‫ ا‬ ‫ر  ‬

‫)   دار  ن(‬
‫ِ‬
‫ت ‬
‫    ‪:‬‬ ‫   ‬ ‫     آپ اس ‬ ‫   ‬ ‫اس ‬

‫۔‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫ورت   اور د  ا‬ ‫‪‬‬

‫۔‬ ‫  ا   ‬ ‫ر ‬ ‫   ‬ ‫ر    ا ن اور ‬ ‫‪‬‬
‫۔‬ ‫ ا ار   وغ دے ‬ ‫ ا‬ ‫ے   ر  ‬ ‫‪‬‬
‫۔‬ ‫ں اور د        ا ام   ‬ ‫‪‬‬

‫ اور ‬ ‫ ‬
‫  ؟‬ ‫       ا  آ‬ ‫ ا‬ ‫ر  ‬ ‫‪‬‬
‫  ؟‬ ‫   ‬ ‫ے   ‬ ‫ وا‬ ‫ ‬ ‫ر‬ ‫‪‬‬

‫  ؟‬ ‫ آپ ‬
‫ ڈے    ر        ۔‬ ‫  ل ‪      12‬رى د     ر      دن ‬ ‫‪‬‬
‫  ۔‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  س   درج  رك  د ں   رو  ‬ ‫ر    ا‬ ‫‪‬‬
‫  ۔‬ ‫   ‬ ‫ اور ‬ ‫‪ ،‬‬ ‫رم ‬ ‫ ‬ ‫ں   ‬ ‫‪‬‬
‫  ۔‬ ‫ ‬ ‫ح را ت           ا     ر اور ز   ں    ا‬ ‫   ا‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫‪‬‬

‫ہ‬ ‫ا  ا‬

‫   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫  ں  ۔ ‬ ‫  ون  ‬ ‫ہ ‬ ‫" د    ر      ا‬ ‫ِ‬

‫ت ‬ ‫ "‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ر  ‬
‫   ‬ ‫ ‬ ‫  ا ت ‬ ‫"‬ ‫ اور  ‬ ‫۔"‬ ‫ ذ   ر     ر    ‬ ‫ ‬ ‫ وہ  ‬ ‫ ‬ ‫  ا ت ‬ ‫"‬ ‫ اور  ‬ ‫"‬
‫۔‬ ‫ دى ‬ ‫     ‬ ‫ت  ں   ‬ ‫ ‬ ‫  ؟"  دى   ا‬ ‫۔"   آپ ‬ ‫دوران    ں   ‬
 ‫ ا‬ ‫ر  ‬
‫ ر  ‬ ‫ ‬ ‫    ۔ ‬ ‫ ا‬ ‫   ر      ‬ ‫ ا د      ‬ ‫ ‬ ‫ں    ازا  ۔‬ ‫ ‬ ‫ُ ا     ا ن   ‬
‫       ‬ ‫ ‬ ‫   آج  ‬ ‫  س     ۔    ا ن دو ےا ن     ج   ۔   رى    ‬ ‫ ڈا‬ ‫     ‬
‫  ۔  آج ‪     12‬دن    رى د    ‬ ‫    ت ‬ ‫ں   و  ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ن اور ‬ ‫‪ ،‬‬ ‫ا ں    ا‬
‫  ت    اج ‬ ‫ں   ‬ ‫ں   ‬ ‫ ‬ ‫  ‬ ‫    ۔ اس دن   ‬ ‫ں   دن"   ر ‬ ‫اس دن  "‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫اور  د    آج    اج ‬ ‫ ‪،‬‬ ‫   ر ‪  ،‬ن ‪ ،‬‬ ‫    ۔             و  ‬ ‫ ‬

‫۔‬ ‫ اور ‬ ‫  ۔‬ ‫ں   د   ل ‬ ‫   ‬ ‫ن اور ‬ ‫‪ ،‬‬ ‫ا‬

‫  ورت      د  ؟‬ ‫   ‬ ‫‪ ‬آپ   ا  ز‬ ‫ ‬ ‫ل  ‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ڈے    ا        ‬
‫۔  وہ ‬ ‫ں     ردارى     وف  ‬ ‫ ‬ ‫       د    ‬ ‫ل ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ وزٹ     و ام   ۔  ‬
‫۔ ‬ ‫د ‬ ‫   ‬ ‫   آ‬ ‫۔     س ‬ ‫ آ  ر  ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  ى ‬ ‫۔  ان  ‬ ‫ں    دوا  دے  ر  ‬
‫ں ‬ ‫  ۔ ‬ ‫ ‬ ‫ں   ‬ ‫ں   ‬ ‫۔     ‬ ‫ وارڈ     ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ز  ‬ ‫ڑى د   وہ ‬
‫    ۔‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ار   ‬ ‫  ردارى  ۔ ا  دوران ‬
‫ں   ‪1820   12‬ء   ‬ ‫    ۔ آج   دو ‬ ‫ ڈے ‬ ‫      رى د       ل ‪     12‬‬ ‫  س   ‬
‫ن   ا  ا  ‬ ‫ ا‬ ‫  ۔ آپ   ‬ ‫ ا‬ ‫۔ آپ    م  ر  ‬ ‫  ن   ا ‬ ‫ا       ر    ا  ‬
‫      ن   ‬ ‫ ‬ ‫   آرا    ۔ آپ   ا    ‬ ‫   آپ   ا  ‬ ‫ ا‬ ‫ا     ۔ آپ   ا    و  ‬
‫  ا    ۔‬ ‫  ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ا ں   ا  دو ں  ں   ا  ‬ ‫۔ ا  ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬
‫   ‬ ‫       دو وں     د     وع    دى۔  آپ    ‬ ‫آپ    ‬
‫ آپ   ہ   س    ‬ ‫      ز ں  اور     روں    د   ل   ۔  ‬
‫    وہ        ‬ ‫ آپ    ‬ ‫   آپ     س   ا     ُ ا     ف  ‬
‫   ا ر ‬ ‫ آپ   وا‬ ‫۔ ‬ ‫ ا  ‬ ‫  ‬ ‫ورت   اور د  ا‬
‫ ‬ ‫    ا‬ ‫    س     ا زت دے دى۔ اس دور   ا  ‬ ‫ ‬
‫    ر      وا   ل‬ ‫ و ر    ‬
 ‫۔ ‬ ‫ ‬ ‫ ‪1851‬ء   ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫   ا زت   ‬ ‫    ۔ آپ وا‬ ‫ ‬ ‫س   ا  ‬
‫  وع  ۔ آپ   ذ       ت آ     ُ ا و   ع       ‪  30‬س ‬ ‫   ‬ ‫آپ   ‪  31‬س       ‬
‫ ‬ ‫  ى  ا     ُ ا    ‬ ‫۔ آپ    رى ز‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  وع  ۔ آپ  ُ ا و   ع     ‬ ‫     ‬
‫ ‬ ‫  ب   آپ    م اور د‬ ‫    ا  ا   ۔ آپ    ُد‬ ‫  س آپ   ‬ ‫  ۔ ‬ ‫۔ آپ   ا  دل   ‬
‫۔ ‬ ‫ د‬ ‫ اور رو  ‬ ‫ں   ‬ ‫    ر  ۔ آپ ‬ ‫  س   ا  ز‬ ‫د  ۔ آپ   ‬
‫   ‬ ‫ل   ‬ ‫ ‬ ‫ آپ   ن  ‬ ‫‪1853‬ء  ‬
‫ ز  ‬ ‫   آ ز   ا    آپ    ا‬ ‫۔  ‪1854‬ء    ‬
‫ان ‬
‫    ۔ آپ    ِ‬ ‫ ‬ ‫ں   د   ل   ‬
‫ں     د   ۔ ‬ ‫ ز  اور   ر  ‬ ‫ل ‬ ‫ ‬ ‫ وا‬
‫   ا م دے ر  ‬ ‫ل   ‬ ‫  ل ‬ ‫آپ ا  ‬
‫۔ اس و    ‬ ‫ل   دا  ‬ ‫ ‬ ‫  ۔  ورت   ز دہ ‬ ‫ ا م ‬ ‫ا   ‬ ‫ ‬ ‫ل  ‬
‫ ‬ ‫۔‬
‫ و ت    ۔         ‬ ‫   ز  ‬ ‫   و    ‬ ‫ اور ‬ ‫۔‬ ‫ اور ‬
‫ى   ض  اور   رى    و  ‬ ‫ ‬ ‫ اور    ‬ ‫ ز ں    و  ‬ ‫ ‬ ‫  ا‬ ‫  ا  د  ‬ ‫  س     ‬ ‫‪ ‬اِ‬

‫۔ ‬ ‫ و ت   ر  ‬ ‫    ورت      د      ۔‬

‫     ‬ ‫ ‬ ‫ل   ‬ ‫     ‬ ‫ ‬ ‫ں ‬ ‫ ‬ ‫آپ   ا  ‬

‫۔  ز  ‬ ‫ ‬ ‫اور  ‬ ‫ ‬ ‫‪  ،‬ز ں    ‬ ‫ ‬ ‫۔ ور  ‬
‫  ۔  اس   ح  ز  اور   ر ‬ ‫ در ا‬ ‫  د   ‬ ‫ں    ں ‬
‫   اور  ح ا ات      ۔  ر  ا  ‬ ‫ں      ردارى ‬
‫ں ‬ ‫   آپ ا  ‬ ‫   ر  ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫ر ‬ ‫   ‬ ‫   ‬
‫  ۔ آپ      دار  ن ‬ ‫   وہ ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ د‬
‫۔آپ ‬ ‫ ‬ ‫   و‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ آپ ‬ ‫   ‬ ‫   ‬
‫)   دار  ن(‬ ‫ ا‬ ‫ر  ‬ ‫۔  و ر    ‬ ‫   و‬ ‫ن    ں   ‬ ‫ں اور  رے ا‬
 ‫  ل ‬ ‫   دوران  آپ     ت    ا اف    ‪1855‬ء  ‬
‫  ازا۔‬
‫۔ ُ او   ع   ‬ ‫ ‬ ‫    ر اور ‬ ‫ُ او   ع   آپ   ز‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫  ے ‬ ‫ وا‬ ‫ آپ    ‬ ‫  ج وا  ‬ ‫  ں ‬
‫  ں   ‬ ‫ں  اور   ِ  ‬ ‫   ‬ ‫  ۔  آپ   ُ او   ع  ‬
‫  ے ‬ ‫ ‬ ‫ آپ  ‬ ‫۔   ك ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ا‬ ‫ِ  ك ‬
‫ ‬ ‫  ۔ ُد   ے  ت   آپ    ُ او   ع     ‬ ‫ ر‬
‫   ‬ ‫  چ  ن   ا‬ ‫ ر‬ ‫ر    ‬ ‫  س   درج  رك  د ں   آپ    رو‬ ‫د آ   ۔ ا ِ‬

‫       د     ُ او  ‬ ‫   ا ں   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ان ا ظ ‬ ‫ ‬ ‫  ۔ آپ  ُ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬
‫۔ ‬ ‫ ‬ ‫    رت    ر     ‬ ‫ ا‬ ‫  ى  ں۔ آپ  س  ا‬
‫ ‬ ‫  د اور ‬ ‫     ‬ ‫‪  ،‬ر اور  ُد  ا‬ ‫   ‬ ‫       ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫   ز‬ ‫ ا‬ ‫ر  ‬
‫۔ ‬ ‫ ‬ ‫   ز‬ ‫ آ ت   ‬ ‫ ا ن   ز ہ ر    ‬ ‫    ر     ح ‬ ‫۔ ‬ ‫ ‬

‫ہ‬ ‫ا  ا‬
‫  ۔‬ ‫  ُ او   ع     ا  آ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫ ا‬ ‫  ح  ر  ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫ں   ‬

‫؟‬ ‫آپ     ‬
‫۔‬ ‫ ‬ ‫ اور    اب   ‬ ‫ در‬ ‫   ‬ ‫‪1‬۔  ‬

‫در‬ ‫۔‬ ‫ر   ن    ا ‬ ‫)ا (‬

‫    ۔‬ ‫ ڈے    ل ‪  12‬ن   ‬ ‫)ب(‬
‫در‬
‫۔‬ ‫ر  ‪1820‬ء    ا ‬ ‫)ج(‬
‫در‬
‫۔‬ ‫ ‬ ‫ُ ا و   ع    ر    آ‬ ‫)د(‬
‫در‬
 ‫  ۔‬ ‫ ر‬ ‫  ے ‬ ‫  ر    ‬ ‫ك ‬ ‫)ر(‬
‫در‬
‫۔‬ ‫  ن    ند  ‬ ‫‪2‬۔ در‬
‫۔‬ ‫ر   ا ‬ ‫)ا (‬
‫س‬ ‫ر‬
‫۔‬ ‫ر    ا    ‬ ‫)ب(‬
‫و  ‬ ‫ن‬ ‫رج‬
‫ ان      ۔‬ ‫   آ ز   ‬ ‫ُ او   ع     اُس و  ا  ‬ ‫)ج(‬
‫‪ 34‬ل‬ ‫‪  32‬ل‬ ‫‪ 30‬ل‬ ‫‪ 28‬ل‬
‫۔‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ر  ‬ ‫)د(‬
‫ا‬ ‫ر ‬ ‫ا‬
‫  دار  ن    م  ۔‬ ‫)ر(‬
‫ر‬ ‫د‬
‫۔‬ ‫‪3‬۔    ‬
‫  ۔‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ت           د  ا‬ ‫‪1‬۔  ر     ح     ‬
‫    ۔‬ ‫      ُ او   ع     ا  آ‬ ‫‪2‬۔  ر    ‬
‫     وارث    ۔‬ ‫   ز‬ ‫ رہ   ‬ ‫ ا ن   ‬ ‫   ‬ ‫ ز‬ ‫ت    و د    ر    ‬ ‫‪3‬۔  ‬
‫‪4‬۔ درج ذ   ا ں    اب د ۔‬
‫  ؟‬ ‫    رے     ‬ ‫   ‬ ‫   ا‬ ‫ ا‬ ‫)ا ( و  ‬
‫  ؟‬ ‫ آ‬ ‫  ُ او   ع     ا      ‬ ‫ر    ‬ ‫)ب(‬
‫ط  ؟‬ ‫ ا ن   ‬ ‫ ا  ‬ ‫ر    ‬ ‫)ج(‬
‫ راہ  ؟‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ں   ‬ ‫ر  ‬ ‫)د(‬
‫۔‬ ‫  ر      ا ا ت ا‬ ‫ں    ى   ‬ ‫ ز  اور  ر ‬ ‫)ر(‬
‫۔‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫زوں       ‬ ‫‪5‬۔‬
‫ل  ۔‬ ‫ ڈے   ________ ‬ ‫ ‬ ‫)ا (‬
‫۔‬ ‫ر  ا      _________   ا ‬ ‫)ب(‬
 ‫  وع  ۔‬            ‫ر    __________  س‬ (‫)ج‬
‫۔‬        ‫ل‬    _________   ‫ء‬1853 ‫آپ‬ (‫)د‬
‫   دوران _________    ۔‬    ‫آپ‬ (‫)ر‬
‫۔‬   ‫   ا   ف   ا   ا ا ف‬ ‫ ز‬ ‫ ا‬   ‫ر‬ ‫۔‬6
‫  ۔‬    
‫۔‬         ‫ں   د   ل    ا‬     ‫۔ ر‬7
‫۔‬ ‫   د‬
‫۔‬ ‫       د‬ ‫۔  ر    ز‬8
https://www.youtube.com/watch?v=hBVX5s43_Ks&ab_channel=TheHistoryRoom