Chuong 4 CAU TAO MAI

BỘ XÂY DỰNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC TP.HCM Khoa KiÕn Tróc

Bé M«n C«ng NghiÖp & Kü ThuËt KiÕn Tróc
BÀI GiẢNG
NGUYÊN LÝ THIẾT KẾ
CẤU TẠO KIẾN TRÚC
CHƢƠNG 4: CẤU TẠO MÁI CÔNG TRÌNH
NỘI DUNG
I. KHÁI QUÁT CHUNG

II. CẤU TRÚC CƠ BẢN CỦA MÁI
III. THIẾT KẾ MẶT BẰNG MÁI
IV. BỐ TRÍ KẾT CẤU CHỊU LỰC VÀ KẾT CẤU ĐỠ TẤM LỢP
V. CẤU TẠO CHI TIẾT MÁI DỐC LỢP NGÓI
1.Khái niệm & vai

-Mái là bộ phận ở vị trí cao nhất,
trò của mái trong che phủ và hoàn thiện cấu trúc công
công trình
trình.
-Mái vừa là kết cấu chịu lực, đồng
thời cũng làm nhiệm vụ bao che
bảo vệ công trình trước các tác
động bất lợi của thiên nhiên và con
người gây ra.
-Mái nhà có vai trò quan trọng
trong việc hình thành giá trị thẩm
mỹ cho công trình; đặc biệt với các
công trình có cấu trúc không gian
mái vượt nhịp lớn.

trò của mái trong Chính vì vậy, kết cấu chịu lực
công trình
mái phải đảm bảo ổn định, bền
vững, liên kết bền chặt với hệ
kết cấu chịu lực chung của công
trình; giải pháp cấu tạo và vật
liệu lợp phải đủ khả năng chống
chịu các tác động của khí hậu,
thoát nước nhanh, chống thấm
tốt, cách nhiệt hiệu quả.

trò của mái trong
công trình

công trình

công trình
2. Các hình thức

mái, vật liệu và độ
dốc thoát nƣớc -Mái bằng đúc bằng BTCT
-Mái dốc lợp tôn
-Mái dốc lợp ngói
-Mái đúc nghiêng bằng BTCT, lợp ngói
2. Các hình thức mái, -Mái bằng có cấu trúc tương tự sàn
vật liệu và độ dốc
thoát nước BTCT với kết cấu ổn định, độ bền
a.Mái bằng BTCT vững cao; tuy nhiên, khả năng chống
b.Mái dốc lợp tôn
c.Mái dốc lợp ngói thấm và cách nhiệt kém.
d.Mái đúc bằng BTCT, -Bản sàn mái bằng vừa là kết cấu
lợp ngói
chịu lực, vừa là vật liệu lợp; thông
thường, để đảm bảo thoát nước, phải
đúc nghiêng để tạo độ dốc hoặc cấu
tạo lớp vữa chống thấm dốc i=2% về
hướng sê-nô thu nước.
-Mái bằng có thể thi công bằng
phương pháp lắp ghép nhưng lưu ý
đến khả năng chống thấm và thoát
nước.
-Mái dốc có tấm lợp bằng tôn thường được lợp trên kết cấu chịu lực là vì
2. Các hình thức mái,
vật liệu và độ dốc kèo hay tường hồi chịu lực.
thoát nước
a.Mái bằng BTCT -Tôn là dạng tấm lợp có kích thước lớn nên yêu cầu độ dốc nhỏ, chỉ
b.Mái dốc lợp tôn khoảng 10-20%, khả năng thoát nước tốt nhưng yêu cầu cách âm, cách
c.Mái dốc lợp ngói
d.Mái đúc bằng BTCT, nhiệt hạn chế.
lợp ngói
-Cấu trúc đỡ tấm lợp mái tôn khá đơn giản, chỉ bao gồm 1 lớp xà gồ đặt
lên kết cấu chịu lực.
2. Các hình thức mái, - Ngói là vật liệu lợp mái có kích thước
vật liệu và độ dốc nhỏ nên yêu cầu độ dốc của mặt phẳng
thoát nước
a.Mái bằng BTCT mái khá lớn, thông thường từ 30 độ,
c.Mái dốc lợp ngói được ký hiệu: 1/2- 3/5 -2/3 -1/1.
d.Mái đúc bằng BTCT, - Kết cấu đỡ tấm lợp mái ngói phức
lợp ngói
tạp, thay đổi tuỳ theo các dạng thức
phong phú của kiến trúc truyền thống -
hiện đại, thông thường gồm 3 lớp: xà gồ
- cầu phong - litô (lati).
- Mái ngói phù hợp với các kiến trúc
có không gian vừa và nhỏ, yêu cầu thẩm
mỹ cao, có khả năng cách âm – cách
nhiệt tốt.
2. Các hình thức mái,

vật liệu và độ dốc
thoát nước - Cấu trúc chịu lực chính là bản
a.Mái bằng BTCT
sàn BTCT đúc nghiêng, ngói
c.Mái dốc lợp ngói được lợp lên trên mặt phẳng này.
d.Mái đúc bằng
BTCT, lợp ngói - Cấu trúc mái này có thể thiết
kế linh họat cả về kiểu dáng lẫn
độ dốc, khả năng bền vững cao,
thoát nước nhanh, ứng dụng
rộng rãi trong kiến trúc dân
dụng.
II. CẤU TRÚC CÁC THÀNH PHẦN CẤU TẠO MÁI
1.Kết cấu chịu lực

Kết cấu chịu lực mái là bộ phận quan trọng, chịu lực cho
mái
toàn bộ mái nhà, quyết định đến khả năng vượt nhịp của
không gian, phù hợp với không gian mặt bằng và kết cấu
chịu lực bên dưới.
Các hình thức kết cấu chịu lực mái:
-Kết cấu tường chịu lực mái
-Kết cấu khung chịu lực mái
-Kết cấu vì kèo chịu lực mái.

mái
1.Kết cấu chịu lực CẤU TẠO VÌ KÈO:

mái
Vì kèo là loại kết cấu chịu lực cho mái phổ biến, cấu trúc vì kèo có
dạng khung rỗng, hình thành từ hệ thanh đồng quy. Vị trí các thanh
đồng quy gọi là “mắt” kèo.
Tuỳ theo yêu cầu chịu lực và khả năng vượt nhịp để che phủ không
gian, có rất nhiều dạng vì kèo khác nhau:
-Vì kèo tam giác
-Vì kèo hình thang
-Bán kèo
-Vì kèo (dàn) phẳng
-Vì kèp phẳng có tiết diện không gian
-Vì kèo (dàn) không gian

mái

mái

mái

mái

mái

mái

mái
2. Kết cấu đỡ tấm

Nhìn chung, kết cấu đỡ tấm lợp trong trường
lợp hợp mái dốc lợp ngói là phức tạp nhất, gồm 3
lớp:
-Xà gồ (đòn tay)
-Cầu phong (rui)
-Litô (lati, mè)

lợp

lợp
3.Tấm lợp
Tuỳ theo yêu cầu sử dụng và
thẩm mỹ công trình, có nhiều
loại tấm lợp khác nhau, có thể
phân thành 2 loại:
- Tấm lợp có kích thước nhỏ
- Tấm lợp có kích thước lớn
3.Tấm lợp
Ngói vảy cá 260 Ngói mũi hài vuông Ngói con sò
Ngói lưu ly Ngói âm dương Ngói thông thường

3.Tấm lợp
3.Tấm lợp
3.Tấm lợp
III. THIẾT KẾ MẶT BẰNG MÁI DỐC
1.Các dạng mái

dốc cơ bản Mái dốc là hình thức mái khá phổ biến, phát triển rộng rãi ở nhiều nơi và
từ rất sớm, do đó các hình thức mái dốc rất phong phú và đa dạng. Tuy
nhiên, có thể phát triển nhiều kiểu thức mái dốc từ 3 dạng mái cơ bản sau
đây:
- Mái 1 dốc
- Mái dốc tường hồi (nhà có 2 mái dốc)
- Mái dốc có khu nóc (nhà có 4 mái dốc)
1.Các dạng mái

dốc cơ bản
1.Các dạng mái

Thiết kế Mặt bằng mái dốc, ngoài việc đảm bảo các yêu cầu chịu lực,
dốc cơ bản
bao che và hình thành giá rị thẩm mỹ cho công trình, còn là cơ sở cho
việc thiết kế hoàn chỉnh các thành phần kiến trúc khác: Mặt bắng tổng
thể, Mặt đứng, Mặt bên, Mặt cắt và phối cảnh công trình.
Người thiết kế cần nắm vững các dạng mái dốc cơ bản và vận dụng
linh hoạt trong các thiết kế sáng tạo của mình.
Trên cơ sở mặt bằng và không Với mỗi không gian mặt bằng và
2. Ứng dụng trong
thiết kế mái dốc gian kiến trúc đã định hình, yêu cầu chức năng sử dụng, người
người thiết kế phải đề xuất ý đồ thiết kế có thể đưa ra rất nhiều
giải pháp thiết kế mái cho công giải pháp thiết kế mái dốc. Việc
trình ngay trong giai đoạn sơ lựa chọn giải pháp mái dốc thích
phác ý tưởng dựa trên các yếu hợp phụ thuộc rất nhiều vào quan
tố: vật liệu lợp, kết cấu chịu lực, điểm thẩm mỹ của người thiết kế.
độ dốc, độ vươn xa của kết cấu Tuy nhiên, một giải pháp mái hợp
mái, kiểu cách cấu tạo thoát lý cần phải đạt được các yêu cầu
nước, … bằng cách vận dụng sau:
các dạng mái cơ bản. -Độ dốc và hướng dốc thoát nước
-Đường phân thuỷ
-Đường hợp thuỷ

thiết kế mái dốc



3.Kiểm tra, hoàn

chỉnh bản vẽ thiết
kế Mặt bằng mái
1.Bố trí kế cấu

Như đã trình bày ở phần II, kết cấu chịu lực mái là yếu tố quan trọng
chịu lực
quyết định việc lựa chọn giải pháp mái cho công trình. Ngược lại, khi
đã có giải pháp mái hoàn chỉnh, người thiết kế tiếp tục thể hiện tính
hợp lý, khả thi của cấu trúc mái thông qua việc bố trí kết cấu chịu lực
cho mái nhà.
Việc bố trí này cũng là cơ sở để thiết lập các mặt cắt cho mái và toàn
công trình.

chịu lực

chịu lực

chịu lực
LI TÔ
2. Bố trí kết cấu đỡ

tấm lợp Kết cấu đỡ tấm lợp được bố trí
dựa trên kết cấu chịu lực và đảm
bảo hình thành cấu trúc mái như
ý đồ thiết kế, phù hợp yêu cầu
CẦU PHONG
thoát nước, vật liệu lợp.
-Xà gồ XÀ GỒ
-Cầu phong
-Litô KẾT CẤU CHỊU LỰC MÁI
2. Bố trí kết cấu đỡ

tấm lợp
3.Hệ giằng
Để đảm bảo sự ổn định cho kết cấu mái và toàn công trình, hệ giằng được
tằng cường trong cấu trúc mái nhà.
- Giằng khung
- Giằng vì kèo
- Giằng mái
3.Hệ giằng
V. THIẾT KẾ CHI TIẾT MÁI DỐC LỢP NGÓI
Giải pháp thoát nước cho mái luôn

1.Các giải pháp
thoát nƣớc cho được người thiết kế xác định rõ trong
mái
bản vẽ thiết kế Mặt bằng mái, từ đó
cũng thể hiện trong các thành phần
kiến trúc khác: mặt đứng, mặt cắt và
triển khai chi tiết cấu tạo.
Có 3 giải pháp thoát nước cơ bản:
-Thoát nước tự do
-Thoát nước bằng máng xối tôn
-Thoát nước bằng sê-nô BTCT
Từ 3 giải pháp này, người thiết kế sẽ
ứng dụng linh hoạt trong nhiều tình
huống khác nhau.
1.Các giải pháp

thoát nƣớc cho
mái
1.Các giải pháp

thoát nƣớc cho
mái
2. Các chi tiết cấu

tạo mái dốc lợp Một số chi tiết quan trọng liên quan đến cấu tạo mái dốc lợp ngói:
ngói
- Chi tiết cấu tạo lợp mái
- Chi tiết đỉnh mái
- Chi tiết cấu tạo hố ga thoát nước

tạo mái dốc lợp
ngói

tạo mái dốc lợp
ngói

Chuong 4 CAU TAO MAI

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong 4 CAU TAO MAI

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BỘ XÂY DỰNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC TP.HCM Khoa KiÕn Tróc

I. KHÁI QUÁT CHUNG

1.Khái niệm & vai

1.Khái niệm & vai

1.Khái niệm & vai

1.Khái niệm & vai

1.Khái niệm & vai

2. Các hình thức

2. Các hình thức mái,

1.Kết cấu chịu lực

1.Kết cấu chịu lực

1.Kết cấu chịu lực CẤU TẠO VÌ KÈO:

1.Kết cấu chịu lực

1.Kết cấu chịu lực

1.Kết cấu chịu lực

1.Kết cấu chịu lực

1.Kết cấu chịu lực

1.Kết cấu chịu lực

1.Kết cấu chịu lực

2. Kết cấu đỡ tấm

2. Kết cấu đỡ tấm

2. Kết cấu đỡ tấm

Ngói vảy cá 260 Ngói mũi hài vuông Ngói con sò

Ngói lưu ly Ngói âm dương Ngói thông thường

1.Các dạng mái

1.Các dạng mái

1.Các dạng mái

2. Ứng dụng trong

2. Ứng dụng trong

2. Ứng dụng trong

2. Ứng dụng trong

3.Kiểm tra, hoàn

1.Bố trí kế cấu

1.Bố trí kế cấu

1.Bố trí kế cấu

1.Bố trí kế cấu

2. Bố trí kết cấu đỡ

2. Bố trí kết cấu đỡ

Giải pháp thoát nước cho mái luôn

1.Các giải pháp

1.Các giải pháp

2. Các chi tiết cấu

2. Các chi tiết cấu

2. Các chi tiết cấu

You might also like