PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

ed
UÀtÂvÀ

ish
PÀ£ÀßqÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ
re S
bl
be TB

6
pu
o K
tt ©

DgÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw
ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸É«Ä¸ÀÖgï
2015
No

PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ (j.)

100 Cr ªÀvÀÄð® gÀ¸ÉÛ, §£À±ÀAPÀj 3 £Éà ºÀAvÀ,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ - 560 085

I
 ¥ÀoÀå¥ÀÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£Á ¸À«Äw
CzsÀåPÀëgÀÄ:
qÁ. PÉ.J£ï.¨ÉÊ®PÉÃj ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ (¤ªÀÈvÀÛ),PÀªÀįÁ ¨Á½UÁ ²PÀët ªÀĺÁ«zÁå®AiÀÄ, PÀĪÀÄl,
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ:
²æà ªÀÄÄPÀÄAzÀ.¦. ªÀÄÄRå²PÀëPÀgÀÄ, ¸ÉêÁ ¨sÁgÀw »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯É, wÃxÀðºÀ½î, ²ªÀªÉÆUÀÎ f¯Éè.

ed
²æà ¸ÀzÁ²ªÀ ¥ÀÇeÁj ¸ÀºÀ²PÀëPÀgÀÄ, J¸ï.r.JªÀiï. ¥ËæqsÀ±Á¯É, GfgÉ, ¨É¼ÀÛAUÀr vÁ®ÆèPÀÄ.
²æà PÉ.J£ï. PÀȵÀÚªÀÄÆwð gÁªï ªÀÄÄRå²PÀëPÀgÀÄ, gÁµÉÆÖçÃvÁÜ£À ¥ËæqsÀ±Á¯É, ºÀUÀj¨ÉƪÀÄä£ÀºÀ½î, §¼Áîj f¯Éè.
²æà J£ï. ªÀÄAdÄ£ÁxÀ ¸ÀºÀ²PÀëPÀgÀÄ, ©.E.J¯ï ¥ËæqsÀ±Á¯É, eÁ®ºÀ½î, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.

ish
²æà JªÀiï. ¸ÀwÃ±ï ¸ÀºÀ²PÀëPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, aPÀÌ£ÁAiÀÄPÀ£ÀºÀ½î, vÀĪÀÄPÀÆgÀÄ f¯Éè.
²æêÀÄw J. PÀĪÀÄÄ¢¤ ªÀÄÄRå²PÀëPÀgÀÄ, QvÀÆÛgÀÄ gÁt ZÉ£ÀߪÀÄä ¥ËæqsÀ±Á¯É, §¼Áîj f¯Éè.
²æêÀÄw AiÉÆÃVvÀ avÀæPÀ¯Á ²PÀëPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, ²æÃgÀAUÀ¥ÀlÖt.
re S
¥Àj²Ã®PÀgÀÄ:
bl
be TB

¥ÉÇæ. Dgï. « ¥Àæ¨sÁPÀgï ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ (¤ªÀÈvÀÛ), dAn PÁAiÀÄðzÀ²ð ©ºÉZïJ¸ïºÉZïEJ¸ï

pu
dAiÀÄ£ÀUÀgÀ 4£Éà ¨ÁèPï, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
qÁ. ²ªÀgÁªÀÄAiÀÄå C¹¸ÉÖAmï ¥ÉæÉÇ¥sɸÀgï, gÁeÁf£ÀUÀgÀ ²PÀët ªÀĺÁ«zÁå®AiÀÄ, gÁeÁf£ÀUÀgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
o K

¸ÀA¥ÁzÀPÀ ªÀÄAqÀ½:
qÁ. ¨Á®ZÀAzÀæ gÁªï ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, UÁA¢ü JdÄPÉõÀ£ï ¸ÉAlgï, ¨sÁgÀwÃAiÀÄ «zÁå¨sÀªÀ£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
tt ©

qÁ. ¨Á®UÉÆAqÀgï ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ UÀtÂvÀ «¨sÁUÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ «±Àé «zÁ央AiÀÄ, ¸ÉAlæ¯ï PÁ¯ÉÃeï PÁåA¥À¸ï
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
qÁ. ©.J¸ï.G¥ÁzsÁåAiÀÄ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ, r.E.E. Dgï.L.E. ªÉÄʸÀÆgÀÄ.
¨sÁµÁAvÀgÀ ¸À«Äw :
²æêÀÄw JªÀiï.J¸ï. ªÀĪÀÄvÀ ¸ÀºÀ²PÀëPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, ¸ÁuÉUÉÆgÀªÀ£ÀºÀ½î, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
²æà ¨sÀªÁ¤ gÁªï ¹.«. ¸ÀºÀ²PÀëPÀgÀÄ, gÁeÁf£ÀUÀgÀ ¥ÉÃgÉAmïì C¸ÉÆùAiÉÄõÀ£ï ¥ËæqsÀ±Á¯É, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
²æà gÀ«PÀĪÀiÁgï n.Dgï. ¸ÀºÀ²PÀëPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, xÀt¸ÀAzÀæ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ zÀQët f¯Éè.
²æà ¸ÀzÁ²ªÀ ¥ÀÇeÁj ¸ÀºÀ²PÀëPÀgÀÄ, J¸ï.r.JªÀiï. ¥ËæqsÀ±Á¯É, GfgÉ, ¨É¼ÀÛAUÀr vÁ®ÆèPÀÄ.
No

ªÀÄÄRå ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ:
¥ÉÇæ. f.J¸ï.ªÀÄÄqÀA§rvÁÛAiÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ, ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¥ÀjµÀÌgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£É,
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
ªÀÄÄRå ¸À®ºÉUÁgÀgÀÄ:
²æà £ÁUÉÃAzÀæ PÀĪÀiÁgï ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¤zÉðñÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
²æà ¥ÁAqÀÄgÁUÀ G¥À¤zÉðñÀPÀgÀÄ (¥Àæ¨sÁj), PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ :
²æêÀÄw «dAiÀiÁ PÀÄ®PÀtÂð ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.

II
 CzsÀåPÀëgÀ £ÀÄr
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ 6£Éà vÀgÀUÀw UÀtÂvÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß NCF (2005) ªÀÄvÀÄÛ KCF (2007) DzsÀj¹
gÀa¸À¯ÁVzÀÄÝ £ÀªÀÄä «zÁåyðUÀ¼ÀÄ gÁµÀÖçªÀÄlÖzÀ°è ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÉ. EzÀgÀ°è
C¼ÀªÀr¹gÀĪÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ vÀvÀé "ªÀÄUÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀévÀB vÁ£Éà ¸ÀAgÀZÀ£É ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÀÛzÉ" JA§ÄzÀÄ.
¨ÉÆÃzsÀ£ÉVAvÀ PÀ°PÉUÉ ºÉZÀÄÑ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. PÀ°PÉ CxÀð¥ÀÇtð ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAvÀ¸ÀzÁAiÀÄPÀ
C£ÀĨsÀªÀªÁUÀĪÀAvÉ PÀ°vÀzÀÝ£ÀÄß fêÀ£ÀzÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ½UÉ C£Àé¬Ä¸À¯ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀĪÀ£ÀÄß PÀAoÀ¥ÁoÀ

ed
PÀ°PɬÄAzÀ ©qÀÄUÀqÉUÉƽ¸À¯ÁVzÉ.
F ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è ¥ÀjUÀt¸À¯ÁVgÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀUÀ¼ÀÄ PɼÀV£ÀAwªÉ.

ish
 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ AiÉÆÃa¹, «±Éèö¹ ªÀÄvÀÄÛ CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.

 fêÀ£ÀPÉÌ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ UÀtÂvÀzÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.

 UÀtÂvÀzÀ ¸ÀvÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ

re S
bl
¸ÀàµÀÖªÁUÀĪÀAvÉ ZÀlĪÀnPÉ DzsÁjvÀ ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
be TB
 UÀtÂvÀzÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ fêÀ£ÀzÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è C£ÀéAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀAvÉ
pu
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ «zÁåyðUÀ¼À°è PËvÀÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ºÉƸÀªÀiÁUÀð DzsÀj¹ G£ÀßvÀ ºÀAvÀPÉÌ £À«ÃPÀj¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ WÀlPÀªÀÇ
¸ÀÆPÀÛ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÆvÀð GzÁºÀgÀtÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀȵÁÖAvÀUÀ½AzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. UÀÄA¥ÀÅ
o K

ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß vÀªÀÄä ¨ÉÆÃzsÀ£Á vÀAvÀæUÀ¼À°è §¼À¸ÀĪÀAvÉ

²PÀëPÀjUÉ ¸ÀÆa¸À¯ÁVzÉ.
tt ©

¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ D¯ÉÆÃZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÈ¢Þ¸À®Ä ºÉZÀÄѪÀj

ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÁzÀ "¤ªÀÄVzÀÄ UÉÆvÉÛ", "AiÉÆÃa¹', ¥ÀæAiÀÄwß¹ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
±ÉæõÀ× «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ, RUÉÆî±Á¸ÀÛçdÕgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀdÕgÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ
¥ÀæAiÀÄvÀßzÀ ªÀÄÆ®PÀ UÀtÂvÀPÉëÃvÀæPÉÌ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À §UÉÎ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ºÉªÉÄä¥ÀqÀĪÀAvÉ
¥ÀŸÀÛPÀ gÀa¸À¯ÁVzÉ.
²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÇõÀPÀgÀÄ, ªÀÄPÀ̽UÉ UÀtÂvÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß vÁªÉà ¸ÀAgÀa¹PÉƼÀî®Ä G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ
¥Àj¸ÀgÀ MzÀV¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀĪÁUÀĪÀÅzÉAzÀÄ D²¸À¯ÁVzÉ.
F ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ UÀÄtªÀÄlÖ ºÉaѸÀ®Ä ªÀiË®åAiÀÄÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ gÀZÀ£ÁvÀäPÀ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁéUÀw¸ÀÄvÉÛêÉ.
No

F ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÁzÀ £À£ÀUÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ

¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄ, gÀZÀ£Á ¸À«ÄwAiÀÄ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, ¥Àj²Ã®PÀgÀÄ, PÀ¯ÁPÁgÀgÀÄ EªÀjAzÀ
zÉÆgÉvÀ ¨ÉA§® ¸ÀºÀPÁgÀ, ¥ÉÇæÃvÁìºÀ, ¸ÉßúÀ, «±Áé¸ÀUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀiÁ£À¢AzÀ £É£É¹PÉƼÀî®Ä vÀÄA¨Á
¸ÀAvÉÆõÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. CªÀgÉ®èjUÉ £À£Àß ºÁ¢ðPÀ PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ.

qÁ. PÉ. J£ï. ¨ÉÊ®PÉÃj

CzsÀåPÀëgÀÄ
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£Á ¸À«Äw.
III
 ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸É«Ä¸ÀÖgï

¥Àj«r

ed
PÀæ. ¸ÀA. WÀlPÀ ¥ÀÅl ¸ÀASÉå

ish
1. ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 1 - 42
re S
bl
be TB

2. 43 - 54
pu
ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ
o K

3. ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 55 - 72
tt ©

4. ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ 73 - 93

5. gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ 94 - 123

JgÀqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À

6. 124 - 167
DPÀÈwUÀ¼ÀÄ
No

7. zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ 168 - 180

GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ 181 - 184

IV
 WÀlPÀ - 1
¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ (Numbers)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :
 5 CAQUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CzÀPÀÆÌ ºÉZÀÄÑ CAQUÀ¼ÀļÀî zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß

ed
NzÀÄ«j, §gÉAiÀÄÄ«j,
 zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯ÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV «¸ÀÛj¸ÀÄ«j,

ish
 =, <, > ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¸ÀÄ«j,
 zÀvÀÛ ¸ÀASÁå¸ÀÆaUÀ½AzÀ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ, aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¸ÀÄ«j,
 ¸ÀASÉåU¼ À £
À ÄÀ ß ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¥ÀzÞÀ w ªÀÄvÀÄÛ CAvÀgg
À Á¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ°è NzÀĪÀ
re S
bl
ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄĪÀ PÀæªÀÄ CjAiÀÄÄ«j,
be TB

 gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÉåUÀ¼À gÀZÀ£Á PÀæªÀÄ w½zÀÄ §¼À¸ÀÄ«j,

pu
 ¸ÀASÉåAiÀÄ ««zsÀ ¸ÁÜ£U À ½
À UÉ D ¸ÀASÉåAiÀÄ ¨É¯A É iÀÄ£ÀÄß CAzÁdÄ ªÀiÁqÀÄ«j,
««zsÀ ªÀÄÆ® QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¯ÉPÀÌzÀ°è DªÀgÀt ºÁPÀĪÀ ºÁUÀÆ
o K


DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ w½AiÀÄÄ«j.
tt ©

1.1 ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯Éà LzÀÄ CAQUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀ, §gÉAiÀÄĪÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß
PÀ°wgÀÄ«j. F avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹ :

`5,630 `42,999
No

`12,650

`3,847

`25,680

1
»A¢£À ¥ÀÅlzÀ avÀæzÀ°ègÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À°è
 Cwà PÀrªÉÄ ¨É¯ÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
 Cwà ºÉZÀÄÑ ¨É¯ÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
 F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀÄ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À°è »ÃUÉ §gÉ¢zÉ. KPÉ ? AiÉÆÃa¹.
` 12,650
` 5,630
` 42,999
` 3,847

ed
` 25,680

F «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹j :

ish
¸ÀASÉå CzÀgÀ ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉå
MAzÀÄ CAQAiÀÄ Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå 9 → 9+1=10
re S
bl
JgÀqÀÄ CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå 99 → 99+1=100
be TB

999 → 999+1=1000
pu
ªÀÄÆgÀÄ CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå
£Á®ÄÌ CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå 9999 → 9999+1=10000
o K

£Á®ÄÌ CAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À°è Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå 9999.

tt ©

LzÀÄ CAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À°è Cwà aPÀÌ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

9999 + 1 = 10000
ºÀ.¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©
1 0 0 0 0
LzÀÄ CAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À°è Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
 ¸ÁÜ£À ¨É¯É £ÀPÉëAiÀÄ LzÀÄ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À®Æè 9 £ÀÄß §gɬÄj.
ºÀ.¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©
9 9 9 9 9 = 99,999
No

5 CAQUÀ¼À F ¸ÀASÉåAiÀÄ°è£À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÁÜ£À AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ)

AiÉÆÃa¹ : • MAzÀÄ ¸ÉÊPÀ¯ï ¨É¯É §gÉAiÀÄ®Ä 4 CAQUÀ¼À ¸ÀASÉå ¸ÁPÀÄ.
• MAzÀÄ ¸ÀÆÌlgï ¨É¯É §gÉAiÀÄ®Ä 5 CAQUÀ¼À ¸ÀASÉå ¸ÁPÀÄ.
• MAzÀÄ §¹ì£À ¨É¯É CxÀªÁ 1 mÁæöåPÀÖgï£À ¨É¯É CxÀªÁ 5 Q.«ÄÃ. GzÀÝzÀ
gÀ¸ÉÛ ¤ªÀiÁðtzÀ ªÉZÀÑ CxÀªÁ MAzÀÄ gÁdåzÀ d£À¸ÀASÉå J¶ÖgÀ§ºÀÄzÀÄ?
AiÉÆÃa¹.

2
 ` 3,38,000 ` 2,50,000

ed
f¯ÉèAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ

ish
¸ÀASÉå 5,36,248
BPL ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À
¸ÀASÉå 2,35,400
re S
bl
be TB
pu
o K

PÁgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ mÁæöåPÀÖgï ¨É¯É, d£À¸ÀASÉå EvÁå¢ §gÉAiÀÄ®Ä 5 CAQUÀ½VAvÀ®Æ

zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À CUÀvÀå«zÉ.
tt ©

5 CAQUÀ¼À ¸ÀASÉåVAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ:

5 CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå 99,999
CzÀPÉÌ 1 £ÀÄß PÀÆr¹zÀgÉ
99, 999
+ 1
1, 00, 000

FUÀ DgÀÄ CAQUÀ¼À ¸ÀASÉå zÉÆgɬÄvÀÄ. CzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À ¨É¯É £ÀPÉëAiÀÄ°è ºÉÃUÉ
No

§gÉ¢zÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

1 × 10 = 10
®PÀë ºÀ.¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©
1 0 0 0 0 0 10 × 10 = 100
EzÀ£ÀÄß ‘MAzÀÄ ®PÀë’ JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ. 100 × 10 = 1,000
EzÀÄ DgÀÄ CAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À Cwà aPÀÌ 1,000 × 10 = 10,000
¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ. 10,000 × 10 = 1,00,000

3
 ªÀ¸ÀÄÛ / «ªÀgÀ ¨É¯É / ¸ÀASÉå NzÀĪÀ PÀæªÀÄ
ªÀÄÆgÀÄ ®PÀëzÀ ªÀÄƪÀvÉÛAlÄ
PÁgÀÄ ` 3,38,000
¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬Ä
JgÀqÀÄ ®PÀëzÀ LªÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ
mÁæöåPÀÖgï ` 2,50,000
gÀÆ¥Á¬Ä
LzÀÄ ®PÀëzÀ ªÀÄƪÀvÁÛgÀÄ

ed
MAzÀÄ f¯ÉèAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ
5,36,248 ¸Á«gÀzÀ JgÀqÀÄ £ÀÆgÀ
¸ÀASÉå £À®ªÀvÉÛAlÄ

ish
JgÀqÀÄ ®PÀëzÀ ªÀÄƪÀvÉÛöÊzÀÄ
©.¦.J¯ï. ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À ¸ÀASÉå 2,35,400 ¸Á«gÀzÀ £Á®ÄÌ £ÀÆgÀÄ

MAzÀÄ gÁdåzÀ d£À¸ÀASÉå, gÁdåzÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ vÀUÀ®ÄªÀ ªÉZÀÑ, CuÉPÀlÄÖ,

re S
bl
PÁ®ÄªÉ ¤ªÀiÁðtzÀ ªÉZÀÑ EvÁå¢ w½¸À®Ä E£ÀÆß zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À CUÀvÀå«zÉ.
be TB
pu
AiÉÆÃa¹ ¨sÀwð ªÀiÁr :
99,999 gÀ ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉå _________________
o K

1,00,000 zÀ »A¢£À ¸ÀASÉå _________________

tt ©

DgÀÄ CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ? _______

£Á£ÀÄ DgÀÄ CAQUÀ¼À

Cwà aPÀÌ ¸ÀASÉå £Á£ÀÄ DgÀÄ CAQUÀ¼À
Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå
1,00,000 9,99,999

9,99,999 gÀ
ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉå
No

AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
9, 99, 999
+ 1
10, 00, 000
1, 00, 000 # 10
= 10, 00, 000
MAzÀÄ®PÀë # 10 = ºÀvÀÄÛ®PÀë

4
 9,99,999 gÀ ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉå 10,00,000 (ºÀvÀÄÛ ®PÀë). 10,00,000 zÀ°è
7 CAQUÀ½ªÉ. F ¸ÀASÉåAiÀÄ Cwà zÉÆqÀØ ¸ÁÜ£ÀzÀ ºÉ¸ÀgÀÄ “ºÀvÀÄÛ ®PÀë”. EzÀÄ 7
CAQUÀ¼À Cwà aPÀÌ ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.

ºÀ.® ®PÀë ºÀ.¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©

1 0 0 0 0 0 0

ed
F ¥ÀnÖ UÀªÀĤ¹, ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß N¢.

ish
ªÀ¸ÀÄÛ / «ªÀgÀ ¨É¯É / ªÉZÀÑ NzÀĪÀ PÀæªÀÄ
E¥ÀàvÀÄÛ ®PÀëzÀ ªÀÄƪÀvÉÛöÊzÀÄ ¸Á«gÀ
1 §¹ì£À ¨É¯É ` 20,35,000
gÀÆ¥Á¬Ä
re S
bl
¸ÉÃvÀÄªÉ ¤ªÀiÁðtzÀ ªÉZÀÑ `18,49,000
ºÀ¢£ÉAlÄ ®PÀëzÀ £À®ªÀvÉÆÛA§vÀÄÛ
be TB

¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬Ä
pu
ºÀ£ÉßgÀqÀÄ ®PÀëzÀ LªÀvÁÛgÀÄ ¸Á«gÀzÀ
±Á¯Á PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðtzÀ ªÉZÀÑ `12,56,450
£Á®ÄÌ£ÀÆgÀ LªÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬Ä
o K
tt ©

K¼ÀÄ CAQUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ

CªÀÅUÀ¼À°è Cwà CªÀÅUÀ¼À°è CwÃ

aPÀÌ ¸ÀASÉå zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå
10,00,000 99,99,999
No

99,99,999 gÀ ªÀÄÄA¢£À
¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
99, 99, 999
+ 1
1, 00, 00, 000
MAzÀÄ PÉÆÃn

5
1,00,00,000 AiÀÄ°è JµÀÄÖ CAQUÀ½ªÉ?
EzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÉ¢zÉ. UÀªÀĤ¹.
PÉÆÃn ºÀ.® ®PÀë ºÀ.¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©
1 0 0 0 0 0 0 0
EzÀ£ÀÄß ‘MAzÀÄ PÉÆÃn’ JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ.

ed
EzÀÄ JAlÄ CAQUÀ¼À Cwà aPÀÌ ¸ÀASÉå.
8 CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

ish
J®è JAlÄ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À°è 9 £ÀÄß §gɬÄj. CzÀ£ÀÄß N¢.

PÉÆÃn ºÀ.® ®PÀë ºÀ.¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©

re S
9
bl 9 9 9 9 9 9 9
be TB
pu
NzÀĪÀ jÃw : EzÀ£ÀÄß "MA§vÀÄÛ PÉÆÃn vÉÆA§vÉÆÛA§vÀÄÛ ®PÀëzÀ vÉÆA§vÉÆÛA§vÀÄÛ
¸Á«gÀzÀ MA§vÀÄÛ £ÀÆgÀ vÉÆA§vÉÆÛA§vÀÄÛ" JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ.
o K

F ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆnÖgÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹, N¢j.

tt ©

¸ÀASÉå PÉÆÃn ºÀ.® ® ºÀ.¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ © ¥ÀzÀUÀ¼À°è

ªÀÄƪÀvÁÛgÀÄ ®PÀëzÀ
36,48,576 3 6 4 8 5 7 6 £À®ªÀvÉÛAlÄ ¸Á«gÀzÀ LzÀÄ
£ÀÆgÀ J¥ÀàvÁÛgÀÄ.
LzÀÄ PÉÆÃn vÉÆA§vÀÆägÀÄ
5,93,00380 5 9 3 0 0 3 8 0 ®PÀëzÀ ªÀÄÆgÀÄ £ÀÆgÀ
JA§vÀÄÛ
DgÀÄ PÉÆÃn J¥ÀàvÁÛgÀÄ
No

6,76,47,000 6 7 6 4 7 0 0 0
®PÀëzÀ £À®ªÀvÉÛüÀÄ ¸Á«gÀ
MA§vÀÄÛ PÉÆÃn
vÉÆA§vÉÆÛA§vÀÄÛ ®PÀëzÀ
9,99,99,999 9 9 9 9 9 9 9 9 vÉÆA§vÉÆÛA§vÀÄÛ
¸Á«gÀzÀ MA§vÀÄÛ £ÀÆgÀ
vÉÆA§vÉÆÛA§vÀÄÛ

6
MA§vÀÄÛ CAQUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ:
8 CAQUÀ¼À Cwà 8 CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ
aPÀÌ ¸ÀASÉå ¸ÀASÉå
1,00,00,000 9,99,99,999

ed
ish
re S
bl
be TB
pu
o K
tt ©

8CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå = 9,99,99,999

CzÀPÉÌ 1 £ÀÄß PÀÆr¹zÁUÀ zÉÆgÉAiÀÄĪÀ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
9, 99, 99, 999
+ 1
10, 00, 00, 000 ºÀvÀÄÛ PÉÆÃn
EzÀÄ MA§vÀÄÛ CAQUÀ¼À Cwà aPÀÌ ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ. EzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É £ÀPÉëAiÀÄ°è
ºÉÃUÉ §gÉ¢zÉ UÀªÀĤ¹.
No

PÉÆÃnUÀ¼ÀÄ ®PÀëUÀ¼ÀÄ ¸Á«gÀUÀ¼ÀÄ ©rUÀ¼ÀÄ

ºÀ. PÉÆà PÉÆÃn ºÀ.® ®PÀë ºÀ. ¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©
1 0 0 0 0 0 0 0 0

1,00,00,000 × 10 = 10,00,00,000 MAzÀÄ PÉÆÃn × 10 = ºÀvÀÄÛ PÉÆÃn

MA§vÀÄÛ CAQUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀ¼À°è Cwà aPÀÌ ¸ÀASÉå = 10,00,00,000
MA§vÀÄÛ CAQUÀ¼À Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
7
F ¸ÁÜ£À¨É¯É £ÀPÉë UÀªÀĤ¹ N¢.

ºÀ. PÉÆà PÉÆÃn ºÀ.® ®PÀë ºÀ. ¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©

9 9 9 9 9 9 9 9 9

F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß N¢j.

ed
¸ÀASÉå NzÀĪÀ PÀæªÀÄ

ish
E¥ÀàvÉÛAlÄ PÉÆÃn K¼ÀÄ ®PÀëzÀ DgÀÄ ¸Á«gÀzÀ ªÀÄÆgÀÄ £ÀÆgÀ
28,07,06,387
JA§vÉÛüÀÄ.
re S
39,68,23,009
bl ªÀÄƪÀvÉÆÛA§vÀÄÛ PÉÆÃn CgÀªÀvÉÛAlÄ ®PÀëzÀ E¥ÀàvÀÆägÀÄ ¸Á«gÀzÀ
be TB

MA§vÀÄÛ.
pu
82,07,00,950 JA§vÉÛgÀqÀÄ PÉÆÃn K¼ÀÄ ®PÀëzÀ MA§vÀÄÛ £ÀÆgÀ LªÀvÀÄÛ.
o K

73,00,00,200 J¥ÀàvÀÆägÀÄ PÉÆÃnAiÀÄ JgÀqÀÄ £ÀÆgÀÄ.

tt ©

60,00,11,111 CgÀªÀvÀÄÛ PÉÆÃnAiÀÄ ºÀ£ÉÆßAzÀÄ ¸Á«gÀzÀ MAzÀÄ £ÀÆgÀ ºÀ£ÉÆßAzÀÄ.

84,99,99,000 JA§vÁß®ÄÌ PÉÆÃn vÉÆA§vÉÆA

Û §vÀÄÛ ®PÀz
ë À vÉÆA§vÉÆA
Û §vÀÄÛ ¸Á«gÀ.

¥ÀæAiÀÄwß¹ :
• DgÀÄ CAQUÀ¼À CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ®Æ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ
5 ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÉýj.
No

• ªÀÈvÀ¥
Û w
À Pæ U
É ¼
À °
À è ¥ÀPæ l
À ªÁzÀ ««zsÀ CAQ CA±ÀU¼
À £
À ÄÀ ß ¸ÀAUÀ»
æ ¹, ¸ÀASÉåU¼
À £
À ÄÀ ß
N¢j.
• D ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gɬÄj.
• ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß E£ÀÆß JqÀPÉÌ ªÀÈ¢Þ¹ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ. ¤ÃªÉÃ
¥ÀæAiÀÄwß¹.

8
 C¨sÁå¸À 1.1
I. F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß N¢j.
1) a) 8,346 e) 38,486 i) 5,09,476 m) 28,71,960
b) 5,908 f) 25,007 j) 3,00,298 n) 36,00,798
c) 3,843 g) 30,800 k) 2,09,700 o) 68,07,006
d) 6,005 h) 27,694 l) 3,00,005 p) 36,11,111

ed
2) a) 3,56,28,000 c) 3,42,69,009
b) 5,20,37,888 d) 84,28,76,358

ish
II. F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀzÀUÀ¼À°è §gɬÄj.
a) 38,576 b) 47,008 c) 69,675
re S
bl
d) 3,95,268 e) 5,75,690 f) 3,00,000
be TB
pu
g) 47,65,300 h) 76,93,780 i) 18,00,05,696
j) 3,26,00,627 k) 5,76,09,030 l) 8,09,05,370
o K

III.
tt ©

F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É £ÀPÉëAiÀÄ°è §gɬÄj.

a) 67,392 b) 48,764 c) 35,309
d) 7,69,200 e) 9,40,008 f) 5,76,000
g) 48,87,621 h) 19,39,791 i) 38,70,005
j) 4,05,74,500 k) 5,68,30,000 l) 4,26,00,006

IV. F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß CAQUÀ¼À°è §gɬÄj.

No

a) LªÀvÁß®ÄÌ ¸Á«gÀzÀ K¼ÀÄ£ÀÆgÀ LzÀÄ.

b) J¥ÀàvÁÛgÀÄ ®PÀëzÀ E¥ÀàvÀÄÛ ¸Á«gÀzÀ MA§vÀÄÛ.
c) £Á®ÄÌ ®PÀëzÀ JAlÄ ¸Á«gÀzÀ ªÀÄÆgÀÄ £ÀÆgÀ LªÀvÉÛgÀqÀÄ.
d) DgÀÄ PÉÆÃn K¼ÀÄ ®PÀëzÀ ªÀÄÆgÀÄ ¸Á«gÀzÀ £À®ªÀvÀÄÛ.
e) ªÀÄƪÀvÉÛüÀÄ PÉÆÃn JAlÄ ¸Á«gÀzÀ LzÀÄ £ÀÆgÀ JA§vÀÄÛ.
f) £Á®ÄÌ PÉÆÃn vÉÆA§vÉÛüÀÄ ®PÀëzÀ K¼ÀÄ£ÀÆgÀ ºÀvÀÄÛ.
9
 1.2 ¸ÀASÉåUÀ¼À «¸ÀÛgÀuÉ
»A¢£À vÀ g À U À w AiÀ Ä °è ¤ÃªÀ Å ¸À A SÉ å UÀ ¼ À £ À Ä ß ¸ÁÜ£À ¨ É ¯ É U É C£À Ä UÀ Ä tªÁV
«¸ÀÛj¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°wgÀÄ«j. FUÀ 5 QÌAvÀ ºÉZÀÄÑ CAQUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ zÉÆqÀØ
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ w½AiÉÆÃt.
GzÁºÀgÀuÉ 1 :

ed
ºÀ. ¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©
3 7 2 0 8

ish
3 # 10, 000 7 # 1, 000 2 # 100 0 # 10 8#1
re S
bl
be TB
pu
30, 000 7, 000 200 0 8
o K
tt ©

37,208 = 3 × 10,000 + 7 × 1000 + 2 × 100 + 0 × 10 + 8 × 1

= 30,000 + 7000 + 200 + 0 + 8
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
® ºÀ. ¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©
5 8 0 3 7 0
No

5 × 1,00,000 8 × 10,000 0×1,000 3×100 7×10 0×1

= 5,00,000 = 80,000 =0 = 300 = 70 =0

10
5,80,370 = 5 × 1,00,000 + 8 × 10,000 + 0×1,000 + 3×100 + 7×10 + 0×1

= 5,00,000 + 80,000 + 0 + 300 + 70 + 0

GzÁºÀgÀuÉ 3 : 8,70,09,498

«.¸ÀÆ. : PÉ®ªÀÅ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À°è ‘0’ EzÁÝUÀ F jÃwAiÀÄ°èAiÀÄÆ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ.

ed
= 8×1,00,00,000 + 7×10,00,000 + 9×1,000 + 4 × 100 + 9 × 10 + 8 × 1

= 8,00,00,000 + 70,00,000 + 9,000 + 400 + 90 + 8

ish
ZÀlĪÀnPÉ :- E°ègÀĪÀ ¸ÀASÁåPÁqÀÄðUÀ¼ÀÄ ZɯÁ覰èAiÀiÁVªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯ÉUÉ
C£ÀÄUÀÄtªÁV PÀæªÀĪÁV CqÀظÁ°£À°è eÉÆÃr¹.
× 10,000 ×1 × 100 × 1,00,000
re S
5 7 4 2

bl
be TB

8 × 10 3 × 10,00,000 0 × 1000
pu
3 × 10,00,000
1 2 3 4
o K
tt ©

5 6 7

«¸ÀÛj¹zÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£Àå gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ:

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 9×10,000 + 2 × 1,000 + 5 × 100 + 7 × 10 + 1 × 1

= 90,000 + 2000 + 500 + 70 + 1

= 92000 + 571
No

= 92,571

À É 2 : 5×1,00,000 + 0×10,000 + 3×1000 + 8×100 + 6×10 + 4 × 1

GzÁºÀgu
= 5,00,000 + 0 + 3000 + 800 + 60 + 4

= 5,00,000 + 3000 + 864

= 5,03,864

11
 ªÀÄÄR¨É¯É - ¸ÁÜ£À¨É¯É (Face Value - Place Value)
¥Àwæ CAQAiÀÄÄ vÀ£ßÀ zÉà DzÀ ªÀÄÄR¨É¯A É iÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛz,É C®èzÉ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
vÁ¤gÀĪÀ ¸ÁÜ£PÀ ÌÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ¸ÁÜ£¨
À ¯
É A
É iÀÄ£ÀÄß ºÉÆAzÀÄvÀz
Û .É F gÉÆèÁmï avÀU æ ¼
À À
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1: GzÁºÀgÀuÉ 2 :
93, 6 27
3, 4 8,675

ed
£À£Àß ªÀÄÄR ¨É¯É £À£Àß ¸ÁÜ£À ¨É¯É £À£Àß ªÀÄÄR ¨É¯É £À£Àß ¸ÁÜ£À ¨É¯É
6 600 4

ish
40,000

6 4
re S
bl
be TB
pu
o K
tt ©

GzÁºÀgÀuÉ 3:
5 0 ,928 GzÁºÀgÀuÉ 4:
8 1 ,509

£À£Àß ªÀÄÄR ¨É¯É £À£ßÀ ¸ÁÜ£À ¨É¯É 0

0 £À£Àß ªÀÄÄR ¨É¯É £À£Àß ¸ÁÜ£À ¨É¯É
1 1000
0
1
No

12
GzÁºÀgÀuÉ 5 :
1) 27,640 gÀ°è 7 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄR¨É¯ÉAiÀÄ ªÀåvÁå¸À JµÀÄÖ?
7 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯É = 7,000

7 gÀ ªÀÄÄR ¨É¯É = 7

ªÀåvÁå¸À = 7,000 7 = 6,993

ed
–
2) 36,847 gÀ°è 6 ªÀÄvÀÄÛ 8 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯ÉUÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸À JµÀÄÖ?

ish
6 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯É = 6,000

8 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯É = 800
re S
ªÀåvÁå¸À
bl
= 6,000 – 800 = 5,200
be TB
pu
3) 80,680 gÀ°è 8 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯ÉUÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸À JµÀÄÖ?
ºÀvÀÄÛ¸Á«gÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ 8 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯É = 80,000
o K

ºÀvÀÛgÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ 8 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯É = 80

tt ©

ªÀåvÁå¸À = 80,000 – 80 = 79,920

C¨sÁå¸À 1.2

I. ªÀiÁzÀjAiÀÄAvÉ ¥ÀÀÇtðUÉƽ¹j. (¥Àæw CAQAiÀÄ ¸ÁÜ£À¨É¯É §gɬÄj)

a) 6 × 10,000
= 60,000
No

67,298

13
b)

7,20,004

ed
ish
re S
bl
be TB

II.¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß «¸ÀÛj¹ §gɬÄj.

pu
GzÁ : 68,453 = 6 × 10,000 + 8 × 1000 + 4 × 100 + 5 × 10 + 3 × 1
= 60,000 + 8000 + 400 + 50 + 3
o K

a) 27,396 b) 78,490
tt ©

c) 30,205 d) 4,73,000
e) 8,09,628 f) 9,30,026
g) 58,93,920 h) 18,01,374
i) 22,22,222 j) 5,47,08,320

III. «¸ÀÛj¹zÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£Àå gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.

a) 2 × 10,000 + 6 × 1,000 + 4 × 100 + 7 × 10 + 8 × 1
No

b) 4 × 1,00,000 + 5 × 10,000 + 9 × 1,000 + 0 × 100 + 0 × 10 + 0 × 1

c) 8 × 10,00,000 + 6 × 1,000 + 3 × 100 + 7 × 10 + 2 × 1
d) 2 × 10,00,000 + 7 × 10,000 + 5 × 1,000 + 3 × 1

IV. ¸ÀjAiÀiÁzÀ GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr §gɬÄj.

1) 8,473 gÀ°è 8 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄR¨É¯ÉAiÀÄ ªÀåvÁå¸À ________
a) 8,008 b) ¸ÉÆ£Éß c) 7,992 d) 8000

14
 2) 79,384 gÀ°è 7 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄR¨É¯ÉAiÀÄ ªÀåvÁå¸À ________
a) 70,000 b) 69,993 c) 69,070 d) 70,007
3) 42,619 gÀ°è 4 ªÀÄvÀÄÛ 1 gÀ ¸ÁÜ£À¨É¯ÉUÀ¼À ªÀåvÁå¸À ___________
a) 39,990 b) 9,090 c) 40,001 d) 40,090
4) 65 , 178gÀ ° è ¸ÁÜ£À ¨ É ¯ É A iÀ Ä Ä CzÀ g À ªÀ Ä ÄR¨É ¯ É U É ¸À ª À Ä £ÁVgÀ Ä ªÀ
CAQ ________

ed
a) 8 b) 1 c) 5 d) 6

1.3 ¸ÀASÉåUÀ¼À ºÉÆðPÉ

ish
F »A¢£À vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ¤ÃªÀÅ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹ aPÀÌzÀÄ, zÉÆqÀØzÀÄ, ¸ÀªÀÄ
JA§ÄzÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä w½¢gÀÄ«j. FUÀ CzÀ£ÀÄß ¸Àäj¹PÉƽî.
re S
bl
F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌ ºÁUÀÆ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå ¥ÀvÉÛ ºÀaÑj.
be TB
pu
¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ
3,947 ; 29 ; 15,360 ; 675 29 15,360
o K

860 ; 26,450 ; 3,750 ; 68 68 26,450

tt ©

F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌ ºÁUÀÆ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV

¥ÀvÉÛ ºÀZÀÑ®Ä ¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ. KPÉ ºÉý?
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
34,680 , 43,860 , 80,364 , 68,043
F ¸ÀASÉåU¼
À °
À è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ºÁUÀÆ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå
UÀÄgÀÄw¹.
• J®è ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 5 CAQUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
No

• CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è£À CAQUÀ¼ÀÄ 3, 4, 8

ªÀÄvÀÄÛ 6 DVªÉ.
• CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÁÜ£z
À °
À è zÉÆqÀØ CAQ ºÉÆA¢gÀĪÀ
¸ÀASÉåAiÉÄà CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå DVzÉ. CzÀÄ
80,364. F ¸À A SÉ å UÀ ¼ À ° è CvÀ å AvÀ aPÀ Ì
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃUÉ ¥ÀvÉÛ ºÀZÀÄÑ«j ? «ªÀj¹.

15
GzÁºÀgÀuÉ 2 : F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
6,78,359 ; 6,83,476 ; 6,98,741 ; 6,38,927
F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è :-
• CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÁÜ£ÀzÀ CAQUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÁVªÉ.
• DzÀÝjAzÀ CzÀgÀ (£ÀAvÀgzÀ )À §®§¢AiÀÄ ¸ÁÜ£z À À CAQUÀ¼£ À ÄÀ ß ºÉÆð¸À¨ÃÉ PÀÄ.
•

ed
EªÀÅUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ CAQ AiÀiÁªÀÅzÀÄ JA§ÄzÀgÀ DzsÁgÀzÀ°è CvÀåAvÀ
zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÀÄ.
•

ish
EªÀÅUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå 6,98,741.
GzÁºÀgÀuÉ 3 : F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå UÀÄgÀÄw¹j.
74,36,245 ; 74,37,690 ; 74,35,111 ; 74,30,299
re S
• bl
be TB

CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÁÜ£À¢AzÀ ¥ÁægÀA©ü¹ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹j.

pu
• F ¸ÀASÉåU¼ À °À è ºÀvÄÀ Û ®PÀ,ë ®PÀ,ë ºÁUÀÆ ºÀvÄÀ Û ¸Á«gÀ ¸ÁÜ£z À °
À g
è ÄÀ ªÀ CAQUÀ¼ÄÀ
¸ÀªÀiªÁVzÉ.
o K

• CzÀgÀ £ÀAvÀgzÀ À ¸ÁÜ£z À À CAQUÀ¼£ À ÄÀ ß ºÉÆð¹ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÉAzÀÄ

tt ©

w½¬Äj.
• CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå 74,30,299.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ºÁUÀÆ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå UÀÄgÀÄw¹.
a) 38,420 ; 6,784 ; 43,800 ; 15,670
b) 4,76,350 ; 4,83,211 ; 4,28,990 ; 4,67,110
c) 85,30,000 ; 85,20,000 ; 85,47,100 ; 93,47,100
d) 6,26,39,701 ; 7,47,93,107 ; 4,74,39,017 ; 2,66,39,701

aPÀÌzÀÄ, zÉÆqÀØzÀÄ ¸ÀAPÉÃvÀ §¼ÀPÉ

No

¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯Éà ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹ aPÀÌzÀÄ, zÉÆqÀØzÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß

PÀ°w¢ÝÃj. FUÀ ¸ÀAPÉÃvÀ §¼À¹ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß w½AiÉÆÃt.
F ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À°è ZÀÄPÉÌUÀ½AzÀ UÀÄgÀÄw¹zÀ ¨ÁtzÀ
UÀ Ä gÀ Ä vÀ Ä UÀ ¼ À £ À Ä ß UÀ ª À Ä ¤¹. aPÀ Ì z À g À ¸À A PÉ Ã vÀ
aPÀÌzÄÀ
AiÀiÁªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ zÉÆqÀØzÀgÀ ¸ÀAPÉÃvÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ
zÉÆqÀØzÄÀ
JA§ÄzÀ£ÀÄß w½¬Äj.
16
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹ CªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀAPÉÃvÀ §¼À¹j.
23,947 ; 29,347
• 23,947 F ¸ÀASÉå 29,347 QÌAvÀ aPÀÌzÀÄ.
• DzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ‘aPÀÌzÀÄ’ ¸ÀAPÉÃvÀ ºÁQ §gɬÄj.
23,947 < 29,347

ed
• NzÀĪÀ PÀæªÀÄ “23,947 aPÀÌzÀÄ 29,347 QÌAvÀ”
GzÁºÀgÀuÉ 2 :

ish
4,65,904 ªÀÄvÀÄÛ 3,24,509 EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀAPÉÃvÀ ºÁQj.
4,65,904 EzÀÄ 3,24,509 QÌAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ.
∴ 4,65,904 > 3,24,509
re S
bl
NzÀĪÀ PÀæªÀÄ : “4,65,904 zÉÆqÀØzÀÄ 3,24,509 QÌAvÀ”
be TB

GzÁºÀgÀuÉ 3 :
pu
3,98,705 ªÀÄvÀÄÛ 3,98,705 ºÉÆð¹, ¸ÀAPÉÃvÀ §¼À¹ §gɬÄj.
F ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÁVªÉ.
o K

∴ 3,98,705 = 3,98,705
tt ©

NzÀĪÀ PÀæªÀÄ : 3,98,705 ¸ÀªÀÄ 3,98,705 PÉÌ

¤ÃªÉà ªÀiÁr : F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹, CªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀAPÉÃvÀ ºÁQj.
1) 7,864 8,746 2) 56,384 36,584
3) 4,76,580 6,74,580 4) 8,32,496 3,23,496
5) 5,06,872 5,06,872

C¨sÁå¸À 1.3
No

I. F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå UÀÄgÀÄw¹.

a) 27,645 ; 64,393 ; 39,760 ; 41,647
b) 7,35,326 ; 7,38,709 ; 7,37,425 ; 7,31,294
c) 8,24,269 ; 6,45,796 ; 9,38,400 ; 7,50,424
d) 37,78,284 ; 60,78,390 ; 76,78,740 ; 49,78,676
e) 4,68,30,240 ; 5,70,39,520 ; 3,62,47,840 ; 5,76,28,580

17
II. F ¸ÀASÉåUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¸ÀAPÉÃvÀ §gɬÄj [ >, < CxÀªÁ =]
a) 25,988 32,829 b) 5,68,929 8,68,992

c) 13,274 23,174 d) 62,24,300 62,24,300

e) 52,490 2,490 f) 3,37,39,785 4,68,96,385

ed
g) 42,976 94,276 h) 8,18,90,000 6,35,17,000

1.4 zÀvÀÛ CAQUÀ½AzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À gÀZÀ£É

ish
vÀgÀUÀwAiÀÄ mÉç¯ï ªÉÄÃ¯É ªÀÄÆgÀÄ ¸ÀASÁå PÁqÀÄðUÀ½zÀݪÀÅ. ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß
PÀgÉzÀÄ F PÁqÀÄðUÀ½AzÀ ªÀÄÆgÀÄ CAQUÀ¼À ¸ÀASÉå gÀa¸À®Ä ¸ÀÆa¹zÀgÀÄ. ªÀÄPÀ̼ÀÄ
gÀa¹zÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
re S
bl 5 2 6
be TB
pu
5 2 6 2 6 5 6 5 2 6 2 5 5 6 2 2 5 6
• ªÀÄPÀ̼ÀÄ gÀa¹zÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (256).
o K

256 gÀ°ègÀĪÀ ¥Àæw CAQAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆð¹. JqÀ¢AzÀ §®PÉÌ CªÀÅ

KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°ègÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
tt ©

• D ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (652)

652 gÀ°ègÀĪÀ ¥Àæw CAQAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆð¹.
JqÀ¢AzÀ §®PÉÌ CªÀÅ AiÀiÁªÀ PÀæªÀÄzÀ°èªÉ? (E½PÉ PÀæªÀÄ)
UÀªÀĤ¹ : E°è Cw aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¸ÀĪÁUÀ zÀvÀÛ CAQUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è
eÉÆÃr¹zÉ.
Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå gÀa¸ÀĪÁUÀ CªÀÅUÀ¼£
À ÄÀ ß E½PÉ PÀª
æ ÄÀ zÀ°è eÉÆÃr¹zÉ.

ZÀlĪÀnPÉ : 3 7 9 2 6
No

F ¸ÀASÁå PÁqÀÄðUÀ¼À£ÀÄß MªÉÆäªÉÄä ªÀiÁvÀæ §¼À¹ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå gÀa¹.

• CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå gÀa¸À®Ä F ¸ÀASÁå PÁqÀÄðUÀ¼£ À ÄÀ ß AiÀiÁªÀ PÀª
æ ÄÀ zÀ°è
eÉÆÃr¸À¨ÉÃPÀÄ? (E½PÉ PÀæªÀÄ)
• 9 7 6 3 2 = 97,632
• F ¸ÀASÁå PÁqÀÄðUÀ¼À£ÀÄß MªÉÆäªÉÄä §¼À¹ 5 CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ aPÀÌ
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃªÉà gÀa¹j.

18
 zÀvÀÛ CAQUÀ¼À°è ¸ÉÆ£Éß EzÁÝUÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À gÀZÀ£É
GzÁºÀgÀuÉ 1 : E°è LzÀÄ ¸ÀASÁå PÁqÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÉ.
0 7 9 4 5
À ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃV¹ 5 CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¸À®Ä
F J¯Áè ¸ÀASÁå PÁqÀÄðUÀ¼£
w½¸À¯Á¬ÄvÀÄ. E§âgÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ F jÃw gÀa¹zÁÝgÉ. CzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ¸Àj?

ed
0 4 5 7 9 4 0 5 7 9

ish
C«£Á±ï ¥sÉÇèÃj£Á
re S
bl
be TB
pu
• C«£Á±ï gÀa¹zÀ ¸ÀASÉå – 04,579. EzÀÄ ¤dªÁVAiÀÄÆ LzÀÄ CAQUÀ¼À
¸ÀASÉåAiÉÄÃ? C®è. EzÀÄ 4 CAQUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ. CAzÀgÉ F ¸ÀASÉåAiÀÄÄ
o K

¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAr®è. ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß PÉÊ ©lÄÖ ¸ÀASÉå gÀavÀªÁVzÉ.

tt ©

• ¥sÉÇèÃj£Á gÀa¹zÀ ¸ÀASÉå - 40,579. EzÀÄ 5 CAQUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.

¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀÄ gÀavÀªÁVzÉ.
zÀvÀÛ CAQUÀ¼À°è ¸ÉÆ£É߬ÄzÁÝUÀ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ
UÀªÀĤ¹ : ¸ÀASÉå gÀa¸ÀĪÁUÀ UÀjµÀ× ¸ÁÜ£ÀzÀ°è ¸ÉÆ£Éß §gÉAiÀĨÁgÀzÀÄ.
ºÀAvÀ 1: CAQUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è eÉÆÃr¹j.
0 4 5 7 9
ºÀAvÀ 2: FUÀ 0 ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ £ÀAvÀgÀ EgÀĪÀ CAQAiÀÄ CAzÀgÉ ‘4’ gÀ ¸ÁÜ£ª
No

À £
À ÄÀ ß
CzÀ®Ä §zÀ®Ä ªÀiÁr eÉÆÃr¹.
4 0 5 7 9
ºÀAvÀ 3: FUÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß N¢j.
4 0 5 7 9
40,579 EzÀÄ ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ LzÀÄ CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ aPÀÌ
¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.
19
 GzÁºÀgÀuÉ 2 :- F PɼÀV£À J¯Áè CAQUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ DgÀÄ CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ
zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹.
6 4 0 2 5 9

EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è eÉÆÃr¹j.

9 6 5 4 2 0

ed
∴ DgÀÄ CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå = 9,65,420.

ish
GzÁºÀgÀuÉ 3 : 2, 8, 6, 3 ªÀÄvÀÄÛ 9 F CAQUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌ CAQAiÀÄ£ÀÄß
JgÀqÀÄ ¨ÁjAiÀÄÆ, G½zÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß MAzÉÆAzÀÄ ¨Áj §¼À¹ DgÀÄ CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ
re S
bl
zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå gÀa¹.
be TB

• ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄAvÉ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj. 2, 2, 8, 6, 3, 9

pu
• CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå §gÉAiÀĨÉÃPÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è
o K

eÉÆÃr¹j.
9, 8, 6, 3, 2, 2
tt ©

∴ D ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 9,86,322 DVzÉ.

ZÀlĪÀnPÉ :-
7 4 2 0 9
F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è 4 £ÀÄß 2 ¨Áj §¼À¹, G½zÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß MAzÉÆAzÀÄ ¨Áj
§¼À¹ DgÀÄ CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¹.
• CAQUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è eÉÆÃr¹.
No

0 2 4 4 7 9

• 0 ºÁUÀÆ CzÀgÀ £ÀAvÀgÀ EgÀĪÀ 2 gÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß CzÀ®Ä §zÀ®Ä

ªÀiÁrj.
2 0 4 4 7 9
• CªÀÅUÀ½AzÁzÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå 2,04,479.

20
 ¤ÃªÉà ªÀiÁr:
8, 4, 6, 0, 1
1) F J¯Áè CAQUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ 5 CAQAiÀÄ
a) CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¹ __________
b) CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå gÀa¹ __________

ed
2) F CAPÉUÀ¼À°è 6 £ÀÄß 2 ¨ÁjAiÀÄÆ G½zÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß MAzÉÆAzÀÄ ¨Áj §¼À¹.
a) CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå gÀa¹ __________

ish
b) CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¹ __________
re S
bl
be TB

C¨sÁå¸À 1.4
pu
I. F PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹, PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹j.
5 , 8, 6, 3, 0 ªÀÄvÀÄÛ 2
o K

a) ªÉÆzÀ® ªÀÄÆgÀÄ CAQUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ ªÀÄÆgÀÄ CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ aPÀÌ

tt ©

¸ÀASÉå gÀa¹.
b) ªÉÆzÀ® £Á®ÄÌ CAQUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ £Á®ÄÌ CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ aPÀÌ
¸ÀASÉå gÀa¹.
c) ªÉÆzÀ® LzÀÄ CAQUÀ¼£ À ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃV¹ 5 CAQUÀ¼À CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå
ºÁUÀÆ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¹.
d) D J¯Áè CAQUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ DgÀÄ CAQUÀ¼À
No

1) CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå gÀa¹.

2) CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå gÀa¹.
e) À è CvÀåAvÀ aPÀÌ CAQAiÀÄ£ÀÄß JgÀqÄÀ ¨Áj §¼À¹ 5 CAQUÀ¼À
ªÉÆzÀ® £Á®ÄÌ CAQUÀ¼°
CvÀåAvÀ aPÀÌ ºÁUÀÆ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹.

21
 1.5 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄ
(Indian and International Number System)
PÉÆêÀįÁ¼ÀÄ ±Á¯Á ªÁZÀ£Á®AiÀÄzÀ°è ¢£À ¥ÀwæPÉUÀ¼À°è §AzÀ ¸ÀÄ¢ÝAiÀÄ£ÀÄß
NzÀÄwÛzÁݼÉ. ¤ÃªÀÇ N¢.

ªÁvÁð ¸ÀAZÀAiÀÄ ¢£À ªÁvÉð

ed
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw
AiÉÆÃd£ÉUÁV ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÉ
` 4,75,60,000 ` 47,560,000 £ÉgÀªÀÅ

ish
£ÉgÀªÀÅ WÉÆö¹zÉ. WÉÆö¹zÉ.

` 4,75,60,000
re S
bl
£Á®ÄÌ PÉÆÃn J¥Àv à öÛÉ ÊzÀÄ
` 47,560,000
EzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ
be TB

®PÀëzÀ CgÀªÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ

pu
NzÀĪÀÅzÀÄ?
gÀÆ¥Á¬Ä
o K

ªÁvÁð ¸ÀAZÀAiÀÄzÀ°è G¯ÉÃè T¹gÀĪÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀª

æ ÄÀ zÀ°z
è .É
tt ©

£Á®ÄÌ PÉÆÃn J¥ÀàvÉÛöÊzÀÄ ®PÀëzÀ CgÀªÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ. DzÀgÉ ¢£ÀªÁvÉðAiÀÄ°è CzÉÃ

¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄzÀ°è G¯ÉèÃT¹zÉ. ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀæªÀÄzÀ°è NzÀĪÀ, §gÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀASÁå
PÀæªÀÄPÉÌ ºÉÆð¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ FUÀ w½AiÉÆÃt.
¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄ (Indian Number System) :
47560000 £ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.

ºÀ. PÉÆà PÉÆÃn ºÀ.® ®PÀë ºÀ. ¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©

No

4 7 5 6 0 0 0 0
§gÉAiÀÄĪÀ PÀæªÀÄ : 4,75,60,000
©r ¸ÁÜ£À¢AzÀ ¥ÁægÀA©ü¹ JqÀ§¢UÉ Jt¸ÀÄvÁÛ ªÉÆzÀ® 3 ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀ
C®à«gÁªÀÄ ºÁQ ¸Á«gÀUÀ¼À UÀÄA¥À£ÀÆß, ¸Á«gÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ F JgÀqÀÄ
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀ C®à«gÁªÀÄ ºÁQ ®PÀëUÀ¼À UÀÄA¥À£ÀÆß, C£ÀAvÀgÀ ®PÀë ºÁUÀÆ ºÀvÀÄÛ
®PÀëUÀ¼À £ÀAvÀgÀ C®à«gÁªÀÄ ºÁQ PÉÆÃnUÀ¼À UÀÄA¥À£ÀÆß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ.
22
 PÉÆÃnUÀ¼À UÀÄA¥ÀÅ ®PÀëUÀ¼À UÀÄA¥ÀÅ ¸Á«gÀUÀ¼À UÀÄA¥ÀÅ ©rUÀ¼ÀÄ
ºÀ. PÉÆà PÉÆÃn ºÀ.® ®PÀë ºÀ. ¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©

CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄ (International Number System):

CAvÀggÀ Á¶ÖçÃAiÀÄ PÀª
æ ÄÀ zÀ°è ¸ÀASÉåAiÀÄ ©r ¸ÁÜ£¢
À AzÀ ¥ÁægA
À ©ü¹ JqÀPÌÉ Jt¸ÄÀ vÁÛ

ed
¥Àæw ªÀÄÆgÀÄ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À UÀÄA¥ÀÀŪÀiÁr F PɼÀV£ÀAvÉ C®à«gÁªÀÄ ºÁPÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
CzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ish
CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀæªÀÄzÀ°è ©r¸ÁÜ£À¢AzÀ ¥ÁægÀA©ü¹ ©r, ºÀvÀÄÛ, £ÀÆgÀÄUÀ¼À£ÀÄß
MAzÀÄ UÀÄA¥ÁVAiÀÄÆ £ÀAvÀgz À À 3 ¸ÁÜ£U
À ½
À AzÀ ¸Á«gÀ, ºÀvÄÀ ¸
Û Á«gÀ, £ÀÆgÀĸÁ«gÀU¼
À £
À ÄÀ ß
MAzÀÄ UÀÄA¥ÁVAiÀÄÆ, ¥ÀjUÀt¹ £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß «Ä°AiÀÄ£ï JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ.
re S
bl
«Ä°AiÀÄ£ï UÀÄA¦£À°è «Ä°AiÀÄ£ï, ºÀvÀÄÛ «Ä°AiÀÄ£ï ºÁUÀÆ £ÀÆgÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï JA§
be TB
pu
ªÀÄÆgÀÄ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À UÀÄA¦gÀÄvÀÛzÉ. (ºÀvÀÄÛ®PÀëUÀ¼ÀÄ = 1 «Ä°AiÀÄ£ï; £ÀÆgÀÄ PÉÆÃn =
1 ©°AiÀÄ£ï) £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ©°AiÀÄ£ï JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ. »ÃUÉ ¥Àæw ªÀÄÆgÀÄ
o K

¸ÁÜ£ÀUÀ½UÉ MAzÀÄ UÀÄA¥ÀÅ ªÀiÁr NzÀĪÀÅzÀÄ CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀĪÁVzÉ.

tt ©

F ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

©°AiÀÄ£ïUÀ¼ÀÄ «Ä°AiÀÄ£ïUÀ¼ÀÄ ¸Á«gÀUÀ¼ÀÄ ©rUÀ¼ÀÄ
£ÀÆgÀÄ ¸Á«gÀ
ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ
«Ä°AiÀÄ£ï

«Ä°AiÀÄ£ï
«Ä°AiÀÄ£ï
©°AiÀÄ£ï

©°AiÀÄ£ï
©°AiÀÄ£ï

¸Á«gÀ
£ÀÆgÀÄ

£ÀÆgÀÄ

£ÀÆgÀÄ
ºÀvÀÄÛ

ºÀvÀÄÛ
ºÀvÀÄÛ

©r

©°AiÀÄ£ïUÀ¼ÀÄ «Ä°AiÀÄ£ïUÀ¼ÀÄ ¸Á«gÀUÀ¼ÀÄ ©rUÀ¼ÀÄ

No £ÀÆgÀÄ

£ÀÆgÀÄ

£ÀÆgÀÄ

£ÀÆgÀÄ
ºÀvÀÄÛ

ºÀvÀÄÛ

ºÀvÀÄÛ

ºÀvÀÄÛ
©r

©r

©r

©r

£ÀÆ.© ºÀ.© © £ÀÆ.«Ä ºÀ.«Ä «Ä £ÀÆ.¸Á ºÀ.¸Á ¸Á £ÀÆ ºÀ ©

4 7 5 6 0 0 0 0

CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄzÀ°è §gÉ¢gÀĪÀ F ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß NzÀĪÀ PÀæªÀÄ

47,560,000 = £À®ªÀvÉÛüÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï LzÀÄ £ÀÆgÀ CgÀªÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ.

23
F PɼÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀ PÀæªÀÄ w½¬Äj.
¸ÀASÉå NzÀĪÀ PÀæªÀÄ
58,494 LªÀvÉÛAlÄ ¸Á«gÀzÀ £Á®ÄÌ£ÀÆgÁ vÉÆA§vÁß®ÄÌ.
327,067 ªÀÄÆgÀÄ£ÀÆgÀ E¥ÀàvÉÛüÀÄ ¸Á«gÀzÀ CgÀªÀvÉÛüÀÄ.
908,674 MA¨ÉÊ£ÀÆgÀ JAlÄ ¸Á«gÀzÀ DgÀÄ£ÀÆgÀ J¥ÀàvÁß®ÄÌ.

ed
LzÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï K¼ÀÄ£ÀÆgÀ £À®ªÀvÀÆägÀÄ ¸Á«gÀzÀ £Á®ÄÌ£ÀÆgÀ
5,743,475
J¥ÀàvÉÛöÊzÀÄ.

ish
ªÀÄƪÀvÁÛgÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï JgÀqÀÄ£ÀÆgÀ K¼ÀÄ ¸Á«gÀzÀ DgÀÄ£ÀÆgÀ
36,207,650
LªÀvÀÄÛ.
JgÀqÀÄ£ÀÆgÀ £À®ªÀvÉÛüÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï ªÀÄÆgÀÄ£ÀÆgÀ JA§vÁß®ÄÌ ¸Á«gÀzÀ
re S
247,384,812

bl JAlÄ£ÀÆgÀ ºÀ£ÉßgÀqÀÄ.
be TB

LzÀÄ ©°AiÀÄ£ï £Á®ÄÌ£ÀÆgÀ vÉÆA§vÀÄÛ «Ä°AiÀÄ£ï

pu
5,490,000,500
LzÀÄ£ÀÆgÀÄ.
DgÀÄ ©°AiÀÄ£ï K¼ÀÄ£ÀÆgÀ £À®ªÀvÉÛgÀqÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï MAzÀÄ £ÀÆgÀ
o K

6,742,165,000
CgÀªÀvÉÛöÊzÀÄ ¸Á«gÀ.
tt ©

¨sÁgÀwÃAiÀÄ ºÁUÀÆ CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄUÀ¼À ºÉÆðPÉ :

CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄ
ºÀvÀÄÛ ©°AiÀÄ£ï ¸Á«gÀ PÉÆÃn
©°AiÀÄ£ï £ÀÆgÀÄ PÉÆÃn
£ÀÆgÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï ºÀvÀÄÛ PÉÆÃn
ºÀvÀÄÛ «Ä°AiÀÄ£ï PÉÆÃn
«Ä°AiÀÄ£ï ºÀvÀÄÛ ®PÀë
No

£ÀÆgÀÄ ¸Á«gÀ ®PÀë

ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ
¸Á«gÀ ¸Á«gÀ
£ÀÆgÀÄ £ÀÆgÀÄ
ºÀvÀÄÛ ºÀvÀÄÛ
©r ©r
24
AiÉÆÃa¹ GvÀÛj¹ :
• MAzÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï JµÀÄÖ ®PÀëUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ?
• «Ä°AiÀÄ£ïUÀ¼À £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£À AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
• MAzÀÄ ©°AiÀÄ£ï JµÀÄÖ PÉÆÃnUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ?
F ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸À®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ºÁUÀÆ CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄUÀ¼À

ed
¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆð¹ £ÉÆÃr.
• CAvÀgg À Á¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀª
æ ÄÀ zÀ°è ‘«Ä°AiÀÄ£ï’ J£ÀÄߪÀ ¸ÁÜ£ª
À ÅÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ

ish
¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è “ºÀvÀÄÛ ®PÀë” JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ®àqÀÄvÀÛzÉ.
∴ 1 «Ä°AiÀÄ£ï = 10 ®PÀë
re S
•
bl
«Ä°AiÀÄ£ïUÀ¼À £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£À  ©°AiÀÄ£ï
be TB

• MAzÀÄ ©°AiÀÄ£ï = 100 PÉÆÃn.

pu
¤ªÀÄUÉ w½¢gÀ° :-
¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄzÀ°è ºÀvÀÄÛ PÉÆÃnAiÀÄ £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß £ÀÆgÀÄ
o K

PÉÆÃn JAzÀÆ, CzÀgÀ £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¸Á«gÀ PÉÆÃn JAzÀÄ NzÀĪÀÅzÀÄ

gÀÆrüAiÀÄ°èzÉ.
tt ©

GzÁ : 348,26,00,749 = 348 PÉÆÃn, 26 ®PÀëzÀ K¼ÀÄ £ÀÆgÀ £À®ªÀvÉÆÛA§vÀÄÛ.

CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄzÀ°è £ÀÆgÀÄ «Ä°AiÀÄ£ï£À £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß
©°AiÀÄ£ï JAzÀÆ, £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀĪÁV ºÀvÀÄÛ ©°AiÀÄ£ï, £ÀÆgÀÄ
©°AiÀÄ£ï JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ.
GzÁ: 268,347,620,005 = 268 ©°AiÀÄ£ï, 347 «Ä°AiÀÄ£ï, 620
¸Á«gÀzÀ LzÀÄ.
F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß N¢j.
No

476472 ; 6043926
F jÃw §gÉzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß NzÀ®Ä ¸Àé®à PÀµÀÖªÁUÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÀÄ®¨sÀªÁV NzÀ®Ä
ºÉÃUÉ §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ? F ¸ÀASÉåUÀ½UÉ C®à«gÁªÀÄ §¼À¹ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ NzÀ®Ä
¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ.
476472 → 4,76,472
6043926 → 60,43,926

25
C®à«gÁªÀÄ §¼À¹ §gÉ¢gÀĪÀ F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß N¢j.
¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄ CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄ
6,35,400 635,400
38,20,005 3,820,005
60,04,327 6,004,327
4,86,72,124 48,672,124

ed
56,04,00,790 560,400,790
328,05,09,007 3,280,509,007

ish
UÀtÂvÀ ±Á¸ÀÛçPÉÌ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀ PÉÆqÀÄUÉ
¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹ ¸ÁÜ£À¨É¯É DzsÁgÀzÀ°è ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
re S
bl
gÀa¸ÀĪÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ PÀæªÀĪÀÅ ¥ÁæaãÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ UÀtÂvÀ ±Á¸ÀÛçPÉÌ
be TB

¤ÃrzÀ ªÀĺÀvÀÛgÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁVzÉ. ¸ÀASÉåUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è

pu
ªÉÆlÖªÉÆzÀ°UÉ ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹zÀ QÃwð §æºÀäUÀÄ¥ÀÛ¤UÉ
¸À®ÄèvÀÛzÉ. DzsÀĤPÀ UÀtÂvÀ ±Á¸ÀÛç ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£ÀzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ
§æºÀä UÀÄ¥ÀÛ
o K

EzÀÄ ªÀÄƯÁzsÁgÀªÁVzÉ.
tt ©

JtÂPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°¹PÉÆlÖ ¨sÁgÀwÃAiÀÄjUÉ £ÁªÀÅ JµÀÄÖ IÄtÂUÀ¼ÁVzÀÝgÀÆ

¸Á®zÀÄ. JtÂPÉAiÀÄ PÀæªÀÄ E®èzÉ AiÀiÁªÀÅzÉà CxÀð¥ÀÇtð ªÉÊeÁÕ¤PÀ
¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ¸ÁzsÀåªÁUÀÄwÛgÀ°®èè.
-D®âmïð L£ï¸ÉÖöÊ£ï

C¨sÁå¸À 1.5
I. F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀASÁå PÀæªÀÄzÀ°è NzÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀĪÁUÀĪÀAvÉ
C®à«gÁªÀÄ ºÁQ N¢j ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀUÀ¼À°è §gɬÄj.
No

a) 73047 b) 389542 c) 2730506

d) 59470531 e) 640927800 f) 734938078
II. F ¸ÀASÉåUÀ¼£
À ÄÀ ß CAvÀgg
À Á¶ÖçÃAiÀÄ PÀª
æ ÄÀ zÀ°è NzÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀĪÁUÀĪÀAvÉ C®à«gÁªÀÄ
ºÁQ N¢, ¥ÀzÀUÀ¼À°è §gɬÄj.
a) 68473 b) 7248610 c) 3948796
d) 54038075 e) 87609684 f) 425320800
26
III. F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß N¢.

2011 gÀ°è «±ÀézÀ d£À¸ÀASÉå ¸ÀĪÀiÁgÀÄ

700,00,00,000 7,000,000,000

2011 gÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ d£À¸ÀASÉå ¸ÀĪÀiÁgÀÄ

ed
108,00,00,000 1,080,000,000

1.6 gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÁå ¥ÀzÀÞw

ish
£ÁªÀÅ »AzÀÄ CgÉéPï (zÀ±ªÀ iÀ Á£À) ¸ÀASÁå ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÄÀ wÛzÝÉ ÃªÉ. EzÀ®z
è É
EvÀgÀ ¸ÀASÁå ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÆ EªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÁå ¥ÀzÀÞwAiÀÄÆ MAzÀÄ.
re S
bl
be TB
pu
gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÁå ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è PÉêÀ® K¼ÀÄ ¸ÀASÁå
¸ÀÆZÀPU
À ¼
À £
À ÄÀ ß PÉ®ªÀÅ ¤AiÀĪÀÄUÀ½UÉ M¼À¥l
À ÄÖ §¼À¹ ¸ÀASÉåU¼
À £
À ÄÀ ß
o K

gÀa¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.
tt ©

F gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÁå ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ zÀ±ÀªÀiÁ£À

¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è CªÀÅUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÁå
I V X L C D M
¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ
zÀ±ÀªÀiÁ£À ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è
1 5 10 50 100 500 1000
¸ÀªÀÄ£ÁzÀ ¨É¯É
No

F ¸ÀASÁå ¸ÀÆZÀPÀUÀ½AzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä C£ÀĸÀj¸ÀĪÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß

w½AiÉÆÃt.
¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ :
¤AiÀĪÀÄ 1 : gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÉå §gÉAiÀÄĪÁUÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀASÁå ¸ÀÆZÀPª
À £
À ÄÀ ß PÀª
æ ÄÀ ªÁV
3 QÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¨Áj §¼À¸ÀĪÀAw®è ºÁUÀÆ V, L, D ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀæªÀĪÁV
¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹ §gÉAiÀÄĪÀAw®è.

27
GzÁºÀgÀuÉ :

¸ÀjAiÀiÁzÀ PÀæªÀÄ vÀ¥ÀàÅ PÀæªÀÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀ PÀæªÀÄ vÀ¥ÀàÅ PÀæªÀÄ

III = 3 IIII = 4 V=5 VV = 10
XXX = 30 XXXX = 40 LI = 51 LLI = 101
VIII = 8 VIIII = 9 DX = 510 DDX = 1010

ed
¤AiÀĪÀÄ 2 : zÉÆqÀØ ¸ÀÆZÀPz
À À ªÀÄÄAzÉ (§®UÀqU
É )É ¸ÀtÚ ¸ÀÆZÀPÀ §gÉzg
À É CªÀÅUÀ¼À ¨É¯A
É iÀÄ£ÀÄß

ish
PÀÆr¹ NzÀ¨ÉÃPÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ :
re S
VI = 5 +1

bl = 6 XIII = 10 +3 = 13
be TB

XII = 10 + 2 = 12 CLVIII = 100 + 50 + 8 = 158

pu
LXI = 50 + 11 = 61 DLXXXI = 500 + 80 + 1 = 581
o K

CV = 100 + 5 = 105 MCX = 1000 +100 + 10 = 1110

¤AiÀĪÀÄ 3 : zÉÆqÀØ ¸ÀÆZÀPÀzÀ »AzÉ (JqÀ§¢UÉ) ¸ÀtÚ ¸ÀÆZÀPÀ §gÉzÀgÉ zÉÆqÀØ ¸ÀÆZÀPÀzÀ
tt ©

¨É¯ÉAiÀÄ°è ¸ÀtÚ ¸ÀÆZÀPÀzÀ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄ NzÀ¨ÉÃPÀÄ.

GzÁºÀgÀuÉ :
IV = 5 – 1 = 4 XC = 100 – 10 = 90

IX = 10 – 1 = 9 XL = 50 – 10 = 40

F jÃw PÀ¼ÉAiÀÄĪÁUÀ

I £ÀÄß V ªÀÄvÀÄÛ X jAzÀ

No

X £ÀÄß L ªÀÄvÀÄÛ C jAzÀ ªÀÄvÀÄÛ

C £ÀÄß D ªÀÄvÀÄÛ M ¢AzÀ ªÀiÁvÀæ PÀ¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
«±ÉõÀ ¸ÀÆZÀ£É : V, L ªÀÄvÀÄÛ D UÀ¼£
À ÄÀ ß AiÀiÁªÀÅzÀjAzÀ®Æ PÀ¼z
É ÄÀ ¸ÀASÉå gÀa¸ÀĪÀAw®è.
GzÁºÀgÀuÉ : LC = 50 EzÀÄ vÀ¥ÀÅà, VM = 995, DM = 500 (EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¤¶zÀÞ.)

28
F ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀߣÀĸÀj¹ §gÉzÀ gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

1 I 20 XX 300 CCC

2 II 30 XXX 400 CD

ed
3 III 40 XL 500 D

ish
4 IV 50 L 600 DC

5 V 60 LX 700 DCC
re S
bl
be TB

6 VI 70 LXX 800 DCCC

pu
7 VII 80 LXXX 900 CM
o K
tt ©

8 VIII 90 XC 1000 M

9 IX 100 C 2000 MM

10 X 200 CC 3000 MMM

3000 PÀÆÌ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ?

4000, 5000........... EvÁå¢ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÉåAiÀÄ°è §gÉAiÀÄĪÀ
No

«zsÁ£À F jÃw EzÉ.

gÉ Æ ÃªÀ Ä £ï ¸À A SÉ å AiÀ Ä vÀ ¯ É A iÀ Ä ªÉ Ä Ã¯É ‘’ UÉ g É J¼É A iÀ Ä ÄªÀ ªÀ Ä Æ®PÀ
D ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.
GzÁ : IV = 4 × 1000 = 4000
V = 5 × 1000 = 5000
IX = 9 × 1000 = 9000

29
F gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß N¢j.
GzÁºÀgÀuÉ : X= ºÀvÀÄÛ LII = LªÀvÉÛgÀqÀÄ
a) V, VII, XI, LXIII, CV
b) IV, IX, XLIII, XCIX, CM
c) XXX, CC, MMCX, MCCCL, V

ed
zÀ±ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ£ÁzÀ gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ : 1) 37 £ÀÄß gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÁå¸ÀÆZÀPÀzÀ°è §gɬÄj.

ish
ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ
zÀ±ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯ÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV
37 = 30 + 7
«¸ÀÛj¹.
re S
= XXX + VII
bl ¥Àæw ¸ÀASÉåUÉ ¸ÀªÀÄ£ÁzÀ gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÉå §gɬÄj
be TB
pu
CªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À `+' aºÉß vÉUÉzÀĺÁQ gÉÆêÀÄ£ï
= XXXVII
¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ §gɬÄj.
o K

2) 245 = 200 + 40 +5 3) 1534 = 1000 + 500 + 30 + 4

tt ©

= CC + XL + V = M + D + XXX + IV
= CCXLV = MDXXXIV
¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÁå¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À°è §gɬÄj.
10, 19, 52, 48, 150, 291, 2000

C¨sÁå¸À 1.6
I. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß gÉÆêÀÄ£ï ¸ÀASÁå ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è §gɬÄj.
A. a) 32, b) 49, c) 58, d) 74, e)92, f)195
No

B. a) 289, b) 856, c)920, d)1200, e)2947, f)5000

II. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁ£À ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è §gɬÄj.
GzÁºÀgÀuÉ :- 1) XXIV = XX + IV = 20 + 4 = 24
2) CDLVII = CD + L + VII = 400 + 50 + 7 = 457
A. a) XV, b) XIX, c) LXV, d) CXXXI
B. a) XCVI, b) CDLXXX, c) DCXC, d) MCDX

30
 1.7 CAzÁdÄ UÀt£É (Estimation)

ªÁvÁð¥ÀwæPÉUÀ¼À°è §A¢gÀĪÀ F ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ed
ish
• ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À CgÀªÀÄ£É ªÉÄÊzÁ£ÀzÀ°è K¥Àðr¹zÀ ¥ÀŸÀÛPÀ ªÉÄüÀªÀ£ÀÄß MAzÀÄ
¢£ÀzÀ°è 52,000 d£À «ÃQë¹zÀgÀÄ.
•
re S
• bl
¥ÀŸÀÛPÀ ªÉÄüÀzÀ°è ` 18,00,000 zÀµÀÄÖ ªÀ»ªÁlÄ £ÀqÉ¢zÉ.
be TB

Qæ à qÁ¸À Ä ¢Ý : EAUÉ è A qï ªÀ Ä vÀ Ä Û ¨s Á gÀ v À z À £À q À Ä ªÉ £À q É z À KPÀ ¢ £À

pu
CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ QæPÉmï ¥ÀAzÀåªÀ£ÀÄß 72,000 d£À «ÃQë¹zÀgÀÄ.
F ªÉ Ä Ã°£À ºÉ à ½PÉ U À ¼ À ° è ªÀ g À ¢ AiÀ i ÁVgÀ Ä ªÀ ¸À A SÉ å UÀ ¼ À Ä ¤RgÀ ª ÁzÀ
o K

¸ÀASÉåUÀ¼ÉÃ...............?
tt ©

RArvÀªÁVAiÀÄÆ ¥ÀŸÀÛPÀ ªÉÄüÀªÀ£ÁßUÀ°Ã, QæÃqÉAiÀÄ£ÁßUÀ°Ã «ÃQë¹zÀªÀgÀ ¸ÀASÉå

¤RgÀªÁV ¯ÉPÀ̺ÁPÀĪÀÅzÀÄ PÀµÀÖ¸ÁzsÀå. CAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s UÀ¼À°è ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß CAzÁdÄ
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ : ¥ÀŸÀÛPÀ ªÉÄüÀ «ÃQë¹zÀªÀgÀ ¸ÀASÉå 52,000 ªÀÅ 51,700 CxÀªÁ
52,300 DVgÀ§ºÀÄzÀÄ. CzÀ£ÀÄß CAzÁdÄ 52,000 JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁVzÉ. DzÀgÉ
CzÀÄ 80,000 CAvÀÆ C®è.
ªÉÄð£À ¸ÀÄ¢Ý vÀÄtÄPÀÄUÀ¼À°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ “CAzÁdÄ ¥ÀjªÀiÁt” ªÉÃ
«£ÀB CªÀÅ ¤RgÀªÁzÀªÀÅUÀ¼À®è.
No

CAzÁdÄ UÀt£É ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ :

GzÁºÀgÀuÉ : ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è K¥Àðr¸ÀĪÀ ºÀ§â, ªÀÄzÀĪÉ, ªÀÄÄAf EvÁå¢
PÁAiÀÄðPÀª
æ ÄÀ UÀ¼°
À è ºÁUÀÆ ±Á¯Á GzÁÏl£É, ªÁ¶ðPÉÆÃvÀª
ì À EvÁå¢ ¸ÀªiÀ ÁgÀA¨sU
À ¼
À °
À è
¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀªÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß CAzÁdÄ ªÀiÁr Hl, ªÀ¸Àw EvÁå¢ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀĪÀgÀÄ. F ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¤²ÑvÀªÁV EAwµÉÖ CwyUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÁÛgÉ JAzÀÄ
¤RgÀªÁV ºÉüÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÉÃ? EAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è CAzÁdÄ UÀt£É ªÀiÁqÀÄvÉÛêÉ.

31
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) ¤ªÀÄä ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è F jÃw CwyUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß CAzÁdÄ
ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß w½¹.
2) ¤ªÀÄä Hj£À ««zsÀ ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀUÀ¼À°è ¸ÉÃgÀĪÀ CAzÁdÄ d£À¸ÀASÉå
JµÉÖA§ÄzÀ£ÀÄß »jAiÀÄjAzÀ PÉý w½¬Äj.

F »A¢£À vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ««zsÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ½UÉ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀĪÀ

ed
«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß w½¢gÀÄ«j. F GzÁºÀgÀuÉ UÀªÀĤ¹.

1) 46 £ÀÄß ºÀvÀÛgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁr.

ish
40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
re S
bl 46 40 50
be TB

F ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è JA§ÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀPÉÌ

pu
ºÀwÛgÀ«zÉ ? (50 PÉÌ).
∴ 46 gÀ CAzÁdÄ ¨É¯É ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ ºÀvÀÛgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ 50 JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸ÀÄvÉÛêÉ.
o K

2) 328 £ÀÄß £ÀÆgÀgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁr.

tt ©

300 310 320 330 340 350 360 370 380 390 400

328 JA§ÄzÀÄ 300 ªÀÄvÀÄÛ 400 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀPÉÌ ºÀwÛgÀ«zÉ. (300)

∴ 328 gÀ CAzÁdÄ ¨É¯É ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ £ÀÆgÀgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ 300 DVzÉ.
3) 350 £ÀÄß £ÀÆgÀgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁr.

300 350 400

No

350 JA§ÄzÀÄ 300 ªÀÄvÀÄÛ 400 PÉÌ ¸ÀªÀiÁ£À zÀÆgÀzÀ°èzÉ. ºÁUÁzÀgÉ 350 gÀ
CAzÁdÄ ¨É¯É JµÀÄÖ? F jÃw ¸ÀÆavÀ ¸ÁÜ£ÀPÌÉ ¸ÀªÀiÁ£À zÀÆgÀzÀ°ègÀĪÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
CzÀgÀ ªÀÄÄA¢£À ¸ÀÆavÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¥ÀzÀÞw gÀÆrüAiÀÄ°èzÉ.
∴ 350 gÀ CAzÁdÄ ¨É¯É ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ £ÀÆgÀgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ 400 DVzÉ.

32
¸ÀASÉåAiÉÆAzÀgÀ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß CAzÁdÄ ªÀiÁqÀĪÀ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :
• CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀÆavÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
• CzÀgÀ §®§¢AiÀÄ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è 0, 1, 2, 3 CxÀªÁ 4 EzÀÝ°è ¸ÀÆavÀ
¸ÁÜ£z
À ª
À g
À V
É £À J¯Áè CAQUÀ¼£
À ÄÀ ß §gÉzÄÀ CzÀgÀ §®UÀqA
É iÀÄ G½zÀ ¸ÁÜ£U
À ¼
À À
CAQUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÆ£ÉßUÉ §zÀ¯Á¬Ä¹ D ¸ÀASÉå §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ.

ed
¸ÀASÉå CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁÜ£À CAzÁdÄ ¨É¯É
63 ºÀvÀÄÛ 60

ish
329 £ÀÆgÀÄ 300
7,420 £ÀÆgÀÄ 7,400
81,100 ¸Á«gÀ 81,000
re S
bl
3,20,999 ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ 3,20,000
be TB
pu
CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ PɼÀUÉ UÉgÉ J¼ÉzÀÄ, ªÉÄð£À ºÀAvÀUÀ¼ÀAvÉ
CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
o K

• CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀÆavÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ §®§¢AiÀÄ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è 5, 6, 7, 8

CxÀªÁ 9 EzÀÝgÉ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ CAQUÉ 1£ÀÄß ºÉaѹ
tt ©

§gÉAiÀĨÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ §®¨sÁUÀzÀ G½zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À CAQUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÆ£ÉßAiÀiÁV

§gÉAiÀĨÉÃPÀÄ. CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ JqÀ§¢AiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
ºÁUÉAiÉÄà §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ.
¸ÀASÉå CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÁzÀ ¸ÁÜ£À CAzÁdÄ ¨É¯É
79 ºÀvÀÄÛ 80
652 £ÀÆgÀÄ 700
3,876 £ÀÆgÀÄ 3,900
No

67509 ¸Á«gÀ 68,000

2,78,900 ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀ 2,80,000

UÀªÀĤ¹ : CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ PɼÀUÉ UÉgÉ J¼ÉzÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÉ.

ªÉÄð£À ºÀAvÀUÀ¼ÀAvÉ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.

33
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ :
1) ºÀvÀÛgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁr. 32 ; 265 ; 89 ; 349
2) £ÀÆgÀgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁr. 584 ; 3276 ; 8552 ; 94670
3) ¸Á«gÀzÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁr. 36,540 ; 62,920 ; 74,680 ; 25,540
À ÌÉ CAzÁdÄ ªÀiÁr. 74,690 ; 67,320 ; 3,68,700 ;6,71,997
4) ºÀvÄÀ Û ¸Á«gÀ ¸ÁÜ£P

ed
¤vÀå ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è CAzÁdÄ UÀt£É

ish
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
M§â ¹ªÉÄAmï ªÁå¥ÁjAiÀÄÄ ¨ÁåAQ£À vÀ£Àß SÁvÉUÉ ¢£ÀzÀ°è 3 ¨Áj PÀæªÀĪÁV
` 5,38,400, ` 2,86,620, ºÁUÀÆ ` 5,25,740 UÀ¼À£ÀÄß dªÀiÁ ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É. DvÀ
re S
bl
dªÀiÁ ªÀiÁrzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß ¸Á«gÀUÀ½UÉ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É. CªÀ£ÀÄ vÀ£Àß SÁvÉUÉ
be TB

dªÀiÁ ªÀiÁrzÀ CAzÁdÄ ªÉÆvÀÛ JµÀÄÖ?

pu
¸ÀASÉå CAzÁdÄ
o K

` 5,38,400 ` 5,38,000
tt ©

` 2,86,620 ` 2,87,000
` 5,25,700 ` 5,26,000
MlÄÖ ` 13,51,000

DvÀ dªÀiÁ ªÀiÁrzÀ CAzÁdÄ ªÉÆvÀÛ ` 13,51,000.

EªÀÅUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß CAzÁdÄ ªÀiÁrj (UÀjµÀ× ¸ÁÜ£ÀPÉÌ)
1) 48,730 + 10,620 + 68,000
No

2) 3,47,990 + 8,74,000 + 2,00,299

3) 8,49,000 + 9,07,990 + 2,19,120

GzÁºÀgÀuÉ 2 :
gÉÊvÀ£Æ
É §â¤UÉ F ªÀµð À ¨É¼z É ÄAzÀ ` 73,945 DzÁAiÀÄ §A¢vÀÄ. »A¢£À
É À ¨É¼¬
ªÀµÀð ` 58,370 DzÁAiÀÄ §A¢vÀÄÛ. DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¸Á«gÀzÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ
ªÀiÁr, ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
34
F ¸Á°£À DzÁAiÀÄ ` 73,945 ` 74,000
»A¢£À ¸Á°£À DzÁAiÀÄ ` 58,370 ` 58,000

ªÀåvÁå¸À ` 16,000

GzÁºÀgÀuÉ 3 :
MAzÀÄ ¤WÀAn£À ¨É¯É ` 284, CAvÀºÀ 2300 ¤WÀAlÄUÀ¼À ¨É¯É JµÀÄÖ?

ed
(CªÀÅUÀ¼ÉgÀqÀ£ÀÆß UÀjµÀ× ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁrj)
2000 # 300

ish
2300 CAzÁdÄ 2000 6, 00, 000

284 CAzÁdÄ 300

re S
bl
∴ D ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À CAzÁdÄ ¨É¯É ` 6,00,000.
be TB
pu
ªÀiÁr PÀ°: ¥Àw
æ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß UÀjµÀ× ¸ÁÜ£PÀ ÌÉ CAzÁdÄ ªÀiÁr £ÀAvÀgÀ UÀÄt®§Þ
CAzÁdÄ ªÀiÁrj.
o K

a) 687 × 24 b) 3208 × 69 c) 48,216 × 184

tt ©

GzÁºÀgÀuÉ 4 :
56 ¹Ã°AUï ¥sÁå£ïUÀ¼À£ÀÄß PÉƼÀî®Ä ` 27,832 RZÁðVgÀÄvÀÛªÉ. MAzÀÄ ¥sÁ夣À
¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀjµÀ× ¸ÁÜ£À DzsÀj¹ CAzÁdÄ ªÀiÁr. (JgÀqÀ£ÀÆß UÀjµÀ× ¸ÁÜ£ÀPÉÌ
CAzÁdÄ ªÀiÁrj)
1 ¥sÁ夣À ¨É¯É = ` 27,832 ÷ 56
60g 30000
500
CAzÁdÄ ¨É¯É = ` 30000 ÷ 60 300
00
= ` 500 00
No

00
1 ¥sÁ夣À CAzÁdÄ ¨É¯É = ` 500 00
00

¥ÀæAiÀÄwß¹ : ¥Àæw ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß UÀjµÀ× ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁr ¨sÁUÀ®§ÞªÀ£ÀÄß

CAzÁf¹.
a) 386 ÷ 18 b) 4835 ÷ 22 c) 84,600 ÷ 192

35
GzÁºÀgÀuÉ 5 : F ¯ÉPÀÌzÀ°è ¥Àæw ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À UÀjµÀ× ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ
ªÀiÁr ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀÄ, ¤RgÀªÁzÀ ªÉÆvÀÛzÉÆA¢UÉ ºÉÆð¹.
38,470 + 69,730 + 24,560

CAzÁdÄ ªÀåvÁå¸À ¤RgÀªÁzÀ ªÀåvÁå¸À

` 40,000 ` 38,470

ed
` 70,000 ` 69,730
` 20,000 ` 24,560
` 1,30,000 ` 1,32,760

ish
CAzÁdÄ ªÉÆvÀÛªÀÅ ¤RgÀªÁzÀ ªÉÆvÀÛPÉÌ ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ°ègÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ 6 : F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À UÀjµÀ× ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁr CªÀÅUÀ¼À
re S
bl
ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀÄ ¤RgÀªÁzÀ ªÀåvÁå¸ÀzÉÆA¢UÉ ºÉÆð¹.
be TB

68,493 - 32,540
pu
CAzÁdÄ ªÀåvÁå¸À ¤RgÀªÁzÀ ªÀåvÁå¸À
o K

` 70,000 ` 68,493
` 30,000 ` 32,540
tt ©

` 40,000 ` 35,540
CAzÁdÄ ªÀåvÁå¸ÀªÀÅ ¤RgÀªÁzÀ ªÀåvÁå¸ÀPÉÌ ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ°ègÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ 7 :
MAzÀÄ §tÚzÀ mÉæ£À GzÀÝ 43 ¸ÉA.«ÄÃ. EzÉ. CAvÀºÀ 184 mÉÃ¥ÀÅUÀ¼À MlÄÖ
GzÀÝ JµÀÄÖ? (1 «ÄÃ=100 ¸ÉA.«ÄÃ.)

CAzÁdÄ UÀÄt®§Þ ¤RgÀªÁzÀ UÀÄt®§Þ

43 × 184 43 × 184
No

184 × 43
= 40 × 200 552
= 8000 ¸ÉA.«ÄÃ. CxÀªÁ 736×
7 9 1 2 ¸ÉA.«ÄÃ.
= 80.00 «ÄÃ. CxÀªÁ 79.12 «ÄÃ.

mÉÃ¥ÀÅUÀ¼À CAzÁdÄ GzÀݪÅÀ ¤RgÀªÁzÀ GzÀÝPÌÉ ¸À«ÄÃ¥ÀªÁVgÀĪÀÅzÀ£ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹.

36
GzÁºÀgÀuÉ 8 :
`18 ¨É¯ÉAiÀÄ MAzÀµÀÄÖ ZÉAqÀÄUÀ¼À MlÄÖ ¨É¯É ` 8,640 DzÀ°è, D ªÉÆvÀÛPÉÌ
zÉÆgÉAiÀÄĪÀ ZÉAqÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
CAzÁdÄ ¨É¯É ¤RgÀªÁzÀ ¨É¯É
8640 ' 18 8640 ' 18

18g 8640
9000 ' 20 480

ed
20g 9000
450
72
80 144

ish
100 144
100 0000
0000
0000
0000 0000
re S
bl 0000
be TB

9000 ÷ 20 = 450 8640 ÷ 18 = 480

pu
ZÉ A qÀ Ä UÀ ¼ À CAzÁdÄ ¸À A SÉ å AiÀ Ä Ä ¤RgÀ ª ÁzÀ ZÉ A qÀ Ä UÀ ¼ À ¸À A SÉ å UÉ
o K

¸À«ÄÃ¥ÀªÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
tt ©

£É£À¦r:
• ¤vÀå ªÀåªÀºÁgÀzÀ ºÀ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è CAzÁdÄ UÀt£ÉAiÀÄÄ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ-
-ªÁUÀ§ºÀÄzÉAzÀÄ w½¢zÉÝêÉ. GzÁ:
→ §»gÀAUÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ d£ÀgÀ ¸ÀASÉå.
→ eÁvÉæUÉ DUÀ«Ä¸ÀĪÀ d£ÀgÀ ¸ÀASÉå.
→ ±Á¯Á PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðtPÉÌ vÀUÀ®ÄªÀ CAzÁdÄ ªÉZÀÑ .... EvÁå¢
No

• £ÀªÀÄä CUÀvÀåPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV ««zsÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ½UÉ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß CAzÁdÄ

ªÀiÁqÀÄvÉÛêÉ.
• ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß CAzÁdÄ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ²ÃWÀæªÁV ªÉÆvÀÛ, ªÀåvÁå¸À,
UÀÄt®§Þ ºÁUÀÆ ¨sÁUÀ®§ÞUÀ¼À£ÀÄß CAzÁf¸À§ºÀÄzÀÄ.

37
 C¨sÁå¸À 1.7

I. F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹gÀĪÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CAzÁdÄ ªÀiÁrj.

GzÁ : 384 400, 2635 2600
a) 835 ; 670 ; 7850 ; 6219
b) 19300 27500 42000 56000

ed
; ; ;
c) 347620 ; 509286 ; 865420 ; 975999

ish
II. ¥Àæw ¸ÀASÉåAiÀÄ UÀjµÀ× ¸ÁÜ£ÀPÉÌ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß CAzÁdÄ ªÀiÁr, CAzÁdÄ
¥sÀ°vÁA±À PÀAqÀÄ»r¬Äj.
re S
a)

bl
1) 5680 + 3250 + 850 2) 67,430 + 24,549 + 19,590
be TB

b) 1) 48,350 - 39,520 2) 42,990 - 29,005

pu
c) 1) 348 × 27 2) 590 × 42 3) 5,870 × 34 4) 6,720 × 132
d) 1) 279 ÷ 18 2) 342 ÷ 33 3) 8,459 ÷ 39 4) 12,520 ÷ 98
o K

1.8 DªÀgÀtUÀ¼ÀÄ (Brackets)

tt ©

vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ²PÀëPÀgÀÄ MAzÀÄ ¯ÉPÀ̪À£ÀÄß ºÁQ ¸ÀAPÉëæ¸À®Ä ºÉýzÀgÀÄ. 8+5×3–5

E§âgÀÄ «zÁåyð¤AiÀÄgÀÄ CzÀ£ÀÄß F jÃw ©r¹zÁÝgÉ. UÀªÀĤ¹.

8+5×3-5
8 + 5×3-5
= 8 + 15 - 5
=13×3-5 = 23 - 5
=39 - 5 = 18
No

=34

F JgÀqÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ¸Àj?

38
 MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ F ¯ÉPÀÌPÉÌ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÉÄÃ
GvÀÛgÀ §A¢zÉ. E°è JgÀqÀÆ GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀjAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀå«®è. ºÁUÁzÀgÉ
F ¯ÉPÀÌ ©r¸ÀĪÀ ¸ÀjAiÀiÁzÀ PÀæªÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
F UÉÆAzÀ®ªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä UÀtÂvÀzÀ°è DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ«zÉ.
F ¯ÉPÀÌPÉÌ DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹zÉ. UÀªÀĤ¹ : { 8 + (5 × 3)} – 5

ed
E°è §¼À¹gÀĪÀ DªÀgÀtUÀ¼ÀÄ :- ( ) EzÀÄ C¯ÁàªÀgÀt, { } EzÀÄ ¥ÀŵÁàªÀgÀt
F DªÀgÀtUÀ¼À®èzÉ [ ] DªÀgÀtªÀ£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. [ ] EzÀÄ ¢ÃWÁðªÀgÀt.

ish
w½¬Äj : C¯ÁàªÀgÀt, ¥ÀŵÁàªÀgÀt, ¢ÃWÁðªÀgÀt C®èzÉà gÉÃSÁªÀgÀt ‘–‘ JA§
DªÀgÀt aºÉßAiÀÄÆ EzÉ. DªÀgÀtUÀ½zÀÝ°è CªÀÅUÀ¼À°ègÀĪÀ QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀiÁ£ÀĸÁgÀ
re S
bl
ªÉÆzÀ®Ä ©r¸ÀÄvÁÛ ¸ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÉÆzÀ®Ä gÉÃSÁªÀgÀt, £ÀAvÀgÀ PÀæªÀĪÁV
be TB

C¯ÁàªÀgÀt, ¥ÀŵÁàªÀgÀt ºÁUÀÆ ¢ÃWÁðªÀgÀtªÀ£ÀÄß ©r¸ÀĪÀ PÀæªÀĪÀÅ gÀÆrüAiÀÄ°èzÉ.

pu
DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ :
o K

{ 8 + (5 × 3) } – 5
F ¯ÉPÀ̪À£ÀÄß D «zÁåyð¤AiÀÄgÀÄ ©r¹gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß
UÀªÀĤ¹. E°è C¯ÁàªÀgÀt, ¥ÀŵÁàªÀgÀtUÀ½zÀÄÝ, ªÉÆzÀ®Ä C¯ÁàªÀgÀt ©r¹ £ÀAvÀgÀ
tt ©

¥ÀŵÁàªÀgÀt ©r¸À¯ÁVzÉ.

{ 8 + (5 × 3) } – 5 { 8 + (5 × 3) } – 5
= { 8 + 15 } – 5 = { 8 + 15 } – 5
= 23 – 5 = 23 – 5
= 18 = 18
No

F PÀ æ ª À Ä zÀ ° è E§â j UÀ Æ MAzÉ Ã GvÀ Û g À §A¢zÉ . CAzÀ g É ¯É P À Ì z À ° è

DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß ºÁQzÁUÀ AiÀiÁªÀÅzÉà UÉÆAzÀ®«®èzÉ ¯ÉPÀÌ ©r¸À§ºÀÄzÀÄ.

39
F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : ¸ÀAPÉëæ¹. 5 + (8 × 2) + (5 × 3)

• E°è C¯ÁàªÀgÀt ªÀiÁvÀæ EªÉ.

• CªÀÅUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÉÆAqÀ QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß »ÃUÉ ©r¹j.
= 5 + (8 × 2) + (5 × 3)

ed
= 5 + 16 + 15
= 36

ish
GzÁºÀgÀuÉ 2 : ¸ÀAPÉëæ¹. 3 + {(4 × 2) – (8 ÷ 4)}

ºÀAvÀ 1 : C¯ÁàªÀgÀtzÀ QæAiÉÄ ªÀiÁrzÉ = 3 + { 8 – 2}

re S
bl
ºÀAvÀ 2 : ¥ÀŵÁàªÀgÀtzÀ QæAiÉÄ ªÀiÁrzÉ = 3 + 6
be TB
pu
= 9
GzÁºÀgÀuÉ 3 : ¸ÀAPÉëæ¹. [ 2 × {(3 + 5) × (8 – 6)}] – 10
o K

ºÀAvÀ 1 : C¯ÁàªÀgÀt ©r¹ = [ 2 × {8 × 2}] – 10

tt ©

ºÀAvÀ 2 : ¥ÀŵÁàªÀgÀt ©r¹ = [ 2 × 16] – 10

ºÀAvÀ 3 : ¢ÃWÁðªÀgÀt ©r¹ = 32 -10

ºÀAvÀ 4 : PÀ¤µÀ× gÀÆ¥ÀPÉÌ vÀ¤ß = 22

¥ÀæAiÀÄwß¹ :
1) F DªÀgÀtUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §gɬÄj
(a) ( ) (b) { } (c) [ ]
No

2) ¸ÀAPÉëæ¹.
a) 8 + (5 × 2) + 6
b) {(5 - 3) + (6+2)} × 5
c) [{(3 × 6) + 2} × 3] + 4
d) 9 × [3 + {(6+4) - 8}]

40
 MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼ÀļÀî ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß
DªÀgÀtUÀ½®èzÉ PÉÆmÁÖUÀ ©r¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ
GzÁºÀgÀuÉ 1 : ¸ÀAPÉëæ¹. 8 × 3 + 6 ÷ 2 – 5
F jÃw «Ä±ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÉÆAqÁUÀ DªÀgÀtUÀ½®èzÉà EzÀÝ°è F PɼÀV£ÀAvÉ
PÀæªÀĪÁV QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.

ed
1) ¨sÁUÁPÁgÀ
2) UÀÄuÁPÁgÀ

ish
3) PÀÆqÀĪÀÅzÀÄ
4) PÀ¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ
re S
bl
“¨sÁUÀÄPÀÆPÀ” ¤AiÀĪÀÄ CAzÀgÉ ªÉÆzÀ®Ä ¨sÁUÁPÁgÀ QæAiÉÄ ªÀiÁr £ÀAvÀgÀ PÀæªÀĪÁV
be TB
pu
UÀÄuÁPÁgÀ, PÀÆqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¼ÉAiÀÄĪÀ QæAiÉÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
o K

F ¤AiÀĪÀÄzÀ£ÀéAiÀÄ ¯ÉPÀ̪À£ÀÄß ©r¸ÉÆÃt.

8 × 3 + 6 ÷ 2 – 5
tt ©

= 8 × 3 + 6 ÷ 2 – 5 (ªÉÆzÀ®Ä ¨sÁUÁPÁgÀ QæAiÉÄ ªÀiÁrzÉ)

= 8 × 3 + 3 – 5 (£ÀAvÀgÀ UÀÄuÁPÁgÀ QæAiÉÄ ªÀiÁrzÉ)
= 24 + 3 – 5 (£ÀAvÀgÀ PÀÆrzÉ)
= 27 – 5 (£ÀAvÀgÀ PÀ¼É¢zÉ)
= 22
No

GzÁºÀgÀuÉ 2 : ¸ÀAPÉëæ¹. 4 + 4 ÷ 4 + 4 – 4
4 + 4÷4+4-4
= 4 +1+4-4
= 5 +4-4
= 9 -4
= 5

41
 ¤ªÀÄVzÀÄ w½¢gÀ° : EwÛÃZÉUÉ, ¯ÉPÀÌUÀ¼À°è EAvÀºÀÄzÉà PÀæªÀÄzÀ°è DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß
ºÁPÀ¨ÉÃPÉA§ ¤AiÀĪÀÄ«®è. DzÀgÉ ¯ÉPÀÌ ©r¸ÀĪÁUÀ CvÀåAvÀ M¼ÀV£À DªÀgÀt¢AzÀ
¥ÁægÀA©ü¹ CvÀåAvÀ ºÉÆgÀV£À DªÀgÀtzÀªÀgÉUÉ PÀæªÀĪÁV DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀĪÀ
PÀæªÀĪÀÇ C¨sÁå¸ÀzÀ°èzÉ.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 3 × 8 ÷ 2 2) 10 – 3 × 2 + 5

ed
3) 8 + 7 – 4 ÷ 2 × 2 4) 15 × 2 + 10 – 6 ÷ 3

ish
C¨sÁå¸À 1.8

I. ¸ÀAPÉëæ¹.
re S
a. 1) 3
bl + (4× 5) + (5-2) 2) 8 – (4 ÷ 2) - 5
be TB

× ÷ 2) × 2)
pu
3) (5 6) + (8 4) 9 + (3 + (6 + 2)

b. 1) {(7 + 5) + (10 – 2)} ÷ 5

o K

2) {(9 – 3) - (15 ÷ 3)} + 7

÷ 5)}
tt ©

3) 10 + {(4 + 2) + (10
4) 12 + {(20 ÷ 4) – 3}

c. 1) 7 + [{4 × 2) + (6 ÷ 3)} × 5]
2) [{2 × (4 + 3)} – 5] × 3
3) 12 ÷ [{(8 ÷ 2) – (12 ÷ 6)} + 2]
4) 20 + [(8 × 2) + {(6 × 3) – (10 ÷ 5)}]
No

II. ¸ÀAPÉëæ¹.
1) 8 + 6 ÷2 ×3 2) 6 × 3 – 8 ÷2 + 3
3) 16 ÷ 4 + 5 ×2 - 6 4) 5 × 5 + 5 – 5 ÷5

    
42
 WÀlPÀ - 2
ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ (Fundamental Operations)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :
 zÉÆqÀØ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄ«j,

ed
 «Ä±Àæ ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄ«j.

ish
¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯ÃÉ ««zsÀ ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼£ À ÄÀ ß §¼À¸ÄÀ ªÀ PÀª
æ ÄÀ ªÀ£ÄÀ ß PÀ°wgÀÄ«j. ¤vÀå
fêÀ£ÀzÀ°è zÉÆqÀØ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ
¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ C¨sÁå¸À ªÀiÁqÉÆÃt.
re S
bl ¸ÀAPÀ®£À (Addition)
be TB
pu
F GzÁºÀgÀuÉ UÀªÀĤ¹ :
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
o K

±Á¯Á «¸Àg Û u
À Á PÀlÖqª
À ÇÉ AzÀgÀ PÁªÀÄUÁjUÉ vÀUÄÀ °zÀ ªÉZz
ÑÀ À «ªÀgÀ F jÃw EzÉ.
CzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹ PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹.
tt ©

ªÉZÀÑzÀ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ
EnÖUÉ - ` 36,000
¹ªÉÄAmï - ` 62,000
PÀ©ât - ` 40,800
eÉ°è PÀ®Äè - ` 90,500
ªÀÄgÀ¼ÀÄ - ` 20,600
QlQ ¨ÁV®Ä - ` 58,000
PÀÆ° ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ - ` 70,000
No

±Á¯Á «¸ÀÛgÀuÁ PÀlÖqÀzÀ

1) ¹ªÉÄAmï ªÀÄvÀÄÛ PÀ©âtPÉÌ DzÀ MlÄÖ ªÉZÀÑ JµÀÄÖ ?____________
2) EnÖUÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀ½UÉ DzÀ MlÄÖ ªÉZÀÑ JµÀÄÖ? ____________
3) PÀ©ât ªÀÄvÀÄÛ QlQ ¨ÁV®ÄUÀ½UÉ DzÀ MlÄÖ ªÉZÀÑ JµÀÄÖ? ____________
4) EnÖUÉ, ¹ªÉÄAmï, PÀÆ° ºÁUÀÆ EvÀgÉUÉ DzÀ MlÄÖ ªÉZÀÑ JµÀÄÖ? _____
43
FUÀ Erà PÀlÖqÀPÉÌ DzÀ ªÉZÀÑ w½AiÉÆÃt.
EnÖUÉUÉ DzÀ ªÉZÀÑ = ` 36,000
¹ªÉÄAnUÉ DzÀ ªÉZÀÑ = ` 62,000
PÀ©âtPÉÌ DzÀ ªÉZÀÑ = ` 40,800
eÉ°è PÀ°èUÉ DzÀ ªÉZÀÑ = ` 90,500

ed
ªÀÄgÀ½UÉ DzÀ ªÉZÀÑ = ` 20,600
QlQ ¨ÁV®ÄUÀ½UÉ DzÀ ªÉZÀÑ = ` 58,000

ish
PÀÆ° ºÁUÀÆ EvÀgÉ ªÉZÀÑ = ` 70,000
MlÄÖ ªÉZÀÑ = ` 3,77,900
re S
bl ªÀåªÀPÀ®£À (Subtraction)
be TB

GzÁºÀgÀuÉ 1 :
pu
Hj£À°è gÀAUÀªÀÄAl¥À ¤ªÀiÁðtPÉÌ ` 1,92,000 RZÁðUÀ§ºÀÄzÉAzÀÄ
o K

CAzÁf¹ ¤ªÀiÁðt PÁAiÀÄð ¥ÁægÀA©ü¸À¯Á¬ÄvÀÄ. gÀAUÀªÀÄAl¥À ¥ÀÇtðUÉÆAqÁUÀ

DzÀ MlÄÖ ªÉZÀÑ ` 1,87,360 CAzÁfVAvÀ JµÀÄÖ PÀrªÉÄ RZÁð¬ÄvÀÄ?
tt ©

¥ÀjºÁgÀ : E°è CAzÁdÄ ªÉZÀѪÀÅ ¤RgÀªÁzÀ ªÉZÀÑQÌAvÀ ºÉaÑzÉ.

CAzÁdÄ ªÉZÀÑ = ` 1,92,000

¤RgÀªÁzÀ ªÉZÀÑ = ` 1,87,360

ªÀåvÁå¸À = ` 4,640

∴ CAzÁfVAvÀ ` 4,640 PÀrªÉÄ RZÁð¬ÄvÀÄ.

No

vÁ¼É :
®. ºÀ.¸Á. ¸Á £ÀÆ ºÀ ©
ªÀåªÀPÀ®PÀ 1 8 7 3 6 0
ªÀåvÁå¸À + 4 6 4 0

ªÀåªÀPÀ®å = 1 9 2 0 0 0

44
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
gÁdåªÉÇAzÀgÀ°è 2010 £Éà ªÀµÀð 7,48,659 ¨ÉʹPÀ¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÁlªÁzÀªÀÅ.
2011 £Éà ªÀµð À zÀ°è 8,06,000 ¨ÉʹPÀ¯ïUÀ¼ÄÀ ªÀiÁgÁlªÁzÀªÅÀ . AiÀiÁªÀ ªÀµð
À ºÉZÄÀ Ñ
¨ÉʹPÀ¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÁlªÁzÀªÀÅ? JµÀÄÖ ºÉZÀÄÑ ¨ÉʹPÀ¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÁlªÁzÀªÀÅ?
¥ÀjºÁgÀ : 2011 £Éà ªÀµÀðzÀ°è ºÉZÀÄÑ ¨ÉʹPÀ¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÁlªÁVªÉ.
JµÀÄÖ ºÉZÀÄÑ ªÀiÁgÁlªÁVªÉ JAzÀÄ w½AiÀÄ®Ä ªÀåªÀPÀ®£À F PɼÀV£ÀAvÉ

ed
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
2011 gÀ°è ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¨ÉʹPÀ¯ïUÀ¼ÀÄ = 8,06,000

ish
2010 gÀ°è ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¨ÉʹPÀ¯ïUÀ¼ÀÄ = 7,48,659
ªÀåvÁå¸À = 57,341
re S
2011 gÀ°è 2010 QÌAvÀ 57,341 ¨ÉʹPÀ¯ïUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ªÀiÁgÁlªÁzÀªÀÅ.

bl
be TB

«Ä±Àæ QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ (¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£À)

pu
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
MAzÀÄ vÉAV£ÀPÁ¬Ä UÉÆÃzÁ«ÄUÉ ¨É½UÉÎ 25,860, ªÀÄzsÁåºßÀ zÀ°è 37,423 ºÁUÀÆ
o K

¸ÀAeÉ 58,768 vÉAV£ÀPÁ¬ÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ DzÀªÀÅ. CªÀÅUÀ¼À°è 72,580

tt ©

vÉAV£ÀPÁ¬ÄUÀ¼ÄÀ ªÀiÁgÁlªÁzÀªÅÀ . UÉÆÃzÁ«Ä£À°è G½zÀ vÉAV£À PÁ¬ÄUÀ¼ÄÀ JµÀÄÖ?

¥ÀjºÁgÀ : E°è ¸ÀAUÀæºÀªÁzÀ vÉAV£ÀPÁ¬ÄUÀ¼À ªÉÆvÀÛ PÀAqÀÄ»rzÀÄ CzÀjAzÀ
ªÀiÁgÁlªÁzÀÄzÀ£ÀÄß PÀ¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
= ¸ÀgÀ§gÁdÄ DzÀ vÉAV£ÀPÁ¬ÄUÀ¼ÀÄ – ªÀiÁgÁlªÁzÀ vÉAV£ÀPÁ¬ÄUÀ¼ÀÄ
= (25,860 + 37,423 + 58,768) – 72,580
= 1,22,051 – 72,580
= 49,471
No

G½zÀ vÉAV£ÀPÁ¬ÄUÀ¼ÀÄ 49,471.

GzÁºÀgÀuÉ 2 :
f¯Áè ºÁ°£À PÉÃAzÀPæ ÌÉ MAzÀÄ ¢£À ¨É½UÉÎ 82,850 °Ãlgï ºÁUÀÆ ¸ÀAeÉ 76,330
°Ãlgï ºÁ®Ä ¸ÀgÀ§gÁdÄ D¬ÄvÀÄ. CzÉà ¢£À ¨É½UÉÎ 65,320 °Ãlgï ºÁUÀÆ
¸ÀAeÉ 58,490 °Ãlgï ºÁ®Ä ªÀiÁgÁlªÁ¬ÄvÀÄ. G½zÀ ºÁ®£ÀÄß ªÉƸÀgÀÄ
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ªÉƸÀjUÉ §¼À¹zÀ ºÁ°£À ¥ÀæªÀiÁt JµÀÄÖ?
45
 ¥ÀjºÁgÀ : ¸Àg§
À gÁdÄ DzÀ ºÁ°£À ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ ªÉÆvÀª Û £
À ÄÀ ß PÀAqÀÄ»rzÀÄ CzÀg°
À è
ªÀiÁgÁlªÁzÀ ºÁ°£À ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ ªÉÆvÀª
Û £
À ÄÀ ß PÀ¼AÉ iÀĨÉÃPÀÄ. DUÀ ªÉƸÀjUÉ §¼À¹zÀ ºÁ°£À
¥ÀæªÀiÁt JµÀÄÖ JAzÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
¸ÀgÀ§gÁdÄ DzÀ ºÁ®Ä = 82,850 °Ãlgï + 76,330 °Ãlgï
ªÀiÁgÁlªÁzÀ ºÁ®Ä = 65,320 °Ãlgï + 58,490 °Ãlgï

ed
ªÉƸÀjUÉ §¼À¹zÀ ºÁ®Ä= (82,850 + 76,330) – (65,320 + 58,490)
= 1,59,180 – 1,23,810

ish
= 35,370 °Ãlgï
ªÉƸÀjUÉ §¼À¹zÀ ºÁ®Ä 35,370 °Ãlgï.
re S
ZÀlĪÀnPÉ :-
bl
be TB

¤ªÀÄä ªÀÄ£ÉAiÀÄ MAzÀÄ wAUÀ¼À ««zsÀ RZÀÄðUÀ¼ÀÄ K£ÉãÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¥ÀnÖ

pu
ªÀiÁr, RZÀÄð JµÀÄÖ JA§ÄzÀ£ÀÄß §gɬÄj. D wAUÀ¼À MlÄÖ RZÀÄð PÀAqÀÄ »r¬Äj.
¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀÄPÀ̼À°è £Á®ÄÌ UÀÄA¥ÀÅ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ¥ÀæwAiÉƧâgÀÆ CªÀgÀªÀgÀÄ
o K

vÀAiÀiÁj¹zÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¸À°.

tt ©

£ÀAvÀgÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄð£À Rað£À §UÉÎ gÁf E®èzÉ, C£ÀUÀvÀå ªÉZÀÑzÀ

¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀaÑ G½vÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.
¥Àæw UÀÄA¥ÀÅ vÀªÀÄä UÀÄA¦£À C©ü¥ÁæAiÀĪÀ£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è N¢ ºÉüÀ°.
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀvÀÛ ±Á¯Á PÁgÀåPÀæªÀÄzÀ°è ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸À®Ä CªÀPÁ±À ¤Ãr.
«. ¸ÀÆ. ªÀÄPÀ̼ÀÄ F ZÀlĪÀnPÉ ªÀiÁqÀ®Ä ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀÆPÀÛ ¤zÉÃð±À£À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.

C¨sÁå¸À 2.1
No

I. ¸ÀAPÉëæ¹.
a) 38,750 + 62,907 + 39,648
b) 59,396 + 34,793 + 2,856
c) 3,48,729 + 7,68,620 + 3,649 + 2,780
d) 26,96,325 + 43,89,290 + 24,670 + 3,005
46
II. ¸ÀAPÉëæ¹.
a) 84,200 - 38,200
b) 5,67,835 - 2,59,480
c) 76,005 - 32,893
d) 8,21,032 - 2,18,725

ed
III. ¸ÀAPÉëæ¹.
a) 39,456 + 28,739 - 16,470

ish
b) 64,290 + 32,750 - 24,500 - 1,879
c) 3,23,675 - 2,14,839 + 12,425 - 14,320
d) 8,16,396 - 38,780 - 12,590
re S
bl
IV. F ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¹:
be TB
pu
a) MAzÀÄ vÁ®ÆèQ£À°g À À ¸ÀASÉå 37,490, UÀAqÀ¸g
è ÄÀ ªÀ ºÉAUÀ¸g À À ¸ÀASÉå 38,064,
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀASÉå 12,693 ºÁUÁzÀgÉ D £ÀUÀgÀzÀ MlÄÖ d£À¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
o K

b) MAzÀÄ f¯ÉèAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå 25,780, ¥ËæqÀ± s Á¯Á

«zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå 12,697 ºÁUÀÆ ¥ÀzÀ« ¥ÀǪÀð vÀgÀUÀwUÀ¼À°è
tt ©

NzÀÄwÛgÄÀ ªÀªg À À ¸ÀASÉå 3,498. ¥Áæx« À ÄPÀ¢AzÀ ¥Àz« À ¥ÀǪÀð vÀgU À w À AiÀĪÀgU É É
²PÀët ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ MlÄÖ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
c) MAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄÛAiÀÄ°è£À ºÀ½îUÀ¼À°è PÀÄrAiÀÄĪÀ ¤Ãj£À AiÉÆÃd£É
eÁjUÉƽ¸À®Ä ` 5,39,675 ªÉÆzÀ® PÀAw£À®Æè, ` 2,29,000 JgÀqÀ£ÉÃ
PÀAw£À®Æè ªÀÄAdÆgÁ¬ÄvÀÄ. CzÀgÀ°è MlÄÖ ` 7,49,000 RZÁð¬ÄvÀÄ.
G½zÀ ºÀt JµÀÄÖ?
d) f¯ÉèAiÀÄ gÉÊvÀgÀÄ ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀAvÉ ¥ÉÇæÃvÁ컸À®Ä
CgÀtå E¯ÁSÉAiÀÄÄ gÉÊvÀjUÉ 50,784 ««zsÀ ¸À¹UÀ¼£ À ÄÀ ß ºÁUÀÆ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPu ëÀ Á
No

¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÀw¬ÄAzÀ 70,685 ««zsÀ ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß GavÀªÁV «vÀj¹zÀgÀÄ.

ªÀµÁðAvÀåz° À è ¸À«ÄÃPÉë PÉÊUÉÆAqÁUÀ PÉêÀ® 2,796 ¸À¹UÀ¼ÄÀ £À²¹ºÉÆÃVzÀݪÅÀ .
gÉÊvÀgÀÄ ZÉ£ÁßV DgÉÊPÉ ªÀiÁr ¨É¼É¹zÀ ¸À¹UÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
e) É §âgÀ ¨ÁåAPï SÁvÉAiÀÄ°è ` 12,870 EvÀÄ.Û ªÀÄÄAUÁgÀÄ ¨É¼A
gÉÊvÀgÆ É iÀÄ £ÀAvÀgÀ
CªÀgÄÀ ` 28,650 UÀ¼£ À ÄÀ ß CzÉà SÁvÉUÉ dªÀiÁ ªÀiÁrzÀgÄÀ . ªÀÄvÉÆªÛ ÄÉ ä ` 37,299
dªÀiÁ ªÀiÁrzÀgÀÄ. D ªÀµÀð MlÄÖ `62,790 UÀ¼À£ÀÄß ¨ÁåAQ¤AzÀ
»A¥ÀqÉzÀgÀÄ. ªÀµÁðAvÀåzÀ°è CªÀgÀ SÁvÉAiÀÄ°è G½zÀ ºÀt JµÀÄÖ?
47
 UÀÄuÁPÁgÀ (Multiplication)
¢£À¹ CAUÀrAiÉÆAzÀgÀ°è ªÀiÁgÁlªÁUÀĪÀ ¢£À¹UÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ
¥sÀ®PÀzÀ®Æè ºÁUÀÆ D ªÁgÀ ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¢£À¹AiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ
¥sÀ®PÀzÀ®Æè ¥ÀæPÀn¹zÁÝgÉ. CzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
zÀgÀ ¥ÀnÖ ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¢£À¹AiÀÄ «ªÀgÀ
1 Q.UÁæA CQÌ - ` 36 CQÌ - 3,450 Q.UÁæA

ed
1 Q.UÁæA UÉÆâü - ` 20 UÉÆâü - 836 Q.UÁæA
1 Q.UÁæA ¨ÉÃ¼É - ` 64 ¸ÀPÀÌgÉ - 1,284 Q.UÁæA
1 Q.UÁæA ¸ÀPÀÌgÉ - ` 32 ¨ÉÃ¼É - 549 Q.UÁæA

ish
1 Q.UÁæA gÁV - ` 13 gÁV - 8,346 Q.UÁæA
1 Q.UÁæA eÉÆüÀ - ` 12 eÉÆüÀ - 3,425 Q.UÁæA
1) D ªÁgÀzÀ°è CQÌ ªÀiÁgÁl¢AzÀ §AzÀ ºÀt JµÀÄÖ?
re S
bl
ªÀiÁgÁlªÁzÀ CQÌAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt 3450 Q.UÁæA
be TB

1 Q.UÁæA CQÌAiÀÄ ¨É¯É = ` 36

pu
3450 Q.UÁæA CQÌAiÀÄ ¨É¯É = ` 3,450 × 36
= ` 1,24,200
o K

CQÌ ªÀiÁgÁl¢AzÀ §AzÀ ºÀt = ` 1,24,200

2) ¸ÀPÀÌgÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÃ¼É ªÀiÁgÁl¢AzÀ §AzÀ ºÀt JµÀÄÖ?
tt ©

ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¸ÀPÀÌgÉAiÀÄ ¨É¯É + ¨ÉüÉAiÀÄ ¨É¯É

ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¸ÀPÀÌgÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt 1284 Q.UÁæA ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¨ÉüÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt 549
1 Q.UÁæA ¸ÀPÀÌgÉAiÀÄ ¨É¯É = ` 32 Q.UÁæA
1284 Q.UÁæA ¸ÀPÀÌgÉAiÀÄ ¨É¯É =1284×32 1 Q.UÁæA ¨ÉüÉAiÀÄ ¨É¯É = ` 64
= ` 41,088 549 Q.UÁæA ¨ÉüÉAiÀÄ ¨É¯É = 549×64
= ` 35,136
MlÄÖ = ` 41,088 + ` 35,136
= ` 76,224
No

EzÉà ¯ÉPÀ̪À£ÀÄß «Ä¸Áâ¨Á£ÀÄ F jÃw ªÀiÁrzÁݼÉ. UÀªÀĤ¹.

(1,284 × 32) + (549 × 64)
= ` 41,088 + ` 35,136
= ` 76,224
¸ÀPÀÌgÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÃ¼É ªÀiÁgÁl¢AzÀ §AzÀ ºÀt = ` 76,224
F ªÉÄîÌAqÀ JgÀqÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÆ ¸Àj EªÉ. ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß
§¼À¸ÀÄ«j?
48
»A¢£À zÀgÀ¥ÀnÖ ºÁUÀÆ ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¢£À¹ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹,
F ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ©r¹j.
1) D ªÁgÀzÀ°è UÉÆâü ªÀiÁgÁl¢AzÀ §AzÀ ºÀt JµÀÄÖ?
2) gÁV ªÀÄvÀÄÛ eÉÆüÀzÀ ªÀiÁgÁl¢AzÀ §AzÀ ºÀt JµÀÄÖ?
3) ¸ÀPÀÌgÉ, gÁV ºÁUÀÆ CQÌ ªÀiÁgÁl¢AzÀ §AzÀ ºÀt JµÀÄÖ?
4) CQÌ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆâü ªÀiÁgÁl¢AzÀ §AzÀ ºÀt JµÀÄÖ?

ed
F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
1) MAzÀÄ ¸ËÌmï ¸ÀªÄÀ ªÀ¸çÛÀ ºÉÆ°¸À®Ä 2 «ÄÃ. 40 ¸ÉA.«ÄÃ. §mÉÖ ¨ÉÃPÀÄ. 35 ªÀÄPÀ̽UÉ

ish
¸ËÌmï ¸ÀªÀĪÀ¸ÀÛç ºÉÆ°¸À®Ä ¨ÉÃPÁzÀ §mÉÖ JµÀÄÖ?
¥ÀjºÁgÀ : 1 «ÄÃ. = 100 ¸ÉA.«ÄÃ.
re S
bl
2 «ÄÃ. 40 ¸ÉA.«ÄÃ. = 240 ¸ÉA.«ÄÃ.
be TB

MAzÀÄ eÉÆvÉ ¸ÀªÀĪÀ¸ÀÛçPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ §mÉÖ = 240 ¸ÉA.«ÄÃ.

pu
35 eÉÆvÉ ¸ÀªÀĪÀ¸ÀÛçPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ §mÉÖ = 240 ¸ÉA.«ÄÃ. × 35
= 240 × 35
o K

= 8400 ¸ÉA.«ÄÃ.
tt ©

35 ªÀÄPÀ̼À ¸ÀªÀĪÀ¸ÀÛçPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ §mÉÖ = 8,400 ¸ÉA.«ÄÃ.

«ÄÃlgï ªÀiÁ£ÀzÀ°è ºÉüÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ = 8400 ÷ 100
= 84 «ÄÃ.
2) dÆå¸ï CAUÀrAiÉÆAzÀgÀ°è D ¢£À vÀAiÀiÁj¹zÀ dÆå¸À£ÀÄß ¥Àæw ¯ÉÆÃlzÀ°è
225 «Ä.°Ã. EgÀĪÀAvÉ 4,250 ¯ÉÆÃlUÀ¼À°è vÀÄA©¹ ¹Ã¯ï ªÀiÁrzÁÝgÉ. D
¢£À vÀAiÀiÁj¹zÀ dÆå¸ï JµÀÄÖ? CzÀ£ÀÄß °ÃlgïUÉ ¥ÀjªÀwð¹.
MAzÀÄ ¯ÉÆÃlzÀ°è vÀÄA©zÀ dÆå¸ï = 225 «Ä.°Ã.
4,250 ¯ÉÆÃlUÀ¼À°è vÀÄA©zÀ dÆå¸ï = 4,250 × 225
No

= 9,56,250 «Ä.°Ã. 4250×225

21250
«Ä° °Ãlgï£ÀÄß °ÃlgïUÉ ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
8500
1000 «Ä.°Ã. = 1 °Ãlgï 8500
9,56,250 «Ä.°Ã = 9,56,250 ÷ 1000 956250
= 956 °Ã 250 «Ä.°Ã.
D ¢£À vÀAiÀiÁgÁzÀ MlÄÖ dÆå¸ï 956 °Ã. 250 «Ä.°Ã.
49
 ¨sÁUÁPÁgÀ (Division)
GzÁºÀgÀuÉ 1: a®ègÉ ªÁå¥ÁjAiÉƧâgÀÄ ¥ÉÃmɬÄAzÀ ¸ÀUÀmÁV ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
Rjâ¹ vÀA¢zÁÝgÉ. CªÀÅUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ CªÀÅUÀ¼À MlÄÖ ¨É¯É
9 qÀd£ï ¥É£ÀÄßUÀ¼ÀÄ ` 864

ed
14 qÀd£ï ¥ÁnaîUÀ¼ÀÄ ` 12,600
45 ¸ÀÆmïPÉøïUÀ¼ÀÄ ` 10,350

ish
20 qÀd£ï ¢£ÀZÀj ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ` 36,900

124 ¹ÖÃ¯ï ¥ÁvÉæUÀ¼ÀÄ ` 55,800

re S
bl
F ¥ÀnÖUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ F ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
be TB
pu
1) MAzÀÄ ¥É¤ß£À ¨É¯É JµÀÄÖ?
ºÀAvÀ1: 9 qÀd£ï ¥É£ÀÄßUÀ¼À ¨É¯É = ` 864
o K

1 qÀd£ï ¥É£ÀÄßUÀ¼À ¨É¯É = 864 ÷ 9

` 96
tt ©

=
ºÀAvÀ 2 : 1 qÀd£ï = 12
12 ¥É£ÀÄßUÀ¼À ¨É¯É = ` 96
1 ¥É¤ß£À ¨É¯É = 96 ÷ 12
1 ¥É¤ß£À ¨É¯É = `8
2) MAzÀÄ ¸ÀÆmïPÉøï£À ¨É¯É JµÀÄÖ ?
45g10350
45 ¸ÀÆmïPÉøïUÀ¼À ¨É¯É = ` 10,350 230
1 ¸ÀÆmïPÉøï£À ¨É¯É = 10,350 ÷ 45 90
No

1 ¸ÀÆmïPÉøï£À ¨É¯É = ` 230 135

135
vÁ¼É : (¨sÁUÀ®§Þ × ¨sÁdPÀ) + ±ÉõÀ = ¨sÁdå 0000
0000
230×45+0 0000
1150
920
1 0, 3 5 0 + 0
= 10,350
50
3) 124 ¹ÖÃ¯ï ¥ÁvÉæUÀ¼À ¨É¯É ` 55,800 DzÀgÉ MAzÀÄ ¥ÁvÉæAiÀÄ ¨É¯É JµÀÄÖ ?
124 ¹ÖÃ¯ï ¥ÁvÉæUÀ¼À ¨É¯É = ` 55,800
124g 55800
450
MAzÀÄ ¹ÖÃ¯ï ¥ÁvÉæAiÀÄ ¨É¯É = 55,800 ÷ 124
496
0620
620
0000
0000

ed
0000
MAzÀÄ ¹ÖÃ¯ï ¥ÁvÉæAiÀÄ ¨É¯É = ` 450

ish
¥ÀæAiÀÄwß¹ : ¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀnÖAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ
1) MAzÀÄ ¢£ÀZÀj ¥ÀŸÀÛPÀzÀ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
re S
2)
blMAzÀÄ ¥ÁnaîzÀ ¨É¯É PÀAqÀÄ»r¬Äj.
be TB

¨sÁUÁPÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ F ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

pu
GzÁºÀgÀuÉ 1 : CAUÀrAiÉÆAzÀgÀ°è 2 QéAmÁ¯ï ¸ÀPÀÌgÉ EzÉ. EzÀ£ÀÄß ¥Àæw
o K

¥ÉÇlÖtPÉÌ 500 UÁæA £ÀAvÉ JµÀÄÖ ¥ÉÇlÖtUÀ½UÉ vÀÄA§§ºÀÄzÀÄ ?

tt ©

¥ÀjºÁgÀ : 500 UÁæA £ÀAvÉ ¥ÉÇlÖtUÀ½UÉ vÀÄA§¨ÉÃPÁVzÉ. DzÀÝjAzÀ EgÀĪÀ

¸ÀPÀÌgÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß UÁæA UÉ ¥ÀjªÀwð¹PÉÆAqÀÄ £ÀAvÀgÀ 500 jAzÀ ¨sÁV¸À¨ÉÃPÀÄ.
ºÀAvÀ 1: 1 QéAmÁ¯ï = 100 Q.UÁæA
2 QéAmÁ¯ï = 200 Q.UÁæA
1 Q.UÁæA = 1000 UÁæA
200 Q.UÁæA = 1000 × 200
No

= 2,00,000 UÁæA
É iÀÄ£ÀÄß vÀÄA©¸À§ºÀÄzÁzÀ ¥ÉÇlÖtUÀ¼À ¸ÀASÉå=2,00,000 ÷
ºÀAvÀ 2 : ¸ÀPÌÀ gA 500
= 400

500g 200000
400
500 UÁæA UÀ¼À 400 ¥ÉÇlÖtUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À§ºÀÄzÀÄ.
2000
000000

51
GzÁºÀgÀuÉ 2 : MAzÀÄ ¥ÁvÉæAiÀÄ°è 5 °Ãlgï 400 «Ä.°Ã. ºÁ°zÉ. CzÀ£ÀÄß
¥ÀæwAiÉƧâjUÉ 40 «Ä.°Ã. £ÀAvÉ JµÀÄÖ d£ÀjUÉ «vÀj¸À§ºÀÄzÀÄ ?
¥ÀjºÁgÀ : EgÀĪÀ ºÁ®£ÀÄß «Ä.°Ã. UÉ ¥ÀjªÀwð¹ §gÉzÀÄ £ÀAvÀgÀ 40 jAzÀ
¨sÁV¸À¨ÉÃPÀÄ.
ºÀAvÀ 1 :1 °Ã. = 1000 «Ä.°Ã.

ed
5 °Ã. + 400 «Ä.°Ã. = 5000 «Ä.°Ã. + 400 «Ä.°Ã.
EgÀĪÀ ºÁ®Ä = 5400 «Ä.°Ã.

ish
ºÀAvÀ 2 : EgÀĪÀ ºÁ®Ä = 5400 «Ä.°Ã.
¥ÀæwAiÉƧâjUÉ «vÀj¸À¨ÉÃPÁzÀ ºÁ®Ä = 40 «Ä.°Ã.
40g 5400
135
re S
bl
«vÀj¸À§ºÀÄzÁzÀ d£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉå = 5400 ÷ 40
be TB

40
pu
= 135 140
120
5 °Ãlgï 400 «Ä° °Ãlgï ºÁ®£ÀÄß vÀ¯Á 40 «Ä.°Ã. 200
o K

£ÀAvÉ 135 d£ÀjUÉ «vÀj¸À§ºÀÄzÀÄ. 200

000
tt ©

«Ä±Àæ QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ (UÀÄuÁPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÁPÁgÀ)

GzÁºÀgu À É 1 : MAzÀÄ ©¸ÀÌvÄÀ Û vÀAiÀiÁjPÁ PÁSÁð£ÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ¢£Àz° À è 6120 ¥ÁåPï
©¸ÀÌvÄÀ U
Û ¼ À ÄÀ ß GvÁࢸÀÄvÁÛg.É 6 ¢£ÀU¼
À £ À °
À è JµÀÄÖ ¥ÁåPï ©¸ÀÌvÄÀ U
Û ¼
À £
À ÄÀ ß D PÁSÁð£ÉAiÀÄ°è
GvÁࢸÀĪÀgÄÀ ? CªÀÅUÀ¼£ À ÄÀ ß MAzÀÄ qÀ§z â °À è 20 ¥ÁåPïUÀ¼AÀ vÉ vÀÄA© ¹Ã¯ï ªÀiÁqÀÄvÁÛg.É
GvÁࢹzÀ D J¯Áè ©¸ÀÌvÀÄÛ ¥ÁåPïUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§®Ä ¨ÉÃPÁzÀ qÀ§âUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?
ºÀAvÀ 1: MAzÀÄ ¢£ÀzÀ GvÁàzÀ£É = 6,120 ¥ÁåPï ©¸ÀÌvÀÄÛUÀ¼ÀÄ
No

20g 36720
1836
6 ¢£ÀUÀ¼À GvÁàzÀ£É = 6,120 × 6
20
= 36,720 ¥ÁåPï ©¸ÀÌvÀÄÛUÀ¼ÀÄ 167
160
ºÀAvÀ 2 : 20 ¥ÁåPï ©¸ÀÌvÀÄÛ = 1 qÀ§â 0072
60
36,720 ¥ÁåPï ©¸ÀÌvÀÄÛUÉ ¨ÉÃPÁzÀ qÀ§âUÀ¼À ¸ÀASÉå = 36,720 ÷ 20 120
120
= 1,836 000

52
GzÁºÀgÀuÉ 2 : MAzÀÄ qÀæªÀiï£À°è 68 °Ãlgï 750 «Ä.°Ãlgï eÉãÀÄvÀÄ¥Àà EzÉ.
CzÀ£ÄÀ ß 5 PÁå£ïUÀ¼°
À è ¸ÀªÄÀ £ÁV vÀÄA©¹zÀgÉ ¥Àw æ PÁå£ï£À°g
è ÄÀ ªÀ eÉãÀÄvÀÄ¥Àz
à À ¥Àª
æ iÀ Át
JµÀÄÖ ? CªÀÅUÀ¼À°è MAzÀÄ PÁå£ï£À°ègÀĪÀ eÉãÀÄvÀÄ¥ÀàªÀ£ÀÄß 250 «Ä.°Ãlgï £ÀAvÉ
¹Ã¸ÉUÀ¼À°è vÀÄA©¸À®Ä ¨ÉÃPÁzÀ ¹Ã¸ÉUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?
ºÀAvÀ 1: EgÀĪÀ eÉãÀÄvÀÄ¥Àà = 68 °Ã. 750 «Ä.°Ãlgï
CzÀ£ÀÄß «Ä° °Ãlgï UÉ ¥ÀjªÀwð¸À¨ÉÃPÀÄ.

ed
1 °Ãlgï = 1000 «Ä° °Ãlgï
68 °Ãlgï 750 «Ä° °Ãlgï = 68,750 «Ä° °Ãlgï

ish
ºÀAvÀ 2: 5 PÁå£ïUÀ½UÉ vÀÄA©¸À¨ÉÃPÁzÀ eÉãÀÄvÀÄ¥Àà
= 68750 «Ä.°Ã. 5g 68750
13750

5
¥Àæw PÁå£ï£À°ègÀĪÀ eÉãÀÄvÀÄ¥Àà = 68750 ÷ 5
re S
bl 18
15
be TB

=13,750 «Ä° °Ãlgï 37

pu
35
025
25
000
o K

000
000
ºÀAvÀ 3: 250 = 1 ¹Ã¸É
tt ©

«Ä° °Ãlgï
250g13750
55
13,750 «Ä° °Ãlgï = 13,750 ÷ 250
1250
1 PÁå£ï£À°ègÀĪÀ eÉãÀÄvÀÄ¥Àà vÀÄA©¸À®Ä 1250
1250
¨ÉÃPÁzÀ ¹Ã¸ÉUÀ¼À ¸ÀASÉå = 55 0000

C¨sÁå¸À 2.2
No

I. ¸ÀAPÉëæ¹.
1) a) 3,875 × 12 b) 56,049 × 78
c) 29,647 × 392 d) 50,048 × 504
2) a) 5,642 ÷ 7 b) 23,579 ÷ 14
c) 46,968 ÷ 38 d) 69,500 ÷ 250

53
II. 1) F ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ©r¹j :
a) ¸ÉêÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÉÆAzÀÄ f¯ÉèAiÀÄ°è 64 ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr ¥Àæw
±Á¯ÉUÉ ` 28,500 ¨É¯ÉAiÀÄ PÀA¥ÀÇålgïUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁV ¤ÃrvÀÄ.
CªÀgÀÄ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ MlÄÖ ªÉÆvÀÛ JµÀÄÖ?
b) PÁSÁð£ÉAiÉÆAzÀgÀ°è MAzÀÄ AiÀÄAvÀæªÀÅ MAzÀÄ ¢£ÀzÀ°è ¸ÀgÁ¸Àj 3,264
¸ÀÆÌçUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛzÉ. 28 ¢£ÀUÀ¼À°è D AiÀÄAvÀæªÀÅ GvÁࢸÀ§ºÀÄzÁzÀ

ed
¸ÀÆÌçUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
c) UÉÊqïì ¸ÀªÀĪÀ¸ÀÛç ºÉÆ°¸À®Ä ¥Àwæ ªÀÄUÀÄ«UÉ 3 «ÄÃ. 25 ¸ÉA.«ÄÃ. §mÉÖ ¨ÉÃPÀÄ.

ish
UÉÊqïìUÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀASÉå 48 DVzÉ. D J¯Áè ªÀÄPÀ̽UÉ ¸ÀªÀĪÀ¸ÀÛç
ºÉÆ°¸À®Ä ¨ÉÃPÁzÀ §mÉÖ JµÀÄÖ?
2) F ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¹j :
re S
bl
a) ªÁºÀ£ÀªÉÇAzÀÄ 1 °Ãlgï ¥ÉmÉÆæïï¤AzÀ ¸ÀgÁ¸Àj 16 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀ
be TB

¥ÀæAiÀiÁt¸À§ºÀÄzÁzÀgÉ, 56,304 Q.«ÄÃ. ZÀ°¸À®Ä §¼À¸ÀĪÀ ¥ÉmÉÆæïï£À

pu
¥ÀæªÀiÁt JµÀÄÖ?
b) ªÁåAiÀiÁªÀÄ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ ¨ÁªÀÅlUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä MlÄÖ
o K

65 «ÄÃ.40 ¸ÉA.«ÄÃ. §mÉÖ PÉƼÀî¯ÁVzÉ. MAzÀÄ ¨ÁªÀÅl vÀAiÀiÁj¸À®Ä

60 ¸É A .«ÄÃ. §mÉ Ö ¨É à PÀ Ä . PÉ Æ AqÀ Ä PÉ Æ ArgÀ Ä ªÀ MlÄÖ §mÉ Ö ¬ ÄAzÀ
tt ©

vÀAiÀiÁj¸À§ºÀÄzÁzÀ ¨ÁªÀÅlUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?

c) M§â gÉÊvÀ£À ªÀģɬÄAzÀ ºÁ°£À PÉÃAzÀæQÌgÀĪÀ zÀÆgÀ 2 Q.«ÄÃ. 75 «ÄÃ.
CªÀ £ À Ä ¥À æ w ¢£À D PÉ Ã AzÀ æ P É Ì ºÁ®Ä ºÁPÀ ® Ä £À q É z À Ä PÉ Æ AqÉ Ã
ºÉÆÃV§gÀÄvÁÛ£É. MAzÀÄ ªÁgÀzÀ°è CªÀ£ÀÄ £ÀqÉzÀ MlÄÖ zÀÆgÀ JµÀÄÖ?
[1 Q.«ÄÃ. = 1000 «ÄÃ.]
III. F ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¹j :
1) vÀ¯Á ` 1,250 gÀAvÉ 8 d£À zÁ¤UÀ½AzÀ ¥Àqz É À ºÀtªÀ£ÄÀ ß ¥Àw
æ «zÁåyðUÉ
No

` 250 gÀAvÉ «zÁåyðªÉÃvÀ£À «vÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ. «zÁåyð ªÉÃvÀ£À ¥ÀqÉzÀ

ªÀÄPÀ̼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
2) «zÁåy𠤮AiÀÄzÀ°è ªÀÄPÀ̽UÉ «vÀj¸À®Ä £ÉÆÃmï¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À 50 PÀlÄÖUÀ¼ÀÄ
¸ÀgÀ§gÁeÁzÀªÀÅ. ¥Àæw PÀlÄÖUÀ¼À°è 24 £ÉÆÃmï¥ÀŸÀÛPÀUÀ½zÀݪÀÅ. ¸ÀgÀ§gÁeÁzÀ
MlÄÖ £ÉÆÃmï¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ? CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw «zÁåyðUÉ 8 £ÉÆÃmï
¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀAvÉ «vÀj¹zÀgÉ JµÀÄÖ ªÀÄPÀ̽UÉ «vÀj¸À§ºÀÄzÀÄ?
    
54
 WÀlPÀ - 3
¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ (Whole Numbers)

F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :

¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À CxÀð w½AiÀÄÄ«j,

ed


 ¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,

ish
 ¸Áé¨Ás «PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄtUÀ¼£
À ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄ«j,
 ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß CjAiÀÄÄ«j.
re S
bl
¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯Éà ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀ, §gÉAiÀÄĪÀ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹
be TB

ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ªÀiÁqÀĪÀ PÀª
æ ÄÀ ªÀ£ÄÀ ß w½¢gÀÄ«j. F WÀlPÀz°
À è ¸ÀASÉåU¼
À À «zsU
À ¼
À ÄÀ
pu
ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ UÀÄtUÀ¼À §UÉÎ w½AiÉÆÃt.
o K

3.1 ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ :

¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ (Natural Numbers)
tt ©

E°è MAzÀµÀÄÖ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½ªÉ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß Jt¹j.

F ªÉÆ®UÀ¼À£ÀÄß gÀªÀÄå¼ÀÄ PÀæªÀĪÁV

1, 2, 3, 4 .............. JAzÀÄ Jt¹PÉÆAqÀÄ
`6' ªÉÆ®UÀ½ªÉ JAzÀÄ ºÉýzÀ¼ÀÄ.
No

gÀfAó iÀiÁ F ZÉAqÀÄUÀ¼£ À ÄÀ ß PÀª

æ ÄÀ ªÁV
1, 2, 3, 4 ...............JAzÀÄ Jt¹PÉÆAqÀÄ
MlÄÖ 12 ZÉAqÀÄUÀ½ªÉ JAzÀÄ ºÉýzÀ¼ÄÀ .

55
 ¤ÃªÀÇ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀĪÁV Jt¹j. J¶ÖªÉ ºÉý.
gÀªÀÄå AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ JtÂPÉ ¥ÁægÀA©ü¹zÀ¼ÀÄ? (1 jAzÀ)
gÀfAiÀiÁ AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ JtÂPÉ ¥ÁægÀA©ü¹zÀ¼ÀÄ ? (1 jAzÀ)
¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ JtÂPÉ ¥ÁægÀA©ü¹¢j ? (1 jAzÀ)
CAzÀgÉ JtÂPÉAiÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¸ÀASÉå 1.

ed
JtÂPÉ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß "¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ" JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

ish
¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀgÀt F jÃw EªÉ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 ........
UÀªÀĤ¹ :  ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ 1.
re S
bl
 CªÀÅ 1 jAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁVzÀÄÝ D ¸ÀgÀtÂUÉ CAvÀåªÉà E®è,
be TB

CAzÀgÉ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ C£ÀAvÀªÁVªÉ.

pu
¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ (Whole Numbers)
o K

F avÀæUÀ¼À°ègÀĪÀ ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ? Jt¹ ºÉý.

tt ©

(i) (ii) (iii)

No

avÀæ (i) gÀ°è JµÀÄÖ ªÀÄgÀUÀ½ªÉ? (9) [9 ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉå]

avÀæ (ii) gÀ°è JµÀÄÖ ªÀÄgÀUÀ½ªÉ? (4) [4 ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉå]
avÀæ (iii) gÀ°è JµÀÄÖ ªÀÄgÀUÀ½ªÉ? [ ªÀÄgÀUÀ¼Éà E®è]
"ªÀÄgÀU¼
À ÃÉ E®è" JA§ÄzÀ£ÄÀ ß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ ¸Áé¨Ás «PÀ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (AiÀiÁªÀÅzÀÆ E®è)
DzÀÝjAzÀ ªÀÄgÀU¼
À ÃÉ E®è JA§ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä ¸ÀÆZÀPª
À ÇÉ AzÀgÀ CUÀvåÀ «zÉ.
56
 "MAzÀÆ E®è"
JA§ÄzÀ£ÀÄß
¸ÀÆa¸À®Ä AiÀiÁªÀ
¸ÀÆZÀPÀ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ
? ? ?

ed
ish
"MAzÀÆ E®è" JA§ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß ("0") §¼À¸ÀÄvÉÛêÉ.
re S
avÀæ (iii)
blgÀ°è EgÀĪÀ ªÀÄgÀUÀ¼À ¸ÀASÉå "0".
be TB
pu
¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀASÁå¸ÀgÀtÂAiÀÄ£ÀÄß F jÃw §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 .....................
o K

¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß "¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ" J£ÀÄßvÉÛêÉ.

tt ©

¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ "0".

¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁV ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄÄvÁÛ ¸ÁUÀÄvÀÛªÉ.
¥ÀÇtð¸ÀASÉåUÀ½UÉ PÉÆ£ÉAiÉÄà E®è, CªÀÅ C£ÀAvÀ.
w½¬Äj: ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄÄ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄA¥À°è E®è, KPÉAzÀgÉ ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄÄ
AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀÅ¢®è.

¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹zÉ. UÀªÀĤ¹.

GzÁºÀgÀuÉ 1 :
No

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ "0" ¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁV C£ÀAvÀªÁV ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄÄvÀÛªÉ.

GzÁºÀgÀuÉ 2 : ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É 125 £ÀÄß ¸ÀÆa¹.

0 25 50 75 100 125 150 175

57
GzÁºÀgÀuÉ 3 : 600 £ÀÄß ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀÆa¹.

0 100 200 300 400 500 600 700

¸ÀAPÀ®£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄtUÀ¼ÀÄ

ed
a) DªÀÈvÀ UÀÄt (Closure Property) :

ish
F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
1) 5 + 3 = 8 2) 25 + 9 = 34 3) 0 + 6 = 6
re S
bl
be TB

¥ÀÇtð ¥ÀÇtð ¥ÀÇtð ¥ÀÇtð ¥ÀÇtð ¥ÀÇtð

pu
¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀASÉå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀASÉå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀASÉå
o K

EzÉà jÃw ««zsÀ ¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ F ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß

ºÀ®ªÀÅ ¨Áj ¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹. EzÀjAzÀ ¤ªÀÄUÉ w½zÀÄ §gÀĪÀ CA±ÀªÉãÀÄ ?
tt ©

E°è ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¢zÉ. CªÀÅUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀÇ

¥ÀÇtð¸ÀASÉåAiÉÄà DVzÉ.
∴ ¥ÀÇtð¸ÀASÉåU¼À À ªÉÆvÀª
Û ÅÀ ¥ÀÇtð¸ÀASÉåAiÉÄà DVgÀÄvÀz
Û .É EzÀ£ÄÀ ß ¸ÀAPÀ®£ÀPÌÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ "DªÀÈvÀ UÀÄt" J£ÀÄßvÉÛêÉ.

b) ¥ÀjªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄt (Commutative Property) :

No

F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹:
1) 6 + 3 = 9 2) 7 + 12 = 19 3) 15 + 0 = 15
3 + 6 = 9 12 + 7 = 19 0 + 15 = 15
∴6+3=3+6 ∴ 7 + 12 = 12 + 7 ∴ 15 + 0 = 0 + 15

F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀAvÉ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ªÉÆvÀÛ

PÀAqÀÄ»r¬Äj. ¤ÃªÀÅ E°è PÁtĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå UÀÄt AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

58
 4) 4 + 3 £ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀÆa¹zÉ UÀªÀĤ¹:

4 3
4 + 3 = 7
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ed
3 4

3 + 4 = 7
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ish
F GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ°è ¤ÃªÀÅ UÀªÀĤ¹zÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå UÀÄt AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
re S
bl
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß CzÀ®Ä §zÀ®Ä ªÀiÁr PÀÆrzÁUÀ®Æ ªÉÆvÀÛ ¸ÀªÀÄ£ÁVzÉ.
be TB
pu
ªÁ¸ÀÛªÀªÁV F UÀÄt J¯Áè ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ½UÀÆ C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ.

EzÀ£ÀÄß ¸ÀAPÀ®£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ “¥ÀjªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄt” J£ÀÄßvÉÛêÉ.

o K

¥ÀjªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄtªÀ£ÀÄß a+b=b+a JAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¹ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ.

tt ©

E°è a ªÀÄvÀÄÛ b UÀ¼ÀÄ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÁVªÉ.

c) ¸ÀºÀªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄt (Associative Property) :

F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹:
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 3, 2 ªÀÄvÀÄÛ 5 gÀ ªÉÆvÀÛ JµÀÄÖ ?

PÀæªÀÄ - 1 PÀæªÀÄ - 2
No

1) (3 + 2) + 5 2) 3 + (2 + 5)

= 5+5 = 3+7

= 10 = 10

59
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 4, 2 ªÀÄvÀÄÛ 3 UÀ¼À ªÉÆvÀÛ JµÀÄÖ? ¸ÀASÁågÉÃSÉ ªÉÄÃ¯É PÀAqÀÄ »r¢zÉ.
UÀªÀĤ¹.
(4 + 2) = 6 3
PÀæªÀÄ-1 :

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
∴ (4 + 2) + 3 = 9

ed
4 (2 + 3) = 5

ish
PÀæªÀÄ-2 :
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
re S
bl ∴ 4 + (2 + 3) = 9
be TB
pu
F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀAvÉ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ªÉÆvÀÛ
PÀAqÀÄ»r¬Äj. ¤ÃªÀÅ E°è PÁtĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå UÀÄt AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
o K

zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄð£À PÀæªÀÄzÀAvÉ UÀÄA¥ÀÀÅ ªÀiÁr PÀÆrzÁUÀ®Æ ªÉÆvÀÛ

¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛzÉ. ªÁ¸ÀÛªÀªÁV F UÀÄtªÀÅ J¯Áè ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ½UÀÆ C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ.
tt ©

¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À F UÀÄtªÀ£ÀÄß ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ ¸ÀºÀªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄt J£ÀÄßvÉÛêÉ.

¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À F UÀÄtªÀ£ÀÄß F jÃw ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ.
a, b ªÀÄvÀÄÛ c ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÁVzÁÝUÀ (a + b) + c = a + (b + c)
¥ÀæAiÀÄwß¹ : E°è ªÀåPÀÛªÁUÀĪÀ UÀÄtUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?
1) 8 + 6 = 6 + 8 2) (5 + 3) + 4 = 5 + (3 + 4)

UÀÄuÁPÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¥ÀÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄtUÀ¼ÀÄ

No

a) DªÀÈvÀ UÀÄt (Closure Property) :

F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
1) 3 × 4 = 12 2) 9 × 6 = 54 3) 0 × 8 = 0

¥ÀÇtð ¥ÀÇtð ¥ÀÇtð ¥ÀÇtð ¥ÀÇtð ¥ÀÇtð

¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀASÉå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀASÉå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀASÉå

60
 ¤ÃªÀÅ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀAvÉ
¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹. CªÀÅUÀ¼À°è ¤ÃªÀÅ PÁtĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå UÀÄt AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
F ªÉÄîÌAqÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À°è ¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄt¹zÉ. DUÀ zÉÆgÉvÀ
UÀÄt®§ÞUÀ¼ÀÆ ¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼Éà DVªÉ. EzÀ£ÀÄß UÀÄuÁPÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
DªÀÈvÀ UÀÄt J£ÀÄßvÉÛêÉ.
∴ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÀÅ ¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåAiÉÄà DVgÀÄvÀÛzÉ. ªÁ¸ÀÛªÀªÁV

ed
F UÀÄtªÀÅ J¯Áè ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ½UÀÆ C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ.
EzÀ£ÄÀ ß F jÃw ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ, a ªÀÄvÀÄÛ b UÀ¼ÄÀ ¥ÀÇÀ tð ¸ÀASÉåU¼
À ÁVzÀÄÝ
CªÀÅUÀ¼À UÀÄt®§Þ ab PÀÆqÀ ¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåAiÉÄà DVgÀÄvÀÛzÉ.

ish
b) ¥ÀjªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄt : (Commutative property) :
F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
re S
1) 5 ×
bl 3 = 15 2) 6 × 4 = 24 3) 9 × 0 = 0
be TB
pu
3 × 5 = 15 4 × 6 = 24 0 × 9 = 0
∴5×3=3×5 ∴6×4=4×6 ∴9×0=0×9
o K

4) a) 3 × 2 = 6
tt ©

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

b) 2 × 3 = 6

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
No

EzÉà jÃw ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ UÀÄt®§Þ PÀAqÀÄ»r¬Äj.

CªÀÅUÀ¼À°è ¤ÃªÀÅ UÀªÀĤ¹zÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå UÀÄt AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
zÀvÛÀ ¥ÀÇÀ tð ¸ÀASÉåU¼
À £À ÄÀ ß ªÉÄð£ÀAvÉ CzÀ®Ä §zÀ®Ä ªÀiÁr UÀÄt¹zÁUÀ®Æ CªÀÅUÀ¼À
UÀÄt®§ÞªÀÅ ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛzÉ. ªÁ¸ÀÛªÀªÁV F UÀÄtªÀÅ J¯Áè ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ½UÀÆ
C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛz.É EzÀ£ÄÀ ß UÀÄuÁPÁgÀPÌÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¥ÀjªÀvð À ¤ÃAiÀÄ UÀÄt J£ÀÄßvÉÛêÉ.
EzÀ£ÀÄß a × b = b × a JAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ. E°è a ªÀÄvÀÄÛ b UÀ¼ÀÄ
¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÁVªÉ.
61
c)
¸ÀºÀªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄt (Associative property) :
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 4, 2 ªÀÄvÀÄÛ 3 gÀ UÀÄt®§ÞªÉµÀÄÖ?
PÀæªÀÄ - 1 PÀæªÀÄ - 2
1) (4 × 2) × 3 2) 4 × (2 × 3)
= 8×3 = 4×6
= 24 = 24

ed
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 5, 0 ªÀÄvÀÄÛ 4 gÀ UÀÄt®§ÞªÉµÀÄÖ?
PÀæªÀÄ - 1 PÀæªÀÄ - 2

ish
1) (5 × 0) × 4 2) 5 × (0 × 4)
= 0×4 = 5×0
= 0 = 0
re S
bl
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ F PÀæªÀÄzÀ°è UÀÄt®§Þ PÀAqÀÄ»rzÀÄ
be TB

ºÉÆð¹j. E°è ¤ÃªÀÅ PÁtĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå UÀÄt AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

pu
zÀvÀÛ ¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄð£ÀAvÉ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ PÀæªÀÄzÀ°è UÀÄA¥ÀÀÅ ªÀiÁr
UÀÄt¹zÁUÀ®Æ UÀÄt®§Þ ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛzÉ.
o K

F UÀÄtªÀ£ÀÄß UÀÄuÁPÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ``¸ÀºÀªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄt'' J£ÀÄßvÉÛêÉ.

tt ©

EzÀ£ÀÄß F jÃw ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¸ÀÄvÉÛÃªÉ : (a × b) × c = a × (b × c) E°è a, b

ªÀÄvÀÄÛ c UÀ¼ÀÄ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÁVªÉ.
d) «¨sÁdPÀ ¤AiÀĪÀÄ (Distributive Property) :
8 ¸ÉA.«ÄÃ. × 7 ¸ÉA.«ÄÃ. C¼ÀvÉAiÀÄļÀî UÁæ¥sï(ZËPÀ½) ºÁ¼ÉAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
ZËPÀzÀ C¼ÀvÉ 1 ¸ÉA.«ÄÃ. × 1 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ avÀæ (1) gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ
vÉUÉzÀÄPÉƽî.
No

8 8
avÀæ 1 avÀæ 2

62
 avÀæ (1) gÀ°ègÀĪÀ MlÄÖ ZËPÀUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ? MlÄÖ 8 × 7 = 56 ZËPÀUÀ¼ÀÄ
avÀæ (2) gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ UÁæ¥sï ºÁ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß 5 ¸ÉA.«ÄÃ. × 7 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ
3 ¸ÉA.«ÄÃ. × 7 ¸ÉA.«ÄÃ. C¼ÀvÉUÀ¼ÀļÀî JgÀqÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV PÀvÀÛj¹.
(5×7) ¸ÉA.«ÄÃ. (3×7) ¸ÉA.«ÄÃ.

ed
ish
avÀæ 3 avÀæ 4
re S
bl
be TB

avÀæ (3) ªÀÄvÀÄÛ (4) gÀ°è MmÁÖgÉ JµÀÄÖ ZËPÀUÀ¼ÀÄ EªÉ ?

pu
ªÉÆzÀ®£É ¨sÁUÀ (avÀæ 3) zÀ°è, 5 × 7 = 35 ZËPÀUÀ½ªÉ.
o K

JgÀqÀ£É ¨sÁUÀ (avÀæ 4) zÀ°è, 3 × 7 = 21 ZËPÀUÀ½ªÉ.

56 DVzÉ. (35 + 21)
tt ©

JgÀqÀÆ ¨sÁUÀUÀ¼À°ègÀĪÀ MlÄÖ ZËPÀUÀ¼À ¸ÀASÉå

EzÀjAzÀ 7 × (5 + 3) = (7 × 5) + (7 × 3) JAzÀÄ w½¬ÄvÀÄ.
CAzÀgÉ, JqÀ¨sÁUÀ 7 × (5 + 3) = 7 × 8 = 56

§®¨sÁUÀ (7 ×5) + (7×3) = 35 + 21 = 56.

GzÁºÀgÀuÉ : 6, 8 ªÀÄvÀÄÛ 9 F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî.

DUÀ 6 × (8 + 9) = (6 × 8) + (6 × 9)
No

JqÀ¨sÁUÀ: 6 × (8 + 9) = 6 ×17=102

§®¨sÁUÀ: (6 × 8) + (6 × 9) = 48 + 54 = 102

∴6 × (8 + 9) = (6 × 8)+(6 × 9)
EzÀgÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå gÀÆ¥À, a × (b + c) = (a × b) + (a × c)
CAzÀgÉ ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É UÀÄuÁPÁgÀªÀÅ «¨sÁdPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
63
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À°è JqÀ ªÀÄvÀÄÛ §®¨sÁUÀUÀ¼À QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr.
CªÀÅ ¸ÀªÀĪÉà ¥ÀjÃQë¹. 1) 8 × (5 +2) = (8 × 5)+(8 × 2)
2) 2 × (10 + 1) = (2 × 10) + (2 ×1)
3) 6 × (9 + 7) = (6 × 9) + (6 × 7)

ZÀlĪÀnPÉ:- gÀ»ÃªÀiï MAzÀÄ ¨ÉÃPÀjAiÀÄ°è CgÉPÁ°PÀ PÉ®¸ÀUÁgÀ£ÁVzÁÝ£É. CªÀ£ÄÀ

ed
UÀÄgÀĪÁgÀzÀAzÀÄ 3 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁ£ÀĪÁgÀzÀAzÀÄ 4 UÀAmÉUÀ¼À PÁ® PÉ®¸À
ªÀiÁqÀĪÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ MAzÀÄ UÀAmÉUÉ ` 50 gÀAvÉ UÀ½¹zÀgÉ, D JgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼À°è

ish
CªÀ£ÀÄ ¥ÀqÉzÀ MlÄÖ ºÀtªÉµÀÄÖ?
EzÀ£ÀÄß JgÀqÀÄ jÃwAiÀÄ°è ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
re S
bl
MAzÀ£Éà «zsÁ£À : 50 (3 + 4) = 50 × 7 = ` 350
be TB
pu
JgÀqÀ£Éà «zsÁ£À : (50 × 3) + (50 × 4)

= 150 + 200 = ` 350

o K

CªÀ£ÀÄ JgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼À°è UÀ½¹zÀ ºÀtªÉµÀÄÖ?

tt ©

CªÀ£ÀÄ ` 350 ¥ÀqÉ¢zÁÝ£É.

AiÉÆÃa¹, ZÀað¹ ªÀÄvÀÄÛ §gɬÄj : PɼÀV£À UÀÄuÁPÁgÀªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. E°è
¸ÀAPÀ®£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É UÀÄuÁPÁgÀzÀ «¨sÁdPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹zÉAiÉÄÃ? ZÀað¹.
320×125
320 × 5 (5 ©rUÀ½AzÀ UÀÄt¹zÉ) 1600

320 × 20 (2 ºÀvÀÄÛUÀ½AzÀ UÀÄt¹zÉ) 6400

320 × 100 (1 £ÀÆgÀjAzÀ UÀÄt¹zÉ) 32000
No

320 × (5 + 20 + 100) 40000

¥ÀæAiÀÄwß¹ : PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À°è ªÀåPÀÛªÁUÀĪÀ UÀÄtUÀ¼ÁªÀŪÀÅ ?

1) 7 × 8 = 8 × 7
2) 3 × (4 + 5) = (3 × 4) + (3 × 5)
3) 5 × (6 × 3) = (5 × 6) × 3
64
e) C£À£ÀåvÁA±À UÀÄt
i) ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ C£À£ÀåvÁA±À (Additive Identity) :
¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ°è ‘¸ÉÆ£Éß’AiÀÄ ¸ÁÜ£À «±ÉõÀªÁzÀÄzÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀÇtð
¸ÀASÉåUÉ ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAPÀ®£À ªÀiÁrzÁUÀ zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅzÉãÀÄ?
CAzÀgÉ, 0 + 2 = 2,

ed
0 + 9 = 9,
15 + 0 = 15,

ish
UÀªÀĤ¹ : AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀASÉåUÉ ‘¸ÉÆ£Éß’ AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAPÀ®£ÀÀ ªÀiÁrzÁUÀ ªÉÆvÀÛªÀÅ
CzÉà ¸ÀASÉåAiÉÄà DVgÀÄvÀÛzÉ. E£ÉÆßAzÀÄ jÃwAiÀÄ°è ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ
vÀ£Àß C¹ÛvÀéªÀ£ÀÄß G½¹PÉƼÀÄîvÀÛzÉ.
re S
bl
AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÉ ‘0’ AiÀÄ£ÀÄß PÀÆrzÁUÀ, £ÀªÀÄUÉ CzÉà ¥ÀÇtð
be TB
pu
¸ÀASÉåAiÉÄà zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ‘0’ AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À ‘¸ÀAPÀ®£ÀzÀ
C£À£ÀåvÁA±À’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
o K

¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¹zÁUÀ, a + 0 = a ºÁUÀÆ 0 + a = a. EzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀÇtð

tt ©

¸ÀASÉå a UÉ C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ :
1) 0 + 11 = 2) 0 + 0 = 3) 52 + 0 = 4) 0 + 105 =
F ¯ÉPÀÌUÀ¼À°è ªÀåPÀÛªÁUÀĪÀ UÀÄt AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

ii)
UÀÄuÁPÁgÀzÀ C£À£ÀåvÁA±À (Multiplicative Identity) :
UÀªÀĤ¹ : 2 × 1 = 2, 1×2=2
No

1 × 9 = 9, 9×1=9
1 × 0 = 0, 0×1=0
AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ‘1’ jAzÀ UÀÄt¹zÁUÀ £ÀªÄÀ UÉ K£ÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀz
Û ?É
£ÀªÀÄUÉ CzÉà ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåAiÉÄà zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ, ‘1’ £ÀÄß ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄuÁPÁgÀzÀ C£À£ÀåvÁA±À J£ÀÄßvÉÛêÉ.
AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀÇtð¸ÀASÉå 'a' UÉ ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¹zÁUÀ, a × 1 = a ºÁUÀÆ 1 × a = a
65
 AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ‘1’ jAzÀ UÀÄt¹zÁUÀ CzÀgÀ UÀÄt®§ÞªÀÅ CzÉÃ
¸ÀASÉåAiÉÄà DVgÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ D ¸ÀASÉåAiÀÄÄ vÀ£Àß C¹ÛvÀéªÀ£ÀÄß G½¹PÉƼÀÄîvÀÛzÉ.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : FªÀgÉUÉ ZÀað¹zÀ UÀÄtUÀ¼ÀÄ ªÀåªÀPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÁPÁgÀPÉÌ

C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛªÉAiÉÄà JA§ÄzÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹ ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ZÀað¹, ¤tð¬Ä¹.
C¨sÁå¸À 3.1

ed
I. F PɼV
À £À ºÉýPÉU¼
À ÄÀ ¸ÀjAiÉÆÃ(), vÀ¥ÇÉ àà (×) w½¹. vÀ¦àzÝÀgÉ ¸Àj¥Àr¹ §gɬÄj.

ish
a) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÆ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.
b) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.
c) ‘0’ AiÀÄÄ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉå.
re S
bl
d) ¥ÀÇtð ¸ÀASÁå ¸ÀgÀtÂAiÀÄÄ 0 ¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ
be TB

C¥Àj«ÄvÀ.
pu
e) ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÉ ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ£ÀÄß PÀÆrzÁUÀ ªÉÆvÀÛªÀÅ AiÀiÁªÁUÀ®Æ ¥ÀÇtð
¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
o K

f) JgÀqÄÀ CxÀªÁ ºÉZÄÀ Ñ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåU¼ À À UÀÄt®§ÞªÅÀ AiÀiÁªÁUÀ®Æ ¸Áé¨Ás «PÀ

¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
tt ©

II. PɼÀV£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀ£ÀÆß ¸ÀvÀå ºÉýPÉAiÀiÁUÀĪÀAvÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ GvÀÛgÀ¢AzÀ ©lÖ ¸ÀܼÀ

¨sÀwð ªÀiÁr. CªÀÅ ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀĪÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß w½¹.
a) 110 + 300 = + 110

b) 412 + 0 =

c) 29 + (100 + 12) = (29 + 100) +

No

d) 16 × (72 + 84) = (16 × 72) +

e) 100 × = 100

f) 12 × = 12 × 15

66
III. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À ªÉÆvÀÛ PÀAqÀÄ»rzÀÄ ºÉÆð¹. EzÀÄ AiÀiÁªÀ ¤AiÀĪÀÄ(UÀÄt)ªÀ£ÀÄß
ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄvÀÛzÉ ?
634 + 282 ; 282 + 634

IV. PÉ ¼ À V £À
AiÀiÁªÀ ºÉýPÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¥Á°¸ÀĪÀÅ¢®è?

ed
a) 34 + 58 = 58 + 34
b) 108 + 3 = 111 J®èªÀÇ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ

ish
c) 999 × 1 = 999
d) 2 + (1 + 25 ) = ( 2 + 1 ) + 25
re S
V.
bl
F ºÉýPÉUÀ¼ÀÄ ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀĪÀ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É vÉÆÃj¹.
be TB
pu
a) 5+8=8+5 b) 4 × 2 = 2 × 4
o K

VI. «¨sÁdPÀ ¤AiÀĪÀÄ §¼À¹ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©r¹.

a) 6 × (8 + 7) b) 3 × (10 + 2)
tt ©

3.2 ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À «£Áå¸À

DzsÀĤPÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è £ÁªÀÅ PÉ®ªÀÅ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß eÁå«ÄwAiÀÄ DPÁgÀzÀ°è
eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ DPÁgÀUÀ¼À°è ©AzÀÄUÀ¼À
¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÁVzÉ. gÉÃSÉ, wæ¨ÄÀs d, ZËPÀ (ªÀUðÀ ) ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄvÀU¼
À ÄÀ
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ DPÁgÀUÀ¼ÁVªÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ
No

DPÁgÀzÀ°è eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ.
eÁå«ÄwAiÀÄ DPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹, ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ F jÃw EªÉ.
 ¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸Àg¼
À À gÉÃSÉAiÀÄ jÃwAiÀÄ°è eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(0 ªÀÄvÀÄÛ 1 ºÉÆgÀvÀÄ ¥Àr¹)

67
GzÁºÀgÀuÉ :
¸ÀASÉå 2 £ÀÄß F jÃwAiÀiÁV eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ • •
¸ÀASÉå 3 £ÀÄß F jÃwAiÀiÁV •••
¸ÀASÉå 4 £ÀÄß F jÃwAiÀiÁV ••••
¸ÀASÉå 6 £ÀÄß F jÃwAiÀiÁV • • • • • • eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ.

ed
• PÉ®ªÀÅ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ®Æè eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ.

ish
GzÁºÀgÀuÉ :
w½¬Äj:- VæÃPÀgÀÄ, ¨Á婯ÉÆäAiÀÄgÀÄ, ªÀiÁAiÀiÁ
¸ÀASÉå 6 •••
re S
bl•••
••••
d£ÁAUÀzÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ Ff¥ÀÖgÀÄ JtÂPÉAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
PÉ®ªÀÅ eÁå«ÄwAiÀÄ DPÁgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ PÀ°à¹zÀÝgÀÄ.
be TB

¸ÀASÉå 8
pu
•••• CªÀgÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ©AzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃSÉUÀ½AzÀ
¸ÀASÉå 10 ••••• ¸ÀÆa¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. Ff¥ÀÖgÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä
•••••
o K

®A§ gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ §¼À¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

tt ©

• PÉ®ªÀÅ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ZËPÀzÀ DPÁgÀzÀ°è eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ.

GzÁºÀgÀuÉ :

¸ÀASÉå 4 • •
(2 CqÀØ ¸Á®Ä ªÀÄvÀÄÛ 2 PÀA§ ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ) • •

¸ÀASÉå 9 • • •
• • •
No

(3 CqÀØ ¸Á®Ä ªÀÄvÀÄÛ 3 PÀA§ ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ) • • •

• • • •
¸ÀASÉå 16 • • • •
(4 CqÀØ ¸Á®Ä ªÀÄvÀÄÛ 4 PÀA§ ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ) • • • •
• • • •
4, 9, 16, ............. F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðªÀUÀð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

68
 • E£ÀÄß PÉ®ªÀÅ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß wæ¨sÀÄdzÀ DPÁgÀzÀ°è eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ :
¸ÀASÉå 3 •
• •
•
¸ÀASÉå 6 • •
• • •
•

ed
¸ÀASÉå 10 • •
• • •
• • • •

ish
3, 6, 10, ............. F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß wæPÉÆäÃAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß wæ¨sÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ°è eÉÆÃr¸ÀĪÁUÀ wæ¨sÀÄdzÀ JgÀqÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÀÄ«gÀĪÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ©AzÀĪÀÅ AiÀiÁªÁUÀ®Æ ªÉÄîÄUÀqÀÉ §gÀĪÀAvÉ
re S
bl
gÀa¸À¨ÉÃPÀÄ. wæ¨sÀÄdzÀ ¥ÁzÀzÀ ¸Á°¤AzÀ ©AzÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ PÀæªÀĪÁV 4,3,2,1
be TB

EgÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÉÄð£À avÀæzÀ°è ªÉÆzÀ® ¸Á°£À°è JµÀÄÖ ©AzÀÄUÀ½ªÉ JAzÀÄ UÀªÀĤ¹.

pu
ªÉÆzÀ® ¸Á®Ä AiÀiÁªÁUÀ®Æ MAzÉà MAzÀÄ ©AzÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
o K

PɼÀV£À PÉÆõÀÖPÀªÀ£ÀÄß ¨sÀwð ªÀiÁr :

tt ©

¸ÀASÉå ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ DAiÀÄvÀ ZËPÀ wæ¨sÀÄd

2 •• E®è E®è E®è
3 ••• E®è E®è •
••
4 •••• E®è • • E®è
• •
5 ••••• E®è E®è E®è
••• •
6 •••••• ••• E®è ••
•••
No

69
 EzÀ£ÀÄß w½¬Äj : ¸ÀASÉå 12 £ÀÄß PɼÀV£ÀAvÉ JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼À°è DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ°è
eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÁVzÉ.
••••
•••••• ••••
•••••• ••••
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 12 £ÀÄß ªÉÄð£ÀAvÉ 2 × 6 ªÀÄvÀÄÛ 3 × 4 JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼À°è
eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÁVzÉ. F jÃwAiÀÄ E£ÀÄß 3 GzÁºÀgÀuÉ PÉÆr.

ed
À ÄÀ : 1. AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ §tÚzÀ aPÀÌ ªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ ºÁ¼ÉU¼
ZÀlĪÀnPÉ:- ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁªÀÄVæU¼ À ÄÀ

ish
2.
MAzÀÄ ©½ §tÚzÀ ºÁ¼É
«zsÁ£À : §tÚzÀ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß §¼À¹ PÉ®ªÀÅ ZËPÀ ªÀÄvÀÄÛ wæ¨sÀÄeÁPÁgÀzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¹ ©½AiÀÄ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CAn¹. ¤ªÀÄä ¸ÉßûvÀgÄÀ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉåUÀ½UÉ
re S
ªÉÄð£À DPÁgÀU¼ À £
bl É zÀÄ w½zÀÄPÉƽî. CªÀÅUÀ¼£
À ÄÀ ß gÀa¹zÁÝgA À ÄÀ ß ¥Àz
æ ±
À ð
À £À ¥s®
À PÀz°
À è
be TB
pu
¥ÀæzÀ²ð¹.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) F PɼÀV£ÀAvÉ eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÉÆzÀ® 10 ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
o K

ºÉ¸Àj¹.
tt ©

a) ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ b) ZËPÀ c) DAiÀÄvÀ d) wæ¨sÀÄd

2) 1 jAzÀ 20 gÀªg
À V
É £À AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉåU¼
À £
À ÄÀ ß ¸Àg¼
À À gÉÃSÉAiÀÄ°è ªÀiÁvÀæ
vÉÆÃj¸À§ºÀÄzÀÄ?
3) 1 jAzÀ 20 gÀªÀgÉV£À AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ZËPÀUÀ¼ÁV ªÀiÁvÀæ
eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ?

«£Áå¸ÀUÀ¼À CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À («ÃPÀëuÉ)

No

«£Áå¸À U À ¼ À CªÀ ¯ É Æ ÃPÀ £ À ª À Å PÉ ® ªÀ Å ¥À z À Þ wUÀ ¼ À £ À Ä ß ¸À g À ¼ À U É Æ ½¸À Ä ªÀ ° è

ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgÀuÉ :
«£Áå¸À 1 : 1) 112 + 9 = 112 + 10 - 1 = 122 - 1 = 121
2) 112 + 99 = 112 + 100 - 1 = 212 - 1 = 211

70
«£Áå¸À 2 : F «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. '9', '99', '999' . . . . ? F «£Áå¸ÀªÀÅ
¸ÀAPÀ®£À CxÀªÁ ªÀåªÀP®
À £À §¼À¹ UÀÄt®§Þ PÀAqÀÄ»rAiÀÄ®Ä ¸ÀºPÀ ÁjAiÀiÁVzÉAiÉÄÃ?
GzÁºÀgÀuÉ : 1) 24 × 9 = 24 × (10 - 1)
2) 24 × 99 = 24 × (100 - 1 )
3) 24 × 999 = 24 × (1000 - 1)

ed
'9', '99', '999' . . . . . .?jÃwAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄuÁPÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀ ¨ÉÃgÉ
AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀÄ®¨sÀ «zsÁ£À w½¢zÉAiÉÄÃ? CAvÀºÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄUÉ ¨ÁAiÉÄÝgÉ

ish
¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ.
«£Áå¸À 3 : F PɼÀV£À ªÀiÁzÀjAiÀÄÄ 5 CxÀªÁ 25 CxÀªÁ 125 (»ÃUÉ «¸ÀÛj¸ÀĪÀ
re S
bl
§UÉÎ D¯ÉÆÃa¹) ¸ÀASÉåUÀ½AzÀ UÀÄt¸ÀĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.
be TB

× × 10) ÷ 2 = 320 ÷ 2 = 160

pu
GzÁºÀgÀuÉ : 1) 32 5 = (32
2) 32 × 25 = (32 × 100) ÷ 4 = 3200 ÷ 4 = 800
o K

3) 32 × 125 = (32 × 1000) ÷ 8 = 32000 ÷ 8 = 4000

tt ©

AiÉÆÃa¹ : PɼÀV£À ªÀiÁzÀjUÀ¼À «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ K£À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛªÉ?

1) 54 × 5 = (54 ÷ 2) × 10 = 27 × 10 = 270 × 1
2) 54 × 15 = (54 ÷ 2) × 30 = 27 × 30 = 270 × 3
3) 54 × 35 = (54 ÷ 2) × 70 = 27 × 70 = 270 × 7
4) 54 × 45 = (54 ÷ 2) × 90 = 27 × 90 = 270 × 9

«£Áå¸À 4 : 37 MAzÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀASÉå. 37 £ÀÄß 3 gÀ UÀÄtPÀUÀ½AzÀ UÀÄt¹zÁUÀ

PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
No

37 × 3 = 111 37 × 18 = 666

37 × 6 = 222 37 × 21 = 777

37 × 9 = 333 37 × 24 = 888

37 × 12 = 444 37 × 27 = 999

37 × 15 = 555

71
 C¨sÁå¸À 3.2

I. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛj¹.

1) 1 jAzÀ 20 gÀ £ÀqÀÄ«£À wæ¨sÀÄeÁPÁgÀzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
2) ZËPÁPÁgÀzÀ°è eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÉÆzÀ® 5 ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

ed
3) AiÀiÁªÀ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß gÉÃSÉ, wæ¨sÀÄd, ZËPÀ ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄvÀUÀ¼ÁV
vÉÆÃj¸À§ºÀÄzÀÄ?

ish
4) AiÀiÁªÀ PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß DAiÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ wæ¨sÀÄd JgÀqÀÆ jÃwAiÀÄ°è
vÉÆÃj¸À§ºÀÄzÁVzÉ?
re S
II.
bl
PɼÀV£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß C¨sÀå¹¹, CzÀgÀ ªÀÄÄA¢£À ºÀAvÀªÀ£ÀÄß §gɬÄj.
be TB

× ×
pu
a) 1 1 = 1 b) 1 9 + 1 = 10
11 × 11 = 121 12 ×9 + 2 = 110
o K

111 × 111 = 12321 123 × 9 + 3 = 1110

tt ©

c) 123456789×8+9=987654321 d) 9876543×9+1=8,88,88,888

12345678×8+8=98765432 987654×9+2=88,88,888

1234567×8+7=9876543 98765×9+3=8,88,888

123456×8+6=987654 9876×9+4=88,888

12345×8+5=98765 987×9+5=8,888

1234×8+4=9876
No

e) UÀÄt¹ : 1) 142857 ×7 2) 12345679 × 9

III. PɼÀV£À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ZËPÀ, wæ¨sÀÄd ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÁV «AUÀr¹.

a) 3 b) 81 c) 10 d) 49 e) 15
f) 6 g) 8 h) 64 i) 25

    
72
 WÀlPÀ - 4

¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ (Integers)

F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :

ed
 ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À CxÀð ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀåvÉ CjAiÀÄÄ«j,
 zsÀ£À ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ IÄt ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,

ish
 ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,
 zÀvÀÛ ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À°è aPÀÌzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÉÆqÀØzÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,
re S


bl
zÀvÀÛ ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è eÉÆÃr¸ÀÄ«j,
be TB

 ¥ÀÇÀ uÁðAPÀU¼
À £
À ÄÀ ß M¼ÀUÆ
É AqÀ ªÀÄÆ® QæAiÉÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄïÉ
pu
ªÀiÁr vÉÆÃj¸ÀÄ«j.
o K

4.1 ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ
tt ©

¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯ÃÉ ¥ÀÇÀ tð ¸ÀASÉåUÀ¼£ À ÄÀ ß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀ£ÄÀ ß

w½¢gÀÄ«j. E°è PÉ®ªÀÅ ºÉýPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖzÉ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆa¸ÀĪÀ C£ÀÄUÀÄtªÁzÀ
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.
À É 1 : C±À¥
GzÁºÀgu æ ïs , CAQvÁ, ªÉÄÃj ºÁUÀÆ UÀuÃÉ ±À EªÀgÄÀ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ . CªÀg°
À è
a) C±Àæ¥sï ` 5 ¯Á¨sÀUÀ½¹zÀ£ÀÄ.
b) CAQvÀ ` 2 ¯Á¨sÀUÀ½¹zÀ¼ÀÄ.
c) ªÉÄÃj AiÀiÁªÀÅzÉà ¯Á¨sÀ UÀ½¹®è.
No

d) UÀuÉñÀ ` 5 £ÀµÀÖ C£ÀĨsÀ«¹zÀ£ÀÄ.

ªÉÄÃj CAQvÁ C±Àæ¥sï

+0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8 +9

¯Á¨sÀ«®è ` 2 ¯Á¨sÀ ` 5 ¯Á¨sÀ

('0' ¯Á¨sÀ)

73
 UÀuÉñï ` 5 £ÀµÀÖ
C£ÀĨsÀ«¹zÁÝ£É.
CzÀ£ÀÄß J°è
UÀÄgÀÄw¸À° ? ? ?

ed
UÀuÃÉ ±À ` 5 £ÀµÖÀ C£ÀĨs«
À ¹zÀÄÝ CzÀ£ÄÀ ß ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåU¼ À À F ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ°è
UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÁzsåÀ ªÁUÀĪÀÅ¢®è. ¯Á¨sª À £
À ÄÀ ß ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼°À è vÉÆÃj¸À§ºÀÄzÀÄ. £ÀµÖÀ

ish
vÉÆÃj¸À®Ä ¥ÀævÉåÃPÀ ¸ÀASÁå ¸ÀgÀtÂAiÉÄà ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è `0' ¬ÄAzÀ MAzÉÆAzÀÄ ªÀiÁ£À §®PÉÌ ZÀ°¹zÀAvÉ ¨É¯ÉAiÀÄÄ
ºÉZÀÄÑvÁÛ ¸ÁUÀÄvÀÛzÉ. CzÀ£ÀÄß ¯Á¨sÀ JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À§ºÀÄzÀÄ. £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä
re S
bl
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß `0' ©AzÀÄ«¤AzÀ JqÀPÉÌ ªÀÈ¢Þ¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ `1' ªÀiÁ£À
be TB

JqÀPÉÌ ZÀ°¹ CzÀ£ÀÄß `-1' JAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ. ¥ÀÅ£ÀB C°èAzÀ `1' ªÀiÁ£À
pu
JqÀPÉÌ ZÀ°¹ CzÀ£ÀÄß `-2' JAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ. »ÃUÉ PÀæªÀĪÁV ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
o K
tt ©

-3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è `0' ¬ÄAzÀ JqÀ¨sÁUÀzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß `-' aºÉ߬ÄAzÀ

¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ. DUÀ §®¨sÁUÀzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼£ À ÄÀ ß `+' aºÉ߬ÄAzÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ. `-' aºÉß
ºÉÆA¢zÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß IÄt ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ, `+' aºÉß ºÉÆA¢zÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
zs£
À ¸
À A
À SÉåU¼
À A É iÀÄÄvÉÃÛ ªÉ. DzÀÝjAzÀ ` 5 £ÀµÖÀ C£ÀĨs«
É zÀÄ PÀgA À ¹zÀÝ£ÄÀ ß ¸ÀASÁågÃÉ SÉAiÀÄ
ªÉÄÃ¯É F PɼÀV£ÀAvÉ UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ.
UÀuÉÃ±ï ªÉÄÃj CAQvÁ C±Àæ¥sï
No

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8
• ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ JqÀ¨sÁUÀPÉÌ ¸ÀASÁågÉÃSÉ ¨É¼É¹zÉ.
• D gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀæªÀĪÁV -1, -2, -3, -4....... »ÃUÉ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹zÉ.
• UÀuÉñÀ ` 5 £ÀµÀÖ C£ÀĨsÀ«¹zÀÄÝ ªÉÄÃjVAvÀ PÀrªÉÄ ¹ÜwAiÀÄ°èzÁÝ£É. CzÀ£ÀÄß
-5 gÀ°è UÀÄgÀÄw¹zÉ.
74
¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀASÁå gÉÃSÉ:
¥ÁægÀA¨sÀ
©AzÀÄ
IÄt ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ zsÀ£À ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8
• `0' AiÀÄÄ ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀ ©AzÀĪÁVzÉ.

ed
• ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ §®¨sÁUÀzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀdªÁVAiÉÄà zsÀ£À aºÉß ºÉÆA¢zÀÄÝ
CªÀÅ zsÀ£À¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÁVªÉ.

ish
• ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ JqÀ¨Ás UÀPÉÌ D ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹zÉ. ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ JqÀ¨Ás UÀzÀ
D ¸ÀASÉåUÀ½UÉ `IÄt aºÉß’ ¤ÃrzÉ, CªÀÅ IÄt¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÁVªÉ.
• ¥ÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ IÄt ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀASÁå
re S
¸ÀªÄÀ ƺÀª£
bl À ÄÀ ” (Integers) J£ÀÄßvÉêÉ. ¥ÀÇuÁðAPÀU¼
À ÄÀ ß “¥ÀÇuÁðAPÀU¼ À £
À ÄÀ ß
be TB

''Z'' CPÀëgÀ¢AzÀÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ.

pu
• ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀASÁå ¸ÀªÀÄƺÀªÀÅ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÁå ¸ÀªÀÄƺÀ ºÁUÀÆ
o K

¥ÀÇtð¸ÀASÁå ¸ÀªÀÄƺÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀÄ DVzÉ.

u Á ð A P À UÀ ¼À Ä
tt ©

¥ À Ç ¸ À A S Éå U À ¼ " z
ð ÀÄ
'' w "

t
"
¥À Ç

¸Áé¨sÁ«PÀ
¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
"N"
No

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8
• ¥ÀÇuÁðAPÀ ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄÄ ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ ¥ÁægAÀ ¨sª
À ÁV JgÀqÆ
À ¢QÌ£°
À è
C£ÀAvÀªÁV ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄÄvÀÛzÉ.
• ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ §®¨sÁUÀzÀ°è zsÀ£À¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß, JqÀ¨sÁUÀzÀ°è IÄt
¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÆß ºÉÆA¢zÉ.
• ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄÄ zsÀ£À CxÀªÁ IÄt AiÀiÁªÀ aºÉßAiÀÄ£ÀÆß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è.
¸ÉÆ£ÉßAiÀÄÄ vÀl¸ÀÜ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.
75
 AiÉÆÃa¹ :
• ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
• ¥ÀÇuÁðAPÀU¼
À °
À è CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ ? ²PÀëPg
À Æ
É A¢UÉ ZÀað¹.

£É£À¦r : (-1) CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ IÄt ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.

F ªÉÆzÀ°£À GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ°è UÀuÉñÀ¤UÉ ªÁå¥ÁgÀzÀ°è DzÀ £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß `-5’

ed
JAzÀÄ IÄt ¸ÀASÉåAiÀÄ°è UÀÄgÀÄw¹zɪÀÅ.
F jÃw IÄt ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ EvÀgÀ PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß

ish
w½¬Äj. re S
bl
be TB
pu
o K
tt ©

PÁ²äÃgÀzÀ PÀtªÉAiÀÄ°è GµÀÚvÉ F w«ÄAV® FUÀ "-5 «ÄÃ." £À°èzÉ.

"-120 ¸É" EzÉ.
No

gÀ« "-1" £Éà ªÀĺÀrAiÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è UÁgÉAiÀĪÀ£ÀÄ "-5 «ÄÃ." £À°èzÀÄÝ

ªÁ¹¸ÀÄwÛzÁÝ£É. ¨Á«AiÀÄ vÀ¼ÀzÀ°è PÀ®ÄèUÀ¼À£ÀÄß
eÉÆÃr¸ÀÄwÛzÁÝ£É.
76
 IÄt¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀ ¸ÀAzÀÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ:
• ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä.
• GµÀÚvÉ ¸ÉÆ£Éß rVæ ¸É°ìAiÀĸï VAvÀ PÀrªÉĬÄzÁÝUÀ CzÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä,
• ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¸ÉÆ£Éß JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¹zÀÄÝ, ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ
PɼÀV£À D¼ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä.

ed
¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ
GzÁºÀgÀuÉ 1 :

ish
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É -4 £ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ°è ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ JqÀ¨sÁUÀPÉÌ 4 ªÀiÁ£À UÀÄgÀÄw¹. F ©AzÀÄ
-4 £ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.
re S
bl
be TB

-8 -7 -6 -5 (-4) -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8
pu
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
o K

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É +5 ªÀÄvÀÄÛ -3 £ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

tt ©

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ §®¨sÁUÀzÀ°è 5 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ +5 DVgÀÄvÀÛzÉ.

¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ JqÀ¨sÁUÀPÉÌ 3 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ (-3) DVgÀÄvÀÛzÉ.
(-3) (+5)

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8
GzÁºÀgÀuÉ 3 :
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É -6 jAzÀ +2 gÀªÀgÉV£À J¯Áè ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹:
No

MAzÀÄ ¸ÀASÁå gÉÃSÉ J¼ÉAiÀĨÉÃPÀÄ. (-6) EzÀÄ IÄt ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÀÄÝ

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ JqÀ¨sÁUÀzÀ°ègÀ¨ÉÃPÀÄ. DzÀÝjAzÀ gÉÃSÉAiÀÄ CvÀåAvÀ
JqÀ¨sÁUÀzÀ°è (-6) UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÀÄ. C°èAzÀ §®UÀqÉUÉ MAzÉÆAzÀÄ ªÀiÁ£À UÀÄgÀÄvÀÄ
ªÀiÁr PÀæªÀĪÁV (-5),(-4)...... »ÃUÉ UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛ +2 gÀªÀgÉUÉ UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÀÄ.

-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3

77
GzÁºÀgÀuÉ 4 :
(+5) jAzÀ (-4) gÀªÀgÉUÉ UÀÄgÀÄw¹.
MAzÀÄ ¸ÀASÁågÉÃSÉ J¼É¬Äj. +5 zsÀ£À¸ÀASÉåAiÀiÁVzÀÄÝ ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è
¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ §® ¨sÁUÀzÀ°ègÀĪÀ ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ. DzÀÝjAzÀ gÉÃSÉAiÀÄ CvÀåAvÀ
§®¨sÁUÀzÀ°è +5 UÀÄgÀÄw¹, C°èAzÀ JqÀ¨sÁUÀPÉÌ ¸ÀªÀiÁ£À CAvÀgÀzÀ°è +4, +3, +2....

ed
UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛ -4 gÀ ªÀgÉUÉ UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÀÄ.

ish
-4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5

¥ÀæAiÀÄwß¹ :
re S
1)
bl
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
be TB

a) -3 b) +3 c) -5 d) +6 e) -9
pu
2) F ¸ÀASÉåUÀ½gÀĪÀ ¸ÀASÁågÉÃSÉ gÀa¹j.
o K

a) +4 jAzÀ -3 gÀªÀgÉUÉ b) -7 jAzÀ +1 gÀªÀgÉUÉ

tt ©

ªÀÄÄA¢£À ªÀÄvÀÄÛ »A¢£À ¸ÀASÉå UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ

(Representing successor and predecessor) :

¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ°è F ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹.

a) -3 gÀ ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (-2)
b) 0 AiÀÄ »A¢£À ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (-1)
No

c) -7 gÀ ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉå? (-6)

d) -9 gÀ »A¢£À ¸ÀASÉå? (-10)

¥ÀæAiÀÄwß¹ :
1) EªÀÅUÀ¼À ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉå §gɬÄj: -12, -8, -15, -4, 0
2) EªÀÅUÀ¼À »A¢£À ¸ÀASÉå §gɬÄj: -7, 0, -6, -25, -14

78
¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ºÉÆðPÉ : aPÀÌzÀÄ, zÉÆqÀØzÀÄ, <, >, ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À §¼ÀPÉ :
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
(-5) ªÀÄvÀÄÛ (+3) gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ?
(-5) (+3)

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8

ed
(-5)¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ JqÀ¨sÁUÀzÀ°èzÉ.
(+3) ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ §®¨sÁUÀzÀ°èzÉ.

ish
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è +3 EzÀÄ -5 gÀ §®¨sÁUÀQÌzÉ.
¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ°è JqÀ¢AzÀ §®PÉÌ ZÀ°¹zÀAvÉ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¨É¯É ºÉZÀÄÑvÁÛ ¸ÁUÀÄvÀÛzÉ.
re S
bl
∴ +3 zÉÆqÀØzÀÄ (-5) QÌAvÀ.
be TB

¸ÀAPÉÃvÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ F jÃw §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. (+3) > (-5)

pu
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
(-8) ªÀÄvÀÄÛ (-2) gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ?
o K

(-8) (-2)
tt ©

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8

¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ°è (-2) JA§ÄzÀÄ (-8) gÀ §®¨sÁUÀzÀ°èzÉ.

∴ ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ°è (-2) zÉÆqÀØzÀÄ (-8) QÌAvÀ
(-2) > (-8)
GzÁºÀgÀuÉ 3 :
(-5) ªÀÄvÀÄÛ ‘0’ AiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ?
No

(-5) (0)

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8

F ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ°è ‘0’ AiÀÄÄ (-5) gÀ §®¨sÁUÀzÀ°èzÉ.

∴ ‘0’ zÉÆqÀØzÀÄ (-5) QÌAvÀ
0 > (-5)
79
GzÁºÀgÀuÉ 4 :
+2 ªÀÄvÀÄÛ -4 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ aPÀÌzÀÄ?
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è F ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÁÜ£À PÀ°à¹PÉƽî. £ÀAvÀgÀ wêÀiÁð¤¹....
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è -4 EzÀÄ +2 gÀ JqÀ¨sÁUÀzÀ°èzÉ.
∴ (-4) < (+2)

ed
GzÁºÀgÀuÉ 5 :
(-7) ªÀivÀÄÛ (-9) gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ aPÀÌzÀÄ?

ish
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è F ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÁÜ£À PÀ°à¹PÉÆAqÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ aPÀÌzÉAzÀÄ
¤zsÀðj¹.
(-9) aPÀÌzÀÄ (-7) QÌAvÀ
re S
bl
∴ (-9) < (-7)
be TB
pu
¥ÀæAiÀÄwß¹ :
F ¸ÀASÉåUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ <, >, = F ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À°è ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀAPÉÃvÀ §gɬÄj.
o K

a) +3 (-6) b) -1 +1 c) (+5) 0
tt ©

d) (-4) (-9) e) +12 -12 f) +4 +6

g) (-7) (+2) h) 0 -3 i) -5 -5

KjPÉ PÀæªÀÄ, E½PÉ PÀæªÀÄ (Ascending and Descending Order) :

GzÁºÀgÀuÉ 1 :
F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
-2, +6, +3, -4, -1
No

¥ÀjºÁgÀ : F ¸ÀASÉåU¼
À £
À ÄÀ ß ¸ÀASÁågÃÉ SÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀ°¹
à PÉƽî. ¸ÀASÁågÃÉ SÉAiÀÄ°è
JqÀ¢AzÀ §®PÉÌ ZÀ°¹zÀAvÉ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¨É¯É ºÉZÀÄÑvÁÛ ¸ÁUÀÄvÀÛzÉ. (KjPÉ PÀæªÀÄ)
-4 -2 -1 +3 +6

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8

∴ KjPÉ PÀæªÀÄ : -4, -2, -1, +3, +6

80
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj,
+9, -7, 0, -2, +4
EªÀÅUÀ¼À°è CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (-7)
CvÀåAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (+9)

ed
FUÀ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA©ü¹ G½zÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀĪÁV KjPÉ
PÀæªÀÄzÀ°è eÉÆÃr¸À¨ÉÃPÀÄ.

ish
∴ KjPÉ PÀæªÀÄ : -7, -2, 0, +4, +9
GzÁºÀgÀuÉ 3 :
re S
bl
F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
be TB

- 3, +6, -5 , +3, -1
pu
¥ÀjºÁgÀ : F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀ°à¹PÉƽî. ¸ÀASÁå
o K

gÉÃSÉAiÀÄ°è §®¢AzÀ JqÀPÉÌ ZÀ°¹zÀAvÉ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¨É¯É PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÁÛ ¸ÁUÀÄvÀÛzÉ.

(E½PÉ PÀæªÀÄ)
tt ©

-5 -3 -1 +3 +6

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8

∴ E½PÉ PÀæªÀÄ : +6, +3, -1, -3, -5

GzÁºÀgÀuÉ 4 :
F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
- 7, +10, -4, +2, -5
No

EªÀÅUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (+10)

CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? (-7)

FUÀ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA©ü¹ CvÀåAvÀ aPÀÌ ¸ÀASÉåAiÀĪÀgÉUÉ
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è eÉÆÃr¸À¨ÉÃPÀÄ.
∴ E½PÉ PÀæªÀÄ : +10, +2, -4, -5, -7

81
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ :
1) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
a) 4, -3, +6, -9, 0 b) -9, +6, -7, +3, -1
2) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
a) 0, -8, +3, -5, +1 b) -9, -1, +9, -6, +4

ed
C¨sÁå¸À 4.1

ish
I. 1) F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.
a) -2 b) +3 c) -4 d) +6 e) -8
re S
bl
be TB

2)
pu
F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ ¸ÀASÁågÉÃSÉ gÀa¹j.
a) (-5) jAzÀ +4 gÀ ªÀgÉUÉ b) (-9) jAzÀ +1 gÀ ªÀgÉUÉ
o K

c) +2 jAzÀ (-8) gÀ ªÀgÉUÉ d) +5 jAzÀ (-6) gÀ ªÀgÉUÉ

tt ©

3) F ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉå §gɬÄj.

a) -6 b) 8 c) -1 d) -15 e) -58

4) F ¸ÀASÉåUÀ¼À »A¢£À ¸ÀASÉå §gɬÄj.

a) 1 b) -9 c) -14 d) 0 e) -74

II. 1) F ¸ÀASÉåUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ aºÉß ºÁQ ºÉÆð¹j. (<, > CxÀªÁ =)
No

a) +3 -6 b) -5 -8
c) -9 -3 d) -1 0

e) +6 -15 f) -18 -18

g) 0 -8 h) -26 -40

82
2) F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
a) +2, +8, -3, 0, -5

b) +5, -9, +8, -1, -7

c) -12, +15, -15, -3, +4

d) -20, +14, +7, -6, 0

ed
3) F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.

ish
a) +2, -4, +5, 0, +6

b) -7, +7, -10, -4, -1

re S
bl
c) -18, +9, -8, +5, -14
be TB
pu
d) -9, +2, -11, +5, 0

4) F ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆa¸ÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

o K

GzÁºÀgÀuÉ : 1) GµÀÚvÉ 00 C VAvÀ 60C. PÀrªÉÄ EzÉ. -60 C.

tt ©

2) ªÁå¥ÁgÀzÀ £ÀAvÀgÀ ¯Á¨sÀªÀÇ E®è, £ÀµÀÖªÀÇ E®è. 0

a) GqÀÄ¥ÀÅUÀ¼À CAUÀr 3 £Éà ªÀĺÀrAiÀÄ°èzÉ.

b) ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À CAUÀr 2 £Éà PɼÀCAvÀ¹Û£À°èzÉ.

c) d»Ãgï vÀ£Àß G½vÁAiÀÄ SÁvɬÄAzÀ ` 500 »A¥ÀqÉzÀ£ÀÄ.

No

d) C¥ÉÃPÁë vÀ£Àß G½vÁAiÀÄ SÁvÉUÉ ` 200 dªÀiÁ ªÀiÁrzÀ¼ÀÄ.

e) JªÀgɸïÖ ²RgÀªÀÅ 8854 «ÄÃ. JvÀÛgÀªÁVzÉ.

f) ªÀÄļÀÄUÀÄzÁgÀ£ÉƧ⠸ÀªÀÄÄzÀæzÀ 28 «ÄÃ. D¼ÀzÀ°èzÀÄÝ d®ZÀgÀUÀ¼À

¥sÉÇÃmÉÆà vÉUÉAiÀÄÄwÛzÁÝ£É.
83
 4.2 ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£À
JgÀqÀÄ zsÀ£À ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À : =+1
ZÀlĪÀnPÉ 1 :-
= -1
(+3) ªÀÄvÀÄÛ (+4) £ÀÄß PÀÆrj.
¤Ã° ªÀÄvÀÄÛ PÉA¥ÀÅ §tÚUÀ¼À ºÀ®ªÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉƽî.

ed
¤Ã° §tÚªÀ£ÀÄß (+1) JAzÀÆ, PÉA¥ÀÅ §tÚªÀ£ÀÄß (-1) JAzÀÄ H»¹PÉƽî.
£ÀAvÀgÀ MAzÉà ¸Á°£À°è ªÀÄÆgÀÄ ¤Ã° PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ £Á®ÄÌ ¤Ã°

ish
PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¹.
re S
bl +3
be TB

+4
pu
¤Ã° PÁqïðUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß Jt¹j. ‘7’ C®èªÉÃ? DzÀÄzÀjAzÀ,
(+3) + (+4) = +7.
o K

¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ zsÀ£À ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ F ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀ®ªÀÅ

¨Áj ¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹.
tt ©

JgÀqÀÄ IÄt ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À :

ZÀlĪÀnPÉ 2 :-
(-2) ªÀÄvÀÄÛ (-5) £ÀÄß PÀÆrj.
MAzÉà ¸Á°£À°è 2 PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ 5 PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß F
PɼÀV£ÀAvÉ eÉÆÃr¹.
No

-2 -5
MlÄÖ PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
‘-7’ C®èªÉÃ?
DzÀÝjAzÀ (-2) + (-5) = (-7)
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ IÄt ¥ÀÇuÁðAPÀU¼
À £
À ÄÀ ß vÉUz
É ÄÀ PÉÆAqÀÄ F ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀ®ªÀÅ
¨Áj ¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹.
84
 PɼÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÀÇtðUÉƽ¹:
1) (+8) + (+2) = ________ 2) (-3) + (-2) = ________
3) (-6) + (-2) = ________ 4) (+8) + (+4) = ________

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹ JgÀqÀÄ zsÀ£À¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À :

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 4 ªÀÄvÀÄÛ 3 £ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀÆrj.

ed
+4 +3

ish
-1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ‘0’ ¬ÄAzÀ DgÀA©ü¹ §®PÉÌ 4 ªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ°¹zÁUÀ

re S
bl
4 £ÀÄß ¸ÉÃgÀÄwÛÃj. £ÀAvÀgÀ 4 jAzÀ 3 ªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ°¹zÁUÀ 7 £ÀÄß ¸ÉÃgÀÄwÛÃj.
be TB

DzÀÄzÀjAzÀ, 4+3=7.
pu
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 2 ªÀÄvÀÄÛ 6 £ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀÆrj.
o K

+2 +6
tt ©

-1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ 0 ¬ÄAzÀ DgÀA©ü¹ §®PÉÌ 2 ¸ÀASÉåUÀ¼ÀµÀÄÖ ZÀ°¹zÁUÀ 2 £ÀÄß

¸ÉÃgÀÄwÛÃj. £ÀAvÀgÀ JgÀqÀjAzÀ 6 ¸ÀASÉåUÀ¼ÀµÀÄÖ ZÀ°¹zÁUÀ 8 £ÀÄß ¸ÉÃgÀÄwÛÃj.
DzÀÝjAzÀ, 2+6=8.
GzÁºÀgÀuÉ 1 ªÀÄvÀÄÛ 2 jAzÀ, JgÀqÀÄ zsÀ£À ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀ®Ä
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ §®PÉÌ ZÀ°¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.
No

(+ 4) (¸ÀeÁw aºÉßUÀ¼ÀÄ) (+ 2) 1) (+4) + (+3) =(+7)

+ (+ 3) + (+ 6)
2) 2 + (+6) =(+8)
+7 +8
ªÉÆvÀÛ
ªÉÄð£À GzÁºÀgÀuɬÄAzÀ “JgÀqÀÄ zsÀ£À ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀÅ MAzÀÄ
zsÀ£À ¥ÀÀÇuÁðAPÀªÉà DVgÀÄvÀÛzÉ” JA§ÄzÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ UÀªÀĤ¸ÀÄvÉÛêÉ.

85
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹ JgÀqÀÄ IÄt ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À :
À É 1 : ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É -3 ªÀÄvÀÄÛ -5 gÀ ªÉÆvÀÛª£
GzÁºÀgu À ÄÀ ß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

-5 -3

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1

ed
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É £ÁªÀÅ ªÉÆzÀ®Ä 0 ¬ÄAzÀ JqÀPÉÌ 3 ªÀiÁ£À ZÀ°¹ (-3)

ish
£ÀÄß ¸ÉÃjzÀ £ÀAvÀgÀ, 5 ªÀiÁ£À CzÉà ¢QÌ£À°è ZÀ°¹zÁUÀ (-8) £ÀÄß vÀ®Ä¥ÀÅvÉÛêÉ.
DzÀÝjAzÀ, (-3) + (-5) = -8
re S
GzÁºÀgÀuÉ 2:
bl¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É (-2) ªÀÄvÀÄÛ (-4) gÀ ªÉÆvÀÛ PÀAqÀÄ»r¬Äj.
be TB
pu
-4 -2

0 +1
o K

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄïÉ, £ÁªÀÅ ªÉÆzÀ®Ä ‘0’ ¬ÄAzÀ JqÀPÉÌ 2 ªÀiÁ£À ZÀ°¹

tt ©

(-2)£ÀÄß ¸ÉÃjzÀ £ÀAvÀgÀ, -2 gÀ JqÀ¨Ás UÀPÉÌ 4 ªÀiÁ£À ZÀ°¹zÁUÀ (-6) £ÀÄß vÀ®Ä¥ÀÅvÉÛêÉ.
DzÀÝjAzÀ, (-2) + (-4) = -6.

GzÁºÀgÀuÉ 1 ªÀÄvÀÄÛ 2 jAzÀ £ÁªÀÅ "JgÀqÀÄ IÄt ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀ®Ä,

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ JqÀPÉÌ ZÀ°¸À¨ÉÃPÀÄ" JAzÀÄ w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.

ªÉÄð£À GzÁºÀgÀuɬÄAzÀ K£À£ÀÄß w½AiÀħºÀÄzÀÄ ?

No

(- 3) ( ¸ÀeÁw aºÉßUÀ¼ÄÀ ) (- 2)
+ (- 5) + (- 4)
-8 ªÉÆvÀÛ -6

UÀªÀĤ¹ : JgÀqÀÄ IÄt ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀÅ IÄt ¥ÀÀÇuÁðAPÀªÉà DVgÀÄvÀÛzÉ.

86
MAzÀÄ zsÀ£À ¥ÀÀÇuÁðAPÀ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ IÄt¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À :
GzÁºÀgÀuÉ 1 : +4 ªÀÄvÀÄÛ (-3) gÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
+4

0 +1 +2 +3 +4 +5

ed
-5 -4 -3 -2 -1
-3
ªÉÆzÀ°UÉ ‘0’ ¬ÄAzÀ £Á®ÄÌ ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ §®PÉÌ ZÀ°¹ (+4) £ÀÄß ¸ÉÃj, £ÀAvÀgÀ

ish
3 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ JqÀPÉÌ ZÀ°¹zÁUÀ +1 £ÀÄß vÀ®Ä¥ÀÅvÉÛêÉ. CAzÀgÉ, 4 + (-3) = +1.
¨É à gÉ ¨É à gÉ zs À £ À ªÀ Ä vÀ Ä Û IÄt ¥À Ç uÁðAPÀ U À ¼ À £ À Ä ß vÉ U É z À Ä PÉ Æ AqÀ Ä F
ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀ®ªÀÅ ¨Áj ¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹.
re S
bl
À É 2 : -4 ªÀÄvÀÄÛ +3
be TB

GzÁºÀgu gÀ ªÉÆvÀÛª£
À ÄÀ ß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀAqÀÄ»r¬Äj.
pu
-4
o K

-5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5
+3
tt ©

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ` 0'

¬ÄAzÀ DgÀA©ü¹ JqÀPÉÌ 4 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ
ZÀ°¹zÀgÉ (-4) vÀ®Ä¥ÀÅvÉÛêÉ. C°èAzÀ §®PÉÌ 3 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ ZÀ°¹zÀgÉ (-1) £ÀÄß
vÀ®Ä¥ÀÅvÉÛêÉ. DzÀÝjAzÀ, (-4) + (+3) = -1.
GzÁºÀgÀuÉ (1) ªÀÄvÀÄÛ (2) jAzÀ
(+ 4) ( «eÁw aºÉßUÀ¼ÀÄ ) (- 4)
+ (- 3) + (+ 3)
+1 ªÉÆvÀÛ -1
No

ªÉ Æ vÀ Û ª À Å ºÉ a Ñ £ À ¤gÀ ¥ É Ã PÀ ë ªÀ i Ë®å ºÉ Æ A¢zÀ ¸À A SÉ å AiÀ Ä aºÉ ß ºÉ Æ A¢gÀ Ä vÀ Û z É

JAzÀÄ w½AiÀÄÄvÉÛêÉ.
(+ 4) + (- 3) = + 1 (- 4) + (+ 3) = - 1

¨É à gÉ ¨É à gÉ IÄt ªÀ Ä vÀ Ä Û zs À £ À ¥À Ç uÁðAPÀ U À ¼ À £ À Ä ß vÉ U É z À Ä PÉ Æ AqÀ Ä F

ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀ®ªÀÅ ¨Áj ¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹.
87
GzÁºÀgÀuÉ 3 :
(i) (+1) ªÀÄvÀÄÛ (-1) gÀ ªÉÆvÀÛ JµÀÄÖ ? (ii) (-1) ªÀÄvÀÄÛ (+1) gÀ ªÉÆvÀÛ JµÀÄÖ ?

-3 -2 -1 0 +1 +2 +3 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3

∴ (+1) + (-1) = 0 ∴ (-1) + (+1) = 0

ed
EzÉà jÃw (+2) + (-2) ªÀÄvÀÄÛ (-2) + (+2) £ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

ish
£É£À¦r: ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀĪÁUÀ
1. §®PÉÌ ZÀ°¹zÀgÉ `zsÀ£À' (+). 2. JqÀPÉÌ ZÀ°¹zÀgÉ `IÄt' (-).
re S
bl
JgÀqÀÄ CxÀªÁ JgÀqÀPÀÆÌ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀĪÁUÀ
be TB
pu
CªÀÅUÀ¼À ¤gÀ¥ÉÃPÀë ªÀiË®å ºÁUÀÆ aºÉßUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉƽî. ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À°è
aºÉßAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹zÀ ¸ÀASÉåAiÉÄà CªÀÅUÀ¼À ¤gÀ¥ÉÃPÀë ªÀiË®åªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
o K

GzÁºÀgÀuÉ: (-8) gÀ ¤gÀ¥ÉÃPÀë ªÀiË®å 8, (+9) gÀ ¤gÀ¥ÉÃPÀë ªÀiË®å 9,

(-16) gÀ ¤gÀ¥ÉÃPÀë ªÀiË®å 16.
tt ©

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ¥ÀÀÇuÁðAPÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ «¯ÉÆêÀÄUÀ¼À

¸ÀAPÀ®£À :
GzÁºÀgÀuÉ 1 : ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É 5 ªÀÄvÀÄÛ (-5) £ÀÄß PÀÆrj.
+5
-5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5
-5
No

5 ªÀ Ä vÀ Ä Û (- 5) £À Ä ß PÀ Æ qÀ ® Ä , ¸À A SÁågÉ Ã SÉ A iÀ Ä ªÉ Ä Ã¯É , ‘ 0’ ¬ÄAzÀ

§®PÉÌ 5 ¸ÀASÉåAiÀĵÀÄÖ ZÀ°¹ (+5) ¸ÉÃj, £ÀAvÀgÀ JqÀPÉÌ 5 ¸ÀASÉåAiÀĵÀÄÖ
ZÀ°¹zÁUÀ ‘0’ AiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃgÀÄwÛÃj. CAzÀgÉ 5 ªÀÄvÀÄÛ (-5) £ÀÄß PÀÆrzÀgÉ
ªÉÆvÀÛ ‘0’ DUÀÄvÀÛzÉ. 5+(-5)=0 DzÀÄzÀjAzÀ, 5 ªÀÄvÀÄÛ -5 £ÀÄß ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
¸ÀAPÀ®£ÀzÀ «¯ÉÆêÀÄUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ. CAzÀgÉ, 5 gÀ ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ «¯ÉÆêÀÄ (-5),
(-5) gÀ ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ «¯ÉÆêÀÄ (+5).
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÀÇuÁðAPÀU¼
À £
À ÄÀ ß vÉUz
É ÄÀ PÉÆAqÀÄ F ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹.
88
¥ÀæAiÀÄwß¹ : a) (+8) gÀ ¸ÀAPÀ®£À «¯ÉÆêÀÄ.... b) (-6) gÀ ¸ÀAPÀ®£À «¯ÉÆêÀÄ....
¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£À
ZÀlĪÀnPÉ 1 :- 2 jAzÀ 5 £ÀÄß PÀ¼É¬Äj.
CAzÀgÉ, (+2)-(+5)=?
¤Ã° ªÀÄvÀÄÛ PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî. ¤Ã° PÁqïð£ÀÄß `+1' `+1'

ed
JAzÀÄ PÉA¥ÀÅ PÁqïð£ÀÄß `-1' JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¹.
`-1'
2 jAzÀ 5 £ÀÄß PÀ¼ÉAiÀÄ®Ä,
avÀæ 1 gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ 2 ¤Ã° PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî.

ish
avÀæ-1
2 ¤Ã° PÁqïðUÀ½AzÀ 5 ¤Ã° PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ®Ä
re S
bl
¥ÀæAiÀÄwß¹. CzÀÄ ¸ÁzsÀå«®è KPÉAzÀgÉ C°è PÉêÀ® 2 ¤Ã°
be TB

PÁqïðUÀ½ªÉ. DzÀÝjAzÀ avÀæ 2 gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ 3 ¤Ã°

pu
ªÀÄvÀÄÛ 3 PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹.
avÀæ-2
o K

J¯Áè 5 ¤Ã° PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁQ. 3 PÉA¥ÀÅ

PÁqïð ªÀiÁvÀæ G½AiÀÄÄvÀÛªÀ®èªÉÃ? (avÀæ 3)
tt ©

CAzÀgÉ, 2-5=-3 avÀæ-3

ZÀlĪÀnPÉ 2 :-
-2 jAzÀ -6£ÀÄß PÀ¼É¬Äj. CAzÀgÉ, (-2)-(-6)=?
avÀæ-4
1) 2 PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß avÀæ 4 gÀAvÉ vÉUÉzÀÄPÉƽî.
2) CªÀÅUÀ½AzÀ 6 PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ
ºÁPÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹. CzÀÄ ¸ÁzsÀå«®è KPÉAzÀgÉ C°è
PÉêÀ® 2 PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ½ªÉ. ºÁUÁV CzÀPÉÌ 4 PÉA¥ÀÅ
No

avÀæ-5
ªÀÄvÀÄÛ 4 ¤Ã° PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß avÀæ 5 gÀAvÉ ¸ÉÃj¹.
3) FUÀ 6 PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß avÀæ 6 gÀ°è
EgÀĪÀAvÉ vÉUÉzÀÄ ºÁQ. G½zÀ ¤Ã° PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß
Jt¹. 4 ¤Ã° PÁqïðUÀ¼ÀÄ G½AiÀÄÄvÀÛªÀ®èªÉÃ?
CAzÀgÉ, (-2) - (-6) = -2 + 6 = +4 avÀæ-6

89
ZÀlĪÀnPÉ 3 :- -2jAzÀ +6£ÀÄß PÀ¼É¬Äj. CAzÀgÉ, (-2)-(+6)=?
(-2)jAzÀ (+6) £ÀÄß PÀ¼ÉAiÀÄ®Ä, 2
PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî. 6
PÉA¥ÀÅ ªÀÄvÀÄÛ 6 ¤Ã° PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß
avÀæ 7 gÀAvÉ ¸ÉÃj¹. 6 ¤Ã° avÀæ-7
PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀĺÁQ G½zÀ
PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß Jt¹. MlÄÖ 8 PÉA¥ÀÅ PÁqïðUÀ½ªÉ C®èªÉÃ?

ed
CAzÀgÉ, (-2)-(+6) = -2-6 = -8

ish
PɼÀV£À ¥ÀnÖ ¥ÀÀÇtðUÉƽ¹.
1 (+5)+(-8) -3
2 (-2)-(+3) -5
re S
bl 3 (+5)-(-7)
be TB
pu
4 (+6)-(-3)
5 (-9)+(-3)
o K

6 (+2)-(-7)
tt ©

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£À :

GzÁºÀgÀuÉ 1 : (+7) jAzÀ 3 £ÀÄß PÀ¼É¬Äj.
CAzÀgÉ (+7)-(+3)=?
7 jAzÀ 3 £ÀÄß PÀ¼ÉzÁUÀ, JµÀÄÖ zÉÆgÀPÀÄvÀÛzÉ?
7-3=4
EzÀ£ÀÄß ¸ÀAPÀ®£ÀªÁVAiÀÄÆ ¥ÀjUÀt¸À§ºÀÄzÀÄ. 7 gÀ aºÉß AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
7, + aºÉß ºÉÆA¢zÉ. +7
+ 3 (ªÀåªÀPÀ®PÀ)
3 gÀ aºÉß AiÀiÁªÀÅzÀÄ? 3, + aºÉß ºÉÆA¢zÉ. (- )
No

PÀ¼ÉAiÀÄĪÁUÀ ªÀåªÀPÀ®PÀzÀ aºÉß §zÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. +4

+7

-2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8
-3
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É + 7 jAzÀ 3 £ÀÄß PÀ¼ÉAiÀÄĪÀ QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄð£ÀAvÉ
UÀªÀĤ¸ÉÆÃt.

90
 CAzÀgÉ, ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ‘0’ ¬ÄAzÀ DgÀA©ü¹ 7 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ §®PÉÌ
ZÀ°¹ 7 £ÀÄß ¸ÉÃj C°èAzÀ £ÀAvÀgÀ 3 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ JqÀPÉÌ ZÀ°¹zÁUÀ (+4) £ÀÄß
¸ÉÃgÀÄwÛÃj. CAzÀgÉ, 7-(+3)=+4.
GzÁºÀgÀuÉ 2 : ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É 7 jAzÀ (-3) £ÀÄß PÀ¼É¬Äj CAzÀgÉ,
7- (-3) = ?

ed
7 gÀ aºÉß AiÀiÁªÀÅzÀÄ ? 7 gÀ aºÉß ‘+’. ªÀåªÀÀPÀ®PÀ (-3) gÀ aºÉß AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
(-3) gÀ aºÉß ‘-’.

ish
¤ªÀÄUÉ w½zÀAvÉ PÀ¼ÉAiÀÄĪÁUÀ ªÀåªÀPÀ®PÀzÀ aºÉß §zÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
CAzÀgÉ, +7
- 3 (ªÀåªÀPÀ®PÀ)
(+)
re S
+ 10
bl
be TB

EzÀ£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É »ÃUÉ UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ.

pu
+7
+3
o K

-1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8 +9 +10 +11
tt ©

‘0’ ¬ÄAzÀ DgÀA©ü¹ §®PÉÌ 7 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ ZÀ°¹, 7 £ÀÄß ¸ÉÃgÀÄwÛÃj. (-3)

£ÀÄß PÀ¼ÉAiÀĨÉÃQzÀÝgÉ, aºÉß §zÀ¯ÁªÀuÉ £ÀAvÀgÀ (+3) DUÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ 7 jAzÀ
§®PÉÌ ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀÄ 3 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ ZÀ°¹zÀgÉ 10 £ÀÄß ¸ÉÃgÀÄvÉÛêÉ.
CAzÀg,É 7-(-3)=7+3=10 ¤ªÀÄUÉ w½zÀAvÉ, 7 ªÀÄvÀÄÛ 3 gÀ ¸ÀAPÀ®£À, 7+3=10
CzÉà jÃw 7 jAzÀ (-3)gÀ ªÀåªÀPÀ®£ÀªÀÅ, 7-(-3)=7+3=10
GzÁºÀgÀuÉ 3 : ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É (-4) £ÀÄß (-7) jAzÀ PÀ¼É¬Äj.
CAzÀgÉ (-7)-(-4) = ?
No

(-7) - (-4) = -7 + 4 = -3 -7
(-7) - 4 (ªÀåªÀPÀ®PÀ)
(+)
-7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 -3
+4
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ‘0’ ¬ÄAzÀ DgÀA©ü¹ JqÀPÉÌ 7 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ ZÀ°¹zÀgÉ
(-7) £ÀÄß ¸ÉÃgÀÄ«j, £ÀAvÀgÀ D°èAzÀ 4 ªÀiÁ£ÀU¼ À ÄÀ Ö §®PÉÌ ZÀ°¹zÁUÀ (-3) ¸ÉÃgÀÄ«j.
À µ
91
 C¨sÁå¸À 4.2

1) ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀzÉ F PɼÀV£À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß PÀÆrj.

a) -4, 6 b) -12, -18, c) 25, -72
d) -39, 0 e) 40, -40 f) 262, -296
g) -403, 3004 h) -6342,-2436 i) -6350, 0

ed
j) -625, 725, 526, 527 k) 2531, -625, -234

ish
l) -6326, 3051

2) ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ F PɼÀV£À ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆrj :

re S
a) -6+2
bl b) 4+(-8) c) (-5)+(-6)
be TB

d) 6+(-6) e) (-2)+(-1)+(-3)
pu
3) ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ F PɼÀV£À ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼É¬Äj :
o K

a) +8 jAzÀ +2 £ÀÄß b) +6 jAzÀ -4 £ÀÄß c) -7 jAzÀ -5 £ÀÄß

4) CAvÀgÀ ±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ gÀ¸¥
À ±
æÀ ßÉ ¸Ààzð
És AiÀÄ°è JAlÄ ¸ÀÄvÀÄU
Û ¼
À °
À è £ÀªÄÀ ä ±Á¯Á vÀAqÀzÀ
tt ©

¸ÉÆÌÃgÀÄUÀ¼ÀÄ : -6, -2 ,16, -8, 4, -3, -5, 7 DzÀgÉ CAwªÀÄ ¸ÉÆÌÃgï

JµÀÄÖ ?
5) ¸ÀjAiÉÆà ? vÀ¥ÉÇàà ? w½¹, vÀ¥ÁàVzÀÝgÉ ¸Àj¥Àr¹ §gɬÄj.
a) -11+2 ªÀÄvÀÄÛ -2+11 EªÀÅ ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛªÉ.
b) ‘0’ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÄÀ ¥ÀÇÀ uÁðAPÀzÀ ªÉÆvÀª
Û ÅÀ CzÉà ¥ÀÇÀ uÁðAPÀªÁVgÀÄvÀz
Û .É
c) MAzÀÄ ¥ÀÀÇuÁðAPÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ «¯ÉÆêÀÄzÀ ªÉÆvÀÛªÀÅ ¸ÉÆ£Éß
No

DUÀÄvÀÛzÉ.
d) ¥Àæw zsÀ£À¥ÀÇuÁðAPÀªÀÇ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.
e) JgÀqÀÄ IÄt¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀÅ MAzÀÄ IÄt¥ÀÀÇuÁðAPÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
f) -50C. GµÀÚvÉAiÀÄÄ -30C. VAvÀ ºÉZÁÑVzÉ.
g) 9 gÀ ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ «¯ÉÆêÀÄ -9.

92
6) PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛj¹ :
1) 0 VAvÀ 6 PÀrªÉÄ EgÀĪÀ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
2) ¯Éúï£À°è GµÀÚvÉ 00C VAvÀ 120C PÀrªÉÄ. F GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ
¥ÀÇuÁðAPÀ §gɬÄj.
3) CvÀåAvÀ aPÀÌ zsÀ£À¥ÀÇuÁðAPÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?

ed
7) ²æãÀUÀgÀzÀ°è ZÀ½UÁ®zÀ°è zÁR¯ÁzÀ MAzÀÄ ªÁgÀzÀ GµÀÚvÉAiÀÄ ªÀÄlÖUÀ¼ÀÄ :

ish
10C, -40C, -30C, 00C, -10C ªÀÄvÀÄÛ 20C. DzÀgÉ, PÀ¤µÀ× ªÀÄvÀÄÛ UÀjµÀ×
vÁ¥ÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
re S
£É£À¦r :
bl
be TB

¸ÉÆ£ÉßAiÀÄÄ ¸Áé¨Ás «PÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ®è

pu
1,2,3...¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
o K

¥ÀÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸Áé¨sÁ«PÀ
tt ©

¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛªÉ.

0,1,2,3,...... ¥ÀÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ

¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ IÄt¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ.

...............-3,-2,-1,0,1,2,3...... UÀ¼ÀÄ ¥ÀÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ

No

    

93
 WÀlPÀ - 5

gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ

(Basic Geometrical Concepts)

F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :

ed
 ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉ, gÉÃSÁRAqÀ ªÀÄvÀÄÛ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,

ish
 vÉgÉzÀ ªÀÄvÀÄÛ DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j ºÁUÀÆ DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼À
M¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,
re S
ªÀPÀæ gÉÃTÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÉÄUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¸ÀÄ«j,


bl
be TB

 PÉÆãÀ, ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ, ¨ÁºÀÄ, PÉÆãÀzÀ M¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß

pu
UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,
wæ¨sÀÄd - ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ, ¨ÁºÀÄ, PÉÆãÀzÀ M¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ, ®A§
o K


JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀågÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄ«j,
tt ©

 ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß CxÉÊð¸ÀÄ«j ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,

 ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ, wædå, ªÁå¸À, PÀA¸À, wæeÁåAvÀgÀ RAqÀ, ªÀÈvÀÛRAqÀ, CzsÀðªÀÈvÀÛ,
ªÀÈvÀÛ ¥Àj¢ü, ªÀÈvÀÛzÀ M¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j.

gÉÃSÁUÀtv ªÀ ÅÀ UÀtv
 z
À À ±ÁSÉAiÀiÁVzÀÄÝ ««zsÀ DPÀÈwUÀ¼À GzÀÝ,CUÀ® ªÀÄvÀÄÛ JvÀg Û U
À ¼
À À
C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄvÀÛzÉ. DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ°è gÉÃSÁUÀtÂvÀªÀ£ÀÄß ‘eÁå«Änæ’(Geometry)
No

J£ÀÄßvÁÛgÉ. ‘eÁå«Änæ’ JA§ ¥ÀzÀªÀÅ VæÃPï£À ‘fAiÉÆÃ’ JAzÀgÉ ‘¨sÀÆ«Ä’ ªÀÄvÀÄÛ

‘ªÉÄmÁæ£ï’ JAzÀgÉ ‘C¼Àv’É JA§ JgÀqÄÀ ¥ÀzU À ¼
À À ¸ÀAAiÉÆÃd£É¬ÄAzÀ DVzÉ. ¥ÁæaãÀ
¨sÁgÀvÀzÀ°è §¼À¸ÀÄwÛzÀÝ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¥ÀzÀ ‘eÁå«Äw’ JAzÀgÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ C¼ÀvÉ JAzÀxÀð.
‘eÁå’ JAzÀgÉ ¨sÆ À «Ä, ‘«Äw’ JAzÀgÉ C¼Àv.É gÉÃSÁUÀtv  zÀ À ªÀÄÆ®PÀ®à£U
É ¼
À £
À ÄÀ ß ºÀ®ªÀÅ
PÉëÃvÀæUÀ¼À°è §¼À¸ÀÄvÉÛêÉ. PÀlÖqÀ vÀAvÀædÕgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C©üAiÀÄAvÀgÀgÀÄ gÉÃSÁUÀtÂvÀªÀ£ÀÄß
PÀlÖqÀUÀ¼À «£Áå¸ÀzÀ°è, ¸ÉÃvÀĪÉ, gÀ¸ÉÛUÀ¼À ¤ªÀiÁðt EvÁå¢UÀ¼À°è §¼À¸ÀÄvÉÛêÉ.
94
 ed
ish
re S
bl
be TB
pu
ªÉÄð£À avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CzÀgÀ°è ºÀ®ªÀÅ eÁå«ÄwAiÀÄ DPÀÈwUÀ½ªÉ.
¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß PÁtÄ«j ? ºÉ¸Àj¹.
o K

£ÀªÀÄä ¤vÀå fêÀ£ÀzÀ°è ««zsÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄvÉÛÃªÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀÄvÉÛêÉ.

tt ©

£ÀªÀÄä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ ««zsÀ DPÁgÀUÀ¼À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ EªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ,

¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ, ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ, UÉÆÃqÉUÀ¼ÀÄ, £É®, ªÉÄÊzÁ£À ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ. EªÀÅUÀ¼À DPÁgÀ
ªÀÄvÀÄÛ UÁvÀæUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVªÉ. DzÀÝjAzÀ DPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁvÀæUÀ¼À §UÉÎ ºÉaÑ£À
«ªÀgÀªÀ£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀÄÄRåªÁVzÉ. F WÀlPÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ PÉ®ªÀÅ
ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À §UÉÎ PÀ°AiÀÄÄ«j.
5.1 gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ
¸ÀgÀ¼À gÉÃSÁRAqÀ (Line Segment) :
MAzÀÄ PÁUÀzÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß PɼÀUÉ vÉÆÃj¹zÀAvÉ ªÀÄra, ªÀÄrazÀ ¨sÁUÀzÀ°è
No

UÉgÉ GAmÁUÀĪÀAvÉ CzÀ£ÀÄß ¨ÉgÀ½¤AzÀ MwÛj. FUÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ©r¹j. ¤ÃªÉãÀÄ

UÀªÀĤ¹¢j? ºÁ¼ÉAiÀÄ°è UÉgÉAiÀÄÄ GAmÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹¢ÝÃj. EzÀ£ÀÄß "¸ÀgÀ¼À
gÉÃSÁRAqÀ CxÀªÁ gÉÃSÁRAqÀ" J£ÀÄßvÉÛêÉ.

95
 MAzÀÄ vɼÄÀ ªÁzÀ zÁgÀª£ À ÄÀ ß vÉUz
É ÄÀ PÉÆAqÀÄ, £ÀqÄÀ ªÉ ¸À® À gÀĪÀAvÉ 2 UÀAlÄUÀ¼£
é à CAvÀg« À ÄÀ ß
ºÁQj. F PɼVÀ £À avÀz
æ °
À è vÉÆÃj¹zÀAvÉ MAzÀÄ UÀAlÄ ¤ªÀÄä §® ¨sÁUÀPÌÉ ªÀÄvÀÄÛ E£ÉÆßAzÀÄ JqÀ
¨sÁUÀPÉÌ §gÀĪÀAvÉ zÁgÀªÀ£ÀÄß J¼ÉzÀÄ »rzÀÄPÉƽî. FUÀ ¤ªÀÄä PÉÊAiÀÄ°ègÀĪÀ zÁgÀªÀÅ
‘¸ÀgÀ¼À gÉÃSÁRAqÀ’ zÀ PÀ®à£ÉAiÀiÁVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. zÁgÀzÀ°ègÀĪÀ JgÀqÀÄ
UÀAlÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÁRAqÀzÀ CAvÀå ©AzÀÄUÀ¼ÁVªÉ.

ed
ish
¤ªÀÄä £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉà JgÀqÀÄ ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ A ªÀÄvÀÄÛ B UÀ¼À£ÀÄß
re S
bl
UÀÄgÀÄw¹PÉƽî. avÀæ 5.1 gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ A ªÀÄvÀÄÛ B UÀ¼À£ÀÄß ¸ÁzsÀå«gÀĪÀ J¯Áè
be TB

ªÀiÁUÀðUÀ½AzÀ ¸ÉÃj¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹.

pu
A ªÀÄvÀÄÛ B £ÀqÀÄªÉ PÀ¤µÀ× zÀÆgÀzÀ ªÀiÁUÀð
AiÀiÁªÀÅzÀÄ? A ªÀÄvÀÄÛ B UÀ½VgÀĪÀ PÀ¤µÀ× zÀÆgÀzÀ
o K

A B ªÀiÁUÀðªÉà ‘¸ÀgÀ¼À gÉÃSÁRAqÀ’. EzÀ£ÀÄß AB

tt ©

CxÀªÁ BA ¤AzÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ. A ªÀÄvÀÄÛ B

avÀæ 5.1
UÀ¼£À ÄÀ ß gÉÃSÁRAqÀzÀ CAvÀå ©AzÀÄUÀ¼ÄÀ J£ÀÄßvÉÃÛ ªÉ.
ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÁRAqÀ JAzÀgÉãÀÄ?
JgÀqÀÄ ¹ÜgÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀ £ÉÃgÀªÁzÀ gÉÃSÉAiÀÄ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ‘¸ÀgÀ¼À
gÉÃSÁRAqÀ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. EzÀÄ ¥Àj«ÄvÀ GzÀݪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
X Y
No

XY MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÁRAqÀ.

avÀz
æ °
À ègÄÀ ªÀ gÉÃSÁRAqÀU¼
À £
À ÄÀ ß ºÉ¸j
À ¹. PQ ªÀÄvÀÄÛ PR UÀ¼ÄÀ gÉÃSÁRAqÀU¼
À ÄÀ .
UÀªÀĤ¹ : gÉÃSÁRAqÀªÀÅ MAzÉà MAzÀÄ DAiÀiÁªÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. EzÀÄ
GzÀݪÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ºÉÆA¢zÀÄÝ, zÀ¥ÀàªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è.

96
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : PɼÀV£À avÀæzÀ°ègÀĪÀ gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
ºÉ¸Àj¹.
B C
A D

ZÀlĪÀnPÉ :-
R S
¥À P À Ì z À ° è MAzÀ Ä PÀ ¥ À Å à ºÀ ® UÉ A iÀ Ä avÀ æ ª À £ À Ä ß PÉ Æ nÖ z É . F

ed
avÀæzÀ°ègÀĪÀ gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹, ºÉ¸Àj¹.

ish
P Q

¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ (Straight Line) :

re S
bl
¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯Éà gÉÃSÁRAqÀzÀ PÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆArgÀÄ«j.
be TB
pu
MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß avÀæzÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ JgÀqÀÆ PÀqÉUÀ¼À°è ªÀÈ¢Þ¹zÁUÀ
zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅzÉà ‘¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ’.
A
o K

B
tt ©

MAzÀÄ ¥ÀÇtð ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÉÃ? ¸ÁzsÀå«®è. KPÉ?

MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄÄ CAvÀå ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è. CzÀÄ C¥Àj«ÄvÀ
¸ÀASÉåAiÀÄ ©AzÀÄUÀ½AzÁVzÉ. DzÀgÉ MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß J¼ÉAiÀÄ®Ä JgÀqÀÄ
©AzÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÁPÀÄ.
P Q

l
m
No

avÀæzÀ°è P ªÀÄvÀÄÛ Q ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄðªÉ.

¸Àg¼À À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ↔ aºÉ߬ÄAzÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÁÛg.É MAzÀÄ ¸Àg¼ À À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß JgÀqÆ
À
PÀqU
É ¼
À °
À è C£ÀAvÀ zÀÆgÀzª À g
À U
É É ªÀÈ¢Þ¸§À ºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀ£ÄÀ ß JgÀqÄÀ ¨ÁtUÀ¼À UÀÄgÀÄvÀÄUÀ¼ÄÀ
¸ÀÆa¸ÀÄvÀª Û .É DzÀÝjAzÀ PQ ¸Àg¼ À À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß PQ CxÀªÁ QP JAzÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÃÛ ªÉ.
PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß l,m,n…….. ªÀÄÄAvÁzÀ CPÀëgÀUÀ½AzÀ®Æ
¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ.

97
 AiÉÆÃa¹ :
1. MAzÀÄ ©AzÀÄ«£À ªÀÄÆ®PÀ JµÀÄÖ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ ?
2. JgÀqÀÄ ©AzÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ JµÀÄÖ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ?

ZÀlĪÀnPÉ :- PÉÆnÖgÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ ©AzÀÄUÀ¼À°è MAzÀÄ ¨ÁjUÉ JgÀqÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ

G¥ÀAiÉÆÃV¹, ¸ÁzsÀå«gÀĪÀ J¯Áè «zsÀUÀ¼À°è ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

ed
P B C

QgÀt (Ray) :

ish
re S
¸ÀÆAiÀÄð

bl
be TB
pu
¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ ºÉÆgÀl QgÀtUÀ¼ÀÄ mÁZïð¤AzÀ ºÉÆgÀl QgÀtUÀ¼ÀÄ
o K

F avÀU æ ¼
À °
À è ¨É¼QÀ £À QgÀtUÀ¼£
À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹. EªÀÅ QgÀtUÀ½UÉ GzÁºÀgu
À É DVªÉ.
¥Àæw avÀæzÀ°è F QgÀtUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ«¤AzÀ ¥ÁægÀA¨sÀ DVªÉ. F
tt ©

QgÀtUÀ½UÉ CAvÀå ©AzÀÄUÀ½ªÉAiÉÄà ?

A B

avÀz
æ °À è AB MAzÀÄ QgÀt. EzÀ£ÄÀ ß AB JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÃÛ ªÉ. MAzÀÄ PÀqÉ EgÀĪÀ
¨ÁtzÀ UÀÄgÀÄvÀÄ QgÀtªÀ£ÄÀ ß D ¢QÌ£°
À è C¤¢ðµÀª
Ö ÁV ªÀÈ¢Þ¸§
À ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄvÀz Û .É
ªÉÄð£À avÀæzÀ°è 'A' AiÀÄÄ ‘D¢©AzÀÄ’ CxÀªÁ ‘¹ÜgÀ©AzÀÄ’.
``MAzÀÄ gÉÃSÁ RAqÀªÀ£ÀÄß D¢ ©AzÀÄ«¤AzÀ C¤¢ðµÀÖªÁV MAzÀÄ ¢QÌ£À°è
No

ªÀÈ¢Þ¹zÁUÀ zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅzÉà ‘QgÀt’.''

P N M

E°è PM QgÀtªÁVzÉ. EzÀgÀ D¢©AzÀĪÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. QgÀtªÀÅ 'P' ¤AzÀ

À ©ü¹, ‘N' ªÀÄvÀÄÛ `M' ©AzÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ºÁzÀĺÉÆÃVzÉ. QgÀtªÀ£ÄÀ ß PN ªÀÄvÀÄÛ
¥ÁægA
PM JAzÀÄ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ. KPÉAzÀgÉ JgÀqÀÆ QgÀtUÀ¼ÀÄ MAzÉà ©AzÀÄ«¤AzÀ
¥ÁægÀA¨sÀªÁVªÉ.
98
 AiÉÆÃa¹: PM ªÀÄvÀÄÛ MP QgÀtUÀ¼ÀÄ MAzÉà DVªÉAiÉÄà ? ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ZÀað¹.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : a) PɼÀV£À avÀæzÀ°ègÀĪÀ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

A X Q
D

ed
Y P O

ish
O
B

(4) R
(1) (2) (3)
re S
b) avÀæ 4
bl
gÀ°è ‘O’ ©AzÀÄ«¤AzÀ ºÀvÀÄÛ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.
be TB
pu
¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ, gÉÃSÁRAqÀ ªÀÄvÀÄÛ QgÀtUÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ :
o K

PÀæ.¸ÀA. gÉÃSÁRAqÀ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ QgÀt

tt ©

JgÀqÀÄ CAvÀå MAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀ

1 CAvÀå ©AzÀÄUÀ½®è.
©AzÀÄUÀ½ªÉ. ©AzÀÄ«zÉ.

A B
A B A B
2 AB MAzÀÄ
AB MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ. AB MAzÀÄ QgÀt.
gÉÃSÁRAqÀ.

¤¢ðµÀÖ GzÀݪÀ£ÀÄß C¤¢ðµÀÖ GzÀݪÀ£ÀÄß C¤¢ðµÀÖ GzÀݪÀ£ÀÄß

3
No

ºÉÆA¢zÉ. ºÉÆA¢zÉ. ºÉÆA¢zÉ.

AB ªÀÄvÀÄÛ BA
AB ªÀÄvÀÄÛ BA MAzÉà AB ªÀÄvÀÄÛ BA
4
UÀ¼ÀÄ MAzÉÃ
¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ
gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß
¥Àæw¤¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ. QgÀtUÀ¼ÀÄ.
¥Àæw¤¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ.

99
 C¨sÁå¸À 5.1

I. ¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°è F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. 

D
a) LzÀÄ ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ A



b) £Á®ÄÌ QgÀtUÀ¼ÀÄ O 

ed
B

c) JgÀqÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ
d)

ish
DgÀÄ gÉÃSÁ RAqÀUÀ¼ÀÄ

II. OB QgÀt ªÀÄvÀÄÛ XY gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.

re S
bl
be TB

III. PɼÀV£ÀÀ avÀæzÀ°è O ªÀÄvÀÄÛ P D¢©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

pu
A T P O Q
o K

IV. avÀæªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

tt ©

a) Q ©AzÀÄ«£À ªÀÄÆ®PÀ ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀ ¸Àg¼

À À gÉÃSÉ
M
b) M ©AzÀÄ«£À ªÀÄÆ®PÀ ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ
P Q R S
c) R D¢©AzÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ QgÀtUÀ¼ÀÄ L

V. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À°è ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉ, gÉÃSÁRAqÀ ªÀÄvÀÄÛ QgÀtUÀ¼À£ÁßV ªÀVÃðPÀj¹.

a) PQ b) PQ c) AB d) LM e) MN
No

VI. PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°ègÀĪÀ gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

a) b)

100
 5.2 vÉgÉzÀ ªÀÄvÀÄÛ DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ (Open and closed figures)

F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. PɼÀV£À DPÀÈwUÀ¼À°è PÀAqÀÄ §gÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÉãÀÄ?

ed
ish
ºËzÀÄ. §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀåvÁå¸ÀUÀ½ªÉ. PÉ®ªÀÅ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ vÉgÉ¢ªÉ ºÁUÀÆ E£ÀÄß PÉ®ªÀÅ
re S
bl
DªÀÈvÀªÁVªÉ. £ÁªÀÅ CªÀÅUÀ¼£À ÄÀ ß F PɼV
À £ÀAvÉ JgÀqÄÀ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.
be TB
pu
UÀÄA¥ÀÅ-1
vÉgÉzÀ
o K

DPÀÈwUÀ¼ÀÄ
UÀÄA¥ÀÅ-2
tt ©

DªÀÈvÀ
DPÀÈwUÀ¼ÀÄ

MAzÀ£Éà UÀÄA¦£À DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ‘vÉgÉzÀ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ºÁUÁzÀgÉ vÉgÉzÀ

DPÀÈw JAzÀgÃÉ £ÀÄ? ¸Àg¼À À gÉÃSÉ CxÀªÁ ªÀPæÀ gÉÃSɬÄAzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ D¢ ©AzÀÄ«£À°è
CAvÀåUÉƼÀîzÀ DPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß ‘vÉgÉzÀ DPÀÈw’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
No

JgÀqÀ£Éà UÀÄA¦£À DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ‘DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ºÁUÁzÀgÉ DªÀÈvÀ

DPÀÈw JAzÀgÃÉ £ÀÄ? ¸Àg¼
À À gÉÃSÉ CxÀªÁ ªÀPæÀ gÉÃSÉU½ À AzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ D¢ ©AzÀÄ«£À°è
CAvÀåUÉƼÀÄîªÀ DPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß ‘DªÀÈvÀ DPÀÈw’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

ZÀlĪÀnPÉ :-
¤ªÀÄUÉ EµÀÖªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ LzÀÄ vÉgÉzÀ ªÀÄvÀÄÛ DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹.

101
 CªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼À M¼ÀV£À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀV£À ªÀ®AiÀÄ
(Interior and Exterior regions of closed figures)

¥ÀPÌÀzÀ CªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹. A,B,C ©AzÀÄUÀ¼ÄÀ

 N
J°èªÉ? CªÀÅUÀ¼ÀÄ DPÀÈwAiÀÄ M¼À¨sÁUÀzÀ°èªÉ. PÀ¥ÀÅà §tÚ
Q R


 A  B ºÀaÑgÀĪÀ DPÀÈwAiÀÄ M¼À ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ

ed
C

L 


M ‘M¼ÀªÀ®AiÀÄ” J£ÀÄßvÉÛêÉ.
P

ish
P,Q, R ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ J°èªÉ? CªÀÅUÀ¼ÀÄ DPÀÈwAiÀÄ ¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄðªÉ.
L, M ªÀÄvÀÄÛ N ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ J°èªÉ? CªÀÅUÀ¼ÀÄ DPÀÈwAiÀÄ ºÉÆgÀ ¨sÁUÀzÀ°èªÉ.
re S
bl
DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ ºÉÆgÀ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ ‘ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
be TB
pu
DªÀÈvÀªÁzÀ DPÀÈwAiÀÄ ºÉÆgÀª® À AiÀÄPÉÌ «Äw EgÀĪÀÅ¢®è. DzÀ£ÄÀ ß J¯Áè PÀqU É ¼
À ®
À Æè
C¤¢ðµÀª Ö ÁV ªÀÈ¢Þ¸§
À ºÀÄzÀÄ. DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ M¼Àª® À AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß
o K

M¼ÀUÉÆAqÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ‘¥ÀæzÉñÀ’ (ªÀ®AiÀÄ) J£ÀÄßvÉÛêÉ.

tt ©

MAzÀÄ DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «¨sÁV¸ÀÄvÉÛêÉ.

CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ :
1) DPÀÈwAiÀÄ M¼ÀªÀ®AiÀÄ
2) DPÀÈwAiÀÄ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ
3) DPÀÈwAiÀÄ ¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉ

¥ÀæAiÀÄwß¹ :
No

PÉÆnÖgÄÀ ªÀ avÀz
æ °
À è F PɼV
À £ÀªÅÀ UÀ¼À ªÉÄðgÀĪÀ
C M
©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. 

 O
1. DPÀÈwAiÀÄ M¼ÀªÀ®AiÀÄ L   P 
Q
A


2. DPÀÈwAiÀÄ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ
B  R

D


3. DPÀÈwAiÀÄ ¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉ


N

102
 C¨sÁå¸À 5.2
1) PɼÀV£À DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß (a) vÉgÉzÀ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ (b) DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼ÁV «AUÀr¹.

2) AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹ CzÀgÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄPÉÌ §tÚ ºÀaÑ.

ed
3) PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ°è PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄðgÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
•B
a) DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ M¼ÀªÀ®AiÀÄ Q R

ish
•X •Z
b) DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ • •
C A
•Y
c) DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ ¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É P
re S
bl •D S
be TB
pu
5.3 ªÀPÀæ gÉÃTÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÉÄUÀ¼ÀÄ (Curvi linear and linear boundaries)
o K
tt ©

ªÉÄð£À DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼£

À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹. F DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼ÄÀ JAvÀºÀ ¹ÃªÉÄAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢ªÉ? F DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼À ¹ÃªÉÄUÀ¼ÀÄ ªÀPÀæ gÉÃSÉAiÀiÁVªÉ.
DzÀÝjAzÀ ªÀPÀæ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¹ÃªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ªÀPÀæ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÉÄ
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
GzÁºÀgÀuÉ : QæPÉmï ªÉÄÊzÁ£ÀzÀ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉ, UÀÄAqÀÄ J¸ÉvÀzÀ ªÀÈvÀÛ
No

ªÉÄð£À DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼£ À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹. EªÀÅUÀ¼ÄÀ JAvÀºÀ ¹ÃªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ?

EªÀÅUÀ¼À ¹ÃªÉÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÁRAqÀUÀ½AzÁVªÉ. DzÀÝjAzÀ gÉÃSÁRAqÀ CxÀªÁ
¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ‘gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÉÄ’
J£ÀÄßvÉÛêÉ. GzÁºÀgÀuÉ :- PÀ§rØ ¥ÁæAUÀt, ªÁ°¨Á¯ï ¥ÁæAUÀt.
103
 w½¬Äj : PÉ®ªÀÅ DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ ªÀPÀæ ºÁUÀÆ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÁ RAqÀUÀ½AzÁzÀ
¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ§ºÀÄzÀÄ. CAvÀºÀ DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ
gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÆß ¸ÀºÀ "ªÀPÀæ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÉÄ" J£ÀÄßvÉÛêÉ.

C¨sÁå¸À 5.3

1) PɼÀV£À DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ªÀPÀæ gÉÃTÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÉÄUÀ¼ÁV «AUÀr¹.

ed
ish
2) AiÀ iÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ ªÀPÀæ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÉÄAiÀÄ£ÀÄß
re S
bl
ºÉÆA¢gÀĪÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ £Á®ÄÌ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀAvÉ gÀa¹.
be TB

5.4 PÉÆãÀ - ±ÀÈAUÀ ©AzÀÄ, ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ (Angle - Vertex, Arms)

pu
E°è MAzÀÄ ¥ÀŸÀÛPÀzÀ ªÀÄÄR ¥ÀÅlªÀÅ ¸Àé®à ªÀiÁvÀæ
o K

vÉg¢
É gÀĪÀ avÀª
æ £ À ÄÀ ß PÉÆnÖz.É ªÀÄÄR ¥ÀÅlzÀ CAZÀÄ
AB ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀŸÀÛPÀzÀ CAZÀÄ AC UÀ¼À£ÀÄß AB ªÀÄvÀÄÛ
B
tt ©

AC JAzÀÄ JgÀqÀÄ QgÀtUÀ¼ÁV ¥ÀjUÀt¹zÉ. F

A C
JgÀqÀÄ QgÀtUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ«¤AzÀ
¥ÁægÀA¨sÀªÁVzÀÄÝ, C°è PÉÆãÀ GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.
F JgÀ q À Ä QgÀ t UÀ ¼ À ¸ÁªÀ i Á£À å ©AzÀ Ä AiÀ i ÁªÀ Å zÀ Ä ? ‘A’ ¸ÁªÀ i Á£À å
©AzÀ Ä . F JgÀ q À Ä QgÀ t UÀ ½ AzÀ GAmÁzÀ PÉ Æ Ã£À ª À £ À Ä ß ºÉ ¸ À j ¹.
/
PÉÆãÀ BAC. EzÀ£ÀÄß ∠BAC CxÀªÁ ∠CAB JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ ºÁUÀÆ BAC
/
CxÀªÁ CAB J£ÀÄßvÉÛêÉ.
No

MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ«¤AzÀ JgÀqÀÄ QgÀtUÀ¼ÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÁUÀ PÉÆãÀªÀÅ

GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÉÄð£À avÀæzÀ°è, ∠BAC AiÀÄ JgÀqÀÄ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. AC ªÀÄvÀÄÛ AB
JgÀqÀÄ QgÀtUÀ¼ÀÄ. F QgÀtUÀ¼À£ÀÄß PÉÆãÀzÀ ‘¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. avÀæzÀ°è D
QgÀtUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå ¹ÜgÀ ©AzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? A ¸ÁªÀiÁ£Àå ¹ÜgÀ ©AzÀÄ. CzÀ£ÀÄß
PÉÆãÀzÀ ‘±ÀÈAUÀ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
104
 A F avÀæzÀ°è JµÀÄÖ QgÀtUÀ½ªÉ? JgÀqÀÄ QgÀtUÀ½ªÉ. CªÀÅ
AiÀ i ÁªÀ Å ªÀ Å ? OA ªÀ Ä vÀ Ä Û OB . CªÀ Å UÀ ¼ À ¸ÁªÀ i Á£À å
©AzÀĪÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. ‘O’ ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ. DzÀÝjAzÀ
AOB MAzÀÄ PÉÆãÀªÁVzÉ. E°è GAmÁVgÀĪÀ PÉÆãÀªÀÅ
O B
PÉÆãÀ AOB DVgÀÄvÀÛzÉ.
PÉÆãÀªÀÅ GAmÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸À®Ä CzÀgÀ ±ÀÈAUÀzÀ°è ¸ÀtÚ ªÀPÀægÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß

ed
avÀæzÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ §¼À¸ÀÄvÉÛêÉ. AOB PÉÆãÀªÀ£ÀÄß ∠AOB CxÀªÀ ∠BOA
CxÀªÀ ∠O JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

ish
¥ÀPÀÌzÀ avÀæªÀ£ÀÄß £ÉÆÃr. A ©AzÀÄ«£À°è JµÀÄÖ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ GAmÁVªÉ?
P
A £À°è ªÀÄÆgÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ GAmÁVªÉ.
Q
re S
bl
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. ∠PAQ, ∠QAR ªÀÄvÀÄÛ∠PAR.
be TB
pu
A R
o K

¥ÀæAiÀÄwß¹ : F avÀz
æ °
À ,è O ©AzÀÄ«£À°è D C
•
•

•
K¥ÀðlÖ J¯Áè PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
tt ©

O
•
A

ZÀlĪÀnPÉ :- ¤ªÀÄä ¸ÀÄvÀª

Û ÄÀ ÄvÀÛ PÉÆãÀU¼
À ÄÀ GAmÁVgÀĪÀ ¸À¤ßªÉñÀU¼
À £
À ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.
PÉÆãÀzÀ M¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ
(Interior and Exterior of an angle)
No

AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî. CzÀÄ ∠AOB DVgÀ°.

A ¨ÁºÀÄ OA ªÀÄvÀÄÛ OB UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß AOB AiÀÄ
•

`M¼À ªÀ®AiÀÄ' J£ÀÄßvÉÛêÉ.

MAzÀÄ PÉÆãÀzÀ M¼À ¨sÁUÀªÀÅ ¹Ã«ÄvÀ ¥ÀæzÉñÀªÁVgÀzÉ
B
•

O CzÀ£ÀÄß C¤¢ðµÀÖªÁV ªÀÈ¢Þ¸À§ºÀÄzÀÄ. KPÉAzÀgÉ JgÀqÀÄ

¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¤¢ðµÀÖªÁV ªÀÈ¢Þ¸À§ºÀÄzÁVzÉ.

105
 P
F avÀª æ £À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹. L ªÀÄvÀÄÛ M ©AzÀÄUÀ¼ÄÀ J°èª?É
A
CªÀÅUÀ¼ÀÄ PQR £À M¼À¨sÁUÀzÀ°èªÉ. X ªÀÄvÀÄÛ Y
X
L ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ J°èªÉ? CªÀÅUÀ¼ÀÄ PÉÆãÀzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À
M
(¹ÃªÉÄAiÀÄ) ªÉÄðªÉ JAzÀÄ ºÉüÀÄvÉÛêÉ. A ªÀÄvÀÄÛ B
Q R
Y ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ J°èªÉ? PÉÆãÀzÀ ºÉÆgÀ ¨sÁUÀzÀ°èªÉ. F
B

ed
¨sÁUÀªÀ£ÀÄß PQR PÉÆãÀzÀ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
DzÀÝjAzÀ MAzÀÄ PÉÆãÀªÀÅ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV

ish
«¨sÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ, PÉÆãÀzÀ M¼À ªÀ®AiÀÄ, PÉÆãÀzÀ ¹ÃªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÉÆãÀzÀ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PɼÀV£À avÀæzÀ°è vÉÆÃj¹zÉ.
re S
bl PÉÆãÀzÀ ¹ÃªÉÄ
be TB
pu
A iÀÄ
ªÀ®
gÀ
ºÉÆ M¼ÀªÀ®AiÀÄ
o K
tt ©

¥ÀæAiÀÄwß¹ : avÀæzÀ°è PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄðgÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

L
1) PÉÆãÀzÀ M¼À ªÀ®AiÀÄ
A
2) PÉÆãÀzÀ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ
X Y
3) PÉÆãÀzÀ ¹ÃªÉÄ
M B N

C¨sÁå¸À 5.4
No

1) avÀæ (i) ªÀÄvÀÄÛ avÀæ (ii) gÀ°ègÀĪÀ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ, PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ºÉ¸Àj¹.
•
X A• B•

C
O•
•
•
Y Z
(i) (ii)

106
2) ¤ªÀÄUÉ EµÀÖªÁzÀ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß gÀa¹, CzÀgÀ M¼À ªÀ®AiÀÄPÉÌ §tÚ ºÀaÑ.
3) PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ°è, PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄðgÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
a) POR £À M¼À ªÀ®AiÀÄ P• A
• Q
•
b) QOR £À ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ •
B
c) QOR £À ¹ÃªÉÄAiÀÄ ªÉÄïÉ

ed
•
O R
5.5 wæ¨sÀÄdUÀ¼ÀÄ – ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ, ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ

ish
(Triangles - vertices, sides and angles)
avÀæ -1 gÀ°è JµÀÄÖ ©AzÀÄUÀ½ªÉ? CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÀÅ? •A

A,B,C JA§ ªÀÄÆgÀÄ ©AzÀÄUÀ½ªÉ.

re S
bl
be TB
pu
B• •C
avÀæ -1
F ©AzÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ¸ÉÃj¹zÁUÀ JµÀÄÖ gÉÃSÁRAqÀU¼
À ÄÀ A
o K

¹UÀÄvÀÛªÉ?
tt ©

AB, BC, CA JA§ ªÀÄÆgÀÄ gÉÃSÁRAqÀUÀ½ªÉ.

EzÀÄ AiÀiÁªÀ «zsÀzÀ DPÀÈw ?
(avÀæ -2) EzÉÆAzÀÄ DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀiÁVzÉ. EzÀ£ÀÄß B avÀæ -2 C
‘wæ¨sÀÄd’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ºÁUÁzÀgÉ wæ¨sÀÄd JAzÀgÉãÀÄ?
ªÀÄÆgÀÄ gÉÃSÁRAqÀUÀ½AzÀ DªÀÈvÀªÁzÀ DPÀÈwAiÉÄà ‘wæ¨sÀÄd’. wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß ‘∆’
JA§ ¸À A PÉ Ã vÀ ¢ AzÀ ¸À Æ a¸À Ä vÉ Û Ã ªÉ . DzÀ Ý jAzÀ ABC wæ ¨ s À Ä dªÀ £ À Ä ß ∆ABC
No

JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. AB, BC, CA gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß wæ¨sÀÄdzÀ ‘¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ’

J£ÀÄßvÉÛêÉ. DzÀÝjAzÀ AB ªÀÄvÀÄÛ AC UÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ 'A' DVzÀÄÝ, CzÀÄ MAzÀÄ
±ÀÈAUÀ ©AzÀĪÁVzÉ. »ÃUÉAiÉÄà 'B' ªÀÄvÀÄÛ 'C' UÀ¼ÀÄ ±ÀÈAUÀ ©AzÀÄUÀ¼ÁVªÉ. A,B,C
UÀ¼À£ÀÄß wæ¨sÀÄdzÀ ‘±ÀÈAUÀ ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
∆ABC AiÀÄ°è JµÀÄÖ PÉÆãÀUÀ½ªÉ? ªÀÄÆgÀÄ PÉÆãÀUÀ½ªÉ.
CªÀÅ ∠ABC, ∠BCA ªÀÄvÀÄÛ ∠CAB.

107
 UÀªÀĤ¹ : MAzÀÄ wæ¨sÀÄdªÀÅ AiÀiÁªÁUÀ®Æ ªÀÄÆgÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÆgÀÄ
PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀÄ ±ÀÈAUÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.

PQR wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CzÀgÀ ±ÀÈAUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. P

P,Q,R ªÀÄÆgÀÄ ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ.

ed
CzÀgÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
Q R
PQ,QR,RP ªÀÄÆgÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ.

ish
P±ÀÈAUÀ ©AzÀÄ«UÉ C©üªÀÄÄRªÁzÀ (JzÀÄgÁzÀ) ¨ÁºÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
QR EzÀgÀ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄ.
Q ±ÀÈAUÀ ©AzÀÄ«£À C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? RP C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄ.
re S
bl
be TB

EzÉà jÃw, R ±ÀÈAUÀ ©AzÀÄ«£À C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄ PQ .

pu
AiÉÆÃa¹ : PɼÀV£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ avÀæzÀ°ègÀĪÀ wæ¨sÀÄdUÀ¼À£ÀÄß Jt¹.
o K
tt ©

(i) (ii) (iii) (iv)

wæ¨sÀÄdzÀ M¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ :

¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°ègÀĪÀ ∆ABC AiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
P,Q,R ©AzÀ Ä UÀ ¼ À Ä J°è ª É ? ∆ABC AiÀ Ä M¼À A
¨sÁUÀzÀ°èªÉ. D• • F
•
P
DzÀ Ý jAzÀ P,Q,R ©AzÀ Ä UÀ ¼ À Ä ∆ABC AiÀ Ä M¼À Q •R
No

ªÀ®AiÀÄzÀ°èªÉ JAzÀÄ ºÉüÀÄvÉÛêÉ. •

B E C
ºÁUÁzÀgÉ wæ¨sÀÄdzÀ M¼À ªÀ®AiÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?
MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ªÀÄÆgÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ½AzÀ DªÀÈvÀªÁzÀ
¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß wæ¨sÀÄdzÀ M¼À ªÀ®AiÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
D, E, F ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ
J°èªÉ? CªÀÅUÀ¼ÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À ªÉÄðªÉ. DzÀÝjAzÀ
F ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄðªÉ JAzÀÄ ºÉüÀÄvÉÛêÉ.
108
 A
¥ÀPÌÀzÀ avÀz
æ ° è ÄÀ ªÀ ∆ABC AiÀÄ£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹.
À g
CzÀgÀ°è L, M, N ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ J°èªÉ?
L• •M
CªÀÅUÀ¼ÀÄ ∆ABC AiÀÄ ºÉÆgÀ ¨sÁUÀzÀ°èªÉ.
DzÀÝjAzÀ L, M, N ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ ∆ ABC AiÀÄ
ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°èªÉ JAzÀÄ ºÉüÀÄvÉÛêÉ. B • N C

ed
ºÁUÁzÀgÉ, wæ¨sÀÄdzÀ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?
MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ºÉÆgÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß wæ¨sÀÄdzÀ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
DzÀÝjAzÀ MAzÀÄ wæ¨sÀÄdªÀÅ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV

ish
«¨sÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅ wæ¨sÀÄdzÀ M¼À ªÀ®AiÀÄ, ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹ÃªÉÄ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : AiÀiÁªÀÅzÉà wæ¨sÀÄd LMN £ÀÄß gÀa¹. wæ¨sÀÄdzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄzÀ°è
X ªÀÄvÀÄÛ Y ºÁUÀÆ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄzÀ°è R ªÀÄvÀÄÛ S ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
re S
bl
be TB

wæ¨sÀÄdzÀ ®A§gÉÃSÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀågÉÃSÉ

pu
(Altitude and Median of a Triangle)
®A§gÉÃSÉ (Altitude) :
A A
o K

Y
Z
tt ©

B X C B X C
avÀæ (i) avÀæ (ii)
PÉÆnÖgÀĪÀ wæ¨sÀÄd ABC AiÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
AB, BC, AC ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ A, B, C ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ.
A ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ«UÉ C©üªÀÄÄRªÁzÀ ¨ÁºÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
A ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ«UÉ C©üªÄÀ ÄRªÁzÀ ¨ÁºÀÄ BC. ªÉÄð£À avÀæ (i) gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ,
A ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ«¤AzÀ CzÀgÀ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄ BC UÉ AX ®A§ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß
No

J¼É¬Äj. AX £ÀÄß ∆ABC AiÀÄ ‘®A§gÉÃSÉ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

EzÉà jÃw avÀæ (ii) gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ, AC ¨ÁºÀÄ«UÉ B ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ«¤AzÀ BY
®A§gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ AB ¨ÁºÀÄ«UÉ C ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ«¤AzÀ CZ ®A§gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß
J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ. ºÁUÁzÀgÉ, wæ¨sÀÄdzÀ ®A§gÉÃSÉ JAzÀgÉãÀÄ?
wæ¨ÄÀs dzÀ MAzÀÄ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ«¤AzÀ CzÀgÀ C©üªÄÀ ÄR ¨ÁºÀÄ«UÉ J¼ÉzÀ ®A§ªÀ£ÄÀ ß
wæ¨sÀÄdzÀ ‘®A§gÉÃSÉ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ®A§gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß wæ¨sÀÄdzÀ ‘JvÀÛgÀ’ JAzÀÆ
PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
109
ªÀÄzsÀågÉÃSÉ (Median) :
P P

F E
G

ed
Q D R Q D

avÀæ (iii) avÀæ (iv)

ish
PÉÆnÖgÀĪÀ ∆PQR £À ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

PQ, QR ªÀÄvÀÄÛ RP CzÀgÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ. P, Q ªÀÄvÀÄÛ R ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ.

re S
bl
be TB

P ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ«UÉ C©üªÀÄÄRªÁzÀ ¨ÁºÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? QR C©üªÀÄÄR

pu
¨ÁºÀÄ. QR ¨ÁºÀÄ«£À ªÀÄzsÀå©AzÀÄ ‘D’ DVgÀ°. avÀæ (iii) gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ
‘P’ ªÀÄvÀÄÛ ‘D’ £ÀÄß ¸ÉÃj¹. PD AiÀÄ£ÀÄß ∆ PQR £À ‘ªÀÄzsÀågÉÃSÉ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
o K

EzÉà jÃw, avÀæ (iv) gÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ, QE ªÀÄzsåÀ gÃÉ SÉAiÀÄ£ÀÄß Q ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ«¤AzÀ
tt ©

PR UÉ ªÀÄvÀÄÛ RF £ÀÄß R ¤AzÀ PQ UÉ J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ.

ºÁUÁzÀgÉ, wæ¨sÀÄdzÀ ‘ªÀÄzsÀågÉÃSÉ’ JAzÀgÉãÀÄ? MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è MAzÀÄ

±ÀÈAUÀ©AzÀĪÀ£ÀÄß CzÀgÀ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄ«£À ªÀÄzsÀå ©AzÀÄ«UÉ ¸ÉÃj¸ÀĪÀ
gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß ‘ªÀÄzsÀågÉÃSÉ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : A
1)PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ∆ABC AiÀÄ°è A ±ÀÈAUÀ¢AzÀ BC UÉ
No

MAzÀÄ ®A§gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß J¼É¬Äj.

B C
P
2)PÉÆnÖgÀĪÀ ∆PQR £À°è P ¬ÄAzÀ QR UÉ
MAzÀÄ ªÀÄzsÀågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß J¼É¬Äj.
Q R

110
 C¨sÁå¸À 5.5

1) AiÀ i ÁªÀ Å zÉ Ã wæ ¨ s À Ä dªÀ £ À Ä ß J¼É z À Ä CzÀ g À ¨ÁºÀ Ä UÀ ¼ À Ä , PÉ Æ Ã£À U À ¼ À Ä ªÀ Ä vÀ Ä Û

±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
2) PÉÆnÖgÄÀ ªÀ avÀæ ∆ABC AiÀÄ°è A ªÀÄvÀÄÛ B ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ½UÉ
C©üªÀÄÄRªÁzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

ed
3) ¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°è PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄðgÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

ish
1) ∆LMN £À M¼ÀªÀ®AiÀÄ
2) ∆LMN £À ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ
re S
3) ∆LMN
bl £À ¹ÃªÉÄAiÀÄ ªÉÄïÉ
be TB
pu
4) AiÀiÁªÀÅzÉà wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß gÀa¹ CzÀgÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄPÉÌ §tÚ ºÀaÑ.
5) ©lÖ ¸ÀܼÀ ¨sÀwð ªÀiÁr :
o K

a) MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è ____ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ EªÉ.

tt ©

b) wæ¨sÀÄdzÀ°è ______ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÀÛªÉ.

c) wæ¨sÀÄdzÀ°è _______ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ EªÉ.

5.6 ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ¼ÀÄ - ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ, PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ

Quadrilaterals - Sides, Angles and Vertices

£ÀªÀÄä vÀgÀUÀw PÉÆÃuÉAiÀÄ°è PÀ¥ÀÅà ºÀ®UÉ, ªÉÄÃf£À ªÉÄïÉäöÊ, ªÉÄïÁÒªÀtÂ,

£É®, UÉÆÃqÉUÀ¼ÀÄ, QlQUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß R
No

£ÁªÀÅ UÀªÀĤ¸ÀÄvÉÛêÉ. EªÀÅUÀ¼À DPÁgÀªÉãÀÄ? S

EªÀÅUÀ¼ÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ DPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. FUÀ
F DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÉÆÃt.
P Q
F DªÀÈvÀ DPÀÈwAiÀÄ°è JµÀÄÖ ¨ÁºÀÄUÀ½ªÉ? £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ½ªÉ. DzÀÝjAzÀ EzÀ£ÄÀ ß
ZÀvÀĨsÀÄðd J£ÀÄßvÉÛêÉ. KPÉAzÀgÉ ZÀvÀÄgï JAzÀgÉ £Á®ÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÄd JAzÀgÉ ¨ÁºÀÄ
JAzÀxÀð.

111
 ºÁUÁzÀgÉ ZÀvÀĨsÀÄðd JAzÀgÉãÀÄ?
£Á®ÄÌ gÉÃSÁRAqÀUÀ½AzÀ DªÀÈvÀªÁzÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß ‘ZÀvÀĨsÀÄðd’
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
PQRS MAzÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdªÁVzÉ.
ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ ºÉ¸Àj¸ÀÄvÉÛÃªÉ ?
¸ÁzsÁgÀtªÁV ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß ZÀQæÃAiÀÄ PÀæªÀÄzÀ°è ºÉ¸Àj¸ÀÄvÉÛêÉ.

ed
GzÁºÀgÀuÉUÉ : PQRS CxÀªÁ SRQP ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ D C
ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
CzÀgÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

ish
AB, BC, CD ªÀÄvÀÄÛ DA A B
AB ªÀ Ä vÀ Ä Û BC ¨ÁºÀ Ä UÀ ¼ À Ä AiÀ i ÁªÀ ©AzÀ Ä «£À ° è
re S
¸ÀA¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ ?
bl
AB ªÀÄvÀÄÛ BC ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ‘B’ ©AzÀÄ«£À°è ¸ÀA¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ. F ©AzÀĪÀ£ÀÄß
be TB
pu
ABCD ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ ‘±ÀÈAUÀ©AzÀÄ’ JAzÀÄ PÀgA É iÀÄÄvÉÃÛ ªÉ. DzÀÝjAzÀ MAzÀÄ ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ°è
¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¢ü¸ÀĪÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ. avÀæzÀ°è A,
B, C ªÀÄvÀÄÛ D UÀ¼ÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¢ü¸ÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼ÁVªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ
o K

±À È AUÀ © AzÀ Ä UÀ ¼ ÁVªÉ . AiÀ i ÁªÀ Å zÉ Ã ZÀ v À Ä ¨s À Ä ðdªÀ Å £Á®ÄÌ ±À È AUÀ © AzÀ Ä UÀ ¼ À £ À Ä ß

tt ©

ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
AiÉÆÃa¹ : ªÉÄð£À ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß ACBD JAzÀÄ ºÉ¸Àj¸À§ºÀÄzÉÃ? KPÉ?
ABCD F ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è JµÀÄÖ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ EªÉ? CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
£Á®ÄÌ PÉÆãÀUÀ½ªÉ. CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ :
∠DAB, ∠ABC, ∠BCD, ∠CDA.
ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ PÀtðUÀ¼ÀÄ (Diagonal of a quadrilateral) :
PQRS ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è C©üªÀÄÄR ±ÀÈAUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
R P ªÀÄvÀÄÛ R ºÁUÀÄ Q ªÀÄvÀÄÛ S ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C©üªÀÄÄR
No

S
©AzÀÄUÀ¼ÄÀ . P ªÀÄvÀÄÛ R £ÀÄß ¸ÉÃj¹. PR gÉÃSÁRAqÀª£ À ÄÀ ß
ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ ‘PÀtð’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ºÁUÁzÀgÉ ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ
P Q PÀtð JAzÀgÉãÀÄ?
MAzÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ JgÀqÀÄ C©üªÀÄÄR ±ÀÈAUÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀ
gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß ‘PÀtð’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. MAzÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è JgÀqÀÄ PÀtðUÀ½ªÉ.
QS ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ PÀtð. MAzÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ PÀtðUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸ÀÄvÀÛªÉ.

112
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : AiÀiÁªÀÅzÉà ZÀvÀĨsÀÄðd ABCD AiÀÄ£ÀÄß gÀa¹, CzÀgÀ
PÀtðUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.

UÀªÄÀ ¤¹ : MAzÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ, £Á®ÄÌ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ,

£Á®ÄÌ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀÄ PÀtðUÀ¼ÀÄ EªÉ.

ed
ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ C£ÀÄPÀæªÀÄ (¥Á±Àéð) ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ :
(Adjacent and opposite sides of a quadrilateral)

ish
¥ÀPÀÌzÀ°ègÀĪÀ ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. D
A
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÆ À JgÀqÄÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ¸ÀA¢ü¸ÄÀ ªÀ ©AzÀĪÀ£ÄÀ ß
re S
bl
ºÉ¸Àj¹. AB ªÀÄvÀÄÛ BC ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ‘B’ ©AzÀÄ«£À°è
be TB
pu
¸ÀA¢ü¸ÄÀ vÀÛª.É ºÁUÁzÀg,É AB ªÀÄvÀÄÛ BC C£ÀÄPÀª æ ÄÀ CxÀªÀ B C
¥Á±Àéð ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
o K

æ ÄÀ (¥Á±Àéð) ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ JAzÀgÃÉ £ÀÄ? ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À

ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ C£ÀÄPÀª
tt ©

eÉÆÃrAiÀÄÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå CAvÀå ©AzÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀæªÀÄ

(¥Á±Àéð) ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. EzÉà jÃw, F ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ G½zÀ
¥Á±Àéð ¨ÁºÀÄUÀ¼À eÉÆÃrUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. BC ªÀÄvÀÄÛ CD, CD ªÀÄvÀÄÛ AD, AD
ªÀÄvÀÄÛ AB ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ EvÀgÉ ¥Á±Àéð ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ.
ªÉÄð£À ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR
¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. AB ªÀÄvÀÄÛ DC C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ. E£ÉÆßAzÀÄ eÉÆvÉ
C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÆß ºÉ¸Àj¹. BC ªÀÄvÀÄÛ AD E£ÉÆßAzÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR
No

¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : PQRS ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj. CzÀgÀ ¥Á±Àéð¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

w½¬Äj : MAzÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è £Á®ÄÌ eÉÆvÉ ¥Á±Àéð ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÀÛªÉ.

113
ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ M¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ :
C
D
P
 
L R Q M
 

ed
A B
 N

ish
ªÉÄð£À avÀæ ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è P, Q ªÀÄvÀÄÛ R ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ J°èªÉ?
CªÀÅUÀ¼ÀÄ ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ M¼À ¨sÁUÀzÀ°èªÉ. DzÀÝjAzÀ P, Q, R ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ
re S
bl
ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄzÀ°èªÉ. ºÁUÁzÀgÉ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄ
be TB
pu
JAzÀgÉãÀÄ?

ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ ¨ÁºÀÄUÀ½AzÀ DªÀÈvÀªÁzÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄ

o K

J£ÀÄßvÉÛêÉ.
tt ©

avÀ æ z À ° è L,M,N ©AzÀ Ä UÀ ¼ À ¸ÁÜ£À ª À £ À Ä ß UÀ ª À Ä ¤¹. CªÀ Å ZÀ v À Ä ¨s À Ä ðdzÀ

ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄzÀ°èªÉ. ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?

MAzÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ ºÉÆgÀ¨sÁUÀzÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ

‘ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. A, B, C ªÀÄvÀÄÛ D ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ J°èªÉ ? A, B, C ªÀÄvÀÄÛ
D ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ ¹ÃªÉÄAiÀÄ ªÉÄðªÉ.
No

¥ÀæAiÀÄwß¹ : PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ°è PɼV

À £ÀªÅÀ UÀ¼À ªÉÄðgÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß
¥ÀnÖ ªÀiÁr.
1) ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄ
2) ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ
3) ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ ¹ÃªÉÄ

114
 C¨sÁå¸À 5.6

I. ABCD ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdªÀ£ÄÀ ßJ¼ÉzÄÀ , CzÀgÀ £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ , £Á®ÄÌ ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼ÄÀ
ªÀÄvÀÄÛ £Á®ÄÌ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

II. ¥ÀPÀÌzÀ°è PÉÆnÖgÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðd PQRS £À°ègÀĪÀ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

ed
1) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ
2) £Á®ÄÌ eÉÆvÉ ¥Á±Àéð ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ

ish
III.. MAzÀÄ ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ PÀgqÀ ÄÀ avÀª À ÄÀ ß J¼ÉzÄÀ A, B, C ©AzÀÄUÀ¼£
æ £ À ÄÀ ß ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ
M¼Àª® À AiÀÄzÀ®Æè ªÀÄvÀÄÛ P, Q, R ©AzÀÄUÀ¼£ À ÄÀ ß ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ ºÉÆgÀª® À AiÀÄzÀ®Æè
re S
UÀÄgÀÄw¹.
bl
be TB
pu
IV. MAzÀÄ ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdªÀ£ÄÀ ß J¼ÉzÄÀ , CzÀ£ÄÀ ß WXYZ JAzÀÄ ºÉ¸jÀ ¹. CzÀg°
À è PÀtðUÀ¼£
À ÄÀ ß
J¼ÉzÀÄ, ºÉ¸Àj¹.
o K

V. PÉÆnÖgÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðd ABCD AiÀÄ°è ,

tt ©

a) ¨ÁºÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå = _____

b) PÉÆãÀUÀ¼À ¸ÀASÉå = _____
c) ±ÀÈAUÀ©AzÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå = _____
d) ¥Á±Àéð ¨ÁºÀÄUÀ¼À eÉÆÃrUÀ¼À ¸ÀASÉå = _____
e) C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼À eÉÆÃrUÀ¼À ¸ÀASÉå = _____
VI. PɼÀV£À avÀæzÀ°è JµÀÄÖ ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ½ªÉ ?
No

115
 5.7 ªÀÈvÀÛ – ªÀÈvÀÛPÉÃAzÀæ, wædå ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¸À
Circle - Centre, radius and diameter

¤ªÀÄä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ ¤ÃªÀÅ §¼É, ZÀPÀæ, £Átå, GAUÀÄgÀ EvÁå¢ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß

£ÉÆÃrgÀÄ«gÀ®èªÉ?
CªÀÅUÀ¼À DPÁgÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? CªÀÅUÀ¼¯
É Áè ªÀÈvÁÛPÁgÀz°
À ª
è .É

ed
MAzÀÄ PÁUÀzÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É §¼ÉAiÀĤßr. MAzÀÄ
PÉʤAzÀ §¼ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀnÖAiÀiÁV »rzÀÄPÉÆAqÀÄ, E£ÉÆßAzÀÄ

ish
PÉÊ£À°è ¥É¤ì¯ï¤AzÀ, §¼ÉAiÀÄ M¼À ¸ÀÄvÀÛ®Æ UÉgÉAiÀÄ£ÀÄß
J¼É¬Äj. FUÀ zÉÆgÀQzÀ avÀæªÀÅ ‘ªÀÈvÀÛ’ ªÁVzÉ.
re S
¥ÀPÌÀzÀ avÀª
æ £
bl
À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹. PÉʪÁgÀzÀ MAzÀÄ vÀÄ¢AiÀÄ£ÀÄß
be TB

‘O’ ©AzÀÄ«£À°è ¹ÜgÀªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ, MAzÀÄ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß P

O
pu
gÀa¹. T
Q
P, Q, R, S, T EvÁå¢ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß D ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄÃ¯É S
o K

R
avÀæzÀ°ègÀĪÀAvÉ UÀÄgÀÄw¹. OP, OQ, OR, OS, OT EvÁå¢
tt ©

UÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj. EzÀgÀ°è K£À£ÀÄß UÀªÀĤ¹¢j ? CªÀÅUÀ¼ÀÄ

¸ÀªÀĪÁVgÀĪÀÅzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ.
ºÁUÁzÀgÉ ªÀÈvÀÛ JAzÀgÉãÀÄ? ¸ÀªÀÄvÀ®ªÉÇAzÀgÀ MAzÀÄ ¹ÜgÀ ©AzÀÄ«¤AzÀ
¸ÀªÀiÁ£À CAvÀgÀzÀ°ègÀĪÀ J¯Áè ©AzÀÄUÀ½AzÁzÀ DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß
‘ªÀÈvÀÛ' J£ÀÄßvÉÛêÉ. ªÀÈvÀÛzÀ ¹ÜgÀ ©AzÀÄ«UÉ `ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ' JAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ. ªÉÄð£À
ªÀÈvÀÛzÀ°ègÀĪÀ ¹ÜgÀ©AzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? ‘O’ ¹ÜgÀ ©AzÀÄ. ‘O’ ¹ÜgÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß
‘ªÀÈvÀÛPÉÃAzÀæ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. F ¹ÜgÀ CAvÀgÀªÀ£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ `wædå' J£ÀÄßvÉÛêÉ.
No

ªÀÈvÀÛzÀ wædå :
¥ÀPÀÌzÀ avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. 'P' AiÀÄÄ ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ. A A
D
©AzÀĪÀ£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹. P ªÀÄvÀÄÛ A £ÀÄß ¸ÉÃj¹. r
P
PA gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ ‘wædå’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ªÀÈvÀÛzÀ wædå JAzÀgÉãÀÄ ? C B

116
 ªÀÈvÀÛPÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄð£À AiÀiÁªÀÅzÉà ©AzÀĪÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀ
gÉÃSÁRAqÀª£ À ÄÀ ß ‘wædå’ J£ÀÄßvÉÃÛ ªÉ. MAzÀÄ ªÀÈvÀz
Û °
À è JµÀÄÖ wædåU¼
À £
À ÄÀ ß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ?
C£ÉÃPÀ wædåUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ. avÀæzÀ°è PA, PB, PC, PD EvÁå¢ ªÀÈvÀÛzÀ
wædåUÀ¼ÀÄ. F wædåUÀ¼À GzÀݪÀ£ÀÄß C¼É¬Äj. ¤ªÀÄUÉ w½zÀÄ §gÀĪÀ CA±ÀªÉãÀÄ?
PA=PB= PC=PD JAzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ J¯Áè wædåUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÈvÀÛzÀ wædåªÀ£ÀÄß ‘r’ JA§ CPÀëgÀ¢AzÀ

ed
¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ.
ZÀlĪÀnPÉ :- O ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæªÀżÀî MAzÀÄ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj. OA, OB, OC,

ish
OD wædåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj. EzÀjAzÀ ¤ÃªÀÅ K£À£ÀÄß
w½AiÀÄÄ«j ?
re S
ªÀÈvÀÛzÀ ªÁå¸À :
bl
be TB

¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°ègÀĪÀ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. EzÀgÀ ªÀÈvÀÛPÉÃAzÀæ

pu
ªÀÄvÀÄÛ wædåUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. C
'T' ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ TA, TB, TC, TD wædåUÀ¼ÁVªÉ. E°è
o K

A T B
AB ªÀÄvÀÄÛ CD gÉÃSÁRAqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ 'T' ªÀÄÆ®PÀ ºÁzÀÄ
tt ©

ºÉÆÃVªÉ. DzÀÝjAzÀ AB ªÀÄvÀÄÛ CD gÉÃSÁRAqÀU¼ À £

À ÄÀ ß F ªÀÈvÀÛzÀ D
‘ªÁå¸À’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ºÁUÁzÀgÉ ªÁå¸À JAzÀgÉãÀÄ?
ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæzÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÁzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄð£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ
©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ ‘ªÁå¸À’ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ªÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ‘d’
JA§ CPÀëgÀ¢AzÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ. ªÉÄð£À avÀæzÀ°è ªÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ wædåUÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj.
EzÀjAzÀ K£À£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀÄ«j ?
No

AB = CD = d, TA = TB = TC = TD = r
ªÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ wædåUÀ½VgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÉãÀÄ ?
TA + TB = AB = d ; TC + TD = CD = d
DzÀÝjAzÀ ªÁå¸À = 2 wædå CxÀªÁ d = 2r ∴ ªÁå¸ÀªÀÅ wædåzÀ JgÀqÀgÀ¶ÖzÉ.
MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ°è JµÀÄÖ ªÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ? ¥ÀæAiÀÄwß¹. MAzÀÄ
ªÀÈvÀÛzÀ°è C£ÉÃPÀ ªÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ. J¯Áè ªÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛªÉ.
117
 ZÀlĪÀnPÉ :-
1. 2.5 ¸ÉA.«ÄÃ. wædå«gÀĪÀ MAzÀÄ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹. AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ
ªÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj.
2. AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹, ªÁå¸ÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj. CzÀgÀ wædå ªÀÄvÀÄÛ
ªÁå¸ÀªÀ£ÀÄß C¼É¬Äj. ¤ªÀÄä wêÀiÁð£ÀªÉãÀÄ?
3. 6 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÁå¸À«gÀĪÀ MAzÀÄ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹.

ed
ish
¥ÀæAiÀÄwß¹ : ¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°ègÀĪÀ wædå ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
re S
bl
be TB

ªÀÈvÀÛzÀ eÁå (Chord of a circle) :

pu
¥ÀPÀÌzÀ avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
o K

A ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ. FUÀ ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÉà JgÀqÀÄ ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ

X ªÀÄvÀÄÛ Y UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹. X ªÀÄvÀÄÛ Y UÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹. XY
tt ©

gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ ‘eÁå’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

ºÁUÁzÀgÉ eÁå JAzÀgÉãÀÄ ?
ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄð£À AiÀiÁªÀÅzÉà JgÀqÀÄ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀ gÉÃSÁRAqÀPÉÌ
‘eÁå’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ªÀÈvÀz
Û °
À è E£ÀÆß PÉ®ªÀÅ eÁåU¼
À £
À ÄÀ ß J¼É¬Äj. ªÀÈvÀz
Û °
À è JµÀÄÖ eÁåU¼
À £
À ÄÀ ß
J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ? £ÁªÀÅ JµÀÄÖ eÁåUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃPÁzÀgÀÆ J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
No

¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°è ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. ‘X’ ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ. E

D
avÀæzÀ°ègÀĪÀ eÁåUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
C B
AB, AE, CD, EF, CF ªÀÈvÀÛzÀ°ègÀĪÀ eÁåUÀ¼ÀÄ. X
A
F J¯Áè eÁåUÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj. CªÀÅUÀ¼É¯Áè ¸ÀªÀĪÉÃ? F
E®è. J¯Áè eÁåUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁV®è.

118
 £É£À¦r : ªÀÈvÀÛzÀ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ eÁå ªÁå¸ÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
ZÀlĪÀnPÉ :- 3 ¸ÉA.«ÄÃ. wædåªÀżÀî ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹. CzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉà LzÀÄ
eÁåUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉzÀÄ, C¼É¬Äj. CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVªÉAiÉÄà ?

AiÉÆÃa¹ : 1) ªÀÈvÀÛzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÁå¸ÀªÀÅ eÁå DVzÉAiÉÄÃ?

ed
2) ªÀÈvÀÛzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ eÁåªÀÅ ªÁå¸ÀªÁVgÀÄvÀÛzÉAiÉÄÃ?
ªÀÈvÀÛzÀ PÀA¸À (Arc of a circle) :

ish
X
¥ÀPÌÀzÀ avÀz
æ °
À g
è ÄÀ ªÀ ªÀÈvÀª
Û £
À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ PÉÃAzÀª
æ £
À ÄÀ ß
ºÉ¸Àj¹. 'L' ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ. ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀÄÆgÀÄ
Y L
©AzÀÄUÀ¼ÄÀ X, Y ªÀÄvÀÄÛ Z UÀ¼£
re S
À ÄÀ ß avÀzæ °
À è vÉÆÃj¹zÀAvÉ UÀÄgÀÄw¹.
bl
X ªÀÄvÀÄÛ Z UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀÈvÀÛzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ‘PÀA¸À’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
be TB

Z
pu
PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß⌒ JA§ ¸ÀAPÉÃvÀ¢AzÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ. XYZ PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß
!
XYZ JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
o K

AiÉÆÃa¹ : MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ°è JµÀÄÖ PÀA¸ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ?

À !
tt ©

¥ÀæAiÀÄwß¹ : C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ wædå¢AzÀ MAzÀÄ ªÀÈvÀª

Û £
À ÄÀ ß gÀa¹ CzÀg° è PQR
PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
ªÀÈvÀÛ RAqÀ (Segment of a circle) :
P Q
avÀæzÀ°è ‘M’ ªÀÈvÀÛPÉÃAzÀæ. ªÀÈvÀÛzÀ°è PQR PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
P ªÀÄvÀÄÛ R £ÀÄß ¸ÉÃj¹. PR K£ÁVzÉ? PR MAzÀÄ eÁå DVzÉ. R
M
PR eÁå ªÀÄvÀÄÛ PQR PÀA¸ÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¥ÀæzÉñÀPÉÌ §tÚ ºÀaÑ.
bÁ¬ÄÃPÀÈvÀ ¥ÀæzÉñÀ PQR £ÀÄß ªÀÈvÀÛ RAqÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ. Q
No

ºÁUÁzÀgÉ ªÀÈvÀÛ RAqÀ JAzÀgÉãÀÄ?

PÀA¸À ªÀÄvÀÄÛ eÁåUÀ½AzÀ DªÀÈvÀªÁzÀ ªÀÈvÀÛzÀ ¨sÁUÀPÉÌ ªÀÈvÀÛ RAqÀ JAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ.
AiÉÆÃa¹ : ªÀÈvÀÛzÀ°è JµÀÄÖ ªÀÈvÀÛ RAqÀUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ?

ZÀlĪÀnPÉ :- 3.5 ¸ÉA.«ÄÃ. wædåªÀżÀî ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹, MAzÀÄ ªÀÈvÀÛ RAqÀªÀ£ÀÄß

UÀÄgÀÄw¹, §tÚ vÀÄA©j.

119
wæeÁåAvÀgÀ RAqÀ (Sector of a circle) :

‘K’ PÉÃAzÀæªÀżÀîªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¹. avÀæzÀ°è KL ªÀÄvÀÄÛ KN L

wædåU¼ À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹. FUÀ KL, KN wædåU¼
À £ À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ LPN PÀA¸ÀU¼
À À
K P
£ÀqÀÄ«£À ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß bÁAiÉÄUÉƽ¹. bÁ¬ÄÃPÀÈvÀ ¥ÀæzÉñÀ KLPN
C£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ `wæeÁåAvÀgÀ RAqÀ' J£ÀÄßvÉÛêÉ. N

ed
ºÁUÁzÀgÉ wæeÁåAvÀgÀ RAqÀ JAzÀgÉãÀÄ ?
ªÀÈvÀÛzÀ MAzÀÄ eÉÆvÉ wædå ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ PÀA¸À¢AzÀ DªÀÈvÀªÁzÀ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ

ish
‘wæeÁåAvÀgÀ RAqÀ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
AiÉÆÃa¹ : MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ°è JµÀÄÖ wæeÁåAvÀgÀ RAqÀUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ?
re S
bl
ZÀlĪÀnPÉ :- ‘X’ ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæªÀżÀî AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹. XY ªÀÄvÀÄÛ XZ
be TB

wædåUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉzÀÄ, ªÀÈvÀÛRAqÀªÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹ ªÀÄvÀÄÛ §tÚ vÀÄA©j.

pu
CzsÀð ªÀÈvÀÛ (Semi circle) : A
o K

avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ‘H’ ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ, LM ªÁå¸ÀªÁVzÉ.

ªÁ帪 À ÅÀ ªÀÈvÀªÀ ÄÀ ß LAM ªÀÄvÀÄÛ LBM JA§ JgÀqÄÀ RAqÀU¼
Û £ À ÁV
tt ©

L  M
H
«¨sÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVªÉ. DzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ CzsÀð
ªÀÈvÀÛUÀ¼ÀÄ. B
ZÀlĪÀnPÉ : -1) 3 ¸ÉA.«ÄÃ. wædå«gÀĪÀ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹, ªÁå¸ÀªÀ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹. CzsÀðªÀÈvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹ ªÀÄvÀÄÛ bÁAiÉÄUÉƽ¹.
2) ¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°è JµÀÄÖ CzsÀðªÀÈvÀÛUÀ½ªÉ ?

ªÀÈvÀÛ ¥Àj¢ü (Circumference of a circle) :

No

¥ÀPÌÀzÀ avÀª æ £À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹. ‘N’ ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀ.æ ªÀÈvÀÛ ¥ÀxzÀ À GzÀݪ£
À ÄÀ ß
>
MAzÀÄ zÁgÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ C¼ÉAiÀÄ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹. ªÀÈvÀÛzÀ

N
F GzÀݪÀ£ÀÄß K£ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ? ªÀÈvÀÛ ¥ÀxÀzÀ GzÀݪÀ£ÀÄß
ªÀÈvÀz
Û À ¸ÀÄvÀ¼
Û vÀ É J£ÀÄßvÉÃÛ ªÉ. ªÀÈvÀz
Û À ¸ÀÄvÀ¼
Û v
À AÉ iÀÄ£ÀÄß ‘¥Àj¢ü’ JAzÀÆ
PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

120
ZÀlĪÀnPÉ :- 3.5 ¸ÉA.«ÄÃ. wædåªÀżÀî ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹. ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß zÁgÀzÀ
¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ C¼É¬Äj.

ªÀÈvÀÛzÀ M¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ

(Interior and Exterior of a circle)

ed
ish
re S
bl
avÀæ (i) avÀæ (ii) avÀæ (iii)
be TB
pu
ªÉÄð£À avÀæ (i) £ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹. ªÀÈvÀÛz°
À è P, Q. R ©AzÀÄUÀ¼ÄÀ J°èª?É CªÀÅ ªÀÈvÀÛzÀ
o K

M¼À¨sÁUÀzÀ°èªÉ. EzÀ£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

tt ©

ªÀÈvÀÛzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄ JAzÀgÉãÀÄ ?

ªÀÈvÀÛzÀ M¼ÀV£À ªÉÄïÉäöÊ£À ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
DzÀÝjAzÀ avÀæ (i) gÀ°g
è ÄÀ ªÀ ªÀÈvÀz
Û À §tÚ ºÀag
Ñ ÄÀ ªÀ ¥Àz
æ ÃÉ ±Àª£
À ÄÀ ß ‘ªÀÈvÀz
Û À M¼Àª®
À AiÀÄ’
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
JgÀq£ À ÃÉ avÀæ (ii) £ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹. ªÀÈvÀzÀ è A, B, C ªÀÄvÀÄÛ D ©AzÀÄUÀ¼ÄÀ J°èª?É
Û °
CªÀÅ ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀ ¨sÁUÀzÀ°èªÉ. F ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
No

MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß’ ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

UÀªÀĤ¹ : ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄPÉÌ «Äw EgÀĪÀÅ¢®è. CzÀ£ÀÄß J¯Áè ¢PÀÄÌUÀ¼À°è
C¤¢ðµÀÖªÁV ªÀÈ¢Þ¸À§ºÀÄzÀÄ.

FUÀ avÀæ (iii) £ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹. L, M, N ©AzÀÄUÀ¼À ¸ÁÜ£ª

À £
À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹. CªÀÅUÀ¼ÄÀ J°èª?É
F ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄðªÉ.
121
 w½¬Äj : AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀÈvÀÛªÀÅ MAzÀÄ ¸ÀªÀÄvÀ®ªÀ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV
«¨sÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. 1) ªÀÈvÀÛzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄ 2) ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ 3) ªÀÈvÀÛ.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : 3.5 ¸ÉA.«ÄÃ. wædå«gÀĪÀ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹, ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß PɼÀV£ÀAvÉ

UÀÄgÀÄw¹. 1) X, Y, Z UÀ¼À£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ M¼ÀªÀ®AiÀÄzÀ°è 2) D, E, F UÀ¼À£ÀÄß
ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄzÀ°è 3) A, B, C UÀ¼À£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄïÉ

ed
ish
£É£À¦r: PÛÀ AÀ ¸À
ªÀÈvÀÛ RAqÀ →ªÈÀ v
re S
AiÉÆÃa¹ :

bl
avÀæzÀ°è JµÀÄÖ ªÀÈvÀÛUÀ½ªÉ?
eÁå
AzÀæ
be TB

PÉÃ
vÀÛ
pu
ªÀÈ ªÁå¸À
o K

wæeÁåAvÀgÀ RAqÀ
å
wæd
tt ©

C¨sÁå¸À 5.7

I. PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ°è EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹ :

ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ, eÁåUÀ¼ÀÄ, wædåUÀ¼ÀÄ, ªÁå¸À
No

P Y

A X B
R S
Q

II. 4 ¸ÉA.«ÄÃ. wædåªÀżÀî ªÀÈvÀª

Û £
À ÄÀ ß gÀa¹ ªÀÄvÀÄÛ CzÀg°
À è eÁå, wædå, ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¸ÀU¼
À £
À ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¹.

122
III. 3 ¸ÉA.«Äà wædåªÀżÀî ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹, CzÀgÀ°è ªÀÈvÀÛ RAqÀ ªÀÄvÀÄÛ wæeÁåAvÀgÀ
RAqÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

IV. PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ°è PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄð£À ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

a) ªÀÈvÀÛzÀ M¼À ªÀ®AiÀÄ X   S
A

P
b)

ªÀÈvÀÛzÀ ºÉÆgÀ ªÀ®AiÀÄ T Z

ed


c) ªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄÃ¯É 
Q

o
 Y 
R

ish
V. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À°è ¸ÀjAiÀiÁzÀ ºÉýPÉAiÀÄ£ÀÄß  ªÀÄvÀÄÛ vÀ¥ÁàzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß  ¤AzÀ®Æ
UÀÄwð¹.
re S
a)
bl
MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ°è C£ÉÃPÀ wædåUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ. ( )
be TB

b) MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ°è C£ÉÃPÀ eÁåUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ. ( )

pu
c) MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ J¯Áè wædåUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ. ( )
o K

d) ªÀÈvÀÛzÀ J¯Áè eÁåUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ. ( )

tt ©

e) ªÁå¸ÀªÀÅ ªÀÈvÀÛzÀ eÁåªÀÇ ºËzÀÄ. ( )

f) AiÀiÁªÀÅzÉà eÁåªÀÅ ªÀÈvÀÛzÀ ªÁå¸À PÀÆqÀ DVgÀÄvÀÛzÉ. ( )

g) ªÁå¸ÀªÀÅ wædåzÀ JgÀqÀgÀ¶ÖgÀÄvÀÛzÉ. ( )

h) ªÀÈvÀÛzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà JgÀqÀÄ PÀA¸ÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛªÉ. ( )

i) ªÀÈvÀÛzÀ J¯Áè ªÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ. ( )

P
VI. PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ SÁ° eÁUÀ ¨sÀwð ªÀiÁr. A
No

a) Ñ ÄÀ ªÀ ¨sÁUÀ PQRP ªÀÅ ªÀÈvÀz

§tÚ ºÀag Û À ________. DVzÉ. B
! Q O
b) RLB AiÀÄÄ ________.
L
R
c) §tÚ ºÀaÑgÀĪÀ ¨sÁUÀ AOB AiÀÄÄ ________.

    
123
 WÀlPÀ - 6

JgÀqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À DPÀÈwUÀ¼ÀÄ

(2D and 3D Shapes)

F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :

ed
 gÉÃSÁRAqÀzÀ GzÀݪÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄÄ«j,
 PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÉAiÀÄÄ«j,

ish
 eÉÆÃr gÉÃSÉU¼À °
À è ¥Àg¸
À àg
À À bÉâ¸ÀĪÀ, ¥Àg¸
À àg
À À ®A§ªÁVgÀĪÀ ºÁUÀÆ ¥Àg¸
À àg
À À
¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁVgÀĪÀ gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j ºÁUÀÆ ºÉ¸Àj¸ÀÄ«j,
re S

bl
PÉÆãÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄ«j,
be TB

 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÉÆãÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É wæ¨sÀÄdUÀ¼À£ÀÄß «AUÀr¸ÀÄ«j,

pu
 ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,
o K

 ¸ÀgÀ¼À §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄ«j,

3 DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j ªÀÄvÀÄÛ ºÉ¸Àj¸ÀÄ«j.
tt ©

6.1 (a) gÉÃSÁRAqÀzÀ C¼ÀvÉ (Measurement of a line segment)

F avÀæzÀ°ègÀĪÀ gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
C
D
AB, AE, BC, AD, DE, DC , EC ªÀÄvÀÄÛ BE UÀ¼ÀÄ
F avÀæzÀ°ègÀĪÀ gÉÃSÁRAqÀUÀ¼ÀÄ.
E
No

A B

gÉÃSÁ RAqÀ JAzÀgÉãÀÄ?

“gÉÃSÁRAqÀªÀÅ JgÀqÀÄ ¹ÜgÀªÁzÀ CAvÀå©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ºÁUÀÆ
¤¢ðµÀÖªÁzÀ C¼ÀvÉ EgÀĪÀ MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉAiÀÄ ¨sÁUÀ.
X Y AB, AiÀÄÄ XY £À MAzÀÄ ¨sÁUÀªÁVzÉ.
A B
124
 A H B
ZÀlĪÀnPÉ :- F PɼÀV£À avÀæzÀ°ègÀĪÀ J¯Áè O
E F
gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
D G C
gÉÃSÁ RAqÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£À:

ed
A B P Q
ªÉÄð£À gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀgÀ GzÀݪÀÅ

ish
ºÉZÁÑVzÉ? ºÉüÀ§°ègÁ?
AB gÉ Ã SÁRAqÀ ª À Å PQ VAvÀ ºÉ Z À Ä Ñ GzÀ Ý ªÁVzÉ JAzÀ Ä £ÁªÀ Å
re S
bl
¸ÀÄ®¨sÀªÁV ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. KPÉAzÀgÉ CªÉgÀqÀgÀ C¼ÀvÉUÀ¼À°è ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÀåvÁå¸À«zÉ.
DzÀgÉ F PɼÀV£À gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß ^KL, MNh UÀªÀĤ¹ CªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ
be TB
pu
ºÉZÀÄÑ GzÀݪÁVzÉ JAzÀÄ ºÉüÀ§°ègÁ?
K L M N
o K

ªÉÄïÉÆßÃl¢AzÀ F gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ

tt ©

ºÉZÀÄÑ GzÀݪÁVzÉ JAzÀÄ ºÉüÀ®Ä RArvÀ ¸ÁzsÀå«®è. KPÉAzÀgÉ F JgÀqÀÄ

gÉÃSÁRAqÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄ MAzÉà jÃwAiÀÄ C¼ÀvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀAvÉ PÁtÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ EzÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä F gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À ¤RgÀ C¼ÀvÉ PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀÅzÀÄ
CªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ.
¤ªÀÄä eÁ«Änæ ¨ÁPïì£À°ègÀĪÀ PÉ®ªÀÅ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ; (C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ) ¸ÉÌïï,
«¨s ÁdPÀ, PÉʪÁgÀ, PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀ. gÉÃSÁRAqÀzÀ GzÀݪÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ G¥ÀPÀgÀt C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ.
No

C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ (¸ÉÌïï)

ªÉÄð£À C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ avÀæ UÀªÀĤ¹.
125
 EzÀÄ JgÀqÆ
À §¢UÀ¼° À Aè iÀÄÆ C¼ÀvU
É ¼ À ÄÀ ß ºÉÆA¢zÉ. MAzÀÄ §¢AiÀÄ°è 15 ¨sÁUÀU¼
À £ À ÁV
«AUÀr¹ C¼ÀvÉ UÀÄgÀÄw¹gÀÄvÁÛgÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¨sÁUÀªÀÅ 1 ¸ÉA.«ÄÃ. C¼ÀvÉ
E£ÉÆßAzÀÄ §¢AiÀÄ£ÀÄß 6 ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¹ C¼ÀvÉ UÀÄgÀÄw¹gÀÄvÁÛgÉ. ¥Àæw ¨sÁUÀªÀÅ
MAzÀÄ EAZÀÄ DVgÀÄvÀÛzÉ.
¥À æ w AiÉ Æ AzÀ Ä ¸É A n«ÄÃlgÀ £ À Ä ß 10 ¸À ª À Ä ¨s Á UÀ U À ¼ ÁV «AUÀ r ¸À ¯ ÁVzÉ .
¥Àæw ¨sÁUÀzÀ C¼ÀvÉAiÀÄÄ 1 «Ä° «ÄÃlgï DVzÉ.

ed
JµÀÄÖ «Ä° «ÄÃlgïUÀ¼ÀÄ = 1 ¸ÉAn«ÄÃlgï DUÀÄvÀÛzÉ?
10 «Ä.«ÄÃ. = 1 ¸ÉA.«ÄÃ.

ish
CAzÀgÉ 1 «Ä.«ÄÃ. = 0.1 ¸ÉA.«ÄÃ.
4 ¸ÉAn «ÄÃlgï ªÀÄvÀÄÛ 6 «Ä° «ÄÃlgïUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ ¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÀÄ?
£ÁªÀÅ EzÀ£ÀÄß 4.6 ¸ÉA.«ÄÃ. JAzÀÄ ¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÀÄ.
re S
bl
5.2 ¸ÉA.«ÄÃ. JAzÀgÉ CxÀðªÉãÀÄ?
be TB

5.2 ¸ÉAn «ÄÃlgï CAzÀgÉ 5 ¸ÉAn «ÄÃlgïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 2 «Ä° «ÄÃlgï.

pu
C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ PQ £À GzÀݪÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£À :
P Q
o K
tt ©

C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ°è DgÀA©üPÀ UÉgÉ EgÀĪÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß P ©AzÀÄ«UÉ ¸ÀjAiÀiÁV

eÉÆÃr¹lÄÖ Q ©AzÀÄ«UÉ ¸ÀjAiÀiÁV ºÉÆA¢PÉ DUÀĪÀ ¥ÀnÖAiÀÄ UÉgÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹
F C¼ÀvÉAiÉÄà PQ £À GzÀݪÁVzÉ Q ©AzÀĪÀÅ 6.2 ¸ÉA.«ÄÃ. £À°è EzÀÝgÉ DUÀ
DzÀgÀ GzÀÝ PQ = 6.2 ¸ÉA.«ÄÃ. DVgÀÄvÀÛzÉ.
«¨sÁdPÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ gÉÃSÁRAqÀzÀ GzÀݪÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£À :
No

P Q

«¨sÁdPÀzÀ MAzÀÄ ZÀÆ¥ÁzÀ vÀÄ¢AiÀÄ£ÀÄß gÉÃSÁRAqÀzÀ P ©AzÀÄ«£À°è ElÄÖ

E£ÉÆßAzÀÄ ZÀÆ¥ÁzÀ vÀÄ¢AiÀÄ£ÀÄß Q ©AzÀÄ«£À°è ¸ÀjAiÀiÁV ¤®ÄèªA
À vÉ CUÀ°¸À¨ÃÉ PÀÄ.
126
£ÀAvÀgÀ «¨sÁdPÀzÀ £ÀqÄÀ «£À CAvÀgÀ ªÀåvÁå¸ÀUÆ É ½¸Àz,É «¨sÁdPÀzÀ MAzÀÄ vÀÄ¢AiÀÄ£ÀÄß
C¼ÀvÉ ¥ÀnA Ö iÀÄ 0 ©AzÀÄ«£À ªÉÄÃ®Æ ºÁUÀÆ E£ÉÆßAzÀÄ vÀÄ¢AiÀÄ£ÀÄß C¼ÀvA É iÀÄ ªÉÄîÆ
¤®ÄèªAÀ vÉ EqÀ¨ÃÉ PÀÄ. «¨sÁdPÀzÀ ¸ÉÆ£Éß C®èzÀ vÀÄ¢ vÉÆÃj¸ÀĪÀ C¼ÀvÉ ¥ÀnA Ö iÀÄ UÀÄgÀÄvÉÃ
PQ £À ¸ÀjAiÀiÁzÀ C¼ÀvA Û .É EzÀÄ 6.2 ¸ÉA«Äà DVzÀÝg,É CzÀÄ PQ £À ¸ÀjAiÀiÁzÀ
É iÀiÁVgÀÄvÀz
C¼ÀvÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ PQ =6.2 ¸ÉA.«ÄÃ.

ed
ZÀlĪÀnPÉ :- F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°ègÀĪÀ J¯Áè gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹, C¼É¬Äj.
1)
D

ish
C A B

2) A B
re S
bl O
be TB
pu
D C
o K

C¨sÁå¸À 6.1(a)
tt ©

1) PQ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj. CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É R ©AzÀĪÀ£ÀÄß UÀÄwð¹. PR ,

RQ ªÀÄvÀÄÛ PQ UÀ¼À GzÀÝUÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj. EzÀjAzÀ ¤ªÀÄUÉ w½zÀÄ
§gÀĪÀ CA±ÀªÉãÀÄ ?
2) AB =8 ¸ÉA.«ÄÃ.GzÀÝzÀ gÉÃSÁRAqÀª£ À ÄÀ ß gÀa¹ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É BC = 3 ¸ÉA.«ÄÃ.
EgÀĪÀAvÉ C ©AzÀĪÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹. AC AiÀÄ£ÀÄß C¼É¬Äj. AB - BC AiÀÄ£ÀÄß
PÀAqÀÄ»r¬Äj. ¤ªÀÄä wêÀiÁð£ÀªÉãÀÄ ?.
No

3) S B
A P Q R
ªÉÄð£À avÀæzÀ°ègÀĪÀ AP, PQ, QR, RS ªÀÄvÀÄÛ SB UÀ¼À£ÀÄß C¼ÉzÀÄ,
AB = AP + PQ + QR + RS + SB DVzÉAiÉÄà ¥Àj²Ã°¹.
UÀÄA¥ÀÅ ZÀlĪÀnPÉ :- ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ PÉÆÃuÉ, ªÉÄÃdÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¥ÀÅà ºÀ®UÉAiÀÄ GzÀÝ
CUÀ®UÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj.

127
 6.1 (b)
PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉ
»A¢£À WÀlPÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ PÉÆãÀUÀ¼À §UÉÎ PÀ°wgÀÄ«j. A
avÀæzÀ°è GAmÁVgÀĪÀ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
avÀæzÀ°è GAmÁVgÀĪÀ PÉÆãÀªÀÅ ∠AOB CxÀªÁ ∠O.
∠AOB AiÀÄ ±ÀÈAUÀ ºÁUÀÆ ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. O B

ed
O ©AzÀĪÀÅ AOB AiÀÄ ±ÀÈAUÀªÁVzÉ. OA ªÀÄvÀÄÛ OB UÀ¼ÄÀ AOB ¨ÁºÀÄUÀ¼ÁVªÉ.É
F avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ish
re S
bl
be TB
pu
EzÀÄ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ G¥ÀPÀgÀt. EzÀ£ÀÄß "PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀ" J£ÀÄßvÉÛêÉ.
o K

PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀzÀ°è ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ UÀÄgÀÄw¹zÁÝgÉ? UÀªÀĤ¹.

PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀªÀÅ CzsÀðªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ°ègÀĪÀ MAzÀÄ G¥ÀPÀgÀt. EzÀ£ÀÄß 180
tt ©

¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¹zÁÝgÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß 1 rVæ JAzÀÄ PÀgÉ¢zÉÝêÉ.

PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß rVæUÀ¼À°è C¼ÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀzÀ°è MAzÀÄ ¥ÁzÀgÉÃSÉ ºÁUÀÆ ¥ÁzÀgÉÃSÉAiÀÄ°è ªÀÄzsÀå©AzÀĪÀ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹gÀÄvÁÛgÉ.
w½¢gÀ° : 3600 AiÀĪÀgÉV£À PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀUÀ¼ÀÆ EªÉ.
PÉÆãÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ?
∠ABC AiÀÄ£ÀÄß C¼ÉAiÀĨÉÃPÁzÀgÉ F PɼÀV£À ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
No

A
A

C B C
B
∠ABC = 1100
128
 • C¼ÉAiÀĨÉÃPÁVgÀĪÀ ∠ABC AiÀÄ ±ÀÈAUÀ B AiÀÄ°è PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀzÀ ªÀÄzsÀå
©AzÀÄ 0 ªÀ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV eÉÆÃr¹.
• ∠ABC AiÀÄ ¨ÁºÀÄ BC AiÀÄÄ PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀzÀ ¥ÁzÀzÉÆA¢UÉ ¸ÀjAiÀiÁV
ºÉÆAzÀĪÀAvÉ eÉÆÃr¹.
• FUÀ BA QgÀtPÉÌ ¸ÀjAiÀiÁV ºÉÆA¢PÉAiÀiÁUÀĪÀ PÉÆãÀªiÀ Á¥ÀPz
À À C¼ÀvA
É iÀÄ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹. ∠ABC = 1100

ed
AiÉÆÃa¹ : ∠PQR = 300
R
R

ish
300
re S
Q
bl P
Q
P
be TB

∠PQR £À C¼ÀvÉ 1500 C®è KPÉ ? JAzÀÄ ¤ªÀÄä ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ZÀað¹.

pu
ZÀlĪÀnPÉ :- F PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ∠XYZ, ∠KLM, ∠ABC ªÀÄvÀÄÛ ∠PQR UÀ¼À£ÀÄß
o K

C¼É¬Äj. L A R
X
tt ©

P
Z Y K M B CQ
∠XYZ= ∠KLM= ∠ABC= ∠PQR=

C¨sÁå¸À 6.1 (b)

1) F PɼÀV£À ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄļÀÄîUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À

No

PÉÆãÀ w½¹.

129
2) UÀrAiÀiÁgÀzÀ MAzÀÄ ªÀÄļÀÄî 12 jAzÀ ¥ÀÅ£ÀB 12 PÉÌ §gÀĪÁUÀ MlÄÖ JµÀÄÖ rVæ
wgÀÄVgÀÄvÀÛzÉ?
3) UÀrAiÀiÁgÀzÀ°è ¸ÀªÀÄAiÀÄ 1 UÀAmÉ DzÁUÀ JgÀqÀÄ ªÀÄļÀÄîUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À PÉÆãÀzÀ
C¼ÀvÉ J¶ÖgÀÄvÀÛzÉ ?
4) UÀrAiÀiÁgÀzÀ°è 4 UÀAmÉ DzÁUÀ ªÀÄļÀÄîUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À PÉÆãÀ 120° EzÉ. 5 UÀAmÉ
DVzÁÝUÀ ªÀÄļÀÄîUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À PÉÆãÀ JµÀÄÖ ?

ed
¥ÀæAiÀÄwß¹ :
∠PQR

ish
£À C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
Q R
re S
bl
be TB

P
pu
6.2 eÉÆÃr gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ (gÉÃSÁAiÀÄÄUÀäUÀ¼ÀÄ) (Pair of lines)
A X
o K

Q
S T
tt ©

M N
U V
P B
Y
ªÉÄð£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ avÀæzÀ°èAiÀÄÆ JµÀÄÖ gÉÃSÉUÀ½ªÉ?
ªÉÄð£À ¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ avÀzæ °
À A
è iÀÄÆ JgÀqÄÀ gÉÃSÉU½ À gÀĪÀÅzÀjAzÀ F gÉÃSÉU¼ À £
À ÄÀ ß
eÉÆÃr gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ gÉÃSÁAiÀÄÄUÀäUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
bÉâ¸ÀĪÀ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ (Intersecting lines) :
A Q ¥ÀPÀÌzÀ avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. F avÀæzÀ°è JµÀÄÖ gÉÃSÉUÀ½ªÉ?
No

F avÀz æ °À è JgÀqÄÀ ¸Àg¼ À g

À ÃÉ SÉU½ À ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÄÀ AB ªÀÄvÀÄÛ
PQ F ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
O
¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ O DVzÉ. AB ªÀÄvÀÄÛ PQ .
F ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ O ©AzÀÄ«£À°è bÉâ¸ÀÄvÀÛªÉ.
P B F ¸À g À ¼ À g É Ã SÉ U À ¼ À £ À Ä ß ¥À g À ¸ À à g À bÉâ¸ÀĪÀ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ
J£ÀÄßvÉÛêÉ. ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸ÀĪÀ gÉÃSÉUÀ¼ÉAzÀgÉãÀÄ?
130
 “JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ«£À°è
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¹zÀgÉ D ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ½UÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸ÀĪÀ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêɔ.
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸ÀĪÀ JgÀqÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ½UÉ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ EgÀÄvÀÛzÉ.

w½¬Äj : JgÀqÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ MAzÉà MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀÄ«£À°è ªÀiÁvÀæ

¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸ÀÄvÀÛªÉ.

ed
ZÀlĪÀnPÉ : C
A E O ©AzÀÄ«£À°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¹gÀĪÀ J¯Áè ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß

ish
K
ºÉ¸Àj¹. EªÀÅUÀ¼À°è JµÀÄÖ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ½ªÉ ? O ©AzÀÄ«£À
G
ªÀÄÄSÁAvÀgÀ ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀAvÉ E£ÀÆß PÉ®ªÀÅ
J I
O ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀÄ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹.
re S
H

bl L
be TB

F B
pu
D

UÀªÀĤ¹ : MAzÀÄ ©AzÀÄ«£À ªÀÄÆ®PÀ ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀAvÉ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀgÀ¼À

o K

gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
tt ©

®A§gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ (Perpendicular lines) :

D C PÉÆnÖgÀĪÀ PÀ¥ÀÅà ºÀ®UÉAiÀÄ avÀæ ABCD AiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
JgÀqÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C£ÀÄPÀæªÀÄ (CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ) CAZÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÈ¢Þ¹zÁUÀ AB ªÀÄvÀÄÛ AD ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À bÉÃzÀPÀ ©AzÀÄ
A
AiÀiÁªÀÅzÀÄ? AB ªÀÄvÀÄÛ AD ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À bÉÃzÀPÀ ©AzÀÄ
B
A DVzÉ. A ©AzÀÄ«£À°è GAmÁVgÀĪÀ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ
JµÀÄÖ? PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀ §¼À¹ C¼É¬Äj. A ©AzÀÄ«£À°è
No

GAmÁzÀ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ ∠DAB=900. DzÀÝjAzÀ AB ªÀÄvÀÄÛ AD UÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ

®A§gÉÃSÉU¼ À ÄÀ . EzÉà jÃw G½zÀ CAZÀÄUÀ¼ÄÀ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ K¥ÀðnÖgÄÀ ªÀ
PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj. ºÁUÁzÀgÉ ®A§gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?
JgÀqÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ MAzÀ£ÉÆßAzÀÄ PÀvÀÛj¹zÁUÀ CªÀÅUÀ¼À £ÀqÀĪÉ
GAmÁUÀĪÀ PÉÆãÀ 900 DVzÀÝgÉ D ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ®A§gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
131
 ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ®A§gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß ⊥ JA§ ¸ÀAPÉÃvÀ¢AzÀ
M
¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ.
¥ÀPÌÀ zÀ avÀz À è ∠MOL = 900 DzÀÝjAzÀ
æ ° KL ªÀÄvÀÄÛ
MN UÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ®A§gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ. K L
O
EzÀ£ÀÄß KL = MN JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

ed
EzÀ£ÀÄß KL ®A§ MN JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ.
N
∠ΚΟΜ ªÀÄvÀÄÛ ∠ΚΟΝ UÀ¼À C¼ÀvÉ K¶ÖgÀÄvÀÛzÉ?

ish
ZÀlĪÀnPÉ :- ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ®A§gÉÃSÉUÀ½UÉ ¤ªÀÄä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ½AzÀ PÉ®ªÀÅ
avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹.
re S
bl
¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ (Parallel lines)
be TB
pu
P
B
o K

Q A D
R
tt ©

C
avÀæ -1 S
avÀæ -2

K D F X L

M E avÀæ -3 G Y N
No

ªÉÄÃ¯É PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ avÀæzÀ°èAiÀÄÆ JµÀÄÖ

¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ½ªÉ? F ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸ÀÄvÀÛªÉAiÉÄÃ? E®èªÉÃ?
ªÉÄð£À ¥Àæw avÀæzÀ°èAiÀÄÆ JgÀqÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ½ªÉ CxÀªÁ eÉÆÃr gÉÃSÉUÀ½ªÉ.
avÀæ (1) ªÀÄvÀÄÛ avÀæ (2) gÀ°ègÀĪÀ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ¢QÌ£À°è ªÀÈ¢Þ¹zÁUÀ
CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸ÀÄvÀÛªÉ.
132
 KL ªÀÄvÀÄÛ MN ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÆ ¢PÀÄÌUÀ¼À°èAiÀÄÆ JµÀÄÖ zÀÆgÀzÀªÀgÉUÉ
ªÀÈ¢Þ¹zÀgÀÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸ÀĪÀÅ¢®è JAzÀÄ avÀæ (3) jAzÀ w½AiÀħºÀÄzÀÄ.
F jÃwAiÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
avÀæ (3) gÀ°ègÀĪÀ DE, FG, XY UÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj. EzÀjAzÀ DE = FG = XY
JAzÀÄ w½zÀÄ §gÀÄvÀzÛ .É DzÀÝjAzÀ KL ªÀÄvÀÄÛ MN UÀ¼ÄÀ ¸ÀªiÀ Á£ÁAvÀgÀ ¸Àg¼
À g
À ÃÉ SÉU¼
À ÄÀ .

ed
ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?

ish
JgÀqÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ MAzÉà ¸ÀªÀÄvÀ®zÀ°èzÀÄÝ C¤¢ðµÀÖ zÀÆgÀzÀªÀgÉUÉ JgÀqÀÆ
§¢UÀ¼À°èAiÀÄÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀÈ¢Þ¹zÁUÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ bÉâ¸À¢zÀÝgÉ D ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À
re S
bl
CAvÀgÀ ¹ÜgÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
be TB
pu
GzÁ:
o K
tt ©

QlQAiÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ
KtÂAiÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß ‘ ||’ JA§ ¸ÀAPÉÃvÀ¢AzÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÁÛgÉ.
avÀæ-3 gÀ°è KL < MN . £ÁªÀÅ EzÀ£ÀÄß KL ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ MN JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ.
ªÀiÁr £ÉÆÃr : MAzÀÄ ¥ÉÃ¥ÀgÀ£ÀÄß JgÀqÀÄ CxÀªÁ
No

CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄrPÉUÀ¼ÁV ªÀÄra EzÀjAzÀ

¹UÀĪÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ºÁUÀÆ
®A§gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ZÀlĪÀnPÉ :- ¤ªÀÄä ¸ÀÄvÀÛ°gÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À CAZÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ

¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ CxÀªÁ bÉâ¸ÀÄvÀÛªÉ CxÀªÁ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ®A§ªÁVªÉAiÉÄà ¥ÀjÃQë¹.

133
 ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ:
1) F PɼÀV£À gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæ¢AzÀ ºÉ¸Àj¹
a) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ l1 l2 l3

a) l1 ªÀÄvÀÄÛ l2 b) m1 ªÀÄvÀÄÛ m2
m1
b) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ ®A§ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ
m2

ed
a) l1 ªÀÄvÀÄÛ m1 b) l2 ªÀÄvÀÄÛ m2
c) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ bÉâ¸ÀĪÀ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ m3

ish
a) l1 ªÀÄvÀÄÛ m1 b) m1 ªÀÄvÀÄÛ l3 m4
2) avÀæzÀ°è. AB = CD DzÀgÉ
A
re S
bl
∠AOC, ∠AOD, ∠BOC ªÀÄvÀÄÛ
be TB

∠BOD UÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

pu
GvÀÛgÀ: ∠AOC = 900 C D
O
∠AOD = 900
o K

∠BOC = 900
B
tt ©

∠BOD = 900
C¨sÁå¸À 6.2 q p
I. A B
PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ°è F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. l

a) 3 eÉÆvÉ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ C D

m
b) 4 eÉÆvÉ bÉâ¸ÀĪÀ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ E F
n
c) C ©AzÀÄ«£À°è bÉâ¸ÀĪÀ JgÀqÀÄ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ
No

d) D ©AzÀÄ«£À°è bÉâ¸ÀĪÀ JgÀqÀÄ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ

II. PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ°è
P R M
A B
AB < CD ªÀÄvÀÄÛ PQ = 5 ¸ÉA«ÄÃ.
5 cm

DzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À C¼ÀvU É ¼

À £
À ÄÀ ß PÀAqÀÄ »r¬Äj.
a) RS b) MN C Q S N D

134
III. avÀæzÀ°è PQ = RS DzÀgÉ F PɼÀV£À PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ »r¬Äj.
a) ∠POS R Q
b) ∠ROQ
c) ∠POR O
d) ∠QOS S
P

ed
ZÀlĪÀnPÉ :- I K S U
N l3 R
A B
F avÀæ¢AzÀ PÀ¤µÀÖ 4 eÉÆvÉ ®A§gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ,

ish
C D
¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ bÉâ¸ÀĪÀ M P Q X
gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. E F
re S
bl G
O W
H
be TB

J L T V
pu
6.3 PÉÆãÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ (Types of angles)
o K

»A¢£À WÀlPÀzÀ°è PÉÆãÀ, PÉÆãÀzÀ ±ÀÈAUÀ, PÉÆãÀzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À §UÉÎ w½¢gÀÄ«j.

A ∠AOBAiÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ºÁUÀÆ ±ÀÈAUÀª£ À ÄÀ ß ºÉ¸j
À ¹.
tt ©

OA ªÀÄvÀÄÛ OB UÀ¼ÀÄ ∠AOB AiÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ

ºÁUÀÆ O ©AzÀĪÀÅ ±ÀÈAUÀªÁVzÉ. PÉÆãÀUÀ¼À
C¼ÀvAÉ iÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÉÆãÀU¼
À £
À ÄÀ ß ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ
O B
«zsÀUÀ¼ÁV «AUÀr¹zÁÝgÉ.
¤ÃªÀÅ £Á®ÄÌ ¢PÀÄÌUÀ¼À §UÉÎ w½¢gÀÄ«j. D £Á®ÄÌ ¢PÀÄÌUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ? £Á®ÄÌ
ªÀÄÄRå ¢PÀÄÌUÀ¼ÀÄ ¥ÀǪÀð, ¥À²ÑªÀÄ, GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQët.
®A§PÉÆãÀ (Right angle) :
GvÀÛgÀ
F avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ∠NOE, ∠WON,
No

N
∠WOS ªÀÄvÀÄÛ ∠SOE UÀ¼À C¼ÀvÉAiÉÄãÀÄ ?
£ÀªÀÄUÉ w½zÀÄ §gÀĪÀ CA±ÀªÉãÉAzÀgÉ
¥À²ÑªÀÄ W E ¥ÀǪÀð
∠NOE = ∠WON = ∠WOS = ∠SOE = 900. O
¥ÀǪÀð ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ ¢PÀÄÌUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À PÉÆãÀ
900, 900 C¼ÀvÉAiÀÄ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß ®A§PÉÆãÀ S
zÀQët
J£ÀÄßvÉÛêÉ. 900 C¼ÀvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ PÉÆãÀPÉÌ
®A§PÉÆãÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
135
¸ÀgÀ¼À PÉÆãÀ (Straight angle) :
“GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQët ¢PÀÄÌUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ K¥ÀðqÀĪÀ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ JµÀÄÖ?”
∠NOS = ∠NOE + ∠EOS, ∠NOS = 900+900= 1800.
GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQët ¢PÀÄÌUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ CxÀªÁ ¥ÀǪÀð ªÀÄvÀÄÛ ¥À²ÑªÀÄ ¢PÀÄÌUÀ¼À
£ÀqÀÄªÉ K¥ÀðqÀĪÀ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ 1800 DVgÀÄvÀÛzÉ. F PÉÆãÀPÉÌ ¸ÀgÀ¼ÀPÉÆãÀ
J£ÀÄßvÉÛêÉ.

ed
ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀgÀ¼À PÉÆãÀ JAzÀgÉãÀÄ?
“1800 C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß ¸ÀgÀ¼ÀPÉÆãÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.”

ish
MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ©AzÀĤAzÀ DgÀA¨sª À ÁUÀĪÀ JgÀqÄÀ C©üªÄÀ ÄR QgÀtUÀ¼À £ÀqÄÀ «£À
PÉÆãÀªÉà ¸ÀgÀ¼ÀPÉÆãÀ.
A B ∠AOB =
re S
bl O 1800
be TB

ZÀlĪÀnPÉ :- JAlÄ ¢PÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀĪÀ MAzÀÄ avÀæ §gÉzÀÄ CzÀgÀ ¢PÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß

pu
ºÉ¸Àj¹ CzÀgÀ Ai À i Á ªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ C£ÀÄPÀæ ª ÀÄ ¢PÀÄÌ U À¼À £ÀqÀÄ«£À C¼ÀvÉ
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
o K

®WÀÄPÉÆãÀ (Acute angle) : F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

tt ©

UÉÆÃqÉ
y b


a
 
(ii)
χ
No

£É® (i)

avÀæ (i) gÀ°è χ ªÀÄvÀÄÛ y PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÉãÀÄ?

ºÁUÉAiÉÄà avÀæ (ii) gÀ°è a ªÀÄvÀÄÛ b PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÉãÀÄ?
avÀæzÀ°ègÀĪÀ J¯Áè £Á®ÄÌ PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ 00 VAvÀ ºÉZÁÑVzÀÄÝ 900 VAvÀ
PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ JAzÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. F jÃwAiÀÄ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß ®WÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ
JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
136
 “MAzÀÄ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ 00 VAvÀ ºÉZÁÑVzÀÄÝ 900 VAvÀ PÀrªÉÄ EzÀÝgÉ D PÉÆãÀPÌÉ
®WÀÄ PÉÆãÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.”
P
∠POQ > 00
∠POQ < 900, DzÀÝjAzÀ 00 < ∠POQ < 900
∠POQ ®WÀÄPÉÆãÀ,
O Q

ed
C¢üPÀPÉÆãÀ («±Á®PÉÆãÀ) (Obtuse angle) :

avÀæzÀ°è ¸ÀªÀÄAiÀÄ 4 UÀAmÉ DVzÁÝUÀ UÀrAiÀiÁgÀzÀ°è 2

ish
ªÀÄļÀÄîUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ JµÀÄÖ?
av˻
æ £
À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹zÁUÀ avÀz
æ ° è ÄÀ ªÀ UÀrAiÀiÁgÀzÀ 2 ªÀÄļÀÄU
À g î ¼
À À
re S
bl £ÀqÀÄ«£À PÉÆãÀªÀÅ 900 VAvÀ ºÉZÁÑVzÀÄÝ 1800 VAvÀ
be TB

PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. F jÃwAiÀÄ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß C¢üPÀPÉÆãÀ

pu
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
o K

“MAzÀÄ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉAiÀÄÄ 900 VAvÀ ºÉZÁÑVzÀÄÝ

1800 À ÄÀ ß C¢üPÀ PÉÆãÀ («±Á®PÉÆãÀ) J£ÀÄßvÉÃÛ ªÉ”.
VAvÀ PÀrªÉÄAiÀiÁVzÀÝgÉ D PÉÆãÀª£
tt ©

avÀæzÀ°è XYZ C¢üPÀ PÉÆãÀªÁVzÉ. EzÀ£ÀÄß X

¸ÀAPÉÃvÀ¢AzÀ »ÃUÉ ¸ÀÆa¸ÀÄvÁÛgÉ.

900 < XYZ < 1800
Z
¸ÀgÀ¼Á¢üPÀ PÉÆãÀ (Reflex angle) : Y

¸ÀªÀÄAiÀÄ 7 UÀAmÉ DzÁUÀ, avÀæzÀ°ègÀĪÀ UÀrAiÀiÁgÀzÀ°è

JgÀqÀÄ ªÀÄļÀÄîUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ MAzÀÄ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹zÉ.
No

F PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ JµÀÄÖ? EzÀÄ 1800 VAvÀ ºÉZÁÑVzÉAiÉÆÃ

CxÀªÁ PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉAiÉÆÃ?
F avÀz æ °
À ègÄÀ ªÀ JgÀqÄÀ ªÀÄļÀÄîU¼
À À £ÀqÄÀ «£À PÉÆãÀªÅÀ
1800 VAvÀ ºÉZÁÑVzÀÄÝ 3600 VAvÀ PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ. F
jÃwAiÀÄ PÉÆãÀPÉÌ ¸ÀgÀ¼Á¢üPÀ PÉÆãÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

137
 “MAzÀÄ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉAiÀÄÄ 1800 VAvÀ ºÉZÁÑVzÀÄÝ 3600 VAvÀ PÀrªÉÄ EzÀÝgÉ
D PÉÆãÀPÉÌ ¸ÀgÀ¼Á¢üPÀ PÉÆãÀ J£ÀÄßvÉÛêɔ.
A
avÀz
æ °
À è UÀÄgÀÄw¹gÀĪÀ PÉÆãÀªÅÀ ¸Àg¼
À Á¢üPPÀ Æ
É Ã£À. EzÀ£ÄÀ ß
¸ÀgÀ¼Á¢üPÀ ∠AOB JAzÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ. 1800 < ¸ÀgÀ¼Á¢üPÀ
∠AOB < 3600 JAzÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ. ∴∠AOB < 1800. B O

ed
¥ÀÇtðPÉÆãÀ (Complete angle) :
avÀz æ °
À g
è ÄÀ ªÀÀ UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀiÁzÀj UÀªÄÀ ¤¹. UÀrAiÀiÁgÀzÀ MAzÀÄ

ish
ªÀÄļÀÄî 12 jAzÀ ºÉÆgÀlÄ ¥ÀÅ£ÀB CzÀÄ CzÉà ¸ÁÜ£ÀPÉÌ §AzÀÄ
¸ÉÃjzÀgÉ CzÀÄ JµÀÄÖ ®A§PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß PÀæ«Ä¸ÀÄvÀÛzÉ? CzÀÄ 4
®A§PÉÆãÀU¼ À µÀ ÄÀ Ö ZÀ°¹zÉ. CzÀÄ ZÀ°¹zÀ MlÄÖ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvA É iÀÄÄ
re S
900 × 4 = 3600.
bl
be TB
pu
UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄļÀÄî ¥ÀÇwð MAzÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ §A¢zÉ. DzÀÝjAzÀ F PÉÆãÀªÀ£ÀÄß
¥ÀÇtðPÉÆãÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ. 3600 C¼ÀvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÇtðPÉÆãÀ
o K

J£ÀÄßvÉÛêÉ.
tt ©

MAzÀÄ ©AzÀÄ«£À ¸ÀÄvÀÛ®Æ MAzÀÄ QgÀtªÀÅ ¥ÀÇtðªÁV MAzÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ

¨sÀæ«Ä¹zÁUÀ GAmÁUÀĪÀ PÉÆãÀªÉà ¥ÀÇtð PÉÆãÀ.
O ∠AOA = 3600
A
∠AOA AiÀÄÄ ¥ÀÇtð PÉÆãÀªÁVzÉ
±ÀÆ£ÀåPÉÆãÀ (Zero angle) :
avÀz
æ °
À è vÉÆÃj¹gÀĪÀ UÀrAiÀiÁgÀzÀ 2 ªÀÄļÀÄîU¼
À À £ÀqÄÀ «£À PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ JµÀÄÖ?
EzÀÄ 00 DVzÉ. 00 C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ PÉÆãÀªÉÃ
No

±ÀÆ£Àå PÉÆãÀ DVzÉ. ±ÀÆ£Àå PÉÆãÀzÀ JgÀqÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ MAzÀgÀ

ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ¤®ÄèvÀÛzÉ.
O B
avÀæzÀ°è OA ªÀÄvÀÄÛ OB
A ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ MAzÀgÀ ªÉÄïÉÆAzÀÄ ¤AwªÉ.
DzÀÝjAzÀ ∠AOB = 00 DVzÉ.
138
ZÀlĪÀnPÉ :- UÀrAiÀiÁgÀzÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ F PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄUÀ¼À°è
UÀrAiÀiÁgÀzÀ 2 ªÀÄļÀÄîUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ GAmÁUÀĪÀ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ §gɬÄj.
a) 3 A. M b) 6 A. M c) 8 A. M d) 12 Noon

ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ:
1) F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è GAmÁVgÀĪÀ PÉÆãÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹ :

ed
P
i)
A ii) iii) iv)

ish
A

P Q
re S
Q
bl R
®A§PÉÆãÀ
B
«±Á®PÉÆãÀ
C O
¸ÀgÀ¼ÀPÉÆãÀ
B
®WÀÄPÉÆãÀ
C
be TB
pu
v) vi)

C
o K

O O
¥ÀÇtðPÉÆãÀ
tt ©

¸ÀgÀ¼Á¢üPÀPÉÆãÀ
D
2) F PÉÆãÀUÀ¼À ±ÀÈAUÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
i) X ±ÀÈAUÀ - O
¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ – OX, OY
No

O Y

ii) ±ÀÈAUÀ - O
M O N
¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ – OM, ON
iii) ±ÀÈAUÀ - O
O
A B ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ – OA, OB

139
3) PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ°è ¸ÀÆa¹gÀĪÀ ¥ÀæwPÉÆãÀªÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¹ CzÀgÀ «zsÀ w½¹.

∠AOC → ®WÀÄPÉÆãÀ
C
∠BOC → «±Á®PÉÆãÀ
∠BOD → ®WÀÄPÉÆãÀ
B A

ed
O
∠DOE → ®WÀÄPÉÆãÀ

→ ®A§PÉÆãÀ

ish
∠AOE

D ∠DOC → ¸ÀgÀ¼ÀPÉÆãÀ
E
re S
bl ∠DOA → ¸ÀgÀ¼Á¢üPÀPÉÆãÀ
be TB
pu
C¨sÁå¸À 6.3
o K

I. J ªÀÄvÀÄÛ © ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢¹ §gɬÄj.

tt ©

J ¥ÀnÖ © ¥ÀnÖ
1) ®WÀÄPÉÆãÀ a) 1800

2) ¥ÀÇtð PÉÆãÀ b) 400

3) ¸ÀgÀ¼ÀPÉÆãÀ c) 2400

4) ®A§PÉÆãÀ d) 3600
No

5) ¸ÀgÀ¼Á¢üPÉÆãÀ e) 900

II. F PɼÀV£À PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀĪÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ avÀæUÀ¼À£ÀÄß ©r¹

a) ∠CED < 900 b) ∠ABC > 900 c) ∠POQ = 900
d) ∠MON = 1800 e) ∠XYZ = 2700

140
III. F PɼV
À £À avÀz
æ °
À g
è ÄÀ ªÀ PÉÆãÀU¼
À £
À ÄÀ ß ºÉ¸j
À ¹, CªÀÅUÀ¼À «zs,À ±ÀÈAUÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁºÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß
§gɬÄj.
K
Z
Y

ed
L M X

IV. F PɼÀV£À avÀæzÀ°ègÀĪÀ a) PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹ CªÀÅUÀ¼À «zsÀ w½¹?

ish
C b) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
re S
bl A
1) ∠AOC + ∠BOC
be TB

B O 2) ∠AOD + ∠BOD
pu
3) ∠AOC + ∠BOC + ∠BOD + ∠AOD
D
o K

6.4 wæ¨sÀÄdUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ (Classification of Triangles)

tt ©

(¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÉÆãÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉ)

¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯Éà wæ¨sÀÄdzÀ CxÀð ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ CA±ÀUÀ¼À §UÉÎ w½¢gÀÄ«j.
 ªÀÄÆgÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ½AzÀ DªÀj¸À®àlÖ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÉÄà wæ¨sÀÄd. EzÀ£ÀÄß
wæPÉÆãÀªÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
 PÉÆnÖgÀĪÀ wæ¨sÀÄd ABC AiÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

PÉÆnÖgÀĪÀ wæ¨sÀÄdzÀ 3 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ - AB, BC, CA

A
No

ªÀÄÆgÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ - 1) ∠A CxÀªÁ ∠BAC

2) ∠B CxÀªÁ ∠ABC

3) ∠C CxÀªÁ ∠ACB

B C wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß ∆ JA§ ¸ÀAPÉÃvÀ¢AzÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ.

wæ¨sÀÄd ABC AiÀÄ£ÀÄß ∆ ABC JAzÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ.

141
 ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É wæ¨sÀÄdzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ
wæ¨ÄÀs dzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvA
É iÀÄ CzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É wæ¨ÄÀs dUÀ¼£
À ÄÀ ß ªÀÄÆgÀÄ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼ÁV
«AUÀr¸À¯ÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ
1) ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd
2) ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd
3) C¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd

ed
1) ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd (Equilateral Triangle) :
A 4.5 cm
P R

ish
5
cm

cm
4.
cm

5
re S
bl
5

4.5
cm
be TB

B C
5 cm Q
pu
avÀæzÀ°ègÀĪÀ ∆ABC ªÀÄvÀÄÛ ∆PQR UÀ¼À ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°èAiÀÄÆ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀiÁVªÉ ?
o K

∆ABC AiÀÄ J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ DVªÉ.

tt ©

CAzÀgÉ AB = BC = CA = 5 cm.
CzÉà jÃw ∆PQR £À°è PQ = QR = PR = 4.5 cm.
¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVgÀĪÀ F jÃwAiÀÄ wæ¨sÀÄdUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀĨÁºÀÄ
wæ¨sÀÄdUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd JAzÀgÉãÀÄ ?
MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è J¯Áè 3 ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁVzÀÝgÉ D
wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd J£ÀÄßvÉÛêÉ.
UÀªÀĤ¹ : ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è J¯Áè 3 PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
No

¸ÀªÀĪÁVzÀÄÝ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ 600 DVgÀÄvÀÛzÉ.

A ¸ÀªÄÀ ¨ÁºÀÄ wæ¨ÄÀs dzÀ°è 3 ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvU
É ¼
À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆãÀU¼
À ÄÀ
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ JAzÀÄ vÉÆÃj¸À®Ä, ¨ÁºÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ PÉÆãÀUÀ¼À
ªÉÄÃ¯É MAzÉà jÃwAiÀÄ UÀÄgÀÄvÀ£ÀÄß avÀæzÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ
¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ. ∆ABC AiÀÄ°è,
B C
AB = BC = CA, ∠A=∠B=∠C=600.

142
2) ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd (Isosceles Triangle) :
K D
5
cm

4
cm

6 cm
cm
F
4

L 3 cm M cm
5

ed
E
ªÉÄð£À avÀæzÀ°ègÀĪÀ wæ¨sÀÄd ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ

ish
wæ¨sÀÄdzÀ°èAiÀÄÆ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀiÁVªÉ ?
∆KLM £À°è JgÀqÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ, KL = KM = 4 cm.
EzÉà jÃw, ∆DEF £À°è DF = EF = 5 cm.
re S
bl
F jÃwAiÀ Ä wæ ¨ s À Ä dUÀ ¼ À £ À Ä ß ¸À ª À Ä ¢é ¨ ÁºÀ Ä wæ ¨ s À Ä dUÀ ¼ À Ä J£À Ä ßvÉ Û Ã ªÉ .
be TB

ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd JAzÀgÉãÀÄ ?

pu
MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVzÀÝgÉ CzÀÄ
¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄdªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
o K

UÀªÀĤ¹ : ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è ¸ÀªÀĪÁzÀ ¨ÁºÀÄUÀ½UÉ C©üªÀÄÄRªÁzÀ

tt ©

PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛzÉ.

A wæ¨sÀÄd ABC AiÀÄ°è AB = AC F avÀæzÀ°è AB ªÀÄvÀÄÛ AC

¨ÁºÀÄUÀ½UÉ C©üªÀÄÄRªÁzÀ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. AB UÉ
C©üªÀÄÄRªÁzÀ PÉÆãÀªÀÅ ∠C, AC UÉ C©üªÀÄÄRªÁzÀ PÉÆãÀªÀÅ
∠B, AB = AC DzÀgÉ ∠B=∠C DVgÀÄvÀÛzÉ CxÀªÁ ∠B=∠C
B C DzÀgÉ AB = AC DVgÀÄvÀÛzÉ.

3) C¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd (Scalene Triangle) : P

No

A 6c
4c m
m
cm
cm

5
3

B 5 cm C Q 7 cm R

ªÉÄð£À avÀæzÀ°ègÀĪÀ wæ¨sÀÄdUÀ¼À ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ

wæ¨sÀÄdzÀ°èAiÀÄÆ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀiÁVªÉ ?
143
 ∆ABC ºÁUÀÆ ∆PQR UÀ¼À°è J¯Áè ªÀÄÆgÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ
DVªÉ. (J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ C¸ÀªÀĪÁVªÉ).
F jÃwAiÀÄ wæ¨sÀÄdUÀ¼À£ÀÄß C¸ÀªÀÄ ¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄdUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ºÁUÁzÀgÉ C¸ÀªÀÄ ¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd JAzÀgÉãÀÄ ?
“MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ªÀÄÆgÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVzÀÝgÉ D
wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß C¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd''J£ÀÄßvÉÛêÉ.

ed
UÀªÀĤ¹ :
A

ish
∆ABC AiÀÄ°è AB≠ BA ≠ CA DVzÀÝgÉ
∆ABC AiÀÄÄ C¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd. C¸ÀªÀĨÁºÀÄ
wæ¨sÀÄdzÀ°è J¯Áè ªÀÄÆgÀÄ PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÆ
re S
C

bl
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ AiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ ∠A≠∠B≠∠C
B
be TB
pu
PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É wæ¨sÀÄdUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ
1) ®WÀÄPÉÆãÀ wæPÉÆãÀ (Acute angled triangle) :
o K

A wæ¨ÄÀs d ABCAiÀÄ ¥Àw

æ AiÉÆAzÀÄ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvA
É iÀÄ£ÀÄß
400 UÀªÀĤ¹.
tt ©

∆ ABC AiÀ Ä °è J¯Áè ªÀ Ä ÆgÀ Ä PÉ Æ Ã£À U À ¼ À Ä

600 800 ®WÀÄPÉÆãÀUÀ¼ÁVªÉ. ¥Àæw PÉÆãÀªÀÅ 900VAvÀ PÀrªÉÄ
B C EzÉ.
DzÀÝjAzÀ wæ¨sÀÄd ABCAiÀÄÄ MAzÀÄ ®WÀÄPÉÆãÀ wæ¨sÀÄd.
ºÁUÁzÀgÉ ®WÀÄ PÉÆãÀ wæPÉÆãÀ JAzÀgÉãÀÄ ?
“MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è J¯Áè ªÀÄÆgÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ®WÀÄPÉÆãÀUÀ¼ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ
¥ÀæwPÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ 900 VAvÀ PÀrªÉÄ DVzÀÝgÉ D wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß ®WÀÄPÉÆãÀ wæPÉÆãÀ
No

J£ÀÄßvÁÛgÉ.
2) ®A§PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd (Right angled Triangle) :
A
wæ¨sÀÄd ABC AiÀÄ°è ∠B AiÀÄÄ AiÀiÁªÀ «zsÀzÀ PÉÆãÀªÁVzÉ?
∠B AiÀÄÄ ®A§PÉÆãÀ CxÀªÁ ∠B = 900. F wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß
®A§PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd J£ÀÄßvÉÛêÉ.
B C
144
ºÁUÁzÀgÉ ®A§PÉÆãÀ wæPÉÆãÀ JAzÀgÉãÀÄ?
“MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è MAzÀÄ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ 900 DVzÀÝgÉ D wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß
®A§PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd J£ÀÄßvÉÛêɔ. MAzÀÄ ®A§PÉÆãÀ wæ¨sÀÄdzÀ°è MAzÀÄ PÉÆãÀzÀ
C¼ÀvÉ 900 DVzÀÄÝ G½zÉgÀqÀÄ PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ 900 VAvÀ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀÄvÀÛªÉ.
ªÉÄð£À wæ¨sÀÄdzÀ°è ∠A < 900, ∠C < 900. ∆ ABC AiÀÄ°è ∠B = 900 DVzÉ. ∠B PÉÌ
C©üªÀÄÄRªÁzÀ ¨ÁºÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? AC C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄ. AC AiÀÄ£ÀÄß «PÀtð

ed
J£ÀÄßvÉÛêÉ. AiÀiÁªÀÅzÉà ®A§PÉÆãÀ wæ¨sÀÄdzÀ°è ®A§PÉÆãÀPÉÌ C©üªÀÄÄRªÁzÀ
¨ÁºÀĪÀ£ÀÄß «PÀtð (Hypotenuse) J£ÀÄßvÉÛêÉ. ªÉÄð£À ∆ ABC AiÀÄ°è AC AiÀÄÄ

ish
«PÀtðªÁVzÉ.
®A§PÉÆãÀ wæ¨ÄÀs dzÀ°è «PÀtðªÀÅ G½zÉgq
À ÄÀ ¨ÁºÀÄUÀ½VAvÀ zÉÆqÀz
Ø ÁVgÀÄvÀz
Û .É
re S
bl
ZÀlĪÀnPÉ :- avÀæzÀ°è PÉÆnÖgÀĪÀ wæ¨sÀÄdzÀ J¯Áè PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀ¢AzÀ
be TB

C¼É¬Äj. EzÀjAzÀ CzÀÄ AiÀiÁªÀ «zsÀzÀ wæPÉÆãÀ JAzÀÄ w½¬Äj.

pu
A P D
o K
tt ©

B C Q R E F
A= P= D=
B= Q= E=
C= R= F=
3)
«±Á® PÉÆãÀ wæPÉÆãÀ (Obtuse angled triangle) :
∆PQR £À°è ∠PQR AiÀiÁªÀ «zszÀ À PÉÆãÀªÁVzÉ? P
∠PQR «±Á®PÉÆãÀªÁVzÉ.
No

DzÀÝjAzÀ ∆PQR «±Á®PÉÆãÀ wæ¨sÀÄdªÁVzÉ.

ºÁUÁzÀgÉ «±Á® PÉÆãÀ wæPÉÆãÀ JAzÀgÉãÀÄ ? R
Q
“MAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è MAzÀÄ PÉÆãÀªÀÅ 900 VAvÀ C¢üPÀªÁVzÀÝgÉ. D wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß
«±Á® PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd J£ÀÄßvÁÛgÉ.
ªÉÄð£À ∆PQR £À°è ∠PQR > 900, ∠P < 900, ∠R < 900.

145
£É£À¦r :
 ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É wæ¨sÀÄdUÀ¼À°è ªÀÄÆgÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ.
1) ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd 2) ¸ÀªÄÀ ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨ÄÀs d 3) C¸ÀªÄÀ ¨ÁºÀÄ wæ¨ÄÀs d
 ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ¥Àæw PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ ¸ÀªÀĪÁVzÀÄÝ CzÀÄ 600
DVgÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ°è ¸ÀªÀĪÁzÀ ¨ÁºÀÄUÀ½UÉ C©üªÀÄÄRªÁzÀ

ed


PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛªÉ.
 ®A§PÉÆãÀ wæ¨sÀÄdzÀ°è «PÀtðªÀÅ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¨ÁºÀĪÁVgÀÄvÀÛzÉ.

ish
 PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É wæ¨sÀÄdUÀ¼À°è 3 «zsÀUÀ½ªÉ.
CªÀÅUÀ¼ÀÄ : 1) ®WÀÄPÉÆãÀ wæPÉÆãÀ 2) ®A§PÉÆãÀ wæPÉÆãÀ
re S
bl 3) «±Á®PÉÆãÀ wæPÉÆãÀ
be TB

(UÀÄA¥ÀÅ) ZÀlĪÀnPÉ :-
pu
 MAzÀÄ qÁæ¬ÄAUï ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹,
««zsÀ §UÉAiÀÄ wæ¨sÀÄdUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹.
o K

 ¥Àæw wæ¨sÀÄdzÀ ªÀÄÆgÀÄ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ

tt ©

C¼ÉzÀÄ ªÉÆvÀÛ PÀAqÀÄ »r¬Äj.

 J¯Áè wæ¨sÀÄdUÀ¼À 3 PÉÆãÀUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ºÉÆð¹, UÀÄA¦£À°è ZÀað¹.

ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ
1. PɼÀUÉ MAzÀÄ wæPÉÆãÀzÀ ªÀÄÆgÀÄ PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖzÉ. ¥Àæw wæPÉÆãÀzÀ
«zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
a) 300, 400, 1100 - «±Á®PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd
No

b) 900, 400, 500 - ®A§PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd

c) 800, 400, 600 - ®WÀÄPÉÆãÀ wæ¨sÀÄd
d) 600, 600, 600 - ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd CxÀªÁ ¸ÀªÀÄPÉÆäÃAiÀÄ wæ¨sÀÄd
e) 500, 500, 800 - ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd

146
2) F PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ wæ¨sÀÄdUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
D
B P A
A Q

«±Á®PÉÆãÀ
®A§PÉÆãÀ wæPÉÆãÀ R
C wæPÉÆãÀ E ®WÀÄPÉÆãÀ F B C
¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ

ed
P
wæPÉÆãÀ wæ¨sÀÄd
L

ish
Q R M N
¸ÀªÀĨÁºÀÄ C¸ÀªÀĨÁºÀÄ
re S
bl wæ¨sÀÄd wæ¨sÀÄd
be TB
pu
C¨sÁå¸À 6.4
o K

I. `J' ¥ÀnAÖ iÀÄ°è wæ¨ÄÀs dzÀ ¨ÁºÀÄ CxÀªÁ PÉÆãÀzÀ «ªÀgUÀ ¼

À £
À ÄÀ ß ªÀÄvÀÄÛ `©' ¥ÀnAÖ iÀÄ°è
tt ©

wæ¨sÀÄdzÀ «zsÀªÀ£ÀÄß PÉÆnÖzÉ. "J" ªÀÄvÀÄÛ "©" ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢¹ §gɬÄj.

J ¥ÀnÖ © ¥ÀnÖ

1) J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVªÉ. a) ®A§PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd

2) ªÀÄÆgÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ DVªÉ. b) «±Á®PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd

3) ªÀÄÆgÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ®WÀÄPÉÆãÀUÀ¼ÁVªÉ. c) ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd

No

4) JgÀqÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVªÉ. d) C¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd

5) MAzÀÄ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ 900 EzÉ. e) ®WÀÄPÉÆãÀ wæ¨sÀÄd

6) MAzÀÄ PÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ 1000 EzÉ. f) ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd

147
II. PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ wæ¨sÀÄdUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹, PÁgÀtPÉÆr.
K
A
P
cm

4.
2

m
4
2

cm

3c
4.

cm
1100
B 4.2 cm C Q 2cm R L M

ed
A D

5c
5c

ish
m
B C E 5 cm F
III. PɼÀUÉ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À CxÀªÁ PÉÆãÀUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖzÉ.
re S
bl
wæPÉÆãÀzÀ «zsÀ ºÉ¸Àj¹, PÁgÀt w½¹.
be TB
pu
1) ∆ ABC zÀ°è ∠A = 1300 ∠B=400 ∠C=100.

2) ∆ KLM zÀ°è ∠K = 900 ∠L=300 ∠M=600.

o K

3) ∆ XYZ zÀ°è ∠X = 600 ∠Y=700 ∠Z=500.

tt ©

4) ∆ ABC AiÀÄ°è AB = 3.5 ¸ÉA.«ÄÃ., BC = 3.5 ¸ÉA.«ÄÃ.,

AC = 3.5 ¸ÉA.«ÄÃ.
5) ∆ PQR AiÀÄ°è PQ = 6 ¸ÉA.«ÄÃ. QR = 6 ¸ÉA.«ÄÃ. PR = 5¸ÉA.«ÄÃ.

6) ∆ ABC AiÀÄ°è ∠A = 600, ∠B=600, ∠C=600.

AiÉÆÃa¹ : PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæzÀ°è EgÀĪÀ wæ¨sÀÄdUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
No

148
 6.5 ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ (Types of Quadrilaterals)
»A¢£À WÀlPÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ¼À §UÉÎ PÀ°wgÀÄ«j. ZÀvÀĨsÀÄðd
JAzÀgÉãÀÄ?
“ZÀvÀĨsÀÄðdªÀÅ £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ½AzÀ DªÀj¸À®àlÖ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈw”.
PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ, ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ PÀtðUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

ed
ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ A D
¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ : AB, BC, CD, DA

ish
PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ: ∠ABC, ∠BCD, ∠CDA, ∠DAB
±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ: A, B, C, D
B
re S
bl
PÀtðUÀ¼ÀÄ : AC ªÀÄvÀÄÛ BD
C
be TB

PÉÆnÖgÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðd PQRS £À°è F CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

pu
1) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ S R
o K

PQ, SR

PS, QR P Q
tt ©

2) £Á®ÄÌ eÉÆvÉ C£ÀÄPÀæªÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ

i) SP, PQ ii) PQ, QR iii) SP, SR iv) SR, QR
3) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ
i)∠P, ∠R ii)∠Q, ∠S
4. £Á®ÄÌ eÉÆvÉ C£ÀÄPÀæªÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ:
i) ∠P, ∠Q ii) ∠Q, ∠R iii) ∠R, ∠S iv) ∠S, ∠P
No

ZÀlĪÀnPÉ :- PɼÀUÉ PÉ®ªÀÅ ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ CªÀÅUÀ¼À ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ.

PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ, PÀtðUÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À§°ègÁ?
A BP Q K L S P Q
O
O O P
D CS O RS R
R N M
Q

149
vÁæ¦då (Trapezium) :
D C ¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°ègÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. EzÀgÀ°è
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ ?
AB ªÀÄvÀÄÛ DC UÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ. CzÉÃ
A B
jÃw ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÀ®èzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
AD ªÀÄvÀÄÛ BC UÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ªÀ®èzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ. F jÃwAiÀÄ

ed
ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß vÁæ¦då J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ºÁUÁzÀgÉ vÁæ¦då JAzÀgÉãÀÄ ?

ish
"MAzÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁVgÀĪÀ
ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß vÁæ¦då J£ÀÄßvÉÛêÉ". R
S
re S
GzÁºÀgÀuÉ :
bl
be TB

PQRS MAzÀÄ vÁæ¦dåªÁVzÉ.

pu
P
EzÀgÀ°è PS < QR Q
o K

PQ ªÀÄvÀÄÛ SR UÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÀ®èzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ.

¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðd (Parallelogram) :
tt ©

D C ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À eÉÆvÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
ABCD ZÀvÄÀ ¨sÄÀ ðdzÀ°è AB=DC, AB < DC ,AD = BC ,
A B AD < BC . F «zsÀzÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ
ZÀvÀĨsÀÄðd J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀªÀiÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðd JAzÀgÉãÀÄ?
“JgÀqÄÀ eÉÆvÉ C©üªÄÀ ÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ¥Àg¸ À àg
À À ¸ÀªÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªiÀ Á£ÁAvÀgª
À ÁVgÀĪÀ
No

ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðd J£ÀÄßvÉÛêÉ.

GzÁºÀgÀuÉ : PQRS MAzÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÁzÀgÉ
S R
PQ = SR , PQ < SR
PS = QR, PS < QR
O
PR ªÀÄvÀÄÛ QS UÀ¼ÀÄ PÀtðUÀ¼ÀÄ
P Q

150
ªÀeÁæPÀÈw (Rhombus) :
D avÀæzÀ°è PÉÆnÖgÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðd ABCD AiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
EzÀgÀ J¯Áè UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
A O C
EzÀgÀ UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ
B 1) J¯Áè ¨ÁºÀ Ä UÀ ¼ À Ä ¥À g À ¸ À à g À ¸À ª À Ä CAzÀ g É
AB =BC=CD=DA

ed
2) C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁVªÉ.

ish
AB || DC, AD || BC

3) C¸ÀªÀÄ PÀtðUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ®A§ªÁV C¢üð¸ÀÄvÀÛªÉ. AC┴ BD

re S
DzÀgÉ
bl
AO = OC, BO = OD
be TB

MAzÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀÅ ªÉÄð£À J¯Áè UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ CzÀ£ÀÄß

pu
ªÀeÁæPÀÈw J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ºÁUÁzÀgÉ ªÀeÁæPÀÈw JAzÀgÉãÀÄ?
o K

“J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁVgÀĪÀ C¸ÀªÀÄ PÀtðUÀ¼ÀÄ ®A§ªÁV

tt ©

C¢üð¸ÀĪÀ ¸ÀªÀiÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÉà ªÀeÁæPÀÈw”.

S
GzÁºÀgÀuÉ : PQRS MAzÀÄ ªÀeÁæPÀÈw DzÀgÉ
PQ = QR = RS = PS, PR ! QS P o R
PO=OR ªÀÄvÀÄÛ QO=OS
Q
DAiÀÄvÀ (Rectangle) :

PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹, CzÀgÀ UÀÄt ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

No

ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è D C
1) AB = DC, AB < DC
2) AD = BC, AD < BC A B
3) ∠A = ∠B = ∠C = ∠D =900

F jÃwAiÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß DAiÀÄvÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

ºÁUÁzÀgÉ DAiÀÄvÀ JAzÀgÉãÀÄ?
151
 “¥À æ w PÉ Æ Ã£À z À C¼À v É 90 0 DVgÀ Ä ªÀ ¸À ª À i Á£ÁAvÀ g À ZÀ v À Ä ¨s À Ä ðdªÀ £ À Ä ß
DAiÀÄvÀ J£ÀÄßvÉÛêɔ. S R

GzÁºÀgÀuÉ : PQRS DAiÀÄvÀÀªÁzÀgÉ O

∠P = ∠Q =∠R = ∠S = 900 DVgÀÄvÀÛzÉ. P Q

PR ªÀÄvÀÄÛ QS PÀtðUÀ¼ÀÄ. DAiÀÄvÀzÀ°è PÀtðUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üð¸ÀÄvÀÛªÉ

ed
CAzÀgÉ PR = QS , SO = OQ ªÀÄvÀÄÛ PO = OR.
ªÀUÀð(ZËPÀ) (Square) : D C

ish
¥ÀPÀÌzÀ°è PÉÆnÖgÀĪÀ avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹, F ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ
¨ÁºÀÄUÀ¼À ºÁUÀÆ PÉÆãÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀ w½¹.
A B
re S
ABCD
bl
ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è
be TB

1) J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ. AB = BC = CD = DA

pu
2) C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ. AB < DC, AD < BC
o K

3) J¯Áè PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ. CAzÀgÉ ∠A = ∠B = ∠C = ∠D = 900

J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉ ¥Àg¸
À àg
À À ¸ÀªÄÀ ªÁVgÀĪÀ ºÁUÀÆ J¯Áè PÉÆãÀU¼
À À C¼ÀvU
É ¼
À ÄÀ
tt ©

¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁVzÀÄÝ CzÀÄ 900 DVzÀÝgÉ CAvÀºÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀ£ÀÄß

ªÀUÀð (ZËPÀ) J£ÀÄßvÉÛêÉ.
GzÁºÀgÀuÉ : PQRS MAzÀÄ ªÀUÀð. DzÀgÉ CzÀÄ MAzÀÄ S R
¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀÇ DVzÉ.
PQ = QR = RS = SP O
PQ < SR , PS < RQ
P Q
No

∠P = ∠Q = ∠R = ∠S = 900
PR ªÀÄvÀÄÛ QS UÀ¼ÀÄ PÀtðUÀ¼ÀÄ. ªÀUÀðzÀ PÀtðUÀ¼ÀÄ
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ.
ZÀlĪÀnPÉ :- gÀnÖ¤AzÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ «zsÀzÀ ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ¼À£ÀÄß PÀvÀÛj¹, ªÀeÁæPÀÈw
ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀð ºÁUÀÆ DAiÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀðUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀaÑ.
(F ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß 5 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ UÀÄA¥ÀÅ ¸ÉÃj ªÀiÁr.)
152
 ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ¼ÀÄ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀĪÀ avÀæ
MAzÀÄ eÉÆvÉ
C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀvÀĨsÀÄðd JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR
¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ¸ÀªiÀ Á£ÁAvÀgÀ

¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ
ZÀvÀĨsÀÄðd

ed
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÉÆãÀzÀ
vÁæ¦då C¼ÀvÉ 900 J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ

ish
DAiÀÄvÀ
ªÀeÁæPÀÈw
re S
bl
be TB
pu
ªÀUÀð
J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ J¯Áè PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ
o K

ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ:
tt ©

1) PÉÆnÖgÀĪÀ ABCD ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹

a) 4 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ : AB, BC, CD, DA C
b) 4 PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ : DAB , ABC , BCD , CDA D
c) 2 PÀtðUÀ¼ÀÄ : AC, BD O
d) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ: A B
1) AB, DC, 2) AD, BC
No

e) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C£ÀÄPÀæªÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ:

1) AB, BC, 2) AD, DC
f) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ: 1) ∠DAB, ∠BCD
2) ∠ ADC, ∠ABC
g) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C£ÀÄPÀæªÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ : 1) ∠DAB, ∠ABC
2) ∠DAB, ∠ADC

153
2) PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹:
D G S R
P S D C

Q vÁæ¦då R A DAiÀÄvÀ B Q
E F P
ªÀUÀð ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ

ed
ZÀvÀĨsÀÄðd
C¨sÁå¸À 6.5

ish
I. PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è PÉÆnÖgÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðdUÀ¼À ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ, ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ, PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉ¸Àj¹.
P
re S
bl S L
K
be TB
pu
Q
R M N
o K

II. PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ZÀvÀĨsÀÄðdzÀ°è EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

tt ©

1) JgÀqÀÄ PÀtðUÀ¼ÀÄ B A
2) £Á®ÄÌ eÉÆvÉ C£ÀÄPÀæªÀÄ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ
3) £Á®ÄÌ eÉÆvÉ C£ÀÄPÀæªÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ O
4) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ
C D
5) JgÀqÀÄ eÉÆvÉ C©üªÀÄÄR PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ
III. PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ ¸ÀjAiÉÆà vÀ¥ÉÇàà w½¹, PÁgÀt PÉÆr.
No

1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ DAiÀÄvÀªÀÇ ªÀUÀðªÁVzÉ.

2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀUÀðªÀÇ ¸ÀºÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÁVzÉ.
3) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀÇ DAiÀÄvÀªÁVzÉ.
4) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÀÇ ªÀUÀðªÁVzÉ.
5) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ DAiÀÄvÀªÀÇ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÁVzÉ.

154
 6.6
¸ÀgÀ¼À §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ (Simple Polygons)
PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À avÀæUÀ¼À£ÀÄß F PɼÀUÉ PÉÆnÖzÉ. ¥Àæw avÀæªÀÅ JµÀÄÖ
¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ?
H
1) A 2) Q 3) K 4)
G I
P O L

ed
F D
B C S R N M
E

ish
avÀæ (1) gÀ°è 3 ¨ÁºÀÄUÀ½ªÉ.
avÀæ (2) gÀ°è 4 ¨ÁºÀÄUÀ½ªÉ.
re S
bl
avÀæ (3) gÀ°è 5 ¨ÁºÀÄUÀ½ªÉ.
be TB

avÀæ (4) gÀ°è 6 ¨ÁºÀÄUÀ½ªÉ.

pu
F jÃwAiÀÄ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ½UÉ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ (Polygons) J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ºÁUÁzÀgÉ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈw JAzÀgÉãÀÄ?
o K

“ªÀÄÆgÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ½UÉ

§ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêɔ.
tt ©

§ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV

ºÉ¸Àj¸ÀÄvÉÛêÉ.
ªÀÄÆgÀÄ ¨ÁºÀÄUÀ½gÀĪÀ §ºÀĨsÄÀ eÁPÀÈwAiÀÄÄ CvÀåAvÀ ¸Àg¼
À À §ºÀĨsÄÀ eÁPÀÈwAiÀiÁVzÉ.
¨ÁºÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ
3 wæ¨sÀÄd
4 ZÀvÀĨsÀÄðd
No

5 ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw
6 µÀqÀÄãeÁPÀÈw
7 ¸À¥ÀÛ¨sÀÄeÁPÀÈw
8 CµÀÖ¨sÀÄeÁPÀÈw
9 £ÀªÀ¨sÀÄeÁPÀÈw
10 zÀ±À¨sÀÄeÁPÀÈw
155
F PɼÀV£À §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À°ègÀĪÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À ºÁUÀÆ ±ÀÈAUÀUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
A K
P S

L P

ed
M
Q R
B C
N
3 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ^ AB, BC, CAh 4 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ^PQ, QR, RS, SPh 6 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ

ish
4 ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ (P, Q, R, S) KL, LM, MN,
3 ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ (A, B, C) e o
NO, OP, PK
6 ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ
re S
bl (K,L,M,N,O,P)
be TB
pu
ªÉÄð£À GzÁºÀgÀuɬÄAzÀ w½zÀÄ §gÀĪÀ CA±ÀªÉãÉAzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
§ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ°è ¨ÁºÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ±ÀÈAUÀUÀ¼À ¸ÀASÉåUÉ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛzÉ.
o K

¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ (Regular Polygons) :

tt ©

PɼV
À £À ¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ §ºÀĨsÄÀ eÁPÀÈwAiÀÄ°è CzÀgÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆãÀU¼
À £
À ÄÀ ß
UÀªÀĤ¹. ¤ÃªÉãÀÄ wêÀiÁð¤¸ÀÄ«j?
B
A D C
900 900 1200
A F
120 0

60 0
120
00
120

12

900 900 C E
0

600 600 1200

No

C A B
B
D
£ÀªÀÄUÉ w½zÀÄ §gÀĪÀ CA±ÀªÉãÉAzÀgÉ ªÉÄð£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ
J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ¥Àg¸
À àÀgÀ ¸ÀªÄÀ ºÁUÀÆ J¯Áè PÉÆãÀU¼
À ÄÀ PÀÆqÁ ¥Àg¸
À àÀgÀ ¸ÀªÄÀ ªÁVªÉ.
F jÃwAiÀÄ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈw J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ºÁUÁzÀgÉ ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈw JAzÀgÉãÀÄ?

156
 “MAzÀÄ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
¸ÀªÀĪÁVzÀÝgÉ D §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈw J£ÀÄßvÉÛêÉ.
CxÀªÁ ¸ÀªÀÄPÉÆäÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀĨÁºÀĪÁVgÀĪÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÉÄà ¤AiÀÄ«ÄvÀ
§ºÀĨsÀÄeÁPÀÈw”.
GzÁºÀgÀuÉ : A

ed
1) ¤AiÀÄ«ÄvÀ wæ¨sÀÄd (Regular Triangle) :-
EzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

ish
AB = BC = CA , ∠A = ∠B = ∠C = 60
0

B C
2) ªÀUÀð : ¤AiÀÄ«ÄvÀ ZÀvÀĨsÀÄðdªÉà ªÀUÀðªÁVzÉ.
re S
S

bl R
PQ = QR = RS = SP
be TB

∠P = ∠Q = ∠R = ∠S = 900
pu
Q
o K

3) ¤AiÀÄ«ÄvÀ ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw (Regular Pentagon) :-

tt ©

E ¤AiÀÄ«ÄvÀ ¥ÀAZÀ¨ÄÀs eÁPÀÈwAiÀÄ°è J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ¸ÀªÄÀ CAzÀgÉ

AB = BC = CD = DE = AE
A D
J¯Áè PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ CAzÀgÉ,
B C ∠A = ∠B = ∠C = ∠D = ∠E = 1080

4) ¤AiÀÄ«ÄvÀ µÀqÀÄãeÁPÀÈw (Regular Hexagon) :-

No

F E MAzÀÄ ¤AiÀÄ«ÄvÀ µÀqÀÄãeÁPÀÈwAiÀÄ°è J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ

¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ CAzÀgÉ
A D AB = BC = CD = DE = EF = FA

B ºÁUÀÆ J¯Áè PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ PÀÆqÁ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ

C
∠A = ∠B = ∠C = ∠D = ∠E = ∠F = 1200

157
 ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ:
1) F PɼÀV£À §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À°è EgÀĪÀ ±ÀÈAUÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß §gɬÄj.
a) ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw → 5
b) ZÀvÀĨsÀÄðd → 4
c) zÀ±À¨sÀÄeÁPÀÈw → 10

ed
d) µÀqÀÄãeÁPÀÈw → 6
e) ¸À¥ÀÛ¨sÀÄeÁPÀÈw → 7

ish
2) F PɼÀV£À §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À ¥ÀæwPÉÆãÀzÀ C¼ÀvÉ JµÀÄÖ?
a) ¤AiÀÄ«ÄvÀ wæ¨sÀÄd - 600
re S
b) 900

bl
¤AiÀÄ«ÄvÀ ZÀvÀĨsÀÄðd -
be TB

3) CvÀåAvÀ ¸ÀgÀ¼À §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈw AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

pu
wæ¨sÀÄdªÀÅ CvÀåAvÀ ¸ÀgÀ¼À §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈw
C¨sÁå¸À 6.6
o K
tt ©

1) ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈw JAzÀgÉãÀÄ?

2) EªÀÅUÀ¼À E£ÉÆßAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ w½¹.
a)¤AiÀÄ«ÄvÀ wæ¨sÀÄd b) ¤AiÀÄ«ÄvÀ ZÀvÀĨsÀÄðd
3) EªÀÅUÀ¼À°ègÀĪÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå ºÁUÀÆ ±ÀÈAUÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß §gɬÄj.
a) ¸À¥ÀÛ¨sÀÄeÁPÀÈw b) wæ¨sÀÄd c) ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw d) CµÀÖ¨sÀÄeÁPÀÈw
4) ¥ÀnÖ `J' AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀnÖ "©' AiÉÆA¢UÉ ºÉÆA¢¹ §gɬÄj.
J (¨ÁºÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå) © (§ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ)
No

1) 6 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ a) ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw
2) 8 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ b) ¸À¥ÀÛ¨sÀÄeÁPÀÈw
3) 4 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ c) CµÀÖ¨sÀÄeÁPÀÈw
4) 5 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ d) µÀqÀÄãeÁPÀÈw
5) 7 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ e) ZÀvÀĨsÀÄðeÁPÀÈw
158
5) PɼU
À É PÉÆnÖgÄÀ ªÀ avÀz
æ °
À è PÉ®ªÀÅ §ºÀĨsÄÀ eÁPÀÈwUÀ¼ÄÀ CqÀVªÉ. CªÀÅUÀ¼£
À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹.
GzÁ: ABC wæ¨sÀÄd A

E
D F
J

I G

ed
B H C
ZÀlĪÀnPÉ 1 :- gÀnÖ£À ªÉÄÃ¯É PÉ®ªÀÅ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À avÀæ ©r¹, PÀvÀÛj¹.

ish
GzÁ: wæ¨sÀÄd, ZÀvÀĨsÀÄðd, ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw, µÀqÀÄãeÁPÀÈw EvÁå¢.
ZÀlĪÀnPÉ 2 :-
ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄzÀ DPÀÈwUÀ¼À°è JgÀqÀÄ DAiÀiÁªÀÄzÀ DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.
re S
bl
¨ÉÃPÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ : ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁzÀ vÀmÉÖ, ¥É¤ì¯ï ¨ÁPïì, ¥ÉÃ¥Àgï ºÁ¼ÉUÀ¼ÀÄ,
be TB

¥É¤ì¯ï, gÀ§âgï, ZÁPï ¨ÁPïì, ¨Ál° ªÀÄÄZÀѼÀ, ¨ÉAQ¥ÉnÖUÉ, CAlÄ, gÀlÄÖ, PÉƼÀªÉ,
pu
PÀ©âtzÀ ¸ÀgÀ¼ÀÄ EvÁå¢.
«zsÁ£À : MAzÀÄ gÀlÖ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ. CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ©½ PÁUÀzÀzÀ
o K

ºÁ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß CAn¹. MAzÀÄ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄzÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî, GzÁ:

tt ©

MAzÀÄ ¨ÉAQ¥ÉnÖUÉ DVgÀ°. CzÀ£ÀÄß gÀnÖ£À PÁUÀzÀzÀ ªÉÄðlÄÖ CzÀgÀ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß

¥É¤ì¯ï ¤AzÀ UÀÄgÀÄw¹. ºÁUÉAiÉÄà CzÀgÀ G½zÀ ªÀÄÄRUÀ¼À£ÀÄß gÀnÖ£À ªÉÄðlÄÖ CzÀgÀ
¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄwð¹. F QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß G½zÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÀÆ ¥ÀÅ£ÀgÁªÀwð¹. 3D
DPÀÈwUÀ¼À°ègÀĪÀ 2D DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¹.

6 .7 ªÀÄÆgÀÄ (3) DAiÀiÁªÀÄzÀ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ (3D Shapes)

¥Àæw¢£À £ÁªÀÅ £ÀªÀÄä ¸ÀÄvÀÛ®Æ ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄvÉÛêÉ. CªÀÅUÀ¼À°è
PÉ®ªÀÅ WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼ÁVzÀÄÝ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. ¤ªÀÄä ¸ÀÄvÀÛ ªÀÄÄvÀÛ £ÉÆÃrgÀĪÀ
No

PÉ®ªÀÅ WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.

¥ÉnÖUÉ ZÉAqÀÄ
zÁ¼À JuÉÚqÀ§â
ªÉÄð£À WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
159
 F J¯Áè WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ºÁUÁzÀgÉ
WÀ£ÁPÀÈw JAzÀgÉãÀÄ?
MAzÀÄ ¸ÀªÄÀ vÀ® ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ°è vÉÆÃj¸À®Ä ¸ÁzsåÀ ªÁUÀzÀ ªÀ¸ÄÀ U
Û ¼
À £
À ÄÀ ß `WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼ÄÀ '
J£ÀÄßvÉÛêÉ. WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ GzÀÝ,
CUÀ® ºÁUÀÆ JvÀÛgÀ.

ed
WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ (Solids) :

ish
WÀ£À
re S
UÉÆÃ¥ÀÀÅgÀ
¥ÀlÖPÀ
bl ±ÀAPÀÄ ¹°AqÀ gï
be TB

WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼À CA±ÀUÀ¼ÀÄ : ªÀÄÄRUÀ¼ÄÀ , CAZÀÄUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈAUÀU¼

À £
À ÄÀ ß WÀ£ÁPÀÈwAiÀÄ
pu
CA±ÀUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ. MAzÀÄ WÀ£ÁPÀÈwAiÀÄ ªÀÄÄR, CAZÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈAUÀ JAzÀgÉãÀÄ?
avÀ æ z À ° è g À Ä ªÀ WÀ £ ÁPÀ È wAiÀ Ä ªÀ Ä ÄR
o K

CAZÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈAUÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹. F

tt ©

WÀ£ÁPÀÈwAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ ±ÀÈAUÀ← →±ÀÈAUÀ

J£ÀÄßvÉÛêÉ. ªÀÄÄR
ªÀÄÄR→ CAZÀÄ
ªÄÀ ÄR
ªÄÀ ÄR

JgÀqÀÄ ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ MlÄÖ ¸ÉÃgÀĪÀ

¸ÁªÀiÁ£Àå gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß CAZÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ. CAZÀÄ→ →±ÀÈAUÀ
ªÀÄÄR
ªÀÄÆgÀÄ CAZÀÄUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå
©AzÀÄ«£À°è ¸ÀA¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ. F ©AzÀÄ«UÉ
±ÀÈAUÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
No

£ÁªÀÅ E£ÀÆß PÉ®ªÀÅ WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼À §UÉÎ PÀ°AiÉÆÃt.

1) WÀ£À (Cube) :
DlzÀ zÁ¼ÀzÀ F avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. EzÀÄ AiÀiÁªÀ DPÁgÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢zÉ? EzÀÄ WÀ£À (ZËPÀ WÀ£ÀzÀ) DPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

160
 A
B

→h →
D F WÀ£z À °
À ègÄÀ ªÀ ªÀÄÄRUÀ¼ÄÀ , ±ÀÈAUÀU¼
À ÄÀ ºÁUÀÆ CAZÀÄUÀ¼À
C
¸ÀASÉå JµÀÄÖ? F WÀ£ÀzÀ°è 6 ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ, 12 CAZÀÄUÀ¼ÀÄ
H G
ºÁUÀÆ 8 ±ÀÈAUÀUÀ½ªÉ.
b→
→

E →l → F

ed
MAzÀÄ WÀ£ÀzÀ J¯Áè ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄzÀ C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁVªÉ.

ish
(CAzÀgÉ GzÀÝ = CUÀ® = JvÀÛgÀ) (l = b = h)
2) DAiÀÄvÀ WÀ£À (Cuboid) :
¨ÉAQ¥ÀnÖUÉ, eÁå«Änæ ¨ÁPïì, EnÖUÉ EªÀÅUÀ¼À DPÁgÀªÉãÀÄ?
re S
bl
EzÀÄ WÀ£ÀQÌAvÀ ¸Àé®à GzÀݪÁVzÉ.
be TB
pu
F jÃwAiÀÄ WÀ£ÁPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß DAiÀÄvÀ WÀ£À J£ÀÄßvÉÛêÉ.
DAiÀÄvÀ WÀ£ÀzÀ avÀæªÀ£ÀÄß E°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
o K

ºÁUÁzÀgÉ DAiÀÄvÀ WÀ£À JAzÀgÉãÀÄ?

tt ©

DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ ªÀÄÄRUÀ¼£ À ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À WÀ£ÁPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß

`DAiÀÄvÀ WÀ£'À J£ÀÄßvÉÛêÉ. WÀ£À ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄvÀW£
À U
À ¼
À À £ÀqÄÀ «£À ªÀåvÁå¸Àª£
À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹.
A B WÀ£ÀzÀ°è J¯Áè ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
→h →

¸ÀªÀÄ. DzÀgÉ DAiÀÄvÀ WÀ£ÀzÀ°è J¯Áè ªÀÄÆgÀÄ

D C
DAiÀiÁªÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ«gÀ¨ÉÃPÉA¢®è.
G
H
b→

MAzÀ Ä DAiÀ Ä vÀ W À £ À z À ° è g À Ä ªÀ ªÀ Ä ÄRUÀ ¼ À ,

→

E →l → F CAZÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈAUÀUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ? EzÀgÀ°è

No

6 ªÀÄÄRUÀ¼ÄÀ , 12 CAZÀÄUÀ¼ÄÀ ºÁUÀÆ 8 ±ÀÈAUÀU½ À ªÉ.

3) ¸ÀÛA¨sÁPÀÈw (¹°AqÀgï) (Cylinder) :

¤Ãj£À mÁåAPï, lÆå¨ï¯ÉÊmï, gÉÆÃqï gÉÆîgï EªÀÅUÀ¼À
DPÁgÀªÉãÀÄ? EªÀÅUÀ¼ÉÀ¯Áè ¸ÀÛA¨sÁPÁgÀzÀ°èªÉ.
¹°AqÀgï

161
¸ÀÛA¨sÁPÀÈwAiÀÄ°è JµÀÄÖ ªÉÄïÉäöÊUÀ½ªÉ?
ªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ ¸À Û A ¨s Á PÀ È wAiÀ Ä °è 3 ªÉ Ä Ã¯É ä ö ÊUÀ ½ ªÉ .
ªÉÄïÉäöÊ ← CªÀÅUÀ¼À°è MAzÀÄ ªÀPÀæªÁzÀ ¥Á±Àéð
→ ªÀPÀæªÉÄïÉäöÊ ªÉÄïÉäöÊ ªÀÄvÀÄÛ G½zÉgÀqÀÄ ªÉÄïÉäöÊUÀ¼ÀÄ

ªÀPÀæªÉÄïÉäöÊ ← ZÀ¥ÀàmÉAiÀiÁzÀ ¸ÀªÀÄvÀ® ªÉÄïÉäöÊUÀ¼ÀÄ.

ed
EzÀPÉÌ ªÀPÀæªÁzÀ JgÀqÀÄ CAZÀÄUÀ½ªÉ.
→ ªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ

ish
¥ÁzÀ
4) UÉÆüÀ (Sphere) :
re S
bl
¤ÃªÀÅ ¥ÀÅmï¨Á¯ï, QæPÉmï ¨Á¯ï, UÉÆð, ¨sÀÆUÉÆüÀ (Globe),
be TB

ªÀÄÄAvÁzÀ ªÀ¸ÄÀ U
Û ¼
À £
À ÄÀ ß £ÉÆÃrgÀÄ«j. EªÀÅUÀ¼¯
É Áè UÉÆüÁPÁgÀz°
À g
è ÄÀ ªÀ
pu
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÉÆüÀ
o K

UÉÆüÀPÉÌ MAzÉà MAzÀÄ ªÀPÀæ ªÉÄïÉäöÊ ªÀiÁvÀæ EzÉ. EzÀPÉÌ ±ÀÈAUÀ ªÀÄvÀÄÛ
tt ©

CAZÀÄ EgÀĪÀÅ¢®è.
5) ±ÀAPÀÄ (Cone) : ªÀPÀæ ªÉÄïÉäöÊ
L¸ïQæêÀiï PÉÆãï, eÉÆÃPÀg£ À À mÉÆæ,
F J¯Áè ªÀ¸ÄÀ ÛU¼ À £
À ÄÀ ß ¤ÃªÀÅ UÀªÄÀ ¤¹gÀÄ«j.
F DPÁgÀª£ À ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀĪÀ WÀ£À ªÀ¸ÄÀ U Û ½
À UÉ
±ÀAPÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
±ÀAPÀÄ«£À°è JµÀÄÖ ªÉÄïÉäöÊUÀ½ªÉ ?
No

±ÀÈAUÀ©AzÀÄ← ±À A PÀ Ä «£À ° è MAzÀ Ä ªÀ È vÁÛ P ÁgÀ z À

→ ªÀPÀæªÁzÀ ¥Á±Àéð ªÉÄïÉäöÊ
¸ÀªÀÄvÀ® ªÉÄïÉäöÊ ºÁUÀÆ MAzÀÄ
ªÀPªæÀ ÁzÀ ¥Á±Àéð ªÉÄïÉäöÊ EzÉ. EzÀPÌÉ
→ ªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ ¥ÁzÀ MAzÀÄ ±ÀÈAUÀ«zÀÄÝ, MAzÀÄ ªÀPÀæªÁzÀ
CAZÀÄ EzÉ.

162
6) ¥ÀlÖPÀ (Prism) :
¥ÀPÀÌzÀ°ègÀĪÀ WÀ£ÁPÀÈwAiÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
EzÀgÀ ¥ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄïÁãUÀzÀ DPÁgÀUÀ¼ÉãÀÄ?
EzÀgÀ ¥ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄïÁãUÀUÀ¼ÀÄ wæ¨sÀÄeÁPÁgÀzÀ°èªÉ.
¥ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄïÁãUÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ºÉÃVªÉ? ¥ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ

ed
ªÉÄïÁãUÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁVªÉ. EzÀPÉÌ JµÀÄÖ ¥Á±Àéð
ªÉÄïÉäöÊUÀ½ªÉ? F ¥Á±ÀéðªÉÄïÉäöÊUÀ¼À DPÁgÀªÉãÀÄ? EzÀPÉÌ 3 ¥Á±Àéð ªÉÄïÉäöÊUÀ½ªÉ

ish
ºÁUÀÆ ¥Àæw ªÀÄÄRªÀÅ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ°èzÉ.
F jÃwAiÀÄ WÀ£ÀPÉÌ ¥ÀlÖPÀ J£ÀÄßvÁÛgÉ. ¥ÁzÀªÀÅ wæ¨sÀÄdPÁgÀzÀ°ègÀĪÀ PÁgÀt EzÀPÉÌ
re S
bl
wæ¨sÀÄd ¥ÁzÀ ¥ÀlÖPÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ºÁUÁzÀgÉ wæ¨sÀÄd ¥ÁzÀ ¥ÀlÖPÀ JAzÀgÉãÀÄ?
be TB

“¸ÀªÀð¸ÀªÀĪÁzÀ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ ¥Á±Àéð ªÀÄÄRUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ºÁUÀÆ

pu
wæ¨sÀÄdPÁgÀzÀ ¸ÀªÀð¸ÀªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁzÀ ¥ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄïÁãUÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀĪÀ WÀ£ÁPÀÈwAiÀÄ£ÀÄß wæ¨sÀÄd ¥ÁzÀ ¥ÀlÖPÀ J£ÀÄßvÉÛêɔ.
o K

wæ¨sÀÄd ¥ÁzÀ ¥ÀlÖPÀzÀ°ègÀĪÀ ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ, CAZÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F

tt ©

±ÀÈAUÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹. D E

EzÀgÀ°è 5 ªÀÄÄRUÀ½ªÉ : 1) ABC 2) DEF

3) BEFC 4) ACFD 5) ABED C
B
9 CAZÀÄUÀ½ªÉ : AB, BC, AC, DF, DE, EF, AD, CF ªÀÄvÀÄÛ BE A

6 ±ÀÈAUÀUÀ½ªÉ : A, B, C, D, E ªÀÄvÀÄÛ F.

7) UÉÆÃ¥ÀÅgÀ (Pyramid) :
No

PɼÀUÉ PÉ®ªÀÅ UÉÆÃ¥ÀÅgÁPÁgÀzÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖzÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. F

jÃwAiÀÄ DPÁgÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ WÀ£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ UÉÆÃ¥ÀÅgÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

163
EªÀÅUÀ¼À ¥ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Á±Àéð ªÀÄÄRUÀ¼À DPÁgÀUÀ¼ÉãÀÄ?
avÀzæ °
À g
è ÄÀ ªÀ ¥Àw
æ UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ ¥ÁzÀªÅÀ MAzÀÄ §ºÀĨsÄÀ eÁPÀÈwAiÀiÁVzÀÄÝ CzÀgÀ ¥Á±Àð
é
ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ wæ¨sÀÄdPÁgÀzÀ°èªÉ. EªÀÅUÀ¼À vÀÄ¢AiÀÄ°è MAzÀÄ ±ÀÈAUÀ ©AzÀÄ EzÉ.
UÉÆÃ¥ÀÅgÀUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥ÁzÀzÀ DPÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄvÉÛêÉ.
UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ ¥ÁzÀªÀÅ wæ¨sÀÄdPÁgÀzÀ°èzÀÝgÉ, CzÀ£ÀÄß wæ¨sÀÄd¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀ JAzÀÄ

ed
PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
1) wæ¨sÀÄd ¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀ (Triangular based pyramid) :

ish
A
re S
bl
be TB
pu
B
o K

D
tt ©

ªÉÄÃ¯É PÉÆnÖgÀĪÀ wæ¨sÀÄd ¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CzÀgÀ ¥ÁzÀzÀ

DPÁgÀªÉãÀÄ?
UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ ¥ÁzÀªÀÅ wæ¨sÀÄeÁPÁgÀzÀ°èzÉ.
UÉÆÃ¥ÀÅgÀPÉÌ JµÀÄÖ ªÀÄÄRUÀ½ªÉ?
4 1) ABC 2) ABD 3) BDC 4) ADC
No

UÉÆÃ¥ÀÅgÀPÉÌ ªÀÄÄRUÀ½ªÉ :
UÉÆÃ¥ÀÅgÀPÉÌ JµÀÄÖ CAZÀÄUÀ½ªÉ?
EzÀPÉÌ 6 CAZÀÄUÀ½ªÉ :- AB, BC, CD, AC, AD ªÀÄvÀÄÛ BD

EzÀPÉÌ JµÀÄÖ ±ÀÈAUÀUÀ½ªÉ? F UÉÆÃ¥ÀÅgÀPÉÌ 4 ±ÀÈAUÀUÀ½ªÉ. A, B, C ªÀÄvÀÄÛ D.

wæ¨sÀÄd ¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ°è J¯Áè 4 ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ wæ¨sÀÄeÁPÁgÀªÁVªÉ.

164
2) ªÀUÀð ¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀ (Square based pyramid) :
ªÀUÀð ¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. F UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ
¥ÁzÀ ºÁUÀÆ ¥Á±ÀéðªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ DPÁgÀzÀ°èªÉ ?
F UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ ¥ÁzÀªÅÀ ªÀUÁðPÁgÀªÁVzÉ. DzÀÝjAzÀ EzÀ£ÄÀ ß
ªÀUð
À ¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀ J£ÀÄßvÉÃÛ ªÉ. ºÁUÀÆ J¯Áè ¥Á±Àéð ªÀÄÄRUÀ¼ÄÀ

ed
wæ¨sÀÄeÁPÁgÀzÀ°èªÉ.
E F UÉÆÃ¥ÀÅgÀPÉÌ JµÀÄÖ ªÀÄÄRUÀ½ªÉ?

ish
EzÀPÉÌ MlÄÖ 5 ªÀÄÄRUÀ½ªÉ.
CzÀgÀ°è, ABCD AiÀÄÄ ªÀUÁðPÁgÀzÀ ªÀÄÄR ºÁUÀÆ
re S
D
bl C
ADE, CDE, ABE ªÀ Ä vÀ Ä Û BCE UÀ ¼ À Ä wæ ¨ s À Ä eÁPÁgÀ z À
be TB

A
ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ. EzÀPÉÌ JµÀÄÖ CAZÀÄUÀ½ªÉ?
pu
B
o K

F UÉÆÃ¥ÀÅgÀPÌÉ 8 CAZÀÄUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÄÀ AB, BC, CD, AD, AE, DE, CE ªÀÄvÀÄÛ BE .

5 A, B, C, D ªÀÄvÀÄÛ E.
tt ©

F UÉÆÃ¥ÀÅgÀPÉÌ ±ÀÈAUÀUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ :

ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ:
1. F WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹
No

UÉÆüÀ (ZÉAqÀÄ) ¹°AqÀgï ±ÀAPÀÄ DAiÀÄvÀWÀ£À

2. F ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À DPÁgÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
1) UÉÆð → UÉÆüÀ
2) ¨ÉAQ ¥ÉnÖUÉ → DAiÀÄvÀ WÀ£À
3) £À°èAiÀÄ ¥ÉÊ¥ï → ¹°AqÀgï

165
 ZÀlĪÀnPÉ : - JgÀqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄzÀ DPÀÈwUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß PɼÀV£À
¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆnÖzÉ. F ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ CqÀظÁ®ÄUÀ¼À°è, PÀA§¸Á®ÄUÀ¼À°è
CxÀªÁ PÀtð¸Á®ÄUÀ¼À°è ¸ÉÃjPÉÆArªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀaÑ.
UÉÆà ¸À CA ZÀÄ ¸À UÀ ¸À QÃ
¥ÀÅ ¼À gÀ D ±ÀÈA ªÀÄÄ ªÀÄ £À
gÀ PÀÄ PÀ AiÀÄ ªÀÄ R PÉÆà ¹

ed
±ÀA ¸À ªÀÄ vÀ ® wæ £À °A
¥Á zÀ UÀ d ºÀÄ £À wæ qÀ

ish
¦ PÁ §Äð ¨Á WÀ PÀ PÉÆà gï
±À vÀÄ ªÀÄ R lÖ gÀ £À ªÀÄ
ZÀ ¸À ªÀÄÄ ¥À ®A § PÉÆà £À
re S
C
bl
µÀÖ ¨sÀÄ eÁ PÀÈ w d £À
be TB

C ºÀ D AiÀÄ vÀ WÀ £À ±À
pu
GzÁ: ±ÀAPÀÄ
o K

C¨sÁå¸À 6.7
I. ºÉÆA¢¹ §gɬÄj.
tt ©

`J' `©'
1) ZÉAqÀÄ a) ¥ÀlÖPÀ
2) ¤Ãj£À ¥ÉÊ¥ï b) UÉÆüÀ
3) EnÖUÉ c) ±ÀAPÀÄ
4) DlzÀ zÁ¼À d) DAiÀÄvÀ WÀ£À
5) eÉÆÃPÀgÀ£À mÉÆæ e) ¹°AqÀgï
f)
No

WÀ£À
II. F WÀ£ÁPÀÈwUÀ¼À ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ, CAZÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈAUÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß §gɬÄj.
F G D
a) b)
E H
D C
A B
A B C

166
III. "J' ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß "©" ¥ÀnÖAiÉÆA¢UÉ ºÉÆA¢¹ §gɬÄj.
J ©

a) UÉÆÃ¥ÀÅgÀ 1)

ed
ish
b) DAiÀÄvÀWÀ£À 2)
re S
bl
be TB
pu
c) ¹°AqÀgï 3)
o K
tt ©

d) UÉÆüÀ 4)

e) ±ÀAPÀÄ 5)
No

ZÀlĪÀnPÉ 1 :- gÀlÖ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ WÀ£À, DAiÀÄvÀWÀ£À, wæPÉÆãÀ ¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀ,

¥ÀlÖPÀ, ªÀUÀð¥ÁzÀ UÉÆÃ¥ÀÅgÀUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹.
ZÀlĪÀnPÉ 2 :- ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ PÉ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹, ¥ÀnÖ
ªÀiÁr.

    
167
 WÀlPÀ - 7

zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ (Data Handling)

F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :

 zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À CxÀð w½AiÀÄÄ«j,

ed
 ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滹, «AUÀr¹, «±Éèö¹ PÉÆõÀÖPÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄÄ«j,
 ¸ÀAUÀ滹zÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß “avÀæ£ÀPÉë” gÀÆ¥ÀzÀ°è gÀa¸ÀÄ«j,

ish
 avÀæ£ÀPÉë¬ÄAzÀ C£ÉÃPÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄ«j,
 £ÀPÉë gÀa¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ `¥ÀæªÀiÁt' (¸ÉÌïï)zÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÉ JAzÀÄ w½AiÀÄÄ«j,
 £ÀPÉë gÀa¸ÀĪÁUÀ C£ÀĸÀj¸ÀĪÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄ«j.
re S
bl ¦ÃpPÉ
be TB
pu
¤vÀå fêÀ£ÀzÀ°è CAQ CA±ÀUÀ¼À eÁÕ£ÀªÀÅ CªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ. CAQ CA±ÀUÀ¼À eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
PÀȶ, d£À¸ÀASÁå UÀtw, ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ, ¨ÁºÁåPÁ±À «eÁÕ£À, ²PÀët, PÉÊUÁjPÉ, ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ
o K

¸Ë®¨sÀåUÀ¼À ¥ÀÇgÉÊPÉ ªÀÄÄAvÁzÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è §¼À¸ÀÄvÉÛêÉ. CAQ CA±ÀUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß £Á®ÄÌ

ºÀAvÀU¼À °
À è £Àq¸
É §
À ºÀÄzÀÄ. ¸ÀAUÀº
æ u
À ,É ªÀ媹
À Üvª
À ÁzÀ eÉÆÃqÀu,É «±ÉÃè µÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥s°
À vÁA±ÀU¼
À À
tt ©

CxÉÊð¸ÀÄ«PÉ. F J¯Áè ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ AiÉÆÃf¸ÀĪÀ PÁAiÀÄðzÀ°è ºÁUÀÆ CzÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀ

PÁAiÀÄðzÀ®Æè §¼ÀPÉUÉ §gÀÄvÀÛzÉ. CAQ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ºÉaÑ£À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr PÁAiÀÄð
¸ÁzsÀ£ÉUÉ ¥ÀÇgÀPÀªÁVzÀÄÝ PÀrªÉÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÆß ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ.
F »A¢£À vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¤ÃªÀÅ avÀæ£ÀPÉë ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÛA¨sÁ¯ÉÃR gÀÆ¥ÀzÀ°è zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°wgÀÄ«j. CzÉà «ZÁgÀªÁV E£ÀÆß ºÉaÑ£À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß F
WÀlPÀzÀ°è PÀ°AiÉÆÃt.
UÀªÀĤ¹ : aä UÁzÉAiÀÄAvÉ “avÀæªÉÇAzÀÄ ¸Á«gÀ ¥ÀzÀUÀ½VAvÀ «ÄV®Ä”.
No

ZÀlĪÀnPÉ 1 :- F PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢j.

C. UÀtÂvÀzÀ°è £ÀAiÀÄ£Á G£ÀßvÀ ±ÉæÃtÂAiÀÄ£ÀÄß UÀ½¹gÀÄvÁÛ¼É.
D. UÀtÂvÀzÀ°è £ÀAiÀÄ£Á 90 CAPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀ½¹gÀÄvÁÛ¼É.
F JgÀqÄÀ ªÁPÀåU¼À °
À è ¤ªÀÄUÉ PÀAqÀħAzÀ ªÀåvÁå¸UÀ ¼
À ÃÉ £ÀÄ? JgÀqÄÀ ªÁPÀåU¼
À Æ
À MAzÉÃ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀgÀÆ JgÀqÀ£Éà ªÁPÀåªÀÅ ºÉZÀÄÑ ¤RgÀªÁVzÀÄÝ CxÀð¥ÀÇtðªÁVzÉ.
KPÉAzÀgÉ CzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ.

168
 F PɼÀV£À GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ°è «zÁåyðUÀ¼À JvÀÛgÀªÀ£ÀÄß ¸ÉA.«ÄÃ. UÀ¼À°è ¤ÃrzÉ.
ºÉ¸ÀgÀÄ - JvÀÛgÀ (¸ÉA.«ÄÃ.) ºÉ¸ÀgÀÄ - JvÀÛgÀ (¸ÉA.«ÄÃ.) ºÉ¸ÀgÀÄ - JvÀÛgÀ (¸ÉA.«ÄÃ.)
¢ªÁå - 135 ¦æAiÀiÁ - 129 ¸ËgÀªï - 143
£ÀAiÀÄ£Á - 150 ªÉÆäPÁ - 151 ¥ÀAPÀeï - 147
gÁdÄ - 146 CPÀëAiÀiï - 141 §¯ï©Ãgï - 133
- 133 - 145 - 144

ed
±Á¬Ä¯ï ¥ÀæªÉÆÃzï ¸Àa£ï
gÀ»ÃªÀiï - 140 C©üµÉÃPï - 139 «ÃuÁ - 136

ish
ªÉÄð£À PÉÆõÀÖPÀªÀÅ ¸ÀàµÀÖªÁV ºÀ®ªÀÅ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. F PɼÀV£À
¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛj¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹.
1) vÀgÀUÀwAiÀÄ°è JµÀÄÖ «zÁåyðUÀ½zÁÝgÉ?
re S
bl
2) ºÉZÀÄÑ JvÀÛgÀzÀ «zÁåyð AiÀiÁgÀÄ? ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À/CªÀ¼À JvÀÛgÀªÉãÀÄ?
be TB

3) PÀrªÉÄ JvÀÛgÀzÀ «zÁåyð AiÀiÁgÀÄ? ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À/CªÀ¼À JvÀÛgÀªÉãÀÄ?

pu
F J¯Áè ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÆß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV GvÀÛj¸À®Ä PÉÆõÀÖPÀªÀÅ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÉ. EAvÀºÀ
PÉÆõÀÖPU À ¼
À ÄÀ zÀvÁÛA±ÀU¼
À £
À ÄÀ ß ¤ÃqÀÄvÀÛª.É “¸ÀASÁå gÀÆ¥ÀzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß zÀvÁÛA±À J£ÀÄßvÉÃÛ ªÉ”.
o K

ZÀlĪÀnPÉ 2 :- PɼÀUÉ ¤ÃrgÀĪÀ QæPÉmï DlzÀ ¸ÉÆÌÃgï ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

tt ©

¨Ë®gï NªÀgïUÀ¼ÀÄ gÀ£ï gÀ»vÀ NªÀgïUÀ¼ÀÄ PÉÆlÖ gÀ£ï UÀ½¹zÀ «PÉmïUÀ¼ÀÄ

A 10 2 40 3
B 10 1 30 2
C 10 2 20 1
D 10 1 50 4

¨ÁåmïìªÀÄ£ï UÀ½¹zÀ gÀ£ïUÀ¼ÀÄ JzÀÄj¹zÀ J¸ÉvÀUÀ¼ÀÄ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ PÁ® (¤«ÄµÀUÀ¼À°è)

E 45 62 75
No

F 55 70 81
G 37 53 67
H 22 41 55

QæPm É ï ¥ÀAzÀåzÀ «ªÀgU

À ¼
À ÄÀ PÉêÀ® UÉzÝÀ CxÀªÁ ¸ÉÆÃvÀ vÀAqÀU¼ À À §UÉUÉ «ªÀgU À ¼
À ÁVgÀzÉ
ºÉaÑ£À ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ,Cw ºÉaÑ£À gÀ£ïUÀ½¹zÀ ¨ÁåmïìªÀÄ£ï
vÉUz
É ÄÀ PÉÆAqÀ PÁ®, JzÀÄj¹zÀ J¸ÉvU À ¼
À ÄÀ , ¨ËAqÀjUÀ¼ÄÀ , ¹PÀg
ì ïUÀ¼ÄÀ , EvÁå¢UÀ¼ÄÀ . ºÁUÉAiÉÄÃ
¨Ë®gïUÀ¼À ºÁUÀÆ ¨ÁåmïìªÀÄ£ïUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.
169
 CAvÉAiÉÄÃ, ¥Àæw¤vÀåzÀ ¤ªÀÄä fêÀ£ÀzÀ°è ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß avÀæ, ºÉ¸ÀgÀÄ,
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¥ÀnÖ gÀÆ¥ÀzÀ°è £ÉÆÃrgÀÄwÛÃj ªÀÄvÀÄÛ F ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ ªÀåQÛ, DlUÁgÀ,
zÉñÀ, vÀgÀUÀw, vÀAqÀ EvÁå¢UÀ¼À §UÉV£À ¸ÀASÁågÀÆ¥ÀzÀ ªÀiÁ»wUÀ¼ÀÄ zÀvÁÛA±À ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ.
ªÀiÁ»w MzÀV¸ÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß zÀvÁÛA±À J£ÀÄßvÉÛêÉ.
zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À zÁR¯Áw (Recording of data)
ºÉÆgÀ¸ÀAZÁgÀPÉÌ ºÉÆgÀqÀ®Ä ¹zÀÞªÁUÀÄwÛgÀĪÀ MAzÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß

ed
¥ÀjUÀt¸ÉÆÃt. ²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ ¨Á¼ÉºÀtÄÚ, ¸ÉçÄ, QvÀÛ¼É ªÀÄvÀÄÛ ¹Ã¨É ºÀtÄÚUÀ¼À°è
MAzÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉüÀÄvÁÛgÉ. GªÀiÁ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀÆa¸ÀÄvÁÛgÉ. DPÉ J¯Áè

ish
«zÁåyðUÀ¼À ¥ÀnÖ §gÉzÀÄ, CªÀgÀ ºÉ¸Àj£À ªÀÄÄAzÉ CªÀgÀªÀgÀ DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄÄvÁÛ¼É.
F ¥ÀnÖAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyðUÀ¼À DAiÉÄÌAiÀÄAvÉ ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß ºÀAZÀ§ºÀÄzÀÄ.
«zÁåyðAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ DAiÉÄÌAiÀÄ ºÀtÄÚ
re S
bl gÁWÀªï ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
be TB
pu
¦æÃw ¸ÉçÄ
CªÀÄgï ¹Ã¨É
¥sÁwªÀiÁ QvÀÛ¼É
o K

C«ÄvÁ ¸ÉçÄ
tt ©

gÁªÀÄ£ï ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
gÁzsÁ QvÀÛ¼É
¥sÀjÃzÁ ¹Ã¨É
C£ÀÄgÁzsÁ ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
ZÀAzÀ£ï ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
¨sÁªÀ£Á ¸ÉçÄ
ªÀÄ£ÉÆÃeï ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
qÉÆ£Á¯ïØ ¸ÉçÄ
No

ªÀÄjAiÀiÁ ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
GªÀiÁ QvÀÛ¼É
¥ÀÈyé ¹Ã¨É
jÃvÀÄ ¸ÉçÄ
¸À¯Áä ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
PÀ«vÁ ¹Ã¨É
eÁªÉÃzï ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
170
 ²PÀPë g
À ÄÀ Erà vÀgU
À w
À UÉ ¨ÉÃPÁzÀ ¨Á¼Éºt
À ÄÚU¼
À À ¸ÀASÉå w½AiÀÄ®Ä ¥ÀnÖAiÀÄ°è£À ¨Á¼Éºt À £
ÚÂ À
DAiÉÄÌUÀ¼À£ÀÄß MAzÁzÀ £ÀAvÀgÀ MAzÀgÀAvÉ Jt¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÉAiÉÄà G½zÀ jÃwAiÀÄ
ºÀtÄÚU¼À À ¸ÀASÉå w½AiÀÄ®Ä ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁV Jt¸¨ À ÃÉ PÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÃÉ ¥ÀzÃÉ Jt¸ÄÀ ªÀÅzÀ£ÄÀ ß
¥ÀÄ£ÀgÁªÀwð¸À¨ÉÃPÀÄ »ÃUÉ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå
ºÉZÁÑzÁUÀ E£ÀÆß ºÉaÑ£À ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.

ed
CzÉÃ vÀgU À w
À AiÀÄ PÀ«vÁ¼ÀÄ E£ÉÆßAzÀÄ G¥ÁAiÀÄ ªÀiÁr, £É®zÀ
ªÉÄÃ¯É £Á®ÄÌ «zsÀzÀ ºÀtÚUÀ½UÉ £Á®ÄÌ ZËPÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÀ¼ÀÄ. ¨Á¼ÉºÀtÄÚ

ish
J®è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä DAiÉÄÌAiÀÄ ºÀtÂÚ£À ZËPÀzÀ°è vÀ¯Á MAzÀÄ
PÀ®è£ÄÀ ß EqÀ®Ä ¸ÀÆa¹zÀ¼ÄÀ . CAzÀgÉ ªÀÄ£ÉÆÃd£À DAiÉÄÌ ¨Á¼Éºt À ÄÚ QvÀÛ¼É
JAzÁzÀgÉ, ¨Á¼ÉºÀtÂÚ£À ZËPÀzÀ°è MAzÀÄ PÀ®è£ÀÄß EqÀ¨ÉÃPÀÄ. »ÃUÉ
re S
bl
J®ègÀÆ vÀªÀÄä vÀªÀÄä DAiÉÄÌAiÀÄ ºÀtÄÚUÀ¼À ZËPÀzÀ°è PÀ®è£ÀÄß ElÖgÀÄ.
be TB

£ÀAvÀgÀ PÀ«vÁ D PÀ®ÄèUÀ¼À£ÀÄß Jt¹ CUÀvÀåªÁzÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ «zsÀzÀ ¸ÉçÄ

pu
ºÀtÄÚUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß w½¹zÀ¼ÀÄ.
o K

zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ªÀåªÀ¹ÜvÀ eÉÆÃqÀuÉ

¹Ã¨É
tt ©

PÀ«vÁ¼ÀÄ ¥Àqz
É À ¨ÉÃPÁzÀ ºÀtÄÚU¼
À À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß gÉÆûvÀ£ÄÀ
F jÃw «ªÀgÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¥ÀnÖ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÉAzÀÄ
vÉÆÃj¹PÉÆqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Æ E®è, ZËPÀzÀ°è PÀ®Äè
EqÀ®Æ ºÉüÀ°®è, CªÀ£ÀÄ vÀAiÀiÁj¹zÀ ¥ÀnÖ F jÃw EvÀÄÛ.
¨Á¼ÉºÀtÄÚ         8
QvÀÛ¼É    3
¸ÉÃ§Ä      5
¹Ã¨É     4
No

¤ªÀÄUÉ gÉÆûvÀ£À ¥ÀnÖ CxÀðªÁ¬ÄvÉ ?

‘’ ¸ÀAPÉÃvÀ K£À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ ?
¹Ã¨ÉAiÀÄ JzÀÄjUÉ ‘’ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ J¶ÖªÉ ? £Á®ÄÌ EªÉ.
¥ÀnÖ¬ÄAzÀ 4 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¹Ã¨ÉºÀtÚ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆArgÀĪÀÅzÀÄ w½zÀÄ
§gÀÄvÀÛzÉ.
171
 vÀgÀUÀwAiÀÄ°è JµÀÄÖ «zÁåyðUÀ½zÁÝgÉ ? F ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ ¥ÀqɬÄj.
zÀvÁÛA±À ¥ÀqA
É iÀÄĪÀ J¯Áè «zsÁ£ÀU¼
À £
À ÄÀ ß ºÉÆðPÉ ªÀiÁr £ÉÆÃr, ZÀað¹, AiÀiÁªÀÅzÀÄ
GvÀÛªÀÄ? KPÉ ? AiÀiÁªÀ «zsÁ£À ºÉaÑ£À zÀvÁÛA±ÀUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ ?
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 50 «zÁåyðUÀ½gÀĪÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ ²PÀëPÀjUÉ “CPÀëgÀ zÁ¸ÉÆúÀ”

ed
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ªÀÄPÀ̼À DAiÉÄÌAiÀÄ DºÁgÀ w½AiÀĨÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ. £À«ÄvÁ vÁ£ÀÄ D
ªÀiÁ»w MzÀV¸ÀĪÀÅzÁV ²PÀëPÀjUÉ w½¸ÀÄvÁÛ¼É. CªÀ¼ÀÄ ¥É¤ì¯ï - PÁUÀzÀ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ

ish
DºÁgÀzÀ DAiÉÄÌ ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå JAzÀÄ EgÀĪÀ ¥ÀnÖ gÀa¹PÉÆAqÀÄ ¥Àæw
«zÁåyð DAiÉÄÌAiÀÄ JzÀÄj£À°è MAzÀÄ (|) ¸ÀAPÉÃvÀ §gÉAiÀÄÄvÁÛ¼É.
DºÁgÀzÀ DAiÉÄÌ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå
re S
bl
C£Àß ªÀiÁvÀæ | | | | | | | | | | | | | | | | |
be TB
pu
ZÀ¥Áw ªÀiÁvÀæ | | | | | | | | | | | | |
C£Àß ªÀÄvÀÄÛ ZÀ¥Áw JgÀqÀÆ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
o K

F ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹zÀ GªÉÄñÀ£ÄÀ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå Jt¸® À Ä ¸ÀÄ®¨sª

À ÁUÀĪÀAvÉ
£À«ÄvÁ¼À£ÀÄß UÉgÉ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À£ÀÄß (|) 10 gÀ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼ÁV §gÉAiÀÄ®Ä ¸À®ºÉPÉÆlÖ£ÀÄ, D
tt ©

¥ÀnÖAiÀÄÄ F PɼÀV£ÀAwzÉ.
DºÁgÀzÀ DAiÉÄÌ vÁ¼É UÉgÉUÀ¼ÀÄ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå

C£Àß ªÀiÁvÀæ |||||||||| ||||||| 17

ZÀ¥Áw ªÀiÁvÀæ |||||||||| ||| 13

C£Àß ªÀÄvÀÄÛ ZÀ¥Áw JgÀqÀÆ |||||||||| |||||||||| 20

ªÀÄvÀÆÛ ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀÄ gÁd£ï, £À«ÄvÁ½UÉ UÉgÉ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À£ÀÄß 5 gÀ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼ÁV

No

«AUÀr¹ PɼÀPÀAqÀAvÉ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä ¸À®ºÉPÉÆlÄÖ Jt¸ÀĪÀ ¸ÀÄ®¨sÉÆÃ¥ÁAiÀÄ w½¹zÀ£ÀÄ.

DºÁgÀzÀ DAiÉÄÌ vÁ¼É UÉgÉUÀ¼ÀÄ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå
C£Àß ªÀiÁvÀæ ||||| ||||| ||||| || 17

ZÀ¥Áw ªÀiÁvÀæ ||||| ||||| ||| 13

C£Àß ªÀÄvÀÄÛ ZÀ¥Áw JgÀqÀÆ ||||| ||||| ||||| ||||| 20

172
 F J®è ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÀ ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀæwUÀÄA¦£À 5 £Éà UÉgÉAiÀÄ£ÀÄß
CqÀU É AÉ iÀiÁV, »ÃUÉ §gÉAiÀÄ®Ä ¸ÀÆa¹ CzÀ£ÄÀ ß "vÁ¼É UÉgU
Ø g É ¼
À ÄÀ " JAzÀgÄÀ . ºÁUÉ §gÉzÁUÀ, EzÀ£ÄÀ ß
5 + 2 = 7 (K¼ÀÄ), EzÀ£ÀÄß 5 + 5 = 10 (ºÀvÀÄÛ) JAzÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV Jt¸À§ºÀÄzÀÄ.
ºÉƸÀ «zsÁ£ÀzÀ°è §gÉzÁUÀ ªÉÄð£À ¥ÀnÖ F PɼÀPÀAqÀAwgÀÄvÀÛzÉ.

DAiÉÄÌ vÁ¼É UÉgÉUÀ¼ÀÄ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå

ed
C£Àß ªÀiÁvÀæ 17
ZÀ¥Áw ªÀiÁvÀæ 13

ish
C£Àß ªÀÄvÀÄÛ ZÀ¥Áw JgÀqÀÆ 20

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 6 £Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ ¨ÉÃPÁzÀ µÀÆUÀ¼À C¼ÀvÉAiÀÄ «ªÀgÀªÀ£ÀÄß

re S
bl
¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁqÀ®Ä gÁdÄ«UÉ ¸ÀÆa¸À¯ÁVvÀÄÛ. CªÀ£ÀÄ zÁR°¹PÉÆAqÀ zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À «ªÀgÀ
be TB

F PɼÀPÀAqÀAwzÉ.
pu
5 4 7 5 6 7 6 5 6 6 5
5 6 4 8 7 4 6 5 6 4 6
o K

5 7 6 7 5 7 6 4 8 7
tt ©

F zÀvÁÛA±ÀUÀ½AzÀ, gÁdĪÀÅ
1) AiÀiÁªÀ C¼ÀvÉAiÀÄ µÀÆUÀ¼À£ÀÄß ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ zsÀj¸ÀÄvÁÛgÉ ?
2) AiÀiÁªÀ C¼ÀvA
É iÀÄ µÀÆUÀ¼£
À ÄÀ ß PÀrªÉÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÄÀ zsj
À ¸ÀÄvÁÛg?É JA§ÄzÀ£ÄÀ ß
w½AiÀĨÉÃQzÉ. ¤ÃªÀÅ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁr.
vÁ¼É UÉgÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ gÁdÄ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄvÁÛ£É. ¤ÃªÀÅ F ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ
10 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ 6 C¼ÀvÉAiÀÄ µÀÆUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ E§âgÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ 8 C¼ÀvÉAiÀÄ
µÀÆUÀ¼À£ÀÄß zsÀj¹zÁÝgÉ JAzÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV w½AiÀÄÄ«j.
No

µÀÆUÀ¼À C¼ÀvÉ vÁ¼ÉUÉgÉUÀ¼ÀÄ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå

4 5
5 8
6 10
7 7
8 2

173
 avÀæ £ÀPÉë (Pictograph)

ZÀlĪÀnPÉ :- gÁªÀiï, gÀ»ÃªÀiï, gÀdvï ªÀÄvÀÄÛ gÁ§mïðgÀ vÉÆÃlUÀ¼À°ègÀĪÀ vÉAV£À

ªÀÄgÀUÀ¼À ¸ÀASÉå PÀæªÀĪÁV 15, 20, 30 ªÀÄvÀÄÛ 25 DVªÉ.
a) aºÉß: = 1 vÉAV£À ªÀÄgÀ JAzÀÄ PÉƼÉÆîÃt. F ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß avÀæ£ÀPÉëAiÀÄ
gÀÆ¥ÀPÉÌ vÀgÀ®Ä avÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è awæ¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. KPÉAzÀgÉ zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À

ed
¸ÀASÉå C¢üPÀªÁVzÉ. ¸ÀA§A¢ü¹zÀ avÀæ £ÀPÉëAiÀÄÄ F PɼÀV£ÀAwzÉ.
vÉÆÃlzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À
vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼À ¸ÀASÉå = 1 vÉAV£À ªÀÄgÀ

ish
ºÉ¸ÀgÀÄ
gÁªÀiï
gÀ»ÃªÀiï
re S
bl
be TB

gÀdvï
pu
gÁ§mïð
o K

ªÉÄîÌAqÀ jÃwAiÀÄ°è awæ¸À®Ä ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀÄAiÀÄ »r¸ÀÄvÀÛzÉ.

tt ©

b) FUÀ aºÉß = 5 vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸ÉÆÃt.

DUÀ : 15 vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ = 15 = 3 avÀæUÀ¼ÀÄ.

5
20 vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ = 20 = 4 avÀæUÀ¼ÀÄ.
5
30 vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ = 30 = 6 avÀæUÀ¼ÀÄ.
5
25 vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ = 25 = 5 avÀæUÀ¼ÀÄ.
5
No

vÉÆÃlzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À ºÉ¸ÀgÀÄ vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼À ¸ÀASÉå = 5 vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ

gÁªÀiï
gÀ»ÃªÀiï
gÀdvï
gÁ§mïð

174
 FUÀ awæ¸ÀĪÀ C£ÀĨsÀªÀ ºÉÃVvÀÄÛ?
a) ªÀÄvÀÄÛ b) avÀæ £ÀPÉëUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV awæ¸À§ºÀÄzÀÄ?

b) avÀæ £ÀPÉë C®èªÉÃ.

¸ÀÄ®¨sÀªÁzÀÄzÀÄ ºÉÃUÉ?
= 1 vÉAV£À ªÀÄgÀ, EzÀPÉÌ §zÀ¯ÁV = 5 vÉAV£À ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ

ed
vÉUÉzÀÄPÉÆArzÀÄÝ.

ish
avÀæ £ÀPÉëAiÀÄ°è zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ¸ÀASÉå ºÉZÁÑVzÀÝgÉ ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀæªÀiÁt (¸ÉÌïï) CªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ.

AiÀiÁªÀ avÀæªÀ£ÀÄß £ÉÆÃr zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÀÄzÉÆÃ

re S
bl
CzÀ£ÀÄß “avÀæ£ÀPÉë” J£ÀÄßvÉÛêÉ. ¸ÀgÀ¼ÀªÁV “avÀæ£ÀPÉëAiÀÄÄ zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À avÀæ gÀÆ¥ÀªÁVzÉ”.
be TB
pu
ZÀlĪÀnPÉ :- MAzÀÄ PÀ¥Án£À PÉ®ªÀÅ «¨sÁUÀUÀ¼À°è ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¸À¯ÁVzÉ.
CzÀgÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß F PɼÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆnÖzÉ.
o K

¸Á®Ä ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À ¸ÀASÉå

tt ©

MAzÀ£Éà ¸Á®Ä

JgÀqÀ£Éà ¸Á®Ä

ªÀÄÆgÀ£Éà ¸Á®Ä

£Á®Ì£Éà ¸Á®Ä

LzÀ£Éà ¸Á®Ä
No

a) AiÀiÁªÀ ¸Á°£À°è ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀŸÀÛPÀUÀ½ªÉ ?

b) AiÀiÁªÀ ¸Á°£À°è PÀrªÉÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀŸÀÛPÀUÀ½ªÉ ?
c) AiÀiÁªÀ ¸Á®Ä AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢®è ?
¤ÃªÀÅ F J®è ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄð£À avÀæªÀ£ÀÄß C¨sÁå¸À ªÀiÁr ¸ÀÄ®¨sÀªÁV
GvÀÛj¸À§ºÀÄzÀÄ.

175
 avÀæ £ÀPÉëAiÀÄ «±ÉèõÀuÉ (Interpretation of Pictograph)
GzÁºÀgÀuÉ 1 : F PɼÀV£À avÀæ£ÀPÉëAiÀÄÄ MAzÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ°è£À 300 «zÁåyðUÀ¼À°è »A¢£À
ªÁgÀzÀ°è UÉÊgÀÄ ºÁdgÁzÀ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.
¢£À UÉÊgÀÄ ºÁdgÁzÀ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå = 3 UÉÊgÀÄ
¸ÉÆêÀĪÁgÀ

ed
ªÀÄAUÀ¼ÀªÁgÀ
§ÄzsÀªÁgÀ

ish
UÀÄgÀĪÁgÀ
±ÀÄPÀæªÁgÀ
±À¤ªÁgÀ
re S
bl
a) AiÀiÁªÀ ¢£ÀzÀAzÀÄ UÀjµÀ× ¸ÀASÉåAiÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ UÉÊgÀÄ ºÁdgÁVgÀÄvÁÛgÉ ?
be TB
pu
b) AiÀiÁªÀ ¢£ÀzÀAzÀÄ J¯Áè «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ºÁdgÁVgÀÄvÁÛgÉ ?
c) Erà ªÁgÀzÀ°è UÉÊgÀĺÁdgÁzÀªÀgÀ MlÄÖ ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?
o K

¥ÀjºÁgÀ :
a) ±À¤ªÁgÀzÀAzÀÄ Cw ºÉZÀÄÑ UÉÊgÀĺÁdgÁVzÁÝgÉ, (8 × 3 = 24 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ)
tt ©

CAzÀgÉ 24 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ UÉÊgÀÄ ºÁdgÁVgÀÄvÁÛgÉ.

b) UÀÄgÀĪÁgÀzÀAzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà avÀæUÀ½®è, CAzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ UÉÊgÀÄ ºÁdj®è, J¯Áè
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ ºÁdgÁVgÀÄvÁÛgÉ.
c) avÀæ£ÀPÉëAiÀÄ°è MlÄÖ 20 avÀæUÀ½ªÉ, CzÀÄzÀjAzÀ MlÄÖ UÉÊgÀÄ ºÁdgÁzÀªÀgÀ ¸ÀASÉå
60.
GzÁºÀgÀuÉ 2 : F PɼÀV£À avÀæ£ÀPÉëAiÀÄÄ ±ÉÊvÀåPÁgÀPÀ (¦üæqïÓ)zÀ AiÀiÁªÀ §tÚªÀ£ÀÄß JµÀÄÖ
d£ÀgÀÄ §AiÀĸÀĪÀgÉA§ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
§tÚ d£ÀgÀ ¸ÀASÉå = ¥ÀæªÀiÁt 10 d£ÀgÀÄ
No

¤Ã°

PÉA¥ÀÄ

ºÀ¹gÀÄ

©½
176
 a) ¤Ã° §tÚªÀ£ÀÄß §AiÀĸÀĪÀ d£ÀgÀ ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?
b) JµÀÄÖ d£ÀgÀÄ PÉA¥ÀÅ §tÚ §AiÀĸÀÄvÁÛgÉ ?
¥ÀjºÁgÀ :
a) ¤Ã° §tÚªÀ£ÀÄß 50 d£ÀgÀÄ §AiÀĸÀÄvÁÛgÉ. ºÉÃUÉ ?
MAzÀÄ avÀæ = 10 d£ÀgÀÄ ; 5 avÀæUÀ¼ÀÄ 5 × 10 = 50 d£ÀgÀÄ

ed
b) 6 avÀæUÀ¼ÀÄ = 6 × 10 = 60 d£ÀgÀÄ
PÉA¥ÀÅ §tÚ §AiÀĸÀĪÀ ¸ÀASÉå 60.

ish
AiÉÆÃa¹ :- ºÀ¹gÀÄ §tÚ ªÀÄvÀÄÛ ©½AiÀÄ §tÚ §AiÀĸÀĪÀªÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄð£À
avÀæ £ÀPÉëAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ºÉý.
re S
bl
GzÁºÀgÀuÉ 3 : 6 £Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ 120 «zÁåyð¤AiÀÄgÀÄ ªÀģɬÄAzÀ ±Á¯ÉUÉ §gÀ®Ä
be TB

§¼À¸ÀĪÀ ¸ÁjUÉAiÀÄ jÃwAiÀÄ£ÀÄß ¸À«ÄÃQë¸À¯Á¬ÄvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ «ªÀgÀ PɼÀV£À avÀæ

pu
£ÀPÉëAiÀÄ°è vÉÆÃj¹zÉ.
o K

¸ÁjUÉAiÀÄ «zsÁ£À «zÁåyð¤AiÀÄgÀ ¸ÀASÉå = 4 «zÁåyð¤AiÀÄgÀÄ

tt ©

SÁ¸ÀV PÁgÀÄ

¸ÁªÀðd¤PÀ §¸ÀÄì

±Á¯Á §¸ÀÄì
No

¸ÉÊPÀ¯ï

ªÉÄð£À avÀæ £ÀPÉë¬ÄAzÀ F PɼÀPÀAqÀ ªÀiÁ»w w½AiÀħºÀÄzÀÄ :

a) SÁ¸ÀV PÁj£À°è §gÀĪÀ «zÁåyð¤AiÀÄgÀ ¸ÀASÉå = 16 (4 avÀæUÀ¼ÀÄ) (4×4=16).
b) Cw ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ «zÁåyð¤AiÀÄgÀÄ ±Á¯Á §¹ì£À°è ¥ÀæAiÀÄt ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
= 40 (10 × 4 = 40).
177
c) ¸ÉÊPÀ¯ï£ÀÄß 12 «zÁåyð¤AiÀÄgÀÄ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. [3 avÀæUÀ¼ÀÄ] 3 × 4 = 12.
d) ¸ÁªÀðd¤PÀ §¸Àì£ÀÄß 20 «zÁåyð¤AiÀÄgÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÁÛgÉ.
(5 avÀæUÀ¼ÀÄ 5 × 4 = 20)

AiÉÆÃa¹ : ±Á¯ÉUÉ £ÀqÉzÀÄ §gÀĪÀ «zÁåyð¤AiÀÄgÀ ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?

ed
C¨sÁå¸À 7.1

ish
1)  À WÀlPÀ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è 40 «zÁåyðUÀ¼ÄÀ UÀ½¹zÀ CAPÀU¼
UÀtv À ÄÀ F PɼV
À £ÀAwªÉ. F
CAPÀUÀ½UÉ vÁ¼É UÉgÉUÀ½AzÀ ¥ÀnÖ vÀAiÀiÁj¹.
re S
bl 8 1 3 7 6 5 5 4 4 2
be TB

4 9 5 3 7 1 6 5 2 7
pu
7 3 8 4 2 8 9 5 8 6
o K

7 4 5 6 9 6 4 4 6 6
tt ©

a) JµÀÄÖ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ 7 CxÀªÁ 7 QÌAvÀ ºÉaÑ£À CAPÀUÀ½¹gÀÄvÁÛgÉ ?

b) JµÀÄÖ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ 4 QÌAvÀ PÀrªÉÄ CAPÀ UÀ½¹gÀÄvÁÛgÉ ?

2) 5 £Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ 30 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ F PɼÀV£À «zsÀzÀ ¹» wArUÀ¼À£ÀÄß

w£ÀߧAiÀĸÀÄvÁÛgÉ.
¯ÁqÀÄ, §¦üð, ¯ÁqÀÄ, f¯Éé, ¯ÁqÀÄ, gÀ¸ÀUÀįÁè, f¯Éé,
¯ÁqÀÄ, §¦üð, gÀ¸ÀUÀįÁè, ¯ÁqÀÄ, f¯Éé, f¯Éé, gÀ¸ÀUÀįÁè
No

¯ÁqÀÄ, gÀ¸ÀUÀįÁè, f¯Éé, ¯ÁqÀÄ, gÀ¸ÀUÀįÁè, ¯ÁqÀÄ, ¯ÁqÀÄ

§¦üð, gÀ¸ÀUÀįÁè, gÀ¸ÀUÀįÁè, f¯Éé, gÀ¸ÀUÀįÁè, ¯ÁqÀÄ
gÀ¸ÀUÀįÁè, f¯Éé, ¯ÁqÀÄ
a) ¹»wArUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄ §gÉzÀÄ vÁ¼É UÉgÉUÀ¼À ¥ÀnÖ gÀa¹.
b) AiÀiÁªÀ ¹» wArAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ §AiÀĸÀÄvÁÛgÉ ?

178
3) 5, 6, 7 ªÀÄvÀÄÛ 8 £Éà vÀgU
À w
À AiÀÄ°è£À QæPm
É ï DlUÁgÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß F PɼUÀ É ¤ÃqÀ¯ÁVzÀÄÝ
CªÀÅUÀ½UÀ£ÀĸÁgÀªÁzÀ avÀæ£ÀPÉë gÀa¹. (¥ÀæªÀiÁt : 1 =3 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ)
vÀgÀUÀw «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå
V 12

VI 15

ed
VII 21
VIII 18

ish
4) PɼÀPÀAqÀ ¥ÀnÖAiÀÄ ªÀµÀðzÀ ªÉÆzÀ® £Á®ÄÌ wAUÀ¼À°è MAzÀÄ ªÀ¸Àw UÀȺÀPÁÌV
Rjâ¹zÀ §®ÄâUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß w½¸ÀÄvÁÛgÉ. (¥ÀæªÀiÁt : 1 = 5 §¯ïâUÀ¼ÀÄ)
re S
bl
be TB

wAUÀ¼ÀÄ §¯ïâUÀ¼À ¸ÀASÉå

pu
d£ÀªÀj 20
o K

¥sɧæªÀj 25
ªÀiÁZïð 30
tt ©

K¦æ¯ï 35

F «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß “avÀæ£ÀPÉë” gÀÆ¥ÀPÉÌ vÀ¤ß.

5) LzÀÄ ºÀ½îUÀ¼À°è£À eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå F PɼÀV£ÀAwzÉ
ºÀ½î A : 80 ºÀ½î D : 120
ºÀ½î B : 90 ºÀ½î E : 40
ºÀ½î C : 60
No

aºÉß ⊕ = 10 eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼ÀÄ, F ¸ÀAPÉÃvÀ §¼À¹ avÀæ £ÀPÉë gÀa¹ ªÀÄvÀÄÛ PɼÀV£À

¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹.
a) ºÀ½î E £À°è£À eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß JµÀÄÖ aºÉßUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛªÉ ?
b) AiÀiÁªÀ ºÀ½îAiÀÄÄ Cw ºÉZÀÄÑ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ ?
c) A ªÀÄvÀÄÛ C ºÀ½îUÀ¼À°è AiÀiÁªÀ ºÀ½î ºÉZÀÄÑ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ ?

179
6) F PɼVÀ £À ¥ÀnAÖ iÀÄÄ ±Á¯ÉAiÉÆAzÀg°
À è ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀµð
À UÀ¼°
À £
è À «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ.
ªÀµÀð «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå
1996 400
1998 500

ed
2000 400
2002 600

ish
2004 700

a) aºÉß * = 100 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ, §¼À¹ avÀæ £ÀPÉë §gɬÄj. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ

re S
GvÀÛj¹.
bl
be TB

b) ªÀ µ À ð 2002 gÀ ° è £ À «zÁåyðUÀ ¼ À ¸À A SÉ å AiÀ Ä £À Ä ß JµÀ Ä Ö aºÉ ß UÀ ¼ À Ä

pu
¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛªÉ ?
o K

c) ªÀ µ À ð 1998 gÀ ° è £ À «zÁåyðUÀ ¼ À ¸À A SÉ å AiÀ Ä £À Ä ß JµÀ Ä Ö aºÉ ß UÀ ¼ À Ä

¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛªÉ ?
tt ©

7) F PɼÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄÄ CgÀÄt£ÀÄ QgÀÄ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è UÀ½¹zÀ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄvÀÛzÉ.

«µÀAiÀÄ UÀ½¹zÀ CAPÀUÀ¼ÀÄ
PÀ£ÀßqÀ 20

EAVèõï 15

»A¢ 10
No

UÀtÂvÀ 25

«eÁÕ£À 20

avÀæ £ÀPÉëAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÉÄð£À zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹. (¸ÀÆPÀÛ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß

G¥ÀAiÉÆÃV¹).
    

180
 GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀ -1 ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ- C¨sÁå¸À 1.1
IV a) 54,705 b)76,70,009 c) 4,08,352 d) 6,07,03,040
e) 37,00,08,580 f) 4,97,00,710
C¨sÁå¸À 1.2 - III a) 26,478 b) 4,59,000 c) 80,06,372 d) 20,75,003
IV. 1) c 2) b 3) a 4) a

ed
C¨sÁå¸À 1.3 I zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå aPÀÌ ¸ÀASÉå zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå aPÀÌ ¸ÀASÉå
a) 64,393 27,645 d) 76,78,740 37,78,284

ish
b) 7,38,709 7,31,294 e) 5,76,28,580 3,62,47,840
c) 9,38,400 6,45,796
II a) < b) < c) < d) = e) > f) < g) < h) >
re S
bl
C¨sÁå¸À 1.4- I a) 568 b) 3, 568 c) zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå86,530; aPÀÌ ¸ÀASÉå30,568
be TB

d)1) 2,03,568 2) 8, 65, 320 e) aPÀÌ ¸ÀASÉå 33,568; zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå 86, 533
pu
C¨sÁå¸À 1.6- I A a)XXXII b)IL c)LVIII d)LXXIV e)XCII f)XCV
B a)CCLXXXIX b) DCCLVI c)CMXX d)MCC
o K

e)MMCMXLVII f)MMMMM
tt ©

II A. a)15 b)19 c)65 d)131 B. a) 96 b)480 c)690 d)1410

C¨sÁå¸À 1.7 I a) 800 700 7900 6200
b)19,000 28,000 40,000 60,000
c) 3,50,000 5,10,000 9,00,000 10,00,000
II a) 1) 9,900 2) 1,10,000 b) 1) 10,000 2) 10,000
c) 1) 900 2) 24,000 3)1,80,000 4) 7,00,000
d) 1) 15 2) 10 3) 200 4) 100
C¨sÁå¸À 1.8
No

I a) 1) 26 2) 1 3) 34 4) 23 b) 1) 4 2) 8 3) 8 4)14
c) 1)57 2) 27 3) 3 4) 52 II 1)17 2)17 3)8 4) 29
WÀlPÀ -2 ªÀÄÆ® QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ- C¨sÁå¸À 2.1
I a) 1, 41, 305 b) 97, 045 c) 11, 23, 778 d) 71, 13, 290
II a) 46, 000 b) 3, 08, 355 c) 43, 112 d) 6, 02, 307
III a) 51,725 b) 70, 761 c) 1, 06, 941 d) 7, 65, 026
IV a) 88, 247 b) 41, 975 c) `19, 675 d) 1,08,673 e) `16,029

181
C¨sÁå¸À 2.2 I1)a)46,500 b)43,71, 822 c)1,16,21,624 d)2,52,24,192
2) a) ¨sÁUÀ®§Þ=806,±ÉõÀ=0 b) ¨sÁUÀ®§Þ=Q=1684,±ÉõÀ= 3
c) ¨sÁUÀ®§Þ=1236,±ÉõÀ=0 d) ¨sÁUÀ®§Þ=278, ±ÉõÀ=0
II 1)a) `18,24,000 b)91,392 c)152 m 2)a)3519l b)109 c)29.05km
III1) 40 2)150
WÀlPÀ - 3 ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ - C¨sÁå¸À 3.1

ed
I a)¸Àj b) vÀ¥ÀàÅ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀĪÀÅ¢®è.
c) ¸Àj d) ¸Àj e) ¸Àj f) vÀ¥ÀàÅ JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÀÅ

ish
AiÀiÁªÁUÀ®Æ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀĪÀÅ¢®è. II a)300 b)412 c)12 d)16×84
e)1 f) 15 III JgÀqÀÄ ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ ¥ÀjªÀvÀð¤ÃAiÀÄ UÀÄtªÀ£ÀÄß ¤gÀƦ¸ÀÄvÀÛªÉ.
IV c) 999 × 1= 999 VI a) 90 b)36
re S
bl
C¨sÁå¸À 3.2 I 1) 3, 6, 10, 15 2) 4, 9, 16, 25, 36 3) 36 4) 6
be TB

II a) 1111×1111= 123421 b)1234×9+4=11110 c)123×8+3=987

pu
d)98×9+6=888 e)1)99999 2) 111111111
III wæPÉÆãÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ a) 3 c) 10 e) 15 f) 6
o K

ZËPÁPÁgÀzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ b) 81 d) 49 h) 64 i) 25
tt ©

DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ b) 81 c) 10 e) 15 f) 6 g) 8 h) 64

WÀlPÀ -4 ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ C¨sÁå¸À 4.1

I. 3) a)-5 b) 9 c)0 d)-14 e) -574) a) 0 b) -10 c) -15 d) -1 e) -75
II. 1) a)> b)> c)< d)< e)> f)= g)> h)>
2) a)-5,-3,0,+2,+8, b)-9,-7,-1,+5,+8,
c) -15, -12, -3, +4, +15 d) -20, -6, 0, +7, +14
3) a) + 6, + 5, +2, 0, -4 b) + 7, 0, -1, -4, -7, -10
No

c) + 9, + 5, 0, -8, -14, -18 d) + 5, + 2, 0, -9, -11

4) a) + 3 b) + 2 c) -500 d) + 200 e) + 8854 m f) -28
C¨sÁå¸À 4.2 1 a) 2 b) -30 c) - 47 d)- 39 e) 0 f) - 34 g) 2601
h) - 8778 i) -6350 j) 1153 k)1672 l) 3275 4) 3
5) a) vÀ¥ÀàÅ b) ¸Àj c) vÀ¥ÀàÅ d) ¸Àj e) ¸Àj f) vÀ¥ÀàÅ g) ¸Àj 6) 1) -6 2) -120C
3) 1 7) UÀjµÀ× GµÁÚA±À: -20C. PÀ¤µÀ× GµÁÚA±ÀÀ - 40C

182
 WÀlPÀ -5 gÉÃSÁ UÀtÂvÀzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ - C¨sÁå¸À 5.1
I a) A, B, C, D, O. b) OA , OB , OC , OD . c) BD , AC
III. OQ , OT , OP , OA PO , PQ , PT , PA
IV a) PS b) LM c) RM , RS , RQ , RL . V. a) QgÀt. b) gÉÃSÁRAqÀ c) QgÀt
d) gÉÃSÁRAqÀ e) QgÀt.
VI. a) AB , BC , CD , DA , AE , BE , DE , CE , AC , BD b) PQ , QR , RP

ed
C¨sÁå¸À 5.2- 3) a) X,Y,Z b) A, B, C, D c) P, Q, R, S
C¨sÁå¸À 5.4 1) i) Y - ±ÀÈAUÀ , XYZ - PÉÆãÀ, XY YZ - ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ

ish
II) O - ±ÀÈAUÀ, AOB , AOC , BOC -PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ OA , OB , OC - ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ
3 a) A, Q, B b) A c) Q, O, R, B
C¨sÁå¸À 5.5 1) PQ , QR , RP - ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ PQR , QRP , RPQ -
re S
bl
PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ P, Q, R - ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ. 2) BC ªÀÄvÀÄÛ AC . 3) 1. P,Q,R. 2. T, S, H
be TB

3. L, M, N. 5) a) 3 b) 3 c) 3
pu
C¨sÁå¸À 5.6 I. AB , BC , CD , DA - ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ A, B, C, D - ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ
DAB , ABC , BCD , CDA - PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ II.1) SP , RQ ªÀÄvÀÄÛ PQ , RS
o K

2)RS , SP : SP , PQ : QR , RS : PQ , QR . V a)4. b)4 c)4. d)4. e)2

tt ©

VI. 15 C¨sÁå¸À 5.7 I. X- ªÀÈvÀÛPÉÃAzÀæ. PQ, RS, AB - eÁåUÀ¼ÀÄ.

AX, XY, XB - wædåUÀ¼ÀÄ, AB - ªÁå¸À IV a) O, A, P, Q b) X, Y, Z c) T, S, R
V. a)  b)  c)  d) × e)  f) × g)  h) × i) 
VI. a) ªÀÈvÀÛ RAqÀ b) PÀA¸À c) wæeÁåAvÀgÀ RAqÀ
WÀlPÀ -6 2D ªÀÄvÀÄÛ 3D DPÀÈwUÀ¼ÀÄ- C¨sÁå¸À 6.1(a)
1) PQ = PR + RQ 2)AC = 5cm
C¨sÁå¸À 6.1(b) 1) 900, 1200, 1800, 00 2) 3600 3) 300 4)1500
C¨sÁå¸À 6.2 I. a) (l,m), (m,n), (l,n), b) (l,q), (l,p), (p,n), (q,n),
No

c) q ªÀÄvÀÄÛ m, d) p ªÀÄvÀÄÛ m
II. a) RS = 5 cm b) MN = 5 cm
III.a) POS = 900 b) ROQ = 900 c) POR = 900 d) QOS = 900
C¨sÁå¸À 6.3 I.1) 400 2) 3600 3)1800 4)900 5)2400
III KLM ®WÀÄPÉÆãÀ ±ÀÈAUÀ- L, ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ - LK ªÀÄvÀÄÛ LM
ZYX ¸ÀgÀ¼Á¢üPÀ PÉÆãÀ, ±ÀÈAUÀ- Y, ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ- YX , YZ
183
IV.a) AOC -C¢üPÀPÉÆãÀ, BOC -®WÀÄPÉÆãÀ,
BOD -C¢üPÀPÉÆãÀ, AOD - ®WÀÄPÉÆãÀ
b) 1) 1800, 2) 1800, 3) 3600
C¨sÁå¸À 6.4 I 1) c 2) d 3) e 4) f 5) a 6) b
II ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd, C¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd, «±Á®PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd, ®A§PÉÆãÀwæ¨sÀÄd,
¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd.

ed
III 1) «±Á®PÉÆãÀ wæ¨sÀÄd 2) ®A§PÉÆãÀwæ¨sÀÄd 3) ®WÀÄPÉÆãÀ wæ¨sÀÄd
4) ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd 5) ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd 6) ¸ÀªÀÄPÉÆäAiÀÄ wæ¨sÀÄd

ish
C¨sÁå¸À 6.5- I. ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ PQ , QR , RS , PS , ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ P, Q, R, S
PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ - QPS , PQR , QRS , PSR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ LK , LM , MN , KN
re S
II.1) AC , BD bl
±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ - K, L, M, N PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ - KLM , LMN , KNM , LKN
2) a) ABC , BCD b) BAD , ADC
be TB
pu
c) ADC , BCD d) ABC , BAD 3) a) AB , BC b) BC , CD
c) CD , AD d) AB , AD 4) a) AB , CD b) BC , AD
o K

5) a) BAD , BCD b) ABC , ADC

tt ©

III. 1) vÀ¥ÀàÅ. 2) ¸Àj 3) vÀ¥ÀàÅ 4) vÀ¥ÀàÅ 5) ¸Àj

C¨sÁå¸À 6.6- 2) a) ¸ÀªÀÄ ¨ÁºÀÄwæ¨sÀÄd b) ªÀUÀð 3) a) 7 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ 7 ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ
b) 3 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ, 3 ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ c) 5 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ, 5 ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ d) 8 ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ
8 ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ 4)1) µÀqÀÄãeÁPÀÈw 2) CµÀÖ¨sÀÄeÁPÀÈw 3) ZÀvÀĨsÀÄðeÁPÀÈw
4) ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw 5) ¸À¥ÀÛ¨sÀÄeÁPÀÈw
C¨sÁå¸À 6.7 - I)1) UÉÆüÀ 2) ¹°AqÀgï 3) DAiÀÄvÀ WÀ£À 4) WÀ£À 5) ±ÀAPÀÄ
II a) ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ - ABCD, EFGH, BCGH, ADFE, CDFG, ABHE.
No

CAZÀÄUÀ¼ÀÄ - AB , BC , CD , DA , AE , DF , BH , CG , EF , EH , HG , GF
±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ - A, B, C, D, E, F, G, H b) ªÀÄÄRUÀ¼ÀÄ - ABC, ADC, BCD, ADB
±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ - A, B, C, D CAZÀÄUÀ¼ÀÄ - AC , CB , BA , DC , AD , BD
III a)5 b) 3 c) 4 d) 1 e) 2

    
184
 PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

ed
UÀtÂvÀ

ish
PÀ£ÀßqÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ
re S
bl
be TB
pu
6
o K
tt ©

DgÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw
JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸É«Ä¸ÀÖgï
2015
No

PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ (j.)

100 Cr ªÀvÀÄð® gÀ¸ÉÛ, §£À±ÀAPÀj 3 £Éà ºÀAvÀ,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ - 560 085

II
 JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸É«Ä¸ÀÖgï

¥Àj«r

ed
¥ÀÅl
PÀæ.¸ÀA. WÀlPÀ
¸ÀASÉå

ish
1. ¸ÀASÉåUÀ¼ÉÆA¢UÉ Dl 1-32
re S
bl
be TB
pu
2. ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ 33-66
o K

3. zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼ÀÄ 67-92
tt ©

4. ©ÃdUÀtÂvÀzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ 93-107

5. C£ÀÄ¥ÁvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ 108-127

6. ¸ÀªÀÄ«Äw 128-140
No

7. gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ 141-155

8. PÉëÃvÀæUÀtÂvÀ 156-176

GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ 177-182

II
II
 WÀlPÀ - 1
¸ÀASÉåUÀ¼ÉÆA¢UÉ Dl
(Playing with Numbers)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :
 zÀvÀÛ ¸ÀASÉåAiÉÆAzÀÄ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉåUÀ½AzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ

ed
JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄÄ«j,
 C«¨sÁdå ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,

ish
 ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß C«¨sÁdåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gÉAiÀÄÄ«j,

 C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÄvÀÄÛ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À ªÀåvÁå¸À CjAiÀÄÄ«j,

re S
bl
 ªÀÄ.¸Á.C. ªÀÄvÀÄÛ ®.¸Á.C. UÀ¼£ À ÄÀ ß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀ «zsÁ£ÀU¼
À £
À ÄÀ ß w½zÀÄ,
be TB

¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸À®Ä §¼À¸ÀÄ«j.

pu
1.1 ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ (Rules of Divisibility)
o K

E°è MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. CzÀÄ 26 DVzÉ. CzÀÄ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ

¸ÀASÉåUÀ½AzÀ ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÉà ? 2 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅzÉÃ?
tt ©

3 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅzÉà ? 4 jAzÀ CxÀªÁ 5 jAzÀ........? £ÁªÀÅ £ÉÃgÀªÁV

¨sÁV¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ EzÀÄ 2 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ, DzÀgÉ 3, 4 ªÀÄvÀÄÛ 5 jAzÀ
¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è JA§ÄzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ.
£ÉÃgÀªÁV ¨sÁV¸ÀzÉ F jÃw ¸ÀASÉåAiÉÆAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¸ÀASÉåUÀ½AzÀ CAzÀgÉ
2, 3 , 4, 5 EvÁå¢UÀ½AzÀ ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀz Û A
É iÉÄà JA§ÄzÀ£ÄÀ ß ¥ÀjÃQ븮
À Ä AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÆ
À
¤UÀ¢vÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ½ªÉAiÉÄà ? ¥Àj²Ã°¸ÉÆÃt.
2 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 2) :
UÉæù 2 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À ¥ÀnÖ vÀAiÀiÁj¹zÀ¼ÀÄ.
No

2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, 26, ..................................
F C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À°è MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß DPÉ UÀÄgÀÄw¹zÀ¼ÀÄ. D
¸ÁªÀiÁ£Àå «£Áå¸À AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
2 gÀ C¥À ª À v À å ðUÀ ¼ À ©r ¸ÁÜ£À z À ° è 0, 2, 4, 6 CxÀ ª Á 8 ªÀ i ÁvÀ æ
EgÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ w½zÀÄPÉÆAqÀ¼ÀÄ.
DPÉ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ¸ÀªÀĸÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀ¼ÀÄ.
1
1
 GzÁ : 312, 624, 6118, 3090, 5556,.................................. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
2 jAzÀ ¨sÁV¹ £ÉÆÃrzÁUÀ ±ÉõÀ ¸ÉÆ£ÉßAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. DUÀ 2 jAzÀ ¨sÁdåvÉAiÀÄ
¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß F jÃw ¤gÀƦ¹zÀ¼ÀÄ.
2jAzÀ ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀÄ : ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĸÀASÉåUÀ¼ÁVzÁÝUÀ 2 jAzÀ
¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉ.

ed
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 2 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
671, 586, 394, 5798, 7320, 4441

ish
3 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 3) :
£À«Ã£À£ÄÀ 3 gÀ C¥Àªv
À åÀ ðUÀ¼£
À ÄÀ ß §gÉzÄÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÆ
À ¸ÁªÀiÁ£Àå «£Á師
À zÉAiÉÄÃ
re S
bl
JAzÀÄ PÀAqÀÄ»rAiÀÄ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀ.
be TB

3 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁr UÀªÀĤ¹zÀ.

pu
3, 6, 9, 12, 15, 18, 21, 24, 27, 30, 33, 36, 39, 42, 45, ......90,
93,96,....... 102, ............126,............144, ............ CªÀ¤UÉ F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è ©r
o K

CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ DzsÁgÀzÀ°è AiÀiÁªÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¤AiÀĪÀĪÀÇ PÁt°®è. DUÀ

tt ©

CªÀ£ÄÀ PÉ®ªÀÅ ¸ÀASÉåU¼ À £

À ÄÀ ß DAiÀÄÄÝPÆ
É AqÀÄ CªÀÅUÀ¼À CAQUÀ¼£ À ÄÀ ß PÀÆqÀvÆ
É qÀVzÀ..........
27 33 39 90 96 144 ......
2+7=9 3+3=6 3+9=12 9+0=9 9+6=15 1+4+4=9
FUÀ CªÀÅUÀ¼À°è CªÀ¤UÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå «£Áå¸ÀªÉÇAzÀÄ UÉÆÃZÀj¹vÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÀzÀÄ ?
3
jAzÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ : ¸ÀASÉåAiÀÄ°ègÀĪÀ J¯Áè CAQUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀÅ 3 gÀ
C¥ÀªÀvÀåðªÁVzÀÝgÉ D ¸ÀASÉå 3 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
No

¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À°è 3 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸À®àqÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?

(1) 382 (2) 692 (3) 1086 (4) 2367

6 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 6) :

FUÁUÀ¯Éà £ÁªÀÅ 2 ªÀÄvÀÄÛ 3 gÀ ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß w½¢zÉÝêÉ. FUÀ
6 jAzÀ ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß w½AiÉÆÃt.
FUÀ 6 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¥Ànà ªÀiÁqÉÆÃt.
2
2
 CªÀÅ 6, 12, 18, 24, 30, 36, 42, 48, 54, 60, 66, 72......F J¯Áè
C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 2 jAzÀ ºÁUÀÆ 3 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ
MAzÀÄ ¸ÀASÉå 6 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ, CzÀÄ 2 ªÀÄvÀÄÛ 3 jAzÀ
¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
58F ¸ÀASÉå 2 jAzÀ ªÀiÁvÀæ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ 3 jAzÀ
¥ÀÀÇtð¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. EzÀÄ 6 jAzÀ ¥ÀÀÇtð¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅzÉÃ? EzÀÄ 6 jAzÀ

ed
¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è JAzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ.
ºÁUÉ A iÉ Ä Ã 27, 3 jAzÀ ¥À Ç tðªÁV ¨s Á UÀ ª ÁUÀ Ä vÀ Û z É . DzÀ g É 2 jAzÀ

ish
¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. ºÁUÀÆ 27, 6 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è.
FUÀ 6 jAzÀ ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ¤gÀƦ¹.
re S
6
bl
jAzÀ ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀÄ :- 2 ªÀÄvÀÄÛ 3 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸À®àqÀĪÀ
be TB

J¯Áè ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 6 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉ.

pu
¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À°è 6 jAzÀ ¨sÁV¸À®àqÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
o K

(1) 84 (2) 95 (3) 378 (4) 6534

tt ©

4 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 4) :

F PɼUÀ É PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¸ÀASÉåU¼ À ÄÀ ß 4 jAzÀ ¨sÁV¹. CªÀÅ ¥ÀÇÀ tð¨sÁUÀªÁUÀÄvÀª
À £ Û AÉ iÉÄÃ?
100, 200, 300,....., 900, 1000, 1100,....., 2500,....., 3800,.....
ºËzÀÄ EªÀÅUÀ¼É®èªÀÇ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ.
EªÀÅUÀ¼É®èªÀÇ 100 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÁVªÉ ªÀÄvÀÄÛ 4 jAzÀ ¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉ.
• 1356 F ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÄà ?
No

100 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼É®èªÀÇ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀÄ

£ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ. 1356 = 1300 + 56. CAzÀgÉ 1356 gÀ°è 1300 JA§ÄzÀÄ 4
jAzÀ ¥ÀÀÇtð¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. G½zÀ ºÀvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ©r ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉå 56. CzÀÄ
4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÄà JAzÀÄ ¥Àj²Ã°¹.

1356 gÀ°è 56 JA§ÄzÀÄ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

∴1356 ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
3
3
 • 5734 F ¸ÀASÉå 4
jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÄà ?
5734 = 5700 + 34. EzÀg° À è 5700 F ¸ÀASÉå 4 jAzÀ ¥ÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ
JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ. F ¸ÀASÉåAiÀÄ ºÀvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ©r ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉå 34.
CzÀÄ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÄÃ? E®è.
∴ 5734 F ¸ÀASÉå 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. ºÁUÁzÀgÉ 4 gÀ
¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß F jÃw ¤gÀƦ¸À§ºÀÄzÀÄ.

ed
4
jAzÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ : zÀvÀÛ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ JgÀqÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ CAPÉUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢zÁÝUÀ CzÀgÀ ºÀvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ©r ¸ÁÜ£ÀUÀ½AzÁzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð

ish
¨sÁUÀªÁzÀgÉ D Erà ¸ÀASÉå 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : (i) 6921 F ¸ÀASÉå 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÄÃ?
re S
bl
(ii) AiÀiÁªÀ PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 6921PÉÌ PÀÆrzÀgÉ CzÀÄ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtð
¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ?
be TB
pu
5 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 5) :
¢ªÁå 5 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß PɼÀV£ÀAvÉ ¥ÀnÖ ªÀiÁrzÀ¼ÀÄ.
o K

5, 10, 15, 20, 25,....., 50, 55, 60, 65,....., 105,....., 230,......
tt ©

¥Àæw C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ°è PÉêÀ® 0 CxÀªÁ 5 ªÀiÁvÀæ EzÉ. FUÀ £ÁªÀÅ

5 gÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß F jÃw ¤gÀƦ¸ÀÄvÉÛêÉ.
5 jAzÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ : ¸ÀASÉåAiÀÄ ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ°è 0 CxÀªÁ 5 EzÀÝgÉ D
¸ÀASÉåAiÀÄÄ 5 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : 5 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ £Á®ÌAQAiÀÄ MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß §gɬÄj.

10 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 10) :

No

²æîvÁ 10 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß PɼÀV£ÀAvÉ ¥ÀnÖ ªÀiÁrzÀ¼ÀÄ.

10, 20, 30, 40, 50, 60,..... 100, 110, 120, 130,.....
CªÀÅUÀ¼£À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¸ÀÄvÁÛ ¸ÁVzÀAvÉ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå «£Á帪
À £
À ÄÀ ß PÀAqÀÄPÉÆAqÀ¼ÄÀ .
CzÉãÀÄ ºÉüÀ§°ègÁ ?
ºÀvÀÛgÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼É®èªÀÇ ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ°è ‘0’ AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.
£ÀAvÀgÀ DPÉAiÀÄÄ 230, 470, 3020, 6890,...... F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß 10 jAzÀ
¨sÁV¹ £ÉÆÃr 10 gÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ gÀƦ¹zÀ¼ÀÄ.
4
4
 10jAzÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ : ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ°è ‘0’ AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ
¸ÀASÉåUÀ¼É®èªÀÇ 10 jAzÀ ¥ÀÀÇtð¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 100 gÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ,
2) 1000 zÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀƦ¹.
8 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 8) :

ed
UÀªÀĤ¹ : 100 F ¸ÀASÉå 8 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. DzÀgÉ 1000 F ¸ÀASÉå
8 jAzÀ ¥ÀÇtð¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸Á«gÀzÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
1000, 2000, 3000, 4000,.....,25000,.....,

ish
F ¸Á«gÀzÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 8 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉAiÉÄà ? ºËzÀÄ.
CAzÀgÉ ¸Á«gÀzÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼É®èªÀÇ 8 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ.
re S
bl
FUÀ 2520 ªÀ Ä vÀ Ä Û 3518 £À Ä ß vÉ U É z À Ä PÉ Æ ½î . EªÀ Å 8 jAzÀ ¥À À Ç tð
be TB

¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉAiÉÄà ?
pu
¸Á«gÀzÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 8 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄUÉ
w½¢zÉ. DzÀÝjAzÀ 2520 ªÀÄvÀÄÛ 3518 F ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸Á«gÀ ¸ÁÜ£ÀzÀªÀgÉV£À
o K

¸ÀASÉå ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ CzÀgÀ §®¨sÁUÀzÀ CAQUÀ½AzÁzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 8 jAzÀ

¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÄà JA§ÄzÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
tt ©

CAzÀgÉ ¸ÀASÉåAiÀÄ £ÀÆgÀÄ, ºÀvÀÄÛ, ©r ¸ÁÜ£ÀUÀ½AzÁzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ

8g 520
¨sÁV¹ £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. 2520 = 2000 + 520 65
2520 gÀ°è 520 ÷ 8 = 65. 48
∴2520 F ¸ÀASÉå 8 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. 040
40
3518 gÀ°è 3518 = 3000 + 518 00
518 ÷ 8 = 64 + ±ÉõÀ 6 G½AiÀÄÄvÀÛzÉ.

8g 518
64
CAzÀgÉ 3518 gÀ°è 518 F ¸ÀASÉå 8 jAzÀ
No

¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. 48
038
∴3518 F ¸ÀASÉå 8 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. 32
FUÀ 8 gÀ ¨sÁdåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤gÀƦ¹j. 06

8 jAzÀ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ : 4 CAQ ªÀÄvÀÄÛ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ CAQ ºÉÆA¢gÀĪÀ

¸ÀASÉåUÀ¼À°è £ÀÆgÀÄ, ºÀvÀÄÛ, ©r ¸ÁÜ£ÀUÀ½AzÁzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 8 jAzÀ ¥ÀÀÇtð
¨sÁUÀªÁzÀgÉ D ¥ÀÀÇtð ¸ÀASÉå 8 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

5
5
 4
CAQVAvÀ PÀrªÉÄ EgÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß 8 jAzÀ £ÉÃgÀªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ
ªÀÄÆ®PÀ 8 gÀ ¨sÁdåvÉ ¥Àj²Ã°¸ÀÄvÉÛêÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 38532 F ¸ÀASÉå 8 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÄÃ?
2) 54074 F ¸ÀASÉåUÉ PÀ¤µÀ× JµÀÖ£ÀÄß PÀÆrzÀgÉ 8 jAzÀ ¥ÀÇtð
¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ?

ed
9 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 9) :

9 gÀ F C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ish
9, 18, 27, 36, 45, 54, 63, 72, 81, 90, 99, 108,...............261
270, 351, 567, 3618, 5895, 9756,
re S
bl
F C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À°è MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå «£Áå¸À«zÉ. CzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
be TB
pu
18 36 567 3618 5895
1+8=9 3+6=9 5+6+7=18 3+6+1+8=18 5+8+9+5=27
o K

9
gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀ¼À°è£À CAQUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀÅ 9 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV
tt ©

¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ UÀªÀĤ¹.
479 F ¸ÀASÉå 9 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÄà ?
D ¸ÀASÉåAiÀÄ CAQUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÉÆÃt.

479
E°è CAQUÀ¼À ªÉÆvÀÛ 20 DVzÀÄÝ CzÀÄ 9 jAzÀ ¥ÀÀÇtð
4+7+9=20 ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. 479 £ÀÄß £ÉÃgÀªÁV 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÁUÀ®Æ
CzÀÄ 9 jAzÀ ¥ÀÇtð¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è JA§ÄzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ.
No

F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹, "9 jAzÀ ¨sÁdåvÉ" ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ºÉý.

9 jAzÀ
¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ : ¸ÀASÉåAiÉÆAzÀgÀ J¯Áè CAQUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀÇ 9 jAzÀ
¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁzÀgÉ D ¸ÀASÉå 9 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À°è MAzÀÄ ¸ÀASÉå 9 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀĪÀÅ¢®è.

CzÀ£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀaÑj. 2853, 6003, 8279, 5976.

6
6
11 jAzÀ ¨sÁdåvÉ (Divisibility by 11) :
11 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÁzÀ 517, 2959, 3883 ªÀÄvÀÄÛ 40425 F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è£À
¸ÁªÀiÁ£Àå «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß F ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¤ÃrzÉ. UÀªÀĤ¹j.
11 gÀ D ¸ÀASÉåUÀ¼À°è D ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CªÀÅUÀ¼À ªÀåvÁå¸À
C¥Àªv
À åÀ ðUÀ¼ÄÀ §®UÀqɬÄAzÀ ¨É¸À §®UÀqɬÄAzÀ
¸ÁÜ£ÀzÀ°ègÀĪÀ CAQUÀ¼À ¸ÀªÀÄ ¸ÁÜ£ÀzÀ°ègÀĪÀ

ed
ªÉÆvÀÛ CAQUÀ¼À ªÉÆvÀÛ
517 7 + 5 = 12 1 12 - 1 = 11

ish
2,959 9 + 9 = 18 5+2=7 18 - 7 = 11
3,883 3 + 8 = 11 8 + 3 = 11 11 - 11 = 0
40,425 5 + 4 + 4 = 13 2+0=2 13 - 2 = 11
re S
bl
F ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¹, 11 gÀ ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ¤gÀƦ¸À®Ä
be TB
pu
¥ÀæAiÀÄwß¹.
11
jAzÀ ¨sÁdåvÉ ¤AiÀĪÀÄ : zÀvÀÛ ¸ÀASÉåAiÉÆAzÀgÀ ¨É¸À¸ÁÜ£ÀzÀ°ègÀĪÀ
o K

(§®UÀqɬÄAzÀ) CAQUÀ¼À ªÉÆvÀÛ ºÁUÀÆ D ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸ÀªÀĸÁÜ£ÀzÀ°ègÀĪÀ

(§®UÀqɬÄAzÀ) CAQUÀ¼À ªÉÆvÀÛzÀ ªÀåvÁå¸À 11 CxÀªÁ 0 AiÀiÁVzÀÝgÉ, D ¸ÀASÉå
tt ©

11 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

À è 11 jAzÀ ¥ÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåU¼

¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼° À £
À ÄÀ ß ¥ÀvÛÉ ºÀaj
Ñ .
1) 6,556 2) 1,237 3) 1,397 4) 1,748

C¨sÁå¸À 1.1
I. F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è A) 2 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?
B) 3 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÁªÀŪÀÅ ?
No

a) 256 b) 394 c) 618 d) 708 e) 692

f) 846 g) 3,955 h) 6,852 i) 3,051 j) 6,872
II. F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è A) 4 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?
B) 8 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
a) 692 b) 376 c) 5,872 d) 8,000 e) 12,579
f) 36,420 g) 58,628 h) 7,741 i) 30,148 j) 20,928
7
7
III. ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀÄzÀ DzsÁgÀzÀ°è 6 jAzÀ ¥ÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹.
a) 3,474 b) 6,234 c) 4,576 d) 3,870 e) 6,252
f) 12,741 g) 59,052 h) 82,766 i) 40,008 j) 51,206
IV. F ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 3 jAzÀ ¥ÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀ®Ä SÁ° eÁUÀzÀ°ègÀ¨ÉÃPÁzÀ PÀ¤µÀ×

ed
CAQAiÀÄ£ÀÄß §gɬÄj.
a) __7,450 b) 34,__ 52 c) 56,4__3 d) 47,32 __

ish
V. ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀÄ C£Àé¬Ä¹ 9 jAzÀ ¥ÀÇtð¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
a) 5,876 b) 9,486 c) 5,670 d) 1,572 e) 4,653
f) 40,926 g) 42,531 h) 58,673 i) 47,320 j) 50,985
re S
bl
VI. ¨sÁdåvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀÄ C£Àé¬Ä¹ 11 jAzÀ ¥ÀÇtð¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
be TB
pu
¥ÀvÉÛºÀaÑj.
a) 4,719 b) 8,228 c) 9,211 d) 2,926 e) 8,987
o K

f) 38,798 g) 42,163 h) 80,564 i) 39,119 j) 68,035

tt ©

VII. ªÀiÁzÀjAiÀÄ°è PÉÆnÖgÀĪÀAvÉ PɼÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇtðªÀiÁr.

EªÀÅUÀ½AzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉAiÉÄÃ? CxÀªÁ E®èªÉÃ?

¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
2 3 4 5 6 8 9 10 11
356 ºËzÀÄ E®è ºËzÀÄ E®è E®è E®è E®è E®è E®è
870
945
3,256
No

30,438
51,720
609
7,690
91,548

8
8
 1.2(a) C«¨sÁdå ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
(Prime and composite numbers)

²PÀëPÀgÀÄ gÀfAiÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆÃ¥Á¯ïUÉ PÀæªÀĪÁV 7 ºÁUÀÆ 8 vÀUÀr£À ©¯ÉèUÀ¼À£ÀÄß

¤Ãr ««zsÀ jÃwAiÀÄ°è eÉÆÃr¸À®Ä ºÉýzÀgÀÄ.
¤AiÀĪÀÄ : CqÀØ ¸Á®Ä CxÀªÁ GzÀÝ ¸Á®ÄUÀ¼À°è ©¯ÉèUÀ¼À ¸ÀASÉå ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.

ed
F ¤AiÀĪÀÄzÀ£ÀéAiÀÄ CªÀgÀÄ ©¯ÉèUÀ¼À£ÀÄß »ÃUÉ eÉÆÃr¹zÀgÀÄ.

ish
re S
MAzÀÄ ¸Á°£À°è
bl 7 gÀAvÉ 1 ¸Á®Ä MAzÀÄ ¸Á°£À°è 8 gÀAvÉ 1 ¸Á®Ä
be TB

7×1=7 8×1=8
pu
MAzÀÄ ¸Á°£À°è 1 gÀAvÉ 7 ¸Á®Ä MAzÀÄ ¸Á°£À°è 4 gÀAvÉ 2 ¸Á®Ä
o K

4×2=8
tt ©

1×7=7
MAzÀÄ ¸Á°£À°è 2 gÀAvÉ 4 ¸Á®Ä

2×4=8

MAzÀÄ ¸Á°£À°è 1 gÀAvÉ 8 ¸Á®Ä

PÉêÀ® 2 jÃwAiÀÄ°è 1×8=8
ªÀiÁvÀæ eÉÆÃr¸À®Ä
¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ
No

4 jÃwAiÀÄ°è
ªÀiÁvÀæ eÉÆÃr¸À®Ä
¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ

7 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ 1 ªÀÄvÀÄÛ 7.

8 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ 1, 2, 4 ªÀÄvÀÄÛ 8

9
9
 F C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À vÉÆÃgÀt UÀªÀĤ¹.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

1
1,2 1,3 1,5 1,7 1,3,9 1,11 1,13

ed
1,2,4 1,2,3,6 1,2, 1,2, 1,2,3

ish
4,8 5,10 4,6,12

PÉêÀ® MAzÉà MAzÀÄ PÉêÀ® JgÀqÉà JgÀqÀÄ JgÀqÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ

re S
¸ÀASÉå
bl
C¥ÀªÀvÀð£À ºÉÆA¢gÀĪÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ
¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
be TB
pu
1 2, 3, 5, 7, 11, 13 4, 6, 8, 9, 10, 12

F ¸ÀASÁå ¸ÀgÀtÂAiÀÄ°è ªÀÈvÀÛ ºÁQgÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

o K

1, 2 , 3 , 4, 5 , 6, 7 , 8, 9, 10, 11 , 12, 13 , ............

tt ©

F ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ PÉêÀ® JgÀqÀÄ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. EAvÀºÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß

‘C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÄÀ ’ (Prime numbers) J£ÀÄßvÉÛêÉ. C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 1 jAzÀ
ªÀÄvÀÄÛ CzÉà ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ªÀiÁvÀæ ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ.
JgÀqÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ‘¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ’
(Composite numbers) J£ÀÄßvÉÛêÉ.
GzÁ : 4, 6, 8, 9, 10, 12, 14, 15, ............
¤ªÀÄUÉ w½¢gÀ° :- ‘1’ EzÀÄ PÉêÀ® MAzÉà MAzÀÄ C¥ÀªÀvÀð£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
No

DzÀÝjAzÀ EzÀÄ ¨sÁdåªÀÇ C®è C«¨sÁdåªÀÇ C®è JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À®ànÖzÉ.

C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À vÉÆÃgÀtªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹ GvÀÛj¹ :
 CvÀåAvÀ aPÀÌ C«¨sÁdå ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
 CvÀåAvÀ aPÀÌ ¨sÁdå ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
 ‘1’ ¨sÁdåªÀÇ C®è C«¨sÁdåªÀÇ C®è JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À®ànÖzÉ. KPÉ ?

10
10
1 jAzÀ 100 gÉƼÀVgÀĪÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ :
VæÃPï UÀtÂvÀdÕ JgÁmÉÆøÀÛ£ïì ( Eratosthens ) 3 £Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è §¼À¹zÀ
¥ÀzÀÞw¬ÄAzÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ.
ZÀlĪÀnPÉ :- ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10  F jÃw 1 jAzÀ 100 gÀ ªÀgÉV£À ¸ÀASÁå
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
¥ÀnÖ vÀAiÀiÁj¹.

ed
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
 1 £ÀÄß ºÉÆqÉzÀĺÁQ.(KPÉ ºÉý)
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50  2 PÉÌ zÀÄAqÀÄ ¸ÀÄwÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀnA Ö iÀÄ°ègÄÀ ªÀ 2 gÀ

ish
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 J¯Áè C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆqÉzÀÄ ºÁQ.
61 62 63 64 65 66 67 68 69 70  3 PÉÌ zÀÄAqÀÄ ¸ÀÄwÛ ªÀÄvÀÄÛ 3 gÀ C¥Àªv À åÀ ðUÀ¼£
À ÄÀ ß
71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 ºÉÆqÉzÀÄ ºÁQ.
81 82 83 84 85 86 87 88 89 90
re S
91 92 93
bl
94 95 96 97 98 99 100
 5 ªÀÄvÀÄÛ 7 PÉÌ zÀÄAqÀÄ ¸ÀÄwÛ. EzÉà PÀæªÀÄ
ªÀÄÄAzÀĪÀgɹ.
be TB

CAwªÀĪÁV ¥ÀnÖAiÀÄ°è zÀÄAqÀÄ

pu
 ¥ÀnA Ö iÀÄ°è£À J¯Áè ¸ÀASÉåU¼ À ÄÀ zÀÄAqÀÄ ¸ÀÄvÀĪ Û À
¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼É®èªÀÇ
CxÀªÁ ºÉÆqÉzÀÄ ºÁPÀĪÀ QæAiÉÄUÉ
C«¨sÁdå¸ÀASÉåUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ
M¼À¥ÀqÀĪÀªÀgÉUÉ F QæAiÉÄ ªÀÄÄAzÀĪÀj¹.
o K

JgÁmÉÆøÀÛ£ïì PÀæªÀÄzÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹ GvÀÛj¹.

tt ©

• 1 jAzÀ 20 gÀ £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?

• 21 jAzÀ 50 gÀ £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ?
• C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À°è JµÀÄÖ ¸Àj¸ÀASÉåUÀ½ªÉ ? CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
C¨sÁå¸À 1.2 (a)

I. ¸ÀjAiÀiÁzÀ GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß Dj¹ §gɬÄj :

1) CvÀåAvÀ aPÀÌ C«¨sÁdå ¸ÀASÉå
a) 1 b) 2 c) 9 d) 0
No

2) 1 jAzÀ 10 gÀ £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ JµÉÖAzÀgÉ

a) 4 b) 7 c) 2 d) 5
3) 21 jAzÀ 30 gÀ ªÀgÉUÉ EgÀĪÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ JµÉÖAzÀgÉ
a) 1 b) 2 c) 3 d) 4
4) 91 jAzÀ 100 gÀ £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ JµÉÖAzÀgÉ
a) 4 b) 3 c) 2 d) 1
11
11
II. 1) 20 Û ÅÀ 5 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV
gÉƼÀV£À AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ JgÀqÄÀ C«¨sÁdåUÀ¼À ªÉÆvÀª
¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. PÀAqÀÄ»r¬Äj.
GzÁ : 2 + 3 = 5
2) 20 gÉƼÀV£À AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ JgÀqÄÀ C«¨sÁdåUÀ¼À ªÉÆvÀª Û ÅÀ 3 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV
¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. PÀAqÀÄ»r¬Äj.
GzÁ : 7 + 2 = 9

ed
1.2(b) ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ (Co-prime numbers)
GzÁºÀgu À É 1 : 10 ªÀÄvÀÄÛ 7 F JgÀqÆ À ¸ÀASÉåU¼
À £
À ÄÀ ß ¥ÀÇÀ tðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ ¸ÀASÉåU¼
À ÄÀ

ish
AiÀiÁªÀŪÀÅ ?
10 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 1, 2, 5, 10.
re S
bl
7 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 1, 7.
CAzÀgÉ 10 ªÀÄvÀÄÛ 7 F JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÀÇtð ¨sÁV¸ÀĪÀ KPÉÊPÀ ¸ÀASÉå
be TB
pu
‘1’ DVzÉ.
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 12 ªÀÄvÀÄÛ 13 F JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ
o K

¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ ?
12 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 1, 2, 3, 4, 6 ªÀÄvÀÄÛ 12
tt ©

13 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 1, 13.
CAzÀgÉ 12 ªÀÄvÀÄÛ 13 F JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ KPÉÊPÀ
¸ÀASÉå ‘1’ DVzÉ.
ªÉÄîÌAqÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À°è£À eÉÆÃr ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 10 ªÀÄvÀÄÛ 7 ºÁUÀÆ 12
ªÀÄvÀÄÛ 13 EªÀÅ PÉêÀ® ‘1’ jAzÀ ªÀiÁvÀæ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ
EAvÀºÀ eÉÆÃrUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
∴ 10 ªÀÄvÀÄÛ 7 - ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ
No

12 ªÀÄvÀÄÛ 13 - ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ

F GzÁºÀgÀuÉ UÀªÀĤ¹.
12 ªÀÄvÀÄÛ 3 EªÀÅ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼Éà ?
12 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 1, 2, 3, 4, 6 ªÀÄvÀÄÛ 12
3 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 1, 3
12 ªÀÄvÀÄÛ 3 £ÀÄß ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 1 ªÀÄvÀÄÛ 3 DVªÉ.
DzÀÝjAzÀ 12 ªÀÄvÀÄÛ 3 ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼À®è.
12
12
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼Éà ¥ÀjÃQë¹. 1) 7, 21 2) 9, 13

C¨sÁå¸À 1.2 (b)

I. F UÀÄA¦£À°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀaÑ.

a) 4, 7 b) 12, 15 c) 15, 8 d) 21, 20
e) 12, 20 f ) 2, 9 g) 14, 81 h) 14, 49

ed
II. 1) MAzÀÄ UÉÆñÁ¯ÉAiÀÄ°è 12 PÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 16 ºÀ¸ÀÄUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß

ish
¥ÀævÉåÃPÀªÁV ¸ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÉà ?
a) ¸ÁzsÀåªÁzÀ°è ¥Àæw UÀÄA¦£À°ègÀĪÀ PÀgÀÄUÀ¼ÀÄ/ºÀ¸ÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?
re S
b)

bl
¸ÁzsÀåªÁUÀ¢zÀÝ°è PÁgÀt w½¹.
be TB

2) DgÀ£ÃÉ vÀgU À AiÀÄ°è 16 ºÀÄqÀÄUÀgÄÀ 13 ºÀÄqÀÄVAiÀÄjzÁÝg.É CªÀg£

À w À ÄÀ ß ¥Àv
æ åÉ ÃPÀªÁV
pu
¸ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄPÀ̽gÀĪÀAvÉ UÀÄA¥ÀÅ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÉà ?
o K

a) ¸ÁzsÀåªÁzÀ°è ¥Àæw UÀÄA¦£À°ègÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?

b) ¸ÁzsÀåªÁUÀ¢zÀÝ°è PÁgÀt w½¹.
tt ©

* ~ * ~ * ~ *
1.3 ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ

¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯Éà C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À §UÉÎ w½¢gÀÄ«j. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

4 = 2 × 2, 6 = 3 × 2, 10 = 2 × 5 CAzÀgÉ ªÁ¸ÀÛªÀªÁV ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV ªÀåPÀÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. D PÀæªÀĪÀ£ÀÄß w½AiÉÆÃt.
PÀæªÀÄ 1 : C¥ÀªÀvÀð£À PÀæªÀÄ
No

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 18 £ÀÄß C«¨sÁdåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gɬÄj.

2 18 * zÀvÛÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß C«¨sÁdå ¸ÀASÉåU½

À AzÀ ¨sÁV¸ÀÄvÁÛ CAwªÀĪÁV
3 9 C«¨sÁdå ¸ÀASÉå §gÀĪÀªÀgÉUÉ QæAiÉÄ ªÀÄÄAzÀĪÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
3 * zÉÆgÉvÀ C«¨sÁdåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÉà D ¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
18 = 2 × 3 × 3

13
13
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 96 £ÀÄß C«¨sÁdåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gɬÄj.
2 96
96 = 2 × 2 × 2 × 2 × 2 × 3
2 48
2 24
2 12
2 6
3

ed
¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀ Å UÀ ¼ À £ À Ä ß C«¨s Á dåUÀ ¼ À UÀ Ä t®§ÞªÁV ªÀ å PÀ Û ¥ À r ¹.
1) 75 2) 100

ish
PÀæªÀÄ 2 : C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÈPÀë gÀa¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 30 £ÀÄß C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gɬÄj.
PÀæªÀÄ 1: PÀæªÀÄ 2:
re S
bl 30 30
be TB
pu
15 2 6 5
o K

3 5 3 2
tt ©

* C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÈPÀë ¥ÀÀÇtðUÉÆAqÀ £ÀAvÀgÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ZËPÀ ºÁQ

UÀÄgÀÄw¹. zÉÆgÉvÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ 2, 3 ªÀÄvÀÄÛ 5.
∴ 30 = 3 × 5 × 2
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 48 £ÀÄß C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gɬÄj.
48

48 = 2 × 2 × 3 × 2 × 2
12
4
No

2 6 2 2
EzÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ PÀæªÀÄzÀ°è
©r¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹.
2 3

¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ½UÉ C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÈPÀë gÀa¹. 1) 80 2) 120

14
14
 GzÁºÀgÀuÉ 3 : 250 £ÀÄß C¥ÀªÀvÀð£À ºÁUÀÆ C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÈPÀë gÀZÀ£É F
JgÀqÀÆ PÀæªÀÄzÀ°è C«¨sÁdåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gɬÄj.
PÀæªÀÄ 1 : PÀæªÀÄ 2 : 250
2 250
5 125
5 25 25 10
5

ed
250 = 2 × 5 × 5 × 5 5 5 2 5
¥ÀæAiÀÄwß¹ : C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÈPÀë gÀa¹ C«¨sÁdåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gɬÄj.

ish
1) 28 2) 75
C¨sÁå¸À 1.3
re S
I.
bl
C¥ÀªÀvÀð£À PÀæªÀÄ¢AzÀ F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß C«¨sÁdåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gɬÄj.
be TB
pu
a) 20 b) 26 c) 40 d) 80 e) 300
f) 570 g) 680 h) 144 i) 500 j) 1000
o K

II. F C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÈPÀëUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉƽ¹j :

1) 2) 150 3)
tt ©

68 ?

34 10 35

2 5 2 5 5

4)
? 2 2
No

2 2 5

3 2

15
15
III. F ¸ÀASÉåUÀ½UÉ C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÈPÀë gÀa¹.
1) 70 2) 96 3) 160 4) 200

1.4 C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ (Factors and Multiples)

¤ÃªÀÅ »A¢£À vÀgÀUÀwAiÀÄ°è C¥ÀªÀvÀð£À ªÀÄvÀÄÛ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À §UÉÎ w½¢¢ÝÃj.

ed
CzÀ£ÀÄß ¸Àäj¹PÉƽî.

ish
C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ (Factors) :
jÃmÁ 8 £ÀÄß JgÀqÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV F jÃw §gÉ¢zÁݼÉ. UÀªÀĤ¹.
8 =8×1
re S
bl
be TB

=4×2
pu
=2×4
o K

=1×8
8 £ÀÄß 1, 2, 4, 8 jAzÀ ¨sÁV¸ÀÄvÁÛ¼É. DUÀ
tt ©

8g 8
1
2g 8
4
1g 8
8
4g 8
2

8 8 8 8
0 0 0 0

¨sÁUÀ®§Þ = 8 ¨sÁUÀ®§Þ = 4 ¨sÁUÀ®§Þ = 2 ¨sÁUÀ®§Þ = 1

±ÉõÀ = 0 ±ÉõÀ = 0 ±ÉõÀ = 0 ±ÉõÀ = 0

CAzÀgÉ 8 ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 1, 2, 4 ªÀÄvÀÄÛ 8 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

No

DzÀÝjAzÀ 1, 2, 4 ªÀÄvÀÄÛ 8 EªÀÅ 8 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ.

C) gÀ« 13 £ÀÄß 2 ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gÉAiÀÄ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀ£ÀÄ.

13 = 13 × 1 PÉêÀ® F JgÀqÀÄ jÃwUÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ §gÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ.
= 1 × 13

16
16
D) gÀ« 3 £ÀÄß 1 ªÀÄvÀÄÛ 13 jAzÀ ¨sÁV¸ÀĪÀ£ÀÄ. DUÀ

1g13
13
13g13
1
1
03 13
00
3
0

ed
¨sÁUÀ®§Þ = 13 ¨sÁUÀ®§Þ = 1
±ÉõÀ = 0 ±ÉõÀ = 0

ish
13 F ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 1 ªÀÄvÀÄÛ 13 jAzÀ ªÀiÁvÀæ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ 1 ªÀÄvÀÄÛ 13 £ÀÄß 13 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
re S
bl
C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉ zÀvÀÛ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ.
be TB

8 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
pu
8 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ 1, 2, 4 ªÀÄvÀÄÛ 8.
1, 2, 4 EªÀÅUÀ¼ÀÄ 8 QÌAvÀ aPÀ̪ÀÅ.
o K

8=8
tt ©

13 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
13 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 1, 13
1 < 13
13 = 13
CAzÀgÉ zÀvÀÛ ¸ÀASÉåAiÉÆAzÀgÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ D ¸ÀASÉåVAvÀ aPÀÌzÁVgÀÄvÀÛªÉ
CxÀªÁ D ¸ÀASÉåUÉ ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛªÉ.
¤ÃªÉà ªÀiÁr : 12, 20, 30 F J¯Áè ¸ÀASÉåUÀ¼À C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß zÀvÀÛ ¸ÀASÉåAiÉÆA¢UÉ ºÉÆð¹ £ÉÆÃr.
No

¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ (Common factors)

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 12 ªÀÄvÀÄÛ 16 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ ?
12 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1 , 2 , 3 , 4 , 6 , 12 }
16 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1 , 2 , 4 , 8 , 16 }
12 ªÀÄvÀÄÛ 16 F JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ½UÀÆ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ
{1, 2, 4}.
17
17
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 56, 42gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ ?
56 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1 , 2 , 4 , 7 , 8 , 14 , 28, 56 }
42 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1 , 2 , 3, 6, 7 , 14, 42 }
¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = {1, 2, 7, 14}
¤ÃªÉà ªÀiÁr: 1) 16 ªÀÄvÀÄÛ 20gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.
2) 40 ªÀÄvÀÄÛ 50gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

ed
C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ (Multiples)
GzÁºÀgÀuÉ : ±ÉʯÁ½UÉ 4 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸À®àqÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß

ish
¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä w½¸À¯Á¬ÄvÀÄ. CªÀ¼ÀÄ D ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß F jÃwAiÀÄ°è ZËPÀ ºÁQ
¸ÀÆa¹zÀ¼ÀÄ.
re S
4 × 1 =

bl 4 4 × 6 = 24 4 × 11 = 44
be TB

4 × 2 = 8 4 × 7 = 28 4 × 12 = 48
pu
4 × 3 = 12 4 × 8 = 32 ........................
4 × 4 = 16 4 × 9 = 36 ........................
o K

4 × 5 = 20 4 × 10 = 40 .........................
tt ©

4g 4 4g 28 4g 36 4g 48
1 7 9 12
4 28 36 4
0 00 00 08
8
0
±ÉõÀ ‘0’ ±ÉõÀ ‘0’ ±ÉõÀ ‘0’
±ÉõÀ ‘0’
4, 8, 12, 16 ----------------- F ±ÉæÃtÂAiÀÄ J¯Áè ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ‘4’ jAzÀ
¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛªÉ.
4, 8, 12, 16, 20 ---------------- F ±ÉæÃtÂAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ‘4’ gÀ
No

C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
4 gÀ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ C¥ÀªÀvÀåð AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ 4 gÀ C¥ÀªÀvÀåðPÉÌ 4 £ÀÄß PÀÆrzÁUÀ ªÉÆzÀ°£ÀzÀQÌAvÀ
zÉÆqÀØzÁzÀ 4 gÀ C¥ÀªÀvÀåð zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà C¥ÀªÀvÀåðªÀÇ
CvÀåAvÀ zÉÆqÀØzÁVgÀĪÀÅ¢®è. CAzÀgÉ zÀvÀÛ C¥ÀªÀvÀåðQÌAvÀ zÉÆqÀØzÁzÀ C¥ÀªÀvÀåð
EzÉÝà EgÀÄvÀÛzÉ. 4 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß D ¸ÀASÉåAiÉÆA¢UÉ ºÉÃUÉ ºÉÆð¹zÉ
JA§ÄzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
18
18
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 4 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 4, 8, 12, 16, 20 --------------
8, 12, 16, ........ > 4
4=4
4 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 4 PÉÌ ¸ÀªÀÄ£ÁVªÉ CxÀªÁ 4 QÌAvÀ zÉÆqÀØzÁVgÀÄvÀÛªÉ.
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 15 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 15, 30, 45, 60, 75, --------------

ed
30, 45, 60, 75, ...... > 15
15 = 15

ish
15 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 15 PÉÌ ¸ÀªÀÄ£ÁVªÉ CxÀªÁ 15 QÌAvÀ zÉÆqÀØzÁVgÀÄvÀÛzÉ.
w½¬Äj :
re S
●
bl
zÀvÀÛ ¸ÀASÉåAiÉÆAzÀgÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ½UÉ PÉÆ£ÉAiÉÄà E®è.
be TB
pu
● zÀvÛÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ C¥Àªv
À åÀ ðUÀ¼ÄÀ zÀvÛÀ ¸ÀASÉåUÉ ¸ÀªÄÀ CxÀªÁ zÉÆqÀz
Ø ÁVgÀÄvÀz
Û .É
● MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼É®èªÀÇ D ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV
o K

¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉ.
tt ©

¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ (Common multiples) :

1) 9 ªÀÄvÀÄÛ 12 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
9 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ = {9, 18, 27, 36 , 45, 54, 63, 72 , 81, 90, ---}
12 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ = {12, 24, 36 , 48 , 60, 72 , 84, 96, 108, 120, ---}
9 ªÀÄvÀÄÛ 12 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ = { 36, 72, ------------ }
2) 5 ªÀÄvÀÄÛ 10 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
No

5 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ = { 5, 10 , 15, 20 , 25, 30 , ---- }

10 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ = { 10 , 20 , 30 , 40, 50, --- }
5 ªÀÄvÀÄÛ 10 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ = { 10, 20, 30, ----- }
¤ÃªÉà ªÀiÁr : EªÀÅUÀ¼À ªÉÆzÀ® 3 ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ »r¬Äj.
1) 4, 6 2) 8, 10

19
19
C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£À :
1) 7 gÀ ªÉÆzÀ® 5 C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
7×1 = 7 7×2 = 14 7×3 = 21 7×4 = 28 7×5 = 35

7 gÀ ªÉÆzÀ® 5 C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 7, 14, 21, 28, 35.

ed
2) 25 gÀ ªÉÆzÀ® 4 C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
25 × 1 = 25 25 × 2 = 50 25 × 3 = 75 25 × 4 = 100

ish
25 gÀ ªÉÆzÀ® 4 C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 25, 50, 75, 100.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : F ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀÄÄA¢£À C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

re S
9
bl
gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 9, 18, 27, 36, 45, ____, ____, ____, ____
be TB
pu
14 gÀ C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ 14, 28, 42, ____, ____, ____, ____, ____
o K

C¨sÁå¸À 1.4
tt ©

I. EªÀÅUÀ¼À ªÉÆzÀ® 4 C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

a) 8 b) 25 c) 21 d) 31 e) 42

f) 60 g) 67 h) 100 i) 96 j) 75
II. EªÀÅUÀ¼À ªÉÆzÀ® 5 C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
a) 6 b) 11 c) 15 d) 24 e) 30

III. ºÉÆA¢¹j.
No

C §
1) 1 a) 5 gÀ C¥ÀªÀvÀåð
2) 18 b) J¯Áè ¸ÀASÉåUÀ¼À C¥ÀªÀvÀð£À
3) 20 c) 7 gÀ C¥ÀªÀvÀåð
4) 49 d) 6 gÀ C¥ÀªÀvÀåð
20
20
1.5 ªÀĺÀvÀÛªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£À (ªÀÄ.¸Á.C) (Highest Common Factor)
¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯Éà ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ PÀæªÀÄ
w½¢¢ÝÃj. FUÀ F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 8 ªÀÄvÀÄÛ 12 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÁªÀŪÀÅ ?
8 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ =
{ 1, 2, 4, 8 }
12 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 1, 2, 3, 4, 6, 12,
{ }

ed
8
ªÀÄvÀÄÛ 12 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = {1, 2, 4}
F ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ ? ----- 4

ish
CAzÀgÉ 8 ªÀÄvÀÄÛ 12 £ÀÄß ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå 4.
DzÀÝjAzÀ ‘4’ £ÀÄß 8 ªÀÄvÀÄÛ 12 gÀ ‘ªÀĺÀvÀÛªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£À’ (ªÀÄ.¸Á.C)
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
re S
bl 8 ªÀÄvÀÄÛ 12 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 4
be TB

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 24 ªÀÄvÀÄÛ 36 gÀ ‘ªÀĺÀvÀÛªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£À’ PÀAqÀÄ»r¬Äj.

pu
24 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 24 }
36 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1, 2, 3, 4, 6, 9, 12, 18, 36 }
o K

24 ªÀÄvÀÄÛ 36 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1, 2, 3, 4, 6, 12 }

tt ©

F ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ C¥ÀªÀvÀð£À AiÀiÁªÀÅzÀÄ ? 12

∴ 24 ªÀÄvÀÄÛ 36 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 12

zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C.ªÀÅ D ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ KPÉÊPÀ

zÉÆqÀØ ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.
C¥ÀªÀvÀð£À «zsÁ£À¢AzÀ ªÀÄ.¸Á.C. PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 8 ªÀÄvÀÄÛ 20 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
2 8, 20 ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :
No

2 4, 10 • zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå aPÀÌ C«¨sÁdå¢AzÀ

2, 5 C¥ÀªÀwð¸À¨ÉÃPÀÄ.
= 2 × 2 • CAwªÀĪÁV ¥Àg¸ À àg
À À C«¨sÁdåU¼À ÄÀ G½AiÀÄĪÀªg
À U
É Æ
À EzÉÃ
= 4
QæAiÉÄ ªÀÄÄAzÀĪÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
• ®A§ ¸Á°£À ° è ¨s Á dPÀ U À ¼ ÁV §¼À ¹ zÀ C«¨s Á dåUÀ ¼ À
UÀÄt®§ÞªÉà D ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. DVgÀÄvÀÛzÉ.
8 ªÀÄvÀÄÛ 20 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 4

21
21
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 18 ªÀÄvÀÄÛ 24 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
2 18, 24 ®A§¸Á°£À°è ®¨såÀ ªÁzÀ C«¨sÁdåU¼
À ÄÀ 2 ªÀÄvÀÄÛ 3.
3 9, 12
18 ªÀÄvÀÄÛ 24 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 2 × 3 = 6.
3, 4
GzÁºÀgÀuÉ 3 : 18, 72, ªÀÄvÀÄÛ 54 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
18 = 2 × 3 × 3
} ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄgÀĺÉÆA¢¹

ed
72 = 2 × 2 × 2 × 3 × 3 §gÉzÀÄ UÀÄgÀÄw¹.
54 = 2 × 3 × 3 × 3 18 = 2 × 3 × 3
72 = 2 × 3 × 3 × 2 × 2

ish
54 = 2 × 3 × 3 × 3
zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ 2, 3 ªÀÄvÀÄÛ 3. F ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À
re S
bl
UÀÄt®§ÞªÉà zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. DVgÀÄvÀÛzÉ.
be TB

∴ 18, 72, ªÀÄvÀÄÛ 54 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 2 × 3 × 3 = 18

pu
C«¨sÁdå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÁV §gÉzÀÄ ªÀÄ.¸Á.C. PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀ «zsÁ£À
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 16 ªÀÄvÀÄÛ 20 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
o K

2 16 2 20 ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :
tt ©

2 8 2 10 ● ¥Àæw ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ½AzÀ C¥ÀªÀwð¹.

2 4 5
2 ● ¸ÀASÉåUÀ¼À C«¨sÁdå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄPÉƽî.
● D JgÀqÀÄ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À°ègÀĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß
16 = 2 ×2 × 2 × 2
UÀÄgÀÄw¹.
20 = 2 ×2 × 5 ● E°è ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£À 2. EzÀÄ JgÀqÀÄ ¨Áj
§A¢zÉ.
● ªÀÄ.¸Á.C. = 2 × 2 = 4
∴ 16 ªÀÄvÀÄÛ 20 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 4
No

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 24 ªÀÄvÀÄÛ 60 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?

2 24 2 60 24= 2 ×2 × 2 × 3
2 12 2 30
2 6 3 15 60= 2 ×2 × 3 × 5
3 5
24ªÀÄvÀÄÛ 60 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ 2, 2, 3
∴ 24 ªÀÄvÀÄÛ 60 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 2 × 2 × 3 = 12
22
22
GzÁºÀgÀuÉ 3 : 280 ªÀÄvÀÄÛ 350 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
280 = 2 ×2 × 2× 5 × 7
350 = 2 ×5× 5 × 7

280 ªÀÄvÀÄÛ 350 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ 2, 5 ªÀÄvÀÄÛ 7.

∴ 280 ªÀÄvÀÄÛ 350 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 2 × 5 × 7 = 70

ed
¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj.

ish
1) 10, 15 2) 40, 60 3) 32, 48 4) 250, 175

¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. :

re S
GzÁºÀgÀuÉ 1
bl
: 8 ªÀÄvÀÄÛ 25
gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
be TB

8 = 2 × 2 × 2
pu
25 = 5 × 5
zÀvÛÀ ¸ÀASÉåU¼
À À C«¨sÁdå C¥ÀªvÀ ð
À £ÀU¼
À £
À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹. zÀvÛÀ ¸ÀASÉåU½
À VgÀĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
o K

C«¨sÁdå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÁªÀŪÀÅ ?
tt ©

8 ªÀÄvÀÄÛ 25 PÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÁªÀiÁ£Àå C«¨sÁdå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ½®è. ºÁUÁzÀgÉ

8 ªÀÄvÀÄÛ 25 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
8 ªÀÄvÀÄÛ 25 JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ KPÉÊPÀ ¸ÀASÉå 1.
∴ 8 ªÀÄvÀÄÛ 25 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 1
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 23 ªÀÄvÀÄÛ 48 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
23 = 23
48 = 2 ×2 × 2 × 2 × 3
No

23 ªÀÄvÀÄÛ 48 PÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÁªÀiÁ£Àå C«¨sÁdå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ E®è.

F JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁV¸ÀĪÀ KPÉÊPÀ ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
F zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ KPÉÊPÀ ¸ÀASÉå 1 DVzÉ.
∴ 23 ªÀÄvÀÄÛ 48 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. = 1
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. 1 DVgÀÄvÀÛzÉ.
23
23
MAzÀÄ ¸ÀASÉå ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ C¥ÀªÀvÀð£ÀªÁVzÁÝUÀ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C.
F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 6 ªÀÄvÀÄÛ 42 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
6 = 2 × 3
42 = 2 × 3 × 7
= 2 × 3

ed
ªÀÄ.¸Á.C. = 6
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 18 ªÀÄvÀÄÛ 72 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?

ish
18 = 2 × 3×3
72 = 2 × 2 × 2 × 3 × 3
re S
ªÀÄ.¸Á.C.
bl
= 2 × 3 × 3 = 18.
be TB

ªÉÄîÌAqÀ JgÀqÀÆ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À°è MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ

pu
C¥ÀªÀvÀð£ÀªÁVzÉ. EAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è C¥ÀªÀvÀð£ÀªÁVgÀĪÀ aPÀÌ ¸ÀASÉåAiÉÄÃ
CªÀÅUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. DVgÀÄvÀÛzÉ.
o K

¥ÀæAiÀÄwß¹ : ¥Àj²Ã®£É¬ÄAzÀ EªÀÅUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. w½¹.

tt ©

1) 8, 32 2) 17, 35 3) 48, 16 4) 30, 90

5) 91,97 6) 7, 49, 35 7) 14, 21, 23
ªÀÄ.¸Á.C. M¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ
1) MAzÀÄ PÉƼÀUÀzÀ°è 60 °Ã. ºÁ°zÉ. ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ PÉƼÀUÀzÀ°è 40 °Ã. ºÁ°zÉ.
JgÀqÀÆ PÉƼÀUÀzÀ°ègÀĪÀ ºÁ®£ÀÄß ¥ÀÀÇtðªÁV C¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ Cwà zÉÆqÀØ
C¼ÀvÉ ¥ÁvÉæAiÀÄ UÁvÀæ JµÀÄÖ ?
60 gÀ C¥Àªv À ð À ÄÀ = { 1 , 2 , 3, 4 , 5 , 6, 10 , 12, 15, 20 , 30, 60 }
À £ÀU¼
No

40 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1 , 2 , 4 , 5 , 10 , 20 , 40 }
¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = {1, 2, 4, 5, 10, 20}
60 ªÀÄvÀÄÛ 40 gÀ Cwà zÉÆqÀØ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£À = 20
CAzÀgÉ 60 ªÀÄvÀÄÛ 40 £ÀÄß ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁV¸ÀĪÀ Cwà zÉÆqÀØ ¸ÀASÉå = 20
∴ CUÀvÀåªÁzÀ ¥ÁvÉæAiÀÄ UÁvÀæ = 20 °Ã.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : F ªÉÄîÌAqÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß C¥ÀªÀvÀð£À «zsÁ£ÀzÀ°è ©r¹j.
24
24
2) gÀAUÀAiÀÄå JgÀqÀÄ PÀÄj ªÀÄAzÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÁÝ£É. MAzÀ£Éà ªÀÄAzÉAiÀÄ°è 16
PÀÄjªÀÄjUÀ¼ÀÄ, JgÀqÀ£Éà ªÀÄAzÉAiÀÄ°è 28 PÀÄjªÀÄjUÀ½ªÉ. D PÀÄjªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è DAiÀiÁ ªÀÄAzÉAiÀįÉèà d¯ÉèUÀ¼ÉƼÀUÉ EqÀ®Ä §AiÀĸÀÄvÁÛ£É.
¥Àæw ªÀÄAzÉUÉ ¨ÉÃPÁzÀ d¯ÉèUÀ¼À ¸ÀASÉå PÀAqÀÄ»r¬Äj.

(Cwà PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉåAiÀÄ d¯ÉèUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ)

ed
2 16 2 28 16 = 2 ×2 × 2 ×2
2 8 2 14
×2 ×

ish
2 4 7 28 = 2 7
2

¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = 2×2

re S
ªÀÄ.¸Á.C. bl = 4
be TB
pu
¥Àæw d¯ÉèAiÉƼÀUÉ 4 PÀÄjªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß EqÀ§ºÀÄzÀÄ.
∴ ªÉÆzÀ® ªÀÄAzÉUÉ ¨ÉÃPÁzÀ d¯ÉèUÀ¼ÀÄ = 16 ÷ 4=4 d¯ÉèUÀ¼ÀÄ
o K

2 £Éà ªÀÄAzÉUÉ ¨ÉÃPÁzÀ d¯ÉèUÀ¼ÀÄ = 28 ÷ 4 = 7 d¯ÉèUÀ¼ÀÄ

tt ©

¥ÀæAiÀÄwß¹ : F ªÉÄîÌAqÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀĪÀ

ªÀÄÆ®PÀ ©r¹j.

AiÉÆÃa¹ GvÀÛj¹ :
±ÉæÃAiÀĸï 9 ªÀÄvÀÄÛ 16 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. ªÀ£ÀÄß C¥ÀªÀwð¸ÀĪÀ «zsÁ£À¢AzÀ
PÀAqÀÄ»rAiÀÄvÉÆqÀVzÀ£ÀÄ. 9 = 3 × 3 ºÁUÀÆ 16 = 2 × 2 × 2 × 2. E°è
No

AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£À E®è. DzÀÝjAzÀ 9 ªÀÄvÀÄÛ 16 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. ‘0’

JAzÀÄ ¨sÁ«¹zÀ.
1) F GvÀÛgÀ ¸ÀjAiÉÄà ?
2) ¸Àj¬Ä®è¢zÀÝgÉ PÁgÀt w½¹.
3) ºÁUÁzÀgÉ 9 ªÀÄvÀÄÛ 16 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. JµÀÄÖ ?

25
25
 C¨sÁå¸À 1.5
I. EªÀÅUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
a) 15, 18 b) 24, 36 c) 40, 60 d) 56, 25
e) 6, 8, 10 f) 12, 15, 24 g) 4, 16, 17 h) 50, 20, 70
II. EªÀÅUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. ªÀ£ÀÄß, C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr PÀAqÀÄ»r¬Äj.

ed
a) 6, 24 b) 18, 35 c) 48, 120 d) 96, 40
e) 10, 40, 16 f) 9, 36, 72 g) 24, 48, 60 h) 51, 34, 68

ish
III. C¥ÀªÀvÀð£À «zsÁ£À¢AzÀ EªÀÅUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj.
a) 15, 20 b) 35, 28 c) 12, 21 d) 27, 63
re S
e) 12, 8, 16
bl f) 18, 54, 81 g) 90, 30, 120 h) 35, 49, 112
be TB

IV. ¥Àj²Ã®£É¬ÄAzÀ EªÀÅUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. w½¹.

pu
1. a) 15, 29 b) 7, 11 c) 31, 17 d) 51, 53
o K

2. a) 5, 25 b) 14, 98 c) 96, 24 d) 18, 72

V.
tt ©

F ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¹.
1) ±Á¯Á gÀAUÀªÀÄA¢gÀzÀ GzÀÝ 20 «ÄÃ. CUÀ® 8 «ÄÃ. EzÉ. D GzÀÝ
ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼£
À ÄÀ ß MAzÉà C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ ¥ÀÇtðªÁV C¼ÉAiÀĨÉÃPÁVzÉ.
D GzÀݪÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼À£ÀÄß C¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ Cwà zÉÆqÀØ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ
GzÀÝ JµÀÄÖ ?
2) MAzÀÄ aîzÀ°è 56 Q.UÁæA vÉÆUÀj¨ÉüÉ, ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ aîzÀ°è 96 Q.UÁæA
PÀqÉè¨ÉÃ¼É EzÉ. D ¨ÉüÉAiÀÄ£ÀÄß MlÄÖ ªÀiÁqÀzÉà ¥ÀævÉåÃPÀªÁVAiÉÄà ¸ÀtÚ ¸ÀtÚ
aîUÀ¼À°è ¸ÀªÀiÁ£À vÀÆPÀzÀ ¨ÉÃ¼É EgÀĪÀAvÉ DzÀµÀÄÖ PÀrªÉÄ aîUÀ¼À°è
No

vÀÄA§¨ÉÃPÀÄ. ¥Àwæ aîzÀ°è UÀjµÀ× JµÀÄÖ Q.UÁæA ¨ÉÃ¼É ºÁPÀ¨ÉÃPÀÄ ? ¨ÉÃPÁzÀ

aîUÀ¼À PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?
3) MlÄÖ JgÀ q À Ä ¥ÁvÉ æ U À ½ ªÉ . 1£É à ¥ÁvÉ æ A iÀ Ä °è 18 °Ãlgï ¤ÃjzÉ .
2£Éà ¥ÁvÉæAiÀÄ°è 24 °Ãlgï ¥Á£ÀPÀ EzÉ. D ¥Á¤ÃAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV
¥ÀÇtðªÁV C¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ Cwà zÉÆqÀØ C¼ÀvÉ ¥ÁvÉæAiÀÄ UÁvÀæ JµÀÄÖ
°Ãlgï EgÀÄvÀÛzÉ ?
26
26
 1.6 ®WÀÄvÀªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåð (®.¸Á.C.) (Least Common Multiple)

£Á£ÀÄ "6" £Á£ÀÄ "8"

6 8

ed
ish
£ÀªÄÀ ä PÀ¤µÀ× ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥Àªv
À åÀ ð AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
re S
bl
eÉÆøɥsï ºÁUÀÆ ²ªÀgÁªÀiï F ¥Àæ±ÉßUÉ GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀ «zsÁ£À UÀªÀĤ¹.
be TB
pu
6 gÀ C¥Àªv À åÀ ðUÀ¼ÄÀ = { 6, 12 , 18, 24 , 30 , 36, 42, 48 , 54, -------- }
8 gÀ C¥Àªv À åÀ ðUÀ¼ÄÀ = { 8, 16 , 24 , 32 , 40, 48 , 56, 64, ------------ }
o K

CªÀÅUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðUÀ¼ÀÄ = { 24, 48, --------------- }

tt ©

CªÀÅUÀ¼À PÀ¤µÀ× ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåð = 24.

UÀªÀĤ¹ :
6 ªÀÄvÀÄÛ 8 gÀ PÀ¤µÀ× ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåð 24.
CzÀÄ 6 ªÀÄvÀÄÛ 8 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.
DzÀÝjAzÀ 24 EzÀÄ 6 ªÀÄvÀÄÛ 8 gÀ ®WÀÄvÀªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåð (®.¸Á.C.)
DVzÉ.
zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À ®.¸Á.C. ªÀÅ D ¸ÀASÉåUÀ½AzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ Cw
aPÀÌ ¸ÀASÉåAiÀiÁVzÉ.
No

zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À ®.¸Á.C. ªÀ£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À C«¨sÁdå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ

PÀAqÀÄ»rAiÀħºÀÄzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 6 ªÀÄvÀÄÛ 8 gÀ ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj.
ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ : 6 ªÀÄvÀÄÛ 8 gÀ C«¨sÁdå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀÄ §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ.
6=2×3
8=2×2×2

27
27
 ● F JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ C«¨sÁdå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ 2 ªÀÄvÀÄÛ 3
● AiÀiÁªÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀªÀÅ AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ºÉZÀÄÑ ¨Áj §A¢zÉAiÉÆÃ
CAvÀºÀzÀ£ÀÄß DAiÀÄÄÝ CªÀÅUÀ¼À UÀÄt®§Þ PÀAqÀÄ»rAiÀĨÉÃPÀÄ.
● E°è 2 JA§ C¥ÀªÀvÀð£ÀªÀÅ 8 gÀ°è ªÀÄÆgÀÄ ¨Áj §A¢zÉ ºÁUÀÆ
3 JA§ÄzÀ Ä 6 gÀ ° è MAzÀ Ä ¨Áj §A¢zÉ . CªÀ Å UÀ ¼ À UÀ Ä t®§Þ
PÀAqÀÄ»rAiÀĨÉÃPÀÄ. (2 × 2 × 2) × 3

ed
● (2 × 2 × 2) × 3 EªÀÅUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÉà D ¸ÀASÉåUÀ¼À ®.¸Á.C. DVgÀÄvÀÛzÉ.
∴ 6, 8 gÀ ®.¸Á.C. = (2 × 2 × 2) × 3 = 24

ish
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 24 ªÀÄvÀÄÛ 60 gÀ ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj.
2 24 2 60
24 = 2 × 2 × 2 × 3
2 12 2 30
re S
bl60 = 2 × 2 × 3 × 5 2 6
3
3 15
5
be TB
pu
● E°è zÉÆgÀQgÀĪÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ 2, 3 ªÀÄvÀÄÛ 5
● 2 JA§ C«¨sÁdåªÀÅ 24 gÀ°è UÀjµÀ× 3 ¨Áj §A¢zÉ. (2 × 2 × 2)
o K

● 3 JA§ C«¨sÁdåªÀÅ 24, 60 gÀ°è UÀjµÀ× 1 ¨Áj §A¢zÉ. (3)

● 5 JA§ C«¨sÁdåªÀÅ 60 gÀ°è UÀjµÀ× 1 ¨Áj §A¢zÉ. (5)
tt ©

● CªÀÅUÀ¼°
À è UÀjµÀª
× ÁV zÉÆgÉvÀ C«¨sÁdåU¼
À À UÀÄt®§Þª£
À ÄÀ ß PÀAqÀÄ»rAiÀĨÉÃPÀÄ.
● (2 × 2 × 2) × 3 × 5 = 120
24 ªÀÄvÀÄÛ 60 gÀ ®.¸Á.C. = 120
GzÁºÀgÀuÉ 3 : MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 6, 10, 18 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
D PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
¥ÀjºÁgÀ : zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ½AzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉå CAzÀgÉ
CªÀÅUÀ¼À ®WÀÄvÀªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðªÉà DVzÉ. D PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉå PÀAqÀÄ»rAiÀÄ®Ä
No

zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»rAiÉÆÃt.

6=2×3
10 = 2 × 5
18 = 2 × 3 × 3
®.¸Á.C. = (2) × (3 × 3) × (5)
= 90
∴ 6, 10 ªÀÄvÀÄÛ 18 jAzÀ ¥ÀÀÇtð ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉå = 90
28
28
GzÁºÀgÀuÉ 4: 32, 36, 40 gÀ ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj. ®.¸Á.C.ªÀ£ÀÄß F
PÀæªÀÄzÀ°èAiÀÄÆ PÀAqÀÄ»rAiÀħºÀÄzÀÄ.
• zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß F jÃw ¸Á°£À°è §gÉzÀÄ F PɼÀV£ÀAvÉ C¥ÀªÀwð¸ÀÄvÉÛêÉ.
2 32, 36, 40 PÀ¤µÀ× C«¨sÁdå 2 jAzÀ ¨sÁV¹.
2 16, 18, 20 ¥ÀÅ£ÀB 2 jAzÀ ¨sÁV¹.

ed
2 8, 9, 10 ¥ÀÅ£ÀB 2 jAzÀ ¨sÁV¹. ¨sÁUÀªÁUÀ¢gÀĪÀ 9 £ÀÄß PɼÀV£À
¸Á°£À°è ºÁUÉAiÉÄà §gɬÄj.

ish
2 4, 9, 5 ¥ÀÅ£ÀB 2 jAzÀ ¨sÁV¹. 2 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀ¢gÀĪÀ 9 ªÀÄvÀÄÛ
5 £ÀÄß ºÁUÉAiÉÄà §gɬÄj.
2 2, 9, 5 ¥ÀÅ£ÀB 2 jAzÀ ¨sÁV¹. ¥Àæw ºÀAvÀzÀ°è ¨sÁUÀªÁUÀ¢gÀĪÀ
re S
3 1, 9, 5
bl 3 jAzÀ ¨sÁV¹. ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÉAiÉÄÃ
be TB
pu
3 1, 3, 5 ¥ÀÅ£ÀB 3 jAzÀ ¨sÁV¹. §gɬÄj.
5 1, 1, 5 5 jAzÀ ¨sÁV¹.
o K

1, 1, 1
tt ©

∴ ®.¸Á.C. = 2 × 2 × 2 × 2 × 2 × 3 × 3 × 5 = 1440

¤ªÀÄUÉ w½¢gÀ° :- CAwªÀĪÁV ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÀÄ G½AiÀÄĪÀªÀgÉUÉ ªÀiÁvÀæ

C¥ÀªÀwð¸ÀÄ«PÉ ªÀiÁr, ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»rAiÀħºÀÄzÀÄ.
2 32, 36, 40
2 16, 18, 20
2 8, 9, 10
No

4, 9, 5 CAwªÀĪÁV 4, 9 ªÀÄvÀÄÛ 5 ¥Àg¸

À g
àÀ À C«¨sÁdåU¼
À ÄÀ
G½¢ªÉ.
®.¸Á.C. = 2 × 2 × 2 × 4 × 9 × 5
®.¸Á.C. = 1440
¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj.
1) 14, 20 2) 16, 20 3) 18, 20, 24 4) 15, 20, 30, 35

29
29
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼À ®.¸Á.C. :
GzÁºÀgÀuÉ :
1) 6 ªÀÄvÀÄÛ 7 2) 9 ªÀÄvÀÄÛ 5 3) 16 ªÀÄvÀÄÛ 3
2 6, 7 3 9, 5 2 16, 3
3 3, 7 3 3, 5 2 8, 3
7 1, 7 5 1, 5 2 4, 3

ed
1, 1 1, 1 2, 3

®.¸Á.C = 2×3×7 ®.¸Á.C = 3×3×5 ®.¸Á.C = 2×2×2×2×3

ish
= 42 = 45 = 48
F ªÉÄîÌAqÀ ¯ÉPÌÀU¼
À °
À è zÀvÛÀ ¸ÀASÉåU¼
À À UÀÄt®§Þ PÀAqÀÄ»rzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À ®.¸Á.C.
zÉÆA¢UÉ ºÉÆð¹j. AiÀiÁªÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå UÀÄt PÁtÄ«j ? «ªÀj¹.
re S
¥Àg¸
À g
bl
àÀ À C«¨sÁdå ¸ÀASÉåU¼
À À ®.¸Á.C.ªÀÅ D ¸ÀASÉåU¼
À À UÀÄt®§ÞPÌÉ ¸ÀªÄÀ £ÁVgÀÄvÀz
Û .É
be TB
pu
xÀmï CAvÀ ºÉý ! EªÀÅUÀ¼À ®.¸Á.C. JµÀÄÖ ?
o K

1) 8, 7 2) 4, 11 3) 15, 4 4) 2, 3, 5
tt ©

zÀvÛÀ ¸ÀASÉåUÀ¼°
À è MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ªÀÄvÉÆAÛ zÀgÀ C¥Àªv
À åÀ ðªÁVzÁÝUÀ CªÀÅUÀ¼À ®.¸Á.C. :
GzÁºÀgÀuÉ :
1) 4 ªÀÄvÀÄÛ 8 2) 21 ªÀÄvÀÄÛ 7 3) 9 ªÀÄvÀÄÛ 45
2 4, 8 3 21, 7 3 9, 45
2 2, 4 7 7, 7 3 3, 15
1, 2 1, 1 1, 5
®.¸Á.C. =2×2×2 =3×7 =3×3×5
=8 = 21 = 45
No

zÀvÛÀ ¸ÀASÉåU¼
À À ®.¸Á.C. ªÀ£ÄÀ ß D ¸ÀASÉåU¼
À Æ
É A¢UÉ ºÉÆð¹ £ÉÆÃr. AiÀiÁªÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
UÀÄtªÀ£ÀÄß PÁtÄ«j?
zÀvÛÀ ¸ÀASÉåUÀ¼°
À è MAzÀÄ ¸ÀASÉå ªÀÄvÉÆÛAzÀgÀ C¥Àªv
À åÀ ðªÁVzÁÝUÀ D C¥Àªv
À åÀ ðªÉÃ
(UÀjµÀ× ¸ÀASÉåAiÉÄÃ) CªÀÅUÀ¼À ®.¸Á.C. DVgÀÄvÀÛzÉ.

xÀmï CAvÀ ºÉý ! EªÀÅUÀ¼À ®.¸Á.C. JµÀÄÖ ? 1) 12, 4 2) 5, 20 3) 30, 90

30
30
®.¸Á.C. M¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ :
GzÁºÀgÀuÉ 1 : PÀªÁAiÀÄvÀÄUÉ ¹zÀÞªÁzÀ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ¥Àæw ¸Á°£À°è
8 CxÀªÁ 16 CxÀªÁ 14 ªÀÄPÀ̼ÀAvÉÉ ¤°è¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ºÁUÁzÀgÉ PÀªÁAiÀÄwUÉ
¹zÀÞªÁVgÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?
¥ÀjºÁgÀ : ¸ÀªÀĸÉå ¥ÀæPÁgÀ PÀªÁAiÀÄwUÉ EgÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À PÀ¤µÀ×À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 8, 16
ºÁUÀÆ 14 jAzÀ ¥ÀÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À ®WÀÄvÀªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå

ed
C¥ÀªÀvÀåðªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀĨÉÃPÀÄ.
2 8, 16, 14 ®.¸Á.C. = 2 × 2 × 2 × 2 × 7

ish
2 4, 8, 7 = 112
2 2, 4, 7
∴ PÀªÁAiÀÄvÀÄUÉ ¹zÀÞªÁzÀ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀASÉå = 112
1, 2, 7
re S
bl
GzÁºÀgÀuÉ 2 : gÉÊvÀ£ÉƧâ£À §½ EgÀĪÀ vÉÆUÀj¨ÉüÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw aîzÀ°è
be TB

4 CxÀªÁ 5 CxÀªÁ 9 CxÀªÁ 12 Q.UÁæA £ÀAvÉ vÀÄA©¹zÀgÀÆ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è 3

pu
Q.UÁæA ¨ÉÃ¼É G½AiÀÄÄvÀÛzÉ. ºÁUÁzÀgÉ gÉÊvÀ£À §½ PÀ¤µÀ× JµÀÄÖ Q.UÁæA ¨ÉÃ¼É EzÉ?
¥ÀjºÁgÀ : ¸ÀªÀi¸Éå ¥ÀæPÁgÀ EgÀĪÀ ¨ÉüÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß 4 CxÀªÁ 5 CxÀªÁ 9
o K

CxÀªÁ12 jAzÀ ¨sÁV¹zÁUÀ CAwªÀĪÁV ±ÉõÀ 3 G½AiÀÄÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ 4, 5,

tt ©

9 ªÀÄvÀÄÛ 12 gÀ ®.¸Á.C. QÌAvÀ 3 ºÉaÑgÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ 4, 5, 9 ªÀÄvÀÄÛ 12 gÀ

®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»rzÀÄ CzÀPÉÌ 3 £ÀÄß PÀÆr¹zÀgÉ C¥ÉÃQëvÀ GvÀÛgÀ ®©ü¸ÀÄvÀÛzÉ.
2 4, 5, 9, 12 ®.¸Á.C. = 2 × 2 × 3 × 5 × 3
2 2, 5 , 9 , 6 = 180
3 1 , 5, 9, 3 ∴ gÉÊvÀ£À §½ EgÀĪÀ ¨ÉüÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt ®.¸Á.C. VAvÀ
1 , 5 , 3, 1 3 Q.UÁæA ºÉZÀÄÑ CAzÀgÉ = 180 + 3 Q.UÁæA
∴ gÉÊvÀ£À §½ EgÀĪÀ ¨ÉüÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt = 183 Q.UÁæA
No

MUÀlÄ ©r¹j : ¨ÉùUÉ gÀeÉAiÀÄ°è ¤ÃvÁ CdÓ£À ªÀÄ£ÉUÉ ºÉÆÃVzÀݼÀÄ. ¥ÀPÀÌzÀ

ªÀÄ£ÉAiÀÄ vÁvÀ ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ £ÀqɸÀÄwÛzÀÝgÀÄ. ¤ªÀÄä°è JµÀÄÖ ºÀ¸ÀÄUÀ½ªÉ? JAzÀÄ ¤ÃvÁ
vÁvÀ£À£ÀÄß PÉýzÀ¼ÀÄ. vÁvÀ MUÀn£À jÃwAiÀÄ°è GvÀÛj¹zÀgÀÄ.
vÁvÀ : £ÀªÀÄä°ègÀĪÀ J¯Áè ºÀ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß 10 UÀÆlUÀ½UÉ ¸ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
PÀlÄÖvÃÛÉ £É. 5 ªÀÄgÀU¼ À É ¸ÀªiÀ Á£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ªÉÄÃAiÀÄ®Ä ©qÀÄvÉÃÛ £É. 4 vÉÆnÖU½
À À PɼU À UÉ
¸ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¤ÃgÀÄ PÀÄrAiÀÄ®Ä ©qÀÄvÉÛãÉ. CµÀÄÖ PÀ¤µÀ× ºÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ £À£Àß°èªÉ.
ºÁUÁzÀgÉ vÁvÀ ¸ÁQgÀĪÀ ºÀ¸ÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ?
31
31
 C¨sÁå¸À 1.6

I. EªÀÅUÀ¼À ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À°è ªÀåPÀÛªÁUÀĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå

UÀÄtªÀ£ÀÄß ºÉý.
1) a) 7, 12 b) 15, 11 c) 5, 13 d) 2, 17
2) a) 6, 18 b) 20, 80 c) 40, 8 d) 60, 12

ed
II. EªÀÅUÀ¼À ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj.

ish
1) a) 8, 20 b) 12, 16 c) 24, 60 d) 35, 100
2) a) 6, 8, 20 b) 16, 24, 32 c) 36, 18, 45 d) 20, 30, 50
re S
III.
bl
F ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¹j.
be TB

1) 8, 6 ªÀÄvÀÄÛ 12 jAzÀ ¥ÀÇtðªÁV ¨sÁV¸À®àqÀĪÀ PÀ¤µÀ× ¸ÀASÉå AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

pu
2) MAzÀÄ PÀqÁ¬ÄAiÀÄ°ègÀĪÀ ºÁ®£ÀÄß 3 °Ã. CxÀªÁ 5 °Ã. CxÀªÁ 6 °Ã.
o K

C¼ÀvÉAiÀÄ ¥ÁvÉæ¬ÄAzÀ C¼ÉzÁUÀ ¥Àæw ¨Áj 2 °Ã. ºÁ®Ä PÀqÁ¬ÄAiÀÄ°è

G½AiÀÄÄvÀÛzÉ. ºÁUÁzÀgÉ D PÀqÁ¬ÄAiÀÄ°ègÀĪÀ ºÁ°£À PÀ¤µÀ× ¥ÀæªÀiÁt
tt ©

JµÀÄÖ ?
3) ªÀÄƪÀgÀÄ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ±Á¯Á ªÉÄÊzÁ£ÀzÀ°è MªÉÄäUÉà £ÀrUÉUÉ vÉÆqÀUÀÄvÁÛgÉ.
¥Àw æ ÄÀ ªÁV 60 ¸ÉA.«ÄÃ., 65 ¸ÉA.«ÄÃ.
æ AiÉƧâgÄÀ EqÀĪÀ ºÉeÓÉAiÀÄ CAvÀgÀ PÀª
ºÁUÀÆ 70 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀÄvÀÛzÉ. CªÀgÀÄ PÀ¤µÀ× ¸ÀªÀiÁ£À zÀÆgÀªÀ£ÀÄß PÀæ«Ä¹
£ÀrUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤°è¸À¨ÉÃPÉA¢zÁÝgÉ. CªÀgÀÄ PÀ« æ ĸÀ¨ÉÃPÁzÀ PÀ¤µÀ× zÀÆgÀ JµÀÄÖ?
4) MAzÀÄ PÉÆÃuÉAiÀÄ°è ªÀÄÆgÀÄ UÀrAiÀiÁgÀUÀ½ªÉ. CªÀÅ ¨É½UÉÎ 6 UÀAmÉUÉ
No

¸ÀjAiÀiÁV MnÖUÉà ‘qsÀuï’ JAzÀÄ JZÀÑjPÉ UÀAmÉ ¨Áj¸ÀÄvÀÛªÉ. £ÀAvÀgÀ 1 £ÉÃ

UÀrAiÀiÁgÀ ¥Àæw 20 ¤«ÄµÀPÉÆ̪ÉÄä, 2 £Éà UÀrAiÀiÁgÀ ¥Àæw 30 ¤«ÄµÀPÉÆ̪ÉÄä
ºÁUÀÆ 3 £Éà UÀrAiÀiÁgÀ ¥Àæw 40 ¤«ÄµÀPÉÌ MªÉÄä ‘qsÀuï’ JAzÀÄ ±À§Ý
ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ, CªÀÅ JgÀqÀ£Éà ¨ÁjUÉ MnÖUÉ qsÀuï JAzÀÄ ±À§Ý ªÀiÁrzÁUÀ
¸ÀªÀÄAiÀÄ JµÁÖVgÀÄvÀÛzÉ ?
    
32
32
 WÀlPÀ - 2
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ
(Fractions)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :
 ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À CxÀðªÀ£ÀÄß w½AiÀÄÄ«j,

ed
 ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄ ªÀVðÃPÀj¸ÀÄ«j,
 ««zsÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß avÀæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ºÁUÀÆ ¸ÀASÁå gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄïÉ

ish
¥Àæw¤¢ü¸ÀÄ«j,
 ¸ÀªiÀ Á£À ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£ À ÄÀ ß §gÉAiÀÄÄ«j ºÁUÀÆ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£
À ÄÀ ß ºÉÆð¸ÀÄ«j,
 ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß KjPÉ ªÀÄvÀÄÛ E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gÉAiÀÄÄ«j,
re S
bl
 ¸ÀªÀÄbÉÃzÀÀ ªÀÄvÀÄÛ C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£À
be TB

PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄ«j.
pu
2.1 ©ü£ÀßgÁ²
zÉÊ£ÀA¢£À ªÀåªÀºÁgÀz° À è Czsð
À , PÁ®Ä, ªÀÄÄPÁÌ®Ä EAvÀºÀ ©ü£ßÀ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼£ À ÄÀ ß
o K

§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ ¤ªÀÄUÉ w½¢zÉ. F jÃwAiÀÄ ©ü£ÀߥÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß (©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß)

tt ©

CAPÉUÀ¼À°è §gÉAiÀÄĪÀ, NzÀĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß »A¢£À vÀgÀUÀwUÀ¼À°è PÀ°wgÀÄ«j.FUÀ

CªÀÅUÀ¼£À ÄÀ ß ¸Àäj¹PÉƼÉÆÃî t. PɼV
À £À avÀU
æ ¼
À °
À è bÁ¬ÄÃPÀj¹gÀĪÀ ¨sÁUÀª£
À ÄÀ ß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

1 1 3 2
4 2 8 3
No

2 3 5
3 4 12

33
33
 MAzÀÄ ªÀ¸À ÄÀ «
Û £À CxÀªÁ MAzÀÄ UÀÄA¦£À ¸ÀªÄÀ ¨sÁUÀU¼
À °
À è DAiÀÄÝ ¨sÁUÀª£
À ÄÀ ß ©ü£ßÀ gÁ²
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
©ü£ÀßgÁ² ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 2 ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

GzÁºÀgÀuÉ : 1 → CA±À 5 → CA±À CA±À → DAiÀÄÝ ©ü£Àß ¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼À ¸ÀASÉå

4 → bÉÃzÀ 12 → bÉÃzÀ bÉÃzÀ → MlÄÖ ©ü£Àß ¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼À ¸ÀASÉå

ed
MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ CxÀªÁ MAzÀÄ UÀÄA¦£À°è ªÀiÁrzÀ ¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼ÀÄ MlÄÖ JµÀÄÖ
JA§ÄzÀ£ÄÀ ß bÉÃzÀ ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛz.É CAvÀºÀ ¸ÀªÄÀ ¨sÁUÀU¼
À °
À è DAiÀÄÄÝPÆ
É AqÀ ¸ÀªÄÀ ¨sÁUÀU¼
À ÄÀ

ish
JµÀÄÖ JA§ÄzÀ£ÀÄß CA±À ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 3 gÀ°è bÉÃzÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? 2) 7 gÀ°è CA±À AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
5 8
re S
bl
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ :
be TB
pu
¥ÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼ÁzÀ 0,1,2,3, .............EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄïÉ
UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ, ºÁUÉAiÉÄà ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ.
o K

1 1 £ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.

tt ©

GzÁºÀgÀuÉ : 2
1 EzÀÄ '0' VAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ ºÁUÀÆ 1 QÌAvÀ aPÀÌzÁVzÀÄÝ, CzÀÄ 0 ªÀÄvÀÄÛ 1 gÀ
2
ªÀÄzsÉå EzÉ. DzÀÝjAzÀ CzÀ£ÀÄß F jÃw UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ.

0 1 1
2

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 2 £ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.

No

3
2 ¸ÉÆ£ÉßVAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ ºÁUÀÆ 1 QÌAvÀ aPÀÌzÀÄ. MAzÀÄ ¥ÀÇtð¨sÁUÀªÀ£ÀÄß 3
3
¸ÀªÀĨsÁUÀ ªÀiÁr £ÀAvÀgÀ 2 £ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÉÛêÉ.
3

0 1 2 3
3 3 3

34
34
GzÁºÀgÀuÉ 3 : 0 £ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ 4 ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.
5 5

1 0 AiÀÄÄ 0 AiÉÄÃ
5
0 1 2 3 4 5 DVgÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß
0 5 5 5 5 5
`5 j UÀªÀĤ¹.

ed
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1. ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É 5 £ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
6

ish
2. ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É 5 , 0 , 2 , 7 £ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
8 8 8 8
re S
bl C¨sÁå¸À 2.1
be TB
pu
I. bÁ¬ÄÃPÀj¹gÀĪÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è §gɬÄj.
o K
tt ©

a) b) c) d)

II. PÉÆnÖgÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀAvÉ F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß bÁ¬ÄÃPÀj¹j.

No

1 2 2 6 1 7
1 6 9 1 7
4 8 8 3 8
4 9 3 8

35
35
 2.2 ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ «zsÀUÀ¼ÀÄ (Types of fractions)

¸ÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ² (Proper fraction) :

F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è bÁ¬ÄÃPÀj¹gÀĪÀ ¨sÁUÀªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀÇtðQÌAvÀ zÉÆqÀØzÁVzÉAiÉÄÃ?

ed
2
6
4
1 7 4

ish
4
8

F J¯Áè ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ 1 ¥ÀÇtðQÌAvÀ PÀrªÉÄ EªÉ. 1 , 2, 4 ªÀÄvÀÄÛ 4 gÀ°è£À

4 6 7 8
re S
bl
CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. EªÀÅUÀ¼À CA±ÀªÀÅ bÉÃzÀQÌAvÀ aPÀÌzÁVzÉ.
be TB
pu
1 ºÁUÀÆ 4 UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É awæ¹gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
4 7
o K
tt ©

0 1 2 3 1
4 4 4

0 1 2 3 4 5 6 1
7 7 7 7 7 7

1 ªÀÄvÀÄÛ 4 UÀ¼ÀÄ 1 QÌAvÀ PÀrªÉÄ EªÉ. EAvÀºÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ

4 7
No

J£ÀÄßvÉÛêÉ.
¸ÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ² : ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄÄ 1QÌAvÀ PÀrªÉĬÄzÀÝgÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²
J£ÀÄßvÉÛêÉ. ¸ÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À°è CA±ÀªÀÅ bÉÃzÀQÌAvÀ aPÀÌzÁVgÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgÀuÉ : 3, 2, 7 , 5 , 4
5 3 10 12 9

36
36
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 2 ªÀÄvÀÄÛ 4 £ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ°è UÀÄgÀÄw¹.
6 8
2) bÉÃzÀ 8 EgÀĪÀ £Á®ÄÌ ¸ÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
3) CA±À 7 EgÀĪÀ £Á®ÄÌ ¸ÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
«µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ² (Improper fraction) :
1 JA§ JµÀÄÖ ¨sÁUÀUÀ½ªÉ ?

ed
GzÁºÀgÀuÉ 1 : E°è 4
1 1 E°è 1 JA§ 5 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ.
4

ish
4 4
1
1 1 4 EzÀ£ÀÄß 5 JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
4 4 4
re S
bl
E°è 54 JA§ÄzÀÄ 1 QÌAvÀ ºÉaÑzÉAiÉÆà CxÀªÁ PÀrªÉĬÄzÉAiÉÆà ? (1 QÌAvÀ
be TB
pu
ºÉZÁÑVzÉ)
GzÁºÀgÀuÉ 2 : E°è 12 JA§ JµÀÄÖ ¨sÁUÀUÀ½ªÉ.
o K

1 JA§7 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ.
2
tt ©

1 1 1 1 1 1 1 EzÀ£ÀÄß 7 JAzÀÄ
2 2 2 2 2 2 2 2
§gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
7 JA§ÄzÀÄ 1 QÌAvÀ ºÉaÑzÉAiÉÆà CxÀªÁ PÀrªÉĬÄzÉAiÉÆÃ?
2
(1
QÌAvÀ ºÉZÁÑVzÉ.)
GzÁºÀgÀuÉ 3 : F avÀæzÀ°è 1 JA§ JµÀÄÖ ¨sÁUÀUÀ½ªÉ?
3
1 1 JA§ 3 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ. EzÀ£ÀÄß 3 JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
3 3
No

3
1 3
3 gÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1 QÌAvÀ ºÉaÑzÉAiÉÆà CxÀªÁ PÀrªÉĬÄzÉAiÉÆÃ?
1 3
3 (1PÉÌ ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁVzÉ).

CAzÀgÉ, 5, 7, 3 F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¥ÀæwAiÉÆAzÀgÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1 QÌAvÀ ºÉaÑzÉ

4 2 3
CxÀªÁ 1PÉÌ ¸ÀªÀÄ£ÁVzÉ.
37
37
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É awæ¹ £ÉÆÃqÉÆÃt.

5:
4 0 1 2 3 4 5 6
4 4 4 4 4 4
5 gÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1 QÌAvÀ ºÉaÑzÉ.
4

ed
3: 1
3 0 1 2 3

ish
3 3 3
3 gÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1 PÉÌ ¸ÀªÀÄ£ÁVzÉ.
3
re S
7:
bl 1 2 3 4
be TB

2 0 1 2 3 4 5 6 7 8
pu
2 2 2 2 2 2 2 2
7 EzÀgÀ ¨É¯AÉ iÀÄÄ 1 QÌAvÀ ºÉZÁÑVzÉ.
2
o K

5, 7, 3
tt ©

F 4 2 3
gÀ CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. EªÀÅUÀ¼À CA±ÀªÀÅ bÉÃzÀQÌAvÀ
zÉÆqÀØzÁVzÉ CxÀªÁ bÉÃzÀPÌÉ ¸ÀªÄÀ £ÁVzÉ. EAvÀºÀ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£
À ÄÀ ß "«µÀªÄÀ ©ü£ßÀ gÁ²"
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) bÉÃzÀ 4 EgÀĪÀAvÉ K¼ÀÄ «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
2) CA±À 5 EgÀĪÀAvÉ JµÀÄÖ «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä
¸ÁzsÀå ? CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
No

«Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ² (Mixed fraction) :

E°ègÀĪÀ ªÀÈvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è w½¹.
E°è JµÀÄÖ ¥ÀÇtð ªÀÈvÀÛUÀ½ªÉ? (2)
ªÀÈvÀÛzÀ ©ü£ÀߨsÁUÀUÀ¼ÀÄ J¶ÖzÉ ? (MAzÀÄ 1 ¨sÁUÀ)
2

38
38
 EzÀ£ÀÄß 21 JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. NzÀĪÀ PÀæªÀÄ "JgÀqÀÄ JgÀqÀ£Éà MAzÀÄ".
2
21
2
¥ÀÇtð¸ÀASÉå ¸ÀªÀÄ©ü£ÀßgÁ²

E°è JµÀÄÖ ©¯ÉèUÀ½ªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è w½¹ ?

ed
¥ÀÇtð©¯ÉèUÀ¼ÀÄ = 3
©ü£Àß ©¯ÉèUÀ¼ÀÄ = 3
4

ish
EzÀ£ÀÄß 3 34 JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
NzÀĪÀ PÀæªÀÄ "ªÀÄÆgÀÄ £Á®Ì£Éà ªÀÄÆgÀÄ".
re S
bl 33
4
be TB
pu
¥ÀÇtð¸ÀASÉå ¸ÀªÀÄ©ü£ÀßgÁ².

¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É 2 1 ªÀÄvÀÄÛ 3 3 £ÀÄß awæ¸ÉÆÃt.

o K

2 4
tt ©

21 :
2 0 1 2 3 4
21
2

3 3:
4 0 1 2 3 33 4
4

F jÃw ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ®èzÀ ¥ÀÇtð¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ

No

©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ. «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¨É¯É MAzÀQÌAvÀ

ºÉZÀÄÑ EgÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 8 2 gÀ°è ¥ÀÇtð¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
5
2) £Á®ÄÌ «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
3) 1 3 £ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.
4

39
39
ZÀlĪÀnPÉ :- ²PÀëPÀgÀÄ F ªÀÄÄAzÉ ¸ÀÆa¹zÀAvÉ ««zsÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ, ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ
EgÀĪÀ «ÄAZÀÄ ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß ¹¢Þ¥Àr¹, F ZÀlĪÀnPÉ ªÀiÁr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
3 21 8 2 5 31 61 5 9 5 5 23 12 6
5 3
4 3 5 7 6 2 4 10 5 9 6 4 9 8

• ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ªÀÈvÀÛPÁgÀzÀ°è ¤°è¸ÀĪÀÅzÀÄ.

ed
• CªÀgÀ £ÀqÀÄªÉ gÁ²ºÁQzÀ «ÄAZÀÄ¥ÀnÖUÀ¼À°è ¥ÀæwAiÉƧâgÀÆ MAzÉÆAzÀÄ
«ÄAZÀÄ ¥ÀnÖ JwÛPÉƼÀî®Ä ¸ÀÆa¸ÀĪÀÅzÀÄ.

ish
• ²PÀëPÀgÀÄ " «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²" JAzÀÄ ºÉýzÁUÀ, «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ² EgÀĪÀ
«ÄAZÀÄ¥ÀnÖ ºÉÆA¢gÀĪÀªÀgÀÄ ªÀÄÄAzÉ §AzÀÄ ¤®è¨ÉÃPÀÄ.
•
re S
bl
²PÀëPÀgÀÄ ¥Àj²Ã°¹ ¸ÀjAiÀiÁzÀ «ÄAZÀÄ¥ÀnÖ ºÉÆA¢gÀĪÀªÀjUÉ '5' CAPÀ
be TB

¤ÃqÀĪÀgÀÄ.
pu
• ¥ÀÅ£ÀB J®ègÀÆ ªÀÈvÀÛzÀ°è ¤®ÄèªÀgÀÄ. ²PÀëPÀgÀÄ EzÉà PÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ
©ü£ÀßgÁ², «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ², «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ², ¥ÀÇuÁðAPÀ JAzÀÄ ºÉý
o K

ªÀÄÄAzÀĪÀj¸ÀĪÀgÀÄ.
tt ©

• MAzÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ Dl ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ ²PÀëPÀgÀÄ «ÄAZÀÄ ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß gÁ²

ºÁQ ¥ÀÅ£ÀB Dl ªÀÄÄAzÀĪÀj¸ÀĪÀgÀÄ.

«µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ² ªÀÄvÀÄÛ «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¥ÀjªÀvÀð£É

«µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ :
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 5 £ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁV ¥ÀjªÀwð¹.
2
No

1 1 1 1 1 5 gÀ°è 1 JA§ LzÀÄ ¸ÀªÀÄ ¨sÁUÀUÀ½ªÉ.

2 2 2 2 2 2 2

CªÀ Å UÀ ½ AzÀ gÀ a ¸À § ºÀ Ä zÁzÀ ¥À Ç tðUÀ ¼ É µ À Ä Ö ? ºÁUÀ Æ G½AiÀ Ä ÄªÀ

©ü£ÁßA±ÀªÉµÀÄÖ ?

40
40
 2 ¥ÀÇtðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ 1 ¨sÁUÀ
1 1 1 2
2
EzÀ£ÀÄß 2 + 1 = 21 JAzÀÄ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
2 2

∴ 5 = 21 ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV F jÃw §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ.

2 2
5 2 2 1
= + +
2 2 2 2

ed
«µÀªÀÄ «Ä±Àæ 1 1
©ü£ÀßgÁ² = 2+ = 2
©ü£ÀßgÁ² 2 2

ish
¥ÀgÁåAiÀÄ PÀæªÀÄ w½¬Äj :
5 £ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁV §gɬÄj.
2
re S
bl 2 ¥ÀÇtð
be TB

bÉÃzÀ→ 2 5 ` 5 = 21
pu
4 2 2
1 CA±À
2
o K

GzÁºÀgÀuÉ :
14 £ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁV §gɬÄj.
tt ©

3
PÀæªÀÄ - 1 PÀæªÀÄ - 2
4 ¥ÀÇtð
14 = 12 + 2 bÉÃzÀ→ 3 14
3 3 3
12
= 42 2 CA±À
3
` 14 = 4 2
3 3
«Ä±Àæ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ :
No

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 2 34 £ÀÄß «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁV §gɬÄj.

1 E°ègÀĪÀ Cw aPÀÌ ©ü£ÁßA±À AiÀiÁªÀÅzÀÄ?` 14 j

4 1
1 1 E°ègÀĪÀ ¥ÀÇtð ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß 4
¸ÀªÀÄ
4 4
©ü£ÁßA±ÀUÀ¼ÁV «¨sÁV¹.

41
41
 1 1 1 1 1 DUÀ 1 JA§ JµÀÄÖ ©ü£ÁßA±ÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉvÀªÀÅ?
4
4
4 4 4 4
1 JA§ 8 ©ü£ÁßA±ÀUÀ¼ÀÄ 1 JA§
1 1 1 1 1 1 +
4
4 4
4 4 4 4 4
3 ©ü£ÁßA±ÀUÀ¼ÀÄ.
¥ÀgÁåAiÀÄ PÀæªÀÄ
∴ 2 3 = 8 + 3 = 8 + 3 = 11 (¥ÀÇtð¸ÀASÉå × bÉÃzÀ) + CA±À

ed
4 4 4 4 4
bÉÃzÀ
∴ 2 3 = 11 (2 # 4) + 3
23 = = 8 + 3 = 11

ish
4 4
4 4 4 4

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 3 5 £ÀÄß «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁV §gɬÄj.

8
re S
bl 1
E°ègÀĪÀ Cwà aPÀÌ ©ü£ÁßA±À
be TB
1 8

1 1 1 8
pu
1
8 1 1
8 8 AiÀiÁªÀÅzÀÄ ? ` 18 j
o K

¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß 1 ©ü£ÁßA±ÀUÀ¼ÁV «¨sÁV¹j.

8
tt ©

MlÄÖ JµÀÄÖ ©ü£ÁßA±ÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ?

1 1
8 8
1 1
8 8
1 1
8 8
1 ¥ÀgÁåAiÀÄ PÀæªÀÄ
(¥ÀÇtð¸ÀASÉå × bÉÃzÀ) + CA±À
1 8
1

1
1

1
8

8
8

8
1
1

1
1

1
8

1 1 1 1 1 1 8
8

1 1
8 8 8 8 8 8 8 8 bÉÃzÀ
24 5 24 + 5 29 (3 # 8) + 5 24 + 5
+ = = 35 = =
8 8 8 8 8 8 8
`3 5 29 5
`3 = 29
=
8 8 8 8

5 4 £ÀÄß
No

À É3:
GzÁºÀgu 7
«µÀªÄÀ ©ü£ßÀ gÁ²AiÀiÁV §gɬÄj. (¥ÀgÁåAiÀÄ PÀª
æ ÄÀ C£ÀĸÀj¹)
(¥ÀÇtð¸ÀASÉå × bÉÃzÀ) + CA±À
54 =
7 bÉÃzÀ
(5 # 7) + 4
54 =
7 7
35 + 4 39 ` 5 4 39
= = =
7 7 7 7

42
42
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : a) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¹. 9 , 12 , 22
4 5 7
b) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV §gɬÄj. 3 2 , 4 5
5 6

C¨sÁå¸À : 2.2
I.

ed
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É F ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£
À ÄÀ ß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¹.
a) 1 , 2 , 3 , 4 b) 1 , 2 , 3 c) 1 , 3 , 5 , 6

ish
4 4 4 4 3 3 3 6 6 6 6
II. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV §gɬÄj.
re S
a) 10
3
bl b) 17
4
c) 18
5
d) 19
2
e) 25
9
f) 26
7
be TB

III.
pu
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV §gɬÄj.
a) 4 3 b) 3 1 c) 2 5 d) 7 5 e) 9 2 f) 11 3
5 2 8 6 3 7
o K

ZÀlĪÀnPÉ :-
tt ©

F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹:-

GzÁºÀgÀuÉ a) 2 3 GzÁºÀgÀuÉ b) 5
4 2

1) 7 2) 3 1 3) 2 2 4) 3 5) 2 5
4 2 4 8 8

2.3. ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ (Equivalent fractions)

GzÁºÀgÀuÉ 1 : ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ F avÀæUÀ¼À bÁ¬ÄÃPÀÈvÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß
No

UÀªÀĤ¹.
bÁ¬ÄÃPÀj¸ÀĪÀ 12 , 24 , 84 F ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß
1 2 4 MAzÀgÀ ªÉÄïÉÆAzÀÄ eÉÆÃr¹zÁUÀ CªÀÅ
2 4 8
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁVgÀĪÀÅzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ.
CAzÀgÉ CªÀÅ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ JAzÀÄ
1 2 4
= = w½zÀħgÀÄvÀÛzÉ.
2 4 8
43
43
¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£À :
1 2 JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ.
=
2 4
1 jAzÀ 2 £ÀÄß ºÉÃUÉ gÀa¸À¯ÁVzÉ ? AiÉÆÃa¹.
2 4
1 gÀ bÉÃzÀ ªÀÄvÀÄÛ CA±ÀÀUÀ¼À£ÀÄß 2 jAzÀ UÀÄt¹zÉ.
2

ed
1 1#2 2
= =
2 2#2 4
CzÉà PÀæªÀÄzÀ°è CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÉà ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ UÀÄt¹ EvÀgÉ

ish
¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
1#3 3 1#4 4 1#5 5 1#6 6
= = = =
re S
2#3 6
bl 2#4 8 2 # 5 10 2 # 6 12
be TB

1 3 4 5 6
= = = =
pu
2 6 8 10 12

zÀvÀÛ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß (¸ÉÆ£Éß ºÉÆgÀvÀÄ ¥Àr¹) MAzÉÃ

o K

¸ÀASÉå¬ÄAzÀ UÀÄt¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

tt ©

3
¢£ÉñÀ PÉÌ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CªÀÅUÀ¼ÀÄ
4
3#2 6 3#3 9 3 # 4 12 3 # 5 15
= = = =
4#2 8 4 # 3 12 4 # 4 16 4 # 5 20
3 6 9 12 15
= = = = .......... E£ÀÆß C£ÉÃPÀ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß
4 8 12 16 20
EzÉà PÀæªÀÄzÀ°è gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀ «zsÁ£À :
No

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 1, 2 EªÀÅ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÉÃ?

2 4
D JgÀqÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À NgÉUÀÄuÁPÁgÀ ªÀiÁrgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß
UÀªÀĤ¹.
1 2 ; 2#2 = 4 `1 =2
2 4 1#4 = 4 2 4

44
44
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 3, 9 EªÀÅ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼Éà ?
5 15
3 9 ; 5 # 9 = 45 ` 3 9
=
5 15 3 # 15 = 45 5 15

GzÁºÀgÀuÉ 3 : 3,7 EªÀÅ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼Éà ?

4 8
®©ü¹zÀ UÀÄt®§Þ 24 ªÀÄvÀÄÛ 28 ¸ÀªÀĪÁV®è.

ed
3 7 4 # 7 = 28
=
4 8 3 # 8 = 24 ∴ EªÀÅ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À®è 34 ! 87 .

ish
¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ «zsÁ£À :
zÀvÀÛ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÉà ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ('0' AiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹) ¨sÁV¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÁVzÉ.
re S
GzÁºÀgÀuÉ 1
bl
: 8
16
be TB
pu
8'2 4 8'4 2 8'8 1 ¥Àj²Ã®£É
= = =
16 ' 2 8 16 ' 4 4 16 ' 8 2 8 4 ; 16 # 4 64 , 8 # 8 64
= =
16 8
o K

` 8 =4 =2 =1
16 8 4 2 ` 8 =4
16 8
tt ©

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 9
12
¥Àj²Ã®£É
9 9 3 3
= ' = 9 3 ; 12 # 3 36 , 9 # 4 36
12 12 ' 3 4 = =
12 4
` 9 =3 ` 9 =3
12 4 12 4

GzÁºÀgÀuÉ 3 : ¸ÀºÀ£Á¼ÀÄ 20 PÉÌ PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢gÀĪÀ¼ÀÄ.

No

40
UÀªÀĤ¹.
20 ' 2 10 20 ' 4 5 20 ' 5 4 20 ' 20 1
= = = =
40 ' 2 20 40 ' 4 10 40 ' 5 8 40 ' 20 2

¸Àº£
À Á gÀa¹zÀ 10 , 5 , 4 , 1 EªÀÅ 20 gÀ ¸ÀªiÀ Á£À ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼ÃÉ JA§ÄzÀ£ÄÀ ß
20 10 8 2 40
NgÉ UÀÄuÁPÁgÀ¢AzÀ ¥Àj²Ã°¹.
45
45
 ©ü£ÀßgÁ²AiÉÆAzÀgÀ CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÉà ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ UÀÄt¹zÁUÀ
CxÀªÁ ¨sÁV¹zÁUÀ, (0 AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ ¥Àr¹) D ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ ¨É¯É
ªÀåvÁå¸ÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. F QæAiÉĬÄAzÀ zÀvÀÛ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ
zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) EªÀÅUÀ¼À PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

ed
1) 2 2) 12 3) 40
7 15 60

ish
2) ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁUÀĪÀAvÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß SÁ°
eÁUÀzÀ°è §gɬÄj.
6 n , 4 12 , 12 n
= = =
re S
bl 9 3 7 n 18 6
be TB

©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ PÀ¤µÀ×gÀÆ¥À (Simplest form of a fraction)

pu
24 F ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
36
o K

24 ' 2 12 , 24 ' 4 6 24 ' 12 = 2

= = ,
36 ' 2 18 36 ' 4 9 36 ' 12 3
tt ©

24 12 6 2
= = = EªÀÅUÀ¼À°è PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À AiÀiÁªÀÅzÀÄ ? KPÉ ?
36 18 9 3

2 PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À. KPÉAzÀgÉ D ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ½UÉ PÉêÀ®

3
`1' ªÀiÁvÀæ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀªÁVzÉ. (CªÀÅ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdåUÀ¼ÁVªÉ).
©ü£ÀßgÁ²AiÉÆAzÀgÀ CA±À bÉÃzÀUÀ¼ÀÄ PÉêÀ® 1£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀªÁV
ºÉÆA¢zÀÝgÉ CzÀ£ÀÄß PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸ÀÄvÉÛêÉ.
No

©ü£ÀßgÁ²AiÉÆAzÀgÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£À

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 36 48
gÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À AiÀiÁªÀÅzÀÄ ?
F ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ
ªÀiÁqÉÆÃt.
1, 2, 3, 4, 6 ªÀÄvÀÄÛ 12, F ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀjAzÀ
36 gÀ CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁV¹zÀgÉ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ?
48

46
46
 36 ' 2 18
= PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À C®è.
48 ' 2 24
36 ' 6 6
= EzÀÄ ¸ÀºÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥ÀzÀ°è E®è.
48 ' 6 8

48, 36 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. 12 jAzÀ CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁV¹zÉ UÀªÀĤ¹.

F ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ CA±À bÉÃzÀUÀ½UÉ PÉêÀ® 1 ªÀiÁvÀæ

ed
36 ' 12 3
=
48 12 4 ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀªÁVzÉ.

ish
∴ 34 zÀvÀÛ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥ÀªÁVªÉ.

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 50 gÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

re S
bl 60
be TB

60 ªÀÄvÀÄÛ 50 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj. (ªÀÄ.¸Á.C.10)

pu
50 gÀ bÉÃzÀ ªÀÄvÀÄÛ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß D ªÀÄ.¸Á.C. ¢AzÀ ¨sÁV¹j.
60
o K

50 ' 10 5 ∴ 5
= PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À.
60 ' 10 6 6
tt ©

GzÁºÀgÀuÉ 3 : 30 gÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

45
30 ªÀÄvÀÄÛ 45 gÀ ªÀÄ.¸Á.C. PÀAqÀÄ»r¬Äj. (ªÀÄ.¸Á.C. 15) zÀvÀÛ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ
30 ' 15 2
bÉÃzÀ ªÀÄvÀÄÛ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß D ªÀÄ.¸Á.C. ¢AzÀ ¨sÁV¹j. =
45 ' 15 3
∴ 2 PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À.
3
No

¥ÀæAiÀÄwß¹ : i) EªÀÅUÀ¼À PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À §gɬÄj.

a) 16 b) 21 c) 35
20 28 63
ii) ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä CzÀgÀ CA±À bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß
CªÀÅUÀ¼À ªÀÄ.¸Á.C. ¢AzÀ ¨sÁV¸ÀÄvÉÃÛ ªÉ. KPÉ? AiÉÆÃa¹ GvÀj
Û ¹.

47
47
 C¨sÁå¸À 2.3
I. EªÀÅUÀ½UÉ PÀæªÀĪÁzÀ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj (CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß
MAzÉà ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ UÀÄt¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ)
GzÁ: 23 = 64 = 69 = 12 8
=
10
15
1) 3 2) 5 3) 7 4) 4
5 8 12 9

ed
II. EªÀÅUÀ½UÉ JgÀqÀÄ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
(CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÉà ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ¨sÁV¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ)

ish
GzÁ: 16 = 8 = 4
20 10 5
1) 6 2) 20 3) 30 4) 20
re S
12
bl 24 60 40
be TB

III. F ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁUÀĪÀAvÉ ©lÄÖ ºÉÆÃzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

pu
1) 3 = d 2) 1 = d 3) 5 = 15 4) 3 = 12
5 10 4 8 6 d 7 d
5) 15 = d 6) 18 = d
o K

7) 14 = 2 8) 36 = 3
25 5 30 10 21 d 60 d
tt ©

IV. F eÉÆÃr ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÉÃ? ºËzÉÆÃ, C®èªÉÇà ¥Àj²Ã°¹.

1) 2 , 4 2) 3 , 8 3) 5 , 15 4) 5 , 10
7 14 8 24 6 18 9 18
V. F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À PÀAqÀÄ»r¬Äj.
1) 10 2) 10 3) 13 4) 18
25 12 26 45
5) 75 6) 6 7) 25 8) 50
100 30 40 200
2.4 ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ºÉÆðPÉ (Comparison of fractions)
No

²æÃzsÀgÀ 2 14 ZÀ¥ÁwUÀ¼À£ÀÄß, «ÃuÁ 3 14 ZÀ¥ÁwUÀ¼À£ÀÄß wAzÀgÀÄ. EªÀgÀÄUÀ¼À°è

AiÀiÁgÀÄ ºÉZÀÄÑ ZÀ¥Áw wAzÀgÀÄ?
²æÃzsÀgÀ wA¢gÀĪÀÅzÀÄ 2 ZÀ¥ÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé®à, «ÃuÁ wA¢gÀĪÀÅzÀÄ
3 ZÀ¥ÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé®à ºÉZÀÄÑ. ¸ÀºÀdªÁV 3 JgÀqÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ JAzÀÄ w½¢zÉ.
E°è «ÃuÁ ºÉZÀÄÑ ZÀ¥Áw wA¢gÀĪÀ¼ÀÄ. ∴ 3 14 2 2 14
48
48
 F avÀU
æ ¼
À °
À è §tÚ vÀÄA©zÀ ¨sÁUÀU¼
À £
À ÄÀ ß ¥Àw
æ ¤¢ü¹gÀĪÀ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£
À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹.
• 1 ªÀÄvÀÄÛ 1 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ
1 2 3
2
zÉÆqÀØzÀÄ ? ` 12 j
1
• 1 1
3 ªÀÄvÀÄÛ gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ
3 4
zÉÆqÀØzÀÄ ? ` 13 j

ed
1
4
• 1 ªÀÄvÀÄÛ 1 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ

ish
6 4
1
6 zÉÆqÀØzÀÄ? ` 14 j
re S
1,1,1,1
2 3 4 6 bl EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄð£ÀAvÉ avÀæUÀ¼À°è UÀÄgÀÄw¹ AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ
be TB
pu
JAzÀÄ w½zɪÅÀ . DzÀgÉ ¥Àw
æ ¨Áj ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£
À ÄÀ ß avÀU
æ ¼
À °
À è ªÀåP¥
ÛÀ r
À ¹ ºÉÆð¸ÀĪÀÅzÀÄ
¸ÀÄ®¨sÀªÀ®è. ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¸ÀĪÀ ¥ÀgÁåAiÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÉÆÃt.
o K

¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ºÉÆðPÉ :

tt ©

PɼÀV£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

3, 4, 2, 1 , 3, 2, 1
4 5 3 2 5 4 3
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À UÀÄA¥ÁV §gÉAiÉÆÃt.
3, 2 ; 4, 3 ; 2, 1
4 4 5 5 3 3

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 4 ªÀÄvÀÄÛ 3 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ?

5 5
No

E°è ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß LzÀÄ ¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼ÁV ªÀiÁr PÀæªÀĪÁV 4 ªÀÄvÀÄÛ 3

¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄÄÝ §tÚ vÀÄA©zÉ.

EzÀgÀ°è 4 JA§ÄzÀÄ 3 QÌAvÀ zÉÆqÀØzÁVzÉ. ∴ 4 23

5 5 5 5

49
49
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 3, 7 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ ?
8 8
EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁVzÀÄÝ CA±À 7>3 DVzÉ.
EªÀÅUÀ¼À°è 7 zÉÆqÀØzÀÄ ∴ 7 23
8 8 8
CAzÀ g É ¸À ª À Ä bÉ Ã zÀ ©ü £ À ß gÁ²UÀ ¼ À ° è CA±À zÉ Æ qÀ Ø ¢ gÀ Ä ªÀ ©ü £ À ß gÁ²AiÀ Ä Ä

ed
zÉÆqÀØzÁVgÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgÀuÉ 3: 8 ªÀÄvÀÄÛ 3 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ aPÀÌzÀÄ ?

ish
15 15
EªÀÅ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁVzÀÄÝ CA±À 3<8 DVzÉ.
3 aPÀÌzÀÄ ∴ 3 1 8
re S
15
bl 15 15
be TB

©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À KjPÉ PÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E½PÉ PÀæªÀÄ:

pu
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 3 , 6 , 2 , 4 EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
7 7 7 7
o K

¥ÀjºÁgÀ : EªÀÅ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ. DzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹

2
tt ©

KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è 7

CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ. CzÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä
§gÉAiÀĨÉÃPÀÄ. £ÀAvÀgÀzÀ zÉÆqÀØ ©ü£ÀßgÁ² 3, CzÀgÀ £ÀAvÀgÀzÀ zÉÆqÀØ ©ü£ÀßgÁ² 4,
7 7
»ÃUÉ PÀæªÀĪÁV §gÉzÀÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ©ü£ÀßgÁ² 6 £ÀÄß §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ.
7
CAzÀgÉ zÀvÀÛ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À KjPÉ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß »ÃUÉ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
KjPÉ PÀæªÀÄ : 2, 3, 4, 6
7 7 7 7
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 12 5 , 9 , 4 , 8 , 7 EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
12 12 12 12
No

¥ÀjºÁgÀ : EªÀÅUÀ¼À°è 12 9 CvÀåAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ. CzÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ.

£ÀAvÀgÀzÀ aPÀÌ ©ü£ÀßgÁ² 128 , CzÀgÀ £ÀAvÀgÀzÀ aPÀÌ ©ü£ÀßgÁ² 7 , »ÃUÉ PÀæªÀĪÁV
12
E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ.
E½PÉ PÀæªÀÄ : 9, 8 , 7 , 5 , 4
12 12 12 12 12

50
50
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) EªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ > CxÀªÁ < UÀ¼À°è ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀAPÉÃvÀ ºÁQj.
1) 7 d 9 2) 15 d 12 3) 5 d 4 4) 24 d 29
10 10 23 23 18 18 75 75
2) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
1) 5 , 1 , 4 , 3 , 8 2) 9 , 7 , 12 , 4 , 2
6 6 6 6 6 16 16 16 16 16

ed
¸ÀªÀÄ CA±À ºÁUÀÆ C¸ÀªÀÄ bÉÃzÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ºÉÆðPÉ :
E°ègÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À UÀÄA¥À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ish
2, 2 1, 1 3, 3 , 7, 7 ,
5 3 4 2 7 11 8 10
¥Àæw UÀÄA¦£À°ègÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À°è bÉÃzÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ EªÉ ªÀÄvÀÄÛ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
re S
bl
MAzÉà DVªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¸ÀĪÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß w½AiÉÆÃt.
be TB
pu
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 2, 2 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ ?
5 3
2 2
o K

5 3
tt ©

E°è ªÉÆzÀ®Ä ¥ÀÇtð ªÀ¸ÄÀ Ûª£

À ÄÀ ß 5 ¸ÀªÄÀ ¨sÁUÀ¼ÁV ªÀiÁr CzÀg°
À è 2 ¨sÁUÀU½
À UÉ
§tÚ vÀÄA©zÉ. ` 52 j
£ÀAvÀgÀ ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß 3 ¸ÀªÀĨsÁUÀ¼ÁV ªÀiÁr CzÀgÀ°è 2 ¨sÁUÀUÀ½UÉ §tÚ
vÀÄA©zÉ. ` 23 j
2 ªÀÄvÀÄÛ 2 JA§ªÀÅUÀ¼À°è CA±ÀUÀ¼ÀÄ MAzÉà DVªÉ. DzÀgÉ, bÉÃzÀUÀ¼ÀÄ
5 3
¨ÉÃgÉAiÀiÁVªÉ. 2 gÀ°è 1 JA§ 2 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ 2 gÀ°è 1 JA§ 2 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ.
No

5 5 3 3
1 1 JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ. CzÀÝjAzÀ 2 2 2 .
>
3 5 3 5
3 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ aPÀÌzÀÄ?
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 73 ªÀÄvÀÄÛ 11
3 gÀ°è 1 JA§ 3 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ. 3 gÀ°è 1 JA§ 3 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ.
7 7 11 11
1 < 1 JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ. CzÀÝjAzÀ 3 < 3 .
11 7 11 7

51
51
 »A¢£À GzÁºÀgÀuÉUÀ½AzÀ £ÁªÀÅ F jÃw wêÀiÁð¤¸À§ºÀÄzÀÄ. CA±À ¸ÀªÀÄ
EgÀĪÀ C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À°è zÉÆqÀØ bÉÃzÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ ¨É¯ÉAiÀÄÄ
PÀrªÉĬÄgÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ aPÀÌ bÉÃzÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ ¨É¯É ºÉaÑgÀÄvÀÛzÉ.
7 1 7; 1 2 1; 2 22 16 2 16 ;
10 8 2 4 3 5 20 25

ed
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À KjPÉ PÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E½PÉ PÀæªÀÄ :
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 3, 3, 3 , 3 UÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
8 5 12 4

ish
¥ÀjºÁgÀ : EªÀÅ CA±À ¸ÀªÀÄ EgÀĪÀ C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ. DzÀÝjAzÀ
bÉÃzÀ zÉÆqÀØ¢gÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ² ¨É¯É CvÀåAvÀ aPÀÌzÁVgÀÄvÀÛzÉ. F DzsÁgÀzÀ°è KjPÉ
re S
bl
PÀæªÀÄzÀ°è §gÉAiÀįÁVzÉ.
be TB

3 , 3, 3, 3
pu
KjPÉ PÀæªÀÄ : 12 8 5 4
GzÁºÀgÀuÉ 2 : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
o K

9, 9, 9, 9
15 10 11 20
tt ©

¥ÀjºÁgÀ : CA±À ¸ÀªÀÄ EgÀĪÀ C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ½ªÀÅ. EªÀÅUÀ¼À°è bÉÃzÀ

CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ EgÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²AiÉÄà UÀjµÀ× ¨É¯É ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. F DzsÁgÀzÀ°è
E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gÉAiÀįÁVzÉ.
E½PÉ PÀæªÀÄ: 9, 9, 9, 9
10 11 15 20

ZÀlĪÀnPÉ :- F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.

No

3, 6 , 2, 5 , 4, 7
10 10 10 10 10 10

¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼£
À ÄÀ ß KjPÉ PÀª
æ ÄÀ zÀ°è §gÉzÄÀ £ÀAvÀgÀ E½PÉ PÀª
æ ÄÀ zÀ°è §gɬÄj.
1) 7 , 7 , 7 , 7 2) 16 , 16 , 16 , 16
13 9 15 6 20 16 24 18

52
52
C¸ÀªÀÄ CA±À ºÁUÀÆ C¸ÀªÀÄ bÉÃzÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ºÉÆðPÉ :
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 1 ªÀÄvÀÄÛ 2 £ÀÄß ºÉÆð¹j.
4 6
F JgÀqÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À CA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVªÉ. EAvÀºÀ
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ºÉÆðPÉAiÀÄ PÀæªÀÄ FªÀgÉUÉ £ÀªÀÄUÉ w½¢®è. DzÀgÉ £ÀªÀÄUÉ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¸ÀĪÀ «zsÁ£À w½¢zÉ. £ÁªÀÅ 14 ªÀÄvÀÄÛ 62 UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ

ed
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV §gÉAiÀħºÀÄzÉÃ? F jÃw ¸ÀªÀiÁ£À©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV §gÉAiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ
£ÁªÀÅ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¸À§ºÀÄzÁVzÉ.

ish
1 2 3 4 5 6 ...........
= = = = =
4 8 12 16 20 24
2 4 6 8 10 .............
re S
= =

bl
6 12 18 24 30
= =
be TB

1 ªÀÄvÀÄÛ 2 PÉÌ ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁzÀ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ºÉÆA¢zÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ PÀæªÀĪÁV

pu
4 6
3 ªÀÄvÀÄÛ 4 DVªÉ.
12 12
o K

3 1 4 DzÀÝjAzÀ 1 1 2 .
12 12 4 6
tt ©

¥ÀgÁåAiÀÄ PÀæªÀÄ
1 ªÀÄvÀÄÛ 2 £ÀÄß ºÉÆð¹ AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ JAzÀÄ w½¹.
4 6
MAzÀgÀ bÉÃzÀ¢AzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀgÀ CA±ÀÀ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄt¹ ¸ÀªÀiÁ£À
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ºÉÆð¸À§ºÀÄzÀÄ.
1# 6 6 , 2# 4 8
= =
4 # 6 24 6 # 4 24
6 1 8 `1 12
24 24 4 6
No

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 3 ªÀÄvÀÄÛ 4 £ÀÄß ºÉÆð¹ AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ JAzÀÄ w½¹.

5 8
¥ÀjºÁgÀ : 3 ªÀÄvÀÄÛ 4 gÀ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ CªÀÅUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ
5 8
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄÄÝ ºÉÆð¸ÀÄvÉÛêÉ.
3 6 9 12 15 18 21 24 27
= = = = = = = = ............
5 10 15 20 25 30 35 40 45
53
53
 4 8 12 16 20 24 28 ..................
= = = = = =
8 16 24 32 40 48 56
3 ªÀÄvÀÄÛ 4 gÀ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ 24 ªÀÄvÀÄÛ 20 .
5 8 40 40
24 2 20 DzÀÝjAzÀ 3 2 4 .
40 40 5 8
¥ÀgÁåAiÀÄ «zsÁ£À

ed
• bÉÃzÀUÀ¼À ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ»rzÀÄ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ £ÀAvÀgÀ
ºÉÆð¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ.
3 , 4 £ÀÄß ºÉÆð¹ AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ JAzÀÄ w½¹.

ish
5 8
=
3 # 8, 4 # 5 • bÉÃzÀUÀ¼ÁzÀ 5 ªÀÄvÀÄÛ 8 gÀ ®.¸Á.C. 40
5# 8 8# 5
•
re S
©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼À bÉÃzÀ 40 DUÀĪÀAvÉ ¸ÀªiÀ Á£À
=
24 , 20
40 40
bl ©ü£ÀßgÁ² gÀa¹zÉ.
be TB

24 2 20
pu
= •
40 40 CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹zÉ.
3
` 2 4
o K

5 8
GzÁºÀgÀuÉ 3 :
tt ©

6 ªÀÄvÀÄÛ 8 £ÀÄß ºÉÆð¹ AiÀiÁªÀÅzÀÄ aPÀÌzÀÄ JAzÀÄ w½¹.

10 12
¥ÀjºÁgÀ : bÉÃzÀUÀ¼À ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ »rzÀÄ zÀvÀÛ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¸ÀªÀiÁ£À
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ºÉÆð¸À¨ÉÃPÀÄ. bÉÃzÀUÀ¼ÁzÀ 10, 12 gÀ ®.¸Á.C. = 60.
6 6 6 36 8 8 5 40
= # = = # =
10 10 # 6 60 12 12 # 5 60
36 1 40 ` 6 1 8
60 60 10 12
No

¥ÀæAiÀÄwß¹ :
F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹, CªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀAPÉÃvÀ ºÁQj (< , >)

1) a) 5 d 5 b) 9 d 9 c) 8 d 8 d) 12 d 12
8 6 15 20 12 10 17 20

2) a) 4 d 6 b) 8 d 12
5 10 12 15

54
54
 ZÀlĪÀnPÉ :- F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è F PɼÀV£À DPÀÈwUÀ¼À°è §gɬÄj.

3 , 3, 3 , 3, 3, 3
15 7 12 4 9 8

C¨sÁå¸À 2.4

ed
I. F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹, CªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀAPÉÃvÀªÀ£ÀÄß ºÁQ

ish
(<, > CxÀªÁ =).
A) 1) 3 d 5 2) 7 d 5 3) 10 d 8 4) 3 d 7
6 6 10 10 12 12 15 15
re S
B) 1) 5 d 5
7 6
bl 2) 3 d 3
8 9
3) 2 d 4
6 12
4) 11 d 11
13 12
be TB
pu
II. KjPÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
A) 1) 7 , 5 , 1 , 9 2) 3 , 10 , 7 , 6
o K

12 12 12 12 15 15 15 15
tt ©

3) 6 , 2 , 5 , 8 4) 18 , 11 , 6 , 19
8 8 8 8 20 20 20 20

B) 1) 2 , 2 , 2 , 2 2) 7 , 7 , 7 , 7
7 5 3 4 9 16 10 8

3) 3 , 3 , 3 , 3 4) 9 , 9, 9, 9
10 12 5 14 20 15 12 16
III. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è §gɬÄj.
1) 1 , 1 , 1, 1
No

12 23 5 7

2) 1 , 3, 4, 2
5 5 5 5

3) 1 , 4, 2, 6
7 7 7 7

55
55
IV. F avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹, CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ
¸ÀAPÉÃvÀ ºÁQj (< , > CxÀªÁ =)
0 1
1 1

0 1 2
2 2 2

ed
0 1 2 3 4

ish
4 4 4 4 4

0 1 2 3 4 5 6 7 8
8 8 8 8 8 8 8 8 8
re S
0
bl 1 2 3
be TB

3 3 3 3
pu
a) 1 d 2 b) 1 d 1 c) 1 d 5 d) 7 d 3
o K

2 4 4 3 2 8 8 4

e) 0 d 3 f) 1 d 1 g) 3 d 2
tt ©

3 3 8 2 8 3

V. F ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ©r¹.

1) ªÉÄÃj UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß 4 UÀAmÉ ºÁUÀÆ ²®à 3 UÀAmÉUÀ¼À PÁ® C¨sÁå¸À

5 4
ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. AiÀiÁgÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀÄAiÀÄ C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ ?

2) MAzÀÄ d«Ää£À°è 5 ¨sÁUÀ ¢ézÀ¼À zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß, 3 ¨sÁUÀ PÀ§â£ÀÆß

8 9
No

¨É¼É¢gÀĪÀgÀÄ. AiÀiÁªÀ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄ eÁUÀzÀ°è ¨É¼É¢gÀĪÀgÀÄ ?

VI. F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀAPÉÃvÀ ºÁQ ºÉÆð¹ (< CxÀªÁ >)

1) 2 d 3 2) 2 d 1 3) 6 d 5 4) 5 d 2
5 4 6 8 10 12 9 5

56
56
 2.5 ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£À.
FUÁUÀ¯Éà ¤ÃªÀÅ ¥ÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÇuÁðAPÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ
ªÀåªÀPÀ®£ÀªÀ£ÀÄß w½¢gÀÄ«j. FUÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£ÀUÀ¼À£ÀÄß
w½AiÉÆÃt. E°ègÀĪÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ¥Àæw avÀæzÀ°ègÀĪÀ MlÄÖ ¥ÀjªÀiÁtªÀ£ÀÄß
©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è w½¹.

ed
1 1 1
1
4 4 4
3

ish
1
1 1
4
4 4

avÀæ 1 avÀæ 2
re S
bl 1 JA§ 1
be TB

avÀæ 1 gÀ°è JgÀqÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JA§ 3 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ. CAzÀgÉ

4 4
pu
MlÄÖ ¥ÀjªÀiÁt 5.
4
2
o K

avÀæ gÀ°ègÄÀ ªÀ MlÄÖ ¥ÀjªÀiÁt JµÀÄÖ? £ÉÆÃrzÁPÀët ºÉüÀ®Ä ¸ÁzsåÀ ªÁ¬ÄvÉÃ?

(E®è) KPÉ?
tt ©

avÀæ 1 gÀ°è J¯Áè ¸ÀªÀÄ£ÁzÀ ¨sÁUÀUÀ¼Éà EªÉ. CAzÀgÉ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ,

2 3 5
+ = JAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ.
4 4 4
DzÀgÉ avÀæ 2 gÀ°è C¸ÀªÄÀ bÉÃzÀ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ½ªÉ. EAvÀºÀ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£
À ÄÀ ß PÀÆqÀĪÀ
PÀæªÀĪÀ£ÀÄß w½AiÉÆÃt.
2.5 (a) ¸ÀªÀÄbÉÃzÀÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À
GzÁºÀgÀuÉ 1 : Då£ï¸À£ï ±À¤ªÁgÀ ªÀÄPÀ̼À PÁzÀA§jAiÉÆAzÀgÀ 15 ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß,
No

¨sÁ£ÀĪÁgÀ 52 ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß N¢ ªÀÄÄV¹zÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ N¢zÀ MlÄÖ ¨sÁUÀ JµÀÄÖ ?

±À¤ªÁgÀ N¢zÀ ¥ÀŸÀÛPÀzÀ ¨sÁUÀ = 1
5
¨sÁ£ÀĪÁgÀ N¢zÀ ¥ÀŸÀÛPÀzÀ ¨sÁUÀ = 2
5
JgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼À°è N¢zÀ ¨sÁUÀ = 1 +2
5 5
57
57
 EªÀÅ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ºÉÆA¢zÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ, DzÀÝjAzÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆr GvÀÛgÀ
§gɬÄj.
1 2 3 ∴ CªÀ£ÀÄ N¢zÀ MlÄÖ ¨sÁUÀ 3 .
= + =
5 5 5

GzÁºÀgÀuÉ 2 : gÉÊvÀ£ÉƧâ vÀ£Àß d«Ää£À 3 ¨sÁUÀzÀ°è vÉAUÀ£ÀÄß, 5 ¨sÁUÀzÀ°è

12 12
¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ 2 ¨sÁUÀzÀ°è »¥ÀÅà£ÉÃgÀ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¢gÀĪÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ ¨É¼É

ed
12
¨ÉɼɹzÀ MlÄÖ d«ÄãÀÄ JµÀÄÖ ?

ish
vÉAUÀÄ ¨É¼ÉzÀ d«Ää£À ¨sÁUÀ = 3
12

¨sÀvÀÛ ¨É¼ÉzÀ d«Ää£À ¨sÁUÀ = 5

re S
bl 12
be TB

»¥ÀÅà £ÉÃgÀ¼É ¨É¼ÉzÀ d«Ää£À ¨sÁUÀ = 2

pu
12
3 5 2
¨É¼É ¨É¼É¹zÀ MlÄÖ d«ÄãÀÄ = + +
12 12 12
o K

EªÉ®ª
è ÇÀ ¸ÀªÄÀ bÉÃzÀ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼ÄÀ . DzÀÝjAzÀ CA±ÀU¼
À £
À ÄÀ ß PÀÆr GvÀg
Û À §gÉ¢zÉ.
tt ©

3+5+2
=
12

10 10 5 5
= = = ¨sÁUÀ (GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß PÀ¤µÀ× gÀÆ¥ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¹zÉ).
12 12 6 6

∴ gÉÊvÀ ¨É¼É ¨É¼ÉzÀ d«ÄãÀÄ 5 ¨sÁUÀ.

6
GzÁºÀgÀuÉ 3 : ºÀĸÉãï ` 5 7 PÉÆlÄÖ £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß, ` 16 PÉÆlÄÖ
20 20
No

¥É¤ì¯ï£ÀÄß PÉÆAqÀ£ÀÄ. CªÀÅUÀ¼À MlÄÖ ¨É¯É JµÀÄÖ ?

5 7 + 16
20 20 (E°è «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄÆ EzÉ.)
107 16
= + (CzÀ£ÀÄß «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁV ¥ÀjªÀwð¹ §gÉ¢zÉ.)
20 20

58
58
 107 + 16
= (¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁzÀÝjAzÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆrzÉ.)
20
133
= (EzÀÄ «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ².)
20
13
=6 (GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ «Ä±ÀægÀÆ¥ÀPÉÌ §zÀ¯Á¬Ä¹zÉ.)
20

ed
∴ MlÄÖ ¨É¯É ` 6 13
20

ish
¥ÀæAiÀÄwß¹ :1) 5 3 2) 5 + 2 + 3 3) 4 1 + 3 4) 2 2 + 2 1
+
16 16 8 8 8 5 5 3 3

2.5 (b) ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£À

re S
bl
be TB

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 6 jAzÀ 5 £ÀÄß PÀ¼É¬Äj.

pu
8 8
o K

6-5 (EªÀÅ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ)

8 8
tt ©

∴ 6-5 1
= (CA±ÀUÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀÄ GvÀÛgÀ §gɬÄj)
8 8

GzÁºÀgÀuÉ 2: gÁdÄ 8 ¨sÁUÀ ºÀtÂÚ£À°è 2 ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß wAzÀ£ÀÄ. G½zÀ ºÀtÄÚ

10 10
JµÀÄÖ ?
8 - 2 (EªÀÅ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ. DzÀÝjAzÀ CA±ÀUÀ¼À
10 10
ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ F jÃw GvÀÛgÀ §gɬÄj.)
= 8-2 = 6
No

10 10
6 (F ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß PÀ¤µÀ× gÀÆ¥ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¸À¨ÉÃPÀÄ)
10
3
= 6 3 (PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À)
=
10 5
5

∴ G½zÀ ºÀtÂÚ£À ¨sÁUÀ = 3 ¨sÁUÀ

5

59
59
 GzÁºÀgÀuÉ 3 : ¤ªÉâvÁ¼À §½ ` 8 14 EvÀÄÛ. DPÉ ` 52
4
PÉÆlÄÖ §¼É
PÉÆAqÀÄPÉÆAqÀ¼ÀÄ. CªÀ¼À §½ G½zÀ ºÀt JµÀÄÖ ?
81 - 5 2 (EªÀÅ «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ)
4 4

33 - 22
= (D «Ä±Àæ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£
À ÄÀ ß «µÀªÄÀ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¹zÉ.)
4 4

ed
33 - 22 (¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁzÀÝjAzÀ CA±ÀUÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ
=
4 »r¢zÉ.)

ish
11
= (EzÀÄ «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ².)
4
11 2 3 (CzÀ£ÀÄß «Ä±ÀægÀÆ¥ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¹ §gÉAiÀįÁVzÉ.)
re S
=
4
=
4
bl
∴ G½zÀ ºÀt = ` 2 34
be TB
pu
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 9 - 7 2) 18 - 13 3) 4 3 - 5 4) 5 1 - 2 2
15 15 24 24 8 8 3 3
o K

C¨sÁå¸À 2.5
tt ©

I. ¸ÀAPÉëæ¹.
A) 1) 3 + 2 2) 7 + 4 3) 7 + 2 + 3 4) 5 + 3 + 1
7 7 15 15 10 10 10 12 12 12

B) 1) 4 2 + 2 1 2) 1 2 + 2 1 3) 3 7 + 4 4) 2 5 + 1 7
3 3 6 6 10 10 12 12
II. F ¸ÀAPÀ®£À ªÀåªÀPÀ®£À ZËPÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÇtðªÀiÁr.
(+)
No

3 4 (a)
5 5
(-) (b)
2 2
5 5
(c) (d) (e)

60
60
III. ¸ÀAPÉëæ¹.
A) 1) 6 - 1 2) 9 - 2 3) 18 - 7 4) 28 - 5
8 8 13 13 20 20 30 30

B) 1) 2 1 - 3 2) 3 5 - 1 6 3) 2 3 - 1 1 4) 1 7 - 6
4 4 7 7 4 4 12 12
IV. F ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ©r¹j.
MAzÀÄ zÁgÀªÀ£ÀÄß JgÀqÀÄ vÀÄAqÀÄ ªÀiÁrzÁUÀ 84 «ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 83 «ÄÃ.

ed
A. 1)
GzÀÝzÀ vÀÄAqÀÄUÀ¼ÄÀ zÉÆgÉvª
À ÅÀ . DzÀgÉ ªÉÆzÀ°zÀÝ zÁgÀzÀ GzÀÝ JµÀÄÖ?

ish
2) gÀ« ºÀuÉÆÚAzÀgÀ 3 ¨sÁUÀªÀ£ÀÆß, gÀfAiÀiÁ 5 ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß wAzÀgÀÄ.
12 12
CªÀgÀÄ wAzÀ MlÄÖ ºÀtÄÚ JµÀÄÖ ?
MAzÀÄ ZÉAr£À ¨É¯É ` 3 53 ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ UÉÆA¨ÉAiÀÄ ¨É¯É ` 23.
re S
3)

bl 5
be TB

CªÀÅUÀ¼À MlÄÖ ¨É¯É JµÀÄÖ ?

pu
B. 1) qÀ©A À è 87 Q.UÁæA ¸ÀPÌÀg¬
â iÉÆAzÀg° É ÄvÀÄ.Û ±Àg§
À vï vÀAiÀiÁj¸À®Ä 3
8
Q.UÁæA
¸ÀPÀÌgÉ §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. G½zÀ ¸ÀPÀÌgÉ JµÀÄÖ ?
o K

2) ±ÉæÃAiÀiÁ£ï §½ ` 5 3 EvÀÄÛ. CzÀgÀ°è ` 2 5 RZÁðzÀgÉ G½zÀ

10 10
tt ©

ºÀt JµÀÄÖ ?
2.6 (a) C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
1 1 F avÀæzÀ°è ©ü£ÀߨsÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÉ. CªÀÅUÀ¼À MlÄÖ ªÉÆvÀÛ
3 4
JµÀÄÖ?
E°è 1 ªÀÄvÀÄÛ 1 ¨sÁUÀUÀ½ªÉ. C¸ÀªÀÄbÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
3 4
No

CAzÀgÉ CªÀÅ C¸ÀªÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ.

EAvÀºÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀĪÀ PÀæªÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢®è. DzÀgÉ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ªÉÆvÀÛ PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀ «zsÁ£À £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¹zÀgÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ PÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1 ªÀÄvÀÄÛ 1 PÉÌ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀzÀ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ?
3 4
AiÉÆÃa¹.
61
61
1 1 (bÉÃzÀUÀ¼À ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ »rAiÀĨÉÃPÀÄ. bÉÃzÀ 3 ªÀÄvÀÄÛ 4gÀ ®.¸Á.C. 12.)
+
3 4
¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä JgÀqÀÆ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À CA±À ªÀÄvÀÄÛ bÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß
®.¸Á.C.¢AzÀ UÀÄt¹.
1#4 1#3
= + ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV
3#4 4#3

ed
1) 1 1
+
4 3 3 4
= +
12 12
(FUÀ ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ zÉÆgÉvÀªÀÅ.) (1 # 4) + (1 # 3)
=
12

ish
4+3 4+3 7
= (CªÀÅUÀ¼À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆr §gÉ¢zÉ.) = =
12 12 12

7
re S
=
12
bl
be TB

∴ MlÄÖ ¥ÀjªÀiÁt 7
=
pu
12
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
o K

aîªÉÇAzÀgÀ°è 3 Q.UÁæA ¸ÀPÀÌgÉ, 1 Q.UÁæA gÀªÉ ºÁUÀÆ 4 Q.UÁæA ¨ÉüÉ

4 2 5
tt ©

EzÉ. CªÀÅUÀ¼À MlÄÖ vÀÆPÀ JµÀÄÖ?

CªÀÅUÀ¼À MlÄÖ vÀÆPÀ PÀAqÀÄ »rAiÀÄ®Ä D ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
3 1 4 (EªÀÅ C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
+ +
4 2 5
¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¸À¨ÉÃPÀÄ.)
DzÀÝjAzÀ 4, 2, 5 gÀ ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ »rAiÀĨÉÃPÀÄ. ®.¸Á.C. = 20.

3 # 5 1 # 10 4 # 4 (bÉÃzÀ 20 DUÀĪÀAvÉ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß

= + +
4 # 5 2 # 10 5 # 4
gÀa¸À¨ÉÃPÀÄ.)
No

15 10 16
= + +
20 20 20

15 + 10 + 16 (CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆr¸À¨ÉÃPÀÄ.)
=
20

41 (EzÀÄ «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ². «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁV

=
20
CzÀ£ÀÄß ¥ÀjªÀwð¹.)
62
62
 41 2 1
= = (GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°èqÀ¨ÉÃPÀÄ.)
20 20

¸ÀAQë¥ÀÛªÁV
∴ MlÄÖ vÀÆPÀ = 2 1 Q.UÁæA 3 1 4
20 + +
4 2 5
(3 # 5) + (1 # 10) + (4 # 4)
=
20

ed
15 + 10 + 16 41 1
= = = 2
GzÁºÀgÀuÉ 3 : 20 20 20

ish
±ÀgÀtå vÀ£Àß Hj¤AzÀ 11 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀªÀ£ÀÄß ¨ÉʹPÀ°è£À®Æè ªÀÄvÀÄÛ 2 3
8 10
Q.«ÄÃ. zÀÆgÀªÀ£ÀÄß §¹ì£À®Æè ¥ÀæAiÀiÁt¹ vÁ®ÆèPÀÄ PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß vÀ®Ä¦zÀ¼ÀÄ. CªÀ¼À
re S
bl
Hj¤AzÀ vÁ®ÆèPÀÄ PÉÃAzÀæQÌgÀĪÀ zÀÆgÀ JµÀÄÖ?
be TB

11 + 2 3
pu
(EªÀÅ «Ä±Àæ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ.)
8 10
(CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¹
o K

9 23
= + §gÉ¢zÉ.)
8 10
tt ©

bÉÃzÀ 8 ªÀÄvÀÄÛ 10gÀ ®.¸Á.C. PÀAqÀÄ »r¬Äj. ®.¸Á.C. 40.

=
9 # 5 23 # 4
+ ∴ bÉÃzÀ 40 DUÀĪÀAvÉ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÉ.
8 # 5 10 # 4

45 92 (¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ½ªÀÅ.) ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV

= +
40 40
11 + 2 3
45 + 92 (CªÀÅUÀ¼À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆr¹zÉ.) 8 10
= 9 23
40 = +
8 10
137 (EzÀÄ «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁVzÉ.) (9 # 5) + (23 # 4)
=
No

40 40
45 + 92
17 (EzÀ£ÀÄß «Ä±Àæ gÀÆ¥ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¹ §gÉ¢zÉ.) =
=3 40
40 137 3 17
= =
40 40
∴ vÁ®ÆèPÀÄ PÉÃAzÀæQÌgÀĪÀ zÀÆgÀ 3 17 Q.«ÄÃ.
40

¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 5 1 2) 7 + 4 3) 3 + 1 + 5 4) 2 1 + 3 1
+
6 8 10 15 5 4 6 6 4

63
63
 2.6(b) C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£ÀÀ
GzÁºÀgÀuÉ 1: ±ÁgÀzÁ¼À §½ ` 4 3 RZÀÄð
EvÀÄÛ. CzÀgÀ°è gÀ§âgï PÉƼÀî®Ä ` 10
5
ªÀiÁrzÀ¼ÀÄ. CªÀ¼À°è G½zÀ ºÀtªÉµÀÄÖ?
4 3
5 ªÀÄvÀÄÛ 10 EªÀÅ C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄbÉÃzÀ
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¹zÁUÀ CªÀÅUÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£À ¸À®¨sÀªÁV QæAiÉÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.

ed
F ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
4- 3 EªÀÅ C¸ÀªÀÄbÉÃzÀ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ. D bÉÃzÀUÀ½UÉ ®.¸Á.C.

ish
5 10
PÀAqÀÄ»rAiÀĨÉÃPÀÄ. bÉÃzÀ 5 ªÀÄvÀÄÛ 10 gÀ ®.¸Á.C. 10.
bÉÃzÀ 10 DUÀĪÀAvÉ ¸ÀªÀiÁ£À©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV
4#2 - 3#1 (bÉÃzÀ 10 DUÀĪÀAvÉ ¸ÀªÀiÁ£À 4- 3
re S
=
bl
5 # 2 10 # 1
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ.)
5 10
(4 # 2) - (3 # 1)
be TB

=
10
pu
= 8 - 3
10 10 8-3
=
10
8-3 (CA±ÀUÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¢zÉ.)
o K

=
10 51
Y 1
= =
10 2 2
5
tt ©

= (GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß PÀ¤µÀ× gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉ¢zÉ.)

10
1 ∴CªÀ¼À°è G½zÀ ºÀt ` 1
=
2 2

GzÁºÀgÀuÉ 2 : 21 «ÄÃ. GzÀÝzÀ vÀAwAiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀÄ vÀÄAqÀÄ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

6
MAzÀÄ vÀÄAr£À GzÀÝ 3 «ÄÃ. EzÉ. ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ vÀÄAr£À GzÀÝ JµÀÄÖ?
4

21 - 3 (EzÀ g À ° è MAzÀ Ä «Ä±À æ © ü £ À ß gÁ²¬ÄzÉ . CzÀ £ À Ä ß «µÀ ª À Ä

6 4
©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁV ¥ÀjªÀwð¹.)
No

13 - 3
=
6 4
13 ªÀÄvÀÄÛ 3 6 ªÀÄvÀÄÛ 4 gÀ ®.¸Á.C. 12 DVzÉ.
6 4

13 # 2 - 3 # 3 (bÉÃzÀ 12 EgÀĪÀAvÉ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß gÀa¹.)

=
6#2 4#3

64
64
 26 - 9 ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV
=
12 12
21 - 3
26 - 9 (CA±ÀUÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¢zÉ.) 6 4
= 13 - 3
12 =
6 4
17 (EzÀÄ «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀiÁVzÉ.) (13 # 2) - (3 # 3)
= =
12 12
(GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß «Ä±Àæ ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°è 26 - 9

ed
=
§gÉ¢zÉ.) 12
5 17 1 5
=1
12 ∴ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ vÀAwAiÀÄ GzÀÝ 1 5 «ÄÃ. =
12
=
12
12

ish
5- 2 2) 19 - 5 3) 2 3 - 1 1
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 6 12 25 10 8 10
re S
bl
be TB

C¨sÁå¸À 2.6
pu
I. ¸ÀAPÉëæ¹.
o K

1. a) 5 + 1 b) 11 + 2 c) 7 + 5 d) 14 + 13 + 3
6 3 12 15 8 12 15 20 10
tt ©

2. a) 1 3 + 1 b) 2 4 + 3 1 c) 4 1 + 3 d) 2 1 + 7
4 2 5 10 6 8 3 12

II. F ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£À ZËPÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉƽ¹.

(+)
4 3 a)
5 4
1 1 b)
(-) 4 2
c) d) e)
No

III. ¸ÀAPÉëæ¹.
1. a) 5 - 1 b) 7 - 2 c) 11 - 7 d) 13 - 5
6 3 8 6 12 10 15 15

2. a) 1 3 - 1 b) 2 4 - 1 3 c) 3 5 - 2 3 d) 3 5 - 2 5
4 8 5 10 8 10 8 6

65
65
IV. F ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ©r¹j.

1) PÉ®¸ÀUÁgÀgÄÀ UÀzÝÉ AiÀÄ°è PÀ¼É vÉU¢

É gÀĪÀgÄÀ . ¨É½UÉÎ 5 ¨sÁUÀ UÀzÝÉ AiÀÄ°è, ªÀÄzsÁåºßÀ
8
1 ¨sÁUÀ UÀzÉÝAiÀÄ°è PÀ¼É vÉUÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ. CªÀgÀÄ PÀ¼É vÉUÉzÀ UÀzÉÝAiÀÄ MlÄÖ
6
¨sÁUÀ JµÀÄÖ ?

ed
2) gÀWÀÄ MAzÀÄ vÉÆnÖAiÀÄ 3 ¨sÁUÀPÉÌ, gÀ¦üÃPï CzÉà vÉÆnÖAiÀÄ 3 ¨sÁUÀPÉÌ
10 6
¤ÃgÀÄ vÀÄA©¹zÀgÀÄ. CªÀj§âgÀÆ MlÄÖ vÉÆnÖAiÀÄ JµÀÄÖ ¨sÁUÀ ¤ÃgÀÄ

ish
vÀÄA©¹zÀgÀÄ?
3) æ Á`
¸ÀıÀÄv 3 7 UÉ MAzÀÄ ¥É£ßÀ £ÀÆß, ` 43 UÉ MAzÀÄ ¥ÀŸÀPÛ ª
À £
À ÄÀ ß PÉÆAqÀ¼ÄÀ .
10 5
re S
bl
CªÀÅUÀ¼À MlÄÖ ¨É¯É JµÀÄÖ ?
be TB
pu
V. F ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ©r¹j.
o K

1) ²PÀPë g
À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯ÁªÀÄPÀ̼ÄÀ ¸ÉÃj ¥Àj¸ÀgÀ eÁUÀÈwUÉ UÉÆÃqÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ
zÉÆqÀØ ©üw¥
Û v
À æÀ gÀa¹zÀgÄÀ . ªÀÄPÀ̼ÄÀ CzÀg°
À è 19 ¨sÁUÀ ©üw¥
Û v
À æÀ gÀa¹zÀÝgÄÀ .²PÀPë g
À ÄÀ
tt ©

30
gÀa¹zÀ ©üw¥
Û v æÀ À ¨sÁUÀ JµÀÄÖ ? (¸ÀĽªÀÅ: E°è MAzÀÄ ¥ÀÇtð avÀª
À z æ £
À ÄÀ ß 30
30
JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¹j.
2) ºÀǪÀ¥Àà CªÀgÀÄ vÀ£Àß DzÁAiÀÄzÀ 3 ¨sÁUÀzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀ̼À ²PÀëtPÁÌV
8
«ÄøÀ°nzÀÝgÀÄ. CzÀgÀ°è 1 ¨sÁUÀ ªÀiÁvÀæ ²PÀëtPÉÌ RZÁð¬ÄvÀÄ. G½zÀ
5
ºÀtªÉµÀÄÖ ?
No

3) M§â gÉÊvÀ¤UÉ 3 5 JPÀgÉ d«ÄäzÉ. CzÀgÀ°è 23 JPÀgÉAiÀÄ°è ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß,

8 4
G½zÀ ¨sÁUÀzÀ°è ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¢zÁÝ£É. D gÉÊvÀ JµÀÄÖ JPÀgÉAiÀÄ°è ¨Á¼É
¨É¼É¹zÁÝ£É ?
    

66
66
 WÀlPÀ - 3
zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼ÀÄ
(Decimals)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :
 zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£À w½AiÀÄÄ«j,

ed
 zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À ¨É¯É £ÀPÉëAiÀÄ°è §gÉAiÀÄÄ«j ºÁUÀÆ ¥Àæw
CAQAiÀÄ ¸ÁÜ£À¨É¯É UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,

ish
 zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,
 zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£À ªÀiÁqÀÄ«j,
re S

bl
GzÀÝ, vÀÆPÀ ºÁUÀÆ ºÀtPÁ¹UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ zÀ±ª À iÀ ÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼£
À ÄÀ ß
be TB

M¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄ«j.

pu
zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉå
o K

¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯Éà F »A¢£À vÀgÀUÀwUÀ¼À°è zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀ,

tt ©

§gÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß w½¢gÀÄ«j. F WÀlPÀzÀ°è zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À §UÉÎ

ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£À PÀÄjvÁV E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ w½AiÉÆÃt,
F GzÁºÀgÀuÉ UÀªÀĤ¹.
gÉõÁä ªÀÄvÀÄÛ UÉÆÃ¥Á® CAUÀr¬ÄAzÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀÄ vÀAzÀ £ÀAvÀgÀ CªÀgÀ vÁ¬Ä
CªÀgÀ£ÀÄß JµÀÄÖ ºÀt G½¬ÄvÀÄ JAzÀÄ PÉýzÀgÀÄ.
gÉõÁä 5 gÀÆ 75 ¥ÉÊ¸É G½¬ÄvÉAzÀÄ ºÉýzÀ¼ÀÄ.
UÉÆÃ¥Á® aÃnAiÀÄ°è ` 5.75 JAzÀÄ §gÉzÀÄ vÉÆÃj¹zÀ£ÀÄ.
No

EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ¸Àj ? (JgÀqÀÆ ¸Àj)

UÉÆÃ¥Á® zÀ±ÀªÀiÁA±À ©AzÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¹ G½zÀ ºÀt JµÉÖA§ÄzÀ£ÀÄß
zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉzÀÄ vÉÆÃj¹zÁÝ£É.
5 .75
.
zÀ±ÀªÀiÁA±À ©AzÀÄ
5.75 gÀ°è£À ZÀÄPÉÌAiÀÄÄ zÀ±ÀªÀiÁA±À ©AzÀĪÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.

67
67
 3.1 zÀ±ÁA±À
GzÁºÀgÀuÉ 1 : F avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ed
E°è JµÀÄÖ ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ §tÚ vÀÄA©zÉ ?
3 ¨sÁUÀPÉÌ §tÚ vÀÄA©zÉ. §tÚ vÀÄA©zÀ MlÄÖ

ish
2 ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ 10
3 CAzÀgÉ 2 ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛ + 3 zÀ±ÁA±À (3 ºÀvÀÛgÀ CA±À). EzÀ£ÀÄß
¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ 2 + 10
zÀ±ÀªÀiÁA±À ©AzÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¹ F jÃw §gÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ 2.3 (JgÀqÀÄ ©AzÀÄ
re S
bl
ªÀÄÆgÀÄ). EzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÉ¢zÉ UÀªÀĤ¹.
be TB

©r zÀ±ÁA±À
• 2.3 gÀ°è 2 ©r¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.
pu
1
1
• ©r ¸ÁÜ£z À À §®¨sÁUÀz°
À è zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ª
À £
À ÄÀ ß §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ. 10
o K

• D zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ°è 3£ÀÄß §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ. 2 3

• zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ 10 1 gÀ¶ÖgÀÄvÀÛzÉ. = 2.3
tt ©

GzÁºÀgÀuÉ 2 :
F ¨ÁZÀtU  AÉ iÀÄ GzÀÝ JµÀÄÖ ? UÀªÀĤ¹: C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¥Àæw ¸ÉA.«ÄÃ
GzÀݪÀ£ÀÄß 10 ¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼ÁV «¨sÁV¹zÉ. D
¥Àæw ¸ÀtÚ¨sÁUÀzÀ GzÀÝ 101 ¸ÉA.«ÄÃ. DVzÉ.
No

¨ÁZÀtÂUÉAiÀÄ GzÀÝ 6 ¸ÉA.«ÄÃ. VAvÀ ºÉaÑzÉ ºÁUÀÆ 7 ¸ÉA.«ÄÃ. VAvÀ PÀrªÉÄ

7 ¸ÉA.«ÄÃ. EzÉ
EzÉ. C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÁUÀ CzÀgÀ GzÀÝ 6 ¸ÉA.«Äà + 10
JAzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ.
CAzÀgÉ 6 ¸ÉA.«ÄÃ. +7 zÀ±ÁA±À ¸ÉA.«ÄÃ.
EzÀ£ÀÄß 6.7 (DgÀÄ ©AzÀÄ K¼ÀÄ) JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

68
68
D ¨ÁZÀtÂUÉAiÀÄ GzÀÝ 6.7 ¸ÉA.«ÄÃ. ©r zÀ±ÁA±À
6.7 £ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÉ¢zÉ. UÀªÀĤ¹. 1
1 10
6 £ÀÄß ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ®Æè, 7 £ÀÄß zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ®Æè §gÉ¢zÉ. 6 7
= 6.7
* zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ CAPÉAiÀÄ£ÀÄß ©AzÀÄ«£À £ÀAvÀgÀ »ÃUÉ
§gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. 6.7 (NzÀĪÀ jÃw "DgÀÄ ©AzÀÄ K¼ÀÄ")

ed
GzÁºÀgÀuÉ 3 :
E°ègÀĪÀ mÉʯïìUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ish
re S
bl
be TB
pu
MlÄÖ mÉʯïìUÀ¼ÀÄ : ºÀvÀÛgÀ 1 UÀÄA¥ÀÅ + 3 ©rUÀ¼ÀÄ + 4 zÀ±ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ
o K

= 10 + 3 + 4
10
tt ©

4 = 13.4 ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÁA±À

CAzÀgÉ 13 + 10
1
13.4 gÀ°è 1 ºÀvÀÛgÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è, 3
©r ¸ÁÜ£ÀzÀ°è 10 1 10
ºÁUÀÆ 4 zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ°èAiÀÄÆ EzÉ. EzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É 1 3 4
¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÉ¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
§gÉAiÀÄĪÀ «zsÁ£À : 13.4
NzÀĪÀ «zsÁ£À : "ºÀ¢ªÀÄÆgÀÄ ©AzÀÄ £Á®ÄÌ".
w½¬Äj: ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ CAPÉ §gÉAiÀÄĪÁUÀ ©AzÀÄ
No

ºÁQ £ÀAvÀgÀ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±ÀzÀ°è §gÉ¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
9 5
1) 5 + 6 2) 20 + 4 + 10 3) 300 + 8 + 10
10
= 5.6 9 5
= 24 + = 308 +
10 10
= 24.9 = 308.5

69
69
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) F ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À ©AzÀÄ
G¥ÀAiÉÆÃV¹ §gɬÄj. 2) EzÉà jÃw ¸ÁÜ£¨ À ¯
É É ¥ÀnA
Ö iÀÄ°è ¤ÃªÉà £Á®ÄÌ
£ÀÆgÀÄ ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÁA±À ¸ÀASÉåU¼
À £
À ÄÀ ß §gÉzÄÀ CªÀÅUÀ¼£À ÄÀ ß zÀ±ª
À iÀ ÁA±À
100 10 1 1
10 gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.
8 3 3) ¤£Àß ªÀÄvÀÄÛ ¤£Àß ¸ÉßûvÀ£À ¥É¤ì¯ïUÀ¼À
3 6 4

ed
GzÀݪÀ£ÀÄß C¼ÉzÀÄ CªÀÅUÀ¼À GzÀݪÀ£ÀÄß
7 9 1
4 8 5 7 zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉ.

ish
¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ :
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ. FUÀ
re S
bl
zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸ÉÆÃt.
be TB

1) 0.6
pu
£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.
0.6JA§ÄzÀÄ `0' VAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ ºÁUÀÆ 1 QÌAvÀ aPÀÌzÀÄ. 0.6 JAzÀgÉ
o K

6 zÀ±ÁA±ÀU¼
À ÄÀ . DzÀÝjAzÀ 0 ¬ÄAzÀ 1 gÀ £ÀqÄÀ «£À CAvÀgª
À £
À ÄÀ ß ºÀvÄÀ Û ¸ÀªÄÀ ¨sÁUÀU¼
À ÁV
ªÀiÁr £ÀAvÀgÀ 0.6£ÀÄß F jÃw UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÀÄ.
tt ©

0 0.6 1 2 3
2) 2.5 £ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.
2.5
EzÀÄ 2 QÌAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 3QÌAvÀ aPÀÌzÀÄ. CAzÀgÉ 2 gÀ £ÀAvÀgÀ
5 zÀ±ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ. DzÀÝjAzÀ 2 jAzÀ 3 gÀ £ÀqÀÄ«£À CAvÀgÀªÀ£ÀÄß ºÀvÀÄÛ ¸ÀªÀĨsÁUÀ
ªÀiÁr F jÃw UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÀÄ.
No

0 1 2 2.5 3
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) ¸ÉÆ£É߬ÄAzÀ MAzÀgÀ £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ 4 zÀ±ÀªÀiÁA±À
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.
2) 3 jAzÀ 4 gÀ £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ 2 zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß
§gÉzÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹.

70
70
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ :
bÉÃzÀ ºÀvÄÀ Û EgÀĪÀ ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼£
À ÄÀ ß zÀ±ª
À iÀ ÁA±À gÀÆ¥Àz°
À è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÄÀ ß £ÁªÀÅ
FUÁUÀ¯Éà PÀ°wzÉÝêÉ.
6 1 8 7
GzÁºÀgÀuÉ : = 0.6 , = 0.1, = 0.8, = 0.7
10 10 10 10
23

ed
10
£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±ÀzÀ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ ?
23 20 3 3
= + = 2+ = 2.3

ish
10 10 10 10
` 23 = 2.3
10
re S
bl
FUÀ F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß w½AiÉÆÃt.
a) 3 b) 7 c) 1 d) 9
be TB

5 5 2 2
pu
zÀvÀÛ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À bÉÃzÀ 10 DUÀĪÀAvÉ CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß
o K

§gÉzÀÄ £ÀAvÀgÀ zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ.

tt ©

a) 3 3#2 6 ` 3 = 0.6
= = = 0.6
5 5 # 2 10 5

b) 7 7 # 2 14 10 4 4 7
= = = + = 1+ = 1.4 ` = 1.4
5 5 # 2 10 10 10 10 5

c) 1 1#5 5 1
= = = 0.5 ` = 0.5
2 2 # 5 10 2

d) 9 9 # 5 45 40 5 5 9
= = = + = 4+ = 4.5 ` = 4.5
2 2 # 5 10 10 10 10 2
No

¥ÀæAiÀÄwß¹ : F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.

a) 5 b) 3 c) 24 d) 17 e) 31
2 5 5 2 10

zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ :

©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±ÀzÀ°è §gÉzÀAvÉ, zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è
§gÉAiÀħ°ègÁ ?
71
71
 F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
a) 0.6 → 6 zÀ±ÁA±À ∴ 6 = 3
10 5
b) 2.4 → 2 ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛ + 4 zÀ±ÁA±À ∴ 2 4 = 22
10 5
c) 32.7 → 32 ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛ +7 zÀ±ÁA±À ∴ 32 7
10
7.3 → 7 3

ed
d)
10
¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.

ish
a) 0.3 b) 6.5 c) 15.9 d) 250.4
ZÀlĪÀnPÉ :- ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß E©â§âgÀAvÉ UÀÄA¥ÀÅ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. CªÀgÀÄ vÀªÀÄä MAzÉÆAzÀÄ
re S
bl
¥É£ÀÄß, ¥É¤ì¯ï, £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀ ºÁUÀÆ ¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß «¤ªÀÄAiÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
be TB

vÀªÀÄUÉ §A¢gÀĪÀ ¥Àæw ªÀ¸ÀÄÛ«£À GzÀݪÀ£ÀÄß C¼ÉzÀÄ zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è

pu
MAzÀÄ ¥ÀnÖAiÀÄ°è zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ. D ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
§zÀ¯Á¬Ä¹ vÁ¼É £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
o K

C¨sÁå¸À 3.1
tt ©

I. 1) F avÀæUÀ¼ÀÄ ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gɬÄj.

a)

ºÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ©rUÀ¼ÀÄ zÀ±ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ

b)
No

£ÀÆgÀÄ ºÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ©rUÀ¼ÀÄ

c)

zÀ±ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ
ºÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ©rUÀ¼ÀÄ

72
72
2) F zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gɬÄj.
a) 0.7 b) 2.8 c) 26.7 d) 165.4

3) F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼ÁV CAPÉUÀ¼À°è §gɬÄj.

a) £Á®ÄÌ zÀ±ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ b) ºÀvÀÛ£Éà MA§vÀÄÛ c) CgÀªÀvÉÛüÀÄ ©AzÀÄ DgÀÄ
d) DgÀÄ£ÀÆgÀÄ ©AzÀÄ K¼ÀÄ e) ªÀÄƪÀvÉÛgÀqÀÄ zÀ±ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ

ed
4) F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.
a) 3 + 7 b) 20 + 5 + 9 c) 200 + 7 + 3

ish
10 10 10

d) 600 + 40 + 2 e) 20 + 1
10 10
re S
II. 1)
bl
F ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄðgÀĪÀ A, B, C, D ©AzÀÄUÀ¼ÀÄ ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀ
be TB

zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

pu
A= C=
o K
tt ©

0 1 2 3
B= D=

2) ¸ÀASÁågÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

a) 0.8 b) 1.4 c) 2.3 d) 3.5
3) F zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj .
a) 0.6 b) 3.5 c) 4.7 d) 62.5 e) 740.6
4) F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.
No

a) 7 b) 21 c) 4 d) 11 e) 17
10 10 5 5 2
5) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉA.«ÄÃ. UÀ¼À°è §gɬÄj. (¸ÀĽªÀÅ : 1 ¸ÉA. «Äà =10 «Ä.«ÄÃ.)
GzÁºÀgÀuÉ: 32 «Ä.«ÄÃ. = 3.2 ¸ÉA.«ÄÃ.
a) 7 «Ä.«ÄÃ. b) 27 «Ä.«ÄÃ. c) 30 «Ä.«ÄÃ.
d) 4 ¸ÉA.«ÄÃ. 5 «Ä.«ÄÃ. e) 6 ¸ÉA.«ÄÃ. 8 «Ä.«ÄÃ.

73
73
 3.2 ±ÀvÁA±À
ZÀlĪÀnPÉ :-
MAzÀÄ gÀnÖ£À ZËPÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß ºÀvÀÄÛ ¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼ÁUÀĪÀAvÉ
UÉgÉ J¼É¬Äj.
FUÀ ¥Àæw ¨sÁUÀªÀÅ ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛ«£À 1 gÀ¶ÖzÉ.
10

ed
EzÀgÀ°è §tÚ vÀÄA©zÀ ¨sÁUÀ JµÀÄÖ ?
1 CAzÀgÉ
[ 10 1 zÀ±ÁA±À (0.1)]

ish
FUÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¥ÀÇtð ZËPÀªÀ£ÀÄß10 ¸ÀªÀÄ ¨sÁUÀ-
re S
bl UÀ¼ÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁr D ¥Àw
æ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß PɼÀV£À avÀz
æ À°è
be TB

vÉÆÃj¹gÀĪÀAvÉ ¥ÀÅ£ÀB ºÀvÛv

À ÄÀ Û ¸ÀªÄÀ ¨sÁUÀU¼
À ÁV ªÀiÁr.
pu
FUÀ MlÄÖ aPÀÌ aPÀÌ ZËPÀU¼
À ÄÀ JµÀÄÖ zÉÆgÉvª
À ÅÀ ? (100)
o K

¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀtÚZËPÀªÀÅ ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛ«£À 1

100
tt ©

¨sÁUÀªÁVzÉ. CAzÀgÉ ¥Àæw ¸ÀtÚ ZËPÀªÀÅ MAzÀÄ

±ÀvÁA±ÀªÁVzÉ. 1 EzÀÄ 1 gÀ 1 ¨sÁUÀªÁVzÉ.
100 10 10
CzÀ£ÀÄß ©AzÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¹ 0.01 JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
EzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è
• zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ §®¥ÀPÀÌPÉÌ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
• 0.01 gÀ°è JµÀÄÖ ±ÀvÁA±ÀUÀ½ªÉ? (MAzÉà MAzÀÄ ±ÀvÁA±À«zÉ)
No

• CAzÀgÉ 0.01 £ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è F jÃw §gÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ UÀªÀĤ¹.

1
©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À 100 = 0.01
1 1 EzÀgÀ CxÀð D gÀnÖ£À ¥Àæw ¸ÀtÚ ¨sÁUÀªÀÅ MAzÉÆAzÀÄ
1 10 100
±ÀvÁA±ÀªÁVzÉ. CzÀ£ÄÀ ß zÀ±ª
À iÀ ÁA±À ©AzÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¹
0 0 1
0.01 JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

74
74
 F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : ¥Àæw avÀæzÀ°è §tÚ vÀÄA©zÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è ºÉý
£ÀAvÀgÀ zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è ºÉýj.
a) §tÚ ºÁQzÀ ¨sÁUÀ 5 . 5 ±ÀvÁA±À = 0.05
100
(NzÀĪÀ PÀæªÀÄ "¸ÉÆ£Éß ©AzÀÄ ¸ÉÆ£Éß LzÀÄ")

ed
©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À
0 0 5

ish
b) §tÚ ºÁQzÀ ¨sÁUÀ 12 . 12 ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ
100
re S
bl 10 ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ +2 ±ÀvÁA±À
be TB
pu
1 zÀ±ÁA±À +2 ±ÀvÁA±À
12
100 = 0.12 EzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À ¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è
o K

F jÃw §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
tt ©

©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À
0 1 2
(NzÀĪÀ PÀæªÀÄ : "¸ÉÆ£Éß ©AzÀÄ MAzÀÄ JgÀqÀÄ")
c) §tÚ vÀÄA©zÀ ¨sÁUÀ 57 . 57 ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ.
100
50 ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ +7 ±ÀvÁA±À
5 zÀ±ÁA±À +7 ±ÀvÁA±À
No

57 = 0.57 EzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À ¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è

100
F jÃw §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À
0 5 7

(NzÀĪÀ PÀæªÀÄ: ¸ÉÆ£Éß ©AzÀÄ LzÀÄ K¼ÀÄ)

75
75
 d) §tÚ vÀÄA©zÀ ¨sÁUÀ 96 = 96 ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ=0.96
100
90 ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ +6 ±ÀvÁA±À
9 zÀ±ÁA±À +6 ±ÀvÁA±À
96
100 = 0.96 EzÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À ¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è

ed
F jÃw §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À (NzÀĪÀ PÀæªÀÄ: ¸ÉÆ£Éß ©AzÀÄ MA§vÀÄÛ DgÀÄ)

ish
0 9 6

e) §tÚ vÀÄA©zÀ ¨sÁUÀ 1 + 15

100
re S
bl 1 ªÀÄvÀÄÛ15 ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ
be TB
pu
1 15 = 1.15
100
o K

(MAzÀÄ ©AzÀÄ MAzÀÄ LzÀÄ)

tt ©

©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À
1 1 5

GzÁºÀgÀuÉ 2 :
E°è PÉ®ªÀÅ ¥ÀÅlÖ WÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. CªÀÅ ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀ zÀ±ÀªÀiÁA±À
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÉÆÃt.
No

£ÀÆgÀÄ ºÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ©rUÀ¼ÀÄ zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À

76
76
 2 6 EzÉ.
£ÀÆ ºÀ © zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À F ¸ÀASÉåAiÀÄ°è100 + 30 + 4 + 10 +
100
100 10 1 1 1
EzÀgÀ zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥À = 134.26
10 100
NzÀĪÀ PÀæªÀÄ: MAzÀÄ£ÀÆgÀ ªÀÄƪÀvÁß®ÄÌ
1 3 4 2 6
©AzÀÄ JgÀqÀÄ DgÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ 3 : F ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À ©AzÀÄ

ed
G¥ÀAiÉÆÃV¹ §gɬÄj.
©rUÀ¼ÄÀ zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À E°è 3 ©rUÀ¼ÄÀ + 5 zÀ±ÁA±À + 7 ±ÀvÁA±À EªÉ.
1 1

ish
1 ∴ ¸ÀASÉå 3.57 (ªÀÄÆgÀÄ ©AzÀÄ LzÀÄ K¼ÀÄ)
10 100
3 5 7
GzÁºÀgu À É 4 : F ¸ÁÜ£¨
À ¯
É É ¥ÀnÖ ¸ÀÆa¸ÀĪÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß zÀ±ª
À iÀ ÁA±À ¸ÀASÉåAiÀiÁV
re S
§gɬÄj.
bl
be TB
pu
ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À
5 # 10 + 4 # 1 + 3 # 1 + 7 # 1
1 1 10 100
10 1 3 7
10 100 = 50 + 4 + = 54.37
o K

+
5 4 3 7 10 100
tt ©

¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è (¸ÀASÉåAiÀÄ°è) JqÀ¢AzÀ §®PÉÌ ZÀ°¹zÀAvÉ ¥Àæw ¸ÁÜ£ÀªÀÅ

vÀ£Àß JqÀ¥ÀPÀÌzÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ 1 gÀµÀÄÖ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
10
GzÁºÀgÀuÉ :  100 gÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ §®¥ÀPÀÌzÀ ¸ÁÜ£À ºÀvÀÛgÀ ¸ÁÜ£À
CzÀgÀ ¨É¯É 100 gÀ 1 gÀµÀÄÖ = 10
10
 10 gÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ §®¥ÀPÀÌzÀ ¸ÁÜ£À ©r¸ÁÜ£À
10 1 1
No

CzÀgÀ ¨É¯É gÀ 10
gÀµÀÄÖ =
 ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ §®¥ÀPÀÌzÀ ¸ÁÜ£À zÀ±ÁA±À
CzÀgÀ ¨É¯É 1 gÀ 1 gÀµÀÄÖ = 1
10 10
 zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ §®¥ÀPÀÌzÀ ¸ÁÜ£À ±ÀvÁA±À
CzÀgÀ ¨É¯É 1 gÀ 1 gÀµÀÄÖ = 1
10 10 100
77
77
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À ©AzÀÄ
G¥ÀAiÉÆÃV¹ §gɬÄj.
£ÀÆgÀÄ ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À

100 10 1 1 1
10 100
a) 7 4 2

ed
b) 6 5 0 3
c) 2 4 2 7 9

ish
d) 7 6 4 3
2) F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß N¢ ¥ÀzÀUÀ¼À°è §gɬÄj.
a) 9.73 b) 16.49 c) 3.05 d) 245.43
re S
bl
be TB

©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼ÁV §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ :

pu
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.
o K

a) 3 b) 3 c) 7 d) 5
5 4 50 1000
tt ©

a) 3 3#2 6
= = = 0.6
5 5 # 2 10
b) 3 £ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ ? 4 £ÀÄß 10 DV
4
3
¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀ AiÀiÁªÀ ¥ÀÇtð ¸ÀASÁå UÀÄtPÀªÀÇ E®è. DzÀÝjAzÀ 4 gÀ bÉÃzÀ
100 DUÀĪÀAvÉ CzÀPÉÌ ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ² gÀa¸À¨ÉÃPÀÄ.
3 # 25 75
= = 75 ±ÀvÁA±À = 0.75
4 # 25 100
No

c) 7 £À Ä ß zÀ±ÀªÀiÁA±ÀªÁV §gÉAiÀÄ®Ä 7 PÉ Ì bÉ Ã zÀ 100 EgÀ Ä ªÀ A vÀ º À

50 50
7 7 2 14
¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ² gÀa¸À¨ÉÃPÀÄ. = # = = 14 ±ÀvÁA±À = 0.14
50 50 # 2 100
¸ÀºÀ¸ÁæA±À :
5 £ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹. ©ü£ßÀ gÁ²AiÀÄ°è bÉÃzÀ 10 EzÀÝgÉ zÀ±ÁA±À, bÉÃzÀ 100 EzÀÝgÉ
1000
±ÀvÁA±À, bÉÃzÀ 1000 EzÀÝgÉ .......? bÉÃzÀ ¸Á«gÀ«zÀÝgÉ CzÀÄ ¸ÀºÀ¸ÁæA±À.
78
78
 F 5 £ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÉAiÉÆÃt. CAzÀgÉ ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß
1000
±ÀvÁA±ÀzÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ §®UÀqÉUÉ MAzÀÄ ¸ÁÜ£À ºÉaѸÀ¨ÉÃPÀÄ.

D ¸ÁÜ£ÀzÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ ±ÀvÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ 1 gÀ¶ÖgÀÄvÀÛzÉ.

10
1 1 1 # 1 1
CAzÀgÉ gÀ gÀµÀÄÖ =
100 10 100 10 1000

ed
DzÀÝjAzÀ ±ÀvÁA±ÀzÀ £ÀAvÀgÀzÀ §®¨sÁUÀzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ¸ÁæA±À J£ÀÄßvÉÛêÉ.

ish
ºÀ © zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À ¸ÀºÀ¸ÁæA±À
5 → 1 1 1
10 1 5 = 0.005
1000 10 100 1000
re S
bl 0 0 0 5
1000
be TB
pu
GzÁºÀgÀuÉ 1 : F ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.
a) 5 38 b) 425 27 c) 40 375
o K

100 100 1000

¥ÀjºÁgÀ :
tt ©

a) 5 38 = 5.38 (LzÀÄ ©AzÀÄ ªÀÄÆgÀÄ JAlÄ)

100

b) 425 27 = 425.27 (£Á®ÄÌ £ÀÆgÀ E¥ÀàvÉÛöÊzÀÄ ©AzÀÄ JgÀqÀÄ K¼ÀÄ)

100

c) 40 375 = 40.375 (£À®ªÀvÀÄÛ ©AzÀÄ ªÀÄÆgÀÄ K¼ÀÄ LzÀÄ)

1000
GzÁºÀgÀuÉ 2 : F ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.
8 725
1000
No

7 2 5 p7 2 5 tu
8 725 = 8 + 10 + 100 + 1000 q + +
1000 q 10 100 1000 u
q u
725 q 700 + 20 + 5 u
= 8+ q= u
1000 1000
q u
q u
= 8.725 q = 725 u
q 1000 u
r v
79
79
zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ :
GzÁºÀgÀuÉ :
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.
a) 0.05 b) 3.54 c) 2.430
¥ÀjºÁgÀ :
a) 0.05 = 5 5' 5 1 ` 0.05 = 1

ed
PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À =
100 100 ' 5 20 20
54
b) 3.54 = 3 + 100

ish
c
100 ' 2 50 m
54 ' 2 27
=
3.54 = 3 + 27 = 3 27
50 50

c) 2.430 = 2 + 430
re S
bl
1000
` 1000 10 = 100 j
430 ' 10 43
be TB

43 '
=2
pu
100
¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±ÀzÀ°è §gɬÄj.
o K

a) 3 25 b) 2 3 c) 15 + 347 d) 75 + 5 + 4 + 2
100 100 1000 10 100 1000
tt ©

2) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gɬÄj.

a) 5.43 b) 26.275 c) 16.34 d) 8.564

3) F zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ² gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.

a) 0.75 b) 2.56 c) 32.45 d) 5.75

C¨sÁå¸À 3.2
I. F avÀæUÀ¼ÀÄ ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gɬÄj.
No

a)

©rUÀ¼ÀÄ zÀ±ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ

80
80
b)

zÀ±ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ
c)

ed
ish
©rUÀ¼ÀÄ ±ÀvÁA±ÀUÀ¼ÀÄ
re S
II.
bl
F ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.
be TB
pu
£ÀÆgÀÄ ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À ¸ÀºÀ¸ÁæA±À
1 1 1
100 10 1
o K

10 100 1000
5 4 2 0
tt ©

1 8 0 5 4
2 3 2 7 9
1 0 7 3 5 0

III. 1) F zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gɬÄj.

a) 0.35 b) 2.43 c) 25.027 d) 256.49 e) 8.756

No

2) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼ÁV §gɬÄj.

a) 3 52 b) 56 9 c) 25 754 d) 18 54 e) 628 7
100 100 1000 1000 1000

3) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.

a) 0.50 b) 0.450 c) 0.85 d) 0.124 e) 2.550

81
81
 3.3 zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼À §¼ÀPÉ
3.3 (a) ºÀt :
GzÁºÀgÀuÉ :
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è gÀÆ¥Á¬ÄUÉ ¥ÀjªÀwð¹.
a) 75 ¥ÉÊ¸É b) 5 ¥ÉÊ¸É c) 145 ¥ÉÊ¸É d) 2 gÀÆ, 8 ¥ÉʸÉ
¥ÀjºÁgÀ :

ed
1gÀÆ.UÉ
= 100 ¥ÉÊ¸É JA§ÄzÀÄ w½¢zÉ. DzÀÝjAzÀ 1 ¥ÉÊ¸É = 1 gÀÆ.
100

ish
CxÀªÁ 0.01 gÀÆ.
a) 75 ¥ÉÊ¸É = 75 gÀÆ. = 0.75 gÀÆ.
100
re S
b) 5 ¥ÉʸÉ
bl = 5
100
gÀÆ. = 0.05 gÀÆ.
be TB

145 1 45
pu
c) 145 ¥ÉÊ¸É = gÀÆ. = gÀÆ. = 1.45 gÀÆ.
100 100
d) 2gÀÆ 8 ¥ÉÊ = 2 8 gÀÆ. = 2.08 gÀÆ.
100
o K

¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) 3 gÀÆ. 47 ¥ÉÊ. ªÀÄvÀÄÛ 3 gÀÆ. 7 ¥ÉʸÉAiÀÄ£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À

tt ©

¸ÀASÉåAiÀÄ°è gÀÆ¥Á¬ÄAiÀÄ°è §gɬÄj.

2) 8 gÀÆ. 6 ¥ÉÊ¸É ªÀÄvÀÄÛ 8 gÀÆ. 26 ¥ÉʸÉAiÀÄ£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À
gÀÆ¥ÀzÀ°è gÀÆ¥Á¬ÄAiÀÄ°è §gɬÄj.

3.3 (b)GzÀݼÀvÉ :
«Ä° «ÄÃlgï («Ä.«ÄÃ.) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉAn «ÄÃlgï (¸ÉA.«ÄÃ.)
MAzÀÄ ¸ÉA.«ÄÃ. =10 «Ä.«ÄÃ. JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ.
1
No

1 «Ä.«ÄÃ.= ¸ÉA.«ÄÃ. «Ä° «ÄÃlgÀ£ÀÄß ¸ÉA.«ÄÃ. DV zÀ±ÀªÀiÁA±ÀzÀ°è

10
§gÉ¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
6 «Ä. «ÄÃ. 28 «Ä. «ÄÃ. 16 «Ä. «ÄÃ.
6 ¸ÉA. «ÄÃ. 28 ¸ÉA. «ÄÃ. 16 ¸ÉA. «ÄÃ.
= = =
10 10 10
= 0.6 ¸ÉA. «ÄÃ. =2
8 ¸ÉA. «ÄÃ.
=1
6 ¸ÉA. «ÄÃ.
10 10
= 2.8 ¸ÉA. «ÄÃ. = 1.6 ¸ÉA. «ÄÃ.
82
82
 «ÄÃlgï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉA.«Äà :

1 «ÄÃ.=100 ¸ÉA.«ÄÃ. DzÀÝjAzÀ 1¸ÉA.«Äà = 1 «ÄÃ. F PɼÀV£À

100
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¹gÀĪÀ «zsÁ£À w½¬Äj.
140 ¸ÉA.«ÄÃ. 205 ¸ÉA. «ÄÃ.
140 «ÄÃ. 205 «ÄÃ. 6 «ÄÃ. 8 ¸ÉA. «ÄÃ.

ed
= =
100 100 8 «ÄÃ.
=6
40 «ÄÃ. 5 «ÄÃ. 100
=1 =2
100 100 = 6.08 «ÄÃ.

ish
= 1.40 «ÄÃ. = 2.05 «ÄÃ.
Q¯ÉÆà «ÄÃlgï (Q.«ÄÃ.) ªÀÄvÀÄÛ «ÄÃlgï :
1
re S
1

bl
Q.«ÄÃ. =1000 «ÄÃ. DzÀÝjAzÀ 1 «ÄÃ. = 1000
Q.«ÄÃ.
be TB

F PɼÀV£À GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥À UÀªÀĤ¹.

pu
328 «ÄÃ. 28 «ÄÃ. 2 Q.«ÄÃ. 75 «ÄÃ.
328 Q.«ÄÃ. 28 Q.«ÄÃ. 75 Q.«ÄÃ.
= = =2
o K

1000 1000 1000

= 0.328 Q.«ÄÃ. = 0.028 Q.«ÄÃ. = 2.075 Q.«ÄÃ.
tt ©

¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉA.«ÄÃ. £À°è zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀiÁV §gɬÄj.

a) 56 «Ä.«ÄÃ. b) 5 «Ä.«ÄÃ. c) 25 «Ä.«ÄÃ.
2) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃlgï£À°è zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀiÁV §gɬÄj.
a) 64 ¸ÉA.«ÄÃ. b) 135 ¸ÉA.«ÄÃ. c) 205 ¸ÉA.«ÄÃ.
3) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß Q.«ÄÃ. £À°è zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀiÁV §gɬÄj.
a) 475 «ÄÃ. b) 3475 «ÄÃ. c) 5.Q.«ÄÃ. 254 «ÄÃ.
No

3.3 (c) vÀÆPÀzÀ C¼ÀvÉ :

1 Q.UÁæA = 1000 UÁæA JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ.

∴ 1 UÁæA = 1 Q.UÁæA F DzsÁgÀzÀ°è vÀÆPÀzÀ C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À

1000
gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉ¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

83
83
 3625 UÁæA 5025 UÁæA
750 UÁæA 3625 Q. UÁæA 5025 Q. UÁæA
= =
750 Q. UÁæA 1000 1000
=
1000 625 Q. UÁæA 25 Q. UÁæA
=3 =5
= 0.750 Q. UÁæA 1000 1000
= 3.625 Q. UÁæA = 5.025 Q. UÁæA
¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß Q.UÁæA £À°è (zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀiÁV) §gɬÄj.

ed
a) 658 UÁæA b) 85 UÁæA c) 6018 UÁæA
3.3 (d) zÀæªÀzÀ C¼ÀvÉ :

ish
1 °Ãlgï = 1000 «Ä.°Ã. JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢zÉ.
∴ 1 1
«Ä.°Ã. = 1000 °Ã. F DzsÁgÀzÀ°è F ªÀÄÄAzÉ w½¹zÀ zÀæªÀzÀ
re S
bl
C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß °Ãlgï£À°è (zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è) §gÉ¢zÉ UÀªÀĤ¹.
be TB

320 «Ä. °Ã. 25 «Ä. °Ã. 3 °Ã.574 «Ä. °Ã.

pu
320 °Ã. 25 °Ã. 574 °Ã.
= = = 3+
1000 1000 1000
o K

= 0.320 °Ã. = 0.025 °Ã. = 3.574 °Ã.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß °Ã. £À°è (zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀiÁV) §gɬÄj
tt ©

a) 684 «Ä.°Ã. b) 84 «Ä.°Ã. c) 4 «Ä.°Ã.

d) 2 °Ã. 75 «Ä.°Ã. e) 3 °Ã. 5 «Ä.°Ã.
3.3 (e) ¸ÀªÀÄAiÀÄ :
¸ÀªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°èAiÀÄÆ ªÀåPÀÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀgÀÆ EvÀgÉ
C¼ÀvÉUÀ¼ÀAvÉ ¤vÀå §¼ÀPÉAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À ©AzÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¹
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ Cw«gÀ¼À. F PɼÀV£À GzÁºÀgÀuÉ UÀªÀĤ¹.
No

1 UÀAmÉ = 60 ¤«ÄµÀUÀ¼ÀÄ
30 ¤«ÄµÀUÀ¼ÀÄ 45 ¤«ÄµÀUÀ¼ÀÄ
30 UÀA. 3
60 45 UÀA. 45
=
30 1 1 UÀA.
60 60 4
= = = 3 25
60 2 2 = #
1 5 5 4 25
= # = = 0.5 UÀAmÉ 75
2 5 10 = = 0.75 UÀAmÉ
100

84
84
 C¨sÁå¸À 3.3

I. PɼÀV£À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¹.

1) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¥Á¬ÄAiÀÄ°è §gɬÄj. (zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è)
a) 50 ¥ÉÊ¸É b) 5 ¥ÉÊ¸É c) 40 ¥ÉʸÉ

ed
d) 4 gÀÆ 80 ¥ÉÊ¸É e) 325 ¥ÉʸÉ

2) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉA.«ÄÃ. £À°è (zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀiÁV) §gɬÄj.

ish
a) 8 «Ä.«ÄÃ. b) 25 «Ä.«ÄÃ. c) 7 ¸ÉA.«ÄÃ. 5 «Ä.«ÄÃ.
re S
d) 84 e) 175

bl
«Ä.«ÄÃ. «Ä.«ÄÃ.
be TB

3) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃlgï£À°è (zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è) §gɬÄj.

pu
a) 60 ¸ÉA.«ÄÃ. b) 6 ¸ÉA.«ÄÃ. c) 2 «ÄÃ. 30 ¸ÉA.«ÄÃ.
o K

d) 2 «ÄÃ. 3 ¸ÉA.«ÄÃ. e) 378 ¸ÉA.«ÄÃ.

tt ©

4) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß Q¯ÉÆëÄÃlgï£À°è (zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è) §gɬÄj.

a) 876 «ÄÃ. b) 76 «ÄÃ. c) 6 «ÄÃ.
d) 2 Q.«ÄÃ. 68 «ÄÃ. e) 3005 «ÄÃ.

5) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß Q¯ÉÆÃUÁæA£À°è (zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è) §gɬÄj.

a) 763 UÁæA b) 63 UÁæA c) 3 UÁæA
No

d) 3 Q.UÁæA 54 UÁæA e) 2825 UÁæA

6) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß °Ãlgï£À°è (zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è) §gɬÄj.

a) 675 «Ä.°Ã. b) 75 «Ä.°Ã. c) 5 «Ä.°Ã.

d) 2 °Ã. 38 «Ä.°Ã. e) 5 °Ã. 40 «Ä.°Ã.

85
85
 3.4 zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼À ºÉÆðPÉ
¤ÃªÀÅ F »A¢£À vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¸ÀĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß
CjwgÀÄ«j. FUÀ zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À ºÉÆðPÉAiÀÄ §UÉÎ w½AiÉÆÃt.
ZÀlĪÀnPÉ :- 0.1 ªÀÄvÀÄÛ 0.07 gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ ?
• MAzÉà C¼ÀvÉAiÀÄ JgÀqÀÄ ZËPÁPÁgÀzÀ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî.
•

ed
D ¥Àæw ZËPÀªÀ£ÀÄß avÀæzÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ 100 ¸ÀªÀĨsÁUÀUÀ¼ÁV
ªÀiÁr.
• ªÉÆzÀ® ZËPÀzÀ°è 0.1 PÉÌ 2£Éà ZËPÀzÀ°è 0.07 ZËPÀUÀ½UÉ §tÚ

ish
vÀÄA©j.
re S
bl
be TB
pu
o K

0.1 = 1 = 10 0.07 = 7
tt ©

10 100 100
¤ÃªÀÅ §tÚ vÀÄA©zÀ ZËPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉå zÉÆqÀØzÀÄ ºÉý
EªÀÅUÀ¼À°è 0.1 EzÀÄ 0.07 QÌAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ. ∴ 0.1 > 0.07
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 5.4 ªÀÄvÀÄÛ 5.43 £ÀÄß ºÉÆð¹. CªÀÅUÀ¼À°è zÉÆqÀØzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¥Àæw CAQAiÀÄ£ÀÄß zÉÆqÀØ ¸ÁÜ£À¢AzÀ ¥ÁægÀA©ü¹ PÀæªÀĪÁV
ºÉÆð¸À¨ÉÃPÀÄ. 5.4 ªÀÄvÀÄÛ 5.43 gÀ°è
• ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ CAQUÀ¼À ¨É¯É ¸ÀªÀÄ£ÁVzÉ.
No

• zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ CAQUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄÆ ¸ÀªÀÄ£ÁVzÉ.

• DzÀÝjAzÀ £ÀAvÀgÀ ±ÀvÁA±ÀzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆð¹ £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
• DUÀ 5.4 = 5+ 4 + 0 , 5.43 = 5 + 4 + 3
10 100 10 100
5.4 gÀ°è ±ÀvÁA±À ¸ÁÜ£ÀzÀ°è ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄÆ, 5.43 gÀ°è ±ÀvÁA±À
¸ÁÜ£ÀzÀ°è `3'
EzÉ. 3 > 0 DzÀÝjAzÀ 5.43 F ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 5.4 QÌAvÀ zÉÆqÀØzÀÄ ∴ 5.43 > 5.4
86
86
GzÁºÀgÀuÉ 2 : EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ zÉÆqÀØzÀÄ ?
a) 2 CxÀªÁ 0.99 b) 3.094 CxÀªÁ 3.5
¥ÀjºÁgÀ :
a) 2 ªÀÄvÀÄÛ 0.99 b) 3.094 ªÀÄvÀÄÛ 3.5
2 gÀ°è 2 ¥ÀÇtðªÀ¸ÀÄÛUÀ½ªÉ. 0.99 3.094 ªÀÄvÀÄÛ 3.5 F ¸ÀASÉåUÀ¼À°è

ed
gÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀÇtð ªÀ¸ÀÄÛUÀ½®è. • ©r ¸ÁÜ£ÀzÀ CAQUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ (3=3)
• zÀ±ÁA±À ¸ÁÜ£z

ish
DzÀÝjAzÀ 2 zÉÆqÀØzÀÄ 0.99 QÌAvÀ. À è 5 ¸ÉÆ£ÉßVAvÀ
À À CAQUÀ¼°
∴ 2 > 0.99 zÉ Æ qÀ Ø z À Ä . DzÀ Ý jAzÀ 3. 5 zÉ Æ qÀ Ø z À Ä
3.094 QÌAvÀ.
re S
bl 3.5 > 3.094
be TB
pu
zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¸ÀĪÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

3.094 = 3 + 0 + 9 + 4
o K

10 100 1000
3.5 = 3 + 5 + 0 + 0
tt ©

10 100 1000
¥Àæw CAQAiÀÄ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß JqÀ¢AzÀ §®PÉÌ ºÉÆð¸ÀÄvÁÛ ¸ÁVzÁUÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ
zÉÆqÀØzÀÄ JA§ÄzÀÄ w½AiÀÄÄvÀÛzÉ. ∴ 3.5 > 3.094
¥ÀæAiÀÄwß¹ : F ¸ÀASÉåUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀAPÉÃvÀ §¼À¹j. (> CxÀªÁ <)
a) 3.7 3.07 b) 4.35 4.53 c) 5 0.624
d) 3 3.002 e) 4.603 4.630
No

C¨sÁå¸À 3.4

I. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀAPÉÃvÀ G¥ÀAiÉÆÃV¹ §gɬÄj. (> CxÀªÁ <)

a) 8.2 8.5 b) 3.715 3.157 c) 0.43 0.4

d) 2.5 5.473 e) 5.075 5.7

87
87
II. EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ aPÀÌzÀÄ w½¹.
a) 8.3 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 8.2 ¸ÉA.«ÄÃ. b) 0.85 «ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 0.89 «ÄÃ.
c) 2.047 Q.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 2.74 Q.«ÄÃ. d) 6.509 Q.UÁæA ªÀÄvÀÄÛ 6.9 Q.UÁæA
e) 3.5 °Ã. ªÀÄvÀÄÛ 3.425 °Ã.
3.5 (a) zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À

ed
F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
1) æ ïs ` 5.75 UÉ MAzÀÄ ¥É£ÀߣÀÄß ºÁUÀÆ
C±À¥ `3.5 UÉ MAzÀÄ ¥É¤ì¯ï£ÀÄß PÉÆAqÀ£ÀÄ.

ish
D JgÀqÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À MlÄÖ ¨É¯É JµÀÄÖ ?
5.75 + 3.5 = ?
re S
bl
F ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÉ¢zÉ UÀªÀĤ¹. ¥ÀÇtð¸ÀASÉåUÀ¼À
be TB

¸ÀAPÀ®£ÀzÀAvÉAiÉÄà ¥Àæw ¸ÁÜ£À¨É¯ÉAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀÄvÁÛ ¸ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.

pu
©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À 1 ¥É¤ß£À ¨É¯É = ` 5.75
o K

5 7 5
3 5 1 ¥É¤ì¯ï ¨É¯É = ` 3.50
tt ©

9 2 5 MlÄÖ = ` 9.25

∴ CªÀÅUÀ¼À MlÄÖ ¨É¯É ` 9.25

2) gÁªÀÄ¥Àà HjAzÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¢QÌ£À°ègÀĪÀ vÀ£Àß d«ÄãÀÄUÀ½UÉ PÁ®ßrUÉAiÀįÉèÃ
ºÉÆÃV§gÀÄvÁÛg.É ¸ÉÆêÀĪÁgÀ 5.74 Q.«ÄÃ. ªÀÄAUÀ¼ªÀ ÁgÀ 8.268 Q.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ
§ÄzsÀªÁgÀ 6.050 Q.«ÄÃ. £ÀqÉzÀgÀÄ. D ªÀÄÆgÀÄ ¢£ÀUÀ¼À°è CªÀgÀÄ £ÀqÉzÀ MlÄÖ
zÀÆgÀ JµÀÄÖ ?
No

ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À ¸ÀºÀ¸ÁæA±À ¸ÉÆêÀĪÁgÀ PÀæªÀĹzÀ zÀÆgÀ = 5.740 Q.«ÄÃ.

5 7 4 0 ªÀÄAUÀ¼ÀªÁgÀ PÀæ«Ä¹zÀ zÀÆgÀ = 8.268 Q.«ÄÃ.
8 2 6 8 §ÄzsÀªÁgÀ PÀæ«Ä¹zÀ zÀÆgÀ = 6.050 Q.«ÄÃ.
6 0 5 0
2 0 0 5 8 MlÄÖ = 20.058 Q.«ÄÃ.

∴ CªÀgÀÄ ZÀ°¹zÀ MlÄÖ zÀÆgÀ 20.058 Q.«ÄÃ.

88
88
3) MAzÀÄ aîzÀ°è 4.25 Q.UÁæA ¸ÀPÀÌgÉ. 0.750 Q.UÁæA ¨ÉÃ¼É ºÁUÀÆ
8.5 Q.UÁæA CQÌ EgÀĪÀ ¥ÉÇlÖtUÀ½ªÉ. D aîzÀ°ègÀĪÀ ¢£À¹AiÀÄ MlÄÖ vÀÆPÀ
JµÀÄÖ?

ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À ¸ÀºÀ¸ÁæA±À ¸ÀPÀÌgÉ = 4.250 Q.UÁæA

4 2 5 0 ¨ÉÃ¼É = 0.750 Q.UÁA

ed
7 5 0 CQÌ = 8.500 Q.UÁæA
8 5 0 0
MlÄÖ vÀÆPÀ = 13.500 Q.UÁæA

ish
1 3 5 0 0
MlÄÖ ¢£À¹AiÀÄ vÀÆPÀ = 13.500 Q.UÁæA
re S
4)

bl
PÀªÀįÁ CªÀgÀÄ ºÀ¸ÀĪÉÇAzÀ£ÀÄß ¸ÁQzÀÄÝ, zÉÆgÉAiÀÄĪÀ ºÁ°£À°è ªÀÄ£ÉUÉ
G¥ÀAiÉÆÃV¹ G½zÀ ºÁ®£ÀÄß ºÁ°£À PÉÃAzÀæPÉÌ ºÁPÀĪÀgÀÄ. wAUÀ¼À ªÉÆzÀ®
be TB
pu
ªÁgÀ 20.75 °Ã., JgÀqÀ£Éà ªÁgÀ 18.4 °Ã., ªÀÄÆgÀ£Éà ªÁgÀ 22.850 °Ã.
ºÁUÀÆ £Á®Ì£ÃÉ ªÁgÀ 20 °Ã. ºÁ®£ÀÄß ºÁ°£À PÉÃAzÀPæ ÌÉ ºÁQzÀgÄÀ . D wAUÀ¼°
À è
o K

CªÀgÀÄ ºÁ°£À PÉÃAzÀæPÉÌ ºÁQzÀ MlÄÖ ºÁ®Ä JµÀÄÖ ?

tt ©

1 £Éà ªÁgÀ = 20.750 °Ã. • J®è ¸ÀASÉåU¼

À £
À ÄÀ ß ¸ÀªiÀ Á£À zÀ±ª
À iÀ ÁA±À

2 £Éà ªÁgÀ = 18.400 °Ã. ¸ÁÜ£U

À ¼
À ÁUÀĪÀAvÉ §gÉzÄÀ £ÀAvÀgÀ PÀÆrzÉ.

3 £Éà ªÁgÀ = 22.850 °Ã.

4 £Éà ªÁgÀ = 20.000 °Ã.

MlÄÖ = 82.000 °Ã.

No

∴ ºÁ°£À PÉÃAzÀæPÉÌ ºÁQzÀ MlÄÖ ºÁ®Ä = 82 °Ã.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : ªÉÆvÀÛ PÀAqÀÄ»r¬Äj:
1) 7.3 + 6.25 + 3.43 2) 5.325 + 2.45 + 1.6
3) 36.40 + 8.23 + 3.452 4) 6.5 +0.9 + 0.07

89
89
 3.5(b) zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£À
F PɼÀV£À GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
MAzÀÄ j§â£ï ¸ÀÄgÀ½AiÀÄ°è 8.46 «ÄÃ. GzÀÝzÀ j§â£ï EzÉ. CzÀgÀ°è 2.35 «ÄÃ. GzÀÝzÀ
j§â£ï£À£ÀÄß PÀvÀÛj¹ vÉUÉ¢zÉ. DUÀ D ¸ÀÄgÀ½AiÀÄ°è G½AiÀÄĪÀ j§â£ï£À GzÀÝ JµÀÄÖ ?

ed
• ¥ÀÇtð¸ÀASÉåU¼
À À ªÀåªPÀ ®
À £ÀzA
À vÉAiÉÄà F ªÀåªPÀ ®
À £Àª£
À ÄÀ ß ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÀÄ.
D ¸ÀÄgÀ½AiÀÄ°èzÀÝ j§â£ï = 8.46 «ÄÃ.

ish
©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À
PÀvÀÛj¹ vÉUÉzÀ j§â£ï = 2.35 «ÄÃ. 8 4 6
2 3 5
G½zÀ j§â£ï = 6.11 «ÄÃ.
re S
6 1 1

bl
∴ G½zÀ j§â£ï = 6.11 «ÄÃ.
be TB
pu
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
±ÁªÀðj ªÀÄ£ÉUÉ 3.5 °Ã. ºÁ®£ÀÄß vÀAzÀ¼ÄÀ .CzÀg°
À è 1.76 °Ã. ºÁ®Ä RZÁð¬ÄvÀÄ.
o K

G½zÀ ºÁ®Ä JµÀÄÖ ?

tt ©

©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À ¸ÀºÀ¸ÁæA±À vÀAzÀ ºÁ®Ä = 3.500 °Ã.

RZÁðzÀ ºÁ®Ä = 1.760 °Ã.
3 5 0 0
G½zÀ ºÁ®Ä = 1.740 °Ã.
1 7 6 0
1 7 4 0
∴ G½zÀ ºÁ®Ä 1.740 °Ã.

GzÁºÀgÀuÉ 3 :
eÉÆøɥsï 16.7 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀ«gÀĪÀ PÀbÉÃjUÉ ºÉÆÃUÀÄwÛzÁÝgÉ. FUÁUÀ¯ÉÃ
No

12.525 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀ PÀæ«Ä¹zÀÝgÉ E£ÀÆß PÀæ«Ä¸À¨ÉÃPÁVgÀĪÀ zÀÆgÀ JµÀÄÖ ?

PÀbÉÃjVgÀĪÀ zÀÆgÀ Y6 Y
= 16.7 09 Y
010 Q.«ÄÃ.
FUÁUÀ¯Éà PÀæ«Ä¹zÀ zÀÆgÀ = 12.5 2 5 Q.«ÄÃ.
E£ÀÆß PÀæ«Ä¸À¨ÉÃPÁzÀ zÀÆgÀ = 04.1 7 5 Q.«ÄÃ.

• ¥ÀÇtð ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£ÀzÀAvÉAiÉÄà ¥ÀPÀÌzÀ ¸ÁÜ£À¢AzÀ zÀ±ÀPÀ ¥ÀqÉzÀÄ

PÀ¼ÉAiÀįÁVzÉ.
90
90
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ : 1) ¸ÀAPÉëæ¹.
a) 8.54 - 3.13 b) 20.3 - 12.28
c) 36.75 - 15.293 d) 8.605 - 3.46

2) a) 3.75 £ÀÄß 8.64 jAzÀ PÀ¼É. b) 0.59 £ÀÄß 2.3 jAzÀ PÀ¼É.

C¨sÁå¸À 3.5

ed
I. A. EªÀÅUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

ish
1) 0.754 + 0.23 + 0 .5 4) 5.6 + 3.75 + 4.321
2) 0.65 + 5.437 + 2.5 5) 5.4 + 3.279 + 6.3 + 4
3) 8.753 + 26.49 + 156.7
re S
bl
B. PɼÀV£À ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ©r¹.
be TB
pu
1) ¤¢üAiÀÄÄ ªÁåAiÀiÁªÀÄ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀPÁÌV 3.5 «ÄÃ. GzÀÝzÀ ¤Ã° §tÚzÀ j§â£ï
o K

ºÁUÀÆ 2.7 «ÄÃ. GzÀÝzÀ ©½§tÚzÀ j§â£ï PÉÆAqÀ¼ÀÄ. CªÀ¼ÀÄ PÉÆAqÀ

j§â£ï£À MlÄÖ GzÀÝ JµÀÄÖ ?
tt ©

2) eÁ£Àì£ïUÉ CªÀ£À vÁ¬Ä ` 35.5, vÀAzÉ ` 42.75 ºÁUÀÆ vÁvÀ ` 60.20

PÉÆlÖgÀÄ. CªÀgÉ®èjAzÀ eÉÆøɥsï ¥ÀqÉzÀ MlÄÖ ºÀt JµÀÄÖ ?
3) CªÉÆÃWÀ 2 Q.UÁæA 300 UÁæA ¸Éç£ÀÆß 3 Q.UÁæA 250 UÁæA ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
ºÁUÀÆ 1 Q.UÁæA 500 UÁæA ªÀiÁ«£À ºÀtÚ£ÀÄß PÉÆAqÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ PÉÆAqÀ
ºÀtÄÚUÀ¼À MlÄÖ vÀÆPÀ JµÀÄÖ ?
4) ªÀĺÀªÄÀ zï vÀ£ßÀ Hj¤AzÀ 2.570 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀ ¸ÉÊPÀ°£ À ,è 8.43 Q.«ÄÃ.
No

è °
§¹ì£°À è ºÁUÀÆ 1.3 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀª£
À ÄÀ ß jPÁëz®
À Æè ¥ÀAæ iÀiÁt¹ vÁ®ÆèPÄÀ PÀbÃÉ j
vÀ®Ä¦zÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ ¥ÀæAiÀiÁt¹zÀ MlÄÖ zÀÆgÀ JµÀÄÖ ?
5) gÁeÉñÀ£À ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ºÀ§z À zÀÄ ¨É½UÉÎ 2 °Ã. 350 «Ä.°Ã., ªÀÄzsÁåºßÀ
â À ¢£ÀzA
1 °Ã. 250 «Ä.°Ã. ºÁUÀÆ ¸ÀAeÉ 2 °Ã. 25 «Ä.°Ã. ºÁ®Ä RZÁð¬ÄvÀÄ.
D ¢£À RZÁðzÀ MlÄÖ ºÁ®Ä JµÀÄÖ ?
91
91
II. A. PÀ¼É¬Äj.

1) 0.43 £ÀÄß 0.75 jAzÀ 2) 0.95 £ÀÄß 2.57 jAzÀ

3) 2.34 £ÀÄß 5.2 jAzÀ 4) 28.7 £ÀÄß 36.45 jAzÀ
5) 5.954 jAzÀ 3.738 £ÀÄß 6) 3.05 jAzÀ 1.467 £ÀÄß

ed
B. GvÀÛj¹.

ish
1) r¸ÉÆÃd£À §½ ` 35, 40 ¥ÉÊ¸É EvÀÄÛ. CzÀgÀ°è ` 21, 35 ¥ÉÊ¸É RZÁð¬ÄvÀÄ.
CªÀ£À°è G½zÀ ºÀt JµÀÄÖ ?
re S
2)

bl
MAzÀÄ xÁ¤£À°è 18.76 «ÄÃ. §mÉÖ EvÀÄ.Û CzÀg°
À è ¸Àé®à §mÉÖ ªÀiÁgÁlªÁ¬ÄvÀÄ.
£ÀAvÀgÀ xÁ¤£À°è 12.90 «ÄÃ. §mÉÖ G½¢vÀÄÛ. ºÁUÁzÀgÉ ªÀiÁgÁlªÁzÀ §mÉÖ
be TB
pu
JµÀÄÖ ?

3) «zÀÄåvï vÀAw ¸ÀÄgÀ½AiÀÄ°è 10 «ÄÃ. 50 ¸ÉA.«ÄÃ. GzÀÝzÀ vÀAw EvÀÄÛ . CzÀg°

o K

À è
2 «ÄÃ. 78 ¸ÉA.«ÄÃ. GzÀÝzÀ vÀAwAiÀÄ£ÀÄß PÀvÛj
À ¹ vÉUA
É iÀįÁ¬ÄvÀÄ. ¸ÀÄgÀ½AiÀÄ°è
tt ©

G½zÀ vÀAwAiÀÄ GzÀÝ JµÀÄÖ ?

4) ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è 5.720 Q.UÁæA ¸ÀPÌg À è 2.570 Q.UÁæA ¸ÀPÌg

À É EvÀÄ.Û CzÀg° À AÉ iÀÄ£ÀÄß ¹»wAr
vÀAiÀiÁj¸À®Ä §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ºÁUÁzÀgÉ C°è G½zÀ ¸ÀPÀÌgÉ JµÀÄÖ ?

5) MAzÀÄ PÁ夣À°è 3 °Ã. 452 «Ä.°Ã. eÉãÀÄvÀÄ¥Àà«vÀÄ.Û ªÀiÁgÁl ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ

CzÀgÀ°è 1°Ã. 750 «Ä.°Ã. eÉãÀÄvÀÄ¥Àà G½¢vÀÄÛ. ªÀiÁgÁlªÁzÀ eÉãÀÄvÀÄ¥Àà
JµÀÄÖ ?
No

6) £ÀUg
À ª
À ÇÉ AzÀg°
À è ¢£ÀzÀ UÀjµÀ× GµÀv
Ú É 30.4° ¸É°ëAiÀÄ¸ï ºÁUÀÆ PÀ¤µÀ× GµÁÚA±À
26.8° ¸É°ëAiÀĸï DVzÉ. D ¢£ÀzÀ GµÀÚvÉAiÀÄ°è DzÀ ªÀåvÁå¸À JµÀÄÖ ?

    

92
92
 WÀlPÀ - 4
©Ãd UÀtÂvÀzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ
(Introduction to Algebra)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :

ed
 ZÀgÁPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,
 ZÀgÁPÀëgÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ©ÃeÉÆÃQÛAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄÄ«j,

ish
 ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀZÀÄÑ«j,
 ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉýPÉUÀ¼ÁV ªÀÄvÀÄÛ ºÉýPÉUÀ¼À£ÀÄß ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼ÁV
¥ÀjªÀwð¸ÀÄ«j.
re S
bl 4.1 ¦ÃpPÉ
be TB

¤ÃªÀÅ FUÁUÀ¯ÃÉ ¸ÀASÉåU¼À ÄÀ , CªÀÅUÀ¼À UÀÄtUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ªÉÄð£À QæAiÉÄUÀ¼À

pu
§UÉÎ PÀ°wÛ¢ÝÃj. ¸ÀASÉåUÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀĪÀ UÀtÂvÀzÀ «¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CAPÀUÀtÂvÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
JgÀqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À
o K

UÀÄt®PÀëtUÀ¼À §UÉÎ CjwgÀÄ«j. F DPÀÈwUÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀĪÀ UÀtÂvÀzÀ «¨sÁUÀªÀ£ÀÄß

gÉÃSÁUÀtÂvÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
tt ©

FUÀ UÀtÂvÀzÀ E£ÉÆßAzÀÄ «¨sÁUÀ ‘©ÃdUÀtÂvÀ’zÀ §UÉÎ w½AiÉÆÃt.

©ÃdUÀtÂvÀzÀ ¥ÁægÀA¨sÀ
Qæ.¥ÀÇ. 300 gÀ »AzÉ ¨sÁgÀvz À °À è w½¢®èzÀ CA±ÀU¼ À £
À ÄÀ ß ªÀtðªÀiÁ¯ÉAiÀÄ CPÀgë UÀ ½
À AzÀ
¸ÀÆa¹ ©ÃeÉÆÃQÛU¼ À £
À ÄÀ ß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVvÀÄÛ. ¨sÁgÀvz À À ºÉ¸g
À ÁAvÀ UÀtv
 dÀ ÕgÁzÀ
DAiÀÄð¨sÀl (Qæ.±À. 476), §æºÀäUÀÄ¥ÀÛ (Qæ.±À. 598), ªÀĺÁ«ÃgÀ (Qæ.±À. 476gÀ ¸ÀĪÀiÁjUÉ
fë¹zÀÝ) ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁ¸ÀÌgÀ II (Qæ.±À..1114 gÀ°è d£À£À) ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀgÀÄ ©ÃdUÀtÂvÀPÉÌ
vÀªÀÄä CªÀÄÆ®å PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÁÝgÉ. CªÀgÀÄ ZÀgÁPÀëgÀPÉÌ ‘©Ãd,’ ‘ªÀtð’ ªÀÄÄAvÁzÀ
ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß PÉÆnÖzÀÝgÀÄ. ‘D¯ïfèÁæ’zÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ ‘©ÃdUÀtÂvÀ’. (DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ°è
No

©ÃdUÀtÂvÀªÀ£ÀÄß D¯ïfèÁæ J£ÀÄߪÀgÀÄ.)

ªÀÄÆ®vÀB ‘D¯ïfèÁæ’ JA§ÄzÀÄ ‘Al-Jabr' JA§ ¥Àz¢ À AzÀ §A¢zÉ. Qæ.±À. 825gÀ°è
C¯ï-SÉƪÀjfä JA§ CgÉéAiÀiÁ UÀtÂvÀdÕ §gÉzÀ ¥ÀŸÀÛPÀ “ILM – AL- JABR –’
ALMUGABALAH” ¤AzÀ ‘Al-Jabr' £ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀî¯ÁVzÉ.
CAPÀUÀtÂvÀzÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¸À®Ä ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀƦ¸À®Ä CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÁV §¼À¸À®àqÀĪÀ UÀtÂvÀzÀ ±ÁSÉAiÉÄà ‘©ÃdUÀtÂvÀ’.
£ÀªÀÄä C¨sÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ½AzÀ ¥ÁægÀA©ü¸ÉÆÃt.
93
93
L¸ï PÁåAr PÀrØ «£Áå¸À :

ed
ish
re S
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
bl
be TB

gÀ²ä ªÀÄvÀÄ gÀªÀiÁå L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ avÀæzÀ°è EgÀĪÀAvÉ PÉ®ªÀÅ
pu
«£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÁÝgÉ.
o K
tt ©

MAzÀÄ T ªÀiÁqÀ®Ä JµÀÄÖ L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¯ÁVzÉ? (JgÀqÀÄ)

JgÀqÄÀ T UÀ¼£ À ÄÀ ß ªÀiÁqÀ®Ä JµÀÄÖ L¸ï PÁåAr PÀrU
Ø ¼
À £
À ÄÀ ß §¼À¸¯
À ÁVzÉ? (£Á®ÄÌ)
CªÀgÀÄ PɼÀPÀAqÀAvÉ MAzÀÄ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄvÁÛgÉ.
gÀa¹zÀ T UÀ¼À ¸ÀASÉå 1 2 3 4 5 6 ...
2 4 6 8 10 12 ...
¨ÉÃPÁzÀ L¸ï PÁåAr PÀrU
Ø ¼
À À ¸ÀASÉå
2×1 2×2 2×3 2×4 2×5 2×6 ...
No

ªÉÄð£À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß JZÀÑjPɬÄAzÀ UÀªÀĤ¹.

gÀa¹zÀ T UÀ¼À ¸ÀASÉåUÀÆ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¹zÀ L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀ½UÀÆ
EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÉãÀÄ?
§¼À¹zÀ L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ gÀa¹zÀ ‘T’ UÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ JgÀqÀgÀ¶ÖzÉ.
CAzÀgÉ, ¨ÉÃPÁzÀ L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉå = 2 × T UÀ¼À ¸ÀASÉå.
£ÀªÀÄä C£ÀÄPÀÆ®PÁÌV gÀa¹zÀ T UÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ‘n’ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÉÆÃt.
94
94
 MAzÀÄ T ªÀiÁrzÁUÀ n = 1, JgÀqÀÄ T ªÀiÁrzÁUÀ n = 2 ªÀÄvÀÄÛ EvÁå¢.
E°è n £À ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1, 2, 3, 4, 5,... DVgÀÄvÀÛzÉ.
¨ÉÃPÁzÀ L¸ï PÁåAr PÀrU
Ø ¼
À À ¸ÀASÉå = 2×n EzÀ£ÄÀ ß 2n JAzÀÄ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
UÀªÀĤ¹ : 2n ªÀÄvÀÄÛ 2 × n JgÀqÀÆ MAzÉà DVzÉ.

ed
ªÉÄð£À ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ ¤ÃªÀÅ 'n' ¸ÀASÉåUÀ¼ÀµÀÄÖ T UÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¨ÉÃPÁUÀĪÀ L¸ï
PÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉå w½AiÀÄ®Ä 2n JA§ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¢j.

ish
GzÁºÀgÀuÉ 2 : gÀ²ä ªÀÄvÀÄÛ gÀªÀiÁå PɼÀV£À avÀæzÀ°ègÀĪÀAvÉ wæ¨sÀÄdUÀ¼À «£Áå¸À
ªÀiÁrzÁÝgÉ.
re S
bl
MAzÀÄ wæ¨sÀÄdªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä §¼À¹zÀ L¸ïPÁåAr
PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ? (ªÀÄÆgÀÄ L¸ïPÁåAr PÀrØUÀ¼ÀÄ)
be TB
pu
JgÀqÀÄ wæ¨sÀÄdUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä §¼À¹zÀ L¸ï PÁåAr
PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ ? (DgÀÄ L¸ïPÁåAr PÀrØUÀ¼ÀÄ)
o K

CªÀgÀÄ ªÉÄð£À wæ¨sÀÄd «£Áå¸ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀAvÉ MAzÀÄ

tt ©

¥ÀnÖ vÀAiÀiÁj¹zÁÝg.É DzÀgÉ CzÀg°

À è PÉ®ªÀÅ SÁ° eÁUÀU½
À ªÉ. CzÀ£ÄÀ ß ¨sw
À ð ªÀiÁrj.
gÀa¹zÀ wæ¨sÀÄdUÀ¼À ¸ÀASÉå 1 2 3 5 6 .......
G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ L¸ï PÁåAr 3 6 12 18 .......
PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉå 3×1 3×2 3×3 3×4 .......

wæ¨sÀÄdUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀÆ ªÀÄvÀÄÛ L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉåUÀÆ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÉãÀÄ?

L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ wæ¨sÀÄdUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀgÀ¶ÖzÉ.
No

CAzÀgÉ ¨ÉÃPÁzÀ L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉå = 3 × wæ¨sÀÄdUÀ¼À ¸ÀASÉå

wæ¨sÀÄdUÀ¼À ¸ÀASÉå ‘y’ DVgÀ°.
¨ÉÃPÁzÀ L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉå = 3 × y, EzÀ£ÀÄß 3y JAzÀÄ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
E°è y £À ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1, 2, 3, 4, 5…
UÀªÀĤ¹ : 3y ªÀÄvÀÄÛ 3×y JgÀqÀÆ MAzÉà DVzÉ.

95
95
 GzÁºÀgÀuÉ 1 gÀ°è ‘n’ ZÀgÁPÀëgÀPÉÌ ¤¢ðµÀÖªÁzÀ ¨É¯É EgÀĪÀÅ¢®è. DzÀgÉ ‘n’,
1, 2, 3, 4, 5...... ¸ÀASÉåUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ. EzÉÃ
jÃw GzÁºÀgÀuÉ 2 gÀ°è ‘y’ PÀÆqÀ ¤¢ðµÀÖ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è. DzÀgÉ
‘y’ AiÀÄÄ1, 2, 3, 4, 5...... F ¸ÀASÉåUÀ¼° À è AiÀiÁªÀ ¨É¯A É iÀÄ£ÁßzÀgÆ
À ºÉÆAzÀ§ºÀÄzÀÄ.
DzÀÝjAzÀ n ªÀÄvÀÄÛ y UÀ¼À£ÀÄß ZÀgÁPÀëgÀUÀ¼É£ÀÄßvÉÛêÉ.
‘ZÀgÁPÀëgÀ’ JAzÀgÉ ``¹ÜgÀªÀ®èzÀ’' CxÀªÁ ¨É¯ÉAiÀÄÄ §zÀ¯ÁUÀĪÀ JAzÀxÀð.

ed
ZÀgÁPÀëgÀzÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ C¹ÜgÀ. CzÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¨É¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîvÀÛzÉ.
ZÀ g ÁPÀ ë g À U À ¼ À £ À Ä ß DAUÀ è ¨s Á µÉ A iÀ Ä a,b,c,…,n,…..x,y,z CPÀ ë g À U À ½ AzÀ

ish
¸ÀÆa¸ÀĪÀÅzÀÄ gÀÆrüAiÀÄ°èz.É ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼£ À ÄÀ ß CPÀg
ë U
À ½
À AzÀ ¸ÀÆa¹zÁUÀ CªÀÅUÀ¼£ À ÄÀ ß
‘CPÀëgÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ’ CxÀªÁ ‘©ÃeÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
re S
bl
UÉÆwÛ®èzÀ ¥ÀjªÀiÁtªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ CPÀëgÀ ¸ÀASÉå CxÀªÀ ©ÃeÁPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß
be TB

ZÀgÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
pu
GzÁºÀgÀuÉ 3 : gÀ²ä ªÀÄvÀÄÛ gÀªÀiÁå gÀa¹zÀ «£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÀ gÁPÉÃ±ï ªÀÄvÀÄÛ
gÉÆúÀ£ï vÁªÀÇ ¸ÀºÀ PÉ®ªÀÅ «£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß PɼÀPÀAqÀAvÉ gÀa¹zÁÝgÉ.
o K
tt ©

CªÀgÀÄ MAzÀÄ W ªÀiÁqÀ®Ä £Á®ÄÌ L¸ï PÁåAr PÀrØUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹zÁÝgÉ.

W £ÀÄß «£Áå¸À ªÀiÁqÀ®Ä ¨ÉÃPÁzÀ L¸ïPÁåAr PÀrØUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä
MAzÀÄ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß §gɬÄj.
ZÀgÁPÀëgÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ :
No

96
96
GzÁºÀgÀuÉ 1: PÉ®ªÀÅ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ ¥ÀÀŸÀÛPÀzÀ CAUÀr¬ÄAzÀ £ÉÆÃmï
¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß PÉƼÀî®Ä ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ. MAzÀÄ £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀzÀ ¨É¯É ` 8. ZÀAzÀÄæ
6 £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀÆgÀeï 7 £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß, «ÄÃgÁ 5 £ÉÆÃmï
¥ÀÅÀ ¸ÀPÛ U
À ¼
À £
À ÄÀ ß »ÃUÉ EvÀgÀ «zÁåyðUÀ¼ÄÀ £ÉÆÃmï ¥ÀÅÀ ¸ÀPÛ U
À ¼
À £
À ÄÀ ß PÉƼÀî®Ä §AiÀĸÀÄvÁÛg.É
¥ÀæwAiÉƧ⠫zÁåyðAiÀÄÄ vÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß PÉƼÀî®Ä JµÀÄÖ
ºÀtªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÀÄ?

ed
EzÀÄ CªÀgÀÄ PÉƼÀÄîªÀ £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛzÉ. C®èªÉÃ?
EzÀPÁÌV «zÁåyðUÀ¼ÀÄ MmÁÖV MAzÀÄ PÉÆõÀÖPÀªÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄvÁÛgÉ.

ish
¨ÉÃPÁzÀ £ÉÆÃmï
¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À ¸ÀASÉå 1 2 3 4 5 6 7 ... m
re S
bl
MlÄÖ ¨É¯É (` UÀ¼À°è) 8 16 24 32 40 48 56 ... 8m
be TB

E°è ‘m’ CPÀëgÀªÀÅ M§â «zÁåyðAiÀÄÄ PÉƼÀÄîªÀ £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß

pu
¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. ZÀgÁPÀëgÀ ‘m’ £À ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1,2,3,4,5,. . . . . DVgÀÄvÀÛzÉ. ‘m’ £ÉÆÃmï
¥ÀÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß PÉƼÀî®Ä ¨ÉÃPÁUÀĪÀ MlÄÖ ºÀtzÀ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß »ÃUÉ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
o K

‘m’ £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À MlÄÖ ºÀt (` UÀ¼À°è) = 8 × £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À ¸ÀASÉå

= `8 m
tt ©

ZÀAzÀÄæ 6 £ÉÆÃmï ¥ÀÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß PÉƼÀî®Ä §AiÀĹzÀgÉ, m=6. DUÀ ZÀAzÀÄæ

` 8 × 6 = ` 48 UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÀŸÀÛPÀzÀ CAUÀrUÉ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÀÄ. FUÀ ¤ÃªÀÅ
¸ÀÆgÀeï ªÀÄvÀÄÛ «ÄÃgÁ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÁzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
FUÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃqÉÆÃt.
GzÁºÀgÀuÉ 2 : MAzÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¸ÁévÀAvÀæöå ¢£ÁZÀgÀuÉAiÀÄ
¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀzÀAzÀÄ DºÁé¤vÀ ªÀÄÄRå CwyUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ¸ÁªÀÄÆ»PÀ PÀªÁAiÀÄvÀ£ÀÄß
¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸Á°£À°è 15 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¤®ÄèvÁÛgÉ. ºÁUÁzÀgÉ
No

PÀªÁAiÀÄw£À°è JµÀÄÖ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥Á¯ÉÆμÀÄîwÛzÁÝgÉ?

EzÀÄ JµÀÄÖ ¸Á®ÄUÀ¼À°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¤AwzÁÝgÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛzÉ.
MAzÀÄ ¸Á°zÀÝgÉ 15 «zÁåyðUÀ¼ÄÀ , JgÀqÄÀ ¸Á®ÄUÀ½zÀÝgÉ 15 × 2 =30 «zÁåyðUÀ¼ÄÀ
»ÃUÉ. MAzÀÄ ªÉÃ¼É ‘n’ ¸Á®ÄUÀ½zÀÝgÉ, DUÀ 15 × n CxÀªÁ 15n «zÁåyðUÀ¼ÀÄ
À ¸ÀÄvÁÛg.É E°è ‘n’ ZÀgÁPÀg
PÀªÁAiÀÄw£À°è ¨sÁUÀª» ë À ªÀÄvÀÄÛ EzÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ, n £À ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1, 2, 3, 4, 5, 6, . . . . . DVgÀÄvÀÛzÉ.
97
97
GzÁºÀgÀuÉ 3 :

ed
gÁªÀÄtÚ vÀ£Àß vÉÆÃlzÀ°è PÉ®ªÀÅ vÉAV£À ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß £ÉqÀ®Ä AiÉÆÃa¸ÀÄvÁÛ£É.
CªÀ£ÀÄ MAzÀÄ ¸Á°£À°è 10 ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß £ÉqÀĪÀÅzÁzÀgÉ, CªÀ£ÀÄ £ÉqÀĪÀ ¸À¹UÀ¼À
¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¸Á®ÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀÄvÀzÛ .É MAzÀÄ ¸Á°zÀÝgÉ 10 ¸À¹UÀ¼£À ÄÀ ß,

ish
JgÀqÄÀ ¸Á®ÄUÀ¼ÄÀ EzÀÝgÉ 10×2 CxÀªÁ 20 ¸À¹UÀ¼ÄÀ EvÁå¢. »ÃUÉ ‘t’ ¸Á®ÄUÀ½zÀÝg,É
10 t ¸À¹UÀ¼ÄÀ EgÀÄvÀªÛ .É E°è ‘t’ MAzÀÄ ZÀgÁPÀg
ë ª
À ÁVzÀÄÝ CzÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
w½¸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ‘t’ AiÀÄ ¨É¯ÉAiÀÄÄ 1, 2, 3, 4, 5, . . . . . . DVgÀÄvÀÛzÉ.
re S
bl
be TB

ZÀgÁPÀëgÀPÉÌ MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß PÀÆqÀĪÀ CxÀªÁ CzÀjAzÀ PÀ¼ÉAiÀÄĪÀ ««zsÀ

pu
¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß PɼÀUÉ PÉÆnÖzÉ.
o K

GzÁºÀgu À É 4 : £Áå¤ì ªÀÄvÀÄÛ eÉÆìÄì ¸ÀºÆ

É ÃzÀjAiÀÄgÀÄ. eÉÆìÄì £Áå¤V ì AvÀ 4 ªÀµð
À
aPÀ̪¼À ÄÀ . £Áå¤ìUÉ 12 ªÀµð À UÀ¼ÁzÀgÉ eÉÆìÄìUÉ 8 ªÀµð À . £Áå¤ìUÉ 17 ªÀµðÀ UÀ¼ÁzÁUÀ
tt ©

eÉÆìÄìUÉ 13 ªÀµÀðUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛzÉ. £ÀªÀÄUÉ £Áå¤ìAiÀÄ ¤dªÁzÀ ªÀAiÀĸÀÄì w½¢®è.

DzÀÝjAzÀ £Áå¤ìAiÀÄ ªÀAiÀĸÀì£ÀÄß ‘p’ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÉÆÃt. ‘p’ AiÀÄÄ MAzÀÄ
ZÀgÁPÀëgÀ. £Áå¤ìUÉ p ªÀµÀðUÀ¼ÁzÀgÉ, eÉÆÃAiÀiïì½UÉ p-4 ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ. ©ÃeÉÆÃQÛ p-4
£ÀÄß p £À°è 4£ÀÄß PÀ¼É JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ. p £À ¨É¯É 12 DzÁUÀ p-4 J£ÀÄߪÀÅzÀÄ 8
PÉÌ ¸ÀªÀÄ. p £À ¨É¯É 17 DzÁUÀ p-4 J£ÀÄߪÀÅzÀÄ 13 PÉÌ ¸ÀªÀÄ DVgÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgÀuÉ 5 : gÁt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆãÁ°, CAZÉ aÃnUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀ
ºÀªÁå¸Àª£À ÄÀ ß ºÉÆA¢zÁÝg.É gÁtÂAiÀÄÄ ¸ÉÆãÁ°VAvÀ 5 CAZÉ aÃnUÀ¼£À ÄÀ ß ºÉZÁÑV
No

¸ÀAUÀ滹zÉÝÃ£É J£ÀÄßvÁÛ¼É. ¸ÉÆãÁ° 25 CAZÉ aÃnUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ, gÁtÂAiÀÄ

§½ 30 CAZÉ aÃnUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. ¸ÉÆãÁ°AiÀÄ §½ 30 CAZÉ aÃnUÀ½zÀÝgÉ,
gÁtÂAiÀÄ §½ 35 CAZÉ aÃnUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. £ÀªÀÄUÉ ¸ÉÆãÁ°AiÀÄ §½ JµÀÄÖ CAZÉ
aÃnUÀ½ªÉ JAzÀÄ ¤RgÀªÁV w½¢®è.
gÁtÂAiÀÄ §½ EgÀĪÀ CAZÉ aÃnUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¸ÉÆãÁ°AiÀÄ §½ EgÀĪÀ
CAZÉ aÃnUÀ¼ÀÄ +5 PÉÌ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛzÉ.
98
98
 ¸ÉÆãÁ°AiÀÄ §½ ‘k’ CAZÉ aÃnUÀ½ªÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÉÆÃt. ‘k’ MAzÀÄ
ë .À ‘k’ AiÀÄÄ 1,2,3,4,5, . . »ÃUÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ¨É¯A
ZÀgÁPÀg É iÀÄ£ÀÄß ¥ÀqA
É iÀÄÄvÀz
Û .É gÁtÂAiÀÄ
§½ EgÀĪÀ CAZÉ aÃnUÀ¼À ¸ÀASÉå = (k+5). EzÀ£ÀÄß ‘k’ UÉ 5 £ÀÄß PÀÆqÀÄ JAzÀÄ
NzÀ¨ÉÃPÀÄ. ‘k’ AiÀÄ ¨É¯É 25 DzÁUÀ (k+5) AiÀÄÄ 30 PÉÌ ¸ÀªÀÄ. ‘k’ AiÀÄ ¨É¯É 30
DzÀgÉ k+5 AiÀÄÄ 35 PÉÌ ¸ÀªÀÄ EvÁå¢.

ed
UÀ ª À Ä ¤¹ : k+5 ©ÃeÉ Æ ÃQÛ A iÀ Ä £À Ä ß E£À ß µÀ Ä Ö ¸À Ä ®¨s À gÀ Æ ¥À P É Ì vÀ g À ® Ä
DUÀĪÀÅ¢®è. k+5 ªÀÄvÀÄÛ 5k ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ DVªÉ. 5k gÀ°è k £ÀÄß 5 jAzÀ
UÀÄt¹zÉ. k+5 gÀ°è k UÉ 5 £ÀÄß PÀÆrzÉ. EzÀ£ÀÄß k UÉ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß DzÉò¹

ish
¥À j ÃQë ¸ À § ºÀ Ä zÀ Ä . GzÁºÀ g À u É U É , k = 2 DzÁUÀ , 5k = 5×2=10 ªÀ Ä vÀ Ä Û
k+5 = 2+5 = 7. k =10 DzÁUÀ, 10k = 10×10=100 ªÀÄvÀÄÛ k+10=10+10=20.
re S
bl C¨sÁå¸À 4.1
be TB

I. PɼV
À £À «£Áå¸ÀU¼
À £
À ÄÀ ß ªÀiÁqÀ®Ä ¨ÉÃPÁUÀĪÀ ¨ÉAQPÀrØU¼
À À ¸ÀASÉåAiÀÄ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÄÀ ß
pu
PÀAqÀÄ»r¬Äj. ¤AiÀĪÀĪÀ£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ®Ä AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÆ É AzÀÄ ZÀgÁPÀëgÀª£À ÄÀ ß §¼À¹.
o K

1. V CPÀëgÀzÀ «£Áå¸À
tt ©

2. C CPÀëgÀzÀ «£Áå¸À

3. M CPÀëgÀzÀ «£Áå¸À

4. E CPÀëgÀzÀ «£Áå¸À
5. L CPÀëgÀzÀ «£Áå¸À
6. Z CPÀëgÀzÀ «£Áå¸À
No

7. S CPÀëgÀzÀ «£Áå¸À

8. R CPÀëgÀzÀ «£Áå¸À

9. ⌂ DPÁgÀzÀ «£Áå¸À

10. DPÁgÀzÀ «£Áå¸À

99
99
II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹.
1) ¨ÉAQPÀrØUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ «£Áå¸ÀUÉƽ¹zÁUÀ MAzÉà ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀĪÀ EAVèÃµï ªÀtðªÀiÁ¯ÉAiÀÄ CPÀëgÀUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁrj. (GzÁºÀgÀuÉUÉ
T,V,L ªÀÄÄAvÁzÀ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ 2n ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.)

2) J£ï.¹.¹. PÁåqÉmïUÀ¼ÀÄ ¥ÀxÀ ¸ÀAZÀ®£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. MAzÀÄ ¸Á°£À°è

ed
6 PÁåqÉmïUÀ½zÁÝgÉ. ¸Á®ÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß PÉÆmÁÖUÀ PÁåqÉmïUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß §gɬÄj. (¸Á®ÄUÀ¼À ¸ÀASÉå ‘n’ DVgÀ°.)

ish
3) ²PÀPë g æ «zÁåyðUÉ 4 ZÁPÉÆïÉÃmïUÀ¼AÀ vÉ ºÀAZÀÄvÁÛg.É «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå ‘s’
À ÄÀ ¥Àw
DzÀgÉ ¨ÉÃPÁUÀĪÀ MlÄÖ ZÁPÉÆïÉÃmïUÀ¼ÉµÀÄÖ?
re S
4)
bl
gÀ²äAiÀÄ vÁ¬ÄAiÀÄÄ PÉ®ªÀÅ ¯ÁqÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹zÁÝgÉ. CªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ
be TB
pu
¯ÁqÀÄUÀ¼£ À åÀ jUÉ ºÀAazÀ §½PÀ CªÀ¼À §½ 8
À ÄÀ ß vÀ£ßÀ ¸ÉßûvÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§zÀ ¸Àz¸
¯ÁqÀÄUÀ¼ÀÄ G½¢ªÉ. CªÀ¼ÀÄ ºÀAazÀ ¯ÁqÀÄUÀ¼ÀÄ ‘x’ DzÀgÉ, MlÄÖ vÀAiÀiÁj¹zÀ
o K

¯ÁqÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?

tt ©

5) PÀĪÀiÁgÀ£À vÀªÀÄä gÉÆúÀ£ï. gÉÆúÀ£ï£ÀÄ PÀĪÀiÁgÀ¤VAvÀ 3 ªÀµÀð aPÀ̪À£ÀÄ.

PÀĪÀiÁgÀ£À ªÀAiÀĸÀÄì ‘l ’ DzÀgÉ, gÉÆúÀ£ï£À ªÀAiÀĸÉìµÀÄÖ?
6) MAzÀÄ ¥ÉnU Ö AÉ iÀÄ°è 75 ªÀiÁ«£À ºÀtÄÚU½
À ªÉ. ¥ÉnU
Ö A
É iÀÄ°ègÄÀ ªÀ MlÄÖ ªÀiÁ«£À ºÀt£
ÚÂ À
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉnÖUÉAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À°è §gɬÄj. (¥ÉnÖUÉUÀ¼À ¸ÀASÉå ‘b’ DVgÀ°)
7) MAzÀÄ UÉÆÃzÁ«Ä£À°è PÉ®ªÀÅ ¹ªÉÄAmï aîUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀ£ÀÄß ¯ÁjUÉ
ºÁQzÀ £ÀAvÀgÀ 20 aîUÀ¼ÀÄ G½¢ªÉ. ºÁUÁzÀgÉ UÉÆÃzÁ«Ä£À°ègÀĪÀ MlÄÖ
¹ªÉÄAmï aîUÀ¼ÉµÀÄÖ? (¹ªÉÄAmï aîUÀ¼À ¸ÀASÉå ‘c’ DVgÀ°)
No

8) ¢é ZÀPÀæ ªÁºÀ£À ¤®ÄUÀqÉ ¸ÀܼÀzÀ°è 25 ¸Á®ÄUÀ½ªÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸Á°£À°è ‘v’

¢é ZÀ P À æ ªÁºÀ £ À U À ¼ À £ À Ä ß ¤°è ¸ À § ºÀ Ä zÁzÀ g É , MlÄÖ JµÀ Ä Ö ªÁºÀ £ À U À ¼ À £ À Ä ß
¤°è¸À§ºÀÄzÀÄ?
9) PɼÀV£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤AiÀĪÀÄPÉÌ MAzÉÆAzÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆr.
1) 4m 2) d + 6 3) r-7
100
100
 4.2 ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÀÆvÀæUÀ¼À°è ZÀgÁPÀëgÀUÀ¼À §¼ÀPÉ
ZËPÀ CxÀªÁ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ :
AiÀiÁªÀÅzÉà §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ (ªÀÄÆgÀÄ CxÀªÁ ªÀÄÆgÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ gÉÃSÁRAqÀ
UÀ½AzÀ DªÀÈvÀªÁzÀ DPÀÈw) ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄÄ CzÀgÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À GzÀÝzÀ ªÉÆvÀÛPÉÌ ¸ÀªÀÄ.
MAzÀÄ ªÀUÀðzÀ°è £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ½gÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛªÉ.

ed
l ∴ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = ªÀUÀðzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À GzÀÝzÀ ªÉÆvÀÛ
= ªÀUÀðzÀ MAzÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À £Á®ÌgÀµÀÄÖ
l l

ish
= 4 × l (E°è l
£ÀÄß ªÀUÀðzÀ ¨ÁºÀÄ«£À
l GzÀÝ JAzÀÄ vÉUÉzÀÄPÉÆArzÉ)
∴ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4l
re S
bl
be TB

EzÀÄ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀĪÁVzÉ. E°è ZÀgÁPÀëgÀ ‘l’ £À §¼ÀPɬÄAzÁV

pu
¸ÁªÀiÁ£Àå ¤AiÀĪÀĪÀ£ÄÀ ß aPÀÌzÁV §gÉAiÀÄ®Ä ºÁUÀÆ £É£¦
À lÄÖPÆÉ ¼À®
î Ä ¸ÀºPÀ ÁjAiÀiÁVzÉ.
DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ : DAiÀÄvÀzÀ°è £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ½gÀÄvÀÛªÉ.
o K

l
P Q PQRS MAzÀÄ DAiÀÄvÀ. CzÀgÀ £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ
tt ©

b PQ,QR,RS ªÀÄvÀÄÛ SP UÀ¼ÁVªÉ. DAiÀÄvÀzÀ°è

b
S R
Û .É PQRS
C©üªÄÀ ÄR ¨ÁºÀÄUÀ¼ÄÀ ¸ÀªÄÀ ªÁVgÀÄvÀª
l
DAiÀÄvÀzÀ°è GzÀݪÀ£ÀÄß ‘l’ ¤AzÀ®Æ ªÀÄvÀÄÛ
CUÀ®ªÀ£ÀÄß ‘b’ ¤AzÀ®Æ ¸ÀÆa¹zÀgÉ,
DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = PQ £À C¼ÀvÉ + QR £À C¼ÀvÉ + RS £À C¼ÀvÉ + SP £À C¼ÀvÉ
= 2 × PQ £À C¼ÀvÉ +2 × QR £À C¼ÀvÉ
=2×l+2×b
No

= 2l + 2b
∴ DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀ ¤AiÀĪÀÄ = 2 l + 2 b.
(l ªÀÄvÀÄÛ b UÀ¼ÀÄ PÀæªÀĪÁV DAiÀÄvÀzÀ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼ÁVªÉ)

UÀªÄÀ ¤¹ : E°è l ªÀÄvÀÄÛ b UÀ¼ÄÀ ZÀgÁPÀg

ë U
À ¼
À ÁVzÀÄÝ CªÀÅ ¥Àg¸
À g
àÀ À ¸Àv
é A
À vÀª
æ ÁV ¨É¯U
É ¼
À £
À ÄÀ ß
ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. CAzÀgÉ MAzÀÄ ZÀgÁPÀëgÀzÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ZÀgÁPÀëgÀzÀ ¨É¯ÉAiÀÄ
ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©¹gÀĪÀÅ¢®è.
101
101
 C¨sÁå¸À 4.2
I. F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ½UÉ GvÀÛj¹.
1) MAzÀÄ ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ¨ÁºÀÄ«£À GzÀÝ ‘m’ DVzÉ. ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ
¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ‘m’ AiÀÄ°è ªÀåPÀÛ¥Àr¹.

ed
2) MAzÀÄ ¤AiÀÄ«ÄvÀ ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À
a a
GzÀÝ ‘a’ DVzÉ. CzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ‘a’ £ÀÄß

ish
G¥ÀAiÉÆÃV¹ ªÀåPÀÛ¥Àr¹. (¸ÀÆZÀ£É: MAzÀÄ ¤AiÀÄ«ÄvÀ a
a
¥ÀAZÀ ¨sÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ J¯Áè 5 ¨ÁºÀÄUÀ¼À GzÀݪÀÅ
a
re S
bl
¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛzÉ.)
be TB

3) E°ègÀĪÀ WÀ£ÁPÀÈwAiÀÄÄ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß

pu
ºÉÆA¢zÉ. WÀ£ª
À ÅÀ 6 ªÀUÁðPÁgÀzÀ ªÀÄÄRUÀ½AzÁVzÉ. a
o K

CzÀgÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ CAa£À GzÀÝ ‘a’ DzÀgÉ,

tt ©

WÀ£ÀzÀ J¯Áè CAZÀÄUÀ¼À MlÄÖ GzÀÝzÀ ¸ÀÆvÀæªÀ£ÀÄß a

a
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
4) F ªÀÈvÀÛzÀ°è CD ªÀÈvÀÛzÀ ªÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ ‘O’ ªÀÈvÀÛ PÉÃAzÀæ E

DVzÉ. ªÀÈvÀÛzÀ ªÁå¸À d AiÀÄ£ÀÄß CzÀgÀ wædå r UÀ¼À°è

r r
C D
ªÀåPÀÛ¥Àr¹. o
No

4.3 ZÀgÁPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼ÀÄ

CAPÀUÀtÂvÀzÀ°è (2 × 8) + 4, 10-(5-3), 3+(4 × 3) F jÃwAiÀÄ ºÀ®ªÀÅ
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr¢ÝÃj. EªÀÅUÀ¼À¯Éè¯Áè ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹zÉÝêÉ.
©ÃeÉ Æ ÃQÛ U À ¼ À £ À Ä ß ZÀ g ÁPÀ ë g À U À ¼ À ¸À º ÁAiÀ Ä ¢AzÀ gÀ a ¸À § ºÀ Ä zÁVzÉ . EAvÀ º À
©ÃeÉÆÃQÛUÀ½UÉ 2n, 3y, x+10 ªÀÄÄAvÁzÀ GzÁºÀgÀuÉ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.

102
102
 ZÀgÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß CAPÀUÀtÂvÀ QæAiÉÄUÀ¼À aºÉßUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ¥ÀqÉzÀ
GQÛAiÀÄ£ÀÄß ©ÃeÉÆÃQÛ J£ÀÄßvÉÛêÉ. ZÀgÁPÀëgÀUÀ½gÀĪÀ F ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAPÀ®£À,
ªÀåªÀP®
À £À, UÀÄuÁPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÁPÁgÀ QæAiÉÄUÀ¼£ À ÄÀ ß ZÀgÁPÀëgU
À ¼
À À ªÉÄÃ¯É ªÀiÁqÀĪÀÅzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, ZÀgÁPÀëgÀ ‘n’ £ÀÄß 2 jAzÀ UÀÄt¹zÁUÀ
2n ©ÃeÉÆÃQÛAiÀÄÄ, ZÀgÁPÀëgÀ ‘x’ PÉÌ 10 £ÀÄß PÀÆrzÁUÀ x +10 ©ÃeÉÆÃQÛAiÀÄÄ
zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.

ed
£ÀªÀÄUÉ FUÁUÀ¯Éà ZÀgÁPÀëgÀUÀ½UÉ ¹ÜgÀªÁzÀ ¨É¯É E®è ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅ ¨ÉÃgÉ

ish
¨ÉÃgÉ ¨É¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀħ®èªÀÅ JAzÀÄ w½¢zÉ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ¨É¯ÉUÀ¼ÀÄ
¸ÀASÉåUÀ¼ÁVªÉ. DzÀÄzÀjAzÀ¯Éà CªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÉÄð£ÀAvÉ ¸ÀAPÀ®£À,
ªÀåªÀPÀ®£À, UÀÄuÁPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÁPÁgÀ QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVzÉ.
re S
bl
be TB

ZÀgÁPÀg
ë U
À ¼À £À ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀĪÀ ©ÃeÉÆÃQÛU½ À UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ §ºÀÄ ªÀÄÄRåªÁzÀ
pu
MAzÀÄ CA±Àª£ À ÄÀ ß UÀªÄÀ £Àz°
À èlÄÖPÆ
É ¼Àî¨ÃÉ PÀÄ. GzÁºÀgu À U
É É ¸ÀASÉåUÀ¼£
À ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀĪÀ
©ÃeÉÆÃQÛ (2×3)+4 gÀ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀPÀëtªÉà 6+4=10 JAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ
o K

2x+3 gÀÆ¥ÀzÀ ©ÃeÉÆÃQÛAiÀÄ°è ‘x’ UÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆmÁÖUÀ ªÀiÁvÀæ

tt ©

2x+3 gÀ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀħºÀÄzÁVzÉ.

ZÀlĪÀnPÉ :-
MAzÀÄ PÉA¥ÀÅ §tÚzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ºÀ¹gÀÄ §tÚzÀ qÀ©âUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî.
CªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ UÉÆðUÀ¼À£ÀÄß ºÁQj. PÉA¥ÀÅ §tÚzÀ qÀ©âAiÀÄ°ègÀĪÀ UÉÆðUÀ¼À
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ‘x’ JAzÀÄ, ºÀ¹gÀÄ §tÚzÀ qÀ©âAiÀÄ°ègÀĪÀ UÉÆðUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
‘y’ JAzÀÄ PÀgɬÄj. ¤ªÀÄä ¸ÉßûvÀ£À£ÀÄß PÀgÉzÀÄ PÉA¥ÀÅ §tÚzÀ qÀ©â¬ÄAzÀ ªÀÄÆgÀÄ
UÉÆðUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉAiÀÄ®Ä ºÉý. FUÀ PÉA¥ÀÅ §tÚzÀ qÀ©âAiÀÄ°è G½zÀ UÉÆðUÀ¼À
No

¸ÀASÉå JµÀÄÖ? JAzÀÄ PÉý. £ÀAvÀgÀ MAzÀÄ UÉÆðAiÀÄ£ÀÄß ºÀ¹gÀÄ §tÚzÀ qÀ©âAiÀÄ°è
ºÁPÀ®Ä ºÉý. D qÀ©âAiÀÄ°ègÀĪÀ UÉÆðUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ JAzÀÄ PÉý.

»ÃUÉ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÀASÉåAiÀÄ UÉÆðUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÆ qÀ©âUÀ½UÉ ºÁPÀÄvÁÛ ºÉÆÃV

CxÀªÁ CªÀÅUÀ½AzÀ vÉUɬÄj. JgÀqÀÆ qÀ©âUÀ¼À°ègÀĪÀ UÉÆðUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄA¢£À ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gɬÄj.
103
103
 qÀ©âAiÀÄ qÀ©âAiÀÄ°ègÀĪÀ qÀ©â¬ÄAzÀ vÉUÉzÀ qÀ©âUÉ ºÁQzÀ qÀ©âAiÀÄ°è G½zÀ
§tÚ UÉÆðUÀ¼À ¸ÀASÉå UÉÆðUÀ¼À ¸ÀASÉå UÉÆðUÀ¼À ¸ÀASÉå UÉÆðUÀ¼À ¸ÀASÉå
PÉA¥ÀÀÅ x 3 - x-3
ºÀ¹gÀÄ y - 1 y+1
PÉA¥ÀÀÅ x - 2 x+2
y 4 - y-4

ed
ºÀ¹gÀÄ
PÉA¥ÀÀÅ x 10 - x - 10
ºÀ¹gÀÄ y - 8 y+8

ish
ºÉýPÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV §gÉzÀ ©ÃeÉÆÃQÛAiÀÄ PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖzÉ.
ºÉýPÉUÀ¼ÀÄ ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼ÀÄ
re S
1) x UÉ
bl5 £ÀÄß ¸ÉÃj¹zÉ. x+5
be TB

k−7
pu
2) k £À°è 7 £ÀÄß PÀ¼É¢zÉ.
y
3) y £ÀÄß 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÉ. 7
o K

4) q £ÀÄß -3 jAzÀ UÀÄt¹zÉ. −3q

tt ©

5) y £ÀÄß 2 jAzÀ UÀÄt¹, UÀÄt®§Þ¢AzÀ 5 PÀ¼É¢zÉ. 2y − 5

ZÀlĪÀnPÉ :-
EzÉà jÃw ºÀvÀÄÛ ¸ÀgÀ¼À ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ºÉýPÉUÀ½UÉ PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ :

©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼ÀÄ ºÉýPÉUÀ¼ÀÄ
1) x −12 x ¤AzÀ 12 £ÀÄß PÀ¼É¢zÉ.
No

2) m+25 m UÉ 25 £ÀÄß ¸ÉÃj¹zÉ.

3) 14p p AiÀÄ£ÀÄß 14 jAzÀ UÀÄt¹zÉ.
y
4) y £ÀÄß 2 jAzÀ ¨sÁV¹zÉ.
2
5) −9z z £ÀÄß −9 jAzÀ UÀÄt¹zÉ.
6) 10r + 7 r £ÀÄß 10 jAzÀ UÀÄt¹ UÀÄt®§ÞPÉÌ 7 £ÀÄß ¸ÉÃj¹zÉ.
7) 2a −1 a £ÀÄß 2 jAzÀ UÀÄt¹ UÀÄt®§ÞzÀ°è 1 £ÀÄß PÀ¼É¢zÉ.
104
104
 ¤ªÀÄUÉ w½¢gÀ° :- CPÀëgÀ ¸ÀASÉå CxÀªÁ ©ÃeÁPÀëgÀUÀ¼À ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ:
1. ¸ÀAPÀ®£À : ‘x’ ªÀÄvÀÄÛ ‘y’ JgÀqÀÄ ©ÃeÁPÀëgÀUÀ¼ÁVgÀ°. EªÀÅUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß
x + y CxÀªÁ y + x JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
2. ªÀåªÀPÀ®£À : ‘x’ ªÀÄvÀÄÛ ‘y’ JA§ JgÀqÀÄ ©ÃeÁPÀëgÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß
x - y CxÀªÁ y - x JAzÀÄ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ, x - y ≠ y - x
(x, y UÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÀ®è¢zÁÝUÀ)

ed
3. UÀÄuÁPÁgÀ : ‘x’ ªÀÄvÀÄÛ ‘y’ JA§ JgÀqÀÄ ©ÃeÁPÀëgÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÀ£ÀÄß
x × y CxÀªÁ x y JAzÀÄ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ. C®èzÉ x y = yx

ish
4. ¨sÁUÁPÁgÀ : ‘x’ ªÀÄvÀÄÛ ‘y’ JA§ JgÀqÀÄ ©ÃeÁPÀëgÀUÀ¼À ¨sÁUÁPÁgÀªÀ£ÀÄß
x ÷ y CxÀªÁ x (y AiÀÄÄ ¸ÉÆ£ÉßUÉ ¸ÀªÀĪÀ®è¢zÁÝUÀ) JAzÀÄ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
y
re S
bl y
ºÁUÀÆ yx ^ x .
be TB
pu
C¨sÁå¸À 4.3
I.
o K

EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀ ©ÃeÉÆÃQÛAiÀÄÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ºÉÆA¢zÉ?

a) x + 3 b) (3 × 25) - 10 y c) 16 - 2 d) 9p
tt ©

e) 8 - 8r f) (15 × 20) - (6 × 8) - 25 + n g) 6(23 - 5) + 8 × 3

II. PɼÀV£À ºÉýPÉUÀ½UÉ ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
a) y UÉ 5 £ÀÄß ¸ÉÃj¹zÉ.
b) p ¬ÄAzÀ 7 £ÀÄß PÀ¼É¢zÉ.
c) x £ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹zÉ.
d) y £ÀÄß 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÉ.
No

e) -m ¤AzÀ 6 £ÀÄß PÀ¼É¢zÉ.

f) -z £ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹zÉ.
g) -z £ÀÄß 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÉ.
h) m £ÀÄß -10 jAzÀ ¨sÁV¹zÉ.
i) r £ÀÄß -15jAzÀ UÀÄt¹zÉ.
j) y £ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹, £ÀAvÀgÀ 3 £ÀÄß PÀÆrzÉ.
105
105
 k) y £ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹ £ÀAvÀgÀ 3 £ÀÄß PÀ¼É¢zÉ.
l) p AiÀÄ£ÀÄß -8 jAzÀ UÀÄt¹, D UÀÄt®§ÞPÉÌ 6 £ÀÄß PÀÆrzÉ.
m) p AiÀÄ£ÀÄß 4 jAzÀ UÀÄt¹, D UÀÄt®§Þ¢AzÀ 15 £ÀÄß PÀ¼É¢zÉ.
n) p AiÀÄ£ÀÄß (-4) jAzÀ UÀÄt¹, D UÀÄt®§ÞPÉÌ 15 £ÀÄß ¸ÉÃj¹zÉ.
o) gÀªiÀ Áå¼À FV£À ªÀAiÀĸÀÄì ‘y’ ªÀµð
À UÀ¼ÁzÀg,É F PɼV
À £À ¥À±
æ ßÉ UÀ½UÉ GvÀj
Û ¹.

ed
1) 4 ªÀµÀðUÀ¼À £ÀAvÀgÀ CªÀ¼À ªÀAiÀĸÀÄì JµÀÄÖ?
2) 5 ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉ CªÀ¼À ªÀAiÀĸÀÄì J¶ÖvÀÄÛ ?

ish
3) gÀªiÀ Áå¼À CdÓ£À ªÀAiÀĸÀÄì CªÀ¼À ªÀAiÀĹì£À DgÀg¶
À z
Ö .É ºÁUÁzÀgÉ gÀªiÀ Áå¼À
CdÓ£À ªÀAiÀĸÀÄì JµÀÄÖ?
re S
4)
bl
gÀªÀiÁå¼À CfÓAiÀÄ ªÀAiÀĸÀÄì CdÓ£À ªÀAiÀĹìVAvÀ 2 ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄ.
be TB

ºÁUÁzÀgÉ CfÓAiÀÄ ªÀAiÀĸÀÄì JµÀÄÖ?

pu
5) gÀªÀiÁå¼À vÀAzÉAiÀÄ ªÀAiÀĸÀÄì gÀªÀiÁå¼À ªÀAiÀĹì£À ªÀÄÆgÀgÀµÀÖQÌAvÀ
o K

5 ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ. DPÉAiÀÄ vÀAzÉAiÀÄ ªÀAiÀĸÉìµÀÄÖ?

III.
tt ©

PɼÀV£À ©ÃeÉÆÃQÛUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ºÉýPÉUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

y+1
1) x + 2 2) 8a - 3 3)
4
4) 7p + 3 5) (10m + n)y
ZÀlĪÀnPÉ :-
¤ªÀÄä ¸ÉßûvÀ¤UÉ MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄ£À¹ì£À°èlÄÖPÉÆAqÀÄ PɼÀV£À ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀĸÀj¸À®Ä ºÉý.
1) D ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀjAzÀ UÀÄt¸À®Ä ºÉý.
No

2) UÀÄt®§ÞPÉÌ £Á®Ì£ÀÄß PÀÆrj.

3) ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹.
4) UÀÄt®§Þ¢AzÀ 20 £ÀÄß PÀ¼É¬Äj.
5) ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß 10 jAzÀ ¨sÁV¹.
FUÀ §gÀĪÀ ¸ÀASÉåAiÉÄà ¤ªÀÄä ¸ÉßûvÀ ªÀÄ£À¹£
ì °
À è ElÄÖPÆ
É AqÀ ¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀz
Û .É

106
106
GzÁºÀgÀuÉ : ¤ªÀÄä ¸ÉßûvÀ ªÀÄ£À¹ì£À°èlÄÖPÉÆArgÀĪÀ ¸ÀASÉå y DVgÀ°.
1) D ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 2 jAzÀ UÀÄt¹zÁUÀ, 2y.
2) F UÀÄt®§ÞPÉÌ 4 £ÀÄß PÀÆrzÁUÀ, 2y+4.
3) F ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹zÁUÀ, (2y+4)5=10y+20.
4) F UÀÄt®§Þ¢AzÀ 20 £ÀÄß PÀ¼ÉzÁUÀ 10y+20 - 20=10y.
10y

ed
5) §AzÀ ¥s À ° vÁA±À ª À £ À Ä ß 10 jAzÀ ¨s Á V¹zÁUÀ ¤ªÀ Ä ä ¸É ß Ã»vÀ
10
ªÀÄ£À¹ì£À°èlÄÖPÉÆAqÀ ¸ÀASÉå ‘y’ DVzÉ.

ish
¤ªÀÄä ¸ÉßûvÀ£À ªÀÄ£À¹ì£À°ègÀĪÀ ¸ÀASÉå 8 DVgÀ°. ªÉÄð£À ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀĸÀj¹zÁUÀ,
1) 2 × 8 = 16
re S
2) 16 bl + 4 20
be TB

=
pu
3) 20 × 5 = 100
4) 100 - 20 = 80
o K

5) 80 = 8
10
tt ©

EzÀÄ ‘y’ £À J¯Áè ¨É¯ÉUÀ½UÀÆ £ÉÊdªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

£É£À¦r :
• ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼À°è §¼À¸ÀĪÀ DAUÀè ªÀtðªÀiÁ¯ÉAiÀÄ ¸ÀtÚ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß
CPÀëgÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÁÛgÉ.
• CPÀg
ë À ¸ÀASÉåU¼ À À ¨É¯U
É ¼
À ÄÀ ¸ÁAzÀ©ðü PÀªÁV §zÀ¯ÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼£À ÄÀ ß
‘ZÀgÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ’ (CªÀåPÀÛ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ) J£ÀÄßvÉÛêÉ.
No

• ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀgÁPÀëgÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À UÀtÂvÀzÀ QæAiÉÄUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ

UÀtÂvÀ ±Á¸ÀÛçzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ‘©ÃdUÀtÂvÀ’ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
• CAPÀUÀtÂvÀzÀ°è §¼À¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß ©ÃdUÀtÂvÀzÀ®Æè §¼À¹,
ªÉÆvÀÛ x + y, ªÀåvÁå¸À x - y, UÀÄt®§Þ xy ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÀ®§Þ xy EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

    
107
107
 WÀlPÀ - 5
C£ÀÄ¥ÁvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ
(Ratio and Proportion)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :
 C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ CxÀð w½AiÀÄÄ«j,

ed
 PÉÆnÖgÀĪÀ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄ«j,
 C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,

ish
 ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ CxÀð w½AiÀÄÄ«j,
 ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,
re S
bl
 ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß aºÉß G¥ÀAiÉÆÃV¹ §gÉAiÀÄÄ«j,
 ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ ¤AiÀĪÀÄ C£Àé¬Ä¹ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄ«j,
be TB
pu
 ¤vÀå fêÀ£z À °
À è C£ÀÄ¥ÁvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªiÀ Á£ÀÄ¥ÁvÀU¼
À À C£ÀéAiÀÄ w½AiÀÄÄ«j.
5.1C£ÀÄ¥ÁvÀ (Ratio)
o K

£ÀªÀÄä ¢£À ¤vÀå fêÀ£ÀzÀ°è ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß

tt ©

ºÉÆðPÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄvÉÛêÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ MAzÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀĪÀ ¨Á®PÀ ªÀÄvÀÄÛ

¨Á®QAiÀÄgÀ ¸ÀASÉå, ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ DnPÉUÀ¼ÀÄ, ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨É¯ÉUÀ¼ÀÄ EvÁå¢. EAvÀºÀ
¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆðPÉ ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ
CUÀvÀå«zÉ. ºÁUÁzÀgÉ C£ÀÄ¥ÁvÀ JAzÀgÉãÀÄ? EzÀ£ÀÄß CxÀðªÀ iÁrPÉƼÀî®Ä PɼÀV£À
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : «dAiÀÄ£À §½ 8 DnPÉUÀ½ªÉ. CzÀgÀ°è 5 UÉÆA¨ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
3 ZÉAqÀÄUÀ¼ÀÄ. ºÁUÁzÀgÉ UÉÆA¨É ªÀÄvÀÄÛ ZÉAqÀÄUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀªÉãÀÄ?
UÉÆA¨ÉUÀ¼ÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹, avÀæzÀ°è JµÀÄÖ
UÉÆA¨ÉUÀ½ªÉ?
No

5 UÉÆA¨ÉUÀ½ªÉ.
JµÀÄÖ ZÉAqÀÄUÀ½ªÉ?
ZÉAqÀÄUÀ¼ÀÄ 3 ZÉAqÀÄUÀ½ªÉ.
UÉÆA¨ÉUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄßZÉAqÀÄUÀ¼À
¸ÀASÉåUÉ ºÉÃUÉ ºÉÆð¸ÀÄwÛÃj?
EzÀ£ÀÄß ºÉÆð¸ÀĪÀ jÃw, UÉÆA¨ÉUÀ¼À ¸ÀASÉåUÉ ZÉAqÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå 5 gÀ¶ÖzÉ.
3
108
108
 5 £ÀÄß 5:3 JAzÀÆ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ. E°è 5:3 £ÀÄß C£ÀÄ¥ÁvÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
3
ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ‘5 C£ÀÄ¥ÁvÀ 3’ JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ.
GzÁºÀgÀuÉ 2 : eÁ£ï£ÀÄ vÀ£Àß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è£À ¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¨Á®QAiÀÄgÀ
¸ÀASÉåUÉ ºÉÆð¸À®Ä §AiÀĹzÁÝ£É. vÀgÀUÀwAiÀÄ°è MlÄÖ 40 «zÁåyðUÀ½zÀÄÝ CªÀgÀ°è
24 ¨Á®QAiÀÄgÀÄ. eÁ£ï£ÀÄ ¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¨Á®QAiÀÄgÀ ¸ÀASÉåUÉ ºÉÃUÉ

ed
ºÉÆð¸ÀÄvÁÛ£É?
¥ÀjºÁgÀ : ªÉÄð£À C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄ®Ä ¨Á®PÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨Á®QAiÀÄgÀ

ish
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀ.
vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀĪÀ MlÄÖ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ? (40)
vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀĪÀ ¨Á®QAiÀÄgÀ ¸ÀASÉå JµÀÄÖ? (24)
re S
bl
vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀĪÀ ¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉå JµÀÄÖ?
be TB

¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉå = (40-24)=16

pu
¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¨Á®QAiÀÄgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀªÉµÀÄÖ?
o K

16 PÉÌ 24 CAzÀgÉ 16 CxÀªÁ 16 : 24

24
16 ªÀÄvÀÄÛ 24 JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ 8 jAzÀ ¨sÁV¸À®àqÀÄvÀÛªÉ. (16 ªÀÄvÀÄÛ 24 gÀ
tt ©

ªÀÄ.¸Á.C. 8) JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÁUÀ

16 = 2 CxÀªÁ 2 : 3 JAzÁUÀÄvÀÛzÉ.
24 3
2:3, ¨Á®PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨Á®QAiÀÄgÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
E°è 2 £ÀÄß ¥ÀǪÀð ¥Àzª É vÀ®Æ ªÀÄvÀÄÛ 3 £ÀÄß GvÀg
À A Û À ¥Àzª
À A
É vÀ®Æ PÀgA
É iÀÄÄvÉÃÛ ªÉ.
¥ÀæAiÀÄwß¹ : GzÁºÀgÀuÉ 2 gÀ DzsÁgÀzÀ°è PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹j.
1) ¨Á®QAiÀÄgÀ ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉå
No

2) ¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß MlÄÖ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉåUÉ.

GzÁºÀgÀuÉ 3 : £À¢ÃªÀÄ£ÀÄ 6 £Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ°è NzÀÄwÛgÀĪÀ «zÁåyð. CªÀ£À

JvÀÛgÀªÀÅ 4.5 Cr ªÀÄvÀÄÛ vÀÆPÀªÀÅ 40 Q.UÁæA DzÀgÉ CªÀ£À JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀÆPÀQÌgÀĪÀ
C£ÀÄ¥ÁvÀªÉãÀÄ?
¥ÀjºÁgÀ: £À¢ÃªÀÄ£À JvÀÛgÀªÉµÀÄÖ ? 4.5 Cr
£À¢ÃªÀÄ£À vÀÆPÀªÉµÀÄÖ ? 40 Q.UÁæA.
109
109
 E°è JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀÆPÀ MAzÉà jÃwAiÀÄ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼ÁVªÉAiÉÄÃ? CxÀªÁ
E®èªÉÃ?
JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀÆPÀ MAzÉà jÃwAiÀÄ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À®è. DzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆð¸À®Ä ¸ÁzsÀå«®è.
JgÀqÀÄ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆðPÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ JgÀqÀÆ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼ÀÄ
MAzÉà jÃwAiÀÄzÁÝVgÀ¨ÉÃPÀÄ.

ed
ZÀlĪÀnPÉ :-
PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¥Àæw0iÉÆAzÀPÀÆÌ C£ÀÄ¥ÁvÀ §gɬÄj.

ish
1) ¸ÉÃ§Ä ªÀÄvÀÄÛ QvÀÛ¼É ºÀtÄÚUÀ½VgÀĪÀ
C£ÀÄ¥ÁvÀ
re S
bl 2) QvÀÛ¼É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉçÄUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ
be TB
pu
1) ©¸ÀÌvï ªÀÄvÀÄÛ ZÁPÉÆïÉÃmï UÀ½VgÀĪÀ
C£ÀÄ¥ÁvÀ
o K

2) ZÁPÉÆïÉÃmï ªÀÄvÀÄÛ ©¸ÀÌvï UÀ½VgÀĪÀ

C£ÀÄ¥ÁvÀ
tt ©

1) mÉç¯ï ªÀÄvÀÄÛ PÀÄaðUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ

2) PÀÄað ªÀÄvÀÄÛ mÉç¯ïUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ

1) PÁgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¸ÀÄìUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ

No

2) §¸ÀÄì ªÀÄvÀÄÛ PÁgÀÄUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ

1) ¥É¤ì¯ï ªÀÄvÀÄÛ ¥É£ÀÄßUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ

2) ¥É £ À Ä ßUÀ ¼ À Ä ªÀ Ä vÀ Ä Û ¥É ¤ ì ¯ ïUÀ ½ VgÀ Ä ªÀ
C£ÀÄ¥ÁvÀ

110
110
ºÁUÁzÀgÉ C£ÀÄ¥ÁvÀªÉAzÀgÉãÀÄ?
 MAzÉà jÃwAiÀÄ JgÀqÀÄ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À ºÉÆðPÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁUÀ®§Þ gÀÆ¥ÀzÀ°è
ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ C£ÀÄ¥ÁvÀ J£ÀÄߪÀgÀÄ.
 aªÀÄvÀÄÛ b ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß a CxÀªÁ a:b JAzÀÄ
b
§gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

ed
 C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß ‘:’ F aºÉß §¼À¹ §gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. ºÁUÀÆ ‘F¸ï lÄ’ JAzÀÄ

ish
NzÀÄvÉÛêÉ. a : b AiÀÄ£ÀÄß a C£ÀÄ¥ÁvÀ b JAzÀÆ NzÀÄvÉÛêÉ.
 C£ÀÄ¥ÁvÀ a : b AiÀÄ°è ‘a’ ªÀÄvÀÄÛ ‘b’ UÀ¼ÄÀ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ JgÀqÄÀ ¥ÀzUÀ ¼
À ÄÀ E°è
‘a’ AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀǪÀð¥ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ‘b’ AiÀÄ£ÀÄß GvÀÛgÀ¥ÀzÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
re S
bl
be TB

UÀªÀĤ¹ : a:b C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß 3 jÃwAiÀÄ°è §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ

pu
1) ¥ÀzÀzÀ°è, a C£ÀÄ¥ÁvÀ b
2) ¸ÀAPÉÃvÀzÀ°è, a : b
o K

3) ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è a
b
tt ©

C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ ¥ÀzÀUÀ¼À PÀæªÀÄ

GzÁºÀgÀuÉ 2 gÀ°è ¨Á®PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨Á®QAiÀÄgÀ C£ÀÄ¥ÁvÀªÉãÀÄ? 2 : 3
F C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è AiÀiÁªÀ ¥ÀjªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä §gÉ¢zÉ? ¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
ªÉÆzÀ®Ä §gÉ¢zÉ.
2 : 3 F C£ÀÄ¥ÁvÀz° À è AiÀiÁªÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀz
Û ?É
2 ¨Á®PÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.
No

2 : 3 C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è 2 AiÀiÁªÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ?

2 ªÉÆzÀ®£Éà ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.
∴ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è AiÀiÁªÀ ¥ÀjªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ?
C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è AiÀiÁªÁUÀ®Æ ªÉÆzÀ®Ä w½¹zÀ ¥ÀjªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®
¸ÀASÉåUÉ ºÉÆðPÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.

111
111
ZÀlĪÀnPÉ :-
1) ¤ªÀÄä ±Á¯ÉAiÀÄ°ègÀĪÀ MlÄÖ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉåUÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀ
¸ÀASÉåUÉ EgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ PÀAqÀÄ»r¬Äj.
2) ¤ªÀÄä ªÀÄ£ÉAiÀÄ°ègÀĪÀ QlQUÀ¼À ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁV®ÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ
C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
3) ¤ªÀÄä ¥Án aîzÀ°è g ÀĪÀ £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛ P ÀUÀ½UÀÆ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå

ed
¥ÀŸÀÛPÀUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
4) ¤ªÀÄUÉ ¸À«ÄÃ¥À«gÀĪÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀiÁ»w PÉÃAzÀæPÉÌ ¨sÉÃn ¤Ãr

ish
¤ªÀÄä ºÀ½î CxÀªÁ ¥ÀlÖt CxÀªÁ £ÀUÀgÀzÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀiÁ»w
¥ÀqÉzÀÄ ¥ÀÅgÀĵÀgÀ ¸ÀASÉåUÀÆ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¸ÀASÉåUÀÆ EgÀĪÀ
C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
re S
bl ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ
be TB

1) 4 : 9 F C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è ¥ÀǪÀð¥ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

pu
4: 9 gÀ°è 4 ¥ÀǪÀð¥ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ 9 GvÀÛgÀ¥ÀzÀ.
o K

2) 8 : 15 F C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è §gɬÄj.

8 : 15 gÀ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ gÀÆ¥ÀªÀÅ 8 .
tt ©

15
3) 6 ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è §gɬÄj.
13
6 gÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ gÀÆ¥ÀªÀÅ 6 :13
13
4) PɼÀV£À ºÉýPÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ aºÉß (:) G¥ÀAiÉÆÃV¹ §gɬÄj.
i) 4 C£ÀÄ¥ÁvÀ 7 = 4 : 7
ii) 19 C£ÀÄ¥ÁvÀ 12 = 19 : 12
5) PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è §gɬÄj.
No

¥É¤ì¯ï ªÀÄvÀÄÛ gÀ§âgïUÀ¼À

C£ÀÄ¥ÁvÀ, 3
2

ZÉAqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ mɤPÁ¬ÄmïUÀ¼À

C£ÀÄ¥ÁvÀ, 5
3

112
112
 C¨sÁå¸À 5.1

I. PɼÀV£À C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À£ÀÄß N¢j.

a) 4 : 3 b) 9 : 17 c) x : y d) 125 : 20
II. PɼÀV£À ºÉýPÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ aºÉß (:) G¥ÀAiÉÆÃV¹ §gɬÄj
1) MAzÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀ MAzÀÄ 2) ªÀÄÆgÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀ JgÀqÀÄ

ed
3) LzÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀ ºÀ¢£ÁgÀÄ 4) ºÀ£ÉßgÀqÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀ ºÀ¢£ÉüÀÄ

ish
5) E¥ÀàvÀÄÛ C£ÀÄ¥ÁvÀ DgÀÄ 6) J¥ÀàvÉÛöÊzÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀ CgÀªÀvÉÛöÊzÀÄ
7) a C£ÀÄ¥ÁvÀ b 8) m C£ÀÄ¥ÁvÀ n
III. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ½UÉ ¥ÀǪÀð¥ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
re S
bl
be TB

C£ÀÄ¥ÁvÀ ¥ÀǪÀð¥ÀzÀ GvÀÛgÀ¥ÀzÀ

pu
1:2 1 2
o K

2:7

8:5
tt ©

4:6

11 : 12

50 : 75

13 : 1

m:n
No

IV. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è §gɬÄj.

1) 5 :7 2) 3 :1 3) 12 : 25 4) 43 : 55 5) 128 : 98

V. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¥ÁvÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.

1) 2 2) 7 3) 12 4) 35 5) 76 6) 20
3 4 15 65 84 101

113
113
5.2 ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀļÀî ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆðPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ :
GzÁºÀgu À É 1: PɼU
À É PÉÆnÖgÄÀ ªÀ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®ªÀ£ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹.
GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®zÀ C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
10 ¸ÉA.«ÄÃ.

20 «Ä.«ÄÃ.

ed
PÉÆnÖgÀĪÀ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ GzÀݪÉãÀÄ?
10 ¸ÉA.«ÄÃ.

ish
PÉÆnÖgÀĪÀ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ CUÀ®ªÉãÀÄ?
20 «Ä° «ÄÃlgï.
re S
bl
£ÁªÀÅ ªÀÄÆ®ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß UÀt£ÉUÉ vÉUÉzÀÄPÉƼÀî¢zÀÝgÉ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼À
be TB

C£ÀÄ¥ÁvÀªÀÅ,
pu
10 = 10:20 = 1 DUÀÄvÀÛzÉ.
20 2
CAzÀgÉ, E°è C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ GzÀݪÀÅ CUÀ®zÀ CzsÀðzÀ¶ÖzÉ JAzÁUÀÄvÀÛzÉ.
o K

DzÀgÉ ¤dªÁVAiÀÄÄ avÀz

æ °
À g
è ÄÀ ªÀ C¼Àv¥
É n
À A
Ö iÀÄ GzÀݪÅÀ CUÀ®zÀ Czsð
À zÀ¶z
Ö A
É iÉÄÃ?
tt ©

RArvÀªÁVAiÀÄÆ E®è. KPÉ? AiÉÆÃa¹.

C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®zÀ KPÀªiÀ Á£ÀU¼
À £
À ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¹. JgÀqÆ
À C¼ÀvU
É ¼
À ÄÀ
MAzÉà ªÀiÁ£ÀzÀ°èªÉAiÉÄÃ? E®è.
GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼ÄÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀiÁ£ÀU¼
À °
À g
è ÄÀ ªÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼£
À ÄÀ ß C£ÀÄ¥ÁvÀz°
À è
ºÉÆð¸À®Ä DUÀĪÀÅ¢®è.
DzÀÝjAzÀ ªÉÄð£À GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®zÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ 1:2 vÀ¥ÁàzÀ ºÉÆðPÉAiÀiÁVzÉ.
ºÁUÁzÀgÉ F JgÀqÀÄ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ ºÉÆð¸À¨ÉÃPÀÄ?
No

FUÀ JgÀqÀÆ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß MAzÉà ªÀiÁ£ÀPÉÌ §zÀ¯Á¬Ä¹.

CAzÀgÉ C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ GzÀÝ = 10 ¸ÉA.«ÄÃ.
= 10 × 10 «Ä.«ÄÃ. (1 ¸ÉA.«ÄÃ. =10 «Ä.«ÄÃ.)
= 100 «Ä.«ÄÃ.
C¼ÀvÉAiÀÄ ¥ÀnÖAiÀÄ CUÀ® = 20 «Ä.«ÄÃ.
∴ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®zÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ = 100 = 5 = 5:1
20 1
114
114
 CAzÀgÉ C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ GzÀݪÀÅ CzÀgÀ CUÀ®zÀ LzÀÄ ¥ÀnÖzÉ.
EzÉà jÃw CUÀ® ªÀÄvÀÄÛ GzÀÝzÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ PÀAqÀÄ»r¬Äj.
CUÀ® = 20 = 1 = 1: 5
GzÀÝ 100 5
GzÁºÀgÀuÉ 2:- 50 ¥ÉÊ¸É ªÀÄvÀÄÛ ` 4 PÉÌ EgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
ªÀÄÆ®ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ¥ÉÊ¸É ªÀÄvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À°è EzÁÝUÀ ºÉÆð¸ÀÄ«gÁ? E®è.

ed
50 ¥ÉÊ¸É ªÀÄvÀÄÛ ` 4 £ÀÄß ºÉÃUÉ ºÉÆð¸ÀÄ«j ?
JgÀqÀÆ MAzÉà ªÀiÁ£ÀzÀ°èªÉAiÉÄà ? E®è.

ish
DzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß MAzÉà ªÀiÁ£ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¹ ºÉÆð¸ÀÄvÉÛêÉ.
(` 1 = 100 ¥ÉʸÉ) ` 4 = 400 ¥ÉʸÉ.
re S
bl
CªÀÅUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ, 50 : 400 = 50 (ªÀÄ.¸Á.C. 50 jAzÀ ¨sÁV¹zÁUÀ)
be TB

400
pu
= 18 CxÀªÁ1: 8
o K

£É£À¦r :
tt ©

• C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀÄÆ®ªÀiÁ£ÀzÀ°ègÀĪÀ JgÀqÀÄ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß

ºÉÆð¸ÀĪÀ ªÉÆzÀ®Ä D ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß MAzÉà ªÀÄÆ®ªÀiÁ£ÀPÉÌ
vÀgÀ¨ÉÃPÀÄ.
• AiÀiÁªÀÅzÉà JgÀqÄÀ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼£À ÄÀ ß C£ÀÄ¥ÁvÀz°
À è §gÉAiÀÄĪÁUÀ CªÀÅUÀ½UÉ
AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀÄÆ®ªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À¨ÁgÀzÀÄ.

ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ
No

1. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ PÀAqÀÄ»rzÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gɬÄj.

a) 4 Q.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 500 «ÄÃ. UÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ
1 Q.«ÄÃ. = 1000 «ÄÃ.
4 Q.«ÄÃ. = 4000 «ÄÃ.
4000 840 8
∴ 4 Q.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 500 «ÄÃ. UÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ = = = CxÀªÁ 8 :1
1
500 51

115
115
 b) 250 «Ä° °Ãlgï ªÀÄvÀÄÛ 2 °Ãlgï£À C£ÀÄ¥ÁvÀ
1 °Ãlgï = 1000 «Ä° °Ãlgï
2 °Ãlgï = 2000 «Ä° °Ãlgï
250 2 250 1
«Ä° °Ãlgï ªÀÄvÀÄÛ °Ãlgï£À C£ÀÄ¥ÁvÀ = = = 1: 8
2000 8
c) 2 UÀAmÉ 45 ¤«ÄµÀ ªÀÄvÀÄÛ 75 ¤«ÄµÀUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ

ed
1 UÀAmÉ = 60 ¤«ÄµÀ
2 UÀAmÉ 45 ¤«ÄµÀ = 120 + 45 = 165 ¤«ÄµÀ

ish
165 33
2 UÀAmÉ 45 ¤«ÄµÀ ªÀÄvÀÄÛ 75 ¤«ÄµÀUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ = =
75 15
= 33: 15
re S
bl
UÀªÀĤ¹ : C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ PÀ¤µÀ×gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ.
be TB
pu
C¨sÁå¸À 5.2
o K

I. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

a) gÀÆ. 2 ªÀÄvÀÄÛ 150 ¥ÉʸÉUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ
tt ©

b) 3 wAUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 1 ªÀµÀð 3 wAUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ

c) 500 «Ä.°Ã. ªÀÄvÀÄÛ 2 °ÃlgïUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ
d) 40 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 1.5 «ÄÃlgïUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ
e) 5 Q.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 750 «ÄÃlgïUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ
f) 200 UÁæA ªÀÄvÀÄÛ 2 Q.UÁæA UÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ
II. MAzÀÄ d«Ää£À GzÀݪÀÅ 50 «ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ CUÀ® 30 «ÄÃ. DzÀgÉ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ
No

CUÀ®UÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

III. MAzÀÄ UÁæªÀÄzÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ 9,500 CzÀgÀ°è 4,500 d£À ºÉAUÀ¸ÀgÁzÀgÉ
PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
a) UÀAqÀ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉAUÀ¸ÀgÀ ¸ÀASÉåUÀ½VgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ
b) MlÄÖ d£À¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ UÀAqÀ¸ÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀ
116
116
IV. PÀ°ÃªÀÄ£ÀÄ ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ ` 30,000 ¸ÀA¥Á¢¸ÀÄvÁÛ£É. CzÀgÀ°è ` 5,000 £ÀÄß
vÀ£Àß ªÀÄPÀ̼À «zÁå¨sÁå¸ÀPÁÌV G½vÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ ºÀtªÀ£ÀÄß
fêÀ £ À ¤ªÀ ð ºÀ u É U É RZÀ Ä ð ªÀ i ÁqÀ Ä vÁÛ £ É . ºÁUÁzÀ g É PÉ ¼ À V £À ª À Å UÀ ¼ À £ À Ä ß
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
a) G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÁAiÀÄUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ
b) G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ RZÀÄðUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ

ed
c) RZÀÄð ªÀÄvÀÄÛ DzÁAiÀÄUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ
V. ªÀiÁ°¤AiÀÄ FV£À ªÀAiÀĸÀÄì 11 ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¼À vÀAzÉAiÀÄ ªÀAiÀĸÀÄì

ish
33 ªÀµÀðUÀ¼ÁzÀgÉ PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
a) ªÀiÁ°¤AiÀÄ ªÀAiÀĸÀÄì ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¼À vÀAzÉAiÀÄ ªÀAiÀĹì£À C£ÀÄ¥ÁvÀ
b) ªÀiÁ°¤AiÀÄ vÀAzÉAiÀÄ ªÀAiÀĸÀÄì 30 ªÀµÀðªÁVzÁÝUÀ CªÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¼À
re S
bl
vÀAzÉAiÀÄ ªÀAiÀĹì£À C£ÀÄ¥ÁvÀ
be TB

c) 10 ªÀµð À UÀ¼À £ÀAvÀgÀ ªÀiÁ°¤AiÀÄ vÀAzÉAiÀÄ ªÀAiÀĸÀÄì ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¼À ªÀAiÀĹì£À

pu
C£ÀÄ¥ÁvÀ
5.3 ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ (Proportion)
o K

£ÀªÀÄä ¤vÀå fêÀ£ÀzÀ°è C£ÉÃPÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è JgÀqÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À£ÀÄß

tt ©

ºÉÆð¸ÀÄvÉÛêÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ PÉ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨É¯É ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¥ÀjªÀiÁt,

ªÁºÀ£ÀUÀ¼À ªÉÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅ ZÀ°¹zÀ zÀÆgÀ EvÁå¢, CAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è
¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ CUÀvÀåvÉ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ §UÉÎ w½AiÀÄ®Ä PɼÀV£À
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1: £ÀªÀå¼ÀÄ ` 5 PÉÌ 2 ZÁPÉƯÉÃmïUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀÄvÁÛ¼É. ªÀÄvÀÄÛ £ÀVãÁ
` 10 PÉÌ 4 ZÁPÉÆïÉÃmïUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀÄvÁÛ¼É, ºÁUÁzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ vÀAzÀ ZÁPÉƯÉÃmï
¨É¯ÉAiÀÄÄ zÀĨÁjAiÀiÁVzÉ?
No

¨Á®QAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ vÀAzÀ ZÁPÉƯÉÃmïUÀ¼À ¸ÀASÉå ¥ÁªÀw¹zÀ ºÀt (` UÀ¼À°è)

£ÀªÀå 2 5
£ÀVãÁ 4 10

£ÀªÀå ªÀÄvÀÄÛ £ÀVãÁ vÀAzÀ ZÁPÉƯÉÃmïUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀªÉãÀÄ?

2: 4 = 2 = 1 = 1: 2
4 2
117
117
 £ÀªÀå ªÀÄvÀÄÛ £ÀVãÁ ¥ÁªÀw¹zÀ ºÀtzÀ C£ÀÄ¥ÁvÀªÉãÀÄ?
5: 10 = 5 = 1 = 1: 2
10 2
FUÀ ZÁPÉƯÉÃmïUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁªÀw¹zÀ ºÀtzÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ,
JgÀqÀÆ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆðPÉ ªÀiÁr.
2 : 4 = 1 : 2 , 5 :10 = 1 : 2

ed
∴ 2 : 4 = 5 : 10
AiÀiÁgÀÄ vÀAzÀ ZÁPÉƯÉÃmï ¨É¯ÉAiÀÄÄ zÀĨÁjAiÀiÁVzÉ?

ish
E§âgÀÆ vÀAzÀ ZÁPÉƯÉÃmïUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄÄ MAzÉà DVzÉ. KPÉ?
KPÉAzÀgÉ ZÁPÉƯÉÃmïUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀªÅÀ CªÀgÄÀ PÉÆlÖ ºÀtzÀ C£ÀÄ¥ÁvÀªÅÀ
re S
MAzÉÃ DVzÉ.
bl
be TB
pu
GzÁºÀgÀuÉ 2 : MAzÀÄ PÁgÀÄ MAzÀÄ UÀAmÉUÉ 50 Q.«Äà zÀÆgÀ PÀæ«Ä¹zÀgÉ CzÉÃ
ªÉÃUÀzÀ°è ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ZÀ°¹zÀ zÀÆgÀªÀ£ÀÄß PɼÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆnÖzÉ.
o K

¸ÀªÀÄAiÀÄ UÀAmÉUÀ¼À°è 1 2 3 4 5 6
tt ©

ZÀ°¹zÀ zÀÆgÀ Q.«ÄÃ. UÀ¼À°è 50 100 150 200 250 300

¥ÀnÖAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉà JgÀqÀÄ C£ÀÄPÀæªÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀ°¹zÀ zÀÆgÀ DAiÉÄÌ

ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹.
ªÉÄð£À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹ :
JgÀqÀÄ UÀAmÉAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è PÁgÀÄ JµÀÄÖ zÀÆgÀ PÀæ«Ä¹zÉ ? 100 Q.«ÄÃ.
ªÀÄÆgÀÄ UÀAmÉAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è PÁgÀÄ JµÀÄÖ zÀÆgÀ PÀæ«Ä¹zÉ ? 150 Q.«ÄÃ.
No

2 UÀAmÉ ªÀÄvÀÄÛ 3 UÀAmÉUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀªÀÅ 2 : 3

2 UÀAmÉ ªÀÄvÀÄÛ 3 UÀAmÉUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è ZÀ°¹zÀ zÀÆgÀzÀ C£ÀÄ¥ÁvÀªÉãÀÄ?

100: 150 = 100 = 2 = 2: 3
150 3
FUÀ zÉÆgÉvÀ JgÀqÀÆ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹. CAzÀgÉ 2:3 = 100 :150
EzÀjAzÀ ¤ªÀÄä wêÀiÁð£ÀªÉãÀÄ?
118
118
 2:3 ªÀÄvÀÄÛ 100 :150 F JgÀqÀÆ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÁVªÉ.
EzÉà jÃw ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ CªÀ¢ü ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ C£ÀÄPÀæªÀĪÁV ZÀ°¹zÀ zÀÆgÀªÀ£ÀÄß
PÀAqÀÄ»rzÀÄ ºÉÆðPÉ ªÀiÁr.
FUÀ GzÁºÀgÀuÉ 1 ªÀÄvÀÄÛ 2 gÀ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èªÉ.
ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀªÉAzÀgÉãÀÄ?

ed
• JgÀqÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVzÀÝgÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
• a:b ªÀÄvÀÄÛ c:d JA§ JgÀqÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÁVzÀÝgÉ a, b, c ªÀÄvÀÄÛ

ish
d F PÀæªÀÄzÀ°è £Á®ÄÌ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄvÀÄÛ EzÀ£ÀÄß
a : b :: c : d JAzÀÄ §gÉAiÀÄÄvÉÃÛ ªÉ. E°è :: F aºÉßAiÀÄÄ ¸ÀªiÀ Á£ÀÄ¥ÁvÀª£
À ÄÀ ß
re S
bl
¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.
be TB

• a : b :: c : d AiÀÄ£ÀÄß a : b = c : d JAzÀÆ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ. NzÀĪÁUÀ

pu
‘a C£ÀÄ¥ÁvÀ b EzÀÄ c C£ÀÄ¥ÁvÀ d £ÀAwzÉ JAzÀÄ NzÀÄvÉÛêÉ.
• a : b :: c : d £À°è a, b, c ªÀÄvÀÄÛ d UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ £Á®ÄÌ
o K

¥ÀzÀUÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ.
tt ©

• ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ a : b :: c : d AiÀÄ°è a ªÀÄvÀÄÛ d UÀ¼À£ÀÄß CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

ºÁUÀÆ b ªÀÄvÀÄÛ c UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ £Á®ÄÌ ¥ÀzÀUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀ (¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ ¤AiÀĪÀÄ)
¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è£À £Á®ÄÌ ¥ÀzÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä PɼÀV£À
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ CAvÀå ¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§Þ ªÀÄvÀÄÛ
No

ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj. 2 : 4 : : 3 : 6

F ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ jÃw ºÉÃUÉ §gÉAiÀÄÄ«j ?
CAvÀå ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÉãÀÄ ? 2 × 6= 12

2 : 4 = 3 : 6 ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÉãÀÄ ? 4 × 3 = 12

ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ EzÀjAzÀ ¤ªÀÄä wêÀiÁð£ÀªÉãÀÄ ?

2 × 6 = 4 × 3
119
119
GzÁºÀgÀuÉ 2: F PɼÀV£À ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À
UÀÄt®§ÞªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀÄ ºÉÆð¹. 5 : 3 : : 25 : 15
ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ jÃwAiÀÄ°è F ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ?
CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÉãÀÄ ? 5 × 15 = 75
5 : 3 = 25 : 15
ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÉãÀÄ ? 3 × 25 = 75

ed
EzÀjAzÀ ¤ªÀÄä wêÀiÁð£ÀªÉãÀÄ ? 5×15= 3×25=75
ªÉÄð£À JgÀqÀÄ GzÁºÀgÀuÉUÀ½AzÀ w½zÀħgÀĪÀÅzÉãÉAzÀgÉ,

ish
CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§Þ = ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§Þ
EzÀÄ J¯Áè ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀUÀ½UÀÆ C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ.
re S
£É£À¦r :
bl
• ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è “CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÀÅ ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞPÉÌ
be TB
pu
¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛzÉ.” EzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ ¤AiÀĪÀÄ J£ÀÄߪÀgÀÄ.
• a : b :: c : d DzÀgÉ a d= b c DUÀÄvÀÛzÉ.
o K

• ¸À ª À i Á£À Ä ¥ÁvÀ z À ¤AiÀ Ä ªÀ Ä ¢AzÀ AiÀ i ÁªÀ Å zÉ Ã £Á®ÄÌ ¥À z À U À ¼ À Ä

¸ÀªÀiÁ£ÀÄ ¥ÁvÀzÀ°èªÉAiÉÄà JAzÀÄ ¥ÀjÃQë¸À§ºÀÄzÀÄ.
tt ©

• ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ UÉÆwÛzÀÝgÉ G½zÀ

¥ÀzªÀ £À ÄÀ ß ¸ÀªiÀ Á£ÀÄ¥ÁvÀzÀ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÄÀ ߥÀAiÉÆÃV¹ PÀAqÀÄ»rAiÀħºÀÄzÀÄ.
ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ
1) F ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À°è ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀjÃQë¹.
a) 3 : 5 : : 6 : 10
¥ÀjºÁgÀ : ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ ¤AiÀĪÀÄzÀAvÉ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èzÀÝgÉ,
CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§Þ= ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§Þ DVgÀÄvÀÛzÉ.
No

PÉÆnÖgÀĪÀ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À°è CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

CAvÀå ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ 3 × 10 = 5 × 6
30 =30
3 : 5 = 6 : 10
∴ 3, 5, 6 ªÀÄvÀÄÛ 10 ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èªÉ.
ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
DzÀÝjAzÀ 3:5 :: 6:10 EzÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ
120
120
 b) 1 : 5 : : 3 : 15
¥ÀjºÁgÀ : PÉÆnÖgÀĪÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è CAvÀå ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀå
¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
1 × 15 = 5 × 3
CAvÀå ¥ÀzU À ¼
À ÄÀ 15 =15

ed
1 : 5 = 3 : 15
CAvÀå¥z
À U
À ¼
À À UÀÄt®§Þ = ªÀÄzsåÀ ¥z
À U
À ¼
À À UÀÄt®§Þ.
∴ 1 , 5, 3 ªÀÄvÀÄÛ 15 ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èªÉ.
ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ

ish
DzÀÝjAzÀ 1:5 :: 3 : 15 EzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀªiÀ Á£ÀÄ¥ÁvÀ.
2) F ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èªÉAiÉÄà ? ¥ÀjÃQë¹.
re S
a)
bl
6, 10, 15, 20
be TB
pu
¥ÀjºÁgÀ : F ¥ÀzÀUÀ½AzÁzÀ PÀæªÀĪÁzÀ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ 6 : 10 ªÀÄvÀÄÛ 15 : 20
6
3
3
6 : 10 gÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À = 3:5 ( = )
10 5 5
o K

15 : 20 gÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À = 3:4 15 3 3

( = )
tt ©

20 4 4
6 : 10 ªÀÄvÀÄÛ 15 : 20 F C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁV®è.
CAzÀgÉ 6 : 10 ≠ 15 : 20

∴ 6, 10, 15, 20 F ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è E®è.

b) 3, 12, 4, 16

¥ÀjºÁgÀ : F ¥ÀzÀUÀ½AzÁzÀ PÀæªÀĪÁzÀ C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ 3 : 12 ªÀÄvÀÄÛ 4 : 16

3 1
No

( 1
3 : 12 gÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À = 1:4 = )
12 4 4
41 1
4 : 16 gÀ PÀ¤µÀ× gÀÆ¥À = 1:4 ( = )
16 4 4
3 : 12 ªÀÄvÀÄÛ 4 : 16 F C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁVªÉ.
CAzÀgÉ 3 : 12 =4: 16

∴ 3, 12, 4 ªÀÄvÀÄÛ 16 F ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èªÉ.

121
121
3) a) 6: 3 : : 8 : x DzÀgÉ x £À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
¥ÀjºÁgÀ : 6 : 3 : : 8 : x DzÁUÀ
6#x = 3#8
CAvÀå ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
31 # 8 4
x=
62
6 : 3 : : 8 : x 1

` x = 1#4
x=4

ed
ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
b) 4: x : : 16 : 48 DzÀgÉ x ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

ish
¥ÀjºÁgÀ : 4 : x : : 16 : 48 DzÁUÀ 16 # x = 4 # 48
41 # 4812
4:x = 16 : 48 x=
16 4
re S
1

bl x = 1 # 12
be TB

` x = 12
pu
UÀªÄÀ ¤¹ : ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CAvÀå ¥ÀzÀUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä
§gÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. DzÀgÉ UÉÆwÛ®èzÀ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀĨÉÃPÁzÁUÀ CzÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä
o K

§gÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
tt ©

4) 15 «ÄÃlgï §mÉÖAiÀÄ ¨É¯É ` 825 DzÀgÉ 10 «ÄÃlgï §mÉÖAiÀÄ ¨É¯É JµÀÄÖ?

¥ÀjºÁgÀ : 15 «ÄÃlgï §mÉÖAiÀÄ ¨É¯É = ` 825
10 «ÄÃlgï §mÉÖAiÀÄ ¨É¯É = ` x DVgÀ°
PÉÆnÖgÀĪÀ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß PɼÀV£À jÃwAiÀÄ°è §gÉzÁUÀ,
§mÉÖAiÀÄ C¼ÀvÉ «ÄÃlgÀÄUÀ¼À°è ¨É¯É ` UÀ¼À°è
15 825
10 x
No

FUÀ ¨ÉÃPÁVgÀĪÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀªÀÅ 15 : 10 : : 825 : x

15 × x = 10 × 825
2 275
15 : 10 = 825 : x 10 × 825
x= 153 1 = 2 × 275

∴ 10 «ÄÃlgï §mÉÖAiÀÄ ¨É¯É = ` 550 ∴x=` 550

122
122
5) M§â PÀÆ° PÁ«ÄðPÀ£ÀÄ 5 ¢£À PÉ®¸À ªÀiÁr ` 500 ¸ÀA§¼À ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛ£É. CªÀ£ÀÄ
JµÀÄÖ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ PÉ®¸À ªÀiÁrzÀgÉ ` 2000 ¸ÀA§¼À ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛ£É?
¥ÀjºÁgÀ : ` 2000 ¸ÀA§¼À ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä PÉ®¸À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¢£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉå
x DVgÀ°.
¢£ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA§¼À ` UÀ¼À°è
5 500
x 2000

ed
¨ÉÃPÁVgÀĪÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀªÀÅ x # 500 = 5 # 2000
5:x : : 500 : 2000 1
5 # 2000
`x= = 1 # 20

ish
1500
5 : x = 500: 2000
` x = 20
re S
bl
CAzÀgÉ PÀÆ° PÁ«ÄðPÀ£ÀÄ `
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
2000 ¸ÀA§¼À ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä 20 ¢£ÀUÀ¼ÀÄ PÉ®¸À
be TB
pu
C¨sÁå¸À 5.3
I. PɼÀV£À ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À°è CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
o K

a) 3 : 6 : : 4 : 8 b) 5 : 3 : : 20 : 12 c) 2 : 3 : : 8 : 12
d) 6 : 12 : : 12 : 24 e) 7 : 21 : : 9 : 27 f) 20 : 10 : :10 : 5
tt ©

II. PɼÀV£À ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èªÉAiÉÄÃ? CxÀªÁ E®èªÉà ¥ÀjÃQë¹.

a) 2, 3, 4 ªÀÄvÀÄÛ 6 b) 15, 8, 6 ªÀÄvÀÄÛ 3
c) 3, 6, 15 ªÀÄvÀÄÛ 45 d) 24, 28, 36 ªÀÄvÀÄÛ 48
III. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À°è x ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
a) x : 3 : : 15 :5 b) 4 : x : : 5 :15
c) 8 : 64 : : x : 24 d) 21 : 42 : : 3 : x
IV. PɼÀV£À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¹.
No

1) 5 Q. UÁæA ¸ÀPÌÀ gÉAiÀÄ ¨É¯É ` 160 DzÀgÉ 8 Q.UÁæA ¸ÀPÌÀ gA É iÀÄ ¨É¯A
É iÀÄ£ÀÄß
PÀAqÀÄ»r¬Äj?
2) MAzÀÄ ªÉÆÃmÁgï ¨ÉÊPï 3 °Ãlgï ¥ÉmÉÆæÃ¯ï ¤AzÀ 180 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀ
¸ÁUÀÄvÀÛzÉ. CzÉà ªÉÃUÀzÀ°è 240 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀ PÀæ«Ä¸À®Ä JµÀÄÖ ¥ÉmÉÆæïï
¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ?
3) 6 qÀd£ï ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À ¨É¯É ` 150 UÀ¼ÁzÀgÉ 2 qÀd£ï ¨Á¼ÉºÀtÂÚ£À ¨É¯É
JµÀÄÖ?
123
123
 5.4 KPÁA±À «zsÁ£À (Unitary Method)
MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆmÁÖUÀ, CzÉà jÃwAiÀÄ ºÀ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À
¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¨É¯É¬ÄAzÀ UÀÄt¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ
PÉ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆmÁÖUÀ, £ÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÃUÉ PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀÅzÀÄ ? EAvÀºÀ JgÀqÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸ÉÆÃt.
¸ÀAzÀ¨ð Às 1 : ¥ÀŸÀÛPz
À À CAUÀrAiÀÄ°è ¥Àtæ wAiÀÄÄ ` 28 PÉÆlÄÖ 2 £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPU À ¼
À £
À ÄÀ ß

ed
PÉƼÀÄv æ Ãt£ÀÄ CzÉà jÃwAiÀÄ 5 £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀPÛ U
î ÁÛ¼.É ¥À« À ¼
À £
À ÄÀ ß PÉƼÀ®
î Ä §AiÀĸÀÄvÁÛ£.É
ºÁUÁzÀgÉ CªÀ£ÀÄ JµÀÄÖ ºÀtªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ?

ish
¥ÀjºÁgÀ : 2 £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀUÀ½UÉ PÉÆlÖ ºÀtªÉµÀÄÖ? ` 28
MAzÀÄ £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀzÀ ¨É¯É JµÀÄÖ?
28 ` 14
=
re S
bl2
MAzÀÄ £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀzÀ ¨É¯É ` 14
be TB
pu
5 £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À ¨É¯É JµÀÄÖ?
5 £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À ¨É¯É = 14 × 5 = ` 70
o K

ºÁUÁzÀgÉ ¥Àæ«Ãt£ÀÄ JµÀÄÖ ºÀtªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ?

∴ ¥Àæ«Ãt£ÀÄ PÉÆqÀ¨ÉÃPÁzÀ ºÀt ` 70
tt ©

¸ÀAzÀ¨sÀð 2 : ªÀÄAd¥Àà£ÀÄ ` 2,300 PÉÌ 2 QéAmÁ¯ï ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛ£É. ºÁUÁzÀgÉ

` 9,200 PÉÌ JµÀÄÖ QéAmÁ¯ï ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÀjºÁgÀ : 2 QéAmÁ¯ï ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀiÁjzÀ ¨É¯É JµÀÄÖ? ` 2,300
1 QéAmÁ¯ï ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀiÁjzÀ ¨É¯É JµÀÄÖ?
2300 = ` 1,150
2
ªÀiÁjzÀ ¨É¯É = ` 1,150
1 QéAmÁ¯ï ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß
No

` 9,200 UÉ JµÀÄÖ QéAmÁ¯ï ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀiÁgÀ ¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ

PÀAqÀÄ»rAiÀÄÄ«j? PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¨É¯A
É iÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ QéAmÁ¯ï ¨É¯¬ É ÄAzÀ ¨sÁV¸À¨ÃÉ PÀÄ.
9200
= = 8 QéAmÁ¯ï
1150
` 9,200UÉ 8
QéAmÁ¯ï ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀiÁgÀ¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ.
ªÉÄð£À JgÀqÀÆ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è PÉÆnÖgÀĪÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß KPÁA±À «zsÁ£À¢AzÀ
©r¹zÉ.
124
124
ºÁUÁzÀgÉ KPÁA±À «zsÁ£À JAzÀgÉãÀÄ?
MAzÉà jÃwAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À MlÄÖ ¨É¯ÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¯ÉPÁÌZÁgÀ
ªÀiÁr, PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀ¸ÄÀ ÛU¼
À À ¨É¯AÉ iÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀ «zsÁ£Àª£
À ÄÀ ß KPÁA±À
«zsÁ£À JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
UÀªÀĤ¹ : MªÉÄä MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¨É¯É UÉÆvÁÛzÀgÉ, £ÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ

ed
MAzÉà jÃwAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀħºÀÄzÀÄ.
ZÀlĪÀnPÉ :- PɼÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉƽ¹.

ish
¸ÀªÀÄAiÀÄ ZÀ°¹zÀ zÀÆgÀ Q.«ÄÃ.UÀ¼À°è
UÀAmÉUÀ¼À°è MAmÉ ¨ÉʹPÀ¯ï PÁgÀÄ §¸ÀÄì
re S
1
bl 5 30 70
be TB
pu
2 4 10
3 90 210
o K

4 8 120
tt ©

5 25
6
7 14 210
8 560
9 45 270

ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ
No

1) 4 ¥É£ÀÄßUÀ¼À ¨É¯É ` 80 DzÀgÉ 7 ¥É£ÀÄßUÀ¼À ¨É¯É JµÀÄÖ?

¥ÀjºÁgÀ : 4 ¥É£ÀÄßUÀ¼À ¨É¯É = ` 80
∴ MAzÀÄ ¥É¤ß£À ¨É¯É = 80 = ` 20
4
∴7 ¥É£ÀÄßUÀ¼À ¨É¯É = 20 × 7
= ` 140

125
125
2) D¹Ö£À£ÀÄ 3 wAUÀ½UÉ ` 4,500 ªÀÄ£É ¨ÁrUÉAiÀÄ£ÀÄß PÀlÄÖvÁÛ£É. ºÁUÁzÀgÉ CªÀ£ÀÄ
MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ°è PÀnÖzÀ ªÀÄ£É ¨ÁrUÉAiÀÄ£ÀÄß ¯ÉPÀ̺ÁQj.

¥ÀjºÁgÀ : 3 wAUÀ¼À ¨ÁrUÉ = ` 4,500

4, 5001500
∴ 1 wAUÀ¼À ¨ÁrUÉ = = ` 1, 500
3
1

ed
∴ 1 ªÀµÀðPÉÌ (12 wAUÀ¼ÀÄ) PÀnÖzÀ ¨ÁrUÉ = 1500 × 12 = ` 18,000

ish
1 ªÀµÀðPÉÌ PÀnÖzÀ ªÀÄ£É ¨ÁrUÉ ` 18,000.

C¨sÁå¸À 5.4
re S
I. bl
be TB

PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼É GvÀÛj¹.

pu
1) 4 PÉÃPïUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄÄ ` 20 DzÀgÉ 5 PÉÃPïUÀ¼À ¨É¯É JµÀÄÖ ?
o K

2) £ÀgÀ¹AºÀ£ÀÄ MAzÀÄ ªÁgÀzÀ°è ` 1,225 ¸ÀA¥Á¢¹zÀgÉ 30 ¢£ÀUÀ¼À°è DvÀ£À

tt ©

¸ÀA¥ÁzÀ£É JµÀÄÖ ?

3) 32 ©¸ÀÌvï ¥ÁåPÉmïUÀ¼À vÀÆPÀªÀÅ 4 Q.UÁæA. DzÀgÉ CzÉà jÃwAiÀÄ 10 ©¸ÀÌvï

¥ÁåPÉmïUÀ¼À vÀÆPÀ J¶ÖgÀÄvÀÛzÉ ?

4) MAzÀÄ ¯ÁjAiÀÄÄ 1,740 Q.«ÄÃ. PÀæ«Ä¸À®Ä 87 °Ãlgï røÀ¯ï

G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀg,É 620 Q.«ÄÃ. zÀÆgÀ PÀ«
æ ĸÀ®Ä JµÀÄÖ °Ãlgï røÀ¯ï
¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ ?
No

5) 25 Q.UÁæA UÉÆâü »nÖ£À ¨É¯ÉAiÀÄÄ ` 800 UÀ¼ÁzÀgÉ

a) 10 Q.UÁæA UÉÆâü »nÖ£À ¨É¯É JµÀÄÖ ?

b) ` 2,400 UÉ JµÀÄÖ Q.UÁæA UÉÆâü»lÖ£ÀÄß PÉÆAqÀÄPÉƼÀÀÄzÀÄ ?

126
126
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ :
£Á®ÄÌ d£À PÉ®¸ÀUÁgÀgÀÄ 30 ¢£ÀUÀ¼ÀÄ PÉ®¸ÀªÀiÁr MlÄÖ ` 12,000 ¸ÀA§¼À
¥ÀqÉ0iÀÄÄvÁÛgÉ. ºÁUÁzÀgÉ
i) ` 9,000 ¸ÀA§¼À ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä CªÀgÀÄ JµÀÄÖ ¢£À PÉ®¸À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ?
ii) PɼÀV£ÀªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§¼À ¯ÉPÀ̺ÁQ.

ed
a) 6 ¢£ÀUÀ½UÉ 4 d£À PÉ®¸ÀUÁgÀgÀ ¸ÀA§¼À.
b) MAzÀÄ wAUÀ½UÉ M§â PÉ®¸ÀUÁgÀ¤UÉ ¹UÀĪÀ ¸ÀA§¼À.

ish
c) MAzÀÄ ¢£ÀzÀ°è M§â PÉ®¸ÀUÁgÀ£À ¸ÀA§¼À.
d) MAzÀÄ ªÁgÀPÉÌ E§âgÀÄ PÉ®¸ÀUÁgÀjUÉ ¹UÀĪÀ ¸ÀA§¼À.
re S
w½¬Äj:
bl
be TB

•
pu
£ÀªÀÄä gÁµÀÖçzsÀédzÀ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ AiÀiÁªÁUÀ®Æ
3 : 2 DVgÀÄvÀÛzÉ.
o K

• PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðtzÀ°è §¼À¸ÀĪÀ PÁAQæÃmï£À°è

tt ©

i) ªÀÄgÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d°èAiÀÄ (Rr) C£ÀÄ¥ÁvÀ 4 : 2 DVgÀÄvÀÛzÉ.

ii) ¹ªÉÄAmï ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀ½£À C£ÀÄ¥ÁvÀ 1 : 4 DVgÀÄvÀÛzÉ.
iii) ¹ªÉÄAmï ªÀÄvÀÄÛ d°èAiÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀ 1 : 2 DVgÀÄvÀÛzÉ.
• ErèAiÀÄÄ ªÀÄÈzÀĪÁV §gÀ®Ä CQÌ ªÀÄvÀÄÛ G¢Ý£À ¨ÉüÉAiÀÄ£ÀÄß 3 : 1 gÀ
C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è ¨ÉgɸÀÄvÁÛgÉ.
• PÀ©âtzÀ GzÀÝgÀtzÀ°è PÀ©âtzÀ C¢gÀÄ, ¸ÀÄtÚPÀ®Äè ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃPïUÀ¼À£ÀÄß
No

8 : 1 : 4 C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ.

• ¤Ãj£À°è d®d£ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ DªÀÄèd£ÀPÀzÀ C£ÀÄ¥ÁvÀ 2 : 1 DVgÀÄvÀÛzÉ.

    

127
127
 WÀlPÀ - 6
¸ÀªÀÄ«Äw
(Symmetry)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :
 ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CxÀðªÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄ«j,

ed
 2 DAiÀ i ÁªÀ Ä zÀ DPÀ È wUÀ ¼ À ° è ¸À ª À Ä «Äw ºÉ Æ A¢gÀ Ä ªÀ DPÀ È wUÀ ¼ À £ À Ä ß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«j,

ish
 2 DAiÀiÁªÀÄzÀ DPÀÈwUÀ¼À zÀ¥Àðt ¥Àæw©A§UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ CzÀjAzÀ
¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄÄ«j,
 ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«ÄwUÉ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß
re S
bl
w½AiÀÄÄ«j.
be TB

¤ªÀÄä »A¢£À vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¤ÃªÀÅ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ DPÀÈwUÀ¼À §UÉÎ ªÀÄÆ®

pu
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°wgÀÄ«j.
¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ PÀ®à£ÉAiÀÄÄ PÀ¯ÁPÁgÀjUÉ, CzÀgÀ°èAiÀÄÆ §mÉÖ, D¨sÀgÀt ºÁUÀÆ
o K

PÀlÖqUÀ ¼
À À «£Áå¸ÀUÁgÀgÄÀ vÀªÄÀ ä PÉëÃvÀz
æ °
À è CvÀÄåvÀÛªÄÀ ºÁUÀÆ DPÀµð
À PÀ avÀ«
æ £Áå¸ÀU¼
À £
À ÄÀ ß
gÀa¸À®Ä §ºÀ¼À ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ. UÀtÂvÀzÀ PÀ®à£ÉAiÀÄ°è gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ DPÀÈwUÀ¼À ¨ÉÃgÉ
tt ©

¨ÉÃgÉ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀÅ vÀÄA¨Á ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ.

¸ÀªÀÄ«Äw JAzÀgÉãÀÄ? F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

E
No

F avÀæUÀ¼À£ÀÄß C¥ÀÀÇtðUÉgÉAiÀÄ GzÀÝPÉÌ ªÀÄqÀazÁUÀ w½zÀħgÀĪÀ CA±ÀªÉãÀÄ?

EzÀjAzÀ w½zÀħgÀĪÀ CA±ÀªÉãÉAzÀgÉ ªÉÆzÀ® CzsÀð¨sÁUÀzÀ°ègÀĪÀ UÉgÉUÀ¼ÀÄ,
PÀA¸ÀU¼
À ÄÀ ºÁUÀÆ AiÀiÁªÀÅzÉà EvÀgÀ CA±ÀU¼
À ÄÀ ¸ÀjAiÀiÁV JgÀq£
À ÃÉ Czsð
À ¨sÁUÀzÆ
É A¢UÉ
ºÉÆA¢PÉƼÀÄîvÀÛzÉ. DUÀ F avÀæzÀ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ JAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ.
ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀªÀÄ«Äw JAzÀgÉãÀÄ?
128
128
 ¸ÀªÀÄvÉÆî£À ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ avÀæUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ avÀæUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
MAzÀÄ PÁ®à¤PÀ gÉÃSÉAiÀÄÄ MAzÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß JgÀqÀÄ ¸ÀªÀð¸ÀªÀÄ£ÁzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV
«AUÀr¹zÀgÉ ºÁUÀÆ D ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÉÆÛAzÀ£ÀÄß EmÁÖUÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀjAiÀiÁV ºÉÆA¢PÉAiÀiÁzÀgÉ D avÀæªÀÅ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ZÀlĪÀnPÉ 1 :-
PɼÀUÉ PÉ®ªÀÅ avÀæUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. CAvÀºÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ PÁUÀzÀzÀ°è

ed
©r¹ D avÀæUÀ¼À£ÀÄß CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ºÁQzÀ UÉgÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀvÀÛj¹, D JgÀqÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß
MAzÀgÀ ªÉÄïÉÆAzÀÄ eÉÆÃr¹zÁUÀ w½zÀÄ §gÀĪÀ CA±ÀªÉãÀÄ?

ish
A A A A

A B
re S
bl
be TB

B B B B
pu
EzÀjAzÀ w½zÀħgÀĪÀ CA±ÀªÉãÉAzÀgÉ JgÀqÀÆ CzsÀð¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ MAzÀPÉÆÌAzÀÄ
¸ÀjAiÀiÁV eÉÆÃqÀuÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ ªÉÄð£À avÀæUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ
o K

JAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ.
tt ©

ZÀlĪÀnPÉ 2 :- MAzÀÄ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV ªÀÄzsÀå¨sÁUÀzÀ°è

ªÀÄqÀa ªÀÄvÀÄÛ ©r¹. MAzÀÄ ºÀ¤ ªÀĹAiÀÄ£ÀÄß PÁUÀzÀzÀ MAzÀÄ CzsÀð¨sÁUÀzÀ ªÉÄïÉ
ºÁQ. £ÀAvÀgÀ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ°£ÀAvÉAiÉÄÃ
eÁUÀæ v ÉAiÀiÁV ªÀÄra, ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀÆ
§¢UÀ¼À£ÀÄß ¤zsÁ£ÀPÉÌ MwÛ. FUÀ PÁUÀzÀzÀ
ªÀÄrPÉAiÀÄ£ÀÄß ©r¹zÁUÀ PÀÄvÀƺÀ®¨sÀjvÀ
¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ avÀæ t ªÉÇAzÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ
PÁt§ºÀÄzÀÄ. CAvÀºÀ MAzÀÄ avÀætªÀ£ÀÄß
No

PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.

¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è ºÀƪÀÅUÀ¼ÀÄ, J¯ÉUÀ¼ÀÄ, amÉÖUÀ¼ÀÄ EvÁå¢UÀ¼À°è £ÁªÀÅ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß

PÁt§ºÀÄzÀÄ. ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ¸ÁägPÀ U À ¼
À ÁzÀ vÁeïªÀĺÀ¯ï, «zsÁ£À¸Ëzs,À EArAiÀiÁUÉÃmï
ªÀÄÄAvÁzÀ ¨sÀªÀå PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢gÀĪÀ PÁgÀt EA¢UÀÆ ¨sÀªÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢ £ÉÆÃqÀÄUÀgÀ ªÀÄ£À¸ÀÆgÉUÉƼÀÄîvÀÛªÉ.¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ DPÀÈwUÀ¼À §UÉÎ E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀĨÉÃPÁzÀgÉ ªÀÄÄA¢£À ¥ÀÅlzÀ°ègÀĪÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CªÀÅUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÀÄ«Äw¬ÄAzÁV ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ËAzÀAiÀÄðªÀ£ÀÄß C£ÀĨsÀ«¹.
129
129
1)

2)

ed
ish
re S
3)

bl
be TB
pu
o K
tt ©

4)

H I OX
No

5)

B C D E
ZÀlĪÀnPÉ :- ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ°è §gÉzÁUÀ CzÀgÀ°è ¸ÀªÀÄ«Äw EgÀĪÀ
CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß Dj¹, CzÀPÉÌ ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀë §gɬÄj.

130
130
 ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«Äw
2 DAiÀiÁªÀÄzÀ ¸ÀªÀÄ«Äw DPÀÈwUÀ¼À°è ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ :
zÀ¥ÀðtzÀ°è ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä ¥Àæw©A§ £ÉÆÃr¢ÝÃgÁ?
ºËzÀÄ, £ÁªÉ®ègÆ À £ÀªÄÀ ä ¥Àw
æ ©A§ªÀ£ÄÀ ß zÀ¥ð
À tzÀ°è £ÉÆÃrgÀÄvÉÛêÉ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¥Àæw¥sÀ°vÀ ©A§ªÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ zÀ¥Àðt¢AzÀ ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ. zÀ¥Àðt¢AzÀ

ed
¥ÀqÉzÀ ¥Àæw©A§ ªÀÄvÀÄÛ D ªÀ¸ÀÄÛ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢ªÉAiÉÄÃ? ºËzÀÄ.
RArvÀªÁVAiÀÄÆ ªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥Àæw¥sÀ°vÀ ©A§UÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢ªÉ.

EE
x → ¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ

ish
(zÀ¥Àðt)
x
M
M
re S
bl ªÀ¸ÀÄÛ ¥Àw
æ ©A§
be TB

ªÀ¸ÀÄÛ y ¥Àw
æ ©A§
pu
zÀ¥Àðt y
¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ
o K

ªÀ¸ÀÄÛ
tt ©

x y
→ zÀ¥Àðt
¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ
¥Àw
æ ©A§

ªÉÄð£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ªÉÄð£À avÀæUÀ¼À°è JgÀqÀÄ avÀæUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À UÉgÉAiÀÄÄ zÀ¥ÀðtzÀ ¸ÁÜ£ÀªÁVzÉ.
£ÁªÀÅ F avÀæUÀ¼À£ÀÄß F UÉgÉAiÀÄ UÀÄAl ªÀÄrazÁUÀ ªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw©A§UÀ¼ÀÄ
No

MAzÀPÆ É ÌAzÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV eÉÆÃqÀuA

É iÀiÁUÀÄvÀz
Û .É DzÀÝjAzÀ ªÀ¸ÄÀ Û ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥Àw
æ ©A§
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢zÉ J£ÀÄßvÉÛêÉ.
ªÀ¸ÄÀ Û ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥Àw
æ ©A§ XY CxÀªÁ zÀ¥ð
À t¢AzÀ ¸ÀªiÀ Á£À zÀÆgÀz°
À g
è ÄÀ vÀª
Û .É
MAzÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀð¸ÀªÀĪÁzÀ JgÀqÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸ÀĪÀ gÉÃSÉAiÉÄÃ
¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

131
131
E°ègÀĪÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ avÀæzÀ°èAiÀÄÆ JµÀÄÖ CzsÀð¨sÁUÀUÀ½ªÉ?

ed
ªÉÄð£À J¯Áè avÀæUÀ¼À°è JgÀqÀÄ CzsÀð¨sÁUÀUÀ½ªÉ. F avÀæUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À

ish
¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄqÀazÁUÀ avÀæzÀ JqÀ ªÀÄvÀÄÛ §®¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
¸ÀªÀĪÁV ºÉÆA¢PÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. ¥Àæw avÀæzÀ°èAiÀÄÆ ¥Àæw JgÀqÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÆ
MAzÀPÆ É ÌAzÀÄ zÀ¥ð
À t ¥Àw
æ ©A§ªÁVgÀÄvÀÛª.É F avÀUæ ¼
À °
À è ©AzÀÄUÀ½AzÁzÀ UÉgA É iÀÄÄ
re S
bl
zÀ¥ÀðtzÀ ¸ÁÜ£ÀªÁVzÉ. F ©AzÀÄUÀ½AzÁzÀ UÉgÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀë JAzÀÄ
be TB

PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
pu
ºÁUÁzÀgÉ ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«Äw JAzÀgÉãÀÄ?
MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ gÉÃSÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV MAzÀÄ avÀæ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥Àæw©A§UÀ¼ÀÄ
o K

¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀjAiÀiÁV ºÉÆA¢PÉAiÀiÁzÀgÉ D avÀæªÀÅ CzÀgÀ ¥Àæw©A§zÉÆqÀ£É ¥Àæw¥sÀ®£À

tt ©

¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢zÉ J£ÀÄßvÉÛêÉ. avÀæ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥Àæw©A§ªÀ£ÀÄß (CxÀªÁ avÀæzÀ

CzsÀð ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV «AUÀr¸ÀĪÀ) «AUÀr¸ÀĪÀ gÉÃSÉUÉ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀë
J£ÀÄßvÉÛêÉ.
¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«Äw vÉÆÃj¸ÀĪÀ PÉ®ªÀÅ fëUÀ¼À avÀæUÀ¼À£ÀÄß PɼÀUÉ PÉÆnÖzÉ.
No

EAVèõï CPÀëgÀ ªÀiÁ¯ÉAiÀÄ ºÀ®ªÀÅ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢ªÉ.

PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ PÉÆnÖzÉ. ¥Àæw ©AzÀÄUÀ½AzÁzÀ C¥ÀÀÇtðªÁzÀ
UÉgÉAiÀÄÄ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÁVzÉ.
132
132
XOUAH M
ºÀ®ªÀÅ 2 DAiÀiÁªÀÄzÀ eÁå«ÄwAiÀÄ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢ªÉ.

ed
PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PɼÀUÉ PÉÆnÖzÉ. ¥Àæw avÀæzÀ°ègÀĪÀ C¥ÀÀÇtðªÁzÀ UÉgÉAiÀÄÄ
¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

ish
re S
bl ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ
be TB

ªÀeÁæPÀÈw ZÀvÀĨsÀÄðd vÁæ¦då DAiÀÄvÀ

pu
o K
tt ©

µÀqÀÄãeÁPÀÈw CµÀÖ¨sÀÄeÁPÀÈw ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw ªÀÈvÀÛ

ZÀlĪÀnPÉ :- EAVèÃµï ªÀtðªÀiÁ¯ÉAiÀÄ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ, 2 DAiÀiÁªÀÄzÀ eÁå«ÄwAiÀÄ
DPÀÈwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ fëUÀ¼À ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢gÀĪÀ ºÉZÀÄÑ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAUÀ滹. CªÀÅUÀ¼À avÀæ ©r¹, CªÀÅUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
No

¥Àæw¥sÀ®£À QæAiÉĬÄAzÁV ¸ÀªÀÄ«Äw GAmÁUÀÄ«PÉ (zÀ¥Àðt ¥Àæw©A§UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ):

FUÁUÀ¯Éà ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ §UÉÎ w½zÀÄPÉÆArgÀÄvÉÛêÉ. MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ zÀ¥Àðt ¥Àæw©A§UÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ«Äw ºÉÆA¢zÉ JAzÀÄ
w½¢zÉÝêÉ. ªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw©A§zÀ £ÀqÀÄ«£À UÉgÉAiÉÄà ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
£ÀªÀÄä ¥Àæw©A§ªÀ£ÀÄß zÀ¥ÀðtzÀ°è £ÉÆÃrzÁUÀ AiÀiÁªÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ
UÀªÀĤ¸À§ºÀÄzÀÄ?

133
133
PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ PÉ®ªÀÅ avÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À zÀ¥Àðt ¥Àæw©A§UÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
EzÀjAzÀ ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ wêÀiÁð£ÀPÉÌ §gÀÄwÛÃj?
B
E E B
PP

ed
zÀ¥Àðt (¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ) zÀ¥Àðt (¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ)

ish
M
C C
re S
A
bl A zÀ¥Àðt (¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ)
be TB
pu
M
o K

zÀ¥Àðt
(¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ) zÀ¥Àðt
tt ©

(¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ)

zÀ¥Àðt¢AzÀ ¥Àæw©A§UÀ¼ÀÄ GAmÁUÀĪÁUÀ ¥Á±Àé𠫯ÉÆêÀÄUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ.

CAzÀgÉ £ÁªÀÅ MAzÀÄ ªÉÃ¼É JqÀUÉÊAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄîPÉÌ JwÛzÀgÉ zÀ¥Àðt ¥Àæw©A§zÀ°è
£ÀªÀÄä §®UÉÊ ªÉÄÃ¯É JwÛzÀAvÉ PÁtÄvÀÛzÉ.
ºÁUÉAiÉÄà zÀ¥ÀðtzÀ°è GAmÁUÀĪÀ ¥Àæw©A§zÀ°è F PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
£ÁªÀÅ UÀªÀĤ¸À§ºÀÄzÀÄ.
1) zÀ¥ð
À t¢AzÀ ªÀ¸ÄÀ Û EgÀĪÀ zÀÆgÀ
No

¥Á±Àéð«¯ÉÆêÀÄ = ¥Á±Àéð §zÀ¯ÁªÀuÉ

ªÀ¸ÀÄÛ ªÀ Ä vÀ Ä Û ¥À æ w ©A§PÉ Ì EgÀ Ä ªÀ
zÀÆgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛzÉ.
2) ªÀ¸ÄÀ Û ªÀÄvÀÄÛ ¥Àw
æ ©A§UÀ¼À JvÀg
Û U
À ¼
À ÄÀ
zÀ¥Àðt ¸ÀªÀĪÁVgÀÄvÀÛªÉ.
¥Àæw©A§ (¸ÀªÀÄ«Äw gÉÃSÉ) 3) ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¥Àæw©A§zÀ°è ¥Á±Àéð
§zÀ¯ÁªÀuÉ GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.
134
134
ZÀlĪÀnPÉ :- A ¤AzÀ Z ªÀgÉUÉ EgÀĪÀ EAVèõï CPÀëgÀ ªÀiÁ¯ÉAiÀÄ CPÀëgÀUÀ¼À zÀ¥Àðt
¥Àæw©A§UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹 GzÁ: B → B
C→C
¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«PÉ:
£ÁªÀÅ FUÁUÀ¯Éà ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«Äw ºÁUÀÆ ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀëUÀ¼À §UÉÎ
£ÁªÀÅ PÀ°wzÉÝêÉ. ºÁUÁzÀgÉ ¥Àæw¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀë JAzÀgÉãÀÄ?

ed
ªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥Àw
æ ©A§UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ UÉgÉAiÉÄà ¥Àw
æ ¥sÀ®£À ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ
CPÀëªÁVgÀÄvÀÛzÉ. (CxÀªÁ EzÀÄ zÀ¥ÀðtzÀ ¸ÁÜ£À) CxÀªÁ MAzÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ

ish
JgÀqÀÄ CzsÀð ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸ÀĪÀ gÉÃSÉAiÉÄà ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÁVzÉ.
F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
re S
bl
be TB

AA
pu
o K

A B C H M
tt ©

ªÉÄð£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ avÀæzÀ°èAiÀÄÆ ©AzÀÄUÀ½AzÁzÀ UÉgÉAiÀÄÄ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ

CPÀëªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
UÀªÀĤ¹ :- ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀÅ CqÀتÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ, £ÉÃgÀªÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ JgÀqÀÆ
DUÀzÉ EgÀ§ºÀÄzÀÄ.
F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀÅ AiÀiÁªÀ «zsÀªÁVzÉ?
No

ªÉÄð£À avÀæUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀÅ £ÉÃgÀªÁVzÉ.

135
135
F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀÅ AiÀiÁªÀ «zsÀªÁVzÉ?

H E
ªÉÄð£À avÀæUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀÅ CqÀØgÉÃSÉAiÀiÁVzÉ.
D

ed
F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀÅ AiÀiÁªÀ «zsÀªÁVzÉ.

H
ish
re S
bl
be TB

ªÉÄð£À avÀæUÀ¼À°è £ÉÃgÀ ºÁUÀÆ CqÀØ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼ÉgÀqÀÆ EªÉ.

pu
F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀÅ AiÀiÁªÀ «zsÀªÁVzÉ.
o K
tt ©

ªÉÄð£À avÀæUÀ¼À°ègÀĪÀ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀÅ CqÀØ gÉÃSÉAiÀÄÆ C®è £ÉÃgÀ

gÉÃSÉAiÀÄÆ C®è.
F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹, ¥ÀæwAiÉÆAzÀgÀ°èAiÀÄÆ JµÀÄÖ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ½ªÉ?
No

JgÀqÀÄ ¸ÀªÀÄ«Äw
MAzÀÄ ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀëUÀ½ªÉ 3 ¸ÀªÀÄ«Äw 4¸ÀªÀÄ«Äw
CPÀë«zÉ CPÀëUÀ½ªÉ CPÀëUÀ½ªÉ

136
136
 ed
5 ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀëUÀ½ªÉ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÀªÀÄ«Äw
6 ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀëUÀ½ªÉ CPÀëUÀ½ªÉ

ish
MAzÀÄ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ avÀæªÀÅ MAzÀÄ CxÀªÁ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀ§ºÀÄzÀÄ.
re S
bl
GzÁ: ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd MAzÀÄ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
be TB
pu
o K
tt ©

DAiÀÄvÀªÀÅ JµÀÄÖ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ?

DAiÀÄvÀªÀÅ 2 ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
No

137
137
ªÀUÀðªÀÅ JµÀÄÖ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ?
ªÀUÀðªÀÅ 4 ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ
CPÀëUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

ed
ish
a1
¥ÀPÀÌzÀ avÀæzÀ°ègÀĪÀ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼À£ÀÄß
a2 ¯ÉPÀ̺ÁQ.
re S
bl PÉÆnÖgÀĪÀ µÀqÀÄãeÁPÀÈw avÀæzÀ°è
be TB

a3 6 ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀëUÀ½ªÉ.
pu
a4 a6
a5
o K
tt ©

MAzÀÄ ªÀÈvÀÛzÀ°è JµÀÄÖ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ½ªÉ?

ªÀÈvÀÛªÀÅ Jt¸À®Ä ¸ÁzsÀå«®èzÀµÀÄÖ ¸ÀªÀÄ«Äw
CPÀëUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
DzÀjAzÀ ªÀÈvÀÛªÀÅ C¸ÀASÁåvÀ ¸ÀªÀÄ«Äw
CPÀëUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
No

ZÀlĪÀnPÉ 1 :- ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ PÁUÀzÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß ªÀUÀð, DAiÀÄvÀ,

¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw, ¤AiÀÄ«ÄvÀ µÀqÀÄãeÁPÀÈwUÀ¼ÁV PÀvÀÛj¹, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV JgÀqÀÄ
¨sÁUÀUÀ¼ÁV ªÀÄra, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ DPÀÈwAiÀÄ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
ZÀlĪÀnPÉ 2 :- EAVèõï CPÀëgÀ ªÀiÁ¯ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ J¯Áè
CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀë §gɬÄj.

138
138
 ªÀiÁzÀj ¯ÉPÀÌUÀ¼ÀÄ
I. EAVèõï CPÀëgÀ ªÀiÁ¯ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëºÉÆAzÀzÉ EgÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ
LzÀÄ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
GvÀÛgÀ: 1) F 2) G 3) J 4) L 5) P
II. EAVèõï CPÀëgÀ ªÀiÁ¯ÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀëªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ

ed
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ LzÀÄ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
GvÀÛgÀ: 1) A 2) E 3) C 4) D 5) M

ish
III. F PɼÀV£À avÀæUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀë ©r¹.

avÀæUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀë

re S
bl
be TB

1) a2
pu
a4 a1 a3
o K
tt ©

2)

3)
No

4)

139
139
 C¨sÁå¸À 6

I. F PɼÀV£À EAVèõï CPÀëgÀUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀë J¼É¬Äj.

a) b) c) d)

ed
II. EªÀÅUÀ¼À avÀæ§gÉzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀPÀÆÌ ¸ÁzsÀå«gÀĪÀµÀÄÖ ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀëUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.

ish
1) ªÀÈvÀÛ 2) ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðd
re S
3)
bl
C¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd 4) ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw
be TB
pu
5) ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄd 6) ¸ÀªÀÄ¢é¨ÁºÀÄ wæ¨sÀÄd
o K

III. EªÀÅUÀ½UÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÉgÀqÀÄ EAVèõï CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

tt ©

1) JgÀqÀÄ ¸ÀªÀÄ«ÄwAiÀÄ CPÀë ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ.

2) MAzÉà MAzÀÄ ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀë ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ.

3) AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀë ºÉÆA¢gÀ¢gÀĪÀÅzÀÄ.

IV. 0 ¬ÄAzÀ 9 gÀ ªÀgÉV£À ¸ÀªÀÄ«Äw CPÀë ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

No

    

140
140
 WÀlPÀ - 7
gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ
(Constructions)

F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :

ed
 PÉÆnÖgÀĪÀ GzÀÝPÉÌ ¸ÀjAiÀiÁV gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼ÉAiÀÄÄ«j,

 PÉÆnÖgÄÀ ªÀ wædåPÌÉ ¸ÀjAiÀiÁV C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ ºÁUÀÆ PÉʪÁgÀª£ À ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃV¹

ish
MAzÀÄ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄ«j,
 PÉÆnÖgÀĪÀ gÉÃSÉUÉ ®A§ ¢é¨sÁdPÀªÀ£ÀÄß J¼ÉAiÀÄÄ«j,

 PÉ Æ Ã£À ª À i Á¥À P À ª À £ À Ä ß G¥À A iÉ Æ ÃV¹ PÉ Æ nÖ g À Ä ªÀ C¼À v É U É ¸À j AiÀ i ÁV

re S
bl
PÉÆãÀªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄ«j,
be TB

 600 ªÀÄvÀÄÛ 1200 C¼ÀvÉAiÀÄ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀvÉ¥ÀnÖ ºÁUÀÆ PÉʪÁgÀUÀ¼À£ÀÄß

pu
G¥ÀAiÉÆÃV¹ gÀa¸ÀÄ«j.
o K

gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ gÀZÀ£ÉUÀ½UÁV, gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÁzÀ C¼ÀvÉ¥ÀnÖ ºÁUÀÆ

PÉʪÁgÀUÀ¼ÉgÀqÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ AiÀÄÆQèqï ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁrzÁÝ£É. DzÀÝjAzÀ C¼ÀvÉ¥ÀnÖ
tt ©

ºÁUÀÆ PÉʪÁgÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ªÀiÁrzÀ gÀZ£ À U

É ¼
À £
À ÄÀ ß AiÀÄÆQèqï£À gÀZ£
À U
É ¼
À ÄÀ JAzÀÄ
PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀ ºÁUÀÆ ªÀÄĪÀÄÆä¯É ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ gÀZÀ£ÉUÀ½UÁV
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÁÛgÉ DzÀgÀÆ, ¤RgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ vÀPÀðPÁÌV C¼ÀvÉ¥ÀnÖ
ºÁUÀÆ PÉʪÁgÀUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄÆQèqï ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁrzÁÝ£É.
gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ°è gÀZÀ£ÉUÀ¼ÉAzÀgÉ zÀvÀÛ ºÉýPɬÄAzÀ MAzÀÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ºÁUÀÆ
¤RgÀªÁzÀ avÀæªÀ£ÀÄß ©r¸ÀĪÀÅzÀÄ. gÀZÀ£ÉUÀ¼À P˱À®åzÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀ M§â ªÁ¸ÀÄÛ²°àUÉ
CµÉÖà C®èzÉ, fêÀ£ÀzÀ J¯Áè ºÁ¢UÀ¼À°èAiÀÄÆ EzÉ. «eÁÕ£À ºÁUÀÆ vÀAvÀæ eÁÕ£ÀzÀ°è
¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ vÀgÀ¨ÉÃwUÉ EzÀÄ MAzÀÄ ªÀÄÄRåªÁzÀ ºÀAvÀ.
No

7.1 gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß PÉÆnÖgÀĪÀ C¼ÀvÉUÉ ºÉÃUÉ gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ?

MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀªÀÅ gÉÃSÉAiÀÄ MAzÀÄ ¨sÁUÀ. DzÀÝjAzÀ, EzÀPÉÌ MAzÀÄ
¤¢ðµÀÖªÁzÀ GzÀÝ«zÉ. PÉÆnÖgÀĪÀ C¼ÀvÉAiÀÄ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼ÉAiÀÄ®Ä
i) MAzÀÄ C¼ÀvÉ¥ÀnÖ,
ii) C¼ÀvÉ¥ÀnÖ ºÁUÀÆ PÉʪÁgÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÉÛêÉ.
FUÀ MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ J¼ÉAiÀħºÀÄzÉAzÀÄ w½zÀÄPÉƼÉÆîÃt.
141
141
i)C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ G¥ÀAiÉÆÃV¹ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ :
GzÁºÀgÀuÉ 1 :
MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀzÀ GzÀÝ 5.2 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ J¼É¬Äj.
gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:
ºÀAvÀ 1 : MAzÀÄ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß ¯ÉÃR£À ¥ÀŸÀÛPÀzÀ

ed
MAzÀÄ ¥ÀÅlzÀ ªÉÄðr.
ºÀAvÀ 2 : ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É 5.2 ¸ÉA.«ÄÃ. zÀÆgÀ«gÀĪÀAvÉ JgÀqÀÄ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß

ish
ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è C¼ÀvÉUÀ½gÀĪÀ ¨sÁUÀPÉÌ Cwà ºÀwÛgÀzÀ°è UÀÄgÀÄw¹.
C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ ¸ÉÆ£ÉßAiÀÄ(0) UÀÄgÀÄvÀÄ `P' ©AzÀÄ«£À°èAiÀÄÆ ªÀÄvÀÄÛ 5.2 ¸ÉA.«ÄÃ. £À°è
re S
bl
©AzÀÄ 'Q' £ÉÆA¢UÉ EgÀĪÀAvÉ eÉÆÃr¹.
be TB

P Q
pu
o K

3 P Q
tt ©

ºÀAvÀ : ªÀÄvÀÄÛ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹. FUÀ PQ ¨ÉÃPÁzÀ gÉÃSÁRAqÀ.

P Q
¸ÉA.«ÄÃ. 5.2
ii) C¼ÀvÉ¥ÀnÖ ºÁUÀÆ PÉʪÁgÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ :
gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :
ºÀAvÀ 1 : 'l ' JA§ MAzÀÄ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß J¼ÉzÄÀ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ©AzÀĪÀ£ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¹ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß 'P' JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹.
No

P l
ºÀAvÀ 2 :
FUÀ PÉʪÁgÀzÀ ¯ÉÆúÀzÀ ªÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ ¸ÉÆ£Éß ©AzÀÄ«£À ªÉÄïÉ
Er. PÉʪÁgÀªÀ£ÀÄß vÉgÉzÀÄ ¥É¤ì¯ï£À ªÉÆ£ÉAiÀÄÄ 5.2 ¸ÉA.«ÄÃ. UÀÄgÀÄw£À ªÉÄïÉ
§gÀĪÀAvÉ ElÄÖ PÉʪÁgÀzÀ wædå 5.2 ¸ÉA.«ÄÃ. DUÀĪÀAvÉ ºÉÆA¢¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.

142
142
 Q

l
P Q

ed
ºÀAvÀ 3 : wædå 5.2 ¸É.«Äà EgÀĪÀAvÉ MAzÀÄ PÀA¸Àª£
À ÄÀ ß `P' ©AzÀĪÀ£ÄÀ ß PÉÃAzÀª æ ÁV
É AqÀÄ J¼ÉzÁUÀ CzÀÄ l gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß Q ©AzÀÄ«£À §® ¨sÁUÀz°

ish
ElÄÖPÆ À è PÀvj ÛÀ ¸ÀÄvÀz
Û .É
F bÉâ¹gÀĪÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß `Q' JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹.
re S
bl
be TB
pu
o K

l
P Q
tt ©

ºÀAvÀ 4 :
FUÀ gÉÃSÁ RAqÀzÀ C¼ÀvÉ PQ = 5.2 ¸ÉA.«ÄÃ.
l
P 5.2 cm. Q

(iii) zÀvÀÛ gÉÃSÁ RAqÀzÀ C¼ÀvÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV MAzÀÄ gÉÃSÁ RAqÀªÀ£ÀÄß

J¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
zÀvÀÛ : PQ MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀ.
No

P Q

AB gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß PQ C¼ÀvÉUÉ ¸ÀªÀÄ£ÁV J¼ÉAiÀĨÉÃPÀÄ.

ºÀAvÀ 1 : ‘l’ JA§ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß J¼ÉzÀÄ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É 'A' ©AzÀĪÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

A l

143
143
 Q

ºÀAvÀ 2 : PÉʪÁgÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ PQ £ÀÄß C¼ÀvÉ ªÀiÁrPÉƽî.

ºÀAvÀ 3 : PÉʪÁgÀzÀ C¼ÀvA
É iÀÄ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸Àz,É PÉʪÁgÀzÀ ZÀÆ¥ÁzÀ ªÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
'l' gÉÃSÉAiÀÄ 'A' ©AzÀÄ«£À ªÉÄÃ¯É Er ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß 'l' gÉÃSÉAiÀÄ 'B'
©AzÀÄ«£À°è PÀvÀÛj¸ÀĪÀAvÉ J¼É¬Äj.

ed
ish
A lC
P QB
re S
bl
ºÀAvÀ 4 : FUÀ PQ GzÀÝPÌÉ ¸ÀªÄÀ £ÁVgÀĪÀ AB £ÀªÄÀ UÉ ¨ÉÃPÁzÀ gÉÃSÁRAqÀ CAzÀgÉ
be TB

AB = PQ. PQ ªÀÄvÀÄÛ AB UÀ¼À C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀvÉ¥ÀnÖ G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¥Àj²Ã°¹.

pu
C¨sÁå¸À - 7.1
1)
o K

MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀzÀ GzÀÝ 6.5 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß

G¥ÀAiÉÆÃV¹ J¼É¬Äj.
tt ©

2) C¼ÀvÉ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ PÉʪÁgÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀzÀ GzÀÝ

7.4 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ gÀa¹.
3) AB AiÀÄ GzÀÝ 7.8 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ gÀa¹ 'A' ¬ÄAzÀ AC AiÀÄ GzÀÝ
4.3 ¸É.«Äà EgÀĪÀAvÉ PÀvÀÛj¹. BC AiÀÄ£ÀÄß C¼ÀvɪÀiÁr.
4) AB AiÀÄ GzÀÝ 8.5 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ CD AiÀÄ GzÀÝ 3.8 ¸ÉA.«ÄÃ. PÉÆmÁÖUÀ,
AB ªÀÄvÀÄÛ CD UÀ¼À GzÀÝzÀ ªÀåvÁå¸P
À ÌÉ ¸ÀªÄÀ £ÁVgÀĪÀAvÉ XY gÉÃSÁRAqÀª£
À ÄÀ ß
No

gÀa¹, C¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥Àj²Ã°¹.

5) AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ PQ gÉÃSÁRAqÀªÀ£Éß¼ÉzÀÄ, PQ ªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄzÉ, PQ £À
MAzÀÄ £ÀPÀ®£ÀÄß gÀa¹j.
6) AB AiÀÄ GzÀÝ 12 ¸ÉA.«ÄÃ, EgÀĪÀAvÉ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß gÀa¹, AC AiÀÄ
GzÀÝ 4.5 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ MAzÀÄ RAqÀªÀ£ÀÄß PÀvÀÛj¹. G½zÀ RAqÀ
CB £ÀÄß C¼ÀvɪÀiÁr.

144
144
 7) C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ AB gÉÃSÁRAqÀzÀ GzÀݪÀÅ 3 ¸ÉA.«ÄÃ.
EgÀ Ä ªÀ A vÉ J¼É ¬ Äj. PÉ Ê ªÁgÀ z À ¸À º ÁAiÀ Ä ¢AzÀ E£É Æ ßAzÀ Ä PQ
gÉÃSÁ RAqÀªÀ£ÀÄß AB GzÀÝzÀ JgÀqÀgÀ¶ÖgÀĪÀAvÉ gÀa¹j.
7.2 ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉ 1 :

ed
zÀvÀÛ wædåPÉÌ C£ÀĸÁgÀªÁV PÉʪÁgÀzÀ ¸ÀÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :

ish
ºÀAvÀ 1 : ¤ªÀÄä ¯ÉÃR£À ¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è PÉÃAzÀª æ ÁV
vÉ U É z À Ä PÉ Æ ¼À î § ºÀ Ä zÁzÀ MAzÀ Ä ©AzÀ Ä ªÀ £ À Ä ß O
re S
bl
ZÀÆ¥ÁzÀ ¥É¤ì¯ï¤AzÀ UÀÄgÀÄw¹ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
be TB

`O' JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹.

pu
o K

ºÀAvÀ 2 : PÉʪÁgÀª£
À ÄÀ ß ¨ÉÃPÁzÀ wædåPÌÉ C£ÀĸÁgÀªÁV
vÉgɬÄj.
tt ©

ºÀAvÀ 3 : PÉʪÁgÀzÀ ¯ÉÆúÀzÀ ªÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß `O'

©AzÀÄ«£À ªÉÄÃ¯É Er.
No

ºÀAvÀ 4 : ¤zsÁ£ÀªÁV PÉʪÁgÀzÀ ¥É¤ì¯ï£ÀÄß `O'

¸ÀÄvÀÛ®Æ wgÀÄV¹ ªÀÄvÀÄÛ MAzÉà ¨ÁjUÉ MAzÀÄ
¥ÀÇtð ¸ÀÄvÀÄÛ §gÀĪÀAvÉ ZÀ°¹.
DUÀ zÉÆgÉAiÀÄĪÀ gÉÃSÁPÀÈwAiÉÄà ªÀÈvÀÛ.

145
145
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
wædå 4.1 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ MAzÀÄ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß PÉʪÁgÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹
gÀa¹j.
gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :
ºÀAvÀ 1 : `O' ©AzÀĪÀ£ÀÄß ¯ÉÃR£À
O

ed
¥ÀŸÀÛPÀzÀ ¥ÀÅlzÀ ªÀÄzsÀåzÀ°è UÀÄgÀÄw¹. EzÉÃ
ªÀÈvÀÛzÀ PÉÃAzÀæ ©AzÀÄ.

ish
ºÀAvÀ 2 : PÉʪÁgÀzÀ ¯ÉÆúÀzÀ ªÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ `0'AiÀÄ ªÉÄÃ¯É Er. ¥É¤ì¯ï
re S
bl
EgÀĪÀ vÀÄ¢AiÀÄ£ÀÄß vÉgÉzÀÄ ¯ÉÆúÀzÀ vÀÄ¢
be TB

ªÉ Æ £É ºÁUÀ Æ ¥É ¤ ì ¯ ïVgÀ Ä ªÀ zÀ Æ gÀ ª À Å
pu
4.1 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ ºÉÆA¢¹.
o K

ºÀ A vÀ 3 : P É Ê ª Á g À z À ¯ É Æ Ã º À z À
tt ©

ªÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß `O' ©AzÀÄ«£À ªÉÄÃ¯É Er.

FUÀ ¤zsÁ£ÀªÁV ¥É¤ì¯ï EgÀĪÀ PÉʪÁgÀzÀ
¨sÁUÀªÀ£ÀÄß `O' ¸ÀÄvÀÛ wgÀÄV¹ ªÀÄvÀÄÛ MAzÉÃ
¸ÁjUÉ wædå §zÀ¯Á¬Ä¸ÀzÀAvÉ MAzÀÄ ¥ÀÇtð
¸ÀÄvÀÄÛ §gÀĪÀAvÉ ZÀ°¹. FUÀ ¤ªÀÄUÉ wædå
4.1 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀ ªÀÈvÀÛªÀÅ ¹UÀÄvÀÛzÉ.
No

AiÉÆÃa¹ :- MAzÀÄ zÀvÀÛ PÉÃAzÀæ¢AzÀ JµÀÄÖ ªÀÈvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃªÀÅ J¼ÉAiÀħ°èj?

UÀªÀĤ¹ :
• ¥Àæw ªÀÈvÀÛPÀÆÌ MAzÀÄ PÉÃAzÀæ ©AzÀÄ«zÉ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ C¼ÀvÉAiÀÄļÀî
wædå«zÉ.
• ªÁå¸ÀªÀÅ wædåzÀ JgÀqÀgÀ¶ÖgÀÄvÀÛzÉ, CAzÀgÉ d = 2r.

146
146
 C¨sÁå¸À - 7.2

1) wædå 3 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ, MAzÀÄ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹.

2) `O' JA§ MAzÉà PÉÃAzÀæ¢AzÀ, wædå 4 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 2.5 ¸ÉA.«ÄÃ.
EgÀĪÀAvÉ JgÀqÀÄ ªÀÈvÀÛUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹.

ed
3) wædå 4 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹. CzÀgÀ°è F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹.

ish
i) PÉÃAzÀæ ©AzÀÄ 'O' ii) wædå OA iii) ªÁå¸À XY
4) ¤ªÀÄä ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É A ªÀÄvÀÄÛ B JA§ JgÀqÀÄ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
re S
bl
PÉʪÁgÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ 'O' PÉÃAzÀæ ©AzÀÄ«¤AzÀ A ªÀÄvÀÄÛ B
be TB

©AzÀÄUÀ¼À°è ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀAvÉ MAzÀÄ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹j.

pu
5) wædå 3.5 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹. CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ
o K

JgÀqÄÀ ªÁå¸U
À ¼
À £
À ÄÀ ß J¼ÉzÄÀ ºÉ¸j
À ¹. D £Á®ÄÌ ©AzÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß £ÉÃgÀ UÉgU
É ½
À AzÀ
¸ÉÃj¹zÁUÀ AiÀiÁªÀ DPÀÈw zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ?
tt ©

6) PÉÃAzÀæ ©AzÀÄ 'O' ºÁUÀÆ ªÁå¸À 8 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß gÀa¹,

CzÀgÀ wædåªÀ£ÀÄß C¼É¬Äj. C3
C2
7) F ¥ÀPÌÀzÀ avÀz À ,è C1 C2 ªÀÄvÀÄÛ C3 ªÀÈvÀU
æ ° Û ¼
À À wædåU¼
À £
À ÄÀ ß
C1
C¼É¬Äj.
o
8) F PɼÀV£À ªÀÈvÀÛUÀ¼À wædå ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼É¬Äj.
No

C1 C2 C3

oo o o

EzÀgÀ°è K£À£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀÄ«j ?

147
147
 7.3 zÀvÀÛ gÉÃSÁRAqÀPÉÌ ®A§ ¢é¨sÁdPÀªÀ£ÀÄß J¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ

GzÁºÀgÀuÉ 1 : EF gÉÃSÁRAqÀPÉÌ ®A§ ¢é¨sÁdPÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj.

gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ
ºÀAvÀ 1 :: PÉÆnÖgÀĪÀ EF gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

ed
E F

ish
ºÀAvÀ 2 : PÉʪÁgÀzÀ ªÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß E ©AzÀÄ«£À
ªÉÄðlÄÖ, EF £À GzÀÝzÀ Czsð À QÌAvÀ ºÉZÄÀ Ñ EgÀĪÀAvÉ
re S
bl
»Vι. £ÀAvÀgÀ ‘E’ ¹ÜgÀ©AzÀĪÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ
be TB

avÀæzÀ°è vÉÆÃj¹gÀĪÀAvÉ EF £À ªÉÄïÁãUÀ ªÀÄvÀÄÛ

pu
E F
PɼÀ¨sÁUÀzÀ°è PÀA¸ÀUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.
o K

ºÀAvÀ 3 : CzÉà wædå¢AzÀ ‘F’ ©AzÀĪÀ£ÀÄß

tt ©

¹ÜgÀªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ ªÉÆzÀ®Ä J¼ÉzÀ PÀA¸ÀUÀ¼À£ÀÄß

PÀvÀÛj¸ÀĪÀAvÉ E£ÉßgÀqÀÄ PÀA¸ÀUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.
PÀA¸ÀUÀ¼ÀÄ bÉâ¸ÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß M ªÀÄvÀÄÛ N E F
JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹.

M
ºÀAvÀ 4 : M ªÀÄvÀÄÛ N ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹.
No

CzÀÄ EF AiÀÄ£ÀÄß O £À°è ¢é¨sÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. E O F

FUÀ J¼ÉzÀ MN, EF UÉ ®A§ ¢é¨sÁdPÀªÁVzÉ. N

148
148
GzÁºÀgÀuÉ 2: 6 ¸É.«ÄÃ. GzÀݪÀżÀî gÉÃSÁRAqÀPÉÌ ®A§ ¢é¨sÁdPÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj.
gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :

ºÀAvÀ 1 : gÉÃSÁRAqÀ AB = 6 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ C¼ÀvÉ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ ¥É¤ì¯ïUÀ¼À

¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ J¼É¬Äj.
A 6 ¸ÉA.«ÄÃ. B

ed
ºÀAvÀ 2 : PÉʪÁgÀzÀ ªÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ‘A’ ©AzÀÄ«£À

ish
ªÉÄðlÄÖ AB AiÀÄ GzÀÝzÀ CzsÀðQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ
EgÀĪÀAvÉ »Vιj. £ÀAvÀgÀ ‘A’ ¹Ügª À ÁVlÄÖPÆ
É AqÀÄ
re S
avÀz
bl
æ À°è vÉÆÃj¹gÀĪÀAvÉ AB AiÀÄ ªÉÄïÁãUÀ ªÀÄvÀÄÛ
A B
be TB

PɼÀ¨sÁUÀzÀ°è PÀA¸ÀUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.

pu
ºÀAvÀ 3 : CzÉà wædå¢AzÀ 'B' ©AzÀĪÀ£ÀÄß
o K

¹ÜgÀªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ ªÉÆzÀ®Ä J¼ÉzÀ PÀA¸ÀUÀ¼À£ÀÄß

PÀvÀÛj¸ÀĪÀAvÉ E£ÉßgÀqÀÄ PÀA¸ÀUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.
tt ©

ºÀAvÀ 4 : PÀA¸ÀUÀ¼ÀÄ bÉâ¸ÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß P A B

ªÀÄvÀÄÛ Q JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹.

P
ºÀAvÀ 5 : P ªÀÄvÀÄÛ Q ©AzÀÄUÀ¼À°è ºÁzÀÄ
ºÉÆÃUÀĪÀAvÉ MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß J¼É¬Äj. A R B
CzÀÄ AB AiÀÄ£ÀÄß R £À°è ¢é¨sÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. Q
No

ºÀAvÀ 6 : FUÀ J¼ÉzÀ PQ , AB UÉ ¨ÉÃPÁzÀ ®A§ ¢é¨sÁdPÀªÁVzÉ.

¥ÀjÃQë¹ : AR ªÀÄvÀÄÛ RB gÉÃSÁRAqÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀvÉ ªÀiÁr. PRA ªÀÄvÀÄÛ
PRB UÀ¼À£ÀÆß C¼É¬Äj. ¤ªÀÄä wêÀiÁð£ÀªÉãÀÄ?

149
149
 UÀªÀĤ¹ : MAzÀÄ gÉÃSÉAiÀÄÄ PÉÆnÖgÀĪÀ gÉÃSÁRAqÀPÉÌ ®A§ªÁVAiÀÄÆ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀ£ÀÄß JgÀqÀÄ ¸ÀªÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «¨sÀf¹zÀgÉ CzÀ£ÀÄß ®A§ ¢é¨sÁdPÀ JAzÀÄ
PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
C¨sÁå¸À 7.3
1) F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è ®A§ ¢é¨sÁdPÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

ed
P K E
R B

ish
X Y M N
R S
A S
re S
Q
bl L F
be TB

2) PQ = 8.4
¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀª£
À ßÉ ¼É¬Äj ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÌÉ
pu
®A§ ¢é¨sÁdPÀªÀ£ÀÄß gÀa¹j.
o K

3) AB = 7.4 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj ªÀÄvÀÄÛ

tt ©

CzÀPÉÌ ®A§ ¢é¨sÁdPÀªÀ£ÀÄß gÀa¹j. ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ JgÀqÀÆ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÆ

¸ÀªÀĪÁVªÉAiÉÄà JAzÀÄ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¥Àj²Ã°¹.
4) XY = 9.6 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ J¼É¬Äj. CzÀPÌÉ MAzÀÄ ®A§ ¢é¨Ás dPÀª£
À ÄÀ ß
gÀa¹ bÉÃzÀPÀ ©AzÀÄ ‘P’ JAzÀÄ UÀÄgÀÄw¹. PX = PY DVzÉAiÉÄà ¥ÀjÃQë¹.
5) AB =10 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀAvÉ MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀª£ À ÄÀ ß J¼É¬Äj. C¼Àv¥
É n
À Ö
ºÁUÀÆ PÉʪÁgÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ CzÀ£ÀÄß 4 ¸ÀªÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «¨sÁV¹.
No

6) F PɼÀV£À gÉÃSÁRAqÀUÀ½UÉ ®A§ ¢é¨sÁdPÀUÀ¼À£ÀÄß J¼É¬Äj.

a) b) c)
P
B Y
X

150
150
 7.4 (a) C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
FUÁUÀ¯Éà ¤ÃªÀÅ PÉÆãÀUÀ¼À §UÉÎ w½¢¢ÝÃj. FUÀ ¤ÃªÀÅ PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¹, PÉÆãÀU¼ À £
À ÄÀ ß gÀa¸ÀĪÀÅzÀ£ÄÀ ß PÀ°AiÀÄÄ«j. PÉÆãÀªiÀ Á¥ÀPª
À ÅÀ PÉÆãÀª£
À ÄÀ ß
C¼ÉAiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ gÀa¸À®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ G¥ÀPÀgÀtªÁVzÉ.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : 500 PÉÆãÀzÀ gÀZÀ£É :

ed
500 C¼ÀvÉAiÀÄ PÉÆãÀªÀ£ÀÄß gÀa¸À®Ä F PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.

ish
gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:
ºÀAvÀ 1 : AB JA§ AiÀiÁªÀÅzÉà GzÀÝzÀ MAzÀÄ
re S
bl
gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj.
A B
be TB

ºÀAvÀ 2 : PÉÆãÀ ªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß AB AiÀÄ

pu
ªÉ Ä Ã¯É CAzÀ g É PÉ Æ Ã£À ª À i Á¥À P À z À PÉ Ã AzÀ æ ª À Å
gÉÃSÁRAqÀzÀ ªÉÆzÀ® ©AzÀĪÁzÀ 'A' £À°è
o K

LPÀåªÁUÀĪÀAvÉAiÀÄÆ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀzÀ A B

tt ©

¥ÁzÀ gÉÃSÉAiÀÄÄ AB AiÀÄ ªÉÄÃ¯É LPÀåªÁUÀĪÀAvÉ

Er.

ºÀAvÀ 3 : FUÀ AB AiÀÄ ªÉÄÃ¯É 0° ¬ÄAzÀ C

¥ÁægÀA©ü¹ 500 UÉ JzÀÄgÁV ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄïÉ

'C' ©AzÀĪÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
A B
C
ºÀAvÀ 4 : FUÀ PÉÆãÀªiÀ Á¥ÀPª
À £
À ÄÀ ß vÉU¬
É Äj ªÀÄvÀÄÛ
No

'A' ªÀÄvÀÄÛ 'C' ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀvÉ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß

G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¸ÉÃj¹j.
FUÀ BAC £ÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ 500 C¼ÀvÉAiÀÄ 500
A B
PÉÆãÀ.

¥ÀæAiÀÄwß¹ : AB gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼ÉzÀÄ ‘B’ ©AzÀÄ«£À°è 500 PÉÆãÀ gÀa¹.

151
151
 GzÁºÀgÀuÉ 2 : 900 PÉÆãÀzÀ gÀZÀ£É.
900 ¥ÀjªÀiÁtzÀ PÉÆãÀ gÀa¸À®Ä F PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.

ºÀ A vÀ 1 : AiÀ i ÁªÀ Å zÉ Ã GzÀ Ý zÀ PQ JA§

P Q
MAzÀÄ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj.

ed
ish
ºÀ A vÀ 2 : PÉ Æ Ã£À ª À i Á¥À P À z À PÉ Ã AzÀ æ ª À £ À Ä ß
'P' £À ° è A iÀ Ä Æ ªÀ Ä vÀ Ä Û CzÀ g À ¥ÁzÀ gÉ Ã SÉ A iÀ Ä Ä
PQ ªÉÄÃ¯É §gÀĪÀAvÉAiÀÄÆ Er. P Q
re S
bl
be TB
pu
90° R

ºÀAvÀ 3 : Q £À ºÀwÛgÀzÀ 00 ¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA©ü¹,

o K

900 AiÀÄ°è 'R' ©AzÀĪÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.

P Q
tt ©

ºÀAvÀ 4 : PR £ÀÄß ¸ÉÃj¹. RPQ = 900 £ÀªÀÄUÉ

¨ÉÃPÁzÀ PÉÆãÀ.
90°
P Q

¥ÀæAiÀÄwß¹ : PQ gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼ÉzÀÄ ‘Q’ ©AzÀÄ«£À°è 900 PÉÆãÀ gÀa¹.

No

GzÁºÀgÀuÉ 3 : 1300 PÉÆãÀzÀ gÀZÀ£É.

1300 PÉÆãÀ gÀa¸À®Ä F PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:
ºÀAvÀ 1 : AiÀiÁªÀÅzÉà GzÀÝzÀ RS J£ÀÄߪÀ MAzÀÄ R S
gÉÃSÁRAqÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj.

152
152
ºÀAvÀ 2 : PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß RS AiÀÄ ªÉÄïÉ
PÉÆãÀªiÀ Á¥ÀPz
À À PÉÃAzÀª
æ ÅÀ gÉÃSÁRAqÀzÀ ªÉÆzÀ®
©AzÀĪÁzÀ 'R' £À°è LPÀåªÁUÀĪÀAvÉAiÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀzÀ ¥ÁzÀ gÉÃSÉAiÀÄÄ RS eÉÆvÉ R S
EgÀĪÀAvÉAiÀÄÆ Er.
T
ºÀAvÀ 3 : FUÀ RS £À ªÉÄÃ¯É 00 ¬ÄAzÀ

ed
¥ÁægÀA©ü¹ 1300 UÉ JzÀÄgÁV ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄïÉ
'T' ©AzÀĪÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
R S

ish
T
ºÀAvÀ 4 : FUÀ PÉÆãÀªiÀ Á¥ÀPª À £ À ÄÀ ß vÉU¬
É Äj ªÀÄvÀÄÛ
'R' ªÀ Ä vÀ Ä Û 'T' ©AzÀ Ä UÀ ¼ À £ À Ä ß C¼À v É ¥À n Ö
re S
bl
G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¸ÉÃj¹j. FUÀ TRS £ÀªÀÄUÉ 1300
be TB

¨ÉÃPÁzÀ 1300 «±Á® PÉÆãÀªÁVzÉ. R S

pu
7.4 (b) C¼ÀvÉ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ PÉʪÁgÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ:
o K

PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀzÉ PÉ®ªÀÅ PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß PÉʪÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ

¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ. D PÀæªÀĪÀ£ÀÄß FUÀ w½AiÉÆÃt.
tt ©

GzÁºÀgÀuÉ 1 : 600 PÉÆãÀzÀ gÀZÀ£É.

gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:
ºÀAvÀ 1 : AiÀiÁªÀÅzÉà GzÀÝzÀ OB gÉÃSÁRAqÀª£
À ÄÀ ß
O B
J¼É¬Äj.
ºÀAvÀ 2 : 'O' ©AzÀĪÀ£ÀÄß PÉÃAzÀæªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉà C£ÀÄPÀÆ®ªÁzÀ wædå¢AzÀ MAzÀÄ
PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß OB AiÀÄ£ÀÄß PÀvÀÛj¸ÀĪÀAvÉ J¼É¬Äj.
No

CzÀÄ bÉâ¸ÀĪÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß 'P' JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹. O P B

Q
ºÀAvÀ 3 : CzÉà wædå¢AzÀ 'P' £ÀÄß PÉÃAzÀæ
ªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ°£À PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß
PÀvj
ÛÀ ¸ÀĪÀAvÉ E£ÉÆßAzÀÄ PÀA¸À J¼É¬Äj. bÉâ¸ÀĪÀ
©AzÀĪÀ£ÀÄß 'Q' JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹.
O P B

153
153
 A
ºÀAvÀ 4 : FUÀ Q ªÀÄÆ®PÀ OA gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß
J¼É¬Äj. FUÀ GAmÁVgÀĪÀ AOB AiÀÄ C¼ÀvÉ Q
600 DVgÀÄvÀÛzÉ.
vÁ¼É £ÉÆÃr : PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹,
AOB £ÀÄß C¼ÀvɪÀiÁr. O P B

ed
GzÁºÀgÀuÉ 2 : 1200 PÉÆãÀzÀ gÀZÀ£É.
gÀZÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :

ish
ºÀAvÀ 1 : AiÀiÁªÀÅzÉà GzÀÝzÀ OB gÉÃSÁ
O B
RAqÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj.
ºÀAvÀ 2 : O ©AzÀĪÀ£ÄÀ ß PÉÃAzÀª æ ÁVlÄÖPÆ É AqÀÄ
re S
bl
ªÀ Ä vÀ Ä Û AiÀ i ÁªÀ Å zÁzÀ g À Æ C£À Ä PÀ Æ ®ªÁzÀ
be TB

wædå¢AzÀ OB AiÀÄ£ÀÄß PÀvÀÛj¸ÀĪÀAvÉ MAzÀÄ

pu
PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj. bÉâ¸ÀĪÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß
O P B
P JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹.
o K

Q
ºÀ A vÀ 3 : CzÉ Ã wæ d å¢AzÀ P £À Ä ß
tt ©

PÉÃAzÀªæ ÁVlÄÖPÆÉ AqÀÄ ªÉÆzÀ°£À PÀA¸Àª£ À ÄÀ ß

PÀvÀÛj¸ÀĪÀAvÉ E£ÉÆßAzÀÄ PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj.
bÉâ¸ÀĪÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß Q JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹. O P B
Q
ºÀ A vÀ 4 : CzÉ Ã wæ d å¢AzÀ Q £À Ä ß R
PÉÃAzÀª
æ ÁVlÄÖPÆ
É AqÀÄ avÀz
æ °
À è vÉÆÃj¹gÀĪÀAvÉ
E£ÉÆßAzÀÄ PÀA¸ÀªÀ£ÀÄß J¼É¬Äj. D bÉâ¸ÀĪÀ
©AzÀĪÀ£ÀÄß R JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹. O P B
No

ºÀAvÀ 5 : ‘R’ ©AzÀÄ«£À ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄvÀÄÛ O A

ªÀÄvÀÄÛ R ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß Q
R
A ªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¹. FUÀ GAmÁVgÀĪÀ AOB
AiÀÄ C¼ÀvÉ 1200 DVzÉ.
AOB £À Ä ß PÉ Æ Ã£À ª À i Á¥À P À G¥À A iÉ Æ ÃV¹
O P B
C¼ÉzÀÄ vÁ¼É£ÉÆÃrj.
154
154
 C¨sÁå¸À 7.4

1) F PɼÀV£À PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆãÀªÀiÁ¥ÀPÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ gÀa¹j.

a) 300 b)450 c) 550 d) 1300 e) 900

2) C¼ÀvÉ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ PÉʪÁgÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ F PɼÀV£À PÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß

ed
gÀa¹j.
a) 600 b) 1200

ish
3) F PɼUÀ É PÉÆnÖgÄÀ ªÀ gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄðgÀĪÀ B ©AzÀÄ«£À°è 600 PÉÆãÀª£
À ÄÀ ß
PÉʪÁgÀ §¼À¹ gÀa¹j.
re S
bl
be TB

A B
pu
4) PÉÆnÖgÀĪÀ gÉÃSÉAiÀÄ ªÉÄðgÀĪÀ M ©AzÀÄ«£À°è 1200 PÉÆãÀªÀ£ÀÄß PÉʪÁgÀ
§¼À¹ gÀa¹j.
o K
tt ©

S
M

5) PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ gÉÃSÉUÀ¼À°è, 900 PÉÆãÀªÀ£ÀÄß R, B ªÀÄvÀÄÛ L ©AzÀÄUÀ¼À°è

gÀa¹j.
a) b) c)

R A L
No

Q K
B

    
155
155
 WÀlPÀ - 8
PÉëÃvÀæUÀtÂvÀ
(Mensuration)
F WÀlPÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃªÀÅ :
 DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß w½AiÀÄÄ«j,

ed
 DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄÄ«j,
 DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ªÉÄïÉäöÊ «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀÄ«j,

ish
 DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ «¹ÛÃtðUÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
w½AiÀÄÄ«j,
 DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ «¹ÛÃtðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀÆvÀæ¢AzÀ PÀAqÀÄ
re S
bl
»rAiÀÄÄ«j.
be TB

¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è £ÁªÀÅ CªÀÅUÀ¼À ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À

pu
§UÉÎ PÀ°wzÉÝêÉ. ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉ JAzÀgÉãÀÄ?
¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ §UÉÎ w½zÀÄPÉƼÀî®Ä F PɼÀV£À ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÉÆÃt.
o K

ZÀlĪÀnPÉ 1 :- PÉ®ªÀÅ ¨ÉAQ PÀrØUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ avÀæzÀ°è vÉÆÃj¹gÀĪÀAvÉ

tt ©

eÉÆÃr¹.

(i) (ii) (iii) (iv)

i), ii), iii) ªÀÄvÀÄÛ iv) £Éà avÀæUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ «zsÀzÀ DPÀÈwUÀ¼ÁVªÉ?
i) ªÀÄvÀÄÛ ii) DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼ÁzÀgÉ iii) ªÀÄvÀÄÛ iv) vÉgÉzÀ (C£ÁªÀÈvÀ) DPÀÈwUÀ¼ÁVªÉ.
¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ §UÉÎ w½AiÀĨÉÃPÁzÀgÉ £ÁªÀÅ DªÀÈvÀ DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß
No

Dj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.

¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄÄ gÉÃSÁRAqÀUÀ½AzÀ GAmÁVzÉ.

PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è £ÀªÀÄUÉ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ MlÄÖ C¼ÀvÉ
¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. CAvÀºÀ PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß F PɼÀUÉ PÉÆnÖzÉ.
i) gÉÊvÀ£Æ É §â£ÄÀ vÀ£ßÀ vÉÆÃlzÀ ¸ÀÄvÀ®
Û Æ ¨ÉðºÁPÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨ð
Às zÀ°è D vÉÆÃlzÀ
¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ MlÄÖ GzÀݪÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄÄvÁÛ£É.
156
156
 ii) MAzÀÄ ªÀÄ£ÉUÉ DªÀgt
À zÀ UÉÆÃqÉ PÀlÄÖªÀ ¸ÀAzÀ¨ð
Às zÀ°è C©üAiÀÄAvÀg£
À Æ
É §â£ÄÀ
D ªÀÄ£ÉAiÀÄ DªÀgÀtzÀ UÉÆÃqÉAiÀÄ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄÄvÁÛ£É.
¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ MlÄÖ GzÀݪÉà D ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
ºÁUÁzÀgÉ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ JAzÀgÉãÀÄ?
DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ MlÄÖ GzÀݪÉà CzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀiÁVzÉ.

ed
ºÁUÁzÀgÉ »A¢£À ZÀlĪÀnPÉ (1) gÀ°è ¤ªÀÄVzÀÄ UÉÆvÉÛ ?

ish
avÀæ (i) ªÀÄvÀÄÛ avÀæ (ii) gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÉÄãÀÄ ? Perimeter (¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ) EzÀÄ
VæÃPï ªÀÄÆ®¢AzÀ §AzÀ ¥ÀzÀ.
avÀæ (i) gÀ ¸ÀÄvÀ¼
Û v
À A
É iÀÄÄ CzÀg°
À è G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ
Peri CAzÀgÉ ¸ÀÄvÀÛ®Æ Metron
re S
bl
3 ¨ÉAQ PÀrØUÀ¼À MlÄÖ GzÀݪÁVgÀÄvÀÛzÉ. CzÉà CAzÀgÉ C¼ÀvÉ.
be TB

jÃw avÀ æ (ii) gÀ ¸À Ä vÀ Û ¼ À v É A iÀ Ä Ä CzÀ g À ° è

pu
G¥ÀAiÉÆÃV¹gÀĪÀ 4 ¨ÉAQ PÀrØUÀ¼À MlÄÖ C¼ÀvÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
o K

DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀ «zsÁ£ÀªÉãÀÄ?

tt ©

ZÀlĪÀnPÉ 1 :-
a) C F avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹. EzÀÄ AiÀiÁªÀ «zsÀzÀ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢zÉ?
EzÀÄ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
A B avÀæ (a) gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = AB + BC + CA

b)D F DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄÆ ¸ÀºÀ gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÀiÁ gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß

C
No

ºÉÆA¢zÉ.
A B avÀæ (b) gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = AB + BC + CD + DA

MAzÀÄ DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄÄ CzÀgÀ J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À

ªÉÆvÀÛªÁVzÉ.

157
157
ZÀlĪÀnPÉ 2 :- C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
Q

D A B P R

T S

ed
E F D C
(i) (ii) (iii)

ish
¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ
FUÀ ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß
w½AiÉÆÃt.
re S
bl Q 3 cm R A E
3 cm
F
be TB

A
pu
3.5 cm
2.5

3 cm
3 cm
3

cm
3 cm

cm

3
cm

3c
o K

B 3 cm C H 3 cm G
P 2 cm S B 3 cm C
avÀæ (a) avÀæ (b) avÀæ (c) avÀæ (d)
tt ©

ªÉÄð£À avÀæUÀ¼À°è avÀæ (c) ªÀÄvÀÄÛ (d) ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ, KPÉAzÀgÉ

CªÀÅUÀ¼À “J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ” ªÀÄvÀÄÛ “J¯Áè PÉÆãÀUÀ¼À”À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVªÉ.
¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ»rAiÀÄ®Ä CzÀgÀ MAzÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À
C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß CzÀgÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ UÀÄt¸ÀÄvÉÛêÉ.
GzÁºÀgÀuÉ 1 : ¥Àæw ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ 5 ¸ÉA.«Äà EgÀĪÀ ¤AiÀÄ«ÄvÀ wæ¨sÀÄd
(¸ÀªÀĨÁºÀÄ∆) zÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ»r¬Äj.
No

A ¸ÀªÄÀ ¨ÁºÀÄ wæ¨ÄÀs dzÀ°è J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvU

É ¼
À ÄÀ ¥Àg¸
À àÀgÀ ¸ÀªÄÀ .
ABC ¸ÀªÀĨÁºÀÄ wæ¨sÀÄdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = AB + BC + CA
=5+5+5
5c
m
5c

= 15 cm
m

EzÀ£ÀÆß »ÃUÀÆ PÀAqÀÄ»rAiÀħºÀÄzÀÄ.

B C ∆ ABCAiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 3 × MAzÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ
5 cm
= 3×5
= 15 ¸ÉA.«ÄÃ.
158
158
GzÁºÀgÀuÉ 2 :
2 cm C
D ¤AiÀÄ«ÄvÀ ZÀvÀĨsÀÄðd (ªÀUÀð)zÀ ¥Àæw ¨ÁºÀÄ 2 ¸ÉA.«ÄÃ.
2 cm DzÀgÉ CzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ»r¬Äj.
2 cm

ªÀUÀðzÀ°è J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ.

B ABCD ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = AB + BC + CD + DA

ed
A 2 cm
=2+2+2+2
=8
∴ ABCD ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 8

ish
¸ÉA.«ÄÃ.
CxÀªÁ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4× MAzÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ
= 4×2
re S
bl = 8 ¸ÉA.«ÄÃ.
be TB

GzÁºÀgÀuÉ 3 :
pu
¥Àæw ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ 4 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀ ¤AiÀÄ«ÄvÀ ¥ÀAZÀ¨sÀÄdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
o K

¤AiÀÄ«ÄvÀ ¥ÀAZÀ¨sÀÄdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 5 × MAzÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ D4

cm cm
tt ©

= 5 ×4 E
4
C
4cm

= 20 4cm
A 4 cm B
∴ D ¤AiÀÄ«ÄvÀ ¥ÀAZÀ¨sÀÄdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 20 ¸ÉA.«ÄÃ.
GzÁºÀgÀuÉ 4 :
¥Àæw ¨ÁºÀÄ 5 ¸ÉA.«Äà EgÀĪÀ ¤AiÀÄ«ÄvÀ µÀqÀÄãdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ S 5
m cm
5c
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
T R
¤AiÀÄ«ÄvÀ µÀqÀÄãdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 6 × MAzÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ
No

cm
5cm

= 6 ×5
5

U Q
5 cm m
= 30 P5 c

∴ D ¤AiÀÄ«ÄvÀ µÀqÀÄãdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 30 ¸ÉA.«ÄÃ.

DzÀÝjAzÀ, AiÀiÁªÀÅzÉà ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = CzÀgÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À
¸ÀASÉå × MAzÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ.
159
159
DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ :
F avÀæzÀ°ègÀĪÀ DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀªÀĪÁzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
l ¸ÀªÀĪÁzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼ÀÄ i) AB ªÀÄvÀÄÛ DC
A B
ii) AD ªÀÄvÀÄÛ BC

b b DAiÀÄvÀzÀ°è JgÀqÀÄ GzÀÝUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVªÉ

ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀÄ CUÀ®UÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVªÉ.

ed
D C
l
ZÀlĪÀnPÉ :-

ish
PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ DAiÀÄvÀzÀ £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÉzÀÄ. ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ »r¬Äj.
l ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ : AB - ¸ÉA.«ÄÃ.
D C
re S
bl BC - ¸ÉA.«ÄÃ.
be TB

b b CD - ¸ÉA.«ÄÃ.
pu
DA - ¸ÉA.«ÄÃ.
A B
l MlÄÖ C¼ÀvÉ - ¸ÉA.«ÄÃ.
o K

DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = J¯Áè £Á®ÄÌ ¨ÁºÀÄUÀ¼À MlÄÖ C¼ÀvÉ.

tt ©

ªÉÄð£À avÀæzÀ°è ABCD DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = AB + BC + CD + DA

=l + b +l + b
= 2l + 2b
∴ DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2 (l + b)

GzÀÝ (l), CUÀ® (b) EgÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄÄ = 2(l+b)

ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ DVgÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgÀuÉ : GzÀÝ 8 ¸ÉA.«Äà CUÀ® 4 ¸ÉA.«Äà EgÀĪÀ DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ
No

PÀAqÀÄ»r¬Äj.
l = 8 ¸ÉA.«Äà b = 4 ¸ÉA.«ÄÃ
AiÉÆÃa¹: DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ P=2(l+b)
DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2(l+b)
= 2(8+4) DzÀgÉ DAiÀÄvÀzÀ GzÀÝ (l) ªÀÄvÀÄÛ CUÀ® (b)
= 2(12) PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqɬÄj.
= 24
∴ DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 24 ¸ÉA.«ÄÃ.
160
160
ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ:
l ªÀUÀðzÀ ¨ÁºÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¤ªÀÄUÉãÀÄ w½¢zÉ? ªÀUÀðzÀ J®è
R Q ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ.
l l ªÀUÀðªÀÅ MAzÀÄ ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀiÁVzÉ.
DzÀÝjAzÀ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4× ¥Àæw ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ
S P = 4×l

ed
l
∴ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4×l
l = ªÀUÀðzÀ ¥Àæw ¨ÁºÀÄ.

ish
GzÁºÀgÀuÉ : 5
¸ÉA.«Äà ¨ÁºÀÄ«gÀĪÀ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ JµÀÄÖ?
l = 5 ¸ÉA.«ÄÃ.
re S
bl
ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4×l = 4× 5 = 20
be TB
pu
ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 20 ¸ÉA.«ÄÃ.
£É£À¦r :
o K

* gÉÃTÃAiÀÄ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ DªÀÈvÀ ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À

tt ©

¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄÄ CzÀgÀ J¯Áè ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÁVzÉ.

* ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÀÄdzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = ¨ÁºÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå × ¥Àæw ¨ÁºÀÄ«£À
C¼ÀvÉ.
* DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2(l+b), l = GzÀÝ, b= CUÀ®.
* ZËPÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4×l, l = ZËPÀzÀ MAzÀÄ ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ.

©r¹zÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ
1) PɼÀV£À avÀæzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ »r¬Äj.
No

2cm Q ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = PQ+QR+RS+ST+TU+UV+VW+WP

P
1cm

3cm S =2+1+3+5+2+3+3+3
3cm

R
V = 22
5cm

W 3cm
3cm

∴¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 22 ¸ÉA.«ÄÃ.
U 2cm T

161
161
2) 20 «ÄÃlgï GzÀÝ ºÁUÀÆ 10 «ÄÃlgï CUÀ® EgÀĪÀ MAzÀÄ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ
¤ªÉñÀ£À MAzÀPÉÌ 3 ¸ÀÄvÀÄÛUÀ¼À vÀAw ¨Éð ºÁPÀ®Ä ¨ÉÃPÁzÀ vÀAwAiÀÄ GzÀÝ
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
zÀvÀÛ : l = 20 «ÄÃ. b = 10 «ÄÃ.
MAzÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ ¨Éð ºÁPÀ®Ä ¨ÉÃPÁzÀ vÀAwAiÀÄ GzÀÝ = DAiÀÄvÀPÁgÀzÀ ¤ªÉñÀ£ÀzÀ
¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ

ed
= 2(l+b)
= 2(20+10)

ish
= 2(30)
= 60 «ÄÃlgï
∴ªÀÄÆgÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ ¨Éð ºÁPÀ®Ä ¨ÉÃPÁzÀ vÀAwAiÀÄ GzÀÝ=60×3=180 «ÄÃ.
re S
3) bl
MAzÀÄ DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ 20 ¸ÉA.«ÄÃ. CzÀgÀ GzÀÝ 8 ¸ÉA.«Äà EzÀÝgÉ CzÀgÀ
be TB
pu
CUÀ® JµÀÄÖ?
«zsÁ£À: DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 20 ¸ÉA.«ÄÃ. l = 8 ¸ÉA.«ÄÃ., b = ?
o K

DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2 (l + b )
20 = 2l + 2b
tt ©

20 = 2 (8) + 2b
20 = 16 + 2b
20 - 16 = 2b
4 = 2b
2
4
=b
21
` b = 2 ¸ÉA.«ÄÃ.
4) MAzÀÄ ZËPÁPÁgÀzÀ gÀlÄÖ vÀÄAr£À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ 40 ¸ÉA.«ÄÃ. DzÀgÉ CzÀgÀ ¥Àæw
No

¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ PÀAqÀÄ »r¬Äj.

«zsÁ£À : ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 40, l = ?
ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4 #l
40 = 4 # l
10
40
=l
41
l = 10 ¸ÉA.«ÄÃ.
162
162
5) 40 «ÄÃlgï GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ 20 «ÄÃlgï CUÀ®«gÀĪÀ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ ºÀÆzÉÆÃlPÉÌ MAzÀÄ
¸ÀÄvÀÄÛ ¨Éð ºÁPÀ®Ä ¥Àæwà «ÄÃlgï vÀAwUÉ ` 10 gÀAvÉ vÀUÀ®ÄªÀ RZÉðµÀÄÖ?
«zsÁ£À: l = 40 «ÄÃ. b = 20 «ÄÃ.
DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ ºÀÆzÉÆÃlzÀ ¸ÀÄvÀ® Û Æ MAzÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ ¨ÉðºÁPÀ®Ä ¨ÉÃPÁzÀ vÀAwAiÀÄ
GzÀÝ = DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ

ed
DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2 (l + b )
= 2 (40 + 20)

ish
= 2 (60) = 120 «ÄÃ.

∴ 1 «ÄÃlgï vÀAwUÉ vÀUÀ®ÄªÀ RZÀÄð = ` 10

re S
bl
120 «ÄÃlgï vÀAwUÉ vÀUÀ®ÄªÀ RZÀÄð = 120 × 10
be TB

= ` 1200
pu
UÀÄA¥ÀÅ ZÀlĪÀnPÉ :- 5 d£À «zÁåyðUÀ¼À UÀÄA¦£ÉÆA¢UÉ ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ £É®zÀ
o K

¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ºÁUÀÆ PÀj ºÀ®UÉAiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ»r¬Äj.

tt ©

C¨sÁå¸À 8.1

I. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄAvÉ GvÀÛj¹.

1) F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ »r¬Äj.
A 4cm B
a) 2cm I b)
J
3cm
3cm

3cm
3cm

2cm 2cm G
No

L K H
3cm

C
3cm

F
A 2cm B E
2cm
F
3cm

3cm
3cm

3cm

C 2cm D D
E 4cm

163
163
 2) PɼV
À £À ¥ÀnA
Ö iÀÄ°è DAiÀÄvÀU¼
À À GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼£
À ÄÀ ß PÉÆnÖz.É CªÀÅUÀ¼À ¸ÀÄvÀ¼
Û v
À É
PÀAqÀÄ»r¬Äj. (J¯Áè C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉA.«ÄÃ. UÀ¼À°èªÉ)
l 5 6 10 12
b 4 2 5 4

3) PɼV
À £À ¥ÀnA
Ö iÀÄ°è ªÀUð
À zÀ ¥Àw
æ ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvU
É ¼
À £
À ÄÀ ß PÉÆnÖz.É CªÀÅUÀ¼À ¸ÀÄvÀ¼
Û v
À É
PÀAqÀÄ»r¬Äj. (C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉA.«ÄÃ.UÀ¼À°èªÉ)

ed
¥Àæw¨ÁºÀÄ 6 3.5 5 25

ish
4) MAzÀÄ ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ 80 ¸ÉA.«ÄÃ. DzÀgÉ CzÀgÀ ¥Àæw ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
re S
5)
bl
MAzÀÄ DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ 40 ¸ÉA.«ÄÃ. CzÀgÀ GzÀÝ 11 ¸ÉA.«ÄÃ. DzÀgÉ
be TB

CUÀ® JµÀÄÖ?
pu
6) MAzÀÄ DAiÀÄvÀzÀ ¸ÀÄvÀ¼
Û v
À É 30 ¸ÉA.«ÄÃ. CzÀgÀ CUÀ® 5 ¸ÉA.«ÄÃ. DzÀgÉ GzÀÝ
JµÀÄÖ?
o K

7) æ ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ 5 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀ F PɼV

¥Àw À £À ¤AiÀÄ«ÄvÀ §ºÀĨsÄÀ eÁPÀÈwUÀ¼À
tt ©

¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ»r¬Äj.
a) ¤AiÀÄ«ÄvÀ wæ¨sÀÄd b) ¤AiÀÄ«ÄvÀ ¥ÀAZÀ¨sÀÄeÁPÀÈw
c) ¤AiÀÄ«ÄvÀ µÀqÀÄãeÁPÀÈw d) ¤AiÀÄ«ÄvÀ CµÀÖ¨sÀÄeÁPÀÈw
8) 40 «ÄÃ. GzÀÝ ºÁUÀÆ 25 «ÄÃ. CUÀ®«gÀĪÀ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ d«Ää£À
¸ÀÄvÀÛ®Æ gÁdÄ JgÀqÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛUÀ¼À ªÉÃUÀ £ÀrUÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÉ, CªÀ£ÀÄ
ZÀ°¹zÀ MlÄÖ zÀÆgÀªÉµÀÄÖ?
No

9) 80 «ÄÃ. GzÀÝ«gÀĪÀ ªÀUÁðPÁgÀzÀ ºÀÆzÉÆÃlPÉÌ 4 ¸ÀÄvÀÄÛUÀ¼À vÀAw ¨Éð

ºÁPÀ®Ä ¨ÉÃPÁzÀ vÀAwAiÀÄ GzÀݪÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
10) 20 «ÄÃ. GzÀÝ ºÁUÀÆ 15 «ÄÃ. CUÀ®«gÀĪÀ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ ¤ªÉñÀ£ÀPÉÌ
MAzÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ ¨Éð ºÁPÀ®Ä ¥Àæw «ÄÃlgïUÉ 10 gÀAvÉ vÀUÀ®ÄªÀ RZÉðµÀÄÖ?
ZÀlĪÀnPÉ : -¤ªÀÄä UÀtÂvÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ºÁUÀÆ £ÉÆÃmï ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À ªÀÄÄR¥ÀÅlzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ
UÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

164
164
 8.2 ¸ÀªÀÄ£ÁzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ DPÀÈwUÀ¼ÀÄ.
PɼÀV£À ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
ZÀlĪÀnPÉ 1 :- F PɼÀV£À DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CªÀÅUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ»r¬Äj.
6
3 3
6 6 3 3 3 3

ed
6 6 3 3
avÀæ (i) avÀæ (ii) avÀæ (iii)

ish
avÀæ (i)gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 3×6=18 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
avÀæ (ii)gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2(l +b)=2(6+3)=2(9)=18 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
avÀæ (iii)gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 6×3=18 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
re S
bl
ZÀlĪÀnPÉ 2 :- F avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CªÀÅUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ PÀAqÀÄ»r¬Äj.
be TB

5
pu
8

2 5 5
2
o K

8
tt ©

avÀæ (i) 5
avÀæ (ii)
avÀæ (i)AiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2 (l+b) = 2(8+2) = 2×10 = 20 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
avÀæ (ii)gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4×5 = 20 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
ZÀlĪÀnPÉ 3 :- F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹. CªÀÅUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
6 7
8
3 3 1 1 2 2
No

8 7
6
avÀæ (i) avÀæ (ii) avÀæ (iii)
avÀæ (i)gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2(l +b) = 2(6+3) = 2(9)=18 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ.
avÀæ (ii)gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2(8+1) = 2(9) = 18 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ.
avÀæ (iii)gÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 2(l +b) = 2(7+2) = 2(9) = 18 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ.
F ªÉÄð£À ªÀÄÆgÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ½AzÀ w½zÀÄ §gÀĪÀ CA±ÀªÉãÀÄ?
165
165
 »A¢£À ªÀÄÆgÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ½AzÀ £ÁªÀÅ w½AiÀÄĪÀÅzÉãÉAzÀgÉ, ªÉÄð£À
DPÀÈwUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ DPÁgÀ ºÉÆA¢zÀÝgÀÆ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ MAzÉà DVzÉ. EzÀgÀ
«¯ÉÆêÀÄ ªÁPÀåªÀÇ ¸ÀvÀåªÁVzÉ.
AiÉÆÃa¹ : MAzÉà ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä
¸ÁzsÀåªÉà ?
©r¹zÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ

ed
1) ¸À Ä vÀ Û ¼ À v É 24 ªÀ i Á£À U À ½ VgÀ Ä ªÀ , AiÀ i ÁªÀ Å zÁzÀ g À Ä JgÀ q À Ä ¤AiÀ Ä «ÄvÀ
§ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ PÀgÀqÀÄ DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.

ish
(¥Àæw ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ MAzÀÄ ¥ÀÇtð ¸ÀASÉå DVgÀ¨ÉÃPÀÄ.)
A
re S
bl 6
be TB
pu
8 6 6
8
6
o K

B 8 C
tt ©

2) 20 ªÀiÁ£À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ C¼ÀvÉUÀ¼ÀļÀî £Á®ÄÌ DAiÀÄvÀUÀ¼À

PÀgÀqÀÄ DPÀÈw §gɬÄj.
9 8
a) 1 1 b)
2 2
9
6 8
7
c) 4 4 d)
3 3
No

7
6
AiÉÆÃa¹ :¥ÀæwAiÉÆAzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ 24 ªÀiÁ£ÀUÀ½gÀĪÀ JµÀÄÖ ««zsÀ
§ºÀĨsÀÄeÁPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ? CªÀÅUÀ¼À PÀgÀqÀÄ DPÀÈw §gɬÄj.
4 4
GzÁ : 10
6

5 3
8 7

166
166
 C¨sÁå¸À 8.2
1) 16 ªÀiÁ£À ¸ÀÄvÀÛ¼v
À É EgÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÆ
À £Á®ÄÌ DAiÀÄvÀU¼
À À PÀgq
À ÄÀ DPÀÈw
§gɬÄj.
2) MAzÀÄ DAiÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀðUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀĪÁVªÉ. DAiÀÄvÀzÀ
GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼ÀÄ PÀæªÀĪÁV 20 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 12 ¸ÉA.«ÄÃ.. DzÀgÉ,
ªÀUÀðzÀ ¨ÁºÀÄ«£À GzÀÝ JµÀÄÖ ?

ed
3) MAzÀÄ ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄvÀUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁVzÀÄÝ, CzÀÄ 20
¸ÉA.«Äà ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÁVªÉ. DAiÀÄvÀzÀ CUÀ® 4 ¸ÉA.«ÄÃ. DzÀgÉ DAiÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ

ish
ªÀUÀðUÀ¼À GzÀÝUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
8.3 «¹ÛÃtð (Area)
re S
bl
F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è£À M¼ÀªÀ®AiÀÄ, ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹ÃªÀiÁgÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß
be TB

UÀÄgÀÄw¹zÉ. UÀªÀĤ¹.
pu
É
Æ gÀ
ª À AiÄÀ C
® ºÉÆgÀªÀ®AiÀÄ
º
D
o K

M¼Àª®
À AiÀÄ M¼ÀªÀ®AiÀÄ
tt ©

A B
¹ÃªÀiÁgÉÃSÉ
¹ÃªÀiÁgÉÃSÉ
DPÀÈwAiÀÄ M¼ÀªÀ®AiÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?
DPÀÈwAiÀÄ M¼Àª®
À AiÀĪÀÅ ¹ÃªÀiÁgÉÃSɬÄAzÀ DªÀj¸À®àlÖ ¥ÀÇtð ªÉÄïÉäöÊ DVzÉ.
F PɼÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
avÀæzÀ°è bÁAiÉÄUÉƽ¹zÀ ¨sÁUÀªÀÅ CzÀgÀ
No

«¹ÛÃtðªÁVzÉ.
ºÁUÁzÀgÉ «¹ÛÃtð JAzÀgÉãÀÄ?
MAzÀÄ DªÀÈvÀÛ DPÀÈwAiÀÄ ¹ÃªÀiÁgÉÃSɬÄAzÀ
DªÀj¸À®l
à Ö ¥ÀÇtð ªÉÄïÉäöÊAiÉÄà D DPÀÈwAiÀÄ
«¹ÛÃtðªÁVzÉ.

167
167
¤ªÀÄVzÀÄ UÉÆvÉÛÃ? : Area («¹ÛÃtð) JA§ÄzÀÄ ¯Áån£ï ªÀÄÆ®¢AzÀ §AzÀ ¥ÀzÀ.
CzÀgÀ CxÀðªÉãÉAzÀgÉ ¸ÀªÀÄvÀmÁÖzÀ ªÉÄÊzÁ£ÀzÀ MAzÀÄ ¨sÁUÀ.

ZÀlĪÀnPÉ :- F PɼÀUÉ PÉÆnÖgÀĪÀ eÉÆÃr avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.

a) b)

ed
1 2 1 2

ish
c) d)
re S
1 bl
be TB

2 1 2
pu
e) f)
o K
tt ©

1 2 1 2

¥Àæw eÉÆvÉ avÀæzÀ°ègÀĪÀ bÁAiÉÄUÉƽ¹zÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹ ¥Àæw eÉÆÃr

avÀæUÀ¼À°è AiÀiÁªÀ avÀæzÀ «¹ÛÃtð ºÉZÀÄÑ? AiÀiÁªÀÅzÀgÀ «¹ÛÃtð PÀrªÉÄ JAzÀÄ
CAzÁf¹ CzÀ£ÀÄß F PɼÀV£À PÉÆõÀÖPÀzÀ°è vÀÄA©¹.
ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄ
¥ÉnÖUÉ
«¹ÛÃtð «¹ÛÃtð ºÉÆð¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ (e) ªÀÄvÀÄÛ (f) ¥ÉnU
Ö A
É iÉƼÀUÉ
a) avÀæ (1) avÀæ (2) EgÀĪÀ avÀæUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ºÉZÀÄÑ «¹ÛÃtð
No

b) ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÀÄ PÀrªÉÄ «¹ÛÃtð JAzÀÄ

c)
ºÉüÀ®Ä ¸ÁzsÀå«®è. EzÀÄ C¼ÀvɬÄAzÀ ªÀiÁvÀæ
¸ÁzsÀå.
d)
e)
f)

168
168
¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ ?
1cm
D C F avÀæªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
1cm
F ZËPÀzÀ «¹ÛÃtðªÉãÀÄ?
1cm
F ZËPÀzÀ «¹ÛÃtð = 1¸ÉA.«ÄÃ. × 1¸ÉA.«ÄÃ.=1¸ÉA.«ÄÃ2.
A 1cm B (KPÉAzÀgÉ F avÀæPÉÌ 2 DAiÀiÁªÀÄUÀ½ªÉ.)

ed
UÀªÄÀ ¤¹ : JgÀqÄÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼°
À g
è ÄÀ ªÀ ªÀiÁ£ÀU¼
À £
À ÄÀ ß UÀÄt¹zÁUÀ £ÀªÄÀ UÉ ZÀzg
À ª
À iÀ Á£À
¹UÀÄvÀÛzÉ.

ish
«¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä 1 ZÀzÀgÀ ªÀiÁ£À «¹ÛÃtð ºÉÆA¢gÀĪÀ ZËPÀzÀ
«¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß DzÀ±Àð ªÀiÁ£ÀªÁV vÉUÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
1 1
re S
bl
«ÄÃlgï ¨ÁºÀÄ«gÀĪÀ ZËPÀzÀ «¹ÛÃtðªÀÅ ZÀzÀgÀ«ÄÃlgï.
be TB

1 Q¯ÉÆëÄÃlgï ¨ÁºÀÄ«gÀĪÀ ZËPÀzÀ «¹ÛÃtðªÀÅ 1 ZÀzÀgÀ Q¯ÉÆëÄÃlgï.

pu
PɼÀUÉ ZËPÀĽ PÁUÀzÀzÀ°è §gÉ¢gÀĪÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹.
avÀæzÀ°ègÀĪÀ ªÀUÀð ABCD AiÀÄ ¥Àæw¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ JµÀÄÖ?
o K

(1 ¸ÉA.«ÄÃ.)
tt ©

ABCD ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð JµÀÄÖ ?

ABCD ªÀUð À zÀ «¹ÛÃtð=1 ¸ÉA.«ÄÃ.×1 ¸ÉA.«ÄÃ.=1 ¸ÉA.«ÄÃ2.
ABCD AiÀÄ «¹ÛÃtð MAzÀÄ ZÀzÀgÀ ¸ÉA.«ÄÃ.
F avÀæzÀ°è 1 ZÀzÀgÀ ¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ JµÀÄÖ
ªÀUÀðUÀ½ªÉ?
EzÀgÀ°è 1 ZÀzÀgÀ ¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ 4 ªÀUÀðUÀ½ªÉ.
∴ PQRS ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð= 4 ZÀzÀgÀ ¸ÉA.«ÄÃ.
No

F avÀz
æ °À è 1 ZÀzg
À À ¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ JµÀÄÖ ªÀUð
À UÀ½ªÉ?
F avÀzæ °À è 1 ZÀzgÀ À ¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ 8 ªÀUð À UÀ½ªÉ.
∴ KLMN £À «¹ÛÃtð=8 ZÀzÀgÀ ¸ÉA.«ÄÃ.

w½¬Äj: AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄ «¹ÛÃtð PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÁUÀ, ¨ÁºÀÄ«£À

C¼ÀvÉ 1 ªÀiÁ£À«gÀĪÀ ZËPÀzÀ «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß DzÀ±Àð C¼ÀvÉAiÀiÁV vÉUÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.

169
169
 DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð
ZÀlĪÀnPÉ :- N 6 M
S 5 R
D 3 C
4 4
3 3
2 2
A 3 B P 5 Q K 6 L

ed
ªÉÄð£À DAiÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß 1¸ÉA.«ÄÃ. × 1 ¸ÉA.«ÄÃ. ZËPÀĽ PÁUÀzÀ ªÉÄÃ¯É awæ¹.

ish
ABCD DAiÀÄvÀªÅÀ 1 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ ªÀUð À UÀ¼£
À ÄÀ ß
ºÉÆA¢zÉ.
DzÀÝjAzÀ ABCD DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð =
re S
bl = 3 ¸ÉA.«ÄÃ. × 2 ¸ÉA.«ÄÃ.
be TB

= 6 ZÀÀ. ¸ÉA.«ÄÃ
pu
= 3× 2
= l×b
o K

PQRS DAiÀÄvÀªÀÅ 1 ZÀ.¸ÉA.«Äà «¹ÛÃtðzÀ 15

ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
tt ©

DzÀÝjAzÀ PQRS DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð

= 5 ¸ÉA.«ÄÃ. × 3 ¸ÉA.«ÄÃ.
= 15 ZÀÀ. ¸ÉA.«ÄÃ
= 5×3
= l×b

KLMN DAiÀÄvÀªÅÀ 1 ZÀ.«Äà «¹ÛÃtðzÀ 24 ªÀUð

À UÀ¼£
À ÄÀ ß
ºÉÆA¢zÉ.
No

DzÀÝjAzÀ KLMN DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = 24 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.

= 6×4
= l ×b

ªÉÄð£À ªÀÄÆgÀÄ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÁUÀ

EFGH DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = l × b ZÀzÀgÀ ¸ÉA.«ÄÃ.
l = GzÀÝ, b = CUÀ®

170
170
 ªÉÄð£À ZÀlĪÀnPɬÄAzÀ AiÀiÁªÀ wêÀiÁð£ÀPÉÌ §gÀ§ºÀÄzÀÄ? EzÀjAzÀ
w½AiÀÄĪÀÅzÉãÉAzÀgÉ DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtðªÀÅ CzÀgÀ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®UÀ¼À UÀÄt®§ÞPÉÌ
¸ÀªÀÄ.
DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð A = l × b, ( l = GzÀÝ, b = CUÀ®.)
ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð
ZÀlĪÀnPÉ :- F PɼÀV£ÀAvÉ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß
ZËPÀĽ PÁUÀzÀzÀ ªÉÄÃ¯É ©r¹. 4

ed
N M
2 3
D C S R

2 4 4

ish
2 3 3
A 2 B
P Q K L
3 4
re S
bl ABCD ªÀUÀðªÀÅ 1 ZÀ.¸ÉA.«Äà «¹ÛÃtðzÀ 4 ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß
be TB

ºÉÆA¢zÉ. DzÀÝjAzÀ ABCD ªÀUðÀ zÀ «¹ÛÃtð = 4 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.

pu
=2×2
=a×a
o K

= a2
PQRS ªÀUÀðªÀÅ 1 ZÀ.¸ÉA.«Äà «¹ÛÃtðzÀ 9 ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß
tt ©

ºÉÆA¢zÉ. DzÀÝjAzÀ PQRS ªÀUðÀ zÀ «¹ÛÃtð = 9 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.

=3×3
=a×a
= a2
KLMN ªÀUÀðªÀÅ 1 ZÀ.¸ÉA.«Äà «¹ÛÃtðzÀ 16 ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢zÉ.
DzÀÝjAzÀ KLMN ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = 16 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ
=4×4
No

=a×a
= a2
ªÉÄð£À GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÁUÀ
EFGH ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = a × a ZÀzÀgÀ ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
= a2 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
a = ªÀUÀðzÀ ¥Àæw¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ.
ªÉÄð£À ZÀlĪÀnPɬÄAzÀ AiÀiÁªÀ wêÀiÁð£ÀPÉÌ §gÀ§ºÀÄzÀÄ?
171
171
 EzÀjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtðªÀÅ ¨ÁºÀÄרÁºÀÄ DVgÀÄvÀÛzÉ.
ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = a2 a = ªÀUÀðzÀ ¥Àæw¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ.

C¤AiÀÄvÀ DPÀÈwUÀ¼À «¹ÛÃtðUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ?

C¤AiÀÄvÀ DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß UÁæ¥sï ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É §gÉAiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼À
«¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.

ed
DPÀÈwAiÀÄ M¼ÀUÉ EgÀĪÀ 1 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ ZËPÀUÀ¼À£ÀÄß Jt¸À¨ÉÃPÀÄ.
1 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ ¥ÀÇtðªÀUÀðUÀ¼À ¸ÀASÉå = 17

ish
CzsÀð¨sÁUÀQÌAvÀ ºÉaÑgÀĪÀ 1 ZÀ.¸ÉA.«Äà «¹ÛÃtðzÀ ZËPÀUÀ¼À
¸ÀASÉå = 12
1 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ ªÀUð À zÀ 12 ¨sÁUÀz¶
À ÖgÄÀ ªÀ ªÀUð
À UÀ¼À
re S
bl ¸ÀASÉå = 0
be TB

∴ 1 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtð«gÀĪÀ MlÄÖ ZËPÀU¼ À À ¸ÀASÉå = 29

pu
∴ F DPÀÈwAiÀÄ «¹ÛÃtðªÀÅ = 29 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ
o K

¸ÀÆZÀ£É : 1 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. «¹ÛÃtðzÀ ZËPÀU¼ À £

À ÄÀ ß ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀĪÁUÀ Czsð À
¨sÁUÀ«gÀĪÀ ºÁUÀÆ CzsÀð ¨sÁUÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ EgÀĪÀ ZËPÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ¥ÀÇtð
tt ©

ZËPÀªAÉ zÀÄ ¥ÀjUÀt¹

 CzsðÀ ¨sÁUÀQÌAvÀ PÀrªÉÄ EgÀĪÀ ZËPÀU¼ À £
À ÄÀ ß ¥ÀjUÀt¸
 ¨
À ÁgÀzÄÀ .

ZÀlĪÀnPÉ 1 :- PɼÀV£À DPÀÈwUÀ¼À «¹ÛÃtðUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj.

1) 2)
No

ZÀlĪÀnPÉ 2 :-
1) ¤ªÀÄä vÀgÀUÀw PÉÆÃuÉAiÀÄ £É®zÀ «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj. (ZÀzÀgÀ CrUÀ¼À°è)
2) ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ PÀj ºÀ®UÉAiÀÄ «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj. (ZÀzÀgÀ CrUÀ¼À°è)
3) ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ MAzÀÄ ¨ÁV°£À «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj. (ZÀzÀgÀ CrUÀ¼À°è)
4) ¤ªÀÄä UÀtÂvÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ ªÀÄÄR¥ÀÅlzÀ «¹ÛÃtð PÀAqÀÄ»r¬Äj. (ZÀ.¸ÉA.«ÄÃUÀ¼À°è)

172
172
 ©r¹zÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ
1) 10 ¸ÉA.«ÄÃ. GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ 6 ¸ÉA.«ÄÃ. CUÀ®«gÀĪÀ DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
PÀæªÀÄ: l = 10 ¸ÉA.«ÄÃ. b = 6 ¸ÉA.«ÄÃ.
DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð A= l×b

ed
= 10 × 6 = 60
∴ DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = 60 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.

ish
2) ¨ÁºÀÄ«£À C¼ÀvÉ 8 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀ ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtðªÉµÀÄÖ?
PÀæªÀÄ: ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = a2 = a×a a = 8 ¸ÉA.«ÄÃ.
= 82 = 8×8 = 64
re S
bl
∴ ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = 64 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.
be TB
pu
3) DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ MAzÀÄ ¨ÁªÀÅlzÀ «¹ÛÃtð 72 ZÀzÀgÀ ¸ÉA.«Äà CzÀgÀ GzÀÝ 9
¸ÉA.«ÄÃ. DzÀgÉ CUÀ® JµÀÄÖ?
o K

PÀæªÀÄ: A=72 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. l =9 ¸ÉA.«ÄÃ. b=?

DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð A =l × b
tt ©

72 = 9 # b
72 8
=b
9
` ¨ÁªÀÅlzÀ CUÀ® = b = 8 ¸ÉA.«ÄÃ.
4) MAzÀÄ DAiÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĪÁzÀ «¹ÛÃtðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ªÀUÀðzÀ
«¹ÛÃtð 144 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. DAiÀÄÄvÀzÀ CUÀ® 8 ¸ÉA.«Äà DzÀgÉ CzÀgÀ GzÀݪ£ À ÄÀ ß
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
PÀæªÀÄ: DAiÀÄvÀzÀ CUÀ® b = 8 ¸ÉA.«ÄÃ.
No

DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = l × b
144 = l # b
144 = l # 8
144 l
=
8
l = 18 ¸ÉA.«ÄÃ.
∴ DAiÀÄvÀzÀ GzÀÝ 18 ¸ÉA.«ÄÃ. DVzÉ.
173
173
5) ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ 20 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀ ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtðªÉãÀÄ?
PÀæªÀÄ: ªÀUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 4a
20 = 4 a
20 = 4 # a ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = a2 = ¨ÁºÀÄ× ¨ÁºÀÄ
5
20
=a
= 5×5 =25
4
À zÀ «¹ÛÃtð = 25 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.
ªÀUð

ed
a = 5 ¸ÉA.«ÄÃ.

6) PɼÀV£À DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ««zsÀ DAiÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀUÀðUÀ¼ÁV «AUÀr¹, CªÀÅUÀ¼À

ish
«¹ÛÃtðUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»r¬Äj. C 2 G1 H
D 1
1) 1
2 cm PÀæªÀÄ: E 2 F
4 cm

re S
bl
4 cm

4 4
3 cm

3 cm

be TB
pu
A B K
1 cm 1 cm 1 1 J
o K

ABCD DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = l ×b = 4×1= 4 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.

GHJK DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = l × b = 4×1= 4 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.
tt ©

CEFG DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = l × b = 2×1= 2 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.

∴ MlÄÖ «¹ÛÃtð = 4+4+2=10 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.
DPÀÈwAiÀÄ «¹ÛÃtð = 10 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.
2)

1
2 2 ABKL DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = l ×b=2×1=2
1 1cm
BCDE ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = 1×1=1
No

2 1 1 2cm
1 EFGH DAiÀÄvÀzÀ «¹ÛÃtð = 2×1=2
PÀæªÀÄ: HIJK ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = 1×1=1
J 1 I
KHEB ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð = 1×1=1
L 2 K H 2 G
1 1 1 1 ∴ MlÄÖ «¹ÛÃtð = 2+1+2+1+1=7
A 2 B E 2 F
∴ DPÀÈwAiÀÄ MlÄÖ «¹ÛÃtð = 7 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.
C1 D

174
174
 C¨sÁå¸À 8.3
I. F PɼÀV£ÀAvÉ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ DAiÀÄvÀUÀ¼À «¹ÛÃtðUÀ¼À£ÀÄß
PÀAqÀÄ»r¬Äj.
a) 5 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 4 ¸ÉA.«ÄÃ.

ed
b) 6.5 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 2 ¸ÉA.«ÄÃ.
c) 7 ¸ÉA.«ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 4 ¸ÉA.«ÄÃ.

ish
d) 1 «ÄÃ. ªÀÄvÀÄÛ 20 ¸ÉA.«ÄÃ.
II. F PɼV
À £ÀAvÉ ¨ÁºÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉ ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÀUð
À UÀ¼À «¹ÛÃtðUÀ¼£
À ÄÀ ß PÀAqÀÄ»r¬Äj.
re S
a) 15
bl
¸ÉA.«ÄÃ. b) 12 ¸ÉA.«ÄÃ.
be TB
pu
c) 8 ¸ÉA.«ÄÃ. d) 20 ¸ÉA.«ÄÃ.
III. F PɼÀV£À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¹.
o K

1) «¹ÛÃtð 400 ZÀzg

À À «ÄÃ., GzÀÝ 25 «ÄÃ. EgÀĪÀ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ vÉÆÃlzÀ
tt ©

CUÀ®ªÉãÀÄ?
2) 12 «ÄÃ. GzÀÝ ºÁUÀÆ 4 «ÄÃ. CUÀ®«gÀĪÀ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ PÉÆoÀrAiÀÄ
£É®PÉÌ dªÀÄSÁ£É ºÁ¸À®Ä MAzÀÄ ZÀ.«ÄÃ. UÉ ` 240 UÀ¼ÀAvÉ vÀUÀ®ÄªÀ
RZÉðµÀÄÖ?
3) 2.5 «ÄÃ. GzÀÝ«gÀĪÀ ªÀUÁðPÁgÀzÀ PÉÆÃuÉUÉ dªÀiÁSÁ£É ºÁ¸À®Ä ¨ÉÃPÁzÀ
dªÀiÁSÁ£ÀzÀ «¹ÛÃtðªÉµÀÄÖ?
No

4) MAzÀÄ DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ d«Ää£À «¹ÛÃtð 4400 ZÀzÀgÀ «ÄÃlgïUÀ¼ÀÄ.

CzÀgÀ GzÀÝ 110 «ÄÃ. DzÀgÉ CUÀ® JµÀÄÖ?
5) 40 ¸ÉA.«ÄÃ. ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ EgÀĪÀ ªÀUÀðzÀ «¹ÛÃtð JµÀÄÖ?
6) ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ 50 ¸ÉA.«ÄÃ. GzÀÝ 20 ¸ÉA.«ÄÃ. EgÀĪÀ DAiÀÄvÀzÀ CUÀ® JµÀÄÖ?

175
175
 7) F PɼV
À £À DPÀÈwUÀ¼£
À ÄÀ ß ««zsÀ ªÀUð
À ºÁUÀÆ DAiÀÄvÀU¼
À ÁV «AUÀr¹, MlÄÖ
«¹ÛÃtð PÀAqÀÄ»r¬Äj. (C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉA.«ÄÃ. UÀ¼À°èªÉ)
a) 6 b) A 5 H
G F
2 1 1
C F
E
D 4 B 2 2 G
7

ed
3
7

ish
D E
4 H 1
A
2
B
re S
bl
6 C
be TB

¥ÀæAiÀÄwß¹ :
pu
4 B
A
ABCD AiÀÄÄ MAzÀÄ ªÀUÀð. EzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ
o K

4
«¹ÛÃtðzÀ ¸ÀASÁå ªÀiË®å MAzÉà DVzÉ. CzÀÄ 16.
4
EzÉà jÃwAiÀÄ EvÀgÉ GzÁºÀgÀuÉUÀ½ªÉAiÉÄ? EAvÀºÀ
tt ©

D GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ DAiÀÄvÀUÀ¼À°è EªÉAiÉÄà ?

4 C

ZÀlĪÀnPÉ :-
1) ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ MAzÉà DVgÀĪÀ DzÀgÉ «¹ÛÃtðUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ DVgÀĪÀ DAiÀÄvÀ
ºÁUÀÆ ªÀUÀðUÀ½UÉ PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß §gɬÄj.
GzÁ: 6 8
No

6 6 4 4

8
6
2) ¸ÀÄvÀÛ¼v
À É
MAzÉà EgÀĪÀ DAiÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUð
À UÀ¼°
À è AiÀiÁªÁUÀ®Æ AiÀiÁªÀÅzÀgÀ
«¹ÛÃtð ºÉZÀÄÑ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ½AzÀ w½zÀÄPÉƽî.

176
176
 GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀ - 1 ¸ÀASÉåUÀ¼ÉÆA¢UÉ Dl - C¨sÁå¸À 1.1

I. A) 2 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ:- a) 256 b) 394 c) 618 d) 708 e) 692

f) 846 h) 6,852 j)6,872 B) 3 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ:- c) 618 d)708
f) 846 h) 6,852 i) 3,051 II. A) 4 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ a) 692

ed
b) 376 c) 5,872 d) 8,000 f) 36,420 g) 58,628 i) 30,148 j) 20,928
B) 8 jAzÀ ¨sÁUÀªÁUÀĪÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ c) 5,872 d) 8,000 j) 20,928

ish
III.) a) 3,474 b) 6,234 d) 3,870 e) 6,252 g) 59,052 i) 40,008
IV). a) 2,b)1 c) 0 d)2 V. b)9,486 c) 5,670 e) 4,653 j) 50,985
re S
bl
VI. a) 4,719 b) 8,228 d) 2,926 e) 8,987 g) 42,163 h)80,564 j) 68,035
be TB

C¨sÁå¸À 1.2 (a)- I. 1. b) 2 2. a) 4 3. b) 2 4. d) 1

pu
II. 1. (2,13) (3,7) (7,13) (11,19) (13,17)
o K

2. (2,13) (2,19) (5,7) (5,13) (5,19) (7,11) (7,17) (11,19) (13,17)

tt ©

C¨sÁå¸À 1.2 (b) I. a) 4,7 c) 15,8 d) 21,2 f) 2,9 g) 14,18

II. 1. a) ºËzÀÄ, ºÀ¸ÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå = 4, PÀgÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå = 3
2. a) E®è, b) 16 ªÀÄvÀÄÛ 13 ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ
C¨sÁå¸À 1.3 I. a) 20 = 2 × 2 × 5 b) 26 = 2 × 13
c) 40 = 2 × 2 × 2 × 5 d) 80 = 2 × 2 × 2 × 2 × 5
e) 300 = 2 × 2 × 3 × 5 × 5 f) 570 = 2 × 3 × 5 × 19
g) 680 = 2 × 2 × 2 × 5 × 17 h) 144 = 2 × 2 × 2 × 2 × 3 × 3
No

i) 500 = 2 × 2 × 5 × 5 × 5
C¨sÁå¸À 1.4 - I. a) 8, 16, 24, 32
c) 21, 42, 63, 84
e) 42, 84, 126, 168
g) 67, 134, 201, 268
i) 96, 192, 288, 384
j) 1000 = 2 × 2 × 2 × 5 × 5 × 5
b) 25, 50, 75, 100
d) 31, 62, 93, 124
f) 60, 120, 180, 240
h) 100, 200, 300, 400
j) 75, 150, 225, 300

177
177
II. a) 6, 12, 18, 24, 30 b) 11, 22, 33, 44, 55 c) 15, 30, 45, 60, 75
d) 24, 48, 72, 96, 120 e) 30, 60, 90, 120, 150
III. 1) 1- J¯Áè ¸ÀASÉåUÀ¼À C¥ÀªÀvÀð£À 2) 18 - 6 gÀ C¥ÀªÀvÀåð
3) 20 - 5 gÀ C¥ÀªÀvÀåð 4) 49 - 7 gÀ C¥ÀªÀvÀåð
C¨sÁå¸À 1.5 I. a) 1, 3 b)1, 2, 3, 4, 612 c)1, 2, 4, 5, 10
d) 1 e)1, 2 f) 1 g) 1 h) 1, 2, 5, 10

ed
II. a) 6 gÀ C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = { 1, 2, 3, 6 } 24 gÀ
C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ = {1, 2, 3, 4, 6, 12, 24} 6 ªÀÄvÀÄÛ 24 gÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀUÀ¼ÀÄ

ish
= {1, 2, 3, 6} ∴6 ªÀÄvÀÄÛ 24 gÀ ªÀÄ.¸Á.C=6 b)1 c) 24 d) 8 e) 2 f) 9 g) 12 h) 17
III. a) 5 b) 7 c) 3 d) 9 e) 4 f) 9 g) 30 h) 7
IV. 1. a) 1 b) 1 c) 1 d)1 [¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdå ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ]
re S
2. a)5
bl
b)14 c)24 d)18 [PÉÆnÖgÀĪÀ¸ÀASÉåAiÀÄ UÀÄtPÀUÀ¼ÀÄ]
be TB
pu
V. 1.Cw zÉÆqÀØ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖAiÀÄ GzÀÝ = 20 ªÀÄvÀÄÛ 8 gÀ ªÀÄ.¸Á.C= 4m
2. a) ¥Àæw aîzÀ°è vÀÄA§¨ÉÃPÁzÀ UÀjµÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¨ÉÃ¼É = 56 ªÀÄvÀÄÛ 96 gÀ ªÀÄ.¸Á.C
o K

= 8 kgs b) ¨ÉÃPÁzÀ aîUÀ¼À ¸ÀASÉå= 19,3 Cw zÉÆqÀØ C¼ÀvÉ ¥ÁvÉæAiÀÄ UÁvÀæ

tt ©

= 18 ªÀÄvÀÄÛ 24 gÀ ªÀÄ.¸Á.C = 6l.

C¨sÁå¸À 1.6 I. 1. a)84 b)165 c) 65 d) 34 ¸ÀªÀiÁ£Àå UÀÄt:-¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C«¨sÁdå
¸ÀASÉåUÀ¼À ®. ¸Á. C.ªÀÅ D ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÝPÉÌ ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛzÉ.
2. a) 18 b) 80 c) 40 d) 60 ¸ÀªÀiÁ£Àå UÀÄt:- zÀvÀÛ ¸ÀASÉåUÀ¼À°è MAzÀÄ
¸ÀASÉå ªÀÄvÉÆÛAzÀgÀ C¥ÀªÀvÀåðªÁVzÁÝUÀ D C¥ÀªÀvÀåðªÉà (UÀjµÀ× ¸ÀASÉåAiÉÄÃ) CªÀÅUÀ¼À
®.¸Á.C. DVgÀÄvÀÛzÉ.
II. 1. a) 40 b) 48 c) 120 d) 700 2. a) 120 b) 96 c) 180 d) 300
III.1) 72 2) 32l 3) 5,460 cms 4) ¨É½UÉÎ 8 UÀAmÉ.
No

WÀlPÀ - 2 ©£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ - C¨sÁå¸À 2.1

I. a) 2 b) 1 c) 5 d) 2
6 2 8 4
C¨sÁå¸À 2.2 II. a) 3 1 b) 4 1 c) 3 3 d)9 1 e) 2 9 f) 3 5
3 4 5 2 7 7
III. a) 23 b) 7 c) 21 d) 47 e) 29 f) 80
5 2 8 6 3 7
C¨sÁå¸À 2.3 I. 1) 3 = 6 = 9 = 12 15 2) 5 10 15 20 25
= = = = =
5 10 15 20 25 8 16 24 32 40
178
178
3) 7 = 14 = 21 = 28 = 35 4) 4 = 8 = 12 = 16 = 20
12 24 36 48 60 9 18 27 36 45
II.1) 6 3 1 2) 20 10 5
= = = =
12 6 2 24 12 6
3) 30 = 15 = 5 = 1 4) 20 = 10 = 5 = 1
60 30 10 2 40 20 10 2
III. 1) 6 2) 2 3) 18 4) 28 5) 3 6) 6 7) 3 8) 5
IV. 1) ºËzÀÄ 2) C®è 3) ºËzÀÄ 4) ºËzÀÄ

ed
V.1) 2 2) 5 3) 1 4) 2 5) 3 6) 1 7) 5 8) 1
5 6 2 5 4 5 8 4
C¨sÁå¸À 2.4 I A. 1) < 2) > 3) > 4) < B. 1) < 2) > 3) = 4) <

ish
II. A) 1) 1 , 5 , 7 , 9 2) 3 , 6 , 7 , 10
12 12 12 12 15 15 15 15
3) 2 , 5 , 6 , 8 4) 6 11 18 19
, , ,
re S
bl
8 8 8 8
B) 1) 2 , 2 , 2 , 2
20 20 20 20
7 7 7 7
be TB

2) 16 , 10 , 9 , 8
7 5 4 3
pu
3) 3 , 3 , 3 , 3 4) 9 , 9 , 9 , 9
14 12 10 5 20 16 15 12
o K

III.1) 1 , 1 , 1 , 1 2) 4 , 3 , 2 , 1 3) 6 , 4 , 2 , 1
5 7 12 23 5 5 5 5 7 7 7 7
tt ©

IV. a) = b)<c)<d)>e)<f)<g) < V.1) ªÉÄÃj 2) PÀ§Äâ

VI. 1) < 2) > 3) > 4) >

C¨sÁå¸À 2.5 I. A. 1) 5 2) 11 3) 6 4) 3 B. 1) 7 2) 7 3) 4 1 4) 4
7 15 5 4 2 10

II. a) 7 b) 4 c) 1 d) 2 e) 3
5 5 5 5 5

III. A. 1) 5 2) 7 3) 11 4) 23 B. 1) 3 2) 13 3) 3 4) 13
8 13 20 30 2 7 2 12
No

IV. A. 1) 7 2) 2 3) 6 1 B. 1) 1 2) 2 4
8 3 5 2 5

C¨sÁå¸À 2.6- I. 1. a) 7 b) 21 c) 31 d) 113 2. a) 9 b) 59 c) 109 d) 35

6 20 24 60 4 10 24 12

II. a) 31 b) 3 c) 11 d) 1 e) 16
20 4 20 4 20
III. 1. a) 1 b) 13 c) 13 d) 8 2. a) 13 b) 3 c) 53 d) 19
2 24 60 15 8 2 40 24
179
179
IV. 1) 19 2) 4 3) 8 3 V. 1) 11 2) 7 3) 7
24 5 10 30 40 8
WÀlPÀ - 3 zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼ÀÄ - C¨sÁå¸À 3.1
I. 1) £ÀÆgÀÄ ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÀªÀiÁA±À 2) £ÀÆgÀÄ ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÀªÀiÁA±À
a 5 1 3 a 0 7
b b 2 8
1 3 7
c

ed
c 2 6 7
2 4 3
d 1 6 5 4

ish
3. a) 0.4 b) 0.9 c) 67.6 d) 600.7. e) 3.2 4)a) 3.7 b) 25.9 c) 207.3
d) 640.2 e) 20.1 II. 1. A→ 0. B→ 1.6 C→ 2.4 D→ 3.6

3. a) 6 b) 35 c) 47 d) 625 e) 7406 4) a) 0.7 b) 2.1 c) 0.8

re S
10 10

bl
10 10 10
d) 2.2 e) 8.5 5. a) 0.7 ¸ÉA.«ÄÃ. b) 2.7 ¸ÉA.«ÄÃ. c) 3 ¸ÉA.«ÄÃ.
be TB
pu
d) 4.5 ¸ÉA.«ÄÃ. e) 6.8 ¸ÉA.«ÄÃ.

C¨sÁå¸À 3.2- I.
o K

©r zÀ±ÀªÀiÁA±À ±ÀvÁA±À II. 5.420, 18.054,

tt ©

a 2 5 3
23.279, 107.350
b 3 8
c 3 0 6

III. 1.
£ÀÆgÀÄ ºÀvÀÄÛ ©r zÀ±ÁA±À ±ÀvÁA±À ¸ÀºÀ¸ÁæA±À 2) a) 3.52 b) 56.09
(100) (10) (1) (1 ) ( 1 ) 1
`1000 j c) 25.754 d) 18.054
10 100 e) 628.007
a 0 3 5 3) a) 1 b) 9 c) 17
b 2 4 3 2 20 20
No

c 2 5 0 2 7
d 2 5 6 4 9 d) 31 e) 51
250 20
e 8 7 5 6

C¨sÁå¸À 3.3-I. 1) a) ` 0.5 b) ` 0.05 c) ` 0.4 d) ` 4.8 e) ` 3.25

2) a) 0.8 ¸ÉA.«ÄÃ. b) 2.5 ¸ÉA.«ÄÃ. c) 7.5 ¸ÉA.«ÄÃ. d) 8.4 ¸ÉA.«ÄÃ. e) 17.5
¸ÉA.«ÄÃ. 3. a) 0.6 «ÄÃ. b) 0.06«ÄÃ. c) 2.3 «ÄÃ. d) 2.03 «ÄÃ. e) 3.78 «ÄÃ.

180
180
4) a) 0.876 Q.«ÄÃ. b) 0.076 Q.«ÄÃ. c) 0.006 Q.«ÄÃ. d) 2.068 Q.«ÄÃ. e) 3.005
Q.«ÄÃ. 5) a) 0.763 Q.UÁæA. b) 0.063 Q.UÁæA. c) 0.003 Q.UÁæA. d) 3.054 Q.UÁæA.
e) 2.825 Q.UÁæA. 6) a) 0.675 °Ã b) 0.075 °Ã c) 0.005 °Ã d) 2.380 °Ã
e) 5.040 °Ã C¨sÁå¸À 3.4 - I. a) <b) > c) > d) < e) < II. a) 8.2 ¸ÉA.«ÄÃ.
b) 0.85«ÄÃ. c) 2.047 Q.«ÄÃ. d) 6.509 Q.UÁæA. e) 3.425 °Ã
C¨sÁå¸À 3.5 I. A)1) 1.484 2) 13.671 3) 8.587 4) 18.979 5) 191.943

ed
B.1) 6.2«ÄÃ. 2) `138.45 3) 7.050 4)12.300 Q.«ÄÃ. 5)5.850

ish
II. A. 1)0.32 2) 1.62 3) 2.86 4) 7.75 5) 2.216 6) 1.583
B.1) ` 14.05 2)5.86 «ÄÃ. 3) 7.72 4) 3.150 Q.UÁæA. 5) 1.702 6) 3.60c
WÀlPÀ - 4 ©ÃdUÀtÂvÀzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ- C¨sÁå¸À 4.1
re S
bl
I. 1) 2x 2) 3x 3) 4x 4) 5x 5) 2x 6) 3x 7) 5x 8) 6x 9) 5x 10) 6x
be TB
pu
II. 1) T, V, L, Y CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ 2n ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
A, C, F, N, U, Z CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ 3n ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
o K

D, J, K, M, O, W, X CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ 4n ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.

tt ©

E, P, Q, S CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ 5n ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.

G, R CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ 6n ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
2) 6n 3) 4s 4) l + 8 5) x - 3 6) 75b 7) c + 20 8) 25v
C¨sÁå¸À 4.2- I.1) 3m 2) 5a 3) 12a 4) d = 2r
C¨sÁå¸À 4.3- I.c) 16-2 g) 6(23 - 5) + 8 × 3
y
II. a) y + 5 b) p -7 c) 5 x d) e) -m-6 f) -5z g) - z h) - m
8 7 10
i) -15r j) 5y+3 k) 5y-3 l) -8p+6 m) 4p-15 n) -4p+15 o)
No

1) y+4 2) y-5 3) 6y 4) 6y-2 5) 3y+5

III. 1) ‘x’ UÉ 2 £ÀÄß ¸ÉÃj¹zÉ. 2) ‘a’ AiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹, D UÀÄt®§Þ¢AzÀ 3 £ÀÄß
PÀ¼É¢zÉ. 3) ‘y’ UÉ 1 £ÀÄß ¸ÉÃj¹ ¥sÀ°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß 4 jAzÀ ¨sÁV¹zÉ. 4) ‘P’ £ÀÄß 7 jAzÀ
UÀÄt¹ D UÀÄt®§ÞPÉÌ 3 £ÀÄß PÀÆrzÉ. 5) ‘m’ £ÀÄß 10 jAzÀ UÀÄt¹ D UÀÄt®§ÞPÉÌ n
£ÀÄß PÀÆr, ¥sÀ°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß y ¤AzÀ UÀÄt¹zÉ.

181
181
 WÀlPÀ - 5 C£ÀÄ¥ÁvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ - C¨sÁå¸À 5.1
I. a) 4 C£ÀÄ¥ÁvÀ 3 b) 9 C£ÀÄ¥ÁvÀ 17 c) x C£ÀÄ¥ÁvÀ y d) 125 C£ÀÄ¥ÁvÀ 20.
II.1) 1 : 1 2) 3 : 2 3) 5 : 16 4) 12 : 17 5) 20 : 6 6) 75 : 65
7) a : b 8) m : n.
III ¥ÀǪÀð¥ÀzÀ 1 2 8 4 11 50 13 m
IV 1) 5 , 2) 3 , 3) 12 ,
7 1 25
GvÀÛgÀ¥ÀzÀ 2 7 5 6 12 75 1 n 4) 43 5) 128

ed
55 98
V.1) 2 : 3 2) 7 : 4 3) 12 : 15 4) 35 : 65 5) 76 : 84 6) 20 : 101
C¨sÁå¸À 5.2 I. a) 4 : 3 b) 1 : 5 c) 1 : 4 d) 4 : 15 e) 20 : 3 II. 5 : 3

ish
III. a) 10 : 9 b) 19 : 10 IV. a) 1 : 6 b) 1 : 5 c) 5 : 6 V. a)1:13 b)4:15
c)43:21
C¨sÁå¸À 5.3 I a b c d e f
re S
bl
CAvÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ 3,8 5,12 2,12 6,24 7,27 20,5
be TB

ªÀÄzsÀå¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ 6,4 3,20 3,8 12,12 21,9 10,10

pu
II. a) ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èzÉ. b) , c) ªÀÄvÀÄÛ d) UÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è®è.
III.a) 9 b) 12 c) 3 d) 6 IV. 1) `256 2) 4 °Ã 3) `50
o K

C¨sÁå¸À 5.4 I.1) `25. 2) `5,250. 3) 0.8 QUÁæA 4) 31 °Ã 5) a) `320

b) 75 QUÁæA WÀlPÀ - 6 ¸ÀªÀÄ«Äw - C¨sÁå¸À 6
tt ©

III. 1) H, X 2) K, M 3) P, R IV. 0, 1, 3, 8
WÀlPÀ - 8 PÉëÃvÀæ UÀtÂvÀ - C¨sÁå¸À 8.1
1) a) 30 ¸ÉA.«ÄÃ. b) 20 ¸ÉA.«ÄÃ. 2) 18 ¸ÉA.«ÄÃ. , 16 ¸ÉA.«ÄÃ. , 30 ¸ÉA.«ÄÃ. ,
32 ¸ÉA.«ÄÃ. 3) 24 ¸ÉA.«ÄÃ. 14 ¸ÉA.«ÄÃ. 20 ¸ÉA.«ÄÃ. 100 ¸ÉA.«ÄÃ.
4) 20 ¸ÉA.«ÄÃ. 5) 9 ¸ÉA.«ÄÃ. 6) 10 ¸ÉA.«ÄÃ. 7) a)15 ¸ÉA.«ÄÃ. b)25 ¸ÉA.«ÄÃ.
c)30 ¸ÉA.«ÄÃ. d) 40¸ÉA.«ÄÃ. 8) 260 «ÄÃ. 9) 1,280 «ÄÃ. 10) ` 700
C¨sÁå¸À 8.2 2) 16 ¸ÉA.«ÄÃ. 3)5¸ÉA.«ÄÃ. , 6 ¸ÉA.«ÄÃ.
No

C¨sÁå¸À 8.3 I. a) 20 ZÀ.¸ÉA.«Äà b)13 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. c) 28 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.

d) 2000 ZÀ .¸ÉA.«ÄÃ. II. a) 225 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. b) 144 ZÀ..¸ÉA.«ÄÃ.
c) 64 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ. d)400 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ.
III. 1)16 ¸ÉA.«ÄÃ. 2) `11,520 3) 6.25 «ÄÃ. 4) 40 «ÄÃ. 5)100 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ
6) 5 ¸ÉA.«ÄÃ. 7) a) 34 ZÀ.¸ÉA.«Äà b) 8 ZÀ.¸ÉA.«ÄÃ
    

182
182