Concrete 1389 Hosein Zadeh

‫ﺣﺴﻴﻦ زاده‬ ‫‪www.hoseinzadeh.
com‬‬ ‫‪1393/4‬‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ )وﻳﮋه ﻛﻨﻜﻮر ارﺷﺪ ﻋﻤﺮان(‬

‫‪ - 1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ ‪1 ...................................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 2‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﺘﻦ ‪2 ......................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 1- 2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ ‪2 .............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 2- 2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺘﻦ ‪8 .............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 3- 2‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻴﻠﮕﺮد ‪9 ................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 4- 2‬ﺧﺰش ‪12................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 5- 2‬روﺷﻬﺎي ﻃﺮاﺣ ﻲ ‪15.................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 3‬ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﻴ ﺮ ‪17.........................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 1- 3‬ﻟﻨﮕﺮ ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﻣﻘﻄﻊ ‪22..................................................................................................................‬‬
‫‪ - 2- 3‬ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻻﺳﺘﻮﭘﻼﺳﺘﻴﻚ )ﻓﺎز ‪25............................................................................................................ :(2‬‬
‫‪ - 3- 3‬ﻟﻨﮕﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻘﻄﻊ )ﻓﺎز ‪26.................................................................................................................... ( 3‬‬
‫‪ - 4- 3‬ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻛﻢ ﻓﻮﻻد ‪29..............................................................................................................‬‬
‫‪ - 5- 3‬ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﻢ ﻓﻮﻻد ‪31..........................................................................................................‬‬
‫‪ - 6- 3‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﻮﻻد ﻛﺸﺸﻲ ﻣﺠﺎز در ﺗﻴﺮﻫﺎ – آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﺎﻻﻧﺲ ‪37......................................................................‬‬
‫‪ - 7- 3‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﻮﻻد ﺧﻤﺸﻲ در ﺗﻴﺮﻫﺎ ‪48.............................................................................................................‬‬
‫‪ - 8- 3‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري ‪51..............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 9- 3‬ﻣﻘﺎﻃﻊ ‪ T‬ﺷﻜﻞ ‪58....................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 10- 3‬ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮ ي ‪64...................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 11- 3‬ﺑﺎزﺗﻮزﻳﻊ ﻟﻨﮕﺮ ‪65..................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 4‬ﺑﺮش ‪67..................................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 1- 4‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺮش و ﺧﻤﺶ در ﺗﻴﺮ ﺳﺎده ﺗﺤﺖ ﺑﺎر ﮔﺴﺘﺮده ‪68........................................................................‬‬
‫‪ - 2- 4‬ﻣﺴﻴﺮ ﺗﻨﺸﻬﺎي ﻛﺸﺸﻲ و ﻓﺸﺎري در ﺗﻴ ﺮ ‪70..............................................................................................‬‬
‫‪ - 3- 4‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺗﻴﺮ ﺑﺘﻨﻲ ﺗﺮك ﺧﻮرده ‪71..................................................................................................‬‬
‫‪ - 4- 4‬آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ ‪76............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 5- 4‬ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻋﻤﻴﻖ ‪91.....................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 5‬ﭘﻴﭽﺶ ‪94...............................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 6‬ﻣﻬﺎر آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ‪103 ................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 1- 6‬ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﻣﻬﺎري ‪106 ..............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 2- 6‬ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺧﻤﺸ ﻲ ‪108 .............................................................................................................................‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ زاده‬ ‫‪www.hoseinzadeh.com‬‬ ‫‪1393/4‬‬
‫‪ - 3- 6‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺮك ﻫﺎ ﺑﺮ ﺗﻨﺸﻬﺎي ﻓﻮﻻد و ﺑﺘﻦ ‪110 ..............................................................................................‬‬
‫‪ - 4- 6‬رواﺑﻂ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ اي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻃﻮل ﻣﻬﺎر ‪111 .............................................................................................‬‬
‫‪ - 5- 6‬ﻗﻼب اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ‪114 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 6- 6‬ﻗﻄﻊ آرﻣﺎﺗﻮر در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﺤﺖ ﺧﻤﺶ ‪117 .................................................................................................‬‬
‫‪ - 7- 6‬وﺻﻠﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ ‪121 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 7‬ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻛﻮﺗﺎه ‪124 ................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 1- 7‬ﻣﺮﻛﺰ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ‪131 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 2- 7‬اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺧﻤﺶ و ﻧﻴﺮوي ﻣﺤﻮري ‪134 ...................................................................................................‬‬
‫‪ - 3- 7‬ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻻﻏﺮ ‪146 .................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 8‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻓﻮاﺻﻞ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ‪149 ...........................................................................................................................‬‬
‫‪ - 9‬ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ‪150 .........................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 1- 9‬ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ )ﺧﻴﺰ در ﺗﻴﺮﻫﺎ ( ‪150 ..................................................................................................‬‬
‫‪ - 2- 9‬ﻋﺮض ﺗﺮﻛﻬﺎ ‪154 ...................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 10‬دال ﻫﺎ ‪157 ..........................................................................................................................................................‬‬
‫‪ - 1- 10‬دال ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ و دو ﻃﺮﻓﻪ ‪158 .............................................................................................................‬‬
‫‪ - 2- 10‬دال ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ ‪159 ...............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 3- 10‬داﻟﻬﺎي دوﻃﺮﻓﻪ ‪162 .............................................................................................................................‬‬
‫‪ - 4- 10‬ﺑﺮش ﭘﺎﻧﭻ )دو ﻃﺮﻓﻪ( ‪166 ....................................................................................................................‬‬
‫‪ - 5- 10‬اﻧﺘﻘﺎل ﻟﻨﮕﺮ و ﺑﺮش در اﺗﺼﺎﻻت دال ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ‪167 ................................................................................‬‬

‫‪- 1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫داوﻃﻠﺐ ﮔﺮاﻣﻲ ﺿﻤﻦ آرزوي ﭘﻴﺮوزي ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺰوه ﻣﻄﺎﻟﺐ زﻳﺮ را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪:‬‬
‫‪ ‬اﻳﻦ ﺟﺰوه ﺟﻬﺖ ﺗﺪرﻳﺲ ﺳﺮﻛﻼﺳﻲ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﺪرﻳﺲ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده‬
‫ﻧﺸﺪه و ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺮﺧﻲ ﺗﺴﺘﻬﺎ ﻧﺎﻗﺺ اﺳﺖ‪ .‬داوﻃﻠﺒﺎن ﻛﻨﻜﻮر ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ )ﻛﺘﺎب‬
‫دوﺟﻠﺪي ﺑﺘﻦ دﻛﺘﺮ ﻣﺴﺘﻮﻓﻲ ﻧﮋاد و ﻧﻴﺰ ﻛﺘﺎب ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺳﺮي ﻋﻤﺮان ﻛﺘﺐ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اوﻟﻲ ﻛﺘﺎب ﻣﺮﺟﻊ و دوﻣﻲ‬
‫ﻛﺘﺎب ﺗﺴﺖ اﺳﺖ( ‪.‬‬
‫‪ ‬اﻳﻦ ﺟﺰوه در ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ وﻳﺮاﻳﺶ و ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ )ﺗﺎرﻳﺦ وﻳﺮاﻳﺶ ﺟﺰوه در ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﺻﻔﺤﺎت درج ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ(‪.‬‬
‫‪ ‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺰوه ﺑﺎ ذﻛﺮ ﻣﻨﺒﻊ آن )‪ (www.hoseinzadeh.com‬ﺑﻼﻣﺎﻧﻊ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺟﺰوه ﺧﺎﻟﻲ از اﺷﺘﺒﺎه ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎﻫﻲ ﺑﺮﺧﻮردﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻨﻮن ﻣﻲ ﺷﻮم ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺎﻳﺖ اﻃﻼع دﻫﻴﺪ ﺗﺎ در‬
‫وﻳﺮاش ﺑﻌﺪي اﺻﻼح ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ‬اﻳﻦ ﺟﺰوه ﺑﺮاي ﻛﻨﻜﻮر ارﺷﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه وﻟﻲ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻧﻈﺎم ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ )ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت( ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ آن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﺟﺰوه‪ ،‬ﺟﺰوات ﻓﻮﻻد‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ و ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺟﺰوات و ﻛﺘﺐ ﻣﻔﻴﺪ دﻳﮕﺮ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﺳﺎﻳﺖ اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ‬
‫)‪ (www.hoseinzadeh.com‬داﻧﻠﻮد ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺴﻴﻦ زاده‬
‫‪1390 /1/6‬‬
‫‪1‬‬
‫‪- 2‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﺘﻦ‬
‫دﻻﻳﻞ ﻋﻤﺪه اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺘﻦ و ﻓﻮﻻد ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﻓﻮﻻد و ﺑﺘﻦ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﺿﺮﻳﺐ اﻧﺒﺴﺎط ﺣﺮارﺗﻲ آﻧﻬﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻳﻜﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪ - 3‬ﺑﺘﻦ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺧﻮﺑﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶ ﺳﻮزي و ﺧﻮردﮔﻲ ﺑﺮاي ﻓﻮﻻد اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪ - 4‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺘﻦ و ﻛﻤﺎﻧﺶ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ‪ :‬ﺑﺘﻦ )و ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻮاد ﺧﺎﻛﻲ و ﺳﻨﮕﻲ( در ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﺸﺶ ﺿﻌﻴﻒ اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ ﺑﺘﻦ را‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﻮﻻد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺸﺶ دارﻳﻢ ﻓﻮﻻد ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺑﺘﻦ آﻳﺪ و ﻛﺸﺶ را ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﺪ )ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻲ ﺗﺮك ﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ را‬
‫ﺑﺪوزد و ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺎز ﺷﺪن ﺗﺮك ﻫﺎ ﺷﻮد(‪ .‬از ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻴﻠﮕﺮد ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺰ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺸﺎر ﺿﻌﻴﻒ اﺳﺖ ﭼﻮن اﮔﺮ ﻧﻴﺮوي ﻓﺸﺎري ﺑﻪ آن وارد ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻤﺎﻧﺶ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺪﻓﻮن ﺷﺪن آرﻣﺎﺗﻮر در ﺑﺘﻦ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻓﺸﺎر ﺑﻪ ﻣﻘﻄﻊ وارد ﺷﻮد ﺑﺘﻦ ﻳﻚ ﻣﻬﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺮاي ﻓﻮﻻد اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﻣﺎﻧﻊ ﻛﻤﺎﻧﺶ آن ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫)اﻟﺒﺘﻪ در ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ ﺗﻨﮕﻬﺎ اﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺪان اﺷﺎره ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ(‪.‬‬
‫‪----------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ - 1- 2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ‬
‫ﻣﺤﺼﻮرﻳﺖ ﭼﻴﺴﺖ و ﭼﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ دارد؟‬
‫اﮔﺮ ﺟﻨﺲ ﺑﺘﻦ دو ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻜﻌﺒﻲ و اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺖ آزﻣﺎﻳﺶ ﻛﺪاﻣﻴﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ؟‬
‫‪2‬‬
‫اﮔﺮ راﺳﺘﺎي ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ راﺳﺘﺎي ﺗﺮﻛﻬﺎ ﻳﻜﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ وﻟﻲ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻜﻌﺒﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫‪‬‬
‫اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺘﻨﻲ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻛﺸﺸﻲ و ﻓﺸﺎري؟‬
‫اﺑﻌﺎد )ﺑﺰرﮔﻲ ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻜﻲ( ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭼﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري آن دارد؟‬
‫‪3‬‬
‫ﻣﻘﺪار ‪ εcu‬ﻃﺒﻖ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0.0035‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪) .‬در آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ ‪ 0.003‬ﺑﻮد(‬ ‫‪‬‬
‫؟‬ ‫‪ εcu‬اﺳﺖ ﻳﺎ‬ ‫‪ ‬ﻣﻌﻴﺎر ﺧﺮاﺑﻲ ﺑﺘﻦ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ‬
‫‪4‬‬
‫↑ ‪ ε‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‬

‫↑ ↑‬
‫↑ ﺷﻴﺐ ﻧﺰوﻟﻲ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫اﮔﺮ ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﻮد ﻣﻴﺰان ﺟﺬب اﻧﺮژي ﻛﺪام ﺑﺘﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﻨﻈﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫ﺳﺮاﺳﺮي ‪91‬‬
‫=‬ ‫‪+ +‬‬

‫ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺳﻬﻤﻲ ﺗﻨﺶ ﻛﺮﻧﺶ ﺑﺎﻳﺪ ﺿﺮاﻳﺐ ‪ ،b ،a‬و ‪ c‬را ﺑﻴﺎﺑﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ - 1‬ﻣﻘﺪار ﺗﻨﺶ در ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ) در ﻧﻘﻄﻪ ‪ ( = 0‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫→‪=0‬‬ ‫‪= 0 → × 0 +‬‬ ‫‪×0+‬‬ ‫‪= 0 → = 0‬‬
‫‪ - 2‬ﺷﻴﺐ ﻣﻨﺤﻨﻲ در ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Ec‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫→‪=0‬‬ ‫= → = ‪= → 2 × 0 +‬‬
‫‪ - 3‬در ﻧﻘﻄﻪ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ) در ﻧﻘﻄﻪ = ( ﺷﻴﺐ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ )ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﻧﻤﻮدار ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‪:‬‬
‫=‬ ‫→‬ ‫× ‪= 0 → 2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪= 0 → = −‬‬ ‫‪=−‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺗﻨﺶ ﻛﺮﻧﺶ ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪=−‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪2‬‬
‫در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻓﻮق دارﻳﻢ ‪:‬‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎ ﺟﺎﮔﺬاري‬
‫‪2‬‬
‫‪=−‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ → ‬ ‫=‬ ‫ ‬
‫‪2‬‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار اﺳﺖ؟‬ ‫ﺳﻮال ‪ :‬ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﺑﺮ‬

‫↓‬ ‫‪ - 1‬اﺑﻌﺎد ﻧﻤﻮﻧﻪ ↑ ‬
‫‪ - 2‬ﺷﻜﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪ )اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي > ﻣﻜﻌﺒﻲ(‬
‫↑‬ ‫‪ - 3‬ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎرﮔﺬاري ↑ ‬
‫↑‬ ‫‪ - 4‬اﺛﺮ ﻣﺤﺼﻮر ﺷﺪﮔﻲ ↑ ‬
‫↓‬ ‫‪ - 5‬ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن↑ ‬
‫↑‬ ‫‪ - 5‬ﺳﻦ ﺑﺘﻦ↑ ‬
‫‪6‬‬
‫ﺳﺨﺘﻲ ﺑﺘﻦ ‪)Ec‬ﻣﺪول اﻻﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻪ ﺑﺘﻦ(‪:‬‬
‫دو ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار در ﻣﺪول اﻻﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻪ ﺑﺘﻦ؟‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .1‬ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺘﻦ ﻣﻘﺎوم ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻮﭘﺮ ﺗﺮ ﺑﻮده و ﺧﻠﻞ و ﻓﺮج آن ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻮده و ﻣﻘﺪار ‪ E‬آن ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ و ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﺳﺨﺖ ﺗﺮ اﺳﺖ ‪ .‬دﻗﺖ‬
‫ﺷﻮد ﻛﻪ ‪ E‬ﻓﻮﻻد ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺑﺘﻦ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ )ﺛﺎﺑﺖ ﻓﺮض ﻣﻲ ﺷﻮد (‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪7‬‬
‫‪ - 2- 2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺘﻦ‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻣﺪول ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﺎ ﻣﺪول ﺷﻜﺎﻓﺖ؟ ﻛﺪام ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ؟ ﻛﺪام ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد؟‬
‫ﺿﺮﻳﺐ ﭘﻮاﺳﻮن ﺑﺘﻦ)‪:(υ‬‬

‫‪: 0.1‬ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎﻻ‬ ‫‪υ‬‬ ‫ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪0.2 :‬‬
‫ﻃﺒﻖ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ‪υ = 0.15 :‬‬
‫)ﺿﺮﻳﺐ ﭘﻮاﺳﻮن ﻓﻮﻻد ‪ 0.3‬اﺳﺖ (‬
‫‪8‬‬
‫ﻛﺪام ﻳﻚ از ﺟﻤﻼت زﻳﺮ در ﻣﻮرد ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﻨﺶ – ﻛﺮﻧﺶ ﺑﺘﻦ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ؟‬
‫‪ (1‬ﭼﻨﺎن ﭼﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ در زﻣﺎن ﺑﺎرﮔﺬاري ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﺸﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻧﻴﺰ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري آن اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ (2‬ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺘﻦ ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﻓﺸﺎري ﺗﻚ ﻣﺤﻮره ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬رﻓﺘﺎر ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ آن ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻜﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ (3‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻛﺮﻧﺶ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ (4‬در ﻓﺸﺎر ﺗﻚ ﻣﺤﻮره ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎرﮔﺬاري‪ ،‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ وﻟﻲ ﻛﺮﻧﺶ ﻧﻈﻴﺮ ﺗﻨﺶ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ - 3- 2‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻴﻠﮕﺮد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از آرﻣﺎﺗﻮر ﺳﺎده در ﭼﻪ ﻣﻮاردي ﻣﺠﺎز اﺳﺖ؟‬

‫در اﻋﻀﺎي ﺳﺎزه اي آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ آﺟﺪار ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﮕﺮ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺣﺮارﺗﻲ و دو رﭘﻴﭻ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ‬
‫‪9‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 4‬ﭼﺮا ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ؟ ‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﺣﺮارت ﺑﺮاﺑﺮ ‪ ΔT‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﻨﺶ در ﻣﻴﻠﻪ ﭼﻘﺪر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟‬
‫∆ ‪−‬‬ ‫→‪=0‬‬ ‫∆ =‬
‫=‬ ‫∆ =‬ ‫‪= 10‬‬ ‫∆‪× 16000∆ = 0.16‬‬
‫ﺣﺎل اﻳﻦ ﺗﻨﺶ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺘﻦ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺑﺘﻦ ﺗﺮك ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮرد‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫= ∆‪0.16‬‬ ‫= ∆→‬ ‫‪= 12.5‬‬
‫‪0.16‬‬
‫‪10‬‬
‫ﺣﺴﻴﻦ زاده‬ www.hoseinzadeh.com 1393/4
93 ‫ﺳﺮاﺳﺮي‬
11
‫‪ - 4- 2‬ﺧﺰش‬
‫دﻟﻴﻞ اﺻﻠﻲ ﺧﺰش‪ ،‬ﺧﺮوج آب ﺟﺬب ﺷﺪه ﺳﻄﺤﻲ از ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن در اﺛﺮ اﻋﻤﺎل ﺗﻨﺶ ﺛﺎﺑﺖ در ﻃﻮل زﻣﺎن اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻴﻢ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭼﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﺑﺮ ﺧﺰش دارﻧﺪ؟‬
‫ﺧﺰش↑‬ ‫‪ - 1‬ﺧﻠﻞ ﻓﺮج ﺑﺘﻦ↑‬

‫ﺧﺰش↓‬ ‫‪ - 2‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺘﻨﻲ↑‬
‫‪ - 3‬ﻋﻤﺮ ﺑﺘﻦ در ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري↑ ﺧﺰش↓‬
‫‪ - 4‬زﻣﺎن ﺑﺎرﮔﺬاري )ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎر ﺑﺮ ﻗﻄﻌﻪ اﺛﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ(↑ ﺧﺰش↑‬
‫ﺧﺰش↓‬ ‫‪ - 5‬رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﻴﻂ↑‬
‫ﺧﺰش↓‬ ‫‪ - 6‬درﺻﺪ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري↑‬
‫‪12‬‬
‫ﺗﻔﺎوت اﻓﺖ ﺑﺎ ﺧﺰش ؟‬
‫ﺧﺮوج آب ﺳﻄﺤﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻔﺎوت رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﻴﻂ و ﺑﺘﻦ ﻧﻴﺰ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ آن اﻓﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ، 0.85‬ﭘﺪﻳﺪه ﺧﺰش ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻴﺶ از‬ ‫‪‬‬
‫آزاد ‪89‬‬
‫ﺑﺎﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﭘﺪﻳﺪه ﺧﺰش‪ ،‬زودﺗﺮ ﺑﻪ ﻛﺮﻧﺶ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲ رﺳﻴﻢ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري آن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺑﺰرگ ﺷﺪن اﻧﺪازه ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻮﺿﻌﻲ )ﻫﺮﭼﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺷﻮد اﺣﺘﻤﺎل اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﻧﻘﺎط ﺧﻮب ﻛﻮﺑﻴﺪه ﻧﺸﻮد‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ( ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ دﻗﻴﻖ ﺑﺎﺷﻴﻢ در راﺑﻄﻪ ﻓﻮق ﺑﻪ ﺟﺎي ‪ 100As‬ﺑﺎﻳﺪ از ‪ 99As‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ )ﭼﻮن وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ درﺻﺪ آرﻣﺎﺗﻮر ‪1%‬‬
‫اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺘﻦ ‪ 99‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﻮﻻد اﺳﺖ (‬
‫‪14‬‬
‫آزاد ‪89‬‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺳﻮاﻻت‪ ،‬ﻓﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار آب اﺿﺎﻓﻲ در ﺑﺘﻦ وﺟﻮد داردﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺘﻦ را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﻢ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد! ﻣﻨﺘﻬﺎ اﻳﻦ‬
‫آب ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ و ﺧﻴﻠﻲ آرام ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬و ﻣﺜﻼ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺪت ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎل ﻓﺸﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻪ آن وارد ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ آب آرام آرام ﺧﺎرج ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ‬
‫ﺧﺰش ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺧﺮوج آب اﺿﺎﻓﻲ در ﺑﺘﻦ در اﺛﺮ اﻋﻤﺎل ﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﺑﺘﻦ در ﻃﻮل زﻣﺎن‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .1‬ﻫﺮﭼﻪ ﻫﻮاي اﻃﺮاف ﺑﺘﻦ ﺧﺸﻚ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آب ﺑﻴﺸﺘﺮي از ﺑﺘﻦ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺧﺰش ﺑﺘﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬و ﻫﺮﭼﻪ رﻃﻮﺑﺖ زﻳﺎد‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺧﺰش ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ ‪ :‬ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺧﺰش ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ ) آﺑﻲ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﻓﺸﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺧﺎرج ﺷﺪه دﻳﮕﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﺶ ﺑﺮﮔﺮده ﺑﻪ‬
‫ﺑﺘﻦ!(‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 3‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬ﻫﺮﭼﻪ ﺗﻨﺶ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﺰش ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ )آب اﺿﺎﻓﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد(‪ .‬و ﻫﺮﭼﻪ ﺳﻦ ﺑﺘﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﻪ ﺧﺰش آن ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﺜﻼ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻛﻪ ‪ 10‬ﺳﺎل ﺳﻦ داره )‪ 10‬ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه( دﻳﮕﻪ اﮔﻪ آب اﺿﺎﻓﻲ ﻫﻢ داﺷﺖ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﻳﺎ‬
‫ﻗﺴﻤﺖ زﻳﺎد آن ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﻳﺎ ﺑﺎ ﻋﻤﻞ ﻫﻴﺪراﺗﺎﺳﻴﻮن ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﺪه‪ .‬ﭘﺲ اﮔﻪ ﭘﺲ از ‪ 10‬ﺳﺎل ﺑﻪ آن ﺗﻨﺶ ﺛﺎﺑﺖ وارد ﻛﻨﻴﻢ‬
‫آب ﻛﻤﺘﺮي ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﺧﺰش آن ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪ - 5- 2‬روﺷﻬﺎي ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﻛﻨﺘﺮل در ﺣﺎﻟﺖ ﺣﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ‪:‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺑﺎر ﻃﺮاﺣﻲ در آﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ اﻳﺮان ‪:‬‬

‫‪1.25D+1.5L‬‬
‫)‪D+1.2L+1.2(0.7E‬‬
‫)‪0.85D+1.2(0.7E‬‬
‫‪D+1.2L+T‬‬
‫‪15‬‬
‫ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮاي ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ‪:‬‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻓﻮق ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻋﻀﻮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ و ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﺿﺮاﻳﺐ ‪ γ‬و ‪ φ‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﻚ ﻓﺮض ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ در ﺿﺮاﻳﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه اﻧﺪ؟‬

‫ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺘﻦ )‪ (fc‬و ﻓﻮﻻد )‪] (Fy‬ﻧﺤﻮه اﺟﺮا[‬
‫ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﺑﻌﺎد ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺘﻨﻲ در اﺟﺮا )ﻣﺜﻼ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻴﺮ ‪ 40x40‬را در ﻋﻤﻞ ‪ 38x39‬اﺟﺮا ﻛﻨﻨﺪ(‬
‫ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻗﺮار دادن آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ در ﻣﺤﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ و ﺣﻔﻆ ﻓﺎﺻﻠﻪ آﻧﻬﺎ‬
‫اﻫﻤﻴﺖ ﻋﻀﻮ )ﻣﺜﻼ اﻫﻤﻴﺖ ﺳﺘﻮن ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺗﻴﺮ اﺳﺖ (‬
‫ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ در ﺿﺮاﻳﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎر ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه اﻧﺪ؟‬

‫ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﺑﺮآورد ﻣﻘﺪار ﺑﺎرﻫﺎ )ﻣﺮده‪ ،‬زﻧﺪه‪ ،‬زﻟﺰﻟﻪ‪(... ،‬‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺐ در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎزه ﻫﺎ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎ‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺐ در ﻓﺮﺿﻴﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ﺗﻨﺶ ﻫﺎ‬
‫ﺿﺮﻳﺐ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﻧﺤﻮه اﺟﺮا و دﻗﺖ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻫﻨﺪﺳﻲ اﺟﺰاي ﺑﺎرﺑﺮ دارد ‪.‬‬
‫‪16‬‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﻴﺮ‬- 3
17
‫ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎوم اﺻﻠﻲ در ﺧﻤﺶ؟‬
‫ﻧﻤﻮدار ﻟﻨﮕﺮ اﻧﺤﻨﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫‪18‬‬
‫ﺳﻪ ﻓﺎز ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻧﻤﻮدار ﻟﻨﮕﺮ اﻧﺤﻨﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﺎز ﻳﻚ )اﻻﺳﺘﻴﻚ(‪:‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﺎز دو )اﻻﺳﺘﻮﭘﻼﺳﺘﻴﻚ(‪:‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﺎز ﺳﻪ )ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ(‪:‬‬
‫‪19‬‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ در ﻛﺪام ﻧﻮاﺣﻲ ﺻﺎدق اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺤﻞ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ‪:‬‬
‫در اﻧﺘﻘﺎل از ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ‪B‬‬

‫‪ - 1‬ﻣﻤﺎن اﻳﻨﺮﺳﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﺗﻨﺶ ﻓﻮﻻدﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ ﺑﻪ ﺷﺪت اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ - 3‬ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﻘﻄﻊ در ﻓﺎز ﻳﻚ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻟﻨﮕﺮ ﻣﺤﻞ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬
‫ﺑﺎ ﻋﺒﻮر از ﻓﺎز ﻳﻚ ﺑﻪ ﻓﺎز دو ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬
‫اﮔﺮ ﻣﻘﻄﻊ در ﻓﺎز دو ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻟﻨﮕﺮ ﻣﺤﻞ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬
‫‪20‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬در ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺘﻨﻲ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻣﺤﻞ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ و ﻣﻤﺎن اﻳﻨﺮﺳﻲ ﻣﻘﻄﻊ را در دو ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﻣﻘﻄﻊ در ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻻﺳﺘﻴﻚ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﻣﻘﻄﻊ در ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻻﺳﺘﻮﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻗﺮار دارد ‪.‬‬
‫‪= 2 × 10‬‬
‫‪= 2 × 10‬‬
‫=‬ ‫‪= 10‬‬
‫ ‪= 3 × 3.14 × 10 = 942‬‬
‫∑‬ ‫×‬ ‫×‬ ‫×‬

‫=‬ ‫∑‬
‫=‬ ‫‪= 260.16‬‬
‫×‬
‫∑‬ ‫×‬ ‫×‬ ‫×‬ ‫×‬
‫=‬ ‫∑‬
‫=‬ ‫‪= 260.16‬‬
‫×‬ ‫×‬
‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪260.16 − 250‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪−1‬‬ ‫‪440 − 260.16‬‬

‫×‬
‫=‬ ‫‪+ 300 × 500 × 10.16 + 9 × 942 × 179.84‬‬
‫ ‪= 3.415 × 10‬‬
‫∑‬ ‫×‬ ‫×‬

‫=‬ ‫∑‬
‫=‬ ‫ →‬ ‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪=0‬‬
‫×‬
‫× ×‬ ‫× ×‬ ‫×‬
‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪=0‬‬
‫ ‪= 132‬‬
‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬
‫×‬
‫=‬ ‫‪+ 10 × 942 × 440 − 132‬‬ ‫ ‪= 1.124 × 10‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪:2‬‬
‫‪21‬‬
‫‪ - 1- 3‬ﻟﻨﮕﺮ ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﻣﻘﻄﻊ‬
‫دو روش دارﻳﻢ‪ - 1 :‬روش دﻗﻴﻖ ‪ - 2‬روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ‬
‫روش دﻗﻴﻖ‪ :‬در روش دﻗﻴﻖ اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻞ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ و ﻧﻴﺰ ﻣﻤﺎن اﻳﻨﺮﺳﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ ﺗﺮك‬
‫ﺧﻮردﮔﻲ ﺑﺪﺳﺖ آﻳﺪ‪:‬‬
‫‪−‬‬
‫=‬
‫ →‬ ‫=‬
‫‪−‬‬
‫روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ‪:‬‬
‫=‬ ‫=‬
‫‪6‬‬
‫‪22‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .2‬ﻟﻨﮕﺮ ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﺮك ﺧﻮردن ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺘﻨﻲ آﻧﻘﺪر ﻛﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻋﺎدي ﺣﺘﻲ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ وزن ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﻴﺰ ﺗﺮك ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ )ﭼﻪ‬
‫ﺑﺮﺳﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ وزن ﺳﻘﻒ رو ﻫﻢ ﺑﻬﺶ اﻋﻤﺎل ﻛﻨﻴﻢ(‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﻟﻨﮕﺮ ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ در ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻋﺎدي ﺣﺘﻲ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 10%‬ﻟﻨﮕﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻘﺎوم‬
‫ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻘﻄﻊ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .1‬در ﺗﻴﺮﻫﺎي دو ﺳﺮ ﻣﻔﺼﻞ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻟﻨﮕﺮ دارﻳﻢ و ﺗﻨﻬﺎ در دو اﻧﺘﻬﺎي ﺗﻴﺮ ﻛﻪ ﻣﻔﺼﻞ اﺳﺖ ﻟﻨﮕﺮ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﺗﻴﺮﻫﺎ ﺗﺤﺖ‬
‫ﺑﺎرﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 4‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺗﺮك ﻣﻲ ﺧﻮرد‪ .‬وﻟﻲ در ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻳﻜﺴﺮه ﻛﻪ دواﻧﺘﻬﺎ ﻣﻔﺼﻞ ﻧﻴﺴﺖ و اﺗﺼﺎل ﮔﻴﺮدار دارﻳﻢ‪،‬‬
‫در دو اﻧﺘﻬﺎ ﻟﻨﮕﺮ ﻣﻨﻔﻲ دارﻳﻢ و در وﺳﻂ ﻟﻨﮕﺮ ﻣﺜﺒﺖ‪ .‬و در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ از ﺗﻴﺮ ﻧﻴﺰ ﻟﻨﮕﺮ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ )ﻧﻘﻄﻪ ﻋﻄﻒ( ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ .‬و‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﺗﻴﺮ ﺗﺮك ﻧﻤﻲ ﺧﻮرد‪ .‬و ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪23‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .1‬ﺑﺎرﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﻳﻌﻨﻲ )‪ (Dead Load + Live Load‬و ﻳﺎ ﺑﺎرﻫﺎي ﻣﺮده و زﻧﺪه ﺑﺪون ﺿﺮﻳﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎر ‪ .‬و ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺗﺴﺖ‬
‫ﻗﺒﻠﻲ ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻴﺮﻫﺎ ﺗﺤﺖ اﻳﻦ ﺑﺎرﻫﺎ ﺗﺮك ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ‪.‬‬
‫‪24‬‬
‫‪ - 2- 3‬ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻻﺳﺘﻮﭘﻼﺳﺘﻴﻚ )ﻓﺎز ‪(2‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻟﻨﮕﺮ اﻻﺳﺘﻮﭘﻼﺳﺘﻴﻚ‪:‬‬

‫‪ - 1‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ) ?= (‪:‬‬
‫∑‬ ‫×‬ ‫‪× +‬‬
‫=‬ ‫=‬
‫∑‬ ‫×‬ ‫‪+‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪=0‬‬
‫‪ - 2‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻤﺎن اﻳﻨﺮﺳﻲ ﻣﻘﻄﻊ‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ - 3‬ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻨﺶ در ﻓﻮﻻد وﺑﺘﻦ‪:‬‬
‫‪0.5‬‬
‫=‬ ‫‪0.5‬‬ ‫→‬
‫‪−‬‬
‫=‬ ‫→‬
‫‪−‬‬
‫‪25‬‬
‫‪2 × 10‬‬
‫=‬ ‫‪= 8.43‬‬
‫‪5000 √22.5‬‬
‫× ‪= 8.43 × 2‬‬ ‫ ‪× 8 = 3390‬‬
‫× ‪200‬‬ ‫‪= 3390 × 150 −‬‬ ‫→‬ ‫‪= 56.3‬‬

‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪= 3390 × 150 − 56‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪200 × 56‬‬ ‫‪= 4.166 × 10‬‬
‫‪3‬‬
‫‪0.5‬‬
‫‪≅ 8.3 × 10‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪= 0.83 .‬‬
‫‪56.3‬‬
‫‪≅ 21 × 10‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪= 2.1 .‬‬
‫‪150 − 56.3‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪.3‬‬
‫ﭘﺲ از ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ‪ ،‬ﺳﺨﺘﻲ ﺧﻤﺸﻲ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺷﻴﺐ ﻧﻤﻮدار ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ‪ 2‬و ‪ 4‬ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ از‬
‫ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﺎﻣﻼ ﺧﻄﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺷﻴﺐ ﻧﻤﻮدار ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻂ راﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ )ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ(‪.‬‬
‫‪ - 3- 3‬ﻟﻨﮕﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻘﻄﻊ )ﻓﺎز ‪(3‬‬

‫آﻳﺎ ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺻﺎدق اﺳﺖ؟‬
‫‪26‬‬
‫ﻓﺮﺿﻴﺎت اﺳﺎﺳﻲ ‪:‬‬

‫اﻳﻦ ﻓﺮض ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ (‬ ‫‪ - 1‬اﺻﻞ ﺑﺮﻧﻮﻟﻲ‪ :‬ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺧﻤﺶ ﻣﺴﻄﺢ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪) .‬در ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻋﻤﻴﻖ ﺑﺎ ‪4‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ!!! ﺑﻠﻜﻪ رﺳﻴﺪن ﻛﺮﻧﺶ ﻫﺎ ﺑﻪ ‪ εcu=0.0035‬اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫‪ - 2‬ﻣﻌﻴﺎر ﺧﺮاﺑﻲ ﺑﺘﻦ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ‬
‫‪ - 3‬ﻓﻮﻻد و ﺑﺘﻦ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ )ﻓﻮﻻد در ﺑﺘﻦ ﻧﻤﻲ ﻟﻐﺰد ﭼﻮن آﺟﺪار اﺳﺖ (‬
‫‪27‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .4‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﻣﺘﻦ اﺷﺎره ﺷﺪ ﺑﻠﻮك ﻣﻌﺎدل دو وﻳﮋﮔﻲ اﺳﺎﺳﻲ دارد‪ .‬اول اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ زﻳﺮ آن ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺴﺎﺣﺖ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ واﻗﻌﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﻠﺖ‪ :‬ﺗﺎ ﻧﻴﺮوي ﻓﺸﺎري ﺑﻠﻮك ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻴﺮوي ﻓﺸﺎري ﺳﻬﻤﻲ واﻗﻌﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دوم اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺳﻄﺢ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ )ﻛﻪ وﺳﻂ آن اﺳﺖ( ﺑﺮ ﻣﺮﻛﺰ‬
‫ﺳﻄﺢ ﺳﻬﻤﻲ واﻗﻌﻲ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﻠﺖ‪ :‬ﺗﺎ ﺑﺮاﻳﻨﺪ ﻳﺎ ﻫﻤﺎن ﻣﺤﻞ اﺛﺮ ﺑﻠﻮك ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ ﺑﺎ ﻣﺤﻞ اﺛﺮ ﻧﻴﺮوي ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻨﺶ ﻫﺎي واﻗﻌﻲ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .1‬دﻳﺎﮔﺮام ﻛﺮﻧﺶ در ﻫﻤﻪ ﺣﺎﻻت ﺑﺎرﮔﺬاري )ﭼﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺧﻄﻲ و ﭼﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ( ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﻲ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫اﺻﻞ ﺑﺮﻧﻮﻟﻲ در داﺧﻞ ﻣﺘﻦ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد( و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ دﻳﺎﮔﺮام ﻛﺮﻧﺶ ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ‪ .‬دﻳﺎﮔﺮام ﺗﻨﺶ ﮔﺮﭼﻪ ﺷﺒﻴﻪ دﻳﺎﮔﺮام واﻗﻌﻲ اﺳﺖ وﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫دﻗﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ در دﻳﺎﮔﺮام ﺗﻨﺶ‪ ،‬ﺗﻨﺶ ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺗﺎر اﺗﻔﺎق ﻧﻤﻲ اﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ رﻓﺘﺎر ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺗﻨﺶ ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﻛﻤﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫ﺗﺮ از ﺗﺎر ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ )ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺻﺤﻴﺢ دﻳﺎﮔﺮام ﺗﻨﺶ در داﺧﻞ ﺟﺰوه دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ(‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ دﻳﺎﮔﺮام ﺗﻨﺶ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .4‬دﻳﺎﮔﺮام ﻛﺮﻧﺶ در ﻫﻤﻪ ﺣﺎﻻت ﺑﺎرﮔﺬاري )ﭼﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺧﻄﻲ و ﭼﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ( ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﻲ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد )اﺻﻞ‬
‫ﺑﺮﻧﻮﻟﻲ(‬
‫‪28‬‬
‫‪ - 4- 3‬ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻛﻢ ﻓﻮﻻد‬
‫ → =‬ ‫‪= 0.85‬‬ ‫‪0.85‬‬

‫=‬
‫‪0.85‬‬
‫‪29‬‬
‫آزاد ‪89‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻓﻮﻻد‪ ،‬ﻓﻮﻻد ﺿﻌﻴﻒ ﺷﺪه و ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ از آن )از ﻓﻮﻻدﻫﺎ( دور ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺘﻦ ﻣﻲ رود‪) .‬ﻫﻤﻴﺸﻪ‬
‫ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺘﻲ ﻛﻪ ﻗﻮي ﺗﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ(‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺸﺎري را ﻗﻮي ﻛﺮده اﻳﻢ و ﺗﺎر ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺸﺎري )ﺑﺘﻦ( ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و از‬
‫ﻓﻮﻻد ﻛﺸﺸﻲ دور ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 3‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻓﻮﻻد ﻗﻮي ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺎر ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻓﻮﻻد ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه و از ﺑﺘﻦ دور ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫ﻣﻲ آﻳﺪ(‪.‬‬
‫‪ 0.45‬ﻓﺮاﺗﺮﻧﺮود‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻊ ﺗﻨﺶ در ﺑﺘﻦ ﺧﻄﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :4‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻟﻨﮕﺮ وارده ﺑﻪ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﺗﻨﺶ در ﺑﺘﻦ از‬
‫‪30‬‬
‫‪ - 5- 3‬ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﻢ ﻓﻮﻻد‬
‫ → =‬ ‫=‬ ‫‪0.85‬‬
‫=‬
‫‪0.85‬‬
‫=‬ ‫=‬
‫‪0.85‬‬ ‫‪0.85‬‬
‫=‬ ‫=‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬ ‫‪−‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪2 × 0.85‬‬
‫=‬ ‫‪1 − 0.59‬‬
‫=‬ ‫‪1 − 0.59‬‬
‫=‬ ‫‪1 − 0.59‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ ‪ :‬اﮔﺮ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻤﺸﻲ اﺳﻤﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ از ﺿﺮاﻳﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫را ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﻚ در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ ‪.‬‬ ‫و‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ‬
‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻘﻄﻊ؟‬

‫ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻘﺎوم ﻣﻘﻄﻊ؟‬
‫ﻇﺮﻓﻴﺖ اﺳﻤﻲ ﻣﻘﻄﻊ؟‬

‫ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ اﺳﻤﻲ ﻣﻘﻄﻊ؟‬
‫‪31‬‬
‫ ‪= 3 × 12.5 = 1472‬‬
‫دﻗﻴﻖ‪:‬‬
‫=‬ ‫‪1 − 0.59‬‬

‫‪0.85 × 400‬‬
‫× ‪= 1472 0.85 × 400 × 500 1 − 0.59 × 0.012‬‬ ‫‪= 203903252 .‬‬ ‫ ‪= 204‬‬ ‫‪.‬‬
‫‪0.65 × 20‬‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ‪:‬‬
‫=‬ ‫ ‪× 0.85 = 1472 0.85 × 400 × 500 × 0.85 = 212‬‬ ‫‪.‬‬
‫‪32‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .4‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮل )‪ M=(As)(Fy)(Z‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺳﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﺻﻠﻲ دارد‪Z- 3 Fy- 2 As- 1 :‬‬
‫در ﺗﺴﺖ ﻓﻮق ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي اول و دوم ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﻮد ﻣﻲ ﻛﺸﺪ و ‪ Z‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ‬
‫ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺎﭼﻴﺰ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﺮدن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺪود ‪ 10‬در ﺻﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪33‬‬
88 ‫آزاد‬
34
‫آزاد ‪88‬‬
‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﺑﺘﺪا اﻳﻦ ﺳﻮال را ﻣﻄﺮح ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻓﻮﻻد در ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ)ﺛﺎﺑﺖ=‪ ،(As‬ﻛﺪام ﻣﻘﻄﻊ ﻟﻨﮕﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮي را‬
‫ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟‬
‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ‪ ،M=AsFyZ‬ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ‪ Z‬اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ وﻗﺘﻲ ﻓﻮﻻد ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﻛﻪ ‪) Z‬ﺑﺎزوي(‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻗﻮي ﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ‪ Z‬را ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري آن از ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ و در‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري ↑⟸ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﺎﻻ ﻣﻴﺮود )ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري ﻣﻲ رود (⟸ ‪ Z‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ ﻫﺮ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري ﺑﻴﺸﺘﺮي دارد ) ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺘﻦ در ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺸﺎري آن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ( ﻗﻮي ﺗﺮ اﺳﺖ )ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫‪ 4 ،2 ،1‬و ‪ 3‬ﻗﻮي ﻫﺴﺘﻨﺪ(‪ .‬در واﻗﻊ در ﻣﻘﻄﻊ ‪ 3‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ )ﻛﺸﺸﻲ( ﺗﺮك ﻣﻲ ﺧﻮرد ﺑﻴﺨﻮدي در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺘﻦ ﻗﺮار دادﻳﻢ‬
‫و ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺘﻦ ﻫﺪر ﻣﻲ رود!‬
‫ﺣﺎل ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﺗﺴﺖ!‪ :‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻘﻄﻊ ‪ 1‬از ﻫﻤﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﺤﻤﻞ ﻳﻚ ﻟﻨﮕﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻘﻴﻪ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﻲ ﺗﻮان در آن‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻓﻮﻻد ﻛﻤﺘﺮي ﻗﺮار داد‪ .‬و در ﻣﻘﻄﻊ ‪ 3‬ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻮﻻد ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺎن ﻟﻨﮕﺮ را ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﺪ )ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 3‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ(‪.‬‬
‫‪35‬‬
‫آزاد ‪88‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻤﺶ ﺧﺎﻟﺺ ﻳﻜﻄﺮﻓﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺤﻞ اﺛﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ )ﻓﻮﻻدﻫﺎ( و ﻣﺤﻞ اﺛﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻓﺸﺎري )ﺑﺘﻦ( ﺑﺎﻳﺪ در زﻳﺮ ﻫﻢ‬
‫)راﺳﺘﺎي ﻗﺎﺋﻢ( ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ و از آﻧﺠﺎ ﻣﺮ ﻛﺰ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻓﻮﻻدﻫﺎ در ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮي از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺑﺘﻦ ﻧﻴﺰ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﺑﺎﻳﺪ از ﻟﺒﻪ راﺳﺖ ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﺮض ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري ‪ 600‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺳﻮال‪ :‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ اﺳﻤﻲ ﺗﻴﺮ ﻓﻮق؟‬
‫‪36‬‬
‫‪ - 6- 3‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﻮﻻد ﻛﺸﺸﻲ ﻣﺠﺎز در ﺗﻴﺮﻫﺎ – آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﺎﻻﻧﺲ‬
‫در ﻧﻤﻮدار ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ‪:‬‬
‫‪ - 3‬ﻧﻘﻄﻪ ﺧﺮاﺑﻲ ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري ؟‬ ‫‪ - 2‬ﻧﻘﻄﻪ ﺧﺮاﺑﻲ ﻓﻮﻻد ﻛﺸﺸﻲ؟‬ ‫‪ - 1‬ﻧﻘﻄﻪ ﺧﺮاﺑﻲ ﺑﺘﻦ ﻛﺸﺸﻲ ؟‬
‫‪ - 2‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ‪ As‬ﺑﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 6.5 in2‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺷﻜﻞ ﻧﻤﻮدار ﭼﻬﺎرم ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟‬
‫در ﺷﻜﻞ ﻓﻮق ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﭘﺮﻓﻮﻻد ﺑﻮدن دﻳﻮار‪ ،‬ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﻟﻨﮕﺮ ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ دو ﺣﺎﻟﺖ دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪37‬‬
38
‫آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺪﻳﺪ‪ :‬ﻋﻼوه ﺑﺮ رﻋﺎﻳﺖ راﺑﻄﻪ ﻓﻮق‪ ،‬درﺻﺪ ﻓﻮﻻد در ﻣﻘﻄﻊ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻣﻘﺪار ‪ ρ = 0.025‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ‪:‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪700‬‬
‫‪αβ‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪700 + F‬‬
‫‪ρ‬‬ ‫‪= Min‬‬
‫‪0.025‬‬
‫‪39‬‬
3 ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ‬
40
‫آزاد ‪87‬‬
‫‪41‬‬
‫آزاد ‪86‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .3‬ﻫﺮﭼﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺸﺎري )ﺑﺘﻦ ( ﻗﻮي ﺗﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻓﻮﻻد ﺑﺎﻻﻧﺲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ)ﻓﻮﻻد ﻛﺸﺸﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﺗﻮان در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﺮار داد(‪.‬‬
‫در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ارﺗﻔﺎع ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺛﺎﺑﺖ و ﺟﻨﺲ ﻓﻮﻻد ﻛﺸﺸﻲ در آﻧﻬﺎ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ )از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ارﺗﻔﺎع ﺗﺎرﺧﻨﺜﻲ در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻳﻜﺴﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد(‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪام ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري ﻗﻮي ﺗﺮي دارد آﺳﺎﻧﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺳﻪ ﻣﻘﻄﻊ ﻓﻮق ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري در ﻣﻘﻄﻊ ‪ 3‬از ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ و در‬
‫ﻣﻘﻄﻊ ‪ 1‬از ﻫﻤﻪ ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪42‬‬
‫آزاد ‪87‬‬
‫‪43‬‬
89 ‫آزاد‬
44
86 ‫آزاد‬
45
86 ‫آزاد‬
46
88 ‫آزاد‬
47
‫‪ - 7- 3‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﻮﻻد ﺧﻤﺸﻲ در ﺗﻴﺮﻫﺎ‬
‫دﻗﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺑﺮاي اﻋﻀﺎي ﺧﻤﺸﻲ اﺳﺖ و ﺑﺮاي اﻋﻀﺎي ﻓﺸﺎري ﺿﺎﺑﻄﻪ دﻳﮕﺮي دارﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺮاي ﭘﻲ ﻫﺎ و داﻟﻬﺎ ﺣﺪاﻗﻞ آرﻣﺎﺗﻮر ﺣﺮارﺗﻲ ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪48‬‬
49
50
‫‪ - 8- 3‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري‬
‫‪ -‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري ﺑﺮ ﻋﻤﻖ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ‪:‬‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري ﺑﺮ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري ﺑﺮ ﺧﺰش‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد اﺟﺮاﻳﻲ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري‬ ‫‪-‬‬
‫‪51‬‬
‫‪ -‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري ﺑﺮ آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﺎﻻﻧﺲ‬
‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻘﻄﻊ ‪ A‬در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻻﻧﺲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﻄﻊ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻘﻄﻊ ‪ B‬آرﻣﺎﺗﻮر ﻓﺸﺎري اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدد‪ ،‬ﻣﻘﺪار آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﺎﻻﻧﺲ ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮي‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟ ﻫﺪف ﻳﺎﻓﺘﻦ ? در ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ در ﻫﺮ دو ﻣﻘﻄﻊ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻻﻧﺲ دارﻳﻢ‪ ،‬ارﺗﻔﺎع ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ در ﻫﺮ دو ﻳﻜﻲ ﺑﻮده و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ )ﭼﺮا؟ (‬
‫در ﻣﻘﻄﻊ ‪ A‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫=‬ ‫→‬ ‫=‬ ‫‪0.85‬‬
‫در ﻣﻘﻄﻊ ‪ B‬دارﻳﻢ‪:‬‬

‫=‬ ‫→‬ ‫?‪+‬‬ ‫=‬ ‫‪0.85‬‬ ‫‪+‬‬
‫? →‬ ‫=‬
‫= ? →‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮط اﻳﻨﻜﻪ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻓﺸﺎري ﻧﻴﺰ ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬

‫=‬ ‫‪+‬‬
‫‪52‬‬
‫‪ -‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري ﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ‬
‫‪53‬‬
‫ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻛﺮﻧﺶ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﻓﺮض ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪54‬‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫‪55‬‬
‫‪56‬‬
‫‪57‬‬
‫‪ - 9- 3‬ﻣﻘﺎﻃﻊ ‪ T‬ﺷﻜﻞ‬
‫وﻳﮋﮔﻴﻬﺎ‬
‫ﻋﺮض ﻣﻮﺛﺮ در ﺗﻴﺮﻫﺎي ‪ T‬ﺷﻜﻞ‬
‫‪ -‬آرﻣﺎﺗﻮر ﺣﺪاﻗﻞ در ﺗﻴﺮﻫﺎي ‪ T‬ﺷﻜﻞ‬
‫‪58‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﺗﻴﺮﻫﺎي ‪ T‬ﺷﻜﻞ‬ ‫‪-‬‬
‫=‬ ‫‪−‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬
‫ﺳﻮال‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻘﻄﻊ در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻻﻧﺲ ﺑﺎﺷﺪ‪ x ،‬را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫‪59‬‬
‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺣﺪودا‪ ،‬ﺑﺎ روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫‪60‬‬
‫آزاد ‪87‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه )‪ (b/5‬ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺑﺎل )‪ (b/6‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﺮض ﻣﻘﻄﻊ ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺠﺪدا ﺑﺎ ﻓﺮض ﻣﻘﻄﻊ ‪T‬‬
‫ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺪار ‪ a‬را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1.7 × 10‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫=‬ ‫→‬ ‫× ‪× +‬‬ ‫‪× 0.85‬‬ ‫=‬ ‫→‬ ‫=‬ ‫‪−‬‬ ‫×‬ ‫=‬ ‫‪−‬‬ ‫×‬ ‫=‬
‫‪3 6 3‬‬ ‫‪0.85‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪61‬‬
‫ﺑﺎ ﻓﺮض ﺟﺎري ﺷﺪن ﻓﻮﻻدﻫﺎ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﭼﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﻘﻄﻊ ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫اﻧﺪازه ‪ a‬ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 150mm‬اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ رﻓﺘﺎر ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪202‬‬
‫‪= 250 × 202 × 0.85 × 0.65 × 28 × 500 −‬‬
‫‪2‬‬
‫‪52‬‬
‫‪+ 200 × 52 × 0.85 × 0.65 × 28 × 500 − 150 −‬‬ ‫‪= 364 × 10‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪= 364‬‬ ‫‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺑﺎ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ ‪:‬‬
‫‪213‬‬
‫‪= 250 × 213 × 0.85 × 0.6 × 28 × 500 −‬‬
‫‪2‬‬
‫‪63‬‬
‫‪+ 200 × 63 × 0.85 × 0.6 × 28 × 500 − 150 −‬‬ ‫‪= 356 × 10‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪= 356‬‬ ‫‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .2‬ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮد ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ رود ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﺗﺎرﺧﻨﺜﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻤﺘﻲ ﻛﻪ ﻗﻮي ﺗﺮ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ اﮔﺮ ‪ fc‬را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﻢ در واﻗﻊ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺸﺎري را ﻗﻮي ﻛﺮده اﻳﻢ و ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ‬
‫ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬و ﻳﺎ اﮔﺮ ﺗﻌﺪاد آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﻢ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻓﻮﻻدﻫﺎ )ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ( آﻣﺪه و ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫اﻓﺰودن ﺑﺎل ﻓﺸﺎري ﺑﻪ ﺑﺘﻦ )و ﻳﺎ ﺑﺎ اﻓﺰودن آرﻣﺎﺗﻮر ﻓﺸﺎري( ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪62‬‬
‫آزاد ‪86‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .4‬در ﻟﻨﮕﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﻻ ﻓﺸﺎر ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﺸﺶ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت از ﺑﺘﻦ ﻛﺸﺸﻲ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﺮ دو‬
‫ﻣﻘﻄﻊ در ﻟﻨﮕﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ دارﻧﺪ‪ .‬در ﻟﻨﮕﺮ ﻣﻨﻔﻲ در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻓﺸﺎر ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ و ﭼﻮن ﺑﺘﻦ ﻓﺸﺎري ﻣﻘﻄﻊ اول ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﻘﻄﻊ دوم‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻘﻄﻊ اول در ﻟﻨﮕﺮ ﻣﻨﻔﻲ ﻗﻮي ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪. 1‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮل )‪ M=(As)(Fy)(Z‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺳﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﺻﻠﻲ دارد‪Z- 3 Fy- 2 As- 1 :‬‬
‫در ﺗﺴﺖ ﻓﻮق ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي اول و دوم ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺘﻨﻲ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﻮد )ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺘﻦ( ﻣﻲ‬
‫ﻛﺸﺪ و ‪ Z‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ‪ Z‬ﻛﻢ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﺮدن ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺪود ‪ 10‬در ﺻﺪ اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .3‬ﻫﺮﭼﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺸﺎري را ﻗﻮي ﺗﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺣﺪاﻛﺜﺮ آرﻣﺎﺗﻮر ﻣﺠﺎز ﻛﺸﺸﻲ )ﺑﺎﻻﻧﺲ( اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻼ ﺑﺎ اﻓﺰودن‬
‫ﺑﺎل ﺑﺘﻨﻲ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺸﺎري‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎ اﻓﺰودن آرﻣﺎﺗﻮر ﻓﺸﺎري‪ ،‬و ﻳﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ ﻣﻘﺪار آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﺎﻻﻧﺲ )آرﻣﺎﺗﻮر ﻣﺠﺎز ﻛﺸﺸﻲ(‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ‪.‬‬
‫‪63‬‬
‫‪ - 10- 3‬ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .3‬ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮد ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ رود ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﺮﻋﻜﺲ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﺗﺎرﺧﻨﺜﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻤﺘﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻗﻮي ﺗﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ اﮔﺮ ‪ fc‬را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﻢ در واﻗﻊ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺸﺎري را ﻗﻮي ﻛﺮده اﻳﻢ و ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻓﻮﻻدﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ )ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ( آﻣﺪه و ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻓﺸﺎري ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻓﻮﻻدﻫﺎي ﻓﺸﺎري )ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ( آﻣﺪه و ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﻮﻻد‪ ،‬ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻓﻮﻻد ) ﭘﺎﻳﻴﻦ( آﻣﺪه و ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ ﻓﻮﻻدﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ‪ ،‬ﺑﺘﻦ داﺧﻞ اﻳﻦ ﻣﻬﺎرﻫﺎ )ﺧﺎﻣﻮﺗﻬﺎ( ﻣﺤﺼﻮر ﺷﺪه و ﻣﻘﺎوﻣﺖ آن ﻛﻤﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ‬
‫رﻓﺘﻪ و ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪) .‬ﺑﺤﺚ ﻣﺤﺼﻮرﻳﺖ را ﺑﻌﺪا ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺧﻮاﻧﺪ(‬
‫‪64‬‬
‫‪ - 11- 3‬ﺑﺎزﺗﻮزﻳﻊ ﻟﻨﮕﺮ‬
‫‪−‬‬
‫×‬ ‫‪+‬‬ ‫=‪×1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪4 −2‬‬
‫=‬
‫‪−‬‬
‫‪ x‬ﻣﺨﺘﺼﺎت ﻣﻔﺼﻞ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ ‪ x‬از راﺑﻄﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﺸﺘﻖ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻛﻪ در اﻳﻦ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﻣﻘﺪار ﻓﻮق در راﺑﻄﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﻘﺪار ‪ q‬ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ‪ √2‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1.4‬در‬ ‫ﺻﻮرت ‪ x‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪= 2 − √2‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪= 11.66‬‬ ‫‪= 11.66‬‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ‪ q‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪= 1.46‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ در‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه در ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻃﺮاح ﻣﺤﻞ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻔﺼﻞ دوم را ﺑﻪ ﺟﺎي ‪= 2 − √2‬‬
‫درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ! اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺻﻮرت ﺗﺴﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮض ﺳﺎده ﻛﻨﻨﺪه اﺷﺎره ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻓﺮض دوران ﺳﻤﺖ ﭼﭗ در‬ ‫وﺳﻂ ﺗﻴﺮ =‬
‫ﺷﻜﻞ ﻓﻮق ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0.5rad‬و ﺧﻴﺰ در وﺳﻂ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ L/4‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ ‪:‬‬
‫‪× 0.5 +‬‬ ‫=‪×1‬‬

‫‪2‬‬
‫→‬ ‫‪= 12‬‬ ‫‪= 12‬‬ ‫ ‪= 1.5‬‬
‫‪8‬‬
‫و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻓﺮض ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 4‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪65‬‬
66
‫‪- 4‬ﺑﺮش‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ اﻟﻤﺎن ﺗﺤﺖ ﺑﺮش ﺧﺎﻟﺺ ﻗﺮار دارد‪ ،‬اﻳﻦ اﻟﻤﺎن در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺸﺶ و ﻓﺸﺎر ﻗﺮار دارد ‪.‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﺗﺤﺖ ﻛﺸﺶ ﺿﻌﻴﻒ اﺳﺖ و ﺗﺮك ﻣﻲ ﺧﻮرد ‪:‬‬
‫ﺗﺮﻛﻬﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺎ راﺳﺘﺎي ﻧﻴﺮوي وارده زاوﻳﻪ ‪ 45‬درﺟﻪ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺘﻦ ﺗﺤﺖ "ﺑﺮش" ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺸﺸﻲ "ﺗﺮك" ﻣﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺗﺮك‪ :‬ﺗﻴﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﺗﺮك ﻣﻲ ﺧﻮرد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در راﺳﺘﺎي اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮو ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪:‬‬
‫ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﺘﻮن در زﻟﺰﻟﻪ ‪:San Fernando 1971‬‬
‫‪67‬‬
‫‪ - 1- 4‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺮش و ﺧﻤﺶ در ﺗﻴﺮ ﺳﺎده ﺗﺤﺖ ﺑﺎر ﮔﺴﺘﺮده‬
‫در ﻣﻘﻄﻊ ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ ﺗﺤﺖ ﺑﺮش‪ ،‬ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ ﺣﺪاﻛﺜﺮ در وﺳﻂ ﺟﺎن اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺮك ﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ از وﺳﻂ ﻣﻘﻄﻊ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻘﻄﻊ ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ ﺗﺤﺖ ﺧﻤﺶ‪ ،‬ﺗﻨﺶ ﺧﻤﺸﻲ ﺣﺪاﻛﺜﺮ در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻘﻄﻊ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺮك ﻫﺎ از ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻘﻄﻊ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪68‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻋﺎدي ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﺘﻌﺎرف‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺗﺮك ﺧﻤﺸﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎر ﺗﺮك ﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ و ﺳﭙﺲ ﺗﺮك ﻫﺎي‬
‫ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺮش اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻟﮕﻮي ﺗﺮك در ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﺳﺮاﺳﺮي ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺎر ﮔﺴﺘﺮده ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻟﻨﮕﺮ در دو اﻧﺘﻬﺎي ﺗﻴﺮ ﻣﻨﻔﻲ‬
‫ﺑﻮده و ﺗﺮﻛﻬﺎي ﺧﻤﺸﻲ در ﺑﺎﻻي ﻣﻘﻄﻊ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫آزاد ‪89‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .3‬در ﺗﻴﺮ ‪ 1‬ﻣﻘﺪار ﺑﺮش در ﺗﻴﺮ در ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 2P‬و ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 4Pa‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬ﺗﺮك ﺑﺮﺷﻲ ‪ -‬ﺧﻤﺸﻲ‬
‫دارﻳﻢ‪ .‬ﺗﺮك ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺎ راﺳﺘﺎي ‪ x‬زاوﻳﻪ ‪ 90‬درﺟﻪ ﻣﻲ ﺳﺎزد و ﺗﺮك ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺎ راﺳﺘﺎي ‪ x‬زاوﻳﻪ ‪ 45‬درﺟﻪ ﻣﻲ ﺳﺎزد و ﺗﺮك ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺮﺷﻲ در‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬در ﺗﻴﺮ ‪ 1‬ﺑﺎ راﺳﺘﺎي ‪ x‬زاوﻳﻪ اي ﺑﻴﻦ ‪ 45‬ﺗﺎ ‪ 90‬درﺟﻪ ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪.‬‬
‫در ﺗﻴﺮ ‪ 2‬ﻣﻘﺪار ﺑﺮش در ﺗﻴﺮ در ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ و ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 2Pa‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬ﺗﺮك ﺧﻤﺸﻲ دارﻳﻢ ﻛﻪ زاوﻳﻪ‬
‫آن ﺑﺎ راﺳﺘﺎي ‪ x‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 90‬درﺟﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪69‬‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .2‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ﺗﺤﺖ ﺑﺎر ﮔﺴﺘﺮده ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 3‬ﻣﻲ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ - 2- 4‬ﻣﺴﻴﺮ ﺗﻨﺸﻬﺎي ﻛﺸﺸﻲ و ﻓﺸﺎري در ﺗﻴﺮ‬
‫در وﺳﻂ ﺗﻴﺮ ﺑﺮش داﺧﻠﻲ ﺗﻴﺮ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ دارﻳﻢ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ راﺳﺘﺎي ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ و ﻓﺸﺎري اﻓﻘﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻟﻤﺎن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻫﻢ ﻧﻴﺮوي ﺑﺮﺷﻲ دارﻳﻢ و ﻫﻢ ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ و راﺳﺘﺎي ﺗﻨﺶ ﻛﺸﺸﻲ اﺻﻠﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻟﻤﺎن ﻓﻮق‪ ،‬راﺳﺘﺎي ﺗﺮﻛﻬﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ راﺳﺘﺎي ﺗﻨﺸﻬﺎي ﻓﺸﺎري اﺻﻠﻲ ﻳﻜﺴﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬
‫‪70‬‬
‫‪ - 3- 4‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺗﻴﺮ ﺑﺘﻨﻲ ﺗﺮك ﺧﻮرده‬
‫‪71‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻣﻘﻄﻊ دو روش دارﻳﻢ‪ - 1 :‬روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ‪ - 2 ،‬روش دﻗﻴﻖ‪ .‬در ﻫﺮ دو روش ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻄﺢ ﻓﺮﺿﻲ‬
‫ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪:‬‬
‫روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ‪:‬‬
‫=‬ ‫‪0.2‬‬ ‫ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ ﻣﻘﺎوم ﺑﺘﻦ‪:‬‬
‫=‬ ‫=‬ ‫‪0.2‬‬ ‫ﻧﻴﺮوي ﺑﺮﺷﻲ ﻣﻘﺎوم ﺑﺘﻦ‪:‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﺑﺘﻨﻲ ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ‪ b=30 cm‬و ‪ d=50 cm‬ﭼﻘﺪر ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ؟ ) ‪(fc=250 kg/cm2‬‬
‫ ‪= 0.65 × 0.2 × √25 × 300 × 500 = 97500‬‬ ‫ ‪= 97.5‬‬
‫* ﺳﻮال‪ :‬ﺗﻨﺶ ﻛﺸﺸﻲ ﻣﻘﺎوم ﺑﺘﻦ ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟‬
‫‪72‬‬
‫روش دﻗﻴﻖ‪:‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .3‬ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺗﺮد اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ اﮔﺮ ﺗﻴﺮي ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺮش زﻳﺎد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺮاب ﺷﻮد‪ ،‬ﺷﻜﺴﺖ آن ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در‬
‫ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻤﺸﻲ از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﻫﻤﮕﻲ ﻛﻢ ﻓﻮﻻد ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﻟﺤﻈﻪ ﺧﺮاﺑﻲ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ ﻣﺜﻞ‬
‫آداﻣﺲ! ﻛﺶ آﻣﺪه و ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻠﻬﺎي ﺑﺰرگ دارﻳﻢ و ﺗﻴﺮ اﺑﺘﺪا ﻛﻠﻲ ﺧﻢ ﻣﻴﺸﻮد و ﺑﻌﺪ ﺧﺮاب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺿﺮاﻳﺐ اﻃﻤﻴﻨﺎن را‬
‫ﻃﻮري ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﻴﺮﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻤﺸﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪73‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .2‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮل ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ دﻗﻴﻖ ﺑﺮش ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻃﻮﻟﻲ در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ وارد ﺷﺪه اﻧﺪ ﭼﻴﺴﺖ ؟ ‪:‬‬
‫آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﺎﻧﻊ از ﺑﺎزﺷﺪن ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺗﺮك ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ )آﻧﻬﺎ را ﻣﻲ دوزﻧﺪ(‪ .‬اﮔﻪ ﺗﺮﻛﻬﺎ ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه ﺑﺎز ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺎﻣﻞ‬
‫اﺻﻠﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺘﻦ ) ﻳﻌﻨﻲ اﻧﺪرﻛﻨﺶ و ﻳﺎﮔﻴﺮﻛﺮدن ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ( از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ آرﻣﺎﺗﻮر ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ‬
‫ﻫﺎي ﺑﺘﻦ ﺗﺮك ﺧﻮرده ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻫﻢ ﮔﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ‪.‬‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺘﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﻃﻮل ‪ L‬از ﺗﻴﺮ در ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺗﻴﺮ ﺑﺮش ﺻﻔﺮ و در‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .1‬در ﭼﻨﺪ ﺗﺴﺖ ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ‬
‫دو اﻧﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ a‬ﺑﺮش ﺑﺮاﺑﺮ ‪ p‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻃﻮل ‪ a‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻘﺪار ‪ M‬ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Pa‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ‪ P‬ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺪار ‪M‬‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺮﻛﻬﺎي ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺗﺮ ﺷﺪه و‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .3‬ﻧﻴﺮوي ﻛﺸﺸﻲ ﺗﺮك ﻫﺎ را ﺑﺎزﺗﺮ ﻛﺮده و ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﻴﺮ ﻛﺮده و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ‪.‬‬
‫‪74‬‬
‫آزاد ‪89‬‬
‫در ﺗﻴﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﺘﮕﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .1‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻘﺪار آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻃﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ و ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺘﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫در ﻧﻘﺎﻃﻲ ﻛﻪ ﻟﻨﮕﺮ زﻳﺎد اﺳﺖ ﺗﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺮك ﺧﻮرده و ﺗﻴﺮي ﻛﻪ ﺗﺮك ﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮ و ﺑﺎزﺗﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺘﻦ آن‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻛﻤﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﺷﻜﻞ ﻓﻮق ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﺮ ﺷﻮﻳﻢ ﻟﻨﮕﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺑﺮش اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ‬
‫ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﭘﺲ در ﻧﻮاﺣﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه ﮔﻪ ﻟﻨﮕﺮ ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪75‬‬
‫‪ - 4- 4‬آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ‬
‫ﭘﺲ از ﺗﺮك ﺧﻮردن ﺑﺘﻦ‪ ،‬آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ )ﺧﺎﻣﻮت ﻫﺎ( ﺑﺘﻦ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲ دوزﻧﺪ!‬
‫در ﺷﻜﻞ ﻓﻮق ﭼﻬﺎر ﺧﺎﻣﻮت در ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺘﻦ ﻣﺸﺎرﻛﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻦ ﺗﺮك ﺧﻮرده ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﻘﻮط ﻛﻨﺪ‪ ،‬آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ‬
‫ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﻛﺸﺶ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪76‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Vc .3‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺘﻦ ﺗﺮك ﻧﺨﻮرده ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ :Va .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻧﺎﺷﻲ از درﮔﻴﺮي ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺘﻦ ﺗﺮك ﺧﻮرده ) ‪Vay‬‬
‫ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻗﺎﺋﻢ آن( اﺳﺖ‪ :Vd .‬اﺛﺮ ﻓﻮﻻدﻫﺎي ﻃﻮﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺛﺮ ‪ dovel‬ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ دوﺧﺘﻪ ﺷﺪن ﺗﺮك ﻫﺎ و ﻣﺎﻧﻊ از ﺑﺎز ﺷﺪن ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ‬
‫ﺗﺮك ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ :Vs .‬اﺛﺮ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ )ﺧﺎﻣﻮت ﻫﺎ( ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺮش را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﭼﻬﺎر اﺛﺮ ﻣﺠﻤﻮع‬
‫ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ اول را ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺘﻦ ﻧﺸﺎن داده و ﺑﺎ ‪ Vc‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﻋﺎﻣﻞ ﭼﻬﺎرم را ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ ) ﻳﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ‬
‫ﻓﻮﻻد( ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ و ﺑﺎ ‪ Vs‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :4‬ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻦ ﺗﺮك ﻣﺎﻳﻞ ﻧﺨﻮرد‪ ،‬آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ ﺑﻪ ﻛﺸﺶ ﻧﻤﻲ اﻓﺘﻨﺪ و ﻧﻴﺮو در آﻧﻬﺎ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪77‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .1‬در ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﺮك ﺑﺮﺷﻲ )ﺗﺮك ﻣﺎﻳﻞ ﺑﺎ زاوﻳﻪ ‪ 45‬درﺟﻪ( اﻳﺠﺎد ﻧﺸﺪه آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ )ﺧﺎﻣﻮﺗﻬﺎ( وﺟﻮد ﻧﻴﺮوي‬
‫ﺑﺮﺷﻲ را اﺣﺴﺎس ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ!‬
‫ﻋﻠﺖ‪ :‬ﺧﺎﻣﻮﺗﻬﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺮو ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺮك ﻫﺎي ﻣﺎﻳﻞ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه و ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎز و ﺑﺎز ﺗﺮ ﺷﻮﻧﺪ و در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺎﻣﻮﺗﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻛﺎر اﻓﺘﺎده و ﺑﺎ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﺸﺶ اﻳﻦ ﺗﺮك ﻫﺎ ﻣﻲ دوزﻧﺪ‪ .‬دﻗﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﺮك ﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ ﺗﺮﻛﻬﺎي ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺎﺋﻢ )ﻋﻤﻮد ﺑﺮ‬
‫ﻣﺤﻮر ﺗﻴﺮ( ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﭼﻮن ﺧﺎﻣﻮﺗﻬﺎ اﻳﻦ ﺗﺮك ﻫﺎ را ﻗﻄﻊ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ ﻛﺸﺶ ﻧﻤﻲ اﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪ :‬ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻦ ﺗﺮك ﻣﺎﻳﻞ ﻧﺨﻮرده ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﻮد ﺑﺘﻦ )ﺷﺎﻣﻞ اﺻﻄﻜﺎك و ﻋﻤﻞ ﺷﺎﺧﻪ اي ﻓﻮﻻد ﻃﻮﻟﻲ(‬
‫اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﺠﺎد ﺗﺮك ﻣﺎﻳﻞ ﺧﺎﻣﻮﺗﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺑﺘﻦ ﻣﻲ ﺷﺘﺎﺑﻨﺪ!‬
‫‪78‬‬
79
80
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .2‬ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺟﺎن ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬از ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪81‬‬
‫‪82‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎﻣﻮت ﻫﺎي ﻣﺎﻳﻞ در ﻣﻘﻄﻊ؟‬
‫‪83‬‬
84
‫‪ 0.25‬درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺪﻳﺪ‪ :‬ﻣﻘﺪار )‪ Vr(=Vc+Vs‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از‬
‫‪0.125‬‬ ‫→‬ ‫=‬

‫آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺪﻳﺪ‪:‬‬
‫‪0.125‬‬ ‫→‬ ‫=‬
‫‪85‬‬
‫ﻟﻨﮕﺮ ﺣﺪاﻛﺜﺮ در ﺗﻴﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ P kN.m‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻤﺸﻲ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﺎر ‪ P‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 600 kN‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮش ﺣﺪاﻛﺜﺮ در ﺗﻴﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ P/2 kN‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺷﻲ )ﺑﺪون ﺧﺎﻣﻮت( ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﺎر ‪ P‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 100 kN‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 4‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﺧﺎﻣﻮت ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻣﻘﻄﻊ را‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎﻣﻮت ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ داد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬ ‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪=5‬‬ ‫ ‪= 250‬‬ ‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار‬
‫ﺑﺮش ﺣﺪاﻛﺜﺮ در ﺗﻴﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ P/2 kN‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺷﻲ )ﺑﺎ ﺧﺎﻣﻮت( ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﺎر ‪ P‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 500 kN‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺿﺎﺑﻄﻪ در ﻣﺒﺤﺚ ‪ 9‬اﻳﺮان ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻃﺮاح ﺑﺮ اﺳﺎس ‪ ACI‬ﺳﻮال را ﻃﺮح ﻛﺮده و ﺑﺮ ﺗﻔﺎوت آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ اﻳﺮان ﺑﺎ ‪ ACI‬واﻗﻒ‬
‫ﻧﺒﻮده اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪86‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ‪2‬‬
‫‪87‬‬
‫‪88‬‬
88 ‫آزاد‬
89
85 ‫آزاد‬
90
‫‪ - 5- 4‬ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻋﻤﻴﻖ‬
‫‪91‬‬
‫آزاد ‪86‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .3‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﻮل و ارﺗﻔﺎع ﺗﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋﻤﻴﻖ اﺳﺖ و ﻋﻼوه ﺑﺮ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﻪ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻃﻮﻟﻲ ﺑﺮﺷﻲ در ارﺗﻔﺎع ﻣﻘﻄﻊ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪92‬‬
88 ‫آزاد‬
:2 ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ‬
93
‫ﭘﻴﭽﺶ‬- 5
94
‫آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺪﻳﺪ‪:‬‬
‫‪95‬‬
‫‪96‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻧﺒﺎﻳﺪ از آرﻣﺎﺗﻮر ﻗﻮي ﺗﺮ از ‪ Fy=400MPa‬ﺑﺮاي آرﻣﺎﺗﻮر ﭘﻴﭽﺸﻲ ﻋﺮﺿﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ‪.‬‬
‫‪97‬‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﺎﻣﻮﺗﻬﺎي ﺑﺴﺘﻪ ﭘﻴﭽﺸﻲ ‪:‬‬
‫=‬ ‫ ‪, 300‬‬
‫‪8‬‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻘﺪار آرﻣﺎﺗﻮر ﭘﻴﭽﺸﻲ در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﻮﭘﺮ از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪0.25ϕ f‬‬

‫‪1.7‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ ‪ :‬آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ‪ ACI‬ﮔﻔﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻧﺪازه )‪ (b+d‬اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﺗﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪98‬‬
‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪ :‬آزاد ‪87‬‬
‫‪99‬‬
‫‪100‬‬
‫آزاد ‪86‬‬
‫آزاد ‪89‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :4‬ﻃﺒﻖ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﭽﺶ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﻛﻤﺘﺮ از ﻳﻚ ﭼﻬﺎرم ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﻴﭽﺸﻲ ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬
‫آرﻣﺎﺗﻮرﭘﻴﭽﺸﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺸﺎﺑﻪ اﻳﻦ ﺿﺎﺑﻄﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺑﺮش ﻫﻢ داﺷﻴﻢ‪ :‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮش اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﻛﻤﺘﺮ از ﻧﺼﻒ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺘﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﺮﺷﻲ )ﺧﺎﻣﻮت( ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫‪= 3 × 0.75 −‬‬ ‫ﭘﻴﭽﺶ در ﺗﻴﺮ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪× 2 = 0.25 :‬‬
‫‪= 2.5‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﭼﻬﺎرم ﻟﻨﮕﺮ ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﺗﻴﺮ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪:‬‬
‫‪0.25‬‬ ‫→ ‪2.5‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪10 :‬‬
‫‪101‬‬
102
‫‪- 6‬ﻣﻬﺎر آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻴﺮوي وارد ﺑﺮ ﻣﻴﻠﮕﺮد دو ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺪ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﻧﻴﺮوي ‪ T‬ﺑﻪ ﻧﻴﺮوي ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻓﻮﻻد رﺳﻴﺪه و ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻓﻮﻻد ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ‪ T‬ﺑﻪ ﻧﻴﺮوي ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻓﻮﻻد ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﻣﻴﻠﮕﺮد از داﺧﻞ ﺑﺘﻦ ﺳﺮ ﺧﻮرده و ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻓﺘﺎر آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺻﺎف‪:‬‬

‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﻠﻮدار ﻟﻐﺰش در آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺻﺎف در ﺑﺘﻦ ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ ﻓﻮﻻد وﺑﺘﻦ و اﺛﺮات ﻧﺎﺷﻲ از اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺘﻦ‬
‫‪ - 2‬اﺻﻄﻜﺎك ﺑﻴﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﻴﻠﮕﺮد و ﺑﺘﻦ اﻃﺮاف آن‬
‫آرﻣﺎﺗﻮر ﺻﺎف ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻃﻮل ﻣﻬﺎر زﻳﺎدي دارد و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺪون اﻳﺠﺎد ﺷﻜﺎف در ﺑﺘﻦ‪ ،‬در داﺧﻞ آن ﻣﻲ ﻟﻐﺰد‪.‬‬
‫ﻳﻚ راه ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻣﻬﺎر آرﻣﺎﺗﻮر ﺻﺎف اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﻼب ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪103‬‬
‫رﻓﺘﺎر آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي آﺟﺪار‪:‬‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﻠﻮدار ﻟﻐﺰش در آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺻﺎف در ﺑﺘﻦ ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ ﻓﻮﻻد وﺑﺘﻦ و اﺛﺮات ﻧﺎﺷﻲ از اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺘﻦ‬
‫‪ - 2‬اﺻﻄﻜﺎك ﺑﻴﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﻴﻠﮕﺮد و ﺑﺘﻦ اﻃﺮاف آن‬
‫‪ - 3‬در ﮔﻴﺮي آﺟﻬﺎ‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﺳﻮم ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ و ﻣﻮﺛﺮﺗﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎوم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻘﺶ زﺑﺮي ﺳﻄﺢ ﻣﻴﮕﺮد‪ ،‬ﭼﺴﺐ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﻳﺎ اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺘﻦ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻧﺎﭼﻴﺰ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫آزاد ‪87‬‬
‫‪104‬‬
‫ﻣﻔﻬﻮم ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﺘﻦ و ﻣﻴﻠﮕﺮد در دو ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﻣﻬﺎري‬
‫در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺑﺘﻦ ﺑﻪ ﻓﻮﻻد )و ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻓﻮﻻد ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺘﻦ( ﺗﻨﺶ ﻫﺎي اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ )‪ (u‬وارد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﺗﻨﺸﻬﺎ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آرﻣﺎﺗﻮر از داﺧﻞ ﺑﺘﻦ‬
‫ﺳﺮ ﺧﻮرده و ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﺗﻨﺸﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ اﻳﺠﺎد ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﻓﻮﻻد و ﺑﺘﻦ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺗﻨﺸﻬﺎي ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ )و ﻳﺎ‬
‫ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ( ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ زﻳﺮﺗﻨﺶ ﻣﻮﺟﻮد در آرﻣﺎﺗﻮر )‪ (fs‬از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻨﺸﻬﺎي ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﻣﻬﺎري )‪ (u‬ﺑﻪ ﺑﺘﻦ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻃﻮل ‪ld‬‬
‫در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﺘﻦ در ﻣﻬﺎر آرﻣﺎﺗﻮر اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺗﻨﺶ ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﻣﻬﺎري )‪ (u‬ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ‪ ld‬ﺗﻨﺸﻬﺎي ‪u‬‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺘﻦ ﺗﺎب ﺗﺤﻤﻞ ‪ u‬ﺑﺎﻻ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺧﻤﺸﻲ‬
‫در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ در ﻃﻮل ﺗﻴﺮ‪ ،‬ﺗﻨﺶ ﻛﺸﺸﻲ‬
‫در آرﻣﺎﺗﻮر ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺗﻌﺎدل در‬
‫راﺳﺘﺎي اﻓﻘﻲ ﺑﺮاي آرﻣﺎﺗﻮر‪ ،‬ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺧﻤﺸﻲ )‪ (u‬را‬
‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ ‪.‬‬
‫‪105‬‬
‫‪ - 1- 6‬ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﻣﻬﺎري‬
‫‪106‬‬
‫‪107‬‬
‫‪ - 2- 6‬ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺧﻤﺸﻲ‬
‫ﺗﻴﺮ زﻳﺮ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺎر ﻣﺘﻤﺮ ﻛﺰ در وﺳﻂ ﻗﺮار دارد‪ .‬دﻳﺎﮔﺮام ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ ﺗﻴﺮ در زﻳﺮ رﺳﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻃﻮل ‪ dx‬ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ آن ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ ‪ M+dM‬و در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ آن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ M‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫×‬ ‫×‬ ‫=‬

‫×‬ ‫×‬ ‫=‬
‫‪1‬‬
‫=‬
‫‪1‬‬
‫=‬
‫راﺑﻄﻪ ﻓﻮق ﺗﻨﺶ ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ )ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ( ﺑﻴﻦ ﻓﻮﻻد و ﺑﺘﻦ را در اﻋﻀﺎي ﺗﺤﺖ ﺧﻤﺶ )ﺗﻴﺮﻫﺎ( ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪108‬‬
‫آزاد ‪86‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .3‬ﺗﻨﺶ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺮﺧﻼف ﻧﺎم آن در ﻧﻘﺎﻃﻲ زﻳﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮش زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﻟﻨﮕﺮ‪ .‬در ﻧﻘﺎط ﻋﻄﻒ ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺳﺮاﺳﺮي و دو‬
‫اﻧﺘﻬﺎي ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺳﺎده ﻟﻨﮕﺮ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﺑﺮش ﺻﻔﺮ ﻧﻴﺴﺖ و ﺣﺘﻲ در دو اﻧﺘﻬﺎي ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺳﺎده ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺲ ﭼﺮا ﺑﻪ آن ﺗﻨﺶ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ؟! ﭼﻮن ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻟﻨﮕﺮ در ﻃﻮل ﺗﻴﺮ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺮش‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪109‬‬
‫‪ - 3- 6‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺮك ﻫﺎ ﺑﺮ ﺗﻨﺸﻬﺎي ﻓﻮﻻد و ﺑﺘﻦ‬
‫‪110‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪) .3‬ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺗﺮك از اﻳﺪه ﻓﻨﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ(‬
‫‪ - 4- 6‬رواﺑﻂ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ اي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻃﻮل ﻣﻬﺎر‬
‫‪111‬‬
112
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻃﻮل ﻣﻬﺎر‪ ،‬ﺿﺮاﻳﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﻚ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺿﺮب ﻛﺮدن ‪ Fy‬و ‪ fc‬ﺑﻪ‬
‫‪ 0.85‬و ‪ 0.65‬ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫‪113‬‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫‪ - 5- 6‬ﻗﻼب اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ‬
‫‪114‬‬
‫ﺳﻮال‪ :‬ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﻧﻴﺮوي ‪ AsFy‬ﻣﻴﻠﮕﺮد ﻛﺸﺸﻲ ﺑﻪ ﺑﺘﻦ آﻳﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﻼب ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ؟‬
‫ﺧﻴﺮ‪ ،‬در ﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﻼب ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮل اﺿﺎﻓﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﻣﻴﻠﮕﺮد ازاﻧﺘﻬﺎي آزاد ﻣﻴﻠﮕﺮد ﺗﺎ ﺷﺮوع ﻗﻼب در ﺑﺘﻦ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻃﻮل ﮔﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻴﻠﮕﺮد ﻗﻼب دار‪ :‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻃﻮل اﺿﺎﻓﻲ در ﺳﻮال ﻓﻮق ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺷﻌﺎع اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﻗﻼب ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻗﻄﺮ ﻣﻴﻠﮕﺮد‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل‬
‫ﻧﻴﺮوي ‪ AsFy‬ﻻزم اﺳﺖ‪" ،‬ﻃﻮل ﮔﻴﺮاﻳﻲ ﻣﻴﻠﮕﺮد ﻗﻼب دار" ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪115‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﺮاي آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻓﺸﺎري از ﻗﻼب ﻧﻤﻲ ﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :2‬ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ‪ Fy‬ﻃﻮل ﻣﻬﺎري ﻻزم ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاي ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﺗﻴﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ را‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :3‬ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ‪ fc‬ﻃﻮل ﻣﻬﺎر ﻳﺎﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :4‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﻄﺮ آرﻣﺎﺗﻮر ﻃﻮل ﻣﻬﺎري آن اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫آزاد ‪89‬‬
‫‪116‬‬
‫‪ - 6- 6‬ﻗﻄﻊ آرﻣﺎﺗﻮر در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﺤﺖ ﺧﻤﺶ‬
‫‪117‬‬
118
‫آزاد ‪89‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪) 1‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺳﺮاﺳﺮي ﻗﻄﻊ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ Ln/16 ،‬را ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻢ اﺳﺖ‪(.‬‬
‫=‬ ‫‪, 12‬‬ ‫‪,‬‬ ‫=‬ ‫ ‪420, 240,600 = 600‬‬

‫‪16‬‬
‫‪119‬‬
‫‪120‬‬
‫‪ - 7- 6‬وﺻﻠﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ‬
‫‪121‬‬
‫اﮔﺮ وﺻﻠﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﺴﺒﻴﺪه ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻓﻮاﺻﻞ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﻢ‬
‫آزاد ‪86‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪:1‬ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﻣﻘﻄﻊ را ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﻳﻚ ﻣﺤﻞ وﺻﻠﻪ ﻧﻜﻨﻴﻢ‬

‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :2‬اﮔﺮ در ﻫﺮ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻧﺼﻒ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ را وﺻﻠﻪ ﻛﻨﻴﻢ و ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺪار آرﻣﺎﺗﻮر ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺎﺣﻴﻪ وﺻﻠﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﻮرد‬
‫ﻧﻴﺎز ﺑﺎﺷﺪ )وﺻﻠﻪ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻟﻨﮕﺮ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ( ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻃﻮل وﺻﻠﻪ را ﺑﻪ ﺟﺎي ‪ 1.3 Ld‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Ld‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬وﻟﻲ اﻳﻦ ﺷﺮوط اﺟﺒﺎري‬
‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪ :‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﭘﻨﺠﺎه درﺻﺪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﻣﻘﻄﻊ را وﺻﻠﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :3‬ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ را ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﻣﺤﻞ ﻟﻨﮕﺮﻫﺎي ﺣﺪاﻛﺜﺮ وﺻﻠﻪ ﻧﻜﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 4‬ﻫﻤﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ وﻟﻲ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬از ﻫﻤﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ ﺗﺮ اﺳﺖ !‬
‫‪122‬‬
‫آزاد ‪88‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ‪ : 1‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﺑﺎ وﺻﻠﻪ ﭘﻮﺷﺸﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 15‬ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ و ﻧﻴﺰ از ﻳﻚ ﭘﻨﺠﻢ ﻃﻮل وﺻﻠﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ .2‬در وﺻﻠﻪ ﭘﻮﺷﺸﻲ ﻧﻴﺮو ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺑﻠﻜﻪ از ﻣﻴﻠﮕﺮد اول ﺑﻪ ﺑﺘﻦ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه و از ﺑﺘﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮد ﺑﻌﺪي ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫وﻟﻲ در وﺻﻠﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻧﻴﺮو ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪123‬‬
‫‪- 7‬ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻛﻮﺗﺎه‬
‫‪124‬‬
125
126
127
‫‪128‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :4‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻴﺮوي ﻓﺸﺎري وارده ﺑﺮ ﺑﺘﻦ ﺳﺘﻮن‪ ،‬ﻣﺎرﭘﻴﭻ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺗﻨﺶ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺗﻨﺶ ﺳﻪ ﻣﺤﻮره(‪.‬‬
‫‪129‬‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫‪130‬‬
‫‪ - 1- 7‬ﻣﺮﻛﺰ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ‬
‫‪131‬‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻣﺮﻛﺰ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺰ اﻻﺳﺘﻴﻚ؟‬
‫آزاد ‪90‬‬
‫‪132‬‬
‫آزاد ‪88‬‬
‫‪133‬‬
‫‪ - 2- 7‬اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺧﻤﺶ و ﻧﻴﺮوي ﻣﺤﻮري‬
‫‪134‬‬
135
136
‫‪137‬‬
‫آزاد ‪88‬‬
‫‪138‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪) 1‬در ‪ OB‬ﻟﻨﮕﺮ زﻳﺎد و ﻧﻴﺮوي ﻣﺤﻮري ﻛﻢ اﺳﺖ و ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺮك ﻣﻲ ﺧﻮرد و ‪ EI‬ﻣﻘﻄﻊ ﻛﻤﺘﺮ از ﻧﺎﺣﻴﻪ ‪ OA‬اﺳﺖ (‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ . 2‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻓﺸﺎر ﻳﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺸﺶ ﺑﺎﺷﻴﻢ ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ رخ دﻫﺪ‪.‬‬
‫آزاد ‪86‬‬
‫‪139‬‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫‪ (4‬ﻫﻴﭽﻜﺪام‬
‫‪140‬‬
141
‫=‬ ‫∆ ‪+‬‬
‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬
‫‪−‬‬ ‫‪−‬‬
‫=‬ ‫===‬ ‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬
‫‪−‬‬ ‫‪0−‬‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ‪ M‬ﻧﺪارﻳﻢ و ﺑﻪ ﺟﺎي آن از ‪ e‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻓﻮق ﺑﻪ ﺟﺎي ‪ M‬ﻣﻘﺪار ‪ M=Ne‬را ﺟﺎﻳﮕﺬاري ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫‪−‬‬
‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪× −‬‬
‫× ‪−‬‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ‪ N‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺻﻠﻲ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ‪ N‬ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ‪:‬‬
‫‪−‬‬ ‫‪−‬‬
‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪−‬‬
‫×‬ ‫× ‪−‬‬
‫‪−‬‬
‫‪+‬‬ ‫=‬
‫×‬
‫=‬ ‫=‬
‫‪1+‬‬ ‫‪1+‬‬ ‫‪−1‬‬
‫×‬
‫‪142‬‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺪار ‪ Pu‬در ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻤﺶ ﺗﻚ ﻣﺤﻮره و زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ وارد ﺷﺪه ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 200‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1200 kN‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﺎر ﻣﺤﻮري ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞ در ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1600 kN‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪+‬‬ ‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫→‬ ‫ ‪= 960‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺑﺎر ﻣﻌﻜﻮس‪:‬‬
‫‪143‬‬
144
‫آزاد ‪87‬‬
‫‪145‬‬
‫‪ - 3- 7‬ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻻﻏﺮ‬
‫‪146‬‬
‫‪147‬‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺳﺘﻮن ﺑﺴﻴﺎر ﻻﻏﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻟﻨﮕﺮ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ )‪ (P-delta‬ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻟﻨﮕﺮ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬در ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﻟﻨﮕﺮﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻧﺎﭼﻴﺰ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 3‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪ :‬از ﻧﻈﺮ ﺗﺌﻮرﻳﻚ ﺿﺮﻳﺐ ﻻﻏﺮي ﻳﻚ ﺳﺘﻮن ﻣﻬﺎر ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﻦ ‪) 0.5‬دوﺳﺮﮔﻴﺮدار( ﺗﺎ ‪) 1‬دو ﺳﺮ ﻣﻔﺼﻞ( ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ در ﺳﺎزه ﻫﺎي واﻗﻌﻲ ﮔﻴﺮدار ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺪارﻳﻢ و ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﺷﺮاﻳﻂ ﮔﻴﺮداري ﻛﺎﻣﻞ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار‬
‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﻴﻦ ‪ 0.6‬ﺗﺎ ‪ 1‬اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 4‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ ‪ :‬ﮔﺮﭼﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻗﺎﺑﻬﺎي داراي دﻳﻮار ﺑﺮﺷﻲ و ﻳﺎ ﺑﺎدﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻬﺎر ﺷﺪه ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻌﻴﺎر اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺎﺑﻲ ﻣﻬﺎر ﺷﺪه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺟﺎﻧﺒﻲ آن اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻲ داراي ﺗﻴﺮو ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ و ﺳﺨﺘﻲ زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﺑﺪون وﺟﻮد‬
‫دﻳﻮار ﻳﺎ ﺑﺎدﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻬﺎر ﺷﺪه ﻣﺤﺴﻮب ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪148‬‬
‫‪- 8‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻓﻮاﺻﻞ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ‬
‫‪ ‬در اﻋﻀﺎي ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر و ﺧﻤﺶ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺤﻮر ﺗﺎ ﻣﺤﻮر ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﻃﻮﻟﻲ ازﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ‪ 200 mm‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ آزاد ﺑﻴﻦ ﻣﻴﻠﮕﺮﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻮرد ﻓﺎﺻﻠﻪ آزاد ﺑﻴﻦ وﺻﻠﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و ﻳﺎ وﺻﻠﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﻣﺠﺎور ﻧﻴﺰ رﻋﺎﻳﺖ‬
‫ﺷﻮد‪) .‬دﻗﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮان ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي وﺻﻠﻪ ﺷﻮﻧﺪه را در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻗﺮار داد (‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪ :‬در اﻋﻀﺎي ﺧﻤﺸﻲ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺤﻮر ﺗﺎ ﻣﺤﻮر دو ﻣﻴﻠﮕﺮد ﻛﻪ ﺑﺎ وﺻﻠﻪ ﭘﻮﺷﺸﻲ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻳﻚ‬
‫ﭘﻨﺠﻢ ﻃﻮل ﭘﻮﺷﺶ وﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 15 cm‬ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﺎﻳﺪي در ﻛﺎر ﻧﻴﺴﺖ! وﺻﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎﺳﻲ )ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﺴﺒﻴﺪه( و ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﺗﻤﺎﺳﻲ )ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻫﻢ( ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در اﺟﺮا‬
‫راﺣﺖ ﺗﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮد ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﻴﻢ )ﺑﺎ ﺳﻴﻢ ﺑﺒﻨﺪﻳﻢ(‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 3‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 4‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪149‬‬
‫‪- 9‬ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‬
‫در ﻫﺮ ﺳﺎزه اي دو ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺎﺳﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻋﻀﺎ‪ :‬ﻋﻀﻮ ﺑﺘﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎرﻫﺎي وارده ﺑﺮ آن اﺳﺘﺤﻜﺎم ﻛﺎﻓﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ‪ ،‬ﺑﺮﺷﻲ‪ ...،‬آن ﻛﺎﻓﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري‪ :‬ﺳﺎزه ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﻓﻲ‪ ،‬از ﻟﺤﺎظ ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻲ ﻧﻴﺰ ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزم را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ - 1- 2‬ﺧﻴﺰ‪ :‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﺗﺠﺎوز ﻧﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ - 2- 2‬ﺗﺮك‪ :‬ﻋﺮض ﺗﺮك ﻫﺎ در ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﺗﺠﺎوز ﻧﻜﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ - 3- 2‬ارﺗﻌﺎش‪ :‬ﻟﺮزش ﺳﺎزه ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ‪:‬‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎر ﻃﺮاﺣﻲ )ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻋﻀﺎ(‪:‬‬
‫‪1.25D+1.5L‬‬
‫)‪D+1.2L+1.2(0.7E‬‬
‫)‪0.85D+1.2(0.7E‬‬
‫‪D+1.2L+T‬‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎر ﺳﺮوﻳﺲ )ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎر ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري( ‪:‬‬
‫‪D‬‬
‫‪D+L‬‬
‫ﺳﻮال‪ :‬ﭼﺮا در ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻋﻀﺎ ﺑﺎرﻫﺎ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ وﻟﻲ در ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻴﺰ‪ ،‬ﺗﺮك و ارﺗﻌﺎش از ﺑﺎرﻫﺎي ﺑﺪون ﺿﺮﻳﺐ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫‪ - 1- 9‬ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ )ﺧﻴﺰ در ﺗﻴﺮﻫﺎ(‬

‫اﮔﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺗﻴﺮﻫﺎ و ﻳﺎ داﻟﻬﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻲ ﺳﺎزه دﭼﺎر ﻣﺸﻜﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻠﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻴﺰ ﺳﺎزه ‪:‬‬
‫‪ - 1‬زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻋﻀﻮ‬
‫‪ - 2‬اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ و ﻋﺪم ﻧﮕﺮاﻧﻲ آﻧﻬﺎ از ﺳﺎزه‬
‫‪ - 3‬آﺳﻴﺐ ﺑﻪ اﺟﺰاي ﻏﻴﺮ ﺳﺎزه اي‪ :‬در اﺛﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ زﻳﺎد ﺗﻴﺮ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ ﺗﺮك ﺑﺮدارﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻴﺐ ﺑﻨﺪي ﺳﻘﻒ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺨﻮرد‪،‬‬
‫ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت و ‪ ...‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ آﺳﻴﺐ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻔﻴﺪ ﻛﺎري ﺗﺮك ﺑﺮدارد‪... ،‬‬
‫‪150‬‬
‫آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ دو روش ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ اراﺋﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ - 1‬روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ‪ :‬آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻋﻤﻖ ﺗﻴﺮﻫﺎ )و ﻳﺎ داﻟﻬﺎ( از ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻴﺰ ﻧﻤﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻴﺰ ﺗﻴﺮ ﻛﻤﺘﺮ از ﻣﻘﺪار ﻣﺠﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻤﻖ ﺗﻴﺮ را ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺎت ﻣﻬﻢ در روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻴﺰ‪:‬‬
‫‪ - 1‬در اﻳﻦ روش ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻃﻮل ﺗﻴﺮ )‪ ،(L‬ﻋﻤﻖ آن )‪ (h‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‬
‫‪ - 2‬دﻗﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﺮ اﺳﺎس ارﺗﻔﺎع ﻛﻠﻲ )‪ (h‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و از ﻋﻤﻖ ﻣﻮﺛﺮ )‪ (d‬ﺗﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪ - 3‬اﻋﺪاد اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺑﺘﻦ آرﻣﻪ ﺑﺎ ﻓﻮﻻد ﻃﻮﻟﻲ ‪) S400‬ﺑﺎ ‪ (Fy=400MPa‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ از ﻓﻮﻻد ﻗﻮي ﺗﺮ ﺑﺎ ‪ Fy‬ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻋﻀﻮ ﺑﺎﻳﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﭼﺮا؟‬
‫‪151‬‬
‫‪ - 2‬روش دﻗﻴﻖ‪ :‬در اﻳﻦ روش اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺗﻴﺮ را ﺑﺮا اﺳﺎس رواﺑﻂ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎزه و ﺑﺮ اﺛﺮ ﺑﺎرﻫﺎي وارده )ﺑﺎرﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ(‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺠﺎز ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺧﻴﺰ در ﺗﻴﺮ ﺳﺎده ﺗﺤﺖ ﺑﺎر ﮔﺴﺘﺮده از راﺑﻄﻪ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬ ‫=‬

‫اﮔﺮ ﺧﻴﺰ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺧﻴﺰ ﻣﺠﺎز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻖ ﺗﻴﺮ )و ﻳﺎ دال ( را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﻤﺎن اﻳﻨﺮﺳﻲ آن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ و در‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﻴﺰ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺎت ﻣﻬﻢ در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ دﻗﻴﻖ ﺧﻴﺰ در ﺗﻴﺮﻫﺎ‪:‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺮك ﺧﻮردن اﻋﻀﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺎرﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ‪ ،‬در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﻤﺎن اﻳﻨﺮﺳﻲ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﺧﺰش‪ ،‬ﭘﺲ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ اﻻﺳﺘﻴﻚ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ آﻧﺮا اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﺑﺪﺳﺖ آﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺎر زﻧﺪه )‪ (L‬در ﺗﻴﺮﻫﺎ و داﻟﻬﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺎر زﻧﺪه و ﻣﺮده )‪ (D+L‬در ﺗﻴﺮﻫﺎ و داﻟﻬﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از‬
‫ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﺿﻮاﺑﻂ ﺧﺎص ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﻫﺎ و ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﻗﻄﻌﺎت ﺗﺤﺖ ﺧﻤﺶ )ﺗﻴﺮﻫﺎ و داﻟﻬﺎ( اﻟﺰاﻣﻲ اﺳﺖ و ﺑﺮاي اﻋﻀﺎي‬
‫ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺗﻮام ﻧﻴﺮوي ﻣﺤﻮري و ﺧﻤﺶ )ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ( رﻋﺎﻳﺖ آﻧﻬﺎ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬‬
‫‪152‬‬
‫آزاد ‪87‬‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﻧﺎﺷﻲ از ﺧﺰش )در دراز ﻣﺪت( از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ ‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫× اوﻟﻴﻪ∆ = ﺧﺰش∆‬
‫‪1 + 50 × ρ′‬‬
‫ﺧﻴﺰ ﺗﻴﺮ در ﺣﺎﻟﺖ اول )ﺑﺪون آرﻣﺎﺗﻮر ﻓﺸﺎري(‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫× اوﻟﻴﻪ∆ ‪ +‬اوﻟﻴﻪ∆ = ﺧﺰش∆ ‪ +‬اوﻟﻴﻪ∆ = ﻛﻞ ∆‬ ‫اوﻟﻴﻪ∆‪= 3‬‬
‫‪1 + 50 × 0‬‬
‫ﺧﻴﺰ ﺗﻴﺮ در ﺣﺎﻟﺖ دوم )ﺑﺎ آرﻣﺎﺗﻮر ﻓﺸﺎري(‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪7‬‬
‫× اوﻟﻴﻪ∆ ‪ +‬اوﻟﻴﻪ∆ = ﺧﺰش∆ ‪ +‬اوﻟﻴﻪ∆ = ﻛﻞ∆‬ ‫اوﻟﻴﻪ∆ =‬
‫‪1 + 50 × 0.01 3‬‬
‫درﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ‪:‬‬
‫‪3−‬‬
‫‪× 100 = 22‬‬
‫‪3‬‬
‫‪153‬‬
‫‪ - 2- 9‬ﻋﺮض ﺗﺮﻛﻬﺎ‬
‫دﻻﻳﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻋﺮض ﺗﺮك ‪:‬‬
‫‪- 1‬زﻳﺒﺎﻳﻲ‬
‫‪ - 2‬اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ‬
‫‪ - 3‬ﺣﻔﻆ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ از ﺧﻮردﮔﻲ‬
‫‪- 4‬ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻧﺸﺖ آب در ﺳﺎزﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﺠﺎورت آب ﻗﺮار دارﻧﺪ‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻋﺮض ﺗﺮك در ﺳﻄﺢ ﺑﺘﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻋﺮض ﺗﺮك در ﻣﺠﺎورت ﻣﻴﻠﮕﺮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪154‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻗﻄﺮ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﻢ و در ﻋﻮض)ﺑﺮاي ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ( ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ را ﻛﺎﻫﺶ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﺗﺮﻛﻬﺎ ﻛﺎﻫﺶ وﻟﻲ‬
‫ﻋﺮض آﻧﻬﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪:‬‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ‪:‬‬

‫ﻃﺒﻖ ﻣﺒﺤﺚ ‪ 9‬اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﺮض ﺗﺮك از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪= 11.05 × 10‬‬ ‫ ×‬
‫=ﺗﻨﺶ در آرﻣﺎﺗﻮر ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎر ﺳﺮوﻳﺲ=‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ دورﺗﺮﻳﻦ ﺗﺎر ﻛﺸﺸﻲ ﺗﺎ ﻣﺮﻛﺰ ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﻠﮕﺮد ﻛﺸﺸﻲ=‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺘﻦ ﻛﺸﺸﻲ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﻓﻮﻻدﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ‬
‫=‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﻛﺸﺸﻲ‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪:‬‬
‫ → ↑‬ ‫↑‬
‫ → ↑ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﺘﻦ‬ ‫↑‬
‫ → اﺳﺘﻔﺎده از آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﻛﻤﺘﺮ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ‬ ‫↓‬
‫ → ↑ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﻓﻮﻻد و ﺑﺘﻦ‬ ‫↓‬
‫ﻧﺤﻮه ﭼﻴﺪﻣﺎن ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ )دو ردﻳﻒ ﻳﺎ ﺗﻚ ردﻳﻒ( ﺑﺮ ﻋﺮض ﺗﺮك ﺗﺎﺛﻴﺮ دارد ‪.‬‬
‫آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﮔﻮﻧﻪ‪:‬‬
‫‪155‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ‪ ،‬ﺑﺎرﻫﺎي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه در ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻴﻦ اﻋﻀﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪ -‬در ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﻬﺎرﻧﺸﺪه ﺳﺨﺘﻲ ﺗﻴﺮﻫﺎ و ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻌﺎدل ‪ 0/35‬و ‪ 0/7‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺮك ﻧﺨﻮرده در ﻧﻈﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬در ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﻬﺎرﺷﺪه ﺳﺨﺘﻲ ﺗﻴﺮﻫﺎ و ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻌﺎدل ‪ 0/5‬و ‪ 1‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺮك ﻧﺨﻮرده در ﻧﻈﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺳﺨﺘﻲ دﻳﻮارﻫﺎ را در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺮك ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ 0/35‬و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ‪ 0/7‬ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﻞ در ﻧﻈﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫‪156‬‬
‫‪ - 10‬دال ﻫﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻴﺮﭼﻪ در ﺳﻘﻒ )ﺷﻜﻞ ﺑﺎﻻ( ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻠﻬﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ از دال ﺑﺘﻨﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ‪:‬‬
‫در دال ﺗﺨﺖ ‪ +‬ﺗﻴﺮ‪ ،‬ﺑﺎر ﺳﻘﻒ از ﻃﺮﻳﻖ دال ﺑﻪ ﺗﻴﺮﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺳﭙﺲ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻴﺮ ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫در داﺧﻞ ﺗﺨﺖ ﺑﺎر ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ از ﻃﺮﻳﻖ دال ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﻘﻒ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺸﻜﻞ ﭘﺎﻧﭻ دارﻧﺪ‪:‬‬
‫در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺷﺒﻜﻪ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻳﻚ دال ﻧﻤﺎﻳﺎن اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪157‬‬
‫‪ - 1- 10‬دال ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ و دو ﻃﺮﻓﻪ‬
‫اﮔﺮ داﻟﻲ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ در ﻫﺮ ﭼﻬﺎرﻃﺮف ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﺑﻪ ﺗﻴﺮ ﺗﻜﻴﻪ ﻛﻨﺪ( ﺗﻨﻬﺎ در دو ﻃﺮف )ﻳﻚ راﺳﺘﺎ( ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫و ﻳﺎ اﮔﺮ ﭼﻬﺎر ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل ﺑﻪ ﻋﺮض آن ﺑﻴﺶ از ‪ 2‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن دال ﻳﻜﻄﺮﻓﻪ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫دال دو ﻃﺮﻓﻪ‪ :‬در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻟﺒﻪ ﺗﻴﺮ )ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه( دارﻳﻢ‬ ‫دال ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ‪ :‬ﺗﻨﻬﺎ در دو ﻟﺒﻪ ﺗﻴﺮ )ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه( دارﻳﻢ‬
‫ﻛﺪام ﻳﻚ از داﻟﻬﺎي زﻳﺮ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟‬
‫‪158‬‬
‫‪ - 2- 10‬دال ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ‬
‫ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺑﻌﺎد و آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ در ﻳﻚ دال دو ﻣﺮﺣﻠﻪ زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﺗﺤﻠﻴﻞ‪ :‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﺮش و ﻟﻨﮕﺮ ﺣﺪاﻛﺜﺮ در دال ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺎرﻫﺎي وارد ﺷﺪه‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﻃﺮاﺣﻲ‪ :‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ و ﻳﺎ ﺑﺮش ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﺿﺨﺎﻣﺖ دال و ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺪار آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ و ﻣﺸﺮوط ‬

‫ ‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺮش و ﻟﻨﮕﺮ در دال ‪:‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻗﻴﻖ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺧﻴﺰ و ﺑﺮش ‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ‬
‫‪ - 1‬روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ )روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ(‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺮاﻳﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﻮل دﻫﺎﻧﻪ و ﺑﺎرﮔﺬاري ﻣﻘﺪار ‪ M‬و ‪ V‬را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ - 2‬ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻗﻴﻖ‪ :‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎزه ﻫﺎ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺨﺶ ﻟﻨﮕﺮ( و ﺑﺎ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﺨﺘﻲ ﭘﻴﭽﺸﻲ ﺗﻴﺮﻫﺎ و ﺳﺨﺘﻲ‬
‫ﺧﻤﺸﻲ دال ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫روش اول ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ اﺳﺖ و اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺷﺮط دارد ‪.‬‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻟﻨﮕﺮ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻟﻨﮕﺮ و ﺑﺮش در داﻟﻬﺎي ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﺗﻌﺪاد دﻫﺎﻧﻪ ﻫﺎ ‪ 2‬ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ - 2‬دﻫﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻣﺴﺎوي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﻃﻮر ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ دﻫﺎﻧﻪ ‪ 6‬ﻣﺘﺮي و دﻫﺎﻧﻪ ﻛﻨﺎري آن ‪ 3‬ﻣﺘﺮي ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻃﻮل دﻫﺎﻧﻪ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﻴﺶ از ‪ 1.2‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻃﻮل دﻫﺎﻧﻪ ﻣﺠﺎور ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪ - 3‬ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪LL<3DL - 4‬‬
‫‪159‬‬
‫وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي اﻓﺖ و ﺣﺮارت )ﺣﺮارت و ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﻲ(‪ :‬ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﺑﺘﻦ در ﺟﻬﺖ ﻣﺘﻌﺎﻣﺪ ﺑﺮ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ اﺻﻠﻲ و‬
‫ﺑﺮﻗﺮارﻧﻤﻮدن ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ در آن ﺟﻬﺖ ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻣﻴﻠﮕﺮد ﻫﺎي اﻓﺖ و ﺣﺮارت را ﻣﻲ ﺗﻮان در ﻳﻚ وﺟﻪ ﻣﻘﻄﻊ ﻗﺮار داد و ﻳﺎ در دو وﺟﻪ آن ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﻤﻮد‪ .‬از آﻧﺠﺎﻛﻪ ﻗﺮار دادن ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي‬
‫اﻓﺖ و ﺣﺮارت ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭼﺴﺒﻴﺪه ) و ﻣﺘﻌﺎﻣﺪ( ﺑﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ از ﻧﻈﺮ اﺟﺮاﻳﻲ راﺣﺖ ﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را در وﺳﻂ دﻫﺎﻧﻪ در ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫و در ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎﻫﻬﺎ در ﺑﺎﻻ ﻗﺮار داد ‪ .‬روش دوم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﭼﻬﺎرم ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ ﻣﺜﺒﺖ در ﭘﺎﻳﻴﻦ دال ﺑﺎﻳﺪ در‬
‫ﻛﻞ دﻫﺎﻧﻪ اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي اﻓﺖ و ﺣﺮارت را در ﻫﻤﻪ ﺟﺎي دال در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗ ﺮار داده ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪160‬‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫آزاد ‪87‬‬
‫‪161‬‬
‫‪ - 3- 10‬داﻟﻬﺎي دوﻃﺮﻓﻪ‬
‫اﻧﻮاع دال دو ﻃﺮﻓﻪ‪:‬‬
‫‪ - 1‬دال ﺗﺨﺖ‬
‫‪ - 2‬دال ﺑﺎ ﺗﻴﺮ ﻣﺤﻴﻄﻲ‬
‫‪ - 3‬دال ﺗﺨﺖ ﺑﺎ ﭘﻬﻨﻪ )ﺳﺮﺳﺘﻮن (‬
‫‪ - 4‬دال ﻣﺸﺒﻚ )ﺗﻴﺮﭼﻪ دو ﻃﺮﻓﻪ (‬
‫روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ روش ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ و ﻣﺸﺮوط ‬

‫ ‬
‫روش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬ ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺮش و ﻟﻨﮕﺮ در دال ‪:‬‬

‫‪OR‬‬
‫روش ﻗﺎب ﻣﻌﺎدل‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺧﻴﺰ و ﺑﺮش ‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ‬
‫روﺷﻬﺎي آﻧﺎﻟﻴﺰ )ﺗﺤﻠﻴﻞ( داﻟﻬﺎ ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻟﻨﮕﺮ و ﺑﺮش در دال دو ﻃﺮﻓﻪ‪:‬‬
‫‪ - 1‬روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻟﻨﮕﺮ‪ :‬ﺑﺮاي داﻟﻬﺎي دو ﻃﺮﻓﻪ اي ﻛﻪ در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻃﺮف ﺑﺮ روي ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎﻫﻬﺎي ﮔﻴﺮدار ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ دال در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻃﺮف روي دﻳﻮار ﺑﺘﻨﻲ و ﻳﺎ ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺑﺎ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﺎﻻ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ‪.‬‬
‫ﺷﺮط اﺳﺘﻔﺎده ‪:‬‬
‫ﻛﻪ در آن‪ bb :‬و ‪ hb‬ﻋﺮض و ارﺗﻔﺎع ﺗﻴﺮ و ‪ Ln‬و ‪ hs‬دﻫﺎﻧﻪ آزاد ﺗﻴﺮ و ﺿﺨﺎﻣﺖ دال ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1- 1‬‬
‫ﺑﺎرﻫﺎي وارده ﻓﻘﻂ ﺑﺎرﻫﺎي ﺛﻘﻠﻲ ﺑﻮده و ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫‪2- 1‬‬
‫‪162‬‬
‫‪ - 2‬روش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫در ﻫﺮ دو روش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻗﺎب ﻣﻌﺎدل‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﻗﺎﺑﻬﺎي ﺳﺎزه را )ﻛﻪ در دو ﺳﻮي آن دال ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد( را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و از ﻧﺎﺣﻴﻪ‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻲ دﻫﺎﻧﻪ ﻋﺮﺿﻲ ﻗﺎب در دوﺳﻮي آن‪ ،‬ﻗﺎب را از ﺳﺎزه ﺟﺪا ﻛﺮده ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫در روش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻟﻨﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺮاﻳﺒﻲ ﺳﻬﻢ ﻟﻨﮕﺮ ﻧﻮارﻫﺎي ﺳﺘﻮﻧﻲ و ﻣﻴﺎﻧﻲ را از ﻟﻨﮕﺮ ﺑﺎر ﺛﻘﻠﻲ ﺑﺪﺳﺖ‬
‫ﻣﻲ آورﻳﻢ‪.‬‬
‫روش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻟﻨﮕﺮ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ اﺳﺖ وﻟﻲ دﻗﺖ آن ﺑﻴﺸﺘﺮ از روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻟﻨﮕﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ روش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ روش ﺿﺮاﻳﺐ ﻣﺤﺪودﻳﺖ اﺳﺘﻔﺎده دارد )ﺷﺮاﻳﻂ دارد(‪:‬‬
‫‪ - 1- 1‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ دﻫﺎﻧﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ دال در ﻫﺮ راﺳﺘﺎ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ - 2- 1‬ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎ ي دال ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ ﺑﻮده و ﻃﻮل ﺑﻪ ﻋﺮض ﭼﺸﻤﻪ ﻛﻤﺘﺮ از دو ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪ - 3- 1‬ﺧﺮوج از ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ ﻣﺤﻮر ﺳﺘﻮن ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ )‪ %10‬ﻃﻮل دﻫﺎﻧﻪ(‬
‫‪ - 4- 1‬ﺑﺎرﻫﺎ ﺛﻘﻠﻲ و ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪163‬‬
‫‪ - 3‬روش ﻗﺎب ﻣﻌﺎدل ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺮاﻳﺐ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ‪ ،‬ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻌﺎدل ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻗﻴﻖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﭘﺨﺶ ﻟﻨﮕﺮ ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬
‫ﻟﻨﮕﺮﻫﺎي اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع دال‪ ،‬ﺗﻴﺮ و ﺳﺘﻮن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻗﺎب در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺎب ﻣﻌﺎدل ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﻴﺮ‪ ،‬دال ‪-‬ﺗﻴﺮ دارﻳﻢ‪ .‬ﺳﺘﻮن اﻳﻦ ﻗﺎب‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﺘﻮن ﻗﺎب ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ آن در ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل دال ‪-‬ﺗﻴﺮ ﺑﻪ ﺳﺘﻮن‪ ،‬ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﭘﻴﭽﺸﻲ ﻫﻢ درﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻗﺎب ﻣﻌﺎدل از ﺳﻪ ﻋﻀﻮ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪ - 1‬دال – ﺗﻴﺮ‬
‫‪ - 2‬ﻋﻀﻮ ﭘﻴﭽﺸﻲ‬
‫‪ - 3‬ﺳﺘﻮن‬
‫‪164‬‬
‫ﻋﻠﺖ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺮدن ﻋﻀﻮ ﭘﻴﭽﺸﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫در ﺷﻜﻞ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﻴﺮ‪ ،‬ﻳﻚ دال )ﺑﺪون ﺗﻴﺮ( ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﻣﺘﺼﻞ اﺳﺖ و ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ در وﺳﻂ دال ﺑﻪ‬
‫آن وارد ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺳﻮال‪ :‬ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ وارد ﺑﺮ ﺳﺘﻮن در ﻛﺪام ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ - 1 :‬اﺗﺼﺎل دال ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ‪ - 2‬اﺗﺼﺎل ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﻴﺮ ﺑﻪ ﺳﺘﻮن‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬در ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ دال دارﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ وﺟﻮد ﭘﻴﭽﺶ در اﻧﺘﻬﺎي دال‪ ،‬اﺗﺼﺎل دال ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻴﻤ ﻪ ﻣﻔﺼﻠﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ‬
‫ﭼﺮﺧﺶ ﭘﻴﭽﺸﻲ اﻧﺘﻬﺎي دال‪ ،‬ﻋﻤﻼ اﻧﺘﻬﺎي آن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮه اﺗﺼﺎل دوران ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻟﻨﮕﺮ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪165‬‬
‫ﭘﻴﭽﺶ در ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎي دال ‪:‬‬
‫‪ - 4- 10‬ﺑﺮش ﭘﺎﻧﭻ )دو ﻃﺮﻓﻪ(‬
‫‪166‬‬
‫‪ - 5- 10‬اﻧﺘﻘﺎل ﻟﻨﮕﺮ و ﺑﺮش در اﺗﺼﺎﻻت دال ﺑﻪ ﺳﺘﻮن‬
‫‪167‬‬
168
‫آزاد ‪85‬‬
‫آزا د ‪86‬‬
‫آزاد ‪85‬‬
‫‪169‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺳﻬﻢ دﻫﺎﻧﻪ ﻫﺎ را از ﺗﺤﻤﻞ ﺑﺎر ﮔﺴﺘﺮده ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورﻳﻢ‪:‬‬
‫‪4.5‬‬ ‫‪81‬‬
‫=‬ ‫=‬ ‫‪× 12‬‬
‫‪3 + 4.5‬‬ ‫‪97‬‬
‫و ﻟﻨﮕﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺑﺎ ‪:‬‬
‫‪81‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪.‬‬
‫=‬ ‫=‬ ‫ ‪× 12 × = 11.27‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪97‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪170‬‬
‫در ﻋﺮض ‪ B‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ ﺑﺎﻻ ﺗﺮاﻛﻢ آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺴﺒﺖ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻋﺮض ‪ B‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺑﻪ ﻛﻞ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ اﮔﺮ ‪ L=2B‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دو ﺳﻮم آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻘﻄﻊ ‪A-A‬‬ ‫=‬ ‫آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻋﺮض ‪ L‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫در ﺷﻜﻞ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ در ﻋﺮض ‪ B‬و ﻳﻚ ﺳﻮم ﺑﺎﻗﻲ در ﻋﺮض ‪ L-B‬ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻠﺖ اﻳﻦ اﻣﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﻲ ﻣﻨﻔﺮد ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ در زﻳﺮ ﺳﺘﻮن )در ﻋﺮض ‪ B‬در ﻣﻘﻄﻊ ‪ (A-A‬ﻣﻘﺪار ﻟﻨﮕﺮ ﺑﻴﺶ از ﻛﻨﺎره ﻫﺎ اﺳﺖ و در‬
‫را ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪم ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﻟﻨﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬و ‪ 2‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﻲ در ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 1‬ﻣﻘﺪار‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻳﻚ ﻣﻲ ﺷﻮد!‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ 2‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده ﻛﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ ﻣﻘﺪار‬ ‫=‬
‫ﭘﻲ‬
‫آزاد ‪87‬‬
‫‪171‬‬
‫‪172‬‬

Concrete 1389 Hosein Zadeh

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Concrete 1389 Hosein Zadeh

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫ﺣﺴﻴﻦ زاده‬ ‫‪www.hoseinzadeh.

‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ )وﻳﮋه ﻛﻨﻜﻮر ارﺷﺪ ﻋﻤﺮان(‬

‫‪ - 2‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﺘﻦ ‪2 ......................................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 1- 2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ ‪2 .............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 2- 2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺘﻦ ‪8 .............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 3- 2‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻴﻠﮕﺮد ‪9 ................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 5- 2‬روﺷﻬﺎي ﻃﺮاﺣ ﻲ ‪15.................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 1- 3‬ﻟﻨﮕﺮ ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﻲ ﻣﻘﻄﻊ ‪22..................................................................................................................‬‬

‫‪ - 2- 3‬ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻻﺳﺘﻮﭘﻼﺳﺘﻴﻚ )ﻓﺎز ‪25............................................................................................................ :(2‬‬

‫‪ - 3- 3‬ﻟﻨﮕﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻘﻄﻊ )ﻓﺎز ‪26.................................................................................................................... ( 3‬‬

‫‪ - 4- 3‬ﺗﺎر ﺧﻨﺜﻲ در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻛﻢ ﻓﻮﻻد ‪29..............................................................................................................‬‬

‫‪ - 5- 3‬ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﻢ ﻓﻮﻻد ‪31..........................................................................................................‬‬

‫‪ - 6- 3‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﻮﻻد ﻛﺸﺸﻲ ﻣﺠﺎز در ﺗﻴﺮﻫﺎ – آرﻣﺎﺗﻮر ﺑﺎﻻﻧﺲ ‪37......................................................................‬‬

‫‪ - 7- 3‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﻮﻻد ﺧﻤﺸﻲ در ﺗﻴﺮﻫﺎ ‪48.............................................................................................................‬‬

‫‪ - 8- 3‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻮﻻد ﻓﺸﺎري ‪51..............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 9- 3‬ﻣﻘﺎﻃﻊ ‪ T‬ﺷﻜﻞ ‪58....................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 10- 3‬ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮ ي ‪64...................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 11- 3‬ﺑﺎزﺗﻮزﻳﻊ ﻟﻨﮕﺮ ‪65..................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 1- 4‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺮش و ﺧﻤﺶ در ﺗﻴﺮ ﺳﺎده ﺗﺤﺖ ﺑﺎر ﮔﺴﺘﺮده ‪68........................................................................‬‬

‫‪ - 2- 4‬ﻣﺴﻴﺮ ﺗﻨﺸﻬﺎي ﻛﺸﺸﻲ و ﻓﺸﺎري در ﺗﻴ ﺮ ‪70..............................................................................................‬‬

‫‪ - 3- 4‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺗﻴﺮ ﺑﺘﻨﻲ ﺗﺮك ﺧﻮرده ‪71..................................................................................................‬‬

‫‪ - 4- 4‬آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺿﻲ ‪76............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 5- 4‬ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻋﻤﻴﻖ ‪91.....................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 6‬ﻣﻬﺎر آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ‪103 ................................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 1- 6‬ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﻣﻬﺎري ‪106 ..............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 2- 6‬ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺧﻤﺸ ﻲ ‪108 .............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 4- 6‬رواﺑﻂ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ اي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻃﻮل ﻣﻬﺎر ‪111 .............................................................................................‬‬

‫‪ - 5- 6‬ﻗﻼب اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ‪114 ...................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 6- 6‬ﻗﻄﻊ آرﻣﺎﺗﻮر در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﺤﺖ ﺧﻤﺶ ‪117 .................................................................................................‬‬

‫‪ - 7- 6‬وﺻﻠﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ ‪121 ...............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 7‬ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻛﻮﺗﺎه ‪124 ................................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 1- 7‬ﻣﺮﻛﺰ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ‪131 ...............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 2- 7‬اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺧﻤﺶ و ﻧﻴﺮوي ﻣﺤﻮري ‪134 ...................................................................................................‬‬

‫‪ - 3- 7‬ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻻﻏﺮ ‪146 .................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 8‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻓﻮاﺻﻞ آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ‪149 ...........................................................................................................................‬‬

‫‪ - 9‬ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ‪150 .........................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 1- 9‬ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ )ﺧﻴﺰ در ﺗﻴﺮﻫﺎ ( ‪150 ..................................................................................................‬‬

‫‪ - 2- 9‬ﻋﺮض ﺗﺮﻛﻬﺎ ‪154 ...................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 10‬دال ﻫﺎ ‪157 ..........................................................................................................................................................‬‬

‫‪ - 1- 10‬دال ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ و دو ﻃﺮﻓﻪ ‪158 .............................................................................................................‬‬

‫‪ - 2- 10‬دال ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ ‪159 ...............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 3- 10‬داﻟﻬﺎي دوﻃﺮﻓﻪ ‪162 .............................................................................................................................‬‬

‫‪ - 4- 10‬ﺑﺮش ﭘﺎﻧﭻ )دو ﻃﺮﻓﻪ( ‪166 ....................................................................................................................‬‬

‫‪ - 5- 10‬اﻧﺘﻘﺎل ﻟﻨﮕﺮ و ﺑﺮش در اﺗﺼﺎﻻت دال ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ‪167 ................................................................................‬‬

‫‪ - 1- 2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ‬

‫ﻣﺤﺼﻮرﻳﺖ ﭼﻴﺴﺖ و ﭼﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ دارد؟‬

‫ﻧﺤﻮه ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺘﻨﻲ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻛﺸﺸﻲ و ﻓﺸﺎري؟‬

‫اﺑﻌﺎد )ﺑﺰرﮔﻲ ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻜﻲ( ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭼﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري آن دارد؟‬

‫↑ ‪ ε‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‬

‫=‬ ‫‪+ +‬‬

‫‪ - 2‬ﺷﻴﺐ ﻣﻨﺤﻨﻲ در ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Ec‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫=‬ ‫→‬ ‫× ‪= 0 → 2‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪= 0 → = −‬‬ ‫‪=−‬‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار اﺳﺖ؟‬ ‫ﺳﻮال ‪ :‬ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﺑﺮ‬

‫دو ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار در ﻣﺪول اﻻﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻪ ﺑﺘﻦ؟‬

‫ﺿﺮﻳﺐ ﭘﻮاﺳﻮن ﺑﺘﻦ)‪:(υ‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از آرﻣﺎﺗﻮر ﺳﺎده در ﭼﻪ ﻣﻮاردي ﻣﺠﺎز اﺳﺖ؟‬

‫=‬ ‫∆ =‬ ‫‪= 10‬‬ ‫∆‪× 16000∆ = 0.16‬‬

‫ﺧﺰش↑‬ ‫‪ - 1‬ﺧﻠﻞ ﻓﺮج ﺑﺘﻦ↑‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺑﺎر ﻃﺮاﺣﻲ در آﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ اﻳﺮان ‪:‬‬

‫ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ در ﺿﺮاﻳﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه اﻧﺪ؟‬

‫ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ در ﺿﺮاﻳﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎر ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه اﻧﺪ؟‬

‫ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎوم اﺻﻠﻲ در ﺧﻤﺶ؟‬

‫ﻧﻤﻮدار ﻟﻨﮕﺮ اﻧﺤﻨﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﺎز ﻳﻚ )اﻻﺳﺘﻴﻚ(‪:‬‬