You are on page 1of 20

"တမာပင်အာား အပင်ပားသတ်ဆ ားအဖြစ် အသားဖပြုနင်ဆသာနည်ားလမ်ား"

အသားဖပြုသည့််အစတ်အပင်ား- အဆစ့် အရွက်

အစွမား် သတတ – မှိုသတ်ဆ ား၊


- Nematicide၊ တွန်ားကန်သတတ၊0
- အစာားအဆသာက်ပျက်ဆစဆသာ သတတ

နမ်နင်ားနင်ဆသာဆရာဂါမျာား

ရွက်ဆဖပာက်ဆရာဂါမျာား ြာားဥမှိုဆရာဂါ ပင်ဆဖြေပပ်ဆရာဂါ ဗင်ားရပ်စ်ဆရာဂါ နီမတတ်ဆရာဂါ

ဖပြုလပ်နည်ား

ပထမဦား ားတမာဆစ့် န် ၂၅ဂရမ်က ကကတ်ြေွွဲထဆထာင်ားရပါမယ်။ ီထွက်သည်အထ


ဖပြုလပ်ရန်မလအပ်ပါဘား။ ကကတ်ြေွွဲပပီားပာက ဆရတစ်လီတာနင့်် တစ်ညစမ်ထာားရပါမယ်။ ထို့ဆနောက် စစ်ြေျ၍
ညှစ်ယပပီား ပ်ဖပာရည်တစ်ဇွန်ား ၅စီစီြေန်ဆ
ို့ ရာစပ်ကာ အသားဖပြုန်င်ပါတယ်။

**ဆဂေါ်ြီထပ်ပား၊ ဦားမင်ရည်နဆကာင်မျာားက ဆကာင်ားစွာထဆရာက်မှိုရပါတယ်။

ဆနောက်တစ်နည်ားမာ တမာဆစ့်က ကကတ်ဆြေျထဆထာင်ား၍ စပါား ဂျြု ဆဖပာင်ား ပွဲဆစ့်မျာား သဆလာင်ရာတွင်


ထထည်အာားဖြင့်် ၀.၅ ရာြေင်နှိုန်ား မ ၂ရာြေင်နှိုန်ား ဆရာဆမွသဆလာင်ထာားဖြေင်ားဖြင့်် စပါား ဂျြု ဆဖပာင်ားဆစ့် ပွဲဆစ့်
မျာားတွင် သဆလာင်စဥ် ကျဆရာက်တတ်ဆသာ ပားမျာားက ထဆရာက်စွာကာကွယ်နင်ပါတယ်။

ဆနောက် ားနည်ားမာ တမာဆစ့် န် ၅၀၀ဂရမ်က ထဆထာင်ားဆြေျမွ၍ ဆရ ၄၀၀ လီတာတွင်တစ်ညသပ်


စမ်ထာားရပါမယ်။ ထို့ဆနောက် စစ်ယကာစ က်ြေင်ားတွင်ားပက်ြျန်ားဆပားပါက ပားမျာား စက်ြေင်ားအတွင်ား
မလာဆစရန် ဟန်တ
ို့ ာားဆပားနင်ပါတယ်။

သဘာဝပားသတ်ဆ ားမျာားဖြင့်် ကာကွယ်ဖြေင်ား


• အပင်၊ တရစဆာန်နင့်် တွငား် ထွက်ပစစည်ားမျာားမရရဆသာ သဘာဝဆ ားမျာားဖြင့်် အပင်ဆရာဂါနင့်် ပားမာား မျာားက
ကာကွယ်နင်ပါသည်။
• ပားမျာားက တက်ရက်သတ်ဖြေင်ားထက် ၎င်ားတို့၏ ြျက်စီားနင်စွမ်ားက ဆလ ာ့်ကျဆစဖြေင်ားဖြစ်သည်။
• ြျက်ပား၏ ဇီဝကမမဆဖပာင်ားလွဲမှိုက ပျက်ဖပာားဆစဖြေင်ားဖြင့်် ြျက်ပားဦားဆရက ဆလ ာ့်ြေျဆစနင်သည်။
ဆအာ်ဂွဲနစ်ပားသတ်ဆ ားမျာား၏ အကျြုားဆကျားဇား
• ပားမျြုားစက ကာကွယ်နင်သည်။
• မတ်ဆ ွပားမျာားက မထြေက်ပါ။
• သီားနမျာားအဆပေါ် အ ပ်ဓါတ်ကကွငား် မျာား မကျန်ပါ။
• ပတ်ဝန်ားကျင်အ ပ်သင့််မှို မရပါ။ သီားနပင်မျာားက မထြေက်ပါ။
• သီားနပင်ကကီားထွာားမှိုက အဆထာက်အကဖပြုသည်။
• ပားြျက်စီားမှိုသက်သာ၍ သီားနအထွက် ပရနင်သည်။
• သားစွွဲရလွယ်က၍ ကန်ကျစရတ်သက်သာသည်။

• တမာပားသတ်ဆ ား

• ကကက်သန
ွ ်ဖြြူ၊ ငရတ်၊ ဂျင်ား ပားသတ်ဆ ား တ၏
ို့ ဖပြုလပ်ပ၊ ဆြျာ်စပ်နည်ား၊ အသားဖပြုပ၊ ကာကွယ်
နမ်နင်ားနင်ဆသာ ဆရာဂါမျာား အစရသည်တို့က ဆတာင်သဦားကကီားမျာား သရသဆဘာဆပါက် နောားလည်ဆစရန်
တင်ဖပသွာားပါမည်။

၄။ တမာပားသတ်ဆ ား

ပထမဦားစွာ တမာဆစ့်/ တမာရွက်ဆဖြောက် (၅၀) ကျပ်သာားက လက် ဖြင့်် အ န် ကွွဲရ/


အြတ်ကကမ်ားဖြစ်ရဆထာင်ား/ နတ်နတ်စင်ားကာ ဆရ (၂) ဂါလန်ဖြင့်် ဆရာဆမပပီား (၁) ရက်ြေနို့်ဆရစမ် ထာားပါ။
ထို့ဆနောက် တမာရည်က ပတ်စမ်ားပါားဖြင့်် စစ်ဆပားပပီား ၎င်ားစမ်ဆရ နို့ ီဘား တစ်ဘားလ င် ဆရ (၄) ဂါလန်ဖြင့််
ဆရာ၍ မမပက်ြျန်ားလဆသာ သီားနြေင်ားတွင် ပက်ဖြန်ားဆပားပါ။ အရက် (သို့) ဝါားရာလကာရည်ဖြင့်် စမ်ပပီား
ဆရဆရာဖြန်ားပါက ပမဆကာင်ားမွန်ပါသည်။ လက်ြက်ဆစ့်က အမှိုနို့်ကကတ်၍ အထက်ပါနည်ားလမ်ား အတင်ား
ဖပြုလပ်ပပီား ြေရ နမ်နင်ားရာတွင်လည်ား အသားဝင်ပါသည်။ အထက်ပါနည်ားမျာားအတင်ား စပါားလင်ရွက်၊
ပွဲစမ်ားစာားရွက်၊ ကသဇာရွက်၊ ဆလာက်ဆသရွက်တဖို့ ြင့််လည်ား ဖပြုလပ်သားစွွဲနင်ပါသည်။

The strong natural antiseptic medicinal tree that we have plenty in Burma

တမာ ီ (Neem Oil)


Those who are having wounds (deep and narrow wounds), you can rely on this strong natural
antiseptic oil called Neem Oil (တမာ ီ). Gotta be *genuine* from shops selling traditional
medicine ingredients though.

Also, this can be gotten from India, also, I believe, if memory serves me right. And also, the
middle part of Burma, i.e. the areas near Mandalay, Magway, Sagaing, and other hot flat-land
areas, are full of such trees.

Those who can get the fruits and seeds of such trees, can crush them to get oil, much like they
get oil from crushed penuts, sunflower seeds, corn seeds, etc.

Going forward, with the heavy rains in the rainy season (and with that comes, dirty water) which
is especially bad for wound-sepsis for those who are already wounded and/or with their skin
layer broken (for any reason), this natural strong antiseptic oil would become quite crucial.

It is very bitter and not for drinking (though, I doubt it is poisonous). Many in the rural central
Burma area, made this tree leaves into fermented delicacy to eat with rice. My mother liked it
very much. It is sold as fermented version in wet markets, in lower Burma also.

It is a strong natural antiseptic. It is typically around 14000 kyats per viss, i.e. as recently as
around 1 month ago, though I dont know the price for it now. It is typically sold in shops selling
the raw ingredients that make traditional medicine.

For those who are wounded with deep and narrow entry wounds) and/or wide wounds, pour a
little of it, to seep in and you will find that it works far better than the Wokadine and Septidine
surgical antiseptic solution and/or lotions which are costly and also, the liquid is far thinner
than oil and hence, you need more solution as much of it would roll down across the surface
skin layer.

You need much less oil to penetrate into the deep recesses inside the body, thru the surface
skin layers. And only a little oli can get maggots out of a a living body, via the deep and narrow
entry wounds of all kinds.

I have personally used it for many years for wound-dressing for humans and for animals for all
kinds of wounds as I find it much cheaper and more effective than the more costly western
medicine for wound-dressing like Wokadine and Septidine, which comes in small bottles and/or
very expensive large bottles.

And with many western medicines in Burma costing a lot more and experiencing shortages, I
think we should go the traditional medicine route, as the ingredients are naturally available and
are plenty in Burma.

In our family and in our relatives, there are quite a number of western-educated doctors. So we
use western medicine when it comes to fast and effective actions. But for those which require
long and slow treatment, we tend to rely on traditional medicine and my sisters, who are
doctors, respect my knowledge in Burmese and Chinese traditional medicine.

Whenever I travel all over Burma, I always had bags of medicine (both western and tradtional
medicine) to give and donate to others, I meet along the way.

Our people should start to do that also, in these desperate times when we must help one
another. Hiding at home and hoping for external help to drop from the sky while you do nothing
effective to help one another, will not save you from the bullets and the eventual knock on the
door when it becomes your turn.

When I started learning various traditional medicine, I never thought I would have to employ
my knowledge in traditional medicine, in this way.

Even as I share my knowledge to help my people, I still wish and am sad that we have come to
such a stage when we are facing this situation of helping our people in these desperate times.

But if we look at it on the good side, at least, we perhaps should feel relieved that our people
live in a country which still has plenty of natural medicinal plants and trees, despite having to
go through these desperate times.

As for those who are intent on destroying whatever that I contribute to help our people, know
that only you yourself and your unscrupulous actions show how much of a scumbag you are.

If you torture and kill your own people, you will find waves after waves of uprisings till they
overwhelm and crush you.
There is a time for everything and China and Russia cannot shield you from your own people's
wrath when you still live side by side with millions of our people.

Let us see who outlast who. I challenge you. :)

18 May 2018
ဆ ားြက်ဝင်တွဲ့် တမာ

ဆရားသာားသ Aye Thi Mon


ဆ ားပညာပင်ား င်ရာတည်ားဖြတ်သ Dr. Kaung Thar.

အညာဆဖမမာ အပမွဲစမ်ားဆနတွဲ့် တမာဆတွက အရပ်တင်ရတာမဟတ်ဘွဲ ဆ ားြက်လည်ားဝင်သတွဲ့်။


အညာဆေသကအလည်သွာားတွဲ့်အြေါ ဆနို့လည်ပင်ားမာ ဆနဆတွပတယ် ဆပမယ့်် ညဘက်ဆရာက်လာတွဲ့်အြေါ
အမ်ဆရှေ့ ကွပ်ပျစ်ဆလားထွက် လက်ြက်စာား ဆရဆနွားကကမ်ားဆသာက်ရင်ားနောဆြေါင်ားထွဲမာ
သင်ားသင်ားဆလားဆမားလာတွဲ့် အနဆ
ို့ လားတစ်ြေရတတ်တာသတထာားမကကလာား။ အွဲ့်ေါကတဖြောားမဟတ်ပါဘား။
အညာဆဖမမာမရနင်တွဲ့် တမာနို့သင်ားသင်ားဆလားပါ။

တမာက ဆ ားဝါားဆတွအတွက်အသားဖပြုသလ အစာားလည်ားဆ ား ဆ ားလည်ားအစာ တွဲ့်အတင်ား


အြေျဉ်တည်စာားတာမျြုားလည်ားရပါတယ်။ အြေဆ ာင်ားပါားဆလားထွဲမာ အညာဆဖမရွဲှေ့ အဆငွှေ့အသက်တစ်ြေဖြစ်တွဲ့်
တမာပင်ရွဲှေ့ ဆ ားြက်ဝင်တွဲ့်အဆကကာင်ားဆလားဆဖပာဖပပါရဆစ။
တမာ တာ

တမာပင်က အပပင်ားအပမွဲစမ်ားအပင်တစ်မျြုားပါ။ လွန်ြေွဲ့်တွဲ့် ရာစနစ်မျာားစွာကတည်ားက


အာရဆေသကနင်ငဆတွမာ ဆ ားဝါားအဖြစ်အသားဖပြုလာြေွဲ့်ကကပါတယ်။ တမာက
တစ်ပင်လားလလဆ ားြက်ဝင်တာပါ။ တမာရွက်နွဲို့ အဖြောားအပင်အစတ်အပင်ားဆတွက
အစာအမ်နအ
ွဲို့ လမ်ားဆကကာင်ားဆရာဂါဆတွအတွက် အသားဖပြုလို့ရသလ
ကားစက်ဆရာဂါဆတွကာကွယ်ြို့အတွက်လည်ားအသားဖပြုကကပါတယ်။ ဆနောက်တစ်မျြုားအသားဖပြုလို့ရတာကဆတာ့်
အင်ား က်ဆတွနွဲို့ ပားမာားဆတွက နမ်နင်ားတက်ထတ်ဆပားတွဲ့်အရာအဖြစ်ပါ။ တမာကအရပ်ရရတင်မဟတ်ပါဘား။
ဆ ားြက်လည်ားဝင်ပါဆသားတယ်။
တမာရွဲှေ့ အသားဝင်ပဆတွက
တမာရွက်က အနောကကီားဆရာဂါ၊ မျက်လားမာဖြစ်တွဲ့်ဆဝေနောဆတွ၊နောဆြေါင်ားဆသွားလ တာ၊ အစာအမ်ဆဝေနော၊
အစာားစာားြေျင်စတ်ဆလျာ့်နည်ားတာ၊ အဆရဖပာားအနော၊ နလားဆသွားဆကကာ င်ရာဆရာဂါဆတွ၊
အြျာား၊ ီားြေျြု၊သွာားြားဆရာဂါနွဲအ
ို့ သည်ားဆရာဂါဆတွအတွက် အသားဖပြုလို့ရပါတယ်။
အမျြုားသမီားဆတွမာ ရင်လည် တမာက သဘာဝသာား က်ဖြောားဆ ားအဖြစ်အသားဖပြုနင်ပါတယ်။

တမာပင်အဆြေါက်ကဆတာ့် ငက်ြျာားဆရာဂါ၊ အစာအမ် နွဲို့ အလမ်ားဆကကာင်ားဆရာဂါဆတွက


သက်သာဆစြအ
ို့ တွက် အသားဖပြုလို့ရပါတယ်။

တမာသီား တစ်ပင်လားအသားဝင်တွဲ့် တမာပင်ရွဲှေ့ အသီားကဆတာ့် လပ်ဆြေါင်ားဆဝေနော၊ အလမ်ားဆကကာင်ားမာဖြစ်တွဲ့်


သန်ဆကာင်တတ်ဆကာင်ဆတွကဆြေျြျက်ြို့၊ ီားလမ်ားဆကကာင်ားပားဝင်ကားစက်တာ၊နောဆြေါင်ားဆသွားလ တာ၊
ြေ ွဲသလပ်ဆတွ၊ မျက်လားနွဲသ
ို့ က် င်တွဲ့်ဆဝေနောဆတွ၊ ီားြေျြု၊ အနောဆတွ နွဲို့ အနောကကီားဆရာဂါဆတွအတွက်
အသားဖပြုလို့ရပါတယ်။

တမာပွင့််ကဆတာ့် သည်ားဆဖြေရည်အထွကမ
် ျာားတာ၊ ြေ ွဲသလပ်ဆတွဖြစ်တာနွဲို့ သန်ဆကာင်တတ်ဆကာင်ဆတွက
ဆြေျြျက်တာဆတွအတွက်အသားဖပြုလို့ရပါတယ်။

တမာပင်ရွဲှေ့ အကင်ားအြေက်ဆတွကဆတာ့် ဆြေျာင်ား ားတာ၊ ပန်ားနောရင်ကျပ်၊


လပ်ဆြေါင်ား၊သန်ဆကာင်တတ်ဆကာင်ဆတွက ဆြေျြျက်တာ၊ အမျြုားသာားဆတွမာ
မျြုားဆအာင်နင်စွမ်ားကျ င်ားတာက သက်သာဆစြအ
ို့ သားဖပြုနင်သလ ီားြေျြုဆဝေနောအတွက်လည်ား
အသားဝင်ပါတယ်။ သွာားနွဲို့သွာားြားဆရာဂါဆတွအတွက်ပါအသားဖပြုလို့ရပါတယ်။

တမာဆစ့်နွဲို့တမာဆစ့် ီကဆတာ့် အစာအမ်အလမ်ားဆကကာင်ားဆဝေနောဆတွနွဲို့


အနောကကီားဆရာဂါဆတွအတွက်အသားဖပြုလို့ရပါတယ်။ တမာက ြေနဓောကယ်ကယ်ြေအာားက
တားဆစြအ
ို့ တွက်အသားဖပြုနင်တွဲ့်

တမာပားသတ်ဆ ားအဆကကာင်ားနွဲို့ အသားဝင်ပ

တမာပားသတ်ဆ ားအဆကကာင်ား
======================
တမာပင်ရွဲှေ့ အဆစ့်၊ အဆစ့်ြေွ၊ အရွက်နွဲို့ အဖြောား အပင်အစတ်အပင်ားဆတွမာ ပါဝင်တွဲ့် အဇာေီရက်တင် လို့ဆြေေါ်တွဲ့်
ဓါတ်တစ်မျြုားက ပားသတ်ဆ ားအာနသင်ရပပီား အွဲ့်ေီဓာတ်ကအဆဖြေြေပပီား ထတ်လပ်ထာားတွဲ့်
တမာပားသတ်ဆ ားဟာ ရင် ဓါတပားသတ်ဆ ားဆတွအစာား အသားဖပြုနင်တွဲ့်
အပင်ထွကပ
် ားသတ်ဆ ားဖြစ်ပါတယ်။ လအပါအဝင် နို့တက်သတတဝါဆတွက အနတရာယ်ဖြစ်ဆစမှိုက
မရသဆလာက် အလွန်နည်ားပါားတွဲ့် ေီ တမာပားသတ်ဆ ားက ပတ်ဝန်ားကျင်ကလည်ား
ထြေက်ပျက်စီားမှိုမရဆစတွဲ့်အဖပင် ကန်ကျစရတ်နည်ားပါားပပီား ကင်တွယ်သားစွွဲရ လွယ်ကတွဲ့်
ပားသတ်ဆ ားတစ်မျြုားလည်ား ဖြစ်ပါတယ်။

အာနသင်နွဲို့ အကျြုားသက်ဆရာက်ပ
=========================

တမာပားသတ်ဆ ားက သီားနြျက်ပားဆတွက ြေျက်ြေျင်ားဆသဆစတာမျြုားမဟတ်ဘွဲ ြျက်ပားဆတွက စက်ြေင်ားက


မလာဆစြို့ ဟနို့်တာားဆပားတွဲ့်အာနသင်မျြုား ရပါတယ်။ ြျက်ပားဆတွရွဲှေ့ စာားဆသာက်ြျက် ီားမှိုနွဲို့
ကကီားထွာားမှိုဆတွက ဆနောင့််ယက်ဟနို့်တာားနင်တွဲ့် အာနသင်ရတွဲ့်အဖပင် ြျက်ပားဆတွရွဲှေ့
သဆနဓဆအာင်နင်မှိုစွမ်ားအာားနွဲို့ မျြုားပွာားနင်မှိုဆတွက ဆလျာ့်နည်ားဆစတာဆကကာင့်် ပားဆကာင်ဆတွ
ြေျက်ြေျင်ားမဆသဆပမယ့််လည်ား သီားနပင်ဆတွက က်လက် မြျက် ီားနင်ြို့ လပ်ဆ ာင်ဆပားပါတယ်။

တမာပားသတ်ဆ ားက စပါား၊ ပွဲ၊ ဆဖမပွဲ၊ နမ်ား၊ ဟင်ားသီားဟင်ားရွက်အပါအဝင် သီားနမျြုားစမာ ကျဆရာက်တတ်တွဲ့်


ြျက်ပားအမျြုားမျြုားက နမ်နင်ားြို့ အသားဖပြုနင်ပါတယ်။ အဓကအာားဖြင့််ဆတာ့် စပ်စာားပားဆတွဖြစ်တွဲ့် ပျ၊ ဆလား၊
ဖြြုတ်ပား၊ ယင်ဖြြူ၊ မာားပင့််ကနွဲို့ ကကမ်ားပားမျာား၊ ရွက်စာားပားဆတွဖြစ်တွဲ့် ငဆဖမှာင်ဆတာင်၊ စန်ကွက်ြလ၊
ြေဆမားရည်မျာား၊ ထွာဆကာင်မျာား၊ ရွက်လပ်ရွက်ကပ်ပားမျာား၊ ဆလားကျြုင်ားနွဲို့ ဗားြရကျြုငား် တို့က
ထထဆရာက်ဆရာက် ကာကွယ်နမ်နင်ားနင်ပါတယ်။ ေါ ့်အဖပင် သီားလားဆြာက်ပား၊ ပွဲဆတာင့််ထားပား၊ ရွက်ထွင်ားပား၊
ရွက်ဆထွားပားနွဲို့ ပင်စည်ထား ပားတရ
ို့ ွဲှေ့ ြျက် ီားမှိုမလည်ား ကာကွယ်ဆပားနင်ပါတယ်။

အသားဖပြုပ
========
တမာပားသတ်ဆ ားက ြျက်ပားဆတွ မကျဆရာက်ြေင် ကတည်ားက ကကြုတင်ပက်ြျန်ား ကာကွယ်နင်သလ
ပားကျဆရာက်ဆနစဉ်မာလည်ား ပက်ြျန်ားနမ်နင်ားနင်ပါတယ်။ တစ်ကယ်လို့ တမာပားသတ်ဆ ားက
စက်ြေင်ားဆတွမာ ကကြုတင်ပက်ြျန်ားထာားမယ် ရင် ြျက်ပားြလ၊ ကကမ်ားပားနွဲို့ ကျြုငား် ဆကာင်ဆတွက
စက်ြေင်ားသမ
ို့ လာဆအာင် ဟနို့်တာားနင်ပပီား တမာအနို့ဆကကာင့်် အဖြောားဆဝားရာသို့ ဆရာင်ဆဖပားဆစနင်မာဖြစ်ပါတယ်။
ကကြုတင်ကာကွယ်ဖြေင်ားက ကသဖြေင်ားထက် ထဆရာက်တယ် တွဲ့်အတင်ား စက်ြေင်ားမာ ြျက်ပားဆတွ
ဆတာ်ဆတာ်မျာားမျာားကျဆရာက်မ တမာပားသတ်ဆ ားက ပက်ြျန်ားနမ်နင်ားဖြေင်ားထက် ြျက်ပားဆတွ
မကျဆရာက်ြေင်ကတည်ားက ကကြုတင်ပက်ြျန်ားပပီား ကာကွယ်ထာားဖြေင်ားက ပမထဆရာက်တာကလည်ား
အထားဂရဖပြုဆစလပါတယ်။
တမာပားသတ်ဆ ားက အသားဖပြုလတွဲ့် မတ်ဆ ွဆတာင်သဆတွအဆနနွဲို့ သီားနစက်ပျြုားပပီား (၁၅-၂၀)
ရက်မစတင်ပပီား ရတ်သမ်ားြေျန်အထ ပားမာားကျဆရာက်မှိုအဆပေါ်မတည်ပပီားဆတာ့် တစ်ပတ်ဖြောား (သမ
ို့ ဟတ်)
နစ်ပတ်ဖြောားက တစ်ကကမ်နှိုန်ား ြျန်ားဆပားဖြေင်ားဖြင့်် သီားနြျက်ပားမာားမျာားရွဲှေ့ ြျက် ီားမှိုအနတောရာယ်က ထဆရာက်စွာ
ကာကွယ်နမ်နင်ားဆပားနင်မာ ဖြစ်ဆကကာင်ား မ ဆဝဆပားလက်ရပါတယ်ြေင်ဗျာ။ အာားလားပွဲ
သီားနြျက်ပားမာားဆတွရွဲှေ့ရန်မ ကင်ားဆဝားပပီား အထွက်တား၊ ဝင်ဆငွတားကကပါဆစဆကကာင်ား
မွန်ဆကာင်ားဆတာင်ားလျက်။

#ဆရတြေွန်

"တမာပင်အာား အပင်ပားသတ်ဆ ားအဖြစ် အသားဖပြုနင်ဆသာနည်ားလမ်ား

အသားဖပြုသည့််အစတ်အပင်ား - အဆစ့် အရွက်


အစွမား် သတတ – မှိုသတ်ဆ ား၊ Nematicide၊ တွန်ားကန်သတတ၊
အစာားအဆသာက်ပျက်ဆစဆသာ သတတ

"နမ်နင်ားနင်ဆသာဆရာဂါမျာား"
____________________________________
ရွက်ဆဖပာက်ဆရာဂါမျာား ြာားဥမှိုဆရာဂါ ပင်ဆဖြေပပ်ဆရာဂါ ဗင်ားရပ်စ်ဆရာဂါ နီမတတ်ဆရာဂါ

"ဖပြုလပ်နည်ား"
______________________________
ပထမဦား ားတမာဆစ့် န် ၂၅ဂရမ်က ကကတ်ြေွွဲထဆထာင်ားရပါမယ်။
ီထွက်သည်အထဖပြုလပ်ရန်မလအပ်ပါဘား။
ကကတ်ြေွွဲပပီားပာက ဆရတစ်လီတာနင့်် တစ်ညစမ်ထာားရပါမယ်။
ထို့ဆနောက် စစ်ြေျ၍ ညှစ်ယပပီား ပ်ဖပာရည်တစ်ဇွန်ား ၅စီစီြေန်ဆ
ို့ ရာစပ်ကာ အသားဖပြုန်င်ပါတယ်။
ဆဂေါ်ြီထပ်ပား၊ ဦားမင်ရည်နဆကာင်မျာားက ဆကာင်ားစွာထဆရာက်မှိုရပါတယ်။
ဆနောက်တစ်နည်ားမာ တမာဆစ့်က ကကတ်ဆြေျထဆထာင်ား၍ စပါား ဂျြု ဆဖပာင်ား ပွဲဆစ့်မျာား သဆလာင်ရာတွင်
ထထည်အာားဖြင့်် ၀.၅ ရာြေင်နှိုန်ား မ ၂ရာြေင်နှိုန်ား
ဆရာဆမွသဆလာင်ထာားဖြေင်ားဖြင့်် စပါား ဂျြု ဆဖပာင်ားဆစ့် ပွဲဆစ့် မျာားတွင် သဆလာင်စဥ် ကျဆရာက်တတ်ဆသာ
ပားမျာားက ထဆရာက်စွာကာကွယ်နင်ပါတယ်။
ဆနောက် ားနည်ားမာ တမာဆစ့် န် ၅၀၀ဂရမ်က ထဆထာင်ားဆြေျမွ၍ ဆရ ၄၀၀ လီတာတွငတ
် စ်ညသပ်
စမ်ထာားရပါမယ်။
ထို့ဆနောက် စစ်ယကာစ က်ြေင်ားတွင်ားပက်ြျန်ားဆပားပါက ပားမျာား စက်ြေင်ားအတွင်ား မလာဆစရန်
ဟန်တ
ို့ ာားဆပားနင်ပါတယ်။

"တမာပားသတ်ဆ ားရည်"
____________________________________
- လအပ်ဆသာပစစည်ားမျာား
• လတ် တ်ဆသာ တမာဆစ့်/ အရွက်ဆဖြောက် – ၅၀ ကျပ်သာား
• ဆရ – ၂ ဂါလ

"ဖပြုလပ်ပ"
____________________________________
• လတ် တ်ဆသာ တမာဆစ့်/ အရွက်ဆဖြောက် (၅၀)ကျပ်သာားက လက်ဖြင့်် အ ကွရ
ွဲ (သ)ို့ နတ်နတ်
စင်ားကာ ဆရ(၂)ဂါလဖြင့်် ဆရာဆမပပီား (၁)ရက်ြေနို့်အကကာ ဆရစမ်ထာားပါ။
• ပတ်ပါားစဖြင့်် စစ်ပပီား အသားဖပြုနင်သည်။
• အရက် (သို့) ဝါားရာလကာရည်ဖြင့််စမ်ပပီား ဆရဆရာြျန်ားက ပထဆရာက်ပါသည်။

"ဆ ားြျန်ားရန်နှိုန်ားထာား"
____________________________________
• တမာရည် နို့ ီဗား (၁) ဗားလ င် ဆရ (၄) ဂါလ

"ကာကွယ်နင်ဆသာ ြျက်ပားမျာား"
____________________________________
• မာားပင့််ကနီ၊ ပားဆလာက်ဆကာင်မျာား၊ ပျ၊ ြေ၊ ပရွက် တ်၊ ဆလား၊ မာား၊ ကျြုငား် ၊ ပင်စည်/ ရွက်ထွငား် /
အဆစ့်ထားပား

"တမာ နင့်် ဓာတအ ပ်ပားသတ်ဆ ား အဆကကာင်ား"


____________________________________________________
မျြုားရင်ား - Meliaceae
သပပအမည် - Azadirachta indica ဖြစ်သည်။
ဆပါက်ဆရာက်ရာဆနရာဆေသ - အပပင်ား မားနည်ားဆေသတွင် အမျာားအာားဖြင့််
ဆပါက်ဆရာက်သည်။

အပင်တပင်လားတွင် ပားသတ်ဆ ား အာနသင်ပါရပပီား အထားသဖြင့်် အဆစ့်တွင်


အမျာား ားပါ၀င်သည်။ အဆစ့်မ အ ီ ရာြေင်နှိုန်ား ၃၅ မ ၄၀ကကာား ပါ၀င်နင်သည်။
၄နစ်သာားမ စသီားပပီား နစ်ဆပါင်ား ရာြေျီရည်ကကသည်။ အဖမင့််အာားဖြင့်် ပမန် ဆပ ၅၀ ၀န်ားကျင်ရပပီား
ဆပရာဆကျာ် အပင်မျာားကသာ ရာားရာားပါားပါား ဆတွှေ့နင်သည်။
အပမွဲစမ်ားပင် အမျြုားအစာား ဖြစ်ဆသာ်လည်ား တြေါတရ ဆရဖပတ်လတ်မှို ားရွာားသည့််အြေါမျာားတွင်
အရွက်မျာား အကန်ားနီားပါား ဆြေ ြေျတတ်သည်။ ရွက်ပပြုင်ထွက်သည်။

ပမန်အာားဖြင့်် အပင်ကကီားတပင်မ အဆစ့် ၅၀ ကီလြေန်ို့ ရနင်သည်။ တမာဆစ့် အ ီနင့်် အရွက် တတ


ို့ ွင်
Azadirachtin 300ppm - 2500 ppm
Omega-6 - 6-16%
Omega-9 - 25-54%
Palmitic Acid - 16-33%
Stearic Acid - 9-24%
Omega-3 - trace
Palmitoleic Acid - traceစသဖြင့်် ပါ၀င်ပပီား Azadirachtin သည် အလွန်ရှိုတ်ဆထွားဆသာ
Compound ဖြစ်ကာ
၎င်ားဓာတ်တားရာမ Nimbin, nimbidinin, salannin စဆသာ ဓာတ်မျာားပပြုကွွဲ ထွကလ
် ာသည်။
၎င်ားတသ
ို့ ည် ပားသတ်ဆ ား အာနသင်ရဆသာ ဓာတ်မျာားဖြစ်ကာ တမာဆစ့်ကကတ်ြတ်တွင်
ပါ၀င်မှို အမျာား ားဖြစ်သည်။

" အထက်ဆြာ်ဖပပါ " ဓာတ်မျာားသည်"


- အစာားအဆသာက်ပျက်ဆစဆသာ သတတ - အင်ား က်တို့က တွန်ားကန်ဆစဆသာ
သတတ
- နီမတတ်ဆသဆစဆသာ သတတ - မှိုသတ်ဆစဆသာ သတတ
- အင်ား က်တို့ ကကီားထွာားမှိုနှိုန်ားက ဟန်တ
ို့ ာားနင်ဆသာ သတတ စသည်တို့ ပါ၀င်သည်။
တမာရွက်က ကကွက်ဖြြူတအ
ို့ ာား ဆက ားကကည့််ရာ ၁၁ပတ်ြေန်ို့ အကကာတွင်
လား၀မျြုားမပွာားနင်ဆတာ့်ဆကကာင်ား ဆတွှေ့ရသည်။
ထို့ဆကကာင့်် ကယ်၀န်ဆ ာင်နင့်် ကဆလားမျာားအဆနနင့်် တမာအရွက်၊ တမာအ ီနင့််
တမာထွက်ကန်ပစစည်ားမျာားက
မသားသင့််ဆကကာင်ား သတဆပားအပ်ပါသည်။ တမာက ဇီ၀ပားသတ်ဆ ားအဆနနင့််သာမက
သွာားတက်ဆ ား၊ ြေတွင်ားသန်ဆ
ို့ ား၊ အနဆ
ို့ ပျာက်ဆ ား၊
အလကန်ပစစည်ားမျာား၊ ပ်ဖပာ၊ ဆြေါင်ားဆလ ာ်ရည်၊ ဆဖမကသဇာ စသဖြင့်် တွင်ကျယ်စွာ အသားဖပြုကကသည်။
စက်ပျြုားဆရအတွက် အဓကဖြစ်ဆသာ ဇီ၀ပားသတ်ဆ ားအဆနဖြင့်် အသားဖပြုနည်ားမာ တမာဆစ့်က ပစ
ဆလားမျြုားဖြင့်် အသားဖပြုနင်သည်။
- တမာဆစ့် န်ို့အမှိုန် - တမာ ီ
- တမာဆစ့်ကကတ်ြတ် - တမာဆစ့်ကကတ်ြတ်ရည် ဟ၍ ဖြစ်သည်။
ထသို့ အသားဖပြုရန်အတွက် အရည်အဆသွားဖပည့််ဝဆသာ တမာဆစ့်မျာား ရရသဆလာင်ပမာ
ဆရားဦားစွာ တမာသီားမည့််မျာားက အပင်ဆပေါ်မ
သူ့အလလဆကကွကျသည်မျာားက ယရပါမည်။ အမည့််လွန်မျာားက မရသားသာ အသားဖပြုပါ။
ထတမာသီားမျာားက ဆရမျာားမျာားနင့််ဆ ားပပီား
အသီားြေွနင့်် အတွင်ားသာားမျာားက ြယ်ထတ်ပပီား ဆဖမကသဇာဖပြုလပ်နင်သည်။ အဆစ့်မျာားက ဆနပပတွင်
၁ရက်လန်ားပပီား ဆနရပ်ဆအာက်မာ
၃ရက်ြေန်ို့ အဆဖြောက်ြေပါ။ ထသလ
ို့ န်ားရာတွင် အဆပေါ်ဆအာက် ၁နောရီတြေါ ဆမဆပားပပီား
ဆကာင်ားစွာဆဖြောက်ဆသွှေ့ပါက အတ်မျာားတွင် သဆလာင်နင်သည်။
ထသဆလာင်ပပီား အဆစ့်မျာားက အသားမဖပြုဆသားပါက တလတကကမ်ထတ်၍ ဆနပလမ်ားဆပားနင်လ င်
ကကာရည်ြေသည်။
အသားဖပြုဆတာ့်မည့််အဆစ့်မျာားက ဆမာင်ား ၊ ကကတ် မျာားတွင် အြေွြေ တ်ပပီား အဆစ့်ြေွကလည်ား
သဘာဝဆဖမကသဇာအဖြစ်
အသားဖပြုနင်သည်။ ဖပာ၍ရဆသာ အဆစ့် န်မျာားက ဆလသလပ်ြေ အဆဖြောက်လန်ားပါ။
အဆစ့် န်မျာားတွင် အစဓာတ်အနွဲငယ်ပါ၀င်မှိုက
လမျာားက ကင် ာဖြစ်ဆစဆသာ Aspergillus မှိုတမျြုားစွွဲကပ်နင်သည်။ လက အဆစ့် န်က
မစာားသားဆသာ်လည်ား
ထတမာဆစ့်မတ င့်် တဖြောား လစာားသားဆသာ ငရတ်၊ ဆဖမပွဲ၊ ကွမ်ားသီား စသည်မျာားက လွယ်ကစွာ
ကားစက်နင်ဆသာဆကကာင့်် ဖြစ်သည်။
တမာဆစ့် န် တကီလ မ တမာဆစ့် ီ ၁၀၀-၁၅၀ စီစီ ရရနင်သည်။ တမာဆစ့်၊ တမာသီား၊
တမာရွက်တက
ို့
ပားအမျြုားမျြုားဆပေါ်မတည်၍ ဆြေျြေွွဲကာ ဆရအ ၂၀ မ ၁၀၀ အထဆရာပပီား တညသပ်၍ဆသာ်၎င်ား
ဖပင်ားအာားဆပေါ်မတည်၍ ြေျက်ြေျင်ားဆသာ်၎င်ား ပက်ဖြန်ားနင်သည်။
အဓကတင်ဖပလသည့်် တမာ ီ ထတ်ယနည်ားမာ တမာဆစ့် န်မျာားက ဆရဆနွားကကက်သမ်ားဆနွားဖြင့််
၃မနစ်ြေန်ို့စမ်ပပီား
ဆကကညက်သွာားဆအာင် ဖြည်ားဖြည်ားြေျင်ား ဆထာင်ားဆပားပါ။ အဆစ့် န်မျာား ဖပစ်ြေွဲ၍
အညြုဆရာင်ဖြစ်လာမည်။ အာားလားညက်သွာားပါက
ဇလအတွငား် မနစ်အနည်ားငယ် ပ်နယ်ဆပားပါ။ ထအြေါ အ ီမျာားထွကလ
် ာပပီား အ၀တ်ပါားနင့််
ညှစ်ယပါက တမာ ီမျာားက ရရမည်။
ထပ်မနယ်၍ ညှစ်ယနင်သည်။ အ ီယရာမ ပဆသာ ကကတ်ြတ်မျာားမာလွဲ
အာနသင်ဓာတ်ကကွငား် ရဆနဆသား၍ သဘာဝဆဖမကသဇာတွင် အသားဖပြုနင်သည်။
တမာပားသတ်ဆ ားသည် ပားဆကာင်မျာားက သတ်ပစ်ဖြေင်ား မဟတ်ဘွဲ
အစာားဆသာက်ပျက်ဆစဖြေင်ား၊ ကကီားထွာားမှို ဟန်တ
ို့ ာားဆစဖြေင်ားဖြစ်သည်။
ထို့အဖပင် အင်ား က်မျာားက တွန်ားကန်တတ်ဆသာ သဆဘာရကာ ၎င်ားတ၏
ို့ ဇီ၀ကမမဖြစ်စဉ်က
ပရမ်ားပတာဖြစ်ဆစသည်။
အထက်ပါ အာနသင်မျာားရဖြေင်ား ဆ ားဖြန်ားပပီား ပားဆကာင်ားမျာား မဆသဆသာ်လည်ား
အစာားအဆသာက်ပျက်၍ သီားနအပင်က
က်လက် မြျက် ီားနင်ဆတာ့်ဆပ။ အရွယ်မဆရာက်ဆသားဘွဲ ပားဆလာက်ဆကာင်ဘ၀မာ ရပ်ြားဘ၀သို့
ဖမန်ဖမန် ကားဆဖပာင်ားရသည်။
ထို့ဆကကာင့်် ၎င်ား ရပ်ြားမျာားသည် မရင့််ကျက်ဆသားဆသာ ပသဏ္ဍာန်မမန်၊ အရွယ်အစာားမမန်
ဖြစ်ကကရသည်။
ထရပ်ြားမ အဆကာင်ဆပါက်လာလ င်လည်ား ကယ်အဂဂါြေျြုှေ့တွဲ့်ကာ မျြုားစဉ်မမီဖြစ်ရသည်။ထအထွဲမ
အဆကာင်တြေျြုှေ့သာ
မတ်လက်နင်ပပီား ၎င်ားတ၏
ို့ မျြုား က်မာလွဲ ထို့ထက် ားရွာားကာ ဥမျာားမာ လားပန်လားညှပ်ဖြစ်ပပီား
အဆကာင်ဆပါက်နင်ဆြေျ
မရဆတာ့်ဆြေျ။ထို့ဆကကာင့်် တမာပားသတ်ဆ ား ပားမျာားတက်ရက်မဆသဆသာ်လည်ား မျြုား က် ၁ က်
၂ က်သာြေပပီား
လား၀မျြုားဖြြုတ်နင်ဆသာ အာနသင် ရဆသာဆကကာင့်် ယြေဆြေတ် နင်ငတကာမ တင်သွငား် သည့််
ဆ ားမျာားထက်၎င်ား၊
ဖပည်တွင်ားမ ထတ်ဆနဆသာ ပားသတ်ဆ ားမျာားထက်၎င်ား အ မျာားစွာ ဆကာင်ားမွန်ထဆရာက်သည်ဟ
ဆဖပာြေျင်ပါသည်။
ဆစျားကွက်တွင် သားဆနဆသာ ပားသတ်ဆ ားမျာား အဆကကာင်ား အနည်ားငယ် ဆြာ်ဖပရလ င်
၎င်ားတမ
ို့ ာ ပားအာားလား
ဆသဆစတတ်ဆသာ သဆဘာ အဖပည့််အ၀ရသည်။ တမာမာ အရွက်က စာားမဆသာ
ရန်သအဆကာင်ကသာ နမ်နင်ားဆသာ
သဆဘာရသည်။ ထအြေျက် ၂ြေျက်က ယဉ်ကကည့််ရာတွင် ဆစျားကွက်တွင်သားသည့််
ဓာတအ ပ်ပားသတ်ဆ ားကာား
မတ်ဆ ွပား ရန်သပားမဆရွား အကန်သတ်ပစ်သည်။
ပစဉ်ား၊ နကျီ၊ လပ်ြေားကျြုငား် ၊ ဂီတာကျြုငား် ၊ နဆကာင်၊ ပရစ်၊ နြာားဆြေျားပား၊ ကပ်ပါားယင်၊
ကပ်ပါားမှို စသည်တို့က
ကျဆနော်တို့၏ ြျက်ပားမျာားက စာားဆသာက်နမ်ားနင်ားဆပားဆသာ မတ်ဆ ွပား၊ မှိုတဖို့ ြစ်သည်။ ထို့သို့
ဓာတအ ပ်ပားသတ်ဆ ားတသ
ို့ ားဖြေင်ားသည်
၎င်ားတက
ို့ ပါ ားရှိုားဆစသည်။ ြျက်ပားတို့သည် ထဆ ားမျာားဖြန်ားပပီားဆသာ်လည်ား ကျန်ရစ်ဆသာ
မျြုား က်က ဖပန်လည်ရင်သန်ရာတွင်
မတ်ဆ ွပားမျာားထက် အ မျာားစွာ ဖမန် န်သည်။ ြေြေမှိုစနစ်လွဲ ပမဆကာင်ားမွန်ဆသာ မျြုား က်မျာားက
ဆကကာက်ြေမန်ားလလ ဆမားထတ်ဆပားနင်သည်။
ထအြေျန်ထွဲမာပင် မတ်ဆ ွပား၏ မျြုား က်မျာားမာ ၀န်ားကျင်တွင် မျြုားသန်ားလနီားနီား
အဆဖြေအဆနသို့ ဆရာက်ရသွာားသည်။
ဘာ၀ ကသဂွဲနစ် စနစ် ဆဂဟစနစ်တြေတွင် မတ်ဆ ွပားမျာားက ြျက်ပားအာားလား၏ ၉၀% အထက်က ပမန်
နမ်နင်ားဆပားလျက်ရသည်။
သဆ
ို့ သာ် မတ်ဆ ွပားမျာား ဓာတအ ပ်ပားသတ်ဆ ားဆကကာင့်် လား၀ မျြုားသန်ားဆတာမည့််အဆဖြေအဆနတွင်
တြက်မာလွဲ ဖပန်လည်
ဆမွားြွာားလာသည် ေတယ၊ တတယ မျြုား က်မျာားမာလွဲ ဆကကာက်ြေမန်ားလလ ြေြေစွမ်ားရည်
ဆကာင်ားမွန်သည့််အဆဖြေအဆနဖြစ်ဆပေါ်လာသည်။
ထို့ဆကကာင့်် အ ားသတ်တွင် လက်ရဆစျားကွက်တွင် တွင်ကျယ်စွာ အသားဖပြုဆနသည့််
ဓာတအ ပ်ပားသတ်ဆ ားမျာားသည်
တနစ်ထက်တနစ် ပားသတ်ဆ ား အာနသင်မျာား အ တား ဖမှင့််ကာ အသားဖပြုရင်ား ကျဆနော်တို့၏
လသာားမျြုားနွယ်တြေလားက
တစတစ ဝါားမျြုားဆနပပီဖြစ်ဆကကာင်ား အမျြုားဆကာင်ားသာားတို့ သတရကကဆစရန် ထပ်ဆလာင်ား
တင်ဖပလက်ရပါသည်။
x................... x................... x................... x...................x...................
x...................x................... x

"တမာသီား၊ တမာကကတ်မှိုနို့်နင့်် တမာပားသတ်ဆ ားတ၏


ို့ စွမ်ားအာား "

________________________________________________________________
တမာပင်အသားဝင်သည်က အကျယ်ြေျွဲှေ့ မဆရားလဆတာ့်ဆပ။“အညာတမာ၊ ဝါတာ တာ၊
ရသာြေါားြေါား၊ ငါမစာား” ဆသာ်လည်ား
တမာရွက်ကမြေျဉ်ဖြေင်ားတက်၊ တရက
ှို ်မတ်မတ်ကကြုက်ကကသဆတွရသည်။ အရသာြေါား သဖြင့််
ကျန်ားမာဆရားနင့်် ညီညတ
ွ ်မ တဆနသည်။
ယြေဆရားသာားလသည်မာ စက်ပျြုားဆရားနင့်် က်နွယ်ဆနဆသာ တမာအဆကကာင်ား ဖြစ်ပါသည်။
NEEMဟ ဆြေေါ်ကကသကွဲ့်သို့ MARGOSAဟ အဂဂလပ်အမည်ဆြေေါ်ကကဆသားသည့်် တမာပင်သည်
ရကခဆဗေအမည် - Azsdirachta Indica A-Juss ဖြစ်သည်။
(တမာနင့်် ပတ်သက်၍ အကျယ်သလသ မျာား ရာဆြွကကည့််နင်ရန် ရကခဆဗေအမည်
ထည့််ဆရားလက်ရပါသည်။)
အပွင့််၊ အဆစား၊ အ ီ၊ အဆြေါက်၊ အရွက်၊ အသီား၊ အြေက်၊ အရားမကျန် တစပင်လားအသားဝင်ဆသာ
တမာပင်က
စက်ပျြုားဆရားတွင် တမာပားသတ်ဆ ားရည်နင့်် တမာကကတ်ြတ်ဆဖမကသဇာအဖြစ် သားဆနကကသည်။
၁၉၈၇ ြေနစ်၊ ဇလင်လ ၃၀ ရက်ဆနို့ တွင် မနတဆလားတင်ားဆေသကကီား၊ စဉ့််ကင်ပမြုှေ့ နယ်၊ ပလပ်တွင်
လယ်ယာနင့်် သစ်ဆတာဝန်ကကီားဌာန၊ (ယြေလယ်ယာစက်ပျြုားဆရားနင့်် ည်ဆဖမာင်ားဝန်ကကီားဌာန)
လယ်ယာစက်ပျြုားဆရားဆကာ်ပဆရားရင်ား
ယြေစက်ပျြုားဆရားဦားစီားဌာနက ဖပည်ဆထာင်စသမမတဂျာမနီနင်င မ ပညာရင်မျာား၏ ကညီမှိုရယကာ
တမာပားသတ်ဆ ားစက်ရက စက်တပ် င်ပပီားစီားြေွဲ့်သည်။ တမာပင်မရဆသာ တမာဆစ့်က အဆဖြေြေ၍
စက်ပျြုားဆရားသား ပားသတ်ဆ ားမျာား
ထတ်လပ်သည်။ တမာပင်ကလည်ား ဖမန်မာဖပည် ၌ ဆပါမျာားစွာဆပါက်သည်။ အညာဆေသ တွင်
ဆနရာအနို့ရသည်။
ပြေကကြူပမြုှေ့သို့ ဆရာက်ြားကကသမျာား သရကကပါသည်။ ရည်လျာားဆသာ ပမြုှေ့လယ်ဆြေါင်
ဆမာ်ဆတာ်ကာားလမ်ား မကကီား၏
လမ်ားလယ်ဆြေါင်နင့်် ဆဘားဝွဲယာ တတ
ို့ ွင် လနစ်ဆယာက်ြက်နင်သည့်် ပင်စည်တတ်ြေင်ဆသာ
တမာပင်ကကီားမျာားရသည်။
မ င်မဖြေင်အသားဖပြုကကလ င် ဓာတဆဗေပားသတ်ဆ ားမျာား၏ အနတရာယ်ဆပားနင်မှိုဆနရာတွင်
အစာားထားသားနင်ဆသာ
လနင့််ပတ်ဝန်ားကျင်ထြေက်မှိုနည်ားသည့်် ဇီဝရကခ ဆဗေ င်ရာ ပားသတ်ဆ ားအဖြစ်
သားနင်မည့််ပားသတ်ဆ ားက
တမာပင်မ ရယဖြေင်ားဖြစ်သည်။
ဆသွားဆနွားသတတဝါမျာားက ထြေက်မှိုမရသည့်် ဆ ား၊ တမာဆစ့်တွင်ပါရဆသာ
အဇာေီရက်တင်ဓာတ်ဆပါင်ားမ
ဆ ားအာန သင်ကရယသည်။ တမာဆစ့်တွင်မျာားဆသာ အာားဖြင့်် အဇာေီရက်တင်
ငါားရာြေင်နှိုန်ားြေနို့်ပါရတတ်သည်။
ပါရဆသာ အဇာေီရက်တင်ဓာတ်ဆပါင်ားကမက်သဆနောဖြင့်် ဆြျာ်ထတ် လက်ပပီား
အပင်ြျက်ပားမာားကာကွယ်သည့်် တမာပားသတ်ဆ ား
(အပင်ထွက်ပားသတ်ဆ ား)က ရရသည်။ ဤဆနရာတွင် ပားသတ်ဆ ားမျာား၌ သဘာဝပားသတ်ဆ ား
(ဆ ားရွက်ကကီား၊ တမာ၊မွဲရင်ားပင်၊
ဆပါက်ပင်၊ ကကြေတ်ဝါားပင်၊ ကသဇာပင်၊ ြေယာပင်) ဓာတပားသတ်ဆ ား (လက် ရအသားဖပြုဆနကကဆသာ
ဆအာ်ဂင်နကလရင်ား အပ်စ၊
ကာဘာမတ်အပ်စ၊ ပင်ရီသရွြုက် အပ်စ၊ ဆအာ်ဂင်နဆြာ့်စြတ်အပ်စဝင် ဆ ားမျာား)နင့််
ဆသွားဆနွားသတတဝါမျာားက ထြေက်မှိုမရဆသာ
ပားသတ်ဆ ား (တမာပားသတ်ဆ ားနင့်် မွဲရင်ားပင်မ ထတ်ယဆသာ ရားတနားပား သတ်ဆ ား)တို့က
အသားဖပြုကကသည်။
တမာပားသတ်ဆ ားသည် အပင်ြျက်ပား(အင်ား က်)တို့၏ စာားဆသာက်ြျက် ီားမှိုက
ဟနို့်တာားသည်။ စက်ြေင်ား၊ သီားနပင်သို့
လာဆရာက်မှိုကျဆရာက်မှိုက ဟနို့်တာားသည်။ ြျက်ပားမျာား၏ ကကီားထွာားမှိုက တာား ီားသည်။
ြျက်ပားတို့၏ သဆနဓဆအာင်မှိုစွမ်ားအာားနင့််
မျြုားပွာားနင်စွမ်ားအာားက ဆလျာ့်ပါားဆစသည်။ တမာပားသတ်ဆ ားရည်တွင် ဆရဆြျာ်ဆ ား ရည်နင့််
ဆရဆပျာ်ဆ ားရည်သာမက
ဆရဆပျာ် ဆ ားမှိုနို့်လည်ား ဖပြုလပ်ကကသည်။ တမာပားသတ်ဆ ား ထတ်လပ်မှိုတွင် တမာ့်ဆစ့်သည်
အဓကပစစည်ားဖြစ်သည်။
တမာဆစ့်က သနို့်စင်ဆရွားြေျယ်ပပီား ဆဖြောက်ဆသွှေ့ ဆအာင်ဆနလမ်ား၊ အြေွြေ တ်၍ ီထတ်သည်။
တမာ ီရသည်။
" တမာ ီ"
___________________________
တမာဆစ့်မရဆသာ တမာ ီက ပ်ဖပာနင့်် ဆရာစပ်ပပီား တမာ ီ ပ်ဖပာဆရဆြျာ်
ဆ ားရည်အဖြစ် အသားဖပြုကကသည်။
တမာပားသတ်ဆ ား စက်ရတည်စဉ်ကာလ၊ ပလပ်ဆေသတစ်ဝက်ရ ဟင်ားသီားဟင်ားရွက်၊ ပန်ား
စက်ြေင်ားမျာားတွင် ကျသည့််စတ်ပားမျာားက
ဓာတဆဗေပားသတ်ဆ ားမသားဘွဲ တမာ ီ ပ်ဖပာဆရဆြျာ်ဆ ားနင့်် တမာပားသတ်ဆ ားကသာ
သီားသနို့်သား၍ ကာကွယ်နမ်နင်ားြေွဲ့်ရာ
သသသာသာကာကွယ်နမ်နင်ားနင်ဆကကာင်ား စာဆရားသကယ်တင် လက်ဆတွှေ့ကွငား် င်ား၍
အကကမ်ကကမ်ဆလ့်လာြေွဲ့်ြားပါသည်။
တမာ ီက ယာားနောလမ်ားဆ ား၊ က ၊ွဲ နွောားပြေားဆပါက် အနောလမ်ားဆ ားနင့်် ပ်ဖပာြေျက်ရာတွင်
အသားဖပြုသည်။ တမာ ပ်ဖပာသည်
အနဒယနင်ငတွင် ထတ်လပ်ပပီား နင်ငတကာ ဆ ားကွက်တင်ပဆ
ို့ နသည်။ တမာဆစ့်မ
ီထတ်ယလက်ဆသာအြေါ ကကတ်ြတ်ကရသည်။

" တမာဆစ့်ကကတ်ြတ် "


___________________________
တမာဆစ့်ကကတ်ြတ်က ကကတ်ြေွွဲမှို အ င့်် င့််ဖပြုလပ်ပပီားမ တမာပားသတ်ဆ ား ထတ်ယသည်။
စက်ပင်ား င်ရာ
ကရယာမျာား၏လပ်ငန်ားဖြင့်် အဆအားြေ၊ အပဆပား အဆငွှေ့ပျဆစသည်။ တမာပားသတ်ဆ ား ဆြာ်စပ်ပပီားမ
ပားသတ်ဆ ားထတ်ပပီား
ပလ ထွက်လာဆသာ ဆဘားထွက်ပစစည်ားကကတ်ြတ်က သီားနစက်ပျြုားဆရားတွင် ဆဖမကသဇာအဖြစ်
သားနင်သည်။ ဆဖမတွင်ားဆအာင်ား
ပားသတ်ဆ ား အဖြစ်လည်ား ဆဖမကကီားထွဲထည့််နင်သည်။

" တမာပားသတ်ဆ ား "


___________________________
ပားသတ်ဆ ားရည်အဖပင်ားစာားနင့်် ၃၅ ရာြေင်နှိုန်ား တမာဆ ားရည်ဟ၍ နစ်မျြုားထွကရ
် လာသည်။
ဆရတစ်ဂါလတွင် ဆ ားနှိုန်ားထာား တမာပားသတ်ဆ ားရည် ၂ ေသမ ၅ ဆအာင်စဖြစ်ဆစ၊ ၄၅ စီစီ၊ ၆၀
စီစီဖြစ်ဆစ
ဆရာစပ်၍ ြျန်ားနင်သည်။ ကလာားပွဲ၊ သီားလားဆြာက်ပား၊ ဆဖမပွဲရွက်လပ်၊ ရွက်ကပ်ပား၊
ဆနကကာရွက်စာားပားနင့််
ြေားဆမားရည်မျာား၊ ဟင်ားသီားဟင်ားရွက်စက်ြေင်ား၌ စန်ကွက်ြလ၊ ရွက်စာားပား၊ က်သွာားကျြုင်ား၊ ပျ၊
ဖြြုတ်မျာား
ပန်ားစက်ြေင်ားမျာားတွင် ရွက်စာားပား၊ ပင့်က
် နီတက
ို့ ထဆရာက်စွာကာကွယ်နင်ဆကကာင်ား
ဆလ့်လာမှိုမတ်တမ်ားမျာားအရသရသည်။
အညာဆကျားလက်ဆေသမျာားတွင် ထ ြေက်ရနောဖြစ်လ င် ကကကြုရွက်က ဆထာင်ား ညှစ်၍
အနောဆပေါ်အရည် ွတ်၊
အြတ်အဆပားလ င် အနောမယင်ားနင်။ ထို့အတ တမာ ရွက်က မီားနင့််ဖပြုတ်၍ တမာရွက်ဖပြုတ်ရည်က
ဆရဆလာင်ားြေျြုားလ င် အဆရားဖပာားယာားယသည့်် အနောမျာား သက်သာသည်။
တမာပင်မျာားသည် သက်တမ်ားရည် နစ်ရာဆပါင်ားြေျီရဆသာ အပင်ကကီားမျာားဖြစ် သည်။
ဆြဆြာ်ဝါရီလမ ဧပပီလအထ ပန်ား ပွင့််ပပီား ဧပပီလမ ဇွန်လထ အသီားသီားသည်။ ဆမလ၊
ဇလင်လတွင်အသီားရင့််ပပီား
ဇွန်လ၊ ကသဂတ်လတွင် အသီားဆကာက်ယနင်မည်။ အပင်သက်တမ်ား နစ် ၃၀ တွင်
အသီားအမျာား ားသီားသည်။
တမာဆစ့်အစတစ်တင်ားသည် အဆလားြေျန် ၁၂ ပဿာြေွွဲရသည်။ နို့ ီဗား တစ်ဗားတွင် တမာဆစ့်
၆၀၀တစ်ဖပည်တွင်
တမာဆစ့် ၄,၈၀၀၊ တစ်တင်ားတွင် တမာဆစ့် ၇၆,၈၀၀ပါရသည်။ တမာဆစ့်အဆဖြောက် တစ်တင်ားသည် ၁၀
ပဿာရသည်။
တမာပားသတ်ဆ ားစက်ရက ပလပ်မာသာမက မဆကွား၊ ပြေကကြူပမြုှေ့မျာားတွင် တားြေျွဲှေ့၍ တည်ြေွဲ့်ကကသည်။
တမာပားသတ်ဆ ားက ဖပည်ပနင်ငမျာားမဝယ်ယမှိုမျာားရြေွဲ့်သည်။ တမာ ီ၊ တမာကကတ်ြတ်၊
တမာပားသတ်ဆ ားသည်
ဘက်စပားမာားကာကွယ်နမ်နင်ား ဆရားလပ်ငန်ားအတွက် အာရပစြတ်ဆေသ တွင်ားရ နင်ငမျာားတွင်
အသားဖပြုရန်
ဆထာက်ြေထာားဆသာ စက်ပျြုားဆရားသားပစစည်ားဖြစ်သည်။
x................... x................... x................... x...................x...................
x...................x................... x

" တမာကကတ်ြတ်နင့်် တမာပားသတ်ဆ ားတ၏


ို့ အစွမ်ားထက်မှိုမျာား"
_________________________________________________________________
• မျြုားရင်ား - MELIACEAE တွင် ပါရသည့်် တမာပင်(NEEM)သည်။
ကကည့််လက်လ င် တစ်မျြုားတည်ားဟထင်ရဆသာ်လည်ား မျြုားမတသည့််မျြုားကွွဲ ရစ်မျြုားရသည်။
ဖမန်မာ၊ အနဒယ၊ အင်ေနီားရာား၊ မဆလားရာား၊ ထင်ား၊ ပါကစစတန်၊
ဘဂဂလာားဆေ့်ရ်နင်ငမျာား၌လည်ားဆပါက်ဆရာက်သည်။
နစ်ဆပါင်ားရာဆကျာ် သက်တမ်ားရ၍ ပဖပင်ားဆသာဆေသတွင် ဆအားဖမဆသာအရပ်ကဆပားနင်သည့််
အပင်ကကီားမျြုားဖြစ်သည်။ တမာမရဆသာ ပားသတ်ဆ ားနင့်် တမာကကတ်ြတ်ဆဖမကသဇာတက
ို့
ဆတာင်သလယ်သမာားမျာား
လယ်ယာ၌သားကကသည်။ အစွမား် ရသည်ဟလည်ားဆဖပာကကသည်။ တမာကကတ်ြတ်၊ ကကတ်မှိုနို့်
နက်ထရဂျင်ဓာတ်က ၏
ထန်ားထာားဆပားနင်သည်။ သီားနစက်ပျြုားဆရားတွင် ဓာတ်သားမျြုား (N-P-K) နက်ထရဂျင်-ဆြာ့်စပရပ်-
ပတက်စီယမ်တို့တွင်
နက်ထရဂျင်ဓာတ်သည် ားရှိုားနင်မှိုမျာားသည်။ ဆရတွင်ဆပျာ်ဝင် သည်။ ဆလတွင်/အဆငွှေ့ဖပန်သည်။
ဆရသွင်ား ဆရထတ်ဖြင့််ဆရတွင် စီား င်ားသွာားပါသည်။ ထသပ
ို့ ျှေ့လွင့်် ားရားှို လွယ်ဆသာ
နက်ထရဂျင်ဓာတ်ဆဖမကသဇာ(ပလွဲ)
ယရီားယာားက တမာ ကကတ်ြတ်၊ အမှိုနို့်တို့နင့်် ဆရာဆနော၍ထည့်် ဆပားလ င်မပျှေ့လွင်ဆ
့် အာင်
ထန်ားြေျြုပ်ဆပားနင်သဖြင့််
ပလွဲဆဖမကသဇာ၏ အာနသင်က ရသင့််သဆလာက်ရရသည်။

" *ဆဖမဆအာင်ားပားနင့်် အပင်ဆရာဂါကာကွယ်နမ်နင်ားနင်ဖြေင်ား *"


__________________________________________________________________________
_____

စပါားြေင်ားတွင် လယ်ပစွန်လားနင့်် ဆြာင်စီားဂဏန်ားမျာား၊ ဆဖမကကီားထွဲတွင်ဆန သည့်် ဖြေ၊


ပရွက် တ်နင့််
သီားနြျက်ပားမျာား၊ မှို၊ နီမတတ်စသည့်် အပင်ဆရာဂါမျာား၊ မျြုား ဆစ့်မ ကပ်၍ ပါလာဆသာ ဆရာဂါမျာားက
ကာကွယ်ဆပားနင်သဖြင့််
ြေါားရဆရာဂါ၊ ပင် စည်ဆရာဂါ၊ ပင်ညှြုားဆရာဂါမျာားဖြစ်ဆပေါ်မှို နည်ားသည်။ အထားသဖြင့််
ကွမ်ားရွက်စက်ပျြုားဆသာ ခြေမျာားတွင်
အသားဖပြုမှိုမျာားကကသည်။ ေတယမာ ဟင်ားသီားဟင်ားရွက်စက်ြေင်ား၌ သားကကသည်။ ပားမာားကျဆရာက်မှို၌
သသာ စွာထားဖြောားမှိုရသည်။

" *အပင်ကကီားထွာားမှိုအာားဆကာင်ား * "


_________________________________________

တမာကကတ်မှိုန်တ
ို့ ွင် နက်ထရဂျင် ဓာတ် ြေနစ်ရာြေင်နှိုန်ား၊ ဆြာ့်စြတ်ဓာတ် နစ်ရာြေင်နှိုန်ားနင့််
ပတက်စီယမ်ဓာတ် ၁ ေသမ ၈ ရာြေင်နှိုန်ားပါရသဖြင့်် အပင်ကကီားထွာားမှိုက ဆကာင်ားဆစသည်။
ထို့ဆကကာင့်် သီားနအလက်ထည့််ဆပား နင်ဆသာနှိုန်ားထာားမျာားမာ စပါားတွင် တစ် ဧက ၅၀ ကီလအတ်
နစ်အတ်နှိုန်ားထည့််
နင်သည်။ ဟင်ားသီားဟင်ားရွက်စက်ြေင်ား၌လည်ား တစ်ဧက ၅၀ ကီလနစ်အတ်သားလ င်ဆစာ၍
ရတ်နင်ြေား ွတ်နင်သည်။
ထည့််ပပီား တစ်လဆကျာ် ပားမာားကျဆရာက်မှိုနည်ားသွာားသည်။
နစ်ရည်ပင်မျာားဖြစ်သဆသာ သရက်၊ လဆမမာ်၊ အန်ား၊ ကွမ်ားသီားပင်၊ ဆရာ်ဘာ၊ ေားရင်ား၊
ပနနွဲပင်တို့တွင်
တစ်နစ်သာားအပင်မျာား၊ ပင်စည်မာ ဆဖြောက်လက်မအကွာတွင် ပင်စည် နင့်် မထဆအာင် ဆက ားရသည်။
တစ်ပင် ဟင်ားစာားဇွန်ား သားဇွန်ား၊ ဆဖမနင့်် ဆရာ၍ထည့််ပပီား ဆရဆလာင်ားဆပားရသည်။ သက်တမ်ား
နစ်နစ်အပင်မျာား၊
ပင်စည်မ နစ်ဆပြေွာ၍ တစ် ပင်နို့ ီဗား ဆလားဗားမ ဆဖြောက်ဗားထည့််၍ ဆရဆလာင်ားရသည်။
အသီားအဆရာင်လလာ ပပီား အပင်လည်ား ကကီားထွာားလာသည်။ သသာသည်မာ
ဆဖမဆအာင်ားပားနင့််မှိုဆရာဂါမျာားအာား
သက်သာသွာားသည်။
ပန်ားစက်ြေင်ားမျာားတွင် ပင်စည်မ ဆဖြောက်လက်မအကွာတွင် ဟင်ားစာားဇွန်ား သားဇွန်ားက ဆဖမနင့််
သမဆအာင်
ဆရာဆမထည့််ပပီား ဆရဆလာင်ားဆပားရသည်။ ပန်ားမျာား အဆရာင်ပ၍ လလာသည်။ တမာဆ ားနို့ရ၍
ပားမာားမျာား
ဆရာင်ြယ်ဆနဆသာ်လည်ား ဆအာ်ဂွဲနစ် သီားနစက်ပျြုားထတ်လပ်ဆရားတွင် တမာ ကကတ်ြတ်က
အသားဖပြုကကသည်က မျာားသည်။

*တမာပားသတ်ဆ ား*
_________________________________________

ဓာတဆဗေပားသတ်ဆ ားမျာားသည် ပား မကျြေင်ပက်ြျန်ားမှို မဖပြုလပ်သင့််ပါ။ မတ် ဆ ွပားမျာား


ဆသဆစမှိုအဖပင်
ထဆရာက်မှိုနည်ားသည်။ တမာပားသတ်ဆ ားမာ ပားမကျြေင် ကကြုတင်ပက်ြျန်ား၍ သားရသည်။
ပားြလအမမျာားသည်
တမာဆသားန ့်ရ၍ စက်ြေင်ားက မလာကကဘွဲ ဆဝားဆဝားဆရာင်ဆဖပားကကသည်။
အနဖို့ ြင့်် ဆရာင်ြယ်ထွကဆ
် ဖပားဆစမှို ရသည်။ ထို့ဆကကာင့်် စက်ြေင်ားတွင် ၁၅
ရက်တစ်ကကမ်ဖြင့််ရတ်သမ်ားြေား ွတ်
ြေျန်ထဆအာင်ြျန်ားဆပားလ င် ပားမာားကျဆရာက်မှို သသာစွာ ထားဖြောားသည်။ဆ ားနို့ဆကကာင့်် ြျက်ပားမျာား
စာားဆသာက်လစတ်ပျက်လာပပီား ြျက် ီားမှိုနည်ားသည်။ (ဗာအင်နနဆညအ ဗြေအငသည) ဆ ားြျန်ား
ပပီားဆနောက် တစ်ပတ်ကကာသည်ထ
ဆ ားနို့ အနည်ားငယ်ရဆနဆသာ်လည်ား စက်ြေင်ားသို့ လာဆသာ ြျက်ပားသည် သီားနပင်က
မြျက် ီားဆတာ့်ဆပ။
ပားဆလာက်ဆကာင်မျာားကလည်ား သက်တမ်ားဆစ့်မဆနဆစဆတာ့်ပွဲ၊ ရပ်ြားဘဝသို့
ဖမန်ဖမန်ဆဖပာင်ားလွဲမှိုက
တမာပားသတ်ဆ ားမျာား ဖပြုလပ်ဆပားသည်။ ရပ်ြားမ ြလအမဆကာင်ကကီားဖြစ်လာဆသာ်လည်ား
ဆ ားအစွမား် ဆကကာင့််ပမန်မရဆတာ့်ပွဲ၊
မမမန်မျာားဖြစ်လာပပီား မျြုားပွာားမှိုတို့က ထြေက်သွာားသည်။ ပားဆကာင် ၏ ကယ်ြေနဓောပသဏဌာန်လည်ား
မမန်ဆတာ့်၊ ြလဘဝတွင်
အဆတာင်ပတစ်ြက်ဆသား သွာားသည်။ ပျသန်ားရာတွင် မမမန်ဖြစ်သွာားသည်။
အင်ား က်ပားဆကာင်၏ရင်အပ်ပင်ားဆသားသွာားသည်။
ကယ်ြေနဓော၊ ဆဖြေလက်ဆဖြောက်ဆြေျာင်ား အဂဂါြေျြုှေ့ယွင်ားမှိုမျာား ဖြစ်သွာားသည်။ ထို့ဆကကာင့်် ပျသန်ားမှို
မတ်လက်မျြုားပွာားမှို
မဖပြုလပ်နင်ဆတာ့်ပွဲ မျြုား က်ဖပနို့်ပွာား မှိုမျာားက ထန်ားြေျြုပ်နင်သည်။
တမာပားသတ်ဆ ားသည် ဓာတဆဗေအ ပ်မျာား၊ ဓာတဆဗေပစစည်ားမျာား မပါရ သဖြင့််
လနင့််ဆသွားဆနွားသတတဝါမျာား
အနတရာယ်မဆပားနင်ပါ။ ပတ်ဝန်ားကျင် ဆလထ၊ ဆရ ထကလည်ား ညစ်ညမ်ားမှိုမဖြစ်နင်။ စာားသား
သကလည်ား ပားသတ်ဆ ားဓာတ်ကကင်ား
အာနသင်မရနင်သဖြင့်် ကွမ်ားရွက်ခြေ စက်ြေင်ားမျာား၌ အသားဖပြုကကသည်။ သရက်၊ ဇီား၊ မာလာကာ၊
လဆမမာ်၊ ဟင်ားသီားဟင်ားရွက်
စက်ြေင်ားမျာားအတွက် အဓကအသားဖပြုသင့််ဆသာ ပားသတ်ဆ ားဖြစ်ပါသည်။ ယဆနို့ စာားသားသီားနမျာားတွင်
ကကြုဆတွှေ့ဆနရဆသာ
ဖပဿနောမျာား၊ ဓာတ်ကကွင်ားအာနသင် အနတရာယ်ဖြစ်ပါသည်။
ဓာတပားသတ်ဆ ား ဓာတ်ကကင်ားအာနသင်မရဆအာင် ပားသတ်ဆ ားအလက်သတ်မတ်ရာတွင်
ြေား ွတ်ရမည်က
ဆ ားကွက်တွင် ဆ ားနှိုန်ားအတက် အကျကလက်၍ မြေား ွတ်သင့််သည့်် အြေျန်ြေား ွတ်ဆရာင်ားြေျကက၍
ကင် ာမျက်စမှိုန်၊
မျက်စကွယ်၊ကျန်ားမာဆရားြေျြုှေ့တွဲ့်မက
ှို တမာပားသတ်ဆ ားသည် မဖြစ်ဆပေါ်နင်ပါ။ မတ်ဆ ွပားမျာားက
ထြေက်ဆသ ားမှို
မရနင်ဖြေင်ားဆကကာင့်် တမာပားပတ်ဆ ားသည် သားသင့််ဆသာ ပားသတ်ဆ ားတစ်မျြုားဖြစ်ပါသည်။
ဓာတဆဗေဆ ားမျာားသည် ြျက်ပားသာမက မတ်ဆ ွပား အကျြုားဖပြုပားကပါဆသဆစသည်။
ထို့ဆကကာင့်် စက်ြေင်ားတွင်
ြျက်ပားနင့်် အကျြုားဖပြုပား သဘာဝညီမ ဆဖြေရဆနသည်။ နစ်စဉ် တမာပားသတ်ဆ ားက
အသားဖပြုဆသာ်လည်ား အင်ား က်ပားတက
ို့ ဆ ားအဆပေါ်
ြေနင်ရည်ရမှို ဖြစ်မလာနင်။ ဓာတဆဗေပားသတ်ဆ ားမျာား သည် က်တက်သားလာပါက ြျက်ပား၊ သည်
ြေနင်ရည်ရလာပပီား
ဆ ားနှိုန်ားထာားက ပ၍ပ၍ တားဖမှင်အ
့် သားဖပြုလာရသည့်် ားကျြုားရဆနသည်။
သီားနစက်ပျြုားဆရားတွင် လနင့််ပတ်ဝန်ားကျင် ညစ်ညမ်ားဆစဆသာ၊ ဓာတပားသတ်ဆ ားမျာား
အသားဖပြုလာကကရာမာ
ားကျြုားမျာား ကကြုဆတွှေ့လာရဆသာအြေါ ဆရရည်တည်တ့် ြေင်ပမွဲသည့်် စက်ပျြုားဆရားအတွက်၊ ဇီဝရကခ
ဆဗေ င်ရာ
ပားသတ်ဆ ားမျာားက ဆဖပာင်ားလွဲတားြေျွဲှေ့အသားဖပြုလာကကပါသည်။ ဓာတ ပစစည်ားမသားသည့််
ဆ ားဝါားမျာားနင့်် စက်ပျြုားထတ်လပ်သည့််
ဆအာ်ဂွဲနစ်သီားန မျာားက ထတ်လပ်စက်ပျြုား စာားသားလာကကပါဆတာ့်သည်။
x................... x................... x................... x...................x...................
x...................x...................

You might also like