THONG KE KINH DOANH Tiéu luan Giai phap nang cao nang suat lao d6ng cua cac doanh nghiép Viét NamTHONG KE KINH DOANH MUC LUC PHAN MO DAU. 1. LLDO CHON BE TAL T QUA DAT DUGC CHUONG 1.CO S6 LY LU. LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM 1.2 CAC CHi TIEU CUA NANG SUAT LAO DONG. 1.2.1 Can cit phuong phép tinh nang sudt lao déng. “ 1.2.2 Cain cit vao dom vj biéu hién két qué cia qua trinh sin xudi 1.2.3 Cin eit pham vi ciia lao dng 1.2.4 Can cit biéu hién cia lao déng hao phi. 1.3 CAC CHI S6 CUA NANG SUAT LAO DONG. 1.3.1 Chi sé nding sudt lao déng binh quan. 1.3.2 Chi sé ban than nang sudt lao dén 1.4 TAM QUAN TRONG CUA NANG SUAT LAO DONG.. 1.5. MOT SO NGUYEN NHAN DAN DEN NHUNG IAN CI LAO DONG CUA DOANII NGHIEP. 1.6. CAC YEU TO ANH HUGNG TOI NANG SUAT LAO BONG. CHUONG 2.THY'C TRANG NANG SUAT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM essstsente 2.1 THYC TRANG VE NANG SUAT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM... 2.2 MOT SO SO SANH, PHAN TICH, NHAN BINH VE NANG SUAT LAO DONG O VI NAM Is (CHUONG 3.GIAI PHAP NANG CAO NANG SUAT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM. 3.1 NANG CAO NANG SUAT LAO DONG - BAI TOAN KIIO GIAL. 3.2 LAM THE NAO DE NANG CAO NANG SUAT LAO DONG ..seoe 3.3 GIAIPHAP NANG CAO NANG SUAT CUA MOT SO CONG TY VIETNAM VA NHANDINH CUA CAC CHUYEN GIA. 3.3.1 Chis dong sng tao. 3.3.2 Ting chat lugng lao Abn... 3.4 DANH SACH CAC 10 CONG TY CO NANG SUAT L [AO DONG CAO. PHU LUC oe e rua TRANG 2THONG Kf KINH DOANH PHAN MO DAU 1. Li DO CHON DE TAI Nam 2007 Viét Nam chinh thitc gia nhap WTO, danh dau budc tién dai trong qia trinh héi nhép nén kinh té quéc té, mé ra mét chuong méi trong ké hoach déi méi, hign dai héa dat nuée. Thye hign ké hoach Ién ciia dat nue 1a t6i nam 2020 Vigt Nam co ban tré thanh nude céng nghiép. Dé thye hign 46 thi dat nude dang ¢ xdy dung dat nude, trong dé c6 linh vue kinh t& Céc tién hanh nhiéu céng Nam luén ty hao la minh hoat dng trong thi truéng cé nhigu doanh nghigp Vi tiém nang nhu: thi trugng rong lén, duge Nha Nuéc dau tu, hé tro, thu hut nhiéu ngudn von tt bén ngoai (dac bigt 1a von FDI va ODA) va dic biét 1a nguén lao Gng di dao, ré, Nhung khi cde doanh nghigp nude ta cén chua tin dung duge wu thé nay thi cdc doanh nghigp phai 46i m§t sy canh tranh khdc nghiét, rat lén tir cde doanh nghigp nuéc ngoai, Cac doanh nghigp Vigt Nam luén ty hao 1a lao déng cua nude ta déi dao, nhu thé sé gidp cho cée doanh nghigp sé tan dung wu thé nay dé c6 thé canh tranh t6t hon, thu hat nhigu nguén vén dau tu cia céc doanh nghigp, céng ty I6n trén thé gigi, nhung moi ngu@i hay nhin Iai nguon lao dong clia nude ta hign nay xem nhu thé nao. Theo théng ké thi hign nay thi lao dng cua Vigt Nam c6 ning sudt thdp, cha duge dao tao ki (cé khoang 37% lao déng duge dao tao) cén Igi la lao dng phé théng, cé ning sudt thap. Diéu dé anh huéng dén cdc doanh nghigp nude ta trong qua trinh san xuét, kinh doanh, gay khé khan cho qué trinh d6i méi dat nude ciia nude ta hign nay. Thay duge thy trang trén nén ching em muon thong qua qua trinh nghién ciru vé van dé nang suat lao dong cua doanh nghiép Viét Nam dé hiéu thém duge tinh hinh ning sudt lao déng cla ngudi lao déng nude ta va dua ra nhitng gidi phap nhim gép phan nang cao nang sudt lao dng cia lao dgng Viét Nam trong qué trinh déi mai, gép phn tich eye vao qua trinh déi moi, hdi nhap vao nén kinh té quéc té cia nude ta. Vi vay ching em TRANG 3ONG KE KINH DOANH quyét dinh chon dé tai “gidi php nang cao ning sudt lao dgng cla cac doanh nghiép Vigt Nam”. 2. KET QUA DAT BUQC Qua qué trinh nghién ciru dé tii nay ching em da hiéu thém vé van dé lon cia lao dong Vigt Nam hign nay 14 luén cé nang suat thdp. Digu dé IA dng hye thoi thite ching em hgc tap dé cé thé cai thign ning sudt lao dong cia Viét Nam, cé nhing giai phap cai thi¢n nang sudt lao d6ng cia lao dong, didu dé sé gop mot phan strc vao qua trinh hdi nhap cia Vigt Nam mét cach nhanh hon, tét dep hon. TRANG 4THONG KE KINH DOANH CHUONG I CO SO LY LUAN VE NANG SUAT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM 1.1 THE NAO LA NANG SUAT LAO DONG Nang suat lao déng 1a chi tiéu tong hop thé hién higu qua sir dung lao déng trong doanh nghigp. Né la co sé dé nghién citu danh gid két qua str dung lye long san xudt va két qua san xuat kinh doanh. Khong ngimg ting nang suat lao déng la co so dé tai san xudt mo rong, gidm gid thinh san phim dich vu, ting lgi nhugn va cai thign déi séng cla ngudi lao dong 1.2 CAC CHi TIEU CUA NANG SUAT LAO DO! 1.2.1 Can ci phicong phép tink nang suét lao dong Néng sudt lao déng thudn: phan anh két qua tinh cho m@t don vj lao déng hao phi pada! T t Nang sudt lao déng nghich: phan anh lugng lao d6ng hao phi dé tao ra mét don vj két qua. TRANG 5CHUONG 1. C6 S6 Li LUAN VE NANG AT LAO BONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM Td Qo ow Trong a6: — Q:két qua qué trinh lao dng. — T:lugng lao dng hao phi,duge biéu dién bang thai gian hao phi lao dong hode sé lao dng binh quan. 1.2.2 Can cit vao don vj biéu hién két qué cita qud trinh san xudt Nang sudt lao déng hién vat: la chi tiéu nang suat lao déng ma két qua qua trinh sin xuat duge tinh theo hién vat nhhuw lung san phim san xudt, khdi long céng vige hoan thanh... — Uudiém: dénh gid tryc tiép nang sudt lao déng va cé thé dimg dé so sénh tryc tigp nang suat lao déng gitta céc don vi cing san xudt ra mét loai san pham. — Nhuge dié khéng téng hop duge cdc loai san phim khéc nhau nén khong thé tinh nang sudt lao dng cho cd doanh nghigp, khéng thé hign toan b6 két qua lao dng cita don vj (nur bé phan san phim dé dang) ma cha yéu chi tinh cho thinh phan san phdm, nita thinh phim va khéi hoan thanh, lugng céng vi Nang sudt lao déng biéu hign bang gid tri (tién): giup xac dinh duge toan b6 két qua ctia lao déng bao gém thanh pham, mira thinh pham, san pham dé dang, dich vy...ngoai ra chi tigu nay c6 thé xac dinh cho mét loai san pham hay nhiéu loai sin phim, — Chi tiéu nang suat lao dong biéu hign bang tién duge sit dung rong rai & nude ta hign nay la gia tri sin xuat, gid tr ting thém, gid tr] thanh pham tinh cho mét don vj lao déng hao phi. TRANG 6CHUONG 1. C6 S6 Li LUAN VE NANG AT LAO BONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM — Chi ¥: chi tiéu ning sudt lao dong biéu hign bing tién phu thude vio sy bién déng ciia gia ca, cé thé khac phuc bing cach str dung gid so sinh hoae inh, ngoai ra ti trong lao dng qua khir trong két qua san xuat cia cée nganh khéc nhau cing anh huéng dén tinh so sénh cia chi tiéu nang xudt lao déng, ning sudt lao déng dya trén gid tri ting thém khic phuc duge nhuge diém nay va la chi tiéu nang suat lao déng chu yéu. 1.2.3 Cin cit phgm vi cita lao dong Chi tiéu nang suat lao déng cé thé tinh cho toan bé lao déng cla don vj hoac tinh cho lao déng trye tiép sin xudt kinh doanh, lao déng ting nganh, timg phan xuéng, timg céng vige... Chy ¥ khi tinh chi tiéu nay cdn phai dim bao quan hé so sdnh gidta két qua san xuat va pham vi lao déng. 1.2.4 Can cit biéu hign ctia lao dong hao phi Lugng lao d6ng hao phi cli doanh nghiép trong 1 thi ki duge thé hign bang sé gid-ngudi, ngay—ngudi lam viée thyc t& hode bing sé lao d6ng binh quan thang, qui, nam do dé nang suat lao d6ng cé thé duge xac dinh theo don vi théi gin twong img. Jing sudt lao déng git wi [on vide thue ti Q sOngay — nguoi lam vide thayc te ning sudt lao déng ngiy Hoa TRANG 7HUONG 1. CO $6 Li LUAN VE NAN AT LAO BONG TAIC. DOANH NGHIEP VIET NAM Nang sudt lao dong ngay= ndng sudt lao déng gid X s6 gid lam viée the 1é binh quén I ngay ming sudt lao Hoac Nang sudt lao déng binh quan thang = sé lao déng lam viéc thuc té binh quan 1 ngdy x s6 ngay lam viéc thec té binh quan thang (qui, ném) 1.3 CAC CHI SO CUA NANG SUAT LAO DONG Chi sé ning suat lao dng 1A chi tiéu qian trong dé danh gid bién dng va higu qua sit dung lao d$ng va qua dé phan anh higu qua lao dng sin xudt, kinh doanh cia doanh nghigp, théng ké sit dung cdc chi sé nang suit lao dng sau: 1.3.1 Chi sé nang sudt lao dong binh quan Chi sé nang sudt lao déng binh quan: phan anh bién dng nang suat lao dong cia ca hign tung nghién ett. ww a _Swr ig=2 ow Wl Wow UT 1.3.2 Chi sé ban than nang suat lao dng Chi sé ban thén nang sudt lao déng: phan anh bién déngvé nang suat cia cdc b6 phan, don vi trong cdc doanh nghiép bién dng nang suat binh quan chung. , -=Mih wv LWT TRANG 8HUONG 1. CO $6 Li LUAN VE NAN AT LAO BONG TAIC. DOANH NGHIEP VIET NAM Déi véi nang suat lao dong theo don vi tién té, don gid cé thé tinh theo gid hign hanh ho§e gid cé dinh (truéng hop muén loai trir nh huang ca bién dng). Déi v6i nang suat lao dong hién vat chi tinh cho nhiing lao d6ng san xudt mot loai san pham, m6t loai céng vigc. Truéng hgp san xuat nhiéu loai san pham ta sit dung chi sé cua nang suat lao dgng nghich véi quyén sé 1a sin lugng san phim 6 ki nghién cttu. Mm 1, lots _ = Tq Yat wo" Vd T "ET Leyr, Chénh Igch tuyét 461 D Toqy —ET1Qz phan anh lugng lao dgng tiét kigm (+) hay lam phi (-) do nang suat lao déng tang hoc giam. Néu T; 1a théi gian hao phi lao dng dinh mite cho tig sin pham, céng viée, chi sé trén phan anh mie d@ hoan thign dinh mite théi gian hao phi lao dong cia don vi, 1.4 TAM QUAN TRONG CUA NANG SUAT LAO DONG Nang cao nang suat lao déng la yéu té quyét dinh téc d6 ting trong kinh té dén vige tao ra gid trj thing du, tao diéu kign cho tich liy t4i dau tu va nang cao thu nh§p, sttc mua cé kha nang thanh toan va cai thign ddi séng. Viée nang suat lao d6ng ting se gitip cho qué trinh sin sudt duge nhanh hon, tao ra nhiéu san phim co chat lugng hon. Khi ning suat lao dng duge cai thign thi qué trinh tuyén chon lao dng, nhan vién sé duge trién khai mt céch nhanh chéng ca ¢6 chat Iugng. Khong nhimg thé thi khi lao dgng Vigt Nam duge cai thién vé nang suat thi se thu hut nhiéu doanh nghiép nude ngoai vao dau tu nghién ctu va kinh doanh tai Viét Nam, TRANG 9‘ONG 1, CO SO Li LUAN VE NANG AT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM lac truée cdc doanh nghiép luén muén vao nude ta dau tu xay dyng nha may, xi nghiép nhung van lo ling vé chat lung lao dong ciia Viét Nam, giai quyét duge tinh trang trén thi nuéc ta sé thu hut duge mét nguén vén rat lén tir bén ngoai. Hon nita, nang suat lao déng cao 1a yéu té quyét dinh dén higu qua va site é thach “ac doanh nghigp Viét canh tranh ciia sin phdm, doanh nghiép va quéc gia, tan dung co hdi, han cl thite khi gia nhép Té chite Thuong mai thé gisi (WTO). Nam luén bj cdc déi thi nude ngoai chen ép, site canh tranh khéng cao, mac di nude ta c6 ngudn lao dng ddi dao (gan 46 trigu lao déng). Khi dé, wu thé cia Vigt Nam sé rat I6n, c6 thé canh tranh v6i nhing nude trong khu vye va trén thé gidi, tao ra nhiing thé manh Ién trong qua trinh hdi nhap vao nén kinh té thé gidi, 1.5. MOT SO NGUYEN NHAN DAN DEN NHI NANG SUAT LAO DONG CUA DOANH NGHIE NG HAN CHE TRONG Nguyén nhan din dén nhing han ché trong nang suat lao déng cia doanh nghigp: Nhiéu doanh nghiép chua thyc sy coi ting nang sudt lao déng nhu mét yéu t6 c6 tinh quyét dinh 44i voi doanh nghiép. Ho chua thay duge nhimg tim quan trong mi ng sudt ciia ngudi lao dong mang lai, théng thong thi cde doanh nghigp thuéng tuyén nhn vién lao dng phé théng thi it cha trong den viée xem ho cé du trinh 46 chuyén mén va nang suat tao ra san phim ctia lao déng ma chi can tuyén dung di sé lao d6ng, khéng nhiing thé thi cdc doanh nghiép cing it c6 ché 46 dai ngd dé cho nguai lao dong c6 co hGi nang cao ning sudt lao d6ng cia minh. Han ché trong té chitc, dau tu thiét bj, cong nghé, str dung con ngudi, nam bat thj trudng, thiéu ngudn lao déng duge dao tao nghé bai bin, chuyén nghiép... duge cho la nhimg nguyén nhan din téi NSLD cia Viét Nam thap. TRANG 10CHUONG 1. C6 S6 Li LUAN VE NANG AT LAO BONG TAI CAC DOANH NGHI p VIET NAM = Chat lugng lao déng chua dat chudn, thiéu ky ning chuyén mén dé dat nang suat cao, do vay, thu nhap cia ngudi lao déng thdp, khéng bao dam mite séng. Hé luy 1a thi trudng lao déng phat trién Iéch pha, bién dong va 46 dich chuyén cao. Sy bién dng manh vé gid ca vat tu dau vao, hay viée cung tmg dau ra con nhiéu tré ngai cing 14 nhimg nguyén nhan dang ké din t6i NSLD cita Vigt Nam thdp hon so cdc nuée trong khu vye. — Sy lac h4u cita céng nghé, my méc, thiét bj, Ngoai nhitng cng nghé tién tién duge dau te méi trong mot sé nganh, linh vee nhw buu chinh - vign thong, dau khi, hang dign te tigu dimg, sin xudt dign, xi ming, thuy sin. Nhin chung trinh 46 cong nghé ciia cdc nganh sin xudt nuéc ta hign lac hau khoang 2 - 3 thé hé cng nghé so véi cc nuéc trong khu vue. Tinh trang nay han ché nang lyc canh tranh ciia céc doanh nghiép va nén kinh té trong béi canh hdi nhap kinh té quéc té va khu vyc. Ngay Thanh phé Hé Chi Minh, noi cdc khu céng nghigp, khu ché xudt véi nhiéu dy an dau tu nuée ngoai hoat dng rat higu qua, thi trong mot két qua khdo sat “danh gia trinh va khu ché xuat 49 céng nghé céc doanh nghigp trong khu céng nghi Thanh phé Hé Chi Minh”, tai 429 doanh nghiép thuéc 17 nganh, nghé khac nhau, nim 2009 cho thay nhimg diém rat bat ngo vé trinh 49 céng nghé. Két qua chi rd, diém manh cita cdc doanh nghiép nay 1a yéu té t6 chic, nhan lye. Cdn diém yéu thugc vé théng tin va thiét bi. Xét vé thiét bi, trong 1.300 thiét bj duge danh gid, c6 20% thiét bi méi véi thai han sit dung dudi 3 nam, 81% thiét bi cé théi han sir dyng dudi 10 nim, 85% thiét bj hoat dgng ban ty dong hod ty dng hoan toan, trén 40% day chuyén hoan toan méi khi dau tu va trén 70% day chuyén hign van dang hoat dng tét. Day méi la khao sat cdc doanh nghiép cé quy mé I6n, trang thiét bi nhap khau vi nguén vén dang ké, nhung két qua van rit khiém tén. Déi véi nhing TRANG 11CHUONG 1. C6 S6 Li LUAN VE NANG AT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM doanh nghiép nh6, trinh 49 céng nghé nhin chung & mite lac hau, thm chi 6 noi rat lac hdu. — N&ng sudt lao déng cita cc doanh nghiép han ché cdn c6 nguyén nhan tir mdi trudng kinh doanh nhu sy bién dng manh vé gid cd thj trudng ce vat tu dau vao, viée cung tmg cdc dau vao con nhiéu tr ngai, dic biét 1A lao dng 6 trinh dé. Thyc té cho thdy, co cdu dao tao gitta cdc cdp hoc mit can déi "thita thay, thiéu tho”. Ty 1é dao tao 6 nuéc ta hién nay gitta dai hoc, cao ding - trung c4p chuyén nghiép - hoc nghé 1a 10 : 9,8 : 30,3 (so véi cdc nude 1a 1: 4: 10). Ngoai ra, cae yéu t6 lam han ché ting doanh thu nhu két cdu ha tng kinh té - ky thuat dén nhidu yéu t6 khac dang [a nhimg tré ngai khéng nhs. 1.6. CAC YEU TO ANH HUONG TOI NANG SUAT LAO DONG Theo nhimg nghién citu gin day thi cé nhiéu nhan té tac déng dén ting ning suat lao d6ng nhu: chat lugng nguén nhan lyc va tac phong lam viée cla ngudi lao d9ng; khoa hoc, ky thuat va céng nghé; t8 chite va co cdu sin xuat; quan ly lao dng; tai nguyén thién nhién va khi hdu; én djnh chinh trj x4 hOi quéc gia va én inh cia doanh nghigp, co sé san xuat... Trong cde nhan t6 d6, chat lugng nguén nhan lye va tac phong lam vige cia ngudi lao déng c6 tac déng manh nhat dén nang suat lao dong, vi viée két hop ngudi lao dong véi tu ligu san xuat va d6i tugng lao dong dé tao ra cac san pham hang hoa va dich vy x@ héi. Trinh 46 lanh nghé va téc phong lam vige ctia ngudi lao déng duge thé hign ra khi ho sit dung cdc céng cy san xudt thanh thao, dap img nhimg yéu cdu vé chat Ivong san phim, cing nhimg san phim hang hod cé tinh chuyén nghiép hod. Ngudi lao dong cé trinh d6 nghé nghiép khéng nhimg cin cé ky nang lao dgng ma cén phai cé sang tao trong qué trinh san xuat. Thye té cho thdy chi khi nao ngudi lao déng, ngudi quan ly cé kién thite va trinh dé nghé TRANG 12AT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM nghigp thi méi tiép can, nhanh chéng tiép thu, van dung nhimg thanh tyu khoa hoc céng nghé hién dai, co ¥ thite va tinh than sang tao. C6 thé néi, thanh tyu trong san xudt néng nghigp cia nude ta trong hon 20 nim qua quan trong nhat chinh Li do tang nang suat lao d6ng xd hdi ma cd. Gin lién voi ngudi lao dong dé ting nang sudt lao dong 1a céng cy san xudt véi trang bi céng nghé va ky thudt ngay cang cao. Dé la may mée, thiét bi, cong cu san xuat tién tién cing cdc quy trinh san xudt va quan ly hién dai, giam bét nhimg chi phi trung gian. Khoa hoc, céng nghé, ky thuat luén gin vi t8 chitc b6 may quan ly, qua trinh hop ly hod san xudt nhim thic day sin xudt mang tinh canh tranh hon va ngudi lao dong lim viéc higu qua hon, sin phim nhiéu hon, chat luong cao hon, tiéu thy duge nhiéu hon... Viée ting nang sudt lao déng x4 hi c6 tac dong rat lon dén co cau lai nén kinh t& thie day nhanh qué trinh déi méi quan ly nén kinh té va thyc hign nhing chinh sdch an sinh xa hi. Chinh vi vay ma ting nang xudt lao déng x4 hi [A you cau thuéng xuyén va cdp thiét dé nén kinh té cia cde quéc gia phat trién nhanh va bén ving. Nhu Lé-nin timg chi rd: Suy cho ciing thi ning suat lao déng la cai bao dam chic chin nhat cho ché d6 x4 hGi nay chién thing ché 46 xa hdi khdc. TRANG 13CHUONG 2, THY'C TRANG NANG SUAT LAO DONG TALCAC DOANHNGHIEP VIET NAM. CHUONG 2 THUC TRANG NANG SUAT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM 2.1 THUC TRANG VE NANG SUAT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM Trong diéu kién héi nhap kinh té quéc té, canh tranh ngay cing gay gat hién nay, dé tén tai va phat trién, céc doanh nghiép phai chi trong phat trién chiéu sau, nang cao nang suat, chit lugng, trong dé dac biét la nang sudt lao dgng (NSLD). Die bigt 1a khi Vigt Nam ngay cding hi nhap séu vao nén kinh 16 quée 18, doi hdi céc doanh nghigp Vigt Nam phai linh hoat va cha dng trong qua trinh déi méi céng nghé, trang thiét bi, dio tao d6i ngii can b6, nhan vién ngay cing cé chuyén nghigp hon, cé trinh 6 chuyén mén cao, di kha ning tiép nhan nhing céng nghé tién tién, hién dai cia cae nude tin tién, phat trién truéc. khéng chi thé, khi nén kinh té thé gidi da din bude dén nguéng cita bao hoa vé lugng thi cde doanh nghigp cin phai biét phat huy nhing thé manh cia minh dé cé thé canh trannh véi cdc nuéc khac trong khu vue va trén thé gidi, Thé nhung, khi cdc doanh nghiép Viét Nam chua tin dung duge nhimg wu thé vé lye rong lao déng déi dao cia dit nuée thi cde doanh nghiép jai phai déi mat véi mot thyc trang déng budn 1A trinh dé lao déng ciia lao déng adi ip, nang sudt lao dng khéng cao, ludn bj je nude ngoai Vén c6 thé vay duge, céng nghé cé thé mua duge, con lao déng 1a yéu 16 ni lye, lai dang c6 Igi thé vé sé Iugng ddi dao, ty 1 lao déng tré cao, c6 tinh chiu khé va gid nhan céng ré.., Chinh vi thé, giai quyét viée lam dé st dung sé Iugng lao déng da va dang la myc tiéu c6 tam quan trong hang dau dé giam nhanh ty Ié that nghiép, ty 1é thiéu viée lam. Tuy nhién, truée yéu cau ting truéng kinh té 8,5%, thi dit vige tang trvéng TRANG 14HUONG 2. THY TRANG NANG SUAT LAO BONG TALCAC DOANH NGHIEP VIET NAM. sé lugng lao dng cé dat 2,4% (la téc d6 ting binh quan nim trong thoi ky 2001-2006), thi ganh nang sé dén cho viéc ting ning suat lao dng da lén dén 6%, méi dat duge myc tiéu, Nang cao nang suat lao d6ng la yéu t6 quyét dinh téc d6 tang trudng kinh té dén viée tao ra gid tri thang du, tao diéu kién cho tich lay t4i diu tr va nang cao thu nhép, site mua cé khd ning thanh todn va cdi quyét dinh dén higu qua va sire canh tranh cia sin phim, doanh nghigp va quéc gia, tin dung co héi, han ché thach thirc khi gia nhap T6 chite Thuong mai thé giéi (WTO). thign doi séng. Hon nia, ning sudt lao déng cao La yi Theo céng bé cua Téng cuc Théng ké, nang suat lao déng xa hdi (tinh bing GDP theo gid thye té chia cho m6t lao dng kim vige) nam 2006 eiia Vigt Nam la 22,46 trigu déng/ngudi (trong dé néng, lim nghigp 7,09 trigu, thay san 24,59 trigu, cng nghiép 58,25 trigu, xdy dyng 26,45 trigu, thuong nghigp 25,29 trigu, khdch san, nha hing 45,78 trigu, van tai, kho thong tin lién lac 36,15 trigu, van héa, y té, giéo dye 27,37 trigu, cde nganh dich vy khdc 57,55 triéu).. Truée hét, nang suat lao déng cia Viet Nam néu tinh bang USD theo ty gid héi dodi nam 2006 (binh quan khong 15.958 VND/USD) dat 1.407 USD/ngudi, con thap xa so véi mirc ning suit lao déng nim 2005 ctia nhiéu nude trong khu yc (Indonesia 2.650 USD, Philippines 2.689 USD, Thai Lan 2.721 USD, CHND Trung Hoa 2.869 USD, Malaysia 12.571 USD, Han Quéc 33.237 USD, Singapore 48.162 USD, Brunei 51.500 USD, Nhat Ban 70.237 USD...) chia theo nhém nganh thi nang sudt lao dng thuge nhém nganh néng, lam, nghiép thap nhat, chi bang mét phan ba mite nang suat lao déng chung cia ca nuée, chi bang mét phan tim mite nang suat lao déng cia nhém nginh cao nhat la nganh céng nghigp, chua bing mét phan ba mic nang suat lao déng ctia nganh thiy san, Theo sé ligu dang ki kinh doanh, hign nay cé khoing 250.000 doanh nghiép trong ca nuéc. Tuy nhién, theo két qua diéu tra tong thé doanh nghiép hang nam cia Téng cue Théng ké giai doan 2003 - 2006, thi hign chi cé TRANG 15CHUONG 2, THY'C TRANG NANG SUAT LAO DONG TALCAC DOANHNGHIEP VIET NAM. 52 doanh nghigp thye 1 dang hoat dng trong ca nude, trong dé e6 4.086 doanh nghigp nha nude, 105.569 doanh nghigp khu vye ngoai nhi nude, 3.697 doanh nghigp cé vén nuée ngoai, Theo finh vyc kinh té, c6 2.429 doanh nghiép trong néng, lim nghigp, thuy sin; c6 40.799 doanh nghigp trong cong nghigp, xay dymg va c6 70.124 doanh nghigp thong mai, dich vy (Bang 1), Bang 1. $6 doanh nghiép theo khu vyc va nganh kinh té trong cd nuée Chi tiéu 2002 2003 2004 2005 Téng sé doanh 62.908 | 72.012 — | 91.755 113.352 nghigp Trong db, chia theo Khu vue: - Doanh nghigp nha . 5.663 4.845 4.596 4.086 nude - Doanh nghigp : 55.237 | 64.526 84,003 | 105.569 ngoai nhi nude ~ Doanh nghigp ¢6 von dau te nude 2.308 2.641 3.156 3.697 ngoai Chia theo Tinh vee: - Nong, lam 3.379 2.405 2.369 2.429 nghigp, thuy san - Céng nghiép 23,703 | 27.915 34.217 | 40.799 - Dich vu 35.826 | 41.692 55.169 | 70.124 Ngudn: Téng cuc Théng ké, 2005 va 2007 Nang sudt lao dng binh quan cia céc doanh nghigp tinh theo doanh thu thuin giai doan 2000-2005 nhu bang 2 duéi day. Trong 6 nm qua, ning sudt TRANG 16CHUONG 2, THY'C TRANG NANG SUAT LAO DONG TALCAC DOANHNGHIEP VIET NAM. lao dng binh quan cia cae doanh nghigp tang 8,7%/ nim, Néu loai trit tac dong cua yéu 16 gid t ig trudng nang suat binh quan cia cdc doanh nghiép dat 8,4%/ nam, cao honnhiéu so véi ting truéng nang suat lao dong toan bé nén kinh té (khoang 6%/ nam). Bang 2. Nang suat binh quan cia cde doanh nghigp, 2000 - 2005 Chitigu | 2000 |2001 | 2002 2003 2004 = | 2005 Doanh thu {thuan san inh xuat 809786 |897856 1194902 |1436451 |1719401 |2159400 doanh cita Doanh inghigp Téng sé lao 3537,0 |3933,2 | 4657,8 S175,1 5770,2 |6243,5 dong DN Nang suat 2289 2283 | 256,5 |277,57 | 2980 |345,9 ao dong Neguén: Téng cuc Thong ké Trong céc loai hinh doanh nghigp, doanh nghiép lién doanh cé nang suat cao nhat - nim 2005 dat 1.357,2 trigu déng/ lao déng véi mite tang nang suat 10%/ nam, ip dé 1a cdc doanh nghigp nha nude Trung wong - dat 473,2 trigu déng/ lao déng véi mirc ting 14,2%/ nim, céng ty cé phan c6 von nha nude dat 380 trigu déng/ lao dong véi mic ting 18%/ nim, doanh nghigp tw nhin dat 360,9 trigu déng/ lao dong voi mic ting 3,7%/ nam. h cue déi méi t6 chire quan Trong théi gian qua, nhiéu doanh nghigp d: iy manh mg dung khoa hoc - céng nghi ing cao trinh d@ quan li va trinh d@ tay nghé cia ngudi lao déng cho nén da dat duge sy ting truéng manh vé nang suat lao dong. Tuy nhién, can phai ndi TRANG 17ONG 2. THC TRANG NANG SUAT LAO DONG TAI CAC DOANH NGHIEP VIET NAM ring nhin chung nang sudt lao d6ng cia cdc doanh nghiép & Viét Nam cén rat thap. NSLD cua doanh nghiép Viét Nam thip hon 2-5 lan so véi cic nuée ASEAN. Nam 1996, nang suat lao déng binh quan ctia Nhat Ban cao gap 124,6 lan cia Viét Nam, Thai Lan gap 26,8 lan, Malaysia gip 17 lan, Ind6néxia gap 6,9 lan... Trong khi d6, chi phi lao d6ng trén gid tri méi cia Viét Nam rat cao, bing 47,38%, tuong duong véi Nhat Ban va My. Chang han, trong linh vue dét thoi, mot edng nhan Vigt Nam ding 10 may, higu sudt 1a 80%, trong khi mét céng nhin Dai Loan dimg 30 - 40 may, higu suat 90%. Nang suat lao dng trong nginh dét cia Vigt Nam chi bang 90% cia Trung Quéc, 85% cia Thai Lan, 2.2 MOT SO SO SANH, PHAN TIiCH, NHAN DINH VE NANG SUAT AO DONG o VIET NAM Ty sé ngudi tét nghiép céc cp dao tao theo chuan myc cua thé gidi 1a 1 cao ding, dai hoc/4 trung cdp chuyén nghiép/10 hoc nghé, thi & nude ta cdc ty sé tuong img li | - 0,98 - 3,03, gay ra tinh trang "thiéu thy nhiéu hon thiéu thay". Dé 1a chua k th do dao tgo cing con khong it hon tay nghé, thy té; trung cap chuyén nghiép thi nita thay ntra thy, cao ai hoc thi khoa hoe co ban chua du, cén khoa hoe (mg dung én y Ngay ca gido su, tién si thi co t6i gin m6t phin ba la danh nhiéu hon thyc. Can b6 khoa hoe, ky thudt & co sé, & thye tign thi it, Ngoai ra cén tinh trang mua bin bing cp,... Trinh d6 ky thuét - céng nghé cén thap. Biéu dé vé nang suat lao déng cia mét sé nude khu vuc Déng A,duge in si Christian H.M. Ketels, nghién cifu vién truong ciia Hoe vign Chién hrge va Canh tranh Harvard, céng bé tai hdi thio bén Ié Dign dan Kinh té Thé gidi Déng A 2010, cho thay trong sudt 25 nam ké tir 1975, Viét Nam va Trung Quéc 14 hai nuée cé nang suit thép ngang bing nhau va luén & phan day, mirc ning suat thap nhat, Nhung tir nam 2000, nang suat lao dong cua hai nuée nay da c6 sy thay TRANG 10)