Chiết xuất Caffein: Tách chiết bằng CO2 siêu tới hạn (SCO2):

a, Nguyên tắc:
Đối với mỗi chất thông thường, dưới mỗi một điều kiện nhất định chúng sẽ tồn tại ở một
trạng thái nào đó trong 3 trạng thái rắn, lỏng và khí. Nếu nén chất khí tới một áp suất đủ
cao, chất khí sẽ hóa lỏng. Tuy nhiên, có một giá trị áp suất mà ở đó, nếu nâng dần nhiệt
độ lên thì chất lỏng cũng không thể trở về trạng thái khí, mà rơi vào một vùng trạng thái
đặc biệt gọi là trạng thái siêu tới hạn (supercritical). Vật chất ở trạng thái này mang nhiều
đặc tính của cả chất khí và chất lỏng, nghĩa là dung môi đó mang tính trung gian giữa khí
và lỏng. Trong kỹ thuật này, CO2 thường được lựa chọn vì nó có mật độ tới hạn cao
(0,47 g/cm3 ).
b, Quy trình:

Mẫu trà được xử lý sơ bộ, loại bỏ cọng và lá già. Sau đó được đem đi nghiền với kích
thước D ≤ 0,75 mm, độ ẩm < 5 %. Mẫu trà đã được nghiền cho vào thiết bị chiết CO2
siêu tới hạn, thể tích bình chiết 100ml. Bình chiết được lót màng lọc ở cả phần đỉnh và
phần đáy để tránh việc các hạt nhỏ có thể bị lọt vào các đường ống dẫn dung môi và
đường thu sản phẩm. Ứng với mỗi điều kiện chiết, điều chỉnh dung môi chiết (etanol 99,8
% ), nhiệt độ và áp suất chiết sao cho thích hợp. Sau khi chiết trong khoảng thời gian nhất
định, lấy dịch chiết và đem đi cô quay ở áp suất kém ở nhiệt độ khoảng 35 0 C. Sau đó thu
được cao trà + caffeine. Cao trà được đem đi pha loãng bằng etanol và định mức 50 ml,
tiếp đó pha loãng dung dịch thêm 10 lần.

Ưu điểm của phương pháp SCO2:

- Sản phẩm có chất lượng cao, không còn lượng dung môi dư
- Tách các hoạt chất với hàm lượng cao
- Không gây ô nhiễm môi trường.
Ưu điểm của viê ̣c sử dụng CO2:
CO2 là một chất dễ kiếm, rẻ tiền vì nó là sản phẩm phụ của nhiều ngành công nghệ hoá
chất khác.
- Là một chất trơ, ít có phản ứng kết hợp với các chất cần tách chiết.
- CO2 không độc với cơ thể, không ăn mòn thiết bị.
Có khả năng hoà tan tốt các chất tan hữu cơ ở thể rắn cũng như lỏng, đồng thời cũng hoà
tan lẫn cả các chất thơm dễ bay hơi. Có sự chọn lọc khi hoà tan, không hoà tan các kim
loại nặng và dễ điều chỉnh các thông số trạng thái để có thể tạo ra các tính chất lựa chọn
khác nhau của dung môi.
Nhược điểm
- Yêu cầu về áp suất cao làm tăng chi phí so với chiết xuất chất lỏng thông thường, vì vậy
SFE sẽ chỉ được sử dụng ở những nơi có lợi thế đáng kể.
- Bản thân carbon dioxide là không phân cực và có khả năng hòa tan hạn chế, vì vậy
không phải lúc nào cũng có thể được sử dụng làm dung môi riêng, đặc biệt là đối với các
chất hòa tan phân cực.
- Việc sử dụng các công cụ bổ trợ làm tăng phạm vi vật liệu có thể được chiết xuất. Các
chất điều chỉnh cấp thực phẩm như etanol thường có thể được sử dụng và cũng có thể
giúp thu thập nguyên liệu chiết xuất, nhưng làm giảm một số lợi ích của việc sử dụng
dung môi ở dạng khí ở nhiệt độ phòng.