Professional Documents
Culture Documents
112775417 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိန္႕ခြန္းေပါင္းခ်ဳပ္
112775417 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိန္႕ခြန္းေပါင္းခ်ဳပ္
(1)
a':atmifqef;pkMunf
ordik ;f 0ifred cYf eG ;f
cH&Jwm
owådqdkwm
rSefygw,f/
'gayr,fh
vkyf&JwJh
owådvnf;
usrwdkU
&Sd&ygr,f
(3)
(1996 ckESpfcef@u trsKd;om; 'Drdkua&pDtzJG@csKyf jynfe,f qd&k if 'g wzufu todtrSwjf yK&r,f/ wzufuvnf;
wdkif;pnf; awG jyefvnfzJG@pnf;pOfumv yxrqkH; pwif usrwd@k xda&mufoifo h avmuf rxda&mufb;l qdw k m 'g
zJG@pnf;EdkifwJh {&m0wDwdkif;u wdkif;pnf; awGudk ajym=um; {&m0wDwifkd ;f wifr[kwyf gb;l / usrwd@k jrefrmEdik if w H Edik if H
cJw
h hJ a':atmifqef;pk=unf&@J ordik ;f 0if rde@f ceG ;f udk 2006 ckEpS f vk;H &J@ 'Dru kd a&pD v_y&f mS ;r_yJ jzpfygw,f/ tJ'v D kd xda&muf
ZGev f 19 &ufrmS usa&mufwhJ a':atmifqef;pk=unf arG;ae@ oifo h avmuf rxda&mufovJqv kd &kd &dS ifawmh cyfww kd edk @J
txdrf;trSwftjzpf az:jytyfygw,f/ ajym&&ifawmh usrwd@k owWt d &mrSm enf;aevd@k yv J @kd ajym
trsKd;om;'Drdkua&pDtzJG@csKyftzJG@0ifawGudk &nf &rSmjzpfygw,f/ wjcm;b,fvykd aJ jymajym aemufq;kH tae
&G,af jymqdw k hJ rde@f ceG ;f jzpfayr,fh tzJ@G csKyftzJ@G 0ifawGom ru eJ@ =unfv h @kd &&dS ifawmh owWyd /J usrwd@k c%c ar;ygw,f/
jrefrmEdkifiHom;wdkif; avhvmrSwfom;p&mawG yg0ifovdk 'DjrKd@e,fawGrmS bmjzpfv@kd pnf;&H;k a&;u atmifjrifoiho f
'Duae@acwftajctaetxdudk udkufnDaewJh rdef@ cGef;vnf; avmuf ratmifjrifovJq&kd if trsm;tm;jzifh wufvm
jzpfjyD; pmzwfol&J@ Zmwdrmefudk vdyfjymE_d;ay;rSm vnf;
wJt h ajzu a=umufv@kd qdw k t hJ ajzyJ/ jynfov l x l u k pdwf
taotcsmyJ jzpfygw,f/ )
"gw&f ydS gw,f/'gayr,fh a=umufw,f/ bmudk a=umufovJ/
usrwd@k 'Dru kd a&pD ta&;awmfykH puwnf;u usrwd@k xyfwvnf;vnf;ar;&ygw,f/ aemuf qH;k us
{&m0wDwdkif; rSm csKyfcs,fr_ zdESdyfr_[m trsm;qHk; jzpf awmh usrwd@k a=umufz@kd &m 2 cky&J w dS ,f/ axmifus&rSm
w,fqdkwm trsm;odjyD;jzpfygw,f/usrudk,fwdkifvnf; a=umuf&r,f/ pD;yGm;a&; ysujf ym;&rSm a=umuf&r,f/
{&m0wDwikd ;f pnf;&H;k a&;c&D; xGucf zhJ ;l ygw,f/ b,fh avmuf 'DEpS cf yk J &Sw d mud;k / tm%mydik af wGu 'Dvufeuf 2 cke@J yJ
{&m0wDwikd ;f rSm zdEydS rf a_ wG&w dS ,f/ csKyfcs,rf a_ wG &Sw d ,f usrwd@k ukd xde;f csKyfxm;wmjzpfw,f/
qdw k m awG@c&hJ w,f/ axmifcsr,f/ 'grrS [kwf pD;yGm;a&;ysuaf tmif
'DavmufzEd ydS rf a_ wG csKyfcs,rf a_ wG &Sw d =hJ um;u vkyrf ,f/ tJ'D 2 ckukd usrwd@k r&ifqikd Ef ikd b f ;l vm;qdw k m
wnf;u 'Dru kd a&pDta&;twGuf qufjyD;awmh aqmif awmh 'g usrwd@k ar;&r,f/ bmjzpfv@kd r&ifqikd Ef ikd &f rSmvJ/
&Guo f mG ;Edik wf ,f qdw k m wdik ;f twGuf *k%, f pl &m udpw P ck tcktajctaet& usrwd@k Edik if w H Edik if vH ;kH [m axmif
jzpfygw,f/ usrwd@k tvkyw f ck vkyw f t hJ cgus&if usrwd@k csn;f yJ/ 'Daxmif=u;D xJuae axmifao;av;udk 0ifomG ;&
ud, k &hf @J tiftm;awG[m bmvJ/ ud, k &hf @J tm;enfcsuaf wG rSm bmjzpfv@kd a=umufaerSmvJv@kd usrwd@k jyefar;&ygr,f/
[m bmvJqw kd m'gukd rSerf eS u f efuef oH;k oyfEikd &f r,f/ { aemufjyD;awmh pD;yGm;a&;t& qd&k ifvnf; usrwd@k wEdik if H
&m0wDwikd ;f [m 'Davmufxd &yfwnfEikd w f ,fqw kd m tif vHk; pD;yGm;a&;t& ysufpD;aewmjzpfw,f/ wEdkifiHvHk;
tm;wcktjzpf usrwd@k vufcw H ,f/bmjzpfv@kd vnf; qdk pD;yGm;a&;t& ysupf ;D aerS ud, k w f OD;wnf; pD;yGm;a&; ysupf ;D
awmh vlwikd ;f vlwikd ;f [m ud, k u hf ukd , kd f *k%, f El ikd w f hJ udpP rSmudk a=umufw,fqw kd m 'g t"dyg` vf vH;k vH;k r&Sb d ;l / 'gukd
awG&w dS ,fqw kd mvnf; odEikd &f r,f/ ud, k u hf ukd ,kd f *k%rf ,l usrwd@k jynfov l xl k em;vnfatmifv@kd pnf;&H;k &r,f/
Edik w f o hJ l ud, k u hf u kd ,kd f ,H=k unfr_ r&SEd ikd b f ;l qd&k ifawmh usr usrwd@k tzJ@G csKyf&@J tck qufvufjyD; oGm;r,fh
wd@k atmifjrifr&_ rSmr[kwb f ;l / 'Dawmh twdik ;f twmwck vrf;[m =urf;w,fqw kd m usrwd@k xl;xl;axGaxG &Si;f jyae
txd {&m0wDwikd ;f [m rdru d , kd rf rd d *k%, f El ikd w
f hJ wdik ;f wck p&mrvdb k ;l / pxGuu f wnf;u vrf;u =urf;w,f/ 'D =urf;
jzpfw,f/ud, k &hf @J vky&f yf vkycf w hJ hJ udpaP wG aqmif&u G cf suf wJh vrf;eJ@ usrwd@k tckvkd av#mufcw hJ m[m 8 ESpw f ikd w f ikd f
awGtwGuf ud, k u f aejy;D awmh odumQ &S&d edS @J *k%, f El ikd wf ,f jzpfomG ;jyD/ 'D 8 ESp=f um;rSm vrf;ab;rSm uscw hJ hJ &Jabmf &J
'Drdkua&pD&&Sda&;twGuf
0ifvmw,f qdkvdk@&Sd&if
bmudkyJ&ifqdkif/&ifqdkif&
qufjyD;awmh vkyf&rSmyJ/ tJ'Dawmh
tJ'Dvdkvkyfzdk@udk oH"dXmef
csvdkuf=uyg/ pdwfydkif;csvdkuf=uyg-
bufawGvnf; renf;bl;/ odumQ &S&d dS usco hJ al wGvnf; &Sd qdjk yD;awmh axmif'%fcsvu kd w f ,f/ tck 9 &ufae@u jzpf
w,f/odumQ rhpJ mG eJ@ usco hJ al wGvnf;&Sw d ,f/ odumQ &S&d edS @J us wJh udpq P vkd @kd &&dS if tm%mydik f tzJ@G tpnf;rsm;u csxm;wJh
cJw
h ,fqw kd m rdrw d @kd &@J ,H=k unfcsut f & toufukd paw; vH+k cHKa&;rsm;&S&d @J om;eJ@ b,fou l rkd S vufe@J awmifrS rxdchJ
oGm;wJo h rl sm;[m odumQ &S&d edS @J uscw hJ o hJ al wGy/J odumQ rJph mG bl;/ vkyw f o hJ al wGukd vufe@J awmifrS rxdcw hJ m usrwd@k
usw,fqw kd m ud, k &hf @J ,H=k unfcsuu f kd ud, k f r&yfwnfEikd f jrifc&hJ w,f/ tJ'aD wmh usrwd@k Eikd if rH mS Oya' pd;k rd;k a&;qdk
wma=umifh usrwdk@udk pGef@cGmoGm;wJholawGy/J wcsKd@us wm vH;k vH;k r&Sb d ;l qdw k m xif&mS ;ygw,f/
awmh rpGe@f cmG oa,mifa,mife@J usrwd@k tay:rSm opPm usrwd@k ux kd vd @kd usrwd@k uv kd yk vf @kd emvd@k usr
azgujf yD;awmh qufjyD; awmh aeae wJo h al wG&w dS ,f/ tJ'D ajymwmr[kwyf gb;l / 'DEikd if rH mS Oya' pd;k rd;k a&; vH;k vH;k r&Sd
olawGu ajymifajymifwif;wif;eJ@ z,fcmG oGm;wJh olawG bl;qdw k m tifrwefrmS xif&mS ;wJh oufaoom"u jzpfv@kd
xuf ydjk yD;awmh atmufwef;usw,fv@kd usrawmh 'Dvykd J ajymwmjzpfygw,f/ tJ'aD wmh Oya' pd;k rd;k a&;r&dw dS hJ Edik if H
owfrw S w f ,f/ (vufcyk o f rH sm;) [m b,fawmhrS wnfjidrw f EhJ ikd if rH [kwyf gb;l / &yf&mG at;
ud, k &hf @J ,H=k unfcsut f & ud, k f owd&W &dS edS @J quf csr;f om,ma&;wd@k bmwd@k qw kd m tajymyJ&rdS ,f/ Oya'udk
jyD;awmh vkyfcsifw,fqdk&if/ tzJG@csKyf&J@ rlawGudk vuf rSerf eS u f efuefroH;k wJt h pd;k &[m &yf&mG at;csr;f om,ma&;
rcHEikd b
f ;l qd&k if tzJ@G csKyf&@J vky&f yfawGt& rvkyEf ikd b f ;l udk b,fawmhrS aqmifEikd rf mS r[kwb f ;l / b,fawmhrS tJ'g
qd&k if tzJ@G csKyf&@J *k%&f w dS hJ emrnfuakd wmh qufjyD;awmh awGukd jzpfajrmufatmif aqmifEikd rf mS r[kwb f ;l / 'D[m
roH;k yge@J v@kd usr ajymcsiw f ,f/(vufcyk o f rH sm;) awG[m pum;yJ/
usrwd@k tcktcsed rf mS qdv k @kd &&dS if usrwd@k tzJ@G csKyf wu,fyJ 'DEikd if u H kd wnf+ird af pcsiw f ,f wd;k wuf
udk tm%mydkifrsm;u enf;trsKd;rsKd;eJ@ xdk;ESufaew,f/ apcsiw f ,fq&kd if yxrOD;qH;k Oya' pd;k rd;k a&;&Sad tmif vkyf
tqd;k qH;k enf;uawmh Oya'udk tvJo G ;kH pm;wJh enf;yJ/ ae &r,f/ tJ'aD wmh avmavmq,f tck 9 &ufae@u jzpfwhJ
&mwumrSm Oya' Oya' ta=umif;jycsuef @J usrwd@k tzJ@G udpeP @J ywfoufv@kd b,favmuf tm%mydik rf sm;[m w
csKyf tzJG@0ifawGudk zrf;qD;w,f/ usrwdk@ tzJG@csKyfudk &m;r#r#ww rSerf eS u f efuef vkyw f ,frvkyb f ;l qdw k m =unfh
axmufcw H o hJ al wGukd zrf;qD;w,f/ trsK;d rsK;d Oya' t jcif;tm;jzifh 'DEikd if u H kd wnf+idraf tmif vkyaf y;Edik w f hJ pGr;f
a=umif;jy ta&;,lw,f/ 'Dvt kd a&;,lwt hJ cgrmS vnf; &nf e0wrSm &So d vm; r&Sb d ;l vm;qdw k m usrwd@k qH;k jzwf
ajymifajymifwif;wif;eJ@ t&Surf &Sd ta&;,lwu hJ pd aP wGy/J &rSmjzpfygw,f/ (vufcyk o f rH sm;)
usrwd@k NLD qdv k @kd &&dS if =urf;cif;aps;u 7 ESpaf vmuf 'Dvu kd pd w P ckrmS wurBmvH;k odaewJu h pd w P ckrmS
jzpfaew,f/ bmyJvyk v f yk f 7 ESpaf vmufjzpfaew,f/ rSerf eS u f efuefrvkyaf y;Edik w f hJ tpd;k &[m b,fawmhrS usr
tck usrwd@k &@J tdraf &S@rmS a[majymyJeG @J ywfoufv@kd t&if wd@k Edik if u H kd wnf+ird af tmif vkyaf y;Edik w f hJ tpd;k & r[kwb f ;l
ESpf 11 vydik ;f u zrf;oGm;wJh uav;(3)a,mufqv kd @kd &&dS if qdw k m qH;k jzwfEikd w f ,f/ (vufcyk o f rH sm;)
bmrSvnf; vkyw f mr[kwb f ;l / 'D tdraf &S@rmS &Sw d hJ &Jom;udk usrwd@k &@J paewe*FaEGa[majymyJaG wGukd ydwf
vnf; vufe@J awmif xdwmr[kwb f ;l / 'gawmifrmS 3 ESpf qd@k cw hJ ,f/ ydwq f @kd whJ enf;awGuvnf; tifrwefrS odumQ
(5)
rJw
h hJ enf;awGe@J ydwq f @kd cw hJ ,f/ rydwq f @kd cifrmS tpd;k &&J@ o wJu h pd aP wGukd uef@owfxm;w,fqw kd m w&m;r0ifb;l /
wif;pmawGxrJ mS trsKd ;rsK;d usrwd@k &@J a[majymyJaG wGukd tJ'aD wmh usrwd@k pdeaf c:&rSmyJ/ pdeaf c:zd@k tqifoifv h yk f
wdu k cf u dk w f phJ mawGukd a&;cdik ;f =uw,f/vrf;ydwq f @kd w,f/ &rSmyJ/ pdeaf c:vdu k v f @kd &ifqikd &f r,fh tEW&m,f awGuv kd nf;
,mOftoGm;tvm aES;oGm;w,f/ a[m-olw@kd vrd;ydwf &ifqikd f zd@k usrwd@k tqifoif&h &dS ygr,f/
qd@k vu kd af wmh ,mOfawGu aES;oGm;&Hw k ifrubl;/ vH;k vH;k udk tzJ@G csKyfwck 'Dvkd Edik if aH &;ygww D ckqw kd m[m
roGm;&awmhb;l / tJ'aD wmh tm%mydik af wGu olw@kd vkyf wckv;kH u v_y&f mS ;ae&ygr,f/ ta&S@uaecsn;f v_y&f mS ;ae
csi&f ifawmhwrsK;d ? trsK;d om;'Dru kd a&pDtzJ@G csKyf vkycf si&f if vd@k rjzpfygb;l / vlwikd ;f u ajymvmygw,f/usrwd@k tzJ@G csKyf
awmh wrsK;d qdjk y;D awmh 'Dvjkd rifwmudu k 'g Oya' pd;k rd;k a&;r [m bmeJ@ wlaeovJqadk wmh acgi;f yJvy_ jf y;D avjzwfaewJh
&Sbd ;l / Oya'atmufrmS vlwikd ;f [m wef;wlnw D jl zpf& r,f/ vle@J wlaejyv D @kd a0zefvmygw,f/ tJ'v D akd 0zefw,fqw kd m
usr c%c%ajymygw,f/ Oya'atmufrmS vlwikd ;f [m trsm;=uD; &Supf &maumif;ygw,f/ usrwd@k acgi;f u b,f
wef;wlnw D &l rdS S usrwd@k b0awG[m vHjk cHKr_&rdS mS jzpfyg avmufyJ v_yaf ev_yaf e ud, k u f vnf; v_yrf S vlpOfrrDS mS ayg/h
w,f/udk,frSm;&if udk,fcH&r,f/ olrSm;&if ol cH&r,f/ tJ'aD wmh acgi;f uaecsn;f tvkyv f yk af evd@k rjzpfygb;l /
'Dvt kd od&rdS o S m usrwd@k jynfov l xl [ k m jird ;f jird ;f csr;f csr;f tJ'aD wmh usrwd@k tzG@J csKyf0ifawGtm;vH;k [m
eJ@ aeEdik rf mS jppfygw,f/ tvkyv f yk zf @kd vdyk gw,f/ ud, k t hf wGuo f yd jf yD;awmh rpd;k &drf
usrwd@k tzJ@G csKyf vkyif ef;awGukf trsK;d rsK;d aESmifh aeyge@J / wOD;csi;f wOD;csi;f twGuf ud, k t hf wGuyf J pd;k &drjf yD;
,Sufaew,f/ aESmifh,SufwhJ=um;xJu vkyf&rSm jzpfyg awmh rvkyyf eJ @J ae&ifawmh aemufq;kH ud, k yf g ygomG ;rSm
w,f/ rvkyv f @kd rjzpfb;l / b,fvekd nf;eJ@ rqdk usrwd@k vkyf ayg/h usrwd@k vyk af ewJv h yk if ef; ratmifjrif&ifawmh usrwd@k
&rSmyJ/ tpuwnf;u trsK;d om;'Dru kd a&pDtzJ@G csKyfxu J kd wkid ;f jynfwjynfv;kH ysurf mS aemf/ 'DEikd if rH mS Oya'pd;k rk;d a&;
0ifvmwke;f u usrwd@k 'Dru kd a&pD &&Sad &;twGuf 0ifvm r&Sb d ;l qd&k if 'DEikd if u H Edik if o H l Edik if o
H m;tm;vH;k [m wae@
w,fqjkd yD;awmh 0ifvm=uwJo h al wGy/J 'Dru kd a&pD &&Sad &; r[kww f ae@ ysuq f ;D rSmyJ/ Oya'pd;k rd;k a&;r&Sw d EhJ ikd if [H mw
twGuf 0ifvmw,fqv kd @kd &&dS if bmudyk &J ifqikd f &ifqikd &f &m;r#wr_ r&Sw d hJ Edik if yH /J w&m;r#wr_ r&Sw d EhJ ikd if [
H m vlpOf
qufjyD;awmh vky&f rSmyJ/ tJ'aD wmh tJ'v D v kd yk zf @kd ukd oH"d rSrD DS raeEdik w f hJ Edik if yH /J usrwd@k vle@J wal tmif aeEdik rf mS r
Xmef csvu kd =f uyg/ pdwyf ikd ;f csvu kd =f uyg (vufcyk o f rH sm;) [kwb f ;l / vle@J wal tmif raeEdik w f hJ Edik if rH mS ae&rSmawmh
axmifxJudkawmh usr b,foludkrS r0ifaph ae&usK;d vnf; reyfygb;l / tJ'aD =umifrh @kd owW&d &dS edS @J usrwd@k
csib f ;l / axmifxaJ &mufomG ;w,fq&kd if tifrwefrS tvkyf &J@ vrf;pOf atmifjrifa&;twGuf vky=f uyg/
ysuyf gw,f/ 'gayr,fh 0ifoif&h ifawmh 0if&rSmyJ/'g rvJr$ n$e=f um;csuf apmifjh yD;awmh vkyw f t hJ vkyrf sK;d
a&SmifomwJhudpPyJ/usrwdk@ acgif;aqmifawGxJuvnf; udv k nf; rvky=f uyge@J / usrwd@k n$e=f um;csuu f kd ay;oifh
axmifxu J aejyD;awmh xGucf o hJ al wGvnf; &Sw d ,f/ tck oavmufay;r,f/ ay;Edik o f avmufay;r,f/ 'gayr,fh 'D
avmavmq,fvnf; axmifxrJ mS qufjy;D awmh &Sad ewJh
olawGvnf; &S=d uwmyJ/ 'guawmh rvJo
udp/P
$ m ra&SmifomwJh
vle@J wal tmif raeEdik w f hJ
xk =um;xJukd a&mufwt
aemufjy;D awmh usrwd@k &@J tvky[
hJ vkyjf zpf&ygr,f/ jynfov
f m jynfol vl
l x l ek @J
Edik if rH mS ae&rSawmh
tjrw J rf;EG,af ewJt h vkyjf zpf&ygr,f/ jynfov l x l ek @J trsK;d ae&usK;d vnf; reyfygb;l /
om;'Dru kd a&pDtzJ@G csKyfw@kd tqufjywfatmif tm%mykid f
awGu trsK;d rsK;d vkyx f m;w,f/ 'ga=umifrh @kd pnf;&H;k a&; r tJ'ga=umifrh @kd owW&d &dS edS @J
qif;&bl;/ 'ga=umifrh @kd tpnf;ta0;rvky&f bl; pojzifh t
rsK;d rsK;d uef@owfxm;w,f/ 'Dvkd uef@owfcsuaf wG[m w usrwd@k &@J vrf;pOf
u,fawmh w&m;r0ifygb;l / usrwd@k vkd w&m;0if Edik if aH &;
ygww D cktaeeJ@ vkyo f ifv h yk x
f u kd wf u hJ pd aP wG vkyyf ikd cf iG &hf dS atmifjrifa&;twGuv f yk =f uyg/
(6)
rdu
k a&pD qdu k wnf;udu k 'g jynfov l x l &k @J tkycf sKyfry_ /J nSEd id_ ;f jyD;awmh tajzwckay:atmif &SmEdik &f r,f/ tJ'v D kd
atmufajcuaejyD;awmh ud, k v f yk o
f ifv h yk x f u kd w
f mawG nSEd id_ ;f jy;D awmh tajzwckay:atmif &SmEdik rf S 'Dru kd a&pD rnf
udk wm0efoo d ed @J vky&f &J r,f/ vky&f r,f/ atmufajcuae w,f/ 'ga=umifrh @kd usrwd@k ukd e0wtaeeJ@ b,fvykd J ygwD
jy;D awmh ud, k v f yk o f ifvh yk xf u kd w f mawG udk wm0efoo d ed @J pHk 'Dru kd a&pDukd OD;wnfaew,fajymajym nSEd id_ ;f aqG;aEG;r_
rvkyf&JyJeJ@ tay:ucdkif;rSvkyfr,fqdk&if A[dkOD;pD;pepfeJ@ udk vufrcHao;&if olw@kd &@J pum;[m rwnfb;l vd@k yJ usr
bmrSruGmbl;/tJawmh bmjzpfv@kd rqvudk jzKwfcscv hJ v J @kd wd@k ajym&rSmyJ/ (vufcyk o f rH sm;)
usru jyefar;&r,f/ (vufcyk o f rH sm;) nSEd id_ ;f aqG;aEG;r_ukd vufrcHEikd w f t hJ zJ@G tpnf; qdk
tJ'v D kd tay:u cdik ;f rS vkycf siw f ,fq&kd ifawmh wm 'Dru kd a&pDukd vufrcHEikd w f thJ zJ@G tpnf;yJ/ 'Dawmh nSd
rqveJ@yJ qufjyD;awmhomG ;aerS ydjk yD;awmht"dyg` vf &SOd ;D E_id ;f aqG;aEG;r_ukd b,fvq kd ifajceJ@yjJ zpfjzpf y,fwhJ tzJ@G
r,f/ usrwd@k u 'Dru kd a&pD tzJ@G tpnf;/ tm;vH;k atmuf tpnf;qdw k m 'Dru kd a&pDukd y,fwt hJ zJ@G tpnf;yJ/ nSEd id_ ;f
ajcuaejyD;awmh ud, k whf m0efukd ud, k o f o d ed @J vkyEf ikd of r# aqG;aEG;r_ukd vufrcHoa&G@ e0w[m ygwpD kH 'Dru kd a&pD
ud, k f vkyo f mG ;&r,f/ usrwd@k tay:uvnf; ta&S@u vrf;pOfukd oGm;aewm r[kwb f ;l vd@k qH;k jzwf&rSmjzpfw,f/
acgi;f aqmifwo hJ al wGuvnf; usrwk@d wm0efukd usrwd@k (vufcyk o f rH sm;)
odoed @J vkyEf ikd o f r# vkyo f mG ;r,f/ 'D=um;xJrmS awmh t 'Dtwdik ;f yJ usrwd@k tzJ@G 0ifrsm;[m 'Dru kd a&pD
quf tpyfuawmh &S&d r,f/'D=um;xJrmS awmh tquf t oabmw&m;udk ,Hk=unfw,fqdkvdk@&Sd&if nSdE_dif;aqG;
pyf&zdS @kd bmta&;=u;D vJqakd wmh jynfe,fwikd ;f pnf;awGu aEG;r_e@J tcsi;f csi;f =um;rSm oabmrwlnw D mawG&v dS @kd &dS
tifrwefta&;=uD;w,f/ jynfe,fwdkif;pnf;rsm;qdkwm &if 'gukd tajz&Sm&r,f/ tajz&SmEdik &f r,f/ tJ'[ D mudk
A[dek @J jrKd@e,frsm;=um;xJrmS qufo, G f ay;xm;wJh tzJ@G tajzr&SmEdik v f @kd &&dS if 'g usrwd@k 'Dru kd a&pDenf;usus rvkyf
tpnf;awGjzpfw,f/ 'ga=umifrh @kd tck usrwd@k jynfe,f Edik b
f ;l qdw k mudk jywmyJ/
wdik ;f pnf;rsm;udk jyefvnfjy;D zJ@G pnf;ay;vdu k w f mjzpfw,f/ tck jynfe,fwikd ;f pnf;awGukd usrwd@k ,m,D
'Dvjkd yefjy;D awmh zJ@G pnf;wJah e&mrSm t&ifwek ;f u vla[mif; 6 v qdjk yD;awmh jyefjyD;awmh zJ@G pnf;vdu k w f ,f/ tck jyef
awGvnf; ygw,f/ vlopfawGvnf;ygw,f/ jyD;awmh zJ@G pnf;vdu k w
f hJ jynfe,fe@J wdik ;f pnf;rsm;aygah v/
vkyw f u hJ ikd wf ahJ e&mrSmwOD;eJ@wOD; oabmxm; jynfe,fe@J wikd ;f tm;vH;k uawmhjyefjy;D awmh zJ@G pnf;vd@k rjy;D
rwlnw D hJ olawGvnf;ygw,f/ 'gayr,fh oabmxm;rwlnD ao;ygbl;/ 'D ajcmufvtwGif;rSm b,favmuf xdxd
w,fqw kd m 'g 'Dru kd a&pD&@J tESpo f m&yJ/ oabmxm; wck a&mufa&muf 'D pnf;opfawGu vkyEf ikd v f nf;qdw k m us
wnf;eJ@ vkyw f t hJ zJ@G tpnf;qdw k m 'g 'Dru kd a&pDtzJ@G tpnf; rwd@k jyefjyD;awmh oH;k oyfrmS jzpfygw,f/ tJ'D xda&mufr_
r[kwb f ;l /oabmxm;rwlnaD omfvnf; nSEd id_ ;f Edik &f r,f/ ay:rSm rlwnfjyD;awmh 6 v=umwJt h cgus&if usrwd@k jyef
ae ygomG ;vd@k &&dS if aemufwcg 'kw, d vdik ;f uae vdu k Ef ikd f taES;eJ@ tjrefawmh atmifjrifr,fv@kd usrwd@k ,H=k unf
wJo h l b,fEpS af ,muf&v dS /J 'g[m t"duyJ/ usrwd@k pnf; w,f/ 'gayr,fh jrefwmawmh ydak umif;r,fxifw,f/ bm
&H;k a&; vkyw f t hJ cg ud, k u f vkyw f o hJ wW&d v dS eG ;f vd@k cHomG ;&vd@k jzpfv@kd vnf;qdak wmh &SpEf pS q f w kd mvnf; 'g enf;wJu h mv
&S&d if ud, k ahf emufuaevnf; vkyrf ,fo h al wG&adS tmifawmh wckr[kwyf gb;l / Edik if &H @J ordik ;f eJ@pm&if 8 ESpq f w kd m odyf
pn;f&;kH xm;&r,f/ aemufq;kH awmh usrwd@k &@J pnf;&H;k a&;[m r=umbl;qdak yr,fh vlwOD;wa,muf&@J oufwrf;eJ@ pm
jynfov l x l k pnf;&H;k a&;yJ/ jynfov l x l k trsm;pkuaejyD; vdu k rf ,fq&kd ifawmh 8 ESpq f w kd m[m enf;wJu h mvr[kwf
awmh rm;rm;rwfrwfe@J tzJ@G csKyftaemufuaejyD;awmh ygb;l / 'D 8 ESpv f ;kH vH;k usrwd@k &ke;f uefc&hJ wmawG tepfem
&yfwnfaer,fq&kd if usrwd@k vyk if ef;[m rkcs atmifjrif& cHc&hJ wmawG[m tepfemcH&usK;d eyfatmifv@kd usrwd@k xyf
r,f/ jyD;awmh ydjk yD;awmh 0d&, d xkwjf yD;awmh =uKd;pm; oGm;&rSm
tck tus,fcsKyftm;jzifhawmh 46 oef;vkH; jzpfygw,f/
aygah v/ 46 oef;vH;k tus,cf sKyf csKyfcaH e&w,fv@kd 'Dvykd J usrwdk@ tzJG@csKyftaeeJ@ wwfEdkifor# Oya'
ajym&rSmyJ/ 'gayr,fh axmifawGxu J akd wmh 46 oef;rajym abmifxu J vkycf yhJ gw,f/ 'gayr,fh w&m;wJh Oya'eJ@ rw
eJ@ 1 oef;awmifrS xnfEh ikd rf mS r[kwyf gb;l / axmifxu J kd &m;wJh Oya'qdw k mawmh&w dS ,f/ usr wd@k a[majymyJrG sm;
0if&w J ,fqw kd hJ vl 1 oef;/ axmifcs&ifcs vkyrf ,fqw kd Jh udk wm;qD;wmrsK;d udak wmh w&m;w,fv@kd usrwd@k vufrcH
vl 1 oef;&Srd ,fqv kd @kd &&dS ifawmif usrwd@k &@J v_y&f mS ;r_[m bl;/ bmjzpfv@kd vnf;qdak wmh w&m;a[myJv G yk w f ,fqw kd m
r=umcif atmifjrifrmS yg/ tJ'aD wmh vl 1 oef; pnf;&H;k zd@k EdkifiHa&;tzJG@tpnf;tm;vHk; vkyfydkifcGifh&SdwJhudpPwckjzpf
[m 'Davmufcufovm;/ wu,fawmhusrwd@k tzJ@G csKyf w,f/ }u@H cikd zf @HG +zK;d a&;tzJ@G vkd bmudk bmrSe;f vJrod Edik if aH &;
0if pm&if;xJrmS 1 oef;xufru &Scd yhJ gw,f/ 'D 1 oef;xuf tzJ@G vv kd kd bmvdv k kd tzJ@G awmifrS olw@kd nDvmcHawG a[m
ru &Sw d v hJ pl m&if;xJrmS b,fEpS af ,mufu xdxad &muf ajymyJaG wG vkyyf ikd cf iG &hf w dS ,fqv kd @kd &&dS if usrwd@k vkd jynfol
a&muf wu,fyJ tepfemcHjyD;awmh vkyEf ikd w f mvnf;qdk vlxu k axmufcrH &_ w dS hJ Edik if aH &;tzJ@G tpnf;wck[m bm
wm 'gukd usrwd@k ar;cGe;f xkw&f rSmjzpfygw,f/ 1 oef; jzpfv@kd rvkyEf ikd &f rSmvJ/ 'g usrwd@k vkyyf ikd cf iG &hf w dS ,f/ wwf
awmif rvdb k ;l / 1 aomif;qd&k ifawmifrS renf;ygb;l / usr Edik of r# usrwd@k vkyo f mG ;rSmyJ/ 'Dv[ kd mrsK;d uef@owf csKyf
wd@k tck tusO;f axmifawGxrJ mS Edik if aH &;tusO;f orm; cs,w f mudak wmh usrwd@k vufrcHygb;l / rw&m;ojzifh uef@
rsm;[m 2000 avmuf &Srd ,fv@kd cef@reS ;f &w,f/ wcsK@d u owfcsKyfcs,rf u _ kd usrwd@k cHaer,fq&kd ifawmh 'DtzJ@G [m
vnf; 1 axmifausmf&Sdr,f/wcsKd@uvnf; 3 axmif wjznf;jznf; tiftm;awG avsmo h mG ;rSmyJ/ tiftm;awG
avmuf&rdS ,fqakd wmh ysr;f r#jcif;tm;jzifh 2 axmifavmuf vnf; avsmch yhJ gw,f/ t&if 8 ESpt f wGi;f tiftm;awG
&Srd ,fqykd gawmh/ 'DEikd if aH &;tusO;f orm;rsm;[m 2 axmif avsmch w hJ mawG trsm;=uD;&Sw d ,f/ 'Dtiftm;awGjyefjyD;
avmuf&w dS ,fqw kd mawmifrS usrwd@k &@J v_y&f mS ;r_ukd w awmh yHyh ;kd zd@k qjkd yD;awmh jyefvnfz@GJ pnf;a&;vkyw f myg/ jyef
urBmvH;k u todtrSwjf yKvdu k Ef ikd w f t hJ ajctaexd usr vnfz@GJ pnf;a&; vkyjf yD;wJt h csed u f ae pjyD;awmh usrwd@k
wd@k vkyEf ikd cf w hJ ,f/ Edik if aH &;tusO;f orm;rsm; 1 aomif; tzJ@G csKyf&@J tvkyaf wG[m t&Sed t f [kew f ;kd vmwmudk us
axmuf &SEd ikd w f thJ ajctaetxd ('guawmh axmifxrJ mS rwd@k jrifcsiw f ,f/ t&Sed t f [keu f svmwmudk usrwd@k vH;k
ae&m&Sw d mr&Sw d m ajymwmr[kwb f ;l aemf) axmifcs&if vH;k r=unfch sib f ;l /
csqw kd hJ vl 1 aomif;avmuf&w dS ,fq&kd ifawmh bmrSajym t&Sed t f [kew f ;kd vmvd@k tm%mydik rf sm;zufu
p&mrvdb k ;l / usrwd@k atmifjrif&rSm rkcsy/J jrefjrefjzpf&r,f/ aejyD;awmh ydjk yD;awmh wd;k jyD;awmh zdEydS cf sKyfcs,v f mr,f
csKyfuae xGuv f ukd jf yDqw kd [ hJ m zdtm;ay;vd@k yjJ zpfap bm usrwd@k trsK;d om;'Dru kd a&pDtzJ@G csKyf tzJ@G 0if
vd@k yjJ zpfap xGuv f u kd jf yDqu kd wnf;u 'g Edik if aH &;a=umifh rsm;[m cH&w J ohJ wWv d nf;&Sw d ,f/ vky&f w J ohJ wWv d nf; &Swd ,f
xGuv f ukd wf ,f/ Edik if aH &;a=umifh vkyv f u kd w f u hJ pd yP /J tJ'D qdw k mudk {&m0wDwikd ;f uae pjy;D awmh jyoGm;apcsiw f ,f/
awmh Edik if aH &;a=umifh vkyv f u kd w f uhJ pd rP @kd Edik if aH &;t& t {&m0wDwidk ;f udk wjcm;jynfe,f wjcm;wdik ;f awGu erlem
usK;d qufawG[m woufv;kH qufjy;D awmh ygvmr,fqw kd m ,lavmufwJhwkdif;jzpfw,fvdk@ usrwdk@ 'Dvdkajymwmudk
tJ'grw S x f m;/ rygvmbl;vd@k rxifyge@J / =um;csiw f ,f/ tJ'aD wmh tcka&mufvmwJh jrKd@e,fawGu
tJ'aD wmh usrwd@k Edik if aH &;udk a&Smifv@kd r&bl; jyefomG ;vd@k &&dS if ud, k jhf rKd@e,frmS ud, k f yDyjD yifjyif pnf;&H;k a&;
aemf/ a&Smifv@kd r&wJah b;awmh ajy;jyD;awG@wmyJaumif; udk qif;=uyg/ jrKd@e,fqw kd m &yfaus;awGe@J trsm;=uD;qdik f
w,f/ 'Dawmh usrwd@k [m Ekid if aH &;udk a&Smifv@kd r&awmh w,f/
Edik if aH &;udk yDyjD yifjyif vkyo f mG ;r,fqw kd hJ qH;k jzwfcsuef @J usrwd@k Eikd if rH mS vl 80 &mcdik Ef e_ ;f avmuf[m &yf
qufjyD;awmh vkyo f mG ;zd@k vw kd ,f/ 'grS ud, k u f Edik if aH &;rSm aus;rSm awm&Gma'orSm aewJo h al wGjzpfygw,f/ tJ'D
atmifjrifr_ ,lEikd rf mS / ud, k u f Edik if aH &;udk a&Smifz@kd =uKd; awmh 'D&yfaus;u jynfov l xl ek @J xdawG@rq _ w kd m wcsed v f ;kH
pm;&if Edik if aH &;u ud, k u hf kd atmifjrifr, _ jl yD; ud, k rf vdck sif &Sad e&r,f/ jrK@d ay:rSmyJ xkid af evd@k rjzpfygb;l / +rK@d ay:rSmyJ xkid f
wJh[mjzpfoGm;ygvdrhfr,f/ qdkawmh usrwdk@tzJG@csKyf[m aewJh Edik if aH &;qdw k m[m jrefrmEdik if v H kd Edik if eH @J oifah wmfwhJ
tck jyefjy;D awmh zJ@G pnf;wJt h csed u f pjy;D awmh jynfe,fwikd ;f Edik if aH &;rsK;d r[kwb f ;l / aus;vufawm&GmawGuq kd if;wJh Edik f
awGukd jyefjyD;awmh zG@J pnf;wJt h csed uf pjyD; ydjk yD;awmh yDyD iHa&;rsK;d jzpf&r,f/
jyifjyifvyk w f ,fqw kd mudk usrwd@k jrifcsiyf gw,f/ tJ'v D kd tJ'v D kd Edik if aH &;vkyjf y;D awmh jynfov l x l t
k m;vH;k
vkyw f ahJ e&mrSm {&m0wDwikd ;f uaejy;D awmh yxrOD;qH;k jyef [m 'DEikd if rH mS bmjzpfaevJqw kd m odatmifvyk &f r,f/ 'g
vnfjyD;awmh zJ@G pnf;jyD;wJt h cgrmS pkpnf;rdww hJ ikd ;f jzpfwt hJ 0g'jzef@csad &;eJ@qikd w f mayg/h apmapmu vyGwmW u ajym
wGuaf =umifrh @kd v@kd a&S@aqmifwikd ;f tjzpfe@J vkyo f mG ;apcsif oGm;ovdak yg/h Edik if aH &;qdw k m pnf;&H;k a&;eJ@ 0g'jzef@csad &;yJ/
w,f/ tcuftcJrsm;wJh wdik ;f rd@k v@kd ukd ydjk yD;awmh vkyaf pcsif pnf;&H;k a&; vkyw f t hJ cg 0g'jzef@csad &; yg&wmayg/h ud, k thf zJ@G
w,f/ tpnf;u bmvkyaf eovJ/ bmjzpfaeovJ 'DurBm=u;D rSm
bmjzpfaeovJ/ urBm=uD;u b,fvjkd rifovJ/ usrwd@k ukd
bmjzpfv@kd urBmu axmufcv H /J
'DudpPeJ@ ywfoufvdk@&Sd&if axmufvSrf;a&;eJ@
ywfoufwhJ t&m&Sw d a,mufu usrwd@k xu J vl=uD; w
a,mufukd ajymygw,f/ urBmu bmjzpfv@kd NLD ajymwm
yJ em;axmifaejyD;awmh olw@kd ajymwmudk em;raxmif
vJv@kd ar;wJah r;cGe;f rsK;d yg/ urBmu usrwd@k NLD udk bmjzpf
vd@k em;axmifwmvJqakd wmh olw@kd usrwd@k ajymwmawG
wif em;axmifwmr[kwyf gb;l / e0w ajymwmawGukd
vnf; em;axmifwmayg/h ESpzf ufpvH;k em;axmifjyD;awmh
olw@kd [molw@kd olw@kd ud, k yf ikd ^f m%fe@J qk;H jzwfwmyJ/ b,f
tzJ@G tpnf;ajymwJh pum;awG[m ydjk y;D awmh ,H=k unfp&m
&Sw d ,fqw kd m olw@kd qH;k jzwfomG ;rSmyJ/
b,ftzJG@tpnf;ajymwJhpum;awG[m ydkjyD;
awmh tqift h wef;&Sw d ,f/ ydjk y;D awmh av;eufw,fqw kd m
olw@kd qH;k jzwfomG ;rSmyg/
usrwd@k u usrwd@k ukd b,favmufyJ axmufcH
yg axmufcyH gajymajym usrwd@k &@J vky&f yfawG[m axmuf
(11)
usrwd@k
&ke;f uefc&hJ wmawG
tepfem
cHc&hJ wmawG[m
tepfemcH&usKd;
eyfatmifv@kd
usrwd@k xyf jyD;awmh
ydjk yD;awmh
0d&d,xkwfjyD;awmh =uKd;pm;
oGm;&rSm jzpfygw,f/
n$e=f um;csuf apmifjh yD;awmh vkyw f t hJ vkyrf sK;d udv
k nf;
rvky=f uyge@J / usrwd@k n$e=f um;csuu f kd ay;oifh oavmuf
ay;r,f/ ay;Edik o f avmuf ay;r,f/ 'gayr,fh 'Dru kd a&pD qdk
uwnf;udu k 'g jynfov l xl &k @J tkycf sKyfry_ /J atmufajcu
aejyD;awmh ud, k vf yk o
f ifv
h yk x
f u kd w
f mawG udk wm0efoo d ed @J
vkyf&J&r,f/ vkyf&r,f/
pOf;pm;=uyg/
vlxkacgif;aqmif a':atmifqef;pkMunf touf(61)ESpfajrmuf arG;aeUtxdrf;trSwf tjzpf xkwfa0ygw,f/