Professional Documents
Culture Documents
MỞ BÀI
● Tô Hoài là một trong những tác giả tiêu biểu của VHVN hiện đại với những đóng góp
lớn cho cả hai giai đoạn trước và sau CMT8.Sáng tác của Tô Hoài thiên về diễn tả
những sự thật đời thường đồng thời thể hiện vốn hiểu biết phong phú, sâu sắc về
phong tục tập quán của nhiều vùng khác nhau trên đất nước, đặc biệt là vùng Tây
Bắc
● “VCAP” là tác phẩm đặc sắc của Tô Hoài về đề tài Tây Bắc, tác phẩm phản ánh quá
trình vùng lên của đồng bào miền núi chống lại ách phong kiến chúa đất để giành
quyền tự do
⇨ Trong lòng Mị vang lại những khúc ca tình yêu, những khúc ca của tuổi thanh xuân ⇨
Chứng tỏ trái tim của người con gái năm xưa đã hồi sinh trong người thiếu phụ ngày nay.
● Mị uống rượu
➢ Mị uống rượu không phải để thưởng thức mà đang tự chuốc say
chính mình. Có thể Mị muốn say để quên đi thực tại quá đau khổ ở
nhà Thống Lý. Cũng có thể Mị muốn say để quên đi những cảm xúc
đang trào dâng trong lòng mình.
➢ “ Rồi say, Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát”
“Nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước”. Vẻ ngoài vẫn là cô Mị câm
lặng, vô hồn nhưng bên trong tâm hồn Mị đã sống dậy những hồi ức
quá khứ sôi nổi, say đắm. “Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng.
Ngày trước Mị thổi sáo giỏi”
⇨ Tiếng sáo có thể là hiện tại cũng có thể là âm thanh vang lên từ quá khứ. Tiếng sáo đã khơi
dậy một vùng kí ức bên trong của Mị: náo nức, sôi nổi, trẻ trung
● Quá khứ được thức dậy tạo ra một loạt chuyển biến tâm lý trong Mị.
➢ “Đã từ nãy Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng
như những đêm Tết ngày trước”→Tâm hồn tràn trề nhựa sống đã
thực sự hồi sinh.
➢ “Mị còn trẻ, Mị muốn đi chơi” →Mị muốn thoát khỏi chốn ngục tù nhà
Thống Lý và hòa vào cảm giác tuổi xuân, hạnh phúc.
➢ Mị nhận ra sự vô lý trong cuộc hôn nhân của mình. Theo lẽ thường,
hôn nhân phải xuất phát từ tình yêu nhưng với Mị, đó lại là một cuộc
đổi chác.
➢ Ý nghĩ muốn chết lại trở về →Mị muốn chết nghĩa là Mị muốn sống,
muốn sống hạnh phúc và tự do, phản kháng với thực tại → Ý nghĩ
muốn chết còn thể hiện sự hồi sinh của tinh thần phản kháng.
➢ Niềm khát khao biến thành hành động “ Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ,
xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng. Trong đầu Mị rập rờn tiếng
sáo, Mị muốn đi chơi, Mị cũng sắp đi chơi”
● Sự hồi sinh của Mị lại bị A Sử dập tắt (trích đoạn bị trói đứng) → Cuộc
đời Mị lần nữa rơi vào tăm tối
● Tuy nhiên, A Sử chỉ có thể trói buộc thể xác chứ không thể trói buộc nổi
tinh thần của Mị.
➢ “Trong bóng tối, Mị đứng im lặng, như không biết mình đang bị trói. Hơi
rượu còn nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đi theo những cuộc chơi, những
đám chơi” →Mị vẫn đắm chìm trong tiếng sáo và giấc mơ tuổi xuân.
➢ “Mị vùng bước đi” và nỗi đau thể xác đã đánh thức Mị. Mị bị hắt trả từ
quá khứ về hiện tại “ Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn tiếng chân
ngựa đạp vào vách” Đây là sự miêu tả tâm lý hết sức tinh tế của Tô
Hoài. Có lẽ trước đó cả 2 âm thanh đều tồn tại, nhưng tiếng sáo đã
khiến Mị tạm quên đi thân phận con dâu gạt nợ. Tuy nhiên khi nỗi đau
thể xác đánh thức nỗi đau về thân phận thì âm thanh tiếng sáo biến
mất, tiếng ngựa đạp cùng ý thức về thân phận con dâu gạt nợ đã thế
chỗ.
➢ “Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thắt
lại, đau nhức. Lúc lại nồng nàn thiết tha nhớ hơi rượu lan tỏa. Tiếng sáo,
tiếng chó sủa xa, Mị lúc mê lúc tỉnh” Mị bàng hoàng tỉnh dậy vào sáng
hôm sau và ý thức sâu sắc về hoàn cảnh của mình, Mị nghĩ đến
người phụ nữ trong nhà bị trói 3 ngày đến chết.
● Lúc đầu:
➢ Mị vô cảm với chính mình. Đêm nào Mị cũng thổi lửa hơ tay, thằng A Sử đạp
Mị một phát nhưng Mị không còn biết đau, không còn biết sợ
➢ Mị vô cảm với A Phủ “ A Phủ có là cái xác chết đứng đấy cũng thế thôi” →
Như vậy sức sống tiềm tàng và tinh thần phản kháng trong đêm tình mùa
xuân của Mị đã bị vùi dập hoàn toàn, để rồi Mị trở lại là một cô Mị vô hồn, vô
cảm
⇨ TIỂU KẾT:
★ A Phủ gan góc không chịu khuất phục trước cường quyền
● Trước sự bạo ngược của A Sử, A Phủ đã trừng phạt một cách thích
đáng.
● Khi bọn A Sử xuất hiện, đám đông đã gọi A Phủ “Một người to lớn
chạy vụt ra…” Trong con mắt của đám trai làng, A Phủ là người anh
hùng, là người mạnh nhất.
● Nhà văn khắc họa A Sử “nạm vòng bạc ở cổ rũ xuống những tua chỉ
xanh đỏ mà chỉ riêng con nhà quan trong làng mới được đeo”. Thế
mà A Phủ “chạy vụt ra, ném con quay rất to vào mặt A Sử” → Các
động từ mạnh “đấm, nắm, kéo, dập…” đã thể hiện sự dũng mãnh, gan
góc của A Phủ.
★ Nạn nhân của một buổi xử kiện vừa bất công vừa kì dị
● Buổi xử kiện bất công vì người kiện là người xử kiện, người xử kiện là
người cho vay nặng lãi kiếm lời, suốt buổi xử kiện A Phủ không nói lời
nào, phiên tòa không có xét xử, không có kết tội, A Phủ bị đánh dã
man “A Phủ quỳ giữa nhà. Lập tức, bọn trai làng xô đến, trước nhất, chắp
tay lia lịa lạy Thống Lý rồi quay lại đánh A Phủ.
● Buổi xử án thực chất là buổi hút thuốc phiện, đánh người và ăn tiệc
của bọn quan liêu “Khói thuốc phiện tuôn ra các lỗ cửa sổ tun hút
xanh như khói bếp” hay “cứ như thế, suốt chiều, suốt đêm, càng hút càng
tỉnh, càng đánh…”,”Ngoài nhà,...giữa tiếng người khóc, tiếng người lào xào
và cả tiếng đấm đánh huỳnh huỵch”
● Kết quả: A Phủ trở thành nô lệ trả nợ cho Thống Lý với món nợ “một
trăm đồng bạc hoa xòe”
1) Nội dung:
● Vợ chồng A Phủ là câu chuyện về số phận của những người dân lao động
vùng cao Tây Bắc, không cam chịu bọn thực dân, chúa đất áp bức, đày đọa,
giam hãm trong cuộc sống tăm tối nên đã vùng lên phản kháng, đi tìm cuộc
sống tự do
● Khắc họa chân thực những nét riêng về phong tục, tập quán, tình cảm và tâm
hồn của người dân tộc thiểu số
● Ngợi ca vẻ đẹp, sức sống và tinh thần phản kháng của người lao động.
● Niềm tin của Tô Hoài vào khả năng tự đứng lên tự giải phóng đời mình của
những người dân nghèo.
● Bộ mặt tàn bạo, thâm độc của những tên địa chủ lợi dụng thần quyền, cường
quyền để áp bức, bóc lột.
2) Nghệ thuật:
● Giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế, đậm màu sắc dân tộc
● Giàu tính tạo hình, giàu chất thơ
● Nghệ thuật tả cảnh xuất sắc: cảnh đêm tình mùa xuân, cảnh xử kiện
● Ngôn ngữ mang đậm chất vùng miền: khúc hát Tây Bắc, cách diễn đạt của
người miền núi, xây dựng nhiều chi tiết giàu ý nghĩa biểu tượng