‫ﻟﯿﻨﮏ ﻫﺎى ﻣﻔﯿﺪ‬

‫ﻋﻀﻮﯾﺖ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎى‬ ‫ﺳﺮوﯾﺲ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺎى‬ ‫ﺑﻼگ‬ ‫ﺳﺮوﯾﺲ ﻫﺎى‬

‫درﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺗﺨﺼﺼﻰ‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻠﻤﻰ‬ ‫وﯾﮋه‬
‫‪STRS‬‬

‫‪ %40‬ﺗﺨﻔﯿﻒ‬
‫ﺑﮫ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺳﺎﻟﺮوز ﺗﺎﺳﯿﺲ‬
‫ﻣﺮﮐﺰ اطﻼﻋﺎت ﻋﻠﻤﯽ‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫‌شمارٌ‌‪‌،81‬بُار‌‪‌،8931‬صفحٍ‌‪93-93‬‬ ‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌مُىدسی‌معدن‬
‫‌‬

‫هقبیغِ رٍػّبی هَجَد ثزای تؼییي ظزفیت ثبرثزی ًْبیی پیّبی عٌگی ٍ‬
‫اػتجبرعٌجی آًْب ثز اعبط ظزفیت ٍاقؼی اًذاسُگیزی ؽذُ‬
‫‪2‬‬
‫هحوذ رضبئی‪ ،1‬ؽیوب لطیفی‬
‫‪ -1‬اعتبدیبر‪ ،‬گزٍُ هٌْذعی هؼذى‪ ،‬داًؾکذُ هٌْذعی‪ ،‬داًؾگبُ کزدعتبى‬
‫‪ -2‬داًؼ آهَختِ کبرؽٌبعی‪ ،‬گزٍُ هٌْذعی هؼذى‪ ،‬داًؾکذُ هٌْذعی‪ ،‬داًؾگبُ کزدعتبى‬
‫(دسیبفت‪ :‬آرس ‪ ،1395‬پزیشؽ‪ :‬دی ‪)1397‬‬

‫چکیذُ‬

‫ثب افشایؼ ًیبس ثِ طزاحی ٍ عبخت ثٌبّبی عطحی ًظیز عذّب‪ ،‬پلّب ٍ دیگز عبسُّبی عٌگی ٍ ثتٌی‪ ،‬تؼییي ظزفیت ثبرثزی‬
‫ًْبیی ؽبلَدُ اس اّویت قبثل تَجْی ثزای هٌْذعیي هؼذى‪ ،‬هکبًیك عٌگ ٍ صئَتکٌیك ثزخَردار اعت‪ .‬ثب تَجِ ثِ ایٌکِ کِ‬
‫ثغتز اکثز عبسُّبی عطحی را تَدُّبی عٌگ تؾکیل هی دّذ لذا طزاحی هَفق یك ؽبلَدُ ثِ تخویي دقیق ظزفیت ثبرثزی‬
‫تَدُعٌگ سیز آى ٍاثغتِ اعت‪ .‬ثز ّویي اعبط‪ ،‬تؼییي ظزفیت ثبرثزی ًْبیی تَدُعٌگ ثب اعتفبدُ اس رٍػّبی ثزجب‪ ،‬تحلیلی‪،‬‬
‫ػذدی ٍ تجزثی تَعط پضٍّؾگزاى هختلف هَرد هطبلؼِ قزار گزفتِ اعت‪ّ .‬ذف اس تحقیق حبضز‪ ،‬اًتخبة دقیقتزیي رٍػ اس‬
‫ثیي رٍػّبی هَجَد ثزای تؼییي ظزفیت ثبرثزی ًْبیی تَدُعٌگ اعت‪ .‬ثز اعبط دادُّبی ٍاقؼی گزدآٍری ؽذُ اس هٌبثغ‬
‫هؼتجز‪ ،‬ظزفیت ثبرثزی ًْبیی در ّز کذام اس رٍػ ّبی هَجَد هحبعجِ ٍ ًتبیج حبصلِ ثب ّوذیگز هقبیغِ ؽذُ اعت‪ .‬هقبیغِ ٍ‬
‫اػتجبرعٌجی رٍػّبی هَجَد ثب اعتفبدُ اس ؽبخص ّبی ارسیبثی ػولکزد ؽبهل ضزیت ّوجغتگی‪ ،‬ضزیت تصوینگیزی‪ ،‬جذر‬
‫هیبًگیي هزثؼبت خطب ٍ هیبً گیي خطبی هطلق صَرت گزفتِ اعت‪ .‬ثز اعبط ًتبیج حبصل اس ایي هقبیغِ‪ ،‬اٍلَیتثٌذی رٍػّبی‬
‫هَجَد ثز هجٌبی کنتزیي خطب ٍ ثیؼتزیي تطبثق ثب هقبدیز ٍاقؼی اًجبم ٍ هٌبعتتزیي رٍػّب ثزای تؼییي ظزفیت ثبرثزی ًْبیی‬
‫تَدُعٌگ پیؾٌْبد ؽذُ اعت‪ .‬اس هْنتزیي هشایبی ایي پضٍّؼ هیتَاى ثِ اػتجبر عٌجی رٍػّبی تخویي ظزفیت ثبرثزی‬
‫ًْبیی تَدُعٌگ ٍ تؼییي دقیق تزیي رٍاثط اؽبرُ کزد کِ ثز اعبط ؽزایط حبکن ثز هغئلِ در اختیبر طزاحبى قزار گزفتِ ٍ ثبػث‬
‫صزفِجَیی در ّشیٌِ ٍ سهبى هیؽَد‪.‬‬

‫کلیذ ٍاصُّب‬

‫تَدُعٌگ‪ ،‬ؽبلَدُ‪ ،‬ظزفیت ثبرثزی ًْبیی‪ ،‬تحلیل هقبیغِای‬

‫‪‬ػْذُ داس هىبتجبت‪m.rezaei@uok.ac.ir :‬‬

‫‪49‬‬ ‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌مُىدسی‌معدن‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫رضائی‌ي‌لطیفی‬

‫تَدُػٌگ ًبدیذُ گشفتِ ؿذُ اػت‪ .‬سٍؽّبی تجشثی ٍ ًیوِ‬

‫تجشثی ّن ثب اػتفبدُ اص ّوجؼتگی ثیي ظشفیت ثبسثشی ٍ‬ ‫هقذهِ‬ ‫‪-1‬‬
‫ٍیظگیّبی تَدُػٌگ ٍ ثش اػبع هـبّذُّبی تجشثی ٍ‬
‫دس طشاحی ػبصُّب ثش سٍی تَدُّبی ػٌگی‪ ،‬الصم اػت‬
‫تؼتّبی آصهبیـگبّی ثِ دػت آهذُاًذ‪ .‬دس سٍؽّبی‬
‫وِ تَدُػٌگ ػبختگبُ اص جٌجِّبی هختلف هَسد ثشسػی‬
‫تجشثی ظشفیت ثبسثشی ٍاثؼتِ ثِ ٍیظگیّبی ووی ٍ ویفی‬
‫لشاس گیشد‪ .‬یىی اص ایي جٌجِّب تؼییي همذاس ظشفیت ثبسثشی‬
‫تَدُػٌگ ثَدُ ٍ ٌّذػِ ؿبلَدُ ٍ فبكلِ ثیي دسصُّب دس‬
‫ًْبیی تَدُػٌگ اػت وِ دس ثؼیبسی اص هَاسد ّوبًٌذ ػذ‬
‫ًظش گشفتِ ًـذُ اػت[‪ .]4-8‬سٍؽّبی َّؿوٌذ سٍؽّبیی‬
‫ػبصی ٍ ػبصُّبی ػطحی دیگش اص ًیبصّبی اػبػی اػت‪.‬‬
‫ػبدُ ٍ ون ّضیٌِ ثشای تخویي غیش هؼتمین ظشفیت ثبسثشی‬
‫ؿبلَدُّبی ون ػوك ثبسّبی ٍاسدُ ًبؿی اص ػبصُّبی‬
‫ًْبیی تَدُػٌگ ّؼتٌذ‪ .‬ثب ایي حبل‪ ،‬ساثطِّبی هٌتج ؿذُ‬
‫ػطحی سا تحول وشدُ ٍ آى سا دس طَل خبن یب ػٌگ صیش‬
‫اص ایي سٍؽّب ّن اص ػذم اػتوبد وبفی دس استجبط ثب ویفیت‬
‫آى تَصیغ هیوٌٌذ‪ .‬ثِ طَس ولی‪ ،‬دس طشاحی یه ؿبلَدُ ثبیذ‬
‫ٍ دلت دادُّبی هَسد اػتفبدُ ثشخَسداس ّؼتٌذ‪.‬‬
‫دٍ هؼیبس هْن ثشآٍسدُ ؿَد وِ ؿبهل ثِ دػت آٍسدى‬
‫ثب تَجِ ثِ اّویت ظشفیت ثبسثشی تَدُػٌگ ٍ وبسثشد‬
‫ظشفیت ثبسثشی هٌبػت الیِّبی صیشیي ثِ هٌظَس جلَگیشی‬
‫آى دس پشٍطُّبی هْن هبًٌذ هؼذًىبسی‪ ،‬ػذ ػبصی‪،‬‬
‫اص ؿىؼت ٍ سػیذى ثِ ًـؼت لبثل لجَل تحت ثبسّبی‬
‫تًَلػبصی‪ ،‬ػبختوبىػبصی ٍ ػبیش هَاسد‪ ،‬دس ایي همبلِ‬
‫ٍاسدُ اػت‪ّ .‬ش چٌذ وِ طشاحی یه ؿبلَدُ ثش سٍی‬
‫همبیؼِ سٍؽّبی هَجَد ثش اػبع یه ػشی دادُّبی‬
‫تَدُػٌگ هؼوَالً تَػط هؼیبس ًـؼت وٌتشل هیؿَد اهب‬
‫ٍالؼی ٍ ؿبخقّبی اسصیبثی ػولىشد‪ ،‬اًجبم ؿذُ اػت‪ .‬ثش‬
‫ثِ هٌظَس اسصیبثی پبیذاسی ػبصُ‪ ،‬ظشفیت ثبسثشی ًْبیی‬
‫اػبع ًتبیج ثِ دػت آهذُ‪ ،‬سٍؽّبی هَجَد اػتجبسػٌجی ٍ‬
‫تَدُػٌگ ثبیذ تؼییي ؿَد[‪ .]1-4‬ثٌبثشایي‪ ،‬ثِ هٌظَس‬
‫اٍلَیتثٌذی ؿذُ ٍ سٍؽّبی دلیكتش ٍ هٌبػتتش ثشای‬
‫طشاحی دلیك ٍ هؤثش یه ؿبلَدُ‪ ،‬تؼییي ظشفیت ثبسثشی‬
‫اػتفبدُ دس پشٍطُّبی هٌْذػی پیـٌْبد ؿذُ اػت‪.‬‬
‫تَدُػٌگ صیش آى هْن اػت ثِ ًحَی وِ ثبیذ تحول ثبسّبی‬
‫هزٍری ثز هٌبثغ‬ ‫‪-2‬‬ ‫ٍاسدُ ًبؿی اص ػبصُ سٍی آى سا داؿتِ ثبؿذ‪.‬‬
‫ظشفیت ثبسثشی ؿبلَدُ لشاس گشفتِ ثش سٍی تَدُػٌگ‬
‫ثش اػبع ثشسػیّبی اًجبم گشفتِ ثش سٍی هٌبثغ هختلف‪،‬‬ ‫دسصُداس هؼوَالً ثِ ٌّذػِ آى‪ً ،‬ؼجت فبكلِداسی دسصُّب ثِ‬
‫تبوٌَى سٍؽّبی هختلفی ثِ هٌظَس تؼییي ظشفیت ثبسثشی‬ ‫ػشم ٍ ػوك ؿبلَدُ ٍ ویفیت تَدُػٌگ هبًٌذ ؿشایط‬
‫تَدُػٌگ تَػط پظٍّـگشاى هختلف اسائِ ؿذُ اػت‪ .‬ػوذُ‬ ‫دسصُّب (ثبص یب ثؼتِ)‪ًَ ،‬ع ػٌگ ٍ همبٍهت آى‪ ،‬چؼجٌذگی ٍ‬
‫ایي سٍؽّب ثِ كَست تحلیلی‪ ،‬تجشثی ٍ ًیوِ تجشثی ٍ یب ثش‬ ‫صاٍیِ اكطىبن داخلی تَدُػٌگ ٍ غیشُ ثؼتگی داسد‪.‬‬
‫پبیِ ػیؼتنّبی َّؽ هلٌَػی ّؼتٌذ وِ ًتیجِ آًْب دس‬ ‫سٍؽّبی هؼوَل هَسد اػتفبدُ ثشای تؼییي ظشفیت ًْبیی‬
‫ایي پظٍّؾ هَسد تجضیِ ٍ تحلیل لشاس هیگیشد‪ .‬اص جولِ‬ ‫ؿبلَدُ لشاس گشفتِ ثش سٍی تَدُػٌگ ؿبهل پٌج سٍؽ ولی‬
‫سٍؽّبی تجشثی ٍ ًیوِ تجشثی هیتَاى ثِ سٍؽ ثبٍلِض‪]9[1‬‬ ‫ػذدی‪ ،‬تحلیلی‪ ،‬تجشثی‪ ،‬ثشجب ٍ َّؿوٌذ اػت وِ ّش وذام‬
‫اؿبسُ وشد وِ دس آى تأثیش ؿبخق ویفت ػٌگ‪)RQD( 2‬‬ ‫داسای هضیتّب ٍ ػیتّبی ًؼجی ّؼتٌذ‪ .‬سٍؽّبی وذ‬
‫ّن دس ًظش گشفتِ ؿذُ اػت‪ .‬ػالٍُ ثش سٍؽّبی تجشثی‪،‬‬ ‫ًَیؼی هؼوَالً ًتبیج هحبفظِ وبساًِای سا ثشای ظشفیت‬
‫سٍاثط تحلیلی هتؼذدی ثشای تؼییي ظشفیت ثبسثشی ًْبیی‬ ‫ثبسثشی هجبص تَدُػٌگ پیـٌْبد هیوٌٌذ‪ً .‬تبیج ایي سٍؽّب‬
‫تَدُػٌگ تَػط پظٍّـگشاى هختلف پیـٌْبد ؿذُ اػت‬ ‫اص تجشثِ هحلی ٍ صهیيؿٌبػی یه هحل خبف هـتك ؿذُ‬
‫وِ اص آى جولِ هیتَاى ثِ سٍؽّبی اسائِ ؿذُ تَػط‬ ‫ٍ ثبیذ اص وبسثشدی ثَدى آى ثشای ؿشایط خبف هشثَط ثِ‬
‫تشصالی‪ ،]10[3‬ػٍَِس‪ ،]11[4‬گَدهي‪ ،]12[5‬ثِل‪،]13[6‬‬ ‫هحل هَسد ًظش اطویٌبى حبكل وشد‪ .‬سٍؽّبی تحلیلی ّن‬
‫صیٌىَیچ‪ ]14[7‬اؿبسُ وشد‪ .‬ثِ هٌظَس پَؿؾ سٍؽّبی‬ ‫ثش اػبع تئَسی ظشفیت ثبسثشی ٍ ثب اػتفبدُ اص یه ػشی‬
‫ػٌتی‪ ،‬اخیشاً اص ػیؼتنّبی َّؿوٌذ ثِ هٌظَس تؼییي‬ ‫فشضیبت ّؼتٌذ‪ .‬دس ایي سٍؽّب‪ٍ ،‬یظگیّبی فیضیىی ٍ‬
‫ظشفیت ثبسثشی تَدُػٌگ اػتفبدُ ؿذُ اػت‪ .‬تبجشی ٍ‬ ‫هىبًیىی تَدُػٌگ ٍ ٌّذػِ ؿبلَدُ دس ًظش گشفتِ ؿذُ‬
‫ّوىبساى[‪ ٍ ]4‬ػلَی ٍ كذسالؼبدات[‪ ]15‬ساثطِّبیی سا ثب‬ ‫اػت اهب ًَع ػٌگ ٍ پبساهتشّبی طجمِ ثٌذی ٍ ووی‬

‫‪50‬‬ ‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌مُىدسی‌معدن‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫مقایسٍ‌ريشَای‌مًجًد‌برای‌تعییه‌ظرفیت‌باربری‌وُایی‪...‬‬
‫‌‬

‫ثیـتش پظٍّـگشاى دس ًظش گشفتِ ؿذُ اػت‪ .‬ایي پبساهتشّب ثب‬ ‫اػتفبدُ اص الگَسیتن طًتیه ثشای تؼییي ظشفیت ثبسثشی‬
‫اػتفبدُ اص ساثطِّبی (‪ )2( ٍ )1‬هحبػجِ هیؿًَذ[‪:]16‬‬ ‫پیّبی ون ػوك ثش سٍی تَدُػٌگ اسائِ وشدُاًذ وِ ثِ‬
‫) ‪RQD  100e 0.1  (1  0.1‬‬ ‫تشتیت ثِ ثشًبهِسیضی طًتیه خطی‪ٍ )LGP1( 1 8‬‬
‫(‪)1‬‬
‫‪or‬‬ ‫‪RQD  115  3.3JV‬‬ ‫ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ )LGP1( 2‬هؼشٍفٌذ‪ .‬دس‬
‫(‪RMR  UCS  RQD  J s  J c  J w  J o )2‬‬ ‫ساثطِّبی حبكل اص ثشًبهِسیضی طًتیه خطی‪ ،‬تأثیش پبساهتش‬
‫وِ‪ λ :‬تؼذاد دسصُّب دس ٍاحذ طَل خط ثشداؿت‪ JV ،‬تؼذاد‬ ‫طجمِثٌذی طئَهىبًیىی تَدُػٌگ (‪ّ )RMR‬ن دس ًظش‬
‫دسصُّبی هَجَد دس یه هتشهىؼت اص ػٌگ‪ UCS ،‬همبٍهت‬ ‫گشفتِ ؿذُ اػت‪ .‬ساثطِّبی هَجَد ثشای تؼییي ظشفیت‬
‫فـبسی تههحَسی تَدُػٌگ‪ Js ،‬فبكلِداسی ًبپیَػتگیّب‪،‬‬ ‫ًْبیی تَدُػٌگ دس جذٍل ‪ 1‬آٍسدُ ؿذُ اػت‪ّ .‬وبًطَس وِ‬
‫ؿشایط ًبپیَػتگیّب‪ Jw ،‬ؿبخق آة صیشصهیٌی ٍ ‪ Jo‬جْت‬ ‫اؿبسُ ؿذ‪ ،‬پبساهتشّبی ‪ RMR ٍ RQD‬ثِ ػٌَاى هتغیشّبی‬
‫ٍ اهتذاد ًبپیَػتگیّب اػت‪.‬‬ ‫تأثیشگزاس دس تؼییي ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ تَػط‬
‫جذٍل ‪ :1‬رٍاثط ٍ رٍػّبی هَجَد ثزای تؼییي ظزفیت ثبرثزی ًْبیی تَدُعٌگ‬
‫رٍػ‬ ‫تَضیحبت‬ ‫راثطِ‬ ‫هٌجغ‬
‫)‪N  tan (45   / 2‬‬
‫‪2‬‬

‫تشصالی (‪)1964‬‬ ‫‪NC  2 N0.5 ( N  1), N q  N2‬‬ ‫‪qult  CN C  0.5BN   DNq‬‬ ‫[‪]10‬‬
‫)‪N  N ( N  1‬‬
‫‪0.5‬‬

‫ػٍَِس (‪)1979‬‬ ‫‪-‬‬ ‫)‪qult  2c tan(45   / 2‬‬ ‫[‪]11‬‬

‫گَدهي ‪1‬‬
‫ثشای ػٌگّبی ؿىؼتِ ؿذُ‬ ‫)‪qult = qu ( Nφ +1‬‬
‫(‪)1989‬‬
‫‪ 1   S  ( N 1 / N )  ‬‬ ‫[‪]12‬‬
‫گَدهي ‪2‬‬ ‫‪qult  qu ‬‬ ‫‪ N  ‬‬ ‫‪ 1 ,‬‬
‫ثشای ػٌگّبی ػبلن‬ ‫‪ N   1   B ‬‬ ‫‪ ‬‬
‫(‪)1989‬‬
‫)‪N   tan 2 (45   / 2‬‬
‫)‪N  tan 2 (45   / 2‬‬
‫ثِل (‪)1994‬‬ ‫‪NC  2 N2 ( N2  1), N q  N2‬‬ ‫‪qult  CN C  0.5BN   DNq‬‬ ‫[‪]13‬‬
‫)‪N  N0.5 ( N2  1‬‬
‫)‪N q  tan 6 (45   / 2‬‬
‫)‪N C  5 tan 4 (45   / 2‬‬
‫صیٌىَیچ (‪)1996‬‬ ‫‪qult  CN C  qu N q  0.5BN‬‬ ‫[‪]14‬‬
‫‪N  N q  1‬‬
‫)‪  qult (RQD‬‬
‫‪qult‬‬
‫)‪N q  tan 4 (45   / 2‬‬
‫ثبٍِلض (‪)1997‬‬ ‫‪N C  ( N q  1) / tan‬‬ ‫‪qult  CN C  qu N q  0.5BN‬‬ ‫[ ‪]9‬‬
‫)‪N   tan (45   / 2‬‬
‫‪5‬‬

‫ثشًبهِ سیضی‬ ‫‪ qu ٍ qult‬ثش حؼت هگبپبػىبل‪ ϕ ،‬دسجِ‪γ ،‬‬ ‫‪S 2S‬‬

‫‪qult  0.064 qu‬‬
‫(‬ ‫‪RMR RMRq u BD  D‬‬ ‫[ ‪]4‬‬
‫طًتیه خطی ‪1‬‬ ‫ویلًَیَتي ثش هتشهىؼت ٍ ‪ D ٍ B ،S‬هتش اػت‪.‬‬ ‫‪B B‬‬
‫‪qult  0.45( RMR  2qu ) ‬‬
‫ثشًبهِ سیضی‬ ‫دس ایي ساثطِ ‪ qu ٍ qult‬ثش حؼت ‪ϕ ،ksf‬‬
‫‪S‬‬ ‫[‪]15‬‬
‫طًتیه خطی ‪2‬‬ ‫دسجِ‪ D ٍ B ،S ٍ ،‬هتش اػت‪.‬‬ ‫)) ‪0.25 (0.35qu    (0.5qu (0.2  6) 2‬‬
‫‪B‬‬
‫وِ دس آى ‪ qult‬ظشفیت ثبسثشی تَدُػٌگ‪ C ،‬ضشیت چؼجٌذگی‪ ϕ ،‬صاٍیِ اكطىبن داخلی تَدُػٌگ‪ٍ γ ،‬صى هخلَف تَدُػٌگ‪ qu ،‬همبٍهت فـبسی‬
‫تههحَسی ػٌگ‪ S ،‬فبكلِ ثیي دسصُّب‪ D ٍ B ،‬ػوك ٍ ػشم ؿبلَدُ‪ RQD ،‬ؿبخق ویفیت ػٌگ ٍ ‪ RMR‬سدُثٌذی طئَهىبًیىی ػٌگ اػت‪.‬‬

‫‪51‬‬ ‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌مُىدسی‌معدن‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫رضائی‌ي‌لطیفی‬

‫ؿذُ ثشای تؼییي ایي پبساهتش ؿبهل ‪ٍ ،RMR‬صى هخلَف‪،‬‬

‫ػوك ؿبلَدُ‪ ،‬ػشم ؿبلَدُ‪ ،‬همبٍهت فـبسی تههحَسی‪،‬‬ ‫اصَل ٍ تئَری کبر‬ ‫‪-3‬‬
‫ًؼجت فبكلِداسی دسصُ ثِ ػشم ؿبلَدُ ٍ صاٍیِ اكطىبن‬
‫ثِ هٌظَس اًجبم پظٍّؾ حبضش‪ ،‬اثتذا سٍؽّبی هَجَد‬
‫داخلی ػٌگ اػت‪ .‬اص هیبى دادُّبی جوغآٍسی ؿذُ‪49 ،‬‬
‫دس ایي صهیٌِ هَسد ثشسػی لشاس گشفتِ ٍ پبیگبُ دادُ هٌبػت‬
‫ػشی ثِ ٍػیلِ آصهبیؾ ؿوغ ػٌگی‪ 40 ،‬ػشی اص طشیك‬
‫ؿبهل ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ ٍ هتغیشّبی‬
‫آصهبیؾ ثبسگزاسی كفحِای ٍ ‪ 13‬ػشی ّن ثب اػتفبدُ اص‬
‫تأثیشگزاس ثش آى اص هٌبثغ هؼتجش[‪ ]15 ،4‬جوغآٍسی ؿذ‪.‬‬
‫آصهبیؾ ثبسگزاسی ثش سٍی پبیِّبی همیبع ؿذُ (ثب‬
‫ػپغ‪ ،‬ساثطِّبی ثبال ثب اػتفبدُ اص ؿبخقّبی آهبسی‬
‫اًذاصُّبی هختلف ٍ ثِ ؿىل دایشُای) اًذاصُگیشی ؿذُ‬
‫اسصیبثی ػولىشد دس هحیط ًشمافضاسّبی اوؼل‪ٍ 9‬‬
‫اػت‪ .‬توبم ؿوغّبی ػٌگی هَسد اػتفبدُ ثِ ؿىل دایشُای‬
‫اعپیاعاع‪ 10‬هَسد ثشسػی لشاس گشفتِ اػت‪ .‬دس ًْبیت ثب‬
‫ثَدُ وِ دس آى ظشفیت ثبسثشی ًْبیی (همبٍهت اٍج) سا‬
‫اػتفبدُ اص ؿبخقّبی اسصیبثی ػولىشد هبًٌذ ضشیت‬
‫هیتَاى ثِ كَست هتوبیض اص همبٍهت هحَس آًْب هحبػجِ‬
‫ّوجؼتگی‪ ،‬جزس هیبًگیي هشثؼبت خطب ٍ هیبًگیي خطبی‬
‫وشد‪ .‬الصم ثِ روش اػت وِ توبم همبدیش ظشفیت ثبسثشی دس‬
‫هطلك‪ ،‬ساثطِّبی هَجَد اػتجبسػٌجی ٍ اٍلَیتثٌذی ؿذُ‬
‫پبیگبُ دادُ ّوبى ظشفیت هحَسی ّؼتٌذ وِ اص تفؼیش ًتبیج‬
‫اػت‪.‬‬
‫آصهبیؾ ثبسگزاسی حبكل ؿذُاًذ‪ً .‬تبیج حبكل اص آصهبیؾ‬
‫ثبسگزاسی ثِ كَست هٌحٌیّبیی ًـبى دادُ هیؿًَذ وِ‬ ‫‪ -1-3‬رٍػّبی هَرد ارسیبثی‬

‫ًـبى دٌّذُ جبثجبیی پی ػٌگی ثِ ػٌَاى تبثؼی اص‬ ‫ّوبًطَس وِ دس ثخؾ دٍم (هشٍسی ثش هٌبثغ) تـشیح ؿذ‬
‫ثبسگزاسی اػوبل ؿذُ اػت‪ .‬دس دادُّبی جوغآٍسی ؿذُ‪،‬‬ ‫سٍؽّبی هختلفی ثشای تؼییي ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ‬
‫همبدیش ظشفیت ثبسثشی ًْبیی (‪ )qult‬اص هٌحٌیّبی ثبس‪-‬‬ ‫ٍجَد تَػط پظٍّـگشاى هختلف اسائِ ؿذُ اػت وِ ًیبصهٌذ‬
‫جبثجبیی ٍ ثب اػتفبدُ اص سٍؽ ثشاصؽ ثِ دػت آهذُاًذ[‪.]17‬‬ ‫اػتجبسػٌجی ٍالؼی ثشای وبسثشد دس ػول ّؼتٌذ‪ .‬ثب تَجِ‬
‫ثخؾّبی هختلفی اص دادُّبی ثِ وبس سفتِ دس پظٍّؾ‬ ‫تفشق ساثطِّبی هَجَد ٍ ػذم پَؿؾ ثشخی اص آًْب ثب‬
‫حبضش پیـتش تَػط پظٍّـگشاى هختلف ثشای طشاحی ٍ‬ ‫اػتفبدُ اص دادُّبی هَجَد‪ ،‬دس ایي پظٍّؾ كشفبً ثِ ثشسػی‬
‫تَػؼِ هذلّبی جذیذ ٍ یب هذلؼبصی ظشفیت ثبسثشی‬ ‫‪ 9‬سٍؽ هْن ثشای تؼییي ظشفیت ثبسثشی تَدُػٌگ پشداختِ‬
‫پیّبی لشاس گشفتِ ثش سٍی تَدُػٌگ هَسد اػتفبدُ لشاس‬ ‫ؿذُ وِ جضئیبت هشثَطِ دس جذٍل ‪ 1‬آهذُ اػت‪.‬‬
‫گشفتِ اػت[‪ .]18-20‬دادُّبی ٍسٍدی ٍ خشٍجی ثِ ّوشاُ‬
‫‪ -2-3‬دادُّبی ارسیبثی‬
‫ٍیظگیّبی آهبسی ٍ ػالئن آًْب دس جذٍل ‪ً 2‬ـبى دادُ ؿذُ‬
‫اػت‪ّ .‬وچٌیي‪ ،‬دس جذٍل ‪ 3‬تؼذاد ‪ً 10‬وًَِ اص دادُّبی‬ ‫دادُّبی هَسد اػتفبدُ دس ایي پظٍّؾ ؿبهل ‪102‬‬
‫هَسد اػتفبدُ دس ایي پظٍّؾ ثشای اسصیبثی ٍ اػتجبسػٌجی‬ ‫ػشی دادُ اًذاصُگیشی ؿذُ هؼتخشج اص هٌبثغ هؼتجش‬
‫سٍؽّبی هَجَد آٍسدُ ؿذُ اػت‪.‬‬ ‫اػت[‪ .]15 ،4‬ثب دس ًظش گشفتي فشم ولی هؼبدلِّبی هَجَد‬
‫ثشای تخویي غیشهؼتمین ظشفیت ثبثشی ًْبیی تَدُػٌگ‪،‬‬
‫پبساهتشّبی ٍسٍدی دس ًظش گشفتِ ؿذُ دس پبیگبُ دادُ تْیِ‬
‫جذٍل ‪ :2‬خصَصیبت آهبری دادُّبی هَرد اعتفبدُ‬
‫ٍاریبًظ‬ ‫اًحزاف هؼیبر‬ ‫هیبًگیي‬ ‫کویٌِ‬ ‫ثیؾیٌِ‬ ‫ًوبد‬ ‫پبراهتز‬ ‫ًَع‬
‫‪59969/96‬‬ ‫‪24/24‬‬ ‫‪19/39‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪RMR‬‬ ‫ؿبخق طئَهىبًیىی ػٌگ (‪)-‬‬
‫‪595/47‬‬ ‫‪2/41‬‬ ‫‪21/56‬‬ ‫‪16/82‬‬ ‫‪28/3‬‬ ‫‪γ‬‬ ‫ٍصى هخلَف (ویلَ ًیَتي ثش هتش هىؼت)‬
‫‪2500/098‬‬ ‫‪4/95‬‬ ‫‪4/58‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪20/73‬‬ ‫‪D‬‬ ‫ػوك ؿبلَدُ صیش ػطح صهیي (هتش)‬
‫‪25/87‬‬ ‫‪0/5036‬‬ ‫‪0/57‬‬ ‫‪0/05‬‬ ‫‪2/47‬‬ ‫‪B‬‬ ‫ػشم ؿبلَدُ (هتش)‬ ‫ٍسٍدی‬
‫‪6748/79‬‬ ‫‪8/13‬‬ ‫‪4/32‬‬ ‫‪0/24‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪qu‬‬ ‫همبٍهت فـبسی ته هحَسی (هگبپبػىبل)‬
‫‪5420/91‬‬ ‫‪7/29‬‬ ‫‪5/74‬‬ ‫‪0/35‬‬ ‫‪36/69‬‬ ‫‪S/B‬‬ ‫ًؼجت فبكلِ داسی دسصُ ثِ ػشم ؿبلَدُ (‪)-‬‬
‫‪2451/98‬‬ ‫‪4/902‬‬ ‫‪30/93‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪45‬‬ ‫‪ϕ‬‬ ‫صاٍیِ اكطىبن داخلی (دسجِ)‬
‫‪16659/02‬‬ ‫‪12/77‬‬ ‫‪10/076‬‬ ‫‪0/25‬‬ ‫‪75/6‬‬ ‫‪qult‬‬ ‫ظشفیت ثبسثشی ًْبیی (هگبپبػىبل)‬ ‫خشٍجی‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪52‬‬
 ‫‌‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫مُىدسی‌معدن‬ ‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫مقایسٍ‌ريشَای‌مًجًد‌برای‌تعییه‌ظرفیت‌باربری‌وُایی‪...‬‬
‫‌‬

‫جذٍل ‪ :3‬تؼذاد ‪ً 11‬وًَِ اس دادُّبی هَرد اعتفبدُ‬

‫‪o‬‬
‫)‪qult (MPa‬‬ ‫) (‪ϕ‬‬ ‫‪S/B‬‬ ‫)‪qu (MPa‬‬ ‫)‪B(m‬‬ ‫)‪D (m‬‬ ‫)‪γ (kN/m3‬‬ ‫‪RMR‬‬ ‫ؽوبرُ‬
‫‪2/63‬‬ ‫‪29/3‬‬ ‫‪1/86‬‬ ‫‪0/63‬‬ ‫‪1/07‬‬ ‫‪4/91‬‬ ‫‪19/89‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪2/54‬‬ ‫‪29/3‬‬ ‫‪1/62‬‬ ‫‪0/8‬‬ ‫‪1/22‬‬ ‫‪4/27‬‬ ‫‪19/89‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪15/23‬‬ ‫‪29/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪10/49‬‬ ‫‪1/37‬‬ ‫‪9/17‬‬ ‫‪19/89‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪26/33‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪1/75‬‬ ‫‪22/98‬‬ ‫‪1/22‬‬ ‫‪6/1‬‬ ‫‪19/01‬‬ ‫‪82‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪6/94‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪3/46‬‬ ‫‪1/21‬‬ ‫‪0/79‬‬ ‫‪1/1‬‬ ‫‪21/27‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪2/25‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪3/2‬‬ ‫‪0/48‬‬ ‫‪0/76‬‬ ‫‪1/52‬‬ ‫‪19/89‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪5/84‬‬ ‫‪35‬‬ ‫‪2/38‬‬ ‫‪1/38‬‬ ‫‪1/28‬‬ ‫‪18/29‬‬ ‫‪18/86‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪2/29‬‬ ‫‪35‬‬ ‫‪1/03‬‬ ‫‪0/57‬‬ ‫‪1/92‬‬ ‫‪20/73‬‬ ‫‪17/45‬‬ ‫‪68‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪4/79‬‬ ‫‪35‬‬ ‫‪2/4‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫‪0/76‬‬ ‫‪18/29‬‬ ‫‪20/28‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪2/18‬‬ ‫‪0/82‬‬ ‫‪0/14‬‬ ‫‪9/14‬‬ ‫‪19/25‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪n‬‬

‫) ‪ (h  t‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪i‬‬ ‫‪i‬‬
‫‪MAE ‬‬
‫‪n‬‬
‫وِ دس آى ‪ ti ٍ hi‬ثِ تشتیت ‪ i‬اهیي همبدیش اًذاصُگیشی‬
‫ؿذُ ٍ پیؾثیٌی ؿذُ‪ ti ٍ hi ،‬ثِ تشتیت ‪ i‬اهیي همبدیش‬
‫هیبًگیي اًذاصُگیشی ؿذُ ٍ هیبًگیي پیؾثیٌی ؿذُ ٍ ‪n‬‬
‫تؼذاد ػشیّبی دادُ اػت‪.‬‬
‫اػتجبرعٌجی رٍػّبی هَجَد ثزای تؼییي‬
‫ظزفیت ثبرثزی ًْبیی‬
‫ثش اػبع دادُّبی هَجَد‪ ،‬ظشفیت ثبسثشی ًْبیی‬
‫تَدُػٌگ ثب اػتفبدُ اص سٍؽّبی هَسد ثشسػی تؼییي ٍ دس‬
‫اداهِ‪ ،‬ػولىشد ایي سٍؽّب ثب اػتفبدُ اص ؿبخقّبی اسصیبثی‬
‫هَسد ثشسػی لشاس گشفتِ ٍ اػتجبسػٌجی هیؿًَذ‪ّ .‬وبًطَس‬
‫وِ دس جذٍلّبی ‪ 3 ٍ 2‬هـبّذُ هیؿَد دادُّبی هَجَد‬
‫فبلذ پبساهتش چؼجٌذگی (‪ّ )C‬ؼتٌذ دس حبلی وِ دس ثشخی‬
‫اص ساثطِّبی هَسد ثشسػی‪ ،‬ایي پبساهتش ثشای تؼییي ظشفیت‬
‫ثبسثشی ًْبیی دس ًظش گشفتِ ؿذُ اػت‪ .‬ثٌبثشایي‪ ،‬اص ساثطِ‬
‫(‪ )6‬ثشای هحبػجِ ایي پبساهتش دس فشهَلّبی هَسد ثشسػی دس‬
‫دس پظٍّؾ حبضش اػتفبدُ ؿذُ اػت‪.‬‬
‫‪ -3-3‬ؽبخصّبی ارسیبثی‬
‫(‪)5‬‬
‫دس ایي پظٍّؾ اص ػِ ؿبخق آهبسی هْن ثِ هٌظَس‬
‫اسصیبثی ػولىشد سٍؽّبی هَجَد ثشای تؼییي ظشفیت‬
‫ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ اػتفبدُ ؿذُ وِ ؿبهل ضشیت‬
‫ّوجؼتگی‪ ،)R( 11‬جزس هیبًگیي هشثؼبت خطب‪)RMSE( 12‬‬
‫ٍ هیبًگیي خطبی هطلك‪ )MAE( 13‬اػت‪ .‬ضشیت‬
‫ّوجؼتگی یىی اص ؿبخقّبی آهبسی ثشای اسصیبثی ٍ‬
‫‪-4‬‬
‫اػتجبسػٌجی هذلّب اػت وِ ّش چِ همذاس آى ثِ ‪1‬‬
‫ًضدیهتش ثبؿذ‪ً ،‬ـبى دٌّذُ دلت ثبالی هذل ٍ اًطجبق لَی‬
‫ثیي همبدیش ٍالؼی ٍ پیؾثیٌی ؿذُ حبكل اص آى اػت‪ .‬یىی‬
‫دیگش اص ؿبخقّبی اػتجبسػٌجی‪ ،‬سٍؽ هیبًگیي جزس‬
‫هشثؼبت خطب اػت وِ ّش چِ همذاس آى ثِ كفش ًضدیهتش‬
‫ثبؿذ ًـبًِ دلت ثبالی هذل ٍ اػتجبس ثیؾتش آى اػت‪ .‬ػالٍُ‬
‫ثش دٍ ؿبخق ثبال‪ ،‬ثشای تؼییي لبثلیت اػتوبد سٍؽّب ٍ‬
‫هذلّبی هختلف هیتَاى اص سٍؽ هیبًگیي خطبی هطلك‬
‫ًیض اػتفبدُ ًوَد‪ّ .‬ش چِ هیبًگیي خطبی هطلك یه هذل‬
‫ونتش ثبؿذ ًـبى دٌّذُ دلت ثیؾتش ٍ دس ًتیجِ اػتجبس‬
‫ثیؾتش هذل اػت‪ .‬ؿبخقّبی ثبال ثب اػتفبدُ اص ساثطِّبی‬
‫(‪ )3‬تب (‪ )5‬هحبػجِ هیؿًَذ[‪:]4‬‬
‫‪n‬‬

‫‪C‬‬
‫) ‪q(1  sin ‬‬
‫(‪)6‬‬ ‫) ‪ (h  h )(t  t‬‬
‫‪i‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪i‬‬
‫‪2 cos ‬‬ ‫‪R‬‬ ‫‪i 1‬‬
‫(‪)3‬‬
‫‪n‬‬ ‫‪n‬‬
‫‪ -1-4‬تؼییي ظزفیت ثبرثزی ًْبیی‬ ‫) ‪ (h  h )  (t  t‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪i‬‬ ‫‪i‬‬
‫‪2‬‬

‫‪i 1‬‬
‫‪i‬‬ ‫‪i‬‬
‫‪2‬‬

‫ثب هحبػجِ پبساهتش چؼجٌذگی ٍ تىویل دادُّب‪ ،‬ظشفیت‬ ‫‪n‬‬

‫ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ ثب اػتفبدُ اص ‪ 9‬سٍؽ اسائِ ؿذُ دس‬ ‫) ‪ (h  t‬‬

‫‪i 1‬‬
‫‪i‬‬ ‫‪i‬‬
‫‪2‬‬

‫جذٍل ‪ 1‬هحبػجِ ؿذ‪ .‬هیضاى استجبط ثیي همبدیش ٍالؼی ٍ‬ ‫‪RMSE ‬‬ ‫( ‪)4‬‬
‫‪n‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪53‬‬
 ‫‌‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫مُىدسی‌معدن‬ ‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫رضائی‌ي‌لطیفی‬

‫ثِ ػٌَاى هجٌبیی ثشای اسصیبثی‪ ،‬اػتجبسػٌجی ٍ اٍلَیتثٌذی‬ ‫همبدیش حبكل اص سٍؽّبی هَسد ثشسػی دس ایي پظٍّؾ دس‬
‫ًْبیی سٍؽّبی هَجَد ثشای تؼییي ظشفیت ثبسثشی‬ ‫ؿىلّبی ‪ 1‬تب ‪ً 9‬ـبى دادُ ؿذُ اػت‪ّ .‬وچٌیي‪ ،‬ؿىلّبی‬
‫تَدُػٌگ هَسد اػتفبدُ لشاس گشفتِ اػت وِ دس ثخؾ‬ ‫‪ 11‬تب ‪ 18‬هیضاى اًطجبق خشٍجی حبكل اص سٍؽّبی ثبال ثب‬
‫ثؼذی ثِ آى پشداختِ ؿذُ اػت‪.‬‬ ‫همبدیش ٍالؼی سا ًـبى هیدٌّذ‪ً .‬وَداسّبی ثِ دػت آهذُ‬

‫ؽکل ‪ :2‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ ثِل ٍ هقبدیز ٍاقؼی‬ ‫ؽکل ‪ :1‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ تزساقی ٍ هقبدیز ٍاقؼی‬

‫ؽکل ‪ :4‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ ثزًبهِ ریشی صًتیك‬ ‫ؽکل ‪ :3‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ ثبٍِلش ٍ هقبدیز ٍاقؼی‬
‫خطی ‪ ٍ 1‬هقبدیز ٍاقؼی‬

‫ؽکل ‪ :6‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ عٍَِر ٍ هقبدیز ٍاقؼی‬ ‫ؽکل ‪ :5‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ ثزًبهِ ریشی صًتیك‬
‫خطی ‪ ٍ 2‬هقبدیز ٍاقؼی‬

‫‪54‬‬ ‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌مُىدسی‌معدن‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫مقایسٍ‌ريشَای‌مًجًد‌برای‌تعییه‌ظرفیت‌باربری‌وُایی‪...‬‬

‫ؽکل ‪ :8‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ گَدهي ‪ ٍ 1‬هقبدیز‬ ‫ؽکل ‪ :7‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ سیٌکَیچ ٍ هقبدیز ٍاقؼی‬
‫ٍاقؼی‬

‫ؽکل ‪ :11‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ تزساقی ثب هقبدیز ٍاقؼی‬ ‫ؽکل ‪ :9‬ارتجبط ثیي هقبدیز حبصل اس رٍػ گَدهي ‪ ٍ 2‬هقبدیز ٍاقؼی‬

‫ؽکل ‪ :12‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ ثبٍِلش ثب هقبدیز ٍاقؼی‬ ‫ؽکل ‪ :11‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ ثِل ثب هقبدیز ٍاقؼی‬

‫‪55‬‬ ‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‌‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫مُىدسی‌معدن‬ ‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫رضائی‌ي‌لطیفی‬

‫ؽکل ‪ :14‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ ثزًبهِ ریشی صًتیك خطی‬ ‫ؽکل ‪ :13‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ ثزًبهِ ریشی صًتیك‬
‫‪ 2‬ثب هقبدیز ٍاقؼی‬ ‫خطی ‪ 1‬ثب هقبدیز ٍاقؼی‬

‫ؽکل ‪ :16‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ سیٌکَیچ ثب هقبدیز ٍاقؼی‬ ‫ؽکل ‪ :15‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ عٍَِر ثب هقبدیز ٍاقؼی‬

‫ؽکل ‪ :18‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ گَدهي ‪ 2‬ثب هقبدیز ٍاقؼی‬ ‫ؽکل ‪ :17‬هقبیغِ خزٍجی حبصل اس رٍػ گَدهي ‪ 1‬ثب هقبدیز‬
‫ٍاقؼی‬

‫‪56‬‬ ‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌مُىدسی‌معدن‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫مقایسٍ‌ريشَای‌مًجًد‌برای‌تعییه‌ظرفیت‌باربری‌وُایی‪...‬‬
‫‌‬

‫تلوینگیشی (‪ )R2‬ثِ دػت آهذُ اص ؿىلّبی ‪ 1‬تب ‪ 9‬دس‬ ‫‪ -2-4‬اػتجبرعٌجی رٍػّبی هَجَد‬
‫جذٍل ‪ً 4‬ـبى دادُ ؿذُ اػت‪ .‬ثش اػبع ًتبیج حبكل اص‬
‫ثِ هٌظَس اػتجبسػٌجی سٍؽّبی هَجَد ثشای تؼییي‬
‫جذٍل ؿوبسُ ‪ ،4‬اػتجبسػٌجی ٍ اٍلَیتثٌذی سٍؽّبی‬
‫ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ‪ ،‬ؿبخقّبی اسصیبثی‬
‫تؼییي ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ اًجبم ؿذ وِ ًتبیج‬
‫ػولىشد اؿبسُ ؿذُ دس ثخؾ ‪ 3‬ثشای ّوِ سٍؽّبی هَسد‬
‫ثِ دػت آهذُ دس جذٍلّبی ‪ 5‬تب ‪ً 7‬ـبى دادُ ؿذُ اػت‪.‬‬
‫ثشسػی هحبػجِ ؿذ‪ً .‬تبیج حبكلِ ثِ ػالٍُ ضشیت‬
‫جذٍل ‪ً :4‬تبیج اػتجبر عٌجی آهبری رٍػّبی تؼیییي ظزفیت ثبرثزی‬
‫ثزًبهِ ریشی‬ ‫ثزًبهِ ریشی‬ ‫رٍػ‬
‫ثبٍِلش‬ ‫سیٌکَیچ‬ ‫ثِل‬ ‫عٍَِر‬ ‫گَدهي ‪2‬‬ ‫گَدهي ‪1‬‬ ‫تزرساقی‬
‫صًتیك خطی ‪2‬‬ ‫صًتیك خطی ‪1‬‬ ‫ؽبخص‬
‫ضشیت‬
‫‪0/495‬‬ ‫‪0/792‬‬ ‫‪0/374‬‬ ‫‪0/395‬‬ ‫‪0/396‬‬ ‫‪0/325‬‬ ‫‪0/775‬‬ ‫‪0/339‬‬ ‫‪0/329‬‬
‫تلوینگیشی‬
‫ضشیت‬
‫‪0/703‬‬ ‫‪0/890‬‬ ‫‪0/612‬‬ ‫‪0/628‬‬ ‫‪0/629‬‬ ‫‪0/570‬‬ ‫‪0/880‬‬ ‫‪0/582‬‬ ‫‪0/574‬‬
‫ّوجؼتگی‬
‫جزس هیبًگیي‬
‫‪9/37‬‬ ‫‪7/09‬‬ ‫‪11/22‬‬ ‫‪24/17‬‬ ‫‪26/43‬‬ ‫‪12/51‬‬ ‫‪21/22‬‬ ‫‪26/75‬‬ ‫‪11/46‬‬
‫هشثؼبت خطب‬
‫هیبًگیي‬
‫‪1/79‬‬ ‫‪3/07‬‬ ‫‪4/7‬‬ ‫‪7/34‬‬ ‫‪8/71‬‬ ‫‪2/61‬‬ ‫‪3/85‬‬ ‫‪7/23‬‬ ‫‪4/05‬‬
‫خطبی هطلك‬

‫جذٍل ‪ :5‬اػتجبرعٌجی رٍػّبی تؼییي ظزفیت ثبرثزی ثز اعبط ؽبخصّبی ضزایت ّوجغتگی ٍ تصوینگیزی‬
‫رٍػ تؼییي ظزفیت ثبرثزی تَدُعٌگ‬ ‫اٍلَیت پیؾٌْبدی‬
‫ثشًبهِ سیضی طًتیه خطی ‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫گَدهي ‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ثشًبهِ سیضی طًتیه خطی ‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫ثِل‬ ‫‪4‬‬
‫صیٌىَیچ‬ ‫‪5‬‬
‫ثبٍِلض‬ ‫‪6‬‬
‫گَدهي ‪1‬‬ ‫‪7‬‬
‫تشسصالی‬ ‫‪8‬‬
‫ػٍَِس‬ ‫‪9‬‬

‫جذٍل ‪ :6‬اػتجبر عٌجی رٍػ ّبی تؼییي ظزفیت ثبرثزی ثز اعبط ؽبخص جذر هیبًگیي هزثؼبت خطب‬
‫رٍػ تؼییي ظزفیت ثبرثزی تَدُعٌگ‬ ‫اٍلَیت پیؾٌْبدی‬
‫ثشًبهِ سیضی طًتیه خطی ‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫ثشًبهِ سیضی طًتیه خطی ‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ثبٍِلض‬ ‫‪3‬‬
‫تشسصالی‬ ‫‪4‬‬
‫ػٍَِس‬ ‫‪5‬‬
‫گَدهي ‪2‬‬ ‫‪6‬‬
‫صیٌىَیچ‬ ‫‪7‬‬
‫ثِل‬ ‫‪8‬‬
‫گَدهي ‪1‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪57‬‬ ‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‌‬
‫‪Archive‬‬ ‫‪of SID‬‬
‫مُىدسی‌معدن‬ ‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‌‬
‫‌‬ ‫‌‬ ‫رضائی‌ي‌لطیفی‬

‫جذٍل ‪ :7‬اػتجبر عٌجی رٍؽْبی تؼییي ظزفیت ثبرثزی ثز اعبط ؽبخص هیبًگیي خطبی هطلق‬
‫رٍػ تؼییي ظزفیت ثبرثزی تَدُعٌگ‬ ‫اٍلَیت پیؾٌْبدی‬
‫ثشًبهِ سیضی طًتیه خطی ‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫ػٍَِس‬ ‫‪2‬‬
‫ثشًبهِ سیضی طًتیه خطی ‪1‬‬ ‫‪3‬‬
‫گَدهي ‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫تشسصالی‬ ‫‪5‬‬
‫ثبٍِلض‬ ‫‪6‬‬
‫گَدهي ‪1‬‬ ‫‪7‬‬
‫صیٌىَیچ‬ ‫‪8‬‬
‫ثِل‬ ‫‪9‬‬
‫ّش وذام اص سٍؽّبی گفتِ ؿذُ هحبػجِ گشدیذ‪ .‬دس ًْبیت‬ ‫ّوبًطَس وِ دس جذٍل ‪ 5‬هـبّذُ هیؿَد ّوجؼتگی‬
‫ثب اػتفبدُ اص ؿبخقّبی اسصیبثی ػولىشد‪ ،‬هیضاى دلت ٍ‬ ‫ًتبیج حبكل اص سٍؽّبی ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪،1‬‬
‫خطبی ّش وذام اص سٍؽّب هحبػجِ ؿذ‪ً .‬تبیج ثِ دػت آهذُ‬ ‫گَدهي ‪ ٍ 2‬ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ 2‬ثب همبدیش ٍالؼی اص‬
‫ًـبى داد وِ ثش اػبع ؿبخقّبی ضشیت ّوجؼتگی ٍ‬ ‫ثمیِ سٍؽّب ثبالتش ثَدُ ٍ ثب دلت ثْتشی لبدس ثِ پیؾثیٌی‬
‫ضشیت تلوینگیشی‪ ،‬سٍؽّبی ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪،1‬‬ ‫ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ ّؼتٌذ‪ .‬اص جذٍل ‪6‬‬
‫گَدهي ‪ ٍ 2‬ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ 2‬جضٍ ػِ اٍلَیت اٍل‬ ‫هیتَاى ًتیجِ گشفت وِ ثش اػبع ؿبخق جزس هیبًگیي‬
‫ثشای تؼییي ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ ّؼتٌذ‪.‬‬ ‫هشثؼبت خطب‪ ،‬سٍؽّبی ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪،1‬‬
‫ّوچٌیي ثش اػبع هیبًگیي جزس هشثؼبت خطب‪ ،‬سٍؽّبی‬ ‫ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ ٍ 2‬ثبٍِلض ػولىشد ثْتشی ًؼجت ثِ‬
‫ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ ،1‬ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ٍ 2‬‬ ‫ثمیِ سٍؽّب داسًذ‪ .‬دس ًْبیت‪ ،‬جذٍل ‪ً 7‬ـبى هیدّذ وِ‬
‫ثبٍِلض ٍ ثش اػبع هیبًگیي خطبی هطلك‪ ،‬سٍؽّبی‬ ‫سٍؽّبی ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ ،2‬ػٍَِس ٍ ثشًبهِسیضی‬
‫ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ ،2‬ػٍَِس ٍ ثشًبهِسیضی طًتیه‬ ‫طًتیه خطی ‪ 2‬داسای هیبًگیي خطبی هطلك ونتشی دس‬
‫خطی ‪ 1‬دس اٍلَیتّبی اٍل تب ػَم لشاس هیگیشًذ‪ّ .‬وبًطَس‬ ‫پیؾثیٌی ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ ّؼتٌذ‪ .‬ثب تَجِ‬
‫وِ هالحظِ هیؿَد دس ّش ػِ ًَع اسصیبثی‪ ،‬سٍؽّبی‬ ‫ثِ پشاوٌذگی پبییي ًتبیج حبكل اص سٍؽّبی ثشًبهِسیضی‬
‫ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ ٍ 1‬ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪2‬‬ ‫طًتیه خطی ‪ ٍ 1‬ثشًبهِسیضی طًتیه خطی ‪ ٍ 2‬لبثل لجَل‬
‫جضٍ ػِ اٍلَیت اٍل ّؼتٌذ‪ .‬لزا ثِ ًظش هیسػذ ایي دٍ‬ ‫ثَدى ًتبیج آًْب ثش اػبع ّش وذام اص چْبس ؿبخق اسصیبثی‬
‫سٍؽ داسای اػتجبس ثْتشی ثشای تؼییي ظشفیت ثبسثشی ًْبیی‬ ‫ػولىشد هَسد اػتفبدُ‪ ،‬هیتَاى ًتیجِ گشفت وِ لبثلیت‬
‫تَدُػٌگ ثَدُ ٍ لزا ثشای اػتفبدُ دس پشٍطُّبی هٌْذػی‬ ‫ثبالتشی ًؼجت ثِ ثمیِ سٍؽّبی هَجَد داؿتِ ٍ ثب اطویٌبى‬
‫پیـٌْبد هیؿًَذ‪ .‬اص هضیتّبی هْن اػتجبسػٌجی كَست‬ ‫ثبالیی هیتَاى دس پشٍطُّبی ػولی اص آًْب اػتفبدُ ًوَد‪.‬‬
‫گشفتِ دس ایي پظٍّؾ‪ ،‬اٍلَیتثٌذی سٍؽّبی هَجَد ثشای‬
‫تؼییي ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ ٍ پیـٌْبد سٍؽّبی‬ ‫ًتیجِگیزی‬ ‫‪-5‬‬
‫ثب دلت ثیؾتش ٍ خطبی ونتش ثِ هٌظَس اػتفبدُ دس‬
‫ثب تَجِ ثِ اّویت تخویي ظشفیت ثبسثشی ًْبیی‬
‫پشٍطُّبی ػولی اػت‪ .‬ثٌبثشایي‪ً ،‬تبیج ثِ دػت آهذُ ّن‬
‫تَدُػٌگ دس ؿبخِّبی هختلف هٌْذػی هبًٌذ هؼذى‪،‬‬
‫ثشای اػتفبدُ دس كٌؼت ٍ ّن ثشای تَػؼِ ٍ سفغ‬
‫هىبًیه ػٌگ ٍ ػوشاى‪ ،‬دس پظٍّؾ حبضش اص ؿبخقّبی‬
‫وبػتیّبی سٍاثط هَجَد دس پظٍّؾّبی آتی حبئض اّویت‬
‫آهبسی اسصیبثی ػولىشد ثِ هٌظَس اػتجبسػٌجی ٍ اٍلَیتثٌذی‬
‫اػت‪.‬‬
‫سٍؽّبی هَجَد دس ایي صهیٌِ اػتفبدُ ؿذُ اػت‪ .‬ثذیي‬
‫هزاجغ‬ ‫هٌظَس‪ ،‬اثتذا ‪ 9‬سٍؽ هْن ٍ وبسثشدی هَجَد ثشای تؼییي‬
‫]‪[1‬‬ ‫‪Das, B. M., (1995), Principles of‬‬ ‫ظشفیت ثبسثشی ًْبیی تَدُػٌگ دس ًظش گشفتِ ؿذ‪ .‬ػپغ‬
‫‪foundation engineering, 3rd edition, Boston: PWS‬‬ ‫ثش اػبع دادُّبی جوغآٍسی ؿذُ‪ ،‬ظشفیت ثبسثشی ًْبیی دس‬
‫‪Publishing.‬‬

‫‪58‬‬ ‫‪www.SID.ir‬‬
 ‌
Archive of SID
‫مُىدسی‌معدن‬ ‌‫ريشَای‌تحلیلی‌ي‌عددی‌در‬
‌ ‌ ...‫مقایسٍ‌ريشَای‌مًجًد‌برای‌تعییه‌ظرفیت‌باربری‌وُایی‬
‌

[17] Hirany, A., Kulhawy, F. H., (1988), [2] Chen, W., & Duan, L., (1999), Bridge
Conduct and interpretation of load tests on drilled engineering handbook, New York: CRC Press.
shaft foundations: detailed guidelines, Palo Alto:
[3] Lo, K. Y., & Hefny, A. M., (2001),
Electric Power Research Institute.
Foundations on rock, In: Rowe RK, editor.
[18] Zhang, L., Einstein, H., (1988), End Geotechnical and geoenvironmental engineering
bearing capacity of drilled shafts in rock, J Geotech handbook, Berlin Heidelberg: Springer, pp. 305–
Geoenviron Eng. 124, pp. 574–584. 332.
[19] Ziaee, S. A., Sadrossadat, E., Alavi, A., [4] Tajeri, S., Sadrossadat, E., & Bolouri
Mohammadzadeh Shadmehri, D., (2014), Explicit Bazaz, J., (2015), Indirect estimation of the ultimate
formulation of bearing capacity of shallow bearing capacity of shallow foundations resting on
foundations on rock masses using artificial neural rock masses, International Journal of Rock
networks: application and supplementary studies, Mechanics & Mining Sciences 80, pp. 107–117.
Environ Earth Sci. pp. 1–15.
[5] Becker, D. E., & Moorel, D., (2006),
[20] Prakoso, W. A., (2002), Reliability-based Canadian Foundation Engineering Manual, 4th Ed.
design of foundations on rock masses for Canadian Geotechnical Society.
transmission line and similar structures, Cornell
[6] Look, B. G., (2007), Handbook of
University.
Geotechnical Investigation and Design Tables,
London: Taylor and Francis.
[7] Kulhawy, F. H., & Goodman, R. E., (1980),
Design of foundations on discontinuous rock, In
1- Bowles
2 - Rock Quality Designation
Proceedings of the International Conference on
3 - Terzaghi Structural Foundations on Rock, International
4 - Sower Society for Rock Mechanics, pp. 209–220.
5 - Goodman
[8] Zhang, L., & Einstein, H., (1998), End
6 - Bell
7 - Zinkvich bearing capacity of drilled shafts in rock, J Geotech
8 - Linear Genetic Programming Geoenviron Eng. 124, pp.574–584.
9 - Excel [9] Bowles, J. E., (1997), Foundation analysis
10 - SPSS
and design, 5th Ed. New York: McGraw-Hill.
11 - Correlation Coefficient
12 - Root Mean Square Error [10] Terzaghi, K., (1946), Rock defects and
13 - Mean Absolute Error loads on tunnel supports, In: Proctor RV, White TL,
editors, Rock tunneling with steel supports,
Youngstown, OH: Commercial Shearing and
Stamping Co, pp. 17-99.
[11] Sowers, G. F., (1979), Introductory soil
mechanic sand foundations: geotechnical
engineering, 4th Ed. New York: Macmillan.
[12] Goodman, R. E., (1989), Introduction to
rock mechanics, 2nd Ed. New York: Wiley.
[13] Bell, F. G., (1994), Engineering in Rock
Masses, New York: Butterworth-Heinemann.
[14] Vafaeian, M., (2011), Engineering
Properties of Rocks, 3th Ed. Arkan Danesh
publisher, pp. 446 (In Persian).
[15] Alavi, A. H., & Sadrossadat, E., (2016),
New design equations for estimation of ultimate
bearing capacity of shallow foundations resting on
rock masses, Geoscience Frontiers 7, pp. 91-99.
[16] Bieniawski, Z. T., (1989), Engineering rock
mass classifications: a complete manual for
engineers and geologists in mining, civil, and
petroleum engineering, New York: Wiley.

59 www.SID.ir
 ‫ﻟﯿﻨﮏ ﻫﺎى ﻣﻔﯿﺪ‬

‫ﻋﻀﻮﯾﺖ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه ﻫﺎى‬ ‫ﺳﺮوﯾﺲ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺎى‬ ‫ﺑﻼگ‬ ‫ﺳﺮوﯾﺲ ﻫﺎى‬

‫درﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺗﺨﺼﺼﻰ‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻠﻤﻰ‬ ‫وﯾﮋه‬
‫‪STRS‬‬

‫‪ %40‬ﺗﺨﻔﯿﻒ‬
‫ﺑﮫ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺳﺎﻟﺮوز ﺗﺎﺳﯿﺲ‬
‫ﻣﺮﮐﺰ اطﻼﻋﺎت ﻋﻠﻤﯽ‬