Bùi Tuấn Anh 31201023928 mã học phần 21D1POL51002554 C5 B1-504

Câu 1. Phân tích điểm giống và khác nhau giữa hàng hóa sức lao động và hàng hóa thông
thường? Vì sao giá trị của hàng hóa sức lao động phải bao gồm giá trị những tư liệu
sinh hoạt cần thiết để nuôi sống con cái người lao động?
Giống nhau:
-Đều là hàng hóa nếu thỏa mãn một số điều kiện nhất định.
-Được đem ra mua bán trên thị trường, chịu tác động của các quy luật cung cầu.
-Mang trong mình 2 thuộc tính, giá trị- lao động được kết tinh trong hàng hóa và giá trị sử
dụng- khả năng thỏa mãn người dùng/mua hàng hóa.
Khác nhau:
Tính chất Hàng hóa sức lao động Hàng hóa thông thường
Phương thức tồn tại Gắn liền, tồn tại trong con Tồn tại tách biệt với con
người người
Giá trị -Là sự kết tinh của yếu tố -Chỉ là sự thuần túy của
vật chất, tinh thần và lịch yếu tố vật chất.
sử. -Đo trực tiếp bằng thời gian
-Đo gián tiếp bằng tư liệu lao động xã hội cần thiết.
sinh hoạt cần thiết để tái
sản xuất ra sức lao động.
-Càng được sử dụng thì giá
trị càng cao, do quá trình
tích lũy kinh nghiệm, tay
nghề.
-Giá trị chỉ giảm do tác
động bên trong (tuổi tác,
sức khỏe,..) và bên ngoài
(xã hội, môi trường,…).
Giá trị sử dụng -Có khả năng tạo ra giá trị -giá trị sử dụng thông
lớn hơn giá trị của bản thân thường.
nó-giá trị thặng dư.
Giá cả Luôn nhỏ hơn giá trị, bởi -có thể bằng giá trị.
khả năng tạo ra giá trị
thặng dư.
Trong quan hệ người mua - -Người mua có quyền sử -Người mua và người bán
người bán dụng, thậm chí bóc lột. độc lập nhau.
Người mua không có
quyền sở hữu. Người bán
phải tuân theo người mua.
Quan hệ mua - bán -Mua bán chịu: thực hiện -Ngang giá, mua đứt - bán
giá trị sử dụng trước, được đứt.
 thực hiện giá trị sau,
thường không ngang giá cả
và có thời hạn nhất định.
Ý nghĩa Nguồn gốc của giá trị thặng Biểu hiện của của cải.
dư.

Câu 2. Bằng những dẫn chứng cụ thể (có nguồn trích dẫn rõ ràng, tin cậy) hãy nêu thực
trang về quan hệ lợi ích kinh tế giữa người lao động và người sử dụng lao động ở
Việt Nam hiện nay ? Cần phải làm gì để giải quyết thực trạng mâu thuẫn lợi ích kinh
tế đã nêu trong dẫn chứng? (đề xuất cá nhân về cách giải quyết)
Vấn đề:
Hà Nội: Hàng trăm shipper Now đình công, "quây" trụ sở phản đối chính sách hoa
hồng bèo bọt: https://afamily.vn/ha-noi-hang-tram-shipper-now-dinh-cong-quay-tru-so-
phan-doi-chinh-sach-hoa-hong-beo-bot-20200813113944153.chn
LÀN SÓNG TẨY CHAY NOWFOOD - TÀI XẾ ĐÒI ĐÌNH CÔNG!
https://checkinvietnam.vtc.vn/tin-tuc/lan-song-tay-chay-nowfood--tai-xe-doi-dinh-
cong/ED8367A4-80DD-4830-8575-7B29FB95248D
Nghề tài xế giao hàng, hay còn gọi là Shipper, đang dần thu hút rất nhiều lao động
ở các độ tuổi khác nhau. Yêu cầu về bằng cấp và trình độ không cao, một chiếc xe, ít nhất
1 chiếc điện thoại thông minh, kèm một số tiêu chí phụ nhỏ, thì người lao động có thể dễ
dàng trở thành một Shipper, thậm chí là những sinh viên năm nhất. Không chỉ là nguồn
thu nhập phụ hấp dẫn của sinh viên, mà đối với những người khó kiếm việc làm, đây còn
là một cơ hội việc làm tốt mang đến nguồn thu nhập ổn định. Tuy nhiên hiện tượng này
dần nảy sinh rất nhiều vấn đề trong mối quan hệ lao động, đặc biệt là giữa Shipper và
công ty. Những vấn đề này đang dần trở thành một thực trạng, chúng xảy ra trước mặt, ở
quy mô lớn, và khiến chúng ta đặt ra rất nhiều câu hỏi. Và sau đây, tôi sẽ nêu ra một vài
thực trạng cụ thể.
Vấn đề 1: Hiện tượng bóc lột lao động đang diễn ra một cách công khai và quy mô
lớn, đặc biệt là các công ty đặt hàng online.
Ở 2 bài báo trên, chỉ cần nhìn tiêu đề, ai cũng dễ dàng hiểu rằng rất nhiều Shipper
đang bị bóc lột lao động. Để có nguồn thu nhập ổn định, họ phải bắt đầu từ 7 giờ sáng,
xuyên suốt các đơn hàng. Đến trưa, họ chỉ có một khoảng thời gian hiếm hoi để ăn vội
bữa trưa. Sau đó là tiếp nhận các đơn đến tối, thậm chí khuya. Với những người cần thu
nhập cao hơn để nuôi gia đình, họ phải chạy đến khuya, chỉ để hoàn thành các mức
thưởng mà công ty đặt ra. Nhưng có một sự thật là thu nhập từ nghề Shipper chỉ ổn định
khi bạn phải hoàn thành các mức thưởng, và tùy theo quãng đường đơn hàng mà tích lũy
các điểm khác nhau. Đây chính là cội nguồn của vấn đề 1, là lý do mà các Shipper tụ tập
như trong 2 bài báo trên. Những người sử dụng lao động đã đưa ra một chính sách thưởng
quá khắc nghiệt, khiến Shipper phải làm việc nhiều hơn, thậm chí gấp đôi. Trích từ bài
báo 1: “trước khi có chính sách mới, mỗi nhân viên đạt đến 4001 điểm thì ở mức 5 (mức
này sẽ có thưởng và tạm thu nhập ổn), thì chính sách mới của công ty hiện nay áp lên
8101 điểm mới đạt được mức trên)” và bài báo 2: “…Về phía tài xế chúng tôi bị Now ép
buộc. Không đi ghép thì mất thưởng, còn đi ghép thì ít tiền và chờ đợi rất lâu. Nắng mưa
đều phải đợi” Để rồi, các Shipper này phải cùng nhau đình công, đòi lại quyền lợi.
Vấn đề 2: Việc phổ biến về luật lao động còn quá kém, dẫn đến nhiều lao động
không biết đến hoặc biết ít về công đoàn, khiến quá trình đình công bị kéo dài, trì trệ.
Dẫn chứng rất rõ ràng ở 2 bài báo trên. Những người làm Shipper ấy hoàn toàn
không thực hiện những thủ tục nào liên quan đến Công đoàn hay Liên đoàn Lao động
Việt Nam trong quá trình đòi quyền lợi và đình công. Họ đơn giản là chờ đợi một lời giải
thích thỏa đáng hoặc một chính sách mới với mức thưởng dễ đạt hơn. Ở bài báo 1 là một
Shipper đại diện, ở bài báo 2 là một cá nhân Shipper chia sẻ những bức xúc của mình lên
mạng xã hội. Họ gần như không biết rằng công đoàn có thể làm được nhiều việc hơn thế
nữa: đó là tham vấn và thương lượng trong lao động.
Vấn đề 3: Chính quyền quá thụ động, chậm trễ trong việc bảo vệ người lao động,
hoặc pháp luật lao động có quá nhiều sơ hở.
Những người làm Shipper không nhiều người có trình độ học vấn cao, đó là lý do
mà Công đoàn hay Liên đoàn Lao động Việt Nam phải chủ động lên tiếng trước những
thực trạng thế này. Ở bài viết số 1, có ảnh các Shipper đang nhờ chính quyền sở tại can
thiệp, nhưng tôi vẫn không biết họ sẽ can thiệp thế nào. Thậm chí luật lao động đang trở
nên sơ hở, dễ luồn lách so với thời điểm hiện tại, khi thực trạng bóc lột lao động nói
chung, bóc lột lao động công khai nói riêng, vẫn hiên ngang xuất hiện mà không có động
thái nào của chính quyền.
Biện pháp:
-Thường xuyên tổ chức các nghiệp vụ trưng cầu dân ý đối với bộ phận người lao
động. Thường xuyên theo dõi, giám sát và sửa đổi những lỗ hỏng, khe hở trong luật lao
động.
-Đẩy mạnh rà soát, kiểm tra các doanh nghiệp có hành vi bóc lột lao động quá
mức, gây ảnh hưởng, bức xúc đến người lao động
-Tổ chức sinh hoạt, tuyên truyền về công đoàn và Liên đoàn Lao động Việt Nam,
xây dựng cơ sở, chi nhánh tiếp nhận ý kiến và đơn giản hóa các thủ tục liên quan đến việc
phản ảnh, tố cáo, yêu cầu, kiện tụng,…
-Quan trọng nhất là các tổ chức lao động của chính quyền phải luôn chủ động
trong việc tiếp cận những khó khăn của người lao động.
-Tổ chức họp, đánh giá các chính sách lao động của các doanh nghiệp, công ty sử
dụng mô hình người lao động rộng lớn như Nowfood, Grab, BAEMIN,…kết hợp với ý
kiến của người lao động để thay đổi, chấn chỉnh chính sách nếu cần thiết.