ശി ി െ ടാ.
അവൻ േകാ സ ിെ ഴ തെ െപ റ
ഡാന ബിെ തിരകൾ കളി ാെനറി െകാ
ിെ ം െയെസ നിെ ം
ണിതമായ വിരൽ ാ കൾ പതി ആ പഴയ
റഷ ൻ തം െപാടി ടെ
അവൻ അവർ നൽകി,
ണയ ിെ വിേ ഷണെ -
റിെ ാ വിലാപകാവ ം.

പിെ നി നായി നട ,
ര െമാ ചായ ടി ് താൻ
അ ഉ ിൽ
പാടിയി അേത എ റിയിേല ്.
അവൻ ഇ വ സമതല ൾ േമൽ
തിര ീലകൾ താ ിയി
ശ ൾ ായി ക തിയി േതാ ്
സ ം ശിര ി േനെര ഉയർ ി:
അതാണിേ ാൾ തെ ശ എ േപാെല.

റഷ ൻ കവിത ് ഉ ധമനികൾ നൽകിയ


ആ മഹാേ ഹം െപാ ി ിതറി,
ഇ പ ിര വർഷെ വിശ തയണി
പാർ ി ാർഡ് ര ിൽ തിർ
െലനിൻ കാവ ം തിർ ,
മി ാ കെ തികളി െട
കവി െട െമ ാ േചാര പാ നട :
വഴി െട രതയാൽ ല ിെ കാ ണ ം
മറ േപാ വർ ് ഒ താ ീത്,
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

വള അധികാര മ തെ തിെര
നീ നീ വ ഒ വിരൽ,
സാ ാജ ത ിേല പടിയിറ വർ ്
ഒ നം.

(‘താ ീ കൾ’, )



പ നാഭസ ാമിേ ിൽ

(ഏ ിൽ 24)

ഇ , ക കളി െന േച ില ഴ ിയി ി
ഇ െന കഥകൾ പറ ി ി
ൈദവ ളി െന ദംഗം വായി ി ി
അ ര കളി െന ംെവ ി ി
ആയിര ാൽ മ പ ിെ ഓേരാ ണി ം
ഓേരാ അറബി ടൽ കറ
ശിലാരഥ ളിൽ കയറി നാം
അേശാകവനിയിൽനി
േ ിേല യാ െച
ഹെ േതാണി കടവില ി
പാർ സാരഥി െട കളിൽ
േ ാക ൾ വ ിേ ായിരി
വിഷാദേയാഗം പര രകളി െട ആവർ ി
വാതിൽ അട േപായിരി ,
നാം തകാല ിലകെ ിരി
തമായെതാ ം തമ .
ഇ ീേകാവിലിൽ പ നാഭെ താമരയിലി
ാവ് ബീജം ര ിെ ാേ യിരി
െചടികളാ ം കിളികളാ ം മ ഷ രാ ം ഗ ർ രാ ം
ി നെ െപാതി
വലിയ േ മ ം വലിയ ഃഖ ം


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ന ിൽ വീ ം വീ ം അഭിനയി െ

ഒ ദിവസം ഉളികളി സ ിയിൽ


ഒ മഹാസ മായി
രാജാവിെന ഖം കാണി ാെന ിയ
െപ െന ഞാേനാർ ി
േചരേചാളപാ രാജ ളിെല ജന െട
ൈകവിര കെള ഞാ വ
വനാ ര ളി റ ിയ കരി ാറകളിൽനി ്
ഇതിഹാസമ ാ ഓേരാ െപാടി ം
െകാ ിെയ കള
ഴേ ാലിെ േവദവ ാസ ാർ ിൽ
ഞാനിതാ സാ ാംഗം ണമി .

(‘േവനൽ ാലം’, )



കവിത ം േപാലീ ം

കവിത െട ൈകകളിൽ അവർ വില െവ


വിര കൾ തീനാള ളായി മാറി വില ി ള
ലാ ികെളാെ ാ ായി കവതെയ ത ി ത ാെനാ
കവിത വാ വാ ായി ിതറിവീണ്
ലാ ികളിൽനി െത ിമാ
ി കാ കൾ കവിത െട ശിര ി മീേത ഉയ
കവിത ഒ വരിയായി ി
വാതി തി െട റ കട
അവർ കവിതെയ ഉ ര ിൽ െക ി ിയി
കവിത അരയാലായി േമൽ ര ള യ
കവിത െട ടയിൽ െവ ാൻ
അവർ പ ഇ മായി വ
ടകൾ മഴയായിെ ്ഇ ിെ അകം ളിർ ി
േതാ ിെ പാ ികൾ
കവിത െട കവിൾ ചത ാേനാ
കവിൾ മ ടി തി േതാ കെള താളെമാ ി
ബയന ിെ ന കവിത െട ക ി േനേര നീ .
ക ഒ വിയായി
ബയന ി മീേത പറ ിരി .
െവടി കൾ കവിത െട ദയം
തിര ചീറിയ
ദയം മഴവി ായി േമഘ ൾ ിടയിൽ പാറി യ
കവിത െട ഉടൽ അവർ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

െവ ിലാ ി തിള ി
ഉടൽ ഒ ടിയായി മാറി മല കളിൽനി ഴ
കവിത െട ക കൾ െ ാൻ അവർ
ക ിക മായ
ക കൾ സ ർഷികേളാെടാ ്
ആകാശ ിൽ തിള ി നിൽ .

(‘പീഡനകാലം’, )

നി ത

നി ത
പറ ാനറ ഒ പ ിയാെണ ൽ
ഞാൻ അതിെന തീ ിേ ാ ിയി ി .
നി ത
ക ാല റെ േത െട
താടി ക ം െകാ ഇരി ാെണ ിൽ
ഞാന െപാതി േനാ ിയി ി .
കാ ാടിമര െട േത ലി ം
പാതിരാേ ാഴിക െട െപാ ി ിരി മിടയിൽ
പതിയിരി ഒ നാ
നി തെയ ിൽ
പാതിമയ ിൽ ഞാൻ അതിെ
ഓരി േക ി ്.
നി ത
വിഷ പറി സർ ിെ ഫണം വി ർ ലാെണ ിൽ
അെതാ പാ ാ ി െട പാവയായിരി ണം.
െച ാ ം ആ ിൻ ി ം ഒേര നീതിെകാ
കാ ൈദവമാ നി തെയ ിൽ
അതിെ ഒ െ ാ ് നിയമസഭകളി ം
ന ായപീഠ ളി ം
നീ വ ക ് ഞാൻ െഞ ി ണർ ി ്.
നി ത
അടർ ള ിെല സംശയാ ക ക വാെണ ിൽ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

േതർ െതളി വെ േവഗമാെണനി ി ം.


നി ത
ന ായാധിപൻ ക ക ാെണ ിൽ
രിശിേല വെ ര മി
െവ ിയാ യാെണനി ി ം.

()

േലഖ

ഇ േയെറ ചിറ ക മായി, േലഖാ,


നീയിവിെട എ െച കയാണ്?
വി ി െട െവ വ ൾ,
െവ പനിനീർ, െവ സ ൾ,
ഞാെന ാം കാ .

ബലി പ െട വളർ ിയാ നീ


കഠിനവ െട ാ ന ഗ ം
പ ിെ താര ഹതാശയമായ ചിരി.

ഉ പാട െട ലവണം കിനി കാ കൾെ ാ ം


ഓേരാ രാ ി ം നീ കട വ
ടൽമ േപാെല റി കൾ കാ ി വി
ജനലരികിൽനി വിറ ഹിമകാലനിശീഥിനി
െവ ിേപാെല വിളറിയിരി
നിെ ചിതയിൽ വിരി
അർ ദ ിെ ഇലകൾ തവി നിറം.

എ ിേ ം പാല േട ം ന ഗ ം
ശവം കരി മണ ിലലി ഈ നിലാവിൽ,
ഈ ഹിമ ണിനടിയിൽ
നീ എേ ാെടാ ം അഭയം േതേട തായി -
ഇ കിണ കൾ ക ജിവി ഉ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ആ വ വ ൻ സത ം അ ി ന ിടിയിൽ വ നി .
അേത സത മാേണാ
നിെ ട കൾ ക കട ടി െപ െപ കിയത്?

കാ ് ഉ െവ അേശാക ിെ
ഹരിതേഗാ രം േപാെല
നീ ഓർ െട അതി കളിൽ ർ യ
എെ പക കൾ ം കവിതകൾ മിടയിൽകിട ്
ഇല ള ിെയേ ാെല െപാ ിെ ാ ി ള .
നിെ മരി ടിയിഴകളിൽ
സ ർ വിര കേളാടി െകാ ്
പ ട ീ നിെ െകാ െചവിയിൽ മ ി െത ായി ?
നിെ മടിയിൽ കിട ി തേലാടി േലാടി
നിെ അ ികെള വികാരാേവഗ ാൽ
െപാ ിെ റി ി ്
അവൻ പാടിയ പാെ ായി ?
േലഖാ, നീ മെ ാ കാല പിറേ വളാണ്
ഈ േലാക ര കാ ികൾ േപാ ം
നഖ ം ദം ക ്
ക വിധി കം േപാെല
തടവറകൾ രാജ േ ഹികൾ ായി റ െ
നീതിമാ ാ െട ിയ അ ികൾ മീേത
മഴ െപ ി ാ കാ കൾ ഉ േപാ
ഒ നാൾ സൗരഭ െട മിയിൽ
മ ിെ മണ യർ ആദ മഴയായി
നീ വ പിറ ക
ഇറെവ മായി ആരിേവ ിൻ വ ി െട
ചിരി ളെ ാ ക
അേ ാൾ നിെ മാറിൽ ഒ ി
ഒ കടലാ േതാണിെയാ ിവി ൈകെകാ ി ിരി ം.
ഒ ഞാവൽ ിളി വ ചിറ വീശി
നിന മീേത ര െപാെല പറ േപാ ം:
ആ കിളി ഞാനായിരി ം.

()

േവനൽ മഴ

(ദ ിണ െകാറിയൻ ജയിലിൽ വധശി വിധി െ ് കഴി കവി ം നാടക


മായ കിംചിഹായി ്)

േവനലിെല ആദ െ മഴ െപ കയാണിേ ാൾ.


മഴ െട ചി ഴലി െട
എ മ ിമാലാഖമാർ വ ിറ ി
ഇലകളിൽ ംെവ ം േനാ ി
ഈ മിയിെല മായ വാസെ റിേ ാർ ്
നിെ തടവറ െട ജനലരികിൽ നീ
ഇരി െതനി കാണാം

േവനലിെ വി ാമകമായ ർ യിൽ


െപെ െ ാ മഴേപാെല
നീ ഇവിെട പറ ിറ ിയ ഞാേനാർ .
വാഴക െട ദാഹ ി ം െ േഖദ ി മിടയിൽ
നാം ആ േപർ ള നി
നിെ ാ മായി െബർഗ്മാെ
ഉ മിയിൽ നിെ ിയ
നിെ തീർ ാടക ്1
കവിതെയ ം േള ം ഓമനി
കൾ മറ െവ ാനായി
1 സ ീഡിഷ് പ വർ കനായ േബാ ാർസൺ, ഒ സ ർശകൻ, ടർ ് േമഘനാദൻ, െക.ജി. ശ
ര ി .


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

േമൽമീശ ം രാ ീയ ം വളർ ിയ
എെ ിയ സതീർ ൻ,
വർഷ ിൽ ഒ മാ ം വരി
വര റ വന ംേപാ എെ കവിമി ം
മലിൽവീണ, ര ിേപാെല െമലി ,
നിെ കരം ഹി െകാ ഞാൻ,
മല കളിൽ െവ റിേവ
േപാരാളിെയേ ാെല ി േയ .
േപാ െവയിലിെ സൗവർ തയിൽ
ചിരപരിചിതമാെയാ ഴേപാെല നീ
ഞ േളാ സംസാരി :
ഉയ ിക െട
െവ ിെവ ി മാ െ വിപിനെ റി ്,
ക ിേവലികളിൽ ിേ ായ
ത ണ ര ൻമാെര റി ്,
ഇ റയിൽ പ ിെയ മരണ ിെ
നിർ ികാര ർശെ റി ്,
ഇ ഴികൾ രാകി റി വ ികൾ േപാെല
വ േപാ വിജയദർശന െട
വാൽന െള റി ്.

കിം ചിഹായ്,
നീ ഒ വന , ഒ വംശമാണ്,
വ വ ിതിക െട വ ക റ ാൻ എ ം
ാസനൻമാർ ് കവിക െട േചാര േവണമായി .
മ ഷ െട ബലി ടീരട ൾ കളിൽ
ക ത ലികൾ ചിരി ചിരി ചിറ ള ി
വി വ ി പിറേക വ ക വിചാരണയിൽ
വി വം ത മായി മാ
എ ി ം നാ േപർ നാ േകാടിയായിെ
രാ ാടിക ം െപ
മഹാസ ളാൽ ഉേ ജിതരാ െ ്
അവർ പിെ ം ം ഖ ാപി
േ ാഭ ിെ ഋ മണ ളി െട
ചരി ം പിെ ം ഫലയാ .
 . േവനൽ മഴ

ര ്
അഴി റി ിര ിെയ ിയ സ ംേപാെല
നീ വ ിറ ിേ ായി ിേ ാൾ ര മാസമായി.
എെ പനിനീർെ ടികൾ ര റി
വി ി വി ി വി വാടിേ ായി.
എെ മ ൾ ഓടിേയാടി ി ാലം പി ി കയാണ്
എ ാ ിക ം വ താ കയാണ്
അെതെ എെ ി ാെത ഭയെ -
നാം അവർ േവ ി എ േലാകമാണിവിെട
വി േപാ ത്?

പക െട നിര ര ജ ലന ാൽ
ദയ ിെ പ യിലകെളാെ ാ ായി
െകാഴി േപാ ഞാൻ ക നിൽ
പക െട ജ ലനം കഴി േ ാൾ
ചാരം മാ ം ബാ ിയാ
ചാരം, പിെ കറ ര മി, ഗ ൾ, ഇരകൾ,
ഗ ൾ, ഒ ക ി, ഒ പിട ിൽ,
മലം, ം, ര ം ക നീർ മാ മി 2

മ ഷ രിൽ െകടാ തീ മായി


ക മര ിേല േപാ േ ,
ഞ െട െത കളിൽ മഹാമാരി ്
എലികെള േപാെല
വാ ൾ റി കൾ െപ ി ിടി ്
ഓടിവ പിട ച വീ ത് നീ ക ി േ ാ?
ഇലകൾ ം ക കൾ മിടയിൽ നി ് സ കളിൽ
ബ പികളായ ഞ െട ൈദവ ൾ
ഉ വ റ കളിൽ നി പറ വ ്
ഞ െള ല ം ഖ ഗ ം െകാ ാ മി ത്
നീ ക ി േ ാ?
ദൗർഭി ിെ ബാധ കയറിയ മ ഷ ർ
ഒ മണി അരി േവ ി അയൽ ാരെ ദയം
ി ിളർ ത ിേനാ നീ ക ി േ ാ?

2 തലേ രിയിെല െകാലക െട പ ാ ല ിൽ.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഞ െട അപമാനിതരായ ീകൾ
ി യം ബാധി ീണച ൻമാെരേ ാെല
ക െട ഇ ളലായി അലി തീ
നീ ക ി േ ാ?
ഞ െട താ ാര ളിൽ െവ ി െ
ൾ ഷശ ി ം വളളികൾ ീശ ി ം
ൾ ിക െട ശ ി ം
നിലവിളി നീ േക ി േ ാ?3
എ ാം ക ം േക ം എനി െപ ് വയ ായിരി
ം മഴ േമ വിള കനികെളേ ാെല
മന കൾ ര ാവർ ന ളി െട പക ത ാപി .


ഇ െല ം ഒ ി ആ ഹത െച 4
അവെന െകാ െച െവ ്
എെ േ ാെല മ ാർ മറിയി
ശവ െളാ കി നട ഒ
ഴേപാെലയായി ി ് എെ ജീവിതം.
ഓേരാ േവലിേയ ി ം ഓേരാ ജഡം.
നരേഭാജിക െട നാ ിൽ
ാ ഹ ാ െട തല റയിലാണ്
ഞാൻ പിറ ത്.
അ ഹത െച വൻ എെ ഉട ിറ വനായി ,
വിശ ാസംെകാ ം, കവിതെകാ ം.
വസ ം വാകമരെ െയ േപാെല
താ ണ ം അവെ സിരകെള കി കി ി
എ ി ം അവെ ഇത കൾ േമൽ
ഭാരേമറിയ പാ ഷ ൾ വ വീ െകാ ി ,
ണയബ െട കബ ൾ
അവ ം പിശാച ംെവ
അകെലനി പവി മായിേ ാ ി െത ാം
അ വ േ ാൾ വി തമായി മാ തവൻ ക
വാഹന ൾ നില ാ െത റി കട ാൻ
3 ‘ൈസല ് വാലി’യിെല വന നശീകരണഭീഷണി െട സ ർഭം: ഇ ് െപാ വായ തിനശീകരണ ം.
4 1981 മാർ ് 31-ന് വകവി ം മായി സനൽദാസ് ആ ഹത െച .
 . േവനൽ മഴ

കാ നിൽ ട െനേ ാെല


വാ ക േട ം മ ഷ േട ം ളയ വാഹ ിൽ
തേ തായ ഒ നിമിഷ ിനായി അവൻ കാ നി .
വള പർ ത െട രസ ലമായ
രാവണൻേകാ യിൽ
അവൻ മനം തള േവാളം ി ിരി
താഴെ ഇ ആഴെ ഭയ ് അവസാനംവെര
അവൻ വിശ ാസ ില ി ിടി ാൻ മി .
എ ി ം ാ നാ ം ശവം വ കരി ക ം
വിള ഇരക െട ഇ ിൽ
ണയ ം തത ശാ ം അവെന ണ ി
യമായ ശരീര ിെ ഖാേന ഷണ ം
ഹിര യമായ ആ ാവിെ അർ ാേന ഷണ ം
അവെ ക ലിെ അണിയ ം
പാമര ം െന െക പിളർ .
ഒ വിൽ, ആസ ി ം, വിര ി മിടയി െട
ര ചാ െവ ിന്
അവൻ അവെ ആ രമായ
അ ാ പറിെ റി െകാ .
ഗൗളി, വാൽ റി ി ംേപാെല
പിട തെ നിഴൽമാ ം
ശ ജീവിത ി നൽകിെ ാ ്
അവൻ നി ാമമായ മരണ ിൽ അഭയം േതടി

നാല്
ഒരമാവാസി ം ഒ പൗർ മി മിടയിൽ
ര സേഹാദര ാ െട േവർപാ താ ാൻ മാ ം
എെ ദയം തയ ി ി ി .
ര ാ ായി , ശ വിെ താ ള ൾ
തീെ ാ ിയ എെ മെ ാ
സേഹാദരൻ പിട വീണത്5
േലാഭ ിെ ർ മ ാ ക ികളാൽ
ക െച ാ ൾ ആ ധീരസൗമ തെയ അരി വീ ി.
അനി മായ നീതി െട േകതനം ഉയർ ി ിടി ്
5 വി വസാം ാരിക വർ കനായ രേമശൻ, ശ ളാൽ െകാ െ .
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അവൻ കന കളിൽ ചവി ി


നിറ പാ പാടി കട േപായി.

ഒരാ ഹത ം ഒ ര സാ ിത ി മിടയിൽ
ൈനരാശ ിെ ം ആശ േട ം
ര ധീരതകൾ ിടയിൽ
നാം വ നിൽ .
ആ ഹ ാവിേനാ േചർ നി ് ജിവി ിരി വൻ
ര സാ ിെയ കീർ ി
ഒേര േഖദം ന മാ
ഒേര സ ം ന വീ ാ
ി േയ ഒ ക ിൽ ആ ിൻ ി ം ഒ ക ിൽ
ചാ വാ മായി ഞ േളാെടാ മി .

കിം,
നിെ ക ിലിതാ െകാല യർ കയാണ്
വസ ിെ അസഹ തയിൽ നിന ശ ാസം ,

േതാൽ വലി ,
ധമനികൾ െപാ ി ൾ റ വ ,
നീയാെക ി ,
ക കൾ ഉദയ ര െനേ െല വിടർ വിടർ വ

കയറിേനാെടാ ം മഴ ം കയാണ്
ഇെ ത് നിെ വി ര മാെണെ നി
േതാ ിേ ാ
െവ ിലെ ാടി ം െവ ി ി െമാ ം
ഞാനിേ ാൾ മഴയിലിറ ി നിൽ കയാണ്
െട ണ ം െട കറക ം
ക കി പവി മാ ി മഴെവ ിെ
മാലാഖമാർ ിേയാ
ഴ ക കെളെയ േപാെല
മഴ അവി മായ വാ കെള ക കി ിെയ
അവയിൽ അസ ി പകരം സ ം
തി പകരം അ ം നിറ .
 . േവനൽ മഴ

േഗാ ിേ ം േദശ ിേ ം
ൈദവ ിേ ം േപരിൽ
അറ കള ളിൽ ഴ ിയ ര ിെ
മണികൾ ് ശാ ി
രധികാര ിെ േവതാളം ബലിേ ാര ്
തലകീഴായി വള
ര സാ ിക െട മഹാ ി ശാ ി
േ മ ിനായി മരണശി േയ വാ ിയ
കന കമാർ ് ശാ ി
തിയ മ ഷ െന ി ാൻ റെ ്
തിയ ൈദവ െള മാ ം ി ി േപായ
മഹാവി വ െട യാഗശാലകൾ ശാ ി.

എ ി ം ആ ദഹന ി ം ദമന ി മ റം
കർ ിെ അവി ാ ജ ാലയിേല
തിരി ിരി
അനധീയമായ ജിവെ ികൾ ് മഹത ം
മാ ഴ ക ം മല ര ക ം വില ക ം

െച ധീരെ മരഹിതമായ ൈകകൾ മഹത ം


കാമ ാൽ അ ം അഹ യാൽ ഏകാകി മായ
ഷ േമാചനം.
പരിത ം അശരണ മായ ീകൾ േമാചനം
ീര ം വാ ല ം ലഭി ാ ികൾ േമാചനം
േലാഭ ർ ി െട ബലി പ ിൽ തള ി
മ ഷ ഥ ി േമാചനം.
ാസന ിെ ം നിശാചരനീതി െട ം വ ാളികെള
അ ർ ിെ കാശഖ ഗ ാൽ
പിെ ം പിെ ം െവ
അവിരാമമായ മഹാേരാഷ ിെ മഴകൾ സ ാഗതം.

()

മഴ ത

മഴ ത , അലി സ ,
കരിപിടിെ ാരാ ഴയ പാഠം ഞാൻ
തിരി െചാ , മഴയ ി-
ി മ മായ് ജപി :

‘െകാ ാെ ം,
നിൻ ടിലിൻ ജാലക ടിയ
കരിയിലയ ം പറ േപാം;
ലാവർഷം വ വി ം;
മൺക യഴി േപാമ ദിശിയി ം.
പിെ മഴ ം കാ മായ്,
െനായ േനാ ി െമാരാ െമ ാെത,
കിളിയണയാ വർ നീഡമായ്
അകെല ാശി ം!’

(‘ആസ മരണചി കൾ’, )



സമയമായ ാ…

സമയമായ ാ,
ചില ി ൽെന
മവല െപാ ി കയായി
ടിക ജാലക ട കയായി,
വെ ാ ര ിളി മാകാശം
ള രാ ിയിൽ െപാലി കയായി,
ദയം െപാ ിയ ഗഗന ിൻ കീഴിൽ
കട ിൻരസം ണ ം കാ ിെ
കര ം ൈകകളിൽ പഴയ േവ വിൽ
പത ം ഃഖ ിൻ ശെഞാറികളിൽ
നിഴ കൾ ം ഥാനിലാ കൾ
ിയ ദീർഘനിശകളിൽ, പ -
മിഴിതൻ നാഭിയി യിർെ േ ം
സേരാ ഹ ിെ കവിതയിൽ, എെ
മഹാവ ഥ െട ലിപികൾ കാ ിയ
ഷ, നീെ ാരീ നിലവിളി നിർ ി
നയനദീപ ൾ െക ി, ാ ിരി-
െ ാ ി, െയെ യായിടാെ ാരി രിം-
തടാക ിൽ തെ പിട വീ വാൻ,
ശാ ി േത വാൻ, സമയമായ ാ.

(‘ആസ മരണചി കൾ’, )



ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ

ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ :
മലിലി ാ മഴ ി പാടിയ
വിറയാർ പാ േതാ
ഒ ാമവിധവേപാലിലെകാ തല ടി
െമലിവാർ കാ േപാ
െതളിവാനിെലാ കിളി ം െതാ വി-
രളിതൻ ഞാൺ വിറ ്
ഒ െകാ ചാലായി വ മൗന ം-
ഒ വിൽ ‍ഞാെനാ യാ .

ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ :
െത വിേലെ റി േചാര ം ൈദന -
െമാ െകാ പ േപാെലെ
മദ-േമാഹ-കാമ പീഡിതരായ് ധാർ രാ-
യല േരാഗികൾ മ ഷ ർ
ചിലർ നാ ച ിൽ, ചിലർ ര ിൽ, ചിലർ കാലി-
ലിെതാരാ പ ിയിടനാഴി.
ഇണ കാ ണ കാ വിധി കാ തി കാ
തലത ിയാർ െതറിെചാ ി
മീനി വിലേപശി ജിവ വിലേപശി
നാടി വിലേപശിനി േ ാർ
ശവവ ിേപാലീ യാർ ം ഖ ളിൽ
മരവി വീർ സ ൾ.


 . ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ

ഒ െകാ ിെ തണലി , വി ,
കിളി ം കിളി ാ മി .
ഗണനായകൻ മാ മമ ലരിെയ,-
മേരാ മിെയ ി.
ഇരകൾ മീെത പറ ം പ േപാ-
ലവേനാർ വാ ിൽ
‘െവ െതയീയധികാരേമാഹിതൻ ലപനം’,
പറ ഖി െനാ ാ ൻ:
‘ഒ ര ദി ീല നി ൾ , തളിർ
കരി ന െയാഴിെക.
വരവി െയാ സ ർഗ ത ം ൈപതലിൻ
നിണമാർ െകാ നീ ാെത.’
പിരി പിരി കയർ േപാൽ േയാഗം-
ഒ വിൽ ‍ഞാെനാ യാ .

ഒ വിൽ ‍ഞാെനാ യാ :
കലപിലകല ശിഷ ർ ിട ഞാൻ
മണിയടിെ ാ െമ .
കവിത പ േ ണമിവ മായ്-തീൻേമശ
ടിലം, കഠിനമീയ ം.
അടക ിെല േപാൽ ച ലമ താടിെയ-
ിടയിൽ, എൻവചനെമാ ടം.
തട റിയീ റി, യജമാനഭാഷയിൽ
െമാഴി െമാ കാവലാളീ ഞാൻ.
അറ ഗ ളിവർ േമൽ ക ിേപാൽ
കവിതതൻ രമാം ക ണ.
ഴകൾ, നിലാ കൾ, കളികൾ, ബാല ിെ -
യിലകൾ, നാേടാടിയീണ ൾ
ഒ പിടി ാരമായമ ം ചിതാകലശ-
മിവ െട മാറിൽ ടി .
കടലാ ളിൽ മ േതടി ഴ
ശലഭ ളതിെലെ വരികൾ
മണിെയാ വാ േപാൽ പിള ഞ െള,
ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ .

ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ :
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

വരവായി മി , യ ശ ിൽ
വിറെകാൾ റിയിെലൻ ൻ:
കവിത ം ക ണ ം കിനിയാ ദയ ി
റവ ി ം വി വ ൾ,
കഠിനമാം ിതൻ ച ിലര
ഹരിത മാനവികസത ൾ,
അരിേയത്, അണിേയത്, നാടിെ യകേമത-
തറിയാെതാലി േപാം ര ം,
ഇളകാ മ ിൽ േവേരാടാതഹ യാൽ
രടി േമാചേനാ ാഹം
-ഉയ േത ലിൻ തിരകൾേപാൽ സംസാര-
ണരാ മിതൻ മീെത.
വ സനം ളി ി വാ വാ ീകിതൻ
പഴേയാര ിൽ േവവി ം
ഒ ചിരിതൻ കതിർ െകാ ിൽ െവ രികിെല-
ര തൻ കിനാ ർ ി ം
പിരി മി ൾ, പാൽ േപാൽ പകൽ പിരി-
െ ാ വിൽ ഞാെനാ യാ .

ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ :
ഇ െള ി, ൾ കളിനിർ ി, യവർ കാെണ
വള , വള ഭയ ം.
െച മിഴികൾ പിള േമാ േവതാള ൾ,
െച െചവിയിലല േമാ ര ം?
െച കഴൽ കട േമാ പാതക ടൽതാ ി,
െച ടൽ കീ േമാ വ ാളി?
യമ ശിഖര ൾ േപാർവിമാന ൾ ത-
ിലകൾ തീമഴേപാെല വീെ ,
‘മരണം’ ‘മരണ’ െമെ തി ര
കേയ തള േമാ ാണൻ?
മതി, നിർ ! കടലടി ളയിൽ ിഞാ-
ഴ ശ ാസമി ാെത.
ഒ ായിതാ ിയതമാ, അവളി -
തി രാതന ശാദ ല ൾ,
ക വ ം യ ക മല ം വന ൾ, വൻ
നികൾ തപംെകാ ഹകൾ,
 . ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ

കി ം പീഠ മികൾ, ആദ മായ്


ലരിക റ താ രകൾ,
പടഹ ണ രണ മികൾ,
ബലിതൻ ഋ ൾ, പി ൾ,
തബ കൾ, ഥമേഗാ ൾ തൻ
ണിേതാ ാരവ ൾ
അജപാലഗീത ൾ പതിതർതൻ താള ൾ,
അനി ജനജാഗര ൾ.
അവ െട മണൽ ി ിെല ി ഞാൻ തിര
അഭയമാേ ഹാർ വിൽ
അവളിേല ളിയി ഞാ വ-
ന വിേലെ ാ ിേപാെല.
െകാടി, േമള, മ ൈദവ ി തികൾ,
െചവിയാ മാനകൾ, നിറ ൾ,
െപരിെയാരാൾ ിലാ വിയർ ഞാ-
യ രാ ാതി ത ിൽ.
പി പി തകർ ബാേബലിെ -
യടിയിൽ െഞരി േപാൽ ഞ ൾ.
ചിരിേയാെട പറ ഞാൻ: ‘മർ വംശ ി-
നവസാനദ തികൾ ന ൾ.’
ഇ ളിലിവൾ േത , ഃസ വീഥികളി-
െലാ വിൽ ഞാെനാ യാ .

ഒ വിൽ ഞാെനാ യാ :
‘അ ത പറയ , നാം നാൽവർ, നാം റ്.
നാം ല ളേ ാ!’
-പറ താരാണ, താരാ ണർ , െതൻ
െച മ ൾ, െച മ ളേ ാ!
‘കര െത ി കാല ിെലവിെടേയാ
വംശ റി ടിെ ?
മിഴിേയാർ , മിഴിേയാർ , ര ിേപാൽ െച ൈകക-
യ ഈ നിശെ തിെര,
െചവിേയാർ , െചവിേയാർ , തിരേപാൽ കാ-
യ ിത ര മീേത,
കരേളാർ , കരേളാർ ിളം ക നാള -
െളാ മി മാേ യരാഗം:
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

‘അ ത ൾ, കരയ െത കളി-
ല വിയായ് ദളിതർതൻ ര ം
അ തിനി മ പശി മ
മര മ ം നരക ം.
അ യ മീ ിതൻ േബാധികെള-
യരി ം മഹാ രധികാരം
അ തിനി ഖനികളിൽ വന ളിൽ മന ളിൽ
യമ ജ െച േലാഭം.’
ഞാെനാ യാ െത ിെന കിടാ േള-
യീ മി യാേവാളം?
ഊർ ബാ െവാരാളനീതിയാലസ -
മാ ാവിൽ നിലവിളിേ ാളം?1
അലിവിെ പകൽപിരിെ ാ വിെല ാത -
പഥിക മി ിൽ വീേ ാളം?

ഞാെനാ യാ െത ിെന കിടാ േള


ഞാെനാ യായ് േപാ േവാളം,
ഞാൻ ഒ യായ് േപാ േവാളം?

()

1 വ ാസ രണ

കായി രയിെല മ ്

കായി രയിൽ ഞാെന േ ാൾ


ചാ ം െവയിെലെ േനാ
ഒ പിടി മ ഞാൻ വാ
െചവിേയാ േചർ പിടി
ളവീെണാരാ ാ ഴലാ ി-
െയാ വനതി ിൽ പാ
ഒ ൈതമാവില ഞാനടർ േ ാൾ
യിെലാ തി ിൽ
ഇറെവ െമാ ൈക ഞാൻ േകാ േ ാൾ
െപരിയാറതി ിൽ ര
എ പ ിനാലാ െ -
െയാ സ േയാർ യിൽ െതളി …

****

ികം. വിഷ ം
തലം. ര ാതം
പ ിമാംബരം. ശര-
തീ മാം ഹിമവാതം.
പകൽ ചാെ ാ വാനിൽ
െക ര െകാ-
ിടറി റ യാ
െണാ ് കരി ിളി.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ബാധേയ േപൽ ം
പനകൾ: പാല ാടൻ
ാമേഗഹ ിൻ ം.
ഏകനായ് ധ നാ ല-
നാെയാരാ ലാ
ശമിയാം, കവിയാകാം-
വീ െഞ െ ാ
വയാ െട ിൽ.
ഒ , െവ െമാ
, െവാ ല ം വി-
െലാ , മൗന ിെ
െച ക ിറ േപാ-
െലാ , ഈറൻ മ ി-
ലിറ ി ിട ിയ
ത ശവംേപാെല:
ഏകാ ം. നിരാലംബം.
െപെ െപ ംെവ -
ാ ംേപാ, ലാളി ം
കാ തീേപാെല, ജ ാലാ-
ഖിത േ ാടംേപാൽ
െപാ ിതകെ േ ാ,
െതാ യിെലേ ാ വ
, നാവിൽ പ -
േ ാര തൻ വേപാെല…
ഒ േ തയാ യായ്
േപാ കൺ ി -
ടി ൾ വാ ിയ േകാ -
േയ ിയ നരവംശം:
ഇെ ാ ടി, നാെള-
െയാ പ, തിൻപിേ -
ാസം, അഭിലാഷം,
കർ ം, അ ിൽ ാണൻ
ഓേരാ ാെ ാഴി െ ാ-
ടലിൻ െച ം
ന ിൽ തിരി
തികാ ം േപാൽ മി… .
 . കായി രയിെല മ ്

നിത ം തായി
െവ ിയ ശവ ഴി-
കൾ േമൽ നിലാേ ാടി-
യി ാർ ം ന ംച ൻ,
ൈകേകാർ ശി െള-
േ ാെലനാഥരായ് ശവ-
മാട ിൽ േത ം
ക ക ം െച കാ ം,
മണലിൽ ാ ൻ ഞ
േകാറിയ ചി ളിൽ
െതളി ം േതർവീ കൾ,
ിൽ ക ം ജന-
പഥ ൾ, മഹാമാരി
താ വമാ ം രാ-
ര ൾ േമൽ െകാ
ർ ി ം ക ക ാർ,
ബലിേ ാ മാ-
വാസിരാ ിേപാൽ ചീർ
െപ തായ് മി േമൽ
ചിറ നീർ ം കാകൻ,
നീതി േവ ിെ ാ ം
ികൾ കടിെ -
ാഴിയിൽ മദി
െപ ം ാ, വധികാരം,
കീറി വീണ കിയ
സാ ാജ െ ാടി റ-
യാടയായ് ി ം
ികൾ, കരി ാർ,
അഭയാർ ികെളേ ാൽ
നാമ ന രായ് ി-
യല ം നരപര-
ര തൻ ഥായാനം… .

ഒ , െവാ െവ ം
, െവ ാലവൻ ക
അതിൽ ‘േരവ’യിൽ മാ
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ലീലതൻ വ ർേ ാ ാദം,
ാ പാ യായ്
ദമയ ിേപാൽ വന ിേല-
കാ യാം നളിനി തൻ
തബ മാം േഖദം,
തമസാരതീര, ട-
ജ വാടിയിെലാ -
ിരവിൽ തി -
വായ സീത തൻ ധ ാനം,
പതിതെയാ
ച ാലിക ം ഗണിക ം
ദളിതപ ി ം േമൽ
െപ േമഘ ിൻ സ ർ ം…
ഉ ദർശന ൾ ത-
ൾ െപാ ലിൽ പര-
കാ വാൻ വാ ി-
ായവൻ ൈക നീ .
തിരെയാ ട വാൻ
കടേലാര ിൽ തെ
െച േതാണി മായി
വൻ നിൽ ംേപാെല
ചില നാഴിക പിെ
നിൽ , വിഷം കട-
താ വാൻ, ചി ാ-
ലീനനായ് ശാ നായ്.
െമെ െയ കയായീ
ആദ െ വരി, ഉ -
വ ിയിൽ ട െന-
േ ാലാർ ം, ‘ഹാ, േമ… !’

ചില ി വല െന ം
േപാലവൻ ചലി
പിറകാ, തിൽ പിെ
േ ാ ം വശേ ം
ഒ , െവാ െവ ം
, വതിൽ ബാല ിെ
 . കായി രയിെല മ ്

നിറ ൾ, താ ണ ി-
ീണ ൾ, നിലാ കൾ,
മരപഥ ളിൽ
കനകെവയിലാ ം
ഒ വിൽ വിരേഹാ ാ-
ദ ിെ ബലിേ ാര,
ഹിമബി വി
നിറ ം മ ിൻ േഖദം
കി ല
ജ ര ിൻ പിറാ കൾ
മെ ാ ത വിേ ൽ
േചേ ം വിൻജ ം,
സ മാെയാ
വാ ിതിൻ മഹാൈദന ം…
സഹയാ ികെര ാം
ിേ ായ് തീരെ ാ -
ണ ം മരവി
നാവികെനേ ാൽ കവി
തിരിെ : ‘ക
ഞാനി മരണെ -
െയാ ൈക ിൾ കടൽ-
െവ ിൽ, കിടാ േള!’

****

കായി രിയിൽ നിെ േ ാൾ


മാ ം െവയിെലെ ാ .
േപനയ റ േ ാ-
ഴാ െട ക ീേരാ ചാ ?
േവ കിളി മറി േ ാ-
ഴാ െടെയ കി ?

ണയ ളി മനാഥ ൾ,
പരത ർ പതിത സ ഹ ൾ
ടികൾ തീ ി വി
ശവമേ ാ െപാ യിൽ .
മരമ തണലിനായ് ന ഞ ൾ
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

വഴിനീെള-േതാ കൾ, ക മര ൾ.
െത വിെല തിതൻ േചാരെകാേ
െച ൈപത ൾ േ മാ
അനിയെന ര ായ് പ െവ ാ-
ണിവിെട ിറ ാൾ ട .
മാ ച ൾ ഞ ,െള ാൻ
മാ ിയാേലാ അവ ഞ െള ാൻ?
അതിനാൽ തിതൻ ക ക ാൽ
തിമയായ് നി ലനാ ി നിെ .
വര േത സാഗരംേപാൽ ഴ ം
സ ര മായ്, സ ാത തി മായി.
ഭയമാ ഞ ൾ സമരബ ം
ക ണെയ, മരണെ , ജീവിതെ .
ഭയമാ കർ െ , േമാചനെ ,
ഭയേമ കിഴ ി ദി േവാെന!

()

മി െട ചട കൾ

ത കൾ മിയിെല ം ഒേരഭാഷ സംസാരി


ഇ യിെല കാ െട കര ിലിെ ചന
ൈചനയിെല കാ േപാ ം െപെ തിരി റി
ഗംഗ ം േവാൾഗ ം ഒേര വാദ ൾ വായി
ഓ കൾ, േത കൾ മയി കൾ, യ കൾ
അ ി െട സിംഹ ൾ ടി എ ാ വന ളി ം
വാസന െട ഒേര ഹരിതഭാഷ സംസാരി
വ രടിക െട രൾ െട പാ ഷ ംേപാ ം
ശീതസമര ിൽ നി വ ത
ദിേനാസ കൾ ൈദവ െളേ ാെല
സം ത ിൽ സംസാരി തിനാൽ
മന ിലാ െ ടാെത മൺമറ േപാെയ ി ം.

അ ടിയ ിന് അല യ ം പറ
മന ിലായിെ ി ം, മഴേപാെല പി പി
ൈട ്ൈറ ക െട പരാതികൾ ഊഹിെ ാനാ ം.
മ ഷക െട േചാര ര േ ാൾ മാ മാണ്
തീവ ി െട ഭാഷ ഹമാ ത്.

മ ഷ ം, പിറ വീ േ ാൾ നിലവിളി ത്
എ ാ േദശ ം ഒേര ഭാഷയിലാണ്
പിെ ിെ പ തിര
പ താരെയ മന ിലാ േപാ ം


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അവർ ് പര രം മന ിലാ ാൻ യാസമാ


ഇ ിൽ കറ ം ഈർ െ ാടി ം
യ െ ാ ടെ റി ലിൻെക ക ം
കീടനാശിനിക ം െവടിമ ം
ഭാഷയിൽ കയറി
ആ തിെ വിനയ ം വ ലെ അട ം
ചാരകെ ണ ം ഇണ െട ം
ഇര െട േചാര ം
വാ ക െട ബാ ിയായ താര ത ം നശി ി .

ഒലീ മര ൾ അറബി െട നാ ി ം
യ ദെ നാ ി ം
ഉ പ ി ക ിെ തെ
ഭാഷയാ സംസാരി ത്
എ ി ം ഓറ േതാ കൾ ിടയിൽ
ഇതാ തിയ ഒ ഓഷ്വി ്സ്:1
ഇ റി പടിവാതിൽ ൽ ിയി ിരി ത്
ത ിക െട പാവക ം പീ ിക ം െകാ േ ാ ക മ ,
രായ പാല ീൻ േപാരാളിക െട േതാ കളാണ്.
െപ ാ ിെ വായിൽനി റ നിൽ
ി െട കാ കൾേപാെല നി ഹായമായ
ജി ിേ ാ കൾ
പ ത കിട ഓേരാ വാ ം െപാ ിേനാ േ ാൾ
െവ ി െ ശവ ിെ ഗ യ
ികൾ െചടി റി ാൻ ക ിേയാ േ ാ ം
അകം അറിയാെത െഞ ിേ .
മൗനം െകാല ി ർ
സംസാര ിേലാ, ആരാ ാ െട നിഴൽവീ .

അേ ാൾ കവിവ
വാ ക െട രാ ിെകാ ്
െവളി ിെ വീ പണിയാൻ
വി ിയായ വാചകൻ വ
െവയിലിെ ഇലക ം സംഗീത ിെ ഇത ക ംെകാ ്
അവൻ വാ കെള ഉഴി
1 ജർമനിയിെല നാസി േകാൺസൻേ ഷൻക ാ ്.
 . മി െട ചട കൾ

ാവിെ ക ം അരയാലിെ മർ ര ംെകാ ്


അവൻ വാ കെള തേലാ
അ ാന ിെ വിയർ ി ം അ ാനി െട വിശ ി ം
അവൻ വാ കെള ക കിെയ
ഏകാകി െട െന വീർ ി ം ജനതതി െട േ ാധ ി ം
അവൻ വാ കെള ിെയ
സ പന ിെ െപാടി ം സഹന ിെ െതളി ംെകാ ്
അവൻ വാ കെള ട മി
ഓർ െട പ ി ം ക ണ െട മ ംെകാ ്
അവൻ വാ ക െട െപാ യടർ ി ള
െ ഉ ം േയ വിെ വീ ം
അവൻ വാ കളിൽ െവ െക
യാഥാർ ിെ എ പ ലക
വ ശിലെകാ ് അവൻ മല കളിൽ
പിെ ം വാ കൾ െകാ ിെവ
േ ഹം. സമരം. സ ാത ം.

വ ർ മായ ചട കൾകഴി ്, ഉദയര ികേളാെടാ ം,


അവൻ െകാ ടിയിൽ നി താേഴെ ചാ
അവെ െപാ ി ിതറിയ തലേ ാറിൽനി ്
ഒരായിരം ത കെളാ ി ് ആകാശ ിൽ പറ യ .

ത കൾ മിയിെല ം ഒേരഭാഷ സംസാരി


ഈജി ിെല കാ െട കര ിലിെ ചന
ഇ ാേയലിെല കാ േപാ ം െപെ തിരി റി
യാ സി ം മി ൗറി ം ഒേര വാദ ൾ വായി .

()

വീട്

പാവക െട െപ ാളാണി ്.
വീ കളിൽനി ് അല രി പാവകൾ
െത കളിേല ിറ ി വ .
ആകാശ ിെല ന ൾ െക േപായ െകാ ്
നാ ം വീ ിൽ ഒ ന വിള
ാ ിക് ൽ ിെല
പാവ ി വിെ പിറവിയറിയി ാൻ
ഈ കടലാ ന ൾ മതി.
കിഴ നിേ ാ പടി ാ നിേ ാ
ാനികളിനി വരാനി .
വ വർ വ വർ ഈ മിയിൽ പാവകളായി
അനീതി ിൽ മൗനികളായ ാനികൾ ്
ഒ ജനന ി ം സാ ം വഹി ാനാവി .
ര ക െട െപാ ഖ ൾ പിറകിൽ
സവം കാ വൻ മരണംകാ വ മായി
വാർ വ മാ .
ഇനി ം ജ ലി ക കളാ േടതാണ്?
ആ ം മരി ാ വീേടതാണ്?
എെ വി യ .

ര ്
ന െട ണയ ിെ ാരകമായി


 . വീട്

നാം ഈ രാധാ തിമ


ന െട വീടിെ ദയ ിൽ തി ി .
കാലികൾ ഇടയെ വിളിെയ ാ
വന ര ളിേല െപാ ഴി .
കട െകാ പണിത തീേ ശേമൽ
േഗാ ല ിെല ഒ വിലെ പ ം
തളികകളിൽ നിര കഴി .
ഇനി ം തിമകെള ജി ണെമ ിൽ
ടലയിൽ ംവ ശിവെന പകരം തി ി
എെ വി യ .


ഈ വർ പ ര ിൽ
നാമി വ ം ബ ന രാ ്.
ന പര രം െക ഴി ാനാ ി .
ന െട ക ി കളിൽകിട ് ശവ ൾ ക ിെയരി .
ജാലക തി െട നാം ആെരേയാ കാ നിൽ .
ന െട തടവറ െട കാവൽ ാെരേ ാെല
െത വിൽ നിഴ ക ലാ .
അവ ം തടവിലാണ്.
ിെ ാ ൈക നീെ ം ്
ഈ െകണി െപാളി മാ
എെ വി യ .

നാല്
പനിനീർ ല െട ക ികളി െട
വർഷ െട എലികൾ നെ കര തി .
എനി വയ ാ , നിന വയ ാ .
േകാശ െട നഗര ളിൽ എ ിൽ മി നാ .
രാജാവി വിഷ ം െകാ വ അടിമെയേ ാെല
മരണം െത നി റെ .
എ ി ം പ ാ പി ാ വർ
െ ാടി നാവിേല ി പരാഗണം ട .
േഗാ ര ിെ ഉ ിയിെല ാ ൻ
േകാപ ിെ വർഷ െള റി പാ .
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

സവാരി ാരൻ വഴിയിൽ വീ മരി തിര


ഒഴി ജീനി മായി തിരിെ .
എെ വി യ .
എനി മന ിലായി:
നാം വീ കളിൽ ി െ
അവസാനെ വംശമാ കകളാ ്.
നാമാണ് പരിണാമ ിെല ന െ ക ി.
മ ഷ വർ ം പിറ ാനിരി േത .
എെ വി യ .
എെ വി യ .

()

േലാകാവസാനം

ഏഴാം ദിവസം സ യിൽ ൈദവം ഃസ ൾ അസ മാ ിയി തെ വി


മ ിൽനി ണർ . ‘സ ർ ം ആദിയിെല ജല ിേല തിരി േപാകെ ’, പിതാവ്
അ ളിെ . രാണ ാളിൽനി ം ി ഥകളിൽനി ം പീഡിത െട സ
ളിൽ നി ം സ ർ ം ഒ ഹിമ ിേപാെല അലി മാ േപായി. സ ർ ാ
യി ിട ് ചലനമ ജലം മാ ം ബാ ിയായി.
‘ മിയിൽനി ം പ മാ േപാകെ .’ വന ൾ ണ െള െഞരി മർ ി നിലവി
ളി നിലെപാ ി. തിനവയ കെള ത കൾേപാ േപ ി . പന ലകൾ കാ ക
െളവി ി വിളി ാതായി. അ ാർ ൻ മാ െള കിനാ കാണാതായി. ഉണ
ിയ മര ളിൽ പഴ ൾ പകരം ശാശ തഹിമം ി ിട . മ ഷ െട മ ൾ
മഴ തട . െവ ാ െട സിംഹസംഗീതം പിൻവലി െ . വയ ക െട െതാ
ലിയിൽ വാർ ക ം നിറ . പാ കൾ മാള ളിേലെ േപാെല ഴകൾ മ ിേല
വലി .ഋ െട രഥം െപാടിയിലാഴ് . അ ആറാം ദിവസമായി .
‘കരയിൽ ഇഴ വ ം നട വ ം ഓ വ ം േപായ്മറയെ .’ വർഷം മറ
ആകാശ ം നായാ കാ െട േതാ ക ം അവ െട ികളിേലർെ . അവസാന
െ മാൻകിടാവ് അസഹ മായ ദാഹ മായി വ ിയ അ വിയിേലേ ാ ത് അവസാ
നെ യൽ േനാ ിനി . ആനകൾ ി യർ ി വംശ തികളിൽ
കി കി ക ീെരാ ി. പ ില െട ം െ ാടി െട ം ചി മറ ൽ ാടിക ം
ാ ക ം ചിറ കൾ െപാഴി ് അവസാനെ വരയൻ തിരകെള ടി. മരി ത
െട അകി ിൽ ി ി ഒ വിലെ പ ിടാ ം പിട വീ . അ ാംദിവസമാ
യി അത്.
‘ജല ിൽ നീ വ ം ആകാശ ിൽ പറ വ ംഅ ത മാകെ .’ പരീ
ണ െട വിഷം കലർ കടൽെവ ിൽ തിമിംഗല ൾ ഗിരിശിഖര ൾേപാെല


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മലർ െപാ ി. ാ ം പര ം മല ം ഇ ആകാശം േനാ ി ിട . സാഗ


രകന കമാ ം ജല ിശാ ം ഒ വിലെ േത ലിൽ ൈവരം മറ ് പര രം
ണർ . ശാ ി െട പിറാ കൾ വിഷ ക ശ സി ് നിത ത േതടി. യി ം രാ ാടി ം
പാ നിർ ി തിരി േപായി. മയി കൾ േമഘ ൾ േലാഭി ാനാകാ നിറ
ളിലലി േചർ . അ നാലാം ദിവസമായി .
‘മ ഷ ൻ മിയിൽ നിർ ി സൗ ര െള ാം അ മി െ .’ ഇ റി യ ൾ
െപ െപ കി; യ മ ഷ ർ െത വിൽ തീ ം വാ മായി ഇറ ിനട . വി
ഹാര ൾ, നാടൻപാ കൾ, വി മാദിത ൻ കഥകൾ, പഴയ വിേശഷം, ാ ി ൽ
സംഗീതം, െവ ായ്െകാ ാരം, ആ േലാ െട ദാവീദ്, സി ീൻപ ി, േപ ൻ കംബള
ൾ, വാ ീകിരാമായണം, േബ ർേ ം, ഹാംെല നാടകം — എ ാം ഒെ ാ ായി
തകർ െ . ിൻ ് എ ാം േനാ ിനി . ഒ വിൽ ഉ രം ലഭി േപാെല തീയിേല
െ ചാടി. അ െന ാം ദിവസ ം അ മി .
‘എെ പ ാ പി ി മ ഷ ി നില െ .’ തല ാന ളിൽ ാ ദർശി
കളായ മ ഷ ർ ഒ ിെവ ി ആ ധ രകൾ സമയമാെയ റി െപാ ിെ
റി . ഗർഭപരീ ണശാലകളിൽനി ് േരാഗബീജ ം വിഷവാതക ം മരണര
ിക ം ഉയർ െപാ ി. േപാർവിമാന െട ം േഗാളാ രബാണ െട ം ശ
ിൽ ിക െട പീ ിക ം ജി ിക െട പാ ക ം വ ിയമർ . ഗർഭിണികൾ െ
ാ ചാപി കെള സവി . ല ാ ം ലാവ ം ടി ലർ . മി ായി ി
ട ് ഒ പിടിചാരം പാറിനട . ര ാംദിവസം അ െന അവസാനി .
‘ഇ ാകെ ’, ിെല നിർ ീവമായ െവളി ിെ കടലിെന േനാ ി ൈദവം
കൽ ി . ച വാള ിൽനി ് ര െ അവസാനെ ി ം വ ി മറ .ന
ൾ ഒെ ാ ായണ . ച ാർ പാവ െട അ ംേപാെല കരി ി.
ഇ ാ െട നിറം പ മ ല െള െപാതി . അത് ഒ ാം ദിവസമായി .
ഇേ ാൾ ദിവസ ളവസാനി ി . ലകാല െട അ ിെല മഹാ ന ത
യിൽ ഏകാകിയായ ൈദവം ഖംെപാ ി േത ി.
‘െവളി ാകെ ’, അവൻ ക ി .
െവളി ായി .

()

േസാ ീ ം േകാഴി ം

‘നിെ െ അറി ക’
ഒ സ ് വിഷേ ാ
അവെ കാതിൽ മ ി .
വീ ിൽ കയ ാ ഭാര യി ം
ശപി മ ളി ംനി തെ ര ി
ല ഃഖിതർ ന ിപറ ചിരി ്
അവൻ കാലടി തൽ ദയം വെര പട
മരവി െകാ ് മരണെ നിർ ചി .
അസ്േ ി ി െകാ േ
േകാഴി െട കാര ം ീേ ാ മറ േപായി.
േ േ ാ ം അരിേ ാ ി ം
അേതെ ാ ി വഴ ായി.
കട ിെ പലിശ ടി ടിവ ്
ഒ വിൽ ീ വൻ തീെറ േത ിവ .

ം, േകാഴികൾ
സംസ്കാരെ റിെ റിയാം!

()



സി ാർ ം അരയ ം

അരയ ം
കഥകളിയര ിേല ര െ .
സി ാർ േനാ,
നാ ിെലാ ന ശിഷ െനേ ാ ം കി ാെത
ഭ ൻ നൽകിയ മായം േചർ മാംസം കഴി ്
സി ി ടിെയ കഥ ചരി ി ്
തല െമാ യടി ് മ യണി ്
ലാമമാർ അഹിംസ െച േപാ
ഒ വി ഹമായി േവഷം മാറി
അതിർ ി റേ ്
ഒളി കട .

()



ഇവെന ടി

(മഹാകവി ൈവേലാ ി ി ്അ ണാമം)

ഇവെന ടി ീകരി ക േഹമ ാൽ


െമലി ളിർനീരിൻ ൈകകളാൽ നിളാനദീ!
ഇവനാ യർ ക
ിൈ പ ാരി
െചവിയാ ി മാലിൻ-
േചാ ിെല ര ാേ !
ക തി വില ാ-
മലയിൽ നർജനി
െണ ം നിലാവിനാ-
ലീ ജഡം ധ രാേവ!1
നി സ ാസ -
മീ െന ി ംബി വാൻ
നിളേയ മയായ
േദവതാ ാവാം സഹ ൻ!2
ഇവേന ഞ ൾേ ാണ-
ാ ി േചാടായ്, ക ി-
1 ‘ഇവനാ യർ ക … ധ രാേവ!’: ർ ര ിെല ‘ആലിൻ വ ിെല േമളം’ സി ം. കാ ിെന ആന
യായി സ ൽ ി . തി വില ാമലേ ിൽ ‘ നർജനി’െയ ഹയി െട കട ാൽ പാ
പ ൾ നശി ് േമാ ം ലഭി െമ ് സ ൽ ം.
2 ‘നിളേയ മയായ… സഹ ൻ!’: ‘അ രസ ാംദിശി േദവതാ ാഹിമാലേയാ നാമ നഗാധിരാജഃ’ കാളി
ദാസെ മാരസംഭവ ിൽ ഹിമാലയം ‘േദവതാ ാവാ ്.’ ഹിമവാന് പാർവതി എ െനേയാ അ
േപാെലയാ ് സഹ നന് നിളാനദി.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

വയലിൽ െന ിൻ പാലായ്,
വീര മായ് െത ൻ പാ ിൽ,
ഇവേന നിറ േതൻ
പാതിരാ വിൽ, കാ -
ിറകിൽ േര ാ വം,
ൈശവമിള ീരിൽ,
അറിവിൽ പ , ൈകത-
വിലാതിരാ ൻ,
റിവിൽ ർ , ള-
ാടി ഴൽ.
ഇവെന ടി ീകരി ക കപിലർതൻ3
മ മില ി ം നനെ ാെരൻ തായ്നദീ!
ഒ നാൾ പിതാവിൻ േതാൾ
വി ിറ ി നീ, നീല-
റി ി ാടിൻ മി ൽ-
ിണർേപാ റവയായ്
മ ിെ പട ക-
ളിറ ീ ചിലെ ാലി,4
വ ടം കാ ിൽ,
ര ിൽ പാണ ടി.
ായമായ് കരി ന-
ന വിൽ തീ ാനാഴി
സീതേപാൽ വിറ
മലവാര ിൽ; നീറി5
നീ വിജനതകളിൽ
ദമയ ിതൻ കീറ-
േ ലയിൽ,6 സാ ളി-
ലല െപാ ൾ േതടി.7
തെ ല ാലാൽ

3 കപിലർ — പാ ിനാ ിൽ ജനി തായി ക തെ സംഘകാലകവി. ലഭ മായ സംഘകവിതകളിൽ


 എ ം കപില േടതായി ഗണി െ .
4 ‘ചിലെ ാലി’: ‘ചില തികാരം’ ഓർ ക. ടർ നാടൻപാ ക െട ഘ ം.
5 ‘ ായമായ്… മലവാര ിൽ’: എ െ രണ. ‘തീ ാനാഴി’ ഒ െചടി (ചിലയിട ി ം
െതാ ാവാടി ം ഈ േപ പറ ം).
6 ‘നീറി നീ… േചലയിൽ’: ‘വിജേന ബത’ ഓർ ക. ഉ ായി െട നളചരിതം.
7 ‘സാ ളിലല ’: മാരനാശാെ നായികാനായക ാർ. ‘ തെ … െവ ’: ഇടേ രി വിത െപാ
െവ; ‘ ത ാ ്’ വിേശഷി ം.
 . ഇവെന ടി

െവ , പാതിരാകളിൽ
നീ നരക ിൻ
പാല ൾ നരി ീർേപാൽ.8
അേ ാഴാണിവെന ീ-
െയ െക കൾ ക ം
പ ട െവ ീറിൽ തൻ
െന ി നീർ േകാ വാൻ.
ആചമി ത -
ൈ യിൻ നിൻ തീര ീർ-
ാടം: തൻ തടവറ
ി ിലി ിൻ കാള-
ട ിവൻ നാെള-
ൾ താകാൻ,
വീെടാഴി വ െട
േവവി ാൽ ണലാകാൻ.
ഇവെന ടി ീകരി ക, യാറാ ി
വരവായിവൻ, നിരാഭരണൻ, നാദാകാരൻ.
ഇവ െകാടി പനി-
നീർ ിൽ പടർേ -
െമാ ക വ രി,
വാഹനം കടൽ ാ ,
ലി േനർ േ ാേളാണ-
വി ാ ദിവ ാ ധം
േ ാല ം െകാടി-
ം തി വാട,
കനലാഴിയിൽ ം,
വചനമ ം, -
ളകാൽ നിറമാല,
ജി ാൻ റവ ാർ,
മല മകൻ, വിളി-
റ റിേവ
വന ൾ, മന ൾ തൻ
ഗ ൾ വിളി കിൽ
െപ മാളിവൻ േനരാം
വാ ി ം വട ി ം:

8 ‘ നീ … നരി ീ േപാൽ’: ിരാമൻനായ െട കവിതയിെല ന ഭാഗ തികൾ.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഇവ ിയേമ ം
കലികാല ിൻ േതാ ം.
ഇവെന ടി ീകരി ക, നീർ താണാ ം
വരളാതി ം കടൽ േത നിളാനദീ!
ര ൾ നി ിൽ വിഷം
; പരണെ 9
ര ം ാ ം
പ ി ം തള .
ര നിൽ ം ത
വള ം ാമ െള
മയ െവടിെവ
വീ നായാ കാർ.
ഏ വീ ം ന -
െളാഴി പിശാ കൾ
കാവിയിൽ, െവ ി-
ലാ ാ ൾ വിലേപശി.
ഓണ ി ണ
വാമനൻ; വി ണി
പാള ിെല ം വീ -
മസ വര ം.
ആതിരാ രാവിൻ -
കീർ ന ൾ തൻ റ ി-
ലാ െപാ ി
ദം ം െന ി ം.
പാ ഷ ം െപ
വാ ി ം മന ി ം.
മാ ലാ, െപാ ാ ം-
തീർ മാ ഴ ാലം.
മിടി താ െതൻ
ഭാഷതൻ െന ി േ ാ
ഇറ ി ിട ിയ-
െതെ യൗവനമേ ാ
തി ിയട
നീതിതൻ മിഴിയേ ാ
ത തി േതാ, േ ഹ-

9 ‘പരണൻ’: കപിലർ സമശീർഷനായ മെ ാ സംഘകാലകവി.


 . ഇവെന ടി

നീലമാം കലവറ.
ചിതയിൽെ ാ െതൻ
നാടിെ നെ േ ാ,
മണലിെലരി മ-
േതാ മലർകാലം.
താ െവയിൽ, ത -
േ ;ഒ െ
മാവിൽ ടണ -
െമാ ിളി ചില :
‘പാവമീ നാടിൻ സ ർണ ി മായി ിവൻ:
ദാ, േനാ വാനിൽ: ർണച നായവൻ വീ ം.’10

()

10 ‘പാവമീ… വീ ം’: ൈവേലാ ി ി െട ‘ച െ ചിരി’ ചിതം.



രാമനാഥൻ പാ േ ാൾ

(മഹാഗായകൻ എം.ഡി.രാമനാഥ ണാമം)

രാമനാഥൻ പാ

മൗന ിെ തടാക ിൽ
പ ിെ വസ ം
വന ദയ ിെല മഹാ ി കെ
ഹരിതരസ ിെ വിളംബിതസ ാരം
ഹാ ര ിെല ളിർ നീ റവ െട
മ ായിയി വി വി ാരം:
മൗന ിെ രജതയാമ ൾ െക
നാദ ിെ െപാ ാൻ ചാ
ലചര േളാ ം ജലചര േളാ ം രാമൻ
അവെ വ ാ ലമായ േചാദ മാവർ ി
േസ വിൽ തി നി െപ റകൾ
അ വർഷ െട അ സ ത ാര ൾ
ഓേരാ രാവണശിര ി ം നിർവാണവാ ാന ൾ
അ ി െട െന ി പിള
അഭിമാന ാർ നകൾ…
പിള മി െട ഴ േത േലാെട
രാഗവി ാരമവസാനി
വീ ം റി ടിയ മി െട വി കമായ
കിത ിൽനി ് കീർ നമാരംഭി


 . രാമനാഥൻ പാ േ ാൾ

ത ാഗരാജെ മറ േപായ സീത


വാടാ അേശാകവനിയായി യ .

രാമനാഥൻ പാ

ൻ സ ർണനാണയ െള േപാെല
ഗായകൻ സ ര ൾ ട തിരെ
അർ െട െവ ം ശരീര രി ി ശ ം
ജ ളി ം വ ളി ം ടി കട േപാ :

കാള െട രലിൽ അവെനാ ടി


യിലിെ െതാ യിൽ വെ ടം
ആന െട രലിൽ അമ തം
ഇേ ാൾ അവെനാ രളി
അവെ ളകളി െട
േവനലിൽ െമലി ഴകൾ
ഇേ ാൾ ഒ വീണ
അവെ ക ികളി െട
ശര കാലെ മഴകൾ
ഇേ ാൾ ദംഗ െട ഗിരിനിര
അവിെട, വ േപായ വസ െട
ഊ ളമായ ഴ ം
ഇേ ാൾ വയലി ക െട താ ര
അവിെട, വരാനിരി േഹമ ിെ
മരവി ി െപ ം.
പ വിക െട വർണേഗാവണികൾ കയറി
കാശ ിെ ആേരാഹണം:
നാദേഗാ ര ിെ ന യിേല ്
അ പ വിക െട െവ ട കളി െട
ീഡാ ീണ മായി അവേരാഹണം:
ന െ സൗമ സായ ന ിേല ്.

രാമനാഥൻ പാ േ ാൾ

ലയം ഭ ി െട ഉടൽവി പറ യ
രാഗം അതിെ താര മായ ആ ാ വീെ :
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഗതകാല ര ിൽ1 വിട താമരകൾ ിടയിൽ


സാമജവരനിളകിയാ ഹിേ ാളം
വിജനമായ രജതഗിരി െട ടിക ഷാരം
േരശ രനായി നടനമാ ശ രാഭരണം
വി സാ വിെല ഹിമ ഖപടമണി
വനസേരാവര ിെ മായാമാളവഗൗളം
ദമയ ീസേ ശ മായി പറ യ േ ാൾ
വസ േമഘ ൾ ിടയിൽനി തി ഹംസധ നി
ജഗദംബ െട ഘനലാസ ിെല േപാെല
വ ര മലരണി ആന ൈഭരവി.

േകൾവി ാരാ,

നില ാ തി നിക െട
ആയിര ാൽ മ പ ിൽ
കാേവരി െട മരി ാ കാേ വി മി ക
പാടി ഴ െതാ യിൽ
േതാൽ െപാളി മൗനം പിഴിെ ാഴി ക
ആടി ളർ കാ കൾ
നിർ നത െട തിരകളിലാ ി ത ി ക.

രാമനാഥൻ പാ േ ാൾ

എേതാ ഹിമാ ത ഖ ിലാ േപായ


നനഗര ിെ െത കളിലല പഥികൻ
ഇെ ാ ം വ ാെതാ മ ഷശ ിെ
െതളിനീ റവ കെ .

രാമനാഥൻ പാ േ ാൾ

മരി മിയിൽനി പറ യ
അവസാനെ ന ാകാശനാവികൻ
മെ ാ നശ ിൽ ഇലവിരി യ

1 ഗതകാല രം: െമാഹൻെജാദാേരാവിെല ളം ഓർ ക. ഹിേ ാളം (‘സാമജവരഗമന…’ എ കീർ-


നം ഓർ ക). ശ രാഭരണം, മായാമാളവഗൗളം, ഹംസധ നി, ആന ൈഭരവി – രാമനാഥ ിയെ
രാഗ ൾ.
 . രാമനാഥൻ പാ േ ാൾ

ജീവെ നാ കെ .

()

വീ ം തട ം

നീ ഒ ര കാ ി െട വി െകാ വ
ഞാൻ പകലിെ ഒരില.
നീ ഒ ിൾ നിലാ െകാ വ
ഞാൻ ഒ രാ ി നിറെയ ം.
നീ ഒ േപടമാനിെ ക ീ െകാ വ
ഞാൻ കാ കട ലിെ േതൻ
നീ സ ർ ിെ ഒ വൽ െകാ വ
ഞാൻ ൈദവ ിെ ഒ വാ ്.
നാ ാ ിയ വീ െവ തായി .
അതിൽ നിറെയ ക ൾ
അവ െട നിലവിളി സഹി വ ാതായേ ാൾ
ഞാൻ െന ണി േതടി ര നിേല പറ .
ഇേ ാൾ എെ ചിറ ം പാ ം ഇവിെട തടവിലാണ്,
ഒ കാർേമഘ ി ക ്.
എെ ഏകാ ത ഇടി ഴ ി െട സംസാരി .
മി ൽപിണരി െട ഞാൻ ന െട വീ ത .
ത വ േ ാൾ എെ പാ ് മഴയായി വീ ,
ന െട െവ വീടിേ ൽ,
ന ിടയിെല ക ് ന ത േമൽ.

()



മരണെ റി ് ര ാംകവിത

തിര ി േജാലി കഴി കിത


ഒ െവ ിയാ യായി അത്.
നിർ നമായ നിലാവിൽ
വിചി വീണയിൽനിെ ാ കിെയ ിയ ൈഭരവി
ംെച െകാ ി .
േമഘ െട െപാ ടർ കളിൽനി ്
കാ െട തിള ക ക മായി
ച ൻ എ ിേനാ ി.
കരി ിൻ നിരകൾ
മരി ഓർമമകെള വലി ിഴ
െമലി ഇടവഴി െട മ ി െട
ഞാൻ ഉ വം സ ം ക
മട കയായി .
െച ക െട ം തിമിലക െട ം
ഇര ി ിടയിൽനി ്,
െച ാെ മാംസം റി ാ ിയ
ര കാലടികൾ എെ പി ടർ .
മി ൽ ിണർേപാെല ഒ ക ി
എെ തികിെ കട ചാടി
എെ ദയ ിെ െചറി ാ രയിേല ്
ആ ിറ ി.
ജീവിതംേപാെല റിയ കൾ ം
വയല ക ക ഒടി ി ൾ ം


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

എെ വിനീതമായ ര ം പകർ ്
അവെരെ ി കളിേല വലി ിഴ .
ആകാശേ യർ നി
ഒ ല ിെ ഇ പ കളിൽ
ടാ യലിെനേ ാെല
അവെരെ തറ യർ ി:
‘ഭാവി െട അടിേമ,
ഈ േകാ നിന ിരി െ
നിെ വാരിെയ ക െട
ഉ പാല ൾ ടിയി െട ഒ
ഈ ട കൾ വിഷസർ ളാണ്
നിെ ക ിെ പാനഭാജന ിൽനിെ ാ
ഈ വിവർ മായ വീേ ാ,
പാപ ിെ സ ം.’

ഒ കാ എെ ശിര ി കളി െട
അേ ാ മിേ ാ ം പറ ് അടയാളം കാണി .

ഒ കാ , പല കാ കൾ,
നിലാ െക ിെ ാ ്
എെ കാ വ കളാൽ ടി.
ക ിെ ആ കടലിൽനി ് മിളേപാെല
ഒ െവ യർ വ :
എെ ാണ മായി.

(‘മരണെ റി ് കവിതകൾ’, )



ടിയനായ ൻ

ഉ വംേപാെല െകാടിക ം കാ മായി


ഞാൻ േലാകേ േപായി
ശവമ ം േപാെല ഒ യായി
വി ിേല തിരി വ .

പകൽെവളി ം േഗാത കതി ക ം


ി ിയ എെ ഉ ി പകരം
അവെരനി രാ ി െട േമല ി ത .
യി ക െട ിൽ ഞാെനാളി ി വ ി
ൈദവ ിെ കെ ്
പകരം അവിെട സാ ാെ സർ െകാ െവ .

ക ാടികണെ ഞാൻ െപാ ി ിതറി


എെ ഓേരാ ശകല ം ഏദനിൽ
ര കാ ിെ െമാ ്
വീ ിെ േമഘ ളിൽ സവാരിെച .
പ ിെ ാ ിൽ നി ്
െയേ ാെല ര വിശ ്
എെ മാ ി ീറിയേ ാൾ
ഞാൻ തിരി വ .
െന ിയിൽ അറ കാരൻ പതി ം
ദയ ിൽ ഃഖ ിെ ഹിമെ ടി മായി
ഞാൻ വ .


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പാപ ിെ െവ പാകിയ രാജവീഥികളി ം


ിരി ംേപാെല ക േവശ ാ ഹ ളി ം
സഹന ിെ പ െട
ണമലിനമായ അകി ി ം നി ്
ഒ കീർ നം േപാെല വിവശവി നായി
ഞാൻ വ .

എ ാൽ ഒരി ൽ േലാകേ ിറ ിയവ ്


വീ ിൽ ശാ ിയി
ഒ ാരകശിലേപാെല
ഞാൻ നിർജീവനായിരി .
എെ ആന സംഗീതം
മ വിെല ൾ ികളിൽ ആ ിൻ ിെയ േപാെല
ഈ മ കളിൽ ി ിട
എെ വ കളിൽ നി
കാ ം അരയ ം െകാ ം ം
വീ േപായിരി .
ക ിേ ായ കിളിെയേ ാെല
ഞാൻ വാ ിൽനി വാ ിേല പറ ഴ .
ബാബിേലാണിെ തകർ കിളിവാതി കൾ ം
അറബി ഥക െട വ ിേ ായ ള ി ം
ഞാൻ െവ െത വ മി .

ഇ െല ഒ വൾ എെ െന ി മീെത
ഒ പനിനീർ െകാ െവ :
ഞാൻ മരി കഴി വെന േപാെല.

ഭരണിയിേല മട ിേ ായ
വെ തെ േ ാെല
കടലിൽ തിരിെ റിയെ ടാനായി
ഞാൻ ഈ ക റയിൽ കഴി കയി .
റ ് ചിറകടി
ചാ ൽമഴ െട വിക ്
ബാേബൽ തകർ തറിയാെത
വ ി ാലി രികിൽ െകാ ിക ്
െള െവളി േ ാനയി ാൻ
 . ടിയനായ ൻ

ആന േ ാെട പിള അരെ ക ം


നിലാ വീണ മ ാ േപാെല
നിറ ലക അ മാ ്
പാറ റ നി വയലിൽ െതറി വീണ
ഒ വി ്
അയൽ ാർ റി േനാ
േവദ ക ിെല ഒ ാ കഥയായി
ഇവിെട കഴി തിെന ാൾ േഭദം
സഹാറ െട ഈ നകളിൽ
ഒ കാ ാ കയാണ്.
വിട, ഞാൻ േപാ .
ഈ വീട് ടനാെയാ ഗമാണ്.

(‘ ാ കഥകൾ’, )

േറാം, മഴയിൽ

(താേസാസ് ഡി െന ി ി ്)

േറാമിെല മഴ ഉ വി ത്
മരി മകെന മടിയിൽ കിട ിയ
മറിയ ിെ ക കളിൽ നി ാണ്.
റ ാടിെ കാൽപാ കൾ മഴയിലലി
വഴി കാ ിയ ന ൾ
ളയ ിൽ ിമരി
െകാേളാ ിയ ി കളിൽ ഒ കാ
മ ഷ െ അവസാനെ ാ റിയി
െസ ് പീ ർ േദവാലയ ി കളി െട
ഒ േബാംബർവിമാനം ചീറി ാ .

(‘പ ിമകാ ം’, േറാം,  െമയ് )



വീ ിെനാ േ ാ ം

(ഇെസത് സരായ്ലി ി ്)

വീ ൈദവ ിെ ദയ ിലായി
ിരി ി േ ാൾ അതവൻ േ ഹേ ാെട
മ ിേല പകർ
ഓേരാ േകാ ം േ ാട ി േ ാൾ
നാം മിെയ ഉ െവ
ഓേരാ ി ംര ിെല ി കിളികളായി പാ
നെ വസ ിെ ളാ ിെ ാ ്.
ന െട ൈകകൾ ി .
ഇലകളിൽ കാ ണയം മ ി
ന െട േവ കൾ സ രി െകാേ യിരി .
േവന ക ം നരക ം ളിൽ മരി വ െട അ ിക ം
ഴി ടെ സ ം പി ി ്
മ ഷ െരെയ ാെമാ ി ി
മാ ികജല ിെ ഉറവ കാ ംവെര.

അയൽ ാര േവ ി ഉയർ െ ഓേരാ േകാ ം


െവ ം വീ ാ ിയവ ഒ പ േ ാ ം.

(‘പ ിമകാ ം’, സരാെയേവാ,  െമയ് )



ാ ്ഫർട്

(േജാൺ െകൻ ി ി ്)

െമഫിേ ാ ഇേ ാൾ
ഏതാ ം സാധി ത ഒ യ മാ ്
േഫാ ി ഒ ബ ണമർ ിയാൽ മതി,
െഹെലൻ ബി.സി.യിൽനി ് േനെര വ ിറ ം.1

യ േ ാേ ിയ േപാലീ കാർ
ഒ താം സിംഫണി
ഷി ർ കീർ ി ആന ം
കടയിലി കടാ ി :2
േത കം വാ െ ഒ റ ർകാ കി.

േലാകെ എ ാേ ാ കൾ ം
ഹി ്ല െട ൈകകൾ.

(‘പ ിമകാ ം’, ാ ്ഫർട്  െമയ് )

1 െമഫിേ ാഫിലി ് എ െച ാ ് ആ ാ വി േഡാ ർ േഫാ ിെ കഥ. െഹെലെന കാ ക


യായി േഫാ ിെ അ ിമാഭിലാഷം. െഗാേഥ െട ജർ ൻ കാവ നാടക ം മാർേലാ െട ഇം ീഷ്
കാവ നാടക ം ഓർ ക.
2 ഷി െട ‘Ode to Joy’ ആ ് ബീേഥാവെ ഒ താം സിംഫണി ാധാരം. ഊ ൽ ൈവ ളിൽ.



ണയ ൻ

‘ മിയിേല ംെവ മ രേമറിയ ംബനേമതാണ്?’


ഒരി ൽ നീെയെ ഉ രം ി :
‘ഉറ ി ിട ിയ ിെ നി കയിൽ
അതിെന ഉണർ ാെത അ അർ ി
വൽേപാ ംബനമാേണാ?
സർ ര കാ ി വിന റ മി റ ം നി ്
കാ കൻ കാ കി നൽ തിള
ആദ ംബനമാേണാ?
ഭർ ജഡ ിെ മരി ിൽ വിധവ അർ ി
വിരഹ ി മായ അ ംബനമാേണാ?
വിെ നവന ാതപാദ ിൽ
വസംന ാസി അർ ി
വി മായ വിര ംബനമാേണാ?
അേതാ, കാ ് മര ി ം ഇല കിളി ി ം
െവയിൽ വന ി ം നിലാവ് നദി ം മഴ മല ം
നിര രം നൽ ഹരിത ംബന േളാ?’

ഇേ ാൾ ഞാനതി രം പറയാം:
േദവി ള ി കളിൽ ടൽമ ിെ ാ വീ ്
അ റ മലെ രി കളിൽ
ിെയാലി മരതകം,
ഇ റ മിേയാളം പഴ േമറിയ പാറക െട
ആദിമ ഗാംഭീര ം.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പാറെ കൾ ിടയിൽ മരണംേപാെല


ഇ ം നി ഢത ം നിറ ഹ
അതിൽെവ ് േപരറിയാ ിേയ തരം
കാ െട സ ി ഗ ം സാ ിനിർ ി
ഞാൻ നിെ ംബി .
അതിൽ ആദ ംബന ായി ,
അ ംബന ം.
നീ ം കാ കി ം വിധവ മായി
ഞാൻ കാ ം ഇല ം െവയി ം നിലാ ം മഴ മായി.
കാലം വൻ ഒെരാ നിമിഷ ിേല ി
ഇ ളിൽ ന െട ംബനം ഇടിമി ൽേപാെല തിള ി,
ആ ഹ േബാധിയായി,
എനി ണയ ിെ െവളിപാ ായി.

ഇേ ാൾ ഞാൻ ജ ളി െട സ രി .
അവസാനെ മ ഷ േജാടി ം
ണയനിർവാണം ലഭി കഴിേ
ഞാൻ പരമപദം ാപി ക .

()

കടവാതി കൾ

(ദിലീപ് ചിേ ്)

തടാക ി കളിെല
സ െട മരം ി പറ നട ത്
െടലിേഫാ കള , കടവാതി കളാണ്
എനി ് എ ം െത ിേ ാ
അവ ിടയിൽ െപെ ്
ചാർളീ ചാ ിെന ഞാൻ തിരി റി ,
എെ മരി േപായ ര കാെര ം.
ഇവർ ര ര കളാെണ
പറ െവ േത.
ഖം ക ാലറിയാം ഇവർ േചാര ടി ിെ ്.
ഏറിയാൽ ല ാൽ.
കി ിയിെ ിൽ നിലാവ്.
ഇവർ താടി ം ക ട ായി െ ിൽ
ഞാനിവർ ിടയിൽ
റ ടി സ നായി േ െന.
അരയാൽെ ാ ിെ ഈ ശം കർ ്1
ആര നായ െലവി-േ ാ ിെന റിെ റിയാം?2
ഇ ളിൽ ഇവർ അതിേവഗമയ

1 തല കീഴായി തപ െച നി, രാമനാൽ വധി െ (ക രാമായണം, ഉ രകാ ം).


2 ഘടനാപരമായ നരവംശശാ ിെ ഉപ ാതാവ്.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

കസേ ശം േകൾ :
‘നരവംശം അവസാനി ാൻ േപാ േ ാൾ
നരവംശശാ െമ ിന്?’

(‘മ മാവതി’, )



വീ മാ ം

ഇ വ ി റ ം ിേയ, ിേയ,1
െചാ വെത ിെനെയ െടയാധികൾ?

ആ െട കാലടി കാ ഞാൻ -
വാരിയ മ ിൽ ലരിയിൽ?
ആെരാ ം േചാരയാെലൻ തലയിണ
പാതിരാ േതാ ം തിർെ ാ ി വീർ ?
ആ െട ബാധയക വാൻ െന ിയാൽ
പാലേമലാണിയടി േക നാം?
ആെരറി േചർ രിേ ാറി,ലാ-
രാരക ന മാം ഭാഷ െമാഴി േവാൻ?
ആെരെ വാ ിെ യർ ൾ േചാർ േവാൻ
ആെരൻ ിയകൾ ടി വ ി േവാൻ?

ഇ ,വ ി റ , െമ ര ി-
ത ിെതൻ വീട്, ഞാന െയൻ േമനിയിൽ.

ഇ െല ടി ം േജാലി കഴി ി
വ െ ാേഴാർ ാെത േപായി ഞാേനാമേന
നാം പാർെ ാര യാം വീടിെ -
റേ ാളം, ളി മാ വിൽ ഞാൻ.
1 ‘പിയാ, നീംദ് ന ആയ്...’ ബിഹാരിരാഗ ിൽ മ ികാർ ൻമൻ ർ പാടിയ ഈ ഗാനം ഈ കവിതെയ
േചാദി ി ി ്; അ െകാ ്, ഈ പ വി.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പ ിവിടർ െച ക മണം
െകാ െ ടികളിൽ ി ിണയേവ
പ ിൽ െപാതിെ ാ േദവിെയേ ാൽ തെ
ത ക ിൽ തണൽ വീശി വാകകൾ.

ഇ വ ി റ െമൻ േവ കൾ
വി , ിമരി ൈശശവം.

പ വയൽ ചിറേക ിയ ത കൾ
അ ിെയ ാണനായ് മാ ിയ ൈമനകൾ
നീലയാം ശ ിയാൽ വാനി യ േവാ-
ണിൻ തളികയാം ൈനതലാ ൽ ളം
ിൻ റ പറ മ ാര ൾ
െപാ ിൻ ചില കി ീ തകരകൾ
െന റവാതിൽ റെ െയ ം മണം
നെ േലാടി, പിതാമഹർ-കർഷകർ-
ത േളാ ാസമാ, യവർ തൻ ൈകകൾ
െകാ െകാ ായ്, െചാരി േതൻെന കൾ
ക ഫല ളിെലാെ , നിറ നീർ
ക കൾ കാ ിൽ, കരി ിൻ സിരകളിൽ.

ഇ വ ി റ ം ിേയ, ഇ
വ തിൽ ിെ നാം രാെയ േമൽ!

ഈ വീ ിലി േതൻ ം ട ം
ശീലമായ് ക കൾ, ി ള
ഞാൻ മ ര ൾ, വിഷം നിറ േമൽ
വായിൽ, മന ിൽ, ര ി,ലീണ ളിൽ.
ഈ വീ ിലി ിതൻ ളിൽ
വീ െപാ ാ വൻപാ കൾ,
ഇ പറ യ െമതിയടി
ഇ നാടൻ മലയാള ില െ
ന െമാഴിയിൽ ര മകി കൾ-
െപാ ം കദളികൾ-പാ റവകൾ
നിർ ീ ഗ ൾ സംസാര,മീ ി-
െല ിേനാ ാറി ര ൾ, കൾ.
 . വീ മാ ം

ഇ വ ി റ ം ിേയ, െകാ
വ പി സ മായീ വീ ിെല നാം?

വർ ധർ ൾ തൻ ഗർവ ൾ, ഊമയായ്
െപ ിെന മാ ം തികൾ, പറയെന-
ീ ിയാൽ വീ േപാം സ ർ ദ ളാം
ണ ൾ, അ ി ിരേതടിയന െ
െപ ിെന ി വായ് മാ ണർ-
െ ം ഴി ം േവദമ ൾ,
േകാണകവാലിെ നീള ിനാലള-
ീ ം തറവാ േമ കൾ, മ ിെല-
ൈദവ െള നിൽ രാ ികൾ,
േചാരമണ ം വി റിയിെല
മാനിൻ തലകൾ, കിരാതശിര കൾ,
േഗാപി റികൾ, റി ി വ ി
േ ാക ിലാടി ഴ ിയാടികൾ,
ഭ ി ർവം നിത പാരായണ ി
കാ ൾ, സി ാർ ദഹന ൾ
േവളി രടിൽ തള േപാം വീര ൾ
േവലിവഴ ിൽ ശമി മികൾ
ഭാഗി കി ീ ന : െന ി ൾ
േപായെത,െ ഴ ാ കൾ?

ഇ വ ി റ ം ിേയ, ‘കാ
ക’െള ീ ലകിൻ പതികളാം?
എ ംേപാെല ർ ിെ ാരി കൾ?
എ റി ടനില കൾ?

െപാ കയാ
ന െളെ െ ാര-
റയി-
റ താ േമ!

()

ആദികവികൾ

സഹ ശിര ാർ
എെ ാവിഡേഗാ ിെ ആദികവികേള,
ആരായി നി ൾ?
ഏ മല െട ലരിയാണ്
നി െട വരികളിൽ ഇ േയെറ സ ർ ം,
ഇ േയെറ െട ഗ ം, നിറ ത്?
ഏ ഴ െട ജലമാണ്
നി െട ര ിൽ
തിള പദ െട പരൽമീ ക മായി
ി ാടിയത്?
ഏ വയലിെ തിനയാണ്
നി െട ഞര കളിെല
ൈമനകൾ തീ യാ ്?
ഏ താ ര െട പ യാണ്
നി െട നി കളിൽ ഇ േയെറ സ െട
പവിഴം നിറ ത്?

ഒ മഹാശ ിമ ംേപാെല വീ ം വീ ം
ഞാൻ നി െട ഐ ജാലികനാമ ഴി :

കപിലർ,
തെ റ ി ാ കളിൽ വാക ം ഇല ി ം
ാ ം പി ക ം വി ർ ിയവൻ,


 . ആദികവികൾ

വ ലജാ ത െട തഴ ം ത ം ളി ം യാ ം ഴ ി,
കവിതകൾ പ ചാ വയ കൾ കാവൽ നി വൻ,
ഇടയെ ാ ഴലിൽനി ം നാ റി ിെയാ ി
വിരഹിണി െട മിഴിമയി കെള ം െച ി വൻ

പരണർ,
തെ ാവിഡഭാഷ െട സ ര ളിൽ
മിഴാ ം ര ം കിൈണ റ ം ഴ ിയവൻ,
േപാർനിണമണി െപാ ടർ കളിൽ
ക ടി മായല തീ ടർ ിയവൻ,
കാശം പര േവ മര ൾ ിടയി െട
വിരി മാ മായി ഇടി ഴ ളിേല സവാരി െച വൻ

െപ ംക േ ാ,
കണിെ ാ കളിൽ കാർ ികന ൾ െകാ ിവ
കാ ക െട കാ കൻ,
കാ മ ിക ം െച രി ാലി ം തലയിൽ ടി
ഇണയാനകൾ മദം പകർ വൻ,
കാ ാറിെ സിംഹഗാന ൾ തെ െകാ ണേദശെ
െപ രി ിറാ ക െട ചിറ നൽകിയവൻ

ഇൈട ാടനാർ,
ടക ാല മഴ ാല ിെ േദവൻ,
കായാ ളിൽ പ ിേ ർ ഈയാംപാ കളിൽനി
െതളിവാനിേല രം േ ഹംെകാ ള വൻ,
മഴയിൽ ത വിറ ഇടയ ി തീ ായാൻ
ശ െട അരണി കട ് അ ി നിർ ി വൻ

അ വനാർ,
കടൽ ീരേ രിക െട മ രഗായകൻ,
അ ാൻ പ കൾ നിറ ൾെ ടികൾ ിടയിൽ റി
മര ൾ ് വ ി െട ചിരികൾ നൽകിയവൻ
ഉ ള ളിൽനി ഉ വ ി വലി തളർ ൈകകൾ ്
േവ രിേപാെല മി െവ ിവളകൾ സ ം ക വൻ

വീ െമ േപ കൾ:
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ക കി െട ചിലെ ാലിെകാ ് ദയ ിെ
േവ മര ിൽ മ രം നിറ ഇളേ ാ,
മിക െട ൗര ിൽനി ക ീരിെ
തടാരി റകൾ ഴ ിയ കഴാ ൈലയാർ,
പതിെയേ ടി യാ തിരി വ ാ ലതെ ാ ം
ലിമടകൾ കയറിയിറ ിയ ഔൈ യാർ,
അട കൾ തരിശാ ിയ നഗര ളിലി ്
അലിവി ായി ാർ ി ഗൗതമനാർ....

ആരായി നി ൾ?
പടി ാറൻ കാ ിൽ ഞ ൾ മറ േപായ
നി െട സംഗീതാ കമായ നാമേധയ ൾ
പിറകിെലാളി ി ര മാംസ െട
ചി ം പ െമ ായി ?
ആരായി ചാേതവനാർ?
ആരായി കയമനാർ, ക ംപാളനാർ?
ഏത് ഊരിലായി കാ ിയാ കാ ിയനാർ?
ഇളം നാർ എ ദിവസം പണിെയ
എ ദിവസം പ ിണികിട മ ർ ക നാർ?
ഷിയിട ളി ം വേ രികളി ം
ഇടയ ടികളി ം പട ാവള ളി ംനി ്
നി ൾ വിയർ ം മിഴിനീ െമാ ി ള ി വ താ ിയ
ആ പാലമര ിൽനി ് ഏ മിളയ ഒ വ്
ഇതാ സ ം െ േനാ ി ാ

ആദികവികേള,
എെ വാ കൾ ് നി െട പഴെമാഴിക െട
വീര ം ക ണ ം പകർ ത
ഞാെനെ കഠിനയാ ട െ
എെ േദശ ിെ തികളിേല ം ക കളിേല ം:

ഒ തിയ ഉണർ ിെ തളി േതടി


ഒ തിയ കാതലിെ ഉറ േതടി

()

െന ്

എെ ന െ വീട്
ഒ െന ാട ിെ തീര ായി
ആ പാടം ഇെ ാ ൈമതാനമാണ്.
അവിെട ികൾ ി ് കളി .
എ ി ം ഇട ിെട അവ െട കാ കളിൽ
എേ ാ ഒ ് കി ിളിയാ :
കി കി ഒ െന ിൻനാ ്.
േകാ കളി െട ം
തല കളി െട ം ഓർ േപാെല
അവെര അത് അസ രാ

െന ിെ ി ാലം എനി ്
എെ ി ാലംേപാെല പരിചിതമാണ്.
ഈറൻ മൺതരികൾ ടിയി െട
ഇളം പ ശിര കൾ
അ മഴ കാേതാർ
വയൽ വൻ ത വ കളാൽ
പിെ മി െട ൗര ളിൽ
ഇലകൾ ് ഉരം െവ
ചിലേ ാൾ ഒ , ചിലേ ാൾ ഒ ി
മരതക ിെ െന ട കൾ കയറി
കതിരിെ ഉ യിലി ്
സർ ിെ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മണിെയാ േകൾ ാൻ തല യർ
െന ണിക െട ൈകകളിേല ്
മി െട വാ ല ം കയറിവ :
ഉഴ കാരെ ഓണ ിനാവിൽനി ്
ഞാ ന വ െട വീരഗാഥകളിൽനി ്
കളപറി വ െട േവല െട ഉ ിൽനി ്-
രഭിലമായ ഇ ജാലം, തി െട ം.
സ ർണെ ാ ാര ിെ തവി റിയിൽ
ഒ െവ രാജ മാരി
െകാ കാരെന സ ം കാ
ഒ ദിവസം കനകം ളിേല ് ഒ -
വയലിെന െന ി ൾ ം
കി കൾ ം വി െകാ ്.
തയ വീണ കാ കൾ സ ർ ം െമതി
േ ഹം നിറ ൈകകൾ
ള ാ ക െട കര ിൽ വിടാ റ ളിൽ
അ േചറിേ റി ീകരി
െന തിെ സ ഗ ം
കാ ക െട ചിറ കളിൽ
കാശ ിെ േവഗം നിറ
പിെ മര ം ഇ ം ക ം േചർ ൈസന ം
രാജ മാരിെയ
സ ർണ ടവറയിൽനി േമാചി ി
അ ള െട ഊ ളതയിൽ ടംെവ ്
അവൾ വിശ മ ഷ െട തളികയിൽ
അരയ ംേപാെല പറ ിറ
നാ കൾ രസ ിൽ നി
രസ ിേല മട
നകൾ നീ ി നിൽ
‘പാ ി’ െട രൗ േമളം
ഉ ലി േചാറിെ ക വീര െ
െവ ണിയാ ി മാ
‘െപാ ാളി’ െട ംഗാരം
അട േന െട
െപാ ിമകളിെലാളി ി
‘വ ’െ ഉ ല ക ണം.
 . െന ്

വരൾ കെള അതിജീവി


‘ ക’െ ം ‘അതിയ’െ ം പഴ ിവീരം

ഞ െട ാർ ിൽ
വന െട ശാന ളിൽ ഴക െട ലഹരിേമാ ി
ംെച േമാഹി ി വൾ
േവദ ൾ ം നാടൻ പാ കൾ ം ്
കാരണവ ാ െട നാവിൽ കളിയാടിയവൾ
അ മാ െട ൈകകളി െട
കള ളായി ഒ കിെയ ി
ഞ െട ഉ വ െള േമാടിപിടി ി വൾ
വ േ ാ ം മാ ം കെ അട ം അ ം
പാൽ ായസ മായി ഞ െട ി ാലെ
േലാഭി ി വൾ,
തി േ ാൾ ഞ െള മി െട
എ ാ േകാണിേല േമാടി വൾ,
ഏ േകാണിൽനി ം
ഞ െള തിരി വിളി വൾ
ഭാവി െട ന െ േ ാെല
ഞ െട സ െള
കലാപ ളിേല േകാപി ി വൾ,
ഞ െട ാണൻ നിലനിർ വൾ,
ഞ െട ദി നിർണയി വൾ,
ഒ പിടി, ഒ പിടി േചാറ്.

()

ര ാം വരവ്

(പി. ിരാമൻനായ െട രണ ്)

ഏകാ സായ നം: നിള നീരവം


ചാെര: മണൽേ ാ െയാ ിൽ തടവിലാം
രാജ മാരി, ക െമലി വൾ-
േമേല ശരംേപാെലാ െവ ിേമഘ ി-
െട കട േപാം പ ി;പര
േചാര; ൈദവ ിൻ മരണെമാഴിേപാെല
താരകൾ, േവ വിറ വ വ;
െരയി ളിൽ ിേ ാം മലനിര;
േപടിെ ം പനകളിൽ കാ ിെ
േ താരവ ൾ; െപാ ശാന ിലി-
േ ായനാൾെവ ശവ ിെ നി ന
ജാതകം െവ ം മരി തീര ിെലൻ
കാലിൻ വ ിൽ, പിരിേ ാരിണകൾതൻ
വിടാ മണലിൽ; കറ
െരാ നാഥം-ഉതിർ യായിടാം-
േപായ കാല ിെ സൗരഭംേപാൽ; സ
മാ തൻ േത ശംഖിൽ, അവെ ക-
ീ േപാലീർ ം നിറ ക യിൽ.
വ ി: “വി കീ ടി വീ-
ടാ ാമകല ിൽനിെ , യ ക.”
എ ി മ ി ിടി ിരി ഞാ-


 . ര ാം വരവ്

െനെ വി സ ിൻ തടികളിൽ,
ഒ കിള കിെലെ െ
ക ം ദയ ം കി മ ിതിൽ.
േനാ ിയിരി െമലി ിൽേപാെയാ-
രി ഴതൻ ക ിൽ ഞാൻ നിർ ിേമഷനായ്
േനാ ിയിരിെ മിളകൾ െപാ
േകൾ ഗ ഗദം, പിെ ഴ േമൽ
വാ കൾ: െവ ാ കൾേപാൽ
മാം വാ കൾ, പിെ ം പിെ -
െമാ മണിേപാൽ ഴ ിനിൽ വ.
ഏേതാ തലതൻ വായിലകെ
േപായ ഗേജ െ ിയിൽനിെ ാ
താമരനീ േപാെല, വിേ
താണ േ ഹ ി തലനിശ ാസ ൾ
േപാെല, നരകാ കാര ിൽനിെ ാരാൾ
പാതാളവീണയിൽ മിെയേയാർേ ാർ
പാളമാലപി ംേപാ,ലതി െട
രാെവാ ി ിെ ം വീ കാ
േപാെല, ളയ ി ിൽനി ം േദവ-
താ െവാ ിൻതളിർ മെ ാ ലകിെല-
രെ പ ിരണമായ് നീ
േപാെല; ടവിലാേയാ കിളിമകൾ
താതെനേയാർെ ാരി ൽ ടി മെ ാ
സീതാപഹാരകഥ െമാഴി ംേപാെല,
ഏെതാരാേളെതാരാൾ പാ ? തീര
രാ വള താദ മായ് ക വൻ,
മാ കൾ േവ തീയിലീയാറിെ -
േയാര ൈവശാഖസ െ രി വൻ,
രാജഹംസ ൾ തൻ പാ ിൻ ലരിതൻ
മല നാൾ കാ ി വൻ,
േച ലേ ാലിൽ യറി രാതലം
ക തിരിെക വ ീ മ ിേയാൻ
എ നീർേപാലി വീ ക നീർ-
ിയിൽ േപായ ാല ൾതൻ കാൽ ി-
ല കൾ േക മറ ം നിലാ െമാ-
ന ാ ിലല വൻ-വി മൻ
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഉ ാടനാളിെലാഴി പ ായ ൾ
ിതൻ കനക ാൽ നിറ വൻ,
മാട ിലണ വിള ിെ
േചാ ിെലാ കിട െപാടി െ ാ-
ര ി ട ിലാ രാ ിതൻ കാളിെയ
മാടാനായ് വിളി , ചതി ട-
െയ ിയന ാധീനമാ ിയ തൻ വീ
െവ ി ിടി ാൻ ക ാവഹി വൻ
അ ടി ാ ിെനേ ാെല, സഹ െ
കാ തീേപാെല,യളകയിലാടിയി-
െല ിയ കാർ കിൽേപാെല, യർ ിയ
മ കം താ ാതിതിേല പടർ വൻ.

കാേതാർ ഞാൻ; തർ പാ മ ാെ ാ
നാദ ി,ല ിയിൽ മ ി െത ിവൻ?:

‘നരകം ക ഞാെനൻ
െന ി ം െത വി ം
തല ഞാനിടിെ
കവി ഹ ളിൽ!
രിത കൾ
ാമവീഥിെയെ ാ ി-
െല പറ ം
നിളയിൽ ജല ിെ
ജഡം നി കിയ
േചർ വ നിറ ം
ഹരിതകവച ൾ
േപാെയാെരൻ സഹ ൻനീെള
റിേവ ശരണ-
വീര ാൽ പിട ം
ട ാെരേ ാെല
ൾ ടൻ
ലതൻ വടിെവെ -
റിയാ ഴ ം
പിെ േമാണ ി
വ കാൺെക രൾ
 . ര ാം വരവ്

െവ ം, വാൽ ാടി
ചവി ി ട ം
-മകെന, മറ -
െതാെ ം, െപാ ക
വയലിൽ വി
ലയെ ാ ം, ലി-
മടിയി റ
റവെ ാ ം, കാ -
കിഴ ാൽ മരണെ
മയ ം ലാടെ ാ ം
െപാ , കവർ ായി
വീെ ക നാടിൻ
ചരിത െള, ിര-
ത െള,േ ിൽ
മറ ം മലരിെന,
ഴെയ, വന െള
ക ക ിെന,
ാെ ാ ിെന,
അട ാമണിയെ
മണ ാൽ േമാഹി ി ം
വര ിൽ ൈക നീ
കനക ിെന,
െത ി ം ക ി ം
ാവി െമാ ം പ
ിന്, െകാടി -
ാടേലാടക ി ം
ത വാനിടംനൽ ം
വിതി ൗദാര െ ,
വ ട ിെന,
മാ ിളയീണ െള,
വ വനാടിൻ േ ഹം
കി ം ത െള!
വരേ പാവ ൾത-
േ ാണം, ഞാൻ പാതാള ിൻ
വസ ം േപാല ാളിൽ
വെ ാം ട ടി.’
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

േനരമി , മറ േപായേ ക
രാവിൻ വന ിൽ, മിളകൾ, േപായ് നിള
താെനാ െമ മറിയാ േപാൽ ക-
നീലയായ്, തീര ബാ ിയായ് േകവലം
വാണിഭ ാർതൻ െവളി ൾ, തീവ ി
േവെറാ ിരെ ി,െയൻ നാ വാ വാ-
നാർ വ തി റി: ഗാമേയാ ശീമേയാ?

()


തി

തെ ലിേയാെടാ ം
ഏകാ ത െട ിറ ി വ
തെ അ വിേയാെടാ ം
ധ ാന ിെ മലയിറ ി വ
തെ ജന േളാെടാ ം
രിത െട കരയിൽനി
തെ സ ിെ ശില
ആ െവ ിൽനി വീെ .

അവൻ നിറ കടലിെന ം


ചവിേ ിെന ം ധ ാനി
വീരെ ഉ മിെയ ം
െചാ യി െത ിെന ം ധ ാനി
െ താമരെയ ം
മഹാവീരെ നിലാവിെന ം ധ ാനി .

ഉർവരത െട മ ൾ ജപി ്
പാവ െട ശിവലിംഗം തി ി
ംഭമാസ ിെല േ ാല ം
കണിെ ാ െട ആദ െ െമാ ക ംെകാ ്
അവൻ ി െട ൈദവെ ആരാധി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അവശ െട ക ീ ം
ഈ വ െട പാ ംെകാ ്
ൈദവെ അഭിേഷകം െച
തെ ലരിേയാെടാ ം
പദം വി ് ഇറ ി നട
സ ം മ ിെല മര ൾ ം മ ഷ ർ മിടയിൽ
കർ െട െകാ ംെവയിലിൽ
ക ണ െട െപ മഴയിൽ.
അവൻ ഉണർ ി, വിത , വിളയി .

ക ാടി
ഈ ക ാടിയിൽ േനാ ,
ആദ ം നീ നിെ നി ഖം കാ ം
വീ ം േനാ , നീ നിെ ബ െള കാ ം
ൻ തൽ േപര ിടാ വെര.
പ ാ ാപംെകാേ ാ നിറേവറാ െകാേ ാ
വ ാ ലമായ ഖ ൾ
ചാ വാറടിേയ ണം വീർ കൾ
ണിക ണയ ിെ െവ സ തികെള
േപ ക ഉദര ൾ.

വീ ം േനാ , നീ കാ ം
പറയി െട േപ േനാ ം
പാ നാ െട പരിഹാസ ം
തി വര െ ടി ം
ഉളിയ രിെല ഉളി ം
വാേ ാഡ ഗാമ െട ക ം
െട ഒളിേ ാ ം
പറ ിേ ാ യിെല പീര ി ം
പറയ ട െട െപ റ ം.

ഇേ ാൾ നീ തിരി റി ,
നിെ ല ം നിെ കാല ം
നിെ കളരി ം നിെ േ ാ ി ം
നിെ േതാ ം നിെ ഊ ം.
േപാ , അ േര േപാ ,
 .

േപാ , ഇ േര േപാ ,
പാലംകട ് ഈ ക ാടിയിൽ േനാ
നിെ ഖം കാ
നീ ആയി തിൽ നി ്
നീ ആകാനിരി തിേല യർ ിയ
നിെ ഖം, നിെ ര ം,
നിെ ആ ാവിെ െകാടി.

ധ ാനം
‘ക ട ിരി വെര ാം
ധ ാനി കയ ’, പറ
എ ി ് വയലിെല െകാ ിെയ ം
മതിലിെല െയ ം േനാ ി.
‘ക റ ിരി വെര ാം
ധ ാനി ാതിരി ക മ ’ പറ
‘വയലിൻ വായി ജാ തേയാെട
തറയിൽ കിയിരി
ആ ചാലിയെന േനാ
അവൻ െന വിരിയിൽ അവനറിയാെത
ാവിെ നാലാമെ ശിര ്
വിരി വ കാ .
മറി മ ിെ ഗ ിൽ
താനലി േവാളം കരി ി ാ
ആ ലയെന േനാ .
അവെ ഉഴ ചാലിൽ െപെ ്
സീത ത െ കര േകൾ .’
‘ക ട ിരി വെര ാം
ധ ാനി കയ ’, പറ
എ ി ് ഇമ ി ഇര കാ ിരി
വ ാപാരിെയ ം, ഭ കെള ാ ്
േയാഗ യിലിരി
സംന ാസിെയ ം േനാ ി.

‘ക റ ിരി വെര ാം
ധ ാനി ാതിരി ക മ ,’ പറ .
ത ാെ ഉമിയിൽ ശിവൻ താ വമാടി
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

റവെ അ ിൽ പാർ തി തപ ി
ശവെ ച ിൽ വി വിെ
ശിര യർ വ .
ആശാരി െട വാതിൽ ടിയിൽ
ല ി െട താമര ത െ .
മറവെ ള യിൽ എരി
ഒ പ ൈദവം പിറവി കാ ി
െകാ െ ഉലയിൽ ഒ ിെ
ാ ം പ .

()

െച ായ്

ഞാനാ സി നായ െച ായ്,


േലാക ിെ ം ഉടമ.
എെ ി കാടിെ ിയാണ്.
എെ ഭാഷ മരണം.
മി എനി ് എെ ഇരകൾ ഓടിനട
തളികയാണ്
േവനൽ ജ ലി എെ ക കളിൽനി ്
ഒരാ ിൻ ി ം ര െ ടാനാവി .
ഞാൻ നാ െളേ ാെല ഉ ി ം ഭ ി ി
കരടികെളേ ാെല േതൻ േതടി നട ി .
ശവ ൾ ഞാൻ ക ക ാ ം
നരികൾ ം വി െകാ
എെ ം കെള ലഹരി പിടി ി ത്
േചാര െട മണമാണ്.
ംേപാെല സമാധാന ം എനി ി മാണ്
ശാ മായ കാടിെ പതി ശ ളിൽ
എെ ഇരക െട ഞര ൾ വ ിേ ാ .

ഞാനാ സ ർഗ നായ െച ായ്,


കാല ിെ ം ഉടമ.
ഒെരാ ഓരിെകാ ്
ഞാൻ പർവത ൾ പിള .
ഒെരാ കാൽെവ ാൽ മി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഒെരാ േനാ ാൽ വസ െള െ രി
ഒ വെയ ഞാൻ പിടി െക .
പറ വ െട പാ നിർ
ഋ ൾ എെ നഖ ൾ കീഴിലാണ്
ഖ ൾ എെ വാലിൽ ിയാ
ഞാൻ എെ ഇരക മായി സംവാദ ി ി .
ഞാൻ സ ികളിൽ വിശ സി ി .
എെ േചാദ ംെച വൻ
തിനിയമം ലംഘി
എെ ഭ ണമാ കെയ ത്
എെ ഇരകൾ സ ം കാണാ
ഏ ം വലിയ ഭാഗ മാണ്.
അതാ േമാ ം.
േബാധിസത ൻ ഇനി ം പിറേ തി .

()

ഓർ യിൽ കാ ഗം

ഓർ യിൽ കാ ഗം
എ ം െമ കയി .
അവെ െതാലിയിൽ
കാ ച ക െട ത ്
അവെ േരാമ പ ളിൽ
വന െട ഗാഢഗ ം
അവെ മണികളിൽ
പാറകളി റി വീ കാ ര ൻ.
അവെ വായിൽ
കാ ാ കൾ ഗർ ി
അവെ നാവിൽ
കാ േതൻ നീ
അവെ െചവികളിൽ
വിപിനേമഘ ൾ ഴ
അവെ ര ിൽ
കാ ാനകൾ ചി ം വിളി
അവെ ദയ ിൽ
വനേജ ാ കൾ ി
അവെ വിചാര ൾ
കാ പാതകളി െട തി പാ .
ഓർ യിൽ കാ ഗം
എ ം െമ കയി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

എെ ഓർ യിൽ
കാ ക ്.

()

അവസാനെ നദി

അവസാനെ നദിയിൽ
െവ മ ായി , ര മായി
ലാവ െട വാഹംേപാെല
അ തിള െകാ ി
അതിൽ നീർ ടി ാെന ിയ
അവസാനെ ആ ിൻ ികൾ
ഒ നിലവിളി ം േ ർ ി വീ
അതി െക റ പറവകൾ
പിട പിട ് അതിൽ വീ മറ
തലേയാ കളിൽനി ് ക ീെരാ ിെ ാ ി
ജന കളിൽനി ് നില ഘടികാര ൾ
താെഴ വീ െകാ ി .

അവസാനെ നദിയിൽ
ഒര െട അ ി ടം െപാ ി ിട .
അതിേ ൽ ഴ ് മ കര േത
ഒ ി ായി
അവെ ൈകകളിൽ അ മരി ം ന ിയ
ഒ മാ ികമണി ായി
അവെ ഓർ യിൽ ചിരികൾ
ഴ ഒ വീ ം.
ആ മണി െട ം ഓർ യിെല വീടിെ ം
നിഴൽ, വ ിേ ായ നദിക െട


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ശവ ൾ േമൽ വീ െകാ ി .

‘നിനെ െ ഭയമിേ ?’
അവസാനെ നദി ിേയാ േചാദി .
‘ഇ . മരി േപായ നദിക െട ആ ാ ൾ
എെ െട ്. സര ം സരസ തി ം.
ഗംഗ ം കാേവരി ം. ൈന ം നിള ം.
ഞാൻ അവേയാ സംസാരി ി ്.
േപായ ജ ളിൽ അവയാെണെ
വളർ ിയത്’, ി പറ .

‘നിെ അ നാണ് അവെരെ ാ ത്.


അവ െട േചാരയാണ് എ ിെലാ ത്
അവ െട ശാപമാണ് എ ിൽ തിള ത്.’
ി മ പടിയായി മണി ഴ ി. മഴ െപ .
നദി േ ഹംെകാ ത ,
ര ം നീലയായി, മീ കൾ തിരി വ
ൾ തളിർ , ഘടികാര ൾ
വീ ം നട ാൻ ട ി.

അ െനയാണ് മ ഷ ചരി ം
ആരംഭി ത്. ആ മണി പിെ നില ി .

()

എനി മരി വേരാ സംസാരി ാൻ കഴി ്

എനി മരി വേരാ


സംസാരി ാൻ കഴി ്,
മരി മ ഷ േരാ ം മര േളാ ം
നദികേളാ ം.
ചിലേ ാൾ ഞാെനെ ർവികെര ക
എെ അ പഴെ ാ കളിേ ൽ പറ നട
എെ അ ൻ കട ഥക െട പാല ൾ കട
ചിലർ േ ാക ളിൽ ഊ ാലാ
ചിലർ ച രംഗ െട റ ് സവാരിെച
ചിലർ ഞാ ന ് വ ിൽ കളി
ചിലർ സ ർഗ ിെ െവ ില .
ചിലേ ാൾ ഞാെനെ െള ക
ശരീരം പ േപാെലയാെണ െതാഴി ാൽ
അവർെ ാ വ ത ാസ മി
അതി െട അവ െട ദയം ന കാണാം
അവ നില െവ നാം ക തിയ െത ായി
ന േടതിേന ാൾ േവഗ ിലാണവ മിടി ത്
മരി വർ വിലപി നെ േ ാല
അവ െട ശ ം ചാ ൽമഴ െട ശീ ാരമാണ്
അവർ ചിരി ത് െകാഴി ഇലകെളേ ാെല.
വ േ ാ ം പറ ാ െ െതാഴി ാൽ
അവർ ജീവി ിരി വെരേ ാലതെ യാണ്
ന െട അേത ആർ ിക ം ൈനരാശ ം


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ന െട അേത ആകാം ക ം ഉ ക ക ം.
മരണം സംശയ െട അവസാനമ
േചാദ ൾ ിൽ അവർ പ .
അവർ ് അവ െട ഭാഷ ന െ ിരി .
അവ െട ര ൻ തലേയാ ിേപാെല കിഴ ദി
അവ െടേമൽ കൾ വള .

ഞാൻ എേ ാ തെ സംസാരി ിരി േ ാൾ


ഞാൻ മരി വേരാ സംസാരി യാണ്,
നി േളാ സംസാരി േ ാ ം.
ന െട ഭാഷയിൽ ര ൻ അ മി ിരി .

()

ൻ കളഹ ിയിൽ1

കട പിെ ൻ
ക നീരിൻ മഹാനദി:
അവശൻ വൻ; േതാണി-
യ ിമാ ം, രാതനം.
ഴ വീ േ ാൾ െഞ
ഴ ഃസ േമാർ േപാൽ.
േതാണി ാരെ നീൾ ാ ിൽ
കാളരാ ികൾ.

എ ാണനായ് ൻ
ത വിൻ ത ിേലകനായ്.
വയൽ നീറി ിതയ്
ീ ര നഖ ളിൽ.
െപാഴി െവ േമഘം
ക കെ െകാ ം മഴ.
െകാ ിൻ കാ േപാെല േനർ
വര ിൽ ീണഗാ നായ്
ഇരിെ േനാേടാതീ
േന ളി െന:

‘കാമ ാല ക

1 കളഹ ി: ഒറീ യിെല ാമബാധിത േദശം.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

വിശ ാ, ഴി ഗൗതമ!
ഇവർ േവ നിർവാണം
നി ന തയിവർ സ യം.
ാന ിൻ റവാല ാ
വര ത് നാ കൾ;
ധ ാന ിൻ റവാല ാ
വയർ െവെ രി ം
ഇവർ േനാ ത ം
വിട ം െചാടിയ , നിൻ
വിരലിൽ മാ ഭി ാ-
പാ ിൽ െകാതിേയാടിതാ.’

അവെ ഭി ാപാ ിൽ
മിഴിനീർ മാ ;േമെറ നാൾ
അ തെ ടി േ ാ
കഴിേ ാരി വർ.
‘ഇവിെട ി േതടാേനാ
നീ വെ ി തഥാഗത?’-
നിെയ ളിയാ
ശപി ം കൺകളായിരം:
‘വയർ നിറ വർ േ ാ
ധർ ൾ, േഹ, ജിന,
ത േചാ ം മീ ’െമ ാ
മിഴികൾ താണിര േവ,
അലിവാൽ ത ടൽ ി-
യവേരാേടാതി നിർഭയൻ:
‘ഇ ിഴ ത ഞാൻ
നി ൾെ ാ വ വ യിൽ.
ഇതിൻ കാ ാ,ലിതിൻ നീരാൽ
വീര ൾ േന ക.
നി ൾതൻ േവർ റ േ ാ
െപാ ായീ നഗര ളിൽ
നി ൾതൻ േചാരെകാ േ ാ
മ ിൽ കതിർ ല.
േപായ് ഴ ർബലെ -
ണർവിെ െപ റ.
 . ൻ കളഹ ിയിൽ

േപായ് തിരി പിടി , നി-


ം, നി ധികാര ം.
വീെ ാെനാ േവെറ
വര ം ദയ ിെന,
ഹിംസതൻ ളയേ ാളിൽ
ി ാ മിെയ?’

ഏവം കിട സി ാർ ൻ
വിൽ െപാൻതളിക കം.
സാവധാനമിഴെ ീ
പശിയാൽ പാതി ച വർ.
അവെ െന ിൽ ൈക ി-
െയണീ േനെര നി വർ,
നട സംഘമാ ി-
ഗതെ വച കൾ.
അവർ ൈകേകാർ െവേ ാ
വടിൽ താമര;
അവരാർെ ാ വ ി-
മ ിൽ െപ കാർ കിൽ.
മഴ ർശിെ ംെച-
ണർ ജഡമ ം.
നന വഴിയിൽ പ
ീ െ കാലടി;
മലേതാ ം ിറ ീ
േന ൾ, താരകൾ.

കട പിെ ൻ
ക നീരിൻ മഹാനദി:
കട വേനാെടാ ം
ചര ൾ, അചര ം.

()

കവിക െട ഭാഷ

(ആേ യ് ്)

ിയെ ആേ ,
താ ൾ എെ കവിത
താ െട ഭാഷയിൽ വായി കയാണ്
പേ , അത് എെ കവിതതെ യാെണ ്
എ ാ റ ്?
താ െട ഓർ കൾ േവെറ, താ െട
സംഗീത ം േവെറ.
നാം ര േലാക ളിൽ ജീവി വർ.
േകൾവി ാ െട ഈ ൈകയടി
എനിേ ാ താ ൾേ ാ?

താ ൾ പറ െതനി ് േകൾ ാം:


‘കവികൾ ് േലാകെമ ാ ം
ഒ ഭാഷേയ -,
ഇലകൾ ം ത കൾ ം
ഗൗളികൾ െമ േപാെല.
ഒേര തിര റ ് അവർ പറ
ഒേര സ ിെ അ ം പ
ഒേര േകാ യിൽനി ് കയ് ടി .

സ ം ജനതെയ േ ഹി കെകാ ്


 . കവിക െട ഭാഷ

അവർ എ ാ ജനതെയ ം േ ഹി
സ ം മ ിൽ േവരാഴ് െകാ ്
എ ാ ആകാശ ി ം ി
ഒ േവദ ി ം ഉറ േപാകാ െകാ ്
എ ാ ിെ ം േനരറി

േഹ, കേവ,
ഈ ബാൾ ിക് കടലിെല െവ ംതെ യാണ്
അറബി ടലിെല ം െവ ം
എെ റാൽമലയി ം
താ െട സഹ നി ം ഒേര മ േചേ
എെ ൈപൻമര ം
താ െട കരി ന ം
ഒേര ച െന ജടയിേല .
എെ ൈമനയാണ് താ െട മലിൽ,
എെ ന മാണ് താ െട ക ിൽ.’

ിയെ ആേ ,
താ ൾ താ െട കവിത
എെ ഭാഷയിൽ വായി കയാണ്.
പേ , അ താ െട കവിതതെ യാെണ ്
എ ാ റ ്?

(കവിത വായന, റീഗാ, ‘മ ്’, )



േടാൾസ്േ ായ് ഇവിെട ഇ

(റ ൽഗംസേ ാവിന്)

േടാൾസ്േ ാ െട സ് ഇവിെട ്
അവ താ ിയ ര ൾ ഇവിെടയി
േടാൾസ്േ ാ െട ക ട ്
അ ക ആഴ ളി
േടാൾസ്േ ാ െട റാ ്
അ െപാഴി നിലാവി
േടാൾസ്േ ാ െട തീൻേമശ ്
അതിലദ്േദഹം ഭ ി രിത ളി
േടാൾസ്േ ാ െട േപന ്
അതിൽ നിറ ഏകാകിതയി
േടാൾസ്േ ാ െട കെ തിക ്
1
പിെയറി െട ം ആ ാ െട ം
സംഘർഷ ളി .
േടാൾസ്േ ാ െട ശിര ്
അ നിർ ി വായന ാരി
ഞാൻ ഇവിെട ്
ഞാൻ ഇവിെടയി .

(േടാൾസ്േ ായ് മ സിയ ിൽ, )

1 േടാൾസ്േ ാ െട ശ കഥാപാ ൾ: ‘ ം സമാധാന ം’, ‘ആ ാകേരനിനാ’.



വരാ

ഈ വരാ യി െട
ഏെറ ാലമായി ഞാൻ നട
എ ാൽ ഞാൻ
എെ റിയിെല ി .
ഈ വരാ ിയാ ം ിയാ ം
തീരാ മ േരഖ
നട ാൽ തീരാ െപാ സഹാറ
നീ ിയാൽ തീരാ സ ം.
എവിെടേയാ എനി ് ഒ റി െ ്
എനി റിയാം; അവിെട
ഞാൻ ഇേ ാളം ക ി ി ാ
ഒ യഥാർ ം
ഞാനിേ ാളം എ തിയി ി ാ
ഒ യഥാർ കവിത ം
എെ കാ ിരി െ ം.
എതിേര വ വേരാട്
ഞാൻ ചിലേ ാൾ തിര :
ഈ വരാ എേ ാ േപാ ?
അവർ മറിയി .

അവ ം അവ െട റിയേന ഷി കയാണ്.
റികെ ിയാ ം
അ റ ാൻ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അവ െട ക ിൽ
താേ ാലിെ ി ം.

()

ഴ കാരൻ

ഞ ൾ ് ഇ മാ േമ ഓർ :
ഴ കാരൻ വ
എലികെള അവൻ വകവ ി
പാ ിൽ മയ ി ഞ ളവെന പിൻെച
ഞ ൾ മലകട േതാെട ര ം അട
അ തൽ ഞ ൾ മല ി റ വെരേ ാെല
േവഷം ധരി ാനാരംഭി ,
അവെരേ ാെല നട ാ ം
ചിരി ാ ം സംസാരി ാ ം ശീലി
ഞ ൾ ഇവിടെ ൈദവ െള ജി
ഇവിടെ രാജാവിെന വണ ി
ഇവിടെ നിയമമ സരി ം നി തിയട ം
പാത െട വല വശം പ ി നട ം
ന പൗരൻമാരായി

മല റ വ മായി ഈ രാജ ം
മാരംഭി േ ാൾ ഞ ൾ
ഞ െട തെ േസാദരെരെ ാ ക ം
േസാദരിമാ െട മാനം െക ക ം െച .

ഇേ ാൾ ഞ ൾ തിരി റി
ഞ െട േചാര െട നിറേമ
ഞ ൾ മറ േപായിരി യായി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഇത് എലിക െട നാടാണ്


ധാന രകൾ തി തീർ തവർ
സിംഹാസന ളിൽ കയറിയിരി തവർ
ഞ ം എലികളാവാൻ പരിശീലി ി െ ിരി

ഞ ളിേ ാൾ കാ നിൽ ,
ആ ഴ കാരെന
തിരി മല കട ാൻ
വീ ം ഞ ളാകാൻ.

()


എെ അ വന മ
ഓേരാ നിമിഷ ം മരി െകാ ിരി
ഒ ീ മാ ം,
താ താ േപാ ഒ താരാ ്.
അവർ വട ൻപാ ിെല വീരനായികയ
അവർ െപാ തിയത്
അ ളയിെല പ വിറകിേനാ ം
അല െതാ ിയിെല ക വിരി ിേനാ ം
ികെള വി ാൻ വ പ ിണിേയാ ം മാ ം.
അവർ താമരയിലയിൽ
േ മേലഖന െള തിയി ,
നാൾവഴി ക ിൽ ടിവ െചല ം
ടാെത നിൽ വര ം
െപാ െ ാൻ മി ് വശംെക ക മാ ം.
പ െവ ം തി ്,
പാ വി ാ ിയ പണം െകാ ്
അവർ അ ികെള ലർ ി
ര േപെര വഴിയിൽ െവ ് ഴ െകാ േപായി.

അ െയ അടി ടി അറിയാെമ ്
ഞാൻ അഹ രി ി .
ഓർ േനാ േ ാൾ എ റ മാ േമ
എനി റി എ റി .


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അ ് വലിയ െയ ം െചറിയ െയ ം േപാെല


ാ ി ; എ ി ം അവർ അന െട ി ം
ഗൗളിെയേ ാെല ആ ഗതം െച ം
ഒ നട േ ാൾ ആലില േപാെല
പി പി ം ഞാൻ ക ി ്.
േഗാമതി മരി ദിവസ ം
േച ഫീ െകാ ാൻ
ഓ പാ ൾ പണയംെവ ദിവസ ം
സഹായം േചാദി തിന് അ ാവൻ
അവെര ആ ിേയാടി ദിവസ ം
അ ൻ തീർ ാടന ിൽ മരി വാർ വ ദിവസ ം
അ ചായി ിെല ൈദവ േളാ
വഴ ഞാൻ േക ി ്.
ൈദവ െട മ പടി േകൾ ാൻ ഞാൻ
ഒളി നി ; അ െട േത ല ാെത
മെ ാ ശ ം ഞാൻ േക ി .

അ ഏെറ ം സംസാരി ിരി ത്


പ വിേനാ ം പ ിേയാ ം േകാഴിേയാ ം
കാ േയാ ം െതാടിയിെല മര േളാ മായി
അവെര അനാഥയാ ിയ മ ഷ േരാട്
അവര െന പകരം വീ ി.

അ െവ െതയിരി ത്
ഞാൻ ക ിേ യി . ര സ ർ ം
മ ം കിത ം ഒ ി ശ ാസം ി
ഈ എൺപതി ം അവർ പാടേ ാ
െതാടിയിേലാ പ െ ാ ിേലാ
ികെള ളി ി തെ ൈകകൾ അ ാ .
ചിലേ ാൾ െകാ , ചിലേ ാൾ െമതി
ചിലേ ാൾ േചറിെ ാഴി
പതിേരാട് പതിരി ിടയിൽ ഒ
ന െന ണി തിര , വ ംകാല ിന്
േമനി വിളയി വാൻ.

ികെള കൺ ിൽെവ ്
 . അ

തീ ിടി വേ ാൽ േപാെല
അവർ ഈ െഞാടി ചാരമാ
ച ം ചവി ളംേപാെല
കാെണ ാെണ വ
എ തീർ പ ടേപാെല െപാ .

ഇേ ാേഴ എനി കാണാം:


അ ആകാശെ
ക ി െട പിറെക ഓ ത്
ച െ ത ിമറി പാൽ ാ ം
േനെര െവ ത്
ആന ഹ ളിൽ പ വി േതടി അല ത്
ന െള േചറി ിയാ ത്
പറ നട ആ ാ േളാ സംസാരി ത്
രെ ലരി തി കളി െട
േപര ിടാ െള ത കാൻ ൈകനീ ത്
ചാ ൽ മഴയി െട േലാക ിെ
േപാ ിെന റി ് പി പി ത്
ഇടിമി ലിെ ലപിടി ത്,
ഇടി ഴ ി െട
നാെളെയ റി ് െവളി െ ത്.

()

സാൽവേദാർ ദാലി ൈദവെ ാ

വാഹന െട േ ത ം
സ ർ ദല ം
മരതക നിറ േമഘ ം
മഴവി കളിൽ ഉണ ാനി ഘടികാര നാ ക ം
േചാര ട കളി വീ േയ ശിര ം പി ി ്
സാൽവേദാർ ദാലി െട ആ ാവ്
സ ികാചി ം െകാ ിെവ
സ ർഗ ിെ പടിവാതിൽ ൽ െചെ ി.
കാശ ിെ എ ്-േറ േമഖല ം
െല സർ േമഖല മ റമായി അവിെട
ആ ന ഥ ം കറ ഹസ ഹ ം
േചർെ ാ ിയ പ ാം സിംഫണി ഴ ിനി .
ക ീരി വീ ഭീമാകാരമായ
ര േപാ ിൻ െകാ കൾ ിടയി െട
സ ം നി ന ത റിേവ ാേലാ എ ് ഭയ ്
നി കട ് അ സ ർ ിെ െ ി.

തി നാൾ കഴി േത െവ ് വ മായി


വിടാ ആ ിൻതലകൾ
അേ ാ ം നിലവിളി െകാ ി
അഴകി ട ിയ ആ ിൾ നകളിൽ െച ത ി
ആ നിലവിളികൾ െവ ിനാണ ളായി മാറിെ ാ ി
ക ക ം നീ േരാമ കാ കൾ


 . സാൽവേദാർ ദാലി ൈദവെ ാ

ആ േനർ കൾ െകാ ിെയ ്, പീതജലെമാ


അ വികൾ റേ ് പറ െകാ ി .
ബലി കളിൽനി ് ശി െട ശിര കൾ
ഇ ി വീ െകാ ി .
മരണ ിെ ിേ ൽ ‘ജീവെ ം’
എെ തിെവ ി .
ര ം നിറ കാസകളിൽ ‘വീ ്’ എ ്;
ക ീർ നിറ ട ളിൽ ‘ ടിെവ ം’ എ ്;
വിഷം നിറ ികളിൽ ‘േതൻ’ എ ം

സർ ിെ ഈ മ ഭാഷെയ റി ്
ദാലി െട ആ ാവ് വിചാരം െകാ േ ാൾ
പർവത ളെട വലി മണികൾ
െപെ ഴ ാനാരംഭി .
അവ െട കയ കൾ വലി ി ത്
തലക തിരകളായി .
ടർ ് ജനന-മരണ െട കന ക ം േപറി
ക െട ഖ അ മാലാഖമാർ
അവിെട പറെ ി; അവരിൽ തടി മാലാഖ
ആനറാ ി െട വൽ െവ േമഘ ാറിൽ ി
മരണ ിെ ക േകാള ിൽ
ദാലി െട േപര് എ തിേ ർ .

പിെ യഹാവയായ ൈദവം വ .


പഴയ വിേശഷ ിെ താ കളിൽനി ്
അവൻ ന ത െട പട കളിറ ിവ .
േകാടി രാ ിക െട ഇ ിൽ
ദാലി െട ആ ാവ് അ മായിേ ായി.
ഇ ിെ തിര ഒ ട ിയേ ാൾ അത്
ൈദവ ിെ ഖേ പാളിേനാ ി:
അവെ നര ടിയിഴകളിേലാേരാ ി ം
മരി വർ നരി ീ കെളേ ാെല തലകീഴായി
ി ിട ; അവെ രജതദം ളിൽ നി ്
ിക െട ര ം ഇ ി വീണ്
അവെ െവ ാടിെയ സ യാ ിെ ാ ി .
ക ക െട ാന ് അവന്
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ആഴേമറിയ ര കിണ കളായി .


ഇടേ തിൽ ത ം വലേ തിൽ ഭാവി ം
മരി െപാ ി ിട .

ഈ ശാശ ത വർ മാന ിൽ അവെ ഒ ൈക


മിയിേല ് നീ െച ് ഇട ിെട
പിട മ ഷ േര ം െകാ യർ വ .
മേ ൈക ന െള ഓേരാേ ാേരാ ായി
െഞരി െക ിെ ാ ി .
അവെ ഒ കാൽ നരക ിെല ി
അവിടെ ണ ാ ാ െള െമതി െകാ ി .
മേ കാൽ സ ർഗ രികൾ ് തേലാ വാനായി
വിശ ാസിക െട നി കൾെകാ പണിത
മാംസപീഠ ിൽ കയ ിെവ ി .

ചാ വാ കൾ െകാ ാ ിയ
ഒ സംഗീേതാപകരണം ദാലി അവിെട ക .
അതിൽ ക കൾ പകരം
ക ശിര കളായി .
അവ അമർ േ ാൾ ചാ വാ കൾ ള ക ം
ഭീകരമാെയാ സംഗീത യ ക ം െച .
ആ ദിവ സ ീർ ിന ിെ നീലനിറം
ദാലി െട ആ ാവിെന വലയം െച .
അേതാെട കറ ഖ ഗ മായി
കരീ കൾ രംഗ േവശം െച .
അവർ ആ ആ ാവിെന
സർറീയലി കൾ േവ ി േത കെമാ ിയ
വിഷവാതക രയിേല ്
ആേഘാഷമായി നയി െകാ േപായി
അ െന ദാലി ജനി .

()

ഇനിെയാ വി മി െ

(എെ സേഹാദരി ്, എ ാ സേഹാദരിമാർ ം)

ഇനിെയാ വി മി െ .
ഒ വിൽ ഒഴി തിര കൾ, അതിഥികൾ
വിടപറ , േതാർ കളിക ം ചിരിക ം:
ക കി ഴി ഞാൻ േകാ കൾ, കി ൾ;
സിഗര ികൾ ; വീര ം വാർ
ക മണ ികൾ മാ ി; ിതറിേയാ-
രരചർ, വി ഷകർ, റാണിമാർ, മ ിമാർ,
വിലയ ‘ ലി’കൾ (അതിേല ഞാൻ?) ഒെ
റെത ിടാെതെയ ി ളർ ഞാൻ
ഇനിെയാ വി മി െ .
മ രേമ കവിതയിൽ, ൈകേശാര, മതിേലെറ
മ രേമ കൗമാര, മി േക ിരി ഞാൻ.
അ സത മാകാം, അറി ി ; ഓർ െവ-
െ ാ നാൾ തൽെ നി വിരാ ീ മം.
വഴിയിെല ൈകകൾ നീ േ ാേഴാതി ഞാൻ:
‘സമയമി ിേ ാൾ’, കളി വാനയല
തികൾ െകാ ി ിര െ ാ ം,
‘സമയമി ിേ ാൾ’, നിലാെവെ യഴികളിൽ
‘വരിെക’ ൈകകാ ി കം വിളി േവ,
‘സമയമി ിേ ാൾ’ ഇള ാ ‘കാവിൽ, ദാ,
െകാടിേകറി, േവല േപാകാം, കയ െകൻ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

കി’ െലേ ാതി നി നിൽ െ ാ ം


‘സമയമി ിേ ാൾ, തിര ാ േച -
മനിയ മ ം, വരിക പി ീ,ട -
സമയ ാകാം ചിരി വാൻ, വാൻ.’
ഇനിെയാ വി മി െ
സമയ ായിെ നി ചിരി വാൻ.
തിെകാ േപായാദ മ െന; നിർ ി ഞാൻ
പഠനം, പക കൾ ദീർഘിെ വെ ി
വരണമാല മായി നഗര ിൽ നിെ ാരാൾ.
‘പഴയ ഃഖ േള, േപാകെ ’, െചാ ി ഞാൻ,
‘ തിയ ഃഖ ളിെ െ വിളി :
തിയ പാ ൾ-ക കി മി വാൻ,
തിയ വി കൾ-ത ിയല വാൻ.
തിയെയാരാൾ-ശാസി വാൻ, ശകാരി വാൻ,
തിയ സ ൾ- ളയിേല വാൻ.
കവ കായലിൻതീര േതാ ിൽ
വിട െള ാടി ക േവ,
‘സമയമി ിേ ാൾ’, പറ ഞാൻ; തീവ ി
‘വ , നാ ി റ വാ,െനൻ െന ി-
ലമ ’െകെ ളമി ണി േവ,
‘സമയമി ിേ ാൾ’ ഇളംെവയിൽ യാൽ
റിയിൽ കളമി ‘ഹാ, വ , നാ ിേല,-
വിെടയിേ ാണം, തിമിർ ാം’ തരി േവ,
‘സമയമി ിേ ാൾ, തിര ാ മ ൾ -
മവ െടയ ം വരിക പി ീ,ട
സമയ ാകാം തിമിർ വാൻ, കാ വാൻ.’
ഇനിെയാ വി മി െ
സമയ ായിെ നി തിമിർ വാൻ
ഇര കൾ ഃഖസ ജടിലമായ് ദീർഘിെ .
ഇട ഞാൻ, ഭാരേമ ി യ ൾ
കയ പഴയച ൾേപാൽ; േകാ ത-
ടിയിെല ിയായ് വര ; ൾ
പലനാ ി ം േപാൽ െപാടി ,
ല വാൻ ൈവ ം വി േപാൽ
ജനേലെറവർഷം റ ാെ റിേപാെല-
യി ം മന ിെന മാറാല .
 . ഇനിെയാ വി മി െ

ലമായിെ ാ മിനിെയ തിൽ, ഞാൻ കരി


ക കിയാൽ േപാകാ വി തപാ ം, േതെ ാ-
രൽ, ചിെയാെ െമാ ാെയാര ിലിൻ
നിറ , ളവീണ െതാ ി, വ ം കിണർ.
ഇനിെയാ വി മി െ .
മതി, വ ; വ തായി ികൾ, േപാകെ -
യിനിെയെ വി ാ ി നിറ വീ ിൽ ഞാൻ
പകൽനീെള നീലയിൽനീ പറവ ം
ഇരേതടി വിപിന െളരിയി ക വ ം
െവയിൽചാ േനര വീ കൾ േത
ഒ േവളയിള ര ംച ം
മതി: എനി ായി െപാ താൻ കിടാ േള.
ഉണ വാനാ േമാ നി ൾ ് ാ മീ
ബലിയിൽ? ഹാ, ാവണെ ാൻ ികൾേപാെല-
യിലകേള വെ െ ക, േവരി
ചിറേക മലി സ ർ മേ , വ
െപാതി ക, െപെ െ ടലിൽ മാ േള!
തിെകാൾകയാന േമഘ ൾേപാെലെ
മ ി, മണിെകാ മാ ിൻതരികേള!
‘അരിയ ലേപാെല വാൽെപാ ിേയാടിയീ-
ടൽ വീണയാ വിന ാൻ കിടാ േള!
ഇഴ കെയെ ി രഗരാഗ േള!
തള മീമാംസം ളിർ ി മഴകേള!
ഇനിെയാ വി മി െ
ലരിയിലാദ മായ് മിഴികൾ റ വാൻ
കവലെ ടാെത കിട റ െ ഞാൻ!
പതിെയ െവ േപാെല കൾ
വിവാൽേപാൽ കനമി ാ സ കൾ
അറിയെ െയൻ ശിഥിലാ ികൾ, ര ിൽ
രയെ നി ി മ ിെവയ്ലിൻ ലയം.
അചര ൾതൻ ഹിര യ കഭാഷയിൽ
ിയ മി പാ േകൾ െ ഞാൻ!
വരികയായ് ഞാൻ, വഴിയരികിെലനി ായി
വിരി ക വീ െമൻ േള, ഞാൻ വരാം
ജനലിൽ വെ െ വിളി െവൺച ിേക,
കിൽ സവാരി ഞാൻ വരാ വം
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ളയി ം കാവിെലൻ കാേ , വരാം കായ-


ലരികില പിയാം മേമ, ിടാ-
ലകാവിവ ീ, കടൽ െര ട-
ിനിവ ം തിരത ിര ം കാേതാർ
ളിരാം രജനിതൻ കാേ , തി േവാണ-
മ ര ിൽ ിടാം െവയിേല, സമയ -
ിനിേയെറേയെറ, യന തയാെണെ -
യട മിഴികളിൽ, വരിെകെ േയാമേന!

()

േജാൺമണം

(േജാൺ എ ഹാമിന്)

സ . ികൾ വ
െചാ : ‘മണമ ാ’
‘എെ ാ ിൻ മണം?’ മാറി
മാറിെയൻ മ ൾ മണം
വർ ി യായ്: ‘തീവ ി
േ ഷേനാട ം േപാൽ’
‘അ , യാ പ ിതൻ
നിൽ ംേപാെല’
‘അ , ര ിൻ പിേ -
ിവസം േത ിൻകാ ിൽ
െച േപാ’ ‘ ലരിയിൽ
െ ാ കാ ിൽ കാ -
െപാ േ ാൾ നട ംേപാൽ’
‘കായലിൽ ൈവ േ രം
വ ിയിൽ േപാ ംേപാൽ’ ‘പാൽ
തിള ംേപാെല’
‘മഴ െപ േ ാൾ
മ ിൽ നി ണ
മണം’ ‘ഉ യിൽ ടയർ
കരി ം െകാ ം മണം’
‘മഷി ാ ണ ാ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

കവിത െട മണം’
‘നിമിഷം േ െപ
ിെ മണം’
‘മാൾദതൻ കയില-
ാ ക െട മണം’
‘േവദ കം റ-
ീ േ ാൾ െപാ മണം’
‘അ മ ായിര-
മായ് വിടർ ി ം മണം’
‘സ ർ േ യർ േപാം
േചാളനാെ ാ ിൻ മണം’
‘അവസാനെ ി -
വ ാഴവീ ിൻ മണം’
‘ രിശിൽനി ം വീണ
ര ിൻ ബലിമണം’
‘മതി’, െചാ ിഞാ, ‘നി
മണ െളാ ിേ ാൻ
പിറേ ാെനാരാൾ മാ ം
േജാൺ മാ ം’ പടികട-
വനിെ ീ, ഈ ർ
ഇ ്, നാ നാളായ്
ിണിയവൻ,
ഒ തീേ ശേമൽ
വീ , മ ം അവ-
ി മാം ബീേഥാവെ
സിംഫണിക ം, േസാള-
മെ കീർ ന ം.

()

ാൻസിസ്

ഞാൻ, അ ീ ിയിെല ാൻസിസ്,


ഇലകൾ ാ ം വിട വൻ
േവ കൾ ാ ം പട വൻ
ളിൽ മണ വൻ,
പഴ ളിൽ മ രി വൻ.
മി വൻ എെ ം
മല, എെ ൻ,
എെ കിേല ി ഓമനി
മഴ, എെ ി,
എെ ളി െകാ ത ി
എെ യ കാട്
അവെളനി തണ ം കനി ം ത
എെ യ ൻ കാ ്
അവെന ഉലകം വൻ കാ ി
ച ൻ എെ സ ംകാണി റ ി
ര ൻ എെ െതാ വിളി ണർ ി
എെ മലിൽ പറ ിരി
പിറാ ം േമഘ ം,
എെ മടിയിൽ ി ളി
െച ാ ിക ം തിരമാലക ം.
അല െകാ ാ ിെന
ഞാൻ സട തേലാടി െമ
കടി ാൺ െപ ി ളയം


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

എനി സവാരി ായി നി ത


ര യ കാ തീ എെ െന വീർ ിൽ
വാൽ അകി ിലാ ി പിൻവാ
േസാദരൻ മി ൽ എെ ാൺെക
െവ ിെക ിയ പ ി താ
േസാദരിജലം എെ വിളിേകൾെ
ടമണി കി ി ഓടിെയ
അധികാരദാഹി െട ഗർ ി മായ െന ി ം
തികാരേമാഹി െട തിള ര ം
എെ വിരൽ െതാ ാൽ ത
ഞാൻ, അ ീ ിയിെല ാൻസിസ്,
ഞാനാ ഊമ െട വാ ം ടെ കാ ം
ഞാനാ വിെ ള ം യലിെ ചിറ ം
ഞാൻ േ ഹി ,
അ െകാ ് ഞാൻ നിലനിൽ .
എെ തേലാടേല േതാ കൽ
വിശ വർ ായി അ ം വർഷി .
അ ാനി െട വിയർെ േ ത്
അടിമ െട രിെശേ ത്
തടവറയിെല തിെയേ ത്
അടർ ള ിെല ബലിെയേ ത്.
ആ ധ െട കലവറെയാഴി ക ം
കടേല ം േചാരയാൽ നിറ ക ം െച േ ാൾ
നി ൾ എ ിേല വ ം
നാം പണി ം തിയ യ ശേലം
മരി ഓേരാ മ ഷ ം ഗ ി ം
ഓേരാ ക ് ക ീരിൽ പ െകാ ്.
കിളി വ കളിൽ നാം പറ ം,
അന ഹ ലിേല ്,
കതിർ ലക ം ഒലീവിലക മായി.

()

കയ ം

ഇനി വ കയ വാൻ മല; കാൽ കഴ


മിഴിയിൽ തഴ രാ ി.
വരവായി ടൽമ ി ളാ ഹയിൽ നി
ി ൈകയി ം നഖംനീ ി.
മരവി യാെയൻ ശിര ിെല ര ,െനൻ
ദയ ിെല വന ൾ;
മരവി യെയൻ തൻ താര ൾ
സിരയിെല ർണമ ൾ.
വഴിയിൽ മരി േപായ് നാഡിതൻ തിരകൾ.
മരണേമാ വാ വിൽ േതാഴീ?

****

ഒ നാളിൽ നാം ി ൽ ാടികൾേപാെല


ഹരിതസാ ൾതൻ മാറിൽ
ചിറേക ി നാം മ ികൾ; സ ർഗീയ
മരതകമായവ മാറി.
ഒ ടാെത മഴയിൽ ളി നാം,
തളിർേപാ മണിയാെത െവയിലിൽ.
പഴമായി നീ,യതിൻ മ രമായ് ഞാൻ; െവ ി
യ വി നീ, മാരിവിൽമീൻ ഞാൻ;
ടികമായ് നീ, ഞാൻ െവളി മായ്; കാ ിൽഞാൻ
കരിയില, മാനിൽ ഞാൻ ി.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പരിണാമകഥയാടി നാം; ദിന ൾെ


മി സം, നിലാ വൽ േപാെല!

കരടി വ പിെ , അ ര ,ന ൾ
മഴെയ ക തി ത .
കരടി വ പിെ , അ ിവാതിലിൽ,
‘അ കാ ്’, ജനൽ നാമട .
അ വ ള ിറകിൽ നിൽ േ ാ ം
‘അ രാ ി’, നാം േപാ ിട .
കരടിേയാ ക ിലി ടിയിൽ, നാം പാതിരാ-
റിയാ ണർ േ ാൾ
തട ൈകകളിൽ േരാമ ൾ അവെനെ ാ-
ഴവിെട ി, യീന ിടയിൽ?

ലരിയിൽ ക ാടി േനാ ി ഞാൻ െഞ :


ഉടലാെക നീ േരാമം.
അ ടിെവ ാൻ ൈ ി
ര ഞാൻ, ‘ചായ േവഗം’.
അ െമാ വാൻ വാ റെ നീ ക േവാ
നിണമണിെ ൻ ദം ര ം?
അവ ക െവേ ാ സഖീയാദ മായ് നിെ -
യിവ െവെ ാരാരാവിൽ?
അ ദിനമവ ർ നീ െവേ ാ നിെ
വാമിറ ി തൻ ചിയിൽ?
വഴിയി വാ ടി നീ ത
െച േതൻ ണ ം ര ം.
എതിെര വ വർെ ാെ ം ദം കൾ!
അ ക ഞാന രെ ,
പറ ച ാതി: “ആ ളാ വാ-
െനാ ദം െയ ി ം േവേ ?
അ പൗ ഷ ിെ െകാടിയ ി,േരാമ ം
നഖ ം രൾ ം േപാെല?”

ഇവരിൽ നീ േത ിേയാ, െചാ ിേയാ നി യിൽ:


“ഇനി മ ാലം വരിേ ?
തളി േപാ െ ാരാ ഴയ ശ ിൽ നീ-
 . കയ ം

െയാ വ െമെ വിളി .


നിണഗ േമശാ ിൻ നിലാവിനാൽ
പഴയേപാെല വർണിേ , െള-
രിയിൽ ഞാൻ േവർ വീ േ ാൾ
ഒ വിരൽ െകാെ ാ താ ,കീ ടവറ-
രികിൽ വെ െ േലാ .
മഴേപാെല നീെയാ കര , ട ാല-
മലരിെ ലേപാൽ ചിരി .
നിറയെ ന ളിൽ േപായ ബാല ിെ
തിരേവാണ ചികൾ, നിറ ൾ”
അ േക ണർ ി ഞാൻ നിെ ; റ നീ:
“ഒ മല ഞാൻ കിനാ .
വരിക നാം േപാ കാ മലയിൽ; വരി -
യര ിൽ നിെ മി ൾ,
അവിെടെയ ി ഃസ ൾ, തിയിൽ
നിലവിളി ൾ,
അവിെടെയ ി ാ നിന നീയറിയാെത
വിഷവീെ ാ പകൾ
അവിട മി ാ പൗർണമി, െകാഴിയാ -
യിലകൾ, ഹാ വാടാ ൾ:
അവിടെ യ വിയിെലാ കനകമാ-
ണവിെട രി ാറ വ ം;
നരിെയയി ിളിയാ മാടിെ ികൾ,
ത കീരിെയ ർ ം
അവിെട ി ൾ തൻ ശ ാസ ി
പവിഴ ംഗ ി കീഴിൽ
ഒ നീലനീല ടാക തിൽ നി -
െമാ ക ിെയ ാൽ,
അ ൈകയിേല ി നാെമ ാ ഹി ാ -
മ സത മായ് തീ െമ .
വ ,ന ാ ഹി ാം േരാഗ, ദാരി -
മരണ ളി ാ മി.”

ഇനി വ കയ വാൻ മല, ാണവാ േപായ്


ഉറ മ യി ാ ിൽ.
വരികയായ് മരണെമൻ തലെയാ ിയിൽ, ാണ-
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

നിലി െമൻ ശ ാസ ിൽനി ം,


അവിെട കി ഞാേനാമേന, പ ട-
കയായിെയെ ഛ ാസം.
ഒ കിളി ാ ിെ തണലിൽ, ല ാ
കിനി ക ക ഴ ിൽ,
ഇവിെട ഞാൻ നി ടി ിൽ തലചാ
വിടപറ ീടെ േതാഴീ!
ഇവിെടാ െകാ രയാലിെ ൈത ന
കയ െകാ ിനി ബാ ി.
അവിടെ നീല ിൻതടാക ി-
ലി കെയൻ ചാര ം ടി.
മിഴിയട ാ ഹി ക, ആ െപ ി
നരകമാകാെ ാ മി;
ഇനിവ ം തല റ ായ് വാ ം
ജല ം സ ത മാ ാ ം.
കളിൽ നീ കാ മേ ാൾ കിളി െമാ-
തിൽ ഞാ ായിരി ം
കിലിൽ തിള ി ം ന ജാലെമാ
തിൽ നീ െമാ വളായ് തീ ം.

()

പഴനി

പഴനി നി മായ ഒരാരവമാണ്


േവൽകയ ിയ ഒ വായ്
കാവി ഒ ദയം
കാവടിയാ ഒ െത വ്
നം െച ഒ സ ം
ഭ ം ശിയ ഒ ൈനരാശ ം

ഇവിെട രികെ ഈ കൾ
ഭ െ പകലിെന േവ യാ ,
കെ കൾ
ഭ െട രാ ിെയ ം

തിര ാണക ിൽ വീണ


ജമ ി ൾക
കർ ര ിെ ഗ ിേല ്
ക ീർ കലർ എ ിൽ വ വീ .

ശാ ാ കടയിൽ ഇലെയ
ി െട െന വീർ കൾ
മല കളിൽ നിെ ാ
സൗ രരാജെ ഴ ഭ ിയിൽ
ിേ ാ .
അവെ അ ൻ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ൗര ിയിൽ തപ ിരി
താെഴ ടി ാര ളിൽ നി ്
ദരി നായ ഒെരലി ൈദവ ിെ
െക കാ കളിേല ് െകാതിേയാെട
എ ി േനാ :

അ ഖൻ ീവ ിെ ാ ം
ത േ രിൽ വ ിറ .
ഒ ഖം ണയ ിന്:
ഞ ൾ െത വിൽ
ടിയഴി ി ല ക ാ ി ്
ഒ ഖം ിന്:
ആ ഹ െട േതര് േചറിൽതാ േ ാൾ
ഞ െട േമൽ നിര രം െപ
ര ക െട േപമാരി ്
ഒ ഖം ഉർ രത ്:
ഞ െട ടി കൾ ആ േതാ ം
കണികാ ഒേരെയാ സ ി ്
ഒ ഖം ആന ിന്:
ചാരായ ിെ ലഹരി ക
ക കൾ ട ് ഞ ൾ കാ
ആ അ ർ ാതിഥി ്
ഒ ഖം യൗവന ിന്:
ബാല ിൽനി ് േനേര
വാർ ക ിേല ് േവ വീ ഞ ൾ ്
എെ ം അ ശ മായ
ആ അ ണഋ വിന്
ഒ ഖം സൗ ര ിന്:
കെ ാ കളി കളിൽ
ഞ െട കരി ഉട കെള
പരിഹസി ംെച
ആ കാമ ിട ിന്.

േഹ, മല കളിെല
ൈവഡ ര െട ം
ലാസ മാ മയിൽപീലിക െട ം േഭാ,
 . പഴനി

ഞ െട ദിന ൾ നിറംപകരാൻ
നിെ മയിലിെ ഒ പീലിേയാ?
ഞ ൾ വിശറികൾ ് ആ ാനാകാ
ഒ ി കി ീ വർ.
ഞ െട ച ൻ ചാണകവറളിേപാെല.
ഞ െട ര ൻ
പ ി ി ദി
ഞ െട സ ൾ
പാ ിൻേതാലണി ിരി .
ഞ ൾ മരി േചര െട
െചളിെവ ിലാ വർ
നീ സ ർ ിെ
വർ ളിയിലാ വൻ.
ഞ ൾ നിരാ ധർ
ജീവിത ിൽനി േപായ് മറ
മ രം േവലാ ധെ
പ ാ തമായി വിൽ വർ
വാ കനാകംബര ിെ
ടകളിൽ ന െ
കവിത െട ഗ ം േത വർ
കാവടി ി ിെ റേ റി
േചാള ൗഢികളിേല ്
മിഥ ാസവാരിെച വർ.

പഴനി
പടികൾ േമൽ പടികൾ
ഓേരാ പടിയി ം
ഓേരാ ചാപി
അഴ ക െട പഴനി
അശരണ െട ആരണ ം.

()

ശരീരം, ഒ നഗരം

എെ ശരീരം ഒ നഗരം
എെ ക കൾ കാവൽപാളയ ൾ
അവിെട കാ ക െട നിതാ ജാ ത
എെ കാ കൾ ിടയിൽ തീവ ി ാവളം
അവിെട ആൾ െട നിര രഘർഘരം
ഇരേ ാ ഇണേ ാ കാ നിൽ വർ
തളർ റ ിേ ാ വർ
എ ം വ ി െത വർ
ം പിരി ല
അനാഥരായ വിചാര ൾ
മണിയടികൾ ം കൾ മിടയിൽ
ന െ ഓർ കൾ
പ െവളി ം കാണാെത കാ നി
കിത തീ നിറ സ ൾ

എെ സിരകൾ ചില െക ിയ ഴകൾ


ഞര കൾ കാശ ം സംഗീത െമാ
ക ികൾ,
ട കൾ ഗതാഗതം നിറ െത കൾ

എെ ദയ ിെ നാലറകൾ
ഒ ് തടവറ, അവിെട ശവ െട ഏകാ ത
ഒ ് പ ി, അവിെട ാർ നക െട വ ത


 . ശരീരം, ഒ നഗരം

ഒ ് ആ പ ി, അവിെട
േരാഗിക െട ഞര ംമ ക െട മണ ം
ഒ ് േകാടതി, അവിെട നീ േപാ
വിചാരണക ം നി ംഗമായ വിധിതീർ ക ം

ഞാെന ിെന പറയാനാണ്,


എെ ിെ ഗ ൾ പായ്നിവർ
റ ഖെ റി ്
ഏ േവദന ം കടി െപാ ി
എെ പ ക െട അ ീണമായ മി ിെന റി ്
എെ നാവിെ ശ ം രസ ം നിറ
അ ാടിെയ റി ്
രഹസ ഭാഷയിൽ ഋ േഭദ ൾ
േരഖെ എെ െതാലി െട
നിരീ ണേക െ റി ്
എെ ടിക െട
ര ദി ാ ഉദ ാനെ റി ്
നി ല ൾ നിറ എെ
കാ ക െട പ െള റി ്
എെ ൈകക െട
ഫയ ക ം മ ാ ം നിറ
കേ രികെള റി ്,
എെ ിക െട ഉറ ാ
വ വസായശാലകെള റി ്,
എെ സ ിക െട
ഗതാഗതം നിറ കവലകെള റി ്
ഞാെന പറയാനാണ്?

ഈ നഗര ി ്
ജനന ിെ െപ ം
മരണ ിെ ഞര ം
ഇവിെട ്
വ ഭിചാരി െട പ ം
മഹാ ാവിെ വചന ം.
ഇവിെട െ ്
വ ാപാരി െട വിലേപശ ം
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

സന ാസി െട ൈവരാഗ ം
ിലട കാ ക ം
ടൽെപാ ി വസ ം
െതാ ാൽ െപ േമഘ ം
ചി ി കെ യി ക ം,
റ ാടിെ റി ക ം
എ ിേ രലിെ സം ാ ിക ം
ംബന െട സ ം
വികാര െട കാ ബം ാ ക ം.

ഓർ ക:
ഈ ശരീരം ചിതയിൽെവ േ ാൾ
നി ൽ ഒ നഗരെ യാണ്
ദഹി ി ത്.
ഓർ ക:
ഈ ശരീരം ഴിയിലിറ േ ാൾ
നി ൾ ഒ ജനതെയയാണ്
ഴി ത്!

()

അ ൻ

അ െ േമശ
അ ത െട കലവറയായി .
അ െ പഴയ ചമയ െട ചില ാനം
േപാലീ കാരെ പി ള ബ കൾ
വ ീൽ മ െ ആധാരെ കൾ
പാല ാ ് എേ കാര നായി േ ാൾ
െകാ വരാ ‘വിേനാളിയാ’േസാ ിെ
മ ി ട ിയ മണം
പിെ , ഒരി ം റ ാതി
ഏെതാെ േയാ സ ർ െട
താേ ാൽ ൾ,
ഒരി ം ി ീരാതി കണ കൾ
െകാ ശ ാസം വരയൻ ക ൾ,
ഏേതാ ബർ ാരൻ െകാ ,
ഗ ം വൻ വാർ േപായ െസ ി,
ഓ ാ ക െട ന ളയി െട
ഊർ േപായ സ െട സ ർ രികൾ.
കട ിെ ം വിശ ിെ ം േ ത െള
അക ിനിർ ാൻ
മ കി നിറ ഒേരല ്,
ഒരി ം ദർശനം നൽകാ ഭാഗ േദവത െട
കീർ ന ൾ നിറ ജാതകെ കൾ
ഓേരാ വി വി ം മ ിവ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഞ െട ഖ ൾ കണികാണാൻ
മടി റ ഒ വാൽ ാടി
ശ രാമ ാെര ം സീതമാെര ം
പിൻെച െച േത ഒെര ാണി
നാൽ ിേയഴിൽ ംഭി ദയ മായി
ത മരവി ഒരിം ീഷ്ൈടംപീസ്.
ഞാൻ കാ േ ാൾ അ ന്
േജാലിെയാ മി ായി
എ ിെനയാണ് അ ൻ അ െയ ം
മരണ ിെ െകാ ിൽനി െതറി വീണ
മ െള ം േപാ ിയി ത്?
ഞ െട അ ാഴം ന നാ ക െട
ഓർ കൾ മാ മായി ി ,
ക ീരിെ ളി
േഗാത േദാശ ായി
നാ െസ മി അ േപെര ലർ ാനായി
വിയർ , ഞ ം വിയർ ,
എ ി ം പനകൾ െവ ിമാ ി അ ൻ ന
െത കൾ കനിയാെത നി ,
വടിേയ ിയ അ ാപകെരേ ാെല,
ഞ െട ളളി ാടലിെന ശാസി െകാ ്.

പിെ തീർ യാ ം ൈദവ ായി


ശിവെ ി ലം ഞ െട
െന ി െട ള കയറി,
അ െ ലി ഞ െള കടി ട ,
കാളി െട ക ിൽ ഞ െട
തലേയാ ിക ായി .
കല റിെല മഹാല ി എ ാം ക ിരി ്
താമരയിൽ ഇരി ടർ .
സരസ തിെയ വാലൻ ൾ കര തീർ .

അ ൻ വിള ക െട ത രാ ികളിൽ
അ ൻ ഉറ ിയി .
ആഴിയിെല കനൽ അ െ കാൽ
െപാ ി ിെ ് ഞ ൾ റിയാമായി .
 . അ ൻ

അതിെന ാെള േയാ േടറിയ തീ കളി െടയാണ്


അ ൻ എ ം നട ി ത്!
േ ാെഴാെ എ െകാ ാണ ാ,
അ ൻ കെ ഭാഗം തിരെ ത്?
കവി കളി െട േവൽ ിയിറ ി
ന െട കവംശ ിെ േരാഷമാവി രി ാേനാ?
ഞ െള റിേവൽപി തി പകരം
അ ൻ സ യം റിേവ ി .
ഞ െള െകാ തി പകരം സ യം െകാ ,
അമിതാ ാന ാൽ ീണി ദയം
തെ ഇ േദവത കാ െവ െകാ ്,
“ഈ െച വിഴം ടി, സ ാമീ,
അ െട കിരീട ിൽ.”

ഇ ് അ െ മകൻ വളർ ിരി


അ െ േവൽ ഇതാ
എെ ദയ ിൽ ഞാൻ
ിേ ിയിരി ,
ആ േചാര െട ഉറവ് െതാ യിെല േ ാഴാണ്
ഞാൻ പാ ത്,
എ ി ം മഴവ േ ാൾ ഇ ം
ടയിൽ താളംപിടി ് അ ൻ പാടാ
താരാ ി ായി മകൻ കാേതാർ :
എവിെടയാണ ാ അതിൽ പറ ,
നിറെയ കിളികൾ നിൽ
ആ നീല ം അതിെ െപാ ിെല
സർ ം?
അതിൽനി വിരി യ
ക ി ി ആ തിയ പകെലവിെട?
എെ ക കൾ കഴ അ ാ,
ഇ ് ന െട േലാകെ ആ മി കയാണ്
പറ അ ാ,
എവിെട, നി ശിര കെള
വൻ ഉയർ ആ മഹാ കാശം?
എവിെട, കീറ ായിൽ ത വിറ
കിട ആ തിയ േലാക ി ്
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പക കനൽനിറ താരാ ്?

()

വീ ിേല ്

ട കൾ , ണ -
ൈദവ െള വണ ി ം
തിണ നാ ം കടേ റി
െനയ്തൽ േനാ ി ി ി ം1
സഹ നിൽനി നിളെയ-
ിെയ െത േല,
േവ തൻ ചി യാൽ നീെയ-
തൻ േവർ ക ക!
മ തിൻ മണം െകാ
ളി ി കിട ക!
ക ിൽ കാവടി
െപാൽ വാക വിടർ ക!
ള ാടിൻ ഴൽ ാ ാൽ
െചവിയിൽ േതൻ ളി ക!

എൺപതാ കൾ ഞ ൾ ായ്
െവയിലിൽ െവ തീ ടൽ:
വയൽേ റിൽ, പറ ിൽ െചം-
മ ിൽ, കാലിെ ാ ി ം.
ിതൻ നീർപിഴി ീ
ശിര ിൻ കനലാ ക!

1 ‘െന ൽ’, കടേലാര േദശം. അ ‘തിണ’ ( വിഭാഗം) കളിെലാ ്.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഇവൾ ക ി ി േയെറ-
വ ിൻ കൾ
ഇടവ ാതിതൻ യാ ം2
ര ം േക െത ിേയ
ഇവൾ േക ി ി േയെറ-
ൗമ േ ഹവച കൾ
മാ ൾ വിട േ രം
ന ി െചാ ിയെത ിേയ
ഇേ ാളം ര േനര ം
ഇവ കാ ിരം-
ഗൗളിെ ിളനീർ, ല ി
ൈപ ാൽ, കദളി േതൻപഴം
ര ീ, െപാൻെന -
മിൈ െതാ േ ാെഴ ി ം.
ഇനി ി യ തം
തി ംബി ിതിൽ!
ഇവൾ െതാ ാവാടി ാടിൻ
നേയറി നട വൾ;
വി കാലിൽ േകാതാ രി-
ിൻ െവ െവ ക!3

ഇവൾ വസ കാല ം
കാര ളളിൽ കിട വൾ
രി ിൻ കനിവിൻ നീരാ-
ണ ക ണ െള!

ഉറ ക െയ ം
നിെ മ ിെ െതാ ിലിൽ.
ഒഴി േവ ിലെ ാൽ4
ഃസ ിെ ബാധകൾ.
ഒ താരാ പാ ായി-
ലിയേ യഴി ിവൾ,
എെ ാ ി ടേ -

2 ‘യാഴ്’, ഒ പഴയ ത ിവാദ ം, ‘ രശ്’, പറെ .


3 േകാതാ രിയാ ിെല േഗാദാവരി ,ന ംസ ി ം.
4 വീടിെ ത ിൻ റ ് േവ ിലകൾ ിയാൽ ത െളാഴി െമ ് സംഘകാല വിശ ാസം.
 . വീ ിേല ്

യ ാരാ ിെ നീർ
ആ വാ ല ിര ാർ ിൽ
നീ ി ാ ൽ പിെ ം
ം െപാ ം നിറെ െ
‘ ചിരി’5 െ ി ം വെര
ഇലവർ ഗ ഗ ം െപയ്-
െതൻ നാ ളി ം വെര:
അേ ാൾ െതേ ളിെ ാ -
പൗർണമിയായ് വ ം,
ചാേവർ ടകൾതൻ വാളിൽ
ി ഞാൻ വീടണ ീ ം.6

()

5 എെ ജ നാടിെ (െകാ ർ) പഴയേപര്.


6 ന സം ാരം വീെ ാൻ ഒ തിയ സമരം ആവശ മാണ്. ‘വീട്’ ഇവിെട സ ത ം തെ . (ഈ
കവിത അ െട േരാഗശ യിൽ െവ ് ഉ ായതാണ്.)

െച ര ി

ദീർഘേകസര േള!
സൗവർണ പരാഗേമ!
ര മാർെ ം ദള-
ഗർെവ ം സൗ ര േമ!
നാൾേതാ ം വ താ ം
മാ ിക വിഴ ിൻ
േചലാർ െമാ ിൻ ക-
നി തൻ ഭാതേമ!
ൈകകൾ കി ി-
െ ാളിെ ി-
ടിയിൽ വിരി
ദ ിൻ താപേമ!
താളിയായ് ടി ാർ ിൽ
സൗരഭം െപ ി വാൻ
േപലവമരതകം
വിടർ മിലകേള!
ഇളയ ിൽ വീർ
െന ിയിൽ െപാ ം േചാ -
നിതളിൽ നിറ
വാ ല കർഷേമ!
ഇരവിൽ ഃസ ാൽ
ഞാൻ വിയർ ണ േ ാൾ
ജനലിൽ ര ിെ


 . െച ര ി

ടകൾ വിടർേ ാേള!


െകാ ിെലെ ം േക ി-
ി ലയാ ി-
ിേരാമ ം െപാ ി-
വാരി േപാ േ ാേള!
കാളിതൻ ക ി ം
വാ െന ിയിൽ െവ ം
രാമെ നിണ ി ം
മാലയായ് െഞ ിേ ാേള-
യാ േപാ േ ാെളെ
ിരി േനാ േ ാേള!
വീ ിെല േ ാൾ വീെട-
റ ന േ ാേള!
ിേ െറെയൻ
േതാ ിൽ: പടി ാറ്
ാലെമ ത്
കാ ‘േമാർ ി ’ക ം
േറാ ൻേറാൾ െച ം ‘േമാണിങ്-
േ ാറി’ ം ബാേല -
േമാർെ ാ ാലിൽ നിൽ ം
‘ഡാലിയാ’ക ം: പേ
നിേ ാളം ിയ രി-
യിെ നി ാ ം നാെള
വർണ ന മാം േലാകം
ൽ ം ഞാനേ ാ ം നീ
വ വി െകെ
നം നിലെ ാ
െന ി മീെത, സ
സ ിഭെമൻ ം
നിെ ാ കെ നിെ
വന മാം സിരകളിൽ
യൗവനെ ാടിേപാെല-
ികൾ ശിേരകാൻ.

()

ി ളി

‘ഒ ി ളി ിെ നാളായി!’
െചാ ടി കി ിള നീ.

വ ം ള ളിൽ െവ െ ാടികളായ്
െകാ ികൾ െവയ്ലി കീഴട ം
മീനേമഘ ളസഹ ദാഹ ളാൽ
വാനിൽ രമാ ി യി ം
ക നിൽ ാൻ കഴിയാെത തല താ ി-
റെ ി ട ിരി ഞാൻ.
െപാ ം മണലിൽ തകർ വീ ം മഴ-
വി ിൻെപാടികൾ വിരലിൽ ടെ -
െ േ ാ വീ ം പി പി നീ:
‘ഒ ി ളി ിെ നാളായി!’

ഒ നാൾ നിറ കിട ി ളം


നാ ിൻ റ ്.
അതിൻവ ിലാടിനി
ക ക, െച ള, യൽെ വി,
തകര, ാ ി, കീഴാർെന ി,
, നില ന, അ , സീതാ ടി,
െഞ ാെ ാടിയ മീടാമി ി ം
കാ ിെ ളിനീലെവ ി-
ലാെക ന ം നിറ മാ െ ാ


 . ി ളി

പാലമര ം.

േച ിെയെ പരി മി ി
ഞാനാ േപായ് സ ഗ ളി െട:
ളിർജല ിെ വിര കൾ അ െയേ ാെല.
അടിയിെലെ ാ കാ കിട
ആലിബാബ െട ര ൾ നിറ ം ഹ,
സിൻ ബാദിെ ിയ ക ം.1
ഒ ക ിൻ റേ റിയണ
പക കൾ ീ ഴ ിെ മാ രി.
പരവതാനി റേ റി റ േപാം
രാ കൾ റിൻ മാം സൗരഭം.
െപാ ി വ പിെ ഞാൻ ൈകയി-
ല ാ ദീെ വിള മായ്.
ക ന കാ നി നിൽ ം
ജി ിേനാ പറ ഞാൻ:
“വാ കൾ, സ േലാക ൾ പ വാൻ.”
ിൻ ഷി േകാ ലെകാ
വളയിടാൈ കളാൽ
േച ി മിഴി ട േ ാൾ.

പിെ യ പതിവായി:
ി ളി ക, താേഴ താേഴ
െപാ ി റ ാ ക:
എ ി ഞാൻ പല റിെയൻ ജി ിേനാെടാ
ബാബിേലാണിൽ, ഡമാ ിൽ, ബാ ാദി ം
ൈവ ര പർവതസാ ളിൽ, നിത -
താ ണ േമ ം രസം േചർ ളിൽ.
െപാ ി ഞാൻ പിെ ം
വായിൽ മാസച ൻ വിരി
െപാ ര ിെ പീലികൾ ിേയാ
ഏ കടലി മ റം ൈലമാെ
സ ർ ീയമാം േമാതിരം ചാർ ിേയാ
െപാ ി റ ം കമറിെ െവ

1 അറബി ഥകൾ ഓർ ക. പി ീട് വ ൈവ ര പർവത ം െപാ ര ം ൈലമാെ േമാതിര ം


കമറിെ തിര ം കടൽ ിഴവ ം ആനറാ ി ം മ ം അവിെടനി തെ .
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മ തിരയതിൻ േകറിേയാ.
ഒ ംക ക തമാർെ ാ
റിയായ് മാറിെയൻ േച ി.
അ കഥാസരിത്സാഗരമായ് വ ലത ി,
അ യായ് പ ത ം.
അച്ഛെ ജാതകാഖ ാന ളിൽ േബാധി-
സത െ ജ ൾ പഠി ഞാൻ
ാവര ജംഗമ ഭാഷകൾ,2
നിർവാണയാ യിെലെ വട കിഴ കൾ.
പിെ വ ീ ളം
മാറി ഞാൻ വീ പല റി
ഒ വിലി രിശിലായ് ിരതാമസം.
േപായ് ജലം, അ ,
രാേവെറ ഥകൾ പറ മരണെ
െവെ ാര ന ക, ക രി, ം, ക ്,
േപായ് േച ി മ ം
േപായ് സാലഭ ികമാ ം.
വ െ ാ െമാ െപാ പറെ ി-
യാഴേമാർ ി ി െകാ ി േനാവി ,
വ െ ാ െമാ ി വീർ ി ,
വ െ ാ ം ി ാ നായ് മാ .
ആനറാ ി ി മാ ി, തിൻ
േഘാരനിർേഘാഷ ിലാെക വിറ
തലം; െപാ ം െപാടിയിൽ മറ
കളാദ ം വിരിയി സംഗര-
മികൾ, ആസ ിതൻ െപ ളിൽ
വീണലി േവദ ൾ, ജന ൾ തൻ
േചാരതൻ ടാല വിരിയി
േപാർമദ ിെ വ കൾ, ഹാ, െപാടി
ത ാഗ ൾ തീർ വഴികെള.
േതാളിലിരി ം കടൽ ിഴവെ കാ-
േലെറ ിലി കി നാം വീ
വീരർ മറേ ാ കമാം രാ ിയിൽ
ക ന െട ബാല കാല ിെ
സ നഗരിയാം ബാ ാ,ദതിൻ ക-
2 ജാതകകഥകൾ.
 . ി ളി

െയ ന െട വീ ി ം; ക
െതാ ി ം ക ി ം പാ ം കഥക ം.

‘ഒ ി ളി ിെ നാളായി!’
െചാ തീ ി ദര ിൽനി നീ,
ക നി ക തിമിംഗല-
െമാ ിെ വായിെലൻ െട ിറ കൾ
െച ടി ത് ൈകകാലന വാൻ
വ ാെത ഞാൻ, കടൽ മാ േചാരയായ്.
എ ി േമാമേന, വ ാ റവെയാ-
െ െ ി,ലതിെ തീര
സൗവർണ ൾ െപ െമാ മരം
തി ി ം പ യായ്; േപാ കീ ഛായയിൽ.
പിെ ഥക ം സ ം ശാ ി
മ , െമ ാർ ം ഖ ാർഥനക ം
ം ദയെ ാ വ ിയാൽ
ി ട ാ മീ െവയിൽ ാലാഴി.
ബാ ി ാമ തീ തി ി -
മി ിരിെയ ി ം നാെളെയ വാൻ.

()

മഷി ി ം ം

ഇടിെവ ിയ ഒ ദിവസമാണ്
മഷി ി ണിെന ക ിയത്.
വിറ നി ണിേനാട്
മഷി ി േചാദി :“ നീെയ െന
ഇ െവ തായി?”

പറ :
“ഞാൻ സ ർഗ ിെല ഒ മാലാഖയായി .
ൈദവെ േചാദ ം െച െകാ ്
ശാപേമ കരി ്ക ഒ
െകാ വി ായി ഞാനീ മിയിൽ നിപതി .
മഴവി ക േ ാൾ സ ർഗ ിെ ഓർ യിൽ
ഞാൻ ള , എെ ചിറ കൾ ഈ
െവ ടയായി വിടർ . ആെ ,
നീെയ െന ഇ െന ക െവ
പറ ി േ ാ?”

മഷി ി പറ :
“ മിയിെല അ മാ െട തല റക െട
ക ീരാണ് ഞാൻ.
േവദന െട ിൽ വാടിയ
അവ െട ദയ ിൽനി
വ െകാ ാണ് എനി ീ ക ്.


 . മഷി ി ം ം

കടലാ ിൽ അ ര പ ളിൽ
വാർ വീ കയാെണെ പണി.
മ ഷ െട ബീജഗണിതം തൽ
മഹാകാവ ംവെര എ ാ ി ം
എെ ഇ സമസ കൾ
മരണ ിെ നിഴൽ വീ .
ഞാൻ ക ിരി ം
നീ െവ ിരി ം
ഒേര കാരണംെകാ തെ .”

പറ നിർ ിയ ഉടൻ
മഷി ി ണിേ േല ് െചരി .
അേതാെട
എ ം രാ ിയായി.

()

ഹിേറാഷിമ െട ഓർ

(ഹിേറാഷിമാദിനം, : െപരിേ ാമിെല ജന ൾ ്)

ഞ ൾ കൾ,
െകാ ാ ി ം ഒടി ാനാകാ വർ,
ക െള ം വി ളവ െള ം
യ കെള ം അതിജീവി വർ
മഹാപാതക െട കസാ ികൾ,
ഞ ൾ പറ :
ഇനി ം ഇതാവർ ി ടാ.

ഞ േളാർ ഹിേറാഷിമാ:
േകാടി ര ാ െട കാശ മായി
മരണം ിറ ി.
പിെ കരി, ചാ ൽ,
തലേയാ ക െട ഉദ ാനം.
ല ാ ംര ം ഇ വീണ
കരി കിേമാേണാകൾ
െപാ ദയ മായി
വീടിെ ളി േതടി ഇഴെ ി
പടിയിൽ പിട വീണ ിക െട
ിെ രി കൾ, ഭയംെകാ ്


 . ഹിേറാഷിമ െട ഓർ

ൾസ ികളിൽനി ് എ ചാടി
തറയിൽ വീ കിേ ായ പാവ ികൾ,
നില യ ളിെലാ ി ിടി േപായ,
അ ംവ ം െന വിര കൾ.
മരി പാ ക െട െതാ ികൾ
മരി െട െഞാറി ാവാടകൾ
ഉ കിേ ായ ണയ ൾ,
ക ഓഗ ിെ ധവളതാപ ിൽ
ഉ കിേ ായ െചറി ൾ
ഉ കിയ ക കൾ
ഉ കിയ ഘടികാര ളിൽ
ഉ കി നില കാലം,
ഉ കിേ ായ േള കളിൽ
ഉ കിെയാലി ഭാഷ.

ഞ ൾ കൾ,
മിെയ ന ാകാശ ിെല
കറ മരതകമാ വർ
കളി ൾ ം അട
കൾ ം കാൽേനാവാെത കാ വർ
മരി വെ തലേയാ ിയിൽ
മ ര ൾപ വർ,
ഞ ൾ പറ :
ഇനി ം ഇതാവർ ി ടാ.

ഞ േളാർ െചർേണാബിൽ:
ക ിേയ കാരെനേ ാെല
ര ം ര േ ാ മരണം വ ത്
കാളേ ാ കാരെനേ ാെല
ഇ കിയ കാ റ ം വ വാല മായ .
മി ് ജ ം ന ിയ
ആദ െ െപാ ിെ റിേപാെല
ഉ വ ൾ നിറ ഏ ിലിെല
േവനൽ ാതിരയിൽ
രാ ാടിക െട െതാ കെള ം
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ജി ിക െട കാ കെള ം
നി ലമാ ിെ ാ ് വീ ം
ഹിേറാഷിമ െട തി ര ൻ വ ിറ ി
വസ ിൽനി േവനലിേല ്
ഇഴ പട ടിെ അ ശ സർ ൾ,
ആ ിൻപ െട ടമണികളിേല ം
കാ ക െട ‘ ാ ാ’യിേല ം
ക െട ‘മ ാ ’വിേല ം
ഇഴ ിഴ കയ വിഷദീ ി,
വീർ ി ബ ണിേല ്
ശ ാസേ ാെടാ ം പാ
കയറിേ ാ ാണൻ
െപാ ിദാഹി ഉ ികെളേയ ി
എേ ാ ം നയി ാ വഴികളി െട
ഓ അ മാർ,
വർ ാർ നകൾേപാെല
െവ ി ിട കളിൽ പിറ വീ ചാപി കൾ,
മരണെമാ പാൽ ികൾ,
േചാര ടി ത ാളിേ ാ ൾ,
വർണ ഖ ഗ േളാ ിനിൽ
േഗാത വയ കൾ.
മരി കിളികൾ െപാഴി രടി മര ൾ
ക നിറ േതൻ, ക െ ാടി,
ക മ ്,
െകാ മഴ, െകാ വാ ,
െകാ , െകാ , നിലാവ്.

ഞ ൾ കൾ,
അ വർഷ ിെ ികൾ വീണ
സ ിെ പ െ ാടികൾ,
അടർ ള െട മ മികളി ം
ജീവെ ആർ ത വഹി വർ
രാ ി െട ള ടികളിൽ
െഞരി മരാന ഞ ൾ വളർ ത്
േകൾ ഞ െട ഹരിതസേ ശം:
 . ഹിേറാഷിമ െട ഓർ

ഉ ികെള ാൻ
താരാ ക ം െവ രിവ ിക ം
ഈ മ ിൽ ന പടർ ിയ അ മാേര,
ശാ ി െട ദയ ി
നാേവ പാ വ ടെ
സാ ിയാ ി ഉണ ,
ആണവ ഹണ ിൽനി കാ ,
േ ാ ി െട േവ ക
നി െട വാ ല ിെ
അ തച െന.
കൻ വയ കളി ം
േപര ിടാ െട കിനാ ളി ം
ഭാവി െട സ ർ ം വിളയി
ധീരരായ കർഷകേര,
െത േ ാല ളിൽ വ ദി
കാരണവ ാ െട ക ീരിെന
സാ ിയാ ി ഉയ ,
വിഷമരണ ിൽനി ം കാ ,
ക കിൻ ല െട മണ
നി െട കർ ിെ
അ യ ര െന.
പറയെ െച യി ം പാവ െട
ദയ ി ം ഒരി ൽ ടി
സ ജീവെ ി ട ഴ ംവെര,
ഇടയെ ാ ഴ ം ഇടവ ിെ
കാർ കി ം െപ അ തവർഷിണിയിൽ
ഈ മി ഒരി ൽ ടി തളിരി ംവെര.

()

പറ കബീർ

ഒ കബീർ ഒ തീർ ംേപാൽ.


അണ കബീർ രാമാ മയം
അ ണിമ ചാർ ിയ സര തീര,-
െ ാ ാർഥനേപാൽ
നിറ കബീർ.

ക ക ദി നഖം നീ െ ാ
ലരിയിൽ മാനവര ം ശിയ
പക തൻ പാ കളാെയാ വഴികളിൽ
വഴികളിൽ ലേ മം െന ം
ദയെമറി നട കബീർ.1
പറ കബീർ:
“മ ിൻ മതെമൻ മത, െമൻ ലേമാ
വി ിേ ം; മഴെയൻ ജാതി.
വർ ം-? ാ ണെനേ ാ ച ന-
മര, മി രൽ മീൻ കഷ ിയേനാ നദി-
െയേ ാ ൈവശ ൻ? ാേരാ
കൾ, കിളികളവർണ ാേരാ?”

പാ കബീർ:
“ക വ െ ാ രാമെന? അവെന-
1 ജനകീയ ആധ ാ ികത െട വ ാവായി ഭ കവി കബീർ ഒ ീം െന കാരനായി െവ ്
ഐതിഹ ം.


 . പറ കബീർ

ി ി ാ ഞാൻ–നീല ടെലാഴിെക,
നിറവാെനാഴിെക, ഗിരിനിരെയാഴിെക
കതിേരാെനാഴിെക, െകാ ാെ ാഴിെക.”

േത കബീർ:
“ക വ േ ാ സീതെയ? അവെള-
ി ി ാ ഞാൻ– മെയാഴിെക.
ളിർമെ ാഴിെക, പൗർണമിെയാഴിെക,
വനമലേരാഴിെക, ഇളമാെനാഴിെക,
ാെ ാഴിെക, താരാെ ാഴിെക,
െവൺമയിെലാഴിെക, ികെളാഴിെക.”

കാവിയണിെ ാ െച ാ ം
ല ിൻ േകാർ കൾ തൻ െച -
വീണയിലാ ി, യതിൻ ഗാന ിൻ
േചാര ടിെ ധ് ധീരം വിരൽതൻ
മാറിൽ ി റ കബീർ:
“രാമൻ പിറവിെയ െ ാ ാനമി-
താ,ണിെത ക, പണി കയിവിെട-
േ ാവിലെതൻ മാംസ ിൽ, േചാരയിൽ.
േവദാതീതം േഭദാതീതം
ാനാതീതം െപാ പിറ -
തേയാധ യിേലാ, വനരഥ യിേലാ? മതി;
നിർ കയിനിയീ മിഥ ാവാദം.
പ ടി മ ിൻ തീറാധാര-
മതിർ ിെയാഴാ വെന ി,െ ി
ദി ി ാ മന ി േദശം?

അ സേഹാദര, നിൻ ലിൻ


ിലിരി െ േ ാ ൈദവം?
എ ാേമാ ജപമാലയിലവെന?
െവ ിൽ തടവിലിടാേമാ?

ഇ െല നീ തീെവ ടി കൾ;
െവ കരി ച ാല ാ-
രെ ൻ ൈദവം! െക ി ീ-
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

യി െല ജാതി മറ േന ാന ം
ൽകിെയാരിണകെള, അ ാ യറിൽ
െനാ പിട െമ െട ൈദവം!
അടിേയൽ െ ാ ദളിതൻ ൈദവം!
െതാഴിൽ വിൽ ദരി ൻ ൈദവം!
ഉടൽ വി രിവാ വൾ ൈദവം!
െകാടിെയാരനീതിെ തിരാ യ ം
ടി ം ഴ ം െകാടി ം ൈദവം!
ടൽ െപാ ി െവളി െമാലി
വ മായി വ ൈദവം!
മ വിൻ കീെഴ ര ം മര ം
അഴിയിൽ പിട ം ഗ ം ൈദവം!
െവ ി ിയ കാ ിൽനിേ ാ
െക ിെ ാ മണിെ ിെ
വയ ിൽ താണ തട ിൽനിേ ാ
േപാരിൽ െച ം േചാരയിൽനി ,
വരൾ യിൽനി, ൾ െപാ ലിൽനിേ ാ,
േവ ം ര മ വ
മാരാേ ിയനാഥം ൈദവം!
േപാ കയിവിെട, വയിറ ം
േചരികളിൽ ചിരിമാെ ാ ിക-
ളാ െടേയാ ദീപാവലിവിരിയാ-
നായ് െവടി ാ ിൈ കളിൽ
വാരി നിറ ം ശാലകളിൽ, കരി
േകാരി വിയർ വർ ശവമായി ളിൽ
വീണടി ം ഖനികളി ം, പതി െട
വീടാം ചിതയിൽ െപ ദഹി ം
ാമ ളിൽ, നഗര ൾ ന ിയ
േരാഗ ാൽ മലയ ി റി ി-
വിൽ െപാ ി മരി ം മലകളിൽ!
അവ െട ദയം മിഥിലാസിതമതി-
ലിനി വരിേയ കിനാവിൻ സീത.
അവ െട േബാധമേയാധ ,യതി ക-
മിനി യേര വിേമാചനരാമൻ!”

()

േതാടി

( മാർ ഗ ർവിെ രണ ്)

ക ട ക:
ിൽ മലിൽ ംെച ം
കൽവിള കൾ.
ഴൽ വിളി േഢാലേ ി
െ രൽ വഴി െട-
യറിേ ാ ം ാമം.
കളിൽ ണി ൽ, െകാടികൾ.
നിറ ൾതൻ വട ൻ രം.
െപ മഴ ത ിര ൾ.
കറ ം തിരേമൽ
ചിരി ം ബാല ൾ ത രികിൽ
ഖം മറ മാർ
തലയിൽെ ണി
കാതിൽ െവ ിവളയ ം ി
ലഹരി ക ീ മ ാർ.
ിയ കടലെകാറി വാ ൾ.
േഗാ സ ിെയ െ ാ
മൺ തിരകൾ.
മീൻകെ തിയഴ രാജ ികൾ.
അ ലിയിൽ േചേകാർ.
മരെ ാ ാരം. ബ ൺ േതാ ം.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മഴ േ നിറ ൾ വെടാ
കളി ം ‘ഭീൽ’ െപൺെകാടി-
മാ െട വളകളിൽ.
വരിക മഴകെള, പ ക
കാലി ടിയിൽ, ൈക യിൽ,
കവിളിൽ, ദയ ിൽ.

താ ര:
നീല വിൻ േമളം
മി ൽേപാൽ നീരിൽ നാളം.
അ ളി തീയിെ േയാര െട
മ ിെ ാ േപാൽ
തിര മാ ിൻപ ം.
പാടി ം ി -
മവെയെ ളി ാ ി-
ാലിെല ില കൾ കി ി
മഴവി ി ാടയിെലാ ‘ ാർ’ െപൺെകാടി.
േമഘ ളിൽ കാളിദാസെനേ ാെല
തിള ം െകാ ടി.

താെഴ വി തി:
പ , പ യാമപാരത.
േദവതാ വിൻ തിര റ-
േമാറ ിൻ േദവതമാർ.
പിെ ം േചാള ിൻ ലാസ ം, സ ർ ം.
കാ ്, കാ ി മീേത ഴ.
ഴയിൽ േതാണി ാരൻ
: ‘പിയാ േമാരാ.’

േഗാപവായിക:
ാ ഴൽ. േകാലടി േഗാപിമാർ.
തീൻ താൾ, തം.
േവഗംേവഗമാം ക ം കാ ം.
ടൽകളിൽ ച നം നന
വിയർ ിൻ ചാ ൽ മഴ.
കറ ം വേ ാൽ ര.
 . േതാടി

കറ ം പ ം.
കറ ം കട ിെ
നീലി കഥക് ം.
കറ ം സായ ന-
ര െ സേ ാഹനം.
കഠിനം ാവ -
ടലിൽ താവി -
ധമനീ ത ളി-
ല ച ാർ െപ ദേയാ ാദം.
േകാശേമാേരാ ം തരാനയിൽ
െച താരകേപാെല
വിറ ം ർ ാേ ാടം.

കൺ റ ക:
മാഘസായാ ം.
േഭാ ാൽ.
വാ സേരാവരം.
നരകേമഴിൽനി ം
െപാ ീ ം നിലവിളി
ഴ ിെ ാ ം കവി ല ിൻ
െചവികളില തം.
മാർഗ ർവറിവീെലാ ം.
േതാടി സ യേമ പാ േ രം
െവ െത താളം പിടി-
മ ം നാേടാടിേപാലവ ം,
തിമീ ി ിയ ം.
മൗനം.
നീലനീലയാമാഴ ളിൽ
വിട ഞാൻ.
നാദശരീരൻ.
സ ൻ.
ശിവൻ.

()

ളക്

ളകിെന ി ക!
ഇവൾ െവ ം പ ളക !
കരയി ം കടലി ം ഇവൾ പടയിറ ം
ജനപദ ൾ െകാ യടി ം
െകാ ാര ൾ തീെകാ ം
ആൺ ജകെള അനാഥരാ ം
െപൺ ജകെള വിധവകളാ ം
അരചെന ം അടിമയാ ം.

െഹെലൻ-സാരമി
ിേയാപാ ാ-സാരമി
ഇവൾ ഉ മികൾ ക ിേല ിയ
ക ംപ ിയാർ
റി ിനില ിൽ നാ ി ്
കടൽ ഴ ചിരി െട കലവറകളിൽ
േമനി വിള വൾ
തിരികളിൽ തരിയായ് വിള ്
പാ ക െട മദ വീർ ദി വൾ
വ ി ാലിലാടി ഇലെഞാറികൾ നീ ി
എെ ണ എ ക ി വൾ
ക കി െട ചില ിൽനി െതറി ചിതറിയ
പകയിൽ പ െച വിഴം
റ ളി ം പായകളി ം


 . ളക്

ര േനാെടാ ് ഉറ ിെയണീ വൾ
ക െതാലി ക ്
ഒ േമഖല വെനാ ിയവൾ
ളി ണ േ ാ ം എരി െകാ ്
െവയിലിെ നാ െപാ ി വൾ.
ളകിെന ി ക!
ഇവൾ ഉ നീലി െട
െടാഴിയാ െത ിനിയിൽനി ്
ഏല ിെ അക ടിേയാെട
ഏ കട ം കടെ ി
െവ ാെര േകാരി രി ി വൾ
ഫീനിഷ െട ക ൽ ായകൾ ്
ലഹരി ര േവഗം,
ിനി വഴികാ ിയ കരിന ം
മാർേ ാേപാേളാ െട ക കളിെല
പ മി ൽെ ാടി,
അറബി ഥകളിെല വനനർ കി,
പ ലായിനിയിൽനി ബാ ാദിേല ്
മ വിരിേ റി പറ േപായവൾ
െകാ നി േറാമൻ സിംഹാസന ിേല
രം തല റ കയറി അള തീർ വൾ,
േകാഴിേ ാടിെ കന ാവടി കെള
ചീന ിെ ലതയണിയി വൾ,
യവനെ െപാ ിേനാ ം
ചീനെ െവ ിേയാ ം
ഇറ ി തറയിലിരി ാൻ കൽ ി മണിമ ടം
നിയറകൾ കളിെല
ന ി െട ചില
െത ലെയ പ ിയ റ ി ൈലവി
റ ഖനിലവറകളിെല റി റാണി
ൈവശികത ിൽ വൻമി ി
വിളിേക വീരെരെയ ാം
മടി ീലയഴി ി വൾ
ഉ ണി പണയം െവ ി വൾ
പറ ി െട മരതകം, പര ീസിെ ഷ രാഗം,
ല ാരന് ഇ നീലം,
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അറബി െട അമദമണി,
ബിലാ ി ് ഏ പ ം റി
ക വ ം
പതികൾ അയ്വെര ം,
ഒ ി ി
ാനെ ം വിഭ നാ
കട നാടൻ ലളിത
കാ ിരി ാേമാദരി
തീൻേമശക െട കനക ളി
പ ക െട െച ദ ാരകകളിൽനി ്
ഴൽ ാ േപാെല െപ ിറ ി
െകാ ം ള ചാ െള
ഊൺതളിക െട ഹരമാ ി ഉയിർ ി വൾ
‘ ’ സംഗീത ിെ ,
കനിവ എരി ജാ ്.

ളകിെന ി ക!
ന െട സ ത ം കവർ വൾ
ന സത ം തിരി ത വൾ
മി വൻ എരി പിടി ട ിയവൾ
മട ിെയ ി പിെ ം
െ മാവിൽ പട വൾ
കടം വീ ാ പവ േവ ി
ഇ ം ഉറ െമാഴി വൾ
ആസ നായ ഒ കാ കന്,
യജമാനന്,
പിെ ം വി െ ാ വൾ,
കാ ിരി വൾ
ക വൾ.

()

കവി ൻ

വിജനം പർവതം; െവ ി-
യ വി; മംബരം
സ േഹമ സായാ ം
സ ർണമാ ിയ മ ിരം
അലിവിൻ ഹിമ ടംേപാൽ
, ശാ ൻ, നിരാമയൻ:
ലരി ിരണം േപാെല-
യരികിൽ െകാ േസവകൻ;
“ ാന ിൻ ഖനി നീ, വ ം
േവണെമാ ീ ദരി ം
ധ ാന ിെ രഹസ ം നീ
ദാനേമ ക േഹ, ധ!”

“ബാലൻ നീ,” േവാ


“ധ ാനം രസാഗരം.”

“േപാകാം മണലാരണ ിൽ,


േകറാം ർഗമപർവതം;
േതടാം ഞാൻ ലിേമ
കാനന ി ി ി ം
ഉേപ ി ാം വ ,മ ം,
ഭവനം, നി , സ ം,
ത ജി ാം ഞാൻ ഭയം, േകാപം,


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഖം, മമത, ഃഖ ം
പകലാ ാം രാ ികൾ ഞാൻ
മനന ിൽ നിലാവിനാൽ;
മഴവീെണാ െവൺപ -
ദളമായ് മാ ിടാം മനം
ഇള ിനതിൻ െമ ം…”
ഇടറാേതാതി ബാലകൻ

ൈകകാ ി: “ നീ േക -
തി ൈകയിെ ശ മാം
ഒ ൈകയിെ ശ ം നീ-
യിനി വ ാ, തിര ക!”

ശിര ിൽ കന ംെകാ
നടെകാ ശിഷ െന
മലത ിയിൽനി
തേലാടീ ര ക കൾ:
നീലേമഘഛായവീ -
മാഴേമ ം സര കൾ

എ ീ താ രയിൽ ശിഷ ൻ,
േക െപാ കാതിനാൽ-
ഒ ിയിേലകാകി
മീ തി, േമാഹകം:
ദാഹി ം യാ ികൻ േവനൽ-
ിണ ി ിൽ ബാ ിയാം
ളിനീരിൽ പാളവീ ം
സ രം േകൾ െ ാെഴ േപാൽ.
അ രം കടംവാ ി-
െയ ിയ േകാരകം
േകൾ ി െവ, െ -
ി സരിത്സ രം

“ഇത ി, തെ ാ ൈ യിൻ
സ നം, േപാ ക, േത ക!”
 . കവി ൻ

– വി ൾ കാ ായീ,
ഇറ ീ ജ ാല െപാ ല.
മ െപ ശീൽ ാരം
മ ംേപാെല വിളി േവ,
മഴ വ ി ക ാ ിൽ
മണിേപാെല ഴ േവ,
അരളിെ ാ ിള ാ ിൻ
േത ലിൽ െനാ ണ േവ,
വാലിൽ ശിശിര ം ി
മീവൽ ം പറ േവ,
ഇതാണിതാ താൻ േത ം
സ രെമേ ാർ േപായവൻ
“കവിയായ് നീ ക േ ാളം
നാവാൻ നട ണം
ഇനി ാൽ ാെത”െമ ായ്
; എളിമയായവൻ.

േപായി വീ മവൻ, േക
േപാരിൽ വാളിൻ ഝണൽഝണം,
ക ക ാർ ശവം ക
മദി ം േമഘഗർജനം,
വിലപി ൈവധവ ം,
വിേജതാവിെ ൈവഖരി
ം േതാ ി ം തീർ ം
രാജശാസന ൈവഭവം,
വിലെ ാെ തകർേ ം
പരത െ യാരവം.

“കവിയായ് നീ പാതി, കാത-


മര, നിേല ിനി.”

അവൻ േക കാ തീയിൽ
കിളി ിെ ാർ ന;
കടലിൽ വല വീ േ ാൾ
െച മീനിെ യർഥന,
ഴ ം ര ം േകൾ ം
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

യലി ൾ ടി കൾ,
ഇ ാൻ നഖെമ േ ാൾ
മലർെന ിൽ മിടി കൾ
േക , കാൽ ീഴിൽ നീ ം െന-
ിൻ െന വീർ കൾ
ക ട ം
മ ിേന ംബനം
മ വീ േത ാവി-
ിലാനാരിൻ ക നം
ണകാണാതല ം -
െ ാടി നൽ ം നിേവദനം
ഇണെയ ിരി ം േനെര-
വിൻ പരിേദവനം
വി ി ളെപാ ,
േവരനീ , നിസ നം
െവയിൽ ചാ ം സ രം, രാവിൻ,
നിലാവിൻ കാലടിസ രം.

“കവിയായ് നീ ാ ം, കാൽ-
ാതം നിേല ിനി.”

േക താര ൾ തൻ ളി-
ാ ് വിെ ഘർഘരം,
ന മാെക ഴ
ണവ ിെ മർ രം
തമ ി ിൽ േജ ാതി -
മസ ിൽനി സ ം
ിൽനി ം േചർ ി-
ചരം ചരമാം സ രം
മൗനം മൗന ിൽ വീ
നാദം, നീരാവമാം രവം.

“ േരാ പഠി ഞാൻ ധ ാനം


േപായ് ഞാൻ കാതി മ റം;
എ സീമിതമീമാംസം
പ‍േ ിയ നിയ ിതം!”
 . കവി ൻ

ണർ തൻ ശിഷ -
വരെമ ണാകരം:
“ബ ന ി നീ ൻ,
സി ം ജീവനത ം
വ ,േപാക, യ ി
ഃഖിതർ ശിവം വരാൻ
വി ം െപാടി ം ൽ-
േ ാടി ം ി നൽ വാൻ.
ഇതേ ാ ഭി വിൻ ധർ -
മിതേ കവിധർ ം;
ഒേര ധ ാന,െമാേര യാനം
ഒേര േബാധി, െയാേര ഗതി.”

()

കവിതയിൽ

എെ കവിതയിൽ ഞാൻ
ക ി ഹി െകാ ിരി ,
എെ ചിതയിെല േപാെല.
എെ കവിതയിൽ ഞാൻ
വാ കൾ അ ിയ ിെവ ,
പ വിറ കൾേപാെല.
വാഴയിലയിൽനി ഞാൻ
അതിൽ കയറി ിട േ ാൾ
വാ കൾ തീ ിടി
എെ അ ികൾ െപാ ിെ റി ശ ം
അതിൽനി നി ൾ േകൾ ാം,
എെ ദയം െപാ ിയമ ശീ കാരം
എെ കരി രൽ പാ
ശ രഹിതമായ് ഗാനം.
നി ൾ ം ക നിൽ ,
കന കൾ വീ െകാ ിരി
ക കൾെകാ ് ഞാൻ കാ ജീവിതം,
തിള െപാ ി േചാര ഴ കളിൽനി ്
ഉ കിെയാലി എെ സ ം
േവ തലേ ാറിൽനി ്
ചിതറിെ റി ഓർ കൾ.
നി ൾ എ പക ,
പിെ ം വിറകി ,


 . കവിതയിൽ

ട കൾ ിേനാ
എെ െചവികളിൽ താരാ െപാ
എെ വിര കൾ അടർ ടർ വീ
കാ കളിൽ നട ര ൾ
എരി തീ .
ഞാൻ ചാരമാ
ചാര ിൽ ഒ ം ം
കെ
ചാര ിൽ ഒ കാ തകര വണി
ചാര ിൽ ക കിടാ ൾ ി ാ
അത് ഗംഗയിെലാ ി ളയ ത്.

()

മീര പാ

തിരിെ ക രാജൻ,
വിലെ െപാ ം രാവി-
ി ം േചർ െ നി ായ്
പണിത നീഡം.

തിരി ത ാ മ
റിെ ാെരൻ ചിറ കൾ
പറ െ യിവൾ സ ം
ഉദയവാനിൽ.

എ ക രി, എെ
േമാതിരവിരലില
ിെയാരഹ തൻ
കഠിനവ ം.

തിരി ത ാ മ
കനകഖ ഗ ാൽ െവ ി
റിെ ാെരൻ തം വിൻ
പതിതഗീതം.

എനി െപാ വെ ൻ
െമലി ൈകകളിലി
തിള ൈവഡ ര ിൻ


 . മീര പാ

വളകേളൽെ .

െകാല യർ
കണ നീയണിയി
പവിഴമാലകെളെ -
യിളംക ിൽ.

ിനിൻ ഷ രാഗം
പതി െപാൻതഴകളിൽ
മറ േപാെയൻ പദ ൾ
പഠി ം.

തരിെകെ ചില കൾ
ഖപടം മാ ി ഞാനാ-
െ വില ിറ േ
െവയിലിെനാ ം.

കഴ കൾ കഴേ ാള-
മിളികിയാടെ , നീല-
മയി േപാൽ മഴവി ിൻ
ലഹരി േമാ ി.

അഴി േ കസവിനാൽ
കനം കൾ
അവ ിൽ ശ ാസം ി-
ിട ഞാൻ.

എനി ി തൽ ാമ-
വയൽ മണ മി-
ിതൻ ളിേര ം
ഉ േപാ ം.

അഴി െവേ ാെ ഞാനീ


മ ട ,െമൻ ടിെ -
ഴി ി ീെ ാ ാ ിൻ
െകാടിയാവെ .
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മഴയിൽ ഞാൻ ളി െ ,
തരി െ വസ െമൻ
ഇലയിൽ, ചി യിെലെ
- ടലിൽ, േവരിൽ.

തരിക തിരിെ ൻ സ ം
നിറ കൗമാരം, കളി-
ചിരികൾതൻ കളകളം
ര ബാല ം.

ഇരി േ കഥ െപ ം
നിലാവിൽ ഞാൻ ിതൻ
മടി ിൽ ി
-െ ാരി ൽ ടി.

റ കീ ജാലക ൾ
മ ാ ിൻ ചിറേകറി-
ര െ െച ക ിൻ
ഗ െമ ം.

വിളി യാെണെ യി
മലകടലാ ം നീല-
റി ികൾ, നീലനീല-
ിളികൾ ൾ,

വിളി ഘനശ ാമ-


വിപിനം, ഹാ, നീലവാനം,
വിളി സ ി-
ന നീലം.

അറി േപായ് രാജൻ, നിന-


റിയാെ ാരാന ിൻ
പരമമാം രഹസ ം ഞാ-
െനാ കിനാവിൽ.
 . മീര പാ

ഒ മയിൽ ീലി െട
നിറമേ ാ സ ാത ി-
െ ാ േവ ഗാന ിെ -
തതിെ നാദം.

െപാടിയി ം വിയർ ി ം
ിയ സ ത ി-
ടൽ, സാ ഇടയേ -
തതിെ ഗ ം.

ഇടിെവ ി മഴേകാരി-
െ ാരി പാതിരാവിൽ
മരണ ിൻ നിഴൽ ീഴി-
ലതിെ ജ ം.

അ കര േ ാൾ െഞ ി-
ിരി സിംഹാസനം:
അതിെന െഞരി ാൻ ത-
ണർ ിരി .

ഒ െകാ മാറാ ിൽനി-


തിൻ ിവിരൽ കാൺെക
ളയ മതി ായി
വഴിമാ .

ഭയമി വലിെ റി-


ിരി ഞാെനെ െവ ി
െമതിയടിെ ാ ം, ീളാ-
നാട െ ാെടാ ം.

മ ര േകസര ിൻ െപാൻ-
തടവറവി ഞാൻ െപൺ-
ചിറകിൽ െവൺ പരാഗമായ്
പറ ിടേ .

ഇ വെര ഞാൻ െപാഴി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മിഴിനീരിൻ യ നയിൽ
കമലദള ളായ് ഞാൻ
വിരി േവാളം.

ഇ വെര ഞാൻ ടി
വിഷമതില താകാ-
െനാ നീല ഴൾ കാ
ള േവാളം.

നി കയിൽ നി ം മാ
കളെ ാെരൻ സി ര ിൻ
െ ാ ലരിയായ്
പര േവാളം

മിഴികളിൽ നി മാ
മഷിയിൽ നിെ ാ ശ ാമ
വി ി വി ഹ യി-
െര േവാളം.

()

നഗര ിെല ണയം

നഗര ിെല ണയം


പ ഇ ിെലാഴി
ഒ ളിർനീർ ിയാണ്
ദയ ിൽ അത് നീ
ഒ ക മാ ം ബാ ിയി .
നഗര ിെല ണയം
തിര ിേലാ ഒ വ ിയിൽനി ്
മെ ാ ിേലെ റി െകാ െ
ഒ പനിനീർ വാണ്
ര േവഗ ൾ ിടയിൽെപ ്
അ ചത ര
െത വിൽ ഒ േചാര ാ മാ ം
അവേശഷി .
നഗര ിെല ണയം
ഒ റി േതടി അല
ഒ േജാടി െചരി ാണ്
ർ ക കേള ്
അവ േത േപാ
ന വിെലാ ള മാ ം ബാ ിയാ
അതി െട അ ിപരീ കഴി
ണയിനി വന രണക രി ി ്
അ ർ ാനം െച
നഗര ിെല ണയം


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

നഗര ിെല ആകാശംേപാെലയാണ്


അ െ ന റിയാം
പേ േനാ ിടെ ാം
നാം വ കൾ മാ ം കാ
നഗര ിെല ണയം
തട കാരൻ ത ാശാ ർ ം
കഴി അവസാനെ
വിഷ ളികയാണ്
അതിെ ചി കേ ാ മ രേമാ
എ ് അയാൾെ ാരി ം
അറിയാനാവി .

(‘ദി ി-ദാലി’, )



റി ്വാൻ വി ്ൾ

ഇ പ വർഷം കഴി ് ഞാ ണർ േ ാൾ
ഒ ം മാറിയി ി
അ െകാ ് ഞാനിതാ
ഉറ ിേല ് തിരി േപാ
മാ േ ാൾ എേ ാട് പറ ക.
േലാകെമ െനയായി െ ്
ഞാൻ പറ തരാം
അവിേട ് തിരി േപാകാൻ
നി ൾ െകാതി ം മ ിൽ

()



ഗാ ി ം കവിത ം

ഒ ദിവസം െമലി ഒ കവിത


ഗാ ിെയ ാണാൻ ആ മ ിെല ി.
നി ി ് രാമനിേല
ൽ ൽ കയായി ഗാ ി.
താൻ ഒ ഭജനയാകാ തിൽ ല ി ്
വാതിലിൽ െ നി കവിതെയ
ഗാ ി ആദ ം ി ി .
കവിത രടന ിയേ ാൾ ഗാ ി
നരകം ക തെ ക ടയി െട
ഇടംക ി േനാ ി േചാദ മാരംഭി :
‘എേ ാെഴ ി ം ൽ ി േ ാ?
േതാ ി െട വ ി വലി ി േ ാ?
െവ ിെനണീ ് അ ളയിെല
കേയ ി േ ാ?
എേ ാെഴ ി ം പ ിണി കിട ി േ ാ?’

കവിത പറ :
ജനി കാ ിലായി ,
ഒ നായാടി െട വായിൽ.
വളർ ത് വ ി െട ടിലി ം.
എ ി ം പാ ാെത
ഒ െതാഴി മറിയി .
െറ ാലം പാ പാടി


 . ഗാ ി ം കവിത ം

െകാ ാര ളിൽ കഴി


അ െവ െകാ ി .
ഇേ ാൾ െത വിലാണ്, അരവയറിൽ.

ഗാ ി ിരി പറ :
‘ഈ ഒ വിൽ പറ കാര ം
ന തെ ; പേ
സം തം പറ ശീലം വ േപ ി ണം.
വയലിേല െച ,
കർഷകർ സംസാരി ി .’

കവിത ഒ വി ായി പം മാറി


വയലിെല ി
മഴെപ ് നില മറി ാൻ
ഷി ാരെന ദിവസ ം കാ കിട .

()

െചറിയ െചറിയ ഉപകരണ ൾ

വലിെ റി മഴ ിക െട
ഇളം ശ ം െഞരി കള ഈ പറെ
ദലമർ ര െള വരി െകാ
ഈ െപ ം ഴൽ

മരി വെ അവസാനെ വാ ിെന


വി ി ള ഈ ക ം ടി.
വിധവ െട െന വീർ ി േമൽ തവി ചിറ മായി
പറ വീ െകാ ിെ ാ ഈ ഇല ാളം.
ഓട ഴൽേപാ ം െവ ാ.

െചറിയ െചറിയ ഉപകരണ ൾ മതി,


ഓല ീ ികെള ാൾ െചറിയവ
െത വി റ െള ത ി
മാലാഖമാെരേ ാെല
ശ ാ ാെത ചിറകന വ
ിൽനി ിേല ് പറ
ികെളേ ാെല കമായി വ
ആലിലകെളേ ാെല കാ ിേനാ
സ കാര ം പറ വ
അ ശ മായ കളിൽ ൈദവ ിേല ്
പറ ണ
കിണ കളിെല െതളി ഉറവകൾേപാെല


 . െചറിയ െചറിയ ഉപകരണ ൾ

വി മായ ആഴ ളിൽനി വ വ
ശ െ ാൾ താ ശ ാ വ.

എനി ് സിംഹെ േ ാെല ഗർ ിേ


ാറാം അരി ാ മ നട േപായ
വ ക െട െപാടിയിലി ്
ഒ ിയിൽ പാടിയാൽമതി
േഗാര െട ൈകകൾ ഴ മ െകാ ്
നാെള െട വി ഹ ൾ െ ാൽമതി
കബീറിെ തറയിൽ വാ കൾ െ ്
നാമേദവൻെറ ചിെകാ ്
എനി ് ഭാവി െട ഉ കൾ ത ണം
അ മാേതവി െട ം ഔ യാറിെ ം
വാടാ രഭില ശ ൾെകാ ്
എനി തിെന അല രി ണം
വർ മാന ിെ ക േഗാവണിയിൽനി ്
എ ാ ഉ ക ം ഊരിെയറി ്
മ ഷ ര ം കലരാ സ മായ ഉറവകളിേല ്
എനി ളിയിടണം
േവ കൾ ം ഖനികൾ ം സം ാര ൾ മിടയിൽ
ഴി ടെ ആകാശം എനി ് വീെ ണം
ആ ാവിെ െചറിയ ഉപകരണം മീ ി
എനി തിൽ ഒ തിയ ര െന യി ണർ ണം

എനിെ െ ൈദവെ ർശി ണം.


ടൻ ആദ മായി വിറ വിര കൾെകാ ്
പനിനീർ ർശി ംേപാെല.

()

മലയാളം

മി െട ഴകൾ ം കനികൾ ം േ
എെ അ ിയി െപാ ിൾെ ാടി
േവദന െട ധന ർ യിൽ സ യം പിളർ ്
എെ ഉ വ െട ം െവ ി െട ം
തീ ഗ ളിേല ാനയി വൾ
െവളി ിെ അ ൻതാടികൾെകാ ്
ഉ ി ടലിെല ഈ േചാര ട ്
മാ മണ ിൽ ാനെ ിയവൾ
െപാ ം വയ ം െകാ ് എെ നാവിൻ ിൽ
ഖനിക െട ആഴ ം വന െട സാ ത ം പകർ വൾ
ഇരയി െ താരാ ം ഉ ായി െട പദ ംെകാ ്
എെ സ ളിേല റ ി ിട ിയവൾ
വിരൽ ിൽ ിടി ് മണലിെ െവ ിെ ാ ിൽ
ഹരി ീ െട രാജമ ികൾ വിടർ ിയവൾ
അ േനാ ം ര േനാ െമാ ം കിഴ റ ദി ്
വ ാകരണ ം കവിത ം കാ ി
എെ ഭയെ ി േലാഭി ി വൾ
എെ െളയി ിൽ വിടർ വടി മഴവി ്
എെ ക ാളിൽ െപ െപ കിയ മയിൽ ീലി
എെ കളിെല മ ര വർ ഇല ി ഴം
വഴിയരികിൽ ഞാൻ േക വളർ നിര ര ഖരഹര ിയ
സ ര ളി െട േത ം വ ന ളി െട ഇ െമാ
അ െ ാ ക ിക വീണ


 . മലയാളം

ഞാ േവലയിൽ നി ഞാ േവലയിേല േപാ


കിളി ാ ിെ പാലം
അറി ം ആടേലാടക ം മണ
പഴെമാഴിക െട നിറനിലാവ്
പാ ിൻമാള ൾ നിറ കട ഥക െട
േപാേക ൈമലാ ിവഴികൾ
സ കളിൽ അ ിവി യായി
കനക ഭ െചാരി എ െ സീതാമാതാവ്
പ ം കിരീട മണി ് അരമണി ം ചില ം കി ി
ഞ ൾ േനടിയ വാടാ കല ാണസൗഗ ികം
ഉ വ ിേ െ ലരിമയ ിൽ
േച ി ഴ േ ാെടാ ം കാ കളിൽ നി
സാമ മകേ ാ ദ ാനം
ീരസാഗരശയനെ നാഭിയിൽ ളെയ
സ ാതി െട സംഗീത സേരാ ഹം
ആലിൻേചാ ിെല എ മ േമള ിരകളിൽ
ആലിലയിൽ െപാ ി ിട ൈചതന ം
േസാളമെ താ രയിെല ഹംസ യായ ലി ി
േമാശെ ാ ം വചി വൾ, ദാവീദിേനാെടാ ്
കാള ാ െട േകാ ിൽനി കര വൾ,
റെ വൾ, ശി െ വൾ, ഉയർെ െ വൾ,
മലയാളം.

ഓർ ി ി േത, ഓർ ി ി േത,
ഉ ി െ കാലടികൾ പതി
െച േ രി െട വ ാ ലെച കം
ന െ റിെ െ ഓർ ി ി േത.
ഓർ ി ി േത, ാന ിൻെറ പാനകളിൽ
വി ച നമര െട ഗതസൗരഭ ം
ഓേരാ ീ ം ലാളി ാൻ െകാതി
വ േ ാളിെ ശിര ിെ സഹ ംഗം
വിജന ളിന െട മെ ാ ർ ശിെയേ ടി
ഏകാകിയായല ആശാെന വി ിയ
വിചാര ിെ ആഴ ഴികൾ
ഓർ ി ി േത.
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

േമഘേലാക നി നാ െ ഒ ഗ ർ െനേ ാെല


പാല ഴ ീര ളിലി ്
ിരാമൻനായർ ടി തീർ
രാ ിക െട അ ചഷക ൾ
ഓ, ഞാൻ മറ േപാകെ .
കാ ി ൈഹമവതി െട ൈകകളിേലെ േപാെല
െകാല യറിെ വർ വലയ ിൽ ഉടലർ ി ്
നീലക നായ ഇട ി െട വ ഥിതഗംഗ
അരളി വിെ ശ ാസേകാശ ം ആ ലിെ ദയ മായി
ശാന ളിൽ തടവിലാ െ ഒ സംഗീതേദവിെയേ ാെല
തെ ത ത ികളിൽ മ േലാകമാലപി ച ഴ െട
ര ാതമായ പാതാളഗീതം
ഇനി ം വരാ ഒ തി േവാണ ിെ ,
ക ണ െട ക ാർ മഹാബലിെയേ ാെല
ആ മാസ ല ടി മ ിെ നിന കളിൽനി യർ വ ്
മ ികെള ഓേരാ ശിര ി ം പറ ിവി ്
കട േപായ ൈവേലാ ി െട
വചനനിർഭരായ ഏകാ ത
ഏ കട ക െട ം ശ തെ രളിയിൽ
ഒര ശ വി ി െട ലയം നിറ ്
ആഷാഢേമഘെ േ ാെല മഴവിൽ ാതകളി െട
കട േപായ ജീ. െട സായാ ലത
സഹന ിെ ം സമര ിെ ം ചീറിയടി
െപ ടലിൽ ഒെരാ ന െ പിൻെച ്
ആ ം കെ ാ േ ഹ ിെ നീലവൻകരയിൽ
തെ ജനതെയ അണ ഇടേ രി െട െകാളംബസ് ദയം
ഓർ ി ി േത
ഓർ ി ി േത.

എവിെടയായി നിെ പിറവി?


ആദിമ ഷ െ ആംഗ ളി ം വരകളി ം നി ്
ആദ െ ഭാഷേയാെടാ ം
നീ ം വനാ ര ളി ദി യർ േവാ?
കാ ിയൻ കടലിെ ഗഹനതീര ളിൽ
ഗ ായകൾ വീണ നിലാവിെന ിളർ
 . മലയാളം

െട സംഗീത ിൽ നീ ായി ാ?
േനാഹ െട െപ ക ിൽ, അെ ിൽ മ വിേനാെടാ ം
മീൻെകാ ിൽ െക ിയി േതാണിയിൽ
ളയെ അതിജീവി വരിൽ നീ ായി േ ാ?
അത്ലാ ി ിൽ ആ േപായ െമഡി േറനിയൻ നാടിെ
ശി തികൾ േതാളിേല ി ഹി ഷ് കട ്
തള കാ ക മായി നീ ഇ യിൽ േവശി േവാ?
നിെ ഓർ യിലി െത ്?
ആ ി ൻ കാ ക െട ചി ംവിളി െപ റകേളാ,
അേതാ െമെസെ ാേ മിയൻ സമതല േട
യി കാ കേളാ?
അസ മായി ഏലാം ഭാഷ െട വരൾ യിൽ
െത ൻമഴ കാ കിട നിെ വി കൽ
അസ മായി കാേമാദരികളായ ഹാര ൻ ലിപികളിൽ
ഒളി ി നിെ ാ ന കൾ.
േവദ ൾ ം േ കാേവരിയിൽ നിെ
ിെ നിഴൽ വീ േവാ?
േപരാ ം െപറിയാ ം നിെ ശ െള
ഉ ി ിെയ േവാ?
ര ന മി തിനവയലിൽ രലിെ ഏ മാട ലി ്
വാക വിട കാ ി നീ വിരഹിണികെള ആശ സി ി േവാ?
മിഴാവിെ ഴ ിെനാ െച വള തലയിൽവ ്
മാലയി ് ചില ണി ് അടർ െവ വ
േചരലാതേനാെടാ ം നടമാടിയ രിമാരിൽ
നീ ായി േവാ?
ഏല ിെ ം ഇലവർ ഗ ിെ ം
ഗ ം സഹി ാനാകാെത
കടൽകടെ ിയ ഓേരാ വിേദശി ം
ഗ ികൾ പകരം നിെ ഖജനാവിൽ
വാ ക െട ത നാണയ ൾ നിേ പി േവാ?
വെ ിെ താഴിക ട ളി ം
േകാെല ിെ കനകേഗാ ര ളി ം
ര െനേ ാെല നീ െവ ി ിള ിേയാ?
േശാകനാശിനി െട തീരെ സീതാ തി നിറ
പനേയാലഞര കളിൽ നീ നിെ ജാതകം റി െവ േവാ?
െഗായ്േഥ െട നാ ിൽനിെ ിയ ഒ പാതിരി ്
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

നിെ തപ ിള സൗ ര ം
ഉറ മി ാ രാ ികൾ നൽകിേയാ?
ആേബലിെ ം ഇേ ാബിെ ം േയ വിെ ം
കഥ പറ േ ാൾ അലി േപാകാതിരി ാനായി
നീ േലാഹ ദയരായ അ കളായി അവതരി േവാ?
രാമകഥകൾ പാടി ാടി നീ
കാെണ ാെണ കി കി വളർ േവാ?
ആയിരെ ാ രാ കൾ കഥപറ ്
നീ തിെയ അതിജീവി ് സ തികെള േനടിേയാ?
റവ ടി ം ലയ റ ം നാ െക ം േകാവിലക ം
ിരി ം ക െകാേവ ം
െക പാ ഴ മര ാൻ ടി ം ഒെരാ വീെട േപാെല
നിെ തേലാലി ി ണർ ിേയാ?
എനി റിയി േഹ, േവതാളേമ,
എനി ി മതി, ഈ മ ിെ
നില ാ ് മരതക വാഹം.
ശ െട ഈ അനശ രസ ം
ധ നിക െട അ യമായ ആകാശം.

ആഅ ്, ഓർ യിൽ അവിരാമം അലത


ആ അ തേവദന െട കടലിന്
ആ ആന ിന്, അ ർ മായി മാ ം ഞാൻ ദർശി ി
മദിര ം പനിനീർ േമ ിയ ആ വി രേദവത ്
ഇ ഇണ ്, എെ ഹതാശ ം ഉ മായ മ മിയിൽ
സർ മ ം ലി ി മായി
ഉറെവ രജതസരി ിന്
ഈ ഈശ രന്, എെ എ ാ ക ക ം
ത മായി തിരി യ
സർ ിെ തപാലധികാരി ്
ഉ ഉർ രത ്, ാ തൽ
മ ഷ ൻവെര ജീവനി ടനീളം
െപ ിെ കി ിളി നിറ കാമ ിെ ഉ ിന്,
ഊ ഊർ ിന്, അ വി ം ആകാശ ി ം
താ വമാ മഹാശിവാകാര ിന്
എ എതിർ ിന്, സിരയിൽനി ം സിരയിേല പകർ ്
 . മലയാളം

മി െട പം മാ ിെയ ആ എഴ ൻെപാ ളിന്


ഏ ഏകാ ത ്, വിഷം ടി പാ കവി െട
നിരാലംബരായ ചകിത ദയ ിന്
ഒ ഒ മ ്, സഹി മ ഷ െട ഒേരെയാ ത ാശ ്
ഓ ഓർ ്, തിയ േലാകെ വണിയി
പഴയ േലാക ിെ തി േവാണ ിന്
ക ക ണ ്, കാലം െച േ ാ ം കെ ാൻ
ആഴ ിലാഴ ിൽ
ഴി െചേ ിവ ആ അ ശ സരസ തി ്
ച ചലന ിന്, കാലെമ നാം േപരി
ആ അനാദ മായ മഹാഭാവന ്
ത തനിമ ്, വ ത ാസ ിെ ഹർേഷാ വ ിന്
പ പരിണാമ ിന്, ആ ാവിെ അറിയി ി ാെത വ
ഋ േഭദ ൾ ്
യയ ിന്, പാറകളിൽനി ിരി െകാ
ലത ിന്
ര ര സാ ിത ിന്, മ ഷ െന ൈദവ ല നാ
വിശ ാസ ിെ വി ശ ി ്,
ല ലയന ിന്, ക കനാ ിെ െ
ഹരാശിക െട മണഗീത മായി
ബ ി രഹസ െ ാ ളിന്
വ വചന ിന്, ആദിതമ ി വംെകാ
ി െട േ ാടന ിന്,
ശ ശമന ിന്, െട അ ി കളിൽ വീ
യമജല ിെ ശീതവർഷ ിന്
സ സത ിന്, ‘ഇത , ഇത ’െയ ് നാം േത
നിർ ചനാതീതമായ ബ പി ്
ഹ ഹരിത ിന്, മിെയ വീ ം വീ ം
യൗവനദീ മാ ത ിറ കൾ ്

നിെ ഓേരാ താരസ ര ി ം ഞാൻ വിരേലാടി െ


നിെ ഞാൻ മടിയിെല മീ െ
നിെ ക ആേരാഹണ ളിൽ ഞാ ണരെ
നീലയായ അവേരാഹണ ളിൽ ഊളിയിടെ .
നിെ താള െട ജേലാദ ാന ിൽനി ് ഒ താമരയിതൾ
നിെ ലയ െട ിൽനി ് ഒ പവിഴെ ാ ്,
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മതി.

ഓേരാ യാ യി ം
നീ എെ െട ായി
എെ തി ായായി, അപരേചതനയായി.
എെ മന ി ം ശരീര ി ം
വസ ിെല ളകൾേപാെല
ണയം കി കി േ ാൾ നീ വ ,
വാ ക െട േകാ മായി.
എനി റി ടാ ഞാനാെരയാണ് തൽ ഓമനി െത ്
എെ ണിക കാമിനിമാ െട
നശ രകേപാല െളേയാ,
വീ ം വീ ം യൗവനം േനടി ഉണ വാ ക െട
അ മി ാ ഉട കെളേയാ,
എവിെടനിേ ാ അവ വ ,
നാ ിൻ റെ പ െവയിലിൽനിേ ാ
ി െട സർ ിൽനിേ ാ
കിണ വ ിെല നീരി ളിരിൽനിേ ാ
പാടെ െവ രിവ ിക െട ണി വള കളിൽനിേ ാ
ിൻചരിവിെല കാര ഴ ിെ
മി ക മ ര ിൽനിേ ാ
കരി നക െട യ ി ടികളിൽനിേ ാ
െവ ിലെ ാടി െട മദഗ ിൽനിേ ാ
െന ി െട ആകാശം നിഴലി മണികളിൽനിേ ാ
െവ ില ല െട, ൈകനിറ
ലമായ ിൽനിേ ാ
ഉ മറി മ ിെ നന വിട കളിൽനിേ ാ
നാേടാടി ാ ക െട മഴയിൽനിേ ാ
മഴയിൽനിേ ാ.

അവ െട തിള ം മാ േമ എനിേ ാർ
ആ ണയ ൾ െകാഴി വീണി ം നി
വാ ക െട തീ സ ി സൗരഭം മാ ം
അവ ഇ െമേ ാെടാ ്
വിലാപ െട ഖംെപാ ിയ വിര കൾ ിടയി െട
 . മലയാളം

അവ ഇ െമെ വിളി
ന ൈഹമവത വിെല ഷ രാഗ െട താ ാര ിേല ്,
മലരണി ാ ക െട ഘനമരതക ിേല ്,
അളകയിെല േദവദാ ണ കളിൽ
കരിേമഘം കാ നിൽ ഗ ർ വിരഹ ിേല ്,
ശ െട ന വിൽ രാഗലിപികൾ സ ം ക
വിട താമരയിലകളിേല ്,
ഗ മാദനസാ വിെല വനലതകളിേല ്,
കടലിൽ ചിറെക ണയശ ിയിേല ്

എെ കി ് വരകൾ.

നിന മ സിരക ്,
ലാവ വഹി വ.
െകാ ാ കളിര മ ഞര ക ്,
കട നാടൻ വീര മെ ാ ദയ ്
അെതനി നീ ത
ള തിരനീ ിയ നാ കളിൽ,
വയനാ പാറകളിൽ േഗാ ി െട
ര ൻ ജ ലി ന കളിൽ
ഒേതനെ വാൾ ി ം േക ണർ പാതിരാകളിൽ.
മരണ ായി വാ വിൽ
മരണ ം െവടിമ ം കാ ം.
ഞ ൾഅ േതടിേ ായി
ൈക ട നിറെയ തി മായി തിരി വ .
ഞ ൾന െ ിൻെച ,
രാ ി െട തട കാരായി.
ഞ േടത് ഒ വഴിയായി
അതിൽ ര ം തളംെക ിനി
ര ിൽനി ് ഒ ക ഞ െള േനാ ി,
അ നിേ തായി .
ഓട ഴൽ പകരം വാ ി നീ ഞ ൾ ്
ക നാ െട െപ റത
േവദന െപ േ ാ ം െപ റക െട
ശ ം വർ ി .
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

െപെ ് ഞ ൾ ക വഴി വിജനമാെണ ്.


പ ൾ വഴിയിെലറി ്
േഘാഷയാ പിരി േപായി .
ചിലർ െവളി ം നിറ െപ വഴികളിേല ്
ചിലർ നി ഢമായ കാലവർഷ ിേല ്
ചിലർ പ െട വീെ ിേല ്
ചിലർ കറി ിക െട റ ാടിേല ്
ചിലർ സ ർ ിെ േലാഭന ളിേല ്.

നീ ഞ െട ഉട കളി െട പാടിയ
പാ കൾ മാ ം ബാ ിയായി
അവ മെ ാ തല റ െട വരവ് കാ ്
വഴിയിൽ, മഴയിൽ, ചിതൽ തപ ി .

ആ തല റ വ ി ,
ഈ വഴിയിൽ, ഈ മഴയിൽ

ഇവിെട പ ികളി .
െകാഴി ഇലകൾ ം അന ഗ ൾ ം കീഴിൽ
ഒ പനി ം ഒ ാ ി മിടയി സ യിൽ
ഒ ി ഞാൻ നിെ ധ ാനി .
ഞാൻ നിെ ാ : പഴകി ാത റ തടി ം
മി വൻ പട െകാ ക മായി ഒ മഹാ ം.
നിെ തടിനിറെയ ണയ ൾ ആഴ ിൽ േകാറിയി
അേ ിയ ദയചി ൾ,
ബാധകയറിയവർ ശിര െകാ ിടി കയ ിയ
നീ ഇ ാണികൾ,
ഭ ർ ചാർ ിയ മ ിെ ന വി െട
തറ കയറിയ ക ികൾ, െ ഡിൻ കഷണ ൾ,
ച ല ാ കൾ, ി ി കൾ
അടർ െതാലി ിടയി െട റി നിൽ മാംസം.

എ ി ം നീ വണി , വണി
കാണാ ഉയര ിൽ.
ഉയര ിൽനി നീെയെ വിളി ,
 . മലയാളം

ആ ാവിെ െട നട വാൻ.
ആയിരം മ ശ ൾ ിടയി ം ി
അ െട ശ ം തിരി റി ംേപാെല ഞാൻ
നിെ ശ ം തിരി റി
നിെ െതാ യിൽനി ്
ൈദവം സംസാരി ഞാൻ േകൾ
വനാ ര ിെല ജലപാത ിെ ശ ം
വഹിമം പിള ശ ം
ഇനി ം ി െ ി ി ാ േ ഹനിർഭരമായ
ഹ െട സംഗീതം.

ന തയിൽ മണം െച
ഒ വലിയ ം ഞാൻ കാ
അതിൽ ര റ രളാ ഒ പ ിെ
തിള വി ഞാൻ കാ .
നീ െട വ , നീ കാണി ത
നീയാെണെ ആകാശം, എെ കാ െട ച വാളം
നീയാെണെ ജലം, എെ ചി െട വസീമ,
എെ മി, എെ ർശ ിെ മഹാ ർ ,
എെ വാ , എെ ാണ ിെ ളവ്
നീയാെണെ അ ി, എെ േകൾവി െട തരംഗൈദർഘ ം.
ഒ വിൽ ഞാൻ അഴി തീ േ ാൾ
എെ പ ത ം നി ിേല തിരി വ ,
എെ വീട്, എെ അഭയം, അവസാനെ താവളം,
എെ സാ ത െട അ ം, എെ വാ മി.
എ ം ജീവി ിരി അ ,
മരണാ ര ജീവിതം
ജീവിതം.

()

വീട്

വീട് റ ശ ാസേകാശ
ഒ ജ വാണ്.
അ െകാ ാണ് ഒ െവയിൽകാ ാൽ,
മ ിെ ത േ ാൽ,
അതി പനി പിടി ത്.
മഴ ം കാ ം ഇനി ം ടർ ാൽ
അ മരി േപാേയ ം.

()



മണികർ ികയിെല ടല ാരൻ സൗ ര െ വിലയി

നിർ ക ംഗാരം, കാ ക നി-


ിയിൽ വാ ം മരണം
ഇേ ാഴാകർഷി ീെല
ഇറ ി വെയാ ം.

കാ ി ാ ഞാൻ ടി ം
മിഴി ം കവി ം െചാടി ം
കാ ത് തലേയാ ി; അതി ി ൾ
ം മിഴിതൻ ഴികൾ
കാലെമഴാെത, വികാരെമഴാതാ
േമാണകളി ാ ിരി ം.

ടല കയാൽ നിറ ം ക ാ-
ലള കൾ മാ െമ േ ൻ:
അ രയടി; കേ െമാര -
കിേലാ ാം ഭാരം.
െപാ ാൻ മതിയാമി വർ, വിറ പി-
ടി വ െമ ാ ം.
വയറി െപാ ാൻ സമയം േവ ാ,
തല െട കാര ം േവെറ.
തടി നെ ിൽ, കാ െ ിൽ,
മതിയാം മണി ർ.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

എ ഗ ം കിെല, ടൽ
ക ം മണേമ സത ം
പ ം കസ ം വെത ി ,
ന ം മരണം, ജനനം.
ളി, ലിലകളിൽ, മ ിൽ, െവയിലിൽ
ഴയിൽ, കടലിൽ, കിലിൽ
േനാെ ാ യിട ളിൽ മരണം,
അനിത ത മാ ം നിത ം.

മതി കി ാരം, ഗംഗാതീരമി-


െതരിയാ ിടമേ ാ.
ഇേ ാഴാകർഷി ീെലെ
ഇറ ി വെയാ ം.

()

കാല്

കാശിയിെല ഹരി ഘ ിെല ചാര ിൽ


വൻ േവവാെത കിട ഈ കാല്
ഏ ടലിേ തായിരി ാം?

എ മ ിര ളി ം ആ മ ളി ം
ഇത് ആ ശാ ി േതടി നട ?
ആസ ിക െട മടിറ ിെവ ാൻ
എ േവശ ാ ഹ ളിൽ കയറിയിറ ി?

നാ ിൻ റെ വയലിൽ
കം ിയ കാളകൾ പിറെക
െകാ കാലം കിനാ ് ഇ പാ നട ി േ ാ?
നഗര ിെല തീവ ിേ ഷനിൽ
ഒ െറാ ി ിനായി ഇതല തിരി ി േ ാ?
കല ം ട ം നിർ ി ാ േച ഴ ്
ഇതിെ േപശികൾ യി ി ാകാം
നീതി േതടി കേ രിയിൽനി കേ രിയിേലേ ാടി
ഇതിെ അ ികൾ ിയി ാകാം
മരണ ിട ം സവ ിട ം കാവൽനി ്
ഇതി തല കറ ിയി ാകാം.
അേനകം ജിവിത ൾ ചവി ിെമതി ിരി ാം ഈ കാല്;
അതെ ിൽ ആരാധനേയാെട ക കൾ
കളി ള ിേലാ േവദിയിേലാ പി ടർ ി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

കാലായിരി ാം ഇത്.
ഇതിെല ഓേരാ പാടി ം റിവി ം
ഓേരാ ര കഥ പറയാ ്
ഹിമാലയ ിൽ ത വിറ ം
െകാ േവനലിൽ െപാ ി ം
ഒ വിലിത് ഗംഗാതീര തെ എ ിേ ർ .

ഉടലി ം ശിര ി ം േമാ ം ലഭി .


ഈ കാൽ മാ ം ഇനി ം ര േനെര താെഴ
തീയി ം ജല ി ം ഒ ന വിൽ
അ ജ ിേല രം ക ്
പക ്, കിത ് …

()

ാറാം ൈദവേ ാട്

മറാഠി ഭ കവി ാറാം (-) ർ ഭ ിയിെല ിേ ർ ത് സംശയ


ിേ ം ആ സമര ിേ മായ ഒരാദ ഘ ി േശഷമാണ്. െചറിയ ഒ അരി
വട ാരൻ, ൻ, സാധാരണ ാ െട ‘വാെമാഴി മറാഠി’യിെല വൻ — അ
രെമാരാൾ ് ഈശ രസാ ാ കാരം അസാധ െമ ് ാ ണർ വിധിെയ തി; വ ി
ജീവിത ിൽ ര െട പര രകൾ ാറാമിെന േവ യാടി; ഒ ം തെ കവിത
യിൽനി ് ഹരി െത ിമാ തായി സ യം േതാ ക ം െച . കടയിൽ കള ം
നട . അ ് ചികി നൽകാനായി . ഭാര ത ി റ , ് പ ിണിെകാ
മരി . ഭ ി െതളിയി ാൻ ടില ാ ണർ െവ വിളി േ ാൾ കവിതക െട ൈക
െയ തി ഇ ായണീനദിയിെലറിേയ ിവ , വീ ിൽനി ടി ിറ െ : കഠിന
പരീ ണ െട ം സാ ാ കാര ി ആ വ ഥ െട ം സംശയ ിെ
ം ഈശ ര മാ രാഗ-േദ ഷ ബ ിേ മായ ആ ഘ മാണ് ഈ സ ഗതാഖ ാ
ന ിെ കാലം.

അരി കിേല ി ഞാൻ


െത വി െടേ ാെക
ഹരി! നീ വിളി ; നിൻ
വ ഞാൻ.
എവിെട നീ? ത തി
കതെകെ ി, ലീ
െവയിലിൽ നി
കിത െപാ ഞാൻ.
െതാലി ക ൻ, നാ -
െമാഴി വഴ ളിൽ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പറ േവാൻ, േവദം
വില ിേയാൻ, പാമരൻ-
അരിനാമകീർ നം
മതിയിവെ ി
പരിഹസി നീ,
കാണെ ൽ!
ന വില ീ, നിെ
നാമ േള ി; നീ-
യിനി വിളി ിൽ കാ
െപാ ി ഞാൻ പാ േപാം.

ശി വാ ഞാൻ, എെ
പ െവ ം െവ ;
ടി ഇല മീർ ി ം;
കറി േചറ്; േചാർ ചരൽ.
ഹരി, നീ പിതാവ്, നിൻ
പ വി പാല്, നിൻ
ര ക ്, േചാറി
േചാർ ചി, കറിെ രിവ്.
നീ ശ െമ ാ -
ദി മി െ ാ-
രാഴ ടൽ; ഇവൻ
നാവ തരിമണൽ.
േതാ രികയാണ് ചില-
യാ കൾ ൈദവെ
േനരിൽേനർ ക വ-
െനെ െ ന
ഞാേനാ ഖം താ ി
നിൽ , കാ
നീ കനിേ കിയ
ക ിെ ാല യർ.
പശിെപാറാെ ൻ ൈപതൽ
െകാ ാണൻ െവടി-
െ ാ ദിനം ഞാൻ ക -
തി ണതൻ കയർ.
അരിയറകൾ ക ൻ
 . ാറാം ൈദവേ ാട്

െപാളി ം നിൻ ക ണ
െകാ േവനലിൽ വിള
കരി ം നിൻ ക ണ
ിയപ ിെയൻ ല
ളി ം നിൻക ണ
െച മ ൾ െത
െത ം നിൻ ക ണ
പിരിയെന ായ് ചിലർ
ചരെലറിയി ം ക ണ
ഉ ണി പറി , മല-
േമ ി ംക ണ
മിഴി ിൽ മ മ -
ി ാെത െപ
തളർവാതമായ് മരി-
ടിവ ം നിൻ ക ണ
നഗരം കരംപിരി കാർ
വെ ിെ -
വിെന യേറാെട-
േയ ം ക ണ.
ടിലനാം ജ ി വ-
രകൽ, കലം, ച ി-
യരിവ ി പ ായ്
വഹി കില ം ക ണ
ഒ ര ാേ ാ
െവ ം േവലിേമൽ
പട പ ില -
മായ് കഴിവ ം ക ണ.
എ തിയ വ ം
ഴയിെലറിയി ം,
തിരതിരകളായ് രിത-
മണ െ ാഴീ മനം
ശിലേപാ റ മര-
വി ം നിൻ ക ണ.

ജനനെമാ വാതിൽ, ആ
മരണമ െമാ വാതിൽ
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പല റി കടെ ാ -
യാ ിൽ ര മിവൻ.
പറ െകൻ െമ,-
േ വ ിലീ
ഠിനതട, വടി, േതാ -
രിെ ാരീ ഞാ ം?
തിരിെക വരവി ാെ ാ-
രിടവഴിയിൽ ഞാൻ, െചാരിക
ക ണാകരാ, നിെ
െപാരിെവയിൽ, െപ മഴ!
പി െത ക നാവ്,
ഊമേയ നിൻെറ േപ-
രറി കാൽെവ ക,
േകറെ ഞാൻ മല.

വലിയ വിേശഷം
പറ െ യീ ിതാ-
ന വിലിറ ി
ലം കാലിയാ ി നീ.
റിയിൽ വിള ം
െക ീ റ മായ്,
റേമ കടി
നായ ം കാവലായ്.

ആണ നീ, െപ -
മ ; നീ േപരായ
േപാെരാ മ , െപാൽ-
വ , ലിയ ,
വ , വാന
ര ംച ം
താര മ നീ,
നരന , നരിയ .
വാ ിൽനിെ ാെ ം
വ തി മാ വൻ,
േനാ ിൽ െപടാ വൻ,
കാതിൽ വീഴാ വൻ.
 . ാറാം ൈദവേ ാട്

നീ ചാെര, നീ െര,
നീ തഥ , നീ മിഥ ,
നീ പാത, നീ വീട്,
നീ രാ ി, നീ പകൽ,
നീ ലംബമാനൻ,
തിര ീനനാ നീ.
േപാ മി , നിൻ കണ-
െ ാെ ം ക േമ!
പല താ ൈകയി -
രിയള ാൻ; ഏ
പറയിലളേ
ഹരിെയ െന?
ഒ വിെല ി ി ം
ത ി റി േവാൻ,
െത വിലിടി േവാൻ,
ഉടേലാെട െപാ േവാൻ.
പല േപര്, പല േവഷം,
ഓേരാ ഗ ി ം
പല െപാ ഖം, വാതിൽ
ി റ വാൻ
പല മ ിലാ ധം,
നീ െപ ർ
െപ മാൾ, െകാ ം
പാപികൾ നീ താവളം.
െച ൈകയട ിനാൽ,
കൺെക ിനാൽ, ആ
വ മായിരി േമ
ം; വരി ഞാൻ.
പകൽ മല നിെയനി-
ിരേവാ വി ചിക,
പകലിൽ ഞാൻ ടനാ-
ണിരവിേലാ െചകിട ം.
ഇനി ന കി ഞാൻ
വാതിലിൻ പ തിൽ നീ-
െയാളിമി ിൽ, വാ ിെ
വ ദി ി ം.
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

െതളി േവണം നിെ


ൈദവമാെയ വാൻ
ഇവിെട, ഈ മ ിൽ,
പിറ പ ിൽ വാ!

()

ബസവ കർഷകേരാെടാ ം െച

വീരാൈശവമതവിഭാഗസ്താപകനായ ബസവ കർണാടക ിെല മണിഗവ ിയിൽ


-ൽ ജനി താ ം -േലാ -േലാ മരി താ ം കണ ാ െ . അ ന
മാർ െച ിേല മരി േപായതിനാൽ ആദ ം അ െട പരിര യി ം പി ീട്
മാഡിരാജ, മാഡാംബിെക എ ീ വളർ ന മാ െട പരിലാളനയി ം വളർ
ബസവ -ആം വയ തൽ ശിവഭ നായി. ജാതിവ വ ം ആചാര ാ
ന ൾ ം എതിരായി ബസവ . ൽ െപാ ിെ റി ് നാ വി ് ‘ക
ഡിസംഗമ’ എ ലെ ി േവദാഭ സനം നട ി ‘കല ാണ’ ിെല ി ബി
ജ്ജളരാജാവിെ ം മ ി മായി. ‘കല ാണ’ ിൽ ജാതി-വർഗ-ലിംഗേഭദ
മി ാ , മതാചാര ളി ാ , ഒ സ ഹമായി ശിവഭ ർ; അപകടം മണ റി
യാഥാ ിതികർ രാജാവിേനാ പരാതിെ . ഒ അവർ ം ാ ണ ീ ം
ത ിൽ ബസവ വിവാഹം നട ിെ ാ േതാെട എതിർ ് ശ ിയായി. രാജാ
വ് വ വര ാെര ം അവ െട പിതാ ാെര ം വധശി വിധി . വീരൈശവർ
ഇേതാെട ഭരണ ട ിെനതിെര സാ ധകലാപതിെനാ ി. അഹിംസാവാദിയായ
ബസവ മനം െനാ ് ‘ക ഡിസംഗമ’യിൽ തിരിെ ി താമസിയാെത തിയട
. കർ ാടക ഭ കവികളിൽ അ ഗണ നായി ബസവ അ ാന ിെ
കീർ ക ം സമത വാദി ം ആചാരവി മായി . ഈ കവിത െട ഈ
ല ളാവി രി ഒ സാ ിക സ ർഭമാണ്.

മല കളിൽ വരിക! ഈ നീല റി ികൾ


ശിവക െമ േപാൽ വിഷവിഷാദം േമാ ി-
ലകി ചിരി മ ം ന വാൻ
മല കളിൽ, വയലിെലേ കാ മായ്
ഉടലിൽ വ ംേപാൽ തിള ം വിയർ മായ്


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

വ െവെ ക, വ ില് നി ക.

മല കളിൽ വരിക, പാതാള ിൽനി ്, കരി-


ടലി ം േചാര േചാ, മാർ ല
നിറ പാലി െവ ്, സ ി
െനൽനിറം, േ മമ ഴകൾേപാൽ നീല.
ഇനിയി ച ാള,രിനിേവ ാ ണർ
ഇനി തീ വള ൾ, ഉ തി
വയൽ, വി ിലി തൻ പ യായ് നിറ
ശിവ ം ര വരെമ ം വാന ം
വരിക, ശിവെന ി നാം ൈകകൾ േകർ ക,
അവ െകാടിയായി ല ക യർ ക.

ശിവ ടയ കാലടിയി ഴ ം നിര ം


തിര ി ല ഞാറിെ മരതകം
ശിവനരെ ിേല കതിർ പാ നിറ
തിരമാറിേല ക കനകമായ് ചാ
ശിവ ടയ ദയ ിലാ നാം െകാ
തി നീലക േമ െപാലി ിെവ
കനൽമിഴിയിേല െനൽ ിയരിയാ
ശിവഗംഗതൻ കരയി തിറയാ
ജടയിേല ം െത ി ം
കിളികൾ കല , അ ാൻ പ .

പണിയാൽ പവി മാ ട മായ് േപാരിക,


ഇടിമി ൽേപാൽ മി മാ ാ മായ് വരിക!
നില ം കരി ശിവൻ, െകാ മരിവാൾ ശിവൻ,
അ െകാ താ ിെ ാഴി ം റം ശിവൻ
അറ, പറ, കലം, കയിൽ, അവ നിറ മ ം
അതിൽ മാ െ ാ ർ മ ം ശിവൻ
െതാലികള ി വൻ നെ വ
തിരിക ിലി വൻ നേ െ ാടി
തനിനിറം കാ ംവേര ം െകാഴി
പലപടി ഴ പര ിെ ാരി .
െവയിലിൽ വരിക, നാം ൈകേകാർ നിൽ ക
െമാരി ംവെര, ിെ േയറിടാം തളികയിൽ.
 . ബസവ കർഷകേരാെടാ ം െച

എളിയവർ ദളിതർ നാ,െമ ാലന ത-


െയാ വി േപാൽ ന ി റ
അതിെന നാം തെ ലിയിൽനി ം കാ
വളമി ണർ ക, കളകൾ പറി ക
ഗർവ്, കീടമ യ, സംസാരേമ
ളയ,മതിനാൽ നി മരണമായ് തീർ ിടാം.
ഉണ ക, ഇവിെട നാെമാ ി നിൽ ക.
ഇവിെട–ഈയ ി വ ിൽ, രാജാവിെ
കരവാ ജാതിെയ സ ിനാൽ െവ
വ വിെ േലാലമാം ക ിൽ വീെണാരീ
തി ള ിൽ, വരെ ശിര ിെന
ഫലമായ് വരിെ ാരീ ാഖതൻ ഛായയിൽ.
അ ത താദരം സിംഹാസന േളാ-
ട താപ ിലാസ ി, െപാ ി ം
ധനികർ നിർ ി ശിവമ ിര ൾ, നാ-
െമളിയവർേ ാ കാ കൾ, ഉടൽ േകാവിൽ,
തല താഴിക ടം, നാംതെ മ ിരം.
ിരമായെതാെ ം വീ േപാ ലക ിൽ
നിലനിൽ േമ ചലി മാ െമെ ാ ം1
ശിവ-ശ ിേപാൽ െപ മാ ം! വ , പാ -
െകാ ിഗീതം, കതിർേപാെലയാ ക!
േഗാമാവിനിലകളാൽ െതാ ികൾ ക
പീലിയായ് േചാള തിരതിൽ െവ ക
കണിെവ രി ൾ കാതി ം ഞാ ക
ക കിെ ളാൽ നിറമാല ചാർ ക
ക കിെ ല ൈകകളിൽ േപ ക
വളയായ് േ ാലയണിക ൈക യിൽ
അരിയ വാഴേ ാള കിലാ ക
അരയിൽ മ െ വ ികൾ ക
വ തിന ളാൽ കാൽ ില ണി ക
അടി ടി ളെ ാടി െവ ി ക!
ന വി ാം ചാ ലണിെമ ിെ
മലരാ ിയാ വാൻ ടിെകാ ി ം ശിവൻ.
വരിക, മഴെപ െകാ കൾ താഴ്-
വരേപാെല! ികൾ വ ിറ ംേപാെല!

1 ഈഅ വരികളി ത് ബസവ െടതെ ‘വചന’ ിെ ആശയമാണ്.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

കിലകൾ പതിനായിരം ചില ംേപാെല,


മ ര രി ിെ നീർേപാെല, െപ
മഴ,യി വ ൈകലാസ ിൽനി , ശിവ-
നയനേമഘ ളിൽനി, ിതിൽ നന ക!
ളിരിൽനി ാ ക! നാം ന വി കൾ
ളെയ െ നാമി ാെതയാകി ം.
ഇനിയി നാക ം; നരക ം വിതി-
ലിനിയി യരച ം ജ , മി ിവ-ശ ി-
നടനേമ സത ം, ഇ ാര ഥ ളിൽ
നിറ ം െവളി േമ സത ം ഇ വിതൻ
മിഴിയി ം പാലതൻ വി ം വാ ിെ
വടിവി ം വിരി ം െവളി േമ സത , മീ
മഴയിൽ നിർവാണ ി, ക, അണെപാ ി-
െയാ ക, െവ , ദ ിജെന , ആെണ ,
ഞാെന ഭാവ െളാെ കർ നാ-
യ ക, പവി മാകേ ധരാതലം.

()

അ െമാഴി

പ ാം ാ ിൽ കർണാടക ിൽ ജീവി വീരൈശവഭ കവയി ിയായ മഹാ


േദവിയ യാണ് ഈ കവിതയിൽ സംസാരി ത്. ‘മ ികാർ ന’െന (മ ിക െട
പതിെയ ം േപാെല െവ വെന ം–ശിവെ ഒ പര ായം) പ ാം വയ ി
െല മനസാ വരി ‘അ ’ (േച ി) കൗശികരാജാവിെ ണയാഭ ർ ന നിരസി
െവ ം ടിെകാ മാ ം ന ത മറ ് അല തിരി െവ ം അ മ മായി
വാദ ിൽ ജയി ് ആ ഭ കവി െട ശിഷ യാെയ ം ‘ ീൈശല’ ിെല ി ഇ പ
താം വയേ ാട ് ശിവനിൽ ലയി െവ മാണ് ഐതിഹ ം. ീഭാവ ം സംന ാസ
ഭാവ ം ഇടകലർ ാണ് ‘അ ’ െട വചന ൾ. ഈ കവിത കവയി ി െട സമാധി
ർ ിെല സ ഗതാഖ ാനമായി സ ി െ ിരി .

േഹ, ശിവ, േഹ മ ികാർ ന, റ നിൻ


വാതിൽ, വരികയായ് ന യാം വാ ്: ഞാൻ.
എെ െവാെ ം നിെ ,െയൻ കനൽ നിെ ,
എെ ടലിെ നിറപറ നിെ , െപാലി നിെ
എെ സ ിെ യ ിളി ല നിെ
എെ വചന ിെ രഗംഗ നിെ ഞാ-
െന േമ മാ കാള ടം നിെ -
െയൻ ാണെന ം ഴ ടി നിെ ,
പാദസരമണിയാ കാ കളിൽ നിറ
കാലനടനം നിെ , നിെ യീ നിമിഷ ം.
എ േയാനികളിൽ പിറ ഞാൻ, േലാക -
െള േയാ ക , നരക ൾ കട ഞാൻ.
ആ ിടയെനേ ാെല മായ േലാക െള-


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

യാ ിെ ളിെ , ഖ ൾ ളിമാ
നീ ി ണിെ , ിര ിയഭയ ിനായ്
കാ ി ം ി ം നിെ ഞാൻ- എൻ ഗർഭ
പാ ിൽ നീ കിട തറിയാെത ഒ
െച വിരലന ാെത, മി ാെത, െച ക-
െ െമാ ിൽ മണ റ ംേപാെല, കനക ിൽ
നിറമാെക നിറ േപാൽ, ളകിെലരി േപാൽ
നീെയ ിലടി ടി പര തറിയാെത!
ഞാ ൈകലാസ ിെല ലർ
കാല,െമനി പവിഴ െള ിേനാ?
േലാകം വ ം ഞാനാകിെല െന-
േയകാകിയാ വാൻ ഞാേനകയാകി ം?
എ ാ മര ം കൽപ ം, എനി-
െ ാെ ടിക ം സ ീവനി, ശില-
െയ ാം ശിവലിംഗ,െമ ത ം
ണ ലം, ടിനീര െതാെ ം
കല ാണസൗഗ ികം ള ം
എൻ ിയെന ി ിൽ മിടി കിൽ.
ജ ാലയി ാെത ജ ലി നീെയ തിൽ
േചാര െചാരിയാെതെ ിൽ കട
െട യി ാെത രതി ർ നൽ
േദഹമന ാെത ര ഹ ളി-
ലാനയി , ള ാെത.
നീ കിളി ്, കിളി, കിളി െവ
മരം നീ, മരം നിൽ കാ നീ,
കാടിരി ം മി, മി നൽ പ ം നീ,
അ പ മിരി സ ം
സ ം വിരി ചി ം.
േഹ ഹര, േഹ മ ികാർ ന, അട ഞാൻ
വാതിൽ, വരികയായ ി ചവി ി ഞാൻ.
ഇടിമി ,െല ളി ിെ ാ വാൻ
ഉ ൾെപാ ,െലൻ ടിയിൽ മലർ വാൻ.
െവയി ഞാൻ നിൽ , പാ ിെ
വരണമാല മായി നീലക ാ, വ .
ഉയ കാള ള ടി ിെ
െചരിവിൽ! നി ിളി ലതൻ തിള േമ
 . അ െമാഴി

മരതകമാ ച നമര ൾ ത-
ിലകെള, ഗംഗതൻ ളിർകാ ിൽ നിറ .
ഇനിയി ിെ ക ,മാസ ർതൻ
മിഴിതൻ കഠാരി ം! നീലി ൈകകളാൽ
ണ കാ ാ,െ െ േബാധം െക ക!
ഒ ംബന ിനാെലൻ ജീവ ക!
ഇനി ന ൾ മാ ം, അന ത ം, അതിൻ
ലഹരിയിൽ നീലയായ് പാ െമൻ ജീവ ം.

()

ആ ാൾ ണയെ റി ് സംസാരി

തമിഴിെല സംഘകാല ൈവ വ സന ാസിമാരായി ആൾവാർമാർ ിടയിൽ ഒേര


േയാ കവയി ിയാണ് ആ ാൾ. െപരിയാൾവാ െട മകളായി ആ ാൾ 9-ആം
ാ ിൽ ജീവി ി തായി ക തെ . ി ാലം തേല വി ഭ യായി
ആ ാളിെ കവിതയിൽ ഭ ി ം കാമ ം ല ശ ിേയാെട ത െ . ീ
രംഗം േ ിെല പ ഗശായിെയയ ാെത ഒരാെള ം താൻ വിവാഹം െച ിെ ്
ആ ാൾ ശഠി െവ ം, േ ിെല േരാഹിതർ ് സ ിൽ വി ത
െ ് ആ ാളിെന ീവ ി രിൽനി ് ീരംഗേ ് വിവാഹ ിനായി ആന
യി ാൻ ക ി െവ ം, പ ിൽ നി ിറ ി, ീേകാവിലി ിെല ിയേതാെട
അവൾ വി വിൽ ലയി െവ മാണ് ഐതിഹ ം. അേ ാൾ ആ ാളിന് പതിന വയ
േ ആയി വെ . ‘തി ാൈവ’ ം ‘നാ ിയർ തി െമാഴി’ മാണ് ഖ രചന
കൾ. ആ ാൾ ണയെ റി സംസാരി ാൽ എ െനയായിരി െമ ് സ ി
േനാ കയാണ് ഈ കവിത.

ഉരിയാടിേ ായാൽ വാ ിൻ
െച ടാൽ മ കണ ിന-
തലിയാെമേ ാർ ി വേനാ-
രിയാടാ ിെലാ ി
ഴയടിയിൽ പാർ ം തം
േപാൽ ശ ാസം ി, േ നിൽ
െച കാ കൾ െപേ ാ ി-
താ യിൽ, ഇ െലയവനാ-
തിനാലാം നാളിൽ ച
കനക ിൻ വൽ ള


 . ആ ാൾ ണയെ റി ് സംസാരി

കടൽമിഴിയിൽ കാണാനായി-
രിവീ ി ാ ടൽ ചാരിയ
മലർവാകമര ിെനയ -
മറിയാെത മണ തേലാടി,
യൽേപാൽ വാെയാ െമ
ായ് നിറ രിെ -
ടൽനീറി, ാതിരേതാ ം
അവ െട േമെലാ െവറിയാൻ
െച െത ലിനായ് കാേതാർ ം
കരവീരെ ടിയായ് മാറി-
ലരിയിൽ ടിചി േ ാള
തളിരിലെയേ ാർ മിെ ാ
െന വീർ ി ാദിനിേപാൽ
മനെമ റ ാേത, നീൾ-
മിഴിവി ിൈ യിൽ താടി -
ിയിരി വെതാ വക ണയം.

കാലി മായ് ചാ -
െ ാ ം തൻ ക ം ഴ ി-
േ ാല ഴലിൻ വിളിേയറീ-
വെന ം ിൻെചരിവിൽ
േതെനാ ം േചാലയിെല ം
താനറിയാമ ിൽ തളവള
േതാടകൾ മണിമാലകളാടകൾ
ഒെ രി വ െട വഴിയിൽ
കാണാ ം മ ിെലറി ം
കാ ാ കണ ചിരി ം
െതേ ാലയിലാതിരതൻ ന -
ച ികേപാൽ താ ടി ം
അവെന ം േപാതിൽ േകവല-
മരേയാളം നീ േ ാരാ-
ടവിൽ തൻ കായാ ടൽ
പത െ ാ ി ാ ം
തളിർെവ ില ിയ താളി -
മ ലഭമാം നാ ാമര ം
രഭിലമാം െനേ നിെ ാടി-
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

യ മി;െ ാ കാതം ള-
വവിെട ൻ നി റിയി ം
അ െകാ മവൻ കാണാ ിൽ
കരയിൽനിെ ാ സീതാ ടി
പി തിെ ാ ക ിൽ െക ീ-
വ െടേനർ ിെലറി ം
അ േപാെര ാകിൽ നീരാ-
വിടി ി ീറൻ ി
ജലകന കേപാലാ ി ിൽ
കയറി ൻ പ വിൻ പിറേക
പാ തയ ാർെ ാ കാലടി
യതിൽ നിൽെച ി ാ ം
പാ കറ ാ ർേരഖകൾ
േചാരേ ാ ംൈകയിൽ
ൈമലാ ി റ ം ശി
ഇടയനവൻ വ േവാള ം, ആ
ഇളെവയിൽ െ ാരേശാക-
െ ടിേപാെല ി-
ിലിരി വെതാ വക ണയം.

രെശാലിയിൽ ാവടിേപാൽ
മലർതി ം വിറെ ,
മദയാനകൾേപാെല െപ റ-
െട ചി ംവിളി േക ിൽ
ഭയമാ ാേവരിയിൽ നീർ
മണേലാളം താേണേപാെക
അടരി ായ് തിരകളാനകൾ,
പട, േത കൾ െകാടിക യർ ി
ടഹ മാ േ ാെക,െ ാ ം
െപാടിപടലം െപ മതിലായി
നരെന രനിൽനി കേല-
തിരം നാ േ ാരി ളിൽ
തടവിലി ം െഞാടിയിൽ കണവെന-
പിളർെ ാ ം േചാരയി-
ല റിെതാ വി ിെ ാ
കാ ി മാലയണീ ം
 . ആ ാൾ ണയെ റി ് സംസാരി

വ ി തലയിൽ െവ ം
വാേളകീ, കിലിൻഗ ം
െപാ െ ാ മണവറ ത െട
വാതി ടിേയാളം, മാ
ചി ിയ െച േ ാളം,
െവ ാ ലിനിതളിൻ െതാ ിലിൽ
മ ാടി വീണാ ം
നീരാ ളേ ാളം, പയർ-
വ ികളാൽ െതാലി രി േ ാ-
രി ി േ ാളം, മയി-
െല ിൻ പ വിരിെ ാ
വഴിേയാളം, തിനവയേലാളം,
െച വെന ാൽ വീ ം
കാർ വളമാലയിൽ ടി,-
ിെ ാ തിരിേ േനാ ാൻ
േപടി ംേപാെല തിരി ാ
മ ള ം ഴ മക ടി-
യായി ാൻ െപ ായി
െമേ യിറെവ ംേപാലടി
െവേ ാ വര തിേല െപ -
െവ ാേ േ ാേലാടീ-
ിറയ ശവംേപാൽ വീ വെതാ വക ണയം.

നാേളെറേ ാെക, വീ ം
ള െ ,ൈ തക,ളില കൾ
ക െനാ ികൾ, ഇ ം, ഇല ി,
ര കൾ, പയിനികൾ, വാനികൾ
െച ളകൾ, നലികൾ, കൾ
ല ം താ ാര ിൽ
മ വി വിേ ാർ കെളാ ം
കിളിെമാഴികളിൽ മന ം ത ം
അരിയാ ണ േ ാ,ളി െചവി-
യറിയാെത സ ാടകേപാൽ
ഴൽവിളി െട പിറേക േപായ്, ഒ
െപ േവ മര ിൽ തണലിൽ
തി ൾ ിരണം കിലിെന
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ക ംേപാലവനിലലി ി-
െ ാ കിയ ക ഷി ം മാെ ാ
റി ം, ാ ാ ം
മണ ം പ ിയ കി ം,
ടികളിലറിയാെത ിയ
മയിലിൻ െച പീലി ം,
അടി ടിെയാ നീല ി-
ടയാള മ ിേ ാർ കൾ
െപാടി ത മായി
ശരിെത കൾ െപാ ം മന ം
ഖേമ ി ള െമാ ട ം
മ രാ ക ണ ം െചാടി ം
വി രർതൻ പാപ ി ചി
മ രം ളി ചവർെ രി-
വിതിേലെത റിയാ ഴറി
ക വിചാര മായി-
തിെയ ലതാ ി നട ാ
ടിെയ ീ ാ ം കാണാ-
ടയാടകൾ മാ വെതാ വക ണയം.

ഉടെലാ കത ക െ ാ
പരിപാവന മ ിരമാ ി
ദയ ിൻ ഗർഭ ഹമക-
മവെന സ ിൻ ശില-
യതിൽ ർ െയ ം ധ ാന ാൽ
െകാ ി, ീരിൽ കീ-
െ കൾെകാ തി ി-
െ ം മിഴിനാ ഴി ം
െച ി ിതളർ ി ം
കാേവരി ാ ിൽ ക കിയ
കാർ ൽെകാ വെന -
നീല ണിയി ം, വിരി-
മാറിൽ തൻ േ ഹം ം
മ െയ െ ാ റിയി ം
ഓട ഴൽ വിളി കാേതാർ ം
പാദസരംേപാേല, യ നയി-
 . ആ ാൾ ണയെ റി ് സംസാരി

േലാമൽ ാലിൻ ം
കാ ണ ം പ ികൾേപാെല
േമലാെക ാതാ ി,ൈ
ി, ൻ ശ ാസമട ി,
ഓരാ മ മവ, നവേന-
യാമകൾ, നരി-പ ികൾ, െത വിൽ
ടിേ ാം റിയവർ, വി ക-
േള ിേ ാം മലേവട ാർ
േതാളിൽ േകാടാലികൾ കൾ
താ ിേ ാം പണിയാള ാർ,
േകാല ഴ തി മിടയൻ,
വാേള ിവ െ ാ േചകവ-
േനാേരാ ാണിയി ം പ വ-
താര െള െ ാ ഷെന-
യീ മ ിൽ ക വണ ി,-
ാഹം, പശി, കാമ മിെതാെ -
േമാരാെത, മഴ െവയിൽ മ ക-
ളറിയാെത നര ം ജര ം
പാരാെത, നീർമ തിൻ വൻ
േവടിൽ ടിെകാ തപ ാർ-
ീ വേത എ െട ണയം.

()

ാ ൻമാർ

ാ ൻമാർ ് ജാതിേയാ മതേമാ ഇ ,


ാ ികൾ ം.
ന െട ലിംഗവിഭജന ൾ അവർ ബാധകമ .
അവർ ത യശാ ൾ റ ാണ്.
അവ െട വി ി നാം അർഹി ി .

ാ െട ഭാഷ സ ിേ ത
മെ ാ യാഥാർ ിേ താണ്
അവ െട േ ഹം നിലാവാണ്
പൗർ മിദിവസം അ കവിെ ാ .

കളിേല േനാ േ ാൾ അവർ കാ ത്


നാം േക ിേ യി ാ േദവതമാെരയാണ്.
അവർ മൽ തായി ന േതാ ത്
അ ശ മായ ചിറ കൾ ട േ ാഴാണ്

ഈ കൾ ം ആ ാ െ ് അവർ ക
ൽ ാടിക െട ൈദവം പ നിറ ിൽ
നീ കാ കളിൽ ചാടി നട െവ ം.

ചിലേ ാൾ അവർ ളിൽനി ്


േചാരെയാലി കാ
ചിലേ ാൾ െത വിൽനി ്


 . ാ ൻമാർ

സിംഹ ൾ അല കാ .

ചിലേ ാൾ െട ക ിൽ
സ ർ ം തിള കാ :
ഇ ാര ളിൽ അവർ നെ േ ാെലതെ .
എ ാൽ, ഉ കൾ സംഘം െചർ പാ ത്
അവർ ് മാ േമ േകൾ ാനാ .
അവർ വാ വിൽ വിരേലാടി േ ാൾ
മ ധരണ ാഴിയിെല െകാ ാ ിെന
െമ ിെയ കയാണ്
കാൽ അമർ ി വി േ ാൾ ജ ാനിെല
ഒര ിപർ തം െപാ ിെ റി ാെത േനാ ക ം.

ാ ാ െട കാലം േവെറാ ാണ്


ന െട ഒ ാ ് അവർെ ാ നിമിഷം മാ ം.
ഇ പ െഞാടി മതി അവർ ്
ി വിെല ാൻ.
ആ െഞാടി ടി, നിെല ാൻ.
ഒ പകൽെകാ ് അവർ
ആദിയിെല വൻവിേ ാടന ിെല
മി തിള മറി െകാ ാണ്
അവർ എ മിരി ാെത നട െകാേ യിരി ത്.

ാ ാർ
നെ േ ാെല
ാ ാര .

()

താേവാേ ിൽ േപാേക െത െന?

(ഡി. ആർ. നാഗരാജിന്)

വീട് ത്.
ലരി െട െചരിവി െട
ഇള ാ ിെല ഇലെയേ ാെല
കനമി ാെത േപാ ക.
ഏെറ െവ ിെ ിൽ
ചാരം ശി േപാ ക.
ടിയ ിെയ ിൽ
പാതി മയ ിൽ േപാ ക.
േവഗം ടിയ
േവഗം തള ം.
പ െ േപാ ക,
നി ലതേയാളം െ .
ജലംേപാെല അ പിയാ ക
താണയിട ത ക
കളിേല യരാൻ
പരി മി േയ േവ ാ.
വല െവേ ാ,
ന ത ് ഇടംവലമി ,
ം പി മി .
േപർ വിളിേ ാ
ഇവെ േപരി േപരി .


 . താേവാേ ിൽ േപാേക െത െന?

വഴിപാ കൾ േവ ാ,
ഒഴി പാ ം െകാ േപാ ക
നിറ പാ േ ാെള ം.
ാർ ി ം േവ ാ,
ആ ഹ വർ
ഇടമ ിത്.
സംസാരി ണെമ ിൽ
നി ം സംസാരി ക:
പാറ മര േളാ ം
മര ൾ േളാ െമ േപാെല.
ഏ ം മ രമായ ശ ം
മൗനമാ .
ഏ ം മേനാഹരമായ വർ ം
ഇ ാ േട ം.
വ ത് ആ ം കാേണ ാ
േപാ ം കാേണ ാ.
ത ിൽ ഴ കട വെനേ ാെല
നാലിെലാ ായി ിേവണം
േഗാ രം കട ാൻ.
അലി മ ിൻ ിെയേ ാെല
ഒ െഞാടിേയ നിന .
നാട മ ത്:
നീ ഇനി ം പെ ി ി .
േദഷ മ ത്:
െപാടിേപാ ം നിെ വ തിയില .
േഖദമ ത്:
അെതാ ിെന ം ബാധി ി .
കീർ ി വിളി ാൽ
വഴിമാറി നട ക.
ഒ കാലടി ാ േപാ ം
ബാ ിയിടാതിരി ക.
ൈകകൾ ഉപേയാഗി േയ േവ ാ
അവ എേ ാ ം ചി ി ത്
ഹിംസെയ റി ാണ്.
മഹത െ നിരാകരി ക
മഹത ിേല ് േവെറ വഴിയി .
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഴയിെല മീൻ ഴയിൽ കിട െ


മര ിെല പഴം മര ി ം.
ക േമറിയത് ഒടി ം
വായത് അതിജീവി ം,
നാവ് പ ിെനെയ േപാെല.
ഒ ം െച ാ വേന
എ ാം െച ാനാ .
പടി കട െച ,
നിെ ാ ിരി
നിർ ി െ ടാ വി ഹം

(താേവാേ ം, - ,‘ഉ രകാ ം’, )



ശരിയായ ൻ

(ചീ-െഫങിന്)

ൻഒ ായി
കാലടി െവ ിടം താമര വിടർ ിയ
നവജാതസി ാർ ൻ
ജീവെ അവകാശ ിനായി
േദവദ േനാ തർ ി
ദയാ ർ ിയായ ഗൗതമബാലൻ
കനക ിെ തടവിലകെ
യേശാധര െട രാജ മാരൻ
നശ രതയിേല മിഴി റ
വാ ല ൻ
അ ിമാ നായ ശാക നി
അഭയ യിലിരി
അവഹിേതശ രൻ
ശിഷ രാൽ വലയംെച െ
ാേനശ രൻ
ഔഷധേമ ി പ ാസന ിലിരി
ധന രി, ചിരി മേഹാദരൻ,
മരി േശാദരൻ.

ഞാൻ െന ദയ
ക ക ി ം െവ മര ി ം പണിത


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

റിയവ ം നീ വ മായ
ഈ ആയിരം ാർ ിടയിൽ
സ ം ംബ ിെല േപാെല
ഞാൻ സ നാണ്.
നാ ം ഈ അവ കളി െട
കട േപാ . തം
അകെലയാെണ മാ ം.

ന മാകാം ൻ, ഒ വ വ യിൽ:
സ ം മാംസ ിൽ േവണം
ആ െന െകാ ിെയ വാൻ
സ ംഇ െട ർ ഉളിെകാ ്.
എ ി ം നട ണം,
സത ിേല ്,
സ തികളി ാെത.

(‘ശയി ’െ േ ം, ബാേ ാ ്, ‘ഉ രകാ ം,’ )



കടലിൽ ളി

കടലിൽ ളി ാൻ പരിചയം േവണം


കിണ ിൽനി ് െതാ ിയിൽ ളി ിെയ ്
െചറിെയാരാഴ ിൽ ളി ംേപാെലയ അത്.
ഇടവ ാതിക െട ഓർ നിറ ളി ള ിൽ
ഒ തവള ര ിലി ം നീർേ ാലി ാ ി മിടയിൽ
ി ല ി ആ ലില ടി ആലിൻതണലിേല
നിവ ംേപാെലയ
ൈപ ിൽ നി ി വീ കാളി ി െട
അവസാനെ ികൾ കീെഴ
നഗര ിെ േവഗ ം കല െമാലി ്
ം നാ ാമര ം മറ ്
കാ ിര ിയായി നിൽ ംേപാെല മ .
കാരണം, കടലിൽ ആ കളി ;
നഗര ിൽ കട മി .

കടലിൽ ളി ാൻ ഉ െത ാം
കരയി േപ ി േപാകണം.
െച തിരകെള ി മ േ ാൾ
ശിര ിൽ ര ൻ ക ിനിൽ
ആ വൻതിരയിേല തി ചാടണം
എ ി ് ഉ ് ഓേരാ േരാമ പ ി ം
പ കൾ ള ി േവാളം ി ിട ണം.
അേ ാൾ േകൾ ാം:


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

തിമിംഗല ിെ െവ വയ ിൽ നി ്
അ ന മാർ ക മരെ റി ് പാ ത്.
അേ ാൾ കാണാം:
ിക െട പവിഴമട ി ിടി ൈകകൾ
ാവിെ വല ക ി െട റേ നീ ത്.
കടലി ടിയിൽ പാറെ ക ്.
അവയിൽ ശിര ിടി ്
ചി കൾ ചിതറിെ റി മരി വ ്.
ജലകന ക െട വലയിൽെ ാൽ
പാതി ടൽ നിറെയ െച ൽ ടി
കരയ് ം ജല ി ം നി ൾ അന രാ ം
തിമിംഗല െട ിൽ നട േതാ,
െവളി ം നിറ നാ വഴികളിൽ
പാ ളിനട ംേപാെലയ ,
വഴികാ ാൻ അവിെട ഒ ഒടി ി ല െട
മണം േപാ മി .

ഒ ജല ിശാച് എെ ച്ഛെന
ശംഖാ ി എ തി
കടൽ ീയിെ ിേരാമ ളിൽ ി
ര െ ടാൻ മി അച്ഛെന
ഒ പവിഴ ത നിർ ി
ഒ കടൽ തം മലിൽ വഹി േതാെട
എെ അ ഒ ഉ ജല വാഹമായി മാറി.
പകരം േചാദി ാെന ിയ ഞാനിതാ
കടൽ ടകളിൽ ൈകകാ കൾ ികിട
അ ിമാ മായ ഒ വാ ായി, ഒ താ ീതായി.

കരയി വേര,
കടലിൽ ളി ാൻ പരിചയം േവണം.
കടലിൽ മരി പരിചയം.

()

ലാൽെദദ് അതിർ ികൾെ തിെര സംസാരി

പതിനാലാം ാ ിെല കാ ീരി േയാഗിനിയായ ലാൽെദദ് (ല ാ ആരിഫാ എ ം


ല ാ എ ം ടി േപ കൾ) ഒസംേപാറിൽ അഥവാ പാൻെ ൻഥാനിൽ ഒ ാ ണ
ംബ ിൽ ജനി താ ം വിവാഹേശഷം നാ റ കാരം േപ മാ ി ‘പ ാവതി’
ആയതാ ം ഭർ ഹ ിെല പീഡന ം സംന ാസ ിെ േലാഭന ം സഹി ാ
നാകാെത വീ വി ിറ ിയതാ ം ക തെ . ീക ൾെ െട ചില സി
രിൽനി ് സാധന ശീലിെ ം, ന ്ഋഷി, മീർ സ ിദ് അലി ഹമദാനി, ഹ ത്
സ ിദ് ൈസൻസംനാനി ട ിയ ഫി സംന ാസിവര മായി സംവാദ ളിൽ
ഏർെ െ ം ജാതി-മതാദിേഭദ െള ം മത ട കെള ം െവ വിളി ് ന യായ
ശിവേയാഗിനിയായി കാ ീരിൽ ഉടനീളം അലെ ം ജീവചരി കാര ാൽ പറ
. ശിര ിൽ വഹി ി ടം െപാ ിയി ം ജലം അേത പ ിൽ ാന ി
െ ം, ഫിസ ിദ് അലിെയ ് െപെ െതാ ിയ ല യിൽ ഒ െറാ ി
ളയിൽ കയറി ഒളി ് വർണാംബരയായി റ വെ ം സമാധി സമയമായ
േ ാൾ ഒ വലിയ മൺഭരണി ക കയറി മെ ാ ിനാൽ ടി അ ത യാെയ ം
മ ം ഐതിഹ ൾ. ല െട ( ീ ം അവെര ‘റാബിയാ’ ആയി ആരാധി )
വചന ൾ അഥവാ, ‘വാ ’കൾ മ ഷ സമത ി വ ം േവദാ സാ ം
തീകാ ക മാണ്. ഇവിെട ‘ഉണ ാ ട ിെല ജലം’, ‘മര വിെന കറ
പാെല ൽ’, ‘ക തെ അരക ം ശിവലിംഗ ം’, ‘അ െട മടിയിൽ ിെയേ ാ
െല ച ലമായ മന ്’ എ ീ േയാഗ ചനകെളാഴി ാൽ ഞാൻ ല െട മന
മാ േമ എ ി . കലഹക ഷമായ ഇ െ കാ ീര ിലി ് ലാൽെദദ്
അതിർ ികെള റി സംസാരി ാൽ എ െനയിരി ം എ സ ി കയാ
ഞാൻ.

ഇ െല രാ ി ഞാൻ ക :


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഇല ം ചി ം വിറ ്
േവരിൽനി േചാരചീ ി
നിലവിളിേ ാ ഒ ചീനാർമരം.
തിരി േനാ ാൻ അവ ഭയമായി
ആകാശം ിമരി ദാൽതടാകം
തീെ ാരി ചിത ഒര ിനദിയായി
അതിൽനി ് ആയിരം വ ാളീ ഖ ളിൽ
ഇടിമി ൽ പാ ക ക ം
പതിനായിരം നഖ ളിൽ ശി െട ജഡ മായി
ചീ ി െട ഉട ം ർ ൻ വാ
ഒ മഹാസത ം ഇര ലറി യറി വ
അതിെ പിളർനാ കളിെല വിഷജലം
വീണിടെ ാം സഹാദരർ പര രം
െപാ ക ംച ന ം മ ം
നി ിട നി ണ ിേ ാ ക ം െച .
അെതാ തിയെ ാ യർ െപാടി ാ ിൽ
ര ൻ െക േപാ ക ം
ീകൾ വഴിെത ക ം െച
താമര ൾ നിറ ി േതാണികളിൽ
അനാഥശവ െളാ കി നട
അ ിക െട മഴെപ
അവശി ളടി ടിയ നിർജനഹിമരാശിയിൽ
ശിവൻ താ വമാടി.
ഡമ വിെ ഴ ം എെ ഉണർ ി.

വിഷം ടി നീലി െതാ മായി


വിജന ിൽ ഞാൻ ഒ ിരി
ശിവെന റി ഞാനാരാ േ ാേഴ
അടി ടി േദവദാ െളവിെട?
േഹ താ രയിെല ഋഷിവര േര,
ഉണ ാ മൺ ട ിൽനി
ജലെമ േപാെല ന െട വാ കൾ
ദയ ളിൽനി ് ഒലി േപായെതേ ാൾ?

അതിർ ികളിൽ വിശ സി വേരാട്


 . ലാൽെദദ് അതിർ ികൾെ തിെര സംസാരി

ഉറവക ം ന ം സംസാരി കയി


എനി ് അതിർ ികളിൽ വിശ ാസമി
മൺതരികൾ റി േമാ
അവർ കിട ത് ഏ നാ ിലാെണ ്?
ആ ിൾമര െട േവ കൾ
മ ഷ ാ ിയ മതി കൾ ിടയി െട
അേന ാന ം ൈകേകാർ
കാ ം ജല ം േവ ക ം
മതി കൾെ തിെര വർ ി
കിളികൾ ർ ചിറ കൾെകാ ്
അതി കൾ റി കള
പട ിെല വരകൾ ഒ കരിയിലെയേ ാ ം
ത നിർ ി
ന ഴകളാ ക.

ഒ ശ ിെ ം അ മതി േതടാെത
ഞാൻ മിയിൽനി സ ർ ിേല ം
നരക ിേല ം സ രി
ഉടൽ ഇവിെടയി ; ആ ാവ്
മഴവി കളിൽ സവാരി െച
ചിലേ ാൾ അത് ര ായി ിളർ
ഒ ഗ ഡെന ; ചിലേ ാൾ
േമഘ ളിൽനി ് െകാ കൾ നീ വ ക .
പാ വ െട അ കാ ിൽ
ി കൾ െപ ക
ൻക ത റ വിഴ മായി
കാളി ിയിെല ക
ശിവെ കാള നില ക
പാർവതി ആ കെള െതളി മലയിലല ക
സീത റവ ടിയിലി പാ േക
ലിമടയിൽനി ് ലവെ ചിരി േക .

ന ് ഞാൻ ഇ കാ
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അ ിപർവ ി കളിലി ്
നാം വീ േമാ ; ശവ ഴി െട
വ ിൽനി ം െച .

ന ി െട ക േപാെല നിള
ച കീഴിലി ്
രാ ാടി എേ ാ പറ ,ര ിന്
അതിർ ികളിെ ്.
ഒരാ െട ര ം തെ യാണ്
മേ യാളിൽ ട ത്
ഇ വർ േ ഹ ർ ം ർശി േ ാൾ
അവ ഒ ായി ീ
പകേയാെട ർശി േ ാേഴാ,
അല റയി ് റേ െ ാ .

വ ം ഒരതിർ ിയാണ്
അതിനാൽ അ രിെ റി ്
തടാക ിെല കാ ിെനേ ാെല ദിഗംബരനായി
ഞാൻ എെ ശിവെന ാപി .
എെ കൾ ക തിരികളാ
എെ ലകൾ ളാ
എെ അരെ ് പം.

അരളിേയാ ം വളേ ാ ം േചാദി ,


അ ാവിന് മത ം വംശ മി
തി എ ാവർ മായി ല ര .

നീലക െ ക ാണ്
ആകാശം.

മരി ം ് അവ െട പാ ിെ
അർ ം െവളിെ ാൻ
ഞാൻ വാന ാടിേയാ പറ .
ക ി ിള ാതി ാൽ
കനൽ മരി െപാ െമ ്
 . ലാൽെദദ് അതിർ ികൾെ തിെര സംസാരി

അവൾ മ പടി പറ .
അവ െട പാ ് വിശ വർ ്
അ മായി െമാരി ഞാൻ ക .
ത വർ ായി അ തറയിേലറി,
തണലി ാ വർ ് േമൽ രയായി വള .
അേ ാെഴനി ് ാർ ന െട
അർ ം മന ിലായി.
ഓേരാ ശില ം ശം വായി
ഓേരാ സിരയി ം യിൽ യി
ഓേരാ ഞര ം 1 ശതത ിയായി.
ഞാൻ ക വാ ിൽ ം െച
വാ ിന് അതിർ ികളി ാതായി.

ഞാൻ ഒ തടാകം, ആഴെമഴാ നീല,


ശിവൻ എെ തീരം, അ െമഴാ പ .
ക ിേവലികൾ േവ ാ, ൾേവലികൾേപാ ം.
മഴക ം മാൻകിടാ ംഇ റ ം േമയെ .
മര വിെന കറ ് പാെല ാൻ േനാ വേര,
ൈകകൾ ആേ ഷി ാനാണ്.
േലാഭെ െവ വർ ് വാൾ േവ ാ
കാമെ െവ വർ ് ഖപട ം.

ക ാ വഴി,
അ തെ അരക ം നടരാജ ം
അതിൽ േചാര വീ ാെത.

േനാ , എെ െതാ
ാവിെ വീ പാ ം
എെ മലിൽ ാ ം സിംഹ ം
ഞാൻ ഭാവി െട ബാല ം,
ഏ ജ ം ജീവി ബദാംമരം,
അ രം.
1 ശതത ി: സ ർ, കാ ീരി ത വാദ ം
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

എനി ് അതിർ ികളിൽ വിശ ാസമി .


ജ ിൽനി ജ ിേല ചരി വെര
തടയാൻ േകാ കളി .
ത ിൽ നാം ഉ ായി
ഭാവിയിൽ നാം ഉ ാ ം.
അപാരത എ ം നായിരി
ച ം ൻ.
അ െട മടിയിെല ിെയേ ാെല
ഉടലിൽ ത മനേ ,
െചറിയ മമതകളിൽ നി
വലിയ മമതകളിേല േപാ
ദി ി ാ ലേ േപാ .
ഇ ിയ ൾ റ കട ാൽ
േബാധ ി തിരി .
അന മാണ് ജീവ െ െവയിൽ.

േചാരമണം വിട
വർ ഭാത ൾ വിട.

വിട, െവടിമ വ
ചരി ിെ മഴകൾ ്
ിരിേ ാ കേള, തിരി വ ,
തിരി വ ആ ിൻ ികേള,
വികേള, താമരെ ാ കേള,
മണൽ രി ക നി വിളി
ചി ദാ കാ ശം

()

മ ൾ

ഒരി ൽ
മ ി ടിയിെല ഉ ിയാർ
വിളർ െതാലി ടിയിൽ
െപാെ ാളി കട നഗര രി
മ വാദി െചടിയാ ി മാ ിയ
രാജ മാരി െട വർ പാ കം
കാ ക െട കാൽെ ാടി
കള െട ര േജ ാതി ്
നാഗരാജാ െട അ തഭ ം
ഈറൻ ഖ െട ആർ ച ിക
േവൽകയ ിയ കവികളി ം
െവളി െ വെ പിളർെന ിയി ം
മി െട േലാല ർശം
വിഷ ിെ മ മ കര
അ ള ക െട കനകനായിക
കറിക െട പീതാംബരസൗരഭം
ഈ ി ം തൽ മണിയറവെര
മണിയറ തൽ മരണാ രംവെര
പി ടർ േപാ സൗഗ ികസാ ി ം


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഇേ ാൾ
ഴലിലട ് അ ാടിയിൽ വിൽ
വിലേയറിയ ഒ േലപനം.

()

നാട്

കെ െ ്
ൈകകാ കൾ െക ിവരി ്
ക ലിൽ
വിേദശേ വഹി െ
ഊമയായ
ഒ ക ലേദവത
മലെവ ം കയറിയ
സ ം ത കെ
ഓർ ംേപാെല
ഞാൻ
എെ നാേടാർ .

()



ഇ പ വയ ായ മകൾ ്ഒ താരാ ്

രാ തിർ , കിളി േപായി നീലി


പാതയിൽ ച ൻ ക ; വിള ണ-
ാ മിമയണയ് ാെത നീ കാ വ-
താെര? അ മി െ ാരീ-
േ ാണിൽ വരാേന പാതിരാ ര െന?

ഇ ; ഉറ കി ം വ ാളിതൻ
പ ള തിൻ ്, നിൻ സ ം
ക ി ി ം ്, ല യാലച്ഛെ -
െയ ക േപാം ്, നരി-
യി ം മണെ ി ം ്, ൈദവ ൾ
മി ാെത ക ി ർ യാ ം ്
ക ടയ് , മറേ നീ െപെ ്,
ിൽ നരകെമ, െ ാ ടി ി -
െ ാ ടി ാവ, പാൽ ി, െതാ ിലി-
െലാ ടി ിൽ മയ ക
സർ ിേനാർ േപാൽ, മെ ാ മിതൻ
ാ ഴലിൽ വിടർ ക ിരി.

േപടിയാണ ന് നീ വരാൻ ൈവകിയാൽ


േപടി നിൻേതാഴെര ാൺെക: അതിലാ
മാ െമാ ദിനെമെ ാ കാരനായ്
വ ാപാരിയായ്, കാ ിയി ക വയായ്


 . ഇ പ വയ ായ മകൾ ്ഒ താരാ ്

പാതി തലയായ് പാതി കരടിയായ്


രാവിൽ പാ രം െകാ ം തയായ്.
േപടി നീ കാലടിേയശാ കാര ൾ
േമടിൽനിൻ സഞ്ജീവനം തിര ിേ ാെക:
ധീരെര ി വരി െകാ ം പഴം-
പാതകൾ ഭീ വീേലാക ി ിയം
വീ വൻ തകരി ം കാവലാൾ
േവണെമേ ശാഠ േമവർ ,മ െന
േ തേലാകം വ തായി; ന ിടം
തീെരെ തായ്, ശ സി േല ത വായ്.

െനാ െമ ിെന ക ാൽ വി േവാർ-


ി ിടമി ്; വളർ ക ദം ം
െകാ ം നഖ ം ര ാണ ം
അ െനേ ാലലിയാ ാ ക
അ െയേ ാ കാെത ക ാ ക!
ഒ േപാേക വൾ നീെയാ ദിനം,
ഒ റ ി ണരാൻ പഠി ക.

ക ക കൾ, സ ിെല ി ം
ിലട ാ പ ിെയ ാ വാൻ.

()

െദരിദാ, ജ വരി, ഞാൻ1

ൈസ ാ ികെ ച രൻ ഖ മായി
അക െദരിദാ
േഹമ ിെ വ ഖ മായി
റ ജ വരി
ര ത കൾ ിടയിൽ ഞാൻ
ഞ ൾ ിടയിൽ വിറ വീ ചഷകം.

െദരിദാ നർജ ിൽ വിശ സി ി


എ ി ം വീ ് െദരിദാെയ
ഭർ ഹരി എ വിളി
എ ി ് എെ േനാ ി ക ി .

എെ പനി പിടി ികാലം


ക ിൽ ജപി ഒ ചര െക ി
െമലി കാ കളിൽ ഓടി വ
അവെന ഞാൻ തിരി റി ി
മരി േപായ എെ സേഹാദരി
റ നി ് ഒ െവ െവറി .
േനാ ി േനാ ി നിൽെ ഓേരാ രായി
ഉ രി ഞാൻ കാ :
അവർ ഉടൻ ഗ ാസ് േചംബറിേല ്
ആനയി െ ം.
1  ജ വരി 24 ൈവ േ രം ഴാക് െദരിദ മാ ായ ഒ ടി ാ െട ഓർ ്.


 . െദരിദാ, ജ വരി, ഞാൻ

െദരിദാ, ഇ ന െട
അവസാനെ അ ാഴമാണ്.
ഈ വീ ചഷകം നിറെയ
െകാ െ ഗ െട ക ീരാണ്.
േകരള ിൽ ഇതിെന മഴ എ പറ .
താ ൾ അവിെട േപാകണമായി .

െദരിദാ വീ ് ശിര ി മീേത ഉയർ


ഞാൻ ികാല ് ളിൽ വ
ഇ ജാല ാരെന ഓർ ി .
അറ ശാലയിേല നയി െ
എെ ചില സ െള ം.

നി രാ േ ാൾ ഞ ൾ ്
വ െട വിലാപം േകൾ ാം.
െദരിദാ ക ിമ ാെത എെ േനാ .
നിർ ി വേരാ െവ േ ാെട.
ആ െന ിയിൽ വി വ ിെ ളി കളി
ആ കളിൽ േ മി ാ ഒ തിയ വഴി മി .
ഭാര‍േമറിയ ആ ശിര ി ം ം
ആന വർ നെ ഖ മായി
ഭാരതീയനായ ഒരീ മാ ം സം ത ിൽ പാ .

ഇേ ാൾ ഃഖം ഉറ കയാണ്
െക േപായ അ ിെ ടിൽ
െയേ ാെല അ കിട .
ാന െ റി ് സംസാരി ്
അതിെന ഉണർ േത.

വാ കെള െവ െത വി െദരിദാ
ഇവിെട സത ം പാഠ ിെ ഓര ളില
െത വിെ ഓര ളിലാണ്
രാ ി െട ൈകകളിൽ തല െവ ്
ത ിൽ ഉടൽ തെ ത ാ ി
െചറിയ മരണ ം കാ കിട
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ഈ മ ഷ െര േനാ .
ഒരിടി ഴ ി ം ഉണർ ാനാകാ വർ.
െദരിദാ തെ േനാ ം പിൻവലി ി .
അതിൽ ഓേരാ ായി എ ാം അപനിർ ി െ :
േമശ, കേസര, വീ ്, ഈ ,
െദരിദാ, ജ വരി, ഞാൻ.

()

ചിലത്

ചില േ ഹ ൾ:
എ തേലാടി ം
കി വാൽ െപാ ി-
രിഭവി വ.
ചില േഖദ ൾ:
എ ൈകമാറി ം
കയറിൽ തിരി
േനാ ീ മ വ
ചില േമാഹ ൾ
ചിറക ീടി ം
ഉയരം കിനാ
വൽ േകാ വ.
ചില കൾ:
ഴ കട ീടി ം
തിരിെക ഴ
വാലാ ിവ വ.

ചില പകകൾ ടലി ം


െകാ ീ ടൽ
െപാടിയിൽ ളി ി
ചി ം വിളി
ചില േപടികൾ പ ി
ത ി ത ി ം


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പിളർനാ ി
ിഴെ ാ െമ :

ചില ഗ ൾ ക -
േ ാരിയി ാർ
െകാ കാ ിൽ അശമമാം
കാമം കണ ിെന.
ചിലവ ൽ കാർ , വാൽ
ി ചാ
െവ െവെള മി ാർ
വാ ല െമ േപാൽ.
ചിലവേയാ സീത
കാമിേ ാ ട മായ്
ശരേമ േപാൽ പാ ്,
ല കണ ിെന.

ഇരകൾ േമൽ ചാടി


വീ ം വിശ കൾ
ഉയര ിൽ വ മി-
ാർ ക കൾ
കടലിൽ വാൽെവ ി
വാ പിളർ ാർ ികൾ
പനിനീരലർ ി
ര വിരഹ ൾ
പലനീറ ീലി നീർ-
ാ ം മദ ൾ, -
മഴയിെലാ ായ് പാറി
യ മമതകൾ …

ചില ് പ ൾ
െഞാടിയിൽ മാ വ,
ചില ്,
ചില ്…
പമി ാ വ.

()

കവിത തിരി വ ം

ന ാവശ മാണ്
അരി ഉ ് ളക് വിറക്
കവിത േവെ വ ാം
എ ി ം കവിത തിരി വ ം
മി െട ബീജമായ അരിെയേ ാെല
െവ ് ഉമി രി ് തവി രി ്
െവ ് നാഴിയിട ഴി
നിറപറകലവറെയാ ി െമാ ാെത
കടലിെ ഓർ യായ
ഉ ിെനേ ാെല
നാവിൻ െവ ി
റി നീ ി േവരി വളേമ ി,
മ ിെ കാമമായ ളകിെനേ ാെല
ിൽ നാവിൽ അടിവയ ിൽ
സിരയിൽ ഞര ിൽ മാംസേപശികളിൽ
വൻ എരി പടർ ി,
കാടിെ അ ിയായ
വിറകിെനേ ാെല
ശീൽ ാരേ ാെട മ െയാ ി
െചറിയെചറിയ ജ ാലകേളാെട
അമർ ക ി,


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അരി ഉ ് ളക് വിറക് കവിത


എ ് ഒ ശ ാസ ിൽ പറ ്.

()

നഗര ിൽ ലി

വഴി െത ി നഗര ിലകെ ലി


ഇലകളി ാ ഇല ിക് േപാ കൾ പിറകിൽ
െവ േത അഭയം േത .
ദാഹം വല േ ാൾ അവൾ കാ ത്
നില ാ ജന വാഹ ൾ മാ ം
രളാൻ അവൾ ഭയമാണ്
ഇ കാലിക െട വി റികളിൽ
േതാലായി ാേനാ
ചാ വാറി കീഴിൽ
ി േസരയിൽ നിയിരി ാേനാ
അഴികൾ പിറകിെല
അല കാ മാകാേനാ
കാടിെ ഓർ അവെള അ വദി ി
പാതിരാ േപാ ം
ഇ ംത െമാ നഗരം
അവെള ഭയെ
കാ വീ േ ാൾ,
കിളികെള കാ േ ാൾ
അവൾ നി യായി കര
അവ െട ക നീർ ഒ തടാകമാ
അതിൽ ഒ ച ദി
അതിൽ ഒ പ ി ളി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അതിൽ ഒ ീ
തെ െ കാ .

()

േകാവണി

(വാൾട്വി ്മാെ ജ ഹ ിൽ,  ഏ ിൽ )

സാവധാനം സാവധാനം കയ ക,
ഇടിമി ലി ം കരി കളയാനാകാതി
ഓേരാർ ഇവിെട താമസി
ഒ ന ം, ഒ ാലം.

അ കവികൾ വാചകരായി
ഴകളിൽ കാ ണ െമാ കിയി
വാ കളിൽ താ ണ ം
ആ ി കൾ ം ലകൾ ം ചി ികൾ മക ്
ആന ം വാ ല ം തിള ിയി
േപനകൾ ിൽ കരി നീരായി
കടലാ കൾ ക ് േഗത കലവറക ം
മ ് െവ െച രിയാ ിൻപ ംേപാെല
ഈ ിറ ിവ ി .

േലാകം
അവസാനി ം ായി അ ്.

ആശാരി െട ഈ അ ളയിൽ
ര േമരി വൻ േവ ി
െറാ ി െമാരി െകാ ി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ക ം െവ ം െച ം
യലി ം േദവദാ വി ം
ഒ ി ി ് അ ാഴ ാ േമശ
ഈ പണി രയിൽ പണി െകാ ി
തി ം വിലാപ ം തി ം സംഭവ ം
ഏേ ാണി മാ ി ചിേ രി ് ഭാവി െട
ക േ ാ ം പ ിക ം ഉ ര ം വള ര മായി
പണിതീർ ഒ ഉളി ഈ
കാലിെ ാ ിൽ ഴ ിയി .
വാ കളിൽനി ് മ ിെ ം
അറ െ ാടി െട ം വീ ചായ ിെ ം
മണ യർ ി .

ഇേ ാൾ മഷി ണ ിയ ഈ േപനയി െട
എ ഋ ം ം
േഘാഷയാ ക ം കട േപായി!
കി കൾ കട േപാകാൻ
നി െകാ
കിളരേമറിയ അഭിലാഷ ൾ
വലിെ ം മഴ െട ം ആകാശം
മരി േപായവ െട നിലാവ്
വരാനിരി വ െട വ പതി
വഴികൾ, പ ൻ ഇലകെളേ ാെല
ഖ ര േരാഷ ൾ
മ കരയിെല ിയ ഉടൻ
ക ി ാൻ കാ ായിേ ായ േഖദ ൾ …

െക േപായ ഈ
അ ി ിലിരി േ ാൾ
ഈ ൈകെയ തികളിെല അ ര ൾ
െപാ ാനിയിെല ര നിേല
ചരി ിരി കാ േ ാൾ
െകാതിയാ
എ ാ വീ ം ചീ യാ ം ്
ഈ പഴയ േമശ ഒ ർശി ാൻ
െകാ ക െട െവളി ം െക േപാ ം ്
 . േകാവണി

െപടി ര ഈ കേസരയിെലാ ിരി ാൻ


ൽനാ കൾ സ ർ ദ തി നൽ
ആ ൈവദ തി െട തിരി വരവി ായി.

ഈറൻ ക ക
ഒ േതർവീ
ഇതാ േകാവണിയിറ .

(‘അേമരി ൻ ഡയറി’, )



ക്ലിൻ പാലം

(പാലം കട േ ാൾ, േമയ് 1)

ഴ െട ഇ െരനി ്
അ ര ചാടാൻ മിെ
ചലനമ ്
ത ി ം വർ മാന ി മിടയിൽ
ിേ ായ ആ ഹ ിെ
ഈ ാചീനമായ ക സരീ പം
ഇേ ാൾ വാഹന ൾ ഭ ി ്
അതിജീവി .

(‘അേമരി ൻ ഡയറി’, )



ര ാ ത്

(നാ റൽ ഹി റി മ സിയം, ൺ, േമയ് 6)

തിള മറി മി െട
ക ഫണ ൾ മീേത
ഒ കാലിെ െ നീല ാ കൾ
ആ ാ ം ചവി .
അവെ േകാല ഴലിെ പാ േക ്
പ െ െ മി ശമി ാൻ ട .
അതിെ ശ ാസം മാണിക ം
ര ം പവിഴ ം
വിഷം മരതക മായി ഉ
അതിെ ക കൾ പ രാഗ ളാ
ശൽ ൾ കളാ
അതിെ ജീവൻ ൈവഡ ര മാ .
കാലിെ െ പീലി അ വീണിട ്
ഇ നീലം ഉയിർെകാ
അവെ വിയർ ് വ മാ റ
േകാല ഴലിെ സംഗീതം
ര കാശ ി കി റ ്
േഗാേമദകമായി രിണമി
മി െട ഇനി ം കീഴട ാ
അവിശ ാസിയായ ഭാഗ ൾ
അ ിപർ ത ളായി


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

തിള െകാ ിരി


അ റയാൻ കൽ രി െട
െപ റ േവണം.
അേ ാൾ ഉ വംെകാ ം
പ ാമെ ര ം:
മ ഷ ൻ.

(‘അേമരി ൻ ഡയറി’, )



അസാ ി ം

(െഡൽഹി, ഒേ ാ. 22–നവം. 10, പാരീസ് നവം. 11–23)

ഓേരാ സാ ി ി ം
ഓേരാ നിഴ ്
ആ നിഴലിൽ ഞാനിേ ാൾ
ഓർ ക െട മഴയിൽനി ് അഭയം േത

നീയിേ ാൾ നിരാകാരയാണ്
മലകൾ റ നി ്
തരംഗ ളിൽ വഹി െ ഒ ശ ം
ഒ ചിരി, ഒ നിശ ാസം,
െവ ിൽ ിറ ക ഒ ംബനം.
െവ ാ ൾ നിെ േ ാെല
ചിരി ാനാവി
ആലിലകൾ നിെ േ ാെല
സ പി ാനാവി
ചാ ൽമഴകൾ നിെ േ ാെല
പരിഭവി ാനാവി
ലർെവളി ി നിെ േ ാെല
ംബി ാനാവി .

െവ ം ശ െ ആേ ഷി വാൻ
കവികൾ കഴി ം, ആേവശി വാൻ,


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

േ മി വാൻ, േവശി വാൻ.


അ െന ഞാൻ
നി ിൽ േവശി ,
എെ എ ാ ജാ ത പേയാഗി ്.
േ ത ൾ ജീവി ിരി വർ ്
സ യം ശ രാ ംേപാെല
ഇ ിയ ളാെക ഒേരാ ബി വിൽ
േക ീകരി െകാ ്
നിെ േവനലി ായി എെ േഹമ ം
ഞാൻ ൈകമാ ംവെര.

(െഡൽഹി)

ഇേ ാൾ ശ ംേപാ മി
െകാ ാര െ
ഈപ ടാര ിൽ
നിെ താര മായ അസാ ി ം
നിറ നി
ൈക ചരി ിൽ വീ േപായ
വീന ിെ ഈ നിർ ീവശി ം
നിെ എ ിൽനി മറ
സാേഫാ െട ഈ െവ ൽ തിമ
ഈ േറാമൻ കൽ കൾ
േമരിയൻ ഫലക ൾ
ഈജി ഷ ൻ ലിഖിത ൾ
അ ീറിയൻ ശി ൾ
തകാല ിെ ഓേരാ തിര ം
മറവി െട കടലായി
ന ിടയിൽ നി
സം ാര െട അവശി ളിെല ാം
ഞാൻ നിെ അസാ ി ം വായി
ഒ ിെ ാ ക െട ഇടനാഴികളിൽ
െച ാ ാരായി മാ
മാലാഖമാർ ിടയിൽ ഞാനല
നീയി എേ ാ തരായ
 . അസാ ി ം

ഈ േദവതാ പ ൾ ിടയിൽ
എേ ാ നില േപായ
ഈ സംഗീതേതാപകരണ ൾ ിടയിൽ
നി ലത െട മഹാ ശാനമാണിത്
ഇതിെന േനാ ിയാണ്
േമാണാലിസ ിരി ത്
ം ഇ െനതെ
ിരി മായി
നീ ം, തീ േണ, അഭയ മായി
ഒ പേ .

( ് മ സിയം, പാരീസ്)

ഉ ം വിയർ ം ഉയര ംെകാ നിർ ി


ഈ മഹാേഗാ ര ിെ ഉ ിയിൽ
േമഘെ കാ നിൽ
യ െനേ ാെല നി ്
ഞാൻ നിെ ഇ ാ ശ സി
േഹമ ാരംഭ ിെ ഈറൻ കാ ിൽ
ഹയാസി ക െട ം ലി ി െട ം
സൗരഭ ിെ ാ ം
നീയി ാ നീ ഒ കി ര
നിെ ലമായ അസാ ി ിേ ൽ
ഞാൻ കിട , ണയംെകാ
വ തായ നിെ ലകളിെല േപാെല
ഈ േഗാ ര ിെ നത ി െട
ഉലാ േ ാൾ െപെ െ നി
േബാ മാ
ഈ അ ി ട ിെ മാംസം
നീയായി
എെ ൈകകളിൽ ഞാന േകാരിെയ
മിടി ഒ ദയെ എ േപാെല.
എെ ഉ ൈ ഊ ളമാ
േഗ രമിറ ി, തിമകൾ കാവൽ നി
ചത ര ിെല േ ാൾ
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

നിെ അസാ ി ം അലി ലി ്


േഹമ മാരിയായിെ ാഴി
െകാഴി ഇലകളിൽ
ഞാനതിെ െകാ കാലടികൾ കാ .

(ഈഫൽ േഗാ രം)


വർഷ ൾ േശഷം വീ ം ഞാൻ


തടവറ െട െന വീർ ശ സി
േലാകം മാറിയി ിെ ്
ഉറ വ ാൻ മാ ം

ഞാനിവെര അറി ം:
ലിസാ, ഫരീദാ, വാേ
ഓേരാ രി ം ഞാൻ
നിെ ഖം കാ
എെ കവിതകൾ ഇവ െട രാ ിയിൽ
ഉദി കയി
എ ി ം ഞാൻ പി പി
പിറവിെയ ം ഉ ാദെ ം
കലാപെ ം കാരാ ഹെ ം പ ി.
ലിസാ എൻെറ ൈകകൾ
െക ിടി
‘ഈ തടവറ രമാ േസാദരാ,
എനി ര െ ടാനാവി
അ െകാ ് ഞാെന
ആർ ം േവ ിയ ാെത’

അേത േസാദരീ, ഞാ ം
അ തെ െച .
എ ് ഒ നിലവിളിയാണ്
എ ാ മതി കൽ െമതിരായ
ഒ നിലവിളി
മതി കളിൽ ത ി അ തിരി വ േ ാ ം
നാം െവ േത ര െന കാ
 . അസാ ി ം

ഒേര ഏകാ ത െട
പാതിയി ിലാ നാം
ഏകാ ത ് എ ായിട ം ഒേര ഖമാണ്
ടൽമ ി െട കാ
േഹമ ര െ വിളറിയ ഖം
െള ം പിറ ാ കെള ം
ത നിർ ഈ ക തിലിെ ഖം
ന തയിേല റ േനാ ിയിരി
ഊമ ം അനാഥ മായ
ഈ യാണ് ഏകാ ത.
വ , വ ഥിത േസാദരീ,
ഞാൻ നിെ കനലിൽ ം െച ാൻ
പഠി ി ാം, എെ അ ൻ
െച ി േപാെല.
ഞാ ം കനലിൽ ം െച കയാണേ ാ
ണയരാഹിത ിെ
കഠിന കപാലം ൈകയിേല ി.

ഓേരാ നാ ം ഓേരാ ഋ വാണ്


ലരി ന െട കാ കളിൽ ഒ ി ിടി
ശര കാലെ മ യില
േവനലിെല പ ില െട ഞര കൾ
ഓർ ംേപാെല ഞാൻ നിെ
വടി കൾ ഓർ ി , അഥവാ,
അേ കിത ക ട കലമാൻ
മെ ാ കാ ിെല ച കീഴിെല
തെ ഇണ െട ദാഹി
ികൾ ഓർ ി ംേപാെല.
ത വിറ ഒ കിളി
തെ പാ ക െട മ വീണ ര ി െട
േയാജനകൾ റം ഒ ഊ ള തടാക ിെ
തീരേ േദശാടനം െച േ ാെല
ഞാൻ നി ിേല ളമടി
അെ ിൽ സ ം കാ ഒ പാ ്
അെ ിൽ ഒ കരടി
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അെ ിൽ ഞാൻ.

(േഫാൺടാൻ കാ കളിൽ))

ഈ നദി യ നയാണ്
കട കൾ ഇവിെട ത െകാ ്
മ യിേല നി
ളമര ളായി.
രാതനമായ പാല ി കീഴിലി ്
ഒ ചി കാരൻ
ഴ െട മീേത നട
ര ക കൾ കാ
അ നീയാണ്.
വാ കെള േമ നട
ഒരിടയെനേ ടി നട നീ.
െച ടിവിദ കെളാ ം
എെ ൈകവശമി .
ാ ഴ താനറിയാ
ഒ ക നീർ ിയായി
നി ിൽനി ് എനി ടർ വീഴണം
എനി ീ ഴയിൽ വീ ത ണം.
ഒ ചി കാരൻ ചായം ചാലി ാനായി
എെ ൈകയിൽ േകാരിെയ ംവെര.
അയാ െട ക ാൻവാ ിൽ ഞാൻ
നിറ ളായി പിറവിെയ ംവെര
അേ ാൾ നീ എെ
േ ഹേ ാെട േനാ ിനി ം
ഈ യ ന െട മീേത നി ്,
ഇരക െട സ ഹ ിൽ.

(ല ാങ് നദീതീരം, െമാേറ ാമം)


ഇവിെട അവർ ഒ തടവറ ത ിെ ാളി


അേ ാൾ റ ചാടിയത്
 . അസാ ി ം

സ ാത മായി േ ാ,
അേതാ ഏകാ തേയാ?
ഇേ ാഴിവിെട ത് ഒ നാടകശാല മാ ം
ചരി ം നാടകമാ േ ാൾ
വിമാചനം വിേനാദമാ
ലാ ിൻ ക ാർ റിെ ആകാശ ിൽ
ആയിര ിെ ാ ായിര ി അ പ ിെയ ിെ
വിളർ രണകൾേപാ മി .
എ ാം ശാ ം, വിജനം
നിനേ ാർ േ ാ, ആ ഉ കാലം
എെ ത ണര െ ം
പിടി ി ി
പിറേക വ ശവേഘാഷയാ യിൽ
ആ പാ കൾ എ െന ക േപായി!
ഞാൻ ആേരാടാണീ സംസാരി ത്?
നീ എെ തകാലമാേണാ?
വർ മാന ിെ അസാ ി ം?
ഭാവി ം വർ മാന ിെ
അസാ ി മാണേ ാ,
നിെ എനി ഭാവി െട
തിമയാ ം സ ി ാം.
ർ മായ ണയം
െചലവി കഴി നാണയമാണ്
ീരസ മായ ന ലം
ദ ത െട ആ തൗ ത ം
ആകാശം.

(ബാ ിൽ)

േനാ ദാമിെല പ ിയിൽ


ാർ ന െട സമയം
മണിെയാ യിൽ ഞാൻ നിെ
ചിരി േകൾ , സംഗീത ിൽ
നിെ വിലാപം.
എനി റി ടാ
നീ മരണേമാ ജീവിതേമാ എ ്
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

അറിേയ മി .
എെ രിശ് എവിെടെയെ നി റിയാം,
അതിെ ഭാര െ ം.
ഞാൻ അതിെല കതെ െച ം
എെ എേ ത ാതാ ാൻ,
േ മ ിേ താ ാൻ.

(േനാ ദാം-ദ്-പാരീ)

ഇേ ാൾ ഞാൻ സിമേ രിയിൽ


ിയെ വ െട ശവ ടീര ൾ േതടി
ി ിരി കയാണ്
ഇവിെട േബാദ്േലർ, ഇവിെട േമാ സാങ്,
ഇവിെട സാർ ്, സിെമാങ് ദ് ാ
ഇവിെട െബെ ്, ഇവിെട അെയാെനേ ാ,
ഇവിെട വെയേഹാ …
ക കൾ ിടയിൽ േചാദനശ ിയാൽ
ശവ ൾ വീർ
ഞാൻ ഈ സ ളിൽ
കാ േചർ വ
ഈ ദയ ൾ മിടി െതനി േകൾ ാം
എനി റിയാം ഇവ െട േഗാ ഭാഷ
ലിപിയി ാ തിനാൽ
എ ാ ലിപിയി ം അെത തെ
ശരീരമി ാ ജീവൻ
എ ാ ശരീര ി ം ആേവശി .

െപെ നിെ േപെര തിയ


ഒ ക ക ി യർ വ
ഞാൻ നിലവിളി .
നീ എവിെടയാണ് ?
ഈ മ ് മറവിയാേണാ?
എ ിൽ ഓർ
പ ികെള മറ െച ആകാശേമാ?
നിെ ക റയിൽ വ ാൻ
ഒ േപാ ം മിയിൽ ബാ ിയി േ ാ.
 . അസാ ി ം

(േമാ പർണാസ് സിമേ രി)




പികാേസാ, ാക്, വാൻേഗാഗ്, േദഗാ,


െറന ർ, ഫി, ലൗെ ക്, റത്,
േസാളാ, െ ാൾ, ർഗേനവ്,
േഫാ, ി ാൻ സാറാ …
ി ാല മിശാ ിെല
ലനാമ ൾ കാണാെത പഠി േ ാെല
ഞാൻ വീ ം വീ ം ഈ േപ കൾ ഉ വി
ഇവർ ഈ െത വിൽ ഇേ ാ ം ഉെ േപാെല.
എെ വാ കൾ മഴവി കേളാ ം
മരി വേരാ ം ഒ കരാ െ േപാെല,
ക ൺ ദിന െട ന തിക മായി
താ രയിലല ര സാ ികൾ
കാ ി െട മണ ഈറൻകാ കളായി
എെ ഉ ിേ ാ
വി ദയപ ി െട പടികളിൽ
പാരീസിെ ണിതേയ
ടൽമ ായി വി
തി ിറവിയാേഘാഷി ാെനാ
െത വിൽ ിയി െട
ഓേരാ ഇതളി മടിയിൽ
ഞാൻ നിെ ിര
ഓേരാ നിറ ി മടിയിൽ
അസാ ി ിെ നിറം
െവ േയാ ക േ ാ?
പറ , പാല െട റാണീ
പറ , ആ ക െട തം ,
യ വ , പറ .

(േമാങ് മാർ ്)


എനി കാേണ ാ
െനേ ാളിയെ വിജയ ാരകം
കാേണ ാ നാസികൾ ബാ ിയി െപാടി
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

എനി ഗി ി കേളാ സംസാരിേ ാ


ഹാ േഫാ, േഫാ
മാ ം േകാപാ ാ നായ
ഒ ഗമാെണ ് ആരാ പറ ത്?
അറിവിന് ആയിരം
ം റിക ്
ന ചരി ം മറ ാനാവി
എ ി ം മറേ തീ .
ഇേ ാൾ െപ വീണ ിെയേ ാെല
അ ം േചാര ം ട കള ്
െവളി ിേല കൺ റ ണെമ ിൽ
കൾെ ാ ം നിവർ നി ്
വികേളാ സംവദി ണെമ ിൽ
മാലാഖമാർെ ാ ം പറ ണെമ ിൽ,
ണയി ണെമ ിൽ,
നിലനി ാ ഒ ലമാണ് ചരി ം
മരണം ഇനി ം ഴിെ െ ി ി ാ
ഒ ഗ ം.

(േഷാൻസ് എലീേ )


െമ തിരികൾ
വർ ദല െചടികളാണ്
ര െമാലി വർ േവ ി മാ ം
അവ ള വള
വള േ ാ ം വിനയംെകാ
െച താ , ഇല െകാഴി ്
സ ംര ിൽ ിമരി
െമ തിരികൾ വിരഹിക െട
ാർ നകളാണ്
ഞാ ം ഒ െകാ
വർ ജാലക െട
ഈ മാ ിക കാശ ിൽനി ്
െപെ ചിറ വ ്
മാലാഖമാർ ം ണ വാള ാർ മിടയിേല ്
നീ പറ ിറ െമ േപാെല
 . അസാ ി ം

ഈത ഇ ിൽ
നിെ ഇ ാ പ െ
ഉറ റ ് ഉൺമയാ െമ േപാെല
ണയം ാർ നയാണ്
അ ന തയിൽ ജ ലി .

(സാ ് േകാർ)


ഈ പാതിരാ ി
ഞാൻ മതിവി േവാളം
വിഷം ടി ിരി
െച നലാഴിയിൽ
ഞാൻ ം െച കയാണിേ ാൾ.
എെ ൈകകളിൽ
ആ െടെയാെ േയാ ൈകകൾ
ഓേരാ രി ം ഞാൻ നിെ ഖം തിര
ഓേരാ െര ഉ വ േ ാ ം
ഞാൻ നിെ ഉ വ
ഞ െട ക ൻ ്
കാ ക െട വൻ ക ം
െച കളിേല ാവാഹി കയാണ്
താള ിെനാ ം
േവദന ം
ഈ താള ിൽനി ്
നീ ത യാ െമ തീ യിൽ
െപാ കാ ക ം
നീ ി ിടി ൈകക മായി
ഞാൻ ം ട .
െവളി ളിേലാ ളിേലാ നി ്
വിലപി ളമര ളിൽനി ്
അവമതി െ െത ക െട
നിലവിളി െപാടിയിൽനി ്
നിഴ കളിൽനി ്, ചിരികളിൽനി ്,
കാ ിേലാ മഴകളിേലാ നി ്
പഴ െട സൗരഭ ളിൽനി ്
സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

പ ിെ മ േലാക ിൽനി ്
രി കളിൽനി ് ാശാന ിൽനി ്
ഗർഭവാഹന െട
അവിരാമമായ ഇര ലിൽനി ്
ര െട ആ മികമായ ഇ ിൽനി ്
പിയാേനാ െട കടൽ ിരകളിൽനി ്
െട ഉറ െമാഴി ിൽനി ്
ചി െട വർ രാശിയിൽനി ്
വീ ിെ ക കളിൽനി ്
കവിതയിൽനി ് കവിതയിൽനി ്
നീ പിറവിെയ െമ ്
ളിരിൽ വിറ ഈ രാ ി മണിയിൽനി ്
എൻെറ ൈകകളിേല വ െമ ്
ഞാൻ ി ാ

എെ ക ിൽ ിട ള
എൻെറ ജടയിേലെ ാ കി വീ
എെ ശിര ിൽ കാശി
പർ ത ൾ ഉ രി വചനേമ
ഇേ ാൾ ഞാൻ നിന ായി
തപ െച കയാണ്.
ദിഗംബരനായി, നിര രനായി,
ഉ ഭവ ിെ നി തയിൽ,
അ ിയിൽ,
അ ിയിൽ.

(‘അ ർ ം’, )




മരി ാെനാ ിെ ാ ക,
ഈ നിമിഷം.
െന വീർ േപാ മ ത്
ന െട െകാ ാ ിെ
നിമിഷ െള ഓർ ത്
നാം ക ിയിേ യി
നാം സമയ ിൽ ഇ .

ഇേ ാളം
നിെ ടിനാ ക െട മണ ാൽ
ഞാൻ എെ വാ കെള
മരണ ിൽ നിെ ാളി െവ .
ഇേ ാൾ നിെ ല ാലിൽ
വൽ ി ഞാൻ എെ െ
വധശി വിധി
ആയിരം ര ാ െട
ഭ ചി മരണം
ന െട െള വി ം
ആ മാ ാവി തിേരാധി വാൻ
ആ ാവി ണയി വാൻ.
നീ ാവി .
ചാരം മാ ാ ം
വീ ം ജിവെന സ ം കാണാൻ


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

മി ൈധര െ കയി
ചാരം; അതിൽ
ഇനി ം കെ ിയി ി ാ
ഒ ഹ ിൽനി
െപാഴി വീ
ഒ ക ീർ ി ം.

()

ൈദവ ിേല വഴി

മ ിര ളിൽ േപാക ത്
വി ഹ ളിൽ ിേ ാ ം

െള ന ത്
ആ സത ൾ പഴകിേ ായി

േരാഹിത െട ത്
മ ർ വില േപ ം

സംഘ ളിൽ െപട ത്


അവ ഹിംസ െട വയ കൾ

ശരീരെ ി ക
അ പിളർ െകാ ിരി

ഭയം അകലമാണ്
നീതിേബാധം ധീരരാ ം

മമത തട മ ,
നിർ മമായി േയാഗി ാൽ.

േ മം മാർ മാണ്,
മ ഷ രിെലാ ാെത.


സ ിദാന ൻ: െതരെ കവിതകൾ 

ദാരി ം ഐശ ര മാണ്
ആേരാ അടിേ ി തെ ിൽ

കാ ിെന തടയ ത്
കാരണം തിര ത്

ധ ാനി ാൻ മല േവ ാ
ിെനാ മി ാൽ മതി

ഇല, കിളി, മഴ ഴ:
കാ ർ ി ിവെയേ ൾ .
ച കീഴി റ ിയാ ം
ഉണർ ിയ ര െന മറ ാ

ഏകാ തെയ ശപി ാ


ഒ ിരിേ ാെ മന ിൽ തെ
ഏ മധികം േലാകം.

മൗനമാ കീർ നം
ഒഴി തെ നിറവ്.

()
Please write to ⟨info@sayahna.org⟩ to file bugs/problem reports, feature requests and to get involved.
Sayahna Foundation •  , Jagathy • Trivandrum  • 

You might also like