Ο ΩΚΕΑΝΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΣΟΦΙΑΣ

©http://www.blavatsky.gr

του Ουίλλιαμ Χ. Τζάτζ

Αρχική έκδοση 1893. Θεοσοφικός Πανεπιστημιακός Τύπος ηλεκτρονική έκδοση ISBN 1-55700-
034-4.
Διορθώσεις που έγιναν από τον κ. Τζατζ μετά την πρώτη έκδοση, ενσωματώνονται στο κείμενο.
Το κείμενο αυτής της έκδοσης συμφωνεί κατά λέξη με τη δεύτερη έκδοση του 1893 όπως αυτή
αναθεωρήθηκε από τον Ουίλλιαμ Χ. Τζατζ. Αναφορές και τυπογραφικά σφάλματα έχουν
διορθωθεί.

1
 ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου καταβάλλεται μια προσπάθεια να παρουσιαστεί η Θεοσοφία με
τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει κατανοητή από τον κοινό αναγνώστη. Ο συγγραφέας τονίζει κάποια
θέματα βασιζόμενος στις γνώσεις του και είναι σαφές ότι φέρει την ευθύνη για ό,τι γράφεται. Η
Θεοσοφική Εταιρεία δεν αναμειγνύεται ούτε περιορίζεται από οτιδήποτε λέγεται στο βιβλίο,
ούτε είναι οποιοσδήποτε από τα μέλη της λιγότερο καλός Θεόσοφος επειδή μπορεί να μην
αποδέχεται ό,τι κατατίθεται. Η κατασταλαγμένη πεποίθηση που φαίνεται να διαποτίζει τα
κεφάλαια δεν είναι αποτέλεσμα δογματισμού ή ευφυολογήματος, αλλά ρέει από γνώση
στηριζόμενη σε αποδείξεις και εμπειρία.

Τα μέλη της Θεοσοφικής Εταιρείας θα παρατηρήσουν ότι ορισμένες θεωρίες ή δόγματα δεν
έχουν καταγραφεί. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν θα μπορούσαν να αναλυθούν δίχως
αδικαιολόγητη επέκταση του βιβλίου και δίχως να προκαλέσουν, άνευ λόγου, διαμάχη.

Το ζήτημα της «Θέλησης» δεν έχει αναλυθεί, καθώς αυτή η δύναμη ή ικανότητα είναι
κρυμμένη, λεπτή, μη ανακαλύψιμη ως προς την ουσία της και ορατή μόνο στα αποτελέσματα
της δράσης της. Καθώς είναι απόλυτα άχρωμη και διαφέρει σε ηθική ποιότητα ανάλογα με την
επιθυμία που βρίσκεται πίσω της, καθώς επίσης συχνά δρα ερήμην μας, και καθώς λειτουργεί
σε όλα τα βασίλεια τα κατώτερα του ανθρώπου, δεν θα ήταν επιτυχές να προσπαθήσουμε να
την ερευνήσουμε ξεχωριστά από το πνεύμα και την επιθυμία.

Αυτό το βιβλίο δεν διεκδικεί κάποια πρωτοτυπία. Ο συγγραφέας δεν έχει εφεύρει τίποτα, δεν
έχει ανακαλύψει τίποτα απ’ αυτό, αλλά απλά έχει καταγράψει αυτά που διδάχθηκε και τα οποία
του έχουν αποδειχθεί . Επομένως είναι μόνο μια κατάθεση αυτών που ήταν ήδη γνωστά.

ΓΟΥΙΛΙΑΜ Χ. ΤΖΑΤΖ

Νέα Υόρκη, Μάιος, 1893.

3
Περιεχόμενα

Κεφάλαιο 1: ΘΕΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΙ .................................................................. 11 
Γενικός  ορισμός  της  Θεοσοφίας.  Η  ύπαρξη  υψηλά  αναπτυγμένων  όντων  στο 
Σύμπαν.  Αυτά  τα  όντα  είναι  οι  Μαχάτμα,  οι  Μύστες,  οι  Αδελφοί,  οι  Αντέπτ.  Πώς 
εργάζονται και γιατί παραμένουν τώρα κρυμμένοι. Η Ομάδα τους. Είναι τελειωμένα 
όντα  από  άλλες  περιόδους  εξέλιξης.  Είχαν  εμφανιστεί  με  διάφορα  ονόματα  στην 
ιστορία:  Απολλώνιος, Μωυσής, Σολομών.   Και άλλοι πολλοί ήταν μέλη αυτής της 
αδελφότητας.  Είχαν  μία  μοναδική  διδασκαλία.  Είναι  εφικτοί  διότι  ο  άνθρωπος 
μπορεί  τελικά  να  γίνει  όπως  αυτοί.  Συντηρούν  την  αληθινή  διδασκαλία  και 
προκαλούν την επανεμφάνισή της στην κατάλληλη στιγμή.  
Κεφάλαιο 2: ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ  ................................................................................... 23 
Μια θεώρηση των γενικών νόμων που κυβερνούν τον Κόσμο. Η επταπλή διαίρεση 
του συστήματος. Η Πραγματική Ύλη δεν είναι ορατή και αυτό πάντοτε ήταν γνωστό 
στην  Ομάδα.  Ο  Νους,  το  ευφυές  τμήμα  του  Κόσμου.  Στο  Συμπαντικό  Νου 
εμπεριέχεται το επταπλό σχέδιο του Κόσμου. Η Εξέλιξη προχωρά με βάση το σχέδιο 
του Συμπαντικού Νου.  Οι περίοδοι της εξέλιξης τερματίζονται  και έρχεται η Νύχτα 
του  Μπράχμα.  Η  Μωυσαϊκή  απόδοση  της  Κοσμογένεσης  έχει  επισκιάσει  τις 
σύγχρονες  αντιλήψεις.    Οι  Εβραίοι  είχαν  απλά  πάρει  ένα  τμήμα  της  διδασκαλίας 
από τους αρχαίους Αιγυπτίους. Η διδασκαλία συμφωνεί με την εσωτερική ερμηνεία 
της Γένεσης. Η γενική διάρκεια των περιόδων της Εξέλιξης. Ίδια διδασκαλία με αυτή 
του Χέρμπερτ Σπένσερ. Η παλαιά Ινδουιστική χρονολογία δίνει τις λεπτομέρειες. Η 
ιστορία  του  Ναού  του  Σολομώντα  είναι  αυτή  της  ανθρώπινης  εξέλιξης.  Η 
διδασκαλία πολύ αρχαιότερη της χριστιανικής. Η πραγματική ηλικία του κόσμου. Ο 
Άνθρωπος  είναι  ηλικίας  άνω  των  18.000.000  ετών.  Η  Εξέλιξη  επιτυγχάνεται 
αποκλειστικά  από  τα  Εγώ  τα  οποία  τελικά  γίνονται  οι  χρήστες  των  ανθρώπινων 
μορφών.  Καθεμία  από  τις  επτά  αρχές του  ανθρώπου  προκύπτει  από  καθεμία  από 
τις επτά μεγάλες διαιρέσεις του Σύμπαντος.  
Κεφάλαιο 3: Η ΓΗΙΝΗ ΑΛΥΣΟΣ ......................................................................................... 31 
Η διδασκαλία αναφορικά με τη Γη. Η επταπλότητα. Ανήκει σε μια περιφορά από την 
άλυσο των επτά που αντιστοιχεί στον άνθρωπο. Αυτές οι επτά περιφορές δεν είναι 
χωρισμένες μεταξύ τους αλλά συνενωμένες. Η Γήινη άλυσος είναι η μετενσάρκωση 

4
 μιας προηγούμενης, παλαιότερης αλλά τώρα νεκρής αλύσου. Η σελήνη μας είναι ο 
ορατός  αντιπρόσωπος  αυτής  της  παλαιάς  αλύσου.  Η  Σελήνη  είναι  τώρα  νεκρή  και 
σε συμπύκνωση. Η Αφροδίτη, ο Άρης, κλπ, είναι μέρη άλλων αλύσων παρόμοιων με 
τη δική μας. Μία μάζα των Εγώ για κάθε άλυσο. Ο αριθμός, αν και ανυπολόγιστος,  
είναι  πεπερασμένος.  Η  πορεία  της  εξέλιξής  τους  μέσω  των  επτά  σφαιρών.  Σε 
καθεμία αναπτύσσεται ένα ορισμένο τμήμα της φύσης μας. Στην τέταρτη σφαίρα η 
διαδικασία της συμπύκνωσης έχει αρχίσει και προσεγγίζει το όριό της. ( Σελίδες από  
Κεφάλαιο 4: Η ΕΠΤΑΔΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ  .................................................... 37 
Η  σύσταση  του  ανθρώπου.  Με  ποιο  τρόπο  η  διδασκαλία  διαφέρει  από  τη 
χριστιανική.  Η  πραγματική  διδασκαλία  ήταν  γνωστή  κατά  τους  πρώτους  αιώνες 
αυτής  της  εποχής,  εσκεμμένα  όμως  αποσύρθηκε  από  ένα  έθνος  μη  ικανό  να  την 
αντέξει.    Ο  κίνδυνος  αν  η  δοξασία  δεν  είχε  αποσυρθεί.  Η  επταπλή  διαίρεση.  Οι 
αρχές ταξινομημένες. Οι διαιρέσεις συμφωνούν με την άλυσο των επτά σφαιρών. Ο 
κατώτερος  άνθρωπος  είναι  μια  σύνθετη  ύπαρξη.  Η  ανώτερή  του  τριάδα.  Οι 
κατώτερες τέσσερις αρχές παροδικές και φθαρτές. Ο θάνατος αφήνει την τριάδα ως 
το μόνο μόνιμο τμήμα μας. Τί είναι ο φυσικός άνθρωπος και τί ο άλλος, ο αόρατος, 
ο  θνητός  άνθρωπος.  Ένας  δεύτερος  φυσικός  άνθρωπος  μη  ορατός  αλλά  ωστόσο 
θνητός. Οι αισθήσεις ανήκουν στον αόρατο άνθρωπο και όχι στον ορατό.  
Κεφάλαιο 5: ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΑΣΤΡΙΚΟ ΣΩΜΑ  ......................................................................... 43 
Το  σώμα  και  η  ζωτική  αρχή.  Το  μυστήριο  της  ζωής.  Ο  ύπνος  και  ο  θάνατος 
οφείλονται  σε  πλεόνασμα  ζωής  μη  ανεκτό  από  τον  οργανισμό.  Το  σώμα  είναι  μια 
ψευδαίσθηση.  Τί  είναι  το  κύτταρο.  Η  ζωή  είναι  συμπαντική.  Δεν  είναι  το 
αποτέλεσμα  του  οργανισμού.  Το  Αστρικό  Σώμα.  Από  τί  αποτελείται.  Οι  δυνάμεις 
του και οι λειτουργίες του. Είναι το πρόπλασμα του σώματος. Κατέχεται από όλα τα 
βασίλεια της φύσης. Η δύναμή του να ταξιδεύει. Τα πραγματικά αισθητήρια όργανα 
είναι  στο  αστρικό  σώμα.  Η  θέση  του  αστρικού  σώματος  στις  πνευματιστικές 
συνεδρίες. Το αστρικό σώμα εξηγεί την τηλεπάθεια, τη διόραση, τη διακοή και όλα 
τα παρεμφερή ψυχικά φαινόμενα.  
Κεφάλαιο 6: ΚΑΜΑ –ΕΠΙΘΥΜΙΑ  ............................................................................. 52 
Η τέταρτη αρχή, Κάμα Ρούπα, σημαίνει τα Πάθη και τις Επιθυμίες. Το Κάμα Ρούπα 
δεν  δημιουργείται  από  το  σώμα  αλλά  είναι  η  αιτία  του  σώματος.  Αυτή  είναι  η 
εξισορροπητική  αρχή  των  επτά.  Είναι  η  βάση  της  δράσης  και  υποκινητής  της 
θέλησης. Ορθή επιθυμία οδηγεί σε ορθή δράση. Αυτή η αρχή έχει μια ανώτερη και 
μια κατώτερη όψη. Η αρχή είναι στο αστρικό σώμα. Στο θάνατο συγχωνεύεται με το 
αστρικό  σώμα  και  κατασκευάζει  από  αυτό  ένα  κέλυφος  του  ανθρώπου.  Κατέχει 
δικές  του  δυνάμεις,  η  φύση  των  οποίων  έχει  το  δικό  της  αυτοματισμό.  Αυτό  το 
κέλυφος  είναι  το  επονομαζόμενο  «πνεύμα»  των  πνευματιστικών  συνεδριών. 
Αποτελεί  κίνδυνο  για  τη  φυλή.  Τα  στοιχειακά  βοηθούν  αυτό  το  κέλυφος  κατά  τις 
πνευματιστικές  συνεδρίες.    Καμία  ψυχή  ή  συνείδηση  παρούσα.  Αυτόχειρες  και 

5
 εκτελεσμένοι εγκληματίες αφήνουν ανθεκτικά κελύφη. Η αρχή της επιθυμίας είναι 
κοινή  σε  όλα  τα  οργανωμένα  βασίλεια.  Είναι  το  ζωώδες  τμήμα  του  ανθρώπου.  Ο 
άνθρωπος είναι τώρα μια πλήρως αναπτυγμένη τετράδα, με τις ανώτερες αρχές εν 
μέρει ανεπτυγμένες.  
Κεφάλαιο 7: ΜΑΝΑΣ  .................................................................................................. 58 
Μάνας η πέμπτη αρχή. Η πρώτη του αληθινού ανθρώπου. Είναι η σκεπτόμενη αρχή 
και δεν είναι προϊόν του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος είναι μόνο το όργανό του. Πώς 
δόθηκε  το  φως  του  νου  στους  άνοες  ανθρώπους.  Τελειοποιημένα  όντα  από 
παλαιότερα  συστήματα  το  έδωσαν  σε  μας,  όπως  αυτά  το  απέκτησαν  από  τους 
προκατόχους τους. Το Μάνας είναι η αποθήκη όλων των σκέψεων. Το Μάνας είναι 
ο  προφήτης.  Αν  η  σύνδεση  μεταξύ  Μάνας  και  εγκεφάλου  σπάσει,  το  πρόσωπο 
αδυνατεί να αντιληφθεί. Τα όργανα του σώματος δεν αντιλαμβάνονται τίποτα. Το 
Μάνας  διαιρείται  σε  ανώτερο  και  κατώτερο.  Οι  τέσσερις  ιδιαιτερότητές  του.  Οι 
Βούδας, Ιησούς και άλλοι είχαν Μάνας πλήρως ανεπτυγμένο. Άτμα το Θείο Εγώ. Η 
μόνιμη  ατομικότητα.  Αυτή  η  μόνιμη  ατομικότητα  έχει  περάσει  μέσω  κάθε  είδους 
εμπειρίας  σε  πολλά  σώματα.  Μάνας  και  ύλη  έχουν  τώρα  μια  μεγαλύτερη 
δυνατότητα  δράσης  από  ό  τι  είχαν  σε  προηγούμενους  καιρούς.  Το  Μάνας 
κατευθύνεται  από  την  επιθυμία  και  αυτό  κάνει  τη  μετενσάρκωση  μια 
αναγκαιότητα. 
Κεφάλαιο 8: ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ  ............................................................................. 66 
Γιατί  είναι  ο  άνθρωπος  έτσι  όπως  είναι,  και  πώς  προέκυψε.  Γιατί  υπάρχει  το 
Σύμπαν.  Η  Πνευματική  και  η  φυσική  εξέλιξη  απαιτούν  τη  μετενσάρκωση.  Η 
Μετενσάρκωση  πάνω  στο  φυσικό  πεδίο  είναι  επανενσωμάτωση  ή  αλλαγή  της 
μορφής.  Το σύνολο της ύλης της σφαίρας θα είναι σε μια πολύ μακρινή περίοδο, 
άνθρωποι.  Η  διδασκαλία  είναι  αρχαία.  Ήταν  γνωστή  στους  πρώτους  Χριστιανούς. 
Διδάχθηκε από τον Ιησού. Τί μετενσαρκώνεται. Τα μυστήρια της ζωής προκύπτουν 
από  ατελή  ενσάρκωση  των  ανώτερων  αρχών.  Δεν  υπάρχει  μετανάστευση  σε 
κατώτερες μορφές. Η ερμηνεία του Μανού πάνω σε αυτό.  
Κεφάλαιο 9: ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ  ......................................................... 72 
Προκαλούμενες  αντιρρήσεις.  Η  επιθυμία  δεν  μπορεί  να  αλλάξει  το  νόμο.  Πρώτες 
αφίξεις στον παράδεισο. Πρέπει να περιμένουν για μας. Η αναγνώριση της ψυχής 
δεν εξαρτάται από την αντικειμενικότητα. Η κληρονομικότητα δεν είναι εμπόδιο. Τί 
είναι  η  κληρονομικότητα.  Οι  διαφορές  δεν  οφείλονται  στην  κληρονομικότητα.  Η 
μετενσάρκωση  δεν  είναι  άδικη.  Τί  είναι  δικαιοσύνη.  Δεν  υποφέρουμε  για  τις 
πράξεις άλλων, αλλά για τις δικές μας πράξεις. Μνήμη. Γιατί δεν θυμόμαστε άλλες 
ζωές. Ποιος θυμάται;  Πώς να ερμηνεύσουμε την αύξηση του πληθυσμού.  
Κεφάλαιο 10: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΗ ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ  .................... 83 
 Για τη φύση της ψυχής. Για τους νόμους του νου και της ψυχής. Για τις διαφορές 
του  χαρακτήρα.  Ανάγκη  για  πειθαρχία  και  εξέλιξη.  Διαφορές  στις  ικανότητες.  Η 

6
 ατομική  ταυτότητα  το  αποδεικνύει.  Ο  πιθανός  στόχος  της  ζωής  την  καθιστά 
αναγκαία.  Μια  ζωή  δεν  είναι  αρκετή  για  την  πραγματοποίηση  των  σκοπών  της 
Φύσης. Ο θάνατος από μόνος του δεν παρέχει καμιά πρόοδο. Η μάθηση λαμβάνει 
χώρα  πριν  το  θάνατο.  Η  αγριότητα  και  η  φθορά  των  εθνών  την  υποστηρίζουν.  Η 
εμφάνιση ιδιοφυών ανθρώπων οφείλεται στη μετενσάρκωση. Έμφυτες ιδέες κοινές 
στον  άνθρωπο  το  αποδεικνύουν.  Η  αντίθεση  στη  διδασκαλία  βασίζεται  μόνο  στην 
προκατάληψη.  
Κεφάλαιο 11: ΚΑΡΜΑ  ...................................................................................................... 82 
Ορισμός του όρου. Ένας άγνωστος όρος. Ένας ευεργετικός νόμος. Πώς η παρούσα 
ζωή  επηρεάζεται  από  προηγούμενες  πράξεις  άλλων  ζωών.  Κάθε  πράξη  έχει  μια 
σκέψη  ως  ρίζα  της.  Μέσω  του  Μάνας  επιδρούν  σε  κάθε  προσωπική  ζωή.  Γιατί  οι 
άνθρωποι  γεννιούνται  παραμορφωμένοι  ή  κάτω  από  κακές  συνθήκες.  Οι  τρεις 
κατηγορίες  του  Κάρμα  και  τα  τρία  πεδία  λειτουργίας  του.  Εθνικό  και  Φυλετικό 
Κάρμα.  Ατομική  δυστυχία  και  ευτυχία.  Οι  ρήσεις  των  Διδασκάλων  σχετικά  με  το 
Κάρμα.  
Κεφάλαιο 12: ΚΑΜΑ ‐ ΛΟΚΑ  .................................................................................... 103 
Η  πρώτη  κατάσταση  μετά  το  θάνατο.  Πού  και  τί  είναι  παράδεισος  και  κόλαση;  Ο 
θάνατος του σώματος, μόνο το πρώτο βήμα του θανάτου. Ένας δεύτερος θάνατος 
μετά  απ’  αυτόν.  Διαχωρισμός  των  επτά  αρχών  σε  τρεις  τάξεις.  Τί  είναι  το  Κάμα 
Λόκα;  Καταγωγή  του  χριστιανικού  καθαρτηρίου.  Είναι  μια  αστρική  σφαίρα  με 
πολυάριθμες  διαβαθμίσεις.  Τα  Σκάντας.  Το  αστρικό  κέλυφος  του  ανθρώπου  στο 
Κάμα  Λόκα.  Είναι  απαλλαγμένο  από  την  ψυχή,  το  νου  και  τη  συνείδηση.  Είναι  το 
«πνεύμα»  των  πνευματιστικών    συνεδριών.  Ταξινόμηση  των  κελυφών  στο  Κάμα 
Λόκα. Οι Μαύροι Μάγοι εκεί. Η μοίρα των αυτόχειρων και άλλων. Προ‐ντεβαχανική 
μη συνειδητότητα.  
 Κεφάλαιο 13: ΝΤΕΒΑΧΑΝ  ...................................................................................... 113 
Το  νόημα  του  όρου.  Μια  κατάσταση  του  Άτμα‐  Μπούντι‐  Μάνας.  Λειτουργία  του 
Κάρμα  στο  Ντεβαχάν.  Η  αναγκαιότητα  για  το  Ντεβαχάν.  Είναι  ένα  άλλο  είδος 
σκέψης  χωρίς  φυσικό  σώμα  που  να  την  περιορίζει.  Μόνο  δύο  πεδία  λειτουργίας 
των  αιτίων  –  υποκειμενικό  και  αντικειμενικό.  Το  Ντεβαχάν  είναι  ένα.  Δεν  υπάρχει 
εκεί χρόνος για την ψυχή. Διάρκεια παραμονής εκεί. Μαθηματικά της ψυχής. Μέση 
διάρκεια παραμονής εκεί είναι 1500 θνητά έτη. Εξαρτάται από τις ψυχικές ωθήσεις 
της  ζωής.  Η  χρήση  και  ο  σκοπός  του.  Σύμφωνα  με  τις  τελευταίες  σκέψεις  κατά  το 
θάνατο  διαμορφώνεται  η  ντεβαχανική  κατάσταση.  Το  Ντεβαχάν  δεν  είναι  χωρίς 
νόημα.  Βλέπουμε  εκείνους  που  μένουν  πίσω;  Φέρνουμε  τις  εικόνες  τους  εμπρός 
μας.  Οντότητες  στο  Ντεβαχάν  έχουν  τη  δύναμη  να  βοηθήσουν  εκείνους  που 
αγαπούν.  Τα  διάμεσα  δεν  μπορούν  να  συναντήσουν  εκείνους  που  βρίσκονται  στο 
Ντεβαχάν,  εκτός  από  σπάνιες  περιπτώσεις,  όταν  το  άτομο  είναι  αγνό.  Μόνο  οι 
Αντέπτ μπορούν να βοηθήσουν εκείνους στο Ντεβαχάν.  

7
Κεφάλαιο 14: ΚΥΚΛΟΙ  ............................................................................................. 121 
 Μια από τις πλέον σπουδαίες δοξασίες. Αντίστοιχες λέξεις στα Σανσκριτικά. Λίγοι 
κύκλοι  είναι  γνωστοί  στη  Δύση.  Προκαλούν  την  επανεμφάνιση  προηγούμενων 
ζωντανών προσωπικοτήτων. Επιδρούν στη ζωή και την εξέλιξη. Πότε ήρθε η πρώτη 
στιγμή.  Ο  πρώτος  ρυθμός  δόνησης  καθορίζει  τις  επακόλουθες.  Όταν  ο  άνθρωπος 
αφήνει  τη  σφαίρα  οι  δυνάμεις  πεθαίνουν.  Αναστατώσεις  και  κατακλυσμοί.  Η 
Μετενσάρκωση  και  το  Κάρμα  συνδεόμενα    με  τον  κυκλικό  νόμο.  Οι  πολιτισμοί 
κινούνται κυκλικά προς τα πίσω. Ο κύκλος των Αβατάρ. Οι Κρίσνα, Βούδας και άλλοι 
έρχονται  κατά  κύκλους.  Μικρότερες  προσωπικότητες  και  μεγάλοι  ηγέτες.  Η 
συνάντηση των κύκλων προκαλεί αναστατώσεις. Η Σελήνη, ο Ήλιος και οι Αστρικοί 
κύκλοι.  Οι  ατομικοί  κύκλοι  και  αυτοί  της  μετενσάρκωσης.  Η  κίνηση  μέσω  των 
αστερισμών  και  το  νόημα  της  ιστορίας  του  Ιωνά.  Το  Ζωδιακό  ρολόι.  Πώς  οι  ιδέες 
εντυπώνονται  και  συντηρούνται  από  τα  έθνη.  Η  αιτία  για  τους  σεισμούς,  τις 
παγκόσμιες φωτιές, τους παγετώνες και τις πλημμύρες. Οι Βραχμανικοί κύκλοι.  
Κεφάλαιο 15 : ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ – ΕΛΛΕΙΠΟΝΤΕΣ ΚΡΙΚΟΙ  ....................... 131 
Η απώτερη καταγωγή του ανθρώπου μη ανακαλύψιμη. Ο άνθρωπος δεν προέκυψε 
ούτε από ένα απλό ζεύγος, ούτε από τα ζώα. Επτά φυλές ανθρώπων εμφανίστηκαν 
ταυτόχρονα πάνω στη σφαίρα. Τώρα συγχωνεύονται και  θα διαφοροποιηθούν. Οι 
Ανθρωποειδείς  Πίθηκοι.  Η  καταγωγή  τους.  Προήλθαν  από  τον  άνθρωπο.  Είναι  οι 
απόγονοι  που  προέκυψαν  από  αφύσικη  ένωση  στον  τρίτο  και  τέταρτο  γύρο.  Οι 
Καθυστερημένες  Φυλές.  Τα  απόκρυφα  βιβλία  σχετικά  με  το  θέμα.  Τα  ανθρώπινα 
χαρακτηριστικά  των  πιθήκων  ερμηνευμένα.  Τα  κατώτερα  βασίλεια  από  άλλες 
σφαίρες. Η διαφοροποίησή τους από τη νοήμονα παρέμβαση των Ντυάνι. Το μέσο 
σημείο  της  εξέλιξης.  Αστρικές  μορφές  παλαιών  Γύρων  στερεοποιημένες  σε 
φυσικούς Γύρους. Ελλείποντες κρίκοι, τί είναι και γιατί η Επιστήμη αδυνατεί να τους 
ανακαλύψει. Ο στόχος της Φύσης σε όλο αυτό το έργο.  
Κεφάλαιο 16: ΦΥΣΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ, ΔΥΝΑΜΕΙΣ, ΚΑΙ   ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ  ................................. 138 
Μη αληθινή ψυχολογία στη Δύση. Υπάρχει στην Ανατολή. Άνθρωπος, ο καθρέπτης 
όλων  των  δυνάμεων.  Η  βαρύτητα,  μόνον  ο  μισός  νόμος.  Η  σπουδαιότητα  της 
πολικότητας  και  της  συνοχής.  Καθιστώντας  τα  αντικείμενα  αόρατα.  Η  Φαντασία 
πανίσχυρη.  Τηλεπάθεια.  Το  διάβασμα  της  σκέψης  είναι  κλοπή.  Τηλεκίνηση, 
διόραση,  διακοή  και  ενόραση.  Εικόνες  στο  Αστρικό  Φως.  Όνειρα  και  οράματα. 
Εμφανίσεις. Πραγματική διόραση. Το εσωτερικό ερέθισμα προκαλεί την εξωτερική 
εντύπωση.  Αστρικό Φως, ο καταγραφέας των πάντων.  
Κεφάλαιο 17: ΨΥΧΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΣΜΟΣ  ......................................... 150 
Ο  Πνευματισμός,  ένας  ανεπιτυχής  όρος.  Θα  έπρεπε  να  καλείται  νεκρομαντεία  και 
λατρεία των νεκρών. Αυτή η λατρεία δεν γεννήθηκε στην Αμερική. Η πρακτική, από 
παλιά  γνωστή  στην  Ινδία.  Τα  καταγραμμένα  γεγονότα  αξίζουν  εξέταση.  Οι 
Θεόσοφοι  παραδέχονται  τα  γεγονότα  αλλά  τα  ερμηνεύουν  διαφορετικά  από  τον 

8
«πνευματιστή».  Η  εξέταση  περιορίζεται  στο  ερώτημα,  αν  ο  νεκρός  επιστρέφει.  Οι 
νεκροί  δεν  επιστρέφουν  έτσι.  Ο  κύριος  όγκος  των  επικοινωνιών  είναι  από  τα 
αστρικά κελύφη του ανθρώπου. Αντιρρήσεις στους ισχυρισμούς που προβάλλονται 
από τα διάμεσα. Υλοποίηση και τί είναι. Μια μάζα ηλεκτρομαγνητικής ύλης με μια 
εικόνα πάνω της από το αστρικό φως ή το αστρικό σώμα του διαμέσου προβλημένο 
από  το  ζωντανό  σώμα;  Ανάλυση  των  νόμων  που  θα  γνωστοποιηθούν  πριν  τα 
φαινόμενα  μπορέσουν  να  κατανοηθούν.  Η  χροιά  της  «ανεξάρτητης  φωνής». 
Σπουδαιότητα  του  αστρικού  βασιλείου.  Οι  κίνδυνοι  της  διαμεσότητας.  Κάθε 
προσπάθεια  προς  απόκτηση  αυτών  των  δυνάμεων  για  χρήματα  ή  ιδιοτελείς 
σκοπούς είναι επικίνδυνη. Ο Κυκλικός νόμος ορίζει τη μείωση της δύναμης αυτή τη 
στιγμή. Ο σκοπός της Ομάδας.  
 
 
 

9
 Κεφάλαιο 1

Θεοσοφία και οι Διδάσκαλοι

Η Θεοσοφία είναι ο ωκεανός της γνώσης που απλώνεται απ’άκρη σ’ άκρη της εξέλιξης
των νοήμονων όντων. Απροσμέτρητη στα βαθύτερα σημεία της, δίνει στις ανώτερες
διάνοιες τον ολοκληρωμένο σκοπό. Ωστόσο, στις αβαθείς ακτές της είναι κατανοητή
ακόμη και από ένα παιδί. Είναι σοφία σχετικά με το Θεό για εκείνους που πιστεύουν ότι
ο Θεός είναι το όλο και βρίσκεται σε όλα. Και σοφία περί της φύσης του ανθρώπου για
όποιον αποδέχεται τη δήλωση της χριστιανικής Βίβλου, ότι ο Θεός δεν είναι δυνατό να
μετρηθεί ή να ανακαλυφθεί και ότι σκοτάδι υπάρχει γύρω από το κέντρο του. Αν και
προέρχεται από το –θεός- και έτσι μπορεί να φανεί εκ πρώτης όψεως ότι αφορά μόνο τη
θρησκεία, δεν αγνοεί την επιστήμη, γιατί είναι η επιστήμη των επιστημών και επομένως
έχει ονομαστεί «η σοφία-θρησκεία».

Γιατί καμιά επιστήμη δεν είναι πλήρης αν αφήνει έξω οποιοδήποτε τμήμα της φύσης,
ορατό ή αόρατο. Όσο για τη θρησκεία που εξαρτάται αποκλειστικά από μια
υποτιθέμενη αποκάλυψη, και απομακρύνεται από τα πράγματα και τους νόμους που τα
κυβερνούν, δεν είναι παρά αυταπάτη, ένας εχθρός της προόδου, ένα εμπόδιο στην
πορεία του ανθρώπου προς την ευτυχία. Αγκαλιάζοντας λοιπόν και το επιστημονικό και
το θρησκευτικό, η Θεοσοφία είναι μια επιστημονική θρησκεία και μια θρησκευτική
επιστήμη.

Δεν είναι μια πίστη ή δόγμα που έχει διατυπωθεί ή εφευρεθεί από τον άνθρωπο, αλλά
είναι μια γνώση των νόμων που κυβερνούν την εξέλιξη των φυσικών, αστρικών,
ψυχικών και νοητικών στοιχείων της φύσης και του ανθρώπου. Η σημερινή θρησκεία
δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια σειρά δογμάτων κατασκευασμένων από τον άνθρωπο,
χωρίς κανένα επιστημονικό υπόβαθρο για τη διακηρυγμένη ηθική της. Από την άλλη η
επιστήμη μας μέχρι τώρα αγνοεί τα αόρατα και, αποτυγχάνοντας να παραδεχθεί την
ύπαρξη ενός συνόλου εσωτερικών ικανοτήτων αντίληψης στον άνθρωπο, βρίσκεται
αποκομμένη από το απέραντο και πραγματικό πεδίο της εμπειρίας, αφού η ίδια

11
περιορίζεται στους ορατούς και απτούς κόσμους. Η Θεοσοφία όμως γνωρίζει ότι το
σύνολο αποτελείται και από τα ορατά και από τα αόρατα, και αντιλαμβανόμενη ότι τα
εξωτερικά πράγματα και αντικείμενα δεν είναι παρά παροδικά, εξετάζει τα γεγονότα
της φύσης, τόσο τα εξωτερικά όσο και τα εσωτερικά. Είναι επομένως πλήρης και δεν
βλέπει άλυτα μυστήρια πουθενά. Απορρίπτει τη λέξη σύμπτωση από το λεξιλόγιό της
και αναγνωρίζει τη βασιλεία του νόμου στα πάντα και σε κάθε περίσταση.

Είναι κοινή πίστη της ανθρωπότητας ότι ο άνθρωπος κατέχει μια αθάνατη ψυχή. Σε
αυτό η Θεοσοφία προσθέτει ότι «αυτός είναι μία ψυχή». Και επιπλέον ότι όλη η φύση
αισθάνεται πως η τεράστια σειρά αντικειμένων και ανθρώπων δεν είναι απλές συλλογές
ατόμων που συσχετίζονται τυχαία χωρίς να υπακούουν στο εξελικτικό νόμο, αλλά όλα
μέχρι το ελάχιστο άτομο είναι ψυχή και πνεύμα που πάντα εξελίσσονται σύμφωνα με
την εξουσία του νόμου που είναι έμφυτος στα πάντα. Και όπως δίδαξαν οι αρχαίοι, το
ίδιο διδάσκει και η Θεοσοφία, ότι η πορεία της εξέλιξης είναι το δράμα της ψυχής και
ότι η φύση δεν υπάρχει για κανέναν άλλο σκοπό παρά για τη λήψη εμπειρίας της
ψυχής. Ο Θεόσοφος συμφωνεί με τον καθηγητή Χάξλεϋ 1 στον ισχυρισμό ότι πρέπει να
υπάρχουν στο σύμπαν όντα των οποίων η διάνοια είναι τόσο πέραν της δικής μας, όπως
η δική μας υπερβαίνει εκείνη του μαύρου σκαθαριού, και τα οποία όντα αναλαμβάνουν
έναν ενεργητικό ρόλο στη διακυβέρνηση της φυσικής τάξης των πραγμάτων.

Επιπλέον με την εμπιστοσύνη που έχει στους διδασκάλους του, ο Θεόσοφος προσθέτει
ότι τέτοιες διάνοιες ήταν κάποτε ανθρώπινες και ήλθαν όπως όλοι μας από άλλους και
προηγούμενους κόσμους, όπου είχε αποκτηθεί τόσο ποικίλη εμπειρία όσο είναι δυνατή
και εδώ. Δεν εμφανιζόμαστε επομένως για πρώτη φορά όταν ερχόμαστε σε αυτόν τον
πλανήτη, αλλά έχουμε ακολουθήσει μια μακροχρόνια, ανυπολόγιστη πορεία
δραστηριότητας και ευφυούς αντίληψης σε άλλα συστήματα σφαιρών, μερικά από τα
οποία καταστράφηκαν πολλές εποχές πριν το ηλιακό σύστημα συμπυκνωθεί. Τότε,
αυτή η τεράστια επίτευξη του εξελικτικού συστήματος σημαίνει, ότι αυτός ο πλανήτης
στον οποίο βρισκόμαστε τώρα είναι το αποτέλεσμα της δραστηριότητας και της
εξέλιξης κάποιου άλλου που έσβησε από καιρό, αφήνοντας την ενέργειά του να
χρησιμοποιηθεί για να έλθει σε ύπαρξη η γη, και ότι οι κάτοικοι της τελευταίας ήλθαν
με τη σειρά τους από έναν παλαιότερο κόσμο για να συνεχίσουν εδώ με

1
Essays on Some Controverted Questions, London, 1891 Δοκίμια πάνω σε αμφισβητήσιμες ερωτήσεις,
Λονδίνο, 1891

12
προκαθορισμένο έργο στην ύλη. Και οι φωτεινότεροι πλανήτες, όπως η Αφροδίτη, είναι
η κατοικία περισσότερο προοδευμένων οντοτήτων, κάποτε κατώτερων όπως εμείς,
αλλά τώρα ευρισκομένων σε ένα ύψος δόξας ακατανόητο στις διάνοιές μας.

Το πλέον ευφυές όν στο σύμπαν, ο άνθρωπος, δεν έχει υπάρξει, λοιπόν, ποτέ χωρίς
έναν φίλο. Απεναντίας έχει μια σειρά πρεσβύτερων αδελφών οι οποίοι συνέχεια
παρακολουθούν την πρόοδο των λιγότερο προοδευμένων, συντηρούν τη γνώση που
αποκτήθηκε μέσω αιώνων δοκιμασίας και εμπειρίας και συνεχώς αναζητούν ευκαιρίες,
ώστε να εξελίξουν τη διάνοια της φυλής σε αυτήν ή σε άλλες σφαίρες, με σκοπό τη
μελέτη των μεγάλων αληθειών σχετικά με το πεπρωμένο της ψυχής. Αυτοί οι
πρεσβύτεροι αδελφοί επίσης διατηρούν τη γνώση που έχουν αποκτήσει για τους νόμους
της φύσης σε όλα τα τμήματα και είναι έτοιμοι όταν ο κυκλικός νόμος επιτρέψει να τη
χρησιμοποιήσουν προς όφελος της ανθρωπότητας. Έχουν υπάρξει πάντοτε ως ένα
σώμα, γνωρίζοντας όλοι ο ένας τον άλλο, άσχετα σε ποιο μέρος του κόσμου μπορεί να
βρίσκονται και όλοι εργάζονται για τη φυλή με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Σε
μερικές περιόδους είναι γνωστοί στους ανθρώπους και κινούνται ανάμεσά τους όποτε η
κοινωνική οργάνωση, η αρετή και η ανάπτυξη των εθνών το επιτρέπει. Γιατί αν
αποκάλυπταν ποιοί είναι, θα λατρεύονταν ως θεοί από μερικούς και θα καταδιώκονταν
ως σατανάδες από άλλους. Στις περιόδους που εμφανίζονται, μερικοί απ’ αυτούς, είναι
κυβερνήτες των ανθρώπων, μερικοί διδάσκαλοι, λίγοι μεγάλοι φιλόσοφοι, ενώ άλλοι
παραμένουν άγνωστοι και αναγνωρίζονται μόνον από τους πλέον εξελιγμένους της
ομάδας.

Θα ήταν ενάντιο στους σκοπούς τους αν αποκάλυπταν τους εαυτούς τους στον παρόντα
πολιτισμό που βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στο χρήμα, στη φήμη, στη δόξα και την
προσωπικότητα. Γιατί αυτή η εποχή, όπως ένας εξ αυτών έχει ήδη πεί, «είναι εποχή
μεταβατική», όπου κάθε σύστημα σκέψης, επιστήμης, θρησκείας, διακυβέρνησης και
κοινωνίας αλλάζει. Σε τούτο το διάστημα, οι ανθρώπινες διάνοιες προετοιμάζονται
μόνο για μια αλλαγή που θα επιτρέψει στη φυλή να προχωρήσει στο κατάλληλο σημείο
ώστε αυτοί, οι πρεσβύτεροι αδελφοί, να μας δείξουν την πραγματική τους φύση.
Μπορούν ειλικρινά να ονομαστούν «φορείς του φανού της αλήθειας διαμέσου των
αιώνων». Ερευνούν όλα τα πράγματα και τα όντα. Γνωρίζουν τι είναι ο άνθρωπος στην
πλέον εσωτερική του φύση και ποιές είναι οι δυνάμεις του και ο προορισμός του, η
κατάστασή του πριν τη γέννηση και οι καταστάσεις στις οποίες πηγαίνει μετά το

13
θάνατο του σώματός του. Έχουν υπερασπιστεί το λίκνο των εθνών και έχουν δει τα
μεγάλα επιτεύγματα των αρχαίων, έχουν παρακολουθήσει με λύπη τη φθορά εκείνων
που δεν είχαν καθόλου δύναμη να αντισταθούν στον κυκλικό νόμο της ανόδου και
πτώσης. Και ενώ οι κατακλυσμοί φαίνονταν να προκαλούν παγκόσμια καταστροφή των
τεχνών, της αρχιτεκτονικής, της θρησκείας και της φιλοσοφίας, αυτοί έχουν διατηρήσει
τα αρχεία όλων αυτών σε μέρη ασφαλή από τις καταστροφικές μανίες, είτε του
ανθρώπου είτε του χρόνου. Έχουν κάνει λεπτομερείς παρατηρήσεις μέσω
εκπαιδευμένων ψυχικών ανάμεσα στην ίδια την τάξη τους, στις αόρατες σφαίρες της
φύσης και της νόησης, κατέγραψαν τις παρατηρήσεις και διατήρησαν τα αρχεία.
Κυριάρχησαν στα μυστήρια του ήχου και του χρώματος και με αυτό τον τρόπο
μπόρεσαν να επικοινωνήσουν με τα στοιχειακά που βρίσκονται πίσω από το πέπλο της
ύλης. Έτσι μπορούν να πουν γιατί βρέχει και για ποιο λόγο, αν η γη είναι κούφια ή όχι,
τι κάνει τον άνεμο να σφυρίζει και το φως να λάμπει, και ο μεγαλύτερος άθλος όλων –
που υπονοεί μια γνώση των ίδιων των θεμελίων της φύσης – γνωρίζουν ποιες είναι οι
τελικές διαιρέσεις του χρόνου και ποια είναι η σημασία και η διάρκεια των κύκλων.

Αλλά, μας ρωτάει ο πολυάσχολος άνθρωπος του 19ου αιώνα 2 που διαβάζει εφημερίδες
και πιστεύει στη «σύγχρονη πρόοδο», αν αυτοί οι πρεσβύτεροι αδελφοί είναι ό,τι
ισχυρίζεστε ότι είναι, γιατί δεν έχουν αφήσει κανένα σημάδι στην ιστορία ούτε έχουν
συγκεντρώσει ανθρώπους γύρω τους; Η απάντησή τους, δημοσιευμένη πριν από λίγο
καιρό από τον κ. Α.Π. Σίνετ, είναι καλύτερη από οτιδήποτε θα μπορούσα να γράψω.

«Καταρχήν θα συζητήσουμε, αν θέλετε, αυτό που σχετίζεται με τη

θεωρούμενη αποτυχία της ‘Αδελφότητας’ να ‘αφήσει οποιοδήποτε
αποτύπωμα στην ιστορία του κόσμου’. Όφειλαν, πιστεύετε, να μπορούν, με
τα εξαιρετικά πλεονεκτήματά τους, να έχουν ‘συναθροίσει στις σχολές
τους ένα ιδιαίτερο τμήμα των πιο φωτισμένων διανοιών κάθε φυλής’.
Πώς ξέρετε ότι δεν έχουν αφήσει κανένα τέτοιο αποτύπωμα; Είστε
εξοικειωμένοι με τις προσπάθειές τους, τις επιτυχίες τους, και τις
αποτυχίες τους; Έχετε κανένα βάθρο πάνω στο οποίο να τους
τοποθετήσετε; Πώς θα μπορούσε ο κόσμος σας να συλλέξει αποδείξεις
των πράξεων ανθρώπων που έχουν διατηρήσει επτασφράγιστα κλειστή

2
Αυτό το βιβλίο γράφτηκε τον 19ο αιώνα.

14
 κάθε πιθανή πόρτα προσέγγισης με την οποία ο αδιάκριτος θα μπορούσε
να τους κατασκοπεύσει; Ο πρωταρχικός όρος της επιτυχίας τους ήταν ότι
δεν πρέπει ποτέ να εποπτεύονται ή να εμποδίζονται. Γνωρίζουν τί έχουν
κάνει. Εκείνο που οι έξω από τον κύκλο τους θα μπορούσαν να
αντιληφθούν ήταν τα αποτελέσματα, γιατί οι αιτίες αποκρύφτηκαν.

Για να ερμηνεύσουν αυτά τα αποτελέσματα, οι άνθρωποι, σε διαφορετικές

εποχές, έχουν εφεύρει θεωρίες όπως η επέμβαση των θεών, η ειδική
πρόνοια, η μοίρα, οι ευνοϊκές ή αρνητικές επιρροές των αστεριών. Δεν
υπήρξε ποτέ μια περίοδος κατά τη διάρκεια ή πριν από την αποκαλούμενη
ιστορική περίοδο που οι πρόγονοί μας δεν διαμόρφωναν τα πράγματα και
‘δεν έγραφαν ιστορία’, τα γεγονότα της οποίας διαστρεβλώθηκαν
κατ’εξακολούθηση από τους ιστορικούς για να προσαρμοστούν στις
σύγχρονες προκαταλήψεις.

Είστε αρκετά βέβαιοι ότι τα ορατά ηρωικά πρόσωπα στα διαδοχικά

δράματα δεν ήταν συχνά παρά οι μαριονέτες τους; Δεν προσποιηθήκαμε
ποτέ ότι είμαστε ικανοί να σύρουμε μαζικά τα έθνη προς μια κρίση ενάντια
στο γενικό ρεύμα της παγκόσμιας εξέλιξης. Οι κύκλοι πρέπει να
διατρέξουν τους γύρους τους. Περίοδοι νοητικού και ηθικού φωτός και
σκότους διαδέχονται η μια την άλλη όπως η μέρα τη νύχτα. Οι μεγάλες
και μικρές γιούγκα 3 πρέπει να ολοκληρωθούν σύμφωνα με την
καθιερωμένη τάξη των πραγμάτων. Και εμείς, φερόμενοι από τη δυνατή
παλίρροια, μπορούμε μόνο να τροποποιήσουμε και να κατευθύνουμε
μερικά από τα μικρότερα ρεύματα».

Σύμφωνα με τον κυκλικό νόμο, κατά τη διάρκεια μιας σκοτεινής περιόδου στην ιστορία
του ανθρώπου, η αληθινή φιλοσοφία εξαφανίζεται για ένα διάστημα. Ο ίδιος νόμος
όμως αναγκάζει την επανεμφάνισή της τόσο σίγουρα, όσο ότι ο ήλιος ανατέλλει και ο
άνθρωπος είναι παρών για να το δει. Κάποια έργα μπορούν να εκτελεστούν μόνο απο

3
Γιούγκα: μια εποχή που αντιστοιχεί στο 1/οο του Κάλπα. Πρόκειται για μια κοσμική περίοδο
διαιρεμένη σε τέσσερεις εποχές – Χρυσή, Αργυρά, Χάλκινη και Σιδηρά και διαρκεί 4.320.000 χρόνια.
Ενώ το Κάλπα αντιπροσωπεύει μια μέρα και νύχτα του Μπράχμα και διαρκεί 4.320.000.000 ανθρώπινα
χρόνια. Ολόκληρη η εξέλιξη της γήινης πλανητικής αλύσου με ό,τι περιλαμβάνει διαρκεί ένα Κάλπα.
(Theosophical Glossary by H.P.Blabatsky, σ.382)

15
το Διδάσκαλο, ενώ άλλα απαιτούν τη βοήθεια των συντρόφων. Είναι έργο του
Διδασκάλου να συντηρήσει την αληθινή φιλοσοφία, αλλά απαιτείται η βοήθεια των
συντρόφων για την ανάδυση και τη διάδοσή της. Ακόμα μια φορά οι πρεσβύτεροι
αδελφοί έχουν δείξει πού η αλήθεια – η Θεοσοφία -- μπορεί να βρεθεί και οι σύντροφοι
σε όλο τον κόσμο συμμετέχουν και έχουν αναλάβει την ευρύτερη προβολή και διάδοσή
της.

Οι Πρεσβύτεροι Αδελφοί της Ανθρωπότητας είναι άνθρωποι που τελειοποιήθηκαν σε

προηγούμενες περιόδους εξέλιξης. Αυτές οι περίοδοι εκδήλωσης είναι άγνωστες στους
σύγχρονους εξελικτιστές όσον αφορά τον αριθμό τους. Εν τούτοις πριν πολύ καιρό
ήταν κατανοητές όχι μόνο από τους παλαιότερους Ινδούς, αλλά και από εκείνες τις
μεγάλες διάνοιες και τους ανθρώπους που θέσπισαν και συνέχισαν την πρώτη αγνή και
αμόλυντη μορφή των Μυστηρίων της Ελλάδας. Οι περίοδοι, όταν από το Μεγάλο
Άγνωστο εμφανίζονται τα ορατά σύμπαντα, είναι αιώνιες στην εμφάνιση και την
εξαφάνισή τους, εναλλασσόμενες με ισομήκεις περιόδους σιωπής και ανάπαυσης πάλι
στο Άγνωστο. Ο αντικειμενικός στόχος αυτών των δυνατών κυμάτων είναι η
διαμόρφωση του τέλειου ανθρώπου, η εξέλιξη της ψυχής και πάντα βεβαιώνουν την
αύξηση του αριθμού των Πρεσβύτερων Αδελφών. Η ζωή των απλών ανθρώπων
απεικονίζει την κίνηση της εμφάνισης και της απόσυρσης, ως μέρα και νύχτα, ως
εγρήγορση και ύπνο, ως γέννηση και θάνατο, «γιατί αυτά τα δύο, φως και σκότος, μέρα
και νύχτα, είναι οι παγκόσμιοι αιώνιοι τρόποι» 4 .

Σε κάθε εποχή και εθνική ιστορία αυτοί οι άνθρωποι της δύναμης και της συμπόνιας
προσδιορίζονται με διαφορετικά ονόματα. Έχουν ονομαστεί Μυημένοι, Αντέπτ, Μάγοι,
Ιεροφάντες, Βασιλείς της Ανατολής, Σοφοί, Αδελφοί, και πολλά άλλα. Αλλά στα
Σανσκριτικά υπάρχει μια λέξη που, όταν χρησιμοποιείται, τους ταυτίζει κανείς άμεσα
με την ανθρωπότητα. Είναι ο όρος Μαχάτμα. Συντίθεται από το Μάχα που σημαίνει το
μεγάλο και Άτμα που σημαίνει την ψυχή. Έτσι σημαίνει Μεγάλη Ψυχή, και καθώς όλοι
οι άνθρωποι είναι ψυχές, η διαφορά του Μαχάτμα βρίσκεται στη μεγαλοσύνη του.

Ο όρος Μαχάτμα άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως μέσω της Θεοσοφικής Εταιρείας,

καθώς η κ. Ε.Π.Μπλαβάτσκυ συνεχώς αναφερόταν σε αυτούς ως τους Διδασκάλους

4
Μπαγκαβάτ Γκιτά, κεφ.8

16
της που της έδωσαν τη γνώση που κατείχε. Ήταν στην αρχή γνωστοί μόνο ως οι
Αδελφοί, αλλά μετά, όταν πολλοί Ινδοί συγκεντρώθηκαν στο Θεοσοφικό Κίνημα,
χρησιμοποιήθηκε το όνομα Μαχάτμα, καθώς συγκεντρώνει έναν απέραντο όγκο ινδικής
παράδοσης και λογοτεχνίας. Σε διαφορετικούς καιρούς οι αδίστακτοι εχθροί της
Θεοσοφικής Εταιρείας έχουν πει, ότι ακόμη και αυτό το όνομα είχε εφευρεθεί και ότι
τέτοια όντα δεν είναι γνωστά μεταξύ των Ινδών ή στη Γραμματεία τους. Αλλά αυτοί οι
ισχυρισμοί γίνονται μόνο για να δυσφημήσουν, αν είναι δυνατό, ένα φιλοσοφικό
κίνημα που απειλεί να ανατρέψει εντελώς τα επικρατούντα λανθασμένα θεολογικά
δόγματα. Γιατί ο όρος Μαχάτμα αναφέρεται συχνά στην ινδουϊστική Γραμματεία ενώ
στη βόρεια περιοχή της χώρας ο όρος αυτός είναι κοινός. Στο πολύ παλαιό ποίημα το
Μπαγκαβάτ-Γκιτά, σεβαστό από όλες τις Ινδικές θρησκευτικές ομάδες και
αναγνωρισμένο από τους Δυτικούς κριτικούς ως ευγενές και όμορφο, υπάρχει ένας
στίχος που λέει, «Ένας τέτοιος Μαχάτμα είναι δύσκολο να βρεθεί.» 5

Αλλά ανεξάρτητα από όλες τις διαφωνίες ως προς τα συγκεκριμένα ονόματα, υπάρχουν
ικανοποιητικά επιχειρήματα και αποδείξεις που δείχνουν ότι έχει υπάρξει μια ομάδα
ανθρώπων με θαυμαστή γνώση, όπως περιγράφεται παραπάνω, και ότι πιθανόν
υπάρχει και σήμερα. Τα αρχαιότερα μυστήρια αναφέρονται συνεχώς σε αυτούς. Στην
αρχαία Αίγυπτο ήταν οι μεγάλοι βασιλείς-Μυημένοι της, γιοί του Ήλιου και φίλοι των
μεγάλων θεών. Υπάρχει μια συνήθεια υποβάθμισης των ιδεών των αρχαίων, γεγονός
που υποβιβάζει το σύγχρονο άνθρωπο. Ακόμη και ο Χριστιανός που εκτιμά τον
Αβραάμ ως "φίλο του Θεού," θα γελάσει περιφρονητικά στους ισχυρισμούς των
Αιγυπτίων κυβερνητών για την ίδια φιλία την οποία θεωρεί παιδαριώδη υπόθεση. Η
αλήθεια όμως είναι, ότι αυτοί οι σπουδαίοι Αιγύπτιοι ήταν Μυημένοι, μέλη της μίας
μεγάλης ομάδας που περιλαμβάνει όλες τις άλλες οποιουδήποτε βαθμού και
λειτουργίας. Οι μεταγενέστεροι και παρακμασμένοι Αιγύπτιοι, φυσικά, πρέπει να έχουν
μιμηθεί τους προκατόχους τους, αλλά αυτό ήταν όταν η αληθινή δοξασία άρχιζε ακόμα
μια φορά να συσκοτίζεται από την άνοδο του δόγματος και του ιερατείου.

Η ιστορία του Απολλώνιου του Τυανέα αφορά σε ένα μέλος μιας από τις ίδιες παλαιές
τάξεις που εμφανίζονται μεταξύ των ανθρώπων στον καθοδικό κύκλο, με μόνο σκοπό
να υπάρχει ένας μάρτυρας στο προσκήνιο για χάρη των μελλοντικών γενεών.

5
Μπαγκαβάτ Γκιτά, κεφ.7

17
Ο Αβραάμ και ο Μωυσής των Εβραίων είναι δύο άλλοι Μυημένοι, Αντέπτ, που έπρεπε
να πραγματοποιήσουν το έργο τους με συγκεκριμένους ανθρώπους. Και στην ιστορία
του Αβραάμ συναντούμε τον Μελχισεδέκ, που ήταν τόσο ανώτερος από τον Αβραάμ,
ώστε είχε το δικαίωμα να αποδίδει στον τελευταίο σεβασμό, προνόμια ή ευλογία. Το
ίδιο κεφάλαιο της ανθρώπινης ιστορίας που περιέχει τα ονόματα του Μωυσή και του
Αβραάμ φωτίζεται επίσης από την παρουσία του Σολομώντα. Και έτσι αυτοί οι τρείς
σχηματίζουν μια μεγάλη τριάδα Αντέπτ, η δε καταγραφή των πράξεών τους δεν μπορεί
να αγνοηθεί ως ανοησία και στερούμενη βάσης.

Ο Μωυσής είχε μορφωθεί από τους Αιγυπτίους και τους Μήδους από τους οποίους
απέκτησε μεγάλη απόκρυφη γνώση. Κάθε διαισθητικός σπουδαστής του μεγάλου
Παγκόσμιου Τεκτονισμού μπορεί να διακρίνει στα βιβλία του το χέρι, το σχέδιο και την
εργασία ενός Διδασκάλου. Ο Αβραάμ επίσης ήξερε όλες τις τέχνες και πολλά για τη
δύναμη των ψυχικών πεδίων που καλλιεργήθηκαν στην εποχή του, ειδάλλως δεν θα
μπορούσε να συναναστρέφεται βασιλείς ούτε να έχει γίνει « ο φίλος του Θεού». Η
αναφορά στις συνομιλίες του με τον Παντοδύναμο όσον αφορά την καταστροφή
πόλεων και μόνο, δείχνει ότι είναι ένας Αντέπτ που είχε από καιρό ξεπεράσει την
ανάγκη των τελετουργικών ή άλλης εξωτερκής βοήθειας.

Ο Σολομών ολοκληρώνει αυτή την τριάδα και ξεχωρίζει χάρη στον ένθερμο χαρακτήρα
του. Γύρω από το άτομό του έχει συσσωρευτεί τόσος μύθος και ιστορία για τις
συναλλαγές του με τις στοιχειακές δυνάμεις καθώς και τις μαγικές του δυνατότητες,
που κάποιος θα πρέπει να κατηγορήσει ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο σαν μια ομάδα
ανοήτων που κατασκεύαζε ψεύτικες ιστορίες για διασκέδαση, αν αρνηθούμε ότι
πρόκειται για έναν σπουδαίο χαρακτήρα, ένα θαυμάσιο παράδειγμα της ενσάρκωσης
ενός ισχυρού Αντέπτ μεταξύ των ανθρώπων.

Δεν είναι απαραίτητο να δεχτούμε το όνομα Σολομών ούτε ότι βασίλεψε στους
Εβραίους, αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι κάπου στον ομιχλώδη χρόνο
στον οποίο αναφέρονται τα εβραϊκά αρχεία, έζησε και κινήθηκε μεταξύ των ανθρώπων
της γης κάποιος που ήταν Αντέπτ και στον οποίο δόθηκε εκείνο το όνομα αργότερα. Η
πρόχειρη κριτική δεν μπορεί να διακρίνει στην επικράτηση της παγκόσμιας παράδοσης
τίποτα άλλο εκτός από αφέλεια και μιμητισμό, αλλά ο αληθινός σπουδαστής της
ανθρώπινης φύσης και ζωής γνωρίζει, ότι η παγκόσμια παράδοση είναι αληθινή και
προκύπτει από τα γεγονότα στην ιστορία του ανθρώπου.

18
Επιστρέφοντας στην Ινδία, από καιρό ξεχασμένη και αγνοημένη από τη λάγνα και
αλαζονική, ανταγωνιστική και εμπορική Δύση, τη βρίσκουμε περισσότερη συνδεδεμένη
με το νήμα της γνώσης που σχετίζεται με αυτούς τους υπέροχους ανθρώπους, των
οποίων απλά παραδείγματα είναι οι Νώε, Αβραάμ, Μωϋσής και Σολομών. Εκεί οι
άνθρωποι είναι από ιδιοσυγκρασία και κλίμα συντηρητές των φιλοσοφικών, ηθικών και
φυσικών διαμαντιών που θα είχαν για πάντα χαθεί για μας αν είχαν αφεθεί στην
καταστροφική μανία λαών όπως οι Γότθοι και οι Βάνδαλοι καθώς τα δυτικά έθνη
βρίσκονταν στην πρώτη περίοδο του αγώνα τους για μόρφωση και πολιτισμό.

Αν τα άτομα που έκαψαν επιπόλαια τις τεράστιες ποσότητες ιστορικών και

εθνολογικών θησαυρών που βρέθηκαν από τις αποστολές των Καθολικών κυβερνητών
της Ισπανίας, στην Κεντρική και Νότια Αμερική, ήξεραν και είχαν απλώσει τα χέρια
τους στα βιβλία και τα αρχεία από φύλλα φοίνικα της Ινδίας, πριν απλωθεί η
προστατευτική ασπίδα της Αγγλίας ενάντιά τους, θα τα είχαν καταστρέψει όπως έκαναν
οι Αμερικανοί και όπως οι προκάτοχοί τους προσπάθησαν να κάνουν στην
Αλεξανδρινή βιβλιοθήκη. Ευτυχώς τα γεγονότα εξελίχθηκαν διαφορετικά.

Σε όλο το ρεύμα της ινδικής λογοτεχνίας μπορούμε να βρούμε τα ονόματα και τα

χνάρια των μεγάλων Αντέπτ που ήταν πολύ γνωστοί στους ανθρώπους και που όλοι
δίδαξαν την ίδια ιστορία – το μεγάλο έπος της ανθρώπινης ψυχής. Τα ονόματά τους
είναι άγνωστα στη Δύση, αλλά παραμένουν τα αρχεία των σκέψεών τους, το έργο και οι
δυνάμεις τους. Επιπλέον, στην ήσυχη Ανατολή υπάρχουν σήμερα εκατοντάδες
άνθρωποι που γνωρίζουν από δική τους εμπειρία ότι η Μεγάλη Στοά υπάρχει ακόμα και
έχει τους δικούς της Μαχάτμα, Αντέπτ, Μυημένους, Αδελφούς. Και επιπλέον, σε αυτή
τη χώρα υπάρχει ένας τέτοιος αριθμός ειδικευμένων πάνω στην πρακτική εφαρμογή της
μικρότερης, ωστόσο αρκετά καταπληκτικής δύναμης, πάνω στη φύση και τις δυνάμεις
της, ώστε να έχουμε ένα ακαταμάχητο όγκο ανθρώπων που αποδεικνύει την πρόταση
που κατατίθεται.

Και αν η Θεοσοφία--οι διδαχές αυτής της Μεγάλης Στοάς – είναι όπως ειπώθηκε και
επιστημονική και θρησκευτική, τότε από ηθικής πλευράς έχουμε επιπλέον αποδείξεις.
Μια παντοδύναμη τριάδα που λειτουργεί με την ηθική και μέσω της ηθικής, είναι
εκείνη που αποτελείται από τους Βούδα, Κομφούκιο, και Ιησού. Ο πρώτος, ένας Ινδός,
ιδρύει μια θρησκεία που σήμερα αγκαλιάζει περισσότερους ανθρώπους από ό,τι ο

19
Χριστιανισμός, διδάσκοντας για αιώνες πριν τον Ιησού την ηθική που δίδαξε και
εκείνος και η οποία είχε παραδοθεί αιώνες πριν τον Βούδα. Ο ερχομός του Ιησού για
την αναμόρφωση του λαού του, επαναλαμβάνει τις αρχαίες ηθικές, ενώ αργότερα ο
Κομφούκιος κάνει τα ίδια για την αρχαία Κίνα.

Ο Θεόσοφος λέει πως όλα αυτά τα μεγάλα ονόματα αντιπροσωπεύουν μέλη της μιας
ενιαίας αδελφότητας, και όλοι έχουν μια απλή διδασκαλία. Και οι εξαιρετικοί
χαρακτήρες που τώρα και πάλι εμφανίζονται στον Δυτικό πολιτισμό, όπως οι Άγιος
Γερμανός (Σαιν Ζερμαίν), Ιακώβ Μπέμε, Καλιόστρο, Παράκελσος, Μέσμερ, Κόμης
Άγιος Μαρτίνος, και Μαντάμ Ε.Π.Μπλαβάτσκυ, είναι απεσταλμένοι για την
πραγμάτωση του έργου της Μεγάλης Στοάς στον κατάλληλο χρόνο. Είναι αληθές ότι
αυτοί γενικά στηλιτεύονται και χαρακτηρίζονται ως απατεώνες—μολονότι κανείς δεν
μπορεί να το αποδείξει, γιατί γενικά ωφελούν και καθορίζουν προτάσεις ή κάνουν
ανακαλύψεις που αναγνωρίζει η επιστήμη μετά το θάνατό τους.
Αλλά και ο ίδιος ο Ιησούς θα απεκαλείτο απατεώνας σήμερα αν εμφανιζόταν σε
κάποια εκκλησία της 5ης Λεωφόρου επιπλήττοντας τους αυτοαποκαλούμενους
Χριστιανούς. Ο Παράκελσος ήταν επινοητής πολύτιμων μεθόδων και θεραπειών στην
ιατρική που τώρα χρησιμοποιούνται παγκόσμια. Ο Μεσμέρ δίδαξε την ύπνωση κάτω
από άλλο όνομα. Η Μαντάμ Μπλαβάτσκυ έστρεψε την προσοχή της Δύσης στο πιο
σημαντικό σύστημα, που είναι γνωστό από καιρό στη Στοά, το οποίο σέβεται τον
άνθρωπο, τη φύση του και το πεπρωμένο του. Αλλά όλοι ανεξαίρετα καλούνται
απατεώνες από μια ομάδα ανθρώπων που δεν έχουν καμία αυθεντική δική τους
φιλοσοφία και των οποίων οι τάξεις αποτελούμενες από επαίτες και εγκληματίες
υπερβαίνουν σε δυστυχία και αριθμό εκείνες οποιουδήποτε πολιτισμού στη γη.

Δεν θα ήταν παράξενο για σχεδόν όλους τους αναγνώστες της Δύσης να αναρωτηθούν
πώς άνθρωποι μπορούν να ξέρουν τόσα πολλά και να έχουν τέτοια δύναμη πάνω στις
διαδικασίες του φυσικού νόμου, όπως αυτή που έχω αποδώσει στους Μυημένους, που
σήμερα τόσο απλά αποκαλούνται Μαχάτμα. Στις Ινδίες, Κίνα και άλλες χώρε της
Ανατολής δεν θα προέκυπτε καμιά απορία, γιατί εκεί, μολονότι οτιδήποτε χαρακτηρίζει
έναν υλικό πολιτισμό βρίσκεται τώρα σε κατάσταση οπισθοδρόμησης, δεν έχουν ποτέ
χάσει την πίστη στην εσωτερική φύση του ανθρώπου και τη δύναμη που μπορεί να
εξασκήσει αν το θελήσει. Επομένως, ζωντανά παραδείγματα τέτοιων δυνάμεων και
ικανοτήτων δεν λείπουν ποτέ απ’αυτούς τους ανθρώπους. Αλλά στη Δύση επειδή έχει

20
προκύψει ένας υλιστικός πολιτισμός της άρνησης της ύπαρξης της ψυχής και της φύσης
της, ως αποτέλεσμα αντίδρασης σε ένα παράλογο δογματισμό, δεν έχει υπάρξει
οποιαδήποτε έρευνα γι’ αυτά τα θέματα. Μέχρι πρόσφατα, το ευρύ κοινό δεν πίστευε
στη δυνατότητα του καθένα να έχει μια τέτοια δύναμη, εκτός από έναν υποτιθέμενο
θεό.

Ένας Μαχάτμα προικισμένος με δύναμη πάνω στον χώρο, στον χρόνο, στη διάνοια και
την ύλη, είναι μια δυνατότητα ακριβώς επειδή είναι ένας τελειοποιημένος άνθρωπος.
Κάθε ανθρώπινο ον έχει τον σπόρο όλων των δυνάμεων που αποδίδονται σε αυτούς
τους μεγάλους Μυημένους. Η διαφορά έγκειται αποκλειστικά στο γεγονός, ότι δεν
έχουμε γενικά αναπτύξει αυτό το σπέρμα που κατέχουμε, ενώ ο Μαχάτμα έχει περάσει
την εκπαίδευση και έχει ζήσει την εμπειρία, και έτσι ανέπτυξε τις λανθάνουσες
ανθρώπινες δυνάμεις του και αποκόμισε δώρα που θεωρούνται θεϊκά στον νεώτερο
αγωνιζόμενο αδελφό του.

Η τηλεπάθεια, το διάβασμα της σκέψης και ο υπνωτισμός, όλα από πολύ καιρό γνωστά
στη Θεοσοφία, επισημαίνουν την ύπαρξη πεδίων συνειδητότητας, λειτουργιών και
ικανοτήτων, έως τώρα ασύλληπτων στον άνθρωπο. Το διάβασμα της σκέψης και η
επίδραση του νου του υπνωτιζόμενου από απόσταση, αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός
νου που δεν εξαρτάται ολοσχερώς από τον εγκέφαλο, και ότι υφίσταται ένα ενδιάμεσο
μέσω του οποίου η επιδρούσα σκέψη μπορεί να σταλεί.

Κάτω απ’ αυτό τον νόμο οι Μυημένοι μπορούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους
άσχετα από την απόσταση. Η λογική του, αν και δεν έχει γίνει αποδεκτή από τις σχολές
των υπνωτιστών, είναι, ότι αν οι δύο νόες δονούνται ή αλλάζουν στην ίδια κατάσταση,
θα σκέπτονται και παρόμοια. Με άλλα λόγια, αυτός που πρόκειται να ακούσει από
απόσταση λαμβάνει την εντύπωση που στέλνεται από τον άλλο. Το ίδιο συμβαίνει με
όλες τις άλλες δυνάμεις, ανεξάρτητα από το πόσο είναι θαυμαστές. Είναι όλες φυσικές,
αν και τώρα ακόμη ασυνήθιστες, ακριβώς όπως και μια εξαιρετική μουσική ικανότητα
είναι φυσική αν και ασυνήθιστη ή μη κοινή. Αν ένας Μυημένος μπορεί να κάνει ένα
στερεό αντικείμενο να κινείται χωρίς επαφή, είναι επειδή κατανοεί τους δύο νόμους της
έλξης και της άπωσης, και για τους οποίους η «βαρύτητα» δεν είναι παρά μόνο το
όνομα για τον έναν εξ αυτών.

21
Αν μπορεί να γκρεμίσει από τον αθέατο αέρα τον άνθρακα που ξέρουμε ότι βρίσκεται
μέσα του, μορφοποιώντας τον άνθρακα σε προτάσεις πάνω στο χαρτί, είναι μέσω της
γνώσης της απόκρυφης ανώτερης χημείας και της χρήσης μιας εκπαιδευμένης και
δυνατής εικονοπλαστικής ικανότητας την οποία έχει κάθε άνθρωπος. Αν διαβάζει τις
σκέψεις με ευκολία, αυτό προκύπτει από τη χρήση των εσώτερων και μόνων
πραγματικών δυνάμεων της όρασης, που δεν απαιτούν κανέναν αμφιβληστροειδή για
να δουν το λεπτό-απεικονισμένο ιστό που υφαίνει ο δονούμενος εγκέφαλος του ατόμου
γύρω του. Όλα όσα ένας Μαχάτμα μπορεί να κάνει είναι φυσιολογικά στον
τελειοποιημένο άνθρωπο. Αλλά αν εκείνες οι δυνάμεις δεν αποκαλύπτονται μονομιάς
σε μας, είναι, γιατί η φυλή είναι ακόμη εγωιστική στο σύνολό της και ζει ακόμη για το
παρόν και το μεταβατικό.

Επαναλαμβάνω λοιπόν, ότι μολονότι η αληθινή δοξασία εξαφανίζεται για ένα διάστημα
από τους ανθρώπους, είναι βέβαιο ότι θα επανεμφανιστεί, επειδή πρώτον είναι
καταγραμμένη στο άφθαρτο κέντρο της ανθρώπινης φύσης. Και δεύτερον, γιατί η Στοά
τη συντηρεί για πάντα, όχι μόνο σε πραγματικά αντικειμενικά αρχεία, αλλά και στους
ευφυείς και πλήρως αυτοσυνειδητούς ανθρώπους οι οποίοι, έχοντας ξεπεράσει με
επιτυχία πολλές περιόδους εξέλιξης που προηγήθηκαν αυτής που περιλαμβανόμαστε
τώρα, δεν μπορούν να χάσουν τις πολύτιμες δυνάμεις που έχουν αποκτήσει. Και επειδή
οι πρεσβύτεροι αδελφοί είναι το ύψιστο προϊόν της εξέλιξης μέσω των οποίων
αποκλειστικά, σε συνεργασία με ολόκληρη την ανθρώπινη οικογένεια, η περαιτέρω
κανονική και επιδέξια συνέχιση των σχεδίων του Μεγάλου Αρχιτέκτονα του Σύμπαντος
θα μπορούσε να συνεχιστεί, σκέφτηκα ότι είναι καλό να αναφερθώ σε αυτούς και την
Παγκόσμια Στοά τους πριν προχωρήσω σε άλλα σημεία του θέματος.

22
 Κεφάλαιο 2o

Γενικές αρχές

Οι διδασκαλίες της Θεοσοφίας ασχολούνται επί του παρόντος με τη Γη μας κυρίως,

μολονότι η σοφία της εκτείνεται σε όλους τους κόσμους, αφού κανένα μέρος του
εκδηλωμένου σύμπαντος δεν είναι έξω από το ενιαίο σώμα των νόμων που λειτουργούν
πάνω μας. Η σφαίρα μας που είναι μία από τις πολλές στο ηλιακό μας σύστημα,
συνδέεται σίγουρα με την Αφροδίτη, τον Δία και άλλους πλανήτες. Αλλά καθώς η
μεγάλη ανθρώπινη οικογένεια πρέπει να μείνει με το υλικό της όχημα -- τη Γη -- έως
ότου όλες οι μονάδες της φυλής τελειοποιηθούν, η εξέλιξη αυτής της οικογένειας είναι
υψίστης σημασίας για τα μέλη της. Μερικές λεπτομέρειες που αναφέρονται στους
άλλους πλανήτες μπορούν να δοθούν αργότερα. Αρχικά ας πάρουμε μια γενική άποψη
των νόμων που κυβερνούν τα πάντα.

Το σύμπαν εξελίσσεται από το άγνωστο, στο οποίο κανένας άνθρωπος ή διάνοια, όσο
ανώτερη κι αν είναι, δεν μπορεί να ερευνήσει, σε επτά πεδία ή με επτά τρόπους ή
μεθόδους σε όλους τους κόσμους. Αυτή δε η επταπλή διαφοροποίηση έχει αποτέλεσμα
όλοι οι κόσμοι του σύμπαντος και τα όντα που υπάρχουν πάνω τους να έχουν μια
επταδική σύνθεση. Όπως διδασκόταν από παλιά, και οι μικροί και οι μεγάλοι κόσμοι
είναι αντίγραφα του όλου. Το μικρότερο έντομο καθώς και το πλέον ανεπτυγμένο ον
είναι αντίγραφο λίγο ή πολύ του αρχικού που τα περιλαμβάνει όλα. Από εκεί
αναπήδησε το ρητό, «όπως πάνω έτσι κάτω» πού χρησιμοποιούσαν οι Ερμητικοί
φιλόσοφοι.

Οι διαιρέσεις του επταπλού σύμπαντος μπορούν να τεθούν περιληπτικά ως: Το

Απόλυτο, το Πνεύμα, ο Νους, η Ύλη, η Θέληση, το Ακασά ή Αιθέρας, και η Ζωή. Στη
θέση, «το Απόλυτο», μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη Διάστημα. Γιατί το
Διάστημα είναι αυτό που πάντα είναι και στο οποίο όλη η εκδήλωση πρέπει να λάβει
μέρος. Ο όρος Ακάσα, από τη Σανσκριτική, χρησιμοποιείται αντί του Αιθέρα, επειδή η
Αγγλική γλώσσα δεν έχει ακόμη αναπτύξει μια λέξη για να υποδείξει κατάλληλα εκείνη
τη λεπτή κατάσταση της ύλης που τώρα αποκαλείται Αιθέρας από τους σύγχρονους
επιστήμονες. Όσον αφορά το Απόλυτο δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα παραπάνω

23
παρά να πούμε ότι ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ. Κανένας από τους μεγάλους διδασκάλους της
Σχολής δεν αποδίδει ποιότητες στο Απόλυτο, αν και οι ποιότητες υπάρχουν μέσα Του.
Η γνώση μας αρχίζει με τη διαφοροποίηση και όλα τα εκδηλωμένα αντικείμενα, όντα ή
δυνάμεις δεν είναι παρά μόνο διαφοροποιήσεις του Μεγάλου Αγνώστου. Μπορεί να
ειπωθεί μόνο ότι το Απόλυτο διαφοροποιείται περιοδικά καθώς και περιοδικά αποσύρει
τα διαφοροποιημένα μέσα Του.

Η πρώτη διαφοροποίηση -- αναφερόμενοι μεταφυσικά ως προς το χρόνο—είναι το

Πνεύμα, με το οποίο εμφανίζεται η Ύλη και ο Νούς. Το Ακάσα παράγεται από Ύλη και
Πνεύμα, η Θέληση είναι η δύναμη του Πνεύματος σε δράση και η Ζωή είναι
αποτέλεσμα της δράσης του Ακάσα, παρακινούμενου από το Πνεύμα, πάνω στην Ύλη.

Αλλά η Ύλη που αναφέρεται εδώ δεν είναι εκείνη που είναι συνήθως γνωστή. Είναι η
πραγματική Ύλη που είναι πάντα αόρατη και έχει μερικές φορές ονομαστεί Αρχέγονη
Ύλη. Στο Βραχμανικό σύστημα ονομάζεται Μουλαπρακρίτι. Οι αρχαίες διδασκαλίες
πάντοτε έλεγαν, όπως είναι τώρα αποδεκτό από την Επιστήμη, ότι βλέπουμε ή
αντιλαμβανόμαστε μόνο τα φαινόμενα αλλά όχι την ουσιαστική φύση, το σώμα ή την
οντότητα της ύλης.

Ο Νούς είναι το νοήμον τμήμα του Κόσμου και στις ανωτέρω κατά προσέγγιση
σκιαγραφημένες επτά διαφοροποιήσεις, ο Νους είναι αυτό στο οποίο εμπεριέχεται ή
είναι προκαθορισμένο το σχέδιο του Κόσμου. Αυτό το σχέδιο προέρχεται από μια
προηγούμενη περίοδο εκδήλωσης, η οποία προστέθηκε στην ολοένα αυξανόμενη
τελειότητά του και κανένα όριο δεν μπορεί να τεθεί στις εξελικτικές του δυνατότητες
προς την τελειότητα. Επειδή δεν υπήρχε ποτέ οποιαδήποτε αρχή στις περιοδικές
εκδηλώσεις του Απόλυτου, δεν θα υπάρξει ποτέ ένα τέλος, αλλά για πάντα η εκδήλωση
και η απόσυρση στο Άγνωστο θα συνεχίζεται.

Όπου εξελίσσεται ένας κόσμος ή σύστημα κόσμων, το σχέδιό του έχει ήδη καταγραφεί
στον Παγκόσμιο Νου. Η αρχική δύναμη πηγάζει από το πνεύμα. Η βάση είναι η ύλη --
που είναι στην πραγματικότητα αόρατη – η Ζωή διατηρεί όλες τις μορφές που απαιτούν
ζωή και το Ακάσα είναι ο συνεκτικός κρίκος μεταξύ ύλης αφενός και πνεύματος-νου
αφετέρου.

24
Όταν ένας κόσμος ή ένα σύστημα έρχεται στο πέρας συγκεκριμένων μεγάλων κύκλων,
οι άνθρωποι καταγράφουν έναν κατακλυσμό στην ιστορία ή στην παράδοση. Αυτού του
είδους οι παραδόσεις αφθονούν. Στους Εβραίους υπάρχει στον κατακλυσμό τους, στους
Βαβυλώνιους στον δικό τους, στους Αιγυπτιακούς πάπυρους, στην Ινδουιστική
κοσμολογία. Κανένας από αυτούς δεν επιβεβαιώνει τη μικρή Εβραϊκή παράδοση, αλλά
όλες αναφέρονται σε παλαιές διδασκαλίες και αμυδρή ανάμνηση επίσης των
περιοδικών καταστροφών και ανακαινίσεων. Η Εβραϊκή ιστορία δεν είναι παρά ένα
φτωχό τμήμα αποσπασμένο από τον περίγυρο του Ναού της Αλήθειας. Ακριβώς όπως
υπάρχουν περιοδικοί μικρότεροι κατακλυσμοί ή μερικές καταστροφές, έτσι, η
διδασκαλία λέει, υπάρχει η συμπαντική εξέλιξη και ανέλιξη. Συνεχώς η Μεγάλη Πνοή
πηγαίνει εμπρός και επιστρέφει πάλι. Καθώς ελίσσεται προς τα έξω, αντικείμενα,
κόσμοι και άνθρωποι εμφανίζονται· καθώς υποχωρεί όλα εξαφανίζονται στην αρχική
πηγή.

Αυτή είναι η αφύπνιση και ο ύπνος του Μεγάλου Όντος. Η Μέρα και η Νύχτα του
Μπράχμα. Αυτό είναι το πρότυπο της μέρας στη διάρκεια της οποίας γρηγορούμε και
της νύχτας στη διάρκεια της οποίας κοιμόμαστε ως άνθρωποι, της εξαφάνισης από τη
σκηνή στο τέλος μιας μικρής ανθρώπινης ζωής και της επιστροφής πάλι για να
αναλάβουμε το μη ολοκληρωμένο έργο σε άλλη ζωή, σε μια νέα μέρα.

Η πραγματική ηλικία του κόσμου έχει από καιρό τεθεί υπό αμφισβήτηση από τους
ερευνητές της Δύσης, οι οποίοι μέχρι σήμερα έχουν επιδείξει μια μοναδική απροθυμία
να λάβουν οδηγίες από τα αρχεία των Ανατολικών, που είναι πολύ αρχαιότερα από
εκείνα της Δύσης. Εν τούτοις οι Ανατολικοί γνωρίζουν την αλήθεια για το θέμα. Είναι
γνωστό ότι ο Αιγυπτιακός πολιτισμός άνθησε πολλούς αιώνες πριν και δεν υπάρχουν
σύγχρονες Αιγυπτιακές σχολές της αρχαίας γνώσης για να προσβάλλουν τη σύγχρονη
αλαζονική θέση. Ίσως επειδή οι Εβραίοι «έφυγαν από την Αίγυπτο» για να συνδέσουν
την παρανοημένη μωϋσαϊκή παράδοση με τη σύγχρονη πρόοδο. Οι επιγραφές στους
βράχους και τα γραπτά στους παπύρους έχουν λίγο περισσότερη αξιοπιστία σήμερα από
τη ζωντανή σκέψη και τα αρχεία των Ινδών. Γιατί οι τελευταίοι (οι Ινδοί) είναι ακόμη
ανάμεσά μας, και δεν θα αναγνωριζόταν ποτέ ότι μια φτωχή και κατακτημένη φυλή
κατέχει γνώση που σέβεται την ηλικία του ανθρώπου και του κόσμου του και για την
οποία το άνθος του Δυτικού πολιτισμού, του πολέμου και της προσάρτησης δεν
γνωρίζει τίποτα.

25
Από τότε που οι σε άγνοια καλόγεροι και θεολόγοι της Μικράς Ασίας και της Ευρώπης
πέτυχαν την επιβολή της μωϋσαϊκής χρονολογίας της γένεσης της γης και του
ανθρώπου με την έλευση του δυτικού πολιτισμού, οι πλέον πολυμαθείς από τους
επιστήμονές μας παρατηρούν με φόβο τα χρόνια που έχουν περάσει από τον Αδάμ. Η
περίοδος αυτή έχει διαστρεβλωθεί οποτεδήποτε η ματιά τους έπεσε σε κάποια
χρονολογία διαφορετική εκείνης των λίγων φυλών των γιών του Ιακώβ. Ακόμη και η
ευγενής, ηλικιωμένη και σιωπηλή πυραμίδα της Γκίζας που φυλάσσεται από τις
πετρόχτιστες κατασκευές της Σφίγγας και του Μέμνονα, έχει υποβαθμισθεί από τον
Πιάτζι Σμάϊθ και άλλους, σε μια απόδειξη ότι η βρετανική ίντσα πρέπει να επικρατήσει
και ότι μία «Ηπειρωτική Κυριακή» έρχεται σε σύγκρουση με τον νόμο του Ύψιστου.
Ωστόσο στη μωϋσαϊκή εκδοχή, όπου κάποιος θα ανέμενε να βρει μια αναφορά σε μια
τέτοια απόδειξη όπως στην πυραμίδα, δεν ανακαλύπτουμε ούτε έναν απλό υπαινιγμό
παρά μόνο μια καταγραφή της κτίσης ενός ναού από τον βασιλιά Σολομώντα τα ίχνη
του οποίου δεν βρέθηκαν ποτέ.

Αλλά ο Θεόσοφος γνωρίζει γιατί η εβραϊκή παράδοση κατέληξε να γίνει ναρκωτικό στη
δυτική διάνοια. Η Θεοσοφία γνωρίζει τη σχέση μεταξύ Εβραίων και Αιγυπτίων.
Γνωρίζουν τί είναι και πότε θα γίνει η ανάσταση των κατασκευαστών των παλαιών
πυραμίδων της κοιλάδας του Νείλου. Γνωρίζουν ακόμα πού έχουν κρυφτεί από τα
βέβηλα μάτια τα σχέδια εκείνων των αρχαίων διδασκάλων κατασκευαστών έως ότου ο
κύκλος ξαναγυρίσει πάλι για να τα επαναφέρει. Οι Εβραίοι διατήρησαν απλά ένα μέρος
της αιγυπτιακής γνώσης κρυμμένης κάτω από το γράμμα των βιβλίων του Μωϋσή και
είναι εκεί ακόμη μέχρι σήμερα σε αυτό που αποκαλούν καμπαλιστική ή απόκρυφη
ερμηνεία των γραφών. Αλλά οι αιγυπτιακές ψυχές που βοήθησαν στον σχεδιασμό της
πυραμίδας της Γκίζας, που συμμετείχαν στην αιγυπτιακή διακυβέρνηση, θεολογία,
επιστήμη και πολιτισμό, αναχώρησαν από την παλιά τους φυλή. Αυτή η φυλή
εξέπνευσε και οι προηγούμενοι Αιγύπτιοι ανέλαβαν το έργο τους στις επερχόμενες
γενιές της Δύσης, ειδικά σε εκείνες πού εγκαθίστανται τώρα στις αμερικανικές
ηπείρους.

Όταν η Αίγυπτος και η Ινδία ήταν νεώτερες υπήρχε μια σταθερή σχέση μεταξύ τους.
Και οι δύο, κατά τη Θεοσοφική άποψη, σκέπτονταν παρόμοια αλλά η μοίρα όρισε ότι
από τους δύο μόνον οι Ινδοί θα διατηρούσαν τις παλιές ιδέες μεταξύ των ζώντων.
Επομένως θα πάρω από τα βραχμανικά αρχεία του Ινδουϊστάν τη διδασκαλία τους για

26
τις μέρες, τις νύχτες, τα έτη της ζωής του Μπράχμα, η οποία αντιπροσωπεύει το σύμπαν
και τους κόσμους.

Η διδασκαλία ανατρέπει αμέσως την ερμηνεία που έχει δοθεί στη μωϋσαϊκή παράδοση
για τόσο πολύ διάστημα, αλλά συμφωνεί πλήρως με τον εμφανή απολογισμό στη
Γένεση άλλων και προηγούμενων "δημιουργιών". Συμφωνεί με την καμπαλιστική δομή
των ψαλμών της Παλαιάς Διαθήκης σχετικά με τους βασιλείς του Εδώμ, που
αντιπροσωπεύει προηγούμενες περιόδους εξέλιξης πριν από εκείνη που ξεκίνησε με τον
Αδάμ και που, επίσης, συμπίπτει με την πίστη μερικών εκ των πρώτων Χριστιανών
Πατέρων που είπαν στους αδελφούς τους για θαυμάσιους προηγούμενους κόσμους και
δημιουργίες.

Η μέρα του Μπράχμα λέγεται ότι διαρκεί χίλια έτη, και η νύχτα του είναι ίσης
διάρκειας. Στη χριστιανική Βίβλο υπάρχει ένας ψαλμός 6 πού λέει ότι μία μέρα είναι
σαν χίλια έτη στον Κύριο και χίλια έτη σαν μία μέρα. Αυτό έχει γενικά χρησιμοποιηθεί
για να ισχυροποιήσει τη δύναμη του Ιεχωβά, αλλά έχει μια ύποπτη ομοιότητα με το
παλαιότερο δόγμα της διάρκειας της μέρας και της νύχτας του Μπράχμα. Θα είχε
μεγαλύτερη αξία αν ερμηνευόταν ως μια δήλωση της περιοδικής εκδήλωσης των
μεγάλων ημερών και νυχτών ίσης διάρκειας του σύμπαντος των εκδηλωμένων κόσμων.

Μια μέρα των θνητών υπολογίζεται από τον ήλιο και δεν είναι παρά δώδεκα ώρες σε
διάρκεια. Στον Ερμή θα ήταν διαφορετικά και στον Κρόνο ή τον Ουρανό ακόμη
περισσότερο. Αλλά μια μέρα του Μπράχμα αποτελείται από τα Μανβαντάρα, όπως
λέγονται -- η περίοδος μεταξύ δύο ανθρώπων—δεκατέσσερα στον αριθμό. Καθένα
διαρκεί τέσσερα δισεκατομμύρια τριακόσια είκοσι εκατομμύρια θνητά ή γήινα έτη, πού
ισοδυναμούν με μία μέρα του Μπράχμα.

Όταν αυτή η μέρα ξημερώνει, η κοσμική εξέλιξη, όσον αφορά αυτό το ηλιακό
σύστημα, αρχίζει και διαρκεί από ένα έως και δύο δισεκατομμύρια έτη για να εξελίξει
τη λεπτοφυή αιθερική ύλη πριν σχηματιστούν τα αστρικά βασίλεια των ορυκτών,
φυτών, ζώων και ανθρώπων. Αυτό το δεύτερο βήμα διαρκεί τριακόσια εκατομμύρια έτη
και κατόπιν διεξάγονται περισσότερο υλικές διεργασίες για την παραγωγή των απτών
βασιλείων της φύσης, συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου. Αυτή η περίοδος
καλύπτει πάνω από ενάμιση δισεκατομμύρια έτη. Και ο αριθμός των ηλιακών ετών που
6
Ψαλμός 90:4 @ Β! επικ.Πείρου 3:8

27
περιλαμβάνονται στην παρούσα «ανθρώπινη» περίοδο είναι πάνω από δεκαοκτώ
εκατομμύρια έτη.

Αυτό ακριβώς υποδεικνύει ο Χέρμπερτ Σπένσερ ως βαθμιαία προέλευση του γνωστού

και ετερογενούς από το άγνωστο και ομοιογενές. Γιατί οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και Ινδοί
Θεόσοφοι ποτέ δεν παραδέχθηκαν μια δημιουργία από το τίποτα, αλλά πάντα σύντονα
επέμεναν πάνω στην εξέλιξη μέσω βαθμιαίων σταδίων των ετερογενών και
διαφοροποιημένων από τα ομοιογενή και αδιαφοροποίητα. Κανένας νους δεν μπορεί να
αντιληφθεί το άπειρο και απόλυτα άγνωστο, το οποίο δεν έχει αρχή και δεν θα έχει
τέλος. Αυτό είναι και τελευταίο και πρώτο, διότι, είτε διαφοροποιημένο είτε
αποσυρμένο στον εαυτό του, πάντα «είναι». Αυτός είναι ο Θεός που αναφέρεται στη
χριστιανική Βίβλο ως ο Ένας, γύρω από τον θρόνο του οποίου υπάρχει σκοτάδι.

Αυτή η κοσμική και ανθρώπινη χρονολογία των Ινδών χλευάζεται από τους Δυτικούς
Ανατολιστές, ωστόσο δεν μπορούν να παρουσιάσουν τίποτα καλύτερο και συνεχώς
διαφωνούν ο ένας με τον άλλο για το ίδιο ζήτημα. Στη μετάφραση του Βίσνου Πουρανά
από τον Γουίλσον, αναφέρεται ότι η ινδική χρονολογία είναι φαντασίες βασισμένες στο
τίποτα και παιδική καυχησιολογία. Αλλά οι Ελεύθεροι Τέκτονες, που παραμένουν
ανενεργοί θα έπρεπε να γνωρίζουν καλύτερα. Θα μπορούσαν να ανακαλύψουν στην
ιστορία της ανέγερσης του ναού του Σολομώντα – που έγινε από ετερογενή υλικά που
μαζεύτηκαν από παντού και η ανέγερσή του πραγματοποιήθηκε χωρίς να ακουστεί ο
χτύπος ενός εργαλείου - τη συμφωνία με αυτές τις ιδέες των Αιγυπτίων και Ινδών
Αδελφών τους. Γιατί ο Ναός του Σολομώντα συμβολίζει τον άνθρωπο του οποίου το
πλαίσιο κτίστηκε, τελείωσε και διακοσμήθηκε δίχως τον παραμικρό θόρυβο. Αλλά τα
υλικά έπρεπε να βρεθούν, να συγκεντρωθούν και να διαμορφωθούν σε άλλα και
απόμακρα πεδία.

Αυτά ανήκουν στις περιόδους που ήδη αναφέρθηκαν, πολύ απόμακρες και πολύ
σιωπηλές. Ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να έχει το σώμα ναό του για να ζήσει μέσα,
έως ότου όλη η ύλη μέσα και γύρω από τον κόσμο του βρεθεί από τον Κύριο, που είναι
ο εσωτερικός άνθρωπος. Όταν η ύλη βρέθηκε, έπρεπε τα σχέδια για τη λειτουργία του
να είναι λεπτομερή. Έπρεπε τότε να πραγματοποιηθούν με διαφορετικές λεπτομέρειες
έως ότου όλα τα μέρη να είναι πλήρως έτοιμα και κατάλληλα για την τελική δομή.
Έτσι στην απέραντη έκταση του χρόνου που άρχισε αφού η πρώτη σχεδόν μη απτή ύλη
είχε μαζευτεί και πλαστεί, την αποκλειστική κυριότητα είχαν το υλικό και φυτικό

28
βασίλειο, με τον Κύριο – τον άνθρωπο—που ήταν κρυμμένος μέσα τους και ο οποίος
μετέφερε τα σχέδια της θεμελίωσης του ανθρώπινου ναού. Όλα αυτά απαιτούν πολλές,
πολλές εποχές, αφού γνωρίζουμε ότι η φύση δεν κάνει ποτέ άλματα. Και όταν η σκληρή
εργασία ολοκληρώθηκε, όταν ο ανθρώπινος ναός εγέρθηκε, πολλές περισσότερες
εποχές θα χρειάζονταν για όλους τους υπηρέτες, τους ιερείς, και τους συμβούλους για
να μάθουν τα καθήκοντά τους έτσι ώστε ο άνθρωπος, ο Κύριος, θα μπορούσε να
χρησιμοποιήσει τον ναό για τους καλύτερους και υψηλότερους σκοπούς του.

Η αρχαία διδασκαλία είναι πολύ ευγενέστερη από τη Χριστιανική θρησκεία ή από

εκείνη της καθαρά επιστημονικής σχολής. Η θρησκεία δίνει μια θεωρία που έρχεται σε
σύγκρουση με τη λογική και τα γεγονότα, ενώ η επιστήμη δεν μπορεί να δώσει για τα
γεγονότα που παρατηρεί καμια αιτία που με οποιονδήποτε τρόπο να μπορεί να
εξυψώνει ή να είναι ευγενική. Η Θεοσοφία μόνο, περιλαμβάνοντας όλα τα συστήματα
και κάθε εμπειρία, δίνει το κλειδί, το σχέδιο, τη διδασκαλία, την αλήθεια.

Η πραγματική ηλικία του κόσμου, όπως ισχυρίζεται η Θεοσοφία, είναι σχεδόν

ανυπολόγιστη και αυτή του ανθρώπου με το σχήμα που έχει τώρα, είναι άνω των
δεκαοχτώ εκατομμυρίων ετών. Η διαδικασία που έχει σχηματίσει τελικά τον άνθρωπο
είναι πολύ μεγαλύτερης ηλικίας, γιατί πριν εμφανιστούν τα δύο φύλα, το ανθρώπινο ον
είχε μερικές φορές μια μορφή και μερικές φορές μιαν άλλη, μέχρις ότου ολόκληρο το
σχέδιο καταλήξει στην παρούσα μας μορφή, λειτουργία και ικανότητες. Αυτό
αναφέρεται στα αρχαία βιβλία, τα γραμμένα για τον αμύητο, όπου λέγεται ότι ο
άνθρωπος είχε κάποτε σφαιρικό σχήμα. Αυτό ίσχυε σε μια εποχή όπου οι συνθήκες
ευνοούσαν μια τέτοια μορφή και βέβαια ήταν πολύ περισσότερο από δεκαοχτώ
εκατομμύρια έτη. Και όταν αυτή η σφαιροειδής μορφή ήταν ο κανόνας, τα φύλα όπως
τα ξέρουμε, δεν υπήρχαν. Υπήρχε μόνον ένα φύλο ή αν το προτιμάτε, καθόλου φύλο.

Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των εποχών, πριν ο άνθρωπός μας έλθει σε ύπαρξη, η
εξέλιξη εκτελούσε το έργο της τελειοποίησης διαφόρων δυνάμεων που είναι τώρα στην
κατοχή μας. Αυτό επιτεύχθηκε από το Εγώ ή τον πραγματικό άνθρωπο που έπαιρνε
εμπειρίες μέσα από αναρίθμητες συνθήκες της ύλης, όλες διαφορετικές η μια απο την
άλλη. Το ίδιο σχέδιο επιδιώκεται γενικά και συνεχίζει και τώρα σε σχέση με τη γενική
εξέλιξη του κόσμου στην οποία έχω ήδη αναφερθεί. Δηλαδή, η επεξεργασία των
λεπτομερειών έγινε αρχικά σε σφαίρες ύπαρξης πολύ αιθέριες, στην πραγματικότητα
μεταφυσικές.

29
Κατόπιν στο επόμενο βήμα έπρεπε οι ίδιες λεπτομέρειες να εφαρμοστούν σε ένα πεδίο
ύλης πιο πυκνό, έως ότου τελικά μπορούσε αυτό να γίνει στο παρόν πεδίο μας του
οποίου την ύλη αποκαλούμε εσφαλμένα πυκνή. Σε αυτές τις προηγούμενες καταστάσεις
οι αισθήσεις υπήρχαν σπερματικά ή ιδεατά, μέχρις ότου προσεγγίστηκε το αστρικό
πεδίο που είναι το επόμενο ως προς το δικό μας. Τότε αυτές σχηματίστηκαν σε κέντρα
στα οποία αντιστοιχούν οι πραγματικές αισθήσεις που χρησιμοποιούμε τώρα μέσω της
μεσολάβησης των διαφορετικών εξωτερικών οργάνων.

Αυτά τα εξωτερικά όργανα όρασης, αφής, ακοής και γεύσης, εκλαμβάνονται συχνά από
τον αμαθή ή τον απερίσκεπτο εσφαλμένα ως τα πραγματικά όργανα και αισθήσεις,
αλλά αυτός που υπερβαίνει την απλή λογική, πρέπει να αντιληφθεί ότι οι αισθήσεις
είναι εσωτερικές και ότι τα εξωτερικά τους όργανα δεν είναι παρά μεσολαβητές μεταξύ
του ορατού σύμπαντος και αυτού που πραγματικά αντιλαμβάνεται το μέσα μας. Και
όλες αυτές οι διάφορες δυνάμεις και δυνατότητες, όντως καλά δουλεμένες σε αυτή την
αργή αλλά σίγουρη διαδικασία, φέρνουν τελικά τον άνθρωπο πάνω στην σκηνή ως ένα
επταπλό όν ακριβώς όπως το σύμπαν και η γη που είναι και η ίδια επταπλής σύνθεσης.
Καθεμιά απ’ αυτές τις επτά αρχές του προέρχεται από τις επτά μεγάλες διαιρέσεις και
καθεμιά σχετίζεται με μια σφαίρα ή φάση εξέλιξης και με μια φυλή στην οποία
πραγματοποιήθηκε αυτή η εξέλιξη. Έτσι είναι σημαντικό να συγκρατήσουμε στο νου
μας την πρώτη επταπλή διαφοροποίηση, επειδή είναι η βάση όλων όσων ακολουθούν.
Όπως ακριβώς η συμπαντική εξέλιξη είναι επταδική, έτσι και η εξέλιξη της
ανθρωπότητας, επταπλή στη σύνθεσή της συνεχίζεται πάνω σε μια επταδικής
σύστασης, Γη. Αυτό αποκαλείται στη Θεοσοφική διδασκαλία η Επταπλή Πλανητική
Άλυσος και συνδέεται στενά με την ανθρώπινη ιδιαίτερη εξέλιξη.

30
 Κεφάλαιο 3

Η Γήινη Άλυσος

Ας έρθουμε τώρα στη Γη μας. Η θέση της Θεοσοφίας σχετικά με τη γέννησή της, την
εξέλιξή της και την εξέλιξη των ανθρώπινων, ζωικών και άλλων μονάδων, είναι
εντελώς διαφορετική από τις σύγχρονες ιδέες και σε ορισμένα πράγματα αντίθετη με
αποδεκτές θεωρίες. Αλλά οι σημερινές θεωρίες δεν είναι σταθερές. Αλλάζουν με κάθε
επερχόμενο αιώνα, ενώ η Θεοσοφική θεωρία δεν αλλάζει ποτέ, επειδή κατά την άποψη
εκείνων των Πρεσβύτερων Αδελφών που προκάλεσαν την επαναδιακήρυξή της και
κατέδειξαν την επιβεβαίωσή της στα αρχαία βιβλία, δεν είναι παρά μια δήλωση των
γεγονότων στη φύση. Η σύγχρονη θεωρία είναι, αντίθετα, πάντα θεωρητική, μεταβλητή
και συνεχώς τροποποιούμενη.

Ακολουθώντας το γενικό σχέδιο όπως αυτό περιγράφηκε στις προηγούμενες σελίδες, η

Γη είναι επταπλή. Είναι μια οντότητα και όχι ένα απλό κομμάτι χονδροειδούς ύλης. Και
έτσι, όντας επταδικής φύσης, πρέπει να υπάρχουν άλλες έξι σφαίρες που να κυλούν
μαζί της στο διάστημα. Αυτή η συντροφιά των επτά σφαιρών έχει ονομαστεί η «Γήινη
Άλυσος» ή «Πλανητική Άλυσος». Στον Εσωτερικό Βουδισμό αυτό αναφέρεται
ξεκάθαρα, αλλά εκεί δίνεται μια μάλλον ανεπεξέργαστη υλιστική άποψή της και ο
αναγνώστης οδηγείται να πιστέψει ότι η δοξασία μιλά για επτά ξεχωριστές σφαίρες,
όλες χωρισμένες αν και συνδεδεμένες μεταξύ τους. Αναγκάζεται κανείς να συμπεράνει
ότι ο συγγραφέας εννοούσε ότι η σφαίρα Γη είναι τόσο ξέχωρη από τις άλλες έξι όπως
είναι η Αφροδίτη από τον Άρη.

Δεν είναι αυτή η διδασκαλία. Η Γη είναι μία από τις επτά σφαίρες, όσον αφορά τη
συνειδητότητα του ανθρώπου μόνο, γιατί όταν λειτουργεί σε μια από τις επτά, την
αντιλαμβάνεται σαν ξεχωριστή σφαίρα και δεν βλέπει τις άλλες έξι. Αυτό είναι σε
τέλεια αντιστοιχία με τον ίδιο τον άνθρωπο ο οποίος έχει άλλα έξι συστατικά μέρη εκ
των οποίων μόνο το χονδροειδές σώμα είναι ορατό σε αυτόν, επειδή τώρα λειτουργεί
στη Γη – στην 4η σφαίρα – και το σώμα του αντιπροσωπεύει τη Γη.

31
Το σύνολο των επτά «σφαιρών» αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο ή μια μεγάλη σφαίρα και
όλες αλληλοδιαπερνούνται μεταξύ τους. Αλλά πρέπει να πούμε «σφαίρα», επειδή το
τελικό σχήμα είναι σφαιροειδές ή σφαιρικό. Αν κάποιος στηριχθεί πάρα πολύ στην
ερμηνεία που έγινε από τον κ.Σίνετ, θα υπέθετε ότι οι σφαίρες δεν
αλληλοδιαπεράστηκαν μεταξύ τους αλλά συνδέθηκαν με ρεύματα ή γραμμές
μαγνητικής δύναμης. Και αν δοθεί μεγάλη προσοχή στα διαγράμματα που
χρησιμοποιήθηκαν στη Μυστική Δοξασία για να επεξηγήσουν το σχέδιο, χωρίς να
αποδοθεί η οφειλόμενη σημασία στις εξηγήσεις και προειδοποιήσεις της
Ε.Π.Μπλαβάτσκυ, μπορεί να γίνει το ίδιο λάθος. Αλλά τόσο εκείνη όσο και οι Αντέπτ
διδάσκαλοί της λένε, ότι οι επτά σφαίρες της αλύσου μας βρίσκονται σε «Συνένωση
μεταξύ τους αλλά όχι σε Ομοουσιότητα». 7

Αυτό ενισχύεται επιπλέον με προειδοποιήσεις να μη στηριζόμαστε σε στατιστικές ή σε

διαγράμματα των πεδίων, αλλά να κοιτάζουμε τη μεταφυσική και πνευματική πτυχή της
θεωρίας όπως παρουσιάστηκε στην αγγλική γλώσσα. Έτσι από την ίδια την πηγή του
βιβλίου του κ. Σίνετ έχουμε τη δήλωση, ότι αυτές οι σφαίρες ενοποιούνται σε ένα
σύνολο, αν και διαφέρουν μεταξύ τους ως προς την ουσία, και ότι αυτή η διαφορά
ουσίας οφείλεται σε αλλαγή του κέντρου συνειδητότητας.

Η Γήινη Άλυσος των επτά σφαιρών, όπως αυτή καθορίζεται, είναι η άμεση
μετενσάρκωση μιας προηγούμενης αλύσου επτά σφαιρών. Εκείνη η προηγούμενη
επταδική οικογένεια ήταν η Σεληνιακή άλυσος, από την οποία η Σελήνη, που είναι
τώρα ορατή από μας, είναι αντιπρόσωπος της τέταρτης σφαίρας της προηγούμενης
(Σεληνιακής) αλύσου. Όταν εκείνη η προηγούμενη απέραντη οντότητα που απετελείτο
από τη Σελήνη και έξι άλλες σφαίρες, όλες ενωμένες σε ένα σύνολο, έφθασε το δικό
της όριο ζωής, πέθανε όπως ακριβώς πεθαίνει κάθε ύπαρξη.

Καθεμία από τις επτά έστειλε τις ενέργειές της στο διάστημα και έδωσε παρόμοια ζωή
ή δόνηση στην κοσμική σκόνη – ύλη - και η ολική συνεκτική δύναμη κράτησε τις επτά
ενέργειες μαζί. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την εξέλιξη της παρούσας Γήινης Αλύσου
των επτά κέντρων ενέργειας ή την εξέλιξη συνδυασμένη σε ένα σύνολο σφαιρών.

7
Μυστική Δοξασία, Ι,166

32
Καθώς η Σελήνη ήταν η τέταρτη της παλιάς σειράς, βρίσκεται στο ίδιο πεδίο αντίληψης
με τη Γη 8 . Καθώς η συνειδητότητά μας είναι περιορισμένη κατά ένα μεγάλο μέρος στη
Γη, μπορούμε να δούμε μόνο μία από τις παλιές επτά—δηλαδή τη Σελήνη μας. Όταν η
συνειδητότητά μας βρεθεί σε μια άλλη σφαίρα από τις επτά (της γήινης αλύσου), θα
παρατηρήσουμε στον ουρανό μας το αντίστοιχο παλιό πτώμα (της προηγούμενης
αλύσου), που θα είναι επίσης μια Σελήνη και δεν θα βλέπουμε την παρούσα (φυσική)
Σελήνη. Η Αφροδίτη, ο Άρης, ο Ερμής και άλλοι ορατοί πλανήτες είναι όλοι σφαίρες
τετάρτου πεδίου ξεχωριστών πλανητικών αλύσων και γι’ αυτό το λόγο είναι ορατοί σε
μας, ενώ τα επιπλέον έξι κέντρα ενέργειας και συνειδητότητας είναι αόρατα. Όλα τα
διαγράμματα για τα πεδία θα συσκοτίσουν μόνο τη θεωρία, επειδή ένα διάγραμμα
απαιτεί γραμμικές διαιρέσεις.

Το ρεύμα ή το σύνολο των Εγώ που εξελίσσονται πάνω στις επτά σφαίρες της αλύσου
μας είναι προσδιορισμένο σε αριθμό, ωστόσο η ακριβής ποσότητα είναι τεράστια.
Γιατί, αν και το σύμπαν είναι απεριόριστο και άπειρο, ωστόσο σε οποιοδήποτε
ιδιαίτερο τμήμα του Κόσμου στο οποίο η εκδήλωση και η εξέλιξη έχει αρχίσει,
υπάρχει ένα όριο στην έκταση της εκδήλωσης και στον αριθμό των Εγώ που
δεσμεύονται εκεί μέσα. Και ο συνολικός αριθμός των Μονάδων που εξελίσσονται τώρα
στη Γήινή μας Άλυσο, προήλθε από τους παλαιούς επτά πλανήτες ή σφαίρες που έχω
περιγράψει.

Ο Εσωτερικός Βουδισμός αποκαλεί αυτό το σύνολο των Εγώ ένα «κύμα ζωής»,
εννοώντας το ρεύμα των Μονάδων. Αυτό το ρεύμα έφθασε αυτό το πλανητικό σύνολο
που αντιπροσωπεύεται στη συνειδητότητά μας από το κεντρικό σημείο, τη Γη μας, και
άρχισε στη Σφαίρα Α ή νούμερο 1, σαν ένας στρατός ή ποταμός. Το πρώτο τμήμα
άρχισε στη σφαίρα Α και πέρασε μια μακρά εξέλιξη εκεί σε σώματα κατάλληλα για μια
τέτοια κατάσταση ύλης και μετά πέρασε στη Β, και ούτω καθεξής, μέσω όλων των επτά
μεγαλύτερων καταστάσεων συνειδητότητας που έχουν ονομαστεί σφαίρες. Όταν το
πρώτο τμήμα άφησε την Α σφαίρα, εισέρρευσαν επόμενα τμήματα πάνω της και
ακολούθησαν την ίδια πορεία, ενώ ολόκληρο το κύμα συνέχισε με κανονικό ρυθμό την
επταδική διαδρομή.

8
Η Σελήνη που παρατηρούμε με τις φυσικές μας αισθήσεις ήταν η τέταρτη σφαίρα της προηγούμενης
Σεληνιακής αλύσου. Η Γη μας είναι η τέταρτη σφαίρα της Γήινης αλύσου. (σχόλιο εκδότη)

33
Αυτό το ταξίδι συνεχίστηκε για τέσσερις κύκλους και όταν ολόκληρο το ρεύμα ή η
στρατιά των Εγώ από την παλαιά Σεληνιακή Άλυσο εισέρρευσε και η εισροή τους
ολοκληρώθηκε έως το μισό του Τέταρτου Γύρου, τότε σταμάτησε η έλευση άλλων
Εγώ. Η ίδια κυκλική διαδικασία αυτών των τάξεων που έφτασαν σε διαφορετική
χρονική στιγμή, συνεχίζεται για επτά πλήρεις Γύρους, με κάθε Γύρο να αντιστοιχεί σε
ένα από τα επτά πλανητικά κέντρα συνειδητότητας. Όταν ολοκληρωθούν οι επτά Γύροι,
θα έχει επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή τελειοποίηση στην απέραντη αυτή χρονική
περίοδο. Τότε αυτή η άλυσος ή το σύνολο των «σφαιρών» θα πεθάνει με τη σειρά της
για να δώσει γέννηση σε επόμενες σειρές.

Κάθε μία από τις σφαίρες χρησιμοποιείται από τον εξελικτικό νόμο για την ανάπτυξη
των επτά φυλών και των αισθήσεων, ικανοτήτων και δυνάμεων κατάλληλων για την
ανάλογη κατάσταση ύλης: η εμπειρία και των επτά σφαιρών είναι αναγκαία για την
επίτευξη της τέλειας ανάπτυξης. Ως εκ τούτου έχουμε τους Γύρους και τις Φυλές. Ο
Γύρος είναι μια περιφορά των επτά κέντρων πλανητικής συνειδητότητας. Η Φυλή είναι
η ιδιαίτερη ανάπτυξη πάνω σε ένα από εκείνα τα επτά κέντρα. Υπάρχουν επτά φυλές
για κάθε σφαίρα, αλλά το σύνολο των σαράντα-εννέα φυλών αποτελεί μόνο επτά
μεγάλες φυλές. Η ειδική επτάδα των φυλών πάνω σε κάθε σφαίρα ή πλανητικό κέντρο,
αποτελεί στην πραγματικότητα μια φυλή επτά συστατικών μερών ή ειδικών
ιδιαιτεροτήτων λειτουργίας και δύναμης.

Καθώς καμία πλήρης φυλή δεν μπορεί να εξελιχθεί στιγμιαία πάνω σε οποιαδήποτε
σφαίρα, οι αργές, τακτικές διαδικασίες της φύσης που δεν επιτρέπουν άλματα πρέπει να
προχωρήσουν με κατάλληλα μέσα. Ως εκ τούτου πρέπει να εξελιχθούν υποφυλές η μια
μετά την άλλη πριν σχηματιστεί η τέλεια ρίζα-φυλή. Τότε η ρίζα-φυλή αποβάλλει τα
παρακλάδια της, ενώ φθίνει και προετοιμάζεται για την εμφάνιση της επόμενης
μεγάλης φυλής.

Σαν επεξήγηση αυτού, διδάσκεται με σαφήνεια ότι θα αναπτυχθεί στην Αμερική η νέα
έκτη φυλή. Εκεί, όλες οι φυλές της Γης συμμετέχουν τώρα σε μια μεγάλη συγχώνευση
από την οποία θα προκύψει μια υψηλά ανεπτυγμένη υποφυλή, μετά την οποία άλλες θα
αναπτυχθούν με παρόμοιες διαδικασίες, μέχρις ότου η νέα φυλή ολοκληρωθεί.

Μεταξύ του τέλους κάθε μεγάλης φυλής και της αρχής μιας άλλης υπάρχει μια
περίοδος ανάπαυσης, όσον αφορά τη σφαίρα, γιατί τότε το ρεύμα των ανθρώπινων Εγώ

34
την αφήνουν για μια άλλη σφαίρα της αλύσου, προκειμένου να συνεχίσουν εκεί την
περαιτέρω εξέλιξη των δυνάμεων και ιδιοτήτων. Αλλά όταν η τελευταία, η έβδομη,
φυλή έχει εμφανισθεί και πλήρως τελειοποιηθεί, έρχεται μια μεγάλη διάλυση, παρόμοια
εκείνης που εν συντομία περιέγραψα ότι προηγείται της γέννησης της γήινης αλύσου,
και τότε ο κόσμος εξαφανίζεται ως αισθητός και όσον αφορά την ανθρώπινη ακοή
υπάρχει σιωπή. Λένε ότι αυτή είναι η ρίζα της γενικής πίστης ότι ο κόσμος θα
καταστραφεί, ότι θα υπάρξει μια μέρα κρίσης ή ότι έχουν υπάρξει παγκόσμιοι
κατακλυσμοί ή καταστροφές.

Αρχίζοντας με την εξέλιξη πάνω στη Γη, αναφέρεται ότι το ρεύμα των Μονάδων
αρχίζει πρώτα να εργάζεται πάνω στο σύνολο της ύλης, σε αυτό που καλείται
στοιχειακή καταστάση, όταν όλα είναι αεριώδη ή πύρινα. Γιατί η αρχαία και αληθινή
θεωρία είναι ότι καμιά εξέλιξη δεν είναι δυνατή χωρίς τη Μονάδα ως ζωοποιό
παράγοντα. Σε αυτό το πρώτο στάδιο δεν υπάρχει ούτε ζώο ούτε φυτό. Κατόπιν
ακολουθούν τα ορυκτά, όταν όλη η μάζα σκληραίνει, με τις Μονάδες όλες
φυλακισμένες μέσα τους. Τότε οι πρώτες Μονάδες αναδύονται σε φυτικές μορφές που
κατασκευάζονται από μόνες τους και δεν υπάρχουν ακόμη ζώα.

Κατόπιν η πρώτη τάξη Μονάδων αναδύεται από το φυτό και παράγει το ζώο, μετά το
ανθρώπινο αστρικό και σκιώδες πρότυπο και έχουμε ορυκτά, φυτά, ζώα και
μελλοντικούς ανθρώπους, γιατί η δεύτερη και οι μετέπειτα ομάδες εξελίσσονται ακόμη
στα χαμηλότερα βασίλεια. Όταν φτάνει το μέσο του Τέταρτου Γύρου, δεν αναδύονται
πλέον άλλες Μονάδες στο ανθρώπινο στάδιο και δεν θα αναδυθούν μέχρις ότου
κατασκευαστεί ένα νέο πλανητικό σύνολο, μετενσαρκωμένο από το δικό μας. Αυτή
είναι η όλη διαδικασία περιληπτικά, αλλά πολλές λεπτομέρειες έχουν παραληφθεί,
καθώς σε έναν από τους Γύρους ο άνθρωπος εμφανίζεται πριν από τα ζώα. Αλλά αυτή η
λεπτομέρεια δεν χρειάζεται να μας οδηγήσει σε σύγχυση.

Και για να το θέσουμε διαφορετικά. Το σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο κατασκευάζεται

το αστρικό ή η βάση, εμφανίζεται πρώτα στον παγκόσμιο νου. Όταν ολοκληρωθεί αυτό
το αστρικό υπόδειγμα, επαναλαμβάνεται όλη η διαδικασία έτσι ώστε να συμπυκνωθεί η
ύλη μέχρι το μέσον του Τέταρτου Γύρου. Μετά από αυτό, δηλαδή στο μέλλον μας, όλη
η μάζα πνευματοποιείται με πλήρη συνειδητότητα και ολόκληρο το σώμα των σφαιρών
ανυψώνεται σε ένα ανώτερο πεδίο ανάπτυξης.

35
Στη διαδικασία συμπύκνωσης που αναφέρεται, υπάρχει μια τροποποίηση όσον αφορά
στον χρόνο εμφάνισης του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη. Αλλά γι’ αυτές τις
λεπτομέρειες οι Διδάσκαλοι έχουν πει μόνο, «ότι στον Δεύτερο Γύρο το σχέδιο
διαφέρει, αλλά η διαφοροποίηση δεν θα δοθεί σε αυτή τη γενιά». Ως εκ τούτου είναι
αδύνατο για μένα να τη δώσω. Αλλά δεν υπάρχει καμιά ασάφεια στο σημείο ότι επτά
μεγάλες φυλές πρέπει να εξελιχθούν εδώ πάνω σε αυτόν τον πλανήτη και ότι το σύνολο
των φυλών πρέπει να περάσει επτά φορές γύρω από όλη τη σειρά των επτά σφαιρών.

Τα ανθρώπινα όντα δεν εμφανίστηκαν εδώ αρχικά ως δύο φύλα. Οι πρώτοι δεν είχαν
φύλο, μετά τροποποιήθηκαν στον ερμαφρόδιτο και τελικά χωρίστηκαν σε αρσενικό και
θηλυκό. Και αυτός ο διαχωρισμός σε αρσενικό και θηλυκό για τα ανθρώπινα είδη, έγινε
πριν από περισσότερα από 18.000.000 έτη. Γι’ αυτό το λόγο λέγεται, στις αρχαίες
σχολές, ότι η ανθρωπότητά μας είναι 18.000.000 ετών και λίγο περισσότερο.

36
 Κεφάλαιο 4

Επταδική Σύσταση του Ανθρώπου

Αναφορικά με τη φύση του ανθρώπου υπάρχουν δύο επικρατούσες ιδέες στους

θρησκευτικούς κύκλους της Χριστιανοσύνης. Η μια είναι η διδασκαλία και η άλλη η
κοινή αποδοχή της. Η πρώτη σίγουρα δεν είναι μυστική στην Εκκλησία, αλλά τόσο
σπάνια ακούγεται από τους λαϊκούς, ώστε να είναι σχεδόν απόκρυφη για το
συνηθισμένο άνθρωπο. Σχεδόν όλοι λένε ότι έχουμε μια ψυχή και ένα σώμα και εκεί
σταματούν.

Τί είναι η ψυχή, και αν είναι ο πραγματικός άνθρωπος ή αν έχει δικές της δυνάμεις, δεν
ερευνάται, επειδή οι ιεροκήρυκες συνήθως περιορίζονται στη σωτηρία ή στην
καταδίκη της. Όμως, μιλώντας έτσι, καταλήγουμε να θεωρούμε την ψυχή σαν κάτι
διαφορετικό από τον εαυτό μας, επειδή μας έχει υποβληθεί η ιδέα ότι η ψυχή μπορεί και
να χάνεται. Απ’ αυτό έχει προκύψει μια τάση προς τον υλισμό που κάνει τους
ανθρώπους να προσέχουν το σώμα περισσότερο από την ψυχή, αφήνοντας την
τελευταία στο έλεος του ιερέα και διαφωνώντας πολύ συχνά αναβάλλουν τη φροντίδα
της για τη μέρα του θανάτου.

Αλλά όταν η αληθινή διδασκαλία γίνει γνωστή, θα γίνει κατανοητό ότι η φροντίδα της
ψυχής, η οποία είναι ο Εαυτός, είναι ζωτικό ζήτημα που απαιτεί καθημερινή προσοχή.
Αυτή η φροντίδα όταν αναβάλλεται, έχει σοβαρή επίπτωση σε όλο τον άνθρωπο, και
στην ψυχή και το σώμα.

Η χριστιανική διδασκαλία, υποστηριζόμενη από τον Απόστολο Παύλο, αφού πάνω σε

αυτόν, στην πραγματικότητα, στηρίζεται ο δογματικός Χριστιανισμός, διδάσκει ότι ο
άνθρωπος αποτελείται από σώμα, ψυχή και πνεύμα. Αυτή είναι η τριπλή υπόσταση του
ανθρώπου, όπως πιστεύεται από τους θεολόγους, αλλά αποσιωπείται επειδή η εξέτασή
της πιθανόν να προκαλέσει επαναυιοθέτηση απόψεων που κάποτε ήταν ορθόδοξες αλλά
τώρα αιρετικές.

37
Γιατί όταν τοποθετούμε έτσι την ψυχή ανάμεσα στο πνεύμα και το σώμα, ερχόμαστε
πολύ κοντά στην αναγκαιότητα να ψάξουμε το θέμα της ευθύνης της ψυχής -- καθώς το
σώμα από μόνο του δεν μπορεί να έχει καμία ευθύνη. Και προκειμένου να κάνουμε την
ψυχή υπεύθυνη για τις πράξεις που διαπράττονται, πρέπει να υποθέσουμε ότι έχει
δυνάμεις και λειτουργίες. Απ’ αυτό είναι εύκολο να πάρουμε τη θέση ότι η ψυχή μπορεί
να είναι λογική ή παράλογη, όπως οι Έλληνες μερικές φορές σκέπτονταν και τότε δεν
είναι παρά μόνο ένα βήμα προς τις περαιτέρω Θεοσοφικές προτάσεις. Αυτό το τριπλό
σχήμα της φύσης του ανθρώπου περιέχει, στην πραγματικότητα, τη Θεοσοφική
διδασκαλία της επταπλής σύνθεσής του, επειδή οι τέσσερεις άλλες διαιρέσεις που
λείπουν από την κατηγοριοποίηση μπορούν να βρεθούν στις δυνάμεις και λειτουργίες
του σώματος και της ψυχής, όπως θα προσπαθήσω να δείξω στη συνέχεια.

Αυτή η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος είναι επταδικός και όχι απλά δυαδικός, υπήρχε από
πολύ παλιά και διδασκόταν πολύ απλά στον καθένα με συνοδεία επιδείξεων. Αλλά
όπως και άλλες φιλοσοφικές αρχές εξαφανίστηκε, επειδή βαθμιαία αποσύρθηκε την
εποχή που στηναΑνατολική Ευρώπη τα ήθη εκφυλίζονταν, αφού προηγουμένως είχε
πλήρως επικρατήσει ο υλισμός συνοδευόμενος από τον σκεπτικισμό, το δίδυμό του. Με
την απόσυρση αυτής της πεποίθησης, το δόγμα του σώματος, ψυχής, πνεύματος,
αφέθηκε στη Χριστιανοσύνη. Ο λόγος για εκείνη την απόκρυψη και την επαναγέννησή
του σε αυτόν τον αιώνα έχει διατυπωθεί ορθά από την Ε.Π.Μπλαβάτσκυ στη Μυστική
Δοξασία. Απαντώντας στη δήλωση, «δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πώς θα μπορούσε
να ανακύψει οποιοσδήποτε κίνδυνος από την αποκάλυψη μιας τέτοιας καθαρά
φιλοσοφικής δοξασίας, όπως η εξέλιξη της πλανητικής αλύσου», λέει (Μ. Δ. Ιxxxv):

«Ο κίνδυνος ήταν αυτός: Δοξασίες όπως η Πλανητική άλυσος ή οι επτά

φυλές δίνουν αμέσως μια ένδειξη της επταπλής φύσης του ανθρώπου,
γιατί κάθε αρχή σχετίζεται με ένα πεδίο, έναν πλανήτη και μια φυλή. Και
οι ανθρώπινες αρχές σε κάθε πεδίο, σχετίζονται με τις επταπλές
απόκρυφες δυνάμεις – εκείνες των ανώτερων πεδίων οι οποίες κατέχουν
τεράστια απόκρυφη ισχύ, η κατάχρηση των οποίων θα προκαλούσε
ανυπολόγιστο κακό στην ανθρωπότητα. Μια ένδειξη η οποία δεν είναι,
ίσως, καθόλου ένδειξη στην παρούσα γενιά – ειδικά στους Δυτικούς –
καθώς είναι προστατευμένοι από την ίδια τους την τυφλότητα και την

38
 υλιστική δυσπιστία του αμαθούς στο απόκρυφο. Μια ένδειξη που, ωστόσο,
ήταν πολύ πραγματική στους πρώτους αιώνες της Χριστιανικής εποχής, σε
ανθρώπους που ήταν απόλυτα πεπεισμένοι για την πραγματικότητα του
αποκρυφισμού και που έμπαιναν σε έναν κύκλο εκφυλισμού, που τους
έκανε ώριμους για την κακή χρήση των απόκρυφων δυνάμεων και μιας
μαγείας της χειρότερης μορφής.»

Ο Α.Π.Σίνετ (1840-1921), κάποτε αξιωματούχος της κυβέρνησης της Ινδίας 9 ,

περιέγραψε πρώτος σε αυτόν τον αιώνα 10 , την πραγματική φύση του ανθρώπου στο
βιβλίο του Εσωτερικός Βουδισμός, το οποίο γράφτηκε από πληροφορίες που
μεταβιβάστηκαν σε αυτόν από την Ε.Π.Μπλαβάτσκυ κατ’ ευθείαν από τη Μεγάλη
Στοά των Μυημένων στην οποία έχουμε ήδη αναφερθεί. Και έτσι φέρνοντας την παλιά
δοξασία στον δυτικό πολιτισμό ωφέλησε πολύ τη γενιά του και βοήθησε αρκετά τον
σκοπό της Θεοσοφίας. Η ταξινόμησή του ήταν:

1. Το Σώμα ή Ρούπα.
2. Ζωτικότητα ή Πρανά-Τζιβά.
3. Αστρικό Σώμα ή Λίγκα-Σαρίρα.
4. Ζωώδης Ψυχή ή Κάμα-Ρούπα.
5. Ανθρώπινη Ψυχή ή Μάνας.
6. Πνευματική Ψυχή ή Μπούντι.
7. Πνεύμα ή Άτμα.

Οι πλαγιογραμμένες λέξεις ανήκουν στη σανσκριτική γλώσσα και υιοθετήθηκαν και

στην αγγλική. Αυτή η ταξινόμηση ισχύει μέχρι σήμερα για πρακτικούς σκοπούς αλλά
μπορεί να τροποποιηθεί και να επεκταθεί. Για παράδειγμα, μια μετέπειτα διάταξη που
τοποθετεί το Αστρικό σώμα δεύτερο αντί για τρίτο στην κατηγορία, δεν την αλλοιώνει
ουσιαστικά. Δίνει άμεσα μια ιδέα του τί είναι ο άνθρωπος, πολύ διαφορετική από την
ασαφή περιγραφή των λέξεων «σώμα και ψυχή» και επίσης προκαλεί με τόλμη την
υλιστική αντίληψη ότι ο νους είναι προϊόν του εγκεφάλου, ενός τμήματος δηλαδή του
σώματος.

9
Ο Α.Π.Σίνετ ήταν εκδότης του “Pioneer” του Αλαχαμπάντ, επίσημου οργάνου της Ινδικής Κυβέρνησης.
10
Ο 19ος αιώνας.

39
Ο Σίνετ δεν ισχυρίζεται ότι αυτές οι αρχές ήταν έως τώρα άγνωστες, γιατί ήταν όλες
κατανοητές με διάφορους τρόπους όχι μόνο από τους Ινδουιστές αλλά και από πολλούς
Ευρωπαίους. Ωστόσο, δεν έχει δοθεί η συμπυκνωμένη παρουσίαση της επταπλής
σύνθεσης του ανθρώπου, σε άμεση σύνδεση με την επταδική σύνθεση της αλύσου των
σφαιρών μέσω των οποίων αναπτύσσεται η ύπαρξη.

Ο Γάλλος Αβάς Ελιφάς Λεβί έγραψε για το αστρικό βασίλειο και το αστρικό σώμα,
αλλά προφανώς δεν είχε γνώση για το υπόλοιπο της δοξασίας και ενώ οι Ινδοί κατείχαν
τους άλλους όρους στη γλώσσα και τη φιλοσοφία τους, δεν χρησιμοποιούσαν μια
επταδική ταξινόμηση, αλλά βασίζονταν κυρίως σε μια τετραπλή και σίγουρα
απέκρυβαν (αν τη γνώριζαν) τη δοξασία της αλύσου των επτά σφαιρών
συμπεριλαμβανόμενης και της Γης μας. Πράγματι, ένας πολυμαθής Ινδουιστής, ο
Σούμπα Ρόου 11 , βεβαίωνε ότι γνώριζαν για μια επταπλή ταξινόμηση αλλά δεν είχε
δοθεί και ούτε θα δινόταν δημόσια.

Εξετάζοντας αυτά τα συστατικά μέρη με έναν άλλο τρόπο, θα λέγαμε ότι ο κατώτερος
άνθρωπος είναι μια σύνθετη ύπαρξη αλλά στην πραγματική του φύση είναι μια ενότητα
ή αθάνατη ύπαρξη η οποία συμπεριλαμβάνει μια τριάδα - Πνεύμα, Διάκριση (Σοφία)
και Νου, που απαιτεί τέσσερα κατώτερα θνητά όργανα ή οχήματα μέσω των οποίων
εργάζεται στην ύλη και αποκτά εμπειρία από τη Φύση. Αυτή η τριάδα είναι η
αποκαλούμενη Άτμα-Μπούντι-Μάνας στα Σανσκριτικά, δύσκολοι όροι να αποδοθούν
σε άλλη γλώσσα. Άτμα είναι το Πνεύμα, Μπούντι είναι η ανώτατη δύναμη, η σοφία που
διακρίνει και κρίνει και Μάνας είναι ο Νους. Αυτό το τριπλό σύνολο είναι ο
πραγματικός άνθρωπος. Αναμφίβολα, απ’ αυτό το δόγμα κατάγεται η θεολογική
δοξασία για την τριάδα του Πατέρα, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Τα τέσσερα
κατώτερα όργανα ή οχήματα εμφανίζονται στον ακόλουθο πίνακα:

Πραγματικός Άνθρωπος: Άτμα, Μπούντι, Μάνας,

Κατώτερα Οχήματα:

 Τα Πάθη και οι Επιθυμίες,

11
1856-1890

40
  Η Αρχή της Ζωής,
 Το Αστρικό Σώμα,
 Το Φυσικό Σώμα.

Αυτά τα τέσσερα κατώτερα υλικά μέρη είναι μεταβατικά και υπόκεινται σε διάλυση,
στα εξ ων συνετέθηκαν, καθώς και σε αποχωρισμό μεταξύ τους. Όταν φτάνει η ώρα για
να αρχίσει ο αποχωρισμός τους, ο συνδυασμός δεν μπορεί πλέον να διατηρηθεί, το
φυσικό σώμα πεθαίνει, τα άτομα εκ των οποίων καθένα από τα τέσσαρα συστατικά
μέρη αποτελείται αρχίζουν να χωρίζονται και ολόκληρο το σύνολο χωριζόμενο δεν
είναι πλέον κατάλληλο για χρήση ως όργανο από τον πραγματικό άνθρωπο. Αυτό είναι
που λέμε εμείς οι θνητοί «θάνατο», αλλά δεν είναι θάνατος για τον πραγματικό
άνθρωπο αφού αυτός είναι αθάνατος και αιώνιος. Επομένως ο αθάνατος άνθρωπος
είναι η Τριάδα ή ακατάλυτη Τριάδα, ενώ τα άλλα συστατικά είναι γνωστά σαν η
Τετράδα ή θνητή τετράδα.

Αυτή η τετράδα ή κατώτερος άνθρωπος είναι προϊόν κοσμικών ή φυσικών νόμων και
ουσίας. Έχει αναπτυχθεί μέσα στο γύρισμα του χρόνου, όπως κάθε άλλο φυσικό
πράγμα από κοσμική ουσία και επομένως υπόκειται σε φυσικούς, φυσιολογικούς και
ψυχικούς νόμους που διέπουν την ανθρώπινη φυλή συνολικά. Ως εκ τούτου η περίοδος
της δυνατής συνέχειάς του μπορεί να υπολογισθεί ακριβώς όπως ο μηχανικός
υπολογίζει το όριο της συμπεριφοράς των μετάλλων που χρησιμοποιούνται στην
ανέγερση μιας γέφυρας. Οποιοδήποτε σύνολο με ανθρώπινη μορφή αποτελούμενο απ’
αυτά τα συστατικά είναι, επομένως, περιορισμένης διάρκειας, βάσει των νόμων της
εξελικτικής περιόδου στην οποία υπάρχει. Τώρα, αυτή η διάρκεια είναι γενικά
εβδομήντα με εκατό έτη αλλά η δυνατή διάρκειά της είναι μεγαλύτερη. Έτσι υπάρχουν
στην ιστορία παραδείγματα όπου συνηθισμένα άτομα έχουν ζήσει έως διακόσια έτη και
με τη γνώση των απόκρυφων νόμων της φύσης το δυνατό όριο διάρκειας μπορεί να
επεκταθεί σε τετρακόσια σχεδόν έτη.

 Ο ορατός φυσικός άνθρωπος είναι: Εγκέφαλος, Νεύρα, Αίμα, Οστά,

Λέμφος, Μύες, Όργανα Αίσθησης και Δράσης, και Δέρμα.
 Ο αόρατος φυσικός άνθρωπος είναι: Αστρικό Σώμα, Πάθη και Επιθυμίες, η
Αρχή της Ζωής (αποκαλούμενη πρανά ή τζιβά).

41
Είναι φανερό ότι το φυσικό μέρος της φύσης μας επεκτείνεται έτσι σε ένα δεύτερο
τμήμα το οποίο, αν και αόρατο στο φυσικό μάτι, είναι εντούτοις υλικό και υπόκειται σε
φθορά. Επειδή οι άνθρωποι γενικά έχουν τη συνήθεια να παραδέχονται ως πραγματικό
μόνο ό,τι μπορούν να δουν με το φυσικό μάτι, έχουν τελικά φθάσει στην υπόθεση ότι
το μη ορατό δεν είναι ούτε πραγματικό ούτε υλικό. Αλλά ξεχνούν ότι ακόμη και στο
γήινο πεδίο δηλητηριώδη αέρια είναι αόρατα αν και είναι από πολύ ισχυρό υλικό και
ότι το νερό μπορεί να υφίσταται αιωρούμενο στον αέρα και αόρατο έως ότου οι
συνθήκες αλλάξουν και προκαλέσουν την πτώση του.

Ας ανακεφαλαιώσουμε πριν πάμε σε λεπτομέρειες. Ο Πραγματικός Άνθρωπος είναι η

τριάδα του Άτμα-Μπούντι-Μάνας ή Πνεύματος και Νου και χρησιμοποιεί συγκεκρι-
μένους παράγοντες και όργανα για να έλθει σε επαφή με τη φύση, προκειμένου να
γνωρίσει τον εαυτό του. Αυτά τα όργανα και παράγοντες βρίσκονται στις κατώτερες
τέσσερις – ή στην Τετράδα. Κάθε αρχή, σε οποιαδήποτε κατηγορία, είναι από μόνη της
ένα εργαλείο για τη συγκεκριμένη εμπειρία που ανήκει στο πεδίο της. Ενώ το σώμα
είναι το κατώτερο, ελάχιστα σημαντικό και το πλέον παροδικό από ολόκληρη τη
σειρά.

Γιατί όταν φθάνουμε στο σώμα κατά την κάθοδο από τον Ανώτερο Νου, μπορεί να
αποδειχθεί ότι όλα τα όργανά του είναι απο μόνα τους χωρίς αισθήσεις και άχρηστα
όταν είναι στερημένα από τον εσωτερικό άνθρωπο. Όραση, ακοή, αφή, γεύση και
όσφρηση, δεν αναφέρονται στο σώμα αλλά στο δεύτερο αόρατο φυσικό άνθρωπο,
καθώς τα πραγματικά όργανα για την εξάσκηση εκείνων των δυνάμεων βρίσκονται στο
Αστρικό Σώμα. Τα όργανα του φυσικού σώματος, δεν είναι παρά τα μηχανικά
εξωτερικά όργανα για την επίτευξη του συντονισμού μεταξύ της φύσης και των
πραγματικών εσωτερικών οργάνων.

42
 Κεφάλαιο 5

Σώμα και Αστρικό Σώμα

Το σώμα, ως μια μάζα από σάρκα, οστά, μύες, νεύρα, εγκεφαλική ουσία, χολή, βλέννα,
αίμα και δέρμα είναι ένα αντικείμενο αποκλειστικής φροντίδας για πάρα πολύ κόσμο,
διότι έχουν καταλήξει να ταυτιστούν με αυτό, εννοώντας αυτό όταν λένε «Εγώ». Αν
αφεθεί μόνο του στερείται αισθήσεων και ενεργεί σε αυτή την περίπτωση αποκλειστικά
αντανακλαστικά και αυτόματα. Αυτό το βλέπουμε στον ύπνο, γιατί τότε το σώμα
αναλαμβάνει συμπεριφορές και κάνει κινήσεις τις οποίες ο ξύπνιος άνθρωπος δεν
επιτρέπει.

Είναι σαν τη μητέρα γη ως προς το ότι έχει κατασκευαστεί από έναν αριθμό
απειροελάχιστων «ζωών». Καθεμιά απ’ αυτές τις ζωές είναι ένα ευαίσθητο σημείο. Όχι
μόνο υπάρχουν μικρόβια, βάκιλοι, και βακτήρια, αλλά αυτά αποτελούνται από άλλα και
εκείνα από ακόμα μικρότερες ζωές. Αυτές οι ζωές δεν είναι τα κύτταρα του σώματος,
αλλά απαρτίζουν τα κύτταρα, συγκρατούμενες πάντα μέσα στα όρια που έχουν οριστεί
από την εξέλιξη στο κύτταρο. Περιστρέφονται αδιάκοπα και κινούνται μαζί μέσα σε
όλο το σώμα, μέσα σε ορισμένα προφανώς κενά διαστήματα, καθώς και στη σάρκα, τις
μεμβράνες, τα οστά, και το αίμα. Επεκτείνονται, επίσης, πέραν των πραγματικών
εξωτερικών ορίων του σώματος σε μια μετρήσιμη απόσταση.

Ένα από τα μυστήρια της φυσικής ζωής κρύβεται μεταξύ αυτών των «ζωών». Η δράση
τους, ωθούμενη από τη Ζωτική Ενέργεια– αποκαλούμενη Πρανά ή Τζιβά – θα εξηγήσει
την ενεργή ύπαρξη και τον φυσικό θάνατο. Διαιρούνται σε δύο κατηγορίες, η μια είναι
οι καταστροφείς, η άλλη οι συντηρητέ, και αυτές οι δύο πολεμούν μεταξύ τους από τη
γέννηση μέχρις ότου οι καταστροφείς νικήσουν. Σε αυτή τη μάχη η ίδια η Ζωτική
Ενέργεια τελειώνει τον αγώνα, επειδή είναι η ζωή που σκοτώνει. Αυτό μπορεί να
φαίνεται ετερόδοξο, αλλά στη Θεοσοφική φιλοσοφία θεωρείται ως γεγονός. Γιατί,
λέγεται, το νήπιο ζει επειδή ο συνδυασμός των υγιών οργάνων είναι ικανός να
απορροφήσει τη ζωή από τον γύρω χώρο και μπαίνει στη διαδικασία του ύπνου κάθε

43
μέρα, από την έντονη δύναμη του ρεύματος της ζωής, αφού οι συντηρητές μεταξύ των
κυττάρων του νεανικού σώματος δεν ελέγχονται ακόμη από την άλλη τάξη.

Αυτές οι διαδικασίες του ύπνου και της επανέγερσης δεν είναι παρά η αποκατάσταση
της ισορροπίας κατά τον ύπνο και της διαταραχής που παράγει η δράση στη διάρκεια
της εγρήγορσης. Μπορεί να συγκριθεί με το τοξοειδές-ηλεκτρικό φως, όπου το λαμπρό
τόξο του φωτός στο σημείο της αντίστασης είναι το σύμβολο του αφυπνισμένου
ενεργού ανθρώπου. Έτσι στον ύπνο και πάλι απορροφούμε και δεν αντιστεκόμαστε στη
Ζωτική Ενέργεια, ενώ όταν ξυπνάμε την αποβάλλουμε. Αλλά όπως υφίσταται γύρω μας
σαν ένας ωκεανός μέσα στον οποίο κολυμπάμε, η δύναμή μας να την αποτινάξουμε
κατ’ ανάγκη περιορίζεται. Ακριβώς όπως όταν ξυπνάμε είμαστε σε ισορροπία ως προς
τα όργανα και τη ζωή μας, όταν πέφτουμε να κοιμηθούμε έχουμε πολύ περισσότερη
ζωτικότητα απ' ό,τι το πρωί. Αυτό μας εξαντλεί και τελικά σκοτώνει το σώμα. Μια
τέτοια μάχη δεν θα μπορούσε να διεξάγεται για πάντα, αφού ολόκληρο το βάρος της
ζωής του ηλιακού συστήματος παραβγαίνει με τη δύναμη αντίστασης που είναι
εστιασμένη σε ένα μικρό ανθρώπινο πλαίσιο.

Το σώμα θεωρείται από τους Διδασκάλους της Σοφίας ότι είναι το πλέον μεταβατικό,
παροδικό και απατηλό από ολόκληρη τη σειρά των συστατικών μερών στον άνθρωπο.
Ούτε για μια στιγμή δεν είναι το ίδιο. Πάντα μεταβαλλόμενο, κινούμενο σε κάθε μέρος,
δεν είναι στην πραγματικότητα ποτέ πλήρες ή τελειωμένο αν και απτό. Οι αρχαίοι το
κατανοούσαν καθαρά αυτό, γιατί διαμόρφωσαν μια δοξασία αποκαλούμενη Νίτγια
Πραλάγια ή τη συνεχή αλλαγή των υλικών πραγμάτων, τη συνεχή καταστροφή. Αυτό
είναι γνωστό τώρα στην Επιστήμη από τη δοξασία ότι το σώμα υποβάλλεται σε μια
πλήρη αλλαγή και ανανέωση κάθε επτά έτη. Στο τέλος των πρώτων επτά ετών δεν είναι
το ίδιο σώμα που ήταν στην αρχή. Στο τέλος της ζωής μας έχει αλλάξει επτά φορές,
ίσως περισσότερες. Και εντούτοις παρουσιάζει την ίδια γενική εμφάνιση από την
ωριμότητα μέχρι το θάνατο. Είναι μια ανθρώπινη μορφή από τη γέννηση μέχρι την
ωριμότητα. Αυτό είναι ένα μυστήριο που η επιστήμη δεν εξηγεί. Είναι ένα ζήτημα που
αφορά το κύτταρο και τα μέσα με τα οποία η γενική ανθρώπινη μορφή συντηρείται.

Το «κύτταρο» είναι μια ψευδαίσθηση. Είναι απλά μια λέξη. Δεν έχει ύπαρξη σαν υλικό
πράγμα, γιατί κάθε κύτταρο αποτελείται από άλλα κύτταρα. Τι είναι, τότε, ένα κύτταρο;
Είναι η ιδανική μορφή μέσα στην οποία τα πραγματικά φυσικά άτομα –

44
κατασκευασμένα από τις «ζωές» -- τακτοποιούνται. Καθώς αναγνωρίζεται ότι τα
φυσικά μόρια πάντοτε ορμούν μακριά από το σώμα, πρέπει να αφήνουν τα κύτταρα
κάθε στιγμή. Έτσι δεν υπάρχει φυσικό κύτταρο, αλλά τα ιδιαίτερα όριά του, δηλαδή οι
ιδεατοί τοίχοι και το γενικό σχήμα. Τα μόρια αναλαμβάνουν θέση μέσα στο ιδεατό
σχήμα σύμφωνα με τους νόμους της φύσης και το εγκαταλείπουν και πάλι σχεδόν
αμέσως για να δώσουν θέση σε άλλα άτομα. Και καθώς συμβαίνει έτσι με το σώμα,
έτσι γίνεται και με τη Γη και με το ηλιακό σύστημα. Έτσι επίσης συμβαίνει, αν και με
πιο αργό τρόπο, με όλα τα υλικά αντικείμενα. Όλα είναι σε συνεχή κίνηση και αλλαγή.
Αυτή είναι η σύγχρονη και επίσης η αρχαία σοφία. Αυτή είναι η φυσική εξήγηση της
διόρασης, διακοής, τηλεπάθειας και του διαβάσματος της σκέψης. Βοηθά ώστε να μας
δείξει πόσο παραπλανητικό και μη ικανοποιητικό πράγμα είναι το σώμα μας.

Μολονότι, αυστηρά μιλώντας, το δεύτερο συστατικό μέρος του ανθρώπου είναι το

Αστρικό Σώμα – αποκαλούμενο στα Σανσκριτικά Λίνγκα Σαρίρα – θα ενσωματώσουμε
σε αυτό τη Ζωτική Ενέργεια – ή Πράνα και Τζίβα στα Σανσκριτικά – επειδή στην
αντίληψή μας παρουσιάζεται σαφέστερα το φαινόμενο της ζωής όταν συνδέεται με το
σώμα.

Η Ζωή δεν είναι το αποτέλεσμα της λειτουργίας των οργάνων, ούτε φεύγει όταν το
σώμα αποσυντίθεται. Είναι μια παγκόσμια κυρίαρχη αρχή. Είναι ο ωκεανός στον οποίο
η γη επιπλέει. Διαπερνά τη σφαίρα και κάθε ύπαρξη και αντικείμενο πάνω σε αυτή.
Δουλεύει αδιάκοπα πάνω και γύρω μας, δονούμενη πάνω μας και μέσα από μας για
πάντα. Όταν κατέχουμε ένα σώμα χρησιμοποιούμε απλά ένα πιο εξειδικευμένο όργανο
από οποιοδήποτε άλλο, για να αντιμετωπίσουμε και το Πράνα και το Τζίβα. Μιλώντας
αυστηρά, το Πράνα είναι η αναπνοή και καθώς η αναπνοή είναι αναγκαία για τη
συνέχιση της ζωής στην ανθρώπινη μηχανή, αυτή είναι η καλύτερη λέξη. Τζίβα
σημαίνει «ζωή» και επίσης εφαρμόζεται στη ζωντανή ψυχή, γιατί η ζωή γενικά
προκύπτει από την ίδια την Υπέρτατη Ζωή. Το Τζίβα επομένως είναι γενικής
εφαρμογής, ενώ το Πράνα είναι πιο συγκεκριμένο. Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι κάποιος
έχει μια συγκεκριμένη ποσότητα αυτής της Ζωτικής Ενέργειας που θα γυρίσει πίσω
στην πηγή της αν καεί το σώμα, αλλά μάλλον ότι λειτουργεί με οποιαδήποτε ποιότητα
ύλης μέσα του. Εμείς, όπως συνηθίζεται, την εκκρίνουμε ή την χρησιμοποιούμε καθώς
ζούμε. Γιατί είτε είμαστε ζωντανοί ή νεκροί, η Ζωτική Ενέργεια υπάρχει πάντα. Κατά
τη διάρκεια της ζωής, μεταξύ των οργάνων μας στηρίζοντάς τα, στο θάνατο μεταξύ των

45
αναρίθμητων πλασμάτων που αναδύονται από την καταστροφή μας. Δεν μπορούμε να
καταργήσουμε αυτή τη ζωή, όπως δεν μπορούμε να διαγράψουμε τον αέρα στον οποίο
πετάει το πουλί και καθώς ο αέρας γεμίζει όλο το χώρο στον πλανήτη, έτσι ώστε δεν
μπορούμε πουθενά να αποφύγουμε την ωφέλειά της ούτε να δραπετεύσουμε από την
τελική της συντριπτική δύναμη. Αλλά δουλεύοντας πάνω στο φυσικό σώμα αυτή η ζωή
– Πρανά – χρειάζεται ένα όχημα, μέσο ή οδηγό και αυτό το όχημα είναι το αστρικό
σώμα.

Υπάρχουν πολλές ονομασίες για το Αστρικό Σώμα. Μερικές αναφέρονται εδώ: Λίνγκα
Σαρίρα, που στα Σανσκριτικά σημαίνει πρόπλασμα και είναι η καλύτερη απ’ όλες,
αιθερικό διπλό, φάντασμα, οπτασία, σωσίας, προσωπικός άνθρωπος, άλογη ψυχή,
ζωώδης ψυχή, Μπούτα, στοιχειώδες, στοιχειό, διάβολος, δαίμονας. Μερικές απ’ αυτές
αναφέρονται μόνο στο αστρικό σώμα όταν στερείται του πτώματος μετά το θάνατο.
Μπούτα, διάβολος και στοιχειό είναι σχεδόν συνώνυμα, η πρώτη Σανσκριτική. Στους
Ινδουιστές το Μπούτα είναι το Αστρικό Σώμα όταν με το θάνατο απελευθερώνεται από
το σώμα και το νου και καθώς χωρίζεται από τη συνείδηση, είναι ένας διάβολος
σύμφωνα με την εκτίμησή τους. Δεν είναι και πολύ λάθος, αν καταργήσουμε την παλιά
έννοια ότι ο διάβολος είναι ένας πεπτωκώς άγγελος από τον ουρανό, γιατί αυτός ο
σωματικός διάβολος είναι κάτι που προέρχεται από τη Γη.

Μπορεί να αντιπαρατεθεί ότι ο όρος Αστρικό Σώμα δεν είναι ο σωστός γι’ αυτό το
σκοπό. Προσεγγίζει όμως το πραγματικό γεγονός, αφού η ουσία αυτής της μορφής
προκύπτει από την κοσμική ή αστρική ύλη, μιλώντας κατά προσέγγιση. Αλλά η παλιά
σανσκριτική λέξη το περιγράφει τέλεια – Λίνγκα Σαρίρα, το πρόπλασμα – επειδή είναι
το σχέδιο ή υπόδειγμα για το φυσικό σώμα. Αυτό είναι καλύτερο από το «αιθερικό
σώμα», καθώς το τελευταίο μπορεί να ειπωθεί ότι έπεται του φυσικού, αλλά στην
πραγματικότητα το αστρικό σώμα προηγείται του υλικού.

Το αστρικό σώμα αποτελείται από ύλη πολύ λεπτής σύστασης σε σύγκριση με το ορατό
σώμα και έχει μεγάλη εκτατή δύναμη, έτσι ώστε δεν αλλάζει παρά λίγο κατά τη
διάρκεια της ζωής, ενώ το φυσικό αλλάζει κάθε στιγμή. Και όχι μόνο έχει αυτή την
απέραντη δύναμη, αλλά ταυτόχρονα κατέχει μια ελαστικότητα που επιτρέπει την
επέκτασή του σε μια αξιοσημείωτη απόσταση. Είναι εύκαμπτο, πλαστικό, επεκτάσιμο
και δυνατό. Η ύλη από την οποία αποτελείται είναι ηλεκτρική και μαγνητική στην

46
ουσία της και είναι ακριβώς η ίδια με αυτήν από την οποία είχε δομηθεί ολόκληρος ο
κόσμος στο αμυδρό παρελθόν, όταν οι διαδικασίες εξέλιξης δεν είχαν ακόμη φτάσει
στο σημείο παραγωγής του υλικού σώματος του ανθρώπου. Αλλά δεν είναι πρωτόγονη
ή ακατέργαστη ύλη. Έχοντας περάσει μέσω μιας τεράστιας περιόδου εξέλιξης και
έχοντας υποβληθεί σε διαδικασίες εξαγνισμού ανυπολόγιστου αριθμού, η φύση της έχει
τελειοποιηθεί σε βαθμό αρκετά μεγαλύτερο από τα ακαθάριστα φυσικά στοιχεία που
βλέπουμε και αγγίζουμε με το φυσικό μάτι και χέρι.

Το αστρικό σώμα είναι το καθοδηγητικό πρότυπο του φυσικού και όλα τα άλλα
βασίλεια έχουν το ίδιο αστρικό υπόδειγμα. Τα φυτά, ορυκτά και ζώα έχουν το αιθερικό
διπλό, και αυτή η θεωρία είναι η μόνη η οποία θα απαντήσει στην ερώτηση πώς ο
σπόρος παράγει το είδος του και όλα τα αισθητά όντα παράγουν τα παρόμοιά τους. Οι
βιολόγοι μπορούν μόνο να πουν ότι τα γεγονότα είναι όπως τα γνωρίζουμε, αλλά δεν
μπορούν να δώσουν μια δικαιολογία, γιατί η βελανιδιά δεν θα παράγει τίποτα άλλο
παρά ένα βελανίδι εκτός του ότι κανένας άνθρωπος δεν το γνώρισε να γίνεται
διαφορετικά. Αλλά στις αρχαίες σχολές, η αληθινή δοξασία ήταν γνωστή και για μια
ακόμη φορά έχει παρουσιαστεί στη Δύση μέσα από τις προσπάθειες της
Ε.Π.Μπλαβάτσκυ και εκείνων που έχουν εμπνευστεί από τα έργα της.

Αυτή η δοξασία είναι, ότι στους πρώιμους χρόνους της εξέλιξης αυτής της σφαίρας τα
διάφορα βασίλεια της φύσης πρώτα σχεδιάζονται σύμφωνα με το σχέδιο ή την ιδανική
μορφή και έπειτα η αστρική ύλη αρχίζει να λειτουργεί πάνω σε αυτό το σχέδιο με τη
βοήθεια της Αρχής της Ζωής, μέχρις ότου μετά από πολύ μακρά χρονικά διαστήματα, η
αστρική ανθρώπινη μορφή εξελιχθεί και τελειοποιηθεί. Αυτή είναι, λοιπόν, η πρώτη
μορφή που είχε η ανθρώπινη φυλή και αντιστοιχεί κατά κάποιον τρόπο με την
αλληγορία της κατάστασης του ανθρώπου στον κήπο της Εδέμ. Μετά από μια άλλη
μακρά περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας ο κύκλος της περαιτέρω πτώσης στην ύλη
συνεχίζεται, η αστρική μορφή τελικά ντύνεται με ένα «επικάλυμμα δέρματος» και η
παρούσα φυσική μορφή βρίσκεται πάνω στη σκηνή.

Αυτή είναι η ερμηνεία του στίχου του βιβλίου της Γένεσης όπου περιγράφεται η
απόδοση καλυμμάτων δέρματος στον Αδάμ και την Εύα. Είναι η τελική πτώση στην
ύλη, γιατί απ’ αυτό το σημείο ο εσωτερικός άνθρωπος κοπιάζει να υψώσει όλη τη μάζα
της φυσικής ουσίας προς τα πάνω σε ένα υψηλότερο επίπεδο και να την διαποτίσει με

47
όσο το δυνατό μεγαλύτερη πνευματική επιρροή, έτσι ώστε να προετοιμαστεί να
προχωρήσει παραπέρα κατά τη διάρκεια της επόμενης μεγάλης περιόδου εξέλιξης, όταν
η παρούσα θα έχει τελειώσει.

Έτσι στην παρούσα στιγμή, το υπόδειγμα για το αναπτυσσόμενο παιδί στη μήτρα είναι
το αστρικό σώμα, ήδη τέλειο σε σχήμα προτού γεννηθεί το παιδί. Είναι πάνω σε αυτό
το σχέδιο που τα μόρια τακτοποιούνται μέχρι να ολοκληρωθεί το παιδί και η παρουσία
του αιθερικού προσχεδίου του σώματος, θα εξηγήσει πώς η μορφή αναπτύσσεται σε
σχήμα, πώς τα μάτια σπρώχνονται από τα μέσα προς τα έξω πάνω στην επιφάνεια του
προσώπου και πολλά άλλα μυστηριώδη ζητήματα στην εμβρυολογία που
παρακάμπτονται από τους ιατρούς με περιγραφή αλλά χωρίς καμιά εξήγηση.

Αυτό θα εξηγήσει επίσης, όπως κανένας άλλος, τις περιπτώσεις του στιγματισμού του
παιδιού στη μήτρα, που απορρίπτεται από τους ιατρούς. Πρόκειται για φαινόμενο πολύ
γνωστό σε εκείνους που φροντίζουν να το παρακολουθούν ως ένα συχνό περιστατικό.
Η αναπτυσσόμενη φυσική μορφή υπόκειται στο αστρικό υπόδειγμα. Συνδέεται με τη
φαντασία της μητέρας μέσω φυσικών και ψυχικών οργάνων. Η μητέρα κατασκευάζει
μια ισχυρή εικόνα από φρίκη, φόβο ή διαφορετική και το αστρικό πρότυπο τότε
επηρεάζεται παρόμοια. Στην περίπτωση στιγματισμού όταν γεννιέται χωρίς πόδια, οι
ιδέες και η δυνατή φαντασία της μητέρας λειτουργούν έτσι ώστε να κόψουν ή να
ζαρώσουν το αστρικό πόδι και το αποτέλεσμα είναι ότι τα μόρια, μη έχοντας υπόδειγμα
του ποδιού για να δουλέψουν πάνω σε αυτό, δεν κατασκευάζουν κανένα φυσικό πόδι
και παρόμοια συμβαίνει σε όλες αυτές τις περιπτώσεις. Αλλά στις περιπτώσεις που
βρίσκουμε έναν άνθρωπο που ακόμη νιώθει το πόδι που έχει αποκόψει ο χειρούργος ή
αντιλαμβάνεται τα δάκτυλα που ακρωτηριάστηκαν, τότε το αστρικό μέλος δεν έχει
πειραχτεί και έτσι ο άνθρωπος νοιώθει σαν να υπάρχει ακόμα. Γιατί το μαχαίρι ή το οξύ
δεν θα τραυματίσουν το αστρικό μοντέλο, αλλά στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής του
οι ιδέες και η φαντασία έχουν τη δύναμη του οξέως και του ακονισμένου ατσαλιού.

Στον συνηθισμένο άνθρωπο που δεν έχει εκπαιδευτεί στον πρακτικό αποκρυφισμό ή
δεν έχει εκ γενετής ικανότητες, το αστρικό σώμα δεν μπορεί να πάει παραπάνω από
μερικά εκατοστά από το φυσικό σώμα. Είναι ένα μέρος εκείνου του φυσικού, που το
στηρίζει και ενσωματώνεται σε αυτό ακριβώς όπως οι ίνες του μάγκο είναι όλες μέσα
σε εκείνο το φρούτο. Αλλά υπάρχουν και εκείνοι που, λόγω πρακτικών τις οποίες

48
επεδίωξαν σε προηγούμενες ζωές πάνω στη Γη, έχουν μια έμφυτη δύναμη να
προβάλλουν ασυνείδητα το αστρικό σώμα. Αυτοί είναι διάμεσα, μερικοί προφήτες, και
πολλοί υστερικοί, καταληπτικοί και χοιραδικοί άνθρωποι. Εκείνοι που έχουν
εκπαιδευτεί μέσα από μια μακρά περίοδο υπερβολικά σκληρής πειθαρχίας που φτάνει
στην ηθική και διανοητική φύση και αρκετά πέραν της δύναμης του μέσου
καθημερινού ανθρώπου, μπορούν να χρησιμοποιήσουν την αστρική μορφή κατά
βούληση, γιατί έχουν ξεφύγει πλήρως από την ψευδαίσθηση ότι το φυσικό σώμα είναι
ένα μόνιμο τμήμα τους, και, επιπλέον, έχουν μάθει τους χημικούς και ηλεκτρικούς
νόμους που κυβερνούν αυτή την ύλη. Στην περίπτωσή τους ενεργούν εν γνώσει και
συνειδητά. Στις άλλες περιπτώσεις η πράξη γίνεται χωρίς καμιά δύναμη να την
εμποδίσει ή να την προκαλέσει εκούσια ή να αποφύγει τους κινδύνους που συνοδεύουν
μια τέτοια χρήση των δυνάμεων μιας φύσης ανώτερου χαρακτήρα.

Το αστρικό σώμα έχει μέσα του τα πραγματικά όργανα των εξωτερικών αισθητηρίων
οργάνων. Σε αυτό είναι η όραση, η ακοή, η δύναμη της όσφρησης, και η αίσθηση της
αφής. Έχει ένα πλήρες σύστημα δικών του νεύρων και αρτηριών για τη μεταβίβαση του
αστρικού ρευστού που είναι γι’ αυτό το σώμα ό τι το αίμα για το φυσικό. Είναι ο
πραγματικός προσωπικός άνθρωπος. Εκεί βρίσκεται η υποσυνείδητη αντίληψη και η
λανθάνουσα μνήμη που χειρίζονται οι σημερινοί υπνωτιστές και που τους προκαλεί
σύγχυση.

Έτσι, όταν το σώμα πεθάνει, ο αστρικός άνθρωπος απελευθερώνεται και όπως στο
θάνατο, ο αθάνατος άνθρωπος – η Τριάδα – πετάει μακριά σε μια άλλη κατάσταση, το
αστρικό σώμα γίνεται ένα κέλυφος του κάποτε ζωντανού ανθρώπου και χρειάζεται
χρόνο για να διαλυθεί. Διατηρεί όλες τις μνήμες της ζωής που βιώθηκε από τον
άνθρωπο και έτσι αντανακλαστικά και αυτόματα μπορεί να επαναλάβει ό,τι ο
αποθανών ήξερε, είπε, σκέφτηκε και είδε. Παραμένει κοντά στο εγκαταλειμμένο
φυσικό σώμα σχεδόν όλο το διάστημα μέχρις ότου αυτό διαλυθεί εντελώς, γιατί πρέπει
να περάσει μέσω της δικής του διαδικασίας θανάτου. Μπορεί να γίνει ορατό κάτω από
συγκεκριμένες συνθήκες. Είναι το στοιχειό των πνευματιστικών συνεδριών και είναι
εκεί για να μεταμφιεστεί σαν το πραγματικό πνεύμα αυτού ή του άλλου ατόμου.
Ελκυόμενο από τις σκέψεις του διαμέσου και των παρευρισκομένων, κυματίζει αόριστα
εκεί όπου βρίσκονται εκείνοι και έπειτα γαλβανίζεται σε μια προσποιητή ζωή από ένα
ολόκληρο πλήθος στοιχειακών δυνάμεων και από το ενεργό αστρικό σώμα του

49
διαμέσου που κατευθύνει τη συνεδρία ή οποιουδήποτε άλλου διαμέσου στο κοινό. Απ’
αυτό (σαν από μια φωτογραφία) αντανακλώνται τότε στον εγκέφαλο του διαμέσου όλες
οι πομπώδεις αποδείξεις που ισχυρίζονται οι πνευματιστές ότι αποδεικνύουν την
ταυτότητα του αποθανόντος φίλου ή συγγενή. Αυτές οι αποδείξεις λαμβάνονται ως
απόδειξη ότι το πνεύμα του αποθανόντος είναι παρόν, επειδή ούτε τα διάμεσα ούτε οι
παρευρισκόμενοι είναι εξοικειωμένοι με τους νόμους που κυβερνούν τη φύση τους,
ούτε με τη σύνθεση, τη δύναμη και τη λειτουργία της αστρικής ύλης και του αστρικού
ανθρώπου.

Η Θεοσοφική φιλοσοφία δεν αρνείται τα γεγονότα που αποδεικνύονται στις

πνευματιστικές συνεδρίες, αλλά δίνει μια εξήγηση αυτών ολότελα αντίθετη από εκείνη
των πνευματιστών. Και σίγουρα η παντελής απουσία οποιασδήποτε λογικής
επιστημονικής εξήγησης των αποκαλούμενων πνευμάτων των φαινομένων που λένε ότι
παράγουν, υποστηρίζει τον ισχυρισμό ότι δεν έχουν καμιά γνώση να μεταδώσουν.
Απλά μπορούν να παράγουν ορισμένα φαινόμενα. Η εξέταση εκείνων και των λογικών
συμπερασμάτων τους μπορεί να διεξαχθεί από έναν εκπαιδευμένο εγκέφαλο
καθοδηγούμενο από μια ζωντανή τριάδα πνεύματος, ψυχής και νου. Και στο σημείο
αυτό μια άλλη κατηγορία πνευματιστικών φαινομένων απαιτεί ένα συνοπτικό
σχολιασμό. Δηλαδή, η εμφάνιση αυτού που αποκαλείται ένα «υλοποιημένο πνεύμα».

Τρεις εξηγήσεις προσφέρονται: Πρώτον, ότι το αστρικό σώμα του διαμέσου

αποσυνδέεται από το σώμα του και λαμβάνει την εμφάνιση του αποκαλούμενου
πνεύματος, γιατί μια από τις ιδιότητες της αστρικής ύλης είναι η ικανότητα να
αντανακλά μια εικόνα που υφίσταται αόρατη στον αιθέρα. Δεύτερον, το πραγματικό
αστρικό κέλυφος του αποθανόντος -- πλήρως στερημένο του πνεύματός του και της
συνείδησής του -- καθίσταται ορατό και απτό όταν η κατάσταση του αέρα και του
αιθέρα είναι τέτοια ώστε να τροποποιήσει τη δόνηση των μορίων του αστρικού
κελύφους και έτσι να μπορέσει αυτό να γίνει ορατό. Τα φαινόμενα της πυκνότητας και
του φαινομενικού βάρους εξηγούνται από άλλους νόμους. Τρίτο, μια απαρατήρητη
μάζα ηλεκτρικής και μαγνητικής ύλης συλλέγεται και πάνω της αντανακλάται από το
αστρικό φως μια εικόνα οποιουδήποτε επιθυμητού προσώπου είτε αποθανόντος είτε
ζωντανού. Αυτό εκλαμβάνεται ως το «πνεύμα» τέτοιων προσώπων, αλλά δεν είναι και
έχει δικαίως αποκαλεστεί από την Ε. Π. Μπλαβάτσκυ μια «ψυχολογική απάτη», επειδή
υποκρίνεται ότι είναι αυτό που δεν είναι. Και, κατά παράδοξο τρόπο, η ίδια αυτή η

50
εξήγηση των υλοποιήσεων έχει δοθεί από ένα «πνεύμα» σε μια κανονική συνεδρία,
αλλά δεν έχει γίνει ποτέ αποδεκτή από τους πνευματιστές επειδή ακριβώς ανατρέπει
την ιδέα τους για την επιστροφή των πνευμάτων των αποθανόντων προσώπων.

Τελικά, το αστρικό σώμα θα εξηγήσει σχεδόν όλα τα παράξενα φυσικά πράγματα που
συμβαίνουν στην καθημερινή ζωή και στη συναναστροφή με γνήσια διάμεσα. Δείχνει τι
μπορεί να είναι ένα φάντασμα και την πιθανότητα να γίνει ορατό και έτσι αποτρέπει
τον επιστήμονα αμφισβητία να παραβιάσει τον πρακτικό νου, διαβεβαιώνοντας ότι,
«δεν είδες αυτό που γνωρίζεις ότι έχεις δει». Απομακρύνει τη δεισιδαιμονία
καταδεικνύοντας την πραγματική φύση αυτών των φαινομένων και καταστρέφει τον
αδικαιολόγητο φόβο του αγνώστου που κάνει έναν άνθρωπο να φοβάται να δει ένα
«φάντασμα».

Με αυτό μπορούμε επίσης να εξηγήσουμε τη μετατόπιση αντικειμένων χωρίς φυσική

επαφή, γιατί το αστρικό χέρι μπορεί να εξωθηθεί και να πιάσει ένα αντικείμενο,
τραβώντας το προς το σώμα. Όταν φανεί ότι αυτό είναι δυνατό, τότε οι ταξιδιώτες δεν
θα γίνουν καταγέλαστοι όταν πουν ότι είδαν έναν Ινδό γιόγκι να κάνει φλιτζάνια καφέ
να πετούν στον αέρα και απόμακρα αντικείμενα να πλησιάζουν φανερά από μόνα τους
ανέγγιχτα απ’ αυτόν ή οποιονδήποτε άλλο.

Όλα τα παραδείγματα της διόρασης και διακοής εξηγούνται επίσης με το αστρικό σώμα
και το αστρικό φως. Τα αστρικά όργανα– που είναι τα πραγματικά – ασκούν την όραση
και την ακοή, και καθώς όλα τα υλικά αντικείμενα είναι σταθερά σε κίνηση μεταξύ των
ατόμων τους δεν εμποδίζεται η αστρική όραση και ακοή, αλλά δουλεύει από απόσταση
τόσο μεγάλη, όση και η έκταση του αστρικού φωτός ή της ύλης γύρω και πάνω στη Γη.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο μεγάλος προφήτης Σβέντεμποργκ είδε σπίτια να καίγονται
στην πόλη της Στοκχόλμης, όταν ήταν σε μια άλλη πόλη πολλά μίλια μακριά, ενώ με τα
ίδια μέσα ο οποιοσδήποτε σημερινός διορατικός βλέπει και ακούει από απόσταση.

51
 Κεφάλαιο 6

Κάμα – Επιθυμία

Ο συγγραφέας του Εσωτερικού Βουδισμού -- βιβλίο που θα όφειλαν να συμβουλεύονται

όλοι οι σπουδαστές της Θεοσοφίας, επειδή γράφτηκε από προτάσεις που δόθηκαν από
μερικούς από τους ίδιους τους Αντέπτ – έδωσε το όνομα Κάμα Ρούπα στην τέταρτη
αρχή της σύστασης του ανθρώπου. Η αιτιολογία ήταν ότι η λέξη Κάμα στη σανσκριτική
γλώσσα σημαίνει «επιθυμία» και καθώς η ιδέα που σκόπευε να αναπτυχθεί ήταν ότι η
τέταρτη αρχή ήταν «το σώμα ή το σύνολο των επιθυμιών και παθών», ο κ. Σίνετ
πρόσθεσε τη σανσκριτική λέξη για το σώμα ή μορφή που είναι Ρούπα, δημιουργώντας
έτσι τη σύνθετη λέξη Καμαρούπα. Θα την αποκαλέσω με την ισοδύναμη – πάθη και
επιθυμίες – επειδή αυτοί οι όροι εκφράζουν με ακρίβεια τη φύση της. Και το κάνω αυτό
επίσης, προκειμένου να δείξω την έντονη διαφορά που πράγματι υφίσταται μεταξύ της
ψυχολογίας και της νοητικής φιλοσοφίας της Δύσης, και εκείνης της Ανατολής.

Η Δύση διαιρεί τον άνθρωπο σε διάνοια, θέληση και συναίσθημα, αλλά δεν είναι
κατανοητό αν τα πάθη και οι επιθυμίες συνθέτουν καθεαυτά μια αρχή ή οφείλονται
αποκλειστικά στο σώμα. Πράγματι, οι περισσότεροι άνθρωποι τα θεωρούν σαν
αποτέλεσμα της επιρροής της σάρκας, γιατί ορίζονται συχνά με τους όρους «επιθυμίες
της σάρκας» και «σαρκικές ορέξεις». Οι αρχαίοι, ωστόσο και οι Θεόσοφοι, γνωρίζουν
ότι είναι μια αρχή καθεαυτή και όχι απλά οι ωθήσεις από το σώμα. Η ψυχολογία στη
Δύση δεν βοηθάει σε αυτό το ζήτημα, γιατί είναι ακόμη στα σπάργανα και στερείται
πλήρως της γνώσης για το εσωτερικό, που είναι η ψυχική φύση του ανθρώπου. Σε αυτό
δε το σημείο υπάρχει η μέγιστη απόκλιση μεταξύ αυτής και της Θεοσοφίας.

Τα πάθη και οι επιθυμίες δεν παράγονται από το σώμα, αλλά, αντίθετα, το σώμα
προκύπτει από τα πρώτα. Είναι η επιθυμία και το πάθος που προκάλεσαν τη γέννησή
μας και θα μας φέρουν σε γέννηση ξανά και ξανά σε κάποιο σώμα σε αυτή τη γη ή σε
κάποια άλλη σφαίρα. Το πάθος και η επιθυμία είναι που μας εξαναγκάζει να
εξελιχθούμε μέσα από τις διαστάσεις του θανάτου που αποκαλούν ζωές στη γη. Λόγω
της εμφάνισης της επιθυμίας στην Άγνωστη Πρώτη Αιτία, τη Μια Απόλυτη Ύπαρξη,

52
εκδηλώθηκε το σύνολο των κόσμων και μέσω της επίδρασης της επιθυμίας στον
παρόντα εκδηλωμένο κόσμο, αυτός διατηρείται σε ύπαρξη.

Αυτή η τέταρτη αρχή είναι η εξισορροπητική αρχή όλων των επτά. Βρίσκεται
στο μέσο και απ’ αυτήν οι δρόμοι οδηγούν προς τα πάνω ή κάτω. Είναι η βάση της
δράσης και ο παρακινητής της βούλησης. Όπως λένε οι αρχαίοι Ερμητιστές: «Πίσω
από τη βούληση στέκεται η επιθυμία». Γιατί είτε επιθυμούμε να πράξουμε καλά είτε
κακά, πρέπει πρώτα να ξυπνήσουμε μέσα μας την επιθυμία για την όποια πορεία. Ο
καλός άνθρωπος που τελικά γίνεται ακόμη και σοφός, έπρεπε κάποια στιγμή στις
πολλές ζωές του να ξυπνήσει την επιθυμία για συντροφιά αγίων ανθρώπων και να
διατηρήσει την επιθυμία του για πρόοδο ζωντανή, προκειμένου να συνεχίσει την
πορεία του.

Ακόμη και ένας Βούδας ή ένας Ιησούς έπρεπε πρώτα να ορκιστούν σε κάποια
ζωή - που αυτό είναι μια επιθυμία - ότι θα έσωζαν τον κόσμο ή κάποιο μέρος του και
να εμμείνουν με την επιθυμία ζωντανή στην καρδιά τους μέσα από αμέτρητες ζωές.
Και με τον ίδιο τρόπο, από την άλλη πλευρά, ο κακός άνθρωπος σε συνεχείς ζωές
απέκτησε κατώτερες, εγωιστικές, διεστραμμένες επιθυμίες, υποβιβάζοντας έτσι αυτή
την αρχή αντί να την εξαγνίσει. Στην υλική και επιστημονική όψη του αποκρυφισμού -
η χρήση των εσωτερικών κρυμμένων δυνάμεων της φύσης μας - αν αυτή η αρχή της
επιθυμίας δεν είναι δυνατή, η κυρίαρχη δύναμη της φαντασίας δεν μπορεί να κάνει το
έργο της, επειδή αν και κάνει μια φόρμα ή μήτρα, η βούληση δεν μπορεί να δράσει
εκτός και αν κινηθεί, κατευθυνθεί, και διατηρηθεί σε ένα βαθμό από την επιθυμία.

Οι επιθυμίες και τα πάθη, επομένως, έχουν δύο όψεις, την κατώτερη και την
ανώτερη. Η κατώτερη είναι αυτή που παρουσιάζεται όταν η συνειδητότητα
τοποθετείται σταθερά και εξ ολοκλήρου στο φυσικό και αστρικό σώμα. Η ανώτερη
επιθυμία προέρχεται από την επιρροή της ανώτερης τριάδας - Νους, Μπούντι, και
Πνεύμα - και τον προσανατολισμό προς αυτή. Αυτή η τέταρτη αρχή είναι όπως το
ζώδιο Ζυγός στο μονοπάτι του Ήλιου μέσω του Ζωδιακού. Όταν ο Ήλιος (που είναι ο
πραγματικός άνθρωπος) φθάσει σε αυτό το ζώδιο αγωνίζεται να ισορροπήσει. Αν πάει
πίσω, οι κόσμοι θα καταστραφούν. Αν πάει μπροστά, ολόκληρη η ανθρώπινη φυλή
ανυψώνεται μέχρι την τελειότητα.

53
 Στη διάρκεια της ζωής, οι επιθυμίες και τα πάθη συγκεντρώνονται μέσα σε
ολόκληρο τον κατώτερο άνθρωπο όπου συνυπάρχει το αστρικό σώμα και όπως το
αιθερικό πανομοιότυπο της φυσικής μας μορφής μπορεί να αυξηθεί ή να ελαττωθεί, να
εξασθενήσει ή να δυναμώσει, να ατιμωθεί ή να εξαγνιστεί.

Στον θάνατο, η αρχή της επιθυμίας πληροφορεί το αστρικό σώμα που τότε
γίνεται ένα απλό κέλυφος. Διότι όταν ο άνθρωπος πεθάνει, το αστρικό του σώμα και η
αρχή του πάθους και της επιθυμίας εγκαταλείπουν το φυσικό και συγχωνεύονται. Τότε
μπορεί να εφαρμοστεί ο όρος Καμαρούπα, καθώς το Καμαρούπα σχηματίζεται
πραγματικά από το αστρικό σώμα και το Κάμα από κοινού και αυτή η ένωση των δύο
φτιάχνει ένα σχήμα ή μορφή που αν και συνήθως αόρατη είναι υλική και μπορεί να
γίνει ορατή.

Μολονότι είναι άδειο από νου και συνείδηση, έχει δικές του δυνάμεις που
μπορούν να εξασκηθούν οποτεδήποτε οι περιστάσεις το επιτρέψουν. Αυτές οι συνθήκες
παρέχονται από το διάμεσο των πνευματιστών και σε κάθε συνεδρία τα αστρικά
κελύφη των νεκρών είναι πάντα παρόντα για να εξαπατήσουν τους παρευρισκόμενους,
των οποίων οι δυνάμεις της διάκρισης έχουν κατασταλεί από την έκπληξη. Είναι ο
«διάβολος» των Ινδουιστών και ο χειρότερος εχθρός που θα μπορούσε να έχει το
φτωχό διάμεσο. Διότι το αστρικό στοιχειό – ή Καμαρούπα—δεν είναι παρά η μάζα των
επιθυμιών και παθών που εγκαταλείφθηκαν από το πραγματικό πρόσωπο που κατέφυγε
στον «ουρανό» και δεν ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους που άφησε πίσω, ακόμη
λιγότερο δε για τις συνεδρίες και τα διάμεσα.

Ως εκ τούτου, χωρίς την ευγενέστερη ψυχή, αυτές οι επιθυμίες και τα πάθη

λειτουργούν μόνο στο κατώτατο τμήμα της φύσης του διαμέσου και δεν αναμιγνύουν
κανένα καλό στοιχείο, αλλά πάντα τις χαμηλότερες κλίσεις της ύπαρξης. Γι’ αυτό
ακόμη και οι ίδιοι οι πνευματιστές παραδέχονται ότι στις τάξεις των διαμέσων υπάρχει
πολλή απάτη και τα διάμεσα έχουν συχνά ομολογήσει, «τα πνεύματα με έβαλαν σε
πειρασμό και διέπραξα απάτη υπό την επιθυμία τους».

Αυτό το στοιχειό, το Καμαρούπα, είναι επίσης ο εχθρός του πολιτισμού μας,

που μας επιτρέπει να εκτελούμε ανθρώπους για διαπραχθέντα εγκλήματα και έτσι να
ρίχνουμε στον αιθέρα το σύνολο των παθών και επιθυμιών, απαλλαγμένων από το
βάρος του σώματος και είναι ανά πάσα στιγμή επιρρεπή να προσελκυστούν σε

54
οποιοδήποτε ευαίσθητο άτομο. Ελκόμενες με αυτόν τον τρόπο, οι θλιβερές εικόνες των
εγκλημάτων που διαπράχθηκαν και επίσης η εικόνα της εκτέλεσης και όλες οι
επακόλουθες κατάρες και επιθυμίες για εκδίκηση εμφυτεύονται στους ζωντανούς οι
οποίοι, μη βλέποντας το κακό, είναι ανίκανοι να το αποτινάξουν. Έτσι εγκλήματα και
νέες ιδέες εγκλημάτων διαδίδονται εκούσια καθημερινά από εκείνες τις χώρες όπου
επικρατεί η θανατική ποινή.

Τα αστρικά κελύφη μαζί με το ακόμα ζωντανό αστρικό σώμα του διαμέσου,

βοηθούμενα από συγκεκριμένες δυνάμεις της φύσης που οι Θεοσοφιστές αποκαλούν
«στοιχειακά», παράγουν σχεδόν όλα τα φαινόμενα του μη-ψευδούς πνευματισμού. Το
αστρικό σώμα του διαμέσου έχοντας τη δύναμη της επέκτασης και εξώθησης,
διαμορφώνει το πλαίσιο για όσα αποκαλούνται «υλοποιημένα πνεύματα», κάνει τα
αντικείμενα να κινούνται χωρίς φυσική επαφή, δίνει αναφορές από νεκρούς συγγενείς,
από τις οποίες καμιά δεν είναι τίποτα παραπάνω παρά αναμνήσεις και εικόνες από το
αστρικό φως.

Σε όλη αυτή τη διαδικασία χρησιμοποιούν και χρησιμοποιούνται από τα

κελύφη των αυτόχειρων, των εκτελεσμένων εγκληματιών και όλων αυτών των
στοιχειών καθώς αυτά είναι, φυσικά, κοντά σε αυτό το πεδίο της ζωής. Ο αριθμός των
περιπτώσεων στις οποίες οποιαδήποτε επικοινωνία έρχεται από ένα πραγματικό πνεύμα
έξω από το σώμα, είναι τόσο μικρός ώστε να μετριέται σχεδόν στο ένα χέρι. Αλλά,
μερικές φορές, τα πνεύματα των ζωντανών ανθρώπων, ενώ τα σώματά τους κοιμούνται,
έρχονται σε συνεδρίες και συμμετέχουν σε αυτές. Αλλά δεν μπορούν να το θυμούνται,
δεν ξέρουν πώς το κάνουν και τα διάμεσα δεν τα διακρίνουν από τη μάζα των αστρικών
πτωμάτων.

Το γεγονός ότι τέτοια πράγματα μπορούν να γίνουν από τον εσωτερικό

άνθρωπο και δεν τα θυμάται, δεν αποδεικνύει τίποτα ενάντια σε αυτές τις θεωρίες, γιατί
το παιδί μπορεί να δει χωρίς να γνωρίζει πώς λειτουργούν τα μάτια και ο άγριος που
δεν έχει γνώση των σύνθετων μηχανισμών που λειτουργούν στο σώμα του, συνεχίζει
ακόμα τη διαδικασία της πέψης τέλεια. Και ότι το τελευταίο γίνεται ασυνείδητα,
συμφωνεί ακριβώς με τη θεωρία, γιατί αυτές οι πράξεις και τα κατορθώματα του
εσωτερικού ανθρώπου είναι οι ασυνείδητες πράξεις του υποσυνείδητου νου. Αυτές οι
λέξεις «συνειδητό» και «υποσυνείδητο» είναι σχετικής χρήσης, καθώς η
ασυνειδητότητα αφορά μόνο τον εγκέφαλο. Και τα πειράματα υπνωτισμού έχουν

55
αποδείξει τελικά όλες αυτές τις θεωρίες, καθώς μια μέρα όχι πολύ μακριά θα γίνουν
πλήρως αποδεκτά. Εκτός απ’ αυτό, τα αστρικά κελύφη των αυτόχειρων και
εκτελεσμένων εγκληματιών είναι τα πλέον συνεπή, μακροβιότερα και πλησιέστερά μας
από όλες τις σκιές του Άδη και έτσι πρέπει, εξ ανάγκης, να είναι οι πραγματικοί
«έλεγχοι» των πνευματιστικών συνεδριών.

Τα πάθη και οι επιθυμίες μαζί με το αστρικό υπόδειγμα-σώμα είναι κοινά σε

ανθρώπους και ζώα, καθώς και στο βασίλειο των φυτών, αν και στο τελευταίο
ελάχιστα είναι αναπτυγμένα. Και σε κάποια περίοδο της εξέλιξης καμιά περαιτέρω
υλική αρχή δεν ήταν αναπτυγμένη, ενώ οι τρεις ανώτερες - Νους, Ψυχή και Πνεύμα -
δεν ήταν παρά λανθάνουσες. Μέχρις αυτού του σημείου ο άνθρωπος και το ζώο ήταν
ίσα, γιατί το κτήνος μέσα μας αποτελείται από τα πάθη και το αστρικό σώμα. Η
ανάπτυξη των σπόρων του Νου δημιούργησαν τον άνθρωπο επειδή αυτός αποτελεί τη
μεγάλη διαφοροποίηση. Ο Θεός μέσα μας αρχίζει με το Μάνας ή νου και είναι η μάχη
μεταξύ αυτού του Θεού και του κτήνους από κάτω, για το οποίο η Θεοσοφία ομιλεί και
προειδοποιεί.

Η κατώτερη αρχή καλείται κακή επειδή σε σύγκριση με την ανώτερη είναι έτσι,
αλλά ωστόσο είναι η βάση της δράσης. Δεν μπορούμε να ανυψωθούμε, αν ο εαυτός
δεν επιβληθεί πρώτα στην επιθυμία, προκειμένου αυτή να βελτιωθεί. Απ’ αυτή την
άποψη καλείται ράτζας ή η ενεργή και κακή ποιότητα, σε διάκριση προς τη λέξη τάμας
ή την ποιότητα του σκότους και της αδιαφορίας. Η ανύψωση δεν είναι δυνατή αν το
ράτζας δεν είναι παρόν για να δώσει την ώθηση και με τη χρήση αυτής της αρχής του
πάθους όλες οι ανώτερες ποιότητες φέρονται τελικά σε τελειότητα και ανυψώνουν τις
επιθυμίες μας ώστε να μπορούν να τοποθετούνται συνεχώς πάνω στην αλήθεια και το
πνεύμα. Με αυτό η Θεοσοφία δεν διδάσκει ότι τα πάθη είναι για να υποκύψουμε σε
αυτά ή για να κορεσθούν, γιατί πιο ολέθριο δόγμα από αυτό δεν διδάχθηκε ποτέ. Αλλά
η εντολή είναι να κάνουμε χρήση της δραστηριότητας που δίνεται από την τέταρτη
αρχή έτσι ώστε να αναπτυχθεί για πάντα και να μην πέσει κάτω από την εξουσία της
σκοτεινής ποιότητας που τελειώνει με εκμηδένιση, αφού έχει ξεκινήσει από τον
εγωισμό και την αδιαφορία.

Έχοντας έτσι ολοκληρώσει το θέμα και έχοντας δείξει τί είναι οι κατώτερες

αρχές, βρίσκουμε τη Θεοσοφία να διδάσκει ότι στην παρούσα στιγμή της ανθρώπινης
εξελικτικής πορείας, ο άνθρωπος είναι μια πλήρως αναπτυγμένη τετράδα με τις

56
ανώτερες αρχές εν μέρει ενεργές. Έτσι διδάσκει ότι ο σημερινός άνθρωπος
παρουσιάζεται να κινείται από το πάθος και την επιθυμία. Αυτό αποδεικνύεται με μια
ματιά στους πολιτισμούς της γης, γιατί όλοι κινούνται απ’ αυτή την αρχή. Σε χώρες
όπως η Γαλλία, Αγγλία και Αμερική αυτή η αρχή εξυμνείται προκαλώντας την προσοχή
προς την επίδειξη, την αισθησιακή τέχνη, τη μάχη για δύναμη και εξουσία και προς
όλες τις συνήθειες και τρόπους ζωής όπου η ικανοποίηση των αισθήσεων μερικές φορές
εκτιμάται ως το ύψιστο αγαθό.

Αλλά καθώς ο Νους εξελίσσεται ολοένα και περισσότερο, καθώς προχωρούμε

στην πορεία μας σύμφωνα με τη γραμμή ανάπτυξης της φυλής, μπορεί να γίνει
αντιληπτό ότι σε όλες τις χώρες συντελέστηκε η μετάβαση από το ζώο που κατέχεται
από το σπέρμα του πραγματικού νου, στον άνθρωπο του ολοκληρωμένου νου. Αυτή η
μέρα, όμως, γνωστή ως η «μεταβατική περίοδος», είναι γνωστή στους Διδασκάλους οι
οποίοι έχουν παραδώσει μερικές από τις παλιές αλήθειες. Η περήφανη επιστήμη και η
ακόμα πιο αλαζονική θρησκεία δεν το παραδέχονται αυτό, αλλά νομίζουν ότι είμαστε
όπως θα είμαστε για πάντα. Όμως, ο Θεόσοφος, πιστεύοντας στο διδάσκαλό του, βλέπει
γύρω του την απόδειξη ότι ο νους της φυλής αλλάζει διευρυνόμενος, ότι οι παλιές μέρες
του δογματισμού έχουν φύγει και έχει έλθει η «εποχή της έρευνας».

Οι έρευνες θα γίνουν ισχυρότερες με την πάροδο των ετών και οι απαντήσεις

που απαιτούνται για να ικανοποιήσουν το νου περισσότερες καθώς αυτός αναπτύσσεται
ολοένα και περισσότερο, έως ότου στο τέλος, αφού καταργηθεί ο δογματισμός, η φυλή
θα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα, ο καθένας για τον εαυτό του και
όλοι δουλεύοντας για το καλό του συνόλου και ότι το τέλος θα είναι η τελειοποίηση
εκείνων που μάχονται να ξεπεράσουν το κτήνος. Γι’ αυτούς τους λόγους οι παλιές
δοξασίες παραδίδονται ξανά και η Θεοσοφία ζητάει από τον καθένα να συλλογιστεί αν
θα υποχωρήσει στο κατώτερο ζώο ή θα κοιτάξει προς τα πάνω και θα κυβερνηθεί από
το μέσα του Θεό.

Μια πληρέστερη επεξεργασία της τέταρτης αρχής της σύνθεσής μας, θα μας
ωθούσε να εξετάσουμε όλα αυτά τα ερωτήματα, όσα παρουσιάστηκαν από τους
θαυματοποιούς της Ανατολής, από τα πνευματιστικά φαινόμενα, τον υπνωτισμό, τα
φαντάσματα, την παραφροσύνη και τα παρόμοια, αλλά αυτά θα συζητηθούν σε άλλη
περίπτωση.

57
 Κεφάλαιο 7

Μάνας

Στην ανάλυσή μας για τη φύση του ανθρώπου, μέχρι τώρα έχουμε μελετήσει μόνο τα
φθαρτά στοιχεία που αποτελούν τον κατώτερο άνθρωπο και έχουμε φθάσει στην
τέταρτη αρχή ή πεδίο – αυτό της επιθυμίας – χωρίς να έχουμε αγγίξει το ζήτημα του
Νου. Αλλά και μέχρις εδώ που έχουμε φτάσει πρέπει να είναι εμφανές ότι υπάρχει μια
ευρεία διαφορά μεταξύ των συνηθισμένων ιδεών περί του Νου και εκείνων που
πρεσβεύει η Θεοσοφία.

Αρχικά ο Νους εθεωρείτο άυλος ή ότι ήταν απλά η ονομασία για τη δράση του
εγκεφάλου στην εξελισσόμενη σκέψη, μια διαδικασία ολότελα άγνωστη που
αντιλαμβανόμασταν μόνο συμπερασματικά ή ότι αν δεν υπάρχει εγκέφαλος δεν μπορεί
να υπάρχει νους. Πολλή προσοχή έχει δοθεί στην καταχώρηση μερικών νοητικών
λειτουργιών και ιδιοτήτων, αλλά συνολικά λείπουν οι όροι από τη γλώσσα για να
περιγράψουν πραγματικά μεταφυσικά και πνευματικά γεγονότα σχετικά με τον
άνθρωπο. Αυτή η σύγχυση και ένδεια λέξεων γι’ αυτές τις χρήσεις οφείλεται σχεδόν εξ
ολοκλήρου, αφενός στη δογματική θρησκεία που έχει βεβαιώσει και επιβάλλει για
πολλούς αιώνες δόγματα και δοξασίες που η λογική δεν θα μπορούσε να δεχτεί, και
αφετέρου στο φυσικό πόλεμο που αναπτύχθηκε μεταξύ επιστήμης και θρησκείας μόλις
αφαιρέθηκαν οι μεταξύ τους δεσμεύσεις και επιτράπηκε στην επιστήμη να εξετάζει τα
γεγονότα της φύσης. Η αντίδραση ενάντια στη θρησκεία, απέτρεψε φυσικά την
επιστήμη από το να υιοθετήσει οποιαδήποτε άλλη παρά μόνο μια υλιστική άποψη του
ανθρώπου και της φύσης. Έτσι από καμία απ’ αυτές τις δύο δεν έχουμε ακόμη
αποκτήσει τις απαιτούμενες λέξεις για την περιγραφή της πέμπτης, έκτης και έβδομης
αρχής, εκείνων που αποτελούν την Τριάδα, τον πραγματικό άνθρωπο, τον αθάνατο
προσκυνητή.

Η πέμπτη αρχή, στην ταξινόμηση που υιοθετήθηκε από τον κ. Σίνετ, είναι το Μάνας και
συνήθως μεταφράζεται ως Νους. Άλλα ονόματα έχουν δοθεί σε αυτήν, αλλά είναι ο
γνώστης, ο αντιλαμβανόμενος, ο στοχαστής. Η έκτη είναι το Μπούντι ή πνευματική
διάκριση. Η έβδομη είναι το Άτμα ή Πνεύμα, η ακτίνα από την Απόλυτη Ύπαρξη. Η

58
αγγλική γλώσσα θα αρκεστεί να περιγράψει εν μέρει τί είναι το Μάνας, αλλά όχι το
Μπούντι ή το Άτμα και θα αφήσει πολλά πράγματα που σχετίζονται με το Μάνας χωρίς
περιγραφή.

Η πορεία της εξέλιξης ανέπτυξε τις κατώτερες αρχές και παρήγαγε τελικά τη μορφή του
ανθρώπου με έναν εγκέφαλο καλύτερης και βαθύτερης ικανότητας από εκείνη
οποιουδήποτε άλλου ζώου. Αλλά αυτός ο άνθρωπος με μορφή δεν ήταν άνθρωπος με
νοητικό και χρειαζόταν την πέμπτη αρχή, τη σκεπτόμενη, που του δίνει την ικανότητα
αντίληψης για να διαφοροποιηθεί από το ζωικό βασίλειο και να αποκτήσει τη δύναμη
να γίνει αυτοσυνείδητος. Η μονάδα ήταν φυλακισμένη σε αυτές τις μορφές, και αυτή η
μονάδα αποτελείται από Άτμα και Μπούντι. Διότι χωρίς την παρουσία της μονάδας η
εξέλιξη δεν μπορούσε να προχωρήσει. Επιστρέφοντας για μια στιγμή στην εποχή όπου
οι φυλές στερούνταν νοητικού, προκύπτει το ερώτημα, « ποιος έδωσε το νου, από πού
προήλθε, και τί είναι;» Είναι ο σύνδεσμος μεταξύ του Πνεύματος του Θεού από πάνω
και της προσωπικότητας από κάτω. Δόθηκε στις άνοες μονάδες από άλλους που είχαν
περάσει αυτή τη διαδικασία από παλαιότατες εποχές σε άλλους κόσμους και συστήματα
κόσμων και επομένως προήλθε από άλλες εξελικτικές περιόδους που
πραγματοποιήθηκαν και ολοκληρώθηκαν πολύ πριν δημιουργηθεί το ηλιακό σύστημα.
Αυτή είναι η θεωρία, περίεργη και μη-αποδεκτή σήμερα, αλλά που πρέπει να δηλωθεί
αν πρόκειται να πούμε την αλήθεια για τη Θεοσοφία. Και αυτή είναι μόνο η παράδοση
αυτών που άλλοι έχουν πει πριν.

Ο τρόπος με τον οποίο αυτό το φως του Νου δόθηκε στους ανθρώπους δίχως Νου,
μπορεί να γίνει κατανοητό από την απεικόνιση ενός κεριού που ανάβει πολλά.
Δεδομένου ενός αναμμένου κεριού και πολυάριθμων μη αναμμένων, έπεται ότι από ένα
φως τα άλλα μπορούν επίσης να αναφτούν. Έτσι ισχύει στην περίπτωση του Μάνας.
Είναι το κερί της φλόγας. Οι άνοες άνθρωποι έχοντας τις τέσσερις στοιχειώδεις αρχές
του Σώματος, του Αστρικού Σώματος, της Ζωής και Επιθυμίας, είναι τα άφλογα κεριά
που δεν μπορούν να ανάψουν από μόνα τους.

Οι Γιοι της Σοφίας, που είναι οι Πρεσβύτεροι Αδελφοί κάθε οικογένειας ανθρώπων
πάνω σε κάθε σφαίρα, έχουν το φως που τους δόθηκε από άλλους και σε εκείνους από
ακόμη αρχαιότερους, σε μια αδιάκοπη σειρά χωρίς αρχή ή τέλος. Πυροδοτούν το
σύνολο των κατώτερων αρχών και τη Μονάδα, ανάβοντας έτσι το Μάνας στους νέους
ανθρώπους και προετοιμάζοντας άλλη μια μεγάλη φυλή για τελική μύηση. Το άναμμα

59
της φωτιάς του Μάνας συμβολίζεται σε όλες τις μεγάλες θρησκείες και στην ελεύθερη
Μασονία. Στην Ανατολή ένας ιερέας εμφανίζεται κρατώντας ένα κερί αναμμένο στο
βωμό και χιλιάδες άλλοι ανάβουν τα κεριά τους απ’ αυτό. Οι Πάρσοι έχουν επίσης το
ιερό πυρ τους που ανάβει από κάποια άλλη ιερή φλόγα.

Το Μάνας ή ο Στοχαστής, είναι η μετενσαρκωνόμενη ύπαρξη, ο αθάνατος που

μεταφέρει τα αποτελέσματα και τις αξίες όλων των διαφορετικών ζωών που βιώθηκαν
στη Γη ή αλλού. Η φύση του γίνεται δυαδική μόλις συνδεθεί με ένα σώμα. Διότι ο
ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένας ανώτερος οργανισμός και το Μάνας τον χρησιμοποιεί
για να εκλογικεύει και να συμπεραίνει από τις εντυπώσεις του. Αυτό επίσης
διαφοροποιεί τον άνθρωπο από το ζώο, γιατί το ζώο ενεργεί με αυτοματοποιημένες και
ενστικτώδεις ωθήσεις, ενώ ο άνθρωπος μπορεί να χρησιμοποιήσει τη λογική. Αυτή
είναι η κατώτερη όψη του Στοχαστή ή Μάνας, και όχι, όπως μερικοί έχουν υποθέσει, το
ανώτατο και καλύτερο δώρο που ανήκει στον άνθρωπο.

Η άλλη του όψη, και στη Θεοσοφία η ανώτερη, είναι η διαίσθηση που γνωρίζει και δεν
εξαρτάται από τη λογική. Η κατώτερη και καθαρά διανοητική, είναι πλησιέστερη στην
αρχή της Επιθυμίας και έτσι διαχωρίζεται από την άλλη όψη που έχει συνάφεια με τις
ανώτερες πνευματικές αρχές. Επομένως, αν ο Στοχαστής γίνει εντελώς διανοητικός,
ολόκληρη η φύση αρχίζει να τείνει προς τα κάτω. Διότι η διάνοια από μόνη της είναι
κρύα, άκαρδη, εγωιστική, επειδή δεν φωτίζεται από τις άλλες δύο αρχές του Μπούντι
και του Άτμα.

Στο Μάνας αποθηκεύονται οι σκέψεις όλων των ζωών. Αυτό σημαίνει: σε οποιαδήποτε
ζωή, το συνολικό άθροισμα των σκέψεων που βρίσκονται κάτω από όλες τις πράξεις
κατά τη διάρκεια της ζωής θα είναι ενός χαρακτήρα γενικά, αλλά μπορεί να
τοποθετηθεί σε μια ή περισσότερες κατηγορίες. Δηλαδή, ο σημερινός επιχειρηματίας
είναι ένας απλός τύπος. Οι σκέψεις ολόκληρης της ζωής του δεν αντιπροσωπεύουν
παρά ένα ενιαίο νήμα σκέψης. Ο καλλιτέχνης είναι άλλος τύπος. Ο άνθρωπος που
συμμετέχει σε επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά επίσης εστιάστηκε πολύ πάνω στη
δόξα και τη δύναμη που ποτέ δεν απέκτησε, είναι ένας άλλος. Η μεγάλη μάζα των
αυτοθυσιαζόμενων, θαρραλέων και δυνατών φτωχών ανθρώπων που δεν έχουν πολύ
χρόνο να σκεφτούν, συνθέτουν μια άλλη ξεχωριστή τάξη.

60
Σε όλες αυτές, το σύνολο των σκέψεων αποτελεί το ρεύμα ή το νήμα των
συλλογισμών μιας ζωής – «αυτό πάνω στο οποίο η καρδιά ακούμπησε» -- και
αποθηκεύεται στο Μάνας, ώστε να εκδηλωθεί πάλι σε οποιαδήποτε στιγμή και ζωή
όπου ο εγκέφαλος και τα σώματα είναι παρόμοια με εκείνα που χρησιμοποιήθηκαν
στην πρόκληση εκείνης της κατηγορίας σκέψεων. Είναι το Μάνας που βλέπει τα
αντικείμενα που του παρουσιάζονται από τα όργανα του σώματος και τα πραγματικά
εσωτερικά όργανα. Όταν το ανοικτό μάτι λαμβάνει μια εικόνα στον αμφιβληστροειδή,
ολόκληρη η σκηνή μετατρέπεται σε δονήσεις στα οπτικά νεύρα που καταλήγουν στον
εγκέφαλο, όπου το Μάνας έχει τη δυνατότητα να τις αντιληφθεί ως ιδέα.
Το ίδιο συμβαίνει με κάθε άλλο όργανο ή αίσθηση. Αν η σύνδεση μεταξύ Μάνας και
εγκεφάλου σπάσει, η διάνοια δεν θα εκδηλωθεί, εκτός αν το Μάνας έχει εκπαιδευθεί να
βρίσκει πώς να προβάλλει το αστρικό σώμα από το φυσικό και με αυτόν τον τρόπο να
διατηρεί την επικοινωνία με τους συνανθρώπους. Το γεγονός ότι τα όργανα και οι
αισθήσεις δεν αναγνωρίζουν αντικείμενα, έχει ήδη αποδειχθεί από τον Υπνωτισμό, το
Μεσμερισμό και τον Πνευματισμό.

Διότι, όπως βλέπουμε στα Μεσμερικά και υπνωτιστικά πειράματα, το αντικείμενο που
βλέπουμε ή νιώθουμε και από το οποίο όλες οι επιδράσεις των στερεών αντικειμένων
μπορούν να γίνουν αισθητές, είναι συχνά μια ιδέα που υφίσταται στον εγκέφαλο του
χειριστή. Με τον ίδιο τρόπο το Μάνας, χρησιμοποιώντας το αστρικό σώμα, δεν έχει
παρά να εντυπώσει μια ιδέα πάνω στο άλλο άτομο για να το κάνει να δει την ιδέα και
να την μεταφράσει σε ένα ορατό σώμα από το οποίο οι συνήθεις επιδράσεις της
πυκνότητας και του βάρους φαίνονται να ακολουθούν.

Και στον υπνωτισμό υπάρχουν πολλά πειράματα, που όλα δείχνουν ότι η
επονομαζόμενη ύλη δεν είναι αυτή καθεαυτή στερεά ή πυκνή, ότι η όραση δεν
εξαρτάται πάντα από το μάτι και τις ακτίνες φωτός που προέρχονται από ένα
αντικείμενο, ότι το άυλο για έναν φυσιολογικό εγκέφαλο και όργανα μπορεί να είναι
τέλεια απτό για έναν άλλο, και ότι φυσικές επιδράσεις στο σώμα μπορούν να
παραχθούν αποκλειστικά από μια ιδέα. Τα γνωστά πειράματα παραγωγής μιας
φουσκάλας από ένα απλό κομμάτι χαρτιού ή η εμπόδιση ενός γύψου από το να
φουσκώσει, μέσω εφαρμογής μιας ιδέας μεταβιβασμένης σε ένα υποκείμενο, είτε
επρόκειτο να φουσκώσει είτε όχι, αποδεικνύουν αποφασιστικά τη δύναμη επίδρασης
μιας ώθησης στην ύλη με τη χρήση αυτού που καλείται Μάνας. Αλλά όλα αυτά τα

61
φαινόμενα είναι επίδειξη των δυνάμεων του κατώτερου Μάνας που δρα στο Αστρικό
Σώμα και την τέταρτη αρχή – Επιθυμία - χρησιμοποιώντας το φυσικό σώμα σαν πεδίο
για την έκθεση των δυνάμεων.

Είναι αυτό το κατώτερο Μάνας που διατηρεί όλες τις εντυπώσεις της ζωής και μερικές
φορές τις εκθέτει παράξενα σε εκστάσεις ή σε όνειρα ή ντελίριουμ και σε καταστάσεις
που δημιουργούνται κάτω από φυσιολογικές συνθήκες και πολύ συχνά τη στιγμή του
φυσικού θανάτου. Αλλά είναι τόσο απασχολημένο με τον εγκέφαλο, με τη μνήμη και
τις αισθήσεις, που συνήθως δεν παρουσιάζει παρά λίγες αναμνήσεις από το σύνολο
των γεγονότων που για έτη έχουν συμβεί. Παρεμποδίζει τη δράση του ανώτερου
Μάνας, επειδή ακριβώς στην παρούσα στιγμή της εξέλιξης, η Επιθυμία και όλες οι
αντίστοιχες δυνάμεις, ικανότητες και αισθήσεις είναι οι πλέον αναπτυγμένες,
κρύβοντας έτσι, τρόπον τινά, το λευκό φως της πνευματικής πλευράς του Μάνας.
Χρωματίζεται από κάθε αντικείμενο που παρουσιάζεται σε αυτό, είτε είναι σκέψη-
αντικείμενο είτε ένα υλικό αντικείμενο. Δηλαδή, το κατώτερο Μάνας λειτουργώντας
μέσω του εγκεφάλου αλλάζει αμέσως σε μορφή και άλλα χαρακτηριστικά
οποιουδήποτε αντικειμένου, νοητικού ή άλλου. Αυτό προκαλεί τέσσερις ιδιαιτερότητες:

 Πρώτο, να πετάει μακριά από οποιοδήποτε σημείο, αντικείμενο, ή

υποκείμενο
 Δεύτερο, να πετάει σε κάποια ευχάριστη ιδέα
 Τρίτο, να πετάει σε κάποια δυσάρεστη ιδέα
 Τέταρτο, να παραμένει παθητικό και να μη σκέπτεται τίποτα.

Το πρώτο οφείλεται στη μνήμη και τη φυσική κίνηση του Μάνας, το δεύτερο
και τρίτο οφείλονται μόνο στη μνήμη, το τέταρτο δηλώνει τον ύπνο όταν είναι φυσικός,
ενώ όταν ο ύπνος είναι αφύσικος οδηγεί στην παραφροσύνη. Όλα αυτά τα νοητικά
χαρακτηριστικά ανήκοντας στο κατώτερο Μάνας, είναι εκείνα που το ανώτερο Μάνας,
βοηθούμενο από το Μπούντι και το Άτμα, πρέπει να πολεμήσει και να κατακτήσει. Το
ανώτερο Μάνας, αν έχει τη δυνατότητα να δράσει, γίνεται αυτό που μερικές φορές
αποκαλούμε Μεγαλοφυΐα. Αν κατέχει τον απόλυτο έλεγχο, τότε κάποιος μπορεί να
γίνει θεός. Αλλά η μνήμη συνέχεια παρουσιάζει εικόνες στο κατώτερο Μάνας και το
αποτέλεσμα είναι το ανώτερο Μάνας να συσκοτίζεται. Μερικές φορές ωστόσο στην
πορεία της ζωής, βλέπουμε εδώ και εκεί ανθρώπους που είναι μεγαλοφυΐες ή μεγάλοι
μάντεις και προφήτες. Σε αυτούς οι Ανώτερες δυνάμεις του Μάνας είναι ενεργές και το

62
πρόσωπο φωτισμένο. Τέτοιοι ήταν οι μεγάλοι Σοφοί του παρελθόντος, άνθρωποι όπως
οι Βούδας, Ιησούς, Κομφούκιος, Ζωροάστρης, και άλλοι. Ποιητές, επίσης, όπως οι
Τέννυσον, Λονγκφέλοου και άλλοι είναι άνθρωποι στους οποίους το Ανώτερο Μάνας
από καιρό σε καιρό ρίχνει μια φωτεινή ακτίνα στον κατώτερο άνθρωπο, για να σκιαστεί
σύντομα από την επίδραση μιας δογματικής θρησκευτικής μόρφωσης που έχει δώσει
στη μνήμη ορισμένες εικόνες που πάντα εμποδίζουν το Μάνας να αποκτήσει πλήρη
δραστηριότητα.

Σε αυτή την ανώτερη Τριάδα, έχουμε το Θεό πάνω από τον καθένα. Αυτό είναι το Άτμα,
και μπορεί να ονομαστεί ο Ανώτερος Εαυτός. Έπειτα είναι το πνευματικό μέρος της
ψυχής που ονομάζεται Μπούντι. Όταν ενωθεί πλήρως με το Μάνας αυτό μπορεί να
ονομαστεί το Θείο Εγώ.

Το εσωτερικό Εγώ, που μετενσαρκώνεται, παίρνοντας σώματα το ένα μετά το άλλο,

αποθηκεύοντας τις εντυπώσεις κάθε ζωής, αποκτώντας εμπειρία και προσθέτοντάς την
στο θείο Εγώ, υποφέροντας και απολαμβάνοντας μέσω μιας απέραντης περιόδου ετών,
είναι η πέμπτη αρχή – Μάνας – μη ενωμένη με το Μπούντι. Αυτή είναι η μόνιμη
ατομικότητα που δίνει σε κάθε άνθρωπο το αίσθημα ότι είναι ο εαυτός του και όχι
κάποιος άλλος. Αυτό που μέσω όλων των αλλαγών των ημερών και νυχτών από τη
νεότητα μέχρι το τέλος της ζωής συμβαίνει μας κάνει να νιώθουμε μια ταυτότητα στη
διάρκεια όλης της περιόδου.

Γεφυρώνει το χάσμα που δημιουργείται με τον ύπνο και με παρόμοιο τρόπο γεφυρώνει
το χάσμα που γίνεται με τον ύπνο του θανάτου. Είναι αυτό, και όχι ο εγκέφαλός μας,
που μας εξυψώνει πάνω από το ζώο. Το βάθος και η ποικιλία που έχουν οι έλικες του
εγκεφάλου στον άνθρωπο προκαλούνται από την παρουσία του Μάνας και δεν είναι η
αιτία του νου. Και όταν εμείς είτε ολοκληρωτικά είτε περιστασιακά ενωνόμαστε
συνειδητά με το Μπούντι, την Πνευματική Ψυχή, βλέπουμε το θεό, τρόπον τινά. Αυτό
είναι εκείνο που όλοι οι αρχαίοι επιθυμούσαν να δουν, αλλά που οι σύγχρονοι δεν
πιστεύουν, επειδή προτιμούν μάλλον να απορρίπτουν το δικαίωμά τους να διαθέτουν
μια θεία φύση και να λατρεύουν ένα φανταστικό Θεό φτιαγμένο αποκλειστικά από τις
φαντασιώσεις τους και όχι πολύ διαφορετικό από την ασθενή ανθρώπινη φύση.

Αυτή η μόνιμη ατομικότητα στην παρούσα φυλή έχει επομένως υπάρξει μέσω κάθε
είδους εμπειρίας, γιατί η Θεοσοφία επιμένει στη μονιμότητά της και στην αναγκαιότητα

63
να συμμετέχει διαρκώς στην εξέλιξη. Έχει ένα καθήκον να επιτελέσει το οποίο
συνίσταται στην ανύψωση σε μια ανώτερη κατάσταση όλης της ύλης που αφορά την
άλυσο των σφαιρών στην οποία ανήκει η Γη. Όλοι έχουμε ζήσει και λάβει μέρος σε
συνεχείς πολιτισμούς, φυλές πάνω στη Γη και έτσι θα συνεχίσουμε μέσα απ’ όλους
τους γύρους και τις φυλές μέχρι να ολοκληρωθεί και ο έβδομος.

Την ίδια στιγμή πρέπει να θυμόμαστε ότι η ύλη αυτής της σφαίρας και εκείνης που
συνδέεται με αυτήν έχει επίσης υπάρξει μέσα από κάθε είδος μορφής, με πιθανώς
μερικές εξαιρέσεις σε πολύ χαμηλά πεδία ορυκτού σχηματισμού. Αλλά γενικά όλη η
ορατή ύλη ή αυτή που κρατείται στο διάστημα ανεκδήλωτη, έχει σχηματοποιηθεί σε
κάποια στιγμή σε μορφές όλων των τύπων, για πολλές από τις οποίες δεν μπορούμε να
έχουμε τώρα κάποια ιδέα. Οι διαδικασίες εξέλιξης, επομένως, σε μερικά τμήματα,
προχωρούν τώρα με μεγαλύτερη ταχύτητα από ότι σε προηγούμενες εποχές, επειδή και
το Μάνας και η ύλη έχουν αποκτήσει ευχέρεια δράσης. Αυτό ισχύει ειδικότερα στον
άνθρωπο που προηγείται όλων των ειδών και όντων σε αυτή την εξέλιξη. Τώρα
ενσαρκώνεται και προβάλλεται στη ζωή πιο γρήγορα από προηγούμενες περιόδους
όταν κατανάλωνε πολλά έτη για να αποκτήσει ένα «επικάλυμμα δέρματος».

Αυτός ο ερχομός στη ζωή ξανά και ξανά δεν μπορεί να αποφευχθεί από το συνηθισμένο
άνθρωπο επειδή το κατώτερο Μάνας δεσμεύεται ακόμα από την Επιθυμία που είναι η
υπερέχουσα αρχή στην παρούσα περίοδο. Όντας επηρεασμένο τόσο πολύ από την
Επιθυμία, το Μάνας συνεχώς εξαπατάται ενώ βρίσκεται στο σώμα και έτσι
εξαπατώμενο είναι ανίκανο να εμποδίσει τη δράση πάνω του των δυνάμεων που
ενεργοποιούνται στη διάρκεια της ζωής. Αυτές οι δυνάμεις προκαλούνται από το
Μάνας, δηλαδή από τις σκέψεις στη διάρκεια της ζωής. Κάθε σκέψη κάνει μια φυσική
καθώς και μια νοητική σύνδεση με την επιθυμία στην οποία είναι ριζωμένο.

Όλη η ζωή είναι γεμάτη από τέτοιες σκέψεις και όταν η περίοδος ανάπαυσης μετά το
θάνατο τελειώνει, το Μάνας δεσμεύεται από αναρίθμητα ηλεκτρικά μαγνητικά νήματα
στη Γη λόγω των σκέψεων της τελευταίας ζωής και επομένως από την επιθυμία, γιατί
ήταν η επιθυμία που προκάλεσε τόσες πολλές σκέψεις και η άγνοια της αληθινής φύσης
των πραγμάτων. Μια κατανόηση αυτής της δοξασίας, δηλαδή ότι ο άνθρωπος είναι
ένας στοχαστής και φτιαγμένος από σκέψη, θα ξεκαθαρίσει τα πάντα σχετικά με την
ενσάρκωση και τη μετενσάρκωση.

64
Το σώμα του εσωτερικού ανθρώπου είναι κατασκευασμένο από σκέψη και όντας έτσι
συνάγεται ότι αν οι σκέψεις έχουν περισσότερη συγγένεια με τη γήινη ζωή απ' ό,τι με
μια ζωή αλλού, μια επιστροφή στη ζωή εδώ είναι αναπόφευκτη. Στην παρούσα στιγμή
το Μάνας δεν είναι πλήρως ενεργό στη φυλή, καθώς κυριαρχεί η επιθυμία. Στον
επόμενο κύκλο της ανθρώπινης περιόδου το Μάνας θα είναι πλήρως ενεργοποιημένο
και αναπτυγμένο σε όλη τη φυλή. Ως εκ τούτου οι άνθρωποι της γης δεν έχουν φθάσει
ακόμα στο σημείο να κάνουν μια συνειδητή επιλογή ως προς την ατραπό που θα
πάρουν. Αλλά όταν στον κύκλο που ήδη αναφέρθηκε, το Μάνας θα είναι ενεργό, όλοι
θα αναγκαστούν τότε να κάνουν συνειδητά την επιλογή δεξιά ή αριστερά. Η μια οδηγεί
σε πλήρη και συνειδητή ένωση με το Άτμα, η άλλη στην εκμηδένιση εκείνων των όντων
που προτιμούν το άλλο μονοπάτι.

65
 Κεφάλαιο 8

Για τη Μετενσάρκωση

Πώς ο άνθρωπος κατέληξε να είναι αυτή η σύνθετη ύπαρξη και για ποιο λόγο, είναι
ερωτήματα στα οποία ούτε η Επιστήμη ούτε η Θρησκεία δίνει μια τελειωτική
απάντηση. Αυτός ο αθάνατος στοχαστής κατέχοντας τέτοιες τεράστιες δυνάμεις και
δυνατότητες που είναι δικές του λόγω της στενής σύνδεσής του με κάθε κρυφό τμήμα
της Φύσης από την οποία έχει κατασκευασθεί, στέκεται στην κορυφή μιας τεράστιας
και σιωπηλής εξέλιξης. Ρωτάει γιατί υπάρχει η Φύση, τι στόχο έχει το δράμα της ζωής,
πώς αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί. Αλλά και η Επιστήμη και η Θρησκεία
αποτυγχάνουν να δώσουν μια λογική απάντηση. Η Επιστήμη δεν προσποιείται ότι είναι
ικανή να δώσει λύση, λέγοντας ότι η εξέταση των πραγμάτων ως έχουν είναι αρκετή. Η
θρησκεία προσφέρει μια εξήγηση παράλογη και χωρίς νόημα, αποδεκτή μόνο από το
φανατικό, καθώς απαιτεί από μας να θεωρήσουμε το σύνολο της φύσης ως ένα
μυστήριο και να αναζητήσουμε το νόημα και τον σκοπό της ζωής με όλη τη θλίψη του,
στην επιθυμία ενός Θεού που δεν μπορεί να ανακαλυφθεί. Η εκπαιδευμένη και
ερευνητική διάνοια ξέρει ότι η δογματική θρησκεία μπορεί μόνο να δώσει μια
απάντηση που εφευρίσκεται από τον άνθρωπο ενώ προσποιείται ότι είναι από το Θεό.

Γιατί υπάρχει τότε το σύμπαν και για ποιο τελικό σκοπό είναι ο άνθρωπος ο αθάνατος
στοχαστής εδώ στην εξέλιξη; Όλα γίνονται για την εμπειρία και τη χειραφέτηση της
ψυχής και σκοπό έχουν την ανύψωση του συνόλου της εκδηλωμένης ύλης μέχρι το
ύψος, τη φύση και την αξιοπρέπεια της συνειδητής Θεότητας. Ο μεγάλος σκοπός είναι
η προσέγγιση της αυτοσυνειδητότητας. Όχι μέσω μιας φυλής ή μιας υποφυλής ή ενός
ευνοημένου έθνους, αλλά μέσω της τελειοποίησης μετά από μετασχηματισμό του
συνόλου της ύλης καθώς και αυτής που τώρα αποκαλούμε ψυχή. Τίποτα δεν πρόκειται
να παραληφθεί.

Ο σκοπός του σύγχρονου ανθρώπου είναι η μύησή του στην πλήρη γνώση και ο σκοπός
για τα υπόλοιπα βασίλεια κάτω από τον άνθρωπο είναι να μπορούν να ανυψωθούν
βαθμιαία από στάδιο σε στάδιο για να μυηθούν επίσης έγκαιρα. Αυτό είναι η εξέλιξη
στον ύψιστο βαθμό της. Είναι μια θαυμάσια προοπτική. Φτιάχνει από τον άνθρωπο ένα

66
θεό και δίνει σε κάθε τμήμα της φύσης τη δυνατότητα να γίνει κάποια μέρα το ίδιο.
Υπάρχει δύναμη και ευγένεια σε αυτό το σχέδιο, γιατί με αυτό κανένας άνθρωπος δεν
γίνεται μικρός και δεν μειώνεται, γιατί κανένας δεν είναι εξαρχής αμαρτωλός ώστε να
μην μπορεί να ανυψωθεί πάνω απ’ όλες τις αμαρτίες. Η εξέλιξη θεωρούμενη από την
υλιστική σκοπιά της επιστήμης, δεν παίρνει παρά τη μισή ζωή, ενώ η θρησκευτική
σύλληψή της είναι ένα μείγμα παραλογισμού και φόβου. Οι κρατούσες θρησκείες
διατηρούν το στοιχείο του φόβου και ταυτόχρονα φαντάζονται ότι ένα Παντοδύναμο
Ον δεν μπορεί να σκεφτεί άλλη Γη παρά αυτή και πρέπει να την κυβερνήσει με πολλή
ατέλεια. Αλλά η Θεοσοφική άποψη θεωρεί το σύμπαν ένα απέραντο, πλήρες και τέλειο
σύνολο.

Τώρα, τη στιγμή που θέτουμε ως αίτημα μια διπλή εξέλιξη, φυσική και πνευματική,
πρέπει συγχρόνως να δεχθούμε ότι αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με τη
μετενσάρκωση. Αυτό στην πράξη, καταδεικνύεται από την επιστήμη. Αποδεικνύεται
ότι η ύλη της γης και όλων των φυσικών πραγμάτων πάνω της, ήταν κάποτε είτε
αεριώδης είτε ρευστή, ότι ψύχθηκε, ότι τροποποιήθηκε και από τις αλλαγές και τις
εξελίξεις της παράχθηκαν τελικά όλες οι μεγάλες ποικιλίες πραγμάτων και όντων.
Αυτό, στο φυσικό πεδίο, είναι μετασχηματισμός ή αλλαγή από μια μορφή σε άλλη. Το
σύνολο της μάζας της ύλης είναι σχεδόν το ίδιο όπως στο ξεκίνημα αυτής της σφαίρας,
κατά ένα πολύ μικρό ποσοστό λιγότερη εξαιτίας της αστρικής σκόνης. Επομένως
πρέπει να έχει αλλάξει επανειλημμένα και έτσι να έχει μετασχηματιστεί με φυσικό
τρόπο και να έχει επανενσωματωθεί.

Βεβαίως, για να είμαστε αυστηρά ακριβείς, δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη

λέξη μετενσάρκωση, επειδή το «ενσαρκώνω» αναφέρεται στη σάρκα. Ας πούμε
«επανενσωματωθεί» και τότε βλέπουμε τόσο για την ύλη όσο και για τον άνθρωπο ότι
έχει υπάρξει σταθερή αλλαγή μορφής και αυτό λέγεται γενικά «μετενσάρκωση». Όσον
αφορά το σύνολο της ύλης, η διδασκαλία λέει ότι όλα θα ανυψωθούν στην ανθρώπινη
κατάσταση όταν ο ίδιος ο άνθρωπος θα έχει προχωρήσει υψηλότερα. Δεν θα υπάρξει
κανένα υπόλειμμα μετά την τελική σωτηρία του ανθρώπου που με κάποιο μυστήριο
τρόπο πρόκειται να διατεθεί ή να εξαφανισθεί σε κάποιο μακρινό σωρό σκόνης της
φύσης. Η αληθινή διδασκαλία δεν επιτρέπει τίποτα τέτοιο και συγχρόνως δεν φοβάται
να δώσει τον αληθινό χαρακτήρα αυτού που θα φαινόταν ότι είναι υπόλειμμα.
Όλα τίθενται σε επεξεργασία σε άλλες καταστάσεις, γιατί, όπως δηλώνει η φιλοσοφία,

67
δεν υπάρχει ανόργανη ύλη αλλά ότι κάθε άτομο είναι ζωντανό και φέρει το σπέρμα της
αυτοσυνειδητότητας και επομένως κάποτε όλα θα έχουν αλλάξει.

Έτσι, αυτό που τώρα καλείται ανθρώπινη σάρκα, είναι τόσο υλικό όσο μια μέρα ήταν
ορυκτό, έπειτα φυτικό και τώρα είναι εξαγνισμένο στα ανθρώπινα άτομα. Σε ένα πολύ
μακρινό χρονικό σημείο, η παρούσα φυτική ύλη θα έχει υψωθεί στο ζωικό στάδιο και
ό,τι τώρα χρησιμοποιούμε σαν την οργανική ή σαρκώδη ύλη μας, θα έχει αλλάξει με
μετασχηματισμό μέσω εξέλιξης σε αυτοσυνείδητους στοχαστές και ούτω καθεξής σε
όλη την κλίμακα προς τα πάνω, έως ότου έλθει ο καιρός όπου ό,τι είναι τώρα γνωστό
σαν ορυκτή ύλη θα έχει μεταβιβαστεί στην ανθρώπινη κατάσταση και πιο πέρα σε αυτή
του στοχαστή.

Τότε, στον ερχομό μιας άλλης μεγάλης εξελικτικής περιόδου, η ορυκτή ύλη εκείνης της
εποχής θα είναι αυτή που περνάει τώρα μέσω των χαμηλότερων μετασχηματισμών της
σε άλλους πλανήτες και άλλα συστήματα κόσμων. Αυτό είναι ίσως ένα "παράδοξο"
σχέδιο για τους σύγχρονους ανθρώπους, που έχουν τόσο πολύ εξοικειωθεί να
καλούνται κακοί, αμαρτωλοί, αδύναμοι και εντελώς ανόητοι από τη γέννησή τους,
ώστε να φοβούνται να πιστέψουν την αλήθεια για τους εαυτούς τους. Όμως, για τους
μαθητές των αρχαίων Θεοσόφων αυτό δεν είναι αδύνατο ή φανταστικό, αλλά είναι ένα
λογικό και εκτενές σχέδιο. Και αναμφισβήτητα μια μέρα θα γίνει αποδεκτό από τον
καθένα, όταν ο νους της δυτικής φυλής αποσπαστεί από τη μωυσαϊκή χρονολογία και
τις μωυσαϊκές ιδέες σχετικά με τον άνθρωπο και τη φύση. Επομένως ως προς τη
μετενσάρκωση και τη μετεμψύχωση εμείς λέμε ότι αυτές πρώτα θα εφαρμοστούν σε
ολόκληρο τον κόσμο και όχι μόνο στον άνθρωπο. Αλλά καθώς ο άνθρωπος ο ίδιος είναι
το πιο ενδιαφέρον αντικείμενο, θα εξετάσουμε λεπτομερώς την εφαρμογή της σε αυτόν.

Αυτή είναι η πλέον αρχαία από τις δοξασίες και πιστεύεται τώρα από περισσότερους
ανθρώπους από εκείνους που δεν την παραδέχονται. Από τα εκατομμύρια της
Ανατολής, σχεδόν όλοι την αποδέχονται. Διδασκόταν από τους Έλληνες. Ένας μεγάλος
αριθμός Κινέζων την πιστεύει τώρα, όπως έκαναν και οι πρόγονοί τους. Οι Εβραίοι
πίστευαν ότι ήταν αληθινή και δεν έχει εξαφανιστεί από τη θρησκεία τους. Και ο
Ιησούς, που καλείται ο θεμελιωτής του Χριστιανισμού, επίσης την πίστευε και τη
δίδασκε. Στα πρώτα χρόνια της χριστιανικής εκκλησίας ήταν γνωστή και διδασκόταν
και οι επιφανέστεροι των Πατέρων την πίστευαν και την διακήρυτταν.

68
Οι Χριστιανοί θα πρέπει να θυμούνται ότι ο Ιησούς ήταν ένας Εβραίος που πίστεψε ότι
η αποστολή του ήταν στους Εβραίους, διότι λέει στο κατά Ματθαίον: «Δεν έχω σταλεί,
παρά στο χαμένο πρόβατο του οίκου του Ισραήλ». Θα έπρεπε να ήξερε καλά τις δοξασίες
που πίστευαν. Όλοι πίστευαν στη μετενσάρκωση. Γι’ αυτούς ο Μωυσής, ο Αδάμ, ο
Νώε, ο Σηθ και άλλοι είχαν επιστρέψει στη Γη. Στην εποχή του Ιησού πίστευαν ευρέως
ότι ο προφήτης Ηλίας επρόκειτο να επιστρέψει. Έτσι βρίσκουμε, πρώτα, ότι ο Ιησούς
ποτέ δεν αρνήθηκε τη διδασκαλία και σε διάφορες περιστάσεις συναινούσε σε αυτήν,
όπως όταν είπε ότι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής ήταν πράγματι ο Ηλίας τον οποίο ο κόσμος
ανέμενε. Όλα αυτά μπορεί να τα διαβάσει κανείς στο κατά Ματθαίο στα κεφάλαια xvii,
xi και αλλού.

Σε αυτά είναι ξεκάθαρο ότι ο Ιησούς παρουσιάζεται να αποδέχεται τη δοξασία της

μετενσάρκωσης. Και μετά τον Ιησού βρίσκουμε τον Παύλο στην προς Ρωμαίους ix, να
μιλάει για τον Ησαύ και τον Ιακώβ ωσάν να υπήρχαν πριν γεννηθούν. Αργότερα
μεγάλοι Χριστιανοί Πατέρες όπως ο Ωριγένης, ο Συνέσιος και άλλοι πίστευαν και
δίδασκαν τη θεωρία. Στις παροιμίες viii, 22, έχουμε το Σολομώντα να λέει ότι όταν
δημιουργήθηκε η Γη ήταν παρών, και ότι, πολύ πριν γεννηθεί ως Σολομών, οι
απολαύσεις του ήταν στα κατοικήσιμα μέρη της Γης με τους Γιους των ανθρώπων. Ο
Ευαγγελιστής Ιωάννης λέει στην Αποκάλυψη iii, 12, ότι σε ένα όραμα, άκουσε τη φωνή
του Θεού ή τη φωνή κάποιου που μιλούσε εκ μέρους του Θεού, ότι ο νικητής, δηλαδή ο
εξαγνισμένος, δεν θα χρειαζόταν να μετενσαρκωθεί. Για πεντακόσια χρόνια μετά τον
Ιησού η δοξασία διδασκόταν στην εκκλησία μέχρι την Πέμπτη Οικουμενική Σύνοδο
της Κωνσταντινούπολης. Τότε καταδικάστηκε μια πτυχή του ζητήματος που
θεωρήθηκε από πολλούς ότι ήταν εναντίον της μετενσάρκωσης, αλλά αν αυτή η
καταδίκη είναι ενάντια στα λόγια του Ιησού, δεν έχει νόημα. Και όντως εναντιώνεται
σε Αυτόν.

Έτσι η Εκκλησία βρίσκεται στη θέση να λέει, πράγματι, ότι ο Ιησούς δεν γνώριζε
αρκετά ώστε να καταδικάσει, όπως αυτή έκανε, μια δοξασία γνωστή και διδαγμένη στις
μέρες Του και την οποία γνώριζε και η οποία κατ’εξοχήν του είχε επισημανθεί και την
οποία ποτέ δεν καταδίκασε, αλλά στην πραγματικότητα την ενέκρινε. Ο Χριστιανισμός
είναι μια ιουδαϊκή θρησκεία και η δοξασία της μετενσάρκωσης ανήκει σε αυτήν με
ιστορική διαδοχή από τους Εβραίους ως τον Ιησού, από τον οποίο επίσης διδάχθηκε
καθώς και από τους πρώτους Πατέρες της Εκκλησίας. Αν υπάρχει οποιοσδήποτε

69
ειλικρινής ή λογικός τρόπος για τη Χριστιανική Εκκλησία να ξεφύγει απ’ αυτή τη θέση
– αποκλείοντας, βέβαια, τα δόγματα της Εκκλησίας -- ο Θεόσοφος θα επιθυμούσε να το
δει αυτό.

Πράγματι, ο Θεόσοφος πιστεύει ότι οποτεδήποτε ένας αυτοαποκαλούμενος Χριστιανός

αρνείται τη θεωρία, θέτει την κρίση του ενάντια σε αυτήν του Ιησού, που πρέπει να
ήξερε περισσότερα για το θέμα από εκείνους που τον ακολουθούν. Είναι το ανάθεμα
που εκτοξεύθηκε από τη σύνοδο της Εκκλησίας και η απουσία του δόγματος από την
τωρινή διδασκαλία που έχει βλάψει το Χριστιανισμό και δημιούργησε σε όλα τα
χριστιανικά έθνη ανθρώπους που προσποιούνται ότι είναι οπαδοί του Ιησού και του
νόμου της αγάπης, αλλά που πραγματικά ως έθνη είναι οπαδοί του μωυσαϊκού νόμου
των αντιποίνων. Γιατί μόνο στη μετενσάρκωση βρίσκεται η απάντηση σε όλα τα
προβλήματα της ζωής και σε αυτή καθώς και στο Κάρμα βρίσκεται η δύναμη που θα
κάνει τους ανθρώπους να ακολουθήσουν στην πράξη την ηθική που βρίσκεται στη
θεωρία. Είναι ο στόχος της παλιάς φιλοσοφίας να αποκατασταθεί αυτή η δοξασία σε
οποιαδήποτε θρησκεία την έχει χάσει. Και ως εκ τούτου την καλούμε η "χαμένη χορδή
του Χριστιανισμού."

Αλλά ποιος ή τι είναι αυτό που μετενσαρκώνεται; Δεν είναι το σώμα, γιατί αυτό
πεθαίνει και διαλύεται. Και ελάχιστοι από μας θα ήθελαν να αλυσοδεθούν για πάντα σε
τέτοια σώματα όπως αυτά που έχουμε τώρα, εφόσον γίνεται δεκτό ότι μολύνονται με
ασθένειες, εκτός από την περίπτωση του άγριου. Δεν είναι το αστρικό σώμα, γιατί αυτό,
όπως αναφέρθηκε, έχει επίσης τους περιορισμούς του και πρέπει να διαλυθεί όταν το
φυσικό σώμα έχει φύγει. Ούτε είναι τα πάθη και οι επιθυμίες. Αυτά, σίγουρα, έχουν
πολύ μεγάλη διάρκεια, επειδή έχουν τη δύναμη να αναπαράγονται από μόνα τους σε
κάθε ζωή εφόσον δεν τα ξεριζώνουμε. Και η μετενσάρκωση το φροντίζει, καθώς μας
δίνει πολλές ευκαιρίες να εξουδετερώσουμε αργά, μια-μια, τις επιθυμίες και τα πάθη
που αμαυρώνουν την ουράνια εικόνα του πνευματικού ανθρώπου.

Έχει αναφερθεί, πως το αισθησιακό τμήμα μας συγχωνεύεται με το αστρικό μετά το

θάνατο και φτιάχνει μια φαινομενική ύπαρξη που έχει μια σύντομη ζωή να ζήσει καθώς
διαλύεται. Όταν ο αποχωρισμός έχει ολοκληρωθεί μεταξύ του σώματος που έχει
πεθάνει, του αστρικού σώματος και των παθών και επιθυμιών -- η ζωή έχει αρχίσει να
ασχολείται με άλλες μορφές – η Ανώτερη Τριάδα - Μάνας, Μπούντι, και Άτμα - που
είναι ο πραγματικός άνθρωπος, πηγαίνει αμέσως σε μια άλλη κατάσταση. Όταν αυτή η

70
κατάσταση, που καλείται Ντεβαχάν ή παράδεισος, τελειώνει, έλκεται η ψυχή πίσω στη
Γη για μετενσάρκωση. Η Ανώτερη Τριάδα είναι το αθάνατο τμήμα μας. Αυτό είμαστε
στην πραγματικότητα. Αυτό πρέπει να κρατηθεί σταθερά στο νου, γιατί από τη σαφή
κατανόησή του εξαρτάται η κατανόηση ολόκληρης της διδασκαλίας.

Αυτό που βρίσκεται εμπόδιο στο σύγχρονο δυτικό άνθρωπο ώστε να το δει ξεκάθαρα,
είναι η μακροχρόνια εκπαίδευση που όλοι έχουμε στην υλιστική επιστήμη και στην
υλικοποιημένη θρησκεία που και οι δύο έχουν καταστήσει το απλό φυσικό σώμα πολύ
σημαντικό. Η μια έχει διδάξει μόνο για την ύλη και η άλλη έχει κηρύξει την ανάσταση
του σώματος, μια δοξασία ενάντια στην κοινή λογική, τα γεγονότα και τις μαρτυρίες.
Αλλά δεν υπάρχει καμια αμφιβολία ότι η θεωρία της σωματικής ανάστασης έχει
προκύψει από την παραποίηση της αρχαιότερης και αληθινής διδασκαλίας. Η
Ανάσταση βρίσκεται σε αυτό που ο Ιώβ λέγει βλέποντας το λυτρωτή του στη σάρκα
του και στην παρατήρηση του Αποστόλου Παύλου ότι το σώμα αναστήθηκε άφθαρτο.
Αλλά ο Ιώβ ήταν ένας Αιγύπτιος που μίλησε για τη θέαση του διδασκάλου ή του μύστη
του, που ήταν ο απελευθερωτής και ο Ιησούς και ο Παύλος αναφέρθηκαν μόνο στο
πνευματικό σώμα.

Μολονότι η μετενσάρκωση είναι ο νόμος της φύσης, η πλήρης τριάδα του Άτμα-
Μπούντι-Μάνας δεν ενσαρκώνεται πλήρως σε αυτή τη φυλή. Χρησιμοποιούν και
κατέχουν το σώμα μέσω της εισόδου του Μάνας, του κατώτερου εκ των τριών και οι
άλλες δύο αρχές λάμπουν υπεράνω του, αποτελώντας τον εν ουρανοίς Θεό. Αυτό
συμβολίστηκε στην παλαιά εβραϊκή διδασκαλία με τον Ουράνιο Άνθρωπο που στέκεται
με το κεφάλι του στον ουρανό και τα πόδια του στην κόλαση. Δηλαδή, η κεφαλή Άτμα
και Μπούντι είναι ακόμη στον ουρανό και τα πόδια, το Μάνας, περπατούν στην
κόλαση, που είναι το σώμα και η φυσική ζωή.

Γι’ αυτόν το λόγο ο άνθρωπος δεν είναι ακόμα πλήρως αυτοσυνειδητός και απαιτούνται
μετενσαρκώσεις για να ολοκληρώσουν επιτέλους την ενσάρκωση ολόκληρης της
τριάδας στο σώμα. Όταν αυτό πραγματοποιηθεί η φυλή θα έχει πνευματοποιηθεί και η
θεϊκή τριάδα έχοντας υπό πλήρη κατοχή το σύνολο της ύλης, θα τελειοποιηθεί και θα
ανυψωθεί για το επόμενο βήμα. Αυτή είναι η πραγματική έννοια του «ο λόγος σαρξ
εγένετο». Ήταν τόσο σπουδαίο στην περίπτωση οποιουδήποτε μεμονωμένου ανθρώπου,
όπως ο Ιησούς ή ο Βούδας, ώστε να θεωρηθούν θεία ενσάρκωση. Και από τούτο,
επίσης, προκύπτει η ιδέα της σταύρωσης, γιατί το Μάνας σταυρώνεται με σκοπό την

71
ανύψωση του αμαρτωλού στον παράδεισο. Επειδή η τριάδα δεν είναι ακόμη
ενσαρκωμένη στη φυλή, η ζωή έχει δημιουργήσει τόσα πολλά μυστήρια, ορισμένα από
τα οποία φαίνονται καθημερινά σε όλα τα διαφορετικά πειράματα που γίνονται πάνω
και μέσα στον άνθρωπο.

Ο γιατρός δεν ξέρει τί είναι η ζωή ούτε γιατί το σώμα κινείται με συγκεκριμένο τρόπο,
επειδή το πνευματικό τμήμα σκεπάζεται ακόμα από τα σύννεφα του ουρανού. Ο
επιστήμονας περιφέρεται στο σκοτάδι, συγχυσμένος και μπερδεμένος από τον
υπνωτισμό και άλλα παράξενα πράγματα που εμφανίζονται εμπρός του, επειδή ο
αυτοσυνειδητός άνθρωπος είναι αόρατος στην κορυφή του θείου όρους, αναγκάζοντας
έτσι τον πολυμαθή να μιλά για τον "υποσυνείδητο νου", τη "λανθάνουσα
προσωπικότητα," και τα παρόμοια. Και ο ιερέας δεν μπορεί να μας διαφωτίσει καθόλου,
επειδή αρνείται τη θεϊκή φύση του ανθρώπου, τα υποβιβάζει όλα στο επίπεδο του
προπατορικού αμαρτήματος και τοποθετεί στη σύλληψή που έχουμε για το Θεό το
μαύρο σημάδι της ανικανότητας να ελέγξει ή να διαχειριστεί τη δημιουργία χωρίς να
εφεύρει τρόπους που να θεραπεύουν τα υποτιθέμενα λάθη. Αλλά αυτή η παλιά αλήθεια
λύνει το γρίφο και χρωματίζει το Θεό και τη Φύση με αρμονικά χρώματα.Η

Μετενσάρκωση δεν σημαίνει ότι πηγαίνουμε σε ζωικές μορφές μετά το θάνατο, όπως
πιστεύεται από μερικούς λαούς της Ανατολής. «Μια φορά άνθρωπος για πάντα
άνθρωπος» είναι η ρήση της Μεγάλης Στοάς. Αλλά δεν θα ήταν πολύ μεγάλη τιμωρία
για μερικούς ανθρώπους αν ήταν δυνατό να τους καταδικάσουμε να ξαναγεννηθούν σε
κτηνώδη σώματα. Ωστόσο η φύση δεν προχωρά με το συναίσθημα αλλά με το νόμο,
και εμείς, ανίκανοι να τα δούμε όλα, δεν μπορούμε να πούμε ότι ο κτηνώδης άνθρωπος
είναι κτήνος σε όλα του. Και η εξέλιξη έχοντας φέρει το Μάνας, το Στοχαστή και
Αθάνατο Πρόσωπο σε αυτό το πεδίο, δεν μπορεί να τον στείλει πίσω στο κτήνος που
δεν έχει Μάνας.

Ερευνώντας δύο εξηγήσεις για την κατά γράμμα αποδοχή από μερικούς ανθρώπους
στην Ανατολή, εκείνων των νόμων του Μάνου που φαίνονται να διδάσκουν τη
μετανάστευση σε ζώα, έντομα, και ούτω καθεξής, μπορούμε να δούμε πώς ο αληθινός
σπουδαστής αυτής της δοξασίας δεν θα πέσει στο ίδιο λάθος. Η πρώτη είναι, ότι οι
διάφοροι στίχοι και βιβλία που διδάσκουν μια τέτοια μετανάστευση ασχολούνται με
την πραγματική μέθοδο της μετενσάρκωσης, δηλαδή, με την εξήγηση των πραγματικών
φυσικών διαδικασιών που πρέπει να υποστεί το Εγώ στο πέρασμα από την άσαρκη

72
στην ένσαρκη κατάσταση, όπως επίσης και με τις διαδρομές, τους τρόπους ή τα μέσα
της καθόδου από το αόρατο στο ορατό πεδίο.

Αυτό δεν έχει ακόμη εξηγηθεί πλήρως στα θεοσοφικά βιβλία, επειδή αφενός είναι ένα
λεπτό θέμα και αφετέρου οι λεπτομέρειες δεν θα γίνονταν κατανοητές ακόμη και από
τους πιστούς Θεόσοφους, αν και κάποια μέρα αυτό θα γίνει. Και καθώς αυτές οι
λεπτομέρειες δεν είναι πολύ μεγάλης σπουδαιότητας δεν αναπτύσσονται τώρα. Αλλά
καθώς ξέρουμε ότι κανένα ανθρώπινο σώμα δεν δημιουργείται χωρίς την ένωση των
φύλων και ότι τα σπέρματα για μια τέτοια παραγωγή είναι κλειδωμένα στα φύλα και
πρέπει να προέλθουν από την τροφή που λαμβάνεται από το σώμα, είναι προφανές ότι η
τροφή έχει σχέση με τη μετενσάρκωση του Εγώ. Τώρα, αν ο δρόμος για τη
μετενσάρκωση οδηγείται μέσω ορισμένων τροφών και κανενός άλλου, μπορεί να είναι
πιθανό ότι αν το Εγώ εμπλακεί με τροφές που δεν θα οδηγήσουν στο σπέρμα της
φυσικής αναπαραγωγής, ενδείκνυται μια τιμωρία εκεί όπου ο Μάνου λέει ότι
συγκεκριμένες πρακτικές θα οδηγήσουν σε μετανάστευση, που τότε γίνονται
«εμπόδιο». Αναπτύσσω αυτή την εξήγηση τόσο πολύ για όφελος ορισμένων Θεοσόφων
που διαβάζουν αυτές τις θεωρίες οι οποίες, σε αυτό το ζήτημα, είναι τώρα ασαφείς και
σε ορισμένες περιπτώσεις βασίζονται σε άλλες υποθέσεις.

Η δεύτερη εξήγηση είναι, ότι εφόσον η φύση σκοπεύει να χρησιμοποιήσουμε εμείς την
ύλη για το φυσικό και αστρικό σώμα μας για τον σκοπό, μεταξύ άλλων, να ωφεληθεί η
ύλη από την επίδραση που δέχεται από τη σύνδεση με το ανθρώπινο Εγώ, αν τη
χρησιμοποιήσουμε έτσι ώστε να της δώσουμε μόνο μια ζωώδη εντύπωση, πρέπει να
επιστρέψει πίσω στο ζωικό βασίλειο για να απορροφηθεί εκεί αντί να εξαγνισθεί και να
διαφυλαχθεί πάνω στο ανθρώπινο πεδίο. Και καθώς ολόκληρη η ύλη που το ανθρώπινο
Εγώ μάζεψε διατηρεί τη σφραγίδα ή τη φωτογραφική εντύπωση της ανθρώπινης
ύπαρξης, η ύλη μεταναστεύει στο κατώτερο επίπεδο όταν της δοθεί μια ζωώδης
εντύπωση από το Εγώ.

Αυτό το πραγματικό γεγονός στο μεγάλο χημικό εργαστήριο της φύσης θα μπορούσε
εύκολα να παρερμηνευθεί από τον ανίδεο. Αλλά οι σύγχρονοι σπουδαστές γνωρίζουν
ότι από τη στιγμή που το Μάνας, ο Στοχαστής, έχει φτάσει στη σκηνή, δεν επιστρέφει
σε κατώτερες μορφές. Πρώτον, επειδή δεν το επιθυμεί, και δεύτερον, επειδή δεν
μπορεί. Γιατί όπως ακριβώς το αίμα στο σώμα εμποδίζεται από τις βαλβίδες να ορμήσει
πίσω και να καταβροχθίσει την καρδιά, έτσι και σε αυτό το μεγαλύτερο σύστημα της

73
παγκόσμιας κυκλοφορίας η πόρτα κλείνει πίσω από το Στοχαστή και εμποδίζει την
υπαναχώρησή του. Η Μετενσάρκωση, ως μια δοξασία που εφαρμόζεται στον
πραγματικό άνθρωπο, δεν διδάσκει τη μετανάστευση σε βασίλεια φύσης κατώτερα του
ανθρώπινου.

74
 Κεφάλαιο 9

Συνέχεια πάνω στη Μετενσάρκωση

Στη Δύση, όπου ο αντικειμενικός στόχος της ζωής είναι η εμπορική, οικονομική,
κοινωνική ή επιστημονική επιτυχία, δηλαδή, το προσωπικό όφελος, ο πλούτος και η
εξουσία, δίνεται λίγη προσοχή στην πραγματική ζωή του ανθρώπου, και εμείς, σε
αντίθεση με τους Ανατολικούς λαούς, δίνουμε ελάχιστη βαρύτητα στο δόγμα της
προΰπαρξης και της μετενσάρκωσης. Το γεγονός ότι η εκκλησία το αρνείται είναι
αρκετό για πολλούς, στους οποίους κανένα επιχείρημα δεν είναι χρήσιμο. Στηριζόμενοι
στην εκκλησία, δεν επιθυμούν να διαταράξουν την ηρεμία της δογματικής πίστης τους
που μπορεί να είναι παράλογη. Και καθώς έχουν διδαχθεί ότι η εκκλησία μπορεί να
τους καταδικάσει στην κόλαση, ένας τυφλός φόβος για το ανάθεμα που
εκσφενδονίστηκε ενάντια στη μετενσάρκωση στην Ε! Οικουμενική Σύνοδο της
Κωνσταντινούπολης το 553 μ.Χ. από μόνο του θα τους απέκλειε να αποδεχθούν την
καταραμένη θεωρία. Και η Εκκλησία υποστηρίζοντας το δόγμα ωθεί την αντίρρηση ότι
αν οι άνθρωποι πειστούν ότι θα ζήσουν πολλές ζωές, ο πειρασμός να αποδεχτούν το
παρόν και να κάνουν το κακό χωρίς έλεγχο θα είναι πάρα πολύ ισχυρός.

Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, αυτό προβάλλεται από πολυμαθείς Ιησουΐτες, που λένε
ότι οι άνθρωποι θα προτιμούσαν μάλλον την παρούσα ευκαιρία παρά να περιμένουν
άλλες. Αν δεν υπήρχε καμία θεία δίκη θα ήταν μια καλή αντίρρηση, αλλά καθώς η
Φύση έχει επίσης μια Νέμεση για κάθε κακώς πράττοντα και όπως ο καθένας κάτω από
τον νόμο του Κάρμα -- πού είναι αυτός της αιτίας και του αποτελέσματος και της
τέλειας δικαιοσύνης -- πρέπει να λάβει τις ακριβείς συνέπειες ο ίδιος σε κάθε ζωή για
όσες καλές ή κακές πράξεις και σκέψεις έκανε και είχε σε άλλες ζωές, αυτή είναι η
σίγουρη βάση για μια ηθική συμπεριφορά. Είναι ασφαλής κάτω απ’ αυτό το σύστημα,
αφού κανένας άνθρωπος δεν μπορεί με καμιά δυνατότητα ή χάρη ή διάταγμα ή πίστη
να δραπετεύσει από τις συνέπειες και ο καθένας που αποδέχεται αυτή τη δοξασία θα
παρακινηθεί από τη συνείδηση και ολόκληρη τη δύναμη της φύσης να πράξει καλά
προκειμένου να ανταμειφθεί και να γίνει ευτυχισμένος.

75
Ισχυρίζονται ότι η ιδέα της επαναγέννησης είναι αταίριαστη και δυσάρεστη επειδή
αφενός μεν είναι ψυχρή, μη επιτρέποντας σε κανένα συναίσθημα να παρέμβει,
απαγορεύοντάς μας να αρνηθούμε με τη θέλησή μας μια ζωή που έχουμε βρει ότι είναι
θλιβερή και αφετέρου, ότι δεν φαίνεται να μας δίνει την ευκαιρία να δούμε τους
αγαπημένους μας που έχουν πεθάνει πριν από μας. Αλλά είτε μας αρέσει είτε όχι οι
νόμοι της Φύσης προχωρούν χωρίς σφάλμα και το συναίσθημα δεν μπορεί με κανένα
τρόπο να αποτρέψει τη συνέπεια που πρέπει να ακολουθήσει μια αιτία. Αν φάμε
χαλασμένο φαγητό θα ακολουθήσουν κακά αποτελέσματα. Ο λαίμαργος θα προτιμούσε
η Φύση να του επέτρεπε να τρώει δίχως την επακόλουθη βαρυστομαχιά, αλλά οι νόμοι
της Φύσης δεν μπορούν να παραμεριστούν.

Τώρα, όσον αφορά την αντίρρηση στη μετενσάρκωση ότι δεν θα δούμε τους
αγαπημένους μας στον παράδεισο όπως υπόσχονται στη δογματική θρησκεία, αυτή
προϋποθέτει μια πλήρη διακοπή της εξέλιξης και ανάπτυξης εκείνων που αφήνουν τη
γη πριν από μας. Επίσης υποθέτει ότι η αναγνώριση εξαρτάται από τη φυσική
εμφάνιση. Αλλά καθώς προοδεύουμε σε αυτή τη ζωή, έτσι πρέπει να προοδεύουμε και
όταν την αφήνουμε και θα ήταν άδικο να εξωθούμε τους άλλους να περιμένουν την
άφιξή μας προκειμένου να τους αναγνωρίσουμε. Και αν σκεφθεί κανείς τις φυσικές
συνέπειες της ανόδου στον ουρανό όπου όλα τα δεσμά αποβάλλονται, είναι προφανές
ότι εκείνοι που είναι εκεί, ας πούμε, είκοσι θνητά έτη πριν από μας πρέπει, σύμφωνα με
τη φύση των νοητικών και πνευματικών πραγμάτων, να έχουν κάνει μια πρόοδο κάτω
από διαφορετικές και πολύ ευνοϊκές περιστάσεις, ισοδύναμη με πολλές εκατοντάδες
έτη εδώ.

Πώς τότε θα μπορούσαμε εμείς, φτάνοντας αργότερα και ακόμη ατελείς, να είμαστε
ικανοί να αναγνωρίσουμε εκείνους που έχουν τελειοποιήσει τους εαυτούς τους στον
παράδεισο με τέτοια πλεονεκτήματα; Και καθώς γνωρίζουμε ότι το σώμα έχει αφεθεί
πίσω για να διαλυθεί, είναι φανερό πως η αναγνώριση δεν μπορεί να εξαρτάται στην
πνευματική και ψυχική ζωή από τη φυσική εμφάνιση. Γιατί όχι μόνο είναι αυτό σαφές,
αλλά αφού γνωρίζουμε ότι ένα δύσμορφο ή κακοσχηματισμένο σώμα φυλάσσει συχνά
ένα λαμπρό νου και μια αγνή ψυχή και ότι ένα όμορφα σχηματισμένο εξωτερικό --
όπως στη περίπτωση των Βοργία -- μπορεί να κρύβει έναν άσαρκο διάβολο στο
χαρακτήρα, η φυσική μορφή δεν δίνει καμια εγγύηση αναγνώρισης σε εκείνο τον
κόσμο όπου το σώμα απουσιάζει. Και η μητέρα που έχει χάσει ένα παιδί μεγάλο σε

76
ηλικία, θα πρέπει να γνωρίζει ότι αγάπησε το παιδί όταν ήταν μωρό κατά τον ίδιο τρόπο
όπως και όταν η μεγάλη αλλαγή στη μετέπειτα ζωή απομάκρυνε εντελώς τη μορφή και
τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της πρόωρης νιότης. Οι Θεόσοφοι βλέπουν ότι αυτή η
αντίρρηση δεν μπορεί να υφίσταται εμπρός στην αιώνια και αγνή ζωή της ψυχής.

Η Θεοσοφία επίσης διδάσκει ότι εκείνοι που είναι όμοιοι ο ένας με τον άλλο και
αγαπούν ο ένας τον άλλο θα ενσαρκωθούν μαζί όποτε οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Όποτε ένας από μας έχει πάει μακρύτερα στο δρόμο της τελειότητας, θα κινηθεί πάντα
για να βοηθήσει και να ανακουφίσει εκείνους που ανήκουν στην ίδια οικογένεια. Αλλά
όταν κάποιος γίνει αισχρός και εγωιστής και κακός, κανένας δεν θα ήθελε τη συντροφιά
του σε οποιαδήποτε ζωή. Η αναγνώριση εξαρτάται από την εσωτερική θέα και όχι από
την εξωτερική εμφάνιση. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει καμία ισχύς σε αυτή την
αντίρρηση. Και η άλλη περίπτωση σχετικά με την απώλεια γονέα, παιδιού, ή συγγενή
είναι βασισμένη στη λανθασμένη έννοια ότι καθώς οι γονείς δίνουν στο παιδί το σώμα
του έτσι επίσης δίνουν και την ψυχή του. Αλλά η ψυχή είναι αθάνατη και χωρίς γονείς.
Ως εκ τούτου αυτό το επιχείρημα δεν έχει ρίζα.

Μερικοί υποστηρίζουν ότι η Κληρονομικότητα ακυρώνει τη Μετενσάρκωση. Εμείς

τους παροτρύνουμε να το αποδείξουν. Η Κληρονομικότητα δίνοντάς μας ένα σώμα σε
οποιαδήποτε οικογένεια παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον για το Εγώ. Το Εγώ
πηγαίνει μόνο στην οικογένεια η οποία είτε ανταποκρίνεται πλήρως στο σύνολο της
φύσης του είτε δίνει μια ευκαιρία για την εκπλήρωση της εξέλιξής του και η οποία είναι
επίσης συνδεδεμένη με το Εγώ λόγω προηγούμενων ενσαρκώσεων ή αιτίων αμοιβαία
δημιουργημένων. Έτσι το κακό παιδί μπορεί να έρθει στην παρούσα καλή οικογένεια,
επειδή οι γονείς και το παιδί συνδέονται αδιάλυτα με προηγούμενες ενέργειες. Είναι μια
ευκαιρία για τη σωτηρία του παιδιού και μια περίπτωση τιμωρίας για τους γονείς.

Αυτό δείχνει τη σωματική κληρονομικότητα σαν ένα φυσικό κανόνα που κυβερνά τα
σώματα που πρέπει να κατοικήσουμε, ακριβώς όπως τα σπίτια σε μια πόλη θα
φανερώσουν το νου των οικοδόμων. Και καθώς εμείς, όπως επίσης και οι γονείς μας,
ήμασταν οι κατασκευαστές και εκείνοι που επηρέασαν τα σώματα, συμμετείχαμε και
ήμασταν υπεύθυνοι για τις καταστάσεις της κοινωνίας στην οποία η ανάπτυξη του
φυσικού σώματος και του εγκεφάλου είτε καθυστέρησε είτε επιβοηθήθηκε,
υποτιμήθηκε ή το αντίθετο. Έτσι είμαστε και σε αυτή τη ζωή υπεύθυνοι για τον
πολιτισμό στον οποίο τώρα εμφανιζόμαστε. Αλλά όταν κοιτάζουμε τους χαρακτήρες

77
των ανθρώπων εντοπίζουμε μεγάλες έμφυτες διαφορές. Αυτό οφείλεται στην ψυχή που
υποφέρει ή απολαμβάνει στην οικογένεια, στο έθνος και τη φυλή όπου οι σκέψεις και οι
πράξεις της από προηγούμενες ζωές κατέστησαν αναπόφευκτη την ενσάρκωσή της μαζί
με αυτές.

Η κληρονομικότητα παρέχει την κατοικία και επίσης επιβάλλει εκείνους τους

περιορισμούς ικανότητας του εγκεφάλου ή του σώματος που είναι συχνά μια τιμωρία
και μερικές φορές μια βοήθεια, αλλά δεν επιδρά στο πραγματικό Εγώ. Η μετάδοση των
χαρακτηριστικών είναι ένα φυσικό ζήτημα και τίποτα παραπάνω από τον ερχομό σε ένα
έθνος των συνεπειών των προηγούμενων ζωών όλων των Εγώ που πρόκειται να
υπάρξουν σε εκείνη τη φυλή. Οι περιορισμοί που επιβάλλονται πάνω στο Εγώ από
οποιαδήποτε οικογενειακή κληρονομικότητα είναι ακριβείς συνέπειες των
προηγούμενων ζωών εκείνου του Εγώ. Το γεγονός ότι τέτοια φυσικά γνωρίσματα και
νοητικές ιδιαιτερότητες μεταδίδονται, δεν ματαιώνει τη μετενσάρκωση, αφού
γνωρίζουμε ότι ο καθοδηγητής νους και ο πραγματικός χαρακτήρας του καθενός δεν
είναι το αποτέλεσμα ενός σώματος και ενός εγκεφάλου, αλλά είναι ιδιόμορφος προς
την ουσιαστική ζωή του Εγώ. Η μετάδοση του γνωρίσματος και της τάσης με τη
βοήθεια του γονέα και του σώματος είναι ακριβώς ο τρόπος που επιλέγεται από τη
φύση για την παροχή στο ενσαρκωνόμενο Εγώ της κατάλληλης κατοικίας στην οποία
θα συνεχίσει το έργο του. Οποιοσδήποτε άλλος τρόπος θα ήταν αδύνατος και θα
ανέτρεπε την τάξη.

Πάλι, εκείνοι που βασίζονται στην ένσταση της κληρονομικότητας ξεχνούν ότι
τονίζουν τις ομοιότητες και αγνοούν τις αποκλίσεις. Γιατί ενώ οι έρευνες στη γραμμή
της κληρονομικότητας έχουν καταγράψει πολλά διαβιβαστικά γνωρίσματα, δεν έχουν
κάνει το ίδιο όσον αφορά τις αποκλίσεις από την κληρονομικότητα που είναι απέραντα
μεγαλύτερες σε αριθμό. Κάθε μητέρα ξέρει ότι τα παιδιά μιας οικογένειας είναι τόσο
διαφορετικά στο χαρακτήρα όσο τα δάχτυλα ενός χεριού -- είναι όλα από τους ίδιους
γονείς, αλλά όλα ποικίλλουν σε χαρακτήρα και ικανότητες.

Αλλά η κληρονομικότητα ως μεγάλος κανόνας και ως πλήρης εξήγηση είναι απόλυτα

ηττημένη από την ιστορία, που δεν δείχνει καμία σταθερή μετάδοση της μάθησης, της
δύναμης και της ικανότητας. Παραδείγματος χάριν, στην περίπτωση των αρχαίων
Αιγυπτίων που από καιρό έχουν εκλείψει και η γραμμή μετάδοσής τους έχει
απαλειφθεί, δεν έχουμε καμία μετάδοση στους απογόνους τους. Αν η φυσική

78
κληρονομικότητα θέτει το ερώτημα του χαρακτήρα, πώς χάθηκε ο μεγάλος αιγυπτιακός
τύπος; Το ίδιο ερώτημα ισχύει όσον αφορά σε άλλα αρχαία και εξαφανισμένα έθνη.
Και παίρνοντας μια ατομική απεικόνιση έχουμε τον μεγάλο μουσικό Μπαχ, του οποίου
οι άμεσοι απόγονοι έδειξαν μια μείωση σε μουσική ικανότητα που οδήγησε στην τελική
εξαφάνιση του οικογενειακού αποθέματος. Αλλά η Θεοσοφία διδάσκει ότι και στα δύο
αυτά παραδείγματα - όπως και σε όλα τα παρόμοια – η πραγματική ικανότητα και
δυνατότητα έχουν εξαφανιστεί μόνο από μια οικογένεια και ένα εθνικό σώμα, αλλά
διατηρούνται στα Εγώ που κάποτε τα επέδειξαν και που τώρα ενσωματώνονται σε
κάποιο άλλο έθνος και οικογένεια του παρόντος καιρού.

Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι έχουν βάσανα και πάρα πολλές ζωές θλίψης από το λίκνο
στον τάφο. Έτσι προβάλλουν την αντίρρηση ότι η μετενσάρκωση είναι άδικη επειδή
υποφέρουμε για λάθη που έγιναν από κάποιο άλλο πρόσωπο σε άλλη ζωή. Αυτή η
αντίρρηση βασίζεται στην ψευδαίσθηση ότι το πρόσωπο στην άλλη ζωή ήταν κάποιος
άλλος. Αλλά σε κάθε ζωή είναι το ίδιο πρόσωπο. Όταν ερχόμαστε πάλι δεν
καταλαμβάνουμε το σώμα κάποιου άλλου, ούτε τις πράξεις κάποιου άλλου, αλλά
είμαστε όπως ένας ηθοποιός που παίζει πολλούς ρόλους, ο ίδιος ηθοποιός μέσα, αν και
τα κοστούμια και οι απαγγελλόμενες γραμμές διαφέρουν σε κάθε νέο έργο. Ο Σαίξπηρ
είχε δίκιο όταν έλεγε ότι η ζωή είναι ένα έργο, γιατί η μεγάλη ζωή της ψυχής είναι ένα
δράμα και κάθε νέα ζωή και επαναγέννηση είναι μια άλλη πράξη στην οποία
αποδεχόμαστε έναν άλλο ρόλο και φοράμε ένα νέο κοστούμι, αλλά σε όλη αυτή τη
διαδικασία είμαστε το ίδιο ακριβώς πρόσωπο. Έτσι αντί να είναι αυτό άδικο, είναι
τέλεια δικαιοσύνη και με κανένα άλλο τρόπο δεν θα μπορούσε να διατηρηθεί η
δικαιοσύνη.

Ρωτούν όμως κάποιοι, αν μετενσαρκωνόμαστε πώς συμβαίνει να μη θυμόμαστε την

άλλη ζωή; Και επιπλέον, αφού δεν θυμόμαστε τις πράξεις για τις οποίες υποφέρουμε
δεν είναι άδικο; Εκείνοι που ρωτούν αγνοούν πάντοτε το γεγονός ότι έχουμε επίσης
απόλαυση και ανταμοιβή στη ζωή τις οποίες αποδέχονται χωρίς ερώτηση. Γιατί αν
είναι άδικο να τιμωρηθούμε για πράξεις που δεν θυμόμαστε, τότε είναι επίσης άδικο να
ανταμειφθούμε για άλλες πράξεις που έχουν ξεχαστεί. Η απλή είσοδος στη ζωή δεν
είναι κατάλληλη βάση για οποιαδήποτε ανταμοιβή ή τιμωρία. Η ανταμοιβή και η
τιμωρία πρέπει να είναι ο δίκαιος καρπός για προγενέστερες συμπεριφορές. Ο νόμος
της δικαιοσύνης της Φύσης δεν είναι ατελής. Είναι μόνο η ατέλεια της ανθρώπινης

79
δικαιοσύνης που απαιτεί ο παραβάτης να γνωρίζει και να θυμάται σε αυτή τη ζωή μια
πράξη στην οποία αντιστοιχεί μια τιμωρία.

Στην προηγούμενη ζωή ο δράστης ήταν τότε αρκετά ενήμερος γι’ αυτό που έκανε και η
φύση επισυνάπτει τις συνέπειες των πράξεών του, όντας έτσι δίκαιη. Ξέρουμε καλά ότι
θα κάνει το αποτέλεσμα να ακολουθήσει την αιτία οτιδήποτε και αν επιθυμούμε, είτε
θυμόμαστε είτε ξεχνάμε όσα κάναμε. Αν ένα μωρό πληγωθεί στα πρώτα του χρόνια από
τη νοσοκόμα έτσι ώστε να κείται στο έδαφος από μια αναπηρία στην υπόλοιπη ζωή,
όπως συνήθως συμβαίνει, η αναπηρία θα έλθει μολονότι το παιδί ούτε προκάλεσε την
παρούσα αιτία ούτε το θυμάται καθόλου. Αλλά η μετενσάρκωση, με το συντροφικό της
δόγμα του Κάρμα, αν το καταλάβουμε σωστά, δείχνει πόσο τέλεια δίκαιο είναι όλο το
σχήμα της φύσης.

Η Μνήμη μιας προηγούμενης ζωής δεν χρειάζεται να αποδείξει ότι περάσαμε μέσα από
εκείνη την ύπαρξη, ούτε το γεγονός ότι δεν θυμόμαστε είναι μια καλή αντίρρηση.
Ξεχνάμε το μεγαλύτερο μέρος των συμβάντων των ετών και ημερών αυτής της ζωής,
αλλά κανένας δεν θα έλεγε γι΄ αυτό το λόγο ότι δεν περάσαμε αυτά τα έτη. Βιώθηκαν
και δεν διατηρούμε παρά λίγες από τις λεπτομέρειες στον εγκέφαλο, αλλά η συνολική
επίδραση αυτών στο χαρακτήρα διατηρείται και αποτελεί ένα μέρος του εαυτού μας. Το
σύνολο των λεπτομερειών μιας ζωής διατηρείται στον εσωτερικό άνθρωπο για να
επανέλθει πλήρως μια μέρα στη συνειδητή μνήμη σε κάποια άλλη ζωή όταν
τελειοποιηθούμε. Και ακόμη και τώρα, ατελείς καθώς είμαστε και καθώς γνωρίζουμε
λίγα, τα πειράματα στον υπνωτισμό δείχνουν ότι όλες οι μικρότερες λεπτομέρειες
καταγράφονται σε αυτό που προς το παρόν είναι γνωστό ως ο υποσυνείδητος νους. Η
Θεοσοφική διδασκαλία λέει ότι ούτε ένα από αυτά τα συμβάντα δεν λησμονείται στην
πράξη και στο τέλος της ζωής, όταν τα μάτια κλείνουν και τότε λένε ότι είμαστε νεκροί,
κάθε σκέψη και περίσταση της ζωής περνά αστραπιαία από το νου.

Ωστόσο πολλοί άνθρωποι, πράγματι, θυμούνται ότι έχουν ζήσει πριν. Ποιητές έχουν
τραγουδήσει γι’ αυτό, τα παιδιά το ξέρουν καλά μέχρις ότου η συνεχής διαβίωση σε μια
ατμόσφαιρα δυσπιστίας οδηγεί την ανάμνηση μακριά από το νου τους προσωρινά, αλλά
όλοι υπόκεινται στους περιορισμούς που επιβάλλονται πάνω στο Εγώ με το νέο
εγκέφαλο σε κάθε ζωή. Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορούμε να διατηρήσουμε τις
εικόνες του παρελθόντος, είτε αυτής της ζωής είτε των προηγούμενων. Ο εγκέφαλος
είναι το εργαλείο της μνήμης της ψυχής και, όντας καινούριος σε κάθε ζωή αλλά με μια

80
ορισμένη ικανότητα, το Εγώ είναι το μόνο ικανό να τον χρησιμοποιήσει για τη νέα ζωή
μέχρι το όριο των δυνατοτήτων του. Αυτή η ικανότητα θα είναι πλήρως διαθέσιμη ή το
αντίθετο, σύμφωνα ακριβώς με την επιθυμία και την προγενέστερη συμπεριφορά του
Εγώ, επειδή τέτοια παρελθούσα διαβίωση θα έχει αυξήσει ή μειώσει τη δύναμή του να
υπερνικήσει τις δυνάμεις της υλικής ύπαρξης.

Ζώντας σύμφωνα με τις υπαγορεύσεις της ψυχής ο εγκέφαλος μπορεί τουλάχιστον να

γίνει πορώδης στις αναμνήσεις της. Αν ακολουθείται το αντίθετο είδος ζωής, τότε
ολοένα και περισσότερα σύννεφα θα συσκοτίζουν αυτή την ανάμνηση. Αλλά καθώς ο
εγκέφαλος δεν είχε λάβει μέρος στην προηγούμενη ζωή, είναι γενικά ανίκανος να
θυμηθεί. Και αυτός είναι ένας σοφός νόμος, γιατί θα ήμασταν πολύ δυστυχείς αν οι
πράξεις και οι σκηνές των προηγούμενων ζωών δεν παρέμεναν κρυμμένες έως ότου
γίνουμε ικανοί, μέσω πειθαρχίας, να αντέξουμε τη γνώση τους.

Μια άλλη αντίρρηση που εμφανίζεται είναι ότι κάτω από τη δοξασία της
μετενσάρκωσης δεν είναι δυνατό να εξηγήσουμε την αύξηση του παγκόσμιου
πληθυσμού. Αυτό υποθέτει ότι γνωρίζουμε στα σίγουρα ότι ο πληθυσμός έχει αυξηθεί
και είμαστε ενήμεροι για τις διακυμάνσεις του. Αλλά δεν είναι βέβαιο ότι οι κάτοικοι
της σφαίρας έχουν αυξηθεί, και επιπλέον, ευρύς αριθμός ανθρώπων για τους οποίους
δεν ξέρουμε τίποτα. Στην Κίνα κάθε έτος πολλές χιλιάδες παρασύρονται από
πλημμύρες. Στατιστικές για λιμοκτονίες δεν έχουν γίνει. Δεν γνωρίζουμε πόσες χιλιάδες
θάνατοι στην Αφρική ξεπερνούν τις γεννήσεις κάθε έτος. Η αντίρρηση βασίζεται σε
ατελείς πίνακες που έχουν να κάνουν μόνο με τις Δυτικές χώρες. Επίσης υποτίθεται ότι
υπάρχουν λιγότερα Εγώ εκτός ενσάρκωσης που περιμένουν να ενσαρκωθούν από τα
Εγώ που ήδη κατέχουν σώματα και αυτό είναι λάθος.

Η Άννυ Μπεζάντ το έχει τοποθετήσει σωστά στο βιβλίο της «Μετενσάρκωση» λέγοντας
ότι η κατοικημένη σφαίρα μοιάζει με μια αίθουσα σε μια πόλη που είναι γεμάτη από
πολύ περισσότερους από όσους μπορεί να χωρέσει. Ο αριθμός στην αίθουσα μπορεί να
διαφέρει, αλλά υπάρχει μια σταθερή πηγή προμήθειας από την πόλη. Είναι αλήθεια ότι
όσον αφορά αυτή τη σφαίρα ο αριθμός των Εγώ που ανήκει σε αυτήν είναι
καθορισμένος. Αλλά κανένας δεν ξέρει ποιά είναι αυτή η ποσότητα ούτε ποιά είναι η
συνολική δυνατότητα της γης για να τους κρατήσει. Οι σημερινές στατιστικές
προέρχονται από τη Δύση και οι πίνακές τους δεν περιλαμβάνουν παρά ένα μικρό
τμήμα της ιστορίας του ανθρώπου. Δεν μπορούν να πουν πόσοι άνθρωποι

81
ενσαρκώθηκαν πάνω στη γη σε προηγούμενες ημερομηνίες όταν η σφαίρα ήταν πλήρης
σε όλα τα μέρη, ως εκ τούτου ο αριθμός των Εγώ που είναι πρόθυμα ή αναμένουν να
ξαναγεννηθούν είναι άγνωστος στους σημερινούς ανθρώπους.

Οι Διδάσκαλοι της Θεοσοφικής γνώσης λένε ότι ο συνολικός αριθμός τέτοιων Εγώ
είναι τεράστιος. Για τούτο για εκείνα τα Εγώ που θα γεννηθούν και θα είναι
υπεράριθμα σε σχέση με αυτά που πεθαίνουν, υπάρχει ικανοποιητική διαθεσιμότητα.
Επίσης πρέπει να ληφθεί υπ’ όψη ότι κάθε Εγώ διαφέρει στο χρόνο παραμονής στις
μεταθανάτιες καταστάσεις. Δεν μετενσαρκώνονται το ίδιο διάστημα, αλλά
επανέρχονται από τη μεταθανάτια κατάσταση σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα.
Όποτε εμφανίζεται ένας μεγάλος αριθμός θανάτων από πόλεμο, λοιμό ή πείνα, υπάρχει
αμέσως μια βιασύνη των ψυχών για ενσάρκωση, είτε στον ίδιο τόπο είτε σε κάποιον
άλλο είτε σε φυλή. Η γη είναι μια μικρή σφαίρα μέσα στην απέραντη συνάθροιση των
κατοικήσιμων πλανητών και υπάρχει ένας ικανοποιητικός ανεφοδιασμός των Εγώ για
ενσάρκωση εδώ. Αλλά με όλον τον οφειλόμενο σεβασμό προς εκείνους που έχουν
αυτή την αντίρρηση, δεν βλέπω ότι έχει την ελάχιστη ισχύ ή οποιαδήποτε σχέση προς
την αλήθεια της δοξασίας της μετενσάρκωσης.

82
 Κεφάλαιο 10

Επιχειρήματα που υποστηρίζουν τη Μετενσάρκωση

Μόνον αν αρνηθούμε την αθανασία του ανθρώπου και την ύπαρξη της ψυχής
υπάρχουν σοβαρά επιχειρήματα ενάντια στο δόγμα της προΰπαρξης και της
επαναγέννησης εκτός από εκείνα που βασίζονται στην άποψη της Εκκλησίας, ότι κάθε
ψυχή είναι μια νέα δημιουργία. Αυτό το θέσφατο μπορεί να υποστηριχθεί μόνο από
τυφλό δογματισμό, γιατί δεδομένης της ύπαρξης της ψυχής πρέπει αργά ή γρήγορα να
φθάσουμε στη θεωρία της επαναγέννησης, επειδή ακόμα κι αν κάθε ψυχή είναι νέα σε
αυτή τη γη πρέπει να συνεχίσει να ζει κάπου μετά το θάνατο, και λαμβάνοντας υπόψη
τη γνωστή τάξη της φύσης θα έχει άλλα σώματα σε άλλους πλανήτες ή σφαίρες.

Η Θεοσοφία εφαρμόζει στον Εαυτό - το Στοχαστή - τους ίδιους νόμους που

παρατηρούνται παντού να λειτουργούν σε όλη τη φύση. Αυτοί είναι όλοι όψεις του
μεγάλου νόμου που λέει ότι τα αποτελέσματα ακολουθούν τα αίτια και κανένα
αποτέλεσμα δεν είναι χωρίς αιτία. Η αθανασία της ψυχής -- που πιστεύει το σύνολο της
ανθρωπότητας -- απαιτεί ενσωμάτωση εδώ ή αλλού, και ενσωμάτωση σημαίνει
μετενσάρκωση. Αν έλθουμε σε αυτή τη γη για λίγα μόνον έτη και μετά πάμε αλλού, η
ψυχή πρέπει να επανενσωματωθεί εκεί όπως έκανε και εδώ και αν έχουμε ταξιδέψει
από κάποιον άλλον κόσμο, πρέπει να είχαμε και εκεί επίσης το κατάλληλο περίβλημά
μας. Οι δυνάμεις του νου και οι νόμοι που κυβερνούν την κίνησή του, τη σύνδεση και
την αποσύνδεσή του, όπως δίνονται στη θεοσοφική φιλοσοφία, δείχνουν ότι η
μετενσάρκωσή του πρέπει να είναι εδώ όπου κινήθηκε και εργάσθηκε, έως ότου ο νους
καταφέρει να υπερνικήσει τις δυνάμεις που τον αλυσοδένουν σε αυτή τη σφαίρα.

Το να επιτραπεί στην εν λόγω οντότητα να μεταφερθεί σε ένα άλλο πεδίο δράσης

προτού υπερνικήσει όλες τις αιτίες που την σέρνουν εδώ και χωρίς να έχει
αντιμετωπίσει τις ευθύνες της προς άλλες οντότητες στο ίδιο ρεύμα εξέλιξης, θα ήταν
άδικο και αντίθετο στους ισχυρούς απόκρυφους νόμους και δυνάμεις που συνεχώς
λειτουργούν πάνω της. Οι πρώτοι Χριστιανοί Πατέρες το είδαν και δίδαξαν ότι η ψυχή
είχε πέσει στη ύλη και ήταν υποχρεωμένη από το Νόμο της φύσης της να εργασθεί για

83
να ανέβει πάλι στη θέση από την οποία προήλθε. Χρησιμοποίησαν έναν αρχαίο
Ελληνικό ύμνο πού έλεγε:

Αιώνιε Νου, ο σπερματικός σπινθήρας σου,

μέσω αυτού του λεπτού πήλινου δοχείου,
μέσα από τα κύματα του σκοτεινού χάους
εκπέμπει μια δειλή ακτίνα. Αυτή η νοήμων
τυλιγμένη ψυχή σπέρνεται, Ενσαρκωμένε
σπόρε στη γη: Στο έλεός σου, ευλογημένε
Κύριε, κράτησε τότε Αυτό που ανάγει σε σένα
τη γέννησή του. Πολύ μακριά από σένα, εσύ
κεντρικό πυρ, στα θλιβερά δεσμά της γης
ριγμένο, μην αφήσεις τον τρεμουλιαστό
σπινθήρα να σβήσει. Απορρόφησε αυτό που,
επιτέλους, είναι δικό σου!

Κάθε ανθρώπινη ύπαρξη έχει έναν καθορισμένο χαρακτήρα διαφορετικό από κάθε
άλλη ανθρώπινη ύπαρξη. Πλήθη υπάρξεων αθροισμένων σε έθνη δείχνουν ως σύνολα
ότι η εθνική δύναμη και οι ξεχωριστές ιδιαιτερότητες είναι αυτά που σχηματίζουν έναν
ορισμένο και ξεχωριστό εθνικό χαρακτήρα. Αυτές οι διαφορές και οι ατομικές και οι
εθνικές, οφείλονται σε ουσιαστικό χαρακτήρα και όχι σε εκπαίδευση. Ακόμη και το
δόγμα της επιβίωσης του ικανότερου θα το έδειχνε, γιατί η ικανότητα δεν μπορεί να
προέλθει από το τίποτα, αλλά πρέπει να παρουσιαστεί με την ανάδυση στην επιφάνεια
του πραγματικού εσωτερικού χαρακτήρα. Και καθώς τόσο τα άτομα όσο και τα έθνη
που πρωτοστατούν στον αγώνα με τη φύση φανερώνουν μια τεράστια δύναμη στο
χαρακτήρα τους, πρέπει να βρούμε τον τόπο και το χρόνο όπου αυτή η δύναμη
αναπτύχθηκε. Αυτά τα σημεία χώρου και χρόνου, λέει η Θεοσοφία, είναι αυτή η γη και
ολόκληρη η περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας η ανθρώπινη φυλή υπάρχει στον
πλανήτη.

Έτσι, λοιπόν, αν και η κληρονομικότητα έχει κάποια σχέση με τη διαφορά στο

χαρακτήρα όσον αφορά τη δύναμη και το ηθικό, ταλαντεύοντας λίγο την ψυχή και το
νου και παρέχοντας επίσης την κατάλληλη ανταμοιβή και τιμωρία, εν τούτοις δεν είναι
η αιτία για την ουσιαστική φύση που έχει ο καθένας.

84
Αλλά όλες αυτές οι διαφορές, όπως εκείνες που φαίνονται στα μωρά από τη γέννηση,
στους μεγάλους καθώς ο χαρακτήρας φανερώνεται ολοένα και περισσότερο και στα
έθνη στην ιστορία τους, οφείλονται σε μακρά εμπειρία που αποκτήθηκε κατά τη
διάρκεια πολλών ζωών στη γη και είναι το αποτέλεσμα της εξέλιξης της ψυχής. Μια
μελέτη μιας σύντομης ανθρώπινης ζωής δεν αρκεί για το σχηματισμό της εσωτερικής
φύσης της. Είναι αναγκαίο κάθε ψυχή να έχει όλες τις πιθανές εμπειρίες και μια ζωή
δεν μπορεί να τις δώσει ακόμη και κάτω από τις καταλληλότερες συνθήκες. Θα ήταν
τρέλα για τον Παντοδύναμο να μας τοποθετήσει εδώ για τόσο μικρό διάστημα, για να
μας απομακρύνει μόλις ακριβώς έχουμε αρχίσει να βλέπουμε τον σκοπό της ζωής και
τις δυνατότητες μέσα σε αυτήν.

Η απλή εγωιστική επιθυμία ενός προσώπου να δραπετεύσει από τις δοκιμασίες και την
πειθαρχία της ζωής δεν είναι αρκετή για να θέσει τους νόμους της φύσης κατά μέρος.
Έτσι η ψυχή πρέπει να ξαναγεννηθεί έως ότου παύσει να θέτει σε κίνηση την αιτία της
επαναγέννησης, αφού θα έχει αναπτύξει το χαρακτήρα στο δυνατό όριό του, όπως
υποδεικνύεται από όλες τις όψεις της ανθρώπινης φύσης, οπότε κάθε εμπειρία θα έχει
ξεπεραστεί και μέχρις ότου όλη η αλήθεια που μπορεί να μαθευτεί θα έχει αποκτηθεί.
Η τεράστια ανομοιότητα μεταξύ των ανθρώπων όσον αφορά την ικανότητα μας
αναγκάζει, αν επιθυμούμε να αποδώσουμε δικαιοσύνη στη φύση ή στο Θεό, να
αναγνωρίσουμε τη μετενσάρκωση και να ανιχνεύσουμε την προέλευση της
ανομοιότητας πίσω στις προηγούμενες ζωές του Εγώ. Γιατί οι άνθρωποι είναι τόσο
πολύ μπερδεμένοι και αδύναμοι, κακοποιημένοι και θύματα της φαινομενικής αδικίας
εξαιτίας της περιορισμένης ικανότητας, όσο και εξαιτίας των περιστάσεων γέννησης ή
μόρφωσης.

Βλέπουμε τους αμόρφωτους να ανυψώνονται πέρα από το επίπεδο της οικογένειας και
της εκπαίδευσης και συχνά εκείνοι που γεννιούνται σε καλές οικογένειες να έχουν πολύ
μικρή ικανότητα. Αλλά τα προβλήματα των εθνών και των οικογενειών προκύπτουν
από έλλειψη ικανότητας περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη αιτία. Και αν λάβουμε
υπ’όψη μας τις άγριες φυλές μόνο, εκεί η φαινομενική αδικία είναι τεράστια. Γιατί
πολλοί άγριοι έχουν καλή ικανότητα εγκεφάλου αλλά είναι ακόμα άγριοι. Αυτό ισχύει
επειδή το Εγώ σε εκείνο το σώμα είναι ακόμη άγριο και μη-αναπτυγμένο. Σε αντίθεση
με τον άγριο υπάρχουν πολλοί πολιτισμένοι άνθρωποι με μικρή πραγματική δύναμη
εγκεφάλου που δεν είναι άγριοι κατά τη φύση επειδή το Εγώ τους έχει αποκτήσει

85
μακρά εμπειρία στον πολιτισμό κατά τη διάρκεια άλλων ζωών και σαν πιο
αναπτυγμένη ψυχή έχει τη δύναμη να χρησιμοποιήσει τον εγκέφαλο ως όργανο στα
ύψιστά του όρια.

Κάθε άνθρωπος αισθάνεται και γνωρίζει ότι έχει μια δική του ατομικότητα, μια
προσωπική ταυτότητα η οποία γεφυρώνει όχι μόνο τα χάσματα που δημιουργούνται με
τον ύπνο αλλά επίσης εκείνα που μερικές φορές συμβαίνουν στα προσωρινά τραύματα
στον εγκέφαλο. Αυτή η ταυτότητα δεν σπάει ποτέ από την αρχή μέχρι το τέλος της
ζωής στο φυσιολογικό άτομο και μόνο η διαρκής παρουσία της ψυχής και ο αιώνιος
χαρακτήρας μπορούν να το εξηγήσουν.

Έτσι, από τότε που αρχίσαμε να θυμόμαστε, γνωρίζουμε ότι η προσωπική μας
ταυτότητα δεν μας έχει εγκαταλείψει, ανεξάρτητα από το πόσο κακή μπορεί να είναι η
μνήμη μας. Αυτό αναιρεί το επιχείρημα ότι η ταυτότητα εξαρτάται από την ανάμνηση,
διότι αν πράγματι εξαρτιόταν μόνο από την ανάμνηση, τότε κάθε μέρα θα έπρεπε να
ξεκινάμε πάλι από την αρχή, καθώς δεν μπορούμε να θυμόμαστε τα γεγονότα του
παρελθόντος με λεπτομέρεια. Μερικοί νόες δεν θυμούνται παρά λίγα, ωστόσο
αισθάνονται την προσωπική τους ταυτότητα. Και καθώς φαίνεται συχνά ότι μερικοί
που θυμούνται και το ελάχιστο επιμένουν τόσο έντονα όσο οι άλλοι στην προσωπική
τους ταυτότητα, αυτή η διατήρηση της αίσθησης πρέπει να έρχεται από την παλιά και
αθάνατη ψυχή.

Εξετάζοντας τη ζωή και τον πιθανό στόχο της με όλες τις διαφορετικές εμπειρίες που
είναι δυνατές στον άνθρωπο, κάποιος πρέπει αναγκαστικά να συμπεράνει ότι μια μόνο
ζωή δεν είναι αρκετή για να πραγματοποιήσει όλα όσα η Φύση προορίζει, για να μην
αναφερθούμε καθόλου σε αυτό που ο ίδιος ο άνθρωπος επιθυμεί να κάνει. Η κλίμακα
ποικιλίας εμπειριών είναι τεράστια. Υπάρχει ένα ευρύ πεδίο λανθανουσών δυνάμεων
στον άνθρωπο που βλέπουμε ότι μπορούν να αναπτυχθούν αν δοθεί η ευκαιρία.

Η Γνώση, άπειρη σε πεδία δράσης και ποικιλομορφία, βρίσκεται μπροστά μας και
ειδικά αυτές τις μέρες όπου η ειδικευμένη έρευνα είναι ο κανόνας. Αντιλαμβανόμαστε
ότι έχουμε υψηλές προσδοκίες χωρίς το χρόνο να τις πραγματώσουμε, ενώ ο μεγάλος
στρατός των παθών και επιθυμιών, των εγωιστικών κινήτρων και φιλοδοξιών, ο
πόλεμος με τον εαυτό μας και μεταξύ τους, μας ακολουθεί ακόμη και στο κατώφλι του
θανάτου. Όλα αυτά πρέπει να δοκιμαστούν, να κατακτηθούν, να χρησιμοποιηθούν, να

86
υποταχθούν. Μια ζωή δεν είναι αρκετή για όλα αυτά. Το να πούμε ότι δεν έχουμε παρά
μια ζωή εδώ με τέτοιες δυνατότητες τοποθετημένες μπροστά μας που δεν είναι δυνατό
να αναπτυχθούν, είναι σαν να κάνουμε το σύμπαν και τη ζωή ένα τεράστιο και
βάναυσο αστείο διαιωνιζόμενο από έναν πανίσχυρο Θεό ο οποίος κατηγορείται με
αυτόν τον τρόπο από εκείνους που πιστεύουν σε μια ειδική δημιουργία ψυχών, ότι
θριαμβεύει και παίζει με τον ασήμαντο άνθρωπο, ακριβώς επειδή αυτός ο άνθρωπος
είναι μικρός και δημιούργημα του Παντοδύναμου.

Μια ανθρώπινη ζωή διαρκεί το πολύ εβδομήντα έτη. Οι στατιστικές την μειώνουν
περίπου στα σαράντα και απ’ αυτά τα λίγα έτη που απομένουν ένα μεγάλο μέρος
ξοδεύεται στον ύπνο και ένα άλλο μέρος στην παιδική ηλικία. Έτσι σε μια ζωή είναι
απολύτως αδύνατο να πετύχουμε στο ελάχιστο αυτό που προφανώς η Φύση σκοπεύει.
Βλέπουμε πολλές αλήθειες αόριστα τις οποίες η ζωή δεν μας παρέχει καθόλου χρόνο
για να κατανοήσουμε. Ιδιαίτερα αυτό ισχύει, όταν οι άνθρωποι πρέπει να αγωνιστούν
τόσο πολύ για να επιβιώσουν. Οι ικανότητές μας είναι μικρές ή ανίσχυρες. Μια ζωή
δεν φθάνει για να τις αλλάξουμε. Αντιλαμβανόμαστε άλλες δυνάμεις λανθάνουσες σε
μας που δεν μπορούν ενδεχομένως να εξωτερικευθούν σε ένα τόσο μικρό χρονικό
διάστημα. Και έχουμε κάτι παραπάνω από μια υποψία, ότι η έκταση του πεδίου της
αλήθειας είναι πάρα πολύ ευρύτερη από τον στενό κύκλο στον οποίο είμαστε
περιορισμένοι. Δεν είναι λογικοφανές να υποθέσουμε ότι είτε ο Θεός είτε η φύση μας
προβάλλει σε ένα σώμα απλά για να μας γεμίσει με πικρία, επειδή δεν μπορούμε να
έχουμε άλλη ευκαιρία εδώ. Μάλλον πρέπει να συμπεράνουμε ότι μια σειρά
ενσαρκώσεων έχει οδηγήσει στην παρούσα κατάσταση και ότι η διαδικασία του
ερχομού εδώ κατ’ επανάληψη πρέπει να συνεχίσει με σκοπό να μας δώσει την ευκαιρία
που χρειαζόμαστε.

Το απλό γεγονός του θανάτου δεν είναι από μόνο του αρκετό για να προκαλέσει την
ανάπτυξη των ικανοτήτων ή την εξάλειψη των λανθασμένων τάσεων και κλίσεων. Αν
υποθέσουμε ότι με την είσοδο στον παράδεισο αυτόματα αποκτούμε όλη τη γνώση και
την αγνότητα, τότε αυτή η μεταθανάτια κατάσταση μειώνεται σε ένα αδρανές επίπεδο
και η ίδια η ζωή με όλες τις πειθαρχίες της απογυμνώνεται κάθε νοήματος. Μερικές
από τις εκκλησίες διδάσκουν για μια μεταθανάτια σχολή πειθαρχίας όπου δηλώνεται
απερίσκεπτα ότι οι ίδιοι οι Απόστολοι, που ως γνωστό ήταν απλοί άνθρωποι, πρόκειται

87
να είναι δάσκαλοι. Αυτό είναι παράλογο και στερείται όποιας βάσης ή λογικής της
φυσικής τάξης.

Επιπλέον, αν πρόκειται να υπάρχει επακόλουθη πειθαρχία, γιατί προβληθήκαμε στη

ζωή τελικά; Και γιατί μετά τα βάσανα και τα λάθη που διαπράξαμε απομακρυνόμαστε
από τον τόπο όπου διαπράξαμε τις πράξεις μας; Η μόνη λύση που απομένει βρίσκεται
στη μετενσάρκωση. Επανερχόμαστε στη γη επειδή πάνω σε αυτήν και με τις υπάρξεις
πάνω της πραγματοποιήθηκαν οι πράξεις μας. Επειδή εδώ είναι ο μόνος κατάλληλος
τόπος όπου η τιμωρία και η ανταμοιβή μπορούν δίκαια να απονεμηθούν. Επειδή εδώ
είναι το μόνο φυσικό σημείο στο οποίο συνεχίζουμε τη μάχη προς την τελειότητα, προς
την ανάπτυξη των ικανοτήτων που έχουμε και την εξάλειψη της κακότητάς μας. Η
δικαιοσύνη προς τους εαυτούς μας και προς όλες τις άλλες υπάρξεις το απαιτεί, γιατί
δεν μπορούμε να ζούμε για τους εαυτούς μας και θα ήταν άδικο να επιτραπεί σε
μερικούς από μας να δραπετεύσουν, αφήνοντας εκείνους που συμμετείχαν μαζί μας να
παραμένουν ή να βυθίζονται σε μια κόλαση αιώνιας διάρκειας.

Η διατήρηση της άγριας κατάστασης, η άνοδος και η φθορά εθνών και πολιτισμών, η
ολική εξαφάνιση εθνών, όλα αυτά απαιτούν μια εξήγηση που δεν βρίσκεται πουθενά
αλλού παρά στη μετενσάρκωση. Η άγρια κατάσταση παραμένει επειδή υπάρχουν
ακόμη Εγώ, των οποίων η εμπειρία είναι τόσο περιορισμένη, ώστε να βρίσκονται
ακόμη σε άγρια κατάσταση. Θα περάσουν σε ανώτερες φυλές όταν θα είναι έτοιμοι. Οι
φυλές σβήνουν επειδή τα Εγώ απέκτησαν αρκετή από την εμπειρία που προσφέρει το
συγκεκριμένο είδος της φυλής. Έτσι βρίσκουμε τους ερυθρόδερμους Ινδιάνους, τους
Hottentot, τους ιθαγενείς της νήσου του Πάσχα και άλλους ως παραδείγματα φυλών
εγκαταλειμμένων από τα ανώτερα Εγώ. Καθώς εξαφανίζονται, άλλες ψυχές που δεν
είχαν ανώτερη ζωή στο παρελθόν εισέρχονται στα σώματα της φυλής για να
συνεχίσουν να τα χρησιμοποιούν με σκοπό να αποκτήσουν την εμπειρία που το σώμα
της φυλής θα δώσει.

Μια φυλή δεν θα μπορούσε να εμφανιστεί και μετά ξαφνικά να εξαφανιστεί. Βλέπουμε
ότι αυτό δεν συμβαίνει, αλλά η επιστήμη δεν έχει εξήγηση. Απλά λέει ότι αυτή είναι η
πραγματικότητα, ότι τα έθνη παρακμάζουν. Αλλά σε αυτή την εξήγηση δεν λαμβάνεται
υπ’ όψη ο εσωτερικός άνθρωπος ούτε οι μυστηριώδεις λεπτοί και απόκρυφοι νόμοι που
ενώνονται για να κάνουν μια φυλή. Η Θεοσοφία λέει, ότι η ενέργεια που
συσσωρεύτηκε πρέπει να διοχετευθεί βαθμιαία και επομένως η αναπαραγωγή των

88
σωμάτων του χαρακτήρα εκείνης της φυλής θα συνεχίσει, αν και τα Εγώ δεν είναι
αναγκασμένα να κατοικήσουν σώματα αυτού του είδους περισσότερο απ’όσο χρόνο
βρίσκονται στην ίδια βαθμίδα εξέλιξης με τη φυλή.

Ως εκ τούτου έρχεται η στιγμή που το σύνολο των Εγώ που διαμόρφωσαν τη φυλή την
αφήνουν για ένα άλλο φυσικό περιβάλλον περισσότερο όμοιο με αυτά. Η οικονομία της
Φύσης δεν θα επιτρέψει στη φυλή ξαφνικά να εξαφανιστεί και έτσι στην πραγματική
τάξη της εξέλιξης, άλλα λιγότερο προοδευμένα Εγώ εισέρχονται και χρησιμοποιούν τις
παρεχόμενες μορφές, συνεχίζοντας την παραγωγή νέων σωμάτων αλλά ολοένα
λιγότερων σε αριθμό κάθε αιώνα. Αυτά τα κατώτερα Εγώ δεν μπορούν να διατηρήσουν
το όριο της ικανότητας των σωρειών των ενεργειών που αφέθηκαν από τα άλλα Εγώ,
και έτσι ενώ το νέο σύνολο αποκτά όλη τη δυνατή εμπειρία, η φυλή έγκαιρα σβήνει
αφού περάσει μέσα από την αποσύνθεσή της. Έτσι εξηγείται αυτό που αποκαλούμε
καθοδική άγρια κατάσταση και καμία άλλη θεωρία δεν θα δώσει εξηγήσεις.

Μερικές φορές οι Εθνολόγοι έχουν σκεφτεί ότι οι πλέον πολιτισμένες φυλές

εξοντώνουν τις άλλες, αλλά το γεγονός είναι ότι ως συνέπεια της μεγάλης διαφοράς
μεταξύ των Εγώ που κατοικούν στο σώμα της παλιάς φυλής και στην ενέργεια αυτού
του ίδιου του σώματος, τα θηλυκά αρχίζουν να γίνονται στείρα και έτσι αργά αλλά
σταθερά ο αριθμός των θανάτων υπερβαίνει τις γεννήσεις. Η ίδια η Κίνα είναι στη
διαδικασία της φθοράς, ευρισκόμενη τώρα στο πλέον στάσιμο στάδιο λίγο πριν την
ορμή προς τα κάτω. Μεγάλοι πολιτισμοί όπως εκείνοι της Αιγύπτου και της
Βαβυλώνας έχουν φύγει επειδή οι ψυχές που τις έχτισαν έχουν από πολύ καιρό
μετενσαρκωθεί στα μεγάλα κατακτητικά έθνη της Ευρώπης και της παρούσας
αμερικανικής ηπείρου. Σαν έθνη και φυλές έχουν ολοκληρωτικά μετενσαρκωθεί και
ξαναγεννηθεί για μεγαλύτερους και ανώτερους σκοπούς από ποτέ άλλοτε. Απ’ όλες τις
παλιές φυλές μόνο οι Άριοι Ινδοί παραμένουν συντηρητές των αρχαίων δοξασιών.
Κάποια μέρα θα υψωθούν στην παλιά τους δόξα.

Η εμφάνιση μεγαλοφυών ανθρώπων και μεγάλων διανοιών σε οικογένειες που

στερούνται αυτές τις ποιότητες, καθώς και η εξαφάνιση από μια οικογένεια της
μεγαλοφυΐας κάποιου προγόνου, μπορεί να εξηγηθεί μόνο με το νόμο της
επαναγέννησης. Ο Ναπολέων ο πρώτος ήλθε σε μια οικογένεια ολότελα διαφορετική
απ’ αυτόν σε δύναμη. Τίποτα στην κληρονομικότητά του δεν θα εξηγήσει το
χαρακτήρα του. Ο ίδιος είπε, όπως αναφέρεται στα απομνημονεύματα του πρίγκιπα

89
Ταλεϋράνδου, ότι ήταν ο Καρλομάγνος. Μόνο συμπεραίνοντας γι’ αυτόν μια μακρά
σειρά ζωών που δίνει τη σωστή γραμμή εξέλιξης ή την αιτία για τον νου του, τη φύση
και τη δύναμή του να εκδηλωθεί, μπορούμε στο ελάχιστο να καταλάβουμε γιατί αυτός
ή οποιαδήποτε άλλη ιδιοφυϊα εμφανίστηκε στον κόσμο.

Ο Μότσαρτ, όταν ήταν παιδί, μπορούσε να συνθέσει ορχηστρικά κομμάτια. Αυτό δεν
οφειλόταν στην κληρονομικότητα, γιατί ένα τέτοιο αποτέλεσμα δεν είναι φυσικό, αλλά
μαθαίνεται με ένα τρόπο διδασκαλίας μηχανικό και συμβατικό, όμως το έκανε χωρίς
εκπαίδευση. Πώς; Επειδή ήταν ένας μουσικός μετενσαρκωμένος, με έναν μουσικό
εγκέφαλο εφοδιασμένο από την οικογένειά του και έτσι δεν εμποδιζόταν στις
προσπάθειές του να παρουσιάσει τη μουσική γνώση του. Αλλά ισχυρότερη ακόμα
είναι η περίπτωση του τυφλού Θωμά, ενός νέγρου του οποίου η οικογένεια δεν είχε
καμία δυνατότητα γνώσης του πιάνου, ενός σύγχρονου οργάνου, έτσι ώστε να
μεταδώσει εκείνη τη γνώση στα άτομα του σώματός του, ωστόσο είχε μεγάλη μουσική
δύναμη και ήξερε την παρούσα μηχανική μουσική κλίμακα στο πιάνο.

Υπάρχουν εκατοντάδες παραδείγματα σαν αυτά μεταξύ των πολλών παιδιών-θαυμάτων

που έχουν εμφανιστεί καταπλήσσοντας τον κόσμο. Στην Ινδία υπάρχουν πολλές
ιστορίες σοφών γεννημένων με πλήρη γνώση της φιλοσοφίας και αναμφισβήτητα σε
όλα τα έθνη μπορούμε να βρούμε τέτοια παραδείγματα. Αυτή η επαναφορά γνώσης
εξηγεί επίσης το ένστικτο, επειδή αυτό δεν είναι παρά ανάμνηση διαιρετή τόσο στη
φυσική όσο και στη νοητική μνήμη. Παρατηρείται στο παιδί και το ζώο και δεν είναι
παρά το αποτέλεσμα προηγούμενης εμπειρίας. Και είτε παρατηρούμε το νεογέννητο
μωρό που τινάζει τα χέρια του για αυτοπροστασία ή το ζώο με πολύ δυνατή ενστικτώδη
δύναμη ή τη μέλισσα που κτίζει ένα κελί με τους νόμους της γεωμετρίας, είναι όλα το
αποτέλεσμα της μετενσάρκωσης που ενεργεί είτε στο νου είτε στο φυσικό κύτταρο,
γιατί σύμφωνα με αυτό τον αρχικό νόμο κανένα άτομο δεν στερείται ζωής,
συνειδητότητας και δικής του νοημοσύνης.

Στην περίπτωση του μουσικού Μπαχ έχουμε απόδειξη ότι η κληρονομικότητα δεν
μετράει καθόλου αν το Εγώ δεν είναι αναπτυγμένο, γιατί η μεγαλοφυΐα του δεν
μεταφέρθηκε στην οικογενειακή του γραμμή. Βαθμιαία έσβησε εγκαταλείποντας εξ
ολοκλήρου το οικογενειακό ρεύμα. Έτσι, επίσης, ο ερχομός ηλιθίων ή κακών παιδιών
σε γονείς που είναι καλοί, αγνοί, ή υψηλά διανοητικοί ερμηνεύεται με τον ίδιο τρόπο.

90
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η κληρονομικότητα εκμηδενίζεται από ένα πλήρως κακό
ή ατελές Εγώ.

Και τελικά, το γεγονός ότι ορισμένες έμφυτες ιδέες είναι κοινές σε ολόκληρη τη φυλή
εξηγείται από τους σοφούς με το ότι αυτό οφείλεται στην ανάμνηση τέτοιων ιδεών που
είχαν εμφυτευτεί στον ανθρώπινο νου στην πρώτη-πρώτη αρχή της εξελικτικής
σταδιοδρομίας του σε αυτόν τον πλανήτη από εκείνους τους αδελφούς και σοφούς που
έμαθαν τα μαθήματά τους και τελειοποιήθηκαν σε προηγούμενες εποχές πολύ πριν
αρχίσει η ανάπτυξη αυτής της σφαίρας. Καμία εξήγηση για τις έμφυτες ιδέες δεν
παρέχεται από την επιστήμη η οποία λέει μόνο ότι «υπάρχουν». Αυτές είχαν πράγματι
διδαχθεί στο πλήθος των Εγώ που εμπλέκονται σε αυτή τη γήινη εξέλιξη. Εντυπώθηκαν
ή αφομοιώθηκαν από τη φύση τους και πάντα ανακαλούνται. Ακολουθούν το Εγώ μέσα
στο μακροχρόνιο προσκύνημα.

Έχει συχνά ειπωθεί ότι η αντίθεση στη μετενσάρκωση βασίζεται αποκλειστικά στην
προκατάληψη, όταν δεν οφείλεται σε ένα δόγμα το οποίο ισχύει μόνο όταν ο νους
περιορίζεται και εμποδίζεται να χρησιμοποιήσει τις δικές του δυνάμεις. Είναι μια
δοξασία, η ευγενέστερη όλων, και με σύντροφό της το Κάρμα που θα εξετάσουμε στη
συνέχεια, από μόνη της δίνει τη βάση για ηθική. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο
ιδρυτής του Χριστιανισμού τη θεωρούσε δεδομένη. Η παρούσα απουσία της από τούτη
τη θρησκεία είναι ο λόγος για την αντίφαση μεταξύ της εξασκούμενης ηθικής των
χριστιανικών εθνών και των φανερών πρακτικών τους που είναι τόσο αντίθετες με τη
διδασκαλία που δόθηκε από τον Ιησού.

91
 Κεφάλαιο 11

Κάρμα

Οι άνθρωποι της Δύσης δεν είναι εξοικειωμένοι με τη λέξη «Κάρμα». Είναι η ονομασία
που υιοθετήθηκε από τους Θεόσοφους του 19ου αι. για έναν από τους πιο σημαντικούς
νόμους της φύσης. Αέναος ως προς τη λειτουργία του, ισχύει στους πλανήτες, στα
συστήματα των πλανητών, στις φυλές, στα έθνη, στις οικογένειες και τα άτομα. Είναι η
δίδυμη δοξασία της μετενσάρκωσης. Τόσο απόλυτα συνυφασμένοι είναι αυτοί οι δύο
νόμοι, ώστε είναι σχεδόν αδύνατο να εξετασθεί ο ένας χωριστά από τον άλλο. Κανένα
σημείο ή ύπαρξη στο σύμπαν δεν εξαιρείται από τη λειτουργία του Κάρμα, αλλά όλα
και όλοι βρίσκονται υπό την επιρροή του. Τους τιμωρεί για σφάλματα, αλλά και τους
καθοδηγεί για το καλό τους στα ανώτερα ύψη τελειότητας, μέσα από την πειθαρχία, την
ανάπαυση και την ανταμοιβή. Είναι ένας νόμος τόσο περιεκτικός στη δράση του, που
αγκαλιάζει ταυτόχρονα και τη φυσική και την ηθική μας ύπαρξη, ώστε μόνο με
παράφραση και αναλυτική επεξήγηση μπορεί κανείς να μεταφέρει το νόημά του στην
αγγλική γλώσσα 12 . Έτσι, για να προσδιοριστεί, υιοθετήθηκε ο σανσκριτικός όρος
Κάρμα.

Χρησιμοποιούμενος αναφορικά με την ηθική ζωή του ανθρώπου είναι ο νόμος της
ηθικής αιτιότητας, της δικαιοσύνης, της ανταμοιβής και της τιμωρίας. Η αιτία για τη
γέννηση και την επαναγέννηση, αλλά και το μέσο για απόδραση από την ενσάρκωση.
Ιδωμένος από μια άλλη άποψη, είναι απλώς το αποτέλεσμα που προκύπτει από την
αιτία, η δράση και η αντίδραση, το ακριβές αποτέλεσμα κάθε σκέψης και πράξης. Είναι
η πράξη και το αποτέλεσμα της πράξης. Γιατί η κυριολεκτική έννοια της λέξης είναι
δράση. Η Θεοσοφία βλέπει το Σύμπαν ως ευφυές σύνολο, επομένως κάθε κίνηση στο
Σύμπαν είναι μια δράση αυτού του συνόλου που οδηγεί σε αποτελέσματα τα οποία με
τη σειρά τους γίνονται αιτίες για περαιτέρω αποτελέσματα. Βλέποντάς το με τέτοια
ευρύτητα, οι αρχαίοι Ινδοί έλεγαν ότι κάθε ύπαρξη μέχρι το Βράχμα βρισκόταν υπό την
εξουσία του νόμου του Κάρμα.

12
Η αντίστοιχη έννοια στην Ελληνική είναι: νόμος του Αντιπεπονθότος, νόμος της Δικαιοσύνης,
Νέμεσις.

92
Δεν είναι ύπαρξη αλλά νόμος, ο παγκόσμιος νόμος της αρμονίας που αλάνθαστα
επαναφέρει σε ισορροπία κάθε διαταραχή. Σε αυτόν το νόμο, η θεωρία συγκρούεται με
τη συνηθισμένη ιδέα περί Θεού, την κατασκευασμένη από το Ιουδαϊκό σύστημα, που
πρεσβεύει ότι ο Παντοδύναμος ως σκεπτόμενη οντότητα, εξωγενής προς τον Κόσμο,
οικοδομεί, βρίσκει την κατασκευή του μη αρμονική, δυσανάλογη, εσφαλμένη και
διαταραγμένη και τότε πρέπει να γκρεμίσει, να καταστρέψει ή να τιμωρήσει αυτό που
εκείνος δημιούργησε. Τούτο είτε έχει οδηγήσει χιλιάδες στο να ζουν με το φόβο του
Θεού, συμμορφούμενοι στις υποτιθέμενες εντολές του, με τον ιδιοτελή σκοπό ότι θα
ανταμειφθούν και ότι θα ξεφύγουν από την οργή του ή τους έχει βυθίσει στο σκοτάδι
που προκύπτει από την άρνηση κάθε πνευματικής ζωής. Καθώς, όμως, ολοφάνερα,
οδυνηρά στην πραγματικότητα, συμβαίνει σε κάθε άνθρωπο μια διαρκής καταστροφή
μέσα και γύρω μας, ένας συνεχής πόλεμος, όχι μόνο μεταξύ των ανθρώπων αλλά
παντού σε ολόκληρο το ηλιακό σύστημα, που προκαλεί θλίψη σε όλους, η λογική
απαιτεί μια λύση στο γρίφο.

Ο φτωχός που δεν βλέπει πουθενά καταφύγιο ή ελπίδα επικαλείται μεγαλόφωνα έναν
Θεό που δεν απαντά και τότε φθονεί τον πλούσιο. Βλέπει τους σπάταλους και
απερίσκεπτους πλούσιους να απολαμβάνουν τη ζωή τους χωρίς συνέπειες.
Καταφεύγοντας στο θρησκευτικό δάσκαλο, αμφισβητώντας τη δικαιοσύνη που
επιτρέπει τέτοια δυστυχία σε αυτούς που δεν έφταιξαν σε τίποτα ώστε να γεννηθούν
χωρίς μέσα, χωρίς ευκαιρίες για μόρφωση, δίχως να μπορούν να ξεπεράσουν
κοινωνικά, φυλετικά ή περιστασιακά εμπόδια, έρχονται αντιμέτωποι με την απάντηση
«Είναι θέλημα Θεού». Γονείς φέρνουν στον κόσμο αγαπημένα παιδιά που πεθαίνουν
πρόωρα, ενώ όλα πήγαιναν καλά. Ούτε και αυτοί μπορούν να απαντήσουν στο ερώτημα
«Γιατί βασανίζομαι έτσι;» αλλά αναφέρονται μόνο σε κάτι παράλογο, δηλαδή, σε έναν
απρόσιτο Θεό του οποίου η αυθαίρετη βούληση προκαλεί τη δυστυχία τους.

Έτσι, σε κάθε βήμα της ζωής, απώλεια, τραυματισμό, δίωξη, στέρηση ευκαιριών, οι
δυνάμεις της ίδιας της Φύσης εργάζονται για την καταστροφή της ευτυχίας του
ανθρώπου, για το θάνατο, για τις αναποδιές, για την απογοήτευση που συνεχώς πλήττει
και τους καλούς και τους κακούς ανθρώπους. Πουθενά όμως δεν υπάρχει μια απάντηση
ή ανακούφιση εκτός από την αρχαία αλήθεια ότι κάθε άνθρωπος δημιουργεί και
διαμορφώνει το δικό του πεπρωμένο, ότι είναι ο μόνος που κινεί τις αιτίες για τη δική

93
του ευτυχία και δυστυχία. Σε μια ζωή σπέρνει και στην επόμενη θερίζει. Κατ’ αυτόν
τον τρόπο, ο νόμος του Κάρμα τον κατευθύνει στο διηνεκές.

Το Κάρμα είναι ένας ευεργετικός νόμος, απόλυτα ευσπλαχνικός, αδυσώπητα

ακριβοδίκαιος, γιατί το αληθινό έλεος δεν είναι εύνοια αλλά αμερόληπτη δικαιοσύνη.

«Αδέλφια μου! Η ζωή κάθε ανθρώπου

αποτέλεσμα της προηγούμενης ζωής του είναι.
Τα παλιά λάθη λύπες και στενοχώριες φέρνουν,
το παλιό σωστό τρέφει την ευδαιμονία…
Να, η δοξασία του Κάρμα.» 13

Πώς επηρεάζεται η παρούσα ζωή από την ορθή και λανθασμένη πράξη του
παρελθόντος, και περνά πάντα μέσα από τη διαδικασία της τιμωρίας; Μήπως το Κάρμα
δεν είναι παρά η μοίρα με μια άλλη ονομασία, ένα ήδη καθορισμένο και
σχηματοποιημένο πεπρωμένο από το οποίο καμία απόδραση δεν είναι δυνατή, και που,
γι’ αυτό το λόγο, θα μας έκανε να μην προσέχουμε πράξεις και σκέψεις που δεν
μπορούν να επηρεάσουν το πεπρωμένο; Δεν είναι μοιρολατρία. Ό,τι έγινε μέσα σε ένα
προηγούμενο σώμα έχει συνέπειες που στη νέα γέννηση το Εγώ πρέπει να απολαύσει ή
να υποστεί, γιατί, όπως είπε ο Απόστολος Παύλος: «Αδελφοί, μην απατάσθε, ο Θεός δεν
ξεγελιέται, γιατί ό,τι έσπειρε ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει». Διότι το αποτέλεσμα
βρίσκεται στην αιτία και το Κάρμα προκαλεί την εκδήλωσή του στο σώμα, στον
εγκέφαλο και το νου που παρέχεται με τη μετενσάρκωση. Και καθώς μια αιτία που
προκλήθηκε από έναν άνθρωπο έχει μια ιδιαίτερη σχέση με αυτόν, όπως ένα κέντρο
από το οποίο προήλθε, έτσι και ο καθένας βιώνει τα αποτελέσματα των πράξεών του.
Μερικές φορές φαίνεται να δεχόμαστε αποτελέσματα αποκλειστικά από τις πράξεις
άλλων, όμως αυτό είναι αποτέλεσμα των δικών μας πράξεων και σκέψεων σε αυτή ή σε
κάποια άλλη προηγούμενη ζωή. Εκτελούμε τις πράξεις μας πάντα σε συνεργασία με
άλλους και οι πράξεις με τις σκέψεις που εμπεριέχουν έχουν πάντα σχέση με άλλους
ανθρώπους και με μας.

13
«Το Φως της Ασίας», του Έντουιν Άρνολντ

94
Καμιά πράξη δεν εκτελείται χωρίς να έχει τη βάση της σε μια σκέψη είτε κατά τη
στιγμή της εκτέλεσής της είτε στην κατεύθυνσή της. Αυτές οι σκέψεις βρίσκονται σε
εκείνο το τμήμα του ανθρώπου που έχουμε καλέσει Μάνας - στο νου - και παραμένουν
εκεί σαν λεπτοί και ισχυροί σύνδεσμοι με μαγνητικά νήματα που εμπλέκουν το ηλιακό
σύστημα και μέσα από τους οποίους εμφανίζονται διάφορα αποτελέσματα. Η θεωρία
που αναπτύχθηκε σε προηγούμενες σελίδες ότι ολόκληρο το σύστημα στο οποίο ανήκει
αυτή η σφαίρα είναι ζωντανό, συνειδητό σε κάθε πεδίο, αν και μόνο στον άνθρωπο
φανερώνει αυτοσυνειδητότητα, έρχεται εδώ για να εξηγήσει πως η σκέψη που
βρίσκεται κάτω από την πράξη σε αυτή τη ζωή, μπορεί να προκαλέσει κάποιο
αποτέλεσμα σε αυτή ή στην επόμενη γέννηση.

Τα σύγχρονα πειράματα στον υπνωτισμό δείχνουν ότι και η παραμικρότερη εντύπωση,

ανεξάρτητα από το πόσο πίσω χρονικά ανάγεται στην ιστορία του ανθρώπου, μπορεί να
ξαναζωντανέψει, αποδεικνύοντας έτσι ότι δεν έχει χαθεί αλλά είναι μόνο σε
λανθάνουσα κατάσταση. Πάρτε για παράδειγμα την περίπτωση ενός πολύ κοντού
παιδιού γεννημένου με καμπούρα, με το κεφάλι χωμένο μέσα στους ώμους, με χέρια
μακριά και πόδια κοντά. Γιατί συμβαίνει αυτό; Εξαιτίας του Κάρμα του για σκέψεις και
πράξεις μιας προηγούμενης ζωής. Διέσυρε, κατέτρεξε ή με άλλον τρόπο έβλαψε
κάποιον παραμορφωμένο άνθρωπο τόσο έντονα ή τόσο βίαια, ώστε αποτυπώθηκε στον
αθάνατο νου του η παραμορφωμένη εικόνα του θύματός του. Διότι η ένταση και η
δύναμη της εικόνας θα είναι ανάλογη με την ένταση της σκέψης του. Συμβαίνει
ακριβώς ό τι και με την έκθεση της ευαίσθητης φωτογραφικής πλάκας, όπου η
αποτύπωση στην πλάκα είναι αμυδρή ή έντονη ανάλογα με το αν η έκθεση είναι
παρατεταμένη ή σύντομη.

Έτσι, αυτός που έκανε τις σκέψεις και πράξεις – το Εγώ – επανερχόμενο σε
επαναγέννηση μεταφέρει μαζί του αυτή την εικόνα και αν η οικογένεια στην οποίαν
έλκεται για γέννηση έχει παρόμοιες φυσικές τάσεις στο ρεύμα της, η νοητική εικόνα
κάνει το νεοσχηματιζόμενο αστρικό σώμα να λάβει ένα παραμορφωμένο σχήμα με
ηλεκτρική και μαγνητική όσμωση μέσω της μητέρας του παιδιού. Και καθώς όλες οι
υπάρξεις στη γη είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους, το κακοσχηματισμένο παιδί
είναι και το Κάρμα των γονιών του, μια ακριβής συνέπεια παρόμοιων σκέψεων και
πράξεών τους σε άλλες ζωές. Ιδού μια πιστή απόδοση δικαιοσύνης που καμία άλλη
θεωρία δεν παρέχει.

95
Αλλά, καθώς συχνά παρατηρούμε ένας παραμορφωμένος άνθρωπος – συνεχίζοντας
πάνω στο ίδιο παράδειγμα – να έχει έναν ευχάριστο χαρακτήρα, εξαίρετη διάνοια, ορθή
κρίση και ηθική ποιότητα, αυτό το ίδιο παράδειγμα μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το
κάρμα πρέπει να είναι διαφορετικών ειδών σε κάθε ατομική περίπτωση και ότι
προφανώς λειτουργεί σε περισσότερους από έναν τομείς της ύπαρξής μας, με τη
δυνατότητα να είναι ευχάριστο επιδρώντας σε ένα τομέα της φύσης μας και δυσάρεστο
επιδρώντας σε έναν άλλο.

Το Κάρμα είναι τριών ειδών:

Πρώτον, εκείνο που δεν έχει αρχίσει να παράγει κανένα αποτέλεσμα

στη ζωή μας εξαιτίας της επίδρασης πάνω μας μερικών άλλων καρμικών αιτίων.
Αυτό συμβαίνει εξαιτίας ενός νόμου που είναι πασίγνωστος στους φυσικούς,
κατά τον οποίον δύο αντίθετες δυνάμεις αλληλοεξουδετερώνονται και ότι
επιπλέον μια δύναμη μπορεί να είναι αρκετά ισχυρή ώστε να αποτρέπει
προσωρινά την επενέργεια μιας άλλης.
Αυτός ο νόμος λειτουργεί στα αόρατα νοητικά και καρμικά πεδία ή σφαίρες
ύπαρξης ακριβώς όπως και στα υλικά πεδία. Η δύναμη ενός ορισμένου συνόλου
σωματικών, νοητικών και ψυχικών ιδιοτήτων με τις τάσεις τους μπορεί να
εμποδίσει απόλυτα τη λειτουργία σε μας αιτιών με τις οποίες συνδεόμαστε,
επειδή ολόκληρη η φύση κάθε ανθρώπου χρησιμοποιείται για την πραγμάτωση
αυτού του νόμου. Ως εκ τούτου, οι αδύναμοι και μετρίων ικανοτήτων παρέχουν
αδύνατη εστίαση για το κάρμα και σε αυτούς το γενικό αποτέλεσμα μιας
ολόκληρης ζωής είναι περιορισμένο, μολονότι οι ίδιοι μπορεί να το αισθάνονται
πολύ βαρύ. Ο άνθρωπος όμως που έχει ανοιχτό και ερευνητικό χαρακτήρα και
πολλή δύναμη θα αισθανθεί τη λειτουργία μιας μεγαλύτερης ποσότητας Κάρμα
από τον αδύναμο.

Δεύτερον, εκείνο το Κάρμα που τώρα δημιουργούμε ή αποθηκεύουμε

με τις σκέψεις και τις πράξεις μας και το οποίο θα λειτουργήσει στο μέλλον
όταν το κατάλληλο σώμα, ο νους και το περιβάλλον επιλεγούν από το
ενσαρκωνόμενο Εγώ σε κάποια άλλη ζωή ή όποτε το αντίξοο Κάρμα
απομακρυνθεί.

96
Αυτό αφορά και στην παρούσα ζωή και στην επόμενη. Γιατί μπορεί κάποιος σε αυτή τη
ζωή να φτάσει στο σημείο όπου, εφόσον όλες οι προηγούμενες αιτίες έχουν εξαντληθεί,
πρέπει να αρχίσει να επιδρά νέο κάρμα ή εκείνο που δεν έχει διατεθεί ακόμα.

Σε αυτό υπάγονται εκείνες οι περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι βιώνουν ξαφνική αλλαγή

της τύχης ή αλλαγή προς το καλύτερο είτε στις συνθήκες της ζωής τους είτε στο
χαρακτήρα. Αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στην παρούσα συμπεριφορά μας. Ενώ το
παλιό κάρμα πρέπει να εξαντληθεί και δεν μπορεί να σταματήσει, είναι σοφό ο
άνθρωπος να σκέφτεται και να ενεργεί τώρα έτσι κάτω από τις παρούσες περιστάσεις,
όποιες κι αν είναι, ώστε να μην προκαλέσει καμία κακή ή βλαβερή αιτία για την
επόμενη επαναγέννηση ή για τα επόμενα χρόνια αυτής της ζωής.

Δεν χρειάζεται να επαναστατεί, γιατί ο νόμος λειτουργεί αδιάκοπα είτε κλαίμε είτε
χαιρόμαστε. Ο μεγάλος Γάλλος μηχανικός ντε Λεσέψ, είναι ένα καλό παράδειγμα
αυτής της τάξης του κάρμα. Έχοντας ζήσει στον κολοφώνα της δόξας για τα
επιτεύγματά του επί πολλά χρόνια, ξαφνικά εκπίπτει ντροπιασμένος εξαιτίας του
σκανδάλου της διώρυγας του Παναμά. Είτε ήταν αθώος είτε ένοχος, ντροπιάστηκε για
τη σύνδεση του ονόματός του με μια εθνική επιχείρηση που αμαυρώθηκε από
δωροδοκίες και διαφθορά όπου ενεπλάκησαν υψηλοί αξιωματούχοι. Ήταν η επίδραση
παλιών καρμικών αιτίων πάνω του ακριβώς τη στιγμή που εξαντλήθηκαν αυτές που
επηρέαζαν τα προηγούμενα χρόνια του. Ο Ναπολέων Α΄ είναι ένα άλλο παράδειγμα,
γιατί απέκτησε πολύ μεγάλη φήμη, στη συνέχεια κατέρρευσε ξαφνικά και πέθανε στην
εξορία ντροπιασμένος. Κάθε σκεπτόμενος αναγνώστης θα αναλογιστεί πολλές άλλες
περιπτώσεις.

Τρίτον, εκείνο το Κάρμα που έχει αρχίσει να παράγει αποτελέσματα. Πρόκειται για την
τρέχουσα λειτουργία πάνω μας στην τωρινή ζωή των αιτίων που δημιουργήθηκαν με
άλλα Εγώ σε προηγούμενες ζωές. Βρίσκεται δε σε δράση γιατί, όντας προσαρμοσμένο
στο οικογενειακό γένος, στο ατομικό σώμα, στο αστρικό σώμα και τις φυλετικές τάσεις
της παρούσας ενσάρκωσης εκτίθεται πλήρως, ενώ άλλο Κάρμα, που δεν έχει ακόμα
διοχετευτεί, περιμένει την κανονική του σειρά.

97
Αυτές οι τρεις τάξεις του Κάρμα διέπουν τους ανθρώπους, τα ζώα, τους κόσμους και τις
περιόδους εξέλιξης. Κάθε αποτέλεσμα απορρέει από μια προηγούμενη αιτία και, καθώς
όλα τα όντα συνεχώς ξαναγεννιούνται, βιώνουν αδιάκοπα τα αποτελέσματα των
σκέψεων και πράξεών τους (που είναι και αυτές αιτίες) μιας προηγούμενης
ενσάρκωσης. Και έτσι καθένας δίνει απαντήσεις, όπως λέει ο Απόστολος Ματθαίος, για
κάθε λέξη και σκέψη. Κανένας δεν μπορεί να ξεφύγει, ούτε με την προσευχή ούτε με
την εύνοια ούτε με τη δύναμη ούτε με κάποιον άλλο μεσάζοντα.

Καθώς, λοιπόν, οι καρμικές αιτίες διαιρούνται σε τρεις τάξεις, πρέπει να έχουν διάφορα
πεδία στα οποία θα δράσουν. Λειτουργούν στον άνθρωπο στη διανοητική και νοητική
φύση του, στην ψυχική φύση του, στο σώμα και τις συνθήκες της ζωής του. Η
πνευματική φύση του ανθρώπου δεν επηρεάζεται ποτέ ή δεν δέχεται επίδραση από το
Κάρμα.

Ένα είδος Κάρμα μπορεί να δράσει και στα τρία προσδιορισμένα πεδία της φύσης μας
συγχρόνως στον ίδιο βαθμό ή μπορεί να υπάρξει ένα μίγμα αιτιών, όπου μερικές δρουν
σε ένα πεδίο και μερικές σε άλλο. Πάρτε για παράδειγμα έναν άνθρωπο που έχει μια
καλή διάνοια και ένα ψυχικό ελάττωμα. Στην περίπτωση αυτή λειτουργεί σωφρονιστικό
ή δυσάρεστο Κάρμα στο σώμα του, ενώ στη νοητική και διανοητική φύση του βιώνεται
καλό Κάρμα, αλλά επειδή ψυχικά το Κάρμα ή η αιτία, είναι αδιάφορου είδους και το
αποτέλεσμα είναι αδιάφορο. Σε άλλον άνθρωπο εμφανίζονται άλλοι συνδυασμοί.
Κάποιος έχει τέλειο σώμα και ζει σε ευνοϊκές συνθήκες, αλλά από χαρακτήρα είναι
σκυθρωπός, ευέξαπτος, οξύθυμος, εκδικητικός, νοσηρός και δυσάρεστος και στον εαυτό
του και στους άλλους. Εδώ το καλό φυσικό κάρμα δρα μαζί με πολύ κακό νοητικό,
διανοητικό και ψυχικό κάρμα. Οι αναγνώστες θα θυμηθούν περιπτώσεις ανθρώπων
γεννημένων σε ανώτερη κοινωνική θέση που έχουν κάθε ευκαιρία και ισχύ, ωστόσο
είναι ανόητοι ή ξαφνικά παραφρονούν.

Και όπως ακριβώς όλες αυτές οι φάσεις του νόμου του Κάρμα εξουσιάζουν το
μεμονωμένο άνθρωπο, κατά παρόμοιο τρόπο επιδρούν στις φυλές, στα έθνη και στις
οικογένειες. Κάθε φυλή έχει το συνολικό της Κάρμα. Αν είναι καλό η φυλή αυτή
προοδεύει. Αν είναι κακό εκλείπει – εκμηδενίζεται ως φυλή – μολονότι οι ανήκουσες
σε αυτή ψυχές συνεχίζουν το Κάρμα τους σε άλλες φυλές και σώματα. Τα έθνη δεν

98
μπορούν να ξεφύγουν από το εθνικό τους κάρμα και όποιο έθνος έχει ενεργήσει κατά
τρόπο κακό πρέπει να υποφέρει κάποια μέρα, αργά ή γρήγορα.

Το Κάρμα του 19ου αι. στη Δύση είναι το Κάρμα του Ισραήλ, γιατί ακόμα και ο
αρχάριος μπορεί να καταλάβει ότι η μωυσαϊκή επιρροή είναι η κυρίαρχη στα
Ευρωπαϊκά και αμερικανικά έθνη. Οι Αζτέκοι και άλλοι αρχαίοι Αμερικανικοί λαοί
έσβησαν επειδή το Κάρμα τους– αποτέλεσμα της δικής τους ζωής ως εθνών στο
απώτατο παρελθόν – επέπεσε στους ίδιους και τους κατέστρεψε. Στα έθνη αυτή η
δυσάρεστη λειτουργία του Κάρμα εκδηλώνεται πάντα μέσω λιμού, πολέμων, ακραίων
φυσικών φαινομένων και στειρότητας των γυναικών του έθνους. Η τελευταία αιτία
έρχεται προς το τέλος και εξαλείφει ό,τι απέμεινε. Και το άτομο της φυλής ή του έθνους
προειδοποιείται απ’ αυτή τη μεγάλη διδασκαλία ότι αν πέσει σε αδιαφορία σκέψης και
πράξης, ενσωματωνόμενο έτσι στο γενικό μέσο Κάρμα της φυλής ή του έθνους του,
αυτό το εθνικό και φυλετικό Κάρμα τελικά θα το παρασύρει στο γενικό πεπρωμένο.
Να, γιατί οι δάσκαλοι του παρελθόντος φώναζαν «Ξεχωρίστε από το πλήθος».

Με τη μετενσάρκωση η δοξασία του Κάρμα εξηγεί τη δυστυχία και τα βάσανα του

κόσμου και δεν αφήνει περιθώριο να κατηγορηθεί η Φύση για αδικία.

Η δυστυχία κάθε έθνους ή φυλής είναι το άμεσο αποτέλεσμα των σκέψεων και πράξεων
των Εγώ που αποτελούν τη φυλή ή το έθνος. Στο σκοτεινό παρελθόν διέπραξαν
αδικήματα και τώρα υποφέρουν. Παρέβησαν τους νόμους της αρμονίας. Αμετάβλητος
κανόνας είναι το να αποκατασταθεί η αρμονία αν παραβιαστεί. Έτσι αυτά τα Εγώ
υποφέρουν επανορθώνοντας και αποκαθιστώντας την ισορροπία του απόκρυφου
κόσμου. Το σύνολο των Εγώ πρέπει να συνεχίσει να ενσαρκώνεται και
επανενσαρκώνεται μέσα στους κόλπους του έθνους ή της φυλής, έως ότου
αντιμετωπίσουν όλοι μαζί μέχρι τέλους τις προκληθείσες αιτίες. Αν και το έθνος
μπορεί να εξαφανιστεί για ένα διάστημα ως φυσική ύπαρξη, τα Εγώ που το σχημάτισαν
δεν εγκαταλείπουν τον κόσμο, αλλά εμφανίζονται ως δημιουργοί κάποιου νέου έθνους
στο οποίο πρέπει να συνεχίσουν το έργο τους και να τιμωρηθούν ή να ανταμειφθούν
σύμφωνα με το Κάρμα τους.

Ένα παράδειγμα αυτού του νόμου είναι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Ανήλθαν βεβαίως σε ένα
υψηλό σημείο ανάπτυξης αλλά είναι εξίσου βέβαιο ότι εξαφανίστηκαν ως έθνος. Οι

99
ψυχές, όμως, – τα παλαιά Εγώ – εξακολουθούν να ζουν και τώρα εκπληρώνουν το
πεπρωμένο τους που οι ίδιοι δημιούργησαν ως κάποιο άλλο έθνος της εποχής μας.
Μπορεί να είναι το νέο αμερικανικό έθνος ή οι Εβραίοι καταδικασμένοι να
περιπλανώνται στον κόσμο και να υποφέρουν υπό την εξουσία άλλων. Αυτή η
διαδικασία είναι ακριβοδίκαιη. Πάρτε για παράδειγμα τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους
ερυθρόδερμους Ινδιάνους. Οι τελευταίοι έχουν αντιμετωπιστεί με τον πιο χυδαίο τρόπο
από το έθνος. Τα ινδιάνικα Εγώ θα ξαναγεννηθούν σε έναν νέο κατακτητικό λαό και ως
μέλη αυτής της μεγάλης οικογένειας θα αποτελέσουν οι ίδιοι το μέσο για να επιφέρουν
τα οφειλόμενα αποτελέσματα για πράξεις σαν αυτές που έγιναν εναντίον τους όταν
είχαν ερυθρόδερμα σώματα. Αυτό έχει συμβεί στο παρελθόν και θα ξανασυμβεί.

Η ατομική δυστυχία σε κάθε ζωή εξηγείται ως εξής:

(α) Είναι τιμωρία για κακό που διαπράχτηκε σε προηγούμενες ζωές. Ή

(β) Είναι πειθαρχία που αναλαμβάνει το Εγώ με σκοπό την εξάλειψη
των ελαττωμάτων ή την απόκτηση ψυχικού σθένους και συμπόνιας. Η
εξάλειψη των ελαττωμάτων μοιάζει με την αφαίρεση ενός εμποδίου σε
ένα υδρευτικό κανάλι επιτρέποντας έτσι την απρόσκοπτη ροή του νερού.
Με τον ίδιο τρόπο εξηγείται και η ευτυχία: είναι το αποτέλεσμα
προηγούμενων ζωών καλοσύνης.

Η επιστημονική και αυτονόητη βάση για τη σωστή ηθική βρίσκεται σε αυτές και μόνο
τις δοξασίες. Διότι αν η σωστή ηθική πρόκειται να ασκηθεί μόνο για την ηθική, οι
άνθρωποι δεν θα ξέρουν γιατί και ποτέ δεν ήταν σε θέση να ξέρουν γιατί, για ποιο λόγο
πρέπει να πράξουν ορθά. Αν ο άνθρωπος ακολουθεί την ηθική από φόβο, υποβιβάζεται
και σίγουρα θα παρεκκλίνει. Αν η εύνοια του Παντοδύναμου, μη βασισμένη στο νόμο ή
στη δικαιοσύνη, είναι ο λόγος, τότε θα έχουμε ό,τι ακριβώς επικρατεί σήμερα – έναν
κώδικα που δόθηκε από τον Ιησού στη Δύση στον οποίον πίστεψαν τα έθνη, αλλά που
ασκείται από τους λίγους που θα ήταν, έτσι κι αλλιώς, ενάρετοι.

Επ΄αυτού οι Αντέπτ έγραψαν τα εξής που μπορούμε να βρούμε στη Μυστική Δοξασία: 14

14
Μ.Δ. Ι, 643

100
«Ούτε και οι διαδικασίες του Κάρμα θα ήταν ανεξιχνίαστες αν οι άνθρωποι εργάζονταν με
ενότητα και αρμονία, αντί με χωριστικότητα και ανταγωνισμό. Γιατί η άγνοιά μας γι’
αυτές τις διαδικασίες – που ένα μέρος της ανθρωπότητάς μας αποκαλεί τρόπους της
Πρόνοιας, σκοτεινούς και περίπλοκους, ενώ ένα άλλο μέρος βλέπει σε αυτές τη δράση της
τυφλής Μοιρολατρίας και ένα τρίτο τις αποδίδει απλώς και μόνο στην τύχη, χωρίς θεούς
ή δαίμονες να καθοδηγούν – σίγουρα θα εξαφανιζόταν, αν μπορούσαμε να αναγάγουμε
όλα αυτά στη σωστή τους αιτία. Με την ορθή γνώση ή τουλάχιστον με μια σταθερή
πεποίθηση ότι οι πλησίον μας δεν θα μας βλάψουν περισσότερο από όσο σκεφτόμαστε
εμείς να τους βλάψουμε, τα δύο τρίτα από το κακό του κόσμου θα εξαφανίζονταν σαν
αέρας. Αν δεν επρόκειτο κανένας να βλάψει τον αδελφό του, τότε το Κάρμα – Νέμεσις δεν
θα είχε ούτε αιτία ούτε όπλα για να δράσει… Ανοίγουμε καθημερινά με τα ίδια μας τα
χέρια αυτούς τους αναρίθμητους μαιάνδρους στο πεπρωμένο μας, ενώ φανταζόμαστε ότι
αναζητάμε ένα μονοπάτι στην οδό της ευπρέπειας και του καθήκοντος και ύστερα
παραπονιόμαστε που αυτοί οι δρόμοι είναι τόσο περίπλοκοι και σκοτεινοί. Στεκόμαστε
σαστισμένοι μπροστά στο μυστήριο των ίδιων μας των πράξεων και στα αινίγματα της
ζωής που δεν θα λύσουμε και ύστερα κατηγορούμε τη μεγάλη Σφίγγα που μας
καταβροχθίζει. Αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ούτε ένα τυχαίο γεγονός στη ζωή
μας ούτε μια άτυχη μέρα ή μια δυστυχία, που να μην μπορεί να ανιχνευθεί στις δικές μας
πράξεις σε αυτή ή σε κάποια άλλη ζωή…Η γνώση του Κάρμα δίνει την πεποίθηση ότι, -

«… η αρετή που δυστυχεί και η κακία που θριαμβεύει,

Κάνουν άθεους όλους τους Ανθρώπους,»

και τούτο συμβαίνει γιατί αυτή η ανθρωπότητα είχε πάντα κλειστά τα μάτια της στη
μεγάλη αλήθεια πως ο ίδιος ο άνθρωπος είναι σωτήρας και καταστροφέας του εαυτού
του. Πως δεν χρειάζεται να κατηγορεί τον ουρανό και τους θεούς, το πεπρωμένο και την
πρόνοια για τη φανερή αδικία που βασιλεύει στην ανθρωπότητα. Αλλά ας θυμάται ο
άνθρωπος κι ας επαναλαμβάνει αυτό το απόσπασμα της ελληνικής σοφίας που τον
προειδοποιεί να αποφεύγει να κατηγορεί Εκείνο που:

«Δίκαιο, αν και μυστηριώδες, μας οδηγεί χωρίς να κάνει λάθος

μέσα από άγνωστους δρόμους, από την ενοχή στην τιμωρία»

101
- τους δρόμους και την οδό όπου τώρα πορεύονται τα μεγάλα ευρωπαϊκά έθνη. Οι Δυτικοί
Άριοι είχαν, κάθε έθνος και φυλή – όπως και οι Ανατολικοί αδελφοί τους της Πέμπτης
Φυλής – τις δικές τους Χρυσές και Σιδερένιες εποχές, τις περιόδους σχετικής
ανευθυνότητας ή τη Σάτυα εποχή της αγνότητας, ενώ τώρα αρκετοί από αυτούς έφτασαν
στη Σιδερένια Εποχή, το Κάλι – Γιούγκα, μια εποχή μαύρη από φρίκη. Αυτή η κατάσταση
θα κρατήσει…. μέχρις ότου αρχίσουμε να δρούμε εσωτερικά αντί να ακολουθούμε πάντα
εξωτερικές ωθήσεις… Μέχρι τότε το μόνο κατευναστικό είναι η ένωση και η αρμονία –
μια Αδελφότητα πράξης και αλτρουισμού, όχι μόνο κατ’ όνομα.»

102
 Κεφάλαιο 12

Κάμα-Λόκα

Ας μελετήσουμε τώρα τις καταστάσεις του ανθρώπου μετά το θάνατο του σώματος και
πριν από τη γέννηση, έχοντας ήδη εξετάσει όλο το πεδίο της εξέλιξης των πραγμάτων
και των υπάρξεων σε γενικές γραμμές. Αυτό φέρνει αμέσως προς συζήτηση τις
ερωτήσεις: Υπάρχει παράδεισος και κόλαση, και τί είναι; Είναι καταστάσεις ή
τοποθεσίες; Υπάρχει ένα σημείο στο χώρο όπου μπορεί να τα βρει κανείς και στο οποίο
πηγαίνουμε ή από όπου ερχόμαστε; Πρέπει επίσης να επιστρέψουμε στο θέμα της
τέταρτης αρχής της σύστασης του ανθρώπου, σε αυτήν που ονομάζεται Κάμα στα
σανσκριτικά και σημαίνει επιθυμία ή πάθος. Έχοντας κατά νου ό,τι ειπώθηκε γι’ αυτή
την αρχή, καθώς και τη διδασκαλία σχετικά με το αστρικό σώμα και το Αστρικό Φως,
θα είναι ευκολότερο να καταλάβουμε τί διδάσκεται για τις δύο καταστάσεις πριν και
μετά το θάνατο. Με χρονολογική σειρά εισερχόμαστε στο Καμαλόκα-- ή το πεδίο της
επιθυμίας – αρχικά κατά το θάνατο του σώματος, και κατόπιν οι ανώτερες αρχές, ο
πραγματικός άνθρωπος, εισέρχεται στην κατάσταση του Ντεβαχάν. Αφού ασχοληθούμε
με το Καμαλόκα θα είναι ευκολότερο να μελετήσουμε το ζήτημα του Ντεβαχάν.

Η αναπνοή αφήνει το σώμα και λέμε ότι ο άνθρωπος είναι νεκρός, αλλά αυτό είναι
μόνο η αρχή του θανάτου. Συνεχίζεται σε άλλα επίπεδα. Όταν το σώμα είναι κρύο και
τα μάτια κλειστά, όλες οι δυνάμεις του σώματος και του νου ορμούν μέσω του
εγκεφάλου και μέσα από μια σειρά εικόνων ολόκληρη η ζωή που μόλις τέλειωσε
εντυπώνεται ανεξίτηλα στον εσωτερικό άνθρωπο, όχι μόνο σε γενικές γραμμές αλλά
μέχρι τη μικρότερη λεπτομέρεια ακόμη και της ελάχιστης και πιο εφήμερης εντύπωσης.
Εκείνη τη στιγμή, αν και κάθε ένδειξη οδηγεί το γιατρό να αναγγείλει και μολονότι
κατ’ ουσίαν ο άνθρωπος είναι νεκρός ως προς αυτή την ζωή, ο εγκέφαλος του
πραγματικού ανθρώπου είναι απασχολημένος και μόνο όταν τελειώσει το έργο του ο
άνθρωπος φεύγει. Όταν ολοκληρωθεί αυτή η σοβαρή διαδικασία το αστρικό σώμα
αποσπάται από το φυσικό, και, αφού έχει φύγει η ζωτική ενέργεια, οι υπολειπόμενες
πέντε αρχές βρίσκονται στο πεδίο του Καμαλόκα. Ο φυσικός αποχωρισμός των αρχών
που επιφέρει ο θάνατος διαιρεί τον συνολικό άνθρωπο σε τρία τμήματα:

103
 Πρώτον, το ορατό σώμα, όλα τα στοιχεία του οποίου έχουν αφεθεί για
περαιτέρω αποσύνθεση στο γήινο πεδίο, όπου όλα όσα το αποτελούν
διαλύονται με τον χρόνο στα διαφορετικά συστατικά της φύσης.

Δεύτερον, το καμαρούπα που αποτελείται από το αστρικό σώμα, τα

πάθη και τις επιθυμίες που επίσης αρχίζει μονομιάς να διαλύεται στο
αστρικό πεδίο.

Τρίτον, ο πραγματικός άνθρωπος, η ανώτερη τριάδα του Άτμα-Μπούντι-

Μάνας, αθάνατο αλλά τώρα πια εκτός γήινων συνθηκών, χωρίς σώμα,
αρχίζει στο Ντεβαχάν να λειτουργεί αποκλειστικά ως νους μέσα σε ένα
πολύ αιθερικό περίβλημα το οποίο θα αποτινάξει, όταν έλθει η ώρα του
να επιστρέψει στη γη.

Καμαλόκα – ή ο τόπος της επιθυμίας – είναι η αστρική περιοχή που διεισδύει και
περιβάλλει τη γη. Χωροταξικά βρίσκεται πάνω και μέσα και γύρω από τη γη.
Εκτείνεται σε μια μετρήσιμη απόσταση από τη γη, αλλά οι κανονικοί νόμοι που
ισχύουν εδώ δεν ισχύουν εκεί και οι οντότητες σε αυτό δεν βρίσκονται κάτω από τις
ίδιες συνθήκες τόπου και χρόνου με μας. Ως κατάσταση είναι μεταφυσική, αν και αυτή
η μεταφυσική αφορά στο αστρικό πεδίο. Ονομάζεται το πεδίο της επιθυμίας επειδή
σχετίζεται με την τέταρτη αρχή και σε αυτήν η επικρατούσα δύναμη είναι η επιθυμία
χωρισμένη και στερημένη από τη διάνοια. Είναι μια αστρική σφαίρα ενδιάμεση μεταξύ
της γήινης και της ουράνιας ζωής. Πέραν κάθε αμφιβολίας από αυτήν έλκει την
καταγωγή της η χριστιανική θεωρία του Καθαρτηρίου, όπου η ψυχή υποβάλλεται σε
τιμωρία για το κακό που έκανε και από το οποίο μπορεί να απελευθερωθεί με
προσευχές και άλλες τελετές ή προσφορές.

Το γεγονός στο οποίο βασίζεται αυτή η προκατάληψη είναι ότι η ψυχή μπορεί να
φυλακιστεί στο Καμαλόκα από την τεράστια δύναμη μερικών ανικανοποίητων
επιθυμιών και δεν μπορεί να απαλλαγεί από το αστρικό και καμικό περίβλημα έως ότου
αυτή η επιθυμία ικανοποιηθεί από κάποιον στη γη ή από την ίδια την ψυχή. Αλλά αν ο
άνθρωπος ήταν αγνός και υψηλόφρων, ο χωρισμός των αρχών σε αυτό το πεδίο
ολοκληρώνεται σύντομα, επιτρέποντας στην ανώτερη τριάδα να εισέλθει στο
Ντεβαχάν. Επειδή είναι η αμιγώς αστρική σφαίρα, συμμετέχει στη φύση της αστρικής
ύλης που είναι ουσιαστικά γήινη και σατανική και σε αυτήν όλες οι δυνάμεις δρουν μη

104
κατευθυνόμενες από την ψυχή ή τη συνείδηση. Είναι ο σκουπιδότοπος, ας πούμε, στο
μεγάλο καμίνι της ζωής, όπου η φύση φροντίζει να ξεφορτώνεται τα στοιχεία που δεν
έχουν καμία θέση στο Ντεβαχάν και γι’ αυτό το λόγο πρέπει να έχει πολλές βαθμίδες,
καθεμία από τις οποίες είχε σημειωθεί από τους αρχαίους.

Αυτές οι βαθμίδες είναι γνωστές στα Σανσκριτικά ως λόκα ή τοποθεσίες με μια

μεταφυσική έννοια. Η ανθρώπινη ζωή είναι ποικιλόμορφη ως προς τον χαρακτήρα και
τις άλλες δυνατότητες και σε καθεμία απ’ αυτές παρέχεται η κατάλληλη θέση μετά το
θάνατο, καθιστώντας έτσι το Καμαλόκα μια απείρως ποικιλόμορφη σφαίρα. Στη ζωή
μερικές από τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων τροποποιούνται και μερικές
αναστέλλονται εξαιτίας μιας σωματικής και κληρονομικής ομοιότητας, αλλά στο
Καμαλόκα όλες οι κρυμμένες επιθυμίες και τα πάθη αφήνονται ελεύθερα εφόσον
απουσιάζει το σώμα και γι’ αυτό η κατάσταση είναι πολύ πιο διαφοροποιημένη από ότι
στο πεδίο της ζωής. Όχι μόνο είναι αναγκαίο να διασφαλίζονται φυσικές ποικιλίες και
διαφορές, αλλά και εκείνες που προκαλούνται από τον τρόπο θανάτου, πράγμα για το
οποίο θα μιλήσουμε. Και όλες αυτές οι διάφορες διαιρέσεις δεν είναι παρά το φυσικό
αποτέλεσμα των σκέψεων της ζωής και των τελευταίων σκέψεων των ανθρώπων που
πεθαίνουν στη γη. Είναι πέραν του σκοπού αυτής της εργασίας μια περιγραφή όλων
αυτών των βαθμίδων, καθώς θα χρειάζονταν τόμοι για να τις περιγράψουμε και λίγοι
θα τις κατανοούσαν.

Η ενασχόληση με το Καμαλόκα μας αναγκάζει να ασχοληθούμε και με την τέταρτη

αρχή σύμφωνα με την κατάταξη της σύστασης του ανθρώπου. Αυτό προκαλεί μια
σύγκρουση με τις σύγχρονες ιδέες και τη γνώση πάνω στο θέμα των επιθυμιών και
παθών. Γενικά, υποτίθεται ότι οι επιθυμίες και τα πάθη είναι έμφυτες τάσεις στο άτομο
και παρουσιάζονται στον κοινό σπουδαστή με έναν τελείως πλασματικό και ασαφή
τρόπο. Αλλά σε αυτό το σύστημα φιλοσοφίας δεν είναι απλώς έμφυτες στο άτομο ούτε
και οφείλονται στο σώμα αυτό καθεαυτό.

Όσο ο άνθρωπος ζει μέσα στον κόσμο, οι επιθυμίες και τα πάθη - η αρχή Κάμα – δεν
έχουν ξεχωριστή ζωή έξω από τον αστρικό και εσωτερικό άνθρωπο, όντας, τρόπον
τινα, διασκορπισμένα σε όλη την ύπαρξή του. Καθώς, όμως, συγχωνεύονται με το
αστρικό σώμα μετά το θάνατο και σχηματίζουν έτσι μια οντότητα με τους δικούς της
όρους ζωής, αν και χωρίς ψυχή, προκύπτουν πολύ σημαντικά ερωτήματα. Κατά τη
διάρκεια της θνητής ζωής οι επιθυμίες και τα πάθη καθοδηγούνται από το νου και την

105
ψυχή. Μετά το θάνατο λειτουργούν χωρίς καθοδήγηση από τον πρώην κύριό τους.
Κατά τη διάρκεια της ζωής μας είμαστε υπεύθυνοι γι’ αυτά και για τις συνέπειές τους.

Όταν αφήνουμε αυτή τη ζωή εξακολουθούμε να είμαστε υπεύθυνοι, μολονότι

συνεχίζουν να λειτουργούν και να παράγουν αποτελέσματα πάνω σε άλλους για όσο
χρόνο διαρκέσουν σαν το είδος της οντότητας που περιέγραψα και χωρίς την άμεση
καθοδήγησή μας. Εδώ φαίνεται η εξακολούθηση της ευθύνης. Είναι τμήμα των
σκάντας -- πολύ γνωστών στην ανατολική φιλοσοφία – τα οποία είναι τα σύνολα που
αποτελούν τον άνθρωπο. Το σώμα περιλαμβάνει ένα σύνολο από σκάντας, ο αστρικός
άνθρωπος ένα άλλο, η κάμα αρχή κάποιο άλλο, και ακόμα άλλα σύνολα αφορούν άλλα
τμήματα.

Στο κάμα βρίσκονται τα πραγματικά ενεργά και σημαντικά σκάντας που ελέγχουν τις
επαναγεννήσεις και οδηγούν σε όλες τις ποικιλίες της ζωής και των συνθηκών σε κάθε
επαναγέννηση. Κατασκευάζονται από μέρα σε μέρα σύμφωνα με το νόμο που λέει ότι
κάθε σκέψη συνδυάζεται ακαριαία με μια από τις στοιχειακές δυνάμεις της φύσης,
γινόμενη σε αυτόν το βαθμό μια οντότητα που θα αντέξει ανάλογα με την ένταση της
σκέψης, καθώς αυτή αφήνει τον εγκέφαλο, και όλες αυτές είναι αδιαχώριστα
συνδεδεμένες με την ύπαρξη που τις ανέπτυξε. Δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής. Το μόνο
που μπορούμε να κάνουμε είναι σκέψεις καλής ποιότητας, γιατί ακόμα και οι ύψιστοι
των ίδιων των Διδασκάλων δεν εξαιρούνται απ’ αυτόν το νόμο, αλλά «εγκαθιστούν στο
ρεύμα τους μέσα στο χώρο» οντότητες ισχυρές μόνο για το καλό.

Στο Καμαλόκα, λοιπόν, αυτό το πλήθος επιθυμιών και σκέψεων υπάρχει αναμφίβολα
μέχρι την ολοκλήρωση της αποσύνθεσής του και τότε ό,τι απομένει αποτελείται από
την ουσία αυτών των σκάντας, συνδεδεμένο βέβαια με την ύπαρξη που τα ανέπτυξε και
τα είχε. Δεν μπορούν να καταργηθούν, όπως δεν μπορούμε να σβήσουμε το σύμπαν.
Επομένως θεωρούνται ότι παραμένουν έως ότου η ύπαρξη φύγει από το Ντεβαχάν και
τότε μονομιάς με το νόμο της έλξης έλκονται στην ύπαρξη η οποία χρησιμοποιώντας
τα σαν σπόρους ή βάση οικοδομεί μια νέα σειρά σκάντας για την καινούρια ζωή. Το
Καμαλόκα επομένως διακρίνεται από το γήινο πεδίο εξαιτίας της ύπαρξης μέσα σε αυτό
ενός ανεξέλεγκτου και μη καθοδηγούμενου συνόλου παθών και επιθυμιών. Αλλά
ταυτόχρονα η γήινη ζωή είναι και αυτή ένα Καμαλόκα, αφού σε μεγάλο βαθμό διέπεται
από την αρχή του Κάμα και θα εξακολουθήσει να διέπεται έως ότου σε μια μακρινή
εποχή στην πορεία της εξέλιξης οι ανθρώπινες φυλές θα έχουν αναπτύξει την πέμπτη

106
και έκτη αρχή, αποπέμποντας έτσι το Κάμα στη δική του σφαίρα και ελευθερώνοντας
τη γήινη ζωή από τις επιρροές του.

Ο αστρικός άνθρωπος στο Καμαλόκα είναι ένα απλό κέλυφος στερημένο ψυχής και
νου, χωρίς συνείδηση και επίσης ανίκανο προς δράση εκτός αν ενεργοποιηθεί από
εξωγενείς δυνάμεις. Έχει αυτό που μοιάζει με ζωική ή αυτόματη συνειδητότητα
οφειλόμενη εξ ολοκλήρου στην πρόσφατη σύνδεση με το ανθρώπινο Εγώ. Γιατί
σύμφωνα με την αρχή που αναπτύχθηκε σε άλλο κεφάλαιο, κάθε άτομο που πρόκειται
να αποτελέσει τον άνθρωπο έχει μνήμη δική του που έχει την ικανότητα να διαρκέσει
για ένα διάστημα χρόνου ανάλογο με τη δύναμη που του δόθηκε.
Στην περίπτωση ενός ακραιφνούς υλιστή, ακαλλιέργητου ή ιδιοτελούς ανθρώπου η
δύναμη διαρκεί περισσότερο από όσο σε οποιονδήποτε άλλον και επομένως τότε η
αυτόματη συνειδητότητα θα είναι πιο καθορισμένη και θα προκαλεί μεγαλύτερη
σύγχυση από όσο στην περίπτωση κάποιου που χωρίς γνώσεις ανακατεύεται με τη
νεκρομαντεία.

Το καθαρά αστρικό τμήμα του περιέχει και μεταφέρει την καταγραφή όλων αυτών που
συνέβησαν ενώπιον του ανθρώπου όταν αυτός ζούσε, γιατί μία από τις ιδιότητες της
αστρικής ουσίας είναι το να απορροφά όλες τις σκηνές και τις εικόνες και τις
εντυπώσεις όλων των σκέψεων, να τις διατηρεί και να τις ξαναπροβάλει μέσω
αντανάκλασης όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Αυτό το αστρικό κέλυφος,
αποκομμένο από κάθε άτομο στο θάνατο, θα αποτελούσε απειλή για όλους τους
ανθρώπους αν δεν είχε οπωσδήποτε στερηθεί όλες τις ανώτερες κατευθυντήριες αρχές,
εκτός μίας στην οποία θα αναφερθούμε. Αλλά όταν εκείνα τα καθοδηγητικά συστατικά
στοιχεία διαχωρίζονται από το κέλυφος, παραπαίει και επιπλέει από μέρος σε μέρος
χωρίς τη δική του θέληση και διέπεται καθ’ ολοκληρίαν από τις έλξεις στα αστρικά και
μαγνητικά πεδία.

Ο πραγματικός άνθρωπος – που μερικοί τον ονομάζουν πνεύμα – είναι δυνατόν να

επικοινωνεί μαζί μας αμέσως μετά τον θάνατο για λίγες μόνο στιγμές, αλλά, μόλις
περάσουν αυτές, η ψυχή δεν έχει πλέον καμία σχέση με τη γη μέχρις ότου
μετενσαρκωθεί. Αυτά που μπορούν και όντως επηρεάζουν τον ευαίσθητο και το
διάμεσο εξωτερικά απ’ αυτή τη σφαίρα είναι τα κελύφη που έχω περιγράψει. Τα
πνεύματα των νεκρών μας δεν είναι χωρίς ψυχή και συνείδηση, σε καμία περίπτωση.
Είναι το ένδυμα που απέβαλε ο εσωτερικός άνθρωπος, το κτηνώδες γήινο τμήμα που

107
απορρίφθηκε στο πέταγμα προς το Ντεβαχάν, και έτσι θεωρούνταν πάντα από τους
αρχαίους σαν διάβολοι – οι προσωπικοί μας διάβολοι – επειδή ουσιαστικά είναι
αστρικοί, γήινοι, και γεμάτοι πάθη. Θα ήταν πράγματι παράξενο αν αυτό το κέλυφος,
αφού υπήρξε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα το όχημα του πραγματικού ανθρώπου
στη γη, δεν διατηρούσε μια αυτόματη μνήμη και συνειδητότητα. Παρατηρούμε το
αποκεφαλισμένο σώμα του βάτραχου ή του κόκορα να κινείται για κάποιο χρόνο με μια
φαινομενική διάνοια, γιατί λοιπόν δεν είναι δυνατόν η πιο εξευγενισμένη και
λεπτοφυέστερη αστρική μορφή να ενεργεί και να κινείται με μια πολύ μεγαλύτερη
φαινομενική νοητική κατεύθυνση;

Στη σφαίρα του Καμαλόκα, όπως πράγματι και παντού στην υδρόγειο σφαίρα και το
ηλιακό σύστημα, υπάρχουν τα στοιχειακά ή οι δυνάμεις της φύσης. Είναι αναρίθμητα,
και οι διαιρέσεις τους είναι σχεδόν άπειρες, όντας, κατά μία έννοια, τα νεύρα της
φύσης. Κάθε τάξη έχει το δικό της έργο ακριβώς όπως κάθε φυσικό στοιχείο ή πράγμα.
Όπως η φωτιά ζεσταίνει και το νερό κυλά προς τα κάτω και όχι προς τα πάνω σύμφωνα
με το γενικό τους νόμο, έτσι και τα στοιχειακά δρουν σύμφωνα με το νόμο, αλλά
επειδή είναι ανώτερης κλίμακας από τη φωτιά ή το νερό, η δράση τους φαίνεται να
καθοδηγείται από τον νου. Μερικά απ’ αυτά έχουν ειδική σχέση με νοητικές
λειτουργίες και με τη δράση των αστρικών οργάνων, είτε αυτά συνδέονται με κάποιο
σώμα είτε όχι. Όταν ένα διάμεσο σχηματίζει το κανάλι, αλλά και από άλλο φυσικό
συντονισμό, αυτά τα στοιχειακά κάνουν μια τεχνητή σύνδεση με το κέλυφος κάποιου
θανόντος, βοηθούμενα απο το νευρικό υγρό του διαμέσου και των συμπαρισταμένων
και τότε το κέλυφος ηλεκτρίζεται σε μια τεχνητή ζωή.

Μέσω του διαμέσου πραγματοποιείται σύνδεση με τις φυσικές και ψυχικές δυνάμεις
όλων των παρευρισκομένων. Οι παλιές εντυπώσεις του αστρικού σώματος παραδίνουν
τις εικόνες τους στο νου του διαμέσου, τα παλιά πάθη αναζωπυρώνονται. Λαμβάνει
τότε διάφορα μηνύματα και αναφορές απ’ αυτό, που, όμως, ούτε ένα δεν είναι
πρωτογενές, ούτε ένα δεν προέρχεται από το πνεύμα. Επειδή είναι κάτι το αλλόκοτο
και εξαιτίας της άγνοιας όσων ανακατεύονται με αυτά, όλο αυτό εκλαμβάνεται
λανθασμένα ως έργο του πνεύματος, ενώ προέρχεται αποκλειστικά από τους ζωντανούς
όταν δεν είναι απλώς επιλογή από το αστρικό φως των εικόνων του παρελθόντος. Σε
ορισμένες περιπτώσεις που αξίζει να σημειώσουμε, λειτουργεί μια διάνοια που είναι

108
πέρα για πέρα κακή, στην οποία υπόκειται κάθε διάμεσο και το οποίο θα εξηγήσει γιατί
τόσα πολλά διάμεσα έχουν ενδώσει στο κακό, όπως έχουν ομολογήσει.

Αυτά τα κελύφη που επισκέπτονται τα διάμεσα μπορούν σε αδρές γραμμές να

ταξινομηθούν ως εξής :

Κελύφη των πρόσφατα θανόντων, το σημείο ταφής των οποίων δεν είναι μακριά. Αυτή
η κατηγορία θα είναι αρκετά συνεπής προς τη ζωή και τη σκέψη του πρώην κατόχου
τους. Ένας μη υλιστής, καλός και πνευματικός άνθρωπος αφήνει ένα κέλυφος που θα
αποσυντεθεί γρήγορα. Το κέλυφος ενός αγροίκου, κακού, εγωιστή, υλιστή ανθρώπου
θα είναι βαρύ, αμετάβλητο και η διάρκειά του θα είναι παρατεταμένη και ούτω καθεξής
με όλες τις ποικιλίες.

Κελύφη ανθρώπων που πέθαναν πολύ μακριά από τον τόπο όπου βρίσκεται το διάμεσο.
Το πέρασμα του χρόνου τους επιτρέπει να δραπετεύσουν από το περιβάλλον των
παλιών σωμάτων τους και ταυτόχρονα επιφέρει μεγαλύτερη αποσύνθεση που
αντιστοιχεί στο αστρικό πεδίο με τη σήψη στο φυσικό. Είναι ακαθόριστα, σκιώδη και
χωρίς συνοχή. Ανταποκρίνονται μόνο για λίγο στον ψυχικό ερεθισμό και
αποδιώχνονται από οποιοδήποτε μαγνητικό ρεύμα. Ηλεκτρίζονται για μια στιγμή από
τα αστρικά ρεύματα του διάμεσου και εκείνων από τους παρευρισκομένους που
σχετίζονταν με τον θανόντα.

Απολύτως σκιώδη υπολείμματα που μετά βίας μπορούν να τοποθετηθούν. Καμιά λέξη
δεν μπορεί να τα περιγράψει παρόλο που, πράγματι, υπάρχουν σε αυτή τη σφαίρα.
Μπορεί να πει κανείς ότι είναι απλώς το πρόπλασμα ή το αποτύπωμα που άφησε στην
αστρική ουσία το κέλυφος που είχε κάποτε συνοχή αλλά έχει προ πολλού αποσυντεθεί.
Είναι, λοιπόν, τόσο κοντά στο φανταστικό, ώστε τους αξίζει σχεδόν αυτός ο
χαρακτηρισμός. Σαν τέτοιες θολές φωτογραφίες μεγεθύνονται, εξωραΐζονται και τους
προσδίδεται μια φανταστική ζωή από τις σκέψεις, επιθυμίες, ελπίδες και φαντασιώσεις
του διαμέσου και των παρισταμένων στην πνευματιστική συνεδρία.

Συγκεκριμένες οντότητες με συνοχή, ανθρώπινες ψυχές που έχουν χάσει τον

πνευματικό δεσμό και τώρα τείνουν προς τη χειρότερη απ’ όλες τις καταστάσεις, το
αβίτσι, που καταλήγει στην εκμηδένιση της προσωπικότητας. Είναι γνωστοί ως μαύροι
μάγοι. Έχοντας επικεντρώσει τη συνειδητότητα στην αρχή του Κάμα, διατήρησαν τη

109
διάνοια, αποκόπηκαν με επιλογή τους από το πνεύμα, είναι τα μόνα καταραμένα όντα
που ξέρουμε. Στη ζωή είχαν ανθρώπινα σώματα και έφτασαν στη φοβερή αυτή
κατάσταση μέσα από συνεχόμενες ζωές κατά τις οποίες υπηρετούσαν το κακό. Μερικοί
από τους ήδη καταδικασμένους να γίνουν αυτό που περιέγραψα, ζουν σήμερα ανάμεσά
μας πάνω στη γη. Αυτά δεν είναι συνηθισμένα κελύφη, γιατί έχουν επικεντρώσει όλη
τη δύναμή τους στο Κάμα, αποβάλλοντας κάθε ίχνος καλής σκέψης ή επιδίωξης και
είναι κυρίαρχοι της αστρικής σφαίρας. Τους ταξινομώ στα κελύφη, επειδή είναι τέτοια
υπό την έννοια ότι είναι καταδικασμένα σε αποσύνθεση, συνειδητά, όπως και τα άλλα
κελύφη και έχουν το ίδιο τέλος μόνον μηχανικά. Μπορούν και πράγματι διαρκούν επί
πολλούς αιώνες, ικανοποιώντας τις ορέξεις τους μέσω κάθε ευαίσθητου που μπορούν
να κυριεύσουν όποτε μια κακιά σκέψη τους αφήνει το περιθώριο. Προΐστανται σχεδόν
σε όλες τις πνευματιστικές συνεδρίες, υιοθετώντας ηχηρά ονόματα και έχουν την τάση
να ελέγχουν και να συντηρούν την παραίσθηση του διαμέσου, καταφέρνοντας έτσι να
έχουν πρόσφορο κανάλι για τους δικούς τους κακούς σκοπούς. Πράγματι, με τα κελύφη
των αυτόχειρων, των άθλιων που πεθαίνουν καταδικασμένοι από το χέρι του νόμου, με
τα κελύφη όσων μεθοκοπούν και όσων είναι άπληστοι, αυτοί οι μαύροι μάγοι ζώντας
στον αστρικό κόσμο είναι κύριοι του πεδίου της φυσικής διαμεσότητας και επιρρεπείς
στο να εισβάλλουν στη σφαίρα οποιουδήποτε διαμέσου, ανεξάρτητα από το πόσο καλό
είναι. Μόλις ανοίξει η πόρτα, ανοίγει για όλους. Αυτή η τάξη των κελυφών έχει χάσει
το ανώτερο μάνας στη μάχη. Ωστόσο, όχι μόνο μετά τον θάνατο αλλά και στη ζωή, το
κατώτερο τμήμα του μάνας που θα έπρεπε να έχει ανυψωθεί σε θεϊκή τελειότητα,
αποκόπηκε από τον κύριό του και τώρα δίνει σε αυτή την οντότητα μια διάνοια που
στερείται πνεύματος αλλά έχει δύναμη για να υποφέρει, πράγμα που θα γίνει, όταν
έρθει αναπόφευκτα το τέλος του.

Στην κατάσταση του Καμαλόκα οι αυτόχειρες και εκείνοι που αποκόπτονται από τη
ζωή λόγω ατυχήματος ή φόνου, νόμιμα ή παράνομα, περνούν μια περίοδο ίση σχεδόν
με τη διάρκεια της ζωής που θα ζούσαν αν δεν τερματιζόταν η ζωή τους απότομα.
Αυτοί δεν είναι πραγματικά νεκροί. Για να επέλθει ένας φυσιολογικός θάνατος πρέπει
να υφίσταται ένας παράγοντας μη αναγνωρισμένος από την ιατρική επιστήμη. Δηλαδή,
οι αρχές της ύπαρξης όπως περιγράφτηκαν σε άλλα κεφάλαια, έχουν το δικό τους όριο
συνοχής, στο φυσιολογικό τέλος του οποίου χωρίζονται μεταξύ τους σύμφωνα με τους
νόμους τους. Εδώ υπεισέρχεται το μεγάλο ζήτημα των συνεκτικών δυνάμεων του
ανθρώπινου υποκείμενου που απαιτεί ένα βιβλίο από μόνο του.

110
Πρέπει να αρκεστώ επομένως στον ισχυρισμό ότι αυτός ο νόμος της συνοχής ισχύει
μεταξύ των ανθρώπινων αρχών. Πριν από αυτό το φυσικό τέλος οι αρχές δεν μπορούν
να χωριστούν η μία από την άλλη. Προφανώς, η φυσική καταστροφή της συνεκτικής
δύναμης δεν μπορεί να επέλθει με μηχανικές διαδικασίες παρά μόνον σε ό τι αφορά το
φυσικό σώμα. Επομένως ένας αυτόχειρας ή ένας άνθρωπος που σκοτώθηκε σε
δυστύχημα ή δολοφονήθηκε από άνθρωπο ή καταδικάστηκε σε θάνατο, δεν έχει έλθει
στο φυσικό τερματισμό της συνοχής των άλλων συστατικών μερών και
εκσφενδονίζεται στην κατάσταση του Καμαλόκα, όντας μόνο εν μέρει νεκρός. Εκεί οι
εναπομένουσες αρχές πρέπει να περιμένουν μέχρι να συμπληρωθεί η πραγματική
φυσιολογική χρονική διάρκεια της ζωής είτε πρόκειται για ένα μήνα είτε για εξήντα
χρόνια.

Αλλά οι βαθμίδες του Καμαλόκα διασφαλίζουν τις πολλές ποικιλίες των κελυφών που
προαναφέρθηκαν. Μερικά περνούν αυτή την περίοδο υποφέροντας πολύ, άλλα σε ένα
ονειρικό είδος ύπνου, καθένα ανάλογα με την ηθική του ευθύνη. Αλλά οι εγκληματίες
που έχουν εκτελεστεί, αποβάλλονται, γενικά, από τη ζωή γεμάτοι μίσος και
εκδικητικότητα, επειδή υφίστανται μια ποινή που δεν αναγνωρίζουν ως δίκαιη.
Επαναλαμβάνουν πάντα στο Καμαλόκα το έγκλημά τους, τη δίκη τους, την εκτέλεσή
τους και την εκδίκησή τους. Και οποτεδήποτε μπορούν να αποκτήσουν επαφή με έναν
ευαίσθητο ζωντανό άνθρωπο, διάμεσο ή όχι, προσπαθούν να περάσουν σκέψεις φόνου
ή άλλου εγκλήματος στον εγκέφαλο αυτού του δύστυχου. Και οι σοβαροί σπουδαστές
της Θεοσοφίας γνωρίζουν πολύ καλά ότι αυτά τα κελύφη πετυχαίνουν στις
προσπάθειές τους.

Έχουμε τώρα προσεγγίσει το Ντεβαχάν. Μετά από ορισμένο χρόνο στο Καμαλόκα η
ύπαρξη πέφτει σε μια κατάσταση μη συνειδητότητας που προηγείται της αλλαγής προς
την επόμενη κατάσταση. Είναι σαν τη γέννηση στη ζωή, της οποίας προηγείται μια
περίοδος σκότους και βαθύ ύπνου. Μετά ξυπνάει στις χαρές του Ντεβαχάν.

111
 Κεφάλαιο 13

Ντεβαχάν

Έχοντας δείξει ότι ακριβώς μετά το κατώφλι της ανθρώπινης ζωής υπάρχει ένα μέρος
αποχωρισμού όπου το καλύτερο τμήμα του ανθρώπου χωρίζεται από τα κατώτερα και
κτηνώδη στοιχεία του, ερχόμαστε να εξετάσουμε ποιά είναι η μετά θάνατο κατάσταση
της πραγματικής ύπαρξης, του αθάνατου που ταξιδεύει από τη μια ζωή στην άλλη.
Παλεύοντας να βγει από το σώμα ολόκληρος ο άνθρωπος πηγαίνει στο Καμαλόκα, στο
καθαρτήριο, όπου και πάλι παλεύει και ελευθερώνεται από τα κατώτερα σκάντας.
Κατ’ αυτή την περίοδο γέννησης στο επόμενο πεδίο, οι ανώτερες αρχές, Άτμα-Μπούντι-
Μάνας, αρχίζουν να σκέπτονται με έναν τρόπο διαφορετικό από εκείνο που τους
επέτρεπε το σώμα και ο εγκέφαλος όταν ζούσε.

Αυτή είναι η κατάσταση του Ντεβαχάν, μια σανσκριτική λέξη που σημαίνει στην
κυριολεξία «ο τόπος των θεών», όπου η ψυχή απολαμβάνει την ευτυχία. Αλλά επειδή
οι θεοί δεν έχουν σώματα σαν τα δικά μας, ο Εαυτός στο Ντεβαχάν δεν έχει θνητό
σώμα. Στα αρχαία βιβλία αναφέρεται ότι αυτή η κατάσταση διαρκεί «για απειράριθμα
έτη», ή «για μια περίοδο ανάλογη με την αξία της ύπαρξης». Και ότι, μόλις εξαντληθούν
οι ανάλογες νοητικές δυνάμεις, «η ύπαρξη έλκεται προς τα κάτω για να ξαναγεννηθεί
και πάλι στον κόσμο των θνητών».

Το Ντεβαχάν είναι επομένως ένα διάλειμμα μεταξύ γεννήσεων στον κόσμο. Ο νόμος
του κάρμα που ωθεί όλους μας να έλθουμε στον κόσμο, επειδή ισχύει ακατάπαυστα και
το πεδίο του εκτείνεται σε όλο το σύμπαν, επηρεάζει την ύπαρξη και στο Ντεβαχάν,
γιατί μόνο η δύναμη ή η λειτουργία του Κάρμα μπορεί να μας βγάλει από το Ντεβαχάν.
Μοιάζει κάπως με την ατμοσφαιρική πίεση η οποία, καθώς είναι συνεχής και
ομοιόμορφη, θα εξωθήσει ή θα συντρίψει ό τι υπόκειται σε αυτήν εκτός αν υπάρχει μια
αντισταθμιστική ποσότητα ατμόσφαιρας για να εξουδετερώσει την πίεση. Στην
παρούσα περίπτωση το κάρμα της ύπαρξης είναι η ατμόσφαιρα που πιέζει διαρκώς την
ύπαρξη εσωτερικά ή εξωτερικά από τη μια κατάσταση στην άλλη. Η αντισταθμιστική
ατμοσφαιρική πίεση είναι η δύναμη των σκέψεων και των επιδιώξεων της ζωής μας
που εμποδίζουν την έξοδό μας από το Ντεβαχάν, έως ότου εξαντληθεί αυτή η δύναμη η

112
οποία όμως έχοντας χρησιμοποιηθεί, δεν μπορεί πια να συγκρατήσει τη ροπή του
αυτοδημιούργητου θνητού πεπρωμένου μας.

Η αναγκαιότητα αυτής της μεταθανάτιας κατάστασης είναι μια από τις αναγκαιότητες
της εξέλιξης που προκύπτει από τη φύση του νου και της ψυχής. Η ίδια η φύση του
Μάνας απαιτεί μια Ντεβαχανική κατάσταση μόλις χαθεί το σώμα και είναι απλά το
αποτέλεσμα της χαλάρωσης των δεσμών που επέβαλε στο νου το φυσικό και αστρικό
περίβλημά του. Όταν ζούμε, δεν μπορούμε παρά μόνο σε μια περιορισμένη έκταση να
πραγματοποιήσουμε τις σκέψεις που κάνουμε κάθε λεπτό. Ακόμα δε λιγότερο
μπορούμε να εξαντλήσουμε τις ψυχικές ενέργειες που προκαλούνται από τις
καθημερινές επιδιώξεις και τα όνειρά μας. Η ενέργεια που προκαλείται με αυτόν τον
τρόπο δεν χάνεται ούτε εκμηδενίζεται, αλλά αποθηκεύεται στο Μάνας, ενώ το σώμα, ο
εγκέφαλος και το αστρικό σώμα δεν επιτρέπουν πλήρη ανάπτυξη της δύναμης.

Ευρισκόμενη λοιπόν σε λανθάνουσα κατάσταση μέχρι τον θάνατο, αμέσως μετά από
αυτόν ξεφεύγει από τους αποδυναμωμένους δεσμούς και ωθεί το Μάνας, τον στοχαστή,
να διευρύνει, να χρησιμοποιήσει και να αναπτύξει τη δύναμη της σκέψης που
εφαρμόστηκε στη ζωή. Η αδυναμία διαφυγής απ’ αυτή την αναγκαία κατάσταση
έγκειται στην άγνοια του ανθρώπου ως προς τις δικές του δυνάμεις και ικανότητες.
Εξαιτίας αυτής της άγνοιας προκύπτει η αυταπάτη και το Μάνας, επειδή δεν είναι
ολοκληρωτικά ελεύθερο, μεταφέρεται από τη δική του δύναμη σαν σκέψη στο
Ντεβαχάν. Αλλά ενώ η άγνοια είναι η αιτία για τη μετάβαση σε αυτή την κατάσταση, η
όλη διαδικασία είναι θεραπευτική, ανακουφιστική και ευεργετική. Γιατί αν ο μέσος
άνθρωπος επέστρεφε αμέσως σε κάποιο άλλο σώμα στον ίδιο πολιτισμό που μόλις
άφησε, η ψυχή του θα ήταν τελείως εξουθενωμένη και δεν θα είχε την ευκαιρία που
χρειάζεται για να αναπτύξει το ανώτερο τμήμα της φύσης του.

Επειδή, λοιπόν, το Εγώ δεν έχει θνητό σώμα και κάμα, ενδύεται στο Ντεβαχάν ένα
περίβλημα που δεν μπορεί να ονομαστεί σώμα αλλά μπορεί να χαρακτηριστεί μέσο ή
όχημα. Μέσα σε αυτό λειτουργεί στη ντεβαχανική κατάσταση αποκλειστικά στο πεδίο
του νου και της ψυχής. Τα πάντα, τότε, είναι τόσο πραγματικά για την ύπαρξη όσο
πραγματικός φαίνεται σε μας ο κόσμος. Απλώς τώρα έχει την ευκαιρία να φτιάξει το
δικό του κόσμο για τον εαυτό του ανεμπόδιστος από τα βαρίδια της φυσικής ζωής. Η
κατάστασή του μπορεί να συγκριθεί με την κατάσταση του ποιητή ή του καλλιτέχνη
που, συνεπαρμένος από την έκσταση της σύνθεσης ή τους χρωματικούς συνδυασμούς,

113
δεν ενδιαφέρεται και δεν αντιλαμβάνεται ούτε το χρόνο ούτε τα αντικείμενα του
περιβάλλοντος κόσμου.

Κάθε στιγμή προξενούμε αιτίες και μόνο δύο πεδία υπάρχουν για την πραγματική
εκδήλωση αυτών των αιτιών. Αυτά είναι, το αντικειμενικό όπως ονομάζεται αυτός ο
κόσμος και το υποκειμενικό που υφίσταται τόσο εδώ όσο και όταν εγκαταλείπουμε
αυτή τη ζωή. Το αντικειμενικό πεδίο αφορά στη γήινη ζωή και στην πιο ακατέργαστη
πτυχή του ανθρώπου, στις πράξεις του και στις σκέψεις του εγκεφάλου του, καθώς
επίσης μερικές φορές και στο αστρικό του σώμα. Το υποκειμενικό έχει σχέση με την
ανώτερη και πνευματική του πτυχή. Στο αντικειμενικό πεδίο οι ψυχικές ωθήσεις δεν
μπορούν να ολοκληρωθούν, το ίδιο δε ισχύει και με τις ανώτερες τάσεις και επιδιώξεις
της ψυχής του. Επομένως αυτές πρέπει να είναι η βάση, η αιτία, το υπόστρωμα και
υποστήριγμα για τη κατάσταση του Ντεβαχάν. Για πόσο χρόνο, λοιπόν, σε σύγκριση
με θνητά έτη θα παραμείνει κάποιος στο Ντεβαχάν;

Το ερώτημα τούτο από την άποψη αυτού που οι γήινοι άνθρωποι αποκαλούν χρόνο,
δεν αγγίζει, βέβαια, το πραγματικό νόημα του ίδιου του χρόνου, δηλαδή τί μπορεί να
είναι πράγματι γι’ αυτό το ηλιακό σύστημα η θεμελιώδης τάξη, η προτεραιότητα, η
διαδοχή και η διάρκεια των στιγμών. Είναι ένα ερώτημα που μπορεί να απαντηθεί ως
προς το χρόνο μας, αλλά σίγουρα όχι ως προς τον χρόνο στον πλανήτη Ερμή, για
παράδειγμα, όπου ο χρόνος δεν είναι ο ίδιος με το δικό μας, ούτε βέβαια ως προς τον
χρόνο όπως τον συλλαμβάνει η ψυχή.

Όσο για το τελευταίον κάθε άνθρωπος μπορεί να καταλάβει ότι μετά την πάροδο
πολλών ετών δεν έχει άμεση αντίληψη του χρόνου που μόλις πέρασε. Μπορεί κανείς
μόνο να επιλέξει μερικά από τα συμβάντα που σημάδεψαν το πέρασμά του και όσο για
κάποιες οδυνηρές ή ευτυχισμένες στιγμές ή ώρες μοιάζει να τις νιώθει σαν μόλις
χθεσινές. Το ίδιο ισχύει και για την ύπαρξη στο Ντεβαχάν. Δεν υπάρχει χρόνος εκεί. Η
ψυχή επωφελείται από όσα συμβαίνουν μέσα της σε αυτή την κατάσταση, αλλά δεν
ασχολείται με υπολογισμούς του χρόνου που περνά. Όλα είναι γεγονότα, ενώ η ηλιακή
σφαίρα συνεχώς σηματοδοτεί για μας τα χρόνια στο γήινο πεδίο. Αυτό δεν μπορεί να
θεωρηθεί αδύνατο να συμβεί, φτάνει να θυμηθούμε πώς, όπως είναι πολύ γνωστό στη
ζωή, γεγονότα, εικόνες, σκέψεις, διαφωνίες, συναισθήματα όλα θα περάσουν μπροστά
μας στιγμιαία με κάθε λεπτομέρεια ή όπως γνωρίζουμε για όσους έχουν κινδυνεύσει να

114
πνιγούν, τα γεγονότα μιας ολόκληρης ζωής περνούν σαν αστραπή μπροστά από τα
μάτια του νου.

Αλλά το Εγώ παραμένει, όπως ειπώθηκε, στο ντεβαχάν για ένα διάστημα ακριβώς
ανάλογο με τις ψυχικές ωθήσεις που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής. Επειδή
αυτό λοιπόν είναι ζήτημα που έχει σχέση με τα μαθηματικά της ψυχής, μόνον ένας
Διδάσκαλος μπορεί να πει πόσος χρόνος χρειάζεται για το μέσο άνθρωπο αυτού του
αιώνα σε κάθε τόπο. Ως εκ τούτου πρέπει να βασιζόμαστε στους Διδασκάλους της
Σοφίας γι’ αυτό το μέσο όρο, καθώς θα πρέπει να βασιστεί σε κάποιον υπολογισμό.
Έχουν πει, όπως διατυπώθηκε ορθά από τον κ. Α.Π. Σίνετ στον Εσωτερικό Βουδισμό
του, ότι η περίοδος είναι χίλια πεντακόσια χρόνια σε γενικές γραμμές. Διαβάζοντας το
βιβλίο του που αποτελείται από τις επιστολές των Διδασκάλων, προκύπτει ότι επιθυμεί
να γίνει κατανοητό πως η ντεβαχανική περίοδος διαρκεί σε κάθε μεμονωμένη
περίπτωση δεκαπέντε αιώνες. Αλλά για να εξαλείψουν αυτή την εσφαλμένη αντίληψη
οι κατήγοροί του έγραψαν αργότερα ότι αυτός είναι ο μέσος όρος μιας περιόδου και όχι
η σταθερή της διάρκεια. Αυτή πρέπει να είναι η αλήθεια, γιατί παρατηρώντας ότι οι
άνθρωποι διαφέρουν ως προς τις χρονικές περιόδους κατά τις οποίες παραμένουν σε
οποιαδήποτε νοητική κατάσταση στη ζωή λόγω των ποικίλων εντάσεων των σκέψεών
τους, το ίδιο πρέπει να ισχύει και στο Ντεβαχάν όπου η σκέψη έχει μεγαλύτερη δύναμη
αν και πάντοτε οφείλεται στην ύπαρξη που έκανε τις σκέψεις.

Αυτά που ο Δάσκαλος πράγματι είπε επ’ αυτού είναι τα εξής: «Το όνειρο του
Ντεβαχάν» διαρκεί έως ότου το κάρμα εκπληρωθεί σε αυτή την κατεύθυνση. Στο
Ντεβαχάν υπάρχει μια βαθμιαία εξασθένηση της δύναμης. Η παραμονή στο Ντεβαχάν
είναι ανάλογη προς τις μη εξαντλημένες ψυχικές ωθήσεις που δημιουργήθηκαν στη γήινη
ζωή. Εκείνοι που οι πράξεις τους ήταν κυρίως υλικές θα επανέλθουν συντομότερα σε
επαναγέννηση από τη δύναμη του Τάνχα».

Το Τάνχα είναι η δίψα για ζωή. Αυτός επομένως που όταν ζούσε δεν προκάλεσε πολλές
ψυχικές ωθήσεις, θα έχει μικρό έρεισμα ή δύναμη στην ουσιαστική φύση του ώστε να
διατηρήσει τις ανώτερες αρχές του στο Ντεβαχάν. Σχεδόν όλα όσα θα έχει θα είναι
αυτά που δημιουργήθηκαν στην παιδική ηλικία του πριν αρχίσει ο υλισμός να
καθορίζει τον τρόπο σκέψης του. Η δίψα για ζωή που εκφράζεται με τη λέξη Τάνχα
είναι η ελκτική ή μαγνητική δύναμη που εδρεύει στα σκάντας που είναι έμφυτα σε όλα
τα όντα.

115
Σε μια τέτοια περίπτωση δεν ισχύει ο κανόνας του μέσου όρου, αφού η συνολική
επίδραση έτσι κι αλλιώς οφείλεται σε μια εξισορρόπηση των δυνάμεων και είναι
αποτέλεσμα της δράσης και αντίδρασης. Και αυτό το είδος του υλιστικού στοχαστή
μπορεί να αναδυθεί από το Ντεβαχάν σε κάποιο άλλο σώμα εδώ, σε ένα μήνα,
αφήνοντας περιθώριο στις μη αξιοποιημένες ψυχικές δυνάμεις που δημιουργήθηκαν
στην πρώιμη ζωή. Επειδή όμως καθένα απ’ αυτά τα πρόσωπα διαφέρει ως προς την
τάξη, την ένταση και την ποσότητα σκέψης και ψυχικής ώθησης, καθένας μπορεί να
διαφέρει ως προς το χρόνο παραμονής στο Ντεβαχάν.

Οι απόλυτα υλιστικά σκεπτόμενοι θα παραμείνουν στη ντεβαχανική κατάσταση

αποχαυνωμένοι ή κοιμισμένοι, τρόπον τινα, γιατί δεν έχουν μέσα τους κατάλληλες
δυνάμεις γι’ αυτή την κατάσταση, αφού αυτές είναι πολύ αμυδρές. Μπορεί με μεγάλη
ακρίβεια να πούμε ότι γι’αυτούς δεν υπάρχει μεταθανάτια κατάσταση ως προς το νου.
Για ένα διάστημα είναι ναρκωμένοι και μετά ξαναζούν στη γη. Αυτός ο γενικός μέσος
όρος παραμονής στο Ντεβαχάν μας δίνει τη διάρκεια ενός πολύ σημαντικού
ανθρώπινου κύκλου, του Κύκλου της Μετενσάρκωσης. Γιατί σύμφωνα με αυτόν το
νόμο θα δούμε ότι επαναλαμβάνεται η εθνική εξέλιξη και ότι οι παρελθούσες περίοδοι
επανέρχονται.

Οι τελευταίες ισχυρές και βαθιά εντυπωμένες σκέψεις είναι αυτές που χρωματίζουν και
δίνουν κατεύθυνση σε όλη τη ζωή στο Ντεβαχάν. Η τελευταία στιγμή χρωματίζει κάθε
επακόλουθη στιγμή. Η ψυχή και ο νους καθηλώνονται σε αυτές και υφαίνουν απ’ αυτές
μια ολόκληρη σειρά γεγονότων και εμπειριών, που τα διευρύνουν σε μέγιστο βαθμό
εκπληρώνοντας ό τι δεν μπορούσαν να εκπληρώσουν στη ζωή. Έτσι, επεκτείνοντας και
υφαίνοντας αυτές τις σκέψεις η οντότητα διέρχεται τη νεότητα, την ωριμότητα και τη
γήρανσή της, δηλαδή, ξεπηδά η δύναμη, εξαπλώνεται και εξασθενεί μέχρι να
εξαντληθεί τελείως.

Αν ο άνθρωπος έχει βιώσει μια άχρωμη ζωή,το Ντεβαχάν θα είναι άχρωμο. Αν έχει
βιώσει μια πλούσια ζωή, τότε θα είναι πλούσιο σε ποικιλία και επίδραση. Η ύπαρξη
εκεί δεν είναι όνειρο, είναι η αντανάκλαση της προηγούμενης γήινης ζωής του
ανθρώπου και όταν βρισκόμαστε εκεί, η παρούσα ζωή δεν είναι παρά όνειρο. Δεν
είναι καθόλου μονότονη. Είμαστε πάρα πολύ επιρρεπείς στο να εκτιμάμε όλες τις
ενδεχόμενες καταστάσεις της ζωής και τα πεδία εμπειρίας με βάση την παρούσα γήινη
ζωή και να την φανταζόμαστε σαν πραγματικότητα. Αλλά η ζωή της ψυχής είναι

116
ατέρμονη και δεν σταματάει ούτε για μια στιγμή. Η εγκατάλειψη του φυσικού σώματός
μας δεν είναι παρά μετάβαση σε έναν άλλο τόπο ή πεδίο ζωής.

Αλλά καθώς τα αιθερικά ενδύματα του Ντεβαχάν διαρκούν περισσότερο απ’ αυτά που
φοράμε εδώ, οι πνευματικές, ηθικές και ψυχικές αιτίες χρειάζονται περισσότερο χρόνο
για να διευρυνθούν και να εξαντληθούν σε εκείνη την κατάσταση απ’ όσο στη γη. Αν
τα μόρια που σχηματίζουν το φυσικό σώμα δεν υπάγονταν στους γενικούς χημικούς
νόμους που διέπουν τη φυσική γη, τότε θα ζούσαμε επί τόσο χρονικό διάστημα σε αυτά
τα σώματα όσο ζούμε και στη ντεβαχανική κατάσταση. Μια τέτοια, όμως, ζωή
αδιάκοπης πίεσης και βασάνων θα ήταν αρκετή να συντρίψει τη ψυχή που θα έπρεπε να
την υποστεί. Η ευχαρίστηση θα γινόταν τότε πόνος και ο κορεσμός δεν θα κατέληγε
παρά σε μια αιώνια παραφροσύνη. Η Φύση, πάντα ευγενική, μας οδηγεί και πάλι
σύντομα στον παράδεισο για ανάπαυση, για να ανθίσει ό,τι καλύτερο και ανώτερο
υπάρχει στη φύση μας.

Το Ντεβαχάν, λοιπόν, δεν είναι ούτε χωρίς νόημα ούτε ανώφελο.«Σε αυτό
αναπαυόμαστε. Εκείνη η πτυχή μας που δεν θα μπορούσε να ανθίσει κάτω από τους
παγερούς ουρανούς της γήινης ζωής, ανθίζει ξαφνικά και επιστρέφει μαζί μας σε μια
γήινη ζωή πιο δυνατή και πιο κοντινή στη φύση μας από πριν. Γιατί να δυσανασχετούμε
που η Φύση μας βοηθάει με ευγένεια στον ατέρμονα αγώνα; Γιατί να αφήνουμε το νου να
στριφογυρίζει γύρω από την τωρινή ασήμαντη προσωπικότητα, τις καλοτυχίες και
κακοτυχίες της;» 15

Μερικές φορές όμως τίθεται το ερώτημα, τι γίνεται με όσους έχουμε αφήσει πίσω;
Τους βλέπουμε εκεί; Στην πραγματικότητα, δεν τους βλέπουμε εκεί, αλλά
κατασκευάζουμε τις εικόνες τους το ίδιο πλήρεις, τέλειες και αντικειμενικές όπως στη
ζωή και χωρίς κανένα απ’ όσα τότε θεωρούσαμε ψεγάδια. Ζούμε μαζί τους και τους
βλέπουμε να γίνονται σπουδαίοι και καλοί αντί μικρόψυχοι και κακοί. Η μητέρα που
άφησε πίσω ένα γιο που μεθούσε, τον βρίσκει μπροστά της στο Ντεβαχάν σοβαρό,
καλό άνθρωπο, το ίδιο δε ισχύει και για όλες τις πιθανές περιπτώσεις, ο γονέας, το

15
Επιστολή από τον Μαχάτμα Κ.Η. Βλέπε Ατραπός, σ.192, Τόμος 5.

117
παιδί, ο σύζυγος και η σύζυγος έχουν κοντά τους εκεί τους αγαπημένους τους τέλειους
και γεμάτους γνώση. Αυτό γίνεται προς όφελος της ψυχής.

Μπορείτε να το αποκαλέσετε αυταπάτη αν θέλετε, αλλά η αυταπάτη είναι αναγκαία

για την ευτυχία όπως συχνά συμβαίνει και στη ζωή. Και καθώς ο νους είναι αυτός που
φτιάχνει την αυταπάτη, δεν πρόκειται για εξαπάτηση. Ασφαλώς, η ιδέα ενός
παράδεισου χτισμένου πέρα από το χείλος της κόλασης όπου πρέπει να γνωρίζεις, αν
σου έχει απομείνει νους ή μνήμη σύμφωνα με το σύγχρονο ορθόδοξο σχήμα, ότι οι
φίλοι και συγγενείς σου που έσφαλαν υφίστανται αιώνια βασανιστήρια, δεν θα
μπορούσε να συγκριθεί στο ελάχιστο με το δόγμα του Ντεβαχάν. Αλλά οι οντότητες
στο Ντεβαχάν δεν χάνουν τελείως τη δύναμη να βοηθούν όσους άφησαν στη γη. Η
αγάπη που διαφεντεύει τη ζωή, αν είναι πραγματική, αγνή και βαθιά, θα κάνει κάποιες
φορές το ευτυχισμένο Εγώ στο Ντεβαχάν να επιδράσει σε αυτούς που έμειναν πίσω στη
γη για το καλό τους, όχι μόνο στο ηθικό πεδίο αλλά και στο υλικό. Αυτό είναι εφικτό
σύμφωνα με ένα νόμο του απόκρυφου σύμπαντος που δεν μπορεί να αναλυθεί τώρα
αποτελεσματικά, αλλά το γεγονός μπορεί να αναφερθεί. Έχει διατυπωθεί στο παρελθόν
από την Ε.Π.Μπλαβάτσκυ, χωρίς ωστόσο να προσελκύσει την ανάλογη προσοχή.

Το τελευταίο ερώτημα που πρέπει να εξετάσουμε είναι το αν εμείς εδώ μπορούμε να

πλησιάσουμε αυτούς που είναι στο Ντεβαχάν ή αν εκείνοι έρχονται σε μας εδώ. Δεν
μπορούμε ούτε να τους πλησιάσουμε ούτε να τους επηρεάσουμε παρά μόνο αν είμαστε
Αντέπτ. Ο ισχυρισμός των διαμέσων ότι επικοινωνούν με τα πνεύματα των νεκρών
είναι αβάσιμος, ακόμη δε λιγότερο βάσιμος είναι ο ισχυρισμός ότι μπορούν να βοηθούν
όσους έχουν μεταβεί στο Ντεβαχάν.

Ο Μαχάτμα, ένα ον που έχει αναπτύξει όλες τις δυνάμεις του και είναι απαλλαγμένο
από ψευδαισθήσεις, μπορεί να εισέλθει στη Ντεβαχανική κατάσταση και τότε να
επικοινωνήσει με τα Εγώ που βρίσκονται εκεί. Αυτό είναι μια από τις λειτουργίες του.
Ασχολούνται με ορισμένες οντότητες στο Ντεβαχάν με σκοπό να τις βγάλουν απ’ αυτή
την κατάσταση για να επιστρέψουν στη γη προς όφελος της φυλής.
Οι Διδάσκαλοι ασχολούνται με εκείνα τα Εγώ που η φύση τους είναι ξεχωριστή και
σοβαρή, αλλά που δεν είναι αρκετά σοφά ώστε να μπορούν να υπερνικούν τις φυσικές
ψευδαισθήσεις του Ντεβαχάν. Μερικές φορές επίσης, ένα υπερευαίσθητο και αγνό
διάμεσο μπορεί να μπει σε αυτή τη κατάσταση και τότε επικοινωνεί με τα Εγώ που
βρίσκονται εκεί, αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια και σίγουρα δεν συμβαίνει με το σύνολο

118
των διαμέσων που κερδοσκοπούν. Ωστόσο, η ψυχή ποτέ δεν κατέρχεται εδώ στο
διάμεσο. Και το χάσμα μεταξύ της συνειδητότητας του Ντεβαχάν και της
συνειδητότητας της γης είναι τόσο βαθύ και μεγάλο, ώστε σπάνια το διάμεσο μπορεί
να θυμηθεί επιστρέφοντας εδώ τί ή ποιόν συνάντησε, είδε ή άκουσε στο Ντεβαχάν.
Αυτό το χάσμα μοιάζει με εκείνο που χωρίζει το Ντεβαχάν από την επαναγέννηση.
Είναι ένα χάσμα όπου έχει διαγραφεί κάθε ανάμνηση του τί προηγήθηκε.

Με το τέλος όλης της περιόδου που παραχωρείται από τις δυνάμεις της ψυχής που
έχουν εξαντληθεί στο Ντεβαχάν, τα μαγνητικά νήματα που τη δεσμεύουν στη γη
αρχίζουν να επιβάλουν την ισχύ τους. Ο Εαυτός ξυπνάει από το όνειρο, μεταφέρεται
γρήγορα σε ένα νέο σώμα και τότε, ακριβώς πριν από τη γέννηση, βλέπει για μια
στιγμή όλες τις αιτίες που τον οδήγησαν στο Ντεβαχάν και πάλι πίσω στη ζωή που
πρόκειται να αρχίσει. Γνωρίζοντας ότι όλα έγιναν ακριβοδίκαια, ότι είναι το
αποτέλεσμα της δικής του προηγούμενης ζωής, δεν παραπονιέται αλλά ξανασηκώνει
το σταυρό – και έτσι άλλη μια ψυχή επιστρέφει στη γη.

119
 Κεφάλαιο 14

Κύκλοι

Η δοξασία των Κύκλων είναι μία από τις σημαντικότερες σε όλο το Θεοσοφικό
σύστημα, αν και η λιγότερο γνωστή και η σπανιότερα αναφερόμενη. Οι δυτικοί
ερευνητές έχουν υποψιαστεί εδώ και μερικούς αιώνες ότι τα γεγονότα εκτυλίσσονται
σε κύκλους και μερικοί συγγραφείς της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας έχουν ασχοληθεί με το
θέμα, όλοι, όμως, ελλιπέστατα. Αυτός ο ατελής τρόπος και η έλλειψη ακριβούς γνώσης
οφείλονται στην απουσία πίστης στα πνευματικά πράγματα και στην επιθυμία
εναρμόνισης των πάντων με την υλιστική επιστήμη. Βεβαίως, δεν διατείνομαι ότι εγώ
παρουσιάζω τον κυκλικό νόμο στο ακέραιο, γιατί είναι ένας νόμος για τον οποίο οι
Διδάσκαλοι της Σοφίας δεν έχουν δώσει όλες τις λεπτομέρειες. Αρκετά σημεία, όμως,
έχουν αποκαλυφθεί και αρκετά ήταν γνωστά για μεγάλο χρονικό διάστημα στους
Αρχαίους ώστε να εμπλουτίζουν τη γνώση μας.

Κύκλος είναι ένας δακτύλιος ή μια περιστροφή, όπως δείχνει η αρχική λέξη. Οι
αντίστοιχες λέξεις στα σανσκριτικά είναι Γιούγκα, Κάλπα, Μανβαντάρα, αλλά ανάμεσα
σε αυτές, η λέξη γιούγκα έρχεται πλησιέστερα στον κύκλο γιατί δηλώνει μικρότερη
διάρκεια από τις άλλες. Η αρχή ενός κύκλου πρέπει να είναι μια στιγμή η οποία
προστιθέμενη σε άλλες στιγμές κάνει μια μέρα, και οι μέρες προστιθέμενες αποτελούν
τους μήνες, τα χρόνια, τις δεκαετίες και τους αιώνες. Η Δύση δεν προχωρεί σχεδόν
πέραν τούτου. Παραδέχεται τον σεληνιακό κύκλο και τον μεγάλο αστρικό κύκλο, αλλά
θεωρεί τόσο αυτούς τους δύο όσο και τους άλλους απλώς χρονικές περιόδους. Αν
πρόκειται να τους θεωρήσουμε μόνον ως χρονικά διαστήματα, αυτό ενδιαφέρει μόνον
τον τυπικό σπουδαστή ή τον αστρονόμο. Έτσι τους βλέπουν και σήμερα οι Ευρωπαίοι
και Αμερικανοί στοχαστές που λένε, ότι ναι μεν υπάρχουν οι κύκλοι, αλλά δεν ασκούν
μεγάλη επίδραση στην ανθρώπινη ζωή και σίγουρα καμιά επίδραση στην πραγματική
επανάληψη των γεγονότων ή την επανεμφάνιση στη σκηνή της ζωής προσώπων που
έζησαν κάποτε στον κόσμο.

Η θεοσοφική θεωρία είναι σαφέστατα διαφορετική, όπως πρέπει να είναι αν

ενστερνίζεται τη δοξασία της μετενσάρκωσης στην οποία δόθηκε πολλή προσοχή σε

120
προηγούμενες σελίδες. Οι κύκλοι δεν ονομάζονται απλώς πραγματικά φυσικά γεγονότα
ως προς τον χρόνο, αλλά τόσο αυτοί όσο και άλλες περίοδοι έχουν πολύ μεγάλη
επίδραση στην ανθρώπινη ζωή και στην εξέλιξη της σφαίρας με όλες τις μορφές της
ζωής που είναι πάνω της. Αρχίζοντας με τη στιγμή και προχωρώντας με τη μέρα, η
θεωρία αυτή υψώνει τον κύκλο σε πλήρη δακτύλιο που περιλαμβάνει τα πάντα στα
όριά του.

Με βάση τη στιγμή, το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί ως προς τον μεγάλο κύκλο
είναι, ποια ήταν η πρώτη στιγμή; Δεν μπορεί να δοθεί απάντηση σε αυτό. Μπορεί
όμως να λεχθεί, ότι η αλήθεια κατά τους αρχαίους Θεόσοφους είναι ότι στις πρώτες
στιγμές της στερεοποίησης αυτής της σφαίρας η μάζα της ύλης της έφθασε σε ένα
ορισμένο και σταθερό ρυθμό δόνησης που θα ισχύει μέσω όλων των παραλλαγών σε
οποιοδήποτε σημείο της μέχρι να έλθει η ώρα της να διαλυθεί. Αυτοί οι ρυθμοί
δόνησης είναι που καθορίζουν τους διάφορους κύκλους και σε αντίθεση με τις ιδέες της
δυτικής επιστήμης, η δοξασία θεωρεί ότι το ηλιακό σύστημα και η σφαίρα στην οποία
βρισκόμαστε τώρα θα πάψει να υπάρχει όταν η δύναμη που υπάρχει πίσω απ’ όλη τη
μάζα της ορατής και αόρατης ύλης θα έχει φτάσει τα όρια διάρκειάς της σύμφωνα με
τον κυκλικό νόμο. Και εδώ η δοξασία μας διαφέρει πάλι και από τη θρησκεία και από
την επιστήμη.

Δεν δεχόμαστε ότι η δύναμη παύει να ισχύει επειδή ένας Θεός αίρει την προστασία
του, ούτε ότι ξαφνικά προωθεί μια άλλη δύναμη προς τη σφαίρα, αλλά ότι η δύναμη
που ασκείται και καθορίζει το μεγάλο κύκλο είναι η δύναμη του ίδιου του ανθρώπου
θεωρούμενου ως πνευματική ύπαρξη. Όταν χρησιμοποιήσει τη σφαίρα, την αφήνει και
τότε μαζί με αυτόν φεύγει και η δύναμη που συνέχει τα πάντα. Η συνέχεια είναι
διάλυση με φωτιά ή νερό ή άλλο τρόπο, γιατί τα φαινόμενα αυτά είναι απλά
αποτελέσματα και όχι αιτίες. Σύμφωνα με τις συνήθεις επιστημονικές εικασίες επί του
θέματος, η γη μπορεί να συγχωνευτεί με τον ήλιο ή ένας πυκνός κομήτης μπορεί να
καταστρέψει τη σφαίρα ή μπορεί να συγκρουστούμε με ένα μεγαλύτερο γνωστό ή
άγνωστο πλανήτη. Όλα αυτά είναι εικασίες επί του παρόντος.

Επειδή η μετενσάρκωση είναι ο μεγάλος νόμος της ζωής και της προόδου, είναι
συνυφασμένος με τους νόμους των κύκλων και του κάρμα. Και οι τρεις δρουν μαζί και
πρακτικά είναι σχεδόν αδύνατο να διαχωρίσουμε τη μετενσάρκωση από τον κυκλικό
νόμο. Άτομα και έθνη επιστρέφουν σε καθορισμένα ρεύματα ανά τακτά

121
επαναλαμβανόμενες περιόδους στη γη και έτσι επαναφέρουν στη σφαίρα τις τέχνες, τον
πολιτισμό, ακόμα και τα ίδια τα πρόσωπα που κάποτε έδρασαν σε αυτήν. Καθώς δε οι
μονάδες των εθνών και των φυλών συνδέονται μεταξύ τους με αόρατα ισχυρά νήματα,
μεγάλα σύνολα τέτοιων μονάδων κινούμενα αργά αλλά σταθερά ενώνονται πάλι όλα
σε διαφορετικούς χρόνους και αναδύονται ξανά και ξανά μαζί σε νέες φυλές και νέους
πολιτισμούς, καθώς οι κύκλοι διανύουν τους καθορισμένους γύρους τους.

Έτσι, οι ψυχές που δημιούργησαν τους αρχαιότατους πολιτισμούς θα επανέλθουν

φέρνοντας μαζί τους την αρχαία κουλτούρα και κατ’ ιδέα και κατ’ ουσία. Αυτός ο
πολιτισμός προστιθέμενος σε ό,τι έχει επιτευχθεί στο μεταξύ για την ανάπτυξη της
ανθρώπινης φυλής ως προς το χαρακτήρα και τη γνώση της, θα δημιουργήσει μια νέα
και ανώτερη πολιτισμική κατάσταση. Η νεώτερη αυτή και καλύτερη ανάπτυξη δεν θα
οφείλεται σε βιβλία, καταγραφές, τέχνες ή στη μηχανική επιστήμη, γιατί όλα αυτά
περιοδικά καταστρέφονται παράλληλα με τη φυσική μαρτυρία. Αλλά, επειδή η ψυχή
διατηρεί πάντα στο Μάνας τη γνώση που κάποτε απέκτησε και επειδή πάντα ωθεί τις
ανώτερες αρχές και δυνάμεις να αναπτυχθούν πληρέστερα, η ουσία της προόδου
παραμένει και θα φανερωθεί τόσο σίγουρα, όσο είναι σίγουρο ότι ο ήλιος λάμπει.
Πάνω σε τούτη τη γραμμή υπάρχουν τα σημεία όπου οι μικροί και μεγάλοι κύκλοι των
Αβατάρ αναδεικνύουν προς όφελος του ανθρώπου τους σπουδαίους χαρακτήρες που
δίνουν το πρότυπο της νέας φυλής από καιρό σε καιρό.

Ο Κύκλος των Αβατάρ περιλαμβάνει αρκετούς μικρότερους. Οι μεγαλύτεροι είναι

εκείνοι που σημαδεύονται από την εμφάνιση του Ράμα και του Κρίσνα στους
Ινδουιστές, του Μένη στους Αιγυπτίους, του Ζωροάστρη στους Πέρσες και του Βούδα
στους Ινδούς και σε άλλα έθνη της Ανατολής. Ο Βούδας είναι ο τελευταίος από τα
μεγάλα Αβατάρ και ανήκει σε έναν μεγαλύτερο κύκλο από αυτόν του Ιησού των
Εβραίων, γιατί οι διδασκαλίες του Ιησού ταυτίζονται με του Βούδα έχοντας τη χροιά
όσων είχε διδάξει ο Βούδας σε εκείνους που καθοδήγησαν τον Ιησού. Κάποια μέρα θα
έρθει και άλλο ένα μεγάλο Αβατάρ, που θα αντιστοιχεί στο συνδυασμό Βούδα και
Κρίσνα. Οι Κρίσνα και Ράμα ανήκαν στη στρατιωτική, αστική, θρησκευτική, και
απόκρυφη τάξη. Ο Βούδας στην ηθική, θρησκευτική και μυστικιστική, την οποία
ακολούθησε ο Ιησούς. Ο Μωάμεθ ήταν ένα μικρότερο Αβατάρ για ένα συγκεκριμένο
τμήμα της φυλής και ανήκε στην αστική, στρατιωτική και θρησκευτική τάξη. Σε
αυτούς τους κύκλους μπορούμε να συμπεριλάβουμε μεικτούς χαρακτήρες που άσκησαν

122
μεγάλη επιρροή στα έθνη, όπως ο Βασιλιάς Αρθούρος, οι Φαραώ, ο Μωυσής, ο
Καρλομάγνος που μετενσαρκώθηκε ως Ναπολέων Βοναπάρτης, ο Κλόβις της Γαλλίας
ξαναγεννημένος ως Αυτοκράτορας Φρειδερίκος ο 3ος της Γερμανίας, και ο Ουάσιγκτον
ο πρώτος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, όπου παίρνει μορφή η
ρίζα της νέας φυλής.

Όταν οι μεγάλοι κύκλοι τέμνονται ακολουθούν δυναμικές συνέπειες που αλλάζουν την
επιφάνεια του πλανήτη λόγω της μετατόπισης των πόλων της σφαίρας ή άλλης
διαταραχής. Αυτή η θεωρία δεν είναι γενικά αποδεκτή, αλλά υποστηρίζουμε ότι είναι
αληθινή. Ο άνθρωπος είναι μια μεγάλη δυναμομηχανή, που παράγει, αποθηκεύει και
εκπέμπει ενέργεια και όταν σύνολα ανθρώπων που συνθέτουν μια φυλή παράγουν και
διανέμουν ενέργεια, προκύπτει ένα δυναμικό αποτέλεσμα στο υλικό της σφαίρας, που
θα είναι αρκετά ισχυρό ώστε να γίνει αισθητό και να συγκλονίσει. Το γεγονός ότι
έχουν υπάρξει τεράστιες και φοβερές διαταραχές στα παγκόσμια υποστρώματα
αναγνωρίζεται από όλους και δεν χρειάζεται τώρα καμία απόδειξη. Οφείλονται σε
σεισμούς και σχηματισμό πάγου σε ό τι αφορά τη γεωλογία. Αλλά ως προς τις ζωικές
μορφές, σύμφωνα με τον κυκλικό νόμο, ορισμένες απ’ αυτές που τώρα έχουν εκλείψει,
καθώς και ορισμένες ανθρώπινες που είναι άγνωστες αν και μερικές φορές τις
υποψιαζόμαστε, θα επιστρέψουν ξανά με τον δικό τους κύκλο. Επίσης, ορισμένες
ανθρώπινες γλώσσες, γνωστές τώρα σα νεκρές, θα χρησιμοποιηθούν και πάλι στην
καθορισμένη κυκλική τους ώρα.

«Ο Μετώνιος κύκλος είναι ο κύκλος της Σελήνης. Είναι μια περίοδος

περίπου δεκαεννέα ετών, που όταν ολοκληρώνεται, η νέα Σελήνη και η
πανσέληνος επιστρέφουν κατά τις ίδιες ημέρες του μήνα».

«Ο κύκλος του Ηλίου είναι μια περίοδος είκοσι οκτώ ετών, που όταν
περάσει, τα Κυριακά γράμματα του Κυριακοδρομίου επανέρχονται στην
προηγούμενη θέση τους και προχωρούν με τη προηγούμενη τάξη σύμφωνα
με το Ιουλιανό ημερολόγιο».

Το μεγάλο Αστρικό έτος είναι η περίοδος που λαμβάνεται από τις ισημερίες ώστε να
κάνουν κατά τη μετάπτωσή τους μια πλήρη περιστροφή των ουρανών. Αποτελείται από
περίπου 25.868 ηλιακά έτη. Λέγεται ότι το τελευταίο αστρικό έτος ολοκληρώθηκε πριν
από περίπου 9.868 έτη, εποχή κατά την οποία πρέπει να είχε συμβεί στη γη μια βίαιη

123
διαταραχή ή σειρά διαταραχών, καθώς επίσης και κατανομές εθνών. Η ολοκλήρωση
αυτής της μεγάλης περιόδου φέρνει τη γη σε νεώτερους χώρους του Σύμπαντος, όχι ως
προς την τροχιά της, αλλά λόγω της πραγματικής πορείας του ήλιου σε μια δική του
τροχιά που δεν μπορεί να μετρηθεί από κανέναν σημερινό παρατηρητή, αλλά που
εικάζεται από μερικούς και τοποθετείται σε έναν από τους αστερισμούς.

Ιδιαίτερης επίδρασης στον άνθρωπο είναι οι πνευματικοί, ψυχικοί και ηθικοί κύκλοι
και απ’ αυτούς αναπτύσσονται οι εθνικοί, φυλετικοί και ατομικοί κύκλοι. Οι φυλετικοί
και οι εθνικοί κύκλοι είναι και οι δύο ιστορικοί. Οι ατομικοί κύκλοι είναι της
μετενσάρκωσης, της αίσθησης, και της εντύπωσης. Η διάρκεια του κύκλου της
ατομικής μετενσάρκωσης για το σύνολο των ανθρώπων είναι χίλια πεντακόσια έτη και
στη συνέχεια μας δίνει ένα μεγάλο ιστορικό κύκλο που έχει άμεση σχέση με την
πρόοδο του πολιτισμού. Γιατί όπως οι πληθυσμοί επιστρέφουν από το Ντεβαχάν, πρέπει
να συμπεράνουμε ότι η Ρωμαϊκή, η Ελληνική, η αρχαία Άρια και άλλες Ιστορικές
Εποχές θα εμφανιστούν ξανά και μπορεί σε πολύ μεγάλο βαθμό απλώς να
αντιγραφούν.

Ο άνθρωπος όμως, επηρεάζεται και από τους αστρονομικούς κύκλους επειδή είναι
αναπόσπαστο τμήμα του όλου και αυτοί οι κύκλοι σηματοδοτούν τις περιόδους κατά
τις οποίες η ανθρωπότητα στο σύνολό της θα υποστεί μια αλλαγή. Στα ιερά βιβλία
όλων των εθνών αναφέρονται συχνά, όπως και στη χριστιανική Βίβλο, για παράδειγμα,
με την ιστορία του Ιωνά που βρέθηκε στην κοιλιά της φάλαινας. Μοιάζει παράδοξη αν
διαβαστεί σαν ιστορία, αλλά δεν είναι καθόλου παράδοξη αν διαβαστεί σαν
αστρονομικός κύκλος.

Ο «Ιωνάς» ανήκει στους αστερισμούς και όταν αυτό το αστρονομικό σημάδι που
αντιπροσωπεύει τον άνθρωπο, φτάνει σε ένα σημείο του Ζωδιακού, που είναι ακριβώς
απέναντι από την κοιλιά του Κήτους ή της φάλαινας, αντιδιαμετρικά στον κύκλο,
πράγμα που είναι γνωστό ως διαδικασία της αντίθεσης, τότε λέγεται ότι ο Ιωνάς
βρίσκεται στο κέντρο του ψαριού. «Αποβάλλεται» με την εκπνοή της περιόδου, όταν
αυτό το σημείο έχει προχωρήσει τόσο πολύ στο Ζωδιακό, ώστε να έχει προσπεράσει
την ακριβώς αντίθετη θέση ως προς τη φάλαινα. Παρόμοια, καθώς το ίδιο σημείο
κινείται κατ’ αυτόν τον τρόπο διαμέσου του Ζωδιακού, λόγω της αντίθεσης περνά
στους διάφορους αστερισμούς που βρίσκονται στην ακριβώς αντίθετη θέση καθώς
κινείται από αιώνα σε αιώνα.

124
Κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας συμβαίνουν αλλαγές μεταξύ των ανθρώπων και
πάνω στη γη που συμβολίζονται με ακρίβεια από τους αστερισμούς όταν διαβάζονται
σύμφωνα με τους σωστούς κανόνες της μελέτης των συμβόλων. Δεν ισχυρίζεται κανείς
ότι η συζυγία προκαλεί το αποτέλεσμα. Πριν από αιώνες όμως, οι Διδάσκαλοι της
Σοφίας επέλυαν όλα τα ανθρώπινα προβλήματα και εύρισκαν στους ουρανούς τον
τρόπο για να γνωρίζουν τις ακριβείς ημερομηνίες στις οποίες σίγουρα θα συνέβαιναν
τα γεγονότα, οπότε, εντυπώνοντας στο νου παλαιοτέρων εθνών το συμβολισμό του
Ζωδιακού, μπορούσαν να διατηρούν την καταγραφή και την προφητεία. Έτσι ακριβώς
όπως ένας ωρολογοποιός μπορεί να πει την ώρα όταν φτάσουν οι δείκτες ή η
λειτουργία του ρολογιού σε ορισμένα σταθερά σημεία, το ίδιο και οι Σοφοί μπορούν να
πουν πότε θα συμβούν τα γεγονότα από το Ζωδιακό ρολόι.

Αυτό βέβαια δεν είναι πιστευτό σήμερα, αλλά θα γίνει κατανοητό στους μελλοντικούς
αιώνες. Καθώς δε όλα τα έθνη της γης χρησιμοποιούν γενικώς παρόμοια σύμβολα για
το Ζωδιακό και καθώς επίσης τα αρχεία των φυλών που έχουν προ πολλού πεθάνει
αναγράφουν τα ίδια σύμβολα, δεν είναι πιθανό το βάνδαλο πνεύμα του δυτικού
δέκατου ένατου αιώνα να μπορέσει να σβήσει αυτή την πολύτιμη κληρονομιά της
εξέλιξής μας. Στην Αίγυπτο, ο Ζωδιακός του Ντεντερά λέει την ίδια ιστορία με αυτή
που μας κληροδοτήθηκε από τον αρχαίο πολιτισμό της αμερικανικής ηπείρου και όλα
αυτά προέρχονται από την ίδια πηγή. Είναι το έργο των Σοφών που έρχονται στις αρχές
του μεγάλου ανθρώπινου κύκλου και δίνουν στον άνθρωπο όταν αρχίζει την κοπιώδη
ανάβασή του στο δρόμο της ανάπτυξης, εκείνα τα μεγάλα σύμβολα και τις ιδέες
αστρολογικού χαρακτήρα που θα τον ακολουθήσουν στη διάρκεια όλων των κύκλων.

Ως προς τους μεγάλους κατακλυσμούς που συμβαίνουν στις αρχές και το τέλος των
μεγάλων κύκλων, οι κύριοι νόμοι που διέπουν τα αποτελέσματα είναι οι νόμοι του
Κάρμα και της Επανενσωμάτωσης ή Μετενσάρκωσης, που συνεχίζονται σύμφωνα με
την κυκλική αρχή. Όχι μόνο διέπουν τον άνθρωπο αυτοί οι νόμοι, αλλά διέπουν και
κάθε άτομο της ύλης, η δε μάζα της ύλης συνεχώς υφίσταται αλλαγές συγχρόνως με
τον άνθρωπο. Πρέπει επομένως να παρουσιάζει μεταβολές αντίστοιχες με εκείνες που
διέρχεται ο στοχαστής. Στο φυσικό επίπεδο τα αποτελέσματα εμφανίζονται μέσω
ηλεκτρικών και άλλων ρευστών που δρουν με τα αέρια πάνω στα στερεά στοιχεία της
σφαίρας. Κατά την αλλαγή ενός μεγάλου κύκλου φτάνουν σε αυτό που μπορεί να

125
ονομαστεί εκρηκτικό σημείο και προκαλούν βίαιες διαταραχές των ακόλουθων
κατηγοριών: (α) Σεισμούς, (β) Πλημμύρες, (γ) Πυρκαγιές, (δ) Παγετώνες.

Σύμφωνα με αυτή τη φιλοσοφία, οι σεισμοί μπορούν να προκληθούν από δύο γενικές

αιτίες. Πρώτον, από καθίζηση ή ανύψωση κάτω από τον φλοιό της γης οφειλόμενη στη
θερμότητα ή τον ατμό. Δεύτερον, από ηλεκτρικές και μαγνητικές μεταβολές που
επηρεάζουν το υγρό και στερεό στοιχείο ταυτόχρονα. Αυτές οι τελευταίες έχουν τη
δύναμη να υγροποιούν την ξηρά ακαριαία, χωρίς προηγούμενη τήξη, προκαλώντας έτσι
έντονες και βίαιες μετατοπίσεις κατά μεγάλα ή μικρά κύματα. Η συνέπεια αυτή μπορεί
μερικές φορές να παρατηρηθεί σήμερα σε σεισμικές περιοχές, όταν παρόμοιες
ηλεκτρικές αιτίες δρουν σε μικρότερο βαθμό.

Εκτεταμένες πλημμύρες προκαλούνται εξαιτίας μετατόπισης του νερού, καθίζησης ή

ανύψωσης του εδάφους και από μετατοπίσεις που συνδυάζονται με ηλεκτρικές
μεταβολές τις οποίες προκαλεί μεγάλη εκτόνωση υγρασίας. Αυτή η υγρασία δεν είναι
μια απλή εκκένωση ενός νέφους, αλλά ξαφνική μετατροπή τεράστιων σωμάτων υγρών
και στερεών σε νερό.

Οι πυρκαγιές που συμβαίνουν παγκοσμίως προέρχονται από ηλεκτρικές και μαγνητικές

μεταβολές στην ατμόσφαιρα μέσω των οποίων η υγρασία υποχωρεί από τον αέρα,
οπότε αυτός μετατρέπεται σε φλογερή μάζα. Και κατά δεύτερον, από την ξαφνική
διαστολή του ηλιακού μαγνητικού κέντρου σε επτά τέτοια κέντρα, καίγοντας έτσι την
υδρόγειο σφαίρα.

Οι κατακλυσμοί που οφείλονται στους πάγους προέρχονται όχι μόνο από την ξαφνική
μεταβολή των πόλων αλλά και από τη χαμηλή θερμοκρασία που οφείλεται στη
μεταβολή των θερμών ρευμάτων στη θάλασσα και των θερμών μαγνητικών ρευμάτων
στην ξηρά. Οι πρώτοι είναι γνωστοί στην επιστήμη, ενώ οι δεύτεροι δεν είναι. Το
χαμηλότερο στρώμα υγρασίας παγώνει ξαφνικά και απέραντα τμήματα ξηράς
καλύπτονται σε μια νύχτα από πολλά μέτρα πάγου. Αυτό είναι εύκολο να συμβεί στα
Βρετανικά Νησιά αν τα θερμά ρεύματα του ωκεανού εκτραπούν από τις ακτές τους.

Τόσο οι Αιγύπτιοι όσο και οι Έλληνες είχαν τους κύκλους τους, αλλά κατά τη γνώμη
μας τους άντλησαν από τους Ινδούς Σοφούς. Οι Κινέζοι ήταν πάντα ένα έθνος
αστρονόμων και έχουν καταγράψει παρατηρήσεις πολύ πριν από τη χριστιανική εποχή,

126
αλλά καθώς ανήκουν σε μια αρχαία φυλή καταδικασμένη σε εξαφάνιση -- όσο
παράξενος κι αν ακούγεται αυτός ο ισχυρισμός – τα συμπεράσματά τους δεν θα είναι
ορθά για τις Άριες φυλές. Με τον ερχομό της χριστιανικής εποχής ένα βαρύ πέπλο
σκότους κάλυψε το νου των ανθρώπων στη Δύση και η Ινδία ήταν για πολλούς αιώνες
απομονωμένη για να διατηρήσει αυτές τις μεγάλες ιδέες κατά τη διάρκεια της
διανοητικής νύχτας της Ευρώπης. Αυτή η απομόνωση επήλθε σκόπιμα ως απαραίτητη
προφύλαξη που έλαβε εκείνη η Μεγάλη Στοά στην οποία αναφέρθηκα στο κεφάλαιο I,
επειδή οι Αντέπτ της γνωρίζοντας τέλεια τους κυκλικούς νόμους, ήθελαν να
διατηρήσουν τη φιλοσοφία για τις μελλοντικές γενεές. Επειδή θα ήταν μόνο
σχολαστικότητα και εικοτολογία το να συζητήσουμε για τους άγνωστους Σάρος και
Νάρος και άλλους κύκλους των Αιγυπτίων, θα παρουσιάσω τους Βραχμανικούς
κύκλους καθώς συμπίπτουν σχεδόν ακριβώς με τις σωστές περιόδους.

16
Μια περίοδος ή έκθεση της παγκόσμιας εκδήλωσης καλείται Μπραχμάντα,
δηλαδή μια πλήρης ζωή του Μπράχμα, η ζωή του οποίου αποτελείται από τις μέρες
και τα χρόνια του, που, επειδή είναι κοσμικά, έχει καθένα τεράστια διάρκεια. Η μέρα
του αντιστοιχεί στις ανθρώπινες 24 ώρες περίπου, το έτος του σε 360 και κάτι μέρες, ο
αριθμός των ετών του είναι 100.

Όσο για την υδρόγειο σφαίρα – γιατί αυτή μας ενδιαφέρει- η διακυβέρνηση και η
εξέλιξή της προχωρούν σύμφωνα με το Μάνου ή μαν, από το οποίο παράγεται ο όρος
Μανβαντάρα, που σημαίνει «μεταξύ δύο Μάνου». Η πορεία της εξέλιξης διαιρείται σε
τέσσερα Γιούγκα για κάθε φυλή στο δικό της χρόνο και με το δικό της τρόπο. Αυτά τα
Γιούγκα δεν επηρεάζουν όλη την ανθρωπότητα ταυτόχρονα, γιατί μερικές φυλές
βρίσκονται σε ένα από τα Γιούγκα ενώ άλλες είναι σε διαφορετικό κύκλο. Οι
ερυθρόδερμοι Ινδιάνοι, για παράδειγμα, βρίσκονται στο τέλος της δικής τους λίθινης
εποχής, ενώ οι Άριοι είναι σε τελείως διαφορετική κατάσταση. Αυτά τα τέσσερα
Γιούγκα είναι: το Κρίτα ή Σάτυα ή χρυσή, το Τρέτα, το Ντβαπάρα και το Κάλι ή μαύρη.
Η παρούσα εποχή για τη Δύση και την Ινδία είναι το Κάλι Γιούγκα, ιδιαίτερα ως προς
την ηθική και πνευματική ανάπτυξη. Η πρώτη απ’ αυτές είναι αργή σε σύγκριση με τις
υπόλοιπες, και η παρούσα --το Κάλι – είναι πολύ γρήγορη, με κίνηση επιταχυνόμενη,

16
στην Ατραπό, Νοέμβριος, 1893, σ. 259, ο Τζάτζ επισημαίνει ότι αυτή είναι κακή εκδοχή για τη λέξη
Μπραχμάντα

127
όπως ακριβώς συμβαίνει σε ορισμένες, γνωστές σήμερα, αστρονομικές περιόδους της
σελήνης, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί.

ΠΙΝΑΚΑΣΘΝΗΤΑ ΕΤΗ

 360 (και κάτι) θνητές μέρες κάνουν ------------------------------------------------------------1

 Κρίτα Γιούγκα έχει ---------------------------------------------------------------------1,728,000
 Τρέτα Γιούγκα έχει ---------------------------------------------------------------------1,296,000
 Ντβαπάρα Γιούγκα έχει ------------------------------------------------------------------864,000
 Κάλι Γιούγκα έχει -------------------------------------------------------------------------432,000
 Μάχα Γιούγκα, ή οι τέσσερεις προηγούμενες, έχουν ------------------------------4,320,000
 71 Μάχα Γιούγκα αποτελούν τη βασιλεία ενός Μάνου, ή---------------------306,720,000
 14 Μάνου είναι ---------------------------------------------------------------------4,294,080,000
 Προσθέστε το λυκαυγές και το λυκόφως μεταξύ κάθε Μάνου - ----------------25,920,000
 Αυτά τα ενδιάμεσα διαστήματα κάνουν 1000 Μάχα Γιούγκα, ένα Κάλπα, ή Μέρα του
Μπράχμα -----------------------------------------------------------------------------4,320,000,000
 Η νύχτα του Μπράχμα είναι ίση με τη Μέρα του και με τη Νύχτα μαζί ---8,640,000,000
 360 τέτοιες Ημέρες κάνουν το έτος του Μπράχμα --------------------- 3,110,400,000,000
 100 τέτοια έτη κάνουν τη ζωή του Μπράχμα ---------------------------311,040,000,000,000

Τα πρώτα 5000 έτη του Κάλι Γιούγκα θα ολοκληρωθούν μεταξύ των ετών 1897 και
1898. Αυτό το Γιούγκα άρχισε περίπου 3102 έτη πριν τη Χριστιανική εποχή, την εποχή
του θανάτου του Κρίσνα. Καθώς το 1897-98 δεν απέχει πολύ, οι σημερινοί επιστήμονες
θα έχουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν αν η ολοκλήρωση του κύκλου των πέντε
χιλιάδων ετών θα προηγηθεί ή θα ακολουθηθεί από αναταραχές ή μεγάλες πολιτικές,
επιστημονικές, ή φυσικές αλλαγές ή συνδυασμό όλων αυτών. Τώρα συμβαίνουν
κυκλικές μεταβολές καθώς χρόνο με το χρόνο οι ψυχές από προηγούμενους
πολιτισμούς ενσαρκώνονται σε αυτή την περίοδο που η ελευθερία της σκέψης και της
δράσης δεν είναι τόσο περιορισμένες στη Δύση, όπως συνέβαινε στο παρελθόν λόγω
της δογματικής θρησκευτικής προκατάληψης και του φανατισμού. Και στην παρούσα
περίοδο βρισκόμαστε σε έναν μεταβατικό κύκλο, όπου, όπως μια μεταβατική περίοδος
πρέπει να δηλώνει, όλα αλλάζουν στη φιλοσοφία, στη θρησκεία και την κοινωνία.
Κατά τη διάρκεια μιας μεταβατικής περιόδου, οι πλήρεις και τέλειοι αριθμοί και
κανόνες των κύκλων δεν κοινοποιούνται σε μια γενιά που έχει το χρήμα πάνω από
καθετί και χλευάζει την πνευματική όψη του ανθρώπου και της φύσης.

128
 Κεφάλαιο 15

Διαφοροποίηση των ειδών -- Ελλείποντες Κρίκοι

Μεταξύ της Επιστήμης και της Θεοσοφίας υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα, προς το παρόν
αγεφύρωτο, στο ζήτημα της καταγωγής του ανθρώπου και της διαφοροποίησης των
ειδών. Οι θεολόγοι στη Δύση προτείνουν επ’ αυτού μια θεωρία, δογματικά στηριγμένη
σε μια υποτιθέμενη αποκάλυψη, εξίσου αδύνατη με τη θεωρία των επιστημόνων. Και
ωστόσο οι θρησκευτικοί ερμηνευτές βρίσκονται πλησιέστερα απ’ότι η επιστήμη στην
αλήθεια. Η αλήθεια κρύβεται κάτω από τη θρησκευτική εκδοχή του Αδάμ και της Εύας
και με τις ιστορίες του Κάιν, του Σηθ και του Νώε συμβολίζεται αμυδρά η πραγματική
ιστορία των άλλων ανθρώπινων φυλών, όπου ο Αδάμ δεν εκπροσωπεί παρά μόνο μία
φυλή. Οι άνθρωποι που δέχτηκαν τον Κάιν και του έδωσαν μια σύζυγο ανήκαν σε
μερικές από εκείνες τις ανθρώπινες φυλές που είχαν εμφανιστεί ταυτόχρονα με αυτήν
επί κεφαλής της οποίας ήταν ο Αδάμ.

Η αρχική καταγωγή ή η πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου δεν πρόκειται να

αποκαλυφθεί, αν και μπορεί να γνωρίζουμε πότε και από πού προήλθαν οι άνθρωποι
αυτής της σφαίρας. Ο άνθρωπος πάντα υπήρχε. Αν όχι πάνω σε αυτή τη σφαίρα, τότε
σε κάποια άλλη, υπήρχε πάντα και θα υπάρχει πάντα κάπου στο Σύμπαν. Διαρκώς
τελειοποιούμενος και προσεγγίζοντας την εικόνα του Ουράνιου Ανθρώπου, υπάρχει
πάντα στο γίγνεσθαι. Επειδή όμως, ο ανθρώπινος νους δεν μπορεί να ανατρέξει σε
κάποια αρχή, θα ξεκινήσουμε με αυτή τη σφαίρα.

Σε αυτή τη γη και σε ολόκληρη την άλυσο των σφαιρών της οποίας η γη αποτελεί ένα
μέρος, εμφανίστηκαν ταυτόχρονα επτά ανθρώπινες φυλές που ήρθαν εδώ από άλλες
σφαίρες μιας παλαιότερης αλύσου. Και σε σχέση με αυτή τη γη — την τέταρτη σφαίρα
αυτής της αλύσου – αυτές οι επτά φυλές ήλθαν ταυτόχρονα από μια άλλη σφαίρα αυτής
της ίδιας αλύσου. Αυτή η σύγχρονη εμφάνιση των επτά φυλών συμβαίνει στον πρώτο
και εν μέρει στον δεύτερο Γύρο των σφαιρών. Στον δεύτερο Γύρο τα επτά σύνολα των
όντων συγχωνεύονται και το πεπρωμένο τους στη συνέχεια είναι να διαφοροποιηθούν
με αργό ρυθμό κατά τους επόμενους Γύρους, μέχρις ότου στον έβδομο Γύρο οι επτά

129
πρώτες μεγάλες φυλές θα είναι για άλλη μια φορά ευδιάκριτες, τόσο τέλειοι τύποι της
ανθρώπινης φυλής όσο αυτή η περίοδος εξέλιξης θα επιτρέψει.

Στην παρούσα περίοδο οι επτά φυλές είναι αναμειγμένες και υπάρχουν εκπρόσωποι από
όλες στις πολλές αποκαλούμενες ανθρώπινες φυλές, όπως ταξινομούνται από τη
σημερινή επιστήμη. Στόχος αυτής της συγχώνευσης και της επακόλουθης
διαφοροποίησης είναι να δοθεί σε κάθε φυλή το πλεονέκτημα της προόδου και της
δύναμης του συνόλου που προέρχεται από την προγενέστερη πρόοδο σε άλλους
πλανήτες και συστήματα. Γιατί η Φύση δεν κάνει ποτέ το έργο της με βιαστικό ή
ανάρμοστο τρόπο, αλλά με την ασφαλή μέθοδο της μείξης, προβολής και αποσύνδεσης
επιφέρει τη μέγιστη τελειότητα. Αυτή η μέθοδος ήταν κάποτε γνωστή στους
Αλχημιστές, παρόλο που ούτε και αυτοί κατανόησαν πλήρως όλες τις συνέπειές της.

Επομένως ο άνθρωπος δεν προήλθε από ένα και μόνο ζευγάρι. Ούτε προήλθε από
κάποια ομοταξία ή οικογένεια πιθήκων. Είναι μάταιο να προσβλέπουμε είτε στη
θρησκεία είτε στην επιστήμη για την απάντηση στο ερώτημα, γιατί η μεν επιστήμη
είναι συγκεχυμένη κατά δική της ομολογία, η δε θρησκεία έρχεται σε σύγκρουση με μια
αποκάλυψη που αλλιώς αναγράφεται στα κείμενά της και αλλιώς προβάλλεται από
τους ιερείς.

Ο Αδάμ ονομάζεται ο πρώτος άνθρωπος, αλλά το κείμενο στο οποίο βρίσκεται η

ιστορία δείχνει ότι άλλες ανθρώπινες φυλές πρέπει να είχαν υπάρξει στη γη πριν
ιδρύσει ο Κάιν μια πόλη. Άρα, η Βίβλος δεν υποστηρίζει τη θεωρία ενός μόνο
ζευγαριού. Αν πάρουμε μια από τις υποθέσεις της Επιστήμης και δεχτούμε προς στιγμή
ότι ο άνθρωπος και ο πίθηκος διαφοροποιήθηκαν από ένα κοινό πρόγονο, τότε, πρέπει
να αποφασίσουμε από πού ήρθε ο πρώτος πρόγονος. Το πρώτο αξίωμα της Στοάς πάνω
σε αυτό το θέμα είναι ότι επτά ανθρώπινες φυλές εμφανίστηκαν ταυτόχρονα πάνω στη
γη και η θεοσοφική θέση είναι ότι ο άνθρωπος δεν προήλθε από ένα και μόνο ζευγάρι ή
από το ζωικό βασίλειο.

Οι ποικιλίες χαρακτήρων και ικανοτήτων που εμφανίζονται αργότερα στην ανθρώπινη

ιστορία είναι προϊόν των διαφοροποιήσεων που επήλθαν στα Εγώ σε άλλες πολύ
προγενέστερες περιόδους εξέλιξης σε άλλες αλύσους των σφαιρών. Αυτές οι
παραλλαγές χαράχτηκαν τόσο βαθιά, ώστε να ισοδυναμούν με έμφυτα
χαρακτηριστικά. Για τις φυλές αυτής της σφαίρας η προηγούμενη περίοδος εξέλιξης

130
διανύθηκε στην άλυσο των σφαιρών, ορατός εκπρόσωπος της οποίας είναι η σελήνη
μας.

Το καυτό ερώτημα των ανθρωποειδών πιθήκων αναφορικά με τον άνθρωπο απαντιέται

από τους Διδασκάλους της Σοφίας που λένε ότι δεν είναι οι πίθηκοι πρόγονοί μας,
αλλά αντίθετα, ότι προήλθαν από τον ίδιο τον άνθρωπο. Σε μια από τις πρώτες
περιόδους της σφαίρας οι τότε άνθρωποι γέννησαν τα ανθρωποειδή ερχόμενοι σε επαφή
από μεγαλόσωμα θηλυκά του ζωικού βασιλείου και ένας ορισμένος αριθμός Εγώ που
ήταν προορισμένα μια μέρα να γίνουν άνθρωποι εγκλωβίστηκε σε ανθρωποειδή
σώματα. Ό,τι απέμεινε από τους απογόνους του αληθινού ανθρωποειδούς είναι οι
απόγονοι εκείνων των αφύσικων ανθρώπινων παιδιών και θα εξαφανιστούν βαθμιαία,
όταν τα Εγώ τους εισέλθουν σε ανθρώπινα σώματα. Εκείνα τα σώματα, κατά το ήμισυ
πίθηκοι και κατά το ήμισυ άνθρωποι, δεν μπορούσαν να εμψυχωθούν από αμιγώς
ζωώδη Εγώ και γι’ αυτό τον λόγο είναι γνωστά στη Μυστική Δοξασία ως η
«Καθυστερημένη Φυλή», η μόνη που δεν συμπεριλαμβάνεται στην εντολή της Φύσης
κατά την οποία δεν θα εισχωρήσουν άλλα Εγώ από τα κατώτερα βασίλεια στο
ανθρώπινο μέχρι το επόμενο Μανβαντάρα. Σε όλα, όμως, τα κατώτερα του ανθρώπινου
βασίλεια, εκτός από τα ανθρωποειδή, η είσοδος προς το ανθρώπινο στάδιο είναι τώρα
κλειστή και όλα τα Εγώ με υποδεέστερη μορφή πρέπει να περιμένουν τη σειρά τους
στον επόμενο μεγάλο Κύκλο. Και καθώς τα καθυστερημένα Εγώ της οικογένειας των
Ανθρωποειδών θα αναδυθούν στο ανθρώπινο στάδιο αργότερα, θα ανταμειφθούν με
αυτό τον τρόπο για τη μεγάλη παραμονή σε αυτή την υποβαθμισμένη φυλή. Όλοι οι
άλλοι πίθηκοι έχουν προέλθει κατά το συνηθισμένο τρόπο των εξελικτικών
διαδικασιών.

Σε αυτό το θέμα δεν μπορώ να κάνω τίποτα καλύτερο από το να αναφέρω τα λόγια ενός
των Διδασκάλων της Σοφίας, που παρουσιάζει την εσωτερική ανθρωπολογία από τη
Μυστική Δοξασία, ως εξής:

Η ανατομική ομοιότητα μεταξύ του Ανθρώπου και του ανώτερου

Πιθήκου, που τόσο συχνά αναφέρεται από τους Δαρβινιστές ως
υποδεικνύουσα κάποιο παλιό πρόγονο κοινό και στους δύο,
παρουσιάζει ένα ενδιαφέρον πρόβλημα, του οποίου η σωστή
επίλυση πρέπει να αναζητηθεί στην εσωτερική ερμηνεία της
γένεσης των πιθηκοειδών ζώων. Την έχουμε παρουσιάσει σε όσο

131
 βαθμό ήταν χρήσιμη, δηλώνοντας ότι η κτηνώδης κατάσταση
των αρχέγονων άνοων φυλών οδήγησε στην παραγωγή πελώριων
ανθρωπόμορφων τεράτων - απόγονων των ανθρώπινων και
ζωικών γονέων. Καθώς ο χρόνος κυλούσε και ενώ οι ακόμα ημι-
αστρικές μορφές παγιώνονταν στο φυσικό, οι απόγονοι αυτών
των πλασμάτων τροποποιήθηκαν από εξωτερικές συνθήκες,
μέχρις ότου το γένος ελαττούμενο σε μέγεθος, κατέληξε στους
πιο μικρόσωμους πίθηκους της Μειόκαινης περιόδου. Με αυτούς
οι μεταγενέστεροι Ατλάντιοι επανέλαβαν το αμάρτημα των
«Άνοων» - αυτή τη φορά με πλήρη ευθύνη. Συνέπεια του
παραπτώματός τους ήταν τα είδη που είναι σήμερα γνωστά ως
ανθρωποειδή. . . Ας θυμηθούμε την εσωτερική διδασκαλία που
μας λέει ότι ο Άνθρωπος είχε στον Τρίτο Γύρο μια γιγάντια
πιθηκοειδή μορφή στο αστρικό πεδίο. Το ίδιο και στο κλείσιμο
της Τρίτης Φυλής σε αυτό το Γύρο. Έτσι εξηγούνται τα
ανθρώπινα χαρακτηριστικά των πιθήκων, ιδιαίτερα των
μετέπειτα Ανθρωποειδών - εκτός από το γεγονός ότι αυτοί οι
τελευταίοι διατήρησαν λόγω κληρονομικότητας κάποια
ομοιότητα προς τους Ατλαντο-Λεμούριους προγόνους τους.

Οι ίδιοι Δάσκαλοι επιπλέον ισχυρίζονται, ότι τα θηλαστικά προέκυψαν στον τέταρτο

Γύρο μετά την εμφάνιση των ανθρώπων. Γι’ αυτό και δεν υπήρχε περιορισμός στη
γονιμότητα, επειδή οι ριζικοί τύποι των θηλαστικών δεν είχαν απομακρυνθεί πολύ
ώστε να προκύψει φυσικό εμπόδιο. Η αφύσικη ένωση στην τρίτη φυλή, όταν δεν είχε
δοθεί ακόμα στον άνθρωπο το φως του Μάνας, δεν ήταν αδίκημα κατά της Φύσης,
διότι, εφόσον δεν υπήρχε νους παρά μόνο εν σπέρματι, δεν μπορούσε να αποδοθεί
καμία ευθύνη. Στην τέταρτη όμως φυλή, όπου το φως του Μάνας ήταν παρόν, η
επανάληψη της πράξης από τη νέα φυλή ήταν αδίκημα, γιατί διεπράχθη με πλήρη
γνώση των συνεπειών και παρά την προειδοποίηση της συνείδησης. Η καρμική
συνέπειά του, που περιλαμβάνει πράγματι όλες τις φυλές, θα γίνει απόλυτα αισθητή και
κατανοητή σε πολύ μεταγενέστερο χρόνο από τώρα.

Όπως ο άνθρωπος ήλθε σε αυτή τη σφαίρα από άλλον πλανήτη, αν και τότε, βέβαια,
πριν παγιδευτεί από την ύλη ήταν ένα ον με πολύ μεγάλη δύναμη, έτσι και τα

132
κατώτερα βασίλεια ήλθαν με όμοιο τρόπο ως γονίδιο και τύπος από άλλους πλανήτες
και συνεχίζουν την εξέλιξή τους βήμα - βήμα προς τα πάνω με τη βοήθεια του
ανθρώπου, ο οποίος σε όλες τις περιόδους της εκδήλωσης βρίσκεται στην πρώτη
γραμμή του κύματος της ζωής.

Τα Εγώ στα κατώτερα βασίλεια δεν μπορούσαν να ολοκληρώσουν την εξέλιξή τους
στην προγενέστερη σφαίρα-άλυσο πριν τη διάλυσή της και φθάνοντας σε αυτή
προοδεύουν ανά τους αιώνες προσεγγίζοντας βαθμιαία το ανθρώπινο στάδιο. Κάποια
μέρα και αυτά θα γίνουν άνθρωποι και θα δρουν ως εμπροσθοφυλακή και οδηγοί
άλλων κατώτερων βασιλείων αυτής ή άλλων σφαιρών. Κατά τον ερχομό λοιπόν από
τον προηγούμενο πλανήτη έρχονται πάντα μαζί με την πρώτη και ανώτατη τάξη όντων
κάποιες μορφές ζωικής ζωής, κάποια φρούτα και άλλα προϊόντα, σαν υποδείγματα ή
τύποι για να χρησιμοποιηθούν εδώ. Μια λεπτομερής ανάλυση αυτού του θέματος τώρα
δεν θα ήταν χρήσιμη, όνταςπολύ μπροστά σε σχέση με την εποχή μας, θα έκανε
μερικούς να μας θεωρούν αστείους και άλλους να μας θεωρούν ανόητους. Αλλά
εφόσον οι γενικές μορφές των διαφόρων βασιλείων έχουν μεταφερθεί εδώ με αυτό τον
τρόπο, πρέπει στη συνέχεια να εξετάσουμε πώς άρχισε η διαφοροποίηση των ζώων
και άλλων κατώτερων ειδών και πώς συνεχίστηκε.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο η ευφυής αρωγή και η παρέμβαση από έναν νου ή σύνολο
νοών είναι απολύτως απαραίτητη. Τέτοια αρωγή και παρέμβαση ήταν και είναι
γεγονός, γιατί η Φύση δεν μπορεί αβοήθητη να κάνει το έργο της σωστά. Αλλά δεν
εννοώ ότι Θεός ή άγγελος παρεμβαίνει και βοηθά. Ο άνθρωπος το κάνει αυτό. Όχι ο
σημερινός άνθρωπος, έτσι αδύναμος και ανίδεος όπως είναι, αλλά μεγάλες ψυχές,
ανώτεροι και άγιοι άνθρωποι με τεράστια δύναμη, γνώση και σοφία. Αυτό ακριβώς που
κάθε άνθρωπος θα ήξερε σήμερα ότι θα γινόταν, αν η θρησκεία από τη μια και η
επιστήμη από την άλλη δεν είχαν χρωματίσει μια τέτοια εικόνα της αδυναμίας μας, του
έμφυτου κακού και μιας καθαρά υλικής προέλευσής μας, ώστε σχεδόν όλοι οι
άνθρωποι να νομίζουν ότι είναι μαριονέτες του Θεού ή της σκληρής μοίρας χωρίς
ελπίδα ή να ζουν έχοντας προ οφθαλμών έναν υποβαθμισμένο και εγωιστικό σκοπό και
για τώρα και για μετά. Έχουν δοθεί διάφορα ονόματα σ’ αυτά τα όντα που τώρα έχουν
απομακρυνθεί από το πεδίο μας. Έχουν ονομαστεί Ντυάνι, Δημιουργοί, Οδηγοί,
Μεγάλα Πνεύματα, κ.λ.π. και τους αποδίδονται πολλοί τίτλοι. Στη Θεοσοφική
γραμματεία αποκαλούνται Ντυάνι.

133
Με μεθόδους γνωστές σε αυτούς και στη Μεγάλη Στοά, επιδρούν στις μορφές που
έρχονται έτσι, αλλού προσθέτοντας αλλού αφαιρώντας και συχνά μετατρέποντας, και
βαθμιαία μετασχηματίζουν με τροποποιήσεις και προσθήκες τα βασίλεια της φύσης
καθώς και το σταδιακά σχηματιζόμενο ακατέργαστο σώμα του ανθρώπου. Αυτή η
διαδικασία συνεχίζεται κυρίως στην καθαρά αστρική περίοδο που προηγείται του
πυκνού φυσικού σταδίου, αφού οι ωθήσεις που δίνονται κατ’ αυτόν τον τρόπο θα
προχωρήσουν ασφαλώς κατά τις επόμενες περιόδους. Όταν το μέσο σημείο εξέλιξης
φτάνει, τα είδη αναδύονται στο παρόν στάδιο χωρίς να είναι εμφανής η σύνδεση στο
μάτι του ανθρώπου ή στα όργανά μας.

Οι σημερινές έρευνες έχουν ανιχνεύσει ορισμένα είδη μέχρις ενός σημείου όπου,
καθώς ομολογείται, δεν είναι γνωστό σε ποια ρίζα ανάγονται. Παίρνοντας για
παράδειγμα τα βόδια αφενός και τα άλογα αφετέρου, βλέπουμε ότι και τα δύο έχουν
οπλές, αλλά τα μεν έχουν μια χωρισμένη οπλή και τα δε μόνο ένα δάκτυλο ποδιού.
Όταν φθάνουμε στον απώτατο πρόγονο καθενός απ’ αυτά, επανερχόμαστε στο μέσο
σημείο και εκεί η Επιστήμη πρέπει να σταματήσει. Σε αυτό το σημείο η σοφία των
Διδασκάλων έρχεται να δείξει ότι πίσω απ’ αυτό βρίσκεται η αστρική περιοχή της
αρχαίας εξέλιξης, όπου υπήρχαν οι ριζικοί τύποι με τους οποίους οι Ντυάνι άρχισαν
την εξέλιξη μετατρέποντας και προσθέτοντας, διαδικασία που κατέληξε στην κατοπινή
διαφοροποίηση σε αυτό το πυκνό πεδίο σε ποικίλες οικογένειες, είδη και γένη.

Μια τεράστια χρονική περίοδος περίπου 300.000.000 ετών, διανύθηκε από τη γη, τον
άνθρωπο και όλα τα βασίλεια της φύσης σε ένα αστρικό στάδιο. Τότε δεν υπήρχε
ακατέργαστη ύλη όπως την ξέρουμε τώρα. Τούτο έγινε στους πρώτους γύρους, όταν η
Φύση προχωρούσε αργά με το έργο της τελειοποίησης των τύπων στο αστρικό πεδίο,
που είναι ύλη, αν και πολύ λεπτοφυής στη σύστασή της. Στο τέλος αυτής της μακράς
χρονικής περιόδου άρχισε η διαδικασία της σκλήρυνσης, κατά την οποία η μορφή του
ανθρώπου ήταν η πρώτη που στερεοποιήθηκε και κατόπιν μερικά αστρικά πρωτότυπα
των προηγούμενων Γύρων άρχισαν να στερεοποιούνται, αν και πραγματικά ανήκαν σε
μια προγενέστερη περίοδο όπου όλα ήταν αστρικά. Όταν αυτά τα απολιθώματα
ανακαλύπτονται, υποστηρίζεται ότι πρέπει να ανήκουν σε πλάσματα που συνυπήρξαν
με το ακατέργαστο φυσικό σώμα του ανθρώπου.

Ενώ αυτό το επιχείρημα είναι αρκετά σωστό σύμφωνα με τις άλλες θεωρίες της
Επιστήμης, γίνεται απλή υπόθεση αν αποδεχτούμε την ύπαρξη της αστρικής περιόδου.

134
Το να προχωρήσουμε σε περαιτέρω λεπτομέρειες θα υπερέβαινε τον στόχο αυτής της
εργασίας. Μπορούμε όμως παρεμπιπτόντως, να πούμε ότι ούτε η μέλισσα ούτε το
σιτάρι δεν θα μπορούσαν να έχουν υποστεί την αρχική διαφοροποίησή τους σε αυτή
την άλυσο των σφαιρών, αλλά πρέπει να παράχθηκαν και να ολοκληρώθηκαν σε
κάποια άλλη από την οποία μεταφέρθηκαν στην παρούσα. Το γιατί συμβαίνει αυτό θα
ήθελα επί του παρόντος να το αφήσω στην εικασία.

Στη συνολική θεωρία μπορεί να αντιταχθεί ότι η Επιστήμη δεν μπόρεσε να βρει τους
ελλείποντες κρίκους μεταξύ των ριζών-τύπων της αστρικής περιόδου και των
παρόντων απολιθωμάτων ή ζωντανών ειδών. Κατά το έτος 1893 στη Μόσχα, ο
Καθηγητής Βιρτσόφ ανέφερε σε μια διάλεξη ότι ο ελλείπων κρίκος ήταν πάντα
απόμακρος, πάντα ήταν ένα όνειρο και ότι δεν υπήρξε καμιά χειροπιαστή μαρτυρία που
να δείχνει ότι ο άνθρωπος προέρχεται από τα ζώα.

Αυτό πράγματι αληθεύει και κανένα είδος ελλείποντος κρίκου δεν θα ανακαλυφθεί από
την Επιστήμη με τις τρέχουσες μεθόδους. Γιατί όλα αυτά βρίσκονται στο αστρικό
πεδίο και επομένως είναι αόρατα στο φυσικό μάτι. Μπορούν μόνο να γίνουν αντιληπτά
από τις εσωτερικές αστρικές αισθήσεις, που πρέπει πρώτα να εκπαιδευθούν για να
κάνουν καλά τη δουλειά τους και μέχρι να παραδεχτεί η Επιστήμη την ύπαρξη των
αστρικών και εσωτερικών αισθήσεων δεν θα προσπαθήσει ποτέ να τις αναπτύξει. Ποτέ
επομένως δεν θα διαθέτει η Επιστήμη τα όργανα για την ανακάλυψη των αστρικών
κρίκων που έμειναν στο αστρικό πεδίο κατά τη μακραίωνη πορεία διαφοροποίησης. Τα
απολιθώματα που προαναφέραμε, που είχαν, ας πούμε, στερεοποιηθεί από παλιά,
αποτελούν μια εξαίρεση στη μη δυνατότητα εύρεσης ελλειπόντων κρίκων, αλλά είναι
αδιέξοδοι δρόμοι για την Επιστήμη αφού δεν αναγνωρίζει κανένα από τα απαραίτητα
δεδομένα.

Ο στόχος όλης αυτής της διαφοροποίησης, συγχώνευσης και διαχωρισμού

διατυπώνεται με ωραίο τρόπο από έναν άλλο Διδάσκαλο, ως εξής: Η Φύση συνειδητά
προτιμά να είναι η ύλη ακατάλυτη στις οργανικές μάλλον παρά στις ανόργανες μορφές
και εργάζεται αργά αλλά αδιάκοπα προς την υλοποίηση αυτού του στόχου – την εξέλιξη
της συνειδητής ζωής μέσα από αδρανές υλικό. 17

17
Ο Απόκρυφος Κόσμος, του Α.Π.Σίνετ

135
 Κεφάλαιο 16

Ψυχικοί Νόμοι, Δυνάμεις, και Φαινόμενα

Το πεδίο των ψυχικών δυνάμεων, φαινομένων και δυναμικών είναι τεράστιο. Τέτοια
φαινόμενα είναι ορατά και οι δυνάμεις επιδεικνύονται κάθε μέρα σε κάθε τόπο, αλλά
μέχρι πριν από κάποια χρόνια οι επιστήμονες δεν τους έδιναν προσοχή, ενώ όσοι
αφηγούνταν τα περιστατικά ή δήλωναν ότι πίστευαν στην ψυχική φύση, χλευάζονταν.
Πριν από σαράντα περίπου χρόνια, ένα ενθουσιώδες ρεύμα σκέψης εμφανίστηκε στις
Ηνωμένες Πολιτείες αυτοαποκαλούμενο λανθασμένα "πνευματισμός", αλλά, ενώ του
δόθηκε μια σημαντική ευκαιρία, αδιαφόρησε γι’ αυτήν και περιέπεσε μόνο σε
αναζήτηση θαυμάτων χωρίς το παραμικρό ίχνος φιλοσοφίας.

Δεν κατάφερε να προοδεύσει παρά ελάχιστα, κάνοντας μόνο μια καταγραφή

πολλών ανεπεξέργαστων γεγονότων που επί τέσσερις δεκαετίες δεν μπόρεσαν να
προσελκύσουν σοβαρά την προσοχή των ανθρώπων γενικά. Αν και έχει εφαρμοστεί
στην πράξη και περιλαμβάνει στις τάξεις του πολλούς διανοούμενους, οι μεγάλοι
κίνδυνοι και οι βλάβες που συνέβαιναν στα ανθρώπινα όργανα που χρησιμοποιούνταν
και σε όσους τα ερευνούσαν, ελάχιστα ωφέλησαν την πρόοδο των ανθρώπων. Οι
οπαδοί της Στοάς, θα προτιμούσαν ο άνθρωπος να προοδεύει ομαλά στο μονοπάτι της
εξέλιξής του χωρίς να βλάπτεται. Όμως, και άλλοι δυτικοί ερευνητές των
αναγνωρισμένων σχολών δεν κατάφεραν πολλά περισσότερα, με αποτέλεσμα να μην
υπάρχει Δυτική Ψυχολογία αντάξια του ονόματός της.

Αυτή η έλλειψη ενός επαρκούς συστήματος Ψυχολογίας είναι φυσική συνέπεια της
υλιστικής μεροληψίας της Επιστήμης και της παραλυτικής επιρροής της δογματικής
θρησκείας. Η μία γελοιοποιεί την προσπάθεια και εμποδίζει τον δρόμο, η άλλη
απαγορεύει την έρευνα. Ωστόσο, ο Ρωμαιοκαθολικός κλάδος της Χριστιανικής
Εκκλησίας αποτελεί, κατά κάποιον τρόπο, εξαίρεση. Ανέκαθεν παραδεχόταν την
ύπαρξη του ψυχικού κόσμου - γιατί είναι η σφαίρα των διαβόλων και των αγγέλων,
αλλά καθώς οι άγγελοι εκδηλώνονται όποτε επιλέγουν και οι διάβολοι πρέπει να
αποφευχθούν, δεν επιτρέπει αυτή η Εκκλησία σε κανέναν να ανακατεύεται σε τέτοια

136
θέματα παρά μόνο σε εξουσιοδοτημένους ιερείς. Ως προς την απαγόρευση της ολέθριας
πρακτικής της νεκρομαντείας με την οποία ασχολούνται οι «πνευματιστές», η
Εκκλησία αυτή είχε δίκιο. Δεν είχε όμως δίκιο ως προς τις άλλες απαγορεύσεις και
περιορισμούς. Η πραγματική ψυχολογία είναι σήμερα προϊόν της Ανατολής. Αληθεύει
ότι το σύστημα έγινε γνωστό στη Δύση όταν ένας πολύ αρχαίος πολιτισμός άκμασε
στην Αμερική και σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης πριν από τη Χριστιανική εποχή,
αλλά τώρα η ψυχολογία στην αληθινή της διάσταση ανήκει στην Ανατολή.

Υπάρχουν ψυχικές δυνάμεις, ικανότητες και νόμοι; Αν υπάρχουν, τότε πρέπει να

υπάρχουν και τα φαινόμενα. Και αν όλα όσα έχουν περιγραφεί στα προηγούμενα
κεφάλαια είναι αληθινά, τότε και στον άνθρωπο υπάρχουν οι ίδιες ικανότητες και
δυνάμεις που βρίσκονται οπουδήποτε στη Φύση. Σύμφωνα με τους Διδασκάλους της
Σοφίας, ο άνθρωπος θεωρείται το ανώτατο προϊόν ολόκληρου του συστήματος της
εξέλιξης και καθρεφτίζει εντός του κάθε δύναμη της Φύσης, είτε θαυμαστή είτε
τρομερή. Είναι άνθρωπος, ακριβώς επειδή είναι ένας τέτοιος καθρέφτης.

Αυτό έχει προ πολλού αναγνωριστεί στην Ανατολή, όπου ο συγγραφέας έχει δει
επιδείξεις τέτοιων ικανοτήτων που θα ανέτρεπαν τις θεωρίες πολλών Δυτικών
επιστημόνων. Και στη Δύση ο συγγραφέας έχει επανειλημμένα γίνει αυτόπτης
μάρτυρας αυτών των φαινομένων. Γνωρίζει πως κάθε άνθρωπος κάθε φυλής έχει
δυνητικά τις ίδιες δυνάμεις. Όλα τα γνήσια ψυχικά ή, όπως συχνά αποκαλούνται,
μαγικά φαινόμενα που γίνονται από τον ανατολίτη φακίρη ή το γιόγκι
πραγματοποιούνται με τη χρήση φυσικών δυνάμεων και διαδικασιών που δεν μπορούν
ούτε καν να τις ονειρευτούν ακόμα στη Δύση. Ο μετεωρισμός του σώματος κατά
παράβαση της βαρύτητας είναι κάτι που γίνεται με ευκολία όταν γνωρίζει κανείς τέλεια
τη διαδικασία. Δεν αντιβαίνει σε κανένα νόμο. Η βαρύτητα είναι μόνο το ένα σκέλος
του νόμου.

Ο ανατολίτης σοφός παραδέχεται τη βαρύτητα, αν κάποιος επιθυμεί να υιοθετήσει αυτό

τον όρο, αλλά ο πραγματικός όρος είναι έλξη, το άλλο δε σκέλος του νόμου αποδίδεται
με τη λέξη άπωση, ενώ και τα δύο σκέλη διέπονται από τους σημαντικούς νόμους της
ηλεκτρικής δύναμης. Το βάρος και η σταθερότητα εξαρτώνται από την πολικότητα και
όταν η πολικότητα ενός αντικειμένου μεταβάλλεται ως προς τη γη που βρίσκεται κάτω
απ’ αυτό, τότε το αντικείμενο μπορεί να ανυψωθεί. Αλλά καθώς τα απλά αντικείμενα
δεν διαθέτουν τη συνειδητότητα που υπάρχει στον άνθρωπο, δεν μπορούν να

137
ανυψωθούν χωρίς ορισμένη εξωτερική βοήθεια. Το ανθρώπινο σώμα, εν τούτοις, θα
ανυψωθεί στον αέρα μη υποβοηθούμενο, σαν πουλί, όταν η πολικότητά του μεταβληθεί
κατ’ αυτόν τον τρόπο. Αυτή η αλλαγή επέρχεται συνειδητά με ένα συγκεκριμένο
σύστημα αναπνοής που είναι γνωστό στην Ανατολή. Μπορεί να προκληθεί επίσης
βοηθούμενο από ορισμένες φυσικές δυνάμεις για τις οποίες θα μιλήσουμε αργότερα,
στις περιπτώσεις εκείνων που χωρίς γνώση του νόμου εκτελούν τα φαινόμενα, όπως
συμβαίνει με τους Αγίους της Εκκλησίας.

Ένας τρίτος σημαντικός νόμος που υπεισέρχεται σε πολλά φαινόμενα της Ανατολής
και της Δύσης είναι αυτός της Συνοχής. Η δύναμη της Συνοχής είναι μια ξεχωριστή
δύναμη από μόνη της και όχι αποτέλεσμα, όπως θεωρείται. Πρέπει να είναι γνωστός
αυτός ο νόμος και η δράση του, αν πρόκειται να προκληθούν συγκεκριμένα φαινόμενα,
σαν αυτά, για παράδειγμα, που είδε ο συγγραφέας, δηλαδή το πέρασμα ενός στερεού
σιδερένιου δαχτυλιδιού μέσα από άλλο ή το πέρασμα μιας πέτρας μέσα από ένα
συμπαγή τοίχο. Επομένως, χρησιμοποιείται μια άλλη δύναμη που μπορεί να ονομασθεί
διασκορπίζουσα. Η συνοχή είναι η κυρίαρχη δύναμη, γιατί, τη στιγμή που η
διασκορπιθεισα δύναμη αποσύρεται, η συνεκτική δύναμη αποκαθιστά τα μόρια στην
αρχική τους θέση.

Με μια τέτοια μεγάλη δυναμική διεκπεραιώνοντας τη διαδικασία ο Αντέπτ έχει την

ικανότητα να διασπείρει τα άτομα ενός αντικειμένου – με την εξαίρεση πάντα του
ανθρώπινου σώματος- σε τέτοια απόσταση μεταξύ τους, ώστε να καταστήσει το
αντικείμενο αόρατο, και κατόπιν μπορεί να τα μεταβιβάσει σε ένα ρεύμα που
διαμορφώνεται στον αιθέρα σε οποιαδήποτε απόσταση πάνω στη γη. Όταν η
διασκορπιθείσα δύναμη φτάσει στο επιθυμητό σημείο, αποσύρεται, οπότε η συνοχή
αποκαθίσταται αμέσως και το αντικείμενο ξαναεμφανίζεται ανέπαφο. Μπορεί όλο αυτό
να ακούγεται φανταστικό, αλλά επειδή είναι γνωστό στη Στοά και στους οπαδούς της
σαν πραγματικό γεγονός, είναι εξίσου σίγουρο ότι η Επιστήμη αργά ή γρήγορα θα
παραδεχθεί την πρόταση.

Ο νους, όμως, του κοινού ανθρώπου διαποτισμένος από τον σύγχρονο υλισμό
αναρωτιέται πώς είναι εφικτοί όλοι αυτοί οι χειρισμοί, βλέποντας ότι δεν αναφέρεται η
χρήση κάποιων οργάνων. Τα όργανα βρίσκονται στο σώμα και στον εγκέφαλο του
ανθρώπου. Κατά την άποψη της Στοάς «ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι μια ανεξάντλητη
γεννήτρια δύναμης» και η πλήρης γνώση των εσωτερικών χημικών και δυναμικών

138
νόμων της Φύσης μαζί με έναν εκπαιδευμένο νου, δίνει στον κάτοχό του τη δύναμη να
θέτει σε εφαρμογή τους νόμους στους οποίους έχω αναφερθεί. Αυτό θα είναι το
απόκτημα του ανθρώπου στο μέλλον, αλλά θα το είχε και στο παρόν, αν δεν υπήρχε
τυφλός δογματισμός, εγωισμός, και υλιστική δυσπιστία. Ακόμα και ο Χριστιανός δεν
ζει σύμφωνα με όσα πολύ αληθινά είπε ο Κύριός του, ότι αν κάποιος έχει πίστη, μπορεί
να μετακινήσει ακόμα και ένα βουνό. Όταν η γνώση του νόμου προστεθεί στην πίστη
υπερισχύει της ύλης, του νου, του χώρου και του χρόνου.

Χρησιμοποιώντας τις ίδιες δυνάμεις, ο εκπαιδευμένος Αντέπτ μπορεί να παράγει

μπροστά στα μάτια μας, απτά υλικά που δεν ήταν ορατά πριν σε όποιο σχήμα
επιθυμούμε. Αυτό ο αδαής θα το αποκαλούσε δημιουργία, αλλά δεν είναι παρά εξέλιξη
ενώπιόν σας. Η ύλη κρατείται σε αιώρηση στον αέρα γύρω μας. Κάθε μόριο ύλης,
ορατό ή ακόμα αόρατο, έχει περάσει από κάθε δυνατή μορφή και αυτό που κάνει ο
Αντέπτ είναι να επιλέγει κάποια επιθυμητή μορφή, που υφίσταται, όπως όλες, στο
Αστρικό Φως και στη συνέχεια, προσπαθώντας με τη βοήθεια της Θέλησης και της
Φαντασίας, επενδύει τη μορφή με ύλη μέσω «προβολής».

Το αντικείμενο που κατασκευάζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο θα χαθεί, εκτός αν

χρησιμοποιηθούν άλλες διαδικασίες που δεν χρειάζεται να τις περιγράψουμε εδώ,
οπότε θα συνεχίσει να υπάρχει για πάντα. Και αν είναι επιθυμητό να γίνει ορατό ένα
μήνυμα σε χαρτί ή άλλη επιφάνεια, εφαρμόζονται οι ίδιοι νόμοι και δυνάμεις. Η
ευδιάκριτη - φωτογραφικά και αισθητά καθορισμένη – εικόνα κάθε γραμμής, κάθε
γράμματος ή εικόνας παίρνει μορφή στον νου και κατόπιν από τον αέρα ρέει η
χρωστική ουσία για να πέσει μέσα στα όρια που καθόρισε ο εγκέφαλος «η ανεξάντλητη
γεννήτρια δύναμης και μορφής». Όλα αυτά τα είδε ο συγγραφέας να πραγματοποιούνται
όπως τα περιγράφει και όχι μέσω κάποιου πληρωμένου ή ανεύθυνου διαμέσου, για
τούτο και γνωρίζει το θέμα για το οποίο μιλάει.

Αυτό λοιπόν φυσικά οδηγεί στην πρόταση ότι η ανθρώπινη Θέληση είναι παντοδύναμη
και η Φαντασία είναι μια χρησιμότατη ικανότητα με δυναμική. Η Φαντασία είναι η
εικονοποιός δύναμη του ανθρώπινου νου. Στο συνηθισμένο μέσο άνθρωπο δεν έχει
υποστεί αρκετή επεξεργασία ή δύναμη ώστε να είναι κάτι περισσότερο από ένα είδος
ονείρου, αλλά μπορεί να διδαχτεί. Όταν διδαχτεί γίνεται ο δημιουργός του ανθρώπινου
εργαστηρίου. Φτάνοντας σε αυτό το στάδιο φτιάχνει μια μήτρα στην Αστρική ουσία
μέσω της οποίας θα προκύψουν τα αποτελέσματα αντικειμενικά. Είναι η μεγαλύτερη

139
δύναμη, μετά τη Θέληση, μέσα στο πλήθος των περίπλοκων ανθρώπινων οργάνων. Ο
σύγχρονος δυτικός ορισμός της φαντασίας είναι ατελής και απέχει πολύ από την ουσία.
Χρησιμοποιείται κυρίως για να χαρακτηρίσει τη φαντασίωση ή την παρανόηση και σε
κάθε περίπτωση αντιπροσωπεύει τη μη πραγματικότητα. Είναι αδύνατον να βρούμε
άλλον όρο εξίσου κατάλληλο, γιατί μια από τις δυνάμεις της εκπαιδευμένης φαντασίας
είναι η δύναμη της κατασκευής εικόνων.

Η λέξη φαντασία προέρχεται από όσα δηλώνουν το σχηματισμό ή την αντανάκλαση

μιας εικόνας. Όταν αυτή η ικανότητα χρησιμοποιείται ή μάλλον αναγκάζεται να
ενεργεί με ανεξέλεγκτο τρόπο, δίνει στη Δύση την ιδέα μόνο που καλύπτεται από τη
λέξη «φαντασίωση». Και αυτό είναι σωστό, αλλά μπορεί να διευρυνθούν το όριά της,
πράγμα που όταν επιτευχθεί, κάνει τη Φαντασία να αναπτύσσει στην Αστρική ουσία
μια πραγματική εικόνα ή μορφή που μπορεί τότε να χρησιμοποιηθεί όπως ακριβώς ένα
σιδερένιο καλούπι χρησιμοποιεί μια ποσότητα άμμου για το λειωμένο σίδερο. Είναι
επομένως η κυρίαρχη ικανότητα, εφόσον η θέληση δεν μπορεί να αποδώσει αν η
φαντασία είναι αδύνατη ή ανεκπαίδευτη. Για παράδειγμα, αν ο άνθρωπος που θέλει να
προκαλέσει πτώση από τον αέρα αμφιταλαντεύεται έστω και λίγο με την εικόνα που
κατασκευάστηκε στην Αστρική ουσία, το χρώμα θα πέσει πάνω στο χαρτί με έναν
αντίστοιχα παραπαίοντα και συγκεχυμένο τρόπο.

Για να επικοινωνήσει με κάποιον άλλον νου σε οποιαδήποτε απόσταση ο Αντέπτ

προσαρμόζει όλα τα μόρια του εγκεφάλου και όλες τις σκέψεις του νου έτσι ώστε να
δονηθούν σύμφωνα με εκείνον το νου. Πρέπει, όμως, τότε εκείνος ο άλλος νους και ο
εγκέφαλος είτε με τη θέλησή τους να αφεθούν να περιέλθουν στην ίδια συμφωνία είτε
να συνταχθούν εκούσια. Έτσι, παρόλο που ο Αντέπτ μπορεί να είναι στη Βομβάη και ο
φίλος του στη Νέα Υόρκη, η απόσταση δεν αποτελεί εμπόδιο, γιατί οι εσωτερικές
αισθήσεις δεν εξαρτώνται από την ακοή, αλλά μπορεί να αισθάνεται και να βλέπει τις
σκέψεις και τις εικόνες στο νου του άλλου ανθρώπου.

Όταν θέλει να ψάξει στον νου και να συλλάβει τις σκέψεις ενός άλλου και τις εικόνες
γύρω του όσων σκέφτηκε και παρατήρησε, η εσωτερική όραση και ακοή του Αντέπτ
κατευθύνονται στον εν λόγω νου, οπότε μονομιάς όλα είναι ορατά. Αλλά, όπως
προαναφέρθηκε, μόνο ένας κακοήθης θα το έκανε αυτό, και οι Αντέπτ δεν το κάνουν
εκτός από περιπτώσεις για τις οποίες έχει δοθεί αυστηρή εντολή. Ο σύγχρονος
άνθρωπος δεν βλέπει κανένα παράπτωμα στο να ψάχνει τα μυστικά ενός άλλου μέσω

140
αυτής της δύναμης, αλλά οι Αντέπτ θεωρούν ότι αυτό είναι εισβολή στα δικαιώματα
του άλλου ανθρώπου. Κανένας άνθρωπος δεν έχει το δικαίωμα, ακόμη και όταν
διαθέτει τη δύναμη, να εισχωρεί στο νου κάποιου άλλου και να ανασύρει τα μυστικά
του.

Αυτός είναι ο νόμος της Στοάς που ισχύει για όσους ερευνούν. Αν κάποιος διαπιστώσει
ότι βρίσκεται κοντά στην ανακάλυψη των μυστικών κάποιου άλλου, πρέπει αμέσως να
αποσυρθεί και να μην προχωρήσει περισσότερο. Αν προχωρήσει, του αφαιρείται η
δύναμη, σε περίπτωση που είναι μαθητής. Οι άλλοι άνθρωποι θα πρέπει να αναλάβουν
τη συνέπεια μιας τέτοιας διάρρηξης. Γιατί η Φύση έχει τους νόμους της και τους
ελεγκτές της και αν διαπράττουμε κακουργήματα στον αστρικό κόσμο ο μέγας Νόμος
και οι θεματοφύλακές του για τους οποίους καμία δωροδοκία δεν είναι δυνατή, θα
εκτελέσουν την ποινή όσο κι αν χρειαστεί να περιμένουμε, ακόμα κι αν πρόκειται να
περιμένουμε δέκα χιλιάδες χρόνια.

Ιδού και άλλη μια διασφάλιση της ηθικής και των ηθών. Αλλά μέχρι να αποδεχτούν οι
άνθρωποι το φιλοσοφικό σύστημα που προτείνεται σε αυτό το βιβλίο, δεν θα θεωρούν
λάθος τη διάπραξη κακουργημάτων σε τομείς όπου ο ανίσχυρος ανθρώπινος νόμος
τους δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα, αλλά, συγχρόνως, με το να απορρίπτουν κατ’
αυτό τον τρόπο τη φιλοσοφία θα μεταθέτουν συνεχώς τη μέρα που όλοι θα μπορούν να
χρησιμοποιούν από κοινού αυτές τις μεγάλες δυνάμεις.

Ανάμεσα στα φαινόμενα που είναι χρήσιμο να παρατηρηθούν είναι και αυτό της
μετακίνησης αντικειμένων χωρίς φυσική επαφή. Αυτό μπορεί να γίνει με
περισσότερους από έναν τρόπους. Ο πρώτος είναι να εξωθήσουμε από το φυσικό σώμα
το Αστρικό χέρι και τον βραχίονα και έτσι να πιάσουμε το αντικείμενο που πρόκειται
να μετακινηθεί. Αυτό μπορεί να γίνει σε μια απόσταση από τον άνθρωπο τουλάχιστον
τριών μέτρων. Δεν προτίθεμαι να το αναλύσω, αναφέρομαι μόνο στις ιδιότητες της
Αστρικής ουσίας και των μελών του αστρικού σώματος. Αυτό θα χρησιμεύσει σε ένα
βαθμό για να εξηγήσουμε αρκετά από τα φαινόμενα των διαμέσων. Σχεδόν σε όλες τις
περιπτώσεις τέτοιας μετακίνησης το εγχείρημα επιτυγχάνεται χρησιμοποιώντας κατ’
αυτόν τον τρόπο το αόρατο αλλά υλικό Αστρικό χέρι.

Η δεύτερη μέθοδος είναι να χρησιμοποιηθούν τα στοιχειακά για τα οποία έχω μιλήσει.

Κατευθυνόμενα από τον εσωτερικό άνθρωπο έχουν τη δύναμη να μεταφέρουν

141
αντικείμενα μεταβάλλοντας την πολικότητα και τότε βλέπουμε, όπως συμβαίνει και με
τους Ινδούς φακίρηδες και με μερικά διάμεσα στην Αμερική, μικρά αντικείμενα να
κινούνται φαινομενικά χωρίς υποστήριξη. Αυτές οι στοιχειακές οντότητες
χρησιμοποιούνται όταν μεταφέρονται πράγματα από αποστάσεις που ξεπερνούν το
μήκος στο οποίο μπορούν να τεντωθούν τα Αστρικά μέλη. Το ότι τα διάμεσα δεν
ξέρουν ότι λειτουργούν έτσι δεν αποτελεί ενάντιο επιχείρημα. Σπάνια γνωρίζουν, αν το
γνωρίζουν καθόλου, με ποιό τρόπο πετυχαίνουν οποιοδήποτε εγχείρημα, η δε άγνοιά
τους για το νόμο δεν αποδεικνύει ότι ο νόμος δεν υπάρχει. Εκείνοι οι σπουδαστές που
έχουν δει εκ των έσω τις δυνάμεις να λειτουργούν, δεν χρειάζονται επιχειρήματα επ’
αυτού.

Η διόραση, η διακοή και η δεύτερη όραση σχετίζονται στενά μεταξύ τους. Κάθε
εφαρμογή απ’ αυτές συμπαρασύρει ταυτόχρονα και τις άλλες. Δεν είναι παρά
παραλλαγές της ίδιας δύναμης. Ο ήχος είναι ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της
Αστρικής σφαίρας και καθώς το φως συναρτάται με τον ήχο, το θέαμα προσλαμβάνεται
ταυτόχρονα με το άκουσμα. Το ότι βλέπουμε μια εικόνα με τις αστρικές αισθήσεις
σημαίνει ότι ταυτόχρονα υπάρχει ήχος και το άκουσμα του ήχου σημαίνει την
παρουσία μιας σχετικής εικόνας στην αστρική ουσία. Ο γνήσιος σπουδαστής του
αποκρυφισμού γνωρίζει πολύ καλά ότι κάθε ήχος παράγει ακαριαία μια εικόνα και
αυτό που στην Ανατολή είναι γνωστό από τόσο παλιά, έχει μόλις πρόσφατα αποδειχθεί
στη Δύση με την παραγωγή οπτικών ηχητικών εικόνων πάνω σε ένα τεντωμένο
τύμπανο. Αυτή η πλευρά του θέματος μπορεί να διερευνηθεί πολύ περισσότερο με τη
βοήθεια του αποκρυφισμού, αλλά, επειδή κάτι τέτοιο είναι επικίνδυνο στην παρούσα
κατάσταση της κοινωνίας, σταματώ σε αυτό το σημείο.

Στο Αστρικό Φως υπάρχουν εικόνες όλων ανεξαιρέτως των πραγμάτων που συνέβησαν
σε κάποιον, καθώς επίσης και οι εικόνες των γεγονότων που θα έρθουν, οι αιτίες των
οποίων είναι αρκετά καταφανείς και διαμορφωμένες. Εάν οι αιτίες είναι ακόμη
απροσδιόριστες, απροσδιόριστες θα είναι και οι εικόνες του μέλλοντος. Αλλά για τα
περισσότερα γεγονότα, για αρκετά χρόνια στο μέλλον, όλες οι δημιουργικές και
αποτελεσματικές αιτίες καθορίζονται πάντα αρκετά συγκεκριμένα, ώστε να επιτρέπουν
στον οραματιστή να τις βλέπει εκ των προτέρων ως παρόν. Όλοι οι διορατικοί ασκούν
την παράξενη ικανότητά τους, μέσω αυτών των εικόνων, ιδωμένων με τις εσωτερικές
αισθήσεις. Ωστόσο, είναι μια ικανότητα κοινή σε όλους τους ανθρώπους, μολονότι

142
κατά το πλείστον, είναι λίγο αναπτυγμένη. Ο αποκρυφισμός όμως ισχυρίζεται ότι αν ο
σπόρος αυτής της δύναμης δεν ήταν έστω και λίγο ενεργός στον καθένα, κανένας
άνθρωπος δεν θα μπορούσε να μεταβιβάσει σε άλλον κάποια ιδέα.

Στη διόραση οι εικόνες του Αστρικού Φωτός περνούν μπροστά από την εσωτερική
όραση και αντανακλώνται στο φυσικό μάτι από μέσα. Στη συνέχεια, εμφανίζονται
αντικειμενικά στον οραματιστή. Αν αφορούν παρελθόντα γεγονότα ή μελλοντικά, μόνο
η εικόνα γίνεται ορατή. Αν αφορούν γεγονότα που πράγματι συμβαίνουν εκείνη την
στιγμή, η σκηνή γίνεται αντιληπτή μέσω του αστρικού φωτός με την εσωτερική
αίσθηση. Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ κανονικής και διορατικής όρασης έγκειται
λοιπόν στο ότι στη διόραση, με την όραση σε εγρήγορση, η δόνηση φτάνει στον
εγκέφαλο πρώτα, από τον οποίο μεταβιβάζεται στο φυσικό μάτι, όπου προβάλλεται
μια εικόνα στον αμφιβληστροειδή, ακριβώς όπως ο περιστροφικός κύλινδρος του
φωνογράφου αναγκάζει το ακροστόμιο να δονείται ακριβώς όπως είχε δονηθεί η φωνή
όταν εισερχόταν στο δέκτη.

Στην κανονική όραση οι δονήσεις είναι ορατές από το μάτι πρώτα και μετά
μεταβιβάζονται στον εγκέφαλο. Τόσο οι εικόνες όσο και οι ήχοι προκαλούνται από
δονήσεις και επομένως κάθε ήχος μόλις παραχθεί διατηρείται στο Αστρικό Φως από
όπου η εσωτερική αίσθηση μπορεί να τον πάρει και εκ των έσω να τον μεταβιβάσει
στον εγκέφαλο από τον οποίο φτάνει στο φυσικό αυτί. Έτσι στη διακοή εξ αποστάσεως
ο ακροατής δεν ακούει με το αυτί, αλλά με το κέντρο της ακοής στο Αστρικό σώμα. Η
δεύτερη όραση είναι ή δεν είναι συνδυασμός διακοής και διόρασης, ανάλογα με την
περίπτωση και η συχνότητα με την οποία μελλοντικά γεγονότα γίνονται φανερά στον
οραματιστή δεύτερης όρασης προσθέτει ένα στοιχείο προφητείας.

Η ανώτατη τάξη διόρασης - αυτή του πνευματικού οράματος – είναι πολύ σπάνια. Ο
κοινός διορατικός ασχολείται μόνο με τις συνήθεις πτυχές και στρώματα της αστρικής
ύλης. Πνευματικό όραμα έρχεται μόνο σε εκείνους που είναι αγνοί, αφοσιωμένοι και
σταθεροί. Μπορεί να αποκτηθεί με ειδική ανάπτυξη του κατάλληλου οργάνου στο
σώμα μέσω του οποίου και μόνο μια τέτοια όραση είναι δυνατή και μόνο μετά από
πειθαρχία, μακρά εκπαίδευση και απόλυτο αλτρουισμό. Κάθε άλλη διόραση είναι
προσωρινή, ανεπαρκής και αποσπασματική, αφού ασχολείται όπως συμβαίνει
πράγματι, μόνο με την ύλη και την ψευδαίσθηση.

143
Ο αποσπασματικός και ανεπαρκής χαρακτήρας της προκύπτει από το γεγονός ότι
σπάνια ένας διορατικός έχει τη δύναμη να βλέπει κάθε φορά σε περισσότερες από μία
από τις χαμηλότερες βαθμίδες Αστρικής ουσίας. Οι αγνοί και οι θαρραλέοι μπορούν να
ασχολούνται με το μέλλον και το παρόν πολύ καλύτερα από οποιονδήποτε διορατικό.
Αλλά επειδή η ύπαρξη αυτών των δυο δυνάμεων αποδεικνύει την παρουσία εντός μας
των εσωτερικών αισθήσεων και του αναγκαίου μέσου - του Αστρικού Φωτός - ασκούν
ως τέτοιες ανθρώπινες ικανότητες σημαντική επίδραση σε όσα ισχυρίζονται τα
αποκαλούμενα «πνεύματα» των πνευματιστικών συνεδριών.

Τα όνειρα είναι μερικές φορές αποτέλεσμα της δράσης του εγκεφάλου που γίνεται
αυτόματα και επίσης παράγονται με τη μετάδοση στον εγκέφαλο από τον πραγματικό
εσωτερικό άνθρωπο εκείνων των σκηνών ή ιδεών, τόσο των υψηλών όσο και των
ευτελών, που ο πραγματικός άνθρωπος είδε ενώ το σώμα κοιμόταν. Φιλτράρονται
έπειτα στον εγκέφαλο σα να επιπλέουν στην ψυχή καθώς αυτή βυθίζεται στο σώμα.
Αυτά τα όνειρα μπορεί να είναι χρήσιμα, αλλά συνήθως η ανάληψη σωματικής
δραστηριότητας καταστρέφει το νόημά τους, διαστρεβλώνει την εικόνα και προκαλεί
γενική σύγχυση.

Αλλά το πιο σημαντικό πράγμα, ως προς τα όνειρα, είναι ότι όταν τα βλέπει κάποιος,
αντιλαμβάνεται και αισθάνεται και αυτό είναι ένα από τα επιχειρήματα υπέρ της
ύπαρξης του εσωτερικού ανθρώπου. Στον ύπνο ο εσωτερικός άνθρωπος επικοινωνεί με
ανώτερες διάνοιες και μερικές φορές καταφέρνει να εντυπώνει στον εγκέφαλο ό,τι
αποκομίζει, είτε μια υψηλή ιδέα είτε ένα προφητικό όραμα ή δεν το κατορθώνει
εξαιτίας της αντίστασης του εγκεφαλικού ιστού. Το κάρμα του ανθρώπου επίσης
καθορίζει το νόημα ενός ονείρου, γιατί ένας βασιλιάς μπορεί να ονειρεύεται αυτό που
σχετίζεται με το βασίλειό του, ενώ το ίδιο όνειρο για έναν απλό πολίτη δεν έχει καμία
σημασία. Όπως όμως είπε ο Ιώβ: «Ο άνθρωπος μαθαίνει στα όνειρα και στα οράματα
της νύκτας».

Τα φαντάσματα και τα διπλά ανήκουν σε δύο γενικές κατηγορίες. Η μια, τα αστρικά

κελύφη ή εικόνες από τον αστρικό κόσμο, είτε πράγματι ορατά στο μάτι είτε
αποτέλεσμα της εσωτερικής δόνησης που προβάλλεται στο μάτι, κάνοντας έτσι τον
άνθρωπο να νομίζει ότι βλέπει μια αντικειμενική μορφή εξωτερικά. Η άλλη, το αστρικό
σώμα ζωντανών ανθρώπων με πλήρη ή μερική μόνο συνειδητότητα. Κοπιώδεις
απόπειρες από Εταιρείες Ψυχικών Ερευνών να αποδείξουν την ύπαρξη φαντασμάτων

144
χωρίς να γνωρίζουν αυτούς τους νόμους, δεν αποδεικνύουν τίποτα στην
πραγματικότητα, γιατί δεκαεννιά στις είκοσι αναγνωρισμένες περιπτώσεις μπορεί να
αποτελούν αντικειμενικοποίηση της εικόνας που είναι εντυπωμένη στον εγκέφαλο.
Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν δει τέτοιες παρουσίες.
Φαντάσματα πρόσφατα πεθαμένων ανθρώπων μπορεί να είναι είτε εικόνες που έγιναν
αντικειμενικές όπως περιγράφτηκε ή το αστρικό σώμα του θανόντος, καλούμενο σε
αυτό το στάδιο, Καμαρούπα. Και καθώς οι θνήσκουσες σκέψεις και δυνάμεις που
απελευθερώνονται από το σώμα είναι πολύ ισχυρές, έχουμε περισσότερες διηγήσεις
τέτοιων εμφανίσεων απ' οποιαδήποτε άλλη κατηγορία.

Ο Αντέπτ μπορεί να εκπέμψει αυτό το φάντασμα, που ωστόσο ονομάζεται αλλιώς,

γιατί αποτελείται από το συνειδητό και εκπαιδευμένο αστρικό σώμα του που είναι
προικισμένο με όλη τη νοημοσύνη του χωρίς να είναι πλήρως αποσυνδεμένο από το
φυσικό του πλαίσιο.

Η Θεοσοφία δεν αρνείται ούτε αγνοεί τους φυσικούς νόμους που έχει ανακαλύψει η
επιστήμη. Τους παραδέχεται όλους όπως αποδεικνύονται, αλλά υποστηρίζει την
ύπαρξη άλλων που τροποποιούν τη δράση εκείνων που γνωρίζουμε κανονικά. Πίσω
από όλα τα ορατά φαινόμενα υπάρχει ο απόκρυφος κόσμος με τον ιδεατό μηχανισμό
του. Αυτός ο απόκρυφος κόσμος μπορεί να κατανοηθεί απολύτως μόνο μέσω των
εσωτερικών αισθήσεων που ανήκουν σε αυτόν. Αυτές οι αισθήσεις δεν θα αναπτυχθούν
εύκολα αν αρνηθούμε ότι υπάρχουν. Ο εγκέφαλος και ο νους δρώντας από κοινού
έχουν τη δύναμη να εξελίσσουν τις μορφές, πρώτα ως αστρικές σε αστρική ουσία και
κατόπιν ως ορατές με συσσώρευση της ύλης σε αυτό το πεδίο. Η αντικειμενικότητα
εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αντίληψη και η αντίληψη μπορεί να επηρεαστεί
από εσωτερικά ερεθίσματα. Έτσι ένας αυτόπτης μάρτυρας μπορεί είτε να δει από μόνος
του ένα αντικείμενο που πράγματι υπάρχει εξωτερικά, είτε μπορεί να υποβοηθηθεί να
δει ένα αντικείμενο με εσωτερικό ερέθισμα. Αυτό μας δίνει τρεις τύπους όρασης: (α) με
τα μάτια μέσω του φωτός από ένα αντικείμενο, (β) με τις εσωτερικές αισθήσεις μέσω
του Αστρικού Φωτός και (γ) με εσωτερικό ερέθισμα που κάνει τα μάτια να το
αναφέρουν στον εγκέφαλο, προβάλλοντας έτσι την εσωτερική εικόνα προς τα έξω. Τα
φαινόμενα των άλλων αισθήσεων μπορούν να ταξινομηθούν με τον ίδιο τρόπο.

Όλα τα φαινόμενα δηλαδή του υπνωτισμού, της διόρασης, της διακοής, της
διαμεσότητας και όσα δεν εκτελούνται συνειδητά μπορούν να εξηγηθούν, εφόσον η

145
Αστρική ουσία είναι ο καταγραφέας όλων των σκέψεων, ήχων, εικόνων και άλλων
δονήσεων, ο δε εσωτερικός άνθρωπος είναι ένα ολοκληρωμένο πρόσωπο ικανό να
πράττει είτε συντονιζόμενο με το φυσικό είτε όχι. Στην Αστρική ουσία υπάρχουν όλοι
οι ήχοι και οι εικόνες και στον Αστρικό άνθρωπο παραμένουν εντυπώσεις κάθε
γεγονότος, οσοδήποτε απόμακρου ή ασήμαντου. Δρώντας μαζί παράγουν τα φαινόμενα
που μοιάζουν τόσο παράξενα στους αρνητές ή στους απληροφόρητους περί τα
αξιώματα του αποκρυφισμού.

Αλλά για να εξηγήσει κανείς τα φαινόμενα που εκτελούν οι Αντέπτ, οι φακίρηδες, οι

γιόγκι και όλοι οι εκπαιδευμένοι αποκρυφιστές, πρέπει να κατανοήσει τους
απόκρυφους νόμους της χημείας, του νου, της δύναμης και της ύλης. Προφανώς, μια
εργασία σαν την παρούσα δεν είναι αρμόδια να ασχοληθεί με αυτά λεπτομερώς.

146
 Κεφάλαιο 17

Ψυχικά Φαινόμενα και Πνευματισμός

Σημαντική θέση στην ιστορία των ψυχικών φαινομένων κατέχουν οι καταγραφές του
επονομαζόμενου «πνευματισμού» στην Ευρώπη, Αμερική και αλλού. Πληροφοριακά
λέγω ότι κανένας όρος δεν παραποιήθηκε ποτέ τόσο όσο η λέξη «πνευματισμός» στην
Ευρώπη και την Αμερική, αφού δεν υπάρχει τίποτα πνευματικό σε αυτόν. Οι δοξασίες
που αφορούν στο γνήσιο πνευματισμό είναι αυτές που παρουσιάστηκαν στα
προηγούμενα κεφάλαια. Πράγματι, οι ψευδεπώνυμες πρακτικές των σύγχρονων
διαμέσων και των αποκαλούμενων πνευματιστών συνθέτουν τη λατρεία των νεκρών,
την παλαιού τύπου νεκρομαντεία η οποία ήταν πάντα απαγορευμένη από τους
πνευματικούς δασκάλους. Αυτές οι πρακτικές αποτελούν μια χονδροειδή υλοποίηση
της πνευματικής ιδέας και ασχολούνται με την ύλη περισσότερο παρά με το αντίθετό
της.

Μερικοί θεωρούν ότι αυτή η τάση πρωτοεμφανίστηκε πριν από περίπου σαράντα
χρόνια στην Αμερική, στο Ρότσεστερ της πολιτείας της Νέας Υόρκης, με τη
διαμεσότητα των αδελφών Φοξ, αλλά ήταν γνωστή στο Σάλεμ, όταν επικρατούσε
έξαρση της μαγείας. Όμως και στην Ευρώπη πριν εκατό χρόνια εφαρμόστηκαν οι ίδιες
πρακτικές, παρατηρήθηκαν παρόμοια φαινόμενα, εμφανίστηκαν διάμεσα και γίνονταν
πνευματιστικές συνεδρίες. Στην Ινδία ο πνευματισμός είναι πολύ γνωστός εδώ και
αιώνες και έχει σωστά ονομαστεί «λατρεία μπούτα», λέξη που υποδηλώνει την
απόπειρα επικοινωνίας με τον διάβολο ή με τα αστρικά υπολείμματα των νεκρών. Έτσι
θα έπρεπε να ονομάζεται και εδώ, γιατί με αυτή την πρακτική προκαλείται ερεθισμός,
επίκληση και επικοινωνία με τα χονδροειδή και διαβολικά ή γήινα μέρη του ανθρώπου.
Όσα όμως συνέβησαν κατά τη σαραντάχρονη αυτή μακρά περίοδο στην Αμερική
απαιτούν μια σύντομη εξέταση. Αυτά τα γεγονότα πρέπει να τα παραδεχτούν όλοι οι
ένθερμοι Θεόσοφοι. Η θεοσοφική εξήγηση και τα λογικά συμπεράσματα, ωστόσο,
είναι ολότελα διαφορετικά από εκείνα του μέσου πνευματιστή. Καμια φιλοσοφία δεν
αναπτύχθηκε στις τάξεις ή στα κείμενα του πνευματισμού. Μόνο η Θεοσοφία θα δώσει
την αληθινή εξήγηση, θα επισημάνει τις ατέλειες, θα αποκαλύψει τους κινδύνους και
θα προτείνει λύσεις.

147
Όπως είναι σαφές ότι η διόραση, η διακοή, η μεταβίβαση της σκέψης, η προφητεία, τα
όνειρα και τα οράματα, η ανύψωση, η εμφάνιση φαντασμάτων, όλα αυτά αποτελούν
δυνάμεις γνωστές επί αιώνες, έτσι και τα πιο πιεστικά ερωτήματα ως προς τον
πνευματισμό είναι τα σχετικά με την επικοινωνία με τις ψυχές εκείνων που άφησαν
αυτή τη γη όντας τώρα αποσαρκωμένοι και με αταξινόμητα πνεύματα που δεν έχουν
ενσαρκωθεί εδώ αλλά ανήκουν σε άλλες σφαίρες. Ίσως επίσης το ζήτημα της
υλοποίησης των μορφών στις πνευματιστικές συνεδρίες αξίζει κάποια προσοχή. Η
επικοινωνία περιλαμβάνει υπό ύπνωση ομιλία, γράψιμο σε πλάκα και άλλα γραψίματα,
ανεξέλεγκτους ψιθύρους, λόγια που εκφέρονται μέσω των φυσικών φωνητικών
οργάνων του διαμέσου και προσκόμιση γραπτών μηνυμάτων από τον αέρα.
Επικοινωνούν τα διάμεσα με τα πνεύματα των νεκρών; Οι αποθανόντες φίλοι μας
αντιλαμβάνονται την κατάσταση της ζωής που έχουν αφήσει και επιστρέφουν κάποιες
φορές για να μας μιλήσουν και να συζητήσουν μαζί μας;

Οι απαντήσεις έχουν δοθεί σε προηγούμενα κεφάλαια. Οι νεκροί μας δεν μας βλέπουν
εδώ. Είναι απαλλαγμένοι από το φοβερό πόνο που θα προκαλούσε ένα τέτοιο θέαμα.
Πότε-πότε ένα αγνό, μη πληρωμένο διάμεσο μπορεί, όντας σε ύπνωση, να ανέβει στην
κατάσταση όπου βρίσκεται η ψυχή ενός νεκρού και μπορεί να συγκρατήσει μερικά
αποσπάσματα από όσα ακούστηκαν εκεί. Αυτό όμως είναι σπάνιο. Πού και πού στην
πορεία δεκαετιών κάποιο υψηλό ανθρώπινο πνεύμα μπορεί να επιστρέψει για μια
στιγμή και να επικοινωνήσει με τους θνητούς με αλάθητο τρόπο. Κατά τη στιγμή του
θανάτου η ψυχή μπορεί να μιλήσει σε κάποιο φίλο στη γη πριν κλείσει η πόρτα
οριστικά. Αλλά η πλειοψηφία των επικοινωνιών που υποτίθεται ότι γίνονται
καθημερινά μέσω των διαμέσων προέρχεται από τα αστρικά μη νοήμονα υπολείμματα
των ανθρώπων ή σε πολλές περιπτώσεις οφείλονται αποκλειστικά στην
εφευρετικότητα, συλλογή, ανακάλυψη και λεκτικό συνδυασμό εκ μέρους του χαλαρά
προσκολλημένου Αστρικού σώματος του ζωντανού διαμέσου.

Διατυπώνονται ορισμένες αντιρρήσεις ως προς τη θεωρία της επικοινωνίας με τα

πνεύματα των νεκρών. Μερικές απ’ αυτές είναι:

Ι. Αυτά τα πνεύματα ποτέ δεν όρισαν τους νόμους που διέπουν

οιαδήποτε από τα φαινόμενα, εκτός από μερικές περιπτώσεις που η
Θεοσοφία ήδη είχε αναφέρει αλλά που δεν αποδέχονται οι πνευματιστές.

148
 Επειδή θα κατέστρεφε δομές σαν αυτές που δημιούργησε ο Α. Τζ.
Νταίηβις, αυτά τα συγκεκριμένα πνεύματα απαξιώθηκαν.

ΙΙ. Τα πνεύματα διαφωνούν μεταξύ τους καθώς το ένα περιγράφει τη

μεταθανάτια ζωή πολύ διαφορετικά από το άλλο. Αυτές οι διαφωνίες
ποικίλλουν ανάλογα με το διάμεσο και τις απόψεις που υποτίθεται ότι
είχε ο νεκρός όταν ζούσε. Ένα πνεύμα παραδέχεται τη μετενσάρκωση
και άλλα την αρνούνται.

ΙΙΙ. Τα πνεύματα δεν έχουν ανακαλύψει τίποτα σχετικό με την ιστορία,

την ανθρωπολογία ή άλλα σημαντικά θέματα και φαίνεται ότι έχουν
λιγότερη ικανότητα σ’ αυτόν τον τομέα από τους ζωντανούς. Και
παρόλο που συχνά ισχυρίζονται ότι είναι άνθρωποι που έζησαν σε
παλαιότερους πολιτισμούς, δείχνουν άγνοια γι’ αυτούς ή απλώς
επαναλαμβάνουν τις πρόσφατα δημοσιευμένες ανακαλύψεις.

ΙV. Σε αυτά τα σαράντα χρόνια καμιά λογική των φαινομένων ούτε της
εξέλιξης της διαμεσότητας δεν έχουμε αποκομίσει από τα πνεύματα.
Μεγάλοι φιλόσοφοι παρουσιάζονται σαν να μιλούν μέσω των διαμέσων,
αλλά αρθρώνουν μόνο ανοησίες και κοινοτοπίες.

V. Τα διάμεσα νιώθουν φυσική και ηθική θλίψη, κατηγορούνται για

απάτη, έχουν κριθεί ένοχα εξαπάτησης, αλλά τα πνεύματα που τα
καθοδηγούν και τα ελέγχουν δεν παρεμβαίνουν ούτε για να τα
προλάβουν ούτε για να τα σώσουν.

VI. Είναι αποδεκτό ότι όσοι τα καθοδηγούν και τα ελέγχουν

παραπλανούν και ωθούν σε απάτη.

VII. Καθαρά καταδεικνύεται μέσα από όσα λέγονται για τα πνεύματα

ότι οι ισχυρισμοί και η φιλοσοφία τους, αν υπάρχει, ποικίλλουν ανάλογα
με το διάμεσο και το πόσο προωθημένη είναι η σκέψη των
παρευρισκομένων πνευματιστών.

Μέσα απ’ όλα αυτά και από πολλά περισσότερα που θα μπορούσαν να παρατεθούν, ο
υλιστής επιστήμονας γελοιοποιείται όλο και περισσότερο, αλλά ο Θεόσοφος πρέπει να

149
συμπεράνει ότι οι οντότητες, αν υπάρχουν οντότητες που επικοινωνούν, δεν είναι
ανθρώπινα πνεύματα, και ότι οι εξηγήσεις πρέπει να αναζητηθούν σε κάποιες άλλες
θεωρίες.

Η υλοποίηση μιας μορφής από τον αέρα, ανεξάρτητα από το φυσικό σώμα του
διαμέσου, είναι γεγονός. Αλλά δεν είναι πνεύμα. Όπως πολύ σωστά ειπώθηκε από
κάποιο από τα «πνεύματα» που δεν εγκρίνει ο πνευματισμός, ένας τρόπος να παραχθεί
αυτό το φαινόμενο είναι με την αύξηση των ηλεκτρικών και μαγνητικών μορίων σε μια
μάζα πάνω στην οποία συσσωρεύεται ύλη και μια εικόνα που αντανακλάται από την
Αστρική σφαίρα. Αυτό είναι όλο. Παραπλανητικό όσο ένας σωρός από μουσελίνα και
μάσκες. Το πώς επιτυγχάνεται αυτό, είναι άλλο θέμα. Τα πνεύματα δεν μπορούν να το
εξηγήσουν, αλλά έχει γίνει απόπειρα να υποδειχθούν οι μέθοδοι και τα όργανα σε
προηγούμενα κεφάλαια.

Η δεύτερη μέθοδος προϋποθέτει τη χρήση του Αστρικού σώματος του ζωντανού

διαμέσου. Σε αυτή την περίπτωση η αστρική μορφή εκκρίνεται εκ μέρους του
διαμέσου, βαθμηδόν προσκολλά πάνω της μόρια που αντλούνται από τον αέρα και τα
σώματα των παρισταμένων, μέχρις ότου γίνει τελικά ορατή. Μερικές φορές θα μοιάζει
στο διάμεσο. Άλλες φορές έχει διαφορετική εμφάνιση. Σχεδόν πάντα απαιτείται
χαμηλός φωτισμός γιατί ένα δυνατό φως θα προκαλούσε βίαιη διαταραχή στην
Αστρική ουσία και θα δυσχέραινε την προβολή. Κάποιες αποκαλούμενες υλοποιήσεις
είναι ανόητες παρωδίες, γιατί δεν είναι παρά επίπεδα ελάσματα ηλεκτρικής και
μαγνητικής ουσίας πάνω στα οποία αντανακλώνται εικόνες από το Αστρικό Φως. Σε
αυτή την κατηγορία ανήκουν τα πρόσωπα των νεκρών, που όμως είναι απλά
απεικονισμένες παραισθήσεις.

Αν πρόκειται κάποιος να καταλάβει τα ψυχικά φαινόμενα που αναφέρονται στην

ιστορία του «πνευματισμού», είναι ανάγκη να γνωρίζει και να αποδέχεται τα εξής:

I. Την απόλυτη κληρονομικότητα του ανθρώπου αστρικά, πνευματικά και

ψυχικά, ως ενός όντος που γνωρίζει, συλλογίζεται, αισθάνεται και ενεργεί μέσω
του σώματος, του Αστρικού σώματος και της ψυχής.

ΙΙ. Τη φύση του νου, τη λειτουργία του, τις δυνάμεις του. Τη φύση και τη
δύναμη της φαντασίας. Τη διάρκεια και την επίδραση των εντυπώσεων.

150
Εξαιρετικά σημαντικό σ’ αυτό είναι η επιμονή τόσο της ελαχιστότερης
εντύπωσης όσο και της εντονότερης. Ότι κάθε εντύπωση παράγει μια εικόνα
στην ατομική αύρα. Και ότι μέσω αυτής γίνεται σύνδεση μεταξύ της αύρας των
φίλων και συγγενών, παλαιών, νέων, κοντινών, απόμακρων, και μακρινών σε
βαθμό συγγένειας: έτσι θα προέκυπτε ένα ευρύ φάσμα εφικτής όρασης για έναν
διορατικό.

ΙΙΙ. Τη φύση, το μέγεθος, τη λειτουργία και τη δύναμη των εσωτερικών

Αστρικών οργάνων και ικανοτήτων του ανθρώπου που περιλαμβάνονται στους
όρους Αστρικό σώμα και Κάμα. Ότι η λειτουργία τους δεν εμποδίζεται με την
ύπνωση ή τον ύπνο, αλλά εντείνονται στο διάμεσο όταν βρίσκεται σε έκσταση.
Ταυτόχρονα, η δράση τους δεν είναι ελεύθερη αλλά καθορίζεται από τη μαζική
χορδή της σκέψης των παρόντων ή από μια θέληση που υπερισχύει ή από τον
διάβολο που έχει την πρωτοκαθεδρία παρασκηνιακά. Αν ένας δύσπιστος
επιστημονικός ερευνητής είναι παρών, η διανοητική στάση του μπορεί να
ανακόψει τελείως τη δράση των δυνάμεων του διαμέσου με αυτό που θα
μπορούσαμε να ονομάσουμε διαδικασία ψύξης, που κανένας αγγλικός όρος δεν
μπορεί να περιγράψει επαρκώς.

IV. Τη μοίρα του πραγματικού ανθρώπου μετά το θάνατο, την κατάστασή του,
τη δύναμή του, τη δραστηριότητα εκεί και τη σχέση του, αν υπάρχει, με όσους
άφησε πίσω του εδώ.

V. Ότι ο μεσάζων μεταξύ του νου και του σώματος - το Αστρικό σώμα –
αποβάλλεται κατά το θάνατο και εγκαταλείπεται στο Αστρικό φως για να
εξαντληθεί σταδιακά. Και ότι ο πραγματικός άνθρωπος πηγαίνει στο Ντεβαχάν.

VI. Την ύπαρξη, τη φύση, τη δύναμη και τη λειτουργία του αστρικού φωτός και
τη θέση του ως ρυθμιστή στη Φύση. Ότι περιέχει, διατηρεί, και αντανακλά
εικόνες από καθετί πού συνέβη σε οποιονδήποτε, όπως επίσης και κάθε σκέψη.
Ότι διαποτίζει τη σφαίρα και την ατμόσφαιρα που την περιβάλλει. Ότι η
μετάδοση της δόνησης μέσω αυτού είναι κυριολεκτικά ακαριαία, εφόσον η
ταχύτητά του είναι πολύ μεγαλύτερη από την ταχύτητα της ηλεκτρικής
ενέργειας όπως γνωρίζουμε τώρα.

151
 VII. Την ύπαρξη στο Αστρικό φως όντων που δεν έχουν σώματα σαν τα δικά
μας, όντων που δεν έχουν ανθρώπινη φύση, που έχουν δυνάμεις, ικανότητες και
ένα είδος δικής τους συνειδητότητας. Περιλαμβάνουν τις στοιχειακές δυνάμεις
ή τα πνεύματα της φύσης διαφόρων κατηγοριών που έχουν σχέση με κάθε
λειτουργία της Φύσης και κάθε κίνηση του ανθρώπινου νου. Ότι αυτά τα
στοιχειακά δρουν στις πνευματιστικές συνεδρίες αυτόματα στις διάφορες
περιοχές τους. Δηλαδή, μια κατηγορία παρουσιάζει εικόνες, μια άλλη παράγει
ήχους και άλλες εκπολώνουν αντικείμενα για τους σκοπούς της προσκόμισης.
Μαζί τους στην Αστρική σφαίρα δρουν οι άψυχοι άνθρωποι που ζουν σε αυτή.
Σε αυτούς πρέπει να αποδοθεί το φαινόμενο, μεταξύ άλλων, της «ψιθυριστής
φωνής», που ηχεί πάντα σαν μια φωνή από ένα βαρέλι, ακριβώς γιατί ακούγεται
σε ένα κενό πράγμα απόλυτα απαραίτητο για μια οντότητα τόσο
απομακρυσμένη από το πνεύμα της. Η ιδιαίτερη χροιά αυτού του είδους της
φωνής δεν έχει θεωρηθεί σημαντική από τους πνευματιστές αλλά είναι
εξαιρετικά σημαντική σύμφωνα με την άποψη του αποκρυφισμού.

VIII. Την ύπαρξη και λειτουργία απόκρυφων νόμων και δυνάμεων στη φύση
που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή φαινομενικών
αποτελεσμάτων σε αυτό το πεδίο. Ότι αυτοί οι νόμοι και οι δυνάμεις μπορούν
να τεθούν σε λειτουργία από τον υποσυνείδητο άνθρωπο και από τα στοιχειακά
είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα και ότι πολλές από αυτές τις απόκρυφες
λειτουργίες είναι αυτόματες όπως ακριβώς το νερό παγώνει με το έντονο κρύο ή
όπως λιώνει ο πάγος με τη θερμότητα.

ΙΧ. Ότι το Αστρικό σώμα του διαμέσου, επειδή συγγενεύει με τη φύση της
Αστρικής ουσίας, μπορεί να επεκταθεί έξω από το φυσικό σώμα, μπορεί να
δράσει έξω από αυτό και μπορεί επίσης να εξωθήσει μερικές φορές κάποιο
τμήμα του όπως το χέρι, το βραχίονα ή το πόδι και με αυτό τον τρόπο να
μετακινήσει αντικείμενα, να γράψει επιστολές, να προκαλέσει αγγίγματα στο
σώμα και ούτω καθεξής έπ’ άπειρον. Και ότι το Αστρικό σώμα κάθε ανθρώπου
μπορεί να τον κάνει να νοιώσει μια αίσθηση, η οποία, μεταδιδόμενη στον
εγκέφαλο τον κάνει να νομίζει ότι τον αγγίζουν ή ότι έχει ακούσει έναν ήχο.

Η διαμεσότητα εγκυμονεί πολλούς κινδύνους επειδή το Αστρικό τμήμα του ανθρώπου

δρα, τώρα, φυσιολογικά μόνο όταν ενωθεί με το σώμα. Στο απώτατο μέλλον θα δρα

152
φυσιολογικά χωρίς σώμα, όπως έχει δράσει και στο απώτατο παρελθόν. Για να γίνει
κανείς διάμεσο σημαίνει ότι πρέπει να αποδιοργανωθεί από άποψη φυσιολογίας όπως
επίσης και στο νευρικό σύστημα, επειδή μέσω του τελευταίου γίνεται η σύνδεση
μεταξύ των δύο κόσμων.

Όταν ανοίγει η είσοδος, όλες οι άγνωστες δυνάμεις ορμούν μέσα και καθώς το
χονδροειδέστερο μέρος της φύσης είναι πλησιέστερο σε μας, αυτό ακριβώς το τμήμα
μας επηρεάζει περισσότερο. Η κατώτερη φύση είναι επίσης η πρώτη που επηρεάζεται
και διεγείρεται γιατί οι δυνάμεις που χρησιμοποιούνται προέρχονται απ’ αυτό το τμήμα
μας. Τότε, βρισκόμαστε στο έλεος των χυδαίων σκέψεων όλων των ανθρώπων, και
υποκείμεθα στην επιρροή των κελυφών που είναι στο Καμαλόκα.

Αν προσθέσουμε την πληρωμή χρημάτων για την άσκηση της διαμεσότητας,

εμφανίζεται ένας επιπρόσθετος κίνδυνος, γιατί τα πνευματικά θέματα και ό,τι έχει
σχέση με τον αστρικό κόσμο δεν πρέπει να είναι προς πώληση. Αυτή είναι η μεγάλη
ασθένεια του Αμερικάνικου πνευματισμού που έχει υποβιβάσει και υποβαθμίσει όλη
την ιστορία του. Μέχρι να εξαλειφθεί, κανένα καλό δεν θα προκύψει από την πρακτική
του. Όσοι επιθυμούν να ακούσουν την αλήθεια από τον άλλο κόσμο, πρέπει να
αφοσιωθούν στην αλήθεια και να αφήσουν κάθε σκέψη για χρήματα κατά μέρος.

Το να προσπαθήσει κανείς να μάθει πώς χρησιμοποιούνται οι ψυχικές δυνάμεις από

απλή περιέργεια ή για ιδιοτελείς σκοπούς είναι επίσης επικίνδυνο για τους ίδιους
λόγους όπως στην περίπτωση της διαμεσότητας. Επειδή ο σημερινός πολιτισμός είναι
ιδιοτελής στον ύψιστο βαθμό και βασισμένος στο προσωπικό στοιχείο, δεν έχουν
διαδοθεί οι κανόνες για την ανάπτυξη αυτών των δυνάμεων με τον σωστό τρόπο.
΄Ομως οι Διδάσκαλοι της Σοφίας έχουν πει ότι πρώτα πρέπει κανείς να μάθει και να
ασκήσει τη φιλοσοφία και την ηθική και ύστερα να ασχοληθεί με οποιαδήποτε
ανάπτυξη του άλλου τμήματος. Και η καταδίκη τους για τη μαζική ανάπτυξη των
διαμέσων ενισχύεται από την ιστορία του πνευματισμού, που είναι μια μακρά ιστορία
χρεοκοπίας των διαμέσων από κάθε άποψη.

Εξίσου ακατάλληλος είναι και ο τρόπος των επιστημονικών σχολών που χωρίς καμία
σκέψη για την αληθινή φύση του ανθρώπου επιδίδονται σε πειράματα στον υπνωτισμό
στα οποία οι υποκείμενοι τραυματίζονται δια βίου, υποβάλλονται σε ατιμωτικές
συμπεριφορές και αναγκάζονται να κάνουν πράγματα για την ικανοποίηση των

153
ερευνητών που ποτέ δεν θα έκαναν άνδρες και γυναίκες υπό φυσιολογικές συνθήκες. Η
Στοά των Διδασκάλων δεν ενδιαφέρεται για την Επιστήμη εκτός αν στοχεύει στην
ηθική και φυσική βελτίωση της ανθρώπινης κατάστασης και δεν θα παρασχεθεί καμία
βοήθεια στην Επιστήμη μέχρις ότου κοιτάξει τον άνθρωπο και τη ζωή από την ηθική
και πνευματική άποψη. Γι’ αυτό το λόγο εκείνοι που ξέρουν τα πάντα για τον ψυχικό
κόσμο, τους κατοίκους και τους νόμους του, προχωρούν αναμορφώνοντας τα ήθη και
τη φιλοσοφία πριν δοθεί μεγάλη προσοχή στα παράξενα και δελεαστικά φαινόμενα που
είναι εφικτά για τις εσωτερικές δυνάμεις του ανθρώπου.

Στην παρούσα φάση ο κύκλος έχει σχεδόν διατρέξει την πορεία του γι’ αυτόν τον
αιώνα. Τώρα, όπως έναν αιώνα πριν, οι δυνάμεις επιβραδύνουν την ταχύτητα. Γι’
αυτόν το λόγο τα φαινόμενα του πνευματισμού μειώνονται σε αριθμό και ένταση. Η
Στοά ελπίζει ότι μέχρι να αρχίσει να ανυψώνεται η επόμενη παλίρροια, η Δύση θα έχει
αποκτήσει κάποια ορθή γνώση της αληθινής φιλοσοφίας του ανθρώπου και της φύσης
και θα είναι τότε έτοιμη να αντέξει το ανασήκωμα του πέπλου λίγο περισσότερο. Ο
αντικειμενικός σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να βοηθήσει στην πρόοδο της φυλής
προς αυτή την κατεύθυνση και με αυτόν τον στόχο παραδίδεται στους αναγνώστες του
απανταχού της γης.

154