TURISTIČKA GEOGRAFIJA

PITANJA ZA KOLOKVIJUM 1
1. Predmet proučavanja i istraživanja turističke geografije
Predmet geografije turizma bavi se ponasanjem ljudi u turistickim regijama, njihovog
odnosa prema antropogenim ili prirodnim turistickim resursima ili na pitanja samih
ljudskih resursa u podrucjima u kojima se primarna radnja turizam.
2. Zadaci turističke geografije
Zadatak ovog predmeta je sagledavanje turizma kao ekonomske kategorije i
uocavanje svih faktora koji uticu na ukupna privredna kretanja. Turizam je predmet
sagledavanja prostornih odnosa unutar njegove dinamike, ali i uticaja prostornih
faktora na tu istu dinamiku.
3. Odnos turističke geografije sa drugim naučnim disciplinama i metode istraživanja
4. Nabrojte najpoznatije ekodestinacije svijeta
Juzna Afrika, Kostarika, Kenija Indonezija, Ekvador, Bocvana, Belize…
5. Nabrojte glavna središta svijeta – sveta mjesta i najpoznatije centre religijskog
turizma
Sveta Gora i Hilandar, Manastir Ostrog, Međugorje; a u svijetu Rim, Jerusalim,
Meka, Lurd...
6. Prirodni turistički resursi
Elementi koji se mogu valorizovati,a to su reljef,klima,hidrografija,vegetacija(flora) i
zivotinski svijet(fauna).
7. Najznačajniji geomorfološki turistički resursi
Planine,Kotline,Riječne doline,Visoravni (platoi),Morske obale,Pješčane
dine,Vulkani,Ostrva,Jame i pećine.
8. Planine kao turistički resursi
Nisu sve planine turisticki atraktivne, a da bi postale moraju imati povoljan
geografski polozaj, morfoloske I anorfometrijske karakteristike.
9. Riječne doline – klisure i kanjoni (primjer kanjon Kolorada)
Za turizam se svakako najinteresantnije klisure I kanjoni. Rijecne doline kod kojih je
vertikalna erozija bila daleko intezivnija od horizontalne, pa su se formirale kose ili skoro
vertikalne dolinske strane (kanjoni).
Kolorado je najveci kanjon na svijetu. Kanjon rijeke Kolorado nalazi se u Arizoni SAD.
Nalazi se najvecim dijelom u nacionalnom parku, pa su stoga posebna atrakcija brojne
zasticene biljke I zivotinjske vrste. Kanjon godisnje posjeti oko milion turista ali se
vecina zadrzava samo nekoliko sati okupljajuci se u juznom pristupacnijem dijelu
kanjona. Kanjon se moze obici helikopterom ili se moze spustiti camcima niz samu rijeku
a avanturisti se spustaju niz litice I penju, sto moze trajati 2 dana.
10. Šta je klima i njen uticaj na razvoj pojedinih vrsta turizma
Klima je prosječna vrijednost klimatskih elemenata iznad nekog mjesta praćena u dužem
vremenskom periodu(20-30 godina).Uticaj klime na turizam ogleda se u razvoju
pojedinih vrsta turizma u zavisnosti od karakteristika podneblja u datoj oblasti. Ljetnji
kupališni turizam moguć je samo u onim oblastima gdje je temperatura vazduha 22oC, a
vode 18oC.
11. Šta je vrijeme i uticaj vremena na turistička kretanja
Vrijeme je trenutno stanje troposfere iznad nekog mjesta i može se mijenjati u veoma
kratkim vremenskim intervalima (dnevni tok).
12. Odlike sredozemne klime i njen zdravstveni značaj
Sredozemna klima ima najbolje karakteristike za razvoj turizma. Smatra se veoma
prijatnom i povoljnom za razvoj kupališnog turizma. Ona ima blago seditivno dejstvo i
najveći broj turističkih centara je skoncentrisan baš u oblastima sa ovakvom
klimom(Sredozemno more , Kalifornija)
13. Planinska klima i zdravstveni značaj planina
Njene karakteristike se razlikuju u zavisnosti od toplotnog pojasa u kome se planina
prostire, ali u osnovi sa porastom nadmorske visine dolazi i do promjene svih klimatskih
elemenata (temperature vazduha, vazdušnog pritiska, oblačnosti).Planinska klima ima
pozitivan uticaj na anemične osobe i oboljele od TBC
14. Faktori razvoja primorskog turizma
Primorski turizam se razvija na obalama mora i okeana, najčešće toplih mora. Oblici i
obim ponude i tražnje u primorskom turizmu zavise od klimatskih i hidroloških uslova ali
i od društveno ekonomskog-razvoja datih oblasti.
15. Rijeke kao turistički resursi
Rijeke se uglavnom valorizuju kao rekreativni resursi (kupanje, splavarenje, kajakaštvo,
jedriličarstvo, skijanje, ribolov)
16. Glavne vrste jezera i njihova turistička valorizacija
To su riječna, glacijalna, tektonska, kraška, lednička u zavisnosti od formiranja. Proces
valorizacije je kao kod rijeka. Položaj prema glavnim tur. centrima značajno utiče na
valorizaciju (Ciriško, Ženevsko, Balaton)
17. Antropogeni turstički i rekreativni resursi – vrste
Antropogeni su oni koje je čovjek stvorio svojim radom, a koji čine kulturno nasleđe
jednog društva. Oni elementi koji se odlikuju određenim umjetničkim, estetskim ili
istorijskim svojstvima postaju interesantni za turizam. Antropogene turističke i
rekreativne resurse možemo podijeliti na: Entografske turističke resurse, umjetničke
turističke resurse, ambijentalne, manifestacione kao i turistički rekreativni resursi, objekti
za rekreaciju.
18. Ambijentalni turistički resursi (primjer Dubrovnik,Venecija, Kotor)
Pod tim podrazumijevamo gradove ili gradska jezgra koja su izgrađena pod uticajem
određenog stila u umjetnosti, odnosno posjeduju objekte koji pripadaju određenim
umjetničim pravcima u arhitekturi.(odredjeni objekti,zakonodavne zgrade,zanatske radnje
i slicno)
19. Nabrojte vrste turizma
Primorski,Planinski,Banjski,Izletnički,Lovno-ribolovni,
Nautički,Speleološki,Urbani,Ruralni,Religijski
20. Primorski turizam i oblici rekreacije
Primorski turizam se razvija na obalama mora i okeana, najcesce u toplim morima a
moze i u hladnijim. Obim ponude i traznje u ovoj oblasti zavise od klimatskih i
hidroloskih uslova. Razvoj primorskog turizma dobio je oblik vaznog razvojnog faktora
primorskih regija, sto je karakteristicno za nerazvijena podrucja. Kupanje, jedrenje,
boravak i setnje na morskom vazduhu, veslanje, surfovanje, motonauticki turizam,
podvodni ribolov i fotografisanje.
21. Osnovne rekreativne vrijednosti planinskog turizma
Osnovne rekreativne vrijednosti ove vrste turizma odredjene su prirodnim
karakteristikama planina: geografskim polozajem, morfoloskim i morfometrijskim
karakteristikama, klimatskim karakteristikama, vegetacijskim karakteristikama
22. Seoski turizam
Stacionarni vid turizma u seoskim domaćinstvima u cilju upoznavanja sa običajima,
seoskim životom, folklorom, specifičnom kuhinjom i rad na imanju.
23. Nautički turizam – krstarenje
Nauticki turizam je poseban oblik rekreacije i obuhvata putovanja po vodenim
povrsinama i odvija se ne okeanima, morima, jezerima i rijekama. Ova vrsta turizma
obuhvata plovidbu i smestaj turista u toku plovidbe. On se cesto kombinuje i sa
ribolovom, kupanjem, skijanjem na vodi.
Krstarenja, kao vid nautickog turizma postaju sve atraktivnija. Od 1990 do 2003, preko
9mil ljudi je ucestvovalo u krstarenjima.Krstarenje obicno obuhvata obilazak 4-6 ostrva,
a najpogodnije vrijeme za krstarenje je od januara do aprila.
24. Religijski turizam - centri hodočašća u svijetu
Rim je središte religijskog upravljanja, a Meka je mjesto gdje je nastala religija.U
katoličanstvu postoji nekoliko hodočasničkih centara internacionalnog karaktera..To su
„sveta mjesta“ gdje se po govoru očevidaca pojavila Isusova majka Marija.Takvi veliki
centri su: Lurd u Francuskoj, Fatima u Portugaliji i Međugorje u Bosni i
Hercegovini.Postoje i Drugi centri:Gvadalupe u Latinskoj Americi, Benares u Indiji,
Jerusalim, Solt Lejk Siti u SAD.
25. Geografske odlike i uslovi za razvoj turizma Evrope
Geografske odlike: Najveća poluostrva su:Skandinavsko poluostrvo, Pirinejsko
poluostrvo, Apeninsko poluostrvo, Balkansko poluostrvo.Najveća ostrva su:Velika
Britanija, Island, Irska, Sicilija, Sardinija, Krit, Korzika. Geografski je podijeljena na
južnu, sjevernu, istočnu, zapadnu, srednju i jugoistočnu Evropu.
Uslovi za razvoj turizma: Povoljan geografski položaj, raznovrsnost prirode, povoljne
klimatske prilike, veliki broj država, prosječno veoma visok životni standard.
26. Osnovne odlike Sredozemlja
Mediteran je sa sjevera ogradjen planinskim lancima, posjeduje ugodnu klimu, toplo
more, specifican nacin zivota, bujnu vegetaciju. Evropski Mediteran je danas
najposjecenije i najrazvijenije turisticko podrucje u kojem boravi vise od polovine stranih
turista. Turizam je oplemenio Meditreran uredjenjem i ocuvanjem starih sadrzaja i
uvodjenjem novih. Nestrucno vodjenom politikom upropastene su velike povrsine
Mediterana i unistena je izvorna prepoznatljivost.Na obalama evropskog Mediterana
nalaze se: Španija, Francuska, Italija, Slovenija, Hrvatska, Crna Gora, Albanija, Grčka,
Turska, Bugarska, Rumunija, Ukrajina, Rusija...
27. Navedite elemente kulturno-umjetničke baštine Sredozemlja i kulturne centre
Veoma dug kontinuitet naseljavanja i istorije sredozemlja
Izdvajaju se 6 kulturnih ciklusa.
v Prvi kulturni ciklus obuhvata period Praistorije sa veoma malo očuvanih
kulturnih tragova.
v Drugi kulturni ciklus razvijen u istočnom Sredozemlju (spomenici u Egiptu,
Kritu, Troji, Mikeni, Feniciji – piramide i sfinge, Minosova palata)
 Treći kulturni ciklus ili Helenski sa središtem u Atini, prekrasne građevine,
skulpture, visoki dometi kjiževnosti i nauke čiji se tragovi nalaze ne samo u
Grčkoj, nego i na istočnim i južnim obalama Levanta, južne Italije i mnogim
drugim Grčkim naseobinama po Sredozemlju.
 Četvrti kulturni ciklus ili Rimski, čije tragove graditeljstva (tvrđave, gradovi,
putevi,vodovodi,hramovi) nalazimo po čitavom sredozemlju i predstavljaju
prvorazrednu turističku vrijednost.
 Peti kulturni ciklus je vezan za period od VII do XV vijeka i manastira u
romanskom i rano-gotskom stilu. Samo u Rimu je izrađeno oko 450 crkava.
Izrađeni su i brojni dvorci i tvrđave.
 Šesti kulturni ciklus počinje otkrićem Amerike i traje do otvaranja Sueckog
kanala (1869)
28. Prirodni uslovi za razvoj turizma Španije
Turistička osnova je raznolika i atraktivna priroda, prije svega duga i topla obala, zatim
gradovi koji nose pečat osmovjekovne maorske vladavine (Kordoba, Granada, tvrđava
Alhambra).Klimatski uslovi su povoljni za razvoj turizma;
Kupališna sezona traje od 4-6 mjeseci (do 3000 časova insolacije/god);
Zimski turizam na Pirinejima, Siera Nevadi i Siera Gvadarami
29. Najvažnije turističke regije Španije
U najvaznije turisticke regije Spanije spadaju: Mediteransko primorje (Costa Brava,
Costa Dorada, Costa del Azahar, Costa Blanca, Costa del Sol), Atlantsko primorje (Costa
de la Luz, Costa Verde, Santander, Altamire), Baleari (Mallorca, Menorca, Ibiza, Palme
de Mallorca), Kanarska ostrva (Tenerife, Gran Canaria, Las Palmas, Puerto de la Cruz)
30. Kosta Brava i Kosta Dorada
Kosta Brava (Vjetrovita obala) i Kosta Dorada (Zlatna obala) regija koja se razvila u
primorju Katalonije i pruža se od rta Kreusa na Špansko-Francuskoj granici do ušća Ebra
u Sredozemno More, duga je oko 200 km.Zbog brojnih i prostranih pješčanih plaža i
blizine Evropskih razvijenih zemalja ovo je najposjećenija obala na Španskom
mediteranu.Središte ove regije je glavni grad Katalonije Barselona (2.8 miliona st.) centar
tranzitnog turizma, nauke (univerzitet, akademija, muzeji) i velika luka, očuvane
starogradsko jezgro , Kolumbov spomenik, maketa broda “Santa Marija”
31. Odlike turističke regije Kosta Blanka i Kosta del Azaha
Kosta Blanka (Bijela Obala) i Kosta del Azahar (obala narandžina cvijeca) regija koja se
proteže od ušća Ebra do rta Gata (360 km).Prostrana regija, poznata po plantažama
agruma i brojnim pješčanim plažama.Plodni nanosi, vrlo prijatna klima, pažljivo
navodnjavanje i izgled agrarnog pejzaža, dopunjuju turističku atraktivnost regije.
32. Turističke odlike regije Kosta del Sol i Kosta dela Luz
Kosta del Sol (obala Sunca) – između rta Gata i Gibraltara, u užem smislu obala Malage.
Grad Malaga se smatra najtoplijim u Evropi sa najvećim brojem sunčanih sati i visokom
temperaturom vazduha.Neposredno uz obalu uzdiže se visoka planina Sijera Nevada
(3481 m) što omogućava brojne prirodne pogodnosti za kombinovanje primorskog i
planinskog turizma .Zbog zaklonjenosti od strane Sijera Nevade, Malaga ima najvišu
januarsku temperaturu u Evropi i poznato je zimovalište
Kosta de la Luz (obala svjetlosti) i Andaluzija, jedna od najprostranijih turističko-
geografskih regija Španije prebogata kulturno-istorijskim spomenicima skoncentrisanim
u Sevilji, Granadi, Kordobi.
33. Turizam Balearskih ostrva
Balearska ostrva – nalaze se istočno o Valensijskog zaliva, sastoje se od većih ostrva
Majorke, Menorke i Ibize, površine 5.014km2.
Skoro podjednako su udaljena od Francuske, Alžira i Sardnije, a blizu su Španske obale
(90m).Izvanredna klima, koja omogućava trajanje sezone tokom cijele godine, bujna
vegetacija, brojne pećine, jedinstveni folklor i ostalo, su turistička atrakcija i prednost.
Sada su najveća turistička regija Španije, na svakom od 6 ostrva izrađeni su velelepni
aerodromi, za prihvat turista, sa 28% svih hotelskih postelja Španije, s pravom nose
epitet najrazvijenije turističke regije Španije
34. Madrid sa okolnim istorijskim mjestima i spomenicima
Primjer turističke regije koja je izuzetno valorizovala antropogene elemente prostora,
prelijepih građevinskih i umjetničkih ostataka prošlosti i gradova – muzeja i istorijski
značajnih mjesta.Regija visoravni Mezete sa centrom Madridom ima stepsku klimu,
neplodnu zemlju, ljeta pretopla a zime veoma hladne (za Madrid se kaže da ima “devet
mjeseci zimu, a tri mjeseca pakla”). Madrid u XVII vijeku postaje Španska prestonica, od
kada počinje njegova gradnja i uspon. Danas je Madrid (3,2 miliona stanovnika) grad
širokih ulica i aleja sa brojnim muzejima i umjetničkim galerijama, grad palata, parkova i
spomenika, 61 crkve i 46 samostana, poznati univerzitet, muzej El Prada, Nacionalna
biblioteka sa 2 miliona knjiga, 31.000 rukopisa i 20.000 povelja.
35. Turizam i turističke regije Portugalije
Portugal posjeduje brojne očuvane spomenike. Najposjećenije regije Portugalije su: Beira
Litoral,Lisabon i Algarve.Regija beira Litoral pruža se uz obalu u dužini od 1590 km s
obije strane ušća rijeke Mondego. Najpoznatija plaža nalazi se kraj grada Figueira da
Foz, u čijeme je kopnenom zaleđu stari grad Coimbra, zatim poznato svetište Fatima i još
dublje prema španskoj granici najviši dio portugalije Sierra da Estrela.Lisabon, na
širokom ušću rijeke Tejo, jedan je od najstarijih i najzanimljivijih evropskih gradova.
Različite spomenike svojih kultura ostavili su mu Feničani, Rimljani i Mauri. Na obali
zapadnije od Lisabona razvilo se poznato turističko središte Estoril.Algarve je
najznačajnija turistička regija Portugalije. Taj najjužniji dio zemlje, koji je sa sjevera
zaštićen izdancima Sierra Morene, ima neobično povoljnu klimu.
36. Glavne turističke regije Francuske
Mediteranska obala, Atlantska obala, Alpi, Pireneji, Centralni masiv, Pariski basen
37. Sredozemna (Azurna)obala Francuske
Azurna obala, najstarija i najpoznatija primorska turistička regija u svijetu. Zaštićena sa
sjevera ograncima Alpa, ima sve blagodati mediteranske klime. Temperatura vazduha
iznad 20 stepeni traje 4 mjeseca.Blage zime, toplo more, i duge insolacije sa oko 860 mm
padavina godišnje, imaju bujnu mediteransku vegetaciju.Poznati turistički centri Azurne
obale:Nica, Kan, Sen Trope, Sen Rafael, Antib, Monte Karlo u Monaku, Manton i dr.
38. Atlantska obala i Centralni masiv u Francuskoj
Atlantska obala -Nema turističku vrijednost kao Azurna obala, ali i ovdje se nalaze
poznata turistička mjesta: Bijaric, Arkašon, La Rošel, Brest, Truvil i Dovil.Ovdje su
izgrađeni brojni hoteli sa izvanrednom turističkom infastrukturom.
Centralni masiv-Zauzima ¼ Francuske u slivnom području Sene i Loare. Predstavlja
raskrsnicu svih glavnih puteva Francuske u čijem se središtu razvio Pariz, velegrad sa 10
miliona stanovnika.Koncentrisano je ogromno kulturno-umjetničko blago Francuske
39. Francuski Alpi – najstarija turistička regija Francuske
U njima je prva gostionica Grand Sartrez.Od sredine 18.vijeka Alpe sve vise posjecuju
Britanci.Osnivaju se alpinisticki klubovi. U drugoj polovini 19.v. uredjuju se toplice,a od
balneoloskih sredista razvijaju se Evian I Eks le ben. Grade se brojne ceste I zicare,ishodisni
centri za posjete Alpima –Grenobl.Osnivaju se brojni zimsko sportski turisticki centri-Samoni.
Zbog sve vece urbanizacijeFrancuzi su u Alpima osnovali svoja tri nacionala parka Venoaz kako
bi sacuvali iskonski oblik alpske prirode.
40. Kulturno-istorijski spomenici Pariza
Privlacnost za turiste predstavljaju goticka katedrala Notr Dam,Trijumfalna kapija,Ajfelov
toranj,visok 320m I kraljevski dvorac Versaj,muzej Luvr. Pariz se smatra gradom sjetlosti sa
preko 3 miliona turista I 1/5 hotela Francuske.Tu su jos I renesansi dvorci u dolini Loare I goticke
katedrale u Remsu I Ruanu
41. Geografsko-turističke odlike Italije
Na Italiju, koja se većim dijelom svoje teritorije prostire na Apeninskom poluostrvu
izbija tzv. centralnoevropski smjer turističkih strujanja prema jugu. Cijela Italija je
turistički atraktivna, od privredno razvijenog sjevera do ostrvskog područija na krajnjem
jugu. Poseban su motiv gradovi koji se zbog svoje zanimljive arhitekture na turističkom
tržištu propagiraju kao „biseri Italije“. Glavne turističke regije su obale Tirenskog,
Ligurijskog i Jadranskog mora kao i planina Alpi.
42. Navedite najznačajnije antičke spomenike Rima
To su Forum, brojni hramovi, bazilike, slavouci, terme, Koloseum.
43. Geografske i turističke odlike Italijanskih Alpa(Dolomiti)
Veoma razvijem zimsko-sportski turizam sa centrom u Kortini d Ampeco,dugo zadrzavanje
snijega,dosta suncanih sati,vedro I tiho vrijeme.Kroz njega prolazi ‘Olimpia Alpenroute’ put koji
povezuje turisticke centre Alpa u kojima su odrazene Olimpijade I predstavlja najbolju I najkracu
vezu izmedju Minhena,Verone I Venecije.Na istocnim padinama Dolomita nalazi se Madona di
Kampiljo,poznati zimski I ljetnji turisticki centar.
44. Odlike Italijanskog Jadranskog primorja
Jadransko primorje se razvilo na sjevero-zapadnom dijelu. Takav razvoj su omogucile
prostrane plaze izmedju usca brojnih rijeka i blizina srednje Evrope. Plaze se prostiru od
usca Soce pa do Peskare. Najpoznatija plaza je kod Riminija, dugacka 25km. U toj
oblasti pod imenom Riviera Romagnola ima 550 hotela. Turisticku privlacnost ove regije
dopunjuje i blizina San Marina i gradovi Ravena i Bolonja. Na krajnjem dijelu
jadranskog primorja se nalazi Venecija.
45. Koji su osnovni motivi turističkog putovanja u Rim, San Remo, Kortinu D' Ampeco
Razvijen zimski turizam, mnoštvo kulturnih i istorijskih spomenika, klima.
46. Geografsko-turističke karakteristike Grčke
Kod Grčke treba imati na umu dvije bitne činjenice za razvoj turizma: izvaredne prirodne
uslove i bogatu riznicu antičkih i vizantijskih spomenika. Grčka je najjužnija i najtoplija
evropska zamlja. Odlikuje se dinamičnošću reljefa i izvardednom razuđenošću obala. Na
ostrva otpada oko petina grčke površine, a ostali dio je uglavnom poluostrvskog karaktera
sa mnogo dubokih zaliva. Grčka je do nedavno imala skromnu posjetu uprkos dugoj
turističkoj tradiciji. Godina 1950 posjetilo ju je samo 33.000 turista, a 1992 godine 9,3
miliona. Većina gostiju dolazi iz Amerike i iz zapadne i srednje Evrope
47. Poluostrvo Atika i grad Atina
Poluostrvo Atika je najznačajnija grčka turistička regija. Sa zapada je ograđuje Parnas,
„planina pjesnika i vila“.Između Delfa i Atine nalaze se iskopine grada Tebe. Turističko
žarište atike i cijele Grčke je Atina sa kulturnim spomenicima od prije 2500 godina.
Atinom dominira brdo Akropola sa najmonumentalnijim antičkim građevinama Grčke:
hramom Partenonom na vrhu, te Dionizevijevim pozorištem i olimpijskim stadionom u
podnožiju.
48. Odlike i turizam grčkih ostrva
Ostrvo Kreta je najjužniji i jedan od najvećih evropskih ostrva. Svojim klimatkim
odlikama nudi polugodišnju kupališnu sezonu. Kreta je bila središte egejske kulture koja
je cvjetala od 3000 do 2200 godine prije Hrista. Ostaci materijalne kulture iz tog doba
najbolje su zastupljeni u Knososu kraj glavnog ostrvskg središta Irakliona.
Sporadsko-kikladsko ostrvo sve se snažnije uključuje u turističku djelatnost
zahvaljujući prije svega razvoju nautičkog turizma, svojim prirodnim odlikama i
istorijskoj baštini.
Krf s drugim ostrvima u Jonskom moru ljeti je nešto svježiji i ugodniji od egejskih
ostrva, a zimi topao i zalen. Najveće je grčko zimovalište. Vrlo pogodni zalivi i uređene
marine učinile su ga najvećim središtem jahting-turizma u jugoistočnoj Evropi.
49. Odlike Evropskog dijela Turske i turističke vrijednosti Istanbula
Suva i stepska unutrašnjost, Anatolija, u kojoj je glavni grada Ankara, nije valorizovana,
uprkos mnogim vrijednim antičkim i vizantijskim spomenicima.
Istambul,odnosno Carigrad je grad duge istorije. Njegova bogata istorija je ostavila niz
spomenika rimske,vizantijske i turske kulture. Ti su spomenici glavna privlacnost za
turiste. Najpoznatiji medju njima su: Aja SOFIJA, Topkapi-saraj, Sulejmanija, i Plava
dzamija, remek djelo turskog grdjevinarstva. Jos poznati su i Dolmabahce-saraj, Kapali-
carsija i drugo.
50. Osnovne turističko-geografsko karakteristike Bugarske
Bugarska obiluje prirodnim raznolikostima koje su značajna osnovica za potencijalni
turistički razvoj. Okosnica zemlje je Stara planina koja se pruža od granice sa Srbijom do
obala Crnog mora. Pretežno je krečnjačke građe, sa velikim brojem pećina,
višekanjonskih proboja, vrhova iznad 2000 metara i prorodnih fenomena. Od pećina je
najpoznatija Rabiška pećina s crtezima iz praistorijskog perioda.Od kanjona
najimpresivniji je proboj reke Isker.Sofija,glavni grad,poseduje niz spomenika
zanimljivih za sve veci broj posetilaca;rimske iskopine,crkve Sv.Georgija I
Sv.Sofije,carski dvor,danas muzej itd.
51. Osnovne turističko-geografske karakteristike Rumunije
U Rumuniji se nalze znacajni prirodni I drustveni turisticki motivi.Znacajni su
Karpati,ciji vrhovi prelaze visinu od 2500m.Najimpresivniji je proboj reke Olt.
Dunav,na teritoriji Rumunije tece u duzini od 1075 km.Njegove obale vecim delom prate
mocvare I brojna recna jezera.To je bogato lovno I ribolovno podrucje.
52. Turističko-geografske odlike Albanije
53. Geografska obilježja Alpa
Visokoplaninska prostrana regija Evrope koja se prostire kroz Švajcarsku, Austriju,
Italiju, Njemačku, Sloveniju i Francusku.Predstavljaju prirodnu granicu između Srednje i
Južne Evrope.Pružaju se od obala Sredozemnog mora do oboda Panonskog
basena.Postoje istocni i zapadni Alpi. Ime im dolazi od keltske reci Alp sto znaci visoka
planina.Nudi izobilje prirodnih,ali I drustvenih atraktivnosti.Najvisi evropski vrh Mt.Blan
dosize 4810m.
54. Počeci turističkog aktiviranja Alpa i razvoj zimskih sportova
Veliko zanimanje za Alpe pocinje u 18.vijeku.Razvijaju se planinarstvo I alpinizam.
Uporedo s alpinizmom javlja se zanimanje za jezera I termalne izvore.Narocito se
uredjuju toplice,podizu sanatorijumi za lecenje bolesnika koji boluju od tuberkoloze
pluca.Grade se brojne planinske kuce,hoteli,ceste,zicare…
55. Nabrojte najveće i najpoznatije skijaško-turističke centre u Alpima
Poznati zimsko-sportski turisticki centi:Interlaken,Lauterbruner I Grindelwald.
Poznati skijaski tereni:Sen Moric,Davos I Arosa.
56. Nabrojte turističko-geografske regije Alpa
Turizam se razvio u skoro svim djelovima Alpa.Gradovi su postali “jezgra i ose
cirkulacije” turista. Takvu ulogu imaju veliki alpski gradovi Grenobl, Insbruk, Linc,
Bolcano, Šamberi, Celovec, Beljak i dr. Poseban turističku privlačnost imaju: Salcbrurg
zbog Mocarta, Anesi i Lucern zahvaljujući privlačnosti svojih jezera.
57. Geografske odlike i turizam Švacarske
Svajcarska je prva zemlja u svetu u kojoj se medjunarodni turizam zapoceo razvijati u
obliku najslicnijem danasnjem turizmu.Nakon prvih poseta filozofa,knjizevnika I
umetnika u Alpe dolaze sinovi bogatih engleza u 18.i 19.veku Oni otkrivaju svajcarke
alpe.Grade se novi objekti privlacni za turiste,planinske staze,domovi kao I najluksuzniji
visokoplaninski hoteli uz koriscenje helikoptera za razgledavanje najvisih planinskih
vrhova.
58. Geografske odlike i turističke regije Austrije
Austrija je vodeca alpska turisticka zemlja.Medjutim ona je sa 84000km2,I dvostruko
veca od Svajcarske.Razvoj turizma poceo je razvojem planinarstva,alpinizma I
skijanja.Oba svetska rata negativno su delovali na turizam,tako da se on poceo jace
razvijati posle Drugog svetskog rata.Grade se brojni hoteli,zicare,skijaske piste I
sl.Savremeni austrijski turizam vezan je u prvom redu za Alpe te za glavni grad Bec.
59. Turističke odlike Alpskog i predalpskog prostora Slovenije
Taj prostor zauzima najveci deo Slovenije,proteze se od Julijskih Alpa i Kavanki na severozapadu
do Hrvatske na istoku.Gorenjsko ima najduzu tur. tradiciju. Obliznji slap Savice i Vogel sa
skijaskim terenima izazovne su i tur.frekventivne tacke.Kranjska gora je vazan centar zimskih
sportova.Nedaleko od nje se nalazi poznata skakaonica Planica i kraj Bovca sa najvisim
skijalistima u Sloveniji. Srednja i Podravska Slovenija je reljefno raznolik i tur.zanimljiv
proctor.Posebnu paznju privlaci Logarska dolina,mesto Luche koje je okrenuto “kmechkom
turizmu”.Dolenjsko nema posebno razvijen turizam,znacajan je lokalitet zdravstvenog
turizma( Dolenjske Toplice sa radioaktivnom vodom).Notranjsko pozsnato je po raznim
fenomenima u krsu.Izdvaja se Postojanka jama otvorena jos 1812.god. za posete turista od 1872.
ima sprovedenu elektricnu rasvetu,a od 1884. izgrdjenu zeleznicku i ostalu infrastrukturu.Ona je
jedna od najpoznatijih I najposecenijih pecina u Evropi.
60. Slovenačko primorje
Morska obala duga je samo 44km. Tur.motive na obali dopunjuju sadrzaji
zaoblja.Vodece tur.mesto je Portoroz,u sjevernom dijelu Piranskog zaliva.Prvo se poceo
razvijati zdravstveni tur. koriscenjem maticne luzine i solnice,a onda kasnije kupalisni
turizam.Procvat turizma i naselja dogodio se nakon Drugog svjetskog rata.Napustene su
solane u predjelu Lucija i malo brodogradiliste s Bernardina premjesteno je u Izolu da bi
se oslobodio prostor za gradnju tur.naselja Bernardin.
61. Mogućnosti turističke valorizacije Skandinavije
Najveći dio pripada Skandinavskom poluostrvu, koji karakterišu izduženost i razuđenost morske
obale sa velikim brojem zaliva (fjordova).Hladna klima i veoma sačuvana priroda.Mala gustina
naseljenosti,Veoma visok životni standarda,Veliko emitivno tržište turizma
62. Turizam Švedske i najpoznatiji turistički centri
Kraljevina na Skandinavskom poluostrvu, izlazi na veoma hladno Baltičko more
Do 1905 god. bila u Uniji sa Norveškom.Veoma oštra klima osim u južnom i centralnom
dijelu, gdje i živi preko 90% stanovništva.Zemlja jezera, najveća Vanern, Vatern,
Malaren.Na rijeci Geti nalazi se poznati vodopad visok 23m, nazvan Švedska Nijagara.
Na njenom ušću razvio se grad Geteborg u čijoj se blizini nalaze brojna ribarstka i
turistička mjesta. Glavni grad Štokholm se nalazi na ostrvu između jezera Malaren i
Baltičkog mora, nastao još u 13 vijeku. Kulturno i političko središte Švedske.Brojni
turisti posjećuju staro gradsko jezgro Gamlastan, reprezentativno građevine i parkove.
U blizini se nalazi poznati grad Upsala sa najstarijim univerzitetom i vjerskim centrom,
koji rado posjećuju strani turisti.Na sjeveru Švedske klima i planinski reljef pogoduju
razvoju zimskih sportova sa centrima Falun i Estersund.
63. Turizam Norveške i najveći turistički centri
Brojni spomenici kulture, najpoznatiji je Kraljev Dvor (rezidencija Švedskog kralja) iz
vremena Unije Švedske i Norveške, stara morska luka, svetionik
Sportski ski centar Holmenholen (prva skakaonica u svijetu 1892 god.) u kojem se nalazi
ski-muzej
Glavni grad(Oslo) je povezan sa Sjevernom Norveškom dobrim putevima i željezničkom
prugom.To omogućava dolazak turista u planinsku unutrašnjost zemlje sa prelijepim
pejzažom, dinamičnim reljefom, lednicima, rijekama, jezerima i td.
64. Turizam Finske i najznačajniji turistički centri
Finska ima oko 70 000 jezera.Jezera i sume cine znacajnu tur.privlacnost Finske.Vode se koriste
za ribolov,splavarenje i sportsku rekreaciju dok zimi debela ledena kora jezerske povsine sluzi za
klizaliste.Helsinki je glavni grad Finske,istice se bogatstvom zanimljivih gradjevina i
ustanova.Velika atrakcija je etnoloski muzej na otvorenom u kojem se mogu videti stari tipovi
kuca,crkve,mlinovi i drugi objekti iz svih predela drzave.Turuku je kolevka finske
culture.Tempre i Lahti su poznati centri zimskih sportova.Arkticka cesta omogucava razvoj tur. u
Laponiji.Glavno tur.srediste Laponije je Rovaniemi blizu arktickog polarnog kruga,poznat po
rasvetljenim skijaskim pistama i trkama sobova,a godisnje ga poseti oko 150 000 turista.
65. Navedite glavne razloge zašto je Njemačka najveća emitivna turistička zemlja Evrope
Njemacka ima mnogo stanovnika(gotovo 80 miliona),ima veliki broj zaposlenih radnika
od kojih dvije petine rade u industriji i rudarstvu,ima visok stepen urbanizacije i
ugrozenosti ljudske okoline,ima visok zivotni standard zbog dobrih zarada i velikog
nacionalnog dohodka.
66. Koje su najvažnije turističko-geografske regije Njemačke
Bavarska, Baden Vitemberg, Njemacko sredogorje ili Mitlgebrge,sjeverni i istocni dio
Njemacke.
67. Turističke odlike Sjeverne i Istočne geografske regije Njemačke
Sjeverna Njemacka najvise privlaci pjescanim plazama i uredjenim kupalistima na
Frizijskim otocima na obalama Sjevernog mora i gotovo na cijeloj obali Baltickog
mora.Cijeli niz zatvorenih kupalista sa morskom vodom omogucuje kupanje i za ruzna
vremena.U unutrasnjosti pokrajne izmedju Hamburga i Bremena najposeceniji je
tur.prostor Lineburska pustara.Istocni deo Njemacke vrlo je slican susednoj
Poljskoj.Obala Baltika je peskovita.Znacajnija kupalista su Rigen,Sasnic,Varneminde i
Vizmar.Privlacnost obalnih mesta povecava stara arhitektura.Pojas jezera dijeli se u dva
dijela: sjevernija su u pokrajni Meklenburg a juznija u srednjem delu oko Berlina i ona
igraju vaznu ulogu u rekreaciji Berlincana.
68. Osnovna turističko-geografska svojstva zemalja Beneluksa(Belgija,Holandija i
Luksemburg)
Glavne turisticke privlacnosti Holandije su obala i gradovi.Holandijski deo obale
Sevenog mora pun je pescanih plaza i dina.Najvise kupalisnih mesta razvilo se kod
Seveningena kraj Haga.Velika privlacnost Holandije za turiste su holandski polderi i
jedan od najkultivnijih krajeva sveta sa karakteristicnim poljima tulipana.Najposeceniji
gradovi su Amsterdam,Roterdam,Hag i Uteht. Glavno kupalisno mesto Belgije je
Ostende ujedno poznato kao i leciliste.Veci deo Belgije se nalazi u geoloski starim i
sumovitim Ardenima koji su zbog blagih padina zimi popularno skijaliste a leti omiljeno
izletiste.U Ardenima je poznato i svetsko poznato termalno leciliste Spa.Najposeceniji
gradovi su Liez,Briz,Gent,Brisel.Brisel se deli na donji grad sa srdnjovekovnim jezgrom i
noviji valonski gornji grad.
69. Turističko-geografske odlike Velike Britanije i Irske
Glacijalna jezera Alster i severozapadna Engleska gde je u jezerskom podruciju osnovan
najlepsi nacionalni park,i klifovita kredna obala Engleske.Na obalama tzv.Engleskog
kanala razvilo se vise tur. i kupalisnih mesta Brajton,Istborn,Uait.Za turiste je zanimljiva
poseta spomenicima praistorijskog Stounhendza i rimskog Hadrijanovog zida kao i
danasnjim britanskim gradovima.
70. Objasnite razloge zbog kojih je London jedan od najposjećenijih gradova svijeta
London posecuju gotovo svi strani turisti jer on nije samo jedan od najvecih gradova u
svetu nego i jedan od najbogatijih po kulturnim spomenicima,muzejima,galerijama.Neke
od njih su: goticka crkva Wistminster Abbey(gde se krunisu britanski kraljevi),zgrada
parlamenta,katedrala sv.Pavla,Tower,najpre tvrdjava,posle zloglasna tamnica,danas
tur.atrakcija i uz nju most Tower Bridge,zatim kraljevska rezidencija Buckingham
Palace.britanski muzej i National gallery..
71. Koji su najbrojniji strani turisti u Velikoj Britaniji i Irskoj i zašto?
Najbrojniji turisti koji posjećuju Veliku Britaniju su turisti iz SAD, zatim iz Francuske,
Njemačke i Kanade. Glavni razlog dolaska turista jeste posjeta kulturno-istorijskim
spomenicima Ujedinjenog Kraljevstva, prije svega u Londonu. Takođe zbog posjete
rođacima i zemlje svojih predaka.
72. Osnovne turističko-geografske odlike Rusije
Najveća država svijeta koja se nalazi u Istočnoj Evropi i Sjevernoj Aziji, izlazi na obale
12 mora, djelovima Atlantskog, Tihog i Sjevernog ledenog okeana. Zemlja najvećih
prirodnih vrijednosti i raznolikosti, ogromnih kontrasta prirode i kultura.Osnovni
potencijali cjelokupnog prostranstva nijesu valorizovani.Turizam sve više uzima maha i
kao receptivna i emitivna zemlja
73. Nabrojte najpoznatije kulturno-istorijske spomenike Moskve i Sankt Petersburga
Moskva
Glavni grad Rusije osnovan u 12.vijeku sa obiljem kontrasta starog i novog
Za turiste su najprivlačniji: Kremlj – moskovska tvrđava sa brojnim kulama i crkvama od
kojih je najljepša Uspenski sabor iz 15.vijeka gdje su krunisani ruski carevi.Crveni trg –
najposjećeniji dio Moskve sa mauzolejom Lenjina i crkvom Vasilija Blaženog, sa
izvanrednom arhitekturom.Preko 150 muzeja i mnoštvo galerija
San Petersburg
Grad na ostrvima i rukavcima rijeke Neve.Jedan od najljepših gradova svijeta.Nekadašnja
prijestonica (1703-1918) carske Rusije.Zimski dvorac (danas muzej Ermitaž).Crkva
Isakijevski sabor; Krstarica Aurora .
74. Turističko-geografske odlike Poljske
Glavne turističke oblasti Poljske formirale su se na osnovu prirodnih i društvenih
atraktivnosti. Najvažnije među njima su obala Baltičkog mora i pojas jezera u sjevernoj
pribaltičkoj Poljskoj i u južnoj.
Balticko more – 600 km dužine, niska obala sa mnogo laguna i dina. Od mnogih
kupališnih centara treba istaći Sopot i Gdanska.
Pojas jezera na sjeveru - dijeli se u dva dijela: Pomorze na zapadu i Mazurija na istoku.
Neka od njih su zamočvarena, a ostala su ugodno turističko područje.
Planinsko područje u južnom dijelu – vrlo posjećene Krkonoše i Beskidi. Bez premca su
Tatre, najviši i najatraktivniji planinski prostor Poljske.
Tu je i najviši vrh u Poljskoj, Rysy, takođe i poznata jezera „morske oči“ , najpoznatiji
zimsko-sportski centar Zakopane.Stari gradovi su važni motivi turističkih putovanja. Od
starih gradova najzanimljiviji je Varšava, rekonstruisan nakon rata.
75. Turističko-geografske odlike Češke
Češka ima dugu kulturnu i turističku tradiciju. U prirodnom pogledu čine je dvije zavale:
Češka i Moravska. Atraktivna osnova za razvoj domaćeg i stranog turizma uglavnom su
gradovi bogati kulturno istorijskim znamenitostima, termomineralni izvori i planinski
predjeli. Pošumljene planine su: Šumava, Rudna gora i Sudeti. Mnoge djelove ovih šuma
ugrožavaju kisjele kiše. U Krkonošama je osnovan najposjećeniji nacionalni park zemlje,
koji godišnje prosječno posjeti 7 miliona ljudi. Vulkanska aktivnost je ostavila tragove u
obliku današnjih toplica u zapadnom dijelu zavale.
U središtu zavale razvio se Prag, milionski glavni grad Češke.Grad obiluje gotičkim,
renesansnim i baroknim kulturnim spomenicima. Niz muzeja, galerija daju gradu
posebnu draž. Nekoliko umjetnih jezera služi za rekreaciju domaćeg stanovništva,
najveće je Lipensko jezero, dugačko 40 i široko do 16 km.
76. Turističko-geografske odlike Slovačke
Najvećim dijelom Karpatska zemlja. Karpati su njen najprivlačniji turistički prostor, sa
planinarstvom, alpinizmom i skijanjem kao najčešćim aktivnostima. Slovačka uzduž
tektonskih linija i nekadašnjih vulkanskih izljeva ima nekoliko dobro uređenih toplica.
Privlačnost zaslužuje najveći i glavni grad Bratislava na važnom prelazu Dunava, sa
neosobenim izgledom od rimske vladavine, sa dominantnom tvrđavom iznad grada,
starim gradskim jezgrom itd. Poznat je kao krunidbeni grad u kojem si krunisani kraljevi
Ugarske i Hrvatske. Od ostalih gradova za turiste zanimljivi su Tranava, Trenčin i
Banska Bistrica.
77. Turističko-geografske odlike Mađarske
Smještena u središtu Panonije, Mađarska je većim dijelom tipčna nizinska zemlja ( četiri
petine prostora čini jednolična ravnica ). Prirodne atraktivnosti su ograničene i
malobrojne. Uprkos tome, zahvaljujući glavnom gradu Budimpešti i Blatnom jezeru,
Mađarska ima dugu tradiciju u međunarodnom turizmu. Ostale turističke atraktivnosti
posjećiju domaći gosti. Turističku ponudu obogaćuje mađarski folklor, naročito muzika i
hrana. Osobenost turističke ponude jeste posjeta tipičnim mađarskim pustama.
78. Navedite najznačajnije turističke resurse Budimpešte
Budimpešta privlači nizom atraktivnosti. Na gradskoj teritoriji su termalna vrela
svjetskog glasa, zatim 123 izvora od kojih pola ima temperaturu vode više od 40C.
Mnogo monumentalnih građevina, ističu se zgrada parlamenta, palata pravde, bivši
kraljevski dvor, gotička katedrala. Ti objekti kulturnog nasleđa, zajedno sa elegantnim
mostovima preko Dunava, vrijednim muzejima privlače brojne turiste.