TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG HỒ CHÍ MINH

KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

TIỂU LUẬN MÔN: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

TÊN CHỦ ĐỀ: ĐỜI SỐNG NGƯỜI LAO ĐỘNG LÀM CÔNG ĂN

LƯƠNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

Họ và tên sinh viên : Y Diệp

Mã số sinh viên : 030236200021

Lớp, hệ đào tạo : Lớp D12, DHCQ chuẩn

Chấm điểm
Bằng số Bằng chữ

TP HỒ CHÍ MINH – NĂM 2021

1
 MỤC LỤC

Lời mở đầu………………………………………………3

Nội dung tiểu luận

1 Khái niệm người lao động làm công ăn lương…………..3

2. Thực trạng đời sống người la động làm công ăn lương ở Việt nam hiện nay

2.1 Thực trạng đời sống của công nhân Việt nam…………5

2.2 Thực trạng đời sống của nhân viên Việt nam…………..6

3. Giải pháp…………………………………………………7

4 Kết luận……………………………………………………8

Danh mục tài liệu tham khảo………………………………9

2
A. LỜI MỞ ĐẦU
Từ xưa đến nay giai cấp công nhân luôn là một bộ phận quan trọng
trong xã hội, giai cấp công nhân là lực lượng lao động đóng góp rất
nhiều vào ngân sách nhà nước. Họ góp phần rất quan trọng trong
việc tạo ra của cải vật chất, phát triển kinh tế, đóng góp vào GDP
của quốc gia. Những người làm công ăn lương là l ực lượng lao
động trực tiếp tạo ra của cải vật chất, hàng hóa, lương thực thực
phẩm cho xã hội chính vì vậy mà họ có một vị trí rất quan trọng
đối với sự phát triển và tồn tại của xã hội. Vậy nên cuộc sống của
họ rất được chính phủ và doanh nghiệp quan tâm để nhằm đảm bảo
và duy trì hoạt động sản xuất. Đặc biệt là ở thời điểm hiện tại khi
làn sống dịch covid 19 lần thứ tư hoành hành tấn công trực tiếp vào
các khu công nghiệp, các văn phòng công ty làm ảnh hưởng rất
nhiều đến đời sống, công việc, thu nhập tâm lí của những người lao
động thì rất đề cuộc sống của những người làm công ăn lương ở
thời điểm hiện tại là một vấn đề rất đáng được quan tâm. Vì vậy,
em chọn chủ đề này cho bài tiểu luận của mình để phân tích thực
trạng, đánh giá tình hình và kiến nghị một số biện pháp cho tình
hình hiện tại.

B. NỘI DUNG TIỂU LUẬN

1. Khái niệm người “làm công ăn lương”
-Cụm từ “làm công ăn lương’ là t ừ thường dùng để gọi nhân
viên hoặc công nhân. Họ và người sử dụng lao động thỏa thuận
với nhau một hợp đồng lao động để làm việc và hưởng lương
hàng tháng. Như vậy nhân viên và công nhân là những người
liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của công
ty. Họ góp phần rất lớn trong sự tồn tại của công ty và họ
thường tạo thành công đoàn, nghiệp đoàn để bảo vệ quyền lợi
của chính mình.
-Ở nước ta, người lao động cần đủ mười lăm tuổi trở lên theo
Khoản 1 Điều 3 Bộ luật lao động 2012. Theo đó, người lao động
phải đảm bảo sức khỏe, khả năng lao động và cần được kí kết
hợp đồng lao động.Bên cạnh đó, nên thực hiện theo những quy
định công việc của người sử dụng lao động nêu trong hợp đồng
và hưởng luơng hàng tháng.

3
 -Người lao động làm công ăn lương được chia làm 2 theo tính
chất công việc là công nhân và nhân viên.
+Công nhân là những người lao động chân tay, trực tiếp thực
hiện những công việc liên quan đến quá trình sản xuất ra sản
phẩm. Họ cũng có thể là những người trực tiếp thực hiện những
công việc mang tính chất dịch vụ, phục vụ, liên quan nhiều đến
công việc tay chân.
+Nhân viên là những người lao động trí óc, họ thực hiện các
công việc liên quan đến thành phần quản lý sản xuất, quản lý
nhân lực, chiến lược phát triển hay người chỉ đạo,…Ngoài ra
nhân viên có trình độ cao còn được gọi là chuyên viên, họ có
khả năng xủ lý những công việc vĩ mô, phức tạp đòi hỏi trình độ
và áp lực công việc lớn.

2. Thực trạng đời sống những người làm công ăn lương ở Việt
Nam hiện nay
*Thực trạng chung:
-Hiện nay, người trẻ tuổi chiếm số lượng đông đảo trong lực
lượng lao động.
-Phần lớn người lao động làm công ăn lương là những người
nhập cư, họ từ các vùng nông thôn lên các thành phố lớn, các
khu công nghiệp, doanh nghiệp, công ty để làm việc.
-Trong thời kì đổi mới, lưc lượng này ngày càng phát triền cả về
số lượng lẫn chất lượng góp phần vào sự phát triển của đất nước
năng suất lao động ngày càng được cải thiện.
- cơ cấu lao động tập trung chủ yếu ở khối doanh nghiệp ngoài
nhà nước, với 62% thuộc doanh nghiệp tư nhân trong nước, 30%
trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và chỉ
8% thuộc doanh nghiệp nhà nước. Về trình độ chuyên môn, lực
lượng lao động đã qua đào tạo có văn bằng, chứng chỉ chiếm
22,37% (trong đó, lao động có trình độ đại học trở lên chiếm
10,82 %; cao đẳng chiếm 3,82%; trung cấp chiếm 4,65% và sơ
cấp chiếm 3,08% (số liệu Tổng cục Thống kê, quý II/ 2019).
-Giai cấp công nhân( những người làm công ăn lương) đang có
sự tăng lên mạnh mẽ của lao động trong lĩnh vực công nghiệp
trong vài thập niên gần đây. Tỷ lệ lao động bằng phương thức
công nghiệp hiện nay chiếm trên 60% số lao động. Quá trình

4
công nghiệp hóa, nhu cầu phát triển văn minh (toàn cầu hóa, đô
thị hóa, hiện đại hóa cuộc sống...) là những nguyên nhân của
hiện tượng này.
- Giai cấp công nhân(những người làm công ăn lương) hiện nay
thường lao động trên 3 lĩnh vực cơ bản là nông nghiệp, công
nghiệp và dịch vụ. Mặc dù đang có sự dịch chuyển cơ cấu lao
động giữa các lĩnh vực nhưng xu hướng chung là nhóm lao động
ở lĩnh vực dịch vụ có xu hướng tăng mạnh, số lượng lao động
trong lĩnh vực công nghiệp và nông nghiệp có xu hướng giảm
nhẹ.

2.1 Thực trạng đời sống của công nhân Việt Nam ngày nay,
dặc biệt trong mùa bão covid 19
- Từ đầu tháng 5/2021, làn sóng dịch covid 19 lần thứ tư tràn
vào Việt Nam đặc biệt là trong các khu công nghi ệp, xí nghiệp ở
Bắc Ninh, Bắc Giang, thành phố Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh
thành khác làm cho nhiều công nhân rơi vào tình trạng thất
nghiệp do công ty cắt giảm nhân sự, số khác thì bị giảm lương
do công ty gặp nhiều khó khăn hoặc bị giảm giờ làm.
- Các công nhân ngoại tỉnh khốn đốn vì thất nghiệp mà vẫn phải
chi phí cho sinh hoạt hằng ngày ở thành phố quá đắt đỏ nhưng
không thể về quê do tình hình dịch phức tạp.
-Những công nhân phải nghỉ việc để “lánh nạn” Covid-19 đã vất
vả là thế nhưng những công nhân ở khu cách ly tập trung còn có
nhiều nỗi lo hơn. Họ không chỉ lo lắng vì sợ lây nhiễm mà họ
còn lo việc trả tiền ăn hằng ngày trong thời gian cách ly. Bởi
theo quy định của nhà nước, những người đi cách ly tập trung
phải trả 80.000 đồng/ngày. Trong khi đó, khi ở nhà hoặc có đi
làm, tiền ăn của họ không đến mức đó. Thậm chí, nhiều phụ nữ
nhịn ăn sáng để giảm béo và tiết kiệm.
-Dịch Covid-19 tràn về, học sinh phải nghỉ học tập trung và học
theo hình thức online nhưng các cháu trong tu ổi mẫu giáo thì
không được đến lớp. Điều này gây khó khăn không nhỏ cho gia
đình công nhân có con nhỏ trong độ tuổi này. Nhiều gia đình có
bố mẹ ở quê nên gửi con về còn đỡ vất vả. Nhưng những công
nhân không tìm được chỗ gửi con nhỏ hoặc không gửi con do bất
an về nhiều mặt nên đành bỏ việc, ở nhà trông con nhỏ làm cho

5
nguồn thu nhập của họ ngày càng thu hẹp lại cuộc sống cũng vì
thế mà trở nên khó khăn hơn.
-Đa số những người lao động trực tiếp họ thường là trụ cột chính
của gia đình, nếu bình thường thì cuộc sống của họ đã khó khăn
rồi thì nay khi dịch đến công việc mất đi họ lại phải đối mặt với
nguy cơ nghèo đói rất cao.
-Đáng lo ngại hơn nữa là trong làn sóng covid lần thứ tư này đã
tấn công trực tiếp vào các khu công nghiệp và một bộ phận công
nhân. Ở đợt dịch này số công nhân bị nhiễm Sars-CoV-2 chiếm
tỷ lệ gần 1/3 trong tổng số người bị nhiễm. Điều này cho thấy
đơi sống sức khỏe của họ đang rất gay gắt. Dịch bệnh cũng làm
cho họ trở nên hoang mang, lo lắng, cuộc sống bị đảo lộn.

2.2 Thực trạng đời sống của nhân viên văn phòng trong
mùa covid 19 hoành hành

-May mắn hơn những người công nhân phải nghỉ việc do không
thể đến nơi làm việc trực tiếp thì nhân viên có thể làm việc tại
nhà, điều đấy đã giúp cho lực lượng nhân viên giảm được tỉ lệ
thất nghiệp so với công nhân. Tuy nhiên, làm vi ệc tại nhà cũng
có rất nhiều vấn đề bất cập, vì vậy mà có những người sẽ bị
giảm lương, giảm giờ làm.

-Làm việc tại nhà có thể giúp duy trì được hoạt động của doanh
nghiệp nhưng măt khác lại có rất nhiều vấn đề phát sinh không
thể giải quyết qua việc họp online dược.

-Việc cách ly tại nhà không được giao tiếp với nhiều người xung
quanh, khiến mọi người khó chịu, bức xúc vì không được thư
giãn, sự căng thẳng, u uất kéo dài cũng là nguyên nhân khi ến
stress, lo âu, trầm cảm, mất ngủ gia tăng.

-Tại những vùng có dịch, việc dãn cách xã hội phải làm việc tại
nhà tiếp xúc với thiết bị điện tử trong thời gian dài mà không
được tham gia các hoạt động giải trí bên ngoài cũng khiến nhiều
nhân viên văn phòng cảm thấy bị áp lực, khó chịu, gây nhiều vấn
đề về tâm lí làm giảm chất lượng lao động và cũng vì thế có thể
bị giảm lương trong khi trách nhiệm tài chính vẫn còn đè nặng
lên vai họ.

6
3. Giải pháp
-Nhà nước, chính phủ, doanh nghiệp cần có những chế độ hộ trợ
phù hợp và kịp thời đến những công nhân, nhân viên đang ch ịu
ảnh hưởng bởi dịch covid 19 để phần nào làm giảm bớt áp lực
kinh tế mà họ đang phải đối mặt.
-Công đoàn cơ sở cần tích cực thương lượng với người sử dụng
lao động để đảm bảo an toàn trong sản xuất, có những phương
án sử dụng nhân sự hợp lý vừa đảm bảo an toàn, vừa duy trì việc
làm cho người lao động; đồng thời thực hiện đúng và tốt hơn các
quy định về lương, thưởng cho người lao động trong bối cảnh
dịch COVID-19.
-Cần ngăn chặn việc các doanh nghiệp, công ty lợi dụng tình
hình dịch bệnh để đơn phương chấm dứt hợp đồng với người lao
động.
-Các doanh nghiệp cần có các kịch bản ứng phó cho tình huống
dịch xảy ra tại các doanh nghiệp, khu công nghiệp, nếu tình
huống thực tế xảy ra, thì chúng ta sẽ có thể kích hoạt kịp thời,
hiệu quả.
-Chính phủ cần thúc đẩy việc nhập khẩu vaccine, quan tâm tiêm
vaccine cho công nhân, nhân viên các khu công nghiệp,các văn
phòng có nguy cơ bùng phát dịch và lây nhiễm cao.
-Cần quan tâm xây dựng các thiết chế phục vụ công nhân, trước
hết là nhà ở, hạn chế việc người lao động thuê trọ trong các khu
dân cư, khi có ca bệnh từ khu dân cư thì người lao động trở
thành tác nhân mang bệnh đến toàn nhà máy.
-Các doanh nghiệp cần tiếp tục cải thiện điều kiện làm việc,
đảm bảo nơi làm việc thông thoáng, sạch đẹp, duy trì giãn cách,
đảm bảo an toàn vệ sinh lao động.
- Các địa phương tích cực chỉ đạo, phối hợp với các doanh
nghiệp trong công tác phòng, chống dịch.
-Tại mỗi doanh nghiệp cần thành lập Ban chỉ đạo, tổ an toàn
phòng, chống COVID-19. Nâng cao năng lực phòng, chống dịch
cho Ban Quản lý các khu công nghiệp – khu chế xuất; cho chủ
doanh nghiệp thông qua tập huấn, diễn tập.
-Trong việc quy hoạch, xây dựng các khu công nghiệp – khu chế
xuất, chúng ta cần lưu ý các giải pháp kỹ thuật để phòng ngừa
lây lan dịch bệnh, an toàn trật tự…

7
 -Bên cạnh hỗ trợ người lao động, Chính phủ, Ủy ban Thường vụ
Quốc hội cũng cần quan tâm hỗ trợ doanh nghiệp, vì khi doanh
nghiệp vượt khó, khôi phục sản xuất thì người lao động mới có
việc làm và thu nhập.

4. Kết luận
-Đảm bảo sự ổn định và lơn mạnh của công nhân và nhân viên là
một điều kiện tiên quyết để bảo đảm thành công của công cuộc
đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Bởi họ chính
là giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến và hiện
đại. Giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã
hội của đất nước.
-Sự lớn mạnh của họ là một điều kiện tiên quyết đảm bảo thành
công của công cuộc đổi mới. Vì vậy việc xây dưng một đội ngũ
công nhân, nhân viên lớn mạnh trong thời kì hội nhập, công
nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước như hiện nay là nhiệm vụ cấp
thiết của Đảng và nhà nước ta, của cả hệ thống chính trị, của
mỗi người dân và cả toàn xã hội, và trong đó tổ chức Công đoàn
của mỗi bộ phận có vai trò, trách nhiệm to lớn nhất.
-Và để đạt những điều đó thì quan trọng vẫn là sự nỗ lực vươn
lên mỗi ngày của mỗi bản thân công nhân, nhân viên; không th ể
thiếu là sự tham gia đóng góp tích cực của người sử dụng lao
động; và trong đấy vai trò sự lãnh đạo và chính sách của Dảng
và Nhà nước vẫn giữ vai trò quyết định; tổ chức Công đoàn công
nhân, nhân viên giữ vai trò quan trọng trực tiếp.
-Như vậy, có thể thấy việc bảo đảm đời sống cho nhân viên ,
công nhân ở thời điểm hiện tại là một vấn đề rất cần thiết và
đáng được Nhà nước, Chính phủ quan tâm vì sự phát triển của
đất nước.

8
 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

https://ncov.moh.gov.vn/web/guest/ -/6851640-69#
https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/nghien -cu/-
/2018/819840/nhung-nhan-thuc-moi-ve-giai-cap-cong-nhan-
hien-nay*.aspx
http://tapchimattran.vn/nghien-cuu/vi-the-giai-cap-cong-
nhan-viet-nam-mot-so-van-de-dat-ra-ve-nhan-thuc-trong-boi-
canh-moi-37951.html
https://www.qdnd.vn/phong-su-dieu-tra/phong-su/bai-1-thuc-
trang-doi-song-cong-nhan-trong-bao-covid-19-664062