ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent

Educatieve bachelor lager onderwijs

Naam student: Julie De Rycke Leergroep OLO1

Naam mentor: Dominique Verplancke Klas 3B Aantal lln.: 20
School: Sint-Macharius

…DAG / / Handtekening mentor + datum:

Van tot
Leergebied(onderdeel): Wereldoriëntatie
Lesonderwerp: Plastic in het milieu

Leerplandoelen: Leerplan: ZILL – OVSG – GO! – andere

OWna7: Ervaren, onderzoeken, vaststellen en illustreren hoe mensen de natuur en het milieu
zowel op een positieve als negatieve wijze beïnvloeden.

2,5 – 12 jaar:

o Afval sorteren aan de hand van eenvoudige criteria: papier, glas, PMD…

7-12 jaar:

o Illustreren hoe bepaalde menselijke activiteiten soms schade berokkenen in de vorm

van lucht-, water- en bodemverontreiniging, opwarming van de aarde …

o Illustreren hoe men duurzaam omgaat met bodem, lucht, water, energiebronnen ,
grondstoffen , afval (verzamelen, sorteren en recycleren), voedsel … - zelf duurzaam
handelen

IVds4: zorgzaam omgaan met de wereld, zich inzetten voor een leefbare planeet.

o Bereidheid tonen om in de eigen omgeving aan acties deel te nemen of acties te

ondernemen die opkomen voor natuur.

MEva3: Digitale informatievaardigheden ontwikkelen:

10-12 jaar:

o Een website-adres (URL) invoeren - in een voor hen bestemde omgeving (op het
internet zoeken) via een zoekrobot en daarbij aangepaste en/of zelfgekozen
zoektermen gebruiken - kritisch waarderen van URL's

Leerinhoud:
• Afval sorteren: Door de inhoud van de vuilniszak te bekijken zal je proberen ze te rangschrikken
naar categorie om te sorteren. Later haal ik de begrippen glas, PMD, restafval en papier aan.
• Schade aan milieu: Door het kijken naar het filmpje zal je voorbeelden moeten geven van hoe
mensen aan lucht-bodem-watervervuiling doen. Via het filmpje komen ze op het voorbeeld van
plastic dumpen in het water. Ook olie en brandstof zal worden aangehaald. Zo maken we de link
naar de opwarming van de aarde die veroorzaakt wordt door deze schadelijke voorbeelden.

1
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

• Zelf duurzaam handelen: eerst zal je voorbeelden moeten geven van hoe de mensen nu al het
milieu minder proberen te belasten. Later zal je zelf moeten zoeken naar voorbeelden die
ervoor zorgen dat het milieu minder belast wordt door schadelijke stoffen.
• Bereidheid tonen: Je zal moeten nadenken over initiatieven die jij kan uitvoeren om het milieu
te helpen. Op die manier kan je je steentje bijdragen voor het milieu.
• Je beseft dat je zoekopdracht sleutelwoorden moet bevatten. Je voert dus geen complete
zinnen in. Verder weet je ook dat het belangrijk is steeds je zoekdoel voor ogen te houden en
dus niet elke website als relevant ziet.

Lesdoelen:
1. De leerlingen kunnen afval sorteren aan de hand van de voorgestelde criteria. (OWna7)
2. De leerlingen verwoorden hoe mensen aan bodem-water-vervuiling doen. (OWna7)
3. De leerlingen verwoorden wat de opwarming van de aarde betekend. (OWna7)
4. De leerlingen verwoorden welke initiatieven er al genomen zijn om het milieu minder te
belasten. (OWna7)
5. De leerlingen zoeken zelf ideeën op die ervoor kunnen zorgen dat het milieu ontlast wordt.
(OWna7)
6. De leerlingen verwoorden welke initiatieven voor hen haalbaar zijn om uit te voeren. (IVds4)
7. De leerlingen kunnen met eigen woorden uitleggen hoe je effeciënt informatie opzoekt.
(MEva3)

Beginsituatie specifiek voor deze les:

Situering in het leerproces: aanbrengen inoefenen
Voorkennis van de klasgroep:
• De leerlingen hebben al eerder liedjes gezongen over het klimaat.
• Na het doorlopen van thema’s rond wereldoriëntatie wordt er vaak met de kinderen in een
klasgesprek gesproken over de algemene bevindingen.
Leerling specifieke gegevens + acties:

Bronnen: volgens de APA-normen

• Nortier,S. ( 2019). Plastic vervuiling; hoe leren wij onze kinderen omgaan met plastic?
Geraadpleegd op 11 mei 2020 via https://www.jmouders.nl/plastic-vervuiling-hoe-leren-wij-
onze-kinderen-omgaan-met-plastic/
• Het klokhuis,T (2016, 2 februari). Liedje over plastic [ youtube]. Geraadpleegd op 11 mei 2020
via https://www.youtube.com/watch?v=zJIZ3mO0PUQ

Bijlagen: bordschema, ingevulde werkbladen, teksten …

• bordplan

Materiaal/ locatiewijziging:
• Youtube filmpje

Lesopbouw

2
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

1. Klassikaal: inleiden onderwerp afval (plastic)

oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen verwoorden hoe mensen aan lucht-bodem-water-vervuiling doen. (OWna7)

Organisatie

Leerlingen zitten in BBB ( De leerlingen kunnen werken met het BBB en kunnen met break-out rooms
werken, ze zijn hebben deze instructie gehad in vorige lessen met voorbeeld.)

De leerlingen krijgen een youtube filmpje te zien voordat ze uitleg krijgen rond het onderwerp
“afval”.

Het filmpje staat al klaar om afgespeeld te worden.

Opdracht

Dag jongens en meisjes, vandaag gaan we de les beginnen met een liedje! Jullie kunnen dit vinden op
onze weebly-pagina.

Ik ga nog niet vertellen waarover het gaat. Het is de bedoeling dat jullie hier goed en in stilte naar
luisteren zodat jullie straks kunnen antwoorden op mijn vraag. Als je het liedjes geluisterd hebt, kom
je spontaan terug naar de vergadering. Iedereen kan aangeduid worden door gebruik van het
piqerwheel.

Jullie hebben nu allemaal geluisterd naar het liedje over plastic:

Piquerwheel om kinderen aan te “duiden”.

o Wie kan mij vertellen in 1 woord over wat het ging? plastic, afval, wegwerpen,….
o Hebben jullie ook al afval in de oceaan/zee gezien?
o Misschien heb je dat ook al op straat gezien? Ja
o Is er hier iemand die weet hoe we dat noemen als iemand zijn afval zomaar overal
achterlaat? sluikstorten
o Is het storten van plastic in de zee ook vervuiling? Ja
o Noemen we dat dan water/ lucht of bodemvervuiling? Watervervuiling
o En als we het op straat gooien? Bodemvervuiling

Als we nu eens goed kijken naar die foto’s dat ik gebruikt heb op mijn powerpoint:

• Waarom heb ik precies die foto’s genomen?

• Had ik ook een foto in dezelfde straat kunnen nemen maar dan 2 meter verder?
• Had daar dan ook afval gelegen?
• Wat heb ik hier dan gedaan? Enkel getoond waarvan ik wilde dat jullie dit zagen

Goed, nu ga ik jullie nog even wat meer vertellen over dat plastic. Plastic is een stof dat heel lang
overleeft en heel moeilijk is voor de aarde om af te breken. Toch gooien heel veel mensen hun plastic
voorwerpen gewoon weg. Dat is de reden dat er steeds nieuw plastic wordt bijgemaakt.

o Wat zou ervoor kunnen zorgen dat we minder plastic moeten bijmaken? Recycleren

3
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

2. Individueel: kinderen sorteren afval.

oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen kunnen afval sorteren aan de hand van de voorgestelde criteria. (OWna7)

Organisatie

Bordplan overlopen met de doelen van vandaag.

Instructie via PPT
Weebly : om oefening te maken.

Opdracht

Voordat we beginnen zou ik graag nog met jullie even overlopen wat er vandaag op de planning
staat. (deel scherm) We gaan eerst en vooral leren afval sorteren. Daarna gaan we kijken hoe het
milieu belast wordt door de mensen en wat we kunnen doen om het te verminderen.

Goed nu we allemaal weten waarover we het vandaag hebben zou ik graag met jullie praten over de
redenen en oorzaken van dat sluikstorten. Maar voordat we dat doen heb ik nog een opdracht voor
jullie.

Jullie mogen nu weer naar weebly gaan. Je klikt daar op de opdracht “sorteren”. Wanneer je daar
met klaar bent kom je weer naar de vergadering.

( Ik deel de instructie tijdens het praten zodat iedereen weet wat er moet gebeuren.)

3. Klassikaal: reflecteren over wat er gebeurt met plastic + oorzaken en gevolgen bespreken
oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen verwoorden hoe mensen aan lucht-bodem-water-vervuiling doen. (OWna7)
De leerlingen verwoorden wat de opwarming van de aarde betekend. (OWna7)
De leerlingen verwoorden welke initiatieven er al genomen zijn om het milieu minder te
belasten. (OWna7)

Organisatie

De leerlingen zijn allemaal aanwezig in de vergadering.

Opdracht

Nu gaan we even bespreken wat we allemaal gevonden hebben.

o Op welke manier hebben jullie gesorteerd, waarom heb je bepaalde dingen samengelegd?
o Hoe noemen we dat groeperen en hergebruiken? Recycleren
o Welke soort groepen kennen jullie? PMD, glas, papier, restafval…
o Wat is het voordeel van het recycleren van bijvoorbeeld plastic? Er hoeft minder plastic
gemaakt te worden.
o Doet iedereen aan sorteren? Nee
o Wat doen die mensen dan? Ze laten het ergens achter op straat. (sluikstorten)

4
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

o Wat is de reden dat sommigen mensen niet sorteren? Willen niet, zien voordeel niet,…
o Voor wat is dat slecht? Het milieu
o Wie kan mij een voorbeeld geven van een negatief gevolg voor het milieu? ( Denk hiervoor
bijvoorbeeld aan het liedje dat we gehoord hebben.) Plastic komt uiteindelijk in de zee.
o Het plastic komt in de zee, hebben de dieren daar dan last van? Ja
o Wat gebeurt er met hen? Eten dat op, stikken, worden ziek,….

Oké, hier hebben jullie dus al goed over nagedacht. Natuurlijk is plastic niet het enigste probleem
voor het milieu. Er zijn ook andere zaken die schadelijk kunnen zijn.

o Welke schadelijke zaken kennen we nog? Olie, brandstof,..

o Kan iemand mij uitleggen wat de opwarming van de aarde betekent? De aarde wordt steeds
warmer en warmer door de schadelijk stoffen.

o Zou olie en brandstof daar een oorzaak van zijn? Ja

o Zijn er al oplossingen gevonden om bijvoorbeeld schade aan het milieu te beperken?

Elektrische auto's, windmolens, zonnepanelen,….

4. Groepswerk: de kinderen gaan samen aan de slag om te zoeken naar ideeën om het milieu te
helpen.
oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen zoeken zelf ideeën op die ervoor kunnen zorgen dat het milieu ontlast wordt.
(OWna7)
De leerlingen kunnen met eigen woorden uitleggen hoe je effeciënt informatie opzoekt.
(MEva3)

Organisatie

Break-out room

Opdracht

We hebben nu allemaal samen gekeken naar wat de oorzaken en gevolgen zijn van al dat
sluikstorten.

Nu is het de bedoeling dat jullie per 2, in een break-out room, gaan zoeken naar initiatieven om het
milieu minder te vervuilen/ belasten. Je mag je baseren op zaken die al bestaan. Indien je daar meer
informatie over wilt, kan je dit steeds opzoeken.

Hoe kan je efficiënt zoeken op het internet?

• Moet je op voorhand goed nadenken over wat je precies te weten wilt komen?
• Typ ik heel mijn vraag in de zoekbalk?
o De leerlingen testen dit uit.
• Enkele woorden dan?
• Zijn dit dan de sleutelwoorden?

5
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

o De leerlingen testen dit uit.

• Is elke website dat ik dan tegenkom geschikt?
• Is het belangrijk om te weten wat het doel is van de tekst?
• Moet ik eerst de tekst helemaal lezen?
• Wat dachten jullie van wikipédia?
• Is dit een betrouwbare bron? Nee, iedereen kan dit bewerken.

Ik projecteer 3 casussen: de leerlingen antwoorden per duo

Jullie krijgen dus nu van mij de tijd om naar die initiatieven te zoeken als inspiratie. Kijk goed naar
ons schema over handig opzoeken. Je gebruikt de zoekmachine die in het midden van symbaloo
staat. Verder probeer je op te schrijven wat je ingetypt hebt in de zoekmachine.

Daarna komen jullie weer naar de vergadering, dan bespreken we 1 van je beste initiatieven. Het is
belangrijk dat je kan beargumenteren waarom het een goed initiatief is.

Jullie krijgen van mij hiervoor 20 minuten, de timer zal je zien in je break-out room. Als de tijd
afgelopen is, word je automatisch naar de algemene vergadering gestuurd. Veel succes!

5. klassikaal: luisteren naar de antwoorden + samen met kinderen samenvatting maken

oriënteren verwerven verwerken afronden
De leerlingen verwoorden welke initiatieven voor hen haalbaar zijn om uit te voeren. (IVds4)

Opdracht

Jullie hebben dat allemaal zeer goed gedaan! Nu gaan we naar de voorgestelde ideeën luisteren van
elkaar. Ik zou het heel fijn vinden als jullie hiervoor goed luisteren naar elkaar en elkaar niet
onderbreken.

o Goed, wie wil er zijn idee met ons delen?

§ Plastic scheiden
§ Hervulbare waterfles
§ Bewust boodschappen doen
§ Koop niet te veel plastic speelgoed
§ Plastic opruimen
§ Minder met de auto rijden
§ Te voet of met fiets naar school

Nu heb ik nog een laatste vraag voor jullie.

o Welke 4 ideeën lijken het meest haalbaar voor jullie om te doen?

§ Plastic scheiden
§ Hervulbare waterfles
§ Geen plastic speelgoed
§ Te voet of met fiets naar school

6
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Super, dan gaan we dit noteren op ons bordplan.

Evaluatie: Evalueer hier je eigen pedagogisch, didactisch en/of organisatorisch handelen. Wat deed je goed en
waarom? Wat ging niet goed en waarom? (Denk aan voorbereiding en realisatie.) Doe een verbetervoorstel.

Bordplan

7
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

8
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

9
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

10
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

11
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

12