Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.

net/designs/mechanical/όψεις/

Home Είδη Σχεδίων Θέµατα Πρακτικής Άσκησης Ανακοινώσεις Επικοινωνία

Home › Είδη Σχεδίων › ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ › Όψεις

Όψεις
Posted on 29 April 2015 by Giorgos Constantinou — No Comments ↓

ΟΨΕΙΣ

Η αποτύπωση της εξωτερικής µορφής και των εσωτερικών λεπτοµερειών ενός

µηχανολογικού εξαρτήµατος ή µιας µηχανολογικής κατασκευής πραγµατοποιείται µε
τη βοήθεια των όψεων. Οι όψεις ενός αντικειµένου αποτελούν ορθογραφικές
προβολές, οι οποίες τοποθετούνται σε κατάλληλες θέσεις πάνω στο φύλλο σχεδίασης.
Στο πρότυπο ISO 5456-2 του 1999 καθορίζεται ο αριθµός και ο τρόπος σχεδίασης των
όψεων. Σύµφωνα µε αυτό οι όψεις που έχει στη διάθεσή του ένας µηχανικός κατά τη
σχεδίαση ενός αντικειµένου είναι οι εξής: Πρόοψη, Πίσω όψη, Άνοψη, Κάτοψη, Δεξιά
πλάγια όψη και αριστερή πλάγια όψη. Οι όψεις που χρησιµοποιούνται συχνότερα είναι
η πρόσοψη, η κάτοψη και η αριστερή πλάγια όψη και ονοµάζονται βασικές όψεις.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΟΨΕΩΝ

Η πρόοψη είναι η κύρια όψη ενός σχεδίου. Επιλέγεται κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να
φαίνονται σε αυτήν οι περισσότερες λεπτοµέρειες ενός αντικειµένου. Βάσει της
πρόοψης ορίζονται και οι υπόλοιπες όψεις.

1 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.1: Μέθοδος σχεδίασης πρόοψης

Για να σχεδιαστεί η πρόοψη, αρχικά επιλέγεται η πλευρά θέασης όπου φαίνονται οι

περισσότερες λεπτοµέρειες και στη συνέχεια προβάλλεται η συγκεκριµένη πλευρά σε
επίπεδο κάθετο µε αυτό της κατεύθυνσης θέασης, όπως παρουσιάζεται στο Σχήµα
4.1.

Η αριστερή πλάγια όψη ορίζεται κοιτώντας το αντικείµενο από την αριστερή πλευρά
του και προβάλλοντάς το σε επίπεδο κάθετο στην κατεύθυνση θέασης, όπως
παρουσιάζεται στο Σχήµα 4.2.

Η τρίτη κύρια όψη, που είναι η κάτοψη, ορίζεται κοιτώντας το αντικείµενο από πάνω
και προβάλλοντάς το σε επίπεδο κάθετο στην κατεύθυνση θέασης, όπως
παρουσιάζεται στο Σχήµα 4.3.

Οι υπόλοιπες όψεις (άνοψη, δεξιά πλάγια όψη και πίσω όψη) προκύπτουν µε
αντίστοιχο τρόπο κοιτώντας το αντικείµενο από τις αντίστοιχες πλευρές του. ΄Όπως
γίνεται αντιληπτό, οι έξη όψεις αντιστοιχούν σε αντίστοιχα επίπεδα προβολής του
αντικειµένου. Ένας εύκολος τρόπος µε τον οποίο µπορεί κάποιος να θυµάται τον
τρόπο σχεδίασης των όψεων είναι να θεωρηθεί ότι αυτά τα επίπεδα είναι πλευρές
ενός κύβου, και το αντικείµενο βρίσκεται στο κέντρο του. Το αποτέλεσµα είναι αυτό
που παρουσιάζεται στο Σχήµα 4.4.

2 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.2: Μέθοδος σχεδίασης αριστερής πλάγιας όψης

Σχήµα 4.3: Μέθοδος σχεδίασης κάτοψης

3 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.4: Οι έξι όψεις του αντικειµένου τοποθετηµένες πάνω στις πλευρές κύβου

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΟΨΕΩΝ

Είναι προφανές πως οι όψεις που παρουσιάστηκαν στην προηγούµενη παράγραφο

θα πρέπει να τοποθετηθούν πάνω στο φύλλο σχεδίασης, µε τέτοιον τρόπο, ώστε να
είναι εύκολο να αναγνωριστεί η κάθε όψη. Προκειµένου να συµβαίνει αυτό, έχει
προδιαγραφεί στο πρότυπο ISO5456-2 ο τρόπος µε τον οποίο τοποθετούνται οι όψεις
στο φύλλο σχεδίασης, ο οποίος παρουσιάζεται στο Σχήµα 4.5.

Σχήµα 4.5: Τοποθέτηση των όψεων σύµφωνα µε το πρότυπο ISO5456-2.

Ο τρόπος τοποθέτησης των όψεων του προηγούµενου σχήµατος µπορεί να προκύψει

δηµιουργώντας το ανάπτυγµα του κύβου µε τις όψεις του Σχήµατος 4.4, σύµφωνα µε
το Σχήµα 4.6:

4 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.6: Η τυποποιηµένη τοποθέτηση των όψεων προκύπτει και µε το ανάπτυγµα κύβου
του Σχήµατος 4.4.

Στο πρότυπο ISO 5456-2 καθορίζονται δύο συστήµατα σχετικής τοποθέτησης των
όψεων. Το Ευρωπαϊκό σύστηµα (ISO-E), βάσει του οποίου έγινε η τοποθέτηση των
όψεων στο Σχήµα 4.4 και το Αµερικάνικο σύστηµα (ISO-A), στο οποίο, σε σχέση µε το
Ευρωπαϊκό, γίνεται αντιµετάθεση ης κάτοψης µε την άνοψη και της δεξιάς µε την
αριστερή πλάγια όψη. Επίσης, προκειµένου να γίνεται αντιληπτό το σύστηµα µε το
οποίο έχουν τοποθετηθεί οι όψεις πάνω σε ένα φύλλο σχεδίασης, έχουν καθιερωθεί
δύο σύµβολα που αντιστοιχούν στα δύο συστήµατα τοποθέτησης. Τα σύµβολα αυτά
σχεδιάζονται στο υπόµνηµα του σχεδίου. Στο Σχήµα 4.7 παρουσιάζεται η τοποθέτηση
των όψεων βάσει των δύο συστηµάτων καθώς και τα αντίστοιχα σύµβολα.

5 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.7: Σχετική τοποθέτηση όψεων βάσει του Ευρωπαϊκού (ISO-E) και Αµερικάνικου
(ISO-A) συστήµατος.

Η τοποθέτηση των όψεων πάνω στο φύλλο σχεδίασης πραγµατοποιείται µε τέτοιον

τρόπο ώστε να υπάρχουν, κατά το δυνατόν, ίσες αποστάσεις µεταξύ των όψεων και
επίσης µεταξύ των όψεων και των γραµµών του περιγράµµατος. Στο Σχήµα 4.8
παρουσιάζεται φύλλο σχεδίασης Α4, στο οποίο έχουν τοποθετηθεί τρεις όψεις ενός
τεµαχίου. ΄Όπως φαίνεται στο ίδιο σχήµα, οι αποστάσεις µεταξύ των όψεων είναι ίσες
µε 35mm. Επίσης, οι αποστάσεις µεταξύ των όψεων και των κατακόρυφων γραµµών
του περιγράµµατος είναι ίσες µε 35mm. Τέλος, οι αποστάσεις µεταξύ των όψεων και
των οριζόντιων γραµµών του περιγράµµατος και του υποµνήµατος είναι ίσες µε
46mm. Προφανώς οι συγκεκριµένες διαστάσεις ισχύουν για το συγκεκριµένο
παράδειγµα καθώς εξαρτώνται από τον αριθµό των όψεων και τις µέγιστες διαστάσεις
του.

6 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.8: Τοποθέτηση όψεων σε φύλλο σχεδίασης.

Σχέδια µιας Όψης

Αντικείµενα συµµετρικά εκ περιστροφής, λεπτόπαχα ελάσµατα µε διάφορες

διαµορφώσεις και δοκίµια τετραγωνικής και εξαγωνικής διατοµής δύναται να
αναπαρασταθούν µε µία µόνο όψη. Στο Σχήµα 4.9 δίδονται παραδείγµατα σχεδίων
µίας όψης.

7 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.9: Σχέδια µίας όψης.

Σχέδια δύο Όψεων

Για τα αντικείµενα που παρουσιάζουν συµµετρία σε δύο άξονες, δύο όψεις είναι
αρκετές προκειµένου να αναπαρασταθούν οι λεπτοµέρειές τους στο φύλλο σχεδίασης.
Η όψη στην οποία φαίνονται οι περισσότερες λεπτοµέρειες θα είναι η πρόοψη του
σχεδίου. Στο Σχήµα 4.10 παρουσιάζεται ένα παράδειγµα αντικειµένου το οποίο
µπορεί να αποτυπωθεί µε δύο όψεις.

Σχήµα 4.10: Σχέδιο δύο όψεων.

Σχέδια τριών Όψεων

Τα περισσότερα αντικείµενα προς σχεδίαση, είτε πρόκειται για µεµονωµένο τεµάχιο,

είτε για συναρµολογηµένη διάταξη, µπορούν να αναπαρασταθούν στο φύλλο
σχεδίασης µε τρεις όψεις. Στη συγκεκριµένη περίπτωση οι όψεις που επιλέγονται είναι
οι τρεις βασικές: Πρόοψη, κάτοψη και αριστερή πλάγια όψη. Στο Σχήµα 4.11
παρουσιάζονται παραδείγµατα αποτύπωσης αντικειµένων σε τρεις όψεις.

8 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.11: Σχέδια τριών όψεων.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙς

Καµπύλες Επιφάνειες

Σε πολλά αντικείµενα οι επιφάνειές τους είναι καµπύλες οι οποίες είναι εφαπτόµενες

σε άλλες καµπύλες ή επίπεδες επιφάνειες. Σε αυτές τις περιπτώσεις η δυσκολία
αποτύπωσης των κοινών ακµών µεταξύ των διαφόρων επιφανειών, κατά την προβολή
τους σε µία άλλη όψη, µπορεί να ξεπεραστεί ακολουθώντας τον παρακάτω κανόνα.
Εάν σχεδιαστεί µία εφαπτοµένη, η οποία να διέρχεται από την κοινή ακµή µεταξύ των
προβαλλόµενων επιφανειών, και αυτή λειτουργεί ως γραµµή προβολής στη νέα όψη,
τότε η αντίστοιχη ακµή πρέπει να σχεδιαστεί, όπως παρουσιάζεται στο Σχήµα 4.12.

9 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σχήµα 4.12: Περιπτώσεις αποτύπωσης ακµών καµπύλων επιφανειών.

Συµµετρικές Όψεις

Σε περίπτωση που µία όψη παρουσιάζει άξονα ή άξονες συµµετρίας, δεν είναι
απαραίτητο να σχεδιαστεί όλη η όψη, αλλά µόνο το επαναλαµβανόµενο (συµµετρικό)
τµήµα. Ωστόσο, είναι απαραίτητη η σχεδίαση του άξονα συµµετρίας µε αξονική
γραµµή και στο τέλος του σχεδιάζονται 2 γραµµές κάθετα στον άξονα, όπως φαίνεται
στο επόµενο σχήµα.

Σχήµα 4.13: Περιπτώσεις αποτύπωσης όψεων συµµετρικών ως προς ένα

και δύο άξονες.

Διακοπτόµενες Όψεις

10 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Σε αντικείµενα που είτε έχουν σταθερή διατοµή, όπως κύλινδροι, σωλήνες,

µορφοδοκοί, κοιλοδοκοί, κ.α., είτε παρουσιάζουν µεγάλο µήκος, χωρίς ωστόσο να
εµφανίζουν κάποια διαµόρφωση που χρήζει αποτύπωσης, είναι δυνατό, για λόγους
οικονοµίας, να µη σχεδιάζεται όλη η όψη, αλλά µόνο το αρχικό και τελικό τµήµα. Στα
σηµεία που διακόπτονται τα δύο τµήµατα σχεδιάζεται γραµµή ελευθέρου χειρός, όπως
φαίνεται στο Σχήµα 4.14.

Σχήµα 4.14: Περιπτώσεις αποτύπωσης διακοπτόµενων όψεων.

Leave a Reply
Your email address will not be published. Required fields are marked *

Comment

Name *

E-mail *

11 από 12 27/6/21, 18:03

Όψεις | Τεχνικό Σχέδιο http://technicaldrawing.mouroutsos.net/designs/mechanical/όψεις/

Website

Notify me of new posts by email.

Post Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

© 2021 Default copyright text ↑

12 από 12 27/6/21, 18:03