Ôn tập giới hạn

1) Theá tröïc tieáp

2
 khoâng toàn taïi.
0
2) Caùc daïng voâ ñònh  bieán ñoåi thaønh daïng 0/0 hoaëc /
vaø aùp duïng qui taéc L'hopital.
Löu yù laø keát quaû chæ duøng ñöôïc neáu noù laø höõu haïn hoaëc  .
3) Giôùi haïn khoâng toàn taïi do dao ñoäng  thöû Ñònh lyù keïp
1
lim x sin
x 0 x
Trong mọi trường hợp, sử dụng logic của bạn và đơn giản hóa
nhiều nhất có thể TRƯỚC KHI sử dụng bất cứ kỹ thuật nào. Bạn sẽ
TIẾT KIỆM được rất nhiều THỜI GIAN.
4.4 Giới hạn tại
vô cùng
Giới hạn tại vô cùng của hàm
đại số
 Phát biểu lim f ( x)  L có nghĩa là giá trị của
x
f(x) tiến tới một số L khi x tăng lên vô cùng.

 Phát biểu lim f ( x)  L có nghĩa là giá trị của

x

f(x) tiến tới một số L khi x giảm xuống âm vô cùng.

Giôùi haïn cô baûn: Neáu A laø moät soá thöïc baát kì vaø r  0, thì
A A
lim r  0 vaø lim r  0.
x  x x  x

1 1
VD: lim 3  lim 3  0
x x x x
Ví dụ: Tính các giới hạn sau:
x3  2 x 2  1 x3  2 x 2  1
a) lim 2 b) lim 4 2
x 3x  x  1 x 3x  x  1

Giải
a) Chia cả tử và mẫu cho lũy thừa cao nhất ở mẫu:
x3  2 x 2  1 x  2  x12
lim 2 = lim
x 3x  x  1 x 3  1  1
x x2

Sử dụng giới hạn cơ bản, ta được:

x  2  x12 20
lim  
x 3  1x  x12 3 00
b) SV tự giải. Kết quả: 0
Giới hạn tại vô cực của các
hàm siêu việt cơ bản
 Hàm lượng giác
 Hàm lượng giác ngược
 Hàm mũ
 Hàm logarit
Giới hạn của hàm lượng giác

lim sin x khoâng toàn taïi lim cos x khoâng toàn taïi
x  x 

lim tan x khoâng toàn taïi lim cot x khoâng toàn taïi
x  x 
 Giới hạn của hàm lượng giác ngược

1) lim sin1 x khoâng toàn taïi. 2) lim cos1 x khoâng toàn taïi.
x  x 

 
3) lim tan 1 x  ; 4) lim tan 1 x   5) lim cot 1 x  0; 6) lim cot 1 x  
x  2 x  2 x  x 
 Giới hạn của hàm mũ và logarit

7) lim 2 x  ; 8) lim 2 x  0
x  x 

11) lim ln x   ; 12) lim ln x  

x  x 0

13) lim log0.5 x  ; 14) lim log 0.5 x  

x  x 0

9) lim 0.5x  0; 10) lim 0.5x  

x  x 
4.5 Quy tắc L’hopital
Quy tắc L’Hopital
Cho f vaø g laø hai haøm soá khaû vi vôùi g '( x )  0 treân khoaûng môû chöùa c.
f ( x) f '( x)
lim  lim L
x c g( x ) x c g '( x )

neáu coù caû hai ñieàu kieän sau:

f ( x) 0 
1) lim coù daïng voâ ñònh hoaëc vaø
x c g( x ) 0 
2) L laø moät soá höõu haïn,  hoaëc -.
Ví duï: Tính caùc giôùi haïn sau
x  sin x (1  cos x )sin 4 x
a) lim b) lim
x 0 x 3 x 0 x 3 cos x
 
c) lim   x   tan x
x   
  2
2

Giải
a) Giới hạn có dạng 0/0. Ta áp dụng qui tắc L’hopital:
x  sin x 1  cos x
lim  lim
x 0 x 3 x 0 3x 2
Giới hạn mới vẫn có dạng 0/0. Tiếp tục áp dụng qui tắc L’hopital:
1  cos x sin x 1 sin x
lim  lim  lim
x 0 3x 2 x 0 6 x 6 x 0 x
Giới hạn mới là giới hạn lượng giác quen thuộc. Kết quả là 1/6.
 (1  cos x )sin 4 x
b) lim
x 0 x 3 cos x
Giới hạn có dạng 0/0. Trước khi tiếp tục, ta đơn giản hóa nó:
(1  cos x )sin 4 x
lim
x 0 x 3 cos x
1 sin 4 x 4(1  cos x )
 lim  
x 0 cos x 4x x2
4(1  cos x )
 lim
x 0 x2
Áp dụng qui tắc L’hopital:
4(1  cos x ) 4sin x sin x
lim  lim  2 lim 2
x 0 x 2 x 0 2x x 0 x
  
c) lim   x   tan x
x   
  2
2
Giới hạn có dạng 0× ∞. Ta biến đổi nó về dạng 0/0:
 
  x x
lim   x   tan x  lim  2  sin x  lim 2
  
x  
2     cos x
x  
   cos x
x  


2 2 2

Áp dụng qui tắc L’hopital:


x 1
lim  2  lim   1
   cos x     sin x
x   x  
2 2
 Sinh vieâ n töï laø m : Tính caù c giôù i haï n sau
2 x 2  3x  1
a) lim 2
x  3 x  5 x  2

1 1 
b) lim   
x 0
 x sin x 
cos x
c) lim
x 0 x

Ñaùp soá:
a) 2/3; b) 0; c) khoâng toàn taïi
Những dạng vô định có chứa
mũ: 1 , 0 và ∞
∞ 0 0

Bước 1 Gọi giới hạn cần tìm là L. TÍNH lnL và sử dụng

phép tính đại số để biến đổi các giới hạn này thành dạng
0/0 hoặc ꝏ / ꝏ

Bước 2 ÁP DỤNG QUI TẮC L’hopital để tính lnL

Bước 3: TÍNH L bằng cách sử dụng hàm mũ 

 Ví duï: tính giôùi haïn L  lim x sin x
x 0

Giải
Lấy ln hai vế và dùng tính liên tục của hàm được cho:

 
ln L  ln lim x sin x  lim ln x sin x
x 0 x 0
 
Dùng tính chất của hàm ln:

 
lim ln x sin x  lim sin x ln x
x 0 x 0

Giới hạn dạng 0× (-∞). Ta biến đổi về dạng -∞/-∞ rồi dùng L’hopital:
ln x 1
lim sin x ln x  lim  lim x
x 0 x 0 1
sinx
x 0 1
 cos x
sin x  2

sin x 1
 lim   ( sin x )  11 0  0
x 0 x cos x
SV töï laøm: tính caùc giôùi haïn sau
b) lim x1/ x
x 
x
 1
c) lim 1  
x 
 x

Ñaùp soá:
b) 1; c) e
Lưu ý: Giới hạn c chính là định nghĩa của số e và sau này được
phép sử dụng mà không cần chứng minh lại.
Những lưu ý khi sử dụng quy
tắc L’Hopital
1) Xem thử có thể đơn giản hóa giới hạn hay
không(bằng các quy tắc tính giới hạn, giới hạn cơ bản,
giới hạn đặc biệt,…)
2) Luôn kiểm tra giới hạn phải ở dạng 0/0 hoặc ꝏ/ꝏ
trước khi sử dụng qui tắc L’hopital

3) Quy taéc L'hopital KHOÂNG THEÅ aùp duïng ñeå tìm caùc giôùi haïn sau:
1 x  sin x ...
a) lim x sin b) lim
x 0 x x  x  cos x
Vô định hay không?
Một vài giới hạn trông giống dạng vô định nhưng thực chất
thì không phải. Bạn có thể sử dụng logic của mình để tìm
giá trị của nó.
Dạng vô định Không phải dạng vô định
00 Dạng Giới hạn
0 0 0
1   () 
0 0 0
0 
 

 /0 
   
0