ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP PHẦN TỰ LUẬN

MÔN: SINH HỌC 11 - GIỮA HỌC KÌ II

Phần 1: Hô hấp ở động vật
Câu 1: Em hãy nêu chiều hướng tiến hóa của hệ hô hấp ở động vật? Sự tiến hóa đó mang
lại lợi ích gì cho động vật?
Hê ̣ hô hấp ở đông vâṭ tiêń hóa từ đơn giản đên phức tap.̣ Từ đv chưa có hê ̣ tuần hoaǹ thì viê ̣c trao
đổi chất vs mt nhờ màng tế bào.
sự tiến hoá ngày cang̀ hoàn thiê ̣n.
từ đv chưa có hth đến các loại đv chân khớp, thân mềm có mạch máu chảy dong̀ nhưng hở
ngành giun đất và đv có xương sống thì có hth kín
trong sự tiến hóa của đv, các doạn mạch co bóp, một trong số các đoạn mạch ấy trở thành tim
nhờ sự tăng độ dày lên nhiều lần
lớp cá tim có 2 ngăn: 1 tâm nhĩ và 1 tâm thất
lớp lưỡng cư tim có 3 ngăn : 2 tâm nhĩ và 1 tâm thất
lớp bò sát bậc cao tim có 4 ngăn 2 tâm nhĩ và 2 tâm thất nhưng có sự thông nhau giữa nửa trái
tim trái và nửa trái tim phải
lớp chim trở lên thì có 4 ngăn 2 tâm nhĩ và 2 tâm thất nhưng 2 nửa tim phân biệt nhau. nhờ đó
máu chảy đi thaeo vòng tuần hoàn

Câu 2: Để tối ưu hóa hiệu quả trao đổi khí thì bề mặt hô hấp phải có những đặc điểm gì?
Giải thích đặc điểm cấu tạo cơ quan hô hấp của chim thích nghi với đời sống bay lượn?
 Thân hình thoi: giảm sức cản không khí khi bay
 Chi trước biến thành cánh: quạt gió, cản không khí khi hạ cánh
 Chi sau (3 ngón trước, 1 ngón sau, có vuốt): giúp chim bám chặt và cành cây và khi hạ
cánh
 Lông ống có các sợi lông làm phiến mỏng: tăng diện tích cánh chim khi giang ra
 Lông tơ: giữ nhiệt và làm ấm cơ thể
 Mỏ: mỏ sừng bao lấy hàm không có răng => làm đầu chim nhẹ
 Cổ dài, khớp đầu với thân: phát huy tác dụng của giác quan, bắt mồi, rỉa lông

Phần 2: Tuần hoàn máu

Câu 1: Khi đang học tập bình thường, không may bạn em bị hạ huyết áp thì em sẽ xử lý
như nào? Tại sao?
- Cách xử lý:
 Giữ thái độ bình tĩnh, từ từ đặt bệnh nhân ngồi hay nằm xuống bề mặt phẳng, dùng gối kê
đầu và chân, nên kê chân cao hơn so với đầu.
  Cho bệnh nhân uống một cốc nước sâm, trà gừng, cafe, chè đặc,... hoặc thức ăn đậm muối
sẽ giúp cơ thể dễ chịu trở lại. Nếu không có sẵn những thức ăn đồ uống như vậy thì cho
bệnh nhân uống nhiều nước lọc để giúp kích thích nhịp tim, nâng chỉ số huyết áp tạm thời.

 Có thể cho bệnh nhân ăn một chút socola, giúp bảo vệ thành mạch máu, giữ huyết áp ổn
định hơn.

 Nếu có thuốc điều trị huyết áp thấp do bác sĩ kê thì cho bệnh nhân uống.

 Nếu tình trạng bệnh nhân được cải thiện, đỡ bệnh nhân ngồi dậy từ từ, nhắc họ cử động
chân tay trước khi ngồi dậy

 Nếu bệnh nhân không thấy đỡ hơn cần nhanh chóng đưa vào cơ sở y tế gần nhất để được
khám chữa kịp thời.

Câu 2: Tại sao tim của chúng ta có thể hoạt động cả đời? Em hãy giải thích rõ cơ chế đó.
Lời giải đáp cho câu hỏi tại sao tim hoạt động ngày đêm mà không mệt mỏi chính là
nằm ở trong cách thức hoạt động của tim:

- Cơ tim có sự dẻo dai giúp tim hoạt động bền bỉ hơn

- Tim hoạt động được do điều khiển bởi hệ thần kinh thực vật

- Lượng máu nuôi tim rất nhiều (chiếm 10% lượng máu trong cơ thể)

- Chu kì co dãn cơ tim đồng đều: Chu kì tim hoạt động đều có thời gian cao,
nghỉ xen kẽ nhau. Nhờ đó mà tim hoạt động đồng đều và liên tục.

Phần 3: Cảm ứng ở thực vật

Câu 1: Hướng sáng dương của thân, cành, lá có vai trò gì đối với đời sống thực vật? Nêu
ví dụ cụ thể.
Vai trò của hướng sáng dương của thân, cành cây là tìm đến nguồn sáng để quang hợp.. -
Hướng sáng âm và hướng trọng lực dương đảm bảo cho rễ mọc vào đất để giữ cây và để
hút nước cùng các chất khoáng có trong đất. - Vai trò của hướng hóa đối với sự dinh
dưỡng khoáng và nước của cây là nhờ có tính hướng hóa rễ cây sinh trưởng hướng tới
nguồn nước và phân bón để dinh dưỡng. - Những loài cây trồng có hướng tiếp xúc như:
cây mướp, bầu, bí, dưa leo, nho, cây củ từ, đậu cô ve,...
Câu 2: So sánh phản ứng hướng sáng của cây với vận động nở hoa của cây.
- Phản ứng hướng sáng của cây là do ánh sáng chiếu sáng từ một phía thân cây non →
thân cây sinh trưởng hướng về một phía có nguồn sáng.
- Vận động nở hoa do tác động của kích thích không định hướng là ánh sáng, trong đó
các tế bào ở hai phía đối diện nhau của cơ quan có tốc độ sinh trưởng khác nhau.

Phần 4: Cảm ứng ở động vật

Câu 1: Em hãy nêu ưu điểm của hệ thần kinh dạng ống so với hệ thần kinh dạng chuỗi
hạch.
1. Số lượng tế bào thần kinh lớn, rất nhiều tế bào tập trung tạo thành hệ thần kinh trung
ương →liên kết giữa các tế bào thần kinh ngày càng hoàn thiện → phản ứng nhanh hơn
2. Hệ thần kinh dạng ống có sự phân hoá cấu tạo và chức năng →các hoạt động của động
vật ngày càng chính xác hơn. 3. Phù hợp lối sống di chuyển về phía trước, hiệu quả phản
ứng cao hơn (ĐV có hệ thần kinh lưới có thể phản ứng mọi phía nhưng vì thế mà hiệu
quả pư thấp) 4. Phản ứng nhanh, chính xác, ít tốn năng lượng 5. Phân hoá chức năng điều
khiển các hoạt động về thần kinh trung ương, đặc biệt là não → phản ứng nhanh, chính
xác.
Câu 2: Tại sao ở động vật bậc thấp, hầu hết là các phản xạ không điều kiện? Em hãy lấy
ví dụ cụ thể.
- Động vật bậc thấp ít tế bào thần kinh, khả năng tiếp thu thấp, các tập tính chủ yếu là tập
tính bẩm sinh. - Động vật bậc thấp, hệ thần kinh có cấu trúc đơn giản, số lượng tế bào
thần kinh ít nên khả năng học tập rất thấp, việc học tập và rút kinh nghiệm rất khó khăn.
Hơn nữa, tuổi thọ của chúng thường ngắn nên không có nhiều thời gian cho việc học tập.
- Do khả năng tiếp thu bài học kém và không có nhiều thời gian để học và rút kinh
nghiệm (do tuổi thọ ngắn) nên các động vật này sống và tồn tại được chủ yếu là nhờ tập
tính bẩm sinh.