Bab 8:

Pemerkasaan
Pendidikan Ke Arah
Kesepaduan Sosial

ctu 555/HE 1
HASIL
PEMBELAJARAN
 Memahami perkembangan sistem pendidikan
vernakular di Malaysia.
 Menghayati kepentingan sistem pendidikan sebagai
alat untuk memupuk perpaduan.
 Menilai pendidikan ke arah kesepaduan sosial.

ctu 555/HE 2
PENGENAL
AN
 Pendidikan merupakan asas penyatuan dalam proses pembinaan negara
bangsa.
 Sistem pendidikan di Malaysia berorientasikan komuniti etnik tertentu
yang berkongsi kurikulum yang sama:
 Sistem Pendidikan Vernakular (jenis Kebangsaan)
 Pengekalan sistem tersebuat menggalakkan lagi pemisahan antara
komuniti etnik.
 Matlamat kerajaan untuk memupuk kesepaduan sosial antara anggota
masyarakat menerusi sistem pendidikan kebangsaan sukar untuk
dicapai sepenuhnya.

ctu 555/HE 3
Neena (1985) meletakkan peranan penting pendidikan formal
dalam proses sosialisasi.
Bagi pelajar yang mempunyai perbezaan latar belakang
sosiopolitik, sekolah boleh mensosialisasikan mereka
semula mengikut kumpulan yang sama, di samping dapat
mengamalkan semangat bertolak ansur dan saling memahami
antara satu sama lain.

ctu 555/HE 4
SEJARAH PENDIDIKAN DI
MALAYSIA DAN HUBUNGAN ETNIK
Sesuatu bahasa dapat dipertahankan melalui sistem pendidikan.

Setiap komuniti etnik di Malaysia berusaha

mempertahankan
sistem pendidikan masing-
masing.

Sukar bagi kerajaan untuk membentuk satu identiti

menerusi sistem pendidikan kebangsaan dengan menggunakan
Bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan.
5
ctu 555/HE
Tanah Melayu
Sistem pendidikan banyak dipengaruhi oleh
penjajahan.
Penjajahan British selama 130
tahun:
“Dasar Pecah dan Perintah” dengan mengasingkan etnik
mengikut komuniti masing-masing.
Matlamat: mengelakkan konflik antara satu sama lain.

SETIAP KOMUNITI MEMPERTAHANKAN WARISAN

BUDAYA DAN PERADABAN MASING-MASING!
ctu 555/HE 6
KOMUNITI MELAYU
Persekolahan secara
tidak Persekolahan secara formal
 formal
Sekolah agama, sekolah agama  Sekolah vernakular Melayu
rakyat, sekolah pondok, madrasah  Didirikan oleh kerajaan British
 Bahasa Melayu & bahasa Arab  Bahasa Melayu sbg bahasa
(bahasa penghantar)
penghantar
 Sukatan pelajaran:  Sukatan pelajaran:
 Pembacaan al-Quran, hadis dan  Membaca, mengira, menulis, ilmu
hal ehwal keagamaan.
pertukangan, anyaman, pertanian.
 Dibiayai oleh individu tertentu  Lepasan yg berkelayakan –
 Bebas dari pemantauan British Maktab Perguruan Sultan Idris
 Menlanjutkan pelajaran ke
Indonesia, India dan Mesir.

ctu 555/HE 7
Tidak diterima berkhidmat dalam pentadbiran British.
ctu 555/HE 8
KOMUNITI
CINA
 Majoriti komuniti Cina mendirikan sekolah di wilayah
dan
negara mereka diami.
 Menubuhkan sistem pendidikan Cina klasik →
pemahaman penulisan Cina klasik.
 Dasar laissez-faire British → membuka peluang
penubuhan sekolah.
 bahasa penghantar: bahasa Cina
 Sukatan pelajaran, guru dan buku teks dari China.
 Ditubuhkan secara persendirian dan dibiayai oleh Persatuan
Peniaga Cina dan dilindungi oleh persatuan Cina (Huatuan)
 Mempunyai peringkat rendah dan menengah.
ctu 555/HE 9
 1920, kebangkitan semangat nasionalisme di
China Melayu
(Kuomintang dan Komunis) meresap masuk ke
Tanah menerusi sekolah vernakular Cina.
 Mempengaruhi komuniti Cina.
 British menggubal Enakmen Pendaftaran Sekolah
 Mengawal pendidikan vernakular Cin
 Mengurangkan campur tangan sepenuhnya dari persatuan Cina.
 Sebahagian besar sekolah menerima bantuan kerajaan dan
dipantau kerajaan British.
 Akan tetapi, kerajaan British didesak oleh sebahagian
komuniti Cina untuk tidak campur tangan dalam hal ehwal
pendidikan dan kehendak ini berterusan sehingga kini.

ctu 555/HE 10
KOMUNITI
INDIA
 Komuniti India tidak mempunyai sumber/dana kewangan untuk
menubuhkan sekolah.
 Kebanyakkan enggan memasuki sekolah vernakular Melayu.
 Lantas, pihak pengurusan estet menubuhkan
sekolah vernakular Tamil.
 Bahasa penghantar: bahasa Tamil.
 Sukatan pengajaran dan tenaga pengajar dari India.
 Namun para ibu bapa kurang memberi sambutan ekoran
persekitaran serba kekurangan dan penekanan persekolahan
sehingga tahap sekolah rendah.

ctu 555/HE
Tidak berpeluang menjawat jawatan tinggi dalam pentadbiran 11British.
ctu 555/HE 12
SEKOLAH VERNAKULAR
INGGERIS
 Sekolah-sekolah ini pada mulanya dikuasai oleh mubaligh
Kristian.
 Bahasa penghantar: bahasa Inggeris.
 Diambil alih oleh kerajaan British bagi memenuhi
keperluan pentadbiran British.
 Lulusan sekolah Inggeris berpeluang menjadi pegawai tadbir rendah.
 Komuniti Cina dan India di bandar, golongan Melayu kelas atasan →
mempunyai peluang tinggi untuk masuk.
 Berpeluang untuk melanjutkan pelajaran ke kolej dan universiti di
dalam atau luar negara.

ctu 555/HE 13
Proses untuk melaksanakan DASAR PENDIDIKAN
KEBANGSAAN sebagai teras kesepaduan sosial
telah berhadapan dengan cabaran, terutamanya
selepas kemerdekaan tercapai.

Proses perkembangan dasar pendidikan ini

boleh
dibahagikan seperti berikut:

ctu 555/HE 14
ERA PENJAJAHAN DI TANAH
MELAYU (1800 – 1945)
Sehingga 1920, 2 bentuk pendidikan menjadi keutamaan
 Pendidikan Inggeris
British:
 Pendidikan vernakular

Terdapat pemisahan dalam pendidikan komuniti Melayu berikutan

perkembangan semangat nasionalisme yang tidak sekata dalam
proses mencapai kemerdekaan.
 Menandakan kemunduran masyarakat Melayu bawahan dalam bidang
pendidikan.

ctu 555/HE 15
Komuniti Cina dan India
 Tidak diberi keistimewaan dalam pendidikan.
 Pendidikan Inggeris dan vernakular
 Tetapi msih berpeluang meneruskan ke peringkat menengah dan universiti.

Dasar Pendidikan Inggeris:

 Membentuk jurang perbezaan antara dalam kalangan etnik Melayu

(menguntungkan golongan kelas atasan Melayu) dan juga

antara
komuniti Melayu dan bukan Melayu.
 Faktor komuniti Melayu kurang berpeluang dalam pendidikan
1. Perjanjian yang mengesahkan adat resam dan agama Islam tidak boleh
digugat, untuk mengelakkan penyebaran ajaran Kristian oleh mubaligh.
2. Kebanyakkan sekolah Inggeris berada di bandar.
3. Yuran yang tinggi.
ctu 555/HE 16
Selepas 1920-an, dasar pendidikan Inggeris → berdasarkan
sistem pendidikan vernakular.
 Merancakkan lagi pemisahan komuniti

 Menggalakkan kanak-kanak menerima pendidikan vernakular di

peringkat awal dan mengukuhkan pemisahan antara generasi muda dari
sudut warisan nilai, budaya, bahasa, ekonomi, politik dan kesenian.

WALAU BAGAIMANAPUN, dasar British tidak boleh dianggap

sepenuhnya sebagai benih pemisahan.
Sekirannya dasar pecah dan perintah tidak dilaksanakan, setiap etnik
tetap akan bergerak dalam komuniti dan membina pendidikan sendiri.

ctu 555/HE 17
Ikatan etnisiti menjadi lebih penting apabila wujud unsur
yang
boleh dikongsi seperti agama, bahasa, keluarga, kebudayaan,
tradisi, sejarah, dan keturunan yang sama. (Huntington, 2005)
Justeru, kumpulan etnik di Malaysia lebih cenderung
untuk
mempertahankan sistem pendidikan vernakular.

ctu 555/HE 18
TEMPOH PENDUDUKAN JEPUN
 1942 - 1945
 Bahasa perantaraan: bahasa Jepun
 Sekolah Inggeris dan Cina disekat
 Pentadbiran Jepun tidak mengganggu sekolah Melayu.

ctu 555/HE 19
 DASAR PENDIDIKAN
1945-1970

ctu 555/HE 20
ctu 555/HE 21
 Dasar Cheeseman 1946
 Matlamat:
 Penyatuan antara komuniti etnik yang berbeza
 Inti pati utama:
 Peruntukan pendidikan peringkat rendah dan bahasa ibunda
 Pendidikan Inggeris peringkat rendah dan kelayakan ke peringkat menengah
 Peluang pendidikan bagi golongan wanita
 Permasalahan:
 Bahasa perantaran dan jangka masa perubahan
 Peluang secara percuma bagi sekolah Inggeris peringkat rendah dan
menengah
 Kelemahan:
 Kekurangan tenaga pengajar di sekolah Inggeris
ctu 555/HE 22

 Ketiadaan kuasa untuk melaksanakannya

Jawatankuasa Car-Saunders 1947
 Tujuan:
Merangka pendidikan tahap universiti di
TM
 Matlamat:
Penyatuan menerusi penggunaan Bahasa
Melayu sebagai Bahasa pengantar
 Masalah:
 Kedudukan bahasa bukan Melayu tergugat
 Percanggahan pandangan antara komuniti
Melayu
ctu 555/HE 23
Jawatankuasa Hubungan Antara
Kaum 1949
 Matlamat:
 Memupuk penyatuan dalam masyarakat
majmuk merdeka
 Membina sebuah negara bangsa baharu yang
 Ahli:
 Dato’ Onn B Jaafar
 Tan Cheng Lock
 Thuraisingham
 Kaedah:
 BM dan BI wajib diajar di sekolah rendah
 Pertubuhan Sekolah Kebangsaan, BM dan BI sebagai
bahasa
pengantaraan
 Bahasa ibunda boleh diajar
ctu 555/HE 24

 Masalah:
Laporan Barnes 1951
 Tujuan:
 Mewujudkan kesepaduan sosial
 Memupuk semangat perpaduan dan integrasi antara etnik
 Matlamat:
 Menyemak dan memperbaiki bentuk pendidikan Melayu
 Kaedah:
 Merangka satu corak pendidikan

BM dan BI sebagai bahasa pengantaraan di

sekolah
rendah
 Memansuhkan sekolah vernakular
 BI sebagai bahasa pengantar di sekolah menengah
ctu 555/HE 25

 Masalah: Tentangan daripada komuniti bukan Melayu

Laporan Fenn-Wu 1951
 Tujuan:
 Menyemak semula sistem pendidikan komuniti Cina
 Usul:
 Mempertahankan kedudukan sekolah Cina dan
bantuan kewangan
 Sekolah vernakular tidak boleh dihapuskan

 Sekolah Cina tidahkmenfokuskan bentuk, kaedah dan

sukatan pelajaran dari negara China.
 Kelemahan:
Sentimen yang kuat untuk mempertahankan Bahasa
ctu 555/HE 26

masing -masing
Ordinan Pendidikan 1952
 Tujuan:
 Menjadikan sistem pendidikan sebagai teras penyatuan
 Isi:
 BM atau BI sebagai bahasa perhubungan di sekolah rendah
 Kemudahan disediakan untuk menggunakan BC dan BT jika
jumlah pelajar bukan Melayu melebihi 15 orang
 Mengangkat kedudukan BM

 Kelemahan:
 Menggugat bahasa dan budaya yang diwarisi bukan
Melayu
ctu 555/HE 27
Laporan Razak 1956
 Matlamat:
 Memartabatkan peranan BM dalam sistem pendidikan dan
dalam pembinaan negara bangsa
 Usul utama:
 BM sebagai bahasa pengantar
 Sekolah Jenis Kebangsaan menggunakan BC, BT dan BI
 Sukatan pelajaran, sistem peperiksaan, latihan perguruan
dan sistem nazir yang sama
 BM sebagai kursus wajib bagi semua pelajar
 Pendidikan yang menggunakan BM dilanjutkan ke
peringkat menengah dan universiti
ctu 555/HE 28
Laporan Rahman Talib 1960 &
Akta Pendidikan 1961
 Tujuan:
 Memantau Ordinan Pelajaran 1957
 Usul utama:
 Bahasa kebangsaan ialah medium perhubungan dan
dipraktikkan
 Menyeragamkan sistem peperiksaan dan persekolahan

 Penekanan terhadap pendidikan teknik dan

vokasional
 Penekanan terhadap pendidikan moral dan
keagamaan
ctu 555/HE 29
 Sistem pendidikan

ctu 555/HE 30
 IPT
Pra-U
Sek Men
Sek Keb
Sek (J) Keb
Sek W
ctu 555/HE 31
Sekolah Kebangsaan
Sekolah Jenis Kebangsaan

Sek Kebangsaan Sek Jenis Kebangsaan

BM Bahasa pengantar BC,
Kurikulum BT
Lebih kompleks • Sukatan mata Lebih mudah
pelajaran
BM

· Penyesuaian memenuhi Falsafah Pendidikan Negara, iaitu untuk melahirkan

pelajar yang seimbang dari segi Jasmani, emosi, rohani dan intelek
· Perbezaan bahasa tidak menyebabkan segrigasi, tetapi mewujudkan
integrasi

ctu 555/HE 32
Pendidikan Menengah
 Matlamat:
 Mencapai wawasan pendidikan negara
 Memantapkan kesepaduan sosial

 Kelas peralihan selama setahun

 BM sebagai bahasa pengantar utama
 Bahasa ibunda dibenarkan sekiranya memenuhi syarat
 Kelas moral dan kelas agama Islam
 Kewujudan pilihan dalam mata pelajaran
 Pembukaan kuota ke SBP dan MRSM

ctu 555/HE 33
 PEMERKASAAN PENDIDIKAN KE
ARAH KESEPADUAN SOSIAL
PENTING KERANA SISTEM PENDIDIKAN
MEMPUNYAI KAITAN RAPAT DENGAN
KESEPADUAN SOSIAL
TERUTAMA DARI SEGI
PENGUNAAN BAHASA PENGHANTAR DAN
KURIKULUM

ctu 555/HE 34
SEKOLAH WAWASAN
 Menggalakkan interaksi lebih rapat antara etnik
 Perkongsian kemudahan yang sama antara beberapa
sekolah awam.
 Merupakan sekolah rendah yang berkonsepkan belajar
bersama-sama dalam satu kawasan yang sama tanpa
mengira etnik/agama.
 NAMUN, pelaksanaan Sekolah Wawasan dibantah
oleh kebanyakan etnik Cina dan India.
 Mengapa?

ctu 555/HE 35
 Tujuan & Matlamat Penubuhan
Sekolah Wawasan
 Mewujudkan perpaduan dalam kalangan murid-murid
yang berbagai-bagai bangsa dan latar belakang.
 Memupuk semangat interaksi antara murid-murid
daripada pelbagai aliran.
 Melahirkan generasi yang mempunyai sifat toleransi
dan persefahaman yang tinggi demi mewujudkan
sebuah negara yang bersatu padu.
 Menggalakkan interaksi yang semaksimum antara
semua warga sekolah melalui perkongsian kemudahan
sekolah dan pelaksaan pelbagai aktiviti lain di sekolah.

ctu 555/HE 36
TAHUKAH
ANDA?
 Kompleks SekolahWawasan Pekan Baru, Parit
Bundar, Perak
 Kompleks SekolahWawasan Taman Aman,
Setar, Kedah Alor
 Kompleks SekolahWawasan USJ 15, Subang Jaya,
Selangor
 Kompleks SekolahWawasan Pundut, Seri
Perak Manjung,

ctu 555/HE 37
PENDIDIKAN PRAUNIVERSITI
 TINGKATAN 6
 MATRIKULASI

 DIPLOMA
(POLITEKNIK)

ctu 555/HE 38
INSTITUSI PENGAJIAN TINGGI
 Institusi Pengajian Tinggi Awam

(IPTA)

Institusi Pengajian Tinggi Swasta
(IPTS)
 IPTA yang didominasi oleh orang Islam dan bumiputera

Sabah dan Sarawak:
UiTM

USIM

UIA
Selaras dengan kehendak
Perlembangaan yang meletakkan Islam sebagai
agama persekutuan dan hak istimewa orang Melayu,
ctu 555/HE 39

(Sekolah Agama dan MRSM)

 Kemasukkan ke IPTA berasaskan meritokrasi.
 Satu sistem yang membolehkan para pelajar dapat bersaing
secara sihat dan tiada etnik yang akan mempertikaikan
kemasukan etnik lain ke IPTA.
 Kerencaman sistem pendidikan yang dilalui pada peringkat
rendah dan menengah berakhir di alam varsiti.
 Pelajar di peringkat institus pengajian tinggi
berlatarbelakangkan pelbagai ialiran.
 Akan menjalani kehidupan sebagai mahasiswa secara
perkongsian.
 Ruang untu bergaul dan berinteraksi antara etnk yang
berbezak adalah lebih luas.

ctu 555/HE 40
Cabaran dalam Pendidikan dan
Bahasa
 Isu sekolah vernakular dalam sistem pendidikan di Malaysia kerap
menjadi kontroversi.
 Menyatakan sekolah vernakular tidak pernah mengakibatkan
polarisasi, menjejaskan perpaduan antara etnik negara malah telah
mempertingkatkan daya saing negara di peringkat antarabangsa.
 Majoriti etnik Cina yang diwakili oleh Dong Jiao Zong meminta
kerajaan bersikap terbuka dalam memberi layanan sama rata
kepada sekolah pelbagai aliran.
 Persatuan Guru-Guru Sekolah Cina Kuala Lumpu menggesa
PGGSC di negeri lain menyokong tindakanr mereka dengan
mengemukakan ‘Memorandum Pendidikan Persekutuan Malaya’.
 Sokongan ini membawa kepada penubuhan Jiao Zong pada 25
Disember 1951. Antara tuntutan mereka ialah:
 Bahasa Cina, Tamil, Inggeris dan Melayu diberikan layanan yang
sama dan disenaraikan sebagai bahasa rasmi.
ctu 555/HE 41
 Pendidikan Cina dijadikan satu drpd aliran pendidikan negara.
3 Rukun Politik
Cina
1) Mempertahankan pendidikan Cina.
2) Mempertahankan penerbitan akhbar Cina yang
melibatkan 6 akhbar harian di Semenajung dan 8 akhbar
di Sabah dan Sarawak.
3) Mempertahankan persatuan Cina (huatuan) yang
melibatkan 8000 buah persatuan seperti persatuan rumah
ibadat, puak dan bahasa, politi dan pendidikan,
perniagaan dan perdagangan. k
 Persatuan bahasa dan pendidikan seperti Hua Zong, Dong
Zong dan Dong Jiao Zong lebih berpengaruh berbanding
dengan parti politik.

ctu 555/HE 42
Komitmen
Kerajaan
 Sebelum 1996, terdapat Akta Pelajaran 1961
Seksyan 21 (1B) yang memberi kuasa kepada
Menteri Pelajaran untuk menutup atau
memansuhkan Sekolah Jenis Kebangsaan.
 Atas dasar tolak ansur, 1995, Menteri pelajaran
ketika itu menarik balik kuasa/peruntukan itu
apabila membentangkan Akta Pelajaran baharu
pada 1996.

ctu 555/HE 43
Akta Pendidikan 1996

Melaksanakan dasar pendidikan negara dengan

berasaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan
yang dicapai melalui Sistem Pendidikan
Kebangsaan.
 memperuntukkan bahasa kebangsaan sebagai
bahasa pengantar utama
 Kurikulum kebangsaan dan peperiksaan
yang sama.

ctu 555/HE 44
Sistem pendidikan mestilah
memenuhi keperluan 1Malaysia
 Perkara ini tidak berlaku kerana sistem pendidikan
pelbagai tidak akan membantu rakyat memahami gagasan
tersebut.
 640,00 orang pelajar SKJ(C)
 1/10 terdiri daripada pelajar bukan etnik Cina.
 Pelajar Cina yang mendapat pendidkan Inggeris kurang
identiti kecinaanya, lebih mudah bergaul dengan etnik
lain
 sekaligus memudahkan proses integrasi nasional.
Manakala, pelajar yang mendapat pendidikan sekolah
 Cina sebaliknya.
Malah, berikutan proses sosialisasi, setiap etnik
ctu 555/HE 45

memperjuangkan kepentingan etnik masing-masing.

Bahasa menjadi penghalang kepada
integrasi
 Berikutan kumpulan ras dan etnik yang berlainan
mahu
mengekalkan bahasa mereka sebagai alat untuk
menyampaikan kebudayaan dan nilai-nilai
sosial.
 Kewujudan sekolah berasaskan etnik boleh
membantutkan usaha perpaduan antara etnik.
 Kebanyakan pelajar mempunyai sentimen
perkauman
yang tinggi berikutan proses sosialisasi yang dilalui
sebelum memasuki alam kampus.
 Interaksi yang berlaku amat terhad.
ctu 555/HE 46
Kesan positif PEMANSUHAN seksyen
21(2) Akta Pendidikan 1961

 Mampu menarik lebih ramai pelajar bumiputera ke

sekolah aliran Cina.
 Kesannya, lebih ramai orang boleh bertutur bahasa
Mandarin dan dapat menguasai 3 bahasa dengan
petah.
 Dapat membantu /meneroka perniagaan dengan
China sebagai kuasa besar ekonomi global.

ctu 555/HE 47
 TERIMA KASIH

ctu 555/HE 48