LEGENDA KOTA KUDUS

Kala rumiyin, Kudus arupi dhusun alit ing wewengkon kraton Majapahit. Salah
sawijining dinten, wonten pedagang saking Cina asmanipun Sun Ging. Piyambakipun ahli
ukir. Kawasisanipun sampun kawentar dumugi kraton Majapahit. Kalajeng dipuntimbali
dening Sang Nata Kraton Majapahit kapurih ngukir rerenggan kraton. Kasilipun ngedap-
edapi. Wusananipun, Sun Ging dipunparingi panggenan kangge ngedekaken perguruan
ukir ing dhusun papan panggenanipun. Ing sakmangke, papanipun kasebat Sunggingan,
tegesipun papanipun kaluarga Sun Ging. Ananging, carios sanes nyebataken bilih
Sunggingan menika ateges ngukir/ nglukis. Juru sungging ateges ahli nglukis/ngukir.
Ingkang nggadhahi menika Ling Sing pedagang saking Cina. Sunggingan saya ngrembaka
ekonominipun ngantos dumugi Kraton Islam Demak Bintoro ingkang langkung caket
tinimbang Kraton Majapahit.
Raden Patah minangka natanipun ngutus Syekh Jafar Shodiq, ulama ageng saking
Persia kanthi ancas ngislamake Sunggingan. Syekh Jafar Shodiq kairing para santri
dumugi gapura kanthi ornament Hindu warisan Majapahit. Ing gapura menika, Jafar
Sodiq ngajak para warga sakkupengipun kapurih ngrasuk agami Islam. Caranipun ngajak
kanthi alus. Gandheng para warga ngrasuk agami Hindu, Japar Sodiq ngasta lembu
gapura kasebat. Masyarakat kepincut ndhatengi awit lembu menika minangka
Dewanipun.
Boten dangu, saperangan warga sampun ngrasuk agami Islam, kalebet Sun Ging/
ling Sing (sakmenika jalan Kyai Telingsing). Ing wasana, Jafar Sodiq ngedekaken masjid
sakcelakipun gapura ing dhusun menika. Bangunan mesjid dipunrengga kanthi
rerenggan lempengan sela cemeng (batu hitam ) saking Baitul Maqdis ing Yerussalem,
Palestina. Saking nami Baitulmaqdis menika nami dados name Kudus ingkang tegesipun
suci.
Saya dangu mesjid kasebat kawentar kanthi nami mesjid Kudus (mesjid ingkang
karengga lempengan watu Al Kuds/ watu suci). Kanthi wontenipun mesjid Al Kuds lan
ngedekaken pesantren , saya kathah masyarakat njaban kitha ingkang nggadhahi ancas
ngaji lan maneka warni pedamelan saya ngrembaka (dagang, tetanen, ngukir, lsp).
Dhusun Sunggingan ingkang dipunrintis dening Ling Sing dados kitha lan pusat pesantren
kawentar kanthi sebatan Ku Syekh Jafar Sodiq misuwur kanthi sebatan Sunan Kudus.
Gapura ingkang kaginakaken syiar Islam dening Jafar Sodiq pranyata dados salah
satunggaling ciri khas kitha Kudus inggih menika Menara Kudus.
KEONG MAS

Ana wong loro putri sing ayu banget namine Dewi Galuh lan Candra Kirana, nganti
sawijining dina dheweke nemoni Raden Inu Kertapati. Rawuhe ditujuake kanggo
ngelamar Candra Kirana.
Kunjungan Raden Inu Kertapati ditampani kanthi becik dening Prabu Kertamarta,
lan pungkasane Candra Kirana melu Raden Kertapati. Nanging tunangane ndadekake
Dewi Galuh rumangsa iri lan mlebu omahe Eyang.
Dheweke takon yen ngukun Candra Kirana iku njijiki lan dijaga kale Raden Inu. Si
Eyang mau uga ngantuk Candra Kirana dados Conch Emas, banjur dibucal ing kali. Ing
sawijining dina, Mbah Putri sing apik ngolek iwak nganggo jala, keong emas dicekel
jaringe.
Dheweke banjur nggawa tumpeng emas ing ngriyo lan dilebokake ing jaring. Esuke
Mbah Putri ngolek iwak maneh ing kali, nanging ora etuk iwak. Banjur mbah mutusake
mantuk, nanging nalikane tekan omah dheweke kaget, amargi wes ana panganan sing
enak banget, Eyang kepingin weruh sing ngirim panganan niku sinten. Kedadeyan
kasebut bolak-balik saben dina, amargi rasa penasaran ing dina esuk, mbahku pingin
njukuj ndeleng babagan apa sing kedadeyan nalikane dheweke lagi mancing. Ora let
suwe, si mbh kaget, amargi tumupukan emas sing dilebokake ing kono banjur maleh
dados prawan ayu. Prawan ayu banjur masak lan nyiyapake sajian ing meja.
“sampean siten putri ayu, lan saka ngendi sampeyan niki ?“ Tangglet mbah.
“aku Putri Kerajaan Daha sing digawe dados keong mas dening diutus utusan
seduluranku amargi cemburu karo aku,” ujare keng mas kasebut.
Sawise mangsuli pitakonan saka nenek, Candra Kirana ganti maneh dadi keong
mas. Dene pangeran Inu Kertapati ngupaya dheweke kanti nyamar dadi wong biasa.
Nalikane dalan Raden Inu kepetuk karo mbah kakung sing ngelih, dipasrahi dhahar kale
mbah. Pungkasane Raden Inu dikandani ana ngendi Candra Kirana mau, dheweke
kandha marang Raden supaya pindah menyang desa sing kasebut.
Dheweke nyedeki gubug sing didelehi njaluk banyu. Ing gubug dheweke kaget
banget, ndeleng Candra Kirana lagi masak, pungkasanae kutukan penyihir kasebut dadi
ilang. Banjur Raden Inu nggawa tunangane karo Mbah Putri sing apik banget menyang
istana, lan Candra Kirana nyeritakake tumindak Dewi Galuh menyang Majapahit
Kertamarta.
Seri ngapura marang Candra Kirana lan kook baline Dewi Galuh wedi, mula
dheweke mlayu menyang alas. Pungkasane perkawinan Candra Kirana lan Radan Inu
Kertapati kalakonan lan pesta kasebut santai lan dinimati. Pungkasane dheweke urip
kanthi seneng lan ayem tentrem.
Asal-usul Putri Duyung

Biyen, urip bebrayan lan anak karo telu bocah cilik, esuk mau mangan nasi karo
iwak. Saben wong entuk bagean. Iwak sing disedhiyakake jebule durung dipangan,
bojone menehi saran marang garwane sadurunge budhal menyang kebon.
"garwaku, mangga nyawisake sisa iwak kanggo mangan mengko sore".
"Nggih pak, wangsulane garwane" lan ing wayah sore, garwane lan anak telu
mangan bareng. Dumadakan si bungsu nangis, dheweke pengin sing disimpen ing
lemari. Kanthi sabar, dheweke nyoba menehi pangerten marang putrane sing bungsu,
"Nak, iwak ing lemari kanggo mangan Bapak ing wayah awan".
Aku ora ngerti kedadeyan apa, sing bungsu nangis banter. Pungkasane, sisa iwak
diwenehi bocah sing bungsu. Sanalika, Rani sing paling enom ora keprungu maneh.
Sawise sedina, bapak, yen rampung nyambut gawe, katon luwe lan kesel banget. Ing
pikirane, dheweke mbayangake nedha bengi karo iwak. Deftly, ibu porsi panganan.
Nanging bapak mau ora ndeleng sisa-sisa iwak mau esuk. Raine langsung malih krasa
asem.
"bojoku, isine iwak endi neng endi?" takon bapak marang garwane.
"Nuwun sewu bojoku, nalika nedha awan si bungsu nangis, pengin mangan karo
iwak." wangsulane sang garwa.
Nanging, tinimbang ora ngerti wateke anake sing bungsu, bojone pancen katon
nesu banget. Nalika semana, garwane kepeksa mancing ing segara.
"Sampeyan kudu ora mulih nganti entuk akeh iwak, minangka sulih iwak sing
dipangan sing paling enom" bojone nesu marang garwane tanpa welas. Garwane lunga
krasa sedhih lan nglarani bojone. Pancen angel nilar anake telu, apamaneh sing bungsu
sing isih nyusoni. Wis suwe banget wong lamur mau mulih. Bocah telu sing isih cilik iku
kangen banget karo ibune. Dheweke nggoleki ibune ing pinggir segara, dheweke terus
nyeluk ibune.
Proses nemokake ibune meh ora bisa ditindakake, amarga ora ana wong ing kana.
Ajaib tenan, ibune ujug-ujug metu. Dheweke nyedhaki sing bungsu lan langsung menehi
panganan. Ibu ndhawuhi anake telu supaya mulih. Ibune ujar, dheweke bakal enggal
mulih. Bocah telu iku nuruti dhawuhe ibune lan langsung mulih. Sadina wengi dheweke
ngenteni ibune. Nanging, ibu, sing dicekel anake, durung teka. Kuwatir karo nasibe
ibune, dheweke mengko bali menyang segara.
"Ibu, mulih ..! Sing paling enom pengin nyusoni, jarene sing mbarep nalika tekan
pinggir segara.
Ora suwe, ibune metu saka segara. Banjur, ibune nyusoni sing paling enom.
Banjur kayane ana sing owah karo awake ibu. Ana timbangan ing kabeh awak.
Kabungahan ilang, diganti rasa mangu-mangu lan wedi.
 "ing kene bungsu, aku lagi nyusoni kowe," mbujuk ibu
"Ora! Kowe dudu ibuku ...!" jarene si bungsu
"Aku ibune kowe anak-anakku"
"Ora ...! Sampeyan dudu ibu kita! Sing mbarep mangsuli, narik sedulur-seduluré
metu saka pinggir segara. Dheweke terus ing sadawane pantai tanpa tujuan sing jelas.
Saben-saben telpon ibune, saben-saben ibu katon karo awake. timbangan iwak sing
akeh banget Pungkasane, ibune dadi putri duyung, setengah awake awake manungsa
lan setengahe dadi iwak.