người con gái Nam Xương ( Trích truyền kì mạn lục) của Nguyễn Dữ
I. Tìm hiểu tác giả – tác phẩm
1. Tác giả Nguyễn Dữ quê ở huyện Thanh Miện, tỉnh Hả i Dương. Ô ng là ngườ i họ c trò giỏ i củ a Trạ ng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. – Ô ng sinh ra và lớ n lên trong hoà n cả nh đấ y nướ c có nhiều biến độ ng, mộ t xã hộ i chế độ phong kiến mụ c ná t, thố i dữ a. Khi ô ng đỗ hương lên là m quan Nguyễn Dữ chỉ là m quan mộ t nă m rồ i xin lui về ở ẩ n dậ t.Đó là thá i độ củ a ô ng trướ c thờ i cuộ c, mộ t ngườ i tà i ba có tư tưở ng tiến bộ nhưng xã hộ i đưa đẩ y ô ng đi và khô ng gặ p thờ i, ô ng chá n nả n. 2. Tác phẩm – Chuyện ngườ i con gá i Nam Xương đượ c trích từ “Truyền kì mạ n lụ c” – là ghi chéo tả n mạ n về nhữ ng điều kì lạ vẫ n đượ c lưu truyền. Truyền kì mạ n lụ c đượ c coi là “Thiên cổ kì bú t” á ng vă n ngà n đờ i, là mộ t kiệt tá c mà Nguyễn Dữ đã mang hết tâ m huyết, xương má u cũ ng như tình yêu thương, nhâ n á i củ a mình gử i gắ m trong đó . – Nhâ n vậ t mà Nguyễn Dữ lự a chọ n thườ ng là nhữ ng ngườ i phụ nữ đứ c hạ nh luô n khao khá t sự bình yên hạ nh phú c nhưng do nhữ ng lễ giá o, lễ nghi phong kiến đã ép họ và o nhữ ng bướ c đườ ng cù ng nghiệt ngã . Hay mộ t kiểu nhâ n vậ t nữ a chính là nhữ ng ngườ i có tri thứ c nhưng khồ n chịu bó buộ c bở i vò ng danh lợ i nên chọ n cuộ c số ng ẩ n dậ t để trọ n cho mình cuộ c số ng thanh cao khô ng vết bù n đen, giố ng vớ i ô ng vậ y. – Chuyện ngườ i con gá i Nam Xương là truyền thứ 16. Chuyện đượ c bắ t nguồ n từ mộ t truyện cổ tích Việt Nam là “Vợ chà ng Trương” song về nhữ ng tình tiết và nộ i dung có khá c nhau về kết cấ u phứ c tạ p và nhiều chi tiết đắ t giá hơn. 3. Tóm tắt văn bản Xưa kia có chà ng trai tên Trương Sinh vì nghĩa nướ c khi có giặ c đến chà ng phả i đầ u quâ n đi lính, để lạ i ngườ i mẹ già cù ng vợ tên Vũ Nương bụ ng mang dạ chử a ở lạ i. Ít lâ u sau ngườ i mẹ mắ c bệnh nặ ng rồ i qua đờ i, Vũ Nương chọ n chữ hiếu đã lo ma chay cho mẹ chu tấ t. Đến khi giặ c tan, Trương Sinh trở về, nghe lờ i con trai thơ dạ i mà nghi ngờ vợ khô ng chung thủ y. Mặ c cho lờ i giả i thích củ a Vũ Nương, Trương Sinh đuổ i Vũ Nương ra khỏ i nhà , chịu cả nh oan ứ c, nà ng liền gieo mình xuố ng sô ng Hoà ng Giang tự vẫ n. Sau khi vợ mấ t, mộ t đêm nọ hai cha con Trương Sinh ngồ i bên á nh đèn, đứ a con liền chỉ cá i bó ng trên tườ ng và nó i đó chính là ngườ i cha vẫ n đến đêm đêm vớ i mẹ con con.Trương Sinh ngỡ ra sự thậ t biết mình đã trá ch oan vợ . Rồ i Phan lang gặ p đượ c Vũ Nương dướ i thủ y cung, theo lờ i củ a Vũ Nương chà ng về kể mọ i việc cho Trương Sinh nghe. Trương Sinh lậ p đà n giả i oan cho vợ bên dò ng sô ng Hoà ng Giang, Vũ Nương hiện lên nhưng nà ng khô ng về trầ n gian đượ c nữ a. 4. Bố cục: gồm ba phần – Phầ n 1: Từ đầ u đến “lo liệu như đố i vớ i cha mẹ đẻ mình”: cuộ c hô n nhâ n gữ a Trương Sinh và Vũ Nương, Vũ Nương ngườ i con gá i có phẩ m chấ t, đứ c hạ nh tố t đẹp. – Phầ n 2: Tiếp đến “nhữ ng việc tró t đã qua rồ i”: Nỗ i oan củ a Vũ Nương. – Phầ n 3: cò n lạ i: Vũ Nương đượ c giả i oan.