NB-04 Huong Dan Giam Sat Dong Moi Phan Than Tau

Hõèng d¹n giŸm sŸt ½Üng mèi t¡u biÌn NB-04
Chương 1 Qui trình đóng tàu

Trong ®ãng míi th©n tμu, hiÖn t¹i cã hai ph−¬ng ph¸p phæ biÕn ®ã lμ ph−¬ng ph¸p dùng
s−ên vμ ph−¬ng ph¸p l¾p r¸p tõ çc ph©n tæng ®o¹n. Trong cuèn s¸ch nμy, qui tr×nh ®ãng tμu
®−îc chän lμ theo ph−¬ng ph¸p ph©n tæng ®o¹n v× qu¸ tr×nh c«ng nghÖ theo ph−¬ng ph¸p dùng
s−ên còng t−¬ng tù giai ®o¹n gia c«ng chi tiÕt khi ®ãng míi theo ph−¬ng ph¸p ph©n tæng ®o¹n.
1.1 Ph−¬ng ph¸p dùng s−ên

§©y lμ ph−¬ng ph¸p tr−íc ®©y dïng ®Ó tμu cì lín vá gç vμ tiÕp tôc ¸p dông cho tμu thÐp t¸n
b»ng ®inh rivª. HiÖn nay, ph−¬ng ph¸p nμy vÉn ®−îc dïng cho çc tμu nhá.
Tr×nh tù c«ng nghÖ chung cña ph−¬ng ph¸p nμy nh− sau :
(1) Phãng d¹ng
(2) §Æt ky
(3) R¶i t«n ®¸y
(4) Dùng ®¸y ®«i (nÕu cã) hoÆc c¬ cÊu ®¸y
(5) Dùng s−ên tõ ®u«i ®Õn mòi
(6) GhÐp t«n m¹n víi s−ên
(7) Dùng kÕt cÊu boong vμ cét chèng
(8) Dùng th−îng tÇng vμ lÇu
(9) H¹ thñy
(10) L¾p ®Æt hÖ ®éng lùc
(11) L¾p ®−íng èng vμ ®−êng d©y ®iÖn
(12) Thö ®−êng dμi
(13) Bμn giao
¶nh 1.1 vμ 1.2 lμ h×nh ¶nh minh häa cho ph−¬ng ph¸p dùng s−ên.
§èi víi kÕt cÊu th©n tμu, xem H×nh 1.1
1.2 Ph−¬ng ph¸p ph©n tæng ®o¹n
Lμ ph−¬ng ph¸p ®−îc ¸p dông kÓ tõ khi tr×nh ®é c«ng nghÖ hμn cña thÕ giíi ®¶m b¶o ®−îc
chÊt l−îng mèi hμn ë çc mèi nèi lín cña th©n tμu. Theo ph−¬ng ph¸p nμy, kÕt cÊu th©n tμu
®−îc chia thμnh nhiÒu phÇn tïy theo søc n©ng cña çc cÇn cÈu cña nhμ m¸y (mçi phÇn ®−îc
gäi lμ ph©n ®o¹n hay tæng ®o¹n) vμ mçi ph©n tæng ®o¹n ®−îc chÕ t¹o mét çch ®éc lËp. Sau
®ã çc ph©n tæng ®o¹n nμy ®−îc ®−a ®Õn l¾p ghÐp trªn ®−êng triÒn vμ hμn víi nhau theo
tr×nh tù ®¸y, m¹n, vμ boong.
Trong giai ®o¹n ®Çu khi ¸p dông ph−¬ng ph¸p ph©n tæng ®o¹n, viÖc l¾p ®−êng èng vμ thiÕt
bÞ phô th©n tμu ®−îc tiÕn hμnh sau khi hoμn thμnh toμn bé phÇn kÕt cÊu th©n tμu. HiÖn nay ë
çc nhμ m¸y ®ãng tμu hiÖn ®¹i c«ng viÖc nμy ®−îc tiÕn hμnh lu«n tõ khi gia c«ng ph©n tæng
®o¹n. Çc èng, van vμ çc thiÕt bÞ kh¸c ®−îc l¾p lu«n vμo mçi ph©n tæng ®o¹n.
VÝ dô vÒ kÕt cÊu ®¸y vμ m¹n tμu ®−îc cho ë H×nh 1.2.
1.3 Kh¸i qu¸t Qui tr×nh ®ãng tμu
§Ó n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, ng−êi ta th−êng cè g¾ng gia c«ng çc ph©n tæng ®o¹n lín
mét çch tèi ®a. Khi ®ã ë khu vùc ®−êng triÒn ng−êi ta ph¶i ®Æt çc cÇn cÈu lín ®Ó l¾p ®−îc
nh÷ng ph©n tæng ®o¹n lín h¬n vμ nÆng h¬n còng nh− ph¶i cã çc ph−¬ng tiÖn n©ng h¹ vμ
vËn chuyÓn t−¬ng ®−¬ng ë trong nhμ m¸y. NÕu kh«ng cã ®ñ diÖn tÝch ®Ó gia c«ng vμ b¶o
qu¶n nh÷ng ph©n tæng ®o¹n lín, th× kÝch th−íc cña çc ph©n tæng ®o¹n ph¶i nhá h¬n vμ
kh«ng cÇn ®Õn cÇn cÈu cì lín. ë ®©y qu¸ nöa c«ng viÖc kiÓm tra th©n tμu lμ kiÓm tra ph©n
tæng ®o¹n vμ chu kú kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n v× thÕ mμ t¨ng lªn. NÕu nhμ m¸y cã hîp ®ång
gia c«ng nh÷ng ph©n tæng ®o¹n nμy víi nh÷ng nhμ thÇu phô ë bªn ngoμi nhμ m¸y th× viÖc
kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n sÏ kh«ng liªn tôc. Trong tr−êng hîp nμy, nhμ m¸y ph¶i th«ng b¸o
½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005 11

NB-04 Hõèng d¹n giŸm sŸt ½Üng mèi t¡u biÌn
khèi l−îng kiÓm tra ë çc nhμ thÇu phô cho §¨ng kiÓm. §¨ng kiÓm viªn sÏ ph¶i kiÓm tra vμ
x¸c nhËn çc h¹ng môc Êy.
Qu¸ tr×nh ®ãng tμu cã thÓ bao gåm nh− sau :
(1) Phãng d¹ng
(2) §Æt ky
(3) Gia c«ng çc ph©n tæng ®o¹n ®¸y tμu
(4) L¾p dùng çc ph©n tæng ®o¹n ®¸y tμu trªn triÒn
(5) Gia c«ng çc ph©n tæng ®o¹n m¹n
(6) L¾p dùng çc ph©n tæng ®o¹n m¹n trªn triÒn
(7) Gia c«ng çc ph©n tæng ®o¹n boong
(8) L¾p dùng çc ph©n tæng ®o¹n boong trªn triÒn
(9) H¹ thñy
(10) L¾p ®Æt hÖ thèng m¸y tμu vμ trang thiÕt bÞ
(11) Thö ®−êng dμi
(12) Bμn giao
Çc vÞ trÝ tiÕn hμnh kiÓm tra ®−îc minh häa ë H×nh 1.3.
¶nh 1.1 R¶i kÕt cÊu ®¸y
12 ½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005

¶nh 1.2 Ph−¬ng ph¸p dùng s−ên

(1) §Æt ky (8) KÕt thóc dùng s−ên
(2) R¶i t«n ®¸y
(9) Dùng t«n m¹n
(3) KÕt thóc r¶i t«n ®¸y
(10) Dùng xμ boong, sèng boong

vμ cét khoang
(4) L¾p c¬ cÊu ®¸y ®«i
(5) R¶i t«n ®¸y trªn

(11) R¶i t«n boong
(6) KÕt thóc r¶i t«n ®¸y trªn
(12) Hoμn thμnh khoang hμng
(7) Dùng çc s−ên
H×nh 1.1 Qu¸ tr×nh ®ãng tμu hμng kh« (ph−¬ng ph¸p dùng s−ên)

1 L¾p r¸p ph©n ®o¹n ®¸y ®«i (l¾p óp)
2 L¾p xong kÕt cÊu ®¸y
Sèng chÝnh
§μ ngang v¸ch mót
§μ ngang hë
§μ ngang ®Æc
3 T«n ®¸y C D Sèng m¹n T«n ®¸y trªn
T«n gi÷a ®¸y 4 Hoμn thμnh ph©n ®o¹n ®¸y ®«i
D¶i t«n A
D¶i t«n B
5 Hoμn thμnh ph©n ®o¹n m¹n

M· h«ng
§−êng hμn (mèi

nèi däc cña t«n)
§−êng hμn (mèi
nèi ngang cña t«n)
S−ên
M· xμ
T«n m¹n
6 Nèi ph©n ®o¹n
Ph©n ®o¹n man (T)

Ph©n ®o¹n man (P)
Ph©n ®o¹n ®¸y (T)

Ph©n ®o¹n ®¸y (P)
H×nh 1.2 Qu¸ tr×nh ®ßng tμu hμng kh« (Ph−¬ng

ph¸p ph©n tæng ®o¹n)

¶nh 1.3 Ph©n ®o¹n boong n©ng ®u«i (lËt ngöa)
¶nh 1.4 Ph©n ®o¹n h×nh ch÷ P cña tμu hμng rêi (lËt óp)

Buãng ‡kv TuyÆn vºt liÎu

B¬i ½Ì phμn
3 täng ½o−n
P/x gia cáng
2
V.phÝng
(Nh¡ chÏnh) 2
P/x l°p rŸp
1
Nh¡ kho
Kho âng 5
P/x l°p rŸp 4
sç bæ
2
TriËn ½¡
TriËn ½¡
ò khá
P/x mŸy
P/x c°t, bÜ
P/x bË m´t
v¡ sç nlÜt
B¬i ½Ì th¾p
1
1 KiÌm tra ch¶p nhºn vºt liÎu 2 KiÌm tra tu·n tra 3 KiÌm tra phμn täng ½o−n
4 Ho¡n th¡nh kiÌm tra t÷ng khoang, thø kÏn, l°p bŸnh lŸi v¡ cŸc trang bÙ khŸc, ½o ½−c kÏch thõèc, v.v...
5 Thø nghiÅng, thø ho−t ½æng cŸc trang thiÆt bÙ, kiÌm tra trang bÙ an to¡n, kiÌm tra m−n khá,v.v...
H×nh 1.3 Khu vùc tiÕn hμnh çc c«ng viÖc kiÓm tra ë trong x−ëng
1.4 S¬ ®å x−¬ng ç cña çc c«ng viÖc kiÓm tra tμu trong ®ãng míi
Çc h¹ng môc kiÓm tra, chu kú kiÓm tra vμ s¬ ®å kiÓm tra cÊp tμu nãi chung nhiÒu Ýt tïy
thuéc vμo thùc tr¹ng, n¨ng lùc, s¶n l−îng vμ hÖ thèng chÊt l−îng cña mçi nhμ m¸y.
VÝ dô vÒ mét s¬ ®å kiÓm tra cÊp tμu d¹ng x−¬ng ç ®−îc nªu ë H×nh 1.4.
Çc h¹ng môc kiÓm tra nªu trong h×nh vÏ nμy chØ lμ vÝ dô, bëi vËy, trong çc tr−êng hîp
kh¸c nhau mét sè h¹ng môc kiÓm tra cã thÓ sÏ diÔn ra sím h¬n hoÆc cã thÓ muén h¬n.

1. KiÓm tra 3. Gia c«ng vμ l¾p 5. Gia c«ng 7. KiÓm tra lÇn cuèi 9. Thö kh«ng
chÊp nhËn r¸p trong x−ëng b¸nh l¸i kÕt cÊu th©n tμu ph¸ hñy
VËt liÖu kh¸c
KÕt cÊu
ph.boong
H.chÊt
TÊm AB
D©y KL
Van
N¾p m.khg
Cöa hóp l«
KÝch th−íc c¬ cÊu
bÞ thiÕu
Çc phÇn
Lçi
Khe hë
LÖch vÞ trÝ
ChiÒu réng
ChiÒu dμi
ChiÒu dμy
Trang thiÕt bÞ
D©y
XÝch
Neo
Hμn
Ch©n
hμn sãt
Mèi hμn
VÕt nøt
VËt liÖu hμn
hμn c¾t rß n−íc

Hμn cÊy LÊy mÉu çc ®iÓm thö
C¾t B−íc
D©y hμn
hμn
Thuèc
Que hμn
Lç khÝ
S¬n phñ
Ch¸y ch©n
VËt ®óc vμ rÌn Chïm ch©n KiÓm tra b»ng tia X
L¾p ¸o trôc
Rç khÝ
kh¸c
Ch.tiÕt
Çc b.ph
phËn b.l¸i
Çc bé
Sèng ®u«i
m.n©ng
Hμn
Thö kÝn n−íc
K.t hμn gãc
KhoÐt l−ng
V¸t mÐp
Th¸o çc tai cÈu
ThÐp C¨ng t©m Mμi tr¬n mÐp m¹n vμ

mÐp miÖng khoang
Thanh
èng
Gãc
TÊm
§Æt ky
L¾p æ chÆn trôc l¸i
KiÓm so¸t vËt liÖu hμn KÕt cÊu Thø tù l¾p r¸p DuyÖt qui tr×nh
Çc phÇn kh¸c
Lçi
Khe hë
LÖch vÞ trÝ
§iÒu chØnh vÞ trÝ Thö b»ng vßi rång §Þnh t©m trôc l¸i
Tay nghÒ thî hμn
Rß lät
Tr×nh tù
¸p suÊt
KiÓm tra tr×nh ®é Thø tù hμn
Nèi trôc víi b¸nh l¸i
thî hμn Thö thñy lùc
Hμn V¸t mÐp
Cét ¸p
BiÕn d¹ng
Rß lät
Chøng nhËn qui tr×nh Ch©n L¾p ®Æt b¸nh l¸i
hμn sãt
Mèi hμn
VÕt nøt
hμn c¾t rß nø¬c
hμn B−íc
Lç khÝ Thö kÝn khÝ
Khe hë h·m nh¶y trô
Ch¸y ch©n
Rß lät
¸p suÊt khÝ
Chïm ch©n
Thö xoay trôc
Rç khÝ
2. Hμn 4. KiÓm tra ph©n 6. L¾p r¸p trªn 8. Thö kÝn 10. L¾p ®Æt
tæng ®o¹n triÒn ®μ b¸nh l¸i
H×nh 1.4 S¬ ®å qu¸ tr×nh kiÓm tra th©n tμu trong ®ãng míi
12. §o ®¹c 14. L¾p çc 17. Thö 19. DÊu m¹n
kÝch th−íc phô kiÖn nghiªng kh«
§é b»ng ph¼ng ®¸y ThiÕt bÞ n©ng hμng §o n−íc trong kÐt
ChiÒu dμi Ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn Dμn gi¸o, vËt th¸o dì
ChiÒu réng MiÖng khoang vμ n¾p ChiÒu ch×m §−êng boong
Cöa m¹n ch¾n sãng

ChiÒu cao m¹n vμ cöa tho¸t n−íc Träng vËt TrÞ sè m¹n kh«
1/4B D©y an toμn §äc trÞ sè qu¶ däi §o ®¹c
èng tho¸t khÝ

§−êng boong vμ èng th«ng h¬i TØ träng n−íc biÓn
H¹ thñy Bμn giao

V¸ch vμ boong cÊp A èng tho¸t khÝ Thö ho¹t ®éng BiÕn d¹ng vá bao Thö tèc ®é
KÐt n−íc d»n
cøu sinh
Xuång
khoang
N¾p miÖng
bÞ n©ng hμng
Thö t¶i thiÕt
V¸ch vμ boong cÊp B èng ®o L−în vßng
V©y gi¶m l¾c
Khoang hμng
Cöa chÞu löa §−êng èng tho¸t n−íc Th¶ neo
Khoang dÇu hμng §−êng èng Hép van th«ng biÓn
(Tμu chë hãa chÊt)
Thö kÝn
Hè hót kh«
Ph−¬ng tiÖn tho¸t n¹n §−êng èng hót kh« M¸y l¸i
Ch©n vÞt
èng th«ng h¬i vμ bím giã §−êng èng n−íc d»n Thö lïi
Thö kÝn khÝ
B¸nh l¸i
khoang
N¾p miªng
Cöa kÝn n−íc
Cöa sæ m¹n
S¬n Cöa kÝn n−íc
V¸ch ng¨n h¬i hμng DÊu ®−êng n−íc
11. S¬n 13. Phßng 15. èng vμ 16. Thö ho¹t ®éng 18. Trªn ô lÇn 15. Thö ®−êng
chèng ch¸y van vμ thö kÝn cuèi dμi
H×nh 1.4 S¬ ®å qu¸ tr×nh kiÓm tra th©n tμu trong ®ãng míi (2)
Chương 2 Kiểm tra chấp nhận các vật liệu

và trang thiết bị dùng cho đóng tàu
2.1 Ph¹m vi ¸p dông

Nh− ®−îc nªu ë 2.1.4-1 (2) PhÇn 1B cña Qui ph¹m, yªu cÇu ph¶i cã sù chøng kiÕn vμ kiÓm
tra cña §¨ng kiÓm viªn khi çc vËt liÖu, chi tiÕt hoÆc trang thiÕt bÞ ®−îc chÕ t¹o ë nh÷ng c¬
së n»m ngoμi nhμ m¸y vμ sÏ l¾p lªn con tμu cã liªn quan.
S¬ ®å chung cña qu¸ tr×nh kiÓm tra chøng nhËn ®−îc nªu ë H×nh 2.1.
2.2 Tr×nh danh s¸ch çc h¹ng môc

Tr−íc khi b¾t ®Çu qu¸ tr×nh ®ãng míi tμu, §¨ng kiÓm viªn ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh danh
s¸ch çc h¹ng môc chi tiÕt, trang thiÕt bÞ, vËt liÖu ®−îc nhËn vÒ hoÆc do nhμ thÇu phô chÕ t¹o
vμ dù ®Þnh sÏ l¾p lªn tμu. Çc h¹ng môc nμy ph¶i chÞu sù kiÓm tra chøng nhËn nh− ®−îc nªu
ë trªn.
2.3 Kh«ng cÇn kiÓm tra t¹i hiÖn tr−êng

Tïy theo tõng h¹ng môc, nÕu cã b¶n sao (b»ng çch cμ bót ch×) cña dÊu hiÖu kiÓm tra vμ
nh·n hiÖu ®· cã s½n vμ ®Ýnh kÌm vμo GiÊy chøng nhËn th× tuú theo tr−êng hîp cô thÓ ®¨ng
kiÓm viªn cã thÓ kh«ng yªu cÇu kiÓm tra tËn hiÖn tr−êng.
Tuy nhiªn, ph¶i tiÕn hμnh x¸c minh l¹i néi dung cña çc giÊy chøng nhËn ngay khi cã dÞp
thuËn tiÖn nh− ®−îc nªu ë môc 2.4.2.
N/m SX th¾p
N/m SX chμn vÙt
Th¾p ½Ùnh hÖnh

Tán t¶m
Chi còc ‡K
Chi còc ‡K
GCN cða ‡K
GCN cða ‡K
N/m SX xÏch neo
N/m SX neo
Chi còc ‡K
Th¾p ½Ùnh hÖnh
GCN cða ‡K GCN cða ‡K Vºt liÎu kháng Tán t¶m
cÜ GCN kháng
½õìc ch¶p nhºn GCN cða ‡K
N/m ½Üng t¡u

GCN cða ‡K
HÖnh 2.1 KiÌm tra chöng nhºn

2.4 Qui tr×nh kiÓm tra
2.4.1 Chu kú kiÓm tra

ViÖc kiÓm tra chÊp nhËn çc chi tiÕt, vËt liÖu vμ trang thiÕt bÞ ph¶i ®−îc thùc hiÖn theo çc
yªu cÇu d−íi ®©y.
Tuy vËy, l−u ý r»ng chu kú kiÓm tra b»ng chøng ®−îc x¸c ®Þnh dùa trªn gi¶ thiÕt lμ møc ®é
chÊt l−îng cña nhμ m¸y nh×n chung ®· ®−îc chÊp nhËn. NÕu cã ph¸t hiÖn ra bÊt kú sai sãt
nμo cña ho¹t ®éng chÊt l−îng th× cÇn ph¶i cã khuyÕn nghÞ thÝch hîp ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh.
Khi ®ã ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra b»ng chøng mét çch liªn tôc cho tíi khi §¨ng kiÓm viªn
thÊy r»ng ®· cã sù c¶i thiÖn cÇn thiÕt phï hîp víi khuyÕn nghÞ cña §¨ng kiÓm viªn.
2.4.2 VÝ dô vÒ kiÓm tra chÊp nhËn

Môc ®Ých cña kiÓm tra chÊp nhËn lμ x¸c nhËn xem çc vËt liÖu vμ nhËn vÒ ®· cã giÊy chøng
nhËn (trong tr−êng hîp lμ thÐp çn, thÐp gãc, èng th× çc giÊy chøng nhËn ®−îc thay b»ng
biªn b¶n çn thÐp cã x¸c nhËn cña §¨ng kiÓm) ch−a vμ cã phï hîp víi giÊy chøng nhËn hay
kh«ng. GiÊy chøng nhËn cã thÓ do §¨ng kiÓm VN hoÆc do çc tæ chøc ®−îc c«ng nhËn cÊp.
Ch¼ng h¹n ®èi víi xÝch neo, sau khi kiÓm tra vμ thö thÊy ®¹t yªu cÇu, §¨ng kiÓm viªn sÏ
®ãng dÊu cña §¨ng kiÓm, sè cña §¨ng kiÓm viªn vμ dÊu hiÖu cña ®¬n vÞ còng nh− sè s¶n
xuÊt, t¶i träng thö ph¸ hñy, t¶i träng thö kÐo ®øt,v.v... trªn çc m¾t cuèi tr−íc khi nhμ m¸y
chuyÓn xÝch neo ®Õn x−ëng ®ãng tμu. §¨ng kiÓm viªn còng tiÕn hμnh cÊp giÊy chøng nhËn
bao hμm çc th«ng sè chi tiÕt cña xÝch neo nh− ®−êng kÝnh, chiÒu dμi, t¶i träng thö kÐ¬ ®øt
vμ ph¸ hñy vμ dÊu hiÖu cña §¨ng kiÓm,v.v...
Khi xÝch neo ®−îc bμn giao cho x−ëng ®ãng tμu, §¨ng kiÓm viªn ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra
x¸c nhËn l¹i dÊu ®ãng trªn xÝch neo vμ giÊy chøng nhËn nh− ë H×nh 2.2.
Trong mäi tr−êng hîp, çc vËt liÖu vμ chi tiÕt kh«ng cã dÊu vμ/hoÆc giÊy chøng nhËn thÝch
hîp th× kh«ng ®−îc chÊp nhËn.
N¬i ®ãng dÊu th−êng nh− ®−îc nªu ë H×nh 2.2.
Sau khi x¸c nhËn dÊu hiÖu vμ th«ng sè trong giÊy chøng nhËn ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra xem
cã h− háng do vËn chuyÓn hay kh«ng. Sau khi kiÓm tra ph¶i x¸c nhËn vμo GiÊy chøng nhËn.
Phô lôc 1 cña ch−¬ng nμy giíi thiÖu çc vÝ dô vÒ vÞ trÝ cña dÊu hiÖu kiÓm tra.
2.4.3 Çc h¹ng môc cÇn ph¶i kiÓm tra

1 §inh t¸n (ri vª)
HiÖn nay, hÇu hÕt çc tμu ®· ®−îc ®ãng míi b»ng ph−¬ng ph¸p hμn nh−ng vÉn cßn mét vμi
bé phËn ®−îc liªn kÕt b»ng ®inh t¸n. Khi cã bé phËn ®−îc liªn kÕt b»ng ®inh t¸n th× viÖc
kiÓm tra chÊp nhËn ®inh t¸n cÇn ®−îc thùc hiÖn mét lÇn trong qu¸ tr×nh ®ãng míi. Nãi
chung çc ®inh t¸n ®· ®−îc kiÓm tra ph¶i ®−îc ®ãng gãi trong çc bao b× cã dÊu kiÓm tra
cña §¨ng kiÓm.
2 ThÐp çn
(1) Theo yªu cÇu ®èi víi qui çch vËt liÖu ë PhÇn 2A (KÕt cÊu th©n tμu) vμ PhÇn 3 (HÖ
thèng ®−êng èng) th× çc h¹ng môc ph¶i kiÓm tra bao gåm thÐp tÊm, thÐp ®Þnh h×nh, vμ
èng thÐp sö dông trong kÕt cÊu th©n tμu,v.v...
(2) VÒ nguyªn t¾c, çc vËt liÖu thÐp çn dïng ®Ó ®ãng tμu ph¶i ®−îc kiÓm tra Ýt nhÊt lμ ba
lÇn cho mçi tμu. Khi kiÓm tra ph¶i tiÕn hμnh xem xÐt ®Ó ch¾c ch¾n r»ng vËt liÖu thÐp ®·
®−îc kiÓm tra vμ thö ®¹t yªu cÇu theo çc chøng chØ cña §¨ng kiÓm hoÆc tæ chøc ®−îc

§¨ng kiÓm c«ng nhËn. Do cã thÓ cã nhiÒu cì chiÒu dμy vμ nhiÒu lo¹i thÐp cã cÊp kh¸c
nhau cã thÓ ®−îc sö dông trªn mét con tμu nªn vËt liÖu thÐp ph¶i ®−îc nhμ m¸y kiÓm
so¸t chÆt chÏ ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn. §¨ng kiÓm viªn cÇn ph¶i quan t©m ®Õn biÖn ph¸p qu¶n
lý cña nhμ m¸y ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn khi sö dông thÐp.
(3) §¨ng kiÓm viªn ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh çc b¶n vÏ nh− ®−îc nªu ë H×nh 2.3 chØ râ
çc th«ng tin cÇn thiÕt vÒ lo¹i vμ cÊp cña thÐp, sè thø tù cña çc d¶i t«n vμ vÞ trÝ sö dông
®ång thêi ph¶i kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o r»ng vËt liÖu ®· ®−îc sö dông theo ®óng vÞ trÝ.
K36E 20mm K36E 20mm

§¨ng kiÓm VN
VR 143 HP Tê sè 1235, MS (B.b¶n chÕ t¹o) sè 234 Tê sè 1234, MS sè 234
GiÊy chóng nhËn
123 4 BL 250 K36D 18mm K36D 18mm

Tê sè 1232, MS sè 238 Tê sè 1233, MS sè 238
K36E 20mm ; Tê sè 1240, MS sè 235

K36E 20mm
K36E 24mm K36E 24mm Tê sè 1241, MS sè 235
Tê 111, Tê 111,
MS sè 35 MS sè 35
VR 143 HP
K36D 12mm
Tê sè 222, MS sè 38
H×nh 2.2 H×nh 2.3 VÝ dô vÒ viÖc r¶i t«n (Boong

trªn)
(4) Cã thÓ chÊp nhËn cho nhμ m¸y xãa bá sè hiÖu nhËn d¹ng theo chøng chØ trªn vËt liÖu
thÐp ®−îc sö dông vμ chØ cÇn cã b»ng chøng b¸o ço kh¼ng ®Þnh ®· thùc hiÖn phï hîp
víi çc yªu cÇu.
3 ThÐp ®óc vμ thÐp rÌn
(1) Çc h¹ng môc ph¶i kiÓm tra ®èi víi s¶n phÈm ®óc vμ rÌn theo yªu cÇu cña Qui ph¹m
bao gåm sèng mòi, sèng ®u«i, trôc l¸i, bu l«ng bÝch nèi b¸nh l¸i, chèt l¸i, çc bé phËn
cña gi¸ b¸nh l¸i, gi¸ ch÷ nh©n, çc van, çc chi tiÕt cña thiÕt bÞ n©ng hμng.
(2) Khi chÊp nhËn kÕt qu¶ kiÓm tra cña nhμ m¸y ®èi víi çc h¹ng môc kiÓm tra chÊp nhËn
nªu trªn th× ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh b¸o ço kÕt qu¶ kiÓm tra chÊp nhËn, b¶n sao
(b»ng çch cμ bót ch×) çc dÊu hiÖu trªn vËt liÖu theo yªu cÇu cña Qui ph¹m vμ ph¶i
xem xÐt ®Ó ®¶m b¶o r»ng çc dÊu hiÖu trªn vËt liÖu phï hîp víi çc dÊu hiÖu trªn giÊy
chøng nhËn.
(3) VÒ nguyªn t¾c kh«ng cÇn ®¸nh dÊu vμo çc h¹ng môc ®· ®−îc kiÓm tra. Khi sèng ®u«i,
trôc l¸i vμ çc bé phËn kh¸c cÇn ph¶i gia c«ng trªn m¸y th× ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh
biªn b¶n kÕt qu¶ kiÓm tra do nhμ m¸y tù tiÕn hμnh vμ tiÕn hμnh kiÓm tra b»ng chøng
nÕu xÐt thÊy cÇn thiÕt.
4 VËt liÖu hμn
TÊt c¶ çc vËt liÖu hμn ®−îc sö dông ph¶i lμ lo¹i ®−îc chøng nhËn. Nh×n chung çc dÊu hiÖu
chøng nhËn th−êng ®−îc in trªn bao b× ®ùng que hμn, d©y hμn, thuèc hμn.
Tr−íc khi b¾t ®Çu ®ãng tμu ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh danh môc çc lo¹i que hμn, d©y hμn
b¸n tù ®éng, d©y hμn vμ thuèc hμn tù ®éng kÌm theo çc th«ng tin cã liªn quan ®Õn thμnh
phÇn vμ cÊp sö dông. Ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng tÊt c¶ ®· phï hîp víi yªu cÇu cña
§¨ng kiÓm (qui tr×nh hμn cña nhμ m¸y).
ThiÕt bÞ sÊy vμ viÖc kiÓm so¸t chÊt l−îng çc vËt liÖu hμn ph¶i ®−îc ®iÒu tra ë giai ®o¹n ®Çu
cña qu¸ tr×nh ®ãng míi.
5 VËt liÖu dïng cho kÕt cÊu chèng ch¸y
(1) Nãi chung çc vËt liÖu lo¹i nμy ph¶i cã dÊu hiÖu chøng nhËn in trªn bao b×. Ph¶i tiÕn
hμnh kiÓm tra ®Ó xem xÐt çc dÊu hiÖu chøng nhËn.
(2) Çc c«ng viÖc kiÓm tra bao gåm nh− sau :
Çc tÊm çc nhiÖt cÊp A vμ cÊp B, vËt liÖu phñ boong, s¬n (bao gåm c¶ vËt liÖu lãt), v¸n
gç l¸t thμnh, thiÕt bÞ ng¨n h¬i, vËt liÖu chèng ch¸y,v.v... Ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh
danh s¸ch çc lo¹i vËt liÖu sö dông trªn tμu kÌm theo b¸o ço kÕt qu¶ kiÓm tra do nhμ
m¸y tù tiÕn hμnh. CÇn kiÓm tra ®Ó çc vËt liÖu do nhμ m¸y mua ®Òu lμ lo¹i ®· ®−îc cÊp
chøng chØ.
6 Neo, xÝch neo, d©y ch»ng buéc vμ d©y kÐo
Lo¹i, träng l−îng cña neo, cÊp, ®−êng kÝnh vμ chiÒu dμi tæng céng cña xÝch neo, sè l−îng,
®−êng kÝnh vμ chiÒu dμi cña çc d©y ch»ng buéc ph¶i ®−îc nªu râ trong b¶n tÝnh thiÕt bÞ ®·
duyÖt. §¨ng kiÓm viªn xem xÐt çc h¹ng môc nμy dùa trªn çc chøng chØ vμ kiÓm tra xem
cã h− háng g× trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hay kh«ng.
Sau khi kiÓm tra, tªn tμu vμ ngμy th¸ng kiÓm tra ph¶i ®−îc ghi vμo mÆt sau cña chøng chØ
nh− vÝ dô ë H×nh 2.4 vμ çc chøng chØ ®· ghi x¸c nhËn ph¶i ®−îc l−u trong hå s¬ kiÓm tra.
7 Cöa sæ m¹n
Çc cöa hóp vμ çc cöa sæ ch÷ nhËt (xem H×nh 2.5) ph¶i ®−îc kiÓm tra theo yªu cÇu Qui
ph¹m.
Dù kiÕn l¾p lªn tμu : "VÜnh thuËn"

(Tªn tμu)
H¶i Phßng, ngμy 29 tth¸ng 5 n¨m 1999
§ang kiÓm viªn

ký tªn
KWL Cöa sæ m¹n bÞ cÊm 500 hoÆc 0,25Bf lÊy trÞ sè nμo lín
Chi côc §¨ng kiÓm sè :
Qui ph¹m kh«ng qui ®Þnh
Cöa hóp l« cÊp B (Qui ph¹m, 2A/21.5.3)
Cöa hóp l« cÊp C (Qui ph¹m, 2A/21.5.3)
H×nh 2.5 Çc cöa sæ m¹n theo yªu cÇu
H×nh 2.4 X¸c nhËn ë mÆt sau cña GiÊy Qui ph¹m
chøng nhËn
8 B¹t phñ miÖng khoang

Nh×n chung çc n¾p miªng khoang b»ng thÐp ®ãng b»ng c¬ giíi cã gio¨ng kÝn thêi tiÕt ®−îc
sö dông ë nhiÒu lo¹i tμu nh−ng hiÖn t¹i vÉn cßn nhiÒu tμu nhá sö dông n¾p miÖng khoang
d¹ng p«ng t«ng cã phñ b¹t lªn trªn. B¹t phñ lªn n¾p miÖng khoang ph¶i lμ lo¹i dμy vμ kÝn
thêi tiÕt ®Ó ®¶m b¶o ®é kÝn cho miÖng khoang. Tr−íc ®©y çc lo¹i b¹t kiÓu nμy th−êng ®−îc
lμm tõ sîi b«ng. Nh−ng hiÖn nay çc lo¹i b¹t nμy ®· ®−îc lμm b»ng sîi tæng hîp võa bÒn
võa nhÑ h¬n.
§èi víi lo¹i nμy, ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra dÊu hiÖu in trªn b¹t vμ chøng chØ kÌm theo. Sau khi
kiÓm tra, §¨ng kiÓm viªn còng ph¶i ghi x¸c nhËn ®Ó chøng tá r»ng vËt liÖu sö dông cho tμu
®ang kiÓm tra lμ phï hîp t−¬ng tù nh− víi neo vμ xÝch neo.
9 Ph©n tæng ®o¹n (Çc bé phËn l¾p r¸p th©n tμu)
Ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh b¸o ço vÒ çc phÇn th©n tμu sÏ ®−îc gia c«ng ë bªn ngoμi nhμ
m¸y. Sau khi bμn giao cho nhμ m¸y, §¨ng kiÓm viªn ph¶i xem xÐt dÊu hiÖu kiÓm tra, kÕt
qu¶ kiÓm tra nªu trong çc biªn b¶n do §¨ng kiÓm viªn ®· kiÓm tra çc ph©n tæng ®o¹n Êy,
l−u ý kiÓm tra xem cã h− háng g× trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hay kh«ng.
10 Çc van

Çc van x¶ qua m¹n ph¶i ®−îc chÕ t¹o tõ çc vËt liÖu ®· ®−îc c«ng nhËn nh− thÐp ®óc hoÆc
hîp kim ®ång vμ vÒ nguyªn t¾c çc vËt liÖu nμy ph¶i tháa m·n çc Tiªu chuÈn hiÖn hμnh
hoÆc t−¬ng ®−¬ng.
Çc van x¶ qua m¹n n»m d−íi ®−êng n−íc chë hμng thiÕt kÕ ph¶i ®−îc thö thñy lùc theo çc
yªu cÇu ë 12.6.1-6, Ch−¬ng 12, PhÇn 3 cña Qui ph¹m nh− sau :
" Çc van vμ çc ®o¹n èng çch n»m phi¸ d−íi ®−êng n−íc chë hμng thiÕt kÕ ph¶i ®−îc thö
thñy lùc víi ¸p lùc b»ng 1,5 lÇn ¸p suÊt thiÕt kÕ hoÆc 0,5 MPa, lÊy trÞ sè nμo lín h¬n".
11 Çc chi tiÕt kh¸c
Ngoμi çc h¹ng môc nªu trªn, Çc h¹ng môc sau cã thÓ ®−îc chÕ t¹o ë bªn ngoμi nhμ m¸y
vμ ®−îc §¨ng kiÓm hoÆc tæ chøc ®−îc §¨ng kiÓm c«ng nhËn vμ cÊp chøng chØ. Khi ®ã §¨ng
kiÓm viªn ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh çc b¸o ço kÕt qu¶ kiÓm tra vμ kiÓm tra néi dung çc
çc chøng chØ. Víi çc h¹ng môc ph¶i thö ho¹t ®éng vμ thö kÝn n−íc sau khi l¾p lªn tμu th×
ph¶i xem xÐt dÊu hiÖu kiÓm tra ®¹t yªu cÇu vμo lóc thÝch hîp.
(a) CÇn cÈu trªn boong
(b) N¾p miÖng khoang b»ng thÐp
(c) Cöa kÝn n−íc
(d) M¸y l¸i
2.5 Çc vÝ dô vÒ GiÊy chøng nhËn, biªn b¶n chÕ t¹o thÐp vμ qui tr×nh kiÓm tra
Çc vÝ dô vÒ GiÊy chøng nhËn, biªn b¶n luyÖn çn thÐp (GiÊy chøng nhËn s¶n phÈm thÐp) vμ
qui tr×nh kiÓm tra thiÕt bÞ ë çc nhμ m¸y ®−îc nªu ë çc Phô lôc 2 vμ 3 cña Ch−¬ng nμy.

Hõèng d¹n giŸm sŸt ½Üng mèi t¡u biÌn nb-04
Ch−¬ng 2 - Phô lôc 1 VÞ trÝ cña dÊu hiÖu kiÓm tra
1 ThÐp tÊm, thÐp gãc vμ thÐp èng

HiÖn nay trong c«ng nghiÖp ®ãng tμu, sö dông thÐp ®ãng tμu nhËp khÈu vÉn cßn rÊt phæ biÕn
v× trong n−íc ch−a s¶n xuÊt ®−îc. C«ng nhËn thÐp tÊm, thÐp gãc vμ thÐp èng ®ãng tμu do tæ
chøc kh¸c chøng nhËn lμ viÖc rÊt hay gÆp. DÊu kiÓm tra th−êng theo çc çch nh− sau :
1) ThÐp tÊm (§ãng dÊu vμ in) 4) ThÐp tiÕt diÖn nhá (§ãng dÊu lªn tÊm m¸c)
2) ThÐp trßn (§ãng dÊu vμ in) 5) èng (§ãng dÊu vμ/ hoÆc in)
3) ThÐp tiÕt diÖn lín (§ãng dÊu)
D−íi ®©y lμ vÝ dô vÒ vÞ trÝ ®ãng dÊu kiÓm tra cho vËt liÖu thÐp.
DÊu cña §K
DÊu cña §K

nb-04 Hõèng d¹n giŸm sŸt ½Üng mèi t¡u biÌn
2. Neo 6. Ch©n vÞt

DÊu ®−îc ®ãng trªn l−ìi neo vμ th©n neo DÊu ë trªn cñ
L−ìi
Th©n
3. XÝch neo
DÊu ë çc m¾t nèi ë hai ®Çu
M¾t nèi
7. B¹t
In trùc tiÕp
4. D©y
DÊu ë trªn tÊm m¸c
8. Sèng ®u«i
TÊm m¸c Bªn d−íi gèi trôc ch©n vÞt
5. Cöa sæ m¹n
DÊu ë trªn b¶n lÒ
9. Trôc b¸nh l¸i

BÝch nèi
10. Chèt l¸i

MÆt ®Çu trôc

Ch−¬ng 2- Phô lôc 2 VÝ dô vÒ GiÊy chøng nhËn thiÕt bÞ vμ vËt liÖu




Ch−¬ng 2 - Phô lôc 3 VÝ dô vÒ kiÓm tra thiÕt bÞ

1. Neo
1) Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ vμ kiÓm tra
§Çu neo Th©n neo
Xö lý nhiÖt Xö lý nhiÖt Ma nÝ neo

vËt ®óc vËt ®óc Bu l«ng ma nÝ neo
L−ìi
Thμnh phÇn Thμnh phÇn
hãa häc hãa häc
Th©n neo
§Çu l−ìi neo

LÊy mÉu LÊy mÉu
thö thö
C¹nh l−ìi
Thö vËt liÖu Thö vËt liÖu

§Çu neo
Thö r¬i Thö r¬i
Thö ®¸nh Thö ®¸nh

bóa bóa
KiÓm tra KiÓm tra

b»ng m¾t b»ng m¾t
L¾p r¸p
§o träng
l−îng
Thö kÐo ®øt
§o kÝch
th−íc
Hoμn thμnh

2) Thö r¬i
4m
45 mm thÐp tÊm
1,0 m bª t«ng
3) Thö ®¸nh bóa 4) Thö kÐo ®øt
Cè ®Þnh
KÐo
ChiÒu dμi ®o

2. Ch©n vÞt
1) Qu¸ tr×nh ®óc vμ kiÓm tra
Lμm khu«n
Lâi Khu«n çt

§óc
Thö vËt liÖu
Gia c«ng trªn

m¸y
Lß nÊu §óc
§o b−íc
§o ®−êng
kÝnh
Gia c«ng cñ Gia c«ng çnh
§o ®é
nghiªng çnh §o
§o chiÒu dμy
çnh
Thö kh«ng
ph¸ hñy C©n b»ng
C©n b»ng Hoμn thμnh

®éng
Hoμn thμnh

3. XÝch hμn nèi b»ng chËp m¹ch

1) Qu¸ tr×nh gia c«ng vμ kiÓm tra xÝch
XÝch neo ®−îc gia c«ng theo 6 b−íc
1 Nung ; 2 Uèn ; 3 Hμn chËp m¹ch ; 4 Mμi dòa ;
5 L¾p thanh ng¸ng ; 6 Xö lý nhiÖt
Th¸p xoay
4. Mμi nh½n
3. Hμn chËp m¹ch
2. Uèn
Uèn ®Çu kia
Mãc vμo m¾t xÝch
Uèn mét ®Çu

5. L¾p thanh ng¸ng
1. Nung nãng
VËt liÖu
(ThÐp trßn lμm xÝch)

2) Qu¸ tr×nh uèn
1. §−a thÐp ®· 2. Ðp trôc P 3. TiÕp tôc Ðp ®Ó 4. T¸ch ra vμ lÊy

nung vμo ®¹t ®−îc ®é trôc P ra
gi÷a çc trôc cong yªu cÇu
çn A, B vμ P
3) Qui tr×nh thö
Thö vËt liÖu
Thö kÐo ®øt
Thö g·y
§o chiÒu dμi
KiÓm tra bªn

ngoμi Thö kÐo ®øt
Hoμn thμnh

nb-04 Hõèng d¹n giŸm sŸt ½Üng mèi t¡u biÌn
Chương 3 Kiểm tra vật liệu
3.1 Ph¹m vi ¸p dông

VËt liÖu thÐp dïng trong ®ãng míi tμu biÓn ph¶i lμ lo¹i ®−îc §¨ng kiÓm chøng nhËn nh− qui
®Þnh ë PhÇn 7A cña Qui ph¹m hoÆc t−¬ng ®−¬ng. Do vËy th«ng th−êng vËt liÖu thÐp sö dông
cho ®ãng tμu ph¶i ®−îc kiÓm tra vμ thö ®Ó chøng nhËn t¹i çc nhμ m¸y luyÖn thÐp. Trong
®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam, v× ch−a cã nh÷ng nhμ m¸y luyÖn thÐp ®ñ tiªu chuÈn dïng cho ®ãng
míi tμu nªn th−êng nhËp khÈu thÐp. Khi ®ã, vËt liÖu ph¶i cã chøng chØ ®−îc mét tæ chøc
®−îc §¨ng kiÓm ViÖt Nam c«ng nhËn.
Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ®ãng tμu cã nhiÒu bé phËn sÏ ®−îc ®óc hoÆc rÌn riªng nh− trôc
l¸i, sèng mòi ®óc vμ çc chi tiÕt dïng cho thiÕt bÞ n©ng hμng,v.v..., ngay t¹i nhμ m¸y ®ãng
tμu hoÆc nhμ thÇu phô. Trong çc tr−êng hîp nh− vËy, vÒ nguyªn t¾c vËt liÖu ph¶i ®−îc thö
b»ng çch c¾t mÉu tõ çc ph«i thμnh phÈm theo yªu cÇu cña Qui ph¹m.
3.2 VËt liÖu ®· cã chøng chØ

Khi nhμ m¸y sö dông vËt liÖu ®· ®−îc Tæ chøc ®−îc §¨ng kiÓm c«ng nhËn chøng nhËn th×
yªu cÇu ®èi víi çc chøng chØ lμ nh− sau :
3.2.1 VËt liÖu ®· cã Biªn b¶n chÕ t¹o vμ/ hoÆc GiÊy chøng nhËn
Khi vËt liÖu dïng cho ®ãng tμu ®· cã chøng chØ cña tæ chøc ®−îc §¨ng kiÓm c«ng nhËn th×
cÇn ph¶i xem xÐt sù phï hîp gi÷a vËt liÖu vμ chøng chØ theo qui tr×nh nh− sau :
1 VËt liÖu thÐp çn
§Ó x¸c nhËn chÊt l−îng cña vËt liÖu, mét cuéc thö mÉu ®¬n gi¶n ph¶i ®−îc thùc hiÖn cã sù
chøng kiÕn cña §¨ng kiÓm viªn. NÕu kÕt qu¶ thö phï hîp víi chøng chØ th× cÊp GiÊy chøng
nhËn víi néi dung c¬ b¶n nh− vÝ dô ë H×nh 3.1.
Sè : Ngμy th¸ng n¨m
GiÊy chøng nhËn
GiÊy nμy chøng nhËn r»ng vËt liÖu thÐp çn dïng cho ®ãng th©n tμu
®−îc m« t¶ ë d−íi ®©y ®· ®−îc duyÖt ®Ó sö dông cho tμu mang cÊp
cña §¨ng kiÓm ViÖt Nam dùa trªn c¬ së kÕt qu¶ thö x¸c nhËn bëi
§¨ng kiÓm ViÖt Nam cho thÊy ®· ®¹t yªu cÇu.
§¨ng kiÓm ViÖt Nam

(§ãng dÊu/ ký tªn)
PhiÕu kiÓm tra thÐp sè : Träng l−îng

....................................... .......................................
....................................... .......................................
....................................... .......................................
....................................... .......................................
....................................... .......................................
....................................... .......................................
Tæng céng : .......................................
H×nh 3.1 VÝ dô vÒ néi dung GiÊy chøng nhËn

Hõèng d¹n giŸm sŸt ½Üng mèi t¡u biÌn nb-04
2 VËt liÖu thÐp ®óc vμ thÐp rÌn

§Ó x¸c nhËn chÊt l−îng cña vËt liÖu, ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra bÒ mÆt, thö kh«ng ph¸ hñy bao
gåm c¶ thö cÊu tróc vi m« (lÊy kim t−¬ng), thö ®é cøng,v.v..., vμ nÕu cÇn ph¶i tiÕn hμnh thö
®é bÒn vμ cÊp GiÊy chøng nhËn víi néi dung c¬ b¶n nh− vÝ dô ë H×nh 3.2.
Sè : Ngμy th¸ng n¨m
GiÊy chøng nhËn
GiÊy nμy chøng nhËn r»ng vËt thÐp ®óc nªu ë d−íi ®©y ®· ®−îc duyÖt bëi
(Tæ chøc ph©n cÊp kh¸c) ®· ®−îc thö b»ng thiÕt bÞ ®−îc kiÓm chuÈn theo
GiÊy chøng nhËn cña , kiÓm tra bÒ mÆt vμ thö kh«ng ph¸ hñy
víi kÕt qu¶ tháa m·n ®Ó dïng cho tμu mang cÊp cña §¨ng kiÓm ViÖt Nam.
1. Tªn cña s¶n phÈm sè l−îng dÊu ®· ®ãng sè nhËn d¹ng
Trôc l¸i b»ng thÐp ®óc 1 çi VR430HP E28936
2. N¬i s¶n xuÊt :
Nhμ m¸y ®ãng tμu B¹ch §»ng
3. Thêi gian s¶n xuÊt :
4. N¬i göi ®¬n ®Ò nghÞ kiÓm tra :

Nhμ m¸y ®ãng tμu BÕn kiÒn
5. Sö dông cho :
Tμu Nghiªn cøu biÓn V54 Sè : Nhμ m¸y ®ãng tμu BÕn kiÒn
§¨ng kiÓm ViÖt Nam

(§ãng dÊu/ ký tªn)
H×nh 3.2 VÝ dô vÒ néi dung GiÊy chøng nhËn
GiÊy chøng nhËn ph¶i ®−îc ®Ýnh kÌm víi b¶n sao cña çc chøng chØ vμ kÕt qu¶ thö,v.v...
NÕu cÇn th× s¶n phÈm ph¶i ®−îc ®ãng dÊu ch×m cña §¨ng kiÓm.
3.3 Chøng nhËn cho vËt liÖu kh«ng cã chøng chØ

MÆc dï vÒ nguyªn t¾c, vËt liÖu kh«ng cã chøng chØ th× kh«ng ®−îc sö dông ®Ó ®ãng tμu
nh−ng trong tr−êng hîp ®Æc biÖt vÉn cã thÓ ®−îc phÐp. Khi ®ã, ph¶i theo h−íng dÉn cña v¨n
phßng trung −¬ng ®Ó cã ph−¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l−îng thÝch hîp.
3.4 M¸y thö vËt liÖu

M¸y thö vËt liÖu ph¶i ®−îc c¬ quan cã thÈm quyÒn chøng nhËn vμ kiÓm chuÈn theo qui ®Þnh.
Çc m¸y thö vËt liÖu ch−a ®−îc chøng nhËn ph¶i ®−îc kiÓm tra vμ kiÓm chuÈn theo qui ®Þnh.
§èi víi viÖc ph©n tÝch thμnh phÇn hãa häc, ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch b»ng quang phæ lμ
ph−¬ng ph¸p hiÖn nay ®· ®−îc ¸p dông réng r·i. ViÖc kiÓm tra vμ kiÓm chuÈn ph¶i ®−îc
thùc hiÖn theo qui ®Þnh.

Chương 4 Hàn
4.1 Giíi thiÖu chung

Khi mét nhμ m¸y muèn ®ãng tμu mang cÊp cña §¨ng kiÓm ViÖt Nam, ph¶i ®−îc §¨ng kiÓm
kiÓm tra vμ c«ng nhËn chÊt l−îng qui tr×nh hμn theo çc yªu cÇu ë Ch−¬ng 4, PhÇn 6 cña Qui
ph¹m vμ ph¶i cã çc thî hμn ®· ®−îc ®μo t¹o vμ cÊp chøng chØ thî hμn theo yªu cÇu cña
Ch−¬ng 5, PhÇn 6 cña Qui ph¹m ®ång thêi sö dông vËt liÖu ®· ®−îc chøng nhËn.
§ång thêi nhμ m¸y ph¶i tr×nh duyÖt Çc th«ng sè kü thuËt cña Qui tr×nh hμn sÏ ®−îc ¸p
dông.
ViÖc kiÓm tra chÊt l−îng qui tr×nh hμn vμ kiÓm tra tr×nh ®é thî hμn ph¶i ®−îc thùc hiÖn víi
sù chøng kiÕn cña §¨ng kiÓm tr−íc khi b¾t ®Çu ®ãng tμu.
Çc tμi liÖu tham kh¶o ®èi víi çc qui tr×nh hμn sö dông trong nhμ m¸y ®ãng tμu bao gåm
nh− sau :
(1) KiÓm tra chÊt l−îng qui tr×nh hμn
Qui ph¹m : Ch−¬ng 4, PhÇn 6
H−íng dÉn ¸p dông Qui ph¹m : môc 6-4
(2) Çc th«ng sè kü thuËt cña qui trinh hμn
Qui ph¹m : Môc 2.2.2, PhÇn 6
(3) Thî hμn cã chøng chØ
Qui ph¹m : Ch−¬ng 5, PhÇn 6
H−íng dÉn ¸p dông Qui ph¹m : môc 6-5
4.2 Çc th«ng sè kü thuËt cña qui tr×nh hμn

Khi kiÓm tra çc th«ng sè kü thuËt cña qui tr×nh hμn, §¨ng kiÓm viªn ph¶i kiÓm tra cÈn thËn
çc kho¶n môc sau :
(1) VÞ trÝ ¸p dông
(Vá bao, boong, v¸ch, v.v...)
(2) CÊp vμ lo¹i thÐp ®−îc sö dông
(ThÐp th−êng, thÐp ®é bÒn cao, v.v...)
(3) ChiÒu dμy lín nhÊt cña thÐp tÊm ®−îc hμn
(4) §Æc tÝnh kü thuËt cña çc m¸y hμn vμ c«ng dông cña chóng
(Dßng ®iÖn, ®iÖn ¸p, v.v...)
(5) VËt liÖu hμn vμ kiÓm so¸t vËt liÖu hμn
(Que hμn, d©y hμn, thuèc hμn,v.v...)
(6) §iÒu kiÖn hμn ®èi víi mçi chiÒu dμy
(Sè líp, gia nhiÖt)
(7) ChuÈn bÞ mÐp hμn tïy theo t− thÕ hμn vμ chiÒu dμy
(V¸t mÐp ch÷ I, V, X, tÊm ®Öm phÝa sau)
(8) Tiªu chuÈn gia c«ng
(Qui tr×nh hμn ®Ýnh, giíi h¹n lÖch,v.v...)
(9) Tiªu chuÈn kiÓm tra
(Çc ph−¬ng ph¸p kiÓm tra kh«ng ph¸ hñy)
(10) Thø tù hμn

Ngoμi ra §¨ng kiÓm viªn cßn ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng tÊt c¶ çc vËt liÖu hμn ®Òu lμ
lo¹i ®−îc c«ng nhËn theo Ch−¬ng 6, PhÇn 6 cña Qui ph¹m hoÆc t−¬ng ®−¬ng.
Ph¶i ®Æc biÖt l−u ý yªu cÇu ®èi víi chuÈn bÞ mÐp ë çc mèi nèi trùc tiÕp trªn b¶n mÐp cña
çc thÐp gãc óp ng−îc cã chiÒu cao tiÕt diÖn nhá h¬n 150mm ®Ó xem ®ã lμ v¸t mÐp ngoμi
hay v¸t mÐp phÝa trong. Kh«ng thÓ cã kÕt qu¶ hμn tháa m·n khi v¸t mÐp phÝa ngoμi cßn dòi
l−ng phÝa trong.
4.3 Thay ®æi th«ng sè kü thuËt qui tr×nh hμn

Khi cã sù thay ®æi vÒ lo¹i thÐp hoÆc ph−¬ng ph¸p hμn so víi néi dung cña th«ng sè kü thuËt
qui tr×nh hμn, §¨ng kiÓm viªn ph¶i yªu cÇu thö ®Ó chÊp nhËn sù thay ®æi trong th«ng sè kü
thuËt hoÆc xem xÐt l¹i th«ng sè kü thuËt. V× vËy tr−íc khi ®ãng tμu cÇn ph¶i kiÓm tra kü
l−ìng xem ph−¬ng ph¸p vμ qui tr×nh hμn ¸p dông cho tμu cã phï hîp víi th«ng sè kü thuËt
qui tr×nh hμn ®ang ¸p dông hay kh«ng.
4.4 Hμn hiÖu qu¶ cao

Khi ¸p dông hμn tù ®éng hiÖu qu¶ cao (ph−¬ng ph¸p hμn sö dông n¨ng l−îng nhiÖt rÊt cao)
th× chØ mét sai sãt nhá cña th«ng sè kü thuËt qui tr×nh hμn còng cã thÓ dÉn ®Õn khuyÕt tËt lín
hoÆc h− háng th©n tμu trong qu¸ tr×nh ®ãng míi. Bëi vËy §¨ng kiÓm viªn ph¶i ®Æc biÖt chó ý
®Õn çc ®iÓm sau :
(a) Hμn ®iÖn d−íi khÝ vμ hμn ®iÖn xØ
KhuyÕt tËt xuÊt hiÖn ë ®iÓm b¾t ®Çu vμ ®iÓm kÕt thóc bao gåm c¶ ®iÓm b¾t ®Çu ®Ó quay
l¹i
BiÖn ph¸p kh¾c phôc vμ kiÓm tra kh«ng ph¸ hñy
KiÓm tra çc v¶y hμn kh«ng ®Òu b»ng ph−¬ng ph¸p kh«ng ph¸ hñy
(b) Hμn tù ®éng mét phÝa
KiÓm tra çc vÕt nøt cã thÓ xuÊt hiÖn ë ®iÓm b¾t ®Çu vμ ®iÓm kÕt thóc
KiÓm tra b»ng m¾t çc v¶y hμn ë c¶ hai phÝa
(c) Xem xÐt l¹i qui tr×nh hμn
4.5 KiÓm so¸t vμ b¶o qu¶n vËt liÖu hμn

Ph¶i tiÕn hμnh çc xem xÐt cã liªn quan ®Õn thiÕt bÞ sÊy que hμn vμ çc vËt liÖu hμn kh¸c,
®iÒu kiÖn kiÓm so¸t c«ng viÖc sÊy. Khi que hμn bÞ Èm ë møc ®é nμo ®ã cã thÓ dÉn ®Õn ph¸t
sinh rç khÝ, gi¶m tÝnh chèng nøt vμ nhiÒu nguy c¬ xÊu kh¸c. Xu h−íng nμy th−êng x¶y ra
víi que hμn hydro thÊp.
L−u ý ®iÒu tra hÖ thèng cÊp ph¸t que hμn cho thî hμn vμ ch¾c ch¾n r»ng çc que hμn tr−íc
khi giao ®Õn tay thî hμn ®· ®−îc duy tr× ë ®iÒu kiÖn kh« r¸o thÝch hîp.

¶nh 4.1
Hμn th¼ng ®øng
tõ trªn xuèng
¶nh 4.2
Hμn lç (cÊy) cho
t«n b¸nh l¸i
B¸ng 4.1 ChØ dÉn ®èi víi sÊy kh« vËt liÖu hμn Que hμn
Lo¹i que hμn CÊp thÐp Thêi gian ®Ó ë ®iÒu kiÖn bªn ngoμi tèi §iÒu kiÖn sÊy
®a (giê) tiªu chuÈn
Nªn lμm Giíi h¹n cho phÐp
Kh«ng ph¶i lo¹i ThÐp th−êng 70 - 1500C
8 24
hydro thÊp 30 - 60 phót
Lo¹i hydro thÊp ThÐp ®é bÒn cao 300 - 5000C
4 6
50kg/cm2 30 - 60 phót

Thuèc hμn vμ vËt liÖu lãt mÆt sau dïng cho hμn tù ®éng
VËt liÖu CÊp thÐp Ph−¬ng ph¸p Thêi gian ®Ó ë ®iÒu kiÖn bªn §iÒu kiÖn sÊy
hμn hμn ngoμi tèi ®a (giê) tiªu chuÈn
Nªn lμm Giíi h¹n cho
phÐp
Phñ ThÐp th−êng Hμn hå quang
thuèc vμ thÐp ®é d−íi thuèc 5 6 2000C - 3500C
Bäc bÒn cao Hμn hå quang 60 phót
thuèc 50kg/mm2
4.6 §iÒu kiÖn thêi tiÕt

Khi trêi m−a kh«ng ®−îc phÐp hμn ë ngoμi trêi. Khi ®iÒu kiÖn hμn d−íi trêi m−a lμ kh«ng
thÓ tr¸nh ®−îc th× ph¶i cã dông cô che m−a, vμ ph¶i gi÷ g×n ®Æc biÖt ®Ó ®¶m b¶o kh« r¸o cho
r·nh hμn vμ çc vËt liÖu hμn kh¸c. TÊt c¶ çc qu¸ tr×nh hμn trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt nh− vËy
ph¶i ®−îc thùc hiÖn hÕt søc cÈn thËn.
4.7 KiÓm tra tr−íc khi hμn
4.7.1 ChuÈn bÞ ®Ó hμn

Sau khi ®· hμn xong th× khã cã thÓ kh¾c phôc hiÖn t−îng lÖch vÞ trÝ. Cßn viÖc thiÕu khe hë
hμn cña çc c¬ cÊu cã thÓ sÏ g©y ra nøt sau nμy. §¨ng kiÓm viªn ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra bÊt
th−êng ë nh÷ng ph©n x−ëng l¾p r¸p s¬ bé vμ ph¶i quan t©m ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò sau :
1 ChuÈn bÞ mÐp hμn
R·nh hμn ph¶i ®óng qui ®Þnh vμ ®Òu. R·nh hμn dïng cho hμn tù ®éng ph¶i ®−îc gia c«ng
®Õn kÝch th−íc ®Æc biÖt chÝnh x¸c.
§¨ng kiÓm viªn ph¶i kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o r»ng kh«ng cã ®é Èm, dÇu mì, bôi vμ s¬n ë trong
r·nh hμn ®Ó tr¸nh ph¸t sinh khuyÕt tËt trong mèi hμn.
Víi çc mèi nèi kh¸c nhau, th× mÐp hμn chuÈn bÞ còng kh¸c nhau, xem Phô lôc 1 ChuÈn bÞ
mÐp hμn vμ çc kho¶n môc kh¸c.
2 Çc dông cô g¸ l¾p (m·)
Çc dông cô g¸ l¾p dïng cho gia c«ng hμn ph¶i ®−îc bè trÝ sao cho cã thÓ gi÷ cho tr¸nh
®−îc nøt vμ çc khuyÕt tËt kh¸c trong mèi hμn.
3 Hμn ®Ýnh
Khi hμn ®Ýnh ®Ó hμn tù ®éng gi¸p mÐp thÐp tÊm, çc ®o¹n hμn ®Ýnh ph¶i sao cho kh«ng t¹o
vÕt nøt. ChiÒu dμi tèi thiÓu cña mèi hμn ®Ýnh lμ 50mm hoÆc h¬n. Khi hμn ®Ýnh ph¶i dïng que
hμn hydro thÊp ®−êng kÝnh kho¶ng 3mm.
Ph¶i l−u ý ®Ó sao cho ®¶m b¶o vÞ trÝ thÝch hîp cña çc ®iÓm hμn ®Ýnh.
Khi hμn hå quang thñ c«ng mèi hμn gi¸p mÐp ë çc c¬ cÊu quan träng cÇn tr¸nh mèi hμn
®Ýnh trong r·nh hμn. Trong tr−êng hîp nμy cÇn ph¶i l−u ý sö dông m· r¨ng l−îc hoÆc çch
t−¬ng tù ®Ó tr¸nh lÖch vÞ trÝ c¬ cÊu.
CÇn ®Æc biÖt l−u ý ®Ó kh«ng gh× chÆt qu¸ møc mèi hμn.
CÇn kiÓm tra khi l¾p çc m· g¸ (m· ®ì, m· r¨ng l−îc) hoÆc hμn ®Ýnh ®Ó tr¸nh t¹o ra lÖch vÞ
trÝ c¬ cÊu bÊt lîi ë h−íng chiÒu dμy tÊm khi hμn gi¸p mÐp.
4 §o¹n måi

Khi hμn gi¸p mÐp, ®Ó tr¸nh khuyÕt tËt hμn ë hai ®Çu ®−êng hμn, ph¶i t¹o ®o¹n måi b»ng çch
hμn thªm vμo hoÆc ®Ó chõa s½n. §o¹n m«ig nμy sÏ ®−îc c¾t bá sau khi hμn xong.
5 VÞ trÝ d©y hμn
Khi hμn tù ®éng ph¶i l−u ý d©y hμn lóc nμo còng n»m ®óng vμo t©m cña r·nh hμn.
TÊm g¸ TÊm g¸
Nªm M· r¨ng l−îc
MiÕng nãt
LÖch vÞ trÝ §óng vÞ trÝ

Hμn ®Ýnh trong r·nh
M· r¨ng l−îc
H×nh 4.1 M· r¨ng l−îc vμ tÊm g¸ H×nh 4.2 Hμn ®Ýnh ë r·nh hμn

1) Hμn gi¸p mÐp

a) Hμn thñ c«ng
S¬n trong r·nh
XØ
300
100 20
b) Hμn tù ®éng
100
300
H×nh 4.3 R·nh hμn kh«ng thÓ chÊp 100
nhËn 300
100
Hμn ®Ýnh
Hμn ®Ýnh
c) Hμn ®øng
100 Hμn ®Ýnh ®−îc thùc hiÖn ë mÆt
(Kh«ng hμn ®Ýnh) sau (kh«ng ë trong r·nh hμn)
200 > 50
200
Hμn tù ®éng Hμn thñ c«ng

50
Sau khi c¾t bá 80
®o¹n nèi ph¶i
kiÓm tra cÈn
thËn 80
50
VÕt nøt
2) Hμn gãc
KÐo dμi mÐp

Mét bªn
H×nh 4.5 §o¹n nèi dμi C¶ hai bªn 80
80 300~500
50
Kh«ng hμn ®Ýnh ë mót
trong kho¶ng 50mm
H×nh 4.4 Çc vÝ dô vÒ hμn ®Ýnh

H×nh 4.6 VÞ trÝ d©y hμn kh«ng ®óng
6 Hμn mét phÝa
Khi hμn mét phÝa cã sö dông vËt liÖu ®ì mÆt sau, cÇn l−u ý ®Ó tr¸nh t¹o ra nøt do khe hë
ch©n mèi hμn nhá. Khe hë tiªu chuÈn cña ch©n mèi hμn lμ 6mm. Còng cÇn l−u ý ®Ó tr¸nh
khe hë gi÷a çc tÊm vËt liÖu ®ì qu¸ lín. Khe hë tiªu chuÈn gi÷a çc tÊm vËt liÖu ®ì lμ nhá
h¬n hoÆc b»ng 3mm (H×nh 4.7).
7 Hμn th¼ng ®øng tõ trªn xuèng

Khi hμn theo chiÒu ®i xuèng mèi hμn ®øng, chiÒu cao cña mèi hμn sÏ cã xu h−íng nhá nÕu
®Æt que hμn kh«ng ®óng gãc (xem H×nh 4.8).
Khi ®ã cã thÓ sÏ t¹o ra nhiÒu lç khÝ, ngËm xØ vμ çc khuyÕt tËt kh¸c.
Khi th−êng xuyªn ph¸t hiÖn thÊy khuyÕt tËt d¹ng nμy, cÇn ph¶i khuyÕn nghÞ víi nhμ m¸y
®μo t¹o l¹i hoÆc huÊn luyÖn bæ sung cho thî hμn.
6 mm
450 450 450
Hå quang
6 mm
35~850
TÊm ®ì l−ng Que hμn
0~3 mm
H×nh 4.8 Hμn th¼ng ®øng tõ trªn xuèng

H×nh 4.7 Hμn mét phÝa
4.7.2 Khe hë hμn

Sau khi hμn xong mèi hμn gãc th× hÇu nh− kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®−îc sai sãt vÒ khe hë hμn
gi÷a çc c¬ cÊu. Çc khuyÕt tËt ph¸t sinh ë tr−êng hîp nμy cã thÓ g©y ra nøt sau nμy.
Khi khe hë n»m tõ 2 ®Õn 5mm th× kÝch th−íc cña mèi hμn ph¶i ®−îc t¨ng lªn tïy theo kÝch
th−íc cña khe hë. Khi cã xu h−íng t¹o ra khe hë kiÓu nμy th× çc khe hë ph¶i ®−îc ®o vμ
®¸nh dÊu ®Ó cã thÓ t¨ng kÝch th−íc mèi hμn mét çch thÝch hîp.
VÒ ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p trong c¶ hai tr−êng hîp hμn gi¸p mÐp vμ hμn gãc, xem Phô lôc 2
Khe hë hμn vμ biÖn ph¸p kh¾c phôc.
4.7.3 Hμn thÐp ®óc vμ thÐp rÌn víi t«n vá

Khi hμn çc c¬ cÊu b»ng thÐp ®óc vμ thÐp rÌn nh− sèng ®u«i chÕ t¹o s½n, ph¶i gia nhiÖt trong
kho¶ng tõ 100 ®Õn 1500C sau ®ã tiÕn hμnh hμn liªn tôc (tuyÖt ®èi tr¸nh ng¾t qu·ng) b»ng que
hμn hydro thÊp. Qu¸ tr×nh hμn ph¶i ®−îc tiÕn hμnh thËt cÈn thËn ®Ó ®¶m b¶o chÊt l−îng tèt
cho mèi hμn. Khi qu¸ tr×nh hμn ®−îc thùc hiÖn nh− trªn th× kh«ng cÇn ph¶i khö øng suÊt d−
b»ng çch ñ. Tuy vËy, ph¶i tiÕn hμnh ñ ®Ó khö øng suÊt d− nÕu tiÕn hμnh hμn trªn çc c¬ cÊu
víi khèi l−îng lín ®Ó söa ch÷a hoÆc v× lý do kh¸c.
VÒ tiªu chuÈn v¸t mÐp mèi hμn lo¹i nμy, xem Phô lôc 4.1.
4.8 VËt liÖu hμn vμ thø tù hμn
4.8.1 VËt liÖu hμn

Ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra vËt liÖu hμn vμ qui tr×nh hμn theo th«ng sè kü thuËt qui tr×nh hμn ®·
duyÖt. Trong ®ã, qui tr×nh sÊy vμ b¶o qu¶n que hμn dïng cho thÐp ®é bÒn cao vμ thÐp lμm
viÖc ë nhiÖt ®é thÊp ph¶i ®−îc quan t©m ®Æc biÖt. VÒ çc vËt liÖu hμn dïng cho çc lo¹i thÐp
kh¸c nhau, xem 2.4.1, Ch−¬ng 2, PhÇn 6.
2.4.1 Lùa chän vËt liÖu hμn
ViÖc sö dông vËt liÖu hμn cho thÐp çn dïng lμm th©n tμu, thÐp çn lμm viÖc ë nhiÖt ®é
thÊp trªn çc mèi hμn th©n tμu ph¶i phï hîp víi nh÷ng qui ®Þnh sau :
(1) Ph¹m vi ¸p dông cña vËt liÖu hμn dïng cho çc cÊp thÐp kh¸c nhau lÊy theo B¶ng
6/2.1 cña Qui ph¹m
(2) Nãi chung, vËt liÖu hμn thÐp cÊp cao h¬n cã thÓ ®−îc dïng thay cho vËt liÖu hμn
cña thÐp cÊp thÊp h¬n khi ®é bÒn ®−îc x¸c ®Þnh lμ nh− nhau.
(3) VËt liÖu hμn dïng cho thÐp cÊp thÊp h¬n cã thÓ dõng cho çc mèi hμn cña çc cÊp
thÐp kh¸c nhau cã cïng yªu cÇu ®é bÒn.
(4) Trong tr−êng hîp hμn thÐp víi ®é bÒn ®−îc x¸c ®Þnh kh¸c nhau, vËt liÖu hμn yªu
cÇu ®èi víi thÐp cã ®é bÒn thÊp h¬n cã thÓ ®−îc sö dông nÕu cã biÖn ph¸p thÝch
hîp ®Ó ng¨n ngõa çc vÕt nøt.
A 32 D 32 A 32 D 36
H×nh 4.9 H×nh 4.10
(5) VËt liÖu hμn dïng cho ®é bÒn cao h¬n cã thÓ ®−îc dïng thay cho ®é bÒn thÊp h¬n
ë cïng cÊp thÐp.
(6) Ph¶i dïng que hμn hydr« thÊp ®Ó hμn çc thÐp cã ®é bÒn cao víi nhau hoÆc hμn
thÐp ®é bÒn cao víi thÐp th−êng.
Tuy nhiªn, nÕu ®−îc §¨ng kiÓm chÊp nhËn, cã thÓ dïng que hμn kh«ng cã hydr«.
Th¾p thõéng Th¾p ½æ bËn Th¾p ½æ bËn Th¾p ½æ bËn

cao cao cao
H×nh 4.11
(7) NÕu ®−îc §¨ng kiÓm chÊp nhËn, cã thÓ dïng vËt liÖu dïng ®Ó hμn b¸n tù ®éng cho
hμn tù ®éng, cô thÓ ®−îc qui ®Þnh ë 8.1.2 PhÇn 3.
4.8.2 KiÓm tra th«ng sè kü thuËt qui tr×nh hμn

Ph¶i kiÓm tra ®Ó xem vËt liÖu hμn vμ qui tr×nh hμn cã gièng nh− ®−îc nªu trong Çc th«ng
sè kü thuËt qui tr×nh hμn hay kh«ng. §Æc biÖt lμ qui tr×nh sÊy vμ b¶o qu¶n que hμn dïng cho
thÐp ®é bÒn cao vμ thÐp lμm viÖc ë nhiÖt ®é thÊp nh− ®· nªu ë 4.8.1 trªn.
4.8.3 Thø tù hμn vμ chiÒu hμn

Ph−¬ng ph¸p hμn vμ thø tù hμn lμ tïy thuéc vμo tõng nhμ m¸y, nh−ng §¨ng kiÓm viªn ph¶i
n¾m ®−îc çc ph−¬ng ph¸p ®−îc sö dông phæ biÕn ë çc nhμ m¸y khi ®ãng tμu nh− sau.
1 Thø tù hμn ngang hoÆc hμn däc dïng cho çc tÊm t«n trong çc ®¬n vÞ l¾p r¸p
Thø tù hμn ph¶i ®−îc lùa chän sao cho kh«ng g©y ra sù chªnh lÖch nhiÒu vÒ ®é bÒn vμ øng
suÊt d− do mèi nèi däc hay mèi nèi ngang ®−îc hμn tr−íc nh− ë h×nh vÏ d−íi ®©y.
2 §iÓm nót ch÷ T vμ ®iÓm nót ng· t−
Khi hμn gi¸p mÐp, ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Ó tr¸nh khuyÕt tËt ë çc ®iÓm nót ch÷ T, ®iÓm nót
ng· t− hoÆc çc nót d¹ng kh¸c cña çc c¬ cÊu tÊm nh− ë H×nh 4.12.
Giao ®iÓm
(a) Çc tÊm Hμn ngang tr−íc Hμn däc sau
Liªn kÕt ch÷

T
(b) Çc tÊm Hμn ngang tr−íc Hμn däc sau

Giao ®iÓm
(c) Çc tÊm Hμn däc tr−íc Hμn ngang sau
H×nh 4.12 Thø tù hμn dïng cho hμn ghÐp çc tÊm t«n
3 Hμn mÆt sau

Nãi chung hμn mÆt sau trªn r·nh ch÷ V ph¶i ®−îc thùc hiÖn sau khi ®· hμn xong toμn bé mÆt
tr−íc. (H×nh 4.13).
Khi hμn mÆt sau víi khèi l−îng hμn ®¾p lín ë r·nh hμn d¹ng ch÷ X, th× mèi hμn theo chiÒu
däc (hoÆc mèi hμn theo chiÒu ngang) cÇn ph¶i ®−îc hμn lu«n c¶ hai mÆt sau ®ã míi tiÕn
hμnh hμn theo chiÒu ngang (hoÆc mèi hμn theo chiÒu däc) ë c¶ hai mÆt ®Ó tr¸nh nøt ë çc
®iÓm nót giao nhau.
4 Hμn tù ®éng (H×nh 4.14)

Khi hμn tù ®éng çc tÊm cã chiÒu dμy kh«ng lín h¬n 16 mm, cã thÓ dïng qui tr×nh hμn cã
r·nh ch÷ V chung cho tÊt c¶. Khi chiÒu dμy t«n lín h¬n 16mm, mèi hμn däc chØ ®−îc thùc
hiÖn sau khi ®· hμn xong mÆt tr−íc vμ mÆt sau cña mèi hμn ngang vμ ng−îc l¹i.
5 Thø tù hμn ®èi víi çc tÊm ghÐp so le (nót ch÷ T)
Thø tù hμn nèi çc ph©n ®o¹n th−êng lμ mèi nèi ngang tr−íc, mèi nèi däc sau. Nh−ng ®Ó
tr¸nh biÕn d¹ng do nhiÖt, nøt vμ çc khuyÕt tËt kh¸c cã thÓ hμn theo thø tù hμn nªu ë (a)
hoÆc (b) trong H×nh 4.15 víi ®iÒu kiÖn lμ c«ng viÖc hμn ë çc nót giao nhau ®−îc tiÕn hμnh
tháa m·n.
Hμn c¶ hai mÆt theo chiÒu ngang tr−íc
R·nh h×nh ch÷ V BÒ mÆt ®· hμn xong

Ngöa mÆt
R·nh h×nh ch÷ X

Dòi mÆt sau Hμn mÆt sau
óp mÆt
Hμn xong c¶ hai mÆt Sau ®ã hμn c¶ hai mÆt theo chiÒu däc
H×nh 4.13 H×nh 4.14

VÝ dô (a)
150 (2)
(1) (3)
200~300 V¸t mÐp
(1) Hμn bít l¹i (2) Hμn mét phÇn mèi (3) Hμn ®o¹n mèi nèi
200~300 mm ®Õn nèi ®èi ®Çu ngang cßn l¹i sau
mèi nèi ®Êu ®Çu ®ã hμn mèi nèi ®èi
®Çu
VÝ dô (b)
(3) V¸t mÐp
(1) 400~600 (2) (4)
(1) Hμn bít l¹i (2) Hμn phÝa ®èi diÖn (3) Hμn mèi nèi ®èi
200~300 mm ®Õn ®Çu
mèi nèi ®Êu ®Çu (4) Sau khi v¸t mÐp,
hμn phÇn cßn l¹i
H×nh 4.15 Thø tù hμn ë mèi nèi ch÷ T

6 Thø tù hμn ë çc mèi nèi gi÷a b¶n thμnh vμ b¶n mÐp
Khi hμn nèi gi¸p mÐp hai c¬ cÊu tiÕt diÖn ch÷ T ®èi ®Çu hoÆc chång mÐp, cÇn ph¶i cã çc lç
hμn thÝch hîp nh− ®−îc nªu ë tõ H×nh 4.16 ®Õn H×nh 4.18 ®Ó sao cho mèi hμn ë mÆt sau cña
b¶n mÐp ®−îc thùc hiÖn hoμn toμn. Tuy vËy, nªn nhí r»ng, ë nh÷ng vïng cã tËp trung øng
suÊt lín ph¶i dïng çc lç hμn d¹ng b¸n nguyÖt víi kÝch th−íc nhá, ch¼ng h¹n mèi nèi ë çc
khung ngang trong kÐt c¹nh cña tμu lín, ë nh÷ng chç cÇn ph¶i quan t©m ®Ó tr¸nh ®−êng hμn
bÞ gi¸n ®o¹n. Khi ®ã çc lç hμn d¹ng b¸n nguyÖt nhá sÏ ®−îc hμn ®Çy sau khi mèi hμn ë trªn
b¶n mÐp ®−îc hoμn thμnh. ë H×nh 4.18 (5), l−u ý tr¸nh çc khuyÕt tËt ë ®iÓm kÕt thóc t¹i lç
hμn cña ®−êng hμn trªn b¶n thμnh. Mèi hμn gãc ph¶i ®−îc tiÕn hμnh sau khi hμn xong mèi
hμn gi¸p mÐp trªn b¶n thμnh ë c¶ hai mÆt.
Mèi hμn
b¶n thμnh
Lç hμn Lç hμn
25 ~ 50
75 ~ 150
25 ~ 50
Mèi nèi b¶n thμnh
Mèi nèi b¶n thμnh Mèi nèi b¶n thμnh (a) BŸn (b) Chù nhºt lõìn (c) D−ng
n©ng kh«ng n©ng gÜc vÞ sÝ
H×nh 4.16 VÝ dô vÒ mèi nèi gi÷a b¶n mÐp H×nh 4.17 Çc d¹ng lç hμn
vμ b¶n thμnh cña c¬ cÊu
(1) H¡n b¨n m¾p (2) Kho¾t lõng v¡ h¡n lõng
B¨n th¡nh M¬ r¯ng lõìc

B¨n m¾p
Kháng h¡n
Kho¾t lõng v¡ h¡n lõng

(3) H¡n b¨n th¡nh t÷ m´t n¡y (4)
ThŸo bÞ
m¬ r¯ng
lõìc
(5) H¡n ½õéng h¡n cÝn l−i

NÜi chung h¡n t¶m d¡y hçn trõèc
H×nh 4.18 VÝ dô vÒ thø tù hμn b¶n thμnh vμ b¶n mÐp cña c¬ cÊu

7 Mèi nèi ph©n tæng ®o¹n cña çc c¬ cÊu däc

Trong tr−êng hîp nèi çc ph©n tæng ®o¹n, (1) mèi nèi t«n ph¶i ®−îc hμn tr−íc, kÕ ®ã ®Õn (2)
çc b¶n mÐp cã chiÒu dμy lín h¬n b¶n thμnh, sau ®ã (3) çc b¶n mÐp cßn l¹i, cuèi cïng lμ
(4) çc mèi hμn gãc bít l¹i trªn ®o¹n nèi.
Nh×n chung çc tÊm dμy h¬n, tÊm mÐp ph¶i ®−îc hμn tr−íc, sau ®ã ®Õn çc tÊm máng h¬n
®Ó tr¸nh biÕn d¹ng hoÆc mÊt æn ®Þnh xuÊt hiÖn trªn mèi nèi cña çc tÊm máng.
TÊt c¶ çc mèi nèi gi¸p mÐp ph¶i ®−îc hμn c¶ hai mÆt tøc lμ hμn mÆt tr−íc sau ®ã dòi mÆt
sau vμ hμn.
4.8.4 Thø tù hμn ®èi víi çc tÊm chÌn

HiÖn nay chÊt l−îng que hμn tèt h¬n tr−íc ®©y cho nªn Ýt khi cã vÕt nøt xuÊt hiÖn trªn ®−êng
hμn cña çc tÊm chÌn. Tuy vËy vÉn ph¶i l−u ý vÒ thø tù hμn khi lÊp lç khoÐt t¹m thêi ®Ó ®i
l¹i, çc lç th«ng h¬n vμ çc lç c¾t sai.
Thø tù hμn tiªu chuÈn ®èi víi mçi lo¹i lç nh− sau :
1 TÊm bÞt lç luån c¬ cÊu
Thø tù hμn víi lo¹i nμy xem chØ dÉn cô thÓ ë H×nh 4.20 d−íi ®©y. ë mÆt kia cña v¸ch còng
t−¬ng tù.
Tán boong
VŸch
1
X¡ dàc
boong T¶m bÙt 1 H¡n t¶m bÙt vèi tán boong
B¨n m¾p 3 B¨n m¾p (m´t kia cñng tõçng tú)
2 B¨n th¡nh
4
1
Tán bao ½Ÿy hoć tán bao m−n
2 H¡n nâi t¶m bÙt vèi x¡ dàc 3 H¡n nâi t¶m bÙt vèi
theo chiËu t÷ dõèi lÅn (m´t vŸch theo chiËu t÷
kia cñng h¡n tõçng tú) dõèi lÅn (m´t kia
H×nh 4.19 Mèi nèi cña çc c¬ cÊu cñng h¡n tõçng tú)
däc
H×nh 4.20 Thø tù hμn tÊm bÞt lç luån c¬
cÊu

2 LÊp çc lç h×nh trßn hoÆc « van

Xem cô thÓ ë H×nh 4.21.
i) Khi chiÒu dμy t«n b»ng vμ nhá ii) Khi chiÒu dμy t«n lín h¬n 25mm
h¬n 25mm
M´t trõèc M´t sau M´t trõèc M´t sau M´t trõèc M´t sau
1 2
H×nh 4.21 Thø tù hμn lÊp çc lç
3 PhÇn bÞ c¾t vμ phÇn thay míi

ë mçi gãc cña phÇn bÞ c¾t ph¶i khoan lç chÆn ®−êng kÝnh tõ 20 ®Õn 30 mm, tïy theo chiÒu
dμy cña tÊm.
VÝ dô vÒ thø tù hμn lo¹i nμy nh− sau :
Sè (2) ë c¶ hai mÆt nghÜa lμ hai thî hμn hμn ®ång thêi.
4 Lå chń
100 ~ 150 Lå chń
100 ~ 150
3 1 2 2
1
4 100 ~ 150
H×nh 4.22 Thø tù hμn ë phÇn thay míi
4 LÊp çc lèi ®i t¹m thêi hoÆc lç th«ng giã

Çc lèi ®i t¹m thêi th«ng th−êng ®−îc më trªn t«n v¸ch vμ t«n m¹n ë buång m¸y. §«i khi
ng−êi ta më çc lç nhá ë çc ng¨n hÑp ®Ó th«ng giã.
Khi më çc lèi ®i t¹m thêi, nÕu cã thÓ, tèt nhÊt lμ nªn c¾t t«n theo çc ®−êng hμn däc hoÆc
®−êng hμn ngang. T¹i cuèi cña ®−êng c¾t trªn ®−êng hμn däc hoÆc ngang ph¶i khoan lç chÆn
vμ ph¶i c¾t theo gãc l−în ®−êng kÝnh kho¶ng 300mm.
VÝ dô vÒ thø tù hμn lÊy nh− sau :

Hâc khÏ
Lå khÏ Rå khÏ
Hâc khÏ Lå khÏ Rå khÏ
Chïm chμn
Kháng ½Ëu
θ > 900
θ ≤ 900
Phï søa CÜ thÌ ch¶p nhºn

L−u ý :
Giíi h¹n chïm ch©n cho phÐp (víi mèi hμn gãc còng t−¬ng tù)
NÕu θ lín h¬n 900, mÐp chïm ph¶i ®−îc söa ch÷a b»ng çch mμi
hoÆc hμn ®Õn khi θ nhá h¬n 900
H×nh 4.25
4.9.3 KhuyÕt tËt ë mèi hμn gãc
Nøt, ch¸y ch©n, lç khÝ, rç, v.v... cã ®iÓm ®¸nh gi¸ kiÓm tra gièng nh− ë mèi hμn gi¸p mÐp.
Nøt
Chïm ch©n
Ch¸y ch©n
Hμn kh«ng ®Òu
Hμn kh«ng ®ñ kÝch th−íc
H×nh 4.26
Lç khÝ
Ch¸y ch©n
4.9.4 KhuyÕt tËt khi hμn ®øng tõ trªn xuèng

Khi hμn tõ trªn xuèng ë t− thÕ ®øng, chiÒu cao cña ®−êng hμn cã xu h−íng qu¸ nhá nÕu gãc
que hμn kh«ng ®óng.
Khi ®ã nhiÒu lç khÝ, rç, ngËm xØ vμ çc khuyÕt tËt kh¸c cã thÓ xuÊt hiÖn. Ngoμi ra, ®«i khi
®−êng hμn gãc trë lªn lâm vμ kh«ng ®ñ kÝch th−íc. Trong tr−êng hîp nh− vËy cÇn ph¶i t¨ng
kÝch th−íc cña ®−êng hμn gãc. §©y lμ vÊn ®Ò cÇn ph¶i l−u ý.

Khi çc khuyÕt tËt nh− vËy ®−îc ph¸t hiÖn th−êng xuyªn th× ph¶i khuyÕn nghÞ víi nhμ m¸y
®Ó ®μo t¹o l¹i thî hμn.
Khi çc c¬ cÊu däc chui qua çc lç khoÐt c¬ cÊu d¹ng ch×a khãa ph¶i kiÓm tra xem cã vÕt
nøt trªn c¬ cÊu däc hay b¶n thμnh cña c¬ cÊu ngang hay kh«ng. §Æc biÖt lμ khi hμn tõ trªn
xuèng ë t− thÕ ®øng, vÕt nøt trãc m¶ng cã chiÒu h−íng xuÊt hiÖn.
Mèi hμn gãc cã khuyÕt tËt Mèi hμn gãc tèt
Ch©n kh«ng ®ñ §ñ ch©n

Lç khÝ NgËm xØ
C¾t ch©n Mèi hμn lâm Mèi hμn b×nh th−êng
KÝch th−íc mèi hμn gãc ph¶i ®−îc t¨ng b»ng çch hμn
l¹i
H×nh 4.27 KhuyÕt tËt trªn mèi hμn gãc H×nh 4.28 Mèi hμn lâm
th¼ng ®øng tõ trªn xuèng
C°t chμn
Nöt
H×nh 4.29 VÕt nøt t¹i lç c¬
cÊu chui qua
4.10 Çc d¹ng hμn kh¸c

HiÖn nay, ngoμi hμn thñ c«ng, ë çc c¬ së ®ãng tμu lín ®· ¸p dông nhiÒu ph−¬ng ph¸p hμn
®Æc biÖt vμ hμn hiÖu qu¶ cao.
4.10.1 Hμn ®Æc biÖt

Khi çc qui tr×nh hμn ®Æc biÖt nh− hμn tù ®éng mét phÝa, Hμn CES (Consumable Electro
Slag Weld : hμn ®iÖn xØ), hμn träng l−îng, hμn b¸n tù ®éng vμ çc d¹ng kh¸c ®−îc ¸p dông,
th× viÖc kiÓm tra ph¶i ®−îc tiÕn hμnh sau khi ®· n¾m ®−îc ®Æc tÝnh cña mçi qui tr×nh hμn.
Çc qui tr×nh hμn ®Æc biÖt còng cã nh÷ng d¹ng khuyÕt tËt riªng nªn còng ph¶i xÐt duyÖt qui
tr×nh hμn ®Æc biÖt. CÇn ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn tÝnh chÊt cña çc khuyÕt tËt ®èi víi lo¹i
nμy.
Nãi chung çc ®iÓm b¾t ®Çu vμ kÕt thóc cña ®−êng hμn tù ®éng vμ nh÷ng ®−êng hμn kh«ng
®Òu ph¶i ®−îc kiÓm tra b»ng ph−¬ng ph¸p kh«ng ph¸ hñy.
4.10.2 Hμn tù ®éng mét phÝa

Khi hμn tù ®éng mét phÝa ®−îc tiÕn hμnh cho ®Õn tËn mót ngoμi cña tÊm måi ngÊu sang c¶
mÆt sau th×, trong mét vμi tr−êng hîp, vÕt nøt ch¹y theo h−íng däc cã thÓ kÐo kho¶ng tõ 100

®Õn 150mm tõ mót ngoμi ®−êng hμn trë vμo. §Ó tr¸nh nh÷ng khuyÕt tËt nh− vËy, khi hμn tù
®éng nªn hμn sao cho phÇn cuèi cña ®−êng hμn hay bÞ nøt nh− ®−îc nªu ë trªn bÞ lo¹i trõ
khái ®èi t−îng hμn b»ng çch hμn ®o¹n nμy b»ng thñ c«ng hoÆc d−íi khÝ CO2 ®Ó kh«ng cho
®−êng hμn tù ®éng ngÊu sang mÆt sau ë ®o¹n nμy.
Tr−êng hîp khi hμn mét phÝa ®−îc thùc hiÖn võa b»ng tù ®éng võa b»ng thñ c«ng th× ph¶i
kiÓm tra b»ng m¾t c¶ mÆt tr−íc vμ mÆt sau cña ®−êng hμn. NÕu cã hiÖn t−îng ®−êng hμn
kh«ng ®Òu th× ph¶i kiÓm tra kh«ng ph¸ hñy.
§Ó kiÓm so¸t chÊt l−îng, cÇn ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra khuyÕt tËt b»ng siªu ©m. Khi tiÕn hμnh
kiÓm tra hμn vμ ®iÒu tra hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l−îng ph¶i kiÓm tra xem qui tr×nh hμn vμ
tiªu chuÈn kiÓm so¸t chÊt l−îng ®· cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®èi víi qu¸ tr×nh hμn nªu trªn hay
ch−a.
4.10.3 Hμn ®o¹n ng¾n vμ gia nhiÖt ®èi víi thÐp ®é bÒn cao
Khi hμn thÐp ®é bÒn cao, tr¸nh chäc que hμn nhiÒu lÇn ®Ó lÊy löa v× ®iÒu nμy g©y ra t¸c dông
xÊu ®èi víi kim lo¹i c¬ b¶n. Khi ph¸t hiÖn thÊy cã hiÖn t−îng nμy, cÇn ph¶i yªu cÇu mμi
hoÆc gät bá phÇn kim lo¹i ®· bÞ biÕn cøng do chäc que hμn nhiÒu lÇn. Trong thùc tÕ §¨ng
kiÓm viªn nªn l−u ý ®Ó tr¸nh t¸i diÔn hiÖn t−îng nμy.
Khi hμn thÐp cã ®é bÒn cao th«ng th−êng vμ thÐp ®óc nÕu dïng ®o¹n hμn ng¾n th× sÏ cã xu
h−íng xuÊt hiÖn vÕt nøt do bÞ t«i cøng. Bëi vËy, vÒ nguyªn t¾c, chiÒu dμi tèi thiÓu cña ®−êng
hμn trong tr−êng hîp nμy ph¶i lμ 50mm.
Trong "H−íng dÉn ¸p dông Qui ph¹m", PhÇn 6, çc tiªu chuÈn ®Ó kiÓm so¸t chÊt l−îng khi
hμn thÐp ®é bÒn cao th«ng th−êng lo¹i AH, DH vμ EH ®−îc ®−a ra nh− sau :
- Chäc que hμn ®Ó lÊy löa : CÊm
- ChiÒu dμi cña ®−êng hμn : 50mm hoÆc lín h¬n
- NhiÖt ®é m«i tr−êng cÇn thiÕt ph¶i gia nhiÖt : 50C hoÆc nhá h¬n
- NhiÖt ®é gia nhiÖt : 500C hoÆc lín h¬n
4.10.4 Çc vÕt nøt nhá xuÊt hiÖn ë ®−êng hμn trªn thÐp ®é bÒn cao
ë çc mèi hμn gãc gi÷a çc c¬ cÊu b»ng thÐp ®é bÒn cao vμ vïng ¶nh h−ëng nhiÖt cña phÇn
mèi hμn gi¸p mÐp gi÷a çc c¬ cÊu b»ng thÐp th−êng vμ thÐp ®é bÒn cao dÔ ph¸t sinh çc vÕt
nøt nhá nªn ph¶i ®Æc biÖt l−u ý nh÷ng tr−êng hîp nh− vËy.
Khi çc mèi hμn ®−îc tiÕn hμnh vμo mïa ®«ng, çc vïng ®−êng hμn thùc hiÖn ë t− thÕ hμn
b»ng hoÆc çc ®−êng hμn gãc thùc hiÖn ë t− thÕ hμn trÇn cÇn ph¶i ®−îc kiÓm tra b»ng
ph−¬ng ph¸p thÈm thÊu chÊt láng hoÆc ph−¬ng ph¸p dïng bét tõ tÝnh.
NÕu ph¸t hiÖn thÊy çc vÕt nøt th× ph¶i tiÕn hμnh lo¹i bá b»ng çch mμi hoÆc ph−¬ng ph¸p
thÝch hîp kh¸c. Xem h×nh vÏ d−íi ®©y :

HT
HT HT
HT
HT HT
Nöt HT
H×nh 4.30
MS MS
MS
HT HT Nöt HT
2~3 mm
HT
4.10.5 ThÐp ®é bÒn cao lo¹i TCMP (Thermo-Mechanical Controlled Process : Qu¸ tr×nh
kiÓm so¸t c¬ nhiÖt)
Trong tr−êng hîp khi thÐp ®é bÒn cao lo¹i TCMP (AH, DH vμ EH) ®−îc s¶n xuÊt víi l−îng
çc bon thÊp vμ/ hoÆc liÒu l−îng çc bon t−¬ng tù, que hμn hy®r« thÊp dïng cho thÐp ®é bÒn
cao phï hîp víi yªu cÇu ë 6/6.2.1 cña Qui ph¹m ®−îc chÊp nhËn vμ ®iÒu kiÖn hμn ®−îc miÔn
gi¶m nh− sau :
- Chäc que hμn ®Ó lÊy löa : CÊm
- ChiÒu dμi cña ®−êng hμn :
Hμn ®Ýnh vμ hμn söa ch÷a : 10mm hoÆc lín h¬n
Hμn söa ch÷a : 30mm hoÆc lín h¬n
- NhiÖt ®é m«i tr−êng cÇn thiÕt ph¶i gia nhiÖt : 00C hoÆc nhá h¬n
- NhiÖt ®é gia nhiÖt : 200C hoÆc lín h¬n
4.10.6 VÝ dô vÒ hμn ®Æc biÖt

§Æc tÝnh cña çc ph−¬ng ph¸p hμn ®Æc biÖt sau ®©y ®−îc nªu ë Phô lôc 3 cña Ch−¬ng nμy.
- Hμn träng l−îng
- Hμn b¸n tù ®éng b¶o vÖ b»ng khÝ CO2
- Hμn hå quang d−íi thuèc
- Hμn ®iÖn xØ
- Hμn ®iÖn xØ d−íi thuèc
- Hμn ®iÖn d−íi khÝ b¶o vÖ

Ch−¬ng 4 - Phô lôc 1 ChuÈn bÞ mÐp hμn vμ çc c«ng viÖc kh¸c
1. Mèi hμn gi¸p mÐp

(1) ChiÒu dμy t«n b»ng hoÆc nhá h¬n (2) ChiÒu dμy t«n lín h¬n 6mm th× ph¶i v¸t
6mm th× cã thÓ kh«ng cÇn v¸t mÐp mÐp d¹ng ch÷ V hoÆc X
Lèn hçn 500 Lèn hçn 500
Tâi ½a 6 mm
< 3mm < 3mm
Khe hê phï nhÞ hçn 3 mm
< 5 mm < 5 mm
(3) ChiÒu dμy kh¸c nhau

1) Sai kh¸c lμ 3 mm hoÆc nhá h¬n 2) Sai kh¸c lín h¬n 3mm
> 3a
≤ 3 mm
a
a
≤ 3 mm > 3a
3) Mèi nèi cña thÐp ®óc hoÆc thÐp rÌn 4) Mèi nèi cña t«n víi thÐp ®óc hoÆc
thÐp rÌn
500 500
30 ~ 50 mm
> 200 T¶m ½Îm 6 mm

R < 6 mm
Khi kháng thÌ h¡n
½õìc ê m´t sau thÖ
phï ½´t t¶m ½Îm
Mâi nâi chãng m¾p cða th¾p ½îc/ r¿n vèi tán
2t + 25
450
H¡n F1
t t
6mm H¡n F1
t + 25 H¡n F1
2. Mèi hμn mét phÝa 3. Mèi nèi chång mÐp

(1) Kh«ng uèn l−în (2) uèn l−în
450 t'
t' t'
F1 t' F1
F1 F1
T¶m ½Îm
6 mm
(2t + 25) mm (2t + 25) mm
4. Mèi nèi hμn gãc
(1) Sai lÖch nhá nhÊt ®èi víi mèi hμn gãc
Chó thÝch (6) ë B¶ng 2-A/1.4 Ch−¬ng 1 cña PhÇn 2-A, Qui ph¹m nªu râ : " Sai lÖch nhá
nhÊt cña chiÒu réng mèi hμn lμ 10% so víi qui ®Þnh". §iÒu nμy cã nghÜa lμ sai lÖch trung
b×nh trªn mét ®¬n vÞ chiÒu dμi mèi hμn do chiÒu réng mèi hμn kh«ng ph¶i lóc nμo còng ®Òu

nhau nªn chiÒu réng mèi hμn ë mét chç cã thÓ b»ng 120% ë chç kh¸c. §iÒu nμy kh«ng cã
nghÜa lμ kh«ng ®−îc b»ng 90% chiÒu réng mèi hμn trªn toμn bé chiÒu dμi.
(2) Mèi nèi hμn gãc cña çc c¬ cÊu däc
Mèi hμn gãc kh«ng cÇn ph¶i ngÊu toμn bé nÕu

t chiÒu réng mèi hμn phï hîp víi diÖn tÝch tiÕt
A d diÖn cña çc c¬ cÊu däc (xem c«ng thøc ë 1)
trong h×nh d−íi).
d0 NÕu kh«ng thùc hiÖn ®−îc viÖc t¨ng chiÒu
½¡ ngang
réng mèi hμn nh− nªu ë trªn th× ph¶i hμn ngÊu
Sâng chÏnh
toμn bé.
Sâng phò
1) Mèi hμn kh«ng ngÊu qua toμn bé 2) Mèi hμn ngÊu qua toμn bé
t × d ≤ 2 × 0,7 f d0
f (chiÒu réng mèi hμn) ≥ (t × d)/1,4d0
F
‡¡ ngang
Sâng
‡¡ ngang
Sâng Chi tiÆt "A"
Chi tiÆt "A"
(3) Nh÷ng n¬i yªu cÇu ®−êng hμn ph¶i liªn tôc
1) Vïng cã tËp trung øng suÊt lín 2) S−ên cña tμu chë hμng rêi
0,1l 0,15l
0,1l 0,1l
0,1l 0,1l
0,05l
l
l l Mâi h¡n F1
VŸch biÅn T¶t c¨ cŸc mâi h¡n ½Ëu l¡ F1
0,1l Ch× mâi

h¡n F1
l
3) Mèi nèi mót cña çc thÐp ®Þnh h×nh (4) T«n mÐp boong vμ t«n mÐp m¹n
M¡i trçn
Tán m¾p Tán m¾p
t1 boong 400~500 0 0
t1 Tán boong 40 ~50 Tán
0,7t1 m¾p m¾p
0,7 t1 m−n
t1 m−n t1
t1 < t2 t t
t2 40 ~500
0
Mâi h¡n F1 cho
chiËu d¡y t1

(5) §Çu cét (6) V©y gi¶m l¾c
Mâi h¡n F2
Cæt châng Mâi h¡n F1
T¶m k¾p
Mâi h¡n F2
450
Mâi h¡n F2 Mâi h¡n F2
F1 t−i mît F1 t−i mît
50~70 mm
Mâi h¡n F2 Mâi h¡n F2
5. Tiªu chuÈn hμn cÊy
a t
p p
ChiÒu dμy Qui çch B−íc

Sè hiÖu hμn
t (mm) a b (p)
Nhá h¬n hoÆc b»ng 6 65 35
7 ®Õn 18 75 40 1,5a ®Õn 2,5a F1
B»ng vμ lín h¬n 19 85 45

B¨ng 2A/1.4 Sâ hiÎu v¡ qui cŸch cða mâi h¡n gÜc
(‡çn vÙ : mm )
Sâ hiÎu mâi w
f t
h¡n
t
t
t
f
w
f
f
p
H¡n chãng m¾p H¡n chù T ChiËu d¡i mâi h¡n v¡ bõèc h¡n
‡õéng h¡n liÅn tòc ‡õéng h¡n giŸn ½o−n

ChiËu ræng mâi h¡n f ChiËu ræng ChiËu d¡i Bõèc h¡n p
ChiËu d¡y cç c¶u F1 F2 mâi h¡n f mâi h¡n w F3 F4
5 trê xuâng 3 3 60 150 250
3
6 4 4
7
5 5
8
9 4
10 6 6
11
12
13 7 5 7
14
15 75 200 350
16 8 6 8
17
18
19 9 9
20
21 7
22
23 10 10
24
25
T÷ 26 ½Æn 40 11 8 11
Chî thÏch :
(1) NÆu l¡ mâi nâi cða x¡ boong, sõén, nÂp v¡ sâng vèi tán boong, tán ½Ÿy trÅn, tán vŸch, tán bao hoć b¨n
m¾p, thÖ chiËu ræng mâi h¡n gÜc “ f “ cða mâi nâi d−ng chù T phï xŸc ½Ùnh theo chiËu d¡y b¨n th¡nh
cða cç c¶u. ‡âi vèi cŸc mâi nâi khŸc “f “ ½õìc xŸc ½Ùnh theo chiËu d¡y cða t¶m mÞng hçn .
(2) ‡âi vèi mâi h¡n chãng m¾p, chiËu ræng mâi h¡n sâ hiÎu F1 ½õìc xŸc ½Ùnh theo chiËu d¡y cða t¶m
mÞng hçn.
(3) ChiËu cao cða mâi h¡n gÜc phï b±ng 0,7f.
(4) NÜi chung, chiËu ræng mâi h¡n sâ hiÎu F2 phï l¡ kÏch thõèc tâi thiÌu cða mâi h¡n gÜc.
(5) CŸc ½o−n h¡n giŸn ½o−n phï ½õìc ½´t lÎch nhau v¡ t−i cŸc mît, w phï ½õìc ½´t ê c¨ hai bÅn cða mâi
nâi.
(6) Sai lÎch kÏch thõèc mâi h¡n cho ph¾p l¡ 10% so vèi qui ½Ùnh.

Ch−¬ng 4 - Phô lôc 2 Khe hë hμn vμ biÖn ph¸p kh¾c phôc
Khe hë tr−íc khi hμn
1. Hμn gãc
1.1 Khe hë hμn
Khe hê (a)
Khe hê giùa nÂp

v¡ cç c¶u dàc
Khe hê (a)
CÜ khe hê do t¶m ½öng

‡îng vÙ trÏ bÙ ng°n
1.1.1 Ph¹m vi (®¬n vÞ : mm)

Tèi thiÓu : ≤ 3
1.1.2 Kh¾c phôc

(1) 3<a≤5
T¨ng chiÒu réng ch©n : (TrÞ sè theo
Qui ph¹m) + (a - 2)
(2) 5 < a ≤ 16
a) V¸t mÐp ®i 300 ®Õn 450, ®Æt tÊm ®Öm, b) ChÌn thªm tÊm lãt
hμn sau ®ã th¸o tÊm ®Öm vμ hμn tiÕp ë ChiÒu dμy cña tÊm lãt ph¶i võa khe hë
mÆt kia gi÷a hai tÊm
t2
5
t
t1
T¶m ½Îm
300~ 450 t2 ≤ t ≤ t1
ThŸo t¶m ½Îm

(3) a > 16
Ph¶i nèi thªm mét ®o¹n cã chiÒu
réng tèi thiÓu lμ 300 mm.
≥ 300 mm T¶m ch¿n
2. Mèi nèi gi¸p mÐp
2.1 Khe hë hμn
Khe hê (a)
‡îng vÙ trÏ CÜ khe hê do cç c¶u bÙ ng°n
2.1.1 Ph¹m vi (®¬n vÞ : mm)

Tèi thiÓu : 2 ≤ a < 5
2.1.2 BiÖn ph¸p kh¾c phôc

(1) NÕu 5 < a ≤ 16
§Æt tÊm lãt vμ hμn sau ®ã th¸o tÊm ®Öm vμ hμn tiÕp mÆt cßn l¹i
TÊm lãt
Th¸o tÊm lãt vμ dòi Hμn mÆt sau
(2) NÕu 16 < a ≤ 25

a) Hμn ®¾p thªm vμ gia c«ng mÐp sau ®ã tiÕn hμnh hμn b×nh th−êng
1 Khe hê 2 H¡n ½°p

3 Gia cáng m¾p 4 H¡n bÖnh thõéng
b) Thay míi mét phÇn nh− ë d−íi ®©y
(3) a > 25
Thay míi mét ®o¹n cã chiÒu réng tèi thiÓu lμ 300 mm
T¶m ch¿n
≥ 300 mm
C¾t bá mét ®o¹n ®ñ ®Ó chÌn mét ®o¹n míi cã chiÒu réng tèi thiÓu lμ 300 mm
3. Mèi nèi chång mÐp
3.1 Mèi nèi cã khe hë

VÝ dô vÒ mèi nèi cã khe hë kh«ng ®óng
a a
3.2 Mèi nèi ®óng
≤ 3 (mm)
3.3 BiÖn ph¸p kh¾c phôc
1) a ≤ 3 (mm)
Cã thÓ hμn mμ kh«ng cÇn ph¶i xö lý g× c¶
2) 3 < a ≤ 3 (mm)
(ChiÒu réng ch©n) = (ChiÒu réng ch©n theo yªu cÇu) + a
3) a > 5 (mm)
Ph¶i th¸o ra vμ l¾p l¹i

Ch−¬ng 4 - Phô lôc 3 Hμn ®Æc biÖt
1. H¡n tràng lõìng 2. H¡n bŸn tú ½æng bö vÎ b±ng CO2
ThiÆt bÙ Nguãn ½iÎn ‡iËu ch×nh lõìng khÏ

KÂp A V
CŸp ½iÎn Khèp trõìt Hæp ½iËu khiÌn
Thanh trõìt AC 200V N−p dμy h¡n
Chμn ‡·u d¹n hõèng Bºt/t°t
U
V
W
Que h¡n DÝng sç c¶p
D¹n hõèng
Nâi ½¶t CŸp ½iËu khiÌn
‡õéng h¡n DÝng thö c¶p
Qui trÖnh
Khèp trõìt
Thanh trõìt
Con l¯n n−p dμy
CŸp ½iÎn Dμy h¡n
DÝng ½iÎn
‡´t möc KÂp
mæt chiËu (DC)
Que h¡n
VÝng chń KhÏ CO2
Thuâc h¡n
Trõìt
Lßi Hã quang
X× h¡n
α ‡·u h¡n
β Hõèng h¡n
KL h¡n ½°p Hã quang
Th¾p t¶m BÌ h¡n Kim lo−i cç b¨n
KL cç b¨n
Nâi ½¶t
3. H¡n hã quang dõèi thuâc
ThiÆt bÙ
Cuæn dμy h¡n Tròc n−p dμy h¡n

Dμy h¡n Thuâc h¡n Dμy h¡n
PhÍu thuâc Hõèng h¡n
âng rÜt
Tròc n−p dμy h¡n thuâc ‡·u tiÆp xîc Thuâc h¡n
Má tç Hã quang Hâc h¡n
Còm ½iËu
khiÌn X×
Nguãn
Xe chuyÌn ½iÎn
KL co b¨n
LÜt X× nÜng chÿ

BÌ h¡n Kim lo−i nÜng chÿ

4. H¡n ½iÎn x×
Dμy h¡n
‡·u d¹n dμy

‡·u d¹n dμy
Dμy h¡n
T¶m R¬nh h¡n
X× nÜng chÿ
KL nÜng chÿ c·n h¡n
T¶m chń ½ãng T¶m chń ½ãng X× nÜng chÿ
KL h¡n ½°p
½õìc l¡m mŸt ½õìc l¡m mŸt
b±ng nõèc b±ng nõèc KL nÜng chÿ
T¶m chń ½ãng KL h¡n ½°p

½õìc l¡m mŸt T¶m
c·n h¡n ‡õéng h¡n
b±ng nõèc
âng nõèc l¡m mŸt

Hõèng h¡n (m´t bÅn)
5. H¡n ½iÎn x× dïng thuâc
NguyÅn lû âng thuâc ThiÆt bÙ
Dμy h¡n
âng thuâc
âng th¾p Má tç Cuæn dμy Nguãn
T¶m chń qu¶n dμy ½iÎn DC
½ãng ½õìc
X× nÜng chÿ l¡m mŸt
D¹n hõèng
KL nÜng chÿ b±ng nõèc D¹n âng
(câ ½Ùnh) âng kháng
Thuâc h¡n thuâc Bæ ½iËu ch×nh
T¶m AC
c·n h¡n T¶m T¶m 100V
c·n h¡n c·n h¡n
Nõèc l¡m
mŸt
LÜt b±ng ½ãng

6. H¡n ½iÎn dõèi khÏ bö vÎ
Tròc n−p dμy h¡n

Dμy h¡n T¶m c·n h¡n
T¶m chń ½ãng ½õìc

Hã quang l¡m mŸt b±ng nõèc
KhÏ CO2 KhÏ CO2
X× nÜng chÿ
Hõèng h¡n
KL chÿ
‡õéng ra
KL h¡n ½°p
Nõèc l¡m mŸt
‡õéng v¡o
‡õéng h¡n
T¶m c·n h¡n

Chương 5 Kiểm tra phóng dạng

Trong hå s¬ thiÕt kÕ tμu, h×nh d¸ng vμ kÝch th−íc cña th©n tμu ®−îc thÓ hiÖn toμn bé trªn b¶n
vÏ tuyÕn h×nh vμ çc b¶n vÏ bè trÝ kÕt cÊu nh−ng ë tû lÖ nhá. Tuy vËy, ®Ó cã thÓ triÓn khai h¹
liÖu ®Ó gia c«ng çc c¬ cÊu vμ l¾p r¸p th©n tμu ph¶i cã ®−îc sè liÖu chÝnh x¸c theo tû lÖ 1/1.
V× vËy ph¶i tiÕn hμnh phãng d¹ng. C«ng t¸c phãng d¹ng lμ mét b−íc rÊt quan träng quyÕt
®Þnh mét phÇn ®é chÝnh x¸c ®ãng th©n tμu so víi thiÕt kÕ vμ chÊt l−îng ®ãng tμu. Cã nhiÒu
ph−¬ng ph¸p phãng d¹ng kh¸c nhau trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn : Phãng d¹ng trªn sμn phãng d¹ng,
phãng d¹ng b»ng quang häc, phãng d¹ng b»ng m¸y tÝnh.
Sau khi phãng d¹ng xong ng−êi ta tiÕn hμnh khai triÓn toμn bé h×nh d¹ng cña çc c¬ cÊu
th©n tμu vμ lμm d−ìng sau ®ã dïng çc d−ìng ®Ó lÊy dÊu, gia c«ng çc c¬ cÊu th©n tμu.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y do sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin, nhiÒu phÇn mÒm phôc
vô cho viÖc triÓn khai c«ng nghÖ ®ãng tμu ®· ®−îc ph¸t triÓn. Trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn çc phÇn
mÒm nh− AUTOSHIP, SHIPCONSTRUCTOR,... ®· lμm thuËn tiÖn cho c«ng viÖc phãng
d¹ng vμ h¹ liÖu rÊt nhiÒu, c«ng nghÖ nμy ®ang ®−îc triÓn khai ë çc nhμ m¸y lín. Tuy vËy, ë
çc c¬ së nhá chñ yÕu vÉn sö dông phÇn mÒm vÏ kü thuËt AUTOCAD ®Ó tiÕn hμnh phãng
d¹ng trªn m¸y tÝnh sau ®ã lÊy sè liÖu tõ m¸y tÝnh ®Ó h¹ liÖu b»ng thñ c«ng.
5.2 Çc ph−¬ng ph¸p phãng d¹ng

1 Ph−¬ng ph¸p phãng mÉu trªn sμn phãng th−êng ®−îc thùc hiÖn ë trong nhμ phãng d¹ng. ë
®©y tuyÕn h×nh tμu ®−îc vÏ ë tû lÖ 1/1 cho tÊt c¶ çc s−ên thùc tÕ nªn ®èi víi nh÷ng tμu lín
yªu cÇu ph¶i chuÈn bÞ sμn phãng cã diÖn tÝch lín. DiÖn tÝch sμn phãng cã thÓ tÝnh theo c«ng
thøc :
Aph = (1,2 ~ 1,3)Act (m2)
Trong ®ã : Aph lμ diÖn tÝch sμn phãng (m2), Act lμ diÖn tÝch dïng ®Ó tr¶i vμ vÏ h×nh.
Sμn phãng d¹ng ph¶i ®¶m b¶o b»ng ph¼ng, nh½n vμ Ýt bÞ biÕn d¹ng do ¶nh h−ëng cña thêi
tiÕt.
2 §èi víi ph−¬ng ph¸p phãng d¹ng b»ng quang häc, chØ cÇn phãng d¹ng ë tû lÖ 1/10 hoÆc
1/100 lªn giÊy sau ®ã chôp ¶nh trªn phim víi tû lÖ 1/100 vμ dïng ®Ìn chiÕu ®Ó phãng ®¹i
thμnh kÝch th−íc thËt. Ph−¬ng ph¸p nμy kh«ng yªu cÇu diÖn tÝch nhμ phãng d¹ng lín nh−ng
®ßi hái ph¶i ®Çu t− thiÕt bÞ tèn kÐm h¬n. Do yªu cÇu ®èi víi kÝch th−íc thËt kh«ng ®−îc phÐp
sai lÖch tõ ± 1 ®Õn ± 2 mm nªn ®é sai lÖch cho phÐp khi vÏ ë çc tØ lÖ ph¶i b»ng trÞ sè nμy
chia cho tû lÖ phãng d¹ng, vÝ dô khi phãng d¹ng ë tØ lÖ 1/10 th× sai lÖch cho phÐp kh«ng ®−îc
v−ît qu¸ ± 0,1 ®Õn ± 0,2 mm. ChiÒu dμy nÐt vÏ kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 0,4mm. §èi víi h×nh
dïng ®Ó phãng ®¹i nÐt vÏ 0,1 lμ thÝch hîp nhÊt, cßn ®èi víi h×nh dïng ®Ó lμm d−ìng cho m¸y
c¾t quang häc th× nªn chän nÐt vÏ tõ 0,3 ~ 0,4 mm. GiÊy vÏ ph¶i cã chÊt l−îng ®Æc biÖt, Ýt bÞ
co d·n do ¶nh h−ëng cña thêi tiÕt. bμn vÏ ph¶i ph¼ng, nh½n kh«ng ®−îc gå ghÒ.
3 Ph−¬ng ph¸p phãng d¹ng vμ h¹ liÖu b»ng m¸y tÝnh hiÖn nay ®· b¾t ®Çu ®−îc nghiªn cøu ¸p
dông vμo n−íc ta qua viÖc nhËp phÇn mÒm AUTOSHIP, SHIPCONSTRUCTOR,... vμ mét sè
phÇn mÒm tiÖn Ých kh¸c, ®ang ®−îc phæ biÕn dÇn çc phÇn mÒm míi nμy sÏ dÇn dÇn thay thÕ
viÖc phãng d¹ng b¸n thñ c«ng trªn m¸y tÝnh b»ng AUTOCAD.
ViÖc phãng d¹ng trùc tiÕp trªn m¸y tÝnh trªn c¬ së b¶n vÏ tuyÕn h×nh vÏ theo tØ lÖ 1/1 b»ng
phÇn mÒm AUTOCAD ®−îc thùc hiÖn b»ng çch tõ tuyÕn h×nh ®· cã ng−êi ta x©y dùng b¶n
vÏ ®−êng s−ên thùc vμ vÕt cña tÊt c¶ çc c¬ cÊu th©n tμu theo tØ lÖ 1/1 vμ tõ ®ã ®äc ra b¶ng
th«ng sè to¹ ®é cña tÊt c¶ çc c¬ cÊu phôc vô cho viÖc h¹ liÖu ë tØ lÖ 1/1. Çc sè liÖu nμy sau
®ã ®−îc biÕn ®æi phï hîp ®Ó cã thÓ nhËp vμo çc m¸y c¾t CNC hoÆc ®−a ra ®Ó t¹o d−ìng
hoÆc v¹ch dÊu trªn bÖ gia c«ng nÕu c¾t b»ng thñ c«ng.
Phãng d¹ng b»ng çc phÇn mÒm nh− AUTOSHIP, SHIPCONSTRUCTOR,... ®−a ra kÕt qu¶
chi tiÕt h¬n nhiÒu. B»ng çch sö dông çc phÇn mÒm nμy, tÊt c¶ çc chi tiÕt kÕt cÊu th©n tμu,
®−êng èng, phô kiÖn,... ®Òu ®−îc nhËp vμo m¸y tÝnh b»ng çc c«ng cô thuËn tiÖn. Trªn m¸y
tÝnh ta cã thÓ kiÓm tra ®é tr¬n cña tuyÕn h×nh b»ng nhiÒu çch kh¸c nhau còng nh− tÝnh hîp
lý cña viÖc bè trÝ çc ®−êng èng, kÕt cÊu trªn h×nh kh«ng gian 3 chiÒu sau ®ã cã thÓ xuÊt ra
d÷ liÖu d−íi d¹ng çc b¶n vÏ 2D ®Ó gia c«ng vμ 3D ®Ó kiÓm so¸t trong qu¸ tr×nh l¾p r¸p c¬
cÊu th©n tμu.
5.3 C«ng t¸c kiÓm tra phãng d¹ng

V× khi phãng d¹ng trªn m¸y vi tÝnh çc sè liÖu cã thÓ ®−îc kiÓm tra rÊt dÔ rμng nªn trong
môc nμy chØ ®Ò cËp ®Õn kiÓm tra phãng d¹ng trªn sμn phãng.
5.3.1 Çc b−íc kiÓm tra

KiÓm tra phãng d¹ng bao gåm çc b−íc sau :
1) KiÓm tra sμn phãng
2) KiÓm tra « m¹ng
3) KiÓm tra ®−êng h×nh d¸ng
5.3.2 KiÓm tra sμn phãng

Khi kiÓm sμn phãng d¹ng ph¶i l−u ý ®é b»ng ph¼ng, ®é nh½n vμ ®é nghiªng cña sμn còng
nh− vËt liÖu l¸t sμn ®Ó ®¶m b¶o kh«ng bÞ biÕn d¹ng v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp trong qu¸
tr×nh sö dông. Gãc nghiªng cña sμn vÒ mäi phÝa kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 1/2000, ®é låi lâm cho
phÐp lμ 1mm/1m chiÒu dμi vμ 3mm/6m chiÒu dμi. KiÓm tra ®é nghiªng cã thÓ ®−îc thùc hiÖn
b»ng èng thñy vμ cét mèc hoÆc m¸y tr¾c ®¹c. §Ó kiÓm tra ®é låi lâm cã thÓ dïng l¸t gç dμi
ph¼ng. Sμn cã thÓ ®−îc l¸t b»ng gç hoÆc chÊt dÎo.
5.3.3 KiÓm tra « m¹ng

§é chÝnh x¸c cña « m¹ng lμ ®Æc biÖt quan träng quyÕt ®Þnh ®é chÝnh x¸c cña tuyÕn h×nh. §é
chÝnh x¸c cña « m¹ng ph¶i ®−îc kiÓm tra theo çc yªu cÇu sau ®©y :
(1) §é sai lÖch cho phÐp ®èi víi chiÒu dμi gi÷a hai ®−êng vu«ng gãc mòi vμ ®u«i lμ
1mm/20m ®èi víi tμu cã chiÒu dμi nhá h¬n 20m vμ cø thªm 1mm ®èi víi mm mçi 20m
chiÒu dμi tiÕp theo ;
(2) Kho¶ng çch gi÷a ®−êng n−íc thiÕt kÕ vμ mÆt ph¼ng c¬ b¶n kh«ng ®−îc lín h¬n 4mm
®èi víi chiÒu dμi nhá h¬n 20m ;
(3) ChiÒu réng lín nhÊt kh«ng ®−îc sai lÖch qu¸ 1mm ®èi víi kho¶ng çch 20m chiÒu dμi vμ
cø thªm 2mm ®èi víi mçi 20m chiÒu dμi tiÕp theo.
(4) Kho¶ng çch gi÷a çc ®−êng s−ên, ®−êng n−íc, ®−êng c¾t däc kh«ng ®−îc sai lÖch qu¸
1,5mm t¹i çc mÆt chiÕu t−¬ng øng
(5) §é vu«ng gãc gi÷a çc ®−êng vu«ng gãc víi ®−êng c¬ b¶n ®Æc biÖt lμ mÆt ph¼ng däc
t©m trªn h×nh chiÕu c¹nh ®−îc kiÓm tra b»ng çch so s¸nh ®é dμi gi÷a hai c¹nh huyÒn
cña tam gi¸c vu«ng dùng vÒ hai phÝa cña ®−êng vu«ng gãc. Sai lÖch cho phÐp ®èi víi hai
c¹nh huyÒn lμ 1mm ®èi víi kho¶ng çch 20m chiÒu dμi, sai lÖch so víi thiÕt kÕ lμ 2mm.
(6) §é song song víi ®−êng c¬ b¶n ®−îc kiÓm tra b»ng çch ®o kho¶ng çch t¹i çc ®iÓm
kh¸c nhau hoÆc ®o ®−êng chÐo cña h×nh ch÷ nhËt. Sai lÖch cho phÐp khi ®o kho¶ng çch
lμ 1mm ®èi víi kho¶ng çch 20m chiÒu dμi ; khi ®o ®−êng chÐo lμ 2mm ®èi víi kho¶ng
çch 20m chiÒu dμi.
Khi kiÓm tra cã thÓ dïng com pa nhän hai ®Çu hoÆc c¨ng d©y. Khi vÏ ®−êng c¬ b¶n nÕu
chiÒu dμi n»m trong kho¶ng 25 ~ 75m th× cã thÓ dïng d©y, nÕu dμi trªn 75m th× ph¶i dïng
m¸y tr¾c ®¹c.
5.3.4 KiÓm tra ®−êng h×nh

Khi kiÓm tra ®−êng h×nh d¸ng ph¶i l−u ý çc ®iÓm sau :
- Çc ®−êng cong vμ nÐt vÏ ph¶i tr¬n vμ thu«n ®Òu
- §¶m b¶o sù trïng khíp cña çc giao ®iÓm trªn c¶ ba h×nh chiÕu, ®é sai lÖch cho phÐp
theo çc chiÒu còng lÊy nh− ë 2.3.3 trªn.
- Sai kh¸c cña trÞ sè tuyÕn h×nh thùc so víi thiÕt kÕ ph¶i n»m trong giíi h¹n cho phÐp. Çc
sè liÖu vÒ trÞ sè tuyÕn h×nh thùc ph¶i ®−îc ®−a vμo thiÕt kÕ hoμn c«ng.

Chương 6 gia công ở xưởng và qui trình lắp ráp

KhuyÕt tËt trong ®ãng tμu th−êng khã ph¸t hiÖn ®−îc sau khi gia c«ng vμ hμn xong. §é
chÝnh x¸c khi gia c«ng ë x−ëng sÏ ¶nh h−ëng quyÕt ®Þnh ®Õn ®é chÝnh x¸c cña çc ®¬n vÞ
l¾p r¸p. §¨ng kiÓm viªn ph¶i qua l¹i kiÓm tra liªn tôc c«ng viÖc nªu trªn b»ng çch tËn dông
mäi c¬ héi cã thÓ cã trªn ®−êng ®Õn hoÆc trë vÒ tõ n¬i l¾p r¸p ph©n tæng ®o¹n khi kiÓm tra
ph©n tæng ®o¹n hoÆc triÒn ®μ khi kiÓm tra kÝn n−íc,v.v... §¨ng kiÓm viªn ph¶i ®i quanh ph©n
x−ëng chÕ t¹o ®Ó xem xÐt çc qu¸ tr×nh gia c«ng nh− xö lý bÒ mÆt, lÊy dÊu, c¾t h¬i, uèn, hμn
®Ýnh, v.v...
Khi ph¸t hiÖn thÊy khuyÕt tËt lÆp l¹i th−êng xuyªn th× ph¶i cã khuyÕn ço víi nhμ m¸y ®Ó cã
thÓ kh¾c phôc nguyªn nh©n g©y ra khuyÕt tËt sau ®ã ph¶i kiÓm tra l¹i khi viÖc c¶i thiÖn t×nh
h×nh ®· ®−îc thùc hiÖn.
6.2 Xö lý bÒ mÆt thÐp tÊm

Thùc tÕ cho thÊy r»ng thÐp tÊm th−êng lμ ®· ®−îc xö lý bÒ mÆt s¬ bé ë n¬i çn thÐp nh−ng
khi tiÕn hμnh qu¸ tr×nh lμm s¹ch bÒ mÆt vμ s¬n lãt ë nhμ m¸y ®ãng tμu, ®¨ng kiÓm viªn vÉn
ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng toμn bé líp chai s¾t trªn bÒ mÆt thÐp tÊm ®· ®−îc ®¸nh s¹ch
vμ bÒ mÆt thÐp tÊm ®· ®−îc s¬n lãt phï hîp.
VÒ vÊn ®Ò s¬n lãt, xem h−íng dÉn ë Ch−¬ng 14 S¬n tμu.
6.3 C¾t h¬i

Ph¶i kiÓm tra ®é gå ghÒ cña bÒ mÆt sau khi c¾t h¬i. Tiªu chuÈn kiÓm tra ®é gå ghÒ bÒ mÆt
sau khi c¾t h¬i tham kh¶o môc 2.1 Phô lôc A ë cuèi s¸ch h−íng dÉn nμy.
6.3.1 MÐp tù do cña tÊm

Trªn mÐp tù do cña t«n mÐp m¹n, çc gãc lç khoÐt miÖng khoang ë vïng 0,6L gi÷a tμu, çc
gãc cña cöa m¹n, mÐp tù do cña çc thanh mÐp boong vμ v©y gi¶m l¾c kh«ng ®−îc phÐp cã
çc vÕt khÝa do c¾t h¬i. Çc vÕt khÝa lín ph¶i ®−îc ®iÒn ®Çy b»ng çch hμn sau ®ã mμi nh½n.
Khi hμn ph¶i tr¸nh ®Ó kh«ng bÞ nhá dät.
3 Thanh m¾p
1 GÜc miÎng b
kh
2 M¾p tú do cða
tán m¾p boong
Tán m¾p boong
4 GÜc cøa m−n
5 C−nh sâng háng

Cøa m−n
H×nh 6.1 VÕt khÝa do c¾t h¬i

KÝch th−íc cña vÕt khÝa cho phÐp trªn mÐp tù do lμ nhá h¬n hoÆc b»ng 1,0 mm. Chi tiÕt cã
thÓ tham kh¶o thªm trong môc 2.2 Phôc lôc A.
6.3.2 VÕt khÝa khi chuÈn bÞ mÐp hμn

ChiÒu s©u cho phÐp cña vÕt khÝa do c¾t h¬i khi chuÈn bÞ mÐp hμn lμ nh− sau (xem H×nh 6.2) :
(1) Ph¹m vi 0,6L gi÷a tμu : < 2mm
(2) PhÝa ngoμi : < 3mm
(3) Mèi hμn gãc : < 3mm
6.3.3 §é chÝnh x¸c khi c¾t

Tiªu chuÈn vÒ ®é chÝnh x¸c khi c¾t h¬i ®−îc lÊy nh− H×nh 6.3 sau :
α
a
α, β : ± 40
b
VÆt khÏa a, b : ± 2,0 mm
do c°t hçi β
l
VÆt khÏa
do c°t hçi ≤ 3mm
d
l = ± 1,0 d
H×nh 6.3 §é chÝnh x¸c khi chuÈn

H×nh 6.2 VÕt khÝa do c¾t h¬i khi chuÈn bÞ mÐp hμn bÞ mÐp hμn
6.4 Uèn t«n
6.4.1 B¸n kÝnh bÎ mÐp

B¸n kÝnh trong cña gãc bÎ mÐp ph¶i kh«ng nhá h¬n 2 lÇn nh−ng kh«ng lín h¬n 3 lÇn chiÒu
dμy cña tÊm (Qui ph¹m 2-A/1.1.17-4) H×nh 6.4.
6.4.2 ChiÒu réng mÐp bÎ

Theo 2-A/1.1.13-5 cña Qui ph¹m
Víi çc c¬ cÊu nh− sèng, ®μ ngang mμ cã diÖn tÝch tiÕt diÖn tÊm mÐp ®−îc qui ®Þnh, chiÒu
réng mÐp bÎ ph¶i kh«ng nhá h¬n trÞ sè tÝnh theo c«ng thøc sau khi mÐp trªn cña tÊm thμnh
®−îc bÎ ®Ó thay thÕ cho tÊm mÐp.
100 A
b= + 1,5t (mm)
t
Trong ®ã :
A : DiÖn tÝch tiÕt diÖn theo qui ®Þnh cña tÊm mÐp (cm2).

b
t b
M¾p bÀ
t t
R
R
R=2~3t
Trong trõéng hìp l¡ tiÆt Trong trõéng hìp bÀ m¾p :

A 100 A
H×nh 6.4 diÎn chù T : b = b= + 1,5t
t t
H×nh 6.5
6.4.3 §é chÝnh x¸c cña çc c¬ cÊu bÎ mÐp

Khi sö dông çc m· vμ/ hoÆc c¬ cÊu däc bÎ mÐp, viÖc ®o kÝch th−íc ®Ó lμm mÉu cho c¬ cÊu
mÐp bÎ ph¶i ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së sai lÖch tèi thiÓu nh− sau :
1 ChiÒu réng cña mÐp bÎ vμ chiÒu cao tiÕt diÖn b¶n thμnh (H×nh 6.6)
(1) ChiÒu réng mÐp bÎ
Sai lÖch tèi thiÓu : ± 5,0 mm
(2) ChiÒu cao tiÕt diÖn b¶n thμnh
(3) Trong tr−êng hîp lμ c¬ cÊu däc nh− xμ däc m¹n vμ xμ däc boong :
Cã nhiÒu c¬ cÊu quan träng tham gia vμo søc bÒn däc chung nªn giíi h¹n ©m ph¶i nhá
h¬n çc c¬ cÊu kh¸c cô thÓ nh− sau :
2 Gãc gi÷a b¶n mÐp vμ b¶n thμnh (H×nh 6.7)

Tiªu chuÈn nμy kh«ng lÊy theo gãc mμ lÊy theo 100mm chiÒu réng cña b¶n mÐp
Trong tr−êng hîp çc m·, çc giíi h¹n nμy ®−îc t¨ng lªn nh− sau :
TrÅn 100
2,5 (4,5) mm
-3,0 (-5,0) mm
3,0 (5,0) mm -2,5 (-4,5) mm
-3,0 (-5,0) mm
Trong trõéng hìp cŸc m¬, cŸc gièi
*{-2,0 (-3,0) mm
3,0 (5,0) mm h−n ½õìc t¯ng lÅn nhõ sau :
*{2,0 (3,0) mm Sai lÎch tâi thiÌu : ± 6,0 mm
* Trong tr−êng hîp c¬ cÊu däc
H×nh 6.6 H×nh 6.7

3 §é th¼ng cña b¶n mÐp (H×nh 6.8)

Sai lÖch tèi thiÓu lμ ± 25 mm trªn 10m dμi.
4 §é th¼ng cña b¶n thμnh (H×nh 6.9)
Sai lÖch tèi thiÓu lμ ± 25 mm trªn 10m dμi.
BiÆn d−ng th²ng ½öng : BiÆn d−ng n±m ngang :

± 25 mm trÅn 10m d¡i ± 25 mm trÅn 10m d¡i
H×nh 6.8 H×nh 6.9
5 TÊm sãng (gîn)

Giíi h¹n tiªu chuÈn vμ giíi h¹n sai sè cña chiÒu réng A, B vμ chiÒu cao C ®−îc lÊy nh− sau
(H×nh 6.10) :
Nöt trÅn ½õéng m¾p bÀ

B
B¨n m¾p
D
A
Nöt ê m¾p ngo¡i
H×nh 6.10 H×nh 6.11
6.4.4 Çc vÕt nøt xuÊt hiÖn trªn ®−êng bÎ mÐp

VÕt nøt ë cuèi ®−êng bÎ mÐp cã thÓ thØnh tho¶ng míi gÆp nh−ng nÕu b¸n kÝnh bÎ nhá cã thÓ
cã vÕt nøt c¶ trªn ®−êng bÎ mÐp. Trong tr−êng hîp nh− vËy çc vÕt nøt sÏ xuÊt hiÖn ë tÊt c¶
çc c¬ cÊu bÎ mÐp. §©y lμ tr−êng hîp cÇn ph¶i l−u ý (H×nh 6.11).
6.4.5 Uèn b»ng vÖt nung

1 ThÐp th−êng vμ thÐp ®é bÒn cao th«ng th−êng
Qui tr×nh tiªu chuÈn cña ph−¬ng ph¸p uèn b»ng vÖt nung thÐp th−êng vμ thÐp ®é bÒn cao
th«ng th−êng lμ khi nhiÖt ®é nung ®¹t tíi 6500C çc tÊm thÐp cã thÓ kh«ng bÞ ¶nh h−ëng g×
khi lμm l¹nh ®ét ngét b»ng n−íc, nh−ng nÕu nhiÖt ®é nung n»m trong kho¶ng tõ 7000C ®Õn
9000C th× chóng cã thÓ bÞ ¶nh h−ëng nÕu ®Ó nguéi trong kh«ng khÝ hoÆc ®Ó nguéi trong
kh«ng khÝ ®Õn 5000C sau ®ã lμm m¸t b»ng n−íc. §Ó kiÓm so¸t nhiÖt ®é cã thÓ dïng phÊn chØ
thÞ nhiÖt. Chi tiÕt cã thÓ tham kh¶o môc 8.4 Phô lôc A.
2 ThÐp ®é bÒn cao c−êng ®é 50kg/mm2 (50HT) vμ thÐp TMCP
NhiÖt ®é nung nãng bÒ mÆt tèi ®a kh¸c nhau tïy thuéc vμo ®−¬ng l−îng çc bon (Ceq) trong
thÐp vμ nhiÖt ®é tiªu chuÈn ®Ó uèn b»ng vÖt nung lμ nh− sau :
(1) ThÐp 50 HT vμ thÐp lo¹i TMCP 50HT (®−¬ng l−îng çc bon Ceq > 0,38%)
(a) Lμm nguéi b»ng n−íc ngay d−íi 6500C
(b) Lμm nguéi b»ng khÝ m¸t sau khi nung nãng ®Õn d−íi 9000C.
NhiÖt ®é ®Ó b¾t ®Çu lμm nguéi b»ng n−íc sau khi nung ph¶i nhá h¬n 5000C
(2) ThÐp lo¹i TMCP 50HT cÊp A ÷ D (§−¬ng l−îng çc bon Ceq ≤ 0,38%)
Lμm nguéi b»ng n−íc ngay sau khi nung hoÆc sau khi ®Ó nguéi ngoμi kh«ng khÝ ®Õn
d−íi 10000C.
(3) ThÐp lo¹i TNCP 50HT cÊp E (®−¬ng l−îng çc bon Ceq ≤ 0,38%)
Lμm nguéi b»ng n−íc ngay sau khi nung hoÆc ®Ó nguéi ngoμi kh«ng khÝ ®Õn nhiÖt ®é
9000C.
ë ®©y ®−¬ng l−îng çc bon (Ceq) ®−îc tÝnh theo c«ng thøc cña IACS nh− sau :
Mn Cr + Mo + V Ni + Cu
C eq = C + + (%)
6 5 15
2. Sau khi
1. §ang nung Gi·n në
3. Lμm nguéi b»ng

4.
kh«ng khÝ/ n−íc
è
Co ngãt
Uèn cong
Uèn cong hai chiÒu
mét chiÒu
H×nh 6.12 Nguyªn lý cña ph−¬ng ph¸p uèn b»ng vÕt nung
6.4.6 Uèn b»ng ®¸nh bóa

Khi uèn b»ng çch ®¸nh bóa cÇn l−u ý ®Ó tr¸nh bÞ nøt.
6.5 G¾n m·
M· th−êng ®−îc g¾n ë mót cña çc c¬ cÊu nh− s−ên, xμ vμ nÑp. Yªu cÇu cña Qui ph¹m ®èi
víi viÖc g¾n m· lμ nh− sau :
6.5.1 ChiÒu dμi c¹nh cña m·

ChiÒu dμi c¹nh liªn kÕt cña m· nèi víi s−ên hoÆc nÑp cña v¸ch hoÆc v¸ch kÐt s©u,v.v..., ph¶i
kh«ng nhá h¬n 1/8l (chiÒu dμi nhÞp c¬ cÊu) qui ®Þnh ë ch−¬ng cã liªn quan cña Qui ph¹m
nÕu kh«ng cã qui ®Þnh nμo kh¸c. (Qui ph¹m, PhÇn 2-A, 1.1.14-2)

l
l
l/8
l/8
H×nh 6.13
ChiÒu dμi tèi thiÓu cña c¹nh liªn kÕt cña m· lμ 1/8 cña chiÒu dμi nhÞp cña thanh thÐp ®Þnh
h×nh.
6.5.2 KÝch th−íc cña m·

1 ChiÒu dμy vμ kÝch th−íc cña b¶n mÐp
KÝch th−íc cña m· ®−îc qui ®Þnh ë B¶ng sau (Qui ph¹m, PhÇn 2-A, 1.1.15)
B¨ng 2-A/1.3 M¬
(‡çn vÙ : mm)
ChiËu d¡i ChiËu d¡y ChiËu ChiËu d¡i cða ChiËu d¡y ChiËu
cða c−nh liÅn ræng c−nh liÅn kÆt ræng
M¬ ph²ng M¬ cÜ m¾p M¬ ph²ng M¬ cÜ m¾p
kÆt d¡i hçn m¾p d¡i hçn m¾p
150 6,5 - - 700 14,0 9,5 70
200 7,0 6,5 30 750 14,5 10,0 70
250 8,0 6,5 30 800 - 10,5 80
300 8,5 7,0 40 850 - 11,0 85
350 9,0 7,0 40 900 - 11,0 90
400 10,0 8,0 50 950 - 11,5 90
450 10,5 8,0 50 1.000 - 11,5 95
500 11,0 8,5 55 1.050 - 12,0 100
550 12,0 8,5 55 1.100 - 12,5 105
600 12,5 9,0 65 1.150 - 12,5 110
650 13,0 9,0 65
2 TØ lÖ gi÷a hai c¹nh

TØ lÖ tiªu chuÈn gi÷a c¹nh dμi vμ c¹nh ng¾n lμ 2/3. ChiÒu dμy cña m· ph¶i ®−îc t¨ng thÝch
hîp khi chiÒu cao tiÕt diÖn cña m· t¹i gãc m· nhá h¬n 2/3 chiÒu cao tiÕt diÖn t¹i gãc cña m·
cã kÝch th−íc tiªu chuÈn (H×nh 6.14).
3 Lç khoÐt gi¶m träng l−îng
Khi khoÐt lç ®Ó gi¶m träng l−îng trªn m·, kho¶ng çch tõ mÐp lç ®Õn c¹nh tù do cña m·
ph¶i kh«ng nhá h¬n ®−êng kÝnh cña lç khoÐt (H×nh 6.15).

ChiËu d¡y cho

2
trong b¨ng B¨n m¾p
3 >d
a
1,5a >d
≥ 800
ChiËu d¡y ½¬ d : ‡õéng kÏnh cða lå
½õìc t¯ng lÅn
H×nh 6.14 H×nh 6.15 H×nh 6.16

4 Gia c−êng c¹nh tù do
NÕu chiÒu dμi c¹nh dμi h¬n cña m· v−ît qu¸ 800 mm, th× c¹nh tù do cña m· ph¶i ®−îc gia
c−êng b»ng mÐp bÎ hoÆc biÖn ph¸p thÝch hîp kh¸c trõ khi cã ®Æt çc m· chèng vÆn hoÆc
biÖn ph¸p t−¬ng tù kh¸c (H×nh 6.16).
6.5.3 Liªn kÕt mót cña çc thanh ®Þnh h×nh

Cã bèn d¹ng liªn kÕt mót dïng cho çc thanh ®Þnh h×nh bao gåm s−ên, xμ vμ nÑp. Çc d¹ng
vμ kÝ hiÖu vÕt t¾t ®−îc nªu ë H×nh 6.17.
CÇn l−u ý liªn kÕt mót cña çc nÑp v¸ch v× ®«i khi d¹ng cña çc liªn kÕt mót kh«ng cã ë
trong H×nh 6.17.
‡àng bïn cń hoć h−t
TiÆt diÎn chù T TiÆt diÎn chù L
D·m dàc ½Ÿy X¡ dàc boong X¡ dàc m−n
H×nh 6.18
6.6 ThÐp ®Þnh h×nh tiÕt diÖn ghÐp
6.6.1 Çc d¹ng ®Þnh h×nh tiÕt diÖn ghÐp

Cã nhiÒu d¹ng ®Þnh h×nh nh− thÐp gãc, thÐp má, èng, v.v..., lμm tõ thÐp th−êng theo kÝch
th−íc tiªu chuÈn. NÕu nhμ m¸y cÇn çc thanh tiÕt diÖn ®Æc biÖt th× ph¶i tù chÕ t¹o hoÆc ®Æt
hμng qua çc c¬ së thÇu phô.
Nh×n chung thÐp ®Þnh h×nh tiÕt diÖn ®èi xøng ch÷ T th−êng dïng cho dÇm däc ®¸y vμ xμ däc
boong nh−ng ®Ó tr¸nh tô ®äng cÆn bÈn hoÆc hμng h¹t trªn çc b¶n thμnh, tiÕt diÖn L th−êng
®−îc dïng cho dÇm däc m¹n (H×nh 6.18).
Nh−ng theo çc nghiªn cøu ph©n tÝch vÒ øng suÊt cho thÊy tiÕt diÖn L g©y ra øng suÊt lín
h¬n trªn b¶n mÐp nªu gÇn ®©y ng−êi ta coi träng dïng tiÕt diÖn ch÷ T cho çc dÇm däc m¹n
ë çc tμu lín.

VÝ dô : TËp trung øng suÊt trªn b¶n thμnh ë tiÕt diÖn bÊt ®èi xøng tiÕt diÖn L lín h¬n 61% so
víi ë b¶n thμnh cña tiÕt diÖn ch÷ T (H×nh 6.19).
Çc kiÓu liªn kÕt Ký hiÖu Minh häa

(1) Liªn kÕt b»ng m· B.
(2) Liªn kÕt kiÓu hμn tùa L.
(3) Liªn kÕt kiÓu v¸t b¶n mÐp C.
(4) Liªn kÕt kiÓu v¸t thμnh vμ mÐp S.
Kû hiÎu NhÖn t÷ c−nh NhÖn trúc diÎn HÖnh kháng gian

(1) Liªn kÕt b»ng m·
(2) Liªn kÕt kiÓu hμn tùa
(3) Liªn kÕt kiÓu v¸t b¶n mÐp
(4) Liªn kÕt kiÓu v¸t thμnh vμ mÐp
H×nh 6.17
6.6.2 §é chÝnh x¸c cña tiÕt diÖn ghÐp

1 §é vªnh so víi mÉu hoÆc ®−êng kiÓm tra trªn 10m dμi lμ :
§é vªnh (δ) so víi ®−êng chuÈn :
Sai lÖch tèi thiÓu : 3,0 mm
2 §é lÖch cña mÐp bÎ vμ mÐp g¾n (H×nh 6.20)

δ ‡æ cong
1.61 1.6
1.35 1.4
1.2
1.35 1.0 δ
0.8
0.6
0.4 δ
0.2
0 δ
δ
H×nh 6.19 ‡æ vÅnh
H×nh 6.20
3 BiÕn d¹ng cña b¶n mÐp
Do nhiÖt hμn nªn hai ®Çu cña mÐp g¾n bÞ uèn cong xuèng. §Ó tr¸nh biÕn d¹ng nμy cÇn t¹o
®é cong ban ®Çu theo chiÒu ng−îc l¹i cho b¶n mÐp tr−íc khi hμn.
Ph¹m vi cho phÐp cña biÕn d¹ng trªn b¶n mÐp ®−îc cho nh− sau (H×nh 6.21) :
b
Sai lÖch tèi thiÓu a = 5+ (mm)
100
6.7 §é chÝnh x¸c l¾p r¸p vμ c«ng viÖc hμn

§èi víi çc sai sãt cho phÐp phï hîp víi ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p th× c¶ tiªu chuÈn chung vμ tiªu
chuÈn cña nhμ m¸y cã thÓ ®−îc ¸p dông tïy thuéc vμo vÞ trÝ thùc tÕ.
§èi víi çc vïng khi toμn bé c«ng viÖc hμn ®· hoμn chØnh, kiÓm tra lÖch ch©n c¬ cÊu vμ khe
hë bÒ mÆt ph¶i ®−îc tiÕn hμnh theo çc tiªu chuÈn nªu trªn. Khe hë bÒ mÆt ë mèi nèi hμn
ph¶i ®−îc kiÓm tra thËm chÝ sau khi hoμn thμnh qu¸ tr×nh hμn. §«i khi hμn che dÊu lçi ®−îc
biÓu hiÖn qua ®−êng hμn qu¸ réng nh− ®−îc nªu d−íi ®©y (H×nh 6.22).
Trâng
Trâng
a
Mâi h¡n
quŸ ræng
Trâng
Mâi h¡n
KL ch¿n quŸ ræng
KL ch¿n
H×nh 6.21 H×nh 6.22

Chương 7 Kiểm tra phân tổng đoạn

Nh− ®· nãi ë Ch−¬ng 1, hiÖn nay trong ®ãng tμu ng−êi ta ¸p dông rÊt phæ biÕn ph−¬ng
ph¸p ph©n tæng ®o¹n. Tïy theo n¨ng lùc cña thiÕt bÞ n©ng cña tõng nhμ m¸y vμ cì tμu ®−îc
®ãng cã thÓ l¾p ghÐp th©n tμu tõ çc ph©n ®o¹n hoÆc tæng ®o¹n cã träng l−îng kh¸c nhau.
NÕu tμu nhá th©n tμu cã thÓ ®−îc ghÐp l¹i tõ çc tæng ®o¹n trong ®ã mçi tæng ®o¹n lμ mét
®o¹n theo chiÒu dμi cña tμu (vÝ dô tæng ®o¹n l¸i, tæng ®o¹n ®u«i, v.v...). NÕu lμ tμu lín cã
thÓ ph¶i l¾p ghÐp th©n tμu tõ çc ph©n ®o¹n (vÝ dô ph©n ®o¹n ®¸y, ph©n ®o¹n boong, ph©n
®o¹n m¹n,v.v...).
ChÊt l−îng cña tμu ®ãng b»ng ph−¬ng ph¸p nμy phô thuéc rÊt nhiÒu vμo ®é chÝnh x¸c gia
c«ng çc ph©n tæng ®o¹n. NÕu ph©n tæng ®o¹n kh«ng ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vμ cã nhiÒu sai
sãt th× chÊt l−îng ®ãng th©n tμu kh«ng thÓ ®¶m b¶o ®−îc. §iÒu nμy cã thÓ thÊy ®−îc qua
mét sè th«ng sè thÓ hiÖn sai lÖch vÒ kÝch th−íc vμ biÕn d¹ng nh− chiÒu dμi tμu, chiÒu réng
tμu, chiÒu cao m¹n, ®é b»ng ph¼ng ®¸y tμu,v.v... vμ nhiÒu biÕn d¹ng kh¸c ¶nh h−ëng rÊt
nhiÒu ®Õn ®é bÒn vμ tÝnh n¨ng cña tμu trong qu¸ tr×nh khai th¸c.
Bëi vËy, kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n lμ mét trong nh÷ng b−íc cùc kú quan träng trong qu¸
tr×nh ®ãng míi.
§Ó tr¸nh ph¶i chi phÝ nhiÒu cho dμn gi¸o l¾p r¸p, xu h−íng cña c«ng nghiÖp ®ãng tμu hiÖn
nay trªn çc n−íc tiªn tiÕn lμ cè g¾ng t¨ng kÝch th−íc cña ph©n tæng ®o¹n vμ hoμn thiÖn
lu«n viÖc l¾p r¸p çc thiÕt bÞ nh− ®−êng èng vμ çc phô kiÖn ë giai ®o¹n gia c«ng ph©n tæng
®o¹n. Khi ®ã ngoμi kÝch th−íc c¬ cÊu vμ mèi hμn ®¨ng kiÓm viªn ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra
lu«n c¶ viÖc l¾p r¸p tõng phÇn cña ®−êng èng, s¬n, v.v...
7.1.1 §Æt tªn/ ký hiÖu vμ thø tù kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n
§Ó tiÖn cho c«ng nghÖ ta cã thÓ ®Æt tªn hoÆc ký hiÖu tæng ®o¹n theo thø tù vÞ trÝ cña chóng
theo chiÒu dμi tμu hoÆc tªn çc khoang vμ bé phËn th©n tμu cßn çc ph©n ®o¹n ®−îc ®Æt tªn
hoÆc ký hiÖu theo vÞ trÝ ë m¹n, boong hoÆc ®¸y.
H×nh 7.1
CŸc phμn täng ½o−n ½Ÿy buãng mŸy

cÜ thÌ l°p s³n h·u hÆt cŸc ½õéng âng trong
k¾t
Mâi nâi phμn täng ½o−n
ViÎc kiÌm tra phμn täng ½o−n ½õìc tiÆn h¡nh trõèc khi chuyÌn cŸc phμn täng ½o−n ½Æn
½õéng triËn. ‡âi vèi cŸc t¡u lèn, khi cŸc phμn täng ½o−n lèn ½Æn möc kháng thÌ kiÌm
tra to¡n bæ liËn mæt lîc thÖ cÜ thÌ kiÌm tra t÷ng ph·n ê giai ½o−n l°p rŸp sç bæ.

1) KiÌm tra phμn ½o−n m−n
2) KiÌm tra phμn ½o−n k¾t ½×nh m−n

âng ½o
3) KiÌm tra mâi nâi cða phμn ½o−n
m−n v¡ phμn ½o−n k¾t ½×nh m−n
ê giai ½o−n n¡y, cÜ thÌ ch× c·n kiÌm
tra mâi nâi giùa hai phμn ½o−n
L°p âng t÷ trõèc
(vïng n±m trong ½õéng n¾t ½öt)
H×nh 7.2 Qui tr×nh kiÓm tra çc ph©n tæng ®o¹n lín
Thø tù kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n ®−îc lÊy theo thø tù l¾p çc ph©n tæng ®o¹n.
7.1.2 KiÓm tra ®é kÝn tõng phÇn vμ çc c«ng viÖc thùc hiÖn tr−íc
§Ó gi¶m chi phÝ dùng dμn gi¸o, trong c«ng nghÖ ®ãng tμu hiÖn ®¹i ng−êi ta th−êng l¾p tõng
phÇn ®−êng èng, s¬n, hoμn thiÖn côc bé còng nh− kiÓm tra ®é kÝn côc bé ngay khi l¾p ph©n
tæng ®o¹n. Khi ®ã ®¨ng kiÓm viªn ph¶i kiÓm tra lu«n c¶ phÇn kÕt cÊu lÉn ®−êng èng vμ trang
thiÕt bÞ l¾p s½n.
KiÓm tra ®é kÝn tõng phÇn ®−îc thùc hiÖn b»ng ph−¬ng ph¸p "Thö b»ng vßi phun khÝ" (qui
tr×nh kiÓm tra b»ng ph−¬ng ph¸p nμy ®−îc nªu cô thÓ ë Ch−¬ng 13).
7.2 Çc h¹ng môc kiÓm tra
7.2.1 Khèi l−îng kiÓm tra

Khèi l−îng kiÓm tra bao gåm kiÓm tra çc ®¬n vÞ l¾p r¸p n»m d−íi boong chÝnh, çc ®¬n vÞ
l¾p r¸p n»m ë th−îng tÇng vμ lÇu trªn boong chÝnh vμ çc chi tiÕt ®Æc biÖt ®−îc §¨ng kiÓm
viªn trùc tiÕp kiÓm tra chØ ®Þnh. §èi víi çc tμu ®Æc biÖt, khèi l−îng kiÓm tra cã thÓ do ®¨ng
kiÓm viªn quyÕt ®Þnh.
LÇu tÇng mét
Thõìng t·ng mñi
Thõìng t·ng ½uái Boong liÅn tòc trÅn cïng
L·u
H×nh 7.3 Khèi l−îng kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n

7.2.2 HÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l−îng cña nhμ m¸y

§¨ng kiÓm viªn sÏ ®−a ra yªu cÇu kiÓm tra cô thÓ c¨n cø vμo hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l−îng
cña nhμ m¸y. NÕu ch−a x¸c ®Þnh ®−îc møc ®é kiÓm so¸t chÊt l−îng cña nhμ m¸y, ®¨ng kiÓm
viªn cã thÓ ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra toμn bé çc ph©n tæng ®o¹n. Tuy vËy, trong tõng tr−êng
hîp cô thÓ, ®¨ng kiÓm viªn cã thÓ ®−a ra çc yªu cÇu ®Ó nhμ m¸y tù thùc hiÖn c«ng viÖc
kiÓm tra.
7.2.3 Sö dông ®óng vËt liÖu vμ tr¸nh sai sãt khi gia c«ng
CÇn ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng nhμ m¸y ®· sö dông ®óng çc chñng lo¹i vËt liÖu ®Ó
®ãng tμu. Khi sö dông thÐp lo¹i kh¸c nhau cã thÓ nªn cã biÖn ph¸p ®Ó ph©n biÖt ch¼ng h¹n
sö dông mμu s¬n kh¸c nhau.
L−u ý ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¬ cÊu ®· ®−îc l¾p ghÐp phï hîp vÒ vÞ trÝ, d¹ng tiÕt diÖn vμ kÝch
th−íc tr−íc khi chuyÓn sang b−íc tiÕp theo. Çc tÊm bÞt khi cã çc c¬ cÊu däc xuyªn qua,
tÊm ®Öm ë ch©n m·, çc tÊm g¾n ë mèi nèi ph©n tæng ®o¹n,v.v... ph¶i ®−îc g¾n ®Çy ®ñ.
Tr¸nh sai sãt trong qu¸ tr×nh c«ng nghÖ, tay nghÒ thî kh«ng phï hîp vμ hμn sãt do kh«ng
cÈn thËn.
7.2.4 Sù liªn tôc vÒ ®é bÒn

ThËm chÝ khi kÕt cÊu ®· ®−îc hoμn thμnh ®óng nh− trong b¶n vÏ ®−îc duyÖt, khi ph¸t hiÖn
thÊy sù kh«ng c©n b»ng vÒ kÕt cÊu hoÆc kh«ng ®¶m b¶o sù liªn tôc vÒ ®é bÒn vÉn ph¶i cã
çc b−íc xö lý tiÕp tôc. Çc b−íc xö lý nμy cÇn ph¶i thùc hiÖn trªn c¬ së bμn b¹c kü l−ìng
víi bé phËn chuyªn m«n cña nhμ m¸y.
VÝ dô : Sù kh«ng c©n b»ng vÒ ®é bÒn kÕt cÊu cã thÓ lμ do nh− sau :
W.B.T W.B.T
W.B.T W.B.T
F.O.T F.O.T
HÎ thâng dàc HÎ thâng ngang HÎ thâng dàc HÎ thâng ngang
(1) ThiÕt kÕ ch−a tèt (chuyÓn tiÕp ®ét ngét tõ kÕt (2) ThiÕt kÕ tèt (chuyÓn tiÕp dÇn tõ kÕt cÊu däc
cÊu däc sang kÕt cÊu ngang) sang kÕt cÊu ngang)
H×nh 7.4
1 ChuyÓn tiÕp tõ kÕt cÊu hÖ thèng däc sang kÕt cÊu hÖ thèng ngang
(3) Sù liªn tôc cña sèng boong
CÇn tr¸nh bÎ gËp kÕt cÊu ë gãc lín. Çc c¬ cÊu ph¶i ®−îc kÐo dμi cho tíi khi gÆp nhau.
(ThiÆt kÆ x¶u) (ThiÆt kÆ tât)

Sâng boong Sâng boong
MiÎng buãng mŸy MiÎng khoang h¡ng MiÎng buãng mŸy MiÎng khoang h¡ng
G¬y gÜc lèn

Buãng mŸy Khoang h¡ng Buãng mŸy Khoang h¡ng
H×nh 7.5
2 T¹i mót cña çc kÕt cÊu liªn tôc nh− kÐt ®Ønh m¹n vμ/hoÆc kÐt h«ng nªn tr¸nh ng¾t ®ét ngét.
Ch¼ng h¹n, phÝa sau kÐt ®Ønh m¹n ph¶i ®Æt çc c¬ cÊu c©n b»ng chuyÓn tiÕp ë trong buång
m¸y.

§èi víi kÐt h«ng còng ph¶i cã biÖn ph¸p t−¬ng tù. Khi buång m¸y n»m ë gi÷a tμu hoÆc gÇn
phÝa ®u«i, çc kÕt cÊu c©n b»ng ë mÆt sau ph¶i cè g¾ng cμng lín cμng tèt ®Ó tr¸nh xuÊt hiÖn
vÕt nøt ë vïng chuyÓn tiÕp (H×nh 7.6).
7.2.5 §é chÝnh x¸c l¾p r¸p

1 Sai lÖch cho phÐp
Çc sai lÖch cho phÐp ®èi víi ®é chÝnh x¸c khi gia c«ng ph¶i dùa trªn vÞ trÝ c¬ cÊu vμ çc
tiªu chuÈn nªu ë Ch−¬ng 6, "Gia c«ng ë x−ëng vμ qui tr×nh l¾p r¸p" (H×nh 7.7).
b
a l
K¾t ½×nh m−n
‡æ vÅnh cða
M − n Sâng cμn b±ng ê δ
b¨n m¾p
VŸch trõèc phÏa ngõìc l−i cða ‡æ cong cða
buãng mŸy ½Ÿy k¾t ½×nh m−n cç c¶u dàc
H×nh 7.6
H×nh 7.7 VÝ dô vÒ ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p
VÝ dô vÒ ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p :

BiÕn d¹ng cña b¶n mÐp : Gi¸ trÞ cho phÐp cña δ
b (1) l < 1000
a = 5+ (mm)
100
5<δ<8 (mm)
(2) l > 1000
2l
δ = 6+ (mm)
1000
2 Liªn kÕt mót
Nh×n chung, liªn kÕt mót cña çc c¬ cÊu nh− s−ên, xμ boong, nÑp vμ sèng víi t«n lμ b»ng m·
nh−ng tïy theo lo¹i kÕt cÊu mót cña c¬ cÊu cã thÓ kh«ng cÇn g¾n m·. Cã 4 lo¹i liªn kÕt nh−
®−îc nªu ë H×nh 7.8. Trong b¶n vÏ ký hiÖu "B" lμ g¾n m·, "L" liªn kÕt hμn tùa, "C" lμ v¸t
b¶n mÐp, "S" v¸t c¶ b¶n thμnh vμ b¶n mÐp

1) Mâi nâi h¡n túa HÖnh kháng gian 4) Mâi nâi b±ng m¬ (chãng m¾p)
HÖnh kháng gian
L
Kû hiÎu NhÖn c−nh NhÖn trúc diÎn
B
2) Mâi nâi h¡n túa vŸt b¨n m¾p Kû hiÎu NhÖn c−nh NhÖn trúc diÎn
HÖnh kháng gian
5) Mâi nâi b±ng m¬ (giŸp m¾p)

C HÖnh kháng gian
3) Mâi nâi h¡n túa vŸt th¡nh v¡

HÖnh kháng gian B
H×nh 7.8 Çc d¹ng liªn kÕt mót

Çc mót cña c¬ cÊu nèi víi t«n boong, t«n v¸ch, t«n ®¸y trªn,v.v..., cã thÓ bÞ h− háng khi
®−a tμu vμo ho¹t ®éng. Do vËy, ph¶i xem xÐt kü çc vïng nμy ®Ó kiÓm tra h×nh d¹ng v¸t cña
b¶n mÐp khi liªn kÕt kiÓu S, çc chi tiÕt ®i kÌm vμ h×nh d¹ng vμ vÞ trÝ ®Çu mót (vÞ trÝ t−¬ng
®èi so víi c¬ cÊu ë mÆt kia) vμ ®ång thêi ph¶i kiÓm tra sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc sèng vμ v¸ch,
t«n ®¸y trªn vμ çc c¬ cÊu chuyÓn tiÕp ë mÆt sau.
3 Sèng däc bÖ m¸y
Sèng däc bÖ m¸y ph¶i liªn tôc qua t«n ®¸y trªn.
L−u ý trong tr−êng hîp thay m¸y hoÆc ®æi tõ tua bin sang ®iezen kh«ng thÓ ®Æt l¹i cho bÖ
m¸y liªn tôc qua t«n ®¸y trªn. Trong nh÷ng tr−êng hîp nh− vËy, ph¶i kiÓm tra cÈn thËn ®Ó
ch¾c ch¾n r»ng tÊm sèng ®· ®−îc v¸t mÐp vμ hμn phï hîp víi t«n ®¸y trªn vμ kh«ng cã lÖch
vÞ trÝ gi÷a phÇn d−íi vμ phÇn trªn cña sèng (H×nh 7.9).
L−u ý khi kiÓm tra hμn sèng däc bÖ m¸y t¸ch rêi xem H×nh 7.10.
Sâng dàc bÎ
Sâng dàc bÎ mŸy mŸy tŸch réi
Tán ½Ÿy trÅn Tán ½Ÿy trÅn TrÖnh ½æ h¡n TrÖnh ½æ h¡n
k¾m tât
LÎch vÙ trÏ v¡ h¡n H¡n ng¶u

kháng vŸt m¾p ho¡n to¡n
H×nh 7.9 H×nh 7.10

4 BÖ cña m¸y phô

§èi víi ®éng c¬ tua bin h¬i n−íc vμ m¸y ph¸t ch¹y b»ng diezen, ph¶i kiÓm tra cÈn thËn ®é
lÖch cña thμnh däc bÖ m¸y so víi tÊm sèng hoÆc tÊm ®μ ngang cña ®¸y ®¬n vμ ®¸y ®«i
(H×nh 7.11).
H×nh 7.11 LÎch vÙ trÏ giùa cŸc cç c¶u bÎ

mŸy phŸt ½iÎn v¡ ½Ÿy trÅn
5 Sù kh«ng b»ng ph¼ng cña çc bÒ mÆt

Khi l¾p çc bé phËn cña ®¸y ®«i víi t«n bao trªn bÖ l¾p r¸p ph¶i kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o r»ng
kh«ng cã sù gå ghÒ trªn bÒ mÆt t¹o bëi çc ®μ ngang, sèng vμ dÇm däc ®¸y d−íi. ®ång thêi
còng ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng kh«ng cã sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc phÇn cña c¬ cÊu bÞ
gi¸n ®o¹n.
(1) Sù kh«ng b»ng ph¼ng gi÷a çc tÊm ®μ ngang (2) Sù kh«ng b»ng ph¼ng gi÷a çc tÊm ®μ ngang
‡¡ ngang bÙ th¶p
‡¡ ngang bÙ cao
‡¡ ngang bÙ cao
‡¡ ngang bÙ th¶p
H×nh 7.12 H×nh 7.13
6 Xö lý ®−êng hμn
Khi çc s−ên, ®μ ngang hoÆc çc c¬ cÊu bªn trong kh¸c ®−îc ghÐp víi çc phÇn tÊm t«n bao
®−îc ghÐp b»ng hμn, çc phÇn låi ra cña ®−êng hμn däc hoÆc ngang ph¶i ®−îc mμi cho b»ng
víi mÆt t«n ®Ó ®¶m b¶o çc c¬ cÊu nμy tiÕp xóc s¸t víi t«n bao.
Cç c¶u bÅn trong
Khe hê
H×nh 7.14
CŸc mâi h¡n phï ½õìc

m¡i b±ng ½Æn m´t tán
Cç c¶u bÅn trong
Khe hê
Khi çc phÇn låi cña ®−êng hμn kh«ng b»ng ph¼ng th× sÏ cã khe hë gi÷a c¬ cÊu bªn trong vμ
t«n.

7 ChuÈn bÞ mÐp
Ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra mÐp v¸t sau khi ®· hoμn thμnh çc c¬ cÊu n»m trªn biªn cña ph©n
tæng ®o¹n. Khi kiÓm tra bÒ mÆt ®· hoμn chØnh cña mÐp v¸t cña t«n bao vμ t«n boong cÇn
ph¶i kiÓm tra xem t«n cã bÞ ph©n líp kh«ng vμ cã vÕt khÝa do c¾t h¬i kh«ng ®ång thêi còng
ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng kh«ng cã sù kh«ng ngÊu ë trªn mÆt c¾t ngang cña ®−êng nèi
t«n b»ng hμn tù ®éng.
8 M· ngang
Ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng çc m· ngang cÇn thiÕt ®· ®−îc g¾n trªn çc ®μ ngang vμ
çc c¬ cÊu bªn trong kh¸c ë tÊt c¶ çc chç cã ®−êng hμn nèi t«n bao. Trong tr−êng hîp nμy,
çc m· ngang kh«ng cã trong b¶n vÏ ®−îc duyÖt ph¶i ®−îc hμn sau khi hoμn thμnh çc mèi
nèi t«n.
Lå h¡n kiÌu n¡y phï ½õìc h¡n l¶p
sau khi h¡n cç c¶u bÅn trong vèi tán
H×nh 7.15
VÆt khÏa do c°t hçi
Phμn lèp
9 §−êng hμn liªn tôc

Cã hai d¹ng ®−êng hμn gãc ®ã lμ ®−êng hμn liªn tôc vμ ®−êng hμn gi¸n ®o¹n. §−êng hμn
gi¸n ®o¹n kh«ng ®−îc phÐp sö dông ë nh÷ng vïng cã øng suÊt lín nh− mót cña s−ên, xμ
boong, nÑp vμ sèng còng nh− nh÷ng vïng cã t¶i träng tËp trung. Trªn çc tμu chë hμng rêi,
s−ên khoang ph¶i ®−îc hμn liªn tôc víi t«n m¹n.
1) Vïng cã øng suÊt lín 2) Khi çc c¬ cÊu kh¸c ®−îc 3) S−ên khoang ë tμu hμng
®Æt lªn xμ hay nÑp rêi
0,1l
0,1l 0,1l
0,1l VŸch biÅn
0,1l
l Mâi h¡n liÅn
l
l tòc (F1)
0,15l
0,05l 0,1l
Ch× mâi h¡n liÅn tòc

(F1), nhùng vïng khŸc l
cÜ thÌ h¡n giŸn ½o−n
H×nh 7.16
7.3 Ranh giíi cña çc ph©n tæng ®o¹n

Trªn ranh giíi cña mçi ph©n tæng ®o¹n, çc h¹ng môc sau ®©y cÇn ph¶i kiÓm tra :
7.3.1 Hai ®Çu cña çc ®−êng hμn nèi t«n

§Æc biÖt lμ khi hμn tù ®éng, t¹i hai ®Çu mót cña ®−êng hμn ph¶i kiÓm tra cÈn thËn v× th−êng
hay cã vÕt nøt hoÆc khuyÕt tËt ë khu vùc nμy.
7.3.2 MÐp cña çc tÊm t«n

Tr−êng hîp khi sö dông t«n dμy, sù ph©n líp cña t«n th−êng bÞ che khuÊt. NÕu ph¸t hiÖn
thÊy cã hiÖn t−¬ng ph©n líp, cÇn ph¶i dïng siªu ©m ®Ó kiÓm tra ph¹m vi khu vùc bÞ ph©n líp
sau ®ã tïy thuéc vμo diÖn tÝch cña vïng bÞ ph©n líp cã thÓ thay thÕ tõng phÇn (H×nh 7.17).
7.3.3 Lç hμn, tÊm ®Öm vμ çc c¬ cÊu däc

Trªn ranh giíi cña ph©n tæng ®o¹n cßn cÇn ph¶i kiÓm tra çc h¹ng môc sau ®©y :
1 TÊm ®Öm ph¶i ®ñ
2 Lç hμn ph¶i ®−îc khoÐt
3 C¬ cÊu thß ra qu¸ ng¾n hoÆc qu¸ dμi
T−¬ng tù nh− khi kiÓm tra ®é b»ng ph¼ng giíi thiÖu ë Ch−¬ng tr−íc (Ch−¬ng 2, 3, 4 vμ
Ch−¬ng 6), ph¶i xem xÐt toμn bé hai ®Çu mót cña c¬ cÊu. Çc c¬ cÊu cã chiÒu dμi ch−a ®óng
ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh thÝch hîp (H×nh 7.18, 7.19).
Ng°n
hçn
Nöt
D¡i hçn Ng°n hçn
‡õéng h¡n tú Phμn lèp D¡i hçn

½æng bÙ lÎch (v¹n
cÝn m¾p)
H×nh 7.17 H×nh 7.18
4 PhÇn bít l¹i kh«ng hμn
Trªn mèi nèi cña ph©n tæng ®o¹n, ®−êng hμn cña çc c¬ cÊu bªn trong ph¶i ®−îc bít l¹i mét
phÇn ®Ó ®iÒu chØnh khi l¾p ph©n tæng ®o¹n tiÕp theo. ChiÒu dμi cña phÇn bít l¹i lμ 150 ®Õn
300mm (H×nh 7.20).
M¬ gŸ hoć tai çu
ThiÆu t¶m bÙt phï ½õìc t¸y ½Æn
b±ng m´t tán
QuŸ d¡i ThiÆu lå h¡n

Kháng h¡n
H×nh 7.19 H×nh 7.20
5 ChuÈn bÞ mÐp cña çc phÇn c¬ cÊu nhá
ViÖc chuÈn bÞ mÐp cña çc c¬ cÊu cã chiÒu cao b¶n thμnh nhá h¬n 150mm ph¶i theo d¹ng
v¸t mÆt trong. Khi sö dông h×nh thøc v¸t mÆt ngoμi, ph¶i dòi mÆt trong. Khi ®ã mèi hμn ë
mÆt trong rÊt khã thùc hiÖn do vËy hay cã khuyÕt tËt trªn ®−êng hμn.

R¬nh h¡n
bÅn trong
Kháng h¡n R¬nh h¡n bÅn trong
H×nh 7.21
7.4 Mèi hμn c¾t n−íc
7.4.1 Sù thÈm thÊu cña n−íc
Khi cã hai c¬ cÊu ®−îc liªn kÕt b»ng mèi hμn gãc, sÏ cã khe hë rÊt nhá n»m gi÷a hai c¬ cÊu.
Khe hë nμy t¹o ra m¹ch dÉn gi÷a hai mèi hμn gãc. NÕu cã lç khÝ trªn ®−êng hμn gãc, n−íc
sÏ theo lç khÝ vμo m¹ch dÉn vμ ngÊm sang khoang kh¸c.
§Ó tr¸nh dß lät n−íc hoÆc dÇu, ph¶i dïng ®−êng hμn c¾t n−íc ë çc v¸ch kÝn n−íc hoÆc ®μ
ngang kÝn n−íc (H×nh 7.22).
7.4.2 Mèi hμn c¾t n−íc

Khi cã c¬ cÊu ®i xuyªn qua c¬ cÊu kÝn n−íc kh¸c ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng ®· cã bè
trÝ mèi hμn c¾t n−íc hoÆc lç hμn. NÕu cã thÓ th× nªn yªu cÇu nhμ m¸y tr×nh b¶n vÏ bè trÝ çc
mèi hμn c¾t n−íc hoÆc biÖn ph¸p t−¬ng tù ®Ó xem xÐt ®¸nh gi¸ (H×nh 7.23).
Lå khÏ
Nõèc
Lå khÏ
Khe hê Lå khÏ
Khe hê nhÞ
Nõèc Nõèc
H×nh 7.22 H×nh 7.23

ë çc nhμ m¸y cã møc ®é kiÓm so¸t chÊt l−îng thÊp ng−êi ta th−êng hay sao l·ng viÖc bè trÝ
mèi hμn c¾t n−íc. NÕu kh«ng bè trÝ mèi hμn c¾t n−íc, n−íc sÏ dß lät vμo khoang bªn c¹nh
qua lç khÝ trªn mèi hμn gãc khi thö kÝn.

Lå khÏ VŸch
VŸch
H¡n c°t nõèc

Khe hê
Lå khÏ
Nõèc VŸt m¾p ½Ì h¡n c°t nõèc
m¡ kháng c·n kho¾t lå
H×nh 7.24
7.5 Lç tho¸t khÝ vμ lç tiªu n−íc
NÕu kh«ng cã lç tho¸t khÝ trªn ®μ ngang hoÆc ®Çu xμ th× sÏ kh«ng thÓ n¹p ®Çy hoμn toμn
n−íc hoÆc dÇu v× lý do kh«ng tho¸t ®−îc khÝ. Cßn nÕu kh«ng cã lç tiªu n−íc ë c¹nh d−íi cña
®μ ngang th× çc chÊt láng kh«ng thÓ rót hÕt hoμn toμn.
CÇn kiÓm tra kÝch th−íc vμ vÞ trÝ cña çc lç tho¸t khÝ vμ lç tiªu n−íc trªn çc ph©n tæng ®o¹n
th©n tμu mμ t¹o thμnh phÇn bªn trong cña çc kÐt.
Lå thoŸt khÏ
Lå tiÅu nõèc
1) Kháng cÜ lå thoŸt khÏ 2) CÜ lå thoŸt khÏ 3) Kháng cÜ lå tiÅu nõèc 4) CÜ lå tiÅu nõèc
A-A A-A A-A
A A A
A A Lå A
Bçm v¡o thoŸt khÏ Hót ra Lå tiÅu nõèc
H×nh 7.25
7.6 Sau khi kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n
Nhμ m¸y ®ãng tμu ph¶i chuÈn bÞ b¶n vÏ s¬ ®å bè trÝ ph©n tæng ®o¹n chØ râ vÞ trÝ vμ tªn cña
ph©n tæng ®o¹n.
B¶n vÏ nμy ph¶i th−êng xuyªn ®−îc treo trªn t−êng ®Ó sau khi hoμn thμnh kiÓm tra mçi ph©n
tæng ®o¹n th× ®¸nh dÊu b»ng bót ®á kÌm theo ngμy kiÓm tra vμ ch÷ ký cña ®¨ng kiÓm viªn
®Ó tr¸nh kiÓm tra sãt.
VÝ dô : Xem H×nh 7.26

SHU-2 SHU-4
UD-2
UD-1 20/5
AP-2 EH-1 H×nh 7.26 "B¶n vÏ bè trÝ
20/5 SH-3
10/5 EK-1 SH-4 ph©n tæng ®o¹n"
AP-1 17/5 29/5 (S)
ES-3 9/5
15/5 EB-3
ES-2 8/5
SF EB-2 25/5
EB-1 7/5 DB-2 7/5 BD-4
30/4
DB-1 5/5 BD-3
Gi¶i thÝch çc ký hiÖu :

KiÓm tra ph©n ®o¹n SF (Stern Frame : Sèng ®u«i) hoμn thμnh vμo ngμy 30/4/99
KiÓm tra ph©n ®o¹n DB-1 (Double bottom : §¸y ®«i) hoμn thμnh vμo ngμy 5/5/99
KiÓm tra ph©n ®o¹n SH-3 (Side Shell : m¹n tμu) hoμn thμnh vμo ngμy 29/5/99
7.7 Çc ph©n tæng ®o¹n ®Æc biÖt
7.7.1 Sèng ®u«i

Tr−íc nh÷ng n¨m 50 sèng ®u«i th−êng lμ d¹ng ®Æc ®−îc chÕ t¹o b»ng thÐp rÌn hoÆc ®óc.
Nh−ng ngμy nay do nhiÒu tiÕn bé vÒ c«ng nghÖ hμn, hÇu hÕt çc sèng ®u«i ®−îc gia c«ng
b»ng hμn tõ çc tÊm. ThÐp ®óc vμ rÌn chØ cßn dïng ë nh÷ng phÇn æ ®ì nh− æ ®ì trôc ch©n vÞt
vμ gud«ng trôc l¸i.
Tïy thuéc vμo ®iÒu kiÖn cña nhμ m¸y, sèng ®u«i cã thÓ ®−îc gia c«ng ë nhμ m¸y hoÆc th«ng
qua nhμ thÇu phô.
VËt liÖu dïng ®Ó chÕ t¹o sèng ®u«i theo yªu cÇu cña qui ph¹m lμ :
æ ®ì trôc ch©n vÞt : SC 42W hoÆc SF 45W
Gud«ng trôc l¸i : SC 42W hoÆc SF 45W
æ ®ì cæ trôc l¸i : SC 42W hoÆc SF 45W
Gi¸ b¸nh l¸i : SC 42W hoÆc SF 45W
T«n b¸nh l¸i : A (t < 30), B (30 < t < 40), D (40 < t < 50)
ThÐp ®óc vμ thÐp rÌn dïng ®Ó lμm sèng ®u«i ph¶i cã hμm l−îng çc bon nhá h¬n 0,23% vμ
cã dÊu W ë sau, ch¼ng h¹n nh− SF 45W.
1 Çc d¹ng sèng ®u«i
Tïy thuéc vμo kiÓu b¸nh l¸i, sè ch©n vÞt, cÊp gia c−êng chèng b¨ng,v.v..., cã nhiÒu kiÓu sèng
®u«i nh−ng çc d¹ng chñ yÕu bao gåm :

a) Víi b¸nh l¸i kiÓu "A" b) Víi b¸nh l¸i kiÓu "B"
Gâi ½ë chât trÅn C-C

C-C
(Th¾p ½îc) Gâi ½ë cä
C C (Th¾p ½îc)
C C
Th¾p trÝn Gâi tròc chμn vÙt Gâi tròc chμn vÙt
(Th¾p r¿n) (Th¾p ½îc) (Th¾p ½îc)
B-B B-B
Th¾p trÝn B B B B
(Th¾p r¿n)
Gâi ½ë chât dõèi
A A Ng¯n kÏn
(Th¾p ½îc) Ng¯n kÏn
nõèc A nõèc
A Gâi ½ë chât dõèi A-A
A-A (Th¾p ½îc)
H×nh 7.27 H×nh 7.28
Th¾p ½îc B-B

c) Víi b¸nh l¸i kiÓu "D" A-A
Th¾p trÝn
A A
H×nh 7.29 B
Th¾p ½îc
Th¾p trÝn
B
2 Gia c«ng ky sèng ®u«i
Do kh«ng gian bªn trong lμ hÑp vμ kÝn nªn kh«ng thÓ hμn bªn trong ky ®u«i vμ b¸nh l¸i. Do
vËy tÊm t«n l¾p sau cïng ph¶i ®−îc g¾n vμo b»ng ph−¬ng ph¸p hμn lç. VÝ dô gia c«ng ky
sèng ®u«i ®−îc thùc hiÖn nh− sau :
T¶m ½ë
A B A-A T¶m ½ë
(T¶m lÜt)
T¶m ½ë M¬
A B B - B H¡n lå
(H¡n c¶y)
M¬ H¡n
PhÝa trong çc ng¨n kÝn ph¶i ®−îc s¬n

®¶m b¶o tr−íc khi l¾p kÝn
H×nh 7.31
H×nh 7.30

3 KiÓm tra l¾p r¸p

Khi kiÓm tra l¾p r¸p, ph¶i xem xÐt chñng lo¹i vËt liÖu, kÝch th−íc vμ vÞ trÝ cña çc thμnh
phÇn kÕt cÊu cho phï hîp víi yªu cÇu trong b¶n vÏ. C«ng viÖc hμn chÝnh thøc ph¶i phï hîp
víi nh÷ng qui ®Þnh trong qui tr×nh hμn, l¾p r¸p ph¶i ®óng theo yªu cÇu, cã ®é chÝnh x¸c phï
hîp vμ mèi hμn ph¶i kh«ng ®−îc cã khuyÕt tËt.
4 Hμn
Nh÷ng l−u ý khi hμn thÐp rÌn/ ®óc víi t«n ®−îc ®−a ra ë môc 4.7.3.
Trong tr−êng hîp nμy, qu¸ tr×nh ñ ®Ó khö øng suÊt d− cã thÓ kh«ng cÇn ph¶i thùc hiÖn.
(1) Sèng ®u«i thÐp ®óc
Mèi nèi cña t«n víi thÐp ®óc hoÆc thÐp
30 ~ 50 mm
rÌn 0 0
50 50
> 200
R < 6 mm
T¶m ½Îm 6 mm
Khi kháng thÌ h¡n
Mâi nâi chãng m¾p cða th¾p ½îc/ r¿n vèi tán ½õìc ê m´t sau thÖ
2t + 25 phï ½´t t¶m ½Îm
450
H¡n F1
t t
6mm H¡n F1
t + 25 H¡n F1
H×nh 7.32
5 §o ®¹c
Sau khi hoμn thμnh c«ng viÖc l¾p r¸p, yªu cÇu ph¶i kiÓm tra çc bé phËn l¾p r¸p trªn th©n
tμu. Ph¶i yªu cÇu nhμ m¸y ®o ®¹c kho¶ng çch gi÷a çc gu d«ng, ®é kh«ng song song cña
®−êng t©m b¸nh l¸i vμ ®−êng t©m trôc l¸i. Ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng mÆt trong cña gèi
®ì kh«ng cã bôi bÈn vμ çc dÞ vËt.
M´t trong cða gâi tròc chμn
vÙt phï ½õìc kiÌm tra kþ
Tμm tròc lŸi
Tμm tròc chμn

H×nh 7.33 Kho¨ng cŸch t÷ vÙt
gâi nà ½Æn gâi kia
L¹n cŸt
Ng¯n kÏn
6 KiÓm tra ®é kÝn
Ph¶i kiÓm tra ky sèng ®u«i, gi¸ b¸nh l¸i, kh«ng gian trèng vμ çc kho¶ng kÝn ®Ó ch¾c ch¾n
r»ng phÝa bªn trong ®· ®−îc phñ s¬n thÝch hîp.
Víi çc kh«ng gian kÝn nh− vËy, yªu cÇu ph¶i kiÓm tra kÝn khÝ.

Bong bãng do bÞ hë
Bong bãng to Bong bãng nhá
¶nh 7.1 KÕt qu¶ kiÓm tra kÝn khÝ

7 C¨ng t©m
NÕu ®−êng t©m b¸nh l¸i ë sèng ®u«i kh«ng th¼ng th× kh«ng thÓ l¾p ®−îc b¸nh l¸i mét çch
thÝch hîp vμ do vËy sau nμy khi ®−a vμo sö dông b¹c æ ®ì sÏ mßn nhanh vμ tr¸i víi qui luËt
th«ng th−êng. V× vËy mμ ph¶i l−u ý ®Æc biÖt khi kiÓm tra c¨ng t©m cña çc æ ®ì trªn sèng
®u«i.
(1) KiÓm tra c¨ng t©m vÒ nguyªn t¾c ph¶i thùc hiÖn sau khi thö thñy tÜnh çc kÐt xung
quanh vμ çc bé phËn chÝnh cña vá tμu ë phÇn ®u«i. ViÖc kiÓm tra nμy ph¶i ®−îc tiÕn
hμnh vμo ban ngμy khi giã kh«ng lín.
(2) KiÓm tra c¨ng t©m ph¶i ®−îc tiÕn hμnh tr−íc khi l¾p b¹c ®ì.
(3) Khi c¨ng t©m ph¶i sö dông d©y ®μn pian« (hoÆc lo¹i d©y thÐp nhá vμ bÒn t−¬ng tù) nèi
t©m æ ®ì chÆn trôc l¸i vμ t©m cña gud«ng thÊp nhÊt. NhiÒu nhμ m¸y ®ãng tμu ®· ¸p
dông ph−¬ng ph¸p ®Æt m¸y ng¾m trªn mÆt æ ®ì chÆn.
Cã nhiÒu ph−¬ng ph¸p c¨ng t©m ®−îc sö dông trong çc nhμ m¸y. VÝ dô vÒ mét ph−¬ng
ph¸p c¨ng t©m ®−îc nªu ë H×nh 7.34.
(4) §é lÖch t©m (δ) th«ng th−êng lμ 0,3mm, giíi h¹n cho phÐp lμ 0,5mm.
ä chń tròc lŸi Trõèc ~ Sau Phï ~ TrŸi

VÏt
900
δ δ
‡Øa ½Ì c¯ng
tμm l·n cuâi
0,3 ~ 0,5 mm
H×nh 7.34
(5) Tr−íc khi l¾p b¹c ®ì vμo æ ®ì vμ/ hoÆc gud«ng, ph¶i kiÓm tra t×nh tr¹ng cña æ sau khi
hoμn thμnh. BÒ mÆt bªn ngoμi cña b¹c kim lo¹i sau khi gia c«ng tinh ph¶i kh«ng cã
khuyÕt tËt cã h¹i nh− bôi s¹n. Ph¶i tiÕn hμnh ®o ®¹c bªn trong cña gud«ng vμ ®−êng
kÝnh ngoμi cña b¹c ®ì vμ ph¶i kiÓm tra nÕu thiÕt kÕ ë chÕ ®é l¾p chÆt. Còng cÇn kiÓm tra
xem ph−¬ng ph¸p l¾p Ðp hay ph−¬ng ph¸p l¾p d·n në lμ phï hîp.

XÅ dÙch ½iËu ch×nh vÙ

ä chń tròc lŸi ½õìc trÏ cða ä chń tròc lŸi
l°p bu láng ½iËu ch×nh
ä ½ë dõèi ä ½ë dõèi
Dμy dài b±ng Dμy dài b±ng

th¾p th¾p
Tràng vºt ä ½ë chât ä ½ë chât
(1) Câ ½Ùnh mæt dμy dài b±ng th¾p (lo−i dμy ½¡n (2) XÅ dÙch ½iËu ch×nh vÙ trÏ cða ä chń tròc lŸi
pianá) t−i tμm cða ä ½ë chât lŸi v¡ tμm ê m´t sao cho dμy dài b±ng th¾p trïng tèi tμm cða ä
trÅn cða ä chń tròc lŸi. ½ë dõèi. Sau ½Ü ½Ÿnh d¶u vÙ trÏ cða ä chń tròc
ä chń tròc lŸi ½õìc câ ½Ùnh b±ng bu láng lŸi v¡ ä ½ë dõèi.
½iËu ch×nh ½õìc vèi boong
Câ ½Ùnh ä chń tròc lŸi ä chń tròc lŸi
B−c
Doa l·n cuâi
‡õéng tμm
B−c
Doa l·n cuâi
(3) Ren lå b°t bu láng v¡ b°t câ ½Ùnh ä chń tròc (4) L°p b−c v¡ tiÆn h¡nh c¯ng tμm l·n cuâi
lŸi.
Doa tinh cŸc lå trÅn ä ½ë dõèi v¡ ä ½ë chât
trÅn cç sê vÙ trÏ cða ½õéng tμm
H×nh 7.35 C¨ng t©m trôc l¸i
7.8 N¾p miÖng khoang b»ng thÐp
7.8.1 §o ®¹c kÝch th−íc

Trong nhiÒu tr−êng hîp n¾p miÖng khoang b»ng thÐp ®−îc gia c«ng bëi nhμ thÇu phô. Khi
çc n¾p nμy ®−îc gia c«ng ë nhμ m¸y ®ãng tμu, c«ng viÖc kiÓm tra ph¶i t−¬ng thÝch víi tiªu
chuÈn yªu cÇu ®èi víi çc bé phËn l¾p r¸p th©n tμu.
ViÖc kiÓm tra kÝch th−íc vμ bè trÝ cña çc bé phËn ph¶i tiÕn hμnh theo çc b¶n vÏ ®−îc
duyÖt. §Ó tr¸nh nh÷ng v−íng m¾c khi l¾p lªn tμu, nhμ m¸y ph¶i tiÕn hμnh ®o ®¹c çc kÝch
th−íc c¬ b¶n vμ kiÓm tra ®é cong vªnh cña n¾p miÖng khoang.
7.8.2 §Öm kÝn vμ çc phô kiÖn

§èi víi çc n¾p kÝn n−íc vμ n¾p kÝn thêi tiÕt, ph¶i kiÓm tra t×nh tr¹ng cña ®Öm kÝn vμ thiÕt bÞ
kÑp chÆt.
L1
B
L2
H×nh 7.36
7.8.3 N¾p d¹ng hép

Víi çc n¾p thÐp d¹ng hép hai líp cÇn ph¶i ®Æt Ýt nhÊt hai nót çc xa nhau ®Ó ®¶m b¶o th«ng
h¬i cho kh«ng gian bªn trong khi söa ch÷a.
Ph¶i kiÓm tra t×nh tr¹ng cña líp s¬n bªn trong.
7.8.4 MiÖng khoang chë hμng nguy hiÓm

MiÖng khoang chë hμng nguy hiÓm ph¶i ®−îc l¾p thiÕt bÞ t−íi n−íc.
HÖ thèng ®−êng èng trªn n¾p miÖng khoang ph¶i ®−îc thö ¸p lùc vμ thö phun n−íc tr−íc khi
l¾p xuèng tμu v× sau khi l¾p ®Æt n¾p miÖng khoang nã ë çch xa ®¸y trªn vμ rÊt khã chui vμo.

Chương 8 Bánh lái
8.1 Çc d¹ng b¸nh l¸i

Trong Qui ph¹m cã qui ®Þnh ®èi víi 5 kiÓu b¸nh l¸i lμ A, B, C, D vμ E.
8.2 KÕt cÊu vμ thuËt ng÷

Cã rÊt nhiÒu lo¹i b¸nh l¸i nh− Simplex, Cort Nozzle, Becker, v.v... nh−ng ng−êi ta th−êng sö
dông 5 kiÓu b¸nh l¸i nªu trªn.
Çc kÝ hiÖu kiÓu b¸nh l¸i kh«ng ph¶i lμ kÝ hiÖu chung trªn thÕ giíi, çc c¬ quan §¨ng kiÓm
kh¸c nhau cã thÓ sö dông ký hiÖu kh¸c nhau.
ThuËt ng÷ cña mçi bé phËn lμ nh− sau :
Ph·n trÅn
tròc lŸi
Ph·n trÅn Ph·n trÅn tròc lŸi
tròc lŸi ä ½ë cä
ä ½ë cä tròc lŸi
tròc lŸi
Ph·n dõèi
tròc lŸi Ph·n dõèi tròc lŸi
Ph·n dõèi
Chât trÅn tròc lŸi
Chât dõèi Chât dõèi
(A) (B) (C)
Ph·n trÅn tròc lŸi

Ph·n trÅn tròc lŸi
ä ½ë cä tròc lŸi
Ph·n dõèi tròc lŸi
Ph·n dõèi tròc lŸi Chât TrÅn
Chât dõèi Chât dõèi
(E)
(D)
H×nh 8.1 KÕt cÊu vμ thuËt ng÷ cña çc phÇn kh¸c nhau cña b¸nh l¸i

R·nh then
H×nh 8.2 B¸nh l¸i cã chèt trªn
vμ chèt d−íi (KiÓu A
Lç cÈu
theo Qui ph¹m) TÊm mÆt trªn
BÝch nèi
Thanh mÐp b¸nh l¸i
Lç khoÐt gi¶m träng l−îng Trôc l¸i
X−¬ng ®øng
Bu l«ng nèi ghÐp

PhÇn ®óc trªn
Chèt trªn
Hép th¸o dêi
Cèt b¸nh l¸i

Lç tho¸t n−íc
T«n ®¸y b¸nh l¸i T«n b¸nh l¸i
Chèt d−íi KÏm chèng ¨n mßn
Lç tho¸t n−íc X−¬ng n»m
PhÇn ®óc d−íi
H×nh 8.3 B¸nh l¸i cã chèt d−íi

(KiÓu B theo Qui ph¹m)
R·nh then
PhÇn trªn cña trôc
¸o trôc
Lç mãc cÈu PhÇn d−íi cña trôc
T«n mÆt trªn
T«n b¸nh l¸i BÝch nèi
Thanh mÐp b¸nh l¸i
X−¬ng n»m
¸o trôc
X−¬ng ®øng
Then ngang
Bu l«ng nèi
PhÇn ®óc trªn
Nót x¶ n−íc Cèt b¸nh l¸i
T«n ®¸y b¸nh l¸i
Nót x¶ n−íc
PhÇn ®óc d−íi

Chèt d−íi hay chèt gãt ky
H×nh 8.4 B¸nh l¸i treo

(KiÓu C theo Qui ph¹m)
Thanh mÐp
T«n mÆt trªn ¸o trôc (æ chÆn trôc)
Trôc l¸i
X−¬ng n»m
X−¬ng ®øng ¸o trôc (æ ®ì d−íi)
Cèt b¸nh l¸i

T«n b¸nh l¸i
T«n ®¸y b¸nh l¸i

Nót x¶ n−íc
8.3 VËt liÖu

Khi kiÓm tra b¸nh l¸i ph¶i l−u ý lμ trôc b¸nh l¸i, chèt l¸i, t«n b¸nh l¸i, khung x−¬ng b¸nh
l¸i, trô l¸i, bu l«ng nèi, then ®Æt gi÷a trôc l¸i vμ th©n b¸nh l¸i ph¶i ®−îc lμm b»ng vËt liÖu
theo qui ®Þnh cña Qui ph¹m.
VËt liÖu lμm ¸o trôc vμ b¹c trôc ph¶i nh− qui ®Þnh ë b¶n vÏ ®−îc duyÖt.
Khi sö dông ¸o trôc vμ b¹c trôc kim lo¹i, vËt liÖu lμm b¹c trôc ph¶i mÒm h¬n vËt liÖu lμm ¸o
trôc ®Ó dÔ dμng khi thay thÕ.
Çc vËt liÖu ®−îc qui ®Þnh trong Qui ph¹m lμ nh− sau :
Trôc b¸nh l¸i SF 45, SF 60
SF 45 (Thanh çn) dïng cho tμu nhá
Chèt l¸i vμ ®ai èc SF 45
PhÇn ®óc bªn trªn SC 42W
PhÇn ®óc bªn d−íi SC 42W
Bu l«ng vμ ®ai èc nèi SF 45
Then SF 45
T«n b¸nh l¸i A (t < 30), B (30 < t <40), D (t < 50)
A 32 hoÆc A 36 (chØ dïng cho tμu lín)
§Ó chèt l¸i bÞ mßn cã thÓ söa ch÷a ®−îc b»ng çch hμn ®¾p hoÆc trôc l¸i bÞ vªnh cã thÓ
chØnh l¹i b»ng ph−¬ng ph¸p hμn trong suèt thêi gian sö dông ph¶i chän vËt liÖu cã tÝnh hμn
tèt nh− lμ lo¹i cã ®u«i "W" cã hμm l−îng çc bon thÊp vÝ dô SF 45W.

8.4 Gia c«ng
8.4.1 KiÓm tra

ViÖc kiÓm tra t«n b¸nh l¸i trong qu¸ tr×nh gia c«ng nªn tiÕn hμnh theo çc yªu cÇu ¸p dông
cho qu¸ tr×nh kiÓm tra l¾p r¸p th©n tμu nªu ë Ch−¬ng 4 Hμn, Ch−¬ng 5 Qui tr×nh gia c«ng vμ
l¾p r¸p trong x−ëng vμ Ch−¬ng 6 KiÓm tra ph©n tæng ®o¹n.
8.4.2 Çc c¬ cÊu bªn trong

Khi kiÓm tra bªn trong b¸nh l¸i cÇn l−u ý tíi nh÷ng ®iÓm sau :
1 Bè trÝ
Ph¶i kiÓm tra xem chiÒu dμy cña t«n b¸nh l¸i, bè trÝ khung x−¬ng (vÞ trÝ cña çc mèi nèi
t«n), kÝch th−íc cã phï hîp víi b¶n vÏ ®−îc duyÖt hay kh«ng.
2 §é chÝnh x¸c cña tÊm ®Öm
ChiÒu réng tiÕt diÖn cña b¸nh l¸i hép nãi chung nhá nªn kh«ng thÓ hμn ®−îc tõ bªn trong.
V× vËy ph¶i ¸p dông ph−¬ng ph¸p nh− ®· ¸p dông víi ky sèng ®u«i. Sau khi hμn ghÐp mét
mÆt cña b¸nh l¸i mÆt cßn l¹i ®−îc ghÐp b»ng ph−¬ng ph¸p hμn lç (hμn cÊy) trªn tÊm ®Öm
g¾n vμo x−¬ng b¸nh l¸i. NÕu bè trÝ tÊm ®Öm kh«ng tèt vμ ®é b»ng ph¼ng cña tÊm ®Öm kÐm
th× cã thÓ xuÊt hiÖn vÕt nøt ë nh÷ng tÊm t«n mÆt ngoμi cña b¸nh l¸i ë chç l¾p kh«ng tèt khi
®−a tμu vμo sö dông. Tr−íc khi hμn lç, tÊm t«n mÆt ngoμi ë chç tÊm ®Öm ph¶i ®−îc kiÓm tra
®Ó ch¾c ch¾n r»ng ®· ®−îc l¾p khÝt.
3 Mèi nèi t«n b¸nh l¸i t¹i mót
(1) Mót sau
VÒ nguyªn t¾c, ph¶i cã thanh mÐp sau b¸nh l¸i. Tuy nhiªn, tïy theo kÝch th−íc vμ h×nh
d¹ng cña b¸nh l¸i, tÝnh hμn cña vËt liÖu b¸nh l¸i,v.v..., cã thÓ kh«ng cÇn l¾p thanh mÐp
sau b¸nh l¸i (H×nh 8.5).
(2) Mót tr−íc
§−êng hμn ë mÆt tr−íc cña b¸nh l¸i ë phÝa bªn ph¶i vμ bªn tr¸i ph¶i n»m çch ®−êng
t©m mét kho¶ng thÝch hîp. NÕu cã bÊt kú khuyÕt tËt trªn ®−êng hμn nèi t«n, b¸nh l¸i
ph¶i ®−îc kiÓm tra trong qu¸ tr×nh sö dông (H×nh 8.6).
Thanh mÐp Mèi nèi chÝnh diÖn
TÊm lãt TÊm ngoμi

ThiÕt kÕ kÐm
Thanh mÐp Mèi nèi lÖch
X−¬ng n»m
Hμn lç ThiÕt kÕ tèt

H×nh 8.5 H×nh 8.6

8.4.3 Hμn lç
1 Qui tr×nh hμn lç
Nhμ m¸y ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng kh«ng cã khe hë gi÷a t«n b¸nh l¸i vμ tÊm ®Öm
dïng ®Ó hμn lç tr−íc khi tiÕn hμnh hμn lç.
Qui tr×nh hμn lç (hμn cÊy) 5 Hμn xung quanh lç hμn lÇn l−ît tõng lç
1 TÊm ®Öm ph¼ng tr−íc ®ã ®· ®−îc g¾n vμo x−¬ng 6 C¾t bá bu l«ng cÊy vμ phñ lç hμn b»ng xi m¨ng
b¸nh l¸i Khi tÊm t«n mÆt ngoμi cña b¸nh l¸i ®−îc uèn ®Ó cã
2 Hμn bu l«ng cÊy lªn tÊm ®Öm ë vÞ trÝ lç hμn ®é cong phï hîp víi x−¬ng b¸nh l¸i vμ kh«ng cã khe hë
3 L¾p t«n mÆt ngoμi ®· cã lç hμn cña b¸nh l¸i gi÷a tÊm ®Öm vμ t«n b¸nh l¸i th× kh«ng cÇn l¾p bu l«ng
4 XiÕt chÆt bu l«ng b»ng ®ai èc ®Ó t«n b¸nh l¸i vμ cÊy.
tÊm ®Öm ®−îc Ðp s¸t vμo nhau.
H×nh 8.7
¶nh 8.1
2 Tiªu chuÈn b−íc hμn lç

Ph¶i kiÓm tra kÝch th−íc vμ b−íc cña lç hμn ; KiÓm tra xem ®−êng hμn cã vÕt nøt, çc
khuyÕt tËt kh¸c hay kh«ng ; KiÓm tra xem ®−êng hμn cã ®ñ kÝch th−íc hay kh«ng.
Tiªu chuÈn dïng cho hμn lç (H×nh 8.8).
B¶ng 8.1
KÝch th−íc
ChiÒu dμy (mm) B−íc (P) Sè hiÖu mèi hμn
a b
<6 65 35
7 - 18 75 40 1,5a ~ 2,5a F1
> 19 85 45

8.4.4 Thö kÝn

§èi víi b¸nh l¸i hép, ph¶i tiÕn hμnh thö ®é kÝn cña b¸nh l¸i b»ng khÝ ¸p suÊt 0,05Mpa hoÆc
¸p suÊt n−íc 1,5D hoÆc 2d lÊy trÞ sè lín h¬n. Trong ®ã D lμ chiÒu cao m¹n tμu, d lμ chiÒu
ch×m. Khi kiÓm tra ph¶i ®Æc biÖt quan t©m tíi çc ®−êng hμn lç.
8.4.5 S¬n bªn trong

Ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra ®iÒu kiÖn bªn trong cña b¸nh l¸i tr−íc khi l¾p tÊm cßn l¹i vμ l¾p nót
th¸o n−íc ë ®¸y b¸nh l¸i. (Qui ph¹m 2-A/ 25.1.6-5).
8.4.6 ¸o trôc
1 Thö thñy tÜnh
Khi thö thñy tÜnh th©n ¸o trôc, ph¶i duy tr× ¸p lùc thñy tÜnh 2kg/cm2 kho¶ng 5 phót ®Ó kiÓm
tra ®é kÝn (H×nh 8.9).
‡ãng hã Ÿp lúc
a âng nõèc
t
b
p p
‡Îm kÏn nõèc
H×nh 8.8 H×nh 8.9

2 L¾p b»ng nhiÖt
Tr−íc khi l¾p ¸o trôc vμo trôc l¸i hoÆc chèt l¸i ph¶i kiÓm tra bÒ mÆt ®· gia c«ng tinh. Kh«ng
®−îc phÐp cã khuyÕt tËt vÕt x−íc. §é bãng tèi thiÓu cña bÒ mÆt lμ ∇6 (H×nh 8.10 ).
§o ®−êng kÝnh trong cña ¸o trôc vμ ®−êng kÝnh ngoμi cña trôc l¸i hoÆc chèt l¸i ®Ó ch¾c ch¾n
r»ng ®é d«i l¾p ghÐp phï hîp víi thiÕt kÕ. (§é d«i l¾p ghÐp tiªu chuÈn ®èi víi ¸o trôc lμ tõ 5
®Õn 10/10000 ®−êng kÝnh cña trôc l¸i nÕu dïng vËt liÖu SUS vμ b»ng tõ 10 ®Õn 20/10000 víi
vËt liÖu BC).
3 KiÓm tra l¾p ghÐp
Sau khi l¾p ghÐp b»ng nhiÖt, cÇn kiÓm tra ®é chÆt khÝt b»ng çch gâ bóa. §èi víi kiÓm tra gâ
bóa l¾p ghÐp ¸o trôc th× nªn dïng bóa ®−îc bÞt ®Çu b»ng cao su ®Ó tr¸nh chÇy x−íc bÒ mÆt
¸o trôc sau ®ã sê ngãn tay vμo ¸o trôc gÇn chç võa gâ. Cã thÓ c¶m thÊy ®−îc láng nhÌ nhÑ
nÕu ¸o trôc l¾p ch−a chÆt (H×nh 8.11).
C´p nhiÎt ng¹u
Tròc l¯n
‡ât nÜng b±ng gas
H×nh 8.11 H×nh 8.11

8.4.7 Chèt l¸i

1 TiÕp xóc bÒ mÆt
TØ sè gi÷a diÖn tÝch bÒ mÆt tiÕp xóc vμ diÖn tÝch bÒ mÆt tæng céng cña phÇn lâi chèt l¸i theo
tiªu chuÈn ph¶i b»ng hoÆc lín h¬n 65%.
DiÖn tÝch cña bÒ mÆt tiÕp xóc ph¶i ph©n bè nhiÒu ë hai ®Çu trªn vμ d−íi cña chèt.
BË m´t tiÆp xîc
Chât
ä ½ë chât
Bõèc 1 Sçn m¡u ½Ì r¡
L°p chât
Bõèc 2 T× lÎ diÎn tÏch tiÆp xîc
Bõèc 3 L¶y chât ra v¡ c−o r¡ nhùng ½iÌm bŸm

m¡u v¡ l¡m l−i nhõ vºy nhiËu l·n
¶nh 8.2
H×nh 8.12
2 Gio¨ng kÝn n−íc
Trong qu¸ tr×nh l¾p r¸p chèt l¸i, nhμ m¸y ph¶i l−u ý ®Ó bÒ mÆt phÇn c«n ph¶i ®−îc l¾p khÝt
víi nhau, vμ vμnh ®Öm chèng ¨n mßn ®−îc l¾p ®¶m b¶o kÝn. ë mét sè n¬i ng−êi ta l¾p b»ng
çch xiÕt chÆt råi l¹i th¸o láng ra kÕt hîp sö dông kÝch thñy lùc vμ ®ai èc lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu
lÇn cho tíi khi chèt kh«ng cßn dÞch chuyÓn ®−îc n÷a th× ng−êi ta ®¸nh dÊu ®iÓm c÷ trªn chèt
vμ ®ai èc sau khi xiÕt chÆt ®ai èc. Sau ®ã th¸o chèt ra, l¾p vμnh ®Öm vμ Ðp chèt cho tíi vÞ trÝ
®· ®¸nh dÊu.
‡ai âc
Châng thŸo
Cât bŸnh lŸi lÞng ½ai âc
(Th¾p ½îc) 1
V¡nh ½Îm
Nõèc biÌn Nõèc biÌn
ä ½ë chât
(Th¾p ½îc) 2
Chât 4
Ÿo tròc (‡ãng
(Th¾p thau/½ãng thanh
r¿n) B−c tròc (Nhúa
täng hìp/gå gai °c 3
Chń b−c 1 MÝn chât 2 MÝn chât v¡ lÞng Ÿo tròc

3 MÝn ½ë b−c 4 MÝn b−c (khe hê lèn)
H×nh 8.13 H×nh 8.14

3 Chèng th¸o láng ®ai èc

Sau khi l¾p chèt ph¶i kiÓm tra xem ®ai èc cã ®−îc h·m phï hîp hay kh«ng (kh«ng chÊp
nhËn cho dïng chèt khãa vμ chèt chÎ, ph¶i dïng vμnh chÆn hoÆc biÖn ph¸p t−¬ng tù).
H¡n
H¡n
H×nh 8.15
H¡n
4 Xö lý bÒ mÆt
Khi b¸nh l¸i cã g¾n gud«ng th× ph¶i kiÓm tra xem bÒ mÆt ngoμi cña b¹c b»ng BC vμ bÒ mÆt
®· ®−îc gia c«ng tinh cña gud«ng cã s¹ch, nh½n vμ cã ®é d«i l¾p ghÐp theo thiÕt kÕ hay
kh«ng.
(Tiªu chuÈn ®é d«i l¾p ghÐp lμ b»ng 5 ®Õn 10/10.000 ®−êng kÝnh chèt ®èi víi vËt liÖu SUS
vμ 10 ®Õn 20/10.000 ®èi víi vËt liÖu lo¹i BC).
8.4.8 Nèi ghÐp t«n b¸nh l¸i vμ trôc b¸nh l¸i trªn ®−êng triÒn
1 Tr¹ng th¸i sau khi l¾p xong
Ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra tr¹ng th¸i cña mÆt d−íi vμ mÆt trªn cña bÝch nèi sau khi l¾p xong. Bè
trÝ bu l«ng ph¶i phï hîp víi thiÕt kÕ. Çc bÒ mÆt ®· gia c«ng tinh ph¶i kh«ng ®−îc cã khuyÕt
tËt nh− lμ ngËm çt. §é bãng bÒ mÆt tèi thiÓu ph¶i lμ ∇6.
2 Bu l«ng chÝnh x¸c (bu l«ng tinh)
Çc bu l«ng liªn kÕt b¸nh l¸i víi trôc l¸i (bu l«ng tinh) vμ kÝch th−íc sau khi gia c«ng cña lç
luån bu l«ng ph¶i ®−îc gia c«ng ë ®é d«i theo thiÕt kÕ. (®é d«i th−êng lÊy b»ng tõ 0,005 ®Õn
0,015mm).
3 Lç luån bu l«ng
BÒ mÆt lç luån bu l«ng vμ bu l«ng ph¶i kh«ng ®−îc cã khuyÕt tËt.
4 §iÒu kiÖn hoμn thμnh
Tr−êng hîp lμ b¸nh l¸i kiÓu "D" th× bÒ mÆt phÇn c«n cña cèt b¸nh l¸i vμ trôc l¸i sau khi gia
c«ng tinh ph¶i kh«ng ®−îc cã khuyÕt tËt. §é bãng bÒ mÆt ph¶i lμ ∇6.
DiÖn tÝch tiÕp xóc çc bÒ mÆt cña çc cÆp l¾p ghÐp ph¶i b»ng hoÆc lín h¬n 65%. Ph¶i kiÓm
tra kÝch th−íc, vËt liÖu lμm then vμ ®iÒu kiÖn sau khi gia c«ng.
8.4.9 §é ®ång t©m

1 §é ®ång t©m
§é ®ång t©m cña b¸nh l¸i th«ng th−êng ph¶i ®−îc kiÓm tra b»ng çch gi÷ cho t«n b¸nh l¸i
theo ph−¬ng n»m ngang khi ®é lÖch t©m ë phÝa tr−íc vμ ë phÝa sau cña b¸nh l¸i ®−îc ®o tÝnh
tõ mÆt t«n b¸nh l¸i. Sau ®ã l¹i gi÷ cho b¸nh l¸i ®øng th¼ng vμ ®o ®é lÖch t©m theo h−íng
ngang tμu cña b¸nh l¸i.
§é lÖch t©m cho phÐp lμ nhá h¬n hoÆc b»ng 0,3mm, vμ giíi h¹n lÖch t©m cho phÐp lμ
0,5mm.
Tr−êng hîp khi b¸nh l¸i cã kÝch th−íc lín th× gi÷ cho b¸nh l¸i ®øng th¼ng lμ viÖc rÊt nguy
hiÓm.
Bëi vËy ng−êi ta th−êng dïng m¸y tr¾c ®¹c ®Ó ®o. Khi ®ã §¨ng kiÓm viªn ph¶i xem xÐt
ph−¬ng ph¸p ®o cña nhμ m¸y/ nhμ s¶n xuÊt.
2 §o çc kÝch th−íc
Khi ®o ®é lÖch t©m cña b¸nh l¸i ng−êi ta th−êng tiÕn hμnh lu«n viÖc ®o kÝch th−íc cña b¸nh
l¸i vμ kiÓm tra ®iÒu kiÖn gia c«ng tinh, khuyÕt tËt vμ vÕt bÈn.
i) ‡o theo hõèng trõèc sau
M´t ph²ng
±0 Dμy c¯ng tμm ±0

M´t ph²ng
b±ng th¾p
ii) ‡o theo hõèng trŸi phï
M´t ph²ng
±0 Dμy c¯ng tμm ±0

M´t ph²ng
b±ng th¾p
M´t ph²ng
H×nh 8.16
¶nh 8.3

Chương 9 Lắp ghép thân tàu trên triền

Khi l¾p ghÐp th©n tμu trªn triÒn, çc h¹ng môc kiÓm tra ®−¬ng nhiªn ph¶i lμ çc h¹ng môc
ph¶i kiÓm tra theo yªu cÇu nh−ng ch−a thÓ kiÓm tra khi ch−a l¾p ghÐp çc ph©n tæng ®o¹n
víi nhau. Bëi vËy, §¨ng kiÓm viªn ph¶i cè g¾ng cã mÆt kiÓm tra th−êng xuyªn.
9.1.1 L¾p ghÐp ph©n tæng ®o¹n

1 VÞ trÝ ®Æt
VÞ trÝ cña ph©n tæng ®o¹n khi l¾p ghÐp ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c. NÕu l¾p ghÐp kh«ng chÝnh
x¸c, vÝ dô khe hë gi÷a ph©n tæng ®o¹n ®ang ®−îc l¾p vμ ph©n tæng ®o¹n ®· l¾p xong kh«ng
chÝnh x¸c còng nh− l¾p ghÐp kh«ng ®óng ®−êng t©m cã thÓ lμm ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng
®ãng toμn bé con tμu.
2 TÇm quan träng cña viÖc ®Æt ph©n, tæng ®o¹n
Çc ®iÓm cÇn l−u ý khi ®Æt ph©n, tæng ®o¹n còng t−¬ng tù nh− ®· tr×nh bμy ë çc ch−¬ng
tr−íc liªn quan ®Õn nh÷ng yªu cÇu ®èi víi qui tr×nh hμn ph©n, tæng ®o¹n. Tuy vËy, cÇn l−u
ý r»ng ë nh÷ng nhμ m¸y cã hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l−îng kÐm th× ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p cña
ph©n, tæng ®o¹n l¾p kÕ tiÕp thÊp nhiÒu so víi ®é chÝnh x¸c yªu cÇu ®èi víi çc ph©n, tæng
®o¹n do c«ng viÖc l¾p ®Æt chóng th−êng ®−îc tiÕn hμnh ë ngoμi trêi.
9.1.2 Çc c«ng viÖc ch−a ®óng

Trong qu¸ tr×nh l¾p ph©n, tæng ®o¹n thî hμn th−êng m¾c ph¶i nh÷ng lçi nh− khe hë gi÷a
çc chi tiÕt hμn lín, quªn v¸t mÐp, dòi mÆt sau, v.v... do ®iÒu kiÖn lμm viÖc khã kh¨n hoÆc
do h¹n chÕ vÒ thêi gian.
Bëi vËy, ph¶i yªu cÇu çc nhμ m¸y kiÓm tra cÈn thËn ®Ó lo¹i trõ nh÷ng lçi nh− vËy. Khi
ph¸t hiÖn thÊy cã vi ph¹m, ®¨ng kiÓm viªn ph¶i khuyÕn ço nh÷ng ng−êi cã tr¸ch nhiÖm
ngay ®Ó tr¸nh t¸i diÔn nh÷ng lçi nμy.
9.2 KÎ ®−êng giíi h¹n l¾p r¸p

§Ó c¶i thiÖn ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p, nhμ m¸y ph¶i kÎ ®−êng giíi h¹n l¾p r¸p tõ tr−íc ë vÞ trÝ
yªu cÇu.
MÆt kh¸c, ®¨ng kiÓm viªn còng ph¶i l−u ý ®Ó ph¸t hiÖn sai lÖch vÒ vÞ trÝ.
Trong H×nh 9.1 ®−a ra vÝ dô vÒ ®−êng giíi h¹n l¾p r¸p.
9.3 Hμn
9.3.1 §iÒu kiÖn thêi tiÕt

Nh×n chung c«ng viÖc hμn ë triÒn ®μ lμ c«ng viÖc hμn ngoμi trêi nªn kh«ng ®−îc hμn khi
trêi m−a. Tuy nhiªn, khi kh«ng thÓ tr¸nh khái th× ph¶i cã dông cô che m−a còng nh− ph¶i
®¶m b¶o r·nh hμn vμ vËt liÖu hμn ®Òu kh«. TÊt c¶ çc qu¸ tr×nh hμn tiÕn hμnh trong ®iÒu
kiÖn nh− vËy ®Òu ph¶i ®Æc biÖt cÈn thËn.
9.3.2 Hμn t¹i chç

1 DÊu "§−îc hμn"

Hμn t¹i chç mèi nèi gi÷a çc ph©n, tæng ®o¹n yªu cÇu ph¶i kiÓm so¸t ngÆt nghÌo ®é chÝnh
x¸c l¾p r¸p tr−íc khi hμn vμ yªu cÇu nhμ m¸y ph¶i kiÓm tra cÈn thËn ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p
vμ chØ ®−îc ®¸nh dÊu "§−îc hμn" vμo c¹nh mèi nèi ph©n tæng ®o¹n khi ®é chÝnh x¸c l¾p
r¸p cã thÓ chÊp nhËn ®−îc vμ sau khi ®· hoμn thμnh c«ng viÖc v¸t mÐp vμ/hoÆc dòi l−ng
®−êng hμn. §¨ng kiÓm viªn ph¶i l−u ý khi thÊy cÇn ph¶i ®o l¹i do ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p
kÐm.
C¬ cÊu liªn tôc nh−

®Õ v¸ch, t«n v¸ch, bÖ
m¸y,v.v...
§−êng giíi h¹n l¾p r¸p
LÖch vÞ trÝ
100~
200
T«n ®¸y trªn
§μ ngang ®Æc
T«n ®¸y ngoμi

LÖch vÞ trÝ cña c¬ cÊu liªn tôc VÝ dô vÒ tr¸nh lÖch vÞ trÝ
Çc c¬ cÊu liªn tôc ph¶i n»m ®óng Trªn t«n ®¸y trªn cã thÓ cã thÓ kh«ng
trªn ®μ ngang ®Æc, sèng hoÆc c¬ cÊu thÊy c¬ cÊu ë mÆt kia nªn cÇn ®¸nh
kháe kh¸c. Khi cã ®é lÖch cã thÓ g©y dÊu chuÈn x¸c ®−êng giíi h¹n l¾p r¸p
ra nøt hoÆc mÊt æn ®Þnh n»m trong giíi h¹n 100~200mm
H×nh 9.1
2 Hμn t¹i chç
CÇn l−u ý khi çc thî hμn cã xu h−íng tù hμn theo çch riªng cña m×nh kh«ng th«ng b¸o
l¹i cho ®¨ng kiÓm viªn. Khi tiÕn hμnh hμn v¸t mÐp mét mÆt gi÷a çc sèng hép b»ng çch sö
dông lãt mÆt sau th× ph¶i l−u ý ®é tiÕp xóc gi÷a tÊm lãt mÆt sau vμ kim lo¹i c¬ b¶n vμ ®é
chÝnh x¸c v¸t mÐp, ®Æc biÖt khe ngÊu (khe tiªu chuÈn lμ 6mm). Xem Ch−¬ng 4 Hμn, Phô
lôc 2.
Còng cÇn ph¶i l−u ý ®Õn khe hë hμn ë vÞ trÝ giao nhau gi÷a çc sèng vμ çc b¶n mÐp. Kinh
nghiÖm cho thÊy r»ng mèi nèi hμn cña çc sèng boong ë khoang chë hμng ®«ng l¹nh bÞ nøt
kÐo dμi ch¹y ®Õn t«n boong do hμn kh«ng ®ñ ngÊu v× v¸t mÐp ch−a phï hîp.
9.4 Söa ch÷a çc khuyÕt tËt

Khi ph¶i söa ch÷a trong tr−êng hîp ®é chÝnh x¸c kh«ng phï hîp nh− khe hë ch©n mèi hμn
qu¸ lín, v.v..., c«ng viÖc ®o ®¹c ph¶i tiÕn hμnh theo h−íng dÉn cã liªn quan cña nhμ m¸y.
NÕu kh«ng cã h−íng dÉn nμo nh− vËy th× ph¶i xö lý theo nh÷ng qui ®Þnh trong h−íng dÉn
nμy.
9.4.1 Khe hë
(Xem Phô lôc 2 cña Ch−¬ng 4) ë çc mèi nèi chÞu t¶i träng kÐo lÆp ®i lÆp l¹i nh− t«n
boong vμ c¬ cÊu däc, kh«ng cho phÐp hμn lÊp çc khe hë b»ng çch chÌn çc miÕng nhá.
9.4.2 Thay t«n (thay côc bé)

ChiÒu réng tèi thiÓu ®Ó thay t«n do bÞ ph©n líp hoÆc çc khuyÕt tËt kh¸c lÊy nh− sau :

V¸ch
Boong 2
Cét H−íng
D−íi nh×n
VÕt nøt lín xuÊt hiÖn ë boong 2 cña tμu chë hμng ®«ng l¹nh.
VÕt nøt xuÊt ph¸t tõ khuyÕt tËt hμn ë mçi nèi cña sèng hép.
(Hμn ë ngoμi ®−êng triÒn)
H×nh 9.2
1 T«n bao, t«n boong tÝnh to¸n vμ t«n boong ë khoang chë hμng ®«ng l¹nh
(1) Vïng chÞu nÐn m¹nh (1.600 mm hoÆc h¬n)
(2) Tr−êng hîp cßn l¹i (800 mm hoÆc h¬n)
(3) Víi çc tr−êng hîp kh¸c (300 mm hoÆc h¬n)
1), 2) 3)
≥ 1600 mm
R = Kho¶ng 300 mm
≥ 300 mm Tïy theo

≥ 800 mm chiÒu dμy
ë ®©y vïng chÞu t¸c ®éng lín lμ çc vïng chÞu nÐn
m¹nh nh− boong tÝnh to¸n, ®¸y ngoμi, m¹n ngoμi ë
çch xa trôc trung hßa, t«n ®¸y trªn vμ çc gãc miÖng
khoang,v.v...
H×nh 9.3
2 VËt liÖu
Khi thay t«n, ph¶i xem xÐt l¹i vËt liÖu ban ®Çu nÕu sö dông thÐp cÊp cao lμm viÖc ë nhiÖt
®é thÊp.
3 B¸n kÝnh gãc l−în

Khi thay t«n, ph¶i kiÓm tra mÐp c¾t dï lμ ®−êng hμn däc hay ®−êng hμn ngang. Trõ tr−êng
hîp ®−êng c¾t dÉn tíi mèi hμn däc hay ngang, gãc l−în ph¶i cã b¸n kÝnh ®ñ lín. §èi víi
çc c¬ cÊu quan träng, b¸n kÝnh gãc l−în ph¶i b»ng 300 mm hoÆc ph¶i nh− ®−îc nªu ë 3),
H×nh 9.3 ë trªn.
4 H−íng çn cña t«n (H×nh 9.4)
VËt liÖu dïng ®Ó thay cho çc c¬ cÊu chÞu lùc quan träng nh− t«n bao, t«n boong tÝnh
to¸n,v.v..., ph¶i cã h−íng çn trïng víi h−íng tõ mòi ®Õn ®u«i cña tμu.
H−íng çn cña t«n nh×n chung lμ h−íng dμi h¬n cña t«n. N¨ng l−îng hÊp thô trung b×nh
khi thö ®é dai va ®Ëp theo yªu cÇu ®èi víi thÐp cÊp A, B, D vμ E lμ kh¸c nhau vμ phô thuéc
vμo h−íng çn cña t«n.
Ch¼ng h¹n, ®èi víi thÐp th−êng cÊp B, D vμ E n¨ng l−îng hÊp thô yªu cÇu theo h−íng çn
lμ 27J vμ h−íng ngang lμ 20J.
5 BÞt çc lç trßn
Khi çc lç khoÐt ®Ó luån èng, kªnh th«ng giã bÞ c¾t sai vÞ trÝ do nhÇm lÉn, th× çc lç nμy
ph¶i ®−îc bÞt l¹i. Çc ph−¬ng ph¸p bÞt th«ng th−êng nh− sau :
(1) TÊm chÌn, tÊm kÐp vμ tÊm nót
ChiÒu dμy cña çc tÊm bÞt ph¶i b»ng hoÆc lín h¬n chiÒu dμy cña t«n bÞ khoÐt. Trong
®ãng míi, khi x¶y ra tr−êng hîp t−¬ng tù, kh«ng ®−îc dïng tÊm kÐp do dïng tÊm kÐp
th× t¹o ra låi lâm, tÝnh thÈm mü kÐm (H×nh 9.5).
ChÌn vμo L¾p vμo
H−íng çn Nót
Lç
Lç Lç
H−íng çn N¨ng l−îng 27 J

thö va ®Ëp
(ThÐp th−êng) 20 J ChÌn vμo TÊm kÐp Nót
T×nh tr¹ng bÒ mÆt: T×nh tr¹ng bÒ mÆt: T×nh tr¹ng bÒ mÆt:
C¶ hai bªn ph¼ng C¶ hai bªn kh«ng C¶ hai bªn ph¼ng
ph¼ng
H×nh 9.4
H×nh 9.5
(a) Víi çc c¬ cÊu däc chÞu lùc
Khi ®−êng kÝnh cña lç khoÐt bÞ c¾t nhÇm nhá h¬n 75 mm, th× ph¶i më réng lç
®Õn ®−êng kÝnh 75 mm råi ®Æt tÊm nót hoÆc më réng lç ®Õn ®−êng kÝnh b»ng
hoÆc lín h¬n 300 mm sau ®ã chÌn tÊm míi.
Sau khi hμn mÆt ngoμi ph¶i mμi ®−êng hμn cho tíi khi b»ng ph¼ng víi tÊm.
(b) Çc c¬ cÊu kh¸c
§−êng kÝnh cña lç khoÐt c¾t nhÇm ph¶i ®−îc më réng ®Õn b»ng 200 mm vμ ®Æt
tÊm chÌn hoÆc ®Æt tÊm kÐp.
(2) Thø tù hμn
Çc vÕt nøt th−êng cã xu h−íng xuÊt hiÖn trong tr−êng hîp nμy nÕu kh«ng quan t©m
®óng møc ®Õn thø tù hμn. (Ch−¬ng 4 Hμn, 4.8.3 Thø tù hμn)
(3) D−íi ®©y lμ kÝch th−íc tiªu chuÈn cña tÊm nót

ts ts = 1/2t ~ t
C = 4 ~ 6 mm
b = 50 mm
θ = 300 ~ 400
θ
H×nh 9.6 φ
c
6 KiÓm tra kh«ng ph¸p hñy

Khi g¾n thªm çc c¬ cÊu nhá hoÆc khi cã èng xuyªn qua t«n, ®«i khi cã vÕt nøt xuÊt hiÖn
trªn ®−êng hμn. Trong çc tr−êng hîp nh− vËy, ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra kh«ng ph¸ hñy b»ng
tia X hoÆc thÈm thÊu chÊt láng chØ thÞ mμu ®ång thêi còng ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra b»ng
m¾t thËt kü çc ®−êng hμn.
9.5 Çc c¬ cÊu phô

Çc c¬ cÊu phô cã kh¶ n¨ng ph¶i chÞu øng suÊt cao nh− thanh nÑp mÐp boong tÝnh to¸n,
thanh tiÕt diÖn b¸n nguyÖt ch¹y däc theo thμnh miÖng khoang, çc thanh g¾n mÐp cña çc
boong tiÕp xóc víi nhiÖt ®é thÊp trong khoang chë hμng ®«ng l¹nh vμ çc chi tiÕt xung
quanh miÖng khoang ph¶i ®−îc nhμ m¸y kiÓm so¸t chÊt l−îng nghiªm ngÆt khi v¸t mÐp,
khoÐt l−ng vμ qui tr×nh hμn.
Víi çc boong tiÕp xóc víi nhiÖt ®é thÊp trong khoang hμng ®«ng l¹nh, vÕt nøt th−êng xuÊt
hiÖn ch¹y dμi tõ c¹nh miÖng khoang ra ®Õn m¹n tμu do khuyÕt tËt trong çc mèi nèi cña
sèng däc miÖng khoang hμng.
ë çc c¬ cÊu nμy, tr¸nh ®−îc sù tËp trung øng suÊt cμng nhiÒu cμng tèt.
Thanh nÑp
mÐp boong
Mèi nèi cña
thÐp b¸n
nguyÖt Boong trªn
Mèi nèi cña Nøt tõ thμnh miÖng

L¾p lªn thanh nÑp
nÑp n»m mÐp boong
Thμnh miÖng khoang
VÕt nøt nguy hiÓm ë t«n

Khe hë boong ph¸t sinh tõ mèi hμn
Mèi hμn kh«ng ®¹t trªn thanh thÐp b¸n
kh«ng ®ñ tiªu chuÈn trªn
nguyÖt (chØ hμn ë mÆt ngoμi)
thanh thÐp b¸n nguyÖt ë
c¹nh trªn cña thμnh miÖng
Mèi hμn b×nh th−êng (NgÊu toμn bé) khoang
H×nh 9.7

9.6 Cét chèng trong kÐt s©u

§èi víi cét chèng ®Æt trong kÐt s©u, ph¶i ®Æc biÖt ®Ó ý tíi çc mèi nèi ë ®Ønh vμ ch©n cét.
Th«ng th−êng cét chèng chØ dì cho t¶i träng tõ bªn trªn. Nh−ng khi ®Æt trong kÐt s©u, çc
cét chèng ph¶i võa chÞu t¶i träng nÐn võa chÞu t¶i träng kÐo. T¶i träng kÐo ph¸t sinh do ¸p
lùc thñy tÜnh h×nh thμnh tõ ¸p suÊt bªn trong cña kÐt. Bëi vËy ph¶i kiÓm tra cÈn thËn khe hë
gi÷a tÊm kÐp vμ t«n ®¸y trªn cña ®¸y ®«i, khe hë gi÷a çc c¬ cÊu kh¸c vμ kÝch th−íc còng
nh− vÞ trÝ cña çc mèi hμn lç trªn çc tÊm kÐp. (Xem H×nh 9.9)
VÕt nøt
H×nh 9.8 TÊm mÆt trªn cña thμnh miÖng khoang
èng th«ng h¬i
Khoang Khoang/
KÐt s©u Cét
NÐn
Cét Cét
KÐo
Mèi hμn lç
Nh×n chung, cét lμ c¬ cÊu chÞu nÐn

nh−ng cét ë trong çc kÐt ®«i khi lμ Çc mót cña cét bÞ t¸ch ra do hμn
c¬ cÊu chÞu kÐo kh«ng ®ñ tiªu chuÈn
H×nh 9.9

Chương 10 Kiểm tra lần cuối kết cấu thân tàu

TÊt c¶ çc ph©n tæng ®o¹n ®−îc l¾p ghÐp l¹i ë trªn triÒn ®μ vμ h×nh thμnh dÇn çc bé phËn
th©n tμu nh− kÕt cÊu ®¸y ®«i, kÕt cÊu khoang.
10.1.1 Khèi l−îng kiÓm tra

Khèi l−îng çc h¹ng môc kiÓm tra liªn quan ®Õn kÕt cÊu th©n tμu th«ng th−êng gièng nh−
khèi l−îng kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n tøc lμ bao gåm :
- Çc khoang d−íi boong liªn tôc trªn cïng
- Th−îng tÇng vμ lÇu
- Çc kh«ng gian kh¸c mμ ®¨ng kiÓm viªn thÊy cÇn thiÕt
Víi çc lo¹i tμu ®Æc biÖt khèi l−îng çc h¹ng môc kiÓm tra ph¶i theo h−íng dÉn cña §¨ng
kiÓm trung −¬ng.
Kh«ng phô thuéc vμo khèi l−¬ng kiÓm tra kÕt cÊu th©n tμu nªu trªn, ®¨ng kiÓm viªn ph¶i
kiÓm tra kÕt cÊu chèng ch¸y trong khu vùc sinh ho¹t vμ çc thiÕt bÞ ®ãng kÝn çc lç khoÐt.
10.2 Sù bÊt c©n b»ng cña kÕt cÊu

NÕu c«ng viÖc kiÓm tra ë giai ®o¹n gia c«ng ph©n tæng ®o¹n ®· ®−îc tiÕn hμnh cã hiÖu qu¶
th× kiÓm tra lÇn cuèi kÕt cÊu th©n tμu cã thÓ giíi h¹n l¹i ë çc mèi nèi hμn ph©n tæng ®o¹n.
Tuy vËy, kh«ng dÔ dμng ph¸t hiÖn ®−îc sù bÊt c©n b»ng cña çc kÕt cÊu lín vμ sù kh«ng
liªn tôc vÒ ®é bÒn vèn ®· khã ph¸t hiÖn khi kiÓm tra ph©n tæng ®o¹n nªn cÇn kiÓm tra kÕt
cÊu vμ bè trÝ cña çc c¬ cÊu lín.
Khi ph¸t hiÖn thÊy kh«ng ®¶m b¶o ®−îc sù liªn tôc vÒ ®é bÒn vμ sù bÊt c©n b»ng vÒ mÆt kÕt
cÊu th× ph¶i thËn träng xö lý sau khi hái ý kiÕn V¨n phßng trung −¬ng mÆc dï ®· ®−îc thÓ
hiÖn trong çc b¶n vÏ ®−îc duyÖt.
VÒ vÊn ®Ò sù kh«ng c©n b»ng cña kÕt cÊu, xem Ch−¬ng 6, KiÓm tra ph©n tæng ®o¹n, 7.2.4
Sù liªn tôc vÒ ®é bÒn.
10.3 Kh¶ n¨ng l−u th«ng

Khi kiÓm tra lÇn cuèi çc kÐt, ph¶i kiÓm tra cÈn thËn c«ng viÖc l¾p ®−êng èng vμ phô kiÖn
th©n tμu nh− qui ®Þnh ë Ch−¬ng 11 Phô tïng ®−êng èng vμ ®ång thêi ph¶i l−u ý ®Õn vÞ trÝ
cña çc lç ng−êi chui vμ çc bËc thang ®Ó ®¶m b¶o dÔ dμng qua l¹i khi kiÓm tra bªn trong
sau nμy.
(1) ThiÕt kÕ kh«ng hîp lý (Kh«ng cã lç chui ë cuèi cña sèng chÝnh)
NÕu lç chui bÞ cÊm khoÐt½¯ng kiÌmchÝnh,
trªn sèng viÎt nam - 2005
th× ph¶i ®−îc bè trÝ ë hai ®Çu cña sèng chÝnh 109
KÐt
dÇu ®èt
KÐt d»n KÐt d»n KÐt d»n KÐt d»n KÐt d»n
Khoang trèng ë ®¸y ®«i

H×nh 10.1 (1) VÝ dô vÒ kh¶ n¨ng l−u th«ng kh«ng hîp lý
(1) ThiÕt kÕ kh«ng hîp lý (§¨ng kiÓm viªn ph¶i quay ®i quay l¹i trong ®¸y ®«i)
GiÕng xuèng GiÕng xuèng

Khoang Khoang Khoang Khoang Khoang
dÇu hμng dÇu hμng dÇu hμng dÇu hμng dÇu hμng
KÐt d»n sè 2 KÐt d»n sè 1
(2) ThiÕt kÕ hîp lý (§¨ng kiÓm viªn cã thÓ ®i mét chiÒu mμ kh«ng cÇn quay l¹i)
GiÕng xuèng GiÕng xuèng
Khoang Khoang Khoang Khoang Khoang

dÇu hμng dÇu hμng dÇu hμng dÇu hμng dÇu hμng
KÐt d»n sè 2 KÐt d»n sè 1
H×nh 10.1 (2) VÝ dô vÒ kh¶ n¨ng l−u th«ng kh«ng hîp lý
10.4 Sù lÖch vÞ trÝ cña çc mèi hμn gãc

ThËm chÝ víi nh÷ng c¬ cÊu nhá, sù lÖch vÞ trÝ cña c¬ cÊu th©n tμu vÉn cã thÓ g©y ra h− háng
th©n tμu sau khi tμu ®−îc ®−a vμo ho¹t ®éng. Nªn cÇn ph¶i ®Ó ý tíi nh÷ng c¬ cÊu chÞu t¶i
träng kÐo nÐn lÆp ®i lÆp l¹i (H×nh 10.2).
Khi söa ch÷a nh÷ng sai lÖch vÒ vÞ trÝ ph¶i l−u ý ®Ó sao cho ®õng t¹o ra ®é gÉy lμm ¶nh
h−ëng ®Õn sù liªn tôc cña çc c¬ cÊu th©n tμu.
10.4.1 Çc ®iÓm cÇn ph¶i cÈn thËn khi kiÓm tra
Çc ®iÓm sau ®©y ph¶i ®−îc kiÓm tra cÈn thËn :
(1) Sù lÖch vÞ trÝ ë çc mèi hμn gi¸p mÐp cña çc c¬ cÊu cña boong tÝnh to¸n vμ boong
d−íi.
(2) Sù lÖch vÞ trÝ ë çc mèi nèi cña çc tÊm cña sèng n»m trong çc kÐt.
(3) Sù lÖch vÞ trÝ ë çc mèi nèi gi÷a çc tÊm b¶n thμnh cña s−ên kháe ®Æc biÖt lμ s−ên
kháe ®ì xμ ngang c«ng son.
(4) Sù lÖch vÞ trÝ cña çc tÊm cña s−ên kháe vμ çc tÊm t«n ®¸y ®«i, kÐt ®Ønh m¹n vμ cña
çc c¬ cÊu n»m trong kÐt h«ng.
(5) Sù lÖch vÞ trÝ cña v¸ch kÐt vμ tÊm c©n b»ng chuyÓn tiÕp cña v¸ch ngang ë mót cña kÐt
®Ønh m¹n vμ kÐt h«ng H×nh 10.3, 10.4).
LÖch vÞ trÝ
LÖch vÞ trÝ NÐn KÐo d

l
Sau khi chÞu t¶i
träng lÆp l¹i, vÕt Söa l¹i víi ®é g·y gãc Söa l¹i hîp lý
nøt xuÊt hiÖn qu¸ lín kh«ng thÓ chÊp l ≥ 100 d Ýt nhÊt lμ
nhËn ®−îc 300mm
Nøt
LÖch vÞ trÝ
Söa l¹i
H×nh 10.2 H×nh 10.3 Söa lÖch vÞ trÝ
S−ên kháe : LÖch vÞ trÝ gi÷a s−ên

kháe vμ ®μ ngang
tÊm cña ®¸y ®«i
a K¾t ½×nh m−n

M − n
Sâng cμn b±ng ê phÏa
VŸch trõèc ngõìc l−i cða ½Ÿy k¾t
b buãng mŸy ½×nh m−n
: LÖch vÞ trÝ gi÷a ®Çu s−ên kháe
§μ ngang vμ nÑp gia c−êng ®μ ngang ®¸y
H×nh 10.4 Sù lÖch vÞ trÝ ë ch©n s−ên kháe H×nh 10.5
Ph¶i tr¸nh hiÖn t−îng kÕt cÊu kh«ng liªn tôc. Ch¼ng h¹n phÝa sau cña kÐt ®Ønh m¹n ph¶i
hμn tÊm chuyÓn tiÕp ë phÝa ®èi diÖn phÝa trong buång m¸y. PhÝa cuèi cña kÐt h«ng còng
ph¶i thùc hiÖn t−¬ng tù. Khi buång m¸y ®−îc ®Æt ë gi÷a tμu hoÆc gÇn vÒ phÝa ®u«i vμ cã
sù kÕt thóc cña kÐt ®Ønh m¹n ë buång m¸y th× tÊm c©n b»ng chuyÓn tiÕp hoÆc m· ph¶i
cã kÝch th−íc cμng lín cμng tèt.

(6) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc tÊm c©n b»ng chuyÓn tiÕp cña v¸ch ngang ë cuèi cña v¸ch däc
cña tμu dÇu hoÆc tμu chë quÆng.
Khoang hμng VŸch dàc

Buång m¸y M−n ngo¡i
Sâng ngang
Sèng c©n boong
b»ng phÝa
ng−îc l¹i
VŸch ngang
Sâng cμn b±ng
KÐt h«ng
LÎch vÙ trÏ
V¸ch tr−íc buång m¸y
H×nh 10.6
H×nh 10.7
(7) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a sèng däc m¹n vμ tÊm c©n b»ng ë phÝa ®èi diÖn trªn v¸ch ngang ®Æc
biÖt lμ v¸ch chèng va (H×nh 10.8).
(8) Sù lÖch vÞ trÝ cña çc phÇn cña c¬ cÊu däc gi¸n ®o¹n ®èi diÖn ë hai bªn cña v¸ch
ngang hoÆc ®μ ngang (H×nh 10.9).
(9) Sù lÖch vÞ trÝ cña çc sèng n»m vμ tÊm c©n b»ng chuyÓn tiÕp hoÆc m· ë ®èi diÖn hai
bªn cña v¸ch ngang (H×nh 10.9).
-8 LÖch vÞ trÝ -9 LÖch vÞ trÝ
Khoang KÐt mòi
LÖch vÞ trÝ
V¸ch V¸ch
V¸ch chèng va
H×nh 10.8 H×nh 10.9
(10) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc c¬ cÊu ë mÆt sau cña t«n ®¸y trªn vμ nÑp ®øng trong khoang
hμng hoÆc kÐt s©u (H×nh 10.10).
(11) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc sèng n»m ë hai bªn cña v¸ch däc (H×nh 10.10).
(12) Sù lÖc vÞ trÝ gi÷a çc c¬ cÊu khung ngang trong kÐt h«ng vμ ®μ ngang cña ®¸y ®«i
(H×nh 10.11).

-10 LÖch vÞ trÝ -11 LÖch vÞ trÝ KÐt h«ng LÖch vÞ trÝ
Sèng ngang
V¸ch däc
§μ ngang
H×nh 10.10 H×nh 10.11
(13) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc khung ngang trong kÐt ®Ønh m¹n vμ c¬ cÊu ngang boong ë chç
cã boong ®i qua (H×nh 10.12).
(14) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc sèng vμ c¬ cÊu n»m phÝa bªn kia v¸ch (H×nh 10.13)
Sèng
LÖch vÞ trÝ
a
H×nh 10.12 H×nh 10.13
(15) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc tÊm v¸ch sãng vμ c¬ cÊu ®èi diÖn trong ®¸y ®«i (H×nh 10.14).
(16) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc v¸ch ngang vμ/ hoÆc ®Õ v¸ch vμ çc c¬ cÊu ®èi diÖn n»m trong
®¸y ®«i (H×nh 10.15).
V¸ch sãng
NÑp c©n b»ng ë

phÝa ®èi diÖn
ch©n v¸ch
A
Sèng phô a
a : §é lÖch vÞ trÝ gi÷a ®Õ v¸ch
a : LÖch vÞ trÝ vμ ®μ ngang cña ®¸y ®«i
H×nh 10.14 H×nh 10.15
Nãi chung, ®−êng A-A kh«ng th¼ng hoμn toμn. ThËm chÝ th¼ng th× mét sè phÇn cña mót ®Õ
v¸ch kh«ng ph¶i lóc nμo còng n»m trªn ®μ ngang.

(17) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a mçi tÊm t«n v¸ch hoÆc sèng ®øng ë vÞ trÝ trªn hoÆc d−íi cña kÐt khi
t«n v¸ch vμ sèng ®øng bÞ gi¸n ®o¹n ë sèng n»m hoÆc nÑp n»m liªn kÕt b»ng çch hμn
(H×nh 10.16).
(18) Sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc m· s−ên vμ çc c¬ cÊu n»m trong kÐt ®¸y ®«i, kÐt h«ng vμ kÐt
®Ønh m¹n. NÕu ®é chÝnh x¸c l¾p r¸p cña ph©n tæng ®o¹n kÐm th× sù lÖch vÝ trÝ cã thÓ
x¶y ra ë tÊt c¶ çc vÞ trÝ s−ên (H×nh 10.17).
V¸ch kÐt
LÖch vÝ trÝ
LÖch vÞ trÝ
gi÷a tÊm
trªn vμ
tÊm d−íi
t«n v¸ch
H×nh 10.16 H×nh 10.17
10.4.2 Sù lÖch vÞ trÝ do cã sù kÕt hîp çc mèi nèi chång mÐp vμ gi¸p mÐp
Khi mét sè c¬ cÊu ®−îc liªn kÕt kiÓu chång mÐp, ®«i khi sÏ xuÊt hiÖn sù lÖch vÞ trÝ cña çc
c¬ cÊu ë hai phÝa cña c¬ cÊu c¾t qua nh− ë d−íi ®©y. NÕu lμ mèi nèi chång mÐp ë trªn mèi
nèi ph©n tæng ®o¹n th× ph¶i quan t©m ®Æc biÖt.
C¬ cÊu c¾t qua
H×nh 10.18
Mèi nèi chång mÐp
LÖch vÝ trÝ
1 VÝ dô vÒ sù lÖch vÞ trÝ ë çc c¬ cÊu däc
LÖch vÝ trÝ do nèi chång mÐp
Chi tiÕt
C¬ cÊu c¾t
ngang
LÖch vÝ trÝ
Mèi nèi Mèi nèi

chång mÐp gi¸p mÐp
H×nh 10.19
2 BiÖn ph¸p kh¾c phôc

(1) §Ó tr¸nh hμn chång mÐp (2) §Æt tÊm nèi ë c¶ hai mÆt (3) Uèn c¬ cÊu däc cho cong
dÇn vÒ ®−êng lý thuyÕt
§é lÖch
> 100 × (§é lÖch),

tèi thiÓu lμ 300
H×nh 10.20
3 VÝ dô vÒ sù lÖch vÞ trÝ ë c¬ cÊu ngang

H−íng A
Mèi nèi gi¸p mÐp
H−íng A
Mèi nèi gi¸p mÐp
H×nh 10.21 LÖch

M· ch©n
§é lÖch
M· ®Ønh
4 BiÖn ph¸p kh¾c phôc ®èi víi lÖch vÞ trÝ kiÓu nμy
(1) §æi mèi nèi cña ch©n m· thμnh hμn chång mÐp
(2) §æi mèi nèi ë ®Ønh m· thμnh hμn gi¸p mÐp
(3) Khi c¹nh liªn kÕt cña m· mót ®ñ lín th× cã thÓ uèn nhÑ vμ dÇn dÇn ®Ó sao cho ®Ønh
m· nä n»m phÝa trªn ®Ønh m· kia
(a), (b) ChuyÓn thμnh chång mÐp trªn chång mÐp hoÆc
c) §iÒu chØnh m·
gi¸p mÐp trªn gi¸p mÐp
Uèn dÇn m· ®Ó sao cho dØnh m· n»m phÝa trªn c¬
cÊu bªn ®−íi.
Kh«ng nªn theo
Chång mÐp Gi¸p mÐp çch kh¾c phôc
§é lÖch nh− thÕ nμy. ChØ
nªn chÊp nhËn
çch nμy khi sù
lÖch vÞ trÝ chØ x¶y
Chång mÐp ra ë tõ 3 s−ên trë
Gi¸p mÐp
xuèng vμ boong
hoÆc v¸ch cã liªn
quan kh«ng ph¶i
lμ biªn cña kÐt.
NÕu cã sù lÖch vÞ trÝ ë nhiÒu vÞ trÝ s−ên qu¸ møc
th× ph¶i tiÕn hμnh kh¾c phôc theo çch (a) vμ (b) ë
trªn.
H×nh 10.22

10.4.3 Mét ph−¬ng ph¸p ®Ó tr¸nh lÖch vÞ trÝ

§Ó tr¸nh lÖch vÞ trÝ ë mèi nèi ph©n tæng ®o¹n, cã mét ph−¬ng ph¸p lμ ®Æt s½n mét phÇn cña
c¬ cÊu vμo vÞ trÝ chÝnh x¸c ë phÝa ®èi diÖn trong giai ®o¹n gia c«ng l¾p dùng ph©n tæng
®o¹n tïy theo kiÓu cña ph©n tæng ®o¹n.
Sèng PhÇn c¬ cÊu c©n
b»ng ë mÆt sau
PhÇn c¬ cÊu c©n
b»ng ë mÆt sau
V¸ch
DÇm däc
V¸ch
PhÇn c¬ cÊu c©n
b»ng ë mÆt sau
H×nh 10.23
10.4.4 BiÖn ph¸p xö lý lÖch vÞ trÝ

Sù lÖch vÞ trÝ ë mèi hμn gãc nªn söa ch÷a nh− ë d−íi ®©y tïy thuéc vμo møc ®é lÖch.
(1) LÖch Ýt : t2
1 1
t2 ≤ a ≤ t2
3 2
a
T¨ng chiÒu réng mèi hμn t2

lªn 10%
1
(2) LÖch nhiÒu : a > t2
2
1 2 3
t1
a
t2
§−a lªn
l Hμn l¹i
C¾t ra
l ≥ 100 a, tèi
thiÓu 300 mm
H×nh 10.24
10.5 BiÕn d¹ng

§Ó kiÓm tra biÕn d¹ng hoÆc cong vªnh cña çc bé phËn kÕt cÊu do hμn ph¶i quan t©m ®Æc
biÖt ®Õn çc ®iÓm sau.

10.5.1 Giíi h¹n biÕn d¹ng cho phÐp

Khi cã çc sai lÖch nªu trªn v−ît qu¸ giíi hμn cho phÐp, yªu cÇu ph¶i xö lý çc bé phËn kÕt
cÊu cã liªn quan. Tuy nhiªn, khi c«ng viÖc kh¾c phôc nh− vËy kh«ng dÔ thùc hiÖn do ®Æt
sai vÞ trÝ cña ph©n tæng ®o¹n vμ sù lÖch cña ®−êng hμn, ph¶i cã çc biÖn ph¸p gia c−êng
b»ng çch ®Æt çc nÑp ngang ®−êng hμn.
δ
S
Trong tr−êng hîp biÕn d¹ng v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp th× ph¶i söa ch÷a b»ng çch
nung nãng theo vÖt hoÆc hμn l¹i sau khi c¾t ra vμ l¾p l¹i.
(1) T«n bao ë vïng 0,6 L gi÷a tμu : δ ≤ 6,0 mm
(2) T«n bao ë vïng mòi vμ ®u«i vμ c¬ cÊu ngang kháe : δ ≤ 7,0 mm
(3) Çc c¬ cÊu kh¸c : δ ≤ 8,0 mm
H×nh 10.25 Giíi h¹n biÕn d¹ng cho phÐp vμ çc kh¾c phôc
10.5.2 Çc ®iÓm kiÓm tra

1 S−ên kháe
Ph¶i l−u ý kiÓm tra sù cong vªnh cña s−ên kháe ®ì xμ ngang c«ng son khi gãc l−în cña
s−ên kháe cã mèi nèi. Trong tr−êng hîp nμy, vÞ trÝ cña mèi nèi vμ kÝch th−íc cña b¶n mÐp
ph¶i ®−îc kiÓm tra cÈn thËn. §«i khi kÝch th−íc cña b¶n mÐp cã thÓ kh¸c b¶n vÏ (H×nh
10.26).
2 Mèi nèi cña sèng
Sù cong vªnh cã thÓ xuÊt hiÖn ë s−ên kháe, dÇm däc m¹n vμ çc sèng g¾n trªn v¸ch kh¸c
cña kÐt s©u. Ph¶i l−u ý thªm vÒ mèi nèi ë chç gãc l−în (H×nh 10.27).
BiÕn d¹ng ë M¹n V¸ch

Xμ c«ng xon gãc l−în trªn
b¶n thμnh
Mèi nèi Sèng däc

m¹n Mèi nèi
BiÕn d¹ng trªn

b¶n thμnh
H×nh 10.26 H×nh 10.27
3 Tμu dÇu vμ tμu quÆng/ hμng rêi

Cong vªnh cã thÓ xuÊt hiÖn ë b¶n thμnh cña çc sèng trong çc kÐt cña tμu dÇu vμ tμu
quÆng/ hμng rêi. Ph¶i ®Æc biÖt quan t©m trong tr−êng hîp cã mèi nèi ë gãc l−în vμ thanh
gi»ng ngang.
4 Tμu hμng rêi

Cong vªnh ë çc sèng n»m nghiªng l¾p vμo çc v¸ch, kÐt ®Ønh m¹n, kÐt h«ng. Ph¶i kiÓm tra
cÈn thËn çc gãc l−în.
5 M·
Cong vªnh do hμn ë m· mμ b¶n mÐp kh«ng ®−îc gia c−êng.
H×nh 10.28
BiÕn d¹ng cña tÊm m·
10.6 KÕt cÊu
10.6.1 Khe hë gi÷a çc ph©n tæng ®o¹n

VÊn ®Ò khe hë cßn l¹i gi÷a çc c¬ cÊu tr−íc khi hμn lμ kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ ®−îc trõ khi tiÕn
hμnh kiÓm tra khi ®−a ph©n tæng ®o¹n lªn l¾p ë ®−êng triÒn.
Tuy nhiªn, nh÷ng khe hë nh− vËy cã thÓ ph¸t hiÖn ®−îc thËm chÝ sau khi hμn c¨n cø vμo ®é
réng tÝnh ®Õn mÐp hμn chång. CÇn ph¶i l−u ý ®Õn ®é réng ®Õn mÐp hμn chång gi÷a çc m·
kh¸c nhau vμ çc tÊm hμn chång vμ x¸c ®Þnh chiÒu réng cho phÐp cña mÐp chång. Xem
Ch−¬ng 4 Hμn, Phô lôc 1 ChuÈn bÞ mÐp hμn vμ çc vÊn ®Ò kh¸c vμ Phô lôc 2 khe hë vμ
biÖn ph¸p kh¾c phôc. (H×nh 10.29).
10.6.2 Mót cña xμ vμ nÑp

ë ®−êng hμn gi÷a mót cña çc sèng lín vμ t«n ®¸y trªn cña ®¸y ®«i hoÆc t«n v¸ch, çc h−
háng th−êng xuÊt hiÖn sau khi ®· ®−a tμu vμo sö dông. Trõ lçi do thiÕt kÕ, tay nghÒ cña thî
kÐm còng cã thÓ lμ nguyªn nh©n g©y ra h− háng cho kÕt cÊu do vËy ph¶i cùc kú cÈn thËn
khi tiÕn hμnh kiÓm tra. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trong gia c«ng bao gåm lÖch vÞ trÝ, khe hë cña
çc mèi hμn gãc, h×nh d¹ng cña çc mèi nèi mót, vÞ trÝ cña mót kiÓu S, v.v...
Trong tr−êng hîp ph¶i quyÕt ®Þnh viÖc xö lý ngay t¹i hiÖn tr−êng, h×nh d¹ng cña çc mèi
nèi mót cã thÓ th−êng kh¸c so víi trong b¶n vÏ. CÇn ph¶i l−u ý khi xö lý çc tr−êng hîp
nμy.
Khi h×nh d¹ng cña mèi nèi mót kh«ng ®óng ®−îc ph¸t hiÖn khi kiÓm tra, cÇn ph¶i cã ý kiÕn
víi ®¬n vÞ thiÕt kÕ vÒ çch gi¶i quyÕt. Chi tiÕt vÒ d¹ng cña mót kiÓu S vμ mót m· lμ nh− sau
: (H×nh 10.30)
§èi víi çc mèi nèi mót, xem Ch−¬ng 5 " Qui tr×nh gia c«ng vμ l¾p r¸p trong ph©n x−ëng".

H−íng nh×n
Xμ boong Nh×n theo mòi tªn

M¹n
t
S−ên
M¹n
Khe hë t' Khe hë MÐp chång Khe hë
M· M·
MÐp chång S−ên Xμ boong
MÐp chång = (2t + 25) mm
(t < t') H×nh 10.29
Kh«ng gian
1) Mèi nèi tùa Kh«ng gian 2) Mèi clip
L C
Ký hiÖu ChiÕu c¹nh ChiÕu ®øng Ký hiÖu ChiÕu c¹nh ChiÕu ®øng
3) Mèi snip 3) Mèi m· (chång mÐp)
S B
3) Mèi m· (gi¸p mÐp)
H×nh 10.30
10.6.3 Hoμn thμnh c«ng viÖc thÝch hîp

CÇn ph¶i ch¾c ch¾n ®−îc r»ng kh«ng l¾p thiÕu hoÆc kh«ng cã c¬ cÊu th©n tμu nμo kh«ng
®−îc liªn kÕt. CÇn l−u ý ®Ó tr¸nh thiÕu nÑp vμ m· ®i qua ®−êng hμn t¹i chç ®ã vμ l¾p çc
tÊm ®Öm t¹i çc lç khoÐt cho c¬ cÊu däc chui qua.
§«i khi mèi hμn t¹i hiÖn tr−êng bÞ bá sãt
Mèi nèi ph©n
Hμn t¹i hiÖn tr−êng tæng ®o¹n
Kh«ng
hμn
L¾p r¸p m¹n
ThiÕu nÑp
L¾p r¸p ®¸y ®«i
H×nh 10.32
H×nh 10.31

ThiÕu tÊm bÞt
M¹n V¸ch
Ch−a hμn
ThiÕu thanh gia c−êng
Sèng däc
m¹n Mèi nèi
Mèi nèi ph©n ph©n tæng
tæng ®o¹n ThiÕu tÊm bÞt ®o¹n
H×nh 10.33 H×nh 10.34

ë gÇn çc mèi nèi tæng ®o¹n (hμn ë trªn triÒn) ®«i khi bÞ thiÕu çc nÑp hoÆc çc c¬ cÊu nhá
kh¸c.
10.6.4 TÝnh liªn tôc ë mèi nèi ph©n tæng ®o¹n

ë gÇn çc mèi nèi ph©n tæng ®o¹n ph¶i quan t©m ®Æc biÖt tíi sù liªn tôc tõ c¬ cÊu nä ®Õn
c¬ cÊu kia cña ph©n tæng ®o¹n. Khi tÝnh liªn tôc kh«ng ®−îc ®¶m b¶o, kh«ng cÇn ph¶i cè
g¾ng söa l¹i nÕu kh«ng t¹o ra sù g·y gãc qu¸ lín.
Ph©n ®o¹n B
Ph©n ®o¹n B
Gãc lín
Gãc cμng nhá

cμng tèt
Ph©n ®o¹n A
Ph©n ®o¹n A
H×nh 10.35
10.7 KiÓm tra hμn
10.7.1 Giíi thiÖu chung

§èi t−îng c¬ b¶n ®Ó kiÓm tra ë ®©y lμ ph¹m vi hμn. VÒ çc l−u ý ®èi víi viÖc kiÓm tra hμn
xem môc 4.9 "KiÓm tra hμn" vμ Ch−¬ng 4 Hμn. CÇn l−u ý kiÓm tra nh÷ng ®iÓm sau :
1 ThÐp cã ®é bÒn cao
Çc vÕt nøt cña thÐp cã ®é bÒn cao ®−îc nªu ë môc 4.10.4 Ch−¬ng 4.
2 ChiÒu réng cña ®−êng hμn
ë mèi nèi hμn gi¸p mÐp, gãc cña r·nh hμn sö dông khi hμn cã thÓ ®−îc lÊy ®Õn mét kho¶ng
nμo ®ã trªn c¬ së chiÒu réng cña ®−êng hμn. NÕu chiÒu réng cña ®−êng hμn rÊt nhá hoÆc
rÊt lín th× hoÆc ph¶i kiÓm tra b»ng thö kh«ng ph¸ hñy hoÆc ph¶i l−u ý kiÓm tra th«ng qua
gät tõng phÇn cña ®−êng hμn.

§−êng hμn qu¸ hÑp §−êng hμn qu¸ réng
ChØ cã líp mÆt cña tÊm ®−îc hμn

ChØ cã líp mÆt cña tÊm ®−îc hμn cßn kho¶ng
kh«ng bªn trong lμ kh«ng cã g×
H×nh 10.36
MÆt bÖ m¸y
60 Nøt
Thμnh däc bÖ
m¸y
40
Nøt §−êng hμn
cuèi cïng
Mét vÕt nøt dμi ®−îc ph¸t hiÖn ë vïng ¶nh h−ëng nhiÖt cña ®−êng hμn gãc bªn trong.
§−êng hμn gãc nμy ®−îc thùc hiÖn vμo mïa ®«ng, ban ®ªm vμ trêi l¹nh kh«ng cã gia
nhiÖt s¬ bé. Trong tr−êng hîp nμy, nhiÖt ®é nung nãng s¬ bé ph¶i b»ng tõ 50 ®Õn 700 vμ
dïng que hμn hydr« thÊp
H×nh 10.37 VÕt nøt xuÊt hiÖn ë mèi hμn tÊm dμy (thμnh däc bÖ m¸y)
Thªm vμo ®ã, mèi hμn gãc cña tÊm dμy ph¶i ®−îc kiÓm tra cÈn thËn. Nøt th−êng ®−îc ph¸t
hiÖn thÊy ë çc mèi hμn gãc lín.
3 Hμn cÊy hoÆc hμn lç
CÇn ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng kh«ng x¶y ra nøt ë çc mèi hμn cÊy vμ hμn lç.
4 TÊm hμn thªm vμ chç cã èng xuyªn qua
ë nh÷ng vïng mμ t«n ®−îc thay tõng phÇn vμ l¾p thªm hoÆc cã èng xuyªn qua t«n bao,
v¸ch kÝn n−íc hoÆc ®μ ngang kÝn n−íc th−êng cã hiÖn t−îng nøt khi hμn. §Æc biÖt ph¶i l−u
ý kiÓm tra khi l¾p thªm çc tÊm nhá hoÆc èng nhá.

30 60
19 35
19 40 35
200×12FB
25 25
φ400 400
≈ 2500
350 350
× ×
600 600
400×600 19
19
19
23,5
1470 635 640
KiÓm tra ®¸y ®«i buång m¸y ë tμu cã c«ng suÊt

m¸y lín, tÊt c¶ çc tÊm t«n ®Òu qu¸ dμy
H×nh 10.38
¶nh 10.1 KiÓm tra ph©n ®o¹n ®¸y ®«i
buång m¸y
èng xuyªn qua

Nøt ë mèi hμn lç TÊm chÌn
Hμn lç
Hμn bÝt
Nøt
H×nh 10.39 H×nh 10.40
5 C¬ cÊu phô
CÇn l−u ý tíi nh÷ng mèi nèi cña çc c¬ cÊu phô nh− thanh nÑp mÐp boong cña boong trªn,
thμnh miÖng khoang, çc chi tiÕt chÞu øng suÊt lín vμ tËp trung øng suÊt, v.v... Xem
Ch−¬ng 9 L¾p r¸p th©n tμu trªn triÒn, môc 9.5 Çc c¬ cÊu phô.
Ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng kh«ng cã khu vùc ®−êng hμn nμo bÞ lçi t¹o ra çc vÕt khÝa
ë çc c¬ cÊu phô vμ phô kiÖn th©n tμu tiÕp xóc víi nhiÖt ®é thÊp trong çc khoang hμng
®«ng l¹nh.
10.7.2 Mèi hμn gãc

CÇn l−u ý kiÓm tra kÝch th−íc cña çc mèi hμn gãc xung quanh v¸ch kÝn n−íc, ®Æc biÖt lμ
çc v¸ch trong kÐt s©u vμ mèi hμn c¾t n−íc. KÝch th−íc yªu cÇu cña mèi hμn lμ F1.
Khi t«n v¸ch bÞ gi¸n ®o¹n ë phÇn trªn vμ phÇn d−íi ®¸y qua sèng n»m hoÆc nÑp, mèi hμn
gãc ch÷ T gi÷a t«n v¸ch vμ t«n sèng hoÆc nÑp ph¶i lμ "F1" nh− ë tr−êng hîp xung quanh
v¸ch.
VÒ kÝch th−íc mèi hμn gãc, xem Ch−¬ng 4 Hμn, Phô lôc 1.

V¸ch ngang
V¸ch däc
Mèi hμn F1
Mèi hμn F1 Mèi nèi ch÷ "T"

H×nh 10.41
Mèi hμn F1
10.8 Mμi tr¬n mÐp tù do cña çc tÊm t«n

Do nh÷ng chç c¹nh s¾c rÊt nhá vÉn cã thÓ g©y ra nguy h¹i nghiªm träng sau khi ®−a tμu
vμo khai th¸c nªn ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng mÐp tù do cña çc c¬ cÊu th©n tμu sau
®©y ®· ®−îc mμi tr¬n.
Xem Ch−¬ng 6 Gia c«ng ë x−ëng vμ qui tr×nh l¾p r¸p, Môc 6.3 C¾t h¬i.
Çc ®iÓm sau ®©y cÇn ®−îc kiÓm tra :
- MÐp trªn cña d¶i t«n mÐp m¹n
- MÐp trªn cña thanh gê mÐp boong trªn boong tÝnh to¸n
- MÐp trªn vμ viÖc l¾p ®óng vÞ trÝ çc c¬ cÊu cña thμnh miÖng khoang c¶ ë boong trªn vμ
boong d−íi ë khoang chë hμng ®«ng l¹nh.
- MÐp tù do cña v©y gi¶m l¾c.
- MÐp tù do cña çc lç khoÐt trªn boong.
- MÐp cña çc lç khoÐt trªn t«n bao.
KÓ c¶ khi vÕt c¾t cã chiÒu s©u nhá th× vÉn ph¶i mμi ®i do mÐp bÞ s¾c. ë çc lç khoÐt cña
boong vμ t«n bao, ph¶i kiÓm tra thËt cÈn thËn ë çc gãc ®ång thêi ph¶i kiÓm tra xem b¸n
kÝnh vμ d¹ng cña çc gãc l−în cã nh− trong b¶n thiÕt kÕ ®−îc duyÖt hay kh«ng.
T«n mÐp m¹n

Thanh nÑp mÐp boong
H×nh 10.42
Gia c«ng ®Ó MÐp m¹n l−în trßn

l−în trßn mÐp
M¹n
Lç khoÐt
T«n boong ë gãc
miÖng khoang

Thanh b¸n nguyÖt
Kho¶ng çch thanh nÑp
Mèi nèi thanh b¸n

nguyÖt ph¶i hμn cÈn thËn Thanh ®Öm
PhÇn ®Ó l¹i cña thμnh
miÖng khoang 600
(2)
75 Thanh ®Öm
TÊm ®Öm
ChiÒu cao thμnh
miÖng
3000
VÞ trÝ 1 : 600 Kho¶ng çch m· 3000
VÞ trÝ 2 : 450
Boong ë bªn d−íi bÖ c¾m cét gç
(1)
ph¶i ®−îc gia c−êng ®¶m b¶o b»ng
Thanh ®Öm thanh ®Öm (c¬ cÊu c©n b»ng)
§Çu m· thμnh miÖng ph¶i ®−îc ®Æt
Kh«ng ®−îc lªn chç cã c¬ cÊu phÝa sau (1),
lÖch vÞ trÝ NÕu kh«ng ph¶i cã thanh ®Öm (2)
Mèi nèi cña thanh b¸n nguyÖt hμn Khe hë

ch−a ®−îc (chØ hμn trªn mÆt)
Mèi nèi ®¹t yªu cÇu (hμn ngÊu
toμn bé)
H×nh 10.43 L−u ý ®Æc biÖt ®èi víi miÖng khoang vμ çc cét gç
10.9 Nh÷ng l−u ý riªng ®èi víi çc h¹ng môc kh¸c cña gia c«ng th©n tμu
10.9.1 MiÖng khoang

Víi çc miÖng khoang, ph¶i kiÓm tra l¹i cho ®óng chiÒu cao vμ chiÒu dμy còng nh− vÞ trÝ
®Æt cña çc nÑp n»m theo b¶n vÏ ®−îc duyÖt. Khi thanh tiÕt diÖn b¸nh nguyÖt ®−îc dïng
cho miÖng khoang th× çc mèi nèi ph¶i ®−îc v¸t mÐp vμ hμn hiÖu qu¶.
CÇn l−u ý ®Õn sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc cét nÑp cña thμnh miÖng khoang vμ çc thanh ®ì ë bªn
d−íi cña boong. Çc ch©n cét nÑp ph¶i ®−îc g¾n ch¾c ch¾n víi boong qua çc thanh ®Öm.
Ph¶i kiÓm tra cÈn thËn sù lÖch vÞ trÝ gi÷a çc thanh ®Öm nμy vμ çc c¬ cÊu ë mÆt sau, n»m
d−íi t«n boong. §èi víi çc kÝch th−íc c¬ b¶n cña miÖng khoang, ph¶i kiÓm tra viÖc sö
dông sè liÖu cña thiÕt kÕ cña nhμ m¸y ®ãng tμu.
10.9.2 Çc mót cña th−îng tÇng

Ph¶i kiÓm tra toμn bé kÕt cÊu vμ chÊt l−îng c«ng nghÖ cña çc mót th−îng tÇng trong ph¹m
vi 0,6L gi÷a tμu (xem s¬ ®å).
Tr−íc ®©y, çc vÕt nøt nguy hiÓm xuÊt hiÖn ë mÐp tù do cña d¶i t«n mÐp m¹n t¹i mót cña
lÇu l¸i cña tμu cã th−îng tÇng ë mòi, gi÷a vμ ®u«i tμu. HiÖn nay, do cã Ýt tμu kiÓu nh− vËy
nh−ng trong tr−êng hîp tμu cã th−îng tÇng ®u«i dμi vμ th−îng tÇng mòi dμi cã v¸ch mót
n»m trong ph¹m vi 0,6L gi÷a tμu th× còng ph¶i quan t©m ®Æc biÖt.

0,6 L gi÷a tμu

MÐp ph¶i ®−îc mμi tr¬n
Ýt nhÊt R 900
M¹n ch¾n sãng
T«n mÐp m¹n
Chç kÕt thóc cña mèi hμn ph¶i

®−îc mμi ph¼ng víi mÆt t«n
H×nh 10.44
10.9.3 Çc kÐt d»n, dÇu ®èt vμ çc kÐt kh¸c

Khi kiÓm tra çc c¬ cÊu cña th©n tμu trong çc kÐt ph¶i l−u ý ®Õn kÝch th−íc vμ bè trÝ cña
çc lç b¸n nguyÖt (lç dÉn n−íc vμ lç tiªu tho¸t) vμ lç th«ng khÝ (xem môc 6.5 Ch−¬ng 6).
Còng cÇn ph¶i ch¾c ch¾n r»ng tμu ®· ®−îc l¾p çc tÊm lãt trªn mÆt t«n ®¸y, ë phÝa d−íi çc
èng ®o cã chiÒu dμy 10mm ®èi víi tμu nhá vμ 12mm ®èi víi tμu lín ®Ó tr¸nh thanh ®o va
trùc tiÕp vμo kÕt cÊu t«n bao (H×nh 10.45).
10.9.4 Çc phô kiÖn th©n tμu
1 L¾p çc chi tiÕt phô vμ phô kiÖn

Ph¶i kiÓm tra kÝch th−íc c¬ cÊu kÓ c¶ c«ng viÖc hμn vμ ®iÒu kiÖn l¾p r¸p cña çc ®Õ vμ bÖ
dïng ®Ó ®Æt çc m¸y mãc trªn boong kh¸c nhau, m¸y l¸i vμ çc æ ®ì.
CÇn l−u ý kiÓm tra viÖc bè trÝ çc c¬ cÊu th©n tμu ë mÆt d−íi cña boong cã l¾p ®Æt thiÕt bÞ
vμ m¸y mãc ë bªn trªn nh− ®−îc nªu ë trªn. Ph¶i kiÓm tra thËt cÈn thËn çc ®Õ vμ bÖ dïng
cho çc thiÕt bÞ phô vμ çc thiÕt bÞ liªn quan ®Õn chÊn ®éng c¬ häc hoÆc thiÕt bÞ siªu träng.
Ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng çc thanh gia c−êng vμ çc biÖn ph¸p gia c−êng kh¸c ®·
®−îc bè trÝ ë mÆt d−íi cña boong ë vïng l©n cËn çc mót cña çc ®Õ vμ bÖ.
Ph¶i kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o r»ng ®· s¬n phñ hoμn chØnh çc ®Õ vμ bÖ tr−íc khi l¾p ®Æt çc
m¸y mãc vμ thiÕt bÞ phô (H×nh 10.46).
Thanh ®o
Lç tho¸t khÝ g©y ra lç
èng ®o thñng ë
Thanh ®Öm
TÊm ®Öm chèng va ®¸y tμu Xμ boong
Thanh ®Öm Xμ boong
(10 ~ 12 mm)
Thanh ®Öm
T«n ®¸y
Gia c−êng boong ë bªn d−íi vÞ trÝ ®Æt bÖ thiÕt
bÞ m¸y phô
H×nh 10.46 H×nh 10.46
2 Çc c«ng viÖc kh¸c

Ph¶i cÈn thËn khi kiÓm tra çc tr−êng hîp mμ thiÕt bÞ phô vμ phô kiÖn nh− cÇn cÈu cÇu ®−îc
l¾p kh«ng cã gia c−êng thÝch hîp sau khi ®· hoμn thμnh kiÓm tra lÇn cuèi kÕt cÊu th©n tμu.
Khi ph¸t hiÖn ®−îc nh÷ng tr−êng hîp nh− vËy, cÇn ph¶i th«ng b¸o víi nh÷ng ng−êi chÞu
tr¸ch nhiÖm cña nhμ m¸y ®Ó tr¸nh lÆp l¹i nh÷ng sai sãt t−¬ng tù.
TÊm chÌn
(1) B¶n mÐp bÞ c¾t ®Ó
l¾p èng
Vμnh bï
(2) B¶n thμnh bÞ c¾t

®Ó l¾p èng Gia c−êng b¶n mÐp
H×nh 10.47 VÝ dô vÒ thao t¸c l¾p èng H×nh 10.48 BiÖn ph¸p kh¾c phôc khi thao
kh«ng ®¹t yªu cÇu t¸c l¾p kh«ng ®¹t yªu cÇu
M·
H×nh 10.49
Çc m· ®Ó cè ®Þnh çc bÖ hoÆc phô

kiÖn ®−îc hμn trùc tiÕp víi t«n m¹n
vμ/ hoÆc t«n v¸ch
§iÓm chÞu lùc Thanh ®Öm
TÊm bÞt
BÞt lç lhoÐt gi¶m
träng l−îng
M·
M· chèng vÆn
§−êng ray cña têi n©ng hoÆc nÑp
trong buång m¸y M·
VÝ dô vÒ viÖc gia c−êng thanh ray têi n©ng
Kh«ng gia c−êng
trong buång m¸y
H×nh 10.50

èng
V¸ch
VÕt nøt Thanh ®ì ë mÆt sau
Quai dª ®ì èng
Quai dª ®ì èng kh«ng ®−îc gia c−êng, do chÊn Quai dª ®ì èng ph¶i ®−îc n©ng ®Õn vÞ trÝ nÑp
®éng cã thÓ xuÊt hiÖn vÕt nøt trªn t«n v¸ch v¸ch hoÆc ph¶i ®Æt thanh mÆt sau ®ì cho quai dª
H×nh 10.51
3 Çc phô kiÖn

Ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng çc phô kiÖn nh− thang nghiªng, cét ®ì ®Ó l¾p çc phô
kiÖn, ®Õ vμ bÖ, gi¸ ®ì èng kh«ng bÞ l¾p vμo nh÷ng chç kh«ng cã c¬ cÊu vμ nÑp. NÕu kh«ng
theo nh÷ng yªu cÇu nμy th× cã thÓ x¶y ra nøt.
NÕu viÖc l¾p nh− ®−îc nªu ë trªn lμ b¾t buéc ë nh÷ng vÞ trÝ kh«ng thÓ tr¸nh khái th× ph¶i
l¾p gia c−êng thªm m· hoÆc thanh ®ì.
Khi nhμ m¸y kh«ng quan t©m nhiÒu ®Õn viÖc l¾p ®Æt çc phô kiÖn th× ph¶i l−u ý ®¬n vÞ thiÕt
kÕ vÒ vÊn ®Ò cÇn thiÕt ph¶i gia c−êng.
4 Th¸o bá nh÷ng tai cÈu vμ çc chi tiÕt dïng ®Ó g¸ l¾p kh¸c
§«i khi çc vÕt nøt nguy hiÓm xuÊt hiÖn ë nh÷ng vÞ trÝ ®· th¸o bá tai cÈu hoÆc tÊm g¸ l¾p.
Ph¶i cÈn thËn ®èi víi çc vÞ trÝ ®· th¸o bá çc tai cÈu vμ tÊm g¸. Khi çc tÊm g¸ vμ tai cÈu
®· ®−îc c¾t bá th× çc mÈu nhá cßn l¹i ph¶i ®−îc mμi cho ®Õn khi t¹o ®−îc ®é nh½n bÒ mÆt
®Ó tr¸nh nguån ph¸t sinh vÕt nøt. (Tham kh¶o thªm ë môc 8.2 trong Phô lôc A ë cuèi s¸ch).
Ph¶i cÈn thËn khi kiÓm tra ®èi víi tr−êng hîp çc tÊm nh− vËy ®−îc l¾p trªn boong tÝnh
to¸n, t«n bao vμ çc c¬ cÊu tiÕp xóc víi nhiÖt ®é thÊp, ®Æc biÖt lμ ë khu vùc gi÷a tμu.
Tai cÈu t¹m thêi
Mμi ®Õn khi nh½n bÒ mÆt
Sau khi c¾t bá çc tai cÈu t¹m thêi, bÒ

mÆt cña mÈu thõa ph¶i ®−îc mμi nh½n
Xö lý kÐm VÕt nøt ®Ó tr¸nh xuÊt hiÖn çc vÕt nøt
H×nh 10.52 Xö lý çc tai cÈu t¹m thêi

10.9.5 HÇm xÝch neo

Khi kiÓm tra trong hÇm xÝch neo, ph¶i quan t©m ®Æc biÖt ®Õn c¬ cÊu h·m chÆt mót trong
th©n tμu cña d©y xÝch. Chèt gi÷ xÝch (Xem H×nh 10.55, 10.56) hoÆc thiÕt bÞ ®−îc coi lμ hÖ
thèng h·m chÆt xÝch neo.
§é bÒn cña chèt nμy Ýt nhÊt ph¶i b»ng 20% cña t¶i träng kÐo ®øt cña b¶n th©n xÝch neo. ë
çc tμu lín, Chèt h·m sù cè ®−îc l¾p vμo thμnh cña hÇm xÝch c¹nh kho cña thñy thñ tr−ëng.
Theo 2-A/25.1.1-7 cña Qui ph¹m, vÒ nguyªn t¾c, yªu cÇu xÝch ph¶i ®−îc h·m chÆt. Tuy
nhiªn, trong tr−êng hîp dïng chèt h·m nªu trªn viÖc nèi chèt cña m¾t xÝch th−êng cã thÓ
®−îc chÊp nhËn.
èng hót kh«
Lç luån xÝch
Khãa xÝch
Lç ng−êi chui
èng ®o n−íc
TÊm ng¨n ®øng ®¸y hÇm xÝch
Lç b−íc ch©n
èng hót kh«

Tai gi÷ xÝch neo
Hè tô n−íc
®¸y hÇm xÝch
èng ®o n−íc Hè tô n−íc
TÊm èp ®¸y hÇm xÝch ®¸y hÇm xÝch
H×nh 10.53 H×nh 10.54
Chèt h·m
CÇn th¸o Chèt h·m

Chèt h·m xÝch kiÓu cè ®Þnh
Chèt h·m xÝch kiÓu th¸o rêi ®−îc
H×nh 10.55 Nèi ghÐp ë mót cuèi cña xÝch neo
H×nh 10.56 Nèi ghÐp mót th«ng th−êng

Chương 11 Phụ tùng đường ống
Ch−¬ng nμy giíi thiÖu nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn èng th«ng h¬i, èng ®o, èng tho¸t
n−íc mÆt boong, èng tho¸t vÖ sinh, èng hót kh« vμ ®−êng èng dÉn n−íc d»n tμu. Nh÷ng
vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn èng th«ng giã, èng dÉn nhiªn liÖu, èng h©m nãng vμ èng lμm m¸t,
®Ò nghÞ xem çc ch−¬ng cã liªn quan cña PhÇn 3 HÖ thèng m¸y tμu cña Qui ph¹m vμ
H−íng dÉn ¸p dông qui ph¹m. Mét vμi néi dung ®−îc nªu ë ch−¬ng nμy thùc ra liªn quan
®Õn duyÖt b¶n vÏ khi xÐt duyÖt thiÕt kÕ nh−ng còng rÊt bæ Ých ®èi víi ®¨ng kiÓm viªn hiÖn
tr−êng.
11.1.1 Xem l¹i b¶n vÏ

CÇn ph¶i xem l¹i ®Ó ®¶m b¶o r»ng viÖc bè trÝ, chiÒu cao, ®−êng kÝnh, chiÒu dμy,v.v... , cña
çc ®−êng èng lμ nh− ®· ®Þnh ë trong b¶n vÏ vμ danh môc çc ®−êng èng.
11.1.2 VËt liÖu

Nh×n chung, vËt liÖu ®Ó gia c«ng tÊt c¶ çc ®−êng èng th«ng h¬i, èng ®o, èng trμn, èng hót
kh« vμ èng d»n ph¶i lμ thÐp. §èi víi èng tho¸t vÖ sinh, cã thÓ cho phÐp sö dông èng nhùa
PVC.
11.1.3 Cè ®Þnh èng

§−êng èng ph¶i ®−îc g¾n ch¾c ch¾n víi kÕt cÊu th©n tμu ®Ó tr¸nh h− háng do chÊn ®éng.
Sù ch¾c ch¾n cña èng cã thÓ kiÓm tra l¹i b»ng çch l¾c hoÆc gâ. §«i khi ®ai èc h·m ®ai èng
cã thÓ bÞ láng.
H×nh 11.1 lμ kho¶ng çch tiªu chuÈn cña çc ®ai èng theo tiªu chuÈn thiÕt kÕ tμu cña NhËt
B¶n (sè liÖu ®Ó tham kh¶o).
12.0
Kho¶ng çch gi÷a çc ®ai (m)
11.0
10.0
9.0
8.0
7.0
6.0
5.0
H×nh 11.1 4.0 Kho¶ng çch lín nhÊt

3.0
2.0
1.0
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300 320 340 360 380 400
§−êng kÝnh lín nhÊt cña èng (mm)
11.1.4 B¶o vÖ ®−êng èng

§−êng èng trong khoang hμng ph¶i ®−îc b¶o vÖ tèt ®Ó tr¸nh h− háng trong qu¸ tr×nh lμm
hμng.
§−êng èng ph¶i ®−îc bè trÝ ®»ng sau çc s−ên hoÆc nÑp vμ b¶o vÖ tr¸nh h− háng ®Æc biÖt lμ
®èi víi tμu chë gç.

11.1.5 ChiÒu dμy tèi thiÓu cña èng

Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi chiÒu dμy cña çc lo¹i èng kh¸c nhau ®−îc nªu ë Qui ph¹m, PhÇn 3,
Ch−¬ng 12. D−íi ®©y lμ tãm t¾t chiÒu dμy cña èng phô thuéc vμo ®−êng kÝnh vμ vÞ trÝ :
§èi víi èng hót kh«, xem môc 11.5 ®−êng èng hót kh« ë Ch−¬ng nμy.
E E E
E
E KÐt ®Ønh m¹n E FPT FPT

Khoang Khoang
hμng
KÐt h«ng
§¸y ®«i
E E
èng th«ng h¬i èng ®o
Khoang B FPT
B dÇu hμng
B
§¸y ®«i
H×nh 11.2
B¶ng 11.1 ChiÒu dμy tèi thiÓu cña èng th«ng h¬i, èng ®o vμ èng trμn
Lo¹i
§−êng B E G
kÝnh th«ng th−êng
32 - 6,3 4,5
50 8,7 6,3 4,5
65 8,7 6,3 4,5
80 8,7 7,1 4,5
90 8,7 7,1 4,5
100 11,1 8,0 4,5
125 11,1 8,0 4,5
150 11,1 8,8 4,5
175 12,7 8,8 5,3
200 12,7 8,8 5,8
225 12,7 8,8 6,2
250 15,1 8,8 6,3
300 15,1 8,8 6,3
Ch÷ çi ®−îc khoanh trßn biÓu thÞ lo¹i cña ®−êng èng.
Lo¹i cña çc èng ch−a ®−îc nªu ra trong H×nh 11.2 lμ G.
11.1.6 Sù xuyªn qua cña èng

Khi èng dÉn qua v¸ch kÝn n−íc, boong vμ nãc kÐt, t«n ®¸y vμ v¸ch kÐt s©u, t«n ®¸y trªn vμ
v¸ch chèng ch¸y cÊp "A" vμ "B", ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o ®é kÝn cña kÕt cÊu. (Qui
ph¹m 3/13.2.3) (H×nh 11.3).

11.1.7 B¸n kÝnh cong nhá nhÊt

§èi víi tr−êng hîp ph¶i uèn cong èng, b¸n kÝnh cong cña èng t¹i ®−êng t©m cña èng nãi
chung ph¶i kh«ng nhá h¬n hai lÇn ®−êng kÝnh ngoμi cña èng (H×nh 11.4).
Vμnh lãt
èng lãt
R ≥ 2d
d
Boong, v¸ch, §¸y trªn, nãc
kÐt, ®μ ngang kÝn n−íc
H×nh 11.3 H×nh 11.4
11.1.8 Çc h¹ng môc kiÓm tra

a) Lo¹i, cÊp, ®−êng kÝnh vμ chiÒu dμy cña mçi èng
b) Cè ®Þnh ®ai èng
c) §é nghiªng cña èng
d) §é cong cña èng bÞ uèn
e) Sù xuyªn qua v¸ch, boong cña èng, v.v...
f) B¶o vÖ ®−êng èng ®Ó tr¸nh bÞ h− háng do hμng hãa vμ çc nguyªn nh©n kh¸c.
NÕu kh«ng thÓ tr¸nh ®−îc b»ng çch bè trÝ th× èng ph¶i ®−îc b¶o vÖ tèt.
¶nh 11.1 H×nh 11.5 èng ®−îc ®ì kh«ng tèt

M¹n tμu
H×nh 11.6
V¸ch
§−êng èng d−îc ®Æt ë phÝa trong çc
s−ên, nÑp vμ xμ §Æt èng kh«ng hîp lý
(Bªn ngoμi s−ên hoÆc nÑp)
11.2 èng th«ng h¬i
11.2.1 Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi èng th«ng h¬i

TÊt c¶ çc kÐt vμ khoang çch li ph¶i ®−îc bè trÝ èng th«ng h¬i cã tiÕt diÖn ®ñ ®Ó cho phÐp
dÔ th«ng h¬i tõ bÊt kú phÇn nμo cña kÐt vμ khoang çch li. (Qui ph¹m, PhÇn 3, Ch−¬ng 13,
13.6.1).
§Ó dÔ dμng th«ng h¬i, èng th«ng h¬i ph¶i ®−îc ®Æt ë vÞ trÝ cao nhÊt cña khu vùc nãc kÐt,
nãi chung ë mót tr−íc vμ mót sau cña kÐt.
1 Çc kiÓu ®Çu cña èng th«ng h¬i
Cã bèn kiÓu ®Çu cña èng th«ng h¬i. KiÓu ®Üa næi hiÖn nay ®−îc sö dông rçng r·i h¬n c¶
(H×nh 11.7).
Kh«ng tù ®ãng : a. KiÓu cæ ngçng cã n¾p b¶n nÒ KiÓu tù ®ãng : c. KiÓu bãng næi
b. KiÓu n¾p chôp ®ãng b»ng tay d. KiÓu ®Üa næi
2 Sè l−îng èng th«ng h¬i

Mçi kÐt vμ khoang çch li ph¶i cã mét èng th«ng h¬i kh«ng cã tr−êng hîp ngo¹i lÖ.
Ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng vÞ trÝ l¾p, vËt liÖu vμ kÝch th−íc èng th«ng h¬i lμ nh− qui
®Þnh trong b¶n vÏ ®−îc duyÖt.
CÇn ph¶i l¾p èng th«ng h¬i t¹i mçi mót tr−íc vμ sau cña kÐt. Tuy vËy, ë nh÷ng kÐt cã chiÒu
dμi vμ chiÒu réng nãc t−¬ng øng nhá h¬n 7m vμ kÐt cã nãc nghiªng th× cã thÓ l¾p mét èng
th«ng h¬i ë khu vùc gÇn vÞ trÝ cao nhÊt (Qui ph¹m, PhÇn 3, 13.6.2) (H×nh 11.8)
L−íi thÐp Cã thÓ cho

Nhá h¬n phÐp l¾p 1
(KÐt dÇu ®èt)
7m èng th«ng h¬i
Më
KÐt nhá
Nhá h¬n Nãc kÐt nghiªng
N¾p 7m
L−íi thÐp
(KÐt dÇu ®èt)
KiÓu cæ ngçng KiÓu n¾p chôp
H×nh 11.7 H×nh 11.8

Theo Qui ph¹m, PhÇn 3, 13.6.1-2, mét èng th«ng h¬i ®−îc chÊp nhËn trong tr−êng hîp kÐt
cã nãc nghiªng. Tuy nhiªn, th«ng th−êng ng−êi ta vÉn bè trÝ nhiÒu h¬n hai èng th«ng h¬i ë
kÐt sè 1 vμ kÐt mòi cã nãc nghiªng ®Ó tr¸nh h− háng kÐt do kh«ng khÝ bÞ dån l¹i khi mét
èng th«ng h¬i bÞ bÝt kÝn.
Chç gå lªn cña kÐt mòi t¹o thμnh tói khÝ trong kÐt khi èng th«ng h¬i bÞ bÝt kÝn.
T«n m¹n cã ®é cøng lín h¬n t«n nãc kÐt vμ nãi chung t«n m¹n kh«ng bÞ biÕn d¹ng (H×nh
11.9).
èng th«ng h¬i bÞ
g·y hoÆc bÞ bÞt kÝn
Boong th−îng tÇng mòi
H×nh 11.9
Nãc kÐt mòi bÞ ph×nh ra do kh«ng khÝ bÞ t¾c

trong kÐt do èng th«ng h¬i bÞ bÞt kÝn.
T«n m¹n dμy h¬n t«n nãc kÐt nªn kh«ng bÞ KÐt mòi
biÕn d¹ng
3 VÞ trÝ cña ®Çu hë vμ chiÒu cao so víi boong

VÞ trÝ cña ®Çu hë cña èng th«ng h¬i nãi chung ph¶i ë trªn boong thêi tiÕt. Xem Qui ph¹m,
PhÇn 3, 13.6.2.
ChiÒu cao cña èng th«ng h¬i so víi boong ph¶i kh«ng nhá h¬n 760mm trªn boong m¹n
kh«, vμ kh«ng nhá h¬n 450mm trªn boong th−îng tÇng. ChiÒu cao cña èng th«ng h¬i, h,
ph¶i ®−îc ®o nh− d−íi ®©y (H×nh 11.10) :
• : èng th«ng h¬i cã l−íi thÐp trªn boong thêi tiÕt
• • • •
Boong thêi tiÕt ••
Boong m¹n kh«
450
760
Boong th−îng
760
t©ng
Boong m¹n kh«

HÇm xÝch
WBT WBT 0
FOT
WBT (Boong thêi tiÕt) >5
LOT
APT FOT FOT FPT

§äng n−íc
FPT
h h h WBT
Boong Boong
KiÓu cæ ngçng KiÓu n¾p chôp KiÓu ®Üa næi

H×nh 11.10
4 KÝch th−íc cña èng th«ng h¬i (H×nh 11.11)

(1) èng th«ng h¬i cho çc kÐt cã thÓ ®−îc b¬m n−íc ra
DiÖn tÝch tiÕt diÖn tæng céng cña çc èng th«ng h¬i ph¶i kh«ng nhá h¬n 1,25 lÇn diÖn
tÝch tiÕt diÖn tæng céng cña èng n¹p hoÆc èng x¶.
(2) §−êng kÝnh trong cña èng

§−êng kÝnh trong cña èng th«ng h¬i cho khoang çch li hoÆc kÐt t¹o thμnh mét phÇn
cña th©n tμu ph¶i kh«ng nhá h¬n 50mm.
(3) ChiÒu dμy cña èng th«ng h¬i
èng th«ng
Xem môc 11.1.5 ChiÒu dμy tèi thiÓu cña èng ë phÇn trªn. h¬i A2
èng th«ng
h¬i A1 èng th«ng
H×nh 11.11 h¬i A2
An : DiÖn tÝch tiÕt diÖn bªn
trong èng th«ng h¬i
Fn : DiÖn tÝch tiÕt diÖn bªn
trong èng n¹p
DiÖn tÝch tiÕt diÖn tæng céng theo
yªu cÇu cña èng th«ng h¬i
(A1+A2+A3) = 1,25 (F1+F2),
Dmin = 50mm èng n¹p F1
èng n¹p F2
11.2.2 Bè trÝ èng th«ng h¬i
1 §é nghiªng cña èng th«ng h¬i

Ph¶i kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o r»ng èng th«ng h¬i ®−îc ®Æt ë chç ®Ó kh«ng bÞ n−íc lät vμo khi
®−êng n−íc n»m ë bÊt kú ®iÒu kiÖn chói nμo cña tμu. (Qui ph¹m, PhÇn 3, 13.6.1-4)
2 TÊm ®iÒn tªn

Mçi èng th«ng h¬i ph¶i cã tÊm ®Ò tªn ë ®Çu trªn cña nã. CÇn yªu cÇu trùc tiÕp nhμ m¸y ®Ó
®¶m b¶o ch¾c ch¾n r»ng tªn cña èng th«ng h¬i ph¶i ®óng tªn cña kÐt kh«ng cã tr−êng hîp
ngo¹i lÖ.
3 B¶o vÖ
Khi çc èng ®−îc ®Æt ë vÞ trÝ cã thÓ bÞ háng th× ph¶i cã biÖn ph¸p b¶o vÖ h÷u hiÖu. Khi èng
®−îc bäc b»ng vËt liÖu b¶o vÖ, th× nh÷ng vËt liÖu nμy ph¶i dÔ dμng th¸o ®−îc ®Ó kiÓm tra.
4 Çch nhiÖt
Çc èng th«ng h¬i ch¹y qua khoang hμng l¹nh ph¶i ®−îc b¶o vÖ çch nhiÖt ®Ó tr¸nh ®ãng
b¨ng ë bªn trong èng.
5 Ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn

Çc lç cña èng th«ng h¬i ph¶i cã thiÕt bÞ ®ãng cè ®Þnh ®ãng kÝn hiÖu qu¶. Nót gç vμ v¶i b¹t
kh«ng ®−îc c«ng nhËn lμ ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn h÷u hiÖu cña èng th«ng h¬i ë vÞ trÝ I vμ II.
L−u ý :
VÞ trÝ I : Trªn boong m¹n kh« lé, boong d©ng mòi lé vμ boong th−îng tÇng lé n»m trong
ph¹m vi 0,25Lf mòi tμu.
VÞ trÝ II : Trªn boong th−îng tÇng lé ë phÝa sau 0,25Lf kÓ tõ mòi tμu.

ë nh÷ng tμu dù kiÕn chë gç trªn boong thêi tiÕt, çc thiÕt bÞ ®ãng kÝn ph¶i lμ lo¹i tù ®ãng
nh− kiÓu bãng næi, ®Üa næi v× thuyÒn viªn kh«ng thÓ tiÕp cËn èng th«ng h¬i ®Ó ®ãng kÝn khi
biÓn ®éng.
6 L−íi thÐp phßng ch¸y

ë ®Çu hë cña èng th«ng h¬i cho kÐt dÇu ®èt, khoang dÇu hμng vμ çc khoang çch li, ph¶i
®Æt l−íi kim lo¹i kh«ng gØ cã thÓ th¸o ®−îc (l−íi b»ng ®ång thau hoÆc thÐp kh«ng gØ « l−íi
tèi thiÓu lμ cì 30, SWG No. 34 hoÆc t−¬ng ®−¬ng).
§«i khi ng−êi ta còng g¾n l−íi kim lo¹i cho çc èng th«ng h¬i cña kÐt d»n. Trong tr−êng
hîp nμy, l−íi dÔ bÞ gØ vμ cã kh¶ n¨ng bÞt kÝn èng th«ng h¬i. Bëi vËy cÇn ph¶i ch¾c ch¾n
r»ng kh«ng cã l−íi kim lo¹i trong ®Çu èng th«ng h¬i cña kÐt n−íc d»n.
7 N¾p thÐp cã g¾n b¶n lÒ

Khi n¾p thÐp g¾n b»ng b¶n lÒ ®−îc dïng lμm thiÕt bÞ ®ãng kÝn cña ®Çu èng th«ng h¬i th×
nh÷ng kiÓu ®−îc b¾t chÆt b»ng tai hång cã kh¶ n¨ng g©y ra ¸p suÊt qu¸ lín bªn trong kÐt
nªn kh«ng thÝch hîp l¾m. KiÓu n¾p nμy cè g¾ng nªn tr¸nh. Nªn l¾p hoÆc tÊm nhÝp hoÆc lß
xo vμo tai hång ®Ó ®ãng chÆt n¾p thÐp g¾n b»ng b¶n lÒ.
Tèt h¬n
Lß xo
H×nh 11.12 N¾p
Tai hång NhÝp gμi
N¾p
Lç 10 mm
8 L−u th«ng kh«ng khÝ

Nh− lμ biÖn ph¸p b¶o vÖ ¸p suÊt ©m cho çc kÐt qui ®Þnh ë 13.6.2(2), PhÇn 3 cña Qui ph¹m,
cã thÓ khoan lç ®−êng kÝnh 10mm hoÆc t−¬ng ®−¬ng trªn n¾p dïng ®Ó ®ãng kÝn phÝa hë
cña èng (H×nh 11.13).
11.2.3 KiÓm tra vμ thö

1 Trong qu¸ tr×nh ®ãng míi çc h¹ng môc cã liªn quan ®Õn èng th«ng h¬i sau ®©y ph¶i ®−îc
kiÓm tra :
(1) Sè l−îng, vÞ trÝ vμ tÊm ghi tªn
(2) §é cao so víi boong (tiÕn hμnh ®o)
(3) §Çu èng, (biÖn ph¸p ®ãng kÝn, l−íi kim lo¹i ®èi víi kÐt dÇu FO, lç l−u th«ng khÝ,
chøc n¨ng cña ®Üa)
(4) Mèi hμn nèi èng ph¶i kh«ng bÞ hë.
2 NÕu cã bÊt kú sù rß lät nμo còng cã thÓ g©y ra sù h− háng cho hμng hãa chñ yÕu, ®Æc biÖt lμ
trong tr−êng hîp èng th«ng h¬i dïng cho kÐt dÇu ®èt (¶nh 11.2).
(1) §ång thêi víi viÖc thö thñy lùc kÐt ph¶i kiÓm tra ®é kÝn cña çc èng th«ng h¬i.
(2) NÕu èng th«ng h¬i kh«ng ®−îc l¾p xong tr−íc khi tiÕn hμnh thö ¸p lùc kÐt th× çc èng
th«ng h¬i ph¶i ®−îc thö riªng (H×nh 11.14).

Dß lät èng th«ng h¬i èng th«ng h¬i

Boong th−îng tÇng
mòi Kho thñy thñ
tr−ëng N¾p kh«ng cã Boong Boong
lç tho¸t khÝ N−íc trong N−íc
Ch©n Dß lät èng
kh«ng
Lç tho¸t
khÝ Dß lät
CÇn van
KÐt mòi
N¾p èng
th«ng h¬i KÐt ®¸y ®«i Nót
KÐt ®¸y ®«i
Tr−êng hîp 1 : Thö Tr−êng hîp 2 : Thö
cïng víi kÐt riªng
H×nh 11.13
H×nh 11.14 Thö kÝn cho èng th«ng h¬i
¶nh 11.2 èng th«ng h¬i trªn th−îng tÇng ¶nh 11.3 èng th«ng h¬i tõ kÐt nhiªn liÖu
mòi ph¶i cã thμnh qu©y

(A) KiÓu bãng næi
1
1 Th©n
2
2 Van qu¶ bãng
15 3 §Öm kÝn van cÇu
4 4 Chi tiÕt ®ì van cÇu
5 L−íi thÐp
11 6 Vμnh chÆn l−íi phÝa trªn
7 L−íi chÆn
8 Vμnh chÆn l−íi phÝa d−íi
9 Bul«ng s¸u c¹nh
8 3 7 5 9 14
10
6 10 N¾p
11 Chèt
12 TÊm ®Öm
13 Chèt
14 NhÝp ph¼ng
15 VÝt cã r·nh ë mò
12 13 11
(A) KiÓu ®Üa næi
N¾p
Th©n
§Üa
H×nh 11.15 VÝ dô vÒ ®Çu èng th«ng h¬i kiÓu tù ®ãng
11.3 èng ®o
§o ë ®©y cã nghÜa lμ ®o chiÒu cao chÊt láng trong khoang. HiÖn nay, mÆc dï cã ngμy cμng
nhiÒu thiÕt bÞ chØ b¸o møc chÊt láng trªn thÞ tr−êng nh−ng ph−¬ng ph¸p ®o b»ng d©y cò vÉn
®−îc sö dông phæ biÕn ë çc kÐt v× ®¬n gi¶n vμ dÔ nhËn biÕt.
11.3.1 Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi hÖ thèng ®o

TÊt c¶ çc kÐt, khoang çch li, khoang hμng vμ hÇm xÝch, nh÷ng n¬i mμ thùc sù khã vμo
ph¶i ®−îc ®Æt èng ®o hoÆc thiÕt bÞ chØ b¸o mùc chÊt láng ®−îc ®¨ng kiÓm c«ng nhËn
(13.8.1, Ch−¬ng 3, PhÇn 3, Qui ph¹m). Nh÷ng èng ®o nμy ph¶i ®−îc bè trÝ ë ®iÓm thÊp nhÊt
cña kÐt, th«ng th−êng n»m ë phÇn sau cña kÐt. §èi víi thiÕt bÞ chØ b¸o mùc chÊt láng ph¶i
cã chøng chØ ®−îc ®¨ng kiÓm c«ng nhËn.
1 Çc kiÓu èng ®o
(1) Çc èng ®o th«ng th−êng
Çc èng ®o dïng ®Ó ®o l−îng chÊt láng trong çc kÐt hoÆc hè hót kh« mμ thuyÒn viªn
kh«ng thÓ vμo ®−îc. C«ng viÖc ®o ®−îc tiÕn hμnh tõ trªn boong b»ng çch th¶ thanh
®o (d©y ®o) qua èng ®o xuèng kÐt hoÆc hè hót kh«.
(2) èng ®o ng¾n
Lμ çc èng ®o cã thiÕt bÞ tù ®ãng l¾p trong buång m¸y vμ thñy thñ cã thÓ tiÕp cËn
®−îc.
1 2 3 4
H×nh 11.16 KÐt ®Ønh m¹n

Khoang
®u«i Buång m¸y
1 èng ®o khoang ®u«i 2 èng ®o hót kh« khoang hμng sè 4 Khoμng hμng 4
5
3 èng ®o kÐt ®Ønh m¹n 4 èng ®o kÐt FO sè 4 6 7 8 9
5 èng ®o hót kh« buång m¸y 6 èng ®o hót kh« khoang çch li KÐt h«ng
7 èng ®o kÐt LO 8 èng ®o hót kh« khoang çch li
KÐt LO KÐt FO KÐt FO sè4
9 èng ®o kÐt FO trong buång m¸y
2 §−êng kÝnh cña èng ®o

§−êng kÝnh trong cña èng ®o ph¶i kh«ng nhá h¬n 32mm. Nh÷ng èng ®o ®i qua çc buång
l¹nh cã nhiÖt ®é tõ 00C trë xuèng ph¶i cã ®−êng kÝnh trong Ýt nhÊt lμ 65mm.
11.3.2 Bè trÝ èng ®o

1 §Çu hë cña èng ®o th«ng th−êng
Çc èng ®o ph¶i dÉn tíi vÞ trÝ phÝa trªn boong v¸ch, n¬i mμ bÊt kú lóc nμo còng dÔ tiÕp cËn
vμ ph¶i cã thiÕt bÞ ®ãng kÝn ë ®Çu trªn. NÕu hμng hãa trªn boong ®−îc xÕp lªn ®Çu èng ®o
th× kh«ng thÓ ®o ®−îc mùc chÊt láng trong çc kÐt.
2 §Çu hë cña èng ®o ng¾n

§èi víi ®Çu hë cña çc èng ®o ng¾n ®Æt trong buång m¸y hoÆc çc khoang cã thÓ tiÕp cËn
kh¸c, mét ph−¬ng ph¸p ®ãng kÝn tù ®éng nªu d−íi ®©y (Qui ph¹m 3/13.8.2) ®−îc yªu cÇu
®èi víi mót trªn.
(1) èng ®o dïng cho kÐt nhiªn liÖu
(a) Bé phËn tù ®ãng ë ®Çu cña èng ®o
(b) R«binª ®−êng kÝnh nhá ®Æt d−íi bé phËn ®ãng kÝn ®Ó x¸c ®Þnh ch¾c ch¾n r»ng
kh«ng cã nhiªn liÖu tr−íc khi më, hoÆc
(c) ThiÕt bÞ ®Ó ®¶m b¶o r»ng bÊt kú sù trμn nμo cña nhiªn liÖu qua r«binª còng
kh«ng g©y ra nguy c¬ ch¸y, hoÆc
(d) ThiÕt bÞ ®o møc dÇu bæ sung tháa m·n Qui ph¹m 3/13.8.4.
(2) èng ®o dïng cho çc kÐt dÇu b«i tr¬n vμ chÊt dÇu dÔ ch¸y kh¸c ;
Van cã thiÕt bÞ tù ®ãng
(3) èng ®o dïng cho çc kÐt ch−a ®−îc nªu ë (1) vμ (2) vμ khoang çch li ;
Van hoÆc n¾p cã ren treo vμo ®Çu èng b»ng xÝch.
3 TÊm ®Öm chèng va
ë ®Çu d−íi cña èng ®o hoÆc ph¶i dïng tÊm ®Öm chèng va chiÒu dμy kho¶ng 10 mm ®èi víi
tμu nhá vμ 12 mm ®èi víi tμu lín hoÆc ph¶i cã tÊm bÞt ®Çu d−íi cña èng ®Ó tr¸nh cho t«n
bao ®¸y tμu ë phÝa d−íi èng ®o bÞ va ch¹m th−êng xuyªn cña thanh ®o hoÆc qu¶ ®èi träng.
4 Çc lç th«ng khÝ trong èng ®o
èng ®o ph¶i cã çc lç th«ng khÝ ë ngay bªn d−íi cña t«n nãc kÐt.
Víi çc kÐt chøa dÇu nÆng cã ®é nhít cao, th× nªn khoan çc lç çch ®Òu kho¶ng 100mm
gi÷a nãc kÐt vμ ®¸y kÐt.
Cã tÊm ®Öm Cã tÊm ®¸y
Nãc kÐt Lç tho¸t khÝ

çch nhau
100mm
DÇu nhiªn liÖu

cã ®é nhít cao
kh«ng thÓ ®o TÊm ®Öm TÊm ®¸y
®−îc chÝnh x¸c
H×nh 11.17
H×nh 11.18
5 èng ®o kiÓu th−íc thî
Trong tr−êng hîp ph¶i sö dông èng ®o kiÓu th−íc thî th× ph¶i cã c¬ cÊu ®ì h÷u hiÖu ë bªn
d−íi ®o¹n quay ngang cña èng. Kh«ng ®−îc sö dông èng ®o kiÓu th−íc thî cho kÐt s©u
(H×nh 11.19).
6 TÊm ghi tªn, b¶o vÖ vμ çch nhiÖt
Nh÷ng l−u ý nªu ë -6, -7 vμ -8 cña phÇn tr−íc ¸p dông cho èng th«ng h¬i còng ¸p dông
®−îc cho èng ®o.
7 §é nghiªng cña èng ®o

Khi kiÓm tra vÞ trÝ ®Æt èng ®o, ph¶i xem xÐt cÈn thËn ®é nghiªng vμ ®é cong cña ®−êng
èng. §é nghiªng vμ ®é cong kh«ng phï hîp cã thÓ dÉn ®Õn khã luån thanh ®o (H×nh
11.20).
8 Ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn èng ®o

D−íi ®©y lμ çc chi tiÕt cña ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn cho çc kiÓu ®Çu èng ®o c¬ b¶n. Trong
tÊt c¶ çc tr−êng hîp, n¾p cña èng ®o ®−îc g¾n cè ®Þnh víi ®Çu èng ®o ®Ó tr¸nh r¬i mÊt
hoÆc ®−îc treo b»ng xÝch hoÆc biÖn ph¸p t−¬ng tù kh¸c.
(1) Khi èng ®o cã ®Çu hë ë phÝa trªn boong v¸ch, n¾p ghÐp b»ng b¶n lÒ víi èng ®o, nót
vÆn b»ng ren hoÆc t−¬ng ®−¬ng ®−îc chÊp nhËn lμ ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn cho èng ®o.
(2) §èi víi çc van ®−îc l¾p ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn tù ®éng dïng cho èng ®o ng¾n cña kÐt
nhiªn liÖu vμ kÐt dÇu b«i tr¬n, ®Çu èng ®o ng¾n kiÓu mÊu g¹t song song tù ®ãng vμ
®Çu èng ®o cã van tù ®ãng hoÆc t−¬ng ®−¬ng ®−îc chÊp nhËn lμ ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn
dïng cho èng ®o ng¾n.

èng ®o cho kÐt B èng ®o cho kÐt A
èng ®o d¹ng khuûu
TÊm ®Öm
KÐt B KÐt A
H×nh 11.19
Thanh ®o
Thanh ®o (dïng träng vËt)
èng ®o
§é cong kh«ng
thÝch hîp cña èng Träng vËt
Thanh ®o kh«ng
thÓ xuèng hÕt
Boong
§Çu nhän
N¾p èng ®o
H×nh 11.20 ¶nh 11.4
(3) §èi víi ®Çu èng ®o kiÓu b¾t ren l¾p cho çc kÐt ngoμi kÐt nhiªn liÖu vμ kÐt dÇu b«i
tr¬n vμ khoang çch li ®èi víi èng ®o ng¾n, n¾p ®Çu èng hoÆc t−¬ng ®−¬ng ®−îc chÊp
nhËn lμ ph−¬ng tiÖn ®ãng.
a. N¾p cã g¾n b¶n lÒ c. N¾p kiÓu Niikura
§ãng Më
§ãng Më
b. G¾n tÞt trªn boong

§ãng Më
H×nh 11.21 VÝ dô vÒ ®Çu èng ®o (dïng cho ®Çu hë trªn boong v¸ch)

a. §Çu èng ®o ng¾n kiÓu ®èi träng tù ®ãng b. Van tù ®ãng (kiÓu Niikura)
CÇn më nót
§èi träng thªm bít

®−îc
H×nh 11.22 VÝ dô vÒ ®Çu èng ®o ng¾n (kiÓu tù ®ãng)
a. N¾p ®Çu èng b. N¾p kiÓu Niikura
H×nh 11.23 VÝ dô vÒ ®Çu èng ®o (kiÓu ren)
¶nh 11.5

Trong qu¸ tr×nh ®ãng míi tμu, çc h¹ng môc sau ®©y ph¶i ®−îc xem xÐt khi kiÓm tra èng
®o :
(1) Ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn ®Çu èng ®o

(2) TÊm chèng va trong kÐt

(3) §é cong thÝch hîp
(4) Chøc n¨ng cña ph−¬ng tiÖn ®ãng cña ®Çu èng ®o ng¾n
(5) Thö kÝn
Qui tr×nh thö gièng nh− èng th«ng h¬i. Xem môc 11.2.3 "KiÓm tra vμ thö" ë trªn.
11.4 èng tho¸t sμn vμ èng x¶ vÖ sinh

Çc èng lo¹i nμy dïng ®Ó x¶ n−íc tho¸t sμn vμ n−íc vÖ sinh trùc tiÕp ra m¹n hoÆc vμo kÐt/
hè hót kh«.
11.4.1 èng tho¸t n−íc mÆt boong thêi tiÕt

1 Yªu cÇu cña Qui ph¹m
(1) "NÕu m¹n ch¾n sãng trªn çc phÇn thêi tiÕt cña boong m¹n kh« hoÆc boong th−îng
tÇng t¹o thμnh vòng tô, ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó tho¸t nhanh n−íc khái mÆt boong" (Qui
ph¹m 2-A/21.2.1-1).
(2) "èng tho¸t n−íc mÆt boong thêi tiÕt vμ çc kh«ng gian trong th−îng tÇng vμ boong
lÇu mμ çc cöa l−u th«ng ®−îc sö dông kh«ng cã ph−¬ng tiÖn ®ãng kÝn tháa m·n yªu
cÇu cña Qui ph¹m, 2-A/16.3.1 th× ph¶i dÉn qua m¹n.
2 Ph−¬ng tiÖn x¶ tho¸t n−íc mÆt boong
VÝ dô vÒ èng tho¸t n−íc mÆt boong dïng cho tμu cã mÐp boong g·y gãc hay l−în trßn
(1) Boong g·y gãc èng tho¸t n−íc
l l
1 2
H×nh 11.24
1 Çch xa thang sinh ho¹t 2 Çch xa mót miÖng khoang
B¶ng 11.3 §−êng kÝnh tiªu chuÈn vμ kho¶ng çch cña èng
tho¸t n−íc mÆt boong (lÊy tõ JSDS-17)
ChiÒu réng tμu (mm) Kho¶ng çch : l

B < 18 100 kho¶ng 25m
18 < B < 32 125 kho¶ng 25m
32 < B < 48 150 kho¶ng 25m
48 < B 150 kho¶ng 20m

B¶ng 11.4 ChiÒu dμy tèi thiÓu cña èng tho¸t n−íc (Qui ph¹m 3/12.2.2)
§−êng kÝnh èng 100 125 150

N¬i ®i qua
Khoang dÇu hμng 13,5 15,9 16,0
Khoang (kh«ng ®−îc b¶o vÖ) 13,5 15,9 16,0
Khoang (®−îc b¶o vÖ) 8,6 9,5 11,0
Boong thêi tiÕt 2) MÐp boong l−în trßn

èng tho¸t n−íc
mÆt boong Kho¶ng 20~25m
l l
T«n mÐp
A B B A
d m¹n R·nh tho¸t
R ≥ 2d
Khi l nhá h¬n 25 m, èng tho¸t B cã thÓ kh«ng
cÇn
H×nh 11.25 H×nh 11.26
Thanh nÑp
mÐp boong
H×nh 11.27 Boong trªn R·nh tho¸t
11.4.2 èng tho¸t n−íc tõ khoang hμng vμ çc khoang kh¸c

1 Khoang hμng néi boong
Khi çc èng hót kh« dÉn tõ çc khoang hμng néi boong hoÆc tõ çc khoang hμng ®Õn hè
hót kh« ë buång m¸y kÒ cËn hoÆc hè hót kh« ë hÇm trôc, th× çc èng tho¸t ph¶i ®−îc l¾p
van xoay hoÆc van g¹t cã c¬ cÊu ®ãng tù ®éng ®Æt ë vÞ trÝ dÔ tiÕp cËn. §©y lμ vÊn ®Ò cÇn
ph¶i thËn träng.
2 Khoang hμng ®−îc che kÝn ë trªn boong m¹n kh« (Qui ph¹m 3/13.4.1-4)
(1) NÕu m¹n kh« tÝnh ®Õn boong m¹n kh« lμ m¹n kh« mμ boong bÞ ngËp khi tμu bÞ
nghiªng nhiÒu h¬n 50, th× èng tho¸t ph¶i ®−îc dÉn trùc tiÕp ra ngoμi m¹n ®Æt phï hîp
víi qui ®Þnh ë Qui ph¹m 3/13.4.1-3.
(2) NÕu m¹n kh« ®Õn boong m¹n kh« lμ m¹n kh« mμ boong bÞ ngËp khi tμu nghiªng tõ 50
trë xuèng th× èng tho¸t ph¶i ®−îc l¾p theo çc yªu cÇu sau ®©y.
(a) èng tho¸t ph¶i dÉn trùc tiÕp ®Õn hè hót kh« ë bªn trong tμu.

(b) Mét thiÕt bÞ b¸o ®éng mùc n−íc cao ph¶i ®−îc ®Æt ë hè hót kh« mμ èng tho¸t
trùc tiÕp dÉn vμo.
(c)
NÕu khoang hμng cã che kÝn ®−îc b¶o vÖ bëi hÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng CO2 th×
èng tho¸t mÆt boong ph¶i ®−îc l¾p ph−¬ng tiÖn ®Ó ng¨n sù tho¸t ra cña khÝ
ng¹t.
3 Buång m¸y l¸i
NÕu èng hót kh« cña buång m¸y l¸i dÉn vμo hè hót kh« trong buång m¸y th× ph¶i quan t©m
v× cÇn ph¶i ®Æt van tù ®éng ®ãng ë phÝa tr−íc v¸ch sau cña buång m¸y (H×nh 11.28).
4 Khoang th−îng tÇng mòi
Nãi chung, èng hót kh« trong khoang th−îng tÇng mòi ph¶i dÉn chung vμo mét hè hót kh«
vμ ®−îc x¶ ra b»ng b¬m phôt hoÆc b¬m tay. Yªu cÇu ®èi víi èng hót kh« trong hÇm xÝch
còng t−¬ng tù.
Çc buång nhá trong khoang th−îng tÇng mòi nh− kho s¬n, kho cña thñy thñ tr−ëng, çc
èng hót kh« ph¶i ®−îc x¶ qua çc nót (h×nh 11.29).
B¬m phôt
Nót
Buång m¸y Nót Nót HÇm FPT
l¸i Buång m¸y Néi boong xÝch
Hè tô
Buång b¬m Van/vßi cã thiÕt Khoang
APT bÞ tù ®ãng (ë vÞ Nót
ch÷a ch¸y trÝ dÔ tiÕp cËn) hμng Nót
sù cè
Hè tô
H×nh 11.28 H×nh 11.29 VÝ dô vÒ x¶ n−íc hót kh« tõ

th−îng tÇn mòi vμ lÇu
6 Tμu chë « t«
VÒ viÖc bè trÝ hÖ thèng èng hót kh« cho tμu chë « t« cã nhiªn liÖu, çc ph¶i quan t©m ®Æc
biÖt tíi nh÷ng ®iÓm sau ®©y :
(1) §−êng èng tho¸t dÉn vμo çc ®−êng èng hót kh« tõ çc khoang chë « t« dÉn ®Õn hè
hót kh« trong buång m¸y ph¶i ®−îc l¾p van tù ®éng ®ãng.
(2) Çc èng hót kh« ®i ra tõ khu buång ë ph¶i kh«ng ®−îc dÉn vμo khoang chë « t«.
(3) §−êng èng tho¸t n−íc dÉn n−íc hót kh« tõ mét khoang chë « t« ®Õn hè hót kh« cña
khoang chë « t« kh¸c hîp thμnh khoang chèng ch¸y ph¶i ®−îc l¾p çc van tù ®ãng
lo¹i mét chiÒu th¼ng ®øng.
7 Khoang ®«ng l¹nh
Çc phô kiÖn cña ®−êng èng hót kh« cña khoang ®«ng l¹nh ph¶i cã thiÕt bÞ lμm kÝn (VÝ dô :
H×nh 11.30).
11.4.3 èng tho¸t n−íc trong khu vùc buång ë

1 Yªu cÇu cña Qui ph¹m
èng tho¸t trong khu vùc th−îng tÇng ph¶i ®−îc nèi víi èng tho¸t trªn boong thêi tiÕt.
(H−íng dÉn ¸p dông Qui ph¹m 3/13.4.1-1)
2 Çc ®−êng èng ®éc lËp

Nãi chung, çc hÖ thèng x¶ qua m¹n kh¸c nhau th×, trõ khi ®−îc §¨ng kiÓm chÊp nhËn ®Æc
biÖt, ph¶i kh«ng ®−îc nèi víi nhau.
(Qui ph¹m 3/13.4.2) nªu râ ®−êng èng x¶ vÖ sinh vμ ®−êng èng tho¸t n−íc sμn tõ çc
khoang −íp l¹nh ph¶i ®−îc bè trÝ ®éc lËp víi nhau.
3 §−êng èng tho¸t n−íc sμn
Nãi chung, ®−êng èng tho¸t n−íc sμn kh«ng ®−îc dÉn qua kÐt n−íc ngät hoÆc kÐt n−íc di
®éng (H×nh 11.31).
Khoang l¹nh Khoang l¹nh

N−íc ng¨n
ChËu röa b¸t XÝ bÖt
Bån t¾m
Çch nhiÖt
T«n boong KÐt

n−íc
èng tho¸t ngät
N−íc bÈn trμn xuèng
H×nh 11.30 H×nh 11.31 VÝ dô vÒ viÖc bè trÝ ®−êng èng

tho¸t n−íc sμn kh«ng tèt
L−u ý :
1 §−êng èng hót kh« tõ boong thêi tiÕt ph¶i kh«ng ®−îc nèi víi ®−êng èng hót
kh« tõ boong th−îng tÇng.
2 §−êng èng tho¸t n−íc sμn kh«ng nªn cho ®i qua kÐt n−íc di ®éng.
3 Çc ®−êng èng ®i tõ chËu röa b¸t vμ tõ bån t¾m kh«ng nªn nèi víi nhau.
4 Ph¶i ®Æt ®−êng èng trμn cho chËu röa b¸t.
5 Ph¶i ®Æt chi tiÕt ng¨n tho¸t khÝ cho çc èng tho¸t vÖ sinh.
4 Ng¨n dßng ch¶y ng−îc

§Ó ng¨n dßng ch¶y ng−îc tõ çc èng tho¸t, ®−êng èng ph¶i ®−îc liªn kÕt thÝch hîp.
èng nh¸nh èng nh¸nh
èng ®øng èng ®øng
§−êng èng hîp §−êng èng §i èng hîp lý §i èng kh«ng hîp lý
lý kh«ng hîp lý
H×nh 11.32
5 Mót trong cña çc èng x¶

Sè l−îng vμ kiÓu cña çc van dïng cho ®−êng èng x¶ ®· ®−îc qui ®Þnh ë môc 3.2.11, PhÇn
11 "M¹n kh«" cña Qui ph¹m vμ yªu cÇu t−¬ng øng ë Qui ph¹m, PhÇn 3, 13.4.1.
H−íng dÉn ®−îc nªu ë çc môc nμy lμ nh− sau :
§−êng èng tho¸t vμ x¶
§−êng èng tho¸t x¶ dÉn qua m¹n tμu tõ çc kh«ng gian trªn boong m¹n kh« hoÆc tõ bªn
trong th−îng tÇng vμ lÇu trªn boong m¹n kh« ®−îc l¾p cöa phï hîp víi qui ®Þnh ë 3.2.2
ph¶i ®−îc l¾p çc ph−¬ng tiÖn h÷u hiÖu vμ dÔ tiÕp cËn ®Ó ng¨n n−íc lät vμo trong tμu.
Cã 9 (1~9) Qui ®Þnh ë Qui ph¹m, PhÇn 3, 13.4 liªn quan ®Õn PhÇn 11 cña Qui ph¹m.
Nh÷ng qui ®Þnh nμy h¬i khã hiÓu. Cã thÓ gi¶i thÝch nh− sau :
(Trong s¬ ®å ë d−íi ®©y, "Van mét chiÒu tù ®éng" (ARN) ®«i khi ®−îc gäi lμ "Van phßng
sãng".)
X¶ bªn trong (Môc 3/13.4.1-3) (1) §Õn hè hót kh«
§©y lμ s¬ ®å c¬ b¶n cña hÖ thèng x¶ tho¸t sμn tõ khu vùc buång ë.
X¶ bªn ngoμi Qui ®Þnh chung (3/13.4.1-3) (2) 1 ANR ®iÒu khiÓn tõ trªn boong
(3) 1 van ng¾t ®iÒu khiÓn trªn boong vμ 1
van ANR
(4) 1 van ng¾t ®iªu khiÓn trong buång m¸y
vμ 1 van ANR
Lμm nhÑ bít (5) 1 ANR trªn LWL vμ 1 ANR d−íi LWL
(3/13.4.1-3(2))
(6) 1 van ng¾t vμ 2 van ANR d−íi LWL
(3/13.4.1-3(2))
(7) 1 ANR (3/13.4.1-3(3))
KÐt gom (8) 1 van ng¾t lu«n ®ãng (3/13.4.1-5)
Xuyªn qua vá bao (9) 1 ANR tïy thuéc vμo viÖc xuyªn qua vá
bao (3/13.4.1-6)
1) Qui ®Þnh chung
(2) Mét van mét chiÒu tù ®éng ®iÒu khiÓn
(1) X¶ bªn trong
®−îc tõ trªn boong m¹n kh«
Trùc tiÕp vμo hè hót kh« bªn trong tμu,
kh«ng yªu cÇu ®Æt van
Boong m¹n kh«

Boong m¹n kh«
Van mét chiÒu tù ®ãng

®iÒu khiÓn tõ boong
Hè tô trong buång m¸y
H×nh 11.33
H×nh 11.34

(3) Mét van mét chiÒu tù ®éng vμ mét van (4) Mét van ®iÒu khiÓn chñ ®éng t¹i chç vμ
ng¾t cã thÓ ®iÒu khiÓn ®−îc tõ trªn boong mét van mét chiÒu
m¹n kh«
Boong m¹n kh«

Boong m¹n kh«
Van ng¾t ®iÒu Van mét chiÒu tù ®éng

khiÓn tõ boong
Van mét chiÒu tù ®éng Van ng¾t ®iÒu khiÓn
trong buång m¸y
H×nh 11.35 H×nh 11.36

2) Nh÷ng yªu cÇu nμy phô thuéc vμo kho¶ng çch tõ ®−êng n−íc thiÕt kÕ ®Õn mót trong cña
èng tho¸t n−íc sμn (Qui ph¹m 3/13.4.1-3(2))
Kh«ng phô thuéc vμo nh÷ng qui ®Þnh trªn, nh÷ng ph−¬ng tiÖn sau ®©y ®−îc chÊp nhËn nÕu
®Çu trong cña èng tho¸t n»m gi÷a 0,01Lf vμ 0,02Lf.
Trong ®ã Lf lμ chiÒu dμi ®Ó tÝnh m¹n kh« cña tμu (Xem Qui ph¹m PhÇn 1-A, 2.1.3)
(5) Hai van mét chiÒu tù ®éng : mét van ph¶i (6) Mét van ng¾t ®Æt gi÷a hai van mét chiÒu
®Æt cao h¬n LWL tù ®éng ®Æt ®−íi LW L
Mót trong cña Mót trong cña

èng tho¸t èng tho¸t
Boong m¹n kh« Boong m¹n kh«
Van mét chiÒu tù ®éng >0,01Lf >0,02Lf

n»m phÝa trªn LWL Van mét chiÒu tù ®éng
LWL
LWL
Van mét chiÒu tù ®éng Van ng¾t
Van mét chiÒu tù ®éng
H×nh 11.37 H×nh 11.38

(7) Cã thÓ chØ ®Æt mét van mét chiÒu tù ®éng
nÕu kho¶ng çch hoÆc lÇu trªn th−îng
tÇng ®u«i r¬i vμo tr−êng hîp nμy.
Mót trong cña
èng tho¸t
H×nh 11.39 Boong m¹n kh«
>0,02Lf
LWL
Van mét chiÒu tù ®éng

L−u ý : §Çu bªn trong hë

a) HÇm xÝch neo, kho cña thñy thñ tr−ëng, buång m¸y l¸i
Khi n−íc ®¸y tμu ®−îc x¶ b»ng b¬m tay hoÆc b¬m rót, ®Çu bªn trong hë ph¶i cao h¬n vÞ trÝ
cña ®−êng èng.
b) Tμu cã m¹n kh« chë gç
Trong tr−êng hîp cã ®¸nh dÊu ®−êng
n−íc chë gç th× kho¶ng çch th¼ng ®øng
ChiÒu cao
®Õn ®Çu hë bªn trong cña èng tho¸t n−íc mót trong
sμn ph¶i ®−îc ®o tõ ®−êng n−íc chë gç
mïa hÌ.
(8) Van ng¾t lu«n lu«n ®ãng trõ khi x¶
Kh«ng phô thuéc vμo nh÷ng qui ®Þnh ë
trªn, cã thÓ ®Æt mét van ng¾t lu«n lu«n H×nh 11.40
®ãng trõ khi x¶ trªn ®−êng èng x¶ bªn trong tμu trong khi hμnh h¶i. Tuy vËy, van ng¾t nμy
ph¶i cã thÓ ®ãng tõ vÞ trÝ dÔ dμng tiÕp cËn trong khi tμu hμnh h¶i b»ng thiÕt bÞ ®ãng cã bé
chØ b¸o.
KÐt gom LWL

H×nh 11.41 Van mét chiÒu tù ®ãng cã thÓ
kh«ng cÇn nÕu h lín h¬n 0,02Lf
Van chÆn, lu«n lu«n ®ãng trõ
khi x¶ trong khi hμnh h¶i
(9) Sù xuyªn qua vá bao cña èng tho¸t

Çc èng tho¸t b¾t ®Çu ë bÊt kú ®é cao nμo vμ xuyªn qua t«n bao ë vÞ trÝ d−íi boong m¹n
kh« nhiÒu h¬n 450 mm hoÆc nhá h¬n 600mm cao h¬n ®−êng n−íc thiÕt kÕ th× ph¶i ®Æt van
mét chiÒu ë t«n bao.
Van nμy, trõ khi ®−îc yªu cÇu ®Æc biÖt ë Qui ph¹m 3/13.4.1-3 cã thÓ bá qua nÕu chiÒu dμy
cña èng tho¸t tháa m·n yªu cÇu ë B¶ng 3/12.6.

KÝch th−íc thùc tÕ
160,40 x 25,50 x 13,65- 9,50 450

(Tμu hμng rêi)
Boong m¹n kh« Boong m¹n kh«
450 a b
600
450
450 111,00 x 18,90 x 9,00- 6,65 600
(Tμu LPG) b
*Van mét LWL LWL 600 a
450
600
a : 0,01 Lf
chiÒu tù ®ãng *Van mét 48,00 x 11,50 x 6,10- 4,0 b : 0,02 Lf
(Tμu hμng) 600 a b
chiÒu tù
®ãng
H×nh 11.42 H×nh 11.43

H×nh 11.43 ®−a ra mÆt c¾t gi÷a tμu cã kÝch th−íc kh¸c nhau ®Ó x¸c ®Þnh vμ minh häa mèi
quan hÖ gi÷a vÞ trÝ xuyªn qua m¹n vμ kho¶ng çch (a) vμ (b) x¸c ®Þnh theo chiÒu dμi tμu.
6 Gia c−êng ®o¹n èng çch nèi van víi t«n vá

Khi cã ®o¹n èng çch cã chiÒu dμi lín ®−îc ®Æt ë t«n bao, ph¶i cã çc m· nèi çc èng nμy
víi çc s−ên kÒ cËn.
S−ên S−ên Thanh S−ên
M· gia nèi Xμ däc
c−êng
Thanh
nèi
§o¹n èng nèi H×nh 11.45 VÝ dô vÒ çch gia c−êng
H×nh 11.44
7 Liªn kÕt ®o¹n èng çch nèi víi t«n bao

§o¹n èng çch ph¶i ®−îc g¾n trªn tÊm kÐp sö dông bu l«ng cÊy kh«ng chäc thñng t«n bao
vμ/ hoÆc hép van th«ng biÓn (H×nh 11.46).
èng GRP (nhùa cèt sîi thñy tinh) vμ èng PC (Polivinyl Cloride)
Trong tr−êng hîp khi çc èng nhùa gia c−êng sîi thñy tinh ®−îc sö dông, th× ph¶i tháa m·n
nh÷ng yªu cÇu ë 3/12.1.6-2 vμ phô lôc cã liªn quan, mÆc dï çc èng nμy kh«ng ®−îc sö
dông phæ biÕn.

Khi ®ãng míi tμu nh÷ng h¹ng môc sau ®©y cÇn ph¶i kiÓm tra :
1 Mèi nèi cña èng çch

Mèi nèi cña çc hÖ thèng x¶ qua m¹n kh¸c nhau : tøc lμ mèi nèi cña ®−êng èng tho¸t n−íc
sμn vμ èng vÖ sinh, mèi nèi cña ®−êng èng tho¸t n−íc sμn cña boong thêi tiÕt víi ®−êng
èng tho¸t bªn trong, v.v...
2 Çc van
Sè l−îng vμ kiÓu cña çc van tïy thuéc vμo vÞ trÝ cña mót bªn trong tμu cña èng vμ sù
xuyªn qua vá bao th©n tμu.
3 Sù nghiªng cña ®−êng èng n»m ngang
4 Gia c−êng ®o¹n èng nèi
5 Thö kÝn
Ph−¬ng ph¸p thö :
(1) §ãng kÝn toμn bé çc lç khoÐt bao gåm c¶ lç bªn trong tμu
(2) N¹p n−íc ®Õn møc cao nhÊt.
6 Thö ¸p lùc
Çc van vμ ®o¹n èng nèi l¾p ë m¹n tμu d−íi ®−êng n−íc thiÕt kÕ ph¶i qua thö thñy lùc ë ¸p
suÊt b»ng 1,5 lÇn ¸p suÊt thiÕt kÕ hoÆc 0,5 MPa lÊy gi¸ trÞ nμo lín h¬n.
Nót N−íc ®Õn vÞ trÝ cao
GhÐp b»ng bu l«ng Nót

§ång hå ¸p lùc
Nót §o¹n èng çch
Van mét
chiÒu Nót Thö ¸p lùc ®o¹n
GhÐp b»ng hμn èng nèi çch
H×nh 11.46 H×nh 11.47

11.4.5 VÝ dô vÒ van mét chiÒu tù ®ãng
Mét vÝ dô vÒ van mét chiÒu tù ®ãng (van
phßng sãng) dïng cho ®−êng èng x¶
tho¸t n−íc sμn vμ kÕt cÊu cña chóng nh−
sau (H×nh 11.48 vμ H×nh 11.41) ;
¶nh 11.6 Van phßng sãng ®iÒu H×nh 11.48

khiÓn tõ trong buång m¸y

11.5 §−êng èng hót kh«

Ph¶i ®Æt hÖ thèng hót kh« h÷u hiÖu cã kh¶ n¨ng b¬m vμ tho¸t cho bÊt kú khoang nμo trõ
khoang sö dông vÜnh viÔn ®Ó chë chÊt láng vμ çc ph−¬ng tiÖn b¬m h÷u hiÖu kh¸c ph¶i
®−îc bè trÝ trong mäi ®iÒu kiÖn thùc tÕ.
11.5.1 N¬i yªu cÇu ph¶i cã ®Çu hót kh«

1) HÇm xÝch neo 2) Kho cña thñy thñ tr−ëng 3) Khoang hμng 4) Buång m¸y l¸i
5) Buång b¬m cøu háa sù cè 6) Buång b¬m 7) Khoang trèng 8) Khoang çch li
9) KÐt n−íc ®¸y tμu 10) KÐt h«ng 11) HÇm trôc l¸i 12) KÐt s©u
13) Sèng hép 14) Buång m¸y
11.5.2 N¬i kh«ng yªu cÇu ph¶i cã ®Çu hót kh«

(1) Khoang çch li gi÷a khoang mòi vμ kÐt ®¸y ®«i sè 1
(2) Hè ®Æt thiÕt bÞ ®o s©u
Chèt quay
§èi träng 1)
§Öm kÝn
2)
FPT
TÊm van
H×nh 11.50
H×nh 11.49 CÊu t¹o cña van mét chiÒu tù ®ãng
11.5.3 Bè trÝ èng hót kh«

Cã hai kiÓu hÖ thèng hót kh«. HÖ thèng kiÓu èng gãp lμ hÖ thèng phæ biÕn trªn çc tμu
hμng. HÖ thèng kiÓu trôc chÝnh (hÖ thèng kiÓu cμnh c©y hoÆc hÖ thèng kiÓu ®Çu hót chÝnh)
®−îc sö dông trªn çc tμu chë hμng rêi lín vμ tμu chë quÆng cã sèng hép.
1 HÖ thèng kiÓu èng gãp (HÖ thèng ®éc lËp)
(1) Çc èng hót kh« trong khoang ®i suèt çc khoang hμng (H×nh 11.51).
(2) Çc èng hót kh« chui däc theo çc kÐt ®¸y ®«i (H×nh 11.52).
Hép l−íi läc èng ®o Hép l−íi läc
èng hót kh« SP

Van 1 chiÒu
khoang s« 2, 1 Hè tô
Van mét chiÒu Mèi nèi d·n në
B B Hè tô
èng ®o
èng ®o èng ®o èng ®o
Buång m¸y K.hμng 3 K.hμng 2 K.hμng 1

Buång m¸y K/hμng 3 K/hμng 2 K/hμng 1
èng hót kh« K.hμng 1 èng hót kh« K.hμng 1
èng hót kh« K.hμng 2 èng hót kh« K.hμng 2

èng hót kh« K/hμng sè 1 èng hót kh« K/hμng sè 1
èng hót kh« K/hμng sè 2 èng hót kh« K.hμng 3
èng hót kh« K/hμng sè 2
èng hót kh« K/hμng sè 3

PhÝa tr−íc buång m¸y PhÝa tr−íc K.hμng 3
Çc èng trong khoang ph¶i ®−îc b¶o vÖ tèt ®Ó tr¸nh bÞ h−

h¹i do hμng hãa
H×nh 11.52
H×nh 11.51

ë nh÷ng tμu cã chiÒu dμi èng trong mét khoang v−ît qu¸ 33 m, ®Çu hót kh« ph¶i ®−îc ®Æt
ë vÞ trÝ thÝch hîp trªn ®o¹n gi÷a chiÒu dμi èng vμ ë nöa phÝa tr−íc cña khoang (H×nh
11.53).
2 HÖ thèng ®−êng trôc chÝnh (HÖ thèng kiÕu çnh c©y)
Mét vÝ dô cña tμu chë hμng rêi cã hÇm èng (sèng hép) (H×nh 11.53).
èng ®o Van mét chiÒu Hép l−íi läc
èng ®o
Mèi nèi d·n në
B
HÇm èng
Mèi nèi d·n në Boong k.so¸t
Buång m¸y Van mét chiÒu Van
Khoang hμng Hè tô
Mèi nèi d·n në Hép l−íi läc Buång m¸y K/hμng 7 K/hμng 6 K/hμng 5 K/hμng 4
ChiÒu dμi khoang lín h¬n 33m èng ®o

Tay vÆn van
Hép l−íi läc
Van k.so¸t Van mét chiÒu
KÐt h«ng
H×nh 11.53 KÐt dÇu KÐt dÇu KÐt d»n

®èt ®èt Hè tô
èng hót kh« chÝnh HÇm èng
H×nh 11.54
11.5.4 §−êng kÝnh vμ chiÒu dμy èng
1 §−êng kÝnh cña èng hót kh«
(1) §−êng kÝnh trong cña ®−êng èng hót kh« chÝnh vμ ®−êng èng hót trùc tiÕp :
d = 1,68 L( B + D) + 25 (mm)
(2) §−êng kÝnh trong cña èng hót kh« nh¸nh :
d = 2,15 l ( B + D) + 25 (mm)
Trong ®ã L, B vμ D lμ kÝch th−íc chÝnh cña tμu (m) ; l lμ chiÒu dμi cña khoang mμ
®−êng èng hót kh« nh¸nh phôc vô (m)
C«ng thøc tÝnh ®−êng kÝnh cña ®−êng èng hót kh« trªn ®©y ®−îc lÊy tõ SOLAS,
Ch−¬ng II-1, Qui ®Þnh 21.2.9
2.9 §−êng kÝnh cña èng hót kh« chÝnh ®−îc tÝnh theo c«ng thøc sau. Tuy vËy,
®−êng kÝnh thùc tÕ cña èng hót kh« chÝnh cã thÓ lμm trßn theo kÝch th−íc tiªu chuÈn
gÇn nhÊt nÕu ®−îc ChÝnh quyÒn hμnh chÝnh chÊp nhËn ...
d = 2,15 l ( B + D) + 25 (mm)
Chi tiÕt h¬n, xem Qui ph¹m 3/13.5.3. §èi víi hÖ thèng ®−êng èng hót kh« kiÓu trôc
chÝnh (HÖ thèng kiÓu cμnh c©y), xem H−íng dÉn ¸p dông qui ph¹m 3/15.5.3.

d1 = 1,68 L( B + D) + 25 d1 = 2,15 l1 ( B + D) + 25
SP
èng chÝnh èng nh¸nh
H×nh 11.55 B
èng ®o èng ®o èng ®o
Buång m¸y K.hμng 3 K.hμng 2 K.hμng 1

l1 l2
d2 = 2,15 l2 ( B + D) + 25
Trong tr−êng hîp ®−êng kÝnh trong cña çc èng tiªu chuÈn nhá h¬n gi¸ trÞ tÝnh to¸n b»ng
vμ lín h¬n 13 mm, ®−êng kÝnh çc èng tiªu chuÈn cña mét cÊp cao h¬n ph¶i ®−îc sö dông.
2 ChiÒu dμy cña èng hót kh«

ChiÒu dμy cña èng hót kh« ph¶i lÊy nh− sau :
(1) §i xuyªn qua çc kÐt trõ kÐt dÇu hμng ký hiÖu (E) trong Qui ph¹m 3/12
(2) §i xuyªn qua çc kÐt dÇu hμng (16mm toμn bé)
(3) Kh«ng ®i xuyªn qua çc kÐt, ký hiÖu (H) trong Qui ph¹m 3/12
B¶ng 11.5 ChiÒu dμy tèi thiÓu cña èng hót kh« b»ng thÐp (mm)
§−êng kÝnh §−êng kÝnh

a. b. c. a. b. c.
danh nghÜa danh nghÜa
25 - 16 3,2 150 8,8 16 4,5
32 6,3 16 3,6 175 8,8 16 5,3
40 6,3 16 3,6 200 8,8 16 5,8
50 6,3 16 4,0 225 8,8 16 6,2
65 6,3 16 4,5 250 8,8 16 6,3
80 7,1 16 4,5 300 8,8 16 6,3
90 7,1 16 4,5 350 8,8 16 6,3
100 8,0 16 4,5 400 8,8 16 6,3
125 8,0 16 4,5 450 8,8 16 6,3
11.5.5 Hè hót kh«

1 VÞ trÝ ®Æt hè hót kh«
Çc hè hót kh« ph¶i kh«ng ®−îc lªn cao h¬n mét nöa chiÒu cao ®¸y ®«i hoÆc kh«ng nhá
h¬n 460mm tõ t«n ®¸y ngoμi trõ hè hót kh« n»m sau hÇm trôc. Qui ph¹m 2-A/4.1.3.
a a a
H×nh 11.56
d0 d0 d0 b
b b
§−êng chuÈn §−êng chuÈn §−êng chuÈn
Hè tô Hè tô Mò tô

Trong c¶ hai tr−êng hîp, a ph¶i nhá h¬n d0/2 vμ b ph¶i lín h¬n 460mm.
Trong ®ã, d0 lμ chiÒu cao ®¸y ®«i (mm) ë ®−êng t©m tμu cña phÇn ®ang xÐt.
§èi víi n¾p ®Ëy hè hót kh« chiÒu dμy tiªu chuÈn lμ (0,06L + 4) mm
2 Dung tÝch cña hè hót kh«
Dung tÝch cña mçi hè hót kh« ph¶i kh«ng nhá h¬n 0,17m3. ThÓ tÝch nμy lÊy theo hè hót
kh« h×nh lËp ph−¬ng cßn chiÒu dμi mçi c¹nh Ýt nhÊt lμ 0,56m.
11.5.6 Çc phô kiÖn cña ®−êng èng hót kh«

1 Van mét chiÒu
èng hót kh« ®i xuyªn qua ®¸y ®«i, kÐt m¹n, kÐt h«ng hoÆc khoang trèng cã kh¶ n¨ng bÞ h−
háng èng do m¾c c¹n hoÆc va ch¹m ph¶i ®−îc g¾n van mét chiÒu c¹nh hè hót hoÆc van
ng¾t cã thÓ ®ãng ®−îc tõ mét vÞ trÝ thùc sù dÔ tiÕp cËn. (Xem Qui ph¹m 3/13.5.1-8)
Khoang hμng Khoang hμng

èng hót kh« bÞ g·y
KÐt ®¸y ®«i

Van mét chiÒu
N−íc biÓn N−íc biÓn

Van mét chiÒu ®Ó ng¨n n−íc lät vμo khi h− háng ®¸y do m¾c c¹n
Khoang hμng Khoang hμng
èng hót kh« bÞ g·y N−íc biÓn
KÐt ®¸y ®«i
N−íc biÓn N−íc biÓn

NÕu kh«ng ®Æt van mét chiÒu, n−íc biÓn sÏ trμn vμo khoang kh¸c qua èng bÞ háng
H×nh 11.57
N¾p
Van
§Õ
§Õn hép
l−íi läc
H×nh 11.58 VÝ dô vÒ van mét chiÒu (van ®ãng b»ng çch l¾c)

2 BÝch tÞt
Khi mét khoang ®ù ®Þnh chøa n−íc d»n vμ hμng xen kÏ, ph¶i cã çc biÖn ph¸p thÝch hîp
nh− dïng bÝch tÞt hoÆc èng cuén ë hÖ thèng èng n−íc d»n ®Ó ng¨n n−íc biÓn v« t×nh ch¶y
vμo qua ®−êng èng n−íc d»n khi chë hμng vμ vμo èng hót kh« khi chë n−íc d»n.
K.hμng 5 K.hμng 4 K.d»n 3 K.hμng 2 K.hμng 1

Hót n−íc d»n
Hót kh«
Khi n−íc d»n ®−îc b¬m vμo

khoang sè 3, ®−êng èng hót Hép l−íi läc
kh« ph¶i ®−îc ®ãng kÝn b»ng MiÖng hót
bÝch tÞt BÝch tÞt
Van mét chiÒu
§−êng èng hót kh«
§−êng èng d»n
H×nh 11.59 §−êng èng vÝ dô cña khoang d»n
3 Mèi nèi d·n në

Do cã chiÒu dμi lín h¬n çc èng kh¸c nh− èng th«ng h¬i, èng ®o vμ èng tho¸t n−íc sμn nªn
ph¶i bè trÝ çc mèi nèi d·n në thÝch hîp trªn ®−êng èng hót kh« ®Æc biÖt lμ ë ®−êng èng
hót kh« trong khoang ®Ó tr¸nh h− háng do d·n në nhiÖt.
Cã hai kiÓu mèi nèi d·n në phæ biÕn lμ kiÓu mèi nèi tr−ît vμ kiÓu èng uèn.
Trõ khi ®−îc §¨ng kiÓm chÊp nhËn, mèi nèi kiÓu tr−ît ph¶i ®−îc sö dông trong çc khoang
hμng, kÐt s©u vμ çc khoang khã tiÕp cËn. (Qui ph¹m 3/13.2.4) (H×nh 11.60)
4 Hép l−íi läc
Çc ®Çu hót kh« trong khoang ph¶i ®−îc l¾p hép l−íi cã lç thñng ®−êng kÝnh kh«ng lín
h¬n 10 mm trõ khi ®−îc §¨ng kiÓm chÊp nhËn vμ cã diÖn tÝch l−u th«ng kh«ng nhá h¬n 3
lÇn diÖn tÝch l−u th«ng cña èng hót. Hép l−íi ph¶i ®−îc kÕt cÊu sao cho cã thÓ vÖ sinh mμ
kh«ng cÇn th¸o bÊt kú mèi nèi nμo cña èng hót (H×nh 11.61).
Chç èng uèn Hép l−íi läc
(Tham kh¶oJIS
F7206)
D·n Co
Cì : 40, 50, 65, 80, 100, Cì

125, 150, 200, 250, 300
H×nh 11.61
H×nh 11.60

1 Çc h¹ng môc kiÓm tra
HÇu hÕt çc h¹ng môc kiÓm tra ph¶i ®−¬c xem xÐt tõ tr−íc ë v¨n phßng trung −¬ng khi
duyÖt b¶n vÏ.
§¨ng kiÓm viªn ph¶i l−u ý sù kh¸c nhau gi÷a ®−êng èng thùc tÕ vμ b¶n vÏ. Cô thÓ nh− sau :
(1) N¬i yªu cÇu cã hót kh«.
(2) §−êng kÝnh trong cña èng hót kh« ®Æc biÖt lμ èng hót kh« chÝnh vμ èng hót kh«
nh¸nh trong khoang vμ trong buång m¸y.
(3) VÞ trÝ vμ dïng tÝch cña hè hót kh«
(4) Çc phô kiÖn cña èng
2 Thö hót kh«

§¨ng kiÓm viªn ph¶i chøng kiÕn toμn bé çc c«ng viÖc thö hót kh« tr−íc khi h¹ thñy.
Çc c«ng viÖc thö hót kh« nμy ph¶i ®−îc tiÕn hμnh cho tÊt c¶ çc hè hót kh« trong mçi
khoang.
Nãi chung n−íc ®¸y tμu trong çc hè hót kh« cña tμu hμng b¸ch hãa ph¶i ®−îc hót hÕt
trong vßng vμi phót. NÕu mÊt nhiÒu thêi gian h¬n th× cã thÓ cã vÊn ®Ò ë hÖ thèng hót kh«.
Ta cã thÓ −íc chõng thêi gian hót n−íc ®¸y tμu theo ®−êng kÝnh cña èng hót kh« vμ tèc ®é
cña n−íc trong èng hót kh« lμ 2m/s ®−îc cho trong C«ng −íc SOLAS.
Yªu cÇu ®èi víi n¨ng suÊt cña b¬m hót kh« vμ ®−êng kÝnh cña ®−êng èng hót kh« chÝnh
theo yªu cÇu cña C«ng −íc SOLAS, Ch−¬ng II-1, Qui ®Þnh 26 nh− sau :
Qui ®Þnh 21 HÖ thèng hót kh«
2.6 Mçi b¬m hót kh« ph¶i cã ®ñ kh¶ n¨ng b¬m n−íc qua ®−êng èng chÝnh theo yªu cÇu ë
tèc ®é kh«ng nhá h¬n 2m/s.
S¶n l−îng cña b¬m cã thÓ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau :
αV
t=
π
v× ×d2
4
Trong ®ã t lμ thêi gian hót ; V lμ dung tÝch tæng céng cña hè hót kh« ; v lμ tèc ®é hót (2m/s) ; d lμ
®−êng kÝnh trong cña èng ; α lμ ma s¸t cña dßng n−íc
èng ®o n−íc
®¸y tμu V¸ch kÝn n−íc
DÇm däc ®¸y ttªn
§μ ngang
èng ®o cña kÝn n−íc DÇm däc ®¸y d−íi
èng ®o cã
kÐt ®¸y ®«i tÊm ®¸y Hè tô
èng th«ng
h¬i cña kÐt Van mét chiÒu
TÊm l−íi ®¸y ®«i
Hép l−íi läc
Hè tô Khe dÉn n−íc

®¸y khoang
H×nh 11.62 èng hót kh« trong ®Õ v¸ch H×nh 11.63 Hè tô ( ®· lét t«n ®¸y trªn)

11.6 §−êng èng n−íc d»n

§èi víi ®−êng èng n−íc d»n, so víi çc èng kh¸c, Qui ph¹m còng cã mét sè yªu cÇu.
11.6.1 HÖ thèng èng n−íc d»n

Ph¶i cã hÖ thèng èng n−íc d»n h÷u hiÖu ®ñ kh¶ n¨ng b¬m n−íc d»n vμo vμ ra khái çc kÐt
chøa n−íc d»n trong mäi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng.
ViÖc bè trÝ hÖ thèng n−íc d»n phô thuéc vμo viÖc bè trÝ çc kÐt d»n. Nãi chung, §−êng èng
n−íc d»n còng gièng ®−êng èng hót kh«.
Cã hai kiÓu hÖ thèng n−íc d»n lμ hÖ thèng kiÓu èng gãp vμ hÖ thèng cã ®−êng trôc chÝnh.
VÝ dô vÒ bè trÝ çc kÐt vμ ®−êng èng n−íc d»n ®−îc cho ë H×nh 11.64 ®Õn 11.67.
Bè trÝ kÐt
1) Tr−íc n¨m 1960
K.xÝch neo
KÐt dÇu ®èt KÐt d»n KÐt d»n
K.®u«i KÐt mòi
H×nh 11.64
2) Sau kho¶ng n¨m 1960

K.xÝch neo
K.d»n sè 4 K.d»n sè 3 K.d»n sè 2
K.®u«i K.d»n sè 1 KÐt mòi
K.dÇu ®èt sè 4 K.dÇu ®èt sè 3 K.dÇu ®èt sè 2
K.d»n sè 1
H×nh 11.65
§−êng èng n−íc d»n

1) HÖ thèng kiÓu èng gãp
K.xÝch neo
K.®u«i K.d»n sè 1
K.dÇu ®èt sè 4 K.dÇu ®èt sè 3 K.dÇu ®èt sè 2
K.d»n sè 1 KÐt mòi
H×nh 11.66 K.d»n sè 4 K.d»n sè 3 K.d»n sè 2
2) HÖ thèng kiÓu ®−êng trôc chÝnh (cã hÇm ®Æt èng)
K.xÝch neo
K.®u«i K.dÇu ®èt sè 4 K.dÇu ®èt sè 3 K.dÇu ®èt sè 2 K.d»n sè 1

HÇm èng KÐt mòi
H×nh 11.67 K.d»n sè 1
Van ®iÒu khiÓn tõ boong

(M¹n tr¸i còng t−¬ng tù)

èng ®o Tay van
V¸ch chèng va
CÇn van
H×nh 11.68 VÝ dô vÒ ®−êng èng

trong khoang mòi
Van vÆn xuèng
§−êng èng d»n MiÖng hót
11.6.2 KÝch th−íc cña ®−êng èng n−íc d»n

Kh«ng cã yªu cÇu nμo qui ®Þnh ®−êng kÝnh cña èng n−íc d»n. §−êng kÝnh cña èng n−íc
d»n ®−îc x¸c ®Þnh bëi ®¬n vÞ thiÕt kÕ, nhμ m¸y ®ãng tμu vμ chñ tμu c¨n cø vμo tèc ®é d»n
vμ s¶n l−îng cña b¬m.
ChiÒu dμy cña èng n−íc d»n còng gièng nh− ®−êng èng hót kh«, xem "§−êng kÝnh vμ
chiÒu dμy ®−êng èng" (Môc 11.5.4 cña Ch−¬ng nμy)
11.6.3 Hót n−íc d»n tõ kÐt mòi

Çc ®−êng èng xuyªn qua v¸ch chèng va ph¶i ®−îc l¾p çc van thÝch hîp (van cã tay vÆn
xuèng) cã thÓ ®iÒu khiÓn ®−îc tõ boong m¹n kh« vμ th©n van ph¶i ®−îc cè ®Þnh chÆt vμo
v¸ch bªn trong kÐt. Xem Qui ph¹m 3/13.2.5 vμ C«ng −íc SOLAS, Ch−¬ng II-1, Qui ®Þnh
15,3.2.
11.6.4 Van mét chiÒu

HÖ thèng èng n−íc d»n ph¶i ®−îc l¾p thiÕt bÞ thÝch hîp nh− van mét chiÒu hoÆc van ng¾t ®Ó
cã thÓ gi÷ cho kÝn vμo mäi lóc trõ lóc d»n vμ x¶ d»n. Van nμy ph¶i ®−îc g¾n thiÕt bÞ chØ b¸o
chØ râ van ®ang më hay ®ãng ®Ó tr¸nh n−íc biÓn v« t×nh tõ bªn ngoμi lät vμo khoang d»n
hoÆc n−íc tõ trong khoang d»n nμy ch¶y sang khoang kh¸c.

1 Thö ¸p lùc
Khi mèi nèi gi÷a çc èng hoÆc gi÷a çc èng vμ van ®−îc hμn ë trªn tμu th× hÖ thèng èng
nμy ph¶i ®−îc thö thñy lùc nÕu ®¨ng kiÓm viªn thÊy cÇn thiÕt. Trong c¶ Qui ph¹m vμ
H−íng dÉn ®Òu kh«ng cã ¸p lùc tiªu chuÈn cho hÖ thèng ®−êng èng n−íc d»n. Nh−ng trong
tr−êng hîp lμ hÖ thèng èng dÇu ®èt, ®−êng èng dÇu ®· h©m vμ ®−êng èng xo¾n h©m dÇu
trong çc kÐt th× sau khi l¾p lªn tμu çc èng nμy ph¶i ®−îc thö kÝn ë ¸p suÊt b»ng 1,5 lÇn ¸p
suÊt thiÕt kÕ hoÆc 0,4MPa, lÊy gi¸ trÞ nμo lín h¬n. (Xem Qui ph¹m 3/13.17.2)
Yªu cÇu nμy cã thÓ ¸p dông cho hÖ thèng ®−êng èng n−íc d»n. GÇn ®©y, thay cho thö thñy
lùc, cã thÓ thö b»ng khÝ víi ¸p suÊt thÝch hîp.
2 Thö hót n−íc d»n
Ph¶i tiÕn hμnh thö ho¹t ®éng cho çc ®−êng èng víi sù chøng kiÕn cña ®¨ng kiÓm viªn.
(Qui ph¹m 1-B/2.1.5(8)).

Chương 12 Kiểm tra lắp đặt bánh lái

VÒ vÊn ®Ò gia c«ng vμ chÕ t¹o b¸nh l¸i, xem Ch−¬ng 7 B¸nh l¸i.
12.2 L¾p ®Æt b¸nh l¸i
12.2.1 C«ng viÖc l¾p ®Æt b¸nh l¸i ë çc nhμ m¸y
ë çc nhμ m¸y ®ãng tμu, viÖc l¾p r¸p b¸nh l¸i th−êng ®−îc thùc hiÖn bëi ph©n x−ëng m¸y.
Kh¸c víi çc c«ng viÖc ®ãng th©n tμu, l¾p r¸p b¸nh l¸i lμ mét c«ng viÖc rÊt phøc t¹p ®ßi hái
®é chÝnh x¸c cao. B¸nh l¸i l¾p r¸p sai th× kh«ng thÓ ho¹t ®éng ®−îc.
Tuy nhiªn, §¨ng kiÓm viªn chØ cã mÆt kiÓm tra c«ng viÖc nμy 2 ®Õn 3 lÇn ®Ó xÐt duyÖt qui
tr×nh l¾p vμ kiÓm tra çc kÕt qu¶ ®o ®¹c trong khi l¾p r¸p. HÇu hÕt çc c«ng viÖc ®−îc tiÕn
hμnh theo çc tiªu chuÈn hiÖn hμnh vμ hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l−îng cña nhμ m¸y.
Trong tr−êng hîp nhμ m¸y cã tr×nh ®é ®ãng tμu thÊp kÐm, §¨ng kiÓm viªn ph¶i cã mÆt ®Ó
kiÓm tra trong suèt qu¸ tr×nh l¾p r¸p b¸nh l¸i.
12.2.2 Liªn kÕt trôc l¸i vμ th©n b¸nh l¸i

Sau khi ®Þnh t©m xong trôc l¸i ë trong ph©n x−ëng, xem 7.4.9 ë Ch−¬ng 7 "B¸nh l¸i", trôc
b¸nh l¸i vμ th©n b¸nh l¸i ®−îc th¸o rêi vμ chuyÓn ®Õn triÒn ®μ. T¹i ®©y hai bé phËn nμy sÏ
®−îc ghÐp l¹i vμ l¾p vμo vÞ trÝ.
§iÒu kiÖn l¾p r¸p cña bu l«ng nèi (bu l«ng chÝnh x¸c), ®é khÝt cña ®ai èc vμ chi tiÕt h·m
ph¶i ®−îc kiÓm tra.
§«i khi bu l«ng chÝnh x¸c ®−îc l¾p cã ®é co ë nhiÖt ®é l¹nh.
ViÖc kiÓm tra l¾p r¸p l¹nh cã ®é co ®−îc tiÕn hμnh nh− sau :
Trong tr−êng hîp nμy bu l«ng chÝnh x¸c ®−îc lμm l¹nh ®Õn nhiÖt ®é -450C ~ -600C trong 1
giê, nh−ng ë mét vμi nhμ m¸y, bu l«ng nμy ®−îc duy tr× ë nhiÖt ®é -200C trong bÓ l¹nh trong
24 giê.
Sau khi lÊy bu l«ng ra khái bÓ l¹nh, sö dông chÊt láng khö l¹nh tïy theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ.
Trong tr−¬ng hîp b¸nh l¸i kiÓu D, xem Ch−¬ng 7, ph¶i kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng ph−¬ng
ph¸p nèi trôc l¸i vμ cèt b¸nh l¸i lμ nh− qui ®Þnh vμ ®ång thêi ph−¬ng ph¸p l¾p ghÐp çc bu
l«ng vμ ®iÒu kiÖn ®· ®−îc ¸p dông khi ®ãng gãi ®Ó b¶o vÖ trôc l¸i khái bÞ gØ.
Khi trôc b¸nh l¸i vμ cèt b¸nh l¸i ®−îc nèi b»ng mèi nèi c«n, xem "H−íng dÉn ¸p dông Qui
ph¹m", PhÇn 2-A, Phu lôc 3/1, môc 2 ®−a ra ë cuèi Ch−¬ng nμy.
12.2.3 Mèi nèi trôc l¸i vμ b¸nh l¸i

Th©n b¸nh l¸i ®−îc nèi víi trùc l¸i b»ng çc bu l«ng nèi.
Cã bèn kiÓu nèi, nh−ng nèi b»ng bÝch n»m ®−îc ¸p dông phæ biÕn nhÊt.
(1) Nèi b»ng bÝch n»m
(2) Nèi b»ng bÝch ®øng (Nèi kiÓu Scaph)
(3) Nèi b»ng mèi nèi c«n
(4) Nèi b»ng ¸o bäc

æ ®ì chÆn trôc l¸i
èng bao trôc

BÝch nèi
Trôc l¸i
Chèt gãt ky
(1) L¾p trôc b¸nh l¸i vμ n©ng lªn (2) L¾p th©n b¸nh l¸i
ChÆn nh¶y
trôc l¸i
(3) L¾p chèt trªn vμ phÇn d−íi cña trôc l¸i (4) XiÕt chÆt bu l«ng nèi b¸nh l¸i vμ
çc chi tiÕt
H×nh 12.1 VÝ dô vÒ qui tr×nh l¾p r¸p b¸nh l¸i
Trôc l¸i
Trôc l¸i Trôc l¸i
Trôc l¸i Bu l«ng nèi
Bu l«ng nèi Bu l«ng nèi
Then
B¸nh l¸i
B¸nh l¸i
1) BÝch n»m 2) BÝch ®øng 3) Bu l«ng c«n

4) BÝch ¸o
H× nh 12.2
VËt liÖu lμm bu l«ng nèi vμ then ph¶i lμ thÐp rÌn (SF 45 hoÆc t−¬ng ®−¬ng) vμ ®Ó tr¸nh th¸o
láng ®ai èc, yªu cÇu ph¶i cã biÖn ph¸p chèng th¸o láng (H×nh 12.3).
12.2.4 Hép th¸o l¾p

H×nh d¹ng vμ kÕt qu¶ hμn phÇn l¾p r¸p cña hép th¸o l¾p ph¶i ®−îc nhμ m¸y ®ãng tμu quan
t©m. §«i khi hép th¸o l¾p bÞ r¬i mÊt trong khi tμu ch¹y. KÕt qu¶ theo dâi cho thÊy r»ng çc
vÕt nøt xuÊt hiÖn ë hép th¸o l¾p do h×nh d¹ng hép kh«ng thÝch hîp vμ khuyÕt tËt hμn cã thÓ
dÉn ®Õn r¬i mÊt b¸nh l¸i (H×nh 12.4).
ViÖc hμn kh«ng thÝch hîp hép th¸o l¾p víi phÇn ®óc bªn trªn vμ gãc l−îc kh«ng tr¬n cña
phÇn ®óc bªn trªn cã thÓ t¹o ra çc vÕt nøt nhá ë trong gãc.
VÕt nøt cã thÓ ph¸t triÓn tíi khi r¬i mÊt b¸nh l¸i.
§«i khi hép th¸o l¾p bÞ mÊt do hμn kÐm chÊt l−îng.
1) ThÐp trßn xuyªn Trôc l¸i

qua bu l«ng, cã 2) TÊm h·m
thÓ dïng chèt chÎ
Bäc xi m¨ng
Bu l«ng l¾p chÆt
PhÇn ®óc trªn
§Öm chèng gØ Nøt
PhÇn ®óc trªn
Hép th¸o Hép th¸o
l¾p
R¬i l¾p
ThÐp trßn φ13, lç 10 mÊt PhÇn ®óc d−íi
14 (hμn vμo ®ai èc) TÊm h·m dμy 10
mm hμn vμo ®ai èc Gãc s¾c
Sau khi xiÕt chÆt ®ai èc, bäc
®Çu bu l«ng b»ng xi m¨ng
Hμn bÞ khuyÕt tËt
H×nh 12.3 VÝ dô vÒ chi tiÕt chèng th¸o láng H×nh 12.4 Sù ph¸t triÓn cña vÕt nøt tõ vÞ trÝ
cho bu l«ng nèi hép th¸o l¾p
12.2.5 Thö xoay

Sau khi l¾p xong, b¸nh l¸i ph¶i ®−îc xoay thö ®Ó ®¶m b¶o r»ng b¸nh l¸i kh«ng bÞ ch¹m vμo
phÇn nμo cña th©n tμu. Trong tr−êng hîp b¸nh l¸i kiÓu A, ®«i khi trôc l¸i bÞ cong do va vμo
vá tμu ë vïng ®u«i lóc n©ng lªn.
12.3 B¹c trôc vμ ¸o trôc
12.3.1 §o khe hë gi÷a b¹c trôc vμ ¸o trôc

ë mçi æ ®ì vμ chèt, khe hë gi÷a ¸o trôc vμ b¹c trôc theo c¶ hai h−íng tr−íc/ sau vμ ph¶i/ tr¸i
ph¶i ®−îc ®o vμ ghi l¹i.
Nãi chung viÖc ®o ®¹c ®−îc tiÕn hμnh ë ba vÞ trÝ ®Çu trªn, gi÷a vμ ®Çu d−íi cña ¸o trôc vμ ghi
l¹i trÞ sè trung b×nh.
TrÅn TrÅn
A P A P
Giùa Giùa
S F S F
Dõèi
Dõèi
§−êng kÝnh chèt/ trôc §−êng kÝnh cña æ ®−îc ®o ë
®−îc ®o ë phÝa ngoμi phÝa trong b»ng calip
b»ng calip Chèt
æ
H×nh 12.5 §o khe hë gi÷a ¸o trôc vμ b¹c trôc

B¸o Ço §¬n vÞ Sè l−îng
B¶ng 12.1 KÕt qu¶ ®o Tªn tμu: Sè c«ng viÖc : 650143 Ghi chó : KiÓm tra ®Þnh kú Chñ tμu §¬n vÞ
ThuyÒn tr−ëng
§¬n vÞ : m §¨ng kiÓm VR
NK
Trôc æ LR
Trªn 182,92 184,11 æ ®ì chÆn

F
Gi÷a 183,07 182,0 183,97 184,0
D−íi 183,01 (Tr.b) 183,92 (Tr.b)
æ ®ì cæ P S
VÞ trÝ vμ h−íng Dngoμi DTrong Khe

hë
Gèi chÆn F-A 230,2 230,0 0,2
P-S 230,2 230,0 0,2
Gèi ®ì cæ F-A 338,9 339,0 1,9
P-S 338,7 337,0 1,7
Chèt gãt ky F-A 183,0 182,0 1,0
P-S 184,0 182,0 2,0
æ ®ì chèt ky
Nhμ m¸y ®ãng tμu : B¹ch §»ng Ng−êi vÏ Ngμy :

X−ëng söa ch÷a KiÓm tra 26/12/1999
DuyÖt
H×nh 12.6 VÝ dô vÒ kÕt qu¶ ®o
12.3.2 Khe hë æ ®ì
§èi víi kim lo¹i, khe hë cña çc æ ®ì ph¶i kh«ng nhá h¬n :
d bu
+ 1,0 (mm)
1000
dbu : §−êng kÝnh trong cña b¹c trôc.
NÕu dïng vËt liÖu phi kim lo¹i, khe hë æ trôc ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh riªng cã xÐt ®Õn sù tr−¬ng
në cña vËt liÖu do tÝnh chÊt gi·n në v× nhiÖt cña chóng. Khe hë nμy trong mäi tr−êng hîp
kh«ng ®−îc nhá h¬n 1,5 mm theo h−íng ®−êng kÝnh cña æ. (Qui ph¹m, PhÇn 2-A, 25.1.9-3)
Tuy vËy, trong tr−êng hîp nμy, khe hë cña æ trôc theo tiªu chuÈn nãi chung b»ng tõ 1,5 mm
®Õn 2,0 mm theo h−íng ®−êng kÝnh.
12.3.3 VËt liÖu lμm b¹c trôc

Nh÷ng n¨m tr−íc ®©y, khi b«i tr¬n b¹c b»ng n−íc th× gç gai ¾c, mét lo¹i gç cøng lÊy tõ Nam
Mü ®−îc sö dông phæ biÕn. HiÖn nay hÇu hÕt b¹c ®−îc lμm b»ng vËt liÖu thñy tinh nh©n t¹o
nhiÒu líp.
12.3.4 VËt liÖu lμm ¸o trôc

Khi sö dông b¹c b»ng kim lo¹i th× ¸o trôc ph¶i ®−îc lμm b»ng vËt liÖu kh¸c víi vËt liÖu lμm
b¹c trôc. Nãi chung ¸o trôc ph¶i cøng h¬n b¹c trôc. §iÒu ®ã cã nghÜa lμ ¸o trôc ph¶i mßn
chËm h¬n b¹c trôc. ë nh÷ng tμu nhiÒu tuæi khi ph¶i thay míi æ trôc b»ng kim lo¹i th× thay
thÕ b¹c trôc dÔ h¬n thay thÕ ¸o trôc.
12.3.5 ChiÒu dμy cña ¸o trôc vμ b¹c trôc

§èi víi ¸o trôc vμ b¹c trôc ë chèt vμ æ ®ì cæ trôc, chiÒu dμy tiªu chuÈn ph¶i lÊy theo gi¸ trÞ
tÝnh theo c«ng thøc sau, trong ®ã ¸o trôc b»ng kim lo¹i vμ b¹c trôc b»ng gç gai ¾c hoÆc nhùa
tæng hîp.
Tuy vËy, trong mäi tr−êng hîp chiÒu dμy cña ¸o trôc ph¶i nhá h¬n 7,5mm cßn chiÒu dμy b¹c
trôc ph¶i nhá h¬n 10mm.
1) a) ChiÒu dμy cña ¸o chèt l¸i
0,03 dpo + 5 (mm)
Trong ®ã dpo lμ ®−êng kÝnh cña chèt ®o ra phÝa ngoμi ¸o chèt (mm).
b) ChiÒu dμy b¹c trôc
0,05 dpo + 5 (mm) khi dpo < 300 (mm)
0,03 dpo + 11 (mm) khi dpo ≥ 300 (mm)
2) a) ChiÒu dμy cña ¸o trôc b¸nh l¸i t¹i ë ®ì cæ trôc (phÇn d−íi trôc l¸i)
0,03 dl + 3 (mm)
Trong ®ã di lμ ®−êng kÝnh phÇn d−íi cña trôc l¸i (mm).
b) ChiÒu dμy b¹c trôc
0,05 di + 2 (mm) khi dl < 300 (mm)
0,03 dpo + 8 (mm) khi dl ≥ 300 (mm)
12.3.6 Vßng h·m b¹c

Çc vßng h·m b¹c vμ biÖn ph¸p hμn phï hîp çc vßng h·m b¹c víi æ ph¶i ®−îc kiÓm tra.
NÕu kh«ng cã vßng chÆn ®«i khi cã thÓ bÞ r¬i mÊt b¹c trong qu¸ tr×nh hμnh h¶i (H×nh 12.7).
12.4 Khe hë gi÷a b¸nh l¸i vμ sèng ®u«i
12.4.1 B¸nh l¸i vμ sèng ®u«i

Khe hë gi÷a b¸nh l¸i vμ ky sèng ®u«i ®èi víi b¸nh l¸i kiÓu A vμ B vμ gi÷a b¸nh l¸i vμ gi¸
b¸nh l¸i ®èi víi b¸nh l¸i kiÓu D vμ E ph¶i ®−îc ®o ®Ó ®¶m b¶o r»ng khe hë cã ®é lín theo
yªu cÇu. §ång thêi trÞ sè thùc tÕ cña khe hë ph¶i ®−îc ghi l¹i trong b¶n vÏ hoμn c«ng.
Nãi chung khe hë nμy b»ng tõ 20 ®Õn 30mm (H×nh 12.8).
Kh«ng cã vμnh
B¸nh l¸i
chÆn, b¹c sÏ bÞ x« B¸nh l¸i
Vμnh chÆn (> 6mm)
S T P T
Ky ®u«i
Mèi hμn F1
H×nh 12.8
H×nh 12.7 VÝ dô vÒ vμnh h·m (2 nöa)

12.4.2 Chi tiÕt chèng nh¶y trôc l¸i

Ph¶i cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó tr¸nh b¸nh l¸i bÞ nh¶y do t¸c ®éng cña sãng. Cã hai kiÓu chi
tiÕt nh¶y trôc lμ kiÓu n»m bªn d−íi gèi chÆn vμ kiÓu g¾n vμo b¸nh l¸i ngay t¹i æ ®ì.
Khe hë gi÷a chi tiÕt chèng nh¶y vμ gèi chÆn hoÆc æ trôc ph¶i kh«ng lín h¬n 2mm.
DÇu B 2mm
A
B
A
B
Mì A
ChÆn nh¶y trôc
B
2mm
A
2mm
H×nh 12.9 Chi tiÕt chÆn nh¶y trôc n»m H×nh 12.10 Chi tiÕt chÆn nh¶y trôc n»m
d−íi gèi chÆn trôc ngay trªn æ ®ì
12.5 Hép tÕt
12.5.1 VËt liÖu, kÕt cÊu vμ thuËt ng÷

Hép tÕt vμ çc gèi ®ì trung gian ph¶i ®−îc lμm b»ng thÐp. Kh«ng ®−îc lμm çc bé phËn nμy
b»ng gang.
KÕt cÊu vμ thuËt ng÷ cña æ ®ì cæ vμ hép tÕt lμ nh− ë H×nh 12.11 sau.
Trôc l¸i
VÝt h·m
¸o trôc
B¹c trôc
Ðp phít
Phít
B¹c trôc
¸o trôc
H×nh 12.11 KÕt cÊu cña æ ®ì cæ trôc vμ hép tÕt
12.5.2 TÝnh kÝn n−íc cña trôc l¸i

Trong èng bao trôc l¸i th«ng víi n−íc biÓn ph¶i l¾p hép tÕt kÝn n−íc ë phÝa trªn ®−êng n−íc
cao nhÊt ®Ó ng¨n kh«ng cho n−íc biÓn lät vμo buång m¸y l¸i vμ tr¸nh röa tr«i chÊt b«i tr¬n ë
chi tiÕt chÆn däc trôc l¸i. NÕu mÆt trªn cña èng bao trôc l¸i n»m thÊp h¬n ®−êng n−íc cao
nhÊt th× ph¶i ®Æt hai hép tÕt ®éc lËp (H×nh 12.12).
12.5.3 VËt liÖu lμm kÝn

Ph¶i quan t©m ®Æc biÖt ®Õn vËt liÖu lμm kÝn. VËt liÖu dïng cho hép tÕt ph¶i lμ phít b»ng sîi
b«ng tÈm mì hoÆc vËt liÖu t−¬ng ®−¬ng kh¸c.
12.5.4 N¾p Ðp phít

L−u ý r»ng n¾p Ðp phít trong hép tÕt ph¶i çch ¸o trôc l¸i mét kho¶ng thÝch hîp theo vÞ trÝ
cña hép tÕt. Kho¶ng çch tiªu chuÈn lμ 4 mm ®èi víi hép tÕt ë cæ trôc l¸i hoÆc æ trôc trung
gian vμ 2 mm ®èi víi hép tÕt ë æ trªn cña trôc l¸i. §iÒu nμy tr¸nh cho ¸o trôc khái bÞ ch¹m
vμo n¾p Ðp phít vμ g©y h− h¹i bu l«ng gi÷ n¾p Ðp phít vμ ¸o trôc l¸i (H×nh 12.13).
Khe hë 2~4 mm
Ðp phít
Phít
B¹c
VÞ trÝ th«ng Trôc l¸i mßn

2~4 mm th−êng ¸o trôc bÞ vÑt
ch¹m vμo vμnh
¸o trôc
Trôc l¸i Ðp phít
H×nh 12.13
H×nh 12.12 Hép tÕt trªn boong ph¼ng
12.6 ThiÕt bÞ ®ì chÆn däc trôc l¸i (æ ®ì chÆn)

ThiÕt bÞ ®ì chÆn däc trôc lμ bé phËn n©ng ®ì träng l−îng cña b¸nh l¸i. Nãi chung b¸nh l¸i
®−îc treo trªn thiÕt bÞ chÆn däc. ë nh÷ng tμu nhá b¸nh l¸i ®−îc ®ì bëi con ®éi trong ky sèng
®u«i (H×nh 12.14).
æ chÆn trôc l¸i æ ®ì trôc l¸i
æ ®ì cæ trôc l¸i æ ®ì cæ trôc l¸i
H×nh 12.14
Träng l−îng Träng l−îng
b¸nh l¸i b¸nh l¸i
Con ®éi
12.6.1 VËt liÖu, kÕt cÊu vμ thuËt ng÷

ThiÕt bÞ ®ì chÆn däc trôc ®−îc lμm b»ng thÐp, kh«ng ®−îc lμm b»ng gang.
KÕt cÊu vμ thuËt ng÷ chØ çc chi tiÕt cña æ ®ì cæ trôc vμ hép tÕt ®−îc nªu ë H×nh 12.15.
(a) ThiÕt bÞ ®ì trôc b¸nh l¸i (b) ThiÕt bÞ n©ng trôc b¸nh l¸i
MÆt sau ph¶i ®−îc kiÓm tra cÈn thËn.
BÒ mÆt ph¶i kh«ng cã bôi s¹n
N¾p chôp
V¸nh ®ì
§Üa dÇu
VÝt chØnh
PhÇn æ ®ì Vó mì
Ðp tÕt
§Çu bu l«ng
ChÆn nh¶y Bu l«ng chÝnh
x¸c (nöa tæng sè)
12.6.2 L¾p ®Æt thiÕt bÞ ®ì chÆn (c) KÕt cÊu thiÕt bÞ ®ì chÆn däc trôc
däc trôc l¸i
Tr−íc khi l¾p ®Æt thiÕt bÞ ®ì
chÆn däc trôc l¸i cÇn ph¶i ch¾c
ch¾n r»ng çc c«ng viÖc gia
c«ng ë khu vùc boong l©n cËn ®·
®−îc hoμn thiÖn. ¸o trôc
Vμnh ®ì
ë nh÷ng tμu cã chiÒu dμi lín
h¬n 80 m, nªn l¾p thiÕt bÞ ®ì §Üa ®ì chÆn
chÆn däc trôc l¸i trùc tiÕp lªn
B¹c trôc
tÊm ®Öm trªn mÆt boong. Kh«ng
nªn dïng tÊm ®Öm b»ng lie ®Ó Th©n æ chÆn
l¾p lªn mÆt boong.
NÕu tÊm ®Öm ®−îc ®Æt lät vμo Vμnh Ðp tÕt
t«n boong th× tÊm ®Öm nμy ph¶i Phít kÝn
®−îc ®ì bëi nh÷ng tÊm m· g¾n
vμo èng bao trôc (H×nh 12.16). ChÆn nh¶y trôc
Trôc b¸nh l¸i
H×nh 12.15
æ chÆn trôc l¸i
æ chÆn trôc l¸i

Trôc l¸i Mèi hμn A
Bu l«ng l¾p chÆt
H×nh 12.16 TÊm ®Öm
TÊm ®Öm
M·
NÕu mèi hμn A bÞ nøt, æ chÆn trôc

T«n boong l¸i cã thÓ bÞ r¬i. Bëi vËy tÊm ®Öm
ph¶i ®−îc ®ì b»ng m·

TiÕp xóc gi÷a tÊm ®Öm vμ thiÕt bÞ ®ì chÆn däc trôc lμ tiÕp xóc cña kim lo¹i víi nhau, ®é
bãng th−êng lμ ∇6. Ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra khi c¨ng t©m sèng ®u«i ®Ó ®¶m b¶o r»ng bÒ mÆt
tiÕp xóc cña tÊm ®Öm víi d©y c¨ng t©m lμ b×nh th−êng.
12.6.3 L¾p r¸p thiÕt bÞ ®ì chÆn trôc l¸i

ë thiÕt bÞ ®ì chÆn b¸nh l¸i kiÓu t¸ch rêi, Ýt nhÊt ph¶i cã hai bu l«ng (mét bu l«ng b×nh
th−êng cßn mét bu l«ng chÝnh x¸c) dïng ë mçi phÝa cña thiÕt bÞ ®ì chÆn.
12.6.4 Cè ®Þnh thiÕt bÞ ®ì chÆn trôc l¸i

Ph¶i kiÓm tra çc kÝch th−íc vμ vÞ trÝ cña bu l«ng l¾p ghÐp theo b¶n vÏ ®−îc duyÖt, ®o ®−êng
kÝnh cña çc bu l«ng vμ lç bu l«ng khi dïng bu l«ng chÝnh x¸c vμ ph¶i kiÓm tra nÕu chÕ ®é
l¾p r¸p cña bu l«ng lμ l¾p chÆt. Còng cÇn kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n r»ng bÒ mÆt cña bu l«ng vμ
lç bu l«ng kh«ng cã khuyÕt tËt.
Th«ng th−êng, Ýt nhÊt ph¶i cã mét nöa sè bu l«ng l¾p ghÐp thiÕt bÞ ®ì chÆn trôc l¸i vμ çc æ
trôc trung gian kh¸c trªn boong lμ bu l«ng chÝnh x¸c.
NÕu cã chi tiÕt h·m ®Ó tr¸nh thiÕt bÞ ®ì chÆn b¸nh l¸i bÞ xª dÞch l¾p trªn boong th× tÊt c¶ çc
bu l«ng cã thÓ lμ lo¹i th−êng. Khi sö dông çc nªm lμm chi tiÕt h·m th× ph¶i bè trÝ çc nªm
sao cho kh«ng bÞ cïng chiÒu.
Chèt hoÆc vÝt h·m
Nªm
Xoay
Bu l«ng th−êng
Cè ®Þnh hîp lý Cè ®Þnh bÊt hîp lý

(bÞ xoay)
H×nh 12.17
2.6.5 æ ®ì chÆn
§«i khi ng−êi ta ph¸t hiÖn thÊy ngËm s¹n çt trªn bÒ mÆt ®ì cña æ ®ì trªn.
BÒ mÆt æ ph¶i ®−îc kiÓm tra cÈn thËn. BÒ mÆt ph¶i kh«ng bÞ ngËm s¹n çt. NÕu cã s¹n çt
trªn bÒ mÆt æ th× ®Üa ®ì b»ng ®ång thanh thiÕc sÏ bÞ chÇy x−íc nhiÒu khi tμu hμnh h¶i.
12.6.6 §Üa chÆn

æ ®ì chÆn ph¶i ®−îc l¾p ®Üa chÆn (®Üa ®ì) b»ng ®ång thanh thiÕc hoÆc vËt liÖu t−¬ng ®−¬ng
kh¸c.
Ph¶i kiÓm tra ®Ó kh¼ng ®Þnh vËt liÖu lμm ®Üa ®ì vμ tr¹ng th¸i cña r·nh dÇu, vμ ch¾c ch¾n
r»ng nÕu ®Æt vÝt ®Þnh vÞ ®Ó h·m ®Üa chÆn th× chóng ®· ®−îc l¾p ®ñ ®é chÆt.

12.6.7 B«i tr¬n

¸p suÊt tÝnh to¸n æ th«ng th−êng ph¶i kh«ng ®−îc lín h¬n 0,98 MPa. Khi tÝnh to¸n träng
l−îng cña b¸nh l¸i, lùc næi cña b¸nh l¸i ®−îc phÐp bá qua.
Çc bé phËn cña æ ®ì ph¶i ®−îc b«i tr¬n tèt b»ng dÇu nhá dät, mì b¬m tù ®éng hoÆc biÖn
ph¸p t−¬ng tù.
æ ph¶i ®−îc thiÕt kÕ vÒ mÆt kÕt cÊu n»m thÊp h¬n møc dÇu b«i tr¬n ë mäi lóc.
DÇu b«i tr¬n R·nh dÇu

Trôc l¸i
M¸ ®ì trªn
VÝt h·m Trôc l¸i
R·nh dÇu
N¾p
§Üa ®ì
(®Üa chÆn) Møc dÇu Møc dÇu
§Üa ®ì (cè ®Þnh) §Üa ®ì
Ðp phít Nót b¬m mì (cè ®Þnh)
Phít
§Öm
Vμnh ®Öm
§Üa ®ì (®Üa chÆn)
H×nh 12.19 B«i tr¬n æ ®ì chÆn trôc l¸i

H×nh 12.18 B«i tr¬n æ ®ì chÆn trôc l¸i
12.6.8 Liªn kÕt cña cÇn l¸i víi trôc l¸i

CÇn l¸i ph¶i ®−îc cè ®Þnh víi trôc l¸i ë ngay trªn thiÕt bÞ ®ì chÆn trôc l¸i. CÇn kiÓm tra ®Ó
x¸c nhËn kÝch th−íc vμ ®iÒu kiÖn rμ tinh ®ång thêi liªn kÕt thÝch hîp cña trôc l¸i vμ cÇn l¸i
còng ph¶i ®−îc xem xÐt. (Ph¶i kiÓm tra b¶n vÏ thiÕt kÕ tõ tr−íc)

Chương 13 Thử thủy lực và thử kín nước
Nh− ®· tr×nh bμy ë trªn, cã nhiÒu b−íc kiÓm tra vμ thö trong qu¸ tr×nh ®ãng míi. Tuy
nhiªn, çc b−íc thö nªu ë trong môc nμy lμ quan träng h¬n c¶ trong çc h¹ng môc kiÓm tra.
Nh÷ng qui ®Þnh chung ®èi víi thö thñy lùc vμ thö kÝn n−íc ®−îc ®−a ra trong Qui ph¹m
®−îc dÉn ra ë d−íi ®©y :
13.1 Yªu cÇu chung (Qui ph¹m 1-B/2.1.6)

Khi kiÌm tra phμn c¶p t¡u trong ½Üng mèi, phï tiÆn h¡nh thø thðy lúc, thø kÏn nõèc v.v...
theo nhùng qui ½Ùnh dõèi ½μy.
1 Thμn t¡u v¡ trang thiÆt bÙ :
(1) Sau khi ho¡n t¶t mài cáng viÎc cÜ liÅn quan ½Æn tÏnh kÏn nõèc v¡ trõèc khi sçn phï
tiÆn h¡nh thø thðy lúc hoć thø kÏn nõèc theo qui ½Ùnh ê B¨ng 1-B/2.1. M´t trong
cða kÆt c¶u cÜ thÌ tiÆn h¡nh thø sau khi sçn, nÆu nhõ viÎc kiÌm tra bÅn ngo¡i mâi
h¡n v¡ kÆt c¶u ½õìc thúc hiÎn trõèc khi sçn.
(2) Trong t÷ng trõéng hìp cò thÌ, ‡¯ng kiÌm cÜ thÌ xem x¾t v¡ quyÆt ½Ùnh viÎc gi¨m thø
mæt ph·n hoć to¡n bæ viÎc thø b±ng vÝi phun nõèc cÜ Ÿp su¶t.
(3) NÆu ½õìc ‡¯ng kiÌm ch¶p thuºn, cÜ thÌ thay thÆ thø kÏn nõèc cŸc k¾t b±ng thø kÏn
khÏ vèi ½iËu kiÎn nhùng k¾t nh¶t ½Ùnh ½õìc ‡¯ng kiÌm chàn phï ½õìc thø thðy lúc ê
tr−ng thŸi näi nhõ qui ½Ùnh ê B¨ng 1-B/2.1.
13.2 C«ng −íc SOLAS

Trong SOLAS cã yªu cÇu liªn quan ®Õn thö kÝn n−íc.
Çc yªu cÇu nμy ®−îc nªu ë Ch−¬ng II-1 ®−îc dÉn ra d−íi ®©y ®Ó tham kh¶o :
Qui ®Þnh 14
KÕt cÊu vμ thö lÇn ®Çu çc v¸ch kÝn n−íc,v.v..., trªn tμu kh¸ch vμ tμu hμng
1 Mçi v¸ch kÝn n−íc ph©n khoang, dï lμ v¸ch ngang hay v¸ch däc, ph¶i cã kÕt cÊu sao
cho cã ®ñ søc bÒn ®Ó chÞu ®−îc ¸p suÊt cét n−íc cao nhÊt cã thÓ x¶y ra cho tμu bÞ
n¹n vμ Ýt nhÊt lμ ¸p suÊt cña cét n−íc tÝnh ®Õn ®−êng ch×m giíi h¹n. KÕt cÊu cña çc
v¸ch nμy ph¶i tháa m·n çc yªu cÇu cña ChÝnh quyÒn hμnh chÝnh.
2.1 Çc bËc vμ hâm cña v¸ch còng ph¶i kÝn n−íc vμ cã ®é bÒn nh− b¶n th©n v¸ch t¹i chç
cã bËc vμ hâm ®ã.
2.2 NÕu çc s−ên hoÆc xμ chui qua boong hoÆc v¸ch kÝn n−íc th× çc boong vμ v¸ch ®ã
ph¶i cã kÕt cÊu kÝn n−íc mμ kh«ng ph¶i dïng ®Õn gç hoÆc xi m¨ng.
3 Kh«ng b¾t buéc ph¶i thö çc khoang kÝn n−íc b»ng çch b¬m ®Çy n−íc vμo khoang.
Khi kh«ng thö çc khoang b»ng çch b¬m ®Çy n−íc th× b¾t buéc ph¶i thö b»ng vßi
rång. ViÖc thö nμy ph¶i ®−îc thùc hiÖn ë giai ®o¹n sím nhÊt khi l¾p r¸p c¬ cÊu th©n
tμu. Trong mäi tr−êng hîp ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra toμn bé çc v¸ch kÝn n−íc.
4 V¸ch mòi, ®¸y ®«i (kÓ c¶ sèng chÝnh hép) vμ v¸ch trong cña m¹n kÐp ph¶i ®−îc thö
b»ng n−íc víi cét ¸p t−¬ng øng víi yªu cÇu ë môc 1.
5 Çc kÐt dïng ®Ó chøa hμng láng vμ ®ång thêi ®ãng vai trß ph©n khoang tμu ®Òu ph¶i
®−îc thö b»ng çch b¬m ®Çy n−íc ®Õn cét ¸p t−¬ng ®−¬ng víi ®−êng n−íc chë hμng
ph©n khoang cao nhÊt, hoÆc víi cét ¸p b»ng 2/3 chiÒu cao tÝnh tõ mÆt trªn cña t«n
gi÷a ®¸y ®Õn ®−êng ch×m giíi h¹n t¹i vïng bè trÝ kÐt ®ã, lÊy gi¸ trÞ nμo lín h¬n vμ
trong mäi tr−êng hîp cét ¸p thö kh«ng ®−îc nhá h¬n 0,9m phÝa trªn nãc kÐt.
6 Çc c«ng viÖc thö nªu ë môc 4 vμ 5 ®Òu nh»m ®Ó ®¶m b¶o r»ng çc kÕt cÊu ph©n
khoang ®Òu kÝn n−íc vμ kh«ng ®−îc coi lμ thö ®Ó kiÓm tra kh¶ n¨ng chøa nhiªn liÖu
hoÆc môc ®Ých riªng nμo kh¸c mμ v× môc ®Ých Êy mμ cã thÓ yªu cÇu ph¶i thö víi ®Æc
tÝnh cao h¬n tïy thuéc vμo chiÒu cao chÊt láng vμo kÐt hoÆc çc liªn kÕt cña kÐt.
Trªn ®©y lμ yªu cÇu cña c«ng −íc ®èi víi v¸ch kÝn n−íc vμ çc kÐt cßn ®èi víi çc boong
th× cã yªu cÇu ë Qui ®Þnh 19 nh− sau :
Qui ®Þnh 19
KÕt cÊu vμ thö lÇn ®Çu çc boong, hÇm boong kÝn n−íc,v.v..., trªn tμu kh¸ch vμ tμu
hμng
1 Çc boong, hÇm boong, ®−êng hÇm, sèng chÝnh hép vμ ®−êng èng th«ng giã kÝn n−íc
ph¶i cã ®ñ ®é bÒn nh− çc v¸ch kÝn n−íc ë ®é cao t−¬ng øng. Çc ph−¬ng tiÖn ®−îc
sö dông ®Ó lμm chóng kÝn n−íc, çc thiÕt bÞ dïng ®Ó ®ãng kÝn çc lç trªn ®ã ph¶i tháa
m·n yªu cÇu cña chÝnh quyÒn hμnh chÝnh. Çc vμ hÇm boong kÝn n−íc ph¶i ®−îc ®−a
®Õn Ýt nhÊt lμ boong v¸ch ë tμu kh¸ch vμ boong m¹n kh« ë tμu hμng.
....
5 Sau khi hoμn thμnh, çc boong kÝn n−íc ph¶i ®−îc thö b»ng vßi rång hoÆc b¬m ®Çy
n−íc víi boong kÝn n−íc vμ thö b»ng vßi rång ®èi víi hÇm boong, ®−êng hÇm vμ èng
th«ng giã kÝn n−íc.
13.3 Çc d¹ng thö kÝn

Theo C«ng −íc SOLAS thö b»ng vßi rång lμ b¾t buéc cßn thö thñy lùc lμ kh«ng b¾t buéc.
Nh−ng hiÖn nay cã mét kiÓu thö kh¸c ®· ®−îc chÊp nhËn ®Ó x¸c nhËn thö kÝn.
13.4 KiÓm tra h−íng dÉn thö

Tr−íc khi tiÕn hμnh c«ng viÖc thö, yªu cÇu nhμ m¸y ph¶i tr×nh Qui tr×nh thö ®èi víi thö
b»ng vßi rång, thö thñy lùc vμ thö kÝn khÝ vμ c«ng viÖc kiÓm tra ph¶i tËp trung vμo toμn bé
néi dung cña qui tr×nh.
13.5 S¬n tr−íc khi thö

§èi víi çc phÇn ®· hμn mμ yªu cÇu ph¶i kÝn n−íc th× c«ng viÖc s¬n chØ ®−îc thùc hiÖn sau
khi thö. Tuy nhiªn, ®èi víi çc nhμ m¸y ®ãng tμu chøng minh ®−îc çc ho¹t ®éng kiÓm
so¸t chÊt l−îng ®¶m b¶o tiªu chuÈn cña hä th«ng qua çc biªn b¶n kiÓm tra tr−íc ®©y th×
viÖc s¬n bªn trong th©n tμu tr−íc khi thö cã thÓ ®−îc chÊp nhËn nÕu ®· hoμn thμnh kiÓm tra
lÇn cuèi. L−u ý r»ng viÖc chÊp nhËn nh− vËy chØ giíi h¹n ë bªn trong çc ®¬n vÞ l¾p r¸p cña
th©n tμu.
Tuy nhiªn, ph¶i ®Æc biÖt cÈn thËn ®Ó xem xÐt xem çc mèi hμn gãc ®· ®−îc hμn c¾t rß n−íc
mét çch hoμn thiÖn mμ kh«ng cã khuyÕt tËt nμo hay ch−a.
13.6 C¾t rß n−íc

CÇn ph¶i kiÓm tra b»ng ph−¬ng ph¸p thÈm thÊu chÊt láng çc mèi hμn ë nh÷ng n¬i cã sù
xuyªn qua cña c¬ cÊu däc vμ ®−êng èng. Çc mèi nèi hμn gi÷a çc ®¬n vÞ l¾p r¸p cña th©n
tμu, vÒ nguyªn t¾c kh«ng ®−îc s¬n phñ tr−íc khi thö. Tuy nhiªn, viÖc s¬n phñ nμy cã thÓ
®−îc chÊp nhËn nÕu §¨ng kiÓm viªn c¶m thÊy ®ñ ®iÒu kiÖn.

NÕu cã çc lç khÝ trªn çc ®−êng hμn gãc, n−íc cã thÓ lät vμo ®−êng hμn sau ®ã thÈm thÊu
sang çc khoang kh¸c qua khe hë nhá gi÷a c¬ cÊu ®øng vμ c¬ cÊu n»m gièng nh− xuyªn
qua mét ®−êng hÇm nhá. N−íc ngÊm sang çc khoang kh¸c qua çc lç khÝ.
§Ó ng¨n chÆn sù rß n−íc nh− thÕ nμy qua khe hë cña mèi hμn gãc, hμn c¾t rß n−íc ph¶i
®−îc yªu cÇu khi çc c¬ cÊu chui qua v¸ch kÝn n−íc. C¾t rß n−íc nãi chung thùc hiÖn b»ng
çch hμn ngÊu toμn bé tõng ®o¹n hoÆc t¹o çc lç khoÐt ë ch©n b¶n thμnh ë gÇn khu vùc
v¸ch kÝn. §Ó hμn c¾t n−íc, xem Ch−¬ng 6 "KiÓm tra ph©n tæng ®o¹n", môc 6.4 (H×nh13.1).
13.7 Thö b»ng vßi rång

§©y lμ d¹ng thö l©u ®êi nhÊt nh»m môc ®Ých x¸c ®Þnh ®é kÝn n−íc vμ ®é kÝn thêi tiÕt.
Vßi phun n−íc ¸p lùc ®−îc xèi trùc tiÕp vμo ®èi t−îng thö cßn mÆt kia th× kiÓm tra sù dß
lät.
Khi tμu ®−îc ®ãng b»ng ®inh t¸n, thö b»ng vßi rång lμ rÊt quan träng. HiÖn nay kh«ng
®ãng tμu b»ng t¸n ®inh mμ chñ yÕu b»ng ph−¬ng ph¸p hμn nªn thö b»ng vßi rång còng bÞ
bá dÇn. Dß lät qua çc mèi nèi hμn khi thö b»ng vßi rång rÊt khã ph¸t hiÖn.
VÒ vÊn ®Ò nμy, çc tæ chøc ph©n cÊp chÊp nhËn cho miÔn thö b»ng vßi rång ®èi víi t«n bao
vμ t«n boong nÕu ®· kiÓm tra mèi hμn thËt cÈn thËn trõ nh÷ng vïng nh− hép van th«ng
biÓn, èng x¶ qua m¹n vμ çc phÇn èng xuyªn qua m¹n kh¸c, cöa lªn tμu, cöa hμng hãa, cöa
sæ m¹n (H×nh 13.2).
Lç khÝ
Lç khÝ
Rß rØ n−íc Vßi phun
Thö kÝn n−íc Rß rØ n−íc

Rß rØ ¸p lùc n−íc
0,2MPa
(2KG/cm2)
Lç khÝ
H×nh 13.1 Sù thÈm thÊu qua ®−êng PhÇn bÞ −ít

hë mèi hμn gãc
H×nh 13.2
13.7.1 Çc ®èi t−îng kiÓm tra

(1) T«n m¹n bao gåm c¶ phÇn xuyªn qua cña ®−êng èng vμ hép van th«ng biÓn
(2) Boong thêi tiÕt bao gåm c¶ thμnh miÖng khoang, v¸ch mót th−îng tÇng, v¸ch qu©y lé
miÖng buång m¸y vμ phÇn xuyªn qua cña èng tho¸t n−íc mÆt boong.
(3) Çc n¾p miÖng khoÐt kÝn thêi tiÕt
(4) V¸ch kÝn n−íc
(5) HÇm trôc vμ çc ®−êng hÇm kÝn n−íc kh¸c
(6) Çc cöa ra vμo kÝn thêi tiÕt trªn v¸ch mót th−îng tÇng, chßi boong, v¸ch qu©y miÖng
buång m¸y, lèi vμo buång b¬m, v.v...
(7) Cöa hμng hãa vμ cöa m¹n
(8) Cöa lÊy ¸nh s¸ng buång m¸y
(9) Çc vïng kh¸c nÕu §¨ng kiÓm viªn thÊy cÇn thiÕt

Çc h¹ng môc kiÓm tra vμ çc yªu cÇu cña çc tæ chøc ph©n cÊp kh¸c nhau ®−îc nªu d−íi
®©y vμ cho chi tiÕt trong Phô lôc cña Ch−¬ng nμy.
§¨ng kiÓm Lloyd
a. Çc cöa kÝn n−íc
b. V¸ch kÝn n−íc, hÇm trôc, ng¨n vμ hâm
c. Cöa mòi, cña m¹n, cöa ®u«i
d. Cöa kÝn n−íc vμ çc thiÕt bÞ ®ãng kÝn n−íc kh¸c
e. N¾p miÖng khoang b»ng thÐp kÝn n−íc
§¨ng kiÓm ABS (Mü)
a. HÇm trôc (kh«ng n»m trong kÐt s©u)
b. èng luån neo
c. Çc n¾p miÖng khoang kÝn thêi tiÕt vμ thiÕt bÞ ®ãng kÝn n−íc/ thêi tiÕt
d. V¸ch kÝn n−íc, çc ng¨n
e. V¸ch biªn cña çc khoang trèng yªu cÇu ph¶i kÝn n−íc
§¨ng kiÓm BV (Ph¸p)
a. Khoang nhän kh«ng ®−îc dïng lμm kÐt (theo SOLAS Ch−¬ng II-1, §iÒu 14)
b. V¸ch kÝn n−íc kÓ c¶ ®μ ngang tÊm vμ sèng kÝn n−íc trong ®¸y ®«i (theo §iÒu
14-3)
c. Çc cöa ra vμo kÝn n−íc n»m d−íi boong m¹n kh« hoÆc boong v¸ch (theo §iÒu
18)
d. HÇm trôc kh«ng n»m trong kÐt s©u
e. Çc cöa trªn t«n bao
13.7.2 ¸p suÊt n−íc

¸p suÊt n−íc tõ vßi rång ph¶i kh«ng nhá h¬n 0,2MPa (2,0 kG/cm2).
Yªu cÇu cña çc tæ chøc ®¨ng kiÓm vÒ vÊn ®Ò nμy lμ nh− nhau. Nh−ng BV yªu cÇu ®−êng
kÝnh tèi thiÓu cña häng phun lμ 12mm. BV vμ LR yªu cÇu kho¶ng çch lín nhÊt tõ vßi rång
®Õn ®èi t−îng thö lμ 1,5m.
Trong Qui ph¹m kh«ng cã yªu cÇu nμo vÒ tiªu chuÈn cña vßi rång. §Ó biÕt chi tiÕt h¬n ®Ò
nghÞ tham kh¶o tiªu chuÈn sau ®©y cña ISO ®èi víi c«ng te n¬ ®−êng biÓn trong ISO/1496-
1.
(C«ng te n¬ ®−êng biÓn trong ISO/1496-1)
6.14. Thö sè 13 TÝnh kÝn n−íc
6.14.1 Qui tr×nh
§èi víi çc mèi nèi bªn ngoμi vμ mèi hμn ngang ¸p dông thö b»ng vßi rång ®−êng
kÝnh trong lμ 12,5mm(1) ¸p suÊt 100KPa(1) (øng víi cét ¸p kho¶ng 10mcn) ë ®Çu ra
cña vßi phun. Vßi rång ph¶i ®−îc gi÷ ë kho¶ng çch 1,5m(1) tÝnh tõ c«ng te n¬ ®ang
thö vμ vßi rång ph¶i ®−îc ®−a ®i víi tèc ®é 100mm/s(1).
(1)
12,5mm = 12", 100kPa = 14,5 psi, 10m = 33ft, 1,5m = 5ft, 100mm/s = 4in/s

13.7.3 §Þnh nghÜa vÒ tÝnh kÝn thêi tiÕt

§Þnh nghÜa cña SOLAS trong Ch−¬ng II-1, §iÒu 2 vμ C«ng −íc m¹n kh« Phô lôc I, §iÒu 3
nh− sau :
"KÝn thêi tiÕt" cã nghÜa lμ trong bÊt kú ®iÒu kiÖn nμo cña biÓn n−íc kh«ng thÓ lät vμo trong
tμu.
Kh«ng cã ®Þnh nghÜa vÒ 'tÝnh kÝn n−íc" nh−ng cã hai kh¸i niÖm sö dông riªng trong C«ng
−íc m¹n kh« lμ :
"KÝn thêi tiÕt" : Çc cöa ra vμo (§iÒu 12), n¾p miÖng khoang (§iÒu 15,16), .. (§iÒu 17),
lç khoÐt buång m¸y (§iÒu 18), lç th«ng h¬i (§iÒu 19)
"KÝn n−íc" : Lç khoÐt trªn boong (§iÒu 18), cöa m¹n (§iÒu 21), cöa sæ m¹n (§iÒu 23)
13.7.4 Qui tr×nh

§¨ng kiÓm viªn vμ ng−êi cÇm vßi rång ph¶i cã biÖn ph¸p th«ng tin víi nhau tèt. §¨ng kiÓm
viªn ph¶i kiÓm tra vïng ®−îc vßi phun vμo.
N−íi ph¶i ®−îc phun tõ d−íi lªn. NÕu phun tõ trªn xuèng th× khi cã dß lät tõ ®iÓm ë cao
h¬n xuèng sÏ lμm −ít vïng ch−a thö khi ®ã kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®−îc dß lät ë vïng thÊp
h¬n.
Còng ph¶i mÊt vμi phót n−íc míi ngÊm qua ®−îc çc vÕt nøt nhá. V× vËy, tèt nhÊt lμ kiÓm
tra sau khi xèi n−íc vμo vμi phót.
C Nøt
Gâ bóa vμo t«n bao tõ phÝa
trong ®Ó th«ng b¸o cho ng−êi D
cÇm vßi rång biÕt vÞ trÝ kiÓm
tra Rß rØ Rß rØ
N−íc ®−îc phun tõ d−íi lªn trªn,.

Khi vßi rång phun tõ trªn xuèng d−íi,
Vßi rång ph¶i ®−îc ¸p vμo n−íc rß lät tõ ®iÓm phÝa trªn ch¶y xuèng
bÒ mÆt kiÓm tra theo ph−¬ng d−íi lμm −ít chç ch−a thö
®øng
H×nh 13.3 H×nh 13.4
13.7.5 Çc vÊn ®Ò kh¸c

Trªn çc cöa ra vμo vμ cöa sæ m¹n kÝn thêi tiÕt, çc thiÕt bÞ ®ãng kÝn chóng sÏ ph¶i ®−îc
kiÓm tra l¹i ®ång thêi víi thö b»ng vßi rång.
Trong çc miÖng khoang kÝn n−íc vμ kÝn thêi tiÕt, ph¶i kiÓm tra xem çc ®Öm cao su ¨n
khíp tèt hay cã khiÕm khuyÕt. Kinh nghiÖm cho thÊy r»ng çc ®Öm cao su cã thÓ bÞ nøt do
qu¸ tr×nh ®ãng më trong khi ®ãng tμu.
13.8 Thö thñy lùc

D¹ng thö nμy ®−îc thùc hiÖn b»ng çch b¬m n−íc vμo khoang ®Õn cét n−íc thÝch hîp. Sau
®ã tõ bªn ngoμi ta cã thÓ dÔ dμng ph¸t hiÖn ®−îc rß rØ. Tuy nhiªn, trong tr−êng hîp trêi
m−a, hÇu nh− kh«ng thÓ thÊy ®−îc rß rØ v× çc bÒ mÆt ®· bÞ thÊm −ít.
Nãi chung thö thñy lùc ®−îc thùc hiÖn tr−íc khi h¹ thñy nh−ng trong tr−êng hîp çc kÐt
dÇu hμng cña tμu dÇu vμ kÐt d»n cña tμu chë hμng rêi th× viÖc thö cã thÓ tiÕn hμnh sau khi
h¹ thñy tμu, ë tr¹ng th¸i næi.
13.8.1 Çc ®èi t−îng thö

(1) Çc kÐt ®¸y ®«i
(2) Çc kÐt s©u
(3) Çc khoang dÇu hμng vμ khoang çch ly cña tμu dÇu
(4) Çc kÐt ®u«i vμ khoang èng trôc ®u«i
(5) Çc kÐt mòi
(6) HÇm xÝch neo
(7) Çc khoang chøa n−íc d»n cña tμu hμng rêi
VÒ vÊn ®Ò nμy, yªu cÇu cña çc tæ chøc ph©n cÊp kh¸c còng t−¬ng tù cã thªm bít chót Ýt.
13.8.2 Cét n−íc

Xem B¶ng 1B/2.1 "Thö kÝn n−íc" cña Qui ph¹m.
13.8.3 Qui tr×nh thö

1 ¸p suÊt bªn trong
Sau khi hoμn thμnh tÊt c¶ çc c«ng viÖc liªn quan ®Õn kÕt cÊu :
(1) BÞt kÝn tÊt c¶ çc lç khoÐt vμ ®−êng èng dÉn vμo kÐt ®Þnh thö trõ èng th«ng h¬i kÐt.
(2) L¾p èng bæ sung lªn èng tho¸t khÝ ®Ó ®¹t ®−îc cét n−íc theo yªu cÇu,
(3) B¬m n−íc vμo ®Õn cét n−íc yªu cÇu.
(4) Çc vïng bÞ −ít ph¶i ®−îc lμm kh«.
Tr−íc vμ sau khi kiÓm tra, §¨ng kiÓm viªn ph¶i kiÓm tra cét n−íc trªn boong.
NÕu ph¸t hiÖn thÊy rß lät, ®iÓm bÞ rß ph¶i ®−îc ®¸nh dÊu. Sau khi x¶ hÕt n−íc, khu vùc bÞ
rß nh− vÕt nøt nhá, lç khÝ ph¶i ®−îc mμi ®i vμ hμn l¹i. sau ®ã ph¶i tiÕn hμnh thö thñy lùc
l¹i.
D−íi ®©y lμ h×nh vÏ minh häa liªn quan ®Õn thö thñy lùc.
èng bæ sung
MiÖng èng 2,45m

th«ng h¬i
Cét n−íc Cét n−íc

Rß rØ
Rß rØ
KÐt
Trªn triÒn ®μ Tr¹ng th¸i næi
H×nh 13.5 H×nh 13.6 Thö thñy lùc cho kÐt ®¸y
®«i cña tμu nhiÒu tæi
2 ¸p suÊt bªn ngoμi

D¹ng thö nμy kh«ng ¸p dông cho tμu trong khi ®ãng míi (H×nh 13.7).
13.9 Thö kÝn khÝ (thö rß lät)
13.9.1 Çc d¹ng thö kÝn khÝ

1 Thö kÝn khÝ th«ng th−êng
Thö d¹ng nμy lμ biÖn ph¸p thö thay cho thö thñy lùc.
Thö thñy lùc yªu cÇu ph¶i cã nhiÒu n−íc, vÝ dô dung tÝch cña kÐt dÇu hμng cña tμu VLCC
(Very Large Crude Oil Carrier - L ≥ 230m) lμ kho¶ng 30.000 m3. KÕt cÊu nÒn cña ®−êng
triÒn kh«ng thÓ chÞu ®−îc trong l−îng lín nh− vËy. Mét vÊn ®Ò kh¸c ®Æt ra lμ víi nh÷ng
x−ëng ®ãng tμu cã mÆt b»ng nhá th× ®Ó cã ®−îc mét l−îng n−íc ngät lín nh− vËy lμ rÊt tèn
kÐm. V× lý do nh− vËy mμ thö kÝn khÝ gÇn ®©y ®· trë nªn phæ biÕn h¬n so víi thö thñy lùc.
Thö kÝn khÝ còng t−¬ng tù nh− thö thñy lùc nh−ng kh¸c nhau lμ ë chç thay cho viÖc kiÓm
tra sù rß rØ n−íc th× ë ®©y lμ kiÓm tra xem cã bät sïi ra hay kh«ng ®Ó kÕt luËn. Khi cã vÕt
nøt nhá hoÆc lç khÝ nhá ë ®−êng hμn sÏ cã bong bãng sïi ra ®iÒu ®ã cã nghÜa lμ bÞ rß.
Do sö dông dung dÞch xμ phßng, viÖc kiÓm tra xem ®ång hå ®o ¸p suÊt cã tôt hay kh«ng lμ
kh«ng cÇn thiÕt do kh«ng kÕt luËn ®−îc ®iÒu g× v× ¸p suÊt khÝ trong kÐt sÏ thay ®æi khi nhiÖt
®é m«i tr−êng thay ®æi (H×nh 13.8).
èng ch÷ U ¸p lùc khÝ
0,02MPa
(0,25KG/cm2)
Cét n−íc
Dμn gi¸o
Rß rØ
H×nh 13.7 H×nh 13.8

2 Sù kh¸c nhau gi÷a thö kÝn khÝ vμ thö thñy lùc
Thö kÝn khÝ chØ ph¸t hiÖn ®−îc ®é kÝn trong khi ®ã thö thñy lùc cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc c¶ ®é
kÝn lÉn ®é bÒn cña kÐt do kÐt ph¶i chÞu ¸p suÊt theo cét n−íc ë c¶ ba mÆt. §Æc biÖt lμ ®¸y
cña kÐt ph¶i chÞu mét träng l−îng ®¸ng kÓ cña n−íc. §©y lμ sù kh¸c biÖt gi÷a thö kÝn khÝ vμ
thö thñy lùc. V× vËy mμ ®èi víi mét sè kÐt sau khi h¹ thñy vÉn ph¶i thö thñy lùc ®Ó x¸c
®Þnh ®é bÒn.
¸p suÊt thö kÝn khÝ lμ 0,02MPa (0,25kG/cm2) theo Qui ph¹m ®¬n gi¶n h¬n so víi 2,45m
cét n−íc khi thö thñy lùc. ¸p suÊt thö theo yªu cÇu cña çc tæ chøc ph©n cÊp kh¸c nhau
còng kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n ABS yªu cÇu chØ cã 0,014MPa (0,14kG/cm2) (H×nh 13.9)

3 Qui tr×nh thö

(1) §ãng kÝn toμn bé çc miÖng khoÐt cña kÐt
(2) §Æt èng ®o h×nh ch÷ U ë chç b¬m khÝ vμo
(3) §Æt mét van an toμn
(4) B¬m khÝ vμo kÐt cho ®Õn ¸p suÊt theo yªu cÇu
(5) Phun dung dÞch chØ thÞ rß (mét d¹ng n−íc xμ phßng) vμo toμn bé çc ®−êng hμn ë
biªn cña kÐt, ®−êng hμn nèi ph©n tæng ®o¹n vμ chç èng xuyªn qua.
(6) NÕu cã sù dß lät tõ çc lç khÝ, vÕt nøt nhá vμ çc dÊu vÕt cña khuyÕt tËt kh¸c th× sÏ
thÊy bät xμ phßng bay ra.
h = 2,45
§¨ng kiÓm viªn
Cét n−íc D KhÝ

N−íc
Cét n−íc
¸p lùc khÝ
(2,45+D)
(0,25Kg/cm2)
H×nh 13.9 H×nh 13.10
4 Çc vïng ph¶i kiÓm tra

Nãi chung toμn bé bÒ mÆt cña kÐt ph¶i ®−îc kiÓm tra nh−ng thùc tÕ rÊt khã phun dïng dÞch
chØ thÞ vμo toμn bé çc bÒ mÆt vμ còng rÊt nguy hiÓm khi ®øng trªn çc dμn gi¸o qu¸ cao ë
nh÷ng tμu lín. Nªn viÖc kiÓm tra th−êng ®−îc thùc hiÖn ë vïng ®−îc giíi h¹n nÕu ph¸n
®o¸n tr−íc ®−îc khu vùc rß lät.
Ch¼ng h¹n, çc ®iÓm kiÓm tra ë kÐt s©u lμ nh− sau :
(1) Mèi nèi hμn gãc gi÷a t«n nãc kÐt vμ t«n bao,
(2) Mèi nèi ph©n tæng ®o¹n
(3) Lç ng−êi chui (®«i khi sù rß lät xuÊt hiÖn ë mèi nèi cña çc thμnh qu©y lç)
(4) Chç xuyªn qua cña èng (®Çu d−íi cña èng tho¸t khÝ vμ èng ®o)
(5) PhÝa trong çc hè tô n−íc ®¸y tμu

1 3
2 3
H×nh 13.11
1
5 2
3
3
¶nh 13.1 Bät xμ phßng tho¸t ra tõ çc lç khÝ
5 Thö b»ng vßi phun khÝ

Thö kÝn khÝ cho ®−êng hμn gãc còng cã thÓ tiÕn hμnh ®−îc khi l¾p r¸p s¬ bé theo qui tr×nh
®−îc duyÖt.
Ph−¬ng ph¸p thö nμy ®−îc thùc hiÖn b»ng çch khoan mét lç nhá trªn ®−êng hμn gãc vμ
b¬m khÝ nÐn qua b»ng mét vßi khÝ. NÕu cã lç khÝ th× sÏ cã bät tho¸t ra.
§ång hå Vßi rång

®o ¸p suÊt
Bong bãng
Mèi hμn
Dung dÞch
Bong bãng chØ thÞ
KhÝ
Lç khÝ
Lç khÝ (Sau
khi bÞt)
H×nh 13.12 ¶nh 13.2

6 Thö b»ng n−íc nÐn ¸p suÊt (hçn hîp n−íc vμ khÝ nÐn)
Lμ sù kÕt hîp gi÷a thö kÝn khÝ vμ thö thñy lùc.
Kh«ng khÝ
H×nh 13.13
N−íc
7 Thö ch©n kh«ng

§Ó x¸c ®Þnh tÝnh kÝn côc bé, thö ch©n kh«ng còng ®−îc thùc hiÖn theo qui tr×nh ®−îc duyÖt.
Néi dung cña ph−¬ng ph¸p nμy lμ dïng mét vßi hót ®Ó t¹o ch©n kh«ng côc bé trong mét
hép thö. NÕu cã khuyÕt tËt trong ®−êng hμn, kh«ng khÝ sÏ hót vμo t¹o thμnh bät.
Hót ra Hót ra
§ång hå §ång hå
¸p suÊt ¸p suÊt
Hép kiÓm tra
¸p suÊt ©m KÝnh quan s¸t

Bät khÝ Gio¨ng ¸p suÊt ©m
Dung KÝnh quan s¸t
dÞch
chØ thÞ Gio¨ng
Lç khÝ
Bät khÝ
Mèi hμn ®−îc kiÓm tra (rß lät)
(1) Hép kiÓm tra dïng cho mèi hμn gi¸p mÐp (2) Hép kiÓm tra dïng cho mèi hμn gãc
H×nh 13.14 S¬ ®å kiÓm tra b»ng ch©n kh«ng
§ång hå ¸p suÊt
KhÝ ra
§Öm kÝn
H×nh 13.15
§−êng hμn
KÝnh quan s¸t
Bät khÝ
8 Thñ b»ng vßi phun khÝ

§Ó x¸c ®Þnh ®é kÝn, thö b»ng vßi phun khÝ dïng khÝ nÐn cã ¸p suÊt kho¶ng 0,7MPa
(7kG/cm2) vμ dung dÞch chØ thÞ còng ®−îc tiÕn hμnh theo qui tr×nh ®−îc duyÖt.

§©y lμ çch ®¬n gi¶n nhÊt. Dïng dung dÞch chØ thÞ
rß rØ
Bät xμ phßng bay lªn tõ

chç cã khuyÕt tËt
H×nh 13.16
§−a vßi phun khÝ vμo cμng gÇn

®iÓm ®Þnh kiÓm tra cμng tèt
13.10 Çc kiÓu thö kh¸c
13.10.1 Thö b»ng phÊn

§èi víi çc miÖng khoang nhá vμ cöa kÝn thêi tiÕt, thö b»ng phÊn ®−îc ¸p dông thay thÕ
cho thö b»ng vßi rång.
Qui tr×nh thö nh− sau :
(1) B«i phÊn lªn mÐp thμnh
(2) §ãng n¾p l¹i vμ xiÕt chÆt bu l«ng
(3) Më n¾p ra
(4) NÕu phÊn in ®Òu trªn gio¨ng th× ®−îc coi lμ ®é kÝn ®¶m b¶o
B¸m phÊn
B«i phÊn
d) NÕu phÊn b¸m ®Òu

lªn ®Öm kÝn th× ®é
a) B«i thμnh miÖng lç b) §Ëy l¾p l¹i vμ b¾t c) Më n¾p ra kÝn ®−îc coi lμ ®¶m
b»ng phÊn chÆt çc tai hång b¶o
H×nh 13.17
13.10.2 Thö b»ng ®Ìn

Çc thö nμy kh«ng ¸p dông cho tμu ®ãng míi nh−ng ®«i khi ¸p dông cho tμu ®ang khai
th¸c ®Ó kiÓm tra ®é kÝn.
Ch¼ng h¹n khi nghi ngê cã lç nhá trªn v¸ch kÝn n−íc, b»ng çch më n¾p miÖng khoang bªn
c¹nh vμ ®ãng n¾p miÖng khoang ®ang kiÓm tra nÕu cã hiÖn t−îng rß lät th× sÏ cã tia s¸ng
lät vμo khoang tèi (H×nh 13.18).
13.10.3 Thö b»ng khãi

KiÓu thö nμy kh«ng ¸p dông cho tμu ®ãng míi nh−ng ®«i khi dïng ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh kÝn cho
c«ng te n¬ ®−êng biÓn.

Trong buång kÝn, ®èt nÕn t¹o khãi sau ®ã nÕu cã lâ nhá th× sÏ cã khãi lät ra qua lç.
MÆt trêi
§ãng n¾p Më
Khãi tõ khe hë
Lç do mßn
Khoang
Khoang Khoang
Tia n¾ng NÕn t¹o khãi
H×nh 13.18 H×nh 13.19
13.11 S¬ ®å thö kÝn

Nhμ m¸y chuÈn bÞ s½n s¬ ®å thö kÝn trªn ®ã chØ râ vÞ trÝ cña cña tõng khoang kÝn n−íc/ dÇu.
S¬ ®å nμy ®−îc ghim lªn t−êng. Sau khi hoμn thμnh mçi lÇn thö, kÐt hoÆc ®μ ngang ®· thö
®−îc ®¸nh dÊu l¹i vμ ghi ngμy ®Ó tr¸nh bá sãt çc phÇn thö kÝn.
Sau ®©y lμ vÝ dô vÒ mét "s¬ ®å thö kÝn"
H×nh 13.20
29/5
25/5
1/6
29/5 Thö kÝn xong vμ ngμy thö
Xem l¹i ®é kÝn cña v¸ch biªn

Ch−¬ng 13 - Phô lôc

Yªu cÇu thö cña çc tæ chøc ph©n cÊp
§Ó tham kh¶o, d−íi ®©y trÝch dÉn yªu cÇu ®èi víi thö theo Qui ph¹m cña çc c¬ quan ph©n
cÊp.
1 §¨ng kiÓm Mü (ABS) 1994
B¶ng 1/2.1 Yªu cÇu thö kÝn kÐt, v¸ch vμ b¸nh l¸i (1994)
H¹ng môc Ph−¬ng ph¸p thö

KÐt ®¸y ®«i Thö thñy lùc*
KÐt s©u Thö thñy lùc*
KÐt mòi vμ kÐt ®u«i Thö thñy lùc*
KÐt d»n tμu hμng kh« Thö thñy lùc*
Khoang kh« vïng mòi Thö b»ng vßi rång*
Sèng hép Thö thñy lùc*
HÇm trôc (n»m ngoμi kÐt s©u) Thö b»ng vßi rång*
HÇm xÝch (v¸ch tr−íc vμ v¸ch sau) B¬m ®Çy n−íc
èng luån neo Thö b»ng vßi rång
N¾p miÖng khoang kÝn thêi tiÕt vμ thiÕt bÞ ®ãng Thö b»ng vßi rång
kÝn n−íc/ thêi tiÕt
V¸ch vμ sμn kÝn n−íc Thö b»ng vßi rång*
Khoang dÇu hμng cña tμu dÇu hoÆc tμu chë hçn Thö thñy lùc*
hîp
KÐt d»n cña tμu dÇu hoÆc tμu chë hçn hîp
- Trong khu vùc hμng hãa Thö thñy lùc
- Ngoμi khu vùc hμng hãa Thö thñy lùc*
Khoang chë hãa chÊt Thö thñy lùc
V¸ch ë phÝa sau khu vùc hμng hãa Thö thñy lùc
V¸ch biªn çch ly hμng cña tμu chë dÇu Thö thñy lùc
V¸ch biªn cña çc khoang trèng ®−îc yªu cÇu kÝn Thö b»ng vßi rång*
n−íc
B¸nh l¸i hép Thö thñy lùc*
Tμu chë khÝ :
- KÐt khÝ ®−îc nÐn ¸p suÊt (lo¹i B vμ C) Thö thñy lùc @ 1,5xMARVS (xem môc 4/2.39)
(MARVS 2,06 bar (2,1 kG/cm2, 30psi) vμ lín
h¬n Thö thñy lùc hoÆc nÐn thñy lùc ®Ó m« pháng øng
- KÐt liÒn vμ kÐt dêi (lo¹i A vμ B) (MARVS suÊt theo thiÕt kÕ theo çc môc 5/4A.4.10.6 hoÆc
d−íi 2,06 bar (2,1 kG/cm2, 30psi)) 5/4A.4.4.10.10
- KÐt mμng Thö theo yªu cÇu riªng
- Çc kÐt d»n hoÆc kÐt dÇu ®èt kÒ víi hoÆc Thö thñy lùc
n»m gi÷a çc khoang hμng
- Thö phôc vô lÇn ®Çu, toμn bé çc tμu chë khÝ Xem môc 5/4A.1S.2 vμ 5/4A.1S.3
Chó thÝch : Thö kÝn khÝ hoÆc kÕt hîp thö kÝn khÝ vμ thö thñy lùc cã thÓ ®−îc chÊp nhËn ®èi víi çc hμng
môc(*) theo ®iÒu kiÖn qui ®Þnh ë 1/2.1.3. Thö nh− vËy cã thÓ ®−îc chÊp nhËn víi çc h¹ng môc mμ
thö kthñy lùc kh«ng thÓ ¸p dông ®−îc

2 §¨ng kiÓm Ph¸p (BV)

B¶ng 3-04-1 Yªu cÇu chung ®èi víi thö
KÕt cÊu ph¶i thö Lo¹i thö ¸p lùc thö Ghi chó
KÐt ®¸y ®«i Thö kÕt cÊu (1) TrÞ sè lín h¬n trong çc trÞ sè sau : V¸ch biªn cña kÐt
- Cét n−íc ®Õn miÖng èng trμn ®−îc thö ë Ýt nhÊt lμ
- Cét n−íc ®Õn ®−êng ch×m tíi ë mét phÝa
h¹n
KÐt m¹n kÐp Thö kÕt cÊu (1) TrÞ sè lín h¬n trong çc trÞ sè sau : V¸ch biªn cña kÐt
- Cét n−íc ®Õn miÖng èng trμn ®−îc thö ë Ýt nhÊt lμ
- 2,4m cét n−íc phÝa trªn ®iÓm ë mét phÝa
cao nhÊt cña kÐt
V¸ch kÐt Thö kÕt cÊu (1) TrÞ sè lín h¬n trong çc trÞ sè sau : V¸ch biªn cña kÐt
KÐt s©u - Cét n−íc ®Õn miÖng èng trμn ®−îc thö ë Ýt nhÊt lμ
- 2,4m cét n−íc phÝa trªn ®iÓm ë mét phÝa
cao nhÊt cña kÐt (2)
- ¸p suÊt ®Æt cña van an toμn nÕu
cã
KÐt dÇu ®èt Thö kÕt cÊu TrÞ sè lín h¬n trong çc trÞ sè sau :
- Cét n−íc ®Õn miÖng èng trμn
- 2,4m cét n−íc phÝa trªn ®iÓm
cao nhÊt cña kÐt (2)
- ¸p suÊt ®Æt cña van an toμn nÕu
cã
Khoang d»n ë tμu hμng Thö kÕt cÊu (1) TrÞ sè lín h¬n trong çc trÞ sè sau :
rêi - Cét n−íc ®Õn miÖng èng trμn
- 0,9m cét n−íc phÝa trªn nãc
miÖng khoang
Khoang mòi vμ khoang Thö kÕt cÊu TrÞ sè lín h¬n trong çc trÞ sè sau : Thö khoang ®u«i
®u«i sö dông nh− kÐt - Cét n−íc ®Õn miÖng èng trμn ®−îc thùc hiÖn sau
- 2,4m cét n−íc phÝa trªn ®iÓm khi l¾p xong èng
cao nhÊt cña kÐt trôc ®u«i
Khoang mòi kh«ng sö Xem SOLAS,
dông nh− kÐt Ch−¬ng II.1-
®iÒu 14
Khoang ®u«i kh«ng sö Thö kÝn
dông nh− kÐt
V¸ch kÝn n−íc kÓ c¶ ®μ Xem SOLAS,
ngang tÊm vμ sèng Ch−¬ng II.1-
trong ®¸y ®«i ®iÒu 14 (3)
Cöa kÝn n−íc n»m d−íi Xem SOLAS,
boong m¹n kh« hoÆc Ch−¬ng II.1-
boong v¸ch ®iÒu 18
B¸nh l¸i hép Thö kÝn
HÇm trôc kh«ng n»m Thö b»ng vßi
trong kÐt s©u rång
Cöa m¹n Thö b»ng vßi
rång
TÝnh kÝn n−íc cña n¾p Thö kÕt cÊu 0,9m cét n−íc phÝa trªn nãc miÖng
miÖng khoang ë tμu khoang
chë quÆng

(1) Thö kÝn vμ thö thñy lùc cã thÓ ®−îc chÊp nhËn theo ®iÒu kiÖn qui ®Þnh ë 3-042-2, víi ®iÒu kiÖn Ýt
nhÊt mét kÐt cho mçi lo¹i ®−îc thö kÕt cÊu. Sù miÔn gi¶m nμy kh«ng ¸p dông cho v¸ch biªn cña
khu vùc hμng hãa trªn tμu dÇu vμ tμu chë hçn hîp, çc kÐt chøa hμng çch ly hoÆc chÊt g©y « nhiÔm.
NÕu thö kÕt cÊu chøng tá lμ yÕu hoÆc nhiÒu khuyÕt tËt kh«ng thÓ ph¸t hiÖn ®−îc b»ng thö kÝn th× tÊt
c¶ çc kÐt ph¶i ®−îc thö kÕt cÊu
(2) Khi ¸p dông, ®iÓm cao nhÊt cña kÐt ph¶i ®−îc ®o ®Õn boong, trõ miÖng khoang. Trong çc khoang
hμng láng hoÆc d»n cã miÖng khoang lín th× ®iÓm cao nhÊt cña kÐt ph¶i ®−¬c lÊy ë ®Ønh miÖng
khoang.
(3) Khi thö b»ng vßi rång kh«ng thÓ thùc hiÖn mμ kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn çc trang bÞ (m¸y, çp ®iÖn,
b¶ng ®iÖn, trang bÞ,v.v...) ®· ®−îc l¾p xong. NÕu ®−îc §¨ng kiÓm chÊp nhËn cã thÓ thay thÕ b»ng
kiÓm tra cÈn thËn b»ng m¾t tÊt c¶ çc mèi hμn. NÕu cÇn, cã thÓ yªu cÇu thö b»ng thÈm thÊu chÊt chØ
thÞ mμu hoÆc kiÓm tra b»ng siªu ©m.

3 TCVN 6259-1 : 1997 (cña NK còng t−¬ng tù)

Qui ph¹m ph©n cÊp vμ ®ãng tμu biÓn vá thÐp, PhÇn 1-B
B¶ng 1-B/2.1 Thö thñy lùc
Thö tú ‡âi tõìng Ÿp dòng Lo−i thø, Ÿp lúc thø hoć cæt Ÿp thø Chî thÏch
Thø thðy lúc cÜ cæt nõèc h ½×nh NÆu cŸc k¾t dïng ½Ì chê
½Æn ½×nh cða âng tháng cïng lo−i d·u ê hai bÅn cða
1 ‡Ÿy ½ái hçi. sâng giùa ½Ÿy thÖ kháng c·n
thø sâng giùa ½Ÿy.
Thø thðy lúc cÜ cæt nõèc h ½×nh

½Æn ½×nh cða âng tr¡n hoć
2 K¾t sμu ½Æn ½æ cao 2,45 m tÏnh t÷
½×nh k¾t, l¶y trÙ sâ n¡o lèn NÆu khÜ thúc hiÎn viÎc thø
hçn. thðy lúc trÅn ½¡ vèi cæt nõèc
thø qui ½Ùnh, thÖ cÜ thÌ tiÆn
h¡nh thø theo quy
Thø thðy lúc cÜ cæt nõèc ½Ùnh ê 2.1.6-1(3).
½Æn ½æ cao 2,45 m cao hçn h ½×nh
3 Khoang d·u h¡ng v¡ m´t boong t−i m−n t¡u t−o
khoang cŸch li cða t¡u th¡nh ½×nh k¾t hoć ½Æn
d·u ½×nh cða n°p miÎng khoang
h¡ng, l¶y giŸ trÙ n¡o lèn
hçn.
4 Khoang ½uái v¡ Thø thðy lúc cÜ cæt nõèc ½Æn ½õéng nõèc chê NÆu cŸc khoang ½õìc sø dòng
khoang âng bao tròc h¡ng. nhõ k¾t chöa thÖ chîng phï
½õìc thø nhõ qui ½Ùnh ê
Thø thðy lúc cÜ cæt nõèc ½Æn ½õéng nõèc chê mòc 2.
5 Khoang mñi
h¡ng.
H·m xÏch ½´t phÏa Thø thðy lúc cÜ cæt nõèc ½Æn ½×nh cða h·m _
6 sau vŸch châng va xÏch.
Khi chîng t−o th¡nh mæt ph·n
VŸch kÏn nõèc v¡ cŸc
7 cða k¾t sμu hoć cða khoang
ph·n hßm cða vŸch
Thø b±ng vÝi rãng cÜ Ÿp su¶t nõèc kháng mñi thÖ thø theo quy
8 H·m tròc v¡ cŸc ½õéng nhÞ hçn 0,2 MPa t−i ½·u phun. ½Ùnh ê cŸc mòc tõçng öng.
h·m kÏn nõèc khŸc
MiÎng khoang h¡ng cÜ Thø khi n°p miÎng khoang
9 n°p th¾p kÏn nõèc h¡ng ê tõ thÆ ½Üng.
10 BŸnh lŸi lõu tuyÆn Thø kÏn khÏ vèi Ÿp su¶t thø b±ng 0,05 MPa _
Chî thÏch :
1. Khi thø ½õéng âng phï tuμn thð theo qui ½Ùnh ê 12.6, 13.17 v¡ 14.9 Ph·n 3.
2. ViÎc thø kÏn nõèc b±ng vÝi rãng cÜ Ÿp su¶t phï ½õìc thúc hiÎn ½âi vèi tán bao v¡ tán boong ½õìc liÅn kÆt
b±ng phõçng phŸp tŸn ½inh.
3. ViÎc thø kÏn nõèc b±ng vÝi rãng cÜ Ÿp su¶t ½âi vèi cŸc phõçng tiÎn ½Üng kÏn cŸc lå kho¾t phï phï hìp vèi
yÅu c·u ê mòc 9 cða b¨ng trÅn.

4 §¨ng kiÓm Lloyd
Qui ®Þnh chung PhÇn 3, Ch−¬ng 1

Môc B
H¹ng môc thö Yªu cÇu vÒ ¸p suÊt thö Yªu cÇu ®èi víi thö kÝn
- ¸p suÊt khÝ
TÊt c¶ çc lo¹i tμu nÕu thÝch hîp
KÐt s©u, kÐt nhiªn 2,45m cét n−íc phÝa trªn ®iÓm cao nhÊt cña 0,14bar (0,14kG/cm2)
liÖu, kÐt nhän (bao kÐt, kh«ng kÓ miÖng kÐt, hoÆc ®Ønh èng trμn,
gåm c¶ thiÕt bÞ lÊy trÞ sè nμo lín h¬n nh−ng ph¶i kh«ng nhá
®ãng kÝn) h¬n 2,0ρ m cao h¬n nãc kÐt trong ®ã ρ lμ mËt
®é t−¬ng ®èi (träng l−îng riªng) cña hμng hãa
®Þnh chuyªn chë.
KÐt n−íc d»n Nh− kÐt s©u Nh− kÐt s©u
Khoang hμng cã 2,45m cét n−íc phÝa trªn ®iÓm cao nhÊt cña -
dïng ®Ó d»n kÐt, kh«ng kÓ miÖng kÐt, hoÆc ®Ønh èng trμn,
lÊy trÞ sè nμo lín h¬n nh−ng ph¶i kh«ng lín
h¬n chiÒu cao cña thμnh miÖng khoang phÝa
trªn boong. N¾p miÖng khoang dïng cho çc
khoang nμy chØ cÇn thö kÝn thêi tiÕt.
§Ò nghÞ xem xÐt ®Æc biÖt
Çc khoang bªn -
d−íi dïng ®Ó d»n ë
tμu hμng Nh− kÐt s©u
èng tho¸t vμ èng Nh− kÐt s©u
x¶ trong çc kÐt B¬m ®Çy n−íc vμo çc khoang mót cho ®Õn
V¸ch mót kh«ng møc ngang víi ®−êng n−íc chë hμng -
t¹o thμnh biªn cña
kÐt 2,45m cét n−íc, vμ b¸nh l¸i ph¶i ®−îc thö b×nh
B¸nh l¸i hép th−êng khi n»m theo mÆt c¹nh xuèng 0,20 bar (0,20kG/cm2) vμ ph¶i
cã biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o r»ng
kh«ng dïng ¸p suÊt v−ît qu¸
Mçi cña ph¶i ®−îc kiÓm tra ®Õn cét n−íc b»ng 0,30bar (0,30kG/cm2)
Cöa kÝn n−íc (tμu chiÒu cao boong v¸ch, tr−íc hoÆc sau khi l¾p Kh«ng ¸p dông
kh¸ch)
Tμu hμng kh«
KÐt ®¸y ®«i, kÐt Cét n−íc t−¬ng øng víi ¸p suÊt lín nhÊt mμ cã 0,14bar (0,14kG/cm2)
®¸y ®«i kÕt hîp vμ thÓ gÆp khi sö dông hoÆc ®Õn miÖng èng trμn
kÐt nghiªng d−íi lÊy trÞ sè n¸o lín h¬n
cña m¹n
KÐt h«ng phÝa d−íi 2,45m cét n−íc cao h¬n ®iÓm cao nhÊt cña kÐt, Kh«ng ¸p dông
kÕt hîp víi ®¸y ®«i kh«ng kÓ miÖng kÐt, hoÆc ®Õn miÖng èng trμn,
vμ kÐt ®Ønh m¹n lÊy trÞ sè nμo lín h¬n
KÐt ®Ønh m¹n 2,45m cét n−íc cao h¬n ®iÓm cao nhÊt cña kÐt, 0,14bar (0,14kG/cm2)
kh«ng kÓ miÖng kÐt, hoÆc ®Õn miÖng èng trμn,
lÊy trÞ sè nμo lín h¬n
Tμu dÇu vμ tμu chë hãa chÊt
KÐt hμng vμ khoang 2,45m cét n−íc phÝa trªn ®iÓm cao nhÊt cña 0,14bar (0,14kG/cm2) (kh«ng
çch li (hoÆc kÐt, kh«ng kÓ miÖng kÐt, hoÆc ®Ønh kÐt hoÆc ¸p dông cho tμu chë hãa chÊt)
khoang trèng) khoang çch li, nh−ng ph¶i kh«ng nhá h¬n
2,0ρ m cao h¬n nãc kÐt trong ®ã ρ lμ mËt ®é
t−¬ng ®èi (träng l−îng riªng) cña hμng hãa
®Þnh chuyªn chë hoÆc 12,0ρv m (12,0ρv m)
cao h¬n ®Ønh kÐt trong ®ã ρv lμ ¸p suÊt d−¬ng/
ch©n kh«ng ®Æt van an toμn lín nhÊt, tÝnh b»ng
bar (kG/cm2)

§èi víi tμu chë hãa chÊt tÊt c¶ çc v¸ch cña kÐt
ph¶i ®−îc thö sö dông n−íc. Xem Qui ph¹m
Çc kÐt hμng cã tμu chë khÝ ho¸ láng 0,14bar (0,14kG/cm2) (kh«ng
giÕng ®øng Cét n−íc thö lín h¬n cho ë B¼ng 1.8.3 ¸p dông cho tμu chë hãa chÊt)
Buång b¬m, t«n Ph¶i kiÓm tra cÈn thËn khi tμu ë tr¹ng th¸i næi -
m¹n buång b¬m
Khu vùc buång -
b¬m Ph¶i cho ngËp ®Õn chiÒu s©u thÝch hîp tr−íc
khi h¹ thñy
V¸ch buång b¬m 0,14bar (0,14kG/cm2)
kh«ng t¹o thμnh -
biªn cña kÐt
Tμu quÆng hoÆc dÇu vμ tμu OBO
Khoang hμng ¸p dông nh÷ng yªu cÇu nh− ë tμu dÇu trõ chiÒu -
cao thμnh miÖng khoang cao h¬n 2,0m, mμ
trong tr−êng hîp ®ã yªu cÇu ®èi víi thö ph¶i
®−îc xem xÐt ®Æc biÖt
Nh− ®èi víi tμu dÇu
Khoang çch li 0,14bar (0,14kG/cm2)

Chương 14 Sơn tàu
14.1 Qui ®Þnh chung

Nãi chung, ng−êi ta th−êng cho r»ng s¬n tμu lμ vÊn ®Ò gi÷a chñ tμu vμ nhμ m¸y ®ãng tμu.
V× vËy cã rÊt Ýt yªu cÇu ®èi víi vÊn ®Ò s¬n trong Qui ph¹m cña çc c¬ quan ph©n cÊp trõ
çc lo¹i s¬n dïng ®Ó b¶o vÖ chèng ch¸y dïng trong khu vùc sinh ho¹t. Mét sè c¬ quan ph©n
cÊp chØ yªu cÇu s¬n tÊt c¶ çc phÇn b»ng thÐp mμ kh«ng ®−a ra qui ®Þnh nμo cô thÓ h¬n.
Ng−êi ta kh«ng ®Ó ý ®Õn lo¹i s¬n nh− s¬n nÒn, s¬n mÆt, s¬n A/C, s¬n F/C vμ còng kh«ng
®Ó ý ®Õn sè líp s¬n, chiÒu dμy mçi líp,v.v...
Sù kh¸c nhau chñ yÕu gi÷a Qui ph¹m vμ h−íng dÉn cña çc c¬ quan ph©n cÊp kh¸c nhau vÒ
vÊn ®Ò s¬n tμu ®−îc cho ë B¶ng 14.1.
B¶ng 14.1
§¨ng kiÓm ABS BV GL NK DnV LR VR

(n¨m ph¸t hμnh cña (1994) (1996) (1992) (1996) (1993) (1993) (1997)
Qui ph¹m)
TÊt c¶ çc c¬ cÊu O B¶o vÖ O O PhÇn ng©m O
thÐp ph¶i ®−îc s¬n chèng n−íc
S¬n lãt ph¶i ®−îc O mßn gØ O O
duyÖt lμ tr¸ch
Líp s¬n cã thμnh nhiÖm O O O O O
phÇn nh«m cña nhμ
KÐt dÇu kh«ng cÇn O m¸y vμ O O O
s¬n phñ chñ tμu
Khoang cña tμu hμng O O O O O O
rêi H−íng dÉn
14.2 Çch thøc tiÕn hμnh s¬n

HiÖu qu¶ cña s¬n ®−îc quyÕt ®Þnh chñ yÕu bëi kÕt qu¶ cña xö lý bÒ mÆt tiÕn hμnh tr−íc khi
s¬n. Bëi vËy, tèt nhÊt nªn quan t©m t×m hiÓu çch thøc tiÕn hμnh s¬n cña nhμ m¸y bao gåm
çch chuÈn bÞ bÒ mÆt ®Ó s¬n, lùa chän s¬n theo yªu cÇu riªng cña vïng ®−îc s¬n, qui tr×nh
s¬n, sè líp s¬n, chiÒu dμy s¬n vμ thêi gian s¬n,v.v... Yªu cÇu tèi thiÓu nhÊt lμ mÆt ngoμi cña
t«n bao phÝa d−íi ®−êng n−íc ph¶i ®−îc lμm s¹ch h÷u hiÖu rØ, v¶y thÐp (líp chai s¾t) tr−íc
khi s¬n.
14.3 S¬n mÆt trong

Toμn bé mÆt trong cña çc khoang d»n b»ng n−íc biÓn (kÓ c¶ kÐt l¾ng cã v¸ch biªn lμ vá
bao cña tμu) ph¶i ®−îc s¬n phñ. §èi víi çc khoang ®−îc dïng lμm khoang d»n n−íc biÓn
ë mét sè phÇn cã thÓ ®−îc miÔn s¬n nÕu cã sù ®o ®¹c lu©n phiªn nh÷ng phÇn võa nªu.
S¬n ®−îc dïng ph¶i lμ lo¹i ep«xy hoÆc lo¹i võa cã ®é bÒn l©u võa cã kh¶ n¨ng chÞu mßn.
BÒ mÆt cña thÐp ph¶i ®−îc chuÈn bÞ thÝch hîp tr−íc khi s¬n vμ ph¶i s¬n ®ñ ®é dμy.
L−u ý lμ b¶o vÖ b»ng ca tèt ®−îc ¸p dông cïng víi s¬n nh− lμ biÖn ph¸p t¨ng ®é bÒn l©u
cña s¬n.
14.4 Tr¸ng xi m¨ng

Tr¸ng xi m¨ng çc kÐt nhá cã thÓ ®−îc chÊp nhËn nh−ng viÖc tr¸ng xi m¨ng nh− vËy, kinh
nghiÖm cho thÊy kh«ng kh¸ h¬n v× t¸c dông bÊt lîi ®èi víi kh¶ n¨ng kiÓm so¸t ¨n mßn.
14.5 S¬n trong çc khoang hμng cña tμu hμng rêi
Theo sau nh÷ng tai häa ®èi víi çc tμu hμng rêi lín do mßn gØ vμo nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp
kû 90, IACS ®· so¹n th¶o nh÷ng yªu cÇu hîp nhÊt vÒ vÊn ®Ò s¬n trong khoang tμu hμng rêi
nh− sau (TrÝch tõ H−íng dÉn ¸p dông Qui ph¹m)
2-A 23 Tr¸ng xi m¨ng vμ s¬n
2-A 23.2.1.2 (1)
........ TÊt c¶ çc bÒ mÆt cña t«n bao vμ kÕt cÊu v¸ch ngang bao gåm c¶ çc c¬ cÊu vμ çc
m· cã liªn quan mμ tiÕp xóc trùc tiÕp víi hμng ph¶i ®−îc s¬n phñ b»ng s¬n tar-epoxy hoÆc
s¬n cã ®Æc tÝnh t−¬ng ®−¬ng. DiÖn tÝch s¬n tèi thiÓu ®−îc ®−a ra nh− ë d−íi ®©y ......
(H×nh 14.1)
14.6 Líp s¬n cã thμnh phÇn nh«m

Trªn çc tμu chë dÇu cã nhiÖt ®é b¾t ch¸y kh«ng lín h¬n 600C, s¬n cã thμnh phÇn nh«m
ph¶i kh«ng ®−îc sö dông trong çc khoang dÇu hμng, buång b¬m, khoang çch li vμ phÇn
boong n»m trªn çc kÐt dÇu hμng trõ khi s¬n ®−îc dïng ®· ®−îc thö vμ chøng minh ®−îc
r»ng kh«ng lμm t¨ng nguy c¬ b¾t ch¸y mμ cã thÓ dÉn ®Õn næ.
14.7 MiÔn s¬n

Kh«ng chØ ®èi víi çc c¬ cÊu bªn trong kÐt dÇu mμ c¶ nh÷ng vïng nªu d−íi ®©y trõ khoang
cña tμu hμng rêi nªu trªn, viÖc miÔn s¬n cã thÓ ®−îc chÊp nhËn.
14.7.1 ChiÒu dμy bæ sung

NÕu tμu tháa m·n yªu cÇu cña Ch−¬ng 29, PhÇn 2-A cña Qui ph¹m (tμu hμng rêi) vμ hμng
hãa dù ®Þnh chuyÓn chë ®−îc bèc xÕp b»ng gÇu ngo¹m hoÆc ph−¬ng tiÖn c¬ giíi t−¬ng tù
th× viÖc s¬n çc khoang hμng cã thÓ ®−îc miÔn tïy thuéc vμo -1 vμ -2 d−íi ®©y.
1 Vïng cã thÓ ®−îc miÔn s¬n
ViÖc miÔn s¬n ®−îc giíi h¹n ë nh÷ng c¬ cÊu nh− t«n ®¸y trªn, tÊm nghiªng cña kÐt h«ng vμ
tÊm nghiªng cña ®Õ v¸ch ngang cã chiÒu dμy phï hîp víi yªu cÇu ë 29.2.4-2 vμ 29.2.4-3,
29.3.2-2 hoÆc 29.5.2-1 PhÇn 2-A cña Qui ph¹m.
29.2.4-2 : ChiÒu dμy bæ sung cho t«n ®¸y trªn kh«ng cã v¸n sμn
29.2.4-3 : ChiÒu dμy bæ sung cho t«n ®¸y trªn
29.3.2-2 : ChiÒu dμy bæ sung cho tÊm nghiªng cña kÐt h«ng
29.5.2-1 : ChiÒu dμy bæ sung cho tÊm nghiªng cña ®Õ v¸ch
2 §−a vμo b¶n vÏ ®−îc duyÖt
Lý do ®Ó miÔn s¬n ph¶i ®−îc nªu trong b¶n vÏ tr×nh duyÖt nh− b¶n vÏ mÆt c¾t ngang gi÷a
tμu.
14.7.2 Tμu chë phoi bμo (gç)

NÕu çc tμu qui ®Þnh ë -1 trªn dù kiÕn chuyªn chë phoi bμo cña gç th× çc vïng b»ng thÐp
®· ®−îc b¶o vÖ hiÖu qu¶ chèng mßn gØ do chÊt tiÕt ra tõ phoi bμo cña gç (trõ nh÷ng vïng
b×nh th−êng kh«ng tiÕp xóc víi hμng nh− mÆt d−íi cña boong trªn) cã thÓ ®−îc bæ sung
thªm vμo vïng miÔn s¬n qui ®Þnh ë 14.7.1-2 kh«ng phô thuéc vμo qui ®Þnh ë 14.5 trªn ®©y
trõ çc kÐt d»n (H×nh 14.2).

KÐt ®Ønh m¹n §Õ trªn

300mm 300mm
Ch©n m·
Vïng cÇn s¬n
Vïng cÇn s¬n

S−ên B¾t buéc
M¹n V¸ch
khoang kÝn ph¶i s¬n
n−íc Vá bμo
Ch©n m·
Tμu chë
300mm 300mm vá bμo
KÐt h«ng §Õ d−íi
H×nh 14.1 H×nh 14.2
14.7.3 KÐt dÇu bªn trong

NÕu kÐt chØ dïng ®Ó chë dÇu th× s¬n ë mÆt trong kÐt cã thÓ ®−îc miÔn kh«ng cÇn xÐt ®Õn
lo¹i tμu.
14.8 Vïng nªn s¬n
14.8.1 BÒ mÆt t−êng ng¨n cã nhiÖt ®é cao

Kh«ng phô thuéc vμo nh÷ng qui ®Þnh ë trªn, t−êng vμ nh÷ng phÇn bÒ mÆt mμ ®¹t tíi nhiÖt
®é b»ng vμ lín h¬n 400C ph¶i ®−îc s¬n tèt ®Ó tr¸nh mßn gØ nhanh.
Nh÷ng t−êng nhiÖt ®é cao lμ nh− sau :
1 Nh÷ng bÒ mÆt t−êng cã nhiÖt ®é t¨ng lªn do m«i tr−êng tù nhiªn nh− lμ çc boong lé vμ t«n
m¹n phÝa trªn ®−êng n−íc.
2 Nh÷ng bÒ mÆt t−êng tiÕp xóc víi dÇu hμng ®· h©m nãng
T«n, nÑp, sèng v¸ch vμ kÐt ®¸y ®«i ë nh÷ng vïng nh− vËy ph¶i ®−îc s¬n tèt (H×nh 14.3).
3 GÇn ®©y dÇu ®èt cÊp thÊp ®−îc dïng cho çc m¸y chÝnh. Do dÇu cã ®é nhít cao nªn cÇn
ph¶i h©m ®Õn nhiÖt ®é lín h¬n 400C.
Th«ng th−êng, nh÷ng kÐt d»n kÒ víi çc kÐt dÇu ®èt cã thÓ chÞu mßn gØ rÊt nÆng (H×nh
14.4).
KÐt d»n KÐt d»n KÐt d»n

KÐt d»n
KÐt nhiªn KÐt s©u

liÖu h©m chøa dÇu
WBT WBT
nãng hay FO hay dÇu KÐt dÇu ®èt KÐt dÇu ®èt KÐt dÇu ®èt
dÇu hμng hμng
H×nh 14.3 H×nh 14.4

Do vËy, çc sèng vμ ®μ ngang kÝn dÇu kÒ víi kÐt dÇu ®èt ph¶i ®−îc s¬n tèt, çc kÐt ®Ønh
m¹n còng t−¬ng tù.
14.8.2 Çc khoang hμng chë gç xÎ lμ chÝnh

Nh÷ng vïng n»m bªn trong khoang hμng gåm cã t«n m¹n, t«n v¸ch, çc c¬ cÊu th©n tμu
kh¸c vμ çc mót èng ë phÇn n»m thÊp h¬n møc 150mm phÝa trªn mót trªn cña m· h«ng
ph¶i ®−îc s¬n phñ b»ng s¬n tar epoxy hoÆc s¬n cã chÊt l−îng t−¬ng ®−¬ng kh¸c mμ hÇu
nh− kh«ng trãc.
14.9 Çc vÊn ®Ò kh¸c
14.9.1 H¹n chÕ sö dông vËt liÖu dÏ ch¸y trong khu vùc sinh ho¹t
§Ó phßng chèng ch¸y, C«ng −íc SOLAS (Ch−¬ng II-2, PhÇn B §iÒu 49.2) giíi h¹n viÖc sö
dông vËt liÖu dÔ ch¸y. S¬n, vÐc ni vμ çc vËt liÖu trang trÝ kh¸c dïng ë bÒ mÆt lé bªn trong
ph¶i lμ nh÷ng lo¹i ®−îc §¨ng kiÓm c«ng nhËn lμ kh«ng g©y ra nguy c¬ ch¸y bÊt ngê vμ
kh«ng t¹o ra l−îng khãi vμ chÊt ®éc qu¸ møc khi ch¸y.
14.9.2 KiÓm tra d−íi n−íc

Khi chñ tμu dù ®Þnh tiÕn hμnh kiÓm tra d−íi n−íc sau khi h¹ thñy, th× ranh giíi cña mçi
ph©n khoang ph¶i ®−îc ®¸nh dÊu râ rμng. Yªu cÇu nªu trong H−íng dÉn ¸p dông Qui ph¹m
ph©n cÊp vμ ®ãng tμu vá thÐp (1-B/5.1.2-1(3)) lμ nh− sau :
" Ph¶i cã ph−¬ng tiÖn thÝch hîp ë t«n m¹n phÝa d−íi ®−êng n−íc chë hμng thiÕt kÕ ®Ó dÔ
dμng ph©n biÖt vÞ trÝ cña çc v¸ch vμ ë t«n bao ®¸y ®Ó thî nÆn dÔ dμng ph©n biÖt vÞ trÝ theo
h−íng däc vμ ngang tμu.

Chương 15 Đo các kích thước chính của tàu

và biến dạng cục bộ
15.1 §o çc kÝch th−íc
15.1.1 Giíi thiÖu chung

Trong qu¸ tr×nh ®ãng míi tμu, nhμ m¸y th−êng xuyªn ph¶i ®o chiÒu dμi, chiÒu réng, ®é vÆn
cña ph©n tæng ®o¹n vμ ®é b»ng ph¼ng cña t«n,v.v... ®Ó ®ãng ®−îc con tμu chÝnh x¸c víi çc
kÝch th−íc thiÕt kÕ.
Khi tiÕn hμnh x¸c ®Þnh ®é b»ng ph¼ng ®¸y tμu, ®o çc kÝch th−íc chñ yÕu thùc vμ x¸c ®Þnh
biÕn d¹ng th©n tμu b¾t buéc tr−íc khi h¹ thñy, sù cã mÆt cña §¨ng kiÓm viªn lμ theo yªu
cÇu nªu ë Qui ph¹m, phÇn 1-B, Ch−¬ng 2, môc 2.1.5(10).
15.1.2 Môc ®Ých cña viÖc ®o

Ph¶i tiÕn hμnh x¸c ®Þnh ®é b»ng ph¼ng ®¸y tμu vμ ®o çc kÝch th−íc chñ yÕu cña tμu ®Ó
kiÓm tra l¹i xem h×nh d¹ng cña tμu cã ®−îc duy tr× chÝnh x¸c trong qu¸ tr×nh ®ãng míi theo
®óng h×nh d¹ng ®· ®−îc thiÕt kÕ hay kh«ng. MÆc dï khi ph¸t hiÖn thÊy cã sai sãt lín th×
kh«ng thÓ söa ch÷a ®−îc nh−ng çc sè liÖu nμy cã thÓ lμ t− liÖu tham kh¶o quan träng ®Ó
®¸nh gi¸ møc ®é kiÓm so¸t tiÕn ®é, kiÓm so¸t chÊt l−îng vμ çc chØ tiªu kü thuËt chung
kh¸c cña nhμ m¸y. Khi ph¸t hiÖn thÊy cã sai sãt lín, nguyªn nh©n cña nh÷ng sai sãt nμy
ph¶i ®−îc l−u ý víi nhμ m¸y ®Ó c¶i thiÖn ®é chÝnh x¸c gia c«ng cho çc con tμu trong t−¬ng
lai ®−îc ®ãng ë nhμ m¸y. §¨ng kiÓm viªn nªn quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nμy kÕt hîp theo dâi
biªn b¶n kiÓm tra cña tõng tμu ®Ó cã thÓ n¾m b¾t ®−îc ho¹t ®éng kiÓm so¸t chÊt l−îng cña
nhμ m¸y.
15.1.3 Gi¸ trÞ biÕn d¹ng tiªu chuÈn

Kh«ng cã giíi h¹n cho phÐp chiÒu dμi, chiÒu réng vμ chiÒu cao cña tμu thùc nh−ng cã tiªu
chuÈn biÕn d¹ng kÝch th−íc. Ch¼ng h¹n theo tiªu chuÈn ®ãng tμu NhËt B¶n tiªu chuÈn biÕn
d¹ng kÝch th−íc cho phÐp lμ nh− sau :
§é b»ng ph¼ng ®¸y tμu : ± 25mm trªn toμn bé chiÒu dμi
± 15mm gi÷a hai v¸ch kÒ cËn
ChiÒu dμi : ± 50mm cho 100m chiÒu dμi gi÷a hai ®−êng vu«ng gãc
ChiÒu réng : ± 15mm cho tμu cã chiÒu réng lín h¬n 15m
ChiÒu cao m¹n : ± 15mm cho tμu cã chiÒu cao m¹n lín h¬n 10m
+ 15 mm
+ 10 mm - 10 mm
α β δ
AP FP
α, β = ± 15 mm gi÷a çc v¸ch, δ = 25 mm cho toμn bé chiÒu dμi
H×nh 15.1 BiÕn d¹ng ®¸y tμu H×nh 15.2 ChiÒu réng vμ chiÒu cao m¹n
15.1.4 Ên ®Þnh thêi gian ®o
ViÖc ®o ®¹c ph¶i ®−îc tiÕn hμnh sau khi hoμn thμnh toμn bé çc c«ng viÖc ®ãng th©n tμu kÓ
c¶ thö thñy lùc tÊt c¶ çc kÐt. Tèt nhÊt lμ tiÕn hμnh ®o ®¹c vμo s¸ng sím hoÆc vμo ban ®ªm.

VÒ ban ngμy kÕt cÊu th©n tμu cã thÓ bÞ biÕn d¹ng do sù chªnh lÖch nhiÖt ®é gi÷a boong vμ
®¸y, gi÷a m¹n ph¶i vμ m¹n tr¸i.
15.1.5 VÝ dô vÒ viÖc ®o d¹c

1 C¨ng t©m ky ®¸y (®o ®é b»ng ph¼ng ®¸y tμu)
(1) TrÞ sè cÇn ®o ®¹c
Cã hai ph−¬ng ph¸p ®o lμ ph−¬ng ph¸p ®o b»ng ¸nh s¸ng hoÆc tia laze vμ ph−¬ng
ph¸p dïng m¸y tr¾c ®¹c. B−íc 1 lμ dùng ®−êng th¼ng tõ ®−êng vu«ng gãc mòi ®Õn
®−êng vu«ng gãc ®u«i sau ®ã ®o kho¶ng çch gi÷a ®−êng th¼ng nμy vμ t«n gi÷a ®¸y
t¹i çc ®iÓm ®o.
(2) Çc ®iÓm ®o
Sè ®iÓm ®o phô thuéc vμo kÕt cÊu tμu nh−ng ng−êi ta th−êng chän t¹i hai ®Çu vμ t¹i vÞ
trÝ mçi v¸ch vμ ®iÓm gi÷a
2 ChiÒu dμi
ChiÒu dμi ®−îc ®o b»ng th−íc cuén mÆc dï hÇu nh− khã cã thÓ ®o chÝnh x¸c chiÒu dμi cña
tμu. Sai lÖch cho phÐp cña th−íc cuén cã thÓ tham kh¶o theo Tiªu chuÈn C«ng nghiÖp NhËt
B¶n lμ ± 0,7 mm trªn 5m chiÒu dμi cho nªn chiÒu dμi tμu lu«n lu«n bao gåm c¶ møc ®é sai
lÖch. Mét vÊn ®Ò kh¸c lμ x¸c ®Þnh ®iÓm mót tr−íc. Trong tr−êng hîp sèng mòi th¼ng hoÆc
sèng mòi nghiªng th× dÔ dμng x¸c ®Þnh ®−êng vu«ng gãc mòi b»ng qu¶ däi. Nh−ng gÇn ®©y
nhiÒu tμu ®−îc ®ãng theo mòi qu¶ lª, kh«ng thÓ dïng ®−îc qu¶ däi. Trong tr−êng hîp nμy,
hÇu hÕt çc nhμ m¸y x¸c ®Þnh ®−êng vu«ng gãc mòi b»ng m¸y tr¾c ®¹c nh− ë H×nh 15.6.
(a) §o b»ng m¸y tr¾c ®¹c
V¸ch
V¸ch
V¸ch
V¸ch
V¸ch
V¸ch
h4 h5 h6 h0
h1 h2 h3 h⊗
h0 FP
AP
TriÒn ®μ §−êng th¼ng

M¸y tr¾c ®¹c
BiÕn d¹ng (δ) = hn - h0
H×nh 15.3 §o b»ng m¸y tr¾c ®¹c

(b) §o b»ng ¸nh s¸ng hoÆc tia laze dïng tÊm g¸ cã khe hë
V¸ch
V¸ch
V¸ch
V¸ch
V¸ch
V¸ch
h4 h5 h6 h0
h1 h2 h3 h⊗
h0 FP
AP
TriÒn ®μ Tia s¸ng Khe M¾t

§Ìn chiÕu
BiÕn d¹ng (δ) = hn - h0
H×nh 15.4 §o b»ng ¸nh s¸ng hoÆc tia laze

TÊm g¸ cã khe
Khe (80x3)mm Tr¾c ®¹c
VÝt ®iÒu chØnh FP V¹ch chia

V¹ch chia
Däc t©m Nh×n trùc diÖn
Ng¾m theo tia s¸ng vμ ®iÒu chØnh khe hë lªn xuèng ®Ó

t¹o ®−îc mét ®−êng th¼ng tõ ®−êng vu«ng gãc mòi ®Õn H×nh 15.6 §iÓm x¸c ®Þnh ®−êng vu«ng gãc
®−êng vu«ng gãc ®u«i mòi
H×nh 15.5 TÊm g¸ cã khe hë
3 ChiÒu réng
Kh«ng cã qui t¾c nμo ®Ó ®o chiÒu réng tμu. Mét sè nhμ m¸y ®o chiÒu réng ë boong trªn
hoÆc ngay d−íi boong trªn. Mét sè nhμ m¸y kh¸c ®o chiÒu réng ë ®¸y b»ng th−íc cuén.
Ch¼ng h¹n, khi nãi chiÒu réng ®o ®−îc lμ 16m, chóng ta kh«ng biÕt ®©y chiÒu réng cña
boong hay chiÒu réng cña ®¸y tμu. V× vËy tèt nhÊt lμ ph¶i ghi vÞ trÝ ®o vμo biªn b¶n ®o lμ
®¸y hoÆc boong.
4 ChiÒu cao m¹n
ë ®o¹n gi÷a tμu, dùng çc thanh ®o däc theo t«n m¹n ë c¶ hai bªn m¹n. Sau ®ã ®¸nh dÊu vÞ
trÝ cña t«n gi÷a ®¸y lªn thanh ®o b»ng çch dïng èng thñy b×nh. §o chiÒu cao m¹n tõ
®−êng boong ®Õn ®−êng ®¸y b»ng th−íc cuén nh− ë H×nh 15.7. §èi víi mót trªn ph¶i dïng
d−ìng cña ®−êng boong chØ râ mÆt trªn vμ mÆt d−íi cña t«n mÐp boong. (Xem H×nh 15.8
vμ H×nh 15.9) Trong tr−êng hîp mÐp boong l−în trßn, ®−êng boong dïng cho m¹n kh« nãi
chung ë vÞ trÝ 1000mm d−íi mÆt trªn cña t«n mÐp boong ®−îc ®¸nh dÊu vμo giai ®o¹n nμy.
L−u ý r»ng m¹n kh« ®−îc ®o tõ mÆt trªn cña t«n mÐp boong vμ chiÒu cao m¹n lμ kho¶ng
çch tõ mÆt trªn cña t«n gi÷a ®¸y ®Õn mÆt d−íi cña t«n mÐp boong.
Khi ®ã biÕn d¹ng ngang cña ®¸y còng ®−îc ®o ë vÞ trÝ 1/4B gi÷a tμu.
D−ìng ®−êng boong Réng
Réng
Th−íc d©y
α
ChiÒu cao
B/4
Khe ®Ó ng¾m ky
MÆt trªn t«n ky
h0 h1 MÆt d−íi t«n ky
Qu¶ däi
D−ìng
D−ìng §−êng chuÈn ®Ó ®o
èng thñy Réng
§−êng chuÈn ®Ó ®o
Réng Réng + 2α
H×nh 15.8 VÝ dô vÒ ®o chiÒu réng vμ chiÒu

cao
H×nh 15.7 VÝ dô vÒ ®o chiÒu réng
MÆt trªn t«n

mÐp boong
Rmót
MÆt d−íi t«n

mÐp boong
1,0 m phÝa d−íi mÆt

trªn cña t«n mÐp boong
H×nh 15.9 D−ìng ®−êng boong cho mÐp H×nh 15.10 D−ìng ®−êng boong cho mÐp
boong l−în trßn boong vuång gãc
15.2 BiÕn d¹ng côc bé
15.2.1 §o ®¹c thùc tÕ biÕn d¹ng th©n tμu

BiÕn d¹ng cña çc c¬ cÊu chÝnh cña th©n tμu g©y t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi søc bÒn th©n tμu.
Ngoμi ra, çc chñ tμu ®Æc biÖt kh«ng thÝch biÕn d¹ng cña çc c¬ cÊu th©n tμu. VÒ viÖc nμy,
§¨ng kiÓm viªn ph¶i ®Æc biÖt cÈn thËn ®Ó kh«ng cho phÐp biÕn d¹ng çc c¬ cÊu th©n tμu
n»m trong danh môc §¨ng kiÓm chÞu tr¸ch nhiÖm ®Ó kh«ng bÞ v−ît giíi h¹n cho phÐp.
Khi ph¸t hiÖn ®−îc biÕn d¹ng vμo lóc kiÓm tra lÇn cuèi, çc biÕn d¹ng nμy ph¶i ®−îc xem
xÐt.
§¨ng kiÓm viªn ph¶i m¹nh d¹n chøng kiÕn viÖc ®o ®¹c biÕn d¹ng th©n tμu cμng nhiÒu cμng
tèt. Giíi h¹n biÕn d¹ng cho phÐp do mçi nhμ m¸y ®Æt ra cã thÓ ®−îc coi lμ gi¸ trÞ cÇn ®¹t.
Tuy nhiªn, nÕu çc gi¸ trÞ giíi h¹n cho phÐp nªu trªn vμ çc gi¸ trÞ ë môc sau vμ çc b¶ng
d−íi ®©y ®−îc lÊy theo Tiªu chuÈn ChÊt l−îng ®ãng tμu cña NhËt B¶n lμ lín qu¸ th× cã thÓ
®iÒu chØnh nh−ng nÕu ®iÒu chØnh råi mμ vÉn kh«ng kh¶ thi th× ph¶i xem xÐt ®Ó gia c−êng
thªm kÕt cÊu.
15.2.2 Tiªu chuÈn vμ giíi h¹n biÕn d¹ng cho phÐp

Tiªu chuÈn vμ giíi h¹n biÕn d¹ng cho phÐp trong Tiªu chuÈn ChÊt l−îng §ãng tμu cña NhËt
B¶n vÒ biÕn d¹ng (dïng ®Ó tham kh¶o) cña tÊm nh− sau :
(1) BiÕn d¹ng trªn mèi nèi hμn (H×nh 15.11)
(a) T«n bao trong vïng 0,6L gi÷a tμu : δ ≤ 6,0 mm
(b) T«n bao ë vïng mòi vμ ®u«i vμ c¬ cÊu ngang kháe : δ ≤ 7,0 mm
(c) Çc c¬ cÊu kh¸c : δ ≤ 8,0 mm
(2) §é b»ng ph¼ng cña t«n gi÷a çc s−ên, xμ vμ nÑp

S−ên, xμ hoÆc nÑp
T«n n¹n, δ
boong (biÕn d¹ng)
hoÆc
S
v¸ch
δ
H×nh 15.11 BiÕn d¹ng trªn mèi nèi hμn H×nh 15.12 §é b»ng ph¼ng
B¶ng 15.1 Tiªu chuÈn ®èi víi ®é b»ng ph¼ng
Tªn c¬ cÊu Vïng Tiªu chuÈn Giíi h¹n

M¹n th©n èng 4 6
T«n bao §¸y th©n èng 4 6
Vïng mòi vμ ®u«i 5 7
T«n nãc kÐt 4 6
V¸ch 6 8
Th©n èng 0,6L gi÷a tμu 4 6
Boong tÝnh to¸n Vïng mòi vμ ®u«i 6 9
PhÇn ®−îc phñ 7 9
Boong 2 PhÇn kh«ng phñ 6 8
Th−îng t©ng mòi vμ PhÇn kh«ng phñ 4 6
®u«i PhÇn ®−îc phñ 7 9
Th−îng tÇng PhÇn kh«ng phñ 4 6
Boong nèi 5 7
V¸ch bªn ngoμi 4 6
V¸ch lÇu V¸ch bªn trong 4 6
V¸ch ®−îc bäc 7 9
C¬ cÊu bªn trong 5 7
§μ ngang vμ sèng trong ®¸y ®«i 6 8

Phô lôc A Tiªu chuÈn chÊt l−îng sö dông trong ®ãng tμu
1. VËt liÖu
1.1 KhuyÕt tËt bÒ mÆt

KhuyÕt tËt bÒ mÆt bao gåm rç vμ bong trãc ph¶i ®−îc kiÓm tra vμ ®¸nh gi¸ b»ng ph−¬ng
ph¸p ph©n lo¹i vμ xö lý thÝch hîp.
2 4 6 8 10 12
0,2
A
ChiÒu s©u (mm) 0,4 B
0,5
0,6
0,8
1,0 C
DiÖn tÝch bÞ rç hoÆc bong trãc

TØ lÖ diÖn tÝch = x100%
tæng diÖn tÝch bÒ mÆt
(1)Rç
(a) CÊp "A" : Kh«ng cÇn ph¶i söa ch÷a
(b) CÊp "B" :
(i) MÆt ngoμi : Ph¶i ®−îc söa ch÷a b»ng s¬n cã thμnh phÇn ªp«xy. (Khi
kh«ng thÓ dïng s¬n cã thμnh phÇn ªp«xy th× ph¶i mμi)
(ii) VÞ trÝ kh¸c : Kh«ng cÇn ph¶i söa ch÷a
(c) CÊp "C" : Ph¶i ®−îc söa ch÷a b»ng çch mμi
(d) CÊp "D" : Ph−¬ng ph¸p söa ch÷a ®−îc x¸c ®Þnh theo ý kiÕn cña chñ tμu vμ ®¨ng
kiÓm.
(2)Bong trãc
(a) CÊp "A" : Kh«ng cÇn ph¶i söa ch÷a
(b) CÊp "B" :
(i) C¬ cÊu chÝnh : Ph¶i ®−îc söa ch÷a
(ii) Çc c¬ cÊu kh¸c : Kh«ng cÇn ph¶i söa ch÷a
(c) CÊp "C" : Ph¶i ®−îc söa ch÷a
(3) Ph−¬ng ph¸p söa ch÷a bong trãc vμ çc khuyÕt tËt kh¸c
t : ChiÒu dμy
d : ChiÒu s©u khuyÕt tËt
d ≤ 0,07t (tèi ®a lμ 3mm) ....... xö lý b»ng çch mμi

0,07t < d ≤ 0,2t ........ xö lý b»ng çch mμi, hμn ®¾p vμ mμi
(diÖn tÝch hμn ph¶i nhá h¬n 2% tæng diÖn tÝch bÒ mÆt tÊm)
1.2 Ph©n líp

Ph©n líp côc bé :
Trong tr−êng hîp vïng bÞ ph©n líp cã giíi h¹n, cã thÓ ®ôc bá vμ hμn ®¾p (xem h×nh (a))
Trong tr−êng hîp vïng bÞ ph©n líp còng cã giíi h¹n, nh−ng gÇn bÒ mÆt tÊm, còng cã thÓ
söa ch÷a b»ng hμn ®¾p (xem h×nh (b))
(a) (b)
Khi bÞ ph©n líp nhiÒu th× yªu cÇu ph¶i thay thÕ côc bé mét phÇn cña tÊm :
ViÖc thay thÕ côc bé mét phÇn cña tÊm nªn tiÕn hμnh trong tr−êng hîp ph¹m vi ph©n líp
më réng râ rÖt.
ChiÒu réng tèi thiÓu cña tÊm ®−îc thay thÕ theo tiªu chuÈn :
T«n bao vμ t«n boong tÝnh to¸n chÞu nÐn nhiÒu :....... 1600mm
Kh«ng chÞu nÐn nhiÒu ........... 800mm
Çc c¬ cÊu kh¸c .......... 300mm
Ph¶i thay thÕ toμn bé tÊm trong tr−êng hîp møc ®é ph©n líp rÊt m¹nh vμ réng
1.3 ThÐp ®óc

Çc khuyÕt tËt cña thÐp ®óc lín h¬n 20% chiÒu dμy hoÆc lín h¬n 25mm theo chiÒu dμy vμ
dμi 150mm :
Trong tr−êng hîp hèc nøt vμ çc khuyÕt tËt cã h¹i kh¸c ®−îc ph¸t hiÖn th× sau khi lo¹i bá
khuyÕt tËt ph¶i kiÓm tra l¹i b»ng ph−¬ng ph¸p thÈm thÊu, tõ tÝnh hoÆc siªu ©m vμ ph¶i ®−îc
söa ch÷a b»ng ph−¬ng ph¸p thÝch hîp.
1.4 ChiÒu dμy tÊm

Dung sai ©m vÒ chiÒu dμy cña thÐp tÊm vμ thÐp h×nh so víi trÞ sè ghi trªn ®ã ph¶i n»m trong
giíi h¹n sau :
ChiÒu dμy danh nghÜa cña tÊm (mm)

10 20 30 40 50 60
Dung sai - 0,4 - (0,1 + 0,02 t) - 1,0
t : ChiÒu dμy tÊm
NÕu vËt liÖu ®−îc x¸c ®Þnh theo luËt hoÆc qui ph¹m th× dung sai ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh theo
luËt vμ qui ph¹m.
2. C¾t h¬i
2.1 §é gå ghÒ
(1) MÐp tù do
Giíi h¹n dung sai

C¬ cÊu chÞu lùc Trong x−ëng 200μ
Ngoμi triÒn 300μ
Çc c¬ cÊu kh¸c Trong x−ëng 200μ

Ngoμi triÒn 1000μ
(2) R·nh hμn
Giíi h¹n dung sai

C¬ cÊu chÞu lùc Trong x−ëng 200μ
Ngoμi triÒn 800μ
Çc c¬ cÊu kh¸c Trong x−ëng 1500μ

Ngoμi triÒn 1500μ
2.2 VÕt khÝa do c¾t h¬i

VÕt khÝa do c¾t h¬i trong r·nh hμn ®−îc lÊy b»ng 3 lÇn ®èi víi mÐp tù do
(1) MÐp tù do
- MÐp trªn cña d¶i t«n mÐp m¹n Kh«ng
- T«n boong tÝnh to¸n trong vïng 0,6L
vμ mÐp tù do lç khoÐt ë t«n bao Kh«ng
- C¬ cÊu chÞu lùc däc chÝnh Kh«ng
- C¬ cÊu chÞu lùc däc vμ ngang KhÝa ≤ 1mm
- Çc c¬ cÊu kh¸c KhÝa ≤ 3mm
Trong tr−êng hîp cÇn ph¶i gia c«ng nh½n b»ng mμi th× ph¶i tiÕn hμnh hμn ®¾p.
(2) R·nh hμn
Mèi hμn gi¸p mÐp
T«n bao vμ t«n boong trªn trong vïng 0,6L KhÝa ≤ 2mm
Çc vïng kh¸c KhÝa ≤ 3mm
Mèi hμn gãc KhÝa ≤ 3mm
VÕt khÝa do c¾t h¬i ph¶i ®−îc söa ch÷a b»ng çch mμi vμ hμn

3. Gia c«ng
3.1 MÐp bÎ cña dÇm däc vμ m·

(1) ChiÒu réng mÐp bÎ
Dung sai cña a vμ b a
a = ± 5,0 mm
b = ± 5,0 mm 100 d
b
(2) Gãc gi÷a mÐp bÎ vμ b¶n thμnh

b vμ d = 5mm so víi chuÈn b
trªn mçi 100mm chiÒu réng

cña b¶n mÐp
b
(3) §é cong hay ®é th¼ng cña mÆt mÐp bÎ
Dung sai cña b :
b = ± 25mm
cho 10m chiÒu dμi L
(4) §é cong hay ®é th¼ng cña mÆt b¶n thμnh

Dung sai cña b :
b = ± 25mm
b L
cho 10m chiÒu dμi
3.2 C¬ cÊu b»ng thÐp gãc vμ thÐp ghÐp b

(1) §é th¼ng cña thÐp gãc
(a) Gãc
b = 3,0 mm
trªn 100mm chiÒu cao tiÕt diÖn
(b) §é cong C
C = ± 1,5 mm
trªn 1000mm chiÒu dμi
1000mm

(2) S−ên vμ dÇm däc b
(a) §é cong so víi chuÈn hoÆc ®−êng kiÓm tra

c = ± 6,0mm trªn 10m chiÒu dμi
a
(b) TiÕt diÖn ghÐp

b = ± 3,0mm
trªn 100mm cña a
c
b
a
d d
⎛ b ⎞
a ≤ ± ⎜5 + ⎟ mm
⎝ 100 ⎠
c ≥ chiÒu réng danh nghÜa - 4mm
d ≥ chiÒu cao danh nghÜa - 4mm
(c) §é vÆn cña sèng vμ khung ngang t¹i b¶n mÐp hoÆc mÐp bÎ
a = ± 8,0mm
trªn ®o¹n nhÞp gi÷a çc c¬ cÊu ®ì
a
a
a
a
3.3 TÊm b1
(1) V¸ch sãng p
Sai sè cña D lμ ± 6,0mm

Sai sè cña b1 lμ ± 6,0mm D
Sai sè cña b2 lμ ± 6,0mm b2

Sai sè cña p lμ ± 12,0mm

(2) T−êng ng¨n d¹ng sãng h

Sai sè cña p lμ ± 10,0mm
Sai sè cña h lμ ± 5,0mm p
(3) C¬ cÊu tiÕt diÖn h×nh trô trßn (cét chèng, cét cê, cét cÈu,...)
D : ®−êng kÝnh danh nghÜa
D1 : Sai sè cña D
D
D1 ≤
150 D
Nh−ng trong mäi tr−êng hîp
D1 ph¶i ≥ ± 10mm
4. Sai lÖch kÝch th−íc
4.1 Çc ph©n ®o¹n cã h×nh d¸ng ®Æc biÖt

(1) Ph©n ®o¹n cã sèng ®u«i
Dung sai cña a vμ b
a = 10mm
b = 8mm
a : §é vÆn cña mÆt ph¼ng chøa t©m trôc ch©n vÞt
b : §é lÖch cña b¸nh l¸i so víi t©m trôc ch©n vÞt
b
b
a
(2) B¸nh l¸i
(a) §é vÆn cña th©n b¸nh l¸i lμ ± 10mm
(b) Sai sè kho¶ng çch gi÷a çc gèi tùa lμ ± 10mm
(3) BÖ m¸y chÝnh
(a) §é kh«ng b»ng ph¼ng cña mÆt bÖ lμ ± 10mm

(b) Sai sè chiÒu réng hoÆc chiÒu dμi cña tÊm mÆt bÖ lμ ± 6mm
(4) Thμnh miÖng khoang hμng
(a) §é kh«ng b»ng ph¼ng cña tÊm mÆt thμnh lμ ± 7mm
(b) Sai sè kho¶ng çch gi÷a çc m· thμnh miÖng vÒ vÞ trÝ cña chóng so víi ®−êng
s−ên lμ ± 4mm
4.2 Çc kÝch th−íc c¬ b¶n cña th©n tμu

(1) ChiÒu dμi gi÷a hai ®−êng vu«ng gãc
Sai sè tiªu chuÈn lμ ± 50mm trªn 100m chiÒu dμi ®èi víi tμu cã chiÒu dμi b»ng vμ lín
h¬n 100m. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc ®o ®¹c ®iÓm mμ t¹i ®ã t«n gi÷a ®¸y nèi víi phÇn
cong cña sèng mòi cã thÓ sö dông thay thÕ cho ch©n cña ®−êng vu«ng gãc mòi khi ®o
chiÒu dμi tμu.
(2) ChiÒu réng thiÕt kÕ t¹i gi÷a tμu
Sai sè tiªu chuÈn lμ ± 15mm ®èi víi tμu cã chiÒu réng b»ng vμ lín h¬n 15m.
(3) ChiÒu cao m¹n thiÕt kÕ t¹i gi÷a tμu
Sai sè tiªu chuÈn lμ ± 10mm ®èi víi tμu cã chiÒu cao m¹n b»ng vμ lín h¬n 10m
4.3 §é b»ng ph¼ng ®¸y tμu

§é biÕn d¹ng trªn toμn bé chiÒu dμi lμ ± 25mm (lªn phÝa trªn (-) vμ xuèng phÝa d−íi (+)
cña ®−êng kiÓm tra khi x¸c ®Þnh ®é b»ng ph¼ng ®¸y tμu)
4.4 §é chÝnh x¸c cña dÊu ®−êng n−íc vμ dÊu m¹n kh«
DÊu ®−êng n−íc (mm) DÊu m¹n kh« (mm)

Tiªu chuÈn ± 1,0 ± 0,5
Giíi h¹n cho phÐp ± 2,0 ± 1,0
5. L¾p r¸p vμ chuÈn bÞ mÐp hμn
5.1 Khe hë hμn

(1) Mèi hμn gi¸p mÐp (®¬n vÞ : mm)
H¹ng môc Sai sè L−u ý

1. Hμn thñ c«ng (SMAW) a≤5 (a) 5 < a ≤ 16
§Æt vËt liÖu ®Öm ë mÆt sau ®Ó
hμn sau ®ã th¸o tÊm ®Öm ra vμ
hμn hoμn chØnh
(b) 16 < a ≤ 25
§Æt tÊm ®Öm ë mÆt sau vμ hμn
a
®¾p mçi mÐp sau ®ã hμn hÕt
toμn bé
(c) a > 25

C¾t ®i vμ chÌn ®o¹n cã chiÒu

réng tèi thiÓu 300
2. Hμn hå quang ch×m hai mÆt a≤3 Trong tr−êng hîp dù ®o¸n tr−íc
(SAW) ®−îc lμ bÞ thæi qua th× ph¶i hμn
mét líp lãt
a a a
3. Hμn hå quan ch×m b»ng CO2 4≤ a ≤10 Trong tr−êng hîp a lín h¬n 10mm
(CO2+SAW) th× ph¶i hμn ®¾p vμ chuÈn bÞ mÐp
a
4. Hμn hå quang ch×m mét mÆt d−íi a≤3 Trong tr−êng hîp ®o¸n tr−íc ®−îc
chÊt trî dung (RF Process) lμ sÏ bÞ thæi qua th× ph¶i hμn mét
líp lãt
5. Hμn mét mÆt b¶o vÖ b»ng CO2 cã 4≤ a ≤16 NÕu a > 16 xö lý nh− ®èi víi hμn
vËt liÖu lãt mÆt sau (CO2) thñ c«ng
a
6. Hμn ®iÖn khÝ 12≤ a ≤22 NÕu a > 22 th× ph¶i hμn ®¾p vμ
chuÈn bÞ mÐp
(2) Mèi hμn gãc

a ≤ 3mm
a a
a
Trong tr−êng hîp khe hë hμn v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp sÏ ph¶i ®−îc xö lý nh− sau :
(a) 3≤a≤5

ChiÒu réng ch©n mèi hμn sÏ ph¶i t¨ng lªn mét l−îng b»ng a-2 (mm)
(b) 5 ≤ a ≤ 16 (trong tr−êng hîp chiÒu dμy t«n b»ng vμ lín h¬n 10)
5 ≤ a ≤ 12 (trong tr−êng hîp chiÒu dμy t«n nhá h¬n 10)
(i) Mét mÆt ®−îc v¸t tõ 300 ®Õn 450
§Æt tÊm lãt hoÆc vËt liÖu lãt (gèm,...) ë mÆt
sau vμ hμn tõ mÆt v¸t sau ®ã ®ôc bá tÊm lãt
300- 450 mÆt sau (nÕu ®Æt) hoÆc th¸o vËt liÖu lãt mÆt
sau. MÆt cßn l¹i sÏ ®−îc hμn theo chiÒu
réng ch©n cña ®−êng hμn ®· thiÕt kÕ.
a
HoÆc
(ii) Mét tÊm ®Öm cã chiÒu dμy nh− sau sÏ ®−îc l¾p vμo vμ hμn
t1 ≥ t ≥ t2
t2
B = chiÒu dμi ch©n mèi hμn theo qui ®Þnh
B
5mm A = t2 + 2 (B + 5) mm
t1 t
Kh«ng ®−îc ¸p dông ë khu vùc hμng ho¸
hoÆc khu vùc chÞu lùc kÐo theo h−íng
A vu«ng gãc víi tÊm lãt
(c) a > 16mm (trong tr−êng hîp t2 ≥ 10mm)

a > 12mm (trong tr−êng hîp t2 < 10mm)
t2
Ph¶i chÌn tÊm cã chiÒu réng Ýt nhÊt lμ

d (≥300mm) 300mm
t1
(3) Mèi hμn chång mÐp

a
a
a ≤ 3mm
Khi a lín h¬n giíi h¹n dung sai cho phÐp, ph¶i ¸p dông çc xö lý nh− sau :
(a) Khi 3mm < a ≤ 5mm
ChiÒu réng ch©n mèi hμn ph¶i ®−îc t¨ng lªn "a"mm
(b) Khi a > 5mm
C¬ cÊu sÏ ph¶i ®−îc chØnh l¹i

(4) Çc c¬ cÊu xuyªn qua t«n v¸ch
c1
c
c1
c ≤ 3mm c1 ≤ 3mm
Khi "c" hoÆc "c1" lín h¬n giíi h¹n sai sè cho phÐp, lç khoÐt sÏ ph¶i ®−îc xö lý nh−
sau :
(a) Khi c > 3mm hoÆc c1 ≤ 7mm
300 - 450
MÐp cña lç khoÐt sÏ ph¶i ®−îc v¸t tõ
30° ®Õn 45° vμ phÝa ®−îc v¸t sÏ ®−îc hμn
tr−íc sau khi ®Æt tÊm lãt ë mÆt sau, mÆt
sau sÏ ®−îc hμn sau khi th¸o tÊm lãt.
(b) Khi c hoÆc c1 > 7mm

PhÇn cã lç khoÐt ë t«n v¸ch sÏ ph¶i ®−îc c¾t vμ chÌn b»ng tÊm cã cïng chiÒu
dμy víi t«n v¸ch vμ hμn gi¸p mÐp. TÊm chÌn cã thÓ ®−îc c¾t thμnh hai miÕng
®Ó dÔ l¾p.
150 R100 150 R100 150 R100
150 150 150
NÕu çc c¬ cÊu xuyªn qua ®−îc thiÕt kÕ víi tÊm ®Öm hμn chång, th× tÊm ®Öm sÏ
ph¶i ®−îc thay thÕ.

5.2 §é chÝnh x¸c l¾p r¸p t1

(1) LÖch vÞ trÝ c¬ cÊu ë çc mèi nèi hμn gãc
t1 vμ t2 : chiÒu dμy çc c¬ cÊu a
a : §é lÖch
NÕu t1 ≥ t2
t2
(a) Çc c¬ cÊu däc trong ph¹m vi 0,6L vμ khung ngang chÝnh ®Ó ®ì çc c¬ cÊu : a
≤ 1/3 t2
(b) Çc c¬ cÊu kh¸c : a ≤ 1/2 t2
L−u ý : NÕu "a" lín h¬n giíi h¹n cho phÐp th× ph¶i ¸p dông biÖn ph¸p sau :
(i) §èi víi çc c¬ cÊu chÝnh
c Khi 1/2 t2 ≥ a > 1/3 t2
T¨ng chiÒu réng ch©n mèi hμn lªn 10%
t1
a
t2
d Khi a > 1/2 t2

C¬ cÊu sÏ ph¶i ®−îc chØnh l¹i vÞ trÝ hoÆc ®Æt tÊm lãt
(ii) §èi víi çc c¬ cÊu kh¸c
Khi a > 1/2 t2
C¬ cÊu sÏ ph¶i ®−îc chØnh l¹i vÞ trÝ hoÆc ®Æt tÊm lãt
(2) LÖch vÞ trÝ c¬ cÊu ë mèi hμn gi¸p mÐp
(a) T«n vá (t«n bao ®¸y, t«n bao m¹n vμ t«n boong) vμ çc c¬ cÊu däc. a≤ 0,15t (a
max. = 3,0mm)
Khi "a" lín h¬n giíi h¹n cho phÐp khi ch−a hμn th× ph¶i chØnh l¹i mÐp.

Khi "a" lín h¬n giíi h¹n cho phÐp khi ®· hμn xong th× ph¶i xÎ mèi hμn ra vμ
chØnh l¹i mÐp.
(b) T«n v¸ch vμ çc c¬ cÊu bªn trong (bao gåm c¶ tÊm mÐp)
a ≤ 0,2t (a max. = 3,0mm)
Khi "a" lín h¬n giíi h¹n cho phÐp th× ph¶i cã biÖn ph¸p gia c−êng b»ng çch
hμn hoÆc ph¶i chØnh l¹i mÐp sau khi trao ®æi thèng nhÊt gi÷a chñ tμu, nhμ m¸y
vμ ®¨ng kiÓm.
(3) LÖch b¶n mÐp cña c¬ cÊu däc tiÕt diÖn ch÷ T theo chiÒu ngang
a ≤ 0,04b (a max. = 8mm)
a b
(4) LÖch b¶n mÐp cña c¬ cÊu däc tiÕt diÖn ch÷ T theo chiÒu cao
C¬ cÊu chÝnh a ≤ 0,15t
a t
C¬ cÊu phô a ≤ 0,20t
a max. = 3,0mm
(5) LÖch vÞ trÝ nÑp
L
d ≤ L/50
(6) LÖch vÞ trÝ gi÷a xμ ngang boong vμ s−ên
a ≤ 5mm
a
Khi "a" lín h¬n giíi h¹n
cho phÐp c¬ cÊu sÏ ph¶i
®−îc chØnh l¹i.
(7) Mèi hμn chång mÐp

H¹ng môc Giíi h¹n cho L−u ý

phÐp
ChiÒu réng mÐp chång L = Theo yªu Khi "L" nhá h¬n yªu cÇu, mçi nèi se
cÇu Qui ph¹m ph¶i ®−îc xö lý nh− sau :
1. Khi mÐp chång bÞ hôt mét l−îng ≤
t : MÐp chång ph¶i ®−îc hμn ®¾p
t thªm cho ®ñ l−îng hôt cña mÐp
chång
L 2. Khi mÐp chång bÞ hôt mét l−îng ≤
t : T«n ë phÇn mÐp bÞ hôt ph¶i
®−îc thay thÕ côc bé hoÆc, nÕu
®−îc, mèi nèi sÏ ph¶i chuyÓn sang
d¹ng gi¸p mÐp.
3. Yªu cÇu ®èi víi chiÒu réng mÐp
chång ®−a ra ë môc nμy kh«ng ¸p
dông cho tÊm ®Öm d¹ng cæ ¸o
5.3 Kho¶ng çch tèi thiÓu tõ mét mèi hμn ®Õn mèi hμn kÒ cËn kh¸c
(1) Mèi hμn gi¸p mÐp
(a) a ≥ 30mm
a a
(b) a≥0
Kh«ng cã giíi h¹n ®èi víi vÞ trÝ cña mèi hμn gi¸p mÐp.

(2) Mèi hμn gãc

a ≥ 10,
a ≥ 0 ®èi víi kÕt cÊu th−îng tÇng
* Khi mèi hμn gi¸p mÐp ®−îc thùc hiÖn tr−íc th× mçi hμn ph¶i ®−îc mμi b»ng
nÕu çc mèi hμn gãc ë bªn trªn hoÆc ë gÇn mèi hμn gi¸p mÐp nμy.
(3) Kho¶ng çch gi÷a mèi nèi ph©n tæng ®o¹n (mèi nèi khoanh) vμ mèi hμn kho¸ cña lç
hμn
a ≥ 5mm
Kho¶ng çch nhá h¬n chØ
®−îc chÊp nhËn trong çc
tr−êng hîp ®Æc biÖt.
6 Hμn
a
6.1 Ch¸y ch©n
H¹ng môc Giíi h¹n cho phÐp L−u ý

1. Mèi hμn gi¸p mÐp 1. §èi víi çc c¬ cÊu chÝnh Khi ch¸y ch©n v−ît qu¸ giíi
trong ph¹m vi 0,6L (t«n h¹n cho phÐp th× ph¶i ®−îc
vá, c¬ cÊu däc vμ c¬ cÊu söa ch÷a b»ng çch hμn b»ng
ngang khoÎ ®ì çc c¬ cÊu que hμn ®−êng kÝnh nhá.
kh¸c) chiÒu s©u tèi ®a lμ Tuy nhiªn, phÇn hμn bÞ gå lªn
0,5mm (trªn chiÒu dμi kh«ng cÇn ph¶i mμi.
kh«ng lín h¬n 90mm)
2. Víi çc c¬ cÊu kh¸c chiÒu
s©u tèi ®a lμ 0,8mm
2. Mèi hμn gãc ChiÒu s©u tèi ®a lμ 0,8mm Nh− ®èi víi mèi hμn gi¸p
mÐp ë trªn

6.2 Chïm ch©n mèi hμn (mèi hμn gi¸p mÐp vμ mèi hμn gãc)
θ θ
θ θ θ
θ θ
θ θ
Trong tr−êng hîp θ nhá h¬n 90° th× ph¶i söa ch÷a b»ng çch mμi hoÆc hμn ®Ó θ ≥ 90°.
6.3 ChiÒu réng ch©n mèi hμn

ChiÒu réng ch©n Trong tr−êng hîp
“L” hoÆc “l” nhá h¬n
l giíi h¹n cho phÐp th×
ph¶i hμn ®¾p thªm
L : ChiÒu réng ch©n

l : ChiÒu cao mèi hμn
L ≥ 0,9 × (ChiÒu réng ch©n theo qui ®Þnh)
l ≥ 0,9 × (ChiÒu cao mèi hμn theo qui
®Þnh)
6.3 V¶y hμn

ThÐp ®óc ≥ 50 a. Trong tr−êng hîp kh«ng thÓ tr¸nh
ThÐp ®é bÒn cao lo¹i ®−îc v¶y hμn cÇn gia nhiÖt ®Õn
th«ng th−êng ≥ 50 nhiÖt ®é 100±25°C
AH, DH kiÓu TMCP b. V¶y hμn t¹o ra do lçi th× ph¶i mμi
≥ 10
Ceq ≤ ,36% ®i vμ hμn l¹i.
EH kiÓu TMCP Ceq ≤ c. Khi Ceq ≥ 0,36% th× ®−îc xö lý
≥ 30 nh− ®èi víi thÐp th«ng th−êng.
0,36%
ThÐp th−êng Kh«ng x¸c ®Þnh

6.5 LÊy löa hå quang

1. ThÐp ®óc Trong tr−êng hîp tiÕn hμnh
2. ThÐp ®é bÒn cao lÊy löa hå quang do s¬ suÊt
th«ng th−êng Kh«ng ®−îc phÐp th× ph¶i mμi bá vïng bÞ biÕn
3. ThÐp ®é bÒn cao cøng b»ng çch mμi.
kiÓu TMCP
6.6 Xö lý bÒ mÆt mèi hμn
H¹ng môc Tiªu chuÈn söa ch÷a L−u ý

Giät hμn (1) Giät hμn kh«ng dÝnh chÆt ph¶i ®−îc tÈy b»ng VÒ nguyªn t¾c
çch ®ôc hoÆc gâ kh«ng cÇn mμi
(2) Tr−êng hîp dÝnh chÆt
a. lo¹i s¾c c¹nh sÏ ph¶i ®−îc mμi trßn
b. lo¹i kh«ng s¾c c¹nh kh«ng cÇn ph¶i xö lý
(1) (2)-a (2)-b
V¶y hμn kh«ng Khi bÒ mÆt nhÊp nh« qu¸ 3mm th× ph¶i mμi cho Tiªu chuÈn söa
®Òu (trõ hμn tù tíi khi ®é nhÊp nh« nhá h¬n 3mm ch÷a nªu ra ë
®éng) ®©y cã thÓ ¸p
h ≤ 3mm
dông cho c¶
mèi hμn gãc.
6.7 §iÒu kiÖn vïng vμnh biªn

Sau khi h¹ thuû hoÆc khi tμu næi trªn biÓn, mèi
hμn gãc c¬ cÊu bªn trong tμu víi c¬ cÊu vμnh
ngoμi n»m trong n−íc cã thÓ söa ch÷a nÕu kh«ng
Bªn trong thÓ tr¸nh khái.
N−íc
6.8 Söa ch÷a rß rØ

Trong tr−êng hîp bÞ rß rØ qua vÕt nøt ph¶i söa ch÷a b»ng çch dòi, mμi sau ®ã hμn.
6.9 KiÓm tra b»ng thÈm thÊu

KiÓm tra thÈm thÊu cã thÓ ®−îc ¸p dông cho çc ®èi t−îng mμ kh«ng cÇn thö thuû lùc, thö
b»ng vßi rång hoÆc khÝ mÆc dï cã yªu cÇu thö kÝn.
Nh− ®o¹n èng nèi cho ®−êng hót vμ ®−êng ®Èy trong buång m¸y hoÆc çc nót ®¸y ®−îc l¾p
sau khi thö kÝn.

6.10 BiÕn d¹ng gãc cña çc mèi nèi hμn

(1) §èi víi t«n vá n»m trong kho¶ng 0,6L
gi÷a tμu : W≤ 6mm trªn 1000mm chiÒu
dμi nhÞp W
(2) §èi víi t«n bao ë vïng mòi vμ vïng l¸i

1000 mm
vμ çc c¬ cÊu ngang khoÎ : W ≤ 7mm
trªn 1000mm chiÒu dμi nhÞp.
(3) §èi víi çc c¬ cÊu kh¸c :
W ≤ 8mm trªn 1000mm chiÒu dμi nhÞp
Trong tr−êng hîp biÕn d¹ng gãc v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp th× ph¶i tiÕn hμnh söa ch÷a
b»ng çch nung nãng theo vÖt nhiÖt hoÆc hμn l¹i sau khi c¾t rêi ra vμ chØnh l¹i.
7. §é tr¬n ®Òu cña bÒ mÆt kÕt cÊu
7.1 §é tr¬n ®Òu cña t«n gi÷a çc s−ên
H¹ng môc VÞ trÝ Giíi h¹n L−u ý

cho phÐp
T«n bao m¹n 1. PhÇn th©n èng 8 Ph−¬ng ph¸p ®o
vμ bao ®¸y 2. PhÇn mòi vμ ®u«i 8
§¸y ®«i 1. T«n ®¸y trªn 8 δ
2. §μ ngang vμ sèng 8
V¸ch 1. V¸ch däc 8
2. V¸ch ngang 8
3. V¸ch chÆn 8
Boong chÞu lùc 1. PhÇn lé trong ph¹m vi 8 NhÞp cña kho¶ng s−ên
chÝnh 0,6L gi÷a tμu (kho¶ng çch theo chiÒu däc)
2. PhÇn lé vïng mòi vμ ®u«i 9 ph¶i b»ng tõ 800 ~ 1000mm
3. PhÇn bÞ che phñ hoÆc bao
kÝn 9
Boong thø hai 1. PhÇn lé 8
2. PhÇn kÝn 9
Boong th−îng 1. PhÇn lé 6
tÇng vμ v¸ch 2. PhÇn kÝn 9
bªn
B¶n thμnh cña 7
sèng däc vμ
sèng ngang
7.2 §é tr¬n ®Òu cña t«n ®i kÌm víi çc c¬ cÊu th−êng
H¹ng môc VÞ trÝ Giíi h¹n cho L−u ý

phÐp
T«n bao PhÇn th©n èng ±3L/1000mm Ph¶i ®−îc ®o gi÷a çc c¬
cÊu khoÎ ®ì c¬ cÊu
PhÇn mòi vμ ®u«i ±4L/1000mm th−êng (Min. L = 3m)
Boong vμ t«n ±4L/1000mm
®¸y trªn cña
®¸y ®«i
V¸ch ±5L/1000mm
Çc c¬ cÊu ±6L/1000mm
kh¸c
L (m)
L : NhÞp cña s−ên (tèi thiÓu lμ 3m)
7.3 BiÕn d¹ng cña kÕt cÊu
H¹ng môc VÞ trÝ Giíi h¹n cho L−u ý

phÐp mm
δ
Xμ däc, s−ên 1. Khi l ≤ 1000 8
däc hoÆc nÑp 2. Khi 1000 < l < 3500 ⎛ 2l ⎞
däc ⎜6 + ⎟
⎝ 1000 ⎠
3. Khi l ≥ 3500 13 NhÞp l
Cét tiÕt diÖn

H (gi÷a çc
boong) 6
Çc thanh BiÕn d¹ng theo h−íng 10

gi»ng tr−íc sau δ1 (chØ cña
thanh gi»ng)
BiÕn d¹ng theo h−íng 16 δ1

δ2
tr−íc sau δ2 (cña thanh
gi»ng + khung ngang)
M· chèng BiÕn d¹ng ë phÇn mÐp tù l ≤ 500

vÆn vμ nÑp do δ=4
l
cña b¶n thμnh
l > 500
18l δ
δ=
1000
(tèi ®a = 12)
8. Çc tiªu chuÈn kh¸c
8.1 Mμi çc mÐp c¾t b»ng h¬i

VÞ trÝ Tiªu chuÈn L−u ý

KÐt n−íc d»n Kho¶ng 1mm
KÐt n−íc ngät
KÐt n−íc uèng
KÐt n−íc ch−ng cÊt
BÓ b¬i
PhÇn lé trªn boong chÝnh
MÐp cña çc c¬ cÊu chÞu Khi ®· ®−îc l−u ý trong b¶n vÏ. Th×
øng suÊt lín ph¶i thùc hiÖn nh− b¶n vÏ
Çc chç kh¸c Kh«ng cÇn ph¶i mμi
8.2 Tiªu chuÈn ®Ó tÈy v¨ng mÊu

TÊt c¶ çc v¨ng mÊu cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh c«ng nghÖ nh− : (a) Tai cÈu, (b) MÊu ®ì dμn
gi¸o (c) V¨ng chèng t¹m thêi. Çc v¨ng mÊu (a), (b) vμ (c) ph¶i ®−îc bè trÝ theo çc tiªu
chuÈn sau.
VÞ trÝ (a) (b) (c) L−u ý

BÒ mÆt bªn ngêi cña vá bao, boong, v¸ch bªn ngoμi
ngoμi ph¶i
NÕu yªu
cÇu bªn
cña cabin, bªn ngoμi cña v¸ch bªn ngoμi cña th−îng
nh½n
tÇng vμ mÆt trªn cña boong trèng, mÆt ngoμi cña A A A

®−êng hÇm, kho trªn boong, mÆt trªn cña thμnh
miÖng khoang
Çc kÐt kh¸c nhau vμ khoang trèng (KÐt d»n, kªnh
khoang trèng
Trong kÐt vμ
th«ng giã, kÐt h«ng, khoang trèng, khoang çch ly, C D B

kÐt dÇu FO, ®Õ d−íi v¸ch, ®Õ trªn cña v¸ch,...)
KÐt n−íc ngät, kÐt n−íc uèng C C B
Bªn d−íi boong cña kÐt n−íc ngät, kÐt n−íc uèng C D B
TÊt c¶ çc chç trõ çc kÐt nªu trªn C D B
Khoang thuû thñ tr−ëng
TÊt c¶ çc kh«ng
Kho s¬n MÆt sμn B B B

gian lμm viÖc
Buång b¬m
Buång m¸y Trong ph¹m vi 2m C C B
Buång m¸y l¸i
PhÝa trªn ®é cao
HÇm èng
2m C D B
Hμnh lang
Buång ch©n vÞt mòi
§¸y khoang A A A
Thμnh miÖng khoang (bªn c¹nh) B B B
Khoang hμng
tμu hμng rêi

§Õ d−íi v¸ch A A A
KÐt h«ng A A A
V¸ch nghiªng kÐt ®Ønh m¹n C C B
S−ên m¹n C C B
V¸ch kÝn n−íc C C B
Bªn d−íi boong trªn C D B

tμu c«ng ten n¬

V¸ch kÝn n−íc, kh«ng kÝn n−íc C C B
MÆt sμn B B B
Néi boong cña v¸ch kÝn
Trong kho¶ng 2m C C B
n−íc, kh«ng kÝn n−íc
PhÝa trªn 2m C D B
Sèng hép (bªn trong) C D B
Tμu dÇu
KÐt dÇu hμng Chó
C/D D B
thÝch 1
TÊt c¶ mäi chç trõ ®· ®−îc nªu ë trªn C D B
Trªn boong (kh«ng cã hîp chÊt phñ) A A A
Khu vùc sinh
Trªn boong (cã hîp chÊt phñ) B B B

D−íi boong (kh«ng cã bäc trÇn) B B B
ho¹t
D−íi boong (®»ng sau trÇn) C D B

V¸ch bªn (kh«ng cã bäc lãt) A A A
V¸ch bªn (cã bäc lãt) C D B
HÇm xÝch C C B
kh¸c
Khu
vùc
B¸nh l¸i (bªn ngoμi) A A A

èng khãi (bªn trong) C D B
Chó thÝch 1 : VÒ nguyªn t¾c, tai cÈu trong kÐt dÇu hμng ph¶i ®−îc c¾t ®i, nh−ng çc tai cÈu trªn
b¶n mÐp cña sèng däc m¹n, bªn d−íi b¶n thμnh cña c¬ cÊu khoÎ cña boong trªn,
c¬ cÊu ®øng cña v¸ch däc cã thÓ gi÷ l¹i, xem H×nh 1 vμ H×nh 2
A: Sau khi c¾t v¨ng mÊu ®i th× t¹o thμnh B : Sau khi c¾t v¨ng mÊu ®i, th× söa b»ng
nh− ë h×nh vÏ d−íi çch hμn nÕu cÇn
C: V¨ng mÊu sÏ ®−îc c¾t ®i vμ ®Ó l¹i mét D : V¨ng mÊu cã thÓ ®Ó l¹i vμ hμn vßng
®o¹n tèi ®a lμ 25mm gåm c¶ phÇn mèi quanh mÈu cßn l¹i
hμn mÐp cßn l¹i ®−îc mμi nh½n vμ hμn
vßng quanh mÈu cßn l¹i
Tèi ®a 25mm
C¾t
8.3 Çc lç khoÐt c«ng nghÖ t¹m thêi trong qu¸ tr×nh ®ãng tμu
(1) Çc lç khoÐt c«ng nghÖ t¹m thêi ®Ó ®i l¹i, tho¸t n¹n cho c«ng nh©n vμ duy tr× ®iÒu
kiÖn vÖ sinh trong qu¸ tr×nh ®ãng tμu ®−îc më trªn t«n m¹n, v¸ch hoÆc vÞ trÝ kh¸c
ph¶i ®−îc ®¨ng kiÓm duyÖt b¶n vÏ tõ tr−íc trong ®ã m« t¶ vÞ trÝ vμ kÝch th−íc cña lç.
(2) Nãi chung, çc lç khoÐt c«ng nghÖ ph¶i ®−îc më nh− sau :
(a) T«n bao m¹n buång m¸y

(b) T«n bao m¹n vïng mòi

(c) V¸ch khoang hμng
(d) §¸y trªn vμ tÊm nghiªng kÐt h«ng
(e) T«n ®¸y ngoμi trong khu vùc kÐt hμng
(f) T«n bao m¹n cña khoang hμng
(g) Çc kÐt ®¸y ®«i, kÐt n−íc ngät, kÐt mòi vμ kÐt ®u«i,...
Çc lç ®· cã ph¶i ®−îc sö dông mét çch tèi ®a. Çc lç bæ sung cã thÓ ®æi thμnh çc lç cè
®Þnh nÕu ®−îc ®¨ng kiÓm vμ chñ tμu chÊp nhËn.
8.4 KiÓm so¸t nhiÖt ®é ®Ó nung nãng theo vÖt nhiÖt
H¹ng môc Ph−¬ng ph¸p nung D¶i nhiÖt ®é

a. ThÐp th−êng cÊp E Lμm nguéi b»ng n−íc ngay D−íi 650°C
b. ThÐp ®é bÒn cao lo¹i sau khi nung
th«ng th−êng Lμm nguéi b»ng kh«ng khÝ D−íi 900°C
c. ThÐp ®é bÒn cao lo¹i sau khi nung
TMCP Ceq>0,38% Lμm nguéi b»ng kh«ng khÝ D−íi 900°C (nhiÖt ®é khi b¾t
sau ®ã tiÕp tôc b»ng n−íc ®Çu lμm m¸t b»ng n−íc ph¶i
d−íi 500°C)
ThÐp ®é bÒn cao lo¹i TMCP Lμm nguéi b»ng n−íc ngay D−íi 1000°C
cÊp AH, DH Ceq≤0,38% sau khi nung hoÆc lμm nguéi
b»ng kh«ng khÝ
ThÐp ®é bÒn cao lo¹i TMCP Lμm nguéi b»ng n−íc ngay D−íi 1000°C
cÊp EH Ceq≤0,38% sau khi nung hoÆc lμm nguéi
b»ng kh«ng khÝ

NB-04 Huong Dan Giam Sat Dong Moi Phan Than Tau

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

NB-04 Huong Dan Giam Sat Dong Moi Phan Than Tau

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Hõèng d¹n giŸm sŸt ½Üng mèi t¡u biÌn NB-04

Chương 1 Qui trình đóng tàu

1.1 Ph−¬ng ph¸p dùng s−ên

½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005 11

¶nh 1.1 R¶i kÕt cÊu ®¸y

12 ½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005

¶nh 1.2 Ph−¬ng ph¸p dùng s−ên

½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005 13

(1) §Æt ky (8) KÕt thóc dùng s−ên

(2) R¶i t«n ®¸y

(9) Dùng t«n m¹n

(3) KÕt thóc r¶i t«n ®¸y

(10) Dùng xμ boong, sèng boong

(5) R¶i t«n ®¸y trªn

(6) KÕt thóc r¶i t«n ®¸y trªn

(12) Hoμn thμnh khoang hμng

(7) Dùng c¸c s−ên

14 ½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005

1 L¾p r¸p ph©n ®o¹n ®¸y ®«i (l¾p óp)

2 L¾p xong kÕt cÊu ®¸y

5 Hoμn thμnh ph©n ®o¹n m¹n

§−êng hμn (mèi

6 Nèi ph©n ®o¹n

Ph©n ®o¹n man (T)

Ph©n ®o¹n ®¸y (T)

H×nh 1.2 Qu¸ tr×nh ®ßng tμu hμng kh« (Ph−¬ng

½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005 15

¶nh 1.3 Ph©n ®o¹n boong n©ng ®u«i (lËt ngöa)

16 ½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005

Buãng ‡kv TuyÆn vºt liÎu

½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005 17

hμn c¾t rß n−íc

Th¸o c¸c tai cÈu

ThÐp C¨ng t©m Mμi tr¬n mÐp m¹n vμ

§é b»ng ph¼ng ®¸y ThiÕt bÞ n©ng hμng §o n−íc trong kÐt

ChiÒu réng MiÖng khoang vμ n¾p ChiÒu ch×m §−êng boong

Cöa m¹n ch¾n sãng

1/4B D©y an toμn §äc trÞ sè qu¶ däi §o ®¹c

èng tho¸t khÝ

H¹ thñy Bμn giao

S¬n Cöa kÝn n−íc

V¸ch ng¨n h¬i hμng DÊu ®−êng n−íc

Chương 2 Kiểm tra chấp nhận các vật liệu

2.1 Ph¹m vi ¸p dông

2.2 Tr×nh danh s¸ch c¸c h¹ng môc

2.3 Kh«ng cÇn kiÓm tra t¹i hiÖn tr−êng

Th¾p ½Ùnh hÖnh

N/m ½Üng t¡u

HÖnh 2.1 KiÌm tra chöng nhºn

20 ½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005

2.4 Qui tr×nh kiÓm tra

2.4.1 Chu kú kiÓm tra

2.4.2 VÝ dô vÒ kiÓm tra chÊp nhËn

2.4.3 C¸c h¹ng môc cÇn ph¶i kiÓm tra

½¯ng kiÌm viÎt nam - 2005 21

K36E 20mm K36E 20mm

123 4 BL 250 K36D 18mm K36D 18mm

K36E 20mm ; Tê sè 1240, MS sè 235

H×nh 2.2 H×nh 2.3 VÝ dô vÒ viÖc r¶i t«n (Boong

Dù kiÕn l¾p lªn tμu : "VÜnh thuËn"

H¶i Phßng, ngμy 29 tth¸ng 5 n¨m 1999

§ang kiÓm viªn

8 B¹t phñ miÖng khoang