Professional Documents
Culture Documents
Карасаев Х. К.
К 97 Кыргыз тилинин орфографиялык сөздүгү – Б.: Мамл. тил
ж-а энциклопедия борбору, 2009.
ISBN 978–9967–14–067–7
КЫРГЫЗ АЛФАВИТИ
Тамгалардын Тамгалардын Тамгалардын Тамгалардын
жазылышы аттары жазылышы аттары
А-а а П-п пэ
Б-б бэ Р-р эр
В-в вэ С-с эс
Г-г гэ Т-т тэ
Д-д дэ У-у у
Е -е йе Ү-ү ү
Ё-ё йо Ф-ф эф
Ж-ж жэ Х-х ха
З-з зэ Ц-ц цэ
И-и и Ч-ч чэ
Й-й ий Ш-ш ша
К-к ка Щ-щ ща
Л-л эл Ь-ь ажыратуу белгиси
М-м эм Ы-ы ы
Н-н эн Ъ-ъ ичкертүү белгиси
Ң-ң ың Э-э э
О-о о Ю-ю йу
Ө-ө ө Я-я йа
3
А
1
а (ал) сүйл., а. а. аары уусу абайлагыч
а (ал) да аары чарбачылыгы абайлагычтык, абайла-
а 2: а-бу дешүү аарынын уюгуна тийүү гычтыгы, абайлагыч-
а дегенде (адегенде эмес) аарынын уюгундай тыкка
а деп такт. (адеп эмес) аарыкана абайлат-, абайлатты
а түгүл аарычылык, аарычы- абайлатуу
а 3 байл. лыкка абайлачу ө. ч.
а 4 , аа сырд. аб: аб бали! абайлаш
а 5 бөл. аба 1 (ага) абайлоо
а дегиле аба 2 (атмосфера) абайлоочу а.
аа (уят, бет) аба агымы абайсыз (байкабай)
аа й аба басымы абайсыздык
аал ам аба ваннасы абайы 3 (баалуу)
ааламдан ашкан аба десанты абайы жабуу
ааламды бузуу аба жолу абак, набак (түрмө; абак-
ааламдын модели аба жылыткыч ты эмес) эск., абагы,
ааламдын тең салмак- аба массалары абакка
туулугу аба муздаткыч абаке
ааламдык аба нымдуулугу абакеле-
аалым (аалим эмес) эск. аба согушу абакелет-
аамыят (аамият эмес) аба транспорту абакелетүү
аамыятсыз аба укугу абакелеш
аарчуу (арчуу эмес) аба чабуулунан коргонуу абакелөө
аарчы1 (аачы, арчы эмес): аба ырайы абаккана, абак эск.
бет аарчы, жүз аарчы абанын нымдуулугу абал 1 (акыбал, ахвал эмес)
аарчы 2 - (тазала-; арчы- абагай, абыгай фольк. ата зат а.
эмес) абад (элдүү жай) абал диаграммасы физ.
аарчыл- абажаары- (абажары- абал теңдемеси физ.
аарчылуу эмес) абал мурда
аарчын-, аарчынба-, аар- абажаарыт-, абажаарыт- абал мурун
чынган ты абал параметрлери
аарчынуу абажаарытуу абал 2, абалы, обол, обо-
аарчынт-, аарчынтты абажаарыш лу такт.
аарчынтуу абажур абала- 1 (абакеле-)
аарчыт-, аарчытты абажурдуу, абажурлуу абала-2 (үр-)
аарчытуу абаз, аваз (уккулуктуу) абалай: абалай алтоо
аарчыш1 к. а. абай 1 (этияттык) абалак, абалагы, абалак-
аарчыш 2- кош м. абай бол- ка
аарчышуу абай кыл- абалат 1 - (абакелет-)
аары (айры эмес) абай 2, абайы (кездеме) абалат 2- (үрдүр-), абалат-
аары желими (пропо- фольк. ты
лис) абай (абайы) үртүк абалатуу
аары мому абайла- абалкы, оболку
АБ А 4 АБ С
4– 135
АЙЫ 16 АК
4*
АКЕ 18 АКТ
5– 135
АҢГ 32 АПА
5*
АПС 34 АРА
6– 135
БАА 48 БАБ
Б
баа 1 зат а. баамдагычтык, баамда- баатырсынгандык, баа-
баа масштабы гычтыгы тырсынгандыгы
баа түзүлүшү экон. баамдама баатырсынт-, баатыр-
баалардын арзандаты баамдат-, баамдатты сынтты
лышы экон. баамдатуу баатырсынтуу
бааны дифференциялоо баамдачу ө. ч. баатырсынуу
экон. баамдаш 1 к. а. баатырчылык, баатыр-
баа 2 сырд. баамдаш 2 - чылыгы, баатырчы-
баабедин дин., баабе- баамдашуу лыкка
динге ба амд оо баатырыраак
баабединдик баамдоочу а. баба
баабединчил баамдуу Баба дыйкан
баазы (кээ бир) диал. баамсыз баба тил
баак: баак-баак баамчыл баба жырымы
баакы: катын баакы баана 1 (себеп, шылтоо) бабай (карыя) сүйл.
баала- диал. бабак: бабак-бабак
баалабагандык, баала- баана 2 (калка, коргонуч) бабакта- (бөдөнө жөн.)
багандыгы, баалаба- диал. бабала-
гандыкка баанала- (көлөкөлө) диал. бабалат-, бабалатты
баалабастык, баалабас- баар 1 (жаз мезгили) бабалатуу
тыгы, баалабастыкка баар 2 (жыргал) бабалаш
баалагандык, баалаган- баар ал- бабалоо
дыгы, балаагандыкка баарда- (сүйлө-, сырдаш-) бабалуу
баалам (эмгек акы тө- баардаш 1 сын а. бабасыз
лөө өлчөмү) экон. баардаш 2 - баббит, баббити, баббит-
баалама төлөм (эсепте- баардашуу ти
шүү ыкмасы) экон. баарчын, барчынга баббиттүү
баалан-, бааланба, баа- баары, баарысы бабезиоз (мал оорусу)
ланган баары бир бабизм (секта)
баалант-, баалантты баарыла- (барыла- эмес); бабине компенсатор
баалантуу баарылап физ.
баалануу баарылаш- бабине теорема физ.
баалат-, баалатты баарылоо бабувизм
баалатуу баасыз бабувист, бабувисти, бабу-
баалачу ө. ч. баасыздык, баасыздыгы вистти
баалаш 1 к. а. баатыр бабуин, бабуинге
баалаш 2 - баатыр шаар бабыр
баалашуу баатыр эне бабыра-
баалоо баатырдык, баатырлык; бабырак (көп сүйлөөчү)
баалоочу а. баатырдыгы, баатыр- бабырат-, бабыратты
баалуу дыкка, баатырлыгы, бабыратуу
баалуу-барктуу баатырлыкка бабыраш 1 к. а.
баалуу кагаз экон. баатырдык эпос бабыраш 2 -
баалуулук баатырсы-, баатыр- бабырашуу
ба ам сын- бабырган, бабырганга
баамда- баатырсын-, баатырсын- бабырдык, бабырдыгы,
баамдагыч ба-, баатырсынган бабырдыкка
БАБ 49 БАГ
6*
БАГ 50 БАЗ
7– 135
БАШ 64 БЕЗ
7*
БЕЙ 66 БЕЛ
8– 135
БӨЛ 80 БӨ Ф
8*
БУД 82 БУК
В
ва-банк вагиноневроз вагон-цистерна
Вавилов закону физ. вагон, вагонго вагон-шаарча арх.
вагина вагон-оодаргыч вагондук
вагинизм вагон-ресторан вагонетка
ВАГ 95 ВАТ
Г
га (гектар) газ анализдегич газ разряддаткыч плазма
гаа-гаада(кээде, кээ бир газ анализи газ силикат
де) диал. газ аппараты физ. газ съёмкасы
габардин, габардинге газ балону газ сымал
габарит, габарити, габа- газ батону газ термометри
ритти газ бөлүштүрүүчү станция газ турактуулугу
габбро геол. газ генератору газ турбинасы
гавань, гаванга газ горелкасы газ түйүнү
гаварпуш (бешик жап- газ динамикалык лазер газдардагы иондор
кыч) диал. газ камерасы газдардагы электр за-
гагара газ компрессору ряды
гагат мин., гагаты, га- газ кыймылдаткычы газават, газаваты, газа-
гатты газ лазери ватты
гагауз газ мотору газдаштыр-
гадыма (жол) диал. газ өнөр жайы газдаштыруу
газ 1 (жука кездеме) газ өткөрүмдүүлүк газдуу
газ 2 физ. газ плитасы газель зоол.
газ абалынын теңдемеси газ прибору газель, казал ад.
газ алмашуу газ разряддаткыч газета, гезит (кезит эмес)
ГАЗ 99 ГАР
Д
да 1 (дагы) даалдатуу даамдантуу
да 2, байл., бөл. даалдаш даамдануу
даа- (батын-) да алд оо даамдаш сын а.
даабас даам даамдуу
даабастык, даабастыгы, даам бөйрөкчөлөрү мед. даамдуула-
даабастыкка даам мүчөсү мед. даамдуулук, дамдуулугу
даакы (жазгы жүн) даам нерви мед. да ам сы з
даакылан-, даакыланба, даам өткөргүч жолу мед. даамсыздык, даамсыз-
даакыланган даам сыз- дыгы
даакылант-, даакылантты даам сыздыр- даамылда, дамылда сүйл.
даакылантуу даам сызуу даана 1 (бир даана)
даакылануу даам тат- даана 2 (ачык, так)
даакылуу даам таттыр- даанала 1 - (эсепте-)
даакысыз даам татуу даанала 2 - (аныкта-)
даалда- даам татыш дааналан-, дааналанбай,
даалдак даамдан-, даамданбай, дааналанган
даалдама даамданган дааналант-, дааналантты
даалдат-, даалдатт ы даамдант-, даамдантт ы дааналантуу
ДАА 108 ДАК
Е, Ё
ева системасы енот, еноту, енотту
евангелие европалыктар епарх дин.
евангелист, евангелис- европарламент епархия
ти, евангелистти европеизация епископ, епискобу, епис-
евангелисттик европеизм коппу
евгемеризм дин. европеоид ералаш
евгеника европий ересь дин.
евклид алгоритми европоцентризм еретик
еретикалык
евклид геометриясы евстахий түтүгү
ермолка
евклид мейкиндиги егерлик
ерунда
евнух егерь, егерди ерш
евнухоид египет жазуусу ерше
Увразия египет таануу есаул
еврей египтолог, египтологго, ефрейтор
еврейлер египтологду ефрейторлук, ефрейтор-
евро египтология лугу, ефрейторлукка
евродоллар египтянин (египеттик ехидна зоол.
еврокард адам) ехидна адам
еврокоммунизм егоза ешибод дин.
еврокосмос едикул арх.
еврокредит ектенья ёлка (балаты)
европа бирдиги елей ёлкалуу
европа биримдиги енисей жазуулары ёлкалык
европа валюта енисей кыргыздары ёлкасыз
Ж
жа сырд. жаадыртуу жаагыңды бас
жа 1 (аябай, эң) жаадыруу жаак басар этн.
жа 2 (жа алда) жаадырыш жаак булчуңдары
жаа 1 (курал) жааз (желдик) диал. жаак жаны-
жаа разряды жаак 1 , жаагы, жаакка жаакка чапкандай
жаа 2 - жаагы ачылуу жаакта жок
жаа 3 (аталгы) жаагы жап болуу жаак 2 (суунун эки чети-
жаа 4 (бүркүт кармоочу жаагы карышуу нин муз болуусу)
курал) жаагы катуу жааксыздар зоол.
жаа 5 (күндүн желеси) жаагын айруу жаакташ-
жаа 6 (көктү кере турган жаагын басуу жаакташтыр-
буюм) жаагын жануу жаакташтыруу
жаа7 жаагын жап кылуу жаакташуу
жаа бербөө жаагын карыштыруу жаактуу
жаа бою качуу жаагың сын! жаактууга жай бербе-
жаасы катуу жаагын ысытуу ген фраз.
жаасын салуу жаагынан түгү чыгуу жаак өчтүүлүк
жаадыр- жаагыңа жылан уялагыр жаактууда жок
жаадырт -, жаадыртт ы жаагыңа таш! жаак этин жеп
ЖАА 130 ЖАБ
З
заада1 (тукум) зат а. заводдуу заказ
заада 2: жүрөк заада зав одсуз заказник, заказниги, за-
заамин (зыян, кордук) завуч, завучту казникке
заар 1 (уу) завферма заказной
заары бетине чыгуу завхоз заказчик, закзчиги, за-
заарын төгүү загар: загар алуу казчикке
заар 2 : орто заар загара (жүгөрү уну; за- заказчы, заказчик
заар 3: таң заар гыра эмес) заки 1 (сараң)
заар 4: ичи тар, битир загара нан заки2 (тажоо, жадоо) диал.
заара (сийдик; саара загарачы диал. закилик
эмес) загба (кырсык, бөгөт) закмат (азап)
заарасы булут айлануу диал. закмат чек-
заардан-, заарданба-, заговор закматкеч
заарданган заговорчу, заговорщик закматтуу
заардант-, заардантт ы загыр (тил азар, тентек) закон (закун эмес)- за-
заардантуу диал. конго
заардануу загс, загска, загсыга закон ченемдүүлүк
заарданыш заде 1 (уулу, баласы) закондук
забар (араб тамг. белги) за де 2 закондуу
эск. заде кылуу, жадатуу, закондуулук, закондуу-
заардуу тажатуу диал. лугу, закондуулукка
заардуулук, заардуулу- зади, задиси (теги) законсуз
гу, заардуулукка зади жаман законсуздук, законсуз-
зааркан-, заарканба-, заек (аңыз) дугу, законсуздукка
заарканган з а ём закончу, закончул
зааркант-, зааркантт ы заёмдук каражаттар закуска
зааркантуу заёмчу закча (таан) диал.
зааркануу зажигалка закый-, закыюу, закыят
заарканыш зайит (сопу, такыба) дин. закыйт-, закыйтты
забар (араб тамг. белги) зайпана (сайпана эмес) закыйтуу
эск. зайпана чалыш закыйыш
забой зайпаналык закылда-
забойчу, забойщик зайтун бот., зайтунга закылдат -, закылдатт ы
забур (китеп) дин. зайы (зили) закылдатуу
забын (себепкер, жооп- зайымке эск. закылдаш
кер болуу) зайып, зайыбы, зайып- закылдоо
забыр (жабыр) пы закым 1 (мираж)
забырка- зайыппуруш (өтө чыгаан) закым 2 (жара)
забыркат-, забыркатты зайыпсыз закымда-
забыркатуу зайыптуу закымдан-, закымдан-
забыркаш зайыр 1 (чын, анык) ган
забыркоо зайыр акы закымдануу
завком зайыр 2 (ачуулуу, кар- закымдат -, закымдат -
завод (завот эмес), за- дуу) диал. ты
воду, заводго, завод зак 1 (ным, көк) закымдатуу
до, заводду зак кетирүү закымдаш
завод-фабрика зак 2 (ырайымсыз) диал. за кы мдоо
заводдук зака, закым (жара) диал. закымдуу (жаралуу)
ЗАЛ 174 ЗАР
И, Й
и сырд. ибилис (шайтан) миф. ид а
ибадат ибис (кушт. түрү) идеал
ибадаткана иглан, элан (жарыя) идеалдаштыруу
ибарат (үлгү, таалим) игнитрон идеалдуу
ибелек (камгак) игумен, игуменге идеалдуулук
ибеп (шек) идара идеалдык
ИДЕ 179 ИЙБ
К
кааба дин. каадалан-, каадаланба-, каадасынча
каабына калуу каадаланган каак: каак-каак (туур)
каада каадалант-, каадалантты каак: каак эт-
каада күтүү каадалантуу каакы (какы эмес)
каада-салт каадалануу каакы ордуна көрбөө
каада- салт ырлары ад. каадалуу каакым (какум, какым
каадала- каадасыз эмес)
КАА 191 КАБ
15– 135
КАБ 192 КАГ
15*
КАЖ 194 КАЙ
Л
лаал (асыл таш; лагыл ладанкара (кара жыгач) лакта- (лак жап-)
эмес) диал. лактал-
лаат: лаат, манат эск. лаж (көбөйүү) экон. лакталуу
лаанат, ылаанай, наа- лазарет, лазарети, лаза- лактамдар хим.
лат (каргыш тийген) ретти лактарлар
лабаз (дүкөн) эск. лазаретсиз лактат-, лактатты
лаббас (кийим) лазареттик лактатуу
лабзи (эрин) диал. лазат, лаззат (жыргоо, лактация
лабиализация (эринде- көшүлүү) лакт оо
шүү) лазаттан- лакчагер, лакшигер (кыч-
лабилдүүлүк (ийкемдүү- лазаттануу кач) диал.
лүк, өзгөргүчтүк) лаззаттуу лакый -, лакыюу, лакыят
лабиринт, лабиринти, лазер лакыйт-, лакыйтты
лабиринтти лазер басылмасы лакыйтуу
лаборант, лаборанты, лазер куралы лакылда-
лаборантты лазер материалдры лакылдак
лаборатория лазер нурлануусу лакылдактык, лакыл-
лабораториялуу лазер плазмасы физ. дактыгы
лабораториялык лазер учкуну лакылдат-, лакылдатт ы
лабораториялык чып- лазер хирургиясы лакылдатуу
калар хим. лазердик лакылдаш
лабораториялык шта- лазердик гравирлөө лакылдоо
тивдер хим. лазердик диагностика лалоневроз (сүйлөө нев-
лабрадор лазердик принтер розу) мед.
лабрадор агымы геог. лазердик технология лалопатия (сүйлөөнүн на-
лабрадор жарым аралы лазурит, лазурити, ла- чарлашы) мед.
геог. зуритти лалми (кайрак жер) диал.
лава лайка (булгаары) лалмикер (дыйкан) диал.
лаванда лайлама (тибет) фольк. лам 1 (араб тамг.)
лавис иск. лайн экон. лам 2: лам де-, лам дебе-
лавка лайнер лам дебөө, лам дебестен
лавр бот. лак (жалтыр, эритинди), лам деп ооз ачпоо
лавр гүлчамбары (ве- лагы, лакка лама1 зоол.
ногу) лак: лак-лак, лак этүү лама2 (кечил)
лавровишня лакап, ылакап; лакабы, ламаизм
лаг (кечигүү) экон. лакаппы ламантиндер
лагена биол. лакап аты бар ламаркизм
лагердик, лагерлик лакапсыз, ылакапсыз Ламберт закону физ.
лагердик режим лакей ламинардык
лагерь, лагерде лакейлик, лакейлиги, ла- ламинардык агым физ.
лагман (лаңман эмес), кейликке ламинат арх.
лагманга лакколит (тоо тектердин ламинация
Лагранж теңдемеси мат. жайгашуусу) лампа
Лагранж формуласы лак-лак эт лампада
мат. лакмус лампалуу
лагуна (саз) лаконизм лампалык
лагуна чөкмөлөрү лакт..., лакто... (тат. сөзд. лампалык генератор
лад муз., лады, ладды б. б.) лампалык күчөткүч
ЛАМ 294 ЛЕЙ
М
маа 1 сырд. маалымат жабдуусу маалыматтуу
маа 2 (мага) сүйл. комп. маалыматтык
маа десең маалымат коому комп. маалыматтык тейлөө
маазин (азанчы; мазин маалымат коопсуздугу маалыматтык терминал
эмес) комп. экон.
маазир (эске алуу, кечи- маалымат көлөмү комп. маалымда-
рүү) диал. маалымат маданияты маалымдама
ма ал комп. маалымдарек (реквизит)
маал-маал (мезгил-мез- маалымат мониторин- маалымдат-, маалым-
гил) ги комп. датты
маала (квартал), махала маалымат монополиз- маалымдатуу
диал. ми экон. маа лымд оо
маалда-: маалдап маалымат объектиси маалымдуулук
маалим 1 (мугалим) комп. маана (баш калка)
маалымат процесси маанай (көңүл)
маалим 2, маалым
комп. маанайы ачык
маалка-
маалымат ресурстары маанайы жапыз
маалкат -, маалкатт ы
маалымат рыногу экон. маанайы пас
маалкаттыр-
маалымат сайты комп. маанала-
маалкаттыруу
маалымат системасы мааналоо
маалкатуу комп. маанек (баш калка)
маалкоо маалымат согушу маанекте-
маалы маалымат стратегиясы маанектеш
маалым, маалим (маа- экон. маанектөө
лум эмес) маалымат тактыгы комп. маани (мазмун; маана
маалым кат маалымат технология- эмес)
маалымат (маалумат сы комп. маани бербөө
эмес), маалыматы, маа- маалымат ээси комп. маани-жай
лыматты маалыматтарды издөө маанилеш сын а.
маалымат агенттиги маалыматтардын жет- маанилүү
маалымат баасы киликтүүлүгү экон. маанилүүлүк, маанилүү-
маалымат базасы ук. маалыматнаама (спра- лүгү, маанилүүлүккө
маалымат банкы вочник) маанисиз
маалымат борбору маалыматсыз маар 1 геол.
МАА 299 МАГ
мандаш токун-, ман- манко (кем чыгуу) экон. маң1: маң-маң бас (төө)
даш урун- манометр маң 2 (мас)
мандем (оору, сыр) мансап, мансабы, ман- маң баш
мандем 2 (сыр) саппы маң бол-
мандеми бар мансапкор мансапкор- маң болуу
мандемдүү дугу, мансапкордук- маң3 (чүкө оюнда аралык),
мандикер (жалданган жу- ка эки чүкөнүн маңы
мушчу) мансапкордук, ман- маңарлан (арый баштоо)
мандил, мандили (шө- сапкорлук; мансап- маңгел (орок)
күлө) корлугу, мансап- маңгел баш
мандолина корлукка маңгел ур- (оюн)
мандыр: мандырдай мансапсыз маңги1, баңги (макоо; мең-
манёвр мансаптуу ги эмес)
манеж-, манежге, ма- мансарда маңги суу
нежди мант 1 (амал) маңгилен-, маңгиленбе-,
манек (толук, чың) ма- мант бер- маңгиленген
нектей мант берүү маңгиленүү
манекен, манекенге мант 2 этн. маңгилик, маңгилиги,
манера иск. мант байла- маңгиликке
манералуулук иск. мантай-, мантаюу, ман- маңоо, маңыроо
манжа, манча таят маңги2 (түбөлүк)
манжа канаттуулар зоол. мантайт-, мантайтты маңоолук
маңгыл (кызгылт)
манжа сөөктөрү мантайтуу
маңгыт (ит)
манжа сымал разряд мантайыңкы
маңгыт-даңгыт
манжалуу мантайыш
маңда- (бийик өсүү)
манжара, манжыра мантаң: мантаң-мантаң
маңдай, маңдайы
манжаралуу мантаңда-
маңдай бети
ма нжасыз мантаңдоо
маңдай булчуңу
манжета мантек (муштум) маңдай дөмпөгү, чеке
манжур мантия маңдай жылытарлык
манжур жаңгагы манто маңдай көндөйлөрү, ко-
манжур операциясы мант уу (тамак), манты булдары мед.
манжур тили мантуучу маңдай рефлектору мед.
манжур түздүгү мантыгуу маңдай сөөгү кайкы
манжур-корей тоолору мантык (тыңы-) (бактысыз)
манжурлар мантыктыр- маңдай сөөгүнүн урчу-
манжыра (ириң) мантыктыруу гу мед.
манжыралуу манускрипт, манускрип- маңдай сөөк кобулу мед.
маникюр ти, манускриптти маңдай тери
Манила келишими (тар.) мануфактура маңдай тери кайтуу
манила кендир буласы манчырка- маңдай-тескей
манипулятор манчыркагансы- маңдай шамы, чырагы
манипуляция манчыркат-, манчыр- маңдай эмгеги (бөбөктүн)
манифест, манифести, катты маңдайга бүткөн
манифестти манчыркатуу маңдайга жазганды кө-
манифестант, мани- манчыркаш рүү
фестанты, манифес- манчыркоо маңдайга жазуу
тантты манчыркоочулук маңдайга жазылган
манифестация маньеризм иск. маңдайы ачык
манихейчилик дин. маньяк маңдайы жарык
МАҢ 307 МАР
Н
наабай наабайчы-чебер наал, наалы 1 (аалы эмес)
наабайкана наадан, нааданга наал как-
наабайчы наадандык, нааданды- наалат (лаанат, аалат
наабайчылык, наабай- гы, наадандыкка эмес)
чылыгы, наабайчы- нааданчылык, наадан- наалат айтуу
лыкка дык наалат келтирүү
НАА 331 НАК
О
о1 (ал) а. а., сүйл. обдулт-, обдултту обертонго, обертонду
о дүйнө кетүү обдултуу обзор
о 2 сырд. обдулуу обиход муз.
оазис обдулуш обкатка (баптоо) тех.
оазиссиз обелиск, обелиски, обе- обком
обара: эки обара (эки ки- лискки областтык, облустук
шилик) Оберон (Урандын жан- областтык сот
оббо сырд. доочусу) астр. область, облус, областы,
обдул- обертон муз. обертоню, областты
ОБЛ 339 ОЗБ
Ө
өбө: өбө-дөбө өгөлүү өжөрлөн-, өжөрлөнбө-,
өбөк (жөлөк), өбөгү, өбөккө өгөндү өжөрлөнгөн
өбөк баа (кепилдик бе- өгөө (эгөө эмес) зат а. өжөрлөнүү
рүүчү баа) өгөөлө- өз
өбөктө- (эңкей-) өгөөлөн-, өгөөлөнбөй-, өз алдынча
өбөктөө өгөөлөнгөн өз алдынча билим алуу
өбөктөт-, өбөктөттү өгөөлөнүү өз алдынча иштөө
өбөктөтүү өгөөлөт-, өгөөлөттү өз алдынча разряд физ.
өбөктөш өгөөлөтүү өз алдынча үйрөнүү
өбөктүү өгөөлөш өз алдынчалык
өбөлгө (өбүлгө эмес) өгөөлүк өз ара
өбөлгө түзүү өгөөлүү өз ара алмашуучулук
өбөлгөлөө өгөрөк (куш) миф. өз ара аракеттешүү физ.
өбүрө1-: өбүрө-чөбүрө өгөт-, өгөттү өз ара аргындаштыруу
өбүрө2-: өбүрөп-чөбүрөп өгөтүү а. ч.
өбүү өгөтүш өз ара байланыш
өбүш1 к. а. өгөш- өз ара жардам кассасы
өз ара индукция физ.
өбүш2- өгүз
өз ара мамиле
өбүшүү өгүз арамза
өз ара окутуу
өгө- өгүз арамза
өз ара салык
өгөй өгүз бака
өз арбайын согуу
өгөй ата өгүз догун карматуу өз баасы
өгөй бала өгүз өлбөсүн, араба сын- өз башына жетүү
өгөй-кагай басын өз бетинче
өгөй кыз өгүз өлтүргөн балта өз бийлик эск.
өгөй-татай өгүздүү өз бөгүңдү бөктө
өгөй эне өгүзсүз өз жаздыгын ала жатуу
өгөйлө- өгүнкү өз кабарчы
өгөйлөө өгүнтөдөн, өгүнтөн өз канын кайра куюу
өгөйлөт-, өгөйлөттү өгүнү өз кашыгын өзүнө салуу
өгөйлөтүү өгүнчөрөөк өз кекиртегин ойлоо
өгөйлөш өжөк: өжөк-өжөк (кан жөн.) өз кийимине өзү батпоо
өгөйлүк, өгөйлүгү, өгөй- өжөктө- (көп чыгуу) өз киндигин өзү кесүү
лүккө өжөктөө- өз көзүнө өзү ишенбөө
өгөйсүн-, өгөйсүнбө-, өгөй- өжөр өз көмөчүнө күл тартуу
сүнгөн өжөрдүк, өжөрлүк, өжөр- өз көмөк чарба
өгөйсүнүү дүгү, өжөрдүккө, өз кулагына өзү ишен-
өгөл- өжөрлүгү, өжөрлүккө бөө
ӨЗ 356 ӨЗД
П
паана (маана эмес) диал. паани (жалган) дин. пада диал. (бада)
паанай, маанай (таяныч, паб арх. падар (ата)
назар) паблик релейшнз падарыңа наалат
паанала- (маанала эмес) паблисити экон. диал.
пааналат- (мааналат эмес) павиан, павианга падачы (бадачы) диал.
пааналоо (мааналоо эмес) павильон, павильонго па-де-де муз.
паанек (турак жай, кал- павильондук паднос (поднос) сүйл.
канчы) пагода падноссуз
ПАД 366 ПАН
Р
раазы (ыраазы) сүйл. радикал оппозициячы- радио түйүнү
рабат лар радио үйү
рабаят (накыл) радикал социалисттер радио уктуруу
рабби (кудай, теңир) дин. радикал2 мат. радио электрондук ап-
рабфак, рабфагы, раб- радикалдар теориясы параттар
факка радикалдуу радиоактивдүү
равшан диал. радикалдуу аракет радиоактивдүү мине-
рагу (тамак) радикалдуу идея ралдар
радар радикалдуу көз караш радиоактивдүү рудалар
раджа радикалдуу саясат радиоактивдүү элемент-
радиан, радианга радикализм тер
радиатор радикулит, радикулити, радиоактивдүүлүк,
радиация радикулитт и радиоактивдүүлүгү, ра-
радиация коопсуздугу радио диоактивдүүлүккө
радиация сезгичтик радио-оператор радиоаппарат, радио-
радиациялык радио өнөр жайы аппараты, радиоап-
радиациялык химия радио спорту паратты
радиациялык дефект радио-телефон радиоаппаратура
радий радио товарлары радиоастрономия
радикал1 саясат радио толкуну радиобиология
РАД 378 РАМ
С
саа 1 (сага) а. а., сүйл. саандуулук, саандуулугу сабаш
саа 2 - саандык сабиз
саагыч саансыз сабизсиз
саагыч аппарат саанчы сабий (бөбөк) диал.
саагыч установка саар дин. сабоо 1 (жүн сабагыч)
саадак, саадагы, саадакка саат 1 (мезгилди билди- сабоо 2 к. а.
саадаксыз рет), сааты, саатты сабот аж
саадактуу саат оңдогуч сабуула- (сабыл-) фольк.
саадакчан саат оңдоо сабыл- (каала-, шаш-)
саадакчы саат сайын сабылт-, сабылтты
саадат (бакыт, таалай), саат 2 (жолтоо), саатты, сабылтуу
саадатты, сааты сабылуу
саадаты диал. саат баскыр сабыр
саадыр- саат чырмагыр сабыры суз
саадырт-, саадыртт ы саат сыз сабырдуу
саадыртуу сааттуу сабырдуулук, сабырдуу-
саадыруу сааттуу балдар лугу, сабырдуулукка
саадырыл- сааттык сабырдык, сабырдуулук
саадырылуу саатына төлөө сабырсыз
саал 1 (бир из) сааш сабырсыздан-, сабыр-
саал-паал саба 1 (кымыз идиши) сызданба-, сабырсыз-
саал 2 - саба 2 - данган
саалуу сабап-уруп сабырсыздануу
сабырсыздык, сабыр-
саалык- (кечик-, шашпа-) сабак 1 пед., сабагы, са-
сыздыгы
саалыктыр- бакка
саванна
саалыктыруу сабак 2 (сап) ад.
савар муз.
саалыт- (күттүр-), саа- сабак 3 бот.
сага ад.
лытты сабакташ
сага (сен; саа эмес)
саалытуу сабал-
сагак (эки алды), сага-
саалыш сабала- гы, сагакка
саам (бирсаам) сабалоо сагаксыз
саамай сабам сагактуу
саамайла- бир сабам жүн сагала-
саамайлоо сабантуй сагалак
саамайлуу сабат 1 пед., сабаты, са- сагалат-, сагалатт ы
саамайсыз батты сагалатуу
саамал сабат 2-, сабатты сагалаш
саамалсыз сабат сыз сагалдырык, (сакалды-
саамалык, саамалыгы, сабатсыздык, сабатсыз- рык эмес), сагалдыры-
саамалыкка дыгы, сабатсыздыкка гы, сагалдырыкка
саамык-, саалык- сабатсыздыкты жоюу сагалдырыкта-
саамыкт а- сабаттуу сагалдырыкт оо
саамыктат-, саамыктат - сабаттуулук, сабаттуулу- сагалдырыктуу
ты гу, сабаттуулукка сага лоо
саамыктатуу сабаттуулук деңгээли сагана (мавзолей)
саан, саанга сабаттыкка чейинки коом сагаса (чекенде)
саан мезгили сабатуу саг ыз
САГ 385 САЙ
28*
СО Л 402 СО О
Т
таа (чүкө жөн.) таажылануу таалайлуулук, таалайлуу-
таа конуу таажылуу лугу
т ааж езде т аажысыз таалайсыз
таажеңе таазим, таасим (таа- таалайсыздык, таалай-
таажы 1 (монархтын; жим, таазым эмес) сыздыгы
тажы эмес) таала: кудай таала таалим (таалым эмес)
таажы 2 тех. таалай таалим-тарбия
таажы разряд таалай-бак таалимдүү
таажыдар (тажыдар таалайын тебүү таалимдүүлүк
эмес) таалайына таш тийүү таамай
таажылан таалайлуу таамайла-
ТАА 421 ТАБ
У
уайт-спирит хим. убадалаштыруу убайда кал-
уба-: убай-чубай, убап- убадалашуу убайын тарт-
чубап убадалуу убайлуу
убаажы (себеп) убадасыз убайрам (ойрон) диал.
убаалы (көзү ачык) убазир, вазир убайсыз
убагынча убай 1 (опаа, жыргал), убайым
убада убайын убайым-кайгы
убадалаш- убай көр- убайымда-
убадалаштыр- убай 2 (убайым), убайын убайымдоо
УБА 470 УЗУ
Ү
үбөл- (майдалануу; үгөл- үзгүлөө үзүмчүлүк
эмес) үзгүлөт- үзүндү
үбөлө- (майдалоо) үзгүлөтүү үзүр
үбөлөн-, үбөлөнбөй, үбө- үзгүлөш- үзүр 1: үзүр-мазыр сөз
лөнгөн үзгүлтүк, үзгүлтүгү, үз- үзүр 2 (жыргал)
үбөлөндү (күкүм) гүлтүккө үзүр көр-
үбөлөндү кыртыш үзгүлтүксүз үзүр тап-
үбөлөнт-, үбөлөнттү үзгүлтүксүз бөлчөк үзүрдүү, үзүрлүү
үбөлөнүү мат. үзүрдүүлүк
үбөлөө үзгүлтүксүз өндүрүш үзүү
үбөлөт-, үбөлөттү үзгүлтүксүздүк мат. үзүүчү а.
үбөлөтүү үзгүлтүктүү үзүш1 к. а.
үбөлүк, үбөлүгү, үбөлүк- үздүгүү үзүш2-
кө үздүк-, үздүгүп, үздүккөн үзүшүү
үгү- (майдала-) үздүксүз үзчү 1 ө. ч.
үгүндү (үбөлөндү) үздүктүр- үзчү 2-
үгүт, үгүттү, үгүтү үздүктүрүү үй1 (там), үйү
үгүт-насыят үздүр- үй башы
үгүттө- үздүрт-, үздүрттүү үй бетин көрбөө
үгүттөө үздүртүү үй-бүлө
үгүттөөчү а. үздүрүү үй-жай
үгүттөт- үздүрүш үй -жайлуу
үй камак
үгүттөтүү үзмө
үй көтөрүү
үгүттөш үзөңгү (үзөнгү эмес)
үй күчүк
үгүттөчү ө. ч. үзөңгү боолукка салуу
ү й-т ирич и ли к
үгүттөш үзөңгү боосу алты кабат
үй чычкан
үгүтчү үзөңгү жолдош
үйгө батпоо
үгүү (майдалоо) үзөңгү кагышуу
үйдү башына көтөрүү
үдө: үдөй албоо (бүтүр- үзөңгүдөн бут таюу
үйдүн ичин үч көтөрүү
бөө) үзөңгүнү чирене тебүү үй2, үйөт, үйүү
үдөө: үдөөсүнө чыгуу үзөңгүлөш үйгүз- (үйдүр-; үйгүс эмес)
үдөт (сан, эсеп) үзөөгөн, үзөөнөк үйгүзүү
үдүрөй-, үдүрөйөт, үдү- үзөөнөк үйгүс (үйбөс)
рөйүү үзүк1 (жабуу), үзүгү, үйгүч
үдүрөйт-, үдүрөйттү үзүккө үйдүр-
үдүрөйтүү үзүк2 (үзүндү) үйдүрүү
үжөт (маани, пайда), үжөт- үзүл 1: үзүл-кесил үйлө- (отту)
тү, үжөтү үзүл 2: үйлөмө
үжөтүнө чык- үзүлүп-сүзүлүп үйлөмө аспаптар муз.
үжөтүү үзүлгөнүн улап, үйлөн-, үйлөнбөй, үйлөн-
үжүрө (медреседеги бөл- чачылганын жыйноо гөн
мө; ожура эмес) эск. үзүлгүс үйлөндүр-
үз-, үзсө, үзчү- үзүлүңкү үйлөндүрүү
үзүп алуу үзүлүңкүрө- үйлөнт-, үйлөнттү
үзүп-жулуп үзүлүңкүрөө үйлөнтүү
үзүп-кесип үзүлүү үйлөнтүш
үзгүлө- үзүм (үзүп алынган бөлүк) үйлөнүү
ҮЙЛ 479 ҮЛӨ
Ф
фабзавком фаворит, фаворити, файл
фабия мед. фаворитти факел
фабрика фагот, фаготу, фаготту факелдүү
фабрика-ашкана фаготист, фаготисти, факелчи
фабрика-автомат фаготистти факир
фабрика-завод фагоцит мед. фа кс
фабрикалык фагоцитоз мед. факсимиле
фабрикант, фабрикан- фаза факт, факты, фактт ы
ты, фабрикантты фазалык фактор
фабрикат, фабрикаты, фазенда факториал
фабрикатты фазометр факторинг экон.
фабула фазотрон физ. фактория
ФАК 483 ФЕР
Х
ха: ха-ха сырд. хаки (өң, ирең) халиф, калиф
хабанера халат, халаты, халатты халифат, халифаты, ха-
хадж (ажы, ажылык) дин. халат сыз лифатты
хадис (баян) халаттуу халоза мед.
хака зоол. халва халтура
ХАЛ 487 ХУТ
Ц
цезура центристтик цинк куймасы
цейтнот, цейтноту, цейт- центрифуга цинк кычкылы
ноту центросома цинкограф
цейхгауз церебралдуу цинкография
целакант зоол. церемониал цинктелүү
целибат церемониймейстер цинктөө
целлофан, целлофанга церемония (үлпөт) цинния
целлулоид, целлулоид- цереус циперус
ди, целлулоиди церцис цирк
целлулоиддик цессия циркач сүйл.
целлюлит зоол. цех циркон
целлюлоза цех автомат циркорама
целлюлозалык цехком (цехтик коми- циркуль, циркулду
цельсий: цельций граду- тет) циркуляр
су цехт ик циркуляция
цемент, цементи, це- цеце цирроз мед.
ментти циан, цианга циста бот.
цемент заводу циандуу цистерна
цементобетон циандуу калий цистит, цистити, циститти
цементте- цианид цистолит
цементтел- цианировкалоо цитадель, цитаделди
цементтелүү цивилизатор цитата
цементтет-, цементтетти цивилизация цито… (тат. сөзд. б. б.)
цементтетүү цигейка цитолизин мед.
цементтик цикада цитология
цементтөө цикл цитоплазма бот.
цементтүү цикламен цитрамон мед.
ценз циклдүү цитрон бот.
цензор цикло… (тат. сөзд. б. б.) цитрохром
цензордук, цензорлук циклон, циклонго цитрус
цензура циклоп, циклобу, цик- цитрус өсүмдүктөрү
цензурала- лоппу циферблат, цифербла-
цензуралоо циклотрон, циклотронго ты, циферблатты
цензуралык цилиндр цифра
цент цилиндрдик цифралуу
центнер цимбалдар цифралык
центнердик, центнерлик цинга цоколь
централизация цинизм цунами
централизм цинк, цинки, цинкке цыган
центризм
Ч
чаалы- (алсыра-) чаалыкпастык, чаалык- чаалытуу
чаалыгуу пастыгы чаамай: ак чаамай, ала
чаалык-, чаалыгып, чаа- чаалыктыр- чаамай
лыккан чаалыктыруу чаар
чаалыкпа чаалыт-, чаалытты чаар ала (чаарала эмес)
ЧАА 489 ЧАД
Ш
шаа 1, (чоң, зор) ир. шаардык шай 1 (күч, кубат)
шаа арык шаарча шайы бошоо
шаа кесе шабас (баатыр; шабаз шай 2 (ойдогудай)
шаа мүйүз эмес) шай келүү
шаа супа (чоң текче) шабдалы шай3 (шайы): шай көпөлөк
диал. шабиет (оюн; шабият шай4: шай колдогон фольк.
шаа терек эмес) шайба
шаа тыт шабиет тебүү шайбыр (жылкы басыгы)
шаа 2 (күч): шаа жетпөө, шаблон, шаблонго шайбыр жорго
шаа келбөө шабыра- шайбырла-
шаабаз (шумкар, аза- шабырат-, шабыратты шайбырлан-, шайбыр-
мат) диал. шабыратуу ланбай, шайбырланган
шаабай: шаабайы сууду шабыр 1 (камыш) шайбырлант-, шайбыр-
шаадат (күбөлүк) шабыр 2 : шабыр-шабыр, лантты
шаазаада шабыр-шубур шайбырлантуу
шаала- (көпчүлүк иш- шабырла-, шабыра- шайбырлануу
төөдө) шабырлоо шайбырлат-, шайбыр-
шаалар шабырлуу латты
шаал: көк шаал (куштун шабыроо шайбырлатуу
боосу) шабыртта- шайбырлоо
шаан: шаан-шөкөт шабырттат-, шабырттатты шайдаңда-
шаани (шаң; шани эмес) шабырттатуу шайдаңдоо
шааниле- шагдам (көңүл көтөрүү) шайдоот
шаанилен, шаанилен- шагыл шайдооттон-, шайдоот-
бей, шааниленген шагылдуу тонбой, шайдооттонгон
шаанилент-, шаанилент- шагылсыз шайдооттонуу
ти шагыра- шайдооттук, шайдоотту-
шаанилентүү шагырат- (шаграт- эмес), гу, шайдооттукка
шааниленүү шагыратты шайка
шаанилөө шагыратуу шайкелең
шаанилүү шагыраш шайкеңден-, шайкелең-
шаар шагыроо денбе-, шайкелеңден-
шаар курулушу шады (колдун) ген
шаар чалдыбары шады араба шайкелеңденүү
шаары бузулуу шадылуу шайкелеңдүү
ШАЙ 514 ШАЛ
Щ
щётка щёткалоо
щёткала щи
Ы
ыба, ыйба ыба кара- ыгыр-, ныгыр ыгыш
ыбыр: ыбыр-жыбыр ыгыруу ыдык (зордук), ыдыгы,
ыбырсы- ыгырыл- ыдыкка
ыбырсыт-, ыбырсытты ыгырылт-, ыгырылтты ыдык көрсөт-
ыбырсытуу ыгырылтуу ыдыр (ирет)
ыгуу ыгырылуу ыдыра-
ыгым: ыгым-чыгым ыгырылыш ыдырат-, ыдыратты
ЫДЫ 527 ЫЙЫ
Э
эбак (эчак) эбелектеш цияланбай, эвакуа-
эбаккы эбелектөө цияланган
эбегейсиз эбеп (дары-дармек) эвакуациялануу
эбедей: эбедейи эзилүү эбепке-себеп эвакуациялоо
эбей: эбей-себей жаа- (күн) эбий эвапорография физ.
эбелек1 (мыктын), эбеле- эбил: эбилип-себилип эвкалипт, эвкалипти,
ги, эбелекке эбир: эбир-жебир эвкалиптти
эбелек бакалоордуу ба- эбире- эвкалипт майы
лыктар зоол. эбирет-, эбиретти эволюционизм
эбелек курттар зоол. эбиретүү эволюционист, эволю-
эбелек тиштүү келе- эбиреш ционисти, эволюцио-
миш а. ч. эбирөө нистти
эбелек 2 (камгак), эбеле- эбонит хим. эволюция
ги, эбелекке эвакуация эволюциялык
эбелекте- эвакуацияла- эволюциялык окуу
эбелектей эвакуациялан-, эвакуа- биол.
ЭВР 535 ЭКВ
Ю
юбилей юморист, юмористи, юридикалык
юбилейлик юмористти юра (доор)
юбилейсиз юмористик юридикалык жак ук.
юбиляр юмористика юридикалык жардам ук.
юбка юнга юриспруденция
ювелир юникод комп. юрист, юристи, юристти
ювелирдик юниор юрисконсульт, юрискон-
юз тех., юзга, юзду юнкер сульту, юрисконсульт-
Юлий календары биол. юнкердик, юнкерлик ту
юмор юннат, юннаты, юннатты юстиция
юмореска ад. юннаттык
Я
явантроп зоол. ягуар ядро күчтөрү
явалыктар ядро ядро модели
ягдташ аңч. ядро заряды ядро отуну
ЯДР 551 ЯЩУ