Professional Documents
Culture Documents
සංසාර ණය ගනුදෙනු වලින් මිදී නිදහස් විමට උපකාර වන්නාවූ කරුණු හතර
සංසාර ණය ගනුදෙනු වලින් මිදී නිදහස් විමට උපකාර වන්නාවූ කරුණු හතර
න්ධලකඹාණන් වන්නේ
ඳයභ තයඹ නඳන්ා දාශ භවා ප්රාඥ අති පජනීඹ
මීනඳරානන් ිරි ධම්භාරංකාය බු්ධධ පුත්රඹාණන් වන්නේ
බු්ධධ බාෂිතනේ භ්ත ධ්මභ්කන්ධඹභ දයා ිරටින, “ං”
න්ධලනා නැත භතු කය, විග්රව කය පිි ිරදු න්ධලනා කනශමි.
„
1
සංසාර ණය ගනුදෙනු ලලින් මිදී නිෙහස් දලන්නට
උපකාර ලන්නා වූ කරුණු හතර
2
එඹ ඳ්මනේණාත්භක තභන් තුළින් අත් දැක ගැනීනභන් භ
ඳභණක් නිබ්ඵානගාමී භා්මගඹට නඹොමු විඹ වැකිඹ.
එභ ඳරීක්ණඹට අතී්මණ ව ඔඵ, ඔනබ් ජීවිත අත්දැකීම් තුළින්
ජිත් නනා ඹන්නනහි ඳයභ අ්මථඹ ඳ්මනේණාත්භක අත්
දැක ගන්න.
උඳන් නභොනවොනත් ිරට නම් දක්ා, ඔඵ නකොඳභණ තාක්
අඬන්නට ඇතිද? තුටින් ිරනා නන්නට ඇතිද? අව නඳොශ
ගැටරන්නට නභන් ඒ නම් අත ිරත දුමින්, ජීවිනත් ප්රල්න ගැටලු
වමුනව් කල්ඳනා කයන්නට ඇතිද? නභනේ ඔඵට දැනනන දුක
නව්දනාන් දිනේ වි විා නවෝ සුඛ නව්දනාන් දිනේ පින
පිනා නවෝ අදුක්ඛභ අසුඛ නව්දනාන් දිනේ භැන භැන නවෝ
රඵන ආමි සුඹ ඔඵට ඳත්ා ගැනීභට වැකි වුනේ
නකොඳභණ කාරඹක් ද? ඒ අ්ථානව් දී, ඔනබ් ිරත යත් නරා,
භත් නරා, තැවිරා, පිච්චිරා, ගිනි ගත්තු වැටි (ං බිහිවීභ) ඔඵට
භතකද? නම් ිරඹලු නව්දනා බිහි නරා (උදඹංගභ),ඩා
්මධනඹ නරා (අත්තංගභ), තාකාලික ව ආමි සුඹක්
රඵාදී (ආ්ාද), ඒ සුඹත් නැති නරා (ආදීන), නගවී විනාල
නන ඵ (නි්යණ) අධානනඹන් නිරීක්ණඹ කයමින්,
අවිදයාමර ඳටිච්චමුප්ඳාද ධම්භතාඹ තභන් තුළින් භ
ඳ්මනේණාත්භක අත් දැක ගන්න. නභනේ ඔඵ ක්
කයන්නන් ය දිගු වීභට නවේතු නන ක්මභ බීජඹකි, ං
ගතිඹකි, ණඹ ගනු නදනුකි, නවේතුපර ඳයම්ඳයාකි.
ඔඵ සු නව්දනාරට අන්තගාමී ඇලීනභන් ද, දුක්
නව්දනාරට අන්තගාමී ගැටීනභන් ද, අදුක්ඛභ අසුඛ නව්දනා
ඔ්නේ අන්තගාමී ැයදි නේ භැනීනභන් ද කටුතතු කිරීභ ඹන
„නවේතු‟ නිා භ, ඔඵට අානනේ „නෝක, ඳි න්ධ, දුක්,
3
නදොම්න්, උඳාඹා‟ නැභැති „පර‟ නිතැතින් භ උරුභ නි
(දුක්ඛ අි ඹ තයඹ). නම් „පර‟ ඔඵට උරුභ වුනේ, ඔඵ විිරන්
නඳය වන් කශ „නවේතු‟ කිරීභ නිා ඵ, ඔඵ අන්තගාමී
ඔනබ් කැභැත්ත උනදා කටුතතු කශ නිා ඵ ඔඵ නනොදනිි.
නම් „පර‟ ලින් ඔඵ ෑහීභකට ඳත් නනොවී, නභනේ ඔඵට
නභැනි දුක් නෝ සුසුම් උරුභ වුනේ, අන් අඹකුනේ යදක් නිා
ඹැි ිරතමින්, නම් දුක් නෝ සුසුම් නිා, නැත නැතත් ඔනබ්
ිරනත් උඳදින ආමි නව්දනාරට ඇලීනභන්, ගැටීනභන්, ැයදි
නේ භැනීනභන් කටුතතු කයි. නැත නැතත් යාග ඵ (උදා:
කෑදය ඵ, නරෝඵ ඵ..), ්ධනව් ඵ (උදා: තයව ඵ, නපුරු
ඵ..), නභෝව ඵ (උදා: බු්ධධිභත් ඵ, රභත් ඵ..) ආදි ං ඵ
ක් කයමින්, ඔඵ තුශ ත තත් ක්මභ බීජ උඳදා ගනිි.
නභනේ ඔඵ විිරන් භ ඇති කය ගන්නා නවේතු නිා පරත්, එභ
පර මුල් වීනභන් නැත නවේතුත් ක් න නිා භ, ඔනබ් ය
ගභන නිභා නනොනි (මුදඹ අි ඹ තයඹ).
නම් ංාය ගභනන් අනන්ත අප්රභාණ කාරඹක් ඔඵ නම් තර
නවත් ගති ති් එනක් (බ්රව්භ තර-20,දිය තර-6,මිනි් තර-1,
නියඹ,තිි න්,නප්රේත,භූත) නනොනඹකුත් තැන්ර ඉඳදිරා තිනඵන
ඵ අනභතේග ේගඹ ආදී සත්ර න්ධලනා රැක වන් නි.
ඒ ඉඳදිරා තිනඹන තැන්ර දී, ඔඵට එැනි දුක් නෝ සුසුම්
උරුභ වුනේ, අන් අඹකුනේ යදක් නිා ඹැි ිරතමින්, ඔඵ
විිරන් නනොනඹකුත් ත්ත්ඹන්ට පු්ධගරඹන්ට දැන නවෝ
නනොදැන හිංගි, හිංා, අැඩ, අාධායණ, අඳාද, අරාද,
අඳවා ආදිඹ අනන්තත් කයරා ඇති. නභනේ ඔඵ විිරන්
නඵොනවෝ ත්ත්ඹන් පු්ධගරඹන් භග ංාය ගභන දිගු වීභට
නවේතු නන “ඵාහිය ණඹ ගනුනදනු” ඇති කය නගන තිනඵි.
4
බුදු පිඹාණන් වන්නේ තිනයොකුඪිඩ සත්රඹ, න්ධදත සත්රඹ,
ආදිත්තඳි ඹාඹ සත්රඹ, ඵාර ඳණ්ඩිත සත්රඹ ආදී සත්ර න්ධලනාර
ඒාට කශ වැකි ප්රතික්මභ, උඳක්මභ, උඳ්රභ, ම්භප්රනඹෝග
නඳන්ා දී තිනඵි. ෑභ නකනනකුට භ ිරඹලුභ ංාය ණඹ
ගනුනදනු ලින් මිදී නිදව් නන්නට උඳකාය න්නා ව මලික
කරුණු වතයක්, ඳටිච්ච මුප්ඳාද ධම්භතාඹට අනු
ඹථානඵෝධනඹන් අත් දැක ගැනීනභන් භ ම්ප්මණ කය ගත
ුතතු තිනඵි. එභ කරුණු වතය ඳවත වන් ඳි දි නි.
11
ආනඳෝ, නත්නජෝ, ානඹෝ, ඳඨවි තය භවා ධාතු භූත
ලක්තිනඹන් ෑදී ඇති විල්ඹ පිි ිරදු නව්ා! ඹවඳත් නව්ා!
තර ති් එක තුශ භ ිරටින ිරඹල භ ත්ත්ඹන්නේ ිරත් තුශ
නභත්තා, කරුණා, මුදිතා, උනප්ක්ඛා ඹවඳත් ිරතුවිලි ඇති
නව්ා! යාගනඹන් නතොය නව්ා! ්ධනව්නඹන් නතොය නව්ා!
නභෝවනඹන් නතොය නව්ා! අවිදයා දුරු නව්ා!
තර ති් එක තුශ භ ිරටින ිරඹලුභ ත්ත්ඹන් වට
ඹවඳතක්භ නව්ා! ැඳතක් භ නව්ා! වනඹක් භ නව්ා!
දවට භ ංාය දුකින් මිදී නිදව් ඳයභ නිබ්ඵාන සුනඹන්
සුඳත් නත්ා!!!
18
නභනේ පින් අනුනභෝදන් කිරීනභන්, ඔඵට ඔනබ් චිත්ත
ංතානනේ තැන්ඳත් තිනඵන ං ගති ඳවදා ඉත් කය ගැනීභ
ඳවසු නි. „ඉදං නභ පුඤ්ඤ කම්භං ආක්ඛඹා වං නවොතු
බ්ඵ දුක්ඛා ඳමුජ්ජතු‟ ව „ඉමිනා පුඤ්ඤ කම්නභන භානභ
ඵාර භාගනභො...‟ ඹන ධම්භ කායණා තුශ ද ඒ ඵ
වන් නි.
හතරදලනි කරුණ - නිලන් මග යාමට උපකාර කිරීම
බුදුපිඹාණන් වන්නේ න්ධලනා කශ ඳයභ ඳවිත්ර නි්මභර ිරි
්ධධ්මභඹ දැන දැක ගන්නට, ධම්භානුධම්භ ඳටිඳදානව්
පිහිටන්නට පුළුන් විදිවට, නබෞතික ව නරෞකික ලනඹන්
ඔඵ විිරන් නදව් මිනිසුන්ට ුතතුකම් ගකීම් ඉටු කශ ුතතුි. ඔනබ්
ිරනත් මිනි් ගුණධ්මභ භතු කයනගන, ිරඹලු ත්ත්ඹන්
නකනයහි ඳයභ නභත්තානන් ුතතු, ඔඵට අද රැබිරා තිනඹන
ලක්තීන් වැකිඹාන් අනු, ඔනබ් ිරතුවිලි, ක්රිඹා, චනඹ
තුළින් ව න්ධඳර ම්ඳත් නඹොදා නගන තභනුත් ධම්භානුධම්භ
ඳටිඳදානව් වැිරනයමින් අන් අඹත් එභ භා්මගඹට නඹොමු
කිරීභට කටුතතු කශ ුතතුි. ඒ වා විනලේනඹන් භ ධම්භ
දානඹ භගිනුත් ්තු දාන, ආවාය දාන, ්ත්ර දාන ආදිනඹනුත්
අනිා්මඹනඹන් භ මුළු ජීවිත කාරඹ තුශ භ ිරඹලු ත්ත්ඹන්ට
උදව් උඳකාය කශ ුතතුි.
ඉවත වන් කශ කරුණු වතය (කභා ගැනීභ, ඳයභ වභත්රීඹ
ඳැතියවීභ ව තය ක්රිඹා ිරදු කිරීභ, පින් අනුනභෝදන් කිරීභ,
නින් දැක ගැනීභට උඳකාය න නිැයදි ධ්මභ භා්මගනේ
ගභන් කිරීභ උනදා ිරඹලු ත්ත්ඹන්ට උදව් උඳකාය කිරීභ)
19
ඳටිච්ච මුප්ඳාද ධම්භතාඹට අනු නිැයදි බාවිතඹ තුළින්,
නම් ංාය ගභනන් තභන් ඵැඳුණු „ඵාහිය (ඵහි්ධධ) ණඹ
ගනුනදනු‟ නවත් „ඵහි ජටා‟ ලින් (එනම් ිරඹඹට ඳනවක්
ඳභණ ව ිරඹලු ණඹ ගනුනදනු ලින්) මිදී නිදව් නන්න
පුළුන් කිඹන එක ඔඵට භ ඹථානඵෝධ නව්වි. නම් අනු ඔනබ්
ිරත වික්නෝඳනඹන් මිදි ඹම් භට්ටභකට, නභත්තා, කරුණා,
මුදිතා, උනප්ක්ඛා කිඹන පිි ිරදු තත්ඹට ඳත් නි. ඔඵට
ඳටිච්ච මුප්ඳාද ධම්භතාඹ නවත් නවේතුපර දවභ ඔඵ තුළින්
දැන දැක ගැනීභටත්, ධම්භානුධම්භ ඳටිඳදානව් පිහිටන්නටත්,
නම් කරුණු වතය භනවෝඳකාරී නි. ඔඵට ංාය ගභනන් දුක
නිභා කයමින් „ඵහි ජටා නන් නභන්භ අන්නතෝ ජටානන්‟ ද
මිදී නිදව් වීභට වැකිඹා රැනඵි.
„අබයන්තය (අජ්ඣත්ත) ණඹ ගනුනදනු නවත් අන්නතෝ ජටා‟
ලින් මිදී නිදව් වීභ නවත් බු්ධධ බාෂිතනේ විනඹ සත්ර
ගණනාකින් නඳන්ා දුන් „යාග විනඹ, ්ධනව් විනඹ, නභෝව
විනඹ‟ වීභ ඹනු, නම් නනොනත්ා භ නකනයන ි ඹ ගභනට
අලය ලක්තිඹ රඵා නදන, ඒ ඒ ත්ත්ඹා භ බිහි කය ගත්,
නැත නැතත් උඳදා ගන්නා විඤ්ඤාණ ලක්තිනඹන්, ගති
රක්ණ ලින්, ක්මභ බීජ ලින් මිදී නිදව් වීභි. එනම්
කුර් උඳම්ඳදා වීභි. විනනඹය නරොනක අභිජ්ඣා
නදෝභන්ං වීභි. නඹො ධම්නභො නඹො විනනඹො නො
බාිරතබ්නඵො වීභි. නම් වා උඳකාරී න්නන් ඳටිච්ච
මුප්ඳාද ධම්භතාඹ නවත් නවේතුපර දවභ දැන දැක
ගැනීනභන් භ „බු්ධධ ආනාඳාන ති භාධි බානා‟ බාවිතඹට
ගැනීභි. ඹථාභූත ඥාන ද්මලනනඹන් ුතතු භ „චතුයා යක්ඛා
නවත් තය කභටවන්‟ බාවිතඹට ගැනීභි (බානා).
20
ඔඵට “යාග විනඹ, ්ධනව් විනඹ, නභෝව විනඹ” වීභට නවත්
ධම්භානුධම්භ ඳටිඳදානව් පිහිටන්නට අලය න, ඹථාභූත
ඥාන ද්මලනඹ ඇති වීභ පිණි, ඳවත වන් ධම්භ කරුණු
කායණා විල්නල්ණඹ උඳකාය කය ගත වැක.
ඔඵ වැභවිට භ උත්ාව කයන්නන් ඔනබ් ඇ, කණ, නාඹ,
දි, ලරීයඹ, භන අන්තගාමී පිනන්නට නනොනව්ද? නභනේ
නකොි තයම් පිනවීභට කටුතතු කශත් ඔනබ් ිරතට ෑහීභක්,
දැන් ඇති ඹැි දැනනනාද? ජීවිත කාරඹ පුයාට භ ඔඵ
නභැනි ක්රිඹා නකෝටි ායඹක් ිරදු කශත්, එහි අඩුක් හිඟඹක්
භදිකභක් ිරතට දැනනනාභි. ඒ නභභ ිරඹලු ක්රිඹාලින්
රැනඵන ආමි සුඹ තාකාලික නිානනි. ඔඵ වැභවිට භ
ඇති වී නැති වී ඹන ඒ ආමි සුඹ නැත නැතත් නොඹි.
ජීවිනත් ඳතින තුයාත්, අානනේ මිඹ ඹන නභොනවොනත්ත්,
ඔඵ නොඹන්නන් නම් ආමි සුඹභි. ඔඵ නොඹන, ඔඵ ඳතන
නම් „ආමි සුඹ‟ නැත නැතත් ඔඵට උරුභ කය දීභට, ඔඵ
නම් ංායනේ තර ති් එක පුයා භ, ඔඵ එකතු කය ගත් යාග,
්ධනව්,නභෝව ගති ර ප්රඵරත්ඹට අනු, නිඹාභ ධම්භතාඹට
අනු නැත නැතත් ඉඳදි ඉඳදී, භැරී භැරී ගභන් කයි.
ය පුරු්ධද නිාභ, ඔනබ් ිරත ප්රිඹ භනාඳ, භදුය භනනෝවය රඳ
ඔ්නේ ඇදී ඵැඳී ඹි. අප්රිඹ, අභනාඳ රඳ ඔ්නේ ගැටී එින්
නන් වීභට කටුතතු කයි. නභනේ ඇිරන් දකින රඳ, කනින්
අන ලබ්ද රඳ, නාඹට දැනනන ග සු රඳ, දිට දැනනන
ය රඳ, ලරීයඹට දැනනන ඳව රඳ, භනට දැනනන ිරතුවිලි
රඳ, නදඹාකාය වුනේ ඔනබ් ිරනත් එභ රඳ නිමිති කය නගන
ඇති න කැභැත්ත ව අකභැත්ත නිා නනොනව්ද? ඒ අනු
ඔනබ් ිරනත්, ඔඵ කැභති ප්රිඹ රඳ නිා සුඛ නව්දනාත්, ඔඵ
21
අකභැති අප්රිඹ රඳ නිා දුක නව්දනාත්, එතයම් සුඹකුත් නැති
දුකකුත් නැති අදුක්ඛභ අසුඛ නව්දනාත් ඇති වීභ ්බාවික
ඵත්, නම් ආකායනේ නව්දනාන් ඇති නන විට ඔනබ් ිරතට
යත්වීභක්, භත්වීභක්, ඵයක් (මුදඹ) ඇති නනොන ඵත් ඔඵ
විිරන් භ අත් දැක ගන්න.
ඔනබ් ිරනත් දුක ඇති නන්නන් භ, ඔඵ කැභති නදඹක් කැභති
ආකායනඹන් ඳත්ා ගැනීභට ඵැි වුණ නිා (අප්රිඹ ඵක්)
නනොනව්ද? කැභති න්ධ කැභති නර භ ිරදුවිභ (ප්රිඹ ඵක්)
තුටක් නම්, එනේ ිරදු නනොවීභ දුකක් වුනේ, „දුක‟ ඹන්න
„තුනට් භ නදනනි නව්ඹ‟ නිා නනොනව්ද. නම් දුක ැඳ
නදනකහි භ නදෝරනඹට නවේතු ව නිමිත්ත, එනම් „තභ තභන්
කැභති න්ධ, කැභති ආකායනඹන් නිල්චිත භ ඳත්ා ගැනීභ‟
ිරත තුශ නි්මභාණඹ කනශේ කවුද? කුභක් නිාද?
නම් ආකායඹට තයව, වයඹ, න්රෝධඹ, අනුකම්ඳා දඹා,
කරුණා, ආදයඹ නර ිරනත් ඇති නන නම් වැගීම්
නභොනාද? එනේ, යකදී එකිනනකට නන් ආකායනේ ිරත
යත් නන, භත් නන ගිනි ගන්නා, තැනන, දැනන නව්දනාත්,
තත් නයකදී ිරත නිනන, මිනදන, ැනනන නව්දනාත්, ඇති
න්නන් ඔඵ තුශ භ, ඔනබ් ිරත තුශ භ නනොනව්ද?
එනවත්, ඔඵ නම් ිරඹලු රඳ තුශ, ැඟ ඳත්නා ඹථා ්බාඹ
නනොදැකීභ නිා භ, ඔඵට දැනනන සුඛ නව්දනා දිනේ පින
පිනා අන්තගාමී ඇලීනභන් (කාභයාගනඹන්) කටුතතු කයි.
දුක් නව්දනා දිනේ වි විා අන්තගාමී ගැටීනභන්
(ඳටිඝනඹන්) කටුතතු කයි. එතයම් සුඹකුත් නැති දුකකුත්
නැති අදුක්ඛභ අසුඛ නව්දනා දිනේ අන්තගාමී ැයදි නර
22
භැනීනභන් (භානනඹන්) කටුතතු කයි. ඔනබ් ිරත නභනේ ක්රිඹා
කයන්නන් ඔඵ තුශ භ ව ඹම් ගති ්බාඹන් නිා නනොනව් ද?
නම් නිා ඔනබ් ිරත යත් නන වැටි, භත් නන වැටි, ිරතට
ඵයක් දැනනන වැටි, නැතත් ඔනබ් ිරනත් ං ගති උත්ඳාද නන
වැටි, ඔඵ තුශ ක්රිඹාත්භක නන අවිදයාමර ඳටිච්චමුප්ඳාද
ධම්භතාඹ අනු භ අත් දැක ගන්න. ිරනත් ඇති නන නම්
්බාඹ විකෘති ඵ, „අ්ාබාවික ඵ‟ ඔඵ අත් දැක ගන්න.
එභ ආමි දුක නව්දනා නවෝ ආමි සුඛ නව්දනා නවෝ ආමි
අදුක්ඛභ අසුඛ නව්දනා ද, ඒ නව්දනා ඇති වීභට මුල් ව නිමිති ද,
එහි නිඹත රක්ණඹක් ව නන් වීභට, විඳි ණාභඹට බාජනඹ
නි. ඔඵ කැභති නදඹ ිරදු නනොවීභ නිා (ඹම්පිච්ඡං න රබති
තම්පි දුක්ඛං), ඔඵට අානනේ නෝක, ඳි න්ධ, දුක්,
නදොම්න්, උඳාඹා උරුභ නි (දුක්ඛ අි ඹ තයඹ).
ඔනබ් ිරතට ඊ්මයා වගත වැඟීභක් දැනනන විට ඔනබ් ිරත යත්
නන වැටි, භත් නන වැටි, ිරතට ඵයක් දැනනන වැටි, ං උදඹ
න වැටි, ිරනත් ඇති නන නම් ්බාඹ, විකෘති ඵ,
„අ්ාබාවික ඵ‟ ඔඵ භ අත් දැක ගන්න. නභනේ න්නන්
ඔනබ් ිරනත් අයතිඹ නම් ව ඉ්ා භජ්ජි ඹ ඵක්, භකු ඵක්,
ඊ්මයා ඵක්, ිරත කිළිටි කයන, කළු ගතිඹක් ඇති ව නිි
(දුගති). ඔනබ් ඹවළුනකු විබාගඹක් ඉවළින් භ භත් වීභ
ගැන, ඔනබ් ිරතට දැනනන්නන් සු නව්දනාක් නම්, ඔඵට
ඔහුට වදතින් භ සුඵ ඳැතිඹ වැකි නම්, ඒ ඔඵ තුශ „මුදිතා‟ නම්
ව ිරත නිනන මිනදන සුදු ගතිඹක් (සුගති) ඇති ව නිි. එඹ,
ඔනබ් ිරතින් ප්රිඹ අප්රිඹ නර, ඔඵ ාදා නගන තිනඹන නරෝකඹ
තුශ ව „ඹථාභූත ්බාඹ‟ විද ඵැලීනභන් භ, ඔඵ රඵන්නා ව
දැක්භකි. ඒ දැක්භ නිාභ ඇති නන මුදිතා ඵකි. නභඹ ද
23
නභත්ත අනු්තිඹි. එවිට ඔනබ් ිරතට දැනනන්නන්
ැවැල්ලුකි. ැනසීභකි. නිවීභකි. ිරනත් ඇති නන නම්
්බාඹ, „්ාබාවික ඵ‟ ඔඵ භ අත් දැක ගන්න.
ඔඵ විිරන් නම් නරෝකනේ ඳතින භදුය භනනෝවය ර්න ඹැි
රකන ිරඹලු න්ධ (ඔඵ සුඵ ඹැි රකන ිරඹලු න්ධ)
නි්මභාණඹ වී ඳතින්නන් ද, නානා විධ ව ගති රක්ණ ලින්
ඵත්, නම් නකොට් ිරඹල්ර එකට එක් වී ඳතින විට
නඳනනන්නන් භාඹාකාරී ද්මලනඹක් ඵත්, එඹ එහි නිඹභ
්බාඹ, එනවභ නැත්නම් එහි „ඹථාභූත ්බාඹ‟ නනොන
ඵත් ඔඵට ැටනවනු ඇත. ඵමඹක් ඳභණ ව ඔනබ් ඔඹ ලරීය
කඩු තුශ, ඔඵ විිරන් භ, ඔනබ් හිතින් ප්රිඹ අප්රිඹ නර, කැභති
අකභැති නර ඔඵ ාදා නගන තිනඹන නරෝකඹ තුශ ව
„ඹථාභූත ්බාඹ‟ විද ඵරන්න. නභනේ ඔඵ රඵන ආමි
සුඹ තාකාලික ඵ, නි්පර ඵ, වයසුන් ඵ නකනභන්
නකනභන් ඔඵට භ ැටනවන්නට ඉඩ වි න්න. එවිට ඔඵ තුශ
„ඹථා භූත ඥාන ද්මලනඹක්‟ ඇති නන්නට ඉඩ ප්ර්තා
රැනඵනු ඇත. එවිට ඔඵ තුශ ඳැශඳදිඹම් වී ඳතින, ිරඹලු න්ධ
සුඵ ඹැි රකා යාගනඹන් භත් වී කටුතතු කයන ගතිඹ,
නකනභන් නකනභන් අත වැනයනු ඇත (සුඵ අතවැරීඹාභ: අසුඵ).
නම් අසුඵ අනු්තිඹි. නභඹ හුනදක් ඳද භැතිි ල්රරක්
ජ්ඣාඹනාක් නනොනි.
භවය ඇිරන් දකින රඳ, කනින් අන ලබ්ද රඳ, නාඹට
දැනනන ග සු රඳ, දිට දැනනන ය රඳ, ලරීයඹට
දැනනන ඳව රඳ, භනට දැනනන ිරතුවිලි රඳ නිා, ඔනබ්
ිරතට සු නව්දනාක් දැනනන විට, ඒ සුඹ ඔ්නේ ඔනබ් ිරත,
ිරතුවිලි ඳත්මින්, නයෝද නන්නට ැයන්ධදී, ඔඵ ඔනබ්
24
ිරනත් ිරදු නන නදඹ ගැන අධානනඹන් ිරටිි නම්, ඔඵ තුශ ව
„ඹථාභූත ්බාඹන් දැක ගැනීනම් වැකිඹා‟ නඳයටු නකොට,
එනම් „සුඵ ිරඹල්ර ඳසු ඳ ැඟ ඳතින ඹථා්මථඹ‟ ඔඵ දැක
ගනු ඇත. ඔනබ් ිරනත් සු නව්දනාක් බිහි වී, ඇති වී, ඳැති,
නැති නරා ඹන අුතරු ඔඵ දැක ගනු ඇත. නඳය ඇති ව යත් වීභ
භත් වීභ නනුට නභහිදී ඔනබ් ිරත නිනන, මිනදන වැටි
ඔඵටභ අත් දැක ගත වැක.
ඔඵ තදුයටත් අවිදයාමර ඳටිච්ච මුප්ඳාද ධම්භතාඹ ඔඵ තුශ
ක්රිඹාත්භක න වැටි ඳි ක්ාකාරී අත් දැක ගන්න. ඔඵ විිරන්
„ඔනබ් ිරනත් ඹම් නදඹක් ඔඵ කැභති ආකායඹට භ (ඉච්ච) ිරදු
විඹ ුතතු ඹැි‟ ඹන කැභැත්තට කැභැත්නතන් භ ඵැනි (ඳටි
ඉච්ච). ඒ ිරඹල්ර ඔඵ කැභති අකායඹට භ නිල්චිත භ ිරදු නව්වි
ඹැි (නිච්ච ංඥා) ිරති. ඒ ිරඹල්නරහි සු ඵ, සුඵ ඵ
දකිි (සුඛ ංඥා). නම් ිරඹලු න්ධ ිරදු න භභ ඹැි රකන
ඵමඹක් ඳභණ ව ලරීයඹත් එහි ක්රිඹාකාි ත්ඹත්, එඹ ටා භනේ
ඹැි රකන ්තු පු්ධගර ිර්ධධි අ්ථා ිරඹල්රත්, ඔඵ කැභති
අකායඹට භ ඳත් න්නට නත් න්නට උත්ාව දයි (අත්ථ
ංඥා). නභනේ තභන් තුශ ඇති කය ගත් „අ්මිභානඹ‟ නිා,
„භභත්ඹ‟ නිා, අත්ථ ංඥා නිා, තභන් කැභති අකභැති
ිරඹලු න්ධ භභ නකොට භනේ නකොට රකමින් ඔනබ් ඟනේ
ඳත් න්නට නත් න්නට පුළුන් ඹැි රකමින් ඒ වා
අන්තගාමී (ඳටි ඉච්ච) කටුතතු කයි.
නභනේ ඔඵ ිරඹලු නදනා භ උත්ාව ගන්නන් ඔඵ කැභති
අකභැති ිරඹලු න්ධ, ඔඵ කැභති ආකායඹට භ ඳත්ා ගැනීභට
නනොනව්ද? එනවත් නම් ිරඹල්ර වැභවිටභ ඔඵ කැභති
ආකායඹට, සු සුඵ නර ිර්ධධ නව්ද? එනේ තභ කැභැත්ත ඳි දි
25
ඹභක් ිරදු නන අ්ථා ද තිනඵි. එැනි අ්ථාක දී
අන්තගාමී තුටු වීභත්, එනේ තභ කැභැත්ත ඳි දි ඹභක් ිරදු
නනොන විට අන්තගාමී දුක් වීභත්, නිා ඔනබ් ිරත භත් නන
වැටි, යත් නන වැටි, ිරතට ඵයක් දැනනන වැටි (ං උඳදින
වැටි = ංදිට්ඨිනකො), ිරනත් ඇති නන නම් ්බාඹ විකෘති
ඵ, අ්ාබාවික ඵ, ඔඵ භ අත් දැක ගන්න. නම් ඳටි ඉච්ච වීභ
නිා ං උත්ඳාදවීභි. එනම් අවිදයාමර ඳටිච්ච මුප්ඳාද
ධම්භතාඹ ඔඵ තුශ ක්රිඹාත්භකවීභි.
නම් ිරඹලු පිනන නවෝ වින නව්දනා ඇති නරා, තාකාලික
ව ආමි සුඹක් රඵා දී, ඒ සුඹත් තභ කැභැත්ත ඳි දිභ
ඳත්ා ගැනීභට නනොවැකි (න නිච්ච = අනිච්ච ඵ), නැති
නරා, නගවී විනාල න ඵ (විඳි ණාභ ධම්භතාඹ)
අධානනඹන් නිරීක්ණඹ කයමින් අත් දැක ගන්න. ඔනබ් ිරත
නැභති නරෝකනේත් ඵාහිය නරෝකනේත් බිහි නන ිරඹලු න්ධ
නභොනවොතක් ඳාා භ නගවිරා විනාල නරා ඹන ඵත්, ඒ
නිාභ ඒ න්ධල් ඔඵ කැභති ඳි දි, භභ ඹැි භනේ ඹැි
රකමින් භභත්නඹන් අත්ථ ඵනන් ඳත්න්නට උත්ාව
කිරීනභන්, ඔඵ නම් ය කතන්ම ත තත් භං මුරා නන
ඵත් අත් දැක ගන්න (න අත්ථ = අනත්ථ ඵ). ඒ නිාභ ඔඵ
දුකින් දුකට ඳත් නන ඵත්, නම් දුක ඛඹ නකොට මිදී නිදව්
විඹ වැකි ඵත් (දුක්ඛ ඵ) ඔඵ විිරන් භ අත් දැක ගන්න. නම්
භයණ අනු්තිඹි (ත්රිරක්ඛණඹි). නභඹ හුනදක් ඳද
භැතිි ල්රක් ජ්ඣාඹනාක් නනොනි.
ඔඵ එනේ ඔනබ් ිරතින් නි්මභාණඹ කය ගත්, ඔඵ කැභති
නරෝකඹ තය නරිරන්භ ක්රිඹාත්භක නන වැටි (විදයා) ඇති
වැටිඹට දැක ගත්තා නම්, එභ නරෝකඹ ඔඵ කැභති නරභ
26
ඳත්ා ගැනීභට කයනු රඵන නිය්මථක උත්ාවඹ, නි්පර ඵ
ැටනවනු ඇත. එවිට අවිදයාමර නිනයෝධ ඳටිච්චමුප්ඳාද
ධම්භතාඹ ඔඵ තුශ ක්රිඹාත්භක නු ඇත (නිනයෝධ අි ඹ
තයඹ). ඒ වා භ ඔඵ දකින, අවන, විඳින, ිරතන (දිට්ඨ, සුත,
මුත, විඤ්ඤත) ිරඹලු න්ධ උඳකාය කය ගන්න. ඔඵට ිරදු ව
රාබඹ නවෝ අරාබඹ වමුනව්, ඔනබ් ිරත ක්රිඹාත්භක නන
ආකායනේ තයඹ දැක කටුතතු කශ වැකි නම්, ඔනබ් ිරනත්
උනප්ක්ඛා ඵක් එනම් ඔනබ් ිරතට නිවීභක් මිදීභක් දැනනන
ඵ, ඔනබ් ිරත නඳය නභන් භත් වී යත් නනොන ඵ ඔඵ භ අත්
දැක ගන්න. නභනේ ිරදු න්නන්, ඔඵ තුශ ඹම් භට්ටභකට ඳැති
උනප්ක්ඛා (නේව ිරතන් උනප්ක්ඛා), චතු අි ඹ තය දැකීභ
ඔ්නේ ඩා ්මධනඹ වී ක්රිඹාත්භක නන නභොනවොතකි.
නභනේ ඔඵ තුශ ඹම් භට්ටභකට ඳතින උනප්ක්ඛා, ඔනබ්
හිතින් ප්රිඹ අප්රිඹ නර, ඔඵ ාදා නගන තිනඹන නරෝකඹ තුශ ව
„ඹථාභූත ්බාඹ‟ විද ඵැලීනභන්භ, එහි වයසුන් ඵ ටවා
ගැනීනභන් භ පුළුල් නි. නැත නැත උනප්ක්ඛා බාවිත
වීභ නිා භ නනක්ඛම්භ උනප්ක්ඛා, නනේඛ උනප්ක්ඛා, අි ඹ
උනප්ක්ඛා දක්ා ්මධනඹ නි.
නභනේ ඔඵ විිරන් නි්මභාණඹ කය ගන්නා ඔඵ තුශ ව නරෝකනේ
ඹථාභූත ්බාඹ, ඳටිච්ච මුප්ඳාද ධම්භතාඹට අනු ඔඵ
දැන දැක ගත් විට, ඒ „ඹථා භූත ඥාන ද්මලනඹ‟ නඳයටු නකොට,
ඹවඳත් ිරත නිනන මිනදන සුදු ගති රක්ණ (නභත්තා,
කරුණා, මුදිතා, උනප්ක්ඛා, අසුඵ, අනිච්ච, දුක්ඛ, අනත්ථ) අත්
දකින විට (අ්/ආන න විට), ඔඵ තුශ උඳදින්නට එන
නකනශ් (අනුඹ), කළු, කිළිටි ගති රක්ණ (යාඳාදඹ,
විහිංා, අයති, කාභයාග, ඳටිඝ, සුඵ, නිච්ච, සුඛ, අත්ථ) ඳව
27
ඹි, ප්රවාණඹ නි, නකනභන් නකනභන් අත් වැනයි (ඳ්/
ඳාන නි), මිදී නිදව් නි. නම් ඔඵ තුශ අවිදයාමර නිනයෝධ
ඳටිච්ච මුප්ඳාද ධම්භතාඹ (න උප්ඳාද = අනුප්ඳාදනිනයෝධඹ
වීභ) ක්රිඹාත්භක වීභි (නිනයෝධ අි ඹ තයඹ).“බු්ධධ ආනාඳාන
ති භාධි බානා” බාවිතඹට ගැනීභි. නභඹ හුනදක් ඳද
භැතිි ල්රක් ජ්ඣාඹනාක් නනොනි.
නභනේ, ඔඵ නඳය නභන් දුක් නව්දනා රට නනොගැනටන ඵ,
සුඛ නව්දනා රට ඇලී ගැලී අධික ප්රිතිනඹන් ප්රනභෝදනඹන්
අභිනන්දනනඹන් නනොඵැනන ඵ (නිබ්බිදා), යාගනඹන්
නනොඇනරන ඵ (වියාගා), සු නව්දනා නවෝ දුක් නව්දනා
ඔ්නේ ිරතුවිලි ඳත්මින් දිගින් දිගටභ නයෝද නනොකයන ඵ
(නිනයෝධා), යාග ්ධනව් නභෝව ගති (මුදඹ) බිහි නනොකයන
ඵ, ඔඵ උඳාදානඹ කය ගත් ිරඹලු කිළිටි ගති ලින් (බ්ඵ
උඳදි) මිදී නිදව් නන ඵ (ඳටිනි්ේග) අත් දැක ගනිි. නම්
බු්ධධ අනු්ති බානා බාවිත වීභි. එවිට ඔඵ තුශ කුරමර
ඳටිච්චමුප්ඳාද ධම්භතාඹ ක්රිඹාත්භක නි. ඔඵ නඳය විඳි
තාකාලික ව ආමි සුනඹන් මිදී නිදව් රඵන නියාමි
සුනේ ව ැඵෑ සුඹ, ඔඵ නකනභන් නකනභන් අත් දැක ගනිි.
නම් “බු්ධධ ආනාඳාන ති භාධි බානාි”. ඔඵ තුශ
උඳදින්නට එන ිරත යත් නන, භත් නන, ිරතට ඵයක් දැනනන
කළු කිළිටි ගති (අනුඹ) නකනභන් නකනභන් ඳව ඹි, ිරත
ංය නි. එනේභ ඔනබ් චිත්ත ංතානනේ තැන්ඳත් වී ඳැති
නිච්ච ව, සුඛ ව, අත්ථ ව යාග, ්ධනව්, නභෝව ගති (ආඹ) ං
ිරඳී ඹි. අානනේ ං භා නි.
ඔඵ නභොනවොතක් කල්ඳනා නකොට ඵරන්න. ඔඵ තුශ ව ිරත යත්
නන, භත් නන, ගිනි ගන්නා, ිරතට ඵයක් දැනනන නම් කළු
28
කිළිටි ං ගති ඔඵ තුශ නැත නැත භතු වීභ ැශක් වීභට, ඔඵ
ඔනබ් ිරත, ඔනබ් හු්භ රැල්රට නඹොමු කිරීනභන්, ඵඩ පිම්බීභට
වැකිළීභට නඹොමු කිරීනභන්, විවිධ එළි නද, ්මණ නද ඵරා
ිරටීනභන්, භශ මිනිඹක් නද ඵරා ිරටීනභන් කශ වැකි නදඹක්ද
ඹන ග. ඔනබ් ිරනත් තයවක් උඳදින්නට එන විට, භවය
විටක ඔඵ එනක් ිරට දවඹටත්, දවනේ ිරට එකටත් ගණන්
කිරීනභන් වුද, ඒ තයව නඳදා භතඹකට ඳත් කශ වැක.
එනවත් ඔඵට තදුයටත් තයවක් උඳදින්නට එන එක ශකීවිද?
ඔනබ් ිරනත් යාගඹක් උඳදින්නට එන විට, භවය විටක ඔඵ භශ
මිනිඹක් නද ඵරා ිරටීනභන්, ඒ ිරත ගත් න්ධ කෑළි රට කඩා
ඵැලීනභන්, ඒ යාගඹ නුඳදා භතඹකට ඳත් කශ වැක. ඒත්
ඔඵට තදුයටත් යාගඹක් උඳදින්නට එන එක ශකීවිද? නභහිදී
ිරදු න්නන් ගක මුදුන් මුර නනොකඳා, නඳොශනන් උඩට ඇති
ටික ඳභණක් කඳන්නා නේ ැඩකි. ග නැත ඳැශ වීභට
නවේතු නන, ගනේ මුදුන් මුර ඇති නිා, ග නැත දළු දභා
ලිඹරි. ඩ ඩාත් ්මධනඹ නි.
නභහිදී, ඔනබ් ිරනත් යාගඹක්, ්ධනව්ඹක්, නභෝවඹක් උඳදින්නට
එන නවේතු නවත් මුදුන් මුර න්නන් “ඔනබ් ිරනත් ඇති නන
ප්රිඹ අප්රිඹ නව්දනා ඔ්නේ, ඔඵ නිච්ච, සුඛ, අත්ථ ංඥානන් ඒ
ඒ අ්ථාර දී අන්තගාමී කටුතතු කිරීභ” ඵ ඔඵ භ අත්
දැක ගන්න. ඔඵ ඒ ඒ අ්ථාර දී, ඳටිච්ච මුප්ඳාද
ධම්භතාඹට අනු අනිච්ච, දුක්ඛ, අනත්ථ ංඥානන් ුතත්
ඹථා භූත ඥාන ද්මලනඹ නඳයටු නකොට, ඒ ඒ අ්ථා දැක
ගත්තා නම් (විඳ්නා), ඒ ඹථා භූත ඥාන ද්මලනඹ නිා භ
ඔනබ් ිරනත් ඇති නන, නභත්තා, කරුණා, මුදිතා, උනප්ක්ඛා,
අසුඵ, අනිච්ච, දුක්ඛ, අනත්ථ ආදී සුදු ගති රක්ණ ඇති වීනභන්
29
(අ්/ආන), යාග ්ධනව් නභෝව ගති නැත නැත ඇති වීභට
නවේතු ව ඔඵ තුශ ඳැරඳදිඹම් ඳතින, යාඳාදඹ, විහිංා,
අයති, කාභයාග, ඳටිඝ, සුඵ, නිච්ච, සුඛ, අත්ථ ආදී කළු කිළිටි
ගති රක්ණ නකනභන් නකනභන් ඳව ඹි. ප්රවාණඹ නි.
අත් වැනයි (ඳ්/ඳාන). මුදුන් මුර නකනභන් නකනභන් දුඵර
නමින් ග ඉදිි ඹි. ඔඵ ිරඹලු „අජ්ඣත්ත ණඹ ගනුනදනු‟
ලින් මිදී නිදව් ංාය දුකින් දවටභ මිදී නිදව් නි.
ඔඵ ිරඹලු ංාය ණඹ ගනුනදනු ලින් දවටභ මිදී නිදව්
වීභ නිා „අනන‟ සුඛඹත්, භත් වීනභන් මිදී නිදව්
(භජ්ඣිභා) අි ඹ අ්ඨංගික භා්මගඹ (ඳටිඳදා) ම්පු්මණ කය
ගැනීනභන් „අත්ථි‟ සුඛඹත්, පින් ඳව් ව අකුල් ාජ්ජ ඵ
දැක කුණු රා වැි නභන් „අනජ්ජ‟ සුඛඹත් අත් ඳත් කය
ගනිි. ඇති ව ඹථා භූත ඥාන ද්මලනඹ නිා ආනඳෝ නත්නජෝ
ානඹෝ ඳඨවි තය භවා භූතලින් ුතත්, ගතිලින් ුතත් රඳ
උඳාදානනඹන් මිදී නිදව් „නබෝග‟ සුඛඹත් අත් ඳත් කය
ගනිි.
ඔඵ නම් ගභන් කයන ංාය ගභනන් නිභාක් දැකීභට නම්,
නභභ නඳොනත් අඩංගු කරුණු වතය ඳටිච්ච මුප්ඳාද
ධම්භතාඹට අනු ඹථානඵෝධනඹන් ුතතු භ බාවිතනඹන්
ිරඹලු “ඵහි්ධධ ණඹ ගනුනදනු” ලිනුත්, බු්ධධ ආනාඳාන ති
භාධි බානා බාවිතනඹන් ිරඹලු “අජ්ඣත්ත ණඹ ගනුනදනු”
නවත් ආ නවත් ක්මභ බීජ ලිනුත් මිදී නිදව් විඹ ුතතුඹ.
ඒ වාභ ඔඵ තුශ අධි්ඨානඹක් ඇති න්නටභ නම් කරුණු
කායණා උඳකාය නව්ා! ඒ අනු ධම්භානුධම්භ ඳටිඳදා,
නරෝනකෝත්තය අි ඹ අ්ඨංගික ව භා්මග තයඹ ප්මණ වීභට
නභඹ භනවෝඳකාරී නව්ා!!!.
30
පරම පවිත්ර ිරරි ස්ධර්මම ද්ධනා පල්වලනු නන ස්ාාන
ඳයභ නිබ්ඵාන ධ්මභාඹතනඹ, අනේපු් ඳාය, කටුකැනල්, මීි ගභ: ෑභ
පුය ඳනශෝක නඳෝඹ දිනකභ උදෑන 7.30 ිරට 3.30 දක්ා.
ඳයභ නිබ්ඵාන ධ්මභාඹතනඹ, අනේපු් ඳාය, කටුකැනල්, මීි ගභ:
බුදුපිඹාණන් වන්නේ විිරන් අනුදැන දාර ති බානා ඹනු කුභක්ද?
විනලේ භාිරක බු්ධධ බානා ැඩටවනට ඔඵට ද වබාගී විඹ වැක.
දිිනන් අනනකුත් ප්රන්ධලර ද ධ්මභ න්ධලනා ඳත් නු රැනබ්.
ිරඹලු වි්තය දැනගැනීභ වා අභතන්න: 0332 241 686/ 0703 47 78 55/
0712 31 84 69/ 0771 75 30 32/ 0774 50 37 00