1

အခန္း ၁ ။ အေထြေထြေဖာ္ျပခ်က္မ်ား

၁.၁. ဥပေဒမူေဘာင္

က) ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္

ထိန္းသိမ္းေရးဥပေဒ၁၊ ပုဒ္မ ၇(ဍ) ႏွင့္ ပုဒ္မ ၂၁ အရ လည္းေကာင္း၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး

နည္းဥပေဒ၂၊ ပုဒ္မ ၅၁ မွ ၆၁ အရ လည္းေကာင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆုိင္ရာ

လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၃ (ေနာက္ပိုင္းတြင္ “EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း” ဟု သံုးႏႈန္းပါမည္) အရ လည္းေကာင္း

မျဖစ္မေန ၾကီးၾကပ္ကြပ္ကဲရမည္။

ခ) ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ပါဝင္သည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္းဆုိင္ရာ လမ္းၫႊန္ခ်က္ (ေနာက္ပုိင္းတြင္ “ လမ္းၫႊန္ခ်က္”ဟု သံုးႏႈန္းပါမည္) ကို EIA

ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅ အရ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး

ဝန္ၾကီးဌာနက ခြင့္ျပဳထားေသာ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔အစည္းမွထုတ္ျပန္ၿပီး၊ ဤဥပေဒမူေဘာင္ႏွင့္အညီ

အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိရန္ ျဖစ္သည္။

ဂ) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အား က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ အျခားဥပေဒမ်ားအားလံုးကုလ

ိ ည္း

အၿမဲလိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ရမည္။

ဃ) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ အျခားကိစၥရပ္မ်ား၌ ထည့္သြင္းထားသည့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ အထူးသက္ဆုိင္သည့္ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ မူဝါဒမ်ားတြင္ ေအာက္ပါတို႔ပါဝင္ၿပီး၊ ယင္းတို႔ႏွင့္သာ

ကန္႔သတ္မထားပါ။

(၁) ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားဥပေဒပါ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊

အထူးသျဖင့္ယင္းတို႔ မည္သူမည္ဝါျဖစ္ေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ အမ်ားၿပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္သူ

တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ကိစၥမ်ားၿဖစ္သည္။

(၂) ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မသန္စြမ္းသူမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားဆုိင္ရာဥပေဒ။ မသန္စြမ္းသူမ်ားလည္း

အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ႏုိင္သည့္အခြင့္အေရး

မ်ားရရွိေစရန္ အစီအမံမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ အထူးသက္ဆုိင္သည္။

(၃) ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ နည္းဥပေဒမ်ား။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ

ေကာ္မရွင္ႏွင့္ EIA ဆိုင္ရာ သေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္မ်ား ရရွိထားရန္ လိုအပ္သည့္ စီမံကိန္း

အဆိုျပဳလႊာမ်ား တင္ျပေဆာင္ရြက္ရသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ဆင့္ႏွင့္ဆုိင္သည္။

(၄) “ေျမအသံုးခ်ေရးႏွင့္ေျမသယံဇာတ စီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ဆုိင္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္

မ်ားတြင္ အားလံုးပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိငရ
္ န္ႏွင့္ ပိုမိုတုိင္ပင္ေဆြးေႏြးခံရရန္” ရည္ရြယ္ထား

ေသာ အမ်ိဳးသားေျမအသံုးခ်မႈမူဝါဒ၌ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္း လုပ္ငန္းစဥ္

အေသးစိတ္ကုိ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားသည္။ ထုိလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္ႏွင့္ EIA

 2

ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္ EIA ဆိုင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ မျဖစ္မေန

ေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားျဖစ္သည္။

၁.၂. ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေလွ်ာက္ထားမႈ

က) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားတြင္ အမ်ားျပည္သူ ထိေရာက္ အဓိပၸါယ္ရွိစြာ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈရွိေစရန္

သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ က်င့္သံုးရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ အမ်ိဳးအစား၊

ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အတိုင္းအတာႏွင့္ နည္းလမ္းမ်ားကုိ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

၁ ျပည္ေထာင္စုလႊြတ္ေတာ္ဥပေဒအမွတ္ ၉/၂၀၁၂ ၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၃ ခုႏွစ္၊ တန္ခူးလဆုတ္ ၈ ရက္၊

(၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၀ ရက္)။

၂ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ သစ္ေတာေရးရာဝန္ၾကီးဌာန၏

အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ၊္ ၅၀/၂၀၁၄ ၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၄ ခုႏွစ္၊ နယုန္လဆုတ္ ၈ ရက္ (၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ

၅ ရက္)။

၃ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ သစ္ေတာေရးရာဝန္ၾကီးဌာန၏

အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္၊ ၆၁၆/၂၀၁၅၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၇ ခုႏွစ္၊ နတ္ေတာ္လဆန္း ၃ ရက္ (၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊

ဒီဇင္ဘာလ ၂၉ ရက္)

ခ) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟူသည့္စကားရပ္ကုိ ေအာက္ပါ

လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၌ EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ အနိမ့္ဆံုးသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား ခ်ံဳငံုမိေအာင္

က်င့္သံုးေစရန္ႏွင့္၊ အဆိုပါအနိမ့္ဆံုးသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားထက္ ေကာင္းမြန္သာလြန္သည့္ အေလ့အက်င့္

ေကာင္းမ်ား က်င့္သံုးရန္ပါ အၾကံျပဳထားသည္ -

(၁) သတင္းအခ်က္အလက္ေဖာ္ျပျခင္း၊

(၂) တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ခ်ျပရွင္းလင္းျခင္းအပါအဝင္ႏွင့္

(၃) ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ျခင္းအဆင့္မ်ား အပါအဝင္၊ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ အဆင့္အားလံုးတြင္

အမ်ားျပည္သူ၏အျမင္မ်ား၊ စိုးရိမ္ပူပန္အေလးထားမႈမ်ားႏွင့္ သေဘာထားမ်ား၊ ဗဟုသုတမ်ားကုိ

ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္း။
 3

ဂ) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ၊ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္ကုိ ေအာက္ပါ EIA လုပ္ငန္းစဥ္အား ေရးဆြဲျခင္း၊

ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္း၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳသည္ -

(၁) ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္းမ်ား (IEEs)

(၂) ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းမ်ား (EIAs)

(၃) သီးျခားေဆာင္ရြက္မည့္ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္မ်ား (EMPs)

ဃ) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္ကုိ EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ ကုိက္ညီေအာင္ ပံုစံျပဳ တည္ေဆာက္ထားၿပီး၊

အသံုးျပဳသူမ်ားအေနျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာစီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ဆုိင္သည့္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို

ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္ ရွင္းလင္းစြာ သိရွိႏုိင္ေပမည္ -

(၁) လမ္းၫႊန္ခ်က္ႏွင့္ယင္းကုိအသံုးျပဳပံုအေၾကာင္း အေထြေထြေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကုိ အခန္း ၁ တြင္

ေဖာ္ျပထားသည္။

(၂) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္းအစီအစဥ္ ေရးဆြဲရာတြင္ အသံုးျပဳရမည့္

အခ်က္အလက္မ်ားကုိ အခန္း ၂ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ေအာက္

တြင္ အက်ံဳးဝင္သည့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ အမ်ိဳးအစားအားလံုး၌ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြကၿခင္းအစီအစဥ္ ေရးဆြဲမႈမ်ား ပါဝင္သင့္သည္။

(၃) ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္း (IEE) ၿပဳလုပ္ရန္လိုအပ္သည့္ စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစားမ်ားကုိ အခန္း

၃ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

(၄) ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္း (EIA) ၿပဳလုပ္ရန္လိုအပ္သည့္ စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစားမ်ားကုိ

အခန္း ၄ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

(၅) သီးျခားေဆာင္ရြက္မည့္ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္ပါရွိရမည့္ စီမံကိန္းအဆုိျပဳလႊာမ်ားကို

အခန္း ၅ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

(၆) သေဘာတူခြင့္ျပဳထားေသာ စီမံကိန္းအားလံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္

လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းအား အခန္း ၆ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

င) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ား စတင္ေရးဆြဲစဥ္၌ပင္ တတ္ႏုိင္သမွ်ေစာေစာ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္လာေစေရး အားေပးထားၿပီး၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားႏွင့္ ေဒသခံ လူထုအၾကား

ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးမ်ား ထူေထာင္ႏုိင္၍ ေကာင္းက်ိဳးရလဒ္မ်ား ျဖစ္ေပၚတိုးပြားေစရန္ EIA

လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တတ္ႏုိင္သမွ် ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အားေပးထားသည္။

(၁) IEE/EIA ျပဳလုပ္ရန္ လိ/ု မလို စစ္ထုတ္သည့္အဆင့္၌၄ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈရွိေစေရး

မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္ရမည္ဟု EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၌ ေဖာ္ျပမထားေသာ္လည္း၊ IEE/EIA

လိ/ု မလို စစ္ထုတ္သည့္အဆင့္မတုိင္မီႏွင့္ ထိုအဆင့္အတြင္း၌ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ေစေရး၊ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္ပါ စည္းမ်ဥ္းမ်ားႏွင့္ နည္းဟန္မ်ားအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ၾကရန္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ တင္ျပသူမ်ားအား တိုက္တြန္းထားသည္။

 4

(၂) ဤအဆင့္၌ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ၿခင္းသည္လည္း အေရးပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ - IEE/EIA

ျပဳလုပ္ရန္ လိ/ု မလို စစ္ထုတ္ၿပီးေနာက္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္ ေဆာင္ရြက္ရန္မလိုေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္

ခ်ႏုိင္သည္ျဖစ္ရာ၊ ျပည္သူလူထုအေနႏွင့္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္ လိ/ု မလိုဟူသည့္ အစုိးရဆံုးျဖတ္ခ်က္

တြင္ ပါဝင္အၾကံျပဳႏုိင္မည့္ အခြင့္အလမ္း တစ္ရပ္လည္းျဖစ္သည္။

စ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ား၊ EIA အတုိင္ပင္ခံမ်ားႏွင့္ အစိုးရဌာနမ်ားသည္ သက္ဆုိင္ရာ အေျခအေနမ်ား၌ EIA

ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းလုပ္နည္းအရ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ေစေရး သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား

လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားကို လက္ခံက်င့္သံုးရန္ျဖစ္သည္။

၄ စစ္ထုတ္သည့္အဆင္႔သည္ EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ၏ ကနဦးအဆင့္တစ္ခၿု ဖစ္ၿပီး ထိုအဆင့္တြင္

စီမံကိန္းအဆိုၿပဳလႊာတစ္ရပ္သည္ IEE ၊ EIA၊ သီးၿခားေဆာင္ရြက္မည့္ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႕ခြဲမႈအစီအစဥ္

(EMP) ၿပဳလုပ္ရန္ လိ/ု မလို သို႕မဟုတ္ မည္သည့္ဆန္းစစ္ၿခင္းမွ် ၿပဳလုပ္ရန္ မလိုေၾကာင္း

ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သည္။

ဆ) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္သည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားအပါအဝင္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္သူ

အားလံုးအား သက္ဆုိင္ရာအေျခအေနမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္စီစဥ္မႈအရ ယင္းတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏုိင္သည့္

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္အတုိင္းအတာကို နားလည္သေဘာေပါက္ေစေရး ေဖာ္ျပေပးရန္

ရည္ရြယ္သည္။

ဇ) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္းသည္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ မလိုအပ္သည့္အေၿခအေန၌လည္း၊

စီမံကိန္း အဆိုျပဳလႊာ ျပဳစုေဆာင္ရြက္ရာတြင္ႏွင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ အက်ိဳးရွိေစမည္ဟု မွတ္ယူထားသည့္

အေျခအေနမ်ားတြင၊္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို လမ္းၿပေပးရန္

ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္ကုိ အသံုးျပဳႏုိင္သည္။

စ်) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တစ္ခုလံုးတြင္ - EIA အတိုင္ပင္ခက

ံ နည္းလည္ထားသည္မွာ ယင္း၏ တာဝန္တစ္ရပ္

သို႔မဟုတ္ တာဝန္ရွိမႈမွာ - စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူကုိ တာဝန္ရွိသည့္၊ တာဝန္ခံရသည့္ အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္

အေျခခံအားျဖင့္ အသံုးခ်ရန္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

၁.၃. အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား

က) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ အသံုးျပဳထားေသာစကားရပ္မ်ားသည္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း ဆုိင္ရာ

လုပ္ထံုးလုပ္နည္း (EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း) တြင္ ပါရွိသည့္အတိုင္း အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ေစရမည္။

အထူးသျဖင့္ ေအာက္ပါစကားရပ္မ်ားသည္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးနည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္

ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဥပေဒတို႔တြင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအတုိင္း အဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္ေစရမည္ -

 5

(၁) စီမံကိန္းဆုိသည္မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဆုိင္ရာ၊ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးဆုိင္ရာ၊

လူမႈေရးဆုိင္ရာ၊ ပညာေရးဆုိင္ရာ၊ သိပၸံဆုိင္ရာ၊ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ သို႔မဟုတ္ အျခားေသာ စီမံကိန္း၊

လုပ္ေဆာင္မႈ၊ အစီအစဥ္၊ လုပ္ငန္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈ သို႔မဟုတ္ ကတိအာမခံခ်က္တစ္ခုခုျဖစ္ၿပီး၊

ေဆာင္ရြက္မႈတစ္ခုခ်င္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ စုေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ပတ္ဝန္းက်င္ကုိ

ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိႏုိင္သျဖင့္ ယင္းေဆာင္ရြက္မႈအတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရဌာန၊

အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုခုထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူေဆာင္ရြက္ေစျခင္း၊ လိုင္စင္ရယူေဆာင္ရြက္ေစျခင္း၊

ကန္႔သတ္ခံရျခင္း သို႔မဟုတ္ အတုိင္းအတာတစ္ရပ္အထိ အျခားနည္းျဖင့္ စည္းမ်ဥ္း

ကန္႔သတ္ခံရသည့္ စီမံကိန္းကို ဆုိလိုသည္။ [ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ

လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၂(က) ]

(၂) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာဆုိသည္မွာ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္လုိသည့္ သို႔မဟုတ္

စတင္တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ေနသည့္ စီမံကိန္းတစ္ခု သို႔မဟုတ္ စီမံကိန္း တိုးခ်ဲ႕ျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍

အဓိကက်ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္ရာအေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ား (

သိရွိထားေသာ သို႔မဟုတ္ ၾကိဳတင္ခန္႔မွန္းသိျမင္ႏုိင္ေသာ ဆိုးက်ိဳး သက္ေရာက္မႈအားလံုး၏

သေဘာသဘာဝႏွင့္ အတုိင္းအတာတို႔ အပါအဝင္ ) ကုိ တိက်စြာ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပလ်က္၊ ပံုစံ၊

အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပံုအားျဖင့္ ဝန္ၾကီးဌာန၏ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊

လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ေရးသားတင္ျပသည့္ အဆိုျပဳလႊာကို ဆုိလိုသည္။

[ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆုင
ိ ္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၂ (ကက) ]

(၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရသူ သို႔မဟုတ္ (PAP) ဆုိသည္မွာ စီမံကိန္းတစ္ခု သို႔မဟုတ္

အဆိုျပဳစီမံကိန္းတစ္ရပ္ေၾကာင့္ တိုက္႐ိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္ဝိုက္၍ျဖစ္ေစ ထိခိုက္ခံရေသာ သို႔မဟုတ္

ထိခိုက္ခံရႏုိင္ေသာ လူပုဂၢိဳလ္၊ တရားဝင္အဖြဲ႔ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္ကို ဆိုလုိသည္။

ဤစကားရပ္တြင္ ေျမ၊ ျခံ၊ အိမ္ယာမ်ား တရားဝင္သိမ္းယူခံရျခင္း၊ ေျမအမ်ိဳးအစားေျပာင္းလဲ

ခံရျခင္းမ်ားႏွင၊့္ ထိုပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႔ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႔အစည္း အေျခခ်ေနထိုင္ရာ ေနရာမ်ားရွိ

ေဂဟစနစ္ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာစနစ္မ်ားအေပၚ သက္ေရာက္မႈ သေဘာသဘာဝမ်ား အားလံုး

အက်ံဳးဝင္ၿပီး ၊ အရြယ္အစား သတ္မွတ္ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိပါ။

(၄) တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုဆိုသည္မွာ အင္အားၾကီးလူ႔အဖြဲ႔အစည္း သို႔မဟုတ္ ပင္မလူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္

လူမႈေရး သို႔မဟုတ္ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာလကၡဏာရပ္မ်ား ကြဲျပားျခားနားမႈရွိၿပီး၊ ထိုအေၾကာင္းအရင္းက

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြင္း ယင္းတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားကုိ ထိခိုက္နစ္နာလြယ္ေစသည့္

တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုကုိ ဆိုလိုသည္။ [ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆုိင္ရာ လုပ္ထံုး

လုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၂ (ဖ) ]

(၅) ဆႏၵမပါေသာ ေနရာေျပာင္းေရႊ႕ရမႈဆိုသည္မွာ စီမံကိန္းတစ္ရပ္ေၾကာင့္ စီမံကိန္းႏွင့္မလြတ္ကင္း

သျဖင့္ သို႔မဟုတ္ ထိခုိက္ႏုိင္သျဖင့္ ေျပာင္းေရႊ႕လိုေသာ ဆႏၵမရွိဘဲ ေနအိမ္ေနရာ ေျပာင္းေရႊ႕ခံရမႈ

သို႔မဟုတ္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ သို႔မဟုတ္ ဝင္ေငြရရွိသည့္ မတည္ပစၥည္းမ်ား မလႊဲမေရွာင္သာ

 6

ဆံုး႐ံႈးရမႈကုိ ဆိုလိုသည္။ [ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၂

(ဗ)]

(၆) ဝန္ၾကီးဌာနဆိုသည္မွာ သယံဇာတႏွင့္သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ၾကီးဌာန (ယခင္

ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္သစ္ေတာေရးရာဝန္ၾကီးဌာန)ကို ဆုိလိုသည္။ [ ပတ္ဝန္းက်င္

ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၂ (ဘ)]

(၇) ဦးစီးဌာန သို႔မဟုတ္ ECD ဆိုသည္မွာ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာနကုိ ဆိုလိုသည္။

[ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၂ (မ)]

(၈) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူဆုိသည္မွာ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိငင

္ ံ၏ နယ္နိမိတ္ပိုင္နက္အတြင္း

စီမံကိန္းတစ္ခု သို႔မဟုတ္ စီမံကိန္းတစ္ခု၏ မည္သည့္အပိုင္းက႑မဆိုအား (ေလ့လာျခင္း၊

တုိင္းတာျခင္း၊ ဒီဇုိင္းေရးဆြဲျခင္း၊ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း၊ အၾကိဳတည္ေဆာက္ျခင္း၊ တည္ေဆာက္ျခင္း၊

လုပ္ငန္းလည္ပတ္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မရ
ႈ ပ္တန္႕ျခင္း၊ ပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ပိတ္သိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း

ကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း)တို႔ ျပဳလုပ္ရန္ၾကံရြယ္သည့္ သုိ႔မဟုတ္ အစပ်ိဳးေဆာင္ရြက္ေနသည့္

အစိုးရ သို႔မဟုတ္ ပုဂၢလိက က႑မွ လူပုဂၢိဳလ္၊ တရားဝင္အဖြဲ႔ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္ရပ္ကို

ဆိုလိုၿပီး၊ ယင္းသို႔ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္၌ အဆိုပါ ပုဂၢိဳလ္ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႔ သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႔အစည္းသည္

စီမံကိန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ (တရားဝင္ သို႔မဟုတ္ တရားဝင္သေဘာႏွင့္ညီမွ်ေသာ အသိအမွတ္ျပဳမႈ

ရွိသည္)့ ပုိင္ဆုိင္မႈ အေထာက္အထားမ်ားရွိသည္ သို႔မဟုတ္ သာမန္အားျဖင့္ အဆိုပါ

စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစားမွ ပုိင္ရွင္တစ္ဦးတည္းရရွိႏုိင္ေသာ ေငြေရးေၾကးေရး သို႔မဟုတ္

အျခားအခြင့္အေရးမ်ား ရရွိရန္ ေမွ်ာ္မွန္းသည္ (သို႔မဟုတ္ ယင္းသို႔ရရွိရန္ ေၾကာင္းက်ိဳးညီၫြတ္စြာ

ေမွ်ာ္မွန္းႏုိင္သည္။) [ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၂ (ယ)]

ခ) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ အသံုးျပဳထားသည့္ ထပ္တုိးစကားရပ္မ်ားသည္ ေအာက္ပါအဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္

ေစရမည္ -

(၁) အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား (CSOs) ဆိုလိုသည္မွာ - ရပ္ရြာေဒသခံအဖြဲ႔မ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ

အဖြဲ႔အစည္းမ်ား (NGOs) ၊ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား၊ အက်ိဳးမခံစားရသည့္ ထိခုိက္လြယ္သူ

အုပ္စုမ်ား၊ ကုသိုလ္ျဖစ္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ယံုၾကည္မႈအေျခခံေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ဘာသာရပ္

ဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူအသင္းအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေဖာင္ေဒးရွင္းမ်ားအပါအဝင္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ၊

အက်ိဳးအျမတ္မယူေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာ အခင္းအက်င္းမ်ားကုိဆိုလိုသည္။

အဆိုပါအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ လူ႔က်င့္ဝတ္ဆုိင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ၊ ႏုိငင

္ ံေရးဆုိင္ရာ၊

သိပၸံဆုိင္ရာ၊ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ သို႔မဟုတ္ ပရဟိတဆုိင္ရာ အေတြးအျမင္မ်ားကုိ အေျခခံ၍၊

ယင္းတို႔ အဖြဲ႔ဝင္မ်ား သို႔မဟုတ္ အျခားသူမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားမ်ားႏွင့္ တန္ဖုိးထားမႈမ်ားကို

ေဖာ္ျပေပးၾကၿပီး၊ အမ်ားျပည္သူႏွင့္အတူ ရပ္တည္ေပးၾကသည္။

(၂) EIA အတုိင္ပင္ခံဆသ

ုိ ည္မွာ - EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ပုဒ္မ ၁၇ မွ ၂၂ အရ

သင့္ေတာ္သည့္အခ်ိန္၌ ေကာင္းစြာ မွတ္ပံုတင္ရမည့္ ကနဦး ပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္း (IEE)

 7

သို႔မဟုတ္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခုိက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း (EIA) ကုိ ေရးဆြဲျပဳစုေပးရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက

ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးသည့္ တတိယပုဂၢိဳလ္ သို႔မဟုတ္ တတိယအဖြဲ႔အစည္းကို ဆုိလိုသည္။

(၃) ကုစားေရးစီမံခ်က္ဆုိသည္မွာ - စီမံကိန္းတစ္ခုေၾကာင့္ သို႔မဟုတ္ ကုမၸဏီ၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈ

မ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာသူမ်ားမွ ယင္းတို႔၏ ပူပန္မႈမ်ား၊ နစ္နာမႈမ်ားအေပၚ ျပန္လည္ကုစား

ေပးႏုိင္ေရး စဥ္းစားေပးရန္ ကုမၸဏီ သို႔မဟုတ္ အစုိးရထံသို႔ ေျပာၾကားႏုိင္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္

ျဖစ္သည္။

(၄) အမ်ားျပည္သူဆုိသည္မွာ - တစ္ဦး သို႔မဟုတ္ တစ္ဦးထက္ပိုေသာ လူပုဂၢိဳလ္ သို႔မဟုတ္ တရားဝင္

မွတ္ပံုတင္ထားသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ၊ အေျခခ်ေနထုိင္မႈ သို႔မဟုတ္

အျခားပံုစံတစ္မ်ိဳးျဖင့္ တရားဝင္မွတ္ပံုတင္ထားမႈ မည္သို႔ရွိသည္ၿဖစ္ေစကုိ ဆုိလိုသည္။

ဤစကားရပ္တြင္ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။

(၅) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းဆုိသည္မွာ - ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ရပ္ေၾကာင့္ တိုက္႐ိုက္ႏွင့္

သြယ္ဝိုက္ေသာအားျဖင့္ ထိခိုက္နစ္နာမည့္သူမ်ားကုိ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တြင္

ပါဝင္ေစျခင္း၊ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိသည့္ပံုစံျဖင့္ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈျဖစ္လာရန္ ယင္းတို႔လိုအပ္သည့္

အခ်က္အလက္မ်ားေပးျခင္းျဖင့္ ေရရွည္အတြက္ေကာင္းမြန္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား တိုးတက္

ျဖစ္ေပၚလာေစျခင္း၊ ပူးေပါင္းပါဝင္မည့္သူမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ယင္းတို႔ထံမွရေသာ

သေဘာထားအျမင္မ်ား၊ ဗဟုသုတမ်ားသည္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ

ရွိေစျခင္း စသည္လ
့ ုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္သည္ - ဤသို႔ျဖင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ေဖာ္ျပျခင္းႏွင့္ တုိင္ပင္

ေဆြးေႏြးျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ႏွစ္ရပ္လံုးကို လႊမ္းျခံဳထားသည္။

(၆) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးဆုိသည္မွာ - အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္

မည္သည့္ေဆြးေႏြးမႈ နည္းလမ္းအမ်ိဳးအစားမဆိုကိုဆိုလိုၿပီး၊ နည္းလမ္းတက်ျပဳလုပ္ေသာ

အစည္းအေဝးမ်ား၊ အလုုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ သတ္မွတ္လူအုပ္စုမ်ားႏွင့္ျပဳလုပ္သည့္ အစည္းအေဝး

မ်ား၊ တစ္ဦးခ်င္းေမးျမန္းေဆြးေႏြးမႈမ်ား စသည္တို႔ ပါဝင္ႏုိင္သည္။

(၇) စီမံကိန္းႏွငပ
့္ တ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား (Stakeholder) ဆိုသည္မွာ - စီမံကိန္းတစ္ခု၏

ပင္မလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာသူ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ လူအုပ္စုမ်ား၊

လူထုမ်ားကုိဆိုလိုၿပီး၊ ထိုသူမ်ား အေနႏွင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာေၾကာင့္

ထိခိုက္နစ္နာျခင္းခံရႏုိင္သည္ သို႔မဟုတ္ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းစဥ္ မည္သည့္အဆင့္ကိုမဆို

(စီမံကိန္းေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ တည္ေဆာက္ျခင္း၌ျဖစ္ေစ၊ ေမာင္းႏွင္လည္ပတ္ ျခင္း သို႔မဟုတ္

ပိတ္သိမ္းျခင္းႏွင့္ လုပ္ငန္းဖ်က္သိမ္းျခင္း၌ျဖစ္ေစ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအေပၚ၌

အက်ိဳးစီးပြားပတ္သက္မႈရွိေနႏုိင္သည္။ ဤစကားရပ္၌ - လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ထိခိုက္နစ္နာလြယ္ေသာ

လူအုပ္စုမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ရပ္ရြာလူထုမ်ား၊ အျခားေသာအစုိးရဝန္ၾကီးဌာနမ်ား၊

ေဒသႏၲရအစုိးရအာဏာပိုင္မ်ား၊ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္မ်ား၊ ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာမွ

အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းတိုက္႐ုိက္သက္ေရာက္မႈခံရမည့္

 8

ေနရာတြင္ ေနထိုင္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအေပၚ စိုးရိမ္ပူပန္ေနသူမ်ား

အက်ံဳးဝင္သည္။

(၈) သတ္မွတ္တာဝန္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ (Terms of Reference (ToR)) ဆုိသည္မွာ - EIA

ျပဳစုရန္အတြက္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္ အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ၿခင္း

ဆုိင္ရာ အစီရင္ခံစာ (Scoping Report) ႏွင့္အညီ၊ အခ်က္အလက္မ်ား ေကာက္ယူစုေဆာင္းျခင္း၊

စိစစ္သံုးသပ္ျခင္း၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အပါအဝင္၊ EIA

ေရးဆြဲျပဳစုရာတြင္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရမည့္ နည္းပညာဆုိင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္

ကိစၥရပ္မ်ားအားလံုးကုိ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤစကားရပ္တြင္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံအၾကား ခ်ဳပ္ဆုိထားေသာ စာခ်ဳပ္တစ္ရပ္အရ EIA

အတိုင္ပင္ခ၏
ံ တာဝန္ဝတၱရားမ်ားေဖာ္ျပထားသည့္ သတ္မွတ္တာဝန္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ( Terms of

Reference) သုိ႔မဟုတ္ အျခားစာရြက္စာတမ္းကုိ မဆိုလိုပါ။

(၉) ထိခုိက္ခံစားလြယ္ေသာ၊ အမ်ားနည္းတူအခြင့္အေရးမရေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ လူအုပ္စုဆိုသည္မွာ

လူမႈေရးဆုိင္ရာ၊ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ၊ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ သို႔မဟုတ္

ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ နယ္ပယ္တြင္ အမ်ားနည္းတူ အခြင့္အေရးမရသည့္

မည္သည့္လူပုဂၢိဳလ္အုပ္စုမဆိုႏွင့္ ယင္းအုပ္စုမ်ားမွ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကုိ ဆိုလိုၿပီး၊ ထုိသူမ်ားသည္

အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ခံစားခြင့္မ်ား၊ အခြင့္အလမ္းမ်ား သို႔မဟုတ္ အျခားသူမ်ား သာမန္အားျဖင့္

ရရွိခံစားႏုိင္ေသာ သယံဇာတမ်ားကို အျပည့္အဝခံစားခြင့္အား ပိတ္ဆို႔ခံရျခင္း သို႔မဟုတ္

ျငင္းပယ္ခံရျခင္းႏွင့္၊ ယင္းတို႔ေနထုိင္ရာ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း၏ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ၊ လူမႈေရးဆုိင္ရာႏွင့္

ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာဘဝမ်ားတြင္ ျပည့္ျပည့္ဝဝ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအား

တားဆီးပိတ္ပင္ခံရသည့္ (လူနည္းစုတုိင္းရင္းသားမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊

မသန္စြမ္းသူမ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ား ပါဝင္ၿပီး၊ ထုိသူမ်ားႏွင့္သာ

ကန္႔သတ္မထားပါ။) ဤစကားရပ္တြင္ - ကုိယ္ပုိင္လကၡဏာရပ္မ်ားေၾကာင့္

အဆိုျပဳစီမံကိန္းတစ္ခု၏ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို အျခားသူမ်ားထက္ပို၍ ဆိုးရြားျပင္းထန္စြာ

ခံစားရႏုိင္သည့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ လူအုပ္စုမ်ား (ဥပမာ- ကေလးမ်ား၊ သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ားႏွင့္

မသန္စြမ္းသူမ်ားသည္ က်န္းမာ သန္စြမ္းေသာ အရြယ္ေရာက္သူမ်ားထက္ပို၍ ညစ္ညမ္းမႈဒဏ္ကုိ

ဆိုးရြားျပင္းထန္စြာ ခံစားရႏုိင္ သည္) သို႔မဟုတ္ ယင္းတို႔၏ အေနအထားေၾကာင့္

အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို အျခားသူမ်ားထက္ ပုိမုိျပင္းထန္စြာ ခံစားရႏုိင္သည့္

ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ လူအုပ္စုမ်ား (ဥပမာ - ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားခံရသည္အ

့ ိမ္ေထာင္စုမ်ားအနက္

အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးတည္း ဦးေဆာင္သည့္ အိမ္ေထာင္စုမ်ားသည္ ႏွစ္ဦး သို႔မဟုတ္

ႏွစ္ဦးထက္ပိုသူမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ အိမ္ေထာင္စမ

ု ်ားထက္ ပို၍ ဆိုးရြားျပင္းထန္ေသာ

သက္ေရာက္မႈမ်ား ခံစားရႏုိင္သည္။ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ား သို႔မဟုတ္ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာသည့္

လုပ္သားမ်ားသည္ ျပန္လည္႐ံုးထႏုိင္စြမ္း နည္းပါးသည့္အေၾကာင္းမွာ ယင္းတိသ

ု႔ ည္ ေဒသခံ
 9

လူထုအသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ လူမႈေရးရာ သို႔မဟုတ္ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာအရ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈမရွိဘဲ၊

ေဒသခံလူထု၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။)

၁.၄. ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အားျဖင့္ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

၁.၄.၁. အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း သေဘာတရား

က) ႏုိင္ငံတကာတြင္၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈကုိ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ

ဆုိင္ရာ Rio ေၾကျငာခ်က္ပါ စည္းမ်ဥ္းအမွတ္ ၁၀ ၌ ေရရွည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၏ အဓိကအခ်က္အေနျဖင့္

တိက်စြာ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားသည္။ EIA လုုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေပၚေပါက္လာသည့္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္းမွစ၍

အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္မႈကုိ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ အဓိက အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္

လက္ခံလာခဲ့ၾကသည္။ (ေလးေထာင့္ကြက္ ၁ ကို ၾကည့္ပါ)

ခ) EIA ၏ အဓိကပန္းတိုင္မွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာ့ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဥပေဒ (အခန္း ၂ )ပါ

ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ႏုိင္ေျခမ်ားကုိ

အေသးစိတ္စိစစ္သံုးသပ္၍၊ အစိုးရ၏ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစား

ျခင္းအားျဖင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ားအေပၚ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ေကာင္းမြန္တိုးတက္လာေစရန္ျဖစ္သည္။

EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားအရ၊ EIA လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္ၿပီး၊ ဤအခ်က္သည္ အထက္ပါပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ရွိေရးအတြက္

ခ်န္ထားမရသည့္ ေစာေစာျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ရမည့္ သတ္မွတ္ခ်က္ျဖစ္သည္။

ဂ) EIA လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေစျခင္း၏ အဓိက အက်ိဳးေက်းဇူးမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဆိုျပဳလႊာ

မ်ားအေပၚ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာတြင္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရသူမ်ားအားလံုးႏွင့္၊ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားပါ ဝင္ေရာက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္၊ တန္ဖိုးထား၊ ေလးစားၾကျခင္းျဖင့္

စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ လူမႈေရးပဠိပကၡမ်ားကို ေလ်ာ့ပါးေစျခင္းျဖစ္သည္။

ဃ) အဆိုပါ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္မ်ားသို႔ေရာက္ေအာင္ ေအာက္ပါအတုိင္း အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ေစျခင္းျဖင့္ ပံ့ပုိးကူညီေပးႏုိင္သည္ -

(၁) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားသည့္၊ အၾကံျပဳထားသည့္အတုိင္း EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏

အေစာပိုင္းအဆင့္မ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္တေလွ်ာက္တြင္ႏွင့္၊ စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္စဥ္ႏွင့္

လုပ္ငန္းလည္ပတ္စဥ္တေလွ်ာက္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈကုိ စနစ္တက် ပံုေဖာ္

တည္ေဆာက္၊ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လွ်င္။

(၂) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားႏွင့္

ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ လက္ေတြ႔က်က် ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈရွိလွ်င္ႏွင့္၊ ယင္းတို႔၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ၊

နစ္နာမႈမ်ားႏွင့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ ဒီဇိုင္းပံုစံေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ လုပ္ကုိင္

လည္ပတ္ျခင္းတို႔တြင္ တတ္ႏုိင္သမွ် အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ မ်ားစြာေပါင္းစပ္ ထည့္သြင္း

အသံုးျပဳမႈရွိလွ်င္။
 10

(၃) က်ား/မ တန္းတူညီမွ်ေရး အာမခံမႈႏွင့္အတူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ထိခိုက္ခံစားလြယ္ေသာ၊

ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံခံရေသာ ေအာက္ေျခလူတန္းစားအုပ္စုမ်ားႏွင့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားမ်ားႏွင့္

လိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚ အထူးအေလးထားလ်က္၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအေပၚ စိတ္ဝင္စားေသာ အျခားသူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ အေျခအေနမ်ားႏွင့္

ကုိက္ညီစြာ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရး စီစဥ္ေပးလွ်င္။

င) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs) ၊

စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ရသည့္

လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး၊ ထိုလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္အျဖစ္ -

(၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs)၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ားကုိ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား သင့္ေတာ္ေသာအခ်ိန္၌၊

ေသခ်ာစြာ အသိေပးထားျခင္းရွိရမည္။

(၂) အဆိုျပဳစီမံကိန္းႏွင့္ ယင္းေၾကာင့္ျဖစ္လာမည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ နားလည္ႏုိင္ေသာ

အလြယ္တကူ ရယူႏိုင္ေသာ အခ်က္အလက္အေသးစိတ္မ်ား ေပးရမည္။

(၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs)၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ား အေနႏွင့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားေပးႏုိင္ရန္ႏွင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ သို႔မဟုတ္

လုပ္ေဆာင္ခ်က္ အေပၚ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မခ်မွတ္မီ တင္ျပမႈမ်ားျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္

အခြင့္အေရးမ်ားေပးရမည္။

(၄) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs)၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ား ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား၊ စိုးရမ္ပူပန္မႈမ်ား၊အေလးထားမႈမ်ား ႏွင့္

ဗဟုသုတမ်ားကို EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ က႑အားလံုး၊

ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သည့္အဆင့္မ်ားအပါအဝင္၌ ေသခ်ာစြာ ထည့္စဥ္းစားေပးရမည္။

(၅) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္၏ ရလဒ္မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းဒီဇုိင္းႏွင့္

ဆုိးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးအစီအမံမ်ားအေပၚ အဆုိပါ ရလဒ္မ်ား၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားကုိ

စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs)၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ားအား ျပန္လည္အသိေပးရမည္။

(၆) အက်ပ္ကိုင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ေၾကာက္ရြံ႕ေစရန္ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းမ်ားမရွိေစဘဲ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ကို အကာအကြယ္ေပးရမည္။

စ) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အရႏွင့္ EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌၊ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကုိ ေအာက္ပါတို႔ႏွင့္ ေရာေထြးစိတ္႐ႈပ္ျခင္းမရွိေစရ၊ မျဖစ္ေစသင့္ပါ -

(၁) ရပ္ရြာလူထုအက်ိဳးအတြက္ ရည္ရြယ္သည့္ “ လူမႈစီးပြားတာဝန္ယူမ”ႈ (CSR) သို႔မဟုတ္ အျခားေသာ

ျပဳမူေဆာင္ရြက္မႈပံုစံမ်ား သို႔မဟုတ္ သေဘာတရားမ်ား [ေငြေခ်းေပးၿခင္း သို႕မဟုတ္

အၿမတ္ခြဲေဝေပးၿခင္းတို႔ ပါဝင္သည္ၿဖစ္ေစ၊မပါဝင္သည္ၿဖစ္ေစ] ။ ဤၾကိဳးပမ္းမႈ သို႔မဟုတ္

 11

ထည့္ဝင္မႈ တစ္ရပ္ရပ္သည္ ဆႏၵအေလ်ာက္သီးျခားေဆာင္ရြက္မ၊ႈ EIA လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားပါ

အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအတြက္ တရားဝင္သတ္မွတထ

္ ားသည့္

လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားျပင္ပက အပိုေဆာင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္ၿပီး၊ စီမံကိန္းအား ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးစဥ္က

သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကုိက္ညီရမည္။

(၂) လူမႈစီးပြားစစ္တမ္းမ်ား သို႔မဟုတ္ အျခားေလ့လာမႈမ်ားသည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုတြင္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ လူမႈစီးပြားထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းကို အေထာက္အကူျပဳရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့သည္။

ယင္းတို႔သည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အဓိကက်ေသာအရာမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအားျဖင့္လည္း သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား သိရွိ

ႏုိင္သည္။ သို႔ရာတြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကုိ လုပ္ငန္းစဥ္အလုိက္ (ဥပမာ-

လူမႈစီးပြားစစ္တမ္းတစ္ခု၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ေမးခြန္းမ်ား ေျဖၾကားျခင္းျဖင့္သာ)

ကန္႔သတ္မထားသင့္ပါ။ သို႔မဟုတ္ ကိစၥရပ္အလိုက္ (ဥပမာ - လူမႈေရး သို႔မဟုတ္ စီးပြားေရး

ကိစၥရပ္မ်ား ျဖင့္သာ) ကန္႔သတ္မထားသင့္ပါ။

ေလးေထာင့္ကြက္ ၁ ။ Rio ေၾကျငာခ်က္ပါ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

Rio ေၾကျငာခ်က္ပါ စည္းမ်ဥ္းအမွတ္ ၁၀

ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကုိ - သက္ဆုိင္ရာအဆင့္အလိုက္ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံသားမ်ားအားလံုး

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ အေကာင္းဆံုးကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္တြင္ -

အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ား ကိုင္ထားသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာအခ်က္အလက္မ်ား - အႏၲရာယ္ရွိပစၥည္း

မ်ားႏွင့္ ရပ္ရြာအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ဆုိင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား အပါအဝင္၊

ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင့္အေရးမ်ားကို လူပုဂၢိဳလ္တုိင္း

ေကာင္းစြာ ရရွိရမည္။ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရမ်ားသည္ အခ်က္အလက္မ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ရရွိႏုိင္ရန္

ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အမ်ားျပည္သူသိရွိနားလည္ ပူးေပါင္းပါဝင္လာေစရန္ တိုက္တြန္းအားေပးရမည္။

တရားမွ်တမႈ ျပန္လည္ရွာ ေဖြေပးျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ကုစားေပးျခင္းအပါအဝင္ တရားစီရင္ေရးႏွင့္

၅
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိင္ရာ အစီအမံမ်ားကုိ ထိေရာက္စြာ ရရွိခံစားေစရမည္။

၁.၄.၂. ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအတြက္ အဓိကက်ေသာစည္းမ်ဥ္းမ်ား

က) ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိေစရန္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ေအာက္ပါစည္းမ်ဥ္းမ်ားႏွင့္အညီ

ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ -

(၁) ႐ိုးသားေျဖာင့္မတ္ျခင္း။ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအေနႏွင့္ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ

ပူးေပါင္းပါဝင္ႏုိင္ေစရန္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ႐ိုးသားပြင့္လင္းစြာ၊

မွန္ကန္စြာ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

 12

(၂) အားလံုးပါဝင္ျခင္း။ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ လူတုိင္းပါဝင္ႏုိင္ေသာ

မွ်တညီၫြတ္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္သင့္သည္။ လက္လွမ္းမီရန္ခက္ခဲသည့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္

သူမ်ား ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေစရန္ ေၾကာင္းက်ိဳးဆီေလ်ာ္ေသာ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားျဖင့္

စီစဥ္ေပးသင့္သည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ထိခက

ို ္ခံစားလြယ္ေသာ၊ အမ်ားနည္းတူအခြင့္အေရးမရေသာ

လူအုပ္စုမ်ားႏွင့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အထူးအေလးထားသင့္သည္။

(၃) အသိေပးျခင္း။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္တို႔ႏွင့္ဆိုင္သည့္ အခ်က္အလက္

အားလံုးကို ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား နားလည္ႏိုင္ေသာ၊ အလြယ္တကူ ရရွိႏုိင္ေသာ ပံုစံျဖင့္

ယဥ္ေက်းမႈအရ သင့္ေတာ္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္ အသိေပးရမည္။ အဓိက အေရးၾကီး

အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ အေၾကာင္းအရာ အျပည့္အစံု ပါဝင္ေစရမည္။

(၄) တုန္႔ျပန္ေျဖၾကားျခင္းႏွင့္ အျပန္အလွန္ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း။ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာမႈကို အားေပးသင့္သည္။ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ အျမင္မ်ား၊ ပူပန္မႈမ်ား၊ အၾကံဥာဏ္မ်ားကုိ EIA

လုပ္ငန္းစဥ္အားလံုးတြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈသို႔ ဦးတည္ေစ၍၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအေပၚ

ဆံုးျဖတ္ခ်က္အပါအဝင္၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္သမ

ူ ်ားေပးပို႔သည့္

သေဘာထားအျမင္မ်ားကို မည္သုိ႔ထည့္သြင္းစဥ္းစားေၾကာင္း ယင္းတို႔ထံ ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္းပါ

ပါဝင္သင့္သည္။

(၅) ေလးစားျခင္း။ စီမံကိန္းႏွငပ

့္ တ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအားလံုးကုိ ေလးစားတန္ဖုိးထားသင့္သည္။

စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူသည္ တက္ၾကြစြာနားေထာင္ေပးျခင္း၊

စီမံကိန္းႏွငပ
့္ တ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို

နားလည္သေဘာေပါက္ရန္အားထုတ္ျခင္းႏွင့္ ယင္းတို႔အေနႏွင့္ မည္သို႔ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လိုသည္ကုိ

နားလည္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ရလဒ္မ်ားတုိးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္သင့္သည္။

၅ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ ေဆြးေႏြးပြဲ၊ Rio de Janiero ၿမိဳ႕၊ ဘရာဇီးႏုိင္ငံ။

၁၉၉၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၃ ရက္မွ ၁၄ ရက္။ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈဆုိင္ရာ Rio ေၾကျငာစာတမ္း၊ U.N. Doc.A/

CONF. 151/26/Rev.1 [Vol. I], Annex I [Aug. 12, 1992] , Principle 10.

၁.၄.၃. ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာ အစီအစဥ္

ေရးဆြမ
ဲ ႈ

က) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၿခင္း ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိေစရန္၊ ေကာင္းစြာ အစီအစဥ္ေရးဆြဲရန္

လုိသည္။ သို႔မွသာ -
 13

(၁) အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ခံစားရႏုိင္သည္မ်ားကို

အခ်ိဳးညီမွ်တသည့္ ပံုစံျဖင့္ ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည္။္

(၂) လံုေလာက္ေသာ အခ်ိန္ႏွင့္အရင္းအျမစ္မ်ား ေပးျခင္းခံရသည္။

(၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရသူ (PAPs) မ်ား အားလံုးႏွင့္ စီမံကိန္းႏွငပ

့္ တ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ား ပါဝင္လာသည္။ ထို႕အၿပင္

(၄) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာပါ အဓိကျပႆနာရပ္မ်ားကို ပစ္မွတ္ထားသည္။

ခ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံတို႔သည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြး၍

EIA လုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ေစၿခင္း အစီအစဥ္တစ္ရပ္ကုိ

ေရးဆြဲသင့္သည္။

ဂ) ဤအစီအစဥ္သည္ သက္ဆုိင္ရာစီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၊ ေဒသႏၲရ ပတ္ဝန္းက်င္အေနအထား၊ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္

မည့္ ရပ္ရြာလူထု၊ ပူေပါင္းပါဝင္မည့္သူမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္တို႔ႏွင့္ ကိုက္ညီအံဝင္ရန္လိုသည္။

ဃ) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ ေရးဆြရ

ဲ န္ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားကို အခန္း ၂ တြင္

ေဖာ္ျပထားသည္။

၁.၄.၄. စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs) ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွငပ

့္ တ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားကုိ

စိစစ္ သတ္မွတ္ျခင္း

က) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ PAP မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားကို

စိစစ္သတ္မွတ္၍ ေမးခြန္းမ်ားေမးရန္၊ ယင္းတို႔၏ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား၊ ရပုိင္ခြင့္မ်ားႏွင့္

ယင္းတို႔လိုအပ္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ စိစစ္သတ္မွတ္၍ မွတ္တမ္းျပဳစုထားရန္ မ်ားစြာ

အေရးၾကီးသည္။ အေၾကာင္းမွာ -

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာတစ္ခုစီ၌ မတူညီေသာ PAP မ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ား ပါဝင္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

(၂) မတူညီေသာ PAP မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားသည္ မတူညီေသာ

နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္ သက္ေရာက္မႈခံစားရလိမ့္မည္။ (ဆိုလိုသည္မွာ - အမ်ိဳးသမီးမ်ားက

အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ မတူညီေသာ ပံုစံျဖင့္ သက္ေရာက္မႈခံစားရႏုိင္သည္။)

(၃) မတူညီေသာ PAP မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားသည္ မတူညီေသာ EIA

လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ႏုိင္သည္။

(၄) တူညီေသာေနရာမ်ား၌ စီမံကိန္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေဆာင္ရြက္လွ်င္ပင္၊ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

တူညီေသာလူမ်ားသည္ သက္ေရာက္မႈ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခံစားရႏုိင္သည္။

ခ) ေအာက္ပါကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ အေစာပိုင္းအဆင့္မ်ား၌ပင္ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားကုိ စိစစ္သတ္မွတ္ထားရမည္ -

(၁) ေအာင္ျမင္ေသာ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္မႈရေစရန္၊

 14

(၂) စီမံကိန္းႏွင့္ ေနာက္ထပ္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားကုိ ဆက္လက္စိစစ္ေဖာ္ထုတ္သတ္မွတ္မႈမ်ား

ေဆာင္ရြက္ရန္၊

(၃) ေလးစားမႈႏွင့္ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ရန္၊

(၄) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအတြက္ လံုေလာက္ေသာ ဘတ္ဂ်က္ပမာဏ

ခြေ
ဲ ဝခ်ထားရန္၊

(၅) ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္း၊ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ သီးသန္႔အေရးကိစၥရပ္မ်ားကုိ

ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းႏွင့္ အခ်က္အလက္ေကာက္ယူစုေဆာင္းျခင္းတို႔အတြက္ အခ်ိန္မ်ားမ်ားရရန္။

ဂ) စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားကုိ ခြဲျခားစိစစ္သတ္မွတ္သည့္ လုပ္ငန္း၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္မွာ -

မတူညီေသာ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူအုပ္စုမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံတုိ႔အၾကားက

ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ား သတ္မွတ္ရန္ျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူ

အုပ္စုမ်ားမွ အမွန္တကယ္ တာဝန္ေပးခန္႔ထားသည့္ အသိအမွတ္ျပဳခံရေသာ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူမ်ားပါ

ပါဝင္သင့္သည္။

ဃ) ဇယား ၂ (အခန္း ၂ ကိုၾကည့္ပါ) တြင္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရႏုိင္ေျခရွိသူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္

ဆက္ႏြယ္ႏုိင္ေျခရွိေသာ အျခားသူမ်ားစာရင္းကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

၁.၄.၅. အခ်က္အလက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား

က) EIA လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ထိေရာက္စြာ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ သက္ေရာက္မႈ

မ်ားအား သိရွိ၍ သေဘာထားအျမင္မ်ား ထည့္ဝင္ႏုိင္ရန္၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သည့္ အျခားသူမ်ားအေနႏွင့္ အဆိုျပဳလႊာႏွင့္ဆုိင္သည့္ အခ်က္အလက္အားလံုး

ရရွိေစရမည္။ ဤအပိုင္းတြင္ နည္းပညာအခ်က္အလက္မ်ားရယူမႈ ပါဝင္သည္။

ခ) အလားတူပင္၊ EIA လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္သည္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳေသာ၊

အသံုးဝင္ေသာ ကိရိယာတစ္ခုျဖစ္ေစရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သူမ်ားသည္ သက္ဆုိင္ရာ

ေနာက္ဆံုးရသတင္းအခ်က္အလက္အားလံုးအေပၚအေျခခံ၍ ဆန္းစစ္မႈျပဳရန္လည္း လိုအပ္သည္။

ဤအပုိင္းတြင္ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေစျခင္းျဖင့္ မၾကာခဏ

ရရွိထားေသာ ေဒသႏၲရႏွင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုဆုိင္ရာ အေကာင္းဆံုး ဗဟုသုတမ်ား ပါဝင္သည္။

ဂ) အလားတူစြာ၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအားၿဖင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ား၊

စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္

ခ်သူမ်ားအၾကား အခ်က္အလက္မ်ား အျပန္အလွန္ စီးဆင္းႏုိင္ေစရမည္။

ဃ) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၁၃ (ခ) ႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြေသာ အေထြေထြ စည္းမ်ဥ္းတစ္ရပ္

အေနႏွင့္၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ စီမံကိန္းႏွင့္ ဆုိင္သည့္ အခ်က္အလက္အားလံုးကုိ အမ်ားျပည္သူသို႔

 15

အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရမည္။ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္၏ ေနာက္ပုိင္းအခန္းမ်ားတြင္ EIA လုုပ္ငန္းစဥ္ပါ

အဆင့္အမိ်ဳးမ်ိဳးအလုိက္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ေဖာ္ျပရမည္႕ အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္

လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားကို အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားသည္။

င) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ သို႔မဟုတ္ ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ ဆန္းစစ္ျခင္း (IEE) / ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္း

(EIA) ႏွင့္ဆုိင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို စီးပြားေရးအရ သို႔မဟုတ္ ႏုိင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးအရ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ

ထားရွိရသည္မွာ အလြန္ရွားပါး ေပလိမ့္မည္။

(၁) အခ်က္အလက္မ်ားမ်ား တတ္ႏုိင္သမွ် ေဖာ္ျပသင့္ေသာ္လည္း ဤျဖစ္ရပ္မ်ား၌ အခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္

မ်ားကို မေဖာ္ျပဘဲ၊ ထိုသို႔မေဖာ္ျပရသည့္အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားေပးရန္ ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားသည္။

(၂) ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာန(ECD)သို႔ တင္ျပခ်ိန္တြင္ အဆိုပါ လွ်ိဳ႕ဝွက္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ

သီးျခားစာရြက္စာတမ္းတြင္ ထည့္သြင္းသင့္သည္။

စ) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိေစရန္အတြက္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္

ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားအား စီမံကိန္းႏွင့္ဆုိင္သည့္ အခ်က္အလက္

မ်ားေပး၍၊ ထိုအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚသံုးသပ္ရန္ႏွင့္ ယင္းတို႔၏ သေဘာထားအျမင္မ်ား တုန္႔ျပန္ေျဖၾကား

ႏုိင္ေရး ျပင္ဆင္ရန္ႏွင့္ ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ေျဖၾကားႏုိင္ရန္ အခ်ိန္အလံုအေလာက္ေပးရမည္။

ဆ) ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္း (IEE) သို႔မဟုတ္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္း (EIA) အတြက္ စံုစမ္း

စစ္ေဆးမႈမ်ား တိုးတက္ျဖစ္ေပၚလာသည္ႏွင့္အမွ် စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ဆုိင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား

တုိးပြားလာလိမ့္မည္ျဖစ္ရာ - ထိုအခ်က္အလက္မ်ား တိုးတက္ရရွိႏုိင္ေရး ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္သည္။ ဤသို႔

ေဆာင္ရြက္ရန္အလို႔ငွာ၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားသည္ ေအာက္ပါတုိ႔ကို အေျခခံ၍ အခ်က္အလက္မ်ား

ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရမည္ -

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူတစ္ဦးသည္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအား အမ်ားျပည္သူသို႔ ေစာေစာအသိေပး၍၊

အဆိုျပဳလႊာႏွင့္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္ ႏွစ္ခုလံုးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား( စီမံကိန္းဆိုင္ရာ

အခ်က္အလက္အေသးစိတ္ကုိ မည္သည့္ေနရာတြင္ မည္သို႔ ရယူႏုိင္ေၾကာင္းႏွင့္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္တြင္

မည္သို႔ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေၾကာင္း အပါအဝင္ )ကုိ ေစာေစာေပးႏုိင္ေလ ပိုမိုေကာင္းေလျဖစ္သည္။

(၂) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ ယင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအေၾကာင္း အသစ္

သို႔မဟုတ္ ေနာက္ဆံုးရ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရလွ်င္ရျခင္း၊ အမ်ားျပည္သူသို႔ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္

အျမန္ဆံုး ေဖာ္ျပေပးသင့္သည္။

(၃) ရရွိထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ အခ်က္အလက္မျပည့္စံု၍ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုျဖင့္

ခ်ဳပ္ကိုင္ထားျခင္း မျပဳရ။

ဇ) သက္ဆုိင္ရာအခ်က္အလက္မ်ားအားလံုးကုိ ခြျဲ ခမ္းစိစစ္ရာတြင္ ေနာက္ဆံုးရ အေသးစိတ္ဗဟုသုတ

အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အားထားျခင္းႏွင့္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ရရွိႏုိင္ျခင္းတို႔ ႏွစ္ခုအၾကား

ခ်ိန္ညႇိျခင္းပါဝင္သည္။
 16

ဈ) သက္ဆုိင္ရာ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာေပၚမူတည္၍၊ ယင္းႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားလည္း

ကြဲလြဲေပလိမ့္မည္။ သို႔ရာတြင္ ကနဦး ပတ္ဝန္းက်င္ ဆန္းစစ္ျခင္း (IEE) သို႔မဟုတ္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခုိက္မႈ

ဆန္းစစ္ျခင္း (EIA) အဆင့္တစ္ခုစီအလိုက္ သာမန္အားျဖင့္ ရရွိႏုိင္သည့္ အနည္းဆံုး အခ်က္အလက္မ်ားကို

ဇယား ၁ တြင္ စုစည္းေဖာ္ျပထားသည္။

ည) အခ်က္အလက္မ်ားေပးရာတြင္ ပစ္မွတ္ထားေသာ ပရိသတ္က အလြယ္တကူ နားလည္သေဘာေပါက္ႏုိင္၊

အသံုးျပဳႏုိင္သည့္ ပံုစံႏွင့္၊ ဘာသာစကားအားျဖင့္ ေပးရန္လိုအပ္သည္။ ထို႔အျပင္ ယင္းတို႔အေနႏွင့္ နားလည္

သေဘာေပါက္ႏုိင္ရန္၊ စဥ္းစားသံုးသပ္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ေျဖၾကားႏုိင္ရန္ အခ်ိန္အလံုအေလာက္

ေပးရန္လိုသည္။

ဋ) တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား သို႔မဟုတ္ ထိခိုက္ခံစားလြယ္ေသာ အျခားလူအုပ္စုမ်ားကုိ ထိခိုက္မည့္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ား၌ အခ်က္အလက္မ်ား ေဖာ္ျပႏုိင္ေရး ေနာက္ထပ္နည္းလမ္းမ်ား အသံုးျပဳရန္

မ်ားေသာအားျဖင့္ လိုအပ္သည္။ သို႔မွသာ ယင္းတို႔အေနႏွင့္ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ၊ အျပည့္အဝ ပူးေပါင္း

ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိႏုိင္ေပမည္။

ဌ) အထူးသျဖင့္၊ ၾကီးမားေသာ သို႔မဟုတ္ ႐ႈပ္ေထြးေသာ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ စီမံကိန္းေၾကာင့္

ထိခုိက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအေနႏွင့္ မ်ားျပားလွေသာ

သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားေၾကာင့္ ႐ႈပ္ေထြးကာ သေဘာေပါက္မႈ အားနည္းႏုိင္ေျခရွိသည္ကိုလည္း

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ား သိရွိသေဘာေပါက္ထားရန္လည္း လိုအပ္သည္။ ဤစိန္ေခၚမႈကို စီမံခန္႔ခြဲရန္၊

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားအေနႏွင့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား ထပ္မံျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေရး ေအာက္ပါ

သင့္ေတာ္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားအတိုင္း စဥ္းစားထားရန္ လိုသည္ -

(၁) နည္းပညာဆိုင္ရာႏွင့္ နည္းပညာႏွင့္မဆုိင္ေသာ အခ်က္အလက္အက်ဥ္းခ်ဳပ္မ်ား

(၂) ရွည္လ်ား၊ အေသးစိတ္ေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကုိ ႏႈတ္ျဖင့္ (သို႔မဟုတ္ အျခားေသာ အျမင္အာ႐ံု

ဆုိင္ရာ နည္းလမ္းမ်ား္ျဖင့္ ) ရွင္းျပျခင္း

ဇယား ၁ ။ သာမန္အားျဖင့္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ အဆင့္တစ္ခုစီအလိုက္ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ အနည္းဆံုး

အခ်က္အလက္မ်ား

IEE/EIA အဆင့္ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္ သာမန္အားျဖင့္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ အနည္းဆံုး အခ်က္အလက္မ်ား

IEE/EIA ေဆာင္ရြက္ရန္ • စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာဆုိင္ရာ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား

လိ/ု မလို စိစစ္ျခင္း - ေျမပံုမ်ားႏွင့္႐ုပ္ပံုမ်ား

(Screening) - စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစား၊ အရြယ္အစား၊ စီမံကိန္းတည္ေနရာႏွင့္

အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ အခ်ိန္ကာလ စသည့္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္

- အဆိုျပဳလႊာ၏ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ ေနာက္ခံအေျခအေန

- စီမံကိန္း ေဆာင္ရြက္သင့္/မသင့္ ဆန္းစစ္အကဲျဖတ္ျခင္း၊ ေမွ်ာ္မွန္းထား

 17

သည့္ အက်ိဳးရလဒ္မ်ားအပါအဝင္

• စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူႏွင့္ ဆုိင္သည့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား

- ဆက္သြယ္ရမည့္လိပ္စာ

- ယခင္အေတြ႔အၾကံဳမ်ား

- စီမံကိန္းအား ဘ႑ာေငြ ပံ့ပုိးသူမ်ား

(EIA ၿပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ • အထက္ပါအခ်က္အလက္အားလံုး

သည့္ စီမံကိန္းအမ်ိဳး • IEE /EIA ျပဳလုုပ္ရန္ လိ/ု မလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္

အစားမ်ား အတြက္)၆ • စီမံကိန္းဆုိင္ရာ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား

ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ - အျခားနည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္မည့္စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ
စံုစမ္းစစ္ေဆးရမည့္ ( ဥပမာ - အျခားေနရာ မ်ား၊ အရြယ္အစား၊ အျခားနည္းပညာမ်ား
နယ္ပယ္အတိုင္းအတာ သို႔မဟုတ္ အျခားနည္းျဖင့္ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မည့္ အစီအစဥ္မ်ား)
သတ္မွတ္ျခင္း(Scoping) - အဆိုျပဳစီမံကိန္း ေဆာင္ရြက္မည့္ကာလအပိုင္းအျခားမ်ား (အၾကိဳ

တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္လုပ္ငန္း

လည္ပတ္ေရး ေမွ်ာ္မွန္းအခ်ိန္ကာလမ်ား အပါအဝင္)

- လိုအပ္ေသာ ေျမပမာဏႏွင့္ ျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ရွိသည့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားမႈ

• ထိခိုက္ႏုိင္ေျခမ်ားကုိ ကနဦးစိစစ္ေဖာ္ထုတ္မႈ အေျခအေနအက်ဥ္းခ်ဳပ္

- တိုက္႐ိုက္ႏွင့္ သြယ္ဝိုက္ သက္ေရာက္မႈမ်ား

- အတိမ္းအေစာင္းမခံေသာ သို႔မဟုတ္ အေရးၾကီးေသာ ေနရာမ်ား

- အလားတူစီမံကိန္းမ်ား သိ႔မ
ု ဟုတ္ အျခားစီမံကိန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္

အေတြ႔အၾကံဳမ်ား

၆ EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ၊ EIA ၿပဳလုပရ

္ န္လအ
ို ပ္သည့္ စီမံကိန္းမ်ားသာ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ

စံုစမ္းစစ္ေဆးရမည့္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္သည့္အဆင့္ ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္။

 18

• စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္

ေနေသာ အျခားသူမ်ားကုိ ကနဦး ခြဲျခားစိစစ္သတ္မွတ္ထားမႈအေျခအေန

အက်ဥ္းခ်ဳပ္

• EIA လုုပ္ငန္းစဥ္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္၊ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္ခ်က္

• ေရးဆြဲထားသည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရက

ြ ၿ္ ခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၏

အခင္းအက်င္း

• ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္ အတုိင္းအတာ သတ္မွတ္

သည့္ အစီရင္ခံစာမူၾကမ္း၊ Terms of Reference ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း

ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၿခင္း အစီအစဥ္

IEE/EIA စံုစမ္းစစ္ေဆး • အထက္ပါအခ်က္အလက္အားလံုး

ျခင္းႏွင့္ အစီရင္ခံစာျပဳစု • စံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္သည့္ အတည္ျပဳၿပီးေသာ

ေရးဆြဲျခင္း အစီရင္ခံစာႏွင့္ သတ္မွတ္တာဝန္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ (Terms of Reference) (EIA

ေဆာင္ရြက္ရမည့္ စီမံကိန္း အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါက) ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္း

ပါဝင္ ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္းအစီအစဥ္

• အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ၿခင္းအစီအစဥ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္

ေနာက္ဆံုးျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအေျခအေနမ်ား

• စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိသည့္ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္

နည္းပညာဆုိင္ရာႏွင့္ သိပၸံဆုိင္ရာ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား

- အျခားနည္းလမ္းျဖင့္ စီမံကိန္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရး အခ်က္အလက္

အေသးစိတ္မ်ား

- ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္သည့္နည္းလမ္း

- စိစစ္ေတြ႔ရွိရသည့္ ထိခုိက္မႈမ်ား၏ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ဆန္းစစ္ျခင္း

- ထိခိုက္မႈေလ်ာ့ခ်ေရး အစီအမံမ်ား (သက္ဆုိင္ရာ အစီအမံမ်ားကို မည္သည့္

အေၾကာင္းေၾကာင့္စဥ္းစားရေၾကာင္း၊ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ အျခား

အစီအမံမ်ားကို မစဥ္းစားရေၾကာင္း အေသးစိတ္မ်ားအပါအဝင္)

- သာမန္ျပည္သူမ်ား အလြယ္တကူ နားလည္ႏုိင္ေရးအတြက္

အခ်က္အလက္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အား ႐ိုးရွင္းေသာ စကားလံုးမ်ားျဖင့္

(ဆိုလိုသည္မွာ - ပညာရပ္ဆုိင္ရာ စကားရပ္သံုးစြဲမႈ အကန္႔အသတ္ျဖင့္)

• စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ားထံမွ ရရွိထားေသာ တုန္႔ျပန္ေျဖၾကားခ်က္မ်ား အက်ဥ္းခ်ဳပ္

 19

• IEE သို႔မဟုတ္ EIA အစီရင္ခံစာ မူၾကမ္း ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္

(EMP) (ဘတ္ဂ်က္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား အပါအဝင္)

ျပန္လည္သုံးသပ္ျခင္းႏွင့္ • အထက္ပါအခ်က္အလက္အားလံုး

ဆံုးျဖတ္ျခင္း • တင္ျပထားေသာ IEE သို႔မဟုတ္ EIA အစီရင္ခံစာ

• IEE သို႔မဟုတ္ EIA ဆိုင္ရာ အၿပီးသတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္

- ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆုိင္ရာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ သက္ေသခံ

လက္မွတ္ႏွင့္ IEE သို႔မဟုတ္ EIA ကို အတည္ျပဳခဲ့လွ်င္၊ အျခား

သတ္မွတ္မည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ား

- အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၿခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွရေသာ

တုန္႔ျပန္ခ်က္မ်ားကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာတြင္ မည္သို႔ထည့္သြင္းစဥ္းစား

ေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္

ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္း • အထက္ပါအခ်က္အလက္အားလံုး

• စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မႈဆုိင္ရာ ေနာက္ဆံုးရအခ်က္အလက္မ်ား

• စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္းအစီရင္ခံစာ

• အသံုးစရိတ္အေသးစိတ္

- ထိခိုက္မႈေလ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရး အစီအမံမ်ား

- ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္းစနစ္မ်ား

- စီမံကိန္းကတိကဝတ္မ်ား

• ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ေနာက္ဆံုးရ

အခ်က္အလက္မ်ား

• လိုက္နာရမည့္ကိစၥမ်ားအေပၚ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ အေရးယူေဆာင္ရြက္မည့္

အစီအမံမ်ား အေသးစိတ္

• ရပ္ရြာလူထုႏွင့္ ထိေတြ႔ဆက္ဆံသည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း မွတ္တမ္းမ်ား

၁.၄.၆. ဘာသာစကား

က) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာတစ္ခုအေပၚ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈ ထိေရာက္ျခင္း ရွ/ိ မရွိသည္

စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္း

ဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားအားျဖင့္ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္သည့္ နည္းလမ္းအေပၚ မ်ားစြာမူတည္ေနသည္။

ခ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံမ်ားသည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအား စီမံကိန္းဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားအားျဖင့္ ဆက္သြယ္

ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရး ျပင္ဆင္ထားသင့္သည္။ ဤအပုိင္းတြင္ ႐ိုးရွင္းေသာ စကားလံုးမ်ားအားျဖင့္ (ပညာရပ္

 20

ဆုိင္ရာ စကားရပ္မ်ား သံုးစြဲမႈအကန္႔အသတ္ျဖင္)့ ၊ အမ်ားျပည္သူ အလြယ္တကူနားလည္ႏုိင္ေရး ဒီဇုိင္းပံုေဖာ္

ထားသည့္အတုိင္း ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရမည္။

(၁) ဥပမာ - စံုစမ္းစစ္ေဆးရသည့္ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္သည့္ အစီရင္ခံစာ (Scoping

Report) ၊ IEE အစီရင္ခံစာမ်ား၊ EIA အစီရင္ခံစာမ်ားႏွင့္ အျခားစာရြက္စာတမ္းမ်ားႏွင့္အတူ

နည္းပညာမဆန္ဘဲ၊ ႐ိုးရွင္းေသာ စကားလံုးမ်ားသံုး၍ သာမန္ျပည္သူမ်ား နားလည္ႏုိင္ေအာင္

ေရးသားထားေသာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ အစီရင္ခံစာပါ ပူးတြဲပါရွိသင့္သည္။

ဂ) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေသာ အစည္းအေဝးမ်ားအတြက္၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံ

မ်ား ျပင္ဆင္ထားသင့္သည္မွာ -

(၁) သာမန္ျပည္သူ နားလည္လြယ္ေစေရး၊ နည္းပညာမဆန္ေသာစတုိင္ျဖင့္ ႐ိုးရွင္းေသာာ စကားလံုးမ်ား

သုံး၍ ( ဆိုလုိသည္မွာ - ပညာရပ္ဆုိင္ရာ စကားလံုး သံုးစြဲမႈ အကန္႔အသတ္ျဖင္)့ အစည္းအေဝး

တက္ေရာက္သူမ်ားအား ႏႈတ္ျဖင့္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္

(၂) အျခားေသာ ဆက္သြယ္ေရးကိရိယာမ်ား ဥပမာ - နမူနာပံုစံမ်ား၊ ေျမပံုမ်ား၊ ဗီဒီယိုမ်ား၊

အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္ႏုိင္ေသာ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ မ်ား စသည္ကုိ အသံုးျပဳရန္

ဃ) ထို႔အျပင္ အကယ္၍ အဆိုျပဳစီမံကိန္းသည္ ဗမာစကားကုိ ပင္မဘာသာစကားအျဖစ္အသံုးမၿပဳေသာ PAP

မ်ားအေပၚ ထိခိုက္ႏုိင္ေျခရွိလွ်င္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံတုိ႔သည္ စီမံကိန္းဆုိင္ရာ

အခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္မ်ားကုိ PAP မ်ား၏ ပင္မဘာသာစကားျဖင့္ ဘာသာျပန္ဆိုရန္ ျပင္ဆင္ထားသင္႔သည္။

င) ဤေနရာတြင္ စာျဖင့္ေရးသား ရွင္းလင္းတင္ျပေသာ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ႏႈတ္ျဖင့္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးေသာ

အခ်က္အလက္မ်ား ပါဝင္သင့္သည္။

စ) အလားတူပင္၊ EIA အတုိင္ပင္ခံအေနႏွင့္ PAP မ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား၏

တုန္႔ျပန္မႈမ်ားကုိ ေကာင္းစြာ နားလည္ေစရန္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အခမ္းအနားအားလံုး၌

စကားျပန္မ်ား ရရွိႏုိင္ရန္ စီစဥ္ထားသင့္သည္။

၁.၅. အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ ဘတ္ဂ်က္ေရးဆြဲျခင္း

က) EIA လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ဒီဇုိင္းပံုေဖာ္ျခင္း၊ အစီအစဥ္ေရးဆြဲျခင္း၊ စီမံကိန္းစီမံခန္႔ခြဲျခင္းမ်ားကို စီမံကိန္း

အဆုိုျပဳသူက ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံျခင္းျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ က႑မ်ားစြာႏွင့္ လုပ္ငန္းကာလအပိုင္းအျခားမ်ားစြာ

ပါဝင္သည့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အဆိုျပဳလႊာၾကီးမ်ားကုိ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံျခင္းျဖစ္သည္။

ခ) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ (ပုဒ္မ ၄၃၊ ၆၉၊ ၈၂ ႏွင့္ ၁၂၂) အရ၊ စီမံကိန္းအဆုိျပဳသူသည္ EIA

လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ဆုိင္သည့္ ကုန္က်စရိတ္အားလံုး၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ရန္ ေထာက္ပံ့ျဖည့္ဆည္းျခင္း

ႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းမ်ား အပါအဝင္အေပၚ က်ခံရသည္။

ဂ) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ သတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး၊ စီမံကိန္း

အဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတုိင္ပင္ခံတို႔သည္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ ဘတ္ဂ်က္

အလံုအေလာက္ ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။ ဤေနရာတြင္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA

 21

အတိုင္ပင္ခံတို႔အၾကား ခ်ဳပ္ဆုိသည့္ ကန္ထ႐ိုက္စာခ်ဳပ္တစ္ရပ္ သို႔မဟုတ္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္တန္ဖိုး

အပါအဝင္ျဖစ္သည္။

ဃ) သာမန္ျပည္သူမ်ားသည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရာ၌ သို႔မဟုတ္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္

မ်ားအေပၚ အစိုးရ၏ ဆန္းစစ္မႈမ်ားအတြက္ စရိတ္စကမ်ား မက်ခံသင့္ပါ။ ဤကုန္က်စရိတ္အားလံုးသည္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ က်ခံမည့္ EIA ဘတ္ဂ်က္တြင္ ပါဝင္ရန္ျဖစ္သည္။

င) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာကို အတည္ျပဳ၍ စီမံကိန္းဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္လွ်င္၊ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ

အစီအစဥ္ (EMP) ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ေရး သက္ေသခံကတ္ထဲတြင္ EIA

လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္းႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲျခင္းဆုိင္ရာ တာဝန္မ်ားကို ထည့္သြင္းထားရေပမည္။

အခ်ိဳ႕အစီအစဥ္မ်ားတြင္ ထိခိုက္နစ္နာသူ ရပ္ရြာလူထုမ်ားက ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ား ပါဝင္ႏုိင္

သည္။

စ) အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿခင္းအဆင့္တြင္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္း၊ စီမံခန္႔ခြဲျခင္းႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း

ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအားလံုးကုိ ဌာနတြင္းအစီအစဥ္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သည္ျဖစ္ေစ၊

ျပင္ပမွတတိယအဖြဲ႔အစည္း သို႔မဟုတ္ ရပ္ရြာလူထုကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေဆာင္ရြက္သည္ျဖစ္ေစ စီမံကိန္း

ဘတ္ဂ်က္မွ ရန္ပံုေငြ အလံုအေလာက္ေပးထားသင့္သည္။

ဆ) EIA လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ EMP အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းတို႔ႏွင့္ဆုိင္သည့္ ကုန္က်စရိတ္

အားလံုးသည္ (စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာကုိ အတည္ျပဳခဲ့လွ်င္) စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္မႈ၏ သာမန္ကုန္က်စရိတ္

အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္။
 1

အခန္း ၂ ။ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္း အစီအစဥ္ေရးဆြဲျခင္း

၂.၁. အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္မ်ား၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

က) လံုေလာက္ေသာ၊ အားလံုးပါဝင္ႏုိင္ေသာ၊ သင့္ေတာ္ေသာ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ျခင္းကို ေဆာင္ရြက္

ျခင္းမရွိလွ်င္၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားသည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္

ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားထံမွ ဆန္႔က်င္ဘက္သေဘာ တုန္႔ျပန္မႈကုိ ၾကံဳေတြ႕ႏုိင္သည့္ စိန္ေခၚမႈရွိသည္။

IEE သို႔မဟုတ္ EIA က အဆိုျပဳစီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚမည့္ အဓိကထိခိုက္မႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္သတ္မွတ္

ျခင္း၊ ေလ်ာ့ခ်ကုစားျခင္းမ်ား မျပဳလုပသ

္ ည့္ တကယ့္စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္လည္း ရွိသည္။ ဤသို႔ျဖစ္လွ်င္ အဆိုျပဳ

စီမံကိန္းကို ပယ္ခ်ျခင္းသို႔ ဦးတည္သြားႏုိင္သည္ သို႔မဟုတ္ IEE အစီရင္ခံစာ သို႔မဟုတ္ EIA အစီရင္ခံစာကို

ျပန္လည္ေရးဆြဲျပဳစုရလွ်င္ လုပ္ငန္းမ်ား မ်ားစြာေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာသြားႏုိင္သည္။

ခ) ထို႔ေၾကာင့္ ထိေရာက္ေသာ ေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္ေစရန္၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို EIA

လုပ္ငန္းစဥ္တေလွ်ာက္ စနစ္တက် ပံုေဖာ္၊ အစီအစဥ္ေရးဆြဲ ေဆာင္ရြက္ရန္လအ

ို ပ္သည္။ (ထို႔အျပင္

အတည္ျပဳ ထားေသာ စီမံကိန္းမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္စဥ္တေလွ်ာက္တြင္လည္း အစီအစဥ္ေရးဆြဲထား

သည့္အတုိင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမည္။)

ဂ) ေကာင္းမြန္ေသာ၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္း အစီအစဥ္ကုိ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရန္

အေရးၾကီးသည္။ သို႔မွသာ စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူအား ေအာက္ပါ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားရရန္ ကူညီႏုိင္ေပမည္ -

(၁) ရပ္ရြာလူထုအသိုင္းအဝိုင္း၏ ယံုၾကည္မႈႏွင့္ အေထာက္အပံ့တည္ေဆာက္ရန္

(၂) ေဒသႏၲရ ဗဟုသုတမ်ားႏွင့္ ရပ္ရြာလူထု၏ အမွန္တကယ္စိုးရိမ္ပူပန္မႈ၊ အေလးထားမႈမ်ားကုိ

သိရွိနားလည္၍ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးရန္

(၃) IEE သို႔မဟုတ္ EIA အၿပီးသတ္မႈႏွင့္ EMP အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ ေႏွာင့္ေႏွး၍၊

ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ားႏွင့္ စရိတ္တက္မႈမ်ားကုိ ေလွ်ာ့ခ်ရန္

(၄) စီမံကိန္းမ်ား သို႔မဟုတ္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားတြင္ ၾကံဳေတြ႔ႏုိင္သည့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ

တရားစြဲဆိုမႈမ်ားကုိ ေရွာင္ရွားရန္

(၅) စီမံကိန္းကတိကဝတ္မ်ားကုိ ထိေရာက္စြာ ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္းရွိရန္ သို႔မဟုတ္

တုိင္ၾကားမႈမ်ားကုိ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္းရွိရန္

(၆) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီရင္ခံစာ ျပဳစုတင္ျပျခင္းဆုိင္ရာ

သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို EMP ႏွင့္အညီ လုိက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းရွိရန္

ဃ) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအားလံုးအား အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း

အစီအစဥ္ ျပဳစုေရးဆြဲရန္ႏွင့္၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား၊ အေလးထားမႈမ်ား၊ အခက္အခဲမ်ားကုိ ေဖာ္ထုတ္စိစစ္၍ IEE သို႔မဟုတ္

EIA ႏွင့္ စီမံကိန္းဆုိင္ရာ EMP တြင္ မည္သို႔ ေပါင္းစပ္ထည့္သြင္းရမည္ကို သတ္မွတ္ရန္

တိုက္တြန္းထားသည္။
 2

င) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားသည္ EIA အားလံုးတြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြကၿ္ ခင္း အစီအစဥ္ တစ္ရပ္ကုိ

ျပဳစုေရးဆြဲရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ထိုအစီအစဥ္ကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးရမည့္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္သည့္

အဆင့္၌ Terms of Reference ၏ အစိတ္အပုိင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ဥပေဒပုဒ္မ

၅၂ အရ ECD က စဥ္းစားအတည္ျပဳရန္ျဖစ္သည္။

စ) အ႐ိုးရွင္းဆံုး၊ အေျဖာင့္တန္းဆံုးေသာ IEE မ်ား ျဖစ္လွ်င္ေတာင္မွ၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားအေနႏွင့္ စီမံကိန္း

အဆိုျပဳလႊာအားလံုးတြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္း အစီအစဥ္ကုိ ေရးဆြဲရန္

ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ အၾကံျပဳထားသည္။

၂.၂. စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs) ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားကုိ

ခြဲျခားစိစစ္သတ္မွတ္ျခင္း

က) IEE သို႔မဟုတ္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အေစာဆံုးေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းတာဝန္မွာ အဆိုျပဳစီမံကိန္းေၾကာင့္

ထိခိုက္နစ္နာႏုိင္ေသာ PAPs မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားကုိ ခြဲျခားစိစစ္

သတ္မွတ္ရန္ျဖစ္သည္။

ခ) ဤသို႔စိစစ္သတ္မွတ္ရာတြင္ စီမံကိန္းေနရာ၏ပတ္လည္ကို အခ်င္းဝက္တစ္ခုျဖင့္ ႐ိုးရွင္းစြာ ပိုင္းျခား

သတ္မွတ္စိစစ္မည့္အစား (ဥပမာ - ၅ ကီလိုမီတာ သို႔မဟုတ္ ၁၀ ကီလိုမီတာ စသည္ျဖင္)့ စီမံကိန္း

အဆိုျပဳလႊာတြင္ေဖာ္ျပထားေသာ ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ထိခိုက္မႈမ်ားကုိအေျခခံ၍ စိစစ္သင့္သည္။ ဤနည္းသည္

အဆိုျပဳစီမံကိန္းေနရာအနီးအနားကလူမ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေျခအေနတို႔ကုိ စိစစ္သတ္မွတ္ႏုိင္သည့္

အသံုးဝင္ေသာ စမွတ္တစ္ခုျဖစ္ႏုိင္သည္။ သို႔ေသာ္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈရွိမည့္ဧရိယာကုိမူ စီမံကိန္း

ေၾကာင့္ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ထိခိုက္မႈမ်ားအားလံုးကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစား၍ တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္သင့္သည္။

(၁) ဥပမာ - မုိင္းတြင္းတစ္ခုမွထြက္ေသာ တြင္းထြက္မ်ားကို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရန္အသံုးျပဳသည့္

လမ္းမ်ားအနီးအနားတြင္ ေနထုိင္သူမ်ား သို႔မဟုတ္ ညစ္ညမ္းမႈျဖစ္ႏုိင္သည့္ အရင္းအျမစ္ရွိရာ

ေနရာ၏ေအာက္ဘက္ပိုင္းတြင္ ေနထုိင္သူမ်ားကုိ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားဟု

စဥ္းစားသင့္သည္။

ဂ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs) အား စိစစ္သတ္မွတ္ျခင္းကုိ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၌ တတ္ႏုိင္သမွ်

ေစာေစာျပဳလုပ္သင့္သည္ - IEE/EIA ျပဳလုပ္ရန္လ/ို မလို စစ္ထုတ္သည့္ အဆင္၌

့ ျဖစ္ေစ၊ ECD က IEE/EIA

ျပဳလုပ္ရန္လ/ို မလို ဆံုးျဖတ္ၿပီးေနာက္တြင္ျဖစ္ေစ၊ EMP လိုအပ္ေၾကာင္း ECD က ဆံုးျဖတ္ၿပီးေနာက္တြင္

ျဖစ္ေစ ျပဳလုပ္သင့္သည္။

ဃ) ဤလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား (PAPs) ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္

လာမည့္သူမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း စိစစ္သတ္မွတ္၍ အေသးစိတ္ ဆန္းစစ္ျခင္းပါဝင္သည္ -

(၁) အဆိုျပဳစီမံကိန္းေၾကာင့္ တိုက္႐ိုက္ထိခိုက္ခံစားရမည့္ PAPs ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္

လာမည့္သူမ်ား
 3

(၂) အဆိုျပဳစီမံကိန္းေၾကာင့္ သြယ္ဝိုက္၍ ထိခိုက္ခံစားရမည့္ PAPs ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွငပ
့္ တ္သက္ဆက္ႏြယ္

လာမည့္သူမ်ား

(၃) အဆိုျပဳစီမံကိန္းေၾကာင့္ PAPs ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအေပၚတြင္

က်ေရာက္လာႏုိင္သည့္ ထိခိုက္မႈမ်ား

င) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား (PAPs) ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားကုိ

နမူနာအျဖစ္ေဖာ္ျပထားသည့္ ဇယား ၂ ကိုၾကည့္ပါ။

ဇယား ၂ ။ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရမည္သမ

ူ ်ား (PAPs) ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ

အျခားသူမ်ားစာရင္း၇

• ေဒသအတြင္းမွ ေျမပိုင္ရွင္မ်ားႏွင့္ အေျခခ်ေနထုိင္သူမ်ား

စီမံကိန္းေၾကာင့္ • ေဒသအတြင္းႏွင့္ အနီးတဝိုက္မွ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသား

ထိခုိက္ခံစားရသူမ်ား အုပ္စုမ်ား

(PAPs) • ေဒသမွ သယံဇာတမ်ား အသံုးျပဳေကာင္းအသံုးျပဳႏုိင္သူမ်ား

• စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္မႈရွိမည့္ ေရ၊ ေျမ ႏွင့္ အျခားသယံဇာတမ်ားကုိ မွီခုိ

အားထားေနရသူမ်ား

• ထိခိုက္ခံစားလြယ္ေသာ၊ အမ်ားနည္းတူအခြင့္အေရးမရေသာ လူအုပ္စုမ်ား၊

သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ား၊ မသန္စြမ္းသူမ်ား၊ သယံဇာတကုိ မွီခိုလုပ္ကုိင္အားထားရ

သည့္လအ
ူ ုပ္စုမ်ားႏွင့္ ဆင္းရဲသားမ်ား

• စီမံကိန္းေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ သို႔မဟုတ္ လူမႈေရးဆုိင္ရာ ထိခုိက္မႈ

ခံစားရဖြယ္ရွိသည့္ အျခားပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား

စသည္

အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ား • ဝန္ၾကီးဌာနမ်ားႏွင့္ အျခားေသာအစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ား - ျပည္ေထာင္စုအဆင့္၊

ျပည္နယ္/တိုင္းေဒသၾကီးအဆင့္ ၊ ခ႐ိုင္အဆင့္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ ရပ္ကြက္ႏွင့္

ေက်းရြာအုပ္စုအဆင့္

• ေက်းလက္ေဒသအဆင့္ ဆယ္အိမ္မွဴး/ရာအိမ္မွဴးမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ

ေက်းလက္ ေဒသအာဏာပိုင္မ်ား

• သက္ဆုိင္ရာ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ ဆက္စပ္ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ကိစၥမ်ားတြင္

တာဝန္ရွိသည့္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား။ ဥပမာ -

• ေဒသတြင္း ညစ္ညမ္းမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း (ေရ၊ စြန္႔ပစ္အမႈိက္၊ ေျမ၊ ဆူညံသံႏွင့္

ေလထုညစ္ညမ္းမႈတို႔အပါအဝင္)

• သဘာဝအေနအထား၊ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ႏွင့္ ေျမျပင္လကၡဏာ

 4

အသြင္အျပင္မ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း

• အမ်ားျပည္သူက်န္းမာေရးႏွင့္ ေဘးကင္းလံုျခံဳေရး

• လုပ္ငန္းခြင္က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဘးကင္းလံုျခံဳေရး

• အေရးေပၚအေၿခအေန စီမံခန္႔ခြဲျခင္း

• ေျမအသံုးခ်မႈထိန္းခ်ဳပ္ေရး၊ ပထဝီအေနအထားအလိုက္ စီမံခ်က္ေရးဆြဲျခင္း၊

ဇုန္မ်ားေဖာ္ထုတ္သတ္မွတ္ျခင္း

• စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ စြမ္းအင္၊ သစ္ေတာ၊ ငါးလုပ္ငန္း သို႔မဟုတ္ အက်ိဳးစီးပြား ထိခုိက္မႈ

ရွိႏုိင္သည့္ အျခားက႑မ်ား

• ထိခိုက္မႈမ်ားသည္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားႏုိင္လွ်င္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားမွ

အာဏာပိုင္မ်ား

စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ • ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ၊ လူမႈေရးဆုိင္ရာႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆုိင္ရာမ်ားအေပၚ

ဆက္ႏြယ္ေသာ စိတ္ဝင္စားေသာ ေဒသႏၲရ၊ ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔မ်ား

အျခားသူမ်ား • အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေအဂ်င္စီမ်ား

• ေဒသႏၲရလုုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအသင္းမ်ား ဥပမာ -

ကုန္သည္မ်ားအသင္း၊ ကုန္သြယ္ေရးအသင္းမ်ား စသည္

• အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား (ဥပမာ - အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔မ်ား၊ လူငယ္အဖြဲ႔မ်ား၊

ေဒသခံ လူထုအဖြဲ႔မ်ား၊ အေျခခ်ေနထုိင္သူမ်ားအဖြဲ႔ စသည္)

• ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ သဘာဝသယံဇာတ အသံုးျပဳသူမ်ားကုိ ကုိယ္စားျပဳသည့္

အဖြဲ႔မ်ား၊ ဥပမာ-လယ္သမားမ်ား၊ ငါးဖမ္းသမားမ်ား၊

စားသံုးရန္ႏွင့္ေရာင္းဝယ္ရန္ ေဒသသယံဇာတကုိအသံုးျပဳေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊

ကမ႓ာလွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူမ်ား

• သုေတသနအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ တကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ နည္းပညာ

စင္တာမ်ား

• ေဒသႏၲရႏွင့္ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ား

• ေရြးေကာက္ခံကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ရပ္ရြာလူထု၏ယံုၾကည္ေလးစားမႈရသူမ်ား

ဥပမာ - ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား သို႔မဟုတ္ ဆရာ/ဆရာမမ်ား

• သိပၸံပညာလိုက္စားသူ အသိုင္းအဝိုင္း၊ သုေတသနျပဳသူမ်ား၊ ပညာေရး

အသိုင္းအဝိုင္း

• တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား

• ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား
 5

• ေဒသႏၲရႏွင့္ ပိုမုိက်ယ္ျပန္႔ေသာ လူထုအသိုက္အဝန္းမွ သာမန္လူမ်ား

၇ မဲေခါင္ေဒသတြင္း ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ၿခင္းတြင္ အမ်ားၿပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၿခင္း

ဆိုင္ရာ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား (ပထမအၾကိမ္ တည္းၿဖတ္မ)ႈ ႏွင့္ လိုက္ဖက္ေအာင္ၿပင္ဆင္ခဲ့သည္။

၂.၃. ကိစၥမ်ားစိစစ္သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ထိခိုက္မႈမ်ားကုိ ကနဦးဆန္းစစ္ျခင္း

က) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ေရးဆြဲရာတြင္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာကိစၥမ်ားကုိ

စိစစ္သတ္မွတ္၍ ထည့္သြင္းထားရန္ႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ထိခိုက္မႈမ်ားကို

ကနဦးဆန္းစစ္၍ ထည့္သြင္းထားရန္ လိုအပ္သည္။

ခ) ဤသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ကနဦးစိစစ္သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ဆန္းစစ္ျခင္းမွ်သာျဖစ္မည္၊ သို႔ေသာ္ - အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ မူၾကမ္းအတြက္ ေဘာင္ခ်ရာတြင္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစရန္ လိုအပ္

သည္။ IEE သို႔မဟုတ္ EIA ျပဳစုစဥ္အတြင္း အေသးစိတ္မ်ား ထပ္မံသံုးသပ္ထည့္သြင္းႏုိင္ၿပီး၊ EIA

ျပဳလုပ္ရမည့္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးရမည့္ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာ သတ္မွတ္သည့္ အစီရင္ခံစာ

ေရးဆြဲရာတြင္လည္း ဤအခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းသင့္သည္။

ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ အစိတ္အပုိင္း တစ္ရပ္အေနႏွင့္၊ ေအာက္ပါတုိ႔ကုိ IEE သို႔မဟုတ္

EIA အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ အေထာက္အထားအျဖစ္ေပးရန္ လိုအပ္ေပလိမ့္မည္ -

(၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူ (PAPs) မ်ား၊ စိစစ္သတ္မွတ္ထားေသာ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္

သူမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္၊ အေလးထားမႈမ်ားႏွင့္ဆုိင္သည့္ အဓိကအေၾကာင္းအရာမ်ားအေပၚ

ဆန္းစစ္သံုးသပ္ခ်က္

(၂) ဤကိစၥမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္ရန္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို မည္သို႔

ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ေၾကာင္း

(၃) ဤကိစၥမ်ားကို တုန္႔ျပန္ေျဖရွင္းေပးရန္ျပဳလုပ္သည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၏

ရလဒ္မ်ား
 6

(၄) ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ကိစၥအလိုက္ - အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ သို႔မဟုတ္

ဗ်ဴဟာအေပၚ ေျပာင္းလဲမႈ တစ္စံုတစ္ရာျပဳလုပ္ရန္လ/ို မလို

(၅) တည္ေဆာက္ျခင္း၊ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ စီမံကန

ိ ္းပိတ္သိမ္းျခင္း

ကာလမ်ားတြင္ အဆိုပါအေရးကိစၥမ်ားသည္ စိတ္ပူစရာအျဖစ္ ဆက္လက္ရွိႏုိင္ျခင္း ရွ/ိ မရွိ

(၆) ေတြ႔ရွိရသည့္ ကိစၥမ်ားအလုိက္ သို႔မဟုတ္ IEE/EIA လုပ္ငန္းစဥ္ကာလအတြင္း ေပၚေပါက္

လာဖြယ္ရွိသည့္ ကိစၥအသစ္မ်ားအလိုက္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို

မည္သို႔ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း

ဃ) စီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ား တုိးတက္မႈရွိလာသည္ႏွင့္အမွ် စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားလည္း ေျပာင္းလဲလာႏုိင္သည္ျဖစ္ရာ

အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကုိ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္

မြမ္းမံျပင္ဆင္သင့္သည္။

(၁) ဥပမာ - ဓာတ္သတၱဳတူးေဖာ္သည့္လုပ္ငန္း၌ ေျမေပၚရွာေဖြတူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား စေသာအခါ

သို႔မဟုတ္ လြန္တြင္းမ်ား အင္တိုက္အားတိုက္ တူးေဖာ္ေဆာင္ရြက္ေသာအခါ၌ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကုိ မြမ္းမံျပင္ဆင္သင့္သည္။

၂.၄. အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္တြင္ ပါဝင္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား

က) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္သည္ အမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ စာရြက္စာတမ္းျဖစ္ရာ၊

ေအာက္ပါအတိုင္း ျပဳစုေရးဆြဲသင့္သည္ -

(၁) သက္ဆိုင္ရာစီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား သတ္မွတ္ေဖာ္ျပသည္။

(၂) စီမံကန
ိ ္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား (PAPs) ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယမ
္ ည့္သူမ်ား

ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားႏွင့္ စိစစ္သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္။

- စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရႏုိင္သည့္ PAP ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား

- စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာေၾကာင့္ PAP ျဖစ္လာႏုိင္သူမ်ား/အျခားပတ္သက္ဆက္ႏြယလ

္ ာႏုိင္သူမ်ား

အေပၚက်ေရာက္ႏုိင္သည့္ ထိခိုက္မႈမ်ား

- PAP ျဖစ္လာႏုိင္သူအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အျခားပတ္သက္ဆက္ႏြယလ

္ ာႏုိင္သူအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔ စိုးရိမ္ပူပန္ဖြယ္

ရွိသည့္ ဧရိယာမ်ား

(၃) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို မည္သို႔ေသခ်ာေအာင္ ေဆာင္ရြက္မည္ကို ေဖာ္ျပ

ထားသည္မွာ -

- ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ရပ္ရြာလူထုမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ လူအုပ္စုမ်ားကို

စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ သေဘာသဘာဝႏွင့္ ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ထိခုိက္မႈမ်ား၊ စီမံကိန္းမွ

 7

ရလာႏုိင္သည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ နားလည္

သေဘာေပါက္ရန္ ေပးထားသည္။

- စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE သို႔မဟုတ္ EIA ေရးဆြဲျပဳစုသည့္အဆင့္၏ အေစာပိုင္း

ကာလတြင္ ရပ္ရြာလူထု၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ၊ အေလးထားမႈမ်ားကုိ ေဖာ္ထုတ္စိစစ္သတ္မွတ၍

္

ေဖာ္ျပႏုိင္သည္။

- PAP ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခာသူမ်ားအား IEE အစီရင္ခံစာ သို႔မဟုတ္

EIA အစီရင္ခံစာ ေရးဆြဲျပဳစုမည့္ အဆိုျပဳအခ်ိန္ကာလကို အသိေပး၍၊ EIA ဆုိင္ရာ

လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ သက္ဆုိင္ရာ လုုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား စတင္မလုုပ္ေဆာင္မီ ၾကိဳတင္

အေၾကာင္းၾကားေပးသည္။

- အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ေတြ႔ရွိရသည့္ အေရးကိစၥမ်ားကို

EIA လုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးေပလိမ့္မည္။

(၄) EIA လုုပ္ငန္းစဥ္တစ္ေလွ်ာက္လံုးတြင္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္ပါ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆက္လက္

ကိုက္ညီေစေရး အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကို ျပန္လည္မြမ္းမံျပင္ဆင္ရန္

လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားသတ္မွတ္သည္။ ဤအပိုင္းတြင္ - အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္သည္ ေအာက္ပါတို႔ကို ေသခ်ာေစရမည္ျဖစ္သည္ -

- ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္ပါ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆက္လက္ကိုက္ညီေစသည္။

- အျခားထပ္တုိးကိစၥမ်ား သို႔မဟုတ္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္

အတြင္း စိစစ္ေတြ႔ရွိရသည့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူ ေနာက္တိုးပုဂၢိဳလ္မ်ားပါ

ထည့္သြင္းေစသည္။

- လံုေလာက္ေသာ၊ အားလံုးပါဝင္ႏုိင္ေသာ၊ အေျခအေနအခ်ိန္အခါႏွငသ

့္ င့္ေတာ္ေသာ

အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းေစသည္။

- IEE အစီရင္ခံစာ သို႔မဟုတ္ EIA အစီရင္ခံစာ ေရးဆြဲတင္ျပစဥ္အတြင္း၊ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၌ ေတြ႔ရွိရသည့္ ကိစၥမ်ားကို တုန္႔ျပန္

ေျဖရွင္းေစသည္။

ခ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကုိ ႐ိုးရွင္းေသာ စကားလံုးမ်ားျဖင့္ (ဆိုလိုသည္မွာ -

ပညာရပ္ဆုိင္ရာစကားလံုးသံုးစြဲမႈ အကန္႔အသတ္ျဖင္)့ ေရးသားသင့္သည္။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္တြင္ အနည္းဆံုးအျဖစ္ - ေအာက္ပါအေၾကာင္းအရာမ်ား ပါဝင္သင့္သည္ -

(၁) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား

(၂) လုပ္ငန္းအဖြဲ႔၏ တာဝန္ႏွင့္ဝတၱရားမ်ား

(၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရသူ (PAPs)မ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူ

မ်ားကို ရွာေဖြစစ
ိ စ္သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ဆန္းစစ္ျခင္း
 8

(၄) ရပ္ရြာလူထုအသိုင္းအဝိုင္းမွ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ
္ ူမ်ား၏ ထိခိုက္နစ္နာမည့္ကိစၥမ်ား၊

အခြင့္အလမ္းမ်ား၊ သေဘာထားမ်ား၊ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္စိစစ္သတ္မွတ္ျခင္း

(၅) PAPs ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွငပ

့္ တ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာအၿခားသူမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္

အသံုးျပဳမည့္ ကိရိယာမ်ားႏွင့္နည္းလမ္းမ်ား၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္ဆုိင္ရာ

အခ်က္အလက္မ်ား ျဖန္႔ေဝမည့္နည္းလမ္းမ်ား အပါအဝင္

(၆) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ေဆာင္ရြက္သည့္ အၾကိမ္

အေရအတြက္ႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ပံုအေနအထား

(၇) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္စဥ္ ေတြ႔ရွိရသည့္ကိစၥမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္း

ေပးသည့္လုပ္ငန္းစဥ္

(၈) EIA လုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း၊ တုိင္ၾကားမႈမ်ားအား စီမံခန္႔ခြဲျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ကုစားေရး လုပ္ထံုး

လုပ္နည္းမ်ား

(၉) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပသည့္အခ်ိန္ကာလ

(၁၀) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ ျဖန္႔ေဝမည့္ အခ်က္အလက္မ်ား

(၁၁) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္း၊

သံုးသပ္ျခင္း၊ အစီရင္ခံစာတင္ျပျခင္း

ဃ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္၏ ေခါင္းစီးစာမ်က္ႏွာတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္

မ်ား ပါဝင္သင့္သည္ -

(၁) စာရြက္စာတမ္းေခါင္းစဥ္

(၂) အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏အမည္ႏွင့္ တည္ေနရာ

(၃) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ

(၄) EIA အတိုင္ပင္ခံ (အကယ္၍ တစ္ဦးတည္းရွိလွ်င္)

(၅) စာရြက္စာတမ္းျပဳစုသည့္ရက္စြဲ

(၆) စာေရးသူအမည္၊ ဆက္သြယ္ရန္လိပ္စာအေသးစိတ္ႏွင့္ ရာထူးအပါအဝင္

င) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ မူၾကမ္းအေပၚ စီမံကိန္း

ေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္တုိင္ပင္၍ ယင္းတို႔၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား ရယူသင့္သည္။

စ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကုိ ပံုမွန္ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္သည္။ IEE အစီရင္ခံစာ

သို႔မဟုတ္ EIA အစီရင္ခံစာ ေရးဆြဲစဥ္အတြင္း လိုအပ္လွ်င္ ျပန္လည္မြမ္းမံ ျပင္ဆင္သင့္သည္။

၂.၅. အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္အတြက္ အရင္းအျမစ္မ်ား ရွာေဖြျဖည့္ဆည္းျခင္း

က) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကို ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္၊

အရင္းအျမစ္မ်ားကုိ ေကာင္းစြာ ျဖည့္ဆည္းထားရန္လအ

ို ပ္သည္။
 9

ခ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ အဆင့္အားလံုး၌ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြကၿ္ ခင္း

ကုန္က်စရိတ္အားလံုးကုိ က်ခံရမည္။

(၁) ဤကုန္က်စရိတ္မ်ားတြင္ - စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက ခန္႔ထားသည့္ EIA အတုိင္ပင္ခံအတြက္

ကုန္က်စရိတ္ႏွင့္ (EIA ဆိုင္ရာ လုုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ပုဒ္မ ၄၃၊ ၆၉ ႏွင့္ ၁၂၂ တို႔ႏွင့္အညီ)

ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္းအဆင့္မ်ားႏွင့္ အတည္ျပဳထားေသာစီမံကိန္းမ်ားအား

ေစာင့္ၾကပ္ၾကည္႔႐ႈျခင္းအဆင့္မ်ားအတြင္း EIA အာဏာပိုင္က အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ရန္

ေဆာင္ရြက္သည့္ ကုန္က်စရိတ္မ်ား ပါဝင္သည္။

(၂) ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းဆုိင္ရာ

ကုန္က်စရိတ္မ်ားကို ရွင္းလင္းစြာစိစစ္သတ္မွတ္ထားၿပီး၊ ယင္းစိစစ္ခ်က္ႏွင့္အညီ ဘတ္ဂ်က္

ျဖည့္တင္းထားရမည္။

(၃) ဘတ္ဂ်က္ရရွိမႈ မည္သို႔ရွိေစကာမူ၊ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္မႈ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိၿပီး၊

အရည္အေသြးေကာင္းရလဒ္မ်ား ရရွိေရးမွာ ဦးစားေပးကိစၥျဖစ္သည္။

(၄) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ကုန္က်စရိတ္မ်ားကို

ျဖတ္ေတာက္ရန္ၾကိဳးပမ္းမႈမွ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။ အေၾကာင္းမွာ - ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေႏွာင့္ေႏွး

ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ားႏွင့္ ပဠိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ကုန္က်သည့္စရိတ္က ျဖတ္ေတာက္၍သက္သာသြားသည့္

ေငြထက္ ပိုမ်ားႏုိင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ဂ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္အတြက္ ခြဲေဝခ်ထားရမည့္ အရင္းအျမစ္မ်ားတြင္

အခ်ိန္ႏွင့္ေငြေၾကးအရင္းအျမစ္မ်ား ပါဝင္သည္။

(၁) အခ်က္အလက္မ်ား ျဖန္႔ေဝေပးၿပီးေနာက္တြင္၊ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူအားလံုးသည္

ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ သေဘာထားမ်ားကုိ သိရွိနားလည္ရန္၊

ဆန္းစစ္ရန္ႏွင့္ အဆုိျပဳလႊာအေပၚ ယင္းတို႔ တုန္႔ျပန္ခ်က္/သေဘာထားမ်ားေဖာ္ျပရန္၊ အခ်ိန္

အတိုင္းအတာတစ္ခု လိုအပ္လိမ့္မည္။

(၂) အခ်ိဳ႕လူအုပ္စုမ်ားသည္ အျခားသူမ်ားထက္ အခ်ိန္ပမ

ို ုိလိုအပ္လိမ့္မည္။ အခ်ိဳ႕လူအုပ္စုမ်ားအတြက္

မတူညီေသာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား စီစဥ္ေပးရန္လိုအပ္လိမ့္မည္။ သို႔မဟုတ္ အခ်ိဳ႕လူအုပ္စုမ်ားသည္

ယင္းတို႔ရပ္ရြာအသိုင္းအဝိုင္းရွိ ရပ္ရြာခံမ်ားႏွင့္တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးရန္ လိုအပ္လိမ့္မည္။

(၃) စာျဖင့္ေရးသားထားေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ားႏွင့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝး

မွတ္တမ္းမ်ားကုိ ဘာသာစကားအမ်ိဳးမ်ိဳး (ဗမာဘာသာစကားႏွင့္ ေဒသခံဘာသာစကား အပါအဝင္)သို႔

အေျခအေနအရလိုအပ္လွ်င္ ဘာသာျပန္ဆိုႏုိင္ရန္ ရန္ပံုေငြ အလံုအေလာက္ ခြဲေဝခ်ထားေပးရမည္။

ဃ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္တြင္ - စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအေနႏွင့္ ယင္းပစ္မွတ္

ထားေသာ ပရိသတ္ႏွင့္ဆိုင္သည့္အေရးၾကီးအခ်က္အလက္မ်ား ဥပမာ- ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ အတိမ္းအေစာင္း

မခံမႈအေနအထား၊ ဘာသာစကားအခက္အခဲ၊ ေက်ာင္းသင္ပညာေရး ၿပီးေျမာက္မႈအဆင့္တို႔ကို ထည့္သြင္း

 10

စဥ္းစား၍ ယင္းတို႔ႏွင့္သင့္ေတာ္သည့္ နည္းလမ္းျဖင့္ မည္သို႔အထိေရာက္ဆံုး ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္

ကိုလည္း စဥ္းစားထားသင့္သည္။

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ရာတြင္၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရသူ

မ်ားအေပၚထားရွိသည့္ စာနာစိတ္၊ ရပ္တည္ေပးမႈ၊ ဆက္ဆံေရးအေတြ႔အၾကံဳႏွင့္ မွန္ကန္

ေျဖာင့္မတ္မႈမ်ားအျပင္၊ ဗဟုသုတၾကြယ္ဝမႈႏွင့္ ပညာရပ္ဆုိင္ရာကၽြမ္းက်င္မႈတို႔ကို အေျခခံ၍

ေရြးခ်ယ္သင့္သည္။

(၂) ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မႈအားလံုးသည္ ေလးစားမႈ၊ ပြင္းလင္း႐ိုးသားစြာဆက္ဆံမႈ၊ ပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္သူမ်ားအေပၚ စိတ္အားထက္သန္စြာ နားေထာင္ေပးမႈႏွင့္ ယင္းတို႔ထံမွ စိတ္အား

ထက္သန္စြာ သင္ယူမႈတို႔အေပၚ အေျခခံရန္ အေရးၾကီးသည္။

၂.၆. အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း

က) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ အၿပီးသတ္ျပဳစုၿပီးသည္ႏွင့္တျပဳင္နက္ (EIA

ၿပဳလုပရ
္ န္လအ
ို ပ္သည့္ စီမံကိန္းမ်ားတြင္၊ သတ္မွတ္တာဝန္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ (Terms of Reference) ၏

အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ECD က အတည္ျပဳေပး ရမည္)၊ ယင္းကို စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက

အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရမည္။

ခ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္သည္-

(၁) EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ အဆင့္တစ္ခုစီတြင္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားသည့္အတုိင္း ထိေရာက္အဓိပၸါယ္

ရွိေသာပူးေပါင္းပါဝင္မႈျဖစ္ေစေရး အနိမ့္ဆံုးသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ေဆာင္ရြက္

သင့္သည္။

(၂) အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီျဖစ္ေသာ၊ အမ်ားလက္လွမ္းမီေသာ၊ စနစ္တက်ေရးဆြဲထားေသာ အစီအစဥ္

ျဖစ္သင့္ၿပီး၊ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ရွင္းလင္းစြာ ပါရွိသင့္သည္။

(၃) အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ႐ိုးရွင္းေသာစကားလံုးမ်ားျဖင္(့ ဆိုလိုသည္မွာ- ပညာရပ္ဆုိင္ရာစကားရပ္မ်ား

သံုးစြဲမႈအကန္႔အသတ္ျဖင္)့ ေပးသင့္သည္။

(၄) ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္အပါအဝင္၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ႏုိင္ေရး

အခက္အခဲမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစား ေက်ာ္လႊားထားသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအားျဖင့္

ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

(၅) ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈအဆင့္ႏွင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ကတိကဝတ္မ်ားကုိ

စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္ စီမံကန

ိ ္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားအား

ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားသင့္သည္။

(၆) ရပ္ရြာလူထု၏ သေဘာထားျပန္ၾကားမႈမ်ားရရွိရန္၊ ျပႆနာမ်ားအေပၚ ဆန္းစစ္စဥ္ ၾကံဳေတြ႕

ႏုိင္ေသာကိစၥမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္သတ္မွတ္ရန္ႏွင့္ IEE သို႔မဟုတ္ EIA အစီရင္ခံစာေရးဆြဲရန္

ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ား သတ္မွတ္ထားသင့္သည္။
 11

(၇) ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ားအား ယင္းတို႔ပူးေပါင္းပါဝင္မႈ၏ ရလဒ္မ်ားကုိ ျပန္ၾကားေပးသည့္

လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ပါဝင္သင့္သည္။

(၈) ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္သည့္ ဗ်ဴဟာမ်ား ထိေရာက္မႈရ/ွိ မရွိ သံုးသပ္၊ စိစစ္သင့္သည္။

ဂ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ -

(၁) လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ရပ္ရြာလူထုမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားလူအုပ္စုမ်ားအတြက္

ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို တိုးပြားေစသင့္သည္။

(၂) ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေသာ လူတန္းစားအားလံုးကို

ကုိယ္စားျပဳၾကသည့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ရပ္ရြာလူထုမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခား

လူအုပ္စုမ်ားအတြက္ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္မႈကို အားေပး၊ အေထာက္အကူျပဳသည့္

လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ျဖစ္သင့္သည္။

(၃) ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကုိ အေထာက္အကူျပဳသည့္ ယဥ္ေက်းမႈအရ

သင့္ေတာ္ေသာ၊ ပရိတ္သတ္ႏွင့္ အံကိုက္ေသာ နည္းလမ္းမ်ား ေရးဆြဲသတ္မွတ္သင့္သည္။

(၄) စီမံကိန္းအေၾကာင္း၊ နည္းပညာဆုိင္ရာ ေလ့လာမႈအေၾကာင္း၊ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား

စီမံခန္႔ခြဲမည့္လုပင
္ န္းစဥ္မ်ားအေၾကာင္း ပြင့္လင္းစြာ၊ ထင္သာျမင္သာစြာ ေဆြးေႏြးေပးျခင္းျဖင့္

အဆိုျပဳစီမံကိန္း စီမံခန္႔ခြဲမႈအေပၚ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာသူမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈမ်ား

တုိးပြားေစသင့္သည္။

(၅) ရပ္ရြာလူထု၏ ဗဟုသုတမ်ား၊ အျမင္မ်ား၊ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားႏွင့္ အေလးထားမႈမ်ားကုိ နည္းပညာ

ဆိုင္ရာ စူးစမ္းေလ့လာမႈအစီအစဥ္၏ ဒီဇုိင္းပံုစံႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္းတို႔တြင္ သင့္ေတာ္သလို

ထည့္သြင္းအသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ စူးစမ္းေလ့လာသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္း

တို႔တြင္ ေရရွည္အက်ိဳးကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈမ်ား တုိးတက္လာေစ သင့္သည္။

ဃ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူမ်ားႏွင့္ ေစာေစာခ်ိတ္ဆက္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားအေနႏွင့္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္ တိုးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ်

အျခားလူအုပ္စုမ်ားႏွင့္ အျပန္အလွန္ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည့္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းမ်ားကို

ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ အကူအညီရလိမ့္မည္။

င) သာမန္အားျဖင့္၊ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္မည့္ အစည္းအေဝးအေရအတြက္ကုိ သတ္မွတ္ဆံုးျဖတ္ရာတြင္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ေအာက္ပါတို႔ကို စဥ္းစားေဆာင္ရြက္သင့္သည္ -

(၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား၏

တန္ဖိုးထားမႈမ်ား၊ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား၊ သေဘာထားအျမင္မ်ား

(၂) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား၏

စီမံကိန္းဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား

(၃) အဆိုျပဳစီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ား

 12

(၄) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား၏

အဆိုျပဳစီမံကိန္းအေပၚ စိတ္ဝင္စားမႈအတိုင္းအတာ

(၅) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား

အၾကားက လက္ရွိဆက္ဆံေရးအေနအထား

(၆) လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ရပ္ရြာလူထုအသိုင္းအဝိုင္းမွ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူမ်ားႏွင့္ လူအုပ္စုမ်ား၏

လိုအပ္ခ်က္မ်ား

(၇) စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ လူအုပ္စုအမ်ိဳးမ်ိဳးအလိုက္ အသံုးျပဳရမည့္

နည္းလမ္း အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈ တိုးတက္ျမင့္မားလာေစမည့္

နည္းလမ္းမ်ား အပါအဝင္

(၈) ထိခိုက္ခံစားလြယ္ေသာ၊ အမ်ားနည္းတူအခြင့္အေရးမရေသာ လူအုပ္စုမ်ား၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားထံမွ

ယင္းတို႔ သေဘာထား ျပန္ၾကားခ်က္မ်ားရရန္ကို သင့္ေတာ္ေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ားေပးထားရန္

လိုအပ္ျခင္း

စ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား အေရအတြက္

မ်ားမ်ားတက္ေရာက္ႏုိင္ရန္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္မည့္ အစည္းအေဝးမ်ားကုိ အလုပ္ခ်ိန္အတြင္းသာ

က်င္းပ႐ံုသာမကဘဲ၊ တစ္ေန႔တာအတြင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာအခ်ိန္မ်ား၌ သင့္ေလ်ာ္သလို က်င္းပသင့္သည္။

ဆ) IEE သို႔မဟုတ္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ သက္ဆုိင္ရာအဆင့္တစ္ခု၌ အစည္းအေဝးတစ္ခုသာလွ်င္ က်င္းပရန္

ရွိပါက အျခားနည္းလမ္းျဖင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည့္ အခြင့္အေရး ေနာက္တစ္ၾကိမ္ကုိ

တစ္ေန႔တာ၏ အျခားအခ်ိန္၌ ျပဳလုပ္ေပးရန္ စဥ္းစားသင့္သည္။ (ဥပမာ - သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား

ေမးျမန္းေဆြးေႏြးသည့္အစီအစဥ္)

၂.၇. အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေရး ဆက္သြယ္ရမည့္ ပုဂၢိဳလ္

က) EIA ျပဳစုရန္လိုအပ္သည့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါက၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္

စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူ(PAP)မ်ားႏွင့္ ေဒသခံလူထုအသိုင္းအဝိုင္းတို႔ႏွင့္

တာဝန္ယူခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ရန္ လူတစ္ဦးကို ခန္႔ထားေဆာင္ရြက္ရန္ စဥ္းစားသင့္သည္။

ခ) ထိုသူသည္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးၿဖစ္ႏိုငသ

္ ည္ သို႔မဟုတ္ EIA ျပဳလုပ္ရန္ခန္႔ထားေသာ EIA

အတုိင္ပင္ခံ ျဖစ္ႏင
ုိ ္သည္။

ဂ) ဆက္သြယ္ေရးတာဝန္ခံသည္ ယင္း၏တာဝန္မ်ားကုိ ထမ္းေဆာင္ႏုိင္သည့္၊ လိုအပ္လွ်င္

ေဒသယဥ္ေက်းမႈမ်ား သိရွိနားလည္ေစေရး သင္တန္းမ်ားပါ ေပးႏုိင္သည့္ ကၽြမ္းက်င္မႈႏွင့္ အေတြ႔အၾကံဳရွိသူ

ျဖစ္သင့္သည္။

ဃ) ဆက္သြယ္ေရးတာဝန္ခံ၌ ေအာက္ပါတာဝန္မ်ား ရွိႏုိင္သည္ -

(၁) ရပ္ရြာလူထုအစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပျခင္း

 13

(၂) ေမးခြန္းမ်ား၊ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ဂ႐ုတစိုက္

ေျဖၾကားျခင္း

(၃) လူကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္၍ျဖစ္ေစ၊ email ၊ ဖုန္းတို႔ျဖင့္ျဖစ္ေစ ဆက္သြယ္ႏုိင္ျခင္း

(၄) စီမံကိန္းဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ တိက်စြာ၊ အၿမဲမျပတ္ရရွိႏုိင္ေစရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ

ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို (လူမႈေရးမီဒီယာမ်ားႏွင့္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ား

အပါအဝင္၌) ေဖာ္ျပထားရွိေပးျခင္း

(၅) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအား

စီမံကိန္းဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္တြင္

သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားေသာ နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္ အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း။

၂.၈. အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကုိ အားေပးသည့္ သီးသန္႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား

၂.၈.၁ ထိခုိက္ခံစားလြယ္ေသာ၊ အမ်ားနည္းတူအခြင့္အေရးမရေသာ လူအုပ္စုမ်ားႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအေပၚ

အထူးအေလးထားျခင္း

က) စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ
္ ူမ်ားကုိ ခြဲျခားစိစစ္သတ္မွတ္ရာတြင္ ရပ္ရြာအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္း ထိခိုက္

ခံစားလြယ္သူလူအုပ္စုမ်ား ၏ ထိေရာက္စြာ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္း တိုးတက္လာ ေစရန္ ယင္းတို႔၏

အထူးလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို စဥ္းစားေပးရန္လည္းလိုအပ္သည္။

ခ) ဤအပိုင္းတြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ သို႔မဟုတ္ အျခားဘာသာစကားမ်ား သို႔မဟုတ္ ေဒသသံုး

ဘာသာစကားမ်ား အသံုးျပဳသည့္ တုိင္းရင္းသားအုပ

ု ္စုမ်ား၊ မသန္စြမ္းသူမ်ား၊

ဆင္းရဲမႈအေျခခံမ်ဥ္းေအာက္တြင္ ေနထိုင္ရပ္တည္ရသူမ်ား၊ ေျမယာမဲ့မ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္

သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ား၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈ တိုးတက္လာေစရန္

စဥ္းစားေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ပါဝင္သည္။ ဤလူအုပ္စုမ်ား၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား ပူးေပါင္းပါဝင္ႏုိင္ေစရန္၊

ေနာက္ထပ္အေထာက္အကူမ်ားလိုအပ္ႏုိင္သည္။

ဂ) အစီအစဥ္ပါ သီးသန္႔အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ထိခိုက္ခံစားလြယ္ေသာ လူအုပ္စုမ်ားအားလံုးႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္

ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ စီစဥ္ထားျခင္းျဖစ္သင့္သည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အသံုးဝင္ေသာ ဗ်ဴဟာတစ္ရပ္မွာ ပူးေပါင္း

ပါဝင္မည့္သူမ်ားမွ မည္သည့္ကိစၥကုိမဆိုတင္ျပေစရန္ သို႔မဟုတ္ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ ေျဖၾကားေပးေစ

လိုသည့္ ေမးခြန္းမ်ားကုိ (ဥပမာ - email ၊ စာ၊ သို႔မဟုတ္ ႏႈတ္ျဖင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူထံသ)ို႔

ၾကိဳတင္တင္ျပရန္ ဖိတ္ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ မည္သည့္နည္းလမ္းမ်ားက်င့္သံုးသည္ျဖစ္ေစ၊ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္သည္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူမ်ား၏

သီးျခားလိုအပ္ခ်က္မ်ားကုိအေျခခံ၍ EIA လုပ္ငန္းစဥ္တေလွ်ာက္ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ရန္

အခ်ိန္အလံုအေလာက္ ေပးထားရမည္။

ဃ) စံုစမ္းစစ္ေဆးသည့္ကာလအတြင္း၌၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ

ထိခိုက္မႈမ်ားအေပၚ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္ ထိခိုက္ခံစားလြယ္သူမ်ား သို႔မဟုတ္ ရပ္ရြာအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္း

 14

အမ်ားနည္းတူအခြင့္အေရးမရေသာသူမ်ားပါ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္အျပည့္အဝရေစရန္ အခ်ိန္ပိုေပးျခင္းႏွင့္

ေနာက္ထပ္အစည္းအေဝးမ်ား စီစဥ္ေပးျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

၂.၈.၂ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားအေပၚ အထူးအေလးထားျခင္း

က) တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားပါဝင္သည့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၌ အဆိုပါ

တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားႏွင့္ သေဘာထားအျမင္မ်ားကုိ အျပည့္အဝ စဥ္းစားေပး၍

ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေစရန္ အထူးအေလးေပးစဥ္းစားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္လအ

ို ပ္သည္။

ခ) တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုအသိုင္းအဝိုင္းမွ ထိေရာက္စြာပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ အတားအဆီးမ်ားစြာရွိၾကသည္။

ယင္းအတားအဆီးမ်ားတြင္ ဘာသာစကားအခက္အခဲ၊ ေနရာေဒသအားျဖင့္ ေဝးလံေခါင္ဖ်ားေဒသျဖစ္ျခင္း၊

EIA လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္မႈမရွိျခင္း၊ သိပၸံဆိုင္ရာႏွင့္ နည္းပညာဆုိင္ရာကိစၥမ်ားကုိ တုိင္းရင္းသား

မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၏ ဘာသာစကားမ်ားျဖင့္ ရွင္းျပရန္လအ

ို ပ္ျခင္း၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံ

မ်ားသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ မည္သို႔ထိေတြ႔ဆက္ဆံရမည္ဆိုသည့္ ဗဟုသုတနည္းပါးျခင္းတို႔

ပါဝင္သည္။

ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာတစ္ခုအေပၚ IEE သို႔မဟုတ္ EIA ျပဳလုပ္ရန္ အျမင့္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အစိုးရက

တာဝန္ယူခ်မွတ္ျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း၊ “လြတ္လပ္စြာ ၾကိဳတင္အသိေပးသေဘာတူညီခ်က္ရယူျခင္း” (FPIC)

စည္းမ်ဥ္းကို လိုက္နာက်င့္သံုးျခင္းသည္ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ သက္ေရာက္မႈအခ်ိဳ႕ရွိႏုိင္သည္။

(၁) “လြတ္လပ္စြာ ၾကိဳတင္အသိေပးသေဘာတူညီခ်က္ရယူၿခင္း” စည္းမ်ဥ္းအရ တုိင္းရင္းသား

မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၌ သက္ဆုိင္ရာအခြင့္အေရးမ်ားရွိၿပီး ထိုအခြင့္အေရးမ်ားကုိ ေလးစားသင့္ေၾကာင္း

ေဖာ္ျပထားသည္။

(၂) “လြတ္လပ္စြာ ၾကိဳတင္အသိေပးသေဘာတူညီခ်က္ရယူျခင္း” စည္းမ်ဥ္းသည္ တိုင္းရင္းသား

မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ေျမႏွင့္သယံဇာတမ်ားအေပၚ ရပုိင္ခြင့္မ်ားအေပၚ ေလးစား

လိုက္နာေသာအားျဖင့္ အဓိကထားက်င့္သံုးေစရန္ရည္ရြယ္ၿပီး၊ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၏

၈
အခြင့္အေရးမ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢေၾကျငာစာတမ္းတြင္ ျပဌာန္းေဖာ္ျပထားသည္။

(၃) ဤစည္းကမ္းခ်က္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအား ယင္းတို႔ဘဝမ်ား၊ ေျမမ်ားႏွင့္

သယံဇာတမ်ား၊ ယင္းတို႔အေပၚသက္ေရာက္လာႏုိင္သည့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း သည့္

ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ၌ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခြင့္ေပးရန္ျဖစ္သည္။

(၄) “လြတ္လပ္စြာ ၾကိဳတင္အသိေပးသေဘာတူညီခ်က္ရယူျခင္း” စည္းမ်ဥ္း က်င့္သံုးျခင္းရွ/ိ မရွသ

ိ ည္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ား၏ ေနာက္ခံအေျခအေနမ်ားကို မ်ားေသာအားျဖင့္ ေဖာ္ျပသည္။

သေဘာတူညခ
ီ ်က္ရယူၿခင္းမရွိလွ်င္၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရသူ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား

အား ဆႏၵမပါဘဲ ေနရာမွဖယ္ရွားမႈ၊ ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားမႈ သို႔မဟုတ္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္စြမ္းဆံုး႐ံႈးမႈ၊

ဝင္ေငြရရွိမႈ သို႔မဟုတ္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း အေထာက္အကူျပဳ မတည္ပစၥည္းမ်ားဆံုး႐ံႈးမႈမ်ား

ပါဝင္လာမည္ျဖစ္သည္။
 15

(၅) “လြတ္လပ္စြာ ၾကိဳတင္အသိေပးသေဘာတူညီခ်က္ရယူျခင္း” စည္းမ်ဥ္း က်င့္သံုးျခင္းသည္

စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရသူ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအား EIA လုပ္ငန္းစဥ္တြင္

ေျပာေရးဆုိခြင့္ေပးသည့္ ႐ိုးရွင္းေသာ နည္းလမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။

ဃ) တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုအသိုင္းအဝိုင္းကုိ ထိခိုက္ႏုိင္သည့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ား ပိုင္ဆုိင္ထားေသာ

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားပါဝင္သည့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ေအာက္ပါတို႔ကုိ ထည့္သြင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ -

(၁) ယင္းတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားကုိ ေလးစားတန္ဖိုးထားရမည္၊

(၂) တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုအသိုင္းအဝိုင္း၏ ႐ိုးရာအေလ့အထမ်ားႏွင့္ သဘာဝသယံဇာတမ်ား

ရယူသံုးစြဲမ၊ႈ

(၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈရွိမည့္ဧရိယာမ်ားမွ သဘာဝသယံဇာတမ်ား ထုတ္ယူသံုးစြဲခြင့္ကုိ

အကာအကြယ္ေပးရမည္၊

(၄) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ား သို႔မဟုတ္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား မက်င္းပမီ

အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ယင္းတို႔နားလည္ႏုိင္သည့္ပံုစံျဖင့္ ၾကိဳတင္ရရွိေစရမည္။

(၅) တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ပါဝင္တက္ေရာက္သည့္ အမ်ားျပည္သူဆိုင္ရာ အစည္းအေဝးမ်ားသည္

အခ်ိန္ပုိၾကာလိမ့္မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ယင္းတို႔အေနႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာမည့္ ထိခိုက္မႈမ်ားကုိ

အျပည့္အဝ စဥ္းစားမိႏုိင္ရန္ အစည္းအေဝးမ်ား ပိုမိုက်င္းပေပးရန္ လိုအပ္လိမမ

့္ ည္။

င) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအေနႏွင့္ ယင္းတို႔ေျမႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း

လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈရွိလာႏုိင္သည္မ်ားကို အေသးစိတ္နားလည္သေဘာေပါက္

ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။ ဤသို႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ - စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ထိခိုက္နစ္နာမႈရွိႏုိင္သည့္

ေဒသခံလူထုမ်ားကို စီမံကိန္းဆုိင္ရာအခ်က္အလက္မ်ား ၾကိဳတင္ျဖန္႔ေဝေပးရန္ အစီအမံမ်ားႏွင/့္ သို႔မဟုတ္

အဆိုျပဳစီမံကိန္းဆုိင္ရာ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို ရွင္းျပရန္အစည္းအေဝးမ်ားစြာ က်င္းပေပးရန္ႏွင့္

ေမးျမန္းလာေသာ ေမးခြန္းမ်ားကုိ ေျဖၾကားေပးရန္ စသည့္အစီအမံမ်ား ၾကိဳတင္ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္သည္။

(၁) ဥပမာ - စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ စီမံကိန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားေပးသည့္

အစည္းအေဝးက်င္းပရန္ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ၿပီး၊ ထိုအစည္းအေဝးတြင္ ေဒသခံလူထုအား အခ်က္အလက္

မ်ားကုိ ႏႈတ္ျဖင့္၊ အျမင္အားျဖင့္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးႏုိင္သည္။

(၂) အခ်က္အလက္ေပးသည့္ အစည္းအေဝးမ်ားက်င္းပ႐ံုသက္သက္ျဖင့္ EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ

သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏တာဝန္ျဖစ္သည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္

အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပရန္ဟူသည့္အခ်က္ကို ျပည့္မီေက်ပြန္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။

စ) စံုစမ္းစစ္ေဆးသည့္ကာလအတြင္း၌၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအေနႏွင့္

ေအာက္ပါ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္ရေစရန္ အခ်ိန္အပိုေပးျခင္းႏွင့္ အစည္းအေဝးမ်ား

ပိုမုိက်င္းပျခင္း ျပဳလုပ္ေပးသင့္သည္ -
 16

(၁) တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုအသိုင္းအဝိုင္းမွ တိုင္းရင္းသားမ်ားကုိ အေစာဆံုးေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားမႈ

တစ္ရပ္ရပ္ကို ေရွာင္ရွားျခင္း

(၂) ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားေရးလုပ္ေဆာင္မည့္အစီအစဥ္ႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ား

ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအစီအစဥ္အေပၚ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုအသိုင္းအဝိုင္းမွ

သေဘာတူေၾကာင္း ေသခ်ာေစျခင္း

(၃) အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ ထိခိုက္မႈနည္းပါးေစျခင္းႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈ

အေပၚ မည္သည့္ထိခုိက္မႈမဆိုအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးျခင္း

(၄) စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ျခင္းကာလအတြင္း၊ အျငင္းပြားမႈမ်ား ေျဖရွင္းရန္

ျပန္လည္ကုစားေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား သတ္မွတ္ျခင္း။

၈ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ

ေၾကျငာစာတမ္း၊ resolution/adopted by the General Assembly, 2 October 2007, A/RES/61/295.

http://www.un.org/esa/socdev/unpfii/documents/DRIPS en.pdf
 1

အခန္း ၃ ။ ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္း(IEE) ျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္သည့္ စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစားမ်ား

၃.၁. အေထြေထြ

က) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၂ အရ၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ ဆန္းစစ္ျခင္း

(IEE)ႏွင့္ ကိုယ္တုိင္အစီရင္ခံတင္ၿပျခင္း ျပဳလုပ္ႏုိင္သည္ သို႔မဟုတ္ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ရန္ EIA

အတိုင္ပင္ခံတစ္ဦးဦး ခန္႔ထားႏုိင္သည္။ ရွင္းလင္းမႈရွိေစရန္ရည္ရြယ္၍ ဤအခန္းတြင္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူကုိသာ ရည္ၫႊန္းေဖာ္ျပပါမည္။ သို႔ရာတြင္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမွ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ဟု

ရည္ၫႊန္းေဖာ္ျပထားသည့္ ကိစၥအားလံုးတြင္ ယင္းခန္႔အပ္တာဝန္ေပးထားသည့္ EIA

အတိုင္ပင္ခံတစ္ဦးဦးအား ထည့္သြင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည္။

ခ) ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္း (IEE) ေရးဆြဲရန္ ပထမအဆင့္မွာ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍

ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရမည့္သူ (PAP)မ်ား၊

စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယႏ
္ ုိင္ေသာအျခားသူမ်ား(ECD အပါအဝင္)ႏွင့္ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြး

ေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ေဆာင္ရြက္ရန္ အေရးၾကီးသည္။ အေၾကာင္းမွာ -

ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္း (IEE) ျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္သည့္ စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစားမ်ားတြင္ ECD ၏

ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ရပ္ပါရွိသည့္ နည္းလမ္းက်စြာ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္သည့္အဆင့္မပါရွိေသာေၾကာင့္

ျဖစ္သည္။

ဂ) ဤလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ အေထာက္အကူျပဳရန္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ မူၾကမ္း

ေရးဆြဲရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအားတိုက္တြန္းပါသည္။

ဃ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္တြင္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ကုိ အၾကမ္းဖ်င္းေဖာ္ျပလိမ့္မည္

ျဖစ္ၿပီး၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE အစီရင္ခံစာျပဳစုစဥ္အတြင္း ထိုလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ လုိက္နာက်င့္သံုး

လိမ့္မည္။ ဤလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ အခန္း ၂ တြင္ အၾကမ္းဖ်ဥ္းေဖာ္ျပထားသည္။

(၁) အေကာင္းဆံုးရလဒ္မ်ားရရွိရန္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကို

စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူ (PAP)မ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယႏ

္ ုိင္ေသာ

အျခားသူမ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြး၍ ေရးဆြဲသင့္သည္။

(၂) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ စီမံကိန္းေၾကာင့္

ထိခုိက္ခံစားရမည့္သူ (PAP)မ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယႏ

္ ုိင္ေသာအျခားသူမ်ားအား

ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္းအဆင့္တြင္ ထိေရာက္စြာ ခ်ိတ္ဆက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္

ျဖစ္သည္။

(၃) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကုိ ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ဆန္းစစ္ျခင္းလုပ္ငန္း

တေလွ်ာက္တြင္ ျပန္လည္သံုးသပ္၍ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲသင့္သည္။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက

အခ်က္အလက္အသစ္မ်ား စုေဆာင္းရရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

င) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ ေရးဆြဲစဥ္အတြင္း စီမံကိန္းေၾကာင့္

ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူ (PAP)မ်ားက ေဖာ္ျပသည့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားႏွင့္ကိစၥမ်ားကုိ

 2

ေသခ်ာစြာမွတ္တမ္းတင္ထားသင့္သည္။ သုိ႔မွသာ ဤကိစၥမ်ားကုိ IEE စံုစမ္းစစ္ေဆးစဥ္အတြင္း

စံုစမ္းစစ္ေဆးႏုိင္ၿပီး ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေပမည္။

စ) စံစ
ု မ္းစစ္ေဆးမႈရလဒ္မ်ားကုိ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခုိက္ခံစားရမည့္သ(ူ PAP)မ်ားအား IEE ေဆာင္ရြက္စဥ္

ကာလအတြင္း အသိေပးသင့္သည္။ ဤအခ်က္သည္ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိစြာ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္း

ပါဝင္မႈ၏ အဓိကအစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။

ဆ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပင
္ န္းစဥ္မွရေသာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားသည္ အဆိုျပဳ

စီမံကိန္း၏ ဒီဇိုင္းပံုစံႏွင့္ စီမံကိန္းေရးဆြဲမႈအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးသင့္သည္။ ဤသေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားက

ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ရန္၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအား ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္

လမ္းျပႏုိင္သည္။

ဇ) IEE ေရးဆြဲရာတြင္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အသံုးျပဳပံုကုိ ပံု ၁ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဈ) IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္ရာတြင္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အား အသံုးျပဳပံုကို ပံု ၂ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။



စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE IEE လုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ေၾကာင္း အသိေပးရန္

အစီရင္ခံစာကုိ
အမ်ားျပည္သူသို႔ ထုတ္ျပန္သည္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ
အမ်ားျပည္သူအား
ECD သည္ IEE အစီရင္ခံစာကို ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္
အမ်ားျပည္သူသို႔ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္
ထုတ္ျပန္သည္ ေဆာင္ရြက္ေရးအစီအစဥ္ေရးဆြဲရန္

အခ်က္အလက္မ်ား
ECD သည္ သေဘာထား ဆက္လက္ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္
မွတ္ခ်က္မ်ား တင္ျပရန္
ပထမအၾကိမ္အစည္းအေဝး
အမ်ားျပည္သူအား ဖိတ္ေခၚသည္
အေၾကာင္းၾကားစာထုတ္ျပန္ရန္

ပထမအၾကိမ္အစည္းအေဝး
အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေသာ က်င္းပရန္
အစည္းအေဝးမ်ားအတြက္
အေၾကာင္းၾကားစာမ်ား ထုတ္ျပန္သည္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ IEE

၃.၂. IEE လုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ျခင္းအား အသိေပးျခင္း

ပံု ၁။ IEE ေရးဆြဲရာတြင္ လမ္းၫႊန္ခ်က္ အသံုးျပဳျခင္း

တြင္ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္
3

စီမံကိန္းေနရာသို႔
အမ်ားျပည္သူပါဝင္ေသာ ေလ့လာေရးသြားေရာက္ရန္
အစည္းအေဝးမ်ားက်င္းပသည္
အခ်က္အလက္မ်ား
ဆက္လက္ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္

သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ IEE ဒုတိယအၾကိမ္အစည္းအေဝး

အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္ရာတြင္

ပံု ၂။ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္ရာတြင္ လမ္းၫႊန္ခ်က္အား အသံုးျပဳျခင္း

အေၾကာင္းၾကားစာထုတ္ျပန္ရန္
ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးသည္
ဒုတိယအၾကိမ္အစည္းအေဝးက်င္းပရန္

ဝန္ၾကီးဌာနသို႔ ECD ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ

သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား IEE တြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္
ေပးပို႔သည္
IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္
ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးရန္

IEE အစီရင္ခံစာကုိ ECD သို႔တင္ျပရန္

ဝန္ၾကီးဌာန၏ အၿပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို
အမ်ားျပည္သူသို႔ ထုတ္ျပန္သည္
 4

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၄ အရ၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE လုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ေၾကာင္း

အမ်ားျပည္သူသို႔ အသိေပးထုတ္ျပန္ရမည္။

ခ) အသိေပးစာတြင္ ပါဝင္သင့္သည့္ အနည္းဆံုးအခ်က္အလက္မ်ားမွာ -

(၁) စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစားႏွင့္တည္ေနရာ

(၂) IEE လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား

(၃) စီမံကိန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ ရႏုိင္သမွ် အခ်က္အလက္အေသးစိတ္၊ ထိုအခ်က္အလက္မ်ားကို

မည္သို႔ရယူႏုိင္သည္ပါ အပါအဝင္

(၄) စီမံကိန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားေတာင္းယူရန္ ဆက္သြယ္ရမည့္ လိပ္စာ

အေသးစိတ္

(၅) ေနာက္ဆံုးရအခ်က္အလက္မ်ားကုိ မည္သည့္ေနရာတြင္ ရွာေဖြရမည္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ သတင္း

အခ်က္အလက္မ်ား

(၆) IEE အေပၚ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကို စာျဖင့္ေရးသား၍ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူထံသို႔ မည္သို႔

တင္ျပႏုိင္ေၾကာင္း သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား

ဂ) အသိေပးပံုနည္းလမ္း။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE လုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ေၾကာင္း အသိေပးစာကုိ

ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္ ထုတ္ျပန္သင့္သည္ -

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္

(၂) ေဒသသတင္းစာမ်ားတြင္ ေၾကာျငာမ်ား ထည့္သြင္းျခင္းျဖင့္

(၃) စီမံကိန္းေနရာတြင္ ရွင္းလင္းစြာ ဖတ္႐ႈနားလည္မွတ္မိႏုိင္ေသာ ဆုိင္းဘုတ္ၾကီးတစ္ခုကို

သိသာထင္ရွားစြာ စိုက္ထူျခင္း

(၄) ေဒသႏၲရအစုိးရ၊ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား၊ ေဒသခံဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေဒသခံလူထုအသင္းအဖြဲ႔

မ်ားအား ပစ္မွတ္ထားအသိေပးျခင္း

(၅) အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏တည္ေနရာ၊ သေဘာသဘာဝတို႔အရ အျခားသင့္ေတာ္ရာနည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္

ဃ) အသိေပးသည့္အခ်ိန္ကာလ။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE လုပ္ငန္းစဥ္စတင္ေၾကာင္းအသိေပးလႊာကုိ IEE

အရ ပထမအၾကိမ္အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈ မစတင္မီ အနည္းဆံုး ၁၄ ရက္ ၾကိဳတင္

ထုတ္ျပန္ရမည္။

၃.၃. အခ်က္အလက္မ်ား ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

က) ဖြင့္ဟေဖာ္ျပသည့္ အခ်ိန္ကာလ။ အဆိုျပဳစီမံကိန္းႏွငစ

့္ ပ္လ်ဥ္းသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို IEE

လုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ေၾကာင္း အသိေပးစာထုတ္ျပန္ခ်ိန္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္တည္း ရရွိႏုိင္ေစရမည္။ (EIA ဆိုင္ရာ

လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၄)

ခ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ -
 5

(၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ရပ္ရြာလူထုကုိယ္စားလွယ္

မ်ား၊ ေဒသခံဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဒသႏၲရအသင္းအဖြဲ႔မ်ား၊ သက္ဆုိင္ရာ ဝန္ၾကီးဌာန

မ်ားႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္းေဒသၾကီးအဆင့္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊

စီမံကိန္းအေပၚ စိတ္ဝင္စားေသာအျခားသူမ်ား အပါအဝင္၊ (ထိုသူမ်ားႏွင့္သာ ကန္႔သတ္မထားပါ)

အမ်ားျပည္သူသို႔ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ျဖန္႔ေဝေပးရမည္။

(၂) အခ်က္အလက္အားလံုးကုိ စီမံကိန္းဝက္ဆုိဒ(္ မ်ား)ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္နီးေသာ၊ အမ်ားျပည္သူ

အဆင္ေျပစြာ သြားေရာက္ႏုိင္ေသာေနရာမ်ား (ဥပမာ- စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ အေထြေထြ

အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန႐ံုးမ်ား၊ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ား စသည္) မွ မည္သူမဆို ရယူႏုိင္ရမည္။

ဂ) အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုအၾကားတြင္ အမ်ားျပည္သူရရွိႏုိင္သည့္၊

စီမံကိန္းႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစားႏွင့္ တည္ေနရာ အပါအဝင္တို႔သည္

အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားႏုိင္သည္။ သာမန္အားျဖင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ အတိုင္းအဆႏွင့္ အမ်ိဳးအစားတို႔ကို

ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပႏုိင္ရန္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကို ေပးသင့္သည္ -

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္၊ စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစား၊ အရြယ္အစား၊ တည္ေနရာႏွင့္

ေဆာင္ရြက္ မည့္ အခ်ိန္ကာလမ်ားအပါအဝင္

(၂) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ား (စီမံကိန္းအေပၚ ေငြေၾကးပံ့ပုိးသူမ်ား အပါအဝင္)

(၃) မ်က္ျမင္ၾကည့္႐ႈႏုိင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ား၊ ေျမပံုမ်ား၊ ေရးဆြဲထားေသာဒီဇုိင္းပံုစံ

မ်ား၊ ႐ုပ္ပက
ံု ားခ်ပ္မ်ားအပါအဝင္

ဃ) တတ္ႏုိင္သမွ် အခ်က္အလက္မ်ားမ်ားကို အမ်ားျပည္သူ စဥ္းစားႏုိင္ရန္ႏွင့္ ထပ္မံေဆြးေႏြးႏုိင္ရန္ ေပးထား

သင့္သည္။ အခ်က္အလက္မ်ား ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္းႏွင့္ ဆုိင္သည့္ ေလးေထာင့္ကြက္ ၂ ကိုလည္းၾကည့္ပါ။

င) အခ်က္အလက္မ်ားသည္ စီမံကိန္းႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားျဖစ္သင့္ၿပီး၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္

ထိခိုက္ခစ
ံ ားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ႏုိင္ေသာအျခားသူမ်ား နားလည္ႏုိင္ေသာ

ပံုစံတစ္ရပ္ျဖင့္ ေပးျခင္းျဖစ္သင့္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကုိ ႐ိုးရွင္းေသာ

ေဒသသုံုးဘာသာစကားျဖင့္ ရွင္းလင္းေဖာ္ျပသင့္သည္။

စ) သိပၸံဆုိင္ရာႏွင့္ ပညာရပ္ဆင
ုိ ္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ရွင္းျပေပးရန္ ေတာင္းဆိုမႈတစ္ရပ္ရွိပါက၊ စီမံကိန္း

အဆိုျပဳသူသည္ သင့္ေတာ္ေသာ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ လူထုအၾကား အစည္းအေဝးတစ္ခု စီစဥ္ေပးသင့္သည္။

ဆ) အမ်ားျပည္သူသို႔ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေအာက္ပါ နည္းလမ္းအားျဖင့္ ရရွိႏုိင္ရန္

ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ -

(၁) စီမံကိန္းဝက္ဘ္ဆိုဒ္ႏွင႔္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ဝက္ဘ္ဆုိဒ(္ မ်ား)တြင္

(၂) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ဆုိင္ေသာ အျခားလႈပ္ရွားမႈမ်ား

တြင္ ျဖန္႔ေဝျခင္း

(၃) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏႐ံုးမ်ားတြင[္ အီလက္ထေရာနစ္ပံုစံမ်ား (အေပ်ာ့ထည္မ်ား)ႏွင့္

စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴမ်ား (အမာထည္မ်ား)အားျဖင္]့
 6

(၄) စီမံကိန္းေနရာႏွင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္နီးေသာ၊ သြားလာရအဆင္ေျပ၊

လက္လွမ္းမီေသာ၊ လြတ္လပ္ေသာေနရာမ်ား (ဥပမာ- စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ အေထြေထြ

အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန႐ံုးမ်ား၊ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ား စသည္) တြင္ စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴမ်ားကို

ေလ့လာၾကည့္႐ႈႏုိင္ရန္ ရရွိႏုိင္ျခင္း

ဇ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအား

ေပးအပ္သည့္ အခ်က္အလက္အားလံုးကို ေဒသခံလူထုအသိုင္းအဝိုင္းျပင္ပမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားပါ လက္လွမ္း

မီႏုိင္ရန္ႏွင္႕ ျဖန္႔ေဝမႈလက္ခံရရွိရန္ အမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအျဖစ္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္

သင့္သည္။
 7

ေလးေထာင့္ကြက၂
္ ။ IEE အခ်က္အလက္မ်ား ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

မည္သည့္အခ်က္အလက္အမ်ိဳးအစားကုိ ေပးအပ္သင့္ပါသလဲ ?

• စီမံကိန္းဆုိ္င္ရာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အခ်က္အလက္မ်ား၊ ေျမပံုမ်ား၊ အစီအစဥ္မူၾကမ္းမ်ားႏွင့္ အျခား

ရႏုိင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအပါအဝင္
• တည္ေဆာက္ေရးအခ်ိနက
္ ာလလ်ာထားခ်က္အေသးစိတ္ႏွင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ
ထိခိုက္မႈမ်ားအေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပခ်က္- အခ်က္အလက္မ်ား ပုိမိုရႏုိင္ေသာအခါ
ျပန္လည္မြမ္းမံျပင္ဆင္၍ ေပးအပ္ရန္ျဖစ္သည္။
• စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ ႏွင့္၊ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ သိပၸံဆိုင္ရာ သို႔မဟုတ္
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား
• ေဒသခံလူထုအသိုင္းအဝိုင္း၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရဌာန/အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံမွ
ကနဦး သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား
• စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ကနဦးသေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ စာျဖင့္တုန္႔ျ့ပန္ေျဖရွင္းခ်က္

မ်ားကုိ လူထသ
ု ို႔ အသိေပးသင့္သည္။

• စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယလာမည့္

အျခားသူမ်ား၏ IEE အစီရင္ခံစာမူၾကမ္းအေပၚ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား၊ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ

အစီအစဥ္မူၾကမ္း

• IEE အစီရင္ခံစာ၊ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔့ခြဲမႈအစီအစဥ္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္

ျခင္းအစီအစဥ္

၃.၄.• IEE ေရးဆြဲစဥ္အတြင္း၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

• အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးအေရအတြက္
၃.၄.၁

က) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၄ (ခ)အရ၊ ဝန္ၾကီးဌာနသည္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား IEE ေရးဆြဲစဥ္

အတြင္း အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ား အနည္းဆံုး ၂ ၾကိမ္ က်င္းပရန္

သတ္မွတ္သည္။

(၁) ဤအစည္းအေဝးမ်ားတြင္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္း

မပါဝင္ပါ။ (၄.၄.၄ ကုိၾကည့္ပါ)

(၂) အစည္းအေဝးအေရအတြက္ အနည္းငယ္သာျပဳလုပ္ျခင္းအေပၚ ရွင္းလင္းစြာ အကဲျဖတ္ခံရန္

လိုလိမ့္မည္။ ဤေနရာတြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ခဲ့မႈရလဒ္မ်ားက မည္သို႔ ဆက္လက္

ထိေရာက္ အဓိပၸါယ္ရွိဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား ပါဝင္ရန္လအ

ို ပ္သည္။

(၃) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝး ၂ ၾကိမ္ေအာက္သာ

ျပဳလုပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ECD ထံမွ အေသးစိတ္ အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရမည္။

 8

ခ) ဤအေစာပိုင္းအဆင့္တြင္ပင္၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ရပ္လံုး အစည္းအေဝး

မ်ားသို႔ တက္ေရာက္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ ယင္းတို႔၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပႏုိင္ရန္ သီးျခားအစည္းအေဝးမ်ား

က်င္းပေပးရန္ စဥ္းစားသင့္သည္။

၃.၄.၂ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ား စီစဥ္ျခင္းႏွင့္က်င္းပျခင္း

က) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ားက်င္းပရန္ အသိေပးသည့္အခ်ိန္ကာလ။ အမ်ား

ျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးတစ္ခုမက်င္းပမီ ၁၄ ရက္ထက္မနည္း ၾကိဳတင္၍ အသိေပး

စာထုတ္ျပန္သင့္သည္။

ခ) အသိေပးသည့္နည္းလမ္း။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝး

တစ္ခုက်င္းပရန္ အသိေပးစာထုတ္ျပန္မႈကို ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားအတုိင္း ျပဳလုပ္သင့္သည္ -

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ဝက္ဘ္ဆုိဒ္ေပၚတြင္

(၂) ေဒသသတင္းစာတြင္ ေၾကာ္ျငာစာမ်ား ထည့္သြင္းျခင္းအားျဖင့္

(၃) စီမက
ံ ိန္းေနရာတြင္ ရွင္းလင္းစြာ ဖတ္႐ႈနားလည္မွတ္မိႏုိင္ေသာ ဆိုင္းဘုတ္ၾကီးတစ္ခုကုိ သိသာ

ထင္ရွားစြာ စိုက္ထူျခင္း

(၄) ေဒသႏၲရအစိုးရ၊ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား၊ ေဒသခံလူထုအသင္းအဖြဲ႔မ်ားအား ပစ္မွတ္ေပး အသိေပးျခင္း

ဂ) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပျခင္း။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ IEE

အစည္းအေဝးအားလံုး၌ ေအာက္ပါအေၾကာင္းအရာမ်ား အနည္းဆံုး ပါဝင္သင့္သည္-

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက စီမံကိန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္း။ ေအာက္ပါအေၾကာင္းအရာ

မ်ား ပါဝင္သင့္ၿပီး၊ ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္သာ ကန္႔သတ္မထားပါ -

- အဆိုျပဳစီမံကိန္းအေၾကာင္းေဖာ္ျပခ်က္မ်ား

- စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ ပင္မကာလမ်ား (ဒီဇုိင္း၊ အၾကိဳတည္ေဆာက္ျခင္း၊

တည္ေဆာက္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈရပ္ျခင္း၊ စီမံကိန္း

ပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ပိတ္သိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း ကိစၥမ်ားေဆာင္ရြက္ျခင္း)

- စီမံကိန္း၏ ေနာက္ခံသမုိင္းအက်ဥ္း

- စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ေရးဆြဲထားသည္႕ကာလမ်ား

- စီမံကိန္းႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ ရွိရင္းစြဲ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား၏ အမွန္အေျခအေန

- စီမံကိန္းေဆာင္ရြက္ရန္လ/ို မလို ဆန္းစစ္ခ်က္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အပါအဝင္

- အဆိုျပဳလႊာအား အျခားနည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေျခမ်ား၊ အျခားေနရာမ်ားတြင္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းအပါအဝင္

- စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခုိက္မႈမ်ား (တုိက္႐ိုက္၊ သြယ္ဝိုက္ႏွင့္

အျခားစီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈမ်ားပါ စုစည္းေပါင္းစပ္ သက္ေရာက္ျခင္းမ်ား)

 9

ေလႏွင့္ေရသို႔ ထုတ္လႊတ္မႈမ်ား၊ စြန္႔ပစ္အမႈိက္မ်ား၊ ဆူညံသံ၊ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔ျခင္း၊ အန႔ံ၊

သို႔မဟုတ္ အျခားအမ်ိဳးအစား ထိခုိက္မႈတို႔ အပါအဝင္

- IEE စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္၌ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္

- စီမံကိန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျပန္လည္ကုစားေရး လုုပ္ထံုးလုပ္နည္း သို႔မဟုတ္ လူထုႏွင့္

တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးေရးေကာ္မတီကို ထူေထာင္ရန္

(၂) အမ်ားျပည္သူက သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ ႏႈတ္ျဖင့္ေပးႏုိင္သည့္အခြင့္အေရး

(၃) စာျဖင့္ေရးသားေဖာ္ျပထားသည့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကို မည္သို႔ေပးပို႔ႏုိင္ေၾကာင္း

အေသးစိတ္၊ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား တင္ျပႏုိငသ

္ ည့္ ေနာက္ဆံုးရက္မ်ား အပါအဝင္

ဃ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ေအာက္ပါတို႔အေပၚ အထူးစဥ္းစားေပးရမည္-

(၁) အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပါဝင္ႏုိင္ရန္ မည္သို႔အေကာင္းဆံုး စီစဥ္ေပးရမည္

(၂) ထိခိုက္ခံစားလြယ္ေသာ၊ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္း အမ်ားနည္းတူအခြင့္အေရးမရေသာသူမ်ား၊

အလြန္ဆင္းရဲသူမ်ား ႏွင့္ မသန္စြမ္းသူမ်ား အပါအဝင္ထံမွ သေဘာထားအျမင္မ်ားရႏုိင္ေစရန္

(၃) တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ပါဝင္ႏုိင္ရန္ မည္သို႔ အေကာင္းဆံုးစီစဥ္ေပးရမည္

ဃ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ေအာက္ပါတုိ႔ကို ေသခ်ာေစရမည္ -

(၁) အမ်ားျပည္သူပူေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ

မွတ္တမ္းတင္ထားရမည္။

(၂) ဤမွတ္တမ္းမ်ားကို ဖိုင္တြဲ၍ ထိန္းသိမ္းထားရမည္။

(၃) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၇ အရ ဤမွတ္တမ္းမ်ားအား ECD မွ သံုးသပ္ႏုိင္ရန္ IEE

အစီရင္ခံစာႏွင့္အတူ ECD သို႔ တင္ျပရမည္။

၃.၄.၃ စီမက
ံ ိန္းဧရိယာသို႔ ေလ့လာေရးခရီးစဥ္မ်ား

က) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ ထိေရာက္မႈတိုးတက္ေစရန္၊ ဝန္ၾကီးဌာနသည္

ECD ႏွင့္ အျခားသက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအတြက္ အဆိုျပဳစီမံကိန္းေနရာသို႔ ေလ့လာေရး

ခရီးစီစဥ္ေပးရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား တိုကတ

္ ြန္းသည္။

ခ) မည္သည့္ေလ့လာေရးခရီးစဥ္မဆို စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခုိက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္တိုင္ပင္၍ စီစဥ္သင့္သည္၊

အမ်ားျပည္သူအား အသိေပးသင့္သည္၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားပါ လိုက္ပါႏုိင္ရန္

လမ္းဖြင့္ေပးသင့္သည္။

ဂ) ေလ့လာေရးခရီးစဥ္မ်ားကို သက္ဆုိင္ရာဝန္ၾကီးဌာနမ်ား၊ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနႏွင့္ စီမံကိန္း

ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအၾကား ေပါင္းစပ္ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရမည္။

၃.၄.၄ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္း

 10

က) IEE အစီရင္ခံစာကုိ ECD သို႔ မတင္ျပမီ၊ ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခု ျပဳလုပ္ရန္ စီမံကိန္း

အဆိုျပဳသူအား တိုက္တြန္းသည္။ သို႔မွာသာ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအား IEE အေပၚ ေကာက္ခ်က္ခ်မႈမ်ားႏွင့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကုိ

အသိေပးႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

ခ) အဆိုျပဳထားေသာ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္ (EMP) အေၾကာင္း ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးမႈတစ္ရပ္လည္း

ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္းတြင္ ပါဝင္သင့္သည္။ ဤအပိုင္းတြင္ စီမံကိန္းအား

အတည္ျပဳလွ်င္ စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္စဥ္ က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္မည့္ လူထုတုိင္ၾကားမႈမ်ားကုိ

ကုိင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား၊ သို႔မဟုတ္ အျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္

အေၾကာင္း အေသးစိတ္မ်ားလည္း ပါဝင္သင့္သည္။

ဂ) ေလ့လာေရးခရီးစဥ္သို႔ ဖိတ္ၾကားခံရသူမ်ားတြင္ အရပ္ဖက္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ေဒသခံလူထု၊

ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္းေဒသၾကီးအဆင့္မွ သက္ဆုိင္ရာ အစိုးရဌာန/အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊

စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အျခားသူမ်ား ပါဝင္သင့္သည္။

ဃ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားသည္

IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္သည့္ အဆင့္အတြင္း၊ ECD သို႔ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား တင္ျပႏုိင္ေရး

ျပင္ဆင္ရန္ ဤကိစၥကို အခြင့္အေရးတစ္ရပ္သဖြယ္ အသံုးခ်ႏုိင္သည္။

၃.၄.၅ IEE အစည္းအေဝးမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အခ်က္အလက္မ်ား

က) IEE ေရးဆြဲစဥ္ကာလအတြင္း အနည္းဆံုးေဆာင္ရြက္ရမည့္ အစည္းအေဝးမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္

အက်ဥ္းခ်ဳပ္တစ္ရပ္(အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ မည္သူပါဝင္သင့္သည္ႏွင့္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္

ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ရလဒ္မ်ားအပါအဝင္) ကုိ ဇယား ၃ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဇယား ၃။

မည္သူပါဝင္သင့္သလဲ ? အစည္းအေဝးအေပၚ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္

ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ရလဒ္မ်ားကအဘယ္နည္း?

ပထမအၾကိမ္ ေဒသအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္းအဆင့္ တြင္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား

အစည္းအေဝး စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရမည့္ သူမ်ား၊ ႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူ

ေဒသအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္း အဆင့္ မ်ားကုိ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအေၾကာင္း

အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ သယံ ဇာတႏွင့္ အသိေပးရန္

သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး

ဝန္ၾကီးဌာန၊ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသၾကီး

အဆင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး

 11

ဦးစီးဌာန၊ အျခားသက္ဆိုင္ရာ

အစိုးရဌာနမ်ား၊

စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားကို

ေဒသအာဏာပိုင္မ်ား IEE လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ထိုလုပ္ငန္းစဥ္အား

မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အသိ

ေပးရန္

အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ထိခိုက္ခံစားလြယ္ေသာ ေနာက္အစည္းအေဝးမ်ားအတြက္ ေရးဆြဲ

လူအုပ္စုမ်ားပါဝင္ႏုိင္ရန္ အထူးအေလး ေပး ထားလွ်င္၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစား

ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ ရမည့္သူမ်ားကုိ အဆိုျပဳတင္ျပထားသည့္

အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

အစီအစဥ္အား အသိေပးရန္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ IEE အတိုင္ပင္ခံ လာမည့္အစည္းအေဝးအတြက္ ေန႔ရက္

သတ္မွတ္ရန္

ဒုတိယအၾကိမ္ ေဒသအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္းအဆင့္ တြင္ IEE တြင္ ထည့္သြင္းရမည့္ အခ်ိဳဳ႕ကိစၥရပ္

အစည္းအေဝး စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရမည့္ သူမ်ား၊ မ်ားအတြက္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစား

(ႏွင့္ ေဒသအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္း အဆင့္ ရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ဆက္ႏြယ္

လိုအပ္လာလွ်င္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ သယံ ဇာတႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အျခားသူမ်ားထံမွ ကနဦး

ေနာက္လာမည့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး သေဘာထားမွတ္ခ်က္ႏွင့္ အၾကံဥာဏ္မ်ား

အစည္းအေဝး ဝန္ၾကီးဌာန၊ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသၾကီး အေပၚ တုန္႔ျပန္ေျဖၾကားေပးရန္

တစ္ခုခ)ု အဆင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး

ဦးစီးဌာန၊ အျခား သက္ဆိုင္ရာ

အစိုးရဌာနမ်ား၊

ေဒသအာဏာပိုင္မ်ား IEE ဆိုင္ရာ ေနာက္ဆံုးအခ်က္အလက္မ်ား

ေပးရန္

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ IEE အတိုင္ပင္ခ၊ံ

စကားျပန္(မ်ား)။

ဤအစည္းအေဝးတြင္ အမ်ိဳးသား၊

အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ရပ္လံုးအတြက္
 12

(ပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးတာဝန္ခံအမ်ိဳးသမီးမ်ား

ႏွင)့္ သီးျခားအစည္းအေဝးမ်ားပါထည့္သြင္း

က်င္းပသင့္သည္။ ၿပီးမွ အမ်ိဳးသား၊

အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ရပ္ေပါင္း၍ အစည္းအေဝး

က်င္းပသင့္သည္။

IEE အစီရင္ခံစာ ေဒသအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္းအဆင့္ တြင္ IEE အစီရင္ခံစာ အေပၚ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြး

အေပၚ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားရမည့္ သူမ်ား၊ ရန္ႏွင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္

ေနာက္ဆံုး ေဒသအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္း အဆင့္ သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္

အၾကိမ္ ရွင္းလင္း အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ သယံ ဇာတႏွင့္ လာမည့္ အျခားသူမ်ား၏ သေဘာထား

ေဆြးေႏြးျခင္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကုိ

ဝန္ၾကီးဌာန၊ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသၾကီး အစီရင္ခံစာထဲတြင္ မည္သ႔ထ

ို ည့္သြင္း

အဆင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ေပးေၾကာင္း ရွင္းလင္း

ဦးစီးဌာန၊ အျခား သက္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးေပးရန္

အစိုးရဌာနမ်ား၊

သြယ္ဝက
ို ၍
္ ထိခိုက္မႈခံရမည့္ လူပုဂၢိဳလ္/

အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္း သို႔မဟုတ္

ေဒသအေပၚ စိတ္ဝင္စားေသာ အစုိးရ

မဟုတ္ေသာ ျပည္တြင္း အဖြဲ႔အစည္းမ်ား

လည္း ပါဝင္ႏုိင္သည္

ေဒသအာဏာပိုင္မ်ား၊

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ ႏွင့္ IEE အတိုင္ပင္ခံ

၃.၅. IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား

က) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၆ (ဆ) အရ၊ IEE အစီရင္ခံစာတိုင္းတြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း

ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၏ ရလဒ္မ်ား၊ အမ်ားျပည္သူထံမွ ရရွိေသာ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား၊

လက္ခံရရွိသည့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ စာျဖင့္ တုန္႔ျပန္ေျဖရွင္းခ်က္မ်ား

ပါဝင္ရန္လိုအပ္သည္။
 13

ခ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ပံု အက်ဥ္းခ်ဳပ္သက္သက္သာ

မျဖစ္ေစဘဲ၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၏ ရလဒ္မ်ားကုိပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္

က်ယ္ျပန္႔ေသာ တာဝန္ဝတၱရားတစ္ရပ္ ရွိသည္။

ဂ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္၏ရလဒ္မ်ား။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္၏ ရလဒ္မ်ားကုိ အစီရင္ခံရာတြင္၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE အစီရင္ခံစာ၌

ေအာက္ပါတို႔ကို အနည္းဆံုး ထည့္သြင္းရမည္ -

(၁) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အသံုးျပဳသည့္ နည္းလမ္း၊

အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္တစ္ရပ္ရပ္ ေရးဆြဲျခင္းအပါအဝင္။

(၂) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ေၾကာင္း ကနဦးအသိေပးစာႏွင့္

အခ်က္အလက္မ်ားအား အမ်ားျပည္သူထံေပးပိအ
ု႔ သိေပးမႈ (အသိေပးသည့္ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္

အသိေပးမႈျပဳလုပ္သည့္ ေန႔စြဲတို႔အပါအဝင္)

(၃) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပမည့္အေၾကာင္း အသိေပးစာ

(အသိေပးသည့္ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ အသိေပးမႈျပဳလုပ္သည့္ ေန႔စြဲတို႔အပါအဝင္)

(၄) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပခဲ့သည့္ ေနရာႏွင့္ က်င္းပခဲ့သည့္

အၾကိမ္အေရအတြက္

(၅) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ားသို႔ တက္ေရာက္သည့္ လူအေရအတြက္

(က်ား/မ ခြဲျခားေဖာ္ျပရန္)

(၆) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ ႏႈတ္ျဖင့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေပးသည့္

လူအေရအတြက္

(၇) လက္ခံရရွိထားသည့္ စာျဖင့္ေရးသားတင္ျပသည့္ ျပည္သူ႔သေဘာထားမွတ္ခ်က္ အေရအတြက္

(၈) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူ

မ်ားက တင္ျပသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား အက်ဥ္းခ်ဳပ္

(၉) ထုိသို႔ တင္ျပေသာ ကိစၥမ်ားကို ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ပံုမ်ားအား IEE အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္း

ဃ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကုိ ေရးဆြဲ၊

အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့လွ်င္၊ IEE အစီရင္ခံစာတြင္ အဆိုပါအစီအစဥ္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ႏွင့္ IEE

ေရးဆြဲစဥ္အတြင္း ယင္းကုိမည္သ႔ို အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည္ကုိလည္း ထည့္သြင္းသင့္သည္။

(အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကုိ IEE အစီရင္ခံစာႏွင့္ ပူးတြဲေဖာ္ျပျခင္း)

င) သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ တုန္႔ျပန္ေျဖရွင္းျခင္း။ EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊၊ ပုဒ္မ ၃၆ (ဆ)အရ၊

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ လက္ခံရရွိထားသည့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ တုန္႔ျပန္ေျဖရွင္းခ်က္မ်ား

ေပးရမည္။ ထုိေျဖရွင္းခ်က္မ်ားတြင္ အဆိုပါ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ IEE အစီရင္ခံစာ၏

မည္သည့္ေနရာတြင္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးထားေၾကာင္း၊ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ

အစီအစဥ္ႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္းအပါအဝင္အား ေဖာ္ျပသင့္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက ထိုသေဘာထား

 14

မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကုိ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ပယ္ခ်ခဲ့ရေၾကာင္း ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္

ေဝဖန္မႈ ေပးသင့္သည္။

၃.၆. EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္ရာတြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း

၃.၆.၁ အေထြေထြ

က) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၉ အရ၊ ေနာက္ဆံုးျပဳစုထားေသာ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ ECD မွ

သံုးသပ္စဥ္အတြင္း အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္။

ခ) သံုးသပ္သည့္အဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ေအာက္ပါကိစၥမ်ား

ျဖစ္ေပၚေစရန္ အေရးၾကီးသည္ -

(၁) စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူမ်ားသည္ ေနာက္ဆံုးျပဳစုထားေသာ IEE အေပၚသံုးသပ္၍

သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား ေပးႏုိင္မည့္အခြင့္အလမ္းရရွိေစသည္။

(၂) စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူမ်ားသည္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ ႏွင့္ အမွီအခိက
ု င္းေသာ

ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္သူမ်ားအား ယင္းတို႔ သေဘာထားအျမင္မ်ား တင္ျပႏုိင္သည့္

အခြင့္အလမ္းရရွိေစသည္။

(၃) ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သူမ်ားသည္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယသ

္ ူမ်ား၏ သေဘာထားအျမင္

မ်ားကုိ လြတ္လပ္အမွီအခိုကင္းစြာ ရရွိေစသည္။

(၄) ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သူမ်ားသည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္

ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ၊ အေလးထားမႈမ်ားကုိ IEE ႏွင့္ EMP ထဲသို႔

ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္းကို အတည္ျပဳႏုိင္သည္။

ဂ) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၉ အရ၊ ECD သည္ တင္ျပလာေသာ IEE

အစီရင္ခံစာမ်ားအေပၚသံုးသပ္ရာတြငႏ
္ ွင၊့္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရရွိေရးအတြက္

ရည္ရြယ္အသိေပးေသာ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအေပၚ

သံုးသပ္ရာတြင္ ေပါင္းစပ္ညႇိႏိႈင္းေပးရန္ တာဝန္ရွိသည္။

ဃ) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၄၃ အရ၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ သံုးသပ္ျခင္းအဆင့္အတြင္း၊

အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ေဆာင္ရြကသ

္ ည့္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားအားလံုးကို

က်ခံရမည္။

င) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၄၂ အရ၊ IEE အစီရင္ခံစာ တင္ျပခဲ့ၿပီး ရက္ ၆၀ အတြင္း IEE

အစီရင္ခံစာအေပၚ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ေပးရန္လိုအပ္သျဖင့္ ဤအဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ ေအာက္ပါကိစၥမ်ားအတြက္ အခ်ိန္လံုေလာက္စြာေပး၍ တည္ေဆာက္

ရမည္ -

(၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခုိက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယလ

္ ာမည့္သူမ်ား

အေနႏွင့္ IEE အစီရင္ခံစာကုိ ရယူသံုးသပ္ႏုိင္ရန္

 15

(၂) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခုိက္ခံစားရမည့္သူမ်ားအေနႏွင့္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ ယင္းတို႔ သေဘာထား

မွတ္ခ်က္မ်ား ျပဳစုတင္ျပႏုိင္ရန္

(၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခုိက္ခံစားရမည့္သူမ်ားအေနႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္

အစည္းအေဝးမ်ား၌ ပါဝင္တက္ေရာက္ႏုိင္ရန္

(၄) ECD အေနႏွင့္ ဤအဆင့္တြင္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား ေရးသားရာတြင္ -

အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈရလဒ္မ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္

၃.၆.၂ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမွ IEE အစီရင္ခံစာကုိ အမ်ားျပည္သူသို႔ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

က) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ ECD ႏွစ္ဦးလံုးသည္ EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ IEE အစီရင္ခံစာကုိ

အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာသံုးသပ္ႏုိင္ေရး ထုတ္ျပန္ေပးရန္ တာဝန္ရွိသည္။

ခ) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပန

္ ည္း၊ ပုဒ္မ ၃၈ အရ၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE အစီရင္ခံစာကုိ ECD သို႔

တင္ျပၿပီးေနာက္၊ ၁၅ ရက္ထက္ ေနာက္မက်ေစဘဲ၊ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္

ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ ေဒသခံလူထုႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယႏ

္ ုိင္ေသာ အျခားသက္ဆုိင္ရာ

ပုဂၢိဳလ္/အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရမည္။

ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ (ေလ့လာသံုးသပ္ရန္ IEE အစီရင္ခံစာ ရရွိႏုိင္ေရး စီစဥ္ထားရမည့္အျပင္) IEE

အစီရင္ခံစာကုိ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္IEE အစီရင္ခံစာ ရႏုိင္ေၾကာင္း အသိေပးစာမ်ားကုိ ေအာက္ပါေနရာမ်ား

အပါအဝင္ ေဆြးေႏြးပြဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ ထုတ္ျပန္ရမည္ -

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္

(၂) ေဒသသံုးမီဒီယာ (ဥပမာ - သတင္းစာမ်ားႏွင့္ ေရဒီယ)ို မွတဆင့္

(၃) စီမံကိန္းေနရာတြင္ ရွင္းလင္းစြာ ဖတ္႐ႈနားလည္မွတ္မိလြယ္ေသာ ဆိုင္းဘုတ္ကုိ သိသာထင္ရွားစြာ

စိုက္ထူျခင္း

(၄) ေဒသႏၲရအစိုးရ၊ စီမံကိန္းေၾကာင္ထ

့ ိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ ေဒသခံ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိ

ပစ္မွတ္ထား အသိေပးျခင္းႏွင့္

(၅) သက္ဆုိင္ရာေနရာႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ သေဘာသဘာဝႏွင့္သင့္ေလ်ာ္ေသာ အျခား

နည္းလမ္းမ်ားမွတဆင့္

ဃ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ IEE အစီရင္ခံစာကုိ ECD သို႔ တင္ျပၿပီးေနာက္၊ ၁၅ ရက္ထက္ေနာက္မက်ေစဘဲ၊

ထိုအစီရင္ခံစာကုိ အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာသံုးသပ္ႏုိင္ေရး ရရွိႏုိင္ရန္ ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ား ေဆာင္ရြက္

ထားရမည္ -

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္ တင္ျခင္း

(၂) IEE အစီရင္ခံစာ မိတၱဴကုိ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ဆုိင္သည့္ေနရာမ်ား (ဥပမာ -

စာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုး၊ ရပ္ရြာလူထုစုေဝးခန္းမ၊ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား

စသည္) တို႔တြင္ ထားရွိျခင္းႏွင့္

 16

(၃) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ႐ံုးမ်ားတြင္ IEE အစီရင္ခံစာ မိတၱဴမ်ားကုိ ရရွိႏုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ထားျခင္း

၃.၆.၃ ECD မွ IEE အစီရင္ခံစာကုိ အမ်ားျပည္သူသို႔ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၉ အရ၊ ECD သည္ IEE အစီရင္ခံစာရရွိၿပီးေနာက္ အမ်ားျပည္သူ

လက္လွမ္းမီႏုိင္ရန္ တတ္ႏုိင္သမွ် အျမန္ဆံုး ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ မည္သည့္အေျခအေန၌မဆို၊ ECD မွ

IEE အစီရင္ခံစာ လက္ခံရရွိသည့္ေန႔ရက္မွ ၁၄ ရက္အတြင္း ထိုသ႔ရ

ို ရွိႏိုငရ
္ န္ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

ခ) ECD သည္ IEE အစီရင္ခံစာကို ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္ IEE အစီရင္ခံစာရႏုိင္ေၾကာင္း အသိေပးစာမ်ားကုိ

ေအာက္ပါေနရာမ်ားအပါအဝင္ မတူညီေသာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားစြာ၌ ထုတ္ျပန္သင့္သည္။ ထုိ႔အျပင္

(ေလ့လာသံုးသပ္ရန္အလို႔ငွာ IEE အစီရင္ခံစာကုိ ရရွိႏုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္သည္)

(၁) ဝန္ၾကီးဌာနႏွင/့္ သို႔မဟုတ္ ECD ၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္

(၂) ေဒသသံုးမီဒီယာ (ဥပမာ - သတင္းစာမ်ား) မွတဆင့္

(၃) ေဒသႏၲရအစိုးရ၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ ေဒသဆုိင္ရာ အရပ္ဖက္

အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ပစ္မွတ္ထားအသိေပးျခင္း

ဂ) ECD သည္ အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာသံုးသပ္ႏုိင္ေရး IEE အစီရင္ခံစာ ရရွိႏိုင္ရန္ ေအာက္ပါနည္းလမ္း

မ်ားအားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရမည္-

(၁) ဝန္ၾကီးဌာနႏွင/့္ သို႔မဟုတ္ ECD ၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္ တင္ျခင္းႏွင့္

(၂) အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာသံုးသပ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေဒသဆိုင္ရာ ECD ႐ံုးမ်ားတြင္ IEE အစီရင္ခံစာ

မိတၱဴမ်ား ရရွိရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း

ဃ) ဤသို႔ေဆာင္ရြက္ရန္ ECD သည္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား အစီရင္ခံစာမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္

စာရြက္စာတမ္းအားလံုးကုိ အီလက္ထေရာနစ္ မိတၱဴပံုစံမ်ားႏွင့္ စာအုပ/္ စာရြက္မိတၱဴ မ်ား (အမာထည္မ်ား)

ႏွစ္မ်ိဳးလံုး တင္ျပေစရမည္။

၃.၆.၄. IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ အမ်ားျပည္သူမွ တင္ျပျခင္းမ်ား

က) အမ်ားျပည္သူ၏ စာျဖင့္ေရးသားထားေသာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား တင္ျပရန္ဖိတ္ေခၚျခင္း။ EIA

ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၉ (ခ)အရ၊ ECDသည္ ယင္းထည့္သြင္းစဥ္းစားႏုိင္ရန္အတြက္ IEE

အစီရင္ခံစာအေပၚ အမ်ားျပည္သူ၏ သေဘာထားအျမင္မ်ားကို စာျဖင့္ေရးသားတင္ျပၾကေရး

ဖိတ္ေခၚရန္လိုသည္။

ခ) ဤသို႔ျပဳလုပ္ရန္ ECD သည္ IEE အစီရင္ခံစာရရွိႏိုင္ေၾကာင္း အသိေပးစာမ်ားတြင္

သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ စာျဖင့္ေရးသားတင္ျပႏုိင္ေၾကာင္း ဖိတ္ေခၚမႈတစ္ခုကုိပါ သိသာထင္ရွားစြာ၊

ရွင္းလင္းစြာ ထည့္သြင္းသင့္သည္။ ဤသတင္းအခ်က္အလက္၌္ အမ်ားျပည္သူအား ေအာက္ပါတို႔ကုိ

အသိေပးသင့္သည္ -
 17

` (၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင/့္ သို႔မဟုတ္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ

စာျဖင့္ေရးသား တင္ျပႏုိင္သည့္ ယင္းတို႔အခြင့္အေရး။

(၂) ECD သို႔ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား တင္ျပရာတြင္ အသံုးျပဳလိုသည့္ နည္းလမ္း

(၃) အမ်ားျပည္သူထံမွ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား လက္ခံမည့္ ေနာက္ဆံုးရက္

ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင/့္ သို႔မဟုတ္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ အမ်ားျပည္သူ၏ သေဘာထား

မွတ္ခ်က္မ်ားကို စာျဖင့္ေရးသား တင္ျပရန္ အသိေပးၿပီးေနာက္၊ အမ်ားျပည္သူအား အနည္းဆံုးရက္ ၂၀ မွ်

အခ်ိန္ေပးရမည္။ တင္ျပရမည့္ အခ်ိန္ကာလ မကုန္ဆံုးမီႏွင့္ တင္ျပခ်က္အားလံုးကို ECD က

ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈမၿပီးမီ ECD သည္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား ေပးလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။

ဃ) ECD သည္ စာျဖင့္ေရးသားထားေသာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴ (အမာထည္) ႏွင့္

အီလက္ထေရာနစ္ပစ
ံု ံ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးကုိ လက္ခံသင့္သည္။

၃.၆.၅. IEE အစီရင္ခံစာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ား

က) EIA အစီရင္ခံစာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၃၉(ဂ)အရ၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္

စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယႏ
္ ုိင္ေသာ အျခားသူမ်ားအား IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္၍ ယင္းတို႔

သေဘာထားအျမင္မ်ား ထည့္ဝင္ႏုိင္သည့္ အခြင့္အေရးေပးရန္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝး

မ်ားကုိ ေဒသႏၲရအဆင့္တြင္ စီစဥ္ေပးရန္ျဖစ္သည္။

(၁) ECD သည္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝး အနည္းဆံုး ၁ ၾကိမ္ကုိ

အဆိုျပဳစီမံကိန္းေနရာႏွင့္ မ်ားစြာနီးသည့္ သင့္ေလ်ာ္ေသာေနရာတစ္ခုတြင္ စီစဥ္ရန္ စီမံကိန္း

အဆိုျပဳသူအား ၫႊန္ၾကားရမည္။

(၂) သံုးသပ္ဆဲ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ သေဘာသဘာဝအေပၚ မူတည္၍ ECD သည္ IEE

အစီရင္ခံစာႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အစည္းအေဝးမ်ား ေနာက္ထပ္စီစဥ္ရန္ ၫႊန္ၾကားႏုိင္သည္။

ခ) ECD သည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ားကုိ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက စီစဥ္က်င္းပ

ေစေရး၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား ေအာက္ပါတို႔အေပၚ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားေပးရန္ တာဝန္ရွိသည္ -

(၁) အစည္းအေဝးအေရအတြက္၊ ေနရာႏွင့္ အခ်ိန္ကာလ

(၂) အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပမည့္အေၾကာင္းကို စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္

စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအား မည္သို႔အသိေပးမည္။

(၃) အသိေပးခ်ိန္ႏွင့္ အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပခ်ိန္အၾကား အနည္းဆံုး အခ်ိန္မည္မွ်ယူမည္။

(အနည္းဆံုး ၁၄ ရက္)

ဂ) အစည္းအေဝးမ်ားအား အသိေပးရာတြင္ အနည္းဆံုးအျဖစ္ ေအာက္ပါေနရာမ်ားတြင္ ေၾကျငာခ်က္မ်ား

ထည့္သြင္းသင့္သည္ -

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ႏွင့္ ECD ၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ(္ မ်ား)ေပၚတြင္

(၂) လူမႈမီဒီယာမွတဆင့္
 18

(၃) စီမံကိန္းေနရာႏွင့္ အစည္းအေဝးက်င္းပမည့္ေနရာမ်ား၌ ရွင္းလင္းစြာ ဖတ္႐ႈနားလည္ မွတ္မိ

လြယ္ေသာ ဆုိင္းဘုတ္တစ္ခုအား သိသာထင္ရွားစြာ စိုက္ထူျခင္းအားျဖင့္

(၄) ေရဒီယုိႏွင့္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေၾကာ္ျငာမ်ား ထည့္သြင္းျခင္းမွတဆင့္

(၅) စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယလ

္ ာႏုိင္သူမ်ားကုိ စိစစ္သတ္မွတ္၍ ပစ္မွတ္ထား ဖိတ္ၾကားျခင္း

အားျဖင့္

(၆) သက္ဆုိင္ရာေနရာႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ သေဘာသဘာဝတို႔အရ အျခားသင့္ေတာ္ရာ

နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္

ဃ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစား ရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယလ

္ ာႏုိင္သူအားလံုး၊ IEE

စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္၌ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား ေပးခဲ့သူမ်ားအပါအဝင္အား အမ်ားျပည္သူမ်ား

ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အစည္းအေဝးအားလံုးသို႔ ဖိတ္ၾကားသင့္ၿပီး၊ အစည္းအေဝး၌ ကိုယ္စားျပဳ ခြင့္မ်ား

ေပးသင့္သည္။

င) IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္ေဆြးေႏြးမည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္အစည္းအေဝးမ်ားသို႔

အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ မီဒီယာမ်ားကုိ ဖိတ္ၾကားသင့္သည္။

စ) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္အစည္းအေဝးမ်ား က်င္းပစဥ္၊ ECD သည္ -

(၁) သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအားလံုးကုိ တိက်စြာ မွတ္တမ္းတင္ရန္ တာဝန္ရွိေပမည္။

(၂) မ်ားေသာအားျဖင္၊့ IEE လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ေမးခြန္းမ်ားအေပၚ ေျဖၾကားေပးရန္ႏွင့္

အထူးသျဖင္၊့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ ေမးခြန္းမ်ားအေပၚ

ေျဖၾကားေပးရန္ တာဝန္ရွိေပမည္။

ဆ) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္အစည္းအေဝးမ်ားက်င္းပစဥ္၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ -

(၁) ေနာက္ဆံုးျပဳစုထားေသာ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ အဓိက

အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ ယခင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း

လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ ရလဒ္မ်ားကို အဓိကထားေဆြးေႏြးျခင္းတို႔အတြက္

တာဝန္ရွိလိမ့္မည္။

(၂) IEE အစီရင္ခံစာႏွင့္ဆုိင္သည့္ ေမးခြန္းမ်ားကုိ ေျဖၾကားေပးရန္ တာဝန္ရွိလိမ့္မည္။

၃.၆.၆ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ ျပည္သူ႔သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအား စဥ္းစားျခင္း

က) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ဥပေဒ ၃၉(ဃ)အရ၊ ECD သည္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္စဥ္

ကာလ၌ လက္ခံရရွိသည့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအားလံုးကို စုစည္း၍ သံုးသပ္ၿပီး၊

IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားႏွင့္အတူ ဝန္ၾကီးဌာနသို႔ တင္ျပရမည္။

ခ) IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားတြင္ ေအာက္ပါ အက်ဥ္းခ်ဳပ္မ်ား ပါဝင္သင့္သည္-

(၁) IEE အစီရင္ခံစာ သံုးသပ္စဥ္အတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္

ေဆာင္ရြက္ျခင္း
 19

(၂) လက္ခံရရွိခဲ့သည့္ ျပည္သူ႔သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား

(၃) IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္စဥ္ကာလႏွင့္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား

ပံုေဖာ္ေရးသားစဥ္အတြင္း ျပည္သူ႔သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကို မည္သို႔စဥ္းစားခဲ့ေၾကာင္း

(၄) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာကိုအတည္ျပဳ၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္လွ်င္၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္

ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယလ

္ ာမည့္ အျခားသူမ်ား ၾကံဳေတြ႔ႏုိင္သည့္

အဓိကက်ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ား

၃.၆.၇. ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆုိင္ရာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ သက္ေသခံ လက္မွတ္

က) EIA ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒမ

္ ၄၁(ဂ)အရ၊ စီမံကိန္းကို အတည္ျပဳလွ်င္၊ ECD သည္

ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆုိင္ရာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ သက္ေသခံ လက္မွတ္ (ECC) ၊

ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္ (EMP) ႏွင့္ အတည္ျပဳမႈအေျခအေနမ်ားကုိ ECD ၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္တြင္

ရရွိႏုိင္ေစရန္ႏွင့္ စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴမ်ားကို ECD ႐ံုးမ်ားတြင္ ေလ့လာသံုးသပ္ႏုိင္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္

ရမည္။

စီမံကိ္န္းအဆိုျပဳသူသည္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆုိင္ရာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ သက္ေသခံ

လက္မွတ္(ECC) ကို ယင္း၏ ဝက္ဘ္ဆုိဒ္မ်ားတြင္ ရရွိႏုိင္ရန္လည္း ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

အခန္း ၄။ EFAျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္သည့္ စီမံကိန္းအမ်ဳိးအစားမ်ား

၄.၁ တတိယအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေသာ EFAအတိုင္ပင္ခံ

က) EFAဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ၄၅အရ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EFAစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရန္

ႏွင့္ အစီရင္ခံတင္ျပရန္ မွတ္ပံုတင္ထားေသာ တတိယပုဂၢိဳလ္ သို႕မဟုတ္ တတိယအဖြဲ႕အစည္းကို ခန္႕ထားရ
မည္။ (ဤေနရာတြင္ EFAအတိုင္ပင္ခံကိုရည္ၫႊန္းျခင္းျဖစ္သည္။)

ခ) EFAအတိုင္ပင္ခံကို EFAစံုစမ္းစစ္ေဆးရမည့္ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းျပဳလုပ္ရန္လည္း

မ်ားေသာအားျဖင့္

(ဂ) EFAအတိုင္ပင္ခံသည္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္ႏွင့္အညီ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္မည္။

(ဃ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EFAအတိုင္ပင္ခံစကားရပ္တို႕ကို ဤအခန္းတစ္ခုလံုးတြင္ အျပန္အလွန္သံုးစြဲစဥ္

အတြင္း၊ EFAအတိုင္ပင္ခံ၏တာ၀န္ သို႕မဟုတ္ ၀တၱရားတစ္ရပ္အျဖစ္ ရည္ၫႊန္းထားသည္မ်ားမွာ စီမံကိန္း
အဆိုျပဳသူက အေျခခံအားျဖင့္ လိုက္နာရမည့္ တာ၀န္မ်ားအျဖစ္ နားလည္ထားသင့္သည္။

၄.၂ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္း

၁.၁.၂ အေထြေထြ

က) နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းဆိုသည္မွာ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားႏွင့္

တိုင္ပင္၍၊ ECD၏ သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္အညီ ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈမႈဆိုင္ရာ အဓိကကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္
ျဖစ္ေပၚႏုိင္ေသာ ျပႆနာမ်ား ကို ေဖာ္ထုတ္စိစစ္သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ EFAဆန္းစစ္ျခင္းကို
အာ႐ံုစိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ခ) စံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္သည့္ကာလအတြင္း EFAျပဳလုပ္ရန္ သတ္မွတ္

တာ၀န္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အေသးစိတ(္ Terms of Reference)ကို ေဖာ္ထုတ္လိမ့္မည္။ ဤအပိုင္းတြင္ အမ်ားျပည္
သူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ပါ၀င္ရမည္။ ႏွစ္ခုလံုးကို ECDက အတည္ျပဳရန္ျဖစ္သည္။

ဂ) EFAအတုိင္ပင္ခံသည္ EFAအစီရင္ခံေရးဆြဲစဥ္အတြင္း အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာ

ေဆာင္ရြက္ျခင္းဆိုင္ရာခ်ဥ္းကပ္မႈအတြက္ အစီအစဥ္ အၾကမ္းဖ်ဥ္းေရးဆြဲရန္ နယ္ပယ္အတုိင္း
အတာသတ္မွတ္သည့္ အဆင့္၌ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကို မူၾကမ္းေရးဆြဲရမည္။
ဤလုပ္ငန္းစဥ္ကို အခန္း၂တြင္ အၾကမ္းဖ်င္းေဖာ္ျပထားသည္။

(၁) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္ကို စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္

သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ေဆာင္ရြက္ေသာ အျခားသူမ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္၍ ေရးဆြဲသင့္သည္။

(၂) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အခ်က္အလက္သစ္မ်ား ရယူစုေဆာင္းေသာေၾကာင့္ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကို EFAလုပ္ငန္းစဥ္တေလွ်ာက္၌ ေနာက္ဆံုးရ အခ်က္အလက္မ်ား ျဖည့္
ဆည္း၍ ျပန္လည္ျပင္ဆင္မြမ္းမံသင့္သည္။

(၃) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ စီမံကိန္းေၾကာင့္

ထိခိုက္ခံစားရမည့္ အျခားသူမ်ားအေနႏွင့္ EFAလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ထိေရာက္စြာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေစရန္
ျဖစ္သည္။
 (၄) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကို စံုစမ္းစစ္ေဆးသည့္ အဆင့္၌
ေဆာင္ရြက္ ရန္အဓိကထားေသာ္လည္း၊ (အထူးသျဖင့္ ၾကီးမားေသာ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ား၌ သို႕မဟုတ္
ၾကီးမားက်ယ္ ျပန္႕စြာ ထိခိုက္မႈရွိႏုိင္သည့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ား၌ စံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္
နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ သည့္အဆင့္တြင္လည္း အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းဆိုင္ရာ
အေသးစိတ္အစီအစဥ္တစ္ရပ္ကို ကတိျပဳႏုိင္သည္။

(ဃ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္သည့္အဆင့္၌ စီမံကိန္း

ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားက ဆင္ျပသည့္ စိုးရမ္ပူပန္မႈမ်ားႏွင့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို TORအတြင္း ထည့္သြင္း
ေစသင့္သည္။ သို႕မွသာ အဆိုပါ ကိစၥမ်ားကို EFAစံုစမ္းစစ္ေမးသည့္အဆင့္၌ စံုစမ္းစစ္ေဆး၊
ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ေပမည္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈရလဒ္မ်ားကို စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံဏားရမည့္သူမ်ားအား
EFAလုပ္ငန္းစဥ္ အတြင္းဆက္သြဝ္အသိေပးရန္ လိုအပ္သည္။ ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္သည္ အမ်ားျပည္သူ
ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၏ အဓိကအစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။

(င) အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မွ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားသည္ အဆိုျပဳ

စီမံကိန္း၏ဒီဇုိင္းပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ စီမံကိန္းေရးဆဲြမႈအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးသင့္သည္။ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမည့္
နယ္ပယ္အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္သည့္အဆင့္၌ စုေဆာင္းရရွိသည့္ အခ်က္အလက္မာ်းသည္ စီမံကိန္း
အဆိုျပဳ သူအတြက္ အေရးၾကီးသည္။ ဤသေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားသည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ
ျပင္းထန္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္
လမ္းျပေပးသင့္သည္။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ားျပည္သူ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ တစ္ရပ္ရပ္ ကို
မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ပယ္ခ်ခဲ့ေၾကာင္း ရွင္းလင္းခ်က္ေပးရန္ ျပင္ဆင္ထားသင့္သည္။

စ) EFAစံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းတြင္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အသံုးျပဳပံုကို ပံ၁

ု
တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ပံု ၃ - EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးမည္န
့ ယ္ပယ္တိုင္းတာသတ္မွတ္ျခင္းအတြက္ လမ္းၫႊန္ခ်က္ေလွ်ာက္ထားမႈ

TOR ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္း အစီအစဥ္

နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္မႈ စတင္ေၾကာင္း

နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္မႈ အစီရင္ခံစာ၊
အခ်က္အလက္မ်ား ဆက္လက္ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္

ဒုတိယအၾကိမ္အစည္းအေဝးက်င္းပျခင္း။ TOR
အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ျခင္း အစီအစဥ္

မူၾကမ္းႏွင့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္း
နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္မႈ တြင္

ပထမအၾကိမ္အစည္းအေဝးက်င္းပျခင္း

ကို ECD သို႔ တင္ျပျခင္း

အစီအစဥ္ တင္ျပျခင္း
အသိေပးရန္

နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္မႈ အစီရင္ခံစာႏွင့္
ဒုတိယအၾကိမ္အစည္းအေဝးအတြက္ အသိေပးစာ
ပထမအၾကိမ္အစည္းအေဝးအတြက္ အသိေပးစာ

နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္မႈအတြက္
အခ်က္အလက္မ်ားကုိ အမ်ားျပည္သူအား

TOR တြင္ မွတ္ခ်က္မ်ား ေပါင္းျဖည့္ျခင္း

ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

မွတ္ခ်က္မ်ား
ထုတ္ျခင္း

ထုတ္ျခင္း

၁.၁.၃ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းျဖင့္ စတင္ေၾကာင္းအသိေပးျခင္း

က) EFAဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၄၉(င)ပါ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္၊ စီမံကိန္းအဆုိျပဳသူ

သည္ EFAစံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္အတုင
ိ ္းအတာသတ္မွတ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္စတင္ေၾကာင္း အမ်ားျပည္သူ
သို႕ အသိေပးစာကို ထုတ္ျပန္ရမည္။

ခ) အသိေပးစာပါ အေၾကာင္းအရာမ်ား။ အမ်ားျပည္သူထံ အသိေပးစာတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ား

ပါ၀င္သင့္သည္။

(၁) စီမံကိန္းအမ်ဳိးအစားႏွင့္ တည္ေနရာ

(၂) EFAစံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ အမ်ားျပည္သူ

ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရန္ စီမံထားေသာ အစည္းအေ၀းမ်ားႏွင့္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္း
လုပ္ငန္းစဥ္ ေဆာင္ရြက္မည့္ ေမွ်ာ္မွန္းအခ်ိန္ကာလတို႕ႏွင့္ဆိုင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား

(၃) အခ်က္အလက္မ်ားေတာင္းခံႏုိင္သည့္ လိပ္စာအေသးစိတ္

(၄) ေနာက္ဆံုးရအခ်က္အလက္မ်ားကို မည္သည့္ေနရာတြင္ ရွာေဖြရမည္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္

အခ်က္အလက္မ်ား

(၅) စာျဖင့္ေရးသားထားေသာ စီမံကိန္းဆိုင္ရာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကို စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူ

ထံသို႕ မည္သို႕တင္ျပႏုိင္ေၾကာင္း အခ်က္အလက္မ်ား
(ဂ) အသိေပးပံုနည္းလမ္း။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EFAစံုစမ္းစစ္ေဆးမည့္ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာ
သတ္မွတ္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ေၾကာင္း အမ်ားျပည္သူထံသို႕ အသိေပးစာကို ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားအား
ျဖင့္ ထုတ္ျပန္သင့္သည္။

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆုိဒ္ေပၚတြင္

(၂) ေဒသသတင္းမ်ားတြင္ ေၾကာ္ျငာမ်ားထည့္သြင္းျခင္းျဖင့္

(၃) စီမံကိန္းေနရာတြင္ ရွင္းလင္းစြာ ဖတ္႐ႈနားလည္မွတ္မိႏုိင္ေသာ ဆိုင္းဘုတ္ကို သိသာထင္ရွား

စြာ စိုက္ထူျခင္း

(၄) ေဒသအစိုးရ၊ ေဒသခံဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊

အိမ္နီးခ်င္းမ်ားႏွင့္ ေဒသခံလူထုအသင္းအဖဲြ႕မ်ားကို ပစ္မွတ္ထား အသိေပးျခင္း

(၅) သက္ဆုိင္ရာေနရာႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ သေဘာသဘာ၀ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ အျခား

နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္

(ဃ) အသိေပးမည့္ အခ်ိန္ကာလ။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား

သို႕မဟုတ္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားႏွင့္ ပထမအၾကိမ္အစည္းအေ၀း မျပဳလုပ္မီ
အနည္းဆံုး ၁၄ရက္ ၾကိဳတင္၍ EFAနယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ေၾကာင္း
အသိေပး စာကို ထုတ္ျပန္သင့္သည္။

၁.၁.၄ အခ်က္အလက္မ်ား ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

က) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EFAအတုိင္ပင္ခံတို႕သည္ -

(၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခက

ို ္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ရပ္ရြာလူထု
ကို္ယ္စားလွယ္မ်ား၊ ေဒသခံဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ႏွင့္
ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသၾကီး အဆင့္မွ သက္ဆုိင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားႏွင့္ အစိုးရဌာန/အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊
စီမံကိန္းအေပၚ စိတ၀
္ င္စားေသာ အျခားသူမ်ားအပါအ၀င္ အမ်ားျပည္သူအား အခ်က္အလက္မ်ား
တက္တက္ၾကြၾကြျဖန္႕ေ၀ေပးရမည္။

(၂) အခ်က္အလက္အားလံုးကို အမ်ားျပည္သူလက္လွမ္းမီေသာ စီမံကိန္း၀က္ဘ္ဆိုဒ(္ မ်ား)ႏွင့္

အမ်ားျပည္သူအဆင္ေျပစြာ သြားလာႏုိင္ေသာ/ စီမံကိန္းႏွင့္နီးေသာေနရာမ်ား (ဥပမာ - ေက်ာင္းမ်ား၊
အေထြေထြအုပ္ခ်ဴပ္ေရးဦးစီးဌာန႐ံုးမ်ား၊ ေဒသခံလူထုစုေ၀းခန္းမမ်ားစသည္) တိ႕ု မွ ရယူႏိုင္ေစရမည္။

ခ) အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုအၾကား၌ပင္ အမ်ားျပည္သူရရွိႏုိင္သည့္၊

စီမံကိန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ စီမံကိန္းအမ်ဳိးအစားႏွင့္ တည္ေနရာအပါအ၀င္တို႕သည္
အမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲျပားေပလိမ့္မည္။ သာမန္အားျဖင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ အတုိင္းအဆႏွင့္ အမ်ဳိးအစားတို႕ကို ရွင္း
လင္းစြာ ေဖာ္ျပႏုိင္ရန္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကို ေပးသင့္သည္။

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအက်ဥ္းခ်ဴပ္၊ စီမံကိန္းအမ်ဳိးအစား၊ အရြယ္အစား၊ တည္ေနရာႏွင့္ ေဆာင္

ရြက္မည့္ အခ်ိန္ကာလမ်ား အပါအ၀င္
 (၂) စီမံကိန္းအသံုးျပဳသူမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား (စီမံကိန္းအေပၚ
ေငြေၾကးပံ့ပိုးသူမ်ားအပါအ၀င္)ႏွင့္

(၃) မ်က္ျမင္ၾကည့္႐ႈႏုိင္ေသာအခ်က္အလက္မ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ား၊ ေျမပံုမ်ား၊ ေရးဆဲြထားေသာ ဒီဇိုင္း

ပံုစံမ်ားႏွင့္ ႐ုပ္ပံုကားခ်ပ္မ်ား အပါအ၀င္

ဂ) အမ်ားျပည္သူစဥ္းစားႏုိင္ရန္ႏွင့္ ထပ္မံေဆြးေႏြးႏုိင္ရန္ တတ္ႏုိင္သမွ် အခ်က္အလက္မ်ားမ်ား ေပးထားသင့္

သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္းႏွင့္ဆိုင္သည့္ ေလးေထာင့္ကြက္ကိုလည္း ၾကည့္ပါ။

ဃ) အခ်က္အလက္မ်ားသည္ စီမံကိန္းႏွငသ
့္ က္ဆုိင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားျဖစ္သင့္ၿပီး စီမံကိန္းေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား၊ နားလည္ႏုိင္ေသာ ပံုစံျဖစ္သင့္
သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ပညာဆိုင္ရာ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ႐ိုးရွင္းေသာေဒသသံုးဘာသာစကားျဖင့္ ရွင္းလင္း
ေဖာ္ျပသင္သ
့ ည္။

င) သိပၸံဆိုင္ရာႏွင့္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ရွင္းျပေပးရန္ ေတာင္းဆိုမႈတစ္ရပ္ရွိပါက EFA

အတုိင္ပင္ခံသည္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ လူထုအၾကား အစည္းအေ၀းတစ္ခု စီစဥ္ေပးသင့္သည္။

စ) အမ်ားျပည္သူသို႕ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေအာက္ပါနည္းလမ္းအားျဖင့္ ရရွိႏုိင္ရန္

ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

(၁) စီမံကိန္း (၀က္ဘ္ဆိုဒ)္ ႏွင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုဒ(္ မ်ား)ေပၚတြင္

(၂) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ စီမံေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ အျခားလႈပ္ရွားမႈမ်ား

တြင္ ျဖန္႕ေ၀ျခင္း

(၃) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EFAအတုိင္ပင္ခံတို႕၏ ႐ံုးမ်ားတြင္ (အီလက္ထေရာနစ္ပံုစံမ်ား

(အေပ်ာ့ထည္မ်ား)ႏွင့္ စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴမ်ား (အမာထည္မ်ား)အားျဖင္)့

(၄) စီမံကိန္းေနရာႏွင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္နီးေသာ၊ သြားလာရ

အဆင္ေျပ လက္လွမ္းမီေသာ၊ လြတ္လပ္ေသာ ေနရာမ်ား (ဥပမာ - စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊
အေထြေထြအုပ္ခ်ဴပ္ေရးဦးစီးဌာန ႐ံုးမ်ား ေဒသခံလူထုစုေ၀းခန္းမမ်ား စသည္) တြင္ စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴမ်ားကို
ေလ့လာၾကည့္႐ႈႏုိင္ရန္ ရရွိႏုိင္ျခင္း

(၅) သက္ဆိုင္ရာေနရာႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ သေဘာသဘာ၀အရ

အျခားသင့္ေလ်ာ္ရာနည္းလမ္း မ်ားအားျဖင့္

(ဆ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအား

ေပးအပ္သည့္ အခ်က္အလက္အားလံုးကို ေဒသခံလူထုအသိုင္းအ၀ိုင္းျပင္ပမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားပါ လက္လွမ္းမီႏုိင္ရန္၊
ျဖန္႕ေ၀မႈလက္ခံရရွိရန္၊ အမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအျဖစ္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

ေလးေထာင့္ကြက္ ၃။ EFA နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္တြင္ အခ်က္အလက္မ်ား ဖြငဟ

့္
ေဖာ္ျပျခင္း
မည္သည့္အခ်က္အလက္အမ်ဳိးအစားကို ေပးအပ္သင့္ပါသလဲ?
• စီမံကိန္းဆိုင္ရာ အက်ဥ္းခ်ဴပ္အခ်က္အလက္မ်ား၊ ေျမပံုမ်ား၊ အစီအစဥ္မူၾကမ္းမ်ားႏွင့္
အျခားရႏုိင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအပါအ၀င္
• တည္ေဆာက္ေရးကာလလ်ာထားခ်က္အေသးစိတ္ႏွင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားအေၾကာင္း
အက်ဥ္းခ်ဴပ္ေဖာ္ျပခ်က္ (မ်ားေသာအားျဖင္)့
• စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ သိပၸံဆိုင္ရာ သို႕မဟုတ္
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား
• ေဒသခံလူထုအသိုင္းအ၀ိုင္း၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရဌာန/အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထဲမွ ကနဦး
သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား
• နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းအစီရင္ခံစာမူၾကမ္း သတ္မွတ္ထားသည့္တာ၀န္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္
မ်ားႏွင့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္
• သတ္မွတ္ထားေသာတာ၀န္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားႏွင့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေသာ
အစီအစဥ္

၁.၁.၅ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား

က) EFAဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၅၀(ခ)အရ၊ ၀န္ၾကီးဌာနသည္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား EFA

စီမံကိန္းတစ္ခု၏ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္သည့္အဆင့္အတြင္း အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္
အစည္းအေ၀းမ်ား အနည္းဆံုး၂ၾကိမ္ က်င္းပရန္ သတ္မွတ္သည္။

(၁) အစည္းအေ၀းအေရအတြက္ ႏွစ္ၾကိမ္ေအာက္ျပဳလုပ္ျခင္းအေပၚ ရွင္းလင္းစြာ အကဲျဖတ္ခံရန္

လိုလိမ့္မည္။ ဤေနရာတြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ခဲ့မႈရလဒ္မ်ားက မည္သို႕ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရွိဦးမည္
ျဖစ္ေၾကာင္းေဖာ္ျပခ်က္မ်ား ပါ၀င္ရန္လိုသည္။

(၂) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀း ၂ၾကိမ္ေအာက္ သာ

ျပဳလုပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ECDထံမွ အေသးစိတ္အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရမည္။

ခ) အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ အရြယ္အစားႏွင့္ တည္ေနရာအေပၚ မူတည္၍၊ ၀န္ၾကီးဌာနသည္

နယ္ပယ္အတုိင္းအတာ သတ္မွတ္သည့္အဆင့္အတြင္း၊ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀း
အနည္းဆံုး ၂ၾကိမ္ျပဳလုပ္ရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား သတ္မွတ္ႏိုင္သည္။

ဂ) ဤအေစာပိုင္းအဆင့္တြင္ပင္ စီမံကိန္းအဆုိျပဳသူႏွင့္ EFAအတုိင္ပင္ခံတို႕သည္ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး

ႏွစ္ရပ္လံုး၊ အစည္းအေ၀းမ်ားသို႕ တက္ေရာက္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ ယင္းတို႕၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပႏုိင္ရန္ သီးျခား
အစည္းအေ၀းမ်ား က်င္းပေပးရန္ စဥ္းစားသင့္သည္။

(ဃ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား က်င္းပျခင္း။ နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မတ

ွ ္
သည့္အဆင့္အတြင္း အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းအားလံုး၌ ေအာက္ပါအေၾကာင္းအရာမ်ား
အနည္းဆံုးပါ၀င္သင့္သည္။

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက စီမံကိန္းအဆုိျပဳလႊာႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္း။ ေအာက္ပါ

အေၾကာင္းအရာမ်ားပါ၀င္သင့္ၿပီး ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွငသ
့္ ာ ကန္႕သတ္မထားပါ။
 - အဆိုျပဳစီမံကိန္းအေၾကာင္း ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား
- စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ပင္မကာလမ်ား (ဒီဇိုင္း၊ အၾကိဳတည္ေဆာက္ျခင္း၊
တည္ေဆာက္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ျခင္း၊ လည္ပတ္မႈရပ္ျခင္း၊ စီမံကိန္းပိတ္သိမ္းျခင္း၊
ပိတ္သိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္းကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း)
- စီမံကိန္း၏ ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း
- ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈပမာဏႏွင့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ား (အခြန္မ်ားႏွင့္ royalty
ေၾကးစသည္)
- စီမံကိန္းႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အက်ဳိးအျမတ္ ရာခိုင္ႏႈန္းစသည့္ ရွိရင္းစြဲ အေျခခံ အေဆာက္အအံု
မ်ား၏ အမွန္တကယ္အေျခအေန
- အဆိုျပဳလႊာႏွင့္စပ္လ်ဥး္သည့္အျခားနည္းျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ား၊ အျခားျဖစ္ႏုိင္ေျခေနရာမ်ား။
နည္းလမ္းႏွင့္ေနရာကို ကန္႕သတ္မထားပါ။
- စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိိခိုက္မႈမ်ား (တိုက္႐ိုက္၊ သြယ၀
္ ိုက္ႏွင့္ အျခားစီမံကိန္းမ်ား
ေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈမ်ားပါ စုစည္းေပါင္းစပ္သက္ေရာက္ျခင္း)ႏွင့္
- ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားမွ ေရွာင္ရွားရန္၊ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ႏွင့္ စီမံခန္႕ခြဲရန္ အစီအမံမ်ား၊
အဆိုျပဳေပးေသာ ပတ္၀န္းက်င္စီမံခန္႕ခြဲမႈအစီအစဥ္ (EMP)အပါအ၀င္

(၂) အမ်ားျပည္သူ၏ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအပါအ၀င္ျဖင့္ ေပးႏုိင္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား

(၃) အမ်ဳိးသမီးမ်ားပါ ပါ၀င္ႏုိင္ရန္ တန္းတူညီမွ်သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား

(၄) ထိခိုက္ခံစားလြဝ္ေသာ၊ အမ်ားနည္းတူအခြင့္အေရးမရေသာပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ အလြန္ဆင္းရဲသူမ်ား၊

မသန္စြမး္သူမ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား၏ သေဘာထားအျမင္မ်ား ရယူမည့္ အစီအမံမ်ား

(င) EFAဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၅၁(ဆ)အရ၊ စီမံကန

ိ ္းအဆိုျပဳသူသည္ ေအာက္ပါတို႕ကို ေသခ်ာ
ေစရမည္။

(၁) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သည့္ အစည္းအေ၀းမွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ သေဘာထား

မွတ္ခ်က္မ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ထားရမည္။

(၂) ဤမွတ္တမ္းမ်ားကို ဖိုင္တြဲ၍ ထိန္းသိမ္းထားရမည္။

(၃) ဤမွတ္တမ္းမ်ားကို EFAနယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မတ

ွ ္ျခင္း အစီရင္ခံစာႏွင့္အတူ ECDသို႕
တင္ျပရမည္။

(စ) နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္၌ အခ်က္အလက္မ်ားရယူရန္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း

ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ရႏ္နည္းလမ္းအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း သို႕မဟုတ္
ကာကြယ္ခ်က္မ်ား သေဘာသဘာ၀ႏွင့္ ႐ႈပ္ေထြးမႈအလိုက္ႏွင့္ စိတ၀
္ င္တစားတက္ေရာက္သူအေရအတြက္
အလိုက္ က်င္းပရသည့္ အစည္းအေ၀းပံုစံ အမ်ဳိးအစားမ်ားႏွင့္ ပံုစံမ်ား ကြဲျပားျခားနားႏိုင္သည္။

(ဆ) နယ္ပယ္အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္၌ သတ္မွတ္ထားေသာ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္း

ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေသာ အစည္းအေ၀းမ်ား က်င္းပျခင္းအျပင္၊ အျခားအစည္းအေ၀းမ်ား က်င္းပ၍ နယ္ပယ္
အတုိင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းကို အေထာက္အကူျပဳရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား တိုက္တြန္းသည့္
ဤအပိုင္းတြင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္နည္းလမ္းႏွင့္ အျခားဒီဇိုင္းပံုစံမ်ားကို စဥ္းစား၍ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕ငယ္မ်ားတြင္
ပါ၀င္သူမ်ားႏွင့္ “အလုပ႐
္ ံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ား” က်င္းပျခင္းတို႕ ပါ၀င္ႏုိင္သည္။

(ဇ) စီမံကိန္းတည္ေနရာအေပၚမူတည္၍၊ ၀န္ၾကီးဌာနသည္ ဘာသာစကားတူ မေျပာဆုိသူမ်ားအား အခ်က္

အလက္မ်ား ဘာသာျပန္ဆိုေပးႏုိင္ေရး၊ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၌ စကားျပန္မ်ား
စီစဥ္ထားရွိရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား ၫႊန္ၾကားသတ္မွတ္ႏုိင္သည့္ ႏုည္းပညာဆုိင္ရာႏွင့္ သိပၸံဆိုင္ရာ စကား
ရပ္မ်ားႏွင့္ ကိစၥမ်ားကို ဂ႐ုတစိုက္ရွင္းလင္းထားရန္ လိုအပ္ႏုိင္သည္။

၁.၁.၆။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေေဆာင္ရြက္ျခင္းဆိုင္ရာ အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္ခ်က္

က) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္အစည္းအေ၀းတစ္ခုစီအတြက္ ၾကိဳတင္

အသိေပးစာမ်ားကို ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္ ထုတ္ျပန္သင့္ပါသည္။

၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္

၂) လူမႈမီဒီယာမ်ားမွတဆင့္

၃) ေဒသသတင္းစာမ်ားတြင္ ေၾကာ္ျငာမ်ားထည့္သြင္းျခင္းျဖင့္

၄) စီမံကိန္းေနရာတြင္ ရွင္းလင္းစြာဖတ္႐ႈနားလည္မွတ္မိႏိုင္ေသာ ဆိုင္းဘုတ္တစ္ခုကို သိသာထင္ရွားစြာ

စိုက္ထူျခင္း

၅) ေရဒီယိုႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားေၾကျငာခ်က္မ်ားမွတစ္ဆင့္

၆) ေဒသႏၲရ အာဏာပိုင္မ်ား၊ ေဒသခံဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊

အိမ္နီးခ်င္းမ်ား၊ ေဒသခံလူထုအသင္းအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္
၇) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ အရြယ္အစားႏွင့္ တည္ေနရာအေပၚမူတည္၍ အျခားေသာ နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္

ခ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားအတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာအခ်ိန္တြင္

နယ္ပယ္တိုင္းတာသတ္မွတ္ျခင္းအစည္းအေ၀းမ်ားကို စီစဥ္သင့္သည္။
ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ နယ္ပယ္တိုင္းတာသတ္မွတ္ျခင္းအစည္းအေ၀း မျပဳလုပ္မီ အနည္းဆံုး ၁၄ ရက္
ၾကိဳတင္၍ အသိေပးထုတ္ျပန္ရမည္။ အစည္းအေ၀းမ်ားပိုမိုက်င္းပရန္ လိုအပ္လွ်င္ (သို႔) EIA အတိုင္ပင္ခံေပး
ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ စဥ္းစားခ်ိန္ ပိုမိုလိုအပ္ေၾကာင္း စီမက ံ ိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားက
ေတာင္းဆိုလွ်င္ ေဖာ္ျပပါအခ်ိန္ကို တိုးျမႇင့္ေပးႏိုင္သည္။
ဃ) အစည္းအေ၀းတိုင္းတြင္ ေနာက္အစည္းအေ၀းက်င္းပမည့္ ကိစၥကို (လိုအပ္လွ်င္) ေဆြးေႏြးသင့္ပါသည္။
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ (သိ)ု႔ EIA အတိုင္ပင္ခံသည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္အတင္းေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္မည့္ အဆင့္မ်ား
ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ တတ္ႏိုင္သမွ် ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပသင့္ပါသည္။ ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္သည္ လူထုႏွင့္
ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ႏုိင္သည့္ အဓိကနည္းလမ္းျဖစ္ပါသည္။
င) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ား အေနႏွင့္
စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူ (သု)ိ႔ EIA အတိုင္ပင္ခံက ေပးေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ စဥ္းစားႏုိင္ရန္
အစည္းအေ၀း တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုအၾကားတြင္ အခ်ိန္အနည္းဆံုး ၁၄ ရက္မွ် ေပးထားသင့္ပါသည္။
စ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္၏
အဆံုးနားတြင္ မွသာ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျဖစ္သင့္ပါ။ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအေနႏွင့္ ကိစၥရပ္
မ်ားအေပၚ စဥ္းစားႏိုင္ရန္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအစီရင္ခံစာ၊ TOR ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ
ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကို အၿပီးသတ္ ျပဳစုကာ ECD သို႔ မတင္ျပမီ သံုးသပ္ေပးႏိုင္ေရး၊
ယင္းတို႔၏အျမင္မ်ား ထည့္၀င္ေဖာ္ျပႏိုင္ေစရန္ အခ်ိန္အလံုအေလာက္ရရိွေစရမည္။

၁.၁.၇။ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသတ္မွတ္ျခငး္အဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၏

ရလဒ္မ်ား

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပုဒ္မ ၅၁ အရ စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူ (သု)ိ႔ EIA အတိုင္ပင္ခံသည္ နယ္ပယ္

အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ေရးသားကာ သံုးသပ္ရန္ႏွင့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေပးရန္
ECD သို႔ တင္ျပရပါမည္။

ခ) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပုဒ္မ ၅၂ ႏွင့္ ၅၃ အရ နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအစီရင္ခံစာ

တြင္ EIA အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းရန္လိုအသည့္ သတ္မွတ္တာ၀န္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား (TOR) မူၾကမ္းတစ္
ေစာင္ပါ၀င္ရမည္။ TOR မူၾကမ္းတြင္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးရာတြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း
အဆုိျပဳ အစီအစဥ္ ပါ၀င္ရမည္။

ဂ) EIA နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

လုပ္ငန္းစဥ္၏ ရလဒ္မ်ား

EIA နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

လုပ္ငန္းစဥ္၏ ရလဒ္မ်ားအား အစီရင္ခံတင္ျပေရးသတ္မွတ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းရန္ စီမံကိ္န္းအဆိုျပဳသူ သည္
နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအစီရင္ခံစာတြင္ ေအာက္ပါတို႔ကို ထည့္သြင္းသင့္သည္။
၁) EIA နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္စတင္ေၾကာင္း ကနဦးအသိေပးစာႏွင့္ အခ်က္
အလက္မ်ားအား အမ်ားျပည္သူထံေပးပို႔အသိေပးမႈ (အသိေပးသည့္ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္
အသိေပးမႈျပဳလုပ္သည့္ရက္စြဲတို႔အပါအ၀င္)
၂) အမ်ားျပည္သူပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းက်င္းပမည့္အေၾကာင္း အသိေပးစာ (အသိေပးသည့္နည္းလမ္း
မ်ားႏွင့္ အသိေပးမႈျပဳလုပ္သည့္ရက္စြဲတို႔အပါအ၀င္)
၃) အမ်ားျပည္သူပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား က်င္းပခဲ့သည့္ေနရာႏွင့္ အၾကိမ္အေရအတြက္
၄) အမ်ားျပည္သူပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ လူအေရအတြက္ (က်ား၊မ
ခြဲျခားေဖာ္ျပရန္)
၅) အမ်ားျပည္သူပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ႏႈတျ္ဖင့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေပးသည့္ လူအေရ
အတြက္
၆) လက္ခံရရိွထားသည့္ စာျဖင့္ေရးသားတင္ျပသည့္ ျပည္သူ႔သေဘာထားမွတ္ခ်က္ အေရအတြက္
၇) လက္ခံရရိွသည့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား၏ သေဘာသဘာ၀ႏွင့္ ယင္းတို႔အား နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ
သတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္ႏွင့္ TOR မူၾကမ္းေရးဆြဲျခင္းတို႔တြင္ မည္သို႔ ထည့္သြင္းစဥ္းစားထားေၾကာင္း

ဃ) ECD သည္ နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအစီရင္ခံစာ၊ သတ္မွတ္တာ၀န္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား

(TOR ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အဆုိျပဳ အစီအစဥ္တို႔ကို သံုးသပ္အတည္ျပဳၿပီးသည္ႏွင့္
တၿပိဳင္နက္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံတို႔သည္ EIA ေရးဆြဲျခင္းအဆင့္ကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္
ႏုိင္ပါသည္။
င) သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ တုန္႔ျပန္ေျဖၾကားျခင္း။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ လက္ခံရရိွသည့္
သေဘာထား မွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားေပးရပါမည္။ ထိုေျဖရွင္းခ်က္မ်ားတြင္ အဆိုပါ သေဘာထား
မွတ္ခ်က္မ်ားကို TOR ႏွင့္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္၏ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း
အဆုိျပဳ အစီအစဥ္တို႔တြင္ မည္သည့္ေနရာမ်ား၌ ထည့္သြင္းေဆာင္ရြက္ထားေၾကာင္း (သိ)ု႔ ထိုသေဘာထား
မွတ္ခ်က္ (သု)ိ႔ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ပယ္ခ်ခဲ့ရေၾကာင္း ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္
ေ၀ဖန္မႈ ေပးသင့္သည္။

၁.၂။ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးစဥ္အတြင္း အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

၁.၂.၁။ အေထြေထြ
က) EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္သည့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ အျခားပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္
သူမ်ားႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္တို႔အေပၚ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာေၾကာင့္ ထိခိုက္ႏိုင္ေျခမ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္ရန္
ျဖစ္သည္။

ခ) ဤလုပ္ငန္းစဥ္ ၿပီးစီးေအာင္ျမင္ရန္ အခ်ိန္ႏွင့္ အားထုတ္မႈမ်ားစြာ လိုအပ္ပါသည္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္

သည္ ၆ လမွ ၂ ႏွစ္အထိ ၾကာျမင့္ႏိုင္သည္။

ဂ) စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းသေဘာသဘာ၀ႏွင့္ နယ္ပယ္အတိုင္းအတာသည္ စီမံကိ္န္းေနရာ အနီးတ၀ိုက္တြင္

ထိခိုက္သည့္ ပမာဏအေပၚ မူတည္သည္။ ဤပမာဏသည္ TOR ၊ သက္ဆိုင္ရာက႑အလိုက္ ေရးဆြဲထားႏိုင္
သည့္ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား၊ IEE / EIA လိုမလို စစ္ထုတ္ျခင္းႏွင့္ နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္
မ်ားတြင္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားက
ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ စိုးရိမ္ပူပန္္မႈတို႔အေပၚ မူတည္ေပလိမ့္မည္။

ဃ) EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ ဤအစိတ္အပိုင္းသည္ အခိ်န္အယူဆံုးျဖစ္ရာ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း ပါ၀င္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ပံုေသဆက္တိုက္ လုပ္ကိုင္သြားရန္ လိုအပ္လိမ့္မည္။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA
အတိုင္ပင္ ခံတို႔သည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ
အျခားသူမ်ားကို EIA ဆိုငရ္ ာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ၊ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အရႏွင့္ ECD မွ ထုတ္ျပန္ေသာ
နည္းပညာဆိုင္ရာ အျခားလမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားအရ ေတြ႕ဆံု၊ ေဆြးေႏြး၊ ေမးျမန္းစံုစမ္း၊ တုိင္ပင္ရမည္။

င) EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းကို ေဆာင္ရြက္ၿပီးသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ EIA အတိုင္ပင္ခံသည္ EIA အစီရင္ခံစာ

မူၾကမ္းကို ဆက္လက္ျပဳစုရန္ လိုအပ္ပါမည္။

စ) EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္တြင္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အသံုးျပဳပံုအား ပံု ၂ တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ပံု ၄ EIA ေရးဆြဲျခင္းတြင္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အား အသံုးျပဳျခင္း

...............................
၁.၂.၂။ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္စတင္ေၾကာင္းအသိေပးျခင္း
က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပုဒ္မ ၆၁ ပါ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္စတင္ေၾကာင္း အသိေပးစာကို ထုတ္ျပန္ရမည္။

ခ) အသိေပးစာပါအေၾကာင္းအရာမ်ား။
အမ်ားျပည္သူသို႔ အသိေပးစာတြင္ အနည္းဆံုး ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ား ပါ၀င္သင့္သည္။
၁) စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစားႏွင့္ တည္ေနရာ
၂) အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ ေျမေနရာ အသံုးခ်ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္
စပ္လ်ဥ္းသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား
၃) EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္မ်ား၊ ေရးဆြဲထားသည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း ပါ၀င္သည့္
အစည္းအေ၀း တစ္ရပ္ရပ္ႏွင့္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအတြက္ ေမွ်ာ္မွန္း အခ်ိန္ကာလ တို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း
သည့္အခ်က္အလက္မ်ား
၄) အတည္ျပဳၿပီးသည့္ နယ္ေျမအတိုင္းအတာသတ္မွတ္ျခင္းအစီရင္ခံစာ၊ သတ္မွတ္တာ၀န္ႏွင့္
လုပ္ကိုင္ခြင့္မ်ား (TOR) ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အဆုိျပဳ အစီအစဥ္
အေၾကာင္း အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား
၅) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား
ေတာင္းခံရန္ ဆက္သြယ္ရမည့္လိပ္စာ
၆) စီမံကိန္း အဆိုျပဳလႊာႏွင့္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ေနာက္ဆံုးရအခ်က္
အလက္မ်ားကို မည္သည့္ေနရာတြင္ ရွာေဖြႏိုင္ေၾကာင္းအခ်က္အလက္မ်ား
၇) စီမံကိန္း အဆိုျပဳလႊာႏွင/့္ သို႔ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းဆိုငရ္ ာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကို စီမံကိန္း
အဆုိျပဳသူသို႔ မည္သို႔ တင္ျပႏိုင္ေၾကာင္း အခ်က္အလက္မ်ား
၈) အသိေပးပံုနည္းလမ္း။
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္စတင္ေၾကာင္း အမ်ားျပည္သူသို႔
အသိေပးစာကို ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္ ထုတ္ျပန္သင့္သည္။
(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္ေပၚတြင္
(၂) ေဒသသတင္းစာမ်ားတြင္ ေၾကာ္ျငာမ်ားထည့္သြင္းျခင္းအားျဖင့္
(၃) စီမံကိန္းေနရာတြင္ ရွင္းလင္းစြာဖတ္႐ႈနားလည္မွတ္မိႏိုင္ေသာ ဆိုင္းဘုတ္တစ္ခုကို
သိသာထင္ရွားစြာ စိုက္ထူျခင္း
(၄) ေဒသႏၲရ အာဏာပိုင္မ်ား၊ ေဒသခံဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္
ေဒသခံဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား၊ ေဒသခံလူထုအသင္းအဖြဲ႕မ်ားကို
ပစ္မွတ္ထားအသိေပးျခင္း
(၅) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ အရြယ္အစားႏွင့္ တည္ေနရာအေပၚမူတည္၍ သင့္ေလ်ာ္ရာ
နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္

(ဂ) အသိေပးမည့္အခ်ိန္ကာလ။
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္စတင္ေၾကာင္း အသိေပးလႊာကို စီမံကိန္းေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ ပထမအၾကိမ္ အစည္းအေ၀း မတိုင္မီ အနည္းဆံုး ၁၄ ရက္ ၾကိဳတင္ထုတ္ျပန္ရ
မည္။

၁.၂.၃။ အခ်က္အလက္မ်ားဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပုဒ္မ ၆၁ (က) အရ စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူ ႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံတို႔သည္ -

(၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ရပ္ရြာလူထု
ကို္ယ္စားလွယ္မ်ား၊ ေဒသခံဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသၾကီး အဆင့္မွ သက္ဆုိင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားႏွင့္
 အစိုးရဌာန/အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ စီမံကိန္းအေပၚ စိတ၀
္ င္စားေသာ အျခားသူမ်ားအပါအ၀င္
အမ်ားျပည္သူအား အခ်က္အလက္မ်ား တက္တက္ၾကြၾကြျဖန္႕ေ၀ေပးရမည္။

(၂) အခ်က္အလက္အားလံုးကို အမ်ားျပည္သူလက္လွမ္းမီေသာ စီမံကိန္း၀က္ဘ္ဆိုဒ(္ မ်ား)ႏွင့္

အမ်ားျပည္သူအဆင္ေျပစြာ သြားလာႏုိင္ေသာ/ စီမံကိန္းႏွင့္နီးေသာေနရာမ်ား (ဥပမာ - ေက်ာင္းမ်ား၊
အေထြေထြအုပ္ခ်ဴပ္ေရးဦးစီးဌာန႐ံုးမ်ား၊ ေဒသခံလူထုစုေ၀းခန္းမမ်ားစသည္) တိ႕ု မွ ရယူႏိုင္ေစရမည္။

ခ) အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုအၾကား၌ပင္ အမ်ားျပည္သူရရွိႏုိင္သည့္၊

စီမံကိန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ စီမံကိန္းအမ်ဳိးအစားႏွင့္ တည္ေနရာအပါအ၀င္တို႕သည္
အမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲျပားေပလိမ့္မည္။ သာမန္အားျဖင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ အတုိင္းအဆႏွင့္ အမ်ဳိးအစားတို႕ကို ရွင္း
လင္းစြာ ေဖာ္ျပႏုိင္ရန္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကို ေပးသင့္သည္။

(၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအက်ဥ္းခ်ဴပ္၊ စီမံကိန္းအမ်ဳိးအစား၊ အရြယ္အစား၊ တည္ေနရာႏွင့္ ေဆာင္

ရြက္မည့္ အခ်ိန္ကာလမ်ား အပါအ၀င္

(၂) စီမံကိန္းအသံုးျပဳသူမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား (စီမံကိန္းအေပၚ

ေငြေၾကးပံ့ပိုးသူမ်ားအပါအ၀င္)ႏွင့္

(၃) မ်က္ျမင္ၾကည့္႐ႈႏုိင္ေသာအခ်က္အလက္မ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ား၊ ေျမပံုမ်ား၊ ေရးဆဲြထားေသာ ဒီဇိုင္း

ပံုစံမ်ားႏွင့္ ႐ုပ္ပံုကားခ်ပ္မ်ား အပါအ၀င္

(၄) စီမံကိန္းအား အျခားနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ ထိုနည္းလမ္းမ်ားအေပၚ ထည့္သြင္း

စဥ္းစားျခင္းဆိုင္ရာ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား
(၅) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ား၊ ေဖာ္ထုတ္စိစစ္ထားေသာ ထိခိုက္ႏိုင္ေျခ
မ်ားအေပၚ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အနည္း/အမ်ားဆန္းစစ္ျခင္းအပါအ၀င္ နည္းပညာဆိုင္ရာႏွင့္ သိပၸန ံ ည္းက်
အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား
(၆) ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခငး္နည္းလမ္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္ႏွင့္
(၇) ထိခိုက္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည့္အစီအမံမ်ားအေပၚ ကနဦးစဥ္းစားထားမႈ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ (သက္ဆိုင္ရာ
အစီအမံမ်ားအား မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ စဥ္းစားၿပီး ၊ အျခားသက္ဆိုင္ရာ အစီအမံမ်ားအား
မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္မစဥ္းစားေၾကာင္းအေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားအပါအ၀င္)
ဂ) အခ်က္အလက္မ်ားသည္ စီမံကိန္းႏွင့္ သက္္ဆိုင္ေသာအခ်က္အလက္မ်ားျဖစ္သင့္ၿပီး စီမံကိန္းေၾကာင့္
ထိခိုက္ ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားနားလည္ႏိုင္ေသာ ပံုစံတစ္ရပ္
ႏွင့္ ေပးျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သင့္ပါသည္။
(၁) ဆိုလိုသည္မွာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ႐ိုးရွင္းေသာ ေဒသသံုးဘာသာျဖင့္
ရွင္းလင္း ေဖာ္ျပသင့္သည္။
(၂) ထပ္ျဖည့္မည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ႐ိုးရွင္းေသာစကားလံုးမ်ား (ဆိုလုိသည္မွာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ
စကားရပ္သံုးစြဲမႈ အကန္႔အသတ္ျဖင္)့ အသံုးျပဳရန္ လိုအပ္ႏိုင္ပါသည္။ သို႔မွသာ သာမန္ျပည္သမ ူ ်ား
အေနႏွင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္ EIA ဆန္းစစ္စစ္ေဆးျခင္းတို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အခ်က္အလက္
အားလံုးကို အလြယ္တကူ နားလည္ေပမည္။
ဃ) သိပၸဆ ံ ိုင္ရာႏွင့္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ရွင္းျပေပးရန္ ေတာင္းဆိုမႈတစ္ရပ္ရိွပါက EIA
အတိုင္ပင္ခံသည္ သင့္ေတာ္ေသာ ပညာရွငမ ္ ်ားႏွင့္ လူထုအၾကားအစည္းအေ၀းတစ္ရပ္ စီစဥ္ေပးသင့္သည္။
င) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားထံ မွ
ရရိွထားေသာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို အမ်ားျပည္သူရရိွႏိုင္ေစရန္လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္
သည္။
စ) အမ်ားျပည္သူစဥ္စားႏိုင္ရန္ႏွင့္ ထပ္မံေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ တတ္ႏို္င္သမွ် အခ်က္အလက္မ်ားမ်ား ေပးထားသင့္
ပါသည္။
ဆ) အမ်ားျပည္သူသို႔ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပေသာအခ်က္အလက္မ်ားကို ေအာက္ပါနည္းလမ္းအားျဖင့္ ရရိွေဆာင္ရြက္
သင့္သည္။
(၁) စီမံကိန္း (၀က္ဘ္ဆိုဒ)္ ႏွင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုဒ(္ မ်ား)ေပၚတြင္

(၂) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ စီမံေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ အျခားလႈပ္ရွားမႈမ်ား

တြင္ ျဖန္႕ေ၀ျခင္း

(၃) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EFAအတုိင္ပင္ခံတို႕၏ ႐ံုးမ်ားတြင္ (အီလက္ထေရာနစ္ပံုစံမ်ား

(အေပ်ာ့ထည္မ်ား)ႏွင့္ စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴမ်ား (အမာထည္မ်ား)အားျဖင္)့

(၄) စီမံကိန္းေနရာႏွင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္နီးေသာ၊ သြားလာရ

အဆင္ေျပ လက္လွမ္းမီေသာ၊ လြတ္လပ္ေသာ ေနရာမ်ား (ဥပမာ - စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ အေထြေထြ
အုပ္ခ်ဴပ္ေရး ဦးစီးဌာန႐ံုးမ်ား ေဒသခံလူထုစုေ၀းခန္းမမ်ား စသည္) တြင္ စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴမ်ားကို
ေလ့လာ ၾကည့္႐ႈႏုိင္ရန္ ရရွိႏုိင္ျခင္း

(၅) သက္ဆိုင္ရာေနရာႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ သေဘာသဘာ၀အရ အျခားသင့္ေလ်ာ္ရာ

နည္းလမ္း မ်ားအားျဖင့္ (၅) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ အရြယ္အစားႏွင့္ တည္ေနရာအေပၚမူတည္၍
သင့္ေလ်ာ္ရာ နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္
ဇ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ားအား
ေပးအပ္သည့္ အခ်က္အလက္အားလံုးကို ေဒသခံလူထုအသိုင္းအ၀ိုင္းျပင္ပမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားပါ လက္လွမ္းမီႏုိင္ရန္၊
ျဖန္႕ေ၀မႈလက္ခံရရွိရန္၊ အမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအျဖစ္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

ေလးေထာင့္ကြက္ ၄ - EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္တြင္ အခ်က္အလက္မ်ားဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

မည္သည့္အခ်က္အလက္အမ်ိဳးအစားကုိ ေပးအပ္သင့္ပါသလဲ ?
• စီမံကိန္းဆုိ္င္ရာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အခ်က္အလက္မ်ား၊ ေျမပံုမ်ား၊ အစီအစဥ္မူၾကမ္းမ်ားႏွင့္ အျခား ရႏုိင္ေသာ
အခ်က္အလက္မ်ားအပါအဝင္
• တည္ေဆာက္ေရးအခ်ိန္ကာလလ်ာထားခ်က္အေသးစိတ္ႏွင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားအေၾကာင္း
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပခ်က္- အခ်က္အလက္မ်ား ပုိမိုရႏုိင္ေသာအခါ ျပန္လည္မြမ္းမံျပင္ဆင္၍
ေပးအပ္ရန္ျဖစ္သည္။
• စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင့္၊ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ သိပၸံဆိုငရ
္ ာ သို႔မဟုတ္
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား
• ေဒသခံလူထုအသိုင္းအဝိုင္း၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရဌာန/အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံမွ ကနဦး
သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား
• စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ကနဦးသေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ စာျဖင့္တုန္႔ျပ
့ န္ေျဖရွင္းခ်က္ မ်ားကုိ
 လူထသ
ု ို႔ အသိေပးသင္သ
့ ည္။

• စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယလာမည့္ အျခားသူမ်ား၏

IEE အစီရင္ခံစာမူၾကမ္းအေပၚ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား၊ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္မူၾကမ္း

• IEE အစီရင္ခံစာ၊ ပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခ

့ ြဲမႈအစီအစဥ္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္

ျခင္းအစီအစဥ္

၁.၂.၄။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား

၁.၂.၄.၁။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းအေရအတြက္
က) ဤအဆင့္တြင္ နယ္ပယ္အတိုင္း အတာ သတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္ အတြင္း ေရးဆြဲထားသည့္ ECD က
အတည္ျပဳထားသည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကို လိုက္နာ
ေဆာင္ရြက္လိမ့္မည္။

ခ) EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္အတြင္း အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ထိေရာက္

အဓိပၸါယ္ရိွေစရန္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ
အျခားသူမ်ားသည္
(၁) ပထမဦးစြာ အဆိုျပဳစီမံကိန္းအေၾကာင္း၊ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ စီမံကိန္းဆိုင္ရာ ေနာက္ခံ
အခ်က္အလက္မ်ား၊ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္တို႔ကို အျပည့္အ၀
အသိေပးခံရၿပီး ထိုအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ သံုးသပ္ရန္ အခ်ိန္အလံုအေလာက္ရရိၾွ ကရန္ လိုအပ္
ပါသည္။
(၂) ဒုတိယအေနႏွင့္ ယင္းတို႔၏ အေတြးအျမင္မ်ား၊ ဗဟုသုတမ်ားအား EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးစဥ္အတြင္း
တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးခံရခြင့္ရရိွရန္ လိုအပ္ပါသည္။
(၃) တတိယအေနျဖင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးရာမွ ေတြ႕ရိွခ်က္မ်ားႏွင့္ ထိုစစ္ခ်က္မ်ားအေပၚ သေဘာထားမွတ္
ခ်က္မ်ားေပးခြင့္ရရိွရန္ လိုအပ္ပါသည္။
(၄) ေနာက္ဆံုးတြင္ EIA အစီရင္ခံစာအား အၿပီးသတ္ျပဳစုကာ ECD သို႔ မတင္ျပမီ သံုးသပ္ႏိုင္ေရး၊
EIA အစီရင္ခံစာမူၾကမ္းေပၚတြင္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအား နည္းလမ္းတက်ေပးခြင့္ရရိွရန္
လိုအပ္ပါ သည္။

ဂ) ဤအဆင့္တြင္ ထိေရာက္အဓိပၸါယ္ရိွစြာ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ က်င္းပရမည့္ အစည္းအေ၀းအေရ

အတြက္သည္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ သေဘာသဘာ၀၊ တည္ေနရာႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား
အၾကား အဆိုျပဳလႊာအေပၚ သိရိွနားလည္မႈအဆင့္အတန္း - IEE / EIA လိုမလို စစ္ထုတ္ျခင္း အဆင့္ႏွင့္
နယ္ပယ္ အတိုင္းအတာ သတ္မွတ္ျခင္းအဆင့္မ်ားတြင္ ေဆာင္ရြက္ထားသည့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ
အတိုင္းအတာအေပၚ မူတည္ကာ ကြဲျပားေပလိမ့္မည္။
ဃ) EIA ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္သည့္ ပိုမိုေသးငယ္ေသာ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ အမ်ိဳးအစားမ်ားအတြက္ EIA စံုစမ္း
စစ္ေဆးျခင္းအဆင့္အတြင္း စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ ခံစားရမည့္သူမ်ား၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ
အျခားသူမ်ားႏွင့္ အနည္းဆံုး အစည္းအေ၀း ႏွစ္ၾကိမ္က်င္းပရန္ လိုအပ္ပါလိမ့္မည္။

င) အရြယ္အစားပိုမိုၾကီးမားေသာ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာမ်ား (သိ)ု႔ မ်ားစြာေသာထိခိုက္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးရိွႏိုင္သည့္

အဆိုျပဳလႊာမ်ား (သိ)ု႔ က်ယ္ျပန္႔ေသာေနရာအေပၚထိခက ို ္မႈ ရိွႏိုင္သည့္ အဆုိျပဳလႊာမ်ား (ဥပမာ - ဓာတ္သတၱဳ
တူးေဖာ္ျခင္းစီမံကိန္းမ်ား (သိ)ု႔ အေျခခံအေဆာက္အဦ စီမံကိန္းမ်ား) တြင္ (မ်ားေသာအားျဖင့္
အစည္းအေ၀းမ်ားစြာ) အစည္းအေ၀း ႏွစ္ၾကိမ္ထက္ပိုမိုလိုအပ္ပါလိမ့္မည္။

စ) လိုအပ္မည့္အစည္းအေ၀းအေရအတြက္ အတိအက်ကို အမ်ားျပည္သူအစီအစဥ္၊ သက္ဆိုင္ရာ အေျခအေန

မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈတို႔အေပၚ အေျခခံကာ ဆံုးျဖတ္ရန္မွာ EIA အတိုင္ပင္ခံ၏
တာ၀န္ျဖစ္ေပမည္။ (အဆိုပါအေရအတြက္သည္ အမ်ားျပည္သပ ူ ူးေပါင္းပါ၀င္မအ
ႈ စီအစဥ္ပါအစည္းအေ၀းအေရ
အတြက္ထက္ မနည္းသင့္ပါ။)

၁.၂.၄.၂။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားစီစဥ္ျခင္းႏွင့္ က်င္းပျခင္း

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပုဒ္မ ၆၁ ပါ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳ
သူသည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းတစ္ခုစီအတြက္ ၾကိဳတင္အသိေပးစာကို ေအာက္ပါ
နည္းလမ္းအားျဖင့္ ထုတ္ျပန္သင့္ပါသည္။
၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္

၂) လူမႈမီဒီယာမ်ားမွတဆင့္

၃) ေဒသသတင္းစာမ်ားတြင္ ေၾကာ္ျငာမ်ားထည့္သြင္းျခင္းျဖင့္

၄) စီမံကိန္းေနရာတြင္ ရွင္းလင္းစြာဖတ္႐ႈနားလည္မွတ္မိႏိုင္ေသာ ဆိုင္းဘုတ္တစ္ခုကို

သိသာထင္ရွားစြာ စိုက္ထူျခင္း

၅) ေရဒီယႏ
ို ွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားေၾကျငာခ်က္မ်ားမွတစ္ဆင့္

၆) ေဒသႏၲရ အာဏာပိုင္မ်ား၊ ေဒသခံဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္

ေဒသခံဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား၊ ေဒသခံလူထုအသင္းအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္
၇) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ၏ အရြယ္အစားႏွင့္ တည္ေနရာအေပၚမူတည္၍ အျခားေသာ
နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္

ခ) EIA အတိုင္ပင္ခံသည္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားအတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာအခ်ိန္တြင္

နယ္ပယ္တိုင္းတာသတ္မွတ္ျခင္းအစည္းအေ၀းမ်ားကို စီစဥ္သင့္သည္။
ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ နယ္ပယ္တိုင္းတာသတ္မွတ္ျခင္းအစည္းအေ၀း မျပဳလုပ္မီ အနည္းဆံုး ၁၄ ရက္
ၾကိဳတင္၍ အသိေပးထုတ္ျပန္ရမည္။ အစည္းအေ၀းမ်ားပိုမိုက်င္းပရန္ လိုအပ္လွ်င္ (သို႔) EIA အတိုင္ပင္ခံေပး
ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ စဥ္းစားခ်ိန္ ပိုမိုလိုအပ္ေၾကာင္း စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားက
ေတာင္းဆိုလွ်င္ ေဖာ္ျပပါအခ်ိန္ကို တိုးျမႇင့္ေပးႏိုင္သည္။
ဃ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ား
အေနႏွင့္ စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူ (သု)ိ႔ EIA အတိုင္ပင္ခံက ေပးေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ စဥ္းစားႏုိင္ရန္
အစည္းအေ၀း တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုအၾကားတြင္ အခ်ိန္အနည္းဆံုး ၁၄ ရက္မွ် ေပးထားသင့္ပါသည္။
င) အစည္းအေ၀းတိုင္းတြင္ ေနာက္အစည္းအေ၀းက်င္းပမည့္ ကိစၥကို (လိုအပ္လွ်င္) ေဆြးေႏြးသင့္ပါသည္။
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ (သိ)ု႔ EIA အတိုင္ပင္ခံသည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္အတင္းေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္မည့္ အဆင့္မ်ား
ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ တတ္ႏိုင္သမွ် ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပသင့္ပါသည္။ ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္သည္ လူထုႏွင့္
ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ႏုိင္သည့္ အဓိကနည္းလမ္းျဖစ္ပါသည္။
စ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္အစည္းအေ၀းမ်ားက်ငး္ပျခင္း
အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္အစည္းအေ၀းမ်ားအားလံုးတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားအနည္းဆံုးပါ၀င္
သင့္သည္။
(၁) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္အစည္းအေ၀း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကို ေပၚလြင္ထင္ရွားစြာေဖာ္ျပ
ထားသည့္ အခမ္းအနားအစီအစဥ္တစ္ရပ္
(၂) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာအေၾကာင္းကို စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမွ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္း (မ်ား)
ပါ၀င္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္သာ ကန္႔သတ္မထားပါ။
- အဆိုျပဳစီမံကိန္းအေၾကာင္းေဖာ္ျပခ်က္မ်ား
- စီမံကိန္း၏ ပင္မလုပ္ငန္းကာလမ်ား (ဒီဇိုင္း၊ အၾကိဳတည္ေဆာက္ျခင္း၊ တည္ေဆာက္ျခင္း၊ လုပ္ငန္း
လည္ပတ္ျခင္း၊ လည္ပတ္မႈ ရပ္တန္႔ျခင္း၊ စီမံကိန္းပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ပိတ္သိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း …….
မ်ားေဆာင္ရြက္ျခင္း)
- စီမံကိန္း၏ ေနာက္ခံသမိုငး္အက်ဥ္း
- စီမံကိန္းေရးဆြဲထားသည့္ စီမံကိန္းကာလမ်ား၊ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္အစီအစဥ္
အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းကာလအပါအ၀င္
- စီမံကိန္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေ္နသည့္ ရိွရင္းစြဲအေျခခံအေဆာက္အဦမ်ား၏ လက္ရိွအေျခအေန
- စီမံကိန္းေဆာင္ရြက္ရန္လိုမလို ဆန္းစစ္ခ်က္အက်ဥ္းခ်ဳပ္အပါအ၀င္
- အဆိုျပဳလႊာအား အျခားနညး္လမ္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေျခမ်ား၊ အျခားေနရာမ်ားတြင္
ေဆာင္ရြက္ျခင္း အပါအ၀င္
- စီမံကိန္းေၾကာင့္ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈ ျဖစ္လာႏိုင္ေျခမ်ား
(တိုက္႐ိုက္၊ သြယ၀ ္ ိုက္ႏွင့္ အျခားစီိမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈမ်ားပါ စုစည္းေပါင္းစပ္သက္ေရာက္
ျခင္း) ၊ ေလႏွင့္ ေရဆိုင္ရာ ထုတ္လႊတ္မႈမ်ား၊ စြန္႔ပစ္ ပစၥည္းမ်ား၊ ဆူညံသံ၊ ယာဥ္္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈ၊
အနံ႕ (သိ)ု႔ အျခားထိခိုက္မႈအမ်ိဳးအစားတစ္ခုခု
- စီမံကိန္းေၾကာင့္ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ထိခိုက္ႏင ို ္ေျခမ်ား၊ ၀င္ေငြမ်ားႏွင့္ အသက္
ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ ထိခိုက္မႈမ်ား၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားရန္
လိုအပ္ခ်က္ တစ္ခုခုတို႔အပါအ၀င္
- ဥပေဒအရ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးထားေသာ အမ်ိဳးသားအဆင့္၊ ျပည္နယ္/တိုင္းေဒသၾကီးရိွ
ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ထိခိုက္မႈ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ား
-ဇီ၀ေဗဒဆိုင္ရာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားအေပၚ ထိခို္က္ႏို္င္ေျခမ်ား၊ ရွားပါးေသာ မ်ိဳးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္မည့္
အႏၱရာယ္ရွိေသာ ထိခိုက္ခံစားလြယ္ေသာ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇမ်ားအေပၚ အထူးအေလးေပးျခင္းႏွင့္
- ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ ထိခိုက္မႈမ်ားမွ ေရွာင္ရွားရန္၊ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ႏွင့္ စီမ ိ ံခန္႔ခြဲရန္ အစီအမံမ်ား၊ စီမံကိန္း၏
ပတ္၀န္းက်င္စီမံကိန္းေရးဆြဲမႈအစီအစဥ္ (EMP) မူၾကမ္းအပါအ၀င္
- စီမံကိန္းအတြက္ ထူေထာင္ရန္လိုအပ္သည့္ တိုင္ၾကားမႈ ဆန္းစစ္ေရးလုပ္ထံုးလုပ္နည္းႏွင့္
ရပ္ရြာလူထုအား တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးေပးသည့္ ေကာ္မတီ

(၃) EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ တိုးတက္မႈ ယေန႔အေျခအေန

(၄) ႏႈတျ္ ဖင့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေပးရန္ အမ်ားျပည္သူ၏ အခြင့္အလမ္းမ်ား
 (၅) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္အစည္းအေ၀းမွတ္တမ္းမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ထားသင့္ပါ သည္။
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ အဆိုပါမွတ္တမ္းမ်ားကို ECD သို႔ တင္ျပရမည့္အျပင္ ဖိုင္တြဲကာ
ထိန္းသိမ္းထားရပါမည္။
ဆ) EIA အတိုင္ပင္ခံသည္ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးသည့္အဆင့္တြင္ ေရးဆြဲသည့္ ပတ္၀န္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္
(EMP) မူၾကမ္း ႏွင့္ EMP အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ အဆိုျပဳဘတ္ဂ်က္တို႔ကို စီမံကိန္းေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားအား သေဘာထားမွတ္ခ်က္
ရယူရန္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးသင့္ပါသည္။
ဇ) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ား၏
သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားကာ ပတ္၀န္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္မူၾကမ္းကို ျပန္လည္
ျပင္ဆင္ေရးဆြဲသင္သ ့ ည္။

၁.၂.၄.၃။ စီိမံကိန္းေနရာသို႔ ေလ့လာေရးခရီးစဥ္မ်ား

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၁ (ဃ) အရ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္လုပ္ငန္းစဥ္၏
တန္ဖိုးႏွင့္ ထိေရာက္မႈတိုးတက္ေစရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံတို႔သည္ ECD ႏွင့္
အျခားသက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား အဆိုျပဳစီမံကိန္းေနရာသို႔ ေလ့လာေရးသြားေရာက္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေပး
ရမည္။
(၁) ဤကိစၥကို စီိမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ ၾကိဳတင္ျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။
ခ) ေလ့လာေရးခရီးစဥ္မ်ားကုိ သက္ဆုိင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား၊ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန႐ံုးႏွင့္ စီိမံကိန္း
ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။
ဂ) မည္သည့္ေလ့လာေရးခရီးစဥ္တြင္မဆို ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ခရီးစဥ္အစီအစဥ္မ်ားအား ရွင္းလင္းစြာ
သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပေပးသင့္သည္။
ဃ) ဤေလ့လာေရးခရီးစဥ္မ်ားကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီး စီိမံကိန္း ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရ
မည့္သူမ်ားပါ ပါ၀င္ႏုိင္ရန္ လမ္းဖြင့္ေပးသင့္သည္။
င) တက္ေရာက္သူမ်ားစာရင္းအပါအ၀င္ ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ဆိုင္ရာ အေသးစိတ္မွတ္တမ္းမ်ားကို EIA
အတိုင္ပင္ခံမွ ထိန္းသိမ္းသင့္ၿပီး EIA အစီရင္ခံစာထဲတြင္ ရွင္းလင္းစြာေဖာ္ျပသင့္ပါသည္။

၁.၂.၄.၄။ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္း

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၅၀ (ခ) အရ EIA အစီရင္ခံစာကို ECD သို႔ မတင္ျပမီ
အမ်ားျပည္သူသို႔ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးႏိုင္ေရး စီစဥ္ရန္ ၀န္ၾကီးဌာနသည္ စီမက ံ ိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံ
တို႔အား ၫႊန္ၾကားသတ္မွတ္သည္။ သို႔မွသာ စီိမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္
ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားအား EIA အေပၚ ေကာက္ခ်က္ခ်မႈမ်ား၊ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား ႏွင့္
ပတ္၀န္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္ (EMP) တို႔အေၾကာင္း အသိေပးႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
ခ) ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျခင္းတြင္ အဆိုျပဳထားေသာ ပတ္၀န္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္ (EMP)
အေၾကာင္း ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးမႈတစ္ရပ္လည္း ပါ၀င္ရမည္။ ဤအပိုင္းတြင္ စီမံကိန္းအား ေစာင့္ၾကပ္
ၾကည့္႐ႈျခင္း အဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္ အဆိုျပဳလုပ္ထံုးလုပ္နည္းအေသးစိတ္ႏွင့္
တိုင္ၾကားမႈမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား (သိ)ု႔ စီိမံကိန္းအတည္ျပဳလွ်င္
စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ ေဖာ္စဥ္တြင္က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္မည့္ အျငင္းပြားမႈ
ေျဖရွင္းျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္တို႔အေၾကာင္း အေသးစိတ္မ်ား ပါ၀င္ရမည္။
ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ေဒသခံလူထု၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အျခားပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား
၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ဤေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကားကာ ECD
မွ ကၽြမ္းက်င္ေသာ အရာထမ္းမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ အစိုးရဌာနမ်ားမွ အရာရိွမ်ားအား ေလ့လာသူမ်ားအျဖစ္
ဖိတ္ၾကားရမည္။
ဃ) စီိမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာအျခားသူမ်ားသည္
ဤကိစၥအေပၚ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေရးသားရန္ႏွင့္ သံုးသပ္ျခငး္အဆင့္တြင္ ECD သို႔ တင္ျပႏိုင္ရန္
အခြင့္အလမ္း တစ္ရပ္အျဖစ္ အသံုးခ်ႏုိင္သည္။

၁.၂.၄.၅။ EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခငး္အဆင့္ အစည္းအေ၀းမ်ားအက်ဥ္းခ်ဳပ္

က) EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခငး္အဆင့္အတြင္း အနည္းဆံုး ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားအေၾကာင္း
အက်ဥ္းခ်ဳပ္၊ မည္သူပါ၀င္သည့္သည္၊ အစည္းအေ၀းမ်ား၏ ေမွ်ာ္မွန္းရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ရလဒ္မ်ားကို ဇယား ၂
တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ဇယား ၅ - EIA စံုစမ္းစစ္ေဆးျခငး္အဆင့္ အစည္းအေ၀းမ်ားအက်ဥ္းခ်ဳပ္

အစည္းအေ၀း၏ မည္သူပါ၀င္သင့္သနည္း ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္

သေဘာသဘာ၀ ႏွင့္ အစည္းအေ၀းရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ရလဒ္မ်ားမွာ
ရည္ရြယ္ခ်က္ အဘယ္နည္း။
စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းအဆင့္ ေဒသႏၲရအဆင့္တြင္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာ။ အမ်ားျပည္သူပူး
အေစာပိုင္းတြင္ စီမံကိနး္ေၾကာင့္ ေပါင္းပါ၀င္မႈအစီအစဥ္ႏွင့္ EIA
အသိေပးေဖာ္ျပသည့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးျခငး္ဆုိင္ရာ TOR တို႔ကို
အစည္းအေ၀းမ်ား စီမံကိနး္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားအား
ေဒသခံအရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အသိေပးရန္

သက္ဆို္င္ရာ ေဒသအာဏာပိုင္မ်ား၊ - စုံစမ္းစစ္ေဆးျခငး္အဆင့္တြင္

EIA စံုစမ္း စစ္ေဆးျခင္းႏွင့္
အခ်က္အလက္စုေဆာင္းစဥ္
အတြင္း
အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္း
ပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ
ေဒသႏၲရအဆင့္တြင္
စီမံကိနး္ေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊
ေဒသခံအရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊
နည္းပညာဆိုင္ရာ ႏွင့္ သိပံၸဆိုင္ရာ
ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား
(ရပ္ရြာလူထုက ေတာင္းဆိုလွ်င္
(သို႔) လိုအပ္သည္ဟု
စဥ္းစားခဲ့လွ်င္)
သုေတသနျပဳျခင္းႏွင့္
ေလ့လာသံုးသပ္ျခင္း အတြက္
အခ်က္အလက္မ်ားေပးႏိုင္မည့္ PAP
မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္
ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအား စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္
ရန္။
ေဒသႏၲရ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ စီမံကိန္း
အဆိုျပဳလႊာအေပၚ စီမံကိနး္ေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္
ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ ဗဟုသုတ၊ အေတြ႕အၾကံဳႏွင့္
သေဘာထားအျမင္မ်ားကို EIA အခ်က္အလက္
စုေဆာင္းသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ တြင္ ရရိွႏုိင္ရန္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးရာတြင္ အေစာပိုင္းႏွင့္
လက္ရိွေတြ႕ရိွခ်က္မ်ား၊ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ
စီမံကိန္းဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
- အဆိုပါထိခိုက္မႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္
အစီအမံမ်ားကို စီမံကိနး္ေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္

EIA အစီရင္ခံစာမူၾကမး္ ႏွင့္
ဆိုင္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၊ စကားျပန္
(မ်ား)
ေဒသႏၲရအဆင့္တြင္
စီမံကိနး္ေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊
ေဒသခံႏွင့္ျပည္တြင္း
အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊
နည္းပညာဆိုင္ရာ ႏွင့္ သိပံၸဆိုင္ရာ
ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား
ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအား ရွင္းျပရန္။
စီမံကိနး္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္
ပတ္သတ္ ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအား အဆိုပါ
ေတြ႕ရိွခ်က္မ်ားႏွင့္ ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္
မ်ားအေပၚ တုန္႔ျပန္ေမးျမန္းခြင့္ႏွင့္ ယင္းတို႔၏
အျမင္မ်ားကို ရွင္းလင္းေဆြးေႏြး ခြင့္ေပးရန္။
EIA အစီရင္ခံစာမူၾကမ္းအေပၚ ရွင္းလင္း
ေဆြးေႏြးရန္၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ရလဒ္မ်ား
(ထိခိုက္မႈမ်ား၊ အျခားနည္းလမ္းမ်ား၊
ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ အစီအမံမ်ား ႏွင့္
ပတ္၀န္းက်င္စီိမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္အပါ အ၀င္)ႏွင့္
စီမံကိနး္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္
ပတ္သတ္ ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ အျမင္မ်ားကို
မည္သို႔ေပါင္းစပ္ထည့္သြင္းသည္ကို
ရွင္းျပေပးရန္။

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၊ စီမံကိနး္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားအား

ေလ်ာ္ေၾကးႏွင့္ အျခားလ်ာထားေသာ
စကားျပန္ (မ်ား) အက်ိဳးခံစားခြင့္မ်ားႏွင့္ ဆိုင္သည့္
အခ်က္အလက္မ်ား ေပးရန္။

EIA အစီရင္ခံစာကို အၿပီးသတ္ေရးဆြဲမႈ မျပဳမီ

EIA အစီရင္ခံစာ အေပၚ
ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ ရွင္းလင္း
ေဆြးေႏြးျခင္း
ေဒသႏၲရအဆင့္တြင္
စီမံကိနး္ေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၊
ေဒသခံႏွင့္ျပည္တြင္း
အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊
EIA မူၾကမ္းအေပၚ သေဘာထား မွတ္ခ်က္မ်ား
ေပးရန္။ စီမံကိနး္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ားႏွင့္
ပတ္သတ္ ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအား
အခြင့္အေရးတစ္ရပ္ ေပးရန္
အၿပီးသတ္ျပဳစုထားသည့္ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ
ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးရန္
(ပတ္၀န္းက်င္စီမံခန္႕ခြဲမႈအစီအစဥ္ (EMP) ႏွင့္
တုိင္ၾကားမႈႏွင့္ ျပန္လည္ကုစားမႈဆိုင္ ရာ အဆိုျပဳ
လုပ္ထံုးလုပ္နည္း (သို႔) အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွငး္ျခင္း
လုပ္ငန္းစဥ္အပါအ၀င္)

စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၊

စကားျပန္ (မ်ား)

၁.၂.၅။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ EIA အစီရင္ခံစာပါသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား

၁.၂.၅.၁။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္ရလဒ္မ်ားအား စဥ္းစားျခင္း

က) EIA ဆို္င္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၃ အရ EIA အစီရင္ခံစာတြင္ နည္းလမ္းႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္ပံု၊
တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈႏင
ွ ့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္၊ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈ
ရလဒ္မ်ား၊ ေရွ႕ဆက္တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ အခ်က္အလက္မ်ား ေဖာ္ျပျခင္းတို႔ ပါ၀င္ရန္ လိုအပ္သည္။
ခ) EIA ဆို္င္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အရ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပ႐ံုမွ်
သာမက အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္ရလဒ္မ်ားကို EIA တြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ဤကိစၥ
သည္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းသတ္မွတ္ခ်က္တစ္ရပ္မွ်သာမဟုတ္ဘဲ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ၀တၲရားတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
ဂ) လမ္းၫႊန္ခ်က္၏ ဤအပိုင္းတြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္ရလဒ္မ်ားကို EIA လုပ္ငန္းစဥ္အတြင္းသို႔
မည္သို႔မည္ပံု ေပါင္းစပ္ထည့္သြင္းသင့္သည္ႏွင့္ EIA အစီရင္ခံစာတြင္ မည္သို႔ ထင္ဟပ္ေဖာ္ျပသင့္သည္
ဟူသည့္ ေနာက္ထပ္ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။
ဃ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို EIA လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ေလွ်ာက္လံုး
အဆင့္တိုင္းတြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္သည္။
င) ဤေတြ႕ရိွခ်က္မ်ားတြင္ အထူးသျဖင့္ (ထိခို္က္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး အစီအမံမ်ားအား ထည့္သြင္းမစဥ္းစားမီႏွင့္
စဥ္းစားၿပီး ေနာက္ပိုင္း) ထိခိုက္မႈျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားအေပၚ သံုးသပ္မႈမ်ား၊ ထိခို္က္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး အစီအမံမ်ား၏
ဒီဇိုင္းပံုစံ (စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား ေဖာ္ထုတ္တင္ျပသည့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ာ )ႏွင့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား
အေပၚ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးသည့္ အစီအမံမ်ားႏွင့္ ျပႆနာသစ္မ်ား (သု)ိ႔ စိုးရိမ္ပူပန္မႈအသစ္မ်ား
မဖန္တီးေရး အစီအမံမ်ားအပါအ၀င္) ႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲျခင္းႏွင့္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခငး္အစီအစဥ္မ်ား (စီမံကိန္းႏွင့္
ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ လက္ရိွပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တိုးတက္ေစရန္ အပါအ၀င္) တို႔ပါ၀င္သင့္သည္။
စ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ ေတြ႕ရိွခ်က္မ်ားသည္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အသံုးျပဳသည့္
အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္အစီအစဥ္မ်ားအား ျပန္လည္သံုးသပ္ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးသင့္
ပါသည္။ သို႔မွသာ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္ပံုမ်ားသည္ စီမံကိန္းႏွင့္
ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အကိုက္ညီဆံုး၊ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္မႈ အရိွဆံုးျဖစ္ေပမည္။
ဆ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္း၏ ရလဒ္မ်ားက EIA လုပ္ငန္းစဥ္ကို ရွင္းလင္းစြာမွတ္တမ္းတင္ထားသင့္
ေၾကာင္း၊ လာမည့္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ျခငး္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ရွင္းလင္းေဖာ္ျပသင့္ေၾကာင့္၊ EIA
အစီရင္ခံစာတြင္ ထင္ဟပ္ေဖာ္ျပသင့္ေၾကာင္း အသိေပးေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

၁.၂.၅.၂။ EIA အစီရင္ခံစာအား မွတ္တမ္းတင္ျခင္း

က) လမ္းၫႊန္ခ်က္၏ ဤအပိုင္းတြင္ EIA အစီရင္ခံစာပါ အမ်ားျပည္သူျဖင့္တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္
အခ်က္အလက္တင္ျပျခင္းအခန္း၏ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုစီအေပၚ မည္သို႔ ရွင္းလင္းေဖာ္ျပသင့္ေၾကာင့္
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၃ အရ ေနာက္ထပ္လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား
ေပးထားပါသည္။

ခ) နည္းလမ္းႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္ပံုအား ရွင္းလင္းရာတြင္ ပါ၀င္သင့္သည္မွာ -
(၁) EIA ေရးဆြဲျခင္းအဆင့္အားလံုးတြင္ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္းအစီအစဥ္
အက်ဥ္းခ်ဳပ္တစ္ရပ္၊ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္းအစီအစဥ္ အေပၚ ျပင္ဆင္မႈမ်ားအပါအ၀င္
(၂) EIA အစီရင္ခံစာႏွင့္ ပူးတြဲေဖာ္ျပထားသည့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္းအစီအစဥ္ႏွင့္
(၃) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္းအစီအစဥ္အရ မည္သို႔ လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေၾကာင္းအက်ဥ္း ခ်ဳပ္၊
ၾကံဳေတြ႕ရသည့္ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားကို မည္သို႔ေျဖရွင္းခဲ့ေၾကာင္းအပါအ၀င္

ဂ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား အေၾကာင္း

အက်ဥ္းခ်ဳပ္တြင္ ေအာက္ပါတို႔ ပါ၀င္သင့္သည္။
(၁) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအားလံုး စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈ အေသးစိတ္ -
ရက္စြဲႏွင့္အခ်ိန္မ်ား၊ ေနရာမ်ား၊ တက္ေရာက္သူမ်ား၊ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးေပးသူမ်ား
(ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ားႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား အပါအ၀င္)၊ အခမ္းအနားရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အခမ္းအနား
အစီအစဥ္မ်ား
 (၂) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား စီစဥ္က်င္းပရန္ ခ်ဥ္းကပ္ပံု အက်ဥ္းခ်ဳပ္၊
အခမ္းအနားက်င္းပခ်ိန္ကာလ၊ ဖိတ္ၾကားသည့္ကာလ၊ ဖိတ္ၾကားသည့္နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္
ေဒသခံလူထုႏွင့္ အစိုးရ အရာရိွမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရန္ ခ်ဥ္းကပ္ပအ ံု ပါအ၀င္ႏွင့္
(၃) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားေနာက္ပိုင္းတြင္ စီမံကိန္းႏွင့္
ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအား ေပးသည့္ ျပန္လည္ေျဖရွင္းခ်က္အက်ဥ္းခ်ဳပ္
ဃ) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္းရလဒ္္မ်ားကို ရွင္းျပရာတြင္ -
(၁) ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္တြင္ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားေသာ ခ်ဥ္းကပ္ပံုႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္သည္။
(၁.၂.၅.၁ ကို ၾကည့္ပါ။)
(၂) EIA အစီရင္ခံစာ၏ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအခန္းတြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္း
ပါ၀င္ျခင္းရလဒ္မ်ားသည္ EIA အစီရင္ခံစာ၏ အျခားအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို မည္သို႔
ၾသဇာလႊမ္းမိုးခဲ့ေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ပါ၀င္သင့္သည္။
(၃) EIA အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပမထားသည့္ ၾကီးမားေသာေတြ႕ရိွခ်က္တစ္ခုခု (သိ)ု႔ အမ်ားျပည္သူ
ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမွ ရရိွေသာ သေဘာထားအျမင္မ်ား ၊ ဗဟုသုတမ်ား၊ အေၾကာင္းျပခ်က္
မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္စိစစ္သင့္ပါသည္။
င) ေရွ႕ဆက္လက္ေဆာင္ရြကမ ္ ည့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအေပၚ
ရွင္းလင္းခ်က္မ်ားတြင္ -
(၁) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ပါမည္သို႔ ျပင္ဆင္မြမး္မံမည္ျဖစ္ေၾကာင္း
အေသးစိတ္မ်ားပါ၀င္သင့္သည္။
(၂) ပတ္၀န္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္ႏွင့္ ကိုက္ညီသင္သ ့ ည္။
(၃) စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းကာလမ်ားအတြက္ EIA အစီရင္ခံစာတြငအ ္ ဆိုျပဳထားေသာ
တိုင္ၾကားမႈဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း တစ္ရပ္ရပ္ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားသင့္သည္။
စ) EIA အစီရင္ခံစာပါ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအေပၚ ရွင္းလင္းခ်က္မ်ားတြင္
(၁) EIA လုပ္ငန္းစဥ္၏ အဆင့္တိုင္းတြင္ အဆိုပါစာရြက္စာတမ္းမ်ားအား ေရးသားျပဳစုထားသည့္
ဘာသာစကားမ်ားအပါ အပါအ၀င္ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပသင့္သည့္ စီမံကိ္န္းဆိုင္ရာ စာရြက္စာတမ္း အားလံုး၏
စာရင္း
(၂) အခ်က္အလက္ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္ အသံုးျပဳေသာနည္းလမ္းမ်ားအေၾကာင္းအေသးစိတ္ႏွင့္
ဖြင့္ဟေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ေနရက္မ်ား
(၃) ဖြင့္ဟေဖာ္ျပခဲ့ျခင္းမရိွသည့္ (သိ)ု႔ တည္းျဖတ္ထားသည့္ စီမံကိ္န္းအေၾကာင္းအရာ
စာရြက္စာတမ္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္မ်ား ၊ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား
ဆ) EIA အစီရင္ခံစာ၏ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာ ေဆာင္ရြက္ျခင္းဆိုင္ရာ မွတ္တမ္းတြင္ -
(၁) တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သအ ူ ေရအတြက္ (သိ)ု႔ အခ်ိဳးအစား အား
ေဖာ္ျပျခင္းျဖင့္ အကန္႔အသတ္မထားသင့္ပါ။
(၂) လူမ-ႈ စီးပြားအေျခခံစစ္တမ္းမ်ား (သိ)ု႔ လက္ရိွလူမႈဘ၀အေျခအေနမ်ား (သိ)ု႔ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ
ထိခိုက္မႈမ်ားကို အျခားပံုစံျဖင့္ ဆန္းစစ္ျခင္းျဖင့္ မေရာေထြးသင့္ပါ။

၁.၃။ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္စဥ္အတြင္း အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

၁.၃.၁။ အေထြေထြ
က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၇ အရ ေနာက္ဆံုးျပဳစုထားေသာ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ ECD က
သံုးသပ္စဥ္အတြင္း အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလိုအပ္ပါသည္။
ခ) EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္စဥ္အတြင္း အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ေအာက္ပါတို႔
ကို ျဖစ္ေပၚေစရန္ အေရးၾကီးပါသည္။
 (၁) စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားသည္ ေနာက္ဆံုးျပဳစုထားေသာ EIA အေပၚသံုးသပ္ကာ
သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားေပးႏိုင္မည့္ အခြင့္အေရး ရရိွပါသည္။
(၂) စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားသည္ ယင္းတို႔၏ သေဘာထားအျမင္မ်ားကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္
ခ်မွတ္သူမ်ားသို႔ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူႏွင့္ EIA အတိုင္ပင္ခံမ်ားအား အမွီအခိုကင္းစြာ တင္ျပႏုိင္မည့္
အခြင့္အေရး ရရိွသည္။
(၃) ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သူမ်ားသည္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ သေဘာထား
အျမင္မ်ားကို လြတ္လပ္အမွီအခိုကင္းစြာ ရရိွေစသည္။
(၄) ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သူမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစီအစဥ္အား
မွန္ကန္စြာလိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းရိွ၊မရိွႏွင့္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္
ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားအား EIA ႏွင့္ EMP အတြင္းသို႔ ေပါင္းစပ္ထည့္သြင္း
စဥ္းစား ခဲ့ျခင္းရိွမရိွအား အတည္ျပဳႏိုင္ပါသည္။
ဂ) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၇ အရ ECD သည္ တင္ျပလာေသာ EIA မ်ားအေပၚ သံုးသပ္ရာတြင္
EIA ဆိုင္ရာဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ အသိေပးလိုသည့္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္
မ်ားအေပၚ သံုးသပ္ရာတြင္ ေပါင္းစပ္ညိွႏိႈင္းေပးရန္ တာ၀န္ရိွပါသည္။
ဃ) ပုဒ္မ ၆၉ အရ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ သံုးသပ္ျခင္းအဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္း ပါ၀င္
ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္ရာကုန္က်စရိတ္အားလံုးကို က်ခံရပါမည္။
င) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၇ အရ EIA အစီရင္ခံစာတင္ျပၿပီး ရက္ ၃၀ အတြင္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္
တစ္ရပ္ခ်မွတ္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤအဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို
ေအာက္ပါတို႔အတြက္ လံုေလာက္စြာပံုေဖာ္တည္ေဆာက္ရပါမည္။
(၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား
EIA အစီရင္ခံစာကို ရယူသံုးသပ္ႏိုင္ရန္။
(၂) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား
EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားေရးသားတင္ျပႏိုင္ရန္။
(၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေသာ အျခားသူမ်ား
အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အခမ္းအနားမ်ားသို႔ ပါ၀င္တက္ေရာက္ႏိုင္ရန္ ႏွင့္
(၄) ECD သည္ ဤအဆင့္တြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ရလဒ္မ်ားအေပၚ
စဥ္းစားကာ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚသေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားေပးရန္။
စ) EIA အစီရင္ခံစာတြင္ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္အသံုးျပဳပံုကို ပံု ၃ တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ပံု ၅။ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္ရာတြင္ လမ္းၫႊန္ခ်က္အား အသံုးျပဳျခင္း

 အစည္းအေဝးမ်ားကို ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္းေဒသၾကီး
စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EIA အစီရင္ခံစာကုိ

/ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္က်င္းပသည္

သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား ေပးပို႔သည္
ေဒသအစည္းအေဝးမ်ားက်င္းပသည္
အမ်ားျပည္သူအား ဖိတ္ေခၚသည္
အမ်ားျပည္သူသို႔ ထုတ္ျပန္သည္

အမ်ားျပည္သူပါဝင္ေသာ

အမ်ားျပည္သူပါဝင္ေသာ
ECD သည္ သေဘာထား
မွတ္ခ်က္မ်ား တင္ျပရန္

ဝန္ၾကီးဌာနသို႔ ECD ၏
/ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အစည္းအေဝးမ်ားအတြက္

ဝန္ၾကီးဌာန၏ အျပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို
အေၾကာင္းၾကားစာမ်ား ထုတ္ျပန္သည္

အေၾကာင္းၾကားစာမ်ား ထုတ္ျပန္သည္

အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္ရာတြင္
သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ EIA
အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေသာ

အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါဝင္ေသာ

အမ်ားျပည္သူသို႔ ထုတ္ျပန္သည္
EECD သည္ EIA အစီရင္ခံစာကို

ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးသည္
ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္းေဒသၾကီး
အစည္းအေဝးမ်ားအတြက္
အမ်ားျပည္သူသို႔
ထုတ္ျပန္သည္

၁.၃.၂။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက ေနာက္ဆံုးျပဳစုထားေသာ EIA အစီရင္ခံစာကို ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၅ အရ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EIA အစီရင္ခံစာကို ECD သို႔
တင္ျပၿပီး ၁၅ ရက္အတြင္း အမ်ားျပည္သူသို႔ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရပါမည္။
ခ) EIA အစီရင္ခံစာအား ဖြင့္ဟေဖာ္ျပရန္။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EIA အစီရင္ခံစာရရိွႏို္င္ေၾကာင္း
အသိေပးစာမ်ားသံုးသပ္ႏိုင္ရန္ EIA အစီရင္ခံစာ ရရိွႏို္င္ေရးစီစဥ္ထားရမည့္အျပင္ ေအာက္ပါေနရာမ်ားအပါ
အ၀င္ေဆြးေႏြးပြဲအမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ ထုတ္ျပန္ရမည္။
(၁) ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ားျဖင့္ (ဆိုလိုသည္မွာ သတင္းစာမ်ားႏွင့္ ေရဒီယ)ို
(၂) စီမံကိန္း ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္ (သိ)ု႔ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္
(၃) အမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ အစည္းအေ၀းေနရာမ်ား (ဥပမာ - စာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ လူထုစည္းေ၀းခန္းမ
မ်ား)
(၄) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏႐ံုးမ်ား

(၅) စီမံကိန္းေနရာတြင္ သိသာထင္ရွားေသာ ရွင္းလင္းစြာဖတ္႐ႈနားလည္မွတ္မိႏိုင္ေသာ

ဆိုင္းဘုတ္တစ္ခုကို သိသာထင္ရွားစြာ စိုက္ထူျခင္း

(၆) ေဒသအစိုးရ၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္

ေဒသခံအရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ပစ္မွတ္ထားအသိေပးျခင္းႏွင့္

(၇) သက္ဆိုင္ရာေနရာႏွင့္ အဆိုျပဳစီမံကိန္း၏ သေဘာသဘာ၀တို႔အရ အျခားသင့္ေလ်ာ္ရာ

နည္းလမ္းမ်ားအားျဖင့္

၁.၃.၃။ ေနာက္္ဆံုးျပဳစုထားေသာ EIA အစီရင္ခံစာကို ECD မွ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပျခင္း

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၅ အရ ECD သည္ တင္ျပလာသည့္ EIA အစီရင္ခံစာကို အမ်ားျပည္
သူ သိရိွေစရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။
ခ) ECD သည္ EIA အစီရင္ခံစာကို ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အမ်ားျပည္သူသို႔ ထုတ္ျပန္သင့္သည္။
(၁) ECD ၏ ၀က္ဘ္ဆုိဒ္ေပၚတြင္
(၂) ECD ၏ ျပည္နယ္/တိုင္းေဒသၾကီးမ်ားတြင္
(၃) အစိုးရ၏ တရား၀င္ေၾကညာခ်က္မ်ားမွတစ္ဆင့္ (ဥပမာ - သတင္းစာမ်ား)
ဂ) ECD သည္ တင္ျပလိုေသာ EIA အစီရင္ခံစာမ်ားအား ေအာက္ပါအခ်ိန္ကာလအတြင္း အမ်ားျပည္သူ
ရရိွႏိုင္ေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးသင့္သည္။
(၁) ECD မွ လက္ခံရရိွၿပီး ၁၅ ရက္အတြင္း
(၂) အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အခမ္းအနားမ်ားမျပဳလုပ္မီ အနည္းဆံုး ၁၅ ရက္အတြင္း
ျပဳလုပ္ရန္ႏွင့္
(၃) EIA အစီရင္ခံစာႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအား မေရးသားမီ အနည္းဆံုး ရက္
၃၀ ၾကိဳတင္ကာ ၀န္ၾကီးထံသို႔ တင္ျပရန္
ဃ) ဤသို႔ျပဳလုပ္ရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမွ အစီရင္ခံစာမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာစာရြက္စာတမ္းအားလံုးကို
ဒစ္ဂ်စ္တယ္မိတၴဴမ်ားႏွင့္ စာရြက္စာတမ္းမိတၴဴမ်ား (အမာထည္မ်ား) ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးတင္ျပေစေရး ECD မွ
သတ္မွတ္ၫႊန္ၾကားရန္ လိုအပ္ပါသည္။

၁.၃.၄။ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ အမ်ားျပည္သူ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားတင္ျပျခင္း

က) က) အမ်ားျပည္သူ၏ စာျဖင့္ေရးသားထားေသာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား တင္ျပရန္ဖိတ္ေခၚျခင္း။ EIA

ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ ပုဒ္မ ၆၇ (ခ)အရ၊ ECDသည္ ယင္းထည့္သြင္းစဥ္းစားႏုိင္ရန္အတြက္ EIA

အစီရင္ခံစာအေပၚ အမ်ားျပည္သူ၏ သေဘာထားအျမင္မ်ားကို စာျဖင့္ေရးသားတင္ျပၾကေရး

ဖိတ္ေခၚရန္လိုသည္။

ခ) ဤသို႔ျပဳလုပ္ရန္ ECD သည္ EIA အစီရင္ခံစာရရွိႏိုင္ေၾကာင္း အသိေပးစာမ်ားတြင္

သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ စာျဖင့္ေရးသားတင္ျပႏုိင္ေၾကာင္း ဖိတ္ေခၚမႈတစ္ခက

ု ုိပါ

သိသာထင္ရွားစြာ၊ ရွင္းလင္းစြာ ထည့္သြင္းသင့္သည္။ ဤသတင္းအခ်က္အလက္၌္

အမ်ားျပည္သူအား ေအာက္ပါတို႔ကုိ အသိေပးသင့္သည္ -

` (၁) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင/့္ သို႔မဟုတ္ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ

စာျဖင့္ေရးသား တင္ျပႏုိင္သည့္ ယင္းတို႔အခြင့္အေရး။

(၂) ECD သို႔ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား တင္ျပရာတြင္ အသံုးျပဳလိုသည့္ နည္းလမ္း

(၃) ECD အေနျဖင္အ

့ မ်ားျပည္သူထံမွ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား လက္ခံမည့္ ေနာက္ဆံုးရက္

ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာႏွင/့္ သို႔မဟုတ္ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ အမ်ားျပည္သူ၏ သေဘာထား

မွတ္ခ်က္မ်ားကို စာျဖင့္ေရးသား တင္ျပရန္ အသိေပးၿပီးေနာက္၊ အမ်ားျပည္သူအား အနည္းဆံုးရက္

၃၀ မွ် အခ်ိန္ေပးရမည္။ တင္ျပရမည့္ အခ်ိန္ကာလ မကုန္ဆံုးမီႏွင့္ တင္ျပခ်က္အားလံုးကို ECD က

ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈမၿပီးမီ ECD သည္ IEE အစီရင္ခံစာအေပၚ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား

ေပးလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။
ဃ) ECD သည္ စာျဖင့္ေရးသားထားေသာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ စာရြက္စာတမ္းမိတၱဴ

(အမာထည္) ႏွင့္ အီလက္ထေရာနစ္ပံုစံ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးကုိ လက္ခံသင့္သည္။

၁.၃.၅။ အမ်ားျပည္သူမ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား

က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၅ အရ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေနသူအမ်ိဳးမ်ိဳးအေနႏွင့္ EIA
အစီရင္ခံစာအေပၚသံုးသပ္ရာတြင္ ယင္းတို႔၏အျမင္မ်ားကို ထည့္၀င္ႏိုင္သည့္အခြင့္အေရးရေစရန္
အမ်ားျပည္သူ မ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားကို အဆင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးအလိုက္ က်င္းပေပးရန္ ျဖစ္သည္။
ခ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူက အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္အစည္းအေ၀းမ်ားကို စီစဥ္က်င္းပေစရန္ ECD တြင္
တာ၀န္ရိွၿပီး ေအာက္ပါအေၾကာင္းအရာမ်ားအတြက္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူထံသို႔ ၫႊန္ၾကားေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။
(၁) အစည္းအေ၀းအေရအတြက္၊ ေနရာႏွင့္အၾကိမ္ေရ
(၂) အစည္းအေ၀းမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းႏွင့္
ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေနသူမ်ားအား မည္သို႔ အသိေပးအေၾကာင္းၾကားမည္
(၃) အသိေပးအေၾကာင္းၾကားမႈႏွင့္ အစည္းအေ၀းမ်ားၾကားရွိအနည္းဆံုးအခ်ိန္ပမာဏ

ဂ) အစည္းအေ၀းအသိေပးစာတြင္ ဖြင့္ဟေဖာ္ထုတ္မႈအနည္းဆံုးပါ၀င္ရပါမည္။

(၁) စီမံကိန္း ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္ (သိ)ု႔ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္

၂) လူမႈ မီဒီယာမ်ားျဖင့္

(၃) စီမံကိန္းေနရာႏွင့္ အစည္းအေ၀းေနရာမ်ားတြင္ သိသာထင္ရွားေသာ ရွင္းလင္းစြာဖတ္႐ႈ

နားလည္မွတ္မိႏိုင္ေသာ ဆိုင္းဘုတ္တစ္ခုကို စိုက္ထူျခင္း
(၄) ေရဒီယို၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားႏွင့္ သတင္းစာတို႔တြင္ ေၾကာ္ျငာျခင္းျဖင့္

(၅) စီမံကန
ိ ္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ သက္ဆိုင္သူမ်ားထံ
ေဒသခံအရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ဖိတ္ၾကားျခင္းျဖင့္

ဃ) EIA စံုစမး္စစ္ေဆးမႈတြင္ ပါ၀င္မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ၾကသူမ်ားအပါအ၀င္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ထိခိုက္ခံစား

ရမည့္သူမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ သက္ဆိုင္သူမ်ားအား အမ်ားျပည္သူမ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္
အစည္းအေ၀းမ်ားအားလံုးသို႔ ဖိတ္ၾကားကာ ကိုယ္စားျပဳမႈအခြင့္အေရးေပးရပါမည္။

င) အမ်ားျပည္သူမ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားသို႔ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ မီဒီယမ်ား

ဖိတ္ၾကားရပါမည္။

စ) အမ်ားျပည္သူမ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ECD သည္ ေအာက္ပါတို႔အတြက္ တာ၀န္ရိွ

ပါသည္။
(၁) မွတ္ခ်က္အားလံုးကို ေသခ်ာတိက်စြာမွတ္တမ္းတင္ျခင္း
(၂) EIA လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ေမးခြန္းမ်ားကို
ေျဖဆိုျခင္းႏွင့္
ဆ) အမ်ားျပည္သူမ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ စီမံကိ္န္းအဆိုျပဳသူသည္ ေအာက္ပါတို႔
အတြက္ တာ၀န္ရိွ ပါသည္။
 (၁) အၿပီးသတ္ EIA အစီရင္ခံစာကိုတင္ျပျခင္းႏွင့္ ယခင္အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္း
လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အဓိကျပႆနာမ်ား၊ ေတြ႔ရိွခ်က္မ်ားႏွင့္ ရလဒ္မ်ားကို
အေလးေပးေဖာ္ျပျခင္း ႏွင့္
(၂) EIA အစီရင္ခံစာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖဆိုျခင္း

၁.၃.၆။ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာေဆာင္ရြက္ျခင္းအားအစီရင္ခံျခင္း
က) EIA ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ပုဒ္မ ၆၅ အရ ၀န္ၾကီးဌာနသို႔ တင္ျပသည့္ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ ECD ၏
သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားတြင္ ေအာက္ပါအက်ဥ္းခ်ဳပ္မ်ားပါ၀င္သင့္သည္။
(၁) EIA အစီရင္ခံစာသံုးသပ္စဥ္အတြင္းအမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္း
(၂) လက္ခံရရိွသည့္ အမ်ားျပည္သူ၏မွတ္ခ်က္မ်ား
(၃) ျပန္လည္သံုးသပ္စဥ္အတြင္း ျပည္သူ႔မွတ္ခ်က္မ်ားကို မည္သို႔ထည့္သြင္းစဥ္းစားသည္၊ EIA
အစီရင္ခံစာသို႔ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲထည့္သြင္းသည္
(၄) စီမံကိန္းအဆိုျပဳလႊာကို အတည္ျပဳကာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ပါက စီမံကိန္းေၾကာင့္
ထိခိုက္ခံစားရမည့္သူမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ သက္ဆိုင္သူမ်ားအေပၚ က်ေရာက္လာႏိုင္သည့္ အဓိက
သက္ေရာက္မႈမ်ား

(ခ) ECD သည္ EIA အစီရင္ခံစာအေပၚ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေနသူမ်ား၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္

မ်ားအား ျပန္လည္ေျဖၾကားရန္ အတြက္ ေရးသားသင့္ၿပီး EIA အစီရင္ခံစာအေပၚဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚ
လာၿပီးေနာက္တြင္ အမ်ားျပည္သူသို႔ တတ္ႏိုင္သမွ် အျမန္ဆံုးေဖာ္ျပသင့္သည္။

၁.၃.၇။ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဆိငု ္ရာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ သက္ေသခံလက္မွတ္

က) စီမံကိန္းကို အတည္ျပဳလွ်င္ ECD သည္ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ
သက္ေသခံလက္မွတ္ (ECC)၊ ပတ္၀နး္က်င္စီမံခန္႕ခြဲမႈအစီအစဥ္ (EMP) ႏွင့္ အတည္ျပဳမႈအေျခအေနမ်ား ကို
ECD ၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္ဒ္တြင္ ရရိွႏိုင္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။
ခ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ သက္ေသခံလက္မွတ္
(ECC) ကို ယင္း၀က္ဘ္ဆိုက္ဒ္မ်ားတြင္လည္း ရရိွႏိုင္ရန္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

အခန္း ၅ : သီးျခားရပ္တည္ႏိုင္ေသာ EMP မ်ား
က) ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ပုဒ္မ ၈ အရ ECD အတြက္ ဤလုပ္ထံုး
လုပ္နည္း မထုတ္ျပန္မီတြင္ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား စတင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ (သိ)ု႔ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ၿပီး
ျဖစ္ေသာ လုပ္ငန္းအသီးသီးအေနျဖင့္ စီမံကိန္းအတြက္ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆန္းစစ္မႈျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္
ပတ္၀န္းက်င္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္ေရးဆြဲအေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း (EMP) ကို ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။

ခ) ထို႔အျပင္ ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ပုဒ္မ ၂၄ အရ ၀န္ၾကီးဌာနသည္

စိစစ္မႈအဆင့္သို႔ ေရာက္ရိွလာသည့္ အျခားမည္သည့္ စီမံကိန္းကိုမဆို IEE (သိ)ု႔ EIA မလိုအပ္သည့္တိုင္
ပတ္၀န္းက်င္္စီမံခန္႕ခြဲမႈ အစီအစဥ္ေရးဆြဲရန္ လိုအပ္ျခင္းရိွမရိွ ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။

ဂ) ပတ္၀န္းက်င္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္ေရးဆြဲအေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း (EMP) သည္ အဆိုျပဳ ပေရာဂ်က္၏

ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေျခရိွေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲရာတြင္ အေရးပါသည့္ အပိုင္းျဖစ္ပါသည္။
ယင္းသည္ PAP ႏွင့္ အျခားေသာ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ားႏွင့္ အၾကံျပဳေဆြးေႏြးမႈအတြက္ အဓိက
အေၾကာင္းအရာျဖစ္ပါသည္။

ဃ) EMP တြင္ အစီအစဥ္ခြဲမ်ားစြာပါ၀င္ၿပီး ယင္းတို႔ကို ပေရာဂ်က္အဆင့္အမိ်ဳးမ်ိဳးအျဖစ္ ပိုင္းျခားႏုိင္ပါသည္။

(i) တည္ေဆာက္ေရးမတိုင္မီ

(ii) တည္ေဆာက္ေရးကာလအတြင္း

(iii) လုပ္ငန္းလည္ပတ္ျခငး္

(iv) လုပ္ငန္းပိတ္သိမ္းျခင္းႏွင့္ ရပ္တန္႔ျခင္း

(v) ျပန္လည္ထူေထာင္ျခင္းႏွင့္ ယခင္အေျခအေနျဖစ္ေစျခင္း

င) EMP မူၾကမ္းကို EMP အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးအတြက္ လုိအပ္သည့္ ဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ အတူ ျပင္ဆင္ထားၿပီး

PAP ႏွင့္ အျခားေသာ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ားထံသို႔ တင္ျပကာ မွတ္ခ်က္ေတာင္းခံရပါမည္။

စ) PAP ႏွင့္ အျခားေသာ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ား၏ မွတ္ခ်က္မ်ားကို EMP မူၾကမ္းတြင္ ထည့္သြင္းကာ

ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ရပါမည္။

ဆ) ECD ထံသို႔ မတင္မီ အစီအစဥ္ခြဲမ်ားႏွင့္အတူ အၿပီးသတ္ EMP ကို PAP ႏွင့္ အျခားေသာ ပါ၀င္သင့္
ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ားထံသို႔ တင္ျပရပါမည္။

ဇ) ပေရာဂ်က္ကို အတည္ျပဳသည့္အခါ EMP ကို ECC ႏွင့္အတူ ျပည္သူမ်ားထံသို႔ အသိေပးေၾကညာရပါမည္။

စ်) အဆိုပါအခ်က္အလက္မ်ားအားလံုးကို ပေရာဂ်က္အဆိုျပဳေလွ်ာက္ထားသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္

တင္ျပထားရ ပါမည္။

ည) ဇယား ၅ က သီးျခားရပ္တည္ႏိုင္ေသာ EMP ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ေနစဥ္အတြင္း အသိေပးတင္ျပရန္

လိုအပ္သည့္ အခ်က္အလက္အမ်ိဳးအစားအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ဋ) ပေရာဂ်က္အတည္ျပဳမႈ ရရိွၿပီးေနာက္ ျပည္သူမ်ားပူးေပါငး္ပါ၀င္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္ကို တည္ေဆာက္ေရး

ကာလ၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္စဥ္ကာလ ႏွင့္ လုပ္ငန္းရပ္ဆိုင္းျခင္း/ပိတ္သိမ္း ျခင္း/ပိတ္သိမ္းၿပီး ေနာက္ပိုင္း
အဆင့္တို႔တြင္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရပါမည္။ EMP အစီရင္ခံစာသည္ အနာဂတ္တြင္ အမ်ားျပည္သူ
ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားတြင္ အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ဖြင့္ဆိုရပါမည္။
 (i) ပေရာဂ်က္၏အဆင့္အားလံုးတြင္ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၏
ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား

(ii) ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈေကာ္မတီ (မ်ား)

(iii) တိုင္ၾကားမႈမ်ားႏွင့္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးမႈယႏၲရား

(iv) ထုတ္ေဖာ္တင္ျပျခင္း

ဇယား ၅ : EMP ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ထုတ္ေဖာ္မႈ

မည္သည့္ အခ်က္အလက္အမ်ိဳးအစားကို ေပးရမည္နည္း။
• ေျမပံုမ်ားအပါအ၀င္ စီိမံကိန္းျခံဳငံုေဖာ္ျပခ်က္၊ မူၾကမ္းအစီိအစဥ္မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ
ရရိွႏိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား
• တည္ေဆာက္ေရးကာလအေသးစိတ္ႏွင့္ အခ်က္အလက္မ်ား ပိုမိုရရိွႏိုင္သည္ ႏွင့္ အမွ်
ထပ္မံျဖည့္စြကထ
္ ားသည့္ ျဖစ္ႏို္င္ေျခရိွေသာသက္ေရာက္မႈမ်ားျခံဳငံုေဖာ္ျပခ်က္။
• တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမွသည္ ပိတ္သိမ္းျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္
ထူေထာင္ျခင္း စသည့္ ပေရာဂ်က္၏ အဆင့္အားလံုးအတြက္ EMP
• ပေရာဂ်က္မေဆာင္ရြက္မီ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆန္းစစ္မႈရလဒ္မ်ား
• ပေရာဂ်က္အဆိုျပဳမႈႏွင့္ သက္ေရာက္မႈျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ သိပၸန
ံ ည္းက် (သိ)ု႔
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား
• အစီအစဥ္ခြဲမ်ားပါ၀င္သည့္ EMP ႏွင့္ ECC.
အခန္း ၆ : စီမံကိန္းေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္းႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ

၆.၁။ အေထြေထြ
က) ပုဒ္မ ၈၃၊ ၈၅၊ ၉၁ ႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ အခန္း ၉ တို႔က
အပ္ႏွင္းထားေသာ အခြင့္အာဏာအရ သက္ဆိုင္သည့္ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားအားလံုး၊
နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းေပၚမူတည္ကာ EMP ႏွင/့္ သို႔ ECC တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ ကတိက၀တ္မ်ားအတိုင္း
ကိုက္ညီမႈ ရိွေစရန္အလို႔ငွာ ECDတြင္ အတည္ျပဳထားေသာ စီိမံကိန္းမ်ားအားလံုး (သိ)ု႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား
အားလံုးသည္ စီမံကိန္း၏ အဆင့္တိုင္းတြင္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ကို လုပ္ေဆာင္ရပါမည္။

ခ) ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈသည္ စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ၏ အဆင့္အားလံုးတြင္ ပါရိွရပါမည္။

(i) အၾကိဳတည္ေဆာက္ျခင္း

(ii) တည္ေဆာက္ျခင္း

(iii) လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

(iv) လုပ္ငန္းပိတ္သိမ္းျခင္း ႏွင့္ ရပ္စဲျခင္း ႏွင့္

(v) ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးႏွင့္ ယခင္အတိုင္းျဖစ္ေစရန္လုပ္ေဆာင္ျခင္း

ဂ) ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈသည္ အတည္ျပဳထားသည့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ စီမံကိန္းကို လည္ပတ္

ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္ ဟူသည့္အခ်က္ကိုေဖာ္ျပျခင္းျဖင့္ ေဒသခံမ်ားအားေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈရရိွေစရန္
ကူညီေပးပါသည္။ ဆိုးရြားျပင္းထန္သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲမ်ားမျဖစ္ေပၚမီ စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ
ကာလ အတြင္း ေပၚထြက္လာႏိုင္သည့္ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို တုန္႔ျပန္ႏိုင္၊ ျပန္လည္ျပင္ဆင္
ႏိုင္ရန္ အကူအညီေပးပါသည္။
ဃ၊ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈသည္ ေအာက္ပါတို႔ကိုလည္းေဖာ္ျပႏိုင္ပါသည္။

(i) IEE/EIA အစီရင္ခံစာ၊ EMP ၊ ECC ႏွင့္ အျခားေသာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား

တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ မကိုက္ညီျခင္း (သိ)ု႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္
ပ်က္ကြက္ျခင္း

(ii) ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစမႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအမံမ်ားတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ားရိွျခင္း (ဆိုလိုသည္မွာ

IEE/EIA အစီရင္ခံစာႏွင့္ EMP ပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ရပါမည္။
သို႔ရာတြင္ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတိုင္း ေရွာင္ရွားႏိုင္မႈ (သိ)ု႔ သက္ေရာက္မႈကို ေလ်ာ့နည္းေစမႈ
ကေတာ့ ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္ပါလိမ့္မည္။)

(iii) IEE/EIA အစီရင္ခံစာတြင္ မပါ၀င္သည့္ သက္ေရာက္မႈအသစ္မ်ားႏွင့္ ဆီေလ်ာ္ေသာ ေလ်ာ့ပါး

သက္သာေစမႈ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ EMP တြင္ ဆက္စပ္သည့္ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားႏွင့္

(iv) တူညီေသာ ပေရာဂ်က္မ်ား (သိ)ု႔ တူညီေသာေနရာတြင္ လုပ္ေဆာင္မည့္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္

အနာဂတ္ EIA လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ႏိုင္သည့္ ေလ့လာေတြ႕ရိွမႈမ်ားႏွင့္ အေတြ႕အၾကံဳမ်ား

၆.၂။ ပေရာဂ်က္ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈတြင္ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈ

က) ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ပုဒ္မ ၂၄ အရ EMP လိုအပ္ေသာ
စီမံကိန္းအားလံုးအတြက္ EMP တြင္ သက္ဆိုင္ရာပါ၀င္သင့္ ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ား၏ အခနး္က႑မ်ားႏွင့္
တာ၀န္မ်ားအပါအ၀င္ စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈေရးတြင္ အမ်ားျပည္သူမ်ား
ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပထားရပါမည္။

ခ) ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ပုဒ္မ ၆၃ အရ EIA အမိ်ဳးအစား

စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ EMP လိုအပ္ၿပီး ယင္းတြင္ စီမံကိန္းအဆင့္ (ဆိုလိုသည္မွာ တည္ေဆာက္ျခင္း၊
လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းစသည္) အလိုက္ ေဆာင္ရြက္မည့္ အစီအစဥ္ခြဲမ်ားကို ေစာင့္ၾကပ္
ၾကည့္႐ႈျခင္း ပါ၀င္ပါသည္။ အမ်ားျပည္သူမ်ား ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငနး္စဥ္မ်ားသည္ အစီအစဥ္ခြဲတစ္ခုစီႏွင့္
သက္ဆိုက္မႈ ရိွရပါမည္။

ဂ) IEE စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈအဆင့္ (သိ)ု႔ EIA နယ္ပယ္သတ္မွတ္မႈႏွင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈအဆင့္မ်ား အတြင္း PAP ႏွင့္

အျခားေသာ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ားက ေထာက္ျပသည့္ မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ထည့္သြင္း
စဥ္းစားကာ စီမံကိန္းေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈတြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္မအ
ႈ တြက္ အဆိုျပဳသည့္
လုပ္ငန္းစဥ္ကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ရပါမည္။

၆.၃။ သတင္းအခ်က္အလက္ထုတ္ေဖာ္မႈ
က) စီမံကိန္းေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈတြင္ အမ်ားျပည္သူပူးေပါင္းပါ၀င္မႈဆိုင္ရာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအေနျဖင့္ စီမံကိန္း
အဆိုျပဳသူသည္ စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ အဆင့္မ်ားအတြင္း (စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္႐ႈမႈ
အစီရင္ခံစာမ်ားအပါအ၀င္) စီမံကိန္းအခ်က္အလက္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူထသ ံ ို႔ အသိေပးခ်ျပမႈႏွင့္ PAP ႏွင့္
အျခားေသာပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ားထံသို႔ ထုတ္ေဖာ္မႈကို မည္သို႔မည္ပံုေဆာင္ရြက္မည္ကို တိတိက်က်
ရွင္းလင္းေဖာ္ျပရပါမည္။

ခ) သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအားလံုးကို ျမန္မာ၊ အဂၤလိပ္ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ေဖာ္ျပၿပီး ျပည္သူမ်ား

အလြယ္တကူ သိနားလည္ေစရန္ ပညာရပ္စကားအသံုးအႏႈန္းမ်ားထည့္သြင္းေရးသားျခင္းမျပဳရပါ။

ဂ) စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ေနစဥ္အတြင္း PAP ႏွင့္ အျခားေသာပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ားသည္

ေအာက္ပါသတင္းအခ်က္အလက္ စံုစံုလင္လင္ကို ရရိွႏိုင္ၾကရပါမည္။

(i) ပံုမွန္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မႈအစီရင္ခံစာမ်ား

(ii) ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစျခင္းႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၊ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈ စနစ္မ်ားႏွင့္

စီမံကိန္းကတိက၀တ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ စီမံကိန္းကုန္က်စရိတ္အေသးစိတ္

(iii) စီမံကိန္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကတိက၀တ္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီျခင္း

(iv) မလိုက္နာဘဲေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္မႈမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ကုစားေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္ဆိုင္ရာ အခ်က္

အလက္မ်ား

(v) ေနာက္ဆံုးရအေျခအေနကို ျဖည့္စြက္ထားသည့္ EMP မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းအတည္ျပဳသတ္မွတ္

ခ်က္မ်ား
(vi) စံသတ္မွတ္ခ်က္ႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ အမွန္တကယ္ ထုတ္လႊတ္မႈမ်ား

(vii) အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစသည့္ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ား၊ ညစ္ညမ္းသည့္ ပစၥည္းမ်ားထုတ္လႊတ္မႈ (သိ)ု႔

အႏၲ ရာယ္ရိွ ေသာ စြန္႔ပစ္ ပစၥည္းမ်ားကို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ျခင္း

(viii) ျပည္သူမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈအေပၚ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား

ဃ) သတင္းအခ်က္အလက္ထုတ္ေဖာ္မႈကို ပ့ံပိုးကူညီေပးရန္အလို႔ငွာ သတ္မွတ္ထားသည့္ ေလ့လာသံုးသပ္
မည့္ေနရာႏွင့္ ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား၏ အနီး၀န္းက်င္တြင္ သတင္းအခ်က္အလက္ဌာန တည္ေထာင္ရန္
အၾကံျပဳပါသည္။ ေဒသခံမ်ား (သိ)ု႔ ေဒသ႐ံုးက သေဘာတူညီထားသည့္ ေနရာျဖစ္ကာ PAP က
သြားေရာက္လည္ပတ္ႏိုင္သည့္ေနရာ ျဖစ္ရပါမည္။

၆.၄။ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈအစီရင္ခံစာမ်ား
က) ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ပုဒ္မ ၁၀၈ အရ စီမံကိန္းအဆိုျပဳ
သူမ်ားသည္ ECD (သိ)ု႔ စီမံကိန္း၏ EMP/ECC က ခ်မွတ္ထားသည့္ အစီအစဥ္အတိုင္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈ
အစီရင္ခံစာမ်ားကို တင္ျပရန္လိုအပ္ပါသည္။ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားသည္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈ အစီရင္ခံစာ
မ်ားကို ECD ထံသို႔ အနည္းဆံုး ၆ လတစ္ၾကိမ္ တင္ျပရပါမည္။

ခ) စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈတြင္ အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး ပေရာဂ်က္၏ ကာလ

အလိုက္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈအစီရင္ခံစာမ်ားတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားပါရိွရပါမည္။

(i) PAP ႏွင/့္ သို႔ အျခားေသာ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ားထံသို႔ စီမံကိန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္

အခ်က္အလက္မ်ား ျဖန္႔ေ၀ေပးျခငး္/ရရိွေစျခင္းအပါအ၀င္ ယခင္အစီရင္ခံစဥ္ကာလအတြင္း
စီမံကိန္းေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈတြင္ PAP ႏွင/့္ သို႔ အျခားေသာ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ား
ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈအက်ဥ္းခ်ဳပ္

(ii) ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈတြင္ အမ်ားျပည္သူမ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္မႈအတြက္ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို

အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ေတြ႕ၾကံဳရသည့္ စိန္ေခၚမႈအက်ဥ္းခ်ဳပ္

(iii) အဆိုပါစိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ အဆိုျပဳလုပ္ငန္းမ်ား

ဂ) ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ ပုဒ္မ ၁၁၀ အရ စီမံကိန္းအဆိုျပဳ

သူမ်ားသည္ လိုအပ္ေသာစီမံကိန္းေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈ အစီရင္ခံစာမ်ားအား ၀န္ၾကီးဌာနသို႔ တင္ျပသည့္
ေန႔ရက္မွ (၁၀) ရက္အတြင္း အမ်ားျပည္သူသိရိွႏိုင္ေစရန္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းကို တည္ေဆာက္ရပါမည္။

ဃ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားသည္ ယင္းတို႔၏ စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈ အစီရင္ခံစာမ်ားကို ေအာက္ပါ

နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ တင္ျပရပါမည္။

(i) ဒစ္ဂ်စ္တယ္ မိတၲဴကို စီမံကိန္း (သိ)ု႔ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူ၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ တင္ထားရပါမည္။

(ii) ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈ အစီရင္ခံစာမ်ားကို အမ်ားျပည္သူစုေ၀းရာေနရာမ်ား(ဥပမာ - စာၾကည့္တို္က္မ်ား၊
ျပည္သူ႔ခန္းမမ်ား) တြင္ ၾကည့္႐ႈသံုးသပ္ႏိုင္ေစရန္ တင္ျပရပါမည္။

(iii) စီမံကိန္း႐ံုးဌာနမ်ားတြင္လည္း အစီရင္ခံစာမ်ား ၾကည့္႐ႈသံုးသပ္ႏိုင္ပါသည္။

င) ထို႔အျပင္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူမ်ားသည္ ေတာင္းခံလာသူမ်ားအား စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈ

အစီရင္ခံစာမ်ားကို ဒစ္ဂ်စ္တယ္ မိတၲဴ ျဖင့္ တင္ျပႏိုင္ရန္ ျပင္ဆင္ထားရပါမည္။

စ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ေတာင္းခံခ်က္ရရိွၿပီး (၁၀) ရက္အတြင္း ဒစ္ဂ်စ္တယ္ မိတၲဴကို အီးေမးလ္ျဖင့္

ျဖစ္ေစ၊ ေတာင္းခံသူႏ်င့္ သေဘာတူညီထားသည့္ အျခားနည္းလမး္ျဖင့္ျဖစ္ေစ ေပးပိ႔ရ ု ပါမည္။

၆.၅။ တိုင္ၾကားမႈမ်ားႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားအတြက္ လုပ္ငန္းစဥ္

က) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ EMP တြင္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားကို မည္သို႔ စီမံမည္ကို ေဖာ္ျပထား
ရပါမည္။ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ သက္ေသခံလက္မွတ္တြင္ စီမံကိန္း
အတည္ျပဳခ်က္ ရရိွၿပီးသည့္ေနာက္ဆက္လက္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္မည့္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ တိုင္ၾကားမႈမ်ား
ကို ကိုင္တြယ္မည့္နည္းလမ္းမ်ားပါ၀င္ႏိုင္ပါသည္။

ခ) စီမံကိန္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈမႈတြင္ PAP ႏွင့္ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သူမ်ား ၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈကို ပံ့ပိုးကူညီရန္

အလို႔ငွာ စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ အဆင့္အားလံုးတို႔တြင္ ေပၚေပါက္လာေသာ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္
လူမႈေရးဆိုင္ရာအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး တိုင္ၾကားမႈႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားအတြက္ လုပ္ငန္းစဥ္ (CGM)
ကို ထူေထာင္ရန္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူအား အားေပးတိုက္တြန္းထားပါသည္။1

ဂ) စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူသည္ ေဒသခံ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္အတူ CGM ကို စီမံခန္႔ခြဲရပါမည္။

ထိုသို႔ေဒသခံအာဏာ ပိုင္ မ်ားပါ၀င္မႈကို ေကာ္မတီဖြဲ႕ျခင္းမွတစ္ဆင့္လုပ္ေဆာင္ၿပီး အဆိုပါေကာ္မတီသည္
မၾကာခဏ ေတြ႕ဆံပ ု ါ မည္။ ဆက္စပ္ အခမ္းအနားမ်ားတြင္ အခါအားေလ်ာ္စြာ ေတြ႕ဆံုပါမည္။

ဃ) CGM ၏ ပံုစံသည္ စီမံကိန္းအမ်ိဳးအစား၊ သက္ေရာက္မႈျဖစ္ႏိုင္ေျခ၊ စီမံကိန္းကာလ ႏွင့္ ECC တြင္

ပါ၀င္သည့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚ မူတည္ပါသည္။

(i) ဥပမာ - ႏွစ၃

္ ၀ ၾကာျမင့္သည့္ ေနရာက်ယ္တစ္ခုကို စိုးမိုးထားသည့္ သတၲဳတြင္းတူး စီမံကိန္းတစ္ခုတြင္
အလြန္ အေသးစိတ္က်ေသာ ေဒသခံမ်ားပါ၀င္ေသာတရား၀င္စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီႏွင့္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားကို
ကိုင္တြယ္မည့္ သတ္မွတ္အဖြဲ႕အစည္းရိွရပါမည္။ ခရီးသြားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းငယ္တစ္ခုသည္ တိုင္ၾကားမႈ
မ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ရန္ႏင ွ ့္ တုန္႔ျပန္ေျဖၾကားရန္ ၀န္ထမ္းတစ္ဦး ခန္႔အပ္ႏိုင္ပါသည္။
င) CGM သည္ တာ၀န္ယူမႈရိွရမည္။ မည္သူမဆို အလြယ္တကူခ်ဥ္းကပ္ႏိုင္ရမည္။ ၾကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏိုင္ရမည္။
ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရိွရမည္။

စ) CGM တြင္ စီမံကိန္း၏ မည္သည့္အဆင့္တြင္မဆို PAP ႏွင့္ အျခားေသာ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထက ို ္သူ

မ်ားအေနျဖင့္ စီမံကိန္းအဆိုျပဳသူထံသို႔ တိုင္ၾကားႏိုင္ (သိ)ု႔ နစ္နာမႈကို ေဖာ္ျပႏိုင္သည့္ ွရွင္းလင္းေသာနည္းလမ္း
ရိွရပါမည္။

ဇ) CGM အေနျဖင့္ အလြယ္တကူဆက္သြယ္ရမည့္သူကို ေဖာ္ျပေပးရပါမည္။

စ်) CGM အေနျဖင့္ တိုင္ၾကားမႈကို စစ္ေဆး၊ ကိုင္တြယ္ရမည့္ ေနာက္ဆက္တြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ကို

ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပရန္ အေရးၾကီးပါသည္။ ယင္းတို႔တြင္ မည္သူက တိုင္ၾကားမႈကို စစ္ေဆးမည္၊
မည္သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္မည္၊ တိုင္ၾကားမႈကို ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ေျဖဆို ႏိုင္ရန္္
အခိ်န္မည္မွ် ၾကာျမင့္မည္ဟူသည့္အခ်က္မ်ား ပါ၀င္ရပါမည္။

ည) မွတ္ခ်က္မ်ားအားလံုးႏွင့္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားအားလံုးကို မ်ားေသာအားျဖင့္ တိုင္ၾကားမႈမွတ္တမ္းတြင္

စာရင္းေရးမွတ္ထားျခင္းႏွင့္ ႏႈတ္ျဖင့္တိုင္ၾကားမႈမ်ားႏွင့္ လက္ေရးျဖင့္တိုင္ၾကားမႈမ်ားကို မွတ္စုမွတ္ျခင္းတို႔ ကို
CGM အေနျဖင့္ ေသခ်ာေစရပါမည္။ အဆိုပါတိုင္ၾကားမႈမွတ္တမ္းသည္ အမ်ားျပည္သူၾကည့္႐ႈႏိုင္သည့္
စာရြက္စာတမ္းျဖစ္ကာ ယင္းကို အဆင္ေျပသည့္ေနရာႏွင့္အခ်ိန္တြင္ PAP သို႔ တင္ျပရပါမည္။

ဋ) ေျဖရွင္းရန္ခက္ခဲသည့္ (သိ)ု႔ လူမ်ားစြာအေပၚထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားအတြက္ CGM အေနျဖင့္

လြတ္လပ္ေသာ (သိ)ု႔ ၾကားေနညိွႏိႈင္းေပးသူအျဖစ္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၿပီးတိုင္ၾကားမႈမ်ားကို သံုးသပ္ကာ စီမံကိန္း
အဆိုျပဳသူထံ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

ဌ) PAP ၏ လူ႔အခြင့္အေရးကိုေလးစားၿပီး တိုင္ၾကားသူတိုင္းကို သိကၡ ာႏွင့္ ေလးစားမႈႏွင့္ ဆက္ဆံရမည္ကို

CGM အေနျဖင့္ ေသခ်ာေစရပါမည္။
ဍ) CGM ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ တိုင္ၾကားသူ၏ တရား၀င္အခြင့္အေရးမ်ားကိုေလးစားၿပီး အျငင္းပြားမႈမ်ားကို
ေျဖရွင္းရန္ျဖစ္ပါသည္။ CGM က အျငင္းပြားမႈကို ျမန္ျမန္ႏွင့္ တရားမွ်တမႈရိွရိွျဖင့္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေျဖရွင္းႏိုင္

1 This is also recommended by the UN Guiding Principles on Business and Human Rights
လွ်င္ တိုင္ၾကားသူသည္ အဆိုပါကိစၥရပ္ကို ECD ထံတြင္ တင္ျပႏိုင္ပါသည္ (သိ)ု႔ တရား႐ံုးတြင္ တင္ျပႏိုင္ပါ
သည္။