Professional Documents
Culture Documents
Sampel Teks Aksara Jawa
Sampel Teks Aksara Jawa
1
ꦲꦶꦏꦁꦥꦫꦲꦧꦤꦶꦱꦩꦶꦲꦸꦭꦃꦏꦱꦩ꧀ꦥꦸꦂꦤꦤ꧀ꦤꦶꦏꦮꦿꦸꦃꦥꦼꦫꦁ꧈ ꦲꦗꦶ ing wiwéka sugih gelar paning-
keping satru sekti boten kanyanan
ꦗꦪꦺꦏꦮꦶꦗꦪꦺꦤ꧀ ꦏꦢꦶꦒꦪꦺ
ꦤ ꦤ꧀ꦭ ꦤ꧀ꦏ ꦤꦸꦫꦒꦤ꧀ ꦱꦩꦶꦠꦒꦸ
ꦼ ꦃ ing mengsah, sumerepipun sam-
pun kasèp kalebet ing byuha-
ꦠꦶ ꦩ ꧀ꦧꦸꦭ꧀ ꦪꦧꦴꦠꦼꦪꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦲꦶꦏꦁꦠꦝ
ꦼ ꦱꦴ ꦥꦏ꧀ꦥꦭꦤ꧀ꦤꦶ kalawerit, angèl wenganipun, kon-
ꦥꦪꦟꦺ꧀ꦝꦱꦱ
ꦶ ꦤ꧀ꦤꦶꦒꦸꦫꦶꦤꦤ꧈ ꦭꦶꦩ꧀ꦥꦢ꧀ꦲꦶꦮꦶꦪꦮꦏꦱꦸꦒꦶꦃꦒꦼꦭꦂ taping kaprawiran, kasudiran sarta
kaweganing pasang gelar wau:
ꦥꦤ꧀ꦤꦶꦏꦼꦥ꧀ꦥꦶꦱꦠꦱꦼ ꦏꦴꦶ ꦪꦧꦴꦠꦼ ꦤ꧀ꦏ ꦚꦤꦤ꧀ꦲꦶꦩꦼꦱꦃ꧈ ꦱꦸꦩꦼ adamel mirising para ratu ingkang
dèrèng sami kawengku ing
ꦉꦥ꧀ꦥꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦏ ꦪꦱꦥ꧀ꦏ ꦊꦧꦼꦠ꧀ꦲꦶꦧꦾꦸꦲꦏꦭꦮꦼꦫꦠ
ꦶ ꧀ jajahanipun Nagari Tuban. Garwa-
nipun Sang Prabu sangang dasa
ꦲꦪꦔꦺꦭ꧀ꦮꦼꦔꦺꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦪꦏꦴꦤꦴ ꦥ꧀ꦥꦶꦏꦥꦿꦮꦶꦫꦤ꧀ ꦏꦱꦸꦢꦶ sanga, nanging putranipun
namung kakalih sami kakung,
ꦫꦤ꧀ꦱꦂ ꦠꦏꦮꦼꦒꦒ
ꦶ ꧀ꦤ꧀ꦤꦶꦥꦱꦁꦒꦭ
ꦼ ꦂꦮꦲꦸ꧇ ꦲꦢꦩꦼꦭ꧀ꦩꦶꦫꦱ
ꦶ ꧀ꦱꦶ
ingkang sepuh mijil saking garwa
ꦥꦫꦫꦠꦸꦲꦶꦏꦁꦪꦢꦪꦫꦁꦱꦩꦶꦏꦮꦼꦏꦸꦲꦶꦗꦗꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦤꦒꦫꦶ pangrembé turasing Panḍita, kapa-
ringan nama Radèn Warih
ꦠꦸꦨꦤ꧀꧈ ꦒꦂꦮꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦁ ꦦꦿꦨꦱꦔꦺꦁꦢꦱꦱꦔꦺ꧈ ꦤꦔꦺꦶꦥꦸꦠ Kusuma, ingkang anèm miyos
saking garwa padmi putraning
ꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦤꦩꦸꦁꦏꦏꦭꦶꦃꦱꦩꦶꦏꦏꦸꦁ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦱꦼꦥꦸꦃꦩꦶꦗꦭ
ꦶ ꧀ꦱꦏꦶꦒꦂꦮ ratu, kaparingan nama Radèn
Warsa Kusuma, punika ingkang
ꦥꦔꦽꦪ ꦩ ꧀ꦧꦠꦸꦫꦱ꧀ꦱꦶ ꦦꦟꦺ꧀ꦝꦶꦠ꧈ ꦏꦥꦫꦶꦔꦺꦤ꧀ꦤꦩꦫꦪꦢꦤ꧀ꦮꦺꦫꦶꦃ ginaḍang anggentosi Karatonipun
ꦏꦸꦯꦸꦩ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦲꦪꦤꦩ꧀ꦩꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ꦱꦏꦶꦒꦂꦮꦥꦢ꧀ꦩꦶꦥꦸꦠꦤ꧀ꦤꦶ ingkang Rama, Radèn kakalih
rukun anggènipun saduluran,
ꦫꦠꦸ꧈ ꦏꦥꦫꦶꦔꦺꦤ꧀ꦤꦩꦫꦪꦢꦤ꧀ꦮꦺꦂꦰꦏꦸꦯꦸꦩ꧈ ꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏꦲꦶꦏꦁ Radèn sepuh sanget momong
ḍateng ingkang rayi, sarta ajrih
ꦒꦶꦤ꧀ꦤꦝꦁꦲꦒ
ꦁ ꦼꦪ ꦤꦴ ꦴꦱ꧀ꦱꦶ ꦏꦫꦪꦠꦴꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦏꦁꦫꦩ꧈ asih narimah ing pandum ingkang
sampun dados leresipun jumeneng
ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦏ ꦏꦭꦶꦃꦫꦸꦏꦸꦤ꧀ꦲꦶꦪꦒꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦢꦸꦭꦂꦫꦤ꧀ Pangèran Ageng dados weweng-
kuning praja. Radèn anèm sanget
ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦱꦼ ꦥꦸꦃꦱꦔꦺꦼꦪꦠ꧀ꦩꦴꦪꦩꦁꦴꦝꦠꦼꦲꦏ
ꦶ ꦁꦫꦪꦺꦶ꧈ ꦱꦂꦠꦲꦗꦿꦶꦃ
tresna saha rumengkuh ageng
ꦲꦱꦶꦃꦤꦫꦶꦩꦃꦲꦶꦥ ꦤ꧀ꦢꦸ ꦩ꧀ꦲꦶꦏꦁ gunganipun ḍateng ingkang raka
prasasat ḍateng ingkang rama,
ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤꦤꦪꦢꦴꦱ꧀ꦊꦉꦱ꧀ꦱꦶ ꦥꦸ ꦤ꧀ꦗꦸ ꦩꦤ꧀ꦤ
ꦼ ꦼꦦꦪꦔꦺꦫꦤ꧀ꦲꦒꦼ mila jumenengipun Pangéran Adi-
pati boten adamel kemèronipun
ꦢꦪꦢꦴꦱ꧀ꦮꦼꦮꦏꦸ
ꦼ ꦤ꧀ꦤꦶꦥꦿꦗ꧉ ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦲꦪꦤꦩ꧀ꦱꦔꦺꦼꦠ꧀ꦠꦽꦱꦱꦲ ḍateng ingkang rama, saking
ingkang rayi rumaos kawengku
ꦫꦸꦩꦼꦏꦸꦃꦲꦒꦼꦒꦸꦁꦔꦺꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸ ꦤ ꦠ
꧀ꦝ ꦼꦲꦏ
ꦶ ꦁꦫꦏꦥꦿꦱꦱꦠ꧀ꦝꦠꦼꦲꦏ
ꦶ ꦁ ḍateng ingkang raka.
ꦫꦩ꧈ ꦩꦶꦭꦗꦸꦩꦼꦤ꧀ꦤꦼꦔꦺꦥꦸ
ꦶ ꦤ꧀ꦦꦪꦔꦺꦫꦤ꧀ꦲꦢꦶꦦꦡꦶꦪꦧꦴꦠꦼꦤ꧀ꦲ Sang Prabu sanget pirena ing galih
hanguningani rukunipun ingkang
ꦢꦩꦼ ꦭ꧀ꦏꦼ ꦪꦩꦪꦫꦴꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸ ꦤ ꧀ꦝꦠꦼꦲꦏ
ꦶ ꦁꦫꦩ꧈ ꦱꦏꦶꦲꦏ
ꦶ ꦁꦫꦪꦺꦶ putra anggènipun saduluran,
ꦫꦸꦩꦪꦲꦴꦱ꧀ꦏ ꦮꦏꦸ
ꦼ ꦝꦠꦼꦲꦏ
ꦶ ꦁꦫꦏ꧉ acipta baḍé boten wonten sambé-
kala ingkang ḍumawah ḍateng
putra: bilih Sang Prabu sampun
꧋ ꦯꦁ ꦦꦿꦨꦱꦔꦺꦼꦠ꧀ꦥꦶꦉꦤ꧀ꦤꦲꦶꦒꦭꦶꦃꦲꦔꦸꦤ꧀ꦤꦶꦔꦺꦤ꧀ꦤꦶꦫꦸꦏꦸꦤ꧀ꦤꦶ murud ḍateng tepet suci.
ꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦏꦁꦥꦸꦠꦲꦁꦪꦒꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦢꦸꦭꦂꦫꦤ꧀ ꦲꦕꦶ ꦥꦴ ꦧꦪꦝ Jumenengipun Sang Prabu antawis
pikantuk 50 taun dumugi yuswa
ꦪꦧꦴꦠꦼꦪꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦱꦪ ꦩ ꦏ
꧀ꦧ ꦭꦲꦶꦏꦁꦝꦸꦩꦮꦃꦝꦠꦼꦥꦸꦠ꧇ 75 taun nanḍang gerah sarira
sadaya, Sang Nata karaos baḍé
ꦧꦶꦭꦶꦃꦯꦁ ꦦꦿꦨꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦩꦸ ꦫꦸ ꦢ ꦠ
꧀ꦝ ꦠ
ꦼ ꦼꦥꦼꦠ꧀ꦕꦶ꧉
puput yuswanipun, ingkang putra
sami ingandikan, wonten ing
2
꧋ ꦗꦸꦩꦼꦤ꧀ꦤꦼꦔꦺꦥꦸ
ꦶ ꦤ꧀ꦱꦁ ꦦꦿꦨꦲꦤꦴ ꦮꦶꦱ꧀ꦥꦶꦏ ꦤ ꧀ꦠꦸꦏ꧀ 50 ꦠꦲꦸꦤ꧀ dagan sami angujungi sampé-
yanipun ingkang rama sarta sami
ꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦪꦸꦱ꧀ꦮ 75 ꦠꦲꦸꦤ꧀ ꦤꦟꦺ꧀ꦝꦁꦒꦼꦫꦃꦱꦫꦶꦫꦱꦢꦪꦺ꧈ ꦯꦁ lara karuna sumerep nétyanipun
ingkang rama sampun asawang
ꦟꦺꦡ ꦏꦫꦪꦲꦴ ꦱ ꦪ
꧀ꦧ ꦝꦥꦸꦥꦸꦠ꧀ꦪꦸꦱ꧀ꦮꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦲꦶꦏꦁꦥꦸꦠꦱꦩꦶ kunarpa, Ingkang rama angendika
ꦲꦶꦔꦺꦤꦤꦶꦏꦤ꧀ ꦪꦮꦴꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦲꦶꦢꦒꦤ꧀ꦱꦩꦶꦲꦔꦸꦗꦸꦁꦔꦺꦶꦱꦪꦩ꧀ꦥ lirih: kulup sakaroné gerah Ingsun
kaya wus ora waluya déning
ꦪꦺꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦏꦁꦫꦩꦱꦂꦠꦱꦩꦶꦭꦫꦏꦫꦸꦤ꧀ꦤꦱꦸꦩꦼꦉꦪꦥ꧀ꦤꦺꦠ husada, Ingsun bakal kumeka ing
pati, sira sakaroné dibecik
ꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦏꦁꦫꦩꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦲꦱꦮꦁꦏꦸꦤ꧀ꦤꦂꦥ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦫꦩ sapungkuringsun, Sang Pangéran
tansah sami carocosan, Sang
ꦲꦔꦺꦤꦤꦶꦏꦭꦶꦫꦶꦃ꧇ ꦏꦸꦭꦥ꧀ꦱꦏꦪꦫꦴꦪꦤ꧀ꦤꦒꦼꦫꦃꦲꦶꦯꦸ ꦤ꧀ꦏ ꦪꦺ Prabu mapat lajeng sèda, tangis
gumuruh salebeting pura, Sang
ꦮꦸꦪꦱ꧀ꦲꦴꦫꦮꦭꦪꦺꦪꦢꦤ꧀ꦤꦶꦲꦸꦱꦢ꧈ ꦲꦶꦯꦸ ꦤ ꧀ꦧꦏꦭ꧀ꦏꦸꦩꦏ
ꦼ ꦲꦶ
Pramèswari sarta para garwa
ꦥꦠꦶ꧈ ꦱꦶꦫꦱꦏꦪꦫꦴꦪꦤ꧀ꦤꦢꦶꦧꦕ
ꦼ ꦶꦏ꧀ꦱꦥꦸꦁꦏꦸꦫ
ꦂ ꦶꦯꦸꦤ꧀ ꦯꦁ pangrembé sami rempu ing galih
koncatansih ing raka kados
ꦦꦪꦔꦺꦫꦤꦴ ꦤ꧀ꦱꦃꦱꦩꦶꦕꦪꦫꦴꦪꦕꦴꦱ꧀ꦱꦤ꧀ ꦯꦁ ꦦꦿꦨꦩꦥꦠ꧀ꦭꦗꦼ coploking sosotya saking
embanan.
ꦪꦱꦢ꧈ ꦠꦔꦺꦶ ꦱ ꧀ꦒꦸꦩꦸꦫꦸꦃꦱꦊꦧꦼ ꦠꦴꦶ ꦥꦸꦫ꧈ ꦯꦁ ꦦꦿꦪꦩꦯ꧀ꦮꦫꦶꦱꦂꦠ
Sang pangéran kakalih lajeng
ꦥꦫꦒꦂꦮꦥꦔꦽꦪ ꦩ ꧀ꦧꦱꦩꦶꦉꦩ꧀ꦥꦸꦲꦶꦒꦭꦶꦃꦪꦏꦴꦚ꧀ꦕ ꦠꦴ ꦤ꧀ꦱꦶ ꦃꦲꦶ matah bab upakartining layon,
boten dangu sampun samapta,
ꦫꦏꦏꦪꦢꦴꦪꦱ꧀ꦕꦴꦪꦥ꧀ꦭꦴ ꦏ꧀ꦏꦶ ꦪꦱꦴꦪꦱꦴꦠꦱꦏꦶꦲꦼ ꦩ ꧀ꦧꦤ꧀ꦤꦤ꧀꧈ Sang Prabu lajeng kaangkataken
kalayan pakurmatan ageng, kasa-
꧋ ꦯꦁ ꦦꦪꦔꦺꦫꦤ꧀ꦏ ꦏꦭꦶꦃꦭꦗꦼꦩꦠꦃꦧꦧ꧀ꦲꦸꦥꦏꦂꦠꦶꦤ꧀ꦤꦶ rèkaken ing astana nunggil para
luluhuripun.
ꦭꦪꦪꦺꦴꦤ꧀ ꦪꦧꦴꦠꦼꦤꦔꦸ
ꦤ ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦱꦩꦥꦴ ꧈ ꦯꦁ ꦦꦿꦨꦭꦗꦼ
Tiḍeming praja antawis 7 dinten,
ꦏꦲꦁꦏ ꦠꦴ ꦏꦼ ꦤ꧀ꦏ ꦭꦪꦺꦤ꧀ꦥꦏꦸꦂꦩ ꦠꦴ ꦤ꧀ꦲꦒꦼ꧈ ꦏꦱꦪꦫꦏ꧀ꦲ karsanipun Sang Pangéran Warih
Kusuma ingkang rayi Sang
ꦏꦼꦤ꧀ꦲꦶꦲ ꦱꦴ ꦤꦤꦸꦁꦒꦭ ꦶ ꧀ꦥꦫꦭꦭꦲꦸꦂꦫꦶꦥꦸꦤ꧀꧈ Pangéran Adipati Warsa Kusuma
kaangkat jumeneng ratu anggen-
꧋ ꦠꦶꦝꦼꦩ꧀ꦩꦶꦥꦿꦗꦲꦤꦴ ꦮꦶꦱ꧀ 7 ꦢꦶ ꦤꦴꦼ ꦤ꧀ ꦏꦂꦱꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦁ tosi ingkang rama suwargi, kalam-
pahan mawi pakurmatan ageng
ꦦꦪꦔꦺꦫꦤ꧀ꦮꦺꦫꦶꦃꦏꦸꦯꦸꦩꦲꦶꦏꦁꦫꦪꦺꦶꦯꦁꦦꦪꦔꦺꦫꦤ꧀ꦲꦢꦶꦦꦡꦶꦮꦂꦰ sarta mawi kajenengan para ratu
ingkang nunggil jaman kaliyan
ꦏꦸꦯꦸꦩꦏꦲꦁꦏ ꦠ꧀ꦗꦸ ꦩꦤ꧀ꦤ ꦼ ꦼꦫꦠꦸꦲꦁꦒꦼꦪ ꦤꦴ ꦴꦱ꧀ꦱꦶ ꦲꦏ ꦶ ꦁꦫꦩ Sang Nata, misuwuring asma-
nipun Sang Prabu sahiriblan
ꦱꦸꦮꦂꦒꦶ꧈ ꦏꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦤ꧀ꦩꦮꦶꦥꦏꦸꦂꦩ ꦠꦴ ꦤ꧀ꦲꦒꦼꦱꦠ ꦂ ꦩꦮꦶ ingkang rama, pikekahing praja
ꦏꦗꦼꦤ꧀ꦤꦼꦔꦺꦤ꧀ꦥꦫꦫꦠꦸꦲꦶꦏꦁꦤꦸꦒ ꦁ ꦭ
ꦶ ꧀ꦗꦩ ꦤ꧀ꦏ ꦭꦶꦪꦺꦤ꧀ꦱꦁ ꦟꦺꦡ꧈ ingkang dados tanggulanging
mungsuh sekti namung Sang
ꦩꦶꦱꦸꦮꦸꦂꦫꦶꦄꦱ꧀ꦩꦤ꧀ꦤꦥꦸ
ꦶ ꦤ꧀ꦱꦁ ꦦꦿꦨꦱꦲꦶꦫꦶꦧ꧀ꦭꦤ꧀ꦲꦶꦏꦁꦫꦩ꧈ Pangéran Warih Kusuma.
ꦥꦶꦏꦏ
ꦼ ꦃꦲꦶꦥꦿꦗꦲꦶꦏꦁꦢꦪꦢꦴꦱꦴꦁ ꦒꦸꦭꦁꦔꦺꦶꦩꦸꦱꦸ
ꦁ ꦃꦱꦼ ꦏꦴꦶ ꦤꦩꦸꦁꦯꦁ Kacariyos Sang Pangéran Warih
Kusuma dèrèng mawi krama,
ꦦꦪꦔꦺꦫꦤ꧀ꦮꦺꦫꦶꦃꦏꦸꦯꦸꦩ꧉ kagungan pacangan sangkaning
timur kaleresan ḍèrèkipun naksa-
nak piyambak saking bibi, kala
꧋ ꦏꦕꦫꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ꦱꦁ ꦦꦪꦔꦺꦫꦤ꧀ꦮꦺꦫꦶꦃꦏꦸꦯꦸꦩꦪꦢꦪꦫꦁꦩꦮꦶꦏꦿꦩ꧈
samanten dèrèng diwasa, sapunika
ꦏꦒꦸꦁꦔꦺꦤ꧀ꦥꦕꦁꦔꦺꦤ꧀ꦱꦁ ꦏꦤ꧀ꦤꦶꦠꦩꦸ
ꦶ ꦂꦏꦊꦉꦱ꧀ꦱꦪꦝꦪꦫꦏ꧀ꦏꦶ sampun nèḍèng birahi, karsanipun
Sang Pangéran baḍé nglamar
ꦥꦸꦤ꧀ꦤꦏ꧀ꦱꦤ꧀ꦤꦏ꧀ꦥꦶꦪꦺ ꦩ ꧀ꦧꦏ꧀ꦱꦏꦶꦧꦶꦧꦶ꧈ ꦏꦭꦱꦩꦤꦴꦼ ꦪꦤꦤꦪꦫꦁ ḍateng ingredi, pamit ḍateng
ingkang rayi Sang Prabu,
3
ꦢꦶꦮꦱ꧈ ꦱꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦤꦼꦝꦼꦧꦶꦫꦲꦶ꧈ ꦏꦂꦱꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦁ nyariyosaken karsanipun wau
punika, awit boten namung wajib-
ꦦꦪꦔꦺꦫ ꦤ ꧀ꦧꦪꦝꦔꦺ꧀ꦭꦩꦂꦝꦠꦼꦲꦉ ꦶ ꦢꦶ꧈ ꦥꦩꦶꦠꦠ ꧀ꦝ ꦼꦲꦏ
ꦶ ꦁꦫꦪꦺꦶꦯꦁ ipun ingagesang mawa krama,
ingkang langkung perlu angès-
ꦦꦿꦨ꧈ ꦚꦫꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ꦱꦏꦼ ꦤ꧀ꦏꦂ ꦱꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦮꦺꦲꦸꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏ꧈ ꦲꦮꦶꦪꦠ꧀ꦧꦴ tokaken piwelinging kaki Sang
꧋ ꦧꦧꦢꦤꦶꦏꦧꦸꦢꦪꦺꦤ꧀ꦗꦮ꧉
ꦶ Babading Kabudayan
Jawi
ꦱꦏꦶ R. ꦢ꧀ꦮꦶꦗꦮꦶꦪꦺꦠ꧉ Saking R. Dwijawiyata
VIII.
VIII.
Majapahit jamanipun Dewi
꧋ ꦩꦗꦥꦲꦶꦠ꧀ꦗꦩꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦪꦤꦤꦮꦶꦠꦨ
ꦶ ꦮꦤꦠꦸꦁꦒꦪꦢꦮꦶ꧈ ꦠꦲꦸꦤ꧀
Tribuwana Tunggadewi, taun
1328 — 1350꧉ 1328 — 1350.
Kacariyos, sèdanipun Sang
꧋ ꦏꦕꦫꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ ꦪꦱꦢꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦁ ꦥꦿꦧꦸꦗꦪꦺꦟꦺꦒꦫ (ꦲꦶ Prabu Jayanagara (ing taun
1328) boten atilar putra kakung,
ꦠꦲꦸꦤ꧀ 1328) ꦪꦧꦴꦠꦼꦤ꧀ꦲꦠꦶꦭꦂꦥꦸꦠꦏꦏꦸꦁ꧈ ꦥꦿꦩꦶꦭ pramila sapunika ingkang
kagungan wewenang gumantos
ꦱꦥꦸꦤꦶꦏꦲꦶꦏꦁꦏꦒꦸꦁꦔꦺꦤ꧀ꦮꦺꦼꦮꦼꦤꦁꦒꦸꦩꦪꦤꦴ ꦴ ꦱ꧀ꦗꦸ ꦩꦼꦤꦼꦤꦠꦭꦗꦼꦲꦏ
ꦶ ꦁ jumeneng nata lajeng ingkang
ꦧꦏ꧀ꦲꦪꦸ꧈ ꦲꦶꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦥꦸꦠꦤꦶꦥꦸꦪꦤꦤꦮꦶꦓꦪꦺꦠꦶ꧈ bak ayu, inggih punika putra-
nipun Dewi Gayatri, dados
ꦢꦪꦢꦴꦱ꧀ꦏ ꦊꦉꦱ꧀ꦲꦶꦏꦁꦮꦪꦺꦃꦥꦿꦧꦸꦑꦽꦠꦤꦒꦫ꧈ ꦤꦠꦲꦶ kaleres ingkang wayah Prabu
Kertanagara, nata ing Singasari
ꦱꦶꦔꦺꦱꦫꦶꦲꦏ
ꦶ ꦁꦮꦼꦏꦱ꧀ꦱꦤ꧀ ꦲꦱ꧀ꦩꦤꦥꦸ
ꦶ ꦪꦤꦤꦮ꧇ꦶ ꦠꦶꦧꦸꦮꦤ ingkang wekasan, asmanipun
Dewi Tribuwana Tunggadewi
ꦠꦸꦁꦒꦪꦢꦮꦶꦗꦪꦺꦮꦶꦯ꧀ꦤꦸꦮꦂ ꦢ ꦤ
꧀ꦝ ꦶ꧉ Jayawisnuwardani.
Dewi Tribuwana Tunggadewi
꧋ ꦪꦢꦮꦶꦠꦶꦧꦸꦮꦤꦠꦸꦁꦒꦪꦢꦮꦶꦮꦲꦸꦲꦸꦒꦶꦏꦒꦸꦁꦔꦺꦤ꧀ꦱꦪꦝ
wau ugi kagungan saḍèrèk
ꦪꦫꦏ꧀ꦥꦸꦠꦶ꧈ ꦱꦩꦶꦪꦢꦪꦤꦥꦸꦠꦤꦶꦥꦸꦪꦤꦤꦮꦶꦓꦪꦺꦠꦶ꧈ ꦲꦱ꧀ꦩ putri, samidéné putranipun
Dewi Gayatri, asmanipun
4
ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀꧇ ꦮꦶꦗꦪꦺꦪꦢꦮꦶꦲꦸꦠꦮꦶ꧇ ꦫꦗꦪꦢꦮꦶꦩꦲꦫꦗꦱ꧉ Wijayadewi utawi Rajadewi
Maharajasa.
꧋ ꦲꦶꦠꦼꦪ ꦩ ꧀ꦧꦱꦁꦥꦸꦠꦶꦠꦶꦧꦸꦮꦤꦠꦸꦁꦒꦪꦢꦮꦶ*) ꦝꦲꦸꦥ꧀ꦏ ꦭꦶ Ing tembé sang Prabu
Tribuwana Tunggadewi*) ḍaup
ꦪꦺꦤ꧀ꦫꦪꦢꦤ꧀꧇ ꦕꦏꦿꦝꦫꦲꦸꦠꦮꦶꦫꦪꦢꦤ꧀ꦏꦂꦠꦮꦂ ꦢ ꦤ
꧀ꦝ *) kaliyan Radèn Cakraḍara utawi
ꦪꦢꦪꦤꦲꦶꦏꦁꦫꦪꦺꦶ꧇ ꦪꦢꦮꦶꦮꦗ
ꦶ ꦪꦺꦪꦢꦮꦶꦝꦲꦸꦥ꧀ꦏ ꦭꦪꦺ
ꦶ ꦤ꧀ꦫꦪꦢꦤ꧀꧇ Radèn Kartawardana*) déné
ingkang rayi Dewi Wijayadewi
ꦏꦸꦢꦩꦂꦠꦲꦸꦠꦮꦶꦫꦪꦢꦤ꧀꧇ ꦮꦶꦗꦪꦺꦫꦗꦱ꧈ ꦲꦢꦶꦥꦠꦶꦲꦶ ḍaup kaliyan Radèn Kudamarta
utawi Radèn Wijayarajasa, adi-
ꦤꦒꦫꦶꦮꦏ
ꦼ ꦼꦂ꧉ pati ing Nagari Wengker.
Kaliyan Radèn Kartawardana
꧋ ꦏꦭꦶꦪꦺꦤ꧀ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦏꦂ ꦠꦮꦂ ꦢ ꦤ
꧀ꦝ ꦪꦢꦮꦶꦠꦶꦧꦸꦮꦤꦠꦸꦁꦒꦪꦢꦮꦶ Dewi Tribuwana Tunggadewi
puputra kalih kakung putri,
ꦥꦸꦥꦸꦠꦏꦭꦶꦃꦏꦏꦸꦁꦥꦸꦠꦶ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦱꦥꦸ ꦼ ꦃꦲꦱꦶꦱꦶꦭꦶꦃꦫꦪꦢꦤ꧀꧇
ingkang sepuh asisilih Radèn
ꦲꦪꦺꦩ꧀ꦮꦸꦫꦸꦏ꧀ ꦲꦶꦏꦁꦲꦪ ꦼ ꦤꦪꦩꦤꦮꦶ꧇ ꦆꦱ꧀ꦮꦫꦶ꧉ ꦪꦮꦴꦪꦤꦤꦪꦤꦪꦢꦮꦶ Hayamwuruk, ingkang enèm
Dewi Iswari. Wondéné Dewi
ꦮꦶꦗꦪꦺꦪꦢꦮꦶꦏꦭꦶꦪꦺꦤ꧀ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦮꦺꦶꦗꦪꦺꦫꦗꦱꦤꦩꦸꦁꦥꦠꦸꦠꦴ ꦤ꧀ꦱ Wijayadewi kaliyan Radèn
Wijayarajasa namung patutan
ꦠꦸꦁꦒꦭ꧀ꦩꦪꦶ ꦪꦺꦴꦱ꧀ꦥꦸꦠꦶꦲꦱꦶꦱꦶꦭꦶꦃꦪꦢꦮꦶꦆ ꦤ꧀ꦝꦸ ꦪꦢꦮꦶ꧉ satunggal miyos putri asisilih
Dewi Inḍudewi.
*) ꧋ ꦲꦶꦱꦼꦫꦠꦤꦩꦂꦮꦸꦭꦤ꧀꧇ ꦪꦢꦮꦶꦠꦶꦧꦸꦮꦤꦠꦸꦁꦒꦪꦢꦮꦶꦏꦤꦩꦏ꧀ꦲꦏꦼꦤ꧀꧇ *) Ing Serat Damarwulan, Dewi
Tribuwana Tunggadewi kanamakaken
ꦥꦿꦧꦸꦏꦼꦚ꧉ ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦏꦂ ꦠꦮꦂ ꦢ ꧀ꦝꦤꦏꦤꦩꦏ꧀ꦲꦏꦼꦤ꧀ꦫꦪꦢꦤꦤꦩꦮꦸ
ꦂ ꦭꦤ꧀꧈ Prabu Kenya. Radèn Kartawardana
kanamakaken Radèn Damarwulan.
5
ꦪꦱꦴꦏ꧀ꦱꦶ ꦪꦺꦩꦼꦚꦁꦪꦏꦮꦤ꧀ ꦤꦔꦺꦶꦧ ꦚ꧀ꦗꦸꦂ ꦢꦶꦲꦸꦤꦤꦁꦧꦭꦶ sok siya menyang kéwan,
nanging banjur diundang bali
ꦗꦭꦂꦫꦤ꧀ꦩꦂꦡꦮꦶꦗꦪꦺꦪꦲꦴꦫꦧꦶꦱꦪꦲꦴꦪꦭꦃꦲꦸꦪꦮꦁꦴꦏꦁ jalaran Martawijaya ora bisa
olèh uwong kang wasis gawé
ꦮꦱꦶ ꦱ ꧀ꦪꦮꦪꦥꦪꦥꦱ꧀ꦱꦪꦤ꧀ꦱꦪꦟꦺ꧀ꦛ꧈ ꦗꦂꦪꦫꦪꦪꦺꦪꦤ꧀ꦮꦺꦁꦴꦭꦶꦪꦺꦏꦁ pèpèsan séṇṭé, jaré yèn wong
ꦪꦔꦺꦴꦭꦃꦫꦱꦪꦤꦮꦶꦱ꧀ꦩꦼ ꦰ ꧀ꦛꦶ ꦒꦠꦼꦭ꧀ ꦪꦩꦁꦴꦏꦩꦂꦡꦮꦶꦗꦪꦺꦪꦲꦴꦫ liya kang ngolah rasané wis
meṣṭi gatel, mongka Marta-
ꦧꦶꦱꦤꦶꦒꦭ꧀ꦥꦏꦉꦩ꧀ꦩꦪꦤ꧀ꦤꦩꦲꦸ꧉ wijaya ora bisa ninggal paka-
remané mau.
ꦪꦥꦔꦺꦼ ꦠꦴ ꦤ꧀ Pèngetan
Adeging Masjid Salikin yasa-
꧋ ꦲꦢꦼꦒ꧀ꦶꦩꦱ꧀ꦗꦶꦢ꧀ꦱꦭꦶꦏꦶꦤ꧀ꦪꦺꦱꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦔꦪ ꦤꦴ ꦤ꧀ꦡꦸꦩꦼꦒꦸꦁ nipun Radèn Ngantèn Tumeng-
gung Prawiradirja, lajeng
ꦦꦿꦮꦶꦫꦢꦶꦂꦗ꧈ ꦭꦗꦼꦏꦮꦏꦥ꧀ꦥꦏꦼ ꦤ꧀ꦏꦁ ꦪꦒꦥꦂꦭꦤꦶꦆꦱ꧀ꦭꦩ꧀ꦭ ꦤ꧀ꦩꦸ kawakapaken kanggé parluning
Islam lan muslimin ing salami-
ꦱ꧀ꦭꦩ
ꦶ ꦶꦤ꧀ꦲꦶꦱꦭꦩꦶꦭꦩꦶꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦥ ꦩ ꦏꦏ꧀ꦏ
꧀ꦧꦶ ꦶ ꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦢꦶ ꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦏꦼ laminipun, pambikakipun ing
dinten Kemis Kaliwon tanggal
ꦩꦶ ꦱ꧀ꦏ ꦭꦶꦪꦮꦴꦤꦴꦁ ꦒ ꦭ꧀ꦏ ꦥꦶ꧇ ꧑꧖꧇ ꦮꦸꦭꦤ꧀ꦗꦸ ꦩꦢꦶꦭꦮꦭꦴ
kaping 16 wulan Jumadilawal
ꦲꦸꦤ꧀ꦗꦩ
ꦶ ꧀ꦩꦮꦭ꧀ ꧑꧘꧘꧕꧇ ꦲꦸꦠꦮꦶꦯꦸꦂꦪꦺꦏꦥꦶ꧇ 21 ꦮꦸꦭꦤ꧀ꦗ taun Jim awal 1885 utawi Surya
kaping 21 wulan Januari 1954
ꦤꦸꦮꦫꦶ 1954 ꦢꦼꦤ꧀ꦤꦶꦫꦪꦢꦤ꧀ꦔꦪ ꦤꦴ ꦤ꧀ꦡꦸꦩꦼꦒꦸꦁꦦꦿꦮꦶꦫꦢꦶꦂꦗ꧉ dening Radèn Ngantèn Tumeng-
gung Prawiradirja.
ꦏꦠꦁꦔꦺꦤ꧀ Katrangan
Sadèrèngipun Masjid Salikin
꧋ ꦱꦪꦢꦪꦫꦁꦔꦺꦥꦸ
ꦶ ꦤ꧀ꦩꦱꦢ
꧀ꦗꦶ ꧀ꦱꦭꦶꦏꦶ ꦤ꧀ꦏ ꦒꦫꦥ꧀ ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦪꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦩ kagarap, sampun wonten maujud
panḍemèning masjid, surambi
ꦲꦸꦗꦸꦢ꧀ꦥ ꦤ ꦪꦩꦤ꧀ꦤꦶ
꧀ꦝꦼ ꦩꦱ꧀ꦗꦶꦢ꧀ ꦯꦸꦫ ꦩ ꧀ꦧꦶ ꦱꦲꦥꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦤ꧀ saha palampahan, sarta bonḍa -
ꦱꦂꦠꦪꦧꦴ ꦤ ꧀ꦝꦱꦮꦠꦮꦶꦱ꧀ ꦏꦪꦢꦴꦱꦴ ꧇ ꦮꦼꦝꦶꦒꦩ꧀ꦥꦶꦏꦗꦼ sawatawis, kadosta: weḍi
gamping kajeng lan sanès-sanès-
ꦭꦤ꧀ꦱꦪꦤ꧀ꦤꦱ꧀ꦱꦪꦤ꧀ꦤꦱ꧀ꦱꦶ ꦥꦸꦤ꧀ ꦪꦱꦴꦪꦏꦁꦴꦔꦺꦤ꧀ꦱꦏꦶꦥꦫ ipun, sokongan saking para mus-
limin, déné ingkang ngrancang
ꦩꦸꦱ꧀ꦭꦶꦩꦶꦤ꧀ ꦪꦢꦪꦤ꧀ꦤꦲꦶꦏꦁꦔꦿꦺꦚ꧀ꦕꦁꦱꦲꦔꦺꦮꦠ꧀ꦲꦮꦠꦴꦶ ꦥꦒ
ꦁ saha ngawat-awati panggarap-
ipun Masjid: Radèn Ngabèhi
ꦫꦥ꧀ꦥꦶꦥꦸꦤ꧀ꦩꦱꦢ
꧀ꦗꦶ ꧀ ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦔꦪꦧꦲꦶꦪꦕꦴꦤꦤꦤꦢꦶꦥꦿꦗ꧈ ꦲꦶꦏꦁ Condradipraja, ingkang ang-
garap, Radèn Susèja.
ꦲꦁꦒꦫꦥ꧀ ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦯꦸꦪꦰꦗ꧉
Pangrèhing Masjid Salikin
ꦥꦪꦔꦿꦺꦃꦲꦶꦩꦱ꧀ꦗꦢ
ꦶ ꧀ꦱꦭꦶꦏꦶꦤ꧀ Pangarsa: Radèn Haji Muhkha-
mad Ngadnan.
ꦥꦔꦺꦂꦰ꧇ ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦲꦗꦶꦩꦸꦃꦃꦏꦃꦩꦢ
ꦃ ꧀ꦔꦢ꧀ꦤꦤ꧀
Panitra: Radèn Ngabèhi Condra-
dipraja.
ꦥꦤꦶꦠ꧇ ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦔꦪꦧꦲꦶꦪꦕꦴꦤꦤꦤꦢꦶꦥꦿꦗ
6
Contoh 5. Al-Quran terjemahan bahasa dan aksara Jawa
Q.S. Al-Hijr:1
Q.S. Al-Hijr:28
ءوا مذقحا ءل ءرب ب ءك ِللم ٰمل ٓ ِئ ءك ِة ꧋ ꧌ ꦪꦲꦩꦸꦲꦩ꧀ꦩꦢ꧀ ꧌ ꦱꦶꦫꦚꦫꦶꦠꦏꦤꦭꦶꦏ (Hé Muhammad) Sira
nyaritakna nalika Allah
شا ِم من ً ّا ِ ّ هن خءا ِلق ب ء ء ꦄꦭ꧀ꦭꦃꦥꦪꦔꦺꦫꦤ꧀ꦤꦶꦫꦔꦺꦤꦤꦏ
ꦶ ꦩꦫꦁꦩꦭ Pangèranira ngandika
marang Malaikat: Ingsun
ꦆꦏꦠ꧀꧇ ꦏꦶꦱꦸ ꦤ ꧀ꦪꦮꦩꦤꦸꦁꦱꦱꦏꦊꦩꦃꦏꦁ
ءصلم ٰص ٍل ِم من ءحا gawé
lemah
manungsa
kang
saka
garing
مسسنون إ ꦒꦫꦶꦏꦸꦩꦼ ꦤ ꧈ ꧀ꦛꦁ ꦮꦶꦪꦤꦂꦴꦫ ꦤ ꧀ꦧꦚꦸꦔꦺꦤꦴꦶ ꦢꦢꦶ
kumenṭang, winoran banyu
ٍ ء م تم ꦲꦼ ꦤ꧀ꦝꦸ ꦠ꧀ꦲꦶꦉꦁꦠꦸꦂꦩ ꦩ ꧀ꦧꦸ ꧌ ꦱꦏꦪꦢꦤꦶ nganti dadi enḍut ireng tur
mambu (saka déning
ꦭꦮꦪꦱ꧀ꦱ ꧌꧉ lawasé).
8
Contoh 8. Serat Pustaka Raja Purwa jilid 2
꧋ ꦱꦼꦫꦠ꧀ Serat
Pustaka Raja Purwa
ꦥꦸꦱꦴ ꦏꦫꦗꦥꦸꦂꦮꦗꦶꦭꦶꦢꦤꦤ꧀ ꦎꦁꦏ꧇ ꧒꧇ Jilidan Ongka 2
Anyariyosaken kawontenanipun
꧋ ꦲꦚꦫꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ꦱꦏꦼ ꦤ꧀ꦏ ꦪꦮꦴꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦸꦪꦭꦴꦗꦮꦶ꧈
Pulo Jawi, Sumatra, Bali, tuwin
Madura, wiwit taun 310 dumugi
ꦯꦸꦩꦡꦿ꧈ ꦨꦭꦶ꧈ ꦠꦸꦮꦶꦤꦢꦸ
꧀ꦩ ꦫ꧈ ꦮꦶꦮꦶ ꦠꦴ ꦲꦸꦤ꧀꧇ ꧓꧑꧐꧇ ꦢꦸꦩꦸꦒꦶ taun 466
ꦠꦲꦸꦤ꧀꧇ ꧔꧖꧖꧇ Babon asli saking sawargi
Radèn Ngabèhi Ronggawarsita,
ꦧꦪꦧꦴꦤ꧀ꦲꦱ꧀ꦭꦶꦱꦏꦶꦱꦮꦂꦒꦶꦫꦪꦢꦤ꧀ꦔꦪꦧꦲꦶꦪꦫꦁꦴꦓꦮꦂꦰꦶꦡ꧈ Pujangga ing Karaton Dalem,
Surakarta Hadiningrat.
ꦦꦸꦪꦗꦁꦴꦓꦲꦶꦏꦫꦪꦡꦴꦤꦤꦊꦩ꧀ ꦯꦸꦫꦏꦂꦡꦲꦢꦶꦟꦺꦶꦔꦿꦺꦠ꧀꧈
Kaecap ing pangecapanipun
Tuan H. Buning, ing
꧋ ꦏꦲꦼꦕꦥ꧀ꦲꦶꦥꦔꦺꦼꦕꦥ꧀ꦥꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦠꦸꦮꦤ꧀ ꦲ꧈ ꦨꦟꦺꦶ꧈ ꦲꦶ Ngayogyakarta,
ꦔꦺꦪꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦡ꧈ Taun 1885
Bubuka
ꦠꦲꦸꦤ꧀꧇ ꧑꧘꧘꧕꧉
Hongwéhen pranawasameh
ꦧꦸꦧꦸꦏ Purwakanipun Serat Pustaka
Raja Purwa jilidan ongka 2
꧅ ꦪꦲꦁꦴꦪꦮꦲꦼꦤ꧀ꦥꦿꦤꦮꦱꦩꦼꦃ ꧅ punika, angocapaken baba-
raning cariyosipun Serat Maha-
raja, ingkang kawrat bab kaping
꧅ ꦥꦸꦂꦮꦏꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦼ ꦫꦠ꧀ꦥꦸꦱꦴ ꦏꦫꦗꦥꦸꦂꦮꦗꦶꦭꦢ
ꦶ ꦤꦤ꧀ ꦎꦁꦏ꧇ 4 ing Serat Pustaka Raja Purwa.
꧒꧇ ꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏ꧈ ꦲꦪꦔꦺꦴꦕꦥ꧀ꦥꦏꦼ ꦤ ꧀ꦧꦧꦫ
ꦂ ꦤ꧀ꦤꦶꦕꦫꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ꦱꦶ Menggah Serat Pustaka Raja
Purwa sadaya wau punika,
ꦥꦸꦤ꧀ꦱꦼ ꦫꦠ꧀ꦩꦲꦫꦗ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦏꦮꦿꦠ꧀ꦧ ꦧ꧀ꦏ ꦥꦶ꧇ ꧔꧇ ꦲꦶꦱꦫ
ꦼ ꦠ꧀ꦥꦸꦱꦴ hiasanipun Sri Baṭara Aji Jaya-
baya, Natabinaṭara ing Nuswa
ꦏꦫꦗꦥꦸꦂꦮ꧉ ꦩꦼꦒꦃꦱꦼꦫꦠ꧀ꦥꦸꦱꦴ ꦏꦫꦗꦥꦸꦂꦮꦱꦢꦪꦺꦮꦲꦸ Jawi, ingkang akaḍaton Nagari
Daha, inggih ing Mamenang
ꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏ꧈ ꦲꦶꦪꦺꦱꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦿꦶ ꦨꦛꦫꦲꦗꦶꦗꦪꦺꦨꦪꦺ꧈ ꦟꦺꦡꦨꦶ tanah Kaḍiri, kados ingkang
sampun kagancaraken tumrap
ꦟꦺꦛꦫꦲꦶꦤꦸꦯ꧀ꦮꦗꦮꦶ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦲꦏꦝꦪꦡꦴꦤ꧀ꦤꦒꦫꦶꦢꦲ꧈ ꦲꦶꦒꦶꦃ
ing bubukanipun, Serat Pustaka
ꦲꦶꦩꦩꦼꦤ꧀ꦤꦁꦠꦤ꧀ꦤꦃꦏꦝꦶꦫꦶ꧈ ꦏꦪꦢꦴꦱ꧀ꦲꦶꦏꦁꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦏ ꦒꦚ꧀ꦕꦂ Raja Purwa jilidan ongka 1
wondéné urutipun cariyos kados
ꦫꦏꦼ ꦤ ꦩꦿ
꧀ꦠꦸ ꦥ꧀ꦲꦶꦧꦸꦧꦸꦏꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦱꦼꦫꦠ꧀ꦥꦸꦱꦴ ꦏꦫꦗꦥꦸꦂꦮ ing nganḍap punika.
ꦗꦶꦭꦢ
ꦶ ꦤꦤ꧀ ꦎꦁꦏ꧇ ꧑꧇ ꦪꦮꦴꦪꦤꦤꦪꦤ꧀ꦤ Caturtakanḍeh
Bab kaping 4
ꦲꦸꦫꦸꦠꦴꦶ ꦥꦸꦤ꧀ꦕꦫꦪ
ꦶ ꦪꦺꦴꦱ꧀ꦏ ꦪꦢꦴꦱ꧀ꦲꦶꦔꦺꦟꦺ꧀ꦝꦥ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏ꧇
Amratèlakaken babaranipun
꧇ ꦕꦠꦸꦂꦠꦏꦟꦺ꧀ꦝꦼꦃ ꧇ Serat Maharaja punika, kapé-
rang dados sakawan lampahan,
pérangan, ongka 1 nama Serat
ꦧꦧ꧀ꦏ ꦥꦶ꧇ ꧔꧇ Raja Kanwa, kaanggit déning
Empu Wisaka ing Mamenang,
9
꧅ ꦲꦩꦿꦪꦠꦭꦏ꧀ꦲꦏꦼ ꦤ ꧀ꦧꦧꦂꦫꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦼ ꦫꦠ꧀ꦩꦲꦫꦗ panganggitipun nalika taun
surya sangkala 852 taun candra
ꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏ꧈ ꦏꦪꦥꦫꦁꦢꦪꦢꦴꦱ꧀ꦱꦏꦮꦤ꧀ꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦤ꧀ ꦪꦥꦫꦁꦔꦺꦤ꧀ sangkala amarengi 878.
ꦎꦁꦏ꧇ ꧑꧇ ꦤꦩꦱꦼꦫꦠ꧀ꦫꦗꦏꦤ꧀ꦮꦺ꧈ ꦏꦲꦁꦒꦪ
ꦶ ꦠꦤꦤ꧀ꦤꦶꦲꦩ
ꦼ ꧀ꦥꦸ Wiyosipun, menggah ingkang
dados bubuka kacariyosaken
ꦮꦶꦯꦏꦲꦶꦩꦩꦼꦤ꧀ꦤꦁ꧈ ꦥꦔꦺꦁꦒꦶ ꦠꦴꦶ ꦥꦸꦤ꧀ꦤꦭꦶꦏꦠꦲꦸꦤ꧀ꦂ ꦪ rumiyin, tumrap ing Serat Raja
Kanwa, ing salebeting taun
ꦱꦔꦺ꧀ꦏ ꦭ꧇ ꧘꧕꧒꧇ ꦠꦲꦸꦤ꧀ꦕꦤꦟꦺꦤꦱ ꦔꦺ꧀ꦏ ꦭꦲꦩꦉꦁꦔꦺꦶ꧇ ꧘꧗꧘꧉ sambrama, etanging taun surya
sangkala 301 tinengeran, séla
꧅ ꦮꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ꦱꦶ ꦥꦸꦤ꧀ ꦩꦼꦒꦃꦲꦶꦏꦁꦢꦪꦢꦴ ꦱ ꧀ꦧꦸꦧꦸꦏꦏꦕꦫꦶ bentar katon muluk. Kaétang
ing taun candra sangkala 310
ꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ꦱꦏꦼꦤ꧀ꦫꦸꦩꦶꦪꦺꦶꦤ꧀ ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦲꦶꦱꦫ
ꦼ ꦠ꧀ꦫꦗꦏꦤ꧀ꦮꦺ꧈ ꦲꦶꦱꦊ tinengeran, barakaning Raja
Wédḍa.
ꦧꦼ ꦠꦴꦶ ꦠꦲꦸꦤ꧀ꦱꦤ ꦩ ꦩ
꧀ꦧ ꧈ ꦪꦲꦠꦁꦔꦺꦶꦠꦲꦸꦤ꧀ꦂ ꦪꦱꦔꦺ꧀ꦏ ꦭ꧇
Kacariyos, ing nalika punika,
꧓꧐꧑꧇ ꦠꦶꦤ꧀ꦤꦼꦔꦺꦫ
ꦼꦂ ꦤ꧀ ꦪꦱꦭꦧꦼ ꦤꦴꦂ ꦏꦪꦠꦴꦤ꧀ꦩꦸ ꦭꦏ꧀꧈ ingkang Jumeneng Ratu Ageng
hamengku talatahipun Nuswa
ꦏꦪꦲꦠꦁꦲꦶꦠꦲꦸꦤ꧀ꦕꦤꦟꦺꦤꦱ ꦔꦺ꧀ꦏ ꦭ꧇ ꧓꧑꧐꧇ ꦠꦶꦤ꧀ꦤꦼꦔꦺꦫ
ꦼꦂ ꦤ꧀
Jawi sadaya, déwa anama Sang
ꦧꦫꦏ꧀ꦏ ꦤ꧀ꦤꦶꦫꦗꦪꦮ ꦢ ꧀ꦝ꧉ Hyang Rudra saḍèrèkipun Sang
Hyang Jagadnata, akaḍaton
wonten ing Gilingaya tanah
꧋ ꦏꦕꦫꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ ꦲꦶꦤꦭꦶꦏꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦗꦸꦩꦼꦤ꧀ꦤꦼꦫꦡꦲꦒꦼ Prayangan, Sang Hyang Rudra
ꦲꦩꦼꦏꦸꦠꦭꦠꦃꦲꦶꦥꦸꦤ꧀ꦤꦸꦯ꧀ꦮꦗꦮꦶꦱꦢꦪꦺ꧈ ꦪꦢꦮꦲꦤ꧀ꦤꦩꦯꦁ ꦲꦾꦁ ajujuluk Sri Maharaja Déwa
Ésa, putranipun kakung ingkang
ꦫꦸꦢꦱꦪꦝꦪꦫꦏ꧀ꦏꦶ ꦥꦸꦤ꧀ꦱꦁ ꦲꦾꦁꦗꦓ ꦢ ꧀ꦟꦡ꧈ ꦲꦏꦝ nama Prabu Pakukuhan,
araraton wonten ing Tasikmadu.
ꦪꦡꦴꦪꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦲꦶꦓꦭ
ꦶ ꦔꦺ
ꦶ ꦪꦺꦠꦤ꧀ꦤꦃꦦꦿꦪꦺꦁꦔꦺꦤ꧀ ꦯꦁ ꦲꦾꦁꦫꦸꦢ Kacariyos, sareng dumuginipun
mongsa sitra, panjenenganipun
ꦲꦗꦸꦗꦸꦭꦏ꧀ꦱꦿꦶ ꦩꦲꦫꦗꦪꦢꦮꦪꦲꦯ꧈ ꦥꦸꦠꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸ ꦤ꧀ꦏ ꦏꦸꦁꦲꦏ
ꦶ ꦁ Prabu Pakukuhan ing Tasik-
madu, jengkar hangalih kaḍaton
ꦤꦩꦦꦿꦨꦦꦏꦸꦏꦸꦃꦲꦤ꧀ ꦲꦫꦫꦪꦡꦴꦪꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦲꦶꦡꦯꦶ ꦏꦢꦸ
꧀ꦩ ꧉
ing Nagari Purwacarita, inggih
ꦏꦕꦫꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ ꦱꦉꦁꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦤ꧀ꦤꦥꦸ
ꦶ ꦪꦤ꧀ꦩꦁꦴꦱꦱꦶꦠ꧈ ꦦꦚ꧀ꦗꦤ꧀ꦤ
ꦼ ꦼꦔꦺ punika tanah tilas kaḍaton ing
Purwacarita kaping kalih,
ꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦦꦿꦨꦦꦏꦸꦏꦸꦃꦲꦤ꧀ꦲꦶꦡꦯꦶ ꦏꦢꦸ
꧀ꦩ ꧈ ꦗꦼꦏꦂꦲꦔꦺꦭꦶꦃ ingkang ing ngajeng kagem
Raja Bérawa inggih Sang
ꦏꦝꦪꦡꦴꦤ꧀ꦲꦶꦤꦒꦫꦶꦦꦸꦮ
ꦂ ꦕꦫꦶꦡ꧈ ꦲꦶꦒꦶꦃꦥꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏꦠꦤ꧀ꦤꦃ Hyang Kala, tuwin Raja Budḍa
Kresna inggih Sang Hyang
ꦠꦶꦭ ꦱ꧀ꦏ ꦝꦪꦡꦴꦤ꧀ꦲꦶꦦꦸꦂꦮꦕꦫꦶꦡꦏꦥꦶꦏꦭꦶꦃ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦲꦶꦔꦺꦗꦼ Wisnu. Dumunungipun wonten
ꦏꦒꦼꦩꦗ
꧀ꦫ ꦪꦨꦫꦮꦲꦶꦒꦶꦃꦯꦁ ꦲꦾꦁꦏꦭ꧈ ꦠꦸꦮꦶꦤ꧀ꦫꦗꦨ ꦢ ꧀ꦝꦏꦽ ꦰ ꧀ꦟ sukunipun wukir mahéndra,
ingkang ing mangké kawas-
ꦲꦶꦒꦶꦃꦯꦁ ꦲꦾꦁꦮꦶ ꦰ ꧀ꦟꦸ꧉ ꦢꦸꦩꦸꦤꦸꦁꦔꦺꦥꦸ
ꦶ ꦪꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤꦴꦼ ꦤ꧀ꦏꦸꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦮꦸꦏꦶꦂ tanan redi lawu kalebet
wawengkonipun Tanah Sura-
ꦩꦪꦲꦤꦟꦺꦤ꧈ ꦲꦶꦏꦁꦲꦶꦩꦪ
ꦁ ꦏꦏꦮꦱꦴ ꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦉꦢꦶꦭꦮꦸꦏꦊ karta, Prabu Pakukuhan, lajeng
asisilih nama Prabu Sri Maha-
ꦧꦼꦠꦮꦼꦪꦏꦴꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸ ꦤꦴ ꦤ꧀ꦤꦃꦯꦸꦫꦏꦂꦡ꧈ ꦦꦿꦨꦦꦏꦸꦏꦸꦃꦲꦤ꧀ ꦭꦗꦼ punggung, nagarinipun lastan-
tun winastanan Purwacarita.
ꦲꦱꦶꦱꦶꦭꦶꦃꦤꦩꦦꦿꦨꦯꦿꦶ ꦩꦲꦦꦸꦁꦓꦸ꧈
ꦁ ꦤꦒꦫꦶꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦭ ꦱꦴ ꦤ ꧀ꦠꦸꦤ꧀ꦮꦺꦶ
Radèn Jaka Puring kinarya
ꦤ꧀ꦤꦱꦴ ꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦂꦮꦕꦫꦶꦡ꧈ ꦫꦪꦢꦤ꧀ꦗꦏꦦꦸꦫꦶꦏꦤ꧀ꦤ
ꦶ ꦪꦺꦂ ꦦꦦꦡꦶꦃ꧈ ꦉꦰꦶ papatih, Resi Radḍi kinarya
brahmana, kaparingan nama
ꦫ ꦢ ꧀ꦝꦶ ꦏꦶꦤ꧀ꦤꦂꦪꦺꦧꦿꦲ꧀ꦩꦤ꧈ ꦏꦥꦫꦶꦔꦺꦤ꧀ꦤꦩꦧꦿꦲ꧀ꦩꦤꦫ ꦢ ꧈ ꧀ꦝꦶ ꦱꦫ Brahmana Radḍi, saraharinipun
Dewi Manis sami kadadosaken
10
ꦲꦫꦶꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦪꦤꦤꦮꦶꦩꦟꦺꦶꦱ꧀ꦱꦩꦶꦏꦢꦪꦢꦴꦱ꧀ꦱꦏꦼꦤ꧀ꦥꦸꦁꦒꦮ ꧉ ꧆ ꧉ punggawa.
Ing salebeting taun biswawisu,
꧅ ꦲꦶꦱꦊꦧꦼ ꦠꦴꦶ ꦠꦲꦸ ꦤ ꦯ꧀ꦮꦮꦶ
꧀ꦧꦶ ꦯꦸ꧈ ꦪꦲꦠꦁꦔꦺꦶꦠꦲꦸꦤ꧀ꦂ ꦪ etanging taun surya sangkala
302 tinengeran, kembar baraka-
ꦱꦔꦺ꧀ꦏ ꦭ꧇ ꧓꧐꧒꧇ ꦠꦶꦤ꧀ꦤꦔꦺ
ꦼ ꦼꦂꦫꦤ꧀ ꦏꦼ ꦩ ꧀ꦧꦂ ꦧꦫꦏ꧀ꦏ ꦤ꧀ꦤꦶꦒꦸꦤ꧉ ning guna. Kaétang ing taun
ꦏꦪꦲꦠꦁꦲꦶꦠꦲꦸꦤ꧀ꦕꦤꦟꦺꦤꦱ ꦔꦺ꧀ꦏ ꦭ꧇ ꧓꧑꧑꧇ ꦠꦶꦤ꧀ꦤꦼꦔꦺꦫ
ꦼꦂ ꦤ꧀ candra sangkala 311 tinengeran,
rupa condra katon ing gagana.
ꦫꦸꦥꦪꦕꦴꦤꦟꦺꦤꦏꦪꦠꦴꦤ꧀ꦲꦶꦒꦒꦤ꧉ Amarengi mongsa kartika,
kacariyos, Pramèswari Nata
꧋ ꦲꦩꦉꦁꦔꦺꦶꦪꦩꦁꦴꦱꦏꦂꦠ꧀ꦡꦏ
ꦶ ꧈ ꦏꦕꦫꦶꦪꦪꦺꦴꦱ꧀ ꦦꦿꦪꦩꦯ꧀ꦮꦫꦶ ingkang nama Dewi Manis
seda.
ꦟꦺꦡꦲꦶꦏꦁꦤꦩꦪꦢꦮꦶꦩꦟ꧀ꦤꦶꦪꦱ꧀ꦱꦢ꧉
11
ꦢꦸꦂꦟꦺꦒꦶꦤꦸꦧꦼꦭ꧀ꦥꦸꦫꦶꦃꦔꦺꦥꦸꦱ꧀ꦱꦶ ꧈ ꦱꦶꦂꦤꦤ꧀ꦤꦶꦥꦿꦥꦟꦺ꧀ꦝꦮ꧉ ꧃ Ngastina pukulun, karya
mangéndra sangsara, Resi Durna
ꦮꦽꦪꦏꦴꦝꦫꦩꦶꦪꦺꦂꦱꦤꦲꦸꦂꦫꦶ꧈ ꦲꦶꦱꦸꦪꦤ꧀ꦩꦁꦴꦱꦏꦼꦤ꧀ꦤ ginubel purih ngapusi, sirnaning
pra Panḍawa. Wrekoḍara miyar
ꦲꦪꦢꦤ꧀ꦲꦩ꧀ꦥꦃ꧈ ꦩꦠꦶꦪꦺꦔꦸꦩꦸꦂꦏꦸꦪꦝꦪꦮ꧈ ꦪꦮꦁꦴꦤꦼꦢꦾꦩꦿꦶꦃ sanahuri, ingsun mongsakena
ꦥꦶꦤꦸꦠꦸꦱ꧀ ꦥꦤꦸꦁꦒꦪꦭ꧀ꦭꦲꦾꦁꦩꦲꦱꦸꦕꦶ꧈ ꦲꦂꦪꦺꦪꦯꦟꦺ adèn ampah, matia ngumurku
ḍéwé, wong nedya mrih pinutus,
ꦱꦏ꧀ꦱꦤ꧈ ꦏꦪꦭꦥꦠ꧀ꦩꦼꦩ꧀ꦥꦿꦸꦁ꧈ ꦯꦿꦶ ꦟꦺꦪꦫꦤꦟꦺꦤ panunggalé hyang mahasuci,
Aryasèna saksan, kalèpat
ꦪꦸꦝꦶ ꦰ ꦫ꧈
꧀ꦛꦶ ꦩꦶꦮꦃꦲꦫꦶꦏꦠꦶꦒꦔꦸꦔꦸꦤꦴ ꦤ꧀ꦱꦶ ꦥꦶ꧈ ꦭꦶꦂ sumemprung, Sri Naréndra
Yuḍisṭira, miwaha rika tiga
ꦠꦶꦤ꧀ꦤꦼꦧꦪꦏ꧀ꦩꦁꦴꦠꦸꦤ꧀ꦤ꧉ ꧃ ꦠꦤ꧀ꦮꦺꦶꦤ꧀ꦤꦤ
ꦂ ꦏꦁꦏꦫꦶꦥꦿꦶꦃꦲꦠꦶꦤ꧀ ngunguntansipi, lir tinebak
mongtuna. Tanwinarna kang kari
ꦏꦮꦸꦮꦸꦱ꧀ꦱꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦶꦫꦪꦯꦟꦺ꧈ ꦠꦤ꧀ꦥꦮꦢꦾꦲꦩꦸꦁ
prihatin, kawuwusa lampahira
ꦪꦝꦪꦮ꧈ ꦩꦸꦁꦧꦗꦿꦱꦶ ꦟꦺ꧀ꦝꦸꦁ ꦫꦶꦮꦸꦠ꧀ ꦲ ꦩ ꦧꦼ
꧀ꦧꦼ ꦤ꧀ꦤꦼꦂꦩꦸꦫꦁꦲꦩ
ꦶ ꦒ
ꦂ ꦶ꧈ Sèna, tanpa wadya amung ḍéwé,
mung bajra sinḍung riwut,
ꦥꦿꦲꦫꦩꦸꦁꦪꦒꦁꦔꦺꦱ
ꦂ ꧈ ꦪꦒꦴꦫꦪꦫꦃꦒꦸꦩꦸꦫꦸꦃ꧈ ꦏꦒꦾꦠ꧀ꦩꦶꦫꦪ
ꦶ ꦱ꧀ꦮꦁꦴ ambebener murang ing margi,
prahara munggéng ngarsa, gora-
ꦥꦪꦢꦱꦤ꧀ ꦏꦁꦏꦲ ꦩ ꧀ꦧꦃꦏꦁꦏꦥꦿꦁꦒꦸꦪꦭ꧀ꦝꦴꦪꦝꦴꦏ꧀ꦲꦗꦿꦶꦃ꧈ rèh gumuruh, kagyat miris wong
padésan, kang kaambah kang
ꦲꦟꦺ꧀ꦝꦼꦪꦥꦱꦼ ꦩ ꧀ꦧꦃꦤꦼ ꦩ ꧀ꦧꦃ꧉ kapranggul ḍoḍok ajrih, andepés
nembah-nembah.
Semua teks di atas hanyalah sebagai contoh teks untuk menunjukkan bagaimana penampilan fonta
Tuladha Jejeg jika digunakan menulis aksara Jawa. Teks di atas bukan dimaksudkan sebagai bahan
rujukan.
ꦫ꧈ꦱ꧈ ꦮꦶꦲꦤꦤꦴ
R.S. Wihananto
rswihananto@gmail.com
12