You are on page 1of 3

Hãy phân tích ấn tượng lạ lùng của nhân vật Phùng ở đoạn văn trên để thấy quan niệm

của tác giả về nghệ thuật.

1. GIÁ TRỊ CỦA TẤM ẢNH ĐỐI VỚI CÔNG CHÚNG :


-Tấm ảnh Phùng đã chụp đã chụp được là cảnh chiếc thuyền lưới vó đang tiến vào bờ.
“Mũi thuyền in một nét mơ hồ, lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu
hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào”. “Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như
tượng trên chiếc mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ”. Cảnh thật huyền ảo, tinh khôi,
tinh khiết như “một bức tranh mực tàu của một danh họa đời cổ”.Tất cả khung cảnh ấy
được nhìn qua một cái mắt lưới và tấm lưới nằm giữa hai gọng vó hiện ra dưới một hình thù y
hệt một cánh dơi.
- Tấm ảnh được bổ sung vào bộ lịch năm ấy và góp phần nâng cao uy tín cho tác giả của
tấm ảnh :“trưởng phòng rất bằng lòng”.Tấm ảnh “chiếc thuyền ngoài xa” có giá trị nghệ
thuật cao, được mọi người yêu thích ,“được treo rất nhiều nơi nhất là trong các gia đình sành
nghệ thuật”.
- Nó còn có giá trị lâu bền “không những cho bộ lịch năm ấy mà mãi mãi về sau” Có thể nói
cách khác, tấm ảnh ấy cũng đựơc treo trong những phòng khách sang trọng của những người
sành điệu. Sự đánh giá cao ấy xứng đáng với công sức mà Phùng đã bỏ ra để “phục kích”
nhiều ngày mới chộp đựơc nó. Đó là vẻ đẹp mà có khi cả đời Phùng chỉ nắm bắt được một lần.

Những người yêu nghệ thuật trân trọng tấm ảnh ấy cũng là điều dễ hiểu. Nghệ thuật là vô giá!
Tác phẩm nghệ thuật chỉ có giá trị khi nó phản ánh hiện thực đời sống.

2. ẤN TƯỢNG CỦA PHÙNG VỀ TẤM ẢNH MÌNH CHỤP :


Nhưng đối với Phùng chưa hẳn là như vậy. Tuy chụp được tấm ảnh toàn mĩ nhưng dường như
tâm trạng của Phùng vẫn còn nhiều băn khoăn, ray rứt. Bởi vì Phùng còn nhìn thấy từ tấm
ảnh, đằng sau tấm ảnh , những hình ảnh khác. Đó là hình ảnh của những con người khốn khổ.
Có thể nhiều người chỉ nhìn bề ngoài thấy nó đẹp, thích, trầm trồ khen ngợi một đôi câu . . . rồi
quên lãng! Còn Phùng “mỗi lần ngắm kĩ”, nghĩa là anh đã hơn một lần ngắm kĩ, rồi lại “nhìn lâu
hơn” . Điều đó nói lên, đằng sau tấm ảnh, vẫn còn có điều gì khiến anh trăn trở.

a) Vẻ đẹp nghệ thuật gợi lên từ tấm ảnh:


- “Tuy là ảnh đen trắng nhưng mỗi lần ngắm kĩ, tôi vẫn thấy hiện lên cái màu hồng hồng
của ánh sương mai” ..Đó là ấn tượng đặc biệt về hiệu ứng màu sắc của Phùng lúc
chụp ảnh, là niềm hân hoan khi anh phát hiện ra vẻ đẹp tuyệt đỉnh của ngoại
cảnh.Cũng là màu sắc thể hiện niềm tin vào tương lai của gia đình hàng chài nghèo
khổ, đầy nghịch lí sống trên chiếc thuyền ấy. Phải chăng tác giả muốn nói sau khi tước
bỏ mọi lớp sơn hào nhoáng bên ngoài, cái chất thật của cuộc đời khi hiện ra chỉ là
hai màu đen trắng . Nhưng nó không hoàn toàn xám xịt, hay đen tối làm cho người
ta cảm thấy buồn rầu, mà khi để hết tâm trí nhìn ngắm, người ta vẫn có thể phát
hiện ra những điểm hồng nào đó. Chẳng qua là màu hồng kia bị che lấp bởi vô vàn cái
bùng nhùng, rối rám của cuộc đời – cũng như cuộc đời thầm lặng, vô danh của người phụ
nữ hàng chài kia tưởng như không có gì đáng nói mà thật ra, một cách tình cờ, Phùng đã
phát hiện ở chị những phẩm chất đáng quý khiến anh phải suy ngẫm rất nhiều và thay đổi
quanh niệm về con người và cuộc sống.
b) Vẻ đẹp cuộc sống đời thường sau tấm ảnh:
- Hình ảnh người đàn bà hàng chài “cao lớn với những đường nét thô kệch,tấm lưng áo
bạc phếch có miếng vá, nửa thân dưới ướt sũng, khuôn mặt rỗ đã nhợt trắng vì kéo lưới
suốt đêm” cứ hiện lên trong sự gợi nhớ của Phùng sau khi ngắm nhìn vẻ đẹp của bức ảnh.
 Phùng luôn bị ám ảnh bởi cuộc sống của gia đình hàng chài, đặc biệt là số phận đáng
thương của những người phu nữ ở vùng biển này .
-Đó là người mẹ giàu đức hi sinh và thấu hiểu lẽ đời. Một phụ nữ vẫn giữ được vẻ
đẹp truyền thống của người Á Đông là biết nhẫn nhịn, biết hi sinh bản thân vì gia đình,
chồng con. Người phụ nữ hàng chài nghèo khổ vừa phải lo cái ăn, cái mặc cho một lũ
con, vừa bị chồng đánh liên miên “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng”=> khi
bị chồng đánh, không hề kêu lên một tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách chạy
trốn.
-Ngoài ra, còn thằng Phác, chị nó, và cả lão đàn ông cục mịch, vũ phu. Đó là những mảnh
đời khốn khổ, mà để lại ấn tượng sâu đậm nhất trong tâm trí Phùng vẫn là hình ảnh
người phụ nữ hàng chài.Chị là đại biểu cho những kiếp người lao động vất vả trăm
chiều. Hạnh phúc trong cuộc đời họ là những điều rất đơn sơ, giản dị nhưng không phải
bao giờ cũng có được . Hạnh phúc của chị là những lúc được ngắm nhìn “đàn con chúng
nó được ăn no”, vợ chồng con cái “hòa thuận vui vẻ”, dẫu đó là những niềm vui hiếm hoi
trong cuộc đời nhiều cay đắng, nghiệt ngã của chị.

c) Nghịch lí của đời sống


- Cuộc đời họ bình thường, thầm lặng, vô danh không ai biết đến nhưng họ là số
đông, là thành phần đại đa số của cư dân trên mặt đất nầy “bàn chân chị giậm lên
mặt đất chắc chắn, hòa lẫn trong đám đông”. Họ chính là đám đông đã bám gốc rễ
trên trên hành tinh nầy từ thuở có loài người.
- Nhưng khổ nỗi, đám đông ấy dường như xa lạ với những bức ảnh tuyệt mĩ thể
hiện cuộc sống của họ, nói cách khác, tấm ảnh nghệ thuật “chiếc thuyền ngoài
xa” đẹp như mơ đó chỉ là cái vỏ bề ngoài, đằng sau nó còn có những cuộc sống
rách rưới, đói nghèo.

d) Niềm tin vào con người: Phùng thấy người đàn bà ấy bước ra khỏi tấm ảnh “bước những
bước chậm rãi, bàn chân giậm trên mặt đất, hòa lẫn trong đám đông …”. Những bước đi
chắc chắn và hòa lẫn vào đám đông của người đàn bà hàng chài thể hiện niềm tin của
Phùng về sự hòa nhập của họ trong hành trình đi lên của cuộc sống.

e) Mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống :


- Nghệ thuật xuất phát từ cuộc sống. Nhưng cuộc sống không phải lúc nào cũng có vẻ đẹp
lí tưởng như nghệ thuật. Điều nầy không mới. Cách ta hơn sáu mươi năm, Nam Cao
chẳng đã từng nói “Nghệ thuật không cần phải là . . .không nên là ánh trăng lừa dối,
nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than. . .”
( Trăng sáng – 1943 ). Người nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng bị ám ảnh mỗi khi nhìn lại tấm
ảnh, vì có thể anh nghĩ rằng tấm ảnh đó sang trọng quá, xa cách quá với cuộc sống
của những người lao động nghèo khổ kia.  Giữa nghệ thuật và cuộc sống vẫn cón
một khoảng cách.
f) Quan niệm về nghệ thuật của nhà văn :
ĐÁNH GIÁ VỀ NGHỆ THUẬT :
Truyện được xây dựng theo lối kết cấu vòng tròn : mở đầu là đi tìm ảnh, kết thúc là ngắm
nhìn ảnh mà ngẫm nghĩ, chiêm nghiệm nhằm nhấn mạnh tính triết lí của truyện. Giọng
văn trầm lắng, suy tư, nhiều dư vị, nhiều liên tưởng bất ngờ
KẾT BÀI :
Đoạn kết không chỉ khép lại câu chuyện mà còn mở ra một hướng mới cho số phận của
con người.
Đoạn kết đã tổng hợp lại toàn bộ ý đồ của tác giả cho những suy ngẫm sâu sắc về cuộc
đời, về nghệ thuật. Đó là cái nhìn đa chiều, ở các cự li khác nhau, để phát hiện ra bản chất
sau vẻ ngoài của cuộc sống và con người. Phải chăng sau câu chuyện rất buồn này, trái
tim nhân hậu của Nguyễn Minh Châu vẫn ấm áp niềm tin vào cuộc sống, trân trọng vẻ
đẹp của tuổi thơ, của tình mẫu tử, sự can đảm và tấm lòng bao dung của người phụ nữ ?
Đó không phải là vẻ đẹp chói chang, hào nhoáng mà là những hạt ngọc khuất lấp, lẫn
trong cái lấm láp, lam lũ của đời thường.

You might also like